Strana I
R U CR M A ) CONCILIORUM NOVA, ET AMPLISSIMA COLLECTIO, IN QUAPRÆTER EA, QUÆ PHIL- LABBEUS, ET GABR COSSARTIUS, Et noviſſime NICOLAUS COLETI in lucem edidere , ET OMNIA INSUPER IN SUIS LOCIS OPTIME DISPOSITA EXHIBENTUR, QUÆ JOANNES DOMINICUS MANS ARCHIEPISCOPUS LUCENSIS EVULGAVIT. EDITIO NOVISSIMA AB EODEM OPTIME MERITQ PRÆSULE, POTISSIMUM FAVOREM ETIAM ET OPEM PRÆSTANTE Mо EM.M CARDINALI DOMINICO PASSIONEO SANCTÆ SEDIS APOSTOLICÆ BIBLIOTHECARIO, ALIISQUE ITEM ERUDITISSIMIS VIRIS MANUS AUXILIATRICES FERENTIBUS CURATA Novorum Conciliorum, novorumque , Documentorum Additionibus locupletata , Ad MS. Codices Vaticanos , Lucenſes, alloſque recenſita , & perfecta. ACCEDUNT ETIAM NOTÆ, ET DISSERTATIONES QUAMPLURIME, QUE IN CÆTERIS EDITIONIBUS DESIDERANTUR TOMUS VICESIMUS NONUSA Ab anno MCCCCXXXI. uſque ad annum MCCCCXXXIV. A ula usl tu Z

Strana II

Strana III
III TYPOGRAPHUS LECTORI S. Uod longius forte quam par erat edictionem diſtu- lerim hujus Voluminis quod nunc tandem prodit in lucem , ne mihi , Benigne Lector , aut negli- gentiæ vertas, aut minus gratæ voluntati in Te- meæ. Neutrum enim a quoquam de me exiſtimari poſle arbitror , qui noverit , nihil eorum, quæ meis me præ- lis ſubjecturum pollicitus ſum, fuiſſe deſideratum. Itaque velim Tibi ita perſuadeas, ideo lente, ac per dilationes in eo vulgando proceſſum fuiſſe, ne partes meæ ſcilicet deſiderarentur in iis quæ Baſileenſem Synodum ſpectant , cujus Acta in hoc volumine continentur . Nam cum nuntiatum mihi fuiſſet plura cum Romæ tum Floren- tiæ & alibi etiam in Bibliothecis deliteſcere monumen- ta nunquam antehac edita , quæ ſupra dicto Conci- lio lucem afferre potuiſſent, neque ſtudio, neque labo- ri, neque ſumptui parcendum mihi eſſe duxi, donec di- ligentiſſime deſcripta ad me mitterentur omnia: ex qui- bus, doctorum hominum ope, conſilioque, deligerem ea quæ ad rem magis facere viſa fuiſſent. Quod quidem & maxima cura factum eſſe , ſubjectus Monumentorum Index teſtabitur; & quanto temporis ſpatio opus fuerit, ut accurate fieret, cuique juſto hujuſcemodi rerum eſti matori facile patebit. Sic igitur habeto, hac temporis prorogatione addictum potius aliquid ad meum erga Te studium, quam quidquam effe detractum: quod ut æqui bonique facias rogo: Vale. eeeQee tii Apoſtolici Auditoris benemeriti, habita in I. Inſtructio a Concilio data legatis ſuis ad Bo- hemos miſfis. Concilio Baſileenſi in primo ejus adventu. II. Reſponſi Domini Juliani Card. ad inſtru- VI. Propoſitio Domini Legati in adventu Graco- rum facta Baſilea in Congregatione Generali, ctiones Domini Parentini facta. anno 1434. III. Exhortatio Domini Juliani Card. S. Ange- li ad Bohemos, ut ad Catholicam Fidem re- VII. Propoſitio Ambaxiatorum de Gracia ad Sa- emſanetum Behleenſe Concilium in Congrega- vertantur, habita in Congregatione Generali hone cadem. facri Concilii Basileenfis. VIII. Tenor literæ Domini Juliani Preſidentis IV. Litera Joannis de Raguſio, & Simonis Tre- Concilii Bafileenfis Domino Apoftolico, ut non ron Ambaxiatorum ſacri Concilii Bafileenſis permittat Concilium diſfolvi, miſſa. lecta in Congregatione. IX. Epiſtola Joannis Card. ad Eugenium IV. V. Oratio Domini Ludovici Pontani Romani Pontificem Max. pro revocanda Concilii Ba- utriuſque Juris illuminatoris excellentiſſimi, ſileenſis diſſolutione. Apoſtolica Sedis Prothonotarii, & Sacri Pala- SYL-

Strana IV
TY ANNO CHRISTE Nj. 143% SYLLABUS EORUM, QUE TOMO XXIX. CONTINENTUR. Que hoc Indice Ę$* notata funt, huic noftræ Editioni noviter acceffere. ASILEENSE CONCILIUM OECUME- NICUM. Pag. 1. Inchoasio Concilià . ibid. Hoc Concilii exordium ita enunóiatum re- geri in. MS. Cod. olim. Em, Card. Paffonei . ibid. Seffo 7. 2 Decretum Conflantiense, de celebratione. conci- liorum . j Znfirumentum elečtionis civitatis Bafileenfs pro concilio celebrando „ 6 Bulla Marmi 7. super poteflate foëa prafiden- libus eligendi locum concilii. 8 Bulle Mortini Ÿ. qua Julianus Cardinalis S. An- geli prases Conciliż confliruitur , H Bulla Eugenii IV. qua eadem poteflas Juliano Cardinak cońfirmatur , #7 Stabilimentum Concilli Bafleenfis , & alia adil- lud pertinentia, ibid. 2! Sofio 11 eczelum , guod Concilium eft legitime jnchoa- tum . ibid. Decretum , quod. Concilium eft supra. Papam , ib. Quod. inobedientes: Concilio puniantur . 22 Quod persone concilii mom dejeat extra conci. líum trahi vel impediri . ibid. Quod non recedant fme licentia , qui fenentur intereffe . ibid. Seffo HT. ; 23 Decernitur diffolvi non poffe Concilium. 24 Sefto IV. 27 Saivus conduBus Bohemorum . ibid, Epiflola Concilii ad Bohemos , 29 Ne Papa > fi sedes. vacaverit, alibi quam in Concilio eligatur. 31 Ne quis se vi jura anii alicujus obfiriłum pu- fet , Me ad concilium venire: poffit . 33 Ut Cancilium in literis uis utatur bulle plum- bea , ibid. Quod Papa durante Concilio non poffi creare Cardinales , nec creatos publicare . ibid. Commifke fatta de regimine civitatis Avinionen- fis , & comitatus Venayfini, ibid. Sefio 7. 25 De caufis fidei, & eorum adminifiris, — ibid. Seffo VI. 3 Promotores. Concilii. Eugenium. Papam , & ca. dinales ei adherentes , accufant. contumacie. ib, Seffio VIL 42 Apoflolica sede 'oacanię „-ewtra concilium , co se: dente , fion. procedatur ad eleftionem . ibid. Prorogatio temporis Cardinolum veniendi ad Concilium , ibid. Quod Papa non disponat de Beneficis Cardina- lam. 43 Seffo VIII. ibid. Decernitur contra. Eugenium & Cardinales ipfus procedendum , mifi revocet ille difolutionem Concil a se fa&am , &c. ibid, Mandatur. Cardinalibus € aliis, ut a curia Ro- mana recedant intra &x. dies, ibid, ANNO Ed Decretum , quod uticum debet effe Concilium » 45 1433 1434 1435 Sefio XVI, Ne intorporatorum beneficia conferri poffint per Papam vel alium. 4 Quod Papa non poteff imponere novas gabellas in terras Romane ecclefie , Bc: ibid, Seffio IX. | 47 Concilium recipit Sigismundum. Imp. ibid, Synodus caffat. proceffus omaes contra. Sigismun- dum Imp. &- alios adherentes Concilio, ibid, Seo X. .. 48 Exienféo duorum decrewrum sefkonis olłaue. 49 Aceusano contumacia Pape, ibid. Sefio X1. ja Decernitur, teneri Papam per se vel per lega- fos intereffe Concilio: uec poffe ab eo illud mulari , prorogari , diffoloi , ibid. Quod [liberum fit. cuilibet venire ad Concilium. 53 Decreta alia de modo muiand , diffolvendive con- Gli, sequentis indicendi , &c. 54 Quod eletfores Paps jurent, quod fi quis eoram eligatur „ servabit ditta decrete . M Seffo XII. sé Deereium citationis contra Eugenium. Papam. ib, Decretum dz elethonibus dr confirmationibus e- piscoporum & prelatorum , 67 Sefio XIII. 64 Accusatio contumocia Pepe , ibid, Prorogatur ei spatium dierum. XXX, 67 Deeretum pro tuitione. suppofitorum. Concilii. 70 Seffo XIV, 72 Alia prorogatie monitionis Papa ed mt, dies. ib, Forma adheffonis a Concilio Pape prescripta. 73 Sefio XV 74 Ds congiliis provincialibus © dincesanis « iid 7 Bulla Eugenii Pape, qua proftetur se adhere- re Conrilio Bafileenfi , & ires priores bullas suas revocat . ibid, Tenor trium bullarum , qua sunt sevocale . 79.*c. Seffo XVII. go Super admiffone prefidentium in. Concilio nomi- "e Eugenii IV, ibid, Seffo XVIII, 9! Innovatur decretum Concilii Conflantienfis de ay. Eoritate CF poteflate Conciliorum generalium , absentibus legatis Papa. ibid. Sefio XIX. 92 De Uniane procurande Gracorem « ibid, Mundatum Imperatoris CP. [ub bulla aurea. 96 Litera Fatriarche CP. sub bulla plumbea , ad Cardindles & glios Bafilee congregatos , an- 20 1433. 97 Confirmatio capitulorum. superioribus literis com- prekensorum , 98 Decretum de Judeis & meophytis. ibid. De kis gui colunt ad fidem converti. 99 Seffio XX. 201 Decretum de cogcubinariis . ibid. De excommunicatis non vitandis certo modo nom vocatès , 103 De interdidis ton. leviter ponendis , ibid. Con- 

Strana V
ANNO CHRISTI 1535 1456 1437 1438 1439 Contra. frivole appellantes . ibid. Sefio XXI, 204 De Annatis. ibid. De pacificis poffefforibus, 20$ Quomodo divinum officium in ecclefia celebran- dum fit, &c. ibid, Sefio XXII, 108 Condemnatio libelli Auguftini de Roma, ibid. Sefto XXIII. #20 De electione summi Poniżficis , ibid. Forma profefkonis ipfius . ва De numero & qualitate Cardinalium . 316 De eleionibus , 112 De reservationibus, ibid. Seffo XXIT. | zał Alla quedam cum Gracis, ibid. Salvus condu&us Grecorum , 223 Bulla aurea: Imperatoris. Gracorum , 225 Bulla piumbea Patriarcha: GP. 126 Bulla indulgentiarum in favorem subfidi pro Credu&lione Gracorum , 228 Seffio XXV, 133 De locis futuri Concilii pro. Crecis . ibid. Decretum pro cautione. Avinionenf 136 Seffio XXVI. 237 JMonitorium C citatio contra Eugenium Papam & Cardinales , ibid. Sefto XXV H, 14! Caffatur nominatio & creatio Cardinalium fata per Eugenium Papam , ibid, Caffaniur litera falso. bullata . 143 Avenionenfis civitas in salvogardiam Concilii re- cipitur 145 Sefka XXV LJ. 147 Declaratur Eugenius Papa contumax . ibid. Sefio XXIX. 151 De revocatione bulle Pape super translatione Concilii . ibid. Seffio XXX, 178 JDe communione sub uma specie. ibid. Sefto XXXI. 359 De caufis , ibid. De. collaiionibus beneficiorum . 161 Qualificationes ©" ordo in conferendis beneficiis per Ordinanos . 163 Decretam de suspenfione Eugenii Pape. 165 Sefto XXXII. i70 Caffatio eletfionis loci pro concilio faite a miro- ri parte . ibid. Sefro XXXIIT. 178 De weritate fideš Catholice per tres veritates, jb. Sefto XXXIV, 179 De depofitione Eugenii Papa. ibid. Sefro XXXV. 281 De flabilitate concilii Bafleenfts . ibid. Sefto XXXVI. 122 De Conceptione B. Marie Virginis . ibid. Seffo XXXVII, 184 Revocatio proteftationum , c. obviantium ele- čfioni: Pape fociende . ibid, Decretum de modo eligendi summum Pomüifi- cem. ibid. Forma juramenti ab eletto preßandi , 189 Decretum. inhibitionls , ne bona electi & eligen- Hum Tapiantur . ibid. Ne tempore eleffionts fiat audientia . 290 Seffo XXXVIII. 191 Contra inve&vam ( Eugenii Pape scilitet .) ib. Decreta. de. elellionibus , de nominatis ad eligen- dum Papam, &c. 295 i ! ANNO CHRISTI 31419 1440 1441 Seffo XXXIX. 198 Confirmatio sleBionìs Amedei Sabaudia ducis. in Papam. ibid. Seffo XL. 201! Consensus Amedei five Felicis V. in. Papam . ib. Decleratio quad domino Felici fit obediendum . 203 Seffo XLV, 207 Condemnantur scripta quedam Eugenii Papa . ib, Seffo XLIT. 207 De pravifione Felicis Pape F. ibid. Ceffio X LIT. 222 De Vifitatione B. Maria Virginis. ibid. Seffo XLIV, 213 De tuitione suppofitorum Concilii Bafileenfis. ib. Seffo XLV, & ultima. 221 Lugdunum defignatur locus futuri Concil poft ériennium , Фе, ibid. Hadtenus feffiones ladulgentia incorporatis eoncefle, aQn"D 7439. 222, Decretum quinque conclufeonum , anno eodem . 225 Bulla Nicolai Pape V. super approbatione atto- rum tn Concilo Bafileenfi . nuno 1449. 227 Epiftolz & Refponfiones fyuodales . 233 7. Epiflola ad. Bohemos . ibid. 2. dd omnem ecclefiam : Quad Patres inlen- dunt manere in Dafleo. 25. 3. Responfio symodalls de aufloritate cujuslibet Concil generalis supra Papam. 239 4. Mon effa aceeptandas Bferas Eugenii Pape de diffolutiono Concilii , 267 I: Responfo oratoribus Eugenii, acecptefionem decretorum a Papa prius effe faciendam , quam a Concilio fiat ei provifiv. 273 CSP Responfio Domini Julieni Cardinalis ad. in- frucliones Domini Parentini falta. 279 6. Ad Eugenium Popam ; Quod pro uniane Grecorum non decet Conflantinopoli synodu celebrari , 28! ‚ 7, Kesponfo legatis. Fugenii , Quod poffit Con- cilium concedere. indulgentias plenarias pro u- nione Gracorum , &c. 282 8. Responfio synodalis ad inve&ivam (ut vo- cant) Éugeni Papae. 289 9. Responfio synodalis fafa oratoribus Imperi. 303 го. Responfio synodalis contra Concilium Ferra- rienfe. 305 41. Responfio synodalis ad schedulam protefiatio- nis contra proceffum Papa , per Oraiorem du- cis Mediolani . 215 #2. Besponfo synodalis ad schedułam ablatam per oratores principum, super mulatione loci concilii , 320 13. Responfo ad ęosdem, de endem mutations loci, 332 14. Sententia. conira. sequentes. Curiam Eugenii Pape. 342 15. Responfo synodalis ad imveltivam (ut vo- cant) Eugenii Papa. 344 16. Epiffola symodalis ad universos fideles, de obediendo Conciliis generalibus , &c. 356 17. Responfio syrodalis faëtn orstoribus Regis Romanorum ac Principum EleHorum. — 362 18. Fpiflola Regis Anglis ad Eugenium Pa- gam . 372 29. Киз» 

Strana VI
NT 29. Ejusdem ad synodum Bafleenser . 374 20. Sigismundi Casaris ad camdem. 375 APPENDIX Concirii BAsILEENSIS, I. Arüculi varii . 377 1. De modo procedendi in Concilio. … ibid, 2. Infiru&liones deferende ambaffatoribus Con- cala. 001 380 3. Declaratio salviconduBus . - , 387 4. Reformationes de suppofitis Concilii, 382 5. Articuli oblati ex parte. vegni Bohemis .: 38.5 Znfirutio a Concilio data. Legatis suis ad Bo. hemos miffis. 4mbaxidtores Concilii sunt miffi ad Bohemiam Ge. ic om ju 387 6. Infrumentum fale pacis inter vegom Fran- cie &- ducem Burgundie; per legaas Con- cili, eta 389 7. TroHatus Atrebatenfis: inter eosdem. — 392 8. Avisamenta-Conventus. Bituricenfs , anni 1431. i DEI 401 9. Mandatum. nünciorum .Conclü exfiflentium Norimberga ad trafandum cum Bohemis . 406 +0. Tazatio' notariorum :in;:Concilio fatta & li- mitaża . s . | 402 114 Conceffum .Concilà :pro >suppofnis ipfius, ut memo praponatur illiś in -adeptione beneficio- rum , pretextu. privilegii ab Eugenio Papa ac- cept. o s s s 08 12 Juramentum ambaffatorum. Pape. . 409 13. Concordaia depuiationum.. .. ibid. 1 4, Prerogatioe graduatorum Incorporatorum. 410 25 Responfo :fa&a ambafratonbus ; Imperatoris, super fattis Bohemorum . 4 418 16. Sententia patriarcha Aquilejenfs. 4t 27. Sententia difinilioa in causa Traječtenfis ec- cleft . i i ibid, 18. Caffantur qus fecit dominus Papa in praju- dicium. incorporatorum Concilio . 415 1. Epiftole Concilii fecundum datas ordinata. t9. Épiftola Concilii ad Bohemos. . ibid. zo. Salvus conduëlus Bohemis concefus. 417 zi. Litera miffa regi Francia , Carolo FIS. 418 22. Ad confiiarios regis Francie. 42a 23. Ad dominum de T'remollia . : ibid. 24. Ad archiepiscopum Remensem , cancellarium Francie . "n U 422 25. Ad archiepiscopum Lugdunsem . ibid. 26. Ád regem Polonie, ćr.'aliog. | 422) 27. Salvus condu&us Conceflus ambaffatoribus Pa- pe. egenis. 424 28. Bulla. Concilii ad Imperii elellores / 425 29. Liícentia. exercendi officium procurationis cau- sarum durante Concilio, | 2.0428 36. Exsecutoria presbyteri Lyrenfis super seńten- tia diffinitiva in curia Romane. -429 34. Carolina. sub. latiori forma (0 430 32. Bulla prarogativarum conceffarum | incorpo- ratis Concilio. DAR 23. Bulla indulgentiarum in venerationem. sacra- menti Corporis Chrifii. 436 84. Contra colleores Camera Apoflolice. ‘ 439 Il. Ambaffiatorum Concilii epiftolz. 44) 35. Epiftola miffa Bohemis per legatos Conci- ii, . ibid. 36. Eorumdem ad eosdem . 443 37. Promiffiones facts Gracis per ambaffatores Concilii . 444 84. Promi[fo altera eorumdem. 445 39. Propofitio ambaffatorum Concilii falta Gre- cis Conflantinopoli &c. ibid. Proamium decreti, quod nom placuit Impera- tori. 41 Articuli Ambaffiatorum Concilii, 452 Articuli Imperatoris CP. ibid. „Aki Articuli responsorum ambaffratorum | Conci- li. 453 IV, Orationes aliquot in fynodo Bafileenfi habite, &c. . 454 4o Collatio Joanais de Bachenfein fata coram Papa, Florentie . ibid. 41. Responfo Bugenii Pape . 459 42. Responfiones fatte oratoribus Concili. 460 43. Oratic Gevard; Lendrioni episcopi Lauden- fs, ad regem Anglia & episcopos regni. 463 44. Oratio Andree de Petra archiepiscopi Co- lofenfss, ambaffiatoris Pape. +68 4. Oratio archtepiscopi- Tarentini ad Bafleen- ses pro Eugenio Papa. 482 46. Orafio prafidentis ad convertendum Bohe- mos. 492 «7. Joannis Patriarche Antiocheni, de superio- rirate inter Concilium & Pepam. siz V. Epiflole Eugenii IV. Pape ad fynodum Balleenfem , vel contra cam data, Oratio. Domni. Ludovici Pontani Romani utrius- que juris illuminatoris Excellentiffmi Apofro- lice Sedis Prothonotarii & Sacri Palatià Apo- folici, kabita in Concilio Bafilienfi ec. 524 46. Bulla ad archiepiscopum Coloniensem. 577. 49. Informatio miffa ad regem Romanorum. 559 so. Litera Apoffolice de poteftate legati Papa . y6t st. Bulle revocdtionis per commiffionem folam Juliano Cardinali legato, ibid. sz. Litera, revocationis Conciliì ; publicata Ro- me, & alibi. 564 53. Ad Regem Romanorum super Concili diffo- lutione . 568 14. Ad Concilium , presantala per ambafatores Fleétorum Imperii. 369 sy. Ad Imperatorem, responfiva super fačtis concilà . 571 56. Bulla capitulorum initorum inter Papam , € regem. Romanorum , 572 57. Bulla presenrata per Zmp. deputatis Conci- li. 374 54. 4d Bartholomaum Spalatensem , &c, — 75 59. Bulla prefidentium. ibid. 60. Ad Joannem archiepiscopum T'arentinum , ©“ altos, 377 61. Ad Julianum Cardimalem , $74 62. 63. Ad Concilium. ibid. & 579 64. Ad legalos suos Concilio prefidentes. 580 65. Bulle translationis Conciliż Bafileenfis ad ci- witatem Ferrariensem., 581 VL Epi- 

Strana VII
re VI. Épiftole Sigifmundi Imp. ad Goncilinm vel pro Concilio, 86. Ad Papam , supplicatio. 532 67. 4d eumdem , super fo&o concilii, ibid, 68. Ad Julianum Cardinalem , e$ alios. p83 69. Ad Papam, super fado eodem . ZZ: 70. Avisamenia od Papam , super eodem. 786 za. Infruëlio euntium ex pare Casuris ad Pa- pem. 599 72. Ad Bafileenses , de concordia cum Pepa. spa 73. Ad eosdem , de ordine sedendiin concilio. £93 74. 4d cosdem , de vidoria Bohemorum aduere sus Taboritas. 4924 77. Ád eosdem , de rebus Bohemorum . ibid, 76. Liters, per quas promittit edharere incon. cuffe Gonsilio . 195 77. Mancatum mifum Papa per Regem Roma- norum . 197 78. Forma juramenti prefiitż per ambajfiatores c Regis Romanorum . 594 79. 80. Épiflole ad conciltum. Petit causam ad se remitit , qus fuerit ad. concilium appellata, ! alioqui p/oteflatur contra Concilium. Goo. & Sos. 81. Salous condučtus miffus Concilio . 603 82. EZpiftola > qua promsutis se confirmaturum cer- ta capitula. Concilii, 607. VII. Epiftola diverforum ad fynodum. $3. 24. Philippi ducis Burgundia , super cano- nigatióne Petà de Lwixenburgo. Ejusdem, de pace tüdanda cum rege Francie. 605.8 606 87. Caroli regis Francie, de pace irafiandu cum | duce Burgundie. ID 607 | «' gó. Ambajfkarorum Concili. ir. Bohemia exfiften- Dium. svo ner 609 ' €7. Archiepiscopi: Lugduneufis > 610. & Gui se. Ambaffatorum Concilii in Bohemia exfifien- fi tium . "P 89. Ambaffratorum Concilii Morimberga czfer | Hum. 643 9o. Imperatoris CP. Joaenis Paleołogi. 617 9r. Erici regis Suecie, in favorem ordinis S. Brigitte. 619 92. Petrè Eundenfrs , & aliorum , de eodem or- dine. : 620 93. Ratomagenfium. consolum d? conum. 622 i 94. Joannis Paleologi Imp. CP. 623 jE 95. Amede: ducis Sabaudis. 624 || 96. Philippi ducis. AMfediolanenfis, 626] 97. Joannis Paleologi Imp. CP. 627 98. Joseph Patriarcha EP. 622 99. Conflantini Paleologi , fratris Imp, CP, ibid. 100. Friderici junioris ducis Aduftrie. 679 207. Alphonfi regis Arragonum . 630. 102. Alberti ducis Aduftvie 634 VIII. Epiftolz diverforum ad diverfos de fynodo Bafileenfi. ro3. Pragenfium ad consules civitatis Egrenfs. 632. 204. Éorumdem ad nuncios synodi. Nuremberga exfiftentes . 633 205. Forumdem ad consules Nurembergenses. 624. 206, Anomymi ad episcopum Lausanensem . ibid. CES ===" má VII 10g. Árnefh lemon. Imporataris , ad ipsum. 637 103. Pilgnenfünn ad Nicołaum Hlinoriram , de exlloria. F'otemorum. 635 709. Anonymi ad Cardinalem legatum , de ea- dem vorm , 639 z1o. Capitanet cujusdam de ichs Taboritis, 65 111. Bohemorum ad Chrifli fideles, haretica. 647 r22. Egrefinum ad imnzios. Concilii Nuremberg exfiftentes . 643 tg Propenfum ad nuncios Cancilii 644 zi4. Capitanei cujusdam, de rebus Taborilicis . 545. (1f. TrajeBenfium ad suos commiffaros. 646 218. 217. Capuaneb cujusdam) de rebus Tabori- ns. 642. 648 1v8. Yrapezuntini Imp. ad Eugenium Papam. 648. 119, Commiffio Imp. Creworum fučla uni ambas- satorum Corcilii. 649 :20 Üommiffo Pnrriarehe CP. facia eidem. 650 i21. Legati Concilii ad legatum Poniificis. ibid. Ege rez. Litero Joannis de Bogujfo. c Simo- mis frerom ec. Ége [Se raz. Literù Miffa Reverendifimo Domino Legato per fratrem, Joannem de Ragufo . 656 ES" (24. Litera Magiflvi Simonis Treron ec. 659 GSP ray. Litera Joannis de Ragufo Oratoris Sacri Concilii ad Greciam . T7 ES” :26. Tenor Litere Domini Fuliani praf- dentis Concilii Bafileenfis ec. éés ES 227. Zpijłola Joannis Cardinalis ad Euge- mum 17. Ponuficem. c. sés (SP 128. Exhortttio Domini. Juliani. Cardinalis S. Angeli ad Bokemos ec. 479 IX. Orariones quatuor in Concilio Bafileenfi s habire. © ŁK Joannis de Bagufo, Ordinis Predicatorum , ..5 ^ De. Commvnione fub utraque Specie. 499 |J, Kgidii Carlerii, decani Cumeracenfis, Da corrigendis peccatis publicis. $628 ZIT, Henrici Kolieisen. Ordinis Pradicatorum . De libera predicatione verbi Dei. 971 JV. Joannis de Polemar, Archidiaconi Barcio- menfis , de civili Dominio Clezicorum. 2145 Note Binià in Concifium, 1168 APPENDIX NOVA CoNGILII BASILEENSIS. 4. * Aa Concilià ad Premonftratenses spc&an- Cha . 1179 4. * Confrmatio privilegiorum | Pramonftraien- fum. ibid. 2. * Guillelmi Bellicenfis episcopi. htere compui- sorie in cause monaffersi S. Joanmis Ambia- nenfis. 31806 3. * Sententia. Deputatorum. Concilis in. favorem ejusdem Monafłeriż 1:85 4. * Litere executorinles Concili . 8187 5. * Bxecutio prediciurum. literarum. 2189 6. * ZLitere cxecutoriales Conci . 4200 7. * Jnnovego duorum privilemiorum | Ordmis Premonfkrat . 2123 $. * Sententia in favorem monoflerů Belli--Por- tus. 4205 ZX. * Oratio Gregorii. Corrari ad. Sigismundum Imp, pro Concilio Bafileenf . 1208 ir = 

Strana VIII
VIII III.* Articuli a Nunciis Eugenii oblati regi Chriſtianiſſimo. 1221 TV. * De Concilii Bafileenſis editione sententia Lucæ Holſtenit. 1222 V. * Epiſtola Concilii Basileenfis ad Cluniacen- ses. 2224 ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX 1. Oratio Philippi Archiep. Turonensis. 1225. 2. Literæ synodi Baſil. ad Joannem abbatem Bonævallis. 1230 1233 3. Bulla Eugenii IV. 4. Litera regis Arragonum miſſa in Conei- lio. 1232 s. Responſiones facte per regem. Arrago- num capitulis oblatis per oratorem synadi Ba- 1233 ſil. 6. Epiſtola Henrici Anglorum regis ad Conci- 1234 lium Bafilcense. 7. Propoſttio Domini legati in adventu Græ- corum facta Baſilee in Congreg. Generali 1235 Anno Domini 1434. ☞s. Propositio Ambasciatorum de Grecia ad Sacrasanctum Bafileense Concilium &c. 1244 9. Ambroſii Camaldulenſes generalis oratio ha- 1250 bita in Concil. Bafil. 1o. Litera synodi Basileenfis ad Joannem Ab. 1257 Bonavallis. 11. Exortatio Card. Sabinensis Legati ad Con- 1258 cilium Baſil. 12. Epiſtola Concilii ad Joannem Ep. Salzbur- 1267 gensem. 13. Oratio præamhula responſionibus Deputato- rum Concilii Bafil. ad articulos Bohemorum per D. Abbatem Cisterciensem. 1269 ☞ S A NOI RIFORMATORI Dello Studio di Padova. Vendo veduto per la Fede di Revisione, ed Approvazione del P. D. Filippo A Roſa Lanzi Inquifitor Generale del Santo Offizio di Venezia nel libro intitola- to : Sacrorum Conciliorum &c. Auctore P. Philippo Labbeo Soc. Jeſu , curante Nicolaa Coleti , & Joanne Dominico Manſi &c. Non v' eſſer coſa alcuna contro la Santa Fede Cattolica, e parimente per atteſtato del Segretario Noſtro, niente contro Principi e buoni coſtumi, concediamo Licenza ad Antonio Zatta Stampator di Venezia che poſſi eſſere stampato, oſſervando gli ordini in materia di ſtampe, e preſentando le ſolite Copie alle Pubbliche Librerie di Venezia, e di Padova. Data li 20. Dicembre 1767. (Sebaſtian Zuſtinian Riform. Alviſe Valareſſo Riform. ( ( Franceſco Moroſini 2.° Cav. Proc. Riform. Regiſtrato in Libro a Carte 335. al Num. 2304. Davidde Marchefini Segr. CON-

Strana 1
☞ges in Ia p — kd kVs ANNO CHRISTI 41. CONCILIUM b BASILEENSE c GCUMENICUM Sub Eugenio IV. celebratum, � ex parte reprobatum. ANNO CHRISTI 1434. Quoad ea nimirum quæ ibidem de e auctoritate Concilii & depoſitione Eugenii Papæ ſancita fuerunt, f inchoatum anno domini MCCCCXXXI. & abſolutum anno MCCCCXLII. INCHOATIO CONCILII BASILEENSIS. Ie Jovis decimanona Julii , de A Hoc Concilii exordium ita enunciatum reperi in ms. Cod. olim Eminentiſs. Card. Paſſionei anno domini MCCCCXXXI. applicuerunt Baſileæ domini , pag. 80. ſcilicet, Joannes Polmar cap- N nomine Domini. Amen. Anno Nativita- pellanus ſummi pontificis , & tis ejuſdem milleſimo quadringenteſimo tri- auditor ſacri palatii , & ma- geſimo primo, viceſima quinta die menſis Ju- giſter Joannes de Raguſio do- ctor in theologia Pariſienſis , procurator ge- nii, Indictione nona , Pontificatus SS. in Chri- neralis Ordinis prædicatorum , delegati ad præ- ſto Patris & Domini noſtri Domini Eugenii Divina providentia Papæ IV. anno eius Primo. ſidendum Concilio a domino Juliano Cardina- Reverendiſs. in Chriſto Pater & Dominus Do- li ſancti Angeli Legato Apoſtolico , litteras ſal- minus Julianus S. Angeli Diaconus Cardinalis vorum conductuum domini Imperatoris deſcri- ptas habentes. Remanſitque dominus Diony- A. S. L. auctoritate f. r. Martini V. & San- ſius expectans ambaxiatam præfati domini Im- ctiſſimi Domini noſtri Eugenii Papæ moderni, peratoris. Qui quidem præſidentes , viceſima- factum prædeceſſoris ſui confrmantis & ratum ha- tertia Julii, convocatis omnibus Eccleſiaſticis B bentis, juxta ſtatuta & ordinationem Conſlan- perſonis tam extraneis quam intraneis , in ca- tienſis & Senenſis Conciliorum venerabiles Vi- pitulo majoris Eccleſiæ Baſileenſis inchoave- ros magiſtrum Joannem Polmar Palatii Apoſto- lici, cauſarum auditorem , & Joannem de Ra- runt Concilium , legitima poteſtate eidem Car- guſio in Theologia magiſtrum, & Ordinis FF. dinali a felicis recordationis domino Martino, & domino Eugenio præſenti , & deinde eorum Prædicatorum Procuratorem , ad civitatem Ba- ſilienſem pro ibidem inchoando Concilium Ge- ſubſcriptione facta a prædicto Legato , quorum nerale , deſtinavit. Qui eadem die ingreſſi poſt prædictus..... ſecit collationem ſolemnem ſu- miſſam de Spiritu Sancto ſolemniter in Eccleſia per themate : Venit angelus teſtamenti quem vos Baſilienſi cantatam , & aliis ceremoniis devo- vultis : Malachiæ 3. In quo oſtendit po- te peractis Concilium Generale in eadem Ci- teſtatem domini Legati, & eorum legationem , vitate eſſe prædicaverunt , Domino Cardinali & omnimodam voluntatem , ad Concilium intra Bohemicam & circa fines ejus ſuper ex- quod tunc inchoaverunt & stabilierunt, prout tirpationem Hæreſum Huſſitarum ſe invicem etiam reſcripſerunt Ambaxiatores Univerſitatis ſolicite occupante , & ſic creverunt de die in Pariſienſis ; & decreverunt miſſam ſolemnem C diem. ſextis feriis poſt petitionem celebrari- En Concil. General. Tom. XXIX. A DE-

Strana 2
☞ges in Ia p — kd kVs ANNO CHRISTI 41. CONCILIUM b BASILEENSE c GCUMENICUM Sub Eugenio IV. celebratum, � ex parte reprobatum. ANNO CHRISTI 1434. Quoad ea nimirum quæ ibidem de e auctoritate Concilii & depoſitione Eugenii Papæ ſancita fuerunt, f inchoatum anno domini MCCCCXXXI. & abſolutum anno MCCCCXLII. INCHOATIO CONCILII BASILEENSIS. Ie Jovis decimanona Julii , de A Hoc Concilii exordium ita enunciatum reperi anno domini MCCCCXXXI. in ms. Cod. olim Eminentiſs. Card. Paſſionei applicuerunt Baſileæ domini , pag. 80. ſcilicet, Joannes Polmar cap- N nomine Domini. Amen. Anno Nativita- pellanus ſummi pontificis , & tis ejuſdem milleſimo quadringenteſimo tri- auditor ſacri palatii , & ma- geſimo primo, viceſima quinta die menſis Ju- giſter Joannes de Raguſio do- ctor in theologia Pariſienſis , procurator ge- nii, Indictione nona , Pontificatus SS. in Chri- neralis Ordinis prædicatorum , delegati ad præ- ſto Patris & Domini noſtri Domini Eugenii Divina providentia Papæ IV. anno eius Primo. ſidendum Concilio a domino Juliano Cardina- li ſancti Angeli Legato Apoſtolico , litteras ſal- Reverendiſs. in Chriſto Pater & Dominus Do- vorum conductuum domini Imperatoris deſcri- minus Julianus S. Angeli Diaconus Cardinalis ptas habentes. Remanſitque dominus Diony- A. S. L. auctoritate f. r. Martini V. & San- ſius expectans ambaxiatam præfati domini Im- ctiſſimi Domini noſtri Eugenii Papæ moderni, peratoris. Qui quidem præſidentes , viceſima- factum prædeceſſoris ſui confrmantis & ratum ha- tertia Julii, convocatis omnibus Eccleſiaſticis B bentis, juxta ſtatuta & ordinationem Conſlan- perſonis tam extraneis quam intraneis , in ca- tienſis & Senenſis Conciliorum venerabiles Vi- pitulo majoris Eccleſiæ Baſileenſis inchoave- ros magiſtrum Joannem Polmar Palatii Apoſto- lici, cauſarum auditorem , & Joannem de Ra- runt Concilium , legitima poteſtate eidem Car- guſio in Theologia magiſtrum, & Ordinis FF. dinali a felicis recordationis domino Martino, & domino Eugenio præſenti , & deinde eorum Prædicatorum Procuratorem , ad civitatem Ba- ſilienſem pro ibidem inchoando Concilium Ge- ſubſcriptione facta a prædicto Legato , quorum nerale , deſtinavit. Qui eadem die ingreſſi poſt prædictus..... ſecit collationem ſolemnem ſu- miſſam de Spiritu Sancto ſolemniter in Eccleſia per themate : Venit angelus teſtamenti quem vos Baſilienſi cantatam , & aliis ceremoniis devo- vultis : Malachiæ 3. In quo oſtendit po- te peractis Concilium Generale in eadem Ci- teſtatem domini Legati, & eorum legationem , vitate eſſe prædicaverunt , Domino Cardinali & omnimodam voluntatem , ad Concilium intra Bohemicam & circa fines ejus ſuper ex- quod tunc inchoaverunt & stabilierunt, prout etiam reſcripſerunt Ambaxiatores Univerſitatis tirpationem Hæreſum Huſſitarum ſe invicem ſolicite occupante , & ſic creverunt de die in Pariſienſis ; & decreverunt miſſam ſolemnem C diem. En ſextis feriis poſt petitionem celebrari- Concil. General. Tom. XXIX. A DE-

Strana 3
ANNO "CHRISTI 1438 Defumpis ex authenti- cis exerapla- ribus plum- 7 EUGENIUS CONC ETA ET ACTA CONCILIE BASILBENSIS, DECR Dęfumpia ez authenticis exemplaribus plumbo eju(dem facrofan&i Concilti firmatis. Mo ejufdem . facrofan&ti Concilii fir- mas inquit Petrus Crap. be. SESSIO PRIMA. to nomine fantte © mdiuidue Trinitatis fe- liciter Amen. i "Enfetur brique dignum & congrium , pros ILIUM 4 AdiAæ civitatis: Ecclefiaram valvis affigi pariter & apponi, cujus renor fequitur , & efi talis: Ad landem omaipotenris Dei, exaltationem- que Pidei ea:holieg , nec non tranquillitarem & pacem torius Chriflianitatis; reformationem quogue univerfalis -Eccle(iz & populi Chriftiani, ex parte reverendiffimi in Chrifto patris &do- - mini domini Joliani miferarione divina facre- {anôdæ Romanæ Ecclefiæ S. Angeli diaconi Car- dinalis, in przfenti facro Genetali Concilio Ba- fileenfi auśtoriiate Apoftolica prefidentis fpecia- liter 4еркзай approbatione &4i&i facri Genera- lis Concilii inrímatur per przfentes omnibus & Gugulis in hocipfo Generali Concilio Bafileen(: intereffentibus , & intereffe debentibus, quod SIGISMUNDUS ; ut id fiagulariter expo(cit nimium labilis B au&ore' Deo die: Veneris proxima poft inflans hominum memorie, ut éa qum per facrorom Generalium Conciliurnei-fan&iones ad Dei lau- dem & commiuünenr reipablieg utilitatem fore nofcuntue fritituta , illa debite feripture como mencentur ,. ur per banc jugis eorum eriara ad polteros tranfeat recordario. Hine eft igitur , quod in fabícriptis continentur , & funt de ver. bo ad verbum iuferta decreta , conftituriones , ‘ada SC ordinationes, ceteraque. gefla. in hoc facro Generali Bafileen(i Concilio , prefidente io eodem au&oritate apoflolica reverendiffimo in Chrifio paire domino Juliano; miferatione di- vina facrofau&e Romara Ecciefiae fani: An- geli diacono Cardinali, Apaftolicze fedis Lega- feftum S. Lucie ; qua erit. quartadecima menfis hujus Decembris, prima ejufdem facri Generalis -Conrilii. feffo celebrabitur io Ecclefia cathedrali civitatis hujus Bafileenfis , hora nona. ejufdem diet a media noe in atzez computanda . dea- que præcipitur & inandatur omnibus & fingulie in predifia civitate Bafileenfi ad caufam di&i facsi Concilii jam exiftentibus, ceterifque ad quorum notitiam præfemes devenerim:, in di&o Concilio tutereffe debeuribus, qui tunc coramode perfonaliter intereffe porcruat in eodcm, qua. tenus di&is die & Бога in Ecclefia pradida perfonaliter: 81. debite. compareant fub poenis ju- ris , nifi legitimo prepediti fuerint. impedimeu- 10, collecta , vifa, ordinata per mos prototo- C to. Datum Babileæ dis. fepiimo diti menfis tariu8; notarios, & (cribas infrafcriptos , ad id pee di&um dominum præfidentem,. facro co. dem approbante Concilio, deputztos, fob an- nis , indi&ionibus , diebus , horis, rnenfibus & Pontificatus inferius annotatis pariter & defcri- tis; ° Anno fiquidem a Nativitate Domini millefi- ino quadringentefmo Iricefimoprimo, Indiflio.” ne nona, die autem Venerisfeptima mentis De- cembris, .pontificatus fan&if…imi in Chrilte pa- tris, & domini noflri domini Eugenii divina providentia. Papz quarti anno primo , præfato revéréndiffimo paite domino Cerdinali præfiden- te & Legato jam. per roenfes aliquot in zivitatc Decembris , anno: a Nativitate Domini millcfi- mo quadringentelimo tricefznoprimo, pontifica- tus fan&ifümi “domini ‘nmofiri Papa Eugenii quarti anno prio, fub fgillo confueto diki domini prefidcatisin teflimonium premifforüm. ' Di&a die Veneris quartadécima przdi&i men- fis Decembris, anuo, indidione , hora', & pon. iificatu, quibus proxime fupra, facrofan&a Ge- nerall Synodo Bafileenfs prædi&a, dio do. mino Cardinali Legato auctoritate qua fupra pra- fidente , legitime ubi fupra congregata , čele brataque ibidem folemni miffa de Spiritu faocto per reverendum in Chrilo patrem 'dominum Pbitibertum Dei & apoflolicz fedis: gratie Epi» "Bafiteent nationis Germanicæ, provincia Bi- Dfcopum Conflantienfem provinciz Rothomagen- > forte pro die ® force fa- cfenda , fuatine ;.": predicti: generalis Concilii adjavan- te Domino congregatione 4 celebratione inibi . juxta mañdaium apofiolicum alias fihi faper hoc diretum ; & infra: plenius-définitom ; Jegirime * faciendum- perfonaliter exiflente.Convocatis ' Îtaque jar pet ‘eum: dida au&oritare" hujas rel caula ad didaro civitatem "Baüileenfem de : di: ' verfis mundi partibus pläribts dominis, Prela- tis, necnon. perfonis- aliis ; -& viris Ecclefiafii- cis, quz de járe vel confuetüdine ad Conciliura Generale venire. teneniur, ac etiam quarapluti- bus aliis ad di&uin Concilium convocatis , eif- que una cum di&a domino. przfidente Legáia- in certa aula donus Ecclefie S Leonardi Bafi- leenfis, in qua foliti funt pro. Conciliis tenea- dis in unum convenire ; ad hiec fpecielitercon- gregatis, uaanimi intereos inito confen(u , ex- tig ordinatum & decretum, srimam did: Ge- . neralis Concilii Bafileenfis demonem zenendam fore au&ore Domino, atque celebrandaai die Ve: meris extunc prowime fecutura ,' quartadecinia. di&i menfis Decembris im Eceiefia cathedrali Ba- fileenfi; prout in fchedula, cojus temor inferius primo foco defcribitur, plenius continetur: quam ‘chedulara in multis duplicatans & tranfomptam Ju(r idem dominus prefidens, ob dieta, prime fetlionis publicationem faciendam, in pluribus fis, in(uper cantatis & perle&is ficaniis, anti- phonis, aliique. devotis orationibus in" talibus ordinatis, Dvoque fuppliciter & devore. exhi- bitis, idem dominus Cardinalis prefideas ia ponificalibus, fedens fuper cathedram ad hoc fibi przepacetam , aliifque fingulis Praelatis turic ad præmiffa acflantibus in pontificali habitu y fimuib cum raitris planis capitibuseorum impo- fuis cxiftentibus, gratum feraionem ad Syao- dum prædifiam facrofanfatn habuit ,. fomens pic shemaite fuo: Afundanini qui fertés ifa Do- „mini: líaié $2: inquo pleraínque falubri exkor- tatione , fecundum quod tali conveniebat eximiæ congregationt ; & in primordio talis a&us dee Ecuit, omnés deporitate, munditia, & vis in. tegritaie folerter in caritate non fila admonuit , praecipueque éxhortatus eft, nt in celebratione Dro grata grafentis facri Coneilit , Ecclefiz uni- ‘ verfaif tam neceffariò & utili 3 at vere decet vi- , Yos Ecclefiafticos , conftaati & bono anima jugi- ter adeffent , vigilarentque , ec diligentius in- * tenderent ad. profe&um & utilitatero reipublica & Chriflianz religionis feciliter peragendum. Quo quidem fermone ver eum finito, tandem memo:ams dominus Philibertus Epifcopus Con- : ftantíenós eminentem thalamum a(cendit , ibi- que de mandato dicte facra Synodi perlegit al- ta ANNO CHRISTE E431. 

Strana 4
ANNO "CHRISTI 1438 Defumpis ex authenti- cis exerapla- ribus plum- 7 EUGENIUS CONC ETA ET ACTA CONCILIE BASILBENSIS, DECR Dęfumpia ez authenticis exemplaribus plumbo eju(dem facrofan&i Concilti firmatis. Mo ejufdem . facrofan&ti Concilii fir- mas inquit Petrus Crap. be. SESSIO PRIMA. to nomine fantte © mdiuidue Trinitatis fe- liciter Amen. i "Enfetur brique dignum & congrium , pros ILIUM 4 AdiAæ civitatis: Ecclefiaram valvis affigi pariter & apponi, cujus renor fequitur , & efi talis: Ad landem omaipotenris Dei, exaltationem- que Pidei ea:holieg , nec non tranquillitarem & pacem torius Chriflianitatis; reformationem quogue univerfalis -Eccle(iz & populi Chriftiani, ex parte reverendiffimi in Chrifto patris &do- - mini domini Joliani miferarione divina facre- {anôdæ Romanæ Ecclefiæ S. Angeli diaconi Car- dinalis, in przfenti facro Genetali Concilio Ba- fileenfi auśtoriiate Apoftolica prefidentis fpecia- liter 4еркзай approbatione &4i&i facri Genera- lis Concilii inrímatur per przfentes omnibus & Gugulis in hocipfo Generali Concilio Bafileen(: intereffentibus , & intereffe debentibus, quod SIGISMUNDUS ; ut id fiagulariter expo(cit nimium labilis B au&ore' Deo die: Veneris proxima poft inflans hominum memorie, ut éa qum per facrorom Generalium Conciliurnei-fan&iones ad Dei lau- dem & commiuünenr reipablieg utilitatem fore nofcuntue fritituta , illa debite feripture como mencentur ,. ur per banc jugis eorum eriara ad polteros tranfeat recordario. Hine eft igitur , quod in fabícriptis continentur , & funt de ver. bo ad verbum iuferta decreta , conftituriones , ‘ada SC ordinationes, ceteraque. gefla. in hoc facro Generali Bafileen(i Concilio , prefidente io eodem au&oritate apoflolica reverendiffimo in Chrifio paire domino Juliano; miferatione di- vina facrofau&e Romara Ecciefiae fani: An- geli diacono Cardinali, Apaftolicze fedis Lega- feftum S. Lucie ; qua erit. quartadecima menfis hujus Decembris, prima ejufdem facri Generalis -Conrilii. feffo celebrabitur io Ecclefia cathedrali civitatis hujus Bafileenfis , hora nona. ejufdem diet a media noe in atzez computanda . dea- que præcipitur & inandatur omnibus & fingulie in predifia civitate Bafileenfi ad caufam di&i facsi Concilii jam exiftentibus, ceterifque ad quorum notitiam præfemes devenerim:, in di&o Concilio tutereffe debeuribus, qui tunc coramode perfonaliter intereffe porcruat in eodcm, qua. tenus di&is die & Бога in Ecclefia pradida perfonaliter: 81. debite. compareant fub poenis ju- ris , nifi legitimo prepediti fuerint. impedimeu- 10, collecta , vifa, ordinata per mos prototo- Cio. Datum Balilez. dis: fepiimo diti menfis tariu8; notarios, & (cribas infrafcriptos , ad id pee di&um dominum præfidentem,. facro co. dem approbante Concilio, deputztos, fob an- nis , indi&ionibus , diebus , horis, rnenfibus & Pontificatus inferius annotatis pariter & defcri- tis; ° Anno fiquidem a Nativitate Domini millefi- ino quadringentefmo Iricefimoprimo, Indiflio.” ne nona, die autem Venerisfeptima mentis De- cembris, .pontificatus fan&if…imi in Chrilte pa- tris, & domini noflri domini Eugenii divina providentia. Papz quarti anno primo , præfato revéréndiffimo paite domino Cerdinali præfiden- te & Legato jam. per roenfes aliquot in zivitatc Decembris , anno: a Nativitate Domini millcfi- mo quadringentelimo tricefznoprimo, pontifica- tus fan&ifümi “domini ‘nmofiri Papa Eugenii quarti anno prio, fub fgillo confueto diki domini prefidcatisin teflimonium premifforüm. ' Di&a die Veneris quartadécima przdi&i men- fis Decembris, anuo, indidione , hora', & pon. iificatu, quibus proxime fupra, facrofan&a Ge- nerall Synodo Bafileenfs prædi&a, dio do. mino Cardinali Legato auctoritate qua fupra pra- fidente , legitime ubi fupra congregata , čele brataque ibidem folemni miffa de Spiritu faocto per reverendum in Chrilo patrem 'dominum Pbitibertum Dei & apoflolicz fedis: gratie Epi» "Bafiteent nationis Germanicæ, provincia Bi- Dfcopum Conflantienfem provinciz Rothomagen- > forte pro die ® force fa- cfenda , fuatine ;.": predicti: generalis Concilii adjavan- te Domino congregatione 4 celebratione inibi . juxta mañdaium apofiolicum alias fihi faper hoc diretum ; & infra: plenius-définitom ; Jegirime * faciendum- perfonaliter exiflente.Convocatis ' Îtaque jar pet ‘eum: dida au&oritare" hujas rel caula ad didaro civitatem "Baüileenfem de : di: ' verfis mundi partibus pläribts dominis, Prela- tis, necnon. perfonis- aliis ; -& viris Ecclefiafii- cis, que de járe vel confuetüdine ad Conciliura Generale venire. teneniur, ac etiam quarapluti- bus aliis ad di&uin Concilium convocatis , eif- que una cum di&a domino. przfidente Legáia- in certa aula donus Ecclefie S Leonardi Bafi- leenfis, in qua foliti funt pro. Conciliis tenea- dis in unum convenire ; ad hiec fpecielitercon- gregatis, uaanimi intereos inito confen(u , ex- tig ordinatum & decretum, srimam did: Ge- . neralis Concilii Bafileenfis demonem zenendam fore au&ore Domino, atque celebrandaai die Ve: meris extunc prowime fecutura ,' quartadecinia. di&i menfis Decembris im Eceiefia cathedrali Ba- fileenfi; prout in fchedula, cojus temor inferius primo foco defcribitur, plenius continetur: quam ‘chedulara in multis duplicatans & tranfomptam Ju(r idem dominus prefidens, ob dieta, prime fetlionis publicationem faciendam, in pluribus fis, in(uper cantatis & perle&is ficaniis, anti- phonis, aliique. devotis orationibus in" talibus ordinatis, Dvoque fuppliciter & devore. exhi- bitis, idem dominus Cardinalis prefideas ia ponificalibus, fedens fuper cathedram ad hoc fibi przepacetam , aliifque fingulis Praelatis turic ad præmiffa acflantibus in pontificali habitu y fimuib cum raitris planis capitibuseorum impo- fuis cxiftentibus, gratum feraionem ad Syao- dum prædifiam facrofanfatn habuit ,. fomens pic shemaite fuo: Afundanini qui fertés ifa Do- „mini: líaié $2: inquo pleraínque falubri exkor- tatione , fecundum quod tali conveniebat eximiæ congregationt ; & in primordio talis a&us dee Ecuit, omnés deporitate, munditia, & vis in. tegritaie folerter in caritate non fila admonuit , praecipueque éxhortatus eft, nt in celebratione Dro grata grafentis facri Coneilit , Ecclefiz uni- ‘ verfaif tam neceffariò & utili 3 at vere decet vi- , Yos Ecclefiafticos , conftaati & bono anima jugi- ter adeffent , vigilarentque , ec diligentius in- * tenderent ad. profe&um & utilitatero reipublica & Chriflianz religionis feciliter peragendum. Quo quidem fermone ver eum finito, tandem memo:ams dominus Philibertus Epifcopus Con- : ftantíenós eminentem thalamum a(cendit , ibi- que de mandato dicte facra Synodi perlegit al- ta ANNO CHRISTE E431. 

Strana 5
» ANNO GHRISTI 5431. enfiz Cone: + «ilii (eff. 35. alius EUGENIUS P. tV. 5 tibus audiretur, hrc qua infra de verbo ad verbum inferonter, adffastibus ibidem nonnul- lis venerabilibns & egregiis vicis dominis ame baxiatoribus ferenifimorumi & Hloftrifimorum principům doriisorum regis Romanorum fem- per Augufti & Amedel ducis Sabaudiæ, nec non victis illufribus dominis aliis quamplurt- mis. Sofiones żz articulos fŒicnefoe ac nuszeros di- Rinnémus, ut commodins in pofteram citant questi » TL Decreta & cetera letta in prime feffione face: Genezelis Concilir Bafileenfzs . Ad omnipotentis Dei gloriam , Fidei catho- ifcz exalationem , Chriftianzque religionis pro- fe&am , jaciens fandamentum ín fummo zugu- lari lapide Chrifto Jefu, is quo omnis zdifi- сгпо conftru&a crefcit in templum fan&um in Domino, facrofan&a Synodus Bafiteenfis uviver- falem Eccle&am reprefentans, in Spiritu fando legitime congregata, prefidente rcverendiffamo in Chrifto patre domino Juliano, fanfs Ro manm Ecclefiz fancti Angeli diacouo Cardinali, Apo(toticz fedis Legzto, attendens quod facra BASILEENSE. ta & intelligibili voce, ut ab omnibus adílan- A rum fratrum fuorum, aut duarum partium ip-———— SIGISMUNDUS iMP. 6 forum confenfu atque fubícriptione , alium lo- cum prius depntato loco viciniorem G aptum, {ub eadem tamen natione {ubrogare nif: idera vel fimile impedimentum per toram lam na- ilonem vigeret: tunc ad aliquem af&um vicinio- rem alterius natíonis locnm aptuas huiufmodi Concilium poterit convocari, ad quem Prælati , & alii qui ad Concilinm folentconvocari, ac- cedere teneantur, ас В а principio locus ille fuif. fet ele&us & deputatus. Quam tamen loci mu- ANNO CHRISTIE 1432. tationem , vel termini abbreviationem , per annum ante przfixum terminum teneatur (üni- mus Pontifex Jegi(ime & folemniter publicare & intimare, ut ad (plum Concilium celebrandum B przdi&i poflint ftatuto. termino convenire, Atque pro ipfius executione Decreti. civitas Papiz apud fialiam fuit ele&a , pro Generali Concilio in fine tunc proxime fequentis quín- quenoli celebrando. Quod quidem Concilium. ino decreto tempore in didba civitate PapienG celebrari extitit inchoatura, & inde certis ex caufis ad civitatem Senepfera transiatanmss Ja quo quidem Generali Concilio Papiæ inchoato, & in Senen( civiiate celebrato , hzc Baîileents - civitas pro celebratione tunc futuri Generalis Concilii poft feptenninm 2 fine ipfius Senenüs Concilit celebrandi fuit ele&a & debite athgna- ta, ut coniler in Inftrumento publico inde con- fe&o hujufmodi feriei . Generalis Synodus Cooftanifenüis iu Spiritu fan- C &o celebrata, falubre exittimans & multimode fructuolum io (22:&3 Dei Ecclefia Generalia Con- €ilia frequentari. hoc fno decreto conftituit hu- jofmodi fnb-tenore- Frequeas Genet i agri Dominick ‘pracipua“ealtura elt, que ve pres, {pinas & tribuios hærefum , errorum & śchilmatum exürpat, exce(fus corrigit , defor- . ter. & fit- norum s; quo: : dem Domini millefimo quadringentefimo vicel- iV. Toflramentum cleëFionis civitatis Bafileenfiz pra Gencrali Concilio celebranda - ‚То nomine domini. Amen. * Tenôre præ- "Vida Tom. fentis publici Inftramenti cunélis pateat evide iod. Anno.2 Marivitate ejuf- moquarto;- Indi£ione fectioda , die vera fabba-. ‘ti ro. menfis Februari, hora tertiarum, vel quati, Péntifcatus fan&iffimi in Chrifto parris & domini nofiri domini Martivi divina provi- dentia Papg quinti anüo feptimo, vigente & mata reformat, & vineam Domini ad frugem D durante facrofan&o Generali Concilio Senenfi in nbertimæ fertilitatis adducit; illorum vero-ne- wie&us, przmifa differaimat atque fovet … Fæs præteritorum temporem recordatio, & præfer- tim confideratio, ante oculos nofiros gonuat. Quapropter hoc Edido perpetuo fanciraus , de- cerüimus, atqne ordinamus, ar amodo Gonrci- šia Generalia celebrentnr, ita quod. primom 2 Snc hujus Concilii in quinquennium immediate Íequens, fecundum vero a fne illius immedia- te fequentis Concilii in feptenniura , & deinceps de decennio in decconium perpetuo celebrentur, in locis quz fummus Pontifex per menfem ante finem cujuslibet Concilii, approbante vel con- fentiente Concilio, vel in ejus defetam iplum civitatem Senarum, ac prefidentibus eidem Con- ilio vice & nomine prefati domini noftri Papa: & pro eo reverendifámis in Chrifto patribus do- minis deminis Dei St apoftolicz fedis gratia Perro Archiepifcopo Cretenfi, Jacobo Epilcopo Spolctano, Petro Abbate de Rofatio Aquilcjen- fis diecefis , ac Leonardo de Florentia magr- ftro & Generali Ordinis predicatorum, per eun- „dem dominum noftrum Papam ad infra fcripia iyccialiter. deputatis & ordinatis , iidem? domiat przfidentes quamdam convocationem deparato- rum ompium inclytarum nationum przfentis Concilii Seuenfis, tuper cle&ione loci fururi Cou- cilii feceranr. In qua adfuerunt predi&i domi Concilium deputare & afignare teneatur , ut Gc gni. prafidentes Concilii una. cum reverendis pa pec quamdam continuationem femper aut Con- cilium vigeat, aut per termini peadentiaim ex- pe&etur, quem terminum liceat fummo Ponti- fici de fratrum fuorum fanêæ Romanæ Ecciefiæ Catdinaliu: confilio , ob emergentes forte ca- fus, abbreviare , fed nullatenus prorogetur . Locum autem pro futuro Concifio celebrando deputatum, abíque evidenti necefftate, non mutet. Sed fi iorte cafus " aliquís occurrerit, ‘quo nezeffarium videretur ipfum locum mutari, puta obfidionis, goerrarum , peftis , ant fimi- lis, tunc liceat fummo Pontifici de prædito- Conoil. General. Tom. XXIX, tribus ac venerabilibus & cireumfpedis viris orn- nium quinque naiiomum, videlicet pro Italica pro parte Prelatorum & alioram de extra ter- ritorium Senenfis (a) domini Petrus f fanctesE- pifcopus Caftrenfis, & Dominicus de {anéto Ge- miniano decretorum do&or, camere apoflolice. auditor. Pro pare Pralatorum & aliorum ha- bentium titulos in territorio Senenf , dominus Nicolaus Abbas fan&i Donati, Ordinis vallis Umbrofæ, fe non habere mandatum ad adum infra fcriptum faciendum dicens, fed ad au- diendum & referendum, quorum quiliber (e 2 i- eviden. EXVID. pag. 2070. a) Lege do minii H- 

Strana 6
» ANNO GHRISTI 5431. enfiz Cone: + «ilii (eff. 35. alius EUGENIUS P. tV. 5 tibus audiretur, hrc qua infra de verbo ad verbum inferonter, adffastibus ibidem nonnul- lis venerabilibns & egregiis vicis dominis ame baxiatoribus ferenifimorumi & Hloftrifimorum principům doriisorum regis Romanorum fem- per Augufti & Amedel ducis Sabaudiæ, nec mon victis illufribus dominis aliis quamplurt- mis. Sofiones żz articulos fŒicnefoe ac nuszeros di- Rinnémus, ut commodins in pofteram citant questi » TL Decreta & cetera letta in prime feffione face: Genezelis Concilir Bafileenfzs . Ad omnipotentis Dei gloriam , Fidei catho- ifcz exalationem , Chriftianzque religionis pro- fe&am , jaciens fandamentum ín fummo zugu- lari lapide Chrifto Jefu, is quo omnis zdifi- сгпо conftru&a crefcit in templum fan&um in Domino, facrofan&a Synodus Bafiteenfis uviver- falem Eccle&am reprefentans, in Spiritu fando legitime congregata, prefidente rcverendiffamo in Chrifto patre domino Juliano, fanfs Ro manm Ecclefiz fancti Angeli diacouo Cardinali, Apo(toticz fedis Legzto, attendens quod facra BASILEENSE. ta & intelligibili voce, ut ab omnibus adílan- A rum fratrum fuorum, aut duarum partium ip-———— SIGISMUNDUS iMP. 6 forum confenfu atque fubícriptione , alium lo- cum prius depntato loco viciniorem G aptum, {ub eadem tamen natione {ubrogare nif: idera vel fimile impedimentum per toram lam na- ilonem vigeret: tunc ad aliquem af&um vicinio- rem alterius natíonis locnm aptuas huiufmodi Concilium poterit convocari, ad quem Prælati , & alii qui ad Concilinm folentconvocari, ac- cedere teneantur, ас В а principio locus ille fuif. fet ele&us & deputatus. Quam tamen loci mu- ANNO CHRISTIE 1432. tationem , vel termini abbreviationem , per annum ante przfixum terminum teneatur (üni- mus Pontifex Jegi(ime & folemniter publicare & intimare, ut ad (plum Concilium celebrandum B przdi&i poflint ftatuto. termino convenire, Atque pro ipfius executione Decreti. civitas Papiz apud fialiam fuit ele&a , pro Generali Concilio in fine tunc proxime fequentis quín- quenoli celebrando. Quod quidem Concilium. ino decreto tempore in didba civitate PapienG celebrari extitit inchoatura, & inde certis ex caufis ad civitatem Senenfern iransiatumis Ja quo quidem Generali Concilio Papiz inchoato, & in Senen( civiiare celebrato , hzc Baîileents - civitas pro celebratione tunc futuri Generalis Concilii poft feptenninm 2 fine ipfius Senenüs Concilir celebrandi fuit ele&ta & debite athgna- ta, ut coniler in Inftrumento publico inde con- fe&o hujufmodi feriei . Generalis Synodus Cooftanifenüis iu Spiritu fan- C &o celebrata, falubre exittimans & multimode fructuolum io (22:&3 Dei Ecclefia Generalia Con- €ilia frequentari. hoc fno decreto conftituit hu- jofmodi fnb-tenore- Frequeas Genet i agri Dominick ‘pracipua“ealtura elt, que ve pres, {pinas & tribuios hærefum , errorum & śchilmatum exürpat, exce(fus corrigit , defor- . ter. & fit- norum s; quo: : dem Domini millefimo quadringentefimo vicel- iV. Toflramentum cleëFionis civitatis Bafileenfiz pra Gencrali Concilio celebranda - ‚То nomine domini. Amen. * Tenôre præ- "Vida Tom. fentis publici Inftramenti cunélis pateat evide iod. Anno.2 Marivitate ejuf- moquarto;- Indi£ione fectioda , die vera fabba-. ‘ti ro. menfis Februari, hora tertiarum, vel quati, Poatificatus (andtiffieni in Chrifto parris & domini nofiri domini Martivi divina provi- dentia Papg quinti anüo feptimo, vigente & mata reformat, & vineam Domini ad frugem D durante facrofan&o Generali Concilio Senenfi in nbertimæ fertilitatis adducit; illorum vero-ne- wie&us, przmifa differaimat atque fovet … Fæs præteritorum temporem recordatio, & præfer- tim confideratio, ante oculos nofiros gonuat. Quapropter hoc Edido perpetuo fanciraus , de- cerüimus, atqne ordinamus, ar amodo Gonrci- šia Generalia celebrentnr, ita quod. primom 2 Snc hujus Concilii in quinquennium immediate Íequens, fecundum vero a fne illius immedia- te fequentis Concilii in feptenniura , & deinceps de decennio in decconium perpetuo celebrentur, in locis quz fummus Pontifex per menfem ante finem cujuslibet Concilii, approbante vel con- fentiente Concilio, vel in ejus defetam iplum civitatem Senarum, ac prefidentibus eidem Con- ilio vice & nomine prefati domini noftri Papa: & pro eo reverendifámis in Chrifto patribus do- minis deminis Dei St apoftolicz fedis gratia Perro Archiepifcopo Cretenfi, Jacobo Epilcopo Spolctano, Petro Abbate de Rofatio Aquilcjen- fis diecefis , ac Leonardo de Florentia magr- ftro & Generali Ordinis predicatorum, per eun- „dem dominum noftrum Papam ad infra fcripia iyccialiter. deputatis & ordinatis , iidem? domiat przfidentes quamdam convocationem deparato- rum ompium inclytarum nationum przfentis Concilii Seuenfis, tuper cle&ione loci fururi Cou- cilii feceranr. In qua adfuerunt predi&i domi Concilium deputare & afignare teneatur , ut Gc gni. prafidentes Concilii una. cum reverendis pa pec quamdam continuationem femper aut Con- cilium vigeat, aut per termini peadentiaim ex- pe&etur, quem terminum liceat fummo Ponti- fici de fratrum fuorum fanêæ Romanæ Ecciefiæ Catdinaliu: confilio , ob emergentes forte ca- fus, abbreviare , fed nullatenus prorogetur . Locum autem pro futuro Concifio celebrando deputatum, abíque evidenti necefftate, non mutet. Sed fi iorte cafus " aliquís occurrerit, ‘quo nezeffarium videretur ipfum locum mutari, puta obfidionis, goerrarum , peftis , ant fimi- lis, tunc liceat fummo Pontifici de prædito- Conoil. General. Tom. XXIX, tribus ac venerabilibus & cireumfpedis viris orn- nium quinque naiiomum, videlicet pro Italica pro parte Prelatorum & alioram de extra ter- ritorium Senenfis (a) domini Petrus f fanctesE- pifcopus Caftrenfis, & Dominicus de {anéto Ge- miniano decretorum do&or, camere apoflolice. auditor. Pro pare Pralatorum & aliorum ha- bentium titulos in territorio Senenf , dominus Nicolaus Abbas fan&i Donati, Ordinis vallis Umbrofæ, fe non habere mandatum ad adum infra fcriptum faciendum dicens, fed ad au- diendum & referendum, quorum quiliber (e 2 i- eviden. EXVID. pag. 2070. a) Lege do minii H- 

Strana 7
7 EUGENIUS. ^ P r ANNO bat. Pro natione Gallicana reverendi patres & CHRIST domjri domini Guillelmus Epifcopos Cavallicen- "Ir (ds, Ludovicus de Palude. regalis Trenorchien- .* aliod fis, Ordinis fan&i Benedi&i , Garabilonenfis dice- cefis, & Joannes Urificarapi Ordiais Citereien- fis, Noviomenfis dicecefis , Abbates, Pro natio- ne Germanica reverendus patcr dominus Har- tungus de Cappel decrejoruin doftor, facri pas tatit. apottolici. caufarum auditor „ ac venerabi- fis & religiofus vir; frater Theodoricus de An- del, manachus: Ordinis . Prśmonfirasenfis , i dertetis licentiatus; ac ejufdem Ordinis procura- tor. ‘Pre: natione Hifpauica Petrus Alfonfi Abe bas fanéti Vincentit ; & canonicus Ecclef To- letanz, qui tamen dixit fe non habere uod maxudatura. natione fua ad hunc a&um acjendum y nifi folum: 4d audiendum & refe- rendu » de; quo etiam folemniter fuit protefta- ius . Pro natione Angle reverendus peter & dominus. dominus Prancifcus Epifcopus Aquen- . fis, & venerabilis vir magi(ter Thomas de Mer- * Àficieuits, dona'caxonicus ^. Afcolznenfis, in facra pagina bacéalaureus: Qui deputati füpradigi, fingu- laviter Gngüli infra fcripta mandata fua in pu- blicarà forman: , illis de territorio Senenfi & na- tiene, Hifpauiz exceptis, Senisin cappella do- inus operarii majoris Ecclefig Senenfis prope eandem Ecclefiam fita produxerunt , & quilibet ' éorum produxit. Quibus fic congrègatis, ac CONCILIUM ————-diftam Iializam naticaem repræfentare affère. À feffione habetur , & alias integrius in Concilii * ali-B Contantieefis fefione 39. "Tenor Bulle talis eft." v. Martinus Epifcopus fervus fervovim Dei venerabils- bus fratribus Petro Arcbiepifcopo Cvetenfi , 9 Jacobo. Epifcopo Spoletano , ac dilećźis filiżs Petro | Abbati de Rofatio faneti Petr; Aquilejenfis diee. cefis, nec nom Leonardo de Florentia , Ordinis Âratrum pradicatorum, L' facræ paginæ profeffo- vé, aceju[dem Ordinis génerali magifire , nofirż &' apofiolice fedis Nuntsis , falutem I apoftoli- cam benedi£tionem , : : Nugperfiquidem cupientes Generale Concilium juste deliberationem & ordinationem fandtz: Sy- nodi Confiantienfis , ad depntationem loci olim eadem approbante Synodo per nos fa&am, ia civitate Papienfi auctore Domino celebrari, ut illa in eo ftatuerentar & fierent. qua cederent &d laudem Dei & bonum publicum Ecclefiz fuz fand: vos ad civitatem predidtara, pro futu- ro ibidem ieaendo & celebrando Concilio Geae- rali, noftros & apoflolice fedis Nuntios de fra. irum nofrorum conülio, providimus detinan- dos; vobis inier cetera nomine & au&oritate noflris ipfi Concilio przfidendi , & inibi pro ve- fira, fapientia illaprovidendi , deliberandi,, fta- miffarum folemniis aliifque ceremoniis debitis C tuendi, decernendi & concludendi, qua ad con- & :conluetis. ibidem cornpletis, fupra di&i do- mini: deputati fingularum nationum, ad infra feripta fmgalaría mandata, de quibus per in- ftrumenta publica fignis & fubfcriptionibus no- tariorum püblicoram tunc ibidem .prafentium. figuata. & fubfczipta , legitimam fecerunt fidem, & ad hojuífmodi ele&ionem loci per ordinem procefferunt Er inter cetera quamplurimis al- legationibus , propofitionibus ,. altercalionibus & difenfionibus diverforum jocorum & provin- ciarum hiuc inde ínter ipfos deputatos habiiis aique fnis; derum pro loco foturi & winc ce- lebrandi. Concilii proxíme fecaturi, juxta for- mam: & tenorem decreti five conftwutionis Con- in nelióne Germanica confitentem , & in pro- vincia: Bifüntina , tanquam babilem , fufficien- tery, & idoneam, ex ipforum certa fcientia unanimiter 4: cońcordiler nominaverunt čr ele. gerunt,. diftis tamen -Nicolao fandi Donati, & Petro: Alfonfz ebbatibus, pro tuno expreífe conientiéntibus.; Quà loco fic-per ipfos domi- mos depntatos:ele&o-,; fupradidü domini qua- yuor- pezcfidenites. Concilil. ex parte domífni nofiri Pap diftum decretutn five conflitutionem Con- cili Conflantienfis;. io. quo coniinetur de modo eligendi loca Conocillotum ,-nec non liticras apor ftolicas dornini-noftri Pape predidi ejus vera Buila plumbea (wt prima. facie apparebat ) mo- fervationem & augmentum religionfs & fidei Chriftianze , & reformationen cleri & ftatus ec- clefiaftici pertinent, potellatem plenariam con- cedentes, proub in aliis noftris litteris plenius €onijaetur . Nos igitar attendentes, utin bene gereadis rebus dr&i Concilii eo atilius & perfe- &lus proficere valeatis, quo ampliori fueritis pór nos audoritate muniti , & ne propter ali- quem cefüm, qui folet quandoque contingere , celebratio & coniiuaiio ejufdem Concilii retar- detur, opportune providere volentes, difcretio- ni veftræ, ubi legitima caufa fubfiftat, ipfum Concilium de civitate przdi&ta ad quamcumque ' SIGISMUNDUS | > 8. 1MP ANNO . CHRISTY 1421» : creti five. civitatem aliam. ejufdem nationis ad hoc libe." flantienfis defuper fa&i, civitarem Balileenfem D ram , habilem, & fuficientem, de qu& vobis ^ videtur , auctoritate -náftra 4ransferendi , illud: que prorogandi ,. mutandi &diffolvendi, ipfum- que Concilium iu hujufmodi alia.«ívitate, ad quam id forfan transferri & mutari contigerit, continuandi, tenendl, & celebrandi, © ad il. lud Prælatos & alios evocandi, eique nomine & eu&orttate praedi&is pzfidendi, & quzcura- que ineo decrete, eodem approbante Concilio, ordinandi , {tatuendi & decernendi, illaque in publicis feffionibus juxta, morem folemaiter pt- blicandi & approbandi, u& nibilo minus ante . diffolutionem prafentis Concilii locum pro alio futuro Concilio indc ad fepiennium celebrando , juxta deliberationem , declarationem , & ordi- re Romane curiz munitas ,-foper poteftate di- & nasionem predictas, etiam ante menfem, ubi rationabilis caufa effet, ac aliquo modo hujuf- .- &is dominis prafidentibus ad prefentem alum a domino noftro Papa pr&di&o conceffa, per venerabilem virum dominum Michaelem de Pi- fis decretorum | do&orem ;.. Gz: przfabi; domini uoftri Papa: fecretarium ibidem prafentem , pu- blice alta & intelligibili voce coram . dominis prefidentibus ac deputatis natióntmi,. alique . fupradi&is, infra fcriptorum. tenorum :legi x publicari fecerunt. "Tenor vero décreti fequi- íur, & efi talis: s. Frequens Generalium Conciliorum celebratio, agri Dominici, če, ficut fupra in hac eadem modi loci deputatio differatur, nominandi, de-: putandi, &affignandi, & alias in premiffis om- bibus agendi, difponendi, (tatuendi, & exe- quendí, ac concludendi ,. quz pro fatu honore- que noilris, & Romane Ecclefie, ac tanquil- litate & pace reipublicz. Chriftianz , noveritis profutura; plenam & liberam de di&orum fra- trum confilio. au&oritate avoltolica tenore præ- fentinin concedimus facultatem , ratum & gra- ium. habituri quidquid per vos fuper pramiffis in eodem Concilio propofitum , deliberatum, - fia- 

Strana 8
7 EUGENIUS. ^ P r ANNO bat. Pro natione Gallicana reverendi patres & CHRIST domjri domini Guillelmus Epifcopos Cavallicen- "Ir (ds, Ludovicus de Palude. regalis Trenorchien- .* aliod fis, Ordinis fan&i Benedi&i , Garabilonenfis dice- cefis, & Joannes Urificarapi Ordiais Citereien- fis, Noviomenfis dicecefis , Abbates, Pro natio- ne Germanica reverendus patcr dominus Har- tungus de Cappel decrejoruin doftor, facri pas tatit. apottolici. caufarum auditor „ ac venerabi- fis & religiofus vir; frater Theodoricus de An- del, manachus: Ordinis . Prśmonfirasenfis , i dertetis licentiatus; ac ejufdem Ordinis procura- tor. ‘Pre: natione Hifpauica Petrus Alfonfi Abe bas fanéti Vincentit ; & canonicus Ecclef To- letanz, qui tamen dixit fe non habere uod maxudatura. natione fua ad hunc a&um acjendum y nifi folum: 4d audiendum & refe- rendu » de; quo etiam folemniter fuit protefta- ius . Pro natione Angle reverendus peter & dominus. dominus Prancifcus Epifcopus Aquen- . fis, & venerabilis vir magi(ter Thomas de Mer- * Àficieuits, dona'caxonicus ^. Afcolznenfis, in facra pagina bacéalaureus: Qui deputati füpradigi, fingu- laviter Gngüli infra fcripta mandata fua in pu- blicarà forman: , illis de territorio Senenfi & na- tiene, Hifpauiz exceptis, Senisin cappella do- inus operarii majoris Ecclefig Senenfis prope eandem Ecclefiam fita produxerunt , & quilibet ' éorum produxit. Quibus fic congrègatis, ac CONCILIUM ————-diftam Iializam naticaem repræfentare affère. À feffione habetur , & alias integrius in Concilii * ali-B Contantieefis fefione 39. "Tenor Bulle talis eft." v. Martinus Epifcopus fervus fervovim Dei venerabils- bus fratribus Petro Arcbiepifcopo Cvetenfi , 9 Jacobo. Epifcopo Spoletano , ac dilećźis filiżs Petro | Abbati de Rofatio faneti Petr; Aquilejenfis diee. cefis, nec nom Leonardo de Florentia , Ordinis Âratrum pradicatorum, L' facræ paginæ profeffo- vé, aceju[dem Ordinis génerali magifire , nofirż &' apofiolice fedis Nuntsis , falutem I apoftoli- cam benedi£tionem , : : Nugperfiquidem cupientes Generale Concilium juste deliberationem & ordinationem fandtz: Sy- nodi Confiantienfis , ad depntationem loci olim eadem approbante Synodo per nos fa&am, ia civitate Papienfi auctore Domino celebrari, ut illa in eo ftatuerentar & fierent. qua cederent &d laudem Dei & bonum publicum Ecclefiz fuz fand: vos ad civitatem predidtara, pro futu- ro ibidem ieaendo & celebrando Concilio Geae- rali, noftros & apoflolice fedis Nuntios de fra. irum nofrorum conülio, providimus detinan- dos; vobis inier cetera nomine & au&oritate noflris ipfi Concilio przfidendi , & inibi pro ve- fira, fapientia illaprovidendi , deliberandi,, fta- miffarum folemniis aliifque ceremoniis debitis C tuendi, decernendi & concludendi, qua ad con- & :conluetis. ibidem cornpletis, fupra di&i do- mini: deputati fingularum nationum, ad infra feripta fmgalaría mandata, de quibus per in- ftrumenta publica fignis & fubfcriptionibus no- tariorum püblicoram tunc ibidem .prafentium. figuata. & fubfczipta , legitimam fecerunt fidem, & ad hojuífmodi ele&ionem loci per ordinem procefferunt Er inter cetera quamplurimis al- legationibus , propofitionibus ,. altercalionibus & difenfionibus diverforum jocorum & provin- ciarum hiuc inde ínter ipfos deputatos habiiis aique fnis; derum pro loco foturi & winc ce- lebrandi. Concilii proxíme fecaturi, juxta for- mam: & tenorem decreti five conftwutionis Con- in nelióne Germanica confitentem , & in pro- vincia: Bifüntina , tanquam babilem , fufficien- tery, & idoneam, ex ipforum certa fcientia unanimiter 4: cońcordiler nominaverunt čr ele. gerunt,. diftis tamen -Nicolao fandi Donati, & Petro: Alfonfz ebbatibus, pro tuno expreífe conientiéntibus.; Quà loco fic-per ipfos domi- mos depntatos:ele&o-,; fupradidü domini qua- yuor- pezcfidenites. Concilil. ex parte domífni nofiri Pap diftum decretutn five conflitutionem Con- cili Conflantienfis;. io. quo coniinetur de modo eligendi loca Conocillotum ,-nec non liticras apor ftolicas dornini-noftri Pape predidi ejus vera Buila plumbea (wt prima. facie apparebat ) mo- fervationem & augmentum religionfs & fidei Chriftianze , & reformationen cleri & ftatus ec- clefiaftici pertinent, potellatem plenariam con- cedentes, proub in aliis noftris litteris plenius €onijaetur . Nos igitar attendentes, utin bene gereadis rebus dr&i Concilii eo atilius & perfe- &lus proficere valeatis, quo ampliori fueritis pór nos audoritate muniti , & ne propter ali- quem cefüm, qui folet quandoque contingere , celebratio & coniiuaiio ejufdem Concilii retar- detur, opportune providere volentes, difcretio- ni veftræ, ubi legitima caufa fubfiftat, ipfum Concilium de civitate przdi&ta ad quamcumque ' SIGISMUNDUS | > 8. 1MP ANNO . CHRISTY 1421» : creti five. civitatem aliam. ejufdem nationis ad hoc libe." flantienfis defuper fa&i, civitarem Balileenfem D ram , habilem, & fuficientem, de qu& vobis ^ videtur , auctoritate -náftra 4ransferendi , illud: que prorogandi ,. mutandi &diffolvendi, ipfum- que Concilium iu hujufmodi alia.«ívitate, ad quam id forfan transferri & mutari contigerit, continuandi, tenendl, & celebrandi, © ad il. lud Prælatos & alios evocandi, eique nomine & eu&orttate praedi&is pzfidendi, & quzcura- que ineo decrete, eodem approbante Concilio, ordinandi , {tatuendi & decernendi, illaque in publicis feffionibus juxta, morem folemaiter pt- blicandi & approbandi, u& nibilo minus ante . diffolutionem prafentis Concilii locum pro alio futuro Concilio indc ad fepiennium celebrando , juxta deliberationem , declarationem , & ordi- re Romane curiz munitas ,-foper poteftate di- & nasionem predictas, etiam ante menfem, ubi rationabilis caufa effet, ac aliquo modo hujuf- .- &is dominis prafidentibus ad prefentem alum a domino noftro Papa pr&di&o conceffa, per venerabilem virum dominum Michaelem de Pi- fis decretorum | do&orem ;.. Gz: przfabi; domini uoftri Papa: fecretarium ibidem prafentem , pu- blice alta & intelligibili voce coram . dominis prefidentibus ac deputatis natióntmi,. alique . fupradi&is, infra fcriptorum. tenorum :legi x publicari fecerunt. "Tenor vero décreti fequi- íur, & efi talis: s. Frequens Generalium Conciliorum celebratio, agri Dominici, če, ficut fupra in hac eadem modi loci deputatio differatur, nominandi, de-: putandi, &affignandi, & alias in premiffis om- bibus agendi, difponendi, (tatuendi, & exe- quendí, ac concludendi ,. quz pro fatu honore- que noilris, & Romane Ecclefie, ac tanquil- litate & pace reipublicz. Chriftianz , noveritis profutura; plenam & liberam de di&orum fra- trum confilio. au&oritate avoltolica tenore præ- fentinin concedimus facultatem , ratum & gra- ium. habituri quidquid per vos fuper pramiffis in eodem Concilio propofitum , deliberatum, - fia- 

Strana 9
2435, 2 Besa: pus “hdens: In ‘quorony prafentia dict loci eledtio (> nieofis 9 EUGRNIUS P, Iv. fa&ionem condignam inviolabiliter obfervasi . Datum Roma apud fanctum Petrum octavo Ka. jendas Martii Pontificatus noftri aano fexto. Quibus quidem decretis & litteris apoftolicis fic leQis & publicatis, predi&i dominl quatuor prælidentes ibidem prafentes, per organum dicti reverendiffimi patris domini Peiri. Archiepifcopi Cretenfis , unius ex ipfis prefidontibus, io ipfu locum, videlicet civitatem Bafileenfem , fic(ut præmiititus ) per ipfos dominos. deputatos ele- (lam , confeniernnt, ac eandem civisatem Bali- lcenfem; ín provincia Bifuntina confiftenlem , una cum dí&is dominis deputatisnationum , & ipfi deputati nayonum ;, videlicet Italice de ex- B tra ierritorium Senenfe ,. Gallicanz, Germani- cz & Anglicanz , juxta di&i decreti Conítantien- fis Concilii vim ,; formam. & tenorem , ac pote- fiatis a domino noftro Papa prædi&o eis tra- ditm ( ut premillitne ) & concefíz , elegerunt & nominaverunt, ac civitatem ipfam habilem & idoneam pro loco futuri proxime celebran- di Concilii deputarunt, affipnarmnt , & pronun- ciarunt. Proteffantes tamen , quod propter hoc ipfum Concilium Senenfe non cenfeatur diffo- luturn effe, fed quod ipfi præfidentes cum in. clytis nationibus ad omnem reformationem hic poffibilcm concurrere vellent. Et hoc idem prafati deputaii per ordinem fimiliter fuerunt protefisti quilibet pro natione füa, quod adC reformationem hic poffibilem atteadere vellent. Quo ioco taliter elefto & pronunciato, ac afli- gnato & deputato , vocati fuerant in locum di&e. congregationis reverendiffimi patres & “domini Joanacs Archiepifcopus "Toletanus na- ‘Honis Hifganicæ præfidens , Joannes Archiepif- Scopus Rothomagenfis nationis-Gallicanæ præ- “Aidens, Ri icardus eledus-Eboracenfis Anglica-… nationi zAdens: ;- 6t-"Andreas.. Bpilco- nüs-natiomis Germanie pre n :Pocznanié fuit folemniter publicata; óc per ipfos dominos Archiepifcopos & Epifcopos approbata. & confix- mafa. Fcepto quod di&us reverendiffimus pater dominus Joannes Archícpifcopus Toletanus, Hi(- D paniarum Primas regnique Gaftelle major Can. cejiarius , & fupradi&z nationis Hifpanicz prze- fidens, ad di&tam cle&ionem refpondit (e. ha- bere duas voces; upam, ut przfidens nationis faz Hifpanice, aliam vero, ut Archiepifcopus & Primas Hifpaniarum . Quantum ad primam 'vocem , non poffet coafentire , nifi requifita & «onfentieute nationeífua przdi&a. Quantum ve- ro ad fecundam vocem, videlicet ut Archiepif- copus & Primas , dixit fe confentire , & expref- fe confenfit. De & fuper quibus ornnibus & fingnlis premiflis fic ais, fa&is & geftis, præ- fati domini prefidentes domini noftri Papa, nec. non deputati {upradi&i per ordinem, ac Бопо- rabilis vir magifter Martinus Welle clericus Sam. E bien(is dicecefis ín decretis baccalaureus, ac do. mini noftri Papz prefati procurator fifcalis , & hujufmodi (acri Senenfis Concilii procurator , fibi a me notario publico infra fcripto & alia- rum nationem notariis ibidem tunc przfenti- bus, fieri petierunt & quilibet eorum fieri pe- tiit, atque tradi unum vel plura , publicum fei publica , Inftrumentam aut Inftrumenta. A&a fuernnt hec Senis fnb anno , indi&ione , menfe , die, hora , loco, & pontifcato , quibus fupra, prfentibus ibidem venerabilibus ac honorabilibus © Crapalica,& difcretis viris dominis Dominico de * Crapa- BASILEENSE. — ——dlatutüm , & decretum faerit ac conclnfum . id- Anica, apollolicte camera clerico , Michaele de anno que faclemus , a&&ore Domino , u(que ad fatis- Pifis fopradi&o , decrstorum | do&toribus , SIQISMUNDUS 10 IMP non magiltris Antonio + olim Michaele de fan&o Geminiano curiz caufarum camera apo ftolicz & Italice de extra territorium Senen- fe, Hermeno W'eynen de Bocken, clerico Mo- naflerienfis dicecefis , apoflolica & imperiafi au. &oritatibus ac inelyte nationis Germanice in erzdióto Concilio Senenfi notario , nec non Lau- rentio Stafforde Anglicanz, nationum prgdi- &arum uorariis clericis, Florentiaenfis, Mona. fierienfis ac Lincoluienfis, dicecefum, ac Fran- cilco de Bononfa, fervienmie armorum domini noftri Papz , prædi&tis teltibus ad præraida vo catis fpecialiter atque rogatis. V1. Suwkbferipiżones uokariorum . Et ego Petrus Clerici , clertcus Ambianenfis dicecefis, magífter ín artibus, publicus auctori. tate apollolica & inclyta nationis Gallicanæ , in predicto facro Concilio Senenfi notarius , quia hujufmodi electioni, pronuntiationi, aíffignauo- ni; & deputationt loci futuri Concilii ( ul prz mittitur ) proxime celebrandi przíens fui, ea- que fic fieri & vidi & audivi, ideoque hoc prz- Íens publicum Infirumentum manu mea propria fcriptum exinde confeci, fübícripfi, & publica- vi, fignoque & nomine meis folitis & coufue- tis fignavi, in fidem & teftimonium omnium & fingulorum prgmifforum requifitus £ ro» gatus . УП, Subfcriptio alteríns notarii . Rt. ego Laurentlus. Stafforde clericus Linco. nienfis: diæcefis ;, publicus auctoritate apoftolica & jnclytz nationis Anglicane, in predicto (a ero. Senenfi Goncilio notarius, premiffis omni- bus & (mgulis mna. cum. prenominatis teftibus & notario præfens fui, eaque (ic fieri vidi , & audivi, & exinde hoc luftrumentum per alium fdeliter fcriptum figno meo folito cum | diéto notario requif&tus Ggnavi in teftimonium om- nium przemifíorum VIII, Танит © approbatio Conczliż Bafileenfis . Cum vere finis inftaret feptennii, quod eft tempus ex przinferto Concilii Conltantienlis de- creto celebrationi hujus Concilii przfinitum, fe- licis recordationis dominus Martinus Papa quin- tus, fan&z Romanz ac univeríalis Ecclefix tunc prafidens pontifex, voleas celebrationem Gene- ralis Concilii fieri, juxta. przmemoratum decre- ium, cui tamen propter ztatem decrepitam , & multiplices fui corporis morbos, in perfona propria non poterat przfidere, didum Фот! num Jufianum fan&æ Romanæ Ecclefæ fancti Angeli diaconum Cardinalem , de fratrum fuo- rum confilio, ad celebrandum ipfam Concilium, ac eidem vice & loco ipfins fummi Pontifi- , ANNO ne? CHRISTI. 1431. Locus fcuxus . orte pre cis * prafidendi, fuum ac fedis apoftotice de- dendum. finavit Legatum per fuas apoflolicas litteras, prout ecce: Ix. 

Strana 10
2435, 2 Besa: pus “hdens: In ‘quorony prafentia dict loci eledtio (> nieofis 9 EUGRNIUS P, Iv. fa&ionem condignam inviolabiliter obfervasi . Datum Roma apud fanctum Petrum octavo Ka. jendas Martii Pontificatus noftri aano fexto. Quibus quidem decretis & litteris apoftolicis fic leQis & publicatis, predi&i dominl quatuor prælidentes ibidem prafentes, per organum dicti reverendiffimi patris domini Peiri. Archiepifcopi Cretenfis , unius ex ipfis prefidontibus, io ipfu locum, videlicet civitatem Bafileenfem , fic(ut præmiititus ) per ipfos dominos. deputatos ele- (lam , confeniernnt, ac eandem civisatem Bali- lcenfem; ín provincia Bifuntina confiftenlem , una cum dí&is dominis deputatisnationum , & ipfi deputati nayonum ;, videlicet Italice de ex- B tra ierritorium Senenfe ,. Gallicanz, Germani- cz & Anglicanz , juxta di&i decreti Conítantien- fis Concilii vim ,; formam. & tenorem , ac pote- fiatis a domino noftro Papa prædi&o eis tra- ditm ( ut premillitne ) & conceflæ , elegerunt & nominaverunt, ac civitatem ipfam habilem & idoneam pro loco futuri proxime celebran- di Concilii deputarunt, affipnarmnt , & pronun- ciarunt. Proteffantes tamen , quod propter hoc ipfum Concilium Senenfe non cenfeatur diffo- luturn effe, fed quod ipfi præfidentes cum in. clytis nationibus ad omnem reformationem hic poffibilcm concurrere vellent. Et hoc idem prafati deputaii per ordinem fimiliter fuerunt protefisti quilibet pro natione füa, quod adC reformationem hic poffibilem atteadere vellent. Quo ioco taliter elefto & pronunciato, ac afli- gnato & deputato , vocati fuerant in locum di&e. congregationis reverendiffimi patres & “domini Joanacs Archiepifcopus "Toletanus na- ‘Honis Hifganicæ præfidens , Joannes Archiepif- Scopus Rothomagenfis nationis-Gallicanæ præ- “Aidens, Ri icardus eledus-Eboracenfis Anglica-… nationi zAdens: ;- 6t-"Andreas.. Bpilco- nüs-natiomis Germanie pre n :Pocznanié fuit folemniter publicata; óc per ipfos dominos Archiepifcopos & Epifcopos approbata. & confix- mafa. Fcepto quod di&us reverendiffimus pater dominus Joannes Archícpifcopus Toletanus, Hi(- D paniarum Primas regnique Gaftelle major Can. cejiarius , & fupradi&z nationis Hifpanicz prze- fidens, ad di&tam cle&ionem refpondit (e. ha- bere duas voces; upam, ut przfidens nationis faz Hifpanice, aliam vero, ut Archiepifcopus & Primas Hifpaniarum . Quantum ad primam 'vocem , non poffet coafentire , nifi requifita & «onfentieute nationeífua przdi&a. Quantum ve- ro ad fecundam vocem, videlicet ut Archiepif- copus & Primas , dixit fe confentire , & expref- fe confenfit. De & fuper quibus ornnibus & fingnlis premiflis fic ais, fa&is & geftis, præ- fati domini prefidentes domini noftri Papa, nec. non deputati {upradi&i per ordinem, ac hono- rabilis vir magifter Martinus Welle clericus Sam. E bien(is dicecefis ín decretis baccalaureus, ac do. mini noftri Papz prefati procurator fifcalis , & hujufmodi (acri Senenfis Concilii procurator , fibi a me notario publico infra fcripto & alia- rum nationem notariis ibidem tunc przfenti- bus, fieri petierunt & quilibet eorum fieri pe- tiit, atque tradi unum vel plura , publicum fei publica , Inftrumentam aut Inftrumenta. A&a fuernnt hec Senis fnb anno , indi&ione , menfe , die, hora , loco, & pontifcato , quibus fupra, prfentibus ibidem venerabilibus ac honorabilibus © Crapalica,& difcretis viris dominis Dominico de * Crapa- BASILEENSE. — ——dlatutüm , & decretum faerit ac conclnfum . id- Anica, apollolicte camera clerico , Michaele de anno que faclemus , a&&ore Domino , u(que ad fatis- Pifis fopradi&o , decrstorum | do&toribus , SIQISMUNDUS 10 IMP non magiliris Antonio Je olim Michaele de fan&o Geminiano curiz caufarum camera apo ftolicz & Italice de extra territorium Senen- fe, Hermeno W'eynen de Bocken, clerico Mo- naflerienfis dicecefis , apoflolica & imperiafi au. &oritatibus ac inelyte nationis Germanice in erzdióto Concilio Senenfi notario , nec non Lau- rentio Stafforde Anglicanz, nationum prgdi- &arum uorariis clericis, Florentiaenfis, Mona. fierienfis ac Lincoluienfis, dicecefum, ac Fran- cilco de Bononfa, fervienmie armorum domini noftri Papz , prædi&tis teltibus ad præraida vo catis fpecialiter atque rogatis. V1. Suwkbferipiżones uokariorum . Et ego Petrus Clerici , clertcus Ambianenfis dicecefis, magífter ín artibus, publicus auctori. tate apollolica & inclyta nationis Gallicanæ , in predicto facro Concilio Senenfi notarius , quia hujufmodi electioni, pronuntiationi, aíffignauo- ni; & deputationt loci futuri Concilii ( ul prz mittitur ) proxime celebrandi przíens fui, ea- que fic fieri & vidi & audivi, ideoque hoc prz- Íens publicum Infirumentum manu mea propria fcriptum exinde confeci, fübícripfi, & publica- vi, fignoque & nomine meis folitis & coufue- tis fignavi, in fidem & teftimonium omnium & fingulorum prgmifforum requifitus £ ro» gatus . Vit. Subfcriptio alteríns notarii . Rt. ego Laurentlus. Stafforde clericus Linco. nienfis: diæcefis ;, publicus auctoritate apoftolica & jnclytz nationis Anglicane, in predicto (a ero. Senenfi Goncilio notarius, premiffis omni- bus & (mgulis mna. cum. prenominatis teftibus & notario præfens fui, eaque (ic fieri vidi , & audivi, & exinde hoc luftrumentum per alium fdeliter fcriptum figno meo folito cum | diéto notario requif&tus Ggnavi in teftimonium om- nium przemifíorum VIII, Initium do approbatio Conczliż Bafileenfis . Cum vere finis inftaret feptennii, quod eft tempus ex przinferto Concilii Conltantienlis de- creto celebrationi hujus Concilii przfinitum, fe- licis recordationis dominus Martinus Papa quin- tus, fan&z Romanz ac univeríalis Ecclefix tunc prafidens pontifex, voleas celebrationem Gene- ralis Concilii fieri, juxta. przmemoratum decre- ium, cui tamen propter ztatem decrepitam , & multiplices fui corporis morbos, in perfona propria non poterat przfidere, didum domi- num Jufianum fan&æ Romanæ Ecclefæ fancti Angeli diaconum Cardinalem , de fratrum fuo- rum confilio, ad celebrandum ipfam Concilium, ac eidem vice & loco ipfins fummi Pontifi- , ANNO ne? CHRISTI. 1431. Locus fcuxus . orte pre cis * prafidendi, fuum ac fedis apoftotice de- dendum. finavit Legatum per fuas apoflolicas litteras, prout ecce: Ix. 

Strana 11
yg EUGENIUS SONG R. XV. BDZIE ROEE) "ANNO iX CHRISTE 8428. . fquident facrum Generale Gonftantienfe Concie . AMarinus Epifeopus ferwus feroorum Dei dilećło filio Juliano fanéti Angeli diacono. Cardinali , apofclicæ fedis Legato , falutem do. apofłolican: denedźcłianem? . Dum onus univerfalis gregis Dominici fupec- sa di(pofitione nobis injunctom diligenter atten- dimus & quod fingulis Chrifliane reipubiica occurrentibus per mos ipfos debitum apoftolica: fervitutis exequi. non. poffumus animo no(tro rc- volvímus, nonnuuquam viros fide ferventes, di- gnitate ac fcientia predictos, & rerum agenda» SIGISMUNDYUS ILIUM MUN Acilio prefidendi, ac in illo pro tma iapientia il-o-== la prononendi, deliberandi, ordinandi, ftatuen- di, & decernendi qug ad laudem & honorem Dei, & confervationem & áugméntum Religio- nis, Fidei Chriftíanz, ftatura Ecclef, reforma- tionem quoque totíus. clezi & ecclefiaftici (Latus in moribus &.vita ; ec noo redu&tionem orten- talis Ecclefie ; & quorumlibet aliorum oberran- tium ad gremiunt Ecclefiz militantis, ac confer- vationem ecclefiaflicæ libertatis, faluters quo- que, quieiem & pacem regnorüm; "regum , du- cum, priacioum , &^quorutaliber.fidelinm pos 13 ANNO CHRISTE 2435 polorum, noveris perrinere, dc etiam ibidema ^ cum debita maturitate & deliberztione, prout im ranta re convenir, ca omnia proponendi 3 zum experisntia confpicnos, in. partem noftro- 8 decernendi , concludendi & exequendi , per quz rum & Eccichiæ Romana negosiorum affumimus ut, dum tempus poftulat, eorum operationibus vices noftras (opplentes , minifterium nobis cora- miffunz, divina affilente gratia , juxta vires no- bis ex alto coaceffasexequi valeamus. Dudum dium , eX. certis caufis tunc expreffis , flainit & decrevit primum Generale Concilium in guin- quennium extunc proxime futurum, fecundum ve- ro d fine illius imraediate fequenis Goncilii in fe- pleonium & deinceps de decennio in decennium: perpetuo fore celebrandum , in locis per Roma- nim pontificera per menfem-ante tine n cujushi- bet Concilii, approbante S& confentiezte Conci- hærefes & errores tam de Bohcinía , quam de aliis quibufcumque regnis, provinciis, terris. locis, io quibus funt, peaitus extirpentur. Et . nihilominus de przmitfis harefiun & quibufenm- que aliis caufis Fidem catholicam.concernentibus quomodolibet cum confilio di&i Concilii cogao- {cendi, illaque per te, vcl per alium , feu alios a te deputandos, andiendi, decidendi, & fine debito cun; prefato Concilio terminandi. Et contradi&ores quosiiber & rebelles, cujufcum- que flatus, gradns … præeminentiæ, vel condi- tionis exiftanc; & quavis eccithattica vel mun- dana , etiamfi regali-vcl pontificali prefulgeant dignitate , zudłoitate;noftrze per cenfuram ec- lio, vel in defe&uni ipfius pecipfnm Concilium C ciefiatlicam , & alia-juris remedia appellatione deputandis ac affignandis , ut illa quz circa fta- tum & bonum publicum Ecclef fan&s Dei a« genda & expedienda reftabant , matura poffenz delibecatione compleri, pront; quabturo jn no- $a fuit, in Concilio Senis ultimo celebrato fa- .&uma extitit: in quo per noftros & fedis 4po- stolica Nancios iunc. in di&o Concilio Senenfs pric. ntes, eodem: approbante Concilio civitas | Bafileenfis pro loco. proxime fuiuri tunc in fe- prenniem celebrandi Concilii deputata extitit, prout in. decreto pis fati Senenfis Concilii & aliis nofiris itteris defuper confe&is plenius contine- sar. Cum autem £nis hujufmodi feptennii , quo Concilium ipfum: in eadem civitate Bafileenfi re- poflpolita , comyelcendi j-&.[uper his, quoties opus fuerit, auxilium: brachii :fecalaris ipvos candi.omniaque alfa &“fingula;in eodem Ba=- fileenfi Concilio syendi. rra&andi, difponendi; flatuendi, declarandi, décernendi & concluden: di, quæ in præmiffis-& circa ea pro flatu nio- firo & ejufdem Ecclefie, ac falute animarum fidelium , extirpatione hzrefum & errorum de agro Dorainico, Piductionequoque oberrantium populorum , & confervatione ccclefiaftica liber-. tatis, ac pro quito flatu reipublice Chriflia- nz, nec non reformatione in omnibus mem. bris fnis, noveris piofutnra, plenam & libe- 3am au&oritate przdiéta tenore prafentium con- -nendum & celebrandum fore &atarum fuic, in- D cedimus poreftatem , ratum & gratum habitu- ftare nofcatur, cumque propter aotoriam in ip- fo futuro. Bafileenfi Concilio eo: audtore cele. brando, juxta defiderinm cordis noflri intereffe non. poffimus y te viræ integritate. G' fapientía præclarum, & magnitudioe confilii confpicuro, ac in maximis nofiris & præfatæ Ecclefiæ ne- gotiis diuturna. expetientia coriprobaium; Le- gatumy cum plena & omnimoda poteftate Lega- ii de latere, de fratrum. noftrorum confilio , au&oritaie apoftolica , tenore" prsclentiuin faci- snus, conflituimus, & eiiam ofdinamus , teque zd civitatem Bableenfem predictam, pro futuro ibidem, au&ore Domino, tenendo & celebran- do Concilio Generali, juxta deliberarionem & ri quidquid fnper przmiffis per teuna cum eo- dem Baülcenfi Concio ordinatum , (tatutua, deliberatum & decreium fuerit, & coaclufum: idque faciemus auctore Domino, uíque ad fa- tisfa&ionem condignam: inviolabiliter obferveri, Quocirea circumfpe&ioni tz per apoftolica fcri- pra mandamus, quatenus tibi fnjua&um raíni- fterinm laboris hujufmodi ,; pro divina & di fedis ac noflra reverentia y. (ic. in eodem. futu- 1o Fafileen& Concilio difo:nomise pro tém- pore prafideńs; ad. honorem Dei , Ecclefie ; atque noflra; (alutem. quoque-& pacem po- pulorum. fidelium ; juxta" datàm tibi a Domino pradeatiam , Jaudabiliter:exequaris, quod ex ordinationem prefatas, tanquam angelum pa.gtuis frn&duofis operibus frudus optati prove- cis deftinandum providimus. Er cum fuper om- mia in ipfo futuro Concilio ad reformandum ita- tum ecclefiaflicum , qui hoc tempore indigere videtur, abundante nequitia, & frigeícente ca- gitate hominum , fufcitatis inter fideles bellis & difcordiis, ac invaleícente in. pluribus mundi partibus heretica pravitate, ad hujufmodi hz. veles extirpandas, & pacem inter carholicos principes & ceteros Chriflianos componendam , animum effcaciter intendamus: fuper qua re, nuantum im nobis fuit, dedimus operam effica- tera, tibi nomine & au&oritate noflris iph Con- nianr quos fperamus: tuque deinde illara, quee pias caufas agentibus fuperma retributione im- penditur, gloriam confequi merearis felicitatis zene , : Datum Rome apud fan&os apoftofos, Ka- lendis Februarii, Pontificatus noftri anne deci- moquarto - 

Strana 12
yg EUGENIUS SONG R. XV. BDZIE ROEE) "ANNO iX CHRISTE 8428. . fquident facrum Generale Gonftantienfe Concie . AMarinus Epifeopus ferwus feroorum Dei diletto filio Juliano fanéti Angeli diacono Cardinali apofclicæ fedis Legato , falutem do. apofłolican: denedźcłianem? . Dum onus univerfalis gregis Dominici fupec- sa di(pofitione nobis injunctom diligenter atten- dimus & quod fingulis Chrifliane reipubiica occurrentibus per mos ipfos debitum apoftolica: fervitutis exequi. non. poffumus animo no(tro rc- volvímus, nonnuuquam viros fide ferventes, di- gnitate ac fcientia predictos, & rerum agenda» SIGISMUNDYUS ILIUM MUN Acilio prefidendi, ac in illo pro tua iapientia il-o-== la prononendi, deliberandi, ordinandi, ftatuen- di, & decernendi qug ad laudem & honorem Dei, & confervationem & áugméntum Religio- nis, Fidei Chriftíanz, ftatura Ecclef, reforma- tionem quoque totíus. clezi & ecclefiaftici (Latus in moribus &.vita ; ec noo redu&tionem orten- talis Ecclefie ; & quorumlibet aliorum oberran- tium ad gremiunt Ecclefiz militantis, ac confer- vationem ecclefiaflicæ libertatis, faluters quo- que, quieiem & pacem regnorüm; "regum , du- cum, priacioum , &^quorutaliber.fidelinm pos 13 ANNO CHRISTE 2435 polorum, noveris perrinere, dc etiam ibidema ^ cum debita maturitate & deliberztione, prout im ranta re convenir, ca omnia proponendi 3 zum experisntia confpicnos, in. partem noftro- 8 decernendi , concludendi & exequendi , per quz rum & Eccichiæ Romana negosiorum affumimus ut, dum tempus poftulat, eorum operationibus vices noftras (opplentes , minifterium nobis cora- miffunz, divina affilente gratia , juxta vires no- bis ex alto coaceffasexequi valeamus. Dudum dium , eX. certis caufis tunc expreffis , flainit & decrevit primum Generale Concilium in quin- quennium extunc proxime futurum, fecundum ve- ro d fine illius imraediate fequenis Goncilii in fe- pleonium & deinceps de decennio in decennium: perpetuo fore celebrandum , in locis per Roma- num pontificera per menfem-ante tine n cujushi- bet Concilii, approbante S& confentiezte Conci- hærefes & errores tam de Bohcinía , quam de aliis quibufcumque regnis, provinciis, terris. locis, io quibus funt, peaitus extirpentur. Et . nihilominus de przmitfis harefiun & quibufenm- que aliis caufis Fidem catholicam.concernentibus quomodolibet cum confilio di&i Concilii cogao- {cendi, illaque per te, vcl per alium , feu alios a te deputandos, andiendi, decidendi, & fine debito cun; prefato Concilio terminandi. Et contradi&ores quosiiber & rebelles, cujufcum- que flatus, gradns … præeminentiæ, vel condi- tionis exiftanc; & quavis eccithattica vel mun- dana , etiamfi regali-vcl pontificali prefulgeant dignitate , zudłoitate;noftrze per cenfuram ec- lio, vel in defe&uni ipfius pecipfnm Concilium C ciefiatlicam , & alia-juris remedia appellatione deputandis ac affignandis , ut illa quz circa ftao tum & bonum publicum Ecclef fante Dei ao genda & expedienda reftabant , mature peffene delibecatione compleri, pront; quabturo jn no- $a fuit, in Concilio Senis ultimo celebrato fa. .&uma extitit: in quo per noftros & fedis 4po- stolica Nancios iunc. in dida Concilio Senenfs pric. ntes, eodem: approbante Concilio civitas | Bafileenfis pro loco. proxime fuiuri tunc in fe- prenniem celebrandi Concilii deputata extitit, prout in. decreto pis fati Senenfis Concilii & aliis nofiris itteris defuper confe&is plenius contine- sar. Cum autem £nis hujufmodi feptennii , quo Concilium ipfum: in eadem civitate Bafileenfi re- poflpolita , comyelcendi j-&.[uper his, quoties opus fuerit, auxilium: brachii :fecalaris ipvos candi.omniaque alfa &“fingula;in eodem Ba=- fileenfi Concilio syendi. rra&andi, difponendi; flatuendi, declarandi, décernendi & concluden: di, quæ in præmiffis-& circa ea pro flatu nio- firo & ejufdem Ecclefie, ac falute animarum fidelium , extirpatione hzrefum & errorum de agro Dorainico, Piductionequoque oberrantium populorum , & confervatione ccclefiaftica liber-. tatis, ac pro quito flatu reipublice Chriflia- nz, nec non reformatione in omnibus mem. bris fnis, noveris piofutnra, plenam & libe- ram au&oritate przdiéta tenore prafentium cone -nendum & celebrandum fore &atarum fuic, in- D cedimus poreftatem , ratum & gratum habitu- ftare nofcatur, cumque propter aotoriam in ip- fo futuro. Bafileenfi Concilio eo: audtore cele. brando, juxta defiderinm cordis noflri intereffe non. poffimus y te viræ integritate. G' fapientía præclarum, & magnitudioe confilii confpicuro, ac in maximis nofiris & præfatæ Ecclefiæ ne- gotiis diuturna. expetientia coriprobaium; Le- gatumy cum plena & omnimoda poteftate Lega- ii de latere, de fratrum. noftrorum confilio , au&oritaie apoftolica , tenore" prsclentiuin faci- snus, conflituimus, & eiiam ofdinamus , teque zd civitatem Bableenfem predictam, pro futuro ibidem, autore Domino, tenendo & celebran- do Concilio Generali, juxta deliberarionem & ri quidquid fnper przmiffis per te una cum eo- dem Baülcenfi Concio ordinatum , (tatutua, deliberatum & decreium fuerit, & coaclufum: idque faciemus auctore Domino, uíque ad fa- tisfa&ionem condignam: inviolabiliter obferveri, Quocirea circumfpe&ioni tz per apoftolica fcri- pra mandamus, quatenus tibi fnjua&um raíni- fterinm laboris hujufmodi ,; pro divina & di fedis ac noflra reverentia y. (ic. in eodem. futu- ro Rafileenti Concilio di&o nomine pro tém- pore prafidens; ad. honorem Dei , Ecclelie ; atque noflra; (alutem. quoque-& pacem po- pulorum. fidelium ; juxta" datàm tibi a Domino pradeatiam , Jaudabiliter:exequaris, quod ex ordinationem prefatas, tanquam angelum pa.gtuis frn&duofis operibus frudus optati prove- cis deftinandum providimus. Er cum fuper om- mia in ipfo futuro Concilio ad reformandum ita- tum ecclefiaflicum , qui hoc tempore indigere videtur, abundante nequitia, & frigeícente ca- gitate hominum , fufcitatis inter fideles bellis & difcordiis, ac invaleícente in. pluribus mundi partibus heretica pravitate, ad hujufmodi hz. veles extirpandas, & pacem inter carholicos principes & ceteros Chriflianos componendam , animum effcaciter intendamus: fuper qua re, nuantum im nobis fuit, dedimus operam effica- tera , tibi nomine & au&oritate noflris iph Con- nianr quos fperamus: tuque deinde illara, quee pias caufas agentibus fuperma retributione im- penditur, gloriam confequi merearis felicitatis zene , : Datum Roma apud fanétos apoftofos, Ka- lendis Februarii, Pontificatus noftri anne deci- moquarto - 

Strana 13
во pens ANNO x. CHRISTI . > 1421. Littere. damni Eugenii Popa W. direBho dornino Juliare Legato, qua quidem Bulla non eff de. Crab A1 © . Eugenius. Xpifcopus fervus fervovam Dei diletto Silio Juliano faniti Angeli diacono Cardinali , apofiolice fedis Zegata, falurem 08 apofiolicam benedic? ionem ‚ . Certificat tam per litteras tuas quam alias de folicitudine & circamfpe&a diligentia quam ha- bes in profequendo caufarn Fidei contra Bohe- BASILEENSE. Ari, qui de juře vel canfuctudine ad Generalia m —— SIGISMUNDUS IMP. 14 Concilia accedere funt adfiriai. (07 XIL Intentio Concili} Baffleenfis Ceterum eum unumquodque eo dire&ius at- 'que intenfus fuas dirigat a&iones, quo ipfa- rum deflinatum finem agnofcit, ideirco. hec fan&a Synodus neceifirates Chrillianzm religio- ANNO © CHRIST? 1431 nis fedula meditatione recogitans, matura & digefta deliberatione decernit, ad hæc. tria, €0, 2 Quo cun&a bona procedunt, au&ore Deo, toto folieitudinis fludio operam dare. mos hzreticos, tam prüdentiam commendamus B Primo , at omoium hzretum a Chrifiani po- & te ad perfeeerandum hortamur, quantum cum decentia fieri. poteft. Preterea cam. felicis re- cordationis Martinus Papa V, prezdeceffor so- fler inter cetera dbi injunzerit przfidere debere au&oritate apoftolíca in Concilio Generali in Ba- füeenfi civitate celebrando f talis effet concur- fus & congregatio Przlatorum quod merito & rationabiliter celebrari debuiffet & deberet , & ( cuti accepimus ) ufquenunc pauci aut nulli convenernat', & propterea non Íiz opus aliura deftinare , fed fit potius expetandum, placet mobis, & volumus, tíbique mandamus , quate- nus expedito negotio Bohemorum , cujus Anais- éxpe&atur in brevi , tnos grelfus dirigas ad præ- puli fiurbus tenebris profugatis, lumen calho- liz veritatis , Chrífto vera ince largiente , ce- fulgeat. Secundo ut bellorum rabie, qua fa- tore zizanize feminantc, in diverfis partibus mun- di affligitur & di(lipatar populus Cliriftiauus, con- grua meditatione íedata, pacis au&ore prze ftante, in ftatum reducatur pacificum & tran- quillum. Tertio, vt cum multisicibus vitio- rum tribulis & fpinis Chrifti vínea jam qua filvefcat prz nimia denfitate , wt illis debit culturæ fludio refecatis, evangelico agricola cælitus operante, refloreat , honefiatifque fru- &us & honoris felici ubertate producat. Et | quoniam abfque cæleftis influxu gratiæ -hæc di&am civitatem: Bafileenfem , & ibi ( prout o- C ram grandia bona fperari non poffunt , omnes "pus" videris: effe: ). juxta. eibi injuncta & ordinata An Concilio: Conftantienfi, optime provideas, probe S pradéntia. & circumfpedtione ple- Datum &omz apud fanctum Pe- ationis-Dorminiez 5431. * fe- if, Pontifiraeus nofiri anno "miándaum apottolicum éxequi cupiens, com'tem- ‘роте’ quo -jam“inflabat-celebrationem Conci :Anchoari, eirca. expeditionem adverfus pellife- ra lierefim Huffitarura elfet pro caufa Fidei ad. "modum occupatus, fuos ad hanc civitauem vices ferentes deflinarc caravit , ac pofimodum , 'quatacitius fuit poffibile; ad prafentem civi- tatem acceffir , ut ipjun&tum legationis officium poffet in celebratione hujus Generalis Concilii , preflante divini numinis gratia, adimplere , prout etiam fan&iffiraus dominus nofler do. minus Eugeniüs divina providentia Papa IV. repetitis fuzs fanctitatis litteris fibi mandavit ., . Ya qua. civitate jam per mes menfes & ultra cum Prælatis & ceteris, qui ad ipíam civitatem raufa celebrationis di&i Generalis Concilii ad- reverendiffiraus' dominus Legatus * Chrifti fideles in Domine propenfius exhorta- tur, ut ad obtinendam przmitforam confume . mationem felicem, devotis orationibus, jeju- niis & elecraofynis , apud majeftatem divinam - diligenter infiflant, ut pius & milericors Deus dhümilibus: placatus. obfequiís, optatam rerura ifummationem: burte. facro" Concilio fua pie. uerum peccaminum hoc injunges. XHLO | ze. Exbortatio fappoftoram Concilii . est Concilii tendit exhortatio; nt. phirimum ardua, & accuratum fludium exigant, mul- taque fint folicitudine & cura pervigili. perira- &anda, exhortatur omnes in hoc facro Conci- lio ^ perfiflentes; & ad ipfum venientes , .ut diligenter fecum illa cogitent, aique cum a- -liis excogitata. pertra&ent ; qua cis videbuntur. ad eadem utilia vel etiam opportuna, ut ín- de communi debitoque fuper cis tractatu. ha- olita -præRare: dignetes ; -eis- in. remiffio- iD: Præterea cum premiffa, ad quæ hujus Ja- . ? prefentes, bite & sara deliberatione digefto , raelius& | utilius, per facrum Concilium in præmiffis queat , allitente Spiritus (andti gratia, pro- videri. In hac namque facra Synodo .con- gregatis plena & libera fit omnibus i Lagu. venerunt, qnamplurimas congregatíones fecit, E tis loquendi & confulendi facultas , corum que habuitque tra&tatus (fuper ipfius flabilimento & celebratione Concilii. Tandern decrerum eft prz- fentem iolemnem firi feffionem, in qua рг!- mum cum ex pramiffis confles aperte, quod hzc civitas ft locus. celebrationi Generalis Con- cilii deputatus, & adfit & jamdiu citra tempus tpfius Concilii celebrandi, facrofaa&azque fedis apañolicæ non defir au&oritas , decernit, dif. finie, & declarat, in hac civitate & ioco effe Generale Concilium flabilitum canonice & fun- "datum, & quod ad ejus celebrationem tenen- tur accedere omnes tam Frzlati, quam cete- ad agenda effe videbuntur accommoda juxia materias in iphus Concilii deliberatione , pto- pofitas. XIV. De modo fen gefta im Concilio iy feffomo : Ur autem qua morum & geftas venuftate: unufquifque in feffionibus & congregationibus hujus facri Concilii debeat fe habere, ex anti- quorum Pairum jam din ínftitntis regulis iono- tei- 

Strana 14
во pens ANNO x. CHRISTI . > 1421. Littere. damni Eugenii Popa W. direBho dornino Juliare Legato, qua quidem Bulla non eff de. Crab A1 © . Eugenius. Xpifcopus fervus fervovam Dei diletto Silio Juliano faniti Angeli diacono Cardinali , apofiolice fedis Zegata, falurem 08 apofiolicam benedic? ionem ‚ . Certificat tam per litteras tuas quam alias de folicitudine & circamfpe&a diligentia quam ha- bes in profequendo caufarn Fidei contra Bohe- BASILEENSE. Ari, qui de juře vel canfuctudine ad Generalia m —— SIGISMUNDUS IMP. 14 Concilia accedere funt adfiriai. (07 XIL Intentio Concili} Baffleenfis Ceterum eum unumquodque eo dire&ius at- 'que intenfus fuas dirigat a&iones, quo ipfa- rum deflinatum finem agnofcit, ideirco. hec fan&a Synodus neceifirates Chrillianzm religio- ANNO © CHRIST? 1431 nis fedula meditatione recogitans, matura & digefta deliberatione decernit, ad hæc. tria, €0, 2 Quo cun&a bona procedunt, au&ore Deo, toto folieitudinis fludio operam dare. mos hzreticos, tuam prüdentiam commendamus B Primo , ut omolumr hævetum a Chrifiani po- & te ad perfeeerandum hortamur, quantum cum decentia fieri. poteft. Preterea cam. felicis re- cordationis Martinus Papa V, prezdeceffor so- fler inter cetera dbi injunzerit przfidere debere au&oritate apoftolíca in Concilio Generali in Ba- füeenfi civitate celebrando f talis effet concur- fus & congregatio Przlatorum quod merito & rationabiliter celebrari debuiffet & deberet , & ( cuti accepimus ) ufquenunc pauci aut nulli convenernat', & propterea non Íiz opus aliura deftinare , fed fit potius expetandum, placet mobis, & volumus, tíbique mandamus , quate- nus expedito negotio Bohemorurn , cujus fais” éxpe&atur in brevi , tuos grellus dirigas ad præ- puli fiaibus tenebris profugatis, lumen calho- licæ veritatis, Chrifto vera ince largiente , ce- fulgeat. Secundo ut bellorum rabie, qua fa- tore zizanize feminantc, in diverfis partibus mun- di affligitur & di(lipatar populus Cliriftiauus, con- grua meditatione íedata, pacis au&ore prze ftante, in ftatum reducatur pacificum & tran- quillum. Tertio, vt cum multisicibus vitio- rum tribulis & fpinis Chrifti vínea jam qua filvefcat prz nimia denfitate , wt illis debit culturæ fludio refecatis, evangelico agricola cælitus operante, refloreat , honefiatifque fru- &us & honoris felici ubertate producat. Et | quoniam abfque cæleftis influxu gratiæ -hæc di&am civitatem: Bafileenfem , & ibi ( prout o- C ram grandia bona fperari non poffunt , omnes "pus" videris: effe: ). juxta. eibi injuncta & ordinata An Concilio: Conftantienfi, optime provideas, probe S pradéntia. & circumfpedtione ple- Datum &omz apud fanctum Pe- ationis-Dorminiez 5431. * fe- if, Pontifiraeus nofiri anno "miándaum apottolicum éxequi cupiens, com'tem- pore, quo jam-inflabat- celébrarionem Conci :Anchoari, eirca. expeditionem adverfus pellife- ra lierefim Huffitarura elfet pro caufa Fidei ad. "modum occupatus, fuos ad hanc civitauem vices ferentes deflinarc caravit , ac pofimodum , 'quatacitius fuit poffibile; ad prafentem civi- tatem acceffir , ut ipjun&tum legationis officium poffet in celebratione hujus Generalis Concilii , preflante divini numinis gratia, adimplere , prout etiam fan&iffiraus dominus nofler do. minus Eugeniüs divina providentia Papa IV. repetitis fuzs fanctitatis litteris fibi mandavit ., . Ya qua. civitate jam per mes menfes & ultra cum Prælatis & ceteris, qui ad ipíam civitatem raufa celebrationis di&i Generalis Concilii ad- reverendiffiraus' dominus Legatus * Chrifti fideles in Domine propenfius exhorta- tur, ut ad obtinendam przmitforam confume . mationem felicem, devotis orationibus, jeju- niis & elecraofynis , apud majeftatem divinam - diligenter infiflant, ut pius & milericors Deus dhümilibus: placatus. obfequiís, optatam rerura ifummationem: burte. facro" Concilio fua pie. uerum peccaminum hoc injunges. XHLO | ze. Exbortatio fappoftoram Concilii . est Concilii tendit exhortatio; nt. phirimum ardua, & accuratum fludium exigant, mul- taque fint folicitudine & cura pervigili. perira- &anda, exhortatur omnes in hoc facro Conci- lio ^ perfiflentes; & ad ipfum venientes , .ut diligenter fecum illa cogitent, aique cum a- -liis excogitata. pertra&ent ; qua cis videbuntur. ad eadem utilia vel etiam opportuna, ut ín- de communi debitoque fuper cis tractatu. ha- olita -præRare: dignetes ; -eis- in. remiffio- iD: Præterea cum premiffa, ad quæ hujus Ja- . ? prefentes, bite & sara deliberatione digefto , raelius& | utilius, per facrum Concilium in præmiffis queat , allitente Spiritus (andti gratia, pro- videri. In hac namque facra Synodo .con- gregatis plena & libera fit omnibus i Lagu. venerunt, qnamplurimas congregatíones fecit, E tis loquendi & confulendi facultas , corum que habuitque tra&tatus (fuper ipfius flabilimento & celebratione Concilii. Tandern decrerum eft prz- fentem folemnem feri feffionem , in qua pri mum cum ex pramiffis confles aperte, quod hzc civitas ft locus. celebrationi Generalis Con- cilii deputatus, & adfit & jamdiu citra tempus tpfius Concilii celebrandi, facrofaa&azque fedis apañolicæ non defir au&oritas , decernit, dif. finie, & declarat, in hac civitate & ioco effe Generale Concilium flabilitum canonice & fun- "datum, & quod ad ejus celebrationem tenen- tur accedere omnes tam Frzlati, quam cete- ad agenda effe videbuntur accommoda juxia materias in iphus Concilii deliberatione , pto- pofitas. XIV. De modo fen gefta im Concilio iy feffomo : Ur autem qua morum & geftas venuftate: unufquifque in feffionibus & congregationibus hujus facri Concilii debeat fe habere, ex anti- quorum Pairum jam din ínftitntis regulis iono- tei- 

Strana 15
RUSENTUS 15 P, IV. CONCILIUM SIGISMUNDÜS TMP, 16 —————ieícat , decretum Toletani Concilii przfentibus A nientes , ftantes, aut recedentes ab hac fanéta ANNO duximus inferendum . CHRISTI 1431» xv Detretum Concilii Toleïani . Toleranum in loco benedidionis confidentes domini fa * XI. cap. +. Cerdôtes * nullus debet aut indifcretis vocibus 5. Q. 4. in. per(trepere, aut quibuslibet tumultibus." per- loo bent turbare, * nullus etiam vanis fabulis vel rif- di&ionis . : lt ; > nullis de. bus, vel(quod eft deterius ) ob(tinatis. difce- hen “ prationibus tumultuofas voces effundere . - 87 quis „Perturba” eripi ut ait Apoflolus ) putar feveligiofum effe , Y, . * nullis, 4. 798 sefrrnans linguam fuam, fed fedacens cor fuum, eob. 1. bujus cana ef] vetigio. Culium enim fuum jafli- B ^ quando f- tia perdit, * cum filentia judicii ob(lrepentium Žentium ps- : . . Á ri d judi tUTba confundir, dicente propheta: Erit enim cum, Yaie cultus juflitie filentium. Debet. ergo. quidquid PI aut " confidentium confultationibus agitur; aut sendentiam 9D accuantium parte proponitur , fic mitiima collzioni- verborum relatione proferri , ut. nec contentio- ps. fis vocibus fenfus audientium turbent, nec ju- de al. pre ici vigorem * in tumultu enervent.. Quicam- que ergo in conventu Concilii hzc qua pre- mi(fa funt violanda crediderit, & conrra hac interdi@a aut tumuli aut contumeliis, velri- fibus ip(um Concilium perturbaverit, juxta di- vinz legis ediftum ; quo præcipitur: Æjice deri- forem , © exibit eum eo jurgium, cum omni dedecore a coníeffione abliratus, a communi C cote. fecedat, & trium dierum fententiam cx- communicationis ferat . Prov. 22. XVI, Dz bonoribus . Ad obviandum controverfiis qux folent ex hujufmodi in Coneiliis & publicis Congregatio- pibus fuboriri, & nonnunquam ipforum pro- greffum per longa tempora impedire , hzc facra Synodus ordinat, ftatuit & decernit , quod per quofeumque a&us, nominationes, intitulario- nes, honoris exhibitiones, tam in fede, quam in «liis quibufcumque dictis aut faciendisin hoc D Concilio, per quofcumique Prielatos,- principes, vel eorum ant. Uaiveifitátum & Commünitátum quarumcumque Nuatios, vel: Legatos, feu ipfis vel de -ipfis, vel eorum:alicro;sin:éodem Con- cilio nullum jus-dé .novo acqüiratür ; «nullique pigludicinm : generetur ;- nulliu(que. jus: ii. -pro- prietate. vel poflefione ledatur.. Et per premif- Ío, vel hujufmodi Legatorum admifiiońer y jus vel titulus alicujus; 'approbati -nullatenus ‘cen- eatur, ve] etiam réprobari, aur jus vel poffef- fio Generali Concilio intezeffendi , vel taliter vocem dandi, cuiquam acquiri, fed in omni. bus & per omnia unumquemque in eodem fla- tu poft hoc Concilium remanere , in quo ante ipfius Concilii celebrationem permanebat. XVII. E De impedimento venientium ad Concilium. Sane quoniam opus aliquod' inrendenti non fais eft xdificationt operam dare , fs ex adver- Ío impedientibus nonrefiflat, idcirco decretum in facro Conflantienfi Concilio editum adverfus eos qui venientes ad Concilium , flantes, vel re deunies impediunt, injuriantur vel mole(tant , ex fuperabundanti cautela contra cos, qui ve Syaodo, in perfona vel bonis impedire, inju- riari, vel moleftare przfumpferint ; locnm ha- bere declarat ac decernit , Juxta ipfius ( que talis e(l) feriem. & tenorem. XYIIL Proceffus contra inwafores feu [poliatores acceden- tem ad Conciliues , vel yecedentiusa de illo, Sacrofantia Generalis Synodus Conflantienfs , imz- ver [aleuz Ecclefsam vepee[entans , in Spivitu fane élo ad extirpationem fchifmalis , berefamque , dy errorum, nec non ipfius Ecclefée im capite dy fu membris debitam reformationem legitime congregata , ad futuram vei memoriam . - Juflitiam & equitatem exerceri non dubita- tur, fi quos noxiæ voluntatis adeo captivat perverfa intentio , quod. proceffibus Ápoftolicis impudenter obviare , auGoritarem fanctionis ca- nobice contemnentes, in aliorum prolabuntur injurias & offenfas, Ecclefiaflica cenfura percel- lat, & pro demerito culpa rigorem adjiciat jus diciaria poteftatis. Nam fi quilibet per cam- pum licentiz , freno depofito modefliæ , vagare- tur impune, facile quifque feviret in proximum , & nervus. difciplinautis juflitiæ ruraperetur. Sa- ne licet nonnulli. Romani pontifices , antiquos: Romana Ecclefit morem & confüetudiaem. ob- fervantes, prout ad éós ex debito - Apo(tolatus fibi injun&i officii pertinebat ,' per certos fuos procef- fus in die cene Domini annis fingulis folemnitez publicantes , inter alios omnes & fingulos , qui ad fedem Apoflolicam venientes , vel recedentes "ab ea, necnon in illos omnes & fingulos, qui per fe vel per alium , feu alios, quafcomque perfonas' EccleGaflicas velízculares, ad Roma- nam curiam fuper eorum canfis & negotiis ac- cedentes , illaque in cadem curia profequentes, ant procuretores, gellores, advocatos & pro- motores ipforum , ac etíam auditores, feu ju dices, qui (uper di&is caufis feu .negoriis de. putantur , occafione caufaram emergentium hu- jufmodi yerberant;'-mutilaot, vel occidunt , cujuícumque dignitatis, ordinis," condirionis , aut flatus forenr;:przdi&a vel eorum aliqua committentes ,';excoigmunicaiionis & anathe- i matizationis fententias,. a quibus nullus per alium quam Romatium Pontificem poffez, piz- ANNO CHRISTI 243%. Conflan- fienfis Coa. cilii feffio- ne 15. terquam jn mottis: articulo conftitutus, abíol- : vi, nec etiam tuuc; nifi de flarido mandatis Eccichiæ ac fatisfa&ione .præftanda, fufficienti cautione przmiffa , candelis accenfis, & ad tér- ram projedis, promulgaverint, & eos qui ta- liter excornmunicatis .& "anathernatizatis, vel eorum alicui prefumerent | abfolurionis benefi. cium impendere, fimilibus fenrentiis innoda- verunt , eiíque praedicationis, ledionis , ad- miniltrationis facramentorum Ecclefafticorum , & confeffionem audiendi, interdixetunt officium; nec non quicumque injuriatores quorumli- bet ad facra Generalia Concilia . venienrium , feu ftantium in ipfis, aut recedentium ab eile dem, diverías cenfuras Ecclefiafticas & pænas tam ex canonis quam divini juris difpofitione incurrant: ramen, ficnt ad noftram fide di. guorum roultitudine valida infnuatione perve- nit notitiam , nonoulli iniquitatis filii, perdi. tionis alumni , hujufmodi cenfuras vilipenden- 155, ac hujufmodi facri Concilii, extirpationis fchif. 

Strana 16
RUSENTUS 15 P, IV. CONCILIUM SIGISMUNDÜS TMP, 16 —————ieícat , decretum Toletani Concilii przfentibus A nientes , flantes, aut recedentes ab hac fanda ANNO duximus inferendum . CHRISTI 1431» xv Detretum Concilii Toleïani . Toleranum in loco benedidionis confidentes domini fa * XI. cap. +. Cerdôtes * nullus debet aut indifcretis vocibus 5. Q. 4. in. per(trepere, aut quibuslibet tumultibus." per- loo bent turbare, * nullus etiam vanis fabulis vel rif- di&ionis . : lt ; > nullis de. bus, vel(quod eft deterius ) ob(tinatis. difce- hen “ prationibus tumultuofas voces effundere . - 87 quis „Perturba” eripi ut ait Apoflolus ) putar feveligiofum effe , Y, . * nullis, 4. 798 sefrrnans linguam fuam, fed fedacens cor fuum, eob. 1. bujus cana ef] vetigio. Culium enim fuum jafli- B ^ quando f- tia perdit, * cum filentia judicii ob(lrepentium Žentium ps- : . . Á ri d judi tUTba confundir, dicente propheta: Erit enim cum, Yaie cultus juflitie filentium. Debet. ergo. quidquid PI aut " confidentium confultationibus agitur; aut sendentiam 9D accuantium parte proponitur , fic mitiima collzioni- verborum relatione proferri , ut. nec contentio- ps. fis vocibus fenfus audientium turbent, nec ju- de al. pre ici vigorem * in tumultu enervent.. Quicam- que ergo in conventu Concilii hzc qua pre- mi(fa funt violanda crediderit, & conrra hac interdi@a aut tumuli aut contumeliis, velri- fibus ip(um Concilium perturbaverit, juxta di- vinz legis ediftum ; quo præcipitur: Æjice deri- forem , © exibit eum eo jurgium, cum omni dedecore a confeffione abliratus, a communi C cœiu fecedat, & trium dierum fententiam cx- communicationis ferat . Prov. 22. XVI, Dz bonoribus . Ad obviandum controverfiis qux folent ex hujufmodi in Coneiliis & publicis Congregatio- pibus fuboriri, & nonnunquam ipforum pro- greffum per longa tempora impedire , hzc facra Synodus ordinat, ftatuit & decernit , quod per quofcumque aftus, nominationes, intitulario- nes, honoris exhibitiones, tam in fede, quam in «liis quibufcumque dictis aut faciendisin hoc D Concilio, per quofcumique Prielatos,- principes, vel eorum ant. Uaiveifitátum & Commünitátum quarumcumque Nuatios, vel: Legatos, feu ipfis vel de -ipfis, vel eorum:alicro;sin:éodem Con- cilio nullum jus-dé .novo acqüiratür ; «nullique pigludicinm : generetur ;- nulliu(que. jus: ii. -pro- prietate. vel poflefione ledatur.. Et per premif- Ío, vel hujufmodi Legatorum admifiiońer y jus vel titulus alicujus; 'approbati -nullatenus ‘cen- eatur, ve] etiam réprobari, aur jus vel poffef- fio Generali Concilio intezeffendi , vel taliter vocem dandi, cuiquam acquiri, fed in omni. bus & per omnia unumquemque in eodem fla- tu poft hoc Concilium remanere , in quo ante ipfius Concilii celebrationem permanebat. XVII. E De impedimento venientium ad Concilium. Sane quoniam opus aliquod' inrendenti non fais eft xdificationt operam dare , fs ex adver- Ío impedientibus nonrefiflat, idcirco decretum in facro Conflantienfi Concilio editum adverfus eos qui venientes ad Concilium , flantes, vel re deunies impediunt, injuriantur vel mole(tant , ex fuperabundanti cautela contra cos, qui ve Syaodo, in perfona vel bonis impedire, inju- riari, vel moleftare przfumpferint ; locnm ha- bere declarat ac decernit , Juxta ipfius ( que talis e(l) feriem. & tenorem. XYIIL Proceffus contra inwafores feu [poliatores acceden- tem ad Conciliues , vel yecedentiusa de illo, Sacrofantia Generalis Synodus Conflantienfs , imz- ver [aleuz Ecclefsam vepee[entans , in Spivitu fane élo ad extirpationem fchifmalis , berefamque , dy errorum, nec non ipfius Ecclefée im capite dy fu membris debitam reformationem legitime congregata , ad futuram vei memoriam . - Juflitiam & equitatem exerceri non dubita- tur, fi quos noxiæ voluntatis adeo captivat perverfa intentio , quod. proceffibus Ápoftolicis impudenter obviare , auGoritarem fanctionis ca- nobice contemnentes, in aliorum prolabuntur injurias & offenfas, Ecclefiaflica cenfura percel- lat, & pro demeritc culpz rigorem adjiciat jus diciaria poteftatis. Nam fi quilibet per cam- pum licentiz , freno depofito modefliæ , vagare- tur impune, facile quifque feviret in proximum , & nervus. difciplinautis juflitiæ ruraperetur. Sa- ne licet nonnulli. Romani pontifices , antiquos: Romana Ecclefit morem & confüetudiaem. ob- fervantes, prout ad éós ex debito - Apo(tolatus fibi injun&i officii pertinebat ,' per certos fuos procef- fus in die cene Domini annis fingulis folemnitez publicantes , inter alios omnes & fingulos , qui ad fedem Apoflolicam venientes , vel recedentes "ab ea, necnon in illos omnes & fingulos, qui per fe vel per alium , feu alios, quafcomque perfonas' EccleGaflicas velízculares, ad Roma- nam curiam fuper eorum canfis & negotiis ac- cedentes , illaque in cadem curia profequentes, ant procuretores, gellores, advocatos & pro- motores ipforum , ac etíam auditores, feu ju dices, qui (uper di&is caufis feu .negoriis de. putantur , occafione caufaram emergentium hu- jufmodi yerberant;'-mutilaot, vel occidunt , cujuícumque dignitatis, ordinis," condirionis , aut flatus forenr;:przdi&a vel eorum aliqua committentes ,';excoigmunicaiionis & anathe- i matizationis fententias,. a quibus nullus per alium quam Romatium Pontificem poffez, piz- ANNO CHRISTI 243%. Conflan- fienfis Coa. cilii feffio- ne 15. terquam jn mottis: articulo conftitutus, abíol- : vi, nec etiam tuuc; nifi de flarido mandatis Eccichiæ ac fatisfa&ione .præftanda, fufficienti cautione przmiffa , candelis accenfis, & ad tér- ram projedis, promulgaverint, & eos qui ta- liter excornmunicatis .& "anathernatizatis, vel eorum alicui prefumerent | abfolurionis benefi. cium impendere, fimilibus fenrentiis innoda- verunt , eiíque praedicationis, ledionis , ad- miniltrationis facramentorum Ecclefafticorum , & confeffionem audiendi, interdixetunt officium; nec non quicumque injuriatores quorumli- bet ad facra Generalia Concilia . venienrium , feu ftantium in ipfis, aut recedentium ab eile dem, diverías cenfuras Ecclefiafticas & pænas tam ex canonis quam divini juris difpofitione incurrant: ramen, ficnt ad noftram fide di. guorum roultitudine valida infnuatione perve- nit notitiam , nonoulli iniquitatis filii, perdi. tionis alumni , hujufmodi cenfuras vilipenden- 155, ac hujufmodi facri Concilii, extirpationis fchif. 

Strana 17
ANNO CHRISTI 143%. EUGENIUS P 1V. 17 clefim reformationis perturbatores , diabolico fpiritu infligante, nec dignitati nec Ordini de- ferentes , Dei timore poflpofito, nefariis ac facrilegis aufibus nonnullas perfonas Ecclefiatti- cas & fecnlares, etiam pontificali digaitate præditas, ad fedem Apoftolicam vel Romanam curiam feu pr&fens Generale Concitium in civi- sate Conftantienf. provinciæ Maguntinenfis , ubi nunc Romana curla exiftit, in Spiritu fan- &o lepitime congrégata , venientes aut rece- dentes ab eifdem , invadere, capere, arrefta- re, detinere, Incarcerare, mutilare, occide- re, ac ípoliare bonis fuis, vel injuriis afflige- xe quamplurimis, Gtaliasmale tra&erc, teme- munt, ip Apoliolice fedis & facri Concilii vi- Hpendinm & contemprum , ac fedationis fchit- matis, reformauüonis Ecclefie , & corre&ionis morum, nec non hzrefum & errorum prædi- &orum. extirpationis difturbium , fuarumque -animarum periculum , & icandalum plurimo. rum. Nosigitur volentes in. premiffis, nec non adverfus quofcumque ad ipfum Concilium & quz- Bibet alia futura Generalis Concilia accedentes, aut flaptes in ipfis, feu recedentes ab eifdem , ne ab aliis Deum non timentibus temerariis in- jurlis infefentur & opprimantui violentiis, če ne quibufvis delingnendí, aut excellus commit- leudi pateat audacia, de opportuno & faln- BASILEENSE. fchifmatis, herefum 2c errorum , ipfiuíqne Ec- A ditto, Qnod fi terra ejufdern duas diccefes vel amplius contineat, dominio domicilii princi ANNO palis ipfius, & illam etiam in qua fuerit deji. CHRISTI SIGISMUNDUS IMP. 18 &um commiffum, f; fua fit, & duas alias quæ fub ipfo funt, eidem loco magis vicinas, in serdi&o fubjacere. volnmus fupradi&o, & etiam omnes & fingulos hujufmodi excommunicationis & anathematizationis fenfentiis ligatos , in quibuslibet Ecclefiis, loco, ubi tale deliftum fuerit perpetratum , vel jerris & locis propter hoc interdictis magis convicinis ubiliber exi(len- tibus, omnibus diebus dominicalibus & feftie vis, pulfatis campanis, candelis accenfis, pu- blice nuniiari, ac terras, civitates, villas, ca- fra, oppida, & loca mernezint.ab hujufmodi fententiis beneficiam abfolutionis obtinere , didumque interdictum debuerit relaxari: ita tamen, quod nullus ex irapnigrefforibus ac contemptoribus hujufmodi per alium quam per Romanum Poatificem , vei facri Concilii au&oritate, poffit, ni(i dunta. "Kat in mortis articulo con(litutus, nec edam tuuc, nifi de (lando mandatis Ecclefiz , fatis. fa&ione , vel (ufficientt cautione (fi hoc com- mode facere pofünt ) primitus przftita , abfol- vi, vel interdidum hujufmodi relaxari. Eos veto cujnlcumque dignitatis, ordinis, (atus, vel conditionis fnerint , etiamfi pontificali di- gnitate prefalgeant, qui contra tenorem præ- bri remedio providere hujufmodi, nec non cm- C fentinm proccíluum, talibus vel eorum alicui vies alios & Gugnlos proceffus, fententias & cen- furas adveríus quarumlibet perfonarum Ecclefia- flicarum, vel fzcularium, ad facra Generalis Concilia venientium , vel flantium in ipfis, fen zecedeniium ab eifdem, mole(tarores, pertur- batores, vel injuriatores , audłoritate Del om- nipotentis, Pateis, & Filii, 6: Spiritus fan- &i extendenies, omaes & fingulos , cujulcum- que diguiratis, flatus, gradus, vel conditio- mis fuerint , etiamfi pontificali, imperiali, re- gali, vel alia quacumque Ecclefiallica vel mun- dana prefulgeant dignitate, qui guafcumque perfonas Ecclefaflicas vel ímculares , quz ad hujufmodi fedem Apoftolicam Romanam curiam abfoluiionis beneficium impendere præfumpfe- rint, volumus, íflaruimus, & decernimus, fi | milibus excommunicationis & anatbematizatio- nis fententiis fore innodatos eo ipfo, ipfifque prædicationis , le&ionis, adminifirationts (a- cramentorum & confeffiones audiendi officium , - au&ositate ijnterdicimus fupradicta, infinuan- tes tranfgrefforibus & contemptoribus in prædi- &is, quod fpiritualiter & temporaliter ( prout eorum requireut exceffus & demerita ) gravins procedeiur, noa obítantibus quibufcumqne con- flitationibus, & quibuslibet privilegiis," indui- gentis, & litteris Apoftolicis, generalibus vel Ípecialibus , quorumcumque tenorum efillant, hoc przfenii facro. durante Concilio, vel adip-Dei(dem tranfígrcfforibus, eut contemptoribus , fur & quecumque alia Generalía Concilia ve- nientes, aut antes in ipís, aut ab eis rece- dentes, temeritate propria per fe velalium fen alios arreítare , invadere, capere, detinere , incarcerare, mutilare , occidere , aut bonis ' fois fpoliare, vel injuriis afflipere, fem ipfos fic éclinquentes receptare, aut alias quomodo- Wbert impedire, fen ea perpetrantium fata & commifla rata £ grata habere, vel eis dare auxilium , confilium vel favorem , publice vel ecculte, dire&e vei indirecte pre(umpferinr , vel prlument in futurum , fimilibus excom- znunicaiionis & „nathematizationis fententiis jnnodamus co ipfo. T'erras quoque ipforum & vel quibufvis aliis comrauuiter vel divifim a di- &a fede conceffis, etiara quod. fufpendi vel ex- coromunicari, aut eorum terr, dominia, cie vitates, ville, caftra, oppida, & alia loca Ynterdici non poflint, eiiam( de ipfis x eorum teaoribuseffer in ipfis proceffibus mentio facien« da fpecialis, quz ne contra hojufmodi fenten- tias & procefius, quo minus inclndaniur in eis, per ea. valeant fe, terras, dominia, ci- vitates, villas, caftra, oppida , & loca hujuf- modi tueri, & qu& quoad hoc tollimus & pe- .nitus revocamus. Et infuper mandamus, ut hujufmodi przíens proceffas ad communem om- nium notitiam deducatur , chartas five inembra- cujusliber, qui im premifás vel corum aliquo g nas proceffus continentes eofdem in majori & tranfgretfor. vel contemptor fueric , dum tamen uninfcujulque Gc tranfgrefforum vel contempto- tum ultrà unam diæcefim non contineaz, nec non omnia, civitaws, villas, caftra, oppida, & .quzlibet alia loca, in quibus huju(modi ex- ceffaum patratores, íeu eornm receptarores , vel ipfis confentientes, faventes, aut dantes auxilium , confilium vel favorem , publice mo- xabuntur, nec nóa illa, in quibus huju(modi perfonæ , quæ fic temeritaic propria detente fucrine , quamdin extiterint in eildem , memo- Tata anforisate Ecciefialico fapponimus inter Concil, General, Tom. XXIX. fan&i Stephani Conflantienfis Ecclefiarum val- vis affigi , qui proceffas ipfo fao quafi fonoro przconio & patulo * prodidi, quos proce(fus concerneurt, nullam potfinr excufationem pretendere , vel ignoran- tinm allegáre, quod ad eos proceffus hujufmo- di non pervenerint, vel ignoraverint eoídem , cun non fit verifimile remanere incognitum quad ipfos, quod ram patenter fuit publi- calum. Ceterum omnibus & fingulis Dominis Patriarchis, Primatibus, Archiepifcopis, Epi- fcopis, ceterilque locorum Ordinarciis, præci- pe judicio publicabunz , ut » ;ndicio * Ecclefiafttco interdi&to = Beclelia- ritaie propria przfumpferunt, & díeiim prafa- B przdi&o (uppofita, donec fic excommunicari flica 

Strana 18
ANNO CHRISTI 143%. EUGENIUS P 1V. 17 clefim reformationis perturbatores , diabolico fpiritu infligante, nec dignitati nec Ordini de- ferentes , Dei timore poflpofito, nefariis ac facrilegis aufibus nonnullas perfonas Ecclefiatti- cas & fecnlares, etiam pontificali digaitate præditas, ad fedem Apoftolicam vel Romanam curiam feu pr&fens Generale Concitium in civi- sate Conftantienf. provinciæ Maguntinenfis , ubi nunc Romana curla exiftit, in Spiritu fan- &o lepitime congrégata , venientes aut rece- dentes ab eifdem , invadere, capere, arrefta- re, detinere, Incarcerare, mutilare, occide- re, ac ípoliare bonis fuis, vel injuriis afflige- xe quamplurimis, Gtaliasmale tra&erc, teme- munt, ip Apoliolice fedis & facri Concilii vi- Hpendinm & contemprum , ac fedationis fchit- matis, reformauüonis Ecclefie , & corre&ionis morum, nec non hzrefum & errorum prædi- &orum. extirpationis difturbium , fuarumque -animarum periculum , & icandalum plurimo. rum. Nosigitur volentes in. premiffis, nec non adverfus quofcumque ad ipfum Concilium & quz- Bibet alia futura Generalis Concilia accedentes, aut flaptes in ipfis, feu recedentes ab eifdem , ne ab aliis Deum non timentibus temerariis in- jurlis infefentur & opprimantui violentiis, če ne quibufvis delingnendí, aut excellus commit- leudi pateat audacia, de opportuno & faln- BASILEENSE. fchifmatis, herefum 2c errorum , ipfiuíqne Ec- A ditto, Qnod fi terra ejufdern duas diccefes vel amplius contineat, dominio domicilii princi ANNO palis ipfius, & illam etiam in qua fuerit deji. CHRISTI SIGISMUNDUS IMP. 18 &um commiffum, f; fua fit, & duas alias quæ fub ipfo funt, eidem loco magis vicinas, in serdi&o fubjacere. volnmus fupradi&o, & etiam omnes & fingulos hujufmodi excommunicationis & anathematizationis fenfentiis ligatos , in quibuslibet Ecclefiis, loco, ubi tale deliftum fuerit perpetratum , vel jerris & locis propter hoc interdictis magis convicinis ubiliber exi(len- tibus, omnibus diebus dominicalibus & feftie vis, pulfatis campanis, candelis accenfis, pu- blice nuniiari, ac terras, civitates, villas, ca- fra, oppida, & loca mernezint.ab hujufmodi fententiis beneficiam abfolutionis obtinere , didumque interdictum debuerit relaxari: ita tamen, quod nullus ex irapnigrefforibus ac contemptoribus hujufmodi per alium quam per Romanum Poatificem , vei facri Concilii au&oritate, poffit, ni(i dunta. "Kat in mortis articulo con(litutus, nec edam tuuc, nifi de (lando mandatis Ecclefiz , fatis. fa&ione , vel (ufficientt cautione (fi hoc com- mode facere pofünt ) primitus przftita , abfol- vi, vel interdidum hujufmodi relaxari. Eos veto cujnlcumque dignitatis, ordinis, (atus, vel conditionis fnerint , etiamfi pontificali di- gnitate prefalgeant, qui contra tenorem præ- bri remedio providere hujufmodi, nec non cm- C fentinm proccíluum, talibus vel eorum alicui vies alios & Gugnlos proceffus, fententias & cen- furas adveríus quarumlibet perfonarum Ecclefia- flicarum, vel fzcularium, ad facra Generalis Concilia venientium , vel flantium in ipfis, fen zecedeniium ab eifdem, mole(tarores, pertur- batores, vel injuriatores , audłoritate Del om- nipotentis, Pateis, & Filii, 6: Spiritus fan- &i extendenies, omaes & fingulos , cujulcum- que diguiratis, flatus, gradus, vel conditio- mis fuerint , etiamfi pontificali, imperiali, re- gali, vel alia quacumque Ecclefiallica vel mun- dana prefulgeant dignitate, qui guafcumque perfonas Ecclefaflicas vel ímculares , quz ad hujufmodi fedem Apoftolicam Romanam curiam abfoluiionis beneficium impendere præfumpfe- rint, volumus, íflaruimus, & decernimus, fi | milibus excommunicationis & anatbematizatio- nis fententiis fore innodatos eo ipfo, ipfifque prædicationis , le&ionis, adminifirationts (a- cramentorum & confeffiones audiendi officium , - au&ositate ijnterdicimus fupradicta, infinuan- tes tranfgrefforibus & contemptoribus in prædi- &is, quod fpiritualiter & temporaliter ( prout eorum requireut exceffus & demerita ) gravins procedeiur, noa obítantibus quibufcumqne con- flitationibus, & quibuslibet privilegiis," indui- gentis, & litteris Apoftolicis, generalibus vel Ípecialibus , quorumcumque tenorum efillant, hoc przfenii facro. durante Concilio, vel adip-Dei(dem tranfígrcfforibus, eut contemptoribus , fur & quecumque alia Generalía Concilia ve- wientes, aut ftanies in ipís, aut ab eis rece- dentes, temeritate propria per fe velalium fen alios arreítare , invadere, capere, detinere , incarcerare, mutilare , occidere , aut bonis ' fois fpoliare, vel injuriis afflipere, fem ipfos fic éclinquentes receptare, aut alias quomodo- Wbert impedire, fen ea perpetrantium fata & commifla rata £ grata habere, vel eis dare auxilium , confilium vel favorem , publice vel ecculte, dire&e vei indirecte pre(umpferinr , vel prlument in futurum , fimilibus excom- znunicaiionis & „nathematizationis fententiis jnnodamus co ipfo. T'erras quoque ipforum & vel quibufvis aliis comrauuiter vel divifim a di- &a fede conceffis, etiara quod. fufpendi vel ex- coromunicari, aut eorum terr, dominia, cie vitates, ville, caftra, oppida, & alia loca Ynterdici non poflint, eiiam( de ipfıs & eorum teaoribuseffer in ipfis proceffibus mentio facien« da fpecialis, quz ne contra hojufmodi fenten- tias & procefius, quo minus inclndaniur in eis, per ea. valeant fe, terras, dominia, ci- vitates, villas, caftra, oppida , & loca hujuf- modi tueri, & qu& quoad hoc tollimus & pe- .nitus revocamus. Et infuper mandamus, ut hujufmodi przíens proceffas ad communem om- nium notitiam deducatur , chartas five inembra- cujusliber, qui im premifás vel corum aliquo g nas proceffus continentes eofdem in majori & tranfgretfor. vel contemptor fueric , dum tamen uninfcujulque Gc tranfgrefforum vel contempto- tum ultrà unam diæcefim non contineaz, nec non omnia, civitaws, villas, caftra, oppida, & .quzlibet alia loca, in quibus huju(modi ex- ceffaum patratores, íeu eornm receptarores , vel ipfis confentientes, faventes, aut dantes auxilium , confilium vel favorem , publice mo- xabuntur, nec nóa illa, in quibus huju(modi perfonæ , quæ fic temeritaic propria detente fucrine , quamdin extiterint in eildem , memo- Tata anforisate Ecciefialico fapponimus inter Concil, General, Tom. XXIX. fan&i Stephani Conflantienfis Ecclefiarum val- vis affigi , qui proceffas ipfo fao quafi fonoro przconio & patulo * prodidi, quos proce(fus concerneurt, nullam potfinr excufationem pretendere , vel ignoran- tinm allegáre, quod ad eos proceffus hujufmo- di non pervenerint, vel ignoraverint eoídem , cun non fit verifimile remanere incognitum quad ipfos, quod ram patenter fuit publi- calum. Ceterum omnibus & fingulis Dominis Patriarchis, Primatibus, Archiepifcopis, Epi- fcopis, ceterilque locorum Ordinarciis, præci- pe judicio publicabunz , ut » ;ndicio * Ecclefiafttco interdi&to = Beclelia- ritate propria przfumpferunt, & díeiim prafa- B przdi&o (uppofita, donec fic excommunicari flica 

Strana 19
i BUGENIU ip SB nünus &.mandaœus ; Ut ipja 83 corum quili- bet per fe vel pec.aJium feu alios, {ub pena exeommunicationis, quem ipforum quemlibet, qui mandatorum noftrorum hajafmodl , tranf- greffar & contemptor.fuerit, incurrere volu- mus ipfo fa&o, preíentes noftros, proceffus per eorum aut chartarum ; ve] roembranarum, feu wanfumptorum continentiam , eofdem , quibus ficuti nollris proce(ibus tentem volu- mus fidem adhiberi, in Ecclefiarum valvis feu aliis locis affikione publiceat , & — prefatos trànfgreffores & contemptores hujufmodi, ex- communicationis & anathematizationis fenten- tuis ligatos, ac terras , civitates , — caftra , villas, oppida, & ioca prefata hujufmodi ec- ANNO CHRISTI 1434 CONCILIUM SICLEMUNDUS IE. 20 è es ANNO CRRIETT 233 Le XX. De finftibus beneficiorym percipiendis per | Foe ta Conci. Cum hi qui interfunt In- hoc f facro Generali Concilio, pro communi bono :totius Ecclefiz congregato, mon .debgant : minort prærogati- va gandere, quam quicumque: alii quarsmvis Ecclefiarum negotiis quibuslibet. vel uziitatibus intendentes, ideoque tanquam "caufa reipublis cæ abfentes, dehent pro przientibus merito re- pntari, adinftar facri Conftautienfis. Concilii , jn. quo modo con(imili extitit ordinatum > €jefiaftco interdi&o fuppoüta,. quam primum B Præfens Concilium ftatuit, ordinat, &,decec- ipfis vel eorum alicui de hoc legitime contti- ferit, tamdiu in Ecclefiis, dominicis & aliis * feftis diebus, dur inibi fuerit major popu- M raukitudo, campanis pulfatis, & candelis accenfis & extind&is, denuntient, & interdi- dum hujufmodi inviolabiliter obfervari faci- ant, per cenfuras ecclefiafticas, & alia juris remedia, invocato ad hoc ( fi. opus fuerit ) anxilio brachii. fecularis, donec ip(i traafgre(- fores & contemptores meruerint ab hujufmodi. excommunicationis & anathematizationis - fea» tentiis abfolutionis beneficium -oótinere , dí- G&umque interdíidum merito debuertt relaxari , È non obliantibus omnibus fupradi&is , few: fi aliquibus conjundim vel divilim a fede. ‘pra: dida indultum cxiftat quod ° interdici s. {ul pendi, vel excommunicari non poffint ger lit". * fefitvis , teras Apoltolicas, non facieates plenam: & ex-^ реейака , ac de verbo ad verbum , de indut- to hujufmodi mentionem. ^. Daium Conitantie ^ fecundo Nonas Juli, anno a Nativitate Domini millefimo.quadriagen- telimo decimoquinto , [ede Apoftolica. vacante , zegnorum ferenitmi Principis domini Sigif- wandi Romancrura & Hungariæ &c. regis, videlicet cle&ionis quinto, coronationis pri- 3no , Hungarie vero vicefimonono . XIX. ‘forte pridie, De impedientibus Concilium. u Porro, quia: nounpüquam- "lingua: fabdola plurimum impedit & perturbat, falta vel de- tra&oria feminando , quodque: cum nimis gra- ve fit, tam grandem Chriftianitatis - impedire proft&um omni animadverfione: fit dignum ; idcirco malignorum conatibus cupiens: obviare di&a fan&a Syaodus omnes & fimgulos fub cbieflatione divini judicii admonet, ne im- pedimentum , perturbationem , prorogationem vel diffofotionem hujus facri Concilii inolian-: tur. Si quis autem fcienter animo impediendi vel perturbandi hoc facrum Generaie Concilium verbo , facto, vel litteris, palam vel occulte E impedimenta, perturbationem , prorogarionem vel diffolutionem, fieri procuraverit, experíe- turultione penali perpetrati facinoris gravita- Demendent. Promotores qnoque ipfius Concilii tem, & coutra cum tanquam communis pa- eis perturbatorem rigide procedetar , cum. ex hoc hzrelüm extirpationem ,. pacis procura- tionem , & morum reformationem impedire vi- deatur . nit, quod omnes & fizguli qui iz codem Concilio tanquam ipfius fuppofira funt recs- pti, vel recipientur in polterum, ab eo die ‚quo iter arripuerínt ad di&um Concilium ve- nieüdi, & quamdiu permanlerint in. eodem ; & eliam recedentes per tantum tempus, quo ad fuum poíbnt domicilinm reverti, fru&us omnium beneficiorum fuorum cum ea integrita- te percipiant, cum qua cos percipient, 6 in ipfis beneficiis refiderent, non obítantibus in contrarium aan cata s M a XX L De offcialilas Concili . Quia ve vero ad perfecutionem hujus facri Con. cilii regüiruntur. officiales ;SC- minifüri , ideo deputat &ordiuat notarios ad: fcribendum ada Noten, iphus Concilii, Lucam. de *.Vviffo fecreta- *Vviffo rium di&i domini: Legati ,-& Rodulphum Sa- piëntis diœcefis Gcbennenfis. Et ut omnia eo ' decentius ordinentur , quo majori fuerint di- rc&a cónülio, deputat & ordinat venerabiles Henricum Nifhart decretórum do&orem , & Notatioram Ludovicum Parifi licentiatum in decretis, de- P1eledi « canum Ecclefie Beata Maria Leta de Aneflia- co di&e Gebennenüs diccefis, qui a&a Con- cilii univerfa psr dius notarios fcripta afpi- ciant, debiteque ( G:opus [fit.).coriigant & G Promotores . deputat magillrum Nicolaum -Amici, magi- flrum in artibus & licentidtum .in theologia, & Henricum Anefletlicentiatum in decretis, pr&pofitum Turicenlem Conftantienfis diæce- fis. Sediumque ordinatores, qui exillentes in Concilio in locis-& fedibus dehitis collocent, quórum ordinationi omnes obedire teneantur Henricum -Starer artinm -& © medicine do-, : medicine forem; decanum Traje&enfem , & Sande- wagiflrem , Ordinatores fediam © rum de * Marthufen, in. legibus baccafau- * Martishu- reum , & canonicum Ecclef .fan&i Pa. fe: tri Maguntinenfs . Leäis fiquidem C ut prefertur ) decretis., Bulla & . IAnftrumen- to præinfertis, memoratus dominus. Epifcopus E Conflantienfis coafimili voce , alta videlicet & jnteligibilt, interrogans, fcifcitatus e& an omnia & fingula per eum fic ( ut prefertur) le&a ipfi facra Synodo placerent, .Ad cujus interrogationem vr&libatus reverendi(fimus pa- ier dominus Cardinalis prafidens, primo , & deinde ceteri omnes, & finguli domini Pre. lati, in eadem feffione ac facra Synodo tunc preíbnies, concorditer nullo diferepante rele ponderunt viva voce : Placet, Quibus pra willis fic pera&i preíati dite facrofan&te Synodi promotores , five proeuratares fupra deputati ; petierunt , & quilibet ipfornm J 

Strana 20
i BUGENIU ip SB nünus &.mandaœus ; Ut ipja 83 corum quili- bet per fe vel pec.aJium feu alios, {ub pena exeommunicationis, quem ipforum quemlibet, qui mandatorum noftrorum hajafmodl , tranf- greffar & contemptor.fuerit, incurrere volu- mus ipfo fa&o, preíentes noftros, proceffus per eorum aut chartarum ; ve] roembranarum, feu wanfumptorum continentiam , eofdem , quibus ficuti nollris proce(ibus tentem volu- mus fidem adhiberi, in Ecclefiarum valvis feu aliis locis affikione publiceat , & — prefatos trànfgreffores & contemptores hujufmodi, ex- communicationis & anathematizationis fenten- tuis ligatos, ac terras , civitates , — caftra , villas, oppida, & ioca prefata hujufmodi ec- ANNO CHRISTI 1434 CONCILIUM SICLEMUNDUS MB.. 20 è es ANNO CRRIETT 233 Le XX. De finftibus beneficiorym percipiendis per | Foe ta Conci. Cum hi qui interfunt In- hoc f facro Generali Concilio, pro communi bono :totius Ecclefiz congregato, mon .debgant : minort prærogati- va gandere, quam quicumque: alii quarsmvis Ecclefiarum negotiis quibuslibet. vel uziitatibus intendentes, ideoque tanquam "caufa reipublis cæ abfentes, dehent pro przientibus merito re- pntari, adinftar facri Conftautienfis. Concilii , jn. quo modo con(imili extitit ordinatum > €jefiaftco interdi&o fuppoüta,. quam primum B Præfens Concilium ftatuit, ordinat, &,decec- ipfis vel eorum alicui de hoc legitime contti- ferit, tamdiu in Ecclefiis, dominicis & aliis * feftis diebus, dur inibi fuerit major popu- M raukitudo, campanis pulfatis, & candelis accenfis & extind&is, denuntient, & interdi- dum hujufmodi inviolabiliter obfervari faci- ant, per cenfuras ecclefiafticas, & alia juris remedia, invocato ad hoc ( fi. opus fuerit ) auxilio brachii. fecularis, donec ip(i traafgre(- fores & contemptores meruerint ab hujufmodi. excommunicationis & anathematizationis - fea» tentiis abfolutionis beneficium -oótinere , dí- G&umque interdíidum merito debuertt relaxari , È non obliantibus omnibus fupradi&is , few: fi aliquibus conjundim vel divilim a fede. ‘pra: dida indultum cxiftat quod ° interdici s. {ul pendi, vel excommunicari non poffint ger lit". * fefitvis , teras Apoltolicas, non facieates plenam: & ex-^ реейака , ac de verbo ad verbum , de indut- to hujufmodi mentionem. ^. Daium Conitantie ^ fecundo Nonas Juli, anno a Nativitate Domini millefimo.quadriagen- telimo decimoquinto , [ede Apoftolica. vacante , zegnorum ferenitmi Principis domini Sigif- wandi Romancrura & Hungariæ &c. regis, videlicet cle&ionis quinto, coronationis pri- 3no , Hungarie vero vicefimonono . XIX. ‘forte pridie, De impedientibus Concilium. u Porro, quia: nounpüquam- "lingua: fabdola plurimum impedit & perturbat, falta vel de- tra&oria feminando , quodque: cum nimis gra- ve fit, tam grandem Chriftianitatis - impedire proft&um omni animadverfione: fit dignum ; idcirco malignorum conatibus cupiens: obviare di&a fan&a Syaodus omnes & fimgulos fub cbieflatione divini judicii admonet, ne im- pedimentum , perturbationem, prorogationem vel diffofotionem hujus facri Concilii inolian-: tur. Si quis autem fcienter animo impediendi vel perturbandi hoc facrum Generaie Concilium verbo , facto, vel litteris, palam vel occulte E impedimenta, perturbationem , prorogarionem vel diffolutionem, fieri procuraverit, experíe- turultione penali perpetrati facinoris gravita- Demendent. Promotores qnoque ipfius Concilii tem, & coutra cum tanquam communis pa- eis perturbatorem rigide procedetar , cum. ex hoc hzrelüm extirpationem ,. pacis procura- tionem , & morum reformationem impedire vi- deatur . nit, quod omnes & fizguli qui iz codem Concilio tanquam ipfius fuppofira funt recs- pti, vel recipientur in polterum, ab eo die ‚quo iter arripuerínt ad di&um Concilium ve- nieüdi, & quamdiu permanlerint in. eodem ; & eliam recedentes per tantum tempus, quo ad fuum poíbnt domicilinm reverti, fru&us omnium beneficiorum fuorum cum ea integrita- te percipiant, cum qua cos percipient, 6 in ipfis beneficiis refiderent, non obítantibus in contrarium aan cata s M a XX L De offcialilas Concili . Quia ve vero ad perfecutionem hujus facri Con. cilii regüiruntur. officiales ;SC- minifüri , ideo deputat &ordiuat notarios ad: fcribendum ada Noten, iphus Concilii, Lucam. de *.Vviffo fecreta- *Vviffo rium di&i domini: Legati ,-& Rodulphum Sa- piëntis diœcefis Gcbennenfis. Et ut omnia eo ' decentius ordinentur , quo majori fuerint di- rc&a cónülio, deputat & ordinat venerabiles Henricum Nifhart decretórum do&orem , & Notatioram Ludovicum Parifi licentiatum in decretis, de- P1eledi « canum Ecclefie Beata Maria Leta de Aneflia- co di&e Gebennenüs diccefis, qui a&a Con- cilii univerfa psr dius notarios fcripta afpi- ciant, debiteque ( G:opus [fit.).coriigant & G Promotores . deputat magillrum Nicolaum -Amici, magi- flrum in artibus & licentidtum .in theologia, & Henricum Anefletlicentiatum in decretis, pr&pofitum Turicenlem Conftantienfis diæce- fis. Sediumque ordinatores, qui exillentes in Concilio in locis-& fedibus dehitis collocent, quórum ordinationi omnes obedire teneantur Henricum -Starer artinm -& © medicine do-, : medicine forem; decanum Traje&enfem , & Sande- wagiflrem , Ordinatores fediam © rum de * Marthufen, in. legibus baccafau- * Martishu- reum , & canonicum Ecclef .fan&i Pa. fe: tri Maguntinenfs . Leäis fiquidem C ut prefertur ) decretis., Bulla & . IAnftrumen- to præinfertis, memoratus dominus. Epifcopus E Conflantienfis coafimili voce , alta videlicet & jnteligibilt, interrogans, fcifcitatus e& an omnia & fingula per eum fic ( ut prefertur) le&a ipfi facra Synodo placerent, .Ad cujus interrogationem vr&libatus reverendi(fimus pa- ier dominus Cardinalis prafidens, primo , & deinde ceteri omnes, & finguli domini Pre. lati, in eadem feffione ac facra Synodo tunc preíbnies, concorditer nullo diferepante rele ponderunt viva voce : Placet, Quibus pra willis fic pera&i preíati dite facrofan&te Synodi promotores , five proeuratares fupra deputati ; petierunt , & quilibet ipfornm J 

Strana 21
ANNO CHRISTI 2435. ANNO CHRIST. 1433. EUGENIUS SIGISMUNDUS BASILEENSE. P. 1V. IMP. petiit , per nos protonatorios, notarios, & Acongregati, super præmissis ſeu ad ea perti. ſeribas , ad hoc ſupra deputatos, fieri & con- nentibus, factis vel faciendis, obedire con- fici de præmiſſis omnihus & ſingulis unum tumaciter contempſerit, niſi reſipuerit, con- vel plura publica Inſtrumenta, in reſtimonium dignæ pœnitentiæ ſubjiciatur , & debite pu- veritatis præmiſsorum, & ad perpetuam rei niatur : etiam ad alia juris ſubſidin ( ſi opus memoriam. Datum Baſileæ decimonono Ka- fuerit ) recurtendo. Præmiſſis igitur & non- lendas Januarii , anno a Nativitate Domini mil- aullis aliis Conſtantienſis Concilii , præſertim capituli quod incipit , Frequens , in priori leſimo quadringenteſmo trigeſimo primo- hujus ſacræ Synodi Baſileenſis ſeſſione recitati , decretis attentis , prælibata Synodus Baſileen- ſis decernit & declarat , quod ipſa pro hære- ſum extirpatione ac morum Generali reforma- tione Eccleſiæ in capite & in membris, nec non pace inter Chriſtianos procuranda ( ut præmittitur) in Spiritu ſancto legitime con- gregata , per nullum quavis auctoritate , et- iamſi papali dignitate præfulgeat , diſſolvi aut ad alium locum transſerri , ſeu ad alind tempus prorogari debuit, aut potuit, debet, aut poteſt, debebit , aut poterit in futurum , abſque ejuſdem Synodi Baſleenſis deliberatione & conſenſu- SESSIO II. Sacroſanctæ Generalis Synodus Basileenfis , Eccls- fiam militantem repræſentant, ad perpe- tuam rei memoriam. B I. D laudem Dei omnigotentis , ac benedi- ctæ individuæque Trinitatis gloriam & honorem , pro hæreſum atque ertorum extir- patione , morum in capite & in membris Ec- cleſiæ Dei reformatione, ac regum & regno- rum ceterorumque Chriſticolarum ad invicem , auctore diſcordiarum procurante , diſſidentium pacificatione, in Spiritu ſancto legitime con- gregata, decernit, statuit, diffinit, declarat, & ordinat, ut ſequitur: V. ANNO CHRISTI 1433. Conſtant. Conc. fell. 39. & Baſil. ſefl.1. Obſtinata er- toris proſe- curin, 2E 22 Quod perſonæ Concilii non debeant extra Conci- lium trahi, vel impediri. II. Item diffinit, ordinat & decernit hæe ſan- cta Synodus, quod nulla perſona, cujuſcum- que ſtatus, dignitatis ſeu conditionis fuerit , in eadem Synodo ectu existens aut futura, ei- dem incorporata vel incorporanda, a tempore arrepti itineris ad ipſam ſanctam Synodum ſi- Et primo, quod cadem ſacra Bafileenſis Sy- ne fraude continuati, ad recedendum ab ea- nodus , ſacris Conſtancienſi & Senenſ Conciliis Generalibus decernentibus atque ordinantibus , dem a quoquam quavis auctoritate, etiamſi papali dignitate præfulgeant, directe vel indi- & auctoritate Apoſtolica interveniente, fuit & recte in læfionem ſeu perturbationem dictæ ſan- eſt in hocKco Bafileenſi debite degirimeque cta Synodi , invita ſine deliberatione & con- db rite mitiata & congregata. Et ne de ejuſ- ſenſu ipſius ſanctæ Synodi requiri, moneri, dem ſaeræ Baſileenſis Synodi poteſtate a quo- compelli, citari, evocati ad alium locum, quam Eubitetur , Ipſa eadem Synodus duas de- etiam curiam Romanam valeat, ſeu ne ad clarationes ex decretis Synodi Conſlantienſis candem ſanctam Synodum veniat, poſſit aut in præſenti ſeſſione, aliis ſuis decretis editia ſeu edendis inferendas, ordinat, & decernit , debeat quomodolibet impediri. Si autem a quarum quidem declarationem tenor prim= quoquam quavis auctoritate, etiamſi papali ſequitur , & eſt talis: Ddignitate præfulgeat, ( ut præmittitur ) in contrarium attentatum fuerit , ſeu attentaretur in futurum , aut proceſſus pœnales vel man- III. data, etiam cenſuras Eccleſiaſticas ſeu transla- Decretum , quod Concilium Generale eſt ſuper Pæ- tiones Prælatorum invitorum , vel privationes pam in his quæ fides & ſchiſmatis aut inhabilitationes eorundem ſeu aliorum be- neficiatorum quorumcumque , aliaſve quaſcum- ſunt , &c. que pœnas continentes, ut ab eadem ſancta Conſtant. Et primo declarat , quod ipſa Synodus in Spi- Synodo recedant, vel non accedant ad ean- Cone. ſeff. 3oritu ſancto legitime congregata , Generale Con- dem, aut eidem non adhæreant , fulminati Quomodo fuerint , fulminentur , aut fulminarentur in cur, & quan- cilium faciens , & Eccleſiam militantem repræ- tlo hoe veri- ſentans , poreſtatem immediate a Chriſto habet, futurum , totum ſit irritum & inane , nec eiſ- ficetur, vide cui quilibet cujuſcumque ſtatus vel dignitatis , dem proceſſibus , cenſuris ac pœnis, tanquam præſertim D. eriamsi papalis existat, obedire tenetur in his irritis & inanibus quomodolibet obediendum Tutrecrema- tam in ſua quæ pertinent ad fidem , & extirpationem di- fore , prædictoſque proceſſus & cenſuras, cum Summa de cti ſchiſmatis , & ad Genevalem reformationem Eomnibus inde ſecutis & inde ſecuturis , quate- Ecclefia lib.3. Eccleſiæ Dei in capite & in membris. Alterius nus de facto proceſſiſſent , aut procederent in & ob id inci- pis a Coneſ-vero tenor ſequitur in hac verba: futurum, caſſat, & irritat, & annullat, & liorum naru- pro caſſis, irritis, atque nullis habendos de- ra deviare, & cernit, diffinit, ordinat & declarat. in errores prolabi, & meriro a Leone X. oonventicu- lus muneu- paour. Erro nea declara- rio. IV. Quod inobedientes Concilio puniantur: VI. Irritum , & inane eft quod hie de- cernitur ra- tienibus ſu- pradictis, fiructura quæliber namque ſu- per arenam labitur po- fita. Decretum, quod Concilium Bafileenſe eſt legitime C inchoatum. Item declarat , quod quicumque cu juſcum- que ſtatus vel dignitatis, etiamſi papalis exi- ſtat, qui mandatis, statutis ſeu ordinationi- bus, aut præceptis hujus ſacræ Synodi , & cujuſcumque alterius Concilii Generalis legitime Concil. General. Tom. XXIX. Quod hi qui tenentur intereſſe Concilio non recedant fine licentia, Item, decretis ſacri Concilii Conſtantienſis inhærendo , ſtatuit , ordinat & decernit , quod B 2 Præ-

Strana 22
ANNO CHRISTY. 1435. Ve E ANNO CHRISTI - . . 133. — EUGENIUS SIGISMUNDUS BASILEENSE. P. 1V. IMP- —petiit, per nos protonatorios, notarios, & Acongregati, super præmiſſis ſeu ad ea perti- ſeribas, ad hoc ſupra deputatos, fieri & con- nentibus, factis vel faciendis, obedire con- fici de præmiſfis omnihus & ſinguiis unum tumaciter contempſerit, niſi reſipuerit, con- vel plura publica Inſtrumenta, in reſtimonium dignæ pœnitentiæ ſubjiciatur , & debite pu- veritatis præmiſſorum, & ad perpetuam rei niatur : etiam ad alia juris ſubſidin ( ſi opus fuerit ) recurtendo. Præmiſſis igitur & non- memoriam. Datum Baſileæ decimonono Ka- lendas Januarii, anno a Nativitate Domini mil- nullis allis Conſtantienſis Concilii, præſertim leſino quadringenteſmo trigeſimo primo- capituli quod incipit , Frequens , in priori hujus ſacræ Synodi Baſileenſis ſeſſione recitati, decretis attentis, prælibata Synodus Baſileen- ſis decernit & declarat , quod ipſa pro hære- ſum extirpatione ac morum Generali reforma- tione Eccleſiæ in capite & in membris , nee non pace inter Chriſtianos procuranda ( ut præmittitur ) in Spiritu ſancto legitime con- Bgregata , per nullum quavis auctoritate , et- iamſi papali dignitate præfulgeat , diſſolvi aut ad alium locum transſerri , ſeu ad alind tempus prorogari debuit, aut potuit, debet, aut poteſt, debebit, aut poterit in futurum , abſque ejuſdem Synodi Baſileenſis deliberatione & conſenſu. SESSIO II. Sacroſancta Generalis Synedus Basileenis, Eccle- fiam militantem repræſentans, ad perpe- tuam rei memoriam. I. D laudem Dei omnipotentis, ac benedi- Actæ individuæque Trinitatis gloriam & honorem , pro hæreſum atque ertorum extir- patione , morum in capite & in membris Ec- cleſiæ Del reformatione , ac regum & regno- rum ceterorumque Chriſticolarum ad invicem , auctore diſcordiarum procurante , diſſidentium pacificatione, in Spiritu ſancto legitime con- gregata, decernit, statuit, diffinit, declarat, & ordinat, ut ſequitur: V. ANNO CHRISTI 143à. Conſtant. Conc. fell. 39. & Baſil.ſefl.1. Obſtinata er- roris proſe- curin, ŽE 22 ☞ Quod perſonæ Concilii non debeant extra Conci- lium trahi, vel impediri. Item diffinit, ordinat & decernit hæe ſan- cta Synodus, quod nulla perſona, cujuſcum- que ſtatus, dignitatis ſeu conditionis fuerit , in eadem Synodo ectu existens aut futura, ei- — * u dem incorporata vel incorporanda, a tempore F 2F uod zadem ſacra Balileentis Sy- arrepti itineris ad ipſam ſanctam Synodum fi- —PIHAQ nodus , ſacris Conſtancienſi & Senenſ Conciliis ne fraude continuati, ad recedendum ab ea- dem a quoquam quavis auctoritate, etiamſa eeneraluus decernenueun alque ordinanubus, papali dignitate præfulgeant, directe vel indi- R audpritate Aroltolica interveniente tuit Q in hoK Bafileenſe debite Negitimeque recte in læfionem ſeu perturbationem dictæ ſan- IeIa ne de ejuſ- cta Synodi, invita ſine deliberatione & con- gregatan Et ſenſu Ipſius fanctæ Synodi requiri, moneri, Sem Iaera Dalieemiss Synodt pereltate a quo- compelli, citari, evocari ad alium locum, quam Eubitetur, ipſa eadem Synodus duas de- Clarationes ex decretis Synodi Conſantienſis etiam curiam Romanam valeat, ſeu ne ad in præſenti ſeſſione, aliis ſuis decretis editia candem ſanctam Synodum veniat, poſſit aut ſeu edendis inferendas, ordinat , & decernit, debeat quomodolibet impediri. Si autem a quarum quidem declarationem tenor prima quoquam quavis auctoritate, etiamſs papali & eſt talis: Ddignitate præfulgeat, ( ut præmittitur ) in ſequitur: contrarium attentatum fuerit , ſeu altentaretur III in futurum, aut proceſſus pœnales vel man- „Wa u „ n u jusa -l s g"P a „ * data, etiam cenſuras Eccleſiaſticas ſeu transla- tiones Prælatorum invitorum , vel privationes Decretum, quod Concilium Generale eſt ſuper Pa- 6 . . pam in his quæ fideż & ſchiſmatis aut inhabilitationes eorundem ſeu aliorum be- ſunt , &c. neficiatorum quorumcumque, aliaſve quaſcum- 1 que pœnas continentes, ut ab eadem ſancta 81ě. . Conſtant. Et primo declarat, quod ipſa Synodus in Spi- Synodo recedant, vel non accedant ad can- Cone. ſeff. 3. ritu ſancto legitime congregata , Generale Con- dem, aut eidem non adhæreant, fulminati Quomodo, cilium faciens , & Eccleſiam militantem repræ- fuerint , fulminentur , aut fulminarentur in eur, & quan- to hoe veri- ſentans , poreſtatem immediate a Chriſto habet, futurum , totum fit irritum & inane , nec eiſ- ficetur, vide cui quilibet cujuſcumque ſtatus vel dignitatis, dem proceſſibus, cenſuris ac pœnis, tanquam præſertim D. etiamſi papalis exiſtat, obedire tenetur in his irritis & inanibus quomodolibet obediendum Tutrecrema- tam in ſua quæ pertinent ad fidem, & extirpationem di- fore, prædictosque processus & cenſuras, cum Summa de cti ſchiſmatis , & ad Genevalem reformationem E omnibus inde ſecutis & inde ſecuturis , quate- Ecclefia lib.2. Eccleſiæ Dei in capite & in membris . Allerius nus de facto proceſſiſſent, aut procederent in & ob id inci- vero tenor ſequitur in hæc verba: ple a Conci- futurum, caſſat, & irritat, & annullat, & liorum naru- pro caſſis, irritis, atque nullis habendos de- ra deviare,& cernit , diffinit, ordinat & declarat. in errores prolabi, & merito a Leone X. ooarenticu- lus nuneu- pacur. Erro nen daclara- ti9. v k)ě EE IV. Quod inobedientes Concilio puniantur: VI. Irritum , & inane eft quod hie de- cernitur ra- tienibus ſu- pradictis. ftructura quæliber namque ſu- per arenam labims po- fita. II. Decretum, quod Concilium Baßileenſe eſt legitime tnehoatkm Item declarat, quod quicumque cujuſcum- que ſtatus vel dignitatis, etiamſi papalis exi- stat, qui mandatis, statutis seu ordinationi- bus, ant præceptis hujus ſacræ Synodi , & cujuſcumque alterius Concilii Generalis legitime Concil. General. Tom. XXIK. Quod hi qui tenentur intereſſe Concilio non recedant ſine licentia. Item , decretis ſacri Concilii Conſtantienſis inhærendo, ſtatuit, ordinat & decernit, quod B 2 Præ-

Strana 23
^ &UGENYJS . 23 P. IV. CONCILIUM SIGISMUNDUS MP — ————Prelat & alii.qui tenentur huic faeró Conci- A dit, tautis & tam pefiferis malis, omnipo- ANNO CHRISTI 1431. Promotores ай, Adema- Ium. He intereffe , ab bac ioco ante (nitum Con- cilinas, ni ex caufa rationabili, per deputa- tos (em ab hoc facro Concilio deputandos exa- 3ninanda, nom recedant. Qua. quidem caufa examinata & legitime approbata, polfint re- cedere de licentia illius vel illorum; qui pro: tempore habentvel habebunt au&orítatem .. t :unc talirer recedens, teneatur dimittere aliis in loco remanentibus fuam poteftatem, | fub ponis jurís per hoc facrum. Concilium indi- cendis, & in facientes contrarium exequendis. Yrems quia plares promotores in eadem (an- fla Synodo, & etiam motarii ad conferiben- dum ada ejufdem funt neceffarii, citra alio. rum per ipfam fancamSynodum in ipfius pri. R ma feffione deputatorum revocationem , magi- firos ^ Ademartum de Roffilione, licentiatum in decretis, archipresbyterura. Vivarienfem , © canonicum Lugdunenlem, Henricam de Be- hesheym , licentiatum in .decretis, officialem Bafileenfem , promotores, & Petrum Bruneti, baccalaureum in Decretis; canonicum Atreba- tenfem , notarium. ejufdem ozdinat & depntar. Datom in feflione publica ejufdem {an&w Synodi in Ecclefia majore Bafileenf; {olemni- ег celebrata, decimoquiato Kalendas Martii , auno à Nativitate Domini millefimo quadrin- . genicfimo trigefime fecundo , 1 HU SESS o Sacrofančta Generalis Synodus Bafileenfis, in Spis vitu fančlo legitime congregata , uiiey a. lem Eccleffam reprafentans. ; OM facrum Conftanijenfe Coricilium vo- lens futuris. Ecclefiz necęffitatibus' pro- videre, matura deliberatione flaruit/ & decre- vit, ut poft finem iplins Coucilii in quinquen- nium, deinde ín feptennium , & poflea perpe- iuo futuris temporibus de decennio in decen- nium, Generale Concilium celebretur: cujus Decreti vigore felicis recordationis Martinus Papa quintus, ipfo Conflentienfi approbante Concilio, ftatuit in^ Civitate Papienfs proxi-D mum tune Concilium celebrari: quod ibidem ceptum: fuir, & de confenfa & approbatione ipfius Concilii ad civitatem ‘Sencifem: travsla- tum. Iu quo Scnenfi Concilio fnit.etecta hc Bafileenfis civiras pro faturo’ tuüc Concilio in {eptenniem celebrando’, Appropinquanté autem fine ipfius (epteńnii, prztatus dominus Papa Martinus volens Decreto Conflantiénfis & or: dinationí Senenfis Conciliorum: fauisfacere ; ut debebar ; rcverendifünmm in Chrifto patrem & domivum dominum Julianum. S. Romane £c- clefiæx S. Angeli diaconum Cardiaalem ; Sedis. Apoîtolicæ deftinavit Legatum, cum plena po- tellate eidem Concilio vice & au&oritate Sedis Apottolicæ præfidendi . Quod etiam fan&iffimus dominus Pape Eugenius IV. ratum habnit & approbavit. Proinde hocfacrum Generale Con- cium: in Spiritu fan&o legitime congregatum , provida & matura deliberatione confiderans, ' Herefis Ylof- haereticaro peflem ín partibus Bohemie nimis fnica. Belia mores depravant. favire crudeliter, qua, Dei occulto judicio, bella pluries attentato mom pótuit fuperari, atque quod ín diverfis mund; partibus clam hzretica pefüis pullulat atque ferpit, qnodque,. proh dolor! mulas Chiiftianas provincias bel- lorum defeat rabies & devaftat, morumaue Bimia deformatio divinam majeftatem offen- cum de Plaude "Epifcopum: tentis-Deei gratia largiente, ad extirpationem bærefum , pacemque in Chriftiano populo con ponendam,. & reformationem generalem Ec. clefiz Dei in capite- &.in..Mmembris fludiofe occurrere , & falutaribus remédiis providere , difpofair; & ut hzc ad opratog: fines coimo-" dius duci poffent ; confiderans, hzc fanda Sy. nodus præfentiam fumosi pontificis reverendif- fimorumque fanką: Romana Eccleiz Сато! nalium , in ipfo Concilio elfe accommodam & multimode fra&wofam, venerabilem virum ma- giftrum Joannem Pulcripattis ; facra theologie profefforem , ad. fanctilGmum dorainnm Euge- nium. fummum pontificem deftinavit , atque ad prefatos reverendiffmos dominos Cardinales, pizfatum. fan&iffimum dormintià Papam exo- rando & fupplicando , ut huc. ( fi commode poffet ) perfonalitet accederet, ipfique facro Concilio favoribus & auxiliis aflilteret oppor- tois. Denuogue venerabiles viros Jacobum Sirik śchola(ticym Trevirenfem , & "Thomam * Rieno Decretorum do&orem, fuos pro ea- dem caufa Oratores ad eundem domiuum Pa- pam & dominos Cirdinales tranfmifis, Cam autem ad. notitiam ipfius Concilii perveniffet , prefatum dominum Papam ex finira infot- mationé motum; 'diffoíutionem ipfius. Conci- lii arteniafię que; duidem -di(fołutio in peri culum cverfionis. fidei: cederet evidenter, nec Cnon Eccietiæ Det grave fcandalum , ad eun- dem dominuis Papant atquéreverendiffimos da- ininos' Gardinales, fuos defliuavtt protinus Ora- tores , reverendum patrem. dominum: Ludovi- magiftrüm: Heuricuni- ótater- decanum Traje. &en(em , ad fupplicandum ,^ jnftandeim & re quirendum prefatum dominum Papam, ut ip: fam diffolutionem revocare dignaretur, huic- que facro Concilio jn tam leudabilibus ope. ribus (uffrayaretur auxiliis & confiliis sppor- tunis . Dęcernituy diffolutionerz Consilii anllatenus feri poje, ConüGderanfque hzc fan&a Synodus profa- 24 ANN CHRISTI 5432, * Fiene, Oratores ad Papam ftinari . des Oratores alii, Laufancofeny, & tam diflofntionem Concilii contra Decreta Con- . ftantienis Concilii effe fa8am, tendereque in eterfonis £dei gravé periculum , & ftarus Ec- clefiaftici tusbationem & detrimentum , atque fcandalum totius; populi. Chriftiani, candem diffolutionem decrevit nullatenus | fieri ^ potuif- fe: quinimmo, ipfa minime obfiftente, ad pro- fécutionem corum quz pro fidei flabilitate & falute Chriftiani populi laudábiliter funt ince- pta , effe. cum Spiritus fandi graiia proceden- dum. Verum cum redeuntibus præfatis Epifco- po Lanfanenfi & decano "Traje&enG, optata: refponfio a fan&iffimo domino Papá non fue» rit reportata , licet non folum a pradi&is Cos. eilit Oratoribus ipfius Concilii nomine , fed etiam a fereniffimo domino Sigiimundo rege Romanorum fideli Ecclefia advocate; prafa. ius fan&iffimus dominos Papa (üpplicatus, ins serpellatus , requifitus , rogatus fuerit, & totis nifibus maltipltcatis vicibus obfecratus , idcirco hzc fan&a Synodus innitens Decretis (àcri Con- flantienfis Concilii, quorum verba hzc funt: Quod fande Synodus im Spiritu fandbo legiti me congregzta , Generale Concilium faoiens, Reclefiam Catholicam militantem reprzfenioos , poteftatem a Chrifto immediate haber , cm qui« 

Strana 24
^ &UGENYJS . 23 P. IV. CONCILIUM SIGISMUNDUS MP — ————Prelat & alii.qui tenentur huic faeró Conci- A dit, tautis & tam pefiferis malis, omnipo- ANNO CHRISTI 1431. Promotores ай, Adema- Ium. He intereffe , ab bac ioco ante (nitum Con- cilinas, ni ex caufa rationabili, per deputa- tos (em ab hoc facro Concilio deputandos exa- 3ninanda, nom recedant. Qua. quidem caufa examinata & legitime approbata, polfint re- cedere de licentia illius vel illorum; qui pro: tempore habentvel habebunt au&orítatem .. t :unc talirer recedens, teneatur dimittere aliis in loco remanentibus fuam poteftatem, | fub ponis jurís per hoc facrum. Concilium indi- cendis, & in facientes contrarium exequendis. Yrems quia plares promotores in eadem (an- fla Synodo, & etiam motarii ad conferiben- dum ada ejufdem funt neceffarii, citra alio. rum per ipfam fancamSynodum in ipfius pri. R ma feffione deputatorum revocationem , magi- firos ^ Ademartum de Roffilione, licentiatum in decretis, archipresbyterura. Vivarienfem , © canonicum Lugdunenlem, Henricam de Be- hesheym , licentiatum in .decretis, officialem Bafileenfem , promotores, & Petrum Tiruneti, baccalaureum in Decretis; canonicum Atreba- tenfem , notarium. ejufdem ozdinat & depntar. Datom in feflione publica ejufdem {an&w Synodi in Ecclefia majore Bafileenf; {olemni- ег celebrata, decimoquiato Kalendas Martii , auno à Nativitate Domini millefimo quadrin- . genicfimo trigefime fecundo , 1 HU SESS o Sacrofančta Generalis Synodus Bafileenfis, in Spis vitu fančlo legitime congregata , uiiey a. lem Eccleffam reprafentans. ; OM facrum Conftanijenfe Coricilium vo- lens futuris. Ecclefiz necęffitatibus' pro- videre, matura deliberatione flaruit/ & decre- vit, ut poft finem iplins Coucilii in quinquen- nium, deinde ín feptennium , & poflea perpe- iuo futuris temporibus de decennio in decen- nium, Generale Concilium celebretur: cujus Decreti vigore felicis recordationis Martinus Papa quintus, ipfo Conflentienfi approbante Concilio, ftatuit in^ Civitate Papienfs proxi-D mum tune Concilium celebrari: quod ibidem ceptum: fuir, & de confenfa & approbatione ipfius Concilii ad civitatem ‘Sencifem: travsla- tum. Iu quo Scnenfi Concilio fnit.etecta hc Bafileenfis civiras pro faturo’ tuüc Concilio in {eptenniem celebrando’, Appropinquanté autem fine ipfius (epteńnii, prztatus dominus Papa Martinus volens Decreto Conflantiénfis & or: dinationí Senenfis Conciliorum: fauisfacere ; ut debebar ; rcverendifünmm in Chrifto patrem & domivum dominum Julianum. S. Romane £c- clefiæx S. Angeli diaconum Cardiaalem ; Sedis. Apoîtolicæ deftinavit Legatum, cum plena po- tellate eidem Concilio vice & au&oritate Sedis Apottolicæ præfidendi . Quod etiam fan&iffimus dominus Pape Eugenius IV. ratum habnit & approbavit. Proinde hocfacrum Generale Con- cium: in Spiritu fan&o legitime congregatum , provida & matura deliberatione confiderans, ' Herefis Ylof- haereticaro peflem ín partibus Bohemie nimis fnica. Belia mores depravant. favire crudeliter, qua, Dei occulto judicio, bella pluries attentato mom pótuit fuperari, atque quod ín diverfis mund; partibus clam hzretica pefüis pullulat atque ferpit, qnodque,. proh dolor! mulas Chiiftianas provincias bel- lorum defeat rabies & devaftat, morumaue Bimia deformatio divinam majeftatem offen- cum de Plaude "Epifcopum: tentis-Deei gratia largiente, ad extirpationem bærefum , pacemque in Chriftiano populo con ponendam,. & reformationem generalem Ec. clefiz Dei in capite- &.in..Mmembris fludiofe occurrere , & falutaribus remédiis providere , difpofair; & ut hzc ad opratog: fines coimo-" dius duci poffent ; confiderans, hzc fanda Sy. nodus præfentiam fumosi pontificis reverendif- fimorumque fan&æ :Romanæ-Ecclehz Cardi- nalium , in ipfo Concilio eBcaccommodam & multimode fra&wofam, venerabilem virum ma- giftrum Joannem Pulcripattis ; facra theologie profefforem , ad. fanctilGmum dorainnm Euge- nium. fummum pontificem deftinavit , atque ad prefatos reverendiffmos dominos Cardinales, pizfatum. fan&iffimum dormintià Papam exo- rando & fupplicando , ut huc. ( fi commode poffet ) perfonalitet accederet, ipfique facro Concilio favoribus & auxiliis aflilteret oppor- tois. Denuogue venerabiles viros Jacobum Sirik fcholafticum Trevirenfem , & Thomam * Rieno Decretorum do&orem, fuos pro ea- dem caufa Oratores ad eundem domiuum Pa- pam & dominos Cirdinales tranfmifis, Cam autem ad. notitiam ipfius Concilii perveniffet , prefatum dominum Papam ex finira infot- mationé motum; 'diffoíutionem ipfius. Conci- lii arteniafię que; duidem -di(fołutio in peri culum cverfionis. fidei: cederet evidenter, nec Cnon Eccietiæ Det grave fcandalum , ad eun- dem dominuis Papant atquéreverendiffimos da- ininos' Gardinales, fuos defliuavtt protinus Ora- tores , reverendum patrem. dominum: Ludovi- magiftrüm: Heuricuni- ótater- decanum Traje. &en(em , ad fupplicandum ,^ jnftandeim & re quirendum prefatum dominum Papam, ut ip: fam diffolutionem revocare dignaretur, huic- que facro Concilio jn tam leudabilibus ope. ribus (uffrayaretur auxiliis & confiliis sppor- tunis . Dęcernituy diffolutionerz Consilii anllatenus feri poje, ConüGderanfque hzc fan&a Synodus profa- 24 ANN CHRISTI 5432, * Fiene, Oratores ad Papam ftinari . des Oratores alii, Laufancofeny, & tam diflofntionem Concilii contra Decreta Con- . ftantienis Concilii effe fa8am, tendereque in eterfonis £dei gravé periculum , & ftarus Ec- clefiaftici tusbationem & detrimentum , atque fcandalum totius; populi. Chriftiani, candem diffolutionem decrevit nullatenus | fieri ^ potuif- fe: quinimmo, ipfa minime obfiftente, ad pro- fécutionem corum quz pro fidei flabilitate & falute Chriftiani populi laudábiliter funt ince- pta , effe. cum Spiritus fandi graiia proceden- dum. Verum cum redeuntibus præfatis Epifco- po Lanfanenfi & decano "Traje&enG, optata: refponfio a fan&iffimo domino Papá non fue» rit reportata , licet non folum a pradi&is Cos. eilit Oratoribus ipfius Concilii nomine , fed etiam a fereniffimo domino Sigiimundo rege Romanorum fideli Ecclefia advocate; prafa. ius fan&iffimus dominos Papa (üpplicatus, ins serpellatus , requifitus , rogatus fuerit, & totis nifibus maltipltcatis vicibus obfecratus , idcirco hzc fan&a Synodus innitens Decretis (àcri Con- flantienfis Concilii, quorum verba hzc funt: Quod fande Synodus im Spiritu fandbo legiti me congregzta , Generale Concilium faoiens, Reclefiam Catholicam militantem reprzfenioos , poteftatem a Chrifto immediate haber , cm qui« 

Strana 25
ANNO CHRISTI 2432 Monitio con- ira Papam, BASILE 25 RUGENIUS - ‚AV. fi papalis exiftat, obedire teiüetur in his quz pertinent ad fidem & extirpationem ditti {chil matis, & ad generalera reformationem Eccle. Ge Dei in capite & in membris, item decla- rat, quod quicumque , cujufcumque ftàrus vei dignitatis, etiamfi papalis exiflat, aui man. datis , flatutis feu. ordinationibus aut preceptis hujus fan&z Synodi, aut enjafcuzaque alterins Concilii Generalis legitime congregati fuper pramiffis, feu ad ea pertinentibus, fa&is vel faciendis, obedire contnimaciter contempferit , nifi reipuerit, condiguz pœnitentiæ fubjicia- tur, & debite puniatur; etiam: zd alia juris fubfidia ( fi opus fuerit ) xecurreado. In hac folemni fefone ipfum. fan&iffimum dominum Papam, nec non revceendi(fimos dominos Car- dinales modo & forma iofra fcriptis interpel- lare decrevit. Hzc igitur feno Synodus in Spiritu fan&o legitime congrègata , præditum beatifimum dominum Papam Eugenium cum omni reverentia & inflantiz (upplicat, Gt per vifoera mifevicordiæ Jefa Chrifli exorat, re- quirit, Gt obreftatur, ac monet, quatenus prz» ieníam, diffolntionem , ficut de fa&to proceffit, de fa&o revocer, & iplam revocationem , ques madmodum & diffolucionem fecit, per divers fas mundi pattes tranfmirtat & publicet, ab omnique impedimento di&i Concilii penitus defiftar. Quinimmo eidem { ue debet ) favear & affiftat, omniaque prebeat fubfdiz & au- "xilia opportuna, nec non infra trium menfium Ípatium , quod ad hoc pro termino perempto- rio præfigie & affignat, G corporalis ipfius dif- pofiuío patiatur, perfonaliter veniat. Sin an- tem , perfonam vel perfonas loco" & vice fui de(linet & tranfmittar cum plenaciz .potefta- te , ad omnia & fingula in hoc Concilio pe- : ragenda ufque ad ioizlem ipfius conclufionem , per omaes & fingulos a&us gradatim & fuc- celive. Alioquin fi hec íauctitas fna facere neglexerit ( quod de Chrifti Vicario non ef aliqualiter fperandura.) fan&ta Synodus, prout juftum fuerit & Spiritu (anctus di&averit, ne- cetlitatibus Ecelefiso provídere curabit, & pro- quilibet cujuícuraque fatus vel dignitatis, etiara A Gaverit & permiferit otdo: juris , & noceffita- \ ; SIGISMEINDUS 2 ENSE. Mm T tibus Ecclefiae Altiffimo largiente providere cu- rabit. Ка preemaiffis autem: di&a Synodus reve- rendiffiroum dominum Cardinalem {anda Cry. cis, quamdiu tracatibus parís regnorum Frans cic & Anglie infiftet, includere non inten. dit, atque quoad reverendiffimos dominos Car- dinales , Placentinum & de Fuxo vulgariter nomínatos , & Cardinalem fanti Euflachii, cum in propinquioribus locis exiflgnt, ad duo- rüti fpatium menfium reftringit terim fu- pradidtum . Mandat infuper hac fanda Syno- ANNO CARISTI 8432 dus naiverfis & fingulis dominis Patriarchis; Arcbizpifcopis, Epifcopis, & aliis Eeciefiarum Prælatis, clericifque , notariis , & perfonis Ec- B cleaflicis , nec non, aliis Chrifti Gdelibus, cu- jufeumque flamus, dignitatis, gradus &t con- ditionis exiflant, omnefque & fingulos princi- pes & dominos, ciuamfi imperiali , regali, ducali, feu quavis alia prefülgeani poteftate ,. ‘teguirit, & rogar, quí pro preraiffs fuerim zequifiti , feu. requiGtus , 1n virture (an&z obe. dientiz; ac obte(tarione divini judicii, é& fob 'pena excommunicationis, quatenus prædi&a omaia f fingula ditto faim domino Pa. pe. atque revcrendi(funis dominis Cardinali- bus infiauent, iatiment , & notificent ; ac in- rtimari, & infinvari , (eu nouficari faclart pere fonaliter eifdem, fi ad eos tutus & accom- modus pateat acceflus. Sin autem , ei vel il- Clis, ad quós perfonalter accedendi facultas, non fit, in eoram habirationibus , nec non in porta palatii. Apoftolici & in. Ecclefis fanéti Joannis Lateranenfis , fan&i Peiri, & fauâæ Мане Majoris de Urbe, per publicum nota- rium confećtas afhigendo, (i hoc iwre fieri pol fit, Sin autem, in principalibus Jicelefiis ci- vieatum Sutrinæ, Viterbii, & Senenks , vel aliarum triam civitatum victnarum, de quis bus fuerit benc vifum. Que quideriloca h&c fan&a Synodus decernit effe (dones pro exe- cutione omniuen præmiflostun. Er nilulo mi- nus hec fan&a Synodus futuris“ cupiens obvis- re cafibus, ut omnis evitetur difpendiolus cir- cuitus, cum rebus, de quibus agitur, fupra ccdet fecundum quod juris fuerit diviai pari-Dmodum pericalofa fit mora, ordiaat & de ter & humani, Similiter præfatos reverendif- fios dominos Cardinales, qui tgnquam prin- cipales Ecclefiæ Del cerdines ad hzc ferven- tius intendere debent , exorar, reguirit , obte- ftatur 8c admonet , quatenus cum præfato do- uo Papa fuper gradi&is folicitam inftantiam faciant, huicque facro Concilio faveant, affi- flant, & auxilientar modis omnibus opportu- wis. Et cum preefentia ipforum , pro eorum audoritate magnaque ptudearig & experientia serum , fit buie facro Concilio plurimum op- portuaa ; Ípfos dominos: Cardinales, & quem« - liber eorum, requirit , monet, & citàt, qua» tenus ínfra fpatium trium menfium ab intima- cernit, hujufmodi admonitionis € citarionis Decretum , potquam in hac' (olemni feflione le&um fuerít & publicatum , Boglefie cathe- dralis Bafileenfis valvis afhigi, ut fi forte con tingat ipfius jotimationem exequi nou pofle modo aliquo premifiotam, eo cafu ex nunc tanguam publico edi&o, ad quatuor menfium fpatinm ab hac dic in antea computandum ; cenfeatur quoad omnes ejus effedus fa&a jo- finuatio, monitio & citatio, ficque fuos. om- nes effeftus fortiri, && ar&tare eos quibus diri- gitur, decernit, ac fi perfonaliter infinuatam & præfentatum fuiffet, viribus peremptoriis & comminationibus fuprafcripris hic habitus pro tione prafentium (quem terminum pro trinaE infertis. Infuper hæc fanda Synodus declaras ac canonica monitione præcile & peremptorie præfigie & affignat ) ad di&um facrum Con- ciliurn Generale veniant , canonico impedimen- to ceffante: alloquin , cum ecrum negliventia ad ipfum facrum Generale Concilium vcnien- di, at s2niis nece(fuüaibus Ecclefie fuccurra- tur, $m perigalum gravis iacturg fidei catho- lice totiufque Ecclefiz detrimentum cenfeatur procui dubio redundare. flc fanéta Synodus, lapfo termino fopradifto, contra eos qui ve- nire neglexerínt , eorum exigente contumacia , peocedet, prout divini pariter & humani di- & proteflamur, quod nihilo mínus praeditis dilationibus pendentibus, cum jam præcefferis a jure vocatio ex decero Concilü Conflan- необ» ‚ rerumque nereffitas id: fuadeat, & qualitas ageadormm in ulteríore profecurione ConciHi & agendis im eo, procedere intendit ordinate, debite, ac mature, nec propterea fuperfedere aliqualiter in proceffa. Tandem hzc (ania Synodus decernii chariones contra omnes Prælatos , & alios qui ad Generale Concilium venire teńentur , omnefque & fin- gulos geueráles Ordinum quorumcumque , ag etiam 

Strana 26
ANNO CHRISTI 2432 Monitio con- ira Papam, BASILE 25 RUGENIUS - ‚AV. fi papalis exiftat, obedire teiüetur in his quz pertinent ad fidem & extirpationem ditti {chil matis, & ad generalera reformationem Eccle. Ge Dei in capite & in membris, item decla- rat, quod quicumque , cujufcumque ftàrus vei dignitatis, etiamfi papalis exiflat, aui man. datis , flatutis feu. ordinationibus aut preceptis hujus fan&z Synodi, aut enjafcuzaque alterins Concilii Generalis legitime congregati fuper pramiffis, feu ad ea pertinentibus, fa&is vel faciendis, obedire contnimaciter contempferit , nifi reipuerit, condiguz pœnitentiæ fubjicia- tur, & debite puniatur; etiam: zd alia juris fubfidia ( fi opus fuerit ) xecurreado. In hac folemni fefone ipfum. fan&iffimum dominum Papam, nec non revceendi(fimos dominos Car- dinales modo & forma iofra fcriptis interpel- lare decrevit. Hzc igitur feno Synodus in Spiritu fan&o legitime congrègata , præditum beatifimum dominum Papam Eugenium cum omni reverentia & inflantiz (upplicat, Gt per vifoera mifevicordiæ Jefa Chrifli exorat, re- quirit, Gt obreftatur, ac monet, quatenus prz» ieníam, diffolntionem , ficut de fa&to proceffit, de fa&o revocer, & iplam revocationem , ques madmodum & diffolucionem fecit, per divers fas mundi pattes tranfmirtat & publicet, ab omnique impedimento di&i Concilii penitus defiftar. Quinimmo eidem { ue debet ) favear & affiftat, omniaque prebeat fubfdiz & au- "xilia opportuna, nec non infra trium menfium Ípatium , quod ad hoc pro termino perempto- rio præfigie & affignat, G corporalis ipfius dif- pofiuío patiatur, perfonaliter veniat. Sin an- tem , perfonam vel perfonas loco" & vice fui de(linet & tranfmittar cum plenaciz .potefta- te , ad omnia & fingula in hoc Concilio pe- : ragenda ufque ad ioizlem ipfius conclufionem , per omaes & fingulos a&us gradatim & fuc- celive. Alioquin fi hec íauctitas fna facere neglexerit ( quod de Chrifti Vicario non ef aliqualiter fperandura.) fan&ta Synodus, prout juftum fuerit & Spiritu (anctus di&averit, ne- cetlitatibus Ecelefiso provídere curabit, & pro- quilibet cujuícuraque fatus vel dignitatis, etiara A Gaverit & permiferit otdo: juris , & noceffita- \ ; SIGISMEINDUS 2 ENSE. Mm T tibus Ecclefiae Altiffimo largiente providere cu- rabit. Ка preemaiffis autem: di&a Synodus reve- rendiffiroum dominum Cardinalem {anda Cry. cis, quamdiu tracatibus parís regnorum Frans cic & Anglie infiftet, includere non inten. dit, atque quoad reverendiffimos dominos Car- dinales , Placentinum & de Fuxo vulgariter nomínatos , & Cardinalem fanti Euflachii, cum in propinquioribus locis exiflgnt, ad duo- rüti fpatium menfium reftringit terim fu- pradidtum . Mandat infuper hac fanda Syno- ANNO CARISTI 8432 dus naiverfis & fingulis dominis Patriarchis; Arcbizpifcopis, Epifcopis, & aliis Eeciefiarum Prælatis, clericifque , notariis , & perfonis Ec- B cleaflicis , nec non, aliis Chrifti Gdelibus, cu- jufeumque flamus, dignitatis, gradus &t con- ditionis exiflant, omnefque & fingulos princi- pes & dominos, ciuamfi imperiali , regali, ducali, feu quavis alia prefülgeani poteftate ,. ‘teguirit, & rogar, quí pro preraiffs fuerim zequifiti , feu. requiGtus , 1n virture (an&z obe. dientiz; ac obte(tarione divini judicii, é& fob 'pena excommunicationis, quatenus prædi&a omaia f fingula ditto faim domino Pa. pe. atque revcrendi(funis dominis Cardinali- bus infiauent, iatiment , & notificent ; ac in- rtimari, & infinvari , (eu nouficari faclart pere fonaliter eifdem, fi ad eos tutus & accom- modus pateat acceflus. Sin autem , ei vel il- Clis, ad quós perfonalter accedendi facultas, non fit, in eoram habirationibus , nec non in porta palatii. Apoftolici & in. Ecclefis fanéti Joannis Lateranenfis , fan&i Peri, & fauâæ Мане Majoris de Urbe, per publicum nota- rium confećtas afhigendo, (i hoc iwre fieri pol fit, Sin autem, in principalibus Jicelefiis ci- vieatum Sutrinæ, Viterbii, & Senenks , vel aliarum triam civitatum victnarum, de quis bus fuerit benc vifum. Que quideriloca h&c fan&a Synodus decernit effe (dones pro exe- cutione omniuen præmiflostun. Er nilulo mi- nus hec fan&a Synodus futuris“ cupiens obvis- re cafibus, ut omnis evitetur difpendiolus cir- cuitus, cum rebus, de quibus agitur, fupra ccdet fecundum quod juris fuerit diviai pari-Dmodum pericalofa fit mora, ordiaat & de ter & humani, Similiter præfatos reverendif- fimos dominos Cardinales, qui tgnquam prin- cipales Ecclefiæ Del cerdines ad hzc ferven- tius intendere debent , exorar, reguirit , obte- ftatur 8c admonet , quatenus cum præfato do- uo Papa fuper gradi&is folicitam inftantiam faciant, huicque facro Concilio faveant, affi- flant, & auxilientar modis omnibus opportu- wis. Et cum preefentia ipforum , pro eorum audoritate magnaque ptudearig & experientia serum , fit buie facro Concilio plurimum op- portuaa ; Ípfos dominos: Cardinales, & quem« - liber eorum, requirit , monet, & citàt, qua» tenus ínfra fpatium trium menfium ab intima- cernit, hujufmodi admonitionis € citarionis Decretum , potquam in hac' (olemni feflione le&um fuerít & publicatum , Boglefie cathe- dralis Bafileenfis valvis afhigi, ut fi forte con tingat ipfius jotimationem exequi nou pofle modo aliquo premifiotam, eo cafu ex nunc tanguam publico edi&o, ad quatuor menfium fpatinm ab hac dic in antea computandum ; cenfeatur quoad omnes ejus effedus fa&a jo- finuatio, monitio & citatio, ficque fuos. om- nes effeftus fortiri, && ar&tare eos quibus diri- .gimur, decernit, ac fi perfonaliter infinuatam & præfentatum fuiffet, viribus peremptoriis & comminationibus fuprafcripris hic habitus pro tione prafentium (quem terminum pro trinaE infertis. Infuper hæc fanda Synodus declaras ac canonica monitione præcile & peremptorie præfigie & affignat ) ad di&um facrum Con- ciliurn Generale veniant , canonico impedimen- to ceffante: alloquin , cum ecrum negliventia ad ipfum facrum Generale Concilium vcuien- di, at s2niis nece(fuüaibus Ecclefie fuccurra- tur, $m perigalum gravis iacturg fidei catho- lice totiufque Ecclefiz detrimentum cenfeatur procui dubio redundare. flc fanéta Synodus, lapfo termino fopradifto, contra eos qui ve- nire neglexerínt , eorum exigente contumacia , peocedet, prout divini pariter & humani di- & proteflamur, quod nihilo mínus praeditis dilationibus pendentibus, cum jam præcefferis a jure vocatio ex decero Concilü Conflan- необ» ‚ rerumque nereffitas id: fuadeat, & qualitas ageadormm in ulteríore profecurione ConciHi & agendis im eo, procedere intendit ordinate, debite, ac mature, nec propterea fuperfedere aliqualiter in proceffa. Tandem hzc (ania Synodus decernii chariones contra omnes Prælatos , & alios qui ad Generale Concilium venire teńentur , omnefque & fin- gulos geueráles Ordinum quorumcumque , ag etiam 

Strana 27
. ZUGENIUS . R. IV. 27 CONCI LIUM SIGISMUNDUS 2 IMP. 8 = —---tiam inquifizores heretice pravitatis, fub di-A tis forma & modis inter mofiros Legatos Gt remo 'ANNG CHRISTI 1452. Notarli alii navi. 5 Zurtignia, latione termini, feu terminorum , de quibus deputatis faerit beoe vifem, com penis & ceníuris &. clanfulis opportunis. Datum Bafi- leg in feffione. publica. fan&tz Synodi Bafileen- Gs, celebrata in. EccicBa majori hujus civita- tis, fub fgillo -cjafdem fan&æ Synodi, fub anno a Nativitate, Domiti millemo quadrin- gentefimo. zzigefimofecundo, Jadictione deci- ma, die vero Martis 20. menfis Áorilis; pra- fentibus notariis & fcribis buius fanétm Syno- di fuprafcriptis. i . Ium, quía plures aotariüi & feribæ ad con- fcribzpdanms a&a hujus facri! Concilii fuat ne- ceffarit, hæc fan&a Synodus, citra tamen aJio- Nuntios prædiæorumt regni & marchionatus Egrenfi civirate fpecificatis: & uniformiter con- clufis; & Ggnanter, quod ia ‘canfa quatuor artículoram per eos aitentorum, lez divina, praxis Chrifti apoftoliea &. Ecclef primiti- ya, una com. Conciliis do&oribufque fendan- übus fe veraciter ja-eadcm, pro veriffimo dx indiferente judice in hoc Balücenfi Concilio admittentar . Eri illis mera&is. vel non peradtis , | quandocamque de mandato aut confenfu fauo- zum tnajorum ‘ad :propria reverti optabunt ; aut aliquis eorum optabit ;moż ' abfque willa renkentia , occahone & mora, Talvis rebus illeram & faoram parirer honore, & perfo- rum potariorum ner ipfam alias conftirutorum B nis, vice verfa poterunt vel poterie, juxta revocationem , venerabiles viros magiftros Bar- tholomæum de * Lucgniano, civem Senen- fem, & Thomam Chefaclori baccalaureum in decresis Kbemenfs diæcefis, notarios ejuldem deputat & ordinet, Datum Dafilee in, &c. wt fading {pra S E S S i Oo IV. I v ' Salons condu&ius. Boemorum . Sacrofznfia Generalis Synodus Baftleenfis , iu Spi- rétu-Banéto lspitime cangregata , ‘univers. Salem Ecclefiaiz reprefentanss i 7 Enore præfeniivm figuificamus univerfs , l quod omnibns €' fngulis' (acerdotibus , ' baronibus, nobilibus; militaribus, vopularibus, & alifs quibufcumque viris, cujufcuraque fa- tus, conditionis aur qualitatís exiftáüt, de re- gno Bohemis, & marchionanr -Moravic , de Prage, & civitatibus, ac-aliis locis eorum. dem, & omnibus aliis Ecclefiafticis & fzcu. laribus perfonis, qui aut «uz uda cum ipfis 2d Generaie Baüleenfe Concilium | mittentur , ac profe&uri exilunt, omuibus eoram perío- xis; quocumque nomine ceafeantur, aut va. beneplacitum libere & fecure redire, de fcitu tamen deprrandorum per Concilium, uż pro tune opportune fecuaritati eorum . provideatur fine dolo & fraude, Nihilo minus in hoc eo- Tura falvo conducta omnes quafcumque clau- fulas includi ac contineri volumis, ac pro im- tlufis haberi, que pro plena &efücaci & (uf- ficienti fecuritate in eundo, ftando , ac redeun- do, neceflariæ (un: & opportunz, hec no- tanrer propter bonum pacis procurandum & obfervandum Inculenter expreffantes. Quod: fi quifpiam aut aliqui ex iilis, five in itinere ad nos in Ballleaur:véniendo , five ibidem demo. rando aur'redeuhdo;' aliquod enorme ( quod ©ablit ) egerit sur CBerint, per auod pofer af- fecurationis eorum beneficiumi.eis;aut eorum álícui conceum śnnuliari ant cafiari , volurnus etiam'; 'ac. adtnittimus;, & concédimus, nt 1as'' lis vel tales in facinore hujufmodi deprehienfi vel deprehen(ns" ab iofis duntaxat , & nón: ab.aliis, condigaa ańimadverfione cum emém- da íuffcienti, per partem noflrami merito ap-- probanda & laudanda, mox puniztur aut pu- Dbiantur, illorum: affecurationis forma , condi- tionibus & modis omnino manentibus iiliba- tis. Et pariformiter, fi quifpiam , vel aliqui ex noflris, five in itinere ad nos in Bafileam veníendo, five ibidem demorando, aut rede- undo, aligiod enorme { quod abít ) egerit, leant puncüpari, infra tamen numerum du. Daut egerint, per quod poffer ‘affecuritatis ip- centarum perfonarum, tenore prefentium , no. ftrum pleniffimum ac perfe&um falvum con. du&um concedimus atque damus, veriffimagm- que fecuritatem veniendi ad hanc civiiatem Bafileenfem , ibidemque manendi, landi, mo- randí, nobifcumque de quibuívis negotiis op. portunís ipis commi(fis zractandí , placitandi , di(poneadi , conciudendi, & rerminandi, im. partimur:.ac in ioco vel in locis hofpiriorum fuorum divina officia fine impedimento noftro- run peragere permistimus; fic euam, ut pro- pter illorum prefentiam neque in itinere, ne- que jn alio Joco itineris, ín eundo, maneo- do,.aut redeundo, neque in ipía civitate Ba. forum beneficium eis antalicui eorum concef- fum, annullari aut caífari, volumus ut talis vel tales in facinore bujufmodi deprehenfi , a nobis aut a roftris. duntaxat, & non ab aliis, condigna animadverfone, cum emenda fuff- cientí, per partem dominorum Ambaxiatorum & Nautiorum merito approbanda & laudanda; mox puniatur aut puniantur, prafeoti affecu- rationis forma, conditionibus & modis omninc manenübus illiba:is. Volumus etjam , quod li- ceat ipfis Ambaxiatoribus omnibus & (fingulis Totes quottefcumque opportunum fuerit fea neceflarium ad auram capiendam exirz de ci- viiate Bafleenfi, & reverti ad. eandem, nec fileeufi, a divinis officiis cefetur quovis modo E non. Nuntium vel Nuntíos fuos ad quecumque per modum inrerdji&i. Ceterum in Generali Concilio (xu Synodo Bafileenfi articulos qua. fuor, pro quorum elaritate inftant , ore tenus aut in fcriptis libere poterunr offerre , aur propalare, fcripturis facris, beatorumque do&o. sum verbis , fententiis & rationibus eos decla. rare , aditruere , perfuadere , &, fi opus fue. rit, etiam ad objecta Concilii Generalis ref- pondere, aut eum aliquo vel aliquibus de Con- cilio fuper eifdem difputare , aut caritative abíque omni impedimento conferre , opprobrio, convicio aüt contumelia procul snotis, ferva- loca oro fuis neceffariis negotiis ordinaudis li- ere mittere feu dalinare, ac ipfos miffos feu deltinatos, feu midum & detlinatum , fufcipes Te toiles quoties eis videbitur expedire, ita quod aliqui vcl aliquis per deputandos Conci- tii {ocientur, qui eorum fecuritati. provideant vel provideat. infuper nec in fermonibus , feu predicationibus publicís aut. aliis collationibus, in prejudicium, derogationem feu deieriorae tionem , caufz ipforum quatuor articalorum , pars noilra terminis quiqusliber in confufio. nem vergentibus, poterit aat debebit utt & : poli- in ANNO CHRISTI 2442. 

Strana 28
. ZUGENIUS . R. IV. 27 CONCI LIUM SIGISMUNDUS 2 IMP. 8 = —---tiam inquifizores heretice pravitatis, fub di-A tis forma & modis inter mofiros Legatos Gt remo 'ANNG CHRISTI 1452. Notarli alii navi. 5 Zurtignia, latione termini, feu terminorum , de quibus deputatis faerit beoe vifem, com penis & ceníuris &. clanfulis opportunis. Datum Bafi- leg in feffione. publica. fan&tz Synodi Bafileen- Gs, celebrata in. EccicBa majori hujus civita- tis, fub fgillo -cjafdem fan&æ Synodi, fub anno a Nativitate, Domiti millemo quadrin- gentefimo. zzigefimofecundo, Jadictione deci- ma, die vero Martis 20. menfis Áorilis; pra- fentibus notariis & fcribis buius fanétm Syno- di fuprafcriptis. i . Ium, quía plures aotariüi & feribæ ad con- fcribzpdanms a&a hujus facri! Concilii fuat ne- ceffarit, hæc fan&a Synodus, citra tamen aJio- Nuntios prædiæorumt regni & marchionatus Egrenfi civirate fpecificatis: & uniformiter con- clufis; & Ggnanter, quod ia ‘canfa quatuor artículoram per eos aitentorum, lez divina, praxis Chrifti apoftoliea &. Ecclef primiti- ya, una com. Conciliis do&oribufque fendan- übus fe veraciter ja-eadcm, pro veriffimo dx indiferente judice in hoc Balücenfi Concilio admittentar . Eri illis mera&is. vel non peradtis , | quandocamque de mandato aut confenfu fauo- zum tnajorum ‘ad :propria reverti optabunt ; aut aliquis eorum optabit ;moż ' abfque willa renkentia , occahone & mora, Talvis rebus illeram & faoram parirer honore, & perfo- rum potariorum ner ipfam alias conftirutorum B nis, vice verfa poterunt vel poterie, juxta revocationem , venerabiles viros magiftros Bar- tholomæum de * Lucgniano, civem Senen- fem, & Thomam Chefaclori baccalaureum in decresis Kbemenfs diæcefis, notarios ejuldem deputat & ordinet, Datum Dafilee in, &c. wt fading {pra S E S S i Oo IV. I v ' Salons condu&ius. Boemorum . Sacrofznfia Generalis Synodus Baftleenfis , iu Spi- rétu-Banéto lspitime cangregata , ‘univers. Salem Ecclefiaiz reprefentanss i 7 Enore præfeniivm figuificamus univerfs , l quod omnibns €' fngulis' (acerdotibus , ' baronibus, nobilibus; militaribus, vopularibus, & alifs quibufcumque viris, cujufcuraque fa- tus, conditionis aur qualitatís exiftáüt, de re- gno Bohemis, & marchionanr -Moravic , de Prage, & civitatibus, ac-aliis locis eorum. dem, & omnibus aliis Ecclefiafticis & fzcu. laribus perfonis, qui aut «uz uda cum ipfis 2d Generaie Baüleenfe Concilium | mittentur , ac profe&uri exilunt, omuibus eoram perío- xis; quocumque nomine ceafeantur, aut va. beneplacitum libere & fecure redire, de fcitu tamen deprrandorum per Concilium, uż pro tune opportune fecuaritati eorum . provideatur fine dolo & fraude, Nihilo minus in hoc eo- Tura falvo conducta omnes quafcumque clau- fulas includi ac contineri volumis, ac pro im- tlufis haberi, que pro plena &efücaci & (uf- ficienti fecuritate in eundo, ftando , ac redeun- do, neceflariæ fun: & opportunz, hec no- tanrer propter bonum pacis procurandum & obfervandum Inculenter expreffantes. Quod: fi quifpiam aut aliqui ex iilis, five in itinere ad nos in Ballleaur:véniendo , five ibidem demo. rando aur'redeuhdo;' aliquod enorme ( quod ©ablit ) egerit sur CBerint, per auod pofer af- fecurationis eorum beneficiumi.eis;aut eorum álícui conceum śnnuliari ant cafiari , volurnus etiam'; 'ac. adtnittimus;, & concédimus, nt 1as'' lis vel tales in facinore hujufmodi deprehienfi vel deprehen(ns" ab iofis duntaxat , & nón: ab.aliis, condigaa ańimadverfione cum emém- da íuffcienti, per partem noflrami merito ap-- probanda & laudanda, mox puniztur aut pu- Dbiantur, illorum: affecurationis forma , condi- tionibus & modis omnino manentibus iiliba- tis. Et pariformiter, fi quifpiam , vel aliqui ex noflris, five in itinere ad nos in Bafileam veníendo, five ibidem demorando, aut rede- undo, aligiod enorme { quod abít ) egerit, leant puncüpari, infra tamen numerum du. Daut egerint, per quod poffer ‘affecuritatis ip- centarum perfonarum, tenore prefentium , no. ftrum pleniffimum ac perfe&um falvum con. du&um concedimus atque damus, veriffimagm- que fecuritatem veniendi ad hanc civiiatem Bafileenfem , ibidemque manendi, landi, mo- randí, nobifcumque de quibuívis negotiis op. portunís ipis commi(fis zractandí , placitandi , di(poneadi , conciudendi, & rerminandi, im. partimur:.ac in ioco vel in locis hofpiriorum fuorum divina officia fine impedimento noftro- run peragere permistimus; fic euam, ut pro- pter illorum prefentiam neque in itinere, ne- que jn alio Joco itineris, ín eundo, maneo- do,.aut redeundo, neque in ipía civitate Ba. forum beneficium eis antalicui eorum concef- fum, annullari aut caífari, volumus ut talis vel tales in facinore bujufmodi deprehenfi , a nobis aut a roftris. duntaxat, & non ab aliis, condigna animadverfone, cum emenda fuff- cientí, per partem dominorum Ambaxiatorum & Nautiorum merito approbanda & laudanda; mox puniatur aut puniantur, prafeoti affecu- rationis forma, conditionibus & modis omninc manenübus illiba:is. Volumus etjam , quod li- ceat ipfis Ambaxiatoribus omnibus & (fingulis Totes quottefcumque opportunum fuerit fea neceflarium ad auram capiendam exirz de ci- viiate Bafleenfi, & reverti ad. eandem, nec fileeufi, a divinis officiis cefetur quovis modo E non. Nuntium vel Nuntíos fuos ad quecumque per modum inrerdji&i. Ceterum in Generali Concilio (xu Synodo Bafileenfi articulos qua. fuor, pro quorum elaritate inftant , ore tenus aut in fcriptis libere poterunr offerre , aur propalare, fcripturis facris, beatorumque do&o. sum verbis , fententiis & rationibus eos decla. rare , aditruere , perfuadere , &, fi opus fue. rit, etiam ad objecta Concilii Generalis ref- pondere, aut eum aliquo vel aliquibus de Con- cilio fuper eifdem difputare , aut caritative abíque omni impedimento conferre , opprobrio, convicio aüt contumelia procul snotis, ferva- loca oro fuis neceffariis negotiis ordinaudis li- ere mittere feu dalinare, ac ipfos miffos feu deltinatos, feu midum & detlinatum , fufcipes Te toiles quoties eis videbitur expedire, ita quod aliqui vcl aliquis per deputandos Conci- tii {ocientur, qui eorum fecuritati. provideant vel provideat. infuper nec in fermonibus , feu predicationibus publicís aut. aliis collationibus, in prejudicium, derogationem feu deieriorae tionem , caufz ipforum quatuor articalorum , pars noilra terminis quiqusliber in confufio. nem vergentibus, poterit aat debebit utt & : poli- in ANNO CHRISTI 2442. 

Strana 29
* Tskoninm EUGENIUS BASILEENSF. P. IV. potiri in loco eivitatis Baſileenſis. Qui qui-A der ſalvusconductus & ſecuritates ſtare 2e du- rare debent, & a tempore, & per tempus, quo in noſræ & noſtrorum tuitionis curam ipſos ſuſcipi contigerit , & uſque ad Bafileam perduci, ac toto tempore manſionis eorum ibidem , & rurſum poſ ſufficientem audien- tiam habitam , ſpatio viginti dierum præmiſ- ſo , cum ipſi petierint , aut Concilium habita hnjuſmodi audientia ipſis receſſum indixerit, a Baſilea uſque in Tuítan, Tatoniam, aut Engliſpurg, in quem ex locis iſtis maluerint, Deo favente , reſtituemus , dolo & fraude pror- Pridie Oratores nostri ex oppido Egra ad nos ſus excluſis. Etiam pro univerſis & ſingulis reverſi, & ibidem cum Nuntiis veſtris conclu- Chriſti fidelibus, & ſpecialiter pro ſanctiſſimo B ſa ſerioſe referentes, magno gaudio hanc ſan- domino Romano Pontifice, pro ſereniſſimo ctam Synodum repleverunt. Asſerunt enim, Principe domino Sigiſmundo Romanorum , &c. cum tanta caritate & manſuetudine hoc ſa- rege , ac venerabilibus dominis Cardinalibus, Archiepiſcopis & Epiſcopis, ac dominis Abba- crum unionis negotium fuiſſe tractatum, ut non aliud exiſtimemus quam Spiritum ſanctum tibus , Prælatis , & clericis , nec non illuſtriſ- ſimis principibus, regibus , ducibus, marchio- pacfs & unitatis auctorem in medio interve- nibus, comitibus, baronibus, & nobilibus mi- niſſe . Concepimus ex his quæ referunt ma- gnam ſpem futuræ unionis & indiſſolubilis in- litibus, univerſitatibus, & communitatibus ci- ter nos caritatis. Pro qua re ( ficut dignum vitatum , caſfrorum & villarum , carumque con- eſt ) ipſi Spiritui ſancto, cujus munere hoc ſulibus , ſeabinis , oſficialibus , & aliis cujuſcum- factum eſſe non dubitamus, gratias ex toto que conditionis , & ſtałus, Eccleſiaſtici vel ſz- corde retulimus , eleemoſynas jejuniaque & eularis , exiſtant , quocumque nomine cenſean- prationes ſolemnes indiximus , & ubique uſque tur, & pro ſubditis omnium præmiſſorum, & ad rem optato fine concluſam indici faciemus. pro tota parte eorundem, promitrimus bona fide & ſponderaus , quod nos omnes & ſinguli Laudamus & benedicimus Dominum, qui tam lætam nobis præbuit diem , qua nullam adhuc prædicti præſcriptam alſecurationem & ſalvi-C ſenſimus lætiorem , poſtquam hunc locum at- conductus eorum formam , in omnibus ſuis tigimus. Parari enim ſemitam videmus ad conditionibus, puncels, & clauiulis ſuperius eepreſſatis, Inviolabiliter & inconcuſſe bona magnam Dei gloriam & grandem populi Chri- fide & puro corde obſervabimus & cuſtodiemus , ſtiani profectum. Nemo noſtrum fuit, dum ip- obfervabunt & cuſtodient Inſuper promitten- ſi Oratores fingula vobrſcuim acta recenſebant, dolo, quod nolu- qui vel oculis vel corde non fleret. Commo- LingELÉIaeaQ DuSíIuek Demus, peculte vel maniteſte, vebantur inuſitato gaudio viſcera audientium 1TEUEa præfenla; ute aliqua au- rem tam concorditer fuiſle concluſam, ſpe- TIe YE EEeStenca ue ltatute, vel pri- rantiumque poſt hanc aliam multo lætiorem AI VeLdanonum. & quorumeama diem adhuc luccesluram. Exultemus igitur & „re ue oneeruuglpeclauieragonitantieniis & jubhemus Tuvicem Dce ralutari notiro, qui recordatus miſericordia ſuæ, incipit plehem HeDu Huacuune taTia verporumekprdnas aliquod przsuticium ſalvoconductui, ſen ſuam tanta cum lætitia vilitare. Levemus ma- — c publicæ audientiæ, ipſis per nus noſtras ad calum, glorificantes Dominum HeSuratIonts nos concella vel conceffo Qued ſi nos ant Dnoſtrum Jeſum Chriſlum, quia pacem, quam aliquis ex nobis, vel nobis, cujuſcumque con- quotidie diebus noſtris Eccleſiæ dari petimus, jam appropinquare videmus . Magnificemus Spi- ditionis vel ſtatus, aut præminentiæ exiſtens ritum paracletum, qui animos paulo ante diſ- preſcriptæ aſſecurationis & ſalviconductus for- ſidentes in hanc ſpem pacis repente convertit. mam & modum, in quocumque puncto vel Sed ſi pro hac ſpe tantum gaudii ſuſcepimus, slanſula violaverit, « quod tamen avertere di- quam magna & inenarrabilis erit illa lætitia gnetur Omnipotens ) & ſufficiens emenda non tam noſtra quam veſtra, quando optatum pa- fuerit mox ſubſecuta, & ipſorum arbitrio me- cis & unitatis finem re ipſa intuebimur? Ut rito approbanda & laudanda, habeant nos & autem recognoſcatis quantum hæc res nobis habere poterunt incidiſſe in omnes pœnas, quas eſt cordi , ipſis noſtris nuntiis in communi con- jure divino & humano , aut conſuetudine , hu- gregatione auditis , formam ſalviconductus, & juſmodi ſalvorum conductuum violatores incur- ea quæ cum veſtris ambaxiatoribus concluſe- tere poſſunt , abſque omni excuſatione , aut runt , nihil addito vel retracto, hæc ſancta quavis in hac parte contradictione. Datum in Synodus unanimi omnium conſenſu approba- ſeſſione publica ejuſdem ſanctæ Synodi, in bit. Et ecce ipſum ſalvumconductum in pubil- Eccleſia majori Baſileenſi celebrata, duodeci- ca ſeſſione decretum , de verbo ad verbum mo Kalendas Julii, anno a Nativitate Domini quemadmodum in Egra* conditus fuerat, ad- milleſimo quadringenteſimo trigeſimoſecundo. E vos deſtinamus. Miſimus etiam , ut nil ex parte noſtra deſit , fratrem Joannem de Mul- bruno, unum ex Nuntiis noſtris, qui in Egra fuerant , ad ſereniſſimum Principem dominum regem Romanorum, ut ab eo ſalvumcondu- ctum in ea qua optatis forma obtineat . Quem ut primum habuerimus, ad vos ſine mora tranſmittemus , parati ſemper agere omnia quæ pro veſta tutela & libera audientia ne- ceſſaria videbuntur. Utinam ſicut fas eſt no- Sacroſancta Generalis Synodus Baſileenfis , in Spi- ritu ſancto legitime congregata, univerſalem Eccleſsam repræſentans , univerſis viris Ec- cleſiaſticix, nobilibus, & toti populo regni Bo- bemiæ, unitatem , & pacem in Chriſto Jeſu Domino noſtro. condictum. 29 SIGISMUNDUS IMP 30 ANNO CHRISTÉ 2432. II. Epiſtola Bohemis miſſa ſuper conciuſione in lgra facta, in quarta publica ſeſſione lecta. ANNO CHRISTI 1432. bis

Strana 30
* Tskoninm EUGENIUS BASILEENSF. P. IV. potiri in loco eivitatis Baſileenſis. Qui qui-A der ſalvusconductus & ſecuritates ſtare 2e du- rare debent, & a tempore, & per tempus, quo in noſræ & noſtrorum tuitionis curam ipſos ſuſcipi contigerit , & uſque ad Bafileam perduci, ac toto tempore manſionis eorum ibidem , & rurſum poſ ſufficientem audien- tiam habitam , ſpatio viginti dierum præmiſ- ſo , cum ipſi petierint , aut Concilium habita hnjuſmodi audientia ipſis receſſum indixerit, a Baſilea uſque in Tuítan, Tatoniam, aut Engliſpurg, in quem ex locis iſtis maluerint, Deo favente , reſtituemus , dolo & fraude pror- Pridie Oratores nostri ex oppido Egra ad nos ſus excluſis. Etiam pro univerſis & ſingulis reverſi, & ibidem cum Nuntiis veſtris conclu- Chriſti fidelibus, & ſpecialiter pro ſanctiſſimo B ſa ſerioſe referentes, magno gaudio hanc ſan- domino Romano Pontifice, pro ſereniſſimo ctam Synodum repleverunt. Asſerunt enim, Principe domino Sigiſmundo Romanorum , &c. cum tanta caritate & manſuetudine hoc ſa- rege , ac venerabilibus dominis Cardinalibus, crum unionis negotium fuiſſe tractatum, ut Archiepiſcopis & Epiſcopis, ac dominis Abba- non aliud exiſtimemus quam Spiritum ſanctum tibus , Prælatis , & clericis , nec non illuſtriſ- ſimis principibus, regibus , ducibus, marchio- pacfs & unitatis auctorem in medio interve- nibus, comitibus, baronibus, & nobilibus mi- niſſe . Concepimus ex his quæ referunt ma- gnam ſpem futuræ unionis & indiſſolubilis in- litibus, univerſitatibus, & communitatibus ci- ter nos caritatis. Pro qua re ( ficut dignum vitatum , caſfrorum & villarum , carumque con- eſt ) ipſi Spiritui ſancto, cujus munere hoc ſulibus , ſeabinis , oſficialibus , & aliis cujuſcum- factum eſſe non dubitamus, gratias ex toto que conditionis , & ſtałus, Eccleſiaſtici vel ſz- corde retulimus , eleemoſynas jejuniaque & eularis , exiſtant , quocumque nomine cenſean- prationes ſolemnes indiximus , & ubique uſque tur, & pro ſubditis omnium præmiſſorum, & pro tota parte eorundem, promitrimus bona ad rem optato fine concluſam indici faciemus. Laudamus & benedicimus Dominum, qui tam fide & ſponderaus , quod nos omnes & ſinguli lætam nobis præbuit diem , qua nullam adhuc prædicti præſcriptam alſecurationem & ſalvi-C ſenſimus lætiorem , poſtquam hunc locum at- conductus eorum formam , in omnibus ſuis tigimus. Parari enim ſemitam videmus ad conditionibus, puncels, & clauiulis ſuperius eepreſſatis, Inviolabiliter & inconcuſſe bona magnam Dei gloriam & grandem populi Chri- fide & puro corde obſervabimus & cuſtodiemus , ſtiani profectum. Nemo noſtrum fuit, dum ip- obfervabunt & cuſtodient Inſuper promitten- ſi Oratores fingula vobrſcuim acta recenſebant, dolo, quod nolu- qui vel oculis vel corde non fleret. Commo- LingELÉIaeaQ DuSíIuek Demus, peculte vel maniteſte, vebantur inuſitato gaudio viſcera audientium 1TEUEa præfenla; ute aliqua au- rem tam concorditer fuiſle concluſam, ſpe- TIe YE EEeStenca ue ltatute, vel pri- rantiumque poſt hanc aliam multo lætiorem AI VeLdanonum. & quorumeama diem adhuc luccesluram. Exultemus igitur & „re ue oneeruuglpeclauieragonitantieniis & jubhemus Tuvicem Dce ralutari notiro, qui HeDu Huacuune taTia verporumekprdnas recordatus miſericordia ſuæ, incipit plehem aliquod przsuticium ſalvoconductui, ſen ſuam tanta cum lætitia vilitare. Levemus ma- — c publicæ audientiæ, ipſis per nus noſtras ad calum, glorificantes Dominum HeSuratIonts nos concella vel conceffo Qued ſi nos ant Dnoſtrum Jeſum Chriſlum, quia pacem, quam aliquis ex nobis, vel nobis, cujuſcumque con- quotidie diebus noſtris Eccleſiæ dari petimus, jam appropinquare videmus . Magnificemus Spi- ditionis vel ſtatus, aut præminentiæ exiſtens ritum paracletum, qui animos paulo ante diſ- preſcriptæ aſſecurationis & ſalviconductus for- ſidentes in hanc ſpem pacis repente convertit. mam & modum, in quocumque puncto vel Sed ſi pro hac ſpe tantum gaudii ſuſcepimus, slanſula violaverit, « quod tamen avertere di- quam magna & inenarrabilis erit illa lætitia gnetur Omnipotens ) & ſufficiens emenda non tam noſtra quam veſtra, quando optatum pa- fuerit mox ſubſecuta, & ipſorum arbitrio me- cis & unitatis finem re ipſa intuebimur? Ut rito approbanda & laudanda, habeant nos & autem recognoſcatis quantum hæc res nobis habere poterunt incidiſſe in omnes pœnas, quas jure divino & humano , aut conſuetudine , hu- eſt cordi , ipſis noſtris nuntiis in communi con- gregatione auditis , formam ſalviconductus, & juſmodi ſalvorum conductuum violatores incur- ea quæ cum veſtris ambaxiatoribus concluſe- tere poſſunt , abſque omni excuſatione , aut runt , nihil addito vel retracto, hæc ſancta quavis in hac parte contradictione. Datum in Synodus unanimi omnium conſenſu approba- ſeſſione publica ejuſdem ſanctæ Synodi, in bit. Et ecce ipſum ſalvumconductum in pubil- Eccleſia majori Baſileenſi celebrata, duodeci- ca ſeſſione decretum , de verbo ad verbum mo Kalendas Julii, anno a Nativitate Domini quemadmodum in Egra* conditus fuerat, ad- milleſimo quadringenteſimo trigeſimoſecundo. E vos deſtinamus. Miſimus etiam , ut nil ex parte noſtra deſit , fratrem Joannem de Mul- bruno, unum ex Nuntiis noſtris, qui in Egra fuerant , ad ſereniſſimum Principem dominum regem Romanorum, ut ab eo ſalvumcondu- ctum in ea qua optatis forma obtineat . Quem ut primum habuerimus, ad vos ſine mora tranſmittemus , parati ſemper agere omnia quæ pro veſta tutela & libera audientia ne- ceſſaria videbuntur. Utinam ſicut fas eſt no- Sacroſancta Generalis Synodus Baſileenfis , in Spi- ritu ſancto legitime congregata, univerſalem Eccleſsam repræſentans , univerſis viris Ec- cleſiaſticix, nobilibus, & toti populo regni Bo- bemiæ, unitatem , & pacem in Chriſto Jeſu Domino noſtro. condictum. 29 SIGISMUNDUS IMP 30 ANNO CHRISTÉ 2432. II. Epiſtola Bohemis miſſa ſuper conciuſione in lgra facta, in quarta publica ſeſſione lecta. ANNO CHRISTI 1432. bis

Strana 31
ANNO CHRISTI. 84820 AMaitó. zo. 31 . EUGENIOS biicum exhibere poffemus. Utinam ficut hanc ‘epiftolam Jeéturi eftis, ita corda noftra palam infpicere poffetis . Profe&o non dubitamus , quin cognita noftra in’ vos fumma carírate, znox fine ulteriori tra&aru in unitate Spiritus conne&teremur . Et quoniam Salvatoris . noftri fenteniía e(t, non qui inceperit, fed qui per- feveraverit ufque in finem faluus erit: vos om-' ves per Spiritum fan&um hujus facri negotii dire&orem hortamur & ob(íecramus, ut ques madmodum rem ipfam ferventer iuchoallis, ita firmiter conítanrerque ufque ad verz unio- nls complementum perfeveretis. Speramus in Chrilto, Jefu videre diem, & jam prope eft for- CONCILIUM ———— bis veiba exprimere, ita mentes nofiras in pů- A Datum in feffione publica SIGISMUNDUS 32 brata in“ Ecciefia majore Baîñteenfi, die Ve- neris vigefima menfis Junii, anno a " Nativita- te Domini millefimo quadringentefimo trigefi- molecundo .. FIT B sadem feffione quarta, decveta Coneilse „ Bafileenfi s Sačrofanéta Generalis Syhodus Bafileenfis, in Spiritu (an&o legirimé congregata , aniver- falem Ecclefiam reptefentaus ;- attendens , quod ‘ ad providentiæ fpe&at officium, perfpicaci con- “te, quo ‘alter afterum fraterna caritate nos in-B fideratione furura prèfpicere, & ‘adverfus ea vicem comple&emus, & unanimes in eadem fan&e matris Eccle domo cum jucunditate ‘perpetuo habitabimus . Confidimus in Domino ranram adhuc invicem futnram dile&ionem, ur nullum inter nos fuiffe olim difpendium videatur. Ei quamquam nondum hec fan&a unio , pro qua laboramus, completa fit, ta- -men ipfe Spiritus fanctus tantam hujus rei fpem “ & affeftums cordibus noftris impreflir, ut quod . futurum eft jam quodammodo ii foribus ade(- fe credamus. Vos ;corpore abfentes eftis ,' fed ob hane fpétw: in viféeribus "caritatis: & vinci. lo vera ;diledionis: quafi . przfentes ample&i: | sour, & pra gaudio "nofipfi flentes, tanquam. mater filium ex longinqua" patria: redeuntem , vos tenerrittic ‘ofcalamur, Jam. igitur quaft - arrham: pfoximze mutuz unitatis / ‘pepisiffe. D * gonriügere * sontriftata demut ; & vos dudum futuros noftros dile&if- finos-fratres jam effeexiltimamus: Talia enim ipfe Spiritus fanótüs initía dedir; ur non aliud quam pacemi, carirarem Gt unitatem. hinc * attingere fperemus. Leto ergo animo utrique : funus, & jucunda mente invicem vivamus, cum prope in januis gaudium , quod nemo toile: a nobis, per Ś Spiritum fanétm acceptu- si Gmus. Sed ut citius faciliufque confequa- "nur, vigilemus fupplices in orationibus, & continuis precibus Dorminnm noftrum Fefam Chriftum. devotis mentibus exoremus, ut quod que reipublice poffent inferre difpendia falu- briter providere. Cum itaque eadem fanda Synodus ad exrirpaiionem hzrefum , patem in Chrifli populo, & morum reformationem cum Spíritus (anti gratia, pront, flatu rerum & -temporum confiderato , eff. admodum ne- ceffarinm , Gt intenta , & propterea venerabi- les in. Chriflo: patres fancte Romans Ecelefiz Cardinales ad. ipfam facrum Concilium evoca- verit, exiftimans eorum in facro Concilia pre. fentiam pro eorim: -au&oritate , fapientia ,. re- rumghé, notitia , qué tanquam veris obedicntiz &liis ad facrum "I Concilium venientibus 5 de i ibi: contipgeret C apoftolicz: fedis. va dio; in jaQuram eorum „multimode“ “fräQuofara: cif. : " folemniter rr me ANNO CHKISTI 2022 qui obedientes: *' vacationis facri. Concilii de- 2) F- «eca- fervirent , wtilitati Ecclefie poffet : redundare , ori o €um tamen ut obedientia. ni6n-jacturara affe. rat, fed porius utilitatis &^ honoris" argmen- tüm, raiio cen&is nota fuzdeat. £t ne ‘ali. quibus forfitan venire negligentibus prodefle inobedientia videatur, hæc & alia que aui- mum cujulcemque prudentis ad hac movere poffent & deberent, provida attentione profe ‘piclens hæc fan&a Synodus, ftatuit, deceruit, atque diffinit, quod in eventum vacationis fe. dis Apoftoliczz, hoe facro Generali durante Concilio, electio fruunmi poatificisiu loco iflius facri Concilii fiat, '& interdicit ne alibi cele- operari incepit confirmet atque perficiat. Hío- D bretur. To contrarium: attentata quavis au&o- ra jam eft ut fanéta mater Ecclefia, quz pro - tam duro filiorum fuorum diffidio din * con- fternata e(t, pro pace & unitate lærari & exui- sare incipiat ,. luctuiàque preteriti temporis convertat ip gaudium. Tempus jam advenit , ut quí eodem Chrifli chára&ere inügniti funt, € eodem baptifmatis fonte renati, depofita omni diffenticne , eundem caritatis & unita- tis fpiritum induant, 8 ad argmentum glo. riamqee nominis Chri$iiani. totis viribus in. zendant , fidemane orrhodoxam protegere cu- rent, quam infideles pagani multis in locis ignominiofe peflumdant, & extiogere moliun- ur. Eja igitur cum noltræ dile&ionis & fn. cere voluntatis jam certi fitis, amodo vefirosE de fa&o prætenfa életio præfumeretur , Legatos præparate, quales in primis litteris po- flalavimus , ut cum regius faleufcondn&us ad- "venerit, cum pleno mandato ad hoc facrum , Concilium proficifeantur. Quos ita grate be- nigneque fufcipiemus, ur a parenibus filii fu- .Ícipi confueverunt . Spiritus fan&us paracietus, jr cujus nomine hec fan&a Synodus eft con- gregata, nobis & vobis & :0ti populo Chri ftíano hic veram dile&tionem: & pacem, acin futuro fzculo vitam æternam donare digne- tur , qui cum Patre & Filio regnat beneditus in fzcula. Amen. ritate, etiamfi papali, non obflantibus quibu-- Ícumque conflitutionibus editis vel edendis , aut aliis in contrarium facientibus, ac^ $ de. ipfis eller de verbo ad verbum facieńda meme tio specialis, ant. juramento firmata exiftant, quibus ex certa fcientia derogat, & decernit, nulla & irrita effe, nuiliufque roboris vel mos. menti ipfo jure; contrarium vero attentantes, fint tam aive quam paffives quoad ele&io- siem Romani pontificis, & ad quafcumque alias dignitates inhabiles, & omnibus habitis diguitatibus perpetuo privati, & infamiz na- gam ac eiiam excommunicationis fententiam incurrant ipfo fa&o. Quod fi forfan aliqua tam ele&us prætenfus, quam ifi ‘adhærentes, & eum pro tali gerentes, fupradidtas peenas ine curiant pari modo. Abfolutionem vero om- nium & fingulorum , qui præmiffas feuteniias aut.earum, aliquam incnrrerint quoquo modo, di&a: Synodus tantummodo, preterquam. in. mortis articelo, fibi refervat. Decernens pra- fens decretum ligare , afficere, vim & effe. &un habere atque foriiri, pofi quadraginta díes continuos proxime fecuturos a die pu- blicarionis ejufdem . TV a. 

Strana 32
ANNO CHRISTI. 84820 AMaitó. zo. 31 . EUGENIOS biicum exhibere poffemus. Utinam ficut hanc ‘epiftolam Jeéturi eftis, ita corda noftra palam infpicere poffetis . Profe&o non dubitamus , quin cognita noftra in’ vos fumma carírate, znox fine ulteriori tra&aru in unitate Spiritus conne&teremur . Et quoniam Salvatoris . noftri fenteniía e(t, non qui inceperit, fed qui per- feveraverit ufque in finem faluus erit: vos om-' ves per Spiritum fan&um hujus facri negotii dire&orem hortamur & ob(íecramus, ut ques madmodum rem ipfam ferventer iuchoallis, ita firmiter conítanrerque ufque ad verz unio- nls complementum perfeveretis. Speramus in Chrilto, Jefu videre diem, & jam prope eft for- CONCILIUM ———— bis veiba exprimere, ita mentes nofiras in pů- A Datum in feffione publica SIGISMUNDUS 32 brata in“ Ecciefia majore Baîñteenfi, die Ve- neris vigefima menfis Junii, anno a " Nativita- te Domini millefimo quadringentefimo trigefi- molecundo .. FIT B sadem feffione quarta, decveta Coneilse „ Bafileenfi s Sačrofanéta Generalis Syhodus Bafileenfis, in Spiritu (an&o legirimé congregata , aniver- falem Ecclefiam reptefentaus ;- attendens , quod ‘ ad providentiæ fpe&at officium, perfpicaci con- “te, quo ‘alter afterum fraterna caritate nos in-B fideratione furura prèfpicere, & ‘adverfus ea vicem comple&emus, & unanimes in eadem fan&e matris Eccle domo cum jucunditate ‘perpetuo habitabimus . Confidimus in Domino ranram adhuc invicem futnram dile&ionem, ur nullum inter nos fuiffe olim difpendium videatur. Ei quamquam nondum hec fan&a unio , pro qua laboramus, completa fit, ta- -men ipfe Spiritus fanctus tantam hujus rei fpem “ & affeftums cordibus noftris impreflir, ut quod . futurum eft jam quodammodo ii foribus ade(- fe credamus. Vos ;corpore abfentes eftis ,' fed ob hane fpétw: in viféeribus "caritatis: & vinci. lo vera ;diledionis: quafi . przfentes ample&i: | sour, & pra gaudio "nofipfi flentes, tanquam. mater filium ex longinqua" patria: redeuntem , vos tenerrittic ‘ofcalamur, Jam. igitur quaft - arrham: pfoximze mutuz unitatis / ‘pepisiffe. D * gonriügere * sontriftata detnur ; & vos dudum futüros noiros dile&if- fimos - fratres jani effeexiltimamus: Taliaenim ipfe Spiritus fans initía dedir; ur non aliud quam pacemi, carirarem Gt unitatem. hinc * attingere fperemus. Leto ergo animo utrique : funus, & jucunda mente invicem vivamus, cum prope in januis gaudium , quod nemo toile: a nobis, per Ś Spiritum fanétm acceptu- si Gmus. Sed ut citius faciliufque confequa- "nur, vigilemus fupplices in orationibus, & continuis precibus Dorminnm noftrum Fefam Chriftum. devotis mentibus exoremus, ut quod que reipublice poffent inferre difpendia falu- briter providere. Cum itaque eadem fanda Synodus ad exrirpaiionem hzrefum , patem in Chrifli populo, & morum reformationem cum Spíritus (anti gratia, pront, flatu rerum & -temporum confiderato , eff. admodum ne- ceffarinm , Gt intenta , & propterea venerabi- les in. Chriflo: patres fancte Romans Ecelefiz Cardinales ad. ipfam facrum Concilium evoca- verit, exiftimans eorum in facro Concilia pre. fentiam pro eorim: -au&oritate , fapientia ,. re- rumghé, notitia , qué tanquam veris obedicntiz &liis ad facrum "I Concilium venientibus 5 de i ibi: contipgeret C apoftolicz: fedis. va dio; in jaQuram eorum „multimode“ “fräQuofara: cif. : " folemniter rr me ANNO CHKISTI 2022 qui obedientes: *' vacationis facri. Concilii de- 2) F- «eca- fervirent , wtilitati Ecclefie poffet : redundare , ori o €um tamen ut obedientia. ni6n-jacturara affe. rat, fed porius utilitatis &^ honoris" argmen- tüm, raiio cen&is nota fuzdeat. £t ne ‘ali. quibus forfitan venire negligentibus prodefle inobedientia videatur, hæc & alia que aui- mum cujulcemque prudentis ad hac movere poffent & deberent, provida attentione profe ‘piclens hæc fan&a Synodus, ftatuit, deceruit, atque diffinit, quod in eventum vacationis fe. dis Apoftoliczz, hoe facro Generali durante Concilio, electio fruunmi poatificisiu loco iflius facri Concilii fiat, '& interdicit ne alibi cele- operari incepit confirmet atque perficiat. Hío- D bretur. To contrarium: attentata quavis au&o- ra jam eft ut fanéta mater Ecclefia, quz pro - tam duro filiorum fuorum diffidio din * con- fternata e(t, pro pace & unitate lærari & exui- sare incipiat ,. luctuiàque praeteriti temporis convertat ip gaudium. Tempus jam advenit , ut quí eodem Chrifli chára&ere inügniti funt, € eodem baptifmatis fonte renati, depofita omni diffenticne , eundem caritatis & unita- tis fpiritum induant, 8 ad argmentum glo. riamqee nominis Chri$iiani. totis viribus in. zendant , fidemane orrhodoxam protegere cu- rent, quam infideles pagani multis in locis ignominiofe peflumdant, & extiogere moliun- ur. Eja igitur cum noltræ dile&ionis & fn. cere voluntatis jam certi fitis, amodo vefirosE de fa&o prætenfa életio præfumeretur , Legatos præparate, quales in primis litteris po- flalavimus , ut cum regius faleufcondn&us ad- "venerit, cum pleno mandato ad hoc facrum , Concilium proficifeantur. Quos ita grate be- nigneque fufcipiemus, ur a parenibus filii fu- .Ícipi confueverunt . Spiritus fan&us paracietus, jr cujus nomine hec fan&a Synodus eft con- gregata, nobis & vobis & :0ti populo Chri ftíano hic veram dile&tionem: & pacem, acin futuro fzculo vitam æternam donare digne- tur , qui cum Patre & Filio regnat beneditus in fzcula. Amen. ritate, etiamfi papali, non obflantibus quibu-- Ícumque conflitutionibus editis vel edendis , aut aliis in contrarium facientibus, ac^ $ de. ipfis eller de verbo ad verbum facieńda meme tio specialis, ant. juramento firmata exiftant, quibus ex certa fcientia derogat, & decernit, nulla & irrita effe, nuiliufque roboris vel mos. menti ipfo jure; contrarium vero attentantes, fint tam aive quam paffives quoad ele&io- siem Romani pontificis, & ad quafcumque alias dignitates inhabiles, & omnibus habitis diguitatibus perpetuo privati, & infamiz na- gam ac eiiam excommunicationis fententiam incurrant ipfo fa&o. Quod fi forfan aliqua tam ele&us prætenfus, quam ifi ‘adhærentes, & eum pro tali gerentes, fupradidtas peenas ine curiant pari modo. Abfolutionem vero om- nium & fingulorum , qui præmiffas feuteniias aut.earum, aliquam incnrrerint quoquo modo, di&a: Synodus tantummodo, preterquam. in. mortis articelo, fibi refervat. Decernens pra- fens decretum ligare , afficere, vim & effe. &un habere atque foriiri, pofi quadraginta díes continuos proxime fecuturos a die pu- blicarionis ejufdem . TV a. 

Strana 33
EUGENIUS BASILEENSE. 33 P. TV. SIGISMUNDUS 34 mez tono A ANNO IV. VI. CHRISTÉ : 1432. Ne wi juramenti. aut promuffonis alicui fatfe aliqui aftriétos fà putent ut ad Concilium venire mon poffint. Item ordinat, fiatuit, decernit & declarat , quod quicumque & finguli Cźrdinales , Parri. archæ , Archiepilcopi, Epifcopi, Abbates , Præ- lati, reges, principes, duces, marchiones , co- xnites , barones , vicarii £cclefiz Romana, valfalli, communitates, Romanz curie. offi ciales , fummi Pontificis familiares, five alii cujulcumque conditionis exiftant, five quibu. fcumque nominibus cenfeantur, propter jura. menta, promiffiones, vel quasliber alias obli. gationes, prefato fummo Pontifici, feu alteri ad hoc ejus mandato deputato ant deputan- do, feu quibufvis aliis quomodoliber fuper qua- .cumque re.vel.caufa, & fub quacumque ver- borum forma: przflita feu præftanda, nulia- 'fenus obligantur & adftringunser, aut fe im- editos a veniendo ad hoc facrofan&um Con- cilium occafione did&iorum juramentoram ; pro- amni(honum , vel aliarum obligationum, præ- 4eudere poffunt; 2ut poterunt in fuiuruny, “quo minus abfque. perjurii feu infamiz nora ad ipfam .Synodnm:. teneantar sccedere, qui jure, aut. confuetndine funt adílricti, Cere- (fi. vero qui yocati '& requifiti fuerint , & om- im. predictorum "procuratores , obedire & re dp éilio ^ & libere accedere pof- & eidem: licite 'intereffe . © pr caflat , "irritat 8x ritis . & nollis ha. De Bulle plumbez , Item, ut gelła in ipfa Synodo darabiliort teflimonio roborentur, flatuit & ordinat ipfa ocefferust. Quod Pape, durante Concilio ,. non poffit. eyeave Cardinales , nec. creatos. publicare , Item, cum multiplicatio Cardinalium - fix EccleGz difpendioía & onerofa, propterea & ex aliis rationabilibus & legitimis caufis eau dem ían&dam Synodum moventibus, ftausit ,, ordinat, atque eX certa fcientia hoc irrefra- gabili decreto decernit ipfa fan&a Synodus, quod durante hoc facro Concilio, Romanus poniifex 2 loco iflius facri Concilii abfens . perfonalíter, non debeat nec polit aliqnem , B vel aliquos, cujufcumque dignitatis , conditio- nis, gradus, feu ftatus exiffant, im fanta Romanz .Ecclefiz Cardinalem, vel Cardinales , quovis modo aur quocumque quefito clore vel cauía zífumere, pronuntiare lecrete aut pu- 'blice, aut pronuntiatos feu aflumpios fecrero publicare. Et fi fecus attentatum. fuerit, ex nnoc in anrea irritum fit & inane, nullivfque roboris ve] momenti. Quod f forfan taliter de fa&o affumpti aut pronuntiati fe pro Car- dinalibus gerere aut. nominare præfumpferint , quibsícumque dignitatibus privati ; & ad omnes & fogulss futuras inhabiles, ac quicumque eos pro Cardinalibus gerentes & reputantes, .exnunc proni exiunc fentemiia excommunica- ANNO CHRISTI 1432. Ciionis innodati fit ipfo fadho, a qua præter- quam in roorüs articolo, nifi a prefata. Sy. nodo, abíoiutionis five habilitationibus bene- ficium: obtinere noo poffint. “1 Datum. in- fefione publica *eju(dem fandi Synodi ;:in-Ecciefia. majori, Bafileenfi. folem- ata V duodecimo Kalendas julii, millefimo. quadringentefimo , zti- BA. “ Sacrofandta Genevalis Ssnodus Bafileenfis „sn CSpiritu fancło legitime cangregata, univerfa- lem Ecclefram veprafentans, dilečto filio AL phonfa, fanft: Euflachii fanfic Romane Eco clefia diacono Cardinali, Apofiolice fedis Legato , civitatis Avinionenfis &'- comitatus * Venay- cini in, fpiritualibus © temporalibus pra ao- bis d' fanéla matre Ecclefia vicario genera W, falutem & omnipotentis Dei bemedit}ias mem « Synodus, quod de cetero in litteris fuis au- - theoticis utatur Bulla plumbea pendente cum chordula cannabis aut ferici, prout varieta- In pacis Au&ore hæc fanda Synodus congre. gata, cum univerfi populi Chrifliani pacem & tes caufarum & rerum, fuper quibus littere p tranquillitatem cxoprans per diverfas mundi par- eædem conficientur , poftulabit, in uno mif- fione Spiritus fancti in fpecie columbæ, in alio vero lateribus, horum verborum , Sacro- fan&a Generalis Synodus Baüleenfis, fculptu- xas continente, decernens -eifdem plenam & omnimodam fidem adhibendam fore. Concil. General, 'Tom, XXIX. tes ad procurandum eaquz pacis funt, &e fcan- dalis obviandum , fuz folicitudinis opus impen dant , Ecclefim proprium patrimonium ab hoe procurandz pacis & tranquillitatis ftudio expers effe nullatenus decuit, quinimmo ipfam debet fpecialis inruitus cura. fovere. Cum itaque ad ipfius facrz Synodi notitiam fide dignorum fit relatione. deductum , quod civitas Avinionenfis, quz fan&æ Dei Ecclefie femper Gdelifima & oblequentitfma fuit, certis urgenibus rationi- bus & caufis ueceffariis, Vicarium per fummum Pontificem ad ipfius regimen deftinatum fe ad- c mit, * celebrata in Ecclefia majori Baf- leenfi dio Veneris ae. "menfis Ja- mii, anno § Mativitate » c. * Veaayfini . 

Strana 34
EUGENIUS BASILEENSE. 33 P. TV. SIGISMUNDUS 34 mez tono A ANNO IV. VI. CHRISTÉ : 1432. Ne wi juramenti. aut promuffonis alicui fatfe aliqui aftriétos fà putent ut ad Concilium venire mon poffint. Item ordinat, fiatuit, decernit & declarat , quod quicumque & finguli Cźrdinales , Parri. archæ , Archiepilcopi, Epifcopi, Abbates , Præ- lati, reges, principes, duces, marchiones , co- xnites , barones , vicarii £cclefiz Romana, valfalli, communitates, Romanz curie. offi ciales , fummi Pontificis familiares, five alii cujulcumque conditionis exiftant, five quibu. fcumque nominibus cenfeantur, propter jura. menta, promiffiones, vel quasliber alias obli. gationes, prefato fummo Pontifici, feu alteri ad hoc ejus mandato deputato ant deputan- do, feu quibufvis aliis quomodoliber fuper qua- .cumque re.vel.caufa, & fub quacumque ver- borum forma: przflita feu præftanda, nulia- 'fenus obligantur & adftringunser, aut fe im- editos a veniendo ad hoc facrofan&um Con- cilium occafione did&iorum juramentoram ; pro- amni(honum , vel aliarum obligationum, præ- 4eudere poffunt; 2ut poterunt in fuiuruny, “quo minus abfque. perjurii feu infamiz nora ad ipfam .Synodnm: teneantur. sccedere, qui jure, aut. confuetndine funt adílricti, Cere- (fi. vero qui yocati '& requifiti fuerint , & om- im. predictorum "procuratores , obedire & re dp éilio ^ & libere accedere pof- & eidem: licite 'intereffe . © pr caflat , "irritat 8x ritis . & nollis ha. De Bulle plumbez , Item, ut gelła in ipfa Synodo darabiliort teflimonio roborentur, flatuit & ordinat ipfa ocefferust. Quod Pape, durante Concilio ,. non poffit. eyeave Cardinales , nec. creatos. publicare , Item, cum multiplicatio Cardinalium - fix EccleGz difpendioía & onerofa, propterea & ex aliis rationabilibus & legitimis caufis eau dem ían&dam Synodum moventibus, ftausit ,, ordinat, atque eX certa fcientia hoc irrefra- gabili decreto decernit ipfa fan&a Synodus, quod durante hoc facro Concilio, Romanus poniifex 2 loco iflius facri Concilii abfens . perfonalíter, non debeat nec polit aliqnem , B vel aliquos, cujufcumque dignitatis , conditio- nis, gradus, feu ftatus exiffant, im fanta Romanz .Ecclefiz Cardinalem, vel Cardinales , quovis modo aur quocumque quefito clore vel cauía zífumere, pronuntiare lecrete aut pu- 'blice, aut pronuntiatos feu aflumpios fecrero publicare. Et fi fecus attentatum. fuerit, ex nnoc in anrea irritum fit & inane, nullivfque roboris ve] momenti. Quod f forfan taliter de fa&o affumpti aut pronuntiati fe pro Car- dinalibus gerere aut nominare præfumpferint , quibsícumque dignitatibus privati ; & ad omnes & fogulss futuras inhabiles, ac quicumque eos pro Cardinalibus gerentes & reputantes, .exnunc proni exiunc fentemiia excommunica- ANNO CHRISTI 1432. Ciionis innodati fit ipfo fadho, a qua præter- quam in roorüs articolo, nifi a prefata. Sy. nodo, abíoiutionis five habilitationibus bene- ficium: obtinere noo poffint. “1 Datum. in- fefione publica *eju(dem fandi Synodi ;:in-Ecciefia. majori, Bafileenfi. folem- ata V duodecimo Kalendas julii, millefimo. quadringentefimo , zti- BA. “ Sacrofandta Genevalis Ssnodus Bafileenfis „sn CSpiritu fancło legitime cangregata, univerfa- lem Ecclefram veprafentans, dilečto filio AL phonfa, fanft: Euflachii fanfic Romane Eco clefia diacono Cardinali, Apofiolice fedis Legato , civitatis Avinionenfis &'- comitatus * Venay- cini in, fpiritualibus © temporalibus pra ao- bis d' fanéla matre Ecclefia vicario genera W, falutem & omnipotentis Dei bemedit}ias mem « Synodus, quod de cetero in litteris fuis au- - theoticis utatur Bulla plumbea pendente cum chordula cannabis aut ferici, prout varieta- In pacis Au&ore hæc fanda Synodus congre. gata, cum univerfi populi Chrifliani pacem & tes caufarum & rerum, fuper quibus littere p tranquillitatem cxoprans per diverfas mundi par- eædem conficientur , poftulabit, in uno mif- fione Spiritus fancti in fpecie columbæ, in alio vero lateribus, horum verborum , Sacro- fan&a Generalis Synodus Baüleenfis, fculptu- xas continente, decernens -eifdem plenam & omnimodam fidem adhibendam fore. Concil. General, 'Tom, XXIX. tes ad procurandum eaquz pacis funt, &e fcan- dalis obviandum , fuz folicitudinis opus impen dant , Ecclefim proprium patrimonium ab hoe procurandz pacis & tranquillitatis ftudio expers effe nullatenus decuit, quinimmo ipfam debet fpecialis inruitus cura. fovere. Cum itaque ad ipfius facrz Synodi notitiam fide dignorum fit relatione. deductum , quod civitas Avinionenfis, quz fan&æ Dei Ecclefie femper Gdelifima & oblequentitfma fuit, certis urgenibus rationi- bus & caufis ueceffariis, Vicarium per fummum Pontificem ad ipfius regimen deftinatum fe ad- c mit, * celebrata in Ecclefia majori Baf- leenfi dio Veneris ae. "menfis Ja- mii, anno § Mativitate » c. * Veaayfini . 

Strana 35
ANNG CHRISTI i; 3432. 9 Vevayfin , Venaylihi o F manda eite vite merita, & apud ? maiudatum fama - e EUGEMIUS CONCI 35 | во. mittere non debere prat . dem inmmut Pontificem. ambaxiatas defliaave- , pro utili && falubri gnbernarone ctuttatis ; ejufdem , ac comiratus * Veuayeini eidem adja- centis, fapplicirer poftulans ut dealio utili eis providererur. Vicarío., quód. buculque obtinere nequivit , nec (perat poffe obtinere , gaínimmo 1$ qui pro Vicario de(tinatus eft intendít & nititur fufcipere gubernationis ofücium invita civitate, congrepare fatagens mulitudinems Sutin ar- mataram . Unde fuper prasmillis informasione rc- cepia ex hís& aliis qua; honeflas cenfet cola- mo non promenda, de turbatione & periculo gravi ftatus civitatis illius & patria eft ex ve- rifimilibus & urgentibus rationibus dubizandum effeique nimis grave difpendiam , fifo avertere dignetur Áleiffimus ; Ecciefia perderet il- Jud sam nobile patrimonii [ui membrum , aut guerraram inquietudine turbaretar , Idcirco. bec fan&a Synodss hujufmodi periculis eupiens ob- wiare, civitatemque illam & comitatum in pas ce & quiete fovere , regimen & gubernationem civitatis ipfius & comitatus , uíquequo cum fummo Pontifice per ipfam fanSam Synodum, sel aliquo ejus nómine habiio pleniori {гайа- ta, foerit.aliter ordinatum , maxime atiento , quod propier jocorum diftantiam, 6 viarum di(ciimina nom poteft facile haberi recurfos zd dictum furomum Pontificem , & pericnlum. fit in moray -tibi, cujus future utili & fideli guber- sarioni fidem facit aliatura. terrarum Ecclefiz re- C gimen per te hadenus Gdelifime plurimumque utiliter ge&um , duxit ad honorem Dei , fandte matris Ecclefiz , ac hujus. facre Synodi , tenore praientium plenarie committendum , cum ples maria poleflate regendi & gubernandi- didam ci: ; vitatem ÁAvinionenfem & comitatum * Venayci- ni, omaermse in eifdem judiídidionem , me- gun & mixtum imperium, per tc vel alium fey alios exercendi , officiales amovendi etiamfi: pon- eifcali przfulgeant dignitate, & alios vel eof- dem in(tituendi , juramenta feu. promiffiones re- cipiendi, ac illa relaxandi cum quibufcumque femel vel pluries, quoties vifura tibi fuerit ope - portunum . Quafcumque peainias , fru&us , pro- ventus & emoluraenta , in lis civitate & comi tatu, ratione juris papalis, vel fan&z Roma na Eccleliz; aut quocumque jure vel titulo , pro tempore praeritó ,' prafenti , & faturo , cameræ apoftolicæ-debitas &v-debita; récipiendi & exigendi , ac recipi&exigi faciendt; contra- , di&ores quoslibet “vel. inobedientes/cenfaris-Ec- - clefiaflicis , & aiiis corópefcendi remediis op portunis, Et generaliter cim omnibus-illis pos. teftatibus & facuitaribus, quas bonæ'inem6riæ Francifcus Archiepifcopus iNarbonenfs^ faba Romana Ecclefie camerarius, afelicis recorda- tionis domino Martino Papa V. & alias habuit, dum ageret in humanis, licet etiam hic fpecifi- ce noa exprimantur. Mandans tibi in virtute endat, atque ad eun A baillivis, & alis official rte (quad B dit. 36 ibus quibufcumque quovis nomine cenfezntar , & aliis univerfis » quatenms tibi & per tc deputandis officialibus ad regimen eorundem , & nubi alteri pareant, obedíanr, & intendant, in omnibus & per om. nia , quemadmodum pra'fa:o Archiepifcopo Nar-. bonenfi, dum. viveret , & pro Ecclefia Romana dif civitatis & cOmüatus regimen & guber. nationem gereret , faciebant ,. & facere teneban= far quibufcumque promifüionibus ,' tsrameritis , obligationibus, & aliis quibufcemque difpofi- tionibus in contrarium facientihus, non obftat tibus nilo modo. Klec aamque fanda Synodus. Omnium) quorumcumque przdidis obviantium vim & effectum prælentium au&torítate fulpen- Et quidquid. per te ritć , fpiritualuice & temporaliter geftum, & ordinatum, a&um vel fententiatrum. fuerir, vel provifum , hac fantta Synodus ratum & gratum habebit, ac faciet au- ftore Domino inviolabiliter obfervari | Darum in felfione publica em(dem: fapftz Sy. nodi in Ecclefia majori Ba(leenG die Veneris " vigefma ments funif , anno Domiai millefimg quadringentefuno irigefimofccundo : SESSEOQ I, | SICISMUNDUS LIUM NU! 3 V, De caufis. Fidei. Spiritu fan&o legitime congregata, wniver- faitm Ecclefiam reprafentans , confiderans quod ipfa inter alia. frn&tuofa- opera ad bareles extir- peudum, &a Fide devíos ad cjufdem Fidei or- NO CHRISTI 1412- baillivis s fis 2, mens Julit. Нес По babira eft in. vigilia fae i Lau sentit §Acrofanda ‘generalis Synodus Baüleenfis, a thodoxz unionem reducendos, in Spiritu fandto. principaliter congregata dignofcitur , & propte- rea conftituit accommodum fore, immo nccef- farium , pro caufis Fidem coucernentibus,, in hoc facro Concilio tractandis & examinandis , de per- 'fonis idoueis providere: eapropter conftituit & deputai judices ad andiendum omnes 8 (inglur las caufas Fidem quomodolibet concernestes , venerabiles Francifcuma Papienfem , Gonradum D Ratifponenfem , Epifcopos, & diteftam filium Ecclefiæ foannem Abbatetn Cilietcienfera , quis bus in caufis hujufmodi per-deputatos ad hoc prius examinatis, ipfifque defignatis & remiffis dai poteflatem in pr&di&is caufis in hoc loco Concilii &extra, citandi 2c audiendi, cogao- fcendt , decidendi, & alia faciendi, quz addi- ;fkas caufas pertinent & periinebunt, wfqne ad -. fententiam diffnitivam exclufivé ; Et-ut eo fa- - ilius caufz " predíctz Tuam finem debitum cons fequanter , eadem fan&ta Synodus; ist phi judi- ces predidi, aut duo ex:eis; "tertio flarutis ho- ; Fis noh veniente, terminos in canfis hujafmo- di tanc. occurrenies y tenere & obférvari facere, & alias fummarie , fimpliciter x de plano: ac fi fan&æ obedientias & {ub penis juris, guarenusE ne firepitu & figura. judicii procédere valeant ; curam & regimen predium humeris tuis impo- flatuit & deccrnir. fitum reverenter. (ufcipias, ac diligenter čz Gide - liter exequafis, ntilizatem publicara, tranquil- jumque & pacificum flatum civitatis illius & comitams fic procurare folicite fludeas , iplume que regimen & gubernationem pro modo tuæ fapientiæ fie wiiliter gerere > ut apud Deum z tua laudis & gloriæ fufcipiat incremensa. Man- dat infuper omnibus officialibus , civibus, tnco- lis, & habitatoribus didz civitatis & comita- $us, capitaneis, nec non caftrorum callellanis; II. De procuratore. Fidei .- Item fant&ta Synodus predicte deputat & con- fiituit dile&um Ecclefie lium Nicolaum Amici , licentiatum in theologia, ià caufis Fidei prm- miffis Procuratorem. generalem , hoc durante Concilio , cuim poteftate fubütituendi de confen- fu & au&torítate judicum præditorum , quí nul- ’ lam- Caufarum Fidgt judice Precurator 

Strana 36
ANNG CHRISTI i; 3432. 9 Vevayfin , Venaylihi o F manda eite vite merita, & apud ? maiudatum fama - e EUGEMIUS CONCI 35 | во. mittere non debere prat . dem inmmut Pontificem. ambaxiatas defliaave- , pro utili && falubri gnbernarone ctuttatis ; ejufdem , ac comiratus * Veuayeini eidem adja- centis, fapplicirer poftulans ut dealio utili eis providererur. Vicarío., quód. buculque obtinere nequivit , nec (perat poffe obtinere , gaínimmo 1$ qui pro Vicario de(tinatus eft intendít & nititur fufcipere gubernationis ofücium invita civitate, congrepare fatagens mulitudinems Sutin ar- mataram . Unde fuper prasmillis informasione rc- cepia ex hís& aliis qua; honeflas cenfet cola- mo non promenda, de turbatione & periculo gravi ftatus civitatis illius & patria eft ex ve- rifimilibus & urgentibus rationibus dubizandum effeique nimis grave difpendiam , fifo avertere dignetur Áleiffimus ; Ecciefia perderet il- Jud sam nobile patrimonii [ui membrum , aut guerraram inquietudine turbaretar , Idcirco. bec fan&a Synodss hujufmodi periculis eupiens ob- wiare, civitatemque illam & comitatum in pas ce & quiete fovere , regimen & gubernationem civitatis ipfius & comitatus , uíquequo cum fummo Pontifice per ipfam fanSam Synodum, sel aliquo ejus nómine habiio pleniori {гайа- ta, foerit.aliter ordinatum , maxime atiento , quod propier jocorum diftantiam, 6 viarum di(ciimina nom poteft facile haberi recurfos zd dictum furomum Pontificem , & pericnlum. fit in moray -tibi, cujus future utili & fideli guber- sarioni fidem facit aliatura. terrarum Ecclefiz re- C gimen per te hadenus Gdelifime plurimumque utiliter ge&um , duxit ad honorem Dei , fandte matris Ecclefiz , ac hujus. facre Synodi , tenore praientium plenarie committendum , cum ples maria poleflate regendi & gubernandi- didam ci: ; vitatem ÁAvinionenfem & comitatum * Venayci- ni, omaermse in eifdem judiídidionem , me- gun & mixtum imperium, per tc vel alium fey alios exercendi , officiales amovendi etiamfi: pon- eifcali przfulgeant dignitate, & alios vel eof- dem in(tituendi , juramenta feu. promiffiones re- cipiendi, ac illa relaxandi cum quibufcumque femel vel pluries, quoties vifura tibi fuerit ope - portunum . Quafcumque peainias , fru&us , pro- ventus & emoluraenta , in lis civitate & comi tatu, ratione juris papalis, vel fan&z Roma na Eccleliz; aut quocumque jure vel titulo , pro tempore praeritó ,' prafenti , & faturo , cameræ apoftolicæ-debitas &v-debita; récipiendi & exigendi , ac recipi&exigi faciendt; contra- , di&ores quoslibet “vel. inobedientes/cenfaris-Ec- - clefiaflicis , & aiiis corópefcendi remediis op portunis, Et generaliter cim omnibus-illis pos. teftatibus & facuitaribus, quas bonæ'inem6riæ Francifcus Archiepifcopus iNarbonenfs^ faba Romana Ecclefie camerarius, afelicis recorda- tionis domino Martino Papa V. & alias habuit, dum ageret in humanis, licet etiam hic fpecifi- ce noa exprimantur. Mandans tibi in virtute endat, atque ad eun A baillivis, & alis official rte (quad B dit. 36 ibus quibufcumque quovis nomine cenfezntar , & aliis univerfis » quatenms tibi & per tc deputandis officialibus ad regimen eorundem , & nubi alteri pareant, obedíanr, & intendant, in omnibus & per om. nia , quemadmodum pra'fa:o Archiepifcopo Nar-. bonenfi, dum. viveret , & pro Ecclefia Romana dif civitatis & cOmüatus regimen & guber. nationem gereret , faciebant ,. & facere teneban= far quibufcumque promifüionibus ,' tsrameritis , obligationibus, & aliis quibufcemque difpofi- tionibus in contrarium facientihus, non obftat tibus nilo modo. Klec aamque fanda Synodus. Omnium) quorumcumque przdidis obviantium vim & effectum prælentium au&torítate fulpen- Et quidquid. per te ritć , fpiritualuice & temporaliter geftum, & ordinatum, a&um vel fententiatrum. fuerir, vel provifum , hac fantta Synodus ratum & gratum habebit, ac faciet au- ftore Domino inviolabiliter obfervari | Darum in felfione publica em(dem: fapftz Sy. nodi in Ecclefia majori Ba(leenG die Veneris " vigefma ments funif , anno Domiai millefimg quadringentefuno irigefimofccundo : SESSEOQ I, | SICISMUNDUS LIUM NU! 3 V, De caufis. Fidei. Spiritu fan&o legitime congregata, wniver- faitm Ecclefiam reprafentans , confiderans quod ipfa inter alia. frn&tuofa- opera ad bareles extir- peudum, &a Fide devíos ad cjufdem Fidei or- NO CHRISTI 1412- baillivis s fis 2, mens Julit. Нес По babira eft in. vigilia fae i Lau sentit §Acrofanda ‘generalis Synodus Baüleenfis, a thodoxz unionem reducendos, in Spiritu fandto. principaliter congregata dignofcitur , & propte- rea conftituit accommodum fore, immo nccef- farium , pro caufis Fidem coucernentibus,, in hoc facro Concilio tractandis & examinandis , de per- 'fonis idoueis providere: eapropter conftituit & deputai judices ad andiendum omnes 8 (inglur las caufas Fidem quomodolibet concernestes , venerabiles Francifcuma Papienfem , Gonradum D Ratifponenfem , Epifcopos, & diteftam filium Ecclefiæ foannem Abbatetn Cilietcienfera , quis bus in caufis hujufmodi per-deputatos ad hoc prius examinatis, ipfifque defignatis & remiffis dai poteflatem in pr&di&is caufis in hoc loco Concilii &extra, citandi 2c audiendi, cogao- fcendt , decidendi, & alia faciendi, quz addi- ;fkas caufas pertinent & periinebunt, wfqne ad -. fententiam diffnitivam exclufivé ; Et-ut eo fa- - ilius caufz " predíctz Tuam finem debitum cons fequanter , eadem fan&ta Synodus; ist phi judi- ces predidi, aut duo ex:eis; "tertio flarutis ho- ; Fis noh veniente, terminos in canfis hujafmo- di tanc. occurrenies y tenere & obférvari facere, & alias fummarie , fimpliciter x de plano: ac fi fan&æ obedientias & {ub penis juris, guarenusE ne firepitu & figura. judicii procédere valeant ; curam & regimen predium humeris tuis impo- flatuit & deccrnir. fitum reverenter. (ufcipias, ac diligenter & Gide - liter exequafis, ntilizatem publicara, tranquil- jumque & pacificum flatum civitatis illius & comitams fic procurare folicite fludeas , iplume que regimen & gubernationem pro modo tuæ fapientiæ fie wiiliter gerere > ut apud Deum z tua laudis & gloriæ fufcipiat incremensa. Man- dat infuper omnibus officialibus , civibus, tnco- lis, & habitatoribus didz civitatis & comita- $us, capitaneis, nec non caftrorum callellanis; II. De procuratore. Fidei .- Item fant&ta Synodus predicte deputat & con- fiituit dile&um Ecclefie lium Nicolaum Amici , licentiatum in theologia, ià caufis Fidei prm- miffis Procuratorem. generalem , hoc durante Concilio , cuim poteftate fubütituendi de confen- fu & au&torítate judicum præditorum , quí nul- ’ lam- Caufarum Fidgt judice Precurator 

Strana 37
ANNO CHRISTI 1433, EUGENIUS BASIL By , lam eaufans promoveaf , putationem Fidei faerit examinats & admiffa. HIT Depudansuy judicer ed examinandum sanfas generaliser Item di&a fanda Synodus, ne inter ceteros überes frn&us, pro quibus procurandis {pmmo- pere deludar, juítitla indebite gravatis, pro quaad eandem confluunt , miniftrando deficiat aut ipfius execurio plus debito negligamur, vo- Judices alli. lens in. prami(lis opportunis remediis providere Precognito- yes canfe- yum, xibus: carundem. diam > pedi ‘snoda referva- conftituit, ordinat, & deputat judíces feu com- miffarios «d audiendum omnes caufas , ad di- &ara. fanctam Synodum devolutasífeu devolven. das, deductas feu dednucendas, caufis concernen- tibus Fidem exceptis, venerabiles Berengarium Petragoricen(em . Petrum Auguttenfem , provin- cie Maguatinz ; & Delphinum Parmenfem , E- pifcopos ,; quibus in caufis premiffis per deputé- tos ad hoc prius examinatis , ipfifque remiflis & defignatis, dat poreflatem , non. obflanribus feriis , in loco Concilii G& extra citandi, audien- di, cognoícendi , referendi & difaniendi , &a- lia faciendi-quæ ad di&as caufas pertinent & pertinedunt . Et ut eo facilius caufz feu ne- getia ad debitum finem perveniant , eadem fa- cra Synodus , ut tres aut duo ex ipfis, tertio Ítatutis horis non venieate, terminos in caufis hujufmodi tune occurrentes tenere & obferva- rÉ facere , &- alias fecundum | qualitatem | eau- farum procedere valeant , flatuit & decernit, "caufis; tamen . Ecelefiarum.. cathedralium. majo- :caufarum , etiam ca- EU c duajornm ; fub qüacumque pote- - Mate in. Generali Congregatione di&is judici- ‘bus feu aliis commiffazíis hactenus fa&as, nec nifi primum per de. A feu diffiniri debeant, & quas tra&andas feu rs a omues com- EENSE, SIGISMONDUS 2 8 iM in Generali Congregatione * referandas, aut abf- que relatione pramiffa cognitione decidendas © ANNO mE judicavetint, ad ipfos judices remiricre. habeant * forte à re- defignatas, fub modificatione procedendi pre. Jerendas - dida. Ert nifi ad eos fic ( ut promittitur ) remiffz fucrint, de ilis íe non impediant quo- vis modo. V. Quod altra tres menfes poteflas iudicum mon, duret . Iter, decernit hzc fan&a Synodus, quod В рой tres menfes continuos a die préfentis pu- blicationis computandos , tam judicum pro Fide, quam pro aliis caufis prediis audien- : dis, deputatorum pariter & przcognitorum por teflas finiatur, Sit tamen jn poteftate dicte Generalis Congregationis , in locum quorum. libet predictorum etiam citra feffionem publi. cam, quos decreverit, deputare, Vt Ae incorporati trabantur ad judicsusm extra lo- cum bujus Concilii . item , ftatuit & diffiait, quod nullus huic Cfíacro Concilio per fe vel fuum procuratorem legitime admiffum incorporatus , etiam procue rator ipfe aur iacorporandus, in futurum a tempore arrepti itineris fine fraude continaati, animo ad hanc Bafücenfem Synodum venien- di, pro quacumque çaufa feu lite mota feu movenda, aut quavis alia occafione, ad Ro- mánam curiam. íeü coram quocumque judice rio vel; delegato; extra. locum Concilii , - conitra- ipfos: Invitos, aut. aliquem eorundem gentarnm fuerit , quovis mode per * quzcum- ? que, quavis, etiam fammi Pontificis , auto. ritate, decernit irritum. &. inane , nullinfque ;mon proceffus exinde fecutos, ac etiam in an- D roboris exiftere, fen. momenti, Nihilo minus sea per eofdem coatinuandos IY. Ordinatio præcognitoran . Ítem , ne judices prædi&i quasliber caufas ad hoc facrum Concilium delatas feu deferen- das, paffim & indiflinde , importuoitatem pe- tentium devicti , audiendas recipian: , fed potius de qualitate. ipfaruim ratio habeatur, hzcían. &ta Synodus conflituit & deputat dilectos Ec- clefiæ filios, Julianum Apoftolica: Sedis Lega- tum fanüj Angeli, & Dominicum fanáz Ma. Бас fand&a Synodus offert fe paratam de om- nibus fuppolitis ejuldem aut aliquo eorum, querulantibus, feu a&tonem movere volentibus miniftrare jafiisie complementum. Vil Ordinatur auditor ordinarius camera. Item, hac fan&a Synodus deputat & con, .flituir dile&am Ecclefiæ &lium Henricum Fie- ckel Apoftolici palatii caufarum auditorem, hojus facri Concilii judicem & anditorem or- riz in via Lata, facrofandtz Bomane Eccle. E dinarium: dans & concedens eidem omnem > fix diaconos Cardinales, & quemvis ‘præfi- dentem nunc & in futurum pro tempore exi- flentem, & venerabilem Francilcum Geben- nenfem Epifcopum; ac dile&tuci Ecclefie fi. lium Henricum Fleckel , palatii Apoflolici cau- Íarum auditorem, dictarum caufarum preco- gnitores, dans & concedens quinque przdictis vel majori parti, aliis (e abfentaniibus vel non coníenientibus, poteftatem. caufas. hujufmodi primum diligenter examinandi & difcernendi, «uz aut quális illarum in hoc facro Concilio paCarb, audiri , coynafíci. decenter poffint , Concil, General. Tom. XXIX, poteilatem feu juriśdiftionem , quam in Ro- mana. curia de jure feu confuetudine exercer, feu exercere haber Apoflolicg cameræ audi- tor. VIII. Soldanus conflstuitur . Tem , conilituit & deputat dilelum Zcctefiæ filium Titianum de Laude foldanum ; cam po- ieilate quam haber foldanus cura Koman, 2 ix rte, invitus trahi. feu. evocari, aur procedi pofüt. Sí. quid - vero in.contrariumiat- | * quemeur- gue 

Strana 38
ANNO CHRISTI 1433, EUGENIUS BASIL By , lam eaufans promoveaf , putationem Fidei faerit examinats & admiffa. HIT Depudansuy judicer ed examinandum sanfas generaliser Item di&a fanda Synodus, ne inter ceteros überes frn&us, pro quibus procurandis {pmmo- pere deludar, juítitla indebite gravatis, pro quaad eandem confluunt , miniftrando deficiat aut ipfius execurio plus debito negligamur, vo- Judices alli. lens in. prami(lis opportunis remediis providere Precognito- yes canfe- yum, xibus: carundem. diam > pedi ‘snoda referva- conftituit, ordinat, & deputat judíces feu com- miffarios «d audiendum omnes caufas , ad di- &ara. fanctam Synodum devolutasífeu devolven. das, deductas feu dednucendas, caufis concernen- tibus Fidem exceptis, venerabiles Berengarium Petragoricen(em . Petrum Auguttenfem , provin- cie Maguatinz ; & Delphinum Parmenfem , E- pifcopos ,; quibus in caufis premiffis per deputé- tos ad hoc prius examinatis , ipfifque remiflis & defignatis, dat poreflatem , non. obflanribus feriis , in loco Concilii G& extra citandi, audien- di, cognoícendi , referendi & difaniendi , &a- lia faciendi-quæ ad di&as caufas pertinent & pertinedunt . Et ut eo facilius caufz feu ne- getia ad debitum finem perveniant , eadem fa- cra Synodus , ut tres aut duo ex ipfis, tertio Ítatutis horis non venieate, terminos in caufis hujufmodi tune occurrentes tenere & obferva- rÉ facere , &- alias fecundum | qualitatem | eau- farum procedere valeant , flatuit & decernit, "caufis; tamen . Ecelefiarum.. cathedralium. majo- :caufarum , etiam ca- EU c duajornm ; fub qüacumque pote- - Mate in. Generali Congregatione di&is judici- ‘bus feu aliis commiffazíis hactenus fa&as, nec nifi primum per de. A feu diffiniri debeant, & quas tra&andas feu rs a omues com- EENSE, SIGISMONDUS 2 8 iM in Generali Congregatione * referandas, aut abf- que relatione pramiffa cognitione decidendas © ANNO mE judicavetint, ad ipfos judices remiricre. habeant * forte à re- defignatas, fub modificatione procedendi pre. Jerendas - dida. Ert nifi ad eos fic ( ut promittitur ) remiffz fucrint, de ilis íe non impediant quo- vis modo. V. Quod altra tres menfes poteflas iudicum mon, duret . Iter, decernit hzc fan&a Synodus, quod В рой tres menfes continuos a die préfentis pu- blicationis computandos , tam judicum pro Fide, quam pro aliis caufis prediis audien- : dis, deputatorum pariter & przcognitorum por teflas finiatur, Sit tamen jn poteftate dicte Generalis Congregationis , in locum quorum. libet predictorum etiam citra feffionem publi. cam, quos decreverit, deputare, Vt Ae incorporati trabantur ad judicsusm extra lo- cum bujus Concilii . item , ftatuit & diffiait, quod nullus huic Cfíacro Concilio per fe vel fuum procuratorem legitime admiffum incorporatus , etiam procue rator ipfe aur iacorporandus, in futurum a tempore arrepti itineris fine fraude continaati, animo ad hanc Bafücenfem Synodum venien- di, pro quacumque çaufa feu lite mota feu movenda, aut quavis alia occafione, ad Ro- mánam curiam. íeü coram quocumque judice rio vel; delegato; extra. locum Concilii , - conitra- ipfos: Invitos, aut. aliquem eorundem gentarnm fuerit , quovis mode per * quzcum- ? que, quavis, etiam fammi Pontifcis, auto. ritate, decernit irritum. &. inane , nullinfque ;mon proceffus exinde fecutos, ac etiam in an- D roboris exiftere, fen. momenti, Nihilo minus sea per eofdem coatinuandos IY. Ordinatio præcognitoran . Ítem , ne judices prædi&i quasliber caufas ad hoc facrum Concilium delatas feu deferen- das, paffim & indiflinde , importuoitatem pe- tentium devicti , audiendas recipian: , fed potius de qualitate. ipfaruim ratio habeatur, hzcían. &ta Synodus conflituit & deputat dilectos Ec- clefiæ filios, Julianum Apoftolica: Sedis Lega- tum fanüj Angeli, & Dominicum fanáz Ma. Бас fand&a Synodus offert fe paratam de om- nibus fuppolitis ejuldem aut aliquo eorum, querulantibus, feu a&tonem movere volentibus miniftrare jafiisie complementum. Vil Ordinatur auditor ordinarius camera. Item, hac fan&a Synodus deputat & con, .flituir dile&am Ecclefiæ &lium Henricum Fie- ckel Apoftolici palatii caufarum auditorem, hojus facri Concilii judicem & anditorem or- riz in via Lata, facrofandtz Bomane Eccle. E dinarium: dans & concedens eidem omnem > fix diaconos Cardinales, & quemvis ‘præfi- dentem nunc & in futurum pro tempore exi- flentem, & venerabilem Francilcum Geben- nenfem Epifcopum; ac dile&tuci Ecclefie fi. lium Henricum Fleckel , palatii Apoflolici cau- Íarum auditorem, dictarum caufarum preco- gnitores, dans & concedens quinque przdictis vel majori parti, aliis (e abfentaniibus vel non coníenientibus, poteftatem. caufas. hujufmodi primum diligenter examinandi & difcernendi, «uz aut quális illarum in hoc facro Concilio paCarb, audiri , coynafíci. decenter poffint , Concil, General. Tom. XXIX, poteilatem feu juriśdiftionem , quam in Ro- mana. curia de jure feu confuetudine exercer, feu exercere haber Apoflolicg cameræ audi- tor. VIII. Soldanus conflstuitur . Tem , conilituit & deputat dilelum Zcctefiæ filium Titianum de Laude foldanum ; cam po- ieilate quam haber foldanus cura Koman, 2 ix rte, invitus trahi. feu. evocari, aur procedi pofüt. Sí. quid - vero in.contrariumiat- | * quemeur- gue 

Strana 39
EUGENIUS 39 P. IV. OC R2 ANNO IX CRRISTI 4320 fellorem, Luce xo. u af, pluma- libus . ba#. Barardi. De aliis officiariis, ftem , de ceteris officiariis in hac facra Sy- nodo necelfariis ordinerur & difponatur in Congregatione Generali: & quæcuimque ibi- dem fuper deputatione corundem officialium afta feu ordinata fuerint, ejufdem firmiratis & au&oruatis exfflant , ac fi fa&a tuiffenr in. publica feffione . X Depusaniur notarii . Uem, quia plures notarii & fcribe in ea dem fanda Synodó ad conícribendum 2a ,, qufdein funt neceffarii, citra aliorum per ip- „ iam fanctam Synodum in aliis fcthonibus de- puratórum revocationem , magiftros Enfeliaum de Guifcardis de Blenfaco juris canonici pro- Gerardum Koufelli , Georgium Frey de Vilshoven, Conradum Kneulin de Dye. purgh , Petrum de Noxeto clericos Vercellen- fis, Noriomepbfis, Patavientis, Maguntinenfis, & Placentinenfis diæcefis, notarios & fcribas ejufdem ordinat & deputat. Datum Bafilez in {eflione publica ejufdem. ían&z Synodi, in Ecciefia majori" Bafi]eenfi € y; folemniter celebrata , quinto" idus. Augufti , anno a Nativitate Domini iillcfurio quadrin. 5 gentefimo trigefimofecmdo. RE SES SIO VL Nno Domini mitlefimo guadringentefimo X irigefimofecundo, die Sabbati fexta men- fis Septembris , fait in. Eccleftéa majori Bafi- leenfi , in qua fefhones celebrari folenr , fexta hujus facrz Synedi Bafileenfis feffio. celebrata hoc modo. Primo videlicer Miffa folemni dc beata Virgine Maria per dominum Philiber- tum Epifcopum Conflantienfem præfidentem CONCILIUM A 5 siter & humani. * Deinde produ&is SiGISHUNDUS IMP. 40 diffolutíonem hujus facri Concilii de fafto revocaret, ficus de fa&o proceflerat; qua notorie eniverfalens fcandalizat, Ecclefiam & populum Chriftianum: & ipfam revoca- tionem , quemadmodum & dilfolutionem fecerar, per diverfas mundi partes traofmit- teret & publicaret, ab omnique impedinien- to dici Concilii penitus defifterez ; quinias- zo eidem ( ut debebat ) faveret & affifte- ret, omniaque præberet fubfidia & auxilia opportuna : necnon infrà trium menfinnt fpatium peremptorie przxum & affignatum ( & corporalis ipfius difpofitio paterewr ) períonaliter ventret : fin autem , perionam vel perfonas loco & vice fui deflinaret & tranfmitivret cum plenaria poteflatc ad om- nia & fingula in hoc Concilio: perageuda , u(que ad totalem conciulionem fpfius, per omaes & fingulos adus gradatim & fuccef five. Et didus dominus Eugenius Papa IV. €a fuper quibus monitus fuit, facere non curaverit, fed in fua pretenfa diffolutionc perfeveraverit , & etiam perfeveret ; ac om- nem perturbationem & everfionem hujus fa- cri Concilit mulstipliciter znoliatur, nec in- fra términum præfxum venerit aut miferit ; idcireo nos promotores hujus facri Concilii producentes memoraturn decretum monitio- nis & citationis ac exfecutionem lcgitime & debite fattam y "perimus , " fapplicamus: in- flantifime j:& requirimus , didum dominnm Eugenium "Papam XV. per-hánc- facram Sy- nodum: decerni: & declarari cGntuimacem in prédi&is; arque ad ulteriora debite proces di, prout ncceffitates Ecclefie Dzi exigunt & requirunt, àc prour eil diviai juris pa- per eos monitione & citatione contra dominu m noftrum Papam Eugenium modernum & do- finos Cardinales, cum duobus Inftrumentis exfecutionis ejufdem , etiam perito & inftanter requifito , per facrofan&um Concilium præfa- tum dominum noftrum» Papam contumacem reputari, & ad wulrtriota procedi, predi&us dominus Epifcopus Conftantien(is preefidens , ?) ” 35 23 » » 29 » 35 sy 3 T „ 37 29 2 3 $5 22 33 3? > 33 selebrata , & demum fuffragiis , AntiphonaD de mandato Concilii injaoxit reverendis in Exaudi, ac Litaniis cum Evangelio fecundum Lucam, Dixit Jefus difeipulis’ furs : Qui os au- die, me audit: © qui vos fpernit , me fpernit : ac hymno, emi creador Spiritus, Ye cum verficufo & colle&a decantatis: affiftentibus dominis Legato Placentino & Firmano Cardi. nalibus cum triginta duobus aliis .Przlatis in eorum mitrís plants & ? pluvialibus exliftenti- bus; & domino ducc W'ilelmo Bavaria’ :pro- gc&ore hujus facri Concilii, venerabiles” viri magiltri Nicolaus Amici , & Hugo ® Berardi, promotores hojus facri Concilii , per organum inagiftri Hugonis fuam pctitionem fecerunt in fetiptis, ut. fequitur Promotoves Concilii dent petitionem . » Reverendiffimi Patres , & vos aljj domi- » hi mei przftaniiffimt, facrofantum Gene- » rale Concilium in Spiritu fan&o legitime » cougregatum celebrantes , ac univerfalem s> Ecclefiam repsæfentantes, cum ex decreto »s lertiæ feffionis hujus facci Concilii (anAil- » fimus dominus no(ler Papa Eugenius cum +, omni revercatia & inflamia fucrit per vi- „ fcern milericordie Jefu Chrilli exhortatus,, » requilus, ac monitus, quatenus praienfam E Chiiflo patribus, & dominis dominis Petrago- ricenfi & Batifponeufi Epifcopis, ut interra- garent fi. dominus mofter Papa, aut aliquis pro eo poteftatem vel mandatum fufficiens habeus effe: indica. fe(hone , (e reprafenta- ret. Qui quidem: dómini ambo Epifcopi, vi- delicet Petragoricenlis & Ratifponentss, primo fuper gradus ante "altare dictz - feffionis ter eundem domintim noltrum: Papam“vocaverunr,. alta & intelligibili?voce fubhis verbis: ,, Eft- » ne aliquis hic “pré ‘domino Eugenio Papa » IV. cum legitima poreftate, cuius conte. „, macia nunc ąccufara elt? Comparear in hac +, feffione publica“ Similiter hoc idem fecee iunt ter ante majus portale. di&a: Ecclefiz . Die- inde fatta relatione per eofdem dominos Epiíco- pos domino Epifcopo przfidenti, quod nemi- nem pro przfato domino nofiro Papa repere- rant, accefferxnr ad di&am feffionem Nuntii & Oratores ipfius domini noli. Papz, vide- licet domini Tarentinus & Coloffen(is Archie. pilcopi, Epifcopus * Magdalonenfis, & domi- nus Antonius de fan&o Viro facri. palatii cau- farum auditor. Er ipfis fedentibus in. vadem juxta. dominum ducem protetlorem , di&us magifler Hugo alter. proinotorum , alio. bi affflemc, uina vice cuin soflantia pein ab cile ANNO CHRISTI 1432 € a, Mi Balonenfis . 

Strana 40
EUGENIUS 39 P. IV. OC R2 ANNO IX CRRISTI 4320 fellorem, Luce xo. u af, pluma- libus . ba#. Barardi. De aliis officiariis, ftem , de ceteris officiariis in hac facra Sy- nodo necelfariis ordinerur & difponatur in Congregatione Generali: & quæcuimque ibi- dem fuper deputatione corundem officialium afta feu ordinata fuerint, ejufdem firmiratis & au&oruatis exfflant , ac fi fa&a tuiffenr in. publica feffione . X Depusaniur notarii . Uem, quia plures notarii & fcribe in ea dem fanda Synodó ad conícribendum 2a ,, qufdein funt neceffarii, citra aliorum per ip- „ iam fanctam Synodum in aliis fcthonibus de- puratórum revocationem , magiftros Enfeliaum de Guifcardis de Blenfaco juris canonici pro- Gerardum Koufelli , Georgium Frey de Vilshoven, Conradum Kneulin de Dye. purgh , Petrum de Noxeto clericos Vercellen- fis, Noriomepbfis, Patavientis, Maguntinenfis, & Placentinenfis diæcefis, notarios & fcribas ejufdem ordinat & deputat. Datum Bafilez in {eflione publica ejufdem. ían&z Synodi, in Ecciefia majori" Bafi]eenfi € y; folemniter celebrata , quinto" idus. Augufti , anno a Nativitate Domini iillcfurio quadrin. 5 gentefimo trigefimofecmdo. RE SES SIO VL Nno Domini mitlefimo guadringentefimo X irigefimofecundo, die Sabbati fexta men- fis Septembris , fait in. Eccleftéa majori Bafi- leenfi , in qua fefhones celebrari folenr , fexta hujus facrz Synedi Bafileenfis feffio. celebrata hoc modo. Primo videlicer Miffa folemni dc beata Virgine Maria per dominum Philiber- tum Epifcopum Conflantienfem præfidentem CONCILIUM A 5 siter & humani. * Deinde produ&is SiGISHUNDUS IMP. 40 diffolutíonem hujus facri Concilii de fafto revocaret, ficus de fa&o proceflerat; qua notorie eniverfalens fcandalizat, Ecclefiam & populum Chriftianum: & ipfam revoca- tionem , quemadmodum & dilfolutionem fecerar, per diverfas mundi partes traofmit- teret & publicaret, ab omnique impedinien- to dici Concilii penitus defifterez ; quinias- zo eidem ( ut debebat ) faveret & affifte- ret, omniaque præberet fubfidia & auxilia opportuna : necnon infrà trium menfinnt fpatium peremptorie przxum & affignatum ( & corporalis ipfius difpofitio paterewr ) períonaliter ventret : fin autem , perionam vel perfonas loco & vice fui deflinaret & tranfmitivret cum plenaria poteflatc ad om- nia & fingula in hoc Concilio: perageuda , u(que ad totalem conciulionem fpfius, per omaes & fingulos adus gradatim & fuccef five. Et didus dominus Eugenius Papa IV. €a fuper quibus monitus fuit, facere non curaverit, fed in fua pretenfa diffolutionc perfeveraverit , & etiam perfeveret ; ac om- nem perturbationem & everfionem hujus fa- cri Concilit mulstipliciter znoliatur, nec in- fra términum præfxum venerit aut miferit ; idcireo nos promotores hujus facri Concilii producentes memoraturn decretum monitio- nis & citationis ac exfecutionem lcgitime & debite fattam y "perimus , " fapplicamus: in- flantifime j:& requirimus , didum dominnm Eugenium "Papam XV. per-hánc- facram Sy- nodum: decerni: & declarari cGntuimacem in prédi&is; arque ad ulteriora debite proces di, prout ncceffitates Ecclefie Dzi exigunt & requirunt, àc prour eil diviai juris pa- per eos monitione & citatione contra dominu m noftrum Papam Eugenium modernum & do- finos Cardinales, cum duobus Inftrumentis exfecutionis ejufdem , etiam perito & inftanter requifito , per facrofan&um Concilium præfa- tum dominum noftrum» Papam contumacem reputari, & ad wulrtriota procedi, predi&us dominus Epifcopus Conftantien(is preefidens , ?) ” 35 23 » » 29 » 35 sy 3 T „ 37 29 2 3 $5 22 33 3? > 33 selebrata , & demum fuffragiis , AntiphonaD de mandato Concilii injaoxit reverendis in Exaudi, ac Litaniis cum Evangelio fecundum Lucam, Dixit Jefus difeipulis’ furs : Qui os au- die, me audit: © qui vor fpernit , me fpernit : ac hymno, emi creador Spiritus, Ye cum verficufo & colle&a decantatis: affiftentibus dominis Legato Placentino & Firmano Cardi nalibus cum triginta duobus aliis .Przlatis in eorum mitrís plants & ? pluvialibus exliftenti- bus; & domino ducc W'ilelmo Bavaria’ :pro- gc&ore hujus facri Concilii, venerabiles” viri magiltri Nicolaus Amici , & Hugo ® Berardi, promotores hojus facri Concilii , per organum inagiftri Hugonis fuam pctitionem fecerunt in fetiptis, ut. fequitur Promotoves Concilii dent petitionem . » Reverendiffimi Patres , & vos aljj domi- » hi mei przftaniiffimt, facrofantum Gene- » rale Concilium in Spiritu fan&o legitime » cougregatum celebrantes , ac univerfalem s> Ecclefiam repsæfentantes, cum ex decreto »s lertiæ feffionis hujus facci Concilii (anAil- » fimus dominus no(ler Papa Eugenius cum +, omni revercatia & inflamia fucrit per vi- „ fcern milericordie Jefu Chrilli exhortatus,, » requilus, ac monitus, quatenus praienfam E Chiiflo patribus, & dominis dominis Petrago- ricenfi & Batifponeufi Epifcopis, ut interra- garent fi. dominus mofter Papa, aut aliquis pro eo poteftatem vel mandatum fufficiens habeus effe: indica. fe(hone , (e reprafenta- ret. Qui quidem: dómini ambo Epifcopi, vi- delicet Petragoricenlis & Ratifponentss, primo fuper gradus ante "altare dictz - feffionis ter eundem domintim noltrum: Papam“vocaverunr,. alta & intelligibili?voce fubhis verbis: ,, Eft- » ne aliquis hic “pré ‘domino Eugenio Papa » IV. cum legitima poreftate, cuius conte. „, macia nunc ąccufara elt? Comparear in hac +, feffione publica“ Similiter hoc idem fecee iunt ter ante majus portale. di&a: Ecclefiz . Die- inde fatta relatione per eofdem dominos Epiíco- pos domino Epifcopo przfidenti, quod nemi- nem pro przfato domino nofiro Papa repere- rant, accefferxnr ad di&am feffionem Nuntii & Oratores ipfius domini noli. Papz, vide- licet domini Tarentinus & Coloffen(is Archie. pilcopi, Epifcopus * Magdalonenfis, & domi- nus Antonius de fan&o Viro facri. palatii cau- farum auditor. Er ipfis fedentibus in. vadem juxta. dominum ducem protetlorem , di&us magifler Hugo alter. proinotorum , alio. bi affflemc, uina vice cuin soflantia pein ab cile ANNO CHRISTI 1432 € a, Mi Balonenfis . 

Strana 41
EUGENIUS 41 P qv. CHRISTI domino nofiro. Eugcnio Papa IV. Qui refpon- 2938 Bplef, 4. derunt, quod erant funplices Nuntii & Ora. tores domini noflri Papg. Ex tunc ipfe pro- moror, attento. quod di&t Orarores nollam faciebant fidem de mandato , nomine Concilii proteftatus eft de. nullitate a&orum & agen- dorum per eofdem. His itaque pera&is, do. minus Magdalonenfis Enifcopus, zlrer didło- zum Nuntiorum, narravit fe alias in princi- pio fni adventus litcras credentiales. dominis hic in Bafüea congregatis exhibuiffle & pra- fenisffe,. Et quod illa qua dicere intendebant , in eorum credentia continebantur .. Deinde BASILEENSE ei(dem dominis Muntiis & Oratoribus, an ha- Aut fupra, ante altare ter, & anle valvas Ec-—————5 ANNO bereet aliquod mandatum vel poteftatem a SIGISMUNDUS : IMP, 42 clefie etiam ter, cofdem dominos Cardinales aut aliquos pro ipfis vocaverunt. Ex faáa sorum relatione de premiffis, quod neminem ANNO CHRISTY 1453, invenerüpt , dominus auditor ? domini Legati & gr. Car- furrexit in medium , & dixit quod paratum dinalls fe offerebat exhibere mandatum fuffciens co- ram dominis a Concilio deputandis, pro quin- que dominis Cardinalibus vocatus, videlicet dominis de Cypro Arelatenfi , fandi Sixti, Rotomagenfi, & de Muonteforti: fimiliter al- legare caufas rationabiles, propter quas domi- ni, fierdenfis , qui jam habitus eft in Congre- gatione generali excufztus, necnon fanüi Pe- tri ad vincula, fan&i Euflachii, de Fuxo, & dominus Archiepifcopus ‘Tarentinus ibidem B de Anglia , Cardinales, merito pro excufatis quamdam fecit fupplicationem exhortatoriam, {umens pro themate. Obfecre vos in Domino, us digne ambulelis vocatione qua vocati eflir, de. fupplicando iterum, quod pro bono & utilitate Ecclefus fan&de Dei, & ad eviran- dum fcandala, domini dignarentur fuper(ede- re in negotia proceffus contra dominum Do- firum Papam & Cardinales. Qua fupylicatio- ne & requilitione fa&a, & habita inter do- minos aliquali deliberatione, dominus prælt- deas elfdem domioís Oraroribus refpondit , quod ínper propofitis per promotorem Conci- i, & per eofdem dominos petstis, domini de facro Concilio deliberaent, & tautum fa- habebuntur. Preterea magiftri Simon de Val. le, & Joannes de Ragufio Ordinis prædicata- rum, pro & nomine domiai Cardinalis Dono- nieafis ,, dixerunt fe habere mandamm fufii- ciens, & obtulerunt fe coram eifdem domi. nis deputatis producere velle. Similiter magi- fter Laurentius de Rotella obtulit fe rationa- bifibus de caufis excafaturom. dominum Car. dinalem de Columna, Et tandem: his pera- &is , Concilium per organum domini przí- dentis deputavit dominos Frifingenfem & Bel. licenfem Epifcopos, qui viderent & examina- rent produ&a per promotores , 6 petita; necson mandata dominorum Cardinalium , ac €erent quod totus mundus merito de Concilio C hujufmodi excufationes audirent , & omnia przdiéto deberet contentarí. Er tuuc domiaus Coloífen(is Árchiepifcopus, de hujufmodi gra- üofa refponfione regratiatus eft. Et his fic pera&is, domini Nuntii & Oratores. pradi&i à loco publicz íeffionis rccefferunt. & fe ah- fentarunt, Demum piomotores Concilii piz- di&i per organum magiftri Hugonis ( prout (upra ) accufarunt contemaciam dominorum Cardinalium , nt in fchedula quam in fnis .enebat maribus continetur, videlicet: ,, Item , confimili modo acchfamus contumaciam ,; feverendifimorum dominocum Cardioalium, » qui vigore didi decreti monití & citati » fuerunt * procedi petentes ad ulteriora , ot fupra, Jordani Epifcopi Sabinenfis , de Urlinisp vulgariter nominati, Antonii Epifcopi Oftica- fis , Bononicnfs vulgariter nuncnpati , Hugonis Epifcopi Praneítini, de Cypro vulgariter no- minati , Peiri tituli fan&ti Laurenti (n. Czelio monte presbyteri Cardinalis , de Fuxo valgari- ter nominau, Joannis tituli. fancti Laurentii m Locina presbyteri. Cardinalis Rotomagznfis; Ludovici tituli {ante Cecilie. preshyteri Car- dinalis Arelatenlis , Henrici fan&i Eufebii presbyteri Cardinalis de Anglia, Antonii ti- tuli [anti Marcelli presbyteri Cardinalis , Do- Toiniet tituli fanftorum Joannis & Pauli pres- byteri Gardinalis Ilerdenfis , foannis tituli fandi Peui ad vincula presbyteri Cardinalis , Concilio referrent. D'e quibus omnibus & (in: gulis premiffis, prefati promotores nomine Concilii perierunt, & quilibet eorum petit, ad perpetuam: rei memoriam , fibi fieri a no- bis notariis & aliis unum. vc! plura Intlrumens tum & Infirumenta. Datum in fefione publica ejufdem fan&z, &c. ut fupra. SESSIO VIL Quod. fedente Concilio, vacante. fede „Apofialiea > extra Concilium non procedatur dd elcétivnem Sactofanéta Generalis Synodus Bafileenfis , im Spiriu fao&o legitime congregata , univer- falera Ecclefam ræpræfentans , ad perpe. tuam iei memoriam. Udum hec fan&a Synodus (uper eledtio- Habita eft | ; - . . . . - ne Romani Pontificis, ia cafu vacatio. die v, No: nis fedis Apoftolicæ, hoc facro durante Con- cilio , quoddam edidit decretum | hujufmodi „dub tenore: Ad providentie Íípe&ar officium vem, anna 2433 pérfpicaci confideratione futura proipicere , - dc. ub babetur im quarta fefione: ideo non ef neceffe bie infevere . Yoannis tituli fandi Sixti. presbyteri Cardinalis g Wilcimi fanétz. Anaflafix presbyteri Cardinalis de Monteforti, Angeloi tüuli fan&i Marci presbyteri: Cardinalis ,' Francifci tiwali fantti Clementis presbyteri Cardinalis. Veacetiarum , Alphonfi fan&ti Euftachii diaconi Cardioalis, Lucidi fan&z Maris ín Cofmedin diaconi Cardiaalis de Comite , Ardecini fantorum Cofmæ č; Damian diaconi cardinalis Nova- rienlis, Profperi fan&i Georgit ad velum au- ream diaconi Cardinatis de Columna. Tunc vero dicti domini Petragoricenfis & | Ratifpo- menfis Epifcopi, de mandato facri Concilii, Prorogatio temporis Cardinalium veniendi ad Concilium tempore wacationis Papatys. Cum autem ex eodem decreto apud aliquos exorta fit dubitationis occafio, ne tempus de- cem dierum ad iatrandum conclave przfinitom, “fanæ Romanæ Ecclefiz Cardinalibus , per com: skurionem editara in Generali Concilio Lug: duncnfi | (aktem a tempore note vacationis in loco hujus Coucilii curreret & arctarer, quod ni- mis rigidum videretur, & terminus nimis bros vis propter mulios ex eifdem Cardinalibus, quí a laco 

Strana 42
EUGENIUS 41 P qv. CHRISTI domino nofiro. Eugcnio Papa IV. Qui refpon- 2938 Bplef, 4. derunt, quod erant funplices Nuntii & Ora. tores domini noflri Papg. Ex tunc ipfe pro- moror, attento. quod di&t Orarores nollam faciebant fidem de mandato , nomine Concilii proteftatus eft de. nullitate a&orum & agen- dorum per eofdem. His itaque pera&is, do. minus Magdalonenfis Enifcopus, zlrer didło- zum Nuntiorum, narravit fe alias in princi- pio fni adventus litcras credentiales. dominis hic in Bafüea congregatis exhibuiffle & pra- fentsffe, Et quod illa qua dicere intendebant , in eorum credentia continebantur .. Deinde BASILEENSE ei(dem dominis Muntiis & Oratoribus, an ha- Aut fupra, ante altare ter, & anle valvas Ec-—————5 ANNO bereet aliquod mandatum vel poteftatem a SIGISMUNDUS : IMP, 42 clefie etiam ter, cofdem dominos Cardinales aut aliquos pro ipfis vocaverunt. Ex faáa sorum relatione de premiffis, quod neminem ANNO CHRISTY 1453, invenerüpt , dominus auditor ? domini Legati & gr. Car- furrexit in medium , & dixit quod paratum dinalls fe offerebat exhibere mandatum fuffciens co- ram dominis a Concilio deputandis, pro quin- que dominis Cardinalibus vocatus, videlicet dominis de Cypro Arelatenfi , fandi Sixti, Rotomagenfi, & de Muonteforti: fimiliter al- legare caufas rationabiles, propter quas domi- ni, fierdenfis , qui jam habitus eft in Congre- gatione generali excufztus, necnon fanüi Pe- tri ad vincula, fan&i Euflachii, de Fuxo, & dominus Archiepifcopus ‘Tarentinus ibidem B de Anglia , Cardinales, merito pro excufatis quamdam fecit fupplicationem exhortatoriam, {umens pro themate. Obfecre vos in Domino, us digne ambulelis vocatione qua vocati eflir, de. fupplicando iterum, quod pro bono & utilitate Ecclefus fan&de Dei, & ad eviran- dum fcandala, domini dignarentur fuper(ede- re in negotia proceffus contra dominum Do- firum Papam & Cardinales. Qua fupylicatio- ne & requilitione fa&a, 5x habita inter do- minos aliquali deliberattoue, dominus prar deas elfdem domioís Oraroribus refpondit , quod ínper propofitis per promotorem Conci- i, & per eofdem dominos petstis, domini de facro Concilio deliberaent, & tautum fa- habebuntur. Preterea magiftri Simon de Val. le, & Joannes de Ragufio Ordinis prædicata- rum, pro & nomine domiai Cardinalis Dono- nieafis ,, dixerunt fe habere mandamm fufii- ciens, & obtulerunt fe coram eifdem domi. nis deputatis producere velle. Similiter magi- fter Laurentius de Rotella obtulit fe rationa- bifibus de caufis excafaturom. dominum Car. dinalem de Columna, Et tandem: his pera- &is , Concilium per organum domini przí- dentis deputavit dominos Frifingenfem & Bel. licenfem Epifcopos, qui viderent & examina- rent produ&a per promotores , 6 petita; necson mandata dominorum Cardinalium , ac €erent quod totus mundus merito de Concilio C hujufmodi excufationes audirent , & omnia prediéto deberet contentarí. Er tuuc domiaus Coloífen(is Árchiepifcopus, de hujufmodi gra- üofa refponfione regratiatus eft. Et his fic pera&is, domini Nuntii & Oratores. pradi&i à loco publicz íeffionis rccefferunt. & fe ah- fentarunt, Demum piomotores Concilii piz- di&i per organum magiftri Hugonis ( prout (upra ) accufarunt contemaciam dominorum Cardinalium , nt in fchedula quam in fnis .enebat maribus continetur, videlicet: ,, Item , confimili modo acchfamus contumaciam ,; feverendifimorum dominocum Cardioalium, » qui vigore didi decreti monití & citati » fuerunt * procedi petentes ad ulteriora , ot fupra, Jordani Epifcopi Sabinenfis , de Urlinisp vulgariter nominati, Antonii Epifcopi Oftica- fis , Bononicnfs vulgariter nuncnpati , Hugonis Epifcopi Praneítini, de Cypro vulgariter no- minati , Peiri tituli fan&ti Laurenti (n. Czelio monte presbyteri Cardinalis , de Fuxo valgari- ter nominau, Joannis tituli. fancti Laurentii m Locina presbyteri. Cardinalis Rotomagznfis; Ludovici tituli {ante Cecilie. preshyteri Car- dinalis Arelatenlis , Henrici fan&i Eufebii presbyteri Cardinalis de Anglia, Antonii ti- tuli [anti Marcelli presbyteri Cardinalis , Do- Toiniet tituli fanftorum Joannis & Pauli pres- byteri Gardinalis Ilerdenfis , foannis tituli fandi Peui ad vincula presbyteri Cardinalis , Concilio referrent. D'e quibus omnibus & (in: gulis premiffis, prefati promotores nomine Concilii perierunt, & quilibet eorum petit, ad perpetuam: rei memoriam , fibi fieri a no- bis notariis & aliis unum. vc! plura Intlrumens tum & Infirumenta. Datum in fefione publica ejufdem fan&z, &c. ut fupra. SESSIO VIL Quod. fedente Concilio, vacante. fede „Apofialiea > extra Concilium non procedatur dd elcétivnem Sactofanéta Generalis Synodus Bafileenfis , im Spiriu fao&o legitime congregata , univer- falera Ecclefam ræpræfentans , ad perpe. tuam iei memoriam. Udum hec fan&a Synodus (uper eledtio- Habita eft | ; - . . . . - ne Romani Pontificis, ia cafu vacatio. die v, No: nis fedis Apoftolicæ, hoc facro durante Con- cilio , quoddam edidit decretum | hujufmodi „dub tenore: Ad providentie Íípe&ar officium vem, anna 2433 pérfpicaci confideratione futura proipicere , - dc. ub babetur im quarta fefione: ideo non ef neceffe bie infevere . Yoannis tituli fandi Sixti. presbyteri Cardinalis g Wilcimi fanétz. Anaflafix presbyteri Cardinalis de Monteforti, Angeloi tüuli fan&i Marci presbyteri: Cardinalis ,' Francifci tiwali fantti Clementis presbyteri Cardinalis. Veacetiarum , Alphonfi fan&ti Euftachii diaconi Cardioalis, Lucidi fan&z Maris ín Cofmedin diaconi Cardiaalis de Comite , Ardecini fantorum Cofmæ č; Damian diaconi cardinalis Nova- rienlis, Profperi fan&i Georgit ad velum au- ream diaconi Cardinatis de Columna. Tunc vero dicti domini Petragoricenfis & | Ratifpo- menfis Epifcopi, de mandato facri Concilii, Prorogatio temporis Cardinalium veniendi ad Concilium tempore wacationis Papatys. Cum autem ex eodem decreto apud aliquos exorta fit dubitationis occafio, ne tempus de- cem dierum ad iatrandum conclave przfinitom, “fanæ Romanæ Ecclefiz Cardinalibus , per com: skurionem editara in Generali Concilio Lug: duncnfi | (aktem a tempore note vacationis in loco hujus Coucilii curreret & arctarer, quod ni- mis rigidum videretur, & terminus nimis bros vis propter mulios ex eifdem Cardinalibus, quí a laco 

Strana 43
PUGENUS B. IV. 43 CONCI ANNO, locis abientes; hzc {anda Synodus cupieus o- CHRIST? mnem dubitationis materiam amputare, & ea a loco ipfius Concilii effe poffent in remotis A ufque in prælens f Euperfedis ab ulterins proce LIUM SIGISMUMDUS 44 dendo. Cum autem a die di&æ accuíationis contumaciz fint:lapfi tres mentes & ultra ; & d 1 "^ que ad pacem & unitatem Ecclefiz Dei (an- etiam a die fux przteniie difolutionis annus "59" &z accomoda funt vigilanti ftudio providere, — effluxerit, ipfeque donnus Z Eugenius monitior & tam in his quam in omnibus qua Fidei ca- nibus fapradi&is (an&z matris EccleGæ renuat tholicæ exaltationem generalemque. reforma- obedire , fed in fua. prærenfa diffolutione hu< tionem & pacem popuii Chriftiani concernere jus facri Concilii perfeveret , ipfaa evertere 8t. dignofcuntur, pro qnibus eft in Spiritu fan&o difperdere varijs. modis fatageüs,.& aliam con» legitime congregata , cum. omni modeflia :de- gregationem fub nomine Generalis Concilii ins bitaque maturitate procedere; prgfentis decre- — dicere, in grave fcandalum & damnum totius ti tenore: decernit, quod iu. calu vacationisfe- Ecclefiz bonique publici perturbationem , & des dis Apoftolice præfente durante Concilió ante — creiorum. (acri Conftantienfis Conciiiż contem. fexaginta a die vacationis continue compütan- ptum & energatianem , ac etiam Fidei catho- dos, ad electionem Romani Pontificis. minime lice detrimentum , cum hoc fzcrara Concilium procedatur, zig Bad extirpationem hærefum per Dei gratiam for DYD. Heitudinem & operam przbuerit & præbeat y Quod Papa non difponat de bene 2. i ex qua finitus optimus in proxima difgofitio- Cardinalium: . CoU) me yidetur, idcirco ad omnem fuperabindane Lh tem cautelam , fuique omnem manfuerudinenz Statuit quoque hzc fan&ta- Syuodus, p & gravitatem oftendendum , © ipfum domi« de beneficiis Cardinalium , qui contra præinfer- num Eugenium Papam in magis miżnifeRa tum decretum aliquid prafampfeziat attentare , contumacia conftitnendum , eundem pervitce: ^. fiatim poflit per cos, ad quos .de jüre/com-. rà. mifericordiæ Jefu Chrifti, & fab cbteflatioe muni fpc&at, libere di(poni per viam collatio-. . te:divini judici admonet , exhortatur, & eis mis, prefentarionis, eleQionis, :few':cujuslibet. . dem ćx: parte omnipotentis Dei przeeinit atque alteríus provifionis , etiamfi effent Ecclefize zae- ea quatébus: infra 60. dies ab hac die, tropolitanz , cathedrales ; aut alia quæcumque rzfentifque decreti ‘in valvis Eccleliæ Bafkcens bencfücia quocumque nomine- cenfeantir; ‘que. fis affızione, continue fublequentes, di&as præ- in sirulam vel corameüdam. a. predictis: Car- tenfas diffolutionem'& convocationem congres dinalibus tenentur ,“refervationibus- Apoflolicis c gationis: fub nomine: Concilii. Generalis . poblia fpecialibus , aut generalibus ; "&-aliis im.con- ce revocet, G&huic facro. Concilio etiam pure trarium facientibus minime “obf'antibus <: vuv «X fimpliciter adhzrear realiter & cum effe&u Datum in feffione publica. ejufdem" fante" & deinde cetera; in- prainferto decreto contexte . Synodi in Eccieia majori Bafileeni folemniter tà adimpleat cum effe&u.. Alioquin. fi infra. oats S-celebrata , * o&avo Idus. Novembris, Anno a prediGum terminum prædi&as præcenfas diffs vembris. Nativitate Domini millefimó quadringentefimo lutionem & convocationem non revocaverit pus rrigefimo feçundo . blice, & ipfi facro Concilio pure & fimplici- ter ( ut przmittitur ) non adhæferit , di&a SESSIO VIIL fan&a Synodus abfque ulteriori monitione, res quifitione; vocatione, feu citatiane, contra Sacrofaniie Generalis Synodus Bafileenfis , in Spie ipfum fuper pramiffis & omnibus aliis in Con« vitu fantfo legitime congregata , univerfa- cilio peragendis ufquc ad finem. debitum nv lem Ecclefiam reprafentans, clufive procedet , prout Spiritus fan&us dida-- verit, & tam de jure divino quam bugiauo fuc- Eablra, 49: UM jamdiu de menfe Aprilis in bujus fa- prit. procedendum ; ; adjiciens , quod fi fi dictus. do- 29320 | cri. Concilii fefone folemni editum & pa-— minus Eugenius Papa præmidis parere contem Baflieenfis blicatum fueris decretum bujufmodiferici: Sa- pferit, && di&o termino fexaginta dierura pen- Conc. (8,7. cvofanfta , &c. Olim ,. &c. quod quider vo- dente, aliquas promoriones fecerit ad cathe- cauonis decretum debite extitit execurum, 8 in termino conflituto folemni £effione. célehra- 1a fexra die menfis Septembris.per promotores hujas facri. Concilii fuerit ipfius domini Paps & Cardinalium abfentium | contuimacía | debite accufata, Arobaxiatoribus ipfis fummi "Ponti, ficis tune in bac civitate. perfonalirer conttitu- tis: qui quidem Ambaxiarores ad locum ipfius feffionis venientes, maguis precibus a di&o fa- ' «ro Concilio petierunt, in procedendo contra didum dominum Eugenium Papam & Cardi- nales fuperfederi: & licet fecundum Juris or. dinem, atienta magna di&i domini Eugenii & didorum Cardinalium contumacia, & mul- tis fupplicationibus & inflaniiis in dicto decre- £o, memoratis, procedendum fuiffet ad decla- randum ipfos effe contumaces, & alia juris remedia opportuna: volens tamen agere cum emai manfuetudive & lenitate, & fi fortere- fipifcerent expectare, maxime atténdens quod carifümus Ecclefix filius Romanorum rex il- luftris, & fidelis Ecclefiz advocatus jugiter a- Pud eundem dominum Eogenium & Cardina- les inflabat ambaxiaus, liftcyis & cra@atibis drales Ecclefiallicas dignitates , vel alia qu&- cumque beneficia vel officia in fomentum div Ge fuæ prætenfæ diflolutionis, & enervationem, diminütionem , feu ‘Ampedimentum hujus fa- cri Concilii, de quo ipfins facri Coucilli arbi- trio judicabtiur, an :fa&æ fuerint_ in fomentunt tales promoriones , hsc fanda Synodus caffar, irritat & annullat, Mandat: preterea in virtu- ic fan&æ obedientis: & fub: pena’ privationis; quam ipfo iaGo' incurrant -ompium fuorum beneficiorum. & : officiorum ,'; commendarum , y penfionum, & gratiarum quarumctinique, etiam E epeüativar um, omnibus & fingülis fan&z Ko: mang Ecclefiæ "Cardinalibus , Patriarchis, Ai- chicpifcopis , Epifcopis, ac alis, Ecclefiaruma Prælatis, officiariis curie , & clericis quibuf- cumque in Romana curia exiftentibns , cujuf- cumque flatus & conditionis exiftant , quatenus in cafu predi&to poft lapfum diéti termini in- fra 20. dies proxime & immediate fequentes a curia Romana recedant, & deinde Cardinales omnino fub poa przdida ad hoc facrum Concilium, omni mora poftpofita , veniant - Pawiarcha vero, Archiepifcapi , Epio. ac alii 

Strana 44
PUGENUS B. IV. 43 CONCI ANNO, locis abientes; hzc {anda Synodus cupieus o- CHRIST? mnem dubitationis materiam amputare, & ea a loco ipfius Concilii effe poffent in remotis A ufque in prælens f Euperfedis ab ulterins proce LIUM SIGISMUMDUS 44 dendo. Cum autem 4 die di&æ accuíationis contumaciz fint:lapfi tres mentes & ultra ; & d 1 "^ que ad pacem & unitatem Ecclefiz Dei (an- etiam a die fux przteniie difolutionis annus "59" &z accomoda funt vigilanti ftudio providere, — effluxerit, ipfeque donnus Z Eugenius monitior & tam in his quam in omnibus qua Fidei ca- nibus fapradi&is (an&z matris EccleGæ renuat tholicæ exaltationem generalemque. reforma- obedire , fed in fua. prærenfa diffolutione hu< tionem & pacem popuii Chriftiani concernere jus facri Concilii perfeveret , ipfaa evertere 8t. dignofcuntur, pro qnibus eft in Spiritu fan&o difperdere varijs. modis fatageüs,.& aliam con» legitime congregata , cum. omni modeflia :de- gregationem fub nomine Generalis Concilii ins bitaque maturitate procedere; prgfentis decre- — dicere, in grave fcandalum & damnum totius ti tenore: decernit, quod iu. calu vacationisfe- Ecclefiz bonique publici perturbationem , & des dis Apoftolice præfente durante Concilió ante — creiorum. (acri Conftantienfis Conciiiż contem. fexaginta a die vacationis continue compütan- ptum & energatianem , ac etiam Fidei catho- dos, ad electionem Romani Pontificis. minime lice detrimentum , cum hoc fzcrara Concilium procedatur, zig Bad extirpationem hærefum per Dei gratiam for DYD. Heitudinem & operam przbuerit & præbeat y Quod Papa non difponat de bene 2. i ex qua finitus optimus in proxima difgofitio- Cardinalium: . CoU) me yidetur, idcirco ad omnem fuperabindane Lh tem cautelam , fuique omnem manfuerudinenz Statuit quoque hzc fan&ta- Syuodus, p & gravitatem oftendendum , © ipfum domi« de beneficiis Cardinalium , qui contra præinfer- num Eugenium Papam in magis miżnifeRa tum decretum aliquid prafampfeziat attentare , contumacia conftitnendum , eundem pervitce: ^. fiatim poflit per cos, ad quos .de jüre/com-. rà. mifericordiæ Jefu Chrifti, & fab cbteflatioe muni fpc&at, libere di(poni per viam collatio-. . te:divini judici admonet , exhortatur, & eis mis, prefentarionis, eleQionis, :few':cujuslibet. . dem ćx: parte omnipotentis Dei przeeinit atque alteríus provifionis , etiamfi effent Ecclefize zae- ea quatébus: infra 60. dies ab hac die, tropolitanz , cathedrales ; aut alia quæcumque rzfentifque decreti ‘in valvis Ecclefiz Bafilcens bencfücia quocumque nomine- cenfeantir; ‘que. fis affızione, continue fublequentes, di&as præ- in sirulam vel corameüdam. a. predictis: Car- tenfas diffolutionem'& convocationem congres dinalibus tenentur ,“refervationibus- Apoflolicis c gationis: fub nomine: Concilii. Generalis . poblia fpecialibus , aut generalibus ; "&-aliis im.con- ce revocet, G&huic facro. Concilio etiam pure trarium facientibus minime “obf'antibus <: vuv «X fimpliciter adhzrear realiter & cum effe&u Datum in feffione publica. ejufdem" fante" & deinde cetera; in- prainferto decreto contexte . Synodi in Eccieia majori Bafileeni folemniter tà adimpleat cum effe&u.. Alioquin. fi infra. oats S-celebrata , * o&avo Idus. Novembris, Anno a prediGum terminum prædi&as præcenfas diffs vembris. Nativitate Domini millefimó quadringentefimo lutionem & convocationem non revocaverit pus rrigefimo feçundo . blice, & ipfi facro Concilio pure & fimplici- ter ( ut przmittitur ) non adhæferit , di&a SESSIO VIIL fan&a Synodus abfque ulteriori monitione, res quifitione; vocatione, feu citatiane, contra Sacrofaniie Generalis Synodus Bafileenfis , in Spie ipfum fuper pramiffis & omnibus aliis in Con« vitu fantfo legitime congregata , univerfa- cilio peragendis ufquc ad finem. debitum nv lem Ecclefiam reprafentans, clufive procedet , prout Spiritus fan&us dida-- verit, & tam de jure divino quam bugiauo fuc- Eablra, 49: UM jamdiu de menfe Aprilis in bujus fa- prit. procedendum ; ; adjiciens , quod fi fi dictus. do- 29320 | cri. Concilii fefone folemni editum & pa-— minus Eugenius Papa præmidis parere contem Baflieenfis blicatum fueris decretum bujufmodiferici: Sa- pferit, && di&o termino fexaginta dierura pen- Conc. (8,7. cvofanfta , &c. Olim ,. &c. quod quider vo- dente, aliquas promoriones fecerit ad cathe- cauonis decretum debite extitit execurum, 8 in termino conflituto folemni £effione. célehra- 1a fexra die menfis Septembris.per promotores hujas facri. Concilii fuerit ipfius domini Paps & Cardinalium abfentium | contuimacía | debite accufata, Arobaxiatoribus ipfis fummi "Ponti, ficis tune in bac civitate. perfonalirer conttitu- tis: qui quidem Ambaxiarores ad locum ipfius feffionis venientes, maguis precibus a di&o fa- ' «ro Concilio petierunt, in procedendo contra didum dominum Eugenium Papam & Cardi- nales fuperfederi: & licet fecundum Juris or. dinem, atienta magna di&i domini Eugenii & didorum Cardinalium contumacia, & mul- tis fupplicationibus & inflaniiis in dicto decre- £o, memoratis, procedendum fuiffet ad decla- randum ipfos effe contumaces, & alia juris remedia opportuna: volens tamen agere cum emai manfuetudive & lenitate, & fi fortere- fipifcerent expectare, maxime atténdens quod carifümus Ecclefix filius Romanorum rex il- luftris, & fidelis Ecclefiz advocatus jugiter a- Pud eundem dominum Eogenium & Cardina- les inflabat ambaxiaus, liftcyis & cra@atibis drales Ecclefiallicas dignitates , vel alia qu&- cumque beneficia vel officia in fomentum div Ge fuæ prætenfæ diflolutionis, & enervationem, diminütionem , feu ‘Ampedimentum hujus fa- cri Concilii, de quo ipfins facri Coucilli arbi- trio judicabtiur, an :fa&æ fuerint_ in fomentunt tales promoriones , hsc fanda Synodus caffar, irritat & annullat, Mandat: preterea in virtu- ic fan&æ obedientis: & fub: pena’ privationis; quam ipfo iaGo' incurrant -ompium fuorum beneficiorum. & : officiorum ,'; commendarum , y penfionum, & gratiarum quarumctinique, etiam E epeüativar um, omnibus & fingülis fan&z Ko: manž Ecclefiæ "Cardinalibus , Patriarchis, Ai- chicpifcopis , Epifcopis, ac alis, Ecclefiaruma Prælatis, officiariis curie , & clericis quibuf- cumque in Romana curia exiftentibns , cujuf- cumque flatus & conditionis exiftant , quatenus in cafu predi&to poft lapfum diéti termini in- fra 20. dies proxime & immediate fequentes a curia Romana recedant, & deinde Cardinales omnino fub poa przdida ad hoc facrum Concilium, omni mora poftpofita , veniant - Pawiarcha vero, Archiepifcapi , Epio. ac alii 

Strana 45
EUCENIUS 45 p. IV. ANNO ad Generale Concilium ire tenentar , fub poe CHRISTI gis juris fier fuum fine fraude, continuando, 32 ad boc facrum Concilium veniant : reliqui vero, qui ad Generale Coaciliam non renentur venire, ad refidendum & Deo ferviendum ma- neant in propriis beneficiis, vel ad hoc facrum Generale Concilium (five more difpendio & omni fraude ceflante (e transterant © acce- dant. Decernit tandem hzc ían&a Synodus, hujus decreti publicationem in przfenti feffio. ne factam , eju(que affixionem in valvis majo- tis Ecclefiz Bafieenfiz, habere vim monitio- nis, citationis , & executionis, & ita univer- fos ar&are, ac fi perfonaliter apprchen(i & eis BASILEENSE „alii Eeclefaüses prout de jute vel confuetudine Aaccedere vel interefle , aut recurrere quoquo ici 5 o NDUS 46 modo, neque pro Concilio Generali habere, ANMO reputare, aut eram pomiuare prxivmsat, e tiamít jam indictum przundarur, five in fu- turum indici amenretur. Sí qua vero perfona Ecclefiaftica , etiamfs fsu@tz Romano Exclefize Cardinalis, aut alis quæcumque cujuivis fta- tus, gradus, aut conditionis, exiflat. Bono- niam vel ad aliquem locum fibi nomine Ge. neralis Concilii. ifto durante, prezfuauf acce. dere, vel ib: manere, Ścirentiam excommu- nicztionis & privationis emniom beneficiorum > dignitatum, & officiorum. & | inhabilationis 2d. ipfa, incurrat ipío facto. Et de dignita» tibus, ofhcus & bescficiis taliam , per eos intimatom fuiffet, Enfoper, prout ín prioris Bad quos de jure {pe@at , etiamfi casbedrales moninonís edifto continetur, hac fan&a Sy- obdus declarat & groteflatus, quad nihilomi- nus hujuímodi dilatione fexaginta dierum pen- dente, cum id rermmo neceífitas fuadeat & qua- litas agendocam , in ulteriori profecutione Con- cilii & agendórum in eo, procedere interdit ordinate, debite & mature, nec propterea fu- perfedere aliqualiter in procefín Datum iu feflione publica ejufdem fana Synodi, in Ecclefia majori Bafileepfi folemus- Uie Fovis ter celebrata , * decimoquinto Kalendas Janua- tse Decemb Cant, 6, dringentefmo trigefimofecuvno. L Decvetum quod unica? debe? effe Concilium. Gacrofantia Generalis Synodus. Baffleenfis , in Spi vita fanfio legitime congregata, univerfalera Ecclefiam veprafentans , ad perpetuam vei me. MOriam . : Sicur unica eft Ecclefia fanda catholica, Chrifto ipfius fponfo dicente, Une eff columba mea, diletta nea, & fidei articulo hoc profi- tente, cura unitas divifionem non capiat; fic effe non poielt nifi unicum Generale Conci- lium, ipfam f{an&am Ecclefiam catholicam re- rit, Anno a Nativitate Domini millefimo qua- - aur merropôlitanæ Ecclekæ fuesinr, Mbere dif, ponatur. i 1i, Drcystam pro incoypayatis, quod corum beneficia conferré mon poffun® per Papam vel alinm. Ambitioforum accenía cupiditas, pon cem tenia de accepiis beneficiis prasas. non agere, & humanüatis in. fe jura violare, interdum adeo exardeluit, ut eos, qui credita. Kıbi ol. ficia diligenter obfervant , & ita cuncta agnat , €ut omni laude fine digni, fubvertere molia- 7 wr, & a fuis dejicere beneficiis, cum tameu pro eorum bonis actiooibus, ut extoilerentur , amplius dignum effet Ideo opus eft juris pro. videre remediis, ut tura fit inter improbos innocentia , & in ipüs improbis formidato Kupplicio refrenetur audacia, & nocendi fa. cultas. Quifquis igitmr tante ambitionis fue. rit, ut Eccleüam cathedralem , dignitatem > offcinm aut beneficium , penfionem vel come Tnendam , alicujus ex ‘incorporatis 5 feu ine corporandis, poftquam fuerínt incorporati 3 feu adhzrentibus huic facro Goncilio, atren- taverint a Romano Pomifce vel quavis alio impetrare , aut eriam acceptare,, fi motu A e ; . X < e - i «l x è A præfentans. Guna ergo in hac civitate Bafile D proprio. conferatur , non folum jare , quod enfi decretis. facrorum. Generalium | Concilia- rum Gonftantienfis & Senenfis, & duorum Romanorum approbatione Pontificum , (cilicet felicis recordationis Martini quinu & Eugenii quarti, Generale Concilium inftitatum & fa- bilitum lit, & in Spiritu (zn&o legitíme con- gregatum, illo durante Concilio conflat aliud Generale Concilinai alibi efe non poffe. Qui- camque lgirur hoc facro duraate Concilio aliam congregationem fub nomine Generalis Concilii erigere aut. facere prefumpferit , non Catholic | Ecclefiz; Concilium , fed fchifmaticorum con- venticulum erigere aut facere convincitur. Id. circo hac fan&a Synodus omnes Chriftifide- les, cuju(cutque flatas aur dignitatis, etiamfi E papalis, imperialis, vel regalis, cxiftant, fub obte(iarione divini judicii, quod in Core, Da.. than & Abiron au&oiibus íchifmatis fcriptura facra commernorat, admonet & hortamur, & in virtate fancte obedientie — & fub peeuis con- tra {chifmaticos a jure inditus, di(lride prze £ipit atque mandat , ne hoc facro dnrante Con- cilio aliam congregationem fub nomine Ge- ncralis Concilii, quz revera non effet Conci. lium, facet&, aut congregare , nec ad ipfam tanquam ad. Generale Concilium. , etiam prze texiu cojufcamque promifhonis avi juramenti, in tali Ecclefia , dignitate, officio feu bee neficio habere praetendit , fed eriam omni- bus beneficiis fit ipfo jure privatus , & ad obrinendum fs futurum inbabilis. Si qui vero ante hujuímodi editionem decreti tales impetrationes aut atrentationes habuerint . careant gratiis etiam proprio motu con» ceffis © ‘ It nod Papa non poteft imponere nouas gabellas in terras Romans Ecclefæ , 0 de non alic- nandis teryis Ecclefie. Ceterum cum ad notitiam hujus facre Syno. di fide dignorum fit. relaiione deductum , quod di&us dominus Eugenius Papa fuper alienandis nounullis civitatibus, caftris & terris Ecclefiz Ramanæ , ‘& aliarum Ecclefiarum , habujs & haber diverfos variofque iraftatus , qua qui- dem alienationes in fomentum díctz przteuíz hujus facri Concilii diffolutionis. & ipfius Con- cilii enervationeca fieri moliuntur, & in dam- num & ja&aram patrimonii beati Petri alfa- rumque Ecclefiaruro cedereot rnanifefte ; idcirco his & alias ex bonis & jullis caufis; e ad oc CHRISTI 1432. 

Strana 46
EUCENIUS 45 p. IV. ANNO ad Generale Concilium ire tenentar , fub poe CHRISTI gis juris fier fuum fine fraude, continuando, 32 ad boc facrum Concilium veniant : reliqui vero, qui ad Generale Coaciliam non renentur venire, ad refidendum & Deo ferviendum ma- neant in propriis beneficiis, vel ad hoc facrum Generale Concilium (five more difpendio & omni fraude ceflante (e transterant © acce- dant. Decernit tandem hzc ían&a Synodus, hujus decreti publicationem in przfenti feffio. ne factam , eju(que affixionem in valvis majo- tis Ecclefiz Bafieenfiz, habere vim monitio- nis, citationis , & executionis, & ita univer- fos ar&are, ac fi perfonaliter apprchen(i & eis BASILEENSE „alii Eeclefaüses prout de jute vel confuetudine Aaccedere vel interefle , aut recurrere quoquo ici 5 o NDUS 46 modo, neque pro Concilio Generali habere, ANMO reputare, aut eram nominare prei{umsnt, e tiamít jam indictum przundarur, five in fu- turum indici amenretur. Sí qua vero perfona Ecclefiaftica , etiamfs fsu@tz Romano Exclefize Cardinalis, aut alis quæcumque cujuivis fta- tus, gradus, aut conditionis, exiflat. Bono- niam vel ad aliquem locum fibi nomine Ge. neralis Concilii. ifto durante, prezfuauf acce. dere, vel ib: manere, Ścirentiam excommu- nicztionis & privationis emniom beneficiorum > dignitatum, & officiorum. & | inhabilationis 2d. ipfa, incurrat ipío facto. Et de dignita» tibus, ofhcus & bescficiis taliam , per eos intimatom fuiffet, Enfoper, prout ín prioris Bad quos de jure {pe@at , etiamfi casbedrales moninonís edifto continetur, hac fan&a Sy- obdus declarat & groteflatus, quad nihilomi- nus hujuímodi dilatione fexaginta dierum pen- dente, cum id rermmo neceífitas fuadeat & qua- litas agendocam , in ulteriori profecutione Con- cilii & agendórum in eo, procedere interdit ordinate, debite & mature, nec propterea fu- perfedere aliqualiter in procefín Datum iu feflione publica ejufdem fana Synodi, in Ecclefia majori Bafileepfi folemus- Uie Fovis ter celebrata , * decimoquinto Kalendas Janua- tse Decemb Cant, 6, dringentefmo trigefimofecuvno. L Decvetum quod unica? debe? effe Concilium. Gacrofantia Generalis Synodus. Baffleenfis , in Spi vita fanfio legitime congregata, univerfalera Ecclefiam veprafentans , ad perpetuam vei me. MOriam . : Sicur unica eft Ecclefia fanda catholica, Chrifto ipfius fponfo dicente, Une eff columba mea, diletta nea, & fidei articulo hoc profi- tente, cura unitas divifionem non capiat; fic effe non poielt nifi unicum Generale Conci- lium, ipfam f{an&am Ecclefiam catholicam re- rit, Anno a Nativitate Domini millefimo qua- - aur merropôlitanæ Ecclekæ fuesinr, Mbere dif, ponatur. i 1i, Drcystam pro incoypayatis, quod corum beneficia conferré mon poffun® per Papam vel alinm. Ambitioforum accenía cupiditas, pon cem tenia de accepiis beneficiis prasas. non agere, & humanüatis in. fe jura violare, interdum adeo exardeluit, ut eos, qui credita. Kıbi ol. ficia diligenter obfervant , & ita cuncta agnat , €ut omni laude fine digni, fubvertere molia- 7 wr, & a fuis dejicere beneficiis, cum tameu pro eorum bonis actiooibus, ut extoilerentur , amplius dignum effet Ideo opus eft juris pro. videre remediis, ut tura fit inter improbos innocentia , & in ipüs improbis formidato Kupplicio refrenetur audacia, & nocendi fa. cultas. Quifquis igitmr tante ambitionis fue. rit, ut Eccleüam cathedralem , dignitatem > offcinm aut beneficium , penfionem vel come Tnendam , alicujus ex ‘incorporatis 5 feu ine corporandis, poftquam fuerínt incorporati 3 feu adhzrentibus huic facro Goncilio, atren- taverint a Romano Pomifce vel quavis alio impetrare , aut eriam acceptare,, fi motu A e ; . X < e - i «l x è A præfentans. Guna ergo in hac civitate Bafile D proprio. conferatur , non folum jare , quod enfi decretis. facrorum. Generalium | Concilia- zum Gonftantienfis & Senenfis, & duorum Romanorum approbatione Pontificum , (cilicet felicis recordationis Martini quinu & Eugenii quarti, Generale Concilium inftitatum & fa- bilitum lit, & in Spiritu (zn&o legitíme con- gregatum, illo durante Concilio conflat aliud Generale Concilinai alibi efe non poffe. Qui- camque lgirur hoc facro duraate Concilio aliam congregationem fub nomine Generalis Concilii erigere aut. facere prefumpferit , non Catholic | Ecclefiz; Concilium , fed fchifmaticorum con- venticulum erigere aut facere convincitur. Id. circo hac fan&a Synodus omnes Chriftifide- les, cuju(cutque flatas aur dignitatis, etiamfi E papalis, imperialis, vel regalis, cxiftant, fub obte(iarione divini judicii, quod in Core, Da.. than & Abiron au&oiibus íchifmatis fcriptura facra commernorat, admonet & hortamur, & in virtate fancte obedientie — & fub peeuis con- tra {chifmaticos a jure inditus, di(lride prze £ipit atque mandat , ne hoc facro dnrante Con- cilio aliam congregationem fub nomine Ge- ncralis Concilii, quz revera non effet Conci. lium, facet&, aut congregare , nec ad ipfam tanquam ad. Generale Concilium. , etiam prze texiu cojufcamque promifhonis avi juramenti, in tali Ecclefia , dignitate, officio feu bee neficio habere praetendit , fed eriam omni- bus beneficiis fit ipfo jure privatus , & ad obrinendum fs futurum inbabilis. Si qui vero ante hujuímodi editionem decreti tales impetrationes aut atrentationes habuerint . careant gratiis etiam proprio motu con» ceffis © ‘ It nod Papa non poteft imponere nouas gabellas in terras Romans Ecclefæ , 0 de non alic- nandis teryis Ecclefie. Ceterum cum ad notitiam hujus facre Syno. di fide dignorum fit. relaiione deductum , quod di&us dominus Eugenius Papa fuper alienandis nounullis civitatibus, caftris & terris Ecclefiz Ramanæ , ‘& aliarum Ecclefiarum , habujs & haber diverfos variofque iraftatus , qua qui- dem alienationes in fomentum díctz przteuíz hujus facri Concilii diffolutionis. & ipfius Con- cilii enervationeca fieri moliuntur, & in dam- num & ja&aram patrimonii beati Petri alfa- rumque Ecclefiaruro cedereot rnanifefte ; idcirco his & alias ex bonis & jullis caufis; e ad oc CHRISTI 1432. 

Strana 47
EUGENIUS P. IV, 47 CONCI SIGISMUNDUS IMP. LIUM 48 m o DC eujustibet re&e fentientis animum inducere À Dei caffat, irtitat, & aonullat, ac, & de “ANNO „CHRISTI Dear EEE ANNC 2332, debent, hzc ían&a Synodus eidem domino ' Eugenio omne alienationis, infeudationis, & impignorationis genus bonorum immobilium , ac etiam mobilium pretioforum & jurium Ec- clefiz Romana: , & aliarum Ecclefiarum qua- znmcumque, nec non au&orizationem aliena- tionum bonorum immobilium & juriuro aliarum Eccleiarum , omnemque indidionem feu impo- fitionem novarum gabellarum, & aliorum one- rut» in ahna urbe Romana & aliis terris Eccle- fie Romanæ, nec non impofitionem cujufcim- gue gravaminis feu fubfidii fub nomine deci- me vel quocumque alio. nomine ceníeaütur, penitus interdicit , omnefque alienationes , in- feudationes , & impignorationes , de eifdem bonis immobilibus, & juribus Ecclefie Roma- nz, & aliarum Ecelefiarum , & anétorizatio- nem hujufmodi per didium dominum Eugenium fa&as & fiendas, ac gabellas & aiia onera per eyndcm dominum Eugenium impofitas feu im- pofita caffar, revocar, irritat, & anguliac, adeo et nec jus aliquod tribuznt, nec preferi- bendi etiam caufam pariant. ^^' Datum in feflone. publica. ejufdem fanéáz Synodi in Ecclefia majori Bafileenfi folemniter celebrata , decimo quinto Kalendas Januarii , anno a Nativitate Domini millefimo quadrin. genie&mo trigefiaofecundo . S SSIO m o IX. Concilium vecipiz Sigifmundume imperatorem . Sacrofanéia Generalis Synodus Baffleenfis ; in Spi- ritu fanéfo legitime congregata , univerfalena Ecclefsam reprefentans , ad perpetnam vei mie- moria . . [NTER Juftitiæ opera nil juflius aifque di- & gnius cffe conítar, quam cos, qui pro uni- CHRISTI verfatis Ecclefiæ urilitate folicitudinis fudia uti- danuarii die As 3432- lefque labores impendunt, ac puro mentis af- fe&u folertibufque vigiliis Ecclefiaftica jura tnentur, ipfus Eccleñæ munire præfidiis, ad- cetero atrententur fieri, nunc gro tuac caffos & nullos effe decernit ac nullius exiftere robe. ris vel momenti. Univerfss auters Chrifti fide. libus etiam fub penis late fententie excommu- nicationis & privationis dignitatis cujusliber Ecclefiaflicz vel mundauz interdicit, ne quif- piam ipfi domino Eugenio Pape, aut alteri ejus nomine, círca proceífes hujufmodi fa&os vel fiendos, au? eorum executioni 'quovis mo- do obedire vel parere praíuinat . Quinimmo prefato regi quilibet obediat, & parere te neatur, ficut prius de jure tenebatur, ac fi dii proceffus nunquam emanaffent , vel etiam emanarent. B | . In eadem Jeffione caffat Synodus proceffus contra ducemm Vwilelmum proteciarem Conciliz , & alfos adhærentes Concilio . Et infuper part modo quoslibet proceffus per prefatum dominum Eugenium Papam , aut alium ejus nomine, contra quaslibet zlias per- fonas cujufvis gradus, flatus, præeminentiæ & honoris extiterint, etiamfi regali , reginali, ducali , ant. elia quavis prefulgeaut dignita- te, & præfertim contra dileGum Ecclefiz fi- lium .nobitem virum Vvilelmum ducem Bara» riz ,.huius facri Concilii nomine prefati regis Romanorum prote&orem, mecnou civitates , € univerfitates quarumcumque civitatum & terra- rum, &.maxime Roniaog Ecclefiz mediate vel immediate fubjedtas ;:: Vicarios 'quoque, rc&o- res gentium armigerortim ;-& cápitaneos, of- ficiales & fingalares perfonas .earbtidem , hnic fan&æ Synodo adherentes faütos & ‘prolatos, vel in poflerum faciendos aur proferendos, eriam contra fimiles perfonas, civitates; & univerfitates, :uzs in futorum adhbzrebant , poftquam achzíerint , hec fanda Synodus caf- fac, irritat & annullat, &, 6 in futuram fieri attenrentur, nune pro tunc caffos & nul- los effe decernit, ac nullins exiftere roboris vel momenti . Univerfis quoque Chrifii fideli. bus, etiam fnb (mili pena latæ fententiæ ex- verfus ea praefertim incommoda, que ín eosD communicationis, & privationis dignitatis cu- pro impenfis Ecclefiz Dei obfequiis moliuntur. Cum itaque cariffimus Ecclefiz filius & ejufdem fideliffimus advocatus Sigifmundus, Romano- rum, Hungariz, Bohemiæ , &c. rex, pro univerfalis Ecciefæ utilitate, hujus facri Con- cilii Generalis ipfam reprzfenrantis protelio- nem in fe falcipiens , ipfique conftanter adhz- rens, fuz laudabilis folicitudinis fhudiis vir- inofifque laboribus, tam cum domino Euge- nio Papa IV. «t attentatam diffolntionem ipfius Concilii revocando ipíi Concilio adhæreret , quam etiam cum QChriflianitatis principibus če Praelatis , dominifque , & communitatibus , ipfius facri Concilii favorem & augmentum flu. duerit & ftudeat multifarie promovere ; idcirco € digas gratitudinis vicem repeodens hæcfanéta Synodus, euodem fibi fpecialis proicctionis fuo munirmiac fufcipit, nec non quofcumque pro- ceffus, etiam privationem rcgnornm, provin- ciarum, dominiorum, honorum, & quarum- liber digaitatum forían continentes ,. contra præfatum Romanoruni regem factos , aut etiam fnb cenfuris & pænis Ecclefiafticis, aut aliis - quibufcumque , per ipfum dominum Eugenium Papam , aut alium ejus nomine, prolatos , vel in poflerum quovis modo faciendos, aut etiam proferendos , au&oritate omnipoteniis juslibet Ecclefiaiticæ vel mundane interdicit, ne quifpiam ipfi domino Eugenio Pape, aut alteri ejus nomine, circa proceffus hujuimodi fa&os vel fiendos, aut eornm executioni , quo- vis modo obedire vel parere. przíumar .. Cele- brata faft hzc feffo die vigefima fecunda fa- nuarii , anno Domini millefimo quadringente- fimo irigefimotertio. Lecta & publicata per reverendum patrem. & dominum | dominum *. Francifcam Epifcopum Cumanum, celebrau< te reverendo domino Parriarcha Antiocheno . SESS o X. + A A NNO Domini milleümo quadringentefs- mo trigefimo tertic, Indi&ione undeci- ma, die vero Jovis decima nona raenfis Fe- bruarii, celebrata fuit fefGo decima: in navi Ecclefiæ Bafileenfis. In qua poft miflam de Spiritu-fan&o per reverendum ^in Chrifto. pa- trem. dominam Matthæum Epifcopum Aibinga- nenfem folemniter decantatam, -orationibufque , Litaniis, Evangelio fecundum Matihznm, Di. xit Simon Petrus ad jefum , Ecce nos veliquimus omnie, Uc. alique foffragiis, cum hymno, Vent creator Spiritus, decantats, affiftenti- bus & prætentibus in cadem quadragiota fex Pra. ANNO CHRIST; 2438 Die 19. Fe- brnarii, am 51433» Mattb» 39. 

Strana 48
EUGENIUS P. IV, 47 CONCI SIGISMUNDUS IMP. LIUM 48 m o DC eujustibet re&e fentientis animum inducere À Dei caffat, irtitat, & aonullat, ac, & de “ANNO „CHRISTI Dear EEE ANNC 2332, debent, hzc ían&a Synodus eidem domino ' Eugenio omne alienationis, infeudationis, & impignorationis genus bonorum immobilium , ac etiam mobilium pretioforum & jurium Ec- clefiz Romana: , & aliarum Ecclefiarum qua- znmcumque, nec non au&orizationem aliena- tionum bonorum immobilium & juriuro aliarum Eccleiarum , omnemque indidionem feu impo- fitionem novarum gabellarum, & aliorum one- rut» in ahna urbe Romana & aliis terris Eccle- fie Romanæ, nec non impofitionem cujufcim- gue gravaminis feu fubfidii fub nomine deci- me vel quocumque alio. nomine ceníeaütur, penitus interdicit , omnefque alienationes , in- feudationes , & impignorationes , de eifdem bonis immobilibus, & juribus Ecclefie Roma- nz, & aliarum Ecelefiarum , & anétorizatio- nem hujufmodi per didium dominum Eugenium fa&as & fiendas, ac gabellas & aiia onera per eyndcm dominum Eugenium impofitas feu im- pofita caffar, revocar, irritat, & anguliac, adeo et nec jus aliquod tribuznt, nec preferi- bendi etiam caufam pariant. ^^' Datum in feflone. publica. ejufdem fanéáz Synodi in Ecclefia majori Bafileenfi folemniter celebrata , decimo quinto Kalendas Januarii , anno a Nativitate Domini millefimo quadrin. genie&mo trigefiaofecundo . S SSIO m o IX. Concilium vecipiz Sigifmundume imperatorem . Sacrofanéia Generalis Synodus Baffleenfis ; in Spi- ritu fanéfo legitime congregata , univerfalena Ecclefsam reprefentans , ad perpetnam vei mie- moria . . [NTER Juftitiæ opera nil juflius aifque di- & gnius cffe conítar, quam cos, qui pro uni- CHRISTI verfatis Ecclefiæ urilitate folicitudinis fudia uti- danuarii die As 3432- lefque labores impendunt, ac puro mentis af- fe&u folertibufque vigiliis Ecclefiaftica jura tnentur, ipfus Eccleñæ munire præfidiis, ad- cetero atrententur fieri, nunc gro tuac caffos & nullos effe decernit ac nullius exiftere robe. ris vel momenti. Univerfss auters Chrifti fide. libus etiam fub penis late fententie excommu- nicationis & privationis dignitatis cujusliber Ecclefiaflicz vel mundauz interdicit, ne quif- piam ipfi domino Eugenio Pape, aut alteri ejus nomine, círca proceífes hujufmodi fa&os vel fiendos, au? eorum executioni 'quovis mo- do obedire vel parere praíuinat . Quinimmo prefato regi quilibet obediat, & parere te neatur, ficut prius de jure tenebatur, ac fi dii proceffus nunquam emanaffent , vel etiam emanarent. B | . In eadem Jeffione caffat Synodus proceffus contra ducemm Vwilelmum proteciarem Conciliz , & alfos adhærentes Concilio . Et infuper part modo quoslibet proceffus per prefatum dominum Eugenium Papam , aut alium ejus nomine, contra quaslibet zlias per- fonas cujufvis gradus, flatus, præeminentiæ & honoris extiterint, etiamfi regali , reginali, ducali , ant. elia quavis prefulgeaut dignita- te, & præfertim contra dileGum Ecclefiz fi- lium .nobitem virum Vvilelmum ducem Bara» riz ,.huius facri Concilii nomine prefati regis Romanorum prote&orem, mecnou civitates , € univerfitates quarumcumque civitatum & terra- rum, &.maxime Roniaog Ecclefiz mediate vel immediate fubjedtas ;:: Vicarios 'quoque, rc&o- res gentium armigerortim ;-& cápitaneos, of- ficiales & fingalares perfonas .earbtidem , hnic fan&æ Synodo adherentes faütos & ‘prolatos, vel in poflerum faciendos aur proferendos, eriam contra fimiles perfonas, civitates; & univerfitates, :uzs in futorum adhbzrebant , poftquam achzíerint , hec fanda Synodus caf- fac, irritat & annullat, &, 6 in futuram fieri attenrentur, nune pro tunc caffos & nul- los effe decernit, ac nullins exiftere roboris vel momenti . Univerfis quoque Chrifii fideli. bus, etiam fnb (mili pena latæ fententiæ ex- verfus ea praefertim incommoda, que ín eosD communicationis, & privationis dignitatis cu- pro impenfis Ecclefiz Dei obfequiis moliuntur. Cum itaque cariffimus Ecclefiz filius & ejufdem fideliffimus advocatus Sigifmundus, Romano- rum, Hungariz, Bohemiæ , &c. rex, pro univerfalis Ecciefæ utilitate, hujus facri Con- cilii Generalis ipfam reprzfenrantis protelio- nem in fe falcipiens , ipfique conftanter adhz- rens, fuz laudabilis folicitudinis fhudiis vir- inofifque laboribus, tam cum domino Euge- nio Papa IV. «t attentatam diffolntionem ipfius Concilii revocando ipíi Concilio adhæreret , quam etiam cum QChriflianitatis principibus če Praelatis , dominifque , & communitatibus , ipfius facri Concilii favorem & augmentum flu. duerit & ftudeat multifarie promovere ; idcirco € digas gratitudinis vicem repeodens hæcfanéta Synodus, euodem fibi fpecialis proicctionis fuo munirmiac fufcipit, nec non quofcumque pro- ceffus, etiam privationem rcgnornm, provin- ciarum, dominiorum, honorum, & quarum- liber digaitatum forían continentes ,. contra præfatum Romanoruni regem factos , aut etiam fnb cenfuris & pænis Ecclefiafticis, aut aliis - quibufcumque , per ipfum dominum Eugenium Papam , aut alium ejus nomine, prolatos , vel in poflerum quovis modo faciendos, aut etiam proferendos , au&oritate omnipoteniis juslibet Ecclefiaiticæ vel mundane interdicit, ne quifpiam ipfi domino Eugenio Pape, aut alteri ejus nomine, circa proceffus hujuimodi fa&os vel fiendos, aut eornm executioni , quo- vis modo obedire vel parere. przíumar .. Cele- brata faft hzc feffo die vigefima fecunda fa- nuarii , anno Domini millefimo quadringente- fimo irigefimotertio. Lecta & publicata per reverendum patrem. & dominum | dominum *. Francifcam Epifcopum Cumanum, celebrau< te reverendo domino Parriarcha Antiocheno . SESS o X. + A A NNO Domini milleümo quadringentefs- mo trigefimo tertic, Indi&ione undeci- ma, die vero Jovis decima nona raenfis Fe- bruarii, celebrata fuit fefGo decima: in navi Ecclefiæ Bafileenfis. In qua poft miflam de Spiritu-fan&o per reverendum ^in Chrifto. pa- trem. dominam Matthæum Epifcopum Aibinga- nenfem folemniter decantatam, -orationibufque , Litaniis, Evangelio fecundum Matihznm, Di. xit Simon Petrus ad jefum , Ecce nos veliquimus omnie, Uc. alique foffragiis, cum hymno, Vent creator Spiritus, decantats, affiftenti- bus & prætentibus in cadem quadragiota fex Pra. ANNO CHRIST; 1438. Die 19. Fe- brnarii, am 51433» Mattb» 39. 

Strana 49
;. ANNO CHRISTI 2433. REN & Germa- aus, al. Cu nanus. Sr Przelatis in - EUGENIUS P. IY. 49 numero tres Presbyteri & duo diaconi Cardi. modes in utrifque lateribus collocati extiterunt; nec non illafiriimo principe domino Vvilel. mo duce Bavariz, &c. hujus facri Concilii protedtore , una cum aliis quampluribus hono- vabilibus utriufque tam fpiritalis quam fæcula- ris ftatus perfouis, ex injunGo fibi mandato pro parte ipGus facrg Synodi, reverendus in Chrillo pater dominus fcilicer ^ Crimanus Epil- copus ambosem ad hoc ornatum afcendens, decreta infra (cripta de verbo ad verbura al- ta & intelligibili vore legit , & folemniter pu- blicavit . I. Sacyofaucia Generalis Synodus Bafileenfis , in Spi- vitu fantto legitime congregata, wwiwerfalem Ecclefam veprafentans , ad. pevpetuaza reż me- znoviam » . Pridem in o&ava feffione hujus facri Concilii in decreto ciiationis domini Eugenii Papz IV. clau[ula quzdam infra fcripti tenoris adjecta fuit, videlicet adjiciens, quod 6 di&us domi- mus Eugenius Papa premi(fis parere contempfe- | rit, & di&o tempore fexapinta dicrum pen- dente aliquas promotiones fecerit ad cathedra. les Ecclefias, vel ecclefialticas dignitates, vel alia quzcumque beneficia vel officia, in fo. mentum di&dz fum prxieníz dilfolutionis, & enervationem , diminurionem , feu impedimen- tum hujus facri Concilii , de quo ipfius facri Concilii arbitrio judicabitur, an facte fuerint in fomentum tales promotiones, hac fanda Synodus caffat , irsitat & annullat. Hanc au- tem claufulam pro tuitione hujus facri Concilii & perfonacum. cidem adhzreniium , hee (2082 Synodus extendit & vires habere vult, ufque- quo per jplam (an&aim Synodum (uper hioc ali- ter fuerit ordinarum . - JL Extenfo decret quod incipiz: Ambitioforum . Ex eadem etiam caufa decretum illud quod incipit: Ambitioforuam, &c. in eadem Seffio- se promulgatum hac fan&a Synodus extendit ad perfonas collegiorum , capitalorum, mo- uafleriorum , & conventmum, feu alias gual cumque quz aliquem admitrere feu recipere præ- fumpferint in pofletfionem dignitztum, officio-- rum vel beneficiorum , perfonarum quz ia di&to decreto exprimuntur. ; III. Accnfaiio contumaciæ Pape. Deinde ditis decretis pronumiiatis, promo- tores prziatz fanttz Synodi , per oraculum ma- gil! Henrici de Behenheym officiaUs curia Ba- fileenfis, &c, coatumaciam domini noftri Pa- pe Eugenii IV. accufarunt, prout in fchedula conBneiur , cujus reaor fequitur, & ef calis: Reverendillimi reverendique patres & domini, cum jamdudum de menfe Aprilis proxime pzz- terio in publica íeffione hzc fan&a Synodus exorafler , monuiffet, ac debite omni cum infantia humiliter requifiviffet domiaum Eu- geainm Papam íÍV, ur illam fuam prztenfam Concil, General. Tom. XXIX. BASILEENSE. mitris eornm planis, de quorum A diffolutiouem hujus facri. Concilii alias per ipfnm-—— -— SIGISMUNDUS IMP. so fadam, firut de fadto proce(ferat, de fa&o eliam revocare deberet, ac ipfam eiiam revo- cationem , hujufmodi prztenfam ,' per diverfas mundi par- es tranfmittiret & pnblicarer, ac ipfi facro Concilio BafleenG ( ficut tenebatur) affifteret favoribus opportunis, fuerit quoque flatutus exinde fibi terminus quatuor menfium ad ve- niendum perfonaliter, vel alias períonas ido« neas mittendum ad hoc facrum Concilium cum plena poresłare ad omnia & fingula peragenda in hoc facro Concilio, prout bsc latius iu decretis ipfius fanctz; Synodi coutinenwur , & dido termino quatuor menfinm adveniente , Bfuerit per nos fæpe di&æ (acrz Synodi promo- tores & procuratores , ac nomine cjuldem co- ram veitris reverendifimis paternitatibus ipfius domini Eugenii, nullatenus in, przmiffis. pa. rents, contumacia debite accuía:a, petitum- que ipfüm coniumacem declarari . Er Hcet quemadmodum & diffolutionem . ANNO CHRISTE 5433* tunc fan&a Synodus folita utens maníuetudine hujufmodi petitionem noftram nom fpreverit ; neque coütumaciam petitam declaraverit, pro- duda tamen noítra aífumeos, interloqnendo fe deliberare velle decrevit. Quz quidem de- liberatio per tres meníes exinde fubfequentes perduravit , per quos hzc fan&a Synodus ad omuém ejus gravitatem & manluctudinem in procedendo clare oftendendum, ipfi domino € Eugenio expeftato , fi forte refipifceret in præ- - miflis, ncc tamen adhuc parente, die deci- mo o&avo men(i Decembris proxime przteri- ti je publica fefhons , cum adhuc viderent prefarum dominum Eugenium in priori fua contumacia perdurare, ac etiam , quod fonge deterius erat j hoc facrum Concilium fubverte- ze variis modis fatagere , nec non quamdam congregationem fub nomine Generalis Gonciliż in præjudicium & everfionem hnjus facrz Syno- di indicere, ipfum per (um decretum folemue iterato ad fnperabundantem cautelam , & utin magis manifefla conftitueretur contumacia , omni cum reverentia admonuit , exhortata eft, ac eidem ex parre omnipotentis Dei przcepit atquc mandavi, quateons infra 60. dies a di&a die decimao&ava wenfis Decembris fub- fequenres prædi&as prætenfas diffolutionem & convocationem congregationis fnb nomine Ge- neralis Concilii publice revocaret ; huicque fa- cro Concilio publice pure & fimpliciter adhzere- ret, realiter & cum aífe&u: alioquin hzc fan- &a Synodus abíque ulteriori monitione feuci- tatione contra ipfum fuper premiffis & omni- bus aliis in ipfo facro Concilio peragendis uf- que ad finem debirnm inclufive procederet > prout Spiritus fan&us dictaret, & tam de jure "diving quam humano foret procedendum. Ve- rum reverendiffimi reverendique patres & do- mini, cum prefía&us dominus Eugenias, di&is E60. diebus jam clapfis pro. ultimo & perempro- io termino fibi quoad przmiffa a(fgnatis , circa omnia & fingula fibi per. hanc facram Synodum, ut elt pramillum , precepta X man- data negligentem fe reddiderit, & minime pa- ruerft, immo in ejus priori contumacia ( quod dolenter referimus ) adhuc perfeverer & perdu- rez, nos duos wmagifter Hugo & ego, promo- tores & procuratores prxdici, ad probationem & joflificationem omnium & fingulorum prz- mifforum pridie in generali congregarione in domo Praedicatorum 127. hujus men(üs habita producentes & repetentes omuia & Angola in- kru- D 

Strana 50
;. ANNO CHRISTI 2433. REN & Germa- aus, al. Cu nanus. Sr Przelatis in - EUGENIUS P. IY. 49 numero tres Presbyteri. & duo diaconi Cardi. modes in utrifque lateribus collocati extiterunt; nec non illafiriimo principe domino Vvilel. mo duce Bavariæ, &c. hujus facri Concilii protettore, una cum aliis quampluribus hono- vabilibus utriufque tam fpiritalis quam fæcula- ris ftatus perfouis, ex injunGo fibi mandato pro parte ipGus facrg Synodi, reverendus in Chrillo pater dominus fcilicer ^ Crimanus Epil- copus ambosem ad hoc ornatum afcendens, decreta infra (cripta de verbo ad verbura al- ta & intelligibili vore legit , & folemniter pu- blicavit . I. Sacyofaucia Generalis Synodus Bafileenfis , in Spi- vitu fantto legitime congregata, wwiwerfalem Ecclefam veprafentans , ad. pevpetuaza reż me- znoviam » . Pridem in o&ava feffione hujus facri Concilii in decreto ciiationis domini Eugenii Papz IV. clau[ula quzdam infra fcripti tenoris adjecta fuit, videlicet adjiciens, quod 6 di&us domi- mus Eugenius Papa premi(fis parere contempfe- | rit, & di&o tempore fexapinta dicrum pen- dente aliquas promotiones fecerit ad cathedra. les Ecclefias, vel ecclefialticas dignitates, vel alia quzcumque beneficia vel officia, in fo. mentum di&dz fum prxieníz dilfolutionis, & enervationem , diminurionem , feu impedimen- tum hujus facri Concilii , de quo ipfius facri Concilii arbitrio judicabitur, an facte fuerint in fomentum tales promotiones, hac fanda Synodus caffat , irsitat & annullat. Hanc au- tem claufulam pro tuitione hujus facri Concilii & perfonacum. cidem adhzreniium , hee (2082 Synodus extendit & vires habere vult, ufque- quo per jplam (an&aim Synodum (uper hioc ali- ter fuerit ordinarum . - JL Extenfo decret quod incipiz: Ambitioforum . Ex eadem etiam caufa decretum illud quod incipit: Ambitioforuam, &c. in eadem Seffio- se promulgatum hac fan&a Synodus extendit ad perfonas collegiorum , capitalorum, mo- uafleriorum , & conventmum, feu alias gual cumque quz aliquem admitrere feu recipere præ- fumpferint in pofletfionem dignitztum, officio-- rum vel beneficiorum , perfonarum quz ia di&to decreto exprimuntur. ; III. Accnfaiio contumaciæ Pape. Deinde ditis decretis pronumiiatis, promo- tores prziatz fanttz Synodi , per oraculum ma- gil! Henrici de Behenheym officiaUs curia Ba- fileenfis, &c, coatumaciam domini noftri Pa- pe Eugenii IV. accufarunt, prout in fchedula conBneiur , cujus reaor fequitur, & ef calis: Reverendillimi reverendique patres & domini, cum jamdudum de menfe Aprilis proxime pzz- terio in publica íeffione hzc fan&a Synodus exorafler , monuiffet, ac debite omni cum infantia humiliter requifiviffet domiaum Eu- geainm Papam íÍV, ur illam fuam prztenfam Concil, General. Tom. XXIX. BASILEENSE. mitris eornm planis, de quorum A diffolutiouem hujus facri. Concilii alias per ipfnm-—— -— SIGISMUNDUS IMP. so fadam, firut de fadto proce(ferat, de fa&o eliam revocare deberet, ac ipfam eiiam revo- cationem , hujufmodi prztenfam ,' per diverfas mundi par- es tranfmittiret & pnblicarer, ac ipfi facro Concilio BafleenG ( ficut tenebatur) affifteret favoribus opportunis, fuerit quoque flatutus exinde fibi terminus quatuor menfium ad ve- niendum perfonaliter, vel alias períonas ido« neas mittendum ad hoc facrum Concilium cum plena poresłare ad omnia & fingula peragenda in hoc facro Concilio, prout bsc latius iu decretis ipfius fanctz; Synodi coutinenwur , & dido termino quatuor menfinm adveniente , Bfuerit per nos fæpe di&æ (acrz Synodi promo- tores & procuratores , ac nomine cjuldem co- ram veitris reverendifimis paternitatibus ipfius domini Eugenii, nullatenus in, przmiffis. pa. rents, contumacia debite accuía:a, petitum- que ipfüm coniumacem declarari . Er Hcet quemadmodum & diffolutionem . ANNO CHRISTE 5433* tunc fan&a Synodus folita utens maníuetudine hujufmodi petitionem noftram nom fpreverit ; neque coütumaciam petitam declaraverit, pro- duda tamen noítra aífumeos, interloqnendo fe deliberare velle decrevit. Quz quidem de- liberatio per tres meníes exinde fubfequentes perduravit , per quos hzc fan&a Synodus ad omuém ejus gravitatem & manluctudinem in procedendo clare oftendendum, ipfi domino € Eugenio expeftato , fi forte refipifceret in præ- - miflis, ncc tamen adhuc parente, die deci- mo o&avo men(i Decembris proxime przteri- ti je publica fefhons , cum adhuc viderent prefarum dominum Eugenium in priori fua contumacia perdurare, ac etiam , quod fonge deterius erat j hoc facrum Concilium fubverte- ze variis modis fatagere , nec non quamdam congregationem fub nomine Generalis Gonciliż in præjudicium & everfionem hnjus facrz Syno- di indicere, ipfum per (um decretum folemue iterato ad fnperabundantem cautelam , & utin magis manifefla conftitueretur contumacia , omni cum reverentia admonuit , exhortata eft, ac eidem ex parre omnipotentis Dei przcepit atquc mandavi, quateons infra 60. dies a di&a die decimao&ava wenfis Decembris fub- fequenres prædi&as prætenfas diffolutionem & convocationem congregationis fnb nomine Ge- neralis Concilii publice revocaret ; huicque fa- cro Concilio publice pure & fimpliciter adhzere- ret, realiter & cum aífe&u: alioquin hzc fan- &a Synodus abíque ulteriori monitione feuci- tatione contra ipfum fuper premiffis & omni- bus aliis in ipfo facro Concilio peragendis uf- que ad finem debirnm inclufive procederet > prout Spiritus fan&us dictaret, & tam de jure "diving quam humano foret procedendum. Ve- rum reverendiffimi reverendique patres & do- mini, cum prefía&us dominus Eugenias, di&is E60. diebus jam clapfis pro. ultimo & perempro- io termino fibi quoad przmiffa a(fgnatis , circa omnia & fingula fibi per. hanc facram Synodum, ut elt pramillum , precepta X man- data negligentem fe reddiderit, & minime pa- ruerft, immo in ejus priori contumacia ( quod dolenter referimus ) adhuc perfeverer & perdu- rez, nos duos wmagifter Hugo & ego, promo- tores & procuratores prxdici, ad probationem & joflificationem omnium & fingulorum prz- mifforum pridie in generali congregarione in domo Praedicatorum 127. hujus men(üs habita producentes & repetentes omuia & Angola in- kru- D 

Strana 51
ANNO CHRIST! EUGENIUS ER B. tV. firumiqnta. & decreta, acla .nimenra in-premiffis facientia, & maxime pri- mæ monitionis & sequifitionis cum executione forte ata& carundem debite falla, nec non ejuldem do- > forte pro jd mini Eugenii coniumaciam.alias accularam ,, ac decretum hujns lécuodæ citationis cum ejus de- bisa publicatione & executione , prout hec omnia latius apud acta hujas fan&x Synodi funt conícripta, przfati domini Pape contumaciam accufaverimus, debitia cum inltantia requiren- tes, ut cundem vellrz rcverendiffimg paterni- fares pro contumace haberi vellent & reputari: contraque eundem fuper pramifhs če omnibus in hoc facro Concilio peragendis ufque. 2d finem debitum incluGve , fine ulieriorj citatione', CONCILIUM * aditatà, & rau A publicum Iofrumenium Ad perpetuam role = SIGISMUNDUS 52 "IMP, memoriam, če., GOua fic falta trina. procią matione, nemineque pro di&o- domino Euge. "nio; zomparente , ad. prafentiumt ejuldem, facri Conciliiin gadem Ecclefia contitwi- redeuntes, retulerunt, prour, fupra, clamoile, nec mii. quem nomine prædi&i domini Eugenii cotam eis comparuifle. Poft quam qnidem relationem promotores facri Concilii per.-organum dominí officiatis Balileenfis. proponentes ,.- dixerunt. ina eBeáu fimilia verba: Reverendilitmii reveren- dique patres & domini,’ andiverunt veftræ re. verendidimæ peternitates felationem per domi» nos Uticeafem & Novarienfem Epilcopos fa» &am , & quía præfaius dominus Engenius , prout Spiritus fauctus di&aret procedere : .nec Blicet debite vocatus &texpectatus, per fe vei non cenam diem pro ceflione publica habenda ad huju(modi contumaciam folemniter '2ccufan- dam deputare, & locum congregationis gene- salis fore habilem pro hupilmodi z&a contu. radzie acculate, declarare dignarentur: ve- flraque reverenditiimz paternirates pot nonnul» las deliherationes diftirm iocum congregationis adhoc habilem & idoueum as præmifa decer- nentes, &declarantes, pra pramilla conruma« cia per nos acculanda, haac diem, Rec noo & fellionem. publicam. praícntem , nobis-mife- ricorditer. (tatuere & affignare decreviftis ;- prout h&c omuia ip fupradictis attis hujus faert Qone citit plenius contíneniur , ad qua y quoad lioc; alium non comparuit, prout neque comparet. Ejus contumaciam iterum & ex. fapevabundanii accufarunt., trina vice petentes ipfum per fa- crunt Concilium pro. costumace reputari. & de. clarari, reproducentes & repetenies atta & de- creta hujas facri Concilii Bafileeafis, nec non Quas citatlones & carum executiones . una eum omuibus, adis & actitatis in hujufmodi caufa , peténielque diem certam pro feffione publica fuper hujutmodi declaratione fteudaeildem af üignari ,' Quibus ‘petitis dominus. Cardinalis Le» gatis. & prafideus. genératis dicti faerí Coucilii nomine ejufdein: verba fua dirigens 'ad ipfos proniotores dixiz z^ Venerabilés-promerotes, aut nos referimus. Unde reverendiflimi -veveréndi- Qdivkt-hzc fanda Synodus relarionern fadtam Que patres & domini, jnxta predictam. fe(lio- mis publice aff;gnationera , nobis: (ue prefer tar) gratiofus conceffam ^ nos predi&ti pra: tgotores iterato cum- ea qua poffumiis & debe. mus'inflantia , apud revererdi(fimas- :dotmin.: tiones wefiras & coram hos; facro Cortilio; prefati domini Bugenii Papa (uper: omnibus & fingulis in. di&is citariouum decretis conienris contumaciam accufanus , petentes, & eadem zum inftantia requirentes, ut reverendifiimæ Ppatersitactes veftræ (prout jultitia fuadet, & oido juris po(tulat & rationis ), declarent ipfum dominum Eugenium in przemiffis contumacem , ac pro ili eura. habeanr & reputent, & infu- pet conira ipfum fuper iliis in hoc facro Concilio peragendis ufque ad finem debium inclufive, fine ulteriori citatio- ne; (prom Spirius fan&us di&averit) & de fue diving pariter & humano fuerit. proceden: dum , procedi, ac prout in hujus facræ Syno- di-derreris plenius continetur. Qua fiquidem contumacia, ficut. praefertur, in (criptis accu- fat , reverendiffimus patez. dominus Cardinalis Lepatus * pro & nomine facri Concilii injunxit reverendis, patribus dominis Uticenfi & Novas rienfi Epifcopis, quatenus ad valvas ejufdem Ecclefiz irent, ad inquirendum utrum {aodif- fimus dominus nofter Eugenius Papa IV. cujus contümacia nunc per promotores fuit accula- ta, aut aliquis alius ejus nomine effet ibi- E dem, qui vellet. comparere coram facrofan- &e Synodo ibidem exiftente, fa&arus & adim- pleturus illa ad quz per duas cirationes feu monitiones citatus feu monitus fuit. Qui qui- dem duo domini Epifcopi de mandato quo fu. pra, allumptis etiam nobis notariis infraleri- ptis, ad caldem valvas iverunt , altaque & intelligibili voce per organum praefati domini Epifcopi lNovarienfis trina vice proclamave- tune , inquirentes prout eifdem per di&um dorniaum Legatum wuoriue difti facri Concilii iuerat ínjunfium , perentes a nobis notariis pet "prafatos dominos; Epifcopos, 6x petitio- né“ veram , | idciéo o hzc fanda Synodus ju- dices: hujüs facri Goncilit dépurat & ordinat. ad videndum -& ad: examinaüdum proceffem fas &umi cootra eundent -dominum - Bugenium., &‘referant in, congregatione generali, Qua fadka relatione , facsum Concilium -deliberabiv fuper declaratione contumaciæ & aliis in bu- juímodi canía perageudis, ac im feffione fuper hoc decernenda vobis re(pondebit, De & (us pet quibus omnibus & bngelis fupradi&i pro- motores & eorum quilibet, ad perpetuam rei memoriam , petierunt & petiit à nobis. nota- riisfieri unum vel plura publicum ? 4r publica præmiffis & | ominibus DInftrimenta « Datum in feffione publica ejufdem fan&a Synodi in Ecclefia. majore Bafileenfi folemniter celebrata, die lovis decimanona menGs Fe. bruarii, anno a Nativitate Domiui millefimo guadringentefimo trige(imotertio . SESSIOQ L XL Sacrofentia Generales Syrodus Bafileenfis, in Spirits | fanóło legitime congvegata s unioerfalem Ecclefiam veyrafeutans , ad. perpe- ŻAL ves mpmorians . x Ucniam frequens Geueraliutn Gonciliorum celebratio , tanquam agri Dominici praz- cipua cultura , univerialem Ecclefiz (tatum con- cernit, ideo fumma cum diligentia intenden- dum eft, ut cun&is obítaculis, qua tam falu- brem in(titutionem impedire poffent, accurate obvietar. Inhzrens igitur hec fan&a Synodus ordinationi decreti Concilii Conftantienfis , quod incipic, Frequens , cupienfqne ne fcandsla, que ( proh: dolor !) diebus noftris contigerunt , futu- vis teraporibus in perniciem Ecclef sepulivient flatuit & decernit ut Romanus Pontifex, qui pri- ANNO CHRIST) 5433- * forte , vel - publica, Es- (lramputum vel Luft. Conflan- rientis Cor cllii fc&. a. 

Strana 52
ANNO CHRIST! EUGENIUS ER B. tV. firumiqnta. & decreta, acla .nimenra in-premiffis facientia, & maxime pri- mæ monitionis & sequifitionis cum executione forte ata& carundem debite falla, nec non ejuldem do- > forte pro jd mini Eugenii coniumaciam.alias accularam ,, ac decretum hujns lécuodæ citationis cum ejus de- bisa publicatione & executione , prout hec omnia latius apud acta hujas fan&x Synodi funt conícripta, przfati domini Pape contumaciam accufaverimus, debitia cum inltantia requiren- tes, ut cundem vellrz rcverendiffimg paterni- fares pro contumace haberi vellent & reputari: contraque eundem fuper pramifhs če omnibus in hoc facro Concilio peragendis ufque. 2d finem debitum incluGve , fine ulieriorj citatione', CONCILIUM * aditatà, & rau A publicum Iofrumenium Ad perpetuam role = SIGISMUNDUS 52 "IMP, memoriam, če., GOua fic falta trina. procią matione, nemineque pro di&o- domino Euge. "nio; zomparente , ad. prafentiumt ejuldem, facri Conciliiin gadem Ecclefia contitwi- redeuntes, retulerunt, prour, fupra, clamoile, nec mii. quem nomine prædi&i domini Eugenii cotam eis comparuifle. Poft quam qnidem relationem promotores facri Concilii per.-organum dominí officiatis Balileenfis. proponentes ,.- dixerunt. ina eBeáu fimilia verba: Reverendilitmii reveren- dique patres & domini,’ andiverunt veftræ re. verendiffimz peternitates felationem per domi» nos Uticeafem & Novarienfem Epilcopos fa» &am , & quía præfaius dominus Engenius , prout Spiritus fauctus di&aret procedere : .nec Blicet debite vocatus &texpectatus, per fe vei non cenam diem pro ceflione publica habenda ad huju(modi contumaciam folemniter '2ccufan- dam deputare, & locum congregationis gene- salis fore habilem pro hupilmodi z&a contu. radzie acculate, declarare dignarentur: ve- flraque reverenditiimz paternirates pot nonnul» las deliherationes diftirm iocum congregationis adhoc habilem & idoueum as præmifa decer- nentes, &declarantes, pra pramilla conruma« cia per nos acculanda, haac diem, Rec noo & fellionem. publicam. praícntem , nobis-mife- ricorditer. (tatuere & affignare decreviftis ;- prout h&c omuia ip fupradictis attis hujus faert Qone citit plenius contíneniur , ad qua y quoad lioc; alium non comparuit, prout neque comparet. Ejus contumaciam iterum & ex. fapevabundanii accufarunt., trina vice petentes ipfum per fa- crunt Concilium pro. costumace reputari. & de. clarari, reproducentes & repetenies atta & de- creta hujas facri Concilii Bafileeafis, nec non Quas citatlones & carum executiones . una eum omuibus, adis & actitatis in hujufmodi caufa , peténielque diem certam pro feffione publica fuper hujutmodi declaratione fteudaeildem af üignari ,' Quibus ‘petitis dominus. Cardinalis Le» gatis. & prafideus. genératis dicti faerí Coucilii nomine ejufdein: verba fua dirigens 'ad ipfos proniotores dixiz z^ Venerabilés-promerotes, aut nos referimus. Unde reverendiflimi -veveréndi- Qdivkt-hzc fanda Synodus relarionern fadtam Que patres & domini, jnxta predictam. fe(lio- mis publice aff;gnationera , nobis: (ue prefer tar) gratiofus conceffam ^ nos predi&ti pra: tgotores iterato cum- ea qua poffumiis & debe. mus'inflantia , apud revererdi(fimas- :dotmin.: tiones wefiras & coram hos; facro Cortilio; prefati domini Bugenii Papa (uper: omnibus & fingulis in. di&is citariouum decretis conienris contumaciam accufanus , petentes, & eadem zum ioltantia requirentes, ut reverendifiimæ patevnitates. vefirz (prout jufüitia fuadet, & oido juris po(tulat & rationis ), declarent ipfum dominum Eugenium in przemiffis contumacem , ac pro ili eura. habeanr & reputent, & infu- pet conira ipfum fuper iliis in hoc facro Concilio peragendis ufque ad finem debium inclufive, fine ulteriori citatio- ne; (prom Spirius fan&us di&averit) & de fue diving pariter & humano fuerit. proceden: dum , procedi, ac prout in hujus facræ Syno- di-derreris plenius continetur. Qua fiquidem contumacia, ficut. praefertur, in (criptis accu- fat , reverendiffimus patez. dominus Cardinalis Lepatus * pro & nomine facri Concilii injunxit reverendis, patribus dominis Uticenfi & Novas rienfi Epifcopis, quatenus ad valvas ejufdem Ecclefiz irent, ad inquirendum utrum {aodif- fimus dominus nofter Eugenius Papa IV. cujus contümacia nunc per promotores fuit accula- ta, aut aliquis alius ejus nomine effet ibi- E dem, qui vellet. comparere coram facrofan- &e Synodo ibidem exiftente, fa&arus & adim- pleturus illa ad quz per duas cirationes feu monitiones citatus feu monitus fuit. Qui qui- dem duo domini Epifcopi de mandato quo fu. pra, allumptis etiam nobis notariis infraleri- ptis, ad caldem valvas iverunt , altaque & intelligibili voce per organum praefati domini Epifcopi lNovarienfis trina vice proclamave- tune , inquirentes prout eifdem per di&um dorniaum Legatum wuoriue difti facri Concilii iuerat ínjunfium , perentes a nobis notariis pet "prafatos dominos; Epifcopos, 6x petitio- né“ veram , | idciéo o hzc fanda Synodus ju- dices: hujüs facri Goncilit dépurat & ordinat. ad videndum -& ad: examinaüdum proceffem fas &umi cootra eundent -dominum - Bugenium., &‘referant in, congregatione generali, Qua fadka relatione , facsum Concilium -deliberabiv fuper declaratione contumaciæ & aliis in bu- juímodi canía perageudis, ac im feffione fuper hoc decernenda vobis re(pondebit, De & (us pet quibus omnibus & bngelis fupradi&i pro- motores & eorum quilibet, ad perpetuam rei memoriam , petierunt & petiit à nobis. nota- riisfieri unum vel plura publicum ? 4r publica præmiffis & | ominibus DInftrimenta « Datum in feffione publica ejufdem fan&a Synodi in Ecclefia. majore Bafileenfi folemniter celebrata, die lovis decimanona menGs Fe. bruarii, anno a Nativitate Domiui millefimo guadringentefimo trige(imotertio . SESSIOQ L XL Sacrofentia Generales Syrodus Bafileenfis, in Spirits | fanóło legitime congvegata s unioerfalem Ecclefiam veyrafeutans , ad. perpe- ŻAL ves mpmorians . x Ucniam frequens Geueraliutn Gonciliorum celebratio , tanquam agri Dominici praz- cipua cultura , univerialem Ecclefiz (tatum con- cernit, ideo fumma cum diligentia intenden- dum eft, ut cun&is obítaculis, qua tam falu- brem in(titutionem impedire poffent, accurate obvietar. Inhzrens igitur hec fan&a Synodus ordinationi decreti Concilii Conftantienfis , quod incipic, Frequens , cupienfqne ne fcandsla, que ( proh: dolor !) diebus noftris contigerunt , futu- vis teraporibus in perniciem Ecclef sepulivient flatuit & decernit ut Romanus Pontifex, qui pri- ANNO CHRIST) 5433- * forte , vel - publica, Es- (lramputum vel Luft. Conflan- rientis Cor cllii fc&. a. 

Strana 53
ANNO CHRISTI LIH UGENIU: 33 E e. Ai .exemplo ad laborandum trahere tenetur, per fe vel Legatum de latere aut Legatos, eligen- dum, vel eligeudos, de conülio & affenfu non aurículati duarum pactium Cardinalium , in Con- ciliis Generalibus debeat inlere(e: nec non om- nes & Gngulæ perfonæ Ecclefiafiicæ, quæ de ju- re velconfuetudine Generalibus Conciliis adeffe debeot; deínceps ad ipfa Generalia Concilia tam vigore ipítus conflitutionis Frequens indi&a , quam bujus facri Concilii Bafileenfis, vel alte- rius futuri legitime congregati au&boritate in- dicenda, fine alia vocatione venire perfonali- ter 'adilringantur , nifi legitimo dctineaniur im- pedimento : quo cafu' perlonas idoneas cum BASILEENSE. primus in vinea. Domini laborare, & alios fu0 A SIGISWUNDUS $4 IV. Quod non difolvatur ant musetur Concilium , wife de confenfu duarum partium cus juslibet , &c. Statnitque ex certis rationabilibus caufis, uf præfens Bafileente Concilium per neminem; etiamfi papalis fuerit dignitatis, diffolvi, aut de loco ad locum mutari poffit, nifi de expref- foconfenfu duarum partium cujuslibet deputa- tionis, votis fingulorum ftrutalis, fubfequen- tique approbalione duarum partium congrega- tionis Generalis, fimiliter fcrutatis votis (ingu- fufficienti maudato deílinare teneantur. Quod Blornm , ac demum in feflione publica fa&ta de- fi ipfe Romanus Pontifex, & aliz predicte per- fone, hoc facere neplexerint, auf ipfum Con- cilium quoquo modo de fado impedire, muta- re, prorogare , diffolvere, operam dederint , & infra quatuor. menfes cuim reali falisfa&icne non refipuerint , extunc Romanus Pontifex a papa- li, & prædi@æ perfonæ a fuarum dignitatum adminiftratione fint ipfo fa&o fufpenfi. Quz quidem papalis adminiftratio ad facrum Conci- lium ipfo jure devolvatur. Quod fi posnas pra- di&as per duos menfes poft di&os quatuor ani- mo fuftinuerint indurato , contra tam Roma- num Pontificem, gsam predkKtas perfonas , uf- que ad privationem inclufive, per Concilium Generale procedatur. IF, Quod liberum fit. euilibet wenire ad C. ontilium . Statuit quoque hxc fan&a Synodus , ut nca obflante quacumque etiam. Romani Pontificis prohibitione , omnibus quibafcumque, cujuf- cumque ftatus & conditionis exiftant, etíamfi fint fan&x Romana Ecclefiz Cardinales, libe- rom fit ad Generalia Concilia proficifci. Quod- que ipfe Romanus Pontifex ad. ipfa Concilia Ge- meralía accedere volentibus, & przfertim præ- dictis Cardinalibus , licentiam, ( fi. petierint) impertiri £eneatur . III. JDeclavat Concilium verbam de proropationc Concilii , 4 caffa? altentata in conírarium , vel attentanda in. futurum . JDeclarat quoque hzc fan&a Synodus verba ila videlicet , nullatenus prorogetur, in di&o decreto polita, ita prohibitive intelligi , ut etiam per Papam prorogari non poffit: quod- que Concilium a&u congregatum diffolvi, aut de loco ad locum imutari, fine ipfius Concilii expreffo confeaíu, per Romanum Pontificem claratione . Oblecratque per vifcera mifericor- dim Jefu Chrifli, & per afperfionem fui San- guiais pretiofi , omnia fuppofita hujus facri Con- cili tam prafentia quam futura obteftatur , ut ante completam reformationem in capite & ín membris, quantum rationabilius fieri. poterit , nullatenus diffolutioni confenfum prgítent , nec loci mutationem fieri permittant, nifi ex canfis juflis & manifeltis, V. Quod locus Concili eligatur per menfem ante dif Solutionem , & declaratur verbum il- lud , in decenneura . Joxta ipfius Gonftantienfis Concilii ordinatio- nem , vult omnino faltem per menfem ante tera- — a ANNO CHRISTI 4433 gos diffolutionis eligi locum pro futuro cele.’ rando Concilio, declaratque ad. abundantem cautelam , verbum illud, in decennium, in przdi@a pofitum Conftitutione, fic intelligi de- :bere, ut decennium totaliter compleatar , & eo integre completo extunc. facultatem Concilii Ge- neralis celebrandi incipere. Quod fi calu ali- quo cóntingat eos , qui Conciliis Generalibus in- terefle tenemtur, in principio temporis non ad- venire, declarat non propterea di&am Concilii celebrandi facultatem expirare , fed ut * quaa- Dto citius commode fieri. poterit, celebretur. Ne auiem diu differre poffit, flatuit, ut per vigioti dies anie predidum decennii tempus completum , vel aliud , fi forfan ex caufa per Concilium przfgi contingat, Romanus Pontifex per fe vel Legatum aut Legatos fuos, ncc non Archiepifcopus, in cujus provincia vel dieceft fuerit Concilium celebrandum ,. & omnes Prala- ti vicini foco celebrationis Concilii per qualuor dixtas vulgares, ceffante impedimento canoni- co, in propriis perfonis, vel eo obliflente per viros idoneos ad hoc Vicarios conflitutos, adef- fe teneaniur, ut de loci difpofitione, & aliis præparatoriis Concilii valeant habere tractatum. Die autem inchoationis Concilii Generalis pre- nullateaus poffit: catfatque, irritat , & annul- E finita, bi qui ibidem fuerint, miffam de Spi- lat, fi quid forfitan contra hxc vel etiam in derogationem aut impedimentum ipfius Concilii Generalis, perfonarumque & Prælatorum ac fuppofitorum ejufdem , per privationem, trans slationem , cen(ura(que Ecelelafllicas , ve) ali. ter quomodolibet in futuram contigerit atten- tari. Concil. General. Tom. XXIX. ritt. fan&o folemniter celebrent, & Concilium ex co die ftabilitum & inchoatum elfe efficaci. ter cenfeatur. Verum propter multas neceflita- iles quz: contingere po(funt venientibus ad Cos- cilium , exhortatur hzc fan&a Synodus cos qui tunc. pra(entes fuerint , ut ad ardua negotia concludenda , nifi decenii expectatione abfen- tium moderata, congruo intervallo temporis non procedant, fed (ic divino timore przvio procedatur ip cunctis cum debita gravitate, fi- cut tanta. magnitudo negotiorum univerfalis Ec- clefiz exigit & requirit. 1n his autcm cafibus, D 2 in * quantecias 

Strana 54
ANNO CHRISTI LIH UGENIU: 33 E e. Ai .exemplo ad laborandum trahere tenetur, per fe vel Legatum de latere aut Legatos, eligen- dum, vel eligeudos, de conülio & affenfu non aurículati duarum pactium Cardinalium , in Con- ciliis Generalibus debeat inlere(e: nec non om- nes & Gngulæ perfonæ Ecclefiafiicæ, quæ de ju- re velconfuetudine Generalibus Conciliis adeffe debeot; deínceps ad ipfa Generalia Concilia tam vigore ipítus conflitutionis Frequens indi&a , quam bujus facri Concilii Bafileenfis, vel alte- rius futuri legitime congregati au&boritate in- dicenda, fine alia vocatione venire perfonali- ter 'adilringantur , nifi legitimo dctineaniur im- pedimento : quo cafu' perlonas idoneas cum BASILEENSE. primus in vinea. Domini laborare, & alios fu0 A SIGISWUNDUS $4 IV. Quod non difolvatur aut mutetur Concilium , wife de confenfu duarum partium cus juslibet , &c. Statnitque ex certis rationabilibus caufis, uf præfens Bafileente Concilium per neminem; etiamfi papalis fuerit dignitatis, diffolvi, aut de loco ad locum mutari poffit, nifi de expref- foconfenfu duarum partium cujuslibet deputa- tionis, votis fingulorum ftrutalis, fubfequen- tique approbalione duarum partium congrega- tionis Generalis, fimiliter fcrutatis votis (ingu- fufficienti maudato deílinare teneantur. Quod Blorum , ac demum in feflione publica fa&ta de- fi ipfe Romanus Pontifex, & aliz predicte per- fone, hoc facere neplexerint, auf ipfum Con- cilium quoquo modo de fado impedire, muta- re, prorogare , diffolvere, operam dederint , & infra quatuor. menfes cuim reali falisfa&icne non refipuerint , extunc Romanus Pontifex a papa- li, & prædi@æ perfonæ a fuarum dignitatum adminiftratione fint ipfo fa&o fufpenfi. Quz quidem papalis adminiftratio ad facrum Conci- lium ipfo jure devolvatur. Quod fi posnas pra- di&as per duos menfes poft di&os quatuor ani- mo fuftinuerint indurato , contra tam Roma- num Pontificem, gsam predkKtas perfonas , uf- que ad privationem inclufive, per Concilium Generale procedatur. IF, Quod liberum fit. euilibet wenire ad C. ontilium . Statuit quoque hxc fan&a Synodus , ut nca obflante quacumque etiam. Romani Pontificis prohibitione , omnibus quibafcumque, cujuf- cumque ftatus & conditionis exiftant, etíamfi fint fan&x Romana Ecclefiz Cardinales, libe- rom fit ad Generalia Concilia proficifci. Quod- que ipfe Romanus Pontifex ad. ipfa Concilia Ge- meralía accedere volentibus, & przfertim præ- dictis Cardinalibus , licentiam, ( fi. petierint) impertiri £eneatur . III. JDeclavat Concilium verbam de proropationc Concilii , 4 caffa? altentata in conírarium , vel attentanda in. futurum . JDeclarat quoque hzc fan&a Synodus verba ila videlicet , nullatenus prorogetur, in di&o decreto polita, ita prohibitive intelligi , ut etiam per Papam prorogari non poffit: quod- que Concilium a&u congregatum diffolvi, aut de loco ad locum imutari, fine ipfius Concilii expreffo confeaíu, per Romanum Pontificem claratione . Oblecratque per vifcera mifericor- dim Jefu Chrifli, & per afperfionem fui San- guiais pretiofi , omnia fuppofita hujus facri Con- cili tam prafentia quam futura obteftatur , ut ante completam reformationem in capite & ín membris, quantum rationabilius fieri. poterit , nullatenus diffolutioni confenfum prgítent , nec loci mutationem fieri permittant, nifi ex canfis juflis & manifeltis, V. Quod locus Concili eligatur per menfem ante dif Solutionem , & declaratur verbum il- lud , in decenneura . Joxta ipfius Gonftantienfis Concilii ordinatio- nem , vult omnino faltem per menfem ante tera- — a ANNO CHRISTI 4433 gos diffolutionis eligi locum pro futuro cele.’ rando Concilio, declaratque ad. abundantem cautelam , verbum illud, in decennium, in przdi@a pofitum Conftitutione, fic intelligi de- :bere, ut decennium totaliter compleatar , & eo integre completo extunc. facultatem Concilii Ge- neralis celebrandi incipere. Quod fi calu ali- quo cóntingat eos , qui Conciliis Generalibus in- terefle tenemtur, in principio temporis non ad- venire, declarat non propterea di&am Concilii celebrandi facultatem expirare , fed ut * quaa- Dto citius commode fieri. poterit, celebretur. Ne auiem diu differre poffit, flatuit, ut per vigioti dies anie predidum decennii tempus completum , vel aliud , fi forfan ex caufa per Concilium przfgi contingat, Romanus Pontifex per fe vel Legatum aut Legatos fuos, ncc non Archiepifcopus, in cujus provincia vel dieceft fuerit Concilium celebrandum ,. & omnes Prala- ti vicini foco celebrationis Concilii per qualuor dixtas vulgares, ceffante impedimento canoni- co, in propriis perfonis, vel eo obliflente per viros idoneos ad hoc Vicarios conflitutos, adef- fe teneaniur, ut de loci difpofitione, & aliis præparatoriis Concilii valeant habere tractatum. Die autem inchoationis Concilii Generalis pre- nullateaus poffit: catfatque, irritat , & annul- E finita, bi qui ibidem fuerint, miffam de Spi- lat, fi quid forfitan contra hxc vel etiam in derogationem aut impedimentum ipfius Concilii Generalis, perfonarumque & Prælatorum ac fuppofitorum ejufdem , per privationem, trans slationem , cen(ura(que Ecelelafllicas , ve) ali. ter quomodolibet in futuram contigerit atten- tari. Concil. General. Tom. XXIX. ritt. fan&o folemniter celebrent, & Concilium ex co die ftabilitum & inchoatum elfe efficaci. ter cenfeatur. Verum propter multas neceflita- iles quz: contingere po(funt venientibus ad Cos- cilium , exhortatur hzc fan&a Synodus cos qui tunc. pra(entes fuerint , ut ad ardua negotia concludenda , nifi decenii expectatione abfen- tium moderata, congruo intervallo temporis non procedant, fed (ic divino timore przvio procedatur ip cunctis cum debita gravitate, fi- cut tanta. magnitudo negotiorum univerfalis Ec- clefiz exigit & requirit. 1n his autcm cafibus, D 2 in * quantecias 

Strana 55
EUSENIUS 55 ?. IV. CONCILIUM SIGISMU NDUS IMP. 56 commen quibts, fecandum ftatutum decreti Con. Afienda, tam per dominum Engenium Papam ANNO CHRISTI 1437: ftantienfis, Papz licer iocum fumi Concilii de confenfu fan&e Romane Ecclefie Cardi- Corfiancien- nalézay. mutare, ftatuit wt, {i Papa id facere fis Coxilii feffione z9. tbi fupra, Es feffione Concilii Covflamien- lis 39. ® fahibitis- nemo negligat , collegium Cardinalium hoc fuppleat , ita tamen ut due partes ipforum Cardinalium confeutiant, fervando nihilo minus modum qui in dido capitulo, Prequens, ' continetur. Ipfam autem loci mutationem, ft fieri con- tingat, jurabunt didi Cardinales, fccundum Deum & confcieniiam (aam , illam facerc, & ex caufis manifefti im caphulo , Frequens, contentis , vi Quod eletfores Paps ante ingrelfim sonclavis ju- ven) , quod , J£ quis eorutz eligatur feront difla decreia. Ur preraiffa facilius executioni! demanden- tur, flatuit ipfa fan&ta Synodus, quod eledo- res Romani Pontificis ante ingreffum concla- vis jurare Deoque & Eccleliar promittere te- neantur, quod, fi contingat aliquem ex eis, in Papam affumi, premiíla fupradiéta decre- ta, flatuta & ordinata fervabit, & pro poffe adimplere realiter & cum effe&u curabit, ad- jiciens quod quicumque in. f&omaaum Ponti- fcem fururis deinceps temporibus a(fumerur, quartum , quam ejus camerarium, vel alium sorum audoritate ,. curialibus & officialibus Romana curia, vel aliis quibufcumque perfo- nis, cujulcumque ftatus & dignitatis exiftane, ne de curia Romana recedant, per quæ fa- cultas ad hoc facrira Concilium veniendi, tolli, impediri, vel reliringi quomodolibez pofsct. D Do Datum Bafilez in fefiione publica celebrata in Ecclefia maiori Baüleenfi , quinto Kalendas Maji, anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefmotertio. S B S S 1 0 XII B Decretum citationis contra Papa « Aaerofantia Bafileenfis Genevalis Synodus , in Spi “ vêtu fandlo legitime congregata , univerfalous Ecciefiam reprefestans , ad perpetnam tel mie 1320Y141/2 o Anfta catholica Ecclefa in facro Confian- tienfi Concilio conveniens, cum animad- verteret negle&um facrorum Conciliorum pra. teritis temporibus occafionem fuiffe hxrefum , errorum , fchifmatum, ac plurimarum | defor- mitatum in populo Chiiftiano , iplorumaque Gońciliorum frequentationem, optimum fore ioter alia quz profiteri debet , juxta decretum C dictarum. peftium ac malorum antidotum , di. Concilii Conftantieafis , quod incipit: Quanto Romanus pontifex, &c. juret etiam: przfens decretum effieaciter obfervare; Quam "quidem profe(fionem teneatur poftea iB primo publico confiftorio de novo facere, profieaturque ; fi tarum quz in hoc decreto continentur fuerit violator, nec non ratione cujusliber notorii criminis Ecclefiam fcandalizantis, judicio Ge- neralis Concilii (e elle fnbje&um. Hancque profeihonem tam i»fe quam collegium Car- dinalium iuferant literis, quas de nova af. fumptione Papo; per orbem dz more tranf. mittent , Vit. Quod publicetur boc deczetur in Synodis Ur tam falutaris ac necefsarii decreti nulíus poílit ignorantiam pretendere , mandat hzc fan&a Synodus in virtute fandz obedientie omnibus metropolitanis Bpifcopis, ut in pro- vincialibus & Synodalibus Conciliis Prælatis religionum iu futs capitulis Generalibus hujuf- modi decretum legi faciant & publicari , VEIT. Conzilisss caffar ^ juvifdicionem | facium, curia- libus Romsnæ curia, ne yeniant ac ‘pfaa Canciliem., Cum liberum efse debeat omnibus ad hoc facrum Concilium Generale , quod univerfalem tepræfentat Ecclefiam, proficilci , & confe- Quente: quédquid in contrarium — quacaümque auctoritate, etiamfi papalé , ftaluatur, ircitum fit cenfcadum ; ideô hæc fan&a Synodus zai. fat, jritat, & aonullar quecumque inanda- i$, cliam fub cenfuris, privalionibus benef etorum & oftüciorum , ialabilitationibus ad eadze , & aliis quibulcamque pœuis fika & vina infpiratione inftituit, deinceps certis mo- do & tempore. Génerzlia:.Concilià. celebrari . Prius autem, né qaifquam' de. ipforum Con. ciliorum poteltate hafitarer , declarevit Coü- ciliam Generale , catholicam Ecclefiam reprz- e - . "LP - . ^ fentans, poieílatem a. Chriflo immediate ka- bere, cui quiliber cujifcumqne ftatus vel di- ANNO CHRISTI 846530 Dis 24. Jw Tii, tunc feria sercia, 1433. In Conftan- tienfis Con* cilii (elfto- "n 35. | Confian- eicnfis Cone vili? feffionu 4 śl. se gniratis, eriamfi Papalis exiftat, obedire tee netur in hís quz pertinent ad Fidem, & ex- tirpationem fchifmatis, atquc ad Generalem reformationem Ecclefie ím capite & im mem. bris. Quodque ejus mandatis, Mantis , ordi- nationibus & præcepris fuper præmifis, fer ad ea pertinentibus, quicumque , etiamfi pa- Dpalis fuerit. digoitatis ,' obedire contumaciter comremnens, oifi refipuerie, condignæ peeni- tentie fubjiciendus eft, & debite puniendus, etiam ad alia juris fubfidia ( f; opus fuerit ) recurrendo, Au&oritate igitur memoraii Con- ftantienfis. Concilii , ac deinde ex inflituto facri Concilii Senen(is, apprcbationeque felicis recordationis Martini Papz quinti, & moder- ni domini Eugenii Papz quarti, bzc fan&a Synodus Bafilecn(s legitime congregata, ad opus Genezalis reformationis Eccíefie in ca- ' pite & in memb;is, nec non adextirpationem harefam , omni cum diligentía iX fuo primot- dio procedere decteeit. Sed quoniam abíque pace Chrifianoram Principum Lac duo fan- EGiffima opera non facilem executionem habere poterant, profeffa eit etiam ad pacem con- cordiamque Chriftiani populi velle totis viribus laborare , quernadmodnum ha&enus fecit fecif- (etque uberius, ac forte felicius, nifi gravibus fuiffet per prafatum domioum Eugenium ob Ítaculis impedita . Et quoniam inter Chriftia- nos nemo eft, cnjus pro fua diguitate raagis interfit. quam. fummi Pontificis ,— hujufmodi facris operibus iniendere, hec fanfta Synodus a fuz Congregationis initio dominum Euge níum per binas ambaxiatas cum magna inftap- tia deprecara cft, ur ínas operas confiliaque & au- Coaftan- tienfis Con- cibià isl. 5 

Strana 56
EUSENIUS 55 ?. IV. CONCILIUM SIGISMU NDUS IMP. 56 commen quibts, fecandum ftatutum decreti Con. Afienda, tam per dominum Engenium Papam ANNO CHRISTI 1437: ftantienfis, Papz licer iocum fumi Concilii de confenfu fan&e Romane Ecclefie Cardi- Corfiancien- nalézay. mutare, ftatuit wt, {i Papa id facere fis Coxilii feffione z9. tbi fupra, Es feffione Concilii Covflamien- lis 39. ® fahibitis- nemo negligat , collegium Cardinalium hoc fuppleat , ita tamen ut due partes ipforum Cardinalium confeutiant, fervando nihilo minus modum qui in dido capitulo, Prequens, ' continetur. Ipfam autem loci mutationem, ft fieri con- tingat, jurabunt didi Cardinales, fccundum Deum & confcieniiam (aam , illam facerc, & ex caufis manifefti im caphulo , Frequens, contentis , vi Quod eletfores Paps ante ingrelfim sonclavis ju- ven) , quod , J£ quis eorutz eligatur feront difla decreia. Ur preraiffa facilius executioni! demanden- tur, flatuit ipfa fan&ta Synodus, quod eledo- res Romani Pontificis ante ingreffum concla- vis jurare Deoque & Eccleliar promittere te- neantur, quod, fi contingat aliquem ex eis, in Papam affumi, premiíla fupradiéta decre- ta, flatuta & ordinata fervabit, & pro poffe adimplere realiter & cum effe&u curabit, ad- jiciens quod quicumque in. f&omaaum Ponti- fcem fururis deinceps temporibus a(fumerur, quartum , quam ejus camerarium, vel alium sorum audoritate ,. curialibus & officialibus Romana curia, vel aliis quibufcumque perfo- nis, cujulcumque ftatus & dignitatis exiftane, ne de curia Romana recedant, per quæ fa- cultas ad hoc facrira Concilium veniendi, tolli, impediri, vel reliringi quomodolibez pofsct. D Do Datum Bafilez in fefiione publica celebrata in Ecclefia maiori Baüleenfi , quinto Kalendas Maji, anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefmotertio. S B S S 1 0 XII B Decretum citationis contra Papa « Aaerofantia Bafileenfis Genevalis Synodus , in Spi “ vêtu fandlo legitime congregata , univerfalous Ecciefiam reprefestans , ad perpetnam tel mie 1320Y141/2 o Anfta catholica Ecclefa in facro Confian- tienfi Concilio conveniens, cum animad- verterct negle&um facrorum Conciliorum pra. teritis temporibus occafionem fuiffe hxrefum , errorum , fchifmatum, ac plurimarum | defor- mitatum in populo Chiiftiano , iplorumaque Gońciliorum frequentationem, optimum fore ioter alia quz profiteri. debet , juxta decretum C dictarum. peflium ac malorum antidotum , di. Concilii Conftantieafis , quod incipit: Quanto Romanus pontifex, &c. juret etiam: przfens decretum effieaciter obfervare; Quam "quidem profe(fionem teneatur poftea iB primo publico confiftorio de novo facere, profieaturque ; fi tarum quz in hoc decreto continentur fuerit violator, nec non ratione cujusliber notorii criminis Ecclefiam fcandalizantis, judicio Ge- neralis Concilii (e elle fnbje&um. Hancque profeihonem tam i»fe quam collegium Car- dinalium iuferant literis, quas de nova af. fumptione Papo; per orbem dz more tranf. mittent , Vit. Quod publicetur boc deczetur in Synodis Ur tam falutaris ac necefsarii decreti nulíus poílit ignorantiam pretendere , mandat hzc fan&a Synodus in virtute fandz obedientie omnibus metropolitanis Bpifcopis, ut in pro- vincialibus & Synodalibus Conciliis Prælatis religionum iu futs capitulis Generalibus hujuf- modi decretum legi faciant & publicari, VEIT. Conzilisss caffar ^ juvifdicionem | facium, curia- libus Romsnæ curia, ne yeniant ac ‘pfaa Canciliem., Cum liberum efse debeat omnibus ad hoc facrum Concilium Generale , quod univerfalem tepræfentat Ecclefiam, proficilci , & confe- Quente: quédquid in contrarium — quacaümque auctoritate, etiamfi papalé , ftaluatur, ircitum fit cenfcadum ; ideô hæc fan&a Synodus zai. fat, jritat, & aonullar quecumque inanda- i$, cliam fub cenfuris, privalionibus benef etorum & oftüciorum , ialabilitationibus ad eadze , & aliis quibulcamque pœuis fika & vina infpiratione inftituit, deinceps certis mo- do & tempore. Génerzlia:.Concilià. celebrari . Prius autem, né qaifquam' de. ipforum Con. ciliorum poteltate hafitarer , declarevit Coü- ciliam Generale , catholicam Ecclefiam reprz- e - . "LP - . ^ fentans, poieílatem a. Chriflo immediate ka- bere, cui quiliber cujifcumqne ftatus vel di- ANNO CHRISTI 846530 Dis 24. Jw Tii, tunc feria sercia, 1433. In Conftan- tienfis Con* cilii (elfto- "n 35. | Confian- eicnfis Cone vili? feffionu 4 śl. se gniratis, eriamfi Papalis exiftat, obedire tee netur in hís quz pertinent ad Fidem, & ex- tirpationem fchifmatis, atquc ad Generalem reformationem Ecclefie ím capite & im mem. bris. Quodque ejus mandatis, Mantis , ordi- nationibus & præcepris fuper præmifis, fer ad ea pertinentibus, quicumque , etiamfi pa- Dpalis fuerit. digoitatis ,' obedire contumaciter comremnens, oifi refipuerie, condignæ peeni- tentie fubjiciendus eft, & debite puniendus, etiam ad alia juris fubfidia ( f; opus fuerit ) recurrendo, Au&oritate igitur memoraii Con- ftantienfis. Concilii , ac deinde ex inflituto facri Concilii Senen(is, apprcbationeque felicis recordationis Martini Papz quinti, & moder- ni domini Eugenii Papz quarti, bzc fan&a Synodus Bafilecn(s legitime congregata, ad opus Genezalis reformationis Eccíefie in ca- ' pite & in membiis, nec non adextirpationem harefam , omni cum diligentía iX fuo primot- dio procedere decteeit. Sed quoniam abíque pace Chrifianoram Principum Lac duo fan- EGiffima opera non facilem executionem habere poterant, profeffa eit etiam ad pacem con- cordiamque Chriftiani populi velle totis viribus laborare , quernadmodnum ha&enus fecit fecif- (etque uberius, ac forte felicius, nifi gravibus fuiffet per prafatum domioum Eugenium ob Ítaculis impedita . Et quoniam inter Chriftia- nos nemo eft, cnjus pro fua diguitate raagis interfit. quam. fummi Pontificis ,— hujufmodi facris operibus iniendere, hec fanfta Synodus a fuz Congregationis initio dominum Euge níum per binas ambaxiatas cum magna inftap- tia deprecara cft, ur ínas operas confiliaque & au- Coaftan- tienfis Con- cibià isl. 5 

Strana 57
ANNO GBRISTI 34330 EUGENIUS P. 1V. 57 promovendam vellet impendere, Cum veroa5 ipfo domino Eugenio Papa pro fuo paítorali officio omne genus fubfidii & fuffragii fpera. remus, lugubri Huntio ad aos perlatum eft hoc facrum Concilium. tam {olemniter infti- tutum, & pro tam neceflarils negotiis congre- gatum, in publico coníifiorio de tatto, cem de jure non poffet, tentaffc dificivere. Quod nos audientes, trifiitia con(lernati magnoque mecróre confecti (uraus.. INec moda nosfacrum Concilium celebrantes hujufmodi przteuía dil- Ífolutia fupra madum fcandalizavit, fed. & om- nem populum Chriftianum , qui tam fan&orum Operum felicem erítum magno cum defiderio BASILEENSE. & auxilia ad ipfam Synodum fovendam & A potuiffemus, nihilo minus maníuetudinis zo- SIGISMUNDUS IMP. 58 firz non immemores, iterum ipíum monui. ANNO mus, & ex parte omnipotentis Dei przcepi- mus , ut infra fexaginta dies düfolationeu pretenfam prorfus revocaret , & facro Conci- lio pure, fimpliciter, & cum effe&u achære- ret. Quibus exadis, iterum per promotores Goncilii iplus domioi Eugenii coniumaciam fortius accufantes, inftantins interpellati fu- mas, ut ad declarationem contumaciz, & ad poenas, quas tanta coniumacía exigebat , pro» cedevemus. Et nihilo raints aliquamdiu dif- ferre. decrevimus , fà forte tantam facri Con- cilii pieratem videns, ipfe quoque ad pietatem fle&ereinr. Interea quatuor alii (ui Oratores expedtabat. Exi(limans tunc hac fan&a Syno- Bad nos fupervenerunt, varias fecum facalta« flus finiftris informatíonibus ipfum dominum Éugenium fuiffe circumsentum, mox ad enm venerabilem Epiícopum Laufanenfem & deca- num 'Irajedenfera Oraiores deflinavit, cidem cftenfuros caufas præten(æ diffolutionis a ve- Titate procul effe, {upplicaturofque ut, cum bujulmodi res graviter ac motorie Ecclefiam porturbaret , plurimzque in Chriftiano populo exinde calamitates fecuture effent, ipfam dif. folutionem tam fcandalofe fa&tarn omnino re- vocaret, & huic fan&z Syunodo, ficat digni= tatem faata decebat, cum efic&e adhereret. Sed ipforum Oratorum rationibus ac precibus nequaquam motus, eos ad nos vacuos remifit tes, immo verius difficnltates & involiniones afferentes, per quas monitioni noftre: nullate- nus parebatur, nec pr&tenía irfitabatur, fed potius frmabarur , difiolndo. Malta etjam alia in his contioebantur non mediociiicr abíurda, & facro prxjndicialia Concilio , quibus, fine Dei offenfa & gravi ja&ara Ecciefiæ, mulla. tenus affentire poteramus , pront hæc in sef- ponfione di&is Ambaxiatoribus fextadecima die Junii tradita diffufe defcribuntnr .. Poft itaque ‘duos menfes , qui decimanona Februa- rii expirarunr, ufque ad præfentem diem pa- tienter diflulimes, fperantes iplum dominum Engenium plenam tandem adhærentiam præ- Quod tam grave ac nozorium fcandalum lae G biterum : fed ( ut rei evidentia jem democ- fan&a Synodus ferre non valens, ipfum do- zninupi Engenium in publica fef&one monuit ; ut iofra quatuor menfes prztenfam .diffolutio- frat ) quo magis pulfatur, eo amplius. fuas obturat eures: & quanto fecum benigaius ac modeflius agitur, ee tenacius in ina diffolu- CHRISTI 1433- nem tot fcandalornm caufam peniius abole. yet. Interim autem. & poft caritfsimus Eccleüz iius Sipifmundus Romanorum imperator il- Juftris, tanquam Ecclefim fidelis advocatus , pinríbus norabiiibus ainbaxiaiis ec crebris lit- tionis propofito perfeverat: & quanium ex Hac, fit ejus verbis fa&ifque coligi potefi, nil aliud & alia ple = i raque ni- przesendere. videtur, nii ut Ecelefiam pelfum- mie ecerbo det, jufquc fibi & fucccefloribas facia? y noa-in pomif- teris ipfum dominum Eugenium humilime deprecatus eft, ut ab hujufmodi Ecclefix per- turbaione omnino defitlerer. ldipfum etiam zelo Fidei & Ecclefim fuccenfi quamplures re- ses & principes, Cardinales ac Prælati, tam in cuia Komana quam extra, rogando, ob- fecrando fecerunt. £r quidem tot preces. à requifitio- nes undique fibi porre&zs (unt. iam. pie, hu- militer & devotc , ut, ( quod dolenter refc- rinus ) f pax & tranquillitas Ecclefiz Obi fuiffut cordi, nullateaus diflentiro potnidec. Circa autem ipforum quatuor menGuin exitum ad nos quatuor Oratores tranlmifit, non ut emendarent, fed errata defenderent, notque śncreparent , quod mox iuz prz:eníz non pa- rui(lemus diffclutioni. Quibus per refponfiones hujus facri Concilii, veritas tam juris. divini & humaui, quod fine confenfu Concilii dif- folvere nequiverat, quam fa&i, quod caufe preteafe dillolutionis verz noa fuerant ,. exti- folum abrogandi ritum faccornm Conciliorum , se dicua- & ea pra fibito diffolvendi ; fed_ & ipiorum {zcratifima decreta Spiritu Deï promulgara, a quibus ftatus pendct aniverfalis Eccleliæ, irritandi & abolendi, & prefertim declaratio. nem illam, quod in his qua zd l'idem, extir- vationem {chifmatis , & Generalem Ecclefiz , monendo, íedula , cum infiantiaD reformationem in capite & in membris perti- neüt, quilibet, etiam padpalis dignitatis , de. tretis Generalis Concilii fubjiciar. Ex quibus quot quantaque mala ac fcandala ex ounc & in füturnm. füccedere. pofünt, (atís omnibus liquer , & in prefata refponfione late expri- mitur. Cum crgo Jam ultra annum & dimi- dium inca(füm apud eum laboraverimus , nec nofiris aut aliorum precibus & monitionibus fcüi velit, nec eum quanracumque manfuetu- dine ac patientia ad ea qua pecis & rationis funt miovere queant, quid amplius fruftra im- morandum e(t ? Forfan noflram patientiam putat aljen(um, & ex longa dilatione fiduciam perfeverandi alfumit , quali arbitretur fc recte tir luce clarius patefa&a . TranfaQis his qua- Efecifle, nec Ecclefiam in eum quidquam poffe , tuor menfibus, cum in publica fefficne pro- motores facri Concilii, ipfius domini Eugenii contumaciam accn(antes , eum contumacem declarari peterent , fan&a Synodus a di&tis Oratoribus exorara , ut fupcríedere dignaretur , : pro tanc & uíque ad tres menfes poflea di- fluit. Et cum interim nulla fuz emendatio- nis indicia apparerent , immo. quoridie in fuo propofito durius perfeveraus , innumeris modis , quos honeftatis caufa ceticeraus , ipfam fan&am Synodum diffipare & evertere conaretur ; nos, lizer fuadentc jultitia acrioribus remediis uti cni nullam irrogare penam aula e(t. Vere- mur de facilitáte veniz incentivum fbi tribuat delinquendi. Timemus, ne fi deli&a notoria intada dimittamus , fovere ipfa judicemur . Chriftus Deus no(ler cura iu Jerufalem per- gerer, opus noftræ redemptionis impleturus ; & Petrus eum prohibere vellet, compefcuir eum dicens: Vade pofl me fatana , fcamdaluma mibi er, quia nom [apis que Dei funt; fed ea que bominum . Beatus Paulus cum vidifles bearum Petrum. Apof(lolorum Principem ciica obfervationem legalium repichenfibilem fose, & non uro 

Strana 58
ANNO GBRISTI 34330 EUGENIUS P. 1V. 57 promovendam vellet impendere, Cum veroa5 ipfo domino Eugenio Papa pro fuo paítorali officio omne genus fubfidii & fuffragii fpera. remus, lugubri Huntio ad aos perlatum eft hoc facrum Concilium. tam {olemniter infti- tutum, & pro tam neceflarils negotiis congre- gatum, in publico coníifiorio de tatto, cem de jure non poffet, tentaffc dificivere. Quod nos audientes, trifiitia con(lernati magnoque mecróre confecti (uraus.. INec moda nosfacrum Concilium celebrantes hujufmodi przteuía dil- Ífolutia fupra madum fcandalizavit, fed. & om- nem populum Chriftianum , qui tam fan&orum Operum felicem erítum magno cum defiderio BASILEENSE. & auxilia ad ipfam Synodum fovendam & A potuiffemus, nihilo minus maníuetudinis zo- SIGISMUNDUS IMP. 58 firz non immemores, iterum ipíum monui. ANNO mus, & ex parte omnipotentis Dei przcepi- mus , ut infra fexaginta dies düfolationeu pretenfam prorfus revocaret , & facro Conci- lio pure, fimpliciter, & cum effe&u achære- ret. Quibus exadis, iterum per promotores Goncilii iplus domioi Eugenii coniumaciam fortius accufantes, inftantins interpellati fu- mas, ut ad declarationem contumaciz, & ad poenas, quas tanta coniumacía exigebat , pro» cedevemus. Et nihilo raints aliquamdiu dif- ferre. decrevimus , fà forte tantam facri Con- cilii pieratem videns, ipfe quoque ad pietatem fle&ereinr. Interea quatuor alii (ui Oratores expedtabat. Exi(limans tunc hac fan&a Syno- Bad nos fupervenerunt, varias fecum facalta« flus finiftris informatíonibus ipfum dominum Éugenium fuiffe circumsentum, mox ad enm venerabilem Epiícopum Laufanenfem & deca- num 'Irajedenfera Oraiores deflinavit, cidem cftenfuros caufas præten(æ diffolutionis a ve- Titate procul effe, {upplicaturofque ut, cum bujulmodi res graviter ac motorie Ecclefiam porturbaret , plurimzque in Chriftiano populo exinde calamitates fecuture effent, ipfam dif. folutionem tam fcandalofe fa&tarn omnino re- vocaret, & huic fan&z Syunodo, ficat digni= tatem faata decebat, cum efic&e adhereret. Sed ipforum Oratorum rationibus ac precibus nequaquam motus, eos ad nos vacuos remifit tes, immo verius difficnltates & involiniones afferentes , per quas monitioni noftre: nullate- nus parebatur, nec pr&tenía irfitabatur, fed potius frmabarur , difiolndo. Malta etjam alia in his contioebantur non mediociiicr abíurda, & facro prxjndicialia Concilio , quibus, fine Dei offenfa & gravi ja&ara Ecciefiæ, mulla. tenus affentire poteramus , pront hæc in sef- ponfione di&is Ambaxiatoribus fextadecima die Junii tradita diffufe defcribuntnr .. Poft itaque :duos menfes, qui decimanona Februa- rii expirarunr, ufque ad prafentem diem pa- enter. diflulimes, fperantes iplum. dominum Engenium plenam tandem adhærentiam præ- Quod tam grave ac nozorium fcandalum lae G biterum : fed ( ut rei evidentia jem democ- fan&a Synodus ferre non valens, ipfum do- zninupi Engenium in publica fef&one monuit ; ut iofra quatuor menfes prztenfam .diffolutio- frat ) quo magis pulfatur, eo amplius. fuas obturat eures: & quanto fecum benigaius ac modeflius agitur, ee tenacius in ina diffolu- CHRISTI 1433- nem tot fcandalornm caufam peniius abole. yet. Interim autem. & poft caritfsimus Eccleüz iius Sipifmundus Romanorum imperator il- Juftris, tanquam Ecclefim fidelis advocatus , pinríbus norabiiibus ainbaxiaiis ec crebris lit- tionis propofito perfeverat: & quanium ex Hac, fit ejus verbis fa&ifque coligi potefi, nil aliud & alia ple = i raque ni- przesendere. videtur, nii ut Ecelefiam pelfum- mie ecerbo det, jufquc fibi & fucccefloribas facia? y noa-in pomif- teris ipfum dominum Eugenium humilime deprecatus eft, ut ab hujufmodi Ecclefix per- turbaione omnino defitlerer. ldipfum etiam zelo Fidei & Ecclefim fuccenfi quamplures re- ses & principes, Cardinales ac Prælati, tam in cuia Komana quam extra, rogando, ob- fecrando fecerunt. £r quidem tot preces. à requifitio- nes undique fibi porre&zs (unt. iam. pie, hu- militer & devotc , ut, ( quod dolenter refc- rinus ) f pax & tranquillitas Ecclefiz Obi fuiffut cordi, nullateaus diflentiro potnidec. Circa autem ipforum quatuor menGuin exitum ad nos quatuor Oratores tranlmifit, non ut emendarent, fed errata defenderent, notque śncreparent , quod mox iuz prz:eníz non pa- rui(lemus diffclutioni. Quibus per refponfiones hujus facri Concilii, veritas tam juris. divini & humaui, quod fine confenfu Concilii dif- folvere nequiverat, quam fa&i, quod caufe preteafe dillolutionis verz noa fuerant ,. exti- folum abrogandi ritum faccornm Conciliorum , se dicua- & ea pra fibito diffolvendi ; fed_ & ipiorum {zcratifima decreta Spiritu Deï promulgara, a quibus ftatus pendct aniverfalis Eccleliæ, irritandi & abolendi, & prefertim declaratio. nem illam, quod in his qua zd l'idem, extir- vationem {chifmatis , & Generalem Ecclefiz , monendo, íedula , cum infiantiaD reformationem in capite & in membris perti- neüt, quilibet, etiam padpalis dignitatis , de. tretis Generalis Concilii fubjiciar. Ex quibus quot quantaque mala ac fcandala ex ounc & in füturnm. füccedere. pofünt, (atís omnibus liquer , & in prefata refponfione late expri- mitur. Cum crgo Jam ultra annum & dimi- dium inca(füm apud eum laboraverimus , nec nofiris aut aliorum precibus & monitionibus fcüi velit, nec eum quanracumque manfuetu- dine ac patientia ad ea qua pecis & rationis funt miovere queant, quid amplius fruftra im- morandum eft ? Forfan noflram patientiam putat affeufum, & ex longa dilatione fiduciam perfeverandi alfumit , quafi arbitretur fc recte tir luce clarius patefa&a . TranfaQis his qua- Efecifle, nec Ecclefiam in eum quidquam poffe , tuor menfibus, cum in publica fefficne pro- motores facri Concilii, ipfius domini Eugenii contumaciam accn(antes , eum contumacem declarari peterent , fan&a Synodus a di&tis Oratoribus exorara , ut fupcríedere dignaretur , : pro tanc & uíque ad tres menfes poflea di- fluit. Et cum interim nulla fuz emendatio- nis indicia apparerent , immo. quoridie in fuo propofito durius perfeveraus , innumeris modis , quos honeftatis caufa ceticeraus , ipfam fan&am Synodum diffipare & evertere conaretur ; nos, lizer fuadentc jultitia acrioribus remediis uti cni nullam irrogare penam aula e(t. Vere- mur de facilitáte veniz incentivum fbi tribuat delinquendi. Timemus, ne fi deli&a notoria intada dimittamus , fovere ipfa judicemur . Chriftus Deus no(ler cura iu Jerufalem per- gerer, opus noftræ redemptionis impleturus ; & Petrus eum prohibere vellet, compefcuir eum dicens: Vade pofl me fatana , fcamdaluma mibi er, quia nom [apis que Dei funt; fed ea que bominum . Beatus Paulus cum vidifles bearum Petrum. Apof(lolorum Principem ciica obfervationem legalium repichenfibilem fose, & non uro 

Strana 59
ANNO CHRIST! 44337 59 FUGENIUS CONCI & non ambulate ad veritatem Evangelii, re- flitit ei coram omnibus in faciem & eum a fimulatione, in quam alios deducebaf, veri. fatis zelo reprefüt. Ecclefia catholica, fepcnu- mero fummos Pontifices, five a Fide deliran- tes , five pravis moribus notorig Ecclefiam fcandalizantes, correxit & judicavit, neque, ubi de Fidei periculo. aut fcauadalo religionis Chriftianzg agebatur , JKkomanis Pontificibus pe- percit. Hic exemplis ac rationibus hec fan&ta Synodus excitata , habens a Deo auctoritatem animadvertendi in eos qui ipfam non audie- rint, confideranfque expedire tam faluti animz ipfius domini Eugenii, quam fatui univctfa- iis Ecclefiz modernis futurifquc temporibus, amodo in didum domioum Eugenium acric. ribus remediis , quandouuidem !euiora anon profuut, procedere decrevit . Ét quamquam in sam notorie & incotrigibiliter fcandalizantem Ecclefiam Gatim poffet Gnalem fere fententiam, nefciens tamen xwatermz pietatis oblivifct, in. futu etiam prefati fereniffimi imperatoris , Qui per fuas litteras fuper hoc nos exadce ro- £avit, adhuc ipfum dominum Eugenium ter- fio monere, ac etíam tertiam ei indulgere dilationem proponit, ut in fua pote(late fit, fi velit, posa evitare. idcirco hec fan&a ' Synodus prefatum dominum Eugenium, cum quanta poteft in(tantia & affedu ,. per vifcera mifericordie Jefu Chri(li rogat, orat, obfe. crat , monet, citat, & requirit, & ex parte omaipotentis Dei ultimo & peremptorie man- dat & precipit, ut predi&am prerenfam no- torie fcendalofam diffolutionem penitus revo- cet, & Бос faérum Dafileenfe Concilium , per Generalium | Conflantienfis. & Senenfis Concilionim (latuta, approbationemque felicis ' recordationis Martini Pape V. & ipfis do- mini Eugenti legitime inchoatum, declaret a tempore hujufmodi inchoationis continuatem fuiffe & elle, profecutionemque femper ha- buiffe, contincarique ac profecutionem babere debere, & ipfi pure & fimpliciter adhzreat & cum effedu, & hujufmodi revocationem declarationemque & puram adhæfionem per (tras LIUM go A jure pertinere noťcuntur, cadem fanéta Synpodus SIGISMUNDUS imp °°" poft di&um terminum ad feipfars decernit & ANNO declarat ipío fa&o eie devolutam. Quidquid autem in cafit predicto per ipfum dominum Eugenium, lapfo di&o fcrmino, ratione pa- patus fa&um fuerit & alitentaium, decernit: iritum & inane . Quo cafu omnes reges, principes, commuuaitales & alios quofcumque, cujufvis (tatus & dignitatis exi(tant, hzc fan-- йа Synodus monet & requirit, & eifdem in virtute fan&z obedientiz , & fub divini ob- teflatióne judicii; mandat, Ecciefiafliris vero perífonis quacumque dignitate, ctiamfi Cardi- nalatus, Palriarchali , aut. Pontificali przfut- Eeant, fub penis quas ipfo fef&o incurrant B excommunicationis & fufpenlionis ab omniSts dignitatibus, beneficiis & officiis, quocumque noinine noncupentur, etiamfi forent metro. politanæ aut cathedrales Ecclefæ, five in ti- tulum , five in commendam obtineant . Vicariis autem , gubernatoribus, vaffailis, fendatariis, & fubditis Romanæ Ecclefæ, fub pæns prie vationis iplo fačto omnium fendorum , & alio- rum quoruimcumque jurinm & privilegiorum quz ab ipfa Romana Excclefis obtinent, dě flri&c precepit ut przfato. domino Hugenio , durante predi&a (ufpenfione , pretextu: cujut- vis juramenti, fubjcétionis aut promifie fide- litatis, nullatenus ratione Papatus obediant. Adjicit quoque hzc fanda Syscdus, quod fi C przfatus Dominus Eugenius, dido termino 6o. dierum pendente , aliquas promotiones fecerit ad cathedraies. Ecclefias, vel Æcclelia- flicas dignitates, vel alia quzcumque bone. «ia vel officia in fomentem dicte fue prc:tene fæ. difolutionis, & enervationem, dimiautio- nem feu impedimentum Kujus facri Concilii , de quo ipfius facri Concilii arbitrio judicabis tur, an facte fuerint in fomentum, eadem Ían&a Synodus injuímodi fic faftas promo- tiones caffat, irritat, &, annullat . Mandat prætérea in virtate fanQæ obcdientiz, G fnb pena privationis, quam ipfo facto inzarrant, omuímmn faorum beneüclorum & ofüciorum, commendarum , penfionum , &gratiarum qua- | litteras more Romanz curiz bullatas huic fa- p rumcumque, etiam expeftativaram, omnibus cro Concilio notificet infra fexaginta dies a die prafentis public feffionis immediate (е- quentes. Quod G dita omnia & fingula infra præfatos dies adimpleveris cum: cffe&u, : hæc fanda Synodus ex fua folita benignitate, & clementia ipíum. dominum , Bugeaiüum ,. quan- zum cum Deo poterit, honorare: & honorari facerc intendit. Si vero ( quod abhr) in pertinacia penlurans omnia & fingüla przdi- &a infra prefatos fexaginta dies realiter. & cum effc&u non adimpleverit, elapfs didis. fexaginta dicbus , exnunc prout extunc, & extunc prout exnunc hzc fanda Synodus ia virtute omnipotentis Dei, a quo fuper omnes Chrifti fideles immediate poteflatem vendicat, præditum dorminum Eugenium manifeite con- tumacem , notorie, incorrigibiliterque fcanda- iizantem Ecclefiam, ab omni adminiftratione Papatus in fpiritualibus & temporalibus ipfo fačto fufpendit, & fufpenfum effe declarat, proceflura tandem ad ulteriora, ufque ad fen- tentiam finalem inclufve, Gopus fuerit, ipfo domino Éugenio.amplius non citato , prout Spiritus fan£tus di&averit: omnem autem ipfius Papatus adminiftrationem in his omnibus quz in fpiritualibus & temporalibus ad folum Pa- pam, vel ad folam fedem Apoftolicam, de & fingulis fan&æ Romanæ Ecclefiæ Cardina- libus, Patriarchis, “Archiepifcopis, Epiécopis s & aliis Ecclefiarntà: Praclatis ,. ofüciariis curiss, & clericis quibuféimquce ‘in Romans curia exiftentibus cujufvis flatus aut conditionis exi- ftant, quatenus in cafu predi&o: poft. lapfum di&i'termioi infra triginta dies proxime & immediate fequentes a curia [Romans rece- dant , & deinde Cardinales omnino fub pcna predia ad hoc facrum Contiliums , omoi mora poflpofita , veniant :: Patriarch vero, Archiepifcopi, Epifcopi, € alii . Ecclefiatlici, prout de jure vel. confuetudine cad Generale Concilium ice tenentur, fub penis Juris iter E funm fine fraude continuando ad hoc facrum Concilium arripiant. Reliqui vero , qui ad Generale Concilium non tenentur. venire, ad refidendum & Deo ferviendum in propriis bencficiis, vel ad hoc facrum Concilium fine moræ difpendio, & omni fraude ceffante, fe transferant , & accedant. Omnes autem cau- fas, tam Ecclefiaflicas quam profanas, civiles & criminales , inter quaífcumque perfonas , eujufcumque ftatus , conditionis aut dignitatis exiftant, in curía Romana pendentes , lapío dido termino 6o. dierum, iu cafu predi&o ab ipfa curia Romana eadem fandta Synodus ad CHRISTE 1433* 

Strana 60
ANNO CHRIST! 44337 59 FUGENIUS CONCI & non ambulate ad veritatem Evangelii, re- flitit ei coram omnibus in faciem & eum a fimulatione, in quam alios deducebaf, veri. fatis zelo reprefüt. Ecclefia catholica, fepcnu- mero fummos Pontifices, five a Fide deliran- tes , five pravis moribus notorig Ecclefiam fcandalizantes, correxit & judicavit, neque, ubi de Fidei periculo. aut fcauadalo religionis Chriftianzg agebatur , JKkomanis Pontificibus pe- percit. Hic exemplis ac rationibus hec fan&ta Synodus excitata , habens a Deo auctoritatem animadvertendi in eos qui ipfam non audie- rint, confideranfque expedire tam faluti animz ipfius domini Eugenii, quam fatui univctfa- iis Ecclefiz modernis futurifquc temporibus, amodo in didum domioum Eugenium acric. ribus remediis , quandouuidem !euiora anon profuut, procedere decrevit . Ét quamquam in sam notorie & incotrigibiliter fcandalizantem Ecclefiam Gatim poffet Gnalem fere fententiam, nefciens tamen xwatermz pietatis oblivifct, in. futu etiam prefati fereniffimi imperatoris , Qui per fuas litteras fuper hoc nos ехайс го- £avit, adhuc ipfum dominum Eugenium ter- fio monere, ac etíam tertiam ei indulgere dilationem proponit, ut in fua pote(late fit, fi velit, posa evitare. idcirco hec fan&a ' Synodus prefatum dominum Eugenium, cum quanta poteft in(tantia & affedu ,. per vifcera mifericordiæ Jefu Chri(li rogat, orat, obfe. crat , monet, citat, & requirit, & ex parte omaipotentis Dei ultimo & peremptorie man- dat & precipit, ut predi&am prerenfam no- torie fcendalofam diffolutionem penitus revo- cet, & Бос faérum Dafileenfe Concilium , per Generalium | Conflantienfis. & Senenfis Concilionim (latuta, approbationemque felicis ' recordationis Martini Pape V. & ipfis do- mini Eugenti legitime inchoatum, declaret a tempore hujufmodi inchoationis continuatem fuiffe & elle, profecutionemque femper ha- buiffe, contincarique ac profecutionem babere debere, & ipfi pure & fimpliciter adhzreat & cum effedu, & hujufmodi revocationem declarationemque & puram adhæfionem per (tras LIUM go A jure pertinere noťcuntur, cadem fanéta Synpodus SIGISMUNDUS imp °°" poft di&um terminum ad feipfars decernit & ANNO declarat ipío fa&o eie devolutam. Quidquid autem in cafit predicto per ipfum dominum Eugenium, lapfo di&o fcrmino, ratione pa- patus fa&um fuerit & alitentaium, decernit: iritum & inane . Quo cafu omnes reges, principes, commuuaitales & alios quofcumque, cujufvis (tatus & dignitatis exi(tant, hzc fan-- &a Synodus monet & requirit, & eifdem in virtute fan&z obedientiz , & fub divini ob- teflatióne judicii; mandat, Ecciefiafliris vero perífonis quacumque dignitate, ctiamfi Cardi- nalatus, Palriarchali , aut. Pontificali przfut- Eeant, fub penis quas ipfo fef&o incurrant B excommunicationis & fufpenlionis ab omniSts dignitatibus, beneficiis & officiis, quocumque noinine noncupentur, etiamfi forent metro. politanæ aut cathedrales Ecclefæ, five in ti- tulum , five in commendam obtineant . Vicariis autem , gubernatoribus, vaffailis, fendatariis, & fubditis Romanæ Ecclefæ, fub pæns prie vationis iplo fačto omnium fendorum , & alio- rum quoruimcumque jurinm & privilegiorum quz ab ipfa Romana Excclefis obtinent, dě flri&c precepit ut przfato. domino Hugenio , durante predi&a (ufpenfione , pretextu: cujut- vis juramenti, fubjcétionis aut promifie fide- litatis, nullatenus ratione Papatus obediant. Adjicit quoque hzc fanda Syscdus, quod fi C przfatus Dominus Eugenius, dido termino 6o. dierum pendente , aliquas promotiones fecerit ad cathedraies. Ecclefias, vel Æcclelia- flicas dignitates, vel alia quzcumque bone. «ia vel officia in fomentem dicte fue prc:tene fæ. difolutionis, & enervationem, dimiautio- nem feu impedimentum Kujus facri Concilii , de quo ipfius facri Concilii arbitrio judicabis tur, an facte fuerint in fomentum, eadem Ían&a Synodus injuímodi fic faftas promo- tiones caffat, irritat, &, annullat . Mandat prætérea in virtate fanQæ obcdientiz, G fnb pena privationis, quam ipfo facto inzarrant, omuímmn faorum beneüclorum & ofüciorum, commendarum , penfionum , &gratiarum qua- | litteras more Romanz curiz bullatas huic fa- p rumcumque, etiam expeftativaram, omnibus cro Concilio notificet infra fexaginta dies a die prafentis public feffionis immediate (е- quentes. Quod G dita omnia & fingula infra præfatos dies adimpleveris cum: cffe&u, : hæc fanda Synodus ex fua folita benignitate, & clementia ipíum. dominum , Bugeaiüum ,. quan- zum cum Deo poterit, honorare: & honorari facerc intendit. Si vero ( quod abhr) in pertinacia penlurans omnia & fingüla przdi- &a infra prefatos fexaginta dies realiter. & cum effc&u non adimpleverit, elapfs didis. fexaginta dicbus , exnunc prout extunc, & extunc prout exnunc hzc fanda Synodus ia virtute omnipotentis Dei, a quo fuper omnes Chrifti fideles immediate poteflatem vendicat, præditum dorminum Eugenium manifeite con- tumacem , notorie, incorrigibiliterque fcanda- iizantem Ecclefiam, ab omni adminiftratione Papatus in fpiritualibus & temporalibus ipfo fačto fufpendit, & fufpenfum effe declarat, proceflura tandem ad ulteriora, ufque ad fen- tentiam finalem inclufwe, Gopus fuerit, ipfo domino Éugenio.amplius non citato , prout Spiritus fan£tus di&averit: omnem autem ipfius Papatus adminiftrationem in his omnibus quz in fpiritualibus & temporalibus ad folum Pa- pam, vel ad folam fedem Apoftolicam, de & fingulis fan&æ Romanæ Ecclefiæ Cardina- libus, Patriarchis, “Archiepifcopis, Epiicopis s & aliis Ecclefiarntà: Praclatis ,. ofüciariis curiss, & clericis quibuféimquce ‘in Romans curia exiftentibus cujufvis flatus aut conditionis exi- ftant, quatenus in cafu predi&o: poft. lapfum di&i'termioi infra triginta dies proxime & immediate fequentes a curia [Romans rece- dant , & deinde Cardinales omnino fub pcna predia ad hoc facrum Contiliums , omoi mora poflpofita , veniant :: Patriarch vero, Archiepifcopi, Epifcopi, € alii . Ecclefiatlici, prout de jure vel. confuetudine cad Generale Concilium ice tenentur, fub penis Juris iter E funm fine fraude continuando ad hoc facrum Concilium arripiant. Reliqui vero , qui ad Generale Concilium non tenentur. venire, ad refidendum & Deo ferviendum in propriis bencficiis, vel ad hoc facrum Concilium fine moræ difpendio, & omni fraude ceffante, fe transferant , & accedant. Omnes autem cau- fas, tam Ecclefiaflicas quam profanas, civiles & criminales , inter quaífcumque perfonas , eujufcumque ftatus , conditionis aut dignitatis exiftant, in curía Romana pendentes , lapío dido termino 6o. dierum, iu cafu predi&o ab ipfa curia Romana eadem fandta Synodus ad CHRISTE 1433* 

Strana 61
Get ie inh dai fenten ŒUCENIUS 65 P. Iv. BASIL ad fe advocat, &zdvocatas effe vult, expref- ibens {ub pœna excommunicationis lata tie omnibus judicibus, auditoribus, & commiffasiis quibufeumque preditæ curiæ, ne pof di&os dies in præfatis caulis procede- re ant quidquam: agere quoquomodo prefer mant. Quidquid eurem conira hanc advoca- tionem & inbibitionem atrentari contigerit ; ipfo jure decernit irritum. & inane. Decérnit tandem hæc fan&a Synodus hujus decreii pu- blicationem in præfenti fefftone factam, ejuf- que affizionem im valvis majoris Ecclefiz Ba- fileenfis, vim habere moníitiouis, citationis & ' execurionis, © ira univerfos ar&are, ac fi perfonalirer apprehenfi & eis intimatum | fuif. > N SIGISMUNDUS EENSE MON Aexprimenda, Et ut eo firmius hoc fafnbre de- crezam | cuftodiatur, vult eadem fanfta Sy. nodus, ut.inter alia, quz Romanus pontifex in fua affumptione profirebitur, juret. decres tm hoc inviolabiliter obfervare. Et quoniam tales ( ut przdi@um eft ) oportet efle Prala- tos, hi, ad quos jus pertinet eligendi, om. nem curam adhibeant, ut dignam coram Dec & bominibus ele&ionem faciant , .exactamque proinde apponaut folicitudinem, tt tales eli- gant qui tanto officio valeant fatisfacere.. Scientes quod f1 vel dolofe vel negligenter ac timore Domini poftpofito in re tam gravi fe geflerint, Gcut auftores erunt & caufa mala- fum paflorum, ita participes fient penarum, fet. Ínfuper hzc fau&a Synodus declarat & Bquas ipfi mali paftores in diftri&o Dei judicio proieffaiur, quod nihilo minus hujufmodi di. latione 60. dierum pendente, cum id rerum nece(fras (uadeat, G qualitas agendorum, in ulteriori profecutione Concilii & agendorum im eo procedere intendit ordinate, debite & matere , nec proprerea, fuperfedere aliqualiter in proceffa . : Datum in feffione publica ejufdem fanûæ Synodi iu Ecclefia majori Bafüec, IIf. Idus Julii, anno a Nativitate. Domini millefimo quadringentefmo trigefmotertio. Decretum de cleétionibus d confirmationibus Epi- Jeoporum 0 Pralatorum fab eadem duo- decima feffione expeditum: . ;Quemadmodum: in. conttraenda domo pre L axchitecboris cura , wr tale jaciat j üpér quo. :Srmnum perduret generali „Ecclefise reforma- eft hujus-fandz Syaodi ftu- nofter efus Chriltá: sejus preriofus effufus. ‘Spiritus Dei promnigati; “pravide . ftaraerung, unaquzque: Ecclelsa ac collegium fen con- sentus fibi Prazixcm eligant; Quibus hec faa- &z Synodus eoáeoi Spiriur congregata inha- reus y flatuit & diffinit, generalem refervatio- Aem. omnium. Ecclefiarum. metropolitanarum, cathedralium , cołlegiararum , & monaferio- ium, ac dignitatum ele&ivarue , per Ronia- aum Pontificem de cetero fiert, anr fattauti non debere, refervationtbus in corpore juris claufis, & bis quas in tecris Romano Eccle- fir ratione directi feu utilis domiaii mediate vel iminediate fubjedis feri contigerit, fetn- pet exceptis: fed quad per ele&iones & con- frmauones canonicas , fecundum juris commu- bis difpofitionem , prædi&is merropalitanis, cathedralibus, monalteriis & colleziatis Eccle- fis ac dignitatibus ele&ivis vacauibus, debite provideatur, nonu derogando propterea flatu- tis, privilegüs & con(uetndinibus ratíonabili- bus, quibufcumque poftulationibus in difpoüi- tione juris communis remanenribus . Deccrnit- que hzc fan&a Synodus ration: fore confen- taneum & republiee accommodum , nt cons. tra hoc falurare decretum Romanus. pontifex nihil attenter, ni(s ex magna rationabili ac evidenti canfa, litteris Apoltolisis nominarim Has ef, & fanguis mi "Propterca:faeri canonesD gendum: certam. perfonam. Nec non & pro- patientur. Er cum humanus. fragilitatis cona- tus nihil fne omnipotentis Dei fuffragio queat efficere, à quo omne darum optimum , & om. ne donum perfe&um defcendit, adveniente die ele&ionis, hi, ad quos Pontificis vel Abbatis [pe&at. ele&tio , in. Ecclefia convenianr, ma- gna cum devotione mi(fam de Spiritu fando audituri, quem humiliter. exorabunr,' uc eos ad dignum eligendnm paftorem 1n(pirare di- gnetür. Et ut eo facilius banc gratiam obti- sere mereantur, quo devorius ad a&um ele- Gionis accedant, contriti & confeffi faccamen tum Euchariíliz revereater fufcipient. Ad lo- cum vero ele&ionis ingreíli pro quocumque CPrælato, qui per ele&ionem affumitur , Jura- bunt in manibns ejus qui capitulo przfidebiz , 62 ANNO CHRISTE 32 & ipfe przfidens in manibus eum immediate - fequentis , fub hac forma: Ego N. juro & promitto omnipozenti Deo ór rali fantto vel £an&æ ; fub- cujus vocabulo dedicata e(t Ec- :clefia;; eum eligere quem. credam futurum Ec- i x fpiritualibüs-:& - temporalibus - urilio- illi^vocem: dare: quem. veri(imiliter (one: aur. datione - alicujus. rei ape er fe dut alium inter- polita; 2 qualitercumque. direde vel indirette, pro fe-eledioném procurare. ldem -jura&enrum-praftet, confiseamrque & com- municer, qui conftituic curator generaliter ad eligendum conf[litutus in cafibus, im quibus fecundum juris commu- nfs difpofitionem in hujuímodi ele&ionis ne- gotio procurator conflitui pote(t ^. Qaod etiam jurameatum præftetur ab his, in quos con- ruget fuper eledione fuiuri Praelati fieri com- promiffam , qui etiam confiteri & communi- care teneantur. Qnod fi predida non fece zint, pro illa vice eligendi fnt. ipfo jure po- teftate privati. Deinde eligant in prafatum Pralatum virum etatislegitimz , moribus gra- vem , litterarum fcientia preditum , in facris .ordinibus conftirutum , & alias idoneum, fe- cundum canonicas fan&iones. Quod fi aliter E de de alia perfona, quam ut predium eft, aut per fimouiacam pravitatem — ele&ionem fieri contigerit , ele&io fit ipo jure irrita & inanis. Et fic. (imoaiace eligentes, preter a- lias poenas, perpetuo fint ipfo fa&o jure eli- gendi privati. Alii vero canonicis penis fub- Jaceaut. Simoniace autem electi, &-qui bu- jufmodi fmoniacæ ele&ionis participes fueriur , zaliterque eligentes &: confirmati , 1n. horrorem tanti criminis penam ipfo facto. excommunpi- caionis incurrant , nec a tali reatu & excom- . municatione eledi & confirmati- ablolvi pof- fint ,.nifi Ecclefias & dignitates, ad quas tur- pis procuratorem ad eli- * fimile ju- samentum jubeat (forze prabeat)con-. fiteatur ar- que comma nicet nt prz- mittitur , 

Strana 62
Get ie inh dai fenten ŒUCENIUS 65 P. Iv. BASIL ad fe advocat, &zdvocatas effe vult, expref- ibens {ub pœna excommunicationis lata tie omnibus judicibus, auditoribus, & commiffzriis quibufeumque preditæ curiæ, ne pof di&os dies in præfatis caulis procede- re ant quidquam: agere quoquomodo prefer mant. Quidquid eurem conira hanc advoca- tionem & inbibitionem atrentari contigerit ; ipfo jure decernit irritum. & inane. Decérnit tandem hæc fan&a Synodus hujus decreii pu- blicationem in præfenti fefftone factam, ejuf- que affizionem im valvis majoris Ecclefiz Ba- fileenfis, vim habere moníitiouis, citationis & ' execurionis, © ira univerfos ar&are, ac fi perfonalirer apprehenfi & eis intimatum | fuif. > N SIGISMUNDUS EENSE MON Aexprimenda, Et ut eo firmius hoc fafnbre de- crezam | cuftodiatur, vult eadem fanfta Sy. nodus, ut.inter alia, quz Romanus pontifex in fua affumptione profirebitur, juret. decres tm hoc inviolabiliter obfervare. Et quoniam tales ( ut przdi@um eft ) oportet efle Prala- tos, hi, ad quos jus pertinet eligendi, om. nem curam adhibeant, ut dignam coram Dec & bominibus ele&ionem faciant , .exactamque proinde apponaut folicitudinem, tt tales eli- gant qui tanto officio valeant facisfacere.. Scientes quod f1 vel dolofe vel negligenter ac timore Domini poftpofito in re tam gravi fe geflerint, Gcut auftores erunt & caufa mala- fum paflorum, ita participes fient penarum, fet. Ínfuper hzc fau&a Synodus declarat & Bquas ipfi mali paftores in diftri&o Dei judicio proieffaiur, quod nihilo minus hujufmodi di. latione 60. dierum pendente, cum id rerum nece(fras (uadeat, G qualitas agendorum, in ulteriori profecutione Concilii & agendorum im eo procedere intendit ordinate, debite & matere , nec proprerea, fuperfedere aliqualiter in proceffa . : Darum in feffione publica ejufdem fanz Synodi iu Ecclefia majori Bafüec, IIf. Idus Julii, anno a Nativitate. Domini millefimo quadringentefmo trigefmotertio. Decretum de cleétionibus d confirmationibus Epi- Jeoporum 0 Pralatorum fab eadem duo- decima feffione expeditum: . ;Quemadmodum: in. conttraenda domo pre L axchitecboris cura , wr tale jaciat j üpér quo. :Srmnum perduret generali „Ecclefise reforma- eft hujus-fandz Syaodi ftu- nofter efus Chriltá: sejus preriofus effufus. ‘Spiritus Dei promnigati; “pravide . ftaraerung, unaquzque: Ecclelsa ac collegium fen con- sentus fibi Praixcm eligant; Quibus hee fan. &z Synodus eoáeoi Spiriur congregata inha- reus y flatuit & diffinit, generalem refervatio- Aem. omnium. Ecclefiarum. metropolitanarum, cathedralium , cołlegiararum , & monaferio- ium, ac dignitatum ele&ivarue , per Ronia- aum Pontificem de cetero fiert, anr fattauti non debere, refervationtbus in corpore juris claufis, & bis quas in tecris Romano Eccle- fir ratione directi feu utilis domiaii mediate vel iminediate fubjedis feri contigerit, fetn- pet exceptis: fed quad per ele&iones & con- frmauones canonicas , fecundum juris commu- bis difpofitionem , prædi&is merropalitanis, cathedralibus, monalteriis & colleziatis Eccle- fis ac dignitatibus ele&ivis vacauibus, debite provideatur, nonu derogando propterea flatu- tis, privilegüs & con(uetndinibus ratíonabili- bus, quibufcumque poftulationibus in difpoüi- tione juris communis remanenribus . Deccrnit- que hzc fan&a Synodus ration: fore confen- taneum & republiee accommodum , nt cons. tra hoc falurare decretum Romanus. pontifex nihil attenter, ni(s ex magna rationabili ac evidenti canfa, litteris Apoltolisis nominatim Has ef, & fanguis mi "Propterca:faeri canonesD gendum: certam. perfonam. Nec non & pro- patientur. Er cum humanus. fragilitatis cona- tus nihil fne omnipotentis Dei fuffragio queat efficere, à quo omne darum optimum , & om. ne donum perfe&um defcendit, adveniente die ele&ionis, hi, ad quos Pontificis vel Abbatis [pe&at. ele&tio , in. Ecclefia convenianr, ma- gna cum devotione mi(fam de Spiritu fando audituri, quem humiliter. exorabunr,' uc eos ad dignum eligendnm paftorem 1n(pirare di- gnetür. Et ut eo facilius banc gratiam obti- sere mereantur, quo devorius ad a&um ele- Gionis accedant, contriti & confeffi faccamen tum Euchariíliz revereater fufcipient. Ad lo- cum vero ele&ionis ingreíli pro quocumque CPrælato, qui per ele&ionem affumitur , Jura- bunt ín menibus cjus qui capitulo przfidebiz , 62 ANNO CHRISTE 32 & ipfe przfidens in manibus eum immediate - fequentis , fub hac forma: Ego N. juro & promitto omnipozenti Deo ór rali fantto vel £an&æ ; fub- cujus vocabulo dedicata e(t Ec- :clefia;; eum eligere quem. credam futurum Ec- i x fpiritualibüs-:& - temporalibus - urilio- illi^vocem: dare: quem. veri(imiliter (one: aur. datione - alicujus. rei ape er fe dut alium inter- polita; 2 qualitercumque. direde vel indirette, pro fe-eledioném procurare. ldem -jura&enrum-praftet, confiseamrque & com- municer, qui conftituic curator generaliter ad eligendum conf[litutus in cafibus, im quibus fecundum juris commu- nfs difpofitionem in hujuímodi ele&ionis ne- gotio procurator conflitui pote(t ^. Qaod etiam jurameatum præftetur ab his, in quos con- ruget fuper eledione fuiuri Praelati fieri com- promiffam , qui etiam confiteri & communi- care teneantur. Qnod fi predida non fece zint, pro illa vice eligendi fnt. ipfo jure po- teftate privati. Deinde eligant in prafatum Pralatum virum etatislegitimz , moribus gra- vem , litterarum fcientia preditum , in facris .ordinibus conftirutum , & alias idoneum, fe- cundum canonicas fan&iones. Quod fi aliter E de de alia perfona, quam ut predium eft, aut per fimouiacam pravitatem — ele&ionem fieri contigerit , ele&io fit ipo jure irrita & inanis. Et fic. (imoaiace eligentes, preter a- lias poenas, perpetuo fint ipfo fa&o jure eli- gendi privati. Alii vero canonicis penis fub- Jaceaut. Simoniace autem electi, &-qui bu- jufmodi fmoniacæ ele&ionis participes fueriur , zaliterque eligentes &: confirmati , 1n. horrorem tanti criminis penam ipfo facto. excommunpi- caionis incurrant , nec a tali reatu & excom- . municatione eledi & confirmati- ablolvi pof- fint ,.nifi Ecclefias & dignitates, ad quas tur- pis procuratorem ad eli- * fimile ju- samentum jubeat (forze prabeat)con-. fiteatur ar- que comma nicet nt prz- mittitur , 

Strana 63
EUGENIUS - CONC 63 P. JW, —_—piter affumpei faune, libere refiguaverint, ANMO' ad eas obtinendas, quas nefario ingreffu ade- CHRISTI pii funr, perpetuo reddantur inhabiles. Ad "437 tollendam autem ompbem ambitionis radicem , obfecrat per vifcera mifericordim Jefu Chiifii hac fan&a Synodus ac inflantiffime exhorta- tur reges & Principes, communitates, & a- lios, cujufcumque gradus & dignitatis exiftant , Ecclefafliezm ve! mundanz, ne ele&oribus lir- &eras Ícribant , aut preces porrigant pro co qui per fe vel per: alium tales preces feu dít- teras procurabit, multoque minus commina- tiones, impreffiones, aur aliud faciant, quo minus libere ad cle&ionem procedatur, Simi- liter jn virtute fan&m obedientiz ipfius ele&o- ribus præcipitur, ne ad hujufmodi litteras vel B preces , comminationes vel -imprefiones ( ur premittitur ) quemquam eligere prz(nmanc ". Facta autem ele&ione, &ei ad quem jusper- iine: confrmandi prafćntata, $i appareat coe- le&us, vel fe cpponens electioni, nominatim vocetur, ad videndum diícuri ele&ionis nego- sum. Er nibilo minus generaliter. edidium pu- blicum in Ecclefia, in qua fafa eft eledio, proponatur jaxta conflimiionem felicis recor- dationis Bonifacii VIII. *Comparentibus autem aliqaíbus vel non, nihilominus ipferconfrmator ex officio ianquam in negotio inquifitionis pro- cedat omněm adhibirurus diligentiam , ut tam forma electionis quem. merita ele&i , & am- nes circumflantige debite examinentur & difcu- rizotur. Et fj ele&io confirmanda fit vel in- frmanda, judicialieer confirmetur vel infirme- tur. Et ut omnia munde & fine abe ac labis fufpicione procedant , non folum exigere ali- quid quantumcumque parvum , fed etiam gra: * vel acee- gent, tis oblata, confirmator raiione confirmationis : fub noraine fubje£tionis, fubfidi, gratitudinis, aut alio coloris piztextu. cujufvis confuetudinis ant privilegii, per ie vel alium nullatenus re- cipere præfumar. Notariis autem, & his qui fetiplerun: in hujufmodis caufis, emolumen- :um aliquod moderate taxetur habendo refpe- &um ad laborem & operam fcripture; non: zd fractuum prelature valorem. Si vero con- ^ MUNDO: ¢ ILIUM SIGISWUNDUS. „64 & Atam taxam folverint ,. deinceps raedieratem huemae=="= jufmodi * capere per aanum poftadeptam pa- CHRISTI cificam noffeffionem folvere in partibus tencan- "7 >. tar, duratura hnjufmodi provifione, donee præ- 7, xw 1, di&is Papæ & fuflentationi Cardinalinm fuecit aliter provium .. Per hec eadem fan&2-Syaodus non intendit in aliquo prejudicare {aodtz Roma- ng Guniverfali Ecclefie , nec alteri cuicumque, Datum in feffione publica ejufdem fantte Sy- nodi in Ecclefia majori Bafileenfi folemniter ce- lebrara die Lune decimatertia Julii, anno Demi- ni millefimo quadringentefimo trigefiraotertio . SESSIO XI ho Accafatio coniumacie Pape fatia per prowoto- ves facri. Concilii in decimatevtia dicii Conciliz feffiene celebrata . Ie Veneris ii; menfis Septembris, anno Domini 1433. in Ecclefia majori Bafi- leenfi fgit celebrata decimatertia hujus facrz "Synodi Bafileenfs feffio hoc modo fcilicet, sniffa de Spirit faocto per reverendum patrem dominum Mattheum Epilcopum Aibinganenfens Italice nationis celebrata, antiphonis, liraniis &t fuffragiis, vt in aliisfeffionibus, dictis , le&o- que Evangelio fecundum Matthzum, Je 21% fempore ve[piciens Jefus in difczpulos fuos dixie ©Simont Petro: $i peccaverit im. że frater fuus, vade, d corripe eue iuter ze © :pfums fohzm, dc. ac hymno Veni creator Spiritus &c. de- cantato , çum verficulo &colle&a, feprem do- minis Cardinalibus & alils dominis Prætacis & patribus in eorum mitris planis & pluvialibès exiflentibus is multitudine copiofa; affiftente domino Guiliefmo duce Bavariæ , facri Concilit nomine fereniffimi priucipis domini icperato- sis protectorc , promotores facri Concilii - per organum vcncrabilis viri. domini Srephaui de . Novaria legum do&cris , alterius promotorunt bujus facri Concilii, accnfarunt contumaciam fandiffimi domini .noftri Eugenii Pape IV. . proat. in quadam fchedula ; quam | ipfe magifter firmatores. predi&i ele&iones, non fervatisfu- D Stephanus promotor in fuis texebat manibus, perius ordinatis, & de petíonis non idoneis (ut premittitur) fa&as, vel alias per fimo- mjacam pravitatem confirmaverint , eo ipfo con&rmaiiones hujufmodi fiut nnllæ. Confr- eamm, jg. Mianies " auiem alias perfonas, quam fupra se confirman- ditum efl, pro ea vice: per fimoniacam au- di finr per- tem * labem, f? eam comuiferint , etiam fen- Pa us tentiam excomraunicationis incurrant eo ipfo, fomines pro- 2 qua nifi per Romanum pontificem, præter- pret illarn fi- ouam in mortis arriculo , abfolutionis benefcinm moujacam Îa- bem, iż *jabem, hzc fan&a Synodus exhortatur , ut, cum fpe- perpetuo (ip- culum & norma omnis fan&titaris & munditia fo fio) ju" effe debeat , pro confirmatione earum ele- di fint priva. tL onum , quas ad eum deferri contigerit , ni- ti: & mihilohil penitus exigat aut recipias: alioquin, fi mimis PT [fecus faciendo notorie & incorrigibiliter ex hoc ter. iftam . . a uz Dome Ecchefiam fcandalizet , fuinro Concilio defe- Bebe, & ratur. Pro oneribus autem quz ipfum pro re- gimine univerfalis Ecclefia (ubireoporter , pro- que fuftentarione Sanz Romane Ecclefiz Car-. dinaliam & aliorom neceffariorum officialium, hoc facrum Concilium aute fui diffolutionem omnino debite & congruenter provideat. Quod f; contingat aliquam circa hzc proviionem non facere , tunc illz Ecciefiz & beneficia, quz üíque aunc ex novi Pralati affumptione cer- quamque de gerbo ad verbum alta & intelligi bili voce legit, latius contineiur, cujus tenor, fequitur , & eft talis: Keverendiffimi reverendi que patres & ceteri domini meruendiffimi , quia nuper de meníe fulii proxime preterito, & die decimatertia ejufdem , hac fantta Baüiteen- "fis Synodus in publica feffione in. prasfenti Ec- cle&a Bafileenfi celebrara, attente confiderans fan&iffimum dominum Bugenium Papam IV. exhoriationcs , oblecrationes, reguilitiones, ci- obtinere non poffint. Summum vero Pontificem: tationes & monitiones per eandem facram Sy- hodum fbi repetitis vicibus fa&as , ut huic fa- trofan&üo Concilio adhzrerer, & eidem favores , Cprout. tenetur ). impenderet, aure furda per- Etranfire , nec ipfum aliquatenus ad vota ( prout ramen ipfum facra Synodus fpezabat) inclinz- ri, & quamquam extunc ipfa facra Synodus proprer ipfius domini Eugenii manifeftam con. tumaciam ad hüjufmodi contumacæ declaratio- . nem contra ipfum procedere non ipimerito po- tniffez , quemadmodum etiam protunc. per pro. motores & procuratores didi facrofan&i Concilii Bafileenfis, iicet 9 immerito debita: foit cum inftantia poftulatura , volens folita fra manfue- tudine adverfus eundem. dominum Eugenium uti, & iterato ipfum ex fuperabundanti carita- tive requirere & inonere , certum decreimum mo- nito- à Forte, me tito, volwie dicere . H, 

Strana 64
EUGENIUS - CONC 63 P. JW, —_—piter affumpei faune, libere refiguaverint, ANMO' ad eas obtinendas, quas nefario ingreffu ade- CHRISTI pii funr, perpetuo reddantur inhabiles. Ad "437 tollendam autem ompbem ambitionis radicem , obfecrat per vifcera mifericordim Jefu Chiifii hac fan&a Synodus ac inflantiffime exhorta- tur reges & Principes, communitates, & a- lios, cujufcumque gradus & dignitatis exiftant , Ecclefafliezm ve! mundanz, ne ele&oribus lir- &eras Ícribant , aut preces porrigant pro co qui per fe vel per: alium tales preces feu dít- teras procurabit, multoque minus commina- tiones, impreffiones, aur aliud faciant, quo minus libere ad cle&ionem procedatur, Simi- liter jn virtute fan&m obedientiz ipfius ele&o- ribus præcipitur, ne ad hujufmodi litteras vel B preces , comminationes vel -imprefiones ( ur premittitur ) quemquam eligere prz(nmanc ". Facta autem ele&ione, &ei ad quem jusper- iine: confrmandi prafćntata, $i appareat coe- le&us, vel fe cpponens electioni, nominatim vocetur, ad videndum diícuri ele&ionis nego- sum. Er nibilo minus generaliter. edidium pu- blicum in Ecclefia, in qua fafa eft eledio, proponatur jaxta conflimiionem felicis recor- dationis Bonifacii VIII. *Comparentibus autem aliqaíbus vel non, nihilominus ipferconfrmator ex officio ianquam in negotio inquifitionis pro- cedat omněm adhibirurus diligentiam , ut tam forma electionis quem. merita ele&i , & am- nes circumflantige debite examinentur & difcu- rizotur. Et fj ele&io confirmanda fit vel in- frmanda, judicialieer confirmetur vel infirme- tur. Et ut omnia munde & fine abe ac labis fufpicione procedant , non folum exigere ali- quid quantumcumque parvum , fed etiam gra: * vel acee- gent, tis oblata, confirmator raiione confirmationis : fub noraine fubje£tionis, fubfidi, gratitudinis, aut alio coloris piztextu. cujufvis confuetudinis ant privilegii, per ie vel alium nullatenus re- cipere præfumar. Notariis autem, & his qui fetiplerun: in hujufmodis caufis, emolumen- :um aliquod moderate taxetur habendo refpe- &um ad laborem & operam fcripture; non: zd fractuum prelature valorem. Si vero con- ^ MUNDO: ¢ ILIUM SIGISWUNDUS. „64 & Atam taxam folverint ,. deinceps raedieratem huemae=="= jufmodi * capere per aanum poftadeptam pa- CHRISTI cificam noffeffionem folvere in partibus tencan- "7 >. tar, duratura hnjufmodi provifione, donee præ- 7, xw 1, di&is Papæ & fuflentationi Cardinalinm fuecit aliter provium .. Per hec eadem fan&2-Syaodus non intendit in aliquo prejudicare {aodtz Roma- ng Guniverfali Ecclefie , nec alteri cuicumque, Datum in feffione publica ejufdem fantte Sy- nodi in Ecclefia majori Bafileenfi folemniter ce- lebrara die Lune decimatertia Julii, anno Demi- ni millefimo quadringentefimo trigefiraotertio . SESSIO XI ho Accafatio coniumacie Pape fatia per prowoto- ves facri. Concilii in decimatevtia dicii Conciliz feffiene celebrata . Ie Veneris ii; menfis Septembris, anno Domini 1433. in Ecclefia majori Bafi- leenfi fgit celebrata decimatertia hujus facrz "Synodi Bafileenfs feffio hoc modo fcilicet, sniffa de Spirit faocto per reverendum patrem dominum Mattheum Epilcopum Aibinganenfens Italice nationis celebrata, antiphonis, liraniis &t fuffragiis, vt in aliisfeffionibus, dictis , le&o- que Evangelio fecundum Matthzum, Je 21% fempore ve[piciens Jefus in difczpulos fuos dixie ©Simont Petro: $i peccaverit im. że frater fuus, vade, d corripe eue iuter ze © :pfums fohzm, dc. ac hymno Veni creator Spiritus &c. de- cantato , çum verficulo &colle&a, feprem do- minis Cardinalibus & aliis dominis Prætacis & patribus in eorum mitris planis & pluvialibès exifteatibus ía. multitudine copiofa; affiftente domino Guilielmo duce Bavaria , facri Concilii nomine fereniffimi priucipis domini icperato- sis protectorc , promotores facri Concilii - per organum vcncrabilis viri. domini Srephaui de . Novaria legum do&cris , alterius promotorunt bujus facri Concilii, accnfarunt contumaciam fandiffimi domini .noftri Eugenii Pape IV. . proat. in quadam fchedula ; quam | ipfe magifter firmatores. predi&i ele&iones, non fervatisfu- D Stephanus promotor in fuis texebat manibus, perius ordinatis, & de petíonis non idoneis (ut premittitur) fa&as, vel alias per fimo- mjacam pravitatem confirmaverint , eo ipfo con&rmaiiones hujufmodi fiut nnllæ. Confr- eamm, jg. Mianies " auiem alias perfonas, quam fupra se confirman- ditum efl, pro ea vice: per fimoniacam au- di finr per- tem * labem, f? eam comuiferint , etiam fen- Pa us tentiam excomraunicationis incurrant eo ipfo, fomines pro- 2 qua nifi per Romanum pontificem, præter- pret illarn fi- ouam in mortis arriculo , abfolutionis benefcinm moujacam Îa- bem, iż *jabem, hzc fan&a Synodus exhortatur , ut, cum fpe- perpetuo (ip- culum & norma omnis fan&titaris & munditia fo fio) ju" effe debeat , pro confirmatione earum ele- di fint priva. tL onum , quas ad eum deferri contigerit , ni- ti: & mihilohil penitus exigat aut recipias: alioquin, fi mimis PT [fecus faciendo notorie & incorrigibiliter ex hoc ter. iftam . . a uz Dome Ecchefiam fcandalizet , fuinro Concilio defe- Bebe, & ratur. Pro oneribus autem quz ipfum pro re- gimine univerfalis Ecclefia (ubireoporter , pro- que fuftentarione Sanz Romane Ecclefiz Car-. dinaliam & aliorom neceffariorum officialium, hoc facrum Concilium aute fui diffolutionem omnino debite & congruenter provideat. Quod f; contingat aliquam circa hzc proviionem non facere , tunc illz Ecciefiz & beneficia, quz üíque aunc ex novi Pralati affumptione cer- quamque de gerbo ad verbum alta & intelligi bili voce legit, latius contineiur, cujus tenor, fequitur , & eft talis: Keverendiffimi reverendi que patres & ceteri domini meruendiffimi , quia nuper de meníe fulii proxime preterito, & die decimatertia ejufdem , hac fantta Baüiteen- "fis Synodus in publica feffione in. prasfenti Ec- cle&a Bafileenfi celebrara, attente confiderans fan&iffimum dominum Bugenium Papam IV. exhoriationcs , oblecrationes, reguilitiones, ci- obtinere non poffint. Summum vero Pontificem: tationes & monitiones per eandem facram Sy- hodum fbi repetitis vicibus fa&as , ut huic fa- trofan&üo Concilio adhzrerer, & eidem favores , Cprout. tenetur ). impenderet, aure furda per- Etranfire , nec ipfum aliquatenus ad vota ( prout ramen ipfum facra Synodus fpezabat) inclinz- ri, & quamquam extunc ipfa facra Synodus proprer ipfius domini Eugenii manifeftam con. tumaciam ad hüjufmodi contumacæ declaratio- . nem contra ipfum procedere non ipimerito po- tniffez , quemadmodum etiam protunc. per pro. motores & procuratores didi facrofan&i Concilii Bafileenfis, iicet 9 immerito debita: foit cum inftantia poftulatura , volens folita fra manfue- tudine adverfus eundem. dominum Eugenium uti, & iterato ipfum ex fuperabundanti carita- tive requirere & inonere , certum decreimum mo- nito- à Forte, me tito, volwie dicere . H, 

Strana 65
ANNO CHRISTI 1432. EUGENIUS P. 17. 6y nus Eugenins exoratus , requifitus, monitus, & interpellatus , ac in virtute omnipotentis Dei 'fub certis peenis, modis & qualitatibus eidem mandatum extitit , ut infra fexaginta dies, a di&a feflione habita computandos, pure, fim- pliciter & libere huic facrofan&o Bafileenfi Con- cilio adhereret , nec: non przten(am diffolutio- nem eju(dem facri Conéilii, per ipfum alias attentatam , revocaret, & alia in hujufmodi decreto: cootenta. cum cffc&u adimplerer, alio- quin pc*oas in hujufmodi decreto contentas ipfo fa&o incurrerer, prour hec in dido decreto latius continentur: ad quod nos promotores predi&i nos referimus in hac parte, & hic BASILEENSE. nitorium edidit, & decrevit, quo idem domi- A rant ; quibus apertis, & deinde le&is , ut rno- SIGISMUNDUS IMP. 66 ris eft, prefati dominus nofter Archiepifcopus Spalatenfis, & Epifcopus Cervienfis, propo- fuerunt in effe&u quod ipfi ad. ifiud facrum Concilium turbationis caufa nullo modo acce-, debant , fed folum ex eo, quia ipfis relatum erat per aliquem ex fuis commenfalibus , quod in di&a generali fetfione ipfius domini noflri Papa contumacia fuerat accufata , ac fi contra præfatum dominum noftrum Papam procede- retur , vel procedi peteretur. Et quoniam ( uk afferebant ipli Ambaxiarores) terminus cita- tionis decret? Concilii, quem fexaginta die- rum *dicebant , hac die hodierna non cadebat, nec juxta illum terminum przfixum citationis pro repetito cum aliis omnibus a&is. facri Con- B dominus nofter Papa prefarus eadem die per fc cilii ad caufam facientibus haberi volumus & repetimus. Cum autem finis prefatorum fexa- - ginta dierum in(ler de prefenti, & nec ipfe dominus Eugenius per fe, neque per alium, hanc facram Synodum de hujufmodi fua adhac- fione pura, fimplici & tibera, ac revocatione di&a pretenfz diffolutionis , aliorumque in di&o decreto contentorum adimpletione , aliquatenus certificaverit, nec de præfenti certificet, fed eidem decreto & contentis in eo contumaciter fatis facere contemnat, in non modicum uni- verfalis Ecclefie damnum , Chrifti fidelium (candalum , atque. hujus facri Concilii Bafileen- fs univerfalem Ecclefiam reprefentantis cons temptum; idcirco nos promotores & procura- tores antedi&i, ex officio nobis incumbenti , coram hac facrofan&a Synodo debita cum in. flantia htimiliter requirimus , quatenus cundem dominum Eugenium contumacem ( prout eft ) declarare. ipfumque pcenas in decreto conten- tasincidifla, ;decernete ,.ac , ipfius contumacia exigente , ad. ulteriora. ( prout Spiritus (anétus dabir, & orda. juris. & ratfonis exigit ) proce- dere dignaretur, fuper hujufmodi requi-ittone, & contumacis accufarione , & aliis , requiren- tes; per vos dominos notarios publica fieri In- ftrumenta:. Prediétis autem, ut. premittitur, fadtis & contumacia accufata , illaltris princeps dominus dux Guilielmus per organum venéra- bilis fratris Petri. Ordinis canonicorum regula rium, nomine & ex parte fereniffimi domini imperatoris & fuorum, & dominus Joannes Offenburg Nuntius prefati domini imperatoris, zeperierunt illa quz alias, videlicet die Luna yroxime præterita, dixerant & promiferant in congregltione generali, pro dilatione & pro- rogatione triginta dierum confequenda , eadem iterum dicentes, repeieptes, & promittentes. Similiter magifter civium, & nonnulli alii , nomine Concili& & civitatis Bafileenfis , pro hujufmodi dilatione ínftiterunt, & quod ап plius pro ulteriori dilatione nunquam facerent inftantiam funr próteltati ; de quibus fimilitez ' petita funt. per promotores Inftrumenta publica, Рой hec contumacia dicti domini noltri Pa- pm in (criptis (ut prefertur) accufata, & de- du&a ad notitiam domiaorum prztenforum Ar- chiepilcopi Spalarenfis, «x Epilcopi Cervienfis, Ambaxiatc.um ejuldem domini noflri Pape, mox ipfiad di&am congregationem accelferuar, & le&uram decretorum, quam reverendus pa- ier dominus Martinus Epifcopus Le&orenfis Gallícanz nationis de mandato facri Concilii jam inceperat, interruperunt, quique quzdam verba intermifceotes duagBullas clau(as {ub Bul- Ja di&i domini noflri Papz Eugenii credentiam in efledu continentes exhibuerunt & oblule- Concil. General. Tom. XXIX. el alium. comparere tenebatur: ideo folum pro (ui informatione , & ne contra przfatum dominum noftrum Papam quoquomodo faltem * debite procederetar, illuc accefferant prout ас» .cedebant, proteftantes de hujufmodi termino & nullitate proceffus antedi&i, petentes de hisa nobis notariis Inftrumenta, Quibus auditis, res verendiffimus in Chrifto pater dominus Cardina- lis fan&i Angeli Legatus , & hujus facri Conci- Jii Generalis przfidens, verba fapra di&orum Archiepifcopi Spalatentis, & Cervienfis Epifco- pi , in effetu refumens , eildem nomine facri Concilii effectualiter refpondit, qualiter facrum Concilium propofita per prefarum Archiepi(co- G pum Spalatenfem , Epifcopum Cervienfem , be- nigne & cum manfuetudine audivit: fed quia afferebaurt fe audiviffe facrum Concilium contra przfauum dominum noil:am Papam procedere, ideo dixit fe male iníormatos fuiffe. Sed bene verum erat quod hodie terminus :exaginta die rum alias per decretum facri Concilii præfato domino noftro Papz przfixus, de adhzrenda praefato Concilio pure & fimpliciter , przten- famque diffolutionem di&i Concilii revocando, hodie inllabat , idcirco promotores. acri Соп- cilii volentes tezmino predicto fatisfacere , ipe fius domini noftri Pape contumaciam accufa- verunt, petendo, & requirendo, cum nullus pro domino Papa adeífet, volens decreto mo, Dnitorio predi&o ipfius domini nottri Papz no mine fatisfacere, quatenus eum contumacem & in penas in decreto contentas incidi(fe dee ANNO GHRISTI 2433» ° indebita. clararent , procederentque ad ulteriora , pront daret Spiritus fanctus, & di&aret ordo ratio. nis, Quapropter petiit ipfe dominus Cardinalis Legatus & præfidens nomine facri Concilii , qua- tenus fi dictam adhz(ionem ip&us domiui Papas haberent, ipf.que dominus Papa prafaro Con. cilii decreto. fatisfecilfer, aut ipfi ejus nomine debite fatisfacere vellent, de przmitlis adhzz- fione & fatisfaétione fidem facerent cum effc- &u. Nam fic faciendo , domini & patres de Concilio illam adhz(onem cum magno gau- dio, decantates Te Deum laudamus, fuícipe- Erent. Alioquin venerabiles patres iphus facri Concilii citius morrem eligerent , quam Eccles fiam Dei pratextm talis diffolutienis periclitari permitterent , adjiciens quod bene verumerat, quod ad (ereniffimi principis domini imperatoris fupplicationem & inftahtiam. facruæ Conciliam praefatum -fexaginta dierum terminum domino Papæ præfxum ulque ad triginra dies ab hac die compurandos prorogandum duxerat , & pro- rogare intendebat (ub " modis & formis ín de- creo. primo contentis. Et nihilominus, quia di&z Bulla fimplicem credentiam continebaur, dixit idem dominus Legatus, quod fi aliquid E expo- * modo & forma, 

Strana 66
ANNO CHRISTI 1432. EUGENIUS P. 17. 6y nus Eugenins exoratus , requifitus, monitus, & interpellatus , ac in virtute omnipotentis Dei 'fub certis peenis, modis & qualitatibus eidem mandatum extitit , ut infra fexaginta dies, a di&a feflione habita computandos, pure, fim- pliciter & libere huic facrofan&o Bafileenfi Con- cilio adhereret , nec: non przten(am diffolutio- nem eju(dem facri Conéilii, per ipfum alias attentatam , revocaret, & alia in hujufmodi decreto: cootenta. cum cffc&u adimplerer, alio- quin pc*oas in hujufmodi decreto contentas ipfo fa&o incurrerer, prour hec in dido decreto latius continentur: ad quod nos promotores predi&i nos referimus in hac parte, & hic BASILEENSE. nitorium edidit, & decrevit, quo idem domi- A rant ; quibus apertis, & deinde le&is , ut rno- SIGISMUNDUS IMP. 66 ris eft, prefati dominus nofter Archiepifcopus Spalatenfis, & Epifcopus Cervienfis, propo- fuerunt in effe&u quod ipfi ad. ifiud facrum Concilium turbationis caufa nullo modo acce-, debant , fed folum ex eo, quia ipfis relatum erat per aliquem ex fuis commenfalibus , quod in di&a generali fetfione ipfius domini noflri Papa contumacia fuerat accufata , ac fi contra præfatum dominum noftrum Papam procede- retur , vel procedi peteretur. Et quoniam ( uk afferebant ipli Ambaxiarores) terminus cita- tionis decret? Concilii, quem fexaginta die- rum *dicebant , hac die hodierna non cadebat, nec juxta illum terminum przfixum citationis pro repetito cum aliis omnibus a&is. facri Con- B dominus nofter Papa prefarus eadem die per fc cilii ad caufam facientibus haberi volumus & repetimus. Cum autem finis prefatorum fexa- - ginta dierum in(ler de prefenti, & nec ipfe dominus Eugenius per fe, neque per alium, hanc facram Synodum de hujufmodi fua adhac- fione pura, fimplici & tibera, ac revocatione di&a pretenfz diffolutionis , aliorumque in di&o decreto contentorum adimpletione , aliquatenus certificaverit, nec de præfenti certificet, fed eidem decreto & contentis in eo contumaciter fatis facere contemnat, in non modicum uni- verfalis Ecclefie damnum , Chrifti fidelium (candalum , atque. hujus facri Concilii Bafileen- fs univerfalem Ecclefiam reprefentantis cons temptum; idcirco nos promotores & procura- tores antedi&i, ex officio nobis incumbenti , coram hac facrofan&a Synodo debita cum in. flantia htimiliter requirimus , quatenus cundem dominum Eugenium contumacem ( prout eft ) declarare. ipfumque pcenas in decreto conten- tasincidifla, ;decernete ,.ac , ipfius contumacia exigente , ad. ulteriora. ( prout Spiritus (anétus dabir, & orda. juris. & ratfonis exigit ) proce- dere dignaretur, fuper hujufmodi requi-ittone, & contumacis accufarione , & aliis , requiren- tes; per vos dominos notarios publica fieri In- ftrumenta:. Prediétis autem, ut. premittitur, fadtis & contumacia accufata , illaltris princeps dominus dux Guilielmus per organum venéra- bilis fratris Petri. Ordinis canonicorum regula rium, nomine & ex parte fereniffimi domini imperatoris & fuorum, & dominus Joannes Offenburg Nuntius prefati domini imperatoris, zeperierunt illa quz alias, videlicet die Luna yroxime præterita, dixerant & promiferant in congregltione generali, pro dilatione & pro- rogatione triginta dierum confequenda , eadem iterum dicentes, repeieptes, & promittentes. Similiter magifter civium, & nonnulli alii , nomine Concili& & civitatis Bafileenfis , pro hujufmodi dilatione ínftiterunt, & quod ап plius pro ulteriori dilatione nunquam facerent inftantiam funr próteltati ; de quibus fimilitez ' petita funt. per promotores Inftrumenta publica, Рой hec contumacia dicti domini noltri Pa- pm in (criptis (ut prefertur) accufata, & de- du&a ad notitiam domiaorum prztenforum Ar- chiepilcopi Spalarenfis, «x Epilcopi Cervienfis, Ambaxiatc.um ejuldem domini noflri Pape, mox ipfiad di&am congregationem accelferuar, & le&uram decretorum, quam reverendus pa- ier dominus Martinus Epifcopus Le&orenfis Gallícanz nationis de mandato facri Concilii jam inceperat, interruperunt, quique quzdam verba intermifceotes duagBullas clau(as {ub Bul- Ja di&i domini noflri Papz Eugenii credentiam in efledu continentes exhibuerunt & oblule- Concil. General. Tom. XXIX. el alium. comparere tenebatur: ideo folum pro (ui informatione , & ne contra przfatum dominum noftrum Papam quoquomodo faltem * debite procederetar, illuc accefferant prout ас» .cedebant, proteftantes de hujufmodi termino & nullitate proceffus antedi&i, petentes de hisa nobis notariis Inftrumenta, Quibus auditis, res verendiffimus in Chrifto pater dominus Cardina- lis fan&i Angeli Legatus , & hujus facri Conci- Jii Generalis przfidens, verba fapra di&orum Archiepifcopi Spalatentis, & Cervienfis Epifco- pi , in effetu refumens , eildem nomine facri Concilii effectualiter refpondit, qualiter facrum Concilium propofita per prefarum Archiepi(co- G pum Spalatenfem , Epifcopum Cervienfem , be- nigne & cum manfuetudine audivit: fed quia afferebaurt fe audiviffe facrum Concilium contra przfauum dominum noil:am Papam procedere, ideo dixit fe male iníormatos fuiffe. Sed bene verum erat quod hodie terminus :exaginta die rum alias per decretum facri Concilii præfato domino noftro Papz przfixus, de adhzrenda praefato Concilio pure & fimpliciter , przten- famque diffolutionem di&i Concilii revocando, hodie inllabat , idcirco promotores. acri Соп- cilii volentes tezmino predicto fatisfacere , ipe fius domini noftri Pape contumaciam accufa- verunt, petendo, & requirendo, cum nullus pro domino Papa adeífet, volens decreto mo, Dnitorio predi&o ipfius domini nottri Papz no mine fatisfacere, quatenus eum contumacem & in penas in decreto contentas incidi(fe dee ANNO GHRISTI 2433» ° indebita. clararent , procederentque ad ulteriora , pront daret Spiritus fanctus, & di&aret ordo ratio. nis, Quapropter petiit ipfe dominus Cardinalis Legatus & præfidens nomine facri Concilii , qua- tenus fi dictam adhz(ionem ip&us domiui Papas haberent, ipf.que dominus Papa prafaro Con. cilii decreto. fatisfecilfer, aut ipfi ejus nomine debite fatisfacere vellent, de przmitlis adhzz- fione & fatisfaétione fidem facerent cum effc- &u. Nam fic faciendo , domini & patres de Concilio illam adhz(onem cum magno gau- dio, decantates Te Deum laudamus, fuícipe- Erent. Alioquin venerabiles patres iphus facri Concilii citius morrem eligerent , quam Eccles fiam Dei pratextm talis diffolutienis periclitari permitterent , adjiciens quod bene verumerat, quod ad (ereniffimi principis domini imperatoris fupplicationem & inftahtiam. facruæ Conciliam praefatum -fexaginta dierum terminum domino Papæ præfxum ulque ad triginra dies ab hac die compurandos prorogandum duxerat , & pro- rogare intendebat (ub " modis & formis ín de- creo. primo contentis. Et nihilominus, quia di&z Bulla fimplicem credentiam continebaur, dixit idem dominus Legatus, quod fi aliquid E expo- * modo & forma, 

Strana 67
67 BUGENTUS CONCI ANNO Concilii audirentur. De quibus ipfe reveren- CHRISTI dimmus pater dominus Cardinalis Legatus & HP præfidens noraîne facri Concilii petiit a nobis notariis Inflramentum : hoc idem nomine fa' crí Concilii petierunt. promotores , Polique prefatus magifler Stephanus aMer ex promo- żoribus re(pondenńs his qua prius dixerant di- £i Oratores Pape, dixit, quod quaatum ad ipfum, & alios promotores, fatis erant quod tune contumaciam Papx accufarent, & alia facerent & peterent, ut in fua fchedula {u- prafcripta continetur, & quod predicta face- te poleraat de jure, quia iunc expirabat ter- minus, cum tempus deberer de momento in exponere volebant, quod libenter a patribus Ain exitivm & fcandatum SIGISMUNDUS ‘ 48 me. , M intolerabilę militan. LIUM tis Ecclef perduraret, die decimalertia men. ANNO r CE uil : CHRISTI fis Julii proxime preteriti, in folerani fefficne 5433- decretum monitoriam {ub certis penis. & aliis Bafileenfis - in eo contentis adverfus diftum dominum Fu- Goncilii fef- - . : . fionc s». geuium Papam decrevit, cujus tenor de verbo ad verbum fubjicitur , & eft talis: Sacrofau&ta catholica Ecclefia in facro Conítantienfi Cou- "cilio, &c. ut fupra eft totaliter fcriptum. Cum autem die térmioi adveniente folemaiter in majori Ecclefia Bafileenfi publicam tenenies feffionem federemus, fervatis fervandis, ui i ipfe dominus Bugepius aut alius pro parte ejuf. dem coimparere, & facrum Concilium de pa- filione cońtentorum in decreto przdiłło certi- momentum computari, & fi ulierius expecta. B Rcare vellet , faculiatem haberet, dilecti Ecciee rent, non haberent dominos congregatos, co- ram quibus facerent ea quz effent necelfaria facienda pro præmiffis: & quantum ad ipfos promotores perbinebat, ofücium eorum erat ita facere, deliberatio vero ad ipfam Synodum pertinebat , petens dę his omnibus publica 1n. trumenta. Tandem cum non conftaret de adhæfionc prædi&a , vel alias fatisfaftione ef. ficaci ipfius domini Eugenii, ipôfque Archie- piícopo Spalatenf , & Cervienli Epifcopo , per Hlufiümum dominum Wilielmum du. cem Bavariæ, facri Concilii nomine didi im- vicegeren- peratoris prote&orem & * vices gerentem , per tem. organum difcreti viri fratris Petri Ordinis ca. = fie fiii * Hego " Barardi de Verceilis, & » Stephanus Stephanus de Novaria legam do&or, hujus de Novaria facti Concilii promoiores, prælati domini Bu gor rt. genii Papa, contumaciam . nec per fe nec pet go Barardi alium, de adbæfione fua pura & fimplioi , deForcellis. nec non de pariiione omnium & fingulorum Bacardi . contentorum in di&o decreto , qua facere , tenebatus ,. accufarunt, & cum inftantia po- ftalarant , ut ad ulÎteriora adverfum tum ( prout exigeret juftitia ) procederemus. Cum autem circa proceffüm hujufmodi iüfendeve- mus, dile&i- Ecclefie (li! Wilieimus Bavariæ dur, hujus facri Concilii prote&or , & Joannes Cffeaburg miles & civis. Baíileenfis., literas nonicorum regularinm fan&i Auguftint, gra. C credentiales in. eorum peifonis pro parte di&i Xiofe requifitis, ut fi adhefionem hujufmodi haberent, iliam facro Concilio offerent, & ob hoc totus mundus letaretur: alioquin fa- crum Concilium in fuis agendis nullo modo perturbarent , & ad ulteriorem di&ornm de- cretorum pronuntialionem & publicationem procedere permitterent, & tandem neque ad requifitionem prefati domini Legati, neque ad requifitionem ipfius domini ducis prxfat ambaxiatores Papz aliquam adhgefionem of. ferent , five aliquam credentiam exponere vel- 2 Decl bic lent, * placuit dicis dominis Ambaxiatoribus quat vě iplus domini noflri Papz didi decreti proro- T gatio. Quibus quidem Gc pera&is, & di&is Ambaxiatoribus a loco feMonis recedentibus , & fe abfentantibus, prætatus reverendifhimus pater dominus. Epifcopus Le&orenfis , de man. dato facri Concilij , publice aita & intclligi- bili voce, loco ad hoc deputato, hujufmodi decreta de verbo ad verbum legit. & pronun- tiavit fub his verbis. Ii. SacrofantTa Ceneralis. Synodus. Bafileenfis ; in Spi- ritu fanélo legitime congregata , unż- werfałem Ecclefam repræfentans . Dudum fiquidem hac fanda Synodus vo- lens periculis & graviffimis fcandaiis , quæ ex prætenfa hujus facri Concilii diffolutione per dominum Eugenium Papam quartum facta univerfali Ecclefie noiorie imminchant, falu- briter providere, poftquam reiteralze exhorta- tiones ac requifitiones Synodi prefatz & mul- toram principum ac dominorum, fpecialiter carifhmi Ecclefie filii Sigifmundi Romanorum imperatoris illuflris , & eju(dem Ecclefia ad- vocati, ut didam diffolutionem revocaret , & puram ac fimplicem adhæfionem præfatæ Sy- nodo faceret, minime profuerant: tandem ju- flitiæ zelo compulfa, & pe morbus buiufmodi carilimi Ecciefix filii Sigifmundi Romanorum imperatoris, huic facrz Synodo dire&as; alias, in facra generali congregatiore: exhibitas; čt in vim * earam explicata repetierunt . Quorum » quie ex expoftorum tenor in effeQu talis extitit: Res plicatio . vérendiffiini in. Chrifto. patres & domini , man” dat nobis illuftiiffimus & invi&iffimus Koma- norum imperator, ut folitas recommendatio- nes & oblationes facrauibimo huie eetui ex- hibeamus fui parte, nec non perfeverantiam animi fui circa adhzfionem continuo efdem Concilio faciendam nuntiemus: qucdque, i- cet noti(firoum fit. fnam ferenitatem variis Nun- tiis & Oratoribus ac litteris. continio didum Ddominum Eugenium Papam fuper adhafione plenaria facri. Concilii folicitaffe & exetratle, ciam fe ad ipfum perfonaliter transferendo, non fme maximis periculis , incommodis & expenhs, tamen poft habitam notitiam per lit- teras fibi priefentatas facri Concilii, decreto mo- nitorio cum fufpenfionis pena contra ipfum, eum fümtpam feciffe diligentiain Lom; , dum ibi fair, uf zd parendum £njun&is per facrum Conciliura inclinaret , figaificaremus: & com fperaret in ea re fk pofie proficere, cumque (ut alferit) immemores exificre non dcbetis “de his que in (acro Conttantienfi Concilio fe- cit pro unione Ecclefie & de periculis & 'in- commodis que fubivit, & qua etiam pa(fus E extitit patíturgue pro ifto, fpem non medio- crem eum in veftra beneficentia recipere , de- betis merito exiflimare. Nam exploratiffimi funt commeatus per eum fa&i ad Cathalau- niam, & Gallias, Augliamque, pro dicta fan- &illima Ecclefiz unione, & noviffime ad. [ta- liam pro i(tius facratiffimz Synodi felici orogret- fu, unde hacfiducia fretus nobis injumxit; ut cum maxima inllantia pro ejufdem parte eafdem veflras revevendillimas dominationes rogaremus & deprecaremur , už termínum | alias fexaginta dierum domino Enpenio Papt prefxum, in proxima przcedenU iellione per trigita dissin eit. 

Strana 68
67 BUGENTUS CONCI ANNO Concilii audirentur. De quibus ipfe reveren- CHRISTI dimmus pater dominus Cardinalis Legatus & HP præfidens noraîne facri Concilii petiit a nobis notariis Inflramentum : hoc idem nomine fa' crí Concilii petierunt. promotores , Polique prefatus magifler Stephanus aMer ex promo- żoribus re(pondenńs his qua prius dixerant di- £i Oratores Pape, dixit, quod quaatum ad ipfum, & alios promotores, fatis erant quod tune contumaciam Papx accufarent, & alia facerent & peterent, ut in fua fchedula {u- prafcripta continetur, & quod predicta face- te poleraat de jure, quia iunc expirabat ter- minus, cum tempus deberer de momento in exponere volebant, quod libenter a patribus Ain exitivm & fcandatum SIGISMUNDUS ‘ 48 me. , M intolerabilę militan. LIUM tis Ecclef perduraret, die decimalertia men. ANNO r CE uil : CHRISTI fis Julii proxime preteriti, in folerani fefficne 5433- decretum monitoriam {ub certis penis. & aliis Bafileenfis - in eo contentis adverfus diftum dominum Fu- Goncilii fef- - . : . fionc s». geuium Papam decrevit, cujus tenor de verbo ad verbum fubjicitur , & eft talis: Sacrofau&ta catholica Ecclefia in facro Conítantienfi Cou- "cilio, &c. ut fupra eft totaliter fcriptum. Cum autem die térmioi adveniente folemaiter in majori Ecclefia Bafileenfi publicam tenenies feffionem federemus, fervatis fervandis, ui i ipfe dominus Bugepius aut alius pro parte ejuf. dem coimparere, & facrum Concilium de pa- filione cońtentorum in decreto przdiłło certi- momentum computari, & fi ulierius expecta. B Rcare vellet , faculiatem haberet, dilecti Ecciee rent, non haberent dominos congregatos, co- ram quibus facerent ea quz effent necelfaria facienda pro præmiffis: & quantum ad ipfos promotores perbinebat, ofücium eorum erat ita facere, deliberatio vero ad ipfam Synodum pertinebat , petens dę his omnibus publica 1n. trumenta. Tandem cum non conftaret de adhæfionc prædi&a , vel alias fatisfaftione ef. ficaci ipfius domini Eugenii, ipôfque Archie- piícopo Spalatenf , & Cervienli Epifcopo , per Hlufiümum dominum Wilielmum du. cem Bavariæ, facri Concilii nomine didi im- vicegeren- peratoris prote&orem & * vices gerentem , per tem. organum difcreti viri fratris Petri Ordinis ca. = fie fiii * Hego " Barardi de Verceilis, & » Stephanus Stephanus de Novaria legam do&or, hujus de Novaria facti Concilii promoiores, prælati domini Bu gor rt. genii Papa, contumaciam . nec per fe nec pet go Barardi alium, de adbæfione fua pura & fimplioi , deForcellis. nec non de pariiione omnium & fingulorum Bacardi . contentorum in di&o decreto , qua facere , tenebatus ,. accufarunt, & cum inflantia po- ftalarant , ut ad ulÎteriora adverfum tum ( prout exigeret juftitia ) procederemus. Cum autem circa proceffüm hujufmodi iüfendeve- mus, dile&i- Ecclefie (li! Wilieimus Bavariæ dur, hujus facri Concilii prote&or , & Joannes Cffeaburg miles & civis. Baíileenfis., literas nonicorum regularinm fan&i Auguftint, gra. C credentiales in. eorum peifonis pro parte di&i Xiofe requifitis, ut fi adhefionem hujufmodi haberent, iliam facro Concilio offerent, & ob hoc totus mundus letaretur: alioquin fa- crum Concilium in fuis agendis nullo modo perturbarent , & ad ulteriorem di&ornm de- cretorum pronuntialionem & publicationem procedere permitterent, & tandem neque ad requifitionem prefati domini Legati, neque ad requifitionem ipfius domini ducis prxfat ambaxiatores Papz aliquam adhgefionem of. ferent , five aliquam credentiam exponere vel- 2 Decl bic lent, * placuit dicis dominis Ambaxiatoribus quat vě iplus domini noflri Papz didi decreti proro- T gatio. Quibus quidem Gc pera&is, & di&is Ambaxiatoribus a loco feMonis recedentibus , & fe abfentantibus, prætatus reverendifhimus pater dominus. Epifcopus Le&orenfis , de man. dato facri Concilij , publice aita & intclligi- bili voce, loco ad hoc deputato, hujufmodi decreta de verbo ad verbum legit. & pronun- tiavit fub his verbis. Ii. SacrofantTa Ceneralis. Synodus. Bafileenfis ; in Spi- ritu fanélo legitime congregata , unż- werfałem Ecclefam repræfentans . Dudum fiquidem hac fanda Synodus vo- lens periculis & graviffimis fcandaiis , quæ ex prætenfa hujus facri Concilii diffolutione per dominum Eugenium Papam quartum facta univerfali Ecclefie noiorie imminchant, falu- briter providere, poftquam reiteralze exhorta- tiones ac requifitiones Synodi prefatz & mul- toram principum ac dominorum, fpecialiter carifhmi Ecclefie filii Sigifmundi Romanorum imperatoris illuflris , & eju(dem Ecclefia ad- vocati, ut didam diffolutionem revocaret , & puram ac fimplicem adhæfionem præfatæ Sy- nodo faceret, minime profuerant: tandem ju- flitiæ zelo compulfa, & pe morbus buiufmodi carilimi Ecciefix filii Sigifmundi Romanorum imperatoris, huic facrz Synodo dire&as; alias, in facra generali congregatiore: exhibitas; čt in vim * earam explicata repetierunt . Quorum » quie ex expoftorum tenor in effeQu talis extitit: Res plicatio . vérendiffiini in. Chrifto. patres & domini , man” dat nobis illuftiiffimus & invi&iffimus Koma- norum imperator, ut folitas recommendatio- nes & oblationes facrauibimo huie cetní ex- hibeamus fui parte, nec non perfeverantiam animi fui circa adhzfionem continuo efdem Concilio faciendam nuntiemus: qucdque, i- cet noti(firoum fit. fnam ferenitatem variis Nun- tiis & Oratoribus ac litteris. continio didum Ddominum Eugenium Papam fuper adhafione plenaria facri. Concilii folicitaffe & exetratle, ciam fe ad ipfum perfonaliter transferendo, non fme maximis periculis , incommodis & expenhs, tamen poft habitam notitiam per lit- teras fibi priefentatas facri Concilii, decreto mo- nitorio cum fufpenfionis pena contra ipfum, eum fümtpam feciffe diligentiain Lom; , dum ibi fair, uf zd parendum £njun&is per facrum Conciliura inclinaret , figaificaremus: & com fperaret in ea re fk pofie proficere, cumque (ut alferit) immemores exificre non dcbetis “de his que in (acro Conttantienfi Concilio fe- cit pro unione Ecclefie & de periculis & 'in- commodis que fubivit, & qua etiam pa(fus E extitit patíturgue pro ifto, fpem non medio- crem eum in veftra beneficentia recipere , de- betis merito exiflimare. Nam exploratiffimi funt commeatus per eum fa&i ad Cathalau- niam, & Gallias, Augliamque, pro dicta fan- &illima Ecclefiz unione, & noviffime ad. [ta- liam pro i(tius facratiffimz Synodi felici orogret- fu, unde hacfiducia fretus nobis injumxit; ut cum maxima inllantia pro ejufdem parte eafdem veflras revevendillimas dominationes rogaremus & deprecaremur , už termínum | alias fexaginta dierum domino Enpenio Papt prefxum, in proxima przcedenU iellione per trigita dissin eit. 

Strana 69
69 EUGENIUS BASIL eifdem rmadis & qualitatibus, prout eft, pro- EENSE. SIGISMUNDUS 70 A nalem , Apoftoticæ Sedis Legatum, & hujus ANNO rogare ob fuars conremplationem & fingula- facri Concilii, nec non & alios facrarum de. ANNO CHRISTI 3433. rem complaceatiam dignaremini: quodque fa- crum Concilium certificaremus , quod de ce- tero nullam aliam circa proceflum Papam ip- fius peterec dilationem , fed libere permitteret per facrum Coacilium procedi, prout di&a- erit & ordinaverit faciendum , & cundis per facram Concilium ordinaus & ordinandis ac. quieícet & obtemperabit, & quantum poterit ; inviolabiliter facier obfervari- Er tut in ma- jeri robere hec fan&ta Synodus perfeveret, in- dicamus fuam exiftere intentionem , infra iftos triginta dies quos petimus, ubi hujufmodi pro- rogatio concedatur, didam fuam ferenitatem huc profeturam — Staümque habita notitia prorogationis ejufdem , omnes Alemaniz prin. cipes convocaturnm ad hone łocuni, & cum eis efficaciter infiftere , ur etdem Concilio de- beant adhzrere. Et infuper, ne hujufmodi di- latio facro Concilio , vel ejus {uppofitis, aut ipforum familiaribus , pofüt elle damnofa, contentatür idem imperator , quod dnraute hujufmodi trigínta dierum prorogatione , fi quid Papa attentaveris contra aliquem przdi- &orum , exnunc illud & alia quz antca at- tentaverit, per facrum Cancilium irritenivr & annullentur. Cum autem inter noltrz pe. &ora revolveremus ejufdem Sigifmundi Roma- morum imperatoris grandia obíequia univerfali putationum pradentes , vel duos ex čís, cl Íe tradendas , decernentes quod de cetero nul. la alia dilatio ad enjufcumque inftantiam con- cedatur . | Datum Bafilew in publica íeffüone ipfius facere Synodi, in Ecclefia majori Bafileeni folemnirer celebrata , tertio Idus Septembris, anno a Nativirzre Domini miltefimo quadrin- genicfimo trigefimotertio . ZIEL , Alind.decretum pro. fuppofitorura. tuitione . B Sacrojančta Eafileenfs Generalis Synodus , in Spi- stu fanCło legitime congregata, wniwerfalem Ecclefiasa. veprefentans , ad. perpetuam rei me moriam . U: facri Concilii & f{uppofitorum ejufdeny indemnitati congrue provideatur ; ftatuit & decernit hzc fan&a Synodus, quod quecum- que per dominum Eugenium Papam IV. vel alium fua au&oritate in prejadicium, izfio- mem, derogarionem feu injuriam facri Conci- lii vei iacorporatorum feù incorporandorum eidem , per fe vel procuratorem, & familia- rium ipforum, feu in eorum (ervitiis wbicum- Ecclefis impeufa, & quz iu futurum impen- Cque exiftentium , fada feu difpofita fucrint , à di non dubitamns, quamquam hujufmodi di- iato nonnullis ex multis canfis uaiverfalj Ec- clefis onerofa videatur, tamen dicdorum ob- fequiorum ininiru , ac etiam a certo tenentes, aqua per di&os Wilielmur ducem illuftrem , & foannem Offenburg militem, pro dici im- peratoris parte expofita & oblata fuere, fince- re obíervabuntur, petitioni hujufmodi annucn- dum decrevimus. Spiritus fan&i ergo nomine invocato , cujus nuu dirigitur in agendis hzc facra Synodus, & per ejus gratiam. fperat omnia feiiciter producere ad optatum dictum terminum fexaginta dierum, alias dico do- mio Eugenio Papa IV. in proxima (wt pra mittitur ) folemni fefione precedenti afligna- ium , ad certificandnm facrum Concilium de fua pura, fimplici & libera adhe(one, & di- &z prætenfæ diffolutionis Concilii revocatione , & aliis quz in. di&o decreto contingentur , cum omnibus qualitatibus, pcenis ac modis, & quibufcumque aliis dependentibus ab eil. dem, in co infertis, ad triginta dies proxi- me ínturos hzc fanfta Syacdus prorogat, & hunc terminum prorogatum eandem vim, executionem & modum, quem habebat ter- minus fexaginta dierum , recipere decernit, ordinat & declarat, ac exnuuc fłatuens & decernehs , quod. fi infra hoc fpatium trigis- ia dierum plenarie. ídem dominus Eugenius mon adimpleverit omuia & Íingnia in przfa. to decreto monitorio contenta ( ut premite titur ) abíque alia declaratione facienda {u- per ditta non paritione, & alia quacumque folemnitate requifita , ad. ulteriora proceder, ut in di&o monitorio decreto. continetur. Et proinde, omnibus foper praefata fufípenfione, quam durare vult, quoufque aliter. per Con- cilium fuerit ordinatum , & aliis in hujufmo- di proceffibus contentis , litteras opportunas fub Bulla facri Coacili pollulantibus , per dire&os Ecclef &lios Julianum {an&i Ange- À fan&z Romane Ecclefie diaconum Cardi- Kuncil. General. Tom, XXIX. die inchoationis (Concilii prelibati, fientque . & difponentur forfitan in futurum , titulum vel poffeffionem quomodocumque tangentia, fi- ve in Cardinalatus & Patriarchatus dignitati- bus, aut in Prælaturis etiam cathedralium &' metropolitanarum Eeclefiarum & etiam mo- nafterioram , vel aliis Ecclefiafticis beneüciis , præftimoniis, commeudis , nnionibus, penfia- nibus, officiis & rebus Ecclefialicis vel tem- poralibus, & circa ipfa aur alias quomodo- eumque & qualitercumque , etiamfi moto pro- prio dire&e vel indire&e, per fe vel alium, fint ipfo jnre irrita & inania, & pro infe&is penitus habeantur. Ét exnunc hzc fan&a Sy- Dnodus partes leas in priftinurn latum integre reponit, & mandat ger quemlibet judicem competentem, audita querela partis lzlz, & probata, incorporatione & nmovitate prædidis ipfo fa&o orani exceptione remota, fílrepitu & figura judicii ce(fantibus, omnia reponi in eum ílatum in quo fuerant ante dicam fa- &am novitatem. Quod fi dictas judex ia tali repofitiene dolofe vel alias perperam fe habne- - “rit , ipfo fado (enrenriam excommunicationis incurrat, a qua nifi per facrum Concilium, €o durante, non valeat abíolutionis benef cium oil in mortis articulo obtinere.. Er. ut ‘pena formidine arceantur, qui ambitiofe feu temere allorum Prælaturas, dignitates & be- E neficia Ecclefiallica , & uniones , commendas, præltimonia, vel penfiones feu officia, nec non bona & jura qualiacamque fuerint, oc- cupare procurarunt & attemtarunt, feu in fue turum procurabunt & attentabunt: (tatnit & decernit di&a ían&a Synodus, quod quicum- que clericus, five laicus, quacumque digaitate Ecclefialtica vel mundana, etiamü Gardina- latus prefalgeat , five fit collegium , aut uni- verfitas, vel monafteríum , ab eodem domino Eugenio five alio fua auctoritate impetrave- rit feu obtinuerit , feu impetrabit & obti- nebit , etiamfi motu proprio aliquid quod E 2 ia CHRISTE 54730 

Strana 70
69 EUGENIUS BASIL eifdem rmadis & qualitatibus, prout eft, pro- EENSE. SIGISMUNDUS 70 A nalem , Apoftoticæ Sedis Legatum, & hujus ANNO rogare ob fuars conremplationem & fingula- facri Concilii, nec non & alios facrarum de. ANNO CHRISTI 3433. rem complaceatiam dignaremini: quodque fa- crum Concilium certificaremus , quod de ce- tero nullam aliam circa proceflum Papam ip- fius peterec dilationem , fed libere permitteret per facrum Coacilium procedi, prout di&a- erit & ordinaverit faciendum , & cundis per facram Concilium ordinaus & ordinandis ac. quieícet & obtemperabit, & quantum poterit ; inviolabiliter facier obfervari- Er tut in ma- jeri robere hec fan&ta Synodus perfeveret, in- dicamus fuam exiftere intentionem , infra iftos triginta dies quos petimus, ubi hujufmodi pro- rogatio concedatur, didam fuam ferenitatem huc profeturam — Staümque habita notitia prorogationis ejufdem , omnes Alemaniz prin. cipes convocaturnm ad hone łocuni, & cum eis efficaciter infiftere , ur etdem Concilio de- beant adhzrere. Et infuper, ne hujufmodi di- latio facro Concilio , vel ejus {uppofitis, aut ipforum familiaribus , pofüt elle damnofa, contentatür idem imperator , quod dnraute hujufmodi trigínta dierum prorogatione , fi quid Papa attentaveris contra aliquem przdi- &orum , exnunc illud & alia quz antca at- tentaverit, per facrum Cancilium irritenivr & annullentur. Cum autem inter noltrz pe. &ora revolveremus ejufdem Sigifmundi Roma- morum imperatoris grandia obíequia univerfali putationum pradentes , vel duos ex čís, cl Íe tradendas , decernentes quod de cetero nul. la alia dilatio ad enjufcumque inftantiam con- cedatur . | Datum Bafilew in publica íeffüone ipfius facere Synodi, in Ecclefia majori Bafileeni folemnirer celebrata , tertio Idus Septembris, anno a Nativirzre Domini miltefimo quadrin- genicfimo trigefimotertio . ZIEL , Alind.decretum pro. fuppofitorura. tuitione . B Sacrojančta Eafileenfs Generalis Synodus , in Spi- stu fanCło legitime congregata, wniwerfalem Ecclefiasa. veprefentans , ad. perpetuam rei me moriam . U: facri Concilii & f{uppofitorum ejufdeny indemnitati congrue provideatur ; ftatuit & decernit hzc fan&a Synodus, quod quecum- que per dominum Eugenium Papam IV. vel alium fua au&oritate in prejadicium, izfio- mem, derogarionem feu injuriam facri Conci- lii vei iacorporatorum feù incorporandorum eidem , per fe vel procuratorem, & familia- rium ipforum, feu in eorum (ervitiis wbicum- Ecclefis impeufa, & quz iu futurum impen- Cque exiftentium , fada feu difpofita fucrint , à di non dubitamns, quamquam hujufmodi di- iato nonnullis ex multis canfis uaiverfalj Ec- clefis onerofa videatur, tamen dicdorum ob- fequiorum ininiru , ac etiam a certo tenentes, aqua per di&os Wilielmurm ducem illuftrem , & foannem Offenburg militem, pro dici im- peratoris parte expofita & oblata fuere, fince- re obíervabuntur, petitioni hujufmodi annucn- dum decrevimus. Spiritus fan&i ergo nomine invocato , cujus nuu dirigitur in agendis hzc facra Synodus, & per ejus gratiam. fperat omnia feiiciter producere ad optatum dictum terminum fexaginta dierum, alias dico do- mio Eugenio Papa IV. in proxima (wt pra mittitur ) folemni fefione precedenti afligna- ium , ad certificandnm facrum Concilium de fua pura, fimplici & libera adhe(one, & di- &z prætenfæ diffolutionis Concilii revocatione , & aliis quz in. di&o decreto contingentur , cum omnibus qualitatibus, pcenis ac modis, & quibufcumque aliis dependentibus ab eil. dem, in co infertis, ad triginta dies proxi- me ínturos hzc fanfta Syacdus prorogat, & hunc terminum prorogatum eandem vim, executionem & modum, quem habebat ter- minus fexaginta dierum , recipere decernit, ordinat & declarat, ac exnuuc fłatuens & decernehs , quod. fi infra hoc fpatium trigis- ia dierum plenarie. ídem dominus Eugenius mon adimpleverit omuia & Íingnia in przfa. to decreto monitorio contenta ( ut premite titur ) abíque alia declaratione facienda {u- per ditta non paritione, & alia quacumque folemnitate requifita , ad. ulteriora proceder, ut in di&o monitorio decreto. continetur. Et proinde, omnibus foper praefata fufípenfione, quam durare vult, quoufque aliter. per Con- cilium fuerit ordinatum , & aliis in hujufmo- di proceffibus contentis , litteras opportunas fub Bulla facri Coacili pollulantibus , per dire&os Ecclef &lios Julianum {an&i Ange- À fan&z Romane Ecclefie diaconum Cardi- Kuncil. General. Tom, XXIX. die inchoationis (Concilii prelibati, fientque . & difponentur forfitan in futurum , titulum vel poffeffionem quomodocumque tangentia, fi- ve in Cardinalatus & Patriarchatus dignitati- bus, aut in Prælaturis etiam cathedralium © metropolitanarum Eeclefiarum & etiam mo- nafterioram , vel aliis Ecclefiafticis beneüciis , præftimoniis, commeudis , nnionibus, penfia- nibus, officiis & rebus Ecclefialicis vel tem- poralibus, & circa ipfa aur alias quomodo- eumque & qualitercumque , etiamfi moto pro- prio dire&e vel indire&e, per fe vel alium, fint ipfo jnre irrita & inania, & pro infe&is penitus habeantur. Ét exnunc hzc fan&a Sy- Dnodus partes leas in priftinurn latum integre reponit, & mandat ger quemlibet judicem competentem, audita querela partis lzlz, & probata, incorporatione & nmovitate prædidis ipfo fa&o orani exceptione remota, fílrepitu & figura judicii ce(fantibus, omnia reponi in eum ílatum in quo fuerant ante dicam fa- &am novitatem. Quod fi dictas judex ia tali repofitiene dolofe vel alias perperam fe habne- - “rit , ipfo fado (enrenriam excommunicationis incurrat, a qua nifi per facrum Concilium, €o durante, non valeat abíolutionis benef cium oil in mortis articulo obtinere.. Er. ut ‘pena formidine arceantur, qui ambitiofe feu temere allorum Prælaturas, dignitates & be- E neficia Ecclefiallica , & uniones , commendas, præltimonia, vel penfiones feu officia, nec non bona & jura qualiacamque fuerint, oc- cupare procurarunt & attemtarunt, feu in fue turum procurabunt & attentabunt: (tatnit & decernit di&a ían&a Synodus, quod quicum- que clericus, five laicus, quacumque digaitate Ecclefialtica vel mundana, etiamü Gardina- latus prefalgeat , five fit collegium , aut uni- verfitas, vel monafteríum , ab eodem domino Eugenio five alio fua auctoritate impetrave- rit feu obtinuerit , feu impetrabit & obti- nebit , etiamfi motu proprio aliquid quod E 2 ia CHRISTE 54730 

Strana 71
ANNO CHRIST: 1432 RUGZNIUS CONCI 71 P, (V. injeriam , alicujus ex pradićkis incorporatis, vel incorporandis, ant fuorum familiarium , & in cor fervitiis ubicumque exiftentivm, vet adhzrentium huic facro Concilio ; per fe vel procuratorem , valeat redundare, fi virtu- 1e hujufmodi concc(honis ad aliquam accupa- sionem deventum ft, nifi infra decem dies; elaphis fexaginta diebus a die publicationis de- creti hujofinośi, vel poftquam. ipfius veram & indubitaram notitiam habuerit, & per pare tem fuerir requifitus, a tali occuparione turbatione realiter & pnre defliterit, & five occupatio fecura fuerit, five mom, prefate concef&oni & omnibus fecutisex ea coram no- in prejudicinm , lefionem , derogatiouem , feu A mam complacentiam domino nofito imperato- SIGISMUNDUS IMP. LIUM 32 ri. De quibus etiam præfati magilter Stepha- pus, & alii promotores , fimiliter perierunt a nobis notariis publica Inftiemenra . Sublequen- ter vcro his pera&is, inflaxic fupradido ma. giftro Stephano de Novaria promotore, Ale. xander prz(ati domíni Cardinalis Legati & præ- fidentis ac facri. Coucilii curfor, huju(modi de. creta ram, prorogationis termini, quam etiam pro tuitione fuppofitorum ejufdem facri Con. cilii, fub Bulla di@i facri Concilii confecta in valvis Ecclef majoris Baüleenfis y cum &is intuentibus, mare folito afüxit, & por fpatinm unius hore vel circa affixam dimifie , De quibus ipíe magilter Stephanus nomine tario & teftibus renuntíaverit, & rem dimi. B promororie a nobis notariis petit Inüramen- ferit cum effectu, & parti la[z de perceptis poft concefhonem hojufmodi fatisfecerít , „om vi jure, quod in didis przlaturís, dignitati- bus, beneficiis, Ecclefiafticis officiis, penfio- nibus , preftimoniis , & commendis, bonis temporalibus © juribus, feu eoram alreto , habere pretenderit , fit privatus , ac etiam aliis officiis & benefciis quibufcumque, qus zempore knjufmodi iropetrationis obtinebat , & eo i»ío fententiam excommunicationis incur- rat, a qua nifi per di&um facrum Concilium, eo durante, vel ejus audoritate ,. nii in more tis atticulo „ abfolvi nequeat quoquo modo: 8 nihilo minus ad obtinenda prgdi&a. c que- cumque ala bene&cia feu officia perpetuo -út o inhabilis. Talium etiam conceffronum. exécu- tores przdi&is penis volumus fabjacere; Ut antem fraudibus qux: excogitari. poffznt obvic- wr, quiz cum daterum anticipationibas « in prajudicium afiorum Firteræ papales, vel alio- rum iplus Papa audoritate, fub data ante diffsintionera hujus facri Concilit in præjudi- cium alicujus predi&orum tendentes , produci pollent, nifi ante didam Concilii diffolutio- nem fuerínt publicare , eis nulla fides de- beat adhiberi, & pro nullis penitus habean- tur. Datum in feffione pubiica ejufdem fana Sy- noói , in Ecclefia majori. Bafileenfi folemnirer tum. S BE S S FO ži | Decreta ejufcem f[efhonis celebrasa in Ecclefia Ba Jleenf , affiflente domino imperatore in habits imperinii « I. Alia prorogatio monitionsy Papo ad nonaginta-dies , Sacrofantts Generalir Synoduc Bafsleenffs » in Spře vitu. fancio legitime congregata , uniser[alem Ecclefram. veprefentaus . v Tj ERMINUM fexaginta dierum datum fan. A. čtifimo domino Eugenio Papa IV. juxta formam monirorii ; cirationis & fufpen(ionis im feffione duodecima promulgati,: ac deinde ad triginta dies, & poflea pluribus vicibus. uf. Que in prefentem diem prorogatum , hzc fen. &a Synodus voleos erga ipfum dominum Enge- nium omni menfuctudine & benignitate mi, tenore prælentitm ad moueginta dies ab Lac die immediate fequenies, cum oranibus clzufulis , qualitatibus & conditionibus in decretis ram monitors fexaginta dierum, quam proroga- tiosis ad triginta dies infertis, prorogar, & celebrata terio idus Seotembris, anno a Na-D prorogatum effe flatmit; ita tamen, quod 6 rivirare Domini millefitao qnadringentefimo tri- gefimotertio , Quibus fic le&is & pronunciatis, | petitoque per cundem deminum Epifcopum, aa hujufmo- di decreta. prefatis dominis de Concilio place- rent, generaliter rcfponfum extitit per. ver- bum, Placet, nemine fe ad hoc opponente vel yeclamante : tunc præfati magifter Stephañus , & alii promotores facri Concilii , de przmiffis omnibus & fingulís modo qvo fupra aca & facta funt a reverendis patribus dominis fan- €t fedis Aroflolice protonotariis , & nobis no- tariis, & aliis in feflione przíentibus, ad per- petuam rei memoriam perierunt Infiramentum , infra przdios nonaginta dies omnia Čo fin- gula contenta in gnadam fchedula; cujus te- nor inferius defcribitar, realiter & cum effeitu prefatus dominus Eugenius non adimpleverit , pena in didtis decretis monitorii ac proragze tionis contentæ eo ipfo inflitæ fint & ele in- telligantur . Tenor autem præditæ fchedules fequitur, & eft talis: IL Eugenius! Epifcopus. ferons. fevuovuse Dei ad per- petuam vez Wmumaoriam. af…iftentes in teftimonium premifformm invo-E — Ut mentis nofirz integritas ac devotio ; quam ad univerfalem Ecclefiam &.ad facrum Gene- Eugenio Pre cando. . Poftremo vero pr&fatus dominus dux, pro. te&or nomine difti domini imperatoris aique fuo, de prefata termini prorogationc modo quo per decretum fa&um eft, dominis dc fa- «ro Concilio regratiatus eft, & fimiliter ma- gifler civium , & nonnulli aiii nomine Conci. jH Gp civitatis Bafileenfis, afferens & affirmans idem domiuns dux, quod de omnibus, quz in ipfis decretis modo le&is continentur , conten- tifimus erat; X quod ex hujufmodi dilatione noviter dara fecerat facrum | Concilium maxi- raje Concilium Bafileenfe gerimus, confer evidenier, ideo tres litteras noftras, quarum tenor de verbo ad verbum inferius dec fcribttur, & alias quafcamque, & quidquid per nos aut moftsc nomine in præjudicium aut de- rogarionem prxdi&i facri Bafleenfis Concilif , feu contra ejus auctoritatem , factio. & arten- tatum feu a(fertum eft, caffamus , revocamus, irritamus & annullamus, caífas, nullas & ír- ritas fuiffc & effe declaramus. Velíic: Pridem tres. noftras litteras in palatio Apoftolico pro- mal- ANNO CHRISTI 84330 vr. Ídus Novembris Formule: ad= hzfionis tren Omnibus Pe s Conci lic prerie pre. 

Strana 72
ANNO CHRIST: 1432 RUGZNIUS CONCI 71 P, (V. injeriam , alicujus ex pradićkis incorporatis, vel incorporandis, ant fuorum familiarium , & in gorum fervitiis ubicamque exiftentivm, vet adhzrentium huic facro Concilio ; per fe vel procuratorem , valeat redundare, fi virtu- 1e hujufmodi concc(honis ad aliquam accupa- sionem deventum ft, nifi infra decem dies; elaphis fexaginta diebus a die publicationis de- creti hujofinośi, vel poftquam. ipfius veram & indubitaram notitiam habuerit, & per pare tem fuerir requifitus, a tali occuparione turbatione realiter & pnre defliterit, & five occupatio fecura fuerit, five mom, prefate concef&oni & omnibus fecutisex ea coram no- in prejudicinm , lefionem , derogatiouem , feu A mam complacentiam domino nofito imperato- SIGISMUNDUS IMP. LIUM 32 ri. De quibus etiam præfati magilter Stepha- pus, & alii promotores , fimiliter perierunt a nobis notariis publica Inftiemenra . Sublequen- ter vcro his pera&is, inflaxic fupradido ma. giftro Stephano de Novaria promotore, Ale. xander prz(ati domíni Cardinalis Legati & præ- fidentis ac facri. Coucilii curfor, huju(modi de. creta ram, prorogationis termini, quam etiam pro tuitione fuppofitorum ejufdem facri Con. cilii, fub Bulla di@i facri Concilii confecta in valvis Ecclef majoris Baüleenfis y cum &is intuentibus, mare folito afüxit, & por fpatinm unius hore vel circa affixam dimifie , De quibus ipíe magilter Stephanus nomine tario & teftibus renuntíaverit, & rem dimi. B promororie a nobis notariis petit Inüramen- ferit cum effectu, & parti la[z de perceptis poft concefhonem hojufmodi fatisfecerít , „om vi jure, quod in didis przdaturis, dignitari- bus, beneficiis, Ecclefiafticis officiis, penfio- nibus , preftimoniis , & commendis, bonis temporalibus © juribus, feu eoram alreto , habere pretenderit , fit privatus , ac etiam aliis officiis & benefciis quibufcumque, qus zempore knjufmodi iropetrationis obtinebat , & eo i»ío fententiam excommunicationis incur- rat, a qua nifi per di&um facrum Concilium, eo durante, vel ejus audoritate ,. nii in more tis articulo, abíclei nequeat quoquo modo: & nihilo minus ad obtinenda prgdi&a. c que- cumque ala bene&cia feu officia perpetuo -út o inhabilis. Talium etiam conceffronum. exécu- tores przdi&is penis volumus fabjacere; Ut antem fraudibus qux: excogitari. poffznt obvic- wr, quiz cum daterum anticipationibas « in prajudicium afiorum Firteræ papales, vel alio- rum iplus Papa audoritate, fub data ante diffsintionera hujus facri Concilit in præjudi- cium alicujus predi&orum tendentes , produci pollent, nifi ante didam Concilii diffolutio- nem fuerínt publicare , eis nulla fides de- beat adhiberi, & pro nullis penitus habean- tur. Datum in feffione pubiica ejufdem fana Sy- noói , in Ecclefia majori. Bafileenfi folemnirer tum. S BE S S FO ži | Decreta ejufcem f[efhonis celebrasa in Ecclefia Ba Jleenf , affiflente domino imperatore in habits imperinii « I. Alia prorogatio monitionsy Papo ad nonaginta-dies , Sacrofantts Generalir Synoduc Bafsleenffs » in Spře vitu. fancio legitime congregata , uniser[alem Ecclefram. veprefentaus . v Tj ERMINUM fexaginta dierum datum fan. A. čtifimo domino Eugenio Papa IV. juxta formam monirorii ; cirationis & fufpen(ionis im feffione duodecima promulgati,: ac deinde .ad triginta dies, & poflea pluribus vicibus. uf. Que in prefentem diem prorogatum , hzc fen. &a Synodus voleos erga ipfum dominum Enge- nium omni menfuctudine & benignitate mi, tenore prazfemtinm ad moueginta dies ab Lac die immediate fequenies, cum oranibus clzufulis , qualitatibus & conditionibus in decretis ram monitors fexaginta dierum, quam proroga- tiosis ad triginta dies infertis, prorogar, & celebrata terio idus Seotembris, anno a Na-D prorogatum effe flatmit; ita tamen, quod 6 rivirare Domini millefitao qnadringentefimo tri- gefimotertio , Quibus fic le&is & pronunciatis, | petitoque per cundem deminum Epifcopum, aa hujufmo- di decreta. prefatis dominis de Concilio place- rent, generaliter rcfponfum extitit per. ver- bum, Placet, nemine fe ad hoc opponente vel yeclamante : tunc præfati magifter Stephañus , & alii promotores facri Concilii , de przmiffis omnibus & fingulís modo qvo fupra aca & facta funt a reverendis patribus dominis fan- €t fedis Aroflolice protonotariis , & nobis no- tariis, & aliis in feflione przíentibus, ad per- petuam rei memoriam perierunt Infiramentum , infra prædi&os nonaginta dics omnia & fin- gula contenta in quadam fchedula, cujus te- nor inferius defcribitar, realiter & cum effestr prefatus dominus Eugenius non adimpleverit , pena in didtis decretis monitorii ac proragze tionis contentæ eo ipfo inflitæ fint & ele in- telligantur . Tenor autem præditæ fchedules fequitur, & eft talis: IL Eugenius! Epifcopus. ferons. fevuovuse Dei ad per- petuam vez Wmumaoriam. af…iftentes in teftimonium premifformm invo-E — Ut mentis nofirz integritas ac devotio ; quam ad univerfalem Ecclefiam &.ad facrum Gene- Eugenio Pre cando. . Poftremo vero pr&fatus dominus dux, pro. te&or nomine difti domini imperatoris aique fuo, de prefata termini prorogationc modo quo per decretum fa&um eft, dominis dc fa- «ro Concilio regratiatus eft, & fimiliter ma- gifler civium , & nonnulli aiii nomine Conci. jH Gp civitatis Bafileenfis, afferens & affirmans idem domiuns dux, quod de omnibus, quz in ipfis decretis modo le&is continentur , conten- tifimus erat; X quod ex hujufmodi dilatione noviter dara fecerat facrum | Concilium maxi- raje Concilium Bafileenfe gerimus, confer evidenier, ideo tres litteras noftras, quarum tenor de verbo ad verbum inferius dec fcribttur, & alias quafcamque, & quidquid per nos aut moftsc nomine in præjudicium aut de- rogarionem prxdi&i facri Bafleenfis Concilif , feu contra ejus auctoritatem , factio. & arten- tatum feu a(fertum eft, caffamus , revocamus, irritamus & annullamus, caífas, nullas & ír- ritas fuiffc & effe declaramus. Velíic: Pridem tres. noftras litteras in palatio Apoftolico pro- mal- ANNO CHRISTI 84330 vr. Ídus Novembris Formule: ad= hzfionis tren Omnibus Pe s Conci lic prerie pre. 

Strana 73
NNO CHRISTI 3423. >-ditis’ ac- ris: SUGENTTE 8. Va 73 verbum fequitur, & ell ralis; Verum cum ex * predi&is litteris nonnulla fcandała oria fint, & oriri pofünt, idco ipfas & alias quafcums que, ac quidquid per nos aut noflro. nomine in przjudicium aut derogationem predidli facri Bafileenfis Concilii, feu contra ejus autkorita- tem, fadum & attentatum feu. affertum eft, Caflamus, revocamus, irriramus & annullamus, cafas , nullas & irritas fuide & elle declara, mus, Vel fic in fine littere adhefionis ; Qua- propier tres litteras noftras pridem) im palatio Apaftalico promulgatas, quarum tenor de ver. bo ad verbum inferus defcribitur, & alias quaícumque: aur quidquíd per nos aut noftro BASILEENSE. mulgaré fecimus, quarum tenor de verbo adA omnibus, qui fe de dia SIGISNUNDUS UMP. is divaitatibus, be. neficiis , commendis, & officiis , juribus & bonjs intromilbiffem, vel ratione di&arum pri- vationum {eu fuarum ordinatíonum: quarume cumque fe velient intromittere, ut ab ipía intromiffione & omni moleftia penitus defi- ftant, Utrum autem fuerit leghima citatio & defenfio, flabitur. judicio ipüus fact Con. ciii, Quodque deinceps a novitatibus & gra- vamiuibus few prejudiciis inferendis ipfi facro Concilio, vel Íuppolitis ejus & adhærentibus eidem, realiter & cum effe&a defifier, et fit vera caritas inter facrum Conciliurm & fuam fan&itatem ad D?ei honorem & utilitatem unis verfalis Ecclefiæ, ac fine aliguo rancore aut nomine in przjudícium aut derogationem prz. f fufpicione conGftere valeat : & ut ipfe domi- di&i facri Bafleenfis Concilii, feu contra ejus au&oriratem , faftum & attentatum feu affer- tum eft, callamus, revocamus, irritaraus X annullamus, caffas , nuilas, & irritas fuilfe & effe declaramus . Poterit prefaras domiaus Eu- genius eligere unam de praxdi&is formis qua fibt roegis placuerit . 212. Forme adhæfonis. Eugenius. Epifcopus ferus fervoruns Dei ad pere Yormaadha. fonis a Caa- cilio Pape praferipra o peine tei snemoriam . Dudum facrum Generale Concilium Bati- fecnfe pur Generalium Confl antienfis & Senenfis Conciliorum ftatuta, approbationemque felicis vecordztionis Martini Papz V. ac noftram, pro extirpaiione hærefum, ac Genciali refor- matione Ecciefiæ ia capite & in membris, & pertinentibus ad ea, legitime inchoatum, ex certis caufis in alus noftris teris expreffis de fratrum nofttorum fande Romanz Ecclefiz Cardinalium confilia diffolviraus. verum cum ex di&a diffolutione orte fint. praves difenfio- nes, & graviores oriri poffent , nihilque magis optemus quam quod predica fan&s opera fatum debitum íortiantur effe&um, decernimus prze nus Éugenius po(lit agnofcere puram ac rectaus facri Concilii intentíonem , ac veram carita- tem, quam erga ipfum habet, & habere in futurum intendit, oblationem alias factam ia réfponfione data primis Ambaxiatoribus ipfius domini Eugenii, qu: incipit , Cogitauti, &c. iterum hzc fan&a Synodus, etiam alia adden do, repetit in hanc modum: Ecce fi quid culpe commiffam eft attentando dilfoluticnem; 74 ANNO CHRISTI 2433, aut in confe&ione & publicatione triura Bulla- | rum in revocatione per ipfum dominum Euge- nium fienda contentarum , facrum | Conciliura penitas abolet, duramodo ipfe dominus Euge- nius omnia & fingula fuperius contenta reali- Gier & cum effedu adimpleverit, & infra ter. minum in prefenti decreto noftre. prorogatio- nis flatutum huic facro Concilio. per (uas. authentícas litteras fignificaverit. Quod {i fe- cerit , nemo erit noftrum qui pedes ejus ut beati Pewi non ofculetnr, qui ut^ Vicariuns Chrifli non honoret. Erít Concilii capur: our nes ad eum vefpicient: omues ei complacere , oblegui, & quantum cum Deo poterunt defer- vire curabunt , Offerimus etíam quidquid dici aur cogitari pote(t nos fideliffime fa&uros 4 quantum cum Deco firi poterit pro omnt & honore & flztu tam fuz faucitatis quam Om» nium fuorum, Datum in feffione publica ejufJem fan&æ fatum Generale Goncilium Balileenfe a tem- DSynodi in Ecclefa majori Batleenfi (olemni- pere prædi&æ iochoationis fuz legitime con- finvatum fuiffe & effe , profecutionemque fem per hebuiffe, continuari ac profecutioners ha- bere debere ad predicta & pertiuentia zd ea, perinde ac fi nulla diffolutio fa&a faiffet . Qui- nimmo przfatam diffolutionem irritam & inanem declarintes , ipfum facrum Balileenfe Conci- lium pure, fimpliciter & cum effedn ac omni devotione & favore profequimur; & profequi intendimus, | Item prefatus dominns Eugenius revocabit quofcemque proceflns quarumcumque cenfura- - zum , privationum & fuflpenfionum fatos con- tra fuppofiia hujus facri Concilii Bableenfis & adhzrentes eidem , nec non omnia gefla & E i fafa in præjudiciuas, izGonem & derogatio- gem eorundem, els legitime non citatis , nec Yegitime defenfis, de quibufcumque dignitati- bus; beneficiis, commendis & officiis, ctiam- fi Cardinalatus , Paiiarchatus, Archiepifcopa- ius, Epifcopatus, Abbatis , &c. exiflant juri- bus & bonis quibufcumque ; & fpecialiter contra reverendifimos dominos Cardinales de Cypro, fan&i Sixti , & Firmanum, ac om- nia in oriftinum flavum per fuas litteras redu- cet, ac fi non emaraffent cum claufulis ope portunis, mandando fnb peenis formidabilibus ier celebrata , feprimo Idus Novembris, anne a Nativitate Domini millefimo quadringentefi- tho trigefmotertio . S S SEO E XV. De Conciliis Provincialibus dY Synodalibus . Bacvofantia Generalis Synodus. Bafeleenfes , $n Spi- Papa capuk Concilii « vitu fanélo legisitne congregata , univerfalem - Ecclefiam veprejentaus , ad. perpetuas vei rae. moria. DyRidem hsc fanta Sycodus quoddam falu- berrimuns promaigavit decretum, pro fta- bilitate & robore Generalinm Gonciliorum , quorum frequens celebratio. prazcipua eft agri Dominici cultura. Verum cum ad eandem cul- turam non dubiom fit pertinere Epifcopales Sy- nodos, & Concilia Provincialia, prou: veteres canones decreverunt frequentari: ideo eadem fan&a Synodus antiquos & laudabiles mores noflris cupiens iemporibus obfervari, Qatuie atque præciph Synodum Epifcopalem in qualiber diecefi poft o&avas dominice Refurre&ionis , vel alia dic fecundum confueiudinem diecefarn, ad miuus femel is anno, ubi nog eft confgetodo is; Hnic feffionÿ ânterfur ime perator cung tofigniis 

Strana 74
NNO CHRISTI 3423. >-ditis’ ac- ris: SUGENTTE 8. Va 73 verbum fequitur, & ell ralis; Verum cum ex * predi&is litteris nonnulla ícandala oria fint, & oriri pofünt, idco ipfas & alias quafcums que, ac quidquid per nos aut noflro. nomine in przjudicium aut derogationem predidli facri Bafileenfis Concilii, feu contra ejus autkorita- tem, fadum & attentatum feu. affertum eft, Caflamus, revocamus, irriramus & annullamus, cafas , nullas & irritas fuide & elle declara, mus, Vel fic in fine littere adhefionis ; Qua- propier tres litteras noftras pridem) im palatio Apaftalico promulgatas, quarum tenor de ver. bo ad verbum inferus defcribitur, & alias quaícumque: aur quidquíd per nos aut noftro BASILEENSE. mulgaré fecimus, quarum tenor de verbo adA omnibus, qui fe de dia SIGISNUNDUS UMP. is divaitatibus, be. neficiis , commendis, & officiis , juribus & bonjs intromilbiffem, vel ratione di&arum pri- vationum {eu fuarum ordinatíonum: quarume cumque fe velient intromittere, ut ab ipía intromiffione & omni moleftia penitus defi- ftant, Utrum autem fuerit leghima citatio & defenfio, flabitur. judicio ipüus fact Con. ciii, Quodque deinceps a novitatibus & gra- vamiuibus few prejudiciis inferendis ipfi facro Concilio, vel Íuppolitis ejus & adhærentibus eidem, realiter & cum effe&a defifier, et fit vera caritas inter facrum Conciliurm & fuam fan&itatem ad D?ei honorem & utilitatem unis verfalis Ecclefiæ, ac fine aliguo rancore aut nomine in przjudícium aut derogationem prz. f fufpicione conGftere valeat : & ut ipfe domi- di&i facri Bafleenfis Concilii, feu contra ejus au&oriratem , faftum & attentatum feu affer- tum eft, callamus, revocamus, irritaraus X annullamus, caffas , nuilas, & irritas fuilfe & effe declaramus . Poterit prefaras domiaus Eu- genius eligere unam de praxdi&is formis qua fibt roegis placuerit . 212. Forme adhæfonis. Eugenius. Epifcopus ferus fervoruns Dei ad pere Yormaadha. fonis a Caa- cilio Pape praferipra o peine tei snemoriam . Dudum facrum Generale Concilium Bati- fecnfe pur Generalium Confl antienfis & Senenfis Conciliorum ftatuta, approbationemque felicis vecordztionis Martini Papz V. ac noftram, pro extirpaiione hærefum, ac Genciali refor- matione Ecciefiæ ia capite & in membris, & pertinentibus ad ea, legitime inchoatum, ex certis caufis in alus noftris teris expreffis de fratrum nofttorum fande Romanz Ecclefiz Cardinalium confilia diffolviraus. verum cum ex di&a diffolutione orte fint. praves difenfio- nes, & graviores oriri poffent , nihilque magis optemus quam quod predica fan&s opera fatum debitum íortiantur effe&um, decernimus prze nus Éugenius po(lit agnofcere puram ac rectaus facri Concilii intentíonem , ac veram carita- tem, quam erga ipfum habet, & habere in futurum intendit, oblationem alias factam ia réfponfione data primis Ambaxiatoribus ipfius domini Eugenii, qu: incipit , Cogitauti, &c. iterum hzc fan&a Synodus, etiam alia adden do, repetit in hanc modum: Ecce fi quid culpe commiffam eft attentando dilfoluticnem; 74 ANNO CHRISTI 2433, aut in confe&ione & publicatione triura Bulla- | rum in revocatione per ipfum dominum Euge- nium fienda contentarum , facrum | Conciliura penitas abolet, duramodo ipfe dominus Euge- nius omnia & fingula fuperius contenta reali- Gier & cum effedu adimpleverit, & infra ter. minum in prefenti decreto noftre. prorogatio- nis flatutum huic facro Concilio. per (uas. authentícas litteras fignificaverit. Quod {i fe- cerit , nemo erit noftrum qui pedes ejus ut beati Pewi non ofculetnr, qui ut^ Vicariuns Chrifli non honoret. Erít Concilii capur: our nes ad eum vefpicient: omues ei complacere , oblegui, & quantum cum Deo poterunt defer- vire curabunt , Offerimus etíam quidquid dici aur cogitari pote(t nos fideliffime fa&uros 4 quantum cum Deco firi poterit pro omnt & honore & flztu tam fuz faucitatis quam Om» nium fuorum, Datum in feffione publica ejufJem fan&æ fatum Generale Goncilium Balileenfe a tem- DSynodi in Ecclefa majori Batleenfi (olemni- pere prædi&æ inchoationis fuz legitime con- finvatum fuiffe & effe , profecutionemque fem per hebuiffe, continuari ac profecutioners ha- bere debere ad predicta & pertiuentia zd ea, perinde ac fi nulla diffolutio fa&a faiffet . Qui- nimmo przfatam diffolutionem irritam & inanem declarintes , ipfum facrum Bafileenfe Conci- lium pure, fimpliciter & cum effedn ac omni devotione & favore profequimur; & profequi intendimus, | Item prefatus dominns Eugenius revocabit quofcemque proceflns quarumcumque cenfura- - zum , privationum & fuflpenfionum fatos con- tra fuppofiia hujus facri Concilii Bableenfis & adhzrentes eidem , nec non omnia gefla & E i fafa in præjudiciuas, izGonem & derogatio- gem eorundem, els legitime non citatis , nec Yegitime defenfis, de quibufcumque dignitati- bus; beneficiis, commendis & officiis, ctiam- fi Cardinalatus , Paiiarchatus, Archiepifcopa- ius, Epifcopatus, Abbatis , &c. exiflant juri- bus & bonis quibufcumque ; & fpecialiter contra reverendifimos dominos Cardinales de Cypro, fan&i Sixti , & Firmanum, ac om- nia in oriftinum flavum per fuas litteras redu- cet, ac fi non emaraffent cum claufulis ope portunis, mandando fnb pcenis formidabilibus ier celebrata , feprimo Idus Novembris, anne a Nativitate Domini millefimo quadringentefi- tho trigefmotertio . S S SEO E XV. De Conciliis Provincialibus dY Synodalibus . Bacvofantia Generalis Synodus. Bafeleenfes , $n Spi- Papa capuk Concilii « vitu fanélo legisitne congregata , univerfalem - Ecclefiam veprejentaus , ad. perpetuas vei rae. moria. DyRidem hsc fanta Sycodus quoddam falu- berrimuns promaigavit decretum, pro fta- bilitate & robore Generalinm Gonciliorum , quorum frequens celebratio. prazcipua eft agri Dominici cultura. Verum cum ad eandem cul- turam non dubiom fit pertinere Epifcopales Sy- nodos, & Concilia Provincialia, prou: veteres canones decreverunt frequentari: ideo eadem fan&a Synodus antiquos & laudabiles mores noflris cupiens iemporibus obfervari, Qatuie atque præciph Synodum Epifcopalem in qualiber diecefi poft o&avas dominice Refurre&ionis , vel alia dic fecundum confueiudinem diecefarn, ad miuus femel is anno, ubi nog eft confgetodo is; Hnic feffionÿ ânterfur ime perator cung tofigniis 

Strana 75
ANNO CHRISTI 2433- Libro s. De regula- zibus. Ds kerefi- EUGENIUS INI CONCI 75 LIUM SIGISMUNDUS' 76 bis, annwatim celebrari per diecefanum pro-À & deinde ad minus íemel de triennio fn trien. «— pria in perfona, ni(ü canonico impedimento fuerit przpeditus, & tunc per Vicarium ad hoc idoneum . Quz Synodas faltem biduo vel triduo duret, vel prout neceffarium | Epifcopis vifum fuerit . Prima autem die convenientibus dicecefano č; ómnibus aliis qui hujufmodi Synodo interefie tenentur, infra miffarum (ołemnia, vel poft, diæcefanus vel alius ejus nomine verbum Dei proponat, exhortando omnes ad bonos mores fe&andum, abflinendum a vitiis, & ad ca quz pertinent ad Ecclefiaiticam difciplinam officia fingulorum, & præfertim ut hi, qui- bus animarum cura commiffa eft, diebus do- nium, provinciale Concilium ie locc tuto : ANNO | in quo ram Archiepifcopus quam fuffraganei CHRISTI omnes , & alii qui in hujufmodi Conciliis provincialibus intereffe tenentur, debite vocati jaterfint. Quod fi Epifcopus canonico fuerit impedimento detentus , procnratorem fim deftinet, non folum ad excufandum & probans dum abfentiz caufas, fed etiam ipfius nomine Concilio. intere(Tendum , fufcipiendumaque quid. quid Concilium duxerit flatuendum. Alioquin ipfe Epifcopus a perceptione medictaiis fractnan unius anui fuz Ecclefie, qui per perfonam in ipfo Concilio deputandam ipfius Ecclefiæ fux fabricam effe&ualiter . convertantur , | eo minicis & aliis folemnitatibus plebem fubjecam Bipfo ít [ufpenfus . Alii vero venire negli- dodtrinis & monitis falutaribus inftruavt. Polt- ca lczantur {tatuea. provincialia & Synodalia , & inter alia aliquis compendiofus traftatus, docens quomodo Sacramenta mioiftrari debeant , & alia utilia pro inftru&ione facezdotum. De- inde ipfe dicecefanus de vita & moribus fub- ditorum folerter inquirat. ; labem -fáimoniaczi pravitatis , contractus nfurarios , concubina- tum , fornicationem , &- alia .quevis crimina: & exceffus , debira. correctione. cohibeat . . Alie- nationes rerum. Exclefiafticaram ;a jure prohibi- tas revocet ,.«lericonim; ;abüfus 3 ..&. alioram fubjedtorum , .:qui:-eirea:: divimiim officium G delarionem :débiti “habitus-defécerint;. in: mes gentes Concilii arbitrio puniantur, aliis ju- ris penis in fuo robore duraturis. Concilio aurem Generali durante , x per fex menfes ante , hujuímodi provincialia. Concilia non celebrentur. Porro in hujus inchostione Con- cilij ipfe metropolitanus, vel alius ejus nomi- ne, infra miffarum folemnia, vel poft, exhor- tatorium fermonem faciat, ea quz ad flatury Ecclebafticum , & precipue ad pontificale officium pertinet, feriofe memorando , commi- nandoque fingulis ,"quod juxta Prophete fenten- tíam , fi eorum culpa cujnfvis anima perierit, "ilius fanguis dé. manibus: eorum. 2 Domino exigewr. Preciptié autem; fiat func monitio jius reformer & emendet. Et qüoniam mülta € cxada, ut digsis;& bene. meritis, quorum fcandäla {epe romtingunr’; €o: quod. confit. tio: Bonifacii Pap VARY. qua incipit; Pericus. lofa; edita. fuper :claufura ^ monialium 4 nda’ fervatur , fludeat ipfe .diecefanus ; út omauino jaxta ipfius conflitutionis..tenorenr. executioni demandetur : nec non ut: quicumque -religiofi diccefano [ubje&i, regulas &. conflitutiones fuarum religionum , proferrim ut. ab eis omnis proprietas abdicetur, inviolabiliter. obfervent, Ne etiam in receptione ipforum adreligionem quidquam per fwnoniam exigatur. Precípua autem in ipfa Synódo Epifcopi cura fit, in- quirere ac debitis remediis occurrere , ne ali. quod dogma hzreticum , erroneum , ant fcan- “vita fufficienti teftimonio nota fit, ordinbs Ge "beneficia (ine ulla fimoniata:Jsbe.conferantur., Et fuper omnia; ut in animarum cura. coms mittenda , .funima. diligentia © matura | fps 5412 Ezech. 2 quifitio adhibeatur. Et ut bona Ecclefiaftica- nuliatenus ad utos iilicitos ,quinimrnó ad honc: . rem Dei, Ecelefiarum confervationem , ( hae bendo fecundum facros canones przcipuam cu- ram paupernm S ijndígentium ) laudabilitez convertantur , Ícientes qnod de his omnibus apud tribunal zterni Judicis ufque ad minimum quadrantem rationem reddituri (unt. la qui. bus quidem Conciliis de corrigendis exceffibus ,, moribufque fubditorum reformandis, & præcie dalofum, feu piarum aurium offenfivum, for-Dpue qualiter Epifcopi in conferendis beneficiis rilegia , divinationes, iacantariones, {uperlti- tiones, & quævis diabolica figmenta, dicece- fim fuam inficiant. lnftiruaniurque præterea zeltes Synodales, viri graves, providi & honefti , legis Dei zelum habenies, juxta-diœcefum la- titudinem in numero competenti ,: aut Alii. eo- zum poteflatem habentes, ubi alti non. funt ad hoc inftituri , qui fi dicecefano minus ido- mei videantur, eos amovendo, alios(. prout ei videbitur. expedize ) infticuat . Hi autem ja ma- nibus ipfius dicecefani vel fui vicarif juvare te- neantur, ut gradit canon, Epíícopus.in Syno- do: qui per anni circulum luflrantes ipfam diccefim, quz corrigenda vel reformanda ‘vi- derint, his ad quos talia corrigere vel refor-E mare perünet, referant, Qua nil; correcta vel reformata jam fuerint, ad Synodum fubfequen- iem perferant, in qua debitis remediis occur- rasur. Sed & przter illa quz a teflibus Syno- dalibus, vel aliis eorum officia exercentibus , diccefanus audierit, inquirat & ipfe diligen- ter de cun&is fubditorum fuôrum exceffibus, & talíter in delinquentes infurgat corre&ionis debius difciplina , ut aliis malignari volentibus tranfear in exemplum . Celebretur quoque in fingulis provinciis fal- 2m infra bieunium a fine Concilii Generalis, & confirmandis ele&íonibus, miniftrandis ore dinibus , deputandis confefforibus, prædicande ad populum, & puniendo excetfus fabditorum, obfervationeque Epifcópalium Synodorum , ce terifque ad officium Epifcopale ac jurilditio- nem & admiftrationem eornm in. fpiritualibus & temporalibus quomodolibet fpe&anibus fe gefferint , & præfertim an a fimoniaca labe maous innoxias fervent, diligens inquifitio fe: cundum juris difpofitionem fiat; ur omnes qui in præmiffis deliquiffe compeiti : fuerint ; ‘per ipfum Concilium - corrigatur. & puniantur. Si- mili modo dc ipfo metropolitano: circa omnia fupradi&a diligeaterinquiratur, cujus exceffus & defe&us ipfum. Concilium eidem fpzcialiter exprimat, ipfum. admonendo. &- obfecrando, ut, cum aliorum pater vocetur &effe debeat, a talibus omniho defiftar. Et nihilo minus in- quifitionem de ipío habitam; im fcriptis reda- dam , ad Romanum Pontificem vel aliura ejus fuperiorem , f; quem habeat, fine mora tranf- mittet, ut ab eo punitionem & reformationem fufcipiat condeceniem . Ínter cetera, fi que diícordig , contentiones & inimicitiæ, inter quofcumque viguerini, quz quietem & tran. quillitatem provincie poífent perturbare, curef omni ftudio facrum Concilium illa fedare, & more Mast. sy i 

Strana 76
ANNO CHRISTI 2433- Libro s. De regula- zibus. Ds kerefi- EUGENIUS INI CONCI 75 LIUM SIGISMUNDUS' 76 bis, annwatim celebrari per diecefanum pro-À & deinde ad minus íemel de triennio fn trien. «— pria in perfona, ni(ü canonico impedimento fuerit przpeditus, & tunc per Vicarium ad hoc idoneum . Quz Synodas faltem biduo vel triduo duret, vel prout neceffarium | Epifcopis vifum fuerit . Prima autem die convenientibus dicecefano č; ómnibus aliis qui hujufmodi Synodo interefie tenentur, infra miffarum (ołemnia, vel poft, diæcefanus vel alius ejus nomine verbum Dei proponat, exhortando omnes ad bonos mores fe&andum, abflinendum a vitiis, & ad ca quz pertinent ad Ecclefiaiticam difciplinam officia fingulorum, & præfertim ut hi, qui- bus animarum cura commiffa eft, diebus do- nium, provinciale Concilium ie locc tuto : ANNO | in quo ram Archiepifcopus quam fuffraganei CHRISTI omnes , X alii qui in hujufmodi Conciliis provincialibus intereffe tenentur, debite vocati jaterfint. Quod fi Epifcopus canonico fuerit impedimento detentus , procnratorem fim deftinet, non folum ad excufandum & probans dum abfentiz caufas, fed etiam ipfius nomine Concilio. intere(Tendum , fufcipiendumaque quid. quid Concilium duxerit flatuendum. Alioquin ipfe Epifcopus a perceptione medictaiis fractnan unius anui fuz Ecclefie, qui per perfonam in ipfo Concilio deputandam ipfius Ecclefiæ fux fabricam effe&ualiter . convertantur , | eo minicis & aliis folemnitatibus plebem fubjecam Bipfo ít [ufpenfus . Alii vero venire negli- dodtrinis & monitis falutaribus inftruavt. Polt- ca lczantur {tatuea. provincialia & Synodalia , & inter alia aliquis compendiofus traftatus, docens quomodo Sacramenta mioiftrari debeant , & alia utilia pro inftru&ione facezdotum. De- inde ipfe dicecefanus de vita & moribus fub- ditorum folerter inquirat. ; labem -fáimoniaczi pravitatis , contractus nfurarios , concubina- tum , fornicationem , &- alia .quevis crimina: & exceffus , debira. correctione. cohibeat . . Alie- nationes rerum. Exclefiafticaram ;a jure prohibi- tas revocet ,.«lericonim; ;abüfus 3 ..&. alioram fubjedtorum , .:qui:-eirea:: divimiim officium G delarionem :débiti “habitus-defécerint;. in: mes gentes Concilii arbitrio puniantur, aliis ju- ris penis in fuo robore duraturis. Concilio aurem Generali durante , x per fex menfes ante , hujuímodi provincialia. Concilia non celebrentur. Porro in hujus inchostione Con- cilij ipfe metropolitanus, vel alius ejus nomi- ne, infra miffarum folemnia, vel poft, exhor- tatorium fermonem faciat, ea quz ad flatury Ecclebafticum , & precipue ad pontificale officium pertinet, feriofe memorando , commi- nandoque fingulis ,"quod juxta Prophete fenten- tíam , fi eorum culpa cujnfvis anima perierit, "ilius fanguis dé. manibus: eorum. 2 Domino exigewr. Preciptié autem; fiat func monitio jius reformer & emendet. Et qüoniam mülta € cxada, ut digsis;& bene. meritis, quorum fcandäla {epe romtingunr’; €o: quod. confit. tio: Bonifacii Pap VARY. qua incipit; Pericus-- lofa; edita. fuper :claufura ^ monialium 4 nda’ fervatur , fludeat ipfe .diecefanus ; út omauino jaxta ipfius conflitutionis..tenorenr. executioni demandetur : nec non ut: quicumque -religiofi diccefano [ubje&i, regulas &. conflitutiones fuarum religionum , proferrim ut. ab eis omnis proprietas abdicetur, inviolabiliter. obfervent, Ne etiam in receptione ipforum adreligionem quidquam per fwnoniam exigatur. Precípua autem in ipfa Synódo Epifcopi cura fit, in- quirere ac debitis remediis occurrere , ne ali. quod dogma hzreticum , erroneum , ant fcan- “vita fufficienti teftimonio nota fit, ordinbs Ge "beneficia (ine ulla fimoniata:Jsbe.conferantur., Et fuper omnia; ut in animarum cura. coms mittenda , .funima. diligentia © matura | fps 5412 Ezech. 2 quifitio adhibeatur. Et ut bona Ecclefiaftica- nuliatenus ad utos iilicitos ,quinimrnó ad honc: . rem Dei, Ecelefiarum confervationem , ( hae bendo fecundum facros canones przcipuam cu- ram paupernm S ijndígentium ) laudabilitez convertantur , Ícientes qnod de his omnibus apud tribunal zterni Judicis ufque ad minimum quadrantem rationem reddituri (unt. la qui. bus quidem Conciliis de corrigendis exceffibus ,, moribufque fubditorum reformandis, & præcie dalofum, feu piarum aurium offenfivum, for-Dpue qualiter Epifcopi in conferendis beneficiis rilegia , divinationes, iacantariones, {uperlti- tiones, & quævis diabolica figmenta, dicece- fim fuam inficiant. lnftiruaniurque præterea zeltes Synodales, viri graves, providi & honefti , legis Dei zelum habenies, juxta-diœcefum la- titudinem in numero competenti ,: aut Alii. eo- zum poteflatem habentes, ubi alti non. funt ad hoc inftituri , qui fi dicecefano minus ido- mei videantur, eos amovendo, alios(. prout ei videbitur. expedize ) infticuat . Hi autem ja ma- nibus ipfius dicecefani vel fui vicarif juvare te- neantur, ut gradit canon, Epíícopus.in Syno- do: qui per anni circulum luflrantes ipfam diccefim, quz corrigenda vel reformanda ‘vi- derint, his ad quos talia corrigere vel refor-E mare perünet, referant, Qua nil; correcta vel reformata jam fuerint, ad Synodum fubfequen- iem perferant, in qua debitis remediis occur- rasur. Sed & przter illa quz a teflibus Syno- dalibus, vel aliis eorum officia exercentibus , diccefanus audierit, inquirat & ipfe diligen- ter de cun&is fubditorum fuôrum exceffibus, & talíter in delinquentes infurgat corre&ionis debius difciplina , ut aliis malignari volentibus tranfear in exemplum . Celebretur quoque in fingulis provinciis fal- 2m infra bieunium a fine Concilii Generalis, & confirmandis ele&íonibus, miniftrandis ore dinibus , deputandis confefforibus, prædicande ad populum, & puniendo excetfus fabditorum, obfervationeque Epifcópalium Synodorum , ce terifque ad officium Epifcopale ac jurilditio- nem & admiftrationem eornm in. fpiritualibus & temporalibus quomodolibet fpe&anibus fe gefferint , & præfertim an a fimoniaca labe maous innoxias fervent, diligens inquifitio fe: cundum juris difpofitionem fiat; ur omnes qui in præmiffis deliquiffe comperi : fuerint ; ‘per ipfum Concilium - corrigatur. & puniantur. Si- mili modo dc ipfo metropolitano: circa omnia fupradi&a diligeaterinquiratur, cujus exceffus & defe&us ipfum. Concilium eidem fpzcialiter exprimat, ipfum. admonendo. &- obfecrando, ut, cum aliorum pater vocetur &effe debeat, a talibus omniho defiftar. Et nihilo minus in- quifitionem de ipío habitam; im fcriptis reda- dam , ad Romanum Pontificem vel aliura ejus fuperiorem , f; quem habeat, fine mora tranf- mittet, ut ab eo punitionem & reformationem fufcipiat condeceniem . Ínter cetera, fi que diícordig , contentiones & inimicitiæ, inter quofcumque viguerini, quz quietem & tran. quillitatem provincie poífent perturbare, curef omni ftudio facrum Concilium illa fedare, & more Mast. sy i 

Strana 77
ANNO CHRISTE 1433- i EUGENE 77 P. PE que filiorura vigilanter intendaz, Et fi inter ' regna, provincias & principatus hujufmodi dif cordias fofcitart contingat, mox fan&i Dei Aotiftites Concilia proviaciarum fuarum fimul congregari procurent y & fibi invicem confilium & auxilium impendenkes cun&a difcordiarum fomenta amputare fludeant: neque hoc alieu- 5 amore vel odio pratermittant , fed ad Deum ju . - . folum & falutem populi mentis oculos erigen- is opus omni tepiditate tes, ad fan&um paci femota. invigileat . Nu | Cogitentur infuper in provinciali Synodo, que immediate Generale Concilium {ubfequens antecedit, omnia quz in eodem Generali Coa- cilio vifa fuerint profequenda , & piovinciz commodum , falutem que Chriftia- ni popull. Ibideraque eligantur in numero com peienti qui ad proximum Generale Concilium vice tutius provincie debeant proficifci , quibus per fubfidium vel alias provideatur, pront de jure & Concilio provinciali fuerit vifum expe- dire, ita tamen, quod illi qui vitra perlonas (ut prediduin cft ) deputatas ad ipfum Con- cilium Generale accedere voluerint ; aut eorum clerus, nullatenus propterea graventur . Rele. güutur quoque in unoquoque provinciali. Con- tilio, quz fecundum canonicas fanctiones. in eifdem legi præcipiuntur ; ut ea & inviolabiliter oblerventur, 8 tranfgrefforibus preme debite inferantur. Quod fi metropolitani vel dícecefa- ni przdi&is terminis in celebtandis proviz -iali- bus & Epifcopalibus Synodis, ceffaute iegitimo impedimento , fuerint negligentes , medietatem omnium fruduum & obventionum , ratione fuarum Ecclefiàxum ad eos pertinentium ,. fa- bricæ ipfarum Ecclefiarum applicandam eo ipfo amittant. Qui 6 M per proximos meníes perfeveraverint ; ab officiis & beneficiis fint ipfo fadi fufpenfi. Quibus tran- fadis temporibus , fub antefcriptis penis, an tiquior in provincia ordine Epifcopus ipfus metropolitani Epifcopi, aut major In dignitate lof pontificalem in facris couftitutas , nif ad alios forfan de confuetudine vcl privilegio per- tineat, negligentiam in celebrandis predi&is provincialibus & Epifcopalibus Synodis fupplere teneantur. Jubet infuper hac fan&a Syuodus omnibus Prælatis religionum & ordinum quo- rumcumque , ad quos celebrare capitula perti- net, quod illa flatutis temporibns fnb przditlis penis fervent , & fervart faciant, in quibus fecundum canonicas fan&iones & religionum conflitutiones, cum omni fludio & diiigentia ad veram fingularum religionum & ordinum reformationem intendant, ita nt deinceps in fingulis monaîteriis juxta proprias regulas & conflitutiones debite regularis vigeat oblervan- iia: & prxcipue, ut tria fubftantialia profel- fionis vola omnino obferventur. Per premiffa BASIIEENSE. more piorum patrom ad pacem concordiam- À in eadem negligentia per tres SIGISMUNDUS iMP. 78 SESSIO XVI. ' ANNO CHRISTI 3433. Per quam declayat Papam Eugenism Concilio ade durere , celebratis ceremoniis con[uetis , dy in ea incorporaniur Bullæ Zugeaii o 1. Sacrofancta Bafileenfis Generalis Synodus , is Spi. wilu fancła legitime congregata, unioevfaleus Ecclefiam vepræfentans , ad perpetuam res mae. moriam i Ytteiis (an&iffirat domini Eugenii Papz quar- ad Dei gloriam B 4.4 ti more curie Romans builatis, ac per nounullos famüz Romanæ Ecclefiæ Cardinales Üfubícriptis , quarura lenor de verbo ad verbum inferius defccibitar, huic facro Concilio ip Ge- nerali Congregatione per venerabiles Joatinera Biuc fellio Archiepifcopum Tarentinum & Chriftophorua u pari Cervienfem Epifcopsm Oratores fuos præfente- etiam impe- tis , fedis, examinatis & diligenter infpe&is , Fator in ha- eadera fan&a Synodus decernit 6 declaral , Sima & bre prefatum domiuum Eugenium per prædiétas lah uons- . litterasfatisfceiffe pienarie mouitioni , citationt ginta. omnes & requifitioni hujus facri Coucilit, prout in fedentes com decreto. in. decitaquarta fsffione promal mitris albi rete 1 promulgato, planis capi* & in íchedula in eodem decreto inferta, con. tibus eorum üinetur. Ipfafque litteras approbat, acceptat , fePerPolitls « C & admittit, rataque habet & gratas, & fic ab omuibus haberi vuli; mandans di&arum litterarum. tranfumpia fub Dulia facri. Cencilii dari debere omnibus, habere volentibus, qui- bus: tranfumpiüis eandem fidem dari decer- mit qua; ipfis litteris originalibus daretur. Te- nor vero di&daruny litterarum fequitur, & eft talis. : i : Hiîuc feliio= I Eugenias Bpifcopus ferwus fervorum Dei , ad pep- . pelkam ve memoriam a Litterz Tu. genii. Ponti ficis . Dudum facrum Generale Bafileenfe Conci- Dliam, per Generalinm Conftaptienfis & Senenfes Conciliorum flatuta, ordinationefque felicis re- cordationis Martini Papa quinti ac nmoltras, pro extirpatione harefum , pace populi Chri- ftiani, ac generali reformatione Ecclefie in capite & in membris & pertinentibus ad ea, legitime iuchoatum , ex certis caufis ja aliis noftris litteris expreffis, de fratrum | noftrorum fantte Romana Ecclefie Cardinalium confilio & affenfu diffolvimus. Verum cum ex dilta diffoiutione ortz fio graves diflenfiones , & graviores, oriri poffent, nihilque magis opte- mus, guam quod prædi&a fan&a opera debi- ‘tum foriantur efle&tnm , de confilio & affenfu venerabilis fratris Jordani Epifcopi Sabinenfis, autem hzc fan&ta Synodusnon intenditjuribusE & dile&orum filiorum noftrorum Antonii fau- quorumcamque quomodolibet derogare. Datum Bafileæ in íeffione publica celebrata in Ecclefia majori Baleenfi, fexto Kalendas Deceinbris, anno a Nativitate Domini miile- funo quadiingentefimo trigefimotertio . &i Marcelli, Franciíci fan&i Clementis, An- geloti tituli fandi Marci presbyterorum, ac Lucidi fan&æ Marie in Cofmcdin, & Arde- cini fan&orum Cofinz & Damiani diaconorum faníte Romane Ecxclefie Cardinalium , decer- nimus & declaramus, prefatum Generále Con- cilium Bafileenfe 2 tempore predi&m inchoa. tionis fue legitime continuatum fuiffe & efíc , profecutionemque feraper habnifle , continuaci ,: ac profecutionem habere debere ad prasdičta & pertinentia ad ea, perinde ac fi nulla di- folutio fata, fuiffet Quininumo gsæfatam dif folu- 

Strana 78
ANNO CHRISTE 1433- i EUGENE 77 P. PE que filiorura vigilanter intendaz, Et fi inter ' regna, provincias & principatus hujufmodi dif cordias fofcitart contingat, mox fan&i Dei Aotiftites Concilia proviaciarum fuarum fimul congregari procurent y & fibi invicem confilium & auxilium impendenkes cun&a difcordiarum fomenta amputare fludeant: neque hoc alieu- 5 amore vel odio pratermittant , fed ad Deum ju . - . folum & falutem populi mentis oculos erigen- is opus omni tepiditate tes, ad fan&um paci femota. invigileat . Nu | Cogitentur infuper in provinciali Synodo, que immediate Generale Concilium {ubfequens antecedit, omnia quz in eodem Generali Coa- cilio vifa fuerint profequenda , & piovinciz commodum , falutem que Chriftia- ni popull. Ibideraque eligantur in numero com peienti qui ad proximum Generale Concilium vice tutius provincie debeant proficifci , quibus per fubfidium vel alias provideatur, pront de jure & Concilio provinciali fuerit vifum expe- dire, ita tamen, quod illi qui vitra perlonas (ut prediduin cft ) deputatas ad ipfum Con- cilium Generale accedere voluerint ; aut eorum clerus, nullatenus propterea graventur . Rele. güutur quoque in unoquoque provinciali. Con- tilio, quz fecundum canonicas fanctiones. in eifdem legi præcipiuntur ; ut ea & inviolabiliter oblerventur, 8 tranfgrefforibus preme debite inferantur. Quod fi metropolitani vel dícecefa- ni przdi&is terminis in celebtandis proviz -iali- bus & Epifcopalibus Synodis, ceffaute iegitimo impedimento , fuerint negligentes , medietatem omnium fruduum & obventionum , ratione fuarum Ecclefiàxum ad eos pertinentium ,. fa- bricæ ipfarum Ecclefiarum applicandam eo ipfo amittant. Qui 6 M per proximos meníes perfeveraverint ; ab officiis & beneficiis fint ipfo fadi fufpenfi. Quibus tran- fadis temporibus , fub antefcriptis penis, an tiquior in provincia ordine Epifcopus ipfus metropolitani Epifcopi, aut major In dignitate lof pontificalem in facris couftitutas , nif ad alios forfan de confuetudine vcl privilegio per- tineat, negligentiam in celebrandis predi&is provincialibus & Epifcopalibus Synodis fupplere teneantur. Jubet infuper hac fan&a Syuodus omnibus Prælatis religionum & ordinum quo- rumcumque , ad quos celebrare capitula perti- net, quod illa flatutis temporibns fnb przditlis penis fervent , & fervart faciant, in quibus fecundum canonicas fan&iones & religionum conflitutiones, cum omni fludio & diiigentia ad veram fingularum religionum & ordinum reformationem intendant, ita nt deinceps in fingulis monaîteriis juxta proprias regulas & conflitutiones debite regularis vigeat oblervan- iia: & prxcipue, ut tria fubftantialia profel- fionis vola omnino obferventur. Per premiffa BASIIEENSE. more piorum patrom ad pacem concordiam- À in eadem negligentia per tres SIGISMUNDUS iMP. 78 SESSIO XVI. ' ANNO CHRISTI 3433. Per quam declavat papam Eugenism Concilio ade durere , celebratis ceremoniis con[uetis , dy in ea incorporaniur Bullæ Zugeaii o 1. Sacrofancta Bafileenfis Generalis Synodus , is Spi. wilu fancła legitime congregata, unioevfaleus Ecclefiam vepræfentans , ad perpetuam res mae. moriam i Yite:is (an&iffirat domini Engenii Papz quar- ad Dei gloriam B 4.4 ti more curie Romans builatis, ac per nounullos famüz Romanæ Ecclefiæ Cardinales Üfubícriptis , quarura lenor de verbo ad verbum inferius defccibitar, huic facro Concilio ip Ge- nerali Congregatione per venerabiles Joatinera Biuc fellio Archiepifcopum Tarentinum & Chriftophorua u pari Cervienfem Epifcopsm Oratores fuos præfente- etiam impe- tis , fedis, examinatis & diligenter infpe&is , Fator in ha- eadera fan&a Synodus decernit 6 declaral , Sima & bre prefatum domiuum Eugenium per prædiétas lah uons- . litterasfatisfceiffe pienarie mouitioni , citationt ginta. omnes & requifitioni hujus facri Coucilit, prout in fedentes com decreto. in. decitaquarta fsffione promal mitris albi rete 1 promulgato, planis capi* & in íchedula in eodem decreto inferta, con. tibus eorum üinetur. Ipfafque litteras approbat, acceptat , fePerPolitls « C & admittit, rataque habet & gratas, & fic ab omuibus haberi vuli; mandans di&arum litterarum. tranfumpia fub Dulia facri. Cencilii dari debere omnibus, habere volentibus, qui- bus: tranfumpiüis eandem fidem dari decer- mit qua; ipfis litteris originalibus daretur. Te- nor vero di&daruny litterarum fequitur, & eft talis. : i : Hiîuc feliio= I Eugenias Bpifcopus ferwus fervorum Dei , ad pep- . pelkam ve memoriam a Litterz Tu. genii. Ponti ficis . Dudum facrum Generale Bafileenfe Conci- Dliam, per Generalinm Conftaptienfis & Senenfes Conciliorum flatuta, ordinationefque felicis re- cordationis Martini Papa quinti ac nmoltras, pro extirpatione harefum , pace populi Chri- ftiani, ac generali reformatione Ecclefie in capite & in membris & pertinentibus ad ea, legitime iuchoatum , ex certis caufis ja aliis noftris litteris expreffis, de fratrum | noftrorum fantte Romana Ecclefie Cardinalium confilio & affenfu diffolvimus. Verum cum ex dilta diffoiutione ortz fio graves diflenfiones , & graviores, oriri poffent, nihilque magis opte- mus, quam qnoí pradi&a fan&a opera debi- ‘tum foriantur efle&tnm , de confilio & affenfu venerabilis fratris Jordani Epifcopi Sabinenfis, autem hzc fan&ta Synodusnon intenditjuribusE & dile&orum filiorum noftrorum Antonii fau- quorumcamque quomodolibet derogare. Datum Bafileæ in íeffione publica celebrata in Ecclefia majori Baleenfi, fexto Kalendas Deceinbris, anno a Nativitate Domini miile- funo quadiingentefimo trigefimotertio . &i Marcelli, Franciíci fan&i Clementis, An- geloti tituli fandi Marci presbyterorum, ac Lucidi fan&æ Marie in Cofmcdin, & Arde- cini fan&orum Cofinz & Damiani diaconorum faníte Romane Ecxclefie Cardinalium , decer- nimus & declaramus, prefatum Generále Con- cilium Bafileenfe 2 tempore predi&m inchoa. tionis fue legitime continuatum fuiffe & efíc , profecutionemque feraper habnifle , continuaci ,: ac profecutionem habere debere ad prasdičta & pertinentia ad ea, perinde ac fi nulla di- folutio fata, fuiffet Quininumo gsæfatam dif folu- 

Strana 79
SUGENTUS 79 P. IV. CONCILIUM SIGISMUNDUS iMP. Во — —Íolutenuem iritara & joanem de confilio &Aftro nomine prefiderent , continuari debere ,—— —. ANNO a(fenfa (mili declarantes , iplum facrum Ge- CHRISTI |, ale Concilium Bafileenfe pure , fimpliciter & £433 cum effect ac omni devorione & favore pro- fequimur , & profequi intendimus. Præterea, ut mentis nofirz integriras & devotio, quam ‘ad univerfalem Ecclefiam & facem Generale Concilium Bafileenfe gerimus, omnibus conftet cvidenter, duas noftras littéras pridem in palatia Apoftolico promulgatas, nam tertias, quarnm tenor de verbo ad verbum inferius defcribituz , quz dicuntur incipere, Deus novit, cum a no- bis aut de fcitu. ncítro nunquam. emanariat ; Jicet fuperfiuum videatur quod won extat revo- care , tamen. quia petitum e, & ad caurelam,. fi nilo unquam rempore apparent, G alias B quafcumque , & quidquid per nos aut noftro nomine im prejudicium aut derogarionem prz- di&i facri Concilii Bafileeofis , feu contra. ejus auctoritatem , fa&um & attentatum feu affer- tum eft, calfamus, revocamus , irritamus, & annullamus , nullas & irritas fuiffe & effe decla- ramus. Item revocatus quofcumque proceffus ; iuarumcumque cenfurarum , privationum.& fuf- penfionum , fa&os contra. fuppofita hujus facri Concilii Bafileenfis, & adherentes eidem , nec non omnia geíta & fata ic præjudicium, læ- fionem & derogationem: eorundem, eis nou le- gitime citatis nec legitime defenfis, de quibuf- cumqüe dignitatibus, heneficiis ,. commeudis 8 prour in. diverfis defuper confe&is noftris litteris pienius continetur . Cum autem qui Bafilez con- gregati erant, prout funt, etiam poft diffolutig- nem & decretum huju(modi 5 ac etiam ante ad, ventum di&orum Legatorum, поп ad commu. nem utilitatem, fed ad. privatas paffioues intenti , nullaque auctoritate fedis apoltolices fuffulii, multa& gravia, etiam preter illa tria propter qua fuerat ibi. principaliter Coaciliam a princi: pio conüitutum, tamquam haberent Generalis Synodi , nobis etiam 'contradicentihus , potefta- tem, difponere, ordinare, ftatuere, fanciro , declarare, & mandare przínmpferint, in no« flram & fedis zpoflolice ac'venerabilium. fra- -trum noflroram, Gardinaliumr & aliorum nobis adhzrentium grave præjudicium, præter & cote tra fand&orum patrum decreta & canonicas fati- &iones: Nos artendentes quod ea' que per eos fic perperam ftaruta , fa&a & ordinata exiflunt , ^fi fub diffimulatione & filenio preterirent , im magnum atque evidens przjudicium Ecclefiz at- que apoftolice fedis, grave fcandalura pluri- morum verifimiliter redundare poffenr, cum nou ad reformationem , fed ad deformationem , non ad wnitatem, fed (ciffuram Ecclefix, nom ad hærefes tollendas, fed nutriendas, non-ad pacem fidelium , fed' difcordiam feminandam fpe&are videantur: acpropteréa volentes, pro- ut ex debito pafloralis:oíficii tenemur , quantum officiis , etiamfi Cardinalatus, Patriarchatus, Ar- G Altiffimus permiferit, futuris fcapdalis celeri re chiepiicopatus Epilcoparus , Abbatiæ, .&c. exi- fant, juribus & bonis quibufcumque , ćc fpe- cialirer contra Cardinzles de Cypro , fan&i Sixte & Firmanum , ac omnia in priftinum (fatum, perinde ac fi non emana(lent , cum elaufulis op- poriuais ; Masdantes fub pænis formidabilibus omnibus, qui fe didis dignitatibus, beneficiis, officiis, juribus & bonis iutromiíiffent , vel ra- tione di&arum privatiomnm , fe; noftrarum or- dinationum qnarumcuraque fe vellent intromit- tere, ut ab ipfa intromiflione & omni moleftia penitos defiftanr, Utram autem fuerit legititna citatio & defenfio, ftabitur judicio ipfius facri Concilii. Mos autem deinceps a novítatibus & medio providere, omnia & fingüla gefta, fan &a & ordinata, fancita ,- decreta^ & decíarara per præfatos Bafilex congregatos & exiftentes y videlicez citationes ; proceffus & fententias, íta- inta.X decreta, quz de nobis feu contra «mos, jura & libertatem noltram & fedis apoftolice vel venerabiles fratres noftros fan&tz Roman Ecclefiz Cardinales, feu ipforum aliquem, aut Prælatos quolcumque, five curiales, aut Rox ANNO CHRISTR X433% manam cnriam deguenies, nfque ad praientens - diem facere, flatuere, attentare, & ordinars "njmism przínzapferunt, & qum ufque ad ace. ceffam ipforum Legetorum ad fupraferiptam civitatem Eafileeníem , & ín ipfo Concilio præs gravaminibus feu præjudiciis inferendis ipf fa. Dfidentinm, . quomodofibez per cos in furarum gro Concilio, vel fuppolris ‘ejus & adbærenti- "bus eidem , realiter & éum effe&u' defiftemus . e& ralis. m . = TIE, Tenor vero prefatarpm litterarym fequitur; & Prima Bulla vevocádas Eugenius Epiftopus feronr fervoruus Dei ad futuram vei mamoriam .: o) Infcrutabilis Divinæ providentiæ altitude ad hoc nos, maxima poteflatis defuper plenitudi- fient , agentur, ordinabuntur ; fancientur, (ka tuentur, atientabuatir, & ‘mandabuator, exe geptis his in quibus eis per noflras litteras fa« cultatem conceffimus ; irtita effo & inania, nul .lumque effectum debuiffe aut debere fortiri , . aXtoritate Apoftolica, de'confilio &' affenfu . prefatorum fratram noftrorum faoéte Romana: Ecclefie Cardinalium, tenore prefentium de. claramus, decernimus, & pro infe&tis habers volumus & mandamus. Epfaque, & maxime Legationes im terris Ecclefi$, creationes & or- dinationes officialium , beneficiorum: coliatio- nés, ac omnia & fingula inde fccurá, vel quta inpoflerem fequi póffént, exnunc prefata. au« ne nobis :radiia fuper univerfum gregem Dorai- Ecoritate cum de facto procefferínt ;. de Apofto-. nícum in Prefulem conftituit, ut ad. removeü- dum aique extirpandum de agro Domitiico ves pres , ex quibus poffent Ecclefix fum fand & Chriftianz Reipublicz diffenfiones‘ & fcandala provenire , cura affidua 6x pereigili intendamus. Sane cum dudum ex certis X rationabilíbus cau. fis Concilium, quod nonnulii Bafileæ congrega- tum effe dicebant, diffolventes, illud ad civitas ;em noflram Bononienfem duxerimus commu. tandum ; pofimodum , ceflantibus di&is caufis, przfatum Concilium in ipfa civitate Bafileen( decrevimus per noftros Legatos, qni ibidem as - Jiéz poteflatis plenitüdine cáffamas, imitamus, & annullamus, ac nullius effe decernimus ro- borís vcl momenti; di(tri&ius ;ohibentes uní- verlis Chri(ti &delibus, ne decrétis, ordinatio» nibus, mandatis, fa&is & geftis hujufmodi alis quo modo pareant vei intendant, aut pro ta- libus reputent ; declarautes omnes & fingulos ,. cujufcumque [ílaius, gradus & præeminentiæ exiftant, etiamfi imperiali , regali, Cardiualatus, five quacumque alia Ecclefia(tica (ve faculari przfulgeant diguitate, nullo vinculo juramen« ti, promiffionis, fadi, aut conventionis prae diis 

Strana 80
SUGENTUS 79 P. IV. CONCILIUM SIGISMUNDUS iMP. Во — —Íolutenuem iritara & joanem de confilio &Aftro nomine prefiderent , continuari debere ,—— —. ANNO a(fenfa (mili declarantes , iplum facrum Ge- CHRISTI |, ale Concilium Bafileenfe pure , fimpliciter & £433 cum effect ac omni devorione & favore pro- fequimur , & profequi intendimus. Præterea, ut mentis nofirz integriras & devotio, quam ‘ad univerfalem Ecclefiam & facem Generale Concilium Bafileenfe gerimus, omnibus conftet cvidenter, duas noftras littéras pridem in palatia Apoftolico promulgatas, nam tertias, quarnm tenor de verbo ad verbum inferius defcribituz , quz dicuntur incipere, Deus novit, cum a no- bis aut de fcitu. ncítro nunquam. emanariat ; Jicet fuperfiuum videatur quod won extat revo- care , tamen. quia petitum e, & ad caurelam,. fi nilo unquam rempore apparent, G alias B quafcumque , & quidquid per nos aut noftro nomine im prejudicium aut derogarionem prz- di&i facri Concilii Bafileeofis , feu contra. ejus auctoritatem , fa&um & attentatum feu affer- tum eft, calfamus, revocamus , irritamus, & annullamus , nullas & irritas fuiffe & effe decla- ramus. Item revocatus quofcumque proceffus ; iuarumcumque cenfurarum , privationum.& fuf- penfionum , fa&os contra. fuppofita hujus facri Concilii Bafileenfis, & adherentes eidem , nec non omnia geíta & fata ic præjudicium, læ- fionem & derogationem: eorundem, eis nou le- gitime citatis nec legitime defenfis, de quibuf- cumqüe dignitatibus, heneficiis ,. commeudis 8 prour in. diverfis defuper confe&is noftris litteris pienius continetur . Cum autem qui Bafilez con- gregati erant, prout funt, etiam poft diffolutig- nem & decretum huju(modi 5 ac etiam ante ad, ventum di&orum Legatorum, поп ad commu. nem utilitatem, fed ad. privatas paffioues intenti , nullaque auctoritate fedis apoltolices fuffulii, multa& gravia, etiam preter illa tria propter qua fuerat ibi. principaliter Coaciliam a princi: pio conüitutum, tamquam haberent Generalis Synodi , nobis etiam 'contradicentihus , potefta- tem, difponere, ordinare, ftatuere, fanciro , declarare, & mandare przínmpferint, in no« flram & fedis zpoflolice ac'venerabilium. fra- -trum noflroram, Gardinaliumr & aliorum nobis adhzrentium grave præjudicium, præter & cote tra fand&orum patrum decreta & cananicas fans &iones: Nos artendentes quod ea' que per eos fic perperam ftaruta , fa&a & ordinata exiflunt , ^fi fub diffimulatione & filenio preterirent , im magnum atque evidens przjudicium Ecclefiz at- que apoftolice fedis, grave fcandalura pluri- morum verifimiliter redundare poffenr, cum nou ad reformationem , fed ad deformationem , non ad wnitatem, fed (ciffuram Ecclefix, nom ad hærefes tollendas, fed nutriendas, non-ad pacem fidelium , fed' difcordiam feminandam fpe&are videantur: acpropteréa volentes, pro- ut ex debito pafloralis:oíficii tenemur , quantum officiis , etiamfi Cardinalatus, Patriarchatus, Ar- G Altiffimus permiferit, futuris fcapdalis celeri re chiepiicopatus Epilcoparus , Abbatiæ, .&c. exi- fant, juribus & bonis quibufcumque , ćc fpe- cialirer contra Cardinzles de Cypro , fan&i Sixte & Firmanum , ac omnia in priftinum (fatum, perinde ac fi non emana(lent , cum elaufulis op- poriuais ; Masdantes fub pænis formidabilibus omnibus, qui fe didis dignitatibus, beneficiis, officiis, juribus & bonis iutromiíiffent , vel ra- tione di&arum privatiomnm , fe; noftrarum or- dinationum qnarumcuraque fe vellent intromit- tere, ut ab ipfa intromiflione & omni moleftia penitos defiftanr, Utram autem fuerit legititna citatio & defenfio, ftabitur judicio ipfius facri Concilii. Mos autem deinceps a novítatibus & medio providere, omnia & fingüla gefta, fan &a & ordinata, fancita ,- decreta^ & decíarara per præfatos Bafilex congregatos & exiftentes y videlicez citationes ; proceffus & fententias, íta- inta.X decreta, quz de nobis feu contra «mos, jura & libertatem noltram & fedis apoftolice vel venerabiles fratres noftros fan&tz Roman Ecclefiz Cardinales, feu ipforum aliquem, aut Prælatos quolcumque, five curiales, aut Rox ANNO CHRISTR X433% manam cnriam deguenies, nfque ad praientens - diem facere, flatuere, attentare, & ordinars "njmism przínzapferunt, & quæ ufque ad ace. ceffam ipforum Legetorum ad fupraferiptam civitatem Eafileeníem , & ín ipfo Concilio præs gravaminibus feu præjudiciis inferendis ipf fa. Dfidentinm, . quomodofibez per cos in furarum gro Concilio, vel fuppolris ‘ejus & adbærenti- "bus eidem , realiter & éum effe&u' defiftemus . e& ralis. m . = TIE, Tenor vero prefatarpm litterarym fequitur; & Prima Bulla vevocádas Eugenius Epiftopus feronr fervoruus Dei ad futuram vei mamoriam .: o) Infcrutabilis Divinæ providentiæ altitude ad hoc nos, maxima poteflatis defuper plenitudi- fient , agentur, ordinabuntur ; fancientur, (ka tuentur, atientabuatir, & ‘mandabuator, exe geptis his in quibus eis per noflras litteras fa« cultatem conceffimus ; irtita effo & inania, nul .lumque effectum debuiffe aut debere fortiri , . aXtoritate Apoftolica, de'confilio &' affenfu . prefatorum fratram noftrorum faoéte Romana: Ecclefie Cardinalium, tenore prefentium de. claramus, decernimus, & pro infe&tis habers volumus & mandamus. Epfaque, & maxime Legationes im terris Ecclefi$, creationes & or- dinationes officialium , beneficiorum: coliatio- nés, ac omnia & fingula inde fccurá, vel quta inpoflerem fequi póffént, exnunc prefata. au« ne nobis :radiia fuper univerfum gregem Dorai- Ecoritate cum de facto procefferínt ;. de Apofto-. nícum in Prefulem conftituit, ut ad. removeü- dum aique extirpandum de agro Domitiico ves pres , ex quibus poffent Ecclefix fum fand & Chriftianz Reipublicz diffenfiones‘ & fcandala provenire , cura affidua 6x pereigili intendamus. Sane cum dudum ex certis X rationabilíbus cau. fis Concilium, quod nonnulii Bafileæ congrega- tum effe dicebant, diffolventes, illud ad civitas ;em noflram Bononienfem duxerimus commu. tandum ; pofimodum , ceflantibus di&is caufis, przfatum Concilium in ipfa civitate Bafileen( decrevimus per noftros Legatos, qni ibidem as - Jiéz poteflatis plenitüdine cáffamas, imitamus, & annullamus, ac nullius effe decernimus ro- borís vcl momenti; di(tri&ius ;ohibentes uní- verlis Chri(ti &delibus, ne decrétis, ordinatio» nibus, mandatis, fa&is & geftis hujufmodi alis quo modo pareant vei intendant, aut pro ta- libus reputent ; declarautes omnes & fingulos ,. cujufcumque [ílaius, gradus & præeminentiæ exiftant, etiamfi imperiali , regali, Cardiualatus, five quacumque alia Ecclefia(tica (ve faculari przfulgeant diguitate, nullo vinculo juramen« ti, promiffionis, fadi, aut conventionis prae didis 

Strana 81
“ANNO CHRISTI 433. © forse deep di&orum, afferentium iplins decreti defeRum Jez nullita» tem, BUGENIŸS P. IV. Br go omnino bominum liceat hanc paginam no. {tr declarationis , conftizutionis, voluntatis , mandati , caffationis, irritationis, annullationis & inhibitionis infringere, vel ei aufu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare prz- fumpferit, indignationem Omnipotentis Dei ,. beatorum Apoftolornm Petri & Pauli ejus, fe noverit incurfurum . Datum Romae apud fan&ura Petrum anno Incarnationis Dominice millefimo quadringente- fimo trigefimo tertio, quarto Kalendas Augu- fii, Pontificaus noflri anno tertio IV. Secunda Bulla vevocata . Eugenius Epifcopus ferons fervorum Dei sd uturam ver Memoriam à In arcano noftrz mentis fæpiffime cogitantes quod nifi fuperinvalefcenti hominum malitisż qui Ecclefiam Dei variis quefitis coloribus per- turbare conati funt , auctoritas Romanorum Pontificum reftitifer, diverfa in. Ecclefia Dei Ícandala emerfiffent; noa folum debitum, (ed etiam neceffarium reputamus, wt nos quoque ca que in Ecclefiss fcandalum , noftrumque. & fedis Apoftolice contemptum & dedecus fieri BASILEENSE. di&is fa&z , quomodoliber fe teneri . Nulli er- A & qualitercumque faltas & fiendas, & omnia SIGISMUNDUS : IMP. inde fecuta notorie, nullíns exthiffe vel exiile- re firmitatis, Mandamus inluper omnibus & fin. gulis Chrifti fidelibus, EccleGaflicis & (zculari- bus , cujufcumque- dignitatis , ftatus feu. condi. üonis exiftant , eviamfi imperiali , regali, regi- 82 - ANNO -CHRISTI 433. mali, Cardinalatus, Patriarchali, vel quavis alia . przfulgeant dignitate , fub anathematis pena, & privationis , quam contrafacientes incurrere volumus ipfo fa&o, dignitatum, officiorum & beneficiorum fuorum quorumcumque & inhabi- litationis ad illa fen alia in pofterum obtinen- da , ne Cardinales , Patriarches , Archiepifcopos , Epifcopos , Przíatos , Officiarios, Clericos, feu alios Romanam curiam fequeutes, in eomm B perfonis, feu rebus Ecclefiafticis, beneficialibus fpiritualibus ; vel profanis, occafione prefati de- creti turbent quomodolibet vel moleftent , nec ea facientibus pres(lent. auxilium, conlilium vel . favorem . Pari quoque poena illos , qui au&ori- tate few occafione quacumque, ea ant eorum aliqua au(i fuerint attentare , volumus fubjace-- re, inhabilítantes eos ad quafcumque diguita- tes, honores, officia & beneficia in pofterum obtinenda, fupplentes ex eadem poteítatis ple- titudine. omnes defestus , fà qui forfan interve. nerint ip premiffs. Nulli ergo omaino homi- nura liceat hanc pagioam noílrz pronuntiatio. nis, couflitationis, declarationis, revocationis calfationis , irritationis, voluntatis, mandati, confpicimus , debitis remediis comprimamus s € flatuti y inhabilitationis & foppletionis infringe- Sanc cum ad noftram notitiam nuper perveni fet, quoddam pretenfum decretum datum ters tio Édus Julii anno Domini 1433. emanaffe, in quo iuter cetera contineri videtur, nos infra fexaginta dierum fpatium di&is congregatis pu- re & fimpliciter adhzrere debere: venerabilibus autem fratribus noftris fancte Romans Ecclefie Cardinalibus , nec non quibulcunique in Roma- na curia exiftentibus , maodari dicebatur , ut poft iplum terminum lapfum, infra vigioti dies proxime fequentes, fub pcna privationis ora- nium beneficiorum fuorum, commendarum , penfionum , officiorum, & gratiarum quarume cunque, quam incurrent ipfo fato; Roma» nam curiam relinquerent: omnes infaper cau- p fasin ipía cura pendentes ad fe eo calu advo- Cabant, prout hzc & nonnulla alia in iplo præ- cenfo decreto dicuntuz plenius contineri: nos ex incumbenti nobis cura officii paftoralis ad- flri&i ad tuendam no(tram fedifque Apoftolicas aucoritatem , Cardínalium quoque, Patriarcha- tum; Archiepifcoporum , Epifcoporum , Prælato- rum, Offciarioram , & aliorum curialium prz- * ex defe- &u poreftatis condentium , ac. in hac parte fup- plicantium , ut fuper premiflis providere velle- mus, gravi querela commoti , au&oritate Domi- ni: noltri Jelu Chrifti , qui nos.fuum in terris Vicarium conílituit , ac de poteítatis no(irz ple- re, velci aufu temerario contraire, Siquis au- tem hoc attentare prefump(erit , indignationem ‘Omnipotentis Dei & beatorum Petri. & Pauli Apoftolorum ejus; fe noverit incurfurum. Darum Rome apud fanftum Laurentium in Damaío, anno Incarnationis Dominice mille- fimo quadringentefimo srigefimorertio , Idibus Septembris; Pontificatus noftri anno tcrtio. V, Tertia Bulla veuscata . Eugenius Epifcopus fervus. feryorum Dei. univievfis Chrifti fidelibus (alatems © Apoféolicem benediétionem . Deus novit fecretorum omnium optimus per- ferutator, quod ufque adeo fummopere etque diligenti fludia procuravimus, ne facrilegum fchifma in Dei Ecclefia naíceremr , quod pau- ci etiam fan&x Romana Ecclefiæ Cardinales Ba- 6lez convenientes , ipfum poffent veriimiliter (8 ab inceptis nou defillerent) inducere, nos etiam ad illa humiliando , ut fcandala vitaren- tur, ac ip(s plurima permittendo , ad. quz de jure minime tenebamur , credentes ut exinde pa- i Hanc Bul- lam Euge. nius ponti- fex negat fe fciente confeétara , cati, pax & tranquillitas ínter nos & ipíos,' immo verius in Chrifliana religione, oriretur. Sed non profuerunt, five prode(fe poffunt, per nitudine pronunciamus, decernimus, ac etiam g nos pie, manfuete ac modeíte cum ipfis ditta. declaramus, premiífum affertum decretum , ac omnia & fingula in eo contenta, nullum & ina- ne penitus extitifle , & exiltere , aulliufque au- &oritatis , valoris vel. momenti: ipfüamque & quacumque ín ea comprehenfa eadem auctorita- te revocamus , caffamus, irritamus, & pro in- fetis haberi volumus , & mandamus, decersen- tes infuper & etiam flatucentes, procelfus om- Dium beneficiorum , officiorum, diguitatum , penfionum , commendarum feu titulorum quo- zumcumque collationes & difpofitiones quafcum- que, ia vim eju(dem decreti quomodocumque Concil. General. Tom. XXIX, & gefta , ut poteft notorie animadvertere Chri- flicola quilibet orthodoxus , quin ipfi velint fe a fan&a fede Apofltolica ícindere, & divinum corpus Dominicum, id eft f(an&am matrem Ec- clefiam , Chrifii tunicam inconfutilem , lacera- re , ac {cifluram pefliferam in ipfa conficere , nofque Petri fuccefforem. iegitimum , licec im- meritum, pro poffc confundere; quas res ha- &enus Chriltianz religionis principibus patefa- cere non curavimus , fperanies noflra cum maa- fuetudine & patientia omnia ad debire juftitim | femitas poffe deducere , ac ipíos ab eorum co- naší- 

Strana 82
“ANNO CHRISTI 433. © forse deep di&orum, afferentium iplins decreti defeRum Jez nullita» tem, BUGENIŸS P. IV. Br go omnino bominum liceat hanc paginam no. {tr declarationis , conftizutionis, voluntatis , mandati , caffationis, irritationis, annullationis & inhibitionis infringere, vel ei aufu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare prz- fumpferit, indignationem Omnipotentis Dei ,. beatorum Apoftolornm Petri & Pauli ejus, fe noverit incurfurum . Datum Romae apud fan&ura Petrum anno Incarnationis Dominice millefimo quadringente- fimo trigefimo tertio, quarto Kalendas Augu- fii, Pontificaus noflri anno tertio IV. Secunda Bulla vevocata . Eugenius Epifcopus ferons fervorum Dei sd uturam ver Memoriam à In arcano noftrz mentis fæpiffime cogitantes quod nifi fuperinvalefcenti hominum malitisż qui Ecclefiam Dei variis quefitis coloribus per- turbare conati funt , auctoritas Romanorum Pontificum reftitifer, diverfa in. Ecclefia Dei Ícandala emerfiffent; noa folum debitum, (ed etiam neceffarium reputamus, wt nos quoque ca que in Ecclefiss fcandalum , noftrumque. & fedis Apoftolice contemptum & dedecus fieri BASILEENSE. di&is fa&z , quomodoliber fe teneri . Nulli er- A & qualitercumque faltas & fiendas, & omnia SIGISMUNDUS : IMP. inde fecuta notorie, nullíns exthiffe vel exiile- re firmitatis, Mandamus inluper omnibus & fin. gulis Chrifti fidelibus, EccleGaflicis & (zculari- bus , cujufcumque- dignitatis , ftatus feu. condi. üonis exiftant , eviamfi imperiali , regali, regi- 82 - ANNO -CHRISTI 433. mali, Cardinalatus, Patriarchali, vel quavis alia . przfulgeant dignitate , fub anathematis pena, & privationis , quam contrafacientes incurrere volumus ipfo fa&o, dignitatum, officiorum & beneficiorum fuorum quorumcumque & inhabi- litationis ad illa fen alia in pofterum obtinen- da , ne Cardinales , Patriarches , Archiepifcopos , Epifcopos , Przíatos , Officiarios, Clericos, feu alios Romanam curiam fequeutes, in eomm B perfonis, feu rebus Ecclefiafticis, beneficialibus fpiritualibus ; vel profanis, occafione prefati de- creti turbent quomodolibet vel moleftent , nec ea facientibus pres(lent. auxilium, conlilium vel . favorem . Pari quoque poena illos , qui au&ori- tate few occafione quacumque, ea ant eorum aliqua au(i fuerint attentare , volumus fubjace-- re, inhabilítantes eos ad quafcumque diguita- tes, honores, officia & beneficia in pofterum obtinenda, fupplentes ex eadem poteítatis ple- titudine. omnes defestus , fà qui forfan interve. nerint ip premiffs. Nulli ergo omaino homi- nura liceat hanc pagioam noílrz pronuntiatio. nis, couflitationis, declarationis, revocationis calfationis , irritationis, voluntatis, mandati, confpicimus , debitis remediis comprimamus s € flatuti y inhabilitationis & foppletionis infringe- Sanc cum ad noftram notitiam nuper perveni fet, quoddam pretenfum decretum datum ters tio Édus Julii anno Domini 1433. emanaffe, in quo iuter cetera contineri videtur, nos infra fexaginta dierum fpatium di&is congregatis pu- re & fimpliciter adhzrere debere: venerabilibus autem fratribus noftris fancte Romans Ecclefie Cardinalibus , nec non quibulcunique in Roma- na curia exiftentibus , maodari dicebatur , ut poft iplum terminum lapfum, infra vigioti dies proxime fequentes, fub pcna privationis ora- nium beneficiorum fuorum, commendarum , penfionum , officiorum, & gratiarum quarume cunque, quam incurrent ipfo fato; Roma» nam curiam relinquerent: omnes infaper cau- p fasin ipía cura pendentes ad fe eo calu advo- Cabant, prout hzc & nonnulla alia in iplo præ- cenfo decreto dicuntuz plenius contineri: nos ex incumbenti nobis cura officii paftoralis ad- flri&i ad tuendam no(tram fedifque Apoftolicas aucoritatem , Cardínalium quoque, Patriarcha- tum; Archiepifcoporum , Epifcoporum , Prælato- rum, Offciarioram , & aliorum curialium prz- * ex defe- &u poreftatis condentium , ac. in hac parte fup- plicantium , ut fuper premiflis providere velle- mus, gravi querela commoti , au&oritate Domi- ni: noltri Jelu Chrifti , qui nos.fuum in terris Vicarium conílituit , ac de poteítatis no(irz ple- re, velci aufu temerario contraire, Siquis au- tem hoc attentare prefump(erit , indignationem ‘Omnipotentis Dei & beatorum Petri. & Pauli Apoftolorum ejus; fe noverit incurfurum. Darum Rome apud fanftum Laurentium in Damaío, anno Incarnationis Dominice mille- fimo quadringentefimo srigefimorertio , Idibus Septembris; Pontificatus noftri anno tcrtio. V, Tertia Bulla veuscata . Eugenius Epifcopus fervus. feryorum Dei. univevfis Chrifti fidelibus (alatems © Apoféolicem benediétionem . Deus novit fecretorum omnium optimus per- ferutator, quod ufque adeo fummopere etque diligenti fludia procuravimus, ne facrilegum fchifma in Dei Ecclefia naíceremr , quod pau- ci etiam fan&x Romana Ecclefiæ Cardinales Ba- 6lez convenientes , ipfum poffent veriimiliter (8 ab inceptis nou defillerent) inducere, nos etiam ad illa humiliando , ut fcandala vitaren- tur, ac ip(s plurima permittendo , ad. quz de jure minime tenebamur , credentes ut exinde pa- i Hanc Bul- lam Euge. nius ponti- fex negat fe fciente confeétara , cati, pax & tranquillitas ínter nos & ipíos,' immo verius in Chrifliana religione, oriretur. Sed non profuerunt, five prode(fe poffunt, per nitudine pronunciamus, decernimus, ac etiam g nos pie, manfuete ac modeíte cum ipfis ditta. declaramus, premiífum affertum decretum , ac omnia & fingula in eo contenta, nullum & ina- ne penitus extitifle , & exiltere , aulliufque au- &oritatis , valoris vel. momenti: ipfüamque & quacumque ín ea comprehenfa eadem auctorita- te revocamus , caffamus, irritamus, & pro in- fetis haberi volumus , & mandamus, decersen- tes infuper & etiam flatucentes, procelfus om- Dium beneficiorum , officiorum, diguitatum , penfionum , commendarum feu titulorum quo- zumcumque collationes & difpofitiones quafcum- que, ia vim eju(dem decreti quomodocumque Concil. General. Tom. XXIX, & gefta , ut poteft notorie animadvertere Chri- flicola quilibet orthodoxus , quin ipfi velint fe a fan&a fede Apofltolica ícindere, & divinum corpus Dominicum, id eft f(an&am matrem Ec- clefiam , Chrifii tunicam inconfutilem , lacera- re , ac {cifluram pefliferam in ipfa conficere , nofque Petri fuccefforem. iegitimum , licec im- meritum, pro poffc confundere; quas res ha- &enus Chriltianz religionis principibus patefa- cere non curavimus , fperanies noflra cum maa- fuetudine & patientia omnia ad debire juftitim | femitas poffe deducere , ac ipíos ab eorum co- naší- 

Strana 83
ANNO CHRISTI 8423- EUGEMIUS 83 P. IV. CONC nimium ifte morbus eorum cancerofus invalnit '& quoiidia. convalefcit, quia noltra clementia & nimia benignitas ipfos contra nas quotidie reddit. magis, elatos. Et quamvis eorum defide- riis condefcendentes mandaverimus iterum debe- re Bafilez Concilium celebrari , ipfi tamen quo- niam nobis oppido fun: infefii, & quos tolerat- fe, & ipfis fuarum contra fedem Apofltolicam zebellionum indulgentiam obtuliffe., non profuit, eorum tamen intearionem executioni gaudent & cupiunt przcipue' demandare, nos falto de va- ilis criminibus impetentes, ut valeant inhuma- niter omni ponuüficali. poteftate nos. próturbare: quorum callide dicta & gefta opus et refellere ne falfs detra&ionibus de nobis confiis valeant E Chrillianam circumvenire religionem , ac ompi- bus Chritti fidelibus corum gefta; di&a , w fa- &a horrenda fapere po(fe in. futurum fchiíma & peftiferam hærefim oflendamus, noftris his lit- teris fingulaiiter. eorum objedis refpondentes . Objiciunz igitur primum , de nobis obloquen- tes, quod fcandali & perturbationis caufa in Ec- cle(ia Dei iptroduccndi perperam conati fumus facrum Bafileen(e dilfolvere Concilium, quod- que ex hoc uoiverfalem Ecclefiam conturbavi- mus, nec {ine conflenfu Concilii difiolutionera il- . lam facere valuimus: qu& cun&a: veritati juris & fati. peritus funt. advería: quoniam primum noftra nunquam fuit aut- erit intentio" facrum. dilfolvendo exinanire Concilium; -ac nollé fecun- C dum Con(tantienfis: & Sedenfis Narta Concilia- :- rum ipfam facram Synodum: celebrari , in ‘qua’ perfidæ hærelés evellerentur & Deo“ militans tiem in Ecclefia reformarentur mores’ improbi ac alta pax & dulcis tranquilliras Chriftiano populo traderetur: quiG potius-boë tam-falu- bre negotium femper infedit &refidet-tordi na- ftro. Erhis derebus cupientes nt. ipfum per A- poftolice nofirz folertiz ftudium finem debi- zum confequeretur, iu noftra affumptionis prin- cipio ad feinmi Ápoftolatus apicem , mandavi- mus per diledum filium Julianum fanc Ro- manz Ecclefie fancti Angeli diaconum Cardina- lem ibidem Bafileg fau&tam Synodum celebrari Vernm quopiam pofimocdum , ut litteris curavimus Chritlicolis palam facere, je- fis de caufis ex patte ipfius Juliani & nonnut- jorum tunc Da(ilez couvenientium , per dile- &um filium Joannem Pafcripatris ipforum Ora- torem , ad nos fpecialiter deputatum , nos ín. formau veridica relatione percepimus , quod Ba- file pro tunc fine inagno temporis intervallo ipfius fan&z Synodi celebratio non effet. poffi- bilis, Concilium ipfam penitus noa: difIolvimus ut Ipfi non bene inrerpretati fuat, (ed ad no- firam Bunonienfem civitatem commuravimus , fGc quod iplum in fa effentia contiltere volui- mus, ac a Da(ifeenti civitate folum exolvimus. Qnare nosiadebite criminantur, quod fcanda- ja in Ecclefia Dei. introducendi caufa Concilium g diffepavimus , cum ipfum a Bafilca commutare, neccffratibus urgentibus, coacti fuerimus. Er «quamvis nunc nobis ipfas caufas per præfacum Orarorem intimatas inficíari non vereantur, or- bi tamen toti. noti(limum e(t, illas caufas cele-- brandi Concilii impeditivas extitiffe veras. Nam fere octo menfes effluxerant, poftquam ipfa ini- tiari. debuit fanc&ta Synodus, nec adhuc Bafilez convenerant tres Epifcopi , aut alii in. toto nu- mero decem Przlau, Regumque & Principum Procuratores five Nuntii pauci five nulli aderant cum quibus de Chriflianorum pacatione five con- TLIU IM, natibus & erroribusrevocare. Sed, proh dolor! A cordia poflent aliqua pertractari , ut ín Conci- SIGISMUNDUS IMP. 84 His primum eft decens inguirere. Do&orum & magifirorum fere nulli intererant , qui hareti- corum verfuriis refiltere pollent, ac argumenta eorum fophiftica fcirent refellere & confurare . Locus etiam ipíe Bafileenfis civitatis rninime tutus videbatur, tum propter armatam. finiti" mam hzrefim Bohemorum , tum propter fabor- tam guerram inter dileétos flios viros illuitres Burgundie & Auftriz Duces. His igitur & aliis juttis & legitimis de caufis, non fcandalizandi Clerum , five errores Audio conficiendi, de ipfo- rum Cardinalium plurimorum confilio & affen- fu, qui nunc Bafilee. conveniunt, & hanc com- mutationem damnant, illam fecimus , præfer- tim his etiam de cauGsmoti, quia fperabamus quod in Italia coefiftent carifhmo 3n. Chrifto ANNO CHRISTE 5433. filio nollro Sigifinundo , Romanorum tunc re- ge, nos facilius; ambo potuiffemus Bononiz convenire , adeffeatque ibidem Bononie tunc celerius Praelati & Principes in numero copiofo, five ipforum Procuratores & Nuntii, cum gui- bus melius & graviori maturitate fiuguia io Coa- ciliis agenda expedirentar, &majori.cum reve- rentia ab omnibus Chrifti fidelibus recipcreniar quam illa que ‘per’ paucos Bafilez couvenientes Beri forfitan contigiflent .Nefcimus ergo quo- modo ipfam audeot- commutationem reprobare , cujus ipfi. plurimi fuerunt: au&ores præcipui , damnans vanque eorum gefta ;- non noflra , quia tuuc. eramus graviffima: orporali in&rmi- tate gravati, cum. ipfi diflolutionem & transla- tionem: ipfara promovebant ;* fuàdebánt , & effi- cere fluduerant j nobis- přeciípue:ad memoriam ředůcentes, & ^ his rationibus /cómpellentes:, quod dum eramus in miporibüs constituri , una cum ipís& aliis frarribus: noftris: fancta ik oma- tæ Ecclefiz Cardinalibus, vota & juramento nos adítrinximus , quod in Joco Concilium tenere- mus, i quo majori parti Cardinalium magis expediens videretur , cum Bafilez non fperare- wr poffe Concilium celebrari temporibus a jure decretis , jara. fine temporis inflante, & impe- dimentis {ubfiftentibus antea enarratis , ficque ipfi murationem five transiationem neceffariam aliis noftris p effe dicentes, & nut alio in loco transferremus fedulo requirentes. Tandem fuit cau(a finalis ut ipfam translationera five commutationem fa- ceremus , quam tamen &jnflam fuiffe, & no- bis {oli cum venerabilibus fratribus roftris fan- Sx Romanæ Eccleliæ Cardinalibus facere limit fe ( prout. egimus ) etiam abfque aiterius confen- fu Concilii, nemo fanc mentis amb'gerc deber. Nam ei canon Conftantienfis Concilii qui in- cipit, Frequens, ab ipfo Concilio: editus, & 2 felicis. recordationis. Martino prædeceftore. na- , firo non improbatus; locum mutate, vel tem- pus incéptionis Concilii prorogare nobis fine Concilii confenfu prohiberé videatur, non ta- men debet fic abufive interpretati, ut, caufa imminente nobisetiam íoli adempta fueritcir- ca loci mutationem , temporis prorogationem , difpenfandi facultas , cum , etiamfi a. Martino editus extitiffet , illa non fuiffet five effe. debuif- fet prohibentis intentio, qux fuccefforibus fuis nullum potnit in hac parte prejudiciom gene- rare, pari poít ipfum, quinimmo eadem, pote- flate funAuris, & infertur ( prout eft. (ecun- dum omnia jura) in hac patte Concüium in. ferius fummo Pontifice, Papamque ipfis prio- rem nequeunt folvere vel ligare , (ed nos i: his Concilio fuperiores ipfum poflimus pro jí- bitu regulare. Nam hoc de jurc noiiffimum ett, Confiaa- cienfis Con- cilii feffio- ně 39. 

Strana 84
ANNO CHRISTI 8423- EUGEMIUS 83 P. IV. CONC nimium ifte morbus eorum cancerofus invalnit '& quoiidia. convalefcit, quia noltra clementia & nimia benignitas ipfos contra nas quotidie reddit. magis, elatos. Et quamvis eorum defide- riis condefcendentes mandaverimus iterum debe- re Bafilez Concilium celebrari , ipfi tamen quo- niam nobis oppido fun: infefii, & quos tolerat- fe, & ipfis fuarum contra fedem Apofltolicam zebellionum indulgentiam obtuliffe., non profuit, eorum tamen intearionem executioni gaudent & cupiunt przcipue' demandare, nos falto de va- ilis criminibus impetentes, ut valeant inhuma- niter omni ponuüficali. poteftate nos próturbare: quorum callide dicta & gefta opus et refellere ne falfs detra&ionibus de nobis confiis valeant E Chrillianam circumvenire religionem , ac ompi- bus Chritti fidelibus corum gefta; di&a , w fa- &a horrenda fapere po(fe in. futurum fchiíma & peftiferam hærefim oflendamus, noftris his lit- teris fingulaiiter. eorum objedis refpondentes . Objiciunz igitur primum , de nobis obloquen- tes, quod fcandali & perturbationis caufa in Ec- cle(ia Dei iptroduccndi perperam conati fumus facrum Bafileen(e dilfolvere Concilium, quod- que ex hoc uoiverfalem Ecclefiam conturbavi- mus, nec {ine conflenfu Concilii difiolutionera il- . lam facere valuimus: qu& cun&a: veritati juris & fati. peritus funt. advería: quoniam primum noftra nunquam fuit aut- erit intentio" facrum. dilfolvendo exinanire Concilium; -ac nollé fecun- C dum Con(tantienfis: & Sedenfis Narta Concilia- :- rum ipfam facram Synodum: celebrari , in ‘qua’ perfidæ hærelés evellerentur & Deo“ militans tiem in Ecclefia reformarentur mores’ improbi ac alta pax & dulcis tranquilliras Chriftiano populo traderetur: quiG potius-boë tam-falu- bre negotium femper infedit &refidet-tordi no- ftro. Erhis derebus cupientes nt. ipfum per A- poftolice nofirz folertiz ftudium finem debi- zum confequeretur, iu noftra affumptionis prin- cipio ad feinmi Ápoftolatus apicem , mandavi- mus per diledum filium Julianum fanc Ro- manz Ecclefie fancti Angeli diaconum Cardina- lem ibidem Bafileg fau&tam Synodum celebrari Vernm quopiam pofimocdum , ut litteris curavimus Chritlicolis palam facere, je- fis de caufis ex patte ipfius Juliani & nonnut- jorum tunc Da(ilez couvenientium , per dile- &um filium Joannem Pafcripatris ipforum Ora- torem , ad nos fpecialiter deputatum , nos ín. formau veridica relatione percepimus , quod Ba- file pro tunc fine inagno temporis intervallo ipfius fan&z Synodi celebratio non effet. poffi- bilis, Concilium ipfam penitus noa: difIolvimus ut Ipfi non bene inrerpretati fuat, (ed ad no- firam Bunonienfem civitatem commuravimus , fGc quod iplum in fa effentia contiltere volui- mus, ac a Da(ifeenti civitate folum exolvimus. Qnare nosiadebite criminantur, quod fcanda- ja in Ecclefia Dei. introducendi caufa Concilium g diffepavimus , cum ipfum a Bafilca commutare, neccffratibus urgentibus, coacti fuerimus. Er «quamvis nunc nobis ipfas caufas per præfacum Orarorem intimatas inficíari non vereantur, or- bi tamen toti. noti(limum e(t, illas caufas cele-- brandi Concilii impeditivas extitiffe veras. Nam fere octo menfes effluxerant, poftquam ipfa ini- tiari. debuit fanc&ta Synodus, nec adhuc Bafilez convenerant tres Epifcopi , aut alii in. toto nu- mero decem Przlau, Regumque & Principum Procuratores five Nuntii pauci five nulli aderant cum quibus de Chriflianorum pacatione five con- TLIU IM, natibus & erroribusrevocare. Sed, proh dolor! A cordia poflent aliqua pertractari , ut ín Conci- SIGISMUNDUS IMP. 84 His primum eft decens inguirere. Do&orum & magifirorum fere nulli intererant , qui hareti- corum verfuriis refiltere pollent, ac argumenta eorum fophiftica fcirent refellere & confurare . Locus etiam ipíe Bafileenfis civitatis rninime tutus videbatur, tum propter armatam. finiti" mam hzrefim Bohemorum , tum propter fabor- tam guerram inter dileétos flios viros illuitres Burgundie & Auftriz Duces. His igitur & aliis juttis & legitimis de caufis, non fcandalizandi Clerum , five errores Audio conficiendi, de ipfo- rum Cardinalium plurimorum confilio & affen- fu, qui nunc Bafilee. conveniunt, & hanc com- mutationem damnant, illam fecimus , præfer- tim his etiam de cauGsmoti, quia fperabamus quod in Italia coefiftent carifhmo 3n. Chrifto ANNO CHRISTE 5433. filio nollro Sigifinundo , Romanorum tunc re- ge, nos facilius; ambo potuiffemus Bononiz convenire , adeffeatque ibidem Bononie tunc celerius Praelati & Principes in numero copiofo, five ipforum Procuratores & Nuntii, cum gui- bus melius & graviori maturitate fiuguia io Coa- ciliis agenda expedirentar, &majori.cum reve- rentia ab omnibus Chrifti fidelibus recipcreniar quam illa que ‘per’ paucos Bafilez couvenientes Beri forfitan contiziffent..Nefcimus crgo quo- modo ipfam audeot- commutationem reprobare , cujus ipfi. plurimi fuerunt: au&ores præcipui , damnans vanque eorum gefta ;- non noflra , quia tuuc. eramus graviffima: orporali in&rmi- tate gravati, cum. ipfi diflolutionem & transla- tionem: ipfara promovebant ;* fuàdebánt , & effi- cere fluduerant j nobis- přeciípue:ad memoriam ředůcentes, & ^ his rationibus /cómpellentes:, quod dum eramus in miporibüs constituri , una cum ipís& aliis frarribus: noftris: fancta ik oma- tæ Ecclefiz Cardinalibus, vota & juramento nos adítrinximus , quod in Joco Concilium tenere- mus, i quo majori parti Cardinalium magis expediens videretur , cum Bafilez non fperare- wr poffe Concilium celebrari temporibus a jure decretis , jara. fine temporis inflante, & impe- dimentis {ubfiftentibus antea enarratis , ficque ipfi murationem five transiationem neceffariam aliis noftris p effe dicentes, & nut alio in loco transferremus fedulo requirentes. Tandem fuit cau(a finalis ut ipfam translationera five commutationem fa- ceremus , quam tamen &jnflam fuiffe, & no- bis {oli cum venerabilibus fratribus roftris fan- Sx Romanæ Eccleliæ Cardinalibus facere limit fe ( prout. egimus ) etiam abfque aiterius confen- fu Concilii, nemo fanc mentis amb'gerc deber. Nam ei canon Conftantienfis Concilii qui in- cipit, Frequens, ab ipfo Concilio: editus, & 2 felicis. recordationis. Martino prædeceftore. na- , firo non improbatus; locum mutate, vel tem- pus incéptionis Concilii prorogare nobis fine Concilii confenfu prohiberé videatur, non ta- men debet fic abufive interpretati, ut, caufa imminente nobisetiam íoli adempta fueritcir- ca loci mutationem , temporis prorogationem , difpenfandi facultas , cum , etiamfi a. Martino editus extitiffet , illa non fuiffet five effe. debuif- fet prohibentis intentio, qux fuccefforibus fuis nullum potnit in hac parte prejudiciom gene- rare, pari poít ipfum, quinimmo eadem, pote- flate funAuris, & infertur ( prout eft. (ecun- dum omnia jura) in hac patte Concüium in. ferius fummo Pontifice, Papamque ipfis prio- rem nequeunt folvere vel ligare , (ed nos i: his Concilio fuperiores ipfum poflimus pro jí- bitu regulare. Nam hoc de jurc noiiffimum ett, Confiaa- cienfis Con- cilii feffio- ně 39. 

Strana 85
EUGENTUS P, 1V. -84 BASIL EENSE. SGSMUNDUS 86 v —— eft, quod: pofiumus quecumque flauta, decre- Ato, ibidem pofimodum Balilez cónvenientes «== co ANNO ta; declarata fivefancita per quofcumque pre- velut locufie acephali canonicum (ne noftris ANNO ud - deceffores noftros, vel per quecumque Concilia prafidentibus non fecere Concilium, cum au. eSI dummodo in ipiis Fidei fundamenia non exiftant five ex hoe üniverfalis Ecclefie bonum princi- paliter non turbetur, ut Vicarius Chrifti če irreprehenfibiliter pro noftro amovere & corri- pere libitu voluntatis : & contra (entire non effet longævum ab hzrefi. Velle ligare manus Vicarii Jefu Chrifti & in terris Dei Legati, G- ve iplus gefla judicare vei improbare, quod facrilegi? crimen habet? Sed quefumus, nobis dicant qui nobís detrahunt, qua hzrefis, quz univerfalis Ecclefia turbatio,, ex hac transla- tione loci (urgere poterat, íi nos fan&tam Sy- nodum Bononis commutavimus, ut ejus bo- zum non frutzaretur ulterius, quod jam men- fibus odo ünc.fru&u. aliquo ' extiterat proroga- tum, & ipfius. initiandi. poftmodum Baüilez ve- ftigia ; commoda ; nulla . videbantur ? | Profecto nullus. pez. jucis' sramites: ambulans , & non paítione. feductus, ;affereret quod Ecclefiz fe- "erimus; perturbationem ,.fed falutem : nec ce- Jebrationem:. Concilii frufiravimus , fed id accele- “rate concupieimius.:Taceant ergo hi qui fic nobis. iphutaeuiter derrahuńt; quoniam non ‘ad Chrifti ~Ecclefiz noxam commu- fed. pro -falute tutiflima, ilte: forent agenda finem sie spitur. a, Bafleenfi tune noltra Concilii. diffo- Bononiam: jultiffima trans "funt. penitus. ab ornui &oritate carerent. Apoftolice fedis. Nec vera funt quas facinur excufationes , quod Conflan- tienfis Senenfifque atque felicis. recordationis Martini ac nottra avétoritaie ipforuni Conci. linm. vires babuerit & babeat. Nam.nos prz- di&is verís cau&s fubfiflentibus, & no(tram & pis memories Martini, & ipforum Concilio. rum: au&orjates, ut jure fecimus, revocare potuimus , ut patule fupra infinuavimus: qua» re poft ipfam canonicam diffolutionem & au- &oritatum predictermm revocarignem, abíque ulia Ápoflolica , au&oritate convenicbant five B conveniunt . Ünde verum non eft. dicere eorum canonicum poft noflram diffolutionem & fine noftris pracfidentibus fuiffe vel .e(fe Concilium , quoniam nulla rata eft vel unquam erit Syno- dus Generalis, quz fummi Pontificis non füe- iit audtoritare fuffulta , Nec etiam earum Spi. ritus fan&tus eft caput, cum milericors Jelus Chizifles fuper omnia fummum Pontificera * Ec- clefie poll tranfitum verbi ad Patrem. caput & Principem ab ipfo Chrifto & Ecclefña conflitu- tum: Ecclefiz inflituerit, nos videlicet qui lo- cum. retinemus ipfius Vicarii Jefu Chri(ti , quara- vis.immeriti, Sacrilegum igirar a nobis poítu- lant & hereticum , ut. declarare. velimus retroa- &is.temporibus Eafilem continuo fuilfe Con- Gczilium, cum poft neftram diffolutionsm fine - noflris. przcfidentibus regulare non facerent Cone Ceilam: s quia. eorum. dicta , gefta & fa&a ome "nia contra-divina.jura. nariter %, humana pore peram fant: confé&a , .& quæ- per nos nullate- ts debita comprobari. Er. in hoc eft quod Hs onem circumvenire: cupiunt ,. Ř ignilima s Nem, Denorat Cate ipla :in civitate no- dinalem fan- ntra. nofttará voluntatem &i Bull, , è : - quit obile gatum aufi funt illam tyraeni- P5 iu s: Cardinalis nuper- cum eis convenientiSin eodem : feudo: fpreto; vero: Legato de latere per Concilio «nosy 6 fedey Apofolicam conftiruro » unde tog egitimis de caufis če "ut-ante reinlimus. rum ; 7qued jufte, honelte MM iccefitate faftam extitic, potuit „generareż. profedo nnllur$; cum omnia qux ;ad- falutem .Chri(lia0z religionis debuiffenr in "Bafileeufi Concilio expediri, & quz protunc , eum ipfamfauctam Syoodum commutavimus, ' ibidem .Baflez; beri non poterant, melius , -celerius &. commodius in.ipfa Bononienfi Sy- noda perfici. valuiffenzi. Quam etiam Ecclefie ‘turbatianem íecimus , cum ( ut paulo ante Jarravimus) illo ja tempore quo Concilium commutavimus fere nulli relati. convenerant ? non poterant igitur perturbari qui non ade- rant; quia quod Concilium Bafileæ ficret non curabaut, Nam fiaffe&alfent , ibidem in tem; "guerrarum flrages, got yapine, tot homicidia, tot-incendia. fuborta funt..Sed raudzm cle- mentifimus Deus fua mifericordia favit partí jutiorem caufam habenti, quianofro vero do- minio , &-(ub ao(lro Legato ipfa civitas eft fubje&a. Ipfi infuper de fingulis Romane cu- rim officiis inter feiplos difpcaere non funt ve- riti , preelidentes ad prafidendum 1n eornm Ge- nerali Concilio depurando , noftris penitus prze» fidentibus (pretis, cum quibus potuiffenz ac deo buiffent canonicam Synodum facere © firma- Ere. Caufarum etiam auditores a fcipfis con(ti- iuerunt, quod nufquam vifum eít, pontifice fummo Romanam curiam tenente dum ad ip- fam extirpationem | hzrefam , reformationem morum, pacemque Chrifticolaram univerfam intenti effe.-debereat , fingulorum caufas particu- lares fludent potius ventilare , Exercirium etiam I Mal : È Denotat Care pore conveniffent, Nec quoad illos qui con- à) venerant , quia ita pauci numero erant, quod fine noltra au&oritate Ecclefiam univerfalem reprælentare non poterant," quamvis ipfi eam repræluntare fe dixerint. Concilio igitnr ad Spfam Bononienfem civitatem legitime vansla- Concil, General. Tom. XXIX. viccecancellariatus officii unt ex. ipfis contra DO: Jinalem Ro- ftram voluntatem tribuere prefumpferunt ac et- shomagen- iam generalia five publica confifloria celebrare im qui fole omniaque attentare non formidant , quz tantum rus tempo: funt nobis & (edi Apoftolicz {pecialiter referva- ce Concilii. ta , perindę ac [i univerfe carnis viam cfsemus ia- 2 greffi, 

Strana 86
EUGENTUS P, 1V. -84 BASIL EENSE. SGSMUNDUS 86 v —— eft, quod: pofiumus quecumque flauta, decre- Ato, ibidem pofimodum Balilez cónvenientes «== cx ANNO ta; declarata fivefancita per quofcumque pre- velut locufie acephali canonicum (ne noftris ANNO ud - deceffores noftros, vel per quecumque Concilia prafidentibus non fecere Concilium, cum au. eSI dummodo in ipiis Fidei fundamenia non exiftant five ex hoe üniverfalis Ecclefie bonum princi- paliter non turbetur, ut Vicarius Chrifti če irreprehenfibiliter pro noftro amovere & corri- pere libitu voluntatis : & contra (entire non effet longævum ab hzrefi. Velle ligare manus Vicarii Jefu Chrifti & in terris Dei Legati, G- ve iplus gefla judicare vei improbare, quod facrilegi? crimen habet? Sed quefumus, nobis dicant qui nobís detrahunt, qua hzrefis, quz univerfalis Ecclefia turbatio,, ex hac transla- tione loci (urgere poterat, íi nos fan&tam Sy- nodum Bononis commutavimus, ut ejus bo- zum non frutzaretur ulterius, quod jam men- fibus odo ünc.fru&u. aliquo ' extiterat proroga- tum, & ipfius. initiandi. poftmodum Baüilez ve- ftigia ; commoda ; nulla . videbantur ? | Profecto nullus. pez. jucis' sramites: ambulans , & non paítione. feductus, ;affereret quod Ecclefiz fe- "erimus; perturbationem ,.fed falutem : nec ce- Jebrationem:. Concilii frufiravimus , fed id accele- “rate concupieimius.:Taceant ergo hi qui fic nobis. iphutaeuiter derrahuńt; quoniam non ‘ad Chrifti ~Ecclefiz noxam commu- fed. pro -falute tutiflima, ilte: forent agenda finem sie spitur. a, Bafleenfi tune noltra Concilii. diffo- Bononiam: jultiffima trans "funt. penitus. ab ornui &oritate carerent. Apoftolice fedis. Nec vera funt quas facinur excufationes , quod Conflan- tienfis Senenfifque atque felicis. recordationis Martini ac nottra avétoritaie ipforuni Conci. linm. vires babuerit & babeat. Nam.nos prz- di&is verís cau&s fubfiflentibus, & no(tram & pis memories Martini, & ipforum Concilio. rum: au&orjates, ut jure fecimus, revocare potuimus , ut patule fupra infinuavimus: qua» re poft ipfam canonicam diffolutionem & au- &oritatum predictermm revocarignem, abíque ulia Ápoflolica , au&oritate convenicbant five B conveniunt . Ünde verum non eft. dicere eorum canonicum poft noflram diffolutionem & fine noftris pracfidentibus fuiffe vel .e(fe Concilium , quoniam nulla rata eft vel unquam erit Syno- dus Generalis, quz fummi Pontificis non füe- iit audtoritare fuffulta , Nec etiam earum Spi. ritus fan&tus eft caput, cum milericors Jelus Chizifles fuper omnia fummum Pontificera * Ec- clefie poll tranfitum verbi ad Patrem. caput & Principem ab ipfo Chrifto & Ecclefña conflitu- tum: Ecclefiz inflituerit, nos videlicet qui lo- cum. retinemus ipfius Vicarii Jefu Chri(ti , quara- vis.immeriti, Sacrilegum igirar a nobis poítu- lant & hereticum , ut. declarare. velimus retroa- &is.temporibus Eafilem continuo fuilfe Con- Gczilium, cum poft neftram diffolutionsm fine - noflris. przcfidentibus regulare non facerent Cone Ceilam: s quia. eorum. dicta , gefta & fa&a ome "nia contra-divina.jura. nariter %, humana pore peram fant: confé&a , .& quæ- per nos nullate- ts debita comprobari. Er. in hoc eft quod Hs onem circumvenire: cupiunt ,. Ř igniflima s Nem, Denorat Cate ipla :in civitate no- dinalem fan- ntra. nofttará voluntatem &i Bull, , è : - quit obile gatum aufi funt illam tyraeni- P5 iu s: Cardinalis nuper- cum eis convenientiSin eodem : feudo: fpreto; vero: Legato de latere per Concilio «nosy 6 fedey Apofolicam conftiruro » unde tog egitimis de caufis če "ut-ante reinlimus. rum ; 7qued jufte, honelte MM iccefitate faftam extitic, potuit „generareż. profedo nnllur$; cum omnia qux ;ad- falutem .Chri(lia0z religionis debuiffenr in "Bafileeufi Concilio expediri, & quz protunc , eum ipfamfauctam Syoodum commutavimus, ' ibidem .Baflez; beri non poterant, melius , -celerius &. commodius in.ipfa Bononienfi Sy- noda perfici. valuiffenzi. Quam etiam Ecclefie ‘turbatianem íecimus , cum ( ut paulo ante Jarravimus) illo ja tempore quo Concilium commutavimus fere nulli relati. convenerant ? non poterant igitur perturbari qui non ade- rant; quia quod Concilium Bafileæ ficret non curabaut, Nam fiaffe&alfent , ibidem in tem; "guerrarum flrages, got yapine, tot homicidia, tot-incendia. fuborta funt..Sed raudzm cle- mentifimus Deus fua mifericordia favit partí jutiorem caufam habenti, quianofro vero do- minio , &-(ub ao(lro Legato ipfa civitas eft fubje&a. Ipfi infuper de fingulis Romane cu- rim officiis inter feiplos difpcaere non funt ve- riti , preelidentes ad prafidendum 1n eornm Ge- nerali Concilio depurando , noftris penitus prze» fidentibus (pretis, cum quibus potuiffenz ac deo buiffent canonicam Synodum facere © firma- Ere. Caufarum etiam auditores a fcipfis con(ti- iuerunt, quod nufquam vifum eít, pontifice fummo Romanam curiam tenente dum ad ip- fam extirpationem | hzrefam , reformationem morum, pacemque Chrifticolaram univerfam intenti effe.-debereat , fingulorum caufas particu- lares fludent potius ventilare , Exercirium etiam I Mal : È Denotat Care pore conveniffent, Nec quoad illos qui con- à) venerant , quia ita pauci numero erant, quod fine noltra au&oritate Ecclefiam univerfalem reprælentare non poterant," quamvis ipfi eam repræluntare fe dixerint. Concilio igitnr ad Spfam Bononienfem civitatem legitime vansla- Concil, General. Tom. XXIX. viccecancellariatus officii unt ex. ipfis contra DO: dinalem Ro- ftram voluntatem tribuere prefumpferunt ac et- shomagen- iam generalia five publica confifloria celebrare im qui fole omniaque attentare non formidant , quz tantum rus tempo: funt nobis & (edi Apoftolicz {pecialiter referva- ce Concilii. ta , perindę ac [i univerfe carnis viam cfsemus ia- 2 greffi, 

Strana 87
EUGENIUS CONCI -87 . ty. SIGISMUNDUS IMP. LIUM 88 —— grefli , vel fi omnis pontificalis (umma digni- A mus, quod Conciliura duataxat potens cft,———-—— ANNO CHRIST! 1433 Lacus ob- feurus gatis potellás efler nobis adhnc viventibus & in Petri fede legitime conftirutis apud. ipfos devoluta: quod affeverare eff hæreticum & profanum , cum poicftas apud. nos &ipíos, & fic duos, in folidum e(fe non poffit: quia imaginari non poflnmus qua audoritate., quo: jure, nobis in fede Apoflolica -confiftentibus beneficia. conferant, nif! quod ufurpant contra juftitiam jura. noftra: &,. quod deteftabilius ef, illa quz in nofiris . prædecefforibus. male- fada damnant, monafteriorum religiofofum fecularibus cleticis admiaiflvationes coticeffas ipfi ad inítantiam cujufdam principis faculżris fecerant. Nam offcium Generalis Hurüiliato:: rum , & illius Ordinis principale monalleriän;B cuidam fzculari clerico in commendam Hive: édrainiftrarionem concefferunt :: quam rem; ;: exemplo veluti perniciofam , nos antea facere tecufavimus. Xp vero tt. Epifcopos habeant; continuo. cognita contraria voluntate facere tentaverunt , & fub iali eornm :colorato titulo ckricus auiedi&tus in dicta adminiftratione^in- truífus e(t, íta at dici, poffit quod fere cerium monafleria regularia, quz fub «oficio; Geiieva: lis di&i Ordinis regulari debuiffent ; füb unius ^ clerici fæcularis font adminiftratione ;4uppofis ta: qua quantum--juri ; quantum honefati ‘5 quantum -bonis ‘moribüs. ‘convéniaot ;" quifque prudens: animadvertere :poteft «+ Poftrenio=tan-" dem ulira aliad; quód nos: & plurimos fratres C noftros / fanda: Romanz. Ecclefie: Cardinales citare: cónadi funt," etiám poftquam:dectrevimus - fterum ibidem -Bafilez: debere: Coriciliüra. aci tari ,'nos etiam. ab'adminiftrationc fummi Pon- tiÉicatüs fnfpendere frett funr, ut^ ad ipfospot- fent faltem: de fa&o ipfam.noflrara fummi Pontificis poteftatem. advocare j & 'ejus admini. ftrationem exerccre , conferendo beneficia vel officia, & alia faciendo qux nobis cantum funt a jure conceífa five przmifa. Eft funr ergo cauíz, quare continuo Baez fuifie Concilium per nos declarari cupiunt. {Ri funt qui ; quo- niam eorum vota pari non volumus, de.no- bis tot mendacia confiogunt. Iz funt hare. fes quas extirpare cupinat . Tha funt reforma-D tiones: debit quas. in Ecclefia Dei introdueunt, & pax & tranquillitas quas univers. Chrifti fidelibus difyonuut, quia inter (cipfos :patclta- iem noftram dividunt, & fihi -ipfis :adícribere cupiunr, ut quz bencficia vel-officia, fivc lio- nores, quos a nobis confequi non :valłnerunr, fcindendo Dei Ecclefiam confequantur ,/ ‘Abfit igiiur a nobis, abfit, uc talem declarationem faciamus, & quod talia gefta comprobemus . Prius et enim ut non folum poutificatum vcl pariem ejus, fed animam tollant ;/ quam Fidem catholicam nobis anferaut. De hoc autem ve- ro ad oflendendam noftram finceram & purif- fimam intentionem , quam habemus ue. Con: cilium fiat, & quod omnia ad finem debiruin E yerducantur, contenti fumus & volumus pare & fimpliciter contisuo 'tuiffe Concilium, . ita tamen, quod oinnia gefla & atrentata contra nos, five fedis Apoflolice libertatem vel pri- vilegia, fan&eque Romanz Ecclefix Cardina- les ac nobis adhærentes , prout de faito fece- runt, fic de fato anie omaia revocent ,. no- ftrofque Legatos juxta juris regulas pradideotes admittant. Objiciunt etiam nobis, & admirari videntur, quod Hafilea: juffimus facram Syno- dum celebrari, ac. mandavimus cum Concilii conblio agenda per pradidentes perfici, Dici. . mutefcant ágitur 55 ipfos autem prafidentes fequi neccffe efi; & ' ideo f; Concilium di&aret five confuleret ali- quid Eccle expedire , præfidentibus vero non placeret, hoc ipium minime fieri poffet, fie quod de judice Concilium canfiliarins forma- rerur . Sed hi fic dicentes, f1 nuila jura vidif. fent, fatis effet... Nam G * ipfi omnia mundi juta percontentür; .omnía volunt quod quz Concilio (latunntar, declarantur ;; feu fanciun- zur, a Papa vel ejus Legato .conflituantur at- que promulgentur ,. facro -Concilio confulente , five etiam approbante. Nam {i Papa vel Lega- tus ejufdem nollent diíponere aliqua, conira Concilium affetarer, Papæ fenlentia , vel ejus Legati perfonam fummi Pontificis repræfentan- tis, non Concilii volantas fequenda foret, cum, fuper. omuia Concilia habet poteflatcm Papa, nifi forte quz flamenda forenr coiho- liéam Fidem refpicerent , vel, {i non ferent, flatum univerfalis Eccieliæ principaliter perturo bareat,, quia tunc Concilii fententia cflet. po-. “flus attendenda .. Verba igitar noflrarein. litte- favum fecundum; jüris formam, interpresanda funt, ut que ad folun: Concilium fpectarent, quæ funt numero“plurima, cum Concilio ex- pediantur:& fantj-alii' vero- juris rramitem jpmitentur, Et-hoe eft ia: quo-potiffime falla. tur. qui Baflezconveniunt. Nam credunt in fingulis agendis:effe; Judices. fupra. Pontificem , quod earum a&iónes; demon(trant.. Nam in fiagulis fe nobis fupéricres. reputapt , quod ta- men -affeverare «it hsiretieum. & profanum .: Ob- noleant. quod <eriam ‘fic cum Concilio fieri mandavit felicis recordatio: nis Martinus nofter: proximus przdeceffor ; méc velint noftram puram iarenijonem in fiagulis lacerare , quam etiam cum aliis jaceffere co nantur, aífeverantes noftram ad fummi Apos flolatus apicem non fniffe canonicam ele&io- nem. Sed, o miferícors Deus, cur oculos iu piæ juflitiæ contra prefatos non conver- tis? Nam plurimi ex his qui talia. proferunt; funt qui nos in Peri cathedram dirigentes inthronizaverunr, ilti nos confecraverunt , ifti nos coronaverunt, & aliqui ex eis, ur avero Chrifii Vicario pontibcatus infignia fuíceperant , alii vero ex eis fere omnes gratias five. bene- ficia plurima funt adepti, & nos annis pluri- mis pro fummo vero Pontifice venerati funt. ANNO CHRISTI 1935- * ip lgituc imaginar? non poffumus qua fronte, qua - audacia, quo colore, po(fint noftram catholi- cam elcétionem in dubium revocare, prafertinm cum ipforam allegenr maximam turpitudinem = Quare, principes Chriftiani religiotiffimi -vole que alii Cliifticol ^orthodoxi ,. pcr vifcera mi- fcricordiz. Jefa Cbrifti -præfatos Balleæ- cou- venientes adhortemini, ut defiftenres ab ince- ptis, veliat noftros prefidenmzs admittere ; ut canonicam Synodum faclentés, point bona illa, propter qui& facrumi; Concilium eft. infi. tutum , debiiz: executioni :demandate. Quod Í» fecus ( quod abüt ) fecerint ; & Dei Ec- clefiam icindere ( 'ut' hadłenńs "funt conati ) concupiverint , nec præfideutibusintendere re- formationi Ecclefie ftuduerint , tunc vos Glrri- fticolas principes iterum per ejufdem mifericar- diam obfecramus qui pro nobis-morrem fubiit iemporalem , ur velitis corim improbis cona- tibus pro poffe reliftere , prafertim ne fchifma nefanditlimum in Dei Ecclefia oriatur. Neto hoc ad principes pertinét’ fæculi Chrifliaires Ut corum iemposibus pacatam velut cile ma. trem 

Strana 88
EUGENIUS CONCI -87 . ty. SIGISMUNDUS IMP. LIUM 88 —— —— pieffi, vel fi omnis pontificalis (umma digni- A mus, quod Conciliura duataxat potens cft,———-—— ANNO CHRIST! 1433 Lacus ob- feurus gatis potellás efler nobis adhnc viventibus & in Petri fede legitime conftirutis apud. ipfos devoluta: quod affeverare eff hæreticum & profanum , cum poicftas apud. nos &ipíos, & fic duos, in folidum e(fe non poffit: quia imaginari non poflnmus qua audoritate., quo: jure, nobis in fede Apoflolica -confiftentibus beneficia. conferant, nif! quod ufurpant contra juftitiam jura. noftra: &,. quod deteftabilius ef, illa quz in nofiris . prædecefforibus. male- fada damnant, monafteriorum religiofofum fecularibus cleticis admiaiflvationes coticeffas ipfi ad inítantiam cujufdam principis faculżris fecerant. Nam offcium Generalis Hurüiliato:: rum , & illius Ordinis principale monalleriän;B cuidam fzculari clerico in commendam Hive: édrainiftrarionem concefferunt :: quam rem; ;: exemplo veluti perniciofam , nos antea facere tecufavimus. Xp vero tt. Epifcopos habeant; continuo. cognita contraria voluntate facere tentaverunt , & fub iali eornm :colorato titulo ckricus auiedi&tus in dicta adminiftratione^in- truífus e(t, íta at dici, poffit quod fere cerium monafleria regularia, quz fub «oficio; Geiieva: lis di&i Ordinis regulari debuiffent ; füb unius ^ clerici fæcularis font adminiftratione ;4uppofis ta: qua quantum--juri ; quantum honeltatí quantum -bonis ‘moribüs. ‘convéniaot ;" quifque prudens: animadvertere :poteft «+ Poftrenio=tan-" dem ulira aliad; quód nos: & plurimos fratres C noftros / fanda: Romanz. Ecclefie: Cardinales citare: cónadi funt," etiám poftquam:dectrevimus - fterum ibidem -Bafilez: debere: Coriciliüra. aci tari ,'nos etiam. ab'adminiftrationc fummi Pon- tiÉicatüs fnfpendere frett funr, ut^ ad ipfospot- fent faltem: de fa&o ipfam.noflrara fummi Pontificis poteftatem. advocare j & 'ejus admini. ftrationem exerccre , conferendo beneficia vel officia, & alia faciendo qux nobis cantum funt a jure conceífa five przmifa. Eft funr ergo cauíz, quare continuo Baez fuifie Concilium per nos declarari cupiunt. {Ri funt qui ; quo- niam eorum vota pari non volumus, de.no- bis tot mendacia confiogunt. Iz funt hare. fes quas extirpare cupinat . Tha funt reforma-D tiones: debit quas. in Ecclefia Dei introdueunt, & pax & tranquillitas quas univers. Chrifti fidelibus difyonuut, quia inter (cipfos :patclta- iem noftram dividunt, & fihi -ipfis :adícribere cupiunr, ut quz bencficia vel-officia, fivc lio- nores, quos a nobis confequi non :valłnerunr, fcindendo Dei Ecclefiam confequantur ,/ ‘Abfit igiiur a nobis, abfit, uc talem declarationem faciamus, & quod talia gefta comprobemus . Prius et enim ut non folum poutificatum vcl pariem ejus, fed animam tollant ;/ quam Fidem catholicam nobis anferaut. De hoc autem ve- ro ad oflendendam noftram finceram & purif- fimam intentionem , quam habemus ue. Con: cilium fiat, & quod omnia ad finem debiruin E yerducantur, contenti fumus & volumus pare & fimpliciter contisuo 'tuiffe Concilium, . ita tamen, quod oinnia gefla & atrentata contra nos, five fedis Apoflolice libertatem vel pri- vilegia, fan&eque Romanz Ecclefix Cardina- les ac nobis adhærentes , prout de faito fece- runt, fic de fato anie omaia revocent ,. no- ftrofque Legatos juxta juris regulas pradideotes admittant. Objiciunt etiam nobis, & admirari videntur, quod Hafilea: juffimus facram Syno- dum celebrari, ac. mandavimus cum Concilii conblio agenda per pradidentes perfici, Dici. . mutefcant ágitur 55 ipfos autem prafidentes fequi neccffe efi; & ' ideo f; Concilium di&aret five confuleret ali- quid Eccle expedire , præfidentibus vero non placeret, hoc ipium minime fieri poffet, fie quod de judice Concilium canfiliarins forma- retur, Sed hi fic dicentes, f1 nuila jura vidif. fent, fatis effet... Nam G * ipfi omnia mundi juta percontentür; .omnía volunt quod quz Concilio (latunntar, declarantur ;; feu fanciun- zur, a Papa vel ejus Legato .conflituantur at- que promulgentur ,. facro -Concilio confulente , five etiam approbante. Nam f Papa vel Lega- tus ejufdem nollent diíponere aliqua, conira Concilium affetarer, Papæ fenlentia , vel ejus Legati per[onam fummi Pontificis repræfentan- tis, non Concilii volantas fequenda foret, cum, fuper. omuia Concilia habet poteflatcm Papa, nifi forte quz flamenda forenr coiho- liéam Fidem refpicerent , vel, {i non ferent, flatum univerfalis Eccieliæ principaliter perturo bareat,, quia tunc Concilii fententia cflet. po-. “flus attendenda .. Verba igitar noflrarein. litte- favum fecundum; jüris formam, interpresanda funt, ut que ad folun: Concilium fpectarent, quæ funt numero“plurima, cum Concilio ex- pediantur:& fantj-alii' vero- juris rramitem jpmitentur, Et-hoe eft ia: quo-potiffime falla. tur. qui Baflezconveniunt. Nam credunt in fingulis agendis:effe; Judices. fupra. Pontificem , quod earum a&iónes; demon(trant.. Nam in fiagulis fe nobis fupéricres. reputapt , quod ta- men -affeverare «it hsiretieum. & profanum .: Ob- noleant. quod <eriam ‘fic cum Concilio fieri mandavit felicis recordatio: nis Martinus nofter: proximus przdeceffor ; méc velint noftram puram iarenijonem in fiagalis lacerare , quam etiam cum aliis jaceffere co nantur, aífeverantes noftram ad fummi Apos flolatus apicem non fniffe canonicam ele&io- nem. Sed, o miferícors Deus, cur oculos iu piæ juflitiæ contra prefatos non conver- tis? Nam plurimi ex his qui talia. proferunt; funt qui nos in Peri cathedram dirigentes inthronizaverunr, ilti nos confecraverunt , ifti nos coronaverunt, & aliqui ex eis, ur avero Chrifii Vicario pontibcatus infignia fuíceperant , alii vero ex eis fere omnes gratias five. bene- ficia plurima funt adepti, & nos annis pluri- mis pro fummo vero Pontifice venerati funt. ANNO CHRISTI 1935- * ip lgituc imaginar? non poffumus qua fronte, qua - audacia, quo colore, po(fint noftram catholi- cam elcétionem in dubium revocare, prafertinm cum ipforam allegenr maximam turpitudinem = Quare, principes Chriftiani religiotiffimi -vole que alii Cliifticol ^orthodoxi ,. pcr vifcera mi- fcricordiz. Jefa Cbrifti -præfatos Balleæ- cou- venientes adhortemini, ut defiftenres ab ince- ptis, veliat noftros prefidenmzs admittere ; ut canonicam Synodum faclentés, point bona illa, propter qui& facrumi; Concilium eft. infi. tutum , debiiz: executioni :demandate. Quod Í» fecus ( quod abüt ) fecerint ; & Dei Ec- clefiam icindere ( 'ut' hadłenńs "funt conati ) concupiverint , nec præfideutibusintendere re- formationi Ecclefie ftuduerint , tunc vos Glrri- fticolas principes iterum per ejufdem mifericar- diam obfecramus qui pro nobis-morrem fubiit iemporalem , ur velitis corim improbis cona- tibus pro poffe reliftere , prafertim ne fchifma nefanditlimum in Dei Ecclefia oriatur. Neto hoc ad principes pertinét’ fæculi Chrifliaires Ut corum iemposibus pacatam velut cile ma. trem 

Strana 89
EUGENIUS SIGISMUNDUS BASILEENSE 89 P. I. IМP. trem Eecleſiam , unde ſunt ſpiritualiter nati. A re contumaciter contempſerit, niſt reſipuerit, Quod pſalmographi verbum oſtendit, cum in- condigna pœnitentiæ ſubjiciatur, & debite pu- niatur , etiam ad alia juris ſubſidia ( ſi opus quit : Et nunc reges intelligite, erudimini qui fuerit ) recurrendo. Item jurabunt dare ſa- jadicatis terram. Servite Domino in timore, & num & ſalubre conſilium ſecundum Deum & exultate ei cum tremore , &c. Sed quomodo ſer- conſcientas ſuas, & non revelare vota ſingu- viunt principes in timore , niſi ea, quæ contra lorum , in quantum ex hujuſmodi revelatione ſanctam matrem Eccleſiam & juſſa Domini veriſimiliter poſſet oriri aliquod odium vel ſcan- ſunt , religioſa ſeveritate prohibendo atque ple- ctendo? Agite igitur , viriliter agite adverſus dalum , &c. Et non recedere a loco hujus ſacri Concilii, ſine licentia obtenta a deputa Chriſli vineam & agrum Dominicum devaſtare tis ejuſdem. cupientes , nec permittere velitis quod ſine au- ctoritate Pontificis conciliabula , nou Concilia. SESSIO XVII. fiant : quomodo in ſuturum poſlet eſſe exem- plum pernicioſiſſimum , ut decem ſive plures ad libitum ſine ſedis Apoſtolicæ auctoritate aliquo in loco Prælati convenirent , ſcandali- B zarentque populum Chriſtianum orthodoxum, an contra Chriſti vicarium pro libitu reſilirent, ACROSANCTA Generalis Synodus Baſile- enſis , in Spiritu ſancto legitime congrega- ut reſiſtentes malis actionibus , æternam glo- riam mereamini. Datum Romæ apud ſanctum ta , univerſalem Eccleſiam repræſentans, dile- ctos Eccleſiæ filios Nicolaum tituli ſanctæ Crucis Iaurentium in Damaſo, anno Incarnationis in Jeruſalem presbyterum , Julianum ſancti An- Dominicæ 1433. Idibus Septembris , pontifica- geli diaconum , ſanctæ Romanæ Eccieſiæ Car- tus poſtri anno tertio. Nulli ergo omnino dinales , & venerabiles , Joannem Arch iepiſco- hominum liceat hanc paginam noſtræ consti- pum Tarentinum , & Petrum Epiſcopum Pa- tucionis, declarationis , proſecutionis, inten- duanum, ac dilectum Eccleſiæ filium Ludo- tionis, caſſationis, revocationis, irritationis, vicum Abbatem ſanctæ Juſtinæ Paduanæ, tan- annuilationis , voluntatis , reductionis, & man- tum admittit in præſidentes in hoe ſacro Con- dati infringere, vel ei auſu temerario contrai- cilio , nomine , vice & loco ſanctiſſimi domini re. Si quis autem hoc attentare præſumpſerit, Eugenii Papæ quarti , cum infraſcriptis condi- indignationem omnipotentis Dei & beatorum tionibus & clauſulis , pleniſſimum robur & Petri & Pauli Apoſtolorum ejus te noverit in-C effectum per omnia habituris , videlicet , fine eurſurum Datum Romæ apud ſanctum Petrum, omni juriſdictione coactiva, ſalvo etiam modo anno Incaruationis Dominicæ 1433. XVIII. procedendi in hoc ſacro Concilio hactenus ob- Kalendas Januarli, pontificatus noſtri anno ter- ſervato, præſertim qui continetur in ordinatio- tioEso Jordanus Eniſcopus Sabinenſis manu nibus hujus ſacri Concilii , quæ incipiunt : Pri- pr2pria ebletiplrnEgo Antonius ticuli ſancti eria ſubſcripſi. Ego Luci- mo ſint quatuor deputationes , ſicut ſunt , in- Maregln manuP Somite manu proptia ſub- ter quas omnes de Concilio diſtribuantur a- f de Comitl dus atuanalis burHurlien Erſptl Jaaa de NuruiaPongitis qualiter, quantum fieri poterit, &c. Ordinat tous iarluř eriam quod præter ſeriam ſextam, in qua or- Iumi Itiliene publica in Eceleda majo- iriplot El genrl Porei- Ei Batileroſr ſolemniter cclebrata, Nonis Fe- dinaria eſt congregario Generalis, non poſ- u ſecretati- Hbenaril anno a Nativitate Domini milleſimo ſit fieri alia, niſi fuerit concliſum prius per 115, Poggets: quadringente kme trigelime quarto ttes deputationes ad minus. Et tunc intimetur nomen a tet ipſis præſidentibus, vel alteri ex eis , quod 8 Bullz ſori Dic ſabbati &XIV. Aprilis 1434. in congre Mum Tušt gatſouë Generali Domini Legati ſanctiſimi do- ponat ſchedulas. Et ſi non fecerint , unus ex mini noſtei mcorporati ſunt ſacro Concilio no- Dipromotoribus Concilii, vel unus ex deputatio- nibus quicumque ſit , ponat ſchedulas. Et om- minibus brivaris, ut ſequitur , videlicet reve- rend iſſimi reverenà que patres domini Cardina- nes de Concilio venſant ad congregationem. Alias ſi non ſuerit concluſum per tres depu- lis fanctæ Crucis , Archiepiſcopus Tarentinus , tationes , nullus ad ipſam congregationem ac- Epiſcopus Paduanus, & Abbas ſanctæ Juſli- næ, &c. cedat. Et quidquid ibi factum fuerit , nullius ſit roboris. Et idem de ſeſſione. Item , quod Oratores ſanctiſſimi domini Eugenii Papæ lectis in congregatione Generali his quæ con- quarii in corum itcorporatione jurabunt nomi- nibus propriis fideliter laborare pro �atu & cluſa ſunt per deputationes , primus inter præ- ſidentes ibidem præſentes , etiam aliis vel alio honore hujus facri Concilii & ejus decreta de- ex eis abſentibus , concludat juxta ordinationes fendere , & menutenere , & ſpecialiter decre- tum ſacri Concilii Con�antienſis , cujus tenon ſacri Concilii. Quod ſi nolit ipſe aut alius de præſidenribus ibidem præſidentibus facere , tunc ſequitur , & eſt talis : Primo , quod Generalis Synodus in Spiritu ſancto legitime congregata, proximior Prælatus ſubſequens in ordine conſi- dendi concludat . Et ipſo nolente , alius ſucceſſi- Generale Concilium faciens , Eccleſiam catho- licam militantem repræſentans , poteſlatem a E ve faciat. Et ſi forte nullus de præſidentibus ve- Chriſto immediate habet, cul quilibet cujus- niat ad congregationem, vel ad ſeſſionem Genera- Iis Concilii , runc primus Prælatus ( ut præmit- cumque ſtatus vel dignitatis , etiamſi papalis exiſtat , obedire tenetur in his quæ pertinent titur ) pro illo die faciat officium præſidentis. Item , quod omnia acta hujus ſacri Concilii ad Fidem & extirpationem ſchiſmatis, & ad generalem reformationem Eccleſiæ in capite ( ſicut hactenus eſt obſervatum ) fiant & ex- pediantur ſub nomine & Bulla ipſius Con- & in membris. Item declarat , quod quicum- cilii. que cujuſcumque �atus vel dignilatis , etiamſi Datum in ſeſſione publica ejuſdem ſance papalis exiſtat, qui mandatis, ſiatutis, ſive Synodi in Eccleſia majori Baſilcenſi ſolemni- ordinationibus , aut præceptis hujus ſanctæ Sy- oodi , & cujuſcumque alterius Concilii Gene- ter celebrara , ſexto Kalendas Maii, anno a Nativirate Domini milleſimo quadi ingenteſimo ralis legitime congregati , ſuper præmiſſis , ſeu ad ea pertinentibus ſactis vel faciendis , obedi- trigeſimoquarto. Super admiſſione præſsdentium in Concilio nomine domini Eugenii Papæ quarti. Constantien ſis Concilii ſeſſione 4. ulla. proximus alias proki- mior- 90 ANNO CHRIST. 1434. ſalm. ANNO CHRISTI 1414. In

Strana 90
EUGENIUS SIGISMUNDUS BASILEENSE 89 P. I. IМP. trem Eecleſiam , unde ſunt ſpiritualiter nati. A re contumaciter contempſerit, niſt reſipuerit, Quod pſalmographi verbum oſtendit, cum in- condigna pœnitentiæ ſubjiciatur, & debite pu- niatur , etiam ad alia juris ſubſidia ( ſi opus quit : Et nunc reges intelligite, erudimini qui fuerit ) recurrendo. Item jurabunt dare ſa- jadicatis terram. Servite Domino in timore, & num & ſalubre conſilium ſecundum Deum & exultate ei cum tremore , &c. Sed quomodo ſer- conſcientas ſuas, & non revelare vota ſingu- viunt principes in timore , niſi ea, quæ contra lorum , in quantum ex hujuſmodi revelatione ſanctam matrem Eccleſiam & juſſa Domini veriſimiliter poſſet oriri aliquod odium vel ſcan- ſunt , religioſa ſeveritate prohibendo atque ple- ctendo? Agite igitur , viriliter agite adverſus dalum , &c. Et non recedere a loco hujus ſacri Concilii, ſine licentia obtenta a deputa Chriſli vineam & agrum Dominicum devaſtare tis ejuſdem. cupientes , nec permittere velitis quod ſine au- ctoritate Pontificis conciliabula , nou Concilia. SESSIO XVII. fiant : quomodo in ſuturum poſlet eſſe exem- plum pernicioſiſſimum , ut decem ſive plures ad libitum ſine ſedis Apoſtolicæ auctoritate aliquo in loco Prælati convenirent , ſcandali- B zarentque populum Chriſtianum orthodoxum, an contra Chriſti vicarium pro libitu reſilirent, ACROSANCTA Generalis Synodus Baſile- enſis , in Spiritu ſancto legitime congrega- ut reſiſtentes malis actionibus , æternam glo- ta , univerſalem Eccleſiam repræſentans, dile- riam mereamini. Datum Romæ apud ſanctum ctos Eccleſiæ filios Nicolaum tituli ſanctæ Crucis Iaurentium in Damaſo, anno Incarnationis in Jeruſalem presbyterum , Julianum ſancti An- Dominicæ 1433. Idibus Septembris , pontifica- geli diaconum , ſanctæ Romanæ Eccieſiæ Car- tus poſtri anno tertio. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam noſtræ consti- dinales , & venerabiles , Joannem Arch iepiſco- pum Tarentinum , & Petrum Epiſcopum Pa- tucionis, declarationis , proſecutionis, inten- duanum, ac dilectum Eccleſiæ filium Ludo- tionis, caſſationis, revocationis, irritationis, vicum Abbatem ſanctæ Juſtinæ Paduanæ, tan- annuilationis , voluntatis , reductionis, & man- tum admittit in præſidentes in hoe ſacro Con- dati infringere, vel ei auſu temerario contrai- cilio , nomine , vice & loco ſanctiſſimi domini re. Si quis autem hoc attentare præſumpſerit, Eugenii Papæ quarti , cum infraſcriptis condi- indignationem omnipotentis Dei & beatorum tionibus & clauſulis , pleniſſimum robur & Petri & Pauli Apoſtolorum ejus te noverit in-C effectum per omnia habituris , videlicet , fine eurſurum Datum Romæ apud ſanctum Petrum, omni juriſdictione coactiva, ſalvo etiam modo anno Incaruationis Dominicæ 1433. XVIII. procedendi in hoc ſacro Concilio hactenus ob- Kalendas Januarli, pontificatus noſtri anno ter- ſervato, præſertim qui continetur in ordinatio- tioEso Jordanus Eniſcopus Sabinenſis manu nibus hujus ſacri Concilii , quæ incipiunt : Pri- pr2pria ebletiplrnEgo Antonius ticuli ſancti mo ſint quatuor deputationes , ſicut ſunt , in- eria ſubſcripſi. Ego Luci- Maregln manuP Somite manu proptia ſub- ter quas omnes de Concilio diſtribuantur a- f de Comitl dus atuanalis burHurlien qualiter, quantum fieri poterit, &c. Ordinat Erſptl Jaaa de NuruiaPongitis tous iarluř eriam quod præter ſeriam ſextam, in qua or- Iumi Itiliene publica in Eceleda majo- iriplot El genrl Porei- Ei Batileroſr ſolemniter cclebrata, Nonis Fe- dinaria eſt congregario Generalis, non poſ- u ſecretati- Hbenaril anno a Nativitate Domini milleſimo ſit fieri alia, niſi fuerit concliſum prius per 115, Poggets: quadringente kme trigelime quarto ttes deputationes ad minus. Et tunc intimetur nomen a tet ipſis præſidentibus, vel alteri ex eis , quod 8 Bullz ſori Dic ſabbati &XIV. Aprilis 1434. in congre Mum Tušt gatſouë Generali Domini Legati ſanctiſimi do- ponat ſchedulas. Et ſi non fecerint , unus ex mini noſtei mcorporati ſunt ſacro Concilio no- Dipromotoribus Concilii, vel unus ex deputatio- nibus quicumque ſit , ponat ſchedulas. Et om- minibus brivaris, ut ſequitur , videlicet reve- nes de Concilio venſant ad congregationem. rend iſſimi reverenà que patres domini Cardina- Alias ſi non ſuerit concluſum per tres depu- lis fanctæ Crucis , Archiepiſcopus Tarentinus , tationes , nullus ad ipſam congregationem ac- Epiſcopus Paduanus, & Abbas ſanctæ Juſli- cedat. Et quidquid ibi factum fuerit , nullius næ, &c. ſit roboris. Et idem de ſeſſione. Item , quod Oratores ſanctiſſimi domini Eugenii Papæ quarii in corum itcorporatione jurabunt nomi- lectis in congregatione Generali his quæ con- nibus propriis fideliter laborare pro �atu & cluſa ſunt per deputationes , primus inter præ- honore hujus facri Concilii & ejus decreta de- ſidentes ibidem præſentes , etiam aliis vel alio ex eis abſentibus , concludat juxta ordinationes fendere , & menutenere , & ſpecialiter decre- tum ſacri Concilii Con�antienſis , cujus tenon ſacri Concilii. Quod ſi nolit ipſe aut alius de ſequitur , & eſt talis : Primo , quod Generalis præſidenribus ibidem præſidentibus facere , tunc Synodus in Spiritu ſancto legitime congregata, proximior Prælatus ſubſequens in ordine conſi- dendi concludat . Et ipſo nolente , alius ſucceſſi- Generale Concilium faciens , Eccleſiam catho- licam militantem repræſentans , poteſlatem a E ve faciat. Et ſi forte nullus de præſidentibus ve- niat ad congregationem, vel ad ſeſſionem Genera- Chriſto immediate habet, cul quilibet cujus- Iis Concilii , runc primus Prælatus ( ut præmit- cumque ſtatus vel dignitatis , etiamſi papalis exiſtat , obedire tenetur in his quæ pertinent titur ) pro illo die faciat officium præſidentis. Item , quod omnia acta hujus ſacri Concilii ad Fidem & extirpationem ſchiſmatis, & ad generalem reformationem Eccleſiæ in capite ( ſicut hactenus eſt obſervatum ) fiant & ex- pediantur ſub nomine & Bulla ipſius Con- & in membris. Item declarat , quod quicum- que cujuſcumque �atus vel dignilatis , etiamſi cilii. Datum in ſeſſione publica ejuſdem ſance papalis exiſtat, qui mandatis, ſiatutis, ſive ordinationibus , aut præceptis hujus ſanctæ Sy- Synodi in Eccleſia majori Baſilcenſi ſolemni- ter celebrara , ſexto Kalendas Maii, anno a oodi , & cujuſcumque alterius Concilii Gene- ralis legitime congregati , ſuper præmiſſis , ſeu Nativirate Domini milleſimo quadi ingenteſimo ad ea pertinentibus ſactis vel faciendis , obedi- trigeſimoquarto. Super admiſſione præſsdentium in Concilio nomine domini Eugenii Papæ quarti. Constantien ſis Concilii ſeſſione 4. ulla. proximus alias proki- mior- 90 ANNO CHRIST. 1434. ſalm. ANNO CHRISTI 1414. In

Strana 91
91 EÜGENIUS CONCILIUM MUR gz == Yn hae i7. feffione tam folemniter celebra- A t ANNO 13 interfuit Sígifmundus Romanorum impera- S E S S I O XIX ANNO CHRISTI tor, fedens coronatus cum aliis nobilibus fibi u cust aflantibus, Unus dux a dextro tenens enfem evaginatum in manu, juxta quem dux Wiliel- mus Bavarig, habens & renens pomum rorun- dum deauratum cum cruce in fignnm mundi, & a finitro dominus marchio Brandeburgen- fis, unus ele&orum imperii , habeus feu tenens {ceptrum regale deauratum , &c. & beue cen- tum Prelau fedenies cum mitrisalbis, ut mo- ris eft &c. S E S S K O XVII Hufe fefiions Super inncuatione decreti Concilii Conflantienfis de andioritate 00 potefiaże Conciliorum Genera- Hune abfentibas domauis Legatis Cape 2$. nou in- gerfuit intre- raror jam an- ке Вайса di- . ` ‘ . . greffüs. Sacrofant?a Bagleenfis , Generalis Synodus. sn Spia vitu fanéfo legitime cougregata, wniver[alem Ecclefam veprefentans , ad perpeluam vei mies THOT ÍATIB x ; . T» magnam Ecclefiz eatholicz utilitatem Conflantien= - . . ; - šis Conc.feď, 4 A peninere dignofcitur, ut ipfius auSoritas 4- Et fupra 4 cui omnes fubefle tenentur ) in facro. olim in koc Bafi- Con(tantienfi Concilio declarata, fepins ma. nifeftetn: , & ad omnium notitiam perducatur, Et quemadmodum nonnulla Concilia praceden- tium; Synodorum falubres infitutiones & de clarationes renovare confueverunt , ita & hzc Confamien f2nctà. Synodus neceffariam illam declarationem fis Cone. de Generalium Conciliorum auctoritate, in di- É6- 3 ^ (o Conítantien& Concilio- promulgatam, fub eodem qui fequitur tenore innovat: Primo, quod Generalis Synodus im Spíritu fancto ie. gitirae congregata , Generale Concilium faciens, Ecclefiam catholicarm militantem repræfentans, poteflatem a Chrito immediate habet, cui quilibet cujufcumque ftatus vel dignitatis, eti- amb papalis exiftat , obedire tenetur in his quz pertinent ad fidem & extirpationera fchif- matis, & ad generalem reformationem Eccle- fis in capite & ín membris. ftem declarat, Jeenfi, feff. 36. SIGISMUNDTJS dn qua fuerunt pronumbiatba decreta im snateria Gracorum , nec non Judæorum , ® Neophytorum - I, Sacrofantia Bafleenf?s Generalir Synodu: , $n Spi- vitu fanéfo legitime congregata, wniwerfałem Ecclefiam vepsyafentans , ad. perpetuam: vei mee moriam . $Qlcut pia mater pro filiorum falnte. femper Bi anxia elt, nec uzquam quíe(cit, donec f qua ioter ipfos diffento fit, fopita fuerits fic & multo amplius fanda mater Ecclefia, qua filios ad perpetuam vitam regenerat, omni cona- in laborare confucvit , ut omnes, qui Chrifti«- 510 nomine cenfentur, fublato omni diffidio ean. dem Gdei unitatem , finequa falus efíe non po- teit, fraterna caritare cuftodiant. Quamobrem hujus fan&z Synodi ab ínitio fus congregatio- ais precipua cura fuit, iind recens Bohemorum antiquumque Grecorum diffidium prorfus exe tinguere , & eos nobi(cum in eodem. fidei & ca- ritatis vinculo perpetuo copulare. Bohemos igi- tur viciniores primo , deiade Grecos per noftras litteras & Oratores pro faucta unione facienda, Ccum omni caritate ad hoc facram Concilium vo- cavimus, Er quamquam Éohemorum negotiuns multi ab initio noà:folum difficile, fed bene impofübile zítimatenr, .noftrofque *oangmam fapervacuos & inntiles indicorent labores, at. tamen Dominus nolter Jefus Chriftus, eui nihit impoffibile eft, fic falubriter rem ipfam nique ad hanc diem direxit, ur multo amplins hac ipía Bohemorum vocatio Ecciefis fan&üz pro- fuerit, quam multi potentiffirat exercitus, qui fzpe Bohemiam armata manu ingreffó fuut. Quz res co ampliorem fpem nobis probet , u$ hanc Gracoram unionem cum omni fiducia & conflantia profequamur. Quod quidem co li- bentius aggredimur, quo iplos ad hanc unig- quod quicumque eujufcumque flatus vel digni. D nem plurimum affe&os confpicimus. Ut . pri- fatis, etiamfi papalis exifíat, qui mandatis, ftatutis, five ordinationibus, aut praceptis hu. jus fan&z Synodi, aut cujsfcumque alterius Concilii Generalis legitime congregati, fuper præmillis, feu ad ca pertinentibus fa&is vel faciendis, obedire contumaciter contempferit , nifi refipuerit ; ccndigne pœnftentiæ fubjicia- tur, & debite puniatur, etjam ad alia juris fubídia (f opus fuerit ) recurrendo. Datum in fefüone publica ipfius fan&z Sy- nodi, ia Ecciefía majori- Bafileenfi folerani- ter celebrata, fexto Kalendas Julii, anno Domini millefimo quadringentefimo trigefimo- quarto . mum enim fezenitfimus Girzcorum imperator 62 Patriarcha Conftantinopolitanus рег пойгов se- quifiti fant Oratores, mox tres infigoes victos, de his qui apud eos magnz videntur an&orita- tis, ( quorum primus ipfüm imperatorem con- fanguinitate. attinet ) ad hauc fan&aro Synodnm deftinarmnr, fuf&cienti ipfius imperatoris man- dato cum Bulla aurea & ejus manu propria fub. fcripta, ac Patriarcha litteris munitos, qui tam in Generali congregatione, quam coram coms miffariis nolris ferventiffimum | imperatoris & Pairiarchz totiufque Ecclefiz orientalis ad hanc unionem defideríums exponentes, nos mirum im modum ad tam fancti operís profequurionert pui- Efant, ac quotidie excitant, dno inrer alia fir- miter conftanterque a(ferentes, unionem ipfam nift ia Synodo univerfali, in qua tam Ecclefia occidentalis quam orientalis conveniat, fieri nullatenus po(fe: & in ea Synodo (t fat, ( ur iufra conventum eft ) omnino ipfam unio: ‘ nem fecuturam . His auditis, fumma nobis lx. titia ac jucunditas nimirum acceffit. Qvid enim catholice Eccl.üz felicius gloriofiufque contin. gere unquam poffet, quam quod tot orientales populi, qui numero hominum ab his gui nó- ftræ fidei funt non multum diftare videntur , im eadem nobilcum fidei unitate conjungantur ? Quid 

Strana 92
91 EÜGENIUS CONCILIUM MUR gz == Yn hae i7. feffione tam folemniter celebra- A t ANNO 13 interfuit Sígifmundus Romanorum impera- S E S S I O XIX ANNO CHRISTI tor, fedens coronatus cum aliis nobilibus fibi u cust aflantibus, Unus dux a dextro tenens enfem evaginatum in manu, juxta quem dux Wiliel- mus Bavarig, habens & renens pomum rorun- dum deauratum cum cruce in fignnm mundi, & a finitro dominus marchio Brandeburgen- fis, unus ele&orum imperii , habeus feu tenens {ceptrum regale deauratum , &c. & beue cen- tum Prelau fedenies cum mitrisalbis, ut mo- ris eft &c. S E S S K O XVII Hufe fefiions Super inncuatione decreti Concilii Conflantienfis de andioritate 00 potefiaże Conciliorum Genera- Hume abfentibas domauis Legatis Cape 2$. nou in- gerfuit intre- raror jam an- ке Вайса di- . ` ‘ . . greffüs. Sacrofant?a Bagleenfis , Generalis Synodus. sn Spia vitu fanéfo legitime cougregata, wniver[alem Ecclefam veprefentans , ad perpeluam vei mies THOT ÍATIB x ; . T» magnam Ecclefiz eatholicz utilitatem Conflantien= - . . ; - šis Conc.feď, 4 A peninere dignofcitur, ut ipfius auSoritas 4- Et fupra 4 cui omnes fubefle tenentur ) in facro. olim in koc Bafi- Con(tantienfi Concilio declarata, fepins ma. nifeftetn: , & ad omnium notitiam perducatur, Et quemadmodum nonnulla Concilia praceden- tium; Synodorum falubres infitutiones & de clarationes renovare confueverunt , ita & hzc Confamien f2nctà. Synodus neceffariam illam declarationem fis Cone. de Generalium Conciliorum auctoritate, in di- É6- 3 ^ (o Conítantien& Concilio- promulgatam, fub eodem qui fequitur tenore innovat: Primo, quod Generalis Synodus im Spíritu fancto ie. gitirae congregata , Generale Concilium faciens, Ecclefiam catholicarm militantem repræfentans, poteflatem a Chrito immediate habet, cui quilibet cujufcumque ftatus vel dignitatis, eti- amb papalis exiftat , obedire tenetur in his quz pertinent ad fidem & extirpationera fchif- matis, & ad generalem reformationem Eccle- fis in capite & ín membris. ftem declarat, Jeenfi, feff. 36. SIGISMUNDTJS dn qua fuerunt pronumbiatba decreta im snateria Gracorum , nec non Judæorum , ® Neophytorum - I, Sacrofantia Bafleenf?s Generalir Synodu: , $n Spi- vitu fanéfo legitime congregata, wniwerfałem Ecclefiam vepsyafentans , ad. perpetuam: vei mee moriam . $Qlcut pia mater pro filiorum falnte. femper Bi anxia elt, nec uzquam quíe(cit, donec f qua ioter ipfos diffento fit, fopita fuerits fic & multo amplius fanda mater Ecclefia, qua filios ad perpetuam vitam regenerat, omni cona- in laborare confucvit , ut omnes, qui Chrifti«- 510 nomine cenfentur, fublato omni diffidio ean. dem Gdei unitatem , finequa falus efíe non po- teit, fraterna caritare cuftodiant. Quamobrem hujus fan&z Synodi ab ínitio fus congregatio- ais precipua cura fuit, iind recens Bohemorum antiquumque Grecorum diffidium prorfus exe tinguere , & eos nobi(cum in eodem. fidei & ca- ritatis vinculo perpetuo copulare. Bohemos igi- tur viciniores primo , deiade Grecos per noftras litteras & Oratores pro faucta unione facienda, Ccum omni caritate ad hoc facram Concilium vo- cavimus, Er quamquam Éohemorum negotiuns multi ab initio noà:folum difficile, fed bene impofübile zítimatenr, .noftrofque *oangmam fapervacuos & inntiles indicorent labores, at. tamen Dominus nolter Jefus Chriftus, eui nihit impoffibile eft, fic falubriter rem ipfam nique ad hanc diem direxit, ur multo amplins hac ipía Bohemorum vocatio Ecciefis fan&üz pro- fuerit, quam multi potentiffirat exercitus, qui fzpe Bohemiam armata manu ingreffó fuut. Quz res co ampliorem fpem nobis probet , u$ hanc Gracoram unionem cum omni fiducia & conflantia profequamur. Quod quidem co li- bentius aggredimur, quo iplos ad hanc unig- quod quicumque eujufcumque flatus vel digni. D nem plurimum affe&os confpicimus. Ut . pri- fatis, etiamfi papalis exifíat, qui mandatis, ftatutis, five ordinationibus, aut praceptis hu. jus fan&z Synodi, aut cujsfcumque alterius Concilii Generalis legitime congregati, fuper præmillis, feu ad ca pertinentibus fa&is vel faciendis, obedire contumaciter contempferit , nifi refipuerit ; ccndigne pœnftentiæ fubjicia- tur, & debite puniatur, etjam ad alia juris fubídia (f opus fuerit ) recurrendo. Datum in fefüone publica ipfius fan&z Sy- nodi, ia Ecciefía majori- Bafileenfi folerani- ter celebrata, fexto Kalendas Julii, anno Domini millefimo quadringentefimo trigefimo- quarto . mum enim fezenitfimus Girzcorum imperator 62 Patriarcha Conftantinopolitanus рег пойгов se- quifiti fant Oratores, mox tres infigoes victos, de his qui apud eos magnz videntur an&orita- tis, ( quorum primus ipfüm imperatorem con- fanguinitate. attinet ) ad hauc fan&aro Synodnm deftinarmnr, fuf&cienti ipfius imperatoris man- dato cum Bulla aurea & ejus manu propria fub. fcripta, ac Patriarcha litteris munitos, qui tam in Generali congregatione, quam coram coms miffariis nolris ferventiffimum | imperatoris & Pairiarchz totiufque Ecclefiz orientalis ad hanc unionem defideríums exponentes, nos mirum im modum ad tam fancti operís profequurionert pui- Efant, ac quotidie excitant, dno inrer alia fir- miter conftanterque a(ferentes, unionem ipfam nift ia Synodo univerfali, in qua tam Ecclefia occidentalis quam orientalis conveniat, fieri nullatenus po(fe: & in ea Synodo (t fat, ( ur iufra conventum eft ) omnino ipfam unio: ‘ nem fecuturam . His auditis, fumma nobis lx. titia ac jucunditas nimirum acceffit. Qvid enim catholice Eccl.üz felicius gloriofiufque contin. gere unquam poffet, quam quod tot orientales populi, qui numero hominum ab his gui nó- ftræ fidei funt non multum diftare videntur , im eadem nobilcum fidei unitate conjungantur ? Quid 

Strana 93
EUGENIÚS 93 P. IV. BASILE Quid utilins aut fru&uofius ab exordio nas Acis inferius nominandis, cum hoc, qnod ( fi- SIGISMUÜNDUS IMP. ENSE. 94 ANNO {centis Ecclefig popułus Chriftianus vidit vel cut inferius eft conventum ) mittantur aliqui ANNO (CHRISTI audivit, quam quod tam diuturnum pernicio- vel aliquis ad ipfum dominum imperatorem , CERISTĘ fumque fchilma penitus extirpetur. Unde & aliam reipublice QChrifliane, Deo propitio, utilitatem accrefcere confidimus, quoníam ex hac unione, cum fala fuerit, plurimos ex nefanda Mahurmneti feda ad fidera catholicam converti fperandum eft. Quid igitur. pro tam piis ac falutaribus rebus per Chrifti deles ten- tandum faciendumque non effer? Quis catho- licus pro tanto nominis Chriftiani & ortho- doxz Fidei incremento non modo caducam hu- ins mundi fubflantiam, fed čr corpus & ani- mam ezponere non deberet ? Quocirca omnem Patriarcham, & alios, quibus perfuadeant pec efficaces rationes, ut ín hanc. civitatem Bafı- leenfem vilint afentire. Loca nominata funt , Calabria , Ancona, vel alia terra maritima, Bononia, Mediclanum , vel alia civitas in 1ta- lia: extra italiam , Buda in Hungaria, Vien- na in Auflria, & ad uitimum Sabaudia, Con- venerunt tamen dici domini deputari eum ipfis dominis Ámbaxíatoribus ín his quz fee quuntur, fi facro Concilio placeant. Prima di&i Ambaxiatores promiferunt quod ad .hu- ju(modi Syaodum convenient imperator Græ- Palm. 54. Cogitatum noflzum jaftantes in Deum qii. fa- B corum ©) Patriarcha Conltantinopolitanus, & ? proto ve- Riarius for- cit mirabilie magna folur, venerabiles fences Bomanæ Ecclehæ Cardinales, prafidenies fe- dis Apoltolicæ, Patriarcham Antiochenurm ,- Archiepifcopos , Epifcopos, Abbates , magiftrof- que & do&ores in numero competenti. depu- tavimus,'ut upra cum jpfis Græcorum Amba- xiatoribus rem iflam traftare, & quo ordine ad executionem deducenda e(iet profpicerc deberent . Qui tam inter fe, quam cum ipfis Oratoribus , fzpenumero convenientes , habito inter fe digefio confilio, ad infraferipta cum ipfis devenerunt capitula, qus poftea fecun- dum moram hujus facri Concilii per facras deputationes mature deliberata , ac. deinde per сетей tres Patriarchæ; & Archiepifcopi, & Epifcopi, & alii Ecclefialici, qui commode venire poterunt. Similiter quod venient ab "omnibus regais & dominiis qum fubjiciuntur Ecclefis Grecorum cum plena poteflate. & mandato vallato juramento & alis clauulis opportunis, tam. ex parte fæcularium domi- norum quam Przlatorum. Tem, quod mit- tatar unus vel plures Ambaxiatores , ex parte facri Goncilii cum o&o millibus ducatorum , pro facienda congregatione Praelatorum Eccle- [ra orientalis ad Gonitantinopolim , quz odo millia expedientur ab ipfis Ambaxiatoribus fa- cii Concilii, prout ipfi domino imperatori, generalem Congregationem conclufa firmata-C aut ipfis Ambaxiatoribus facri Concilii, vide. que folemniter exijterunt: quorum tenor una cum mandato. ipfis domini imperatoris fub Bulla aurea fequitur, & eft salis. Ambaxiarores fereniffimi domini imperatoris Grecorum, & domini Patriarchz Conltanti- nopolitani, videlicet dominus Demetrius ? pro- tonoftiarjus , Palæologus Mæorides, venerabi- se pratofpa- lis Ifidorus Abbas monalterii fandi Demetrit, rius, * Dishypatns | a Forte De- & dominus Joannes " Diffipatus, ejoídem im- peratoris familiaris, convenientes cum domi- nis depuratis facri Concilii, primo expoiue- runt, guod fi Ecclefiæ occidentalt placeret, ut hzc Synodus Con(tantinopoli celebraretur , Beclefia orientalis propriis expenfis ibidem bimr. Ita ramen, quod fi didi Prælati nol- lent Conítantinopolim venire , vel, pollquarn Conftantinopolim venerint, nollent ad Syno- dum przdi&am accedere, runc teneantur di- &us imperator reddere diclis "Ambaxiatoribus facri Concilii quidquid proea re expenderint. Item, quod Ecclelia occidentalis folvar ex- penfas quatuor galearum groffarum , quarum dug fint de Conitantinopoli , £ due aliunde, pro conducendo, dum tempus erit, ad pore tum nollrum , & reducendo Conftaniinopolim dominum imperatorem , & Patriarchas , & Pizlatos Ecclefie orientalis cum. fuis, ufque ad numerum feptingentarum perfonarum . Qui- conveniret , nec oporteret , ut Ecclelia occi. Dbus ipfa occidentalis Ecclefia impenfas faciet dentalis Przlatis orientalis aliquas expenfas faceret. Quinirnmo ipfe dominus imperator, in quibus poffet, Praelatis Latinis Conftanti- nopolim venturis fubveniret. Sin autem pla- ceret , ut Prælati Ecclefiæ orientalis ad terras Latinorum pro prædi&a Synodo accederent, neceflarium fore propter legitimas caufas; ut expenlis Ecclefie 9 occidentalis fubvenirent. risrociden- E^ com di&is dominis deputatis videretur mul- gales H. tis de cau3s hanc uoionem' commodius fieri poffe in hac civitate Bafileenfi , ubi a&u Con- cilium congregatum eft, fzpe ac multum apud ipfos dominas Oratores inftiterunt, at hic lo- cus pro hac fan&a unione cligeretur , offerea- hoc tnodo: Quia pro expenfis ipfius imperato- tis & ipfarum feptingentarum perfonarum, a Conftantinopoli uíque ad portum noftrum ul-. timum , dabit ipfi imperarori quindecim mil- lia ducatorum. A dico autem ulimo portu ufque ad locum di&e Synodi, & deinde, quam- diu, manebunt in Synodo , & ufque ad rever- fionem ipforum ad Conftantinopolim , faciet di&o imperatori cum di&is feptingentis per- fonis impenías honeflas. Item quod infra de- cem menfes incipiendos a menie Novembris ' proxime fequenti, teneatur facrum Concilium minuere duas galeas grofsas & duas fubiiles verfus Conftantinopolim cum trecentis balifta- tes impenfas ad hoc neccffarias. Sed ipfiOra: E riis. Super quibus gaiei$ erunt Ambaxiatores . toribus rcfpondenribus, quod cum eorum inm- [acri Concilii, & dominus Demetrius proto- Poor flru&iones limitatæ de certis locis per ipfos nofliarius Paleclogus, primus de ipfis Amba a imperatcrem & Patriarcham eis date fint, xiatoribus dómiai imperatoris, Qui quidem Am- rius, al. pros xon hunc locum eligere qui in ipfisinfru£tin- baxialores facri Concilii habebupt fecum quia- tofpatharim , nibus nominatus non effer, nomine deputati facri Concilii cognofcentes fanttam ac perfe- Gam ipfius Concilii intentionem , quz eft ut pro honore Dei & profedu Fidei catholice nullis parcatur laboribus & impenfis, judica. Tunt non expedire , at. propter locum duntaxat tantum bonum negligeretur. Acceprarunt igi- tur , ft placeat facro Concilio , unum de 10- decim millia ducatorum danda domino impe- ratori pro expeníis fuis. & Patriarcharum & Praelatorum , ac aliorum venientium ufque ad numerum feptingentarum períonarum, faciendis a Conftantinopoli ufque ad portum ultimum, ad quem debebunt applicare, a: fupra. ftem przdi&i Ambaxiatores facri Coucilit, ituri curs przdi&is galeis, ordinabunt quod decom millia u- 

Strana 94
EUGENIÚS 93 P. IV. BASILE Quid utilins aut fru&uofius ab exordio nas Acis inferius nominandis, cum hoc, qnod ( fi- SIGISMUÜNDUS IMP. ENSE. 94 ANNO {centis Ecclefig popułus Chriftianus vidit vel cut inferius eft conventum ) mittantur aliqui ANNO (CHRISTI audivit, quam quod tam diuturnum pernicio- vel aliquis ad ipfum dominum imperatorem , CERISTĘ fumque fchilma penitus extirpetur. Unde & aliam reipublice QChrifliane, Deo propitio, utilitatem accrefcere confidimus, quoníam ex hac unione, cum fala fuerit, plurimos ex nefanda Mahurmneti feda ad fidera catholicam converti fperandum eft. Quid igitur. pro tam piis ac falutaribus rebus per Chrifti deles ten- tandum faciendumque non effer? Quis catho- licus pro tanto nominis Chriftiani & ortho- doxz Fidei incremento non modo caducam hu- ins mundi fubflantiam, fed čr corpus & ani- mam ezponere non deberet ? Quocirca omnem Patriarcham, & alios, quibus perfuadeant pec efficaces rationes, ut ín hanc. civitatem Bafı- leenfem vilint afentire. Loca nominata funt , Calabria , Ancona, vel alia terra maritima, Bononia, Mediclanum , vel alia civitas in 1ta- lia: extra italiam , Buda in Hungaria, Vien- na in Auflria, & ad uitimum Sabaudia, Con- venerunt tamen dici domini deputari eum ipfis dominis Ámbaxíatoribus ín his quz fee quuntur, fi facro Concilio placeant. Prima di&i Ambaxiatores promiferunt quod ad .hu- ju(modi Syaodum convenient imperator Græ- Palm. 54. Cogitatum noflzum jaftantes in Deum qii. fa- B corum ©) Patriarcha Conltantinopolitanus, & ? proto ve- Riarius for- cit mirabilie magna folur, venerabiles fences Bomanæ Ecclehæ Cardinales, prafidenies fe- dis Apoftolice , Patriarcham Antiochenurm ,- Archiepifcopos , Epifcopos, Abbates , magiftrof- que & do&ores in numero competenti. depu- tavimus,'ut upra cum jpfis Græcorum Amba- xiatoribus rem iflam traftare, & quo ordine ad executionem deducenda e(iet profpicerc deberent . Qui tam inter fe, quam cum ipfis Oratoribus , fzpenumero convenientes , habito inter fe digefio confilio, ad infraferipta cum ipfis devenerunt capitula, qus poftea fecun- dum moram hujus facri Concilii per facras deputationes mature deliberata , ac. deinde per сетей tres Patriarchæ; & Archiepifcopi, & Epifcopi, & alii Ecclefialici, qui commode venire poterunt. Similiter quod venient ab "omnibus regais & dominiis qum fubjiciuntur Ecclefis Grecorum cum plena poteflate. & mandato vallato juramento & alis clauulis opportunis, tam. ex parte fæcularium domi- norum quam Przlatorum. Tem, quod mit- tatar unus vel plures Ambaxiatores , ex parte facri Goncilii cum o&o millibus ducatorum , pro facienda congregatione Praelatorum Eccle- [ra orientalis ad Gonitantinopolim , quz odo millia expedientur ab ipfis Ambaxiatoribus fa- cii Concilii, prout ipfi domino imperatori, generalem Congregationem conclufa firmata-C aut ipfis Ambaxiatoribus facri Concilii, vide. que folemniter exijterunt: quorum tenor una cum mandato. ipfis domini imperatoris fub Bulla aurea fequitur, & eft salis. Ambaxiarores fereniffimi domini imperatoris Grecorum, & domini Patriarchz Conltanti- nopolitani, videlicet dominus Demetrius ? pro- tonoftiarjus , Palæologus Mæorides, venerabi- se pratofpa- lis Ifidorus Abbas monalterii fandi Demetrit, rius, * Dishypatns | a Forte De- & dominus Joannes " Diffipatus, ejoídem im- peratoris familiaris, convenientes cum domi- nis depuratis facri Concilii, primo expoiue- runt, guod fi Ecclefiæ occidentalt placeret, ut hzc Synodus Con(tantinopoli celebraretur , Beclefia orientalis propriis expenfis ibidem bimr. Ita ramen, quod fi didi Prælati nol- lent Conítantinopolim venire , vel, pollquarn Conftantinopolim venerint, nollent ad Syno- dum przdi&am accedere, runc teneantur di- &us imperator reddere diclis "Ambaxiatoribus facri Concilii quidquid proea re expenderint. Item, quod Ecclelia occidentalis folvar ex- penfas quatuor galearum groffarum , quarum dug fint de Conitantinopoli , £ due aliunde, pro conducendo, dum tempus erit, ad pore tum nollrum , & reducendo Conftaniinopolim dominum imperatorem , & Patriarchas , & Pizlatos Ecclefie orientalis cum. fuis, ufque ad numerum feptingentarum perfonarum . Qui- conveniret , nec oporteret , ut Ecclelia occi. Dbus ipfa occidentalis Ecclefia impenfas faciet dentalis Przlatis orientalis aliquas expenfas faceret. Quinirnmo ipfe dominus imperator, in quibus poffet, Praelatis Latinis Conftanti- nopolim venturis fubveniret. Sin autem pla- ceret , ut Prælati Ecclefiæ orientalis ad terras Latinorum pro prædi&a Synodo accederent, neceflarium fore propter legitimas caufas; ut expenlis Ecclefie 9 occidentalis fubvenirent. risrociden- E^ com di&is dominis deputatis videretur mul- gales H. tis de cau3s hanc uoionem' commodius fieri poffe in hac civitate Bafileenfi , ubi a&u Con- cilium congregatum eft, fzpe ac multum apud ipfos dominas Oratores inftiterunt, at hic lo- cus pro hac fan&a unione cligeretur , offerea- hoc tnodo: Quia pro expenfis ipfius imperato- tis & ipfarum feptingentarum perfonarum, a Conftantinopoli uíque ad portum noftrum ul-. timum , dabit ipfi imperarori quindecim mil- lia ducatorum. A dico autem ulimo portu ufque ad locum di&& Synodi, & deinde, quam- diu, manebunt in Synodo , & ufque ad rever- fionem ipforum ad Conftantinopolim , faciet di&o imperatori cum di&is feptingentis per- fonis impenías honeflas. Item quod infra de- cem menfes incipiendos a menie Novembris ' proxime fequenti, teneatur facrum Concilium minuere duas galeas grofsas & duas fubiiles verfus Conftantinopolim cum trecentis balifta- tes impenfas ad hoc neccffarias. Sed ipfiOra: E riis. Super quibus gaiei$ erunt Ambaxiatores . toribus rcfpondenribus, quod cum eorum inm- [acri Concilii, & dominus Demetrius proto- Poor flru&iones limitatæ de certis locis per ipfos nofliarius Paleclogus, primus de ipfis Amba a imperatcrem & Patriarcham eis date fint, xiatoribus dómiai imperatoris, Qui quidem Am- rius, al. pros xon hunc locum eligere qui in ipfisinfru£tin- baxialores facri Concilii habebupt fecum quia- tofpatharim , nibus nominatus non effer, nomine deputati facri Concilii cognofcentes fanttam ac perfe- Gam ipfius Concilii intentionem , quz eft ut pro honore Dei & profedu Fidei catholice nullis parcatur laboribus & impenfis, judica. Tunt non expedire , at. propter locum duntaxat tantum bonum negligeretur. Acceprarunt igi- tur , ft placeat facro Concilio , unum de 10- decim millia ducatorum danda domino impe- ratori pro expeníis fuis. & Patriarcharum & Praelatorum , ac aliorum venientium ufque ad numerum feptingentarum períonarum, faciendis a Conftantinopoli ufque ad portum ultimum, ad quem debebunt applicare, a: fupra. ftem przdi&i Ambaxiatores facri Coucilit, ituri curs przdi&is galeis, ordinabunt quod decom millia u- 

Strana 95
ANNO CHRISTE E41 te © forte de- Purandum , a F. expen- fas, H. In Conftan- tienfis Conc. fef. 39. Et jn procrhio hujas Bali- icenfis . EUGENIUS e. IV. 55 neceffarium fuerit , pro cultodia civitatis Con- flantinopolitanz, propier periculum. quod pof- fet intervenire a. Turcis civitati. tempore. abe fentiæ di&i domini imperatoris , quz pecuniz exponentur per aliquem a di&'s Ambaxiatori- bus facri Concilii * deparandis, prout necef- fias faerit, Item. ordinabunt praedii Amba- xiatorcs facri Concilii, & ? expenüs duarum galearum fubtilium & trecentorum. baliftario- rum pro cuftodia civitatis Conftantinopolitanz tempore abfentiz domini imperatoris, & quod gentes dictarum galearum. & ipü baliftarii ju- rabunr in manibus imperatorís fideliter fe ha- bere. Et capitanei eorum fint quos imperator infiituerit. Item. quod predidi Ambaxiatores B privilegiis & dignitatibus fummi Pontibcis , &. habeant expenfas duarum galearum grofiarum, tot quot expeodi confueverunt' in. armando tales galeas. Item quod hujufmodi Ambaxia- tores facri Concilii ituri cum predi&is galeis Conftantinopolim nominabunt domino impe- fatori portum , ad quem ultimo debebit ap- plicare, & locum unum de prenominatis, in quo cfle debeat di&a univzrfalis Synodus. La- borabunt tamen cum omni inflantia , ut civi- tas Mta Dafileenfis eligatur, prout fperandum ef. frem quod hoc facrum Bafileenfe Concis lium interim ftabít firmiter in Bafilea, nec diffolvetur Iegitimo impedimeanto ceffante, quo interveniente (quod Deus avertat) pro con- CONCILIUM ducatorum erunt parata ad exponendum, fi APatriarcha Conftantinopolitanus intererunt per- SIGISMUNDUS 1 a fonaliter * liberi & inviolenti, hoc eft, quod unicuique liceat libere dicere judicium fuum fine cujuí(quam impedimento vel violentia: Si- «, 96 ANNO CHRISTI 2854. Libera & ne contentione , hoc eft. fipe conrentione rixo- inviolents , fa & contumeliofa: non ramen excluduntac difputationes & collationes neceffariz, pacifi- cz, honeftz , & caritativz . Apoftolica & ca- nonica hac omnia quomodo inrelligi debcant, - & de modo. procedendi in Synodo, remittunt fe ad ea que ipla univerfalis Synodus d. elara. bit & ordinabit. Item quod imperator Grzco- rum & eorum Ecclefia habeat honores fuos, hoc eit quos habebat tempore exorti prafentis Íchifruetis, falvis femper jüribus, honoribus, Romana ELcclelix, & imperatoris Romano- rum. Et quod fi qua dubitatio oriatur , detur - declarátioni univerfalis Concilii pracfati . IT. Scquitur icnor mandati dićłi imperatoris fub But. le aurea de Graco in Latinum translati , Quoniam mifi fuerunt. ad facrofanctum Con- cilium Generale Bafileeafe. no(tii & imperi? noftri Ambaxiatores, familiaris nofter * proto- noftiarius Demetrius Palzologus M=otides , & honoraudiffimus in facris monachis Abbas fa- tinuatione fui juxta difpofitionem capituli , Ccri monatlerii fandi Demetri, & familiaris Frequens, ad aliam civitatem fe transferet. Et in ca(u quod dominus imperator non con- tentaretur de ilo loco, tunc infra menfem, poflquam prae(atus dominus imperator appli- cuerit ad didum portum ultimum , facrum Concilium fe transferet ad unum de prædi&is locis nominatis per iplum facrum Concilium (ut fuprz di&um efl) eligendum . item quod in omnem eventum przdida omnia ntrimque adimpleantur. Item quod predi&a omnis fient firmiori modo, & cut majori robore & fe- curitate quo fieri poffunt per facrum Conci. jum, videlicet. per decretum & fub Bulla, Irem quod przdi&is omnibus conclufis & con- nofter Joannes b Diflipatus , 2d conftituiionem a nobis {olicitati Generalis. & -cecumenici Con- cilif , pro unione premeditata Ecclefiaram Chri- fti, & dedimus eis Ambaxiatoribus : perfeftam & plenam poteftatem & bayliam. fuper & in predi&is, mandar, diffinir & ordinar impe- rium noftrum per przfens chryfobuium fuum , quod omnia & fingula illa quz» ordinaverint , promiferint, juraveriínt, fecerint, & con(litue- rnt per fcripruram five fcripeuras fuper præs di&is præfari noftri Ambaxiatores, reputentur a noflro imperio , & affirmata fint, tanquam fi a perfona no(tra przfentialiter fa&a , ordi. nata , promilfa & jurara forent. Et licontiń, co:datis , ac ( ut premittitur ) firmiter ro- D geret. impedimenta aliquod: vel mors in zli- boratis, fumus Pontifex expreffum præbeat affenfum per fuas patentes. Bullas, Et quod predia omnia & fingala inielligi debeant bo- ma fide, fioz dolo & frande , & abíque im- pedimento legitimo & manite(to .. His omni- bus adimpletis, dicunt fupradi&i Ambaxiatores Grxcorum, & promittunt quod ‘omnino -ve- nient, etiam(i bellum foret & inftaret civita. ti. Et ob earüm omnium rerum :corifirmatio- nem tradent mandatum przfatí. imperatoris fub Bulla aurea facro Concilio, & pro pra- di&o imperatore ipfi & alii jurabuut, fcriben- do & fubícribendo propter firmam & veram fidem, quod fieri debeat cum Deo univerfalis Ían&a Synodus, {i mors imperatoris non in-E tervenerit, aut impedimentum aliquod mani- fellum & verum , quod fugi vitarique non poffit . . Poftremo perirum eft ab ipfis Ambaxiatori- bus Graecorum, ur exponerent quzdam nomi- na, in corum in(lru&ionibus contenta. Et pri- mo quid intelligunt per verbum, Synodus u- niverfalis: refponderunt quod Papa & Pairiar- che fint in. dido Synodo per fe vel procura- tores fuos; (fimiliter & alii Praelati inc ibidem vcre vel reprz(entative, promittentes (ut. fo- Fra) guod dominus imperator Grecorum & quo di&orum Ambaxiatorum, tunc quod fa. Gum eft ,. & promiffum erit per duos ex eis, frmum & validum íi, tanquam fi per omnes ires fadum foret. Et in robur z frmiratem przdi&orum , jurat imperium. noftrum per ju- ramentum debirum & concedens nobis, tan- quam Chriftiano fideli imperatori , & perora- tionem & benedi£ionem fsn&i mei imperato- ris domini & patris: noflri 'fclicis memorie, ‚& per animam meant. Fa&umque eft przfens chryfobulum imperii noftri 4:mundi creatione `Жех!ев millefimo aouágente(imo: quadragefimo fecundo, & a Domini noftri Jefu Chrifti Na- tivitate millefkmo- quadringentefmo. trigefimo- tertio, die undecimo Novembris Conftantine- polt in palatio noftró- impetiali : Et fubferi: ptum litteris rubeis-tnauu noflra propria mora imperiali, cum. pendenti aurea Bulla. Tit. * protove- fliarius . b) P/e DI. fyhtus. E. 

Strana 96
ANNO CHRISTE E41 te © forte de- Purandum , a F. expen- fas, H. In Conftan- tienfis Conc. fef. 39. Et jn procrhio hujas Bali- icenfis . EUGENIUS e. IV. 55 neceffarium fuerit , pro cultodia civitatis Con- flantinopolitanz, propier periculum. quod pof- fet intervenire a. Turcis civitati. tempore. abe fentiæ di&i domini imperatoris , quz pecuniz exponentur per aliquem a di&'s Ambaxiatori- bus facri Concilii * deparandis, prout necef- fias faerit, Item. ordinabunt praedii Amba- xiatorcs facri Concilii, & ? expenüs duarum galearum fubtilium & trecentorum. baliftario- rum pro cuftodia civitatis Conftantinopolitanz tempore abfentiz domini imperatoris, & quod gentes dictarum galearum. & ipü baliftarii ju- rabunt in manibus imperatorís fideliter fe ha- bere. Et capitanei eorum fint quos imperator infiituerit. Item. quod predidi Ambaxiatores B privilegiis & dignitatibus fummi Pontibcis , &. habeant expenfas duarum galearum grofiarum, tot quot expeodi confueverunt' in. armando tales galeas. Item quod hujufmodi Ambaxia- tores facri Concilii ituri cum predi&is galeis Conftantinopolim nominabunt domino impe- fatori portum , ad quem ultimo debebit ap- plicare, & locum unum de prenominatis, in quo cfle debeat di&a univzrfalis Synodus. La- borabunt tamen cum omni inflantia , ut civi- tas Mta Dafileenfis eligatur, prout fperandum ef. frem quod hoc facrum Bafileenfe Concis lium interim ftabít firmiter in Bafilea, nec diffolvetur Iegitimo impedimeanto ceffante, quo interveniente (quod Deus avertat) pro con- CONCILIUM ducatorum erunt parata ad exponendum, fi APatriarcha Conftantinopolitanus intererunt per- SIGISMUNDUS 1 a fonaliter * liberi & inviolenti, hoc eft, quod unicuique liceat libere dicere judicium fuum fine cujuí(quam impedimento vel violentia: Si- «, 96 ANNO CHRISTI 2854. Libera & ne contentione , hoc eft. fipe conrentione rixo- inviolents , fa & contumeliofa: non ramen excluduntac difputationes & collationes neceffariz, pacifi- cz, honeftz , & caritativz . Apoftolica & ca- nonica hac omnia quomodo inrelligi debcant, - & de modo. procedendi in Synodo, remittunt fe ad ea que ipla univerfalis Synodus d. elara. bit & ordinabit. Item quod imperator Grzco- rum & eorum Ecclefia habeat honores fuos, hoc eit quos habebat tempore exorti prafentis Íchifruetis, falvis femper jüribus, honoribus, Romana ELcclelix, & imperatoris Romano- rum. Et quod fi qua dubitatio oriatur , detur - declarátioni univerfalis Concilii pracfati . IT. Scquitur icnor mandati dićłi imperatoris fub But. le aurea de Graco in Latinum translati , Quoniam mifi fuerunt. ad facrofanctum Con- cilium Generale Bafileeafe. no(tii & imperi? noftri Ambaxiatores, familiaris nofter * proto- noftiarius Demetrius Palzologus M=otides , & honoraudiffimus in facris monachis Abbas fa- tinuatione fui juxta difpofitionem capituli , Ccri monatlerii fandi Demetri, & familiaris Frequens, ad aliam civitatem fe transferet. Et in ca(u quod dominus imperator non con- tentaretur de ilo loco, tunc infra menfem, poflquam prae(atus dominus imperator appli- cuerit ad didum portum ultimum , facrum Concilium fe transferet ad unum de prædi&is locis nominatis per iplum facrum Concilium (ut fuprz di&um efl) eligendum . item quod in omnem eventum przdida omnia ntrimque adimpleantur. Item quod predi&a omnis fient firmiori modo, & cut majori robore & fe- curitate quo fieri poffunt per facrum Conci. jum, videlicet. per decretum & fub Bulla, Irem quod przdi&is omnibus conclufis & con- nofter Joannes b Diflipatus , 2d conftituiionem a nobis {olicitati Generalis. & -cecumenici Con- cilif , pro unione premeditata Ecclefiaram Chri- fti, & dedimus eis Ambaxiatoribus : perfeftam & plenam poteftatem & bayliam. fuper & in predi&is, mandar, diffinir & ordinar impe- rium noftrum per przfens chryfobuium fuum , quod omnia & fingula illa quz» ordinaverint , promiferint, juraveriínt, fecerint, & con(litue- rnt per fcripruram five fcripeuras fuper præs di&is præfari noftri Ambaxiatores, reputentur a noflro imperio , & affirmata fint, tanquam fi a perfona no(tra przfentialiter fa&a , ordi. nata , promilfa & jurara forent. Et licontiń, co:datis , ac ( ut premittitur ) firmiter ro- D geret. impedimenta aliquod: vel mors in zli- boratis, fumus Pontifex expreffum præbeat affenfum per fuas patentes. Bullas, Et quod predia omnia & fingala inielligi debeant bo- ma fide, fioz dolo & frande , & abíque im- pedimento legitimo & manite(to .. His omni- bus adimpletis, dicunt fupradi&i Ambaxiatores Grxcorum, & promittunt quod ‘omnino -ve- nient, etiam(i bellum foret & inftaret civita. ti. Et ob earüm omnium rerum :corifirmatio- nem tradent mandatum przfatí. imperatoris fub Bulla aurea facro Concilio, & pro pra- di&o imperatore ipfi & alii jurabuut, fcriben- do & fubícribendo propter firmam & veram fidem, quod fieri debeat cum Deo univerfalis Ían&a Synodus, {i mors imperatoris non in-E tervenerit, aut impedimentum aliquod mani- fellum & verum , quod fugi vitarique non poffit . . Poftremo perirum eft ab ipfis Ambaxiatori- bus Graecorum, ur exponerent quzdam nomi- na, in corum in(lru&ionibus contenta. Et pri- mo quid intelligunt per verbum, Synodus u- niverfalis: refponderunt quod Papa & Pairiar- che fint in. dido Synodo per fe vel procura- tores fuos; (fimiliter & alii Praelati inc ibidem vcre vel reprz(entative, promittentes (ut. fo- Fra) guod dominus imperator Grecorum & quo di&orum Ambaxiatorum, tunc quod fa. Gum eft ,. & promiffum erit per duos ex eis, frmum & validum íi, tanquam fi per omnes ires fadum foret. Et in robur z frmiratem przdi&orum , jurat imperium. noftrum per ju- ramentum debirum & concedens nobis, tan- quam Chriftiano fideli imperatori , & perora- tionem & benedi£ionem fsn&i mei imperato- ris domini & patris: noflri 'fclicis memorie, ‚& per animam meant. Fa&umque eft przfens chryfobulum imperii noftri 4:mundi creatione `Жех!ев millefimo aouágente(imo: quadragefimo fecundo, & a Domini noftri Jefu Chrifti Na- tivitate millefkmo- quadringentefmo. trigefimo- tertio, die undecimo Novembris Conftantine- polt in palatio noftró- impetiali : Et fubferi: ptum litteris rubeis-tnauu noflra propria mora imperiali, cum. pendenti aurea Bulla. Tit. * protove- fliarius . b) P/e DI. fyhtus. E. 

Strana 97
-BUCENIVS 97 SENT BASI L ANNO TL CHRISTY . MPe Litters Domini Patviarche Conflantizopolitani de In Append. Concil. Bafil. C. 90. extat eadem epiflo- 42 fub nomi» me Joanmis Jmp. CP. H. * protove- Qigrium Greco in Latinum translaia fub Bulle plumbea , & ef talis. Jofeph Dei gratia Archicpifcopus Conflantinopolita- nus, noue Rome univer falis Patriarcha, Reve. rendiffimis Cardinalibus Romans Ecclefiæ B Re. werendis Epifcopis (9 omnibus aliis devotis con. gregatis in Synodo Befleenfi, condignar i con- decentenma mitto «bis omnibus ca qua teneor cariżate d9 amicitia [pirienali falutem . EENSE. A SIGISMUNDUS 98 „KMP, | IV. Sequitur confirmatio [upradiskorum capitniorim , Suprafcripta igitur capitula & "conventiones hzc íanfta Synodus au&oritate univerfalis Ec- clefie prefenti decreto approbat, ratificar % confirmat , ftatuitque ac decernit , & pollicetur ea & eorum quodlibet fervare & inconcufía tenere, ut promittitur. Quz cum ad incre- mentum fidei orthodoxe, utilitatemque Ec- clefim catholice , & totius populi Chriftia- ni pertinent, omnibus fidem Chrifti diligen- “bus , grata plurimam & accepta effe de- Litteras reverentiæ veftræ recepimus per reve- B bent. Et quoniam ( ut præfcriptum elt ) ipfá rendum Antoninm Epifcopum Sudenfem, & fratrem. Albertum de Crifpis, facræ theologiæ magiftrum, Oratores veftros, ex quibus & etiam relationibus prefatorum bene noravimus opti- mam difpofitionem atque intentionem Deo ama- bilem , quam veftra revezentía pro tota Chri- ftiauitate gerit, fpecialiter pro nobis, id eft pro unitate Ecclefiz {ante Chrifti... Eit fuper hoc lztati fuimus maxime , quoniam hortami- ni nos pro illis, pro quibus & nosjamdin hor- tati fuimus in(tanter Ecclefiam Bkomanam . Mul- roties enim fcripfimus , & mifimus illuc pro uni- tate predia, ut omnibus patet. Tantis an- tem legationibus ex parte noftra factis, & tan- Graci propter. nonnullas caufas poftulant, ut fan&iffimus dominus Eugenius Papa quartus, di&tis capitulis & conventionibus expreífe con- D ANNO CHRISTI 2434. fentíat, ne propter hoc tantum bonum negli-' gatur, ipfum Eugenium hzc. fan&a Synodus cum omni caritate obfecrat & deprecawr ,. ac -per vifcera mifericordim Jeíu Chrifti cum quanta poteft inflantia exorat ac requirit, ut in favorem Fidei & Ecciefiafticzz unizatis praze. fatis capitulis & conventionibus Synodali de- creto approbatis & rati&catis per fuas litteras more Romans curiæ Bullatas expreffum af- fenfum præbeat . : Datum in {efficne publica, in Ecclefia ma- ia {olicitudine oftenfa, non permiferent tamen C jori. Bafileenfi folemniter celebrata, feptimo circumitantie rerum, ut fnem acciperet no(tra voluntas & tra&atus. Ad præfens igitur de iftis & eifdem, & confimili & eadem difpofitione , vefirz reverentiz {cribimus , querentes fieri Con. cilium Ecumenicum ub przefentia omnium per- fonarum debentiur neceffario adeffe , fecundum aniquum ordinem & coníuetudinem, .& rale Concilium feri canonicum, libernm, inviala- . tum, & fimpliciter fecundum formas antiquo- rum Ceurmenicorum Conciliorum : & illud om- ne, quod Deo dante in rali Concilio unanimi- ter & concorditer conclufum fuerit, hoc firmum haberi indubitanter. & fine contradidione & lite quacumque . Quo ómnia dida fuerunt & con- Cola, & conürmasa a fan&ta Romana Ecclefia per plares legationes ad eam noftra parte fa- Gas. Impedita vero fuit iftorum conclufio & effe&us propter iemporales circumftantias , ut fupra di&um eft. Sed quoniam veftra reveren- tja in przíenti tempore tantam promptitudi- nem fuper iftis oftendit, ver legationem (pecia- Jem quam fecit pro iftis. & hortata fuit nos litteris & relationibus fnorum Oratorum, propter hoc & nos miitimus Arobaxiarores noftros fami- liarem imperii * protonoftiarium Demetrium Palzologum Mæotidem, &honorandifimum jn facris monachis Abbatem facri monafterii {an- a Pro, Dis- ti Demetrii Iidorum, & Joannem ® Diffipa- bytum , tum , per quós petimus (& rogamus veftram re- Idus Septembris, anno a Nativitate Domi- ni millefimo quadringentefimo trigefimoquar- ta. V. Aliud decretum. de Judaeis 49 seophytis in eadem feffione. promulgatum . Sacrofazéla Generalis Synodus. Bafsleenfsis , in. Spi- ritu [andlo legitime congregata, wnroer[oiem Ecclefiam veprafentans , ad. perpetuzm yes me. snoríam . G Alvaroris noftri jefu Chrifti fequens vefti- gia hxc fan&a Synodus illnd gerit poti(fi- me in viíceribus caritaris, ut omnes evaugeli- cam veritatem agnofcant, & inea, poftquam agnoverint , fideliter perfeverent. Proinde, ut Judei aliique infideles ad orthodoxam conver- tantur Fidem, quíque ad ipfam converíi fuerint in illa conítanter permaneant, his falubribus inftitatis providere decernens , iu primis ffatuit, ut omnes diccefani quoídam in litieris divinis bene eruditos aliquot vicibus annuatim depu- tent ín locis, ubi Judæi aut alii infideles de- gunt, ad przdicandum & explanandum tali- ter catholice Fidei veritatem, ut ipfi infideles qui audiont, fuos valeant errores rccoguofce- D verentiam , quod ad hoc Dco amabile opus u- Bre. Ad quam predicationem fub penis tam nionis conferatis omnem curam & iclicwadi- nem, ut fiat & concludatur di&um landabile opus , veflris fludio & diligentia noftris corre. fpondentibus. Cum vero fint aliqua neceflaria ad hoc & ejus operis cxecutivis, commifimus de iftis przdi&is noftris Ambaxiatoribus, qui veftræ reverentiæ latius & clarius omnia refe- rent & manifeftabunt , placearque veltræ reve- rentiæ eifdem plenam fidem adhibere. Datum in urbe Conflantinopoli, millefimo quadringentefimo trigefimotertio, die decimo- quinto menfis O&obris.’ Concil. General. Tom. XXIXK. commercii per fideles illis interdicendi , quam aliis ad hoc opportunis ipos infideles cu. ju(cumque fexus in aunis difcretionis, con- flitatos accedere^compellant . Ipfi autem dice- cefani ac pradicantes ita fe erga illos propi- tios ac caritate plenos exhibeant, ut nop fo- lum propalatione veritatis, fed & aliis huma- nis officiis ipfos Chrifto Jucrifaciant . Chriftia- nos autem cujufcumque dignitatis aut ftatus, quomodolibet impedientes, ne Judei ad hujuf- modi prædicationem conveniant , aut arcean- tur, Notam fautoriæ infidelitatis incucrere iplo- G Íao 

Strana 98
-BUCENIVS 97 SENT BASI L ANNO TL CHRISTY . MPe Litters Domini Patviarche Conflantizopolitani de In Append. Concil. Bafil. C. 90. extat eadem epiflo- 42 fub nomi» me Joanmis Jmp. CP. H. * protove- Qigrium Greco in Latinum translaia fub Bulle plumbea , & ef talis. Jofeph Dei gratia Archicpifcopus Conflantinopolita- nus, noue Rome univer falis Patriarcha, Reve. rendiffimis Cardinalibus Romans Ecclefiæ B Re. werendis Epifcopis (9 omnibus aliis devotis con. gregatis in Synodo Befleenfi, condignar i con- decentenma mitto «bis omnibus ca qua teneor cariżate d9 amicitia [pirienali falutem . EENSE. A SIGISMUNDUS 98 „KMP, | IV. Sequitur confirmatio [upradiskorum capitniorim , Suprafcripta igitur capitula & "conventiones hzc íanfta Synodus au&oritate univerfalis Ec- clefie prefenti decreto approbat, ratificar % confirmat , ftatuitque ac decernit , & pollicetur ea & eorum quodlibet fervare & inconcufía tenere, ut promittitur. Quz cum ad incre- mentum fidei orthodoxe, utilitatemque Ec- clefim catholice , & totius populi Chriftia- ni pertinent, omnibus fidem Chrifti diligen- “bus , grata plurimam & accepta effe de- Litteras reverentiæ veftræ recepimus per reve- B bent. Et quoniam ( ut præfcriptum elt ) ipfá rendum Antoninm Epifcopum Sudenfem, & fratrem. Albertum de Crifpis, facræ theologiæ magiftrum, Oratores veftros, ex quibus & etiam relationibus prefatorum bene noravimus opti- mam difpofitionem atque intentionem Deo ama- bilem , quam veftra revezentía pro tota Chri- ftiauitate gerit, fpecialiter pro nobis, id eft pro unitate Ecclefiz {ante Chrifti... Eit fuper hoc lztati fuimus maxime , quoniam hortami- ni nos pro illis, pro quibus & nosjamdin hor- tati fuimus in(tanter Ecclefiam Bkomanam . Mul- roties enim fcripfimus , & mifimus illuc pro uni- tate predia, ut omnibus patet. Tantis an- tem legationibus ex parte noftra factis, & tan- Graci propter. nonnullas caufas poftulant, ut fan&iffimus dominus Eugenius Papa quartus, di&tis capitulis & conventionibus expreífe con- D ANNO CHRISTI 2434. fentíat, ne propter hoc tantum bonum negli-' gatur, ipfum Eugenium hzc. fan&a Synodus cum omni caritate obfecrat & deprecawr ,. ac -per vifcera mifericordim Jeíu Chrifti cum quanta poteft inflantia exorat ac requirit, ut in favorem Fidei & Ecciefiafticzz unizatis praze. fatis capitulis & conventionibus Synodali de- creto approbatis & rati&catis per fuas litteras more Romans curiæ Bullatas expreffum af- fenfum præbeat . : Datum in {efficne publica, in Ecclefia ma- ia {olicitudine oftenfa, non permiferent tamen C jori. Bafileenfi folemniter celebrata, feptimo circumitantie rerum, ut fnem acciperet no(tra voluntas & tra&atus. Ad præfens igitur de iftis & eifdem, & confimili & eadem difpofitione , vefirz reverentiz {cribimus , querentes fieri Con. cilium Ecumenicum ub przefentia omnium per- fonarum debentiur neceffario adeffe , fecundum aniquum ordinem & coníuetudinem, .& rale Concilium feri canonicum, libernm, inviala- . tum, & fimpliciter fecundum formas antiquo- rum Ceurmenicorum Conciliorum : & illud om- ne, quod Deo dante in rali Concilio unanimi- ter & concorditer conclufum fuerit, hoc firmum haberi indubitanter. & fine contradidione & lite quacumque . Quo ómnia dida fuerunt & con- Cola, & conürmasa a fan&ta Romana Ecclefia per plares legationes ad eam noftra parte fa- Gas. Impedita vero fuit iftorum conclufio & effe&us propter iemporales circumftantias , ut fupra di&um eft. Sed quoniam veftra reveren- tja in przíenti tempore tantam promptitudi- nem fuper iftis oftendit, ver legationem (pecia- Jem quam fecit pro iftis. & hortata fuit nos litteris & relationibus fnorum Oratorum, propter hoc & nos miitimus Arobaxiarores noftros fami- liarem imperii * protonoftiarium Demetrium Palzologum Mæotidem, &honorandifimum jn facris monachis Abbatem facri monafterii {an- a Pro, Dis- ti Demetrii Iidorum, & Joannem ® Diffipa- bytum , tum , per quós petimus (& rogamus veftram re- Idus Septembris, anno a Nativitate Domi- ni millefimo quadringentefimo trigefimoquar- ta. V. Aliud decretum. de Judaeis 49 seophytis in eadem feffione. promulgatum . Sacrofazéla Generalis Synodus. Bafsleenfsis , in. Spi- ritu [andlo legitime congregata, wnroer[oiem Ecclefiam veprafentans , ad. perpetuzm yes me. snoríam . G Alvaroris noftri jefu Chrifti fequens vefti- gia hxc fan&a Synodus illnd gerit poti(fi- me in viíceribus caritaris, ut omnes evaugeli- cam veritatem agnofcant, & inea, poftquam agnoverint , fideliter perfeverent. Proinde, ut Judei aliique infideles ad orthodoxam conver- tantur Fidem, quíque ad ipfam converíi fuerint in illa conítanter permaneant, his falubribus inftitatis providere decernens , iu primis ffatuit, ut omnes diccefani quoídam in litieris divinis bene eruditos aliquot vicibus annuatim depu- tent ín locis, ubi Judæi aut alii infideles de- gunt, ad przdicandum & explanandum tali- ter catholice Fidei veritatem, ut ipfi infideles qui audiont, fuos valeant errores rccoguofce- D verentiam , quod ad hoc Dco amabile opus u- Bre. Ad quam predicationem fub penis tam nionis conferatis omnem curam & iclicwadi- nem, ut fiat & concludatur di&um landabile opus , veflris fludio & diligentia noftris corre. fpondentibus. Cum vero fint aliqua neceflaria ad hoc & ejus operis cxecutivis, commifimus de iftis przdi&is noftris Ambaxiatoribus, qui veftra reverentiæ latius & clarius omnia refe- rent & manifeftabunt , placearque veltræ reve- rentiæ eifdem plenam fidem adhibere. Datum in urbe Conflantinopoli, millefimo quadringentefimo trigefimotertio, die decimo- quinto menfis O&obris.’ Concil. General. Tom. XXIXK. commercii per fideles illis interdicendi , quam aliis ad hoc opportunis ipos infideles cu. ju(cumque fexus in aunis difcretionis, con- flitatos accedere^compellant . Ipfi autem dice- cefani ac pradicantes ita fe erga illos propi- tios ac caritate plenos exhibeant, ut nop fo- lum propalatione veritatis, fed & aliis huma- nis officiis ipfos Chrifto Jucrifaciant . Chriftia- nos autem cujufcumque dignitatis aut ftatus, quomodolibet impedientes, ne Judei ad hujuf- modi prædicationem conveniant , aut arcean- tur, Notam fautoriæ infidelitatis incucrere iplo- G Íao 

Strana 99
EUGENIUS 29 », IV. ANNO fi friuofior, " quo praedicantes linguarum CHRIST! pabuerint peritiam , omnibus modis fervari 34390 ° forte quo majorem przcipimus conftitutionem editam in Conci- lio Viennenfi, dé duobus docere debentibus in fludiis ibidem expreffis lingnas Hebraicam , Arabicam, Græcam, & Chaïdæam: quæ ut efficacius obferverur , re&ores ipforum fludio- rum inter alia, quz in jurant, hoc etiam addi volumus, operam fe pro iplius conftitationis obfervatione daturos. in Conciliis.etiam illarum provinciarum, im quibus hujufmodi ftudia con(tituta fuat, om- mino diśponatur , ut hi, qui predi&as linguas dacturi funt , ftipendia debita percipere valeant. CONCILIUM fa&o decernit. Ut autem hec przdicatio eo Agentes fuerint, per vifcera miferícordie Dei affumptione re&oratus SIGISMUNDUS IMP. 100 omnes tam Ecclefiaflicos quam fzculares hzc fan&a Synodus exhortatur, ut iplis converfis manus porrigant adjurrices. Ipfi quoque dias. cefani non íolum Chríftianos ad fubveniendum illis exhortentur, fzd tam» de redditibus Ec- cleGiarum , prour porerunt , quam de his que ad pauperum ufus per ipfos convertenda devol- vuutur, bujofmodi meophytos fnfteniare non negligant , ipfofque a detra&tonibus , contame- lis, paterna affe&ione defendant. Et quo- fiam pev gratiam baptiími cives fan&orum & domeftici Dei efficiuntur, longeque dignius it regenerari fpiritu, quam na(cicarne, bac" edi- &ali iege ftàtuimus , ut civitatum & locorum , Sacros infuper canones renovantes , præcipimus Bin quibus facro baptilmate regenerantar, pri- sam dicaccfanis, quam poreftatibus fæculari- bus, ur modis omnibas prohibeant, ne Judzi aur alii infideles , aut Chriftianos, aut Chri- füanas in familiares, feu fervientes, aut filio- rum fuorum nutrices, habeant, ac ne Chri- fdani cum ipfis in. eorum fellivitatibus, nu- ptits, & conviviis, aut balneis, feu nimia con- verfatione communicent, aut medicos , vel matrimoniorum proxenetas, feu aliorum con- triduum mediatores de publico conflitutos af. famant, nec aliis publicis przponant officiis, ant ad gradus quofeumque fcholafticos admit- tant, nec eis locentur przdía , vel alij reddi. ius Exclefiaftici, Prohibeantur etiam libros Ec- vilegiis, libertatibus & immunitatibus gaudeant, quz ratione duntaxat nativitatis 8 originis alii confequuntur. Cureut in(uper facerdotes baptizanies , & hi qui de facio fonte fufci- piunt , tam ante, baptifmum quam poft, illos in articulis Fidei ac legis novzs prarceptis, ca- thoficæque Ecclefiæ ritibus diligenter inttrugre, E: tam ipfi quam diœcefani operam dent, ne cum ludzis íea infidelibus , faltem per longum tempus, penitus converfentur , ne, ficut novi- ter contingit ab ináürmitate curatis, modica occafio ad priftinam perditionem | recidivos efficiat. Et quoniam, experientia tefle, mu. team inter fe meophytorum converfationem elefiafticos, calices, cruces, & alia Ecclefia- C ipfos in Fide noflra fragiliores reddere, ac fa, rum Orparaenta, fub poena perditionis rei eme- ze, aut pignori fub pena amiffionis pecuniæ mutuate accipere. Sub gravibus quoque poe- :mís cogantur aliquem «deferre habitum , per t om 3- quem a Chríflianis evidenter difcerni poffint. Quorum ut evitetur nimia conver(atio, in ali- quibus civitatum & oppidorum locis a Chri íftianorum cohabitatione feparatis habitare zom- pellantur , & ab Ecclefiis lonpius quantum fieri potefl .. iNec. diebus Dominicis & aliis 'folemnibus feflivitatibus apothecas apertas te- nere, vel in publico laborare przfumant . VI. D De bis qui uolunt ad Fidem converti. Si quis eorum ad Fidem catholicam conver- ti voluerit , bona fua, quecumque habet mo- bilia & immobilia , ei intacta illzfaque perma- neant, Quod fi hujufmodi bona ex ufura aut “illicito quz(ln fuerint acquifita ; ac note fint perfonæ , quibss foret. de jore reÜitntio fa- cíenda , ( quia non dimittitur: peccatum , nifi reflituatur ablatum ) illis reflitui omnino opor- get. His vero períonis non talia per manus Eccieli in pios elent ufus convertenda , hzc fan&a Synodus vicem gerens univerfalis Ecclefiz, in favorem concedit (u- fcepii baptifmatis tanquam in pium ufum apud ipfos remanere debere , fub pena divini ana- thematis tam Ecctefafticis qaam fxcularibus anterdicens, ur nullam fuper: his, quovis qux- fito colore , moleftiam inferant aut inferri patianiur , fed magnum fe feciffe lucrum exi- fiment, dum tales Chrifło łucrati fuerint. Et quoniam ( ut Ícriptum. eft ) qui habuerit fubfłantiam mundź bujus, 49 viderit fratrem fuum neceffitatem | babere , 45 chanferit vifcera fus ab 20, quomodo caritas Dei manet im. ipfo? Si ipfi converfionis temporc inopes, aut iudi- extantibus, quia juti ipforum plurimum offcere compertum eft, exbortatur hec. fan&a Synodus locorum ordinarios, ut quantum pro incremento Fidei viderint expedire , curent :& fludeane neo- phytos ipfos cum eriginariis Chriftianis matri- mónio capulare. Prohibeatur & his neophytis fub gravibus ponis, ne rsaortuos more -ju- dæorum fcpeliant , ast fabbata aliafque fo- lemnitatres & antique fede ritus quoquo mo- do obfervent. Sed & Ecclefias & predicatio- nes Boflras , prout alii catholici , freguen- sent, & în omnibus fe Chriftianorum mort= bus conformes reddant. Contempiores autera præditorum, per facerdotes in quorum Pa- rochiis Gib funr, aut aücs ad quos de jure vel antiquæ confaetudine de talibus. inquire- re {peétat , ac etiam per alios quofcumque, diæccfanis, feu inquifitoribus hæreticæ pravis tans deleratitur: & invocato , ii opus fuerit , auxilio brachii fzculáris, per eos taliter pů- nianter , quod & aliis tranfeat ir eremplum. De his omnibus in Conciliis provincíalibus & Synodalibus diligéns fiat inquifiio ; & tam citra Epifcopos & ‘facerdotes ‘in :præmifis ne- gligentes , quam ipfos. neophytos -& intideles predi&orum contemptores, opportunum ad- hibeaiur remedium ;-Sí. quis autem ,: cujufcum- que gradus vel preciineuriz ;" hujufmodi neo- phytos , ne ad obíeivationem ritus: Chrifliani, E feu alicujus præmifforum ‘compellantur , fo- veat atque defendat, peebas: contra faurores hereticorum promulgatas incurrat. Neophy- 11 vero fi fe corrigere poft-canonicam moni- tionem meglexerint, quin ad vomitum judai- zantes cedire comperti fiut, contra cos zan- quam perhidos hæreticos fecundum facrorum ca- nonum inílituta procedatur. Si qua vero iplis Judzis vel infidelibus indulta fen privilegia per quofcumque Ecclefiafticos fen fæculares cujuf- cumque flatus few. digokaris, etlamf papalis vel imperialis exiftant , conceffa jam (nt, vel in futurum. concedi conüngat, vergeniia quo- quo ANNO CHRISTE 1434 ? editaH, 

Strana 100
EUGENIUS 29 », IV. ANNO fi friuofior, " quo praedicantes linguarum CHRIST! pabuerint peritiam , omnibus modis fervari 34390 ° forte quo majorem przcipimus conftitutionem editam in Conci- lio Viennenfi, dé duobus docere debentibus in fludiis ibidem expreffis lingnas Hebraicam , Arabicam, Græcam, & Chaïdæam: quæ ut efficacius obferverur , re&ores ipforum fludio- rum inter alia, quz in jurant, hoc etiam addi volumus, operam fe pro iplius conftitationis obfervatione daturos. in Conciliis.etiam illarum provinciarum, im quibus hujufmodi ftudia con(tituta fuat, om- mino diśponatur , ut hi, qui predi&as linguas dacturi funt , ftipendia debita percipere valeant. CONCILIUM fa&o decernit. Ut autem hec przdicatio eo Agentes fuerint, per vifcera miferícordie Dei affumptione re&oratus SIGISMUNDUS IMP. 100 omnes tam Ecclefiaflicos quam fzculares hzc fan&a Synodus exhortatur, ut iplis converfis manus porrigant adjurrices. Ipfi quoque dias. cefani non íolum Chríftianos ad fubveniendum illis exhortentur, fzd tam» de redditibus Ec- cleGiarum , prour porerunt , quam de his que ad pauperum ufus per ipfos convertenda devol- vuutur, bujofmodi meophytos fnfteniare non negligant , ipfofque a detra&tonibus , contame- lis, paterna affe&ione defendant. Et quo- fiam pev gratiam baptiími cives fan&orum & domeftici Dei efficiuntur, longeque dignius it regenerari fpiritu, quam na(cicarne, bac" edi- &ali iege ftàtuimus , ut civitatum & locorum , Sacros infuper canones renovantes , præcipimus Bin quibus facro baptilmate regenerantar, pri- sam dicaccfanis, quam poreftaribus fæculari- bus, ur modis omnibas prohibeant, ne Judzi aur alii infideles , aut Chriftianos, aut Chri- füanas in familiares, feu fervientes, aut filio- rum fuorum nutrices, habeant, ac ne Chri- fdani cum ipfis in. eorum fellivitatibus, nu- ptits, & conviviis, aut balneis, feu nimia con- verfatione communicent, aut medicos , vel matrimoniorum proxenetas, feu aliorum con- triduum mediatores de publico conflitutos af. famant, nec aliis publicis przponant officiis, ant ad gradus quofeumque fcholafticos admit- tant, nec eis locentur przdía , vel alij reddi. ius Exclefiaftici, Prohibeantur etiam libros Ec- vilegiis, libertatibus & immunitatibus gaudeant, quz ratione duntaxat nativitatis 8 originis alii confequuntur. Cureut in(uper facerdotes baptizanies , & hi qui de facio fonte fufci- piunt , tam ante, baptifmum quam poft, illos in articulis Fidei ac legis novzs prarceptis, ca- thoficæque Ecclefiæ ritibus diligenter inttrugre, E: tam ipfi quam diœcefani operam dent, ne cum ludzis íea infidelibus , faltem per longum tempus, penitus converfentur , ne, ficut novi- ter contingit ab ináürmitate curatis, modica occafio ad priftinam perditionem | recidivos efficiat. Et quoniam, experientia tefle, mu. team inter fe meophytorum converfationem elefiafticos, calices, cruces, & alia Ecclefia- C ipfos in Fide noflra fragiliores reddere, ac fa, rum Orparaenta, fub poena perditionis rei eme- ze, aut pignori fub pena amiffionis pecuniæ mutuate accipere. Sub gravibus quoque poe- :mís cogantur aliquem «deferre habitum , per t om 3- quem a Chríflianis evidenter difcerni poffint. Quorum ut evitetur nimia conver(atio, in ali- quibus civitatum & oppidorum locis a Chri íftianorum cohabitatione feparatis habitare zom- pellantur , & ab Ecclefiis lonpius quantum fieri potefl .. iNec. diebus Dominicis & aliis 'folemnibus feflivitatibus apothecas apertas te- nere, vel in publico laborare przfumant . VI. D De bis qui uolunt ad Fidem converti. Si quis eorum ad Fidem catholicam conver- ti voluerit , bona fua, quecumque habet mo- bilia & immobilia , ei intacta illzfaque perma- neant, Quod fi hujufmodi bona ex ufura aut “illicito quz(ln fuerint acquifita ; ac note fint perfonæ , quibss foret. de jore reÜitntio fa- cíenda , ( quia non dimittitur: peccatum , nifi reflituatur ablatum ) illis reflitui omnino opor- get. His vero períonis non talia per manus Eccieli in pios elent ufus convertenda , hzc fan&a Synodus vicem gerens univerfalis Ecclefiz, in favorem concedit (u- fcepii baptifmatis tanquam in pium ufum apud ipfos remanere debere , fub pena divini ana- thematis tam Ecctefafticis qaam fxcularibus anterdicens, ur nullam fuper: his, quovis qux- fito colore , moleftiam inferant aut inferri patianiur , fed magnum fe feciffe lucrum exi- fiment, dum tales Chrifło łucrati fuerint. Et quoniam ( ut Ícriptum. eft ) qui habuerit fubfłantiam mundź bujus, 49 viderit fratrem fuum neceffitatem | babere , 45 chanferit vifcera fus ab 20, quomodo caritas Dei manet im. ipfo? Si ipfi converfionis temporc inopes, aut iudi- extantibus, quia juti ipforum plurimum offcere compertum eft, exbortatur hec. fan&a Synodus locorum ordinarios, ut quantum pro incremento Fidei viderint expedire , curent :& fludeane neo- phytos ipfos cum eriginariis Chriftianis matri- mónio capulare. Prohibeatur & his neophytis fub gravibus ponis, ne rsaortuos more -ju- dæorum fcpeliant , ast fabbata aliafque fo- lemnitatres & antique fede ritus quoquo mo- do obfervent. Sed & Ecclefias & predicatio- nes Boflras , prout alii catholici , freguen- sent, & în omnibus fe Chriftianorum mort= bus conformes reddant. Contempiores autera præditorum, per facerdotes in quorum Pa- rochiis Gib funr, aut aücs ad quos de jure vel antiquæ confaetudine de talibus. inquire- re {peétat , ac etiam per alios quofcumque, diæccfanis, feu inquifitoribus hæreticæ pravis tans deleratitur: & invocato , ii opus fuerit , auxilio brachii fzculáris, per eos taliter pů- nianter , quod & aliis tranfeat ir eremplum. De his omnibus in Conciliis provincíalibus & Synodalibus diligéns fiat inquifiio ; & tam citra Epifcopos & ‘facerdotes ‘in :præmifis ne- gligentes , quam ipfos. neophytos -& intideles predi&orum contemptores, opportunum ad- hibeaiur remedium ;-Sí. quis autem ,: cujufcum- que gradus vel preciineuriz ;" hujufmodi neo- phytos , ne ad obíeivationem ritus: Chrifliani, E feu alicujus præmifforum ‘compellantur , fo- veat atque defendat, peebas: contra faurores hereticorum promulgatas incurrat. Neophy- 11 vero fi fe corrigere poft-canonicam moni- tionem meglexerint, quin ad vomitum judai- zantes cedire comperti fiut, contra cos zan- quam perhidos hæreticos fecundum facrorum ca- nonum inílituta procedatur. Si qua vero iplis Judzis vel infidelibus indulta fen privilegia per quofcumque Ecclefiafticos fen faculares cujui- cumque flatus few digonicatis, etiamfi papalis vel imperialis exiftant , conceffa jam (nt, vel in futurum. concedi conüngat, vergeniia quo- quo ANNO CHRISTE 1434 ? editaH, 

Strana 101
dlom ANNO CHRISTI 435. EUGENIUS SICISMUNDUS 102 BASILEENSE. P. IV. IP. quo modo in detrimentum catholicæ Fidei , aut Adignitatum , beneficiorum vel officiorum fint- nominis Chriſtiani , ſeu quorumcumque præmiſ- inhabiles. Qui ſi poſ diſpenſationem recidivo ſorum , hæc ſancta Synodus caſſa & itrita eſſe vomitu ad hujuſmodi publicum concubinatum decernit , decretis & constitutionibus Apoſtoli- redierint, ſine ſpe alicujus diſpenſationis ad cis ac Synodalibus , quæ ſuper præmiſſis condita prædicta prorſus inhabiles exiſtant. Quod is ſunt , in ſuo robore duraturis. Et ur hujuſmo- hi , ad quos talium correctio pertinet , eos ( ut di ſanctæ conſtitutionis jugis memoria habea- prædictum eſt ) punire neglexerint , corum ſu- tur , & ut ne quiſquam ipſius ignorantiam præ- periores tam in ipſos de neglectu, quam in tendere poſſit , jubet hac ſancta Synodus , ut illos pro concubinatu, modis omnibus digna per ſingulas cathedrales & collegiatas Eccleſias , punitione animadvertant. In Conciliis etiam aliaque pia loca , in quibus uberior eſ fidelium provincialibus & Synodalibus adverſus tales concurſus , ſemel in anno ad minus infra" di- punire negligentes , vel de hoc crimine diffa- vina promulgetur. matos , etiam per ſuſpenſionem a collatione Datum in ſeſſione publica ipſius ſanctæ Sy- beneficiorum vel alia condigna pœena ſeveriter procedatur. Et ſi hi, quorum deſtitutio ad nodi, in Eccleſia majori Baſileenſi ſolemniter celebrata , ſeptimo Idus Septembris, anno a B ſummum Pontificem ſpectat , per Concilia pro- vincialia aut ſuos ſuperiores propter publicum Nativitate Domini milleſimo quadringenteſimo trigeſimoquarto. concubinatum reperiantur privatione digni, ſta- tim cum proceſſu inquiſitionis ipſi ſummo Pon- tifici deferantur. Eadem diligentia & inqulfi- tio in quibuſcumque capitulis Generalibus & provincialibus quoad ſuos ſervetur , pœnis allis contra prædictos & alios non publicos concu- binarios ſtatutis in ſuo robore permanſuris . Pu- blici autem intelligendi ſunt non ſolum hi quo- rum concubinatus per ſententiam aut confeſſio- nem in jure factam, ſeu per rei evidentiam , quæ nulla poſſit tergiverſatione celari , noto- rius eſt, ſed qui mulierem de incontinentia ſuſpectam & infamatam tenet , & per ſuum ſuperiorem admonitus ipſam cum effectu non dimittit. Quia vero in quibuſdam regionibus Anto ſumus ad concedendum petentibus nonnulli jutiſdictionem Ecclelinſticam habentes, landabili per nos ordinatione �atuta & pecuniarios quaſtus a concubinariis percipere decrera ſub forma auihentica proniores, quan- non erubeſcunt , patiendo eos in tali fœdita- to ez hoc ſtaturtis & decretis hujuſmodi circa te ſordeſcere: ſub pona maledictionis æterna eorun oblervationem valeat fdes certior adhi- berl Minc eſl quod nos tenores conſtitutionum præcipit, ne deinceps ſub pacto, compoliio- inter us deſcriptarum per nos audum editarum ne, aut ſpe alicujus quæſtus, talia quovis mo- ☞ do tolerent aut diſſimulent alioquin ultra Vſeſfione publica per nos in majori Eccleſia N præmiſſam negligentia pœnam, duplum ejus hablecnfr Tauecimo RalendasFebruarin, anno Domini Milulinor quadringepleſimo trigeſimo- quod propterea acceperint, reſtituere ad pios quiro celebrata publicatazum & apud acta: uſus omnino teneentur & compellantur. Ipſas autem concubinas, ſeu mulieres ſuſpectas, Præ- noſtra de mandato noſtro deſcriptarum, ad di- lectorum Eccleſia filiotum, &c. N. & N. qui lati modis omnibus curent a ſuis ſubditis e- tenores hujuſmodi ſe in judicio & extra aſſerunt tiam per brachi ſzcularis auxilium , ſi opus indigere, ſupplicationis hoſtrumentum de actis D fuerit, penitus arcere: qui etiam ex tali con- cubinatu procreatos filios apud patres ſuos co- ipfis extrahi & præſentibus anootari fecimus, habitare non permittant. Jubet inſuper hæc quæ ſequuntur in hæc verba: Quicumque cle- ſancta Synodus, ut etlam in prædictis Synodis ricus, cujuſcumque ſtatus, conditionis, religio- & capitulis bæc conſtitutio publicetur , & qui- rris a dignitatis, etiamſi pontificalis vel alterius libet ſuos ſubditos ad ipſarum concubinarum peæeminentiæ exiſtat, qui poſt hujus conſtitu- dimiſſionem moneat diligenter. Injungat præ- tionis notitiam, quam habere præſumatur, per- terea omnibus ſæcularibus viris , eriamſi regali dues menſes poſt publicationem ejuſdem in Ec- præfulgeant dignitate , ne ulſum qualecumque cleſiis cathedralibus, quam ipſa diœceſani om- inferant impedimentum , quocumque quæſito nino facere teneantur, poſtquam eadem conſti- colore , Prælatis qui ratione ſui officii adverſus tutio ad eotum notitiam pervenerit , fuerit pu- ſuos ſubditos pro hujuſmodi concubinatus pro- blicus concubinarius , a perceptione fructuum cedunt. Et cum omne fornicationis crimen omnium ſuorum beneſiciorum trium menſium lege divina prohibitum ſit, & ſub peccati mor- ſpatio ſit ipſo facto ſuſpenſus , quos ſuus ſupe- talis pœna ncceſſario evitandum , monet om- rior in fabricam vel aliam evidentem Eccleſia- E nes laicos tam uxoratos quam ſolutos , ut rum utilitatem , ex quibus hi fructus percipiun- ſimiliter a concubinatu abſtineant. Nimis enim tur , convertat : nec non & hujuſmodi publi- reprehenſibilis eſt qui uxorem habet, & ad cum concubinarium , ut primum talem eſfe in- notuerit , mox ſuus ſuperior monere teneatur , alienam mulierem accedit : qui vero ſolutus eſt, ſi continere nolit, juxta Apoltoli conſiium, a- uat infra breviſſimum terminum concubinam di- xorem ducat. Pro hujus antem divini obſerva- mittat. Quam ſi non dimiſerit , vel dimiſſam tione præcepti, hi , ad quos pertinet, tam ſa- aut aliam publice reſumpſerit , juber hæc ſan- iutaribus monitis quam allis canonicis remediis cta Synodus ut ipſum ſuis omnibus beneficiis omni ſtudio laborent. omnino privet. Et nihilo minus hi publici con- cubinarii , uſquequo cum eis per ſuos ſuperiores poſt ipſarum concubinarum dimiſſionem , mani- ſeſtamque vitæ emendationem , fuerit diſpenſa- tum , ad ſuſceptionem quorumeumque bonorum, Concil. General. Tom. XXIX. SESSIO XX. 1. Decretum de concubinariis in ſeſſione vigeſima promulgatum. Sacroſancta Baſileenfis , Generalis Synodus in Spi- ritu ſancto legitime congregata, univerſalem Eccleſiam reprieſentans , ad perperuam rei me. moriam. 2. o. HOI ANNO CHRISTE +421. ANNO CHRISTI 1425. G 2 II.

Strana 102
dlom ANNO CHRISTI 435. EUGENIUS SICISMUNDUS 102 BASILEENSE. P. IV. IP. quo modo in detrimentum catholicæ Fidei , aut Adignitatum , beneficiorum vel officiorum fint- nominis Chriſtiani , ſeu quorumcumque præmiſ- inhabiles. Qui ſi poſ diſpenſationem recidivo ſorum , hæc ſancta Synodus caſſa & itrita eſſe vomitu ad hujuſmodi publicum concubinatum decernit , decretis & constitutionibus Apoſtoli- redierint, ſine ſpe alicujus diſpenſationis ad cis ac Synodalibus , quæ ſuper præmiſſis condita prædicta prorſus inhabiles exiſtant. Quod is ſunt , in ſuo robore duraturis. Et ur hujuſmo- hi , ad quos talium correctio pertinet , eos ( ut di ſanctæ conſtitutionis jugis memoria habea- prædictum eſt ) punire neglexerint , corum ſu- tur , & ut ne quiſquam ipſius ignorantiam præ- periores tam in ipſos de neglectu, quam in tendere poſſit , jubet hac ſancta Synodus , ut illos pro concubinatu, modis omnibus digna per ſingulas cathedrales & collegiatas Eccleſias , punitione animadvertant. In Conciliis etiam aliaque pia loca , in quibus uberior eſ fidelium provincialibus & Synodalibus adverſus tales concurſus , ſemel in anno ad minus infra" di- punire negligentes , vel de hoc crimine diffa- vina promulgetur. matos , etiam per ſuſpenſionem a collatione beneficiorum vel alia condigna pœena ſeveriter Datum in ſeſſione publica ipſius ſanctæ Sy- procedatur. Et ſi hi, quorum deſtitutio ad nodi, in Eccleſia majori Baſileenſi ſolemniter celebrata , ſeptimo Idus Septembris, anno a B ſummum Pontificem ſpectat , per Concilia pro- vincialia aut ſuos ſuperiores propter publicum Nativitate Domini milleſimo quadringenteſimo concubinatum reperiantur privatione digni, ſta- trigeſimoquarto. tim cum proceſſu inquiſitionis ipſi ſummo Pon- tifici deferantur. Eadem diligentia & inqulfi- tio in quibuſcumque capitulis Generalibus & provincialibus quoad ſuos ſervetur , pœnis allis contra prædictos & alios non publicos concu- binarios ſtatutis in ſuo robore permanſuris . Pu- blici autem intelligendi ſunt non ſolum hi quo- rum concubinatus per ſententiam aut confeſſio- nem in jure factam, ſeu per rei evidentiam , quæ nulla poſſit tergiverſatione celari , noto- rius eſt, ſed qui mulierem de incontinentia ſuſpectam & infamatam tenet , & per ſuum ſuperiorem admonitus ipſam cum effectu non dimittit. Quia vero in quibuſdam regionibus Anto ſumus ad concedendum petentibus nonnulli jutiſdictionem Ecclelinſticam habentes, landabili per nos ordinatione �atuta & pecuniarios quaſtus a concubinariis percipere decrera ſub forma auihentica proniores, quan- non erubeſcunt , patiendo eos in tali fœdita- to ez hoc ſtaturtis & decretis hujuſmodi circa te ſordeſcere: ſub pona maledictionis æterna eorun oblervationem valeat fdes certior adhi- berl Minc eſl quod nos tenores conſtitutionum præcipit, ne deinceps ſub pacto, compoliio- inter us deſcriptarum per nos audum editarum ne, aut ſpe alicujus quæſtus, talia quovis mo- ☞ do tolerent aut diſſimulent alioquin ultra Vſeſfione publica per nos in majori Eccleſia N præmiſſam negligentia pœnam, duplum ejus hablecnfr Tauecimo RalendasFebruarin, anno Domini Milulinor quadringepleſimo trigeſimo- quod propterea acceperint, reſtituere ad pios quiro celebrata publicatazum & apud acta: uſus omnino teneentur & compellantur. Ipſas autem concubinas, ſeu mulieres ſuſpectas, Præ- noſtra de mandato noſtro deſcriptarum, ad di- lectorum Eccleſia filiotum, &c. N. & N. qui lati modis omnibus curent a ſuis ſubditis e- tenores hujuſmodi ſe in judicio & extra aſſerunt tiam per brachi ſzcularis auxilium , ſi opus indigere, ſupplicationis hoſtrumentum de actis D fuerit, penitus arcere: qui etiam ex tali con- cubinatu procreatos filios apud patres ſuos co- ipfis extrahi & præſentibus anootari fecimus, habitare non permittant. Jubet inſuper hæc quæ ſequuntur in hæc verba: Quicumque cle- ſancta Synodus, ut etlam in prædictis Synodis ricus, cujuſcumque ſtatus, conditionis, religio- & capitulis bæc conſtitutio publicetur , & qui- rris a dignitatis, etiamſi pontificalis vel alterius libet ſuos ſubditos ad ipſarum concubinarum peæeminentiæ exiſtat, qui poſt hujus conſtitu- dimiſſionem moneat diligenter. Injungat præ- tionis notitiam, quam habere præſumatur, per- terea omnibus ſæcularibus viris , eriamſi regali dues menſes poſt publicationem ejuſdem in Ec- præfulgeant dignitate , ne ulſum qualecumque cleſiis cathedralibus, quam ipſa diœceſani om- inferant impedimentum , quocumque quæſito nino facere teneantur, poſtquam eadem conſti- colore , Prælatis qui ratione ſui officii adverſus tutio ad eotum notitiam pervenerit , fuerit pu- ſuos ſubditos pro hujuſmodi concubinatus pro- blicus concubinarius , a perceptione fructuum cedunt. Et cum omne fornicationis crimen omnium ſuorum beneſiciorum trium menſium lege divina prohibitum ſit, & ſub peccati mor- ſpatio ſit ipſo facto ſuſpenſus , quos ſuus ſupe- talis pœna ncceſſario evitandum , monet om- rior in fabricam vel aliam evidentem Eccleſia- E nes laicos tam uxoratos quam ſolutos , ut rum utilitatem , ex quibus hi fructus percipiun- ſimiliter a concubinatu abſtineant. Nimis enim tur , convertat : nec non & hujuſmodi publi- reprehenſibilis eſt qui uxorem habet, & ad cum concubinarium , ut primum talem eſfe in- alienam mulierem accedit : qui vero ſolutus eſt, notuerit , mox ſuus ſuperior monere teneatur , ſi continere nolit, juxta Apoltoli conſiium, a- uat infra breviſſimum terminum concubinam di- xorem ducat. Pro hujus antem divini obſerva- mittat. Quam ſi non dimiſerit , vel dimiſſam tione præcepti, hi , ad quos pertinet, tam ſa- aut aliam publice reſumpſerit , juber hæc ſan- iutaribus monitis quam allis canonicis remediis cta Synodus ut ipſum ſuis omnibus beneficiis omnino privet. Et nihilo minus hi publici con- omni ſtudio laborent. cubinarii , uſquequo cum eis per ſuos ſuperiores poſt ipſarum concubinarum dimiſſionem , mani- ſeſtamque vitæ emendationem , fuerit diſpenſa- tum , ad ſuſceptionem quorumeumque bonorum, Concil. General. Tom. XXIX. SESSIO XX. 1. Decretum de concubinariis in ſeſſione vigeſima promulgatum. Sacroſancta Baſileenfis , Generalis Synodus in Spi- ritu ſancto legitime congregata, univerſalem Eccleſiam reprieſentans , ad perperuam rei me. moriam. 2. o. HOI ANNO CHRISTE +421. ANNO CHRISTI 1425. G 2 II.

Strana 103
SIGISMUNDUS EUGENIUS rog I CONCILIUM SMP. 104 —— A ANNO IL v. ANNO CARISTI | CHRISTI m De extosnunnicatis non ciütandis certo modo Reguifítio . "uy EÉcelefia- Aicas 3 revelare, *. Jadifereis- fer. > rego fai. hobebir. non vocatir. Ad virandum fcandala & multa pericula , fubveniendumque confcientiis timoratis, fta- tuit etiam quod nemo deinceps a communio- se alicujus in facramentorum adminiflratione vel receptione, aut aliis quibufcumque divinis, vel extra, pretextu cujufcumque fenreniiz aut cenfuræ Ecclefiallicæ, feu fnipenfionis , aut probibitionis, ab homine vel a. jure generali- ter promulgatæ, teneatur abflinere, vel ali. suem vitare, aut interditum Ecciefiafiicum obfervare, nifi fententia , prohibitio, fufpeafio, vel cenfura hujufmodi, fueriv im vel contia perfonam, collegium , univerfiratem , Eccle- fiam aut locum certum aut certam, a judice publicata vel deununtiata fpecialiter aut exprei- fe: aut fi aliquem ita notorie excommunica- tionis fententiam confiterir incidiffe , quod nulla poffit tergiverfatione celari, aur aliquo mode juris fuffragio excufari, Nam a com. muoíone illius abülineri valt juxta canonicas" fan&iones, Per hoc tamen hujufmodi excom-. municatos , fufpenfos, interdi&tos , feu prchi-' bios, non intendit in aliqua relevare, eis quomodoliber fuBragari , KIL * nee De inter dittis non leentér * ponendis Quoniam ex indifereta interdi&arum : pro. guigations melra confueverune {randala eve. nire, flatuit hzc fan&ta Synodue, quod nulla civitas, oppidum, caftrum , villa, auc locus, Ecchefiaftico (npponi poffioat interdilo , nil ex caufa, feu culpa ipforum locorum aut do- znini feu re&orum vel officialium . Propter culpam antem , feu canfam alterius cujofeum- que privaræ perfonz , hujufmodi loca interdi- ci nequaquam poífnt au&oritate quacumque Гейл & pronuntiatis fupraferiptis decretis de tandato facri Concilii per reverendum pa. trem dominum Epifcopum Leétorenfem, in- clytæ nationis Gallicanæ, ipfe reverendus pa. ter. dominus Le&oren(is Epifcopus requifivit , omnes dorninos . Archiepifcopos & Epifcopos in Concilio & feffione przdi&a prefentes , uc præditta decretà, præfertim de concubinariis , mittane ad Ecclefas fuss, & faciant folem. niter publicari. Item quod--Archiepifcopi hic Bexiftentes mittant fnffraganeis fuis abfentibus , quod fimiliter publiceot . L:em Prælati gai funt ex parte alicujus regni intiment Pralaris abfentibus. item quod procuratores Archiepi- fcoporum & Epiicoporam intiveens ifla fuis dominis . SES STO L XXL. De annatis. + „Sacrofanéša Bafileenfis Generalis Synodus , in Spi. ©. „wita fancto legitime congregata , univerfalem © Ecclefiam vepra[entanr, ad perpetusm vei wpe 2208248 © 15 nomine Spiritus fant paracleri flatuit A hzc fan&ta Synodus, quod- tam in curia Romana quam alibi, pro fei. n confrmatio- ne eledtionum , admifione poftuladonum , prze: fentationum' provifione, collatione, difpofitio. me, clecione , pollulatione , prælentatione,; etlam a leicis facienda , inflitutione , inftallas tione, & inveltitura, de Ecciefiis etiam ca tbedralibus & mietropolitanis, monafleriis, di. gakatibus, beneficiis, officiifque Ecciefiatticis quibufeumque, nec non ardinibus facris & be- nedi&dione ac pallio, de cetero - nihil. penitus ordinaria vel delegata , nifi talis per(ona prius ante. vel poft exiganir ratione littevsrom. Bul- fuerit excommunicata ac denuntiata, feu in Ecclefia pubíieata, ac domini fem re&ores vei officiales ipforum focorum, audórhace judicis requifii " hujufmodi perfonam excommunica- fam infra biduum inde cum effe&a non eje- cerink , aut ad fatisfaciendum compulering : qua etíans poft biduum ejelta, recedente vel fatisfaciente , zox divina refumi poffint . Quod etiam ip pendentibus locum habear. * iv. Contra frivole appellantes . Th ines chius terminenmr , furer, eodem gravamine , aut fuper eadem interlorntorja vim difünitive non hzbente , nu!latenus llcezr fecundo appellare , Quodque ante diffinitivam frivole vel injnite appellans, ulira condemna-. tioners .expenfarum , dammormm, & inierede ; in quindecim flarenis aurl de camera pasti ap» pellaiæ per appellarionis judicem condemnerur , Datum in fefitone pobliea ipfius fasc Sy- modi, ín Ecclefia majori. Bafileenfi {olemniter cc]ebrata, undecimo Kalendas Februarii, ane no a Nativitate Domini millefimo quadringen- sefmo wigefimogquinio . je Ggilk , annatarum communigm , & minte toram fervitiorum ; primorum fruftnum | de- portumm, aut (ub quocumque alio titulo, co- iore, vel nomine, pretextu cujulvis confuetus ginis, privilegii vel flatuti, aut alia quavis €anía vel occafione s directe vel indirecte, fo- fum fcriptoribus, abbreviatoribufque &. repi- firatoribus litterarum feu. minutarum, pro ip- forum. labore competenti faiario folvendo . Tfuic- autem facro canoni fi quis exigendo, dando , vel promitrendo contraire prælumpie vit, prenam incurrat adverfus fimaniacos. in- fidam, & ipfis dignltatibns ac tiencficiis tali- ter obtentis nyilum jus ae titulum. acquirat, & Obligationes quoque, promifüones & cenfars ac mandata, & quidquid in 'prejudiclum de- eret hujus falubexrimi fierf continget ,. quilas obtinere vires atque ireita- cepnfeaniur , Etfi (quod abüt) Romanus pontifez, qui pne cc- teris univerfallum Conellierut exequi & cu. ftodire eanonea deber, adverfus banc fanctio- nem aliquid faciendo Ecclefiam fcendalizet , Generali Concilio deferatur. Ceteri vero pro modo culpa juxts canonicas fanQiones per fuos fuperiares digna ultione puniantur , y. 

Strana 104
SIGISMUNDUS EUGENIUS rog I CONCILIUM SMP. 104 — A ANNO IL v. ANNO CARISTI | CHRISTI m De extosnunnicatis non ciütandis certo modo Reguifítio . "uy EÉcelefia- Aicas 3 revelare, *. Jadifereis- fer. > rego fai. hobebir. non vocatir. Ad virandum fcandala & multa pericula , fubveniendumque confcientiis timoratis, fta- tuit etiam quod nemo deinceps a communio- se alicujus in facramentorum adminiflratione vel receptione, aut aliis quibufcumque divinis, vel extra, pretextu cujufcumque fenreniiz aut cenfuræ Ecclefiallicæ, feu fnipenfionis , aut probibitionis, ab homine vel a. jure generali- ter promulgatæ, teneatur abflinere, vel ali. suem vitare, aut interditum Ecciefiafiicum obfervare, nifi fententia , prohibitio, fufpeafio, vel cenfura hujufmodi, fueriv im vel contia perfonam, collegium , univerfiratem , Eccle- fiam aut locum certum aut certam, a judice publicata vel deununtiata fpecialiter aut exprei- fe: aut fi aliquem ita notorie excommunica- tionis fententiam confiterir incidiffe , quod nulla poffit tergiverfatione celari, aur aliquo mode juris fuffragio excufari, Nam a com. muoíone illius abülineri valt juxta canonicas" fan&iones, Per hoc tamen hujufmodi excom-. municatos , fufpenfos, interdi&tos , feu prchi-' bios, non intendit in aliqua relevare, eis quomodoliber fuBragari , KIL * nee De inter dittis non leentér * ponendis Quoniam ex indifereta interdi&arum : pro. guigations melra confueverune {randala eve. nire, flatuit hzc fan&ta Synodue, quod nulla civitas, oppidum, caftrum , villa, auc locus, Ecchefiaftico (npponi poffioat interdilo , nil ex caufa, feu culpa ipforum locorum aut do- znini feu re&orum vel officialium . Propter culpam autem, few canfam alterius cujofeum. que privaræ perfonz , hujufmodi loca interdi- ci nequaquam poífnt au&oritate quacumque Гейл & pronuntiatis fupraferiptis decretis de tandato facri Concilii per reverendum pa. trem dominum Epifcopum Leétorenfem, in- clytæ nationis Gallicanæ, ipfe reverendus pa. ter. dominus Le&oren(is Epifcopus requifivit , omnes dorninos . Archiepifcopos & Epifcopos in Concilio & feffione przdi&a prefentes , uc præditta decretà, præfertim de concubinariis , mittane ad Ecclefas fuss, & faciant folem. niter publicari. Item quod--Archiepifcopi hic Bexiftentes mittant fnffraganeis fuis abfentibus , quod fimiliter publiceot . L:em Prælati gai funt ex parte alicujus regni intiment Pralaris abfentibus. item quod procuratores Archiepi- fcoporum & Epiicoporam intiveens ifla fuis dominis . SES STO L XXL. De annatis. + „Sacrofanéša Bafileenfis Generalis Synodus , in Spi. ©. „wita fancto legitime congregata , univerfalem © Ecclefiam vepra[entanr, ad perpetusm vei wpe 2208248 © 15 nomine Spiritus fant paracleri flatuit A hzc fan&ta Synodus, quod- tam in curia Romana quam alibi, pro fei. n confrmatio- ne eledtionum , admifione poftuladonum , prze: fentationum' provifione, collatione, difpofitio. me, clecione , pollulatione , prælentatione,; etlam a leicis facienda , inflitotione , inftallas tione, & inveltitura, de Ecciefiis etiam ca tbedralibus & mietropolitanis, monafleriis, di. gakatibus, beneficiis, officiifque Ecciefiatticis quibufeumque, nec non ardinibus facris & be- nedi&dione ac pallio, de cetero - nihil. penitus ordinaria vel delegata , nifi talis per(ona prius ante. vel poft exiganir ratione litterarom Bol fuerit excommunicata ac denuntiata, feu in Ecclefia pubíieata, ac domini fem re&ores vei officiales ipforum focorum, audórhace judicis requifii " hujufmodi perfonam excommunica- fam infra biduum inde cum effe&a non eje- cerink , aut ad fatisfaciendum compulering : qua etíans poft biduum ejelta, recedente vel fatisfaciente , zox divina refumi poffint . Quod etiam ip pendentibus locum habear. * iv. Contra frivole appellantes . Th ines chius terminenmr , furer, eodem gravamine , aut fuper eadem interlorntorja vim difünitive non hzbente , nu!latenus llcezr fecundo appellare , Quodque ante diffinitivam frivole vei injnfte appellans, alira condemnas. tioners .expenfarum , dammormm, & inierede ; in quindecim flarenis aurl de camera pasti ap» pellaiæ per appellarionis judicem condemnerur , Datum in fefitone pobliea ipfius fasc Sy- modi, ín Ecclefia majori. Bafileenfi {olemniter cc]ebrata, undecimo Kalendas Februarii, ane no a Nativitate Domini millefimo quadringen- sefmo wigefimogquinio . je Ggilk , annatarum communigm , & minte toram fervitiorum ; primorum fruftnum | de- portumm, aut (ub quocumque alio titulo, co- iore, vel nomine, pretextu cujulvis confuetus ginis, privilegii vel flatuti, aut alia quavis €anía vel occafione s directe vel indirecte, fo- fum fcriptoribus, abbreviatoribufque &. repi- firatoribus litterarum feu. minutarum, pro ip- forum. labore competenti faiario folvendo . Tfuic- autem facro canoni fi quis exigendo, dando , vel promitrendo contraire prælumpie vit, prenam incurrat adverfus fimaniacos. in- fidam, & ipfis dignltatibns ac tiencficiis tali- ter obtentis nyilum jus ae titulum. acquirat, & Obligationes quoque, promifüones & cenfars ac mandata, & quidquid in 'prejudiclum de- eret hujus falubexrimi fierf continget ,. quilas obtinere vires atque ireita- cepnfeaniur , Etfi (quod abüt) Romanus pontifez, qui pne cc- teris univerfallum Conellierut exequi & cu. ftodire eanonea deber, adverfus banc fanctio- nem aliquid faciendo Ecclefiam fcendalizet , Generali Concilio deferatur. Ceteri vero pro modo culpa juxts canonicas fanQiones per fuos fuperiares digna ultione puniantur , y. 

Strana 105
ANNO CERTI 2435. omnia Seurabige śklasima « “Philip, 1. .bonefto ; EUGENIUS 105 P. IV IL De pacificis paffefforibus. Quicumque non violentus, fed habens co- Jorarum titulum, pacifice & fine lite Præla- turam , dignitatem , beneficium, vel officium trienaio proximo hactenus poffedit, vel infu- turum poffidebit, non poli poftea ia petito- rio vel poíícfforio a quoquam eiiam ratione juris noviter impetrati , moleftari, excepto ho- flilitatis cafu, vel alterius legitimi impedimen- ti, de quo proteflari , & juxia Concilium Vieanenfe ilud intimare teneatut V Lis autem hoc cafu quoad futuras controvetíias intelliga- R tur, (1 ad executionem cirationis , juriíque fui in judicio exbibitionem , ac. terminorum omnium obíervationem , proceffum fueric, Or- dinarii autem diligenter inquirant, nc quis fine titulo beneficium pofüdeat. Quod fi ta- lem quandocumque repererint, declarent jus illi non competere, vel huic ( fi fibi. videa- . sur ) nifi £z iutrafus , feu violentus, aut alias jadigous, vel alteri idoneo provideant. REK Qwomodo diwinuzm offiziwnz in Bechefis celebran- dr t. Si quis principem: fzculi rosaturus babita gefiu decenti, prolatione mon preci- piti, Ced diftin&a, attenta quoquc mente, fci- píusm ac verha ftudee componere, quanto di. Jigentius ip facro loco orahipotentem oratu- rus Denm, hec " omuiao facere? curare de- bet? Statuit igitur fan&a Synodus, ut 3n cem- &is cathedralibus ac collegiatis Ecclefiis," ho- ris debitis, 6gnis congrua pullations præmifs fis, faudes divime per fingulas Horas non care Wadearim fe- fina. zc feílinanter , fed * afiatim ac tra&im, & cum paula decenti, prelertiv: in medio cujusiibet ver(ücali pfalmorum , debitam facien- do iuter folerame ac feriale ofücium —differen- BASILEENSE. A caeleflium , żerreflyium , do infernorum , omnes SIGLMUNDUS IMP. 10€ caput inclinenr, Nemo ibidem, dum Hora io communi publice cantantur, legat vel dicat privatim officium : nam non folum ob(equíum, quo obnoxiüs eft, choro fubtrahit, feu alios plalientes perturbar. Super his debité obfer- vandis , aliifque ad divini officii profecutionem ac chori difciplinam | fpe&antibus ,. decanus , vel cui onus incumbit , diligenter. invigiler, hinc inde, ne quid inordinate fiat, circum- fpiciens. Florum autem transgreffores, illius Hora in qua circa predida excefferint , vel alia majori, prout tran(grefionis gravitas exi- git, pleftentur pozna „b IV. Quo tempore quifque debet effe in choro. Qui in Matutinis ante finem pfalmi, Veni- te exultemus, in aliis Horis ante finem primi plalmi, in miffa ante ultipium Kyrie eleifon, tique in finem divino officio son interfuerit nif: forte necefiitate cogente ac petita & ob- tenta a præfidente chori ficentia difcedere oporteat , pro illa Hora ablens cenfeatur , falvis Eccieliarum confuetadinibus , fi que forte circa hoc arétiores exiflaut. Idem in his obfervetur, qui à principio uíque in finem in proceffionibus non permanferinz, Pro cujus c executione deputetur aliquis, enis habens no- fandi perfouas fingulas ítatuto tempere non convenientes, juramento adfiriétus agere fide. liter, & nulli parcere. Tubet etiam hzc fan- &a Synodus, quod in illis Ecclefiis, in qui- bus fingulis Horis certx diftributiones ftatutee ANNO CHRISTI non funt, omnino edam) de grofíió s fru&ibus | ( fi opus fit ) deputenrur, ut juxta men(uram laboris plus minuíve quifque capiat emolumen- ' ti, rollens prorfus abufam illum, quo in una duntaxat hora prafens totius diei diltribntio- nes ufurpat, & illum quo przpoüti, vel deo cani, sut alii ofüciales, ex hoc folum quod officiales funt, licer adualiter pro utilitate Ecclef non abfint, quotidianas diflributio- tiaus , reverenter ab omuibus perfolwantur. p nes præcipiant . Tloras canonicas dicturi, cum tunica talari ac {uperpeliiciis mundis ulua medias tibias longis vel cappis, juxta temporum ac regionum di- verfisatem, Ecclefias ingrediantur , nom cipue tia, fed almucjas vel birreta tenentes in capi- te. Qoi cum in choro fuerint, graviratem fer- vent, quam & locus & officium exigunt; non infimul aut cum aliis confobulantes feu col. loquentes, abr lditteras {eu ścripturas alias le- gentes. * Et cum píalleudi gratia ibidem con- venient, jua&a ac claufa labia tenere nom debent, fed omnes, praefertim qui majori fun- gunthr honore, in p(almis, hymais & canti- cis Deo alacriter modulea:ut, Cum dicitur V. Qualiter Hore canonica extra chorum dicende fint . Quofeumque etiam alibi beneficiatos, fcuia facris conftitutos, cum ad Horas canonicas te- neantur, admonet hzc fan&a Synodus, fiora- tiones fuas Deo accepras fore cupiunt, ut non ia gutrurc, vel inrer dentes , feu. deglutiendo aut fyncopando dictiones nec * colloquia, vel rius intermifcendo, fed five foii, five affo- ciati, diurnum nodurnumque officium reve- Gloria Pari & Filio & Spiritui fan&o, om-prenter verbi(que ditiadis peragaut, ac tali in nes confyrgant. Cum nominatur gloriofim ił. loco, uade a devotione non retrahantur, ad iud nomea lefus, im quo omne gens fiećliżnr , quam fc difponere & preparare debent, jux. tà —— ————————————————— Pd Cres €—€—————— (=) Nora quod eanta erat mofirśs diebus im. Ecclefie Parifienfs bujus Confitutionis obferusutia , as etiam cums decree 10 fus particælasi érritante quod [equicur didiincie obfervaretur - Nullus deber dicere horas fuzs ad parrem in libro vel Breviarlo fuo. Allas liceat decano, vel Cantori librum golle- ze a manibus illueg tenentis, fed uec Sitteras legere claufag vel apertas. Quod ad futtram profuturave vei memoriam, uo cerero Rcclefie cara [acalares 3uam veguleres , f. 904. fareoffs non obfervont s ad obfervaniiam confimilem excizantur appoficurs ef. Ex Maryr. Edit. Parifiis anuo 2335. 6n quarvo Qer Joannem Muneratum . Vide Fabririum Bibl. Med. Tom. IV. pag. 204. Gb "Tom. Vl. pag. 399. edit. Patav. £754. §b) Salvis samen Jaudabilibus contuetudinibuss flarutis, ac obfervatiouibus fpeclalibus Ecclefizrsm Gagularam | ogni, & delphinatus .. Ex Martyr. edito Parifiis enno 5336, fup ce z 

Strana 106
ANNO CERTI 2435. omnia Seurabige śklasima « “Philip, 1. .bonefto ; EUGENIUS 105 P. IV IL De pacificis paffefforibus. Quicumque non violentus, fed habens co- Jorarum titulum, pacifice & fine lite Præla- turam , dignitatem , beneficium, vel officium trienaio proximo hactenus poffedit, vel infu- turum poffidebit, non poli poftea ia petito- rio vel poíícfforio a quoquam eiiam ratione juris noviter impetrati , moleftari, excepto ho- flilitatis cafu, vel alterius legitimi impedimen- ti, de quo proteflari , & juxia Concilium Vieanenfe ilud intimare teneatut V Lis autem hoc cafu quoad futuras controvetíias intelliga- R tur, (1 ad executionem cirationis , juriíque fui in judicio exbibitionem , ac. terminorum omnium obíervationem , proceffum fueric, Or- dinarii autem diligenter inquirant, nc quis fine titulo beneficium pofüdeat. Quod fi ta- lem quandocumque repererint, declarent jus illi non competere, vel huic ( fi fibi. videa- . sur ) nifi £z iutrafus , feu violentus, aut alias jadigous, vel alteri idoneo provideant. REK Qwomodo diwinuzm offiziwnz in Ecclefis celebran- dr t. Si quis principem: fzculi rosaturus babita gefiu decenti, prolatione mon preci- piti, Ced diftin&a, attenta quoquc mente, fci- píusm ac verha ftudee componere, quanto di. Jigentius ip facro loco orahipotentem oratu- rus Denm, hec " omuiao facere? curare de- bet? Statuit igitur fan&a Synodus, ut 3n cem- &is cathedralibus ac collegiatis Ecclefiis," ho- ris debitis, 6gnis congrua pullations præmifs fis, faudes divinæ per fingulas Horas non care Wadearim fe- fina zc feílinanter , fed * afatim ac traétim, & cum paula decenti, prelertiv: in medio cujusiibet ver(ücali pfalmorum , debitam facien- do iuter folerame ac feriale ofücium —differen- BASILEENSE. A caeleflium , żerreflyium , do infernorum , omnes SIGLMUNDUS IMP. 10€ caput inclinenr, Nemo ibidem, dum Hora io communi publice cantantur, legat vel dicat privatim officium : nam non folum ob(equíum, quo obnoxiüs eft, choro fubtrahit, feu alios plalientes perturbar. Super his debité obfer- vandis , aliifque ad divini officii profecutionem ac chori difciplinam | fpe&antibus ,. decanus , vel cui onus incumbit , diligenter. invigiler, hinc inde, ne quid inordinate fiat, circum- fpiciens. Florum autem transgreffores, illius Hora in qua circa predida excefferint , vel alia majori, prout tran(grefionis gravitas exi- git, pleftentur pozna „b IV. Quo tempore quifque debet effe in choro. Qui in Matutinis ante finem pfalmi, Veni- te exultemus, in aliis Horis ante finem primi plalmi, in miffa ante ultipium Kyrie eleifon, tique in finem divino officio son interfuerit nif: forte necefiitate cogente ac petita & ob- tenta a præfidente chori ficentia difcedere oporteat , pro illa Hora ablens cenfeatur , falvis Eccieliarum confuetadinibus , fi que forte circa hoc arétiores exiflaut. Idem in his obfervetur, qui à principio uíque in finem in proceffionibus non permanferinz, Pro cujus c executione deputetur aliquis, enis habens no- fandi perfouas fingulas ítatuto tempere non convenientes, juramento adfiriétus agere fide. liter, & nulli parcere. Tubet etiam hzc fan- &a Synodus, quod in illis Ecclefiis, in qui- bus fingulis Horis certx diftributiones ftatutee ANNO CHRISTI non funt, omnino edam) de grofíió s fru&ibus | ( fi opus fit ) deputenrur, ut juxta men(uram laboris plus minuíve quifque capiat emolumen- ' ti, rollens prorfus abufam illum, quo in una duntaxat hora prafens totius diei diltribntio- nes ufurpat, & illum quo przpoüti, vel deo cani, sut alii ofüciales, ex hoc folum quod officiales funt, licer adualiter pro utilitate Ecclef non abfint, quotidianas diflributio- tiaus , reverenter ab omuibus perfolwantur. p nes præcipiant . Tloras canonicas dicturi, cum tunica talari ac {uperpeliiciis mundis ulua medias tibias longis vel cappis, juxta temporum ac regionum di- verfisatem, Ecclefias ingrediantur , nom cipue tia, fed almucjas vel birreta tenentes in capi- te. Qoi cum in choro fuerint, graviratem fer- vent, quam & locus & officium exigunt; non infiraul aut cum aliis confobulantes feu col. loquentes, abe litieras fou ścripturas alias le- genics. * Et cum píalleudi gratia ibidem con- venient, jua&a ac claufa labia teaere non debent, fed omnes, praefertim qui majori fun- gunthr honore, in p(almis, hymais & canti- cis Deo alacriter modulea:ut, Cum dicitur V. Qualiter Hore canonica extra chorum dicende fint . Quofeumque etiam alibi beneficiatos, fcuia facris conftitutos, cum ad Horas canonicas te- neantur, admonet hzc fan&a Synodus, fiora- tiones fuas Deo accepras fore cupiunt, ut non ia gutrurc, vel inrer dentes , feu. deglutiendo aut fyncopando dictiones nec * colloquia, vel rius intermifcendo, fed five foii, five affo- ciati, diurnum nodurnumque officium reve- Gloria Pari & Filio & Spiritui fan&o, om-prenter verbi(que ditiadis peragaut, ac tali in nes confyrgant. Cum nominatur gloriofim ił. loco, uade a devotione non retrahantur, ad iud nomea lefus, im quo omne gens fiećliżnr , quam fc difponere & preparare debent, jux. tà —— ————————————————— Pd Cres €—€—————— (=) Nora quod eanta erat mofirśs diebus im. Ecclefie Parifienfs bujus Confitutionis obferusutia , as etiam cums decree 10 fus particælasi érritante quod [equicur didiincie obfervaretur - Nullus deber dicere horas fuzs ad parrem in libro vel Breviarlo fuo. Allas liceat decano, vel Cantori librum golle- ze a manibus illueg tenentis, fed uec Sitteras legere claufag vel apertas. Quod ad futtram profuturave vei memoriam, uo cerero Rcclefie cara [acalares 3uam veguleres , f. 904. fareoffs non obfervont s ad obfervaniiam confimilem excizantur appoficurs ef. Ex Maryr. Edit. Parifiis anuo 2335. 6n quarvo Qer Joannem Muneratum . Vide Fabririum Bibl. Med. Tom. (V. paz. 2065. © "Tom. Vl. pag. 399. edit. Patav. £754. §b) Salvis samen Jaudabilibus contuetudinibuss flarutis, ac obfervatiouibus fpeclalibus Ecclefizrsm Gagularam | ogni, & delphinatus .. Ex Martyr. edito Parifiis enno 5336, fup ce z 

Strana 107
ANNO CHRISTI D 34356 Ecclef. 18 pe segulari US 107 CONCI ta-id quod (eripram eft : Ante orationem pre. pare animam fuam, nt fs quali qui tenta? UM e EUGEMIUS . IV. v V I. De bis qui tempore divinorum vagantur per Eccleffaus . Quicumque in Ecclefiabenefciatus, præfer- tim de majoribus , divinorum.tempore per Ec- clefiam vel foris circa ipfam deambulando , aut cum aliis colloquendo , vagari vifus fue- rit, non folam ilius Forge, fed totius diet przíeniiam ipío fa&o amittat. Qui fi femel corre&ns nom defliterit , per menfem difiribu: iionibus careat, vel graviori (fi pertinacia exe. gerit ) pena fabjaceat , ita ut. tandem. defi: ftere cogatur. Prohibeatur eiiam ne divina officia tumultnoft quorumcumque per Eccle. fiam difcurfus impediant aut perturbent . Re- t.gulares qui in conventualibus Ecclefiis circa prædi&a excefferint , gravi pena Juperioris ". * Saporiorum. arbirrio calligentur . HA. a FP. ceffent. a divinis ^ ceífetur officiis , VIL De tabula pendente. in eboro. Ut cun&s in domo Dei ordinate procedant ; : & quiliber fciar quod. fibi agendum imminet , ftatuatur tabella aliqua. continue pendens. in. choro , in qua quid. per nnumquemque ex canonicis, vel alils beneficistis, .in fingulis Horis per hebdomadam : aut -majus’ témpus , legendum cautandumve fit féribatur Qui au- tem fecundum quod ibi deferiptum ^ faerit. fa- cere per fe vel alinm neglexerit ; pros qualibet Hora diftributiones uaius diei amittet ... Virt. De Bis qui in riffs mom complent ‘Credo, wef cantant contilenas , utl nimis baffe miffan legunt , cut fine miniftro o Abufum aliquarum Ecclefiarum , in quibas Credo in unum Deum, quod elt fymbolum & confeffio Fidei noftre, non complete ufque. ad finem cantatur, aut præfatio feu orario: Do. minica omittitar, vel in Ecclefiis cantilenæ fzculares voce admifcentsr , feu milfa etiatn privata fine miniflro, aus. (1) per fecretas orationes ita fübmi(fa voce dicitur, quod a circumftantibus audiri nom pote(t, abolentes, ftatuitous ut. qui in his tranfgreflor inventus fuerit a fuo fuperiore debite cafligetur . IX De pignorantibus cultum divitum . Abufum etiam illum cultui divine manifefts derogantem , quo nonnulli Ecclefiaram cano- nici contrahentes debita, fic fe creditoribus obligant, ut, nififlaruto cempore faiisfaciant, aboienses , čr obligationem hujufmodi , etiamfi jarejurando firmata fit, irritara. decernentes , flatuimus ur EN A PER. (x) Legendum prerer , cam optimis MSS. & vetesibug 4. Dillert. XV. LIUM SIOISMUNDUS "T Aquí talem illicitum. conttadum feceriut. trium menfium fru&us ipüEcclefic appiicandos ipfo fa&o amittant. Et quamdiu divina non re fumpferint, nuMos ex ipía Ecclefis proveatus percipiant , De tenentibus capitula żempwe wife sejorio. Probibet hzc {ands Synodus, üt tempo- re millæ majoris, præfertim- (olemnibüs die- bus, capitula fev.. ‘atlas capisuleres, aunt alii tractatus , per canonicos.nop celebrentur, ni- fi forte urgens. &- evidens -ingrueret neceffstas . B Qui vero ad talem. Horam capitulum ipdixe- rit, » dillriburionibus quotidianis per hebdo. madam fit fufpenfos , neque ipfi canonici pra. Hora ilia. diftributioues ipfas lucrenter, XL De fpeBaculia in. Ecclefia non p “Turpem etiam - illum. abufum in quibuldara frequentatum Ecclefiis; quo certis anni cele- britatibus monnullis..cum mitra, bacuic, ac veftibus pontificalibus: more Epifcoporum bene- dicunt y alii ut. eges. ac duces: induti *, quod fefftum fatuorum vel fonocentum , fem puera- C rum ,. in .quibafd regionibus puncupatur 3 alii-larvales &: theatrales: jocos, alii choreas &-tripudia marium;ac mulierum facientes ho. Mines ad fpe&acula- & cachinnationes movent, alii comeffationes- &- convivia ibidem pretpás rant; bo Č canis 6x redtoribus: 1 nium proventuum'Ecclefia fmm fpatio, né hec. aut, que etiam mercaániias. feu. pegotlationes nundi- narum in Ecclefiaz qua. domus orationis elle debet, ac etiam." «cemeterio éxerceri amplius permittant , transgrefforefque per :cenfuram Ec- clefialticam , aliaque-jaris: remedia .punire non p negligant Omsies autera confuerudines, fta- tuta ac privilegia “quæ. his/non concordant cire tà hzc deereiis nift. forte; majores. adjicerent penas , irritas elle hec fausta Synodos de- ‚cernit, ” A “Datum im feline. publica in Beclefia ma- pois trium men- mi jori Bafileenfi folemniter celebrata , * die Jo- o vis aona menfis fun anno a Nativitate Do- mini millefimo “qu ringentefi me trigefumo- quinto. De condemnatione, libel frais Augifini de Ro. ss archicpifcopi Nationis | E Sacvofantta Genevalir Synodas. Baf Lens in Bpi- vitu fanélo legitime congregata y. toli ver[alem "Eccleffam. reprefentans , ad perpetuam ves mo- TMOFIANE © (UM inter cétera pietaris'opera ad confer- —4 vandam Fidei catholicæ -veritatem, exiir- pandofque errores & hwerefes ; hee fanéta Sy- nos m edicionibus ; u».adnotavic Ee Drum, in Milla explicar, Tom. fančka > Synodus “detéflans » ftamit & juber tain ordinariis, quam. Ecclefiarnm de.. fub pana: fufpenfionis om ANNO HRISTI 5435- ? funt = machina giones + Hin ludibria , nec. * decrevit * quinto fdus - 

Strana 108
ANNO CHRISTI D 34356 Ecclef. 18 pe segulari US 107 CONCI ta-id quod (eripram eft : Ante orationem pre. pare animam fuam, nt fs quali qui tenta? UM e EUGEMIUS . IV. v V I. De bis qui tempore divinorum vagantur per Eccleffaus . Quicumque in Ecclefiabenefciatus, præfer- tim de majoribus , divinorum.tempore per Ec- clefiam vel foris circa ipfam deambulando , aut cum aliis colloquendo , vagari vifus fue- rit, non folam ilius Forge, fed totius diet przíeniiam ipío fa&o amittat. Qui fi femel corre&ns nom defliterit , per menfem difiribu: iionibus careat, vel graviori (fi pertinacia exe. gerit ) pena fabjaceat , ita ut. tandem. defi: ftere cogatur. Prohibeatur eiiam ne divina officia tumultnoft quorumcumque per Eccle. fiam difcurfus impediant aut perturbent . Re- t.gulares qui in conventualibus Ecclefiis circa prædi&a excefferint , gravi pena Juperioris ". * Saporiorum. arbirrio calligentur . HA. a FP. ceffent. a divinis ^ ceífetur officiis , VIL De tabula pendente. in eboro. Ut cun&s in domo Dei ordinate procedant ; : & quiliber fciar quod. fibi agendum imminet , ftatuatur tabella aliqua. continue pendens. in. choro , in qua quid. per nnumquemque ex canonicis, vel alils beneficistis, .in fingulis Horis per hebdomadam : aut -majus’ témpus , legendum cautandumve fit féribatur Qui au- tem fecundum quod ibi deferiptum ^ faerit. fa- cere per fe vel alinm neglexerit ; pros qualibet Hora diftributiones uaius diei amittet ... Virt. De Bis qui in riffs mom complent ‘Credo, wef cantant contilenas , utl nimis baffe miffan legunt , cut fine miniftro o Abufum aliquarum Ecclefiarum , in quibas Credo in unum Deum, quod elt fymbolum & confeffio Fidei noftre, non complete ufque. ad finem cantatur, aut præfatio feu orario: Do. minica omittitar, vel in Ecclefiis cantilenæ fzculares voce admifcentsr , feu milfa etiatn privata fine miniflro, aus. (1) per fecretas orationes ita fübmi(fa voce dicitur, quod a circumftantibus audiri nom pote(t, abolentes, ftatuitous ut. qui in his tranfgreflor inventus fuerit a fuo fuperiore debite cafligetur . IX De pignorantibus cultum divitum . Abufum etiam illum cultui divine manifefts derogantem , quo nonnulli Ecclefiaram cano- nici contrahentes debita, fic fe creditoribus obligant, ut, nififlaruto cempore faiisfaciant, aboienses , čr obligationem hujufmodi , etiamfi jarejurando firmata fit, irritara. decernentes , flatuimus ur EN A PER. (x) Legendum prerer , cam optimis MSS. & vetesibug 4. Dillert. XV. LIUM SIOISMUNDUS "T Aquí talem illicitum. conttadum feceriut. trium menfium fru&us ipüEcclefic appiicandos ipfo fa&o amittant. Et quamdiu divina non re fumpferint, nuMos ex ipía Ecclefis proveatus percipiant , De tenentibus capitula żempwe wife sejorio. Probibet hzc {ands Synodus, üt tempo- re millæ majoris, præfertim- (olemnibüs die- bus, capitula fev.. ‘atlas capieulzres, aut alf tractatus , per canonicos.nop celebrentur, ni- fi forte urgens. &- evidens -ingrueret neceffstas . B Qui vero ad talem. Horam capitulum ipdixe- rit, » dillriburionibus quotidianis per hebdo. madam fit fufpenfos , neque ipfi canonici pra. Hora ilia. diftributioues ipfas lucrenter, XL De fpeBaculia in. Ecclefia non p “Turpem etiam - illum. abufum in quibuldara frequentatum Ecclefiis; quo certis anni cele- britatibus monnullis..cum mitra, bacuic, ac veftibus pontificalibus: more Epifcoporum bene- dicunt y alii ut. eges. ac duces: induti *, quod fefftum fatuorum vel fonocentum , fem puera- C rum ,. in .quibafd regionibus puncupatur 3 alii-larvales &: theatrales: jocos, alii choreas &-tripudia marium;ac mulierum facientes ho. Mines ad fpe&acula- & cachinnationes movent, alii comeffationes- &- convivia ibidem pretpás rant; bo Č canis 6x redtoribus: 1 nium proventuum'Ecclefia fmm fpatio, né hec. aut, que etiam mercaániias. feu. pegotlationes nundi- narum in Ecclefiaz qua. domus orationis elle debet, ac etiam." «cemeterio éxerceri amplius permittant , transgrefforefque per :cenfuram Ec- clefialticam , aliaque-jaris: remedia .punire non p negligant Omsies autera confuerudines, fta- tuta ac privilegia “quæ. his/non concordant cire tà hzc deereiis nift. forte; majores. adjicerent penas , irritas elle hec fausta Synodos de- ‚cernit, ” A “Datum im feline. publica in Beclefia ma- pois trium men- mi jori Bafileenfi folemniter celebrata , * die Jo- o vis aona menfis fun anno a Nativitate Do- mini millefimo “qu ringentefi me trigefumo- quinto. De condemnatione, libel frais Augifini de Ro. ss archicpifcopi Nationis | E Sacvofantta Genevalir Synodas. Baf Lens in Bpi- vitu fanélo legitime congregata y. toli ver[alem "Eccleffam. reprefentans , ad perpetuam ves mo- TMOFIANE © (UM inter cétera pietaris'opera ad confer- —4 vandam Fidei catholicæ -veritatem, exiir- pandofque errores & hwerefes ; hee fanéta Sy- nos m edicionibus ; u».adnotavic Ee Drum, in Milla explicar, Tom. fanda . Synodus “detéflans » ftamit & juber tain ordinariis, quam. Ecclefiarnm de.. fub pana: fufpenfionis om ANNO HRISTI 5435- ? funt = machina giones + Hin ludibria , nec. * decrevit * quinto fdus - 

Strana 109
ANNO CHRISTI ?;5485+ pra. EUGENTU 109 M nis przcipuum fludimm eft, illico at pulluia- ‚re aliquid. noverimus, quod Fidei Chriftianz: puritatem offendere , & (íplendorem luminis fn mentibus fidelium quomodolibet obnubilare poffit, penitus refcindere, agrumque Domini- cum a noxiis zizaniis Gt vepribus com omni diligentia expurgare. Proinde libellum quem- dam editum a magiftro Auguítino , vulgariter di&o de Roma, Archiepi(copo Nazareno, cu- jus primus tra&atus de’ facramento unitatis Jefu Chrilti & Ecclefæ, five de Chrifto inte- gro intitulatur; fecundus de Chrifto capite, & ejus inclyto principatu: alius de caritate Chrilti circa ele&os, & ejus infinito. amore, BASILEENSE. nodus potiffime convenerit, noftræ folicitudi- À is aut feriptis fanétorum dotorum in prze SIGISMUNDUÜS 1MP. 110 nominatis materiis loquentium , quinimmo. ea recipit & ample&irur juxta eorum veram ins iclligentiam per cos aut alios catholicos do£to- res in iheologica fchola communiter expofirasn & declaratam, Nec per hanc fententiam per. fonæ præfati auitoris præjudicare intendit hæc eadem fandta Synodus: quia etfs debite vocatus íuerit, caufas tamen ablentiæ allegavit, & in aliquibus fuis fcriptis & alias dottrinam fvam determinationi Ecclefix fubmifit.. Ceterum hxc fan&a Synodus mandat & przecipir omnibus Archiepilcopis, Epifcopis, cancellariis univer- firatum, & Inquifitoribus hæreticæ pravitatis, ad quorum fpe&at officium , quatenus diligen- ranquam non fanam & erroneam in Fide do- B tiam folevtem adhibeant, & provideant , ne étrinam continentem , cum fuis defenforiis damnat & reprobar. Et patifhme fcandafofam illam afferrionem , erroneam ín Fide, in ipfo libello contentam , quam pia fidelium aures fine horrore audire non poffun;, videlicet : Chriflus quotidie peccat, & ex quo fuit Chri- flus quotidie peccavit, quamvis * de capite Ecclefie Chrifto fefa (alvatore noftro dicat śe. non inielligere , fed ad membra fua, que cum Chrifto capite unum effe Chriftum ale. ruit, inrelligentiam ejus effe referendamdicat. Nec non & propofitiones iftas, & eis in den- tentia Gmiles, quas in artículos damnatos .ín facro Conftanrienü Concilio incidere declarat, videlicet: Noa omnes fideles jufti&cau funt suembra Chrifti, fed foli ele&i, finalitet. ig perpetuum ;egnaturi cum Chrifto, Secundum ineffabilern præfcientiam Dei fumuntur mem- bra Chrilli, ex quibus conllat Ecclefia , quz vamen uon conitat wifi ex eis qui fecunduia propofitum elections vocati funt. Non fufficit ChriGo uvirt vinculo caritatis, ut aliqui effi- €iannar membra Chrifti, fed requiritur. alia uaio. Has etiam quz fequuntur: Humana na. tara in Chritlo vere eft Chriftus. Humana na- iura in Chrito, e(l perfona Chrifti. faic fuppofialis determinans humanam naturam in Chrifto non realiter diftinguitur ab ipfa natu- ta determinata, Natura humana ín Chrifto aliquis di&os librum & libellos defenforios ha- beat , aut przífumat penes fe conlervare, aut *enere, immo ipfos predictis aífignare habeat , ut de ilis faciant prout jura difponunt: alias contra tales canonica animadverfione proce- datur . Datum in {efione publica in Ecclefia majori Bafileenft folemniter celebrata Idibus OGobris, &ono a Nativitate Domini millefimo quadria- gentefimo trigefimoquinto . SESSIO XXIII I. De clestione funami Pontificis o Sacrofanéis Generalis Synodus Bufileenfis , $n Spi- vita fanclo .legitime congregata, univer|alem Ecclefam veprefert.ni. sd perpetuam vei mee moriam . ;UONIAM falus populi pallor bonus, me» 4 rito hanc fan&dam Synodum , quantum pra humane legis fieri. potelt indu(tria , niti decet ut Romanus Pontifex , qui gregis Do- minici primus & {uminus eft pattor , talis fiat, "alifque perfeverer , qui cünétarum animarum faluti ac totius Chriftiani orbis utilirati pro- procul dubio eft períona Verbi: & Verbum in D videat , & tanto ofücio digne farisfaciat: pro- Chrifto satura atfumpta, eít realiter. perfona zuümens. Natura humana affumpta a Verbo "ex unione yerfonali, e(t veraciter Deus na- vuralis & proprius. Chriftus fecundum volun- tatem creatam vantum diijgie naturam hurma- xata uniram pérfonæ Verbi, quantum dili git naturam divinam . Sicur duc pertonæ in divinis fent wqualiter diligibiles , ira dux ua. turz in Cheiflo, humana « divina, funt z- qualíser diligibiles propter perfonam commu- nem. Anima Chrifli videt. Deum tam clare & intenfe, quantum clare & intenfe Deus videt feipfum . Quas quidem ypropofiiones, & alas ex eadem radice procedentes , in prædi- inde conftirutiones tam facrorum Conciliorum , wam fummorum Poutificom, fuper Romani lectione Pontificis editas, innovans hzc fancta Wynodus, © eis quedam falubria adjiciens , fiatuit ut, quotiefcumque fedem Apoftolicam vacare. contigerit, fanâæ Romana Ecclefie Cardinales pre(entes in loco, quo furami Pon- tificís ele&io celebranda eft, decima die poft- quam fedes vacaverit, omnes ín cappellam ali« quam vel locum prope conclave conveniant. Inde precedente Cruce bini cam devotione can- tando, Veni creator Spiritus, incedentes, lo- cum couclavis ingrediantur: quo non nífi duas familiares neceffarios quiliber introducat . Ces &o libello contenras, tanquam erroneas ijo Fj Eremoníarum autem gratia dno clerici, quorum de, damnat & reprobat ha;c. (antta. Synodus. Ne igitur per hujuímodi doctrinam in erro- rem quempiam fidelium prolabi contingat, di- Üüridbe precipit ne, quifquam præfaci libelli do&trinam y & praderiímí fuyraferiptas propo- fitiones ( ut pramittitur ) damnatas & re- probatas , ac etiam ejus tradtatus defenfo- zos, docere, pradicare, defeadere aut ap- probare præfumat. Eos autem qui fecus e- gerint , (anquam hæreticos, & alias animad- verfione canonica puniendos aleccroit . In xullu aotem per hec derogaic ‘ntendic di. faltem. unus fit notarius, etiam admitti poffint . Camerarius vero cum. his quibus conclavis cu- flodia coramiffa: fuerit curet. ne quis prater predictos conclave ingrediatur. Ipfe autem poft ingreflum Cardinalium , claufis foribus, cum deputatis intret , & fingulorum Cardinalium celas diligenter perquirat. Exceptifque inhr- morum aut debilium medicinalibus, fi qua ibidem viQuatid vel confe&iones reperiantur , amoveat, Exiens inde, claudenfque conclavis oflium , cuftod!am falicite obfervet, ac fingu- lis diebus cibaria que Cardinalibus deferuntur ac- ANNO CHRISTI 4035- ® per, dze, induttriam . 

Strana 110
ANNO CHRISTI ?;5485+ pra. EUGENTU 109 M nis przcipuum fludimm eft, illico at pulluia- ‚re aliquid. noverimus, quod Fidei Chriftianz: puritatem offendere , & (íplendorem luminis fn mentibus fidelium quomodolibet obnubilare poffit, penitus refcindere, agrumque Domini- cum a noxiis zizaniis Gt vepribus com omni diligentia expurgare. Proinde libellum quem- dam editum a magiftro Auguítino , vulgariter di&o de Roma, Archiepi(copo Nazareno, cu- jus primus tra&atus de’ facramento unitatis Jefu Chrilti & Ecclefæ, five de Chrifto inte- gro intitulatur; fecundus de Chrifto capite, & ejus inclyto principatu: alius de caritate Chrilti circa ele&os, & ejus infinito. amore, BASILEENSE. nodus potiffime convenerit, noftræ folicitudi- À is aut feriptis fanétorum dotorum in prze SIGISMUNDUÜS 1MP. 110 nominatis materiis loquentium , quinimmo. ea recipit & ample&irur juxta eorum veram ins iclligentiam per cos aut alios catholicos do£to- res in iheologica fchola communiter expofirasn & declaratam, Nec per hanc fententiam per. fonæ præfati auitoris præjudicare intendit hæc eadem fandta Synodus: quia etfs debite vocatus íuerit, caufas tamen ablentiæ allegavit, & in aliquibus fuis fcriptis & alias dottrinam fvam determinationi Ecclefix fubmifit.. Ceterum hxc fan&a Synodus mandat & przecipir omnibus Archiepilcopis, Epifcopis, cancellariis univer- firatuam, & Inquiftoribus hæreticæ pravitatis, ad quorum fpe&at officium , quatenus diligen- ranquam non fanam & erroneam in Fide do- B tiam folevtem adhibeant, & provideant , ne étrinam continentem , cum fuis defenforiis damnat & reprobar. Et patifhme fcandafofam illam afferrionem , erroneam ín Fide, in ipfo libello contentam , quam pia fidelium aures fine horrore audire non poffun;, videlicet : Chriflus quotidie peccat, & ex quo fuit Chri- flus quotidie peccavit, quamvis * de capite Ecclefie Chrifto fefa (alvatore noftro dicat śe. non inielligere , fed ad membra fua, que cum Chrifto capite unum effe Chriftum ale. ruit, inrelligentiam ejus effe referendamdicat. Nec non & propofitiones iftas, & eis in den- tentia Gmiles, quas in artículos damnatos .ín facro Conftanrienü Concilio incidere declarat, videlicet: Noa omnes fideles jufti&cau funt suembra Chrifti, fed foli ele&i, finalitet. ig perpetuum ;egnaturi cum Chrifto, Secundum ineffabilern præfcientiam Dei fumuntur mem- bra Chrilli, ex quibus conllat Ecclefia , quz vamen uon conitat wifi ex eis qui fecunduia propofitum elections vocati funt. Non fufficit ChriGo uvirt vinculo caritatis, ut aliqui effi- €iannar membra Chrifti, fed requiritur. alia uaio. Has etiam quz fequuntur: Humana na. tara in Chritlo vere eft Chriftus. Humana na- iura in Chrito, e(l perfona Chrifti. faic fuppofialis determinans humanam naturam in Chrifto non realiter diftinguitur ab ipfa natu- ta determinata, Natura humana ín Chrifto aliquis di&os librum & libellos defenforios ha- beat , aut przífumat penes fe conlervare, aut *enere, immo ipfos predictis aífignare habeat , ut de ilis faciant prout jura difponunt: alias contra tales canonica animadverfione proce- datur . Datum in {efione publica in Ecclefia majori Bafileenft folemniter celebrata Idibus OGobris, &ono a Nativitate Domini millefimo quadria- gentefimo trigefimoquinto . SESSIO XXIII I. De clestione funami Pontificis o Sacrofanéis Generalis Synodus Bufileenfis , $n Spi- vita fanclo .legitime congregata, univer|alem Ecclefam veprefert.ni. sd perpetuam vei mee moriam . ;UONIAM falus populi pallor bonus, me» 4 rito hanc fan&dam Synodum , quantum pra humane legis fieri. potelt indu(tria , niti decet ut Romanus Pontifex , qui gregis Do- minici primus & {uminus eft pattor , talis fiat, "alifque perfeverer , qui cünétarum animarum faluti ac totius Chriftiani orbis utilirati pro- procul dubio eft períona Verbi: & Verbum in D videat , & tanto ofücio digne farisfaciat: pro- Chrifto satura atfumpta, eít realiter. perfona zuümens. Natura humana affumpta a Verbo "ex unione yerfonali, e(t veraciter Deus na- vuralis & proprius. Chriftus fecundum volun- tatem creatam vantum diijgie naturam hurma- xata uniram pérfonæ Verbi, quantum dili git naturam divinam . Sicur duc pertonæ in divinis fent wqualiter diligibiles , ira dux ua. turz in Cheiflo, humana « divina, funt z- qualíser diligibiles propter perfonam commu- nem. Anima Chrifli videt. Deum tam clare & intenfe, quantum clare & intenfe Deus videt feipfum . Quas quidem ypropofiiones, & alas ex eadem radice procedentes , in prædi- inde conftirutiones tam facrorum Conciliorum , wam fummorum Poutificom, fuper Romani lectione Pontificis editas, innovans hzc fancta Wynodus, © eis quedam falubria adjiciens , fiatuit ut, quotiefcumque fedem Apoftolicam vacare. contigerit, fanâæ Romana Ecclefie Cardinales pre(entes in loco, quo furami Pon- tificís ele&io celebranda eft, decima die poft- quam fedes vacaverit, omnes ín cappellam ali« quam vel locum prope conclave conveniant. Inde precedente Cruce bini cam devotione can- tando, Veni creator Spiritus, incedentes, lo- cum couclavis ingrediantur: quo non nífi duas familiares neceffarios quiliber introducat . Ces &o libello contenras, tanquam erroneas ijo Fj Eremoníarum autem gratia dno clerici, quorum de, damnat & reprobat ha;c. (antta. Synodus. Ne igitur per hujuímodi doctrinam in erro- rem quempiam fidelium prolabi contingat, di- Üüridbe precipit ne, quifquam præfaci libelli do&trinam y & praderiímí fuyraferiptas propo- fitiones ( ut pramittitur ) damnatas & re- probatas , ac etiam ejus tradtatus defenfo- zos, docere, pradicare, defeadere aut ap- probare præfumat. Eos autem qui fecus e- gerint , (anquam hæreticos, & alias animad- verfione canonica puniendos aleccroit . In xullu aotem per hec derogaic ‘ntendic di. faltem. unus fit notarius, etiam admitti poffint . Camerarius vero cum. his quibus conclavis cu- flodia coramiffa: fuerit curet. ne quis prater predictos conclave ingrediatur. Ipfe autem poft ingreflum Cardinalium , claufis foribus, cum deputatis intret , & fingulorum Cardinalium celas diligenter perquirat. Exceptifque inhr- morum aut debilium medicinalibus, fi qua ibidem viQuatid vel confe&iones reperiantur , amoveat, Exiens inde, claudenfque conclavis oflium , cuftod!am falicite obfervet, ac fingu- lis diebus cibaria que Cardinalibus deferuntur ac- ANNO CHRISTI 4035- ® per, dze, induttriam . 

Strana 111
BUGENIUS P. tV. CONCI II ANNO nilfi quod pro moderaza sefe@ione neceffarium CHRISTI © promulga- Me in ? Sraenie hzc videatur , decretis hujus facri Concilii, * que promulgantur in quarta & feptima feflionibus, in fno robore firmiter. permaníuris. Sequenti die^Cardinales omnes coram his qui in con- clavi fuerint ,. audita miffa de fano. Spiritu, facram fumant Eucharifliam. Er antequam fcrutinium fnchoent , antepoñitis fanétis Evan- geliis, jurent fuper hac forma: Ego N. talis Cardinalis juro & promitto omniporcnti Deo Patri, & Filio, & Spiritui fan&o, ac Beato Petro. Apoflolorum principí, eum: eligere ; in Pontificem , quem credam :Ecciefias: univerfali in fpiritnalibus & temporalibus utilem ,. & tan- accurate perquirat, ‘nec introferri permittat , A SIGISMUNDUS IMP, IIL LIUM zz Forma confenfar . Jn nomine fante &' individuæ Trenitatis , Pa- tris, OO Filii, & Spiritus fancti . Ego N. cle£us in. Papam omnipotenti eo; cujas. Ecclefiam fre præfidio regendam fufcipio > & Beato Petra Apoftolorum principi , corde & ore confiteor & profiteor , quamdiu in hac fra- gili vita conftitutus fuero, me firmiter credere & tenere Fidem catholicam , fecundum — tradi- :onem Apoftolorum ,. Generalium Conciliorum, te dignitati: idoneum; ncc illi-. vocem: dare B & aliorum faudtornm parrum, maxime autens quem verifimiliter fciveroó promiflione aut da- tione alicujus rei teraporalis, feu. prece períe vel alium interpofita;, ant alias qualiteroum- que dire&e vel indire&e;. pro fe ele&ionem proçurare, ele&ogue in Pontificem non prius obedientiam facere., quam juret juxta formam decreti facri. Bafileenfis. Concilii, ita me Deu adjuvet , cui in die tremendi iudicii. reddiva- yus fum de hoc juramento & cun&is operibu:. meis rationem . : n Poft hzc quilibet eorum -fchedulam dabit Ín qua ultra tres nou .nominet, inter quos fi ultra unum. nominaverit aliquis, fit extra Car- dinalium - collegium. Neque una. die nifi unum fiat fcrutinium , & immediate poft milfam . Le- &ís fchedulis; nifi duarum partium i6 unum woj coucurrant, mox comburancur. Ante au- tem fex compléta fctutivia 5 acceflus ad quem- - quam feri non poffir! Recogitent eo ' tempo- re Cardinales , & attenta mente - éorifiderent , quantum Óbi ipfis merirum vel deimerimm , Juantumque populo Chrifliano' fructum ve! prejudicium , bonum vel malum j^ eligendo Pontificem, fa&uri iunt. In nulla. profe&o re magis Domini noftri Jefu Chrifti gratiara vel iram affequi poffunt, quam. cum de Vicario 'ejus fuis præficiendo cvibus agirur, quas ita dilexit ut pro ipfis & mori & Crucis tormen- tum pati digaatus fuerit. IL De profeffione ejufdem fummi Pontificis . * Decernit fan&a Synodus, ut elečtus in Papam ele&ioni de.fe.fa&z per infra (cripti modi expreffionem confentire tengatur: Quam expreffionem. GG prafens iń curia per Cardinz- les, vel extra per corum aliquem ,-vel - afium ab_ipfis ad boc habentem mandaiom, in præ- fentía notarii .& decem faltem perfonarum fieri ‘convenit , qui prafentara fibi electione , re- quifitus infra diem naiuralem ab hora requifi- fan&orum o&o Conciliorum EJniverfalium , vi- delicet .primit Niczni, (eciendi Gonftantinopo- Jitani, tertii Ephefini primi, &' quart Cal chedonenfis, quinti & fexti item Conftantino- politani, feptimi Niczni, oftavi guoque Ton. ftantinopolitani , mec non K.ateranenfis. Lug. dunenfis, Viennenfis, Conftantienfis , & Bafi- leenfis Generalium eziam Conciliorum, & l- Jam fidem ufque ad ünum apicem immuiilasame fervare, & ufque ‘ad animam & fanguinem defendere & praedicare , ritumque pariter Sa- eramentorum Ecclefiatticorum Ecclefiæ tradi- tum omnimode profequi.& obfervare . Polliceor etiam fideliter Jaborare pro tuitione Fidci.ca- Ctholicæ, & extirpatione hæréfum & errorum, reformatione móruiü y ac. pace .in populo Chri- fiiano. Juro etiam profequi celebrationem Cone &ionum , juxta decreta. facri-Bafileenfis: Con. cilii . Hanc autem profeffionem mea manu fubfcriph , & tibi omniporenti Deo, cui im dic tremendi judicii redditurus fum de hoc 8C omnibus opeíibus meis rationem, pura mente fuper eltare ofiero, quam in primo publico confiftorio fotemniter repetani . Ne laplu temporis hec tam falubris inftitu- tió de memoria fnmimi Pontificis elabatur , fin» gulis annis, die quo anniverfarium celebratue cle&ionis vel coronationis fuz, intra miffarum D foleinia primus Cardinalis, qui ibidem affue- rit, publice & alta voce coram fummo Ponti- fice legat fic: San&iffime pater, attendat fan- Élitas tua, & diligenter confideret promidia- nem hanc, quam die eleétionis tux Deo feci- fi. Pofiea eam legens, in fine dicat: Curet igitur fan&itas tua, pro honore Dei, & fa- iute anima we; & wilitate univerfalis Ec- clefiæ, prædi&a omnia pro’ viribus obfervare ANNO CHRISTI 1436. ciliorum Generalium, & confirmationem eles bona fide fine dolo & fraude. Recogites eriam . cujus vicem. geras in terris , illius videlicet qui animam ("am pro: ovibus fuis pofuit, qui tet, antequam oves faas: beato: Petro committeret , petiit an ipfum diligeret: quique ficut juflus tionis, fi non fecerit, ele&io fua pro infe&a judex, & quem nullum latet fectetum, ratio- habeatur, & ad aliam in nomine Domini Car- E nem exiget a te de omnibus afque ad mini- dinales procedere teneantur. Expreffo autery C ut. przdicitur ) hujufmodi confenía ,. Cardina- les eidera ur. fummo Pontifici mox obedientiam debitam exhibeant. Poftquam vero per Cardi- nales obedientia præftita fuerit , nulli de ejus Pontificatu ambigere fas fir, mum quadrantem .-Memineris quid beatus Pe- tru$ aliique fibi fuccedentes Pontifices fecerunt , qui nihil aliud cogitabant ,' nifi honorem Dei, propagationem Fidei, publicum Ecclefæ bo- - num, falutemque & ntilitatem filiorum 'fuo- rum: & tandem imitantes magiftrum & Domi. num, animas fuas pro fibi commendatis ovi- bus exponere non dubitarnnt. Noli tibi aut Zuty bbefanriżare im tevvis , ubi tinea (Y erugo desmolitur , ubi fures 40 latrones efodiunt , fed thefauviza tibi fn celis . Non fis acceptor perfo. marum , nec [anguinis, nec patria, aug notionis. Om. Mattb, 6. 

Strana 112
BUGENIUS P. tV. CONCI II ANNO nilfi quod pro moderaza sefe@ione neceffarium CHRISTI © promulga- Me in ? Sraenie hzc videatur , decretis hujus facri Concilii, * que promulgantur in quarta & feptima fcfüionibus, in fno robore firmiter. permaníuris. Sequenti die^Cardinales omnes coram his qui in con- clavi fuerint ,. audita miffa de fano. Spiritu, facram fumant Eucharifliam. Er antequam fcrutinium fnchoent , antepoñitis fanétis Evan- geliis, jurent fuper hac forma: Ego N. talis Cardinalis juro & promitto omniporcnti Deo Patri, & Filio, & Spiritui fan&o, ac Beato Petro. Apoflolorum principí, eum: eligere ; in Pontificem , quem credam :Ecciefias: univerfali in fpiritnalibus & temporalibus utilem ,. & tan- accurate perquirat, ‘nec introferri permittat , A SIGISMUNDUS IMP, IIL LIUM zz Forma confenfar . Jn nomine fante &' individuæ Trenitatis , Pa- tris, OO Filii, & Spiritus fancti . Ego N. cle£us in. Papam omnipotenti eo; cujas. Ecclefiam fre præfidio regendam fufcipio > & Beato Petra Apoftolorum principi , corde & ore confiteor & profiteor , quamdiu in hac fra- gili vita conftitutus fuero, me firmiter credere & tenere Fidem catholicam , fecundum — tradi- :onem Apoftolorum ,. Generalium Conciliorum, te dignitati: idoneum; ncc illi-. vocem: dare B & aliorum faudtornm parrum, maxime autens quem verifimiliter fciveroó promiflione aut da- tione alicujus rei teraporalis, feu. prece períe vel alium interpofita;, ant alias qualiteroum- que dire&e vel indire&e;. pro fe ele&ionem proçurare, ele&ogue in Pontificem non prius obedientiam facere., quam juret juxta formam decreti facri. Bafileenfis. Concilii, ita me Deu adjuvet , cui in die tremendi iudicii. reddiva- yus fum de hoc juramento & cun&is operibu:. meis rationem . : n Poft hzc quilibet eorum -fchedulam dabit Ín qua ultra tres nou .nominet, inter quos fi ultra unum. nominaverit aliquis, fit extra Car- dinalium - collegium. Neque una. die nifi unum fiat fcrutinium , & immediate poft milfam . Le- &ís fchedulis; nifi duarum partium i6 unum woj coucurrant, mox comburancur. Ante au- tem fex compléta fctutivia 5 acceflus ad quem- - quam feri non poffir! Recogitent eo ' tempo- re Cardinales , & attenta mente - éorifiderent , quantum Óbi ipfis merirum vel deimerimm , Juantumque populo Chrifliano' fructum ve! prejudicium , bonum vel malum j^ eligendo Pontificem, fa&uri iunt. In nulla. profe&o re magis Domini noftri Jefu Chrifti gratiara vel iram affequi poffunt, quam. cum de Vicario 'ejus fuis præficiendo cvibus agirur, quas ita dilexit ut pro ipfis & mori & Crucis tormen- tum pati digaatus fuerit. IL De profeffione ejufdem fummi Pontificis . * Decernit fan&a Synodus, ut elečtus in Papam ele&ioni de.fe.fa&z per infra (cripti modi expreffionem confentire tengatur: Quam expreffionem. GG prafens iń curia per Cardinz- les, vel extra per corum aliquem ,-vel - afium ab_ipfis ad boc habentem mandaiom, in præ- fentía notarii .& decem faltem perfonarum fieri ‘convenit , qui prafentara fibi electione , re- quifitus infra diem naiuralem ab hora requifi- fan&orum o&o Conciliorum EJniverfalium , vi- delicet .primit Niczni, (eciendi Gonftantinopo- Jitani, tertii Ephefini primi, &' quart Cal chedonenfis, quinti & fexti item Conftantino- politani, feptimi Niczni, oftavi guoque Ton. ftantinopolitani , mec non K.ateranenfis. Lug. dunenfis, Viennenfis, Conftantienfis , & Bafi- leenfis Generalium eziam Conciliorum, & l- Jam fidem ufque ad ünum apicem immuiilasame fervare, & ufque ‘ad animam & fanguinem defendere & praedicare , ritumque pariter Sa- eramentorum Ecclefiatticorum Ecclefiæ tradi- tum omnimode profequi.& obfervare . Polliceor etiam fideliter Jaborare pro tuitione Fidci.ca- Ctholicæ, & extirpatione hæréfum & errorum, reformatione móruiü y ac. pace .in populo Chri- fiiano. Juro etiam profequi celebrationem Cone &ionum , juxta decreta. facri-Bafileenfis: Con. cilii . Hanc autem profeffionem mea manu fubferipfi, & tibi omníporenti Deo, cui im dic tremendi judicii redditurus fum de hoc 8C omnibus opeíibus meis rationem, pura mente fuper eltare ofiero, quam in primo publico confiftorio fotemniter repetani . Ne laplu temporis hec tam falubris inftitu- tió de memoria fnmimi Pontificis elabatur , fin» gulis annis, die quo anniverfarium celebratue cle&ionis vel coronationis fuz, intra miffarum D foleinia primus Cardinalis, qui ibidem affue- rit, publice & alta voce coram fummo Ponti- fice legat fic: San&iffime pater, attendat fan- Élitas tua, & diligenter confideret promidia- nem hanc, quam die eleétionis tux Deo feci- fi. Pofiea eam legens, in fine dicat: Curet igitur fan&itas tua, pro honore Dei, & fa- iute anima we; & wilitate univerfalis Ec- clefiæ, prædi&a omnia pro’ viribus obfervare ANNO CHRISTI 1436. ciliorum Generalium, & confirmationem eles bona fide fine dolo & fraude. Recogites eriam . cujus vicem. geras in terris , illius videlicet qui animam ("am pro: ovibus fuis pofuit, qui tet, antequam oves faas: beato: Petro committeret , petiit an ipfum diligeret: quique ficut juflus tionis, fi non fecerit, ele&io fua pro infe&a judex, & quem nullum latet fectetum, ratio- habeatur, & ad aliam in nomine Domini Car- E nem exiget a te de omnibus afque ad mini- dinales procedere teneantur. Expreffo autery C ut. przdicitur ) hujufmodi confenía ,. Cardina- les eidera ur. fummo Pontifici mox obedientiam debitam exhibeant. Poftquam vero per Cardi- nales obedientia præftita fuerit , nulli de ejus Pontificatu ambigere fas fir, mum quadrantem .-Memineris quid beatus Pe- tru$ aliique fibi fuccedentes Pontifices fecerunt , qui nihil aliud cogitabant ,' nifi honorem Dei, propagationem Fidei, publicum Ecclefæ bo- - num, falutemque & ntilitatem filiorum 'fuo- rum: & tandem imitantes magiftrum & Domi. num, animas fuas pro fibi commendatis ovi- bus exponere non dubitarnnt. Noli tibi aut Zuty bbefanriżare im tevvis , ubi tinea (Y erugo desmolitur , ubi fures 40 latrones efodiunt , fed thefauviza tibi fn celis . Non fis acceptor perfo. marum , nec [anguinis, nec patria, aug notionis. Om. Mattb, 6. 

Strana 113
EUGENTUS 117 PIV. C BASIL EENS E. SIGISMUNDUS IMP. 114 ———- Omnes Blii Dei funt , & tuæ curæ ac cuftodiæ À Urbis, quæ peculiaris ejus. eft parochia , do.-————— ANNO ‘CHRISTI 1456. Mash. 12. Marc. 3. - pariter commil…i. Dicas exemplo Chritti: Qui fecerit: voluntatem Patris mei qui eff in calis, ślle meus. fratev , foror. 0 mater, eff . Yn. diftri- bnendis dignitatibus & beneficiis, nou carnem , non munera, nou quíd aliud temporale, fed folum Deum & virtutes atque hominum. me- - rita tibi. proponas. In corrigendis exceffibus Ecclefiaflicam exerce difciplinam , memor quam gratiam Phinees, quamve poenam Heli, alter injurias Dei ulcilcendo, alter diffimulando , meruerunt. Paoperes autem ac riferabiles per- fouas defende , juva & fuftenta. Ad omnes autem. paternam babe caritatem . . Poft explera coronationis folemnia, ac fin- £ulis annis poft ele&ionis anniveríarium , cum fratribus fut aco faltem continuis diebus fum- mus pontifex vigili cura. pertraltec exequi quod tam folemniter Deo pollicitus e(t. In primis igitur perícrutetur io. qua orbis parte Chriflia- na religio vexetur a Turcis, Saracenis, Tar- taris, & aliis infidelibus: in qua regione vi- get hærefis, fchifma., vel quælibet fuperflitio- nis fpecies; in quibus provinciis mores, & di- vinorum obfíereantia mandatorum , re&aque vivendi norma , tam in latu Ecclefiaftico quam feculari, dilabuntur: ubi etiam libertas Eccle- fiaftica conculcatur: iater quos reges principcef- que & populos vigeant odia, vel bella, vei bellorum metus, & ubique (cut pius pater cum cear, inflruat, & ín via falutis dirigat. Ime peret Cardinalibus ut titulos ac parochias fuas, prout eorum incumbit officio, vifiteot & re- forment. Przlatum alíquem mapuz (fcientia , rium conftituat , qui vice fua. cleri & populi Epifcopalem curam gerat, de quo an oneri {uo diligenter incumbar íxpe perquirat. Poft bzc cum eifdem fratribus de temporaliiare Ecclefiæ Romane bene íalubriterque regenda accurate co- girans, provideat ur proviuciz, civitates, oppida, , caftra , verre ipfi Ecclefiz fubjecte , juíle ac pacifice gubernentur, wali quidem moderami- ne, ut inter regimen Ecclefiafticorum ac fæ- B cularium -principam fic diftet, ficut inter pa- trem & dominum. Non qualtu', fed prote- é&ioni ac tutela intendat, & palerna caritate cunétos fovens, noa tam fubditos quam filios exillimet . Et quoniam fpiritualem temporalem- que ipforum curam habet , invigilet omnes par- 'ualitates ac. feditiones inde araovere prefertim Gaelforum & Gibellinorum , & quxzcumque his fimilia: perniciofa nomina , animas corporaque parirer periméntía , omnem det operam , pa- nis fpiritualibus & temporalibus ; quibufcumque poteit modis, fublatis inde cunétis diffenfio- "um fomentis, eos unanimes ad defcufionem Ecclefiæ .confervare. Ad regendum | provincias ac civitates príncipales: deítinet Cardinales, vei fratribus fuis remediis opportunis diligeater pro- C Prelatos integra: & iacorruptz fame , quos noa videre ítudeat. Elis univerfalibus expeditis ne- gotiis, ad ea quz proximiora funt manum ap- ponens, mox domum, familiam, & curiam Romanam, ubi & prour mecelfarium fuerit e- xempiariter componcre , veraciterque reforma. re iacipiat, ut ab ejus oculata reformatione, que ceterarum elt Ecclefarum caput, inferio- res Ecclefie morum hauriant puritatem, nec aliquibus calamniandi ac maledicentiz profte- eur occafio: & tam circa magnos quam parvos inquirens vigilantiffime , & inquiri faciens , quidquid emendatione dignum reperit, carri- gere nullatenus differat aut diffimuler; (ciens duplex effe peccatum , nnum quod ibi perperta- inhiare pecuniis, fed julii; ac paci fubdi- toruni intendere verifimile fit: quorum lega- tio biennio, aur ad plus triennio elapfo, cx piret . Et quia dignum eft.ut quilibet fuz vil- licationis rationem reddat, deputetur exple- 't& legatione aliquis , vel aliqui inlgnes viri, qui (ua adminiltrationis rationem , nec non querelas ac petitiones provincialium | audiant , & juftitiam exhibeant, & quod ipfi commo- de facere nequeuut, Papx deferant , qui om- nino gefta eorum fcire ftudeat , & , ft quid ilicite pe&rpetrafe ipfos con(titerit , nullate- nus inultum dímirtat, ut & fuccelfores fui qua non. licent (uo exemplo facere formident . inv, alind longe gravius quod inde fequitur. D Er ne officiales manus forfan ad illicita ap- Quidquid enim ibidem agitur, facile wahirur in exemplum . Ünde fit ut janguefcenie capite refiquum poftea corpus morbus invadat. Pon- tificalis damus ac curia tanquam fpcculum mun- dum effe debet, in quo omnes profpicientes ad ejus exemplum fe componant & vivant. Profn- de ab ea penitus difipet & evellat. quidquid fimoniacg labis, quidquid concubinariz fordis, quidquid. denique vel Deum offendere, vel ho- mines fcandalizare poteft .- Curet ne. officiales perperam officia fua adminillrent, ne quem- quam gravent; nec per concufiionem aut illi- eie. quidquam. extorqueant , & ut hi qui offi: cialibus przpofiti (unt, ipforum exceftus inul. ponant , competens falarium, unde vivere ho. nefte poffint, eis conítitnatur. S&pe etiam fummus pontifex inquirat, quomodo tam Le- gati gubernatores & commilfarii , quam Ko- manæ Écclefæ vicarii ac feudatarii, fubdi- tcs regant, & an novis gabellis & | exa&ioni- bus gravent. Quidquid autem auíleritatis feu injufli - oneris fuper cervices fubditorum fie- ri cognoverit, nequaquam tolerer. Pati e nim impium eft ur hi, quos Papa per fe pa- terne regeret , — per alios tyrannice tra&en- tar. Statuta & conftitutiones antiquas, qui- bus provinciæ ac terræ falubriter regi confue- verunt , inviolata fervari faciat. Quod fs qua tos non patiantur. Neminem permittant vefli- E poflea. irrationabiliier vel ad. &mulatiónem feu ‚bus & coloribus per facros canones prohibitis uti: clerum Romanum , qui fibi principaliter & immediate fübje&us eft, principaliter in omni Ecclefiaftíca honeftate inftruat , monens non An veflümeotorura pompis & nitore beneplaci- ‚zum Dei, fed in humilitate, docentia , men- tis pucirate , fimplicitate cordis, in morum caflimonia, & reliquarum virtutum | ornatu, quz habentem Deo & hominibus commendant: ied reformet , & præfertim ut cultus divinus in Ecclefis Urbis cum ea qua decct veneratio- ne & difciplina obfervetur. Popnlum quoque Concil, General. Tom. XXIX. partialiter edita ünt, caufa cognira,' retra- Genre & reformentor. Infra annum ab ele. &ionis die Romanus Pontifex ad fe oratores feu procuratores provinciarum ac principalium civitatum Ecclefie Komanz acceríat ,. & often- dens erga eos paternz caritatis. affedum, ab ipfis de flatu. & conditione patriarum y & quemadmodum przdecetforis fui tempore redi funt, num etiam aliquo injuíto graventur o- nere, & quid pro falubri ipforum regimine faciendum fit, perfernteiur: & tandem in om- nibus uiilitati & indemninati ipforum , ac bo. na ÁNNO CHRISTI £436 probatæque & exemplaris vita: , in Urbe vica- . 

Strana 114
EUGENTUS 117 PIV. C BASIL EENS E. SIGISMUNDUS IMP. 114 ———- Omnes Blii Dei funt , & tuæ curæ ac cuftodiæ À Urbis, quæ peculiaris ejus. eft parochia , do.-————— ANNO ‘CHRISTI 1456. Mash. 12. Marc. 3. - pariter commil…i. Dicas exemplo Chritti: Qui fecerit: voluntatem Patris mei qui eff in calis, ślle meus. fratev , foror. 0 mater, eff . Yn. diftri- bnendis dignitatibus & beneficiis, nou carnem , non munera, nou quíd aliud temporale, fed folum Deum & virtutes atque hominum. me- - rita tibi. proponas. In corrigendis exceffibus Ecclefiaflicam exerce difciplinam , memor quam gratiam Phinees, quamve poenam Heli, alter injurias Dei ulcilcendo, alter diffimulando , meruerunt. Paoperes autem ac riferabiles per- fouas defende , juva & fuftenta. Ad omnes autem. paternam babe caritatem . . Poft explera coronationis folemnia, ac fin- £ulis annis poft ele&ionis anniveríarium , cum fratribus fut aco faltem continuis diebus fum- mus pontifex vigili cura. pertraltec exequi quod tam folemniter Deo pollicitus e(t. In primis igitur perícrutetur io. qua orbis parte Chriflia- na religio vexetur a Turcis, Saracenis, Tar- taris, & aliis infidelibus: in qua regione vi- get hærefis, fchifma., vel quælibet fuperflitio- nis fpecies; in quibus provinciis mores, & di- vinorum obfíereantia mandatorum , re&aque vivendi norma , tam in latu Ecclefiaftico quam feculari, dilabuntur: ubi etiam libertas Eccle- fiaftica conculcatur: iater quos reges principcf- que & populos vigeant odia, vel bella, vei bellorum metus, & ubique (cut pius pater cum cear, inflruat, & ín via falutis dirigat. Ime peret Cardinalibus ut titulos ac parochias fuas, prout eorum incumbit officio, vifiteot & re- forment. Przlatum alíquem mapuz (fcientia , rium conftituat , qui vice fua. cleri & populi Epifcopalem curam gerat, de quo an oneri {uo diligenter incumbar íxpe perquirat. Poft bzc cum eifdem fratribus de temporaliiare Ecclefiæ Romane bene íalubriterque regenda accurate co- girans, provideat ur proviuciz, civitates, oppida, , caftra , verre ipfi Ecclefiz fubjecte , juíle ac pacifice gubernentur, wali quidem moderami- ne, ut inter regimen Ecclefiafticorum ac fæ- B cularium -principam fic diftet, ficut inter pa- trem & dominum. Non qualtu', fed prote- é&ioni ac tutela intendat, & palerna caritate cunétos fovens, noa tam fubditos quam filios exillimet . Et quoniam fpiritualem temporalem- que ipforum curam habet , invigilet omnes par- 'ualitates ac. feditiones inde araovere prefertim Gaelforum & Gibellinorum , & quxzcumque his fimilia: perniciofa nomina , animas corporaque parirer periméntía , omnem det operam , pa- nis fpiritualibus & temporalibus ; quibufcumque poteit modis, fublatis inde cunétis diffenfio- "um fomentis, eos unanimes ad defcufionem Ecclefiæ .confervare. Ad regendum | provincias ac civitates príncipales: deítinet Cardinales, vei fratribus fuis remediis opportunis diligeater pro- C Prelatos integra: & iacorruptz fame , quos noa videre ítudeat. Elis univerfalibus expeditis ne- gotiis, ad ea quz proximiora funt manum ap- ponens, mox domum, familiam, & curiam Romanam, ubi & prour mecelfarium fuerit e- xempiariter componcre , veraciterque reforma. re iacipiat, ut ab ejus oculata reformatione, que ceterarum elt Ecclefarum caput, inferio- res Ecclefie morum hauriant puritatem, nec aliquibus calamniandi ac maledicentiz profte- eur occafio: & tam circa magnos quam parvos inquirens vigilantiffime , & inquiri faciens , quidquid emendatione dignum reperit, carri- gere nullatenus differat aut diffimuler; (ciens duplex effe peccatum , nnum quod ibi perperta- inhiare pecuniis, fed julii; ac paci fubdi- toruni intendere verifimile fit: quorum lega- tio biennio, aur ad plus triennio elapfo, cx piret . Et quia dignum eft.ut quilibet fuz vil- licationis rationem reddat, deputetur exple- 't& legatione aliquis , vel aliqui inlgnes viri, qui (ua adminiltrationis rationem , nec non querelas ac petitiones provincialium | audiant , & juftitiam exhibeant, & quod ipfi commo- de facere nequeuut, Papx deferant , qui om- nino gefta eorum fcire ftudeat , & , ft quid ilicite pe&rpetrafe ipfos con(titerit , nullate- nus inultum dímirtat, ut & fuccelfores fui qua non. licent (uo exemplo facere formident . inv, alind longe gravius quod inde fequitur. D Er ne officiales manus forfan ad illicita ap- Quidquid enim ibidem agitur, facile wahirur in exemplum . Ünde fit ut janguefcenie capite refiquum poftea corpus morbus invadat. Pon- tificalis damus ac curia tanquam fpcculum mun- dum effe debet, in quo omnes profpicientes ad ejus exemplum fe componant & vivant. Profn- de ab ea penitus difipet & evellat. quidquid fimoniacg labis, quidquid concubinariz fordis, quidquid. denique vel Deum offendere, vel ho- mines fcandalizare poteft .- Curet ne. officiales perperam officia fua adminillrent, ne quem- quam gravent; nec per concufiionem aut illi- eie. quidquam. extorqueant , & ut hi qui offi: cialibus przpofiti (unt, ipforum exceftus inul. ponant , competens falarium, unde vivere ho. nefte poffint, eis conítitnatur. S&pe etiam fummus pontifex inquirat, quomodo tam Le- gati gubernatores & commilfarii , quam Ko- manæ Écclefæ vicarii ac feudatarii, fubdi- tcs regant, & an novis gabellis & | exa&ioni- bus gravent. Quidquid autem auíleritatis feu injufli - oneris fuper cervices fubditorum fie- ri cognoverit, nequaquam tolerer. Pati e nim impium eft ur hi, quos Papa per fe pa- terne regeret , — per alios tyrannice tra&en- tar. Statuta & conftitutiones antiquas, qui- bus provinciæ ac terræ falubriter regi confue- verunt , inviolata fervari faciat. Quod fs qua tos non patiantur. Neminem permittant vefli- E poflea. irrationabiliier vel ad. &mulatiónem feu ‚bus & coloribus per facros canones prohibitis uti: clerum Romanum , qui fibi principaliter & immediate fübje&us eft, principaliter in omni Ecclefiaftíca honeftate inftruat , monens non An veflümeotorura pompis & nitore beneplaci- ‚zum Dei, fed in humilitate, docentia , men- tis pucirate , fimplicitate cordis, in morum caflimonia, & reliquarum virtutum | ornatu, quz habentem Deo & hominibus commendant: ied reformet , & præfertim ut cultus divinus in Ecclefis Urbis cum ea qua decct veneratio- ne & difciplina obfervetur. Popnlum quoque Concil, General. Tom. XXIX. partialiter edita ünt, caufa cognira,' retra- Genre & reformentor. Infra annum ab ele. &ionis die Romanus Pontifex ad fe oratores feu procuratores provinciarum ac principalium civitatum Ecclefie Komanz acceríat ,. & often- dens erga eos paternz caritatis. affedum, ab ipfis de flatu. & conditione patriarum y & quemadmodum przdecetforis fui tempore redi funt, num etiam aliquo injuíto graventur o- nere, & quid pro falubri ipforum regimine faciendum fit, perfernteiur: & tandem in om- nibus uiilitati & indemninati ipforum , ac bo. na ÁNNO CHRISTI £436 probatæque & exemplaris vita: , in Urbe vica- . 

Strana 115
EUGENIUS P.1V. 115 CONCI ANNO adfiibear . Hoc idem (allem de biennio in CHRISTE bennium repetere non pigeat . Inter cetera 13% que feudatarii, capitanei, gubernatores , fena- tor, cafteliani; aliique praecipui officiales ur- bis & terrarum Ecclefie jurare folent, hoc euam adjiciatur, ui in eornm inflitutione ju- rent, quod fede vacante, ad mandatum. Cat- dinalium civitates, rerras , loca , arces, & ca- ftra, ac gentes nomine Komanz. Ecclefie tes nebunt ac tradeut libere & fine. coutradictio- ne. Ne fummus pontifex carnalitatis trahi vi- deatur affe&u , magis quam judicio rationis , atque ut fcandalis obvierur, quz ( experien- ‚На tefle ) fepe fecuta fant, nullum de ccte- Confangui- ro confanguineum vel afinem ufque ad ter- pei quome rium gradum inclufive, ducem, marchionem ; haben. Comitem, feudatariam, emphyteotam, vica- rium, gubernatorem, officialem, caftellanum alicujus provinciæ, civitatis, oppidi, caftri, for- talitii, aut loci Romane Ecclefiz , nec. fuper his jurifdi@ionem feu pote(tatem aliquam ha- bere, nec capitaneum , fen condutorem gen- * forte. 3:- eium." armorum faciat, aut effe. permittat . mw53U7. Tpfi quoque "Cardinales fummo Pontifici: fecas agere; volenti: nequaquam affentiant : quodque fuccedens Pontifex aliter. fa&ta proifus Tetra- Get ac-revocet. Juxta Nicolai Papa IV, con- ftitutionem Matuie fan&a Synodus, ue ad’ fair- &e Romanæ Ecclefim- Cardinales omniuráfrü- &uum, redditnnm , proveniuum , muktarnni condemnationum ;. ać ceńfuum ; dequibufcame que: terris & locis "Romana 'Eccielra:. fubje- &is provenientiam, medieras percinéat, infli- rusioque $c deflirutio omnium re&orum, gu. bernateruimque, & cuftodum ;: quocumque na- mine cenfcantur , qui præernat diclis terris & iocis, ac etam diSgorum fruü&uum соПебо- rum, de coníilio & confenfu. ipforum Cardi- nalium feri debeat. Ípfos igitur Cardinales admonet fanda Synodus, ut terras & fubdi- tos Romane Ecclefie ab injuriis & oppretiio- nibus protegant , de paceque ac falute. & bo- na ipforum regimine cogirantes, apud fura- mura Pontificem , & , ubi opus fuerit, ipfos —-no publico , provifionis remedia tanquam Gliis A mittat . LIUM r16 Unam ergo faltem in hebdomada diem pro publíca flatuat audientia; in qua omnes , preícrtim pauperes & oppreflos | pa- пеш & benigne audiat, & quantum cum Deo poteft , exaudiat ; cun&iíque ficut pater filiis, prout cuique opus fuerit, juxta vires confilio & auxilio provideat benigne. Et fi corporali nece(litate impeditus fuerit, alicui vel Cardinali vel alteri infjgni viro omnia fi- bi relaturo commireat, omnibufque ‘curia offi- cialibus jubeat, praíertim vicecancellario , pce nirentíario, & camerario, ut. ipfos pauperes ciio gratifque cxpediant, memar Apoftolice caritatis, qua Petrus & Paulas invicem dex- terzs dederunt, ut pauperum memores eifent. SIGISMUNDUS IMP. B Diebus vero dominicis & fellivis ad miflam e- xeat publicam , pof quam aliquanto temporis fpatio indigentibus audientiam przbeat, Sin- gulis hebdomadis, vel faltem in meníe bis, confiftoria publica teneat, ia quibus negotia Ecclefiarum cathedralium ac mona(leriorum feu principum ac univerfiüatum , aliaque ma- gni ponderis audiat. Lites autem & caufas minores remittat ad vicecancellarium ..— Ipfe autero quanto amplius pcteft, litipiis ac mi- noribus negotiis fc eximat , ut majoribus inten- dat liberius. Quoniam fanéte Romana Eccle- fiz Cardinales, pars corporis Komani Pontifi cis effe cen(entur „ reipublice adznodum expz- diens e(t, ut juxta vetiflum morem gravia & Gardua negotia deipforum confilio, dire&itone , caufa quoque mature cognitá, deinceps fiant , præfertim caufarum Fidei decifianes, fan&orum carionizationes, ereftiones , feu fupprefliones > divifiones, fubje&iónes; uniones Ecclefiarum ca thedraliuim & monafteriorum, promoriones Czr. dinalium , confirmationes ac provifionesde Be- clefiis cathedralibus & monafteriis, privationef- que & translationes Abbatum , Epifcoporum , & fuperiorum , leges, feu conflitationes , legatia- nes de laterc, feu vicariarum ac nuntiorum 2u- &oritate legatorum de latere fungencóum com. miffiones , nova religionis iaftitutio, exeumprio« пез пота Ecclefiis , monaíleriis , feu cappellis , aut iplarum jam fadtarum revocationes , falvo ANNO CHRISTI 1436. omni favore promoveant. Etfi de omnibus D decreto. facri Contlantienfis Concilii, de Prz- Conanden- Romana Ecclefiz ierris magna cura fummo Pontifici ac Cardinalibus effe debeat, ad ur- bem tamen Komanam mentis intuitum -fedu- lo convertere , & ad ipfam tanquam peculia- rem filiam & principalem eorum parochiam, ‘in qua beatorum Petri & Paoli ac innumera- bilium Chrilli martyrum & fandorum facra corpora requiefcunt, ubi fedes eft Romani Pon- tificis, unde & ipfe ac Romanum denomina- ur imperium, & ad quam omaes Chrillicol® devotionis caufa confluere folent, fingularem quamdam caritatem & przcipuum affectum gerere tenentur, ut in pace, tranquillitate ac jufitia gubernetur, in fuifque Ecclefiis, mæ- nibus, viis & fecuritate ftrararum derrimen- E tum non patiatur. Quocirca ftatuit hæc fan. fta Synodus, ne de quibufcumque ipfius Ur- bis redditibus & proventibus aliqua compcrens portio ad. confervationem Ecclefiarum, me- nium, viarum , pontium , fecuritatilque itine- rum ipfius Ürbis & diftri&us , per. aliquos: vi- zos probate fama de conflio Cardinalium e. ligendos re ipfa exponatur . Sicut fervum fer- : vorum Dei fummus pontifex fo profitetur, ita opere -comprobe:; &, dum ad ipíum tane quam communem patrem undique homines confugiant, adiri fc ab omnibus facile per- latis non transferendis invitis. EV. De numero 0$ qualitate Cardinalium . Cum fummo poatifici fanfte Romane Eccle- fiz Gardinales in dirigenda Chriltiana seipóbii- ca collaterales a(fiflant , necefle eft ut żales in- ftituantur qui ficut noraine, ita re ipía Cardi- nes fint, (uper quos oftja univerfalis verfentur & fuüepteptur. Ecclefiz , Statuit igitur. fanida Synodus, ut deinceps eorum numerus adeo fr moderatus, quod nec (it gravis Ecclefix , (quz nunc ob temporum maliriam plerifque gravibus affigitur incommodis ) nec füperflus numerofi- tate vilefcar. Qui de omnibus Chrillianitatis regionibus, quantum commode ficri poterit, affumantur , ut noiitia rerum in Ecclefia emer- gentium facilius haberi, & fuper bís maturius fis Concilii feff. 19. deliberasi poffit, fic tamea, quod mumerum- vigioti quatuor iuter hos qui nunc {unt & affu- mendos non excedant, ita quod de una natio- ne ultra tertiam paszem reipedu Cardinalium pro tempore exiltentivra, ac de una civitate & dicceí ultra unum inde oriundum, & de ea natione quz nunc ultra tertiam paitemi haber , uf. 

Strana 116
EUGENIUS P.1V. 115 CONCI ANNO adfiibear . Hoc idem (allem de biennio in CHRISTE bennium repetere non pigeat . Inter cetera 13% que feudatarii, capitanei, gubernatores , fena- tor, cafteliani; aliique praecipui officiales ur- bis & terrarum Ecclefie jurare folent, hoc euam adjiciatur, ui in eornm inflitutione ju- rent, quod fede vacante, ad mandatum. Cat- dinalium civitates, rerras , loca , arces, & ca- ftra, ac gentes nomine Komanz. Ecclefie tes nebunt ac tradeut libere & fine. coutradictio- ne. Ne fummus pontifex carnalitatis trahi vi- deatur affe&u , magis quam judicio rationis , atque ut fcandalis obvierur, quz ( experien- ‚На tefle ) fepe fecuta fant, nullum de ccte- Confangui- ro confanguineum vel afinem ufque ad ter- pei quome rium gradum inclufive, ducem, marchionem ; haben. Comitem, feudatariam, emphyteotam, vica- rium, gubernatorem, officialem, caftellanum alicujus provinciæ, civitatis, oppidi, caftri, for- talitii, aut loci Romane Ecclefiz , nec. fuper his jurifdi@ionem feu pote(tatem aliquam ha- bere, nec capitaneum , fen condutorem gen- * forte. 3:- eium." armorum faciat, aut effe. permittat . mw53U7. Tpfi quoque "Cardinales fummo Pontifici: fecas agere; volenti: nequaquam affentiant : quodque fuccedens Pontifex aliter. fa&ta proifus Tetra- Get ac-revocet. Juxta Nicolai Papa IV, con- ftitutionem Matuie fan&a Synodus, ue ad’ fair- &e Romanæ Ecclefim- Cardinales omniuráfrü- &uum, redditnnm , proveniuum , muktarnni condemnationum ;. ać ceńfuum ; dequibufcame que: terris & locis "Romana 'Eccielra:. fubje- &is provenientiam, medieras percinéat, infli- rusioque $c deflirutio omnium re&orum, gu. bernateruimque, & cuftodum ;: quocumque na- mine cenfcantur , qui præernat diclis terris & iocis, ac etam diSgorum fruü&uum соПебо- rum, de coníilio & confeufu ipforum Cardi- nalium feri debeat. Ipfos igitur Cardinales admonet fanda Synodus, ut terras & fubdi- tos Romane Ecclefie ab injuriis & oppretiio- nibus protegant , de paceque ac falute. & bo- na ipforum regimine cogirantes, apud fura- mura Pontificem , & , ubi opus fuerit, ipfos —-no publico , provifionis remedia tanquam Gliis A mittat . LIUM r16 Unam ergo faltem in hebdomada diem pro publíca flatuat audientia; in qua omnes , preícrtim pauperes & oppreflos | pa- пеш & benigne audiat, & quantum cum Deo poteft , exaudiat ; cun&iíque ficut pater filiis, prout cuique opus fuerit, juxta vires confilio & auxilio provideat benigne. Et fi corporali nece(litate impeditus fuerit, alicui vel Cardinali vel alteri infjgni viro omnia fi- bi relaturo commireat, omnibufque ‘curia offi- cialibus jubeat, praíertim vicecancellario , pce nirentíario, & camerario, ut. ipfos pauperes ciio gratifque cxpediant, memar Apoftolice caritatis, qua Petrus & Paulas invicem dex- terzs dederunt, ut pauperum memores eifent. SIGISMUNDUS IMP. B Diebus vero dominicis & fellivis ad miflam e- xeat publicam , pof quam aliquanto temporis fpatio indigentibus audientiam przbeat, Sin- gulis hebdomadis, vel faltem in meníe bis, confiftoria publica teneat, ia quibus negotia Ecclefiarum cathedralium ac mona(leriorum feu principum ac univerfiüatum , aliaque ma- gni ponderis audiat. Lites autem & caufas minores remittat ad vicecancellarium ..— Ipfe autero quanto amplius pcteft, litipiis ac mi- noribus negotiis fc eximat , ut majoribus inten- dat liberius. Quoniam fanéte Romana Eccle- fiz Cardinales, pars corporis Komani Pontifi cis effe cen(entur „ reipublice adznodum expz- diens e(t, ut juxta vetiflum morem gravia & Gardua negotia deipforum confilio, dire&itone , caufa quoque mature cognitá, deinceps fiant , præfertim caufarum Fidei decifianes, fan&orum carionizationes, ereftiones , feu fupprefliones > divifiones, fubje&iónes; uniones Ecclefiarum ca thedraliuim & monafteriorum, promoriones Czr. dinalium , confirmationes ac provifionesde Be- clefiis cathedralibus & monafteriis, privationef- que & translationes Abbatum , Epifcoporum , & fuperiorum , leges, feu conflitationes , legatia- nes de laterc, feu vicariarum ac nuntiorum 2u- &oritate legatorum de latere fungencóum com. miffiones , nova religionis iaftitutio, exeumprio« пез пота Ecclefiis , monaíleriis , feu cappellis , aut iplarum jam fadtarum revocationes , falvo ANNO CHRISTI 1436. omni favore promoveant. Etfi de omnibus D decreto. facri Contlantienfis Concilii, de Prz- Conanden- Romana Ecclefiz ierris magna cura fummo Pontifici ac Cardinalibus effe debeat, ad ur- bem tamen Komanam mentis intuitum -fedu- lo convertere , & ad ipfam tanquam peculia- rem filiam & principalem eorum parochiam, ‘in qua beatorum Petri & Paoli ac innumera- bilium Chrilli martyrum & fandorum facra corpora requiefcunt, ubi fedes eft Romani Pon- tificis, unde & ipfe ac Romanum denomina- ur imperium, & ad quam omaes Chrillicol® devotionis caufa confluere folent, fingularem quamdam caritatem & przcipuum affectum gerere tenentur, ut in pace, tranquillitate ac jufitia gubernetur, in fuifque Ecclefiis, mæ- nibus, viis & fecuritate ftrararum derrimen- E tum non patiatur. Quocirca ftatuit hæc fan. fta Synodus, ne de quibufcumque ipfius Ur- bis redditibus & proventibus aliqua compcrens portio ad. confervationem Ecclefiarum, me- nium, viarum , pontium , fecuritatilque itine- rum ipfius Ürbis & diftri&us , per. aliquos: vi- zos probate fama de conflio Cardinalium e. ligendos re ipfa exponatur . Sicut fervum fer- : vorum Dei fummus pontifex fo profitetur, ita opere -comprobe:; &, dum ad ipíum tane quam communem patrem undique homines confugiant, adiri fc ab omnibus facile per- latis non transferendis invitis. EV. De numero 0$ qualitate Cardinalium . Cum fummo poatifici fanfte Romane Eccle- fiz Gardinales in dirigenda Chriltiana seipóbii- ca collaterales a(fiflant , necefle eft ut żales in- füitaantur qui ficut noraine, ita re ipía Cardi- nes fint, (uper quos oftja univerfalis verfentur & fuüepteptur. Ecclefiz , Statuit igitur. fanida Synodus, ut deinceps eorum numerus adeo fr moderatus, quod nec (it gravis Ecclefix , (quz nunc ob temporum maliriam plerifque gravibus affigitur incommodis ) nec füperflus numerofi- tate vilefcar. Qui de omnibus Chrillianitatis regionibus, quantum commode ficri poterit, affumantur , ut noiitia rerum in Ecclefia emer- gentium facilius haberi, & fuper bís maturius fis Concilii feff. 19. deliberasi poffit, fic tamea, quod mumerum- vigioti quatuor iuter hos qui nunc {unt & affu- mendos non excedant, ita quod de una natio- ne ultra tertiam paszem reipedu Cardinalium pro tempore exiltentivra, ac de una civitate & dicceí ultra unum inde oriundum, & de ea natione quz nunc ultra tertiam paitemi haber , uf. 

Strana 117
CHRISTI z416. Juramceptum Cardinalis receus ele- di FUGEN IUS 117 P. IV. rerum experientia exceilenres , nou minores tri- ginta aanis , magiflri, do&ores feu licentia- ti cum rigore examinis in jure divino ved hu- mano. Sit faltem tertia vel quarta pers de magifiris ant licentiatis in facra fcriptura. In- ter hos autem viginti quatuor effe aliqui po- terunt. admodum pauci fiii, fratres aur nepo- tes regum feu magnorum principum, in qui- bus cum circumípedione & maturitate morum competens fittcratura fufficiat. Non fiant Cardinales nepotes ex fratre vel (o- rore Romani pontificis, aut alicujus Cardinalis viventis, non illegitime nati, non corpore vi- BASILEENSE. ulque ad ipfius terfiæ partis redu&ionem effe Aber Cardinalis tantum proprio titulo relinquat, ANNO nequeant. Sint viri in fcientia moribufque ac SIGISMUNDUS IMP. 1:8 unde communiter una perfona fuflentari potlit, Quod fi non fecerit , tam. pro hoc, quam pro dicta decima parte , bona omnia ipfius Cardi- nalis obligata fint ufqne ad. debitam íatisfatkio- nem. Er ad execurionem bujus, oneramus pri- mum Cardinalem illius ordinis de quo ille de- fundus erat. Vifiter per fe quilibet Cardinalis prefens ín curia , abfens vero per. vicarium ído- neum fingulis annís titulum fuum, clericofque & populum Ecclefiarum fubje&arum , & cum diligentia $nquirat , & falabriter provideat, fu- per cultu divino bonifque ipfarum. Ecclefiarum , ac vita & moribus clericorum & parochianorum, de quibus, eum fux fintoves, in dilhrito Dei tati nec alicujus criminis aut Infamiz nora ref. B judicio raüonem redditurus e(t. Et cam quoad perfi. Przdi&o autem numero viginti quatuor, pro magna Ecclefiæ necefMitate vel urilitate, duo alii im quibus vite fanditas vel eximiz virtutes refulgeant , quamqoam memoratos gradus nod habeaut, ac de Græcis { cum Romana Ec- clefiz uniti füerint ) infignes aliqui viri adjici- poterunt. Non fiat Cardinalium elc&io foium per auri- cularia vota, fed illi folum affumi poflint, ta quos, fatto vero fcrutipio ac publicato, ma. focem partem Cardinalium per {ublcriptionem manus propriz con(literit collegialiter confenfif- fe . Defuper etiam Apottolicæ litteræ cum fubferi- ptione Cardiaa!ium couficiaptur, decreto hujus tempus vifitandi , quam quoad alja , ferver qui ANNO CHRISTY 1436» inftituta funt in decreto noftro de Conciliis Sy- Cardinalibus nodalibus. Erfi quemliber Cardinalium ram jp. quid maxi- fa dignitas quam propria pcrurgeat pollicitatio pro ruemoratis fandis laborare operibus, uihi- lo minus ut eo efficacius resfiant , quo fingulis quafi peculiariter di(lribuuntur , Epifcopi Cardi- nales indagare curent, quz regiones hzrefibus , erroribus , fuperfliionibus novis aut veteribus infe&tæ fint: presbyteri , ubi mores & divino- rum mandatorum obfervantia «c EcciefiaQQicadi- fciplina deficiant: diaconi, qui reges & prin- cipes few. populi bellisagitentar, vel apitari ti. Ipéantur: & ranquam apcs argumentofe tam facri Concilii in quarta feffione folemniter publi- C apud. fnmmmum Pontificem , quam inter feiplos cato, quod incipit: Item cum multiplicatio Cardinalium , &c. in iuo robore inviolabiliter permanfuro. Cum recipient Cardinales fuz di- guitatisinfisnia, quorum fignificatio eft, ut pro boao uuiverfalis £cclefiz fangoinem proprium ( (1 opus fit ) nor vereantur effundere , jurabunr in publico confiftorio , f1 fint in curia; f) vcro abfeutes , in maaibus alicujus Eqifcopi, & pu- blice, cui per litteras Apollolicas, in quibus forma juramenti infecta fit, commiflur fuerit, ín hunc modum. Ego N. nuper affumptus in fan&z itomane Ecclefie Qardinafem , ab. bac hora in antea ero fidelis beato. Petro , univerfalique & Romanz diligenter ac accurate negotia hxc fanta pro- moveant, opcram dantes, üt ubi neceffarium fucrit , falubri remedia provideatur. Ipfc autcm furamus Pontifex, tanquam commenis omnium paier. & pallor, non folum rogatus ac Śolicitac tus , fed propria motu ubique inveltigari fa- ciat, 6 quam poteit omnibus filiorum morbis falutarem conferar medicinam. Si quando Pa. pam ( quod abfit ) negligentem aur remitfum , feu agentem qua fatum illius non. decent, ipfi Cardinales inipexerint , Gliali reverentia & caritate tauquam patrem obfecrent, ut offi- cia pallorait hoaorique ac debito fuo faus(a- ciat. Gr primo quidem aliquis vel aliqui # de Ecclefiz; ac fummo Pontifici, ejufque fucceffori- D'per fe, deinde fi fe non corrigat, omnes col. bus canonice intrantibus: laborabo fideliter yro defenfione Fidei catholice , extirpationeque ha- refuri & errorum acíchifmatum , reformatione moram, ac'paec in popnio Chriftiano. In alie- natiobibus rerum & bonorum Xeclefiz Roma- nos, aur aliarum) Ecclefiamwn & beneficiorum quorumcumjeue, non conf«ptiam, nifi jn caf. bus a jure permi(fis, & pro alienztis ab Becle- fia Romana recupciandis pro poffe operam da- bo. Noa confuiem quidquem {immo Ponti- fici, nec fubícribam me, wifi fecendum De- um & conícientíara meam. Ge miki per fe. dem Apoílolicam cormrmil(ta fucrint fideliter exc- quar. Cuitum divinum in Ecclefia tituli mei, legialtter accerfiis quibu(dam norabitibus Pra. iatis, przdicentes quod fi mon abflinuerit pro- ximo Generali Concilio deferant: nec pro fa- lute ipfius f(ummi Pontificis & bono publico cjus odium vel quidquam aliud timeant, dum ra- men reverenter & caritative id agant, Multo magis, + quem ex Cardinalibus aíiquid perpe. ram fecu reprehenfione. digoum facientem Papa cognoverit , parerna ferper caritate & juxta. da- &rinam Evangelicam corrigat, ut fic alter in alterum , pater in filios, & £iii in patrem ca- ritatis opera exercentes, Ecclefiam exemplari ac falubri moderamine gubernent . Prælatos & quofcumque afios, infignes præfertim viros ad & ejus bona confervabo, fic me Deus ad-E curiam Romanam proficitcentes, Cardinales be- et. : M Pro confetvandis Cardinalinm titulis, quorum aliqui tato in divino cultu quam edificiis nimi- uni, prob dolor, in opprobrium fedis Apofto- fice & ipforum Cardinalium collapfi (unc, fla- tuit hzc {an&a Syuodus, uc de redditibus feu proventibus terrarum Romana Ecclefix, quorum medietas jaxta cou(lirutionem Nicolai Papa 54 Cardinales ( ut. przdi&um eft ) pertineat , de- cima pars cjus quod. fpe&at ad quemlibet Car- dinalium propr10 titulo fingulis aunis applicetur, Fr pihilo minus vel ia vita vel in morte quili- Concil. General. Tom. XXIX. nignc & honorifice tam publice quam private pertraêtent, & apud fummum Pontificem eorum negotia gratis ac liberaliter recommiffa faciant. Fr cum ei qui communis eft omnium pater, Cardinales affi(lant, perfonaram acceptatores fieri vel advocatos valde indecens eft. Propterea interdicit hæc fanéta Synodus, ut tanquam ju- dicis collaterales partialitatem nuilam accipiant 3 etiamfi dc terra partíali originem ducant. Nec fint principum aut coimmunitatum , feu aliorum contra quemquam , cum pretio vel fine, par- tiales proteores, aut defenfores; íed exuti H z ome e curan- dam. a Fortede els per fe H. 

Strana 118
CHRISTI z416. Juramceptum Cardinalis receus ele- di FUGEN IUS 117 P. IV. rerum experientia exceilenres , nou minores tri- ginta aanis , magiflri, do&ores feu licentia- ti cum rigore examinis in jure divino ved hu- mano. Sit faltem tertia vel quarta pers de magifiris ant licentiatis in facra fcriptura. In- ter hos autem viginti quatuor effe aliqui po- terunt. admodum pauci fiii, fratres aur nepo- tes regum feu magnorum principum, in qui- bus cum circumípedione & maturitate morum competens fittcratura fufficiat. Non fiant Cardinales nepotes ex fratre vel (o- rore Romani pontificis, aut alicujus Cardinalis viventis, non illegitime nati, non corpore vi- BASILEENSE. ulque ad ipfius terfiæ partis redu&ionem effe Aber Cardinalis tantum proprio titulo relinquat, ANNO nequeant. Sint viri in fcientia moribufque ac SIGISMUNDUS IMP. 1:8 unde communiter una perfona fuflentari potlit, Quod fi non fecerit , tam. pro hoc, quam pro dicta decima parte , bona omnia ipfius Cardi- nalis obligata fint ufqne ad. debitam íatisfatkio- nem. Er ad execurionem bujus, oneramus pri- mum Cardinalem illius ordinis de quo ille de- fundus erat. Vifiter per fe quilibet Cardinalis prefens ín curia , abfens vero per. vicarium ído- neum fingulis annís titulum fuum, clericofque & populum Ecclefiarum fubje&arum , & cum diligentia $nquirat , & falabriter provideat, fu- per cultu divino bonifque ipfarum. Ecclefiarum , ac vita & moribus clericorum & parochianorum, de quibus, eum fux fintoves, in dilhrito Dei tati nec alicujus criminis aut Infamiz nora ref. B judicio raüonem redditurus e(t. Et cam quoad perfi. Przdi&o autem numero viginti quatuor, pro magna Ecclefiæ necefMitate vel urilitate, duo alii im quibus vite fanditas vel eximiz virtutes refulgeant , quamqoam memoratos gradus nod habeaut, ac de Græcis { cum Romana Ec- clefiz uniti füerint ) infignes aliqui viri adjici- poterunt. Non fiat Cardinalium elc&io foium per auri- cularia vota, fed illi folum affumi poflint, ta quos, fatto vero fcrutipio ac publicato, ma. focem partem Cardinalium per {ublcriptionem manus propriz con(literit collegialiter confenfif- fe . Defuper etiam Apottolicæ litteræ cum fubferi- ptione Cardiaa!ium couficiaptur, decreto hujus tempus vifitandi , quam quoad alja , ferver qui ANNO CHRISTY 1436» inftituta funt in decreto noftro de Conciliis Sy- Cardinalibus nodalibus. Erfi quemliber Cardinalium ram jp. quid maxi- fa dignitas quam propria pcrurgeat pollicitatio pro ruemoratis fandis laborare operibus, uihi- lo minus ut eo efficacius resfiant , quo fingulis quafi peculiariter di(lribuuntur , Epifcopi Cardi- nales indagare curent, quz regiones hzrefibus , erroribus , fuperfliionibus novis aut veteribus infe&tæ fint: presbyteri , ubi mores & divino- rum mandatorum obfervantia «c EcciefiaQQicadi- fciplina deficiant: diaconi, qui reges & prin- cipes few. populi bellisagitentar, vel apitari ti. Ipéantur: & ranquam apcs argumentofe tam facri Concilii in quarta feffione folemniter publi- C apud. fnmmmum Pontificem , quam inter feiplos cato, quod incipit: Item cum multiplicatio Cardinalium , &c. in iuo robore inviolabiliter permanfuro. Cum recipient Cardinales fuz di- guitatisinfisnia, quorum fignificatio eft, ut pro boao uuiverfalis £cclefiz fangoinem proprium ( (1 opus fit ) nor vereantur effundere , jurabunr in publico confiftorio , f1 fint in curia; f) vcro abfeutes , in maaibus alicujus Eqifcopi, & pu- blice, cui per litteras Apollolicas, in quibus forma juramenti infecta fit, commiflur fuerit, ín hunc modum. Ego N. nuper affumptus in fan&z itomane Ecclefie Qardinafem , ab. bac hora in antea ero fidelis beato. Petro , univerfalique & Romanz diligenter ac accurate negotia hxc fanta pro- moveant, opcram dantes, üt ubi neceffarium fucrit , falubri remedia provideatur. Ipfc autcm furamus Pontifex, tanquam commenis omnium paier. & pallor, non folum rogatus ac Śolicitac tus , fed propria motu ubique inveltigari fa- ciat, 6 quam poteit omnibus filiorum morbis falutarem conferar medicinam. Si quando Pa. pam ( quod abfit ) negligentem aur remitfum , feu agentem qua fatum illius non. decent, ipfi Cardinales inipexerint , Gliali reverentia & caritate tauquam patrem obfecrent, ut offi- cia pallorait hoaorique ac debito fuo faus(a- ciat. Gr primo quidem aliquis vel aliqui # de Ecclefiz; ac fummo Pontifici, ejufque fucceffori- D'per fe, deinde fi fe non corrigat, omnes col. bus canonice intrantibus: laborabo fideliter yro defenfione Fidei catholice , extirpationeque ha- refuri & errorum acíchifmatum , reformatione moram, ac'paec in popnio Chriftiano. In alie- natiobibus rerum & bonorum Xeclefiz Roma- nos, aur aliarum) Ecclefiamwn & beneficiorum quorumcumjeue, non conf«ptiam, nifi jn caf. bus a jure permi(fis, & pro alienztis ab Becle- fia Romana recupciandis pro poffe operam da- bo. Noa confuiem quidquem {immo Ponti- fici, nec fubícribam me, wifi fecendum De- um & conícientíara meam. Ge miki per fe. dem Apoílolicam cormrmil(ta fucrint fideliter exc- quar. Cuitum divinum in Ecclefia tituli mei, legialtter accerfiis quibu(dam norabitibus Pra. iatis, przdicentes quod fi mon abflinuerit pro- ximo Generali Concilio deferant: nec pro fa- lute ipfius f(ummi Pontificis & bono publico cjus odium vel quidquam aliud timeant, dum ra- men reverenter & caritative id agant, Multo magis, + quem ex Cardinalibus aíiquid perpe. ram feu reprehenfione. digoum facientem Papa cognoverit , parerna ferper caritate & juxta. da- &rinam Evangelicam corrigat, ut fic alter in alterum , pater in filios, & £iii in patrem ca- ritatis opera exercentes, Ecclefiam exemplari ac falubri moderamine gubernent . Prælatos & quofcumque afios, infignes præfertim viros ad & ejus bona confervabo, fic me Deus ad-E curiam Romanam proficitcentes, Cardinales be- et. : M Pro confetvandis Cardinalinm titulis, quorum aliqui tato in divino cultu quam edificiis nimi- uni, prob dolor, in opprobrium fedis Apofto- fice & ipforum Cardinalium collapfi (unc, fla- tuit hzc {an&a Syuodus, uc de redditibus feu proventibus terrarum Romana Ecclefix, quorum medietas jaxta cou(lirutionem Nicolai Papa 54 Cardinales ( ut. przdi&um eft ) pertineat , de- cima pars cjus quod. fpe&at ad quemlibet Car- dinalium propr10 titulo fingulis aunis applicetur, Fr pihilo minus vel ia vita vel in morte quili- Concil. General. Tom. XXIX. nignc & honorifice tam publice quam private pertraêtent, & apud fummum Pontificem eorum negotia gratis ac liberaliter recommiffa faciant. Fr cum ei qui communis eft omnium pater, Cardinales affi(lant, perfonaram acceptatores fieri vel advocatos valde indecens eft. Propterea interdicit hæc fanéta Synodus, ut tanquam ju- dicis collaterales partialitatem nuilam accipiant 3 etiamfi dc terra partíali originem ducant. Nec fint principum aut coimmunitatum , feu aliorum contra quemquam , cum pretio vel fine, par- tiales proteores, aut defenfores; íed exuti H z ome e curan- dam. a Fortede els per fe H. 

Strana 119
ANNO CHRISTI 3435, 3. Time 4. Habetur in- fra cujns int. tium eft ; Re- Enante &c, sn Sande bac * exemplum EUGENIUS out CONCI 119 juflitie litibus Pape aflittant. Principum au- tem. & quorumcumque, praefertim pauperum. ac religioforum , gratis & fine ullo qualtu pro- movere jufta negotia, tanquam caritatis opus , perfüuadet fana Synodus, & commendat, Cum affabilitate & benignitate fervent Cardi- nales gravitatem ac modeftiam que huic con- gruunt diguilali: pietatem autem , gue ( fe- cundum Apoflolum ) ad ommie utilis efl, fet- vent ad omnes. Affines fuos, præfertim bene meritos ac pauperes, quamquam negligere noa debeant, noa tamen ipfos opum aut benefi ciorum multitudine accumulent, wi alii iade fcandalum patiantur. Gaveant ne bona ab Ec- omuem paflionem , in fedandis concordia vel A LIUM SIGISMUNDUS 220 ANNO y. CHRISTI 3436. De eleżlionibus . Licet dudum hec fan&a Synodus, abolita per eam generali omnium Ecclefarum &.di- gnitatum ele&ivarum refervatione , provide decreverit, ut pradiftis Eccleliis & dignitati- bus per cenonicas cle&iones & confirmationes provideri deberet, volens etiam fpeciales feu particulates ipfarum Ecclefiarum & dignitatum ele&ivaram prohibere. refervationes, per quas libera ia eifdém cligendi & confirmandi facui- tas impediri poffet, quodque adverfus hoc de- clefiis profe&a , ultra quam nece(fitatis ratio B cretum Romanus Pontifex nihil attentaret., poftulat, it carnem & fanguinem effundant. Cum tales fic ambulare .in. magnis Pontifex iufpexerit, arguat atque obviet, ut decet, ne- que enim culpa crit expers, (1 juxta officium fuum corrigenda aoncorrigat. Familia, men. fa , fupellex rerum & equorum tam Pap: quam Cardinzlium , nec aumeroGtate, necfaftn, aut pompis, neque aliquo excefa reprelenfibilis fit. Ita domum & que in domo funt mode. rate componat, ut alii non fcandalur., fed frugalitatis capere exemplum) poffint . Tam fummus Pohtifex & Cardinales , quara ceterj Epilcopi , conilitutionem beati Gregorii in Ge. nerali Synodo editam fervare ftudeznt, cujus novat. Cam pafloris vita * exemplo debeat effe di- (cipulis, plerumque clerici, qualis in. fecreto fit vita fui Pontificis nefciuns, quam "tamen fæculares pueci fciank : de qua re præfenti de- creto ftatuimus, ut quidam ex clericis vele. tiam ex mionachis clei, in miniflerio cubi- culo Pontificali obfequantuc, ut is qui ia lo. co regiminis eff, tales habeat tefles qui ve- ram ejus in fecreto converíationem videant, & ex fedula vifione exemplum profeftuż fu. mant, Pafchalis etiam Papz verba advertant di. * centis: Epifcopi ie&ioni & orationi vacent; r. Tím, 3. & fernper presbyteros & diaconos, aut aliospy boni teflimonii clericos habcant , ut fecundum Apoftolum, 8 (an&omm patrum inflituta , poffint irreprehenfibiles inveniri. Non expedit -reipublicæ, ut. Cardinalibus , quos rebus arduis * concela- rium, univerfalis Ecclefie intentos fore oportel , aliz caue quam cle&ionum Ecciefiarum cathedra- lium , aut monafteriorum ,. ve! principum : aut univerfitatum , feu fimiles, per. Papam aut * 'caucellaríara delegentur, Minores igitur liti- giofs caufz in audilorio Rotz, quod ad hoc inflitatum e(t, comwmittautur. Neque Papa, meque Cardinales tamiliares fuos, quafi mune. ra eccepturos , ad confirmatos vel provifos Pralatos dé cetero mittant, ne, quod per fe facere non decet, per alios feri patiantur.Eflitutiones introdudtas , Quod aliquando fa&um ell, ut pro sunulo in affigaatione tituli Cardinalibus tradito poft mortem ejus aliqua pecunie fumma vel res alia de bonis luis arripiatur, de cetero non fat, cum labores corum pro seipublica im. penfi exequias, fi pauperes forent, potius dc publico mercentur , ' nifi ex magna, rationabili & evidenti caufa, in litteris Apofiolicis naminatim exprimenda :- quia tamen contra ipfius decreti mentem non paura (ne hujufmodi canía gefta .funt, unde gravia ha&eaus füccefferunt, & graviora ia dies timentur fcandala, cupieas hæc fecrofan- éta Synodus his obviare, nolenfque uł ipfis decreti mens, qum fuir omne obítaculum 2 canonicis ele&ionibus & confirmalionibus tp!- lere, (uo feuflretur etfe&uz ftatuit ut ele&io- nes io di&is Ecclefiis fne impedimento aut obítaculo omuinofiant, quz caufa cognita jux- ta juris eorumunis.-& di&ti noftri decreti dif- pofitionem confirmentur, Veruntamen fi for- - tenor hic e(t, quam hzc fanda Synodus. in. G te aliquando contingat ele&ionem aliquam ete tiam alias canonicam fieri, quæ in perturba- tionem Ecclefiz aut palrke. vel boni public vergere timeatur, furnmus Pontifex, cum ed ipfum confirmatio delata fucrit, fi talem ur. gentillimam caufam adeffe manifefte cognove- zit, e2 prius mature difcuffa , ac parte plene .difenfa , accedente poflea: Romanz Ecclefiz Cardinalium , aut majoris partís tubícriptione , hujnfmodi caufam veram fufficienteraque fore atteflantium , rcjedta tali electione, ad. capitu. lam vel conventum remittat , ut vel infra tempus juris vel aliud , juxta loci diflantiam , ad aliam , ex qua evenire talia non formiden- tur, ele& ionem procedant , V f. De refervationibus 2 , Et quia multiplices .Ecclefiaium & benefi- ciorum. ha&enus fada; per. fummos Pontifices refervationes non parum Ecclefus onerofæ exs titerunt , ipfas omnes tam generales quam fpe- ciales five particulares de. quibufcnmque Bee clefiis & beneficiis, quibus tam per eleftio- nem, quam: collationem , aut aliare difpofi- fionem provideri folet , five per extravagan- tes, Ad regimen, & Execrabilis, five per res gulas caucellariæ, aut alias ‘Apoftolicas cons hæc fan&a ‘Synédus abolet, ftatuens ut de cetero nequaquam. fiant; refervationibus in corpore juris expreffe claus fis, & his quas in terris Romanæ | Ecclefia ; ralione directi fem utilis dommii , mediate vet immediate fubje&is fieri. congerit, duntaxat exceptis . ’ VH. 

Strana 120
ANNO CHRISTI 3435, 3. Time 4. Habetur in- fra cujns int. tium eft ; Re- Enante &c, sn Sande bac * exemplum EUGENIUS out CONCI 119 juflitie litibus Pape aflittant. Principum au- tem. & quorumcumque, praefertim pauperum. ac religioforum , gratis & fine ullo qualtu pro- movere jufta negotia, tanquam caritatis opus , perfüuadet fana Synodus, & commendat, Cum affabilitate & benignitate fervent Cardi- nales gravitatem ac modeftiam que huic con- gruunt diguilali: pietatem autem , gue ( fe- cundum Apoflolum ) ad ommie utilis efl, fet- vent ad omnes. Affines fuos, præfertim bene meritos ac pauperes, quamquam negligere noa debeant, noa tamen ipfos opum aut benefi ciorum multitudine accumulent, wi alii iade fcandalum patiantur. Gaveant ne bona ab Ec- omuem paflionem , in fedandis concordia vel A LIUM SIGISMUNDUS 220 ANNO y. CHRISTI 3436. De eleżlionibus . Licet dudum hec fan&a Synodus, abolita per eam generali omnium Ecclefarum &.di- gnitatum ele&ivarum refervatione , provide decreverit, ut pradiftis Eccleliis & dignitati- bus per cenonicas cle&iones & confirmationes provideri deberet, volens etiam fpeciales feu particulates ipfarum Ecclefiarum & dignitatum ele&ivaram prohibere. refervationes, per quas libera ia eifdém cligendi & confirmandi facui- tas impediri poffet, quodque adverfus hoc de- clefiis profe&a , ultra quam nece(fitatis ratio B cretum Romanus Pontifex nihil attentaret., poftulat, it carnem & fanguinem effundant. Cum tales fic ambulare .in. magnis Pontifex iufpexerit, arguat atque obviet, ut decet, ne- que enim culpa crit expers, (1 juxta officium fuum corrigenda aoncorrigat. Familia, men. fa , fupellex rerum & equorum tam Pap: quam Cardinzlium , nec aumeroGtate, necfaftn, aut pompis, neque aliquo excefa reprelenfibilis fit. Ita domum & que in domo funt mode. rate componat, ut alii non fcandalur., fed frugalitatis capere exemplum) poffint . Tam fummus Pohtifex & Cardinales , quara ceterj Epilcopi , conilitutionem beati Gregorii in Ge. nerali Synodo editam fervare ftudeznt, cujus novat. Cam pafloris vita * exemplo debeat effe di- (cipulis, plerumque clerici, qualis in. fecreto fit vita fui Pontificis nefciuns, quam "tamen fæculares pueci fciank : de qua re præfenti de- creto ftatuimus, ut quidam ex clericis vele. tiam ex mionachis clei, in miniflerio cubi- culo Pontificali obfequantuc, ut is qui ia lo. co regiminis eff, tales habeat tefles qui ve- ram ejus in fecreto converíationem videant, & ex fedula vifione exemplum profeftuż fu. mant, Pafchalis etiam Papz verba advertant di. * centis: Epifcopi ie&ioni & orationi vacent; r. Tím, 3. & fernper presbyteros & diaconos, aut aliospy boni teflimonii clericos habcant , ut fecundum Apoftolum, 8 (an&omm patrum inflituta , poffint irreprehenfibiles inveniri. Non expedit -reipublicæ, ut. Cardinalibus , quos rebus arduis * concela- rium, univerfalis Ecclefie intentos fore oportel , aliz caue quam cle&ionum Ecciefiarum cathedra- lium , aut monafteriorum ,. ve! principum : aut univerfitatum , feu fimiles, per. Papam aut * 'caucellaríara delegentur, Minores igitur liti- giofs caufz in audilorio Rotz, quod ad hoc inflitatum e(t, comwmittautur. Neque Papa, meque Cardinales tamiliares fuos, quafi mune. ra eccepturos , ad confirmatos vel provifos Pralatos dé cetero mittant, ne, quod per fe facere non decet, per alios feri patiantur.Eflitutiones introdudtas , Quod aliquando fa&um ell, ut pro sunulo in affigaatione tituli Cardinalibus tradito poft mortem ejus aliqua pecunie fumma vel res alia de bonis luis arripiatur, de cetero non fat, cum labores corum pro seipublica im. penfi exequias, fi pauperes forent, potius dc publico mercentur , ' nifi ex magna, rationabili & evidenti caufa, in litteris Apofiolicis naminatim exprimenda :- quia tamen contra ipfius decreti mentem non paura (ne hujufmodi canía gefta .funt, unde gravia ha&eaus füccefferunt, & graviora ia dies timentur fcandala, cupieas hæc fecrofan- éta Synodus his obviare, nolenfque uł ipfis decreti mens, qum fuir omne obítaculum 2 canonicis ele&ionibus & confirmalionibus tp!- lere, fuo fruflretur etfe&us ftatuit ut ele&io- nes io di&is Ecclefiis fne impedimento aut obítaculo omuinofiant, quz caufa cognita jux- ta juris eorumunis.-& di&ti noftri decreti dif- pofitionem confirmentur, Veruntamen fi for- - tenor hic e(t, quam hzc fanda Synodus. in. G te aliquando contingat ele&ionem aliquam ete tiam alias canonicam fieri, quæ in perturba- tionem Ecclefiz aut palrke. vel boni public vergere timeatur, furnmus Pontifex, cum ed ipfum confirmatio delata fucrit, fi talem ur. gentillimam caufam adeffe manifefte cognove- zit, e2 prius mature difcuffa , ac parte plene .difenfa , accedente poflea: Romanz Ecclefiz Cardinalium , aut majoris partís tubícriptione , hujnfmodi caufam veram fufficienteraque fore atteflantium , rcjedta tali electione, ad. capitu. lam vel conventum remittat , ut vel infra tempus juris vel aliud , juxta loci diflantiam , ad aliam , ex qua evenire talia non formiden- tur, ele& ionem procedant , V f. De refervationibus 2 , Et quia multiplices .Ecclefiaium & benefi- ciorum. ha&enus fada; per. fummos Pontifices refervationes non parum Ecclefus onerofæ exs titerunt , ipfas omnes tam generales quam fpe- ciales five particulares de. quibufcnmque Bee clefiis & beneficiis, quibus tam per eleftio- nem, quam: collationem , aut aliare difpofi- fionem provideri folet , five per extravagan- tes, Ad regimen, & Execrabilis, five per res gulas caucellariæ, aut alias ‘Apoftolicas cons hæc fan&a ‘Synédus abolet, ftatuens ut de cetero nequaquam. fiant; refervationibus in corpore juris expreffe claus fis, & his quas in terris Romanæ | Ecclefia ; ralione directi fem utilis dommii , mediate vet immediate fubje&is fieri. congerit, duntaxat exceptis . ’ VH. 

Strana 121
121 EUGENIUS P. IV. ANNO . CHRISTA VII 1436. De Clementine litteris . Licet in Apoftolicis vel aliis litteris quibu- fcumque aliquem dignitati, beneficio , ant ju. ii cuicumque renuntiaffe , aut privatum. effe , feu aliquid egiffe, per quod jus proprium au- feratur; nawatum [it, hujufmodi litterz in his noa prejndicent, etiamfi foper ipfis gra- tia vel intentio narrantis fundetur, niG per tefles aut alia legitima conftiterit documenta, Datum in feffionc publica hujas faerg Sy-' nodi, in Ecclefia majori Bafileeníi folemniter celebrata, o&ava Kalendas Aprilis, anno Do. B mini millefimo quadriugentefimo trigefimo- fexto. S B S S I O XXIV, De ais quibufdam cum Grecis, & de Indulgen- Hie, de - Y. Sacrofanc?a. Generalis Synodus Baftleenfis , in Spi. vitu f2ndlo legitime conpregata , univerv[atem Ecclefiam veprefentans , ad. perpetuam vei me. morian . UIA Ambaxiatores noftri ad Conftanti- Dopolimn (raními(fi, vice & uomine ejut- dem fanéte Synodi fereniffirno imperatori ko. manorum, & reverendiffimo domino Patriar- chz Confiantinopolitano , propter nonnullas caufas promiferant, capitula alias in hac {an- &a Synodo fuper modo univedalis & @cume- nici & utriufque Eccle(iz Concilii celebrandi hinc & inde conclufa & firmata dare , & cum effe&u exhibere, fub confueta hujus fanda Sy- nodi Bulla plumbea, data prefenti , & (ub tenore de verbo ad verbum fubfequenti, no. lens hzc fanda Sysodus omittere aliquid eo- rum quz pro unione Ecclefiarum Chrifti fie BASILEENSE. Afequendi: qui mox ut requifiti fuerunt, tres- SIGISMUNDUS IMP. 122 infignes viros de his qui apud eos magna vi. dentur au&oritatis, quorum primus ipfnm im peraforem confanguinitate attinet , ad hanc fanctam Synodum defliparunt, fufficienti ipfus imperatoris mandato , cum Bulla aurea & ejus propria manu fubfcripto, ac Patriarcha litteris munítos, qui tam in generali congre- gadone, quara: coram commnulffariis noftris fer- ventiimnm ipfius. imperatoris & Patriarchæ totiufque Ecclefizz orientalis ad hanc unionem defiderium exponentes , nos mirum in modum ad tam fan&i operis profeculionem pulfant, ac quotidie excitant, duo inter alia firmiter conftanterque a(ferentes, uníonem ipfam nif: in Synodo waiverfali , in qua tam Ecclefia occidentalis quam : orientalis conveniat, feri nullatenus poffe, & in ea Synodo ( fi fiat, ut infra conventum eft ) ipfam unionem fe- cuturam fpcrari. Elis auditis, fümma nobis lætitia & mcanditas nimirum acceffit. Qua- raobrem. omnem cogitalum noftrum ja&antes in Deum, qui -facit rairabilia magna folus , venerabiles fanctee Romanz Ecclefie Cardina- les prefidentes fedis Apoftolice , Patriarcham Antiochenum , Archiepi(copos , Epiftopos , Ab- bates , magiítrofque- & doctores in numero com- petenli deputavimus, ut una cum ipbs.Grz- coram Ambaxiatoribus rem iftam tra&are , & quo: ordine ad «executionem deducenda effet C profpicere' deberent : qui tam inter {e quam cum iplis * Ambaxiatoribus fzpennmero con- venientes ;.habito inter fe małuro & digefto confilio, ad infra fcripta cum ipfis dcvene- runt capitula, que poflea fecundum morem bujus: facri; Concilii per facras deputationes inature deliberata, ac dcinde per generalem congregationem conclufa: firmataque. folemni- ter extiterunt quorum tenor una cum man- dato ipfius doraíai imperatoris fub Bulla au- rea fequitur j & ef} talis: Ambaxiatores fere- niflimi domini imperatoris, &c. ut decreto Concilii fuperius inferto latins continetur. Et quia tempus ‘(uperius exprelum, infra quod predi&a debebant adimpleri , efflaxit , non ri poffunt , di£am fuorum Ambaxiatorum pro- D propter defe&um: alicujus partium , fed. quia miffonem præfenti decreto acceptat , appro- bat, ratificat & confirmat , & præfata capitu- la de verbo ad verbum, prout per præfatos Ambaxiatores promiffum eft, præfentibus in- ferit, (ub tenore qui fequitur: 11. Sacrofantia Generalis Synodus. Bafsleenfis , in Spi- ritn Sančto legitime congregata , univer falem Ecclefam vaprefentans , ad. perpetuam vei mé- moriam . Cum inter cetera бо! populo Chriltiano ila contigit: variis intervenientibus tractatibus hzc fancta Synodus tempus per prafatos (e. renífimum imperatorem . Grecorum. W reve- rendifimum Patriarcham | Conftantinopolita. num parte ex una, & Ambaxiatores hujus facre Synodi parte ex altera, ftatutum & бт» matum , quod c(t a meníe Majo immediate fequenti ad annum , ita quod per totum men- fem Maji ad anhum fequentem utraque pars tium fit parata ad exequendum fupradicła , quantum ad quamlibet partium atiinet ; acce. ptat & promittit fe: impleturam , quantum ad ipfam pertinet, infra ditum tempus quidquid in fupradi&is capitulis continetur. neceflaria opera, propter qu& hoc prafens fan.g Datum Bafılez in feffione publica hujus fan- &um Concilium extitit congregatum , nio oc- cidentalis 6x orienialis Ęcclefiarum Chrifti pra- eipuum & maximum fit, merito pro hac per- ficienda ab initio fuz congregationis omni co- natu laboravit. Etenim quamprimum potnit ad fereniffimum imperatorem Grzcorum & re- verendifimum Patriarcham Conftantinopolita- num cum litteris fuos tranfmifit Ambaxiato- ves, ad ipfos cum omnt caritate & inflantia exhortandum quatenus & ipfi cum plena po- teflate mitterent aliquos qui nobifcum tracta- rent de modo didam fanctam unionem con- бе Syaodi, folemnitér celebrata decimo o&ta- vo Kaleudas Maji, anno a Nativitate Domi- ni milleimo quadringenteftmo trigefimofexto . ni ANNO CHRISTY £436, * Oratori- 8. Seffione 19», 

Strana 122
121 EUGENIUS P. IV. ANNO . CHRISTA VII 1436. De Clementine litteris . Licet in Apoftolicis vel aliis litteris quibu- fcumque aliquem dignitati, beneficio , ant ju. ii cuicumque renuntiaffe , aut privatum. effe , feu aliquid egiffe, per quod jus proprium au- feratur; nawatum [it, hujufmodi litterz in his noa prejndicent, etiamfi foper ipfis gra- tia vel intentio narrantis fundetur, niG per tefles aut alia legitima conftiterit documenta, Datum in feffionc publica hujas faerg Sy-' nodi, in Ecclefia majori Bafileeníi folemniter celebrata, o&ava Kalendas Aprilis, anno Do. B mini millefimo quadriugentefimo trigefimo- fexto. S B S S I O XXIV, De ais quibufdam cum Grecis, & de Indulgen- Hie, de - Y. Sacrofanc?a. Generalis Synodus Baftleenfis , in Spi. vitu f2ndlo legitime conpregata , yniwerfalem Ecclefiam veprefentans , ad. perpetuam vei me. morian . UIA Ambaxiatores noftri ad Conftanti- Dopolimn (raními(fi, vice & uomine ejut- dem fanéte Synodi fereniffirno imperatori ko. manorum, & reverendiffimo domino Patriar- chz Confiantinopolitano , propter nonnullas caufas promiferant, capitula alias in hac {an- &a Synodo fuper modo univedalis & @cume- nici & utriufque Eccle(iz Concilii celebrandi hinc & inde conclufa & firmata dare , & cum effe&u exhibere, fub confueta hujus fanda Sy- nodi Bulla plumbea, data prefenti , & (ub tenore de verbo ad verbum fubfequenti, no. lens hzc fanda Sysodus omittere aliquid eo- rum quz pro unione Ecclefiarum Chrifti fie BASILEENSE. Afequendi: qui mox ut requifiti fuerunt, tres- SIGISMUNDUS IMP. 122 infignes viros de his qui apud eos magna vi. dentur au&oritatis, quorum primus ipfnm im peraforem confanguinitate attinet , ad hanc fanctam Synodum defliparunt, fufficienti ipfus imperatoris mandato , cum Bulla aurea & ejus propria manu fubfcripto, ac Patriarcha litteris munítos, qui tam in generali congre- gadone, quara: coram commnulffariis noftris fer- ventiimnm ipfius. imperatoris & Patriarchæ totiufque Ecclefizz orientalis ad hanc unionem defiderium exponentes , nos mirum in modum ad tam fan&i operis profeculionem pulfant, ac quotidie excitant, duo inter alia firmiter conftanterque a(ferentes, uníonem ipfam nif: in Synodo waiverfali , in qua tam Ecclefia occidentalis quam : orientalis conveniat, feri nullatenus poffe, & in ea Synodo ( fi fiat, ut infra conventum eft ) ipfam unionem fe- cuturam fpcrari. Elis auditis, fümma nobis lætitia & mcanditas nimirum acceffit. Qua- raobrem. omnem cogitalum noftrum ja&tantes in Deum, qui -facit rairabilia magna folus , venerabiles {ante Romanz Ecclefizz Cardisa- les prefidentes fedis Apoftolice , Patriarcham Antiochenum , Archiepi(copos , Epifcopos , Ab- bates , magiítrofque- & doctores in numero com- petenli deputavimus, ut una cum ipbs.Grz- coram Ambaxiatoribus rem iftam tra&are , & quo: ordine ad «executionem deducenda effet C profpicere' deberent : qui tam inter {e quam cum iplis * Ambaxiatoribus fzpennmero con- venientes ;.habito inter fe małuro & digefto confilio, ad infra fcripta cum ipfis dcvene- runt capitula, que poflea fecundum morem bujus: facri; Concilii per facras deputationes inature deliberata, ac dcinde per generalem congregationem conclufa: firmataque. folemni- ter extiterunt quorum tenor una cum man- dato ipfius doraíai imperatoris fub Bulla au- rea fequitur j & ef} talis: Ambaxiatores fere- niflimi domini imperatoris, &c. ut decreto Concilii fuperius inferto latins continetur. Et quia tempus ‘(uperius exprelum, infra quod predi&a debebant adimpleri , efflaxit , non ri poffunt , di£am fuorum Ambaxiatorum pro- D propter defe&um: alicujus partium , fed. quia miffonem præfenti decreto acceptat , appro- bat, ratificat & confirmat , & præfata capitu- la de verbo ad verbum, prout per præfatos Ambaxiatores promiffum eft, præfentibus in- ferit, (ub tenore qui fequitur: 11. Sacrofantia Generalis Synodus. Bafsleenfis , in Spi- ritn Sančto legitime congregata , univer falem Ecclefam vaprefentans , ad. perpetuam vei mé- moriam . Cum inter cetera бо! populo Chriltiano ila contigit: variis intervenientibus tractatibus hzc fancta Synodus tempus per prafatos (e. renífimum imperatorem . Grecorum. W reve- rendifimum Patriarcham | Conftantinopolita. num parte ex una, & Ambaxiatores hujus facre Synodi parte ex altera, ftatutum & бт» matum , quod c(t a meníe Majo immediate fequenti ad annum , ita quod per totum men- fem Maji ad anhum fequentem utraque pars tium fit parata ad exequendum fupradicła , quantum ad quamlibet partium atiinet ; acce. ptat & promittit fe: impleturam , quantum ad ipfam pertinet, infra ditum tempus quidquid in fupradi&is capitulis continetur. neceflaria opera, propter qu& hoc prafens fan.g Datum Bafılez in feffione publica hujus fan- &um Concilium extitit congregatum , nio oc- cidentalis 6x orienialis Ęcclefiarum Chrifti pra- eipuum & maximum fit, merito pro hac per- ficienda ab initio fuz congregationis omni co- natu laboravit. Etenim quamprimum potnit ad fereniffimum imperatorem Grzcorum & re- verendifimum Patriarcham Conftantinopolita- num cum litteris fuos tranfmifit Ambaxiato- ves, ad ipfos cum omnt caritate & inflantia exhortandum quatenus & ipfi cum plena po- teflate mitterent aliquos qui nobifcum tracta- rent de modo didam fanctam unionem con- бе Syaodi, folemnitér celebrata decimo o&ta- vo Kaleudas Maji, anno a Nativitate Domi- ni milleimo quadringenteftmo trigefimofexto . ni ANNO CHRISTY £436, * Oratori- 8. Seffione 19», 

Strana 123
ANNO CHRISTE 3436. KUGENIUS CONC = Kiš kir. "Salvus coudu&ius Grecorum. datus. domino. impe- ratori Græcorum O Patriarcha Conftan- tinopolitano a facyo Concilio Bafileenfi . Sacvofandia Generalis Synodus Bafrleenfis , in Spi- vitu fantio legitime congregata , univerfa« lem Ecclefiatn' repræfentans. Quia auftore Deo in regione moflra occi- denrali & obedientiæ Ecclefiz Romans eft u- niverfalis & Œcumenica Synodus celebranda 5 in qua juxta concordata in hao fan&a Syno- ILIUM 824 A alii fupra‘ nominati , noftris duntaxat expenfis & galeis , abfque aliqua dilatione temporis, omnique remoto impedimento, cum eifdem honoribus, benevolentia (& amicitia, quibus ad præfatum univeríate celebrandam Conci. Sium deduceptur, edam im & ad Conílami- nopolim reducentur, five unio fequarur in di- &a celebranda Synodo (Ecumenica, live now, Non obfiantibus in przedićtis ve) aliquo præ- di&orum quibufemmque differentiis, difcordits & diflenfionibus ad. pracfens vigeniibus , & que in futurum oriri & vigere poflent inter dictas Ecclefias occidentalem & orientalem , fen. in- ter ipfam Ecclefiam Romanam € ei fnbiedos & aggregatos, prefatum ferenifimum impe- SIGISIMUNDUS IMP. do, & Conílantinopoli denuo ratificata , tam Bratorem , & alios Exclefiz Conflantinopolita- occidentalis quam orientalis Ecéiefta conve. niet , at cun&is erga eandem EccleGam orien- talem noftrz íntenitonis fincerítas pateat , X omnis fufpicio qua: circa fecuritarem ac liber- tatem: venientium oriri pollet de medio aufe- fatur, tenore preícntis decreti hxc fan&a Sy- nodus Bafleeufis, nomine & vice torius Ec. -clefiz occidentalis, & omnium de eadem Ec- clefia cujufcumque flatus, etiamíi papali, im- períali, regali, pontificali vel quacumque alia inferiori fpirituali vel fzculari przefulgeant di- gnirate , poteflaie wel officío, decernit , dat & concedir ferenifhimo iraperatori Grecorum, reverendiffunis Patriarchis Conflantinopoliea- no , Alexandrino, Antiocheno , & jerofoly- mitano, ceterifque ufque ad numerum {eptin- gentarum perfonarum , etiam[i imperiali, re- gali, Árchiepifcopati, & cujnlcumaque abterius status, dignitatis atit. conditionis. fuerint, ad predictum uoiverfale & Æcumenicum . Conci- lian in regions occidentali (ut :prémititur ) celebrandum , venicniibus aut venturis, pleonm & liberum faivum candu&um , omnefíque pre- di&os & quemliber ipforum, tam iu perfonis quam jn Lhonoribus & rebus quibuftamque, ipforum nominibus, regnis, provinelis domi- niis, territoriis, communitatibus ,. civitatibus , cafiris , oppidis, & villis, & omnibus locis obe- dientiæ noîtræ Ecclefia; occidentalis, per qua ne aggregatos, & non obftanubus aliquibus fententiis , decretis, condemnationibus , juribas & decretalibus quomodocumque & qualirer- camque fa&is & prolatis feu faciendis : Et er. jam: noo obftantibus aliquibus criminibus, ex- ceffibus, culpis & delittis, fi que per prædi- &os vel alrerum eorum quomodorurmaque & qualirercumeue commilla & perpetrata forent : & generaliter non obflantibus quibofcumque aliis , ctiam talia forent, de «quibus neceífa. rium effer fpecialem in gracfentibus facerc men- tionem. Ex fi contingat aliquem. vel aliqnos ex noflris cis vel alicui ipforum injuriari, ( quod abfir ) vel aliqnam /molefliam | inferre Cin perfona , honore, rebus & aliis quibufcura- que, taliter. excedens. judicabitur .per nos aut noftros , uíque ad condignam. & rationabilem fatisfa&ionem parti Jefæ. Er e. cogverfo,. fi aliquis ipforum alicui ex noftris aliquam ( ut premittitur) injrríam inferat, judicábiiar per eos ufquc ad condignam G&.rationabilem fa- .üsfadionem ei qui injurfam paflus eff, fecums dum morem & confuetadipem utriufgne pars is. De aiiis autem criminibus, exceffibus & culpis quibufcumque , quzlibec partium cogno fcet & judicabit de fuis, Horratur autem hæc facrofan@a Synodus univerfos Chrilli fideles , & nihilo minus au. łoritate univerfos Chrifti fideles, & nikilo five eundo, five flando, (ive eiiam redeundo, D minus au&arirate univerfalis Ecclefix in virtu- tranfituri funt, aut eostranfire contigerit; in fuam. tutam fecuramqnae falvigeardiam recept & récipit per præfentes,. proraitiens ,. &' con- cedens. oranibus & fingulis ex ipfis hoc pra. 'fenti edi&o Synodali, tuianr,. & liberam. fa- cultatem accedendi & veniendi & ad civita- rem feu locum iu qua vel quo erit dictum fa« crofan&um uaiyerfale Conciliam. celebrandum : ibique iłandi ,. morandi, refidendi, habirandi com omnibus immuuitatibus, libertatibus | & fecuritatibus , quibus illi qui erum de obedien- tia Ecclefiz Romana habitabunt: difputandi etiam & ratiocinandi, & jura & auftorirates allegandí, & omnia alia libero & fine cuju- te Spiritus fandi. & fan&æ.obédientiæ mandag & precipit omnibus & fingulis Pralatis, regi. bas, ducibus, principibus , officialibus , con munitatibus & aliis fingularibus perfonis , * cujoívis flatus , conditionis, x dignitaris exi. flant, nofliz occidentali Ecclefim agpregats , quatenus pradi&a omnia & fingula inviolabi. liter obfervent, &, quantum in eis cf, obe fervari faciant: di&oíque íerenifümum impe. ratorem , Patriarchas, & alios omnes & fin: gulos antedi&os, ad diftum | facium celebrar. dum Concilium accedentes, & inde recedeg- tes , Grauf & divi&im. favorabiliter & reveren. ter bonorent & tračtem , ac honérari S tra- Ícamque impedimento dicendi, faciendi ; &E&ari faciant, Si qua vero:dubitatio cirea div tra&audi, quz pro unione Ecclefiarum :Chri- fi eis expedire videbitur 8x opportuńum. In- de etiam femel & pluries, © toties quoties eis & cuilibet eorum videbitur, &. placebit , fuuul & feparatim , & cum eorum) bonis re- bus & pecuniis & fine, pro libitu recedendi & redeundi tute, libere , St impune , omni im. | pedimenio reali & perfosali ceffante , penitu(- .que remoto, etiamíi talis unio ( quad abfit ) not fequeretur, ncc effe&um baberet: quo cafa, & in omnem alium eventum , præfati fereniffumus imperator , domini Patriarche , čr dum Ííslvum conáu&um & ‘contenta in eo erii contigerit, flabitar declarationi præfaiæ univerfalis Syüodi- celebrande .. V ült autem bec fanétá Synodus prælemem- falramconduttum valere , & in fao rohore permanere, quouique ad uliimum di&i ferenlffimus imperator , Pa. triarchæ, & alii fopradi&i , cum fuis nobili- bus & famulis ufque ed mimtrum ( st præ- mittitur ). feptingeatarum perfonarmm, alii que rebus & bonis, fint reverfi in & ad cia vilatem Conflantinopoliranam. Si quis autem contra prodita aut aliquod ipforum aliquid fa- ANNO CHRISTY 1436 

Strana 124
ANNO CHRISTE 3436. KUGENIUS CONC = Kiš kir. "Salvus coudu&ius Grecorum. datus. domino. impe- ratori Græcorum O Patriarcha Conftan- tinopolitano a facyo Concilio Bafileenfi . Sacvofandia Generalis Synodus Bafrleenfis , in Spi- vitu fantio legitime congregata , univerfa« lem Ecclefiatn' repræfentans. Quia auftore Deo in regione moflra occi- denrali & obedientiæ Ecclefiz Romans eft u- niverfalis & Œcumenica Synodus celebranda 5 in qua juxta concordata in hao fan&a Syno- ILIUM 824 A alii fupra‘ nominati , noftris duntaxat expenfis & galeis , abfque aliqua dilatione temporis, omnique remoto impedimento, cum eifdem honoribus, benevolentia (& amicitia, quibus ad præfatum univeríate celebrandam Conci. Sium deduceptur, edam im & ad Conílami- nopolim reducentur, five unio fequarur in di- &a celebranda Synodo (Ecumenica, live now, Non obfiantibus in przedićtis ve) aliquo præ- di&orum quibufemmque differentiis, difcordits & diflenfionibus ad. pracfens vigeniibus , & que in futurum oriri & vigere poflent inter dictas Ecclefias occidentalem & orientalem , fen. in- ter ipfam Ecclefiam Romanam € ei fnbiedos & aggregatos, prefatum ferenifimum impe- SIGISIMUNDUS IMP. do, & Conílantinopoli denuo ratificata , tam Bratorem , & alios Exclefiz Conflantinopolita- occidentalis quam orientalis Ecéiefta conve. niet , at cun&is erga eandem EccleGam orien- talem noftrz íntenitonis fincerítas pateat , X omnis fufpicio qua: circa fecuritarem ac liber- tatem: venientium oriri pollet de medio aufe- fatur, tenore preícntis decreti hxc fan&a Sy- nodus Bafleeufis, nomine & vice torius Ec. -clefiz occidentalis, & omnium de eadem Ec- clefia cujufcumque flatus, etiamíi papali, im- períali, regali, pontificali vel quacumque alia inferiori fpirituali vel fzculari przefulgeant di- gnirate , poteflaie wel officío, decernit , dat & concedir ferenifhimo iraperatori Grecorum, reverendiffunis Patriarchis Conflantinopoliea- no , Alexandrino, Antiocheno , & jerofoly- mitano, ceterifque ufque ad numerum {eptin- gentarum perfonarum , etiam[i imperiali, re- gali, Árchiepifcopati, & cujnlcumaque abterius status, dignitatis atit. conditionis. fuerint, ad predictum uoiverfale & Æcumenicum . Conci- lian in regions occidentali (ut :prémititur ) celebrandum , venicniibus aut venturis, pleonm & liberum faivum candu&um , omnefíque pre- di&os & quemliber ipforum, tam iu perfonis quam jn Lhonoribus & rebus quibuftamque, ipforum nominibus, regnis, provinelis domi- niis, territoriis, communitatibus ,. civitatibus , cafiris , oppidis, & villis, & omnibus locis obe- dientiæ noîtræ Ecclefia; occidentalis, per qua ne aggregatos, & non obftanubus aliquibus fententiis , decretis, condemnationibus , juribas & decretalibus quomodocumque & qualirer- camque fa&is & prolatis feu faciendis : Et er. jam: noo obftantibus aliquibus criminibus, ex- ceffibus, culpis & delittis, fi que per prædi- &os vel alrerum eorum quomodorurmaque & qualirercumeue commilla & perpetrata forent : & generaliter non obflantibus quibofcumque aliis , ctiam talia forent, de «quibus neceífa. rium effer fpecialem in gracfentibus facerc men- tionem. Ex fi contingat aliquem. vel aliqnos ex noflris cis vel alicui ipforum injuriari, ( quod abfir ) vel aliqnam /molefliam | inferre Cin perfona , honore, rebus & aliis quibufcura- que, taliter. excedens. judicabitur .per nos aut noftros , uíque ad condignam. & rationabilem fatisfa&ionem parti Jefæ. Er e. cogverfo,. fi aliquis ipforum alicui ex noftris aliquam ( ut premittitur) injrríam inferat, judicábiiar per eos ufquc ad condignam G&.rationabilem fa- .üsfadionem ei qui injurfam paflus eff, fecums dum morem & confuetadipem utriufgne pars is. De aiiis autem criminibus, exceffibus & culpis quibufcumque , quzlibec partium cogno fcet & judicabit de fuis, Horratur autem hæc facrofan@a Synodus univerfos Chrilli fideles , & nihilo minus au. łoritate univerfos Chrifti fideles, & nikilo five eundo, five flando, (ive eiiam redeundo, D minus au&arirate univerfalis Ecclefix in virtu- tranfituri funt, aut eostranfire contigerit; in fuam. tutam fecuramqnae falvigeardiam recept & récipit per præfentes,. proraitiens ,. &' con- cedens. oranibus & fingulis ex ipfis hoc pra. 'fenti edi&o Synodali, tuianr,. & liberam. fa- cultatem accedendi & veniendi & ad civita- rem feu locum iu qua vel quo erit dictum fa« crofan&um uaiyerfale Conciliam. celebrandum : ibique iłandi ,. morandi, refidendi, habirandi com omnibus immuuitatibus, libertatibus | & fecuritatibus , quibus illi qui erum de obedien- tia Ecclefiz Romana habitabunt: difputandi etiam & ratiocinandi, & jura & auftorirates allegandí, & omnia alia libere & fine cuju- te Spiritus fandi. & fandta. obedientiz mandag & precipit omnibus & fingulis Pralatis, regi. bas, ducibus, principibus , officialibus , con munitatibus & aliis fingularibus perfonis , * cujoívis flatus , conditionis, x dignitaris exi. flant, nofliz occidentali Ecclefim agpregats , quatenus pradi&a omnia & fingula inviolabi. liter obfervent, &, quantum in eis cf, obe fervari faciant: di&oíque íerenifümum impe. ratorem Patriarchas, & alios omnes & fin: gulos antedi&os, ad diftum | facium celebrar. dum Concilium accedentes, & inde recedeg- tes , Grauf & divi&im. favorabiliter & reveren. ter bonorent & tračtem , ac honérari S tra- Ícamque impedimento dicendi, faciendi ; &E&ari faciant, Si qua vero:dubitatio cirea div tra&audi, quz pro unione Ecclefiarum :Chri- fi eis expedire videbitur 8x opportuńum. In- de etiam femel & pluries, © toties quoties eis & cuilibet eorum videbitur, &. placebit , fuuul & feparatim , & cum eorum) bonis re- bus & pecuniis & fine, pro libitu recedendi & redeundi tute, libere , St impune , omni im. | pedimenio reali & perfosali ceffante , penitu(- .que remoto, etiamíi talis unio ( quad abfit ) not fequeretur, ncc effe&um baberet: quo cafa, & in omnem alium eventum , præfati fereniffumus imperator , domini Patriarche , čr dum Ííslvum conáu&um & ‘contenta in eo erii contigerit, flabitar declarationi præfaiæ univerfalis Syüodi- celebrande .. V ült autem bec fanétá Synodus prælemem- falramconduttum valere , & in fao rohore permanere, quouique ad uliimum di&i ferenlffimus imperator , Pa. triarchæ, & alii fopradi&i , cum fuis nobili- bus & famulis ufque ed mimtrum ( st præ- mittitur ). feptingeatarum perfonarmm, alii que rebus & bonis, fint reverfi in & ad cia vilatem Conflantinopoliranam. Si quis autem contra prodita aut aliquod ipforum aliquid fa- ANNO CHRISTY 1436 

Strana 125
tem facere quoquo modo tentaverit , ANNO "CHRISTI 73236; oa. Free Ton. H, EUGENIUS E. IV. 125 nem omnipoteatis Dei & dida Tanita S Syno- di fe noverit incurfurum. . ^ Datum Bafileæ in {effione publica hujus fan&m Synodi, folemniter celebrata. decimo oftavo Kalendas Maji , anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimo- exto . IV. Juven Bulls domini imperatoris Gracorum letta in feffione publica 0 congregatio. ne generalie BASILEENSE. indignatio» À betur i in forma (alviconduêus prædi&i. His SIGISMUNDUS 126 itaque fic progreffis, & inter aos concordaris, | ANNO petierunt & ipf: Ambasiatores , "Ut promitta- mus & nos abfque coutraditione , ire & ac- cedere ad locum, in quo celebrabitur ( De concedente ) utrimque catholica & Gicumeni- ca Synodus. Qui quidem locus eífe debet unus CHRISTI 2436. ex nominatis in * decretis , quicumque ordi- » decreto nabiiur per di&um facrum Concilium Bañ- leenfe, ficut in fupradi&o decreto ipfus facri Concilii " continentur. Etiam quod exire de- ? contine- beamus hinc a Conftantinopoli, in accedendo "** 'verfus locum celebrandi Ecumenici Concilii, a principio fequenti Junii , indi&ionis decimæ- quinte, ficut conventum eft inter nos & ip- Quoniam deftinate fuerunt ab imperio *Bfos Ambaxiatores facri Concilii. Er quia et- noftro & {an&iflimo domino Œcumenico Pa- triarcha Ambaxiatæ ad facrofan&am Eccle- fam Romanam , videlicet ad beatiffimum Pa- pam dominum Martinum quintum , & ad mo- dernum fimiliter fan&iffimum Papam dominum Evgenium quartum , fimiliter & ab ipfis trans. mill fuerunt multoties ad. nos pro. unione Ecclefiarum Chrifti , & multis laboribus cuam multa diligentia utrimque fa&is, tamen pro- pter aliquas circum(taatias temporaneas non pervenit ad finem tale bonum & fan&um o- pus unionis. Poft hzc autem de(linavit ad nos de hac ipfa re Arabaxiatores fuos facra Syno- dus in Bafilea congregata, facrofan&am Ec- tiam ad majorem cautelam. & firmitatem ho- rum omninm, petierunt fieti litteram chryfo- buli imperii noftri , imperium * noftrum grato animo rationabili peritioni eorum an- nuens przfens chryfobulum largitur & conce- dit: per quod acceptat , determinat , & pro. mirtit ; quod fi didtz Synodus Bafileenfis re- mediata appofuerit in przdi&is, videlicet fi predicta capitula in fupradi&o decreto coms tenta, cum proemio in forms , ficut híc per Ambaxiatores ipfius Synodi concordatum eft, nobis direxerit, & compleverit omnia in ci. dera capitulis fcripta opportune , fimiliter & fecerit falvamcondu&um cum capitulis de mo- clefam Romanam repræfentans, proprer quod C do. reverfionis noflro ad Conflantiaopolim , & nos no(lros ad eam deflinavimnus , videlicet familiarem imperii noftri Demetrinm Palzo- legum Motidem , & honcrandiftimuta in fa- ari’ & celebrati: fanden Y Pon sz 5. accep de & "Ambákiarores fuos ad nos defii- | predicarocam profefforem , & in facra pagina ;magiftrum , Henricum Mepger deccetorum do- -£orem , canonicum Conflantienfem , & Sin:o- nem ^ Ereron facre theologie baccalaureum , canonicum Aurelianenfem , ciim. decrero ipfius generali, ín quo de his consinehazur pariicu. lariter in capitulis. Profe&o itaque teli de- creto apud nos, quzdam ex his qux continc- banter in eo non placuerunt nobis, ur.in ip- fo jacebant , praczmium videlicct talís decreti, & capitulum in quo feribebatur de modo re- verfionis noftræ a loco celebrandi Concilii ad Conftantinopolim, fi, permittente Deo ( quod abfit ) non fieret unio. Ecclefiarum Chrifti in п i em s Е НЕЕ i “præparationent 6, @cuménici ‘Cons 4 ; fratrem Joannem de Ragufio , OrdiaisD rum, jurat imperium * ut przdicitur, reliqua etiam , ur Ambaxiato- res ipfius nobis promi(íerunt, & nobifcum con- venerunt: exibit & " imperinm nofßrum cum » e mei, * meu ad impe- Deo fine: contradi£tione Conflantinopoit fe- riam meum ‘cundum praedictum tempus, cum præftantidi- „moj domina ccumenico Patriarcha. Conftanti- politano ; “& ceteris debentibus. intere(fe, ad ccedendünr ad locum ubi celebrabitnr fanum caiholisum & Gicumenicum ^ "Concilium , ab que'inrpedimenic" rátionabili; vero &' manife- fio, eiamfi bellum ( quod ahft ) ab infide- ibus foret &'in&aret civitati noftre Conftan- tinopolitanz, Er in robur & confirmationem & confervationem inviolabilem fuprafcripto- noftrum per debitam ^ & fideli imperatori, & per orationem fantti mei domini & imperatoris patris imperii mei fa- mofiffimi & felicis memotiz, A per animam meam: fa&umque. ей füper iftis prz fens chry- fobulum imoerii * noftri , in anna fexmil- lefimo nonzgentefimo quadragefimoquarto, in menfe Novembris , indi&ione deeimaquatta , a Nativitare vero Domini noftri Jefa . Chrifti millefimo quadringentefimo trigefimoquinto . die vicefmofexto menfis Novembris . V. talí Synodo, quia non exprimebatur ín co de E Bulle plumbea domini Patriarcbe Conflantinopo- Бос determinate & manifefte , prædi&i autem Ainbaxiatores videntes difplicentiam & тей- flentiam nofram , nec aliter rem ipíam. poffe habere progreffum , concefferunt & promife. ruot curare in predictis, videlicet quod di&a fan&a Synodus dabit & exhibebit nobis capi- tula in dito decreto contenta , cum proce mio, modo & forma, quibus in litteris ipfo- rum promifloriis continetur, Er circa rever- fionem noltram de Synodo in Gonftantinópo- lim, in cafu quo non fequeretur di&a unio, (quod abfit) facere & adimplere , prout ha- Btani miffa facro Concilio Bafileen]! . Quoniam deftinats fuerunt ab humilitate noftra & potentifhmo & fan&o meo imperz- rore Ambaxiaiz 2d facrofanf(tam Ecclefiam Ronianam , videlicet ad beatiflimum Papam dominum Martinum quintum, & ad moder- num fimiiter fan&iffimum Papam dominum Eugenium quartum fimiliter & ab ipfis trans- miffæ fuerunt multoties ad pro unione Eccle- fiarum Chrifti , & multis laboribus cum mite diligentia utrimque fa&is, tamen propter ali- quas meum nobis jerameatum tanquam Chriftiano & ' mii mel, 

Strana 126
tem facere quoquo modo tentaverit , ANNO "CHRISTI 73236; oa. Free Ton. H, EUGENIUS E. IV. 125 nem omnipoteatis Dei & dida Tanita S Syno- di fe noverit incurfurum. . ^ Datum Bafileæ in {effione publica hujus fan&m Synodi, folemniter celebrata. decimo oftavo Kalendas Maji , anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimo- exto . IV. Juven Bulls domini imperatoris Gracorum letta in feffione publica 0 congregatio. ne generalie BASILEENSE. indignatio» À betur i in forma (alviconduêus prædi&i. His SIGISMUNDUS 126 itaque fic progreffis, & inter aos concordaris, | ANNO petierunt & ipf: Ambasiatores , "Ut promitta- mus & nos abfque coutraditione , ire & ac- cedere ad locum, in quo celebrabitur ( De concedente ) utrimque catholica & Gicumeni- ca Synodus. Qui quidem locus eífe debet unus CHRISTI 2436. ex nominatis in * decretis , quicumque ordi- » decreto nabiiur per di&um facrum Concilium Bafi- leenfe, ficut in fupradi&o decreto ipfus facri Concilii " continentur. Etiam quod exire de- ? contine- beamus hinc a Conftantinopoli, in accedendo "** 'verfus locum celebrandi Ecumenici Concilii, a principio fequenti Junii , indi&ionis decimæ- quinte, ficut conventum eft inter nos & ip- Quoniam deftinate fuerunt ab imperio *Bfos Ambaxiatores facri Concilii. Er quia et- noftro & {an&iflimo domino Œcumenico Pa- triarcha Ambaxiatæ ad facrofan&am Eccle- fam Romanam , videlicet ad beatiffimum Pa- pam dominum Martinum quintum , & ad mo- dernum fimiliter fan&iffimum Papam dominum Evgenium quartum , fimiliter & ab ipfis trans. mill fuerunt multoties ad. nos pro. unione Ecclefiarum Chrifti , & multis laboribus cuam multa diligentia utrimque fa&is, tamen pro- pter aliquas circum(taatias temporaneas non pervenit ad finem tale bonum & fan&um o- pus unionis. Poft hzc autem de(linavit ad nos de hac ipfa re Arabaxiatores fuos facra Syno- dus in Bafilea congregata, facrofan&am Ec- tiam ad majorem cautelam. & firmitatem ho- rum omninm, petierunt fieti litteram chryfo- buli imperii noftri , imperium * noftrum grato animo rationabili peritioni eorum an- nuens przfens chryfobulum largitur & conce- dit: per quod acceptat , determinat , & pro. mirtit ; quod fi didtz Synodus Bafileenfis re- mediata appofuerit in przdi&is, videlicet fi predicta capitula in fupradi&o decreto coms tenta, cum proemio in forms , ficut híc per Ambaxiatores ipfius Synodi concordatum eft, nobis direxerit, & compleverit omnia in ci. dera capitulis fcripta opportune , fimiliter & fecerit falvamcondu&um cum capitulis de mo- clefam Romanam repræfentans, proprer quod C do. reverfionis noflro ad Conflantiaopolim , & nos no(lros ad eam deflinavimnus , videlicet familiarem imperii noftri Demetrinm Palzo- legum Motidem , & honcrandiftimuta in fa- ari’ & celebrati: fanden Y Pon sz 5. accep de & "Ambákiarores fuos ad nos defii- | predicarocam profefforem , & in facra pagina ;magiftrum , Henricum Mepger deccetorum do- -£orem , canonicum Conflantienfem , & Sin:o- nem ^ Ereron facre theologie baccalaureum , canonicum Aurelianenfem , ciim. decrero ipfius generali, ín quo de his consinehazur pariicu. lariter in capitulis. Profe&o itaque teli de- creto apud nos, quzdam ex his qux continc- banter in eo non placuerunt nobis, ur.in ip- fo jacebant , praczmium videlicct talís decreti, & capitulum in quo feribebatur de modo re- verfionis noftræ a loco celebrandi Concilii ad Conftantinopolim, fi, permittente Deo ( quod abfit ) non fieret unio. Ecclefiarum Chrifti in п i em s Е НЕЕ i “præparationent 6, @cuménici ‘Cons 4 ; fratrem Joannem de Ragufio , OrdiaisD rum, jurat imperium * ut przdicitur, reliqua etiam , ur Ambaxiato- res ipfius nobis promi(íerunt, & nobifcum con- venerunt: exibit & " imperinm nofßrum cum » e mei, * meu ad impe- Deo fine: contradi£tione Conflantinopoit fe- riam meum 'cundum praedictum tempus, cum praftantiffi- „moj domina ccumenico Patriarcha. Conftanti- politano ; “& ceteris debentibus. intere(fe, ad ccedendünr ad locum ubi celebrabitnr fanum caiholicum & Œcumenicum „Conciliam ; ahf- quel impedimento: rátionabili; vero &' manife- fio, eiamfi bellum ( quod ahft ) ab infide- ibus foret &'in&aret civitati noftre Conftan- tinopolitanz, Er in robur & confirmationem & confervationem inviolabilem fuprafcripto- noftrum per debitam ^ & fideli imperatori, & per orationem fantti mei domini & imperatoris patris imperii mei fa- mofiffimi & felicis memotiz, A per animam meam: fa&umque. ей füper iftis prz fens chry- fobulum imoerii * noftri , in anna fexmil- lefimo nonzgentefimo quadragefimoquarto, in menfe Novembris , indi&ione deeimaquatta , a Nativitare vero Domini noftri Jefa . Chrifti millefimo quadringentefimo trigefimoquinto . die vicefmofexto menfis Novembris . V. talí Synodo, quia non exprimebatur ín co de E Bulle plumbea domini Patriarcbe Conflantinopo- Бос determinate & manifefte , prædi&i autem Ainbaxiatores videntes difplicentiam & тей- flentiam noftram , nec aliter rem iplam. pofle habere progreffum , concefferunt & promife. ruot curare in predictis, videlicet quod di&a fan&a Synodus dabit & exhibebit nobis capi- tula in dito decreto contenta , cum proce mio, modo & forma, quibus in litteris ipfo- rum promifloriis continetur, Er circa rever- fionem noltram de Synodo in Gonftantinópo- lim, in cafu quo non fequeretur di&a unio, (quod abfit) facere & adimplere , prout ha- Btani miffa facro Concilio Bafileen]! . Quoniam deftinats fuerunt ab humilitate noftra & potentifhmo & fan&o meo imperz- rore Ambaxiaiz 2d facrofanf(tam Ecclefiam Ronianam , videlicet ad beatiflimum Papam dominum Martinum quintum, & ad moder- num fimiiter fan&iffimum Papam dominum Eugenium quartum fimiliter & ab ipfis trans- miffæ fuerunt multoties ad pro unione Eccle- fiarum Chrifti , & multis laboribus cum mite diligentia utrimque fa&is, tamen propter ali- quas meum nobis jerameatum tanquam Chriftiano & ' mii mel, 

Strana 127
EUGENIUS P. IV. 127 CONC quas eireumftantias temporaneas non pervenit À to contenta cum ‘proemio, in forma ficut ANNO ad finem rale bonum & (an&um opus unio- CHRISTE pis, Poft hzc autem deftinavit ad nos de hac 5436. - ipfa re: Ambaxiatores fuos facra Synodus in Bafilea congregata, facrofan&am Ecclefiam Ro- mana reprafentans : propter quod & uos no- firos ad eam deltinavimus , videlicet familia- res potentiffimi & fan&i mei imperatoris, in Sptrítu fan&o dile&os filios noftrz humilita- tis, videlicet Demetrium. Palzologum Maoti- dem, & honorandiffimum in facris monachis Abbatem facri monaflerii fan&i Demetrii Ifi- dorum, & Joannem Lafcari Diflipatum , qui ifluc accedentes , ollenderunt in ipfam- quæ- dam neceífario ab ea iractari in praparatio- nem $ conftiturionem univerfalis & Œcume- nici Concilii, in quo ueceffe e(t wadari & celebrari & perfici ( Deo duce ) predictam fan&am unionem , Quz quidem hec ipía Sy- nodus Bafileenfis accepravit, & illa promifit adimplere. Uade & Ambaxiatores fuos ad nos deflinavit, fraitem Joannem de Kagufio, Or- dinis predicatorum. profefforem , in facra pa- gina magiftram , Henricum Menger decreto- rum doctorem casonicum Con(tanienfem , © Simonem Freron facrz theologia baccalau- reum canonicum Amnreljanenfem , cum decre- to ipfius generali , ia quo de his contineban- iur particulariter in capitulis. Perlecto itaque tali decreto. apud nos , quzdam ex his quz continebantur ín eo non placuerunt nobis, ui C in ipfo jacebant procnium videlicet talis de- creti, & capitalum in quo feribebatur de me- do reverfionis notliz a loco celebrandi Con- cilii ad Conflantinopolim , fi permittente Deo (€ quod abít ) von. fieret. unio Eccleftarum Chrilti in tali Synodo, quia non exprimeba- “tur in eo de hoc determinate & manifefte, Predici autem Ámbaxiatores videntes difpii- centiam & refiffentíam noftram; nec aliter rena ipíam poíle habere progrefíum, concefferunt, & promiferunt curare in predi&is, videlicet quod di&a fan&a Synodus dabit & exhibebit nobis capitula in di&o decreto contenta, cum: procemia , modo & forma, quibus in litteris 228 ILIUM SIGISMUNDUS hic per Ambaxiatores ipfius Synodi concorda- tum eft, nobis direxerit, & compleverir om- nia in eifdem capirnlis fcripta opportune, fi. militer & fecerit falvumcondu&um cum capi- tulo de modo reverfionis noftræ ad Conttan- tinopolim , ut przdicitur: reliqua etiam, ut Ambaxiatores ipfius nobis promiferunt & ao- bifcum conveaerunt, exibit humilitas noftra cum potentifimo & fando meo imperatore cum Deo fine contradidione 2 Conftanino. poli fecundum pradictum reropus , & cum ce- teris debentibus inrereffe, ad accedendum ad jocum ubi celebrabitas fandum catholicum & Gicamenicum Concilium , abfque impedimento Brationabili, vero & manifeflo, etiamfi bellum ( quod abft ) ab infidelibus foret & inftaret civitati. noftre Conflantipopolitane . Et ín.ro- bur & confirmationem fupradictorum fa&um elt prefens figillum noftrz humiliraris it men- íe Novembris, indictionis decimzequarte , an- no ab Adam íeu muadi con(itutione * fex- millefmo nongentefime quadragefimoquarto a Nativitate vero Domini miliefimo quadrin- genielimo trigefimoquiato. VY. Bulle indulgentiarum venzfonis ommium - pecca- toram femel in vita , 0 femel in morte, in favorem fubfidit pra. reduétions Grecorum procurandi. Sacrofanéia Ceneralis Synodus Bafileenfis „ im Spt- vitu fanéjo legitime. congregaté, univerfalem Ecclefiam reprafentans , unvverfs Chrifti fidea libus falutem © ommipotentis Dei benedictio- nem . Vox ila jucunditatis & Iztitiza ad populum lCacliticum olim de celo iapfa, eadem nunc. per os hujus fan&z Synodi in auribus populi Chriftiani infonans, clamar: Confolamini, con. folamini , popule meus , dicit Dominus Deus we- fer. Loquimini ad cor Jevufalem, & advocate ipforum promiffariis continetur. Et circa re. D eam , quoniam completa eft malitia ejus, & di- verfionem noftram de Synodo id Conftantino- polim, in cafu-quo non fequeretur difta unio , ( quod abfit ) facere & adimplere, prout ha- betur in forma falvicondutus prædi&i. His itaque fic progreffis, & inter nos concordatis, petierunt & ipfi Ambaxiatores, ut & promit- ramus & nos ab(que contradi&ione ire & ac- cedere ad locum, in quo celebrabirur ( Deo concedenic ) utrimque catholíca & Œcumeni- ca Synodus. Qui quidemlocus effe debet unes ex nominatis in decreto , quicumque nomina- birur per di&um facrum Concilium Bafilcen- fe, ficuc in fupradi&to decreto ipfius facri Con- cilii continetur. Etíam quod «exite debeamus miffa cft iniquitas iliny. Mierito letari & con- Íclari te. debes , plebs Chiifliana, cum .his noviffimis dicbus tanta izritio caula offertur, quantum vix unquam expérta es, Uno enim eodemque.remporé plenariam omuitm pecca- torum veniam con(equeris, Gt fratres tuos; quoruni innumeérabiiis eft multit&do , quingen- tis ferre annis a tuo coníoriio fegregatos , tibi proxime renüiti Íperas. Q quanta erit ifta jubilatiot O quam {uave cordibus Chri- flianorum orietuf gandium ; cum primum hoo .mines Deo, & ipfi inter fe fräterna caritaie conciliabuniur * Quas igitar Chofto noftro pro hac duplici letitia, qua' nulla major defide- hinc a Conftantinopoli, in accedendo verfusE tart. poreít, gratias agemus, Ouis Domini mí- locum celebrandi Œcumenici Concilii à prin- cipio feguentis Junii, indidionis decimæquin- tz, ficut conventum eft. inter nos & ipfos Ambaxiatores facri Concilii. Et quia etiam ad majorera cautelam & firmitatem horum omnium petierun: feri figilium noftrz humi- litatis, humilitas nofira grato animo rationa- bili petitioni eoram annuens, prefens Ggil- lum largitur. & concedit , per quod in Spiri- tu fan&o difponit: quod fi dicta facra Syao- dus Bafileenfis remedium appoluerit in prædi- &is, videlicet , f capitula in predicto decre- fericordias ad plenum 'enarrabit , qui populum Chriflianum variis undique calamitatibus hoc tempore affidum :2nia gaudii novitate con- ANNO CHRISTI 8456. ? fexies. Jfa. 49. folatur? Ecce, popule Dei, adeft tibi annus . jubilzus, annus remiflionis omnium peccato- . rum , annüs generalis anionis Ecclefix, ' Pro- inde loquimini omnibus Chrifti fidelibus; qui in fan&ta habitan: Jerufalem peregrinante in terris , ad cor eos coníolando , & advocate cos ad hanc deplicem latitiam , quoniam ma- liam tam diuturni fchifmatis, quod innume- rabilia Ecclefie {an&tz Dei mala ijntulig , au- Xi 

Strana 128
EUGENIUS P. IV. 127 CONC quas eireumftantias temporaneas non pervenit À to contenta cum ‘proemio, in forma ficut ANNO ad finem rale bonum & (an&um opus unio- CHRISTE pis, Poft hzc autem deftinavit ad nos de hac 5436. - ipfa re: Ambaxiatores fuos facra Synodus in Bafilea congregata, facrofan&am Ecclefiam Ro- mana reprafentans : propter quod & uos no- firos ad eam deltinavimus , videlicet familia- res potentiffimi & fan&i mei imperatoris, in Sptrítu fan&o dile&os filios noftrz humilita- tis, videlicet Demetrium. Palzologum Maoti- dem, & honorandiffimum in facris monachis Abbatem facri monaflerii fan&i Demetrii Ifi- dorum, & Joannem Lafcari Diflipatum , qui ifluc accedentes , ollenderunt in ipfam- quæ- dam neceífario ab ea iractari in praparatio- nem $ conftiturionem univerfalis & Œcume- nici Concilii, in quo ueceffe e(t wadari & celebrari & perfici ( Deo duce ) predictam fan&am unionem , Quz quidem hec ipía Sy- nodus Bafileenfis accepravit, & illa promifit adimplere. Uade & Ambaxiatores fuos ad nos deflinavit, fraitem Joannem de Kagufio, Or- dinis predicatorum. profefforem , in facra pa- gina magiftram , Henricum Menger decreto- rum doctorem casonicum Con(tanienfem , © Simonem Freron facrz theologia baccalau- reum canonicum Amnreljanenfem , cum decre- to ipfius generali , ia quo de his contineban- iur particulariter in capitulis. Perlecto itaque tali decreto. apud nos , quzdam ex his quz continebantur ín eo non placuerunt nobis, ui C in ipfo jacebant procnium videlicet talis de- creti, & capitalum in quo fcribebatur de mo- do reverfionis notliz a loco celebrandi Con- cilii ad Conflantinopolim , fi permittente Deo (€ quod abít ) von. fieret. unio Eccleftarum Chrilti in tali Synodo, quia non exprimeba- “tur in eo de hoc determinate & manifefte, Predici autem Ámbaxiatores videntes difpii- centiam & refiffentíam noftram; nec aliter rena ipíam poíle habere progrefíum, concefferunt, & promiferunt curare in predi&is, videlicet quod di&a fan&a Synodus dabit & exhibebit nobis capitula in di&o decreto contenta, cum: procemia , modo & forma, quibus in litteris 228 ILIUM SIGISMUNDUS hic per Ambaxiatores ipfius Synodi concorda- tum eft, nobis direxerit, & compleverir om- nia in eifdem capirnlis fcripta opportune, fi. militer & fecerit falvumcondu&um cum capi- tulo de modo reverfionis noftræ ad Conttan- tinopolim , ut przdicitur: reliqua etiam, ut Ambaxiatores ipfius nobis promiferunt & ao- bifcum conveaerunt, exibit humilitas noftra cum potentifimo & fando meo imperatore cum Deo fine contradidione 2 Conftanino. poli fecundum pradictum reropus , & cum ce- teris debentibus inrereffe, ad accedendum ad jocum ubi celebrabitas fandum catholicum & Gicamenicum Concilium , abfque impedimento Brationabili, vero & manifeflo, etiamfi bellum ( quod abft ) ab infidelibus foret & inftaret civitati. noftre Conflantipopolitane . Et ín.ro- bur & confirmationem fupradictorum fa&um elt prefens figillum noftrz humiliraris it men- íe Novembris, indictionis decimzequarte , an- no ab Adam íeu muadi con(itutione * fex- millefmo nongentefime quadragefimoquarto a Nativitate vero Domini miliefimo quadrin- genielimo trigefimoquiato. VY. Bulle indulgentiarum venzfonis ommium - pecca- toram femel in vita , 0 femel in morte, in favorem fubfidit pra. reduétions Grecorum procurandi. Sacrofanéia Ceneralis Synodus Bafileenfis „ im Spt- vitu fanéjo legitime. congregaté, univerfalem Ecclefiam reprafentans , unvverfs Chrifti fidea libus falutem © ommipotentis Dei benedictio- nem . Vox ila jucunditatis & Iztitiza ad populum lCacliticum olim de celo iapfa, eadem nunc. per os hujus fan&z Synodi in auribus populi Chriftiani infonans, clamar: Confolamini, con. folamini , popule meus , dicit Dominus Deus we- fer. Loquimini ad cor Jevufalem, & advocate ipforum promiffariis continetur. Et circa re. D eam , quoniam completa eft malitia ejus, & di- verfionem noftram de Synodo id Conftantino- polim, in cafu-quo non fequeretur difta unio , ( quod abfit ) facere & adimplere, prout ha- betur in forma falvicondutus prædi&i. His itaque fic progreffis, & inter nos concordatis, petierunt & ipfi Ambaxiatores, ut & promit- ramus & nos ab(que contradi&ione ire & ac- cedere ad locum, in quo celebrabirur ( Deo concedenic ) utrimque catholíca & Œcumeni- ca Synodus. Qui quidemlocus effe debet unes ex nominatis in decreto , quicumque nomina- birur per di&um facrum Concilium Bafilcen- fe, ficuc in fupradi&to decreto ipfius facri Con- cilii continetur. Etíam quod «exite debeamus miffa cft iniquitas iliny. Mierito letari & con- Íclari te. debes , plebs Chiifliana, cum .his noviffimis dicbus tanta izritio caula offertur, quantum vix unquam expérta es, Uno enim eodemque.remporé plenariam omuitm pecca- torum veniam con(equeris, Gt fratres tuos; quoruni innumeérabiiis eft multit&do , quingen- tis ferre annis a tuo coníoriio fegregatos , tibi proxime renüiti Íperas. Q quanta erit ifta jubilatiot O quam {uave cordibus Chri- flianorum orietuf gandium ; cum primum hoo .mines Deo, & ipfi inter fe fräterna caritaie conciliabuniur * Quas igitar Chofto noftro pro hac duplici letitia, qua' nulla major defide- hinc a Conftantinopoli, in accedendo verfusE tart. poreít, gratias agemus, Ouis Domini mí- locum celebrandi Œcumenici Concilii à prin- cipio feguentis Junii, indidionis decimæquin- tz, ficut conventum eft. inter nos & ipfos Ambaxiatores facri Concilii. Et quia etiam ad majorera cautelam & firmitatem horum omnium petierun: feri figilium noftrz humi- litatis, humilitas nofira grato animo rationa- bili petitioni eoram annuens, prefens Ggil- lum largitur. & concedit , per quod in Spiri- tu fan&o difponit: quod fi dicta facra Syao- dus Bafileenfis remedium appoluerit in prædi- &is, videlicet , f capitula in predicto decre- fericordias ad plenum 'enarrabit , qui populum Chriflianum variis undique calamitatibus hoc tempore affidum :2nia gaudii novitate con- ANNO CHRISTI 8456. ? fexies. Jfa. 49. folatur? Ecce, popule Dei, adeft tibi annus . jubilzus, annus remiflionis omnium peccato- . rum , annüs generalis anionis Ecclefix, ' Pro- inde loquimini omnibus Chrifti fidelibus; qui in fan&ta habitan: Jerufalem peregrinante in terris , ad cor eos coníolando , & advocate cos ad hanc deplicem latitiam , quoniam ma- liam tam diuturni fchifmatis, quod innume- rabilia Ecclefie {an&tz Dei mala ijntulig , au- Xi 

Strana 129
ANNO CHRISTI s 8436» Ja. st. 3. Cor. 6. TEU BASIL xiliante Domino ( ut cenfidimus ) cito come plebitur , & finem accipiet. Iniquitas quo. que peccatorum , quz hujus fchifmatis & ire Dei caufa fuit, divina clemeutia remittitur . Confurge igitur , confurge , induere fortitudine tua, Sion, induere veflimentis glorie tue, Je- rufalem civitas fantta. Quam fortis & glorio- {2 eris tunc mater Ecclefia, cum omnes qui Chriftum colunt, ab occidente in orientem eodem fidei & caritatis vinculo, uniros conf- picies ? Ingemuifli hactenus nimio dolore af. flida, cum a ízviffimis Turcis & Saracenis , aliifque Chri(liani aominis inimicis, iunume- ras patereris injurias, jacturas, perfecutiones 129 : & opprobria, « nemo te conlolari poterat: cum pa(lim videres filios tnos omnis fexus |, ætatis & digaitatis iu fervitutem trahi, & ( quod fervitute deterius eft ) plurimos ab u- beribus tuis abítra&os , ad impium Mahumeti cultum. perduci. kierum autem calamitatum quid aliud, quam hoc diuturnum ac peltifc- rum fchifma, cauls extitit? Sed divino mune- ye appropinquat Jam tempus, ut orani peni- tus extin&o difüdio unitas {anda fiat. Qux cum implera fuerit, atque hi magui populi Occidentales ( orientales frateraum foedus fi- miu! ioierint, nero touc fortitudín? tua refi- fiere potecir. Tunc. abje&is lugubribus , con- furges regina Ecclefia in vellitu deaurato , cir- cumdata varietate; & qui te olim perfequen- tes conculcabant, procidenr coram te; & ve- nieot ad ie qui detrahebant tibi , & adorabunt vefligia pedum :uorum. CO vos omnes qui Chriieno nomine ceníemini,. expergifcimini jam talis audientes . Plaudite manibus, & enim jubilate Chritto falutari aofiro : Æcce nHho levopus acceptable , ecce punc dier fulutis: Ecce jam Pater mifericordiarum & Deus to- £ius confolauonis vifitat nos in abundantia gra- tic & felicitatis. Affurgue, (& cccuriie illi in humilitate fius, in oraticaibus atque eieemofyuarum lergitate , ut qui pro peccatis véflris jnüe iratos tamdiu hoc {chifma durare palfus eL, & multis perfecutionura. flagellis ab his qui intus , & ab his qui foris fun:, vos cedi perratfir, nunc purgatis & emendatis in- dulgens, fan&am inter vos unionem infpiret , unitifque zon folum perdita refltavrer, ted © vobis veltros {ubjiciat inimicos. Audiltis pri- dem folemnes Ambaxiatores fereniffimi Impe- ratoris Grzcorum , ac Pairiarchz Conftanti- nopolitani, ab hac fznéta Synodo accerfitos Bafileam advenife, & tandem Deo propitio conclufiffe nobifenm modum hujus fancte unio- nis perficienda, a(fenfa faudtiimi domini Eu- genii Papz accedente, ut videlicet ad iocum Synodi univerfalis tqm noflri quam foi Archie. picopi & Epifcopi, ipfeque imperator, & Pa. triarcha Conftanrinopoliranus, aliique orien- talis Ecclefie Patriarche accedant. Ut aurem tantum opus certius firmaretur, ires noltros Oratores poflea Conftantinopolim deflinavi- mus , ut ab ipfis Imperatore & Patriarcha ratificationem eorum quz hic {ui conclufe- rant Ámbaxiatores obtinerent. Quz omnia ip- fi Imperator & Patriarcha, juxta. noftri decre- ai capitula, ratificarunt & approbarunt, ac lirteras Latino Græcoque fermone fcriptas, & eorum manibus {ubfcriptas, Bullifque aorea & plumbea munitas, per unum ex tribus noftris Oratoribus ad nos nuper rever(um tranfmi- ferunt. Et cum ad ipíam Synodum propriis expenfis tam procul de partibus orientalibus Concil. General, Tom. XXIX. EENSE. SiGISMUNDUS | IMP. AGreci proficifci nequeant , opus fuit ut expen. fas in veniendo ftandoque & redeundo necef- facias, & quafdam alias pro tuitione civita- tis Conftantinopolitanæ , ne imperatore ab- fente a. Turcis forfitan expugnari poífet polli- ceremur. Et quamquam hujufmodi impenía nonnullis graves viderentur, nos tamen ani- madvertentes , quantus. Dei bonor & profe- Gus Ecclefie, quanta exaltatio Fidei orthodo- Xz, quantum incrementum nominis Chriftia- ni, quot millium animarum falus , quantas que utilitas , & iunumerabilia bona populo Chriliano hinc foreut proventura, non fo- lum iplas impenfas, fed & perfonas proprias fore exponendas, digaum effe judicavimus , B fpem poncntes in Domino, cujus négotium agi- tur „ & in caritate ac devotione fidelium , qui, dum talia intellexerint, fubldiis & au- xilhis opportunis nom decrant. Si Chriltus Deus noíler fauguinem fuum toto pretiofio. rem mundo pro noftra redemptione effudit z fi ejus veftigia fecuti. Apoftoli , atque alii fan- &i viri, pro falute proximorum & incremen- to Fidei corpora íua libenter morti objecerunr , quid nos facere oportet , a quibus non nif caduca hujus mundi fubftanzia efflagitatur? Si reges & principes pro recuperandis expugnau- dique civitatibus & oppidis multo amplia- rem Íommam expouere folii funt: fi denie que pro augendis facultatibus & vanitatibus Cfæculi , fe & fna multis periculis homines Íabjicianz, & ut exemplo utamur Salvatoris , querens aliquis pretiofam margaritam, cum invenerit iplam, veadit omnia bona fua, & emit illam; zcane Ecclefia Dei & univerfus populus Churiftiauus facere hanc impeafam poterit & "debebit, ex qua mihil terrenum , . nihil caducum, fed omnia quz fupra racmo- ravimos bona (uccedent ? Si una duntaxat anima Chrifto caríor e(t quam torum mundi aurmm: nos, ubi millia millium falvanda fuar, avari zut neghigentes videbimar ? Confnevit aliquando, Exciefia ad liberandum de æant- bus infidelium tzerram fan&am, feu pro debei- landis hzreticis, indicere Generale paffagium, Dconvocareque reges & principes & alios bella» tores , ut armis ifta peragerent , nec non & pro aliis ju(lis cau(is ab. omnibus .Chriflia. nis fubfidiem poflulare , ad qug ut promptio- res efGceret , donis fpiritualibus plenariæ re- amifüonis peccatorum invitavit , Profe&o fi veterumt revolvantür hiftorie , nulla uuquam adfuit caufa juftior, quam ifta eft, nec pro qua Chriflicolæ omnes {e & {ua liben. tius exponere deberent . Hic enim non fo- lum ad recuperandam terram intenditur , fed eiiam milla millium: animarum, pro qui- bus mediocre íubüdium petitur, unde 'penfz Grecis promiífz , fine quibus tam fan- um opus perfici mequit , inveniri poflint . E Quis igitur pro. tanto. univeríz Ecclefræ bo- no, progue tanto animz fuz merjro por- tiunculam rerum fuarum , quas dono Dei ob- tiner, denegare audebir? O felicem. & — pre» tiofam eleemofynam , quz regnum cziorum promerebitur, & quz taotam Fidei catholice utilitatem dabit! O bearum illum hominem, quem Dominus 2d tam fan&um opus infpirave- rit! Hunc quidem ( ficut (eriptum eft ) sn die mala liberabit Dominus. Licet auiem ex. debito Chii(liane profeffionis quifque ad hoc fan&um negotium pro viribus contribnere ac fubvenire obnoxius fit, nikilo minus, ur eo libentius I ome x30 ANNO CHRISTI £436. Mattb. ip im- » Palm. 4c 

Strana 130
ANNO CHRISTI s 8436» Ja. st. 3. Cor. 6. TEU BASIL xiliante Domino ( ut cenfidimus ) cito come plebitur , & finem accipiet. Iniquitas quo. que peccatorum , quz hujus fchifmatis & ire Dei caufa fuit, divina clemeutia remittitur . Confurge igitur , confurge , induere fortitudine tua, Sion, induere veflimentis glorie tue, Je- rufalem civitas fantta. Quam fortis & glorio- {2 eris tunc mater Ecclefia, cum omnes qui Chriftum colunt, ab occidente in orientem eodem fidei & caritatis vinculo, uniros conf- picies ? Ingemuifli hactenus nimio dolore af. flida, cum a ízviffimis Turcis & Saracenis , aliifque Chri(liani aominis inimicis, iunume- ras patereris injurias, jacturas, perfecutiones 129 : & opprobria, « nemo te conlolari poterat: cum pa(lim videres filios tnos omnis fexus |, ætatis & digaitatis iu fervitutem trahi, & ( quod fervitute deterius eft ) plurimos ab u- beribus tuis abítra&os , ad impium Mahumeti cultum. perduci. kierum autem calamitatum quid aliud, quam hoc diuturnum ac peltifc- rum fchifma, cauls extitit? Sed divino mune- ye appropinquat Jam tempus, ut orani peni- tus extin&o difüdio unitas {anda fiat. Qux cum implera fuerit, atque hi magui populi Occidentales ( orientales frateraum foedus fi- miu! ioierint, nero touc fortitudín? tua refi- fiere potecir. Tunc. abje&is lugubribus , con- furges regina Ecclefia in vellitu deaurato , cir- cumdata varietate; & qui te olim perfequen- tes conculcabant, procidenr coram te; & ve- nieot ad ie qui detrahebant tibi , & adorabunt vefligia pedum :uorum. CO vos omnes qui Chriieno nomine ceníemini,. expergifcimini jam talis audientes . Plaudite manibus, & enim jubilate Chritto falutari aofiro : Æcce nHho levopus acceptable , ecce punc dier fulutis: Ecce jam Pater mifericordiarum & Deus to- £ius confolauonis vifitat nos in abundantia gra- tic & felicitatis. Affurgue, 6 cccurrite illi in humilitate fius, in oraticaibus atque eieemofyuarum lergitate , ut qui pro peccatis véflris jnüe iratos tamdiu hoc {chifma durare palfus eL, & multis perfecutionura. flagellis ab his qui intus , & ab his qui foris fun:, vos cedi perratfir, nunc purgatis & emendatis in- dulgens, fan&am inter vos unionem infpiret , unitifque zon folum perdita refltavrer, ted © vobis veltros {ubjiciat inimicos. Audiltis pri- dem folemnes Ambaxiatores fereniffimi Impe- ratoris Grzcorum , ac Pairiarchz Conftanti- nopolitani, ab hac fznéta Synodo accerfitos Bafileam advenife, & tandem Deo propitio conclufiffe nobifenm modum hujus fancte unio- nis perficienda, a(fenfa faudtiimi domini Eu- genii Papz accedente, ut videlicet ad iocum Synodi univerfalis tqm noflri quam foi Archie. picopi & Epifcopi, ipfeque imperator, & Pa. triarcha Conftanrinopoliranus, aliique orien- talis Ecclefie Patriarche accedant. Ut aurem tantum opus certius firmaretur, ires noltros Oratores poflea Conftantinopolim deflinavi- mus , ut ab ipfis Imperatore & Patriarcha ratificationem eorum quz hic {ui conclufe- rant Ámbaxiatores obtinerent. Quz omnia ip- fi Imperator & Patriarcha, juxta. noftri decre- ai capitula, ratificarunt & approbarunt, ac lirteras Latino Græcoque fermone fcriptas, & eorum manibus {ubfcriptas, Bullifque aorea & plumbea munitas, per unum ex tribus noftris Oratoribus ad nos nuper rever(um uraními- ferunt. Et cum ad ipíam Synodum propriis expenfis tam procul de partibus orientalibus Concil. General, Tom. XXIX. EENSE. SiGISMUNDUS | IMP. AGreci proficifci nequeant , opus fuit ut expen. fas in veniendo ftandoque & redeundo necef- facias, & quafdam alias pro tuitione civita- tis Conftantinopolitanæ , ne imperatore ab- fente a. Turcis forfitan expugnari poífet polli- ceremur. Et quamquam hujufmodi impenía nonnullis graves viderentur, nos tamen ani- madvertentes , quantus. Dei bonor & profe- Gus Ecclefie, quanta exaltatio Fidei orthodo- Xz, quantum incrementum nominis Chriftia- ni, quot millium animarum falus , quantas que utilitas , & iunumerabilia bona populo Chriliano hinc foreut proventura, non fo- lum iplas impenfas, fed & perfonas proprias fore exponendas, digaum effe judicavimus , B fpem poncntes in Domino, cujus négotium agi- tur, & in caritate ac devotione fidelium , qui, dum talia intellexerint, fubldiis & au- xilhis opportunis nom decrant. Si Chriltus Deus noíler fauguinem fuum toto pretiofio. rem mundo pro noftra redemptione effudit z fi ejus veftigia fecuti. Apoftoli , atque alii fan- &i viri, pro falute proximorum & incremen- to Fidei corpora íua libenter morti objecerunr , quid nos facere oportet , a quibus non nif caduca hujus mundi fubftanzia efflagitatur? Si reges & principes pro recuperandis expugnau- dique civitatibus & oppidis multo amplia- rem Íommam expouere folii funt: fi denie que pro augendis facultatibus & vanitatibus Cfæculi , fe & fna multis periculis homines Íabjicianz, & ut exemplo utamur Salvatoris , querens aliquis pretiofam margaritam, cum invenerit iplam, veadit omnia bona fua, & emit illam; zcune Ecclefia Dei & univerfus populus Churiftiauus facere hanc impeafam poterit & "debebit, ex qua mihil terrenum , . nihil caducum, fed omnia quz fupra racmo- ravimos bona (uccedent ? Si una duntaxat anima Chrifto caríor e(t quam torum mundi aurmm: nos, ubi millia millium falvanda fuar, avari zut neghigentes videbimar ? Confnevit aliquando, Exciefia ad liberandum de æant- bus infidelium terram fan&am, feu pro debei- landis hzreticis, indicere Generale paffagium, Dconvocareque reges & principes & alios bella» tores , ut armis ifta peragerent , nec non & pro aliis ju(lis cau(is ab. omnibus .Chriflia. nis fubfidiem poflulare , ad qug ut promptio- res efGceret , donis fpiritualibus plenariæ re- amifüonis peccatorum invitavit , Profe&o fi veterumt revolvantür hiftorie , nulla uuquam adfuit caufa juftior, quam ifta eft, nec pro qua Chriflicolæ omnes {e & {ua liben. tius exponere deberent . Hic enim non fo- lum ad recuperandam terram intenditur , fed eiiam milla millium: animarum, pro qui- bus mediocre íubüdium petitur, unde 'penfz Grecis promiífz , fine quibus tam fan- um opus perfici mequit , inveniri poflint . E Quis igitur pro. tanto. univeríz Ecclefræ bo- no, progue tanto animz fuz merjro por- tiunculam rerum fuarum , quas dono Dei ob- tiner, denegare audebir? O felicem. & — pre» tiofam eleemofynam , quz regnum cziorum promerebitur, & quz taotam Fidei catholice utilitatem dabit! O bearum illum hominem, quem Dominus 2d tam fan&um opus infpirave- rit! Hunc quidem ( ficut (eriptum eft ) sn die mala liberabit Dominus. Licet auiem ex. debito Chii(liane profeffionis quifque ad hoc fan&um negotium pro viribus contribnere ac fubvenire obnoxius fit, nikilo minus, ur eo libentius I ome x30 ANNO CHRISTI £436. Mattb. ip im- » Palm. 4c 

Strana 131
RUGENIUS P. iv. CONCI 1321 SIGISMUNDUS IMP. LIUM 137 —— mn omnés faciant, quo fe hic & in futuro fæcu- A cium impeudant. Quam latisfačlionem ac rę ua ANNO lo pcramplius remunerandos fore incellexerint , CHRISTI aecrevit hac fantta Synodus. univerfalem . Ec- £436. clefiam' reprefentans fponfam Chrifti, afffuen- rer aperire fpitrituales thefauros , quos ipfe Sai- vator afcendens in celum fibi reliquit. Omni, bus igitnr Chrifli fidelibus utriuíque (exus, qui ad hoc fandum opus tantum contribuerint , quantum quifque una integra hebdomada pro fuz perfonæ ac familia, fi cam habuerit, re- fe&ione exponit, vel (5 de propriis viveret , exponerer, religiofis quoque pro quibus fous conventus , aut fuperior, vel alius juxta prz- di&am rationem erogaverir , omnium. peccata- rum fuorum , dc quibus corde contriti & fütutionero, fi infra terminum a confeffore ftatutum facere neglexerint , hujafmodś indul- gentia in nullo fuffrapetur. Ar cum clericie fuper irrepularitate occulta, afias, quam ex bigamiz. vel homicidii voluntaria caufa con. tra&a , difpenfent. Super votis vero peregrina- zionis, (eu abftinestiæ, aut aliis fimikbus., quz ipf: fideles emiferint etiamf) uJtramatina, aut alia loca, feu limina. fan&orum Petri & Pauli ac Jecobi Apoftoloram , vifirare volue- rint, feu alias non impleris, dilpenlandi eil- dem confefforibus etiam facultatem | concedit ita ramen quod ipfi, cnm quibus talite». di. peníari continget, expenfas quas ad loca hu ore confefü fuerint, au&oritare omniporentis B juímodi vel pro aliis votis implendis juxta ip- Dei & de cjus mifericordia confi(a ,. iMam ple- nariam ,remiffionem - impartirur femel in vi- 125 & femel & in mortis articulo ; quam .Ec- clefia concedere folet omnibus euntibus Ro- mam tempore jubüzi;-vel cruce fignatis ad vecuperationem. ierra fon tempore pafiapii generalís,: & in retributione juflorum faluris gternes pollicetur augmentum. ira tamen quod per annum integrum .( fr.vixérmt ) fingulis fextis-fériis impedimento: ceffaute ,- aur - fi di- Ais fextis feriis ex præcepto Ecclefiæ, regulari obfervantia, -injan&ta-pœnitentia; roto”vet>as Has jejunate reneantur ; una alia die fingüla- rum-feprimanarum ejuldém- arini,. qua ‘ad “je forum confefforum taxationem fecjilent , ad hanc caufarn contribuant, Et ur nullam cui- quam peccati rubigo remaneat, vult & indul- get hzc ían&a Synoaus, nt quicumque ex ufurario vel non debito quzftu, feu qualiter- cumque illicire aut indebite aliqnid percepit. fet, feu bona ablata aut quavis incerta po(R- deat, fi non exrenr vel ignorentur perfonz qui- bos facienda effet: celtitutio , aut. ves quafcum- que tenentes, cujufeumque ftatus aut relipio- nis-exiftant , in quorum detentione confcien- tix eorum. gravanmr , vel quz de jure ad pias caufas per Ecclefiara: deberent: exponi, huiul- modi: res & bona few valorem’, nec non &c junandum non. fut adfhi@i,‘jejunénr'; ant'C quit arma vel alia pfohibita. infidelibus feu hz. ad judicium fui confefforis in alia’ pieratis os pera commutent; Ac. étiam eaderi -dic^ qua. jejuvabunt . vel (at præmitdiur ) jejunare de- berent ,: fi. fint ^clericl,; feptem -pfalios ; vel mitams fi laici, feptem ^ Pater. üofter.; ^ & {epties Ave Maria, dicere fint “adfrictiy, vel alia pietatis opera. judicio fui con(efforis a gant. Quod fi conventus tales fint , qui ni- hil in. communi poffüdeznt, vel aliz perfo- nz victam vera rmendicitate quærentes, feu alias contribnere. nom valentes, ne hujus fpi- ritualis muacris. fint expertes, fa ultra jeju- nium ( ut przdicítur ) obfervandum fingulis diebus &uius anni praedictos pfalmos t mil- réticis porraverift ; lacrum. quod. inde perce- perunt ad hoc opus juxta fuam & (ui confef- foris conŚcientiam 6 zeltimationem tradere te-. neantur. Jubet infuper eadepi fantta Synodiüs ut, habita hujus decreti notitia, omnes dic. Íani in cathedralibus; collepiatis & parochiali- bus, in quibus eis vi(uro fuerit, ac etiam Ge-. nerzles Ordipum mendicantium in conventua- libus Ecclefiis eis fubje&is, mox dilponant , quatenus verbum Dei per prmdicatores ido. neos ad populum annuntietur, prædi&as Ín- dulgentias publicando, & fideliter cxhortan- do ad fubfidium in ram piiffima caufa im- pendendum, quibus pradicatoribus , & prz- fas, fi clerici; fi laici; praediétas orationes, D dicationem audientibus , ‘ac etiam omnibus celfante' legitimo- "impedimento , ec modo quo fupra exprimitur fupplendo dixerint, vel alia pietatis opera fut confefforis : judicia ( ut præmiteitur ) exercuerint, ac pro fellci.hu- jus .negotii confummatone Deum. fupplieitec exoraverint, eandem plenatiam | remifhonern confequantar . Erogantibus auem ad idem ‚opus quantum. una. die: pro (e (ueque fami- liz expenís expenderent, vel 6 de propriis viverent exponcrent , feptem, annos & toti- dem quadragenas de injunétis {ibi pænitentiis elargiiur. Et uc hi omnes ad hujufmodi In- dulgcntiz gratiam aptiores exiffaut , omni- bus facerdotibus fzcularibus & regularibus 2- aliis, qui circa-prædiéam eflimationem | fub- fidium aliquod vel suilium in hac re dede- rint , centur dies de injunétis ^ pcenitentils fingulis vicibus :in' forma KccleGm relexat Ne autem in colfigendis ac’ confervandis pe- cüniis fraus aliqua. coratüíttatur , ordinat fanfta Synodus, quod ijn- qualibet cathedra. „M, in civitatibus , .in oppidis vero & aliis locis in principali Excle(a unus cippus, rrur- cus vel capfa ponatür, ubi tanquam in ga- zophylacio Domini quilibet; pecunias erogan- das, ac incerta & ablata few illicite guazfi- ia reponere polig & debeat. Cujus fine tres claves, quarum uńam teneat Epifcopus, vel lias difcretis, quos im confefores pro hujuf- E cui voluerit ipfe commitere pro quolibet modí confequeada Indulgentia elegerint, in- dulget; ut coufeffionibus eornm' auditis, ip- fos a quacumque excommunicationis , ful. penfionis & interdi&i fententia, a'jure vel. conftitntione , feu .etiam non naminatim , fed generaliter ab homine łata, & a qui- bufcumque aliis proprer quz etiam^ fedes. À- poftolica merito effer confulenda ,. iipoti- ta fatisfadione & reflitutione His quorum intereft. facienda, falutarem injungant pœni- tentiam, & debitæ abfolutionis in foro pa- nitentiali dontaxat in forma Ecclefæ benef- trunco im omnibus locis civitatis & dicece: fibus, capitulum alizi in cathedrali , Prælatus Íeu re&or in principali , tertiam timoratus aliquis vir, quem civitas, oppidum, feu lo- cus deputare volüerit, qu! diebus per cos fta- tuendis talem cippum, truncum vel capíam coram notario vel duobus fide dignis aperiant perfonis, & pecunias ad fidas manus depo. nant, eas fine fraude, dimioutione vel contra di&ione illi vel jilis affipnatur; quas hec fan- da Synodus ad hoc deputaverit . Quod fi in campeliibus locis vel alibi periculum fcu e- ANNO CHRISTI *$35 ^ dicece(is, 

Strana 132
RUGENIUS P. iv. CONCI 1321 SIGISMUNDUS IMP. LIUM 137 —— mn omnés faciant, quo fe hic & in futuro fæcu- A cium impeudant. Quam latisfačlionem ac rę ua ANNO lo pcramplius remunerandos fore incellexerint , CHRISTI aecrevit hac fantta Synodus. univerfalem . Ec- £436. clefiam' reprefentans fponfam Chrifti, afffuen- rer aperire fpitrituales thefauros , quos ipfe Sai- vator afcendens in celum fibi reliquit. Omni, bus igitnr Chrifli fidelibus utriuíque (exus, qui ad hoc fandum opus tantum contribuerint , quantum quifque una integra hebdomada pro fuz perfonæ ac familia, fi cam habuerit, re- fe&ione exponit, vel (5 de propriis viveret , exponerer, religiofis quoque pro quibus fous conventus , aut fuperior, vel alius juxta prz- di&am rationem erogaverir , omnium. peccata- rum fuorum , dc quibus corde contriti & fütutionero, fi infra terminum a confeffore ftatutum facere neglexerint , hujafmodś indul- gentia in nullo fuffrapetur. Ar cum clericie fuper irrepularitate occulta, afias, quam ex bigamiz. vel homicidii voluntaria caufa con. tra&a , difpenfent. Super votis vero peregrina- zionis, (eu abftinestiæ, aut aliis fimikbus., quz ipf: fideles emiferint etiamf) uJtramatina, aut alia loca, feu limina. fan&orum Petri & Pauli ac Jecobi Apoftoloram , vifirare volue- rint, feu alias non impleris, dilpenlandi eil- dem confefforibus etiam facultatem | concedit ita ramen quod ipfi, cnm quibus talite». di. peníari continget, expenfas quas ad loca hu ore confefü fuerint, au&oritare omniporentis B juímodi vel pro aliis votis implendis juxta ip- Dei & de cjus mifericordia confi(a ,. iMam ple- nariam ,remiffionem - impartirur femel in vi- 125 & femel & in mortis articulo ; quam .Ec- clefia concedere folet omnibus euntibus Ro- mam tempore jubüzi;-vel cruce fignatis ad vecuperationem. ierra fon tempore pafiapii generalís,: & in retributione juflorum faluris gternes pollicetur augmentum. ira tamen quod per annum integrum .( fr.vixérmt ) fingulis fextis-fériis impedimento: ceffaute ,- aur - fi di- Ais fextis feriis ex præcepto Ecclefiæ, regulari obfervantia, -injan&ta-pœnitentia; roto”vet>as Has jejunate reneantur ; una alia die fingüla- rum-feprimanarum ejuldém- arini,. qua ‘ad “je forum confefforum taxationem fecjilent , ad hanc caufarn contribuant, Et ur nullam cui- quam peccati rubigo remaneat, vult & indul- get hzc ían&a Synoaus, nt quicumque ex ufurario vel non debito quzftu, feu qualiter- cumque illicire aut indebite aliqnid percepit. fet, feu bona ablata aut quavis incerta po(R- deat, fi non exrenr vel ignorentur perfonz qui- bos facienda effet: celtitutio , aut. ves quafcum- que tenentes, cujufeumque ftatus aut relipio- nis-exiftant , in quorum detentione confcien- tix eorum. gravanmr , vel quz de jure ad pias caufas per Ecclefiara: deberent: exponi, huiul- modi: res & bona few valorem’, nec non &c junandum non. fut adfhi@i,‘jejunénr'; ant'C quit arma vel alia pfohibita. infidelibus feu hz. ad judicium fui confefforis in alia’ pieratis os pera commutent; Ac. étiam eaderi -dic^ qua. jejuvabunt . vel (at præmitdiur ) jejunare de- berent ,: fi. fint ^clericl,; feptem -pfalios ; vel mitams fi laici, feptem ^ Pater. üofter.; ^ & {epties Ave Maria, dicere fint “adfrictiy, vel alia pietatis opera. judicio fui con(efforis a gant. Quod fi conventus tales fint , qui ni- hil in. communi poffüdeznt, vel aliz perfo- nz victam vera mendicitate quærentes, feu alias contribnere. nom valentes, ne hujus fpi- ritualis muacris. fint expertes, fa ultra jeju- nium ( ut przdicítur ) obfervandum fingulis diebus &uius anni praedictos pfalmos t mil- réticis porraverift ; lacrum. quod. inde perce- perunt ad hoc opus juxta fuam & (ui confef- foris conŚcientiam 6 zeltimationem tradere te-. neantur. Jubet infuper eadepi fantta Synodiüs ut, habita hujus decreti notitia, omnes dic. Íani in cathedralibus; collepiatis & parochiali- bus, in quibus eis vi(uro fuerit, ac etiam Ge-. nerzles Ordipum mendicantium in conventua- libus Ecclefiis eis fubje&is, mox dilponant , quatenus verbum Dei per prmdicatores ido. neos ad populum annuntietur, prædi&as Ín- dulgentias publicando, & fideliter cxhortan- do ad fubfidium in ram piiffima caufa im- pendendum, quibus pradicatoribus , & prz- fas, fi clerici; fi laici; praediétas orationes, D dicationem audientibus , ‘ac etiam omnibus celfante' legitimo- "impedimento , ec modo quo fupra exprimitur fupplendo dixerint, vel alia pietatis opera fut confefforis : judicia ( ut præmiteitur ) exercuerint, ac pro fellci.hu- jus .negotii confummatone Deum. fupplieitec exoraverint, eandem plenatiam | remifhonern confequantar . Erogantibus auem ad idem ‚opus quantum. una. die: pro (e (ueque fami- liz expenís expenderent, vel 6 de propriis viverent exponcrent , feptem, annos & toti- dem quadragenas de injunétis {ibi pænitentiis elargiiur. Et uc hi omnes ad hujufmodi In- dulgcntiz gratiam aptiores exiffaut , omni- bus facerdotibus fzcularibus & regularibus 2- aliis, qui circa-prædiéam eflimationem | fub- fidium aliquod vel suilium in hac re dede- rint , centur dies de injunétis ^ pcenitentils fingulis vicibus :in' forma KccleGm relexat Ne autem in colfigendis ac’ confervandis pe- cüniis fraus aliqua. coratüíttatur , ordinat fanfta Synodus, quod ijn- qualibet cathedra. „M, in civitatibus , .in oppidis vero & aliis locis in principali Excle(a unus cippus, rrur- cus vel capfa ponatür, ubi tanquam in ga- zophylacio Domini quilibet; pecunias erogan- das, ac incerta & ablata few illicite guazfi- ia reponere polig & debeat. Cujus fine tres claves, quarum uńam teneat Epifcopus, vel lias difcretis, quos im confefores pro hujuf- E cui voluerit ipfe coramitteré, pro quolibet modí confequeada Indulgentia elegerint, in- dulget; ut coufeffionibus eornm' auditis, ip- fos a quacumque excommunicationis , ful. penfionis & interdi&i fententia, a'jure vel. conftitntione , feu .etiam non naminatim , fed generaliter ab homine łata, & a qui- bufcumque aliis proprer quz etiam^ fedes. À- poftolica merito effer confulenda ,. iipoti- ta fatisfadione & reflitutione His quorum intereft. facienda, falutarem injungant pœni- tentiam, & debitæ abfolutionis in foro pa- nitentiali dontaxat in forma Ecclefæ benef- trunco im omnibus locis civitatis & dicece: fibus, capitulum alizi in cathedrali , Prælatus Íeu re&or in principali , tertiam timoratus aliquis vir, quem civitas, oppidum, feu lo- cus deputare volüerit, qu! diebus per cos fta- tuendis talem cippum, truncum vel capíam coram notario vel duobus fide dignis aperiant perfonis, & pecunias ad fidas manus depo. nant, eas fine fraude, dimioutione vel contra di&ione illi vel jilis affipnatur; quas hec fan- da Synodus ad hoc deputaverit . Quod fi in campeliibus locis vel alibi periculum fcu e- ANNO CHRISTI *$35 ^ dicece(is, 

Strana 133
= "ANNO CHRISTI 7732316. ANNO CHRISTI 8437- a) Hec ej, Roraæorums fi- JGENIU: 133 n" IV. 3 modum fuperius exprefíum —verifimiliter time- retur, diacefani , vel ad colligendum huju(- modi pecunias ab hoc Concilio deputandi , ( prout magis expediens vifam fuerit ) utili- liter provideanr, Quicumque autem, ectiamí pontificali aut regali przfulgeat dignitate , frau- dem, furtum, fie rapinam circa predi&as pecunias, feu impedimeatum et propofito & malitiofe in hoc fan&iffimo opere fecerit , ul- ira indignationem omnipotentis Dei & reatum iupremi facrilegii, fententiam. excommunicaiio- nis incurrat, a qua , nifi prius plenaria facia reftitutione & impedimento fublato, abfolvi non poffit. Vult autem hzc Íían&a Synodus, BASILEENSE. detrimentum in confervatione pecuniarum per A tinopolitanum, ceterolque Pralatos & alium SIGISMUNLUS IMP. 134 Græcorum populum per diverfos Oratores. & litteras duxit invitaodos pariter & exhortan- dos. Qui quidem Imperator & Patriarcha & alii Greci, volente & eorum corda Aliifümo inflammante, exhortationes hujufmodi alazri- bus animis (ufcipientes , iplumque unionis ne- gotium aggredi finceris affe&{bus perhibentes , fuos folemnes Oratores & Nuntios fufficienti mandato Bulla aurea & propriæ manus fub- Ícriptione Imperatoris, bullaque plumbea Pa. triarchæ prædi&orum munito fuffultos , ferven- tificaum eorundem 2d hanc fidei unitatem zelum devotiffime expiicantes, ad eandem (a- crofanftam Synodura duxernnt deltinandos , uod clapfo biennio a die przíentis decreti B cum quibus ipfa fanda Synodus diverfis tra- p p q p ; predicte IÍndulgentim ac facultates nemini con- cedi valeant, preterquam in mortis articnlo, quoad illos qui infia biennium ( ut fopra di&um cfi ) contribuerint, Quodque pertonis ilis quz fub fpe hujus graüs & Indulgentiæ 2liquid commiferint, in nuMo hujufmodi gra- tía ac fpecialis concelfio fuffragetur. Et quia difficile foret preientes litteras fmgnlis ex- hibere, decernit hzc fanda Synodus ut ea. rum iraniumpto manu publica auctoritate Ar- chiepifcopi in tota provincia, & Ordinarii in fua diccefi, proprio figillo munito, tapquam literis crigiualibus plena fides in omnibus ad. hibeatur , étatibus & delibcrationibus præviis, pro execu- tione & confummatione felicí tam falutaris operis, nonnulla decreta & capituía ad hoc fummopere neceflaria & wiilia, fuperius infer- ta, & dudum in certa Íc(hone ipfius fand Synodi in majori Ecclefia Bafileen(i celebrata, publicata, anime concordi conclufit. Voleni- que deinde hæc fan&a Synodus decreta & ca- pitulata hujufmodi viis & modis omnibus ne- ceffariis & opportunis profequi, ac juxta illa ad eiedionem loci pro futuro GScumenico Con- cilio, i» quo imperator & Patriarcha prædi- Gi, aliique Graci, convenire pollent & debe- rent, celebrando, matere procedere, habiul- Datum ‘in fefione publica hujus fan&æ Sy. G que. fupec his & aliis hanc piam rem concet- nodi folemntter,celebrata in majori Ecclefia Balleenfi , decin:o oftavo Kalendas Maji, an- mo a Nativirare Domini miilefimo quadriogen- tefimo trigefimofexto . S. F x > S SI O XXV. De locis futuri 4 OEcumenici Concilii pro Gratis. Sacrofantia Generalis Synodus Baflleenfis , in Spí- vitu fanéto legitime «congregata ,| univerfalem nentibus, in diverfis ipfius fanctz Synodi de- putationibus multiplicibus propotitionibus & tra- &atibus, illíque cum votornm fuppofitorum eorundem fcrutinio diligenti recenfitis, demum im Generali copgregatione ad hoc in majori ZEeclefia przdi&e ( ar moris efi ) indita, & iterum votis fingulorum in eadem (cruta- tis, repertoque duplo majorem partem & mul- 10 plus vota fua direxille in Bafleam, Avi- nionem , vel Sabaudiam , invocata Spiritus San&igratia, poft miffarum folemnia conciu- fam fuit & conventum , quod apud Imperaro- rem, Patriarcham , & alios Grecos predi&os , diligens & debita fieret inftantia, cum alle- Ecclefam-repræfentans, ad perpetzans vei me-D gationibus & expofitionibus plurimarum ratio- TROY SAM . T JOrer hzc facrofan&a Synodus inter va- AS rias folicitudines, quibus infcrurabilis di- vinæ altitudinis providentia, cam invocatione fui Spiritus Paracleri, ad excolendum Domi- nici gregis agrum adunaeri' operarique digna- ta eft, intern mentis oculos more agricola ‘pervigilis revolvens, & attente profpiciens , quam deflenda diutine occidentalis & orienta- lis Eccleharum in cjuídem Fidei profeffione divifio in Dei perflitit & duravit Ecclefia , de clementiflima ejus bouitatc, apud quem nihil eft. impoífible, quique digne poftulan- num quz ad id allegari & adduci poffent , ut ex diverfis bonis: refpe&tibus civitatem Bafileen- fem acceptarent pro di&o Œcumenico Conci- Ho ibidem celebrando: quam fi éos omnino reculare contingeret, extunc civitas Aviniónen- fis locus effer ipfius € cumenici Concilii ibidera celebrandi. Si tamen illud in eadem celebra- ri non voffet, cxiumc runc in Sabaudia Con- ciliem eclebraretur antedidtum .. Ut. igirur. prz- miffa omnia. &. fingula debitum. & votivum fortiaatur effe&um , cum omni folemnitate a- lias in hoc faero Baüleenfi Concilio in rcbus erduis expediendis adhiberi folita, pairibus in majori Ecclefia Bafi)eeofi poft miffarum ole- tibus aílluenter dat & large, fpem [ufcipiens E mnia confideatibus, hxc fanda Synodus de- & fiduciam , ad procurandam intez ipfas Ec- clefias catholice :dei unitatem , {ne dili- gentiz curas tanto accuratius, non parcen- do laboribus vel tmpenífa , adhibere decie- vit, quanto ex hoc, ad omuipotentis Dei laudem & gloriam, uberiorem animarum fa- lutem , majufque ipfius Fidei incrementum pro- venire coguovit. Cupieníque propterea, fnC Íragante Spiritus San&i gratia , tam faloberri- mum unionis negotium aggredi & ample- &i, ad illad fereniffimum * Romanorum Impe- weGrecoram, Tàtorem. & venerabilem Patriarcham Conflan- u. Concil, General. Tcm, XXIX. cernit, vult, flamuit , ordinat & declarat , fu- torum Gcumenicum Concilium in Bafileenfi ; aut, illa recufara, in Avinionenfi civitatibus, alioquin in Sabaudia, jaxta conclufionem fu- pradi&am , debitis & conventis temporibus de- bere celebrari. Quodque Imperator & Parriar- cha & alí Greci przdicti , Juxta capitulata & decreiata. hujufmodi, nec non omnes & finguli alii cajufcumque gradus , ftatus, dignitatis vel præeminentiæ exiflant, qui Generalibus Con- ciliis de jure vel confuetudine interelle de- bent , ctiamfi pondüficali digaitaie præfuls Y 2 geant ANNO CH RISTI 1437. 

Strana 134
= "ANNO CHRISTI 7732316. ANNO CHRISTI 8437- a) Hec ej, Roraæorums fi- JGENIU: 133 n" IV. 3 modum fuperius exprefíum —verifimiliter time- retur, diacefani , vel ad colligendum huju(- modi pecunias ab hoc Concilio deputandi , ( prout magis expediens vifam fuerit ) utili- liter provideanr, Quicumque autem, ectiamí pontificali aut regali przfulgeat dignitate , frau- dem, furtum, fie rapinam circa predi&as pecunias, feu impedimeatum et propofito & malitiofe in hoc fan&iffimo opere fecerit , ul- ira indignationem omnipotentis Dei & reatum iupremi facrilegii, fententiam. excommunicaiio- nis incurrat, a qua , nifi prius plenaria facia reftitutione & impedimento fublato, abfolvi non poffit. Vult autem hzc Íían&a Synodus, BASILEENSE. detrimentum in confervatione pecuniarum per A tinopolitanum, ceterolque Pralatos & alium SIGISMUNLUS IMP. 134 Græcorum populum per diverfos Oratores. & litteras duxit invitaodos pariter & exhortan- dos. Qui quidem Imperator & Patriarcha & alii Greci, volente & eorum corda Aliifümo inflammante, exhortationes hujufmodi alazri- bus animis (nfcipientes, ípfümque unionis ne- gotium aggredi fiuceris affectibus perhibentes fuos folemnes Oratores & Nuntios fufficienti mandato Bulla aurea & propriz manus íub- Ícriptione Imperatoris, bullaque plumbea Pa. triarchæ prædi&orum munito fuffultos , ferven- tificaum eorundem 2d hanc fidei unitatem zelum devotiffime expiicantes, ad eandem (a- crofanftam Synodura duxernnt deltinandos , uod clapfo biennio a die przíentis decreti B cum quibus ipfa fanda Synodus diverfis tra- p p q p ; predicte IÍndulgentim ac facultates nemini con- cedi valeant, preterquam in mortis articnlo, quoad illos qui infia biennium ( ut fopra di&um cfi ) contribuerint, Quodque pertonis ilis quz fub fpe hujus graüs & Indulgentiæ 2liquid commiferint, in nuMo hujufmodi gra- tía ac fpecialis concelfio fuffragetur. Et quia difficile foret preientes litteras fmgnlis ex- hibere, decernit hzc fanda Synodus ut ea. rum iraniumpto manu publica auctoritate Ar- chiepifcopi in tota provincia, & Ordinarii in fua diccefi, proprio figillo munito, tapquam literis crigiualibus plena fides in omnibus ad. hibeatur , étatibus & delibcrationibus præviis, pro execu- tione & confummatione felicí tam falutaris operis, nonnulla decreta & capituía ad hoc fummopere neceflaria & wiilia, fuperius infer- ta, & dudum in certa Íc(hone ipfius fand Synodi in majori Ecclefia Bafileen(i celebrata, publicata, anime concordi conclufit. Voleni- que deinde hæc fan&a Synodus decreta & ca- pitulata hujufmodi viis & modis omnibus ne- ceffariis & opportunis profequi, ac juxta illa ad eiedionem loci pro futuro GScumenico Con- cilio, i» quo imperator & Patriarcha prædi- Gi, aliique Graci, convenire pollent & debe- rent, celebrando, matere procedere, habiul- Datum ‘in fefione publica hujus fan&æ Sy. G que. fupec his & aliis hanc piam rem concet- nodi folemntter,celebrata in majori Ecclefia Balleenfi , decin:o oftavo Kalendas Maji, an- mo a Nativirare Domini miilefimo quadriogen- tefimo trigefimofexto . S. F x > S SI O XXV. De locis futuri 4 OEcutaeuici Concilii pro Gratis. Sacrofantia Generalis Synodus Baflleenfis , in Spí- vitu fanéto legitime «congregata ,| univerfalem nentibus, in diverfis ipfius fanctz Synodi de- putationibus multiplicibus propotitionibus & tra- &atibus, illíque cum votornm fuppofitorum eorundem fcrutinio diligenti recenfitis, demum im Generali copgregatione ad hoc in majori ZEeclefia przdi&e ( ar moris efi ) indita, & iterum votis fingulorum in eadem (cruta- tis, repertoque duplo majorem partem & mul- 10 plus vota fua direxille in Bafleam, Avi- nionem , vel Sabaudiam , invocata Spiritus San&igratia, poft miffarum folemnia conciu- fam fuit & conventum , quod apud Imperaro- rem, Patriarcham , & alios Grecos predi&os , diligens & debita fieret inftantia, cum alle- Ecclefam-repræfentans, ad perpetzans vei me-D gationibus & expofitionibus plurimarum ratio- TROY SAM . T JOrer hzc facrofan&a Synodus inter va- AS rias folicitudines, quibus infcrurabilis di- vinæ altitudinis providentia, cam invocatione fui Spiritus Paracleri, ad excolendum Domi- nici gregis agrum adunaeri' operarique digna- ta eft, intern mentis oculos more agricola ‘pervigilis revolvens, & attente profpiciens , quam deflenda diutine occidentalis & orienta- lis Eccleharum in cjuídem Fidei profeffione divifio in Dei perflitit & duravit Ecclefia , de clementiflima ejus bouitatc, apud quem nihil eft. impoífible, quique digne poftulan- num quz ad id allegari & adduci poffent , ut ex diverfis bonis: refpe&tibus civitatem Bafileen- fem acceptarent pro di&o Œcumenico Conci- Ho ibidem celebrando: quam fi éos omnino reculare contingeret, extunc civitas Aviniónen- fis locus effer ipfius € cumenici Concilii ibidera celebrandi. Si tamen illud in eadem celebra- ri non voffet, cxiumc runc in Sabaudia Con- ciliem eclebraretur antedidtum .. Ut. igirur. prz- miffa omnia. &. fingula debitum. & votivum fortiaatur effe&um , cum omni folemnitate a- lias in hoc faero Baüleenfi Concilio in rcbus erduis expediendis adhiberi folita, pairibus in majori Ecclefia Bafi)eeofi poft miffarum ole- tibus aílluenter dat & large, fpem [ufcipiens E mnia confideatibus, hxc fanda Synodus de- & fiduciam , ad procurandam intez ipfas Ec- clefias catholice :dei unitatem , {ne dili- gentiz curas tanto accuratius, non parcen- do laboribus vel tmpenífa , adhibere decie- vit, quanto ex hoc, ad omuipotentis Dei laudem & gloriam, uberiorem animarum fa- lutem , majufque ipfius Fidei incrementum pro- venire coguovit. Cupieníque propterea, fnC Íragante Spiritus San&i gratia , tam faloberri- mum unionis negotium aggredi & ample- &i, ad illad fereniffimum * Romanorum Impe- weGrecoram, Tàtorem. & venerabilem Patriarcham Conflan- u. Concil, General. Tcm, XXIX. cernit, vult, flamuit , ordinat & declarat , fu- torum Gcumenicum Concilium in Bafileenfi ; aut, illa recufara, in Avinionenfi civitatibus, alioquin in Sabaudia, jaxta conclufionem fu- pradi&am , debitis & conventis temporibus de- bere celebrari. Quodque Imperator & Parriar- cha & alí Greci przdicti , Juxta capitulata & decreiata. hujufmodi, nec non omnes & finguli alii cajufcumque gradus , ftatus, dignitatis vel præeminentiæ exiflant, qui Generalibus Con- ciliis de jure vel confuetudine interelle de- bent , ctiamfi pondüficali digaitaie præfuls Y 2 geant ANNO CH RISTI 1437. 

Strana 135
135 EUSENIUS CONCI geant, ad illud debeant & teneanıur, maxi. ANNO me pro confummatione tam falutaris operis , CHRISTI jccedere, & etiam convenire, Er hanc prze 9437 miffam nominationem & ele&ioncm vule, fia- tuit & decernir hæc fan&a Synodus, ut fit frma, inconcuffa & iaviolabilis, quacumque alia modificatione, ordinatione , difpofitione , nominatione , feu ele&ione per ipfum facrum Concilium feu alium vel alios , quacumque auctoritate etiam papali fungentes, in contia- rium facta feu factis, minime valitura feu va» I[turis, quam feu quas hzc fanéta Synodus ex certa fcientia exounc irritat, calfat, revocat, & annullat, feu cala, nulla & irrita nun- tiat, & pro infe&is illam feu illas habere vnlt, & prafentibus haber, quatenus in to- tum vel in partem przmiffz electioni obviant vel repugnant. Suppler etiam. hzc fanita Sy- nodus ex certa Ícientia omnem defe&um, fi quis in przmifüis vcl aliquo. przmifforum for- fitan intervenerit, Et infuper cum res tam ardua , plurimum in Dei Ecclefia ftru&um aH. . latura , fine gravibus espenfarum farcinis con- fummari, & Graci przdidi adduct, addu&i. que fultentari non valeant, dignumque & de- bitum exiffar, nt pro confummatione tam fe- ticis operis Chrili Adeles uniyerf , maxime Ecclefralticæ perfonæ , de commifi fibi patri- monii Domini Noftrt Jefu Chrifti fubftantiis liberali difpenfatione míniftreat , hzc faucta Synodus uuiverfis & fingulis Ecclefiatticis per- fonis exemptis & non exemptis, fub. quacume que verboram forma , etiam ordinis (andi Joans nis jerofołymitani , cujufcuraque ftatus ,- di- gnitatis, gradus, ordinis vel conditionis, cxi- ant, etiamf Cardinafarus vel Pontificali præ- fulgeant dignitate, generalero omnium & fin- gulorum fuorum. Ecclefiadicorum fru&num & provermum, quotidianis diltzibutionibss dun- taxat exceptis , decimam de fuis Ecclefiis, monafteris, dignitatibus & officiis, ccrerifaue Eccefiafticis beaeficiis ín fna generali congree Bailonz jam impoluam & conclufam , perfoi- vzadam & exigendam , decernit, itatuit & deciarat. impoueudzm , eamque imponit per j SIGISMUNDUS LIUM. IMP. 136 Ate Domini millefimo quadringentefimo trige- fimofeptimo . IT. Aliad decrezum lečíum in вайет feffone pro cautione Avinionen/) ı Sacrofantia Bafleenÿs Ceneralis Synodus , in Spre ° vitu [ančto legitime congregate, unimerfolem Ecclefiam veprefentans, ad futurans рег те HOY ÍATD , Cum nuper diledi Eccicñæ filii Syadici & Concilium civitatis Avinionenfis, fummam fe- Bptuaginta millium: fhorenozim ari de: came- ra, pro condu&ione fereniffimi * Grzcorom imperatoris, X venerabilis Patriarcha Conftan- Unopolitani aliorumque Grzcorum ad. Œcu- menicum Concilium, danie Domino , vemu- rorum juxta concoréata & conclafa cum eo- rum Ambaxiatoribus, peceffariam huic {acro- fancm Synodo & unwerfali Ecclefiæ liberali. ter mutuare obtuletínt, jamque ejus partem exolvcrint, ac reftanrem , expeditis nonnullis pro eoram cautione ab ipfa fand&a Synode petitis, 1G pecunia mumerata exolvere paratos fe offeracr ; eadem fan&a. Synodus cupiens (prour decens eft .& debitum) di&torum Sya- dicoram & Concilii, ne ex [ua liberalitate. Cdamnum patiantur , indemnitzti: legaliter pro- videre , отае5 & fingulas pecuniarum quaunti- tates, que ex Indulgentiis per ipfam fan&am Synódom uaiverfis Ghritti: fidelibus de bonis fibi 3 Deo collatis, pro profecutione anionis occidentalis & orientalis Ecclefiarum , ad ean- ANNO CHRISTI 1447, ° Romana. rum, ' Romzo rum, dem Chriftianz Fidei profefhonem in dito” Concilio, Domino iargiente, procurandæ © perficiendæ largientibus, per ejus liteeras ad diverfas mundi partes directas, & jam in ple- tifque locis {olemniter publicatas, conceffas, nec gon ex decima generali per eandem fan. &am Synodum caufam ob premiffam impoü- .ta & conclnfa, haétenus provenerunr, ac pro- venient in foturum , Syndicis & Concilio præ- ‘præfentes. Præterca dia lanta Synodus de-Dfatis ufque ad fummam (upraditam exnunc cernir, val, ordiaat d declarat, quod vene. tabiles Joannes Lubicentis, Ludovicus Vifen. fis, Delphinus Parmen(s, Ludovicus Lanfa. ueafs, Epifcopi ; ipfius facrofantæ Syaodi Oratores , ad conlucendum Græcos ad locum cumeaici Concilii , eorumque major. pars tunc prafens, porium Ladnum iocis fupra ele@ts & nominziis aptiorem & propinquic- rem, ad quem diQi Grzct ultima debeant applicarc , cligendi & nominandi plenara ha. beant poteftatem , illamque ei(dem concedit per praíentes, juxta formam: aliarum litrera- rum eis fuperinde datarum. Poftremo cadem faacta Synodus vult , ordinat & decernit, quod pro præmiflorum & ex eis dependentium de- bíta & votiva executione , di&dorumque Sya. dicorum & Concilii fecuritate pleniori . ad omnem eorum, aut fuorum procuratorum vc] nuntiorum petiuonem & inílantiam , eis quæ- vis aliæ litteræ opportunæ, utiles & neceffa- rig, fub Bulla ejufdem fan&æ Synodi per ip- fus cancellariam in forma debita & hone. fia concedantur, confciantur, & etiam ex. pediantur . Datum in feffione pubiica ipfius fan Sy. noli, ia Ecclefia majori Bafileva(i foïemai- ter celebrata, Nonis Maji, auno a Nativita. obligando , hypothecanda , & a(ignando , vult, ftatait & decernit, quod iidem Syndici & Con- cilium in otanibus & fagulís, Quibus malüc. rice, & qux cligenda duxerint, & prafertim Francia, Aragonia, Delphinatns, Britannie, Sabaudiæ & Burgundiæ regnís , ducatibus, terris, provinciis, civitatibus & diœcefibus, auctoritate eju(dem. fans Synodi & univer. fais Écclefue , ad levandum, exigendum & recipiendum de pecuniis ex Indolgentus, decima pradidlis (ut premittitur ). proveuien- tibus, ufque ad fummam: predi&am , & quo. u(que illa eifdem integraliter fuerit perfolura, quafcumque perionas idoneas ad hoc cis utr. E ks & accommodas in {unos colleCtores nomi. nare , eligere, deputare ( ordinare, quodare perfonæ ipfæ fic per cos nominate, ele&z & deputatæ , de pecuniis buinfmodi ulque ad fummam przdidüm nomiue. Syndicorum & Concilii przdi&orum , petere, exigere & Je- vare poffiat & debeant perinde ac per ipfam fantdtam Synodum ad hoc deputatz & nomi- nata fuilfent, nec non illos folventcs quefcum- que, debita affignata quitantia , a folutis fint libet penitts. & immunes. Promitrit infuper & pollicetur biec fanda. Synodus, quod ipla collectores iplos fic per dios Svndicos & Con- ci- 

Strana 136
135 EUGENIUS CONCI geant, ad illud debeant & teneanıur, maxi. ANNO me pro confummatione tam falutaris operis , CHRISTI jccedere, & etiam convenire, Er hanc prze 9437 miffam nominationem & ele&ioncm vule, fia- tuit & decernir hæc fan&a Synodus, ut fit frma, inconcuffa & iaviolabilis, quacumque alia modificatione, ordinatione , difpofitione , nominatione , feu ele&ione per ipfum facrum Concilium feu alium vel alios , quacumque auctoritate etiam papali fungentes, in contia- rium facta feu factis, minime valitura feu va» I[turis, quam feu quas hzc fanéta Synodus ex certa fcientia exounc irritat, calfat, revocat, & annullat, feu cala, nulla & irrita nun- tiat, & pro infe&is illam feu illas habere vnlt, & prafentibus haber, quatenus in to- tum vel in partem przmiffz electioni obviant vel repugnant. Suppler etiam. hzc fanita Sy- nodus ex certa Ícientia omnem defe&um, fi quis in premiffis vel aliquo. przmifforum for- fitan intervenerit. Et infuper cum res tam ardua , plurimum in Dei Ecclefia fru&um al. latura , fine gravibus ezpenfarum farciais con- fummari, & Graci przdidi adduct, addu&i. que fultentari non valeant, dignumque & de- bitum exiffar, nt pro confummatione tam fe- ticis operis Chrili Adeles uniyerf , maxime Ecclefialtica perfonæ , de commifi fibi patri- monit Domini Noftri Jefu GChrifii fubftantiis liberali difpenfatione míniftreat , hzc faucta Synodus uuiverfis & fingulis Ecclefiatticis per- fonis exemptis & non exemptis, fub. quacume que verboram forma , etiam ordinis (andi Joans nis jerofołymitani , cujufcuraque ftatus ,- di- gnitatis, gradus, ordinis vel conditionis, cxi- ant, etiamf Cardinafarus vel Pontificali præ- fulgeant dignitate, generalero omnium & fin- gulorum fuorum. Ecclefiadicorum fru&num & provermum, quotidianis diltzibutionibss dun- taxat exceptis , decimam de fuis Ecclefiis, monafteris, dignitatibus & officiis, ccrerifaue Eccefiafticis beaeficiis ín fna generali congree Bailonz jam impoluam & conclufam , perfoi- vzadam & exigendam , decernit, itatuit & deciarat. impoueudzm , eamque imponit per j SIGISMUNDUS LIUM. IMP. 136 Ate Domini millefimo quadringentefimo trige- fimofeptimo . IT. „Alind decretum lečíum in вайет feffone pro cantione Aoinionenfi , Sacrofané&a Bafleenÿs Ceneralis Synodus , in Spre ° vitu [ančto legitime congregate, unimerfolem Ecclefiam veprefentans, ad futurans ses me. HOY ÍATD , Cum nuper diledi Eccicñæ filii Syadici & Concilium civitatis Avinionenfis, fummam fe- Bptuaginta millium: fhorenozim ari de: came- ra, pro condu&ione fereniffimi * Grzcorom imperatoris, X venerabilis Patriarcha Conftan- Unopolitani aliorumque Grzcorum ad Œcu- menicum Concilium, danie Domino , vemu- rorum juxta concoréata & conclafa cum eo- rum Ambaxiatoribus, peceffariam huic {acro- fancm Synodo & unwerfali Ecclefiæ liberali. ter mutuare obtuletínt, jamque ejus partem exolvcrint, ac reftanrem , expeditis nonnullis pro eoram cautione ab ipfa fand&a Synode petitis, 1G pecunia mumerata exolvere paratos fe offeracr ; eadem fan&a. Synodus cupiens (prour decens eft .& debitum) di&torum Sya- dicoram & Concilii, ne ex [ua liberalitate. Cdamnum patiantur , indemnitzti: legaliter pro- videre , отае5 & fingulas pecuniarum quaunti- tates, que ex Indulgentiis per ipfam fan&am Synódom uaiverfis Ghritti: fidelibus de bonis fibi 3 Deo collatis, pro profecutione anionis occidentalis & orientalis Ecclefiarum , ad ean- ANNO CHRISTI 1447, ° Romana. rum, ' Romzo rum, dem Chriftianz Fidei profefhonem in dito” Concilio, Domino iargiente, procurandæ © perficiendæ largientibus, per ejus liteeras ad diverfas mundi partes directas, & jam in ple- tifque locis {olemniter publicatas, conceffas, nec gon ex decima generali per eandem fan. &am Synodum caufam ob premiffam impoü- .ta & conclnfa, haétenus provenerunr, ac pro- venient in foturum , Syndicis & Concilio præ- ‘præfentes. Præterca dia lanta Synodus de-Dfatis ufque ad fummam (upraditam exnunc cernir, val, ordiaat d declarat, quod vene. tabiles Joannes Lubicentis, Ludovicus Vifen. fis, Delphinus Parmen(s, Ludovicus Lanfa. ueafs, Epifcopi ; ipfius facrofantæ Syaodi Oratores , ad conlucendum Græcos ad locum cumeaici Concilii , eorumque major. pars tunc prafens, porium Ladnum iocis fupra cle@is & nominalis aptiorem & propinquic- rem, ad quem diQi Grzct ultima debeant applicarc , cligendi & nominandi plenara ha. beant poteftatem , illamque ei(dem concedit per praíentes, juxta formam: aliarum litrera- rum eis fuperinde datarum. Poftremo cadem faacta Synodus vult , ordinat & decernit, quod pro præmiflorum & ex eis dependentium de- bíta & votiva executione , di&dorumque Sya. dicorum & Concilii fecuritate pleniori . ad omnem eorum, aut fuorum procuratorum vc] nuntiorum petiuonem & inílantiam , eis que. vis aliæ litteræ opportunæ, utiles & neceffa- rig, fub Bulla ejufdem fan&æ Synodi per ip- fus cancellariam in forma debita & hone. fia concedantur, confciantur, & etiam ex. pediantur . Datum in feffione pubiica ipfius fan Sy. noli, ia Ecclefia majori Bafileva(i foïemai- ter celebrata, Nonis Maji, auno a Nativita. obligando , hypothecanda , & a(ignando , vult, ftatait & decernit, quod iidem Syndici & Con- cilium in otanibus & fagulís, quibus malte. rice, & qux cligenda duxerint, & prafertim Francia, Aragonia, Delphinatns, Britannie, Sabaudiæ & Burgundiæ regnís , ducatibus, terris, provinciis, civitatibus & diœcefibus, auctoritate eju(dem. fans Synodi & univer. fais Écclefue , ad levandum, exigendum & recipiendum de pecuniis ex Indolgentus, AS decima pradidlis (ut premittitur ). proveuien- tibus, ufque ad fummam: predi&am , & quo. u(que illa eifdem integraliter fuerit perfolura, quafcumque perionas idoneas ad hoc cis utr. E ks & accommodas in {unos colleCtores nomi. nare , eligere, deputare ( ordinare, quodare perfonæ ipfæ fic per cos nominate, ele&z & deputatæ , de pecuniis buinfmodi ulque ad fummam przdidüm nomiue. Syndicorum & Concilii przdi&orum , petere, exigere & Je- vare poffiat & debeant perinde ac per ipfam fantdtam Synodum ad hoc deputatz & nomi- nata fuilfent, nec non illos folventcs quefcum- que, debita affignata quitantia , a folutis fint libet penitts. & immunes. Promitrit infuper & pollicetur biec fanda. Synodus, quod ipla collectores iplos fic per dios Svndicos & Con- ci- 

Strana 137
EUGENIUS 137 P. IV. BASILEENSE. SIGISMUNDUS IMP. 138 — ——cilium deputatos, quibulvis colore vel acca-A varicatores ad cor, & oblervarent fegem do- ANNO CHRISTI 1437-- fione caprasis , directe. vel indirete, fine ex- preffa Syndicorum & | Concilii. predictorum voluntate atque confeníu nullatenus revocabir, nec pecunías huja(madi per alios ir cligendis per dictos Syndicos & Concilium regnis, du- catibus , terris, proviuciis, civitatibus & dice- cefibas pradiltis fine canfenfu fimili exigi, colligi, vel levari faciet, aut eorum colledto- ricus hujuf/modi , quo minus illas ufque ad fummam pr&didam pro Syndicis & Concilio predictis libere colligere & levare valeant, impedimenium aliquod preftabit, feu præltari patietur. quoquo inodo: quinimmo regum, principtm & aliorum dominorum, ín quorum cos & Concilium eie&ionem antedídam face. ze conugerir, taper 5i..:a exa&ione & colle- &ione pecuniarum ex fadulgeetiis & deci. ma hujufmodi (ut prefertur) provenientium , favorem & confenfum, coercitionem quoque ( f opus fuerit ) & brachii Gecularis auxilium procurabit & ordiaabit, aliafque eofdem Sya- dicos & Concilium fuper integra Gt reali re- flinione & flatisfaftione dicte (ummze omni- no reddet indemnes. Preterea eadem | fan&a Synodus vult, fiatuit & dececait , quod fuper Maula ie hae Syoodo (par fm haben- rat quz Pon- rifici & ejus auftoritari deropanr , que font caute legens da. Videazur de his Bulla TetraÜlatio= pum Pii If. Poutificis maximi , que iafra habetur . cxactione pecuniarum bujufmodi Syndicis & Coucillo praediis, quecumque littera & pro- ceffus compulloriaies & peenales, cum omai- bus & fingulis claufelis neceffartis & opportu- C nis concedaatur, conficiantur. & eiam per jpfus canceliariam expedianwir , aliis litteris in præmiffis & circa pramiffa jam cenceffis, in {uo robore duramris. Datum in Íc(üone publica hujus (acre Sy. nodi, ia Ecclefia majori. Balileenfi folemniter celebrata , Nonis Maji, anno Domini millefr- mo quadringentefmo trigefimofep:iuo, SE S $10 XXVI Es. eft monikorium © citatio contra dominuns Eugenium. Papae y. Cardinales . mini Dei fui. Denique fafubria decreia & fa- cros canones inflituit, quibus peftis avaritiæ , fimoniæ, ambitionis , & aliorum vitiorum, que multorum corda nimium incendebant , arcerentur 2 grege Domini, & juxta przcepia Chrifti atque fonctorum patcum inflituta , di pnirates Écclehaflicic atque. beneficia digni A idoneis pa(toribus ac miniftris gratuita. colla: tone , juflifqgue & canonicis eleclionibus ac inftinuitionibus diftribuerentur, quorum medio univerfus clerus & populus falubriter regeretar ac perduceretur ia falutem. Sed, quod hen dolenti(fime refecimus , ille qui primus hzc ANNO CHRIST1 34327- fa 46 exequi debuerat, quemque & Chrifti præcepra. regnis, territoriis & dominiis eofdem Syndi- B & canones facrorum Conciliorum præ cetcris fereare oportuerat, immo t ceteros zel horuin obfervantiam efficaciter inducere, nulla un. quam monítione , nulla exhortarione induci jam longo tempore poruit, or aliquam rum emendationem Chrilo placentem: , aut notiffimorum abufeum correctionem in. Eccte. fia fan&a Dei efficere fatageret. Quin pouus confpicit univerfis orbis , fub ejus regimine majora femper fcandala gravioraque exoriri , ( fan&iffimum dominum Eugenium Papam IV, loquimur ) quem frequentibus monitis hac {anda Synodus cum plurima carirare & beni £nitate, tum per ipfius Synodi Oratores , tam per litteras, tura etiam per ejuídem domini Eugenii Nuntios, inducere curavit, atque ele tiam per aliquorura regam & principum Am. baxiate:es hortata eft , nt pro Chrifli reveren- tia & animarum falute, Calutari animacum gu- bernatiohi operam darer, ele&iones proborum paftoram fieri aífentiret, beneficia a Chrifto gra- tis accepta gratisdifiribuerer, ceteraque in adih. cationem Ecclcfiz ageret , qua juxta canones fan&orura patrum eadem Synodus pro anima- ramíalute & univerfalis £cclefize ovdinaverat , & quemadmodotu facrofan&um Generale Con. flantienfe Concilium irvefragabili catholice ve- riratis declaratione diffnivit, in his rebus qua; ad reformationem univeríalis Ecclefiz in ca- pite & in membris pertinent obedire. Pari. Sacrofantia Gencralis Syrodus Bañleenfs , in Spi- Dter quoque notare fit, quod. facra. Generalia vitu fantfo legitime congregata , univerfalem Beclefiam yeprafentans . ad. perpesuam vei mes enoréam . ; Um Chrifti Eeclefsa vicariis & acetrimis da langucribus fubjacerer, hominumque pec- cata & przvaricationes divinas lepís magis ac magis in dies perniciofo crefcerent augmen- to, dignatus ¢lt omnipotens: Deus fidelium infpirarc cordibus, ut in Bafileam civitatem , profe&o undique integerrimam , facrofan&a Generalis Syuodus conveniret , que prafertim in reformandis moribus tam ia capite, quam in membris, & excitandis cordibus in obfer. Concilia jurifdi&tione (uper Papam uti pofünt, cum clamofa infinuatione, vel alias ipfe -ut Ícandalizator Ecciefim facro Concilio defer- inr. Monnit quoque buc fan&ta Synodus ip. fum dominum Eugenium , quatenus dignare: tur ambulare unanimiter cam. coafenfu. ejuf. dem in domo Dei, & adbzfionem , quam ittterarum. fuarum teftimonio folemniter huic eidem Synodo exhibuit , fa&dis & operibus adimplere, üt pax & tranquillias falutaris mo Confiamlen- fis Concilii (eff, 35. per univerfam vigeret Eccle(sam , Sed in ad. | verfum , proh .dolor. electiones Pontificum & paltorum- fedulo perturbare vifus off, trans. lationes Przlatorum, eis invitis, contra fan vatione Jegis Dci, vigilaniem impenderet ope- Eorum. patrum & ífacror&m couonumt atque lacri Concilii Conltantieufs farutorum for... Ibidem rami, ut & dieious honor refloreret in terris, & repreflis enormitatibus peccatorum ad pro- curandam animarum falutem efficacius con. verteretur hominum folicitudo. Jam vero plu- ribus anois in ca re per ipfam Synodum ex- hibiti font indefeffi labores : commemorata frequentius extitit regnaptium | fceierum mul- titudo, qua univér far Chriftianitatem io mul- tas clades multaque difcrimina adducere con- foicitur. Ecclefia in. Chrifti nomine congrega- ta, cunélis palam curavit Jagerere monita fa- iutis, die ac node clamitans ut redirent prz- mam & tenorem facere , divifiones , fcandala & f{chifmata per fingulas fere vacantes Eccle- fias ingerere: ut plurimum enim unus eligi- tur, alteri vero per ipfum, fuis refervarioni- bus jam fublatis, innitentem providetur, ipla ele&ione reje&a; immo & adveríus filios obe- dientie , gui decretis hujus fanfta Synodi obe- dire volueruut, graves compertus eft fuimina- re fententiąs, ipfos pro libiro voluntatis a he- üeficiis & dignitatibus mandando privari; m: habilitari, & excominunuicari. in sollatiowe pre 

Strana 138
EUGENIUS 137 P. IV. BASILEENSE. SIGISMUNDUS IMP. 138 — ——cilium deputatos, quibulvis colore vel acca.A varicarotes ad cor, & oblervarent fegem do- ANNO CHRISTI 1437. fione caprasis , directe. vel indirete, fine ex- preffa Syndicorum & | Concilii. predictorum voluntate atque confeníu nullatenus revocabir, nec pecunías huja(madi per alios ir cligendis per dictos Syndicos & Concilium regnis, du- catibus , terris, proviuciis, civitatibus & dice- cefibas pradiltis fine canfenfu fimili exigi, colligi, vel levari faciet, aut eorum colledto- ricus hujuf/modi , quo minus illas ufque ad fummam pr&didam pro Syndicis & Concilio predictis libere colligere & levare valeant, impedimenium aliquod preftabit, feu præltari patietur. quoquo inodo: quinimmo regum, principtm & aliorum dominorum, ín quorum cos & Concilium eie&ionem antedídam face. ze conugerir, taper 5i..:a exa&ione & colle- &ione pecuniarum ex fadulgeetiis & deci. ma hujufmodi (ut prefertur) provenientium , favorem & confenfum, coercitionem quoque ( f opus fuerit ) & brachii Gecularis auxilium procurabit & ordiaabit, aliafque eofdem Sya- dicos & Concilium fuper integra Gt reali re- flinione & flatisfaftione dicte (ummze omni- no reddet indemnes. Preterea eadem | fan&a Synodus vult, fiatuit & dececait , quod fuper Maula ie hae Syoodo (par fm haben- rat quz Pon- rifici & ejus auftoritari deropanr , que font caute legens da. Videazur de his Bulla TetraÜlatio= pum Pii If. Poutificis maximi , que iafra habetur . cxactione pecuniarum bujufmodi Syndicis & Coucillo praediis, quecumque littera & pro- ceffus compulloriaies & peenales, cum omai- bus & fingulis claufelis neceffartis & opportu- C nis concedaatur, conficiantur. & eiam per jpfus canceliariam expedianwir , aliis litteris in præmiffis & circa præmiffa jam cenceffis, in {uo robore duramris. Datum in Íc(üone publica hujus (acre Sy. nodi, ia Ecclefia majori. Balileenfi folemniter celebrata , Nonis Maji, anno Domini millefr- mo quadringentefmo trigefimofep:iuo, SE S $10 XXVI Es. eft monikorium © citatio contra dominuns Eugenium. Papae y. Cardinales . mini Dei fui. Denique fafubria decreia & fa- cros canones inflituit, quibus peftis avaritiæ , fimoniæ, ambitionis , & aliorum vitiorum, que multorum corda nimium incendebant , arcerentur 2 grege Domini, & juxta przcepia Chrifti atque fonctorum patcum inflituta , di pnirates Écclehaflicic atque. beneficia digni A idoneis pa(toribus ac miniftris gratuita. colla: tone , juflifqgue & canonicis eleclionibus ac inftinuitionibus diftribuerentur, quorum medio univerfus clerus & populus falubriter regeretar ac perduceretur ia falutem. Sed, quod hen dolenti(fime refecimus , ille qui primus hzc ANNO CHRIST1 34327- fa 46 exequi debuerat, quemque & Chrifti præcepra. regnis, territoriis & dominiis eofdem Syndi- B & canones facrorum Conciliorum præ cetcris fereare oportuerat, immo Gt ceteros zel horuin obfervantiam efficaciter inducere, nulla un. quam monítione , nulla exhortarione induci jam longo tempore poruit, or aliquam rum emendationem Chrilo placentem: , aut notiffimorum abufeum correctionem in. Eccte. fia fan&a Dei efficere fatageret. Quin pouus confpicit univerfis orbis , fub ejus regimine majora femper fcandala gravioraque exoriri , ( fan&iffimum dominum Eugenium Papam IV, loquimur ) quem frequentibus monitis hac {anda Synodus cum plurima carirare & beni £nitate, tum per ipfius Synodi Oratores , tam per litteras, tura etiam per ejuídem domini Eugenii Nuntios, inducere curavit, atque ele tiam per aliquorura regam & principum Am. baxiate:es hortata eft , nt pro Chrifli reveren- tia & animarum falute, Calutari animacum gu- bernatiohi operam darer, ele&iones proborum paftoram fieri aífentiret, beneficia a Chrifto gra- tis accepta gratisdifiribuerer, ceteraque in adih. cationem Ecclcfiz ageret , qua juxta canones fan&orura patrum eadem Synodus pro anima- ramíalute & univerfalis £cclefize ovdinaverat , & quemadmodotu facrofan&um Generale Con. flantienfe Concilium irvefragabili catholice ve- riratis declaratione diffnivit, in his rebus qua; ad reformationem univeríalis Ecclefiz in ca- pite & in membris pertinent obedire. Pari. Sacrofantia Gencralis Syrodus Bañleenfs , in Spi- Dter quoque notare fit, quod. facra. Generalia vitu fantfo legitime congregata , univerfalem Beclefiam yeprafentans . ad. perpesuam vei mes enoréam . ; Um Chrifti Eeclefsa vicariis & acetrimis da langucribus fubjacerer, hominumque pec- cata & prævaricationes divinæ legis magis ac magis in dies pernicicfo crefcerent augmen- to, dignatus cit omnipotens Deus fidelium infpirarc cordibus, ut in Bafileam civitatem , profe&o undique integerrimam , facrofan&a Generalis Syuodus conveniret , que prafertim in reformandis moribus tam ia capite, quam in membris, & excitandis cordibus in obfer. Concilia jurifdi&tione (uper Papam uti pofünt, cum clamofa infinuatione, vel alias ipfe -ut Ícandalizator Ecciefim facro Concilio defer- inr. Monnit quoque buc fan&ta Synodus ip. fum dominum Eugenium , quatenus dignare: tur ambulare unanimiter cam. coafenfu. ejuf. dem in domo Dei, & adbzfionem , quam ittterarum. fuarum teftimonio folemniter huic eidem Synodo exhibuit , fa&dis & operibus adimplere, üt pax & tranquillias falutaris mo Confiamlen- fis Concilii (eff, 35. per univerfam vigeret Eccle(sam , Sed in ad. | verfum , proh .dolor. electiones Pontificum & paltorum- fedulo perturbare vifus off, trans. lationes Przlatorum, eis invitis, contra fan vatione Jegis Dci, vigilaniem impenderet ope- Eorum. patrum & ífacror&m couonumt atque lacri Concilii Conltantieufs farutorum for... Ibidem rami, ut & dieious honor refloreret in terris, & repreflis enormitatibus peccatorum ad pro- curandam animarum falutem efficacius con. verteretur hominum folicitudo. Jam vero plu- ribus anois in ca re per ipfam Synodum ex- hibiti font indefeffi labores : commemorata frequentius extitit regnaptium | fceierum mul- titudo, qua univér far Chriftianitatem io mul- tas clades multaque difcrimina adducere con- foicitur. Ecclefia in. Chrifti nomine congrega- ta, cunélis palam curavit Jagerere monita fa- iutis, die ac node clamitans ut redirent prz- mam & tenorem facere , divifiones , fcandala & f{chifmata per fingulas fere vacantes Eccle- fias ingerere: ut plurimum enim unus eligi- tur, alteri vero per ipfum, fuis refervarioni- bus jam fublatis, innitentem providetur, ipla ele&ione reje&a; immo & adveríus filios obe- dientie , gui decretis hujus fanfta Synodi obe- dire volueruut, graves compertus eft fuimina- re fententiąs, ipfos pro libiro voluntatis a he- üeficiis & dignitatibus mandando privari; m: habilitari, & excominunuicari. in sollatiowe pre 

Strana 139
ANNO CHRISTI 2437» a Forre ,com pluribus. H. EUGENIUS 139 P, IV. CONCILIUM SIGISMUNDUS a IMP. 14 praterea feu expeditione dignitatum & bene- A peregiffe atque. procuraffe dictur, quz profe.————^ ficiorum , & aliarum rerum difpenfatione , etiam more inconlueto graves (ummas pecu: niarum exigere, abufus pefliferos deteftabili & borrenda fpecie fimoniacm labis refperfos, adverfum jura divina & humana ino anima- rum perniciem & Ecclefiarum orbis non me- diocre prejudicium , ac provinciarum , regno- rum & fingularum patziarnm depauperationem & exinanitionem * cum pluribus favere in- grementis, digniratibus etiam feu vacantibus beneficiis grovidendo caraalitatis affectu, non iudicio rztionis, nec eos erígendo qui in Ec- clefiis proficere poffunt, fed quorum vel pre- cibus delinitus exiitit, vel proquibus quifpiam cutioni rerum ad bonum Fidei orthodoxe & ejus promotionem pertinentinm magnum imo pedimentum & multam retardationem attule- runt. Íllud quoque multa reprehenfione in tanto paliore dignum eft, quod iuramentum in affumptione fui ad apoftolatus apicem , fu- per certis ordinationibus praftitum , ac dein- de poft ipfius atlumptionem fub Bulla fua fo- lemniter confinnatum , minime fervaffe dici» tur, fed, quod dolenter referimus ( ut a plu- rimis affertur, & fama publica laborat ) ip- Ínm notorie tranfgreffus eft. Denique eum ita agere confpicit univerfus oibis, ( nam hac quz notoria effe dicuntur, Écclefam univer- majorum rogaffe compertus elt, zut, quod Bfalem {candalizantia, recenfemus } ut occa- deterius eft, qui ut benefciati fierent. smune- ribus 'mpeiarunt, non advertens nihil effe quod. Ecclefie Dei magis officiat, quam quod indigui affumantur Prelati 2d regimen anima. sum . Sententiis infuper Synodalibus fpretis, quas olim fummi Pontifces maxima cum ve- meratione profequebantur, prætenfas appella- tiones ab eifdem interpofitas admittit ,. fenten- tias hujufmodi expreffs revocándo. Ipfe infu- per illos, quos hcec fanéca Synodus pro caufis juftiflumis alligavit, folvere de fa&o conatus eft, nuila fatisfa&ione péra&ta. Ceterum cum deceat Romanum Poatificem juxta facrorum canonum & furamorum Pontificum .in(tttuta per - dinales, qui fibi ia executione fui. officii co- admtoves exiftunt , fua exercere. confilia , ut ipforam falubribus. &. prudentibus ; confuttis flatus Zcelefis temi ini fpiritualibus, quam tem- poralibus rationabiliter dirigatur. ipfe .domi- nus Evgeníus etiem Ir. rebus geavidimis: mi- nime corundem confilia requirere. fertuc ; qui funt pars corporis foi ; fed aliorum extraneo- rum confalrarionem fe&atur, quodmon ex ra- fonts judicio , fed ex carnal affc&u nonnua- Suam provenire videtar. Di[penfatione quo- que fbi credita abetitur, cam in difipatio- nem convertendo, & poteftatem fibi ^ datam. iu sdificationem , vertendo in defiru&ionem. fra rar fione fui univerfa Ecclefia eraviffimis turba- tionibus fubjaceat: quibus ni divina mifera- tio provideat , ruina prioribus iaaudita fzcu- lis Chriftiano populo profpiciatur imminere. Non autem folum in rerum fpiritualium regi- mine hanc ipfam ruinam confideramus, íed & in gubernatione temporalium — domino- ram fanctz Romanz Eccle6:' notorios defe- &us attendimus , quoram alienatores hono- reca perdere felicis. recordationis. Symmachus Papa decrevit . (Quantas enim terras ipfe do. minus Eugenius alienaverit, quantxque cjus incuria & infolerti regimiae deperditæ & oc. ANNO CHRISTI 8427. In Synodo V. cnjus initium 2 Bene quidem cupatz fint, quantas ftrages fubditorum Ro- frasernites. res fuos (anftz: Romane Feclelix Car- ¢ man Ecclefig, guos etiam, ut Bononienfis civitas in fuis fnppofitis : atreftari porelt, pe- remptos audivimus; fine. péeuitenti; & Bus chariftiz facrámentis, quani eiiam . miferanda vaftatio fuo tempore. fubfecutà fuerit , notoria, fa&a teflai videntur. Expe&avit autem jam plarimis annis hzc fan&ta Synodus cum. mul ta patientia , ut hzc omnia iple dominus Eu- genius corrigeret y atque ín melius eraenda- ret, ac, veluti vices gerentem. Chrifti & Pe. tri fuccelforera decet, totum orbem. exemplo bonarum altionum ín viam falutis dirigere fluderet. Dum vero videmus cun&a jugiter in pejus ruere , & omnia magis conturbari , plu- rimis anxiamus doloribus , ac vehementer gre- Plura vero gravia nobis omittentíbus ,. novi(- Dgi Dominico compatimor , quem ia totalent fina occurrunt confideratione miferandz . &u- Sivimus quidem nuper eivitatera Preacftinam, cujus Epifcopali titulo uuns ex Romanz. Ec. ciefz Cardinalibus confeevít inEgoiri ; "per tolerantiam eius & faorum ‘domefficôrum..ac ftpendiis Romsnz Ecclefie militantium ope- rA, In. ruinam mirabiliter decidiffe .. Oppida ja- fuper plurima ,.in ejufdem fanQe Romans Ecclefæ patrimonio confifleatia , aliquando præde expofita, ut' oppidum Butrii Bononia proximura , aliquando folo =quara. Et qui augmentum cfiicere debuerat, operatus eft di- iminationem , cium; tamen cx dignitate fniimi Pontificatus non. peccandi licentiam, fed :beüe fere defolationem :per incrementa fcandalo- zu , diviGonum: sc vitiofarum deformitatum decidere formidamus , nifi. debito regimini Ec- clefiz Dei conveniens provifio apponatur , © 'eónfularmur public faluii. Videns itaque hzc fanfta Synodus, que pór fuminariam infor- mationemt ex. abundanti fa&am ipfum do- minum Euogenhumt in. pradiftis publice & notorie diffamatum: cotaperit. neceffitatem pro- videndi debito regimini. Ecclefiz imminere, ut, fi Concilium congregatum non 'effet , fum- me neccífarium foret pro his rebus ipfum con- £repari: attendentes preterea. in judicio Dei oportere. reddére zationemr füper tantorum dif- vivendi neceffitatem affecutus eífe nofcatür. E fimvlatione malorgBii & fcandalorum, quibus In operibus praterea fidem . concernentibus , cum hoc tempore pro QEcumenico Concilio cum Gracis celebrando .Ecclefia indigeret , prout & de prgfenii indiget, fubventiońibus fidelium populorum , ipfe fübflantiam^ eórum sliorfum divertere íatagens, & fubfidia Fidei catholice multipliciter impediens ,- fndulgen- tias plenarías per loca .diverfa multiplicatfe dicitur, ab(que cauÜs urgentibus eas diffemi- nando, in gravem perruibationem | fan&iffimi operis pro ipfa Fíde orthodoxa per hanc Sy. nodum íinchoati; aliaque plurima hucufque corrigendis pro falute totius Chriftianæ plebis ex officio fuo toris viribus. incumbere tenetur , & ex poteftate quam fuper caün&os fideles cu- jufeumque audoritatis ,. etiamí papalis exi- flant, a Cirifto accepit, juxta fupradi&am declarationem in Concilio Conftantienft habi- tam, & in hoc præfenti dudum renovatam , eum etiam coram Deo & hominibus gravif- fime reprehendenda veniret, fi in hac urgen- tiffima Ecclefñæ ‘meccifitate faum officium ( prout. tenetur ) etiam nemine poftulante exequi negligeret : decernit, ut intra fexagin- ta 

Strana 140
ANNO CHRISTI 2437» a Forre ,com pluribus. H. EUGENIUS 139 P, IV. CONCILIUM SIGISMUNDUS a IMP. 14 praterea feu expeditione dignitatum & bene- A peregiffe atque. procuraffe dictur, quz profe.————^ ficiorum , & aliarum rerum difpenfatione , etiam more inconlueto graves (ummas pecu: niarum exigere, abufus pefliferos deteftabili & borrenda fpecie fimoniacm labis refperfos, adverfum jura divina & humana ino anima- rum perniciem & Ecclefiarum orbis non me- diocre prejudicium , ac provinciarum , regno- rum & fingularum patziarnm depauperationem & exinanitionem * cum pluribus favere in- grementis, digniratibus etiam feu vacantibus beneficiis grovidendo caraalitatis affectu, non iudicio rztionis, nec eos erígendo qui in Ec- clefiis proficere poffunt, fed quorum vel pre- cibus delinitus exiitit, vel proquibus quifpiam cutioni rerum ad bonum Fidei orthodoxe & ejus promotionem pertinentinm magnum imo pedimentum & multam retardationem attule- runt. Íllud quoque multa reprehenfione in tanto paliore dignum eft, quod iuramentum in affumptione fui ad apoftolatus apicem , fu- per certis ordinationibus praftitum , ac dein- de poft ipfius atlumptionem fub Bulla fua fo- lemniter confinnatum , minime fervaffe dici» tur, fed, quod dolenter referimus ( ut a plu- rimis affertur, & fama publica laborat ) ip- Ínm notorie tranfgreffus eft. Denique eum ita agere confpicit univerfus oibis, ( nam hac quz notoria effe dicuntur, Écclefam univer- majorum rogaffe compertus elt, zut, quod Bfalem {candalizantia, recenfemus } ut occa- deterius eft, qui ut benefciati fierent. smune- ribus 'mpeiarunt, non advertens nihil effe quod. Ecclefie Dei magis officiat, quam quod indigui affumantur Prelati 2d regimen anima. sum . Sententiis infuper Synodalibus fpretis, quas olim fummi Pontifces maxima cum ve- meratione profequebantur, prætenfas appella- tiones ab eifdem interpofitas admittit ,. fenten- tias hujufmodi expreffs revocándo. Ipfe infu- per illos, quos hcec fanéca Synodus pro caufis juftiflumis alligavit, folvere de fa&o conatus eft, nuila fatisfa&ione péra&ta. Ceterum cum deceat Romanum Poatificem juxta facrorum canonum & furamorum Pontificum .in(tttuta per - dinales, qui fibi ia executione fui. officii co- admtoves exiftunt , fua exercere. confilia , ut ipforam falubribus. &. prudentibus ; confuttis flatus Zcelefis temi ini fpiritualibus, quam tem- poralibus rationabiliter dirigatur. ipfe .domi- nus Evgeníus etiem Ir. rebus geavidimis: mi- nime corundem confilia requirere. fertuc ; qui funt pars corporis foi ; fed aliorum extraneo- rum confalrarionem fe&atur, quodmon ex ra- fonts judicio , fed ex carnal affc&u nonnua- Suam provenire videtar. Di[penfatione quo- que fbi credita abetitur, cam in difipatio- nem convertendo, & poteftatem fibi ^ datam. iu sdificationem , vertendo in defiru&ionem. fra rar fione fui univerfa Ecclefia eraviffimis turba- tionibus fubjaceat: quibus ni divina mifera- tio provideat , ruina prioribus iaaudita fzcu- lis Chriftiano populo profpiciatur imminere. Non autem folum in rerum fpiritualium regi- mine hanc ipfam ruinam confideramus, íed & in gubernatione temporalium — domino- ram fanctz Romanz Eccle6:' notorios defe- &us attendimus , quoram alienatores hono- reca perdere felicis. recordationis. Symmachus Papa decrevit . (Quantas enim terras ipfe do. minus Eugenius alienaverit, quantxque cjus incuria & infolerti regimiae deperditæ & oc. ANNO CHRISTI 8427. In Synodo V. cnjus initium 2 Bene quidem cupatz fint, quantas ftrages fubditorum Ro- frasernites. res fuos (anftz: Romane EccleGæ Car-C manæ Ecclefiæ, ques etiam, ut Bononienfis civitas in fuis fnppofitis : atreftari porelt, pe- remptos audivimus; fine. péeuitenti; & Bus chariftiz facrámentis, quani eiiam . miferanda vaftatio fuo tempore. fubfecutà fuerit , notoria, fa&a teflai videntur. Expe&avit autem jam plarimis annis hzc fan&ta Synodus cum. mul ta patientia , ut hzc omnia iple dominus Eu- genius corrigeret y atque ín melius eraenda- ret, ac, veluti vices gerentem. Chrifti & Pe. tri fuccelforera decet, totum orbem. exemplo bonarum altionum ín viam falutis dirigere fluderet. Dum vero videmus cun&a jugiter in pejus ruere , & omnia magis conturbari , plu- rimis anxiamus doloribus , ac vehementer gre- Plura vero gravia nobis omittentíbus ,. novi(- Dgi Dominico compatimor , quem ia totalent fina occurrunt confideratione miferandz . &u- Sivimus quidem nuper eivitatera Preacftinam, cujus Epifcopali titulo uuns ex Romanz. Ec. ciefz Cardinalibus confeevít inEgoiri ; "per tolerantiam eius & faorum ‘domefficôrum..ac ftpendiis Romsnz Ecclefie militantium ope- rA, In. ruinam mirabiliter decidiffe .. Oppida ja- fuper plurima ,.in ejufdem fanQe Romans Ecclefæ patrimonio confifleatia , aliquando præde expofita, ut' oppidum Butrii Bononia proximura , aliquando folo =quara. Et qui augmentum cfiicere debuerat, operatus eft di- iminationem , cium; tamen cx dignitate fniimi Pontificatus non. peccandi licentiam, fed :beüe fere defolationem :per incrementa fcandalo- zu , diviGonum: sc vitiofarum deformitatum decidere formidamus , nifi. debito regimini Ec- clefiz Dei conveniens provifio apponatur , © 'eónfularmur public faluii. Videns itaque hzc fanfta Synodus, que pór fuminariam infor- mationemt ex. abundanti fa&am ipfum do- minum Euogenhumt in. pradiftis publice & notorie diffamatum: cotaperit. neceffitatem pro- videndi debito regimini. Ecclefiz imminere, ut, fi Concilium congregatum non 'effet , fum- me neccífarium foret pro his rebus ipfum con- £repari: attendentes preterea. in judicio Dei oportere. reddére zationemr füper tantorum dif- vivendi neceffitatem affecutus eífe nofcatür. E fimvlatione malorgBii & fcandalorum, quibus In operibus praterea fidem . concernentibus , cum hoc tempore pro @cumenico Concilio cum QGracis celebrando .Ecclefia indigeret , prout & de prgfenii indiget, fubventiońibus fidelium populorum , ipfe fübflantiam^ eórum sliorfum divertere íatagens, & fubfidia Fidei catholice multipliciter impediens ,- fndulgen- tias plenarías per loca .diverfa multiplicatfe dicitur, ab(que cauÜs urgentibus eas diffemi- nando, in gravem perruibationem | fan&iffimi operis pro ipfa Fíde orthodoxa per hanc Sy. nodum íinchoati; aliaque plurima hucufque corrigendis pro falute totius Chriftianæ plebis ex officio fuo toris viribus. incumbere tenetur , & ex poteftate quam fuper caün&os fideles cu- jufeumque audoritatis ,. etiamí papalis exi- flant, a Cirifto accepit, juxta fupradi&am declarationem in Concilio Conftantienft habi- tam, & in hoc præfenti dudum renovatam , eum etiam coram Deo & hominibus gravif- fime reprehendenda veniret, fi in hac urgen- tiffima Ecclefñæ ‘meccifitate faum officium ( prout. tenetur ) etiam nemine poftulante exequi negligeret : decernit, ut intra fexagin- ta 

Strana 141
EUR JUS. 1438 BASIL EENSE. SIGISMUNDUS 142 mara meta dics a die præfentis fefionis & affixionis À flicæ ac difciplinæ falutari po per cu. —— ANNO numerandos, quem terminum præfato domino CHRISTI 1447. Fagenio peremptorie prefigit, ut fi qua in- terim. coram hac fan&a Synodo fapes præ- miflis & alii proponendis, pra Int defenfione aut excufatione , alleganda vel proponenda duxerit, per (e vel alium ad hoc legitime deputatum coram eadem Synodo Bafilez com- pareat. Di&o autem elapfo termino, five di- us dominus Eugenius per fe vel aliua. com- paruerit, five non, hæc fan&a Syuodus ad ulvertara. procedat, cognofcendo & terminan- do prout Ecclefie fan&de Dei, Spirita (auto di&ante , confpexerit expedire, Univerfis in- (uper fanftz Romanæ Ecclelfiæ | Cardinalibus io virtute. fané» obedientiz, & fub pozna alas prefliii huic facra. Concilio per ie vel alium nomine fuo juramenti , & quoad eos gui jurameotuni non preiterunt, fub poena privationis ftuduum (uorom beneficiorum , jnandat & precipit, ut infra eandem termi- , num in hac civitate. Dafileen(à: compareant , faluti fan&æ matris Ecclefæ cum ceteris in Synodo congregatis confulturi & opportune provifuri, pront Spiritus ían&us dicleverit Hoc iptum quoque univerfis: principibus. & populis Chriftianis innote(cere voluimus , ut videntes fanétæ raawis Ecclefie & univería: Chriftianitatis angu(tias, in unam fententiam pro konare Dei creatoris noftri & animarum “jufpiamm voluntaiem & maxime fedente ad. ANNO huc ipfa univerfali Synodo , abrumpi fineren- FRIST inr. Dudum autem haec fanta Synodus Car Bofleenfis dinalibus fandte Romane Ecclefiæ alfumon- Coac. fcfl.4. dis, iater cetera duo falubria edidii desrera, quorum tenores ad lucidiorerm univerfocum informationem de verbo od verbum hic infe ycre & innovare decrevirays . 11x. Tenor primi decreti. [tem , cum rnultiplicesio Cardinalium fit idem - BEcclefiæ difpendiofa & oncrof1, propterea & & ex aliis rationabilibus & legitimis caufis ean- dem fan&tam Synodum moventibus, (tatuit, or- dinat, atque ex certa (cicntia boc irrefraga- bij decreio decernit ipfa fan&a Synodus, quad, durante hoc facro. Concilio , Romanus Pontifex; a loco i[tias facri Concilii abfens perfonaliter, aon debcat neque poffit aliquem vel aliquos, cujufcumuuc dignitatis , conditio. nis, gradus feu tatus exiftant, in fanctz io. manc Ecclefiæ Cardinalem vel Cardinales, quovis modo, aut quocumque quzhic colore vel caufa a(fumere, pronuntiare (ecrete aut publice, aut pronuatiaros feu aliumptos fecre- te publicare. Es fi fecus attenratum Éuerit 4 falute pariter conveniant , & quod toti orbi Cexnunc in antea irritum fir & inane , nulliut- falutare fucrit communi conlenfa amplexen- tur. Decernit tandem hzc (anda Synodus, hujus decreti publicationem in prefenti feffio- ne factam, ejufque affixionem in valvis ma- joris Ecclefie Bafleenüs, vim habere moni- tionis & citationis, quoad omnes & fingulos adus in hac re fieri neceflarios , uíque ad fi- nalem’ terminationem , etiam ad featentiam diffnitivam audiendura, & cjus executionem faciendum inclafve; & ita univerfos ar&are , ac li perlonaliter apprehenfi , & eis intima- tum fuillet. Datum Bafilez in noltra felfione publica, folemniter in Ecclefia majori Bafileenfi cele- brata, pride Kalendas Augufti, anno a. Na- D tivitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimoleptimo . SES SIO XXVII In que caffatur nominatio d' creatio Carding. linn: per. dominum. Eugenigm Papam JV. facia. L que roborís vel momenii. Quod fi forfan ta- liter de fado affumpt) aut pronmudiat , fe pro Gardinalibus gerere, aut. nominare prælura- plering, quibulcumgque digniratibus à privast, “& ad omues & fingulas futuras inhabiles . Be quicumque eos pzo Cardinalibus gereores & reputantes, exnunc prouz extunc dententiam excommunicationis innodati funt ipfa facto, a qua, præterquath . miortis artienlo, nili a præfata Synodo abfolutionis five habilitarionis “beneficivm obtinere non poffint . sk Tenor fecundi decrets Cum fummo Pontifici fanta Romane Ec- clefæ Cardinales in dirigenda Chriftiana rei- publica collaterales affiftant » necefle eft uč tales infkituantur , qui ficat nomine ita re ip. fa Cardines fint, fuper quos oślia univerfalis verfencur 8 fuftententur Ecclefiæ. Statnit fandta Synodus , ut deiaecps corum numerus adeo (it modératus, quod nec fir gravis Ec- clefiæ, nec fuperüua numerofiate vilefcat , Qui de omnibus Chrillianitatis regionibus , quantum fieri poterit commode , affumantur , Sacrofantia Genevałis Synodus Dafilecnfs, in Spi. ut notitła rerum ia Fcclelia crnergentium fa yita Sancło legitime congregata, univer[alem cilius haber1, & [uper his maturius deliberari Ecclefiam raprafentans , ad perperam veř me: moriam . ANTAM reverentiam facris canonibus Ge- neralium Conciliorum fandi patres cen- fuerune adhibendam , ut violatores eorum vo- Juntariós graviffüime vindicarent , & unum- quemque in fui ipfius deftru&ione agere arbi- iraregtur ea deftruere conantem. qux univer- fali confenfu fuerunt infituta .. Gravis quoque que exiade ja&uia toti Ecclefiaftico immine- ret ordini, fi decreta Synodalia Couciliorum Generalium y quibus mervus regulæ Ecclefa- E poffit: fic tamen, quod numerum Brique tuor inter hos, gui nunc funt, &: affümen- dos, nón excedat: iza quod de uaá natione ulrra tertiam partem refpe&u Cardinalium pro tempore exiflentium, ac de una civirate & direcefi ultra unum inde oriundum , & de ea natione que nunc ultra terüam partem ha- bet, ufque ad iplus tertiæ partis reduftionem elfe nequeant. Sint viri in (cientia moribuf- que ac rerum experientia excellenres , non mi- nores triginta annis, magillri, doctores, feu NcentiaU , cum rigore examinis in jure divi- no vel humano, Sit faltem iertia vel quarta pars a Force, fit. priva- ti. @ Bafilcenfis nc, fefi M 

Strana 142
EUR JUS. 1438 BASIL EENSE. SIGISMUNDUS 142 szan m (6; dies a die præfentis fefionis & affixionis À flicæ ac difciplinæ falutari po per cu. —— ANNO numerandos, quem terminum præfato domino CHRISTI 1447. Fagenio peremptorie prefigit, ut fi qua in- terim. coram hac fan&a Synodo fapes præ- miflis & alii proponendis, pra Int defenfione aut excufatione , alleganda vel proponenda duxerit, per (e vel alium ad hoc legitime deputatum coram eadem Synodo Bafilez com- pareat. Di&o autem elapfo termino, five di- us dominus Eugenius per fe vel aliua. com- paruerit, five non, hæc fan&a Syuodus ad ulvertara. procedat, cognofcendo & terminan- do prout Ecclefie fan&de Dei, Spirita (auto di&ante , confpexerit expedire, Univerfis ns (uper fanftz Romanæ Ecclelfiæ | Cardinalibus io virtute. fané» obedientiz, & fub pozna alias przeftiii huic facra. Concilio per ie vel alium nomine fuo juramenti , & quoad eos gui jurameotuni non preiterunt, fub poena privationis ftuduum (uorom beneficiorum , jnandat & precipit, ut infra eandem termi- , num in hac civitate. Dafileen(à: compareant , faluti fan&æ matris Ecclefæ cum ceteris in Synodo congregatis confulturi & opportune provifuri, pront Spiritus ían&us dicleverit Hoc iptum quoque univerfis: principibus. & populis Chriftianis innote(cere voluimus , ut videntes fanétæ raawis Ecclefie & univería: Chriftianitatis angu(tias, in unam fententiam pro konare Dei creatoris noftri & animarum “jufpiamm voluntaiem & maxime fedente ad. ANNO huc ipfa univerfali Synodo , abrumpi fineren- FRIST inr. Dudum autem haec fanta Synodus Car Bofleenfis dinalibus fanc: Romanum Ecclefie a(fuümun- Cose. fcfl.4. dis, iater cetera duo falubria edidit decreta, quorum tenores ad lucidiorerm univerfocum informationem de verbo od verbum hic infe ycre & innovare decrevirays . 11x. T'enor primi decreti. [tem , cum rnultiplicesio Cardinalium fit idem - BEcclefiæ difpendiofa & oncrof1, propterea & & ex aliis rationabilibus & legitimis caufis ean- dem fan&tam Synodum moventibus, (tatuit, or- dinat, atque ex certa (cicntia boc irrefraga- bij decreio decernit ipfa fan&a Synodus, quad, durante hoc facro. Concilio , Romanus Pontifex; a loco i[tias facri Concilii abfens perfonaliter, aon debcat neque poffit aliquem vel aliquos, cujufcumuuc dignitatis , conditio. nis, gradus feu ftatus exiftant, in fanée Ro. mana Ecclefiæ Cardinalem vel Cardinales, quovis modo, aut quocumque quzhic colore vel caufa a(fumere, pronuntiare (ecrete aut publice, aut pronuatiaros feu aliumptos fecre- te publicare. Es fi fecus attenratum Éuerit 4 falute pariter conveniant , & quod toti orbi Cexnunc in antea irritum fir & inane , nulliut- falutare fucrit communi conlenfa amplexen- tur. Decernit tandem hzc (anda Synodus, hujus decreti publicationem in prefenti feffio- ne factam, ejufque affixionem in valvis ma- joris Ecclefie Bafleenüs, vim habere moni- tionis & citationis, quoad omnes & fingulos adus in hac re fieri neceflarios , uíque ad fi- nalem’ terminationem , etiam ad featentiam diffnitivam audiendura, & cjus executionem faciendum inclafve; & ita univerfos ar&are , ac li perlonaliter apprehenfi , & eis intima- tum fuillet. Datum Bafilem in noftra feflione publica, folemniter in Ecclefia majori Bafileenfi cele- brata, pride Kalendas Augufti, anno a. Na- D tivitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimoleptimo . SES SIO XXVII In que caffatur nominatio d' creatio Carding. linn: per. dominum. Eugenigm Papam JV. facia. L que roborís vel momenii. Quod fi forfan ta- liter de fado affumpt) aut pronmudiat , fe pro Gardinalibus gerere, aut. nominare prælura- plering, quibulcumgque digniratibus à privast, “& ad omues & fingulas futuras inhabiles . Be quicumque eos pzo Cardinalibus gereores & reputantes, exnunc prouz extunc dententiam excommunicationis innodati funt ipfa facto, a qua, præterquath . miortis artienlo, nili a præfata Synodo abfolutionis five habilitarionis beneficium obiimere non poffit. iig. Tenor fecundi decrets Cum fummo Pontifici fanta Romane Ec- clefæ Cardinales in dirigenda Chriftiana rei- publica collaterales affiftant » necefle eft ui tales infkituantur , qui ficut nomine ita re ip. fa Cardines fint, fuper quos oślia univerfalis verfencur 8 fuftententur Ecclefiæ. Statnit fandta Synodus , ut deiaecps corum numerus adeo fit moderatus , quod nec (r gravis Ec- clefiæ, nec fupertlua numerofiate vilefcat , Qui de omnibus Chrillianitatis regionibus, quantum fieri poterit commode , affumantur , Sacrofantia Genevałis Synodus Dafilecnfs, in Spi. ut notitła rerum ia Fcclelia crnergentium fa yita Sancło legitime congregata, univer[alem cilius haber1, & [uper his maturius deliberari Ecclefiam raprafentans , ad perperam rei me: moriam . ANTAM reverentiam facris canonibus Ge- neralium Conciliorum fandi patres cen- fuerune adhibendam , ut violatores eorum vo- Juntariós graviffüime vindicarent , & unum- quemque in fui ipfius deftru&ione agere arbi- iraregtur ea deftruere conantem. qux univer- fali confenfu fuerunt infituta .. Gravis quoque que exiade ja&uia toti Ecclefiaftico immine- ret ordini, fi decreta Synodalia Couciliorum Generalium y quibus mervus regulæ Ecclefa- E poffit: fic tamen, quod numerum Brique tuor inter hos, qui nunc funt, &: affümen- dos, nón excedat: iza quod de uaá natione ulrra tertiam partem refpe&u Cardinalium pro tempore exiflentium, ac de una civirate & direcefi ultra unum inde oriundum , & de ea natione que nunc ultra terüam partem ha- bet, ufque ad iplus tertiæ partis reduftionem elfe nequeant. Sint viri in (cientia moribuf- que ac rerum experientia excellenres , non mi- nores triginta annis, magillri, doctores, feu NcentiaU , cum rigore examinis in jure divi- no vel humano, Sit faltem iertia vel quarta pars a Force, fit. priva- ti. @ Bafilcenfis nc, fefi M 

Strana 143
ANNO CHRIST! 343 70 EUGENIUS 143 P. IV. ptura. Inter hos autem vigintiquatnor effe aliqui poterunt admodum pauci , filii, fratres, ' aut nepotes regum feu magnorum principum, in quibus cnm circumípedione & maturitate morum competens literatura fufficiat. Noa fiau: Gardinales nepotes ex fratre vel forore Romani Pontificis, aut. 2licujos Cardinalis vi- ventis, non illegitime nati, non corpore vi- tati, aec alícujus criminis aut infamiæ nora refperfi. Prædi&o. autem numero vigintiqua- tuor, pro magna Ecclefie neceffitate vel uti. litate duo alii, in. quibus viia fandlitas vel eximie virtutes refülgeant , quamquam memo- ratos gradus noo habeant, ac de Graecis, cum CONCILIUM mem pars de magiítris aut licentiatis in facra fcri. À prout. hzc fanda Synodus hoc Synodzii de. SIGISMUNDUS i HMP. 144 creto, ficut de fa&o procefferunt , eas caffaz, irritat & annulla, nullzfque, caffas & irritas decernít atque decíarat, ulterinfque a ralibus 'wocationibus abílineat ; alias providebit hac fan&a Synodus, prout Spiritu fan&o di&anre arilitati Ecclefiz viderit expedire - Declarat infuget hzc íanda Synodus, univeríos, qui præfatam Joannem | Pauiarcham , aur alios taliter de fa&o promotes, pro Cardinalibus gefferint & reputaverínt , pvenas in præfatis decretis annotatas €o ipfo incurtere . | Darum in feflione noftra publics , in ma- jori Ecclefia Bafileenfi. folemniter celebrata , fexto Kalendas Octobris, anno. 2 Nativitate ‚Котапа EccleGæ uniti foerint infignes aliqui B Domini ziliefimo quadriagentefimo trigefime In epiftols nd Epifcopo Dardania, eujus initium ей alde mi essi fumns, viri adjici poterunt . Non fit Cardinalium ele&io folum per auricularia vota, fed illi af- fumi poffint, in quos, fa&o vero fcrutinio as publicato , majorem partem Cardinalium per fubícriptionem manus. propriæ conttiterit coi- legialiter confenfile. Defluper etiam Аройо- ice littere cum fubieriptione Cardinalium €onficiantur, decreto hujus facri Goncilii in quarta feffione' folemniter publicato, quod in- Cigit : Item , cum multiplicatio: Cardinalium. &c. in fuo robore inviolabiliter; permanfuro . Adverfus "autem - premilforum- decretorum mentem & tenoreni; nüper , non fine gravi dolore ,. comperimus .venerabilem Joannem Pa- feptimo . IV. Decretum. .caflations littevarums | falfo Bullaka- Yum in eadem) feffione le&tum . &acrofanéba Generalis Synodus. Bafileenfis , ín Spi. vite fanéio legitime congregata, univerfaiens ‘Ecclefam reprafentans ; ad porperam ves prev »Aoríam .. Qum dudum. ex ordinatione noftra concof- „diter conclufa iitter&. fub, Bulia/ hujus fzeri triarcham- Afexandritom ; in facrolandz Ro C Concilii fuper nominadone iocotum Bafile, mana Ecclefize Cardinalem (Ticer:de fao & nullíter ) per. dominum Eugenium Papara faif- fe afumptum ; cum net fumraus: Pontifex ab. fens a loco hujüs facri Concilii: igfum in Cara dinalem creare; debuerat , ^ contra primum: de- eretum in (va #dhefione folemniiet- approbà- tum, neéque proportionem: fingulis nationibus - convenientem , & qualitates in. fecundo decre- to defcriptas omittere , ficat in promotiene di&i Patriarchz fatum effe comperitur.. Ec eam frufíra hec fanda Synodus jura conde- ret , nif fua au&oritate quam ex Chrifti do- mo immediate fufcepit eadem tuerctur: utque Gelafus Papa profitetur , & nullum jam ve- Avinionis ,. & Sabaudism; pro celebrando cu. meuico Concilio ín: adveüu ; Giraicorum ^ fue- rint expeditae , & deinde. ad- notitiam noftram. pervenerit quafdam: alias litteras ,^ Pominatio- ear Florentie & Diini cóntinentes ,. clande- fine & contra ordinationem dujus faci Con cilii fuiffe Bullatas, cupiens h&c fanda Sy- nodus unamquemque.:de his rebos veraciter informari; ne quempiam faila pro veris reci- piendo decipi contingat , Jecernis & declarat omnes litteras continenreg nominationem quo- rumcumque aliorum locorum. pro antedičto Concilio celebrando , preter. jam di&a láca Bafllee, Avinionis, & Sabaudix , quibns Bul racíter Chriltfanum ignorare credit , uniufcu- D1a facri Concilii inveniretur appenfa , fuiffe fal- ju(cumque Synodi conflitutam , quod univer- falis Ecclefiz probavit affenfos, nullam: màgis xequi fedem, ac prw. ceteris oportere, quam primam: necefittafque urgeat illis. tranfgreffo- ribus jurium occurrere, ex quibus .com,lures | illequeationes animarum Gt gravia in futurum fchifmata provenire valereut, ( nam. & qui - olera Cardinalem reputant, juxta. fupraditi ' decreti tenorem , vinculo excommunicationis eo ipfo ipnodantur y & in faturis electionibus Romanorum Pontificum varia fchifmata po- terunt exoriri, Íí5 pratenfi Cardinales , quo. rum irrita & inanis promiotio decreta extite- rit, hujufmodi ele&ionibus fe: voluerft. immi- Ícere, ad obviandom itaque tantis difcrimini- bus, admonet & exhortatut hzc fantta Syno- dus prefatum dominum Eugenium 5 fab obte- Batone Divini judicii, per vilcera mifericor- die Domini noftri feu Chrifti, & eidem ex parte Dei omnipotentis precipit atque man- dat , ut pro futurorura fchifmatum , 6 {car dalorum evitatione, predictam & alias qua. fcumque vocationes per. cum fa&as ad” Cardi nalatus honorem , contra predictorum der fo Bullaza, & coutra hujus.fan&x Synodi or: dinationem , nec litteris talibus ullam fidem: effe adhibendam, aut ipfis feu: earum tram. fumptis , quacumque audoritate , сенат pa- pali tranfumptz fucrint, effe wiendum : hu. jafmodi litteras fic fallo- Bullatas caffac, irri- tat & damnar, ac caffas & irritas elle der cernit , inhibens omnibus. & fingulis, quovis dignitate prxfulgeane , etinmfi Jegatione papa- li de lerere, difpofitione, raandzro, vel qua- vis alia feu alio füngerentor; fub: poenis ex ‘communicationis , quam ipfo fa&o incurrat ; . ac inhabilitationis aétivæ Вс saliva ad quae fcumque Pónrificales; aut alias dignitates Ec* E clefiafticas veh feculares , če ad keneficia ob. tenta & obtinenda , ne præfatis litteris - falfo Bullatis aut earum tranfumptis utantur 5 aut utentibus auxilium4 confilium el favorem in his pre(tare prefümant. | 700 Datum in feflione noftra publica in majo. rb Ecclefia BafileenG folemniter celebrats , fexto Kalendas O&obris, anao. a Nativitate Domini millefimo quadringente(imo trigefimo feptimo . eretorum formam & :enorem, ficut de fado : procefferunt, eas revocet, caffet publice & annullet , nullafque fuifis & effe decernat, V. AE. ANNO CHRISTR 3437- 

Strana 144
ANNO CHRIST! 343 70 EUGENIUS 143 P. IV. ptura. Inter hos autem vigintiquatnor effe aliqui poterunt admodum pauci , filii, fratres, ' aut nepotes regum feu magnorum principum, in quibus cum cireumípedione & maturitate morum competens literatura fufficiat. Noa fiau: Gardinales nepotes ex fratre vel forore Romani Pontificis, aut. 2licujos Cardinalis vi- ventis, non illegitime nati, non corpore vi- tati, aec alícujus criminis aut infamiæ nora refperfi. Prædi&o. autem numero vigintiqua- tuor, pro magna Ecclefie neceffitate vel uti- litate duo alii, in. quibus viia fandlitas vel eximie virtutes refülgeant , quamquam memo- ratos gradus noo habeant, ac de Graecis, cum CONCILIUM mem pars de magiítris aut licentiatis in facra fcri. À prout. hzc fanda Synodus hoc Synodzii de. SIGISMUNDUS i HMP. 144 creto, ficut de fa&o procefferunt , eas caffaz, irritat & annulla, nullzfque, caffas & irritas decernít atque decíarat, ulterinfque a ralibus 'wocationibus abílineat ; alias providebit hac fan&a Synodus, prout Spiritu fan&o di&anre arilitati Ecclefiz viderit expedire - Declarat infuget hzc íanda Synodus, univeríos, qui prefatam. Joannem Patriarcham , aut alios taliter de fa&o promotes, pro Cardinalibus gefferint & reputaverínt , pvenas in præfatis decretis annotatas €o ipfo incurtere . ; Darum in feffione noftra publíca , in ma- jori Ecclefia Bafileenfi. folemniter celebrata , fexto Kalendas Octobris, anno. 2 Nativitate ‚Котапа EccleGæ uniti foerint infignes aliqui B Domini ziliefimo quadriagentefimo trigefime In epiftols nd Epifcopo Dardania, eujus initium ей alde mi essi fumns, viri adjici poterunt . Non fit Cardinalium ele&io folum per auricularia vota, fed illi af- fumi poffint, in quos, fa&o vero fcrutinio as publicato , majorem partem Cardinalium per fubícriptionem manus. propriæ conttiterit coi- legialiter confenfile. Defluper etiam Аройо- ice littere cum fubieriptione Cardinalium €onficiantur, decreto hujus facri Goncilii in quarta feffione' folemniter publicato, quod in- Cigit : Item , cum multiplicatio: Cardinalium. &c. in fuo robore inviolabiliter; permanfuro . Adverfus "autem - premilforum- decretorum mentem & tenorem; nüper , non fiue; gravi dolore ,. comperimus .venerabilem Joannem Pa- feptimo . IV. Decretum. .caflations littevarums | falfo Bullaka- Yum in eadem) feffione le&tum . &acrofanéba Generalis Synodus. Bafileenfis , ín Spi. vite fanéio legitime congregata, univerfaiens ‘Ecclefam reprafentans ; ad porperam ves pres »Aoríam .. Qum dudum. ex ordinatione noftra concof- „diter conclufa iitter&. fub, Bulia/ hujus fzeri triarcham- Afexandritom ; in facrolandz Ro C Concilii fuper nominadone iocotum Вас, man&é Ecchefis Cardinaleri ( licet;de fa&to & nullíter ) per. dominum Eugenium Papara faif- fe afumptum ; cum net fumraus: Pontifex ab. fens a loco hujüs facri Concilii: igfum in Cara dinalem creare; debuerat , ^ contra primum: de- eretum in (va #dhefione folemniiet- approbà- tum, neque proportionem: fingulis nationibus - convenientem , & qualitates in. fecundo decre- to defcriptas omittere , ficat in promotiene di&i Patriarchz fatum effe comperitur.. Ec eam frufíra hec fanda Synodus jura conde- ret , nif fua au&oritate quam ex Chrifti do- mo immediate fufcepit eadem tuerctur: utque Gelafus Papa profitetur , & nullum jam ve- Avinionis ,. & Sabaudism; pro celebrando cu. meuico Concilio ín: adveüu ; Giraicorum ^ fue- rint expeditae , & deinde. ad- notitiam noftram. pervenerit quafdam: alias litteras ,^ Pominatio- ear Florentie & Diini cóntinentes ,. clande- fine & contra ordinationem dujus faci Con cilii fuiffe Bullatas, cupiens h&c fanda Sy- nodus unamquemque.:de his rebos veraciter informari; ne quempiam felía pro veris reci- piendo decipi contingat, decernit & declarat omnes litteras continenreg nominationem quo- rumcumque aliorum locorum. pro antedičto Concilio celebrando , preter. jam di&a láca Bafllee, Avinionis, & Sabaudix , quibns Bul racíter Chriltfanum ignorare credit , uniufcu- D1a facri Concilii inveniretur appenfa , fuiffe fal- ju(cumque Synodi conflitutam , quod univer- falis Ecclefiz probavit affenfos, nullam: màgis xequi fedem, ac prw. ceteris oportere, quam primam: necefittafque urgeat illis. tranfgreffo- ribus jurium occurrere, ex quibus .com,lures | illequeationes animarum Gt gravia in futurum fchifmata provenire valereut, ( nam. & qui - olera Cardinalem reputant, juxta. fupraditi ' decreti tenorem , vinculo excommunicationis eo ipfo ipnodantur y & in faturis electionibus Romanorum Pontificum varia fchifmata po- terunt exoriri, Íí5 pratenfi Cardinales , quo. rum irrita & inanis promiotio decreta extite- rit, hujufmodi ele&ionibus fe: voluerft. immi- Ícere, ad obviandom itaque tantis difcrimini- bus, admonet & exhortatut hzc fantta Syno- dus prefatum dominum Eugenium 5 fab obte- Batone Divini judicii, per vilcera mifericor- die Domini noftri feu Chrifti, & eidem ex parte Dei omnipotentis precipit atque man- dat , ut pro futurorura fchifmatum , 6 {car dalorum evitatione, predictam & alias qua. fcumque vocationes per. cum fa&as ad” Cardi nalatus honorem , contra predictorum der fo Bullaza, & coutra hujus.fan&x Synodi or: dinationem , nec litteris talibus ullam fidem: effe adhibendam, aut ipfis feu: earum tram. fumptis , quacumque audoritate , сенат pa- pali tranfumptz fucrint, effe wiendum : hu. jafmodi litteras fic fallo- Bullatas caffac, irei- tat & damnar, ac caffas & irejtas elle de cernit , inhibens omnibus. & fingulis, quovis dignitate prxfulgeane , etinmfi Jegatione papa- Ii de fatere, difpofitione, imandzro, vel qua- vis alia feu alio füngerentor; fub: poenis ex ‘communicationis , quam ipfo fa&o incurrat ; . ac inhabilitationis aétivæ Вс gaffive ad quae fcumque Pónrificales; aut alias dignitates Ec* E clefiafticas veh feculares , če ad keneficia ob. tenta & obtinenda , ne præfatis litteris - falfo Bullatis aut earum tranfumptis utantur 5 aut utentibus auxilium4 confilium el favorem in his pre(tare prefümant. | 700 Datum in feflione noftra publica in majo. rb Ecclefia BafileenG folemniter celebrats , fexto Kalendas O&obris, anao. a Nativitate Domini millefimo quadringente(imo trigefimo feptimo . eretorum formam & :enorem, ficut de fado : procefferunt, eas revocet, caffet publice & annullet , nullafque fuifis & effe decernat, V. AE. ANNO CHRISTR 3437- 

Strana 145
NI 14$ EUGENIUS BASILEENSE. BIGISMUNDUS 146 A fuerit, etiamfi papalis, civitatem pradiGam & CANO. y. etiam comitatum Veneay(ini cum terris do- ANNO iul miniis fibi adjacentibus audeat vel prafumae CHRISTI In III. Sy- nodo Ro- mana, cu jus initium ей. Flavio, wę. | Rene qui- dem frater- nitas. „Шиа decretum in. eadem. feffione le&iuya , quod ci- vitas Auvinionerfis nos poft alienari , Q recipiiur im faloopuar- diam Concil. .Nacvofant?a Generalis Synodus. Bafilesnfis , in Spi- vitu fanéio legitime congregata , uniwerfaiem Ecclefiam: veprafentans , ad. futuram. ver me- snortam . Cum nofira folicitudo ad hec inter aliaju- giter afpiret , ut fan&a prafertim Romana Ec. quovis modo feu juris colore quzfito vendere, feu pignori obligare, aut in feudum vel cen- fum dare, aut quovis modo alienare. Quod (à fecus per Romanum pontificem vel. alium quemvis acum (t de przíenti, velin futurum agi contingat, hzc ífantta Synodus totum id | & quidquid inde fequatnr, exnunc prout ex- tunc caffat, irritat & annullat, & omni ca- rere deccrnit robore firmiratis. Atque etiam flatuit, quod ipfe Romanus pontifex, vel a- lius quivis, fi quidquam contra hujufmodi dc- cretum attentaverit, facro Generali Concilio clefia feliciter in fpiritualibus gubernetur, fi-B deferatur. Recipientes quoque, etiamfi Cardi- mul quoque cum virium ornatu, tempora- lium rerum obtinear ubertatem, fine quibus fpititualium adminiflratio diu fubfiflere non valeret; prifci quoque patres hac confideratio- ne permoti, largam przdiorum, dominiorum & poffefftonum amplitudinem ipfi Ecclefig ac- quirere curaveruat, quorum alienationęm fub gravibus peenis cenfuerant prohibendam , adco ut Symmachns Papa Spiritu Dei repletus in fuo canone decreverit, etiam Papz. non lice- re przdía Ecclefim alienare aliquo. modo pro aliqua neceffitate, nec in ufumfru&dum rura tradere, nifi taotummodo domnus , quz in quibufdam: urbibus non modica impeofa fu(ten- nalatus, Patriarchali, Poutificali, imperiali, regali, ducali, vel alia quavis Ecclefiaftica vel Íxculari prefulgeant digoitate , vcl etiamfi communitas. fuerit, decernit hxc. fan&ta Syno- dus penis excommunicationis, privationis cu- juícumque dignitatis Ecclefiafticze vel fzcula- ‘ris, etiam omnium feudorum , fpecialiter quz a Romana vel alia tenent Ecclefia , fubjacere , nec non perpetua inhabilitationis ad quafcum- que dignitates Ecclefiatlicas vel fæculares & quzcumque beneficia & officia in pofterum ob- tinenda. Communitas vero Ecclefiaftico inter- dito ultra ponas fupra expreffas fibi conve- nientes, eo ipfo fubjaceat: quas peaas fingu- tantur, qua lege omnes cuftodes & Pizlatos C leriter finguli, qui aliquid prædi&orum atten- adftripgt volair, ut donator, alienator, ven- ditor , honorem verderent ; & qui fubfcribe. ret cum eo qui reciperer, nis rellituerer, a- nathema foret. Licere etiam voluit quibusli- bet Ecclefialticis períonis contradicere ;— & | cum fructibus alienata: repofcere, quod non tantum in Apo(tolica Ecclefia fervandum efle dixit, verum etiam uaiverfis Ecclefiis per pro- vincias arbitratus .eft. convenire. Nos eorum vefügia imitando vigilanter curare convenit, ne quidquam terrarum. & poffe{ionum , quz jun Deo & ips Romana EccleGaz in fuften- tationem fummi Pontificis & miniftroram fuo- xum dedicate funt, difirahi a quoquam vel zaverint, iplo fa&o incurrant. Infuper civita- tem. przdi&am Avinionenfem , quz . magnam mercedem ab univerfali promeretur. Eccle(ia , cuique indigniflimum effet pro ejus optimis meritis mala quævis per aliquem irrogari, præ- feriim cupi multa contra ipfus civitatis fla- tum In enervationem , difturbium & diffolurio- nem bajus fancte Synodi & fuorum fan&o. rum operum, attentari. & machinari poffenit , quibus hzc fan&a Synodus non valeret ex poft fa&o faltem commode & fine gravi damna providere , cumque jam ipfi civitati & civibus gravia comminata fint, veluti. ex informatiow. ne fummaria comperimus, eadem fan&a Sy- alienari patiamur ; illa præferrima loca infignia D nodus civitatem: ipfam & fuppofta ejufdem in quibus neceffitatis tempore libere valeat Ko- manus Pontifex cum íua curia commorari, ubi nullus fecularís poteftatis metus exter- '"Teat, nullus temporalis favor ab(orbeat, zví- Jus terror rw ‘seat, oihil foam fanétitatem & venerabiles fan&x Romanse Ecclefie Car- dinales a vero & veri Concilii folidirate re- moveat, cum non abíque provificue divina ip- fa loca Avoftolice fedi proveniffe credantur. Ex his autem caulis & aliis nos ju(le & me- rito moventibus provi&one congrua occurrere duximus, nc inclyta civiras Avinionis; quz fe femper devoiiffimam © fideliffimam Eccle- fiz exhibuit, & novifüme in Fidei catholice obfequium de fuis facultatis copiofitimam fub- . ventionem pro unione Grzcorum cum Latinis yrofequenda miniflravit, quoquo pa&o ab ip- ius Romane Ecclefix dominio alienetur , aut Ad manus aliena: transferatur, cum ex his & aliis Ecclefie univesfali per ipfam incly- ram civitatem. impenfis obfequiis non im- peti, non damnificari, non in alios ufus alie- nari, fed benefciis attolli merito debeat. Ec- cieGaflicis enim wrilitaribus infudamtes Eccic- fiaftica dignum e(t remuneratione gaudere . Decernit igitur bæc fanfta Synodus ut, nul lus, cujufcumque dignitatis. vel præeminentiæ Concil. General, Yom. XXIX. in fuam & Ecclefie univerfalis, quam repræ- fentat , fpecialem prote&ionem & falvamguar- diam fufcipit, ac reponit; prohibens fub poe- nis predi&is omnibus & fingulis, quacumque dignitate vel præeminentia Ecclefratlica. vel fx. culari, etiamf Cardinalatus, Patriarchali, Pon- tificali , imperiali, regafi, ducali velalia qua- libet przfulgcant dignitate, vel etiam come munitas fuerit, ne ipfi, aut ipforum aliquis , dire&e vel indirecte civitatem przdidam diffi. dare, perturbare, invadere, velinquietare teme poraliter vel fpirítualirer , aut. ejus habitatores violenter. capere, aur in perfonis vel bouis eorum damnificare atque moleftare præfumant. EQuod fi quis fecerit , yœnas fuperius exprellas ipfo fa&o incurrat. Romanus vero poniifes fi aliquid predictorum attentaverit , facro Con- cilio deferatur, & ipfa attentata nullitati ipfo fado (ubjaceapt. Er quoniam id quoque pari- ter indiganm effet, ur venerabilis Petrus. E pifcopus Albanenfis, facrofao&z Romanz Ec- clefiz Cardinalis; de Fuxo vulgariter nuncu-. patus , & Apoftoliez fedis Legatus, qui ad ip- fius civitatis Avinionenfis & comitatus Venay- fini prædi&ti gubernationem deputatus eft , gui- que pro expeditione fubfidiorum fan&z ma- tri Ecclefiæ præflitorum in eadem civitate Avi- nio- 3432. 

Strana 146
NI 14$ EUGENIUS BASILEENSE. BIGISMUNDUS 146 A fuerit, etiamfi papalis, civitatem pradiGam & CANO. y. etiam comitatum Veneay(ini cum terris do- ANNO iul miniis fibi adjacentibus audeat vel prafumae CHRISTI In III. Sy- nodo Ro- mana, cu jus initium ей. Flavio, wę. | Rene qui- dem frater- nitas. „Шиа decretum in. eadem. feffione le&iuya , quod ci- vitas Auvinionerfis nos poft alienari , Q recipiiur im faloopuar- diam Concil. .Nacvofant?a Generalis Synodus. Bafilesnfis , in Spi- vitu fanéio legitime congregata , uniwerfaiem Ecclefiam: veprafentans , ad. futuram. ver me- snortam . Cum nofira folicitudo ad hec inter aliaju- giter afpiret , ut fan&a prafertim Romana Ec. quovis modo feu juris colore quzfito vendere, feu pignori obligare, aut in feudum vel cen- fum dare, aut quovis modo alienare. Quod (à fecus per Romanum pontificem vel. alium quemvis acum (t de przíenti, velin futurum agi contingat, hzc ífantta Synodus totum id | & quidquid inde fequatnr, exnunc prout ex- tunc caffat, irritat & annullat, & omni ca- rere deccrnit robore firmiratis. Atque etiam flatuit, quod ipfe Romanus pontifex, vel a- lius quivis, fi quidquam contra hujufmodi dc- cretum attentaverit, facro Generali Concilio clefia feliciter in fpiritualibus gubernetur, fi-B deferatur. Recipientes quoque, etiamfi Cardi- mul quoque cum virium ornatu, tempora- lium rerum obtinear ubertatem, fine quibus fpititualium adminiflratio diu fubfiflere non valeret; prifci quoque patres hac confideratio- ne permoti, largam przdiorum, dominiorum & poffefftonum amplitudinem ipfi Ecclefig ac- quirere curaveruat, quorum alienationęm fub gravibus peenis cenfuerant prohibendam , adco ut Symmachns Papa Spiritu Dei repletus in fuo canone decreverit, etiam Papz. non lice- re przdía Ecclefim alienare aliquo. modo pro aliqua neceffitate, nec in ufumfru&dum rura tradere, nifi taotummodo domnus , quz in quibufdam: urbibus non modica impeofa fu(ten- nalatus, Patriarchali, Poutificali, imperiali, regali, ducali, vel alia quavis Ecclefiaftica vel Íxculari prefulgeant digoitate , vcl etiamfi communitas. fuerit, decernit hxc. fan&ta Syno- dus penis excommunicationis, privationis cu- juícumque dignitatis Ecclefiafticze vel fzcula- ‘ris, etiam omnium feudorum , fpecialiter quz a Romana vel alia tenent Ecclefia , fubjacere , nec non perpetua inhabilitationis ad quafcum- que dignitates Ecclefiatlicas vel fæculares & quzcumque beneficia & officia in pofterum ob- tinenda. Communitas vero Ecclefiaftico inter- dito ultra ponas fupra expreffas fibi conve- nientes, eo ipfo fubjaceat: quas peaas fingu- tantur, qua lege omnes cuftodes & Pizlatos C leriter finguli, qui aliquid prædi&orum atten- adftripgt volair, ut donator, alienator, ven- ditor , honorem verderent ; & qui fubfcribe. ret cum eo qui reciperer, nis rellituerer, a- nathema foret. Licere etiam voluit quibusli- bet Ecclefialticis períonis contradicere ;— & | cum fructibus alienata: repofcere, quod non tantum in Apo(tolica Ecclefia fervandum efle dixit, verum etiam uaiverfis Ecclefiis per pro- vincias arbitratus .eft. convenire. Nos eorum vefügia imitando vigilanter curare convenit, ne quidquam terrarum & poflethionum , quz jun Deo & ips Romana EccleGaz in fuften- tationem fummi Pontificis & miniftroram fuo- xum dedicate funt, difirahi a quoquam vel zaverint, iplo fa&o incurrant. Infuper civita- tem. przdi&am Avinionenfem , quz . magnam mercedem ab univerfali promeretur. Eccle(ia , cuique indigniflimum effet pro ejus optimis meritis mala quævis per aliquem irrogari, præ- feriim cupi multa contra ipfus civitatis fla- tum In enervationem , difturbium & diffolurio- nem bajus fancte Synodi & fuorum fan&o. rum operum, attentari. & machinari poffenit , quibus hzc fan&a Synodus non valeret ex poft fa&o faltem commode & fine gravi damna providere , cumque jam ipfi civitati & civibus gravia comminata fint, veluti. ex informatiow. ne fummaria comperimus, eadem fan&a Sy- alienari patiamur ; illa præferrima loca infignia D nodus civitatem: ipfam & fuppofta ejufdem in quibus neceffitatis tempore libere valeat Ko- manus Pontifex cum íua curia commorari, ubi nullus fecularís poteftatis metus exter- '"Teat, nullus temporalis favor ab(orbeat, zví- Jus terror rw ‘seat, oihil foam fanétitatem & venerabiles fan&x Romanse Ecclefie Car- dinales a vero & veri Concilii folidirate re- moveat, cum non abíque provificue divina ip- fa loca Avoftolice fedi proveniffe credantur. Ex his autem caulis & aliis nos ju(le & me- rito moventibus provi&one congrua occurrere duximus, nc inclyta civiras Avinionis; quz fe femper devoiiffimam © fideliffimam Eccle- fiz exhibuit, & novifüme in Fidei catholice obfequium de fuis facultatis copiofitimam fub- . ventionem pro unione Grzcorum cum Latinis yrofequenda miniflravit, quoquo pa&o ab ip- ius Romane Ecclefix dominio alienetur , aut Ad manus aliena: transferatur, cum ex his & aliis Ecclefie univesfali per ipfam incly- ram civitatem. impenfis obfequiis non im- peti, non damnificari, non in alios ufus alie- nari, fed benefciis attolli merito debeat. Ec- cieGaflicis enim wrilitaribus infudamtes Eccic- fiaftica dignum e(t remuneratione gaudere . Decernit igitur bæc fanfta Synodus ut, nul lus, cujufcumque dignitatis. vel præeminentiæ Concil. General, Yom. XXIX. in fuam & Ecclefie univerfalis, quam repræ- fentat , fpecialem prote&ionem & falvamguar- diam fufcipit, ac reponit; prohibens fub poe- nis predi&is omnibus & fingulis, quacumque dignitate vel præeminentia Ecclefratlica. vel fx. culari, etiamf Cardinalatus, Patriarchali, Pon- tificali , imperiali, regafi, ducali velalia qua- libet przfulgcant dignitate, vel etiam come munitas fuerit, ne ipfi, aut ipforum aliquis , dire&e vel indirecte civitatem przdidam diffi. dare, perturbare, invadere, velinquietare teme poraliter vel fpirítualirer , aut. ejus habitatores violenter. capere, aur in perfonis vel bouis eorum damnificare atque moleftare præfumant. EQuod fi quis fecerit , yœnas fuperius exprellas ipfo fa&o incurrat. Romanus vero poniifes fi aliquid predictorum attentaverit , facro Con- cilio deferatur, & ipfa attentata nullitati ipfo fado (ubjaceapt. Er quoniam id quoque pari- ter indiganm effet, ur venerabilis Petrus. E pifcopus Albanenfis, facrofao&z Romanz Ec- clefiz Cardinalis; de Fuxo vulgariter nuncu-. patus , & Apoftoliez fedis Legatus, qui ad ip- fius civitatis Avinionenfis & comitatus Venay- fini prædi&ti gubernationem deputatus eft , gui- que pro expeditione fubfidiorum fan&z ma- tri Ecclefiæ præflitorum in eadem civitate Avi- nio- 3432. 

Strana 147
ANNO E 147 EUSENIUS о АМ, fideliter & efficaciterlaboravit, huic fanûæ Sy- CHRISTI podo fe obfequentifimum exhribendo , pes quem- Raz? Match, 18. giam vexarctur, inquietaretur , anf moieftare» tur , cujus etiam perturbatio & moleftatio in magnum difpendium & in gravem calamitatem ipfins civitatis Avinionenfss verifimiliter prove- niret , idcirco fub eadem protectione ex præ- miffis caufis recipit hzc fantta Synodus eun- dem venerabilem Pelrum Epifcopnm Albanen- fem, & fuos familiares domeflicos & conti- nuos commenfales, decretoque pariter .prohi- bet eadem fan&a Synodus lub ponis antedi. dis, ne quifquam cujufcumque dignitatis, c- tiamfi Cardinalatus , Patriarchalis, Pontificalis, CONCILIUM nionenfi ad profequendam unionem Grzcorum À humani juris magiftris , do&oribus & fcientifi- SIGISMUNDUS IMP. - 148 cis viris principum fpititualium & temporalium ac almarum univerfifatum. fludiorum genera- Hum; Nontüis & Ambexiatoribus, ac aliis ‘de diverfís muadi partibus ibidem adftantibus in magno numero & multitudine copiofa, ean- dem fanttam Synodum univerfalem Ecclefiam repræfentantem celebrantibus, confituti in ju- re coram eadero Synodo ‘pro tribunabfedente, venerabiles viri domini promotores & procura» tor fifcalis ejufdem fan&m Synodi, per orga- num diQi promotoris filcalis fua verbs eidem Synodo in perfonam di&i doraini Epifcopi Vifen- fis prx idents dirigentes; audientiam publicam ibidem tune fibi dari & concedi ad hanc ho. imperialis, regalis, ducalis , ant alterius, vel Bram husillime & inflanter petierunt, fuppli. etiam comimunitas, ipfum & fuos predictos in- vadere, diffidare, moleflare, aut dc fa&o in fais beneficiis, bonis & rebus quibufcumque perturbare prælumat , vel fpiritualiter, veltem- poraliter quoquo modo contra eundem & eof- dem procederc. Si vero Romanus Pontifex ali. quid predi&orum. atletaverit , facro Concilio deferatur, fimilique nullitatis vitio in. contra- rium atteniata eo ipío fubjaceant. Quodque abfolutio & _relaxatio a prædidarum excommu- nicatíionum ( preterquam in mortis articulo ) ac interdi&i & iahabilitationis & ceterarum poe» narum fenientiis faéro Generali" Concilio: re- fervata intelligatur. (ieu Datum in fef…fone noftra publica; n Eccle: fia majori Balileenfi folemniter celebrata fexto Kalendas Odtóbrie ; anno a. Nativitałe Domini MCCCCXXXVII. UV ie TR NET 5 В 5 8 го XXVIH. In qua accnfatur contumacia Pape, d declara: fur coptamax . Sacrofanéta Gentralis Synodus Bableenfis ; in Бру ritu fanëlo legitime tongregaia, :unżoerfałem Ecclefiam veprafenfane , ad perpetuare tti ie. morżam . carant & poftulerant , cni fupplicationi eadem fanéta Synodus Per organum iplius domini præ- fidemis avnuit. Tunc iidem domini promoto- res & procurator fifcalis. decretum originale monitorii five citatorif ab eadem fan&a Syno- do emanatum contra fauttiffimum domiaum noftrum Papam Eugeniom quartum, ejus Synodi vera Bulla plambea tmpendentí bulfattim; de quo in fchedula infta (cripta fit memto , nec non infirumentum publicum executíonis ejnídem per affixionem in valvis' predi&æ Eccle(æ Balileen- fis die datz ipfius decreti fa&i , una cum fche- duia accufationis contumaciz ipfius doraini no- firi Papz , quami accufarmnt ; atque petierunt , Cut. in ezdem per ipfum procuratorem alta & intelligibili voce le&a continetur; cujas {chee duig tenor fequitür in hze verba Reverendiffimi reverendique in Chrifto. pa- tres ac metnendi domini:, 4c ceteri univerfi domini noftri preftantiffimi, hanc facrofan- ‚ &am Generalem Synodum: Bafleenfem , uni. veifalem Eccleám reprz(entantem , conflituen- tes & celebrantes, cum jamdudum, videlicet pridie Kalendas Augufti anni prafentis millefi- mi quadringentetmi trigefimifeplirai , bac fan. &a Synodus coufiderans mala, deformitates , & (candala ac pericula quz in Ecclefia Dei ha&enus viguerunt, prout adhuc vigent, qui- bus corrigendis pro-faluté fotiis Chriftianz: ple- DE Martis prima menfis Odobris ; anno Dbis ex officio (uo totis viribus fuis ineumbere a Nativitate Domini millefimo: quádria- gentefimo trigefimofeptimo , in, Ecclefia ma-' jori Bafileenfi , in qua feffiones pratentis Ta. crofanfte Generalis Synodi' Bafileenfis celebra- ri folent , vicefimao&tava ipfius {ante Syno. dí fefio hoc modo extitit celebrata: videli- cet mia folemni de Spiritu fanto per reve. rendum patrem dominum Georgium Epifco- pum Vifenfem nationis inclytæ Hifpanicæ-"ce- lebrata, & demum foffragiis, antiphona éxau- di, &c. litamiis, Evangefio fecundum ..Mar- thœum , Accefferunt difcipuli ad Jefum,- dicen- tes: Quis putas major eft in regno / celorum ? Et advocans Jefus parvalum , Ge) ac hymno, tenetur, etiam ex poteftate quam fuper cun- os: fideles. cujtfcumque : aü&toritatis, etiamfi papalis exiftant, a Chrito accepit contra fan. é&ilfium dominum noftrtim Eug nium Papam quartum, quoddam citatorium , — edi&tum, qua- tenus per fe, vel alium ad. hoc legitime de- putatum , coram. eadem fan&a Synodo de & fuper contentis im di&o citatorii decreto. a- liis: proponendis ,; infra. fexaginta dierum Spa- tium pro (oi defénfione aut- excufatione aile- ganda vel proponenda: compareret, terminum perempforium eidein: ftatriendo ( utin co latius : continetur ) decreverit: quod quidem citatorium in prefenti civitate & in valvis-hüjus majoris Veni creator Spiritus, cum. verficulo: &.colie- E Ecclefie. Bafieenfis; juxla illius: formam & te. &a, & oratione, Deus qui corda, decantatís , præfidente in cadem Śeflione rxfato reve- rendo patre domino Epifcopo Vifenfiante ma- jus altare , ubi di&a mitfa celebrata extitit; in pontificalibus cum mitra aurifabrata & plüvia- li, in cathedra & fede eminentiori ,' pluribuf- que aliis dominis Przlatis cum mitris planis & plavialibus, ut in talibus in eadem Synodo heri folitum eft, fuperioribus & eminentiotri- bus fedibus fuis locis tam a. dextris; quam a finiftris con(dentibus in multitudine copiofa ; compinribuíque dominis Ecclefiaflicis ,' divini & norem , per edictum executum fuerit ; Be debi- lig. executioni demandatum ;:nos Bartholomeus ANNO CHRUSTT de Fraxino & Joańnes ” Słitzenróde promoto- * Sletzen: fés, ( ego Joannes * Spaíferii procnrator f. rode calis, ac officiarii: hajus facrofanttz Synodi, Bullam citatorii di&z fan&z Synodi vera But- la: plumbea bullatam, una cám Iuflrumento execetionis ejufdem citatorii ( ut premittitur ) fal realiter, fa&o & in fcriptis offerimus , reprafentamus, 6 producimus , ac præfati fanétifimi domini Eugenii per fe aut alium cum í(ufficienti mandato infra di&os fexaginta | dies * Spaferii 

Strana 148
ANNO E 147 EUSENIUS о АМ, fideliter & efficaciterlaboravit, huic fanûæ Sy- CHRISTI podo fe obfequentifimum exhribendo , pes quem- Raz? Match, 18. giam vexarctur, inquietaretur , anf moieftare» tur , cujus etiam perturbatio & moleftatio in magnum difpendium & in gravem calamitatem ipfins civitatis Avinionenfss verifimiliter prove- niret , idcirco fub eadem protectione ex præ- miffis caufis recipit hzc fantta Synodus eun- dem venerabilem Pelrum Epifcopnm Albanen- fem, & fuos familiares domeflicos & conti- nuos commenfales, decretoque pariter .prohi- bet eadem fan&a Synodus lub ponis antedi. dis, ne quifquam cujufcumque dignitatis, c- tiamfi Cardinalatus , Patriarchalis, Pontificalis, CONCILIUM nionenfi ad profequendam unionem Grzcorum À humani juris magiftris , do&oribus & fcientifi- SIGISMUNDUS IMP. - 148 cis viris principum fpititualium & temporalium ac almarum univerfifatum. fludiorum genera- Hum; Nontüis & Ambexiatoribus, ac aliis ‘de diverfís muadi partibus ibidem adftantibus in magno numero & multitudine copiofa, ean- dem fanttam Synodum univerfalem Ecclefiam repræfentantem celebrantibus, confituti in ju- re coram eadero Synodo ‘pro tribunabfedente, venerabiles viri domini promotores & procura» tor fifcalis ejufdem fan&m Synodi, per orga- num diQi promotoris filcalis fua verbs eidem Synodo in perfonam di&i doraini Epifcopi Vifen- fis prx idents dirigentes; audientiam publicam ibidem tune fibi dari & concedi ad hanc ho. imperialis, regalis, ducalis , ant alterius , vel Bram humillime & inflanter petierunt, fuppli. etiam comimunitas, ipfum & fuos predictos in- vadere, diffidare, moleflare, aut dc fa&o in fais beneficiis, bonis & rebus quibufcumque perturbare prælumat , vel fpiritualiter, veltem- poraliter quoquo modo contra eundem & eof- dem procederc. Si vero Romanus Pontifex ali. quid predi&orum. atletaverit , facro Concilio deferatur, fimilique nullitatis vitio in. contra- rium atteniata eo ipío fubjaceant. Quodque abfolutio & _relaxatio a prædidarum excommu- nicatíionum ( preterquam in mortis articulo ) ac interdi&i & iahabilitationis & ceterarum poe» narum fenientiis faéro Generali" Concilio: re- fervata intelligatur. (ieu Datum in fef…fone noftra publica; n Eccle: fia majori Balileenfi folemniter celebrata fexto Kalendas Odtóbrie ; anno a. Nativitałe Domini MCCCCXXXVII. UV ie TR NET 5 В 5 8 го XXVIH. In qua accnfatur contumacia Pape, d declara: fur coptamax . Sacrofanéta Gentralis Synodus Bableenfis ; in Бру ritu fanëlo legitime tongregaia, :unżoerfałem Ecclefiam veprafenfane , ad perpetuare tti ie. morżam . carant & poftulerant , cni fupplicationi eadem fanéta Synodus Per organum iplius domini præ- fidemis avnuit. Tunc iidem domini promoto- res & procurator fifcalis. decretum originale monitorii five citatorif ab eadem fan&a Syno- do emanatum contra fauttiffimum domiaum noftrum Papam Eugeniom quartum, ejus Synodi vera Bulla plambea tmpendentí bulfattim; de quo in fchedula infta (cripta fit memto , nec non infirumentum publicum executíonis ejnídem per affixionem in valvis' predi&æ Eccle(æ Balileen- fis die datz ipfius decreti fa&i , una cum fche- duia accufationis contumaciz ipfius doraini no- firi Papz , quami accufarmnt ; atque petierunt , Cut. in ezdem per ipfum procuratorem alta & intelligibili voce le&a continetur; cujas {chee duig tenor fequitür in hze verba Reverendiffimi reverendique in Chrifto. pa- tres ac metnendi domini:, 4c ceteri univerfi domini noftri preftantiffimi, hanc facrofan- ‚ &am Generalem Synodum: Bafleenfem , uni. veifalem Eccleám reprz(entantem , conflituen- tes & celebrantes, cum jamdudum, videlicet pridie Kalendas Augufti anni prafentis millefi- mi quadringentetmi trigefimifeplirai , bac fan. &a Synodus coufiderans mala, deformitates , & (candala ac pericula quz in Ecclefia Dei ha&enus viguerunt, prout adhuc vigent, qui- bus corrigendis pro-faluté fotiis Chriftianz: ple- DE Martis prima menfis Odobris ; anno Dbis ex officio (uo totis viribus fuis ineumbere a Nativitate Domini millefimo: quádria- gentefimo trigefimofeptimo , in, Ecclefia ma-' jori Bafileenfi , in qua feffiones pratentis Ta. crofanfte Generalis Synodi' Bafileenfis celebra- ri folent , vicefimao&tava ipfius {ante Syno. dí fefio hoc modo extitit celebrata: videli- cet mia folemni de Spiritu fanto per reve. rendum patrem dominum Georgium Epifco- pum Vifenfem nationis inclytæ Hifpanicæ-"ce- lebrata, & demum foffragiis, antiphona éxau- di, &c. litamiis, Evangefio fecundum ..Mar- thœum , Accefferunt difcipuli ad Jefum,- dicen- tes: Quis putas major eft in regno / celorum ? Et advocans Jefus parvalum , Ge) ac hymno, tenetur, etiam ex poteftate quam fuper cun- os: fideles. cujtfcumque : aü&toritatis, etiamfi papalis exiftant, a Chrito accepit contra fan. é&ilfium dominum noftrtim Eug nium Papam quartum, quoddam citatorium , — edi&tum, qua- tenus per fe, vel alium ad. hoc legitime de- putatum , coram. eadem fan&a Synodo de & fuper contentis im di&o citatorii decreto. a- liis: proponendis ,; infra. fexaginta dierum Spa- tium pro (oi defénfione aut- excufatione aile- ganda vel proponenda: compareret, terminum perempforium eidein: ftatriendo ( utin co latius : continetur ) decreverit: quod quidem citatorium in prefenti civitate & in valvis-hüjus majoris Veni creator Spiritus, cum. verficulo: &.colie- E Ecclefie. Bafieenfis; juxla illius: formam & te. &a, & oratione, Deus qui corda, decantatís , præfidente in cadem Śeflione rxfato reve- rendo patre domino Epifcopo Vifenfiante ma- jus altare , ubi di&a mitfa celebrata extitit; in pontificalibus cum mitra aurifabrata & plüvia- li, in cathedra & fede eminentiori ,' pluribuf- que aliis dominis Przlatis cum mitris planis & plavialibus, ut in talibus in eadem Synodo heri folitum eft, fuperioribus & eminentiotri- bus fedibus fuis locis tam a. dextris; quam a finiftris con(dentibus in multitudine copiofa ; compinribuíque dominis Ecclefiaflicis ,' divini & norem , per edictum executum fuerit ; Be debi- lig. executioni demandatum ;:nos Bartholomeus ANNO CHRUSTT de Fraxino & Joańnes ” Słitzenróde promoto- * Sletzen: fés, ( ego Joannes * Spaíferii procnrator f. rode calis, ac officiarii: hajus facrofanttz Synodi, Bullam citatorii di&z fan&z Synodi vera But- la: plumbea bullatam, una cám Iuflrumento execetionis ejufdem citatorii ( ut premittitur ) fal realiter, fa&o & in fcriptis offerimus , reprafentamus, 6 producimus , ac præfati fanétifimi domini Eugenii per fe aut alium cum í(ufficienti mandato infra di&os fexaginta | dies * Spaferii 

Strana 149
KUSENLIUS o c» T 149 TY BASIL SIGISMUNDUS iMP. EENSE. 139 „ANNO alium non comparentis, neque comparere cu. fores vocatam. & prociamatum fuiffe , quodque CRKISTE rantís (Hcet fepiffime ipía (an&a Synodus quam- 4537. plures celebraverit congregationes, iu quibus aut ipfarum aliqua ipfe dominus Fugeaius comparere infra di&um terminum poiuiffti) contumaciam accufamus, ipfumque contnmacem reputari, ac in contumacia & defefto poni & declarari pet hanc fanftara Synodum , perimus cum inftantia, atque poftalamus. Nec non eundem dominum Eugenium alta voce ad valvas hujus majoris Ecclefie Safileenfis per duos reverendos in Chri- fto parres dominos Epifcopas, una cum nota- riis hujus facri Concilii, Juxta mores antiquos vocari, & relationem vocationis &ert inltanter requirimus, de quibus omnibus per nos promo- 8 Tores & procuratorem blcalem 2ntediftos , pro pofiris & reqnifitis, nomiue quo fupra, a vo. bis reverendis patribus dominis Protonotariis , ac ctiam hujus facri Concilii notariis & ferie bis, peiimus ad futuram rei memoriam unum vel plura, publicnm vel publice confici inüru- mena. Ad quoinm petitionem & mandamm ipfius fan&e Synodi, le&o prius prædi&o exe- cutionis Infframento , & di&c monitorii feu ci- řatoriš decrero, com in codem loco dum edi- fum feit emagatum, alias leQum fuiffet, ha- bito pro leo, reverendi in Chriflo pases & domini domini Mattheus Aldicganenfis, & Aymo Gratanopolitanus Epilcopi, de mandato ipfe nec alignis pro eo comparacrat, neque refponderat, eidem fancte Synodo retnlerunt . Preterea praefati promotores & procurator fif- calis, per organum ipíius procuratoris contu- maciam prenominati domioi noltri Papa ite- rato accufaruut, ipfümque fuper omnibus & fingulis in dicto citatorii decreto contenris con- tumacem reputari, & ad ulteriora procedi , & alias decerni & feri, ur in quadam alia fche- dula per ipfum procuratorem etiam alra & intelligibili voce ibidein le&a continetur, cu- jus tenor talis eft: Nos promotores & procu- rator Bícalis antedi&i, quo íupra nómlue s- flam vocationem & relatiooem { ut præmitti- tur ) fades, inter a&a hujas cauf&, & zacri Concilii peumus regillrari; dictamque citato- rii Bullam. & Initrumentum cxecutíonis ( prout faperius produ&a funt ) iteraio reperimus , X reproducimus, & apud ata facri Concilii, & €au(z hujufmodi inferi & regillrari petimus. Ex quia przfatus dominus Eugenius de & fu- per conrentis in di&o citatorii decreto legití- me citatus, fufficienterque expe&atus, nec per fe nec per alium infra didos fexaginta dies curavit atque' curat comparere, ipfius contu- maciam accufamus: ipfumque fuper omnibus & fiogulis in " didi citatorii decreto. conten- tis, prout jufliua fuadet , & juris ordo poftu- di&um fan&e Synodi, per organum dididomi-C lat atque rationis, contumacem reputari, in ni prefideutis eis fa&o, praeditum dominum noftrum Papa primo fupec gradus ente dictum majus ahare aita Gt intelligibili voce per orga- Albinganenfis vo- nem ipfins domini Epit. i caront, & prociamarent clamorofa infinuaiio- me, fub his verbis. : Ex parte facrofan&æ Synodi publíce & fo- NUR | Igmniter requirieur fan&if…imus domtnus Euge- nius Papa ŻY. quarenus fi vigore citationis contra enm novilime per eandem fanctam Sy- modus decrete daxerit fe confpeœui hujus fan- dla Synodi prefentandum , ad fe defendea- & excofaadum fuper his , de quibas fan&z Syaodo delatus efl, compares huic pro tribunali fedente, Qum cidem pollicetur rera; & debiiam audientian . Similiier ex parte ejuídezm fan&m Synodi omnibus intima- tur y Quatenns G quis fit, qui mandatum ha- beat fnfficiens ad con parendum pro codem do- mino Eugenio, compareat coram eadem [c- dente, ur fupra. Eze autem fenéta Synodus pollicetur cuilibet, exigente julthia, audien- tiam gratam , &c. Qui domious noter Papa fic vocatus & proclamatus , nec aliquis pro eo com- paruit, nec refpondit. Üode ipfi duo. domini Epi(copi ante valvas feu portas ipfius Ecclefie accefferant , & iterum & cuns pautara interme- diz inftzatia, trina vice alta & intelligibili vo- ce & clamorofa infnuatione prafatum domi- num noftrum Papam vocaruüt & proclamarunt per organum cujus fupía, íub eifdeni verbis fuprafcriptis , prout. etiara providi virt Arnoldus Amici, Joannes Kempener, & Gosfridus Dor- flen, ipfius fan&æ Syaodi curíores, vocibus elevatis, reiteratis vicibus, vocarunt & procla- marunt. Qui dominus softer, Papa Eugenius nec aliquis pro eodem ibidem comparuit, ne- que reípondic, Quibus fis fa&is, ipi dao do- mini Epifcopi ante conípe&um ipfus fan&dz Syoodi & in medium reverfi, (e pradidum dominum noftrum Papam ( ur fupra fcrigium Concil. General. Tom. XXIX. v caufaque hujufmodi in ejus contumaciam , ©- jus abícntia divina repleta przfentia ur ipl fan&z Synodo videbitur expedire ,, & univerfa- li Ecclefus fan&z Dei neceffarium fuerit & utile, ad ulwriora procedi, ac proceffum yer audientiam contradictarum, aur alias ( prout videbitur ) decerni per ipfam fan&dam Syno- dum inftantiffime poftalamus:; requírentes do- minos Protonotarios & notarios hujus fanta Synodi, ut omnia in caufa hujulmodi afta & producta ac ordinata, apud' a&a facri Coacilii & caufz hujufmodi regiftretis: nec non quo fupra nomine a vobis dorainis Proronorariis & notariis petimus., ad futuram rei memoriam , ram hac fanda Synodo, ad hunc a&umD unum, vel plura, poblicum , vel publica con- fici In@rumenta . Hujofmodique fchedula fic le&a, & per eandem fan&am Synodum audi. ta, ipfa fan&a Synodus per organum prediétt domini præfidentis præcepit & injunxit præfa- to domino Epifcopo Albinganenti, ut ambae nem, in quo decreta ipfius fanétz Synodi per eandem fauctam Synodum pronuntiari & legi folent, dum eduntur, afcenderet, declaratice nemque conrumaciz prenominati domini no- firi Papa ala & inieMígibili voce, nomine ipfius facrofan&se Synodi legeret & pronuntia- rer, prout infra. Qui quidem dominus Epif- copus Albinganenfis,' mandeüs ipfius Synodi obediers, di&um ambonem alcendir, di&am- Eque ipfius domini noftri Pape contumaciam; & procefíus ad ulteriora declarationem , in fcriptis alta. & intelligibili voce nomine ipfius facrofanctz Synodi legit & pronuntiavit, utin eadem íchedula per eum le&a continetur, Gu- jus tenor fequitur fub his verbis: Elec fan&a Synodus Bafileenfis in. Spiritu fan&o legitime congregata , univerfalem Ecclefiam reprzíen- tans, & ad hujufmodi actum legitime congre- gata, X% pro iribunalt fedens, audita petitione promotorum & procuratoris fifcalis ejufdem fané Synodi, & ex eorum relatione & pro- ducionc Infbumentorum vifa ejufdem domi- 2 ni dies in ipfo citateria fibi præñxos, per fe aut Aeft ) vocaffe & proclamaff: , & per dittos cur- mom ANNO CHRIST? 337- ^ difo. 

Strana 150
KUSENLIUS o c» T 149 TY BASIL SIGISMUNDUS iMP. EENSE. 139 „ANNO alium non comparentis, neque comparere cu. fores vocatam. & prociamatum fuiffe , quodque CRKISTE rantís (Hcet fepiffime ipía (an&a Synodus quam- 4537. plures celebraverit congregationes, iu quibus aut ipfarum aliqua ipfe dominus Fugeaius comparere infra di&um terminum poiuiffti) contumaciam accufamus, ipfumque contnmacem reputari, ac in contumacia & defefto poni & declarari pet hanc fanftara Synodum , perimus cum inftantia, atque poftalamus. Nec non eundem dominum Eugenium alta voce ad valvas hujus majoris Ecclefie Safileenfis per duos reverendos in Chri- fto parres dominos Epifcopas, una cum nota- riis hujus facri Concilii, Juxta mores antiquos vocari, & relationem vocationis &ert inltanter requirimus, de quibus omnibus per nos promo- 8 Tores & procuratorem blcalem 2ntediftos , pro pofiris & reqnifitis, nomiue quo fupra, a vo. bis reverendis patribus dominis Protonotariis , ac ctiam hujus facri Concilii notariis & ferie bis, peiimus ad futuram rei memoriam unum vel plura, publicnm vel publice confici inüru- mena. Ad quoinm petitionem & mandamm ipfius fan&e Synodi, le&o prius prædi&o exe- cutionis Infframento , & di&c monitorii feu ci- řatoriš decrero, com in codem loco dum edi- fum feit emagatum, alias leQum fuiffet, ha- bito pro leo, reverendi in Chriflo pases & domini domini Mattheus Aldicganenfis, & Aymo Gratanopolitanus Epilcopi, de mandato ipfe nec alignis pro eo comparacrat, neque refponderat, eidem fancte Synodo retnlerunt . Preterea praefati promotores & procurator fif- calis, per organum ipíius procuratoris contu- maciam prenominati domioi noltri Papa ite- rato accufaruut, ipfümque fuper omnibus & fingulis in dicto citatorii decreto contenris con- tumacem reputari, & ad ulteriora procedi , & alias decerni & feri, ur in quadam alia fche- dula per ipfum procuratorem etiam alra & intelligibili voce ibidein le&a continetur, cu- jus tenor talis eft: Nos promotores & procu- rator Bícalis antedi&i, quo íupra nómlue s- flam vocationem & relatiooem { ut præmitti- tur ) fades, inter a&a hujas cauf&, & zacri Concilii peumus regillrari; dictamque citato- rii Bullam. & Initrumentum cxecutíonis ( prout faperius produ&a funt ) iteraio reperimus , X reproducimus, & apud ata facri Concilii, & €au(z hujufmodi inferi & regillrari petimus. Ex quia przfatus dominus Eugenius de & fu- per conrentis in di&o citatorii decreto legití- me citatus, fufficienterque expe&atus, nec per fe nec per alium infra didos fexaginta dies curavit atque' curat comparere, ipfius contu- maciam accufamus: ipfumque fuper omnibus & fiogulis in " didi citatorii decreto. conten- tis, prout jufliua fuadet , & juris ordo poftu- di&um fan&e Synodi, per organum dididomi-C lat atque rationis, contumacem reputari, in ni prefideutis eis fa&o, praeditum dominum noftrum Papa primo fupec gradus ente dictum majus ahare aita Gt intelligibili voce per orga- Albinganenfis vo- nem ipfins domini Epit. i caront, & prociamarent clamorofa infinuaiio- me, fub his verbis. : Ex parte facrofan&æ Synodi publíce & fo- NUR | Igmniter requirieur fan&if…imus domtnus Euge- nius Papa ŻY. quarenus fi vigore citationis contra enm novilime per eandem fanctam Sy- modus decrete daxerit fe confpeœui hujus fan- dla Synodi prefentandum , ad fe defendea- & excofaadum fuper his , de quibas fan&z Syaodo ddaws e(t, compares huic pro tribunali fedente, Qum cidem pollicetur rera; & debiiam audientian . Similiier ex parte ejuídezm fan&m Synodi omnibus intima- tur y Quatenns G quis fit, qui mandatum ha- beat fnfficiens ad con parendum pro codem do- mino Eugenio, compareat coram eadem [c- dente, ur fupra. Eze autem fenéta Synodus pollicetur cuilibet, exigente julthia, audien- tiam gratam , &c. Qui domious noter Papa fic vocatus & proclamatus , nec aliquis pro eo com- paruit, nec refpondit. Üode ipfi duo. domini Epi(copi ante valvas feu portas ipfius Ecclefie accefferant , & iterum & cuns pautara interme- diz inftzatia, trina vice alta & intelligibili vo- ce & clamorofa infnuatione prafatum domi- num noftrum Papam vocaruüt & proclamarunt per organum cujus fupía, íub eifdeni verbis fuprafcriptis , prout. etiara providi virt Arnoldus Amici, Joannes Kempener, & Gosfridus Dor- flen, ipfius fan&æ Syaodi curíores, vocibus elevatis, reiteratis vicibus, vocarunt & procla- marunt. Qui dominus softer, Papa Eugenius nec aliquis pro eodem ibidem comparuit, ne- que reípondic, Quibus fis fa&is, ipi dao do- mini Epifcopi ante conípe&um ipfus fan&dz Syoodi & in medium reverfi, (e pradidum dominum noftrum Papam ( ur fupra fcrigium Concil. General. Tom. XXIX. v caufaque hujufmodi in ejus contumaciam , ©- jus abícntia divina repleta przfentia ur ipl fan&z Synodo videbitur expedire ,, & univerfa- li Ecclefus fan&z Dei neceffarium fuerit & utile, ad ulwriora procedi, ac proceffum yer audientiam contradictarum, aur alias ( prout videbitur ) decerni per ipfam fan&dam Syno- dum inftantiffime poftalamus:; requírentes do- minos Protonotarios & notarios hujus fanta Synodi, ut omnia in caufa hujulmodi afta & producta ac ordinata, apud' a&a facri Coacilii & caufz hujufmodi regiftretis: nec non quo fupra nomine a vobis dorainis Proronorariis & notariis petimus., ad futuram rei memoriam , ram hac fanda Synodo, ad hunc a&umD unum, vel plura, poblicum , vel publica con- fici In@rumenta . Hujofmodique fchedula fic le&a, & per eandem fan&am Synodum audi. ta, ipfa fan&a Synodus per organum prediétt domini præfidentis præcepit & injunxit præfa- to domino Epifcopo Albinganenti, ut ambae nem, in quo decreta ipfius fanétz Synodi per eandem fauctam Synodum pronuntiari & legi folent, dum eduntur, afcenderet, declaratice nemque conrumaciz prenominati domini no- firi Papa ala & inieMígibili voce, nomine ipfius facrofan&se Synodi legeret & pronuntia- rer, prout infra. Qui quidem dominus Epif- copus Albinganenfis,' mandeüs ipfius Synodi obediers, di&um ambonem alcendir, di&am- Eque ipfius domini noftri Pape contumaciam; & procefíus ad ulteriora declarationem , in fcriptis alta. & intelligibili voce nomine ipfius facrofanctz Synodi legit & pronuntiavit, utin eadem íchedula per eum le&a continetur, Gu- jus tenor fequitur fub his verbis: Elec fan&a Synodus Bafileenfis in. Spiritu fan&o legitime congregata , univerfalem Ecclefiam reprzíen- tans, & ad hujufmodi actum legitime congre- gata, X% pro iribunalt fedens, audita petitione promotorum & procuratoris fifcalis ejufdem fané Synodi, & ex eorum relatione & pro- ducionc Infbumentorum vifa ejufdem domi- 2 ni dies in ipfo citateria fibi præñxos, per fe aut Aeft ) vocaffe & proclamaff: , & per dittos cur- mom ANNO CHRIST? 337- ^ difo. 

Strana 151
i J LI D SIGS UNDUS 51 EUGENTUS CONCI TUM HU US 152 pz! Eugenii Pape contumacia in perendo cita- A quam amor ab[conditus : zmeliora futt oulneva di. uos come ANNO torio ejufdem facri Concilii, recepta etiam igentis , quam fraudulenta . blandientis ofeuts > ANNO CHRISTE fuper hoc ad majorem cautelam per. deputa- defectus aliquos debiti regiminis ( qui Eccle, CHRISTE "37° sos ejufdem Synodi informatione tam de prze fiz di&i fucrunt ) flebili querela. commemo. — ' 97 didis, quam de notitia ejufdem citatorii in ravit, ut in melius emendarentur, mec ipfius Romana curia, decernit , declarat, & reputat lummi Pontificis auz aliorum valeteur diutius di£tum dominum Engenium legitime citatums, obefle faluti. P ur omnis patientia exhibere fufficienterque expe&atum , fuiffe & effe con- tur,nula pofita eft penarum adjcdio, fied tumacem , & ejus ablentia non obftante, di- tantum terminus conveniens præfixus extizig > vina candem seplenie przfemia , contra eun- ut infra ilum aut per fe aut per alium ipfe dem domínum Eugenium Papa ad ulteriora in hac fanda Synodo comparerer, aique fic fore procedendum , prout facro Concilio. vide- debito regimini Ecclefix ( prout. publíca necef. bitur, confderatis "necefftatibus & muilitatibus —fitas maxime impellebat ) opportuue provide- univerfalis Ecclefie . Qua fiquidem <ontuma- retur, veíoti forma citationis editæ apertius cim declaratione & procefÍus decreto: ficiledo, indicavit, quod & maxime hzc fanfa Syno- prafatus dominus Epifcopus Albinganenfis pe-B dus agere urgebatur, dum poteflatem | habet iiit eidem facrofante Synodo, an hujufinodi immediate a. Chriflo faper upiverfos. Chrifti declarationis & decreti pronumiatio “per cum fideles, cujuícumque ftatus, etiamfi papalis, exi- de maudato fancte Synodi ( ut przfertur )fa- — ftant, in his przieriim quz ad reformationem a & Ica ipfi fan Synodo placcat. Qua pertinent. Damque ob ipfam caufam reforma- Íacrofanda Synodus alta voce refpondit per ver- — sionis congregata eft, quz nullatenus perficí po- bum , Piace. De quibus omnibus &. fingulis teft, nif fammus Pontifex ad eam reforma. promiilis præfati domini promotores nomine tionem cum cÂr&u capelfeudurm foum inclina- promatorio ejuldem petierunt a dominis; fan. verit animum , cum etiam experientia, docue- Bur. fedis Apoftolicz Protonotariis &.mobismo-. rit ex editione decretorum , ^ ex quafaluseffi- * que (alu wariis & fcribis ipfuis Synodi. ad perpetuam rei | ci debuerat, in locis plaribus turbationem fuif. *em afferre memoriańm feri ünnin vél plura, publicum vel. fe fubfecutam, dum-ea per fummum Pontifi Aa fone publica ; intl; bmentom vet inflrume tay cem infringuntut ,, cujus’ auloritate fe tueatar wn ms a qui. Bujufmodi decteris adwerfari volunt. Diff- ( majori feífo, .& ada. Yücront: “hit c on nià ;. eie “Juoque cetert corriguntir; fi-regimen pe Bufilcenfi, in ubi. & prout fupra fcripta funt. Ec inerfuerunr © us ac curia fox “non viderint; emendatum , blfione. P teftes prefentes, venerabiles: & - "quod ab ipfis trahitur im exémplum.- Verura Ia sM. ri domiińi 8 magiftri: ZEjgidius Cfmnrius ipfe Pourifex prafatam citationem pro dem Synodi Ell fomnia — medicina Parifienfis;. & Joannes. d tanta heceflitate publice talutis emanatara , que n erf non placentia ; tamé jbria continebat ; node theologia . m magillii "Salamanticenfi : ) felis Odo" soiverfitattm fludiórum . generalium: tc aliquantuibra moleflins * primo" alpettu ferens fux. paginam in adver- bris, nha a AW Maddra — landa Synodo Ambaxiátores ;- Guillielimus Kir. qüamdam ordinationis: Domini. cher di&us d& Con(tanüa, &c Joduneś: de cox fum promulgalle: itur i In qua primum de 3437 mitibus Archipresbyter Paplenlis decretorum , … profccutione * eduftHonis Grzcorum varia rec o & Stephanus de Novaria legum doftores; & <citans, ed impuguationem élcétionis loci pro Robertus Avelon licestiatis in decretis cano- Œcumenico Concilid- per: hane'fanftam Syno nícus Cameraceafis, cum pluribus aliis rogatis - dum fattz, fe convertit , folam Avinionen(em unionis & requifitis . UA civitatem commemorans , quz; rebus utique ge- i ,. Tendis commodiffinia: effe dignofcirur, ormni- SES SLIGO XXIX. 7/07 que pace & fecuritaté gaudete , tacita veritate D. Dde Dafilea & Sabaudia in^ eadem electione coa- De 7evocatione prætenfe Bulle Papæ Super trans. jundis. Vetum 'cüm-. ‘roftram illam elettionem latione Concilii fatte. — 11 118 dectero cum Girsccis edito plene fatisface- © de : re. confer, atque” ‘loca rebus agendis. commo- difima, omi quoque: nationi opportuna ma nifelte continere; non neceffe e(t ut de hac ré lonpiorem fermi protrahamus: nec fum-, mus ipfe Ponüfex laborem declimandi in aite. ( "OMPATIENS h hzc fanda’ Synodus. "iie. rüm lócoriun- illotümi recufaré debet , ft bonim &. 2 rabilibus Ecclef rüinis , &. languoribus: ret liujus fanto* affectu. defiderat y ficut in. fuis capitís atque membrorum ex iptimiscondolens. liuéris prxdicavit. Refert præterca divifionem vifceribus, poft editionem faluberrimerur de- ^. in hujus ele&ionís locorum: negotio, proh do- creroium in obfervationem legis Domiai & lor; fufcitatam ;. qu ni. & fé confirmatfe often. antiquorum canonum, pol benifaas t: caritae. ditz quam utinam porius extingnere" curaffet , tivas admonitiones fummo Pontifici per Orato-.. Nam & poftquam. alex &.pecühié in Avi- res pinrimos directas, polt annorüm: plürium £ nione pro locis pet: "hané fandam Synodum é. expectationem cnm mulra patientia dedu&àm, !e&is expeditm fueraur, ipfe alías galeas in cum & decreta contemni, & admonitionespar-: Conftantinopolim amittere cütavit, divifionema vipeadi, & inde fcandala, divifiones: & fcHi. Latinæ Ecclefé coran Græcis ex duplici le- mata ene videret , vitiaque & pesrata ma- gationis miffione* demonftratürus: qua quan joribus adole(cere incrementis , compulfa eft ur honori Ecclefæ-Latinæ, quantum union tandem Synodus ipfa regimini Ecclefiaflico pro. Græcorum profequendæ ‘difconvéniant, nemo vifionem quærere falutatem , G& fummum Pon. e(t qui non videat. Infüper juNificare nititur , tificem ad hoc vehemebrius excitare, ut ea good per vemerabilem Joannem Archíepi(copuns quæ ad ipfius & univeriæ EccleGæ falutem ‘e- Tarentinam Oratoreir (unm, in ‘milione cer- rant efficaciter agere curaret , cujus exemplum tarum litterarum fuper hujufmodi divifione fubdiii facile imitantur. Et quoniam ( üt Sa- ele&tionis tranfmiffarum fa&um eft, quod fub- Prov. ?r. picos Joquisur ) melior efł sanifefta. cosyeflio , sicere honeftius fuiffer , ne nos pro ruenda no- Sacrofancs ie Generalis Synodus Baf Teens; zm Spí- vita fancto: legitime. congregata y wniverfalesa: Ecclefaue reprafentans ad perpetaam re” me enoviam . : 

Strana 152
i J LI D SIGS UNDUS 51 EUGENTUS CONCI TUM HU US 152 pz! Eugenii Pape contumacia in perendo cita- A quam amor ab[conditus : zmeliora futt oulneva di. uos come ANNO torio ejufdem facri Concilii, recepta etiam igentis , quam fraudulenta . blandientis ofeuts > ANNO CHRISTE fuper hoc ad majorem cautelam per. deputa- defectus aliquos debiti regiminis ( qui Eccle, CHRISTE "37° sos ejufdem Synodi informatione tam de prze fiz di&i fucrunt ) flebili querela. commemo. — ' 97 didis, quam de notitia ejufdem citatorii in ravit, ut in melius emendarentur, mec ipfius Romana curia, decernit , declarat, & reputat lummi Pontificis auz aliorum valeteur diutius di£tum dominum Engenium legitime citatums, obefle faluti. P ur omnis patientia exhibere fufficienterque expe&atum , fuiffe & effe con- tur,nula pofita eft penarum adjcdio, fied tumacem , & ejus ablentia non obftante, di- tantum terminus conveniens præfixus extizig > vina candem seplenie przfemia , contra eun- ut infra ilum aut per fe aut per alium ipfe dem domínum Eugenium Papa ad ulteriora in hac fanda Synodo comparerer, aique fic fore procedendum , prout facro Concilio. vide- debito regimini Ecclefix ( prout. publíca necef. bitur, confderatis "necefftatibus & muilitatibus —fitas maxime impellebat ) opportuue provide- univerfalis Ecclefie . Qua fiquidem <ontuma- retur, veíoti forma citationis editæ apertius cim declaratione & procefÍus decreto: ficiledo, indicavit, quod & maxime hzc fanfa Syno- prafatus dominus Epifcopus Albinganenfis pe-B dus agere urgebatur, dum poteflatem | habet iiit eidem facrofante Synodo, an hujufinodi immediate a. Chriflo faper upiverfos. Chrifti declarationis & decreti pronumiatio per cum fideles, cujuícumque ftatus, etiamfi papalis, exi- de maudato fancte Synodi ( ut przfertur )fa- — ftant, in his przieriim quz ad reformationem a & Ica ipfi fan Synodo placcat. Qua pertinent. Damque ob ipfam caufam reforma- Íacrofanda Synodus alta voce refpondit per ver- — sionis congregata eft, quz nullatenus perficí po- bum , Piace. De quibus omnibus &. fingulis teft, nif fammus Pontifex ad eam reforma. promiilis præfati domini promotores nomine tionem cum cÂr&u capelfeudurm foum inclina- promatorio ejuldem petierunt a dominis; fan. verit animum , cum etiam experientia, docue- Bur. fedis Apoftolicz Protonotariis &.mobismo-. rit ex editione decretorum , ^ ex quafaluseffi- * que (alu wariis & fcribis ipfis Synodi. ad perpetuam rei | ci debuerat, in locis plaribus turbationem fuif. *em afferre memoriańm feri ünnin vél plura, publicum vel. fe fubfecutam, dum-ea per fummum Pontifi Aa fone publica ; intl; bmentom vet inflrume tay cem infringuntut ,, cujus’ auloritate fe tueatar wn ms a qui. Bujufmodi decteris adwerfari volunt. Diff- ( majori feífo, .& ada. Yücront: “hit c on nià ;. eie “Juoque cetert corriguntir; fi-regimen pe Bufilcenfi, in ubi. & prout fupra fcripta funt. Ec inerfuerunr © us ac curia fox “non viderint; emendatum , blfione. P teftes prefentes, venerabiles: & - "quod ab ipfis trahitur im exémplum.- Verura Ia sM. ri domiińi 8 magiftri: ZEjgidius Cfmnrius ipfe Pourifex prafatam citationem pro dem Synodi Ell fomnia — medicina Parifienfis;. & Joannes. d tanta heceflitate publice talutis emanatara , que n erf non placentia ; tamé jbria continebat ; node theologia . m magillii "Salamanticenfi : ) felis Odo" soiverfitattm fludiórum . generalium: tc aliquantuibra moleflins * primo" alpettu ferens fux. paginam in adver- bris, nha a AW Maddra — landa Synodo Ambaxiátores ;- Guillielimus Kir. qüamdam ordinationis: Domini. cher di&us d& Con(tanüa, &c Joduneś: de cox fum promulgalle: itur i In qua primum de 3437 mitibus Archipresbyter Paplenlis decretorum , … profccutione * eduftHonis Grzcorum varia rec o & Stephanus de Novaria legum doftores; & <citans, ed impuguationem élcétionis loci pro Robertus Avelon licestiatis in decretis cano- Œcumenico Concilid- per: hane'fanftam Syno nícus Cameraceafis, cum pluribus aliis rogatis - dum fattz, fe convertit , folam Avinionen(em unionis & requifitis . UA civitatem commemorans , quz; rebus utique ge- i ,. Tendis commodiffinia: effe dignofcirur, ormni- SES SLIGO XXIX. 7/07 que pace & fecuritaté gaudete , tacita veritate D. Dde Dafilea & Sabaudia in^ eadem electione coa- De 7evocatione prætenfe Bulle Papæ Super trans. jundis. Vetum 'cüm-. ‘roftram illam elettionem latione Concilii fatte. — 11 118 dectero cum Girsccis edito plene fatisface- © de : re. confer, atque” ‘loca rebus agendis. commo- difima, omi quoque: nationi opportuna ma nifelte continere; non neceffe e(t ut de hac ré lonpiorem fermi protrahamus: nec fum-, mus ipfe Ponüfex laborem declimandi in aite. ( "OMPATIENS h hzc fanda’ Synodus. "iie. rüm lócoriun- illotümi recufaré debet , ft bonim &. 2 rabilibus Ecclef rüinis , &. languoribus: ret liujus fanto* affectu. defiderat y ficut in. fuis capitís atque membrorum ex iptimiscondolens. liuéris prxdicavit. Refert præterca divifionem vifceribus, poft editionem fatuberrimorum de- ^. in hujus ele&ionís locorum negotio, proh do- creroium in obfervationem legis Domidi & lor; fufcitatam ;. qu ni. & fé confirmatfe often. antiquorum canonum, pol benifaas t: caritae. ditz quam utinam porius extingnere" curaffet , tivas admonitiones fummo Pontifici per Orato-.. Nam & poftquam. alex &.pecühié in Avi- res pinrimos directas, polt annorüm: plürium £ nione pro locis pet: "hané fandam Synodum é. expectationem cnm mulra patientia dedu&àm, !e&is expeditm fueraur, ipfe alías galeas in cum & decreta contemni, & admonitionespar-: Conftantinopolim amittere cütavit, divifionema vipeadi, & inde fcandala, divifiones: & fcHi. Latinæ Ecclefé coran Græcis ex duplici le- mata ene videret , vitiaque & pesrata ma- gationis miffione* demonftratürus: qua quan joribus adole(cere incrementis , compulfa eft ur honori Ecclefæ-Latinæ, quantum union tandem Synodus ipfa regimini Ecclefiaflico pro. Græcorum profequendæ ‘difconvéniant, nemo vifionem quærere falutatem , G& fummum Pon. e(t qui non videat. Infüper juNificare nititur , tificem ad hoc vehemebrius excitare, ut ea good per vemerabilem Joannem Archíepi(copuns quæ ad ipfius & univeriæ EccleGæ falutem ‘e- Tarentinam Oratoreir (unm, in ‘milione cer- rant efficaciter agere curaret , cujus exemplum tarum litterarum fuper hujufmodi divifione fubdiii facile imitantur. Et quoniam ( üt Sa- ele&tionis tranfmiffarum fa&um eft, quod fub- Prov. ?r. picos Joquisur ) melior efł sanifefta. cosyeflio , sicere honeftius fuiffer , ne nos pro ruenda no- Sacrofancs ie Generalis Synodus Baf Teens; zm Spí- vita fancto: legitime. congregata y uriverfalere: Ecclefaue reprafentans ad perpetaam re” me enoviam . : 

Strana 153
i CHRISTI 1437 noflra jullitia rem ill EUGENIUS 153 PIV. BASIL Beremur. Nam & litteras falfo bullatas fuiffe Jam notorium c(t. Et fi furamus Pontifex de confeffione ipfius Archie- pifcopi & alils cireumitantiis veram informa. tonem acceperit, non impinget ia hujus fa. cri Concilii libertatem , quod ipfe Archicpifco- pariu caufara propter eam. rem traßus fit. aut in domo propria arreftałus. Sed ad ima pugnandam eandem jibertatem, cujufdam pro. curatęriś ipfius: Archiepilcopi czpiionem nobis objicit, quam juifu noftro confta: nullatenus fuifle pera&am , immo procuratorem ipfum iuf- fu cuiufdam Pralati fcandof ofa; turbationi ob- viare volentis, quam: procuürutor ipfe per ap pellationem emittendam ab hoc facro Concilio , B Simont Petro dixerat verifimiliter videbatur elfe fa Œurns, per publi- cum officialem caprum bæc fan&a Synodus pro fua manluetudine illico juéhe expediri, qui & procurator adbuc nobifcum in plena liberate verfetur. Nec preterea werum ei per boc (a. trum Concilium aut. jutfionem ipfius, aliquod fpolium priori Furnenfi ( velut memoraiz lic eræ prætendant à fuifle irrogatum , ficer lire teræ aliquæ plurima fcandaio!a sdverfus hanc fan&am Synoduc.& fuppofita ejufdem conti- nenies, abfque tamea noftro fcimu , longe ab bac civitate eidem dicantur ereptæ, Nec tam leves colores ad impuguationem Îibertatis ku. jus {peti Coneilii quarere oportuit, cum & jam roil mundo conftare poffit tau libertatis C diti Íchifmatís, ac G& fscaritetis plenitudinem híc adeífe, ut. nul. lum locum uberjorem aut fecuriorem quam ip- fam civitatem Rafleenfem fub imperiati prote- étione conttitetam, & opima politia gubezna- iàn?, credarous inveniri, Ceterum adverfus ci- sasionem emanstam plurünz proferre conatur, ous omnia €X fuperioribus rationibus cvidenzif- fime confotantur. E; fpersndum ett, ubi. rę ipfa plenius digefta lummus Posutex effe&um citationis bujutmodt "animadverterit y in quz- renda ipíins & afiorum falute verfari, ut lane guor acerrimas a corpore myftico Éccichæ de- pellatur, non adeo adverfus citationem ipfam fucceníebit: qum etfi aliquid amarlnaiais mo- am mais aperire con. illas clandefline & folvere ac in civitatem Ferrar EENSE. T Are falutem , ipfe haac fan&am Synodum. di(- e ——— r ienfem trausłer. ANNO re conatur, cum plurium adjeźł.onę cenlura CHRISTI rum; fi virtate præfaii citatori in aliquo pro, **27- cefítm fuerit aut adverfus eum, feu. fanfig Romauz Ecclefie Cardinales, aut prz fidentes Üratotes (uos , qui in hoc Concilio fuerunt , vel aliquem. ipforum , aliqua novitas illata fue- rit, Ve) euam quidquam à die citatorii fadum contimzatum vel fervatum extiterit. Eftne huc obedientia , quam Conciliis Generalibus per fam mos Pontifices & aiios quofcumque facra Con. ftantiessfis Synodus, it his præfertim que ad reformationem perttacut, declaravit exhiben. dam? remor verborum Chrifli, qui Poftquam SICISMUNDUS IMP 2 87 7e non audierit die Ecclefe: fü Ecclefiae non audies: > ’ quan Ethnicur & publicanus, continuo fubgecit : Liner dico wobis Quecumque ligavsritis fuper Teryas. erunt ligata & in calo: quam & Re. clefiz: auforiraiem a Chrifto donarzm . effe cuam fupra Papam, fi quis prius ambigerer ; jam: hoc iphus magn» Synodi Contlantienfig auctoritas apertć declaravit , cujus [uec verba Geniia Con: Íunt: Ípfa Synodus in Spiritu fan&o legitime diii fe 4. congregata, univerfalem Ecclefiam reprzefen. © 5: tabs, poreftalem a Chriflo immediate habet £ul quilibet cujsfcamque flatus vel dignitatis | ciami papalis exiftat, obedire tcaetur in his que pertinent ad Fidem & extirpationem præ- generalem reformationem Eccicfie Dei in capite & in membres, Item declaret , quod. quicumque cujufcumque flatus, euamí; papalis exillat, qui mandatis, flatutis, fev ordinationibus hujus (and&z Synodi, & cu. jusliber altesius legitime congregate , fea per- uaeatibus ad ea, fa&is &faciendis , contuma- Conftan- citt obedire contemplerit , nifi refipuerit, con- tienfis Con» dignæ pœnitentiæ fubjiciatur, & debite punia. “ili (effi. - tur, etam ad afia Juris Íubfidia reenveendo . "* # Quoram virtue decretorum. febfecuta. fnit fe. heis recordationis Papz Martini electio , cui ipfe dominus Eugenius fucccdir, qui etiam ip. 8 Conüzaienfi Concilio , cum effet in mino- ribus, prafens ioietfutt. jam vero ipfe non Sit sibi tan. Matil 13. Conflan- re falubris medicinæ in primo guítu ferre vi- Dlolum non obedit Synodo Generali, fed & (u- deatur, eaux fansen in noviffimais jucandam & {alutiferam efie ( Deo afpiraute ) perfentiet , uec cam bono puVico aut caritati zdverfam , immo potius fuz fainti ac Eccieliz neceflirati accomodam fuiife cognolcet. Quod vero ralé àliquid priore ignoraffe fscula commemora:, fi rerum geflarum percorrat hiftorías , non tan- tum. fummos Poniifices de corcigendis defcéti- bus fuite admonitos cobfpiciet, fec etiam de- pofitos à papalu, ac etiam nonnullis obedjen- tiam ex mulis cauf) fuiffe {ubtratam. Sed f; abufüum incrementa nuac vigentia, fi lon- gam & fortem adverfus fandam Synodum & reformationem Ecclefiæ - refilemiiam | perfeve- per ilam in reformationis proprio negotio fe judicem conflituere molitur, eam propria vo. iuntate diffoivere volens, atque in alium la. cum fuz origini propinquum evocare, ubi( fi- cor verifimiliter creditur ) ita dominari Íperat, ut refilti fuz noa poffit volustati. Sed nec eum decuit oblivi(ci quod jam altera vice diffolu- tionera Synodi facere attentaverit, quam de- ingeps revocare & inanem atque ircítam fate- ri oportuit. Scire íofuper debuit, jamdudum in hac fanda Synodo fuifle folemniter decre- 12tum , a(fentientihus plurimis fandiz Romane Ecclefre. Cardinsübus , quorum aliqui adhuc de præfenti cum eo fuot, ut. &oc; Concilium Bafileznfis Coacifii fef- fione tz- rantem, quz priora fæcula jgnorarunt, ani- E per Papam (we expreffo confenfu duarum par- madvertat, nibil admirablior hujus citationis nunc repedum fuiffe actidotum. Omiteiraus verba, que adverfum nos gravia proferumur , secenfere, omnia manfuetis & mitibus animis fattinemies, dum falutem Ecclefiz profequamur . Sed denique fumraus Ponufex talibus qualibus fupradi&tis coloribus ífuffuluus, dur huic fan- &z Synodo, in his præfertim que ad refor- mationem pertinent, obedire tenetuz, & ad candem evocatus , aut. fuper rebus propofitis in eum excufationem afferre, aut cun&dís ia melius emendatis, regimini Ecclefialtico dona- tum ejufdem Concilü, vous fngulorum per deputationes in Geserait congregatione fcruta- tis, poftea folemni feffione fubíecuta , diffolvi non polit , aut de loco ad Jocum tranfmuta- ri, peenis omnibus atque ceníuris ferendis in adverfum extunc caffatis & irritatis. Formida- re praterea debuit alíud Concilium in Ferra- via erigere, cum alio decreto per antea edito declaratum fit, omne Concilium quod ifto du- rante alibi contigerit eligi, non fore Conci- Jium , fed fchifmaticorum conveniículum .. In- telligtur autem durare hoc Concilium juxta prz- Ibidem 

Strana 154
i CHRISTI 1437 noflra jullitia rem ill EUGENIUS 153 PIV. BASIL Beremur. Nam & litteras falfo bullatas fuiffe Jam notorium c(t. Et fi furamus Pontifex de confeffione ipfius Archie- pifcopi & alils cireumitantiis veram informa. tonem acceperit, non impinget ia hujus fa. cri Concilii libertatem , quod ipfe Archicpifco- pariu caufara propter eam. rem traßus fit. aut in domo propria arreftałus. Sed ad ima pugnandam eandem jibertatem, cujufdam pro. curatęriś ipfius: Archiepilcopi czpiionem nobis objicit, quam juifu noftro confta: nullatenus fuifle pera&am , immo procuratorem ipfum iuf- fu cuiufdam Pralati fcandof ofa; turbationi ob- viare volentis, quam: procuürutor ipfe per ap pellationem emittendam ab hoc facro Concilio , B Simont Petro dixerat verifimiliter videbatur elfe fa Œurns, per publi- cum officialem caprum bæc fan&a Synodus pro fua manluetudine illico juéhe expediri, qui & procurator adbuc nobifcum in plena liberate verfetur. Nec preterea werum ei per boc (a. trum Concilium aut. jutfionem ipfius, aliquod fpolium priori Furnenfi ( velut memoraiz lic eræ prætendant à fuifle irrogatum , ficer lire teræ aliquæ plurima fcandaio!a sdverfus hanc fan&am Synoduc.& fuppofita ejufdem conti- nenies, abfque tamea noftro fcimu , longe ab bac civitate eidem dicantur ereptæ, Nec tam leves colores ad impuguationem Îibertatis ku. jus {peti Coneilii quarere oportuit, cum & jam roil mundo conftare poffit tau libertatis C diti Íchifmatís, ac G& fscaritetis plenitudinem híc adeífe, ut. nul. lum locum uberjorem aut fecuriorem quam ip- fam civitatem Rafleenfem fub imperiati prote- étione conttitetam, & opima politia gubezna- iàn?, credarous inveniri, Ceterum adverfus ci- sasionem emanstam plurünz proferre conatur, ous omnia €X fuperioribus rationibus cvidenzif- fime confotantur. E; fpersndum ett, ubi. rę ipfa plenius digefta lummus Posutex effe&um citationis bujutmodt "animadverterit y in quz- renda ipíins & afiorum falute verfari, ut lane guor acerrimas a corpore myftico Éccichæ de- pellatur, non adeo adverfus citationem ipfam fucceníebit: qum etfi aliquid amarlnaiais mo- am mais aperire con. illas clandefline & folvere ac in civitatem Ferrar EENSE. T Are falutem , ipfe haac fan&am Synodum. di(- e ——— r ienfem trausłer. ANNO re conatur, cum plurium adjeźł.onę cenlura CHRISTI rum , ft virtute prefau citatozii in aliquo pro, **27- cefítm fuerit aut adverfus eum, feu. fanfig Romauz Ecclefie Cardinales, aut prz fidentes Üratotes (uos , qui in hoc Concilio fuerunt , vel aliquem. ipforum , aliqua novitas illata fue- rit, Ve) euam quidquam à die citatorii fadum contimzatum vel fervatum extiterit. Eftne huc obedientia , quam Conciliis Generalibus per fam mos Pontifices & aiios quofcumque facra Con. ftantiessfis Synodus, it his præfertim que ad reformationem perttacut, declaravit exhiben. dam? remor verborum Chrifli, qui Poftquam SICISMUNDUS IMP 2 87 7e non audierit die Ecclefe: fü Ecclefiae non audies: > ’ quan Ethnicur & publicanus, continuo fubgecit : Liner dico wobis Quecumque ligavsritis fuper Teryas. erunt ligata & in calo: quam & Re. clefiz: auforiraiem a Chrifto donarzm . effe cuam fupra Papam, fi quis prius ambigerer ; jam: hoc iphus magn» Synodi Contlantienfig auctoritas apertć declaravit , cujus [uec verba Geniia Con: Íunt: Ípfa Synodus in Spiritu fan&o legitime diii fe 4. congregata, univerfalem Ecclefiam reprzefen. © 5: tabs, poreftalem a Chriflo immediate habet £ul quilibet cujsfcamque flatus vel dignitatis | ciami papalis exiftat, obedire tcaetur in his que pertinent ad Fidem & extirpationem præ- generalem reformationem Eccicfie Dei in capite & in membres, Item declaret , quod. quicumque cujufcumque flatus, euamí; papalis exillat, qui mandatis, flatutis, fev ordinationibus hujus (and&z Synodi, & cu. jusliber altesius legitime congregate , fea per- uaeatibus ad ea, fa&is &faciendis , contuma- Conftan- citt obedire contemplerit , nifi refipuerit, con- tienfis Con» dignæ pœnitentiæ fubjiciatur, & debite punia. “ili (effi. - tur, etam ad afia Juris Íubfidia reenveendo . "* # Quoram virtue decretorum. febfecuta. fnit fe. heis recordationis Papz Martini electio , cui ipfe dominus Eugenius fucccdir, qui etiam ip. 8 Conüzaienfi Concilio , cum effet in mino- ribus, prafens ioietfutt. jam vero ipfe non Sit sibi tan. Matil 13. Conflan- re falubris medicinæ in primo guítu ferre vi- Dlolum non obedit Synodo Generali, fed & (u- deatur, eaux fansen in noviffimais jucandam & {alutiferam efie ( Deo afpiraute ) perfentiet , uec cam bono puVico aut caritati zdverfam , immo potius fuz fainti ac Eccieliz neceflirati accomodam fuiife cognolcet. Quod vero ralé àliquid priore ignoraffe fscula commemora:, fi rerum geflarum percorrat hiftorías , non tan- tum. fummos Poniifices de corcigendis defcéti- bus fuite admonitos cobfpiciet, fec etiam de- pofitos à papalu, ac etiam nonnullis obedjen- tiam ex mulis cauf) fuiffe {ubtratam. Sed f; abufüum incrementa nuac vigentia, fi lon- gam & fortem adverfus fandam Synodum & reformationem Ecclefiæ - refilemiiam | perfeve- per ilam in reformationis proprio negotio fe judicem conflituere molitur, eam propria vo. iuntate diffoivere volens, atque in alium la. cum fuz origini propinquum evocare, ubi( fi- cor verifimiliter creditur ) ita dominari Íperat, ut refilti fuz noa poffit volustati. Sed nec eum decuit oblivi(ci quod jam altera vice diffolu- tíonero Synodi facere attentaverit, quam de- ingeps revocare & inanem atque ircítam fate- ri oportuit. Scire íofuper debuit, jamdudum in hac fanda Synodo fuifle folemniter decre- 12tum , a(fentientihus plurimis fandiz Romane Ecclefre. Cardinsübus , quorum aliqui adhuc de præfenti cum eo fuot, ut. &oc; Concilium Bafileznfis Coacifii fef- fione tz- rantem, quz priora fæcula jgnorarunt, ani- E per Papam (we expreffo confenfu duarum par- madvertat, nibil admirablior hujus citationis nunc repedum fuiffe actidotum. Omiteiraus verba, que adverfum nos gravia proferumur , secenfere, omnia manfuetis & mitibus animis fattinemies, dum falutem Ecclefiz profequamur . Sed denique fumraus Ponufex talibus qualibus fupradi&tis coloribus ífuffuluus, dur huic fan- &z Synodo, in his præfertim que ad refor- mationem pertinent, obedire tenetuz, & ad candem evocatus , aut. fuper rebus propofitis in eum excufationem afferre, aut cun&dís ia melius emendatis, regimini Ecclefialtico dona- tum ejufdem Concilü, vous fngulorum per deputationes in Geserait congregatione fcruta- tis, poftea folemni feffione fubíecuta , diffolvi non polit , aut de loco ad Jocum tranfmuta- ri, peenis omnibus atque ceníuris ferendis in adverfum extunc caffatis & irritatis. Formida- re praterea debuit alíud Concilium in Ferra- via erigere, cum alio decreto per antea edito declaratum fit, omne Concilium quod ifto du- rante alibi contigerit eligi, non fore Conci- Jium , fed fchifmaticorum conveniículum .. In- telligtur autem durare hoc Concilium juxta prz- Ibidem 

Strana 155
H 1 155 EUGENIUS CONCILIUM SIGISMUNDUS —— premiffi decreti (eriem , donec ex confenfu dua- A pertranfire valeamus , volens hzc fan&a Synom ANNO rum ejus partium fuerit difolutum: qua de- dus ( ficut. tenetur. ) de opportunis remeni chiro CHRIST! creta ipfius domini Eugenii fubfequenti adhe- providere , declarat hujufmodi prærenfam diffo- ASI ^*^ Gone corroborata funt, ac per fuos Oratores lutiouem hujus Concilii ac translationem in ci- præfideutes faltem. nominibus propriis jurata. vitatem Ferrarienfem per dominum Ľugenimn Sed & antea in decreto. Concilii Conflantien- Papam quartum fadas, cum omnibus cenfuri: , fis quod incipit, Frequens, fucrat ordinatum , penis & aliis inde fecutis, nullas elle peni- ut locus füturi. Concilii cum confepfi ipfius tufque irritas & inanes, mandaus, © fecrans Cowd:m- Concilii conyregali eligi deberet: & fi Conci-* & præcipiens cidem, ut hzc ( ficut. de fado vens Co» po difoluto locum: illum mutari oporteret ex — procefferunt ) revocare habeat, & advertat ip. a e caufis legitimis, tunc alius locus ejufdem na. fe peenas qua dudum in decretó hujus fanda Bafileenti Ut üonis eligi deberer. Si vero caníz illa toram — Synodi , quod inctp;t. Quoniam frequens , e- Concilii fef. tiam ante ipfius adhiæfionem in undecima fef- "Se z. £56 nationem concernerent, locus vicinior affarne- Bel(tfeunfs retur. Quod fi locura. futarí. Concilii alio tem- pore celebrandi fine coniecfu Concilli acu fione promulgaco , contra Romanum Pontifi- cein ad Conciliuas Generale quoquo modo dif- congregati affignaie, & nifi. ad, loca ibidem Bfolvendum, mitandum , prorogandum operam declarata mutare non porefi, muito minus Concilium congregatum incontinenti fine ipfius confeulu ad locum alium [ua voluntate trans- ferte. Denique non debuit oblivifci decreti fu- per coaventione Græcorum per ipfum appre- bati, quo cavetur, Concilium in Baslea fir. Coxdlii f miter cffe. permanfurüra , donec Græci ad por- fune 33. Bofileenfis tum. pec hanc fandara Synodum eis nomintan- dum pervenerint. Quo pado igitur, quove con- fiio nunc hujus Concilit diffo)utioneto aut trans- lationem efficere fiuftra conatur # Sed. quis ile ufüs e(t. plenitudinis . füz . poceftatis ,, dum íi coutra aliqnem Oratorum. füorüm , sitpote Archiepifcopum "T'arentinum ,..(: de. quo. men- dantem , prolatz. fuerunt: ubi exprefle cavetur, quod {i Romanus Pontifex. talía "apens infra quatuor menfes cun: rea fatisfacione non re- fipuerit, extunc a papali admiviftratione fit ipfo fa&o (ulpcolas — quz quidem: papalis ad- miniftratio ad. facrum Generale Concilium ip- fo jure devolvatur. Quod fi pæuam iplam per duos meníes pofl przdiétos quatnor merites fu- fünuerit animo indaraio, contra ipíum ufque ad privationem inclafive per Concilium Gene- rale procedatur: quas quilem poenas hac fau- &a Synodus ipfum dominum Eugenium , nif? réfipuerit, decernit’ & declarar incurfurum , juxta. terminos in prædiéto. decreto oudecimæ tionem fecerar ) quidquám. agatür. pro. debito € feffionis prefixos,.ad quarum pœnärum execu- jaflitiz, ob eam caufam: yult etiam Concilium diio? Denique unioném Bohemorum ; quaes tantis laboribus hzc fan&a Synodus: perquiti- vir, dum pro ultimato ejus complemento ‘in- ftamus, contutbare. nitituc, hujus. prztenfz-or- dinationis feries, quæ ultra triginta dies-hauc fand&am Synodum huic negotio prohibetinten- dere. O admiranda confilia, qua; ad enerva- 1ionem auGoritads Ecclefie , & fui ipfius .de- ftru&ienem funimo Pontifici fuggerantur ? qui fi conniveutibus oculis pertrantirer hæc fan&a Synodus, tota contundi timeretur Eéclefiæ au. &oritas: & quifquis in. papatum affümptus pof- ter univer(am Chriflianitratem pro fua volunta- tioncra , nifi cefipuerit , (^ut merito procedemus. : An(uper hace fan&a Synodus omnem nomi. nationem , eledíonem , aflumptionem loci Fer- rárienfis fa&am 5 ránquam- decretis ipfius Syno- di repugnantem ficut. de fa&to procetfit , caf. fat & trritat, immo“ verius.caffam & irritam efle deciarat. Ec'cafu, quo in eadem civitate aut alibi adverfus prefatorum: decretorum. no- ftrorum tenorem fummus ipfe Pontifex Conci- lium erígere incepeiii vel incipiet iu laturum, mandat & precipit.hzc fanda Synodus uni. verfis fan&x Romzn:z. Ecclefie . Cardinalibus , Patrizrchis , Avchiépifcopis, Epifcopis, & aliis prælibatum eit X te decolorare, nec ulla e(fet. refifleniia. Qui- D quibufcumque ia cría di&i domini Eugenii e. nimmo & accufatus de hærcfi aut quovis cri- mine, confeftim Synodum aceufantem & cor vipientem diffolvere tenitaret , ne fubirez jüdi- cium. Nunc quoque doleutifime ferendura eft tale exemplum 2 domino Eugenio donari po fteris , ut judicium fubterfugiendo , ad^ detefla: bile refugium przetenla: difiolurionis Concilii fe convertat. Qui & non refte dc auctoritate Ec- ciefiæ fentire videtur , dum ipfius Ecclefiz con- gregatz , cui ( uti declaratum eft) obedire te- netur, ipfe fc judicem confütuit , & adverfus tot decreta, 1ot fanctiones Conciliorum ,. eam conatur diffolvere, qui tamen dudum ín adhz- fione fua, cum de revocationc litterarum inch pieatium, f3eus novit, mentio baberetur, ip- Coucitii fel- Je quidquid per eum aut fuo nomine ja pra fioue 16, judicium aut derogatíonem hujus Bafileentis Concilii, feu contra cjus au&oritatem factüro, attentatum feu affertum erat, ca(favit, irrita- vit & annullavit, nullaque & irrita ‘fuide & elle declaravit, & fe deinceps a novitatibus & gravaminibus feu prajudiciis, inferendis huic f2- cro Concilio, aut fuprofiris ejus & adhæren- tibus eidem , realiter & cum effru defificre pollicitus ef. Cum igitur talia in adverfum perpetrata, quz univerfis fidelibus deteftanda & abhorrenda funt, nullatenus fub diffimulatione xiltentikus , qui Synodis Generalibus de jure ve! confuetudine -interefíe tenentur , ur ad hoc facrum Concilium. Bafileenfe, ceteri. vero. ad loca duorum beneficiorum vel alibi extra curiam fe transferant , {ub peenis excommunicarionis , privarionis omnium beneficiorum , & dignitatum 8c. oficiorum “& ‘inhabilitationis perpetuæ, quas , f contra; fecerint, -ipla fa&o incur- rant. es RL] ; Inhibet praterea füb eifdem ponis hzc fan- &a Synodus, ne quilguam,.. cujulvis (tatus © dignitatis , etiamfi Cardinalis , Patriarcha , Are ehiepilcopus , vel Epifcopus. fuerit ,. ab bac fandta Synodo vigoré feu: pretextu difloluiionis -E aut translationis per- ipfutn domioum Eugeaium fa&z recedere audéat , vel ab alibus- con- ciliaribus ullo palo: defiffere, feu hujufmodi translationi vel diffolutioni quomodolibet obe- dire. Decernit quoque hxc” fau&a Synodus, ut omnes & finguli ad hoc Concilium libere accedere polfint , ac fi præfatæ difolutio & translatio prætenfæ nullatenus emapatfent , nec quifquam venientes ad hoc facrum Concilium quovis modo babcat impedire. Uuiverfis quo- que Chrifti &delibus fub penis excommunica- tionis inhibet, quacumque dignitate Ecclefia- flica vel (æculari, etlamf Cardivalatus, Pa- triar- 

Strana 156
H 1 155 EUGENIUS CONCILIUM SIGISMUNDUS —— premiffi decreti (eriem , donec ex confenfu dua- A pertranfire valeamus , volens hzc fan&a Synom ANNO rum ejus partium fuerit difolutum: qua de- dus ( ficut. tenetur. ) de opportunis remeni chiro CHRIST! creta ipfius domini Eugenii fubfequenti adhe- providere , declarat hujufmodi prærenfam diffo- ASI ^*^ Gone corroborata funt, ac per fuos Oratores lutiouem hujus Concilii ac translationem in ci- præfideutes faltem. nominibus propriis jurata. vitatem Ferrarienfem per dominum Ľugenimn Sed & antea in decreto. Concilii Conflantien- Papam quartum fadas, cum omnibus cenfuri: , fis quod incipit, Frequens, fucrat ordinatum , penis & aliis inde fecutis, nullas elle peni- ut locus füturi. Concilii cum confepfi ipfius tufque irritas & inanes, mandaus, © fecrans Cowd:m- Concilii conyregali eligi deberet: & fi Conci-* & præcipiens cidem, ut hzc ( ficut. de fado vens Co» po difoluto locum: illum mutari oporteret ex — procefferunt ) revocare habeat, & advertat ip. a e caufis legitimis, tunc alius locus ejufdem na. fe peenas qua dudum in decretó hujus fanda Bafileenti Ut üonis eligi deberer. Si vero caníz illa toram — Synodi , quod inctp;t. Quoniam frequens , e- Concilii fef. tiam ante ipfius adhiæfionem in undecima fef- "Se z. £56 nationem concernerent, locus vicinior affarne- Bel(tfeunfs retur. Quod fi locura. futarí. Concilii alio tem- pore celebrandi fine coniecfu Concilli acu fione promulgaco , contra Romanum Pontifi- cein ad Conciliuas Generale quoquo modo dif- congregati affignaie, & nifi. ad, loca ibidem Bfolvendum, mitandum , prorogandum operam declarata mutare non porefi, muito minus Concilium congregatum incontinenti fine ipfius confeulu ad locum alium [ua voluntate trans- ferte. Denique non debuit oblivifci decreti fu- per coaventione Græcorum per ipfum appre- bati, quo cavetur, Concilium in Baslea fir. Coxdlii f miter cffe. permanfurüra , donec Græci ad por- fune 33. Bofileenfis tum. pec hanc fandara Synodum eis nomintan- dum pervenerint. Quo pado igitur, quove con- fiio nunc hujus Concilit diffo)utioneto aut trans- lationem efficere fiuftra conatur # Sed. quis ile ufüs e(t. plenitudinis . füz . poceftatis ,, dum íi coutra aliqnem Oratorum. füorüm , sitpote Archiepifcopum "T'arentinum ,..(: de. quo. men- dantem , prolatz. fuerunt: ubi exprefle cavetur, quod {i Romanus Pontifex. talía "apens infra quatuor menfes cun: rea fatisfacione non re- fipuerit, extunc a papali admiviftratione fit ipfo fa&o (ulpcolas — quz quidem: papalis ad- miniftratio ad. facrum Generale Concilium ip- fo jure devolvatur. Quod fi pæuam iplam per duos meníes pofl przdiétos quatnor merites fu- fünuerit animo indaraio, contra ipíum ufque ad privationem inclafive per Concilium Gene- rale procedatur: quas quilem poenas hac fau- &a Synodus ipfum dominum Eugenium , nif? réfipuerit, decernit’ & declarar incurfurum , juxta. terminos in prædiéto. decreto oudecimæ tionem fecerar ) quidquám. agatür. pro. debito € feffionis prefixos,.ad quarum pœnärum execu- jaflitiz, ob eam caufam: yult etiam Concilium diio? Denique unioném Bohemorum ; quaes tantis laboribus hzc fan&a -Synodus : perquiti- vir, dum pro ultimato ejus complemento ‘in- ftamus, contutbare. nitituc, hujus. prztenfz-or- dinationis feries, quæ ultra triginta dies-hauc fand&am Synodum huic negotio prohibetinten- dere. O admiranda confilia, qua; ad enerva- 1ionem auGoritads Ecclefie , & fui ipfius .de- ftru&ienem funimo Pontifici fuggerantur ? qui fi conniveutibus oculis pertrantirer hæc fan&a Synodus, tota contundi timeretur Eéclefiæ au. &oritas: & quifquis in. papatum affümptus pof- ter univer(am Chriflianitratem pro fua volunta- tioncra , nifi cefipuerit , (^ut merito procedemus. : An(uper hace fan&a Synodus omnem nomi. nationem , eledíonem , aflumptionem loci Fer- rárienfis fa&am 5 ránquam- decretis ipfius Syno- di repugnantem ficut. de fa&to procetfit , caf. fat & trritat, immo“ verius.caffam & irritam efle deciarat. Ec'cafu, quo in eadem civitate aut alibi adverfus prefatorum: decretorum. no- ftrorum tenorem fummus ipfe Pontifex Conci- lium erígere incepeiii vel incipiet iu laturum, mandat & precipit.hzc fanda Synodus uni. verfis fan&x Romzn:z. Ecclefie . Cardinalibus , Patrizrchis , Avchiépifcopis, Epifcopis, & aliis prælibatum eit X te decolorare, nec ulla e(fet. refifleniia. Qui- D quibufcumque ia cría di&i domini Eugenii e. nimmo & accufatus de hærcfi aut quovis cri- mine, confeftim Synodum aceufantem & cor vipientem diffolvere tenitaret , ne fubirez jüdi- cium. Nunc quoque doleutifime ferendura eft tale exemplum 2 domino Eugenio donari po fteris , ut judicium fubterfugiendo , ad^ detefla: bile refugium przetenla: difiolurionis Concilii fe convertat. Qui & non refte dc auctoritate Ec- ciefiæ fentire videtur , dum ipfius Ecclefiz con- gregatz , cui ( uti declaratum eft) obedire te- netur, ipfe fc judicem confütuit , & adverfus tot decreta, 1ot fanctiones Conciliorum ,. eam conatur diffolvere, qui tamen dudum ín adhz- fione fua, cum de revocationc litterarum inch pieatium, f3eus novit, mentio baberetur, ip- Coucitii fel- Je quidquid per eum aut fuo nomine ja pra fioue 16, judicium aut derogatíonem hujus Bafileentis Concilii, feu contra cjus au&oritatem factüro, attentatum feu affertum erat, ca(favit, irrita- vit & annullavit, nullaque & irrita ‘fuide & elle declaravit, & fe deinceps a novitatibus & gravaminibus feu prajudiciis, inferendis huic f2- cro Concilio, aut fuprofiris ejus & adhæren- tibus eidem , realiter & cum effc@u defiftere pollicitus ef. Cum igitur talia in adverfum perpetrata, quz univerfis fidelibus deteftanda & abhorrenda funt, nullatenus fub diffimulatione xiltentikus , qui Synodis Generalibus de jure ve! confuetudine -interefíe tenentur , ur ad hoc facrum Concilium. Bafileenfe, ceteri. vero. ad loca duorum beneficiorum vel alibi extra curiam fe transferant , {ub peenis excommunicarionis , privarionis omnium beneficiorum , & dignitatum 8c. oficiorum “& ‘inhabilitationis perpetuæ, quas , f contra; fecerint, -ipla fa&o incur- rant. es RL] ; Inhibet praterea füb eifdem ponis hzc fan- &a Synodus, ne quilguam,.. cujulvis (tatus © dignitatis , etiamfi Cardinalis , Patriarcha , Are ehiepilcopus , vel Epifcopus. fuerit ,. ab bac fandta Synodo vigoré feu: pretextu difloluiionis -E aut translationis per- ipfutn domioum Eugeaium fa&z recedere audéat , vel ab alibus- con- ciliaribus ullo palo: defiffere, feu hujufmodi translationi vel diffolutioni quomodolibet obe- dire. Decernit quoque hxc” fau&a Synodus, ut omnes & finguli ad hoc Concilium libere accedere polfint , ac fi præfatæ difolutio & translatio prætenfæ nullatenus emapatfent , nec quifquam venientes ad hoc facrum Concilium quovis modo babcat impedire. Uuiverfis quo- que Chrifti &delibus fub penis excommunica- tionis inhibet, quacumque dignitate Ecclefia- flica vel (æculari, etlamf Cardivalatus, Pa- triar- 

Strana 157
re triarchali , Archiep „ANNO _ riali, regali vel alia quacumque præfulgeant, sl ne ad tale prætenfum Concilinm per ipfum confilium Bafilcenfis Conciliienell- 8,13. 67 9.6. * pravifio- num, 157 EUGENIUS iV. "dominum Eugenium ( ut premittitur j ere&um vel erigendum , accedere vel raittere pre(umant, neque etíam univerhtakes, collegia, capitula, communitates ad tele pratenfum Concilium mittant. Qaod fi fecerint, ipfo fado Eccle- fiattico fabjaceant interdi 230 “ Deniqué, ne ipfe dorainus Eugenius jugiter graviora gravioribus addere; prxíumat, nova fchifmata & fcaudala fufcitando, av&orita- temque univerfalis Ecclefæ vehementins impu- gnando, inhibet eidem hzc fan&a Synodus ne deinceps adverfus ipfam quidquam innovet , BASILEENSE ifcopali, Pontificali, impe- Aquoad communitates & capitula, at univerfita: SIGISMUND nape 158 tes & collegia interdi&da relaxati, nif ‘рег hanc fau&am Syaodum, poffint. Üt autem nullus hujus noflræ ordinationis & decreti рой. fit quovis modo prztendere ignorantiam , vo- lumus & mandamus hanc pr&fentem paginam . valvis hujus Ecclefis cathedralis Bafileenfis (ut noftra Bulla affigi atque publicari, & per affi- xionem ipfam eidem domino Eugenio, ac u- niverfis & fingulis intimari. Nulli ergo om- nium hominum liceat hanc paginam noftræ voluntatis, decreti , mandati, caflationis, ir. ritationis, inbibitiouis, inhabilitationis, pri- vationis, excommunicationis, interdi&i, a di- vinis ceffationis, declarationis, afüxionts & in- eandem vel ejus (uppofita & etdera adhzventes B rimationis infilngere , vel ei aufu . PP g s temera perturbando , vel molelłando, feu jam atten. tata cantinvet', ac etiam univerfos gui Lene- ficia, dignitates, perfonatus & officia fuppofi. torum hujus facri Concilii, fen eidem Conci- lio adberentinm Impetraverint , feu obtinuerit, fen impetrare tentaverint vel obtinerc, etiam moin proprio concefla faerint, & omues qui bajufmodi impetrationi vel provifioni benef. porum, digsitatum, perfonatuum &- offcio- rum quorumeumque, affenfum, favorem ; vel * auxilíüum dedetint, quacumque prefulgeant dignitate" ( ut, premittitur ) Ecclefiaftica vel fzculari, etiamfi univerfstates, communitates ; collegia, vel capitula fuerint, aliquod feu a- liqua fuppofitorum hnjus Concilii & eidem ad- C bereutium , vigore feu presextu przeenfa or dinationis per ipfum dominum Eugenium fa- Az, in fuis beneficiis ac aliis rebus molefta- verint vel perturbaveríat, quacumque 2u&ori- pate ordiuztia vei delegata. Decernit eadem fanda .bynodus , pcenis exco romauaicatíonis, pri- vationis ab omnibus beneficiis , ofüciis & di- gnitatibe* , ac inhabilitertonis ad eadem , quan- tum ad Gngulares perfones, etfi univerfttates, communitwżes, vel collecto, aut capitula fue. tint, interd iéto Ecciefiakico ipfo fatto fubja- cere, decretis hujus (ante Synodi quz inci. iunt, Ambitioforum, > Utfacri, &, Gum Chriüi Ecclefa, & atiis quibufcurque ipfius rio coutrairé . Si quis autem hoc attenta- ‘re prælvmpferit , indigaationem omnipoten- tis Dei & univerfalis Ecclefie fe noverit in- curfurum . Datum in feffione noflra publica , ia Ecclefia majori Bafileen quarto Idus O&obris celo brata , anno a Nativitate Domini millefimo qua- dringentefimo trigehmofeptimo . S B 5 $ 8 O Xxx, Super modo Communionis. Sacrofanfia Generalir. Synodus. Bafleenfis , zn $pi- rifm Sancio legitime congregata , univerfalem Ecclefiam reprefentans’, ad perpetuam. ved rue- moriam . T T fucidius videatur pro declaratione ca- к tholicg veritatis , quid circa perceptio- nem facrz Éuchariffiz tenendum fit, & ageu- dum pro utilitate & falute populi Chriftia- ni, poft diligentem perfcrulationem divinarum {cripturarum , facrorumque canonum & do. &rinaram a faudis patribus & doftoribns tra- ditarum, in hac fan&a Synodo longis tempo- ribus habitam, confideratifque omuibus qua pro declaratione hujus rei con(ideranda fue. runt, decernit & declarat eadem ían&a Syno. decretis & ordinationibus iu imo robore dura-D dus, quod fideles laíci five clerici communi: infuper univeríis Prælatis > etiam Pon. dignitate præfalgentious ; capitulis, u. atibus, communitatibus & collegiis, ac turis. tifcali niverfit aliis quibuicumque peffonis Rcclefiafticis, fub poenis przdi&is quoad fingulares perlonas , & quoad communitates , univerfitates , collegia, capitula, fub penis cefationis a divinis & in- terdidti, quas, ft. contra fecerint , incurrant ipfo fa&o. Prohibet hac fan&a Synodus, ne aliquem qui prefata beneficia , dignitates, per- fonatus, & officia fuppofitoram hujus facri Con. cilii & eidem adbarentinm ( ficut pramitti- rar.) obtinuerit , recipere feu admittere ad pof- feffionem vel inveflire quovis modo audeant : litteris quoque , ; papalibus , vel aliis quibufcumque, quacum- que audtoritate ordinaria vel delegata , fub quibufcumque cenfuris , vel penis emanatis , fuper hujufmodi privationibus ac prefatorum beneficiorum , dignitatum , perfonatuum , & officiorum collationibus , hac fan&a Syno- dus deceruit nullatenus fore obediendum , quodque adverfus pænas fuperius przmiffas nullus reftitui , etiam ad divinorum celebratio- nem rebabilitari, reintegrari, fed nec a fen- tentia excomunicationis ( excepto dunta- xat in mortis articulo. ) abfolvi, vel etiam cantes, & non conficientes, non ad{tringuns wr ex præcepto Domini ad fuícipiendum fub utraque fpecie, panis fcilicet & vini, facrum Buchariftiæ Sacramentum. Sed Ecclefia, gua regitur. Spiritn veritatis fecum | manente .in zternum , & cum qua Chriftus manet ufque ad confummationem fæculi, ( ficut ait dívina fcriptura ) ordinare habet , quomodo ipfis noa conficientibus miniftrctur, prout pro reverentia ipfius facrameunti & faluie fidelium viderit ex- pedire. Sive autem fub una fpecie, fre (ub duplici quis communicet , fecundum ordinatio- nem feu obfervantiam Ecclefiz , proficit digne communicantibus ad falutem. Nec ullatenus * provifionibus , & mandatis E ambigendum eít, quod non fub fpecie panis caro tantum, nec fub fpecie vini fanguis tan- tum, fed fub qualibet fpecie eft integre totus Chriflus. Laudabilis quoque confuetudo come municaudi laicum populum fub una fpecie , ab Ecclefia & fan&is patribus rationabiliter in- wodu&a, & hactenus diutiffime obfervata , & a doftoribus divinæ legis facrarum fcriptura- rum atquc canonum multam peritiam haben- tibus, jam a longzvo tempore commendata , pro lege habenda eft, nec alicui licitum. eft cam reprobare, aut. (ine. auctoritate. Eccleüz ipfam immutare. Da- ANNO CHRISTI 34$2- Defumptio- ne corporis Chrifii fub una tantum fpecie » Мань, 36. 

Strana 158
re triarchali , Archiep „ANNO _ riali, regali vel alia quacumque præfulgeant, sl ne ad tale prætenfum Concilinm per ipfum confilium Bafilcenfis Conciliienell- 8,13. 67 9.6. * pravifio- num, 157 EUGENIUS iV. "dominum Eugenium ( ut premittitur j ere&um vel erigendum , accedere vel raittere pre(umant, neque etíam univerhtakes, collegia, capitula, communitates ad tele pratenfum Concilium mittant. Qaod fi fecerint, ipfo fado Eccle- fiattico fabjaceant interdi 230 “ Deniqué, ne ipfe dorainus Eugenius jugiter graviora gravioribus addere; prxíumat, nova fchifmata & fcaudala fufcitando, av&orita- temque univerfalis Eccleüze vehementius impu- gnando, inhibet eidem hzc fan&a Synodus ne deinceps adverfus ipfam quidquam innovet , BASILEENSE ifcopali, Pontificali, impe- Aquoad communitates & capitula, at univerfita: SIGISMUND nape 158 tes & collegia interdi&da relaxati, nif ‘рег hanc fau&am Syaodum, poffint. Üt autem nullus hujus noflræ ordinationis & decreti рой. fit quovis modo prztendere ignorantiam , vo- lumus & mandamus hanc pr&fentem paginam . valvis hujus Ecclefis cathedralis Bafileenfis (ut noftra Bulla affigi atque publicari, & per affi- xionem ipfam eidem domino Eugenio, ac u- niverfis & fingulis intimari. Nulli ergo om- nium hominum liceat hanc paginam noftræ voluntatis, decreti , mandati, caflationis, ir. ritationis, inbibitiouis, inhabilitationis, pri- vationis, excommunicationis, interdi&i, a di- vinis ceffationis, declarationis, afüxionts & in- eandem vel ejus (uppofita & etdera adhzventes B rimationis infilngere , vel ei aufu . PP g s temera perturbando , vel molelłando, feu jam atten. tata cantinvet', ac etiam univerfos gui Lene- ficia, dignitates, perfonatus & officia fuppofi. torum hujus facri Concilii, fen eidem Conci- lio adberentinm Impetraverint , feu obtinuerit, fen impetrare tentaverint vel obtinerc, etiam moin proprio concefla faerint, & omues qui bajufmodi impetrationi vel provifioni benef. porum, digsitatum, perfonatuum &- offcio- rum quorumeumque, affenfum, favorem ; vel * auxilíüum dedetint, quacumque prefulgeant dignitate" ( ut, premittitur ) Ecclefiaftica vel fzculari, etiamfi univerfitates, communitates ; collegia, vel capitula fuerint, aliquod feu a- liqua fuppofitorum hnjus Concilii & eidem ad- C bereutium , vigore feu presextu przeenfa or dinationis per ipfum dominum Eugenium fa- Az, in fuis beneficiis ac aliis rebus molefta- verint vel perturbaveríat, quacumque 2u&ori- pate ordiuztia vei delegata. Decernit eadem fanda .bynodus , pcenis exco romauaicatíonis, pri- vationis ab omnibus beneficiis , ofüciis & di- gnitatibe* , ac inhabilitertonis ad eadem , quan- tum ad Gngulares perfones, etfi univerfttates, communitwżes, vel collecto, aut capitula fue. tint, interd iéto Ecciefiakico ipfo fatto fubja- cere, decretis hujus (ante Synodi quz inci. iunt, Ambitioforum, > Utfacri, &, Gum Chriüi Ecclefa, & atiis quibufcurque ipfius rio coutrairé . Si quis autem hoc attenta- ‘re prælvmpferit , indigaationem omnipoten- tis Dei & univerfalis Ecclefie fe noverit in- curfurum . Datum in feffione noflra publica , ia Ecclefia majori Bafileen quarto Idus O&obris celo brata , anno a Nativitate Domini millefimo qua- dringentefimo trigehmofeptimo . S B 5 $ 8 O Xxx, Super modo Communionis. Sacrofanfia Generalir. Synodus. Bafleenfis , zn $pi- rifm Sancio legitime congregata , univerfalem Ecclefiam reprefentans’, ad perpetuam. ved rue- moriam . T T fucidius videatur pro declaratione ca- к tholicg veritatis , quid circa perceptio- nem facrz Éuchariffiz tenendum fit, & ageu- dum pro utilitate & falute populi Chriftia- ni, poft diligentem perfcrulationem divinarum {cripturarum , facrorumque canonum & do. &rinaram a faudis patribus & do&eoribus tra- ditarum, in hac fan&a Synodo longis tempo- ribus habitam, confideratifque omuibus qua pro declaratione hujus rei con(ideranda fue. runt, decernit & declarat eadem ían&a Syno. decretis & ordinationibus iu imo robore dura-D dus, quod fideles laíci five clerici communi: infuper univeríis Prælatis > etiam Pon. dignitate præfalgentious ; capitulis, u. atibus, communitatibus & collegiis, ac turis. tifcali niverfit aliis quibuicumque peffonis Rcclefiafticis, fub poenis przdi&is quoad fingulares perlonas , & quoad communitates , univerfitates , collegia, capitula, fub penis cefationis a divinis & in- terdidti, quas, ft. contra fecerint , incurrant ipfo fa&o. Prohibet hac fan&a Synodus, ne aliquem qui prefata beneficia , dignitates, per- fonatus, & officia fuppofitoram hujus facri Con. cilii & eidem adbarentinm ( ficut pramitti- rar.) obtinuerit , recipere feu admittere ad pof- feffionem vel inveflire quovis modo audeant : litteris quoque , ; papalibus , vel aliis quibufcumque, quacum- que audtoritate ordinaria vel delegata , fub quibufcumque cenfuris , vel penis emanatis , fuper hujufmodi privationibus ac prefatorum beneficiorum , dignitatum , perfonatuum , & officiorum collationibus , hac fan&a Syno- dus deceruit nullatenus fore obediendum , quodque adverfus pænas fuperius przmiffas nullus reftitui , etiam ad divinorum celebratio- nem rebabilitari, reintegrari, fed nec a fen- tentia excomunicationis ( excepto dunta- xat in mortis articulo. ) abfolvi, vel etiam cantes, & non conficientes, non ad{tringuns wr ex præcepto Domini ad fuícipiendum fub utraque fpecie, panis fcilicet & vini, facrum Euchariftiz: Sacramentum. Sed Ecclefia, gua regitur. Spiritn veritatis fecum | manente .in zternum , & cum qua Chriftus manet ufque ad confummationem fæculi, ( ficut ait dívina fcriptura ) ordinare habet , quomodo ipfis noa conficientibus miniftrctur, prout pro reverentia ipfius facrameunti & faluie fidelium viderit ex- pedire. Sive autem fub una fpecie, fre (ub duplici quis communicet , fecundum ordinatio- nem feu obfervantiam Ecclefiz , proficit digne communicantibus ad falutem. Nec ullatenus * provifionibus , & mandatis E ambigendum eít, quod non fub fpecie panis caro tantum, nec fub fpecie vini fanguis tan- tum, fed fub qualibet fpecie eft integre totus Chriflus. Laudabilis quoque confuetudo come municaudi laicum populum fub una fpecie , ab Ecclefia & fan&is patribus rationabiliter in- wodu&a, & hactenus diutiffime obfervata , & a doftoribus divinæ legis facrarum fcriptura- rum atquc canonum multam peritiam haben- tibus, jam a longzvo tempore commendata , pro lege habenda eft, nec alicui licitum. eft cam reprobare, aut. (ine. auctoritate. Eccleüz ipfam immutare. Da- ANNO CHRISTI 34$2- Defumptio- ne corporis Chrifii fub una tantum fpecie » Мань, 36. 

Strana 159
£59 P JV. ANNO (effione, decimo Kalendas lanuarii, anno a CHRISTI Naliviare Domini milleimo quadringentefimo 427. vrigefimofeptimo . emma SBS SI © XXXL ANNO CHRISTI L 8435, De Caufs. Sacrofantia Generalis. Synodus. Bafileenfis , in Spi- vitu. fanéio legitime congregata, uniwerfalem Ecclefam reprefentans, ad futuram vei me- znorłam . CCLESFASTICÆ folicitudiais fladium ju- giter invigilare convenit , wr fraterna caritas in clero ac populo Chriítiano vige- at, nec. quilquam per vexationes & affli&io- nes indebitas proximum fuums opprimere per- mittatur: ficque juftitia ordine debito cuili- bet minifretur , ut & viris dolofis aufera- iur nocendi licentia, & quies ac tranquit- fitas re&orum non facile .perturberur. Inole- serunt autem baftenus intolerabiliwin чеха. tionem abufus permulti, dum nimium fre- quenter remotiffumis etiam partibus ad Ro- manam curiam , & interdum pro parvis & gniriutis rebus ac negotiis quamplurimi cita- si & evocasi confueverunt, atque ita expen- fis & laboribusfatigari, ur nonnunquam com- modius arbitrarentur jur? fuo cedere, aut ve- xatfionem fuam gravi damno redimere, quam in tam longinqua regione litinm fubire dil. pendia. Sic facile extitit calumniofis oppris encre pauperes ; hc beneficia. Ecclehaftica ple- sumque minus jufte per Шова anfraQus. ob- tecta: funt,., dum jufiis poffefforibus eorum, feu: quibus ilia de jute competebant , neque opes neque facuhates ad illos fumptus fulfi- cere poterant , Quos longinqua profedio ad Romanam curiam , & iitis agitario jn ca- dem depofcebant . Confunditur eiiam exin- de ordo Ecclefiafticus , dura ordisariis judici- CONCILIUM Datum Bafileæ in noftra folemni & publica А тета fovendis injuftis vexationibus relinquz. ——— — SIGISMUNDUS IMP, 160 tur, ftatuit cadem fanta Synodus, quod fi quis offenfus coram fao judice habere non poffit juítitiz complementum , ad immedia. rum fuperiorem per appellationem recurfum habeat: vec. ad quemcumque, etiam ad Pa. pam, omiffo medio, ncque a gravamine in quacumque inftantía ante diffinitivam fenten- tiam quomodolibet appelle , nif forfitan 4ale gravamen extiterit quod in diffinitiva fen- tentia reparari nequiret: quo eafu, non a- Las, ad immedatum fuperiorem Jicet æppel- lare. Si vero quifpiam а fedis Apoflolicz im- mediate fobjeo ad ipfam fedem duxerit ap- pellandum , caufa per refcriptum ufgue ad fi- B.nem lis incinfive in partibus. committatur, ail forte proprer defetum juftitiæ , aur ju- fium metum, etiam in partibus convicinis, de quibus ia commiffione exprimendis Jegitimę prius dorumenro, alias quam per juramentum {fummarie conilirerit, apud ipfam fedem foret merito retinenda . Ec quidquid i5 contrarium hujus falüberrimi decreti attemratum, fadum vel obrentum fuerit , fir nullum ipfo fa. &o . Lidgantes, qui contra fecerint , i expenfas condemnentur : Romans vero He- clefiz Cardinales, vicecancellarium, camera. siata, magnum penirentiarium , Protonota- iios, & alios fedis Apoftolice officiales, actu ip Romans curia fuis officiis infiflentes , hoc C decreto. non. intendimus coroprehendi. Me ta- men in diffofutionem vef translationem præ- fentis Concilii, aut ereGionem conventiculi a pud Ferrariams; vel alibi {ub nomine Concilji Generalis, quas dominus Eugenins Papa quar. tus efficere conatus e(t, vel conaretur in fu. turum, caufas illas, & waxime incorporato- rum aut iecorporandorum in hoc facro Com. cilio, quas hzc fan&a Syuodnsreraittezet , aut non reciperet , in curiam ipus domini Euge- nii, aut prefatum conventicnlum. Ferrarienfe , vel 2líad de fado trahi contingerer in fomen- tum diffoluiionis , translarionis & ere&ionis predi&arum , voluit eadem fan&a Synodus , caufas quafcumque pendenzes & commiffas , bus fra juriídi&io minime fervatur, pecuniz P aut étiam quafenmque caufas. incorporatorum & facultares regnorum ac provinciarum hoc рабо поп parum dimiautie funt . Et quod univerfo Ecclefiaftico ordini admodum посе- re compertum eft, hi, quos ad fumma nego- tia Chrillians religionis fublimitas dignitatis €vocabat , minus ilis. reddebantur inreuti ,. dum ipforum mentes nimfunr occupabar affi- dua caufarumi multitudo. Quz attendens. hzc fan&a Synodus, & pro reformatione Eccle- fiz Dei in eapite & in membris, juxta pote- flatem. fibi a Domino conceffam evigilans, ut emnía deinceps ordinc congruo peragantur , dd faluem animarum, & pacem 2c quietem cuntorum , fâtuit & decernit , quod in atquo incorporandorum , atque alias per ape pellationem devolutas aut devolvendas , пес. non ülas quz obfervationem decretorum ipfius Ían&üz Synodi concernunt , apud candem fan- é&am Synodum, ipfa duranze , feu donec aii- ter fuerit ordinatum , tractari , falvis etiam advocarionibus canfarum pendentium in Ro- mana curia per quacumque noftia decreta. fa- &is aur faciendis, decreus etiam aliis & or- dinátionibus ejufdem ían&c Synodi in fuo го- bore remanentibus. Datum in feflione noftra publica, in majo- ‘ri Ecclefa Bafileenfi folemniter. celebrata , nono Kalendas Februzriüi, anno a Nativirae partibus ultra quatuór díztaz a Romana cu.Ere Domini miliefimo quadriogentefimo trigefi- via diflantibus, oranes quecumque cauíze, ex- ceptis majoribus in' jure expreffe enumeratis, & electionum | Ecclefiarum cathedralium , 8 snonafleriorum , quas immediata fubje&io ad fedem Apoffolicam етой , apud illos ju- dices in partibus qui de jure aut confuetu- dine preícripta vel privilegio cognitionem ha- bent terminentur & fniantur . Et ne fub umbra appellationum , quz nimium leviter , & nonnunquam $rivole hadenus interponi vi- fz funt, atque etiam in eadem inílantia ad prorogationem lirium fepe multiplicari, ma. mo oftavo. ANNO CHRISTE 5438, 

Strana 160
£59 P JV. ANNO (effione, decimo Kalendas lanuarii, anno a CHRISTI Naliviare Domini milleimo quadringentefimo 427. vrigefimofeptimo . emma SBS SI © XXXL ANNO CHRISTI L 8435, De Caufs. Sacrofantia Generalis. Synodus. Bafileenfis , in Spi- vitu. fanéio legitime congregata, uniwerfalem Ecclefam reprefentans, ad futuram vei me- znorłam . CCLESFASTICÆ folicitudiais fladium ju- giter invigilare convenit , wr fraterna caritas in clero ac populo Chriítiano vige- at, nec. quilquam per vexationes & affli&io- nes indebitas proximum fuums opprimere per- mittatur: ficque juftitia ordine debito cuili- bet minifretur , ut & viris dolofis aufera- iur nocendi licentia, & quies ac tranquit- fitas re&orum non facile .perturberur. Inole- serunt autem baftenus intolerabiliwin чеха. tionem abufus permulti, dum nimium fre- quenter remotiffumis etiam partibus ad Ro- manam curiam , & interdum pro parvis & gniriutis rebus ac negotiis quamplurimi cita- si & evocasi confueverunt, atque ita expen- fis & laboribusfatigari, ur nonnunquam com- modius arbitrarentur jur? fuo cedere, aut ve- xatfionem fuam gravi damno redimere, quam in tam longinqua regione litinm fubire dil. pendia. Sic facile extitit calumniofis oppris encre pauperes ; hc beneficia. Ecclehaftica ple- sumque minus jufte per Шова anfraQus. ob- tecta: funt,., dum jufiis poffefforibus eorum, feu: quibus ilia de jute competebant , neque opes neque facuhates ad illos fumptus fulfi- cere poterant , Quos longinqua profedio ad Romanam curiam , & iitis agitario jn ca- dem depofcebant . Confunditur eiiam exin- de ordo Ecclefiafticus , dura ordisariis judici- CONCILIUM Datum Bafileæ in noftra folemni & publica А тета fovendis injuftis vexationibus relinquz. ——— — SIGISMUNDUS IMP, 160 tur, ftatuit cadem fanta Synodus, quod fi quis offenfus coram fao judice habere non poffit juítitiz complementum , ad immedia. rum fuperiorem per appellationem recurfum habeat: vec. ad quemcumque, etiam ad Pa. pam, omiffo medio, ncque a gravamine in quacumque inftantía ante diffinitivam fenten- tiam quomodolibet appelle , nif forfitan 4ale gravamen extiterit quod in diffinitiva fen- tentia reparari nequiret: quo eafu, non a- Las, ad immedatum fuperiorem Jicet æppel- lare. Si vero quifpiam а fedis Apoflolicz im- mediate fobjeo ad ipfam fedem duxerit ap- pellandum , caufa per refcriptum ufgue ad fi- B.nem lis incinfive in partibus. committatur, ail forte proprer defetum juftitiæ , aur ju- fium metum, etiam in partibus convicinis, de quibus ia commiffione exprimendis Jegitimę prius dorumenro, alias quam per juramentum {fummarie conilirerit, apud ipfam fedem foret merito retinenda . Ec quidquid i5 contrarium hujus falüberrimi decreti attemratum, fadum vel obrentum fuerit , fir nullum ipfo fa. &o . Lidgantes, qui contra fecerint , i expenfas condemnentur : Romans vero He- clefiz Cardinales, vicecancellarium, camera. siata, magnum penirentiarium , Protonota- iios, & alios fedis Apoftolice officiales, actu ip Romans curia fuis officiis infiflentes , hoc C decreto. non. intendimus coroprehendi. Me ta- men in diffofutionem vef translationem præ- fentis Concilii, aut ereGionem conventiculi a pud Ferrariams; vel alibi {ub nomine Concilji Generalis, quas dominus Eugenins Papa quar. tus efficere conatus e(t, vel conaretur in fu. turum, caufas illas, & waxime incorporato- rum aut iecorporandorum in hoc facro Com. cilio, quas hzc fan&a Syuodnsreraittezet , aut non reciperet , in curiam ipus domini Euge- nii, aut prefatum conventicnlum. Ferrarienfe , vel 2líad de fado trahi contingerer in fomen- tum diffoluiionis , translarionis & ere&ionis predi&arum , voluit eadem fan&a Synodus , caufas quafcumque pendenzes & commiffas , bus fra juriídi&io minime fervatur, pecuniz P aut étiam quafenmque caufas. incorporatorum & facultares regnorum ac provinciarum hoc рабо поп parum dimiautie funt . Et quod univerfo Ecclefiaftico ordini admodum посе- re compertum eft, hi, quos ad fumma nego- tia Chrillians religionis fublimitas dignitatis €vocabat , minus ilis. reddebantur inreuti ,. dum ipforum mentes nimfunr occupabar affi- dua caufarumi multitudo. Quz attendens. hzc fan&a Synodus, & pro reformatione Eccle- fiz Dei in eapite & in membris, juxta pote- flatem. fibi a Domino conceffam evigilans, ut emnía deinceps ordinc congruo peragantur , dd faluem animarum, & pacem 2c quietem cuntorum , fâtuit & decernit , quod in atquo incorporandorum , atque alias per ape pellationem devolutas aut devolvendas , пес. non ülas quz obfervationem decretorum ipfius Ían&üz Synodi concernunt , apud candem fan- é&am Synodum, ipfa duranze , feu donec aii- ter fuerit ordinatum , tractari , falvis etiam advocarionibus canfarum pendentium in Ro- mana curia per quacumque noftia decreta. fa- &is aur faciendis, decreus etiam aliis & or- dinátionibus ejufdem ían&c Synodi in fuo го- bore remanentibus. Datum in feflione noftra publica, in majo- ‘ri Ecclefa Bafileenfi folemniter. celebrata , nono Kalendas Februzriüi, anno a Nativirae partibus ultra quatuór díztaz a Romana cu.Ere Domini miliefimo quadriogentefimo trigefi- via diflantibus, oranes quecumque cauíze, ex- ceptis majoribus in' jure expreffe enumeratis, & electionum | Ecclefiarum cathedralium , 8 snonafleriorum , quas immediata fubje&io ad fedem Apoffolicam етой , apud illos ju- dices in partibus qui de jure aut confuetu- dine preícripta vel privilegio cognitionem ha- bent terminentur & fniantur . Et ne fub umbra appellationum , quz nimium leviter , & nonnunquam $rivole hadenus interponi vi- fz funt, atque etiam in eadem inílantia ad prorogationem lirium fepe multiplicari, ma. mo oftavo. ANNO CHRISTE 5438, 

Strana 161
161 EUGENTUS BASILEENSE. S H^ r65 ——— A fzpius per litium anfradus & varios difcurfus ——————— EN i. raione gratiarum ipíarum turbantur & inqnie. CERND puni tantur. Ordinariis collatoribus fuum minilte- = iid decresüp) de celleżionibus Beneficiorum in sade feffiene publicatum. Baerefenfia Generalis. Synodur Bafileenfes , in Spi- vitu fano legitime, congregata; aniverfalem Ecclefiam veprefentans ad perpetuam. vei. me- 3H0? 1, am s Placnit divina pieratś hoc tempore animos hominum qui variis abufibus frretiri ceeperant »ehementius excitare , ut. falns quarerctur cun- rium fÍnbtrahitur, & confunditur ordo Eccle- fialticus, dum uaicnique fua juriídi&io non Íervatur , Romanique Pontifices ,. dum | offi- cia inferiorum nímium fibi vindicant, a ma- :joribus & magis fru&uo(is operibus nuniverfa- le bonum concernentibus retrahuntur , nec ín- feriorum dire&ioni atque corre&ioni invigilant, ficuti publica utilitas expofcit. Que omnia gravem P confufionem (tatui clericali & facerdo- tali in. difpendium divini cultus & : przjudi- cium publice faluus afferunt , poffentque gra- viorem in futurum afferre ruinam , rebus &orum, & per Synodum univerfalem moresB his in deteriora jugiter prolebentibus , nif Ecclefia in melius reformerentur, cum falu- tari dire&ione capitis &; membrorum in viam jultitie & fen&itatis. (luod ut facilius atque ordinatius fieret, & ac [fub przcextu varia- rum opinionàm aut Bomani Pontifices, aut slii quicumque, non [atis Üniverfalibus Con- ciliis obedirent, predifpofnit eadein divina pic- ias in facro Gonftantienfi Concilio Synodo- xum univerfalium juriídidiionema i:a declarari, wr nulli relinqueretur. ambiyendi occafio, cum decreto folemni difünitum extitit ; Üniverfale Concilium habere auctoritatem. immediate a Chrifto, cui quilibet, cujufeumque flatus & dignitatis , etiam6 papalis fuerit, obedire te- provideretur in adverfum. Volens itaque hzc fané Synodus fuper his opportunum remc- dium adhibere, ftatuir “% decernit, ut Ro- manus Pontifex, qui pro tempore fuerit, eas deinceps gratias expectativas aut uominatio- nes nullo rvodo nullave ex cauía concedat , cum iple pra ceteris, ne fit tantorum occa- fio malorum, abflinére debeat . Fruftra e- nima inferioribus inhiberetur , (1 ipfe; qui &- liis debet cfíc omniam bonorum & viriumm exemplar, non abítineret. Ut enim ille fan. &ilfimus & do&iffimus Leo Papa inquit, to- tíus familie D'omini fatis & ordo mutabitur, fi quod. inquiritar in corpore non invenitur in netur in his, quz pertinent ad Fidem , ad ex-C capite. Integriras eiiam prafidentiom ,. falus tirpatiogem Íchifmatis, & reformationem Ec- clefie Dei in capite & in membris ac perti- mentibus ad ca. Dum autem hec cura refor- mande Ecclefie huic fan&e: univerfali Syno- do Bafileenfi incumbit, hoc unum fisgulari folicirudini profequendum arbitratur, ut per fingulas Ecclefias miuillri ipftituantur idonei, qui Ícientiis & virtutibus effülpeant , ad Chri- ili gloriam & univerfi populi Chriltiani zdifi- cationem falutarerm , cui sei grave impedimen- $um ha&enus afferre vifa cit gratiarum. expe. Zativarum multitude, quz gravem ordini & ftatui Ecclefiallico perrurbarionem , variafque inordinaliones ac plurima difcrimina comperi- dignofcitur cffe inferiorum . Ceflentque de ce- tero jam fade: & ram ipfz, quam etiam fendz, fi qua fiaur, nullz fnt ipfo fado, exceptis HJlis gratiis & rominationibus fuper quibus proceffus jam (nt expediti, quas ex certis rationabilibus caufis in odo mentbus, quibus ha&enus curfum confueveraut. liabere, rolerandas duximus, doncc aliter fuerit. ordi- natum. Kelcrvatioues eiiam particulares ; quz- cumque fuerint, beseficiorum vacaturorum , tam. per Romanos Poutifices, quam per Le. gatos fedis Apoltolice , de cerero nullz fing ipfo fa&o. Non tamen iureadit prohibere hec fan&a Synodus hoc przíenri decreto , quo mi- tur injeciffe. Ex his enim frequeatius dati fy nus futuri Fkomani Pontifices tempore Ponti- fuat Ecclefiis miniftri non. probati, nec co- gniti, vacaturorumque beneficiorum expefta- tio, gue, ficut antiqua jura iefantur, Occa- fionem defiderande mortis alieaz pra zlktare fo- Jet, quod plurimum prejudicat animarura fa- lui; fed & infuper lies iamumcerz z conten- tiones inter fervos Dei excitantur, rancores & jurgia nutriuntur, pluralitatís. benef&ciorum fovetur ambitio , facultates. ec pecuniz re- gnorum & provinciarum miruni in modum ex- hariuntur, pauperes difcurrendo ad Romanam curiam innumerabiles vexationes fübeunr, či jnter viarum difcrimina nonounquam fpolian-, iur, Occiduntur, ec variis afßiguntur peltibus: ficatus fni, modo honefto & convenienti , de uno bencficio ad collationem , in qua fue- rint dccem beneficia, & de duobus ubi fue. zint quinquaginta , & ultra, di(poaaut, ita ta- men ut ia eadem Ecclefia cathedrali, vel col- legiata, duas prebendas fuo tempore non con. fcrant , ut qualificationes graduatorum inferins defgnatz in iplis presbendis fuum valcant fors tii effectum . Neque eiiam collationes" per przventionem fendas inteadit impedire; de- creto. noftro de re(crvationibus, quoad ce- tera, & alis decretis hujus fanc Synodi in fuo robore duraturis. Ut vero ceteri ad quos beneficiorum , digaitatum, perfonatuum, of. atque etiam {uis patrimoniis ac parentum opi- E ficiorum , & adminifiraUomum coliatio, feu bus exhaaftis gravi egeltati fubjacere cogun- tur. Piurimi ablque jafło titulo beneficia fi- bi vendicant, & non quibus de jure deben. tur illa obtinent, fed nonnunquam hi, qui- bus aut circumveniendi proximum major aíLu- tid, aut ad litigandum facultas fnppetit ube- zior : {ub involutionibus quoque prarogativa- zum, antelationum , aliorumque hujufmodi gra- tias concomitantium , fraudes plurimas če de- ceptiones contingit javeniri, juvenibus etiam qui ftudio litterarnra & virtuofis operibüs in- eendere deberent, datur materia evzgandi, qui Concil. General, "Tom. XXIX. quais difpofitio fpectat, ad providendum dite teratis viris X fcientia. perornatis fpecia- lus adftringantur, volit eadem f{an&a Sync- dus certas qualitates virorum litteratorum © graduatorum defignari , quibus certo ordine debeat provideti , prout inferius annotatur ; adjiciens quod (i per Pralatos & doctores ali- cujus nationis in hoc Concilio confi(tenies , pro bono (uz nationis aliter circa hujufmodi qualificationes difponeadum videatur in fitu- rum , Quidquid per illos fuerit ordindtum , & in Generali congregatione przfentis Cond ti Io EpiAola 65. ad Afrl- canos Epif- copos , cujus juitium ef: Cam ín gre dinationt- bus » 

Strana 162
161 EUGENTUS BASILEENSE. S H^ r65 ——— A fzpius per litium anfradus & varios difcurfus ——————— EN i. raione gratiarum ipíarum turbantur & inqnie. CERND puni tantur. Ordinariis collatoribus fuum minilte- = iid decresüp) de celleżionibus Beneficiorum in sade feffiene publicatum. Baerefenfia Generalis. Synodur Bafileenfes , in Spi- vitu fano legitime, congregata; aniverfalem Ecclefiam veprefentans ad perpetuam. vei. me- 3H0? 1, am s Placnit divina pieratś hoc tempore animos hominum qui variis abufibus frretiri ceeperant »ehementius excitare , ut. falns quarerctur cun- rium fÍnbtrahitur, & confunditur ordo Eccle- fialticus, dum uaicnique fua juriídi&io non Íervatur , Romanique Pontifices ,. dum | offi- cia inferiorum nímium fibi vindicant, a ma- :joribus & magis fru&uo(is operibus nuniverfa- le bonum concernentibus retrahuntur , nec ín- feriorum dire&ioni atque corre&ioni invigilant, ficuti publica utilitas expofcit. Que omnia gravem P confufionem (tatui clericali & facerdo- tali in. difpendium divini cultus & : przjudi- cium publice faluus afferunt , poffentque gra- viorem in futurum afferre ruinam , rebus &orum, & per Synodum univerfalem moresB his in deteriora jugiter prolebentibus , nif Ecclefia in melius reformerentur, cum falu- tari dire&ione capitis &; membrorum in viam jultitie & fen&itatis. (luod ut facilius atque ordinatius fieret, & ac [fub przcextu varia- rum opinionàm aut Bomani Pontifices, aut slii quicumque, non [atis Üniverfalibus Con- ciliis obedirent, predifpofnit eadein divina pic- ias in facro Gonftantienfi Concilio Synodo- xum univerfalium juriídidiionema i:a declarari, wr nulli relinqueretur. ambiyendi occafio, cum decreto folemni difünitum extitit ; Üniverfale Concilium habere auctoritatem. immediate a Chrifto, cui quilibet, cujufeumque flatus & dignitatis , etiam6 papalis fuerit, obedire te- provideretur in adverfum. Volens itaque hzc fané Synodus fuper his opportunum remc- dium adhibere, ftatuir & decernit, ut Ro- manus Pontifex, qui pro tempore fuerit, eas deinceps gratias expectativas aut uominatio- nes nullo rvodo nullave ex cauía concedat , cum iple pra ceteris, ne fit tantorum occa- fio malorum, abflinére debeat . Fruftra e- nima inferioribus inhiberetur , (1 ipfe; qui &- liis debet cfíc omniam bonorum & viriumm exemplar, non abítineret. Ut enim ille fan. &ilfimus & do&iffimus Leo Papa inquit, to- tíus familie D'omini fatis & ordo mutabitur, fi quod. inquiritar in corpore non invenitur in netur in his, quz pertinent ad Fidem , ad ex-C capite. Integriras eiiam prafidentiom ,. falus tirpatiogem Íchifmatis, & reformationem Ec- clefie Dei in capite & in membris ac perti- mentibus ad ca. Dum autem hec cura refor- mande Ecclefie huic fan&e: univerfali Syno- do Bafileenfi incumbit, hoc unum fisgulari folicirudini profequendum arbitratur, ut per fingulas Ecclefias miuillri ipftituantur idonei, qui Ícientiis & virtutibus effülpeant , ad Chri- ili gloriam & univerfi populi Chriltiani zdifi- cationem falutarem , cui sei grave impedimen- $um ha&enus afferre vifa cit gratiarum. expe. Zativarum multitude, quz gravem ordini & ftatui Ecclefiallico perrurbarionem , variafque inordinaliones ac plurima difcrimina comperi- dignofcitur cffe inferiorum . Ceflentque de ce- tero jam fade: & ram ipfz, quam etiam fendz, fi qua fiaur, nullz fnt ipfo fado, exceptis HJlis gratiis & rominationibus fuper quibus proceffus jam (nt expediti, quas ex certis rationabilibus caufis in odo mentbus, quibus ha&enus curfum confueveraut. liabere, rolerandas duximus, doncc aliter fuerit. ordi- natum. Kelcrvatioues eiiam particulares ; quz- cumque fuerint, beseficiorum vacaturorum , tam. per Romanos Poutifices, quam per Le. gatos fedis Apoltolice , de cerero nullz fing ipfo fa&o. Non tamen iureadit prohibere hec fan&a Synodus hoc przíenri decreto , quo mi- tur injeciffe. Ex his enim frequeatius dati fy nus futuri Fkomani Pontifices tempore Ponti- fuat Ecclefiis miniftri non. probati, nec co- gniti, vacaturorumque beneficiorum expefta- tio, gue, ficut antiqua jura iefantur, Occa- fionem defiderande mortis alieaz pra zlktare fo- Jet, quod plurimum prejudicat animarura fa- lui; fed & infuper lies iamumcerz z conten- tiones inter fervos Dei excitantur, rancores & jurgia nutriuntur, pluralitatís. benef&ciorum fovetur ambitio , facultates. ec pecuniz re- gnorum & provinciarum miruni in modum ex- hariuntur, pauperes difcurrendo ad Romanam curiam innumerabiles vexationes fübeunr, či jnter viarum difcrimina nonounquam fpolian-, iur, Occiduntur, ec variis afßiguntur peltibus: ficatus fni, modo honefto & convenienti , de uno bencficio ad collationem , in qua fue- rint dccem beneficia, & de duobus ubi fue. zint quinquaginta , & ultra, di(poaaut, ita ta- men ut ia eadem Ecclefia cathedrali, vel col- legiata, duas prebendas fuo tempore non con. fcrant , ut qualificationes graduatorum inferins defgnatz in iplis presbendis fuum valcant fors tii effectum . Neque eiiam collationes" per przventionem fendas inteadit impedire; de- creto. noftro de re(crvationibus, quoad ce- tera, & alis decretis hujus fanc Synodi in fuo robore duraturis. Ut vero ceteri ad quos beneficiorum , digaitatum, perfonatuum, of. atque etiam {uis patrimoniis ac parentum opi- E ficiorum , & adminifiraUomum coliatio, feu bus exhaaftis gravi egeltati fubjacere cogun- tur. Piurimi abique jafło titulo beneficia fi- bi vendicant, & non quibus de jure deben. tur illa obtinent, fed nonnunquam hi, qui- bus aut circumveniendi proximum major aíLu- tid, aut ad litigandum facultas fnppetit ube- zior : {ub involutionibus quoque prarogativa- zum, antelationum , aliorumque hujufmodi gra- tias concomitantium , fraudes plurimas če de- ceptiones contingit javeniri, juvenibus etiam qui ftudio litterarnra & virtuofis operibüs in- eendere deberent, datur materia evzgandi, qui Concil. General, "Tom. XXIX. quais difpofitio fpectat, ad providendum dite teratis viris X fcientia. perornatis fpecia- lus adftringantur, volit eadem f{an&a Sync- dus certas qualitates virorum litteratorum & graduatorum defignari , quibus certo ordine debeat provideti , prout inferius annotatur ; adjiciens quod (i per Pralatos & doctores ali- cujus nationis in hoc Concilio confi(tenies , pro bono (uz nationis aliter circa hujufmodi qualificationes difponeadum videatur in fitu- rum , Quidquid per illos fuerit ordindtum , & in Generali congregatione przfentis Cond ti Io EpiAola 65. ad Afrl- canos Epif- copos , cujus juitium ef: Cam ín gre dinationt- bus » 

Strana 163
ALBERTUS Ii. MP. 364 nec nom inm iheoło-==e = ANNO CHRISTI 163. EUGENIUS CONCILIUM ao lii conclufüm , exouac prou: extunc ratum & À riori facultate ftuduerint > ně c ANNO firmum habeatne, & vim decreti habeat, ac gia, qui per fex annos vel in utroque aut in CHRISTI g 0438. "Theologo- zum in ca- zhedralibus collegiis eir ‚ed minus unum effe oporteat « i in pre(enti decreto. de verbo ad verbum expreffum foret . Quodli quis cujufcumque flaws , criamfi Czrdinalaws , Patriarchalis, Pontificalis, ant alierius cujusliber dignitatis, contra prædiétam ordinem & qualificationes ( ui premiuitur ) debgaaras vel defignandas, de ipfis benefciis , dignitatibus , perfonati- bus , officiis & adminiltrationibus quovis mo- do difpofuerit, eo ipfo Gt irritum & inane, colinoque hujufmodi ac provifio, feu quæe vis difpofstio, ad fuperiorem proximum de- volvatur, qui fimiliter habeat peovidere: quod fi non fecerit, sd alium (upcriorem proximum altero jurium, baccalaureis qui perarienniem, fi nobiles ex utroque parenrc, & ex antiquo generc, alias autem per quinquennium confi- militer in aliqua uaiverfitate privitegiara ad mi- nus fuum ftudiura. fecerint , qui de prædi&is gradibus, tempore & nobilitate {upradidis fa- dem facere teneantur collatori per legitima do- cumenta. Exbortamur tamen Ordinarios colla tores, quod in conterendis beneficiis hujufmo- di, przfertim quoad dignitates, refpc&um ba- beant fingulariter ad mapifiros, mec nou Bi centiatos & baccalaureos formatos in theolo- gia, In dignitatibus vero non elettivis , perfos devolvatur , gradatim nique ad fammum Pon-Bnatibus, adminitrationibus & ofáciis dičtarum tificem afcendendo. Non -volemus tamea Or. diaarios collatores, & eos ad quos præfenta- iio feu alia quxvis difpoíitio beneficiorum fpe- Gat, in quainor menfbus , quibus prifatz gratis exveliativæ vel nommationes curfum non habenr, donec ipfæ gratix & nominatio- nes ad eorum collztionero , provifionem, præ- fenrationem fen difpofitionem coacefíz ceffa- verint, ad qualificationes infrafcripres obíer- vandas adffringi . II. Sequuntur qualificationes €? ordo m confevendis beneficiis per. Ordinarios , de. quibus. fupra 2acium off. Primo, cum per Generalis Cancilli farta fanéte ordinatum exiitat, quod quzlibet Ec. clef&2 metropoliica teneatur & debear nnum babere thcologura, qui fua dogrina & prædi- cationibus fruétam {afutis afferai, ordinat hæc fanfta Synodus, quod exrendaiur ctiam hu- juífmodt ordinatio ad Ecc)e6as cathedrales, t2- liter videiiceg, quod quiliber collator ipfarsm przbendarum rencarur & debeat canonicatum & prebendam, quamprimum facultas fe ob- tulerit, & inveniri poterit, uni magiltro H- centiaco , vc) in tlicologia baccalaurec forma- Ecclefiarum , idem ordo, modus & forma in omnibus oblervennr. Quod fi quis ex diftis qualificatis, tempore vacationis przbende feu dignitaris bujnímodí alias duas obrinezt prze bendas ; feu digaliates & prabendas, vcl alind feu alina beneńciura aut benefcia , quod vel quz refiderdo im altero ipíoram , dx horis divinis intereflendo , valeret few valerent wi que ad frmmam fey xffimationem ducentorum florenorum cameræ , fimiliter. quicumque duas prebendas caihcdrales, obtinuerit, nullatenus in ipfa tetia parte iacludi feu comprehendi cen- {earur. Ín Ecclefiis autem parochialibus , qua ia civisatibus aur villis muratis exiilant, in- c Üirganınc perfonz fieut fapra qualifcatæ, aur ad minus gni per tres annos ibtheoiogia ; vel . in altero. jurinm , fen-magifiri in'artibus, Qui in aliqua univerfitate. vrivilegiata fludentes fue- rint, & hujulmodi gradum adepti fuerint, fa tates poiuerint inveniri, qui volueríat hujuf- modi beneficiis defervire. Er, we facitiusinves nir pofünt , flatuit hec fancta Synodas , quod quolibet anno, durante tempere quadragefmæ, omaes & finguli hoc modo quazlificati, de ip- fa diacefi & ai qui voluerint, habeant per fcivel per procuratorem foa nomioa exhibere illis ad quos beneficiorum curatorum. collatio vcl prafcnratio fpectat, feu eorum vicariis. Quod f: non fecerint , collatio feu prefentatio to. conferre , qui per decconium in vniverfita- D vel difpafitio aliter. quam ( ut pramittitur > te privilegiata füduerit , & onus refideutizc a ie&urz & orgdicationis fubire voluerit, qui- que bis aut femel ad miuus per fnguias heh- domadas, ceffaute legitimo impedimento, 1e- gere habeat; &, quoties ipfum in hujuímodi je&ura deücere coptigerit , ad arbitrium capi- tuli in fubtra@ione diitriburionum z0tius heb- domadæ puniri pot. Et fi reûdentiam defe- ruetit, de alio provideatur, Veruntamen, ur liberius fludio vacare poffit, nih!l perdat cum ahfens fuerir a divinis. Infuper quod in qua- libet Ecclefia cathedrali vei colleriaia, ulta predi&am prebendam iheologo (at primi. uar) affigaandam , tertia pars prbendarum con- feratur graduatis alias idoneis modo & forma iofcriptis , fic quod. prima. vacatura. hujafmodi graduate, & deinde poít alias duas fequens eo modo cobfesatur, & fic deinceps, videlicet magiftris sut licemiatis feu baccalaureis for- matis in thcologia, qui per decennium is ali- qua univer(rate privilegiata doétoribus feu licen- tiatis in altero jurium vel medicina, qui per feptem annos ia fua facultate ftudueriot in ani- verfitatc , wt fupra , magifivis feu licentiatis in anibus, cpi rigore examinis , qui per quin- queunium in aliqua univerfitare a logicalibus iaclufive & tupra in artibus , vel ip alia fupe- fa&a ncc propter hoc irrita cenfeatur. Er fi milter im colletione iertiss partis prasbendarum śuperius memorata intelligaier, Æ toc gradua- ti fen qualificati modo premiffo potucrint ine veniri, iereencarque ( nt przmniteitur ) iple graduati & qualificau fua nomina tempore pra di&o ipis ad quos beneficiorum difpofitio fpe- Gat, len eoram vicariis, exhibere per fe vel per procuratorem . Cjuod fi noa fecerint, col- lauo feu praentatio, vel difpoinio aliter quam ( vt premiritur) facta non propter hoc irrita cenfeatur. Sł autem ilii, ad qnos benehciorum quzvis difrofiio fpe&ar, contra fupredictarum quali&cationam delignationem & ordinem ali- z quod bencfcium centulerint, feu ad ipfum pre- lentaverint, vel quomodolibet ditpofuezint , fic ipfo fa80 irium & jnaue, velur fuperius pras miflum cft. Et nihilo minus per Concilia pro- vincialia cam ig his defecerint , aut ctiam pers íonis non idoneis quoquo modo providerint , juxta tenorem conítitationis. Concilii Geuera- lis, quz incipit, Grave de præbendis, corri- gantur & debite paniantur. Illi vero, ad quos beneficiorum regularium fpe&at collatio feu difpofitio, pratermiffs indignis , cadem re ligiofis idoneis conferant & alfignent. Quod fi aliter feccrint, per eorum fuperiores & ca- pita - 1338 

Strana 164
ALBERTUS Ii. MP. 364 nec nom inm iheoło-==e = ANNO CHRISTI 163. EUGENIUS CONCILIUM ao lii conclufüm , exouac prou: extunc ratum & À riori facultate ftuduerint > ně c ANNO firmum habeatne, & vim decreti habeat, ac gia, qui per fex annos vel in utroque aut in CHRISTI g 0438. "Theologo- zum in ca- zhedralibus collegiis eir ‚ed minus unum effe oporteat « i in pre(enti decreto. de verbo ad verbum expreffum foret . Quodli quis cujufcumque flaws , criamfi Czrdinalaws , Patriarchalis, Pontificalis, ant alierius cujusliber dignitatis, contra prædiétam ordinem & qualificationes ( ui premiuitur ) debgaaras vel defignandas, de ipfis benefciis , dignitatibus , perfonati- bus , officiis & adminiltrationibus quovis mo- do difpofuerit, eo ipfo Gt irritum & inane, colinoque hujufmodi ac provifio, feu quæe vis difpofstio, ad fuperiorem proximum de- volvatur, qui fimiliter habeat peovidere: quod fi non fecerit, sd alium (upcriorem proximum altero jurium, baccalaureis qui perarienniem, fi nobiles ex utroque parenrc, & ex antiquo generc, alias autem per quinquennium confi- militer in aliqua uaiverfitate privitegiara ad mi- nus fuum ftudiura. fecerint , qui de prædi&is gradibus, tempore & nobilitate {upradidis fa- dem facere teneantur collatori per legitima do- cumenta. Exbortamur tamen Ordinarios colla tores, quod in conterendis beneficiis hujufmo- di, przfertim quoad dignitates, refpc&um ba- beant fingulariter ad mapifiros, mec nou Bi centiatos & baccalaureos formatos in theolo- gia, In dignitatibus vero non elettivis , perfos devolvatur , gradatim nique ad fammum Pon-Bnatibus, adminitrationibus & ofáciis dičtarum tificem afcendendo. Non -volemus tamea Or. diaarios collatores, & eos ad quos præfenta- iio feu alia quxvis difpoíitio beneficiorum fpe- Gat, in quainor menfbus , quibus prifatz gratis exveliativæ vel nommationes curfum non habenr, donec ipfæ gratix & nominatio- nes ad eorum collztionero , provifionem, præ- fenrationem fen difpofitionem coacefíz ceffa- verint, ad qualificationes infrafcripres obíer- vandas adffringi . II. Sequuntur qualificationes €? ordo m confevendis beneficiis per. Ordinarios , de. quibus. fupra 2acium off. Primo, cum per Generalis Cancilli farta fanéte ordinatum exiitat, quod quzlibet Ec. clef&2 metropoliica teneatur & debear nnum babere thcologura, qui fua dogrina & prædi- cationibus fruétam {afutis afferai, ordinat hæc fanfta Synodus, quod exrendaiur ctiam hu- juífmodt ordinatio ad Ecc)e6as cathedrales, t2- liter videiiceg, quod quiliber collator ipfarsm przbendarum rencarur & debeat canonicatum & prebendam, quamprimum facultas fe ob- tulerit, & inveniri poterit, uni magiltro H- centiaco , vc) in tlicologia baccalaurec forma- Ecclefiarum , idem ordo, modus & forma in omnibus oblervennr. Quod fi quis ex diftis qualificatis, tempore vacationis przbende feu dignitaris bujnímodí alias duas obrinezt prze bendas ; feu digaliates & prabendas, vcl alind feu alina beneńciura aut benefcia , quod vel quz refiderdo im altero ipíoram , dx horis divinis intereflendo , valeret few valerent wi que ad frmmam fey xffimationem ducentorum florenorum cameræ , fimiliter. quicumque duas prebendas caihcdrales, obtinuerit, nullatenus in ipfa tetia parte iacludi feu comprehendi cen- {earur. Ín Ecclefiis autem parochialibus , qua ia civisatibus aur villis muratis exiilant, in- c Üirganınc perfonz fieut fapra qualifcatæ, aur ad minus gni per tres annos ibtheoiogia ; vel . in altero. jurinm , fen-magifiri in'artibus, Qui in aliqua univerfitate. vrivilegiata fludentes fue- rint, & hujulmodi gradum adepti fuerint, fa tates poiuerint inveniri, qui volueríat hujuf- modi beneficiis defervire. Er, we facitiusinves nir pofünt , flatuit hec fancta Synodas , quod quolibet anno, durante tempere quadragefmæ, omaes & finguli hoc modo quazlificati, de ip- fa diacefi & ai qui voluerint, habeant per fcivel per procuratorem foa nomioa exhibere illis ad quos beneficiorum curatorum. collatio vcl prafcnratio fpectat, feu eorum vicariis. Quod f: non fecerint , collatio feu prefentatio to. conferre , qui per decconium in vniverfita- D vel difpafitio aliter. quam ( ut pramittitur > te privilegiata füduerit , & onus refideutizc a ie&urz & orgdicationis fubire voluerit, qui- que bis aut femel ad miuus per fnguias heh- domadas, ceffaute legitimo impedimento, 1e- gere habeat; &, quoties ipfum in hujuímodi je&ura deücere coptigerit , ad arbitrium capi- tuli in fubtra@ione diiiriburionum z0tius heb- domadæ puniri pot. Et fi reûdentiam defe- ruetit, de alio provideatur, Veruntamen, ur liberius fludio vacare poffit, nih!l perdat cum ahfens fuerir a divinis. Infuper quod in qua- libet Ecclefia cathedrali vei colleriaia, ulta predi&am prebendam rheologo (ar præmitei- uar) affigaandam , tertia pars prbendarum con- feratur graduatis alias idoneis modo & forma iofcriptis , fic quod. prima. vacatura. hujafmodi graduate, & deinde poít alias duas fequens eo modo cobfesatur, & fic deinceps, videlicet magiftris sut licemiatis feu baccalaureis for- matis in thcologia, qui per decennium is ali- qua univer(rate privilegiata doétoribus feu licen- tiatis in altero jurium vel medicina, qui per feptem annos ia fua facultate ftudueriot in ani- verfitatc , wt fupra , magifivis feu licentiatis in anibus, cpi rigore examinis , qui per quin- queunium in aliqua univerfitare a logicalibus iaclufive & tupra in artibus , vel ip alia fupe- fa&a ncc propter hoc irrita cenfeatur. Er fi milter im colletione iertiss partis prasbendarum śuperius memorata intelligaier, Æ toc gradua- ti fen qualificati modo premiffo potucrint ine veniri, iereencarque ( nt przmniteitur ) iple graduati & qualificau fua nomina tempore pra di&o ipis ad quos beneficiorum difpofitio fpe- Gat, len eoram vicariis, exhibere per fe vel per procuratorem . Cjuod fi noa fecerint, col- lauo feu praentatio, vel difpoinio aliter quam ( vt premiritur) facta non propter hoc irrita cenfeatur. Sł autem ilii, ad qnos benehciorum quzvis difrofiio fpe&ar, contra fupredictarum quali&cationam delignationem & ordinem ali- z quod bencfcium centulerint, feu ad ipfum pre- lentaverint, vel quomodolibet ditpofuezint , fic ipfo fa80 irium & jnaue, velur fuperius pras miflum cft. Et nihilo minus per Concilia pro- vincialia cam ig his defecerint , aut ctiam pers íonis non idoneis quoquo modo providerint , juxta tenorem conítitationis. Concilii Geuera- lis, quz incipit, Grave de præbendis, corri- gantur & debite paniantur. Illi vero, ad quos beneficiorum regularium fpe&at collatio feu difpofitio, pratermiffs indignis , cadem re ligiofis idoneis conferant & alfignent. Quod fi aliter feccrint, per eorum fuperiores & ca- pita - 1338 

Strana 165
m pitüfa provinclalla corrigantur, & debite pu- Adolore referimus ) ipfe dominus Eugenius in- "ANNO CHRISTY 1 1438 GENIUS 165 BUGENT BASIL niantur. Datum in fcíffione noflra publica, in ma- jori Ecclefia Bafileenfi folemniter celebrata , nono Kalendas Februarii, anno a Nativitate Domini giliefimo quadringentefimo trigefimo [S Tv. Decretum Bertium promulgatum in eadem feffione , de fufpenfione domini Eugenis Pape IV. Saceofancta Bafileenfis Generalis Synodus , im. Spi- vitu fandjo legitime congregata , univerfalem Ecclefiam feprefentans , ad futuram res vie- moriam. : ; Audivit omnis EccleGa jam a plurimo tem. pore quo pa&o hzc faa&a Synodus inter ce- tera ob reformationem ipfius Eccle(iz Dei in capite & in membris fpecialiter. congregata ,- cum fua decreta falubria paffim coniemni prof- píceret , abufuumque deformitatem continuari , atque etiam plus folito invalefcere in divinæ majeftatis of£enfam , .& univerfi facerdotii atque totins Chriftianz religionis ruinam miferabilem, videretque. periculofifümum | (chi(ma per ere&to- nem alterius pretenfi Concilii, ito durante, & alia plurima fcandala imminere populo Dei , & univerfo urbi perturbationem nou modicam ex refiltentia, quam adverfus debitara reforma- tionem Ecclefiz & falubria hnjus fanctze Syno- di opera dominus Eugenius Papa JV. divilio- nem aífiduam fovendo, & libitum propriz vo- luntatis decretis & ordinationibus Synodalibus przferendo , praQare videbatur; impulía elk goít longam "plurium zanorum expedżationem , fuper regimine Ecclefia(tico falubrem .provifio- nem quazrere, & ipfum dominum Eugenium inducere, ut ea quz faluti fui ipfius & univer- {æ Ecciefiæ congruebant in tantis tamque ur- geutibus nece(fitatibus agere curaret , cum hoc ipfum eidem fanüæ Synodo maxime liceret at- que incumberet ex ea auctoritate quam a Chri- ilo immediare accepit, cui univerfi fideles, : eujufcumque flatus, etriamíi papalis. exiftant , obedire tenentur in his qua pertinent ad Fi. dem, extirpationem (chifmatis & reformatio- nem Ecclefie in capite & in raembris, veluti determinatio univerfalis Ecclefics in facris fcri- pturis fundata, & in celeberrimo Concilio Con- Confamien- flantienfi promulgata, diffinivit, adjiciens quod fis Conc. (eff, quicumque coutumaciter ipfi univerfali Conci- 4 & 3. Xisfileenfis Cone. fol. 360 ' lio obedire contempferit in predictis & perti- mneutibus ad cą, condigne penitentie fubjicia- tur, & debite puniatur, ad alia jurís remedia , fi opus fuerit, recurrendo. Et tandem. pridie Kalendas menfis Augufli noviffime præteriti, decrevit hec fan&a Synodus, terminum fexa- ginta dierum peremptorie prafigere, infra quem przfatus domiaus Eugenius coram eadem Sy- nodo per fe vel per alium compareres, fi qua fuper przdi&is ac aliis in dí&o monitorio ex- preflis , ceterifgue in futurum proponendis, quz iunc non fine ratiopabili caufa tacebaa- sur, pro fui excufatione vel defenfione duce- ret proponenda . Quo termino elapío, five dí&us dominus Eugenius compareret , five non, hzc fan&a Synodus ad ulteriora proce- dese decrevit , cognofcendo & terminando, prout Eccleiz fand Dei, Spiritu fando di- &ante , videretur expedire. Sed ( quod cum Concil. General. Tom. XXIX. EBNSE ALBERTUS II. 1MP. 166 fra aflignatum rerminum neque per fe neque per alium comparere voluit, aut minimam excufationem, fi quam haberet, tranfmittere, immo corredionem effugere volens, dillohutio- nem & translationem Concilii, quam de jure non poterat, de fado, .pendente termino ; at tentavit: cum tamen jam alrera vice difiuln- tíonem hujus Concilii per eum. attentatam re- vocallet , declarans eam irritam & iaanem , dicenfque iofum Concilium pro reformatione Ecclefie in capite & in membris legitíme in- choatum , .continnatum fuifle , & pro(equutio- nem habere debere; perinde ac (i nulia di(fo- lutio fa&a fui(fet. Quibus attentis; elapfo di- Bx citationis termino, fuam contumaciam in publica feffione promotores & prochrator file calis hujus facri Concilii accufarunt, Exigen- teque. jullitia, hzc fan&a Synodus ia eadcm. fe(lione contumaciam ipfam domini Eugenii fufficienter accufatam declaravit, ipfumque con- tumacem reputavit, decernens, ejus abfentia non obliante, ad ulteriora procedendum fore , prout ipfi fanctz: Synodo videretur, confidera. tís nece(fitatibus & utilitatibus aniverfalis £c- clefizz, Er quamquam attenta contumaciz nia- guitudine , cadera fan&a Synodus abfane ulte- riori exge&tatione in ea re procedere potuiffet , volens ramen nihilo minus cum omni man- fnetudine & benignitate procedere , ad inftan- Ctiam inclytæ memorie Sigilmundi Romano- rum imperatoris , & venerabilium Archíepifco- porum ceterorumque illaftrium priacipum Ele- G&orum facri imperii, per fexaginta dies ad- huc cenfuit diffzreadum , et. pcr. hujus fanéte Synodi patientiam probaretur , fi ipfius dómi- ni Eugenii animus ad falutćm ful ipfies & univerfalis Ecclefiz inclinari valeret. Confeftim autem: pleoius innotuerunt ea quz adverfus hanc fandam Synodum & ejus füppofita. in preeten fa diffolutione jam attentara ipfe dominus Eu- genius perpetraverat , transferendo hoc. facrum Concilium in civitatem Ferrarienfem , fi contra ipfum aut aliquem Oratorum. fuornm ulterius procederetur, Ec prscipiendo fub poenis & cen- terat, fuppofitis bujus facri Concilii , uta difcederent: qua in re decreta facrz Synodi Conftantienfis 6 i(lius manife(te violabat , trans- ferendo Concilium prolibito voluntatis, prater confenfum ipfius, ac etiara ufurpando fibi au- &oritatem fupra {an&am Synodum, de refor- matione Ecclefizz in capite agentem, non re- ce fentiens ( ut videbatur ) de auctoritate fa- crorum. Conciliorum & dererminationibus Eccle. fix Fidem concernentibus, tam in ipfo Con(lan. tienfi Concilio , quam in ifto promulgatis fu- per obedientia quam fummi Ponii&ces Synodis univeríalibus exhibere tenentur, ac etiam fchif- ma introducens, & aliud Concilium illo dv- Erante erigens, quod non fore Conciliam , fed conventiculum fchifmaticorum , jam przcedenti- "bus decretis fuerac declaratum, ad diflofutionem Concilii jam femel per ipfum revocatum ite- rum redeundo, & «x modo diffolutionis ac pae- narum adje&dionis, fupra Concilium jurifdi&io- nem in fa&o reformationis affumendo, fe non Concilio, (fed Coacilium fibi obedire teneri fa&is fuis protellando. Merebaturque tanta- rum iamque gravium oflenfarum in Ecclefiam Dei &ícandalum ipfius jum pluries attentatum ac przjudicium Fidei multitudo, ut illico in ip- fum dominum Eugenium jufti judicii fequeretuc z ultio AN 1438, po a . ! Hee & 1d Díuris graviffunis, quas tamen inferre non po- genus alia b eo kujusSynodi caue legen. da fi NO RISTI 4 

Strana 166
m pitüfa provinclalla corrigantur, & debite pu- Adolore referimus ) ipfe dominus Eugenius in- "ANNO CHRISTY 1 1438 GENIUS 165 BUGENT BASIL niantur. Datum in fcíffione noflra publica, in ma- jori Ecclefia Bafileenfi folemniter celebrata , nono Kalendas Februarii, anno a Nativitate Domini giliefimo quadringentefimo trigefimo [S Tv. Decretum Bertium promulgatum in eadem feffione , de fufpenfione domini Eugenis Pape IV. Saceofancta Bafileenfis Generalis Synodus , im. Spi- vitu fandjo legitime congregata , univerfalem Ecclefiam feprefentans , ad futuram res vie- moriam. : ; Audivit omnis EccleGa jam a plurimo tem. pore quo pa&o hzc faa&a Synodus inter ce- tera ob reformationem ipfius Eccle(iz Dei in capite & in membris fpecialiter. congregata ,- cum fua decreta falubria paffim coniemni prof- píceret , abufuumque deformitatem continuari , atque etiam plus folito invalefcere in divinæ majeftatis of£enfam , & univerfi facerdotii atque totins Chriftianz religionis ruinam miferabilem, videretque. periculofifümum | (chi(ma per ere&to- nem alterius pretenfi Concilii, ito durante, & alia plurima fcandala imminere populo Dei , & univerfo urbi perturbationem nou modicam ex refiltentia, quam adverfus debitara reforma- tionem Ecclefiz & falubria hnjus fanctze Syno- di opera dominus Eugenius Papa JV. divilio- nem aífiduam fovendo, & libitum propriz vo- luntatis decretis & ordinationibus Synodalibus przferendo , praQare videbatur; impulía elk goít longam "plurium zanorum expedżationem , fuper regimine Ecclefia(tico falubrem .provifio- nem quazrere, & ipfum dominum Eugenium inducere, ut ea quz faluti fui ipfius & univer- {æ Ecciefiæ congruebant in tantis tamque ur- geutibus nece(fitatibus agere curaret , cum hoc ipfum eidem fanüæ Synodo maxime liceret at- que incumberet ex ea auctoritate quam a Chri- ilo immediare accepit, cui univerfi fideles, : eujufcumque flatus, etriamíi papalis. exiftant , obedire tenentur in his qua pertinent ad Fi. dem, extirpationem (chifmatis & reformatio- nem Ecclefie in capite & in raembris, veluti determinatio univerfalis Ecclefics in facris fcri- pturis fundata, & in celeberrimo Concilio Con- Confamien- flantienfi promulgata, diffinivit, adjiciens quod fis Conc. (eff, quicumque coutumaciter ipfi univerfali Conci- 4 & 3. Xisfileenfis Cone. fol. 360 ' lio obedire contempferit in predictis & perti- mneutibus ad cą, condigne penitentie fubjicia- tur, & debite puniatur, ad alia jurís remedia , fi opus fuerit, recurrendo. Et tandem. pridie Kalendas menfis Augufli noviffime præteriti, decrevit hec fan&a Synodus, terminum fexa- ginta dierum peremptorie prafigere, infra quem przfatus domiaus Eugenius coram eadem Sy- nodo per fe vel per alium compareres, fi qua fuper przdi&is ac aliis in dí&o monitorio ex- preflis , ceterifgue in futurum proponendis, quz iunc non fine ratiopabili caufa tacebaa- sur, pro fui excufatione vel defenfione duce- ret proponenda . Quo termino elapío, five dí&us dominus Eugenius compareret , five non, hzc fan&a Synodus ad ulteriora proce- dese decrevit , cognofcendo & terminando, prout Eccleiz fand Dei, Spiritu fando di- &ante , videretur expedire. Sed ( quod cum Concil. General. Tom. XXIX. EBNSE ALBERTUS II. 1MP. 166 fra aflignatum rerminum neque per fe neque per alium comparere voluit, aut minimam excufationem, fi quam haberet, tranfmittere, immo corredionem effugere volens, dillohutio- nem & translationem Concilii, quam de jure non poterat, de fado, .pendente termino ; at tentavit: cum tamen jam alrera vice difiuln- tíonem hujus Concilii per eum. attentatam re- vocallet , declarans eam irritam & iaanem , dicenfque iofum Concilium pro reformatione Ecclefie in capite & in membris legitíme in- choatum , .continnatum fuifle , & pro(equutio- nem habere debere; perinde ac (i nulia di(fo- lutio fa&a fui(fet. Quibus attentis; elapfo di- Bx citationis termino, fuam contumaciam in publica feffione promotores & prochrator file calis hujus facri Concilii accufarunt, Exigen- teque. jullitia, hzc fan&a Synodus ia eadcm. fe(lione contumaciam ipfam domini Eugenii fufficienter accufatam declaravit, ipfumque con- tumacem reputavit, decernens, ejus abfentia non obliante, ad ulteriora procedendum fore , prout ipfi fanctz: Synodo videretur, confidera. tís nece(fitatibus & utilitatibus aniverfalis £c- clefizz, Er quamquam attenta contumaciz nia- guitudine , caderas fan&a Synodus abfane ulte- riori exge&tatione in ea re procedere potuiffet , volens ramen nihilo minus cum omni man- fnetudine & benignitate procedere , ad inftan- Ctiam inclytæ memorie Sigilmundi Romano- rum imperatoris , & venerabilium Archíepifco- porum ceterorumque illaftrium priacipum Ele- G&orum facri imperii, per fexaginta dies ad- huc cenfuit diffzreadum , et. pcr. hujus fanéte Synodi patientiam probaretur , fi ipfius dómi- ni Eugenii animus ad falutćm ful ipfies & univerfalis Ecclefiz inclinari valeret. Confeftim autem: pleoius innotuerunt ea quz adverfus hanc fandam Synodum & ejus füppofita. in preeten {a diffolutione jam attentara ipfe dominus Eu- genius perpetraverat , transferendo hoc. facrum Concilium in civitatem Ferrarienfem , fi contra ipfum aut aliquem Oratorum. fuornm ulterius procederetur, Ec prscipiendo fub poenis & cen- terat, fuppofitis bujus facri Concilii , uta difcederent: qua in re decreta facrz Synodi Conftantiens & iltius manifette violabat ; trans- ferendo Concilium pro libito voluaratis, præter confenfum ipfius, ac etiara ufurpando fibi au- &oritatem fupra fan&am Syaodum, de refor- matione Ecclefizz in capite agentem, non re- ce fentiens ( ut videbatur ) de auctoritate fa- crorum. Conciliorum & dererminationibus Eccle. fix Fidem concernentibus, tam in ipfo Con(lan. tienfi Concilio , quam in ifto promulgatis fu- per obedientia quam fummi Ponii&ces Synodis univeríalibus exhibere tenentur, ac etiam fchif- ma introducens, & aliud Concilium illo dv- Erante erigens, quod non fore Conciliam , fed conventiculum fchifmaticorum , jam przcedenti- "bus decretis fuerac declaratum, ad diflofutionem Concilii jam femel per ipfum revocatum ite- rum redeundo, & «x modo diffolutionis ac pae- narum adje&dionis, fupra Concilium jurifdi&io- nem in fa&o reformationis affumendo, fe non Concilio, (fed Coacilium fibi obedire teneri fa&is fuis protellando. Merebaturque tanta- rum iamque gravium oflenfarum in Ecclefiam Dei &ícandalum ipfius jum pluries attentatum ac przjudicium Fidei multitudo, ut illico in ip- fum dominum Eugenium jufti judicii fequeretuc z ultio AN 1438, po a . ! Hee & 1d Díuris graviffunis, quas tamen inferre non po- genus alia b eo kujusSynodi caue legen. da fi NO RISTI 4 

Strana 167
ANNO CHRIST] 1438, XUGENIUS P. IV. 169 fed rou imraemor hzc lan&a Synodus mater- nz; pietatis, adhuc expectare voluit, fi forte ipfe dominus Eugenins a tanta inobedientia refipifcens converteretur ad cor, evidentiff- mifque juribns & rationibus declaravit hanc dif. folutionem & translationem nullas penitus ef- fe, nullinfque roboris & momenti cum omni- bus inde fecutis. Yntermiffa quoque celeriori condignarum inflidione penarum, hac fan&a Synodus eas duntaxat pcenas adverfus prefa- tum dominum Eugenium ex tuac promulgare duxit, quz adverfus HKomanos Pontifices fa- cra Generalia Goncilia diffolvere & pertatba- re lentantes ordinatz; fueranr, ut videlicet , CONCILIUM ultio pro ipfius & univerfalis Ecciefiæ falute: A nem , ipfiufque Eccleóm futuris temporibus ALSERTUS i1. IMP. 168 pacificationera. graiiffimam , & auctoritatis fa- crorum Conciliorum confervationem , valeat inclinari, in virtute igitur omnipotentis Dei, in cujus nomine hzc fanda Synodus congre- gata exfiflit, & a quo immediate poteltatem fuper univerlos fideles cujuícumque dignitatís, etiamfi papalis exfiltant , (ut pramiflum elt > accepit; eadem fan&a Synodus predictum do- minum Eugenium Papam quartum manifeftum contumacem , & ín aperia rebellione peráiften tem, ac notorie incorrigibiliterque Ecclefiam Dei (candalizantem , omnibus przmiffis tam conjundim quam. divifim attentis, ab omui adminiftratione papatus in fpiritualibus 6 tern- nifi iofra quatuor meníes a die diffohutionis B poralibus fufpendit, ac fnfpenfum efle decla- & translationis per eum atfeniatarum reli- pifcerer cum fatísfa&ione reali, ab omni ad. miniftratione papali effet ipfo fa&o fufpentus. Quz quidem papalis adminitratio ad Generale Coucilium devolveretar. Et fi hanc penam per duos menfes fuflineret. animo indurato, poft quatuor predi&os menfes contra iplum ufque ad privadonem inclufive pec Concilium Generale procederekur, quas penas bxc fan- &a Synodus ipfüm dominoin Eugenium, fi non refipifceret cum {atisfaltione reali ( ut premittitur ) declaravit, & non folum decla- ravit, fed etiam exprefle decrevit ipcurfurum . Cum vera jam & prior terminus fexaginta die- rum jadultorum poft contumaciam accufatam, & alius quataor menfium poll diem pretenfe diffolutionis & translationis hujus Concilii per ipfum dominum Engenium attentatarum, eia- pû Gnt, & , pendentibus ipfis dilationibus, nulia corrc&io aut emendatio confpiciatur pro- veniffe, immo potius continuatio abufuum & deformitalum ia offenfam divinz majeítatis & interitum. animarum, rebellióeue & inobedicn- tia domini Eugenii adver(us fanctam Synodum Uaiverfalern & decreta ipfius, procuratio infa- per a(fidua. erc&ionis ilius preteafi Concilii Ferrarientis per tranfmifionem litterarum ad diverfas regiones, & canvocationent plarimo. rum ad idem Concilium, quod fore conven- rat; proceffura tandem ad ulteriora ufque ad fententiam finalem inclufive, fi opus fuerit , iplo domina Eugenio amplius nan vocato, prout uilitati & neceflitati Ecclefæ, Spiritu ANNO CHRISTI 1439. Sufpenditur Eugenius fan&o di&ante, coufpexerit expedire. Omnem IV. a Pa- autem ipfius papatus adminiftrationem in his Pau. omnibus, quz in fpiritualibus 6t temporalibus ad folum Papam & fedem Apofitolicata de jure pertinere noftuatur, eadeni fana Syna- dus ad feipíatn deceroit ac declaret cfe de- volutam ; he propler gubernationis defectami Ecclefia interim varia difcrimina рай рой; decernens irritum & inane quidquid durante hac fufpenfione per ipfum dominum Eugenium Cratione papatus factum fuerit vel auentatum , Omnues quoque reges , Principes, communita- tes & alios quoftumaue , cujufvis ftatus & di. gnitatis extant, hec fanéta Synodas monet & requirit, & eifdem in vireute fan&æ. obe- dientiæ & fub divini obteftatione judicii man- dat; Ecclefiatticis vero perífonis quacumque dignitate, etiamfi Cardinalatus , Patriarchali. aut Pontifcali prefulgeant , fub penis quas ipfo faf incurrant, excommunicationis & (uf- penfionis ab omnibus dignitatibus, beneficiís & offücils, quocumque nomine nuncupentur; etiamfi forent metropolitang; aut cathedralis Eccle, five in titulum. five it commendam obtineaur: Vicariis autem , gubernatoribus , ticulum fchifmaticorum jam declaratum com- D vafallis, fewdatariis & fubditis Romane Esc- inemoravimus. Ex quibus (X au&oritatis fan- &orum Conciliorum peffurndatio, & reforma- tionis Ecclefiz Dei extin&io, & indi£tio fchif- maris inauditi per ere&ionem alterius pretentt Concilii, о durante Concilio , ao denique determinationum | Ecclefie univerfalis parvi- penfio , in lafionem irreparabiletn catholice Fidei fequeretur, nifi divina pietas fuz Eccle- fiz 10 tantis languaribus fubvenirer. Urgetur tandem hzc (an&a Synodus, ne fanła mala di(fimulando aífenfum illis przftare videatur: & ne facilitas veníz incentivum tribuat delin- quendi feu male agendi, cum leviora remedia non proficiunt, utiliorem & falubriorem ad- clefiæ , fub pœna privationis ipfo fado om- nium feudorum & aliorum quorumeumque jurium & privilegiorum quz ab ipfa Romana Ecclefia obtinent, di(tiode przcipit ; ut du- rante hac fufpenfione pretextu cujulvis jarac menti, fubje&ionis aut. promiffa fidelitatis ei- dem domino Eugenio nullatenus obediant. ip- fos quoque ad hujufmodi juramenta. & prormif- fiones, durante ipfa fufpeafione , nullatenua adítringi declaramus: fed ad hoc facrum Con- cilium in omnibus recurrant, pro quibus ad Romanum Pontificem recurrere foliti (unt. "intendit enim hzc fanda Synodus munde, jufte ac. fanfe neceffitatibus. quorumcumque hibere medicinam : aique poft varias exfpetta- E providere . Mandat praterca in virtute fan&a: giones tandem faluti univerfalis Ecelefig pro- videre , & ad fufpenfionem ipfius domini Eu-- genii ab adminiflralione papali, quam ponam facra Conftantienfis Synodus Romanis ponti- ficibus in variis cafibus cenfnit inferendam , procedere: alias poenas duriores adhuc pro fua manínetudine differendo : ut faltem. per com- pulfionem juftitiz cum tcmperamento miferis cordiz , ipfius Romani Pontificis animus ad ea quz (unt falutis & pacis, in reformationem debitam Ecclefia: univerfalis x anima: (uz & totius popult Chriliani falutiferam ædificatio- abedientiæ, & fub pœna privationis, quam ipfo fa@o incurrant, omnium fuomum benefi- ciorum , dignitatum , officiorum , commenda- rum; penfionum , & gratiarum quarumcum- que, etiam exfpe&ativarum , omnibus & fine gulis fandi» Romanz Eeclefim Cardinalibus , Archiepifcopis , Epi(copis & aliarum Ecclefia. rum Przlatis , offciarits curiæ, & clericis qui- buícnmque in Komana curía cxfiftentibus , cu- jufvis ftatus & conditionis exfiftant , quatenus infra quadraginta dies proxime fequentes poft diem prufentis feffionis a Romana tutía reces dant. 

Strana 168
ANNO CHRIST] 1438, XUGENIUS P. IV. 169 fed rou imraemor hzc lan&a Synodus mater- nz; pietatis, adhuc expectare voluit, fi forte ipfe dominus Eugenins a tanta inobedientia refipifcens converteretur ad cor, evidentiff- mifque juribns & rationibus declaravit hanc dif. folutionem & translationem nullas penitus ef- fe, nullinfque roboris & momenti cum omni- bus inde fecutis. Yntermiffa quoque celeriori condignarum inflidione penarum, hac fan&a Synodus eas duntaxat pcenas adverfus prefa- tum dominum Eugenium ex tuac promulgare duxit, quz adverfus HKomanos Pontifices fa- cra Generalia Goncilia diffolvere & pertatba- re lentantes ordinatz; fueranr, ut videlicet , CONCILIUM ultio pro ipfius & univerfalis Ecciefiæ falute: A nem , ipfiufque Eccleóm futuris temporibus ALSERTUS i1. IMP. 168 pacificationera. graiiffimam , & auctoritatis fa- crorum Conciliorum confervationem , valeat inclinari, in virtute igitur omnipotentis Dei, in cujus nomine hzc fanda Synodus congre- gata exfiflit, & a quo immediate poteltatem fuper univerlos fideles cujuícumque dignitatís, etiamfi papalis exfiltant , (ut pramiflum elt > accepit; eadem fan&a Synodus predictum do- minum Eugenium Papam quartum manifeftum contumacem , & ín aperia rebellione peráiften tem, ac notorie incorrigibiliterque Ecclefiam Dei (candalizantem , omnibus przmiffis tam conjundim quam. divifim attentis, ab omui adminiftratione papatus in fpiritualibus 6 tern- nifi iofra quatuor meníes a die diffohutionis B poralibus fufpendit, ac fnfpenfum efle decla- & translationis per eum atfeniatarum reli- pifcerer cum fatísfa&ione reali, ab omni ad. miniftratione papali effet ipfo fa&o fufpentus. Quz quidem papalis adminitratio ad Generale Coucilium devolveretar. Et fi hanc penam per duos menfes fuflineret. animo indurato, poft quatuor predi&os menfes contra iplum ufque ad privadonem inclufive pec Concilium Generale procederekur, quas penas bxc fan- @а Synodus ipfüm dominoin Eugenium, fi non refipifceret cum {atisfaltione reali ( ut premittitur ) declaravit, & non folum decla- ravit, fed etiam exprefle decrevit ipcurfurum . Cum vera jam & prior terminus fexaginta die- rum jadultorum poft contumaciam accufatam, & alius quataor menfium poll diem pretenfe diffolutionis & translationis hujus Concilii per ipfum dominum Engenium attentatarum, eia- pû Gnt, & , pendentibus ipfis dilationibus, nulia corrc&io aut emendatio confpiciatur pro- veniffe, immo potius continuatio abufuum & deformitalum ia offenfam divinz majeítatis & interitum. animarum, rebellióeue & inobedicn- tia domini Eugenii adver(us fanctam Synodum Uaiverfalern & decreta ipfius, procuratio infa- per a(fidua. erc&ionis ilius preteafi Concilii Ferrarientis per tranfmifionem litterarum ad diverfas regiones, & canvocationent plarimo. rum ad idem Concilium, quod fore conven- rat; proceffura tandem ad ulteriora ufque ad fententiam finalem inclufive, fi opus fuerit , iplo domina Eugenio amplius nan vocato, prout uilitati & neceflitati Ecclefæ, Spiritu ANNO CHRISTI 1439. Sufpenditur Eugenius fan&o di&ante, coufpexerit expedire. Omnem IV. a Pa- autem ipfius papatus adminiftrationem in his Pau. omnibiś , quæ in fpiritualibus 6 temporalibus ad folum Papam'& fedem Apofolicara de jure pertinere noftuatur, eadeni fana Syna- dus ad feipíatn deceroit ac declaret cfe de- volutam ; he propler gubernationis defectami Ecclefia interim varia difcrimina рай рой; decernens irritum & inane quidquid durante hac fufpenfione per ipfum dominum Eugenium Cratione papatus factum fuerit vel auentatum , Omnues quoque reges , Principes, communita- tes & alios quoftumaue , cujufvis ftatus & di. gnitatis extant, hec fanéta Synodas monet & requirit, & eifdem in vireute fan&æ. obe- dientiæ & fub divini obteftatione judicii man- dat; Ecclefiatticis vero perífonis quacumque dignitate, etiamfi Cardinalatus , Patriarchali. aut Pontifcali prefulgeant , fub penis quas ipfo faf incurrant, excommunicationis & (uf- penfionis ab omnibus dignitatibus, beneficiís & offücils, quocumque nomine nuncupentur; etiamfi forent metropolitang; aut cathedralis Eccle, five in titulum. five it commendam obtineaur: Vicariis autem , gubernatoribus , ticulum fchifmaticorum jam déclaratum coû- D vafaltis, fewdatariis & fubditis Remans Ec- memoravimus. Ex quibus (X au&oritatis fan- &orum Conciliorum peffurndatio, & reforma- tionis Ecclefiz Dei extin&io, & indi£tio fchif- maris inauditi per ere&ionem alterius pretentt Concilii, о durante Concilio , ao denique determinationum | Ecclefie univerfalis parvi- penfio , in lafionem irreparabiletn catholice Fidei fequeretur, nifi divina pietas fuz Eccle- fiz 10 tantis languaribus fubvenirer. Urgetur tandem hzc (an&a Synodus, ne fanła mala di(fimulando aífenfum illis przftare videatur: & ne facilitas veníz incentivum tribuat delin- quendi feu male agendi, cum leviora remedia non proficiunt, utiliorem & falubriorem ad- clefiæ , fub pœna privationis ipfo fado om- nium feudorum & aliorum quorumeumque jurium & privilegiorum quz ab ipfa Romana Ecclefia obtinent, di(tiode przcipit ; ut du- rante hac fufpenfione pretextu cujulvis jarac menti, fubje&ionis aut. promiffa fidelitatis ei- dem domino Eugenio nullatenus obediant. ip- fos quoque ad hujufmodi juramenta. & prormif- fiones, durante ipfa fufpeafione , nullatenua adítringi declaramus: fed ad hoc facrum Con- cilium in omnibus recurrant, pro quibus ad Romanum Pontificem recurrere foliti (unt. "intendit enim hzc fanda Synodus munde, jufte ac. fanfe neceffitatibus. quorumcumque hibere medicinam : aique poft varias exfpetta- E providere . Mandat praterca in virtute fan&a: giones tandem faluti univerfalis Ecelefig pro- videre , & ad fufpenfionem ipfius domini Eu-- genii ab adminiflralione papali, quam ponam facra Conftantienfis Synodus Romanis ponti- ficibus in variis cafibus cenfnit inferendam , procedere: alias poenas duriores adhuc pro fua manínetudine differendo : ut faltem. per com- pulfionem juftitiz cum tcmperamento miferis cordiz , ipfius Romani Pontificis animus ad ea quz (unt falutis & pacis, in reformationem debitam Ecclefia: univerfalis x anima: (uz & totius popult Chriliani falutiferam ædificatio- abedientiæ, & fub pœna privationis, quam ipfo fa@o incurrant, omnium fuomum benefi- ciorum , dignitatum , officiorum , commenda- rum; penfionum , & gratiarum quarumcum- que, etiam exfpe&ativarum , omnibus & fine gulis fandi» Romanz Eeclefim Cardinalibus , Archiepifcopis , Epi(copis & aliarum Ecclefia. rum Przlatis , offciarits curiæ, & clericis qui- bulcnmque in Romana curia exfiftentibus , cu- jufvis ftatus & conditionis exfiftant , quatenus infra quadraginta dies proxime fequentes poft diem prufentis feffionis a Romana tutía reces dant. 

Strana 169
169 ALBERTUS II. IMP. 170 Baſileenſis Concilii ſeſ- lioue 29. a) al. ſeſſio nis. EUGENIUS BASILEENSE. P. IV. dant. Et deinde Cardinales , Patriarchæ , Ar-A chiepiſcopi , Epiſcopi, & alii Eccleſiaſtici, SESSIO XXXII. prout de jure vel conſuetudine ad Generale Concilium ire tenentur , ſub pœenis juris iter ſuum ſine fraude continuando, ad hoc ſacrum Concilium arripiant: reliqui vero, qui ad Ge- nerale Concilium non tenentur venire , ad re- ſidendum & Deo ſerviendum in propriis be- neficiis , vel ad hoc ſacrum Generale Conci- lium ſine moræ diſpendio & omni fraude coſi ſante, ſe transferant, & accedant, decreto Ridem in decreto vigeſimænonæ ſeſſionis noſtro quod incipit , Compatiens , & aliis qui- hnjus ſanctæ Synodi, quod incipit, Com- buſcumque hujus ſanctæ Synodi , in ſuo robo- patiens , lucide exſtitit declaratum , diſſolutio- re duraturis. Omnes autem cauſas tam Ec- cleſiaſticas ſpirituales , quam etiam proſanas, nem hujus ſanctæ Synodi & translationem Bejus in civitatem Ferrarienſem per dominum civiles & criminales atque mixtas , inter qua- Eugenium Papam quartum de facto attenta- ſcumque perſonas , cujuſcumque ſtatus aut con- tas, tam in eo caſu quo contra ipſum virtu- ditionis exſiſtant , in Romana curia penden- tes , ab ipſa Romana curia hæc fancta Syno- te citatorii in noſtra vigeſimaſexta ſeſſione promulgati, aut contra quempiam præſiden- dus in eo ſlatu in quo ſunt ad ſe advocat , & advocatas eſſe vult & declarat : expreſſe in- tium in Concilio Oratorum ſuorum in aliquo hibens omnibus judicibus, auditoribus & com- procederetur , quam in co caſu quo Græcos contingeret advenire , nullas eſſe , penituſque miſſariis quibuſcumque prædictæ curiæ, etiamſi irritas & inanes: hujuſmodique diſſolutionem Cardinalatus , Patriarchali , Pontificali, aut ac translationem repugnare veritati declaratæ alia quavis dignitate præſulgeant, ne in pra- per ſacram Synodum Constantienſem ; dicenti fatis cauſis procedere aut quidquam agere quo- vis modo præſumant . Quod ſi poſt notitiam quod Generale Concilium univerſalem Eccle- ſiam militantem repraſentans, poteſtatem a hujus decreti noſtri quidquam fecerint, pœnas Chriſto immediate habet , cui quilibet , cuju- excommunicationis ipſo facto incurrant , ab ſcumque ſtatus & dignitatis fuerit , etiamſi pa- ipſius excommunicationis ſententia huic ſanctæ palis , obedire tenetur in his quæ pertinent ad Synodo duntaxat, ipſa durante , abſolutione C Fidem, exſlirpationem ſchiſmatis, & genera- reſervata; aut cognitione juſti impedimenti lem reſormationem Eccleſue in capite & in ( fi quod allegaretur ) quare a Romana curia ad hanc ſanctam Synodum accedere debentes, membris: quodque ſi in his & pertinentibus ad en obedire contumaciter contempſerit , con- non acceſſerunt, aut recedere debentes non receſſerunt. Cujus quidem impedimenti alle- dignæ pœnitentiæ ſubjiciatur. Quæ veritas in verbis Chriſti fundata eft, dicentis Simoni Pe- gatas cauſas intendit hæc ſancta Synodus di- tro: Si Eccleſiam non audierit, ſit tibi ficut ligenter cum benignitate ſcrutari. Quidquid ethnicus & publicanus. Quæcumque alligaveritis autem contra hanc advocationem & inhibi- ſuper terram, erunt ligata & in cælo: & quæ- tionem attentari contigerit , ipſo jure decer- cumque ſolveritis ſuper terram , erunt ſoluta & nit irritum & inane. Et ut fraudibus quæ ex- in cœlo. Et poſt pauca ſubdit: Ubi ſunt duo cogitari poſſent, obvietur , quia cum datarum vel tres congregati in nomine meo, ibi ſum in anticipationibus in præſentis a ſuſpenſionis ac wedio corum. Eademque ſacrorum Conciliorum hujus decreti noſtri eluſionem litteræ papales auctoritas ſuper Romanum Poutificem & quem- vel aliorum, ipſius auctoritate ſublata, ante ipſam ſuſpenſionem produci poſſent, niſi ante D libet alterum , in Actibus Apoſtolorum, decla- hujus decreti noſtri promulgationem fuerint tionibus univerſalium Conciliorum, doctrinis ſanctorum , multipliciter invenitur patefacta- intimatæ & publicatæ , eis nulla fides adhi- Repugnabat quoque talis diſſolutio & transla- beatur, & pro nullis habeantur. Decernit tio veritati in hac ſancta Synodo dudum mul- tandem hæc ſancta Synodus , hujus decreti tipliciter declaratæ , quod Papa Concilium U- publicationem in præſenti ſeſſione factam , niverſale ſine conſenſu ipſius diſſolvere non ejuſque affixionem in valvis majoris Eccleſiæ poteſt, aut de loco ad locum transferre. Cui Baſneenſis , vim habere monitionis , citationis dominus Eugenius post longam refiftentiam, & exſecutionis ; & ita univerſos arctare , ac quam eidem veritati in prima prætenſa diſſo- ſi perſonaliter apprehenſi, & eis intimatum lutione hujus Concili, & translatione in Bo- fuiſſet. noniam olim ſactis , & per univerſum orbem Datum in ſeſſione publica , in Eccleſia publicatis , ſub colore reductionis Græcorum, majori Baſileenſi ſolemniter celebrata, nono quam etiam veluti cauſam neceſſariam pro- Kalendas Februarii, anno a Nativitate Do- tunc allegabat , tandem aſſenſit ; revocans hu- mini milleſimo quadringenteſimo trigeſimo E juſmodi diſſolutionem & translationem ; & di- octavo. cens , ea non obſtante, Concilium a tempore ſuæ inchoationis legitime continuatum fuiſle , & decernens ac declarans irritam & inanem ; ac etiam revocans quidquid per eum aut ſuo nomine factum , attentatum ſeu aſſertum erat contra ipſum Baſileenſe Concilium ſeu ejus auctoritatem : & deinceps a gravaminibus ei- dem inferendis abſtinere pollicitus est, prout per quartamdecimam ſeſſionem hujus ſanctæ Synodi, præeſente ſedis Apoſtolicæ Legato, & pluribus ſanctæ Romanæ Eccleſiæ Cardinalibus aſſentientibus, etiam inclytæ memoriæ Sigiſ- Sacroſancta Generalis Synodus Baſileenſis , in Spi- ritu ſancto legitime congregata, univerſalem Eccleſiam repræſentans , ad perpetuam rei me- moriam. Conttan- tienſis Con- cilli ſetlione 4. & 5. Marth. 12. Vida epiſto- lam retra- ctatoriam Pii II. Ba- ſileenſis Con- cilil ſeſſ. 11. ANNO CHRISTI rt38. De caſſatione prætenſi electionis loci a minori parte facti. ANNO CHRISTI. 1438. mun-

Strana 170
169 ALBERTUS II. IMP. 170 Baſileenſis Concilii ſeſ- lioue 29. a) al. ſeſſio nis. EUGENIUS BASILEENSE. P. IV. dant. Et deinde Cardinales , Patriarchæ , Ar-A SESSIO XXXII. chiepiſcopi , Epiſcopi, & alii Eccleſiaſtici, prout de jure vel conſuetudine ad Generale Concilium ire tenentur , ſub pœenis juris iter ſuum ſine fraude continuando, ad hoc ſacrum Concilium arripiant: reliqui vero, qui ad Ge- nerale Concilium non tenentur venire , ad re- ſidendum & Deo ſerviendum in propriis be- neficiis , vel ad hoc ſacrum Generale Conci- lium ſine moræ diſpendio & omni fraude coſi ſante, ſe transferant, & accedant, decreto Ridem in decreto vigeſimænonæ ſeſſionis noſtro quod incipit , Compatiens , & aliis qui- hnjus ſanctæ Synodi, quod incipit, Com- buſcumque hujus ſanctæ Synodi , in ſuo robo- patiens , lucide exſtitit declaratum , diſſolutio- re duraturis. Omnes autem cauſas tam Ec- nem hujus ſanctæ Synodi & translationem cleſiaſticas ſpirituales , quam etiam proſanas, Bejus in civitatem Ferrarienſem per dominum civiles & criminales atque mixtas , inter qua- Eugenium Papam quartum de facto attenta- ſcumque perſonas , cujuſcumque ſtatus aut con- ditionis exſiſtant , in Romana curia penden- tas, tam in eo caſu quo contra ipſum virtu- tes , ab ipſa Romana curia hæc fancta Syno- te citatorii in noſtra vigeſimaſexta ſeſſione promulgati, aut contra quempiam præſiden- dus in eo ſlatu in quo ſunt ad ſe advocat , & advocatas eſſe vult & declarat : expreſſe in- tium in Concilio Oratorum ſuorum in aliquo hibens omnibus judicibus, auditoribus & com- procederetur , quam in co caſu quo Græcos contingeret advenire , nullas eſſe , penituſque miſſariis quibuſcumque prædictæ curiæ, etiamſi Cardinalatus , Patriarchali , Pontificali, aut irritas & inanes: hujuſmodique diſſolutionem ac translationem repugnare veritati declaratæ alia quavis dignitate præſulgeant, ne in pra- per ſacram Synodum Constantienſem ; dicenti fatis cauſis procedere aut quidquam agere quo- vis modo præſumant . Quod ſi poſt notitiam quod Generale Concilium univerſalem Eccle- ſiam militantem repraſentans, poteſtatem a hujus decreti noſtri quidquam fecerint, pœnas Chriſto immediate habet , cui quilibet , cuju- excommunicationis ipſo facto incurrant , ab ſcumque ſtatus & dignitatis fuerit , etiamſi pa- ipſius excommunicationis ſententia huic ſanctæ palis , obedire tenetur in his quæ pertinent ad Synodo duntaxat, ipſa durante , abſolutione C Fidem, exſlirpationem ſchiſmatis, & genera- reſervata; aut cognitione juſti impedimenti lem reſormationem Eccleſue in capite & in ( fi quod allegaretur ) quare a Romana curia membris: quodque ſi in his & pertinentibus ad hanc ſanctam Synodum accedere debentes, ad en obedire contumaciter contempſerit , con- non acceſſerunt, aut recedere debentes non receſſerunt. Cujus quidem impedimenti alle- dignæ pœnitentiæ ſubjiciatur. Quæ veritas in verbis Chriſti fundata eft, dicentis Simoni Pe- gatas cauſas intendit hæc ſancta Synodus di- ligenter cum benignitate ſcrutari. Quidquid tro: Si Eccleſiam non audierit, ſit tibi ficut ethnicus & publicanus. Quæcumque alligaveritis autem contra hanc advocationem & inhibi- tionem attentari contigerit , ipſo jure decer- ſuper terram, erunt ligata & in cælo: & quæ- nit irritum & inane. Et ut fraudibus quæ ex- cumque ſolveritis ſuper terram , erunt ſoluta & in cœlo. Et poſt pauca ſubdit: Ubi ſunt duo cogitari poſſent, obvietur , quia cum datarum vel tres congregati in nomine meo, ibi ſum in anticipationibus in præſentis a ſuſpenſionis ac wedio corum. Eademque ſacrorum Conciliorum hujus decreti noſtri eluſionem litteræ papales auctoritas ſuper Romanum Poutificem & quem- vel aliorum, ipſius auctoritate ſublata, ante ipſam ſuſpenſionem produci poſſent, niſi ante D libet alterum , in Actibus Apoſtolorum, decla- tionibus univerſalium Conciliorum, doctrinis hujus decreti noſtri promulgationem fuerint ſanctorum , multipliciter invenitur patefacta- intimatæ & publicatæ , eis nulla fides adhi- Repugnabat quoque talis diſſolutio & transla- beatur, & pro nullis habeantur. Decernit tio veritati in hac ſancta Synodo dudum mul- tandem hæc ſancta Synodus , hujus decreti tipliciter declaratæ , quod Papa Concilium U- publicationem in præſenti ſeſſione factam , niverſale ſine conſenſu ipſius diſſolvere non ejuſque affixionem in valvis majoris Eccleſiæ poteſt, aut de loco ad locum transferre. Cui Baſneenſis , vim habere monitionis , citationis dominus Eugenius post longam refiftentiam, & exſecutionis ; & ita univerſos arctare , ac quam eidem veritati in prima prætenſa diſſo- ſi perſonaliter apprehenſi, & eis intimatum lutione hujus Concili, & translatione in Bo- fuiſſet. Datum in ſeſſione publica , in Eccleſia noniam olim ſactis , & per univerſum orbem publicatis , ſub colore reductionis Græcorum, majori Baſileenſi ſolemniter celebrata, nono quam etiam veluti cauſam neceſſariam pro- Kalendas Februarii, anno a Nativitate Do- tunc allegabat , tandem aſſenſit ; revocans hu- mini milleſimo quadringenteſimo trigeſimo E juſmodi diſſolutionem & translationem ; & di- octavo. cens , ea non obſtante, Concilium a tempore ſuæ inchoationis legitime continuatum fuiſle , & decernens ac declarans irritam & inanem ; ac etiam revocans quidquid per eum aut ſuo nomine factum , attentatum ſeu aſſertum erat contra ipſum Baſileenſe Concilium ſeu ejus auctoritatem : & deinceps a gravaminibus ei- dem inferendis abſtinere pollicitus est, prout per quartamdecimam ſeſſionem hujus ſanctæ Synodi, præeſente ſedis Apoſtolicæ Legato, & pluribus ſanctæ Romanæ Eccleſiæ Cardinalibus aſſentientibus, etiam inclytæ memoriæ Sigiſ- Sacroſancta Generalis Synodus Baſileenſis , in Spi- ritu ſancto legitime congregata, univerſalem Eccleſiam repræſentans , ad perpetuam rei me- moriam. Conttan- tienſis Con- cilli ſetlione 4. & 5. Marth. 12. Vida epiſto- lam retra- ctatoriam Pii II. Ba- ſileenſis Con- cilil ſeſſ. 11. ANNO CHRISTI rt38. De caſſatione prætenſi electionis loci a minori parte facti. ANNO CHRISTI. 1438. mun-

Strana 171
ANNO CHRISTE 2438 Gal, a. EUGENIUS P. IV. 121 indiftum . In qua {eflione forma prefate re- vocationis & coufeflonis veritatis per ipfum dominum Eugenium faciendze decreta fuerat. То Бас quoque veritate conquievit univerfa catholica Ecclefia, reputans ipfam dilYolutio- nem per eum fine confenfu Concilii minime fieri potuife. Nec ullatenus adverfus verita- tem repugnandi, & ad errorem femel dimif- fum redeuüdi caufam a(fümere potuit ipfe do- minus Eugeaïus ex prædi&o citatorio. Ёп д рой plurimas admoniriones fibi fa&as, ut ali- quam emendationem poneret efficacem in Ec- clefiaflico regimine miferabiliter defluente, & decreta falubria per hanc fanctam Synodum CONCILIUM = або Romanorum Imperatore, fibi fuerat &á quinta. nominationem: trium locorum Bafilem , ALBERTUS FT. IMP. 172 Avinionis, & Sabaudiz , pro Ccumenico Con- cilio celebrando, folemnt decreto noltro in- cipiente, Nuper bac (acrofan&a Synodus, pu- blicaverimus: volentes eam inconcuffam & in- violaram permanere, omnemque aliam nomis nationem feu ele&ionem cuiuícumque alterius loci deceraentes irritam & inanem. Üniverfi- que facile confpiciunt domioum Eugenium ex his rebus nulium fundamentum ere&tonis prz- fati conoventiculi affumere potuifse, qui veri- tatem geforum confiderant. Quamquam enim inter deputatos quofdam noftrz congregationis adtum fueris, ut nif per Avinionentes infra præfixum terminum feret pecenizm ezpeditio, edita fufciperer , aliifque exempla bonorum Bad aliam nominationem procedendum foret, operum preftaret, feipfum &.ceteros dirigen- do in viam falutis: cum ip(e ex adverfo in contemptum hujus (anáte Synodi & torius Ec- clefæ defolationem, plurimarumque divifio- num fufcitationem , faluberrimæ reformatieni iplius corporis Ecciefie iongo tempore refi fleret: univerfalis Ecclefia congregata ipfum dominum Eugenium, ficut. mater. filium de- linquentem, in viam falutisdirigere fatagens; & ficnt Paulus reprehendit Petrum. coram om- nibus, cum non ambularct ad veritatem Evan- 2cHi, eundem. dominum Eugenium. arguens, atque ex auctoritate a Chrifto eidem Ecclefia: data corripiens; defe&us motorios, in quibus atque in noftra Generali congregatione con. clufum, noo tamen dici potelt hanc Synodum per viam contra&us cum aliquo couvenifse : nullus enim tuc aderat cam quo contraltum hujufmodi celebraret. Nec venit in debfum , quemquam curo feipfo non pofíse contrahere, cura intet fpondeniem recipientemque fponfos nem debeat eíse diltin&io perfonarum . Ipfius autem noftre concisfionis interpretatio, de- claratio , zoderatio, mutatio, juxta caufas occurrentes, atque omnimoda difpolitio ad ip- fum Concilium pertinebat, maxime cum nom ageretur de fa&o privato cujufcumque perfo- nz, fed de rebus flatum univerfalis Ecclefiæ animam fuam & uuiveríam .rempnblicam ai. € concernentibus, quarum: difpofitio ab univer- mium gravabat, commemoravit: vocans ip- fum & alios convocauns, ur ju regimine. Ec. clefiæ falutaris apponeremr | .provilio ... Quod 2) el. com poft longam tolerantiam tandem “id -agere ? putfa a impulfa fuit hzc fanéta Synodus; dum poft contemptum reformationis falutaris' ad fufci- tationem graviffimi {chifmatis & Iæfionem ve- ritatís, ipfius matris Ecclefiz vuinerationem gravifümam , idem dominus Eugenius realiter procedebat, cui pet przdi&um citatorium fum- me nece(farium erat obviare, dum fub «olo. ribus exquifius eandem fan&am Synodum & ejus opera difüipare, atque quoddam conventi. enlum in loco fuz voluntati dedito nulliter {ali Concilio fub dire&ione Spiritus Paracleti confiituto per cujufcumque aut quarumcum- que perfonarumi arbitrium non tollitur. Su- pervenit antem. proteftatio Legatorum fedis A- ройоНса adverfus decretationem ioci Avinio- uenüs, qui pariter. cum Balilea & Sabaudia in ipfa conclufiône concorditer capta jun&us erat. Que proteltatio non modicam | eccafio- mem retrahendi aniraos Avinionenfum a pres di&a expeditione pecraïaram præftabat: fue- runique ex alia parte per demiaum Eugenium -& fuos, adverfus hanc expeditionem pendente termino aifignato, gravia impedimenta in Ávi- nione preítita. idque accidit, ur Oratoribus ac de facto erigere in fciffuram Ecclefix. dif. D na(tris ia. Avinionem venientibus, przcipul gu- pofuerat: cujus rei perficiende gratia jam tti- remes & Oratores in Græciam tran(mittebar, ad impediendum adventum Grecorum in lo- eum per hanc fancdtam Synodum nominatum , & perturbandum effe&um no(tre legationis in Conflantinopolim tran(miffz, atque rumpen- dum ea qua inter ipfam Synodum & Grzcos concordata erant, jn quibus etiam: ipfe doimmi- nus Eugenius exgre(fe confenferat. Sed nec ulium colorem diffolvendi hoc facrum Bali- leenie Goncilium , & ipfum ia Ferrariam traus- ferendi , in. caía adventus Grecorum prefatus dominus Eugenius potuit affumere ex fchedu- la per quamdam preteníam feffionem conven- beroatores civitatis tanc abfentes efsenz, бое quibus res non poterant tractari. Quibus de- inceps advenientibus, ita acum eft, ut Avi- níioneníes ipfi circa terminum prefixum capi ianeum trireminm noftrarmm de triginta mil- Jibus & o&ingentis florenis auri de camera conteutarent , & Oratores noítros de rcfiduo iotius pecuniz expeiite cautos ac fecuros fa- cerent , prout ipf Oratores noflri hoc idem fuís litteris nobis intimaveruat- Reguirebang autem ipfi Avin'onenles , ut decretarionem ele&ionis feu nominatianis loci per nos fafta .expediremus. Quse nos attentius confideran- tes, & intentioni hujus fan&e Synodi fatis- ticuli Ferrarjenfis (ut dicitur ) commernorata : E factum else judicantes, per :alem expeditio- quam fchedulam ilii conventionalem dixerunt Íuper termino Ávinionenfibus prefixo in ex- peditíone pecuniarum facienda: quam fi nom facereat, alium locum nominare (eu eligere poffemus , & teneremur, atque aliunde umi- verfali Ecclefiæ providere. Vel ex quadam alia fchedula , qnam temerarie decretum. ap- pellant, incipiente, Hxc íacrofan&a Synodus inter fuz congregationis exordia, quod in vi. gefimaquinta. hujus fan&zm Synodi promulga- tum allegarunt; cum ex rationabilibus & ne- nem pecuniarum, attentis maxime impedimen- iis interea appofitis , (quoniam lugitima imo pedimsenta in omni conclufione rernm agen- darum intcliiguntur excepta) eum & per hunc modum ionge melius providebatur wniverfati Ecclefiz, quàm dimittendo omuia qux para- ta erant pro legatione mittenda in Grzciam & intraudo magoss difficultates. ele&ionis al- terius loci in ewrbationem rerum agendarum, maxime quoniam urpebamur conventiones no- firas cum capitaneo claffis triremium Eccleftz ecífatiís caufis in ipfa noflra feffione vigebma- — initas fervare ; cul dile&us Ecclefie filius fu. Rize ANNO CHRISTE 1438. 

Strana 172
ANNO CHRISTE 2438 Gal, a. EUGENIUS P. IV. 121 indiftum . In qua {eflione forma prefate re- vocationis & coufeflonis veritatis per ipfum dominum Eugenium faciendze decreta fuerat. То Бас quoque veritate conquievit univerfa catholica Ecclefia, reputans ipfam dilYolutio- nem per eum fine confenfu Concilii minime fieri potuife. Nec ullatenus adverfus verita- tem repugnandi, & ad errorem femel dimif- fum redeuüdi caufam a(fümere potuit ipfe do- minus Eugeaïus ex prædi&o citatorio. Ёп д рой plurimas admonitiones fibi fa&as, ut ali- quam emendationem poneret efficacem in Ec- clefiaflico regimine miferabiliter defluente, & decreta falubria per hanc fanctam Synodum CONCILIUM = або Romanorum Imperatore, fibi fuerat &á quinta. nominationem: trium locorum Bafilem , ALBERTUS FT. IMP. 172 Avinionis, & Sabaudiz , pro Ccumenico Con- cilio celebrando, folemnt decreto noltro in- cipiente, Nuper bac (acrofan&a Synodus, pu- blicaverimus: volentes eam inconcuffam & in- violaram permanere, omnemque aliam nomis nationem feu ele&ionem cuiuícumque alterius loci deceraentes irritam & inanem. Üniverfi- que facile confpiciunt domioum Eugenium ex his rebus nulium fundamentum ere&tonis prz- fati conoventiculi affumere potuifse, qui veri- tatem geforum confiderant. Quamquam enim inter deputatos quofdam noftrz congregationis adtum fueris, ut nif per Avinionentes infra præfixum terminum feret pecenizm ezpeditio, edita fufciperer , aliifque exempla bonorum Bad aliam nominationem procedendum foret, operum preftaret, feipfum &.ceteros dirigen- do in viam falutis: cum ip(e ex adverfo in contemptum hujus (anáte Synodi & torius Ec- clefæ defolationem, plurimarumque divifio- num fufcitationem , faluberrimæ reformatieni iplius corporis Ecciefie iongo tempore refi fleret: univerfalis Ecclefia congregata ipfum dominum Eugenium, ficut. mater. filium de- linquentem, in viam falutisdirigere fatagens; & ficnt Paulus reprehendit Petrum. coram om- nibus, cum non ambularct ad veritatem Evan- 2cHi, eundem. dominum Eugenium. arguens, atque ex auctoritate a Chrifto eidem Ecclefia: data corripiens; defe&us motorios, in quibus atque in noftra Generali congregatione con. clufum, noo tamen dici potelt hanc Synodum per viam contra&us cum aliquo couvenifse : nullus enim tuc aderat cam quo contraltum hujufmodi celebraret. Nec venit in debfum , quemquam curo feipfo non pofíse contrahere, cura intet fpondeniem recipientemque fponfos nem debeat eíse diltin&io perfonarum . Ipfius autem noftre concisfionis interpretatio, de- claratio , zoderatio, mutatio, juxta caufas occurrentes, atque omnimoda difpolitio ad ip- fum Concilium pertinebat, maxime cum nom ageretur de fa&o privato cujufcumque perfo- nz, fed de rebus flatum univerfalis Ecclefiæ animam fuam & uuiveríam .rempnblicam ai. € concernentibus, quarum: difpofitio ab univer- mium gravabat, commemoravit: vocans ip- fum & alios convocauns, ur ju regimine. Ec. clefiæ falutaris apponeremr | .provilio ... Quod 2) el. com poft longam tolerantiam tandem “id -agere ? putfa a impulfa fuit hzc fanéta Synodus; dum poft contemptum reformationis falutaris' ad fufci- tationem graviffimi {chifmatis & Iæfionem ve- ritatís, ipfius matris Ecclefiz vuinerationem gravifümam , idem dominus Eugenius realiter procedebat, cui pet przdi&um citatorium fum- me nece(farium erat obviare, dum fub «olo. ribus exquifius eandem fan&am Synodum & ejus opera difüipare, atque quoddam conventi. enlum in loco fuz voluntati dedito nulliter fali Concilio fub dire&ione Spirítus Paracleti confiituto per cujufcumque aut quarumcum- que perfonarumi arbitrium non tollitur. Su- pervenit antem. proteftatio Legatorum fedis A- ройоНса adverfus decretationem ioci Avinio- uenüs, qui pariter. cum Balilea & Sabaudia in ipfa conclufiône concorditer capta jun&us erat. Que proteltatio non modicam | eccafio- mem retrahendi aniraos Avinionenfum a pres di&a expeditione pecraïaram præftabat: fue- runique ex alia parte per demiaum Eugenium -& fuos, adverfus hanc expeditionem pendente termino aifignato, gravia impedimenta in Ávi- nione preítita. idque accidit, ur Oratoribus ac de facto erigere in fciffuram Ecclefix. dif. D na(tris ia. Avinionem venientibus, przcipul gu- pofuerat: cujus rei perficiende gratia jam tti- remes & Oratores in Græciam tran(mittebar, ad impediendum adventum Grecorum in lo- eum per hanc fancdtam Synodum nominatum , & perturbandum effe&um no(tre legationis in Conflantinopolim tran(miffz, atque rumpen- dum ea qua inter ipfam Synodum & Grzcos concordata erant, jn quibus etiam: ipfe doimmi- nus Eugenius exgre(fe conlenferat. Sed пес ulium colorem diffolvendi hoc facrum Bali- leenie Goncilium , & ipfum ia Ferrariam traus- ferendi , in. caía adventus Grecorum prefatus dominus Eugenius potuit affumere ex fchedu- la per quamdam preteníam feffionem conven- beroatores civitatis tanc abfentes efsenz, бое quibus res non poterant tractari. Quibus de- inceps advenientibus, ita acum eft, ut Avi- níioneníes ipfi circa terminum prefixum capi ianeum trireminm noftrarmm de triginta mil- Jibus & o&ingentis florenis auri de camera conteutarent , & Oratores noítros de rcfiduo iotius pecuniz expeiite cautos ac fecuros fa- cerent , prout ipf Oratores noflri hoc idem fuís litteris nobis intimaveruat- Reguirebang autem ipfi Avin'onenles , ut decretarionem ele&ionis feu nominatianis loci per nos fafta .expediremus. Quse nos attentius confideran- tes, & intentioni hujus fan&e Synodi fatis- ticuli Ferrarjenfis (ut dicitur ) commernorata : E factum else judicantes, per :alem expeditio- quam fchedulam ilii conventionalem dixerunt Íuper termino Ávinionenfibus prefixo in ex- peditíone pecuniarum facienda: quam fi nom facereat, alium locum nominare (eu eligere poffemus , & teneremur, atque aliunde umi- verfali Ecclefiæ providere. Vel ex quadam alia fchedula , qnam temerarie decretum. ap- pellant, incipiente, Hxc íacrofan&a Synodus inter fuz congregationis exordia, quod in vi. gefimaquinta. hujus fan&zm Synodi promulga- tum allegarunt; cum ex rationabilibus & ne- nem pecuniarum, attentis maxime impedimen- iis interea appofitis , (quoniam lugitima imo pedimsenta in omni conclufione rernm agen- darum intcliiguntur excepta) eum & per hunc modum ionge melius providebatur wniverfati Ecclefiz, quàm dimittendo omuia qux para- ta erant pro legatione mittenda in Grzciam & intraudo magoss difficultates. ele&ionis al- terius loci in ewrbationem rerum agendarum, maxime quoniam urpebamur conventiones no- firas cum capitaneo claffis triremium Eccleftz ecífatiís caufis in ipfa noflra feffione vigebma- — initas fervare ; cul dile&us Ecclefie filius fu. Rize ANNO CHRISTE 1438. 

Strana 173
GENIUS 3 Sy £73 LE NSE. ALBERYUS t1. IMP. 174 v —lianus tituli fan&z Sabinz presbyter Cardina- A ad porum aliquem citramarioum applicuilfent , = ANNO lis CHRISTI X439. , Legatus fedis Apofolicez, vexillum Eccle. fi & bsculum peregrinationis in nofira coa- gregatione generali noraine noflro tradiderat, cuique jam grandis fumma yecuaia por Ávi- nionenfes eligaata erat , conclufimus ad ip- fam decretationem locorum prius eleGarum videlicez Bafiesz , Avinionis, & Sabandiæ, procedendum fore, & duc partes hujus facri Concilii & amplius in eandem fententiara con- venerunt, licet pauci de hoc «uou contenti alium locum pro celebrazione CIcnmenici Con- .cilii nominare & deputare. prczuzapferant, abí- "Concilium :Ferrarieníe 8 Latina "Grzca 'Exclefia. re- 'eniqr;- a- 'Soofsit t que hoc quod talis poreftas cis competere do- clarata fuiffet. Quibus nec comperebat de fta- tu totíus Concilii & univerfzlis Ecclefiss , fa-B Neque etiam „a ag &Qifque Tidei fen pertinentibus ea, contra confepfum dharum partiuza Concilii, & mo- rem permaxime in Generelibus Conciliis a principio naícentis Ecclef: obfervatum, dif- ponere, qui tazien adhuc in nominando Joca non concordes extiterunt, pauciffimigue fuc- zunt , gu? tandem in hoc refedifse dicuuiur, quod nominationem facerent Utini & Floren- tie, avt alterius loci qui eutus efser, ec Pa- pe & Grocis accommodus , quique golees & pecunias: primo cxpedires. In alique. quoque nofirarum quatuor degutationum, ii: qua o&a- ginta perfonc crant, unus folus formam talis nóminatíonis veluti decretandam propria vo- luniate produzifle, folus delikereffz & conclu. C caen. veraciter fiffe dicitur, In aliifque depntatenibus valde pauci hoc idem egiße dicuntur adverius ordi- maziones hajus fan@æ Synodi. Xt demum, sum feffionem noftram uper decretationz ło- conus Ballzæe, Avinionis, & Sabaudiz , ce- Tebrasemus jegereturque noftrum decretem in ambra maj rs Eccleüz Bafilcenfis juxta mo- reri coniueinro, unus ex illis paucifhzois in loco inferiori & folio quamdam Ichedulam legere Srzfampór, a vaucis vel nullis inelle- dam, cuz nominationem locoruta Utini € Florentia aut alterins loci (ur præmaitiiier 5 pez pau ucilämes factam «continere dicebatur, qui etiam in ea Synodum Genersiem .contra copfenfura duarum patrium Concilii & amplius D ampiins juxta fe ( ut dicitur ) appellare praínmacbant, licet nullier Z de fa&o. Sed non propterea dimi- fimus decreti noflri przfati publicationem. fa- per nominatione Eafilew , Avinionis, C Sa- € ua baudl& , continuare, quod aliam momiuatio-. nem locorum irritam dęcieravit . Nam cf ita perroitreretur, LE longe minor pars in Con- ciltis Cenesalibus adverfus partcm multo ma jorem aliqua decretarct, fibique avGorthiaterm totius Concilii affumcret, ingreffus periculofif- fimus ad raultas divifiones excitandas in fu- wurem , & deflra&iosem ipforum Conciliorum preberemr , Neque lictesas {per ilio pratenfo decreto , fic per nos ifrrito declararo, Bulla hujus lun&te Synodi buMari toleraviraus , quidam falfo & claude(tine aliquas bullaverint, ficut eas fallo bullatas fuiffe declaravimus, per foiemne decretum in vigefima(eptima fef- fione hujus fan&z Synodi promulgarum . Sed nec ipfius pretenfi decreti. tenorem. obfervavit dominus Eugenius, immo eífcéum ejufdem (fi quis fuifler) evacuavir, dum Florentiam, quz in illo (ut dicitur) vominata erat, & pecupías atque galeas di(ponebat, pcr eum ac- ceptztam rejecit, deinde. Bononiam , ficut fer. tur, poftremo Ferrariam pro libito fue vo- luntatis elegit, ac etiam , priufquaro Greci conciliasulam in ipla civitate Ferrarieuli ere xit. Neque ad ipfum arbitrari fpe&abat , quis 9 locus tutus erat. pro Concilio celebrando, cum ipfe talem locum ttum Judicare poterat qnem fanda Synodus miaime tutum reputaffet .. Nec afferere poreft fibi facultatem per prafatum prztenfum decretum attributam , mt pupc in uno loco, nunc ig altero ( prout vellet ) Con- cilium fieri ordinsret , ac de cjus fecurttate judicaret, quod mec illi pauci fecerunt, nec ínb nomine Generalis Synodi adverfus Symo. dum ipfam G& ejus libertetem atque auctarita- tem tale aliquid faciendi, ipfamque voluntati Pays fubjiciendi, colorem aliquem hobuerunt in Concilio unquam convene runt ad judicándum , vel declarationem fa- ciendum fupes fecnriiate loci Ferrarienfis , auc adimpletions primo fafa ex parte loci Stam in expeditione galzarum & pecunierum, de quibes ín ipfo prztenfo decreto agi dicebazsnt Kienique nec per es qui illud «condidiffe di cuutur hoc obfervaium cit, mt finaiter in Ba- fea fieterint , donec Greci sd porrum appli caiflent. Quodque deinde infra menfem re <efferint ad locum ipfis Grecis per Oratores Goncilii nominarum , neque in hoc convga iones cum Greeis concordatas obfervarunt, ficque tametf? pretenfum illud decretum ali. quam apparentiam prius habuifiét, Quam ta. non babuit, fuit ex coafezquen- übus effectibus evacuatum : iplurnque calle nuum & irritum. pesitns efle & fuite , aod linfque roboris & momenti, decernit & de- clara: hzc fan&a Synodus, inhitens me quis quacumque dignitzte, eriarift papali praful- gest di&um preteafum docrctam feb nomme legitimi Er Synodalis decreti audeat nominare nec illias execuuoni favoies quomodolibet im- pendere, fub poenis & cenluris contra viola. tores & turbatores unitas ac pacis Ecclefia Rica a jure impofitis,. in quas decermt hec fansta Synodus eos incidere ipfo fa&o, notum faciens univerCs fuum verum decretum. legiti- me concluíam, ex atenfu duarum. partium & a decreta & ordinationes ipfius, & eX communi omnium fuppofitorum | Concilii coasordia, nemine diferepante, veta ejus Zul- 1a plumbea bulletum , veracirer per eam foif- fe obfereatnm , & in executionem. deductum, conventionefqus Initas cum Grecis ex parte fuz, quautum in (e fuit , sdimpleras extitif- fe. Que quidem fanda Synodus Oratores fnos venerabiles Epifcopos Vifenfem , & Laulanzn- feco ac Nicolaum de Mentrone militem, cum galeis & pecuniis in Graciam mifit, qui co- ram imperztore * Conttantivop olirano omnia ex integro adim. pire obtulerunt quc ipfis promiffa fuerant, ficuti fua relatio cum atrefl2tione publicorum licet E norariorum nobis fa&a indicavit , losumque icumenici Concilii celebrandi nominaverünt , qui antea per ipfos Grecos in fuis conven- zionibus exprefle acceptarus fuerat 8 concor- datus. Portum etiam rali Joco. aptiorem affi gnaverunt, requirentes eofdem imperatorem & Patriarcham, ut pariter fua promiffa adim- plerent. Qui fe excufaverunt fuper non ade ventu eorum , allegantes tempus adimplenda- rum promiflionum elapfum fuiffe, prout per litteras. fuas nobis reícripferant , quamquam tamen huic refponfion? fuerit plene fatisfa- &um per Oratores noftros, quoniam ipfi con- ve- Romanorum, & Patriarcha * ANNO HRISTI 1435 Romeo- "um, 

Strana 174
GENIUS 3 Sy £73 LE NSE. ALBERYUS t1. IMP. 174 v —lianus tituli fan&z Sabinz presbyter Cardina- A ad porum aliquem citramarioum applicuilfent , = ANNO lis CHRISTI X439. , Legatus fedis Apofolicez, vexillum Eccle. fi & bsculum peregrinationis in nofira coa- gregatione generali noraine noflro tradiderat, cuique jam grandis fumma yecuaia por Ávi- nionenfes eligaata erat , conclufimus ad ip- fam decretationem locorum prius eleGarum videlicez Bafiesz , Avinionis, & Sabandiæ, procedendum fore, & duc partes hujus facri Concilii & amplius in eandem fententiara con- venerunt, licet pauci de hoc «uou contenti alium locum pro celebrazione CIcnmenici Con- .cilii nominare & deputare. prczuzapferant, abí- "Concilium :Ferrarieníe 8 Latina "Grzca 'Exclefia. re- 'eniqr;- a- 'Soofsit t que hoc quod talis poreftas cis competere do- clarata fuiffet. Quibus nec comperebat de fta- tu totíus Concilii & univerfzlis Ecclefiss , fa-B Neque etiam „a ag &Qifque Tidei fen pertinentibus ea, contra confepfum dharum partiuza Concilii, & mo- rem permaxime in QGenerslibus Conciliis a principio naícentis Ecclef: obfervatum, dif- ponere, qui tazien adhuc in nominando Joca non concordes extiterunt, pauciffimigue fuc- zunt , gu? tandem in hoc refedifse dicuuiur, quod nominationem facerent Utini & Floren- tie, avt alterius loci qui eutus efser, ec Pa- pe & Grocis accommodus , quique golees & pecunias: primo cxpedires. In alique. quoque nofirarum quatuor degutationum, ii: qua o&a- ginta perfonc crant, unus folus formam talis nóminatíonis veluti decretandam propria vo- luniate produzifle, folus delikereffz & conclu. C caen. veraciter fiffe dicitur, In aliifque depntatenibus valde pauci hoc idem egiße dicuntur adverius ordi- maziones hajus fan@æ Synodi. Xt demum, sum feffionem noftram uper decretationz ło- conus Ballzæe, Avinionis, & Sabaudiz , ce- Tebrasemus jegereturque noftrum decretem in ambra maj rs Eccleüz Bafilcenfis juxta mo- reri coniueinro, unus ex illis paucifhzois in loco inferiori & folio quamdam Ichedulam legere Srzfampór, a vaucis vel nullis inelle- dam, cuz nominationem locoruta Utini € Florentia aut alterins loci (ur præmaitiiier 5 pez pau ucilämes factam «continere dicebatur, qui etiam in ea Synodum Genersiem .contra copfenfura duarum patrium Concilii & amplius D ampiins juxta fe ( ut dicitur ) appellare praínmacbant, licet nullier Z de fa&o. Sed non propterea dimi- fimus decreti noflri przfati publicationem. fa- per nominatione Eafilew , Avinionis, C Sa- € ua baudl& , continuare, quod aliam momiuatio-. nem locorum irritam dęcieravit . Nam cf ita perroitreretur, LE longe minor pars in Con- ciltis Cenesalibus adverfus partcm multo ma jorem aliqua decretarct, fibique avGorthiaterm totius Concilii affumcret, ingreffus periculofif- fimus ad raultas divifiones excitandas in fu- wurem , & deflra&iosem ipforum Conciliorum preberemr , Neque lictesas {per ilio pratenfo decreto , fic per nos ifrrito declararo, Bulla hujus lun&te Synodi buMari toleraviraus , quidam falfo & claude(tine aliquas bullaverint, ficut eas fallo bullatas fuiffe declaravimus, per foiemne decretum in vigefima(eptima fef- fione hujus fan&z Synodi promulgarum . Sed nec ipfius pretenfi decreti. tenorem. obfervavit dominus Eugenius, immo eífcéum ejufdem (fi quis fuifler) evacuavir, dum Florentiam, quz in illo (ut dicitur) vominata erat, & pecupías atque galeas di(ponebat, pcr eum ac- ceptztam rejecit, deinde. Bononiam , ficut fer. tur, poftremo Ferrariam pro libito fue vo- luntatis elegit, ac etiam , priufquaro Greci conciliasulam in ipla civitate Ferrarieuli ere xit. Neque ad ipfum arbitrari fpe&abat , quis 9 locus tutus erat. pro Concilio celebrando, cum ipfe talem locum ttum Judicare poterat qnem fanda Synodus miaime tutum reputaffet .. Nec afferere poreft fibi facultatem per prafatum prztenfum decretum attributam , mt pupc in uno loco, nunc ig altero ( prout vellet ) Con- cilium fieri ordinsret , ac de cjus fecurttate judicaret, quod mec illi pauci fecerunt, nec ínb nomine Generalis Synodi adverfus Symo. dum ipfam G& ejus libertetem atque auctarita- tem tale aliquid faciendi, ipfamque voluntati Pays fubjiciendi, colorem aliquem hobuerunt in Concilio unquam convene runt ad judicándum , vel declarationem fa- ciendum fupes fecnriiate loci Ferrarienfis , auc adimpletions primo fafa ex parte loci Stam in expeditione galzarum & pecunierum, de quibes ín ipfo prztenfo decreto agi dicebazsnt Kienique nec per es qui illud «condidiffe di cuutur hoc obfervaium cit, mt finaiter in Ba- fea fieterint , donec Greci sd porrum appli caiflent. Quodque deinde infra menfem re <efferint ad locum ipfis Grecis per Oratores Goncilii nominarum , neque in hoc convga iones cum Greeis concordatas obfervarunt, ficque tametf? pretenfum illud decretum ali. quam apparentiam prius habuifiét, Quam ta. non babuit, fuit ex coafezquen- übus effectibus evacuatum : iplurnque calle nuum & irritum. pesitns efle & fuite , aod linfque roboris & momenti, decernit & de- clara: hzc fan&a Synodus, inhitens me quis quacumque dignitzte, eriarift papali praful- gest di&um preteafum docrctam feb nomme legitimi Er Synodalis decreti audeat nominare nec illias execuuoni favoies quomodolibet im- pendere, fub poenis & cenluris contra viola. tores & turbatores unitas ac pacis Ecclefia Rica a jure impofitis,. in quas decermt hec fansta Synodus eos incidere ipfo fa&o, notum faciens univerCs fuum verum decretum. legiti- me concluíam, ex atenfu duarum. partium & a decreta & ordinationes ipfius, & eX communi omnium fuppofitorum | Concilii coasordia, nemine diferepante, veta ejus Zul- 1a plumbea bulletum , veracirer per eam foif- fe obfereatnm , & in executionem. deductum, conventionefqus Initas cum Grecis ex parte fuz, quautum in (e fuit , sdimpleras extitif- fe. Que quidem fanda Synodus Oratores fnos venerabiles Epifcopos Vifenfem , & Laulanzn- feco ac Nicolaum de Mentrone militem, cum galeis & pecuniis in Graciam mifit, qui co- ram imperztore * Conttantivop olirano omnia ex integro adim. pire obtulerunt quc ipfis promiffa fuerant, ficuti fua relatio cum atrefl2tione publicorum licet E norariorum nobis fa&a indicavit , losumque icumenici Concilii celebrandi nominaverünt , qui antea per ipfos Grecos in fuis conven- zionibus exprefle acceptarus fuerat 8 concor- datus. Portum etiam rali Joco. aptiorem affi gnaverunt, requirentes eofdem imperatorem & Patriarcham, ut pariter fua promiffa adim- plerent. Qui fe excufaverunt fuper non ade ventu eorum , allegantes tempus adimplenda- rum promiflionum elapfum fuiffe, prout per litteras. fuas nobis reícripferant , quamquam tamen huic refponfion? fuerit plene fatisfa- &um per Oratores noftros, quoniam ipfi con- ve- Romanorum, & Patriarcha * ANNO HRISTI 1435 Romeo- "um, 

Strana 175
175 EUSENIUS CO N c TL I U M ALBERTUS 1f. 176 venienti tempore, menfe fcilicet Februarii ,A bic, Ecclefie fidem, veritatem & auctoritatem ————— , confervare, & deinceps cunctos ad ejus unita- ,, ANNO tem redire volenies fincera caritate ampledi , CHRISTY prout & nos feraper parati fumus & erimus . Ferrarienfa Cum itaque sa nulla efle & penitus invalida , Conc. & ANNO anno preterito ab hoc facro Concilio recefie- CHRISTI rant pro veniendo illuc ante terminora affi- *" gnatum, fi non fuillent muluplicia impedi- menta fibi deinceps obje&a , quz notoria fuut: 2 d : ; ; ^ Latini & quoniam in conventionibus cum: Grzcis per que dominus Eugenius adverfus hanc fanttam C275 inter nos initis expreffe cautum crat, omnia intel- Synodum, in ipfius prætenfa difolutione & OEcumeni- transiatione in Ferrariam , motorie con(tet, ca numerant žigí debere bona fide, (ime fraude & dolo & abíque impedimeato legitimo & manifefto. Sed ultra bxc etiam praefatus imperator alte- zi Oratorum noftrorum Joanni de Ragufio in facra iheologia magillro, Ordinis predicaio. rur) apud eum exiílenti , dixerat fe cfle con- tentura , ut Oratores ipfi & galez ante men- Íem O&obris in Conftantinopolim non vevi- ient. Pjnrimas vero practicas in Gueecia factas accepimus per eos qui ex parie domini Enge- nii tranfmifh fuerunt ; ut. advenium. ipforum Grecorum ad alterum Iocorum per nos no- minatorum , impedirent, atque ipfos in lo- cum, quem vellet domipus Eugenius, atita- herent. Et in una triremi, in qua priacipa- Jis Oratorhm fuorum prafens erat, Nuntius quidam , quem nofiei Oratores præmiferant. eum litteris facri Concilii 21 plerium princi- pum Chriftianoram , captus e£, velati per de- bitam: informationem cogsovimus, mec deine ceps de viia ejus quidquam nobis aut moftris Oratoribus compertum extitit. Domus quoque prefati foanois de &sgufio Oratoris noftri in Coniftansinopoli invafone baliftariorarm fuit impete: aliquaque ibidem fa®a font; que mon eli necefiarium recftare per fiugela, ut fic ad fines {wos pertingere poffent, quos mi-, ferat dominus Eugenius, ita nt noûri Oraco- res Sue Grecis ips, protefiatione tamen fo- leoi contra eoídera prius falta, redire opor- tuerit. Caz omblia prawalere non potwerunt adeerfus veritatemm. Sic hzc ían&e Synodus cun&a-cum Grecis concordat ex parie fna adimplevic mee per ipfam remanfit, quo mi. nus Concil Gicumenici celebratio; eum Grze gis , loco tiam per cos nominato habita Íuerip, juxia es qui cto ipfis conventa s sant, fi illi proraifía fua: fervaffent, aur per ipfumque conveniiculum Ferrarienfe non fore Concilinm , fed fchifmaticorum conventiculum, dandum prefato. decreto, vigefimzaonz feflionis : hajus fan&z Synodi declaraverimus , merito- que pcenam fufpenfionis ab adminiftratione pas pali in fpiritualibas & temporalibus jamdudum contra Komanum pontificem, Concilium. Uni- B verfzle fine ipfius confenfu diffolvere aut trans- ferre attentantem , ordinatam, in ipfum do- minum Euozecinm telerít, i latam efle de- claraveriz hoc fan&a Synodus, ac etiam qua- fcumique Íententias, pcenas & cenfuras excom- municationis , privationis, inhabilitationis , in- terdi&i, & alias coutra hujus fan£x Synodi fuppofita & eidera adherentes, per ipfum do- miesm Eugeninm latas & ferendas, caffas & nullas fuiffe, & eísc declaraverimnus, non ne- cefse arbitramur ut denno ad ea cafsaædum & irritendum procedamus, quEcumque per ipfum dominum Eugenium , aut prafarum Eerrarienfe convenziculum fada funr .adverfos eandom Synodum, quecumque ejus foappofi. ra, & quofeumque ipfis adherentes, etiam aute ipG6us domini Eugenii fnfpenfonem ab " ademíüiflratione papali, & quz dnrante ipfius fufpemGone aut prefato conventiculo , fala funt, font, aur Gent im futurcm, im quibu. fcursque per ipfum videlicet. domiaum Erge- miera ratione papatus, aut jpfuma cózventicue | lum {eb Generalis aut Gcamenici Conci£ii na- iine, qni etiam vi&ualie foppofitis hajus fan- &z Syaodi guíciti, & postantes ea fpoliari, corumgue fpolia primo capieniium occupanti & vuuerane m cedere " mandavit; quz& quam gravis fint ad. * mandaranes verfus auiverfalem Ecclefiam, d quanta re- preheafione digni fint qui taliz agunt, cun&i confpicere pofsunt. Nos quoque omnibos & HM alios non feiffent impediti feu retra&i , Intca- D. fingulis manifeflantes. veritatem , declaramus dique & proponit eadem fan&a Synodus, Deo omoia predi&a per ipíum dominum Enge- sdfpirante, au&oritasem & veritatem catho- nium, aut ipfaro conwenticulum falta & fa. Jieæ & nniverfalis Feciefæ , quaai ipfa reprg- cicada, etiara contra dile&os Eccieliz fiios fentat, ac integritatem Videt orthodore jugi- er illefas zipotentis Dci & failure animarum : nec bono ipfus eniverfaliss Ecclefi$ conveniens exüti- mat, per quaícumque practicas aut exquifitos colores, etiam fub fpe dubia profequendi, mo- dis aliunde excogitatis, alia negotia, quorum eveutus incerti funt, au&oritatem Concilio. iuh Üaiverfaliuza conculcari, veritates decla- ratas per Ecclefia , & Fidem orthodoxam concetnentes , profternL, viara aperiri Roma- nis pontificibus ad diffolvenda Concilia Gene- ralia-per vatios modos fine ipforum confeafu, ex quo facile poicftatem datam ad ædifica. tionem in deficadtionem verti contiogerét, re- Íormanonemque Ecclefiaflici ftatus, pro qua jam to: func adhibiti labores, fruftrari , at- que ipfus Ecclefæ (tabiliratem & decorem hoc modo deperire ín perditionem animarum & rorius populi Chrifiiani lamentabile detri- mentum. Sic enim poffemus & illa bona ma- xíma exnunc perdere, & iila alia non acquis rete, atque fic totam Ecclefiam in confulio- ne relinquere . Primum quidem nobis incum- confervare , yo honore ipfius om-- cives Daflleen(es Gt eorum civiratem, mulla penitus, cafse Gt irrita fuifse & efse, nec ali- queri ipüus domini Eugenii prefatique con- venrícnli preceptis, maudetis aut prohibitio- nibus, etiam przcexur cujüfcumque jaramenti ant obligationis, im quibuslibet prædiétis tene- ri obedire, immo potius ad nos obediendum „lis, omnes 6 fingulos catholicos ex præcepro Domini X Ecclehæ {poniz ejus guam ab om- nibus audiri jabet, císe adítri&os. Requirimuf- que & monemus univerfos Cbrifti fideles, ut E Ecclefie catholicg ( quz a dire&ore dirigitur fapientifamo & infallibili ) per hanc fandtam Synodum repræfemtatæ firmiter adhzreant uf. que in fnem, nec ullis tentationibus per vo- luntatera cujufeumque fufcitatis aut [ufcitan- dis, ab iplus Ecclefie firmitate & veritate fuos anímos dimoveant confidentes in fuper- no Salvatoris noftri auxilio, qui ad Ecclefiam fuam dixit: Ego vobifeuzs fum omnibus dicbus ufque ad confummalionem faculi: manentefque perfeverauter.in ipfa Ecclefim domo, quz ut ai; beatus Hieronymus , declarans facræ fcri- pire veritatem, dicinm adificari fupra fir- mam Mattb. ult. Mash. 5. Cant. $. 

Strana 176
175 EUSENIUS CO N c TL I U M ALBERTUS 1f. 176 venienti tempore, menfe fcilicet Februarii ,A bic, Ecclefie fidem, veritatem & auctoritatem ————— , confervare, & deinceps cunctos ad ejus unita- ,, ANNO tem redire volenies fincera caritate ampledi , CHRISTY prout & nos feraper parati fumus & erimus . Ferrarienfa Cum itaque sa nulla efle & penitus invalida , Conc. & ANNO anno preterito ab hoc facro Concilio recefie- CHRISTI rant pro veniendo illuc ante terminora affi- *" gnatum, fi non fuillent muluplicia impedi- menta fibi deinceps obje&a , quz notoria fuut: 2 d : ; ; ^ Latini & quoniam in conventionibus cum: Grzcis per que dominus Eugenius adverfus hanc fanttam C275 inter nos initis expreffe cautum crat, omnia intel- Synodum, in ipfius prætenfa difolutione & OEcumeni- transiatione in Ferrariam , motorie con(tet, ca numerant žigí debere bona fide, (ime fraude & dolo & abíque impedimeato legitimo & manifefto. Sed ultra bxc etiam praefatus imperator alte- zi Oratorum noftrorum Joanni de Ragufio in facra iheologia magillro, Ordinis predicaio. rur) apud eum exiílenti , dixerat fe cfle con- tentura , ut Oratores ipfi & galez ante men- Íem O&obris in Conftantinopolim non vevi- ient. Pjnrimas vero practicas in Gueecia factas accepimus per eos qui ex parie domini Enge- nii tranfmifh fuerunt ; ut. advenium. ipforum Grecorum ad alterum Iocorum per nos no- minatorum , impedirent, atque ipfos in lo- cum, quem vellet domipus Eugenius, atita- herent. Et in una triremi, in qua priacipa- Jis Oratorhm fuorum prafens erat, Nuntius quidam , quem nofiei Oratores præmiferant. eum litteris facri Concilii 21 plerium princi- pum Chriftianoram , captus e£, velati per de- bitam: informationem cogsovimus, mec deine ceps de viia ejus quidquam nobis aut moftris Oratoribus compertum extitit. Domus quoque prefati foanois de &sgufio Oratoris noftri in Coniftansinopoli invafone baliftariorarms fuit impete: aliquaque ibidem fa®a font; que mon eli necefiarium recftare per fiugela, ut fic ad fines {wos pertingere poffent, quos mi-, ferat dominus Eugenius, ita nt noûri Oraco- res Sue Grecis ips, protefiatione tamen fo- leoi contra eoídera prius falta, redire opor- tuerit. Caz omblia prawalere non potwerunt adeerfus veritatemm. Sic hzc ían&e Synodus cun&a-cum Grecis concordat ex parie fna adimplevic mee per ipfam zemanfit, quo mi nus Concil Gicumenici celebratio; eum Grze gis , loco tiam per cos nominato habita Íuerip, juxia es qui cto ipfis conventa s sant, fi illi proraifía fua: fervaffent, aur per ipfumque conveniiculum Ferrarienfe non fore Concilinm , fed fchifmaticorum conventiculum, dandum prefato. decreto, vigefimzaonz feflionis : hajus fan&z Synodi declaraverimus , merito- que pcenam fufpenfionis ab adminiftratione pas pali in fpiritualibus & temporalibus jamdudum contra Komanum pontificem, Concilium. Uni- B verfzle fine ipfius confenfu diffolvere aut trans- ferre attentantem , ordinatam, in ipfum do- minum Euozecinm telerít, i latam efle de- claraveriz hoc fan&a Synodus, ac etiam qua- fcumique Íententias, pcenas & cenfuras excom- municationis , privationis, inhabilitationis , in- terdi&i, & alias coutra hujus fan£x Synodi fuppofita & eidera adherentes, per ipfum do- miesm Eugeninm latas & ferendas, caffas & nullas fuiffe, & eísc declaraverimnus, non ne- cefse arbitramur ut denno ad ea cafsaædum & irritendum procedamus, quEcumque per ipfum dominum Eugenium , aut prafarum Eerrarienfe convenziculum fada funr .adverfos eandom Synodum, quecumque ejus foappofi. ra, & quofeumque ipfis adherentes, etiam aute ipG6us domini Eugenii fnfpenfonem ab " ademíüiflratione papali, & quz dnrante ipfius fufpemGone aut prefato conventiculo , fala funt, font, aur Gent im futurcm, im quibu. fcursque per ipfum videlicet. domiaum Erge- miera ratione papatus, aut jpfuma cózventicue | lum {eb Generalis aut Gcamenici Conci£ii na- iine, qni etiam vi&ualie foppofitis hajus fan- &z Syaodi guíciti, & postantes ea fpoliari, corumgue fpolia primo capieniium occupanti & vuuerane m cedere " mandavit; quz& quam gravis fint ad. * mandaranes verfus auiverfalem Ecclefiam, d quanta re- preheafione digni fint qui taliz agunt, cun&i confpicere pofsunt. Nos quoque omnibos & HM alios non feiffent impediti feu retra&i , Intca- D. fingulis manifeflantes. veritatem , declaramus dique & proponit eadem fan&a Synodus, Deo omoia predi&a per ipíum dominum Enge- sdfpirante, au&oritasem & vesisatem catho- nium, aut ipfaro conwenticulum fa&a & fa. Jieæ & nniverfalis Feciefæ , quaai ipfa reprg- cicada, etiara contra dile&os Eccieliz fiios fentat, ac integritatem Videt orthodore jugi- er illefas zipotentis Dci & failure animarum : nec bono ipfus eniverfaliss Ecclefi$ conveniens exüti- mat, per quaícumque practicas aut exquifitos colores, etiam fub fpe dubia profequendi, mo- dis aliunde excogitatis, alia negotia, quorum eveutus incerti funt, au&oritatem Concilio. iuh Üaiverfaliuza conculcari, veritates decla- ratas per Ecclefia , & Fidem orthodoxam concetnentes , profternL, viara aperiri Roma- nis pontificibus ad diffolvenda Concilia Gene- ralia-per vatios modos fine ipforum confeafu, ex quo facile poicftatem datam ad ædifica. tionem in deficadtionem verti contiogerét, re- Íormanonemque Ecclefiaflici ftatus, pro qua jam to: func adhibiti labores, fruftrari , at- que ipfus Ecclefæ (tabiliratem & decorem hoc modo deperire ín perditionem animarum & rorius populi Chrifiiani lamentabile detri- mentum. Sic enim poffemus & illa bona ma- xíma exnunc perdere, & iila alia non acquis rete, atque fic totam Ecclefiam in confulio- ne relinquere . Primum quidem nobis incum- confervare , yo honore ipfius om-- cives Daflleen(es Gt eorum civiratem, mulla penitus, cafse Gt irrita fuifse & efse, nec ali- queri ipüus domini Eugenii prefatique con- venrícnli preceptis, maudetis aut prohibitio- nibus, etiam przcexur cujüfcumque jaramenti ant obligationis, im quibuslibet prædiétis tene- ri obedire, immo potius ad nos obediendum „lis, omnes 6 fingulos catholicos ex præcepro Domini X Ecclehæ {poniz ejus guam ab om- nibus audiri jabet, císe adítri&os. Requirimuf- que & monemus univerfos Cbrifti fideles, ut E Ecclefie catholicg ( quz a dire&ore dirigitur fapientifamo & infallibili ) per hanc fandtam Synodum repræfemtatæ firmiter adhzreant uf. que in fnem, nec ullis tentationibus per vo- luntatera cujufeumque fufcitatis aut [ufcitan- dis, ab iplus Ecclefie firmitate & veritate fuos anímos dimoveant confidentes in fuper- no Salvatoris noftri auxilio, qui ad Ecclefiam fuam dixit: Ego vobifeuzs fum omnibus dicbus ufque ad confummalionem faculi: manentefque perfeverauter.in ipfa Ecclefim domo, quz ut ai; beatus Hieronymus , declarans facræ fcri- pire veritatem, dicinm adificari fupra fir- mam Mattb. ult. Mash. 5. Cant. $. 

Strana 177
“ANNO CHRISTI 8438. Patel. 18. 177 EUCENIUS BASILEENSE. ALPERTUS FL 178 P. IV. iMP. mam pet»am , quz unica columba appéllatur, A nit tandem hee {anda Synodus omnes $ fin=====— quz fponfa pulcra fine ruga &t macula, qux domus etiam claves accepit, & poteftatem li- gandi & folvendi. Hane domnm fi quis rorri- gentem corzipientemąne contempferit, 62 t5; ( inquit ) freut. etbnicus & publicanus ,. folidi- tatemque Fidei femper teneant, méeimorantes e- tiam di&um illod beati Cypriani: Alienus ef, profanus eft, hoftis eft, habere non poteft Deum patrem, qui univerfalis Eccleli aon tenet unitatem . Infuper quoniam in fupradi&o decreto vi- .€eefimznonz no(lrz feffionis, poenas & cenfu- ras jufliffimas promulgavit hzc fan&a Synodus &dverfus omnes qui ad præfarum conventicu- gatos fupradiftas per publicationem prafentis ANNO decreti in valvis majoris Ecclefiz Bafifeenfis CHR affigendi , perinde ar&ari ac ar&atos intelligi , ac fj did citationis , ordinationis & declara- tionis executio ad corum, proprias perfonas fa- &a fuiffc . Datum in feffione nofira publica , in majo- ri Ecclefia Dafileenfi folemniter celebrata , no- no Kalendas Aprilis, anno a. Nativitate Do- mini millefimo quadringentefimo trigefimo o- &avo. SESSJI O XXXIIL lum Ferrerienfe accederent, aut mireerent ,B De oeritate Fidei catbolice per tres eritates . precepitque fub eiídem peuis & cen(uris om- nibus & finguíis in cutia, quam dominus Eu. genius qnondam tenebat, aut etiam atte de fa&o tenet, exifientibus, ut fi conventiculum Ferrarienfe per eum erigi contigeret , ab ejus curia recederent , & deinceps declarara fufpea- fione ipfius ab adminiftratione papali, etiam fub penis & ccnfuris in decreto noftræ vi. &efimznonz feffionis contentis, mandavimus, ut infra quadraginta dierum fpatium ab ca- dem curia recederent: ideo omnes & fingulos in conventiculo Ferrarien( aut. pretenfa ipfius domiai Eugenii curia exiflentes, & in przdi- &is noflris decretis comprehenfos , qui eorun- QICUT una eff Chrifti Ecclefia, que ( ut Sacrofantfa Generalis Synodus. Bafileenfis , in Spi- Vit janfjo legitime congregata , univerfalem Ecclefiam. veprajentans , ad perpeluatn veš vie- moriam . ait Apoflolus ) ef? calumna 49 firmamentum | &ANNO veritatis 4 fic omnia Ecclefiz membra unita- CARISTĘ tem femper obfervare nece(le eft inprofeffione — '' catholic veritatis, atque fideliter & firmiter credere , quidquid per ipfam Ecclefiam de ve- ritate Fidei faerit declaratum , ut non ficut patvuli £u&uantes cireumferantnr omni vento dem decretorum monirionibus non parucrunt , C do&rinz , aut per repugnantium dogmatum €itat hec fan&a Synodus, at wrigefimo die a data pr&fentis decreti computando, im nolirą Generali congregatione ( fs tunc. eam celebra. ri contingat ) alioquin in proxima fubfequen- te, compareaat coram eadem fanda Synodo, vifuri fe declarari ia prenas predictas incidi(- fe, aut juftas caufas ( fi quas habeant ) alle- gaturi: quem terminum ipfis peremptorie & waa vice pro omnibus hzc fauca Synodusdu.. xir affipnandum, & afliguat, decernens ulte- rius contra eos procedendum fore, & decla. randum, prout juris & rationis fuerit, guo- rum omníum nomina & cogaotina haberi vule pro fufficienter expreflis. Infuper cum in vatietatem ia divifiones & fchifmata prolaban- iur, Dudum autem in facra Generali Coa. ftantienfi Synodo conveniens catholica Ecclefia Conflantien- vetiiatem de Generalium Conciliorum | aucto- iis once ritate folempiter declaravit. Deinde in hac Boe Bafleen- facra Generali Bafileenf(i Synodo eandem ne- & fell. a, €effariam declarationem fub eodem qni (equi: rur tenore innovavit , Primo , quod Generalis Synodus in Spiritu. fan&o legitime congrega- ta, Generale Concilium faciens, Ecclefiam ca- tholicam militantem repræfentans, poteltatem a Chrifto immediate habet, cui quilibet , cu- jufcumque flatus vel dignitatis, eiiamí1 papa- lis exiflat, obedire tenetur in his quz perti- prima feffione bujus fance Syuodi pone ex-D neut ad Pidem, ad extürpationem fchifmaiis , communicationis , anathematzationis & inter- di&i decreux fuerint adverfus omnes & fingu- los, qui quaícumque perfonas Ecclefiaflicas vel feculeres, ad hoc facium Concilium ve- mientes, feu in eo {tantes, ut ab eodem rece. denies, temeritate propria pec fe velalium fen alios arreftare , invadere , capere, detinere , incarcerare , mutilare , occidere , vel bonis fuis fpoliare , vel injuriis afüígeze, (eu ipíos fic delinquentes receptare , aut alias quomo- dolibet impedire, feu ea perpetrantium | facta & commilía rata & grata habere, vel eis da- re confilium , auxilium vel favorem , publice vel occulte, vel directe vcl indire&e præfum- & ad generalem reformationem Eccle(üce im capire & in membris. [iem declarat, quod quicumque , cujufcumque digaitaris, etiam papalis exiflat, qui mandatis, flautis five or- dinationjbus ant preceptis hujus fanctz Synodi; & cujufcumque alterius Concilii Generalis ie- gitime congregati , fuper premi(lis feu ad ea pertinentibus factis vel fiendis obedire contu- maciter coutempferit , pii refipuerit, condi- gnæ pœnitentiæ fübjiciatur , & debite puniair, etiam ad alia juris fubfidia ( fi opus fuerit ) récarrendo .. Cumque ( ficut. przfertur ) qui- libet cujufcumque diguitatis, ctiamíi papalis exiftat , Concilio Generali in * pramiflis obe- * prædiâis plerint vel prafumenc in futurum, que po-Edire teneatur ; declararum etiam füit frequen. nz Íoiemnui decreto Concilii Conftantienfis ad- verfus pra dictos fuerunt ordinate , ultra eafdem penas. & cenfuras, quás omnes & fingulos qui mandato prefati domini Eugenii, vel prefati conventicnli Ferrarienfs, quidquam predicto- rum fecerint aue facient in fürurum , expreffe incurrife ; & incurfuros efle deceraimus ac de- claramns. Etiam contra coídem , tanquam son- tra. fautores fchiímatis, ad graviora proceden- dum fore decernit hec fancta Synodus, om- nibus aliis decretis & ordinauonibus ejufdem fan&e Synodi in fuo robore duraturis, Decer- Concil, General, "Pom. XXIX. ter ac dilucide , quód. ipfum Generale Conci- lium ‘præmiffis eaque. concernentibus , aut ali- quo pramifforum acu congregatum , fine ip- fims confenfu per nullum quavis audoritate, etiamfi papali dignitate prafuigeant, diffolvi , transferri , aut ad aliud tempus prorogari poteft. Er licet has eífe veritates Fidei catho- lice fatis conftet ex pluribus declarationibus przcedentibus , tam in prafato Conftaniena Concilio quam in hoc Balileenfi faftis , ad ma» jorem tamen foliditatem 8 firtnitatem omnium catholicorum iu unanimi profeffione veritatum M ipfa- 

Strana 178
“ANNO CHRISTI 8438. Patel. 18. 177 EUCENIUS BASILEENSE. ALPERTUS FL 178 P. IV. iMP. mam pet»am , quz unica columba appéllatur, A nit tandem hee {anda Synodus omnes $ fin=====— quz fponfa pulcra fine ruga &t macula, qux domus etiam claves accepit, & poteftatem li- gandi & folvendi. Hane domnm fi quis rorri- gentem corzipientemąne contempferit, 62 t5; ( inquit ) freut. etbnicus & publicanus ,. folidi- tatemque Fidei femper teneant, méeimorantes e- tiam di&um illod beati Cypriani: Alienus ef, profanus eft, hoftis eft, habere non poteft Deum patrem, qui univerfalis Eccleli aon tenet unitatem . Infuper quoniam in fupradi&o decreto vi- .€eefimznonz no(lrz feffionis, poenas & cenfu- ras jufliffimas promulgavit hzc fan&a Synodus &dverfus omnes qui ad præfarum conventicu- gatos fupradiftas per publicationem prafentis ANNO decreti in valvis majoris Ecclefiz Bafifeenfis CHR affigendi , perinde ar&ari ac ar&atos intelligi , ac fj did citationis , ordinationis & declara- tionis executio ad corum, proprias perfonas fa- &a fuiffc . Datum in feffione nofira publica , in majo- ri Ecclefia Dafileenfi folemniter celebrata , no- no Kalendas Aprilis, anno a. Nativitate Do- mini millefimo quadringentefimo trigefimo o- &avo. SESSJI O XXXIIL lum Ferrerienfe accederent, aut mireerent ,B De oeritate Fidei catbolice per tres eritates . precepitque fub eiídem peuis & cen(uris om- nibus & finguíis in cutia, quam dominus Eu. genius qnondam tenebat, aut etiam atte de fa&o tenet, exifientibus, ut fi conventiculum Ferrarienfe per eum erigi contigeret , ab ejus curia recederent , & deinceps declarara fufpea- fione ipfius ab adminiftratione papali, etiam fub penis & ccnfuris in decreto noftræ vi. &efimznonz feffionis contentis, mandavimus, ut infra quadraginta dierum fpatium ab ca- dem curia recederent: ideo omnes & fingulos in conventiculo Ferrarien( aut. pretenfa ipfius domiai Eugenii curia exiflentes, & in przdi- &is noflris decretis comprehenfos , qui eorun- QICUT una eff Chrifti Ecclefia, que ( ut Sacrofantfa Generalis Synodus. Bafileenfis , in Spi- Vit janfjo legitime congregata , univerfalem Ecclefiam. veprajentans , ad perpeluatn veš vie- moriam . ait Apoflolus ) ef? calumna 49 firmamentum | &ANNO veritatis 4 fic omnia Ecclefiz membra unita- CARISTĘ tem femper obfervare nece(le eft inprofeffione — '' catholic veritatis, atque fideliter & firmiter credere , quidquid per ipfam Ecclefiam de ve- ritate Fidei faerit declaratum , ut non ficut patvuli £u&uantes cireumferantnr omni vento dem decretorum monirionibus non parucrunt , C do&rinz , aut per repugnantium dogmatum €itat hec fan&a Synodus, at wrigefimo die a data pr&fentis decreti computando, im nolirą Generali congregatione ( fs tunc. eam celebra. ri contingat ) alioquin in proxima fubfequen- te, compareaat coram eadem fanda Synodo, vifuri fe declarari ia prenas predictas incidi(- fe, aut juftas caufas ( fi quas habeant ) alle- gaturi: quem terminum ipfis peremptorie & waa vice pro omnibus hzc fauca Synodusdu.. xir affipnandum, & afliguat, decernens ulte- rius contra eos procedendum fore, & decla. randum, prout juris & rationis fuerit, guo- rum omníum nomina & cogaotina haberi vule pro fufficienter expreflis. Infuper cum in vatietatem ia divifiones & fchifmata prolaban- iur, Dudum autem in facra Generali Coa. ftantienfi Synodo conveniens catholica Ecclefia Conflantien- vetiiatem de Generalium Conciliorum | aucto- iis once ritate folempiter declaravit. Deinde in hac Boe Bafleen- facra Generali Bafileenf(i Synodo eandem ne- & fell. a, €effariam declarationem fub eodem qni (equi: rur tenore innovavit , Primo , quod Generalis Synodus in Spiritu. fan&o legitime congrega- ta, Generale Concilium faciens, Ecclefiam ca- tholicam militantem repræfentans, poteltatem a Chrifto immediate habet, cui quilibet , cu- jufcumque flatus vel dignitatis, eiiamí1 papa- lis exiflat, obedire tenetur in his quz perti- prima feffione bujus fance Syuodi pone ex-D neut ad Pidem, ad extürpationem fchifmaiis , communicationis , anathematzationis & inter- di&i decreux fuerint adverfus omnes & fingu- los, qui quaícumque perfonas Ecclefiaflicas vel feculeres, ad hoc facium Concilium ve- mientes, feu in eo {tantes, ut ab eodem rece. denies, temeritate propria pec fe velalium fen alios arreftare , invadere , capere, detinere , incarcerare , mutilare , occidere , vel bonis fuis fpoliare , vel injuriis afüígeze, (eu ipíos fic delinquentes receptare , aut alias quomo- dolibet impedire, feu ea perpetrantium | facta & commilía rata & grata habere, vel eis da- re confilium , auxilium vel favorem , publice vel occulte, vel directe vcl indire&e præfum- & ad generalem reformationem Eccle(üce im capire & in membris. [iem declarat, quod quicumque , cujufcumque digaitaris, etiam papalis exiflat, qui mandatis, flautis five or- dinationjbus ant preceptis hujus fanctz Synodi; & cujufcumque alterius Concilii Generalis ie- gitime congregati , fuper premi(lis feu ad ea pertinentibus factis vel fiendis obedire contu- maciter coutempferit , pii refipuerit, condi- gnæ pœnitentiæ fübjiciatur , & debite puniair, etiam ad alia juris fubfidia ( fi opus fuerit ) récarrendo .. Cumque ( ficut. przfertur ) qui- libet cujufcumque diguitatis, ctiamíi papalis exiftat , Concilio Generali in * pramiflis obe- * prædiâis plerint vel prafumenc in futurum, que po-Edire teneatur ; declararum etiam füit frequen. nz Íoiemnui decreto Concilii Conftantienfis ad- verfus pra dictos fuerunt ordinate , ultra eafdem penas. & cenfuras, quás omnes & fingulos qui mandato prefati domini Eugenii, vel prefati conventicnli Ferrarienfs, quidquam predicto- rum fecerint aue facient in fürurum , expreffe incurrife ; & incurfuros efle deceraimus ac de- claramns. Etiam contra coídem , tanquam son- tra. fautores fchiímatis, ad graviora proceden- dum fore decernit hec fancta Synodus, om- nibus aliis decretis & ordinauonibus ejufdem fan&e Synodi in fuo robore duraturis, Decer- Concil, General, "Pom. XXIX. ter ac dilucide , quód. ipfum Generale Conci- lium ‘præmiffis eaque. concernentibus , aut ali- quo pramifforum acu congregatum , fine ip- fims confenfu per nullum quavis audoritate, etiamfi papali dignitate prafuigeant, diffolvi , transferri , aut ad aliud tempus prorogari poteft. Er licet has eífe veritates Fidei catho- lice fatis conftet ex pluribus declarationibus przcedentibus , tam in prafato Conftaniena Concilio quam in hoc Balileenfi faftis , ad ma» jorem tamen foliditatem 8 firtnitatem omnium catholicorum iu unanimi profeffione veritatum M ipfa- 

Strana 179
RUGENIUS 179 P. IV. ipfarum , hec fan&a Synodus dcfuit , CONCILIUM decla. À ad ea contumaciter obedire contempferit ,:mifs ALBERTUS IL r80 IMP ANNO rat, prout fequitur , ^ . refipuerit , condignæ peenitentie Śubjiciatur , Enos CHRISTI Veritas de poteflate Concilii Generalis, u. debite panfaire , euam ad aia juris fobs a Quenaimo- Verlalem Ecclefiam reprefentantis , fupra Pa- dia ( f opus ; ueris ) recurren o. Que qui- dura has ve- pam & quemlibet alterum , declarata per Con- dem decleratione viam paravit mifers i ritates dam- ftantienfe & hoc Bafileenfe Gerwraliz Concie minus, per quam Ecclefia Dei in præfatum narit B98 lia, eft veritas Fidei catholic. Eugenium multiplices exceffus, qui adeo no- de infız tg. Veritas bæc, quod Papa Concilïam Generas torii funt, quod nulla tergiverfatione celari z». le univerfalem Ecclefiam reprzfencans, au poffunt , perpetrantem & contumaciter Le legitime congregatum ínper declaratis im prz clefiam audire , ac praceptis, ftatutis & oz. fata veritate , aut aliquo eorum, fine ejus dinationibus Synodalibus obedire contemnet confenfu nnilatenus audtoritative poteft diffol- tem , joftam judicium ferre haberet ; juxta vere, aut ad aliud tempus prorogare, aut de cujus veritatis declataiæ difpolitionem, hzc locs ad iocum transferre, e(b veritas Pideicas fen&a Synodus Bafileenfis in Spirim fan&o le- tholicz « gitime congregata, univerfalem Ecclefiam re- Veritatibus duabus predi&is pertinaciter re-p prælentans , neceffarium effc judicans , ut pugnans e(t cenfendus hzrericus. o cui pla non prodeft corre&io, debita non pare Datum in feffhone nofira publica, in ma. cat abfciffo: pofiquam ia multe longamumt- joi Ecclefia Bafileen( folemniter celebrata, tate, patientia & maafuetudine poft plures decimośepiimo Kalendas Junii, anno a Nari. admonitions expedtavit eundem Eugenium s vitate Domini wmillefimo quadsingentefimp erie ut falutarem emendationem & exceffum praz gefimonono .. diforum corre&ionem efficeret , tandem cum : amplius differri non polit, quo minus ca S$ E §s I © XXXIV. tholicz Fidei & faluri univerfa Chriltianz tea ligionis fub auxilia Spiritus Paracleti provi. De depofítione Eugenii Papa quavti. deatur, nc ex ulteriori protelatiome juflitiz fanguis pereuntinm animarum de noftris ma- . . e. Bibus requiratur, fed cum diligentia falubr Sacrofzntia Generalis Synodus Bafıleenf f» y Sp P regimen gregi Dominico prabeamur , ut polo ri Jančio legitime congregata, amiver [elem quam veritas de terra militantis Ecclefie or- Ecclefiam veprafentant, ad perpetuems vei Mca eft, & jufitia de cxlo profpexit, Deus fľak sa. $20Y14?H < Nôta quod TYROSPEXIT Dominus de exeeifo fondo CE concilia" X. fuo, de cælo in reram afpexit, ut ats tegitimoem, diret gemitus plorantis EccleGz? fuper perdi- % obidom- ziogibus animarum pretiofo Jefu Chrifti fan-. iem guine redemptarum , če malis ionmmeris, ques in rcligionem Chriflianam irruerunt. Et quo- niam jules eft ipfe Dominus, & juflitias di- lexit , Án unum hominem , per quem fcanda- lum venit univerfo orbi, & quo graviter pec- cante, atque correctionem fpernente, ira fu- per omnem populum venire videzur , judicium facere difpofuit, per miniflerium Ecclefizc fuz valoris. cougregatz in nomine ipfius Chrifti Salvatoris lis Ecclef fcandalizatorem nororium , fimo: omnium, qui aitz Ubicumque fuerist duo wel sres comgregati in momine meo, ibi ego faim in medio eormm, & qui de peccatore nolente Ecs clefiam audire, dixit: 65 Æcclefam won andi. sie, fr tibi ficut eibnicus 9 publicsnur. Bjul- deti quoque. divina providentia previdens re- fifentias & oppugnationes, quas adverfus re. formationem Ecclefie Dei & av&oritatem fa- " erorum Generalium. Conciliorum ipfam Ec. zleham reprzfentanUum , ac bouum publicum totius religionis Chriflianz , fufcitaturus erat in tempore fuo Eugenius Papa quartus , quan- taque fcandaia , divifiones & fchifmata fa&u- Conftantien- VUS in orbe , facram Synodum Conftantienfem Matt. 18: Abîders « ipfe donet beniguitarem ; & terra noflra prow ferat froftum felatarern , oriarurque. fiinol no^ fius dicbus juflitia & abundantia pacis; ea: dcm fan&a Synodus pro.tribenali fedens, per hauc fuxm fententiam difünitivam , quam fert in his Íícriptis, pronnunüar, decernit & declarat, Gabrielem prius nominatum Euge- nimm Papam IV. fuiffe & effe nosorium & .. manifeftum contumacem, mandatis fen pre- Eis I Bon. ceptis. Ecclefie univerf2lis inobedientes , 82 wus Euge- in aperta rebellione perfiftentem , violatoremy nium hane a(fiduum aique contemptorem fecrorüm cano- bona am num Synodalium , pacis & unitaris Eccle- fanttum, © fim Dei perturbatorera notorium , univerfa. eum de aul- tis falío ac- z »" - ieibile 1. cufatum dů- niacum, pecjurum , iacorrigibilem, ichifma-ci. Vidę cjus ticum., a Fide devium , pertinacem hzreti- Bullam re- cum , dilapidatorem juriem & bonorum Ec. tastes clefim , inutilem ac damuofum ad adminiftra, ^ tjonem Romani Ponrifcii , omni titulo, gras du, bonore & dipnitate fe reddidiffe indi- gnum. Quero propitrea eadem fanéta Syne- das a papatu & Romano Pontifcio ipfo ju- re privatum effe declarat & pronuntiat, ac ipfüra ab eifdem amovet, deponit, privat & abjicit, deccrnendo nihilo minus contrá cun- ‚dem, ad exeoutionem ctiam aliarnm jurispee- nare, ad quas hac eadem fan&a Synodus hac eedem íua feptentia ipfum condemnat, fs Conc. eff. excitavit per Spiritum fanctum, ut declaratio- R ulterius fore procedendum. Ac cidem inbi, 4.& s. & Be- nem veritatis Fidei catholice toïi orbi ezpli- úlsentis fef- carer, dicentem quod Concilium Generale u- fioe ^« — river(2lem Ecclefiam reprefentans poteftatem a Chrifto immediate habet, cui quilibet, eujuf- cumque diguitatis , etiamfi papalis exiftar , obedire tenetur in lisqua pertinent ad Fidem, cxiirpationem fchifmatis, & reformationem. ge- neralem Ecciefiæ in capite Gt in membris. Item quod fi quis , cujufcumque flatu& ve]. diguita- tis, etiamfi papalís exiftat , qui mandatis, fta- tatis , five ovdinationibus,. aut przceptis ipfius Concilii Géneralis in predi&is & pertineniibus ber, ne deinceps pro Papa vel Romano Pan. tifice ie quovis modo nominet (cu .gerat . Omnefque Chrifticolas ab ipfius obedientia, fidelitate ac juramentís & obligationibus ei. dem quomodolibet praftitis, abfolvit & abfolIntos e(fe declarat, ac omnibus & fmnguiis Chrifti fidelibus inhibet, füb pcnis fauroriæ {chifmatis & herefis ac privationis omnium beneficiorum ; digoitatum, & honorum Ecclefiafticorum & mun. danorum, & aliis penis juris, etiamfi inspe- rialis, tegalis, Cardinalarus, Patriarchalis, Are chiepifcopalis , aut Epifcopalis dignitatis, aut griara- 

Strana 180
RUGENIUS 179 P. IV. ipfarum , hec fan&a Synodus dcfuit , CONCILIUM decla. À ad ea contumaciter obedire contempferit ,:mifs ALBERTUS IL r80 IMP ANNO rat, prout fequitur , ^ . refipuerit , condignæ peenitentie Śubjiciatur , Enos CHRISTI Veritas de poteflate Concilii Generalis, u. debite panfaire , euam ad aia juris fobs a Quenaimo- Verlalem Ecclefiam reprefentantis , fupra Pa- dia ( f opus ; ueris ) recurren o. Que qui- dura has ve- pam & quemlibet alterum , declarata per Con- dem decleratione viam paravit mifers i ritates dam- ftantienfe & hoc Bafileenfe Gerwraliz Concie minus, per quam Ecclefia Dei in præfatum narit B98 lia, eft veritas Fidei catholic. Eugenium multiplices exceffus, qui adeo no- de infız tg. Veritas bæc, quod Papa Concilïam Generas torii funt, quod nulla tergiverfatione celari z». le univerfalem Ecclefiam reprzfencans, au poffunt , perpetrantem & contumaciter Le legitime congregatum ínper declaratis im prz clefiam audire , ac praceptis, ftatutis & oz. fata veritate , aut aliquo eorum, fine ejus dinationibus Synodalibus obedire contemnet confenfu nnilatenus audtoritative poteft diffol- tem , joftam judicium ferre haberet ; juxta vere, aut ad aliud tempus prorogare, aut de cujus veritatis declataiæ difpolitionem, hzc locs ad iocum transferre, e(b veritas Pideicas fen&a Synodus Bafileenfis in Spirim fan&o le- tholicz « gitime congregata, univerfalem Ecclefiam re- Veritatibus duabus predi&is pertinaciter re-p prælentans , neceffarium effc judicans , ut pugnans e(t cenfendus hzrericus. o cui pla non prodeft corre&io, debita non pare Datum in feffhone nofira publica, in ma. cat abfciffo: pofiquam ia multe longamumt- joi Ecclefia Bafileen( folemniter celebrata, tate, patientia & maafuetudine poft plures decimośepiimo Kalendas Junii, anno a Nari. admonitions expedtavit eundem Eugenium s vitate Domini wmillefimo quadsingentefimp erie ut falutarem emendationem & exceffum praz gefimonono .. diforum corre&ionem efficeret , tandem cum : amplius differri non polit, quo minus ca S$ E §s I © XXXIV. tholicz Fidei & faluri univerfa Chriltianz tea ligionis fub auxilia Spiritus Paracleti provi. De depofítione Eugenii Papa quavti. deatur, nc ex ulteriori protelatiome juflitiz fanguis pereuntinm animarum de noftris ma- . . e. Bibus requiratur, fed cum diligentia falubr Sacrofzntia Generalis Synodus Bafıleenf f» y Sp P regimen gregi Dominico prabeamur , ut polo ri Jančio legitime congregata, amiver [elem quam veritas de terra militantis Ecclefie or- Ecclefiam veprafentant, ad perpetuems vei Mca eft, & jufitia de cxlo profpexit, Deus fľak sa. $20Y14?H < Nôta quod TYROSPEXIT Dominus de exeeifo fondo CE concilia" X. fuo, de cælo in reram afpexit, ut ats tegitimoem, diret gemitus plorantis EccleGz? fuper perdi- % obidom- ziogibus animarum pretiofo Jefu Chrifti fan-. iem guine redemptarum , če malis ionmmeris, ques in rcligionem Chriflianam irruerunt. Et quo- niam jules eft ipfe Dominus, & juflitias di- lexit , Án unum hominem , per quem fcanda- lum venit univerfo orbi, & quo graviter pec- cante, atque correctionem fpernente, ira fu- per omnem populum venire videzur , judicium facere difpofuit, per miniflerium Ecclefizc fuz valoris. cougregatz in nomine ipfius Chrifti Salvatoris lis Ecclef fcandalizatorem nororium , fimo: omnium, qui aitz Ubicumque fuerist duo wel sres comgregati in momine meo, ibi ego faim in medio eormm, & qui de peccatore nolente Ecs clefiam audire, dixit: 65 Æcclefam won andi. sie, fr tibi ficut eibnicus 9 publicsnur. Bjul- deti quoque. divina providentia previdens re- fifentias & oppugnationes, quas adverfus re. formationem Ecclefie Dei & av&oritatem fa- " erorum Generalium. Conciliorum ipfam Ec. zleham reprzfentanUum , ac bouum publicum totius religionis Chriflianz , fufcitaturus erat in tempore fuo Eugenius Papa quartus , quan- taque fcandaia , divifiones & fchifmata fa&u- Conftantien- VUS in orbe , facram Synodum Conftantienfem Matt. 18: Abîders ipfe donet beniguitarem ; & terra noflra prow ferat froftum felatarern , oriarurque. fiinol no^ fius dicbus juflitia & abundantia pacis; ea: dcm fan&a Synodus pro.tribenali fedens, per hauc fuxm fententiam difünitivam , quam fert in his Íícriptis, pronnunüar, decernit & declarat, Gabrielem prius nominatum Euge- nimm Papam IV. fuiffe & effe nosorium & .. manifeftum contumacem, mandatis fen pre- Eis I Bon. ceptis. Ecclefie univerf2lis inobedientes , 82 wus Euge- in aperta rebellione perfiftentem , violatoremy nium hane a(fiduum aique contemptorem fecrorüm cano- bona am num Synodalium , pacis & unitaris Eccle- fanttum, © fim Dei perturbatorera notorium , univerfa. eum de aul- tis falío ac- z »" - ieibile 1. cufatum dů- niacum, pecjurum , iacorrigibilem, ichifma-ci. Vidę cjus ticum., a Fide devium , pertinacem hzreti- Bullam re- cum , dilapidatorem juriem & bonorum Ec. tastes clefim , inutilem ac damuofum ad adminiftra, ^ tjonem Romani Ponrifcii , omni titulo, gras du, bonore & dipnitate fe reddidiffe indi- gnum. Quero propitrea eadem fanéta Syne- das a papatu & Romano Pontifcio ipfo ju- re privatum effe declarat & pronuntiat, ac ipfüra ab eifdem amovet, deponit, privat & abjicit, deccrnendo nihilo minus contrá cun- ‚dem, ad exeoutionem ctiam aliarnm jurispee- nare, ad quas hac eadem fan&a Synodus hac eedem íua feptentia ipfum condemnat, fs Conc. eff. excitavit per Spiritum fanctum, ut declaratio- R ulterius fore procedendum. Ac cidem inbi, 4.& s. & Be- nem veritatis Fidei catholice toïi orbi ezpli- fileevfis fef- carer, dicentem quod Concilium Generale u- fioe ^« — river(2lem Ecclefiam reprefentans poteftatem a Chrifto immediate habet, cui quilibet, eujuf- cumque diguitatis , etiamfi papalis exiftar , obedire tenetur in lisqua pertinent ad Fidem, cxiirpationem fchifmatis, & reformationem. ge- neralem Ecciefiæ in capite Gt in membris. Item quod fi quis , cujufcumque flatu& ve]. diguita- tis, etiamfi papalís exiftat , qui mandatis, fta- tatis , five ovdinationibus,. aut przceptis ipfius Concilii Géneralis in predi&is & pertineniibus ber, ne deinceps pro Papa vel Romano Pan. tifice ie quovis modo nominet (cu .gerat . Omnefque Chrifticolas ab ipfius obedientia, fidelitate ac juramentís & obligationibus ei. dem quomodolibet praftitis, abfolvit & abfolIntos e(fe declarat, ac omnibus & fmnguiis Chrifti fidelibus inhibet, füb pcnis fauroriæ {chifmatis & herefis ac privationis omnium beneficiorum ; digoitatum, & honorum Ecclefiafticorum & mun. danorum, & aliis penis juris, etiamfi inspe- rialis, tegalis, Cardinalarus, Patriarchalis, Are chiepifcopalis , aut Epifcopalis dignitatis, aut griara- 

Strana 181
343): Rom. 9. EUGENIUS 181 R. Lv. nem fecerint, fint au&oritate hujus decreti ac fententiæ ipfo fa&o privatis & alias juris in. currant pœnas , ne eidem Gabrieli nórorio fchifmaiico, perjuro , hæretico , fcandaliza- vori , incorrigibiil, pertinaci , privato , de- gofito , amoro ,. & taliter declarato, tan- quam fummo Pontifici obediant , pareant, vel iatendani ; aut eum quovis modo fulli- meant vel receptent, ant fii auxilium, con. fium vel favorem przflent. Nec non pros nuntiat ,; decernit, & declarat eadem fanéta Synodus, ornnes. & fingulos procefius, inhi- bitiones , fententias , cenfuras , conftitutio- nes , cum aut alios quofcamque fadtos & fa&a, quz poffenr premifüs obviare, irritos, & ina- mes, ac irrita & inania , nullinfeue fuiffe aur fore roboris vel momenti, Darum in íef&one noflra publica, in ma. jori Ecclefia BaGleenli folemniter celebrata, feptimo Kalendas Julii , anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimo nono. SESSIO XXXV. De flabilitate Concilii Baflesnfis s Sacrofaniia Gexeralis Spnodus Ba situ Sando legitimus cougregato , imioerfelem Eeclefiarm reprefentans , ad pergotsem sez me 450VÎ4T2 o ; p ligentibus Derm nihil ia hoc fescuio tam D grave videri debet, quam: quod ab ope- ribus carítetis im ejus gloriam & animarum fa!ntem ezplendis animos eorum retrahat , cum & beams Paulus Apoftolus dixerit : Ne: que szors, neqhe wita, poserit mor feparare a carièate Dei , que el im Chriflo Jefe Domino nofèro. Idcirco hee fau&a Synodus in nomi- nc ipfius Chiti Salvatoris congregata , non obflantibus quibuíenmque impedimentis, ope- ra fan&a reformationis .Ecclefiz & falutis auiverforum- divina pietas, & conflanter & perfeveranter profequi defideraus; atque jam. femo:o per ju- ftitiz re&ditudinem precipuó obliaculo, quod per inutilem & damnofam adminiftrarionem Romani Pontificis maxime oberat unitati, pa- ci & debit gubernationi ipfins Ecclefix, pa- cem cundorum, quatiom feri potet, per. quirere cupiens; cum ia decreto undecimz feßionis ejufdem fan&æ Synodi fłatutum fue- rit, quod hoc præfens BaGleen(e Concilium non polit diffolvi ,- nili conlenticatibus dua- bus partibus cjuldem Concilii; fcrutatis votis fingulorum, primo in fingulis deputationibus, BASILEENSE. esee etiamfi communitates , univerfitates , & col. Áciliam diffolutum, nifi juxta formam & mo- INO iftant, qui fi conia banc inhibirio- REST Jegia exiftant, qui fanêæ DeiD >: Quantum concefierit ALBERTUS 11. IMP. 18a -dum prædigorum decreti & conclufionis pro- ceflum fuerit. Et quoniam hac fodalitate fta- bilis. permanentiz Concilii debite obfervata , res.arduz , qux in manibus funt, poterant maturius & ordinatius. tra&ari, & præcipue circa electionem futuri fummi Pontificis, que majorem attentionem requirit ; non inten- dit hzc fan&ta Synodus ante terminum {exas ginta dierum im decreto feptime feflionis e- jufdem fuper ipfa eledione in hoc Concilio fienda præficum , computandorum a die de- pofitionis Gabrielis , oiim diti Eugenii Papa quarti, que fuit feptimo Kalendas Julii, ad hujufraodi electionem procedere. Effluzo au- ordinationes , & alia quæcumque per Biem huju(modi termino, decernit ad. eandem electionem in facro Concilio fore proceden- dum modis & formis per ipfum Concilium declarandis, Üt autem fub virtupfo & ido- neo paftore, quem a Domiuo dari fpera- mus, fiat omnium Chriftianorum unio & a. buadantia pacis, volens hzc fan&a Synodus cum reali affe&tu. cuntos, quantum in fe eÂ, invitare ad pacem , oinnes & fingulos fequen- tes curiam prztenfam prefati Gabrielis, olim di&i- Fugenii Papæ, ac in eadem exüflentes , cujufcumque flatus, gradus, aut conditionis; etiarafi Gardinalatus , Parriarchalis , Epifcos pałis fueriar, qui iplius Gabrielis, olim Eu. genii , obcdicntiam & adhzrentiam in to. mfis, in Spi. © mara Gimiferint, huic facro Concilio realiter & cum effe&u , infra terminum hujufmodi fe- xaginta dierum, à terapore prædidtæ depofi- tionis compntandorum , adhæferint , atque de his coram eodem Concilio per fe vel per alios legitime docuerint, infra rerminum práce di&um, intendit benigne ample&i & recipere, ac sorum flatui & indemnitatt convenientez providere . Datum Baliles in fefhone noftra publica, in Ecclefia majori Bafileenfi folemnitec cele. brata , fexto Idus Julti , aono a Nativitate Do- mini millefimo quadriogentefimo trigefimo no- no, Apoltolica fede vacante. S ESSIO XXXVI. De Conceptione glorioffime Virgénis Marie. Sacrofantis Generalis Synodus Bafileenfss 5 in Spi- vita faucio legitime congregata, univerfalem Ecclefiaim repræfentans , ad perpernam vei směs moria à Lucidantibus divioæ gratiæ mylleria mere H cedem gioriofem repromifit «terna Dci Patris Sapientia , dum alt: viam eternam habebunt . Quod etiam de glo. , riofa Virgine , qua ipfam Patris Sapientiam Dei Filium æteraum ‘in utero pertulit, ac mundo & deinde in: congregatione Generali, ac de- B peperit, facrofan&la legit Ecclefia. Nam quid. mum in feffione publica decretatione fubfecu- ta; S deinceps fuper modo ponendi - mate- riam diffolutionis Concilii , in deliberatione per deputatos duodecim fucrit certa coucin- fio reccpta , pridie Idus. Decembris, anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimo o&avo, ftatuit, decernit , & de- clarat, quod per receffum cujufcumque , aut quorumcumque, cujuícumque flaws, aut di- gaicatis , ab hac civitate BaGieenfi , etiam- f; Cardinalatus , Patriarchalis , ant. Pontifi- calis exftant, non fit, neque cenfeatur. Con. Concil, General. Tom. XXIX. tris educitur in lucem, quid de dignitate & fublimitate Virginis ma- hoc non dubium elt ad laudem & honorem Filii fui pertinere. Et qui honotificant gratiam & fan&itatem Mauis, ho- norificant & elucidant gloriofum nomen Filii ejus , qui ipfam fandificavit & replevit gratia. Unde fi in ceteris rebus clucidatio veritatis, quz a Domino Deo eft, preclara merita pat- trit; ineare fpecialiter fru&us uberrimos af- ferre fperanda eft, quæ fan&ificationem & de- dicationem templi illius concernit , in quo an- te. fzcula , antequam terra fieret, & ab æter- M 3 no ANNO CHRISTI £435. Qui elucidant me, Beal. gq, 

Strana 182
343): Rom. 9. EUGENIUS 181 R. Lv. nem fecerint, fint au&oritate hujus decreti ac fententiæ ipfo fa&o privatis & alias juris in. currant pœnas , ne eidem Gabrieli nórorio fchifmaiico, perjuro , hæretico , fcandaliza- vori , incorrigibiil, pertinaci , privato , de- gofito , amoro ,. & taliter declarato, tan- quam fummo Pontifici obediant , pareant, vel iatendani ; aut eum quovis modo fulli- meant vel receptent, ant fii auxilium, con. fium vel favorem przflent. Nec non pros nuntiat ,; decernit, & declarat eadem fanéta Synodus, ornnes. & fingulos procefius, inhi- bitiones , fententias , cenfuras , conftitutio- nes , cum aut alios quofcamque fadtos & fa&a, quz poffenr premifüs obviare, irritos, & ina- mes, ac irrita & inania , nullinfeue fuiffe aur fore roboris vel momenti, Darum in íef&one noflra publica, in ma. jori Ecclefia BaGleenli folemniter celebrata, feptimo Kalendas Julii , anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimo nono. SESSIO XXXV. De flabilitate Concilii Bafflesnfés s Sacrofaniia Gexeralis Spnodus Ba situ Sando legitimus cougregato , imioerfelem Eeclefiarm reprefentans , ad pergotsem sez me 450VÎ4T2 o ; p ligentibus Derm nihil ia hoc fescuio tam D grave videri debet, quam: quod ab ope- ribus carítetis im ejus gloriam & animarum fa!ntem ezplendis animos eorum retrahat , cum & beams Paulus Apoftolus dixerit : Ne: que szors, neqhe wita, poserit mor feparare a carièate Dei , que el im Chriflo Jefe Domino nofèro. Idcirco hee fau&a Synodus in nomi- nc ipfius Chiti Salvatoris congregata , non obflantibus quibuícnmque impedimentis, ope- ra fan&a reformationis .Ecclefiz & falutis auiverforum- divina pietas, & conflanter & perfeveranter profequi defideraus; atque jam. femo:o per ju- ftitiz re&ditudinem precipuó obliaculo, quod per inutilem & damnofam adminiftrarionem Romani Pontificis maxime oberat unitati, pa- ci & debit gubernationi ipfins Ecclefix, pa- cem cundorum, quatiom feri potet, per. quirere cupiens; cum ia decreto undecimz feßionis ejufdem fan&æ Synodi fłatutum fue- rit, quod hoc præfens BaGleen(e Concilium non pot dilfolvi , -nili con(entieatibus dua. bus partibus cjuldem Concilii; fcrutatis votis fingulorum, primo in fingulis deputationibus, BASILEENSE. esee etiamfi communitates , univerfitates , & col. Áciliam diffolutum, nifi juxta formam & mo- INO iftant, qui fi conia banc inhibirio- REST Jegia exiftant, qui fanêæ DeiD >: Quantum concefierit ALBERTUS 11. IMP. 18a -dum prædigorum decreti & conclufionis pro- ceflum fuerit. Et quoniam hac fodalitate fta- bilis. permanentiz Concilii debite obfervata , res.arduz , qux in manibus funt, poterant maturius & ordinatius. tra&ari, & præcipue circa electionem futuri fummi Pontificis, que majorem attentionem requirit ; non inten- dit hzc fan&ta Synodus ante terminum {exas ginta dierum im decreto feptime feflionis e- jufdem fuper ipfa eledione in hoc Concilio fienda præficum , computandorum a die de- pofitionis Gabrielis , oiim diti Eugenii Papa quarti, que fuit feptimo Kalendas Julii, ad hujufraodi electionem procedere. Effluzo au- ordinationes , & alia quæcumque per Biem huju(modi termino, decernit ad. eandem electionem in facro Concilio fore proceden- dum modis & formis per ipfum Concilium declarandis, Üt autem fub virtupfo & ido- neo paftore, quem a Domiuo dari fpera- mus, fiat omnium Chriftianorum unio & a. buadantia pacis, volens hzc fan&a Synodus cum reali affe&tu. cuntos, quantum in fe eÂ, invitare ad pacem , oinnes & fingulos fequen- tes curiam prztenfam prefati Gabrielis, olim di&i- Fugenii Papæ, ac in eadem exfiftentes , cujufcumque flatus, gradus, aut conditionis; etiarafi Gardinalatus , Parriarchalis , Epifcos pałis fueriar, qui iplius Gabrielis, olim Eu. genii , obcdicntiam & adhzrentiam in to. mfis, in Spi. © mara Gimiferint, huic facro Concilio realiter & cum effe&u , infra terminum hujufmodi fe- xaginta dierum, à terapore prædidtæ depofi- tionis compntandorum , adhæferint , atque de his coram eodem Concilio per fe vel per alios legitime docuerint, infra rerminum práce di&um, intendit benigne ample&i & recipere, ac sorum flatui & indemnitatt convenientez providere . Datum Baliles in fefhone noftra publica, in Ecclefia majori Bafileenfi folemnitec cele. brata , fexto Idus Julti , aono a Nativitate Do- mini millefimo quadriogentefimo trigefimo no- no, Apoltolica fede vacante. S ESSIO XXXVI. De Conceptione glorioffime Virgénis Marie. Sacrofantis Generalis Synodus Bafileenfss 5 in Spi- vita faucio legitime congregata, univerfalem Ecclefiaim repræfentans , ad perpernam vei směs moria à Lucidantibus divioæ gratiæ mylleria mere H cedem gioriofem repromifit «terna Dci Patris Sapientia , dum alt: viam eternam habebunt . Quod etiam de glo. , riofa Virgine , qua ipfam Patris Sapientiam Dei Filium æteraum ‘in utero pertulit, ac mundo & deinde in: congregatione Generali, ac de- B peperit, facrolanéta legir Ecclefia. Nam guide mum in feffione publica decretatione fubfecu- ta; S deinceps fuper modo ponendi - mate- riam diffolutionis Concilii , in deliberatione per deputatos duodecim fucrit certa coucin- fio reccpta , pridie Idus. Decembris, anno a Nativitate Domini millefimo quadringentefimo trigefimo o&avo, ftatuit, decernit , & de- clarat, quod per receffum cujufcumque , aut quorumcumque, cujuícumque flaws, aut di- gaicatis , ab hac civitate BaGieenfi , etiam- f; Cardinalatus , Patriarchalis , ant. Pontifi- calis exftant, non fit, neque cenfeatur. Con. Concil, General. Tom. XXIX. tris educitur in lucem, quid de dignitate & fublimitate Virginis ma- hoc non dubium elt ad laudem & honorem Filii fui pertinere. Et qui honotificant gratiam & fan&itatem Mauis, ho- norificant & elucidant gloriofum nomen Filii ejus , qui ipfam fandificavit & replevit gratia. Unde fi in ceteris rebus clucidatio veritatis, quz a Domino Deo eft, preclara merita pat- trit; ineare fpecialiter fru&us uberrimos af- ferre fperanda eft, quæ fan&ificationem & de- dicationem templi illius concernit , in quo an- te. fzcula , antequam terra fieret, & ab æter- M 3 no ANNO CHRISTI £435. Qui elucidant me, Beal. gq, 

Strana 183
CONCI 185 es . AMNO na Veritas. Id.quoque maxime congrbit, ut CHRISTY par habeatur ie quaftionibus concernentibus "43% fanfkitatem illius, per quam pax diffufa eft in rerris. Hla&enus vero difficilis quæftio in di- verfis partibus & coram hac fan&a Synodo fnper Gonceptione ipfius glorio(æ virginis Mae rie matris Del & exordio fan&ificationis ejus fa&a efi: quibufdam dicentibus ipfam virgi- nem & cjus animam per aliquod. tempus aut inftans temporis fubjacuiffe attualiter originali: culpsz 3 .aliis autem c convería dicentibus, a prin- cipio creationis fnz Deum ipfam diligendo gra- tíam eidem contuliffe, per quam a macula ori- ginal iliam beatiffimam perfonam liberans & przfervans, fublimiori. fan&ificationis genere B * redemir, cum fandaret eam Alriffimus ipfe, © ipfam fabricarer Filius Dei. Patris, ut effet mater ejus iu tetris. Nos vero diligenter iu- fpettis au&oritatibus & rationibus, que jama glüribus annis in publicis relasionibus ex parte ureinfque do&rinz coram hac fan&a Synodo allegate fant, aliíque etiam plurimis .fupor hac re vifis, & matura eonfidzratione penfa- tis j.do&riaam illam- differentem gloriofam vir. ginem Dei genitricem Mariam, preveniente & operante divíui numinis gratia fipgulari, numquam a&ualiter fubjacuiffe originali pec- ceto; fed immunem femper fuiffe ab omi$ originali & aduali culpa, fantamque & ime no fibi manfionem ordinavit prima & æter. À J LBERT , LIUM À BERTUS It 184 SIO 3 , ANNO SESSI XXXVII MEE 2439» I. Revocatio proteflationum , conventionumm ,. je vamentorum , obviantiume eleftionis Papa fiende . Sacrofancta Generalis Synodus. Bafsleenfis , in Sps- vitu fan&io legitime congregata , . umivev(alem Eccleßam veprefentans , ad. perpetuam tei mé- 8SHOYÍAH? « ^Uoniam ín opere neceffario, quod. favcn- xL. t€ Ínperna gratia aggreffuri fumus, in eligendo fummum Pontificem, & provideudo faluti Ecclefie, in gloriam omnipotentis Dei, mon folum querere oportet que ad ipfius Gpc- ris confuramztionem promovent; verurn etiani impedimenta tollere , qua felici progreffui re- ‘rum agendarum adverflari, aut offcere pofs fnac , vel quomodoliber contraire: ur purius , fincerius & liberius ipfa ele&io fummi Ponti- ficis fiat, omnes & fingulas proteftationes, quz poffunt puritati , finceritati & libertari & effcacie ejufdem electionis & eligendi per facrui Concilium fummo Pontifici obedientiæ plenatís obviare; necnon conventiones, pae Giones, promniffiones, obligationes, juramen- macularam ; tanquam piam & confonam cyl-Gra, condiela, inielligentias , & ittendimenta, tai Bcclefiaftico, Fidei catholics, relig ratio» ni, & facro fcriptáre, ab omnibus catholic cis apprebandam fore, tenendám & ample- Gendam, diffioimus &. declaramus , nullique de cetera licitum effe in contrarium ' predi- Nomeekbra. Care feu docere.. Renovantes preterea infitu- zur um toren de celebranda fan&a ejus Conceptio- Coaceptionis ne, quz tam per Romanam, quam per alias Pose Mie”. Rectefias fexto Idus Decembris antiqua & lau- fenoveg- dabili confuetüdine ceïébraters fatuidus & mem, cam’ ordinamus eandem celebritatem prefata die ftt conci- in omnibus Reclefis, monafterifs, & conven- diabulum* Line TÈ iftiari elietonis.- ful ine Con- fedquia an- bus Chriftiaiæ religionis, fub nomine Con tea celebra» Ceotionis feftivis laudibus colendam effe, cun- ubicumque, qualitercumque, & per quofcum- que, cujafenraque fłatny, gradus , 'cendirio- ois, & præemiventia, etiam imperiali, re- gali, Cardinalatus, Archiepifcopali, ducali, aut alia quacumaue Ecclefiafiica vel mundana prafulgeaut dignitate, in adverfum hujus. ele- &ionis fakes & faG&a, fiendas & fienda, abundanti damnat, reprobat, & annullat ; -pro- ur etiam de. íeipfis nulla aulliufque rohoris vel momenti extent: riandans fub obteffa- tone divini jadieii, & {ub excommunicatio- nis pana , quam in contrarium facientes ipfo Ífa&o incurrant, & przcipieüs , ne quis talia facere, vel jam fa&is uti, ant eadem obfer. > dS bat confue-Gtifque fidelibus vere .poenitentibus & confefiis,D vźre quovis modó prefumat. Orancíque & fin. sudo Hh. "die Miffarum folemniis centum , primis autem vel fecundis vefperis totidem, fermo. ni vero verbi divini de ea feftivitate interef, fenibüs centum quinquaginta dies, conceffio. . me pergetnis zemporibus duratura, de injum- &is fibi pæniteatiis hxc fan&a Syaodus elar- gitur > Datum Bafleæ in fefione nollra publica , in majori Ecclefia Balileenfi folemniter cele- brata ; decimoguinto Kalendas Oâobris, an- no a Nativitate Domiai millefmo quadrin- gentefitno trigefmo nono. gulos ab. hujufmodt promiffconibus. & obliga- tionibus quibuícumque , etiam jaramento val- latis, eadem fan&a Synodus ad cautelam & ex abundanti abfolvit & relaxat, & prout bæc de fao piocefferunt , & abfolutos & relaxa- tos effe declaret. Datum Bafüez in fefhone noftra publicz, in majori Ecclefia Balilcenfi folemniier: cele- brátà, nono Kalendas ^ Decembris, anno a Nativitate Domint milleimo quadringentefino iigefimo nono. II. AAlind decreżusz ejufdem feffionis de' mode eligen= di fummum Ponbificem 49 aumero > Sacvofantta Bafileenfis Generalis. Synodus , in Spi- ritu fancio legitime congregata, amiverfalem Ecclefam repræfentans , ad futuram ve me. aorta o . Confolabituv Dosiinus Sion „ B confolabituy exer vuinas ejus, ait Ifaias Prophera , ď po- net defertum ejas. quf delicias , folitudinems ejus, quafi bortam Domini. Gaudium & igtitia invee gico 8 af. Noa- vemhris , Ian se. 

Strana 184
CONCI 185 es . AMNO na Veritas. Id.quoque maxime congrnit, ut CHRISTY par habeatur ie quaftionibus concernentibus "43% fanfkitatem illius, per quam pax diffufa eft in rerris. Hla&enus vero difficilis quæftio in di- verfis partibus & coram hac fan&a Synodo fnper Gonceptione ipfius glorio(æ virginis Mae rie matris Del & exordio fan&ificationis ejus fa&a efi: quibufdam dicentibus ipfam virgi- nem & cjus animam per aliquod. tempus aut inftans temporis fubjacuiffe attualiter originali: culpsz 3 .aliis autem c convería dicentibus, a prin- cipio creationis fnz Deum ipfam diligendo gra- tíam eidem contuliffe, per quam a macula ori- ginal iliam beatiffimam perfonam liberans & przfervans, fublimiori. fan&ificationis genere B * redemir, cum fandaret eam Alriffimus ipfe, © ipfam fabricarer Filius Dei. Patris, ut effet mater ejus iu tetris. Nos vero diligenter iu- fpettis au&oritatibus & rationibus, que jama glüribus annis in publicis relasionibus ex parte ureinfque do&rinz coram hac fan&a Synodo allegate fant, aliíque etiam plurimis .fupor hac re vifis, & matura eonfidzratione penfa- tis j.do&riaam illam- differentem gloriofam vir. ginem Dei genitricem Mariam, preveniente & operante divíui numinis gratia fipgulari, numquam a&ualiter fubjacuiffe originali pec- ceto; fed immunem femper fuiffe ab omi$ originali & aduali culpa, fantamque & ime no fibi manfionem ordinavit prima & æter. À J LBERT , LIUM À BERTUS It 184 SIO 3 , ANNO SESSI XXXVII MEE 2439» I. Revocatio proteflationum , conventionumm ,. je vamentorum , obviantiume eleftionis Papa fiende . Sacrofancta Generalis Synodus. Bafsleenfis , in Sps- vitu fan&io legitime congregata , . umivev(alem Eccleßam veprefentans , ad. perpetuam tei mé- 8SHOYÍAH? « ^Uoniam ín opere neceffario, quod. favcn- xL. t€ Ínperna gratia aggreffuri fumus, in eligendo fummum Pontificem, & provideudo faluti Ecclefie, in gloriam omnipotentis Dei, mon folum querere oportet que ad ipfius Gpc- ris confuramztionem promovent; verurn etiani impedimenta tollere , qua felici progreffui re- ‘rum agendarum adverflari, aut offcere pofs fnac , vel quomodoliber contraire: ur purius , fincerius & liberius ipfa ele&io fummi Ponti- ficis fiat, omnes & fingulas proteftationes, quz poffunt puritati , finceritati & libertari & effcacie ejufdem electionis & eligendi per facrui Concilium fummo Pontifici obedientiæ plenatís obviare; necnon conventiones, pae Giones, promniffiones, obligationes, juramen- macularam ; tanquam piam & confonam cyl-Gra, condiela, inielligentias , & ittendimenta, tai Bcclefiaftico, Fidei catholics, relig ratio» ni, & facro fcriptáre, ab omnibus catholic cis apprebandam fore, tenendám & ample- Gendam, diffioimus &. declaramus , nullique de cetera licitum effe in contrarium ' predi- Nomeekbra. Care feu docere.. Renovantes preterea infitu- zur um toren de celebranda fan&a ejus Conceptio- Couceptionis ne, qu tam per Romanam, quam per alias Pose Mie”. Rectefias fexto Idus Decembris antiqua & lau- fenoveg- dabili confuetüdine ceïébraters fatuidus & mem, cam’ ordinamus eandem celebritatem prefata die ftt conci» in omnibus Reclefis, monafterifs , & conven- Mabulum: Line COE iftiari elietonis.- ful ine Con- fedquia an- bus Chriftiaiæ religionis, fub nomine Con tea celebra» Ceotionis feftivis laudibus colendam effe, cun- ubicumque, qualitercumque, & per quofcum- que, cujafenraque fłatny, gradus , 'cendirio- ois, & præemiventia, etiam imperiali, re- gali, Cardinalatus, Archiepifcopali, ducali, aut alia quacumaue Ecclefiafiica vel mundana prafulgeaut dignitate, in adverfum hujus. ele- &ionis fakes & faG&a, fiendas & fienda, abundanti damnat, reprobat, & annullat ; -pro- ur etiam de. íeipfis nulla aulliufque rohoris vel momenti extent: riandans fub obteffa- tone divini jadieii, & {ub excommunicatio- nis pana , quam in contrarium facientes ipfo Ífa&o incurrant, & przcipieüs , ne quis talia facere, vel jam fa&is uti, ant eadem obfer. > dS bat confue-Gtifque fidelibus vere .poenitentibus & confefiis,D vźre quovis modó prefumat. Orancíque & fin. sudo Hh. "die Miffarum folemniis centum , primis autem vel fecundis vefperis totidem, fermo. ni vero verbi divini de ea feftivitate interef, fenibüs centum quinquaginta dies, conceffio. . me pergetnis zemporibus duratura, de injum- &is fibi pæniteatiis hxc fan&a Syaodus elar- gitur > Datum Bafleæ in fefione nollra publica , in majori Ecclefia Balileenfi folemniter cele- brata ; decimoguinto Kalendas Oâobris, an- no a Nativitate Domiai millefmo quadrin- gentefitno trigefmo nono. gulos ab. hujufmodt promiffconibus. & obliga- tionibus quibuícumque , etiam jaramento val- latis, eadem fan&a Synodus ad cautelam & ex abundanti abfolvit & relaxat, & prout bæc de fao piocefferunt , & abfolutos & relaxa- tos effe declaret. Datum Bafüez in fefhone noftra publicz, in majori Ecclefia Balilcenfi folemniier: cele- brátà, nono Kalendas ^ Decembris, anno a Nativitate Domint milleimo quadringentefino iigefimo nono. II. AAlind decreżusz ejufdem feffionis de' mode eligen= di fummum Ponbificem 49 aumero > Sacvofantta Bafileenfis Generalis. Synodus , in Spi- ritu fancio legitime congregata, amiverfalem Ecclefam repræfentans , ad futuram ve me. aorta o . Confolabituv Dosiinus Sion „ B confolabituy exer vuinas ejus, ait Ifaias Prophera , ď po- net defertum ejas. quf delicias , folitudinems ejus, quafi bortam Domini. Gaudium & igtitia invee gico 8 af. Noa- vemhris , Ian se. 

Strana 185
BASIL ds rp P quod jam, afpiranie fingulari gratia Spiritus Paracleti, ia Ecclefia conípicere fperamus, & videre paftorem bonum conftitnendum a Domino Ííuper familiam fuam, qui fapienti & ; CHRISTI 439. fideli regimine relevet ipfam Ecclefiam a lan. guoribus fuis, quos ex inutili & damnofa ad- miniftratione ha&enus perpeffa eft .. Et licet di- verfis temporíbus diverfi modi fuper ele&tione Romanorum Pontificum obfervati (nt, prout necefftas & utilitas Ecclefie expofcebat ; nunc tameo cura rei hujus fub dire&ione omnipo- tentis Dei incumbit huic fanta Synodo con- gregatæ pro reformatione Eccle6a & falute omnium fidelium in nomine Chrifti Salvato- Matth, 33. jam poft editionem falubrium decretorura fa- crorum canonum , aique juftam depofitionem iius, qui ipfos: canones, & decreta. fgernebat ac parvipendebat, обе reformationi & re- ffaurationi legis divinz ac publicz faluri ve- hementer obfiftens; fupereft virum tziem qua. rere a Domino, & cum beneplacito fu be. nignitatis eligere , per quem defiderata cunctis gentibus ipfa reforma:io atquefalutaris guber- natio Æcclefæ Dei in falutarem reducantur effe&um. Nara & fingulariter futuro pztori incumbet bene regendi r ceífitas, dum recens exemplum fui predecefforis ob ejos damnofam regimen eje&i ante, oculos pofituma habebit. Dudum quoque in querta fefione bujus fan- &z Synodi , celebrata duodecimo Xelendas Conilti fe Uli „ anno a Nativitate Domini ziülcGmo Gone av, cze QUadrinpentefuno tzügefimo fecundo , fiatutum: jus eft ipi- fuir de ele&ione Komani Pontificis, fi fedem siun, J- Apoftolicam hoc fedente Concilio vacare cone venden: guod ^ . ; - "o - ad. » Ungeret , in hunc modum: Heć fana Sy- nodus decernit , flatuit , 2tque difinit, quod , in eventum vacationis fedis Apoltolice, », hoc facto Generali Concilio durante, ele- » &io fummi Pountif&eis in loco i(tius facri » Concilii fiat, X interdicit ne alibi celebre- s tur. In contrarivre attentata quavis auéto- » Kitate etlamf ‘papzli, son obfactibus qui- , buícumque confitatüonibus editis vef eden. » dis, ant aliis in’ contrariem facientibus , ac » fi de ipfis de. veibo ad verbuma elfer fa » cienda mentio fpecislis , aut jurem;enta &r- +»; mata erfiftant: quibus cx certa icientia de. » rogat, & decerni: nulla & irrita elle & „s nullius roboris vel momenti infojure. Con- +, trafi vero atlentantes fint tam a&ive » quam pafüve, quozd. electionem Romani » Pontifcis & ad quafcumque alias dignitates >, Inliabiles, & omnibus habitis diguitatibus s, perpetuo privati, & infamiss moram & et- » íam excommunicationis fententiam incur- yant ipfo fa&o. Quod ü forfiran aliqua. de fado pretenía ele&io præfamereiur , tam ele&us, pratenfos; quain illi adhzrentes & eum pro rali gcrentes,, fupradictas posuas incurrant. Abfolnionem vero omnium -& Gogulorum qui przemillas fententias aut ali- quam earum iocurrerint quoquo modo, di- &a fan&a Synodus tantummodo, prater- quam in mortis articulo , fibi refervat: de- cernens przefens decretum .ligare ; afficere , vim & effe&um babere & fortizi , рой qua. draginta dies continso proxime fecuturos a die publicationis ejufdem . Deinceps autem in noftro decreto feptimæ, feffionis ordinatum fuit, quod in eventum Safileeuiis 32 У - se > » ss 3afilleenfis Concilii fef- ' fione v1. yug incipit: 39 Dudum bec {ee » mm nietuy in ea, Sratiavum attio. 0 vos Laudis: ris, qui ait: Ubi funt dno wsl trer congregati śm nomine meo, ibt epo fw in zmedso eoyum . Et EENSE. 186 iP. À prædi&um vacationis fedis Apoftolicz , hoc -en fedente Generali Cóncilio, ante fexaginta dícs ANNO 'a tempore ipfius vacationis continue compu. CHRISTI tandos , ad electionem Romani Pontificis mi. '?^ nime procederetur: quem terminum fexaginta- dieram , poftquam vocavít ipfa fedes per de- pofitionem Gabrielis, olira Eugenii Papz IV. hzc fan&a Synodus duxit exfpe&andum. De- crevitque, effluxo illo termino , ele&ionem Romani Pontificis in hoc facro Concilio effe fiendam , modis & formis per ipfum Conci- lium declarandis, ptout in decreto noftro trt» gefimæquintæ feffionis plenius continetur. Cum autem jam per ejufdem termini lapfum adhuc per plures dies ad ele&ionem praefatam pro B cedere. diflulerimus, Ecclefiaque acerrimos do- lores patíatur , dum protelatur fedis Apoîto- licæ diuturna vacatio, & differtur novi pafto. ris eledio , ipfe quoque, qui juftifime depo- fitus e(t, variis artibus Ecclefiam conturbare conatur, & Apoflolicz: fedis prirnatum nefan- de præfumptione tenere & occupare, in gra- ALBERTOS IL & ve Ícandalum Ecclefiz & maguum periculum Fidei & religionis Chrifliane , ( quí pertina. cíam fuam in dies ziagis ac magis horainibus Thanifeftando wmeníe Septembris proxime prz- terito horrendam inve&ivam adverfus verirates Fidei, in:hanc fantitam Synodum, ejufque fau- tores & defenfores promulgavit ; non corre- ' Gionem feu emendationem proferens, fed.om- Cnem incorrigibilitatem & pertinaciam often- deus, atque propriis fa&is totí mundo maui- feftans ) necelie eft Ecclefizs caiholiez da Fu- denti. & £deli paflore providere, qui eate a períecutionibus tam reprobi hominis defendat, fidemque confervet , ac juftiriam & veritas tem tneatur, animafque pretiofo Chrifti fan- guine redemptas, quas prefatus Gabriel de- ducere nititur, dirigat in viam falutis. Nam, ficut res ipfa' indicat, plura & majora fcan- dala in dies cvenirent , nifi per auxilium gra- tie Dei de remedio provideretnr opportuno e Ad quod quarendzra, & dé idoneo paftore providendura, necefftas Fidei maxime nosim- psllit, Volens itaque raddem Lac fanta Sy. Dnodus pof maturam & longam ezpe&ationem exolvere debitum Domino Deo fuo, & faluti atque zeceffüitati ipfius Ecclefie (ut tenetur) providere, ad laudem & gloriam beauffimz "Trinitatis, Patris, & Filii, & Spiritus (anti, fatuit, decernit & declarar, electionem Ro- mani Pontiücis fiendam & celebrandam "elle pro hac vice per hoc facrum Concilium Ba- fileenfe fen ejus auctoritate, modis & formis infra fcriptis. Et primo, quod. una cum -dile&i(fimo Ec- !Qe Cardi- . elefis Но Ludovico tituli fan&æ Cæciliæ fan- nalis Arela- faz Romanz Écclefiæ presbyiero Cardinali, Eugenio ine Arclatenfi vulgariter nuncupato , prafente 8 fenfifimus : prefidente facro. Concilio, & aliis ipfius fan- hinc ine. | Hm Romang Ecclefim Cardinalibus, fi qui puru vi. ante confummatam cle&ionem. futuri. fummi detur, Pontificis ażoeneriar, £ adharentes huic facio Concilio, eidem cleftioni intereffe voluerint , alii tam de Praelatis, quam ceteris honorabi- libus Eeclefiaflicis viris, ia facerdotio autfal- tem diaconatus ordine conílituti, ufque ad numerum tríginta & duorum , per eandem Synodum ad predi&am eleüionem faciendam, in noflra generali congregatione ac in fefio- ne publica nominandi & depurandi , potelta- iem haheant, prout fecundura Deum & con; fcientias fuas eifdem videbitur, hac vice libe- ré 

Strana 186
BASIL ds rp P quod jam, afpiranie fingulari gratia Spiritus Paracleti, ia Ecclefia conípicere fperamus, & videre paftorem bonum conftitnendum a Domino Ííuper familiam fuam, qui fapienti & ; CHRISTI 439. fideli regimine relevet ipfam Ecclefiam a lan. guoribus fuis, quos ex inutili & damnofa ad- miniftratione ha&enus perpeffa eft .. Et licet di- verfis temporíbus diverfi modi fuper ele&tione Romanorum Pontificum obfervati (nt, prout necefftas & utilitas Ecclefie expofcebat ; nunc tameo cura rei hujus fub dire&ione omnipo- tentis Dei incumbit huic fanta Synodo con- gregatæ pro reformatione Eccle6a & falute omnium fidelium in nomine Chrifti Salvato- Matth, 33. jam poft editionem falubrium decretorura fa- crorum canonum , aique juftam depofitionem iius, qui ipfos: canones, & decreta. fgernebat ac parvipendebat, обе reformationi & re- ffaurationi legis divinz ac publicz faluri ve- hementer obfiftens; fupereft virum tziem qua. rere a Domino, & cum beneplacito fu be. nignitatis eligere , per quem defiderata cunctis gentibus ipfa reforma:io atquefalutaris guber- natio Æcclefæ Dei in falutarem reducantur effe&um. Nara & fingulariter futuro pztori incumbet bene regendi r ceífitas, dum recens exemplum fui predecefforis ob ejos damnofam regimen eje&i ante, oculos pofituma habebit. Dudum quoque in querta fefione bujus fan- &z Synodi , celebrata duodecimo Xelendas Conilti fe Uli „ anno a Nativitate Domini ziülcGmo Gone av, cze QUadrinpentefuno tzügefimo fecundo , fiatutum: jus eft ipi- fuir de ele&ione Komani Pontificis, fi fedem siun, J- Apoftolicam hoc fedente Concilio vacare cone venden: guod ^ . ; - "o - ad. » Ungeret , in hunc modum: Heć fana Sy- nodus decernit , flatuit , 2tque difinit, quod , in eventum vacationis fedis Apoltolice, », hoc facto Generali Concilio durante, ele- » &io fummi Pountif&eis in loco i(tius facri » Concilii fiat, X interdicit ne alibi celebre- s tur. In contrarivre attentata quavis auéto- » Kitate etlamf ‘papzli, son obfactibus qui- , buícumque confitatüonibus editis vef eden. » dis, ant aliis in’ contrariem facientibus , ac » fi de ipfis de. veibo ad verbuma elfer fa » cienda mentio fpecislis , aut jurem;enta &r- +»; mata erfiftant: quibus cx certa icientia de. » rogat, & decerni: nulla & irrita effe & s, nullius roboris vel momenti infojure. Con- +, trafi vero atlentantes fint tam a&ive » quam pafüve, quozd. electionem Romani » Pontifcis & ad quafcumque alias dignitates >, Inliabiles, & omnibus habitis diguitatibus s, perpetuo privati, & infamiss moram & et- » íam excommunicationis fententiam incur- yant ipfo fa&o. Quod ü forfiran aliqua. de fado pretenía ele&io præfamereiur , tam ele&us, pratenfos; quain illi adhzrentes & eum pro rali gcrentes,, fupradictas posuas incurrant. Abfolnionem vero omnium -& Gogulorum qui przemillas fententias aut ali- quam earum iocurrerint quoquo modo, di- &a fan&a Synodus tantummodo, prater- quam in mortis articulo , fibi refervat: de- cernens przefens decretum .ligare ; afficere , vim & effe&um babere & fortizi , рой qua. draginta dies continso proxime fecuturos a die publicationis ejufdem . Deinceps autem in noftro decreto feptimæ, feffionis ordinatum fuit, quod in eventum Safileeuiis 32 У - se > » ss 3afilleenfis Concilii fef- ' fione v1. yug incipit: 39 Dudum bec {ee » mm nietuy in ea, Sratiavum attio. 0 vos Laudis: ris, qui ait: Ubi funt dno wsl trer congregati śm nomine meo, ibt epo fw in zmedso eoyum . Et EENSE. 186 iP. À prædi&um vacationis fedis Apoftolicz , hoc -en fedente Generali Cóncilio, ante fexaginta dícs ANNO 'a tempore ipfius vacationis continue compu. CHRISTI tandos , ad electionem Romani Pontificis mi. '?^ nime procederetur: quem terminum fexaginta- dieram , poftquam vocavít ipfa fedes per de- pofitionem Gabrielis, olira Eugenii Papz IV. hzc fan&a Synodus duxit exfpe&andum. De- crevitque, effluxo illo termino , ele&ionem Romani Pontificis in hoc facro Concilio effe fiendam , modis & formis per ipfum Conci- lium declarandis, ptout in decreto noftro trt» gefimæquintæ feffionis plenius continetur. Cum autem jam per ejufdem termini lapfum adhuc per plures dies ad ele&ionem praefatam pro B cedere. diflulerimus, Ecclefiaque acerrimos do- lores patíatur , dum protelatur fedis Apoîto- licæ diuturna vacatio, & differtur novi pafto. ris eledio , ipfe quoque, qui juftifime depo- fitus e(t, variis artibus Ecclefiam conturbare conatur, & Apoflolicz: fedis prirnatum nefan- de præfumptione tenere & occupare, in gra- ALBERTOS IL & ve Ícandalum Ecclefiz & maguum periculum Fidei & religionis Chrifliane , ( quí pertina. cíam fuam in dies ziagis ac magis horainibus Thanifeftando wmeníe Septembris proxime prz- terito horrendam inve&ivam adverfus verirates Fidei, in:hanc fantitam Synodum, ejufque fau- tores & defenfores promulgavit ; non corre- ' Gionem feu emendationem proferens, fed.om- Cnem incorrigibilitatem & pertinaciam often- deus, atque propriis fa&is totí mundo maui- feftans ) necelie eft Ecclefizs caiholiez da Fu- denti. & £deli paflore providere, qui eate a períecutionibus tam reprobi hominis defendat, fidemque confervet , ac juftiriam & veritas tem tneatur, animafque pretiofo Chrifti fan- guine redemptas, quas præfatus Gabriel 1e- ducere nititur, dirigat in viam falutis. Nam, ficut res ipfa' indicat, plura & majora fcan- dala in dies cvenirent , nifi per auxilium gra- tie Dei de remedio provideretnr opportuno e Ad quod quarendzra, & dé idoneo paftore providendura, necefftas Fidei maxime nosim- psllit, Volens itaque raddem Lac fanta Sy. Dnodus pof maturam & longam ezpe&ationem exolvere debitum Domino Deo fuo, & faluti atque zeceffüitati ipfius Ecclefie (ut tenetur) providere, ad laudem & gloriam beauffimz "Trinitatis, Patris, & Filii, & Spiritus (anti, fatuit, decernit & declarar, electionem Ro- mani Pontiücis fiendam & celebrandam "elle pro hac vice per hoc facrum Concilium Ba- fileenfe fen ejus auctoritate, modis & formis infra fcriptis. Et primo, quod. una cum -dile&i(fimo Ec- !Qe Cardi- . elefis Но Ludovico tituli fan&æ Cæciliæ fan- nalis Arela- faz Romanz Écclefiæ presbyiero Cardinali, Eugenio ine Arclatenfi vulgariter nuncupato , prafente 8 fenfifimus : prefidente facro. Concilio, & aliis ipfius fan- hinc ine. | Hm Romang Ecclefim Cardinalibus, fi qui puru vi. ante confummatam cle&ionem. futuri. fummi detur, Pontificis ażoeneriar, £ adharentes huic facio Concilio, eidem cleftioni intereffe voluerint , alii tam de Praelatis, quam ceteris honorabi- libus Eeclefiaflicis viris, ia facerdotio autfal- tem diaconatus ordine conílituti, ufque ad numerum tríginta & duorum , per eandem Synodum ad predi&am eleüionem faciendam, in noflra generali congregatione ac in feífio. ne publica nominandi & depurandi , potelta- iem haheant, prout fecundura Deum & con; fcientias fuas eifdem videbitur, hac vice libe- ré 

Strana 187
EUGENIUS 187 PAT. CONCILIUM ALBERTUS IL RIO 188 we FC eligendi fummnm Pomificem auétaritate À rum intrent conclave pro elečtione alterins fa- mommcmr ANNO hujus fan&z Synodi, ira ut ille abfque ulla CHRISTE exceptione gb univerfali EccleGa fummus Pon- "U* qifex Rabeatur , qui ab omnibus prædidtis fic debentibus pro hac vice eligere , aut faltem a duabus paribus ipforum fucrít ele&us, & con- fenfum ( ut infra diciiur ) pra(titerit. Nec valcai ele&io, nifi duce partes predi®orum ia ipfum eletam confenferint & convenerint o Qui omues pro hac vice eligere debentes, tanto attenrius finceris mentibus & expurgatis confcientiis idoneum , x perutilem paliorem eligere curent, quanto Ecclefiam in. majorie bus neceffitatibus pofitam confpiciunt, ad fo- lum Deum oculos dirigentes , qui in diftri&i(- cienda omnibus modis & formis, ficut fupe- ANNO rius ditum eft | Er (i quis ip(orun: a rempo- CHRISTI re primi iogrefius conclavis in aarea recede- be ret a Concilio; vel decederet , aut impedi- mentum haberer per quod non poffet ele&io- ni interefle , vel etiam conclave intrare mole let, alius loco ejus fubrogerur de eadem na- "tione per ipfos ad eligendum deputatos, aut per majorem partem ipíorum ; qui habebit €omuunicare &.jurare, prout præfati depnta- ti aut major pars ipforum ordinaverit. Die retque poteftas omnium 6 fingulorum præ- dictorum abíque alia nova deputarione eledto- rum , dgnec eledio per eos facienda realiter {ino examine de tanto: & &am arduo nego-Bper confenfum eletti fortita fucrit eficftmm , ' tio ( ex quo pendet falus univerfalis Eccle- fix) reddituri funt rationem. Ordinat infu- per, (tatuit & decernit hac fanfta Synodus, quod (upradiéti cligere debentes, die feguente poft nominaiionem corum in congregatione generali, conveniant omaes im major Eccle- ° ба Safileenfi, ia qua Milla, & fermo folem- nes celebrentur & fiant. (prout eff. de more fieri in die quando intratur. conclave) tenebi- turque eodem die publica feffio, Gc ibi om- Concilii Ba- pes: faícipiant Eucharities facramentum , ac Fd juramentum praflent quod in vigefima tertia ' ?'* feifione. hujus fancte Synodi extitit ordinatum, que incip; Quibus pera&is, fine redeundo in domos fuas, Hanc autem formam & modum electionis ap- probat, ftatnít, ordinat & decernit hec fan- &a Synodus pro hac vice. Et ad omnem fcrupulum fubmovendum , ómues & fingulos in eadem Synode præfentes & venturos, & qui ei adhzrebuat, quantum ad hujufmodi ele&ionis opus & totalem effedum, ab om- nibus fenrentiis excommunicationis ( fi quas forfisam incurrerint ) & 4uibufcemoue cenín- ris a jure vel ab homine generaliter vel fpe- cialiter , eriam a Conciliis Generalibus vel fummis Pontificibus , promulgatis abíolvit, ipfofque ad omnes actus in eadem Synodo agendos a&ive & paffive, quatenus opus eft, Quoniam fa-intrent conclave ad hoc ordinatum in domo Chabilitat, & habiles effe declarat, volens čte ise hujus civitatis Bafileenfis, in qua facrà depu. pontificia tatio pro communibus teneri confuevit , ad ’ ele&ionem hujulmodi celebrandam, & confe- quenter prafentandum ac iatimandum, cete. raque faciendum , obíervandum & profequen- dum, quz im przfenii decreto. expreffa fant & quæ in cetcris hic mon expreffis, & alia decreta hujus fand Synodi, nec non alim eonílitutioones & ordinationes, videlicet tam in cerpore juris clanfz , quam: extravagantes, ( quz hadenus obfervari confueveruot y de Cardinalibus & aliis elc&koribus Romani Pon- tificis flatunat. & decernunt, quz omnia, fal. vis expreffis in predi&o decreto," volumus in iam ut fpecialiter in omnibus ad elipenduny deputatis aut depurandis ( ut premistieur > locum habear Conftitntic Clementis V. que erdinat ui nullus ex Cardiaalibus cujuslibet -excommunicationis, fufpenfonis & incerdi@i pretexiu, a di&a electione repefli valeat , cc- ieris ejufdem Concilii decretis in his quæ fue perius expreffa non funt femper faleis, fup. piens ex certa Ícientia & ex plenitadine po- teflatis omnes & fingulos defeftus, f quí fors fran -intervenerint ia prami(lis , 2c. etiam fuf- peadens omnia jura pofiüva ia Conciliis Ge- neralibus & a fummis Pontificibus edita & flatuta , & ordinationes, confuetudines & prie fuo robore permanere, & etiam in przdi&ispvilegia quibufcumque conceffa, & pcenas con- ad eligendum pro hac vice depuiatis & de- putandis locum habere , qutmadmodum de carnalibus in prædi&is decretis, canftitutioni- bus & ordinationibus ftatuum & ordinatum zepcritur , fed nutum eifdem. expreffis. quovis snodo przjudicium generare. Eledus zutem in Papam, prefentata fibi eledione, fi pro(ens in hac civitate fuerit, per aliquos ex ipfis ele&oribus, etiamft Car. diuales non fuerint, vel extra vivitatem per aliquos ex ipfis, vel alios ad hac habentes mandatum ab eis, in præfentia notarii & (ai- tem decem perfoBarum requifitus, teneatur infra diem naturalem ab bora requifitionis, tra quoícumque ordinatas, & eis derogans, in quantum effe&um prafentis decreti impedi- re poífent , quoquo modo in contrarium fas cientibus , non obftantibusquibufcumque . Pre. terez cum neceflitas rerum & circumffantiæ temporis id expoícaut , ut hzc fan&a Syao- dus & ipfe fummus Pontifex per Dei gra- tiam in' proximo. affumendus quam maxime unum lint eadem caritate & unanimi confen- fu , quampluribus, ad hzc urgentibus ratio. nibus ordinat & decernit, ut eleQus in (um- mum Pontificem , priufquam aliqnid grave in his que pertinent ad adminifirarionem Pa- patus exerceat, iafignia coronationis fuæ ale confentire ac jurare modo & forma inferius g fumere debeat in Joco hujus facri Concilii, defcriptis, alioquin ejus electio pro infe&a ha- beatur. Volumus autem , quod íi contingeret ipfum ele&um hujufmodi eledionem non ac- ceprare, feu ei non coofentire moda & for- ma & in tempore ardinatis, quod praefati ad eligendum ordinati ad alierius elc&ionem pro- cedant, priuíquam exeant conclave, f- præ- fatus elc&us ín bac civitate fuerit, Si fuerit extra civitatem , eo cafu infra triduum poft soütiam habitam in Concilio, & per ipfum Concilium in congregatione generali declara- tam , de recufatione per electum fata, ite- ad quem, (i abíens fuerit, infra terminum fibi affignandum per deputatos ad eligendum, vcl majorem pattem corundem , venire te- neatur . : nr. 

Strana 188
EUGENIUS 187 PAT. CONCILIUM ALBERTUS IL RIO 188 we FC eligendi fummnm Pomificem auétaritate À rum intrent conclave pro elečtione alterins fa- mommcmr ANNO hujus fan&z Synodi, ira ut ille abfque ulla CHRISTE exceptione gb univerfali EccleGa fummus Pon- "U* qifex Rabeatur , qui ab omnibus prædidtis fic debentibus pro hac vice eligere , aut faltem a duabus paribus ipforum fucrít ele&us, & con- fenfum ( ut infra diciiur ) pra(titerit. Nec valcai ele&io, nifi duce partes predi®orum ia ipfum eletam confenferint & convenerint o Qui omues pro hac vice eligere debentes, tanto attenrius finceris mentibus & expurgatis confcientiis idoneum , x perutilem paliorem eligere curent, quanto Ecclefiam in. majorie bus neceffitatibus pofitam confpiciunt, ad fo- lum Deum oculos dirigentes , qui in diftri&i(- cienda omnibus modis & formis, ficut fupe- ANNO rius ditum eft | Er (i quis ip(orun: a rempo- CHRISTI re primi iogrefius conclavis in aarea recede- be ret a Concilio; vel decederet , aut impedi- mentum haberer per quod non poffet ele&io- ni interefle , vel etiam conclave intrare mole let, alius loco ejus fubrogerur de eadem na- "tione per ipfos ad eligendum deputatos, aut per majorem partem ipíorum ; qui habebit €omuunicare &.jurare, prout præfati depnta- ti aut major pars ipforum ordinaverit. Die retque poteftas omnium 6 fingulorum præ- dictorum abíque alia nova deputarione eledto- rum , dgnec eledio per eos facienda realiter {ino examine de tanto: & &am arduo nego-Bper confenfum eletti fortita fucrit eficétnm. ' tio ( ex quo pendet falus univerfalis Eccle- fix) reddituri funt rationem. Ordinat infu- per, (tatuit & decernit hac fanfta Synodus, quod (upradiéti cligere debentes, die feguente poft nominaiionem corum in congregatione generali, conveniant omaes im major Eccle- ° ба Safileenfi, ia qua Milla, & fermo folem- nes celebrentur & fiant. (prout eff. de more fieri in die quando intratur. conclave) tenebi- turque eodem die publica feffio, Gc ibi om- Concilii Ba- pes: faícipiant Eucharities facramentum , ac Fd juramentum praflent quod in vigefima tertia ' ?'* feifione. hujus fancte Synodi extitit ordinatum, que incip; Quibus pera&is, fine redeundo in domos fuas, Hanc autem formam & modum electionis ap- probat, ftatnít, ordinat & decernit hec fan- &a Synodus pro hac vice. Et ad omnem fcrupulum fubmovendum , ómues & fingulos in eadem Synode præfentes & venturos, & qui ei adhzrebuat, quantum ad hujufmodi ele&ionis opus & totalem effedum, ab om- nibus fenrentiis excommunicationis ( fi quas forfisam incurrerint ) & 4uibufcemoue cenín- ris a jure vel ab homine generaliter vel fpe- cialiter , eriam a Conciliis Generalibus vel fummis Pontificibus , promulgatis abíolvit, ipfofque ad omnes actus in eadem Synodo agendos a&ive & paffive, quatenus opus eft, Quoniam fa-intrent conclave ad hoc ordinatum in domo Chabilitat, & habiles effe declarat, volens čte ise hujus civitatis Bafileenfis, in qua facrà depu. pontificia tatio pro communibus teneri confuevit , ad ’ ele&ionem hujulmodi celebrandam, & confe- quenter prafentandum ac iatimandum, cete. raque faciendum , obíervandum & profequen- dum, quz im przfenii decreto. expreffa fant & qua in ceteris hic mon expreffis, & alia decreta hujus fzofle Synodi, nec поп ао conflitutiones & ordinationes, videlicet tam in cerpore juris clanfz , quam: extravagantes, ( quz hadenus obfervari confueveruot y de Cardinalibus & aliis elc&koribus Romani Pon- tificis flatunat. & decernunt, quz omnia, fal. vis expreffis in predi&o decreto," volumus in iam ut fpecialiter in omnibus ad elipenduny deputatis aut depurandis ( ut premistieur > locum habeat Confitutio Clementis V. quie erdinat ui nullus ex Cardiaalibus cujuslibet -excommunicationis, fufpenfonis & incerdi@i pretexiu, a di&a electione repefli valeat , cc- ieris ejufdem Concilii decretis in his quæ fue perius expreffa non funt femper faleis, fup. piens ex certa Ícientia & ex plenitadine po- teflatis omnes & fingulos defeftus, f quí fors fran -intervenerint ia prami(lis , 2c. etiam fuf- peadens omnia jura pofiüva ia Conciliis Ge- neralibus & a fummis Pontificibus edita & flatuta , & ordinationes, confuetudines & prie fuo robore permanere, & etiam in przdi&ispvilegia quibufcumque conceffa, & pcenas con- ad eligendum pro hac vice depuiatis & de- putandis locum habere , qutmadmodum de carnalibus in prædi&is decretis, canftitutioni- bus & ordinationibus ftatuum & ordinatum zepcritur , fed nutum eifdem. expreffis. quovis snodo przjudicium generare. Eledus zutem in Papam, prefentata fibi eledione, fi pro(ens in hac civitate fuerit, per aliquos ex ipfis ele&oribus, etiamft Car. diuales non fuerint, vel extra vivitatem per aliquos ex ipfis, vel alios ad hac habentes mandatum ab eis, in præfentia notarii & fal- tem decem perfoBarum requifitus, teneatur infra diem naturalem ab bora requifitionis, tra quoícumque ordinatas, & eis derogans, in quantum effe&um prafentis decreti impedi- re poífent , quoquo modo in contrarium fas cientibus , non obftantibusquibufcumque . Pre. terez cum neceflitas rerum & circumffantiæ temporis id expoícaut , ut hzc fan&a Syao- dus & ipfe fummus Pontifex per Dei gra- tiam in' proximo. affumendus quam maxime unum lint eadem caritate & unanimi confen- fu , quampluribus, ad hzc urgentibus ratio. nibus ordinat & decernit, ut eleQus in (um- mum Pontificem , priufquam aliqnid grave in his que pertinent ad adminifirarionem Pa- patus exerceat, iafignia coronationis fuæ ale confentire ac jurare modo & forma inferius g fumere debeat in Joco hujus facri Concilii, defcriptis, alioquin ejus electio pro infe&a ha- beatur. Volumus autem , quod íi contingeret ipfum ele&um hujufmodi eledionem non ac- ceprare, feu ei non coofentire moda & for- ma & in tempore ardinatis, quod praefati ad eligendum ordinati ad alierius elc&ionem pro- cedant, priuíquam exeant conclave, f- præ- fatus elc&us ín bac civitate fuerit, Si fuerit extra civitatem , eo cafu infra triduum poft soütiam habitam in Concilio, & per ipfum Concilium in congregatione generali declara- tam , de recufatione per electum fata, ite- ad quem, (i abíens fuerit, infra terminum fibi affignandum per deputatos ad eligendum, vcl majorem pattem corundem , venire te- neatur . : nr. 

Strana 189
Соввате ju Come HL feffioue mui 2 NTS 180 FUGI pa LIL Segusány forme confesfus , profeffionie o jara= ementi praflaudi рек zpfuws ele&fuma im. Samus Poasificens . In nomine Domini Amen. In nomine [ane Aa S individum Trinitatis, Pawis, % Filii, & Spiritus fandi, ego N. sle&us in Papam omnipotenti Deo, cujus Ecclefiam {uo pre- fidio regendam fuícipio ; & beato Petro Apo- ftclorum principi corde & ore pro&tear , quam- diu in hac fragili vita conflitutus fero , me firmiter credere & tenere. Fidem catholicam , fecundum traditionem Apoftolorum , . Geneca- liura, Conciliorüra , & aliorum fanftoram pa- trum, maxime autem fanctorum ofto Conci> liormra univerfalium , videlicet primi Niceni, fecundi Conílantinopolitani , tertii Ephefini primi, & quarti Chalcedonenfis , quinti & fexti item GConítantinopolitani, feptimi item MNiczni, ośtavi qnoque Couftaninopolitani , nec non Lateranenfis , Lugdunenss , Vien- nénfs, Conflantienfi; & Bafileenfis Geaera- Jiu.a Gonsiliornm , & Мат Fidem ulque nd unum apicem immutitatam.fervare, & nique ad animara & fanguinem confirmare, defen- fare & predicsre, rítumque parizer facramen- torum; Ecclefizfticorum Ecclefæ traditum, omnimode. profequi & obfervare . РоШсеог С etiam fidelirer laborare pro tuitione Pidei ca. tholicx & extirpatione herefum Gb errorum; reformatione morum, «executione & obíerva- tions decretorum Gonftanueufs & Balileenf:s Conciliorum, ac pace ir populo Chriftiano, Jaro etiam profequi cclébratienem Cpncilios sum ‘Generalium ac confrmationems eleétio- num, juxta decreta facri Bafleenfis Concilii. | Hanc autem profeffionem mea. manu fubleris - pfi, & tibi omnipotenti Dec, cui in die tre faendi judicii redditurus fam de hoc & aliis meis operibus rationem ,. pura mente Ííuper altare offero, quam in primo publico. confi- Його folemniter reperam, Damm ur fupra. BASILEBNSE. A pra , fallo prztendentes oczupanti concedi , ALRERTUS II, 190 EMP. nedum illus fic eledi, immo aliquando non. ciano uullorum quos cledos e(fe mendaciter confin- gunt, domas, res & bona Cardinalium y aut cleGorum Romani Pontificis, & aliornm in foco conclavis exiftentium , etiam violenter invadunt , recipiunt , occupant tranípor- tant , lucrifa&a: exiftimantes; ex quibus ( fà permitrerentur ) plura pericula, fcandala, ra- pinæ,. farta, & nonnunquam homicidia feque- renwr. Nos igitur tam fceleratæ temeritatis & audacia viam pr&cludere, & hujufmodi pe- riculis & fcandafis obyiare volentes, praefatum damnantes fcelerarum abufum , talia fieri. hoc edio prohibemus: flatuentes quod quicura- B que: cujufcamque flatus ant conditionis exi. flant, contra hoc præfumpferint attentare, aut ad hoc auxilium , confilium vel favorem prebere , pænas quas in violentos raptores © occepatores hujufmodi jura atque Apoftolicz & imperiales ConftituLiones ftatnunt , & eo ipfo. excommunicationis fenrentiam incurrant, à qua nifi per hauc fan&am Synodum, aut fuiurum Romanum Pontificem ,. przterquam in mortis articulo , & fada fatisfa&ione, ab Íolei nequeant, & omni officio, beneficio , privilegiis, ac dignitare Ecclefiaftica & mun- dana, feudifque & rebus aliis, fi que aut quas in E,omana vel aliis Ecclefiis obtinebunt, Ont privati, & ioteftabiles ative & paflive exiltant: civitas vero quie ín przmiffis cuipa- bilis fuerit, Ecclefiaflico fubjaceat interdicto s, huic adjicienies fan&ioni, ut domini rempo- rales re&toreíque & officiales civitatis vel los ci, ubi ele&tonem Romani pontificis contige- rit celebrari, illa imminente, premiffa fieri fub gravibus pc:nis publice & realiter prohi- beant, & prohibitionem diligenter facianx ob. fervari, ceteris: conftiruiionibus circa talia edi- tis in {no robore duraturis. Er quia .nunc inte míinet ele&io Romani pontificis , per hauc fanftera Synodum feu zjus au&orttate cele. "brasda, ubi obfervatione & executione pres fat confiitutionis opus eft, aos omnia -C (ine $nla pridicta agendi & exequcadi illis perfonis D tem Eccicfiaflicis quam fzcularibus, que poftmo- iv. Doeretuma źnbibitionie , ne bona elegii (Y eligen- inm vapianiun. Sacvofaucta Generalis. $ynodur Bafileenfsr , ad per. petunws rei memorias . Cum ea quz laudabiliter pro reprimendc €onatu malignantium ordinata funr, nullate- nus negNgi deceat, fed potius diligenti ferva- si (iudíio, facrum canonem, dudum in Coa. cilio Con(tantienfi editum adver(us illos «ui bona ele&orum , feu etiam corum qui fama- bantnr de novo ele&i in fuimos Pontifice: , E rapere vellent, innovat "hzc ían&a Synodus Jub hujufmodi tenore: Omnis »tas ab ado- lefcentia fua prona eff ad raalum , ad id praze íertim ad quod cupiditatis .& avaritiæ * - fie zulis incjratur. Fiunt autem 6 fa&a funt leges , ut earum metu humana refrenetur an- dacia , tutaque fit inter improbos innocentia, & refrenetur. nocendi facultas, Cum itaque monounquam eveniffe comperimus, quod ele- &o Romano Pontifice, nonnulli fab prætextu præteniæ cujufdam abufiva licenci, res & ‘bona fic ele&i, quali culmine divitiarum ade- dum in nofira cancellaria nominabuntur, ple- mam & liberam commitümus & concedimus fa- cultatem & pote(tatem, decernentes litteras fupez hoc fieri cnm cenfuris & aliis remediis juris, cliam cum invocatione brachii færnlaris & vlaufu!is opportunis , Matum ut fupra. V. Ne rempore elecfionis fiat audientia. Saerofan£ia Generalis Synodus. Daffleeufes y ad fu- 2urayo ves memoriam . Ne varlarıym rerum occupatio. acum fala. brem ele&ionis fatur$. Pontificis impediat auc perturber, decernit hæc fan&ta Synodus, ur. ad tam neceffarium & tam faiubre elettionis negatium attentius procedatur , audicniiam & omne canfarum & lítiom exercitium in hac facro. Concilio , preter andientiam camera, a die quo deputati .ad cligendum | fummum Poniificem - intrabunt conclave , & deinceps ufque ad publicationem electionis ipfius fum. mà Pontificis inclufive , iufpendenda elle, ea- dernque bec. præfenti decreto fufpendit & pro- bibet, rrimans decermens & inene quidquid in RISYI 1432- 

Strana 190
Соввате ju Come HL feffioue mui 2 ENTUS 182 FUGI pa LIL Segusány forme confesfus , profeffionie o jara= ementi praflaudi рек zpfuws ele&fuma im. Samus Poasificens . In nomine Domini Amen. In nomine [ane Aa S individum Trinitatis, Pawis, % Filii, & Spiritus fandi, ego N. sle&us in Papam omnipotenti Deo, cujus Ecclefiam {uo pre- fidio regendam fuícipio ; & beato Petro Apo- ftclorum principi corde & ore pro&tear , quam- diu in hac fragili vita conflitutus fero , me firmiter credere & tenere. Fidem catholicam , fecundum traditionem Apoftolorum , . Geneca- liura, Conciliorüra , & aliorum fanftoram pa- trum, maxime autem fanctorum ofto Conci> liormra univerfalium , videlicet primi Niceni, fecundi Conílantinopolitani , tertii Ephefini primi, & quarti Chalcedonenfis , quinti & fexti item GConítantinopolitani, feptimi item MNiczni, ośtavi qnoque Couftaninopolitani , nec non Lateranenfis , Lugdunenss , Vien- nénfs, Conflantienfi; & Bafileenfis Geaera- Jiu.a Gonsiliornm , & Мат Fidem ulque nd unum apicem immutitatam.fervare, & nique ad animara & fanguinem confirmare, defen- fare & predicsre, rítumque parizer facramen- torum; Ecclefizfticorum Ecclefæ traditum, omnimode. profequi & obfervare . РоШсеог С etiam fidelirer laborare pro tuitione Pidei ca. tholicx & extirpatione herefum Gb errorum; reformatione morum, «executione & obíerva- tions decretorum Gonftanueufs & Balileenf:s Conciliorum, ac pace ir populo Chriftiano, Jaro etiam profequi cclébratienem Cpncilios sum ‘Generalium ac confrmationems eleétio- num, juxta decreta facri Bafleenfis Concilii. | Hanc autem profeffionem mea. manu fubleria - pfi, & tibi omnipotenti Dec, cui in die tre faendi judicii redditurus fam de hoc & aliis meis operibus rationem ,. pura mente Ííuper altare offero, quam in primo publico. confi- Його folemniter reperam, Damm ur fupra. BASILEBNSE. A pra , fallo prztendentes oczupanti concedi , ALRERTUS II, 190 EMP. nedum illus fic eledi, immo aliquando non. ciano uullorum quos cledos e(fe mendaciter confin- gunt, domas, res & bona Cardinalium y aut cleGorum Romani Pontificis, & aliornm in foco conclavis exiftentium , etiam violenter invadunt , recipiunt , occupant tranípor- tant , lucrifa&a: exiftimantes; ex quibus ( fà permitrerentur ) plura pericula, fcandala, ra- pinæ,. farta, & nonnunquam homicidia feque- renwr. Nos igitur tam fceleratæ temeritatis & audacia viam pr&cludere, & hujufmodi pe- riculis & fcandafis obyiare volentes, praefatum damnantes fcelerarum abufum , tàália fieri. hoc edio prohibemus: flatuentes quod quicura- B que: cujufcamque flatus ant conditionis exi. flant, contra hoc præfumpferint attentare, aut ad hoc auxilium , confilium vel favorem prebere , pænas quas in violentos raptores © occepatores hujufmodi jura atque Apoftolicz & imperiales ConftituLiones ftatnunt , & eo ipfo. excommunicationis fenreniiam incurrant, à qua nifi per hauc fan&am Synodum, aut fuiurum Romanum Pontificem ,. przterquam in mortis articulo , & fada fatisfa&ione, ab Íolei nequeant, & omni officio, beneficio , privilegiis, ac dignitare Ecclefiaftica & mun- dana, feudifque & rebus aliis, fi que aut quas in E,omana vel aliis Ecclefiis obtinebunt, Ont privati, & ioteftabiles ative & paflive exiltant: civitas vero quie ín przmiffis cuipa- bilis fuerit, Ecclefiaflico fubjaceat interdicto s, huic adjicienies fan&ioni, ut domini rempo- rales re&toreíque & officiales civitatis vel los ci, ubi ele&tonem Romani pontificis contige- rit celebrari, illa imminente, premiffa fieri fub gravibus pc:nis publice & realiter prohi- beant, & prohibitionem diligenter facianx ob. fervari, ceteris: conftiruiionibus circa talia edi- tis in {no robore duraturis. Er quia .nunc ime míinet ele&io Romani pontificis , per hauc fanftera Synodum feu zjus au&orttate cele. "brasda, ubi obfervatione & executione pres fat confiitutionis opus eft, aos omnia -C (ine $nla pridicta agendi & exequcadi illis perfonis D tem Eccicfiaflicis quam fzcularibus, que poftmo- iv. Doeretuma źnbibitionie , ne bona elegii (Y eligen- inm vapianiun. Sacvofaucia Generalis. $ynodur Bafileenfsr , ad per. petunws rei memorias . Cum ea quz laudabiliter pro reprimendc €onatu malignantium ordinata funr, nullate- nus negNgi deceat, fed potius diligenti ferva- si (iudíio, facrum canonem, dudum in Coa. cilio Con(tantienfi editum adver(us illos «ui bona ele&orum , feu etiam corum qui fama- bantnr de novo ele&i in fuimos Pontifice: , E rapere vellent, innovat "hzc ían&a Synodus Jub hujufmodi tenore: Omnis »tas ab ado- lefcentia fua prona eff ad raalum , ad id praze íertim ad quod cupiditatis .& avaritiæ * - fie zulis incjratur. Fiunt autem 6 fa&a funt leges , ut earum metu humana refrenetur an- dacia , tutaque fit inter improbos innocentia, & refrenetur. nocendi facultas, Cum itaque monounquam eveniffe comperimus, quod ele- &o Romano Pontifice, nonnulli (ab prætextu preteníe cujufdam abufiva licenci, res & ‘bona fic ele&i, quali suioune diviziarum ade- dum in nofira cancellaria nominabuntur, ple- mam & liberam commitümus & concedimus fa- cultatem & pote(tatem, decernentes litteras fupez hoc fieri cnm cenfuris & aliis zemediiz juris, cliam cum invocatione brachii færnlaris & vlaufu!is opportunis , Matum ut fupra. V. Ne rempore elecfionis fiat audientia. Saerofan£ia Generalis Synodus. Daffleeufes y ad fu- 2urayo ves memoriam . Ne varlarıym rerum occupatio. acum fala. brem ele&ionis fatur$. Pontificis impediat auc perturber, decernit hæc fan&ta Synodus, ur. ad tam neceffarium & tam faiubre elettionis negatium attentius procedatur , audicniiam & omne canfarum & lítiom exercitium in hac facro. Concilio , preter andientiam camera , a die quo deputati .ad cligendum | fummum Poniificem - intrabunt conclave , & deinceps ufque ad publicationem electionis ipfius fum. mà Pontificis inclufive , iufpendenda elle, ea- dernque bec. præfenti decreto fufpendit & pro- bibet, rrimans decermens & înene quidquid in RISYI 1432- 

Strana 191
EUGBNIUS 197 D. IV, ANNO (upra CHRISTI 1435. SESSIQ XXXVIII. L Contra inveštivam Saevofancie Generalis. Synodus Bafileenfis , in Spi- vity fanllo legitime congregata, univerfalem Beclefiam vepræfentens, ad perpeinam veš mea SNOV LANO a TN E(dra fcriptum eft > Veritas magna & i fortior pre omnibus. Omnis terra verita. * Efl. 4. gens invocat: celum etiam ipfam benedicit: ve- vilas manet, ( imvale[cit im sternum, & vi- wit do obtinet in fecula feculevaza. Non eft a- pud eame accipere perfonas, meque differentias $ fed que jufta fun? facit ommiblus snjuflis. Cujus quidem veritatis fortitudinem dum impugnare conatur Gabriel , quondam dicus Eugenius Papa quartus, jufto judicio a papatu depofi. tus, feipfum magis dejicit & proffernit. Qui maper apud Florentiam ( prout per funma- síam informationem accepimus ) libellum quemdam , qui incipit, Moles fervus Dei, promulgsvit , in quo pretenfam translationem przfaeam hujus facri Concilii in Ferrariam , quam erroocam in fide pluribus decretis & Epiftolis nofttis Jucidiffime declaravimus, nec mon ere&jonem íchi(inaticam conventiculi Fer- tarienGs fub nomine Generatis Concilii , hoc facro. durante Concilio, in vim przfatz trans- lationis attentatam , majori fernper cum рег» tinacia defendere & approbare conatur, ad- jiciens quod a re&a linea per anfraQus erro- ris exorbitavimus, quodque Concilium Con- Bafilecnis Éansionfe in malignum fenfum , & a fama Concilii (e(- doctrina penitus alienum pertraximus , in hoc fione 38. | quod declaravimus pcr feffionem noftram de- Sure cimo feptimo Kaleadas Junii proxime przte- of - rii celebratam , tres veritates , quarum tenor fequitur. Veritas de poteftate Concilii Generalis, u. niverfalem Ecclefiam reprafeutautis, fuper Pa- pam & quemlibet alterum , declarata per Con- ftantienfe. &, hoc Dafileenfe Generalia Concilia, eft veritas Fidei catholice. Veritas hzc, quod Papa Concilium Genera- le uuiverlalem. Ecclefiam repræfentans, alu legitime congregatum , fuper declaraus in prae- fata veritate aur aliquo corum, fine cjus con- fenfu uuliatenus audctoritative poteft diffolve- re, aut ad aliud tempus prorogare, aut de joco ad locum transferre, e(t veritas Fidei ea. tholicæ. Veritetibus duabus prædi&is pertinaciter re, fagnans eff cenfendus bzreiicus. 4.& .&in Conatur quoque ipfe Gabriel poft predica hoc Bafileen- per eum fic afferta, fub obícuritatibus verbo- f feffione2. rum mundum involvere, dicens fe damnare če reprobare veritates praedictas ad fenfum Bale leenfem , qacm , inquit, facto demon(lravit, neque jum fenfum explicans, nec in quo fen- fu eas approbare velit. manifeftans: quz for- taffis ideo fubticet, quoniam manifefte videt verba di&arum veritatum ita clara effe & aper. ta, ficut. fnot, quod de nulla obícuritate nc- tari merita. poffuot, nec ad multiplices pertra- hunt íenfus: & per confequens , quod ille Conftan- gienfis Con- éilii feffione CONCILIUM in contrariom fuerit attentatum. Datum ut À primus fenfus, juxta quem fe dicit reproba- ALBERTUS IE. AMP. R92 re di&as verirates , nuliatenus allegari pos teft. Hoc autem notum facimus univerfis ca- tholicis, quod nullum fenfum ia his babet hzc fanda Synodus, nec habere vult, nifi quem facra Synodus Conítantienfis habuit in declarationibus fuis, feafuns verum & catho- licam , quemque femper habuimus in declara- tionibus per nosfa&ís, iafecunda , undecima, duodecima, vicefimanona & aliis feGionibus noflris, ac Epiftolis Synodalibus, parirer cum Cardinalibus fan&z Romane Ecclef, Pa- giarchis, Archiepifcopis, Epifcopis, Oratoribus principuæ, Abbatibus, doftoribus, qui in no- ftro catu. 2dfaerunt, fideliter & unanimiter B credentibus, quod Concilium haber poteltarem immediate a Chrifto , cui Papa obedire rene- tur, prout veritas præfata in Concilio Con- fanticnís declarata, diffinivit, quodque hæc veritas eft juris divini, quod Papa iple Gon- cilium Generale univerlalem Ecelefiam repre- fentans legitime congregatum , eo modo qua frequenter declaratum elt, fine ejus confenfu diffolivere , aut de loco ad locum transferre pon pcieft: neque adverlus has veritates prat- valere potuie Gabriel ipfe, qui prztenfam dif- folutionem hujus facri Concilit Gnc cjus con- feníu prima vice per eundem Gabrielem at- tentatam , hoc facro Concilio eidem cx par- te Dei omnipotentis przcipiente atque maa- C dante, judicialiter revocare compulíus e(t, ac in fue adbzefione eam decleravit nullam, ir- riam & inanem, ipfaque non obítante Con- cilium legitime continuatum fuiffe, & profe- cutionem habuiffe & habere debere , revocan- do etiam expreífe litteras. incipientes ,. [Deus ‘novit, quz fuo nomine fade diccbaniur , & adverías hujus facri Concilii & aliorum Cone ciliorum audtoritarem varios errores contine- bant: item. duas literas fuas incipientes , Iu- fcrutabilis , &, Го arczno , alias etianx quaf- cumque, ac quidquid per ipfüm aut fuo nos mine in prajadicium aut deropgationem bujus facri Concilii Baüleenfis, feu conira. ejus au- Qoritatem , fatum 6 atrenratum feu aflertum Derat. Ecclefia caiholica tune in pace conquies vit , tenens firmiter effe verum & catlioli- cum, quod Papa abíque, confenfu Concilii ip- fum diffolvere , aut transferre. aon potett : cognoverunique cun&i fideles, quod acquiefce- re oportet judicio Generalis Concilii fummum Pontiacem , cum poft tam diuturnam refitten- tiara duorum anuorum, quibus ipfam dií(folu- ionem idem Gabriel ju(tificare conabatur , acquievit judicio facri Generalis Concilii , pre- fentans judicialiter coram' eodem formam fte confeflionis, quemadmodum facrum Concilium ordinavit, revocando expre(fe ( ur dictum efl) quzcumque afferta per cum. aur. nomine (uo in contrarium . Poiluntque. omnes. cathofici Enunc videre, quanta plaga infertur Ecclefsm Dei, fi revocareiur ín dubium ilía declaratio fafa in Concilio Conflantienfi, vigore cujus & ineffabili ac inexpugnabilt auctoritate depo- fiio Joannis vicefiraitertíi , &. privatio. Be- nedici a jure papatus ( fi quod habebant ) (ic in fuis obedientiis nuncupatorum, ac etíam ele&io Martini , cui fucceffit olim. Eugenius , fade funt, & a quibus confequenter. omnes creationes Cardinaliura, © promotioncs Prz. Jatorum &alioram ordipum & graduum £ccle- fiaflicorum fa&æ funt , quantumcumaue decla. rationis ejufdem & au&oritatis date a Chris fio ANNO CHRISTI 3995 Sed plerique Cardinales ad Euge- ninm venia periea redie- sume ; folo Arelatenfi Bafilem mas RCREZ o Сова! fis Conci fefianz en lii 12, 

Strana 192
EUGBNIUS 197 D. IV, ANNO (upra CHRISTI 1435. SESSIQ XXXVIII. L Contra inveštivam Saevofancie Generalis. Synodus Bafileenfis , in Spi- vity fanllo legitime congregata, univerfalem Beclefiam vepræfentens, ad perpeinam veš mea SNOV LANO a TN E(dra fcriptum eft > Veritas magna & i fortior pre omnibus. Omnis terra verita. * Efl. 4. gens invocat: celum etiam ipfam benedicit: ve- vilas manet, ( imvale[cit im sternum, & vi- wit do obtinet in fecula feculevaza. Non eft a- pud eame accipere perfonas, meque differentias $ fed que jufta fun? facit ommiblus snjuflis. Cujus quidem veritatis fortitudinem dum impugnare conatur Gabriel , quondam dicus Eugenius Papa quartus, jufto judicio a papatu depofi. tus, feipfum magis dejicit & proffernit. Qui maper apud Florentiam ( prout per funma- síam informationem accepimus ) libellum quemdam , qui incipit, Moles fervus Dei, promulgsvit , in quo pretenfam translationem przfaeam hujus facri Concilii in Ferrariam , quam erroocam in fide pluribus decretis & Epiftolis nofttis Jucidiffime declaravimus, nec mon ere&jonem íchi(inaticam conventiculi Fer- tarienGs fub nomine Generatis Concilii , hoc facro. durante Concilio, in vim przfatz trans- lationis attentatam , majori fernper cum рег» tinacia defendere & approbare conatur, ad- jiciens quod a re&a linea per anfraQus erro- ris exorbitavimus, quodque Concilium Con- Bafilecnis Éansionfe in malignum fenfum , & a fama Concilii (e(- doctrina penitus alienum pertraximus , in hoc fione 38. | quod declaravimus pcr feffionem noftram de- Sure cimo feptimo Kaleadas Junii proxime przte- of - rii celebratam , tres veritates , quarum tenor fequitur. Veritas de poteftate Concilii Generalis, u. niverfalem Ecclefiam reprafeutautis, fuper Pa- pam & quemlibet alterum , declarata per Con- ftantienfe. &, hoc Dafileenfe Generalia Concilia, eft veritas Fidei catholice. Veritas hzc, quod Papa Concilium Genera- le uuiverlalem. Ecclefiam repræfentans, alu legitime congregatum , fuper declaraus in prae- fata veritate aur aliquo corum, fine cjus con- fenfu uuliatenus audctoritative poteft diffolve- re, aut ad aliud tempus prorogare, aut de joco ad locum transferre, e(t veritas Fidei ea. tholicæ. Veritetibus duabus prædi&is pertinaciter re, fagnans eff cenfendus bzreiicus. 4.& .&in Conatur quoque ipfe Gabriel poft predica hoc Bafileen- per eum fic afferta, fub obícuritatibus verbo- f feffione2. rum mundum involvere, dicens fe damnare če reprobare veritates praedictas ad fenfum Bale leenfem , qacm , inquit, facto demon(lravit, neque jum fenfum explicans, nec in quo fen- fu eas approbare velit. manifeftans: quz for- taffis ideo fubticet, quoniam manifefte videt verba di&arum veritatum ita clara effe & aper. ta, ficut. fnot, quod de nulla obícuritate nc- tari merita. poffuot, nec ad multiplices pertra- hunt íenfus: & per confequens , quod ille Conftan- gienfis Con- éilii feffione CONCILIUM in contrariom fuerit attentatum. Datum ut À primus fenfus, juxta quem fe dicit reproba- ALBERTUS IE. AMP. R92 re di&as verirates , nuliatenus allegari pos teft. Hoc autem notum facimus univerfis ca- tholicis, quod nullum fenfum ia his babet hzc fanda Synodus, nec habere vult, nifi quem facra Synodus Conítantienfis habuit in declarationibus fuis, feafuns verum & catho- licam , quemque femper habuimus in declara- tionibus per nosfa&ís, iafecunda , undecima, duodecima, vicefimanona & aliis feGionibus noflris, ac Epiftolis Synodalibus, parirer cum Cardinalibus fan&z Romane Ecclef, Pa- giarchis, Archiepifcopis, Epifcopis, Oratoribus principuæ, Abbatibus, doftoribus, qui in no- ftro catu. 2dfaerunt, fideliter & unanimiter B credentibus, quod Concilium haber poteltarem immediate a Chrifto , cui Papa obedire rene- tur, prout veritas præfata in Concilio Con- fanticnís declarata, diffinivit, quodque hæc veritas eft juris divini, quod Papa iple Gon- cilium Generale univerlalem Ecelefiam repre- fentans legitime congregatum , eo modo qua frequenter declaratum elt, fine ejus confenfu diffolivere , aut de loco ad locum transferre pon pcieft: neque adverlus has veritates prat- valere potuie Gabriel ipfe, qui prztenfam dif- folutionem hujus facri Concilit Gnc cjus con- feníu prima vice per eundem Gabrielem at- tentatam , hoc facro Concilio eidem cx par- te Dei omnipotentis przcipiente atque maa- C dante, judicialiter revocare compulíus e(t, ac in fue adbzefione eam decleravit nullam, ir- riam & inanem, ipfaque non obítante Con- cilium legitime continuatum fuiffe, & profe- cutionem habuiffe & habere debere , revocan- do etiam expreífe litteras. incipientes ,. [Deus ‘novit, quz fuo nomine fade diccbaniur , & adverías hujus facri Concilii & aliorum Cone ciliorum audtoritarem varios errores contine- bant: item. duas literas fuas incipientes , Iu- fcrutabilis , &, In arcano, alías etiant quaf- cumque, ac quidquid per ipfüm aut fuo nos mine in prajadicium aut deropgationem bujus facri Concilii Baüleenfis, feu conira. ejus au- Qoritatem , fatum 6 atrenratum feu aflertum Derat. Ecclefia caiholica tune in pace conquies vit , tenens firmiter effe verum & catlioli- cum, quod Papa abíque, confenfu Concilii ip- fum diffolvere , aut transferre. aon potett : cognoverunique cun&i fideles, quod acquiefce- re oportet judicio Generalis Concilii fummum Pontiacem , cum poft tam diuturnam refitten- tiara duorum anuorum, quibus ipfam dií(folu- ionem idem Gabriel ju(tificare conabatur , acquievit judicio facri Generalis Concilii , pre- fentans judicialiter coram' eodem formam fte confeflionis, quemadmodum facrum Concilium ordinavit, revocando expre(fe ( ur dictum efl) quzcumque afferta per cum. aur. nomine (uo in contrarium . Poiluntque. omnes. cathofici Enunc videre, quanta plaga infertur Ecclefsm Dei, fi revocareiur ín dubium ilía declaratio fafa in Concilio Conflantienfi, vigore cujus & ineffabili ac inexpugnabilt auctoritate depo- fiio Joannis vicefiraitertíi , &. privatio. Be- nedici a jure papatus ( fi quod habebant ) (ic in fuis obedientiis nuncupatorum, ac etíam ele&io Martini , cui fucceffit olim. Eugenius , fade funt, & a quibus confequenter. omnes creationes Cardinaliura, © promotioncs Prz. Jatorum &alioram ordipum & graduum £ccle- fiaflicorum fa&æ funt , quantumcumaue decla. rationis ejufdem & au&oritatis date a Chris fio ANNO CHRISTI 3995 Sed plerique Cardinales ad Euge- ninm venia periea redie- sume ; folo Arelatenfi Bafilem mas RCREZ o Сова! fis Conci fefianz en lii 12, 

Strana 193
EUGENIUS 193 P. IV. BASILEENSE. ALBERTUS IT. IMP. 194 ——-—-Íílo Conciliis Generalibus vigor deperiret , fi A anno prateríto in conventiculo Ferrarienfi pro- ————— :ANNO fummi Pontifices poffent Concilia, dum con- CHRISTI gregata effent , transferre de regione in regio- nem fioe confentu ipfornm , & eifdem Gonci- liis præcipere ut diffolverentur aut difcederent, ettamf? nollent, quories liberet ipfis Pontifici- bus. Verum in hac reprobatione dictarum ve- rizatum , quam idem Gabriel facit in præfato libello , intelligere poffunt omncs fideles , quo- modo jam id veri&catur, quod a fepiem an. nis in fua duodecima fe(lione ipfius de ipfo Gabriele praedixit hzc íau&a Synodus, cum Bafıleenfis ait; Et, quantum ex cjus verbis fa&ifqne col. Concilli & isi poteft, ni] aliud pratendere videtur , mifi Gus initiom ut Ecclefiam pélfundet, ju(guc (bi & fuccef- Bafileenfis ANNO HRISTS 1459. mulgavit. Cum itaque ex dico libello omni- bus conílare poffit, quomodo prefatus Gabriel e in crimine hzre(is ac fchifmate, de quibus condemnatns eft , fe pertinacius obduratum 'seddebar, & magis fe hzreticum comprober , univerfis & fingulis Chifti fidelibus hzc fancta Synodus precipit atque. mandat, ut Juxta ver- — bum. Mofis fervi Det dicentis, Recedite a ?a- Num, 16. bernaculis bomínum impiorum , a tabernaculo & confortio ac omni adh&rentia ipfins Gabrielis, tanquam a Core, Dathan & Abiron 'auctori- bus íchifmztis, recedant cum effe&u, illumque omnino deviteat , Juxta preceptum Apoftoli in Epiftola ad Titam , qua dicit: Haresicum bo- my, à, tell: Sa»Ha foribus faciat, non folum abrogandi ritum fa- B mineń: poft primam dy fecundarz correptionem de- “cathalica ula, | “torum Conciliorum , & ca pro libito diffol- vendi , fed. & ipforum facratiffima decreia Spi- rit Dei prormulgeta, a quibus ftatus pendet univerfalis Ecclefizz, irritandi & abolendi, & præfertim declarationem illam, quod in his qui ad Fidem, extirpationem (chifmatis, & generalem reformationem Ecclefuz in capite & ia membris pertinent , quilibet , etiam papa- lisdignitatis, decretis Generalis Concilii fubjici- tur. Hee in prefata duodecima fe(fione háben- tur, quz nunc idem Gabriel aperte manifeffat . Unde ocines intelligere polffont; quam juite hzc fan&a Synodus bhucu(que eidem refiirit . Confpiciunt animum obduratum, que. au&o- vita, fciens quia fabver(us eft qui ejufmodi ef, (9 delzagui£ , cum ft proprio judicio condemna- tus, Nam etiam juxta. do&tinam Joannis ia fecunda canonica fna, Non habenti doctrinam Ecclefis nec eít dicendum Ave. Omnelque hnic divinæ fententiæ non acquieícentes meri- to pertimefcere habent, quoniam im diítridio examine díviai judicii reddituri fnnt rauonem , fi participationem , adhzrentiam & favorem di&o Gabrieli, per Generale Concilium con- deranato tanquam hæretico, præftent : Et quo- niam ( ut ait beatus Gregorius ) illa capitu- la recipi non debent, quorum. damnantur au- &ores , ne ex dodrina præfari libelli, quem ritati Generalium Goncilioram fa&is & verbis Cin. confirmationem fuz hærefis & fchi(maris refi(lebat , coutemmendo etiam 47 violando vo . luntarie facros canones pro fzlure animarum uq. x. Pio. editos, De quibus ait Damefus Papa: Viola- Jatores. — tores canonuma voluntarie a faaftis patribus gra- mdi viter judicantur , & a Spiritu fan&o, inftin&a Nema cujus ac dono difati funt, damnantur: quo- niam blafphemare in Spiritum fandum non incongrue videntur qui contra eofdem canones non necelfirate compulfi, fed libenter ( ut pre- miffum: eft ) aliquid aut proterve agant, aut loqui prafuümunt, aut facere volentibus (ponte confendunt. Talis enim: przfomotio manifete unum genus eff blafphemantium Spiritum fan- Gum. leprobat infuper praefatus Gabricl, & di&us Gabriel poft (nam condemnationem ef- fecille dicitut , quempiam fidelium ía hac re feduci contingat, hzc fan&a Synodus difiri- &íus inhibet , precipit atque mandat" omnibus & finulis Chrifti fidelibus, cujulcumque dia gu'tatis, eilamfi Ceardinalaius, Parriarchalis, Pontificalis, aut alterius cujuícumque Ecclefia- flice velízceularis, etiamfi univerfitates , come | mupitares vel collegia fuerint, ne privatum li bellum publicare, predicare, approbare, feu defendere przíumaut, feu cidem quovis modo affenrire , credere, aut favere, vel eo nti, few utentibus eo confilium, auxilium, ve! favo. rem præflare, neque etiam przrenfis cenfuris, damnat fuam dcpofitionem , ad quam hec fan- Dfeu fententíis innovationis, declarationis, da- é&a Synodus juxta difpofitionem praefatus veri. tatis in Concilio Conftantienfi declaratæ , po Jongam expettationem & maturam examina tionem judicialiter proceffit, propier hærefim, fchifma , fimoniacam notoríam pravitatem , perjurium , & contemptum, ac violationem affiduam Synodalium decretorum concernen. tium reformationem Ecclefiz generalem in ca- ' pite .& in membris, quibus incorrigibiliter Ícandalizabat Ecclefiam. Dei, a quibus qui- dem nequaquam fe in præfato libello expar- gat, fed convincia & maledi&a in hoc faccum Concilium & fuppofita ejus referre conatur ,. & fententiam in judicem ferre, 2 quo legiti- innationis, reprobationis, nuntiationis, con. firmationis & difpofitionis in eodem libelio quomodolibet contentis, quas nullas ac nullius penitus roboris vel moment effe decernimus & declaramus , obedire , attendere feu eas obfervare, aut vigore earundem feu aliorum quorumcumque mandatcrum vel conce(fionuta aut indultorum quafcumque dignitates , etiam- fi ,Cardinalatus, Patriarchales, Archiepifcopa- Jes, Epifcopales fuerint, vel beneficia, aur alia quzcumque bona fuppofitorum hujus fan-. &z Synodi & eidem adhærentium — quovis modo impetrare, occupare ant detinere, e- tiamíi moru proprio eis, conceffa dicantur , me coudemoatus extitir. Et poftquam per Ec- E vel ipfos fic impetrantes, occupautes, vel de- clefiam hereticus judicatüs eft, veros catholi- cós do&inam ipfius Ecclefim invariabiliter te- nentes hzrcticos appellare przfumir, (icut mos e(t condemuatorum de harefi , ut fuis judicibus maledicere, & hzrefim objicere foleant, cum veritate fuerint manifeftifhma fuperati Ad que omnia pleniorem refponfionem fecimus in refponfione Synodali data in nofira Generali congregatione Nonis bujus menfis Octobris. Renovat etiam peenas, quas adveríus {uppofi- ta bujus fan&z Synodi , co quod (uz pratenfz & erronez translation] non parebanr, jamdudum Concil. General. Tom. XXIX, tinentes, ad poffeffionem corundem recipere vel admittere , feu cos in ei(dem fuflinere . quovis modo prafumant, fub poenis fautoris {chitmatis & hærefis, nec non aliis poenis ex- communicationis , privationis ab omnibus di- gnitatibus , etiam ( ut premittitur ) Cardi- nalatus, Patriarchales, Archiepifcopales, Epif- copales, aut Pontificales fuerint, beneficiis & officiis, & inhabilitationibus ad ealdem , & in- terdicti, dudum in oftava, tertiadecima , & vi. ce(imanona , ac aliis feffionibus hujus (an&z Sy- nodi; in talia " facientibus promulgatis , quas N hac * facientes, 

Strana 194
EUGENIUS 193 P. IV. BASILEENSE. ALBERTUS IT. IMP. 194 ——-—-Íílo Conciliis Generalibus vigor deperiret , fi A anno prateríto in conventiculo Ferrarienfi pro- ————— :ANNO fummi Pontifices poffent Concilia, dum con- CHRISTI gregata effent , transferre de regione in regio- nem fioe confentu ipfornm , & eifdem Gonci- liis præcipere ut diffolverentur aut difcederent, ettamf? nollent, quories liberet ipfis Pontifici- bus. Verum in hac reprobatione dictarum ve- rizatum , quam idem Gabriel facit in præfato libello , intelligere poffunt omncs fideles , quo- modo jam id veri&catur, quod a fepiem an. nis in fua duodecima fe(lione ipfius de ipfo Gabriele praedixit hzc íau&a Synodus, cum Bafıleenfis ait; Et, quantum ex cjus verbis fa&ifqne col. Concilli & isi poteft, ni] aliud pratendere videtur , mifi Gus initiom ut Ecclefiam pélfundet, ju(guc (bi & fuccef- Bafileenfis ANNO HRISTS 1459. mulgavit. Cum itaque ex dico libello omni- bus conílare poffit, quomodo prefatus Gabriel e in crimine hzre(is ac fchifmate, de quibus condemnatns eft , fe pertinacius obduratum 'seddebar, & magis fe hzreticum comprober , univerfis & fingulis Chifti fidelibus hzc fancta Synodus precipit atque. mandat, ut Juxta ver- — bum. Mofis fervi Det dicentis, Recedite a ?a- Num, 16. bernaculis bomínum impiorum , a tabernaculo & confortio ac omni adh&rentia ipfins Gabrielis, tanquam a Core, Dathan & Abiron 'auctori- bus íchifmztis, recedant cum effe&u, illumque omnino deviteat , Juxta preceptum Apoftoli in Epiftola ad Titam , qua dicit: Haresicum bo- my, à, tell: Sa»Ha foribus faciat, non folum abrogandi ritum fa- B mineń: poft primam dy fecundarz correptionem de- “cathalica ula, | “torum Conciliorum , & ca pro libito diffol- vendi , fed. & ipforum facratiffima decreia Spi- rit Dei prormulgeta, a quibus ftatus pendet univerfalis Ecclefizz, irritandi & abolendi, & præfertim declarationem illam, quod in his qui ad Fidem, extirpationem (chifmatis, & generalem reformationem Ecclefuz in capite & ia membris pertinent , quilibet , etiam papa- lisdignitatis, decretis Generalis Concilii fubjici- tur. Hee in prefata duodecima fe(fione háben- tur, quz nunc idem Gabriel aperte manifeffat . Unde ocines intelligere polffont; quam juite hzc fan&a Synodus bhucu(que eidem refiirit . Confpiciunt animum obduratum, que. au&o- vita, fciens quia fabver(us eft qui ejufmodi ef, (9 delzagui£ , cum ft proprio judicio condemna- tus, Nam etiam juxta. do&tinam Joannis ia fecunda canonica fna, Non habenti doctrinam Ecclefis nec eít dicendum Ave. Omnelque hnic divinæ fententiæ non acquieícentes meri- to pertimefcere habent, quoniam im diítridio examine díviai judicii reddituri fnnt rauonem , fi participationem , adhzrentiam & favorem di&o Gabrieli, per Generale Concilium con- deranato tanquam hæretico, præftent : Et quo- niam ( ut ait beatus Gregorius ) illa capitu- la recipi non debent, quorum. damnantur au- &ores , ne ex dodrina præfari libelli, quem ritati Generalium Goncilioram fa&is & verbis Cin. confirmationem fuz hærefis & fchi(maris refi(lebat , coutemmendo etiam 47 violando vo . luntarie facros canones pro fzlure animarum uq. x. Pio. editos, De quibus ait Damefus Papa: Viola- Jatores. — tores canonuma voluntarie a faaftis patribus gra- mdi viter judicantur , & a Spiritu fan&o, inftin&a Nema cujus ac dono difati funt, damnantur: quo- niam blafphemare in Spiritum fandum non incongrue videntur qui contra eofdem canones non necelfirate compulfi, fed libenter ( ut pre- miffum: eft ) aliquid aut proterve agant, aut loqui prafuümunt, aut facere volentibus (ponte confendunt. Talis enim: przfomotio manifete unum genus eff blafphemantium Spiritum fan- Gum. leprobat infuper praefatus Gabricl, & di&us Gabriel poft (nam condemnationem ef- fecille dicitut , quempiam fidelium ía hac re feduci contingat, hzc fan&a Synodus difiri- &íus inhibet , precipit atque mandat" omnibus & finulis Chrifti fidelibus, cujulcumque dia gu'tatis, eilamfi Ceardinalaius, Parriarchalis, Pontificalis, aut alterius cujuícumque Ecclefia- flice velízceularis, etiamfi univerfitates , come | mupitares vel collegia fuerint, ne privatum li bellum publicare, predicare, approbare, feu defendere przíumaut, feu cidem quovis modo affenrire , credere, aut favere, vel eo nti, few utentibus eo confilium, auxilium, ve! favo. rem præflare, neque etiam przrenfis cenfuris, damnat fuam dcpofitionem , ad quam hec fan- Dfeu fententíis innovationis, declarationis, da- é&a Synodus juxta difpofitionem praefatus veri. tatis in Concilio Conftantienfi declaratæ , po Jongam expettationem & maturam examina tionem judicialiter proceffit, propier hærefim, fchifma , fimoniacam notoríam pravitatem , perjurium , & contemptum, ac violationem affiduam Synodalium decretorum concernen. tium reformationem Ecclefiz generalem in ca- ' pite .& in membris, quibus incorrigibiliter Ícandalizabat Ecclefiam. Dei, a quibus qui- dem nequaquam fe in præfato libello expar- gat, fed convincia & maledi&a in hoc faccum Concilium & fuppofita ejus referre conatur ,. & fententiam in judicem ferre, 2 quo legiti- innationis, reprobationis, nuntiationis, con. firmationis & difpofitionis in eodem libelio quomodolibet contentis, quas nullas ac nullius penitus roboris vel moment effe decernimus & declaramus , obedire , attendere feu eas obfervare, aut vigore earundem feu aliorum quorumcumque mandatcrum vel conce(fionuta aut indultorum quafcumque dignitates , etiam- fi ,Cardinalatus, Patriarchales, Archiepifcopa- Jes, Epifcopales fuerint, vel beneficia, aur alia quzcumque bona fuppofitorum hujus fan-. &z Synodi & eidem adhærentium — quovis modo impetrare, occupare ant detinere, e- tiamíi moru proprio eis, conceffa dicantur , me coudemoatus extitir. Et poftquam per Ec- E vel ipfos fic impetrantes, occupautes, vel de- clefiam hereticus judicatüs eft, veros catholi- cós do&inam ipfius Ecclefim invariabiliter te- nentes hzrcticos appellare przfumir, (icut mos e(t condemuatorum de harefi , ut fuis judicibus maledicere, & hzrefim objicere foleant, cum veritate fuerint manifeftifhma fuperati Ad que omnia pleniorem refponfionem fecimus in refponfione Synodali data in nofira Generali congregatione Nonis bujus menfis Octobris. Renovat etiam peenas, quas adveríus {uppofi- ta bujus fan&z Synodi , co quod (uz pratenfz & erronez translation] non parebanr, jamdudum Concil. General. Tom. XXIX, tinentes, ad poffeffionem corundem recipere vel admittere , feu cos in ei(dem fuflinere . quovis modo prafumant, fub poenis fautoris {chitmatis & hærefis, nec non aliis poenis ex- communicationis , privationis ab omnibus di- gnitatibus , etiam ( ut premittitur ) Cardi- nalatus, Patriarchales, Archiepifcopales, Epif- copales, aut Pontificales fuerint, beneficiis & officiis, & inhabilitationibus ad ealdem , & in- terdicti, dudum in oftava, tertiadecima , & vi. ce(imanona , ac aliis feffionibus hujus (an&z Sy- nodi; in ialia " facientibus promulgatis , quas N hac * facientes, 

Strana 195
EUGENIUS SEMI CONC 165 ANNO finguli przdidi ipío fa&o incurrant, nec ab CHRISTI al 1439. io quam ab hac fanda Synodo, preterquam in mortis articulo, valeant de predictis abfolvi : Et fi qui huic facro Concilio incorporati, aut, el adherentes, vigore mandatorum præfati Ga- biielis, olim Eugenii, poll ejus fufpenfionem eb adminiftratione papali emanatorum , fuis di- gaitatibus aut. beneficiis quibu(cumque fpoliati ellenr , aut fpoliarentur infüturum , poffint ni-. hilo minus fine’ aliæ caufæ cognitione aut re quifitione alterius auctoritatis, polfeffiones hu- iufmodi dignitatum & bene&cioram per fe vel per alios rejntrare & recuperare, aliis poenis. contentis in decreus nollris femper in fuo ro- bore duraturis. ; Datum in fefiione noltra publica in majori Ecclefia BaGleenfs folemaniter celebrata , tertio Kalendas Novembris, anno a Nativitate Do- mini millefimo quadringentefimo trigefimono- no, Apoítolica fede vacante. JL Æliud decretsiæ de elecHonibus . Sacrofanéta Gencralis Synodus Bafileenfis , in $pi- vitu Ganéfo (egitizse congregata , mniverf(alemz Ecclefiasa veprafentans, ad perpełuam reż me- POTEGI + Magna nobis eft folicitudo , ut ele&iones pa- florum, quibus incumbit regere gregem Do- minícum, rite celebrentur , & , quantum pof- fibile eft, cun&a removeantur quz ipfarum pu- ritati obviare poffuar. Quia vere fæpins‘ con- tigit hadenus, monafteriornm & Ecclefiarum Prælatis decedentibus , & eorum corporibus turaulatis , propter expectationem abfeotium vocandorum ex locis longiuquis, Ecclefias ip- fas & mopa(teria vacawiia Interim difpendia plurima fíufcepiffe, & propter diuturpi interim expe&ait temporis fpatium varia rogamina & precum fuübornationes fa&as fuiffe; uode Ec- clefiis fæpius magne ja&urz proveniffe nofcun. D tur; flatuit & ordinat hec fan&a Synodus, quod de cetero ad electiones de perfonis ad ÆccleGarum & monafíleriórum regimina facien. das, ubi abfentes hia&enus vocari confueverunr, non teneantur illi de capitulo vel conyentu, in quo ele&io facienda fuerit, aliquos vocare abientes in locis. ultra duas distas ab ipfa Ec-' elefia vel monafterio diftantibus exiftentes, ca- nonibus aliter difpoaentibus, non obftaniibus quibufcumque . Er idem in eleAlonibus ad quafcumque digaitates faciendas intelligatur. Per hoc tamen privilegiis ; ftatutis & confue- tudioibus illarum Ecelefiarem & monaßerla- rum, in quibus ad ipfas cleGiones faciendzs Pralati rcligiofi ant alit de aiiis Ecclefiis aut B monalteriis vocandi fagt, &oa intendimus. in aliquo. derogare . .Przdia quoque in cafu €le&ionum duntaxat volumus intellisi, aliis cafibus, in quibus ablentes vocandi fuar, in di(pofiione juris communis remauentibns. In- fuper quoniam if módo X forms eligendi Ecclefiis x monafteriis Pralatos, maxime cum ta eorum eleQionibus per viam fcretinii pro- ceditur, malra requiruarur’ a jure obfervan- da , quorum ontiffo hujufmodi eleQiones nul- Jas reddit vel faltem annullandas, unde dif péndia & quamplurima difcrimina eifdem Ec- ALBERTUS IT. ILIUM ATO 196 hac fanfta Synodus innovat , & quas omínes % A clefiis & monafleriis haćtenus fzpenumero eve- nerunt, & continuo in pollerum evenire pof- fent, ad obviandum. eifdem difcriminibus & difpendiis, ftatuit hec fan&a Synodus, quod feperiores , ad quos earundem cle&ionum fpe- &at confirmatio , ele&iones quaslibet bujofmo- di, dummodo illas alias a majori parte capi- tulorum fen conventuum, Ecclefiarum & mo- nalteriorum hujufmodi ,. prius ramen vocatis vocandis, & communione fufcepta, & jura- mentis præftitis, primitus, juxta formam de- greti. noflri defnper editi de perfonis idoneis, eelebratas cognoverint, fuper reliquis formam concernentibus, juxta traditionem canonum, abíque zarae malitia & fraude omiffis ad con- B frmationes hujufmodi cleGionum procedere, & cum taliter ele&is, cum ipfarum qualitas & Ecclefarum vtilitas perfusferit, ut iidem in Ecclefüs & monafteriis eifdem præcffe, ipfal- que in fpiritualibus & temporalibus regere & gubernare ac difpentare pofiur. & valeant. In goftulationibus tamen quorumcumque nullatenus juramenta & communio, ficur nec in ele&io. nibus, omittantur, con(litutionibus eifdem, in contrarium facientibus, non obftantibus qui- bufenmque . Datum Balles in feffione publica ipfiusfan- 4s Synodi, in Xcclefia majori Bafileenfi. fo- lemniter celebrata: tertio. Ikalendas Novembris, anno a Nativitase Domini mille(imo quadrin- € gentefimo trigefimonono , Aroftolica łede va- cante . YL Ślind decretum confivrntationis nominatornm ad eligendum Papa , v deputato- sum im conclavi . Sacrofantia Generalis Synodus Baffleenfss , in Spi- vitn fandio legitime congregata, univerfaleče Eccleßam veprějentans, ad futuřam rel sme- smoriam . Nuper in decreto noftræ trigef(imæfeptimæ feffionis fuper ele&ione Romani Pontificis pra- mulgato ; inter cetera flatuimus , quod una cum dileo Ecclefiæ filio Ludovico tirali fan. &e Czciliz Cardinali , Arelatenfi vulgari- ter nuncupato , & alis Gardinalibus ipfius facrofanttæ Romans Ecclelñiæ , fi qui ante confammarera cleconem advenirent, © ip- fi eledioni intcretíe vellent, ali trigintaduo tam de Prxlatis, quam de ceteris. hoaorabili- bus Ecclefakicis viris afumereatur, qui pro lac vice auforitare Lujus fanQ&æ Synodi ip- fum Romanum Fontifcem eligere babereat, Ha ut ille ab eniver(ali Bcolefia fummus Fon- tifex habeator, qui à duabus paribus om. nium prædidoruns fucrit ele&us, prout consid in prodido decreto ANNO CHRISIT 3412- k - hac Bafileenffa jauus continen- Conc, feff. tur , inter quos triginta duos nominavimus & ele- 27. qua fic gimus dile&os Ecclefie filios, Thomam Abbatem de Y?ondraiu2 ,. ordinis Ciftercienfis, incipit : . Canfolabitur dicscefis Dominus Candida cafe, joannem de Scgobia, Archidiaco- Sion. num de Villavifoza in Ecclefia * Qverenfi , The- mam de Cou:cellis , canonicum Ambianenfem, in facra theologiz magiftros , committentes ei(dem plenariat facultatem eligendi, fi vel- lent, ac affumendi fecum unum , duos aut tres alios( prout. eis vidéretur ) qui affumpri & ele&i fimi- ° Onetenfi . 

Strana 196
EUGENIUS SEMI CONC 165 ANNO finguli przdidi ipío fa&o incurrant, nec ab CHRISTI al 1439. io quam ab hac fanda Synodo, preterquam in mortis articulo, valeant de predictis abfolvi : Et fi qui huic facro Concilio incorporati, aut, el adherentes, vigore mandatorum præfati Ga- biielis, olim Eugenii, poll ejus fufpenfionem eb adminiftratione papali emanatorum , fuis di- gaitatibus aut. beneficiis quibu(cumque fpoliati ellenr , aut fpoliarentur infüturum , poffint ni-. hilo minus fine’ aliæ caufæ cognitione aut re quifitione alterius auctoritatis, polfeffiones hu- iufmodi dignitatum & bene&cioram per fe vel per alios rejntrare & recuperare, aliis poenis. contentis in decreus nollris femper in fuo ro- bore duraturis. ; Datum in fefiione noltra publica in majori Ecclefia BaGleenfs folemaniter celebrata , tertio Kalendas Novembris, anno a Nativitate Do- mini millefimo quadringentefimo trigefimono- no, Apoítolica fede vacante. JL Æliud decretsiæ de elecHonibus . Sacrofanéta Gencralis Synodus Bafileenfis , in $pi- vitu Ganéfo (egitizse congregata , mniverf(alemz Ecclefiasa veprafentans, ad perpełuam reż me- POTEGI + Magna nobis eft folicitudo , ut ele&iones pa- florum, quibus incumbit regere gregem Do- minícum, rite celebrentur , & , quantum pof- fibile eft, cun&a removeantur quz ipfarum pu- ritati obviare poffuar. Quia vere fæpins‘ con- tigit hadenus, monafteriornm & Ecclefiarum Prælatis decedentibus , & eorum corporibus turaulatis , propter expectationem abfeotium vocandorum ex locis longiuquis, Ecclefias ip- fas & mopatteria vacawiia Interim difpendia plurima fíufcepiffe, & propter diuturpi interim expe&ait temporis fpatium varia rogamina & precum fuübornationes fa&as fuiffe; uode Ec- clefiis fæpius magne ja&urz proveniffe nofcun. D tur; flatuit & ordinat hec fan&a Synodus, quod de cetero ad electiones de perfonis ad ÆccleGarum & monafíleriórum regimina facien. das, ubi abfentes hia&enus vocari confueverunr, non teneantur illi de capitulo vel conyentu, in quo ele&io facienda fuerit, aliquos vocare abientes in locis. ultra duas distas ab ipfa Ec-' elefia vel monafterio diftantibus exiftentes, ca- nonibus aliter difpoaentibus, non obftaniibus quibufcumque . Er idem in eleAlonibus ad quafcumque digaitates faciendas intelligatur. Per hoc tamen privilegiis ; ftatutis & confue- tudioibus illarum Ecelefiarem & monaßerla- rum, in quibus ad ipfas cleGiones faciendzs Pralati rcligiofi ant alit de aiiis Ecclefiis aut B monalteriis vocandi fagt, &oa intendimus. in aliquo. derogare . .Przdia quoque in cafu €le&ionum duntaxat volumus intellisi, aliis cafibus, in quibus ablentes vocandi fuar, in di(pofiione juris communis remauentibns. In- fuper quoniam if módo X forms eligendi Ecclefiis x monafteriis Pralatos, maxime cum ta eorum eleQionibus per viam fcretinii pro- ceditur, malra requiruarur’ a jure obfervan- da , quorum ontiffo hujufmodi eleQiones nul- Jas reddit vel faltem annullandas, unde dif péndia & quamplurima difcrimina eifdem Ec- ALBERTUS IT. ILIUM ATO 196 hac fanfta Synodus innovat , & quas omínes % A clefiis & monafleriis haćtenus fzpenumero eve- nerunt, & continuo in pollerum evenire pof- fent, ad obviandum. eifdem difcriminibus & difpendiis, ftatuit hec fan&a Synodus, quod feperiores , ad quos earundem cle&ionum fpe- &at confirmatio , ele&iones quaslibet bujofmo- di, dummodo illas alias a majori parte capi- tulorum fen conventuum, Ecclefiarum & mo- nalteriorum hujufmodi ,. prius ramen vocatis vocandis, & communione fufcepta, & jura- mentis præftitis, primitus, juxta formam de- greti. noflri defnper editi de perfonis idoneis, eelebratas cognoverint, fuper reliquis formam concernentibus, juxta traditionem canonum, abíque zarae malitia & fraude omiffis ad con- B frmationes hujufmodi cleGionum procedere, & cum taliter ele&is, cum ipfarum qualitas & Ecclefarum vtilitas perfusferit, ut iidem in Ecclefüs & monafteriis eifdem præcffe, ipfal- que in fpiritualibus & temporalibus regere & gubernare ac difpentare pofiur. & valeant. In goftulationibus tamen quorumcumque nullatenus juramenta & communio, ficur nec in ele&io. nibus, omittantur, con(litutionibus eifdem, in contrarium facientibus, non obftantibus qui- bufenmque . Datum Balles in feffione publica ipfiusfan- 4s Synodi, in Xcclefia majori Bafileenfi. fo- lemniter celebrata: tertio. Ikalendas Novembris, anno a Nativitase Domini mille(imo quadrin- € gentefimo trigefimonono , Aroftolica łede va- cante . YL Ślind decretum confivrntationis nominatornm ad eligendum Papa , v deputato- sum im conclavi . Sacrofantia Generalis Synodus Baffleenfss , in Spi- vitn fandio legitime congregata, univerfaleče Eccleßam veprějentans, ad futuřam rel sme- smoriam . Nuper in decreto noftræ trigef(imæfeptimæ feffionis fuper ele&ione Romani Pontificis pra- mulgato ; inter cetera flatuimus , quod una cum dileo Ecclefiæ filio Ludovico tirali fan. &e Czciliz Cardinali , Arelatenfi vulgari- ter nuncupato , & alis Cardinalibus ipfius facrofanttæ Romans Ecclelñiæ , fi qui ante confammarera cleconem advenirent, © ip- fi eledioni intcretíe vellent, ali trigintaduo tam de Prxlatis, quam de ceteris. hoaorabili- bus Ecclefakicis viris afumereatur, qui pro lac vice auforitare Lujus fanQ&æ Synodi ip- fum Romanum Fontifcem eligere babereat, Ha ut ille ab eniver(ali Bcolefia fummus Fon- tifex habeator, qui à duabus paribus om. nium prædidoruns fucrit ele&us, prout consid in prodido decreto ANNO CHRISIT 3412- k - hac Bafileenffa jauus continen- Conc, feff. tur , inter quos triginta duos nominavimus & ele- 27. qua fic gimus dile&os Ecclefie filios, Thomam Abbatem de Y?ondraiu2 ,. ordinis Ciftercienfis, incipit : . Canfolabitur dicscefis Dominus Candida cafe, joannem de Scgobia, Archidiaco- Sion. num de Villavifoza in Ecclefia * Qverenfi , The- mam de Cou:cellis , canonicum Ambianenfem, in facra theologiz magiftros , committentes ei(dem plenariat facultatem eligendi, fi vel- lent, ac affumendi fecum unum , duos aut tres alios( prout. eis vidéretur ) qui affumpri & ele&i fimi- ° Onetenfi . 

Strana 197
NNO - 439* * forte Nici- enfis. RIST ' EUGENIUS p. 1% 197 & facultatem , mandato , vice ,; & auctoritate hujus facri. Bafileenfis Concilii, nominandi & eligendi reffantes cle&ores ipfius futuri Koma- ni Pontificis, & ctiam alios officiarios pro coa- clavi nece(farios, ita quod nuilus per eos eli- gendus aut nominandus cenferetur effc cle&us & nominatus, nili a majori parte przdictorum eligentium nominatus effet & electus. Quibus injunximus tt reciperent & norminarent ipfos reftautes ele&ores ez toto corpore Concilii , habendo refpe&um ad nationes & deputationes in hoc facro Concilio exifteates, quantum fic ri poffet. Recepimufque ab ipfis tribus preno- miaacdis juorameatum quód eligerent viros ti- BASILEENSE. maie fumilemt & eandem iecum poteftatem haberent A Bernardus de. Bofco canonicus Ilerdenfis , Fra- ALBERTUS il. IMP. £98 ter Bartholomæus de Provanis preceptor domus fan&i Autonit de Clavafio Eporedienfis diece. fis, Joannes de Vuiler decanus Ecclefiz: Baáleen- fis: Raimundus Albioli canonicus T'uria(fonen- fis decretorum , Kenricus de. Judaeis legam do- &ores, Jacobus de Saltzburga licentiatus in jure canonico canonicus Ratifponenfis , omnes fupralcripti fant in facerdotio conftituti. Nomina vero perfonarum quas in aliis of- ficiis nece(fariis pro «conclavi deputaverunt , funt bzc: Ludovicus Epifcopus Laufanenfis, pro locum tenente camerzzrii durante ipfo con- clavi, Pro cuftodibus couclavis, Percevalies Belli- moratos & idoneos, quodque. non revelarent B cenfis, Nicolaus Groffetaous Epifcopi , Joannes elc&os per ipfos ufque ad publicationem eco- rundem in Generali congregatione aut feflro- ne, fed ipfam ele&ionem fic per cos fattam , claufam {ub eorum fipillis, reponereat im ali- quo loco tuto fub &da cuftodia, ufque ad il- lam diem publicationis. Volentes autem tres prædi&i deputati noftri commiffionem fibi per nos factam exequi, coa(lumpto fbi dile&o Ec- clefuz flio Chriftiano de QGretez regine in zheologia magiftro , præpolito Ecclefie fan&i Petri 10 Bruna , Oiomucenfis diccefis, die quinto Xalendas Novembris , in domo fra- trura miuorum. Bafileenfiusa convenientes, e. legernnt & domimarunt ram de Prelatis, quam fandi Michaelis de Cluía ordinis fancti Bene- di&i TaurinenGs dicecelis, Francifcus Abun- dautiæ crdinis fao&i Auguflini Gebennenfis dicecefis monafteriorum Abbates , Francifcus de Fufce ordinis minorum magitter in theologia, S#ilielmus de Conftantia legum do&or , cano- nicus Spirenfis, Joanaes de T'uricella decanus Segobricenfis, Theodoricus Nagel canonicus Rigesfis. Pro clericis ceremouiaram gratia , Z&neas de Senis Tridentinenils , Michael Zrunenfis Bel- vaceufis Eccleftarum canonici, notarii Apoftoli- ci. Pro promororibus , Hugo Barardi , Joan- nes * Slttzenrode. Fro procuratore fifcali, Ro- de ceteris ufque ad complementem numeri tri-Chertus * Maignani. Pro (ollano, Petrus de giutaduoram, ipfis in eodem uumero cx no- ftra ordinatione .comprehenfjs, quos ia certa Íchedula deícripferent , & eandem claufam fub figillis eor&az, iu loco iuto fub fida cufto dia repofuerznt, ufque ad diem publicationis fendæ . Subfequenter vero die quarta Kalen- das ejufdem mepbfis Novembris in noftra Ge- ncrali congregatione ad hoc fpecialices indi- da , prafacam f(chedulam aperientes , nomina- tionem & ele&ionem fic per eos fa&am pu- blicaverunt , in qua pecfonz jatrafcriptæ no- minatz & deputat fuut ab eifdem pro ele. &oribus futuri. Romani Pontificis „ foannes Ar- chiepifcopus Tarentalienfis , Orto Deriulenfis, Atrio. Deinceps aatem. loco Bernardi Epifcopi Aqueníis, qui, allegatis per eum pluribus cau- fis, zb iagre(ftn conclavis & officio elc&ionis , ANNO CHRISTI 1439. ZEosas ile poftea fit Pius II. & damnat ata contra Eu- genium - " Slerzenro- de. > Magnia- De. ad quod deputatus erat, fe excuíavir, habi-. tis. doliberationibus in facris deputationibus , loco ejus ín aoftra Generali congregatione no- minavimus & deputavimus Ludovicura Epiíco- pum Mafülenfem . Tlanc iteque nominauo- nem, ele£ignem & deputationem; tam deben- ilum eligere fumroum Ponti&cem, quam offi- ciartorum neceffariorum pro conclavi, prizífeati confirmar , eamque validam effe, arque im omnibus vim , robur & effedum habere decer- Georgius Vifenfis , Franci(cns. Gebennenfis , D nir. Gt declzrat , fupplens ex certa fcientia Ludovicus " Vifenfis, Bernardus Aquenfis , Guilielmus Vercellenfis ; Georgius Auguilen- fis, Joannes Eporedienfis , Fredericus Bafifeen- fis, Ludovicus Taurinenfis Eccletiarum Epilco- © Aleramus pi, * Alerannus fandi Benigni FrufinarienGs ordinis fan&i Benedi&i Eporedienfis: diceccfis , Jacobus de Segufio Ordinis fancti Beoedi&i 'T'au- rinenfis diccefis, Conradus de Lucella Citter- cieofis ordinis Bafilcenfis dia:cefis , &.aimandus ' Conchenfis ordinis fau&i Benedi&i. Ruibenenfis diccefis, Petrus fanfti. Cucufatis ejufdem ordi- nis BarcinoucenÜs diccc6s, Thomas de Don- draina ordinis Ciflercienfis Caudidz cafz dicece- fis, Antonius Arularum ordinis fan&i Benedi&i Elnenfis dieecefis mona!leriornm Abbas, Joannes E de Segobia Archidiaconus de Villavifoza in Ove- veni , Chriftiapus de Gretz regine prazpofitus fan&i Petri in Brana Olomucenfis dicecefis , Ni- colaus Thibont pænitentiarius Conftantientss Rothomagenfis provinciæ, Thomas de Courcel- Iis canonicos Ambianenfis , Joannes de Valle re&or parochialis EccleGz de Plenuor Leonentis diccefis in. theologia magiftri , Guilielmus Hu- onis Archidiaconus Metenfis legum do&or, tres Joanncs de monte Cannto præcepror do- mus fandi Antonii de Renverfo Taurinenfis diæ- cefis, Derzelans Archidiaconus Cracovienfis, Concil. General. oa. XXIX. & de plenitudine poteflatis omnes & fingu- .decreio eadem fan&a ‘Synodus approbat, Čo los. defe&us, fi qui forfan intérvenerint is preemiflis. Datum in feffione noftra publica, in ma- jori.Ecclefia Bafileenfi folemniter celebrata , tertio. Kalendas Novembris, anno a Nativitate Domini millefimo quadringeniefimo trigefimo nono, i S E S S I O XXXIX Confirmatio ele&jonis Papa eletti. Satrofantis Generalis Synodus Bafileenfis , in Spi vitu fantio legitime congregats , univerfalem Ecelefiam veprafentans ad perpetuam vei me- moria? » Em patrum noftrorum & Dominus mile- # ricordiæ , qui fecit omnia verbofuo , et- fi de omnibus a fe creatis providentiam ge- rat, cun&a ccrto gubernans ordine, fpeciali tamen cura dile&àm fuam Ecclefiam femper di. rigit, pro qua Uaigenitum fuum dedit, con- Íolans eam jugiter pcr Spiritum Paracietum, qui ipfam in affli&ionibus adjnvat, in perfecutio- nibus confortat, in tribulationibus lxiificat , N z nec 

Strana 198
NNO - 439* * forte Nici- enfis. RIST ' EUGENIUS p. 1% 197 & facultatem , maudato, vice , & auctoritate hujus facri. Bafileenfis Concilii, nominandi & eligendi reffantes cle&ores ipfius futuri Koma- ni Pontificis, & ctiam alios officiarios pro coa- clavi nece(farios, ita quod nuilus per eos eli- gendus aut nominandus cenferetur effc cle&us & nominatus, nili a majori parte przdictorum eligentium nominatus effet & electus. Quibus injunximus tt reciperent & norminarent ipfos reftautes ele&ores ez toto corpore Concilii , habendo refpe&um ad nationes & deputationes in hoc facro Concilio exifteates, quantum fic ri poffet. Recepimufque ab ipfis tribus preno- miaacdis juorameatum quód eligerent viros ti- BASILEENSE. aue fumilemt & eandem iecum poteftatem haberent A Bernardus de. Bofco canonicus Ilerdenfis , Fra- ALBERTUS il. IMP. £98 ter Bartholomæus de Provanis preceptor domus fan&i Autonit de Clavafio Eporedienfis diece. fis, Joannes de Vuiler decanus Ecclefiz: Baáleen- fis: Raimundus Albioli canonicus T'uria(fonen- fis decretorum , Kenricus de. Judaeis legam do- &ores, Jacobus de Saltzburga licentiatus in jure canonico canonicus Ratifponenfis , omnes fupralcripti fant in facerdotio conftituti. Nomina vero perfonarum quas in aliis of- ficiis nece(fariis pro «conclavi deputaverunt , funt bzc: Ludovicus Epifcopus Laufanenfis, pro locum tenente camerzzrii durante ipfo con- clavi, Pro cuftodibus couclavis, Percevalies Belli- moratos & idoneos, quodque. non revelarent B cenfis, Nicolaus Groffetaous Epifcopi , Joannes elc&os per ipfos ufque ad publicationem eco- rundem in Generali congregatione aut feflro- ne, fed ipfam ele&ionem fic per cos factam , claufam {ub eorum fipillis, reponereat im ali- quo loco tuto fub &da cuftodia, ufque ad il- lam diem publicationis. Volentes autem tres prædi&i deputati noftri commiffionem fibi per nos factam exequi, coa(lumpto fbi dile&o Ec- clefuz flio Chriftiano de QGretez regine in zheologia magiftro , præpolito Ecclefie fan&i Petri 10 Bruna , Oiomucenfis diccefis, die quinto Xalendas Novembris , in domo fra- trura miuorum. Bafileenfiusa convenientes, e. legernnt & domimarunt ram de Prelatis, quam fandi Michaelis de Cluía ordinis fancti Bene- di&i TaurinenGs dicecelis, Francifcus Abun- dautiæ crdinis fao&i Auguflini Gebennenfis dicecefis monafteriorum Abbates , Francifcus de Fufce ordinis minorum magitter in theologia, S#ilielmus de Conftantia legum do&or , cano- nicus Spirenfis, Joanaes de T'uricella decanus Segobricenfis, Theodoricus Nagel canonicus Rigesfis. Pro clericis ceremouiaram gratia , Z&neas de Senis Tridentinenils , Michael Zrunenfis Bel- vaceufis Eccleftarum canonici, notarii Apoftoli- ci. Pro promororibus , Hugo Barardi , Joan- nes * Slttzenrode. Fro procuratore fifcali, Ro- de ceteris ufque ad complementem numeri tri-Chertus * Maignani. Pro (ollano, Petrus de giutaduoram, ipfis in eodem uumero cx no- ftra ordinatione .comprehenfjs, quos ia certa Íchedula deícripferent , & eandem claufam fub figillis eor&az, iu loco iuto fub fida cufto dia repofuerznt, ufque ad diem publicationis fendæ . Subfequenter vero die quarta Kalen- das ejufdem mepbfis Novembris in noftra Ge- ncrali congregatione ad hoc fpecialices indi- da , prafacam f(chedulam aperientes , nomina- tionem & ele&ionem fic per eos fa&am pu- blicaverunt , in qua pecfonz jatrafcriptæ no- minatz & deputat fuut ab eifdem pro ele. &oribus futuri. Romani Pontificis „ foannes Ar- chiepifcopus Tarentalienfis , Orto Deriulenfis, Atrio. Deinceps aatem. loco Bernardi Epifcopi Aqueníis, qui, allegatis per eum pluribus cau. fis, zb iagre(ftn conclavis & officio elc&ionis , ANNO CHRISTI 1439. ZEosas ile poftea fit Pius II. & damnat ata contra Eu- genium - " Slerzenro- de. > Magnia- De. ad quod deputatus erat, fe excuíavir, habi-. tis. doliberationibus in facris deputationibus , loco ejus ín aoftra Generali congregatione no- minavimus & deputavimus Ludovicum Epiíco- pum Mafülenfem . Tlanc iteque nominauo- nem, ele£ignem & deputationem; tam deben- ium eligere fumroum Pontificem, quam offi- ciartorum neceffariorum pro conclavi, prizífeati confirmar , eamque validam effe, arque im omnibus vim , robur & effedum habere decer- Georgius Vifenfis , Franci(cns. Gebennenfis , D nir. Gt declzrat , fupplens ex certa fcientia Ludovicus " Vifenfis, Bernardus Aquenfis , Guilielmus Vercellenfis ; Georgius Auguilen- fis, Joannes Eporedienfis , Fredericus Bafifeen- fis, Ludovicus Taurinenfis Eccletiarum Epilco- © Aleramus pi, * Alerannus fandi Benigni FrufinarienGs ordinis fan&i Benedi&i Eporedienfis: diceccfis , Jacobus de Segufio Ordinis fancti Beoedi&i 'T'au- rinenfis diccefis, Conradus de Lucella Citter- cieofis ordinis Bafilcenfis dia:cefis , &.aimandus ' Conchenfis ordinis fau&i Benedi&i. Ruibenenfis diccefis, Petrus fanfti. Cucufatis ejufdem ordi- nis BarcinonenGs diæcefss, Thomas de Don- draina ordinis Ciflercienfis Caudidz cafz dicece- fis, Antonius Arularum ordinis fan&i Benedi&i Elnenfis dieecefis mona!leriornm Abbas, Joannes E de Segobia Archidiaconus de Villavifoza in Ove- veni , Chriftiapus de Gretz regine prazpofitus fantti Petri in Brana Olomucenfss dicecefis , Ni- colaus "Phibont pænitentiarius Conftantientss Rothomagenfis provinciæ, Thomas de Courcel- Iis canonicos Ambianenfis , Joannes de Valle re&or parochialis EccleGz de Plenuor Leonentis diccefis in. theologia magiftri , Guilielmus Hu- onis Archidiaconus Metenfis legum do&or, tres Joanncs de monte Cannto præcepror do- mus fandi Antonii de Renverfo Taurinenfis diæ- cefis, Derzelans Archidiaconus Cracovienfis, Concil. General. oa. XXIX. & de plenitudine poteflatis omnes & fingu- .decreio eadem fan&a ‘Synodus approbat, Čo los. defe&us, fi qui forfan intérvenerint is preemiflis. Datum in feffione noftra publica, in ma- jori.Ecclefia Bafileenfi folemniter celebrata , tertio. Kalendas Novembris, anno a Nativitate Domini millefimo quadringeniefimo trigemo nono, i S E S S I O XXXIX Confirmatio ele&jonis Papa eletti. Satrofantis Generalis Synodus Bafileenfis , in Spi vitu fantio legitime congregats , univerfalem Ecelefiam veprafentans ad perpetuam vei me- moria? » Em patrum noftrorum & Dominus mile- # ricordiæ , qui fecit omnia verbofuo , et- fi de omnibus a fe creatis providentiam ge- rat, cun&a ccrto gubernans ordine, fpeciali tamen cura dile&àm fuam Ecclefiam femper di. rigit, pro qua Uaigenitum fuum dedit, con- Íolans eam jugiter pcr Spiritum Paracietum, qui ipfam in affli&ionibus adjnvat, in perfecutio- nibus confortat, in tribulationibus lxiificat , N z nec 

Strana 199
ÆUGENIUS 199 p, iV. CONCILIUM ALBERTUS 11. AM. 200 Ё nec eam quibusliber -tentationibus feculi hü-À fum fuum.juxta formam in eodem decseto or. ен ANNO jus vinci aut fupereri permittit. Iu cajusglo- dinatam przflaret, fecundum cujus decreti dif. ANNO CRRISTE riofo nomine congregata hzc fanta Synodus, pofitionem tripintaduo Archiepifcopali, Epif. O#RISTI Tr auctoritate duorum praecedentium Conciliorum — copali, abbarialt dignitatibus, & graduum ac n» & duoram Romanorum Pontificum, dum re- ^ fcicntiarum titulis tnfigniti, nominati & de. ¢ Domini. {taurationem legis * divinz, & facrorum ca- putati in nofira Generali congregatione, ac nanum , reformationemque morum folicito per- demum in feffione publica, qnorum nomina, quibvit fadio , fimul etiam extirpationem hz- — dignitates , gradus & ordines hic haberi volu. refum , pacificationemque Chriffianorum prin- mus, pro fufficienter exprellis, die tertio Ko- cipum mains profequéns laboribus, varias ad- lendas hujus men(is Novembrís , celebrata mif- verfita:es pertulit , & prooter veritatem &ju- fa folemni per præfatum Cardinalem Arela- flitiara plurimas perfecutiones perpeffa eft. Ad- tenfem., ac per fingulos ipforum fufcepto dl- juvante tamen virtute. Dei, fedulo perfevera- :ving Eucharftiz.facramento de manu ejufdem vit in profecurione fan&m reformationis Ec; Cardinalis, in præfentia totius cleri & popu- cleûæ pro honore Dci & falute omnium ani- li, & juramentis folemnibus præflitis, iphi pa- marem. Cum autem hoc opus fclices pro-Briter cum codem Cardinali conclave intrave- freflus habere non poffet, propter adverfitates runt, in са domo civitatis Dafileenfis , in qua & refittentias plurimas, quas Gabric}, olim deputatio pro ‘communibus teneri con(uevir. didus Eugenius Papa 1V. in contrarium op- Ubi cunr magoa devotione feptem dicbus in- ponebat, decreta falubria, & facros canones fifteates, quinque ícrurinia fucceffive de mane contemnens & parvipendens, auoritatemque — diverfis dicbus cclebrara miffa, & invocata Spi- facrorum Conciliorum verbis & fa&is- concul- ritus fan&i gratia peregerunt. Et tandem fa. cans, determinationes Fidei catholice per Ec- &o quinto fcrutinio ea hora, qua procetfio clefiam fa&as pertinaciter timpugnando, &. a- hujus facri Concilii domum prazfatam | circui- buübus variis atqne criminibus Ecclefiam Dei bar, cantando hympum, Pm cveator, dc. notorie & incorrigibiliter fÍcandalizando , prout — compertum eft, religiofum & nobilem virum mic Ame- in proce(hbus fuper hgc dedu&is latius conii- netur: übi tandem apud eum nulla proficie- bat admonitio, oportuit ad alia juris remedia. recurrere, & a. fummo Pontificio, quod niminm . damnofe & inutiliter adminiflrabar, euodem C tis ac fimplici & humili habita defervientem , deponere. Poll quam depofitionem cum qua- tuor menfes & amplius effent effluxi, confi- derantes quam gravibus fit ^ circumdata :dif- 'pendiis, quot & quantis fit plena periculis Ec- clefie Komanz prolixa vacatio, ficut esaćli confideraiio terporis edocet, ad cic&üionem novi Pontificis procedere, duximus, repetitis prius in noflra publica fe(Gone irigefima(epii- ma illis qnz dudum de cle&ione fummi Pon- tificis in hoc Concilio fienda, ia eventu va- cationis fedis Apoftolicæ ipfo Concilio duran: te, in quarta-& | feptima .fefhonibus ejufdem fané Synodi flauta & ordinata fuerant , Et fa&a folemni declaratione, quod pro bac vi. * ongfta Amcdeum ducem Sabaudiz in folitudine Ri. deus pottea paliæ Gebennenfs diocefis, jam a pluribus an- ‘Poare fe ab- nis zn virtute continentiz honefte converfans diari Pon- tem, & virtutum Domino in fpiritu hanilitá- gatus ab im- peratore Fri- in fummum Pontificem uuiverfalis & Roma. derico FL nc Ecclefim effe ele&ura , juxta prefati decre- ti nofiri 37. feffionis difpofitionem . Que qui. dem ele&to poftmodum, àperia fene(lra coa- clavis, fnit per predi&um dominum Qardina- lem Arelatenfem publice nuntiata , decantato- que, Te Deum laudamus, per omnes fapra di- &os ad eligendum deputatos, concorditer fn- per.cle&ione ip(a Deum glorificantes, & ora- ijonibus convenientibus fübjun&is , ipfi a cou- clavi exierunt in pluvialibus & mitris, aliifque habitibus condecenribus , prout fłatui uniulcu- jufque corapetebat , concomitautibufque Prela: tís & aliis fuppofiris hujus facri Concilii, ac ce eleftio Romani Pontificis henda 5 celebran- p» procef&onibus omnium collegiorüra & conven- da erat per hoc facrum Bafileenfe Concilium , fev ejus -auétoritate , atque etiam ordinatione per decretum præfatæ trigefimæ feprimæ fel- fionis, quod una. cum. dile&i(imo .Eccle(iz fi- lio Ludovico, tituli fandz Czeilia, Romana Ecclefim presbytero Cardinali, Arelatenfi- vul- Cardinals gariter puncupato, przícnte & prefidente in Arclerenfis hoc facro Concilio, & aliis iplius (anta Ro. Ralileeufivm manæ Ecclefiæ Cardinalibus , fi qui ante con- a pu fumatam electionem futuri Romani Pontificis gnium. advenirent, & huic facro Concilio adhzren: tes , eidem cletioni intereffe vellent , alii tam de Prelaiis, quam de ceteris honorabilibus Ec- clefiaflicis viris im facerdotio, aut faltem in Hic folus tuum bujus civitatis Ba&leenfis , cum reliquiis & deceatibus ornamentis, populique mnltítu- dine copiofa, Ecclefiam majorem Baüleenfem adierunt , ubi iph Przlati, & alii de facro Concilio unanimiter Deo gratias retuleruni. Freratoque fepediftus dominus Cardinalis Are- latenfis in ambone, prefentibus omnibus ele- &oribus dęputatis , & in hoc confentientibus, atque idipfum approbantibus, retulit , quomo- do ipfa ele&io rite & canonice fuerat celebra- ta, notariis Apoftolicis qui in conclavi fuerant , etiam idem aticitantibus. Que omnia confi- derans hec fan&a Synodus, & fpem magnam gerens in Domino , quod prefatus Amedeus diaconatus ordine conítiiutt ufque ad. nume- g pro fapientia , experientia , Juflitia, clementia rum tripintaduorum , per eandem fan&am Sy- & ceterís virtutibus fuis piurimos fru&us falu- nodum ad przdicdam eledionem faciendam , jn. Generali Гоа congregatione ac in feffione publica nominandi & deputandi, poteflatem haberent, prout fecundum Deum & fuas con- Ícientas etí(dem videretar, hac vice libere eli- gendi fummum Pontificem auctoritate. hujus fanê&æ Synodi: ita ut ille abfque ulla exce- ptione ab univerfali Ecclefia fummus Poniifex haberetur , qui ab omnibus przdi&is fic deben- tibus pro hac vice eligere , aut faltem a dua- bus paribus ipforum effet elequs, & canfen- zís efficiet in popolo Dei, Fidem conlervando, mores reformaudo, pacemque componendo in- ter principes Chriflianos. atque populos, veluc fan&itatis amator & pacis cultor, qui cum omnibus pacem , & cum nullo differentiam ant difcordiam "habere famatur, domui fum béne & laudabiliter przpofitus, grandinmque populorum prudentiffimus gubernaior, & in rebus Ecclefiatticis , & fpiritualibus non me- diocriter exercitatus , habita fuper hoc in qua- tuor deputaticnibus omnium fuppofitorom hu- jus 

Strana 200
ÆUGENIUS 199 p, iV. CONCILIUM ALBERTUS 11. AM. 200 Ё nec ea quibusliber -tentationibus feculi hü-À fum fuum.juxta formam in eodem decseto or. ен ANNO jus vinci aut fupereri permittit. Iu cajusglo- dinatam przflaret, fecundum cujus decreti dif. ANNO CRRISTE riofo nomine congregata hzc fanta Synodus, pofitionem tripintaduo Archiepifcopali, Epif. O#RISTI Tr auctoritate duorum praecedentium Conciliorum — copali, abbarialt dignitatibus, & graduum ac n» & duoram Romanorum Pontificum, dum re- ^ fcicntiarum titulis tnfigniti, nominati & de. ¢ Domini. {taurationem legis * divinz, & facrorum ca- putati in nofira Generali congregatione, ac nanum , reformationemque morum folicito per- demum in feffione publica, qnorum nomina, quibvit fadio , fimul etiam extirpationem hz- — dignitates , gradus & ordines hic haberi volu. refum , pacificationemque Chriffianorum prin- mus, pro fufficienter exprellis, die tertio Ko- cipum mains profequéns laboribus, varias ad- lendas hujus men(is Novembrís , celebrata mif- verfita:es pertulit , & prooter veritatem &ju- fa folemni per præfatum Cardinalem Arela- flitiara plurimas perfecutiones perpeffa eft. Ad- tenfem., ac per fingulos ipforum fufcepto dl- juvante tamen virtute. Dei, fedulo perfevera- :ving Eucharftiz.facramento de manu ejufdem vit in profecurione fan&m reformationis Ec; Cardinalis, in præfentia totius cleri & popu- cleûæ pro honore Dci & falute omnium ani- li, & juramentis folemnibus præflitis, iphi pa- marem. Cum autem hoc opus fclices pro-Briter cum codem Cardinali conclave intrave- freflus habere non poffet, propter adverfitates runt, in са domo civitatis Dafileenfis , in qua & refittentias plurimas, quas Gabric}, olim deputatio pro ‘communibus teneri con(uevir. didus Eugenius Papa 1V. in contrarium op- Ubi cunr magoa devotione feptem dicbus in- ponebat, decreta falubria, & facros canones fifteates, quinque ícrurinia fucceffive de mane contemnens & parvipendens, auoritatemque — diverfis dicbus cclebrara miffa, & invocata Spi- facrorum Conciliorum verbis & fa&is- concul- ritus fan&i gratia peregerunt. Et tandem fa. cans, determinationes Fidei catholice per Ec- &o quinto fcrutinio ea hora, qua procetfio clefiam fa&as pertinaciter timpugnando, &. a- hujus facri Concilii domum prazfatam | circui- buübus variis atqne criminibus Ecclefiam Dei bar, cantando hympum, Pm cveator, dc. notorie & incorrigibiliter fÍcandalizando , prout — compertum eft, religiofum & nobilem virum mic Ame- in proce(hbus fuper hgc dedu&is latius conii- netur: übi tandem apud eum nulla proficie- bat admonitio, oportuit ad alia juris remedia. recurrere, & a. fummo Pontificio, quod niminm . damnofe & inutiliter adminiflrabar, euodem C tis ac fimplici & humili habita defervientem , deponere. Poll quam depofitionem cum qua- tuor menfes & amplius effent effluxi, confi- derantes quam gravibus fit ^ circumdata :dif- 'pendiis, quot & quantis fit plena periculis Ec- clefie Komanz prolixa vacatio, ficut esaćli confideraiio terporis edocet, ad cic&üionem novi Pontificis procedere, duximus, repetitis prius in noflra publica fe(Gone irigefima(epii- ma illis qnz dudum de cle&ione fummi Pon- tificis in hoc Concilio fienda, ia eventu va- cationis fedis Apoftolicæ ipfo Concilio duran: te, in quarta-& | feptima .fefhonibus ejufdem fané Synodi flauta & ordinata fuerant , Et fa&a folemni declaratione, quod pro bac vi. * ongfta Amcdeum ducem Sabaudiz in folitudine Ri. deus pottea paliæ Gebennenfs diocefis, jam a pluribus an- ‘Poare fe ab- nis zn virtute continentiz honefte converfans diari Pon- tem, & virtutum Domino in fpiritu hanilitá- gatus ab im- peratore Fri- in fummum Pontificem uuiverfalis & Roma. derico FL nc Ecclefim effe ele&ura , juxta prefati decre- ti nofiri 37. feffionis difpofitionem . Que qui. dem ele&to poftmodum, àperia fene(lra coa- clavis, fnit per predi&um dominum Qardina- lem Arelatenfem publice nuntiata , decantato- que, Te Deum laudamus, per omnes fapra di- &os ad eligendum deputatos, concorditer fn- per.cle&ione ip(a Deum glorificantes, & ora- ijonibus convenientibus fübjun&is , ipfi a cou- clavi exierunt in pluvialibus & mitris, aliifque habitibus condecenribus , prout fłatui uniulcu- jufque corapetebat , concomitautibufque Prela: tís & aliis fuppofiris hujus facri Concilii, ac ce eleftio Romani Pontificis henda 5 celebran- p» procef&onibus omnium collegiorüra & conven- da erat per hoc facrum Bafileenfe Concilium , fev ejus -auétoritate , atque etiam ordinatione per decretum præfatæ trigefimæ feprimæ fel- fionis, quod una. cum. dile&i(imo .Eccle(iz fi- lio Ludovico, tituli fandz Czeilia, Romana Ecclefim presbytero Cardinali, Arelatenfi- vul- Cardinals gariter puncupato, przícnte & prefidente in Arclerenfis hoc facro Concilio , & aliis iplius (anta Ro. Ralileeufivm manæ Ecclefiæ Cardinalibus , fi qui ante con- a pu fumatam electionem futuri Romani Pontificis gnium. advenirent, & huic facro Concilio adhzren: tes , eidem cletioni intereffe vellent , alii tam de Prelaiis, quam de ceteris honorabilibus Ec- clefiaflicis viris im facerdotio, aut faltem in Hic folus tuum bujus civitatis Ba&leenfis , cum reliquiis & deceatibus ornamentis, populique mnltítu- dine copiofa, Ecclefiam majorem Baüleenfem adierunt , ubi iph Przlati, & alii de facro Concilio unanimiter Deo gratias retuleruni. Freratoque fepediftus dominus Cardinalis Are- latenfis in ambone, prefentibus omnibus ele- &oribus dęputatis , & in hoc confentientibus, atque idipfum approbantibus, retulit , quomo- do ipfa ele&io rite & canonice fuerat celebra- ta, notariis Apoftolicis qui in conclavi fuerant , etiam idem aticitantibus. Que omnia confi- derans hec fan&a Synodus, & fpem magnam gerens in Domino , quod prefatus Amedeus diaconatus ordine conítiiutt ufque ad. nume- g pro fapientia , experientia , Juflitia, clementia rum tripintaduorum , per eandem fan&am Sy- & ceterís virtutibus fuis piurimos fru&us falu- nodum ad przdicdam eledionem faciendam , jn. Generali Гоа congregatione ac in feffione publica nominandi & deputandi, poteflatem haberent, prout fecundum Deum & fuas con- Ícientas etí(dem videretar, hac vice libere eli- gendi fummum Pontificem auctoritate. hujus fanê&æ Synodi: ita ut ille abfque ulla exce- ptione ab univerfali Ecclefia fummus Poniifex haberetur , qui ab omnibus przdi&is fic deben- tibus pro hac vice eligere , aut faltem a dua- bus paribus ipforum effet elequs, & canfen- zís efficiet in popolo Dei, Fidem conlervando, mores reformaudo, pacemque componendo in- ter principes Chriflianos. atque populos, veluc fan&itatis amator & pacis cultor, qui cum omnibus pacem , & cum nullo differentiam ant difcordiam "habere famatur, domui fum béne & laudabiliter przpofitus, grandinmque populorum prudentiffimus gubernaior, & in rebus Ecclefiatticis , & fpiritualibus non me- diocriter exercitatus , habita fuper hoc in qua- tuor deputaticnibus omnium fuppofitorom hu- jus 

Strana 201
ANNO CHRISTI R430. ANNO CHRISTI 1440. EUGENIUS 201 GEN! BASIL jus facri Concilii concordi & unanimi delibe- ratione , & demum in Generali congregatio- ne -conclufione fubfecuta , ipfam ele&ionem laudat, recipit, & approbat, & ex abundan- tí & ex certa fcientia hoc præfenti decreto ra- tificat & confirmat , declarans eundem Ame- deum abíque ulla exceptione ab uniserfali Ec- clefia teneri , haberi & reputari debere, ele. &um in verum & legitimum fummum & Ro- manum Pontificem . Et hoc ipfum per præfen- tis decreti. publicationem ad notitiam volumus deduci cunctorum . Datum in fefhone noftra publica, io ma- jori Ecclefia Saüleenü folemniter celebrata , decimoquinto Kalendas Decembris, anno a Nativitate Domini mille&imo quadringentefimc trigefimonono . SESSIO L < = AL De confenfu. Felicis V. ele&i in Papam, Zune ducis Sabaudia. Sacrofanésa Generalis Synodus. Bafileenfes , $a. Spi- vitu Janéio legitimus congregaia , ‚univerfalen? Feciefam veprefentans , ad' perpetuezs ver mie- morsem .. UM ( ficut ait beatus Hilarius) proprium Ecclefæ eífe foleat, ut tunc vincet, cum leditor, iunc intelligat, com erguitur, tunc fecura fit, curi fupereta videtur; arca euim per quam Ecclefia defignatur elevata eft in fublime.; confidit hzc fan&a Synodus, quod ille, qui poft nubilum dar ferenum , inclytam fponiam foam {uccedentibus turbationum flu- &ibus agitatam; oculo clementiori ex alto ref- piciet, non ferens eara in fui nomiuis inju- riam) diutius concnlcari. Ipla etenim Synodus. pofuit in Domino fperi fuam, fr fadus cft próse&or ejus, nec mifericordiam fuam abfta- Ht, qui variis adverfiratum generibus congrua appoíuit remedia , prementibus quidem gravi- bus calamitatibus, & jrruentibus perfecutioni- bus adverfus Ecclefiam ipfam & au&oritatem ejus, excitavit eandem fan&am Synodum Spi- ritus Paracletus; ut ad. eledionera novi pafto- is & Wh omani . procederet. Pontificis,» qui fe opponeret murum pro domo I(rael. Que gui- dem ele&io tandem cura folemaitate. congrua in eadem Syrodo rite & canonice celebrata extitit, de perfona fan&iffimi Felicis V? tunc Amedei ducis Sabzudiz, ac decani militum in folitadine Ripaliæ Gebennefs diæcefis, in humilicatis fpiritu Dorpino famulantium , prout decreto 39. feffionis di&x Synodi fuper hoc confe&o plenius continerur: cujus ienor ta- М5 ей: - I Że i Sacrofanéta , doc. ad pevpetudzz reż WEIOTLAM à . . Deus patrum zoftrorum, &c. Poft cujus qui- dem decreti publicationem pr&fata Synodus di- le&iffiimum Ecclzz filium Ludovicum, tituli fan&z Cecilie presbyterum Cardinalem , Are- Jaten(em valgariter nuncupatam , delatere, & alios Legatos & Oratores fuos, videlicet plerof- que Epifcopos , Abbates, magiftres & doto- EENS B. ALBERTUS n. 205 Ares juris divini & humani; nobilem virum Joaunem comitem in Tyer(tein, proie&oris di- & Synodi Lmperiali av&oritate deputati vice- gerentem , & certos milites ad eundem electum tranfmirttendos duxit, ut ipfi elecionem pre. fatam praíentarent, Gt confenfum ejus expo. fcerent & requirerent, juxta formam in decreto 37. fcífionis prefate Synodi flatutam & ordi- natam, Quibus quidem Legatis & Oratoribus in præfari clei præfentia conftitotis, ipfamque ANNO CHRISTI Z449- prafentata fibi die, videlicet Jovis, decimo- feptimo igenfis Decembris, anno a Nativitate Domini millefimo quadriogenteG mo trigefimo- nono , decreto ‘clettionis przdide ex parte ejufdem Synodi fupplici precum inftantia re- Bpetitis vicibus requirentibus ,, quatenus pro confolatione Ecclefie Dei , in maximis his temporibus adverliiatibus & tribnlationibus con- fiitutz , ele&ioni hujufmodi acquicfcere , & confenfum praflare, zlieque, ad quz juxta .decretum 37. feffionis hujufmodi tenebatur , facere & adimplere dignaretur, idera electus tunc ip magna.( ut cernebatur ) fpiritus an- zietate conítitutus , merore compreffus, cum binc defiderium quieris, cnifub {navi contem- platione , depofira iemporalihm negotiorum cura , vacare delegerat in folitudine prædi&a, retraheret, & humanæ conditionis infirmiras oneris & laboris magnitudinem refugeret , hinc- que univerfalis Ecclefiæ au&oritas & reipubli- C cz necefhjas impellergt: & Jicet diutius trepi- daverit, ignorans quid confultius ageret in pra. miffis, pol& multiplices feorfum cum gravibus perfonis habitas covfultationes, metuens etiam ( ut dicebat ) ne ipüus fic ad univerfalis Ec- clefies & reipublice minilerium — neccffitate cogente vocati contradí&ionis reln&tatio divinam contra fe indignationem provocaret , & gravio- ris forfan difpendii in Ecclefia Det occafionem induceret, non bonoris aut temporalium rerum cupidine ductus, fed obtequendi ncceflitate im- pulfus , & affectu publice faturis procnrandz , ia humilitatis fpiritu tanti oncris farcinz hu- meros fappofuit , & fe Apoñolicæ foticitudinis jago fubraifit , ele&ionique de eo Раде geni- Dbus fiexis, ekocrilque lactymis, etiam infra flaiutum ad hoc in decreto. 37. fefionis hu- jufmodi terminum , ad laudem Dri omnipo- tentis devote confenfit , & humiliter acquievit , ас per dicu:à Cardinalem quo vocari vellet nomine interrogatus, ( prout moris eft in Ro- manum pro tempore Pobiificem cle&o ) Fes lix.nomen doxit fibi eligendum, chlamyde & caputio, quibns tuac urebatur, depofiris, e- riam; genibus flexis, profeffionem , juxta prze fate 37. íeffionis continentiam atque formam emifit, & propria manu fubfcripfit, die & an- no faperius exprefhs , cujus quidem profefüionis tenor ralis eft . . In nomive fan&z & individuæ Trinitatis, E Pacris & Filii, & Spiritus fandi, ege Felix ele&us. in. Papam, omnipotenti Deo, cujus Ecclefiam fuo prafidio regendam fufcipio, & beato Petro Apoftolorum Principi, corde & ore profiteor , quamdiu in hac fragilivita con- flitutus fuero, me firmiter credere & tenere Fidem catholicam fecundum traditionem Apo- ftolorum , & Generalium Conciliorun , & a- liorum fan&orum pattum , maxime autem fan- &orum o&o Conciliorum univeríalium, videli- cet primi Niceni , fecundi Conflantinopolitani , tertii Epbefini , ovarti Chalcedonenfis , quinti & fexti item Conuantinopolitani , feprimi item Nicæ- Felix V. 

Strana 202
ANNO CHRISTI R430. ANNO CHRISTI 1440. EUGENIUS 201 GEN! BASIL jus facri Concilii concordi & unanimi delibe- ratione , & demum in Generali congregatio- ne -conclufione fubfecuta , ipfam ele&ionem laudat, recipit, & approbat, & ex abundan- tí & ex certa fcientia hoc præfenti decreto ra- tificat & confirmat , declarans eundem Ame- deum abíque ulla exceptione ab uniserfali Ec- clefia teneri , haberi & reputari debere, ele. &um in verum & legitimum fummum & Ro- manum Pontificem . Et hoc ipfum per præfen- tis decreti. publicationem ad notitiam volumus deduci cunctorum . Datum in fefhone noftra publica, io ma- jori Ecclefia Saüleenü folemniter celebrata , decimoquinto Kalendas Decembris, anno a Nativitate Domini mille&imo quadringentefimc trigefimonono . SESSIO L < = AL De confenfu. Felicis V. ele&i in Papam, Zune ducis Sabaudia. Sacrofanésa Generalis Synodus. Bafileenfes , $a. Spi- vitu Janéio legitimus congregaia , ‚univerfalen? Ecelefgam veprefentans , ad' porpełucza ref me- morsem .. UM ( ficut ait beatus Hilarius) proprium Ecclefæ eífe foleat, ut tunc vincet, cum leditor, iunc intelligat, com erguitur, tunc fecura fit, curi fupereta videtur; arca euim per quam Ecclefia defignatur elevata eft in fublime.; confidit hzc fan&a Synodus, quod ille, qui poft nubilum dar ferenum , inclytam fponiam foam {uccedentibus turbationum flu- &ibus agitatam; oculo clementiori ex alto ref- piciet, non ferens eara in fui nomiuis inju- riam) diutius concnlcari. Ipla etenim Synodus. pofuit in Domino fperi fuam, fr fadus cft próse&or ejus, nec mifericordiam fuam abfta- Ht, qui variis adverfiratum generibus congrua appoíuit remedia , prementibus quidem gravi- bus calamitatibus, & jrruentibus perfecutioni- bus adverfus Ecclefiam ipfam & au&oritatem ejus, excitavit eandem fan&am Synodum Spi- ritus Paracletus; ut ad. eledionera novi pafto- is & Wh omani . procederet. Pontificis,» qui fe opponeret murum pro domo I(rael. Que gui- dem ele&io tandem cura folemaitate. congrua in eadem Syrodo rite & canonice celebrata extitit, de perfona fan&iffimi Felicis V? tunc Amedei ducis Sabzudiz, ac decani militum in folitadine Ripaliæ Gebennefs diæcefis, in humilicatis fpiritu Dorpino famulantium , prout decreto 39. feffionis di&x Synodi fuper hoc confe&o plenius continerur: cujus ienor ta- М5 ей: - I Że i Sacrofanéta , doc. ad pevpetudzz reż WEIOTLAM à . . Deus patrum zoftrorum, &c. Poft cujus qui- dem decreti publicationem pr&fata Synodus di- le&iffiimum Ecclzz filium Ludovicum, tituli fan&z Cecilie presbyterum Cardinalem , Are- Jaten(em valgariter nuncupatam , delatere, & alios Legatos & Oratores fuos, videlicet plerof- que Epifcopos , Abbates, magiftres & doto- EENS B. ALBERTUS n. 205 Ares juris divini & humani; nobilem virum Joaunem comitem in Tyer(tein, proie&oris di- & Synodi Lmperiali av&oritate deputati vice- gerentem , & certos milites ad eundem electum tranfmirttendos duxit, ut ipfi elecionem pre. fatam praíentarent, Gt confenfum ejus expo. fcerent & requirerent, juxta formam in decreto 37. fcífionis prefate Synodi flatutam & ordi- natam, Quibus quidem Legatis & Oratoribus in præfari clei præfentia conftitotis, ipfamque ANNO CHRISTI Z449- prafentata fibi die, videlicet Jovis, decimo- feptimo igenfis Decembris, anno a Nativitate Domini millefimo quadriogenteG mo trigefimo- nono , decreto ‘clettionis przdide ex parte ejufdem Synodi fupplici precum inftantia re- Bpetitis vicibus requirentibus ,, quatenus pro confolatione Ecclefie Dei , in maximis his temporibus adverliiatibus & tribnlationibus con- fiitutz , ele&ioni hujufmodi acquicfcere , & confenfum praflare, zlieque, ad quz juxta .decretum 37. feffionis hujufmodi tenebatur , facere & adimplere dignaretur, idera electus tunc ip magna.( ut cernebatur ) fpiritus an- zietate conítitutus , merore compreffus, cum binc defiderium quieris, cnifub {navi contem- platione , depofira iemporalihm negotiorum cura , vacare delegerat in folitudine prædi&a, retraheret, & humanæ conditionis infirmiras oneris & laboris magnitudinem refugeret , hinc- que univerfalis Ecclefiæ au&oritas & reipubli- C cz necefhjas impellergt: & Jicet diutius trepi- daverit, ignorans quid confultius ageret in prze miffis, pol& multiplices feorfum cum gravibus perfonis habitas covfultationes, metuens etiam ( ut dicebat ) ne ipüus fic ad univerfalis Ec- clefies & reipublice minilerium — neccffitate cogente vocati contradí&ionis reln&tatio divinam contra fe indignationem provocaret , & gravio- ris forfan difpendii in Ecclefia Det occafionem induceret, non bonoris aut temporalium rerum cupidine ductus, fed obtequendi ncceflitate im- pulfus , & affectu publice faturis procnrandz , ia humilitatis fpiritu tanti oncris farcinz hu- meros fappofuit , & fe Apoñolicæ foticitudinis jago fubraifit , ele&ionique de eo Раде geni- Dbus fiexis, ekocrilque lactymis, etiam infra flaiutum ad hoc in decreto. 37. fefionis hu- jufmodi terminum , ad laudem Dri omnipo- tentis devote confenfit , & humiliter acquievit , ас per dicu:à Cardinalem quo vocari vellet nomine interrogatus, ( prout moris eft in Ro- manum pro tempore Pobiificem cle&o ) Fes lix.nomen doxit fibi eligendum, chlamyde & caputio, quibns tuac urebatur, depofiris, e- riam; genibus flexis, profeffionem , juxta prze fate 37. íeffionis continentiam atque formam emifit, & propria manu fubfcripfit, die & an- no faperius exprefhs , cujus quidem profefüionis tenor ralis eft . . In nomive fan&z & individuæ Trinitatis, E Pacris & Filii, & Spiritus fandi, ege Felix ele&us. in. Papam, omnipotenti Deo, cujus Ecclefiam fuo prafidio regendam fufcipio, & beato Petro Apoftolorum Principi, corde & ore profiteor , quamdiu in hac fragilivita con- flitutus fuero, me firmiter credere & tenere Fidem catholicam fecundum traditionem Apo- ftolorum , & Generalium Conciliorun , & a- liorum fan&orum pattum , maxime autem fan- &orum o&o Conciliorum univeríalium, videli- cet primi Niceni , fecundi Conflantinopolitani , tertii Epbefini , ovarti Chalcedonenfis , quinti & fexti item Conuantinopolitani , feprimi item Nicæ- Felix V. 

Strana 203
ANNO CHRISTI 44400 RUGENIUS w. TV. CONCI 207 nec non Lateranenfs , Lugdunenfis, Vieanen- fis, Conflantienfs & Bafileenfis Generaligm e- tiam Conciliorum, & illam Fidem ufque ad unum apicem inviolatam fervare, & wfque ad animam & fanguinem confirmare, defeníare & predicare, ritumque parite? facrameniorum. Ecclefiafticorum. Ecclefiz traditum. omaimode profequi & obfervare. Polliceor etiam fideliter laborare pro tuitione Fidei catholice , & extir- patione hærefum & errorum , reformatione mo- rum, executione & obfervatione deerctorum Conftantienfis & Bafileen&s Conciliorum , ac pace in populo Chrilliano. Juro etiam profe- qui celebrationem Conciliorum Generalium & ALBERTUS TŁ 1MP. LIUM 204 quam unico, vero & indubitato Ecclefim Ko- manæ paftori, ab omnibus nece(fitate falutis obediendum fore & debere obediri, ac eifdem Chrifti fidclibus, quacum- que, etiamé& imperiali, Cardinalatus, Patriar- chali , regali , Pontificali „ Abbatiali , feu alia quavis Ecclefiaflica vel mundana przful- geant dignitate, aut principatus , ducatus ; marchionatus, comitatus, feu cujulvis alte- поз dominii titèlo potiantur, Hec non civita- tam communitatibas, oppidorum, viHarum, & jocorum ac fłudioram quorumcumque univer- fitatibus, & | Ecclefiarum tam metropolitana- rum & aliarum cathedralium , quam collegia- confirmationem ele&ionum , juxta decreta (a- Brarnm capitulis, & monafleriorum conventi- cri Bafileenfis Concilii. Hanc autem profeflio+ nem mea manu fuübícripfi , & ribi omuipoten- ti Dec, cui in die tremendi judicii redditurus fuum de hoc & aliis meis operibus rationem , pura menie fuper altare ofero, quam in pri- mo publico confiitorio folemniter repetam. Quibus peradkis, Cardinalis aliique Legati & . Oratores prædi&ti juxia. commiffionem & ро!с- ftatem eis traditam , ipfum electum, depoütis fibi indumentis con(íuetis, per traditionem ve- fis albi coloris & aunulli 46. раразо inveftie- runt, & alba, pluviali, ceterifque ornamentis papalibus congruentibus induerunr, & im ca- thedra. pofucrunt .. Ipfe Cardinalis, aliique Épi- fcopi, Praelati, principes, comités, barones, mobiles reverentiam & obedientiam | Romanis Pontificibus exhiberi folítas fibi exhibentes, im proceffione folemni, cruce precedente, more papali (ut decuit ) ad Ecclefam monaterii fandi Mauritii ordinis fan&i AuguÂini in -di- £a falitudine conftitutam proceferuat. Et dum jple ele&us. fuit’ ante altare proftratus div ora- vit, & hymoi, Te Deum laudamus, decanta- tione finita, & Pater nofler, &' aliis fuffragiis & colleda confüetis per didum Cardinalem di&is, enndem «le&um inthronizaverunt, ip- fum fuper altare majus didtæ Ecclefiæ elevan- ies, Demum ipíe ele&us adfantibus ibidem foiemnem benedi&ionem dedit, & Indulgentias €ónce(fit, ia his omnibus decenribus & con- D gruis folemnitatibus obfervaríis. Quz quidem premiffa omnia fex: notariis publieis , & decem ad hoc fpecialiter requifitis teftibus, plerifque Prxlatis, principibus, comitibus, baronibus , nobilibus, magiftris, do&oribus & aliis infi- gnibus & Hotabilibus viris ibidem prefentibus, & ifta atreflantibus, gcfta fière , pronti in In- flrumentis publicis, quorum tcnorcs ipfa Syno- dus przfenti decreto habet , & haberi vult pro füfficientzr expreifis , plenius continetur, Lin Declaratio quod domino Felici fi obediendum . bus, ncc non Ordinum mendicantium genera- libus miuiftris & provincialibus , ac quibufcum- que aliis cujufcumque dignitatis, præeminen- ti» , gradus, ordinis vc! conditionis fucrint, fub obteftatione divini judicii , nec non excom- municationis , fufpenfionis. & ' interdicti ,— ac privationis omnium digniiatnm , bonorum & officiorum Ecclefiafticorum & temporalium , juriumque, feudoram & beneliciorum Ecclefia- fticornm quorumcumqae poenis, quas & alias juris poenas, Cardinales, Patriarchz , Arcbie- pifcopi , Epifcopi, Abbares, Generales minillri & provinciales magiftri ac do&ores , capitula, conventus, ceterique fupranominati & alii Ec- C clefiaflici quicumque mandatis hujuí(modi iuo- bedientes, feu in: aliquo contravenieuntes, ipfa fa&o incurrant. Ad ipfas vero penas contra reges, Principes, duces, marchiones, comi- tes, barones, milites & alios dóminos tem-: porales & fæculares perfonas quafcnmque 5 quæ firailiter inobedientes & rebelles fuerine, ipfa fan&a Synodus univerfalis Ecclefæ, feu ipfe Felix lua Apoftolica autoritate procedere cu- rabir, juftitia mediatte: Au&oritate Dei om- nipotentis & ejofdem aniverfalis Ecclefim di. lide precipit atque. rnandat , quatenus eidem ele£to, vero & indubirato dica Romanz Ec- clelia paftori reverenter ( at. tenentur 3 obe- diant & intendant. Et infuper omnia & fin- gula indulta, literas, procefíus, fentenrias, cen(uras & mandata przetenfa per Gabrielem , olim Eugenium Papam IV.qui tanquam fchif- - maticus , hærericus & aliis diverfis criminibus, quibus Ecclefiam Dei incorcigibiliter fcandali- zabar, irretítus, ab omni gradu, honore & dignitate papali per przfaram Synódum juflo judicio depofitus & amotus extitit , feu ejus au&oritate quomodolibét conceffa , promulgata de- fa&o , quæ præmiffis obviare pôfint , prout funt, ca(fa, icrita & inania, onlliufque robo- ris vel momenti fore decernens pariter. & de- clarans, uuiverfis Chritti hdelibus fupradi&is fub prænominatis & aiiis in decreto depofitio- nis & admonitionis didi Gabrielis , quad in- Niczni , o&avi quoque Conflantinopolitani , A mát, decernens & declarans eidem eledo tan-——————— ANNO Chrifli fidelibus ge CHRISTA 2449» E cipit: Profpexit Dominus de exceifo fanéko (uo, Bafiteenfis consentis, urpore fantorie íchifimatis & hasce. Concilii lei- Præfata igitur facra Synodus, quz eledtio- nem Felicis, tunc Amedei, hujufmodi cjus folemni decreto cun&is Chrifli fidelibus publi- cari curavit, confenfum per cundem ele&um di&z ele&ioni preftitum , ac fammi Apoftola- zus accepratíonem hoc prafenti decreto publi- cat, & ad nolitiam deducir, & deduci vult fingulorum , ipfafque cle&ionem, acceptatio- nem , confenfus præflationem, profeffionem , invetituram , & inthronizationem gratas & ra- tas habens, au&oritare univeríalis Ecclefiz ex certa fcientia approbat, roborat, & confr- fis, & aliis ctiam» juris poenis, quas contra facientes & rebeliés ipfo fa&o incurrans, inhi- bet ne prefata. Gabrieli fic depoito & amo. to, sjuí(que mandatis, nuutis & litteris, ant exinde fecutis proceffibus , fententiis & cenfu. ris przten(s qnomodolibet obediant, pareant, feu ea exequantur, aut excqui faciant, feu erocurent eidem Gabrieli feu nuniiis, manda- tis, litteris, & prætends proceffibus, fentemiis & cenfuris fais hujufmodi utentibus, ve! ea excquentibus afüftentiam , auxilium, confilium ; vel fione 34. 

Strana 204
ANNO CHRISTI 44400 RUGENIUS w. TV. CONCI 207 nec non Lateranenfs , Lugdunenfis, Vieanen- fis, Conflantienfs & Bafileenfis Generaligm e- tiam Conciliorum, & illam Fidem ufque ad unum apicem inviolatam fervare, & wfque ad animam & fanguinem confirmare, defeníare & predicare, ritumque parite? facrameniorum. Ecclefiafticorum. Ecclefiz traditum. omaimode profequi & obfervare. Polliceor etiam fideliter laborare pro tuitione Fidei catholice , & extir- patione hærefum & errorum , reformatione mo- rum, executione & obfervatione deerctorum Conftantienfis & Bafileen&s Conciliorum , ac pace in populo Chrilliano. Juro etiam profe- qui celebrationem Conciliorum Generalium & ALBERTUS TŁ 1MP. LIUM 204 quam unico, vero & indubitato Ecclefim Ko- manæ paftori, ab omnibus nece(fitate falutis obediendum fore & debere obediri, ac eifdem Chrifti fidclibus, quacum- que, etiamé& imperiali, Cardinalatus, Patriar- chali , regali , Pontificali „ Abbatiali , feu alia quavis Ecclefiaflica vel mundana przful- geant dignitate, aut principatus , ducatus ; marchionatus, comitatus, feu cujulvis alte- поз dominii titèlo potiantur, Hec non civita- tam communitatibus, oppidorum, villarum, & jocorum ac fłudioram quorumcumque univer- fitatibus, & | Ecclefiarum tam metropolitana- rum & aliarum cathedralium , quam collegia- confirmationem ele&ionum , juxta decreta (a- Brarnm capitulis, & monafleriorum conventi- cri Bafileenfis Concilii. Hanc autem profeflio+ nem mea manu fuübícripfi , & ribi omuipoten- ti Dec, cui in die tremendi judicii redditurus fuum de hoc & aliis meis operibus rationem , pura menie fuper altare offero, quam in pii- mo publico confiitorio folemniter repetam. Quibus peradkis, Cardinalis aliique Legati & . Oratores prædi&ti juxia. commiffionem & ро!с- ftatem eis traditam , ipfum electum, depoütis fibi indumentis con(íuetis, per traditionem ve- fis albi coloris & aunulli 46. раразо inveftie- runt, & alba, pluviali, ceterifque ornamentis papalibus congruentibus induerunr, & im ca- thedra. pofucrunt .. Ipfe Cardinalis, aliique Épi- fcopi, Praelati, principes, comités, barones, mobiles reverentiam & obedientiam | Romanis Pontificibus exhiberi folítas fibi exhibentes, im proceffione folemni, cruce precedente, more papali (ut decuit ) ad Ecclefam monaterii fandi Mauritii ordinis fan&i AuguÂini in -di- £a falitudine conftitutam proceferuat. Et dum jple ele&us. fuit’ ante altare proftratus div ora- vit, & hymoi, Te Deum laudamus, decanta- tione finita, & Pater nofler, &' aliis fuffragiis & colleda confüetis per didum Cardinalem di&is, enndem «le&um inthronizaverunt, ip- fum fuper altare majus didtæ Ecclefiæ elevan- ies, Demum ipíe ele&us adfantibus ibidem foiemnem benedi&ionem dedit, & Indulgentias €ónce(fit, ia his omnibus decenribus & con- D gruis folemnitatibus obfervaríis. Quz quidem premiffa omnia fex: notariis publieis , & decem ad hoc fpecialiter requifitis teftibus, plerifque Prxlatis, principibus, comitibus, baronibus , nobilibus, magiftris, do&oribus & aliis infi- gnibus & Hotabilibus viris ibidem prefentibus, & ifta atreflantibus, gcfta fière , pronti in In- flrumentis publicis, quorum tcnorcs ipfa Syno- dus przfenti decreto habet , & haberi vult pro füfficientzr expreifis , plenius continetur, Lin Declaratio quod domino Felici fi obediendum . bus, ncc non Ordinum mendicantium genera- libus miuiftris & provincialibus , ac quibufcum- que aliis cujufcumque dignitatis, præeminen- ti» , gradus, ordinis vc! conditionis fucrint, fub obteftatione divini judicii , nec non excom- municationis , fufpenfionis. & ' interdicti ,— ac privationis omnium digniiatnm , bonorum & officiorum Ecclefiafticorum & temporalium , juriumque, feudoram & beneliciorum Ecclefia- fticornm quorumcumqae poenis, quas & alias juris poenas, Cardinales, Patriarchz , Arcbie- pifcopi , Epifcopi, Abbares, Generales minillri & provinciales magiftri ac do&ores , capitula, conventus, ceterique fupranominati & alii Ec- C clefiaflici quicumque mandatis hujuí(modi iuo- bedientes, feu in: aliquo contravenieuntes, ipfa fa&o incurrant. Ad ipfas vero penas contra reges, Principes, duces, marchiones, comi- tes, barones, milites & alios dóminos tem-: porales & fæculares perfonas quafcnmque 5 quæ firailiter inobedientes & rebelles fuerine, ipfa fanfta Synodus univerfalis Ecclefæ, feu ipfe Felix lua Apoftolica autoritate procedere cu- rabir, juftitia mediatte: Au&oritate Dei om- nipotentis & ejofdem aniverfalis Ecclefim di. lide precipit atque. rnandat , quatenus eidem ele£to, vero & indubirato dica Romanz Ec- clelia paftori reverenter ( at. tenentur 3 obe- diant & intendant. Et infuper omnia & fin- gula indulta, literas, procefíus, fentenrias, cen(uras & mandata przetenfa per Gabrielem , olim Eugenium Papam IV.qui tanquam fchif- - maticus , hærericus & aliis diverfis criminibus, quibus Ecclefiam Dei incorcigibiliter fcandali- zabar, irretítus, ab omni gradu, honore & dignitate papali per przfaram Synódum juflo judicio depofitus & amotus extitit , feu ejus au&oritate quomodolibét conceffa , promulgata de- fa&o , quæ præmiffis obviare pôfint , prout funt, ca(fa, icrita & inania, onlliufque robo- ris vel momenti fore decernens pariter. & de- clarans, uuiverfis Chritti hdelibus fupradi&is fub prænominatis & aiiis in decreto depofitio- nis & admonitionis didi Gabrielis , quad in- Niczni , o&avi quoque Conflantinopolitani , A mát, decernens & declarans eidem eledo tan-——————— ANNO Chrifli fidelibus ge CHRISTA 2449» E cipit: Profpexit Dominus de exceifo fanéko (uo, Bafiteenfis consentis, urpore fantorie íchifimatis & hasce. Concilii lei- Præfata igitur facra Synodus, quz eledtio- nem Felicis, tunc Amedei, hujufmodi cjus folemni decreto cun&is Chrifli fidelibus publi- cari curavit, confenfum per cundem ele&um di&z ele&ioni preftitum , ac fammi Apoftola- zus accepratíonem hoc prafenti decreto publi- cat, & ad nolitiam deducir, & deduci vult fingulorum , ipfafque cle&ionem, acceptatio- nem , confenfus præflationem, profeffionem , invetituram , & inthronizationem gratas & ra- tas habens, au&oritare univeríalis Ecclefiz ex certa fcientia approbat, roborat, & confr- fis, & aliis ctiam» juris poenis, quas contra facientes & rebeliés ipfo fa&o incurrans, inhi- bet ne prefata. Gabrieli fic depoito & amo. to, sjuí(que mandatis, nuutis & litteris, ant exinde fecutis proceffibus , fententiis & cenfu. ris przten(s qnomodolibet obediant, pareant, feu ea exequantur, aut excqui faciant, feu erocurent eidem Gabrieli feu nuniiis, manda- tis, litteris, & prætends proceffibus, fentemiis & cenfuris fais hujufmodi utentibus, ve! ea excquentibus afüftentiam , auxilium, confilium ; vel fione 34. 

Strana 205
- GENIU f ï NSZ ALBERTUS I 20$ EUG NIUS BASILEENSZ. mI 206 —yel favorem praftare prafumant , decretis aliisA rent, prout in fententia & decreto no(tris de- CANNO ejufdem Synodi in fuo robore aihilo minus fuper confe&is plenius contiaetur. Cum au. ANNO CHRISTI. duraturis, tem. (| ficut accepimus ) nuper quzdam famo. CHRISTI i Datum Baflez in feffione noflra publica, £a feripta, fcandolofa , injuriola, fchifmatica, Semtentia in majori Eeclefia Bafıleenfi f{olemniter cele- a Fide devia, & hæretica, quam iple fenten- Evgenii IV, brata, quarto Kalendas Martii, auro a Na- tiam diffinitivam appellat, quz incipit: Quo- contra Fe tivitate Domini millefimo quadringentefmo niam fantorum patrum fententia, Gc. per pudiofos, quadragefimo . quam didus Gabriel iuter. alia fandtiffimo do- &c. mino noltro Felici V. in Romanum Pontik- SESS IO XLI. cem ele&o, vero, unico & indubitato Chrifti . vicario, & ejus Felicis V. ele&oribus, per hoc de que condemmantsr quidam Ebelli fcandzlof , facrum Concilum cum debita maturitate & © Oc. per Gabrielem , olim Engesium Papata provideatia circumfpe&a ad hoc tunc ordina- quarium , editi, ^ tis, ac aliis qui conclave pro ele&ione Roma. A ni Pontificis in hac fandta Synodo ingrefs fue- Bacrofantis Geverslis Synodes' Bafleenfis , in Spi- Brunz, & in ea intervenerunt, eique credenti- vitu fanélo legitime congregata, univerfalem bus & adherentibus convicia plurima G tur- Ecclefam reprafentans , ad. perpetuam veí se- bationes in fuis períonis, dignitatibus, benefi- q30rias . cils & rebus temere & calnciniofe inferre mo- . litus e(t, decernendo & deciarando eos fniffe "E pradifis . Lie ( ut facrorum canonum aperte tefta- & effe dignitatibus & bencAciis ac officiis fuis I tur au&oritas ) condemnatis de harefi & ab Ecciefia Dei * fejun&is nulla fuper ca- tholicos judiczuci fit attributa vel permi(fa poteflas, ac fidelibus chrillicolisquevis illorum communio fub graviffimis juris divini pariter & humani peuis Gt penitus interdi&a: quia tamen, invalefcente bominum malitia, ac bu- mani generis inimico, omnium hærefum faro- re procurante, plerumque nonnulli zaliter da. mnati fic fuos obdnrant animos, in fua per- tinacia gloriaotes, univerfalem Ecclefiam ac fibi devotos fub priztenfo colore judicialis fen- tentiæ Sibellis, fcandalis &'contemptibus plenis in univerlo afficere & perturbare non veien- tur: non folum debitum, fed & receffarium reputamus, wr contra damnabiles hujufmodi aufus debita ordinemus antidora, dignaque ani- madverfione contra taliums fautores arétius exur- gamus. Nuger Lquidem , dum Gabriel, olim Eugenius Papa IV. nuncupatus, multiplicia & erormia crimina wnoivezíalem Keclefam Dei fcaudalizantia, que adeo notoria erant quod mulla tergiverfetione celari poierant perpetra- veraz, & Ecclefiam audire, ac pimceptis fta- > pletum comprobat, quempiam privatos, & inhabifes 2d. eadem, licet dc facto nomine ipfius Crabrielis eraxpaverit, & pnubli- cata fuerit in univerfalis Ecclefizo & dicti Fe- licis V. Indibrium , dedecus & coniemptum : mos attendentes quod illorum feripia recipi non debent, quorum damnantür auGores ,' Gt ne ex di&a {criptura prætenfa, per quam idem Gabriel fe. pertinacius. obduratum, ac mais & magis hereticum , & omni crudelitere re- fidelium in hac re feduci ac turbari contingat , hzc facrofan- &a Synodus volens ( ut tenetur ) fuper hoc falubriter providere , prætenfam fcripturam , ac quidquid ex ea fecutum eft, declarat fuiffe & effe omnino irrita & inania , nullumque de- buiffe ac debere fortiri effectum , feu nocu- mentum vel * dampum afferre cuiquam ,. vel quomodolibet aituliffe , ipfague quatenus pro. cefferunt de (ado , & qua in polterum fequi poffent , in irritum revocat, caffae & annul fat. Inhibet quoque, mandat, atoue præcipit vniverfss & fingulis Chrifti Adelibus, cujufcum- que ilatus, gradus, ordinis, dignitatis, vei coaditionis fuerint, ctiamíi Imperiali, regali, tutis & ordinationibus Synodzlibus obedire con- D ducali, Cardinaiatus , Patriarchali , Pontificali temueret , hzc fan&ca Synodus necetfarium effe judicans, ut cei pja non proderat correctio, debita aon parceret sbícifio, poftquam in mul- ta longaminitate, patientia & manfuetadine, poit plures admonitiones , expe&taverat eundem ut faluterem. ezoendationem Gt criminum prez- ‘ diZorum corre&ionem efficeret, tandem cum amplius differre non pofier, que inns Fide catholicæ & fafuti univerfs Chriflizne religie- nis füb auxilio Syiri : i providerctur, eadem fan&a Syne publics Ba- flileæ feptimo Kalcaéss Jul 2 & Yativita- re Domini miliefimo quadrio fimo trizefi- monono f{olemnier aulosrara s fuem fen- tentiam inter alia diia Gabrielem fuiffi & effe actorium & manifelam fchifmatioom & hereticum, ac divsrüs aliis criminibns univer- falem Ecclefiam fcandalizantibes, jrretitura , eumque propierea a Papatu & Romano pons tificio ipfo jure privatam elle declaravit , pro- nuntiavit, ac ipfum ab eifdem amovit & de- pofuit , inhibendo fingulis fidelibus fab gravi- bus ponis tunc expreffis, ne eidem Gabrieli fic privato & depofito zanquam fummo Poati- fici obedirent, parerent, vel intenderent, aut eum quovis modo fuftinerent , aut receptarent , aut auxilium , confilinm, vei favorem preíla- feu alia quavis Ecciefiatlica vei mundana di- gnitate przfulgeant , ac civitatibus , apiverfiza- tibus, coramunitatibus, villis , oppidis, caftris & collegiis auibufcumque fub fautoriæ- fchif- matís & hzrefis ac excommunicationis, quoad * notam. fingulares, intercili vero quoad civitales, Ge | > niverfitates, communitates; villas , oppida , caftra & collegia predicta, nec nou privatio. nis omniun: & fngulorum dignitatum , bene- ficiorom , officiorum , privilegiorum , & bono- rem Écclefiafiicorum & mundanorum , ac in- habilitrationis ad cadem, aliilque in 'di&o ce- teris nofiris decretis contentis panis , quas contra facientes & rebelles ipfo fa&o incurre- Ere volumus, ne fcriptaram & in ea. cóntenta hujufmodi accepizre , publicare, prædicare , approbare feu defendere, aut ei(dem quovis raodo confeniire vel favere , nec eis obedire , few ca attendere vel obfervare, feu aliarum quarurocumque prateníanrn ( privationum ac proceffuum inde fecutorum , etiam quafcamque cenfuras ‘continentium | per. ipfum Gabriclem damnatum factorum , aut fotfan in pofterum faciendorum ) prætexen, dignitates , beneficia, perfonas, res & bona Felicis V. ele&orum , & aliorum in eadem pratenfa fcriptura quo- quo modo comprehenforum , quovis modo im. pe- 

Strana 206
- GENIU f ï NSZ ALBERTUS I 20$ EUG NIUS BASILEENSZ. mI 206 —yel favorem praftare prafumant , decretis aliisA rent, prout in fententia & decreto no(tris de- CANNO ejufdem Synodi in fuo robore aihilo minus fuper confe&is plenius contiaetur. Cum au. ANNO CHRISTI. duraturis, tem. (| ficut accepimus ) nuper quzdam famo. CHRISTI i Datum Baflez in feffione noflra publica, £a feripta, fcandolofa , injuriola, fchifmatica, Semtentia in majori Eeclefia Bafıleenfi f{olemniter cele- a Fide devia, & hæretica, quam iple fenten- Evgenii IV, brata, quarto Kalendas Martii, auro a Na- tiam diffinitivam appellat, quz incipit: Quo- contra Fe tivitate Domini millefimo quadringentefmo niam fantorum patrum fententia, Gc. per pudiofos, quadragefimo . quam didus Gabriel iuter. alia fandtiffimo do- &c. mino noltro Felici V. in Romanum Pontik- SESS IO XLI. cem ele&o, vero, unico & indubitato Chrifti . vicario, & ejus Felicis V. ele&oribus, per hoc de que condemmantsr quidam Ebelli fcandzlof , facrum Concilum cum debita maturitate & © Oc. per Gabrielem , olim. Eugenius Papata provideatia circumfpe&a ad hoc tunc ordina- quarium , editi, ^ tis, ac aliis qui conclave pro ele&ione Roma. A ni Pontificis in hac fandta Synodo ingreffi fue- Bacrofantis Geverslis Synodes' Bafleenfis , in Spi- Brunz, & in ea intervenerunt, eique credenti- vitu fanélo legitime congregata, univerfalem bus & adherentibus convicia plurima G tur- Ecclefam reprafentans , ad. perpetuam veí se- bationes in fuis períonis, dignitatibus, benefi- q30rias . cils & rebus temere & calnciniofe inferre mo- . litus e(t, decernendo & deciarando eos fniffe "E pradifis . Lie ( ut facrorum canonum aperte tefta- & effe dignitatibus & bencAciis ac officiis fuis I tur au&oritas ) condemnatis de harefi & ab Ecciefia Dei * fejun&is nulla fuper ca- tholicos judiczuci fit attributa vel permi(fa poteflas, ac fidelibus chrillicolisquevis illorum communio fub graviffimis juris divini pariter & humani peuis Gt penitus interdi&a: quia tamen, invalefcente hominum malitia, ac bu- mani generis inimico, omnium hærefum faro- re procurante, plerumque nonnulli zaliter da. mnati fic fuos obdnrant animos, in fua per- tinacia gloriaotes, univerfalem Ecclefiam ac fibi devotos fub priztenfo colore judicialis fen- tentiæ Sibellis, fcandalis &'contemptibus plenis in univerlo afficere & perturbare non veien- tur: non folum debitum, fed & receffarium reputamus, wr contra damnabiles hujufmodi aufus debita ordinemus antidora, dignaque ani- madverfione contra taliums fautores arétius exur- gamus. Nuger Lquidem , dum Gabriel, olim Eugenius Papa IV. nuncupatus, multiplicia & erormia crimina wnoivezíalem Keclefam Dei fcaudalizantia, que adeo notoria erant quod mulla tergiverfetione celari poierant perpetra- veraz, & Ecclefiam audire, ac pimceptis fta- > pletum comprobat, quempiam privatos, & inhabifes 2d. eadem, licet dc facto nomine ipfius Crabrielis eraxpaverit, & pnubli- cata fuerit in univerfalis Ecclefizo & dicti Fe- licis V. Indibrium , dedecus & coniemptum : mos attendentes quod illorum feripia recipi non debent, quorum damnantür auGores ,' Gt ne ex di&a {criptura prætenfa, per quam idem Gabriel fe. pertinacius. obduratum, ac mais & magis hereticum , & omni crudelitere re- fidelium in hac re feduci ac turbari contingat , hzc facrofan- &a Synodus volens ( ut tenetur ) fuper hoc falubriter providere , prætenfam fcripturam , ac quidquid ex ea fecutum eft, declarat fuiffe & effe omnino irrita & inania , nullumque de- buiffe ac debere fortiri effectum , feu nocu- mentum vel * dampum afferre cuiquam ,. vel quomodolibet aituliffe , ipfague quatenus pro. cefferunt de (ado , & qua in polterum fequi poffent , in irritum revocat, caffae & annul fat. Inhibet quoque, mandat, atoue præcipit vniverfss & fingulis Chrifti Adelibus, cujufcum- que ilatus, gradus, ordinis, dignitatis, vei coaditionis fuerint, ctiamíi Imperiali, regali, tutis & ordinationibus Synodzlibus obedire con- D ducali, Cardinaiatus , Patriarchali , Pontificali temueret , hzc fan&ca Synodus necetfarium effe judicans, ut cei pja non proderat correctio, debita aon parceret sbícifio, poftquam in mul- ta longaminitate, patientia & manfuetadine, poit plures admonitiones , expe&taverat eundem ut faluterem. ezoendationem Gt criminum prez- ‘ diZorum corre&ionem efficeret, tandem cum amplius differre non pofier, que inns Fide catholicæ & fafuti univerfs Chriflizne religie- nis füb auxilio Syiri : i providerctur, eadem fan&a Syne publics Ba- flileæ feptimo Kalcaéss Jul 2 & Yativita- re Domini miliefimo quadrio fimo trizefi- monono f{olemnier aulosrara s fuem fen- tentiam jarer alia diia Gabrielem fais & effe actorium & manifelam fchifmatioom & hereticum, ac divsrüs aliis criminibns univer- falem Ecclefiam fcandalizantibes, jrretitura , eumque propierea a Papatu & Romano pons tificio ipfo jure privatam elle declaravit , pro- nuntiavit, ac ipfum ab eifdem amovit & de- pofuit , inhibendo fingulis fidelibus fab gravi- bus ponis tunc expreffis, ne eidem Gabrieli fic privato & depofito zanquam fummo Poati- fici obedirent, parerent, vel intenderent, aut eum quovis modo fuftinerent , aut receptarent , aut auxilium , confilinm, vel favorem prælla- feu alia quavis Ecciefiatlica vei mundana di- gnitate przfulgeant , ac civitatibus , apiverfiza- tibus, coramunitatibus, villis , oppidis, caftris & collegiis auibufcumque fub fautoriæ- fchif- matís & hzrefis ac excommunicationis, quoad * notam. fingulares, intercili vero quoad civitales, Ge | > niverfitates, communitates; villas , oppida , caftra & collegia predicta, nec nou privatio. nis omniun: & fngulorum dignitatum , bene- ficiorom , officiorum , privilegiorum , & bono- rem Écclefiafiicorum & mundanorum , ac in- habilitrationis ad cadem, aliilque in 'di&o ce- teris nofiris decretis contentis panis , quas contra facientes & rebelles ipfo fa&o incurre- Ere volumus, ne fcriptaram & in ea. cóntenta hujufmodi accepizre , publicare, prædicare , approbare feu defendere, aut ei(dem quovis raodo confeniire vel favere , nec eis obedire , few ca attendere vel obfervare, feu aliarum quarurocumque prateníanrn ( privationum ac proceffuum inde fecutorum , etiam quafcamque cenfuras ‘continentium | per. ipfum Gabriclem damnatum factorum , aut fotfan in pofterum faciendorum ) prætexen, dignitates , beneficia, perfonas, res & bona Felicis V. ele&orum , & aliorum in eadem pratenfa fcriptura quo- quo modo comprehenforum , quovis modo im. pe- 

Strana 207
EUGENTUS 397, P. IV. CONCILIUM ALBERTUS If. MP, 208 —À—— DEITATE, OCCUPAFE , invadere, perturbare , vel A nium hujufmodi & terras Ecclefiz. recuperare , — mmm ANNO detinere, ant ipfos impetrantes, invadentes , pere. CHRISTI purbantes, capientes, vel detinentes ad poffef- 5490. ® excoler» dum fionem eorundem, feu alias recipere, admit- tere, feu eos in illis. fu(linere, aliafque ipfis ac dide fcripture ac in eis contentis, aliifque puemi(fis afentienribus & illis utentibus, feu ea publicantibus & defendentibus, auxilium, confilium vel favorem przítare quoquo mo-: do andeant vel przfumant , aec przmiffa (quan- zum in eis eft ) executioni demandari permit-.- tant. | Datum Bafilez in íeffione noftra publica, ia majori Eccle&a Balileenfi folemniter cele- brata, decimo Kalendas Augufii, anno a Ne- pacemque Ecclefie dare poterit, Domino conce- dente: attendens itaque (2n&a Synodus, quod fpi- ritualia fine temporalibus diu fubfitere neque- unt, premiflis & aliis diverfis rationabilibus & evidentibus caufis permota , volens etiam quod in decreto fuz feffionis duodecimz tertiæ idus Julii, auno a Nativitate Domini mille(imo quadringentefimo trigefimorertio celebratæ , quod incipit: Sicur in conítruenda domo, or- : dinatum eft laudabiliter adimplere, hoc irre: fragabili decreto. níque ad quinquennium a die data prefentium computandum, quintum, & deinde ad aliud quinquennium extuuc proxime ' fabfecuiurnm , decimnm denarium veri valoris tivieate DDomino millefimo quadringentefimo B aanai fecandum commuaem zítimationem quo« quadragefimo . | SESSIO XLIL . De. provifíone Felicis Papa V. Sacrofantia Generalis Synodus Bafileenfes , $2 Spz- vitu funcło legitinse congregasa , unsverfalzm Ecclefam reprefentans, ad fniuram vei me- moriam . ‘ # Nfcrurabili diving altitudinis providentia ad A * extollendum & confervandum Dominici gregis agrum, im invocatione Spiritus {anti adunatos inter multiplices nobis incumbentes € di&a die in folicitudines , illa propenfius aos angit & ur- get ut que pro Chrilliane religionis incremca- io & reipublice urilitare psr nos furamo flu- dio edita fuńr 6 decreta, votive cirigi & fir- miter valeanr 2limpleri, & nt Romanus Pon- tifex decresorum hujufmodi executor & ‘cons fervator præcipuus, illa tanto emgliss tanto- que liberius exequi poíüt Gt raapütcnere, ae alias felici regimini Ecclefæ Dei ardentius in- tendere, quo congrua brovifionis auxifio juxta fui ftatus exigeatiam ab'auiverfali Ecclefia fuf- fultus, ineumbentia fibi &, fuis onera expenta- rum gravif…ima commedius & facilius confpe- xerit poffe fupportare. Cum Hague faa&iffi rumeumque fra&uum , redditum & proventuum primi anni omnium & fingnlorum canonica- "uum & præbendarum dignitarum, perfoma- tuum , adminiílrationum , przftimoniorum , præftimonialium portionum , & aliorum bene- ficioram Ecclefiafticorum, cum cura & fine cura , Íccularium & regularium, cujufcumque conditionis, ordinis aur religionis fuerint, če quocumque nominc .ceafeantur, etiamfi digni- (ates ipfe: Patriavchales, Archiepifcopales, E- pifcopaies, Abbatiales, prioratus, conventuas les, zc in metropolitanis fen aliis . cathedrali- bus majores poft Pontificales, aut in collegias tis Ecclefiis principales & ele&ivæ' fuerint, a antsa, five per. obitum, au: #ibè ram feu e£ caufa permutationis refignationem ; vel zlias quovis módo & qualitercumque , pres- terquam per privationem. caufa reformationis , eut rebgnationem fimplicem in foro coufcien- ti, feu per optionem przbeudarum in Eccle- fis, ubi illarum optioues fieri confaeverunt , ubicumque ig Romana euria., vel extra, va- cantiam oneribus neceffariis illis pro tempore incombentibus dedudis, & quotidianis diftribu- tíooibus, aec non & xenodochiüs pauperum, hofpitalibus ín quibus hofpiralitas 2&u tenetür, leprofariis quaene, & aliis in titulum bencfcii concedi non íolitis, duntaxat exceptis, 2 qui- buf$is capirulis, collegiis, conventibus 8. per- mus dominus Felix Papa V, ad furami Apo. D(onis Ecclefiollicis & fæcularibus, exemptis & floiatus apicem affuroptus, non zmundanarum rerum cupidine dn&us, cum patrimonium bea- ti Peui & terras Romanz Ecclefie, proh do- Jor: per alias tyranuides cernerct occupatas, alle&us, fed divinz voluntati refiere aon ve- lens, & Ecclefiz Dei in tam gravi 8nGuatio- ne coníliniz, pie compaitens; jngum tanti oneris pro Dei reverentie , Fidei confervatione, & univerfalis Ecclefiæ confolatione fais hume- ris fufcipicns, propriis derelidis, decreta hu- jufinodi cum omnt hoimilitate (nlceperit, ea- que & Fidem catholicam obfervare , & manu- icnere pure & fimpliciter juxta mentem & ge-- norem eorundem profeffus fuerit , ad. profecu- non exemptis, cujufcamque dignitatis, ftatus, gradus, ordinis feu. conditienis exiftenr, illa pro tempore pollidentibus, aus froctus, reddi- ius & proventus hujufmodi cx fhatutis vel con- fuetudinibus, commenudis, fen alias quovis mo- do percipiemtibus pro una infra fex, & alia mediezatibus iofra aijos fex menfes ejufdem pri- mi anni, fanZifümo domiao Felici Pape V. fuilque colleAcribus & fubcoileéoribus per eum depsrsadis, realiter & cum effe&uw perfoiven- dum, & per cos exigendum; levandum, col. ligendum & recipiendum , eidem domino Fe- lici Papgz pro fua ac Cardinalium & officialium przdi&orum proviíoue, aucoritate univerfalis tionem totius bonireipublics & religionis Cbri- e Eccles tenore prefentiam refervat, conlii- flianæ, nec non ad defenfionem avétoritatis Generalium Conciliorum & decretorum præ- dictorum affe&ibus finceris anhelans y graviaque & importabilia expenfartim onera in diverfis & magnis Ecclefie Drei inpruentibus negotiis, pra fertira pro executione illorum fan&orum operum, propier quz eadem fan&a Synodus congregata e(t, cum de patrimonio beari Petri aut aliunde nullaru adhuc fubventionem habuerit , hactenus fubierit & pertulerit, ac graviora neceffario die- aim fubire & perferre habear , per quæ (ut con- - fidimus 6x (poramus ) idera Felix Y'ipa patrimo- tnit, deputat & aflignar, ílatuens & decernens capitula, conventus, collegia Gt perfonas ip. {as ad folutionem quinti & decimi denarii hu. juímodi dido domino Felici Papa, ejufque collectoribus & fubcolle&oribus modo przmifo faciendam , fore efficaciter obligatos . Quodque fi iofrà unum meníem a die , quo colleśtores vel fabcolle&ores hujufmodi in Eccleüa cathe- drali fe quintum vel decimum denarium hu. jufmodi ab illius debitoribus recipere paratos abtulerint & publicaverine quemlibet termino- rum przdi&orum fequentium in folutione eu jul ANNO CHRISTÉ z440. 

Strana 208
EUGENTUS 397, P. IV. CONCILIUM ALBERTUS If. MP, 208 —À—— DEITATE, OCCUPAFE , invadere, perturbare , vel A nium hujufmodi & terras Ecclefiz. recuperare , — mmm ANNO detinere, ant ipfos impetrantes, invadentes , pere. CHRISTI purbantes, capientes, vel detinentes ad poffef- 5490. ® excoler» dum fionem eorundem, feu alias recipere, admit- tere, feu eos in illis. fu(linere, aliafque ipfis ac dide fcripture ac in eis contentis, aliifque puemi(fis afentienribus & illis utentibus, feu ea publicantibus & defendentibus, auxilium, confilium vel favorem przítare quoquo mo-: do andeant vel przfumant , aec przmiffa (quan- zum in eis eft ) executioni demandari permit-.- tant. | Datum Bafilez in íeffione noftra publica, in majori Eccle&a Balileenfi folemniter cele- brata, decimo Kalendas Augufii, anno a Ne- pacemque Ecclefie dare poterit, Domino conce- dente: attendens itaque (2n&a Synodus, quod fpi- ritualia fine temporalibus diu fubfitere neque- unt, premiflis & aliis diverfis rationabilibus & evidentibus caufis permota , volens etiam quod in decreto fuz feffionis duodecimz tertiæ idus Julii, auno a Nativitate Domini mille(imo quadringentefimo trigefimorertio celebratæ , quod incipit: Sicur in conítruenda domo, or- : dinatum eft laudabiliter adimplere, hoc irre: fragabili decreto. níque ad quinquennium a die data prefentium computandum, quintum, & deinde ad aliud quinquennium extuuc proxime ' fabfecuiurnm , decimnm denarium veri valoris tivieate DDomino millefimo quadringentefimo B aanai fecandum commuaem zítimationem quo« quadragefimo . | SESSIO XLIL . De. provifíone Felicis Papa V. Sacrofantia Generalis Synodus Bafileenfes , $2 Spz- vitu funcło legitinse congregasa , unsverfalzm Ecclefam reprefentans, ad fniuram vei me- moriam . ‘ # Nfcrurabili diving altitudinis providentia ad A * extollendum & confervandum Dominici gregis agrum, im invocatione Spiritus {anti adunatos inter multiplices nobis incumbentes € di&a die in folicitudines , illa propenfius aos angit & ur- get ut que pro Chrilliane religionis incremca- io & reipublice urilitare psr nos furamo flu- dio edita fuńr 6 decreta, votive cirigi & fir- miter valeanr 2limpleri, & nt Romanus Pon- tifex decresorum hujufmodi executor & ‘cons fervator præcipuus, illa tanto emgliss tanto- que liberius exequi poíüt Gt raapütcnere, ae alias felici regimini Ecclefæ Dei ardentius in- tendere, quo congrua brovifionis auxifio juxta fui ftatus exigeatiam ab'auiverfali Ecclefia fuf- fultus, ineumbentia fibi &, fuis onera expenta- rum gravif…ima commedius & facilius confpe- xerit poffe fupportare. Cum Hague faa&iffi rumeumque fra&uum , redditum & proventuum primi anni omnium & fingnlorum canonica- "uum & præbendarum dignitarum, perfoma- tuum , adminiílrationum , przftimoniorum , præftimonialium portionum , & aliorum bene- ficioram Ecclefiafticorum, cum cura & fine cura , Íccularium & regularium, cujufcumque conditionis, ordinis aur religionis fuerint, če quocumque nominc .ceafeantur, etiamfi digni- (ates ipfe: Patriavchales, Archiepifcopales, E- pifcopaies, Abbatiales, prioratus, conventuas les, zc in metropolitanis fen aliis . cathedrali- bus majores poft Pontificales, aut in collegias tis Ecclefiis principales & ele&ivæ' fuerint, a antsa, five per. obitum, au: #ibè ram feu e£ caufa permutationis refignationem ; vel zlias quovis módo & qualitercumque , pres- terquam per privationem. caufa reformationis , eut rebgnationem fimplicem in foro coufcien- ti, feu per optionem przbeudarum in Eccle- fis, ubi illarum optioues fieri confaeverunt , ubicumque ig Romana euria., vel extra, va- cantiam oneribus neceffariis illis pro tempore incombentibus dedudis, & quotidianis diftribu- tíooibus, aec non & xenodochiüs pauperum, hofpitalibus ín quibus hofpiralitas 2&u tenetür, leprofariis quaene, & aliis in titulum bencfcii concedi non íolitis, duntaxat exceptis, 2 qui- buf$is capirulis, collegiis, conventibus 8. per- mus dominus Felix Papa V, ad furami Apo. D(onis Ecclefiollicis & fæcularibus, exemptis & floiatus apicem affuroptus, non zmundanarum rerum cupidine dn&us, cum patrimonium bea- ti Peui & terras Romanz Ecclefie, proh do- Jor: per alias tyranuides cernerct occupatas, alle&us, fed divinz voluntati refiere aon ve- lens, & Ecclefiz Dei in tam gravi 8nGuatio- ne coníliniz, pie compaitens; jngum tanti oneris pro Dei reverentie , Fidei confervatione, & univerfalis Ecclefiæ confolatione fais hume- ris fufcipicns, propriis derelidis, decreta hu- jufinodi cum omnt hoimilitate (nlceperit, ea- que & Fidem catholicam obfervare , & manu- icnere pure & fimpliciter juxta mentem & ge-- norem eorundem profeffus fuerit , ad. profecu- non exemptis, cujufcamque dignitatis, ftatus, gradus, ordinis feu. conditienis exiftenr, illa pro tempore pollidentibus, aus froctus, reddi- ius & proventus hujufmodi cx fhatutis vel con- fuetudinibus, commenudis, fen alias quovis mo- do percipiemtibus pro una infra fex, & alia mediezatibus iofra aijos fex menfes ejufdem pri- mi anni, fanZifümo domiao Felici Pape V. fuilque colleAcribus & fubcoileéoribus per eum depsrsadis, realiter & cum effe&uw perfoiven- dum, & per cos exigendum; levandum, col. ligendum & recipiendum , eidem domino Fe- lici Papgz pro fua ac Cardinalium & officialium przdi&orum proviíoue, aucoritate univerfalis tionem totius bonireipublics & religionis Cbri- Eccles tenore przefemiam refervat, conlii- flianæ, nec non ad defenfionem avétoritatis Generalium Conciliorum & decretorum præ- dictorum affe&ibus finceris anhelans y graviaque & importabilia expenfartim onera in diverfis & magnis Ecclefie Drei inpruentibus negotiis, pra fertira pro executione illorum fan&orum operum, propier quz eadem fan&a Synodus congregata e(t, cum de patrimonio beari Petri aut aliunde nullaru adhuc fubventionem habuerit , hactenus fubierit & pertulerit, ac graviora neceffario die- aim fubire & perferre habear , per quæ (ut con- - fidimus 6x (poramus ) idera Felix Y'ipa patrimo- tnit, deputat & aflignar, ílatuens & decernens capitula, conventus, collegia Gt perfonas ip. {as ad folutionem quinti & decimi denarii hu. juímodi dido domino Felici Papa, ejufque collectoribus & fubcolle&oribus modo przmifo faciendam , fore efficaciter obligatos . Quodque fi iofrà unum meníem a die , quo colleśtores vel fabcolle&ores hujufmodi in Eccleüa cathe- drali fe quintum vel decimum denarium hu. jufmodi ab illius debitoribus recipere paratos abtulerint & publicaverine quemlibet termino- rum przdi&orum fequentium in folutione eu jul ANNO CHRISTÉ z440. 

Strana 209
EUGENITS p. IV. 209 ;fuerint: fingulares perfonæ, excommunicatio- "nis; capitula vero, conventus & collegia, hu- ju(mocdi fufpenfionis a divinis fententias co ip- fo incurrant, à qua quidem excomraunicatio- mis fententia ab alio, quam anobis au: di&o domino Felice Papa, feu cui ille id duxerit committendum , praterquam in mortis articulo conftituti, ni. prius de iunc debito (ut pre- mitrtur) denario eidem doroino Felici Pape V. ejuíve eollectoribus & fübcolle&toribus fatis- fecerint, aut defuper cum cis concordaverint , abfolutionis bencficium nequeant Obtinere: & fi Capitula, Conventus , Collegia @& perfonz pr&di&a: excommunicetionis & fufpenfionis fen- tentias huja(modi per tres menfes, dictum men- fem immediate fequenies , animo (quod abfit ) (uitinuerint indarato, exiuunc eorum Ecciefæ, Monafteria & loca ecclefiaftico fin: fuppofita interdido, tamdiu & quoufque a fenteauis (ur prefertur) abfolvi, & inrerdi&um hujufmodi meruerint relaxssi, nou obftantibus quibufcum- que conflitutionibus & ordinationibus Apofio- licis, ac flatutis, ufibus & confnerudinibus Ec- cleflarum, Monalteriorum, Pricratuum , loco- sum & ordinum quorumenæque juramento , confirmarione Apoftolica vel quacumque alia firmitate valiatis, litteris quoque , gratiis, pri- vilegiis , libertatibus, ezemotionibus , indultis & conceffronibus , capitulis , conventibus & BASILE Simca jufmodi, defecerint, negligentes feu remiff À fæcularefve perfonæ, cujufcumque dignitatis, FRIDERICUS Hf. IMP. E NSB. 210 flatus, ardinisfen conditionis exiftant , fruus, redditus & proventus primi aun? hujufmodi, aut aliquam illorum quotam five partem ex ftatutis, confaetndinibus fen privilegiis aut alias quovis modo levare & percipere confueverunt, per hoc præfato démino Felici Papz in exa- &toae hujufmodi denarii nullatenus przjudice- tur, diltri&ins inhibendo Capitulis, Collegiis , Conventibus & perfonis ipfis fub {eatentiis & poenis fupradi&is , né ilos vel illam in preju- dicium di&i denarii pro eo anno quoquo mo- do petere vel exigere audcant feu prælomant . Per hoc tamen bec fzada Syoodus Capitals, Collegiis , Conventibus & perfonis præditis, Bquo minus annis di&um primum vacationis aonum fequentibus illos & illara pro ea par- te, que ob Impofitionem denarii hajulmodi eis defecerins, petere & exigere valeant , non vult mec intendit prejudicium gencrari. Prze terea cm nonaulit nationis Germanice, apud nos confítituti, nationem ipfam . præ cateris plus fore gravatam .coram nobis allegaverint, fi in ea denarius hujufmodi abfque alia moderatio- nc exigi deberet & levari; hæc fan&a Syno. dus his & olis rationabilibus cauíts mora , be- neficia quæcumque & qualiacumque infra di- &am nationem conliftentia, valorem quinque marcarum argenti fecundum communem æfti- Taa2tionern eorum necelfariis oneribus dedudis collegiis prz:di&tis , eorumque Ecclefiis, Mona. C nou cexcedeniia , hoc decreto nullatenus inciu- ferii, Prioratibus, digaitatbus , focis & per- Íonis , in genere vel fpecie, fub quacumque verborum forma , univerfaiis Ecclef Apotlo- lica vel alia quavis auctoritate fatis & con- ce(fis, etiamfi de eis & corum rotis tenoribus in præfentibus fpecialis & expreffa zmenrio fien- da foret, & quæ, quo ad hæc, eis nullatenus fuffragari volumus cæterifque contrarits quibu- fcumque, aut fi capitulis, couveutibas, colle- giis & perfonis predi&is communiter vet divi- íi, quomodolibet indultum exiflat, sut inte- rim indulgezi contingat, quod ed foloionem feu præflationem denarii hujufmodi , act cu- jufcumque alrerius -oneris aut fpbfidii nom te- di, nec de illorum frn&ibus , redditibus & pro- ventibus denarium kujafmodi folvi levarique feu exigi debere, decernit & declarat ; volens & flaiuens quod fi de vero valore in premifs fis quandoque hxfitari contigerit aut conten- di, cclle&ores & fubcollcétores hujufmodi u-. nai, & is cui folutio denarii hujufmodi pro tempare incumbit aliam, perfonas pro difcuf- fone debii & contentionis hujufmodi eligere: &, fi illas difcordare contingeret, loci ordi- marins, aut ejufdem in Śpiritualibus vicarius, feu ofücialis generalis: fi vero occafone mac- tropolitanæ vel cathedralis Ecclefiæ dubium aut contentio cxotta fuerir cafu difcordiæ hu- nceatiur, & ed id compelli, aut quod intez- D ju£modi capitulum cum altera pérfonarum fic dici , fufpendt vel excommunicari, fcu ipf vel eorum loca interdici nom poffint, per litteras non facientes plenam G exprefíam , ac de ver. bo ad verbum, de indulto bujsírnodi eorum- gue Ecclefiis, Monafteriis, Diguitatibus, Bene- ficiis , locis, perfonis & ordinibus propriis men- tionem - Vult «amen & affentit hzc ian&ta Sy- nodus, quod fj aliqua natío, regnum vcl pro- vincia modum provifionis hujufroodi. fibi non conveni:e fenferit, aut allegaverit onerofum , præfatus dominus Felix Papa , auditis illius ra- tionibus, & confiderandis debite ponderatis, cum eadem matione aut ejus perfonis ( prout rationabiliter expedire videbitur ) convenire & “fine ormai ele&aram dnbiura hujufmodi habeant termina- re: Quarum quidem yerfonarum, ac in calu difcordizs hujufmodi ordinarii, feu ejus vica- sit , capituli prædi&orum , fententiæ &-de- terminationi paries hinc inde ftare & parere cantraditione debeaor & teneau- tur. Cæterum hxc fan&a Synodus tolle&oribus & fubcolle&oribus denarii prztaci pro tempo- re depuratis, fub obteftatione divini judicii & excommunicationis pæna, quam contra facien- tes incurrere vult ipfo fado, diftri&ius inhi- bet, ne quidquam ultra denarium hujufmodi a perfonis pro tempore folventibus & deben- tibus, præcextu fcheduls , quitantiæ feu libe- €um eis concordare poflit: Gc quidquid cuin E rationis per ipfum dec eo quod fibi folurum ea in hoc fit convénteim , aut concordatum fuerit, id ipfa fanfta Sypodus gratum. & ra- tum perinde haberi decernit & declarat, ac fi de hoc in przfenti decreto plena & expref- fa mentio -haberetur. Quodoue denarins præ- didus, vacatione pradi&a quotiefcumque infra primum annura hnjafmiodi in qnacumque na- . tone occurrente, & eo durante, ultra. femel nullatenus exigatur, nec quifjuam ad iim ^ folvendum amplius tencatuz. Íofuper vult & ^Cdecernit hzc (an&a Syuodus, quod fi qua Ga. “pila, Collegia & Conventus, ac Ecclefiaîticæ | Concil. General. Tom. XXIX. fnerit fadz, perere vel exigere 2udeant feu præfumant : fed quod de compcienti falario eis per cameram di&: domini Felicis Papæ afligpaudo conteüti remanere debeant, decer- nir, vult & ordinat: quodque colleGores & fubcolle&ores ipf fic in exigendo denarium hujufmodi modum obíervenr, quod perfone de indebito gravamine non immerito queru. lari cogantur: ac propterea calices, libri, jo- calia & alia ornamenta Ecclefia(tica nullatenus impignorentur, diflrahantur, vel alienentur. Vault tamen & decernit eadem fanda Synodus , o ne ANNO CHRISTI z440. 

Strana 210
EUGENITS p. IV. 209 ;fuerint: fingulares perfonæ, excommunicatio- "nis; capitula vero, conventus & collegia, hu- ju(mocdi fufpenfionis a divinis fententias co ip- fo incurrant, à qua quidem excomraunicatio- zis fententia ab alio, quam anobis au: di&o domino Felice Papa, feu cui ille id duxerit committendum , praterquam in mortis articulo conftituti, ni. prius de iunc debito (ut pre- mitrtur) denario eidem doroino Felici Pape V. ejuíve eollectoribus & fübcolle&toribus fatis- fecerint, aut defuper cum cis concordaverint , abfolutionis bencficium nequeant Obtinere: & fi Capitula, Conventus , Collegia @& perfonz pr&di&a: excommunicetionis & fufpenfionis fen- tentias huja(modi per tres menfes, dictum men- fem immediate fequenies , animo (quod abfit ) (uitinuerint indarato, exiuunc eorum Ecciefæ, Monafteria & loca ecclefiaftico fin: fuppofita interdido, tamdiu & quoufque a fenteauis (ur prefertur) abfolvi, & inrerdi&um hujufmodi meruerint relaxssi, nou obftantibus quibufcum- que conflitutionibus & ordinationibus Apofio- licis, ac flatutis, ufibus & confnerudinibus Ec- cleflarum, Monalteriorum, Pricratuum , loco- sum & ordinum quorumenæque juramento , confirmarione Apoftolica vel quacumque alia firmitate valiatis, litteris quoque , gratiis, pri- vilegiis , libertatibus, ezemotionibus , indultis & conceffronibus , capitulis , conventibus & BASILE Simca jufmodi, defecerint, negligentes feu remiff À fæcularefve perfonæ, cujufcumque dignitatis, FRIDERICUS Hf. IMP. E NSB. 210 flatus, ardinisfen conditionis exiftant , fruus, redditus & proventus primi aun? hujufmodi, aut aliquam illorum quotam five partem ex ftatutis, confaetndinibus fen privilegiis aut alias quovis modo levare & percipere confueverunt, per hoc præfato démino Felici Papz in exa- &toae hujufmodi denarii nullatenus przjudice- tur, diltri&ins inhibendo Capitulis, Collegiis , Conventibus & perfonis ipfis fub {eatentiis & poenis fupradi&is , né ilos vel illam in preju- dicium di&i denarii pro eo anno quoquo mo- do petere vel exigere audcant feu prælomant . Per hoc tamen bec fza&da Syoodus Capitals, Collegiis , Conventibus & perfonis prædittis, Bquo minus annis di&um primum vacationis aonum fequentibus illos & illara pro ea par- te, que ob Impofitionem denarii hajulmodi eis defecerins, petere & exigere valeant , non vult mec intendit prejudicium gencrari. Prze terea cm nonaulit nationis Germanice, apud nos confítituti, nationem ipfam . præ cateris plus fore gravatam .coram nobis allegaverint, fi in ea denarius hujufmodi abfque alia moderatio- nc exigi deberet & levari; hæc fan&a Syno. dus his & olis rationabilibus cauíts mora , be- neficia quæcumque & qualiacumque infra di- &am nationem conliftentia, valorem quinque marcarum argenti fecundum communem æfti- Taa2tionern eorum necelfariis oneribus dedudis collegiis prz:di&tis , eorumque Ecclefiis, Mona. C nou cexcedeniia , hoc decreto nullatenus inciu- ferii, Prioratibus, digaitatbus , focis & per- Íonis , in genere vel fpecie, fub quacumque verborum forma , univerfaiis Ecclef Apotlo- lica vel alia quavis auctoritate fatis & con- ce(fis, etiamfi de eis & corum rotis tenoribus in præfentibus fpecialis & expreffa zmenrio fien- da foret, & quæ, quo ad hæc, eis nullatenus fuffragari volumus cæterifque contrarits quibu- fcumque, aut fi capitulis, couveutibas, colle- giis & perfonis predi&is communiter vet divi- fsm, quomodolibet indultum exiflat, sut inte- rim indulgezi contingat, quod ed foloionem feu præflationem denarii hujufmodi , act cu- jufcumque alrerius -oneris aut fpbfidii nom te- di, nec de illorum frn&ibus , redditibus & pro- ventibus denarium kujafmodi folvi levarique feu exigi debere, decernit & declarat ; volens & flaiuens quod fi de vero valore in premifs fis quandoque hxfitari contigerit aut conten- di, celle&ores & fubcollcétores hujufmodi u-. nai, & is cui folutio denarii hujufmodi pro tempare incumbit aliam, perfonas pro difcuf- fone debii & contentionis hujufmodi eligere: &, fi illas difcordare contingeret, loci ordi- marins, aut ejufdem in Śpiritualibus vicarius, feu ofücialis generalis: fi vero occafone mac- tropolitanæ vel cathedralis Ecclefiæ dubium aut contentio cxotta fuerir cafu difcordiæ hu- nceatiur, & ed id compelli, aut quod intez- D ju£modi capitulum cum altera pérfonarum fic dici , fufpendt vel excommunicari, fcu ipf vel eorum loca interdici nom poffint, per litteras non facientes plenam G exprefíam , ac de ver. bo ad verbum, de indulto bujsírnodi eorum- gue Ecclefiis, Monafteriis, Diguitatibus, Bene- ficiis , locis, perfonis & ordinibus propriis men- tionem - Vult «amen & affentit hzc ian&ta Sy- nodus, quod fj aliqua natío, regnum vcl pro- vincia modum provifionis hujufroodi. fibi non conveni:e fenferit, aut allegaverit onerofum , præfatus dominus Felix Papa , auditis illius ra- tionibus, & confiderandis debite ponderatis, cum eadem matione aut ejus perfonis ( prout rationabiliter expedire videbitur ) convenire & “fine ormai ele&aram dnbiura hujufmodi habeant termina- re: Quarum quidem yerfonarum, ac in calu difcordizs hujufmodi ordinarii, feu ejus vica- sit , capituli prædi&orum , fententiæ &-de- terminationi paries hinc inde ftare & parere cantraditione debeaor & teneau- tur. Cæterum hxc fan&a Synodus tolle&oribus & fubcolle&oribus denarii prztaci pro tempo- re depuratis, fub obteftatione divini judicii & excommunicationis pæna, quam contra facien- tes incurrere vult ipfo fado, diftri&ius inhi- bet, ne quidquam ultra denarium hujufmodi a perfonis pro tempore folventibus & deben- tibus, præcextu fcheduls , quitantiæ feu libe- €um eis concordare poflit: Gc quidquid cuin E rationis per ipfum dec eo quod fibi folurum ea in hoc fit ronvenrem , aut concordatum fuerit, id ipfa fanfta Sypodus gratum. & ra- tum perinde haberi decernit & declarat, ac fi de hoc in przfenti decreto plena & expref- fa mentio -haberetur. Quodoue denarins præ- didus, vacatione pradi&a quotiefcumque infra primum annura hnjafmiodi in qnacumque na- . tone occurrente, & eo durante, ultra. femel nullatenus exigatur, nec quifjuam ad iim ^ folvendum amplius tencatuz. Íofuper vult & ^Cdecernit hzc (an&a Syuodus, quod fi qua Ga. “pila, Collegia & Conventus, ac Ecclefiaîticæ | Concil. General. Tom. XXIX. fnerit fadz, perere vel exigere 2udeant feu præfumant : fed quod de compcienti falario eis per cameram di&: domini Felicis Papæ afligpaudo conteüti remanere debeant, decer- nir, vult & ordinat: quodque colleGores & fubcolle&ores ipf fic in exigendo denarium hujufmodi modum obíervenr, quod perfone de indebito gravamine non immerito queru. lari cogantur: ac propterea calices, libri, jo- calia & alia ornamenta Ecclefia(tica nullatenus impignorentur, diflrahantur, vel alienentur. Vault tamen & decernit eadem fanda Synodus , o ne ANNO CHRISTI z440. 

Strana 211
—————ne períonas fententiis prædi&is pro tempore Ani ANNO CHRISTI 5440. EUGENIUS P, IV. CONCI 2.15 illagueatas ultra modum in abfolutione obti- nenda, ad curiam veniendo, gravari contin- gat, quod przfatus dominus Felix Papa V. colle&oribus & fubcolle&oribus ipfis vel aliis (prout opus & expediens videbitur) verfonas fic ligatas a cenfuris hujulmodi abfoivendi, & interdi&a rclaxandi & tollendi, plenam & li- beram concedat facultaiem , Teneanturque ip- fi colle&tores & fübcolle&ores , foJlutione di&i ' denarii fa&a, Capitula, Conventus & Collegia , ANNO CHRISTE 2441- ZEE TE Um mee SESSIO XLHUL ac perfonas przdi&as a fententiis & cenfuris prædi&is gratis & fine aliqua difficultate ab- folvere, iaterdi&umque forfan pofitum fimili- ter tollere & relaxare. Pro cujus quidem ab- folutionis, fublationis & relaxationis litteris etiam figillatis, fi predi&i eas habere volue- rint, etiamfi per notorium. fuerint fub(cripts, ad folvendum ultra fextam partem unius flo- yeni de camera, nullatenns conftringi valeant vel compelli. Eos autem qui contra fecerint, exçommunicationis festentiam-incurrere voluit ipfo fa&o. Quodque poft décenninm a di&a die cemputandum affignatio provifionis hujuf. modi ceffet penitus & exfpiret: Capitulaque , Conventus, Collegia & perfonæ prædi&æ ad fo- futionem denarii hujufmodi ratione digoita- tum & aliorum beneficiorum przedićtorum , extunc im antea vacaturorum, de cetero nule larepus teneantur. Decernit quoqne omnes & fingulos proceffus , peenas , furas , quos & quas contra Capitula, Conven- tus, Collegia & perfonas hujufmodi ob non folutionesa ratione. beneficiorum рой decen- pium vacaturorua: hujüfmodi, per quemcam- que, etiamfi papali digaitate prafalgear , qua- vis au&borita:e fieri, ferri & promulgari con- ' tigerit , ijrriros & irritas, ac irfitum & ina. ne quidquid in contrarium fcienter vel ‘igno- ranter fuerit atrcatatum , Datum Bafilez in feione noftra publica, in Ecclefia majori Baleenfi folemniter cele- brata, pridie Nonas Augufli, anno a Nari- vitate Domini millefimo quadringente(imo qua- dragefimo . SESS IO XLIIL De vifitations beate Marie virginis, Sacrofanéta Gencralis Syrodus Bafileenfis , in Spi- viu fanéjo hgitisme congregata , univerfalein Ecclefiam veprefentans , ad. perpetuam vei me- 20viam , TF Nter a(iduas militantis Ecclefie turbaiioaes & & procellas, quibus ip(a dictim afBigitur, Bla fingularis jucundiras & egregia exultatio communi2ti fidelium reli&a eft, ut dominum Creatorem. noflrum intimis praecordiis dilipen- $es, eumdem in fan&tis fuis devote glorifcent . Per boc enim & ipfe dominus, qui gratiam iilis præftitit, digne collaudatur, & ipforum fan&orum promptiora erga nos reddimus pa. trocinia. Quod quidem. Dngslariter eft agen- dum, cum calamitates itrnuat, que abfque de- meritis hominum son contingunt, ut per jp. Íorum fanctorum preces & merita mifericordia domini fuper peccatis hominum imploretur, & humanum genus ab imminentibus malis & in- numeris periculis prefervetur. Iuter autem om- nes qui czleflem "Regem pro nobis interpel- lent, precipne ad gloriofifümam illam & om- FRIDERIC. Ир IMP. 2i2 LIUM ríam e(t reccurrendum, quz, quanto altior exiftit, tanto bumilius ad nos refpicit, om- nes ad fe trahere cupiens pro quibus in ute.’ ro geftavit faivatorem . Hacapud Deum quem ipfa peperit feduja pro nobis advocata nos ja- Vat, nos tuetur, nos protegit, nos exalratg hec omnibus qui ad eam recurrunt promptiffi- mum exhibet patrocinium. Eluic igitur fantif- fimz Virgini et(1 plures feftivitates veneranda fan&Orum patrum antíquitas confecravit, ir- ruentibus tamen dietim raajoribus mundi ca. lamitatibus & anguftiis , quz ad expetenda ejufdem Virginis auxilia vehementius urgent, jucenditatem illam fibi celitus datam uon im- B merito convenit celebrari , dum Virgo ea- dem beatifima cælefti edoca nuntio, & Spi- "rita fanco duce, afcendens- cum feftinatione in montana, humilem Ziachatiz :domum in- travit. Jefusenim qui in utero illigs erat , fe- ftinabat adhuc in ventre marris. Joannem po- fitum fanétifcare. Et ipla Virgo gloriof:tma cognatanx Elizabeth viftans, non. minus illam fuavi quam fru&oofo falutavit alloquio. Ma- ximam namque lztitiam fidelium sentibus de- bet ingerere excellens illud mylterium , quo naues ille gloríofe, totius falutis nollrz fe- rentes primordia, tam familiariter inter fe exultarunt , cum Virgo excelientifhima de flir- pe David Maria & veneranda ‘inter filias Aaror fententias & cen- C Elizabeth invicem colloquuntur : quarum altera creatorem omnium & falvatorem noftrum , al- tera precurforem Joannem geftatin utero: & fan@æ illz miraculo matres effedz divina in- ter fe beneficia commemorant. Felix quideni illa conventio, & snagnis divine gratiz fplen- doiibss iluitrata, qua tales & taotz in unum matres pariter adfuerunt; quarumt altera Vir- go ex Spirit fancto , altera fterilis & in fene-, &ute conceperat , & utriufque. partum celeftis angelus prenuntiavit: qu2 Joannes adhuc ma- térais^ reclafus clauftris venientem ad fe domi- num in Marie utero veneratur: qua repleta Spiritu fan&o Elizabeth concepti Filit Dei & falvatoris hominum gratulatur ; qua & ipfa pro- D phetans beatiffinan: dixit Mariam quæ credi- dit, &revelata. fibi rayíteria pandit» qua deni. que repleta incfizbili gaudio mater domini Ma- ria, omnia in corde fuo conferens , quz vel prius ab. Angelo, vel tunc. ab Elizabeth perre- perat, in canticum'& laudem domini prorum- pit. Nunc admirabilem Def potentiam , qui ref- pexit humilitatem ancilla fuz , collaud2t ; nunc magnitudinem operum ejus głorificar, nunc re- fert mifericordiam , qux a progenie in proge- nies fuper fe timentes diffunditur ; nunc jufli- iiam , qua füuperbi dejictuntor , & humiles exal- antur , magnificar ; eunc promiffionem Abrahze & femini ejus fadam , commermorat, ac quod fe beataro omnesgeue- Erationes ufque ad coufamrmationec feculi di- cerent divina infpiratione prophetavit, Eam. demque prophetiara fic manifcfte videmus jugiter adimpleri , ut fapervenientes generationes ipfam Virginem beatam & beatiffimam magis ac ma- gis merito dicere conentur . Quis igitur tantam jætitiam fatis poterit explicare ? Quis ranta myfte- ria condignis laudibus profequatur? Quis hzc gaudia fufficienter exponat , dum Joannes поп- dum matus exultat, Elizabeth adventu Virginis colketatur , Marią in mylleriis gaudet , claufus in utero falvator, a Íno récognofcitur precurfo- re, lætantur angeli, celum & terra jucundan. tur, & jam eune completam ' lande digniffimam Dei genitricem Ma- moe SESSTO XLI. 

Strana 212
—————ne períonas fententiis prædi&is pro tempore Ani ANNO CHRISTI 5440. EUGENIUS P, IV. CONCI 2.15 illagueatas ultra modum in abfolutione obti- nenda, ad curiam veniendo, gravari contin- gat, quod przfatus dominus Felix Papa V. colle&oribus & fubcolle&oribus ipfis vel aliis (prout opus & expediens videbitur) verfonas fic ligatas a cenfuris hujulmodi abfoivendi, & interdi&a rclaxandi & tollendi, plenam & li- beram concedat facultaiem , Teneanturque ip- fi colle&tores & fübcolle&ores , foJlutione di&i ' denarii fa&a, Capitula, Conventus & Collegia , ANNO CHRISTE 2441- ZEE TE Um mee SESSIO XLHUL ac perfonas przdi&as a fententiis & cenfuris prædi&is gratis & fine aliqua difficultate ab- folvere, iaterdi&umque forfan pofitum fimili- ter tollere & relaxare. Pro cujus quidem ab- folutionis, fublationis & relaxationis litteris etiam figillatis, fi predi&i eas habere volue- rint, etiamfi per notorium. fuerint fub(cripts, ad folvendum ultra fextam partem unius flo- yeni de camera, nullatenns conftringi valeant vel compelli. Eos autem qui contra fecerint, exçommunicationis festentiam-incurrere voluit ipfo fa&o. Quodque poft décenninm a di&a die cemputandum affignatio provifionis hujuf. modi ceffet penitus & exfpiret: Capitulaque , Conventus, Collegia & perfonæ prædi&æ ad fo- futionem denarii hujufmodi ratione digoita- tum & aliorum beneficiorum przedićtorum , extunc im antea vacaturorum, de cetero nule larepus teneantur. Decernit quoqne omnes & fingulos proceffus , peenas , furas , quos & quas contra Capitula, Conven- tus, Collegia & perfonas hujufmodi ob non folutionesa ratione. beneficiorum рой decen- pium vacaturorua: hujüfmodi, per quemcam- que, etiamfi papali digaitate prafalgear , qua- vis au&borita:e fieri, ferri & promulgari con- ' tigerit , ijrriros & irritas, ac irfitum & ina. ne quidquid in contrarium fcienter vel ‘igno- ranter fuerit atrcatatum , Datum Bafilez in feione noftra publica, in Ecclefia majori Baleenfi folemniter cele- brata, pridie Nonas Augufli, anno a Nari- vitate Domini millefimo quadringente(imo qua- dragefimo . SESS IO XLIIL De vifitations beate Marie virginis, Sacrofanéta Gencralis Syrodus Bafileenfis , in Spi- viu fanéjo hgitisme congregata , univerfalein Ecclefiam veprefentans , ad. perpetuam vei me- 20viam , TF Nter a(iduas militantis Ecclefie turbaiioaes & & procellas, quibus ip(a dictim afBigitur, Bla fingularis jucundiras & egregia exultatio communi2ti fidelium reli&a eft, ut dominum Creatorem. noflrum intimis praecordiis dilipen- $es, eumdem in fan&tis fuis devote glorifcent . Per boc enim & ipfe dominus, qui gratiam iilis præftitit, digne collaudatur, & ipforum fan&orum promptiora erga nos reddimus pa. trocinia. Quod quidem. Dngslariter eft agen- dum, cum calamitates itrnuat, que abfque de- meritis hominum son contingunt, ut per jp. Íorum fanctorum preces & merita mifericordia domini fuper peccatis hominum imploretur, & humanum genus ab imminentibus malis & in- numeris periculis prefervetur. Iuter autem om- nes qui czleflem "Regem pro nobis interpel- lent, precipne ad gloriofifümam illam & om- FRIDERIC. Ир IMP. 2i2 LIUM ríam e(t reccurrendum, quz, quanto altior exiftit, tanto bumilius ad nos refpicit, om- nes ad fe trahere cupiens pro quibus in ute.’ ro geftavit faivatorem . Hacapud Deum quem ipfa peperit feduja pro nobis advocata nos ja- Vat, nos tuetur, nos protegit, nos exalratg hec omnibus qui ad eam recurrunt promptiffi- mum exhibet patrocinium. Eluic igitur fantif- fimz Virgini et(1 plures feftivitates veneranda fan&Orum patrum antíquitas confecravit, ir- ruentibus tamen dietim raajoribus mundi ca. lamitatibus & anguftiis , quz ad expetenda ejufdem Virginis auxilia vehementius urgent, jucenditatem illam fibi celitus datam uon im- B merito convenit celebrari , dum Virgo ea- dem beatifima cælefti edoca nuntio, & Spi- "rita fanco duce, afcendens- cum feftinatione in montana, humilem Ziachatiz :domum in- travit. Jefusenim qui in utero illigs erat , fe- ftinabat adhuc in ventre marris. Joannem po- fitum fanétifcare. Et ipla Virgo gloriof:tma cognatanx Elizabeth viftans, non. minus illam fuavi quam fru&oofo falutavit alloquio. Ma- ximam namque lztitiam fidelium sentibus de- bet ingerere excellens illud mylterium , quo naues ille gloríofe, totius falutis nollrz fe- rentes primordia, tam familiariter inter fe exultarunt , cum Virgo excelientifhima de flir- pe David Maria & veneranda ‘inter filias Aaror fententias & cen- C Elizabeth invicem colloquuntur : quarum altera creatorem omnium & falvatorem noftrum , al- tera precurforem Joannem geftatin utero: & fan@æ illz miraculo matres effedz divina in- ter fe beneficia commemorant. Felix quideni illa conventio, & snagnis divine gratiz fplen- doiibss iluitrata, qua tales & taotz in unum matres pariter adfuerunt; quarumt altera Vir- go ex Spirit fancto , altera fterilis & in fene-, &ute conceperat , & utriufque. partum celeftis angelus prenuntiavit: qu2 Joannes adhuc ma- térais^ reclafus clauftris venientem ad fe domi- num in Marie utero veneratur: qua repleta Spiritu fan&o Elizabeth concepti Filit Dei & falvatoris hominum gratulatur ; qua & ipfa pro- D phetans beatiffinan: dixit Mariam quæ credi- dit, &revelata. fibi rayíteria pandit» qua deni. que repleta incfizbili gaudio mater domini Ma- ria, omnia in corde fuo conferens , quz vel prius ab. Angelo, vel tunc. ab Elizabeth perre- perat, in canticum'& laudem domini prorum- pit. Nunc admirabilem Def potentiam , qui ref- pexit humilitatem ancilla fuz , collaud2t ; nunc magnitudinem operum ejus głorificar, nunc re- fert mifericordiam , qux a progenie in proge- nies fuper fe timentes diffunditur ; nunc jufli- iiam , qua füuperbi dejictuntor , & humiles exal- antur , magnificar ; eunc promiffionem Abrahze & femini ejus fadam , commermorat, ac quod fe beataro omnesgeue- Erationes ufque ad coufamrmationec feculi di- cerent divina infpiratione prophetavit, Eam. demque prophetiara fic manifcfte videmus jugiter adimpleri , ut fapervenientes generationes ipfam Virginem beatam & beatiffimam magis ac ma- gis merito dicere conentur . Quis igitur tantam jætitiam fatis poterit explicare ? Quis ranta myfte- ria condignis laudibus profequatur? Quis hzc gaudia fufficienter exponat , dum Joannes поп- dum matus exultat, Elizabeth adventu Virginis colketatur , Marią in mylleriis gaudet , claufus in utero falvator, a Íno récognofcitur precurfo- re, lætantur angeli, celum & terra jucundan. tur, & jam eune completam ' lande digniffimam Dei genitricem Ma- moe SESSTO XLI. 

Strana 213
ANNO €HRISTI 2543. ood ANNO CHRISTI 1443. EUGENIUS BASILE tur, & cora Trinitas novis laudibus glorica- À tur? Hzc igirur gaudiorum magnitudo, fpe- cialibus eft excollenda præconiis. Hæc fingu- laribus folemniratibus celebranda, in qua & Dominum qui geftatur in utero, & Virginem qua portat, & flerilem quz concepit , & piz- curforem qui vifitatur, condecentibus profequi debemus hosoribus. In cujus commcmeoratio- ne qui tribulati funt Mariam implorant, quz gaudiorum hujufmodi memor ( ut fperandum e£ ) non folum ífupplicantes exaudiet, fed à. cuti ex fua clementia confuevic , etiam fup- plicare volentium preces przveniet. Quz con- fiderans hzc fan&ta Syaodus, cum in noctem- pore tota, pro dolor ! Chriftianitas in labori- bus & angufliis con(lituta cernarar, cumque B fere ubique divifiones & bella per humani ge- nerís hollem introducta vigeant, & ipía eriam Ecclefia militans non mediocribus agitetur pro- cellis , dignum effe ' judicavit , folemnitatem banc quz congrue Vifiatio beatiffimz Virginis appellatur, in fingulis Chriítianornm EccleGis celebrari , ut honorata in hac celebritate. per pias & devotas fidelium mentes mater grata & omnis coníolationis facerríma virgo Maria, benediltum Filiam fuuin jam multis bominum peccatis offenfum, faa interceflione éoacilians, pacem & unitatem fidelibus largiatur. Ideo. que ftaruit & decernit cadem fan&ta Synodus, ad honorem iplus Virginis Dci genirricis, uc pot expleta refurrectionis Dominice, Penie- C coftes, gloriofz Trinitatis , facri corpotis Chri- iti, beatorum Joannis Baptiftz , ac Apollolo. rum Petri Pauli folemnia , in quibus Ecclefia polt folemnitatem Annuntiationis Dominica, quam prefata Vifitatio. temporis ordine con- fe(lim fequebatar, eft occupata, per, fiogulas Chriftianorum Ecclefas, quolibet anno. fexto nonas Julii feftum hujuímodi Viftationis glo- rioíz Virginis celebretur. Hoc igitur folemae fetam ample&anrur Chilli fideles, & omnes qui beatam Virginem fingulari devotione pro- fequantur , fecum in hac folemnitate fux exual- tationis congaudeant. Quam ut co libeutius in divinis houorent officiis, quo magis (piri- fualibus fuerint excitati muneribus, ipfa fan. D &a Synodus omuibus Chriti fidelibus, qui ma. turiois, procelioni, itrmoni, miffarum folens- niis, vel primis aut fecundis vefperis hajus glo. vio(z Virginis feftivitatis interfuerint , pro uno- qooque officiorum predictorum cenium dies de injun&is pœnitentiis mifericorditer elargitur. Datum in féffione noftra publica, in Eccte- fia majori Bafileenfi folemniter celebrata, Ka. lendis Julii, anno a Nativitate Domini raille- fimo quadringentefimo quadragefimo prímo. SESSIO 213 XLIV. De tuitione [uppofitorum bujus facri Coneilüi. E Sacrofanéta Bafleenfs Gencralis Synodus, in Spi. gitu fandło legitime congregata, univerfaler Ecelefiam reprefentans , ad futuram rei me. moriam . ATHOLICA Ecclefia fandis operibus con- rinue intenti , fl cun&is fidelibus ia mi- niftranda jullitia nos deceateffe favorabiles & benignos, iilos non ímmerio, pro Fidei or- thodoxæ atque .Generalium Conciliorum au- Roritatis defenfione fideles impenderunt , & impendune, juftitiæ favoribus atcollere debe- ' Concil, General, Tom. XXIX. FRIDERICUS III. ENSE. RIC 234 mus & munire prafidiis, quibus per nos ma. ture fada decrera infequendo , a * perverfi am- bitioforum illatis fublevari , & inferendis mo- leftationibus prefervari valeant, & fic eorun- dem decretorum tranfgreforum , illorum prze fertim qui nobis iscorporati & hujus fanQæ Syuodi decreta manutenere & defendere jura- verunt, contemptum pnuiri facere , ficque. er- ga fingulos jultitiam ordine debito. exercere, ut alter in alterius injoriam non facile profi- liat: &, formidata in reprobisultione , impia- rum nocendi temeritas compefcatur, & inter eos tuta fir innocentium tranquilliras. Po(ft- quam dudum omnipotens Dominus nimium af- Üli&am Ecclefiam fuam fponíam pietatis oculo refpicere, & fidelium. cordibus infpirare dignas tas fuerat, ut Synodus univerfalis duorum cte iam Generalium. Conciliorum auctoritate, Se duorum fummorum Pontificam fucceffive ap- probatione pro errorum harefumque extirpa- tione, ac Generali Ecclefie in capite & in membris reformatione, atque regum. & prin- cipom , aliorumque catholicorum ad invicem diffidentiom pacificatione, in hanc civitatem Daüleenfem conveniret ; nos tunc: occurrentia, que nonnnlli adverfus opera predicta inferre conabantur, ac etiam futura quz verifimiliter inferri poffent, impedimenia circumfpicientes , & ut illa, pro quibus conveneramus, commu- nem Chrillianorum falutem concernentia, ad fines optatos perduci, ac eis, per que direte & indite&e impediri, ipfique incorpurati ab eis retrahi poffent, obviare cupientes , per nonnul- la falbbriai decreta ftataendo diffinivimus : Pri- mô, quod nullus eidem Synodo perle vel pro- caratorem incorporatus aut incorperandus, €i- jam procurator ipfe, a tempore arrepüi itine- ris animo veniendi ad ipfam Synodum fine fraude continuati, pro quacumque caufa tunc mota, vel in antea movenda , aut alia quavis occafione, ad Éomanam curiam , feu coram quocumque judice ordinario vel delegato , ex- tra locum dice Synodi ea durante invitus trahi fen. evocari, aut contra eum invitum procedi poffet; decernentes extunc irritum & inane, nulliufque roboris exiftere vel momen- ti, quidquid in contrarium per quemcumque ; etiam Romani pontificis auctoritate , attenta- ri contigerit in futuram . Deinde vero , ut, (à quis Ecclefiam cathedralem , digniratem , be- nefcinm, officium, penfionem, vel comraen- dam alicujus ex incorporatis vel incorporandis , feu adhærentibus ehem Synodo, a Romano Pontifice v:i quovis alio impetrare, ant eriam matu proprio conceflum * acceptare attenta- ret, non folum jure, quod in tali Ecclefa , dignitate, beneficio , fe officio habere præten- dere, fed eiiam omnibus beneficiis eet iplo jure privatus, & ad obtinendum beneficia in futuram inhabilis. Ei fncce(five , videlicet ters tio Idus Septerabris, anno a Nativitate Domi- ni milleimo quadringentefimo trigefimotertio, decrevimus, quod quicamque etiam per Ro- manum Pontificem, vel ejus audoritate, in prejudicium , kefionem vel derogationem , feu injuriam dicm Synodi, velincorporatorum feu incorporandorum eidem per fe vel procurato- rem aut familiarium fuorum, feu in eorum fervitiis ubicamque exiftentium , facta feu dit pofita erant, fierentque & difponeteatur forfe tan in futaram, titulum vel poffeffionem quo- modocumque tangentia , five in Cardinalatus & Parriarchatus dignitatibus, aut in Przlaturis - © z cas ANNO CHRISTT 3442. ? przienfis * attentare, præfumeret, 

Strana 214
ANNO CHRISTI 2543. ood ANNO CHRISTI 1443. EUGENIUS BASILE tur, & cora Trinitas novis laudibus glorica- À tur? Hzc igirur gaudiorum magnitudo, fpe- cialibus eft excollenda præconiis. Hæc fingu- laribus folemniratibus celebranda, in qua & Dominum qui geftatur in utero, & Virginem qua portat, & flerilem quz concepit , & piz- curforem qui vifitatur, condecentibus profequi debemus hosoribus. In cujus commcmeoratio- ne qui tribulati funt Mariam implorant, quz gaudiorum hujufmodi memor ( ut fperandum e£ ) non folum ífupplicantes exaudiet, fed à. cuti ex fua clementia confuevic , etiam fup- plicare volentium preces przveniet. Quz con- fiderans hæc fan&a Syaodus, cum in noctem- pore tota, pro dolor ! Chriftianitas in labori- bus & angufliis con(lituta cernarar, cumque B fere ubique divifiones & bella per humani ge- nerís hollem introducta vigeant, & ipía eriam Ecclefia militans non mediocribus agitetur pro- cellis , dignum effe ' judicavit , folemnitatem banc quz congrue Vifiatio beatiffimz Virginis appellatur, in fingulis Chriítianornm EccleGis celebrari , ut honorata in hac celebritate. per pias & devotas fidelium mentes mater gratia & omnis coníolationis facerríma virgo Maria, benedictam Filinm fuuin jam multis bominum peccatis offenfum, faa interceflione éoacilians, pacem & unitatem fidelibus largiatur. Ideo- que ftaruit & decernit cadem fan&ta Synodus, ad honorem ipüus Virginis Dci genirricis, uc pot expleta refurrectionis Dominica, Pente. C coftes, gloriofz Trinitatis , facri corpotis Chri- iti, beatorum Joannis Baptiftz , ac Apollolo. rum Petri Pauli folemnia , in quibus Ecclefia polt folemnitatem Annuntiationis Dominice , quam prefata Vifitatio. temporis ordine con- fe(lim fequebatar, eft occupata, per, fiogulas Chriftianorum Ecclefas, quolibet anno. fexto nonas Julii feftum hujuímodi Viftationis glo- rioíz Virginis celebretur. Hoc igitur folemae fetam ample&anrur Chilli fideles, & omnes qui beatam Virginem fingulari devotione pro- fequantur , fecum in hac folemnitate fux exual- tationis congaudeant. Quam ut eo libeutius in divinis houorent officiis, quo magis (piri- fualibus fuerint excitati muneribus, ipfa fan. D &a Synodus omuibus Chriti fidelibus, qui ma. tutiois, proceffioni, lermoni, miffarum folens- niis , vel primis aut fecundis vefperis hujus gla- rio(æ Virginis feltivitatis interfuerint , pro uno- qooque officiorum predictorum cenium dies de injun&is pœnitentiis mifericorditer elargitur. Datum in féffione noftra publica, in Eccte- fia majori Bafileenfi folemniter celebrata, Ka. lendis Julii, anno a Nativitate Domini raille- fimo quadringentefimo quadragefimo prímo. SESSIO 213 XLIV. De tuitione [uppofitorum bujus facri Coneilüi. E Sacrofanéta Bafleenfs Gencralis Synodus, in Spi. ritu fanélo legitime congregata, univerfaler Ecclefiam repræfentans, ad futuram rei me. moriam . ATHOLICÆ Ecclefiæ fan&is operibus con- tinue intenti , fr cun&is fidelibus ia. mi- nillranda juítitia nos deceat effe favorabiles & benipnos, iilos non ímmerio, pro Fidei or- thodoxæ atque .Generalium Conciliorum au- Roritatis defenfione fideles impenderunt , & impendune, juftitiæ favoribus atcollere debe- ' Concil, General, Tom. XXIX. FRIDERICUS III. ENSE. RIC 234 mus & munire prafidiis, quibus per nos ma. ture fada decrera infequendo , a * perverfi am- bitioforum illatis fublevari , & inferendis mo- leftationibus prefervari valeant, & fic eorun- dem decretorum tranfgreforum , illorum prz- fertim qui nobis iscorporati & hujus fanQæ Syuodi decreta manutenere & defendere jura- verunt, contemptum pnuiri facere , ficque. er- ga fingulos jultitiam ordine debito. exercere, ut alter in alterius injoriam non facile profi- liat: &, formidata in reprobisultione , impia- rum nocendi temeritas compefcatur, & inter eos tuta fir innocentium tranquilliras. Po(ft- quam dudum omnipotens Dominus nimium af- Üli&am Ecclefiam fuam fponíam pietatis oculo refpicere, & fidelium. cordibus infpirare dignas tas fuerat, ut Synodus univerfalis duorum cte iam Generalium. Conciliorum auctoritate, Se duorum fummorum Pontificam fucceffive ap- probatione pro errorum hærefumque extirpa- tione, ac Generali Ecclefie in capite & in membris reformatione, atque regum. & prin- cipom , aliorumque catholicorum ad invicem diffidentiom pacificatione, in hanc civitatem Daüleenfem conveniret ; nos tunc: occurrentia, que nonnnlli adverfus opera predicta inferre conabantur, ac etiam futura quz verifimiliter inferri poffent, impedimenia circumfpicientes , & ut illa, pro quibus conveneramus, commu- nem Chrillianorum falutem concernentia, ad fines optatos perduci, ac eis, per que direte & indite&e impediri, ipfique incorpurati ab eis retrahi poffent, obviare cupientes , per nonnul- la falbbriai decreta ftataendo diffinivimus : Pri- mô, quod nullus eidem Synodo perle vel pro- caratorem incorporatus aut incorperandus, €i- jam procurator ipfe, a tempore arrepüi itine- ris animo veniendi ad ipfam Synodum fine fraude continuati, pro quacumque caufa tunc mota, vel in antea movenda , aut alia quavis occafione, ad Éomanam curiam , feu coram quocumque judice ordinario vel delegato , ex- tra locum dice Synodi ea durante invitus trahi fen. evocari, aut contra eum invitom procedi poffet; decernentes extunc irritum & inane, nulliufque roboris exiftere vel momen- ti, quidquid in contrarium per quemcumque ; etiam Romani pontificis auctoritate , attenta- ri contigerit in futuram . Deinde vero , ut, (à quis Ecclefiam cathedralem , digniratem , be- nefcinm, officium, penfionem, vel comraen- dam alicujus ex incorporatis vel incorporandis ; feu adherentibus eidem Synodo, a Romano Pontifice v:i quovis alio impetrare, aut eriam matu proprio conceffum * acceptare attenta- ret, non folum jure, quod in tali Ecclefa , dignitate, beneficio , fe officio habere præten- dere, fed eiiam omnibus beneficiis eet iplo jure privatus, & ad obtinendum beneficia in futuram inhabilis. Ei fncce(five , videlicet ters tio Idus Septerabris, anno a Nativitate Domi- ni milleimo quadringentefimo trigefimotertio, decrevimus, quod quicamque etiam per Ro- manum Pontificem, vel ejus audoritate, in prejudicium , kefionem vel derogationem , feu injuriam dicm Synodi, velincorporatorum feu incorporandorum eidem per fe vel procurato- rem aut familiarium fuorum, feu in eorum fervitiis ubicamque exiftentium , facta feu dit pofita erant, fierentque & difponeteatur forfe tan in futaram, titulum vel poffeffionem quo- modocumque tangentia , five in Cardinalatus & Parriarchatus dignitatibus, aut in Przlaturis - © z cas ANNO CHRISTT 3442. > przienfis * attentare, præfumeret, 

Strana 215
215 EUGENIUS CONCILIUM FRIDERICUS ur. 216 cathedralium etíam metropolitanarum | Eccle- Abus, ceterifque rebus & bonis predi&is, nec.-—— ——. ANNO ferum , monafteriis, vel aliis beneficiis Eccle- non proceflus prætenfos omnes G& fingulos, ANNO CHRISTY fiaQlicis, preftirooniis, comimendis, unionibus, quafcumque etiam fufpenfionum , excommuni- CHRISTI *442. > nonnullas, D65 etiam penfionibus, officiis & rebus Ecclefia(licis vel temporalibus, & circa ipfa eut alias quomo- documque & qualitercumque , etiamfi motu proprio , díre&e vel indirede , effent ipfo jare irrita & inania & pro infe&is penitus haberen- tur, parres Jæfas exrunc in priflinum flatum reponendo, & per quemiibet judicem comipe- tentem reponi mandaado: adjicientes, quod fi pretextu talis conceffionis ad aliquam occu- pationem deveniretur, nifi occupans infra de- cem dies, elapíis fexaginta diebus a dicta die tertio Idus Septembris, fi per partem lafam iorer rcquifttas, & a tali occupatione & tur- bationc realiter & pure defifteret, ac parti læ- {æ de. perceptis poft conceffionem bujufmodi fatisfaceret, ultra poenas prædiétas excommuni- cationis fententiam incurrat eo ipfo; talium etiam conceffionum executores cifdem pæœnis fubjacerc decerucntes, prout jo ipfis decretis, quorum tenores & effedus haberi volumus pro expreffis , plenius continetur. Verum quia, fi- cut clamorofa diorum fappoftoruma quereia didicimus, pierique ambitioli, quorum effrena- ta cupiditas modun "Jrabere helcir , ad digni- tates, beneficia & honores modis improbis ad- fpirantes, ac per exquilitas vexationcs dictorum incorpora:orum , illos ab hujufmodi fan&is o. cationum , iaterdidi, privationum , inhabilita- tionům , inhibitionum , aliafve fententias, cen- furas, & poenas, íeu proceffus altos cujafcum- qne qualitatis exiftant, in fe continentes , ad. verfus ipfa fuppohta ac in eorum przjudicium, jafonem vel derogationem aut odium , ac con- tra predica & alia decreta. noftra quomodo- cumque & qualitercumque promulgatos & fa- étos, ac emnía inde fecuta, tanquam de fa- &o attentata ( prout funr ) irrita, mulla & inania, nuliufque roboris vel momenti fuiffe & exiltcre, ac pro Infe&is haberi debere : nul. Blum quoque ex eifdem fuppofitis, vel quens- cumque alium illis innodatum fuiffe, aut in an- tea innodari poffc: imperrantes vero, feu de- tentores & occupatores , prætextu collationum , difpofitionum , etiam motu proprio fa&arum, aut detentionum vel occupationum, de hujuf- ‘modi Ecclefiis, dignitatibus, beneficiis, offi. ciis, jurifdi&ionibus, & bonis, in illis in qui- bus fen ad quz ipfa (uppofita ex noflris vel Apo(olicis aliifve canonicis collationibus & provifionibus, aut alias quomodolibet jus ha- bueront prout habent, que obftanribus obe- dientiæ diverhtatibns, vel aliis legitimis im- pedimentis, contra fuos adverfarios caufas in- choare , feu profequi commode non potucrant, peribus retrahere fatagentes, nounullorum ex Cetiamf Ecclefiæ, dignitates, beneficia , vel res eifáem incorporetis & (uppofitis .Ecclefias: pa- rochiales, metropolitanas, Epifcopales aîque monafleria, aliaíque dignitates, commendas, penfiones, canonicatus & præbendas , ofiicia Ec- cieflaftica, nec non jurifdi&iones cifdem incor- poratis & fuppofsis ratione Ecclefiarum , di- .gnitatum & beneficiorum. hujufmodi competen- tes, ac alias res & bona contra definitiones & przdi&a, ac alia decrera nofira, quorum re. nores & effe(tus fimiliter baberi volumus pro expreffis, in auforitatis Eccleliæ & Concilio- "Tum przdi&onun vilipendium , dictorumque fup- poftorum grave prejudicium ,. non fine mani- fefla divinæ majeflatis offenfa impetrare, ex- torquere, invadere, acceptare, aur occupare, fen in illis propria temeritate fe intrudere , di- @aque {nppofita illorum. poffzfonibus & rebus feóliate. privare, ac proceffus euam penales contra coś facere, & fieri procurare , penfio- " noanullis ex. diftis incorporatis fu- per Ecclefüs cathedralibus aliifque dignitatibus & beneficiis Eccleballicis affignaras , aliofque fractus beneficiorum qua ipfi incorporati ob. tinebaat & obrinent, retipere , fubtrahere, u- furpare, & de ilis fausfacere recufare & de- negate, aüfque diverfis injuriis in perfonis, bonis ac rebus prediétis iBos affligere, atque conceffiones, impetrationes & acceptationes hu- Jufraodi in frarum perditionem animarum exe- gni non erubuerant, prout adhnc non erube- Ícuat; nos, quorum intereft in. pre&mifís op- portunæ proviGonis remedta adhibere , volentes ftatui univerfalis Eccleñæ & fuppoËtorum præ- di&orum indemnitati & quieti falubriter pro- videre, decretis & deffnitionibus prxdi&is in- hærentes, illaque innovantes, ac cis adjicien- tes hoc perpetuo Synodali 'decrero audtoritate : univerfaljs Ecclefie decernimus & declaramus, “ difpenfa- jmperratfones, cJeQiones, collationes , & 7 dif- tiones - * provifioni- bus. pofitiones quasliber de di&is Ecclefis cathedra- Jibus, monafleriis, dignitatibus, commendis, * penfionibus , officiis & beneficiis , juriídi&ioni- & bona bujufmodi rium annorum , vel alte- rius cujufvis longioris temporis fpatio occupa- rà fuerunt, aut colorarus prætendatur titulns- prætextu ctiany decreti aoftri de pacificis pof- 6442. fefforibus, guod incipit: Quícumque non vio- Bafleenfis lentius, qnod contra Jpía foppofita in cafibus Conc. (eff. præmiflis focom habere non volumus, nullum tirulem vel jus quodcumque acquifiviffe , -feu acquirere: ipíos etiam iacorporatos nullum jus, tirulum vel poffeffionem perdidile, aut ali- quod in jure eis competenti prejudicium ge- nerari potuife , quo rainus ipfi , quotiefcumque opportunitas ad id fe obtulerit, poffeffionem Ecclefiarum cathedralinm , dignitatum, benefi D ciorum , vel aliorum przdi&ornm , quibus fpo- liati extiterunt , per fe vel alium feu alios abf. que ali cauíe cognitione, feu alterins au&to- ritatis requifitione , coatinuare , eorum quoque, fuper quibus fectentiam vel fententias, qua partibus per fe vel procuratorem prafentibus, & nique ad finem ie defendenribus, in rem tranfiverine judicatam, apud nos contra fuos adverfarios obrinueriat, iMorum & .præfemtis decreti vigore poffefionem adjipifci & intrare & fnper illis, de quibus pofeffionem nondum habuerunt, & a&ionem intentave , & jus fuum profequi valeant . Spoliatos infuper aliorum & prefentis decretorum noftrorum au&orítate in illum ftatum priflinum , iu quo ante fpo- E lium , occupationem feu ooviraem | hujufmodi eraut, perinde ac fi fads non fuiffent , repo- firos & veflituros cffe, Émpetrationes autem & concefüones etiam mota proprio de Eccle- fis cathedralibus, monafleriis, dignitatibus, commendis , penfionibus , feu cujufvis qualita- tis beneficiis, aut aliis rebus vel bovis ( ut prefertur ) fa&as, viribus vacnas; nec non illos qui eas acceptare prafumpfermnt , enjaf- cumque flatus, etiamfi Cardinalatus, Patriar- chali , Archiepifcopali , Epifcopali , aliave Ecclefia(tica vel. mundana præfulgeant dignita- te, jure quod in eis habere prztendebaet, & aliis 23. 

Strana 216
215 EUGENIUS CONCILIUM FRIDERICUS ur. 216 cathedralium etíam metropolitanarum | Eccle- Abus, ceterifque rebus & bonis predi&is, nec.-—— ——. ANNO ferum , monafteriis, vel aliis beneficiis Eccle- non proceflus prætenfos omnes G& fingulos, ANNO CHRISTY fiaQlicis, preftirooniis, comimendis, unionibus, quafcumque etiam fufpenfionum , excommuni- CHRISTI *442. > nonnullas, D65 etiam penfionibus, officiis & rebus Ecclefia(licis vel temporalibus, & circa ipfa eut alias quomo- documque & qualitercumque , etiamfi motu proprio , díre&e vel indirede , effent ipfo jare irrita & inania & pro infe&is penitus haberen- tur, parres Jæfas exrunc in priflinum flatum reponendo, & per quemiibet judicem comipe- tentem reponi mandaado: adjicientes, quod fi pretextu talis conceffionis ad aliquam occu- pationem deveniretur, nifi occupans infra de- cem dies, elapíis fexaginta diebus a dicta die tertio Idus Septembris, fi per partem lafam iorer rcquifttas, & a tali occupatione & tur- bationc realiter & pure defifteret, ac parti læ- {æ de. perceptis poft conceffionem bujufmodi fatisfaceret, ultra poenas prædiétas excommuni- cationis fententiam incurrat eo ipfo; talium etiam conceffionum executores cifdem pæœnis fubjacerc decerucntes, prout jo ipfis decretis, quorum tenores & effedus haberi volumus pro expreffis , plenius continetur. Verum quia, fi- cut clamorofa diorum fappoftoruma quereia didicimus, pierique ambitioli, quorum effrena- ta cupiditas modun "Jrabere helcir , ad digni- tates, beneficia & honores modis improbis ad- fpirantes, ac per exquilitas vexationcs dictorum incorpora:orum , illos ab hujufmodi fan&is o. cationum , iaterdidi, privationum , inhabilita- tionům , inhibitionum , aliafve fententias, cen- furas, & poenas, íeu proceffus altos cujafcum- qne qualitatis exiftant, in fe continentes , ad. verfus ipfa fuppohta ac in eorum przjudicium, jafonem vel derogationem aut odium , ac con- tra predica & alia decreta. noftra quomodo- cumque & qualitercumque promulgatos & fa- étos, ac emnía inde fecuta, tanquam de fa- &o attentata ( prout funr ) irrita, mulla & inania, nuliufque roboris vel momenti fuiffe & exiltcre, ac pro Infe&is haberi debere : nul. Blum quoque ex eifdem fuppofitis, vel quens- cumque alium illis innodatum fuiffe, aut in an- tea innodari poffc: imperrantes vero, feu de- tentores & occupatores , prætextu collationum , difpofitionum , etiam motu proprio fa&arum, aut detentionum vel occupationum, de hujuf- ‘modi Ecclefiis, dignitatibus, beneficiis, offi. ciis, jurifdi&ionibus, & bonis, in illis in qui- bus fen ad quz ipfa (uppofita ex noflris vel Apo(olicis aliifve canonicis collationibus & provifionibus, aut alias quomodolibet jus ha- bueront prout habent, que obftanribus obe- dientiæ diverhtatibns, vel aliis legitimis im- pedimentis, contra fuos adverfarios caufas in- choare , feu profequi commode non potucrant, peribus retrahere fatagentes, nounullorum ex Cetiamf Ecclefiæ, dignitates, beneficia , vel res eifáem incorporetis & (uppofitis .Ecclefias: pa- rochiales, metropolitanas, Epifcopales aîque monafleria, aliaíque dignitates, commendas, penfiones, canonicatus & præbendas , ofiicia Ec- cieflaftica, nec non jurifdi&iones cifdem incor- poratis & fuppofsis ratione Ecclefiarum , di- .gnitatum & beneficiorum. hujufmodi competen- tes, ac alias res & bona contra definitiones & przdi&a, ac alia decrera nofira, quorum re. nores & effe(tus fimiliter baberi volumus pro expreffis, in auforitatis Eccleliæ & Concilio- "Tum przdi&onun vilipendium , dictorumque fup- poftorum grave prejudicium ,. non fine mani- fefla divinæ majeflatis offenfa impetrare, ex- torquere, invadere, acceptare, aur occupare, fen in illis propria temeritate fe intrudere , di- @aque {nppofita illorum. poffzfonibus & rebus feóliate. privare, ac proceffus euam penales contra coś facere, & fieri procurare , penfio- " noanullis ex. diftis incorporatis fu- per Ecclefüs cathedralibus aliifque dignitatibus & beneficiis Eccleballicis affignaras , aliofque fractus beneficiorum qua ipfi incorporati ob. tinebaat & obrinent, retipere , fubtrahere, u- furpare, & de ilis fausfacere recufare & de- negate, aüfque diverfis injuriis in perfonis, bonis ac rebus prediétis iBos affligere, atque conceffiones, impetrationes & acceptationes hu- Jufraodi in frarum perditionem animarum exe- gni non erubuerant, prout adhnc non erube- Ícuat; nos, quorum intereft in. pre&mifís op- portunæ proviGonis remedta adhibere , volentes ftatui univerfalis Eccleñæ & fuppoËtorum præ- di&orum indemnitati & quieti falubriter pro- videre, decretis & deffnitionibus prxdi&is in- hærentes, illaque innovantes, ac cis adjicien- tes hoc perpetuo Synodali 'decrero audtoritate : univerfaljs Ecclefie decernimus & declaramus, “ difpenfa- jmperratfones, cJeQiones, collationes , & 7 dif- tiones - * provifioni- bus. pofitiones quasliber de di&is Ecclefis cathedra- Jibus, monafleriis, dignitatibus, commendis, * penfionibus , officiis & beneficiis , juriídi&ioni- & bona bujufmodi rium annorum , vel alte- rius cujufvis longioris temporis fpatio occupa- rà fuerunt, aut colorarus prætendatur titulus: prætextu ctiany decreti aoftri de pacificis pof- 6442. fefforibus, guod incipit: Quícumque non vio- Bafleenfis lentius, qnod contra Jpía foppofita in cafibus Conc. (eff. præmiflis focom habere non volumus, nullum tirulem vel jus quodcumque acquifiviffe , -feu acquirere: ipíos etiam iacorporatos nullum jus, tirulum vel poffeffionem perdidile, aut ali- quod in jure eis competenti prejudicium ge- nerari potuife , quo rainus ipfi , quotiefcumque opportunitas ad id fe obtulerit, poffeffionem Ecclefiarum cathedralinm , dignitatum, benefi D ciorum , vel aliorum przdi&ornm , quibus fpo- liati extiterunt , per fe vel alium feu alios abf. que ali cauíe cognitione, feu alterins au&to- ritatis requifitione , coatinuare , eorum quoque, fuper quibus fectentiam vel fententias, qua partibus per fe vel procuratorem prafentibus, & nique ad finem ie defendenribus, in rem tranfiverine judicatam, apud nos contra fuos adverfarios obrinueriat, iMorum & .præfemtis decreti vigore poffefionem adjipifci & intrare & fnper illis, de quibus pofeffionem nondum habuerunt, & a&ionem intentave , & jus fuum profequi valeant . Spoliatos infuper aliorum & prefentis decretorum noftrorum au&orítate in illum ftatum priflinum , iu quo ante fpo- E lium , occupationem feu ooviraem | hujufmodi eraut, perinde ac fi fads non fuiffent , repo- firos & veflituros cffe, Émpetrationes autem & concefüones etiam mota proprio de Eccle- fis cathedralibus, monafleriis, dignitatibus, commendis , penfionibus , feu cujufvis qualita- tis beneficiis, aut aliis rebus vel bovis ( ut prefertur ) fa&as, viribus vacnas; nec non illos qui eas acceptare prafumpfermnt , enjaf- cumque flatus, etiamfi Cardinalatus, Patriar- chali , Archiepifcopali , Epifcopali , aliave Ecclefia(tica vel. mundana præfulgeant dignita- te, jure quod in eis habere prztendebaet, & aliis 23. 

Strana 217
ANNO CHRISTI rage. Bafileenfis Conc. fef. Un EUGENIUS P. IV. 217 in poflerum obtinenda inhabiles fore . Illos ve- ro ex eis, qui prztextn talium. conceflionum & imperratiooum ad aliquam occupationem procefferunt , & ut ab hujuímodi occupationi- bus & perturbationibus def(terepc, juxta teno- rem decreti no(tri quod incipit, Üt facri , re- quifiti, ralibus requifitionibus non paruerint , ultra pradiftas , excommunicationis, nec non earundem impetrationsim & conceffionum re- ceptores & execurores, quoad fingulares per- fonas, eafdem fententias & poenas: quo vcro ad nobis incorporatos, qui ( ut præfertur ) huic fao&æ Synodo juraverunt, & in præmif- fs auxilium, confilium vel favorem præbue- BASILEENSE. aliis beneficiis omnibus, privatos, ac ad alia A 6c pro tertia æqualibus partibus mediato vel FRIDERICUSTII. 1MP. 218 immediato domino civitatis vel loci, in qua feu quo Ecclefta, dignitas, beneficium com- menda, officium , vel res hujufmodi , exriterir, fi vices ínas impendere voluerit, alioquin cui- cumque alteri operam efficacem ad id przftan- ti pro labore applicandarum , paemas incurrat eo ipfo, Interim vero non. minus Parriarcha, Archiepifcopi , Epifcopi, ceieriqueordinarii feu collatores, etiam(ü capitula, uuiverfitates vel collegia fuériur, afiæque perfonæ, ad'quas Ec- clefiarum cathedralinm electio, nec non digai- latum , beneficiorum ,. officiorum. & aliorum przdi&orum collatio, prælentatio, provifio, ieu quevis alia difpofitio, communiter vel di- runt, perjurít reatum iacurriffe & de benefi B vilim pertinet, infra fimile duorum menlium ciis, quibus ratione premiilorum ( ut præfer- tur ) privati exilluat, per eos, ad quos fpe- &ar, hujus decreti au&oritate: libere di(pogi poffe , &milirer decernimus & etíam | declara- mas. Ec ut merus pœnæ meta fit prefuimptio- nis, omnibus & fingulis cujnfcumque dignita- iis ( ut. przdi&um elt ) exiftanr, qui aliqiam Ecclefiam cathedralem , «eriam mctropolitanam, aliamve przlaturam, dignitatem, comumendam, penfionem , of&cium aut beneficium Ecclefia- fticum, fen etiam , uz fupra deügnata, jurif- dicionem, res & bona predida quascumque, cujüfcumque qualitatis exitant , corundem in- corporatorum & fuppofitorum , omnibus & fiu- gulis cujufcuroque diguitatis ut przdi&um efl ) C ele&iones, collationes ; exiflant, qui oecupant & detinent, feu etiam occogabunt & derinebunt forftan in foturum, ultra przdictas & alias tam per uoftra quam alioruo» Generaliura Conciltorum decreta , fan- &ionefque canonicas, inflitas ( quas occafio ne przmifforum: incurriffe noícuntur ) ponas, fub excommunicationis, nec non perpetuz in- famiæ pœuis, quas quemlibet contra facien- tem incurrere volumms ipfo facto, precipimus aique mandamus, ut infra daorum menfium a data prafcaris decreti, vel etiam interim iufra duodecim dierum fpatium, a terapore quo illius notitiam habueriat computando , ab om-^ nibus & Doguiis occupationibus & perturbatio- vel duodecim dierum: & uuius alterjus. menfis a fine duorum meníium vel duodecim predi- &orum dierum computandum ípatium ,. poft- quam pro parte illorum quorum inrereft fue- rint requifiti, fub omnibus & {ingulis fuperius defignaris & pecuniariis peenis, quas contra facientes & rcbelles etiam ipío fatto. incurrere volumus, omuibus etiam majoris excoramuni- cationis vcl defc&us tituli, alii(que exceptioni- bus, oppoftionibus , & fubrerfugiis ceflantibus & reje&is, & abfque quarumcumque caufarans cognitione , quam eis & aliis quibufcumque ju- dicibus Ecclefiaflicis & fecularibus fub eifdem ANNO CHRISTI 3443. penis & cafibus premilfis penitus toterdicimus, . * præfentationes , & quafvis alias difpofitionts rnodis præmifiis præ- lumptas , prælentis decreti auforitate, ficuri de fa&o proceilerant, de facto retra&ent & annullent ; impedimenta preflita fubmoseant , occupatores ab occupatis expellant, & de per- ceptis fru&ibus, & qui percipi potuiffent, nec non expenfis & interefle przdićtis , eriam per incarcerationem perfonarum occupantium, fi opus fuerit, fatisfieri, ac partes lefas in cum filauum, ín quo occupationem feu fadam no- vitatem hujufmodi fuerant , reponere & redin- tegrare procurent: vafalli infuper & quicum- que debitores & (ibditi Ecclefiarum cathedra- lium, dignitatum, beneficiorum , 'commenda- nibus per eos fic fa&ts penitus defiftant , acD rum, & aliorum predictorum, nullatenus oc- Ecclefias , dignitates , commendas , penüiones , officia, benefcia, atque res & bona prædi&a, quibus di&i incorporati fpoliati fuerint , aut fu- per quibus fententiam vel fenrentias , quz par- tibus per fe vel procuratorem pradentibus , ufque ad finem fe defendentibus, in rem tran- fiverunt judicatam , obiinuerint , illorum poffef- fionem liberam & vaceam dimittant: necnon de percepris, & qui durante occupatione hu- jufmodi percipi potuiffent , fru&ibus , expeofis, & interelfe propterea pafüs, partibus lafis ac etiam de penfionibus ( at prafertur ) afügna- iis, nec non beoeticiorum eorundem incorpo-. ratorum fru&ibus, ac aliis rebus & bonis prz- cuparoribus predi&is , fed eifdem incorporatis & (uppolitis fpoliatis, ur prius obediant & pa- reant in omnibus, ipfique debitores de fra&i. bus , redditibus, provenientibus, juribus, & obventionibus Ecclefiarum , diguitatura , bene- ficiornm ac aliorum hujufmodi fub excommu- nicationis poena , quam contra facientes incur- rere volumüs ipfo facto, refpondeant, & in- tegre fatisfaciant , vel cum eis amicabiliter concordent. Quod fi facere neglexerinc, &cin- trüfis de fru&ibus & juribus hujufmodi refpon- dere prefumpferint, tales a. debito nullo modo liberatos fore, fed incorporatis (ur praefertur ) (poliatis realiter teneri decernimus. Preterea di&is integre & realiter. fatisfaciant , aut cum È fi Archiepifcopi ceterique prænominati præ- eis amicabiliter concordenr. Quod fi facere contempleriar , ac pcenas prædiétas darnnabili- ter. incurrere, illifque per alium tnenfem, duo- bus menfibus lapfis , aut. duodecim dicbus prz- dictis inforde(cere non formidaverint, extunc ultimo menfe hujufmodi lapfo, ( cum crefcen- te contempiu crefcere debeat & poena , & Ec- clefia non habeat quid ulrerius faciat ) fi fin- gularis: perfona , decem ; fi vero uaiverftias aut capitulum , 2ut aliud collegium íeu communi- tas fuerit, triginta marcarum auri pro una cameræ Apoltolicæ, ac pro. alia parti zl, milla non adimpleverint , eilque non paruerint cum effe@u, extunc lapfis duabus menfibns vel duodecim diebus, X adhuc alio menfe prædi- &is , Ecclefie civitates, & alia loca, in gui- bus 1alia, Ecclefiz, dignitates, beneficia , a- laque przdi&a , fuerint ( ut premittitur ) oc- cupala, tamdiu Ecclefiaftico fubjaceant inter- Ji&o, quoufque rebelle predicti per Ecclefia. flicam vel (æcularem fuerint potentiam a cie vitate vel loco expulfi, aut mandatis noflris huju(modi fuerit fatisfadum , quibus expulfis , vel ( ut præfertur ) fatisfa&o, divina Point O. . » relervatio. nes. 

Strana 218
ANNO CHRISTI rage. Bafileenfis Conc. fef. Un EUGENIUS P. IV. 217 in poflerum obtinenda inhabiles fore . Illos ve- ro ex eis, qui prztextn talium. conceflionum & imperratiooum ad aliquam occupationem procefferunt , & ut ab hujuímodi occupationi- bus & perturbationibus def(terepc, juxta teno- rem decreti no(tri quod incipit, Üt facri , re- quifiti, ralibus requifitionibus non paruerint , ultra pradiftas , excommunicationis, nec non earundem impetrationsim & conceffionum re- ceptores & execurores, quoad fingulares per- fonas, eafdem fententias & poenas: quo vcro ad nobis incorporatos, qui ( ut præfertur ) huic fao&æ Synodo juraverunt, & in præmif- fs auxilium, confilium vel favorem præbue- BASILEENSE. aliis beneficiis omnibus, privatos, ac ad alia A 6c pro tertia æqualibus partibus mediato vel FRIDERICUSTII. 1MP. 218 immediato domino civitatis vel loci, in qua feu quo Ecclefta, dignitas, beneficium com- menda, officium , vel res hujufmodi , exriterir, fi vices ínas impendere voluerit, alioquin cui- cumque alteri operam efficacem ad id przftan- ti pro labore applicandarum , paemas incurrat eo ipfo, Interim vero non. minus Parriarcha, Archiepifcopi , Epifcopi, ceieriqueordinarii feu collatores, etiam(ü capitula, uuiverfitates vel collegia fuériur, afiæque perfonæ, ad'quas Ec- clefiarum cathedralinm electio, nec non digai- latum , beneficiorum ,. officiorum. & aliorum przdi&orum collatio, prælentatio, provifio, ieu quevis alia difpofitio, communiter vel di- runt, perjurít reatum iacurriffe & de benefi B vilim pertinet, infra fimile duorum menlium ciis, quibus ratione premiilorum ( ut præfer- tur ) privati exilluat, per eos, ad quos fpe- &ar, hujus decreti au&oritate: libere di(pogi poffe , &milirer decernimus & etíam | declara- mas. Ec ut merus pœnæ meta fit prefuimptio- nis, omnibus & fingulis cujnfcumque dignita- iis ( ut. przdi&um elt ) exiftanr, qui aliqiam Ecclefiam cathedralem , «eriam mctropolitanam, aliamve przlaturam, dignitatem, comumendam, penfionem , of&cium aut beneficium Ecclefia- fticum, fen etiam , uz fupra deügnata, jurif- dicionem, res & bona predida quascumque, cujüfcumque qualitatis exitant , corundem in- corporatorum & fuppofitorum , omnibus & fiu- gulis cujufcuroque diguitatis ut przdi&um efl ) C ele&iones, collationes ; exiflant, qui oecupant & detinent, feu etiam occogabunt & derinebunt forftan in foturum, ultra przdictas & alias tam per uoftra quam alioruo» Generaliura Conciltorum decreta , fan- &ionefque canonicas, inflitas ( quas occafio ne przmifforum: incurriffe noícuntur ) ponas, fub excommunicationis, nec non perpetuz in- famiæ pœuis, quas quemlibet contra facien- tem incurrere volumms ipfo facto, precipimus aique mandamus, ut infra daorum menfium a data prafcaris decreti, vel etiam interim iufra duodecim dierum fpatium, a terapore quo illius notitiam habueriat computando , ab om-^ nibus & Doguiis occupationibus & perturbatio- vel duodecim dierum: & uuius alterjus. menfis a fine duorum meníium vel duodecim predi- &orum dierum computandum ípatium ,. poft- quam pro parte illorum quorum inrereft fue- rint requifiti, fub omnibus & {ingulis fuperius defignaris & pecuniariis peenis, quas contra facientes & rcbelles etiam ipío fatto. incurrere volumus, omuibus etiam majoris excoramuni- cationis vcl defc&us tituli, alii(que exceptioni- bus, oppoftionibus , & fubrerfugiis ceflantibus & reje&is, & abfque quarumcumque caufarans cognitione , quam eis & aliis quibufcumque ju- dicibus Ecclefiaflicis & fecularibus fub eifdem ANNO CHRISTI 3443. penis & cafibus premilfis penitus toterdicimus, . * præfentationes , & quafvis alias difpofitionts rnodis præmifiis præ- lumptas , prælentis decreti auforitate, ficuri de fa&o proceilerant, de facto retra&ent & annullent ; impedimenta preflita fubmoseant , occupatores ab occupatis expellant, & de per- ceptis fru&ibus, & qui percipi potuiffent, nec non expenfis & interefle przdićtis , eriam per incarcerationem perfonarum occupantium, fi opus fuerit, fatisfieri, ac partes lefas in cum filauum, ín quo occupationem feu fadam no- vitatem hujufmodi fuerant , reponere & redin- tegrare procurent: vafalli infuper 6x quicum- que debitores & (ibditi Ecclefiarum cathedra- lium, dignitatum, beneficiorum , 'commenda- nibus per eos fic fa&ts penitus defiftant , acD rum, & aliorum predictorum, nullatenus oc- Ecclefias , dignitates , commendas , penüiones , officia, benefcia, atque res & bona prædi&a, quibus di&i incorporati fpoliati fuerint , aut fu. per quibus fententiam vel fenrentias , quz par- tibus per fe vel procuratorem pradentibus , ufque ad finem fe defendentibus, in rem tran- fiverunt judicatam , obiinuerint , illorum poffef- fionem liberam & vaceam dimittant: necnon de percepris, & qui durante occupatione hu- jufmodi percipi potuiffent , fru&ibus , expeofis, & interelfe propterea pafüs, partibus lafis ac etiam de penfionibus ( at prafertur ) afügna- iis, nec non beoeticiorum eorundem incorpo-. ratorum fru&ibus, ac aliis rebus & bonis prz- cuparoribus predi&is , fed eifdem incorporatis & (uppolitis fpoliatis, ur prius obediant & pa- reant in omnibus, ipfique debitores de fro&i. bus , redditibus, provenientibus, juribus, & obventionibus Ecclefiarum , diguitatura , bene- ficiornm ac aliorum hujufmodi fub excommu- nicationis poena , quam contra facientes incur- rere volumüs ipfo facto, refpondeant, & in- tegre fatisfaciant , vel cum eis amicabiliter concordent. Quod fi facere neglexerinc, &cin- trüfis de fru&ibus & juribus hujufmodi refpon- dere prefumpferint, tales a. debito nullo modo liberatos fore, fed incorporatis (ur praefertur ) fpoliatis realiter teneri decernimus. Preterea di&is integre & realiter. fatisfaciant , aut cum È fi Archiepifcopi ceterique prænominati præ- eis amicabiliter concordenr. Quod fi facere contempleriar , ac pcenas przdi&as damnabili- ter. incurrere, illifque per alium tnenfem, duo- bus menfibus lapfis , aut. duodecim dicbus prz- dictis inforde(cere non formidaverint, extunc ultimo menfe hujufmodi lapfo, ( cum crefcen- te contempiu crefcere debeat & poena , & Ec- clefia non habeat quid ulrerius faciat ) fi fin- gularis: perfona , decem ; fi vero uaiverftias aut capitulum , 2ut aliud collegium íeu communi- tas fuerit, triginta marcarum auri pro una cameræ Apoltolicæ, ac pro. alia parti zl, milla non adimpleverint , eilque non paruerint cum effe@u, extunc lapfis duabus menfibns vel duodecim diebus, X adhuc alio menfe prædi- &is , Ecclefie civitates, & alia loca, in gui- bus 1alia, Ecclefiz, dignitates, beneficia , a- laque przdi&a , fuerint ( ut premittitur ) oc- cupala, tamdiu Ecclefiaftico fubjaceant inter- Ji&o, quoufque rebelle predicti per Ecclefia. flicam vel (æcularem fuerint potentiam a cie vitate vel loco expulfi, aut mandatis noflris huju(modi fuerit fatisfadum , quibus expulfis , vel ( ut præfertur ) fatisfa&o, divina Point O. . » relervatio. nes. 

Strana 219
EUGENIUS 212 P. IV. CONCILIUM FRIDERICUS Iii. 220 IMP. — officia refumi & continuarí. Quz omnia & etiam quaícumque penas in fe continentes ,———— ANNO CHRISTY 2492 ® perfonali- wr. fingula ttiam in peadentibus per appellationem , vel alias locum habere. volumus & decernimus. Porro in cafu nou partitionis, liceat interim di&is incorporatis & fuppofitis pol lapfum duorum menfium aut duodecim dierum præ- diftorum , brachii fecularis, nec non rectorum & officiariorum civitatis vel loci hujufmodi au- «iilum invocare, quos etiam in füblidium ju- flitiæ præfentis decreli tenore invocamus , rec quirimus & monemus, ot ipfi polt fimile duo- decim dieram ípatium, a tempore requiütionis fuper hoc eis fad computandorum , auxilium, confilium , potentiam & favores polfibiles, fub excommunicationis & privationis privilegiorum, & quidquid in contrarium forfan atteatari contigerit , irritum & inane, nullin(que robo. ris ve] momenti exiftere , exndpc proutextunc nuntiantes & decernentes. Non intendimus ra- inen aliquos ex incorporandis in futurum , qui ante eorum incorporationem fuper aliquibus criminibus apud fuos fuperiores delati foreat & legitime praventi, hoc decreto tuesi, quim poffit contra eos fuper criminibus hujufmodi etiam u(que ad diffinitivam fenteuriam inclufi- ve procedi: abfolationem vero omnium & fin- gulorum , qui prefatas fententias, cenfuras Ar penas, vel carum aliquam incurrerint quoquo modo, Synodo pro tempore: fedeati, & illa quz ab Ecclefiis obtinent, poenis, quas eos, B diffoluta , Roiaano Pontifici tantummodo, præ- nift fecerint quz mandamus, incurrere volu- mus ipfo fa&o, præftare non poftponant, quo- rum potentia & auxilio præfatis fpoliatis Ec- clefiarum , dignitatum , beneficiorum, officio- yom , rerum & bonorum præditorum pofic(- fionem, tam ejufdem decreti, quam propria auctoritate, ac etiam per porentíam intrandi 8 continuandi , ac intrnfos (uos expellendi, plenariam concedimus pote(tatem & facultatem. Omnes autem. Ghrifli fideles quaceumque; e- tiamfi Cardinalatus , Patriarchali , Archiepifco- pali, Epifcopali, ve! alia Ecclefiaftica (eu imun- dana præfulgeant digoitate, qui prælens de- cretum cemere violare , aut. illius executionem denégare , ac partibus adverfis adherere vel favere, feu eorum aliquem receptare, defendere, aut tueri prafampferit, quoad fingulares perionas , ex- communicationis, nec non trinm: quo autem ad capitula , univerfitates & collegia , Eccle. faftici: interdicti & decem marcarum;auri ( ut fupra dicum eft ) applicandarum , penas in- currere decernimus eo ipfo. Ceterum, quía praterita nos commonent faturis cantius ob- viare periculis, præfentis decreti tenore fub in- terminatione divini judicii, & (ub excornmu- nicationis, privationis, inhabilirationjs, pecu- wiariis & aliis fuperius exprefatis poenis , quas ipfo fa&o quemlibet conira facientem incurre- terquam in mortis articulo, refervamus. Po. ftremo , nr nnilus ipüns decreti ignorantiam pretendere valeat, decernimus illud per pu- Llicationem in prazfeuii feffone fa&am vim habere, & ita univerfos & fingulos , lapfis duo- bus menfibus aut duodecim diebus przdi&is, adftringere & ar&are, ac fi eis perfonaliter ap- preheniis intimatum foret. Quocirca vobis ve- nerabilibus Patríarchis, Primatibus, Archiepi(- copis, Epiícopis, Abbatibus, prioribus, przpo- fitis, decanis, cantoribus, archidiaconis, ce- terilque in dignitatibus quibufcumque conftitu- tis, ac cathedcalium Ecclefiarum canonicis di- firide precipiendo mandamus, quatenus vos; Íeu dire&e vel indire&de impedire, C aut unus veffrum per vos vel. alium feu alios , pramiffa omnia & fingula, ubi ^ quando ex- pedire videritis, folemniter publicantes , fi & poftquam fuper promiílis vel aliquo eorum pro parie alicujus ex incorporatis & {uppofitis prædi- fís vel alterins promotorum negotiorum noflro- zum, aut noftri vel Romani Pontificis procura- taris &ícalis, quibus fuper bis omnimodam atque plenariam concedimas poteftatem, requifiti faeri-. tis, vel fuerit reqnifitus, & vobis quod aliquis vel aliqui cx perturbatotibus predi&is aliquam vel ali- quas ex fententiis & poenis fuperius expreffatis in- eurrerit, fuerit fada fides, ad earundem pee- narum declarationem contra eos procedentes, illos tamdiu in Ecclefie veftris ac alis locis, rę volumus, diftri&ius inhibemus, ne aliqujs, D Dominicis aliifque fcftivis diebus :a(dem pees cujufcumque conditionis & excellentis fucrit, Ecclefiaftice vel: mundane, etiamfi Cardinala- 105, Patriarchali , Archiepifcopali , Epifcopali, vel alia-quacumque præfulgeat dignitate quaf- vis Ecclefas, Patriarchales, Metropolitanas , vel alias cathedrales , monalteria , przlaturas, dignitates, officia, commendas, penfiones, ju- riídi&iones, vel alia cujufcumqüe qualitatis be- neficia, five res & bona quibufcomque nomi- nibus cenfeantur, ad ipfos pro tempore incor- poratos & incorporandos huic facro Balıleen- fi, aut alteri univerfali legitime congregando Concilio, vei ipforum familiares pertinentia , codem Concilio durante, &in eo " przfentia. liter exiftentia, in prejudicium rogationem feu odium Concilii, incorporato- rum vcl incorporandorum hujufmodi, a quo- cumque etiam Romano. Pontifice impetrare, ve! motu proprio collata acceptare, aur in il- Jis fe intrudere, feu ia. eorundem incorporato- rum -odium five przjudicinm fuos - confangui- neos, procuratores aut fautores in perfonis vel bonis afigere fev moteftare , vel eofdem ‘in- corporatos pro tempore invitos alibi quam ia eodem Concilio fuper re quacumque. trahere , aut ad refpondendum Íeu judicium. fubeundum compellere prafumat: quofcumque proceffus, nas incurriffe publiceris, & publicari faciatis, ec ut tales eviteris, & ab.aliis evitari faciatis, ANNO CHRISTI 1942. ac alias ad. plenariam pænarum predictarum ' executionem procedere curetis, donec fuper his fatisfa&ione previa debite meruerint abfo- lutionis beneficium obtinere, Et nihilo minus legitimis fuper his per vos habendis, fervatis proceffibus, cos, quoties opus fuerit, agpra- var€ curetis, coutradictores auctoritate noflra , appellatione poftpofita, compefcendo , invoca- to ad hoc, (1 opus fuerit, auxilio brachii fa- eularis . Nos enim vobis & veftrum fingulis, „omnes 8 Gngulos qui fententias & pæœnas hu- jufmodi , vel eatum aliquam , incurrèrint quo- , l=flonem , de- Equo modo, in loco noûræ facræ ‘congregatia- nis, ea durante, ipfa vero diffoluta, in loco Romanæ curiæ, & extra etiam ad partes: il- los vero ‘ex eis, ad quos tutus non patebit ac- ceffus , feu in locis ip quibuslibera mandato- rum nofirorum execntío fieri non porerit, fu- per quo partis Бе vel promoiorum aut pro- caratoris predictorum juramento ffari volumus, in audientia litterarum contreditarum, & ja valvis majoris Excle(iz civitatis vel loci , in qua vel in qua hauc aliam generalem Syno- dum pro tempore federe , vel ea diffoluta aut non fedente Romanum Pontificem. «um (na cu- 

Strana 220
EUGENIUS 212 P. IV. CONCILIUM FRIDERICUS Iii. 226 IMP. — officia refumi & continuari. Que omnia &A etiam quafcumque penas in fe continentes ,———— ANNO CHRISTY 2492 ® perfonali- wr. fingula ttiam in peadentibus per appellationem , vel alias locum habere. volumus & decernimus. Porro in cafu nou partitionis, liceat interim di&is incorporatis & fuppofitis pol lapfum duorum menfium aut duodecim dierum præ- diftorum , brachii fecularis, nec non rectorum & officiariorum civitatis vel loci hujufmodi au- «iilum invocare, quos etiam in füblidium ju- flitiæ præfentis decreli tenore invocamus , rec quirimus & monemus, ot ipfi polt fimile duo- decim dieram ípatium, a tempore requiütionis fuper hoc eis fad computandorum , auxilium, confilium , potentiam & favores polfibiles, fub excommunicationis & privationis privilegiorum, & quidquid in contrarium forfan atteatari contigerit , irritum & inane, nullin(que robo. ris ve] momenti exiftere , exndpc proutextunc nuntiantes & decernentes. Non intendimus ra- inen aliquos ex incorporandis in futurum , qui ante eorum incorporationem fuper aliquibus criminibus apud fuos fuperiores delati foreat & legitime praventi, hoc decreto tuesi, quim poffit contra eos fuper criminibus hujufmodi etiam u(que ad diffinitivam fenteuriam inclufi- ve procedi: abfolationem vero omnium & fin- gulorum , qui prefatas fententias, cenfuras Ar penas, vel carum aliquam incurrerint quoquo modo, Synodo pro tempore: fedeati, & illa quz ab Ecclefiis obtinent, poenis, quas eos, B diffoluta , Roiaano Pontifici tantummodo, præ- nift fecerint quz mandamus, incurrere volu- mus ipfo fa&o, præftare non poftponant, quo- rum potentia & auxilio præfatis fpoliatis Ec- clefiarum , dignitatum , beneficiorum, officio- yom , rerum & bonorum præditorum pofic(- fionem, tam ejufdem decreti, quam propria auctoritate, ac etiam per porentíam intrandi 8 continuandi , ac intrnfos (uos expellendi, plenariam concedimus pote(tatem & facultatem. Omnes autem. Ghrifli fideles quaceumque; e- tiamfi Cardinalatus , Patriarchali , Archiepifco- pali, Epifcopali, ve! alia Ecclefiaftica (eu imun- dana præfulgeant digoitate, qui prælens de- cretum cemere violare , aut. illius executionem denégare , ac partibus adverfis adherere vel favere, feu eorum aliquem receptare, defendere, aut tueri prafampferit, quoad fingulares perionas , ex- communicationis, nec non trinm: quo autem ad capitula , univerfitates & collegia , Eccle. faftici: interdicti & decem marcarum;auri ( ut fupra dicum eft ) applicandarum , penas in- currere decernimus eo ipfo. Ceterum, quía praterita nos commonent faturis cantius ob- viare periculis, præfentis decreti tenore fub in- terminatione divini judicii, & (ub excornmu- nicationis, privationis, inhabilirationjs, pecu- wiariis & aliis fuperius exprefatis poenis , quas ipfo fa&o quemlibet conira facientem incurre- terquam in mortis articulo, refervamus. Po. ftremo , nr nnilus ipüns decreti ignorantiam pretendere valeat, decernimus illud per pu- Llicationem in prazfeuii feffone fa&am vim habere, & ita univerfos & fingulos , lapfis duo- bus menfibus aut duodecim diebus przdi&is, adftringere & ar&are, ac fi eis perfonaliter ap- preheniis intimatum foret. Quocirca vobis ve- nerabilibus Patríarchis, Primatibus, Archiepi(- copis, Epiícopis, Abbatibus, prioribus, przpo- fitis, decanis, cantoribus, archidiaconis, ce- terilque in dignitatibus quibufcumque conftitu- tis, ac cathedcalium Ecclefiarum canonicis di- firide precipiendo mandamus, quatenus vos; Íeu dire&e vel indire&de impedire, C aut unus veffrum per vos vel. alium feu alios , prami(la omnia & fingula, ubi * quando ex- pedire videritis, folemniter publicantes , fi & poftquam fuper promiílis vel aliquo eorum pro parie alicujus ex incorporatis & {uppofitis prædi- fís vel alterins promotorum negotiorum noflro- zum, aut noftri vel Romani Pontificis procura- taris &ícalis, quibus fuper bis omnimodam atque plenariam concedimas poteftatem, requifiti faeri-. tis, vel fuerit reqnifitus, & vobis quod aliquis vel aliqui cx perturbatotibus predi&is aliquam vel ali- quas ex fententiis & poenis fuperius expreffatis in- eurrerit, fuerit fada fides, ad earundem pee- narum declarationem contra eos procedentes, illos tamdiu in Ecclefie veftris ac alis locis, rę volumus, diftri&ius inhibemus, ne aliqujs, D Dominicis aliifque fcftivis diebus :a(dem pees cujufcumque conditionis & excellentis fucrit, Ecclefiaftice vel: mundane, etiamfi Cardinala- 105, Patriarchali , Archiepifcopali , Epifcopali, vel alia-quacumque præfulgeat dignitate quaf- vis Ecclefas, Patriarchales, Metropolitanas , vel alias cathedrales , monalteria , przlaturas, dignitates, officia, commendas, penfiones, ju- riídi&iones, vel alia cujufcumqüe qualitatis be- neficia, five res & bona quibufcomque nomi- nibus cenfeantur, ad ipfos pro tempore incor- poratos & incorporandos huic facro Balıleen- fi, aut alteri univerfali legitime congregando Concilio, vei ipforum familiares pertinentia , codem Concilio durante, &in eo " przfentia. liter exiftentia, in prejudicium rogationem feu odium Concilii, incorporato- rum vcl incorporandorum hujufmodi, a quo- cumque etiam Romano. Pontifice impetrare, ve! motu proprio collata acceptare, aur in il- Jis fe intrudere, feu ia. eorundem incorporato- rum -odium five przjudicinm fuos - confangui- neos, procuratores aut fautores in perfonis vel bonis afigere fev moteftare , vel eofdem ‘in- corporatos pro tempore invitos alibi quam ia eodem Concilio fuper re quacumque. trahere , aut ad refpondendum Íeu judicium. fubeundum compellere prafumat: quofcumque proceffus, nas incurriffe publiceris, & publicari faciatis, ec ut tales eviteris, & ab.aliis evitari faciatis, ANNO CHRISTI 1942. ac alias ad. plenariam pænarum predictarum ' executionem procedere curetis, donec fuper his fatisfa&ione previa debite meruerint abfo- lutionis beneficium obtinere, Et nihilo minus legitimis fuper his per vos habendis, fervatis proceffibus, cos, quoties opus fuerit, agpra- var€ curetis, coutradictores auctoritate noflra , appellatione poftpofita, compefcendo , invoca- to ad hoc, (1 opus fuerit, auxilio brachii fa- eularis . Nos enim vobis & veftrum fingulis, „omnes 8 Gngulos qui fententias & pæœnas hu- jufmodi , vel eatum aliquam , incurrèrint quo- , l=flonem , de- Equo modo, in loco noûræ facræ ‘congregatia- nis, ea durante, ipfa vero diffoluta, in loco Romanæ curiæ, & extra etiam ad partes: il- los vero ‘ex eis, ad quos tutus non patebit ac- ceffus , feu in locis ip quibuslibera mandato- rum nofirorum execntío fieri non porerit, fu- per quo partis Бе vel promoiorum aut pro- caratoris predictorum juramento ffari volumus, in audientia litterarum contreditarum, & ja valvis majoris Excle(iz civitatis vel loci , in qua vel in qua hauc aliam generalem Syno- dum pro tempore federe , vel ea diffoluta aut non fedente Romanum Pontificem. «um (na cu- 

Strana 221
— curia refidere contigerit, fi in ea vel apudA tiam, & fpecialiter concedimus, quod EUGENIUS p. IV. BASIL 221 SESSIO nos: fi vero extra fuper his. procedi contige- V4 rit, in loco Ecclefiz, dignitatis vel rei , fuper qua vel quo agetur, aut alio viciaiori , in quo partis Iele commoditas fe obtulerit, in valvis majoris Eccle(æ civitatis vel loci huju(modi, ad inflar edidtorium publicorum zaonendi, re- quirendi & citandi, pienam & liberam ando- ritaters nüiverfalis Ecclefis concedimus teno- re prefentium facultatem: voleutes & eadem au&oritete decernentes , monitiones, requifi. tiones & citationes ic fa&tas, vim habere, ac eofdem fic monitos, requifitos & citatos ar- &are perinde, zc fi eis serfonatiter apprehen- fis fa&æ forent. Non obftaniibus noftris atque Apo(lolicis couftitutionibus & ordinationibus , quibus quod præraifla derogaraus, & deroga- tum elfe volumas, cæterilque contrariis quibuf- cumque .. : Datum Bafilezm in fefüone nofira, publica , in majori Ecclefia Eafileenü foiemmiter cele- brata, quiato Idus Augufti, anno a Nativita- te. Domini millefimo quadringeatefimo quadra- a forte pris gefimo 2 fecunio. SESSIG XLV, SESSIO XLV. SEU ULTIMA. Sacrofancia Bafle situ fare lepitim:w eongrogata, univesfalem Ecelefom reprozfentans , ad fusurcu vei me- 22011473 « J) Efideravic Ezechias rev ut fieret pax dz hb veritas in diebus fuis;.& nos defiderio defideravimus ut pax & unio Ecclef in dic- bus noftris , hoc íacro. durante Zafileen Con- cilio, daretur. Verum cum ex plorimis impce- dimentis que dietira ingeruatur, & in fum- rum. fuccrefcere poflent , formidetur ne vax & unio hnjafmodi defiderates in hac civitate Ba- fileenfa Geri, ut adus conciliares libere exerce- ri valeaot; volentes proprerea & caûbus Ann- ‘ris providere, ac ut fides & auloritas gene- ralium Conciliorum univerfalem Ecclefiam re- præfentantium ilibzus permaneant, quodque unio & pax vera Ecclefiz dentur: pec non ut cominuetur celebratio generalium Concilio- rum: attento quod jam fan&ifimus dominus D Felix Papa V. previdens mecefüratis cafum, pro faruto Concilio nominavit jaclytanv Lug- dunenfem in partibus Galllarum: in hocque ‘fatisfaciendo decretis facrorems Confrantienhs & Bafüileea6s hujas generalinm Conciliornm,, didam civitatem Lugdunegfem , quam expe- rientia docente generaliura Syacdorum La@e- nus in ea celcbratarura, accommodam & ido- neam reputamus: tetore præfentium in nomi. ne fanæ & individuæ Trinitatis pro future proximo celebraudo Concilio nomizamens, dc-, putamus & afjgnamus. Cumque immineznt ürgentitfime f: neralis Concilii celebratio, propterea flatuimus & ordinamus, ur infra trizoniem a datis præ- fentiam, comporandam generale Conciliam in prefata civitate Lugdnunenfi celebretur ; decer. ventes quod. Cardinales, Patriarehæ, Archie- pifcopi , Epifcopi, Praelati, feu quicumque a- lit, qui ad generalia Concilia de jure vel con- fuetudine convenire debent, in termino præ- miffo ad didum locum accedere teneantur, .dummodo poft diffolutionem hujus Goncilii hoc vel alio in Joco contipuati , ze(ler unus annus ante hujufmodi iriennii aem. Volumus e- enfin Generalis Synodus, in Spi- | caufæ, nt brevi fat siterius ge- B EENSE. FRIDERIC. ITIL. IMP. aua Izdi.———— &um terminum futuri celebrandi Concilii ab. ANNO breviare valeat prefatus'Papa Felix. Per præ- miffa autem etí1 re&e infpicientibus aliud víde- ri non debeat, ad majorem tamen veritatis mauifeftationem declaramus , quod non iüten- dimus, neque volumus, hoc facrum generale Concilium Bafileeníe diffolvi , aut diffolutnm quomodolibet cenfendum efe; quin. immo im hoc loco continuandum fovere, & continuari debere, dum tamen integra & plena libertas atque fecuritas, nec non falvufcondn@us , per inclytam civitatem Bafiteenfem nobis & eidem Synodo concefli, fervenuir illefi. Adjicientes, .quod fi aliquod fieret. impedimentum quo mi- Baus in hac civitate Bafileenfi juxta ritum con- fueturo a&us conciliares libere exerceri poffenr, aut libertas feu fecuritas & falvnfcondu&us hu- jufmodi non fervareotur: quibus cafibus fen ea- rum aliquo ( quod Dcus avertat ) advenienti- bus, fuper quo ftari volumus arbitrio feu ate te(tationi dile&iffimorum Cardinaliam & vene- fabiliom Epifcoporum , alioramque dilectorum Hcciefiez filiorum per nos hodie deputatorum , 2ut majoris partis eoram pro tempore præfen- tien, com {ubfcriptione eorum, inde fuper conficiendo publico inftrumento & fingulis eo- rumdem imainendo; extunc, prout exouns, & exnunc, prout extunc, banc fanctam Syno- dum pro ipfies continuatione ab hec civitete CBafileenf ad civitatem Laufanenfem, utique provincia Bifuntinaz iocum habilem , tutum & idoneura sd generalis Concilii celebrationem, in nomine Partis, & Filii, & Spiritus {anki tenore prafentium traosferimus , ac translarum effe decernimus, cum eifdem modis ,: formis, qualitatibus & ordieationibus, cum quibus in hoc loco Eafileenfi continuata fuit & flat de pretenti. | Datum Balles in noitra publica feffione, in Ecclefia majori Bafileenft folemniter cele- brata, decimofeptimo Kalendas junii, anno à Nativitate Domini millefimo quadringentefimo quadragefimo fecundo. INDULGEN TI Æ incorporatis conceflz . Sacrofanéta Generalis Synodus Bafileenfis , in Spi- situ fancła legitime congregata , ł9c. di- lecło Ecclefa filio, dc. (3 Rata per te nobis & univerfali, quam in SL Spirit fanfto legitime congregatam re- prafeniamus, Ecclefiz ha&enus impenfa, & qua adhuc impendere non defílis, condigne perfiricgentes obfequia ;- iilis reddimur intenti non immerito, per quæ obfequia fra&uofa ti- bi-fint, & ad majus cedere valeant anime falutis jucrementbm ,. Dudum fiquidem. omni- bus & (fingulis , qui tantum noflrz congrega- soni incorporati füerunt, & etiam ufque ad feltum Affumptionis beata: Marie Virginis tunc futurum Íacorporareptur , ac nobifcum in vinea Domini per fex menfes laborarunt, &in antea laborarent , hujufriodí eorum labores & obfe- quia condignis falutarium retributionum præ- miis compen(are cupientes, litteras noflras con- ceffimus in hxc verba: tt Sa- CHRISTI 2443. 

Strana 222
— curia refidere contigerit, fi in ea vel apudA tiam, & fpecialiter concedimus, quod EUGENIUS p. IV. BASIL 221 SESSIO nos: fi vero extra fuper his. procedi contige- V4 rit, in loco Ecclefiz, dignitatis vel rei , fuper qua vel quo agetur, aut alio viciaiori , in quo partis Iele commoditas fe obtulerit, in valvis majoris Eccle(æ civitatis vel loci huju(modi, ad inflar edidtorium publicorum zaonendi, re- quirendi & citandi, pienam & liberam ando- ritaters nüiverfalis Ecclefis concedimus teno- re prefentium facultatem: voleutes & eadem au&oritete decernentes , monitiones, requifi. tiones & citationes ic fa&tas, vim habere, ac eofdem fic monitos, requifitos & citatos ar- &are perinde, zc fi eis serfonatiter apprehen- fis fa&æ forent. Non obftaniibus noftris atque Apo(lolicis couftitutionibus & ordinationibus , quibus quod præraifla derogaraus, & deroga- tum elfe volumas, cæterilque contrariis quibuf- cumque .. : Datum Bafilezm in fefüone nofira, publica , in majori Ecclefia Eafileenü foiemniter cele- brata, quiato Idus Augufti, anno a Nativita- te. Domini millefimo quadringeatefimo quadra- a forte pris gefimo 2 fecunio. SESSIG XLV, SESSIO XLV. SEU ULTIMA. Sacrofancia Bafle situ fare lepitim:w eongrogata, univesfalem Ecelefom reprozfentans , ad fusurcu vei me- 22011473 « J) Efideravic Ezechias rev ut fieret pax dz hb veritas in diebus fuis;.& nos defiderio defideravimus ut pax & unio Ecclef in dic- bus noftris , hoc íacro. durante BaGleenfi Con- cilio, daretar. Verum cum ex plerimis impe- dimentis que dietira ingeruatur, & in fum- rum. fuccrefcere poflent , formidetur ne vax & unio hnjafmodi defiderates in hac civitate Ba- fileenfa Geri, ut adus conciliares libere exerce- ri valeaot; volentes proprerea & caûbus Ann- ‘ris providere, ac ut fides & auloritas gene- ralium Conciliorum univerfalem Ecclefiam re- præfentantium ilibzus permaneant, quodque unio & pax vera Ecclefiz dentur: pec non ut cominuetur celebratio generalium Concilio- rum: attento quod jam fan&ifimus dominus D Felix Papa V. previdens mecefüratis cafum, pro faruto Concilio nominavit jaclytanv Lug- dunenfem in partibus Galllarum: in hocque ‘fatisfaciendo decretis facrorems Confrantienhs & Bafüileea6s hujas generalinm Conciliornm,, didam civitatem Lugdunegfem , quam expe- rientia docente generaliura Synsodorum lade- nus in ea celcbratarura, accommodam & ido- neam reputamus: tetore præfentium in nomi. ne fanæ & individuæ Trinitatis pro future proximo celebraudo Concilio nomizamens, dc-, putamus & afjgnamus. Cumque immineznt ürgentitfime f: neralis Concilii celebratio, propterea flatuimus & ordinamus, ur infra trizoniem a datis præ- fentiam, comporandam generale Conciliam in prefata civitate Lugdnunenfi celebretur ; decer. ventes quod. Cardinales, Patriarehæ, Archie- pifcopi , Epifcopi, Praelati, feu quicumque a- lit, qui ad generalia Concilia de jure vel con- fuetudine convenire debent, in termino præ- miffo ad didum locum accedere teneantur, .dummodo poft diffolutionem hujus Goncilii hoc vel alio in Joco contipuati , ze(ler unus annus ante hujufmodi iriennii aem. Volumus e- enfin Generalis Synodus, in Spi- | caufæ, nt brevi fat siterius ge- B EENSE. FRIDERIC. ITIL. IMP. aua Izdi.———— &um terminum futuri celebrandi Concilii ab. ANNO breviare valeat prefatus'Papa Felix. Per præ- miffa autem etí1 re&e infpicientibus aliud víde- ri non debeat, ad majorem tamen veritatis mauifeftationem declaramus , quod non iüten- dimus, neque volumus, hoc facrum generale Concilium Bafileeníe diffolvi , aut diffolutnm quomodolibet cenfendum efe; quin. immo im hoc loco continuandum fovere, & continuari debere, dum tamen integra & plena libertas atque fecuritas, nec non falvufcondn@us , per inclytam civitatem Bafiteenfem nobis & eidem Synodo concefli, fervenuir illzfi. Adjicientes, .quod fi aliquod fieret. impedimentum quo mi- Baus in hac civitate Bafileenfi juxta ritum con- fueturo a&us conciliares libere exerceri poffenr, aut libertas feu fecuritas & falvnfcondu&us hu- jufmodi non fervareotur: quibus cafibus fen ea- rum aliquo ( quod Dcus avertat ) advenienti- bus, fuper quo ftari volumus arbitrio feu ate te(tationi dile&iffimorum Cardinaliam & vene- fabiliom Epifcoporum , alioramque dilectorum Hcciefiez filiorum per nos hodie deputatorum , 2ut majoris partis eoram pro tempore præfen- tien, com {ubfcriptione eorum, inde fuper conficiendo publico inftrumento & fingulis eo- rumdem imainendo; extunc, prout exouns, & exnunc, prout extunc, banc fanctam Syno- dum pro ipfies continuatione ab hec civitete CBafileenf ad civitatem Laufanenfem, utique provincia Bifuntinaz iocum habilem , tutum & idoneura sd generalis Concilii celebrationem, in nomine Partis, & Filii, & Spiritus {anki tenore prafentium traosferimus , ac translarum effe decernimus, cum eifdem modis ,: formis, qualitatibus & ordieationibus, cum quibus in hoc loco Eafileenfi continuata fuit & flat de pretenti. | Datum Balles in noitra publica feffione, in Ecclefia majori Bafileenft folemniter cele- brata, decimofeptimo Kalendas junii, anno à Nativitate Domini millefimo quadringentefimo quadragefimo fecundo. INDULGEN TI Æ incorporatis conceflz . Sacrofanéta Generalis Synodus Bafileenfis , in Spi- situ fancła legitime congregata , ł9c. di- lecło Ecclefa filio, dc. (3 Rata per te nobis & univerfali, quam in “Zl Spirit fanfto legitime congregatam re- prafeniamus, Ecclefiz ha&enus impenfa, & qua adhuc impendere non defílis, condigne perfiricgentes obfequia ;- iilis reddimur intenti non immerito, per quæ obfequia fra&uofa ti- bi-fint, & ad majus cedere valeant anime falntis inerementem . Dudurm fiquidem. omni- bus & (fingulis , qui tantum noflrz congrega- soni incorporati füerunt, & etiam ufque ad feltum Affumptionis beata: Marie Virginis tunc futurum Íacorporareptur , ac nobifcum in vinea Domini per fex menfes laborarunt, &in antea laborarent , hujufriodí eorum labores & obfe- quia condignis falutarium retributionum præ- miis compen(are cupientes, litteras noflras con- ceffimus in hxc verba: tt Sa- CHRISTI 2443. 

Strana 223
ANNO CHRISTI 24430 ZUGENIUS P. IV. 223 Sacrofandta Generalis Synodus Bafileenfs , unis werfalem Ecclefiam reprafentans , ad futu- vam rei memoriam o Benigua univerfalis Ecclefiz: próvidentia the- fauros Ípiritualium gratíarum a Chrifto fibi concetfos laborantibus in. vinea Domini meri- to difpenfare curat, quo magis labores ac fo- licita fludia iu profecutione falutis animarum & publici boni Chriftians religionis &. exalta- 1ionis Fidei ca:holice conferant: ut fic fru- £&uoás eorum operibus digna rependantur præ- mia, & ad uberiora meritorum incrementa fer- veptius excirentur, Virtuofum igitur atque lau- CONCI À gatorum fedis prædi@æ, aut univerfalinrm Con-- ERIDERIC. IF. IMP. LIUM 224 ciliorum vel Ápoftolice fedis, aut provincialis, vel quaslibet Synodales conftitutiones , five jux- ta regularia quorumlibet ordinum inflitura i in- curriffe quomodolibet ceafebuntur : etiamfi pro- pterea ad Sedem ipfam vel alinm quemcum- que fpecialis babendus foret recurfus; fi id humiliter petierint: iojüuncta eis inde pro mo- do colpe fimili penitentia ; nec. non aliis quas fuerint injungeunda , au&oritate przdi&a, etiam abíque.eujuífvis alterius fuper hoc requifira: li- centia; abfolvere , atque etiam femel (ut prz- mittitur ) in vita quzcumque vota peregrina- tionis, abftinentie , & (milia, in alia pictatís opera commutare, etiamfi talia fint propter dabilem zelum foppofitorum hujus fancte Sy-B que fedes Apoftolica merito foret confulenda. nodi, fidelia obfequia Cbreifti Eccle(im in fuis neteffiratibus &: adverfiratibus exhibentium , & pro inchoatis faudtis operibus communem Cbri- YHanorum utilitatem concernentibus affidue la- boraotium, attenta confideratione penfantes, & Jaboribus gonm digna falutariem retribu- ffonum munera elargiri copientes: nt omnes & fingulis qui huic fan&z Synodo incorpora- vi reGdent perfonalirer in cadem, G antea per fex menfes refederunt ac etiam qui hucufque ad íeftum Affumptionis Marix Virginis eidem fan&æ Synodo incorpo:att fuerunt, poflquam per totidem menfes in eadem refederunt ; nec non.& ili qui ix no(iris & ipfins Ecclefiz ne- Et cum eis & eorum quolibet (uper irregula- ritate, 5 quam huju(modi fententiis aut earuta aliqua ligati, Milas & alia divina officia, nom tameu in coniemprum clavium, celebrando; vel fe illis immiscendo , vel alias qualitercum- que, preterquam in bigamia vel homicidio voluntario coatraxerint, abolendo . Etiam om- nem inhabilitationis , irregularitatis & infa» mim maculam five notam, per ipforum queme libet premifforum occafione contradam, ea- dem au&oritate difpenfare 5 ipfofque & eo- rum quemliber , ad quafcuraque dignitates , etiam Cardinalatus , Patriarchalis, .Archiepif- copalis, Epifcopalis, & alias quafcumque , nec- gotiis extra locum ‘hujus facri Concilii per nosC noo. perfonatus, adminiflrationes, & officia & mi füot, ac ( ut prefertur ) nobifeuma ‘per totidem menfes laborarunt, cujuícumgue fta- tus, gradus, ordinis, vel conditionis fuerint, etiamf Cardinalatus , Patriarckali, Archiepit copali, Epifcopali , Abbatiali præemineant di- gairate , fingules confefiores idoneos {æculares & vegularcs presbyteros eligere , qui toties, quo- iles opportunum fuerit, ipformm fingulorum coníeffionibus diligónter auditis , ipfis " fingulis in ünceritawe Fidei , unitate, obedientia & de- votione fan&æ univerfalis & Romanz Ecclefie atque noftram (ummi Pontificis pro - tempore’ legitimam adminiftrationem papatus babentis: perflentibus, pro penis & cenfmis a juris ' babilitztionem hujufmodi beneficia quecumque Ecclefiaftica & curam a- nimarum habentia, quc indebíte ac minusca- nonice, alias tamen colorato tituló, etiamís per fimoniz labem, non tamen per violentiam ant praetexta litterarum. & inftrumeatórum fal- fo fabricatorum adepti funt & poflident > iphs tanien digaitatibus , "bene&ciis, oíticiis , in quos rum adeptione labes fimonie, inter venerit, im fuis manibus predi&ozum .confefforum libe- re refignatis rchabilitate, aliaque eis poft re- denuo abíque alicu- jus juris przjudicio conferre, & de illis provi- dere; & alias defuper ipłoram ftatui & inde- muitatibus confulere, etiam ad alias quafcum- conftitutione sniverfalis Concilii vcl Apoftoli- Dque dignitates ( ut. premittitur ) & bcaeficía ca, aut alia quavis, vel ab homine generali- ter promulgats , omuibus debitam abloiutio- mem impendere, atque iniungere valeant poe- nitentiam salutarem : nif; forfitan talia ine- rint, propter qux fedes Ápoilolica fuerit me- rito confulenda: nec noz etiam vota peregri- nationis, abffinentiæ , & fimilia per eos emife fa, exceptis tamen votís peregrinationis Ro- manz, Hierofolymitanz , & fanéti Jacobi in Compoficlla, iu alia pietatis opera commuta- rt. Quodque przterea praedicti vel alii fimiles confeffores pet fingulos eorum incorporatoram & incorporandorum eligendi Gngulos femel in: vita & femel in mortis articulo ipforum fin- ilis canouice conferendas aut conferenda re- habilitado , ac in omnibus & per omniz li- bere & licite poffint & valeant, prout Roma- nus Pontifex pro terapore in lesitima admini- flratione papatus copftitutus, quomodoliber fa- cere pafiet. Ita tamen , quod ipforum finguli de fru&ibus per cos ex dignitaubus, perfona- tibus, adminiftrationibus, officiis & beneficiis hujufmodi iudebite perceptis, aliqualem pór- tionem pro fabricis & ornamentis Ecclefiarum, feu pro aliis ufibus juxta voluntatem. & dif- cretionem confeflorum przzditorum exponere de- beant, ac etiam (eneantur. Et quibus quidem abfolutionibus, abolitionibus, difpenfationibus guloram funilibus confe(fionibus auditis, eisg & provifionibus , ctiam in judicio & extra ( ubi fingulis, preterquam in horaicidii voluntarii cafu, aliis pro peccatis omnibus, etiamfi talia fuerint, propter quz Sedes ipfa merito confu- lenda exffteret , auctoritate uníveríalis Ecole- fie & noflra debitz ablolutionis beneficium im- pendere, ac penitentiam falntarem injungere, plenariam remitlionem ompium peccatorum fuo- ram concedentes: ipfofque & ipforum quemli- bet a quibufvis excommunicationum,, fu(pen- fionum & interdictis fingulis , aliifque Eccle- fialticis cenfuris & penis a jure vel. ab homi- ne generaliter, etiam per jegatorum vel dele- opus fuerit) (tart. volumus perlonis incorporatis: .& incorporaudis predi&tis, an&oritate ipfius uni- verfalis Concilii tenore prefentium indulgemus Volumus auiem, quod confefiores ipfi de his, quibus ratione præmifiorum fuerit impendenda fatisfadio , etiam funilis incorporaus pradidtis pro tempore confitentibus , per fe, fi fupervi- xerint , vel per heredes fuos, aut aiios, fi tunc forte tranfierint, faciendam injungant: quam ipfi abfoluti vel hæredes aur atil præmifla face- ze & adimplere teneantur , ui precferiur.. Ec ng ( quod SESSIO XLV. 

Strana 224
ANNO CHRISTI 24430 ZUGENIUS P. IV. 223 Sacrofandta Generalis Synodus Bafileenfs , unis werfalem Ecclefiam reprafentans , ad futu- vam Ýež memoriam . Benigua univerfalis Ecclefiz: próvidentia the- fauros Ípiritualium gratíarum a Chrifto fibi concetfos laborantibus in. vinea Domini meri- to difpenfare curat, quo magis labores ac fo- licita fludia iu profecutione falutis animarum & publici boni Chriftians religionis &. exalta- 1ionis Fidei ca:holice conferant: ut fic fru- £&uoás eorum operibus digna rependantur præ- mia, & ad uberiora meritorum incrementa fer- veptius excirentur, Virtuofum igitur atque lau- CONCI À gatorum fedis prædi@æ, aut univerfalinrm Con-- ERIDERIC. IF. IMP. LIUM 224 ciliorum vel Ápoftolice fedis, aut provincialis, vel quaslibet Synodales conftitutiones , five jux- ta regularia quorumlibet ordinum inltitata j in- curriffe quomodolibet ceafebuntur : etiamfi pro- pterea ad Sedem ipfam vel alinm quemcum- que fpecialis babendus foret recurfus; fi id humiliter petierint: iojüuncta eis inde pro mo- do colpe fimili penitentia ; nec. non aliis quas fuerint injungeunda , au&oritate przdi&a, etiam abíque.eujuífvis alterius fuper hoc requifita- li- centia; abfolvere , atque etiam femel (ut prz- mittitur ) in vita quzcumque vota peregrina- tionis, abftinentie , & (milia, in alia pictatís opera commutare, etiamfi talia fint propter dabilem zelum foppofitorum hujus fancte Sy-B que fedes Apoftolica merito foret confulenda. nodi, fidelia obfequia Cbreifti Eccle(im in fuis neteffiratibus &: adverfiratibus exhibentium , & pro inchoatis fauétis operibus communem Cbri- štianorum utilitatem concernentibus affidue la- boraotium, attenta confideratione penfantes, & Jaboribus gonm digna falutariem retribu- ffonum munera elargiri copientes: nt omnes & fingulis qui huic fan&z Synodo incorpora- vi reGdent perfonalirer in cadem, G antea per fex menfes refederunt ac etiam qui hucufque ad íeftum Affumptionis Marix Virginis eidem fan&æ Synodo incorpo:att fuerunt, poflquam per totidem menfes in eadem refedernnt ; nec non.& ili qui ix no(iris & ipfins Ecclefiz ne- Et cum eis & eorum quolibet (uper irregula- ritate, 5 quam huju(modi fententiis aut earuta aliqua ligati, Milas & alia divina officia, nom tameu in coniemprum clavium, celebrando; vel fe illis immiscendo , vel alias qualitercum- que, preterquam in bigamia vel homicidio voluntario coatraxerint, abolendo . Etiam om- nem inhabilitationis , irregularitatis & infa» mim maculam five notam, per ipforum queme libet premifforum occafione contradam, ea- dem au&oritate difpenfare 5 ipfofque & eo- rum quemliber , ad quafcumque dignitates , etiam Cardinalatus , Patriarchalis, Archiepif- copalis, Epifcopalis, & alias quafcumque , nec- gotiis extra locum ‘hujus facri Concilii per nosC noo. perfonatus, adminiflrationes, & officia & mi func, ac ( ut prefertur ) nobifeuma ‘per totidem menfes laborarunt, cujuícumgue fta- tus, gradus, ordinis, vel conditionis fuerint, etiamf Cardinalatus , Patriarckali, Archiepit copali, Epifcopali , Abbatiali præemineant di- gairate , fingules confeffores idoncos {æculares & vegularcs presbyteros eligere , qui toties, quo- iles opportunum fuerit, ipformm fingulorum coníeffionibus diligónter auditis , ipfis " fingulis in ünceritawe Fidei , unitate, obedientia & de- votione fan&æ univerfalis & Romanz Ecclefie atque noftram ímmmi Pontificis pro | tempore" legitimam adminiftrationem papatus babentis: perflentibus, pro penis & cenfmis a juris ' babilitztionem hujufmodi beneficia quecumque Ecclefiaftica & curam a- nimarum habentia, quc indebíte ac minusca- nonice, alias tamen colorato tituló, etiamís per fimoniz labem, non tamen per violentiam ant praetexta litterarum. & inftrumeatórum fal- fo fabricatorum adepti funt & poffident > iphs tanien digaitatibus , "bene&ciis, oíticiis , in quos rum adeptione labes fimonie, inter venerit, im fuis manibus predi&ozum .confefforum libe- re refignatis rchabilitate, aliaque eis poft re- denuo abíque alicu- jus juris przjudicio conferre, & de illis provi- dere; & alias defuper ipforum ftatui & inde- muitatibus confulere, etiam ad alias quafcum- conftitutione sniverfalis Concilii vcl Apoftoli- Dque dignitates ( ut. premittitur ) & bcaeficía ca, aut alia quavis, vel ab homine generali- ter promulgats , omuibus debitam abloiutio- mem impendere, atque iniungere valeant poe- nitentiam salutarem : nif; forfitan talia ine- rint, propter qux fedes Ápoilolica fuerit me- rito confulenda: nec noz etiam vota peregríi- nationis, abffinentiæ , & fimilia per eos emife fa, exceptis tamen votís peregrinationis Ro- manz, Hierofolymitanz , & fanéti Jacobi in Compoficlla, iu alia pietatis opera commuta- rt. Quodque przterea praedicti vel alii fimiles confeffores pet fingulos eorum incorporatoram & incorporandorum eligendi Gngulos femel in: vita & femel in mortis articulo ipforum fin- ilis canouice conferendas aut conferenda re- habilitado , ac'in amnibus & per omnia li- bere & licite poffint & valeant, prout Roma- nus Pontifex pro terapore in lesitima admini- flratione papatus copftitutus, quomodoliber fa- cere poffet. Ita tamen , quod ipforum finguli de fru&ibus per eos ex dignitaubus, perfona- tibus, adminiftrationibus,, officiis & beneficiis hujufmodi iudebite perceptis, aliqualem pór- tionem pro fabricis & ornamentis Ecclefiarum, feu pro aliis ufibus juxta voluntatem. & dif- cretionem confeflorum przzditorum exponere de- beant, ac etiam (eneantur. Et quibus quidem abfolutionibus, abolitionibus, difpenfationibus guloram funilibus confe(fionibus auditis, eisg & provifionibus , ctiam in judicio & extra ( ubi fingulis, preterquam in horaicidii voluntarii cafu, aliis pro peccatis omnibus, etiamfi talia fuerint, propter quz Sedes ipfa merito confu- lenda exffteret , auctoritate uníveríalis Ecole- fie & noflra debitz ablolutionis beneficium im- pendere, ac penitentiam falntarem injungere, plenariam remitlionem ompium peccatorum fuo- ram concedentes: ipfofque & ipforum quemli- bet a quibufvis excommunicationum,, fu(pen- fionum & interdictis fingulis , aliifque Eccle- fialticis cenfuris & penis a jure vel. ab homi- ne generaliter, etiam per jegatorum vel dele- opus fuerit) (tart. volumus períonis incorporatis .& incorporaudis predi&tis, an&oritate ipfius uni- verfalis Concilii tenore prefentium indulgemus Volumus auiem, quod confefiores ipfi de his, quibus ratione præmifiorum fuerit impendenda fatisfadio , etiam funilis incorporaus pradidtis pro :empore confitentibus, per fe, fi fupervi- xerint , vel per heredes fuos, aut aiios, fi tunc forte tranfierint, faciendam injungant: quam ipfi abfoluti vel hæredes aur atil præmifla face- ze & adimplere teneantur , ui precferiur.. Ec ng ( quod SESSIO XLV. 

Strana 225
————( quod abfit ANNO CHRISTI 4423. à Porte uo- Jumus , 225 EUGENIUS PP, IV. tiam reddantur procliviores ad illicita in po- .fterum committenda , volumus quod fi ex con- fidentia remiffionis hujuímodi aliquis vel ali- qui incorporatorum predictorum aliqua forte committeret , quoad illa, remiffio eis nullate- nus fuffragetur : quoniam eriam ad eos qui a nobis receffernot , & ad diffolutionem feu de- rogationem auctoritatis prafentis facri! Conci- lii improbis auGbus machipati funt, volu. mus aliquatenus extendi. Nulli ergo homi. num omnino liceat hanc paginam noftræ con- ceffionis & voluntatis infringere, vel ei aufu temerario-contraire. Si quis autem hoc atten- tare præfumpserit, indignationem Omnipoten- tis Dei © univerfalis Ecclefiz (c noverit in- curfurum. Datum Bafilez. quinto Kalendas Julii anno a Nativitate Domini millefimo quadriagentefimo wigclimo nono, Apoflolica fede vacante. Nos igitur, ut tu qui ante datam litterarum pradittarum nofliz congregationi incorporatus fuifti, & nobifcum ipfius Ecclefse caufis & ne- gotiis profequendis per fex menfes & amplius Íolicitis ftudiis laborafti, littprarum — przdi&a- ium pleno gaudeas effe&u; & ne eumdem ef- fe&um íuper eo quod incorporaius fueris, & per hujufmodi menfes nobifícum faboraveris , ut præfertur, cujufvis hæfitationis fuperfit fcru- pulus, tempore przcedente te, ut. prefertur, incorporatum fuiffe, ac per hujufmodi meo- des nobifcum realiter & veraciter laboraffe , barum ferie litterarum. atteflamur, & cun&is notum relinquimus volentes & au&oritate u- niverfalis ecclc(tm decernentes, quod præfenies litterz ad probandum plene hujes rei (cu fa. &i exiflentiam five certitudinem | ubique fuffi- ciant, nec ad id probatiouis altérius admini- culum requiratur. Nulli ergo omnino homi. pum liceat hanc paginam noftræ aiteftationis, voluntatis & conltitutionis infringere, vel ei aulu temerario cootraire, Si quis autem hac attentare. pre(ümp(erit ,. indignationem Omni- poteutis Dei & univerfalis Eccle(ix fe noverit incurfürum . BASILEENSE, ) aliqui propter hujufmodi gra- À fuit ut ea refcinderéntur farculo ecclefiallicæ FRIDERICUS Iit. IMP. 226 Íolicitadinis qux in adverfum errata funt, Et poriffüme dum error in illo depreheuditur qui animabus Chriftianorum gravius poffet af- fecre nocumentum , aliofque ad errandum fa- cilius inducere. Tanta enim nobis cura effe debet confervandæ Chrilkiane fidei, ut nec in minimo permittatur violari, quam pertina- citer offendentes in aliquo toram offendere ceníentur, dum do&rinam Ecclefie catholice in his quz fidei funt, non fequuntur velut infallibilem regulam, fed judicium proprium in adverfum obduratis animis fequi voluni. Verum praecipue cavendum eft, ne is, qui a- liorum doctor in via vcritatis elle deber, a- Blios in foveam & przecipitium erroris abdu- cat, & potiffime ralis erroris, qui univerfa- lim conciliorum . auctoritatem. cnervet, quo- rom Judicinm * fummum eft in terris in ex- tirpatione errorum & conferyatione retæ fi- dei Nec unquam aliquis peritorum dubita- vit fummum ponufcem in his qua fidem concernunt judicio eorumdem Conciliorum u- niverfaliura effe fubjetum . Conquiefcar au- tem Chrifliana relipio in przmiffa declara- tione catholicm fidei circa jpforum concilio- rum au&oritatem , explicata in facra Conftaa- tienfi iynodo. Ex deinceps cum olim Euge- nius Papa quartus hanc fynodum Bafileenfem five ipfius confenfu auentaffer prima vice dif- C(olvere, declaratum fibi fuit hoc. ipfum pre- mifle declarationi repugnare , quodque non poterat diffolvere, aut in alium Jocum trans ferre, vel ia aliud tempus prorogare genera- le Conciiium univerfalem Ecclefiam repræfen- vans, fine confenfu ipfius: ac etiam quod hzc erat veritas juris divini, & articulus fidem concernens, que fine interitu faluris negii- gi nan poreft. "Tandem poft longam refiften- uam, quam .adverfus veritatem | fecerat , & multiplices admonitiones atque informariones fibi per hanc fan&am l!ynodum fa&as, dilla- lutionem ipfam revocavit, iamque declara vit fuiffe irritam & inanem, revocens etiam quidquid contra hujus facri Congilii Bafi- Datum Bafileæ quinto Kalendas Julii, an-D legofis auétoritatem per ipfum aut fuo nomi- no a naiivita'c Domini millefimo quadriogen- tefimo trigefimo nono , Apoflolica fede va, sante. DECRETUM QUINQUE CON- CLUSIONUM. Sacrofanë?a generalis fynodus Bafileenfis , ad: per- petuam rei memoriam . 4 Olicitudinem generalium Conciliorum , quo- rum Írequeus celebratio agri dominici prz- cipua culrura elt, maxime fieri. decet ut evel- lant & deílirnant vepres & tribulos errorum , zdificentque & plantent fanam do&inam ve- yitatis, pet quam anima hominum nariantur in falutem. Quod attendens hac fan&a fyao- dus, voleníque errores varios evanpelicaro vc- ritatem & determinationes Ecclefiz pullulantes extinguere , tres catholic fidei veritates. cor- dibus omnium Chriftianorum per folempe de- ccetuim fuz fceffionis firmius - iuferere. curavit , cujus decreti tenor talis eft: Sacrofan&a pene- yalis fynodus Dafüeenfis, Ov. ad perpetnam rei memoriam. Sicur nna eft Chrifti Ecclefia, Oc. ut habetur. in trigefima tertia. felfione . His autem. fie. prazmillis, providendum infuper Concil. Central. Tom. XX1X. ne. aflertum erat. Sicque rurfum univerfa Ec- clefia, & Chriftiana religio in. hac fidei veri- tate. conquievit , firmiter credens nou poffe fieri diffolutionem Concilii (ine confíeafu ejus. Spes autem. omnium erar, ipfum Dominum Eu- genium , attenta maxima adhæfione buic fan- da fynodo per cum folemniter praftita dein- ceps in unitate fidci cum rota Ecclefia perma- nerc, a qua iterum, proh dolor? fe gravius per attentatam. fecundam difolutionem hujus facri Concilii fiae con(en(n ipfus feparavit. Ex cum fuiffet iterum admonitus ut hoc iplum revoca- ret, expe&tatoque diuturno tempore ur rurfum errorem dimitteret, perinacius jd eo perman- Efi, au&oritatem Coaciliorum generalium. & vecitates fidei circa eam declaratas affidue con- culcans. Quod conliderąns hac ían&a fyno- dus, & videns fe nihil apud enm per admonitio: nes & expectatíonem proficere , omnibus Chri- ftianis rei hujus veritatem manifeftare debuit , ne aliquos deinceps in fuos errores attrahere polit, qui per ignorantiam laqueos perditio- nis incarranr , fed. potius lumen. do&trinz Ec- clefæ catholica jugiter fequentes faciant rectos gressus nos in acquifiione æteroæ falutis, fit que omnium uua fides, una focietas [piritus in vinculo pacis. Er ur clarius rei feries ipfius inna- ANNO CHRISTI 1945. * fupremuro Conflan- rienfis con- cilii felliono 4. & se Pius EH. fcri- bit non fine ratione Eu- genium voce lulife in Zia- lia concilium haberi. 

Strana 226
————( quod abfit ANNO CHRISTI 4423. à Porte uo- Jumus , 225 EUGENIUS PP, IV. tiam reddantur procliviores ad illicita in po- .fterum committenda , volumus quod fi ex con- fidentia remiffionis hujuímodi aliquis vel ali- qui incorporatorum predictorum aliqua forte committeret , quoad illa, remiffio eis nullate- nus fuffragetur : quoniam eriam ad eos qui a nobis receffernot , & ad diffolutionem feu de- rogationem auctoritatis prafentis facri! Conci- lii improbis auGbus machipati funt, volu. mus aliquatenus extendi. Nulli ergo homi. num omnino liceat hanc paginam noftræ con- ceffionis & voluntatis infringere, vel ei aufu temerario-contraire. Si quis autem hoc atten- tare præfumpserit, indignationem Omnipoten- tis Dei © univerfalis Ecclefiz (c noverit in- curfurum. Datum Bafilez. quinto Kalendas Julii anno a Nativitate Domini millefimo quadriagentefimo wigclimo nono, Apoflolica fede vacante. Nos igitur, ut tu qui ante datam litterarum pradittarum nofliz congregationi incorporatus fuifti, & nobifcum ipfius Ecclefse caufis & ne- gotiis profequendis per fex menfes & amplius Íolicitis ftudiis laborafti, littprarum — przdi&a- ium pleno gaudeas effe&u; & ne eumdem ef- fe&um íuper eo quod incorporaius fueris, & per hujufmodi menfes nobifícum faboraveris , ut præfertur, cujufvis hæfitationis fuperfit fcru- pulus, tempore przcedente te, ut. prefertur, incorporatum fuiffe, ac per hujufmodi meo- des nobifcum realiter & veraciter laboraffe , barum ferie litterarum. atteflamur, & cun&is notum relinquimus volentes & au&oritate u- niverfalis ecclc(tm decernentes, quod præfenies litterz ad probandum plene hujes rei (cu fa. &i exiflentiam five certitudinem | ubique fuffi- ciant, nec ad id probatiouis altérius admini- culum requiratur. Nulli ergo omnino homi. pum liceat hanc paginam noftræ aiteftationis, voluntatis & conltitutionis infringere, vel ei aulu temerario cootraire, Si quis autem hac attentare. pre(ümp(erit ,. indignationem Omni- poteutis Dei & univerfalis Eccle(ix fe noverit incurfürum . BASILEENSE, ) aliqui propter hujufmodi gra- À fuit ut ea refcinderéntur farculo ecclefiallicæ FRIDERICUS Iit. IMP. 226 Íolicitadinis qux in adverfum errata funt, Et poriffüme dum error in illo depreheuditur qui animabus Chriftianorum gravius poffet af- fecre nocumentum , aliofque ad errandum fa- cilius inducere. Tanta enim nobis cura effe debet confervandæ Chrilkiane fidei, ut nec in minimo permittatur violari, quam pertina- citer offendentes in aliquo toram offendere ceníentur, dum do&rinam Ecclefie catholice in his quz fidei funt, non fequuntur velut infallibilem regulam, fed judicium proprium in adverfum obduratis animis fequi voluni. Verum praecipue cavendum eft, ne is, qui a- liorum doctor in via vcritatis elle deber, a- Blios in foveam & przecipitium erroris abdu- cat, & potiffime ralis erroris, qui univerfa- lim conciliorum . auctoritatem. cnervet, quo- rom Judicinm " fummum eft in ierrís in ex- tirpatione errorum & confervatione re&z fi- dei Nec unquam aliquis peritorum dubita- vit fummum ponufcem in his qua fidem concernunt judicio eorumdem Conciliorum u- niverfaliura effe fubjetum . Conquiefcar au- tem Chrifliana relipio in przmiffa declara- tione catholicm fidei circa jpforum concilio- rum au&oritatem , explicata in facra Conftaa- tienfi iynodo. Ex deinceps cum olim Euge- nius Papa quartus hanc fynodum Bafileenfem five ipfius confenfu auentaffer prima vice dif- C(olvere, declaratum fibi fuit hoc. ipfum pre- mifle declarationi repugnare , quodque non poterat diffolvere, aut in alium Jocum trans ferre, vel ia aliud tempus prorogare genera- le Conciiium univerfalem Ecclefiam repræfen- vans, fine confenfu ipfius: ac etiam quod hzc erat veritas juris divini, & articulus fidem concernens, que fine interitu faluris negii- gi nan poreft. "Tandem poft longam refiften- uam, quam .adverfus veritatem | fecerat , & multiplices admonitiones atque informariones fibi per hanc fan&am l!ynodum fa&as, dilla- lutionem ipfam revocavit, iamque declara vit fuiffe irritam & inanem, revocens etiam quidquid contra hujus facri Congilii Bafi- Datum Bafileæ quinto Kalendas Julii, an-D legofis auétoritatem per ipfum aut fuo nomi- no a naiivita'c Domini millefimo quadriogen- tefimo trigefimo nono , Apoflolica fede va, sante. DECRETUM QUINQUE CON- CLUSIONUM. Sacrofanë?a generalis fynodus Bafileenfis , ad: per- petuam rei memoriam . 4 Olicitudinem generalium Conciliorum , quo- rum Írequeus celebratio agri dominici prz- cipua culrura elt, maxime fieri. decet ut evel- lant & deílirnant vepres & tribulos errorum , zdificentque & plantent fanam do&inam ve- yitatis, pet quam anima hominum nariantur in falutem. Quod attendens hac fan&a fyao- dus, voleníque errores varios evanpelicaro vc- ritatem & determinationes Ecclefiz pullulantes extinguere , tres catholic fidei veritates. cor- dibus omnium Chriftianorum per folempe de- ccetuim fuz fceffionis firmius - iuferere. curavit , cujus decreti tenor talis eft: Sacrofan&a pene- yalis fynodus Dafüeenfis, Ov. ad perpetnam rei memoriam. Sicur nna eft Chrifti Ecclefia, Oc. ut habetur. in trigefima tertia. felfione . His autem. fie. prazmillis, providendum infuper Concil. Central. Tom. XX1X. ne. aflertum erat. Sicque rurfum univerfa Ec- clefia, & Chriftiana religio in. hac fidei veri- tate. conquievit , firmiter credens nou poffe fieri diffolutionem Concilii (ine confíeafu ejus. Spes autem. omnium erar, ipfum Dominum Eu- genium , attenta maxima adhæfione buic fan- da fynodo per cum folemniter praftita dein- ceps in unitate fidci cum rota Ecclefia perma- nerc, a qua iterum, proh dolor? fe gravius per attentatam. fecundam difolutionem hujus facri Concilii fiae con(en(n ipfus feparavit. Ex cum fuiffet iterum admonitus ut hoc iplum revoca- ret, expe&tatoque diuturno tempore ur rurfum errorem dimitteret, perinacius jd eo perman- Efi, au&oritatem Coaciliorum generalium. & vecitates fidei circa eam declaratas affidue con- culcans. Quod conliderąns hac ían&a fyno- dus, & videns fe nihil apud enm per admonitio: nes & expectatíonem proficere , omnibus Chri- ftianis rei hujus veritatem manifeftare debuit , ne aliquos deinceps in fuos errores attrahere polit, qui per ignorantiam laqueos perditio- nis incarranr , fed. potius lumen. do&trinz Ec- clefæ catholica jugiter fequentes faciant rectos gressus nos in acquifiione æteroæ falutis, fit que omnium uua fides, una focietas [piritus in vinculo pacis. Er ur clarius rei feries ipfius inna- ANNO CHRISTI 1945. * fupremuro Conflan- rienfis con- cilii felliono 4. & se Pius EH. fcri- bit non fine ratione Eu- genium voce lulife in Zia- lia concilium haberi. 

Strana 227
ANNO CERISTI 1445, Pafileenfis eoncilii fell, 38 cujusini- ziam ed: In Efdra feri- pum; 227 tem ab errore, lumen a tenebris difcernere , quinque conclufiones in fua congregatione ge- perali conclu&t hæc fan&a fynodus nono Kalendas [ulii proxime præterité, declarati- yas eorum qui adveríus duas veritates in de- creto. fupra memorato. pÓfitas , przíatus Ga- briei, di&us runc Eugenius Papa quartus, ar- tentavit; quarum quidem conclufionum tenor talis eft: Veritatibus duabus predictis repugnat prima hajus facri Bafileenfis Concilii prztenfa dilfolu- sio {eu translatío , per Eugenium Papam mo- dernum de plenitudine poteftatis apaftolice ( ut afferit ) attentata. CONCILIUM BASILEENSE innotefcat , poffintque cun&i plenius verita- À K apoltolicæ aucoritatis co Bulla Nicola; Pape V. fuper approbatione. atlorum © geflorum im Concilio Bafleenff . Nicolaus Epifcopus feros fervoruin Dei ad per- petuam ref memoriam. T pacis, qua nihil defiderabilius , in univerfali Ecclefia ampliffime diffuadatuc & perdurer ferenitas, & omnium corda , qua exagitavit & defaügavit divifio , uniras inte- gra ad cujuslibet flatus & honoris profperi- carem confolidet, libenter secundum noftre plenimdinem | ma- gnitudinemque voluntatis „- omnia ampledi- Veritatibus duabus pradićtis repegnances er. Bmur, per que nan folum fuper præfentibus rores Eugenius Papa modernus poít primam prætenfam diffolutionem five iranslationem fy- nodal monitus ac juffus fentenda, & in for- ma fibi oblata, judicialiter revocavit , Veritatibus duabus predi&is repugnans fa eri hujus Bafileenfis Concilii prztenfa diffolu- tio five translatio, per Eugenium modernum. giratum fuper fa&o reformationis, atteniata de plenitudine poteftaus , ut. afferir, cafu quo contra ipfum aur aliquem de fuis prafidenii- bus procedererur , inexculabilem in fide conti zerer errorem , — | Verilatibus duabus przdi&is repugnans bu- jus facri Concilii Bafileenfis iterata. diffolatio moseuitt & futuris, (ed & fuper preteritis, uc illiba- da permaneant, debilæ provifionis adhibea- tur remedium, Cum itaque po(l crebras va- riafque conrurbationes, quibus mutis ab ane nis fan&a Dei fubjacnit Ecelefia , caufantis bus divifionibus - gum inter felicis recorda- tionis Eugenium Papam IV. prædecefforem noftrum , & tune BaGleen(e. Councitivm vigue- runt, hoc in noftro tempore, & ex altiffi- mi Dei providentia imeffabili interpofitas , tra- &atuque oratorum cariffimorum in Chrifto fi- liorum, Francorum, Angliz & Renati Sici. Jiz regum , nec noo. Delphini Viennenfis pri- Francorum regis itatris, pacem feu translatio pretenífa, ipfum modernum Eu. c Ecclefiz redditam. videbamus , dum percepi- genium di(folventem feu transfercarem in res vocatum errorem probar iterum effe prola- plum, Veritatibus duabus przdi&is repugnans" ite- rata diffolutio feu translatio, nec non ipfius Eugenii poft ejus monitionem (ynodalem , ut ipfam diffolatjonem feu translationem prezten- fam (ut przmirritur ) fa&am revocaret, decla- yataqué contumacia, ac in eadem louga per. manentią , aperraque fa rebellio , & alterius congregationis in vim prætenfæ diffofucionis fub nomine Concilü generalis ere&io , hoc facro durante Bafileenfi Concilio, funt de ejufdem Eugenii pertinacía evidenti teflimonia , quz clamore accufatoris non indigent . Quz quidem omnia deduci voluit hec fan- £a fynodus in notitiam cun&orum per præfen- ies , ut evulfis erroribus de agro domini uni- tas fidei rcfloreac , & omnibus amplexantibus verisatem , Ecclefia Dei consequatur. falutem. & pacem , quæ per hujufmodi diffolutiones & im- pugnationes per profatum Gabrielem , tunc di- fum Eugenium Papam IV. adverfus fancam fynodum fufcitatas, quamplurima pericula & detrimenta hucufque fuflinuiffe dignofcitur , Et ficuri in. errore. fufcitata fcaudala & fchif- mata fuccreverunr, fic ex agnitionc veriratis pax & tranquillitas oriatur, ipfaque Chrifti Ecclefia , deftru&isadverfitatibus univerfis, fe- curitate gaudear & falute. Nulli ergo ornnino g kominum liceat hanc pagiuam noftre declara- tionis & notificationis infiingere, vel ei aufu semerario contraire, Si quis autem hoc ai- teutare. prefumpferit , indignationem Omnipo- tentis Dei & univerfalis Eccleflz fe noverit incurfurum . Datum Bafilec in {eflione noftra publica fexto nonas Julii, anno: a nativirate Domini millefimo quadringentefimo trigelimonono , a- poflolica fede vacante , i mas vęnerabilem © carifimum fratrem nos ftrum, Amedeum primum cardinalem epifco- pum Sabinenfem, in nonnullis proviuciis apo- ftolice fedis legarum vicariumque perpetuum , Felicern Papam V. tunc in fua obedientia nó- minatum, jari quod in papatu afferebat fe haberé; ad hujufmodi pacem Eccle(iz obtineu- dam , cceíliffe: eos vero qui Bafñleæ, poftmo- dum Lanfanæ, fub nomine: gencralis Concilii haftenus congrezati permanferuet , ordinatfe & publicaffe nobis tamquam unico ac indubi- tato. fummó pontifice cbediendum effe a cun- &is fidelibus, & prefatam Laufaneníem dif folviffe congregationem .. Defiderantes. igitur proto affe&u ea perficere quibus Chrilii fde. les, fuppreffis & extin&is diffenfionum & differentiarem feminariis, communi fruantur concordia , cujuslibet eorum flatus, honoris, reputatfonis & quietis ttabilitate firmata , quaf- cumque promotiones, ele&íones, confrmatio- nes, poftulaijones , admiliones , translatio- nes, commeodas, adminiftrationes & provi- fiones ad quafcimque patriarchales , metro- politanas & cathedrales ecclefias , nec non abbatiales dignitates, ac monatteriorum regi- mina quorumcumque exempriorum & non e- xemptorum : nec non quafcumque collatio- nes , provifiones , & di(pofitiones quorum- camque beneficiorum. ecclefiafticorum ,. segula- rium & fæcularium , de jure patronatus e- tiam laicorum , cum cura vel fine cura, eiamf: ecclefiz parochiales fuerínt, aut canonicatus & prebende, dignitstes majores poft pontificales in cathedralibus , vel principales in, collegiatis exiflanr, perfonaiu(que, perpetuæ adminiftra- tiones vcl officia, etiam curata vel ele&tiva, in quibufcumque ecclefiis, prioratus conventuales , aut cujulcurnque conditionis, qualitatis vel. na- iue fuerint, etiam alterius generis , quam ex- prelfa, paris vel majoris, etiam(ü ex quavis cau- fa runc. difpofitioni apoflolicz specialiter vel generaliter referyata ; fuerinz litigiofa , aut alias ; eue. ANNO CHRISTE 2119- Aiaedeus mon papa, fed cardina- lis. Obferva Ba. Hleenfes tan- dem ad Ni« colanm ug- ceffilfe . 

Strana 228
ANNO CERISTI 1445, Pafileenfis eoncilii fell, 38 cujusini- ziam ed: In Efdra feri- pum; 227 tem ab errore, lumen a tenebris difcernere , quinque conclufiones in fua congregatione ge- perali conclu&t hæc fan&a fynodus nono Kalendas [ulii proxime præterité, declarati- yas eorum qui adveríus duas veritates in de- creto. fupra memorato. pÓfitas , przíatus Ga- briei, di&us runc Eugenius Papa quartus, ar- tentavit; quarum quidem conclufionum tenor talis eft: Veritatibus duabus predictis repugnat prima hajus facri Bafileenfis Concilii prztenfa dilfolu- sio {eu translatío , per Eugenium Papam mo- dernum de plenitudine poteftatis apaftolice ( ut afferit ) attentata. CONCILIUM BASILEENSE innotefcat , poffintque cun&i plenius verita- À K apoltolicæ aucoritatis co Bulla Nicola; Pape V. fuper approbatione. atlorum © geflorum im Concilio Bafleenff . Nicolaus Epifcopus feros fervoruin Dei ad per- petuam ref memoriam. T pacis, qua nihil defiderabilius , in univerfali Ecclefia ampliffime diffuadatuc & perdurer ferenitas, & omnium corda , qua exagitavit & defaügavit divifio , uniras inte- gra ad cujuslibet flatus & honoris profperi- carem confolidet, libenter secundum noftre plenimdinem | ma- gnitudinemque voluntatis „- omnia ampledi- Veritatibus duabus pradićtis repegnances er. Bmur, per que nan folum fuper præfentibus rores Eugenius Papa modernus poít primam prætenfam diffolutionem five iranslationem fy- nodal monitus ac juffus fentenda, & in for- ma fibi oblata, judicialiter revocavit , Veritatibus duabus predi&is repugnans fa eri hujus Bafileenfis Concilii prztenfa diffolu- tio five translatio, per Eugenium modernum. giratum fuper fa&o reformationis, atteniata de plenitudine poteftaus , ut. afferir, cafu quo contra ipfum aur aliquem de fuis prafidenii- bus procedererur , inexculabilem in fide conti zerer errorem , — | Verilatibus duabus przdi&is repugnans bu- jus facri Concilii Bafileenfis iterata. diffolatio moseuitt & futuris, (ed & fuper preteritis, uc illiba- da permaneant, debilæ provifionis adhibea- tur remedium, Cum itaque po(l crebras va- riafque conrurbationes, quibus mutis ab ane nis fan&a Dei fubjacnit Ecelefia , caufantis bus divifionibus - gum inter felicis recorda- tionis Eugenium Papam IV. prædecefforem noftrum , & tune BaGleen(e. Councitivm vigue- runt, hoc in noftro tempore, & ex altiffi- mi Dei providentia imeffabili interpofitas , tra- &atuque oratorum cariffimorum in Chrifto fi- liorum, Francorum, Angliz & Renati Sici. Jiz regum , nec noo. Delphini Viennenfis pri- Francorum regis itatris, pacem feu translatio pretenífa, ipfum modernum Eu. c Ecclefiz redditam. videbamus , dum percepi- genium di(folventem feu transfercarem in res vocatum errorem probar iterum effe prola- plum, Veritatibus duabus przdi&is repugnans" ite- rata diffolutio feu translatio, nec non ipfius Eugenii poft ejus monitionem (ynodalem , ut ipfam diffolatjonem feu translationem prezten- fam (ut przmirritur ) fa&am revocaret, decla- yataqué contumacia, ac im eadem louga per. manentią , aperraque fa rebellio , & alterius congregationis in vim prætenfæ diffofucionis fub nomine Concilü generalis ere&io , hoc facro durante Bafileenfi Concilio, funt de ejufdem Eugenii pertinacía evidenti teflimonia , quz clamore accufatoris non indigent . Quz quidem omnia deduci voluit hec fan- £a fynodus in notitiam cun&orum per præfen- ies , ut evulfis erroribus de agro domini uni- tas fidei rcfloreac , & omnibus amplexantibus verisatem , Ecclefia Dei consequatur. falutem. & pacem , quæ per hujufmodi diffolutiones & im- pugnationes per profatum Gabrielem , tunc di- fum Eugenium Papam IV. adverfus fancam fynodum fufcitatas, quamplurima pericula & detrimenta hucufque fuflinuiffe dignofcitur , Et ficuri in. errore. fufcitata fcaudala & fchif- mata fuccreverunr, fic ex agnitionc veriratis pax & tranquillitas oriatur, ipfaque Chrifti Ecclefia , deftru&isadverfitatibus univerfis, fe- curitate gaudear & falute. Nulli ergo ornnino g kominum liceat hanc pagiuam noftre declara- tionis & notificationis infiingere, vel ei aufu semerario contraire, Si quis autem hoc ai- teutare. prefumpferit , indignationem Omnipo- tentis Dei & univerfalis Eccleflz fe noverit incurfurum . Datum Bafilec in (felfhone noflra publica fexto nonas Julii, anno: a nativirate Domini millefimo quadringentefimo trigelimonono , a- poflolica fede vacante , i mas vęnerabilem © carifimum fratrem nos ftrum, Amedeum primum cardinalem epifco- pum Sabinenfem, in nonnullis proviuciis apo- ftolice fedis legarum vicariumque perpetuum , Felicern Papam V. tunc in fua obedientia nó- minatum, jari quod in papatu afferebat fe haberé; ad hujufmodi pacem Eccle(iz obtineu- dam , cceíliffe: eos vero qui Bafñleæ, poftmo- dum Lanfanæ, fub nomine: gencralis Concilii haftenus congrezati permanferuet , ordinatfe & publicaffe nobis tamquam unico ac indubi- tato. fummó pontifice cbediendum effe a cun- &is fidelibus, & prefatam Laufaneníem dif folviffe congregationem .. Defiderantes. igitur proto affe&u ea perficere quibus Chrilii fde. les, fuppreffis & extin&is diffenfionum & differentiarem feminariis, communi fruantur concordia , cujuslibet eorum flatus, honoris, reputatfonis & quietis ttabilitate firmata , quaf- cumque promotiones, ele&íones, confrmatio- nes, poftulaijones , admiliones , translatio- nes, commeodas, adminiftrationes & provi- fiones ad quafcimque patriarchales , metro- politanas & cathedrales ecclefias , nec non abbatiales dignitates, ac monatteriorum regi- mina quorumcumque exempriorum & non e- xemptorum : nec non quafcumque collatio- nes , provifiones , & di(pofitiones quorum- camque beneficiorum. ecclefiafticorum ,. segula- rium & fæcularium , de jure patronatus e- tiam laicorum , cum cura vel fine cura, eiamf: ecclefiz parochiales fuerínt, aut canonicatus & prebende, dignitstes majores poft pontificales in cathedralibus , vel principales in, collegiatis exiflanr, perfonaiu(que, perpetuæ adminiftra- tiones vcl officia, etiam curata vel ele&tiva, in quibufcumque ecclefiis, prioratus conventuales , aut cujulcurnque conditionis, qualitatis vel. na- iue fuerint, etiam alterius generis , quam ex- prelfa, paris vel majoris, etiam(ü ex quavis cau- fa runc. difpofitioni apoflolicz specialiter vel generaliter referyata ; fuerinz litigiofa , aut alias ; eue. ANNO CHRISTE 2119- Aiaedeus mon papa, fed cardina- lis. Obferva Ba. Hleenfes tan- dem ad Ni« colanm ug- ceffilfe . 

Strana 229
229 BULLA NICOLAI PAPÆ V. 230 c cffecta, vel ad fedem apoflolicam. quomodo- A rum: altero. poteflstem babentěs conjunétim vel om == ANNO jiber devoluta, in vim quorum, feu prætex- divifimm , qualitercumque fafla , gefta , con. CHRISTI 5442» ? ecclefia rum. tu collationum , provifionum , refervationum , aut aliarum difpofiionum hujufmodi, feu a- Jienjus praemifforum , alias quara ex titulo pri- vationis factarum, pramiffarum | occafionum , divifionnm ipfarum ecclefiarum , beneficiorum, dignitatum , officíorum , perfonatuum , admi- niltrarionum , canonicatuum & prabeadarum habita feu adepta fit poífeffio, & potfidentur de prafenti; admilfiones etiam. refignationum quorumcumque bencficioram , dignitatum , ec- clefiarum , fimpliciter vel ex caufa permutatio- nis fatarum , au&orizationnm & infliturionum , penfionum item quarumcumque [fuper quu- cela, data, indulta, difpofita & ordinata, eiamfi majora & graviora, aut alterius cu- jufcumque naiurz a præmitlis exiliant , & fpecialem requirant exprefionem , qua volu- mus & decernimus pro expreflis fpecifice ha. beri, cum omnibus & fingulis inde fecutis, Ac etiam omnia & fingula per ordinarios im didis locis fa&a, pro bono pacis & unionis ecclefie, moi. proprio ex ceria fcientia & de apoftolicz: pote(laris plenitudine, de coufilio & aflenfu venerabilium fratrum no(trorum fand Roman ecelefim cardinalium , pra- fentium ferie approbamus, ratificamus, & e- rumcumque beneficiorum ecclefiallicorum frag tiam confirmamus, rataque & firma haberi &ibus , rcfervationibus , & affignationibus , cum proceffisus & fulminationibus inde fecu- tis, nec non imiones, annexiones, incorpora- tiones quarumcumque digaitatum & beneficio- rura eccleliafticorum , (eculariuam 8 regula.. rium, quibufcumque patriarchalibus, archiepi- Ícopalibus, abbatialibus , vel capitularibus men. fis, aut monafleriis, conventibus, digniratibus, canonicatibus ‘& præbendis vel benchciis, {еп ad invicem fub quibufvis verborum formis, di- membrationes etiam " ccclefiafticarum & be- neficiorara quorumcumque, ecclefiarum | quo- que , monafteriorum, fludiorumque genera- lium fundationes , ere&iones , fupprefiones & fubjediones , & quorumcumque beneficiorum c. creationes , exemptiones, item revocationcs , pallii daiiones , confecrationes, benedi@liones , perfonarum de ordine ad ordinem translatio- nes, infendaüones, inflitutiones, contrsQuum confirmationes , faculratis teftandi conceflio- nes, abíolutiones, liberationes, quitaniias fu- per quibufcumque debitis ratione decimarum, femidecimarum , indulgentiarum, annatarum, communium & miuurorum fervitiormn , vel alias. quomodolibet difpenfationes tam fuper satis quam natalium & aliarum inhabilita- rum defectibus, fuper incompaiibilibus in quo- cumque numero , etiamfi ad curas parochia- les , matrimoniis , juramento , ordinibus & voio etiam traafmarino , & rebus aliis quibuf. cumque, nec non abfolutiones a quibufcum- que cxcommunicationum , anathemarizatio- num, X aliis cenfuris ecclefiaicis, interdi@o- rum tam generalium quam (pecialium relaxa- tiones, ac etíam illarum fuülminationes & ap. pofitiones juramentorum , etiam fidelitaturn re- laxationes, rehabilitationes ab omni macula irregularitatis, auc alia inhabititate undecum. que procefferit, reflitutiones etiam ad famam & honores gratiarum, indultorum , indulgen- tiarum & privilegiorum , quafcurque alias. concefliones, ac omnia & fingula, tam jufti- tam quam gratiam concernentia, five in foro confcientiæ , aut contentiofo, in perfonis aut locis que tempore concefhonum & aliorum præmifforum obediverunt prafato — venerabili ac carifimo frzwi noltro Amedco cardinali epifcapo, legato & vicario fupradi&o , tunc Felici pape V. nominate, ac congregatis an- tediftis feu eorum alteri, tam per iplum tunc Baüleenfe concilium & Amedeum in fua obe- dientia Felicem V. nuucupatum , quam iilos qui in Bafileenfi & Laufanenüi civitatibus. fub nomine generalis concilii congregati remaufe- runt, aut alium feu alios, íua aut alterius torum auéctoritate etiam de latere legatos, de- legatos, five alios quofcumque ab «is vel co- Conti, General. 'Tom. XXIX. volumus . Nec non porri pro cautela de perfonis patriarcharum , archiepilcoporum, e- pifcoporum & abbatum, quibulcumque eccie. fiis & monalteriis,. quarum & quorum afle- cuti font poffeffiones, & poflident de præfen- ti, nec non de dignitatibus , prioratibus, per- Íonatibus, adminillrationibus , officiis, cano- nicatibus, & præbendis, commendis & be- ncficiis quibufenmque , ctiam fedi apoftolic cx fpecialiter vel generaliter. refervatis , de. volutis, vei quomodolibet affc&is, corum pof. fefforibus quibuslibet de novo providemus, ac ipforum omnium frudus , redditus & pro- ventus , ncc non emolumenta fingula in. qui- bufeumque & ubicumque, étiam extra dic cefim, in quibusecclefha, monaîterium, prio- ratus, dignitas, feu beneficium hujufmodi fue- rit, confiftemis, ad eorum pofielores fpc- é&are & pertinere. Et qaod. ipft in. fuarum ecclefiarum , monafteriorum, prioratuum , di- guitatum, & Бепебсюгат , ( prout eorum Ímgulos concernit ) pofieflionibus, pro hu. jufmodi bono pacis & unionis pacifici rema-. neant & quieii, decernimus & declaramus , gratis & ablque folutione communium vel minutorum fervitiorum y annatarum , aut va- cantiz tam noftræ carmeræ, quant venerabi- lium fratrum noftrorum. sanéte Romanæ ec- cleGæ cardinalium collegio facienda , .nomi- na & cognomina, valoretque ipforum benef ciorum & diguitatum , ac non obítantias ip« forum poffefiorum pro exprefüs habentes, con- fiitutionibus & ordinationibus apoitolicis non obftantibus quibnfcumque . Infupet quafcum- que obligationes feu. debita de & (uper an- natis feu communibus če minutis fervitiis juxia curie noflræ confuermdinem , cxrecilque juribus nobis & fanftee Romanz ecclefiæ car- dinaliam collegio , cæterifque oficialibus de- bits , fi que deberi dicerentur , occaftone quarümcuaique rmeiropolitanazum & cathe- dralium | eccfefiarum , mona(íterioram , digni- tátum , prioratuum , etiam conventualium Бе» üneficiorum & officiorum hojufmodi, nique ad „ praefentem diem polfefloribus anredi&tis ex. fimi- lj fcientia remittimus X relaxamus , pariter & donamus: cofque qui hujufmodi debiris obli- gati effent , ab omni corum folutione abfolvi- mus & liberamus, & fuper is dari quitan- tias petentibus aut volentibus demandamus in forma plena , debita & opportuna. Frudus etiam illos, quos duranre. hujufmodi divifio- ne , ex di&is ecclefiis, dignitatibus ,— bene. ficiis & offictis percepernnr, etiamfi nobis & cameræ apoitolicæ debiti effent, penitus ipfis & cuiliber ipforum remittimus de ditm (edis munificentia liberali ; camerario ; thefaura- Pa rio, ANNO CHRISTI 8449 

Strana 230
229 BULLA NICOLAI PAPÆ V. 230 c cffecta, vel ad fedem apoflolicam. quomodo- A rum: altero. poteflstem babentěs conjunétim vel om == ANNO jiber devoluta, in vim quorum, feu prætex- divifimm , qualitercumque fafla , gefta , con. CHRISTI 5442» ? ecclefia rum. tu collationum , provifionum , refervationum , aut aliarum difpofiionum hujufmodi, feu a- Jienjus praemifforum , alias quara ex titulo pri- vationis factarum, pramiffarum | occafionum , divifionum ipfarum ecclefiarum , beneficiorum, dignitatum , officíorum , perfonatuum , admi- niltrarionum , canonicatuum & prabeadarum habita feu adepta fit poífeffio, & potfidentur de prafenti; admilfiones etiam. refignationum quorumcumque bencficioram , dignitatum , ec- clefiarum , fimpliciter vel ex caufa permutatio- nis fatarum , au&orizationnm & infliturionum , penfionum item quarumcumque [fuper quu- cela, data, indulta, difpofita & ordinata, eiamfi majora & graviora, aut alterius cu- jufcumque naiurz a præmitlis exiliant , & fpecialem requirant exprefionem , qua volu- mus & decernimus pro expreflis fpecifice ha. beri, cum omnibus & fingulis inde fecutis, Ac etiam omnia & fingula per ordinarios im didis locis fa&a, pro bono pacis & unionis ecclefie, moi. proprio ex ceria fcientia & de apoftolicz: pote(laris plenitudine, de coufilio & aflenfu venerabilium fratrum no(trorum fand Roman ecelefim cardinalium , pra- fentium ferie approbamus, ratificamus, & e- rumcumque beneficiorum ecclefiallicorum frag tiam confirmamus, rataque & firma haberi &ibus , rcfervationibus , & affignationibus , cum proceffisus & fulminationibus inde fecu- tis, nec non imiones, annexiones, incorpora- tiones quarumcumque digaitatum & beneficio- rura eccleliafticorum , (eculariuam 8 regula.. rium, quibufcumque patriarchalibus, archiepi- Ícopalibus, abbatialibus , vel capitularibus men. fis, aut monafleriis, conventibus, digniratibus, canonicatibus ‘& præbendis vel benchciis, {еп ad invicem fub quibufvis verborum formis, di- membrationes etiam " ccclefiafticarum & be- neficiorara quorumcumque, ecclefiarum | quo- que , monafteriorum, fludiorumque genera- lium fundationes , ere&iones , fupprefiones & fubjediones , & quorumcumque beneficiorum c. creationes , exemptiones, item revocationcs , pallii daiiones , confecrationes, benedi@liones , perfonarum de ordine ad ordinem translatio- nes, infendaüones, inflitutiones, contrsQuum confirmationes , faculratis teftandi conceflio- nes, abíolutiones, liberationes, quitaniias fu- per quibufcumque debitis ratione decimarum, femidecimarum , indulgentiarum, annatarum, communium & miuurorum fervitiormn , vel alias. quomodolibet difpenfationes tam fuper satis quam natalium & aliarum inhabilita- rum defectibus, fuper incompaiibilibus in quo- cumque numero , etiamfi ad curas parochia- les , matrimoniis , juramento , ordinibus & voio etiam traafmarino , & rebus aliis quibuf. cumque, nec non abfolutiones a quibufcum- que cxcommunicationum , anathemarizatio- num, X aliis cenfuris ecclefiaicis, interdi@o- rum tam generalium quam (pecialium relaxa- tiones, ac etíam illarum fuülminationes & ap. pofitiones juramentorum , etiam fidelitaturn re- laxationes, rehabilitationes ab omni macula irregularitatis, auc alia inhabititate undecum. que procefferit, reflitutiones etiam ad famam & honores gratiarum, indultorum , indulgen- tiarum & privilegiorum , quafcurque alias. concefliones, ac omnia & fingula, tam jufti- tam quam gratiam concernentia, five in foro confcientiæ , aut contentiofo, in perfonis aut locis que tempore concefhonum & aliorum præmifforum obediverunt prafato — venerabili ac carifimo frzwi noltro Amedco cardinali epifcapo, legato & vicario fupradi&o , tunc Felici pape V. nominate, ac congregatis an- tediftis feu eorum alteri, tam per iplum tunc Baüleenfe concilium & Amedeum in fua obe- dientia Felicem V. nuucupatum , quam iilos qui in Bafileenfi & Laufanenüi civitatibus. fub nomine generalis concilii congregati remaufe- runt, aut alium feu alios, íua aut alterius torum auéctoritate etiam de latere legatos, de- legatos, five alios quofcumque ab «is vel co- Conti, General. 'Tom. XXIX. volumus . Nec non porri pro cautela de perfonis patriarcharum , archiepilcoporum, e- pifcoporum & abbatum, quibulcumque eccie. fiis & monalteriis,. quarum & quorum afle- cuti font poffeffiones, & poflident de præfen- ti, nec non de dignitatibus , prioratibus, per- Íonatibus, adminiflrationibus , officiis, cano- nicatibus, & præbendis, commendis & be- ncficiis quibufenmque , ctiam fedi apoftolic cx fpecialiter vel generaliter. refervatis , de. volutis, vei quomodolibet affc&is, corum pof. fefforibus quibuslibet de novo providemus, ac ipforum omnium frudus , redditus & pro- ventus , ncc non emolumenta fingula in. qui- bufeumque & ubicumque, étiam extra dic cefim, in quibusecclefha, monaîterium, prio- ratus, dignitas, feu beneficium hujufmodi fue- rit, confiftemis, ad eorum pofielores fpc- é&are & pertinere. Et qaod. ipft in. fuarum ecclefiarum , monafteriorum, prioratuum , di- guitatum, & Бепебсюгат , ( prout eorum Ímgulos concernit ) pofieflionibus, pro hu. jufmodi bono pacis & unionis pacifici rema-. neant & quieii, decernimus & declaramus , gratis & ablque folutione communium vel minutorum fervitiorum y annatarum , aut va- cantiz tam noftræ carmeræ, quant venerabi- lium fratrum noftrorum. sanéte Romanæ ec- cleGæ cardinalium collegio facienda , .nomi- na & cognomina, valoretque ipforum benef ciorum & diguitatum , ac non obítantias ip« forum poffefiorum pro exprefüs habentes, con- fiitutionibus & ordinationibus apoitolicis non obftantibus quibnfcumque . Infupet quafcum- que obligationes feu. debita de & (uper an- natis feu communibus če minutis fervitiis juxia curie noflræ confuermdinem , cxrecilque juribus nobis & fanftee Romanz ecclefiæ car- dinaliam collegio , cæterifque oficialibus de- bits , fi que deberi dicerentur , occaftone quarümcuaique rmeiropolitanazum & cathe- dralium | eccfefiarum , mona(íterioram , digni- tátum , prioratuum , etiam conventualium Бе» üneficiorum & officiorum hojufmodi, nique ad „ praefentem diem polfefloribus anredi&tis ex. fimi- lj fcientia remittimus X relaxamus , pariter & donamus: cofque qui hujufmodi debiris obli- gati effent , ab omni corum folutione abfolvi- mus & liberamus, & fuper is dari quitan- tias petentibus aut volentibus demandamus in forma plena , debita & opportuna. Frudus etiam illos, quos duranre. hujufmodi divifio- ne , ex di&is ecclefiis, dignitatibus ,— bene. ficiis & offictis percepernnr, etiamfi nobis & cameræ apoitolicæ debiti effent, penitus ipfis & cuiliber ipforum remittimus de ditm (edis munificentia liberali ; camerario ; thefaura- Pa rio, ANNO CHRISTI 8449 

Strana 231
ANNO CHRISTI 3435. 23% le&oribus. noftris quibufcuinque inhibeotes fub excommunicaüonis fententia & alus centu- ris ecclefiallicis atque pcenis, quas remiflio- ni & inhibition? noftris. hujufmodi contrave- nientes incurrere. volumus ipfo fatto ,.ne fru- &us przdi&os occafione przmi(fa, dicta divi- fione durante perceptos, & pet nos remidos, ut præäfertur, a quoquam quomodolibet exi- gere feu extorquere prz(umanr. Dí&orum rur- fus poffefforum fingulis adverfariis fuper pra fatis ecclefiis, monaîtetiis , prioratibus , di- gnitatibus , othciis & beneficiis perpetuum. fi» lentium imponentes ,"quafcumque promotio- nes, impetrationes, conceffiones, provifiones y BULLA NICOLAI PAPÆ V, tio, clericis cameræ , colle&oribus & fubcol-Aad quem feu ad quos di&arura ecclefiarum * 232 beneficiorum eccletafticorum & oficiorum € le&io, collatio ;' provifio, præfentario , feu quævis alia difpofitio, communiter vel divi (im pertinet, ac hujufmodi pofelorum ad- verfariis, quibus per nos ac noftrum prædecef- forem feu alium quemcumque fa&æ funt con- ceffiones & pravifiones de hujufmodi ccciefiis, beneficiis & officiis potfeffss, omnibus & fin- gulis aliis, quorum intereft vel intererit, quo- modoliber in futurum , mandamus expreffe inhibentes, videlicet patriarchis ,' archiepi(co- pis & epifcopis fub (ulpenfionis ab ingreffu ec» clefiz , minoribus vero períonis (ngufaribus fab excommunicationis , nec non ditorum declarationes & litteras defuper pro ipíss ad- 8 poffefforum adverfariis fub fimili excommu- verfariis & aliis quibufcumque , in przjudicium ipsorum peffeflornm , vel derogationem hujuf- modi per nos confirmatorum , ‘quomodoli- bet, etiamfi motu proprio ; ex certa fcientia vel plenitudine poteftatis, & de venerabilium fratram noltrorum fante Romanæ "eccle cardinalium confilio & affen(u, tam ber di- &um noftrum predecelforem , quam nos, five alium. quemcuraque , illius aut. noftra audłori- tate, five alia quacumque , factas, datas, con- ceffas & habitas, etiamfi in vim earum ip- -fis aut alicui eorum in re vel ad rem jus quæfitum foret: nec non diffinitivas & alias eriam , qua in rem tracfierant judicatam, fu- nicariowis ac prívationfs omnium & fingulo- rum beneficiorum fuorum que obtinenr, 6 inhabilitationis ad illa & ad alia in pofterum obtinenda , perpetuwgne infamie ; collegiis vero, capitulis & conventibus {ub fufpenfio- nis a -divinis, pœnis, fententiis & cenfuris, quas contrafacientes & rebelles (. prout quem- liber ipforum concernit ) exnunc, prout ex- tune , & eximnc, prout exnunc incurrere volu- mus ipfo fa&o, ne ipfi feu eorum alter pu- blice vel occulte, dirette vel indirette , quovis quzfito colore vel ingenio , contra declaratio- nes, conceíliones , approbationes, ratificatio- nes, confirmationes, & alia predi&a vel eo- per ecclefiis & aliis premiffis in Romana ct- Crum aliquod in przjudicinm , damnum & gra- tía, vcl alias ubicumque contra di&os poflef- fores promulgatas fententias, & quæcurque inde fceuta , praditis motu & fcientia ac plenitudine pro bono pacis & unionis prædi- étarum caffamus, irritamus & annullamas , ac caía, irrita, infe&a; nullaque & inania sc viribus vacua declaramus & devuntiamus. Hlas vcro ex fententiis , quz pro praediis poffc(fionibus fuper pramitfis, ac etiam quaf- cumque alias feurentias & fubrogationes, quo pro quibufvis perfouis , partibus fe defen- dentibus, illarum omnium nominibus & co- gnominibys pro expreffis habentes , X que in rem tranfiverunt judicatam, in DBafileenfi vamen diétorum poffefforum & derogationem præmifforum per nos confirmatorum , aut a- licujus eorum facere, dicere & attentare, feu iph prenominati, ad quos fpe&at hujufmodi electio, collato , provifio, prefentatio, feu quavis alia dispofitio , quemquam alium ad ecclefiafticas . dignitates, beneficia & officia, fea alia premifia, ha&enus fic poffeffa reci- pere. & admittere , neque. poffeffores hüjufmo- di fuper pramiffis ín aliquo vexare, pertur- bare, moleftare, feu inquietare. quomodolibet prefumant, ant prafumat, fed ea omnia & fingula inviolabilicer & fine contradi&ione quacumque, quantum in eis cit, macuteneant íeu Laufanenfi civitatibus, feu fo curia pr& p & obíervent, díctofque poffeffores in. poffeffio- fati venerabilis ac cadífimi fratris noflri. A- medei primi cardinalis, ( ut przmirtitur ) le- gati vicariique perpetui , Felicis quinti in 10a obedientia nominati., ufque in hodier- num dicm prolaiæ, ac fubrogationes pro :i- tero ex collitigantibus mutuo fe defendenii- bus fac funt, validas & ratas decernen- tes, nec non quafcummque lites & caufas des faper in noflra curia vel alibi contra ipfos poffeffores fuper przdi&is ccclefis , dignitati- bus, bencficiis , officiis quomodolibet pen- dentibus, quorum omnium, etiamíi una vel due feu plures diffinitivæ vel alim fententiæ prolatz fint, flatus przfentibus pro expreß ne fua hujufmodi teneant & dcfendant . Si ANNO CHRISTI} Y449- qua etiam ( quod abfit ) per quempiam qua-. cumque etiam auctoritate noflra contra prze miffa feu corum aliqua, aur in prejudicium di&ornm pofleforuim feu alicujus corum , no- virates falta faerint feu fierent, illas ac quæ- cumque inde fecuta exaunc prout extunc ba- bemus & haberi volumus pro. infe&is. Et nie hilo minus contravenientes & rebelles bujuf- modi, five patriarcha, archiepifcopi, aut e- pifcopi fuerint, ab ingreflu ecclefiæ, minores vero perfonas fingulares excommunicatos, nec non di&os adveriarios & eis auxilium dantes, ultra excommunicationis penam , beneficiis fis habentes. ad nos advocamus, & totaliter g & officiis fuis privatos, inhabiles &. infames, extinguimus. Fr pro majori omnium & fin- gulorum fecuritate & roboris: valíditate , gui- bufcumque perfonis ram ecclefia(ticis quam fz- cularibus, cujufcumque dignitatis, flaws, gra. dus , ordinis , conditionis vel præemineniiæ exiflant, étiamfi cardinalatus, patriarchatus , archicpifcopali, epifcopali, aut alia quacum- que prafulgeant dignitate, nec son quarum- cumque tam cathedralium quam collegiata- rum & aliarum ecciefiarnm & monafleriorum capitulis, coliegiis & conventibu$, ac fingu- laribus perfonis earumdem, illique. vel illis, capitula vero , collegia & conventus, à divi- nis fufpenfos per quemlibet ordinarium loci, aut alterum in dignitate conftitutum , five ca- nonicum alicujus ecclefim cathedralis , per quemcumque ex hujufmodi pollefforibus elie gendum & requirendum, feu executionem dan- dum fuper huju(modi noflra voluntate io Ro- mana curia five exira , declarari et denuntiari volemus et mandamus, Super quibus omnibus et fingulis, ipfis et eorum quilibet au&oritaie apoflolica damusatque concedimus facultaiem', rejedis in premiffis omnibus ct fingulis cautelis i ci #p- 

Strana 232
ANNO CHRISTI 3435. 23% le&oribus. noftris quibufcuinque inhibeotes fub excommunicaüonis fententia & alus centu- ris ecclefiallicis atque penis, quas remiflio- ni & inhibition? noftris. hujufmodi contrave- nientes incurrere. volumus ipfo fa&o,.ne fru- &us przdi&os occafione przmi(fa, dicta divi- fione durante perceptos, & pet nos remidos, ut præäfertur, a quoquam quomodolibet exi- gere feu extorquere prz(umanr. Dí&orum rur- fus poffefforum fingulis adverfariis fuper pra fatis ecclefiis, monaîtetiis , prioratibus , di- gnitatibus , othciis & beneficiis perpetuum. fi» lentium imponentes ,"quafcumque promotio- nes, impetrationes, conceffiones, provifiones y BULLA NICOLAI PAPÆ V, tio, clericis cameræ , colle&oribus & fubcol-Aad quem feu ad quos di&arura ecclefiarum * 232 beneficiorum eccletafticorum & oficiorum € le&io, collatio ;' provifio, præfentario , feu quævis alia difpofitio, communiter vel divi (im pertinet, ac hujufmodi pofelorum ad- verfariis, quibus per nos ac noftrum prædecef- forem feu alium quemcumque fa&æ funt con- ceffiones & pravifiones de hujufmodi ccciefiis, beneficiis & officiis potfeffss, omnibus & fin- gulis aliis, quorum intereft vel intererit, quo- modoliber in futurum , mandamus expreffe inhibentes, videlicet patriarchis ,' archiepi(co- pis & epifcopis fub (ulpenfionis ab ingreffu ec» clefiz , minoribus vero períonis (ngufaribus fab excommunicationis , nec non ditorum declarationes & litteras defuper pro ipíss ad- 8 poffefforum adverfariis fub fimili excommu- verfariis & aliis quibufcumque , in przjudicium ipsorum peffeflornm , vel derogationem hujuf- modi per nos confirmatorum , ‘quomodoli- bet, etiamfi motu proprio ; ex certa fcientia vel plenitudine poteftatis, & de venerabilium fratram noltrorum fante Romanæ "eccle cardinalium confilio & affen(u, tam ber di- &um noftrum predecelforem , quam nos, five alium. quemcuraque , illius aut. noftra audłori- tate, five alia quacumque , factas, datas, con- ceffas & habitas, etiamfi in vim earum ip- -fis aut alicui eorum in re vel ad rem jus quæfitum foret: nec non diffinitivas & alias eriam , qua in rem tracfierant judicatam, fu- nicariowis ac prívationfs omnium & fingulo- rum beneficiorum fuorum que obtinenr, 6 inhabilitationis ad illa & ad alia in pofterum obtinenda , perpetuwgne infamie ; collegiis vero, capitulis & conventibus {ub fufpenfio- nis a -divinis, pœnis, fententiis & cenfuris, quas contrafacientes & rebelles (. prout quem- liber ipforum concernit ) exnunc, prout ex- tune , & eximnc, prout exnunc incurrere volu- mus ipfo fa&o, ne ipfi feu eorum alter pu- blice vel occulte, dirette vel indirette , quovis quzfito colore vel ingenio , contra declaratio- nes, conceíliones , approbationes, ratificatio- nes, confirmationes, & alia predi&a vel eo- per ecclefiis & aliis premiffis in Romana ct- Crum aliquod in przjudicinm , damnum & gra- tía, vcl alias ubicumque contra di&os poflef- fores promulgatas fententias, & quæcurque inde fccuta , praditis motu & fcientia ac plenitudine pro bono pacis & unionis prædi- étarum caffamus, irritamus & annullamas , ac caía, irrita, infe&a; nullaque & inania sc viribus vacua declaramus & devuntiamus. Hlas vcro ex fententiis , quz pro praediis poffc(fionibus fuper pramitfis, ac etiam quaf- cumque alias feurentias & fubrogationes, quo pro quibufvis perfouis , partibus fe defen- dentibus, illarum omnium nominibus & co- gnominibys pro expreffis habentes , X que in rem tranfiverunt judicatam, in DBafileenfi vamen diétorum poffefforum & derogationem præmifforum per nos confirmatorum , aut a- licujus eorum facere, dicere & attentare, feu iph prenominati, ad quos fpe&at hujufmodi electio, collato , provifio, prefentatio, feu quavis alia dispofitio , quemquam alium ad ecclefiafticas . dignitates, beneficia & officia, fea alia premifia, ha&enus fic poffeffa reci- pere & admittere , neque. poffeffores hüjufmo- di fuper pramiffis ín aliquo vexare, pertur- bare, moleftare, feu inquietare. quomodolibet prefumant, ant prafumat, fed ea omnia & fingula inviolabilicer & fine contradi&ione quacumque, quantum in eis cit, macuteneant íeu Laufanenfi civitatibus, feu fo curia pr& p & obíervent, díctofque poffeffores in. poffeffio- fati venerabilis ac cadífimi fratris noflri. A- medei primi cardinalis, ( ut przmirtitur ) le- gati vicariique perpetui , Felicis quinti in 10a obedientia nominati., ufque in hodier- num dicm prolaiæ, ac fubrogationes pro :i- tero ex collitigantibus mutuo fe defendenii- bus fac funt, validas & ratas decernen- tes, nec non quafcummque lites & caufas des faper in noflra curia vel alibi contra ipfos poffeffores fuper przdi&is ccclefis , dignitati- bus, bencficiis , officiis quomodolibet pen- dentibus, quorum omnium, etiamíi una vel due feu plures diffinitivæ vel alim fententiæ prolatz fint, flatus przfentibus pro expreß ne fua hujufmodi teneant & dcfendant . Si ANNO CHRISTI} Y449- qua etiam ( quod abfit ) per quempiam qua-. cumque etiam auctoritate noflra contra prze miffa feu corum aliqua, aur in prejudicium di&ornm pofleforuim feu alicujus corum , no- virates falta faerint feu fierent, illas ac quæ- cumque inde fecuta exaunc prout extunc ba- bemus & haberi volumus pro. infe&is. Et nie hilo minus contravenientes & rebelles bujuf- modi, five patriarcha, archiepifcopi, aut e- pifcopi fuerint, ab ingreflu ecclefiæ, minores vero perfonas fingulares excommunicatos, nec non di&os adveriarios & eis auxilium dantes, ultra excommunicationis penam , beneficiis fis habentes. ad nos advocamus, & totaliter g & officiis fuis privatos, inhabiles &. infames, extinguimus. Fr pro majori omnium & fin- gulorum fecuritate & roboris: valíditate , gui- bufcumque perfonis ram ecclefia(ticis quam fz- cularibus, cujufcumque dignitatis, flaws, gra. dus , ordinis , conditionis vel præemineniiæ exiflant, étiamfi cardinalatus, patriarchatus , archicpifcopali, epifcopali, aut alia quacum- que prafulgeant dignitate, nec son quarum- cumque tam cathedralium quam collegiata- rum & aliarum ecciefiarnm & monafleriorum capitulis, coliegiis & conventibu$, ac fingu- laribus perfonis earumdem, illique. vel illis, capitula vero , collegia & conventus, à divi- nis fufpenfos per quemlibet ordinarium loci, aut alterum in dignitate conftitutum , five ca- nonicum alicujus ecclefim cathedralis , per quemcumque ex hujufmodi pollefforibus elie gendum & requirendum, feu executionem dan- dum fuper huju(modi noflra voluntate io Ro- mana curia five exira , declarari et denuntiari volemus et mandamus, Super quibus omnibus et fingulis, ipfis et eorum quilibet au&oritaie apoflolica damusatque concedimus facultaiem', rejedis in premiffis omnibus ct fingulis cautelis i ci #p- 

Strana 233
. 5493. ANNO CHRISTI razr. Ex Brblio- theca Facul- raris Artiom Univerfit, Colonicnfis - a Numeros addidimus ad faciliorem earumdem in. pofterum «Kotionem . 233 quas tamquam frivolas & inanescum in- de fecutis & lecuturis extunc, prout exnunc, & exnunc, proutexumc caffamus, irritamus, an- nullamus, & pro infe&is baberi volumus: vi- cecanceliario & quibufvis aliis officialibus no- furis expreffe inhibentes, ne ad cujufvis inftan- tiam fuper cau(is pre&ten(arnm , appellationum hujufmodi, aut alias vía fimplicis querclz feu reftirutionis in inregrum aliquam commiffio- nem fignare, five refcriptum etiam extra Ro- mavam curiam concedere, nec auditores cau- farum palatii noflri, five ordinarii loci, aut quicumque alii commitfiones five refcripta hu- jufmodi recipere, feu caufas defuper motas &B movendas audire prz(umant, fen attentent . Adjicientes, quod fi ullo unguam tempore ap- pareret , de aliqua conceffione feu declara- tone per nos aut noftras (eu di&i przdecelfo- ris litteras, quafcumque claufnlas, etiam dero- gatorias, generales vel fpeciales fub quacum- - que verborum forma ia fe continentes, licet in illis dicatur, non obfRantibns clau(ulis di- centibus quod illis non derogetur , nift de eis Ípecias mentio fiat, aut quod de verbo ad verbam, & cum toto tenore illarum | inferi debeat, fa&a (co fienda, per guam dictos pol- feffores fen corum aliqnem in hujufmodi (no- rum beneficiorum poflcifione feu alias turbari , BULLA NICOLAI PAPE V, & appellationibus quibufeumque , in præjudi- À maneat jus quod ante hujufmodi divifionem ——= ANNO cium premifforum interpofitis feu interponen- fibi quzfitum erat. Et CHRISTT dis, 234 fi fuerint aliqua. ec- ANNO clefiæ (eu beneficia ,. quarum (eu quorum cą. CHRISTI pur in una obedientia , & membra in altera exiftant, membra reducantur ad caput. Sal. vo tamen, quod membrum obtinens in illius remaueat poffeffione , fi jus eidem. compete. bat ante hujufmodi divifionem . Ceterum quia. difficile foret prefenies litteras ad fingula, in quibus cis forfitan fides facienda fuerit, ioca deferre, di&a auétoritate apoftolica decerni mus, quod illarum tranfumpto manu publica & figillo alicujus epifcopi, aut illius vicarii ; feu cariz aut fuperioris ecclefiallici fignaro & munito, perinde ac fioriginales fitieræ hujuf- modi exhiberentur , fides plenaria adhibeztar, & fletur. Maudantes nihilo minus litteras ín fimili forma pro quibufcumque particularibi.s perfonis cas petentibus & habere volentibus , illorum nominibus & cognominibus fpecifice expreffis, cum delignatione ecclefiz , dipnica- tis, bcnebcii five beneficiorum , aliarumque conceffionum (uperius defipnatarum , in can- cellaria no(lra, & alibi gratis & fine (olutio- ne alicujus taxe, falvo moderato falatio fcri. ptorum, expediri , & irritum decernimus & inane, ít fecus fuper his a quoquam quavis au&oritate fcienter. vcl ignoranter coniigeric anentari. Nulli ergo omnino homipum licear hanc pagiuam noftre approbationis, ratifica- vexari, moleftari, feu inquíetari, aut contra C (onis, con&rmatuonís, provifionis, decreti , hujufmodi moftras conceffiones, provifiones , & alia per nos approbara fieri atque contra- veniri poffit, ctiam(i moru proprio, ex certa icientia , five de plenitudine potellaus, 8 de ipforum venerabilium fratrum noftrorum car- dinalium confilio & affenfu emanareut, feu emanaffent, tales declarationes aut conceflio- nes pro bono pacis & unionis ecclefiz , nulla- tenus &ffeünni fortiti , fed. pro infe&is exnunc, proat extuac haberi! volumus. — Verum. fi in obedientia. pradictorum tunc nuncupati Feti- cis, & illorum qui Bafileæ & Laufanæ fub nomine- generalis concilii tuac permanferunt. , duo vel plures fuper uno vel pluribus beneh- voluntatis, impofitionis , caffationis , remif- fionis , rélaxationis, donationis, abfoluiionis , fiberationis, inhibitionis, impoftionis, irrita- tionis, annullationis , declarationis, denuntia- tionis , advocationís, extin&ionis , voluntatis , mandati, dationis, conceffionis, adjeétionis , & conflitutionis infiingere, vel ei aulu reme- rario contraire. Sé quis aurem hæc attentare prefumplerit , indignationem omnipotentis Dei & beatoram Petri. & Pauli apofiolorum ejus fe noverit incurfucum , - Datura. Spoleti anno incarnationis dominis cx millefimo quadringentefimo quadrageńma- novo, decimo quarto. Kaleodas Julii , Pontii. ciis litigarent, poffeifio nan poffidenti non af. D caius noflit. anno restio. fetat prajodicium, fed. cuilibet jus fuum. fem- per falvum confervetur, ac etiam unicuique EPISTOLA ET RESPONSIONES SYNODALES P. de Noxcio , Marcellus de Caria . Regi. ftrata ia. camera Apaftolict conflit . SACRI GENERALIS CONCILII BASILEENSIS. [a Epiftofa fynodalis de convocatione Bohemorum ad concilium. Sacrofancła generalis. fynodus. Bafileenjis , 9n. Spi- rity fančto legitime. congregata ,| univerfalem ecclefram repræfentans, univerfis viris eccle-E Jiaflicis, nobilibue , QJ. toti. populo. vegni. Bobe- mis , unitatem Č pucem in Chriflo Jefu Do. uino noflro . Ompulir nos charitas Chrili egredi de ter- 4 rà nollra & cognatione nollra , & veni- re ad locum quem oftendit. nobis Dominus pro pace eccleiz & falute populi Chriftiani . Et quid mirum quod pro Chrillo in terra. a- licna peregrinari decrevimus, cum ipfe Do- miuus, nofler pro nobis duriffimami ufque ad mortem Crncis peregrinationem pati dignatus fit? Si Deus ita dilexi mundum, nr Filium fuum urigenitum daret; & nos merito ita is plum diligere debemus, ut pro ovibus fuis, fi oporteat , animas noftras libenter exponamus . Quod quidem, quanmm divina gratia nos ine Ípiravit, erga omnes prompto animo facere paratí lumus: & ob hoc ex omni natione ad. facrum geaesle coucilium huc convenimus , uc éxpulhs dc populo Chrifiano erroribus , Ícdaus bellis, & extin&is vitiorum illecebris , fidci. unitas , animorum concoidia , & fanéto- rum morum difciplina ubique fervcatur ;. & ipfa mater ecclefia toto. orbe rerrarum diffu(a in pace fanctorum. & unirate reBorear . Bt quamquam plurima in hoc facro concilio im- mincant, quibus neceffario providendum eft : nibil tamen anie oculos noflros ram fedulo verfatut, quam ut vos fn eadem unitate no- bifcum conjungamini. Si feiretis quanto affe. du faluem & pacem vellram optamus, fi cor- 1449, ANNO "© CHRISTI 1431. 

Strana 234
. 5493. ANNO CHRISTI razr. Ex Brblio- theca Facul- raris Artiom Univerfit, Colonicnfis - a Numeros addidimus ad faciliorem earumdem in. pofterum «Kotionem . 233 quas tamquam frivolas & inanescum in- de fecutis & lecuturis extunc, prout exnunc, & exnunc, proutexumc caffamus, irritamus, an- nullamus, & pro infe&is baberi volumus: vi- cecanceliario & quibufvis aliis officialibus no- furis expreffe inhibentes, ne ad cujufvis inftan- tiam fuper cau(is pre&ten(arnm , appellationum hujufmodi, aut alias vía fimplicis querclz feu reftirutionis in inregrum aliquam commiffio- nem fignare, five refcriptum etiam extra Ro- mavam curiam concedere, nec auditores cau- farum palatii noflri, five ordinarii loci, aut quicumque alii commitfiones five refcripta hu- jufmodi recipere, feu caufas defuper motas &B movendas audire prz(umant, fen attentent . Adjicientes, quod fi ullo unguam tempore ap- pareret , de aliqua conceffione feu declara- tone per nos aut noftras (eu di&i przdecelfo- ris litteras, quafcumque claufnlas, etiam dero- gatorias, generales vel fpeciales fub quacum- - que verborum forma ia fe continentes, licet in illis dicatur, non obfRantibns clau(ulis di- centibus quod illis non derogetur , nift de eis Ípecias mentio fiat, aut quod de verbo ad verbam, & cum toto tenore illarum | inferi debeat, fa&a (co fienda, per guam dictos pol- feffores fen corum aliqnem in hujufmodi (no- rum beneficiorum poflcifione feu alias turbari , BULLA NICOLAI PAPE V, & appellationibus quibufeumque , in præjudi- À maneat jus quod ante hujufmodi divifionem ——= ANNO cium premifforum interpofitis feu interponen- fibi quzfitum erat. Et CHRISTT dis, 234 fi fuerint aliqua. ec- ANNO clefiæ (eu beneficia ,. quarum (eu quorum cą. CHRISTI pur in una obedientia , & membra in altera exiftant, membra reducantur ad caput. Sal. vo tamen, quod membrum obtinens in illius remaueat poffeffione , fi jus eidem. compete. bat ante hujufmodi divifionem . Ceterum quia. difficile foret prefenies litteras ad fingula, in quibus cis forfitan fides facienda fuerit, ioca deferre, di&a auétoritate apoftolica decerni mus, quod illarum tranfumpto manu publica & figillo alicujus epifcopi, aut illius vicarii ; feu cariz aut fuperioris ecclefiallici fignaro & munito, perinde ac fioriginales fitieræ hujuf- modi exhiberentur , fides plenaria adhibeztar, & fletur. Maudantes nihilo minus litteras ín fimili forma pro quibufcumque particularibi.s perfonis cas petentibus & habere volentibus , illorum nominibus & cognominibus fpecifice expreffis, cum delignatione ecclefiz , dipnica- tis, bcnebcii five beneficiorum , aliarumque conceffionum (uperius defipnatarum , in can- cellaria no(lra, & alibi gratis & fine (olutio- ne alicujus taxe, falvo moderato falatio fcri. ptorum, expediri , & irritum decernimus & inane, ít fecus fuper his a quoquam quavis au&oritate fcienter. vcl ignoranter coniigeric anentari. Nulli ergo omnino homipum licear hanc pagiuam noftre approbationis, ratifica- vexari, moleftari, feu inquíetari, aut contra C (onis, con&rmatuonís, provifionis, decreti , hujufmodi moftras conceffiones, provifiones , & alia per nos approbara fieri atque contra- veniri poffit, ctiamf moin proprio, ex certa Ícientía, five de plenitudine poteitatis, & de ipforum venerabilium fratrum noftrorum car- dinalium confilio & affenfu emanareut, feu emanaffent, tales declarationes aut conceflio- nes pro bono pacis & unionis ecclefiz , nulla- tenus &ffeünni fortiti , fed. pro infe&is exnunc, proat extuac haberi! volumus. — Verum. fi in obedientia. pradictorum tunc nuncupati Feti- cis, & illorum qui Bafileæ & Laufanæ fub nomine- generalis concilii tuac permanferunt. , duo vel plures fuper uno vel pluribus beneh- voluntatis, impofitionis , caffationis , remif- fionis , rélaxationis, donationis, abfoluiionis , fiberationis, inhibitionis, impoftionis, irrita- tionis, annullationis , declarationis, denuntia- tionis , advocationís, extin&ionis , voluntatis , mandati, dationis, conceffionis, adjeétionis , & conflitutionis infiingere, vel ei aulu reme- rario contraire. Sé quis aurem hæc attentare prefumplerit , indignationem omnipotentis Dei & beatoram Petri. & Pauli apofiolorum ejus fe noverit incurfucum , - Datura. Spoleti anno incarnationis dominis cx millefimo quadringentefimo quadrageńma- novo, decimo quarto. Kaleodas Julii , Pontii. ciis litigarent, poffeifio nan poffidenti non af. D caius noflit. anno restio. fetat prajodicium, fed. cuilibet jus fuum. fem- per falvum confervetur, ac etiam unicuique EPISTOLA ET RESPONSIONES SYNODALES P. de Noxcio , Marcellus de Caria . Regi. ftrata ia. camera Apaftolict conflit . SACRI GENERALIS CONCILII BASILEENSIS. [a Epiftofa fynodalis de convocatione Bohemorum ad concilium. Sacrofancła generalis. fynodus. Bafileenjis , 9n. Spi- rity fančto legitime. congregata ,| univerfalem ecclefram repræfentans, univerfis viris eccle-E Jiaflicis, nobilibue , QJ. toti. populo. vegni. Bobe- mis , unitatem Č pucem in Chriflo Jefu Do. uino noflro . Ompulir nos charitas Chrili egredi de ter- 4 rà nollra & cognatione nollra , & veni- re ad locum quem oftendit. nobis Dominus pro pace eccleiz & falute populi Chriftiani . Et quid mirum quod pro Chrillo in terra. a- licna peregrinari decrevimus, cum ipfe Do- miuus, nofler pro nobis duriffimami ufque ad mortem Crncis peregrinationem pati dignatus fit? Si Deus ita dilexi mundum, nr Filium fuum urigenitum daret; & nos merito ita is plum diligere debemus, ut pro ovibus fuis, fi oporteat , animas noftras libenter exponamus . Quod quidem, quanmm divina gratia nos ine Ípiravit, erga omnes prompto animo facere paratí lumus: & ob hoc ex omni natione ad. facrum geaesle coucilium huc convenimus , uc éxpulhs dc populo Chrifiano erroribus , Ícdaus bellis, & extin&is vitiorum illecebris , fidci. unitas , animorum concoidia , & fanéto- rum morum difciplina ubique fervcatur ;. & ipfa mater ecclefia toto. orbe rerrarum diffu(a in pace fanctorum. & unirate reBorear . Bt quamquam plurima in hoc facro concilio im- mincant, quibus neceffario providendum eft : nibil tamen anie oculos noflros ram fedulo verfatut, quam ut vos fn eadem unitate no- bifcum conjungamini. Si feiretis quanto affe. du faluem & pacem vellram optamus, fi cor- 1449, ANNO "© CHRISTI 1431. 

Strana 235
EUGENIUS EPISTOLE SYNODALES. SIGISMUNDUS 235 IMP. PP. IV. corda noſtra charitate erga vos ardentia intue-A occafio: ecce jam locus & facultas plenæ au- remini; omiſſis omnibus , ſine mora huc pro- dientiæ præbetur: jam invitamini : non coram paucis , ſed univerſaliter audiemini, quantum- peraretis vos in ulnas noſtras : confidentes quod libet audiri volueritis. Ipſe Spiritus ſanctus a nobis, qui vos propter Chriſtum ut noſme- adſtabit medius judex & arbiter, quid in ec- tipſos amamus, requiem animabus veſtris in- cleſia tenendum & agendum fit. Erimus ſi- venire poſſetis. Et forſan diſſidium noſtrum mul in oratione perſeverantes, & tamdiu & aliquæmdiu in eccleſia Deus permiſit , ut per tam ferventer ſuam pietatem gemitibus , jeju- experientiam cognoſcentes quanta mala ex di- niis , precibus , obſecrationibus , ac ſanctis ope- viſione fraterna oriuntur, poſlea alter alte- ribus interpellabimus , uſquequo ipſe charitatis rum perfectius diligamus: & unitas, qua ni- auctor & veritatis doctor corda univerſi popu- hil inter homines reperitur melius , cautius de- li illuſtrabit ad cognoſcendam amplectendamque inceps cuſtodiatur, Jesus Chriſtus oravit, ut veritatis & unitatis ſemitam. Ob hoe poriſſame non ſolum Apoſloli , ſed omnes qui per ver- in eccleſia Spiritus ſanctus introduxit conci- bum corum credituri erant , unum eſſent , ſic- lia , ut , ſi qua circa fidem inter Chriſtianos ut ipſi ſunt unum Pater & Filius : & in hoc dixit cognoſci diſcipulos ſuos, ſi dilectionem B diſſenſio orta fuerit , omnibus in unum con- venientibus per invocationem nominis ſui ve- invicem haberent. Si cupimus Chriſto placere ritas evidenter appareat . Sæpenumero in Chri- ſa ejus diſcipuli eſſe & videri volumus , labo- ſtiana religione pullularunt errores , opiniones remus pro viribus, ut unum ſimus ; dilectio- & ſchiſmata ; ſed interventu ipſorum conci- nemque & concordiam , ſicut Chriſti fideles liorum Spiritus ſanctus illa procul effugavit & decet , invicem habeamus. Oftendamus ſecun- penitus extinxit. Si veritatem fidei diligitis, dum primitias eccleſiæ multitudinis creden- fi pacem optatis , ſi honor Chriſli penitus vo- tium , ut ſit cor unum & anima una ; ſicut bis curæ eſt , jam te ipſa oſtendite : nullo um- unus eſt nobis Deus, una ſides, & unus ba- quam loco vel tempore efficacius & a accom- priſmus , ita nos ejuſdem Parris filii ſimus u- modoſius quam hic eſt modo , iſla omnia fie- nanimes, & habitare unius moris nos dignos ri poſſunt. Proinde vos ex toto corde & to- faciat in domo ſua. Quam bonum & quam ta anima per ipſum Spiritum ſanctum horta- jucundum tunc erit, cum in eadem ſanctæ mur, rogamus , & obſecramus, ut poſtquam matris Eccleſiæ domo concorditer habitabunt oſtium ad tale ac tantum bonum apertum vi- fratres in unum ? Quanta Iætitia erit in co- debitis , non differatis introire , & ad hoc ſa- lis, ſi vos , qui aliquamdiu a nobis diviſi fui- C croſanctum concilium in nomine Jeſu Chriſti ſtis , iterum in charitate & unitate nobiſcum confidenter accedere , ut unanimiter audiamus reconciliemini. Ecce Spiritus ſanctus ex omni verbum hoc quod Spiritus ſanctus in eccleſia natione congregat fratres ; ut ficut ipſe chari- Dei facturus eſt. Et licet hunc locum ſecu- tas eſt, ita in charitate vivant, & juxta pro- rum & liberum omnibus venientibus ſtatueri- miſſionem Chriſti omnem doceant veritatem mus ; ne tamen aliqua forſitan occaſione re- quæ ad ſalutem eſt neceſſaria. Scimus quia noſter cæleſtis Paterfamilias bonum fidei ſe- trahi poſſitis , nos paratos offerimus plenum ac ſufficientem ſalvumconductum veniendi, men in terra noſtra ſeminaverat , ſed venit inimicus homo , & ſuperſeminavit zizanias - ſlandi , & redeundi, iis quos deſtinare volue- ritis , nomine univerſalis eccleſiæ concedere , Putamus multum boni ſeminis adhue ſupereſ- ac omnia facere quæ pro tutela & ſecuritate ſe, nec radicem omnino aruiſſe. Speramus ipſorum expedire videbuntur. Rogamus au- adhuc terram eſſe idoneam ad fructificandum in domo Domini, dummodo patiamini infun- tem vos, ut viros tales mittatis , ſuper quos di rorem Spiritus Sancti, qui illam fecundet, Spiritus Domini requieſcere ſperetur , mites & herbas noxias exurat. Credimus admodum Dvidelicet , rimoratos , humiles corde , pacem vobis moleſtum fore, tot ſtrages, incendia, optantes , & non quæ ſua ſunt quærentes , depopulationes, & infinita mala conſpicere , ſed quæ Jeſu Chriſti: qui nobis & vobis & quæ ex hujuſmodi diſſidio quotidie contin- toti populo Chriſtiano hic pacem & in futu- gunt ; voſque optare pacem patriæ ac quie- ro ſæculo vitam æternam donare dignetur, qui vivit benedictus in ſæcula ſæculorum. A- tem , & ut tandem fides catholica ubique ter- men. rarum debite colatur. Iis nunquam melius provideri poteſt , quam in hoc ſacro concilio, Datum Baſileæ, die decimaquinta menſis ubi univerſalis convenit eccleſia. Hic quidquid Octobris, anno Domini milleſimo quadrin- pertinet ad fidei veritatem, quidquid ad pa- genteſimo trigeſimo primo, indictione deci- cem & concordiam , quidquid ad vitæ purita- ma, Pontificatus ſanctiſſimi in Chriſto patris tem & divinorum mandatorum obſervantiam , & domini noſtri domini Eugenii divina pro- omni cum diligentia & libertate tractabitur . videntia Papæ quarti anno primo. Licebit libere omnibus exponere, quidquid Chriſlianæ religioni expedire judicaverit : lice- bit conſulere & procurare remedia . Aderit pla- E ne Spiritus ſanctus, in cujus nomine congre- gata eſt hæc ſancta ſynodus. Ipſe erit dux & rector concilij, perfecte illuminaturus corda hominum , ut viam ambulent veritatis & pa- cis. Fiduciam in Chriſlo habemus, quod ſi huc puro corde & bona intentione acceſſeri- tis , procul dubio læti & conſolati in patriam redibitis, genti veſtræ pacem: quietem gra- tiamque Dei & hominum vobiſcum deſeren- tes. Audivimus quod ſæpe conqueſli eſtis non eſſe vobis traditam, qualem voluiſſetis, libe- ram audientiam. Jam ceſſabit omuis querelæ a pro, acennp- modarius. 236 ANNO CHRISTI 2431. ANNO CHRIST 1431. 6. II.

Strana 236
EUGENIUS EPISTOLE SYNODALES. SIGISMUNDUS 235 PP. IV. IMP. corda noſtra charitate erga vos ardentia intue-A occafio: ecce jam locus & facultas plenæ au- remini; omiſſis omnibus , ſine mora huc pro- dientiæ præbetur: jam invitamini : non coram paucis , ſed univerſaliter audiemini, quantum- peraretis vos in ulnas noſtras : confidentes quod libet audiri volueritis. Ipſe Spiritus ſanctus a nobis, qui vos propter Chriſtum ut noſme- adſtabit medius judex & arbiter, quid in ec- tipſos amamus, requiem animabus veſtris in- cleſia tenendum & agendum fit. Erimus ſi- venire poſſetis. Et forſan diſſidium noſtrum mul in oratione perſeverantes, & tamdiu & aliquæmdiu in eccleſia Deus permiſit , ut per tam ferventer ſuam pietatem gemitibus , jeju- experientiam cognoſcentes quanta mala ex di- niis , precibus , obſecrationibus , ac ſanctis ope- viſione fraterna oriuntur, poſlea alter alte- ribus interpellabimus , uſquequo ipſe charitatis rum perfectius diligamus: & unitas, qua ni- auctor & veritatis doctor corda univerſi popu- hil inter homines reperitur melius , cautius de- li illuſtrabit ad cognoſcendam amplectendamque inceps cuſtodiatur, Jesus Chriſtus oravit, ut veritatis & unitatis ſemitam. Ob hoe poriſſame non ſolum Apoſloli , ſed omnes qui per ver- in eccleſia Spiritus ſanctus introduxit conci- bum corum credituri erant , unum eſſent , ſic- lia , ut , ſi qua circa fidem inter Chriſtianos ut ipſi ſunt unum Pater & Filius : & in hoc dixit cognoſci diſcipulos ſuos, ſi dilectionem B diſſenſio orta fuerit , omnibus in unum con- venientibus per invocationem nominis ſui ve- invicem haberent. Si cupimus Chriſto placere ritas evidenter appareat . Sæpenumero in Chri- ſa ejus diſcipuli eſſe & videri volumus , labo- ſtiana religione pullularunt errores , opiniones remus pro viribus, ut unum ſimus ; dilectio- & ſchiſmata ; ſed interventu ipſorum conci- nemque & concordiam , ſicut Chriſti fideles liorum Spiritus ſanctus illa procul effugavit & decet , invicem habeamus. Oftendamus ſecun- penitus extinxit. Si veritatem fidei diligitis, dum primitias eccleſiæ multitudinis creden- fi pacem optatis , ſi honor Chriſli penitus vo- tium , ut ſit cor unum & anima una ; ſicut bis curæ eſt , jam te ipſa oſtendite : nullo um- unus eſt nobis Deus, una ſides, & unus ba- quam loco vel tempore efficacius & a accom- priſmus , ita nos ejuſdem Parris filii ſimus u- modoſius quam hic eſt modo , iſla omnia fie- nanimes, & habitare unius moris nos dignos ri poſſunt. Proinde vos ex toto corde & to- faciat in domo ſua. Quam bonum & quam ta anima per ipſum Spiritum ſanctum horta- jucundum tunc erit, cum in eadem ſanctæ mur, rogamus , & obſecramus, ut poſtquam matris Eccleſiæ domo concorditer habitabunt oſtium ad tale ac tantum bonum apertum vi- fratres in unum ? Quanta Iætitia erit in co- lis, ſi vos , qui aliquamdiu a nobis diviſi fui- C debitis , non differatis introire , & ad hoc ſa- croſanctum concilium in nomine Jeſu Chriſti ſtis , iterum in charitate & unitate nobiſcum confidenter accedere , ut unanimiter audiamus reconciliemini. Ecce Spiritus ſanctus ex omni verbum hoc quod Spiritus ſanctus in eccleſia natione congregat fratres ; ut ficut ipſe chari- Dei facturus eſt. Et licet hunc locum ſecu- tas eſt, ita in charitate vivant, & juxta pro- rum & liberum omnibus venientibus ſtatueri- miſſionem Chriſti omnem doceant veritatem mus ; ne tamen aliqua forſitan occaſione re- quæ ad ſalutem eſt neceſſaria. Scimus quia trahi poſſitis , nos paratos offerimus plenum noſter cæleſtis Paterfamilias bonum fidei ſe- ac ſufficientem ſalvumconductum veniendi, men in terra noſtra ſeminaverat , ſed venit inimicus homo , & ſuperſeminavit zizanias - ſlandi , & redeundi, iis quos deſtinare volue- ritis , nomine univerſalis eccleſiæ concedere , Putamus multum boni ſeminis adhue ſupereſ- ſe, nec radicem omnino aruiſſe. Speramus ac omnia facere quæ pro tutela & ſecuritate ipſorum expedire videbuntur. Rogamus au- adhuc terram eſſe idoneam ad fructificandum in domo Domini, dummodo patiamini infun- tem vos, ut viros tales mittatis , ſuper quos Spiritus Domini requieſcere ſperetur , mites di rorem Spiritus Sancti, qui illam fecundet, & herbas noxias exurat. Credimus admodum Dvidelicet , rimoratos , humiles corde , pacem vobis moleſtum fore, tot ſtrages, incendia, optantes , & non quæ ſua ſunt quærentes , depopulationes, & infinita mala conſpicere , ſed quæ Jeſu Chriſti: qui nobis & vobis & quæ ex hujuſmodi diſſidio quotidie contin- toti populo Chriſtiano hic pacem & in futu- ro ſæculo vitam æternam donare dignetur, gunt ; voſque optare pacem patriæ ac quie- qui vivit benedictus in ſæcula ſæculorum. A- tem , & ut tandem fides catholica ubique ter- men. rarum debite colatur. Iis nunquam melius Datum Baſileæ, die decimaquinta menſis provideri poteſt , quam in hoc ſacro concilio, ubi univerſalis convenit eccleſia. Hic quidquid Octobris, anno Domini milleſimo quadrin- genteſimo trigeſimo primo, indictione deci- pertinet ad fidei veritatem, quidquid ad pa- cem & concordiam , quidquid ad vitæ purita- ma, Pontificatus ſanctiſſimi in Chriſto patris tem & divinorum mandatorum obſervantiam , & domini noſtri domini Eugenii divina pro- omni cum diligentia & libertate tractabitur . videntia Papæ quarti anno primo. Licebit libere omnibus exponere, quidquid Chriſlianæ religioni expedire judicaverit : lice- bit conſulere & procurare remedia . Aderit pla- E ne Spiritus ſanctus, in cujus nomine congre- gata eſt hæc ſancta ſynodus. Ipſe erit dux & rector concilij, perfecte illuminaturus corda hominum , ut viam ambulent veritatis & pa- cis. Fiduciam in Chriſlo habemus, quod ſi huc puro corde & bona intentione acceſſeri- tis , procul dubio læti & conſolati in patriam redibitis, genti veſtræ pacem: quietem gra- tiamque Dei & hominum vobiſcum deſeren- tes. Audivimus quod ſæpe conqueſli eſtis non eſſe vobis traditam, qualem voluiſſetis, libe- ram audientiam. Jam ceſſabit omuis querelæ a pro, acennp- modarius. 236 ANNO CHRISTI 2431. ANNO CHRIST 1431. 6. II.

Strana 237
ANNO CHRISTI 2431 Hic Juliavus poflea ccli- čtis Bafilcen- fibus Euge" nio adbzlit cum mulris aliis. EUCENICS eP, IV. 237 EPISTOLÆ S IT, QUA patres intendunt 'manere in Bafka, do qued non çredatur litteris aut mandatis in contrarimm. Sacrofantia generalis Jymodus Bafsleenfis , in Spi- Atu Sancio legitime congregata , univerfalem Ecclefiam veprefentans , antoerfrs. Chrifli. fide- libus falutem £y Omnipotentis Dei benediétio- nem. Zelus «omus Dei, que eft Ecclefia, extra quam non eft falus, nos invitat atque cbarita- YNODALES SIGISMUNDUS 238 Aritate carere credatis . Nec verifimile eft, quod ———— bene informatus dominus apofílolicus vícarius ‚ANNO Jefu Chrifii, ad quem principaliter pertinet ex(tirpare haiefes, reformare mores corruptos, & procurare pacem ju: populo Chriftiano, a- liquo modo cogitaret dilfolvere boc facrum Concilium , prefertim contra decreta Concilii Conflantienfis , per przdecefforem fuum & eumdem 'approbata, & a tantis folemnibus vi- tis mature digefía, quo efficacius remedium ad hec facienda reperiri non poteft: ex cujus diffolutione certirudinalirer fequerentur hære- fum, deformitatum, ac guerrarum & odio rum induratio, ac etiam multiplicatio. No- firæ quippe profeMonis eft nos exponere mor- tive compellit , adver(us hsreles vaftatricesB ti. pro. domo Dei, Ecclefiam ejus defendere tunicæ inconfutilis Chrifüi, que fides eft Or- thodoxa, virilitez infurgere : & non minus petverfis moribus, quibus, proh dolor!, infe. &us ef Populus Chrifianus , & indies in om- ni flatu amplius infcitur , falubriter obviare , necnon bellicis cladibus poene ubique terraram fidelem populum deftruentibus, & quafi ad nullitazcm miferabiliter perducentibus, quan- tum vires noítrz gratia divina adjutzs value. rinr, finem ac remedia opporiuna adbibere : pro quibus caufis evidenter neceífariis & ma. xime arduis hic ia Spiritn Sancto convenimus, tam generalem Conciliorum Conllantienfis & Senenfis, quam expre(fis mandatis felicis re- cordationis Domini Martini Papz quinti, nec- C non & fandi(fimi Domini noflri moderni Eu. geil quarti audoritatibus exprefis, Gt (pecia. libus repetitis mandatis, reverendifümo in Chrifto patri domino Juliano fandi Angeli diacono cardinali , apoliolice fedis legato., atque hujus facri Concilii przGdenti. Verum antiquus humani generis ho(tis, infidias more fuo parare volens, ior tantifque bonis que ex hoc facro Concilio proveniref»erantur, fa- mam (ut audivimus) per dieería loca diffun- dere conatur, quod hiec facrofan&a fynodus Chrifüianz religioni ram utilis & neceffaria diffolvi aut prorogari, vel in aliquem alium locum transteirí debeat. Ex auo cum verifi- adverfus tam eminentia pericula , potiffime tunc temporis quo ad di&am noftram fan&am fvnodum Íperamus .Bohemos advenire, 8 in facra fidei catholice unione nobifcum reduci , Nam nottras litteras, quibus ad idem eofdem monebamus falubriter & charitative, honelle ac reverenter fnfceptas intelleximus, Ceterum pax & concordia regum , principum ac com- munitatum , quibus fuper iis litteras noftras ' direximus, per hoc præfens facrum Goncilium efficieada fperatur: precipue pax regai Pran- ciæ, pro qua reverendiffimo in Chrifto pawi domino. cardinali fan&üz Crucis , apoítolicz fedis legato in Francia, die no&uque ad hoc Ctendenti & laboranti, noftras litteras & nun- uos fpeciales irenfmiftmus Qvi quidem do- minus cardinalis locum conventionis aíBgnati- da partibus nobis notifizandum refcripüit , qua- tenus una cum eodem ‘ad tam Ííam&um opus concurrere efficaciter valeamus ;. propter qux faiuberrima opera Spiritus Sandi, qui hujus facri Concilii cüftos eft & protector, adjutrice graiia perficienda , hic de omni regione con- venimus: atque in publica fe(fione noflra , de- cimaquarta Decembris, in majori hujus civi- tatis Ecclefia. celebrata, per noftra decreta hic iamdiu permáuere congregati ftatuimus , quo- ufque prafati neceffarit. utíqne ac plurimi fru- &uofi effeus vorivos fines fortiantar: quod militer rimeamus nonnullos hujufmodi rumo-D fixe & inflexibiliter perficere, ut przmi(imus, ribus a fau&o eorum propofito huc forfan ve- niendi retrahendos, ideo tenore præfencium fignificamus nos omnino decreviffe in hoc fan- &o Goncilio &rmiter permanere: & accedente . gratia Spiritus San&i. diligentiffixae laboraie ad praedica fan&a opera, que inchoavimus per- ficienda: nec ulla ex caufa vcl occafione hinc recedere zniequam aliquod efficax. remeditim circa przdi&a adhibitum fuerit; cum eviden- ter con(lare poffit ex diffolutione bujus facri Concilii fecutura fidei catholice , ftatus eccle- fiaftici & totus Chriflianz religionis ruina . Speramus, & pro certo tenemus , attenta. Ia- tegritatis vitz, & fan&itaris vitz fama, qua hucuíque nanc vixit faudtiffimus dominus no Ecumque fter. Eugenius Papa quartus, ipfum omnem favorem & auxilium daturam ad. confervan- dum hoc facrum Concilium, quod auctoritate praecedentium conciliorum , & fui antecefforis & ipfius inchoatum a« (tabilitum exflitit: nec quifquam aliquo modo credet quibufcumque perfonis aut litreris aliud. afferentibus. Et ob hanc rem mentem moftram plenius explican- dam, jam nofílros folemnes deputavimus ad fuam fanétitatem Ambafiatores. Et fi quid in contrarium aliquo modo fuifler vobis infinu2- fum, aut inünuari contingeret , id omni ve- intendimus. Eapropter devoti viri, in Chritto fincere dile&i , vos in Domino obfecramus pro hujus faci noftre fynodi faiubri dire&ione devotius exorare, proque hujnfmodi felici fuc- ceffu divinam clementiam humilius implorare: necnon & f) quz litterz , fchedulz , fcripta X mandata, quocumque nomine cenfeantur, a quibufvis perfonis inveneritis, aut reccperills , noflrz huic fan&e intentioni obviantia, aut faluberrimos efie&us præfatos quoquo modo impedientia ,' nobis indilate tranimittere cure- tis:.nec eifdem adbzrere, aut a finceritate . quam noflrz congregationi geritis, ullatenus recedere velitis, quocumque colore per quof. pretenfo. Reverendos autem Patres dominos prelatos & cæreros qui de jure vel confuetudine ad (acram generalem fynodum renentur, admonemus & mandamus fub pæ- uis juris ace fub debito juramenti, quaienus celerrime ad noflram congregationem | acce- dant in propria perfona: aut, fi fuerint cor- porali impedimento deteutí , honorabiles & do&os viros de fuis ecciefiis bene ínflru&os de(tinare non omittant: Sic autem | facientes, Chri(to, cujus caufam gerimus, maxime pla- cebitis : Ecclefim fuæ fan&æ, immo & toti Chriftianitari digoum famulatum præbebitis vos RISTI 2431+ 

Strana 238
ANNO CHRISTI 2431 Hic Juliavus poflea ccli- čtis Bafilcen- fibus Euge" nio adbzlit cum mulris aliis. EUCENICS eP, IV. 237 EPISTOLÆ S IT, QUA patres intendunt 'manere in Bafka, do qued non çredatur litteris aut mandatis in contrarimm. Sacrofantia generalis Jymodus Bafsleenfis , in Spi- Atu Sancio legitime congregata , univerfalem Ecclefiam veprefentans , antoerfrs. Chrifli. fide- libus falutem £y Omnipotentis Dei benediétio- nem. Zelus «omus Dei, que eft Ecclefia, extra quam non eft falus, nos invitat atque cbarita- YNODALES SIGISMUNDUS 238 Aritate carere credatis . Nec verifimile eft, quod ———— bene informatus dominus apofílolicus vícarius ‚ANNO Jefu Chrifii, ad quem principaliter pertinet ex(tirpare haiefes, reformare mores corraptos, & procurare pacem ju: populo Chriftiano, a- liquo modo cogitaret dilfolvere boc facrum Concilium , prefertim contra decreta Concilii Conflantienfis , per przdecefforem fuum & eumdem 'approbata, & a tantis folemnibus vi- tis mature digefía, quo efficacius remedium ad hec facienda reperiri non poteft: ex cujus diffolutione certirudinalirer fequerentur hære- fum, deformitatum, ac guerrarum & odio rum induratio, ac etiam multiplicatio. No- firæ quippe profeMonis eft nos exponere mor- tive compellit , adver(us hsreles vaftatricesB ti. pro. domo Dei, Ecclefiam ejus defendere tunicæ inconfutilis Chrifüi, que fides eft Or- thodoxa, virilitez infurgere : & non minus petverfis moribus, quibus, proh dolor!, infe. &us ef Populus Chrifianus , & indies in om- ni flatu amplius infcitur , falubriter obviare , necnon bellicis cladibus poene ubique terraram fidelem populum deftruentibus, & quafi ad nullitazcm miferabiliter perducentibus, quan- tum vires noíirz gratia divina adjutzs value. rinr, finem ac remedia opporiuna adbibere : pro quibus caufis evidenter neceífariis & ma. xime arduis hic ia Spiritn Sancto convenimus, tam generalem Conciliorum Conllantienfis & Senenfis, quam expre(fis mandatis felicis re- cordationis Domini Martini Papz quinti, nec- C non & fandi(fimi Domini noflri moderni Eu. geil quarti audoritatibus exprefis, Gt (pecia. libus repetitis mandatis, reverendifümo in Chrifto patri domino Juliano fandi Angeli diacono cardinali , apoliolice fedis legato., atque hujus facri Concilii przGdenti. Verum antiquus humani generis ho(tis, infidias more fuo parare volens, ior tantifque bonis que ex hoc facro Concilio proveniref»erantur, fa- mam (ut audivimus) per dieería loca diffun- dere conatur, quod hiec facrofan&a fynodus Chrifüianz religioni ram utilis & neceffaria diffolvi aut prorogari, vel in aliquem alium locum transteirí debeat. Ex auo cum verifi- adverfus tam eminentia pericula , potiffime tunc temporis quo ad di&am noftram fan&am fvnodum Íperamus .Bohemos advenire, 8 in facra fidei catholice unione nobifcum reduci , Nam nottras litteras, quibus ad idem eofdem monebamus falubriter & charitative, honelle ac reverenter fnfceptas intelleximus, Ceterum pax & concordia regum , principum ac com- munitatum , quibus fuper iis litteras noftras ' direximus, per hoc præfens facrum Goncilium efficieada fperatur: precipue pax regai Pran- ciæ, pro qua reverendiffimo in Chrifto pawi domino. cardinali fan&üz Crucis , apoítolicz fedis legato in Francia, die no&uque ad hoc Ctendenti & laboranti, noftras litteras & nun- uos fpeciales irenfmiftmus Qvi quidem do- minus cardinalis locum conventionis aíBgnati- da partibus nobis notifizandum refcripüit , qua- tenus una cum eodem ‘ad tam Ííam&um opus concurrere efficaciter valeamus ;. propter qux faiuberrima opera Spiritus Sandi, qui hujus facri Concilii cüftos eft & protector, adjutrice graiia perficienda , hic de omni regione con- venimus: atque in publica fe(fione noflra , de- cimaquarta Decembris, in majori hujus civi- tatis Ecclefia. celebrata, per noftra decreta hic iamdiu permáuere congregati ftatuimus , quo- ufque prafati neceffarit. utíqne ac plurimi fru- &uofi effeus vorivos fines fortiantar: quod militer rimeamus nonnullos hujufmodi rumo-D fixe & inflexibiliter perficere, ut præmifimus, ribus a fau&o eorum propofito huc forfan ve- niendi retrahendos, ideo tenore præfencium fignificamus nos omnino decreviffe in hoc fan- &o Goncilio &rmiter permanere: & accedente . gratia Spiritus San&i. diligentiffixae laboraie ad praedica fan&a opera, que inchoavimus per- ficienda: nec ulla ex caufa vcl occafione hinc recedere zniequam aliquod efficax. remeditim circa przdi&a adhibitum fuerit; cum eviden- ter con(lare poffit ex diffolutione bujus facri Concilii fecutura fidei catholice , ftatus eccle- fiaftici & totus Chriflianz religionis ruina . Speramus, & pro certo tenemus , attenta. Ia- tegritatis vitz, & fan&itaris vitz fama, qua hucuíque nanc vixit faudtiffimus dominus no Ecumque fter. Eugenius Papa quartus, ipfum omnem favorem & auxilium daturam ad. confervan- dum hoc facrum Concilium, quod auctoritate praecedentium conciliorum , & fui antecefforis & ipfius inchoatum a« (tabilitum exflitit: nec quifquam aliquo modo credet quibufcumque perfonis aut litreris aliud. afferentibus. Et ob hanc rem mentem moftram plenius explican- dam, jam nofílros folemnes deputavimus ad fuam fanétitatem Ambafiatores. Et fi quid in contrarium aliquo modo fuifler vobis infinu2- fum, aut inünuari contingeret , id omni ve- intendimus. Eapropter devoti viri, in Chritto fincere dile&i , vos in Domino obfecramus pro hujus faci noftre fynodi faiubri dire&ione devotius exorare, proque hujnfmodi felici fuc- ceffu divinam clementiam humilius implorare: necnon & f) quz litterz , fchedulz , fcripta X mandata, quocumque nomine cenfeantur, a quibufvis perfonis inveneritis, aut reccperills , noflrz huic fan&e intentioni obviantia, aut faluberrimos efie&us præfatos quoquo modo impedientia ,' nobis indilate tranimittere cure- tis:.nec eifdem adbzrere, aut a finceritate . quam noflrz congregationi geritis, ullatenus recedere velitis, quocumque colore per quof. pretenfo. Reverendos autem Patres dominos prelatos & cæreros qui de jure vel confuetudine ad (acram generalem fynodum renentur, admonemus & mandamus fub pæ- uis juris ace fub debito juramenti, quaienus celerrime ad noflram congregationem | acce- dant in propria perfona: aut, fi fuerint cor- porali impedimento deteutí , honorabiles & do&os viros de fuis ecciefiis bene ínflru&os de(tinare non omittant: Sic autem | facientes, Chri(to, cujus caufam gerimus, maxime pla- cebitis : Ecclefim fuæ fan&æ, immo & toti Chriftianitari digoum famulatum præbebitis vos RISTI 2431+ 

Strana 239
229 EUGENIUS GONCILIUM BASILEENSE. 240 mene VOS Vere fideles Dei honorem Ecclefiz fore * Aficur iater przientem 6 futuram , meritoriam- ma ANNO meliorationem volentis & affedantis monfhra- que & pena dignam. Nos enim vehementer ANNO CHRISTO biis, atque gratiam in prefenti & "gloriam illa fentimus zelo domus Dei incenfi . (Gra. CGRISTE SIGISSMUNDUS IMP. 2432. Fore & me IP. futuro. pollidebitis , quam. conferre. digne- Morationem, fut > ANNO CHRISTI #43 2, в. Gor. 2- 2, Hob. 4. .patur hanc fan&am univerfalen przfenit fymodo præfentialiter aififtens Spiritus Sandus. Datum PBafilez vigefimaprima Januarii > anno Domini millefimo quadríngentefino. tri- gefimofecundo, pontificatus di&i domini Evge- nii Pape IV. anno primo , fub śgillo re-. verendi in Chriflo patrís domini Philiberri Epifcopi Confítantienfis , provinciæ Kotho- magenós. De mandato. dide fynodi vs Sa- pientiz . | DIL | RESPONSIO SYNOD ALIS DE audforitate cujuslibet. concilii generalis Supra popam, 0 quoslibet fideles , quodque fine ejus confenfa nom potuit diffolvere Concilium Baf- Jecnfe Dominus Eugenius Papa IV, Sacrofanéla generalis [ynodus Bafleénfss , in Spt situ Santfo legitime congregate , univer. falem Ecelefium veprafentans , ad " faturam. reż memoriam , Cogitanti huic facrægeneralifynodo ; in Spi- ritu San&o legitime congregatæ , quid vobis ve- nerabilibus Joanai & Andrex Tarentinenfi Coloflenfi Archiepifcopis, ac Bertrando Epifcopo Magalonenfi , nec non dileéto ecclelia filio An- tonio de fan&o Vito, palatii apoflolici caufa- vum auditori , oratoribus fan&iffimi domini Eu- genii Pape IV. pro iis qua fno nomine bisex- pofniftis, refponfura ft, duo ipfc Spiritus San- £tus perfuadet. Primum , ut, fecuudum Apoílo. lum, non in fublimitate fermonis & «ой human fapientie verbis, fed in doctrina Spiri- rus Joquater : deinde , ut fomnmum poutificem & vos & quofcumque huic facro Goncilio adver- fantes lub ifs verbis apotlolicis admorieat , qui- bus beatus Paulus ad Ephefios. u(useŃt : Nolite inquit, cantriffare Spivitum Sanéfum . Utinam non a uiltitia dicendi cxordium affumere poficmus, & ab ea przlertim que in Spiritum Sanctum commit dicitur . Duobus modis facri Diocto- res exponunt Spiritnm San&um contriltari , vel cum boni dono Spiritus Sancti & propter charitatem contriftantar de his quæ non re&e faciunt: vel cum Spiritus Sanctus ab homine non re&e faciente vepellitnr more. humano , ficut enim homo de domo polfus triftis re- cedit, ita Spiritus Sau&us propter roo rede fa&a hominum deferit eos , & ab hisrecedir, non ipfe triftis , fed trifles dimittens quos de- ferit. Conne&endo invicem utramque. expofi- tionem , obfecrat h:wc fau&a fynodus cum omni manfuetudine, lenitate & modeflia fnm- mum pontificem, & vos ejus oratores , ne Spiritus San&um contriflare velítís ; tum pro- pier nos ipfos Concilinm celebrantes, .ne tri- flitiatm meeroremque patiamus, intuentes iplum won re&e agere, dum diffipare & evertere co- fynodum , congregatam : pro falute populi chriftiani “gum etiam propter ipfum Dominum, Eugeniur , voíque & alios Concilium impugnantes ne fic agendo Spiritum San&um e vobis repellatis . Iple enim habitare non cOnfvevit cum his , qui operibus adverfantur charitatis. Inter no- firam autem & vefiram iriflitiam hoc refert, viffime quidem contriflata eft hac lania dy- nodus, tacta dolore cordis intrinfecus , cum amaritnding & fletu volens congregare filios fuos , ficut gallina pullos fub alísfuis, & non permittitur: volens Fidei & Ecclefim pericli. tantifuccorsere , & prohibetur. Et, quod cau- Ía majoris doloris eft , ab eo prohibetur. qui omnem animi conatum & fludium ad tam fan&um & neceffarium opus more prædecel- forum fuorum coavertere deberet. Ipfe autera fommus pontifex , vofque & alii Concilio con- tradicenies, trititiam nunc non fentitis, nec ‘ Banimadverritis quantum fcandali ac perturba- tionis in Ecciefia fic agendo feminatís: fed co periculofior ac majori compaffionz dignus hic inorbus eff , quo non fentitur , fentietis au- tem. poftea, dum fcandala nata elle videritis, & curn apud iHad terribile Chrifti teibunal fta- bîtis, de fingulis ufque ad minimum quadran- tem ratfonem reddituri. Sed hoc nos in angu- ftiis & tribulationibus coafolatnr, quod hujuf- modi triftitia in gaudium atque premium do- mini nobis converierur ; adverfantibus autem, ad judicíum: quod utinam per condignam pre- nitentiam in mifericordiam commutetur , quema- dmodum optamus ac oramus pro vobis, & pro omnibus nos perfequentibus & cakamniane c tibus. Si David. videns prezvaricantes & non cuftodientes teflimonia Domini, tabefcebar: fi Chriflus Dominus (uper unam civiratem rui- iuram lacrymatus e(t , quanto dolore affici deber Mater Ecclefia, videns eer adverfantes Concilio tor populorum falutem impediri ? Quis cas animas numerare poffet, quas {arenas er- rorunt:atque harelom laqaucis in plerifque mune di partibus alligatas tenet , quaique alligatn- rus eft coniapione peflifera , nifi celerier per hoc facrum Concilium provideatur? Qus au. tem Chriflianitatis portiuncufa ett, que do- meflicó , civili, crudelique bello, & exitialé adio non agitetur , adeo quidam ut atrocius Chriflianus. quam Saracenus? Quid atriner ul. tra ad dicendum, cum omnis ( ecclefiaíticie & chriflianæ vite diícipiina ubique penc ex- tincta videatur? Haec omnia fpes erat & ex- pe&auo gentium , per hoc facrum. Couciltura poffe repararí: & jacta fundamenta jam erant , ita ut Populus Chriflianus hac fpe refpirare videretur .. Tam fían&a igitur & neceflaria upera fi periurbari videamus nonne maximo dolore contrifiari nos oportet , prafertim cum ab eo perturbatio hec veniat qui primus pro jus officio ad fuccurrendum elfe deberec ? Quis Catholicus hac audiens fe a lacrymis tempe- ret? Quis ille eft, cujus vifcera ad compaf- fionem moveri non debeant ? Merito ergo fummum pontificem exoramus, ne Spirirum Sangtum contriflare velit . Quam forinidabile fit in Spiritum San&um delinquere hinc co- gnofcite , quod, cam cetera peccata vel in Patrem vel in Filium commiffa remittautur , folum peccatum in Spiritum San&dum , Veritas atteflatur , nec in hoc nec ín alia feculo re- mittendum . Qaid magis iu Spiritum Sauctum commijtitur, quam perturbare facra concilia quz Spiritu San&o diriguntur , cujus exiften- sia exürpantur hzrefes, eliminautur. fchifma- ta, damnantur errores, difcordid im pacem vertitur, vitia ad mores fan&os commutan- tur ? Quid boni ac fan&i eft in Ecclefi ia Dei ire 

Strana 240
229 EUGENIUS GONCILIUM BASILEENSE. 240 mene VOS Vere fideles Dei honorem Ecclefiz fore * Aficur iater przientem 6 futuram , meritoriam- ma ANNO meliorationem volentis & affedantis monfhra- que & pena dignam. Nos enim vehementer ANNO CHRISTO biis, atque gratiam in prefenti & "gloriam illa fentimus zelo domus Dei incenfi . (Gra. CGRISTE SIGISSMUNDUS IMP. 2432. Fore & me IP. futuro. pollidebitis , quam. conferre. digne- Morationem, fut > ANNO CHRISTI #43 2, в. Gor. 2- 2, Hob. 4. .patur hanc fan&am univerfalen przfenit fymodo præfentialiter aififtens Spiritus Sandus. Datum PBafilez vigefimaprima Januarii > anno Domini millefimo quadríngentefino. tri- gefimofecundo, pontificatus di&i domini Evge- nii Pape IV. anno primo , fub śgillo re-. verendi in Chriflo patrís domini Philiberri Epifcopi Confítantienfis , provinciæ Kotho- magenós. De mandato. dide fynodi vs Sa- pientiz . | DIL | RESPONSIO SYNOD ALIS DE audforitate cujuslibet. concilii generalis Supra popam, 0 quoslibet fideles , quodque fine ejus confenfa nom potuit diffolvere Concilium Baf- Jecnfe Dominus Eugenius Papa IV, Sacrofanéla generalis [ynodus Bafleénfss , in Spt situ Santfo legitime congregate , univer. falem Ecelefium veprafentans , ad " faturam. reż memoriam , Cogitanti huic facrægeneralifynodo ; in Spi- ritu San&o legitime congregatæ , quid vobis ve- nerabilibus Joanai & Andrex Tarentinenfi Coloflenfi Archiepifcopis, ac Bertrando Epifcopo Magalonenfi , nec non dileéto ecclelia filio An- tonio de fan&o Vito, palatii apoflolici caufa- vum auditori , oratoribus fan&iffimi domini Eu- genii Pape IV. pro iis qua fno nomine bisex- pofniftis, refponfura ft, duo ipfc Spiritus San- £tus perfuadet. Primum , ut, fecuudum Apoílo. lum, non in fublimitate fermonis & «ой human fapientie verbis, fed in doctrina Spiri- rus Joquater : deinde , ut fomnmum poutificem & vos & quofcumque huic facro Goncilio adver- fantes lub ifs verbis apotlolicis admorieat , qui- bus beatus Paulus ad Ephefios. u(useŃt : Nolite inquit, cantriffare Spivitum Sanéfum . Utinam non a uiltitia dicendi cxordium affumere poficmus, & ab ea przlertim que in Spiritum Sanctum commit dicitur . Duobus modis facri Diocto- res exponunt Spiritnm San&um contriltari , vel cum boni dono Spiritus Sancti & propter charitatem contriftantar de his quæ non re&e faciunt: vel cum Spiritus Sanctus ab homine non re&e faciente vepellitnr more. humano , ficut enim homo de domo polfus triftis re- cedit, ita Spiritus Sau&us propter roo rede fa&a hominum deferit eos , & ab hisrecedir, non ipfe triftis , fed trifles dimittens quos de- ferit. Conne&endo invicem utramque. expofi- tionem , obfecrat h:wc fau&a fynodus cum omni manfuetudine, lenitate & modeflia fnm- mum pontificem, & vos ejus oratores , ne Spiritus San&um contriflare velítís ; tum pro- pier nos ipfos Concilinm celebrantes, .ne tri- flitiatm meeroremque patiamus, intuentes iplum won re&e agere, dum diffipare & evertere co- fynodum , congregatam : pro falute populi chriftiani “gum etiam propter ipfum Dominum, Eugeniur , voíque & alios Concilium impugnantes ne fic agendo Spiritum San&um e vobis repellatis . Iple enim habitare non cOnfvevit cum his , qui operibus adverfantur charitatis. Inter no- firam autem & vefiram iriflitiam hoc refert, viffime quidem contriflata eft hac lania dy- nodus, tacta dolore cordis intrinfecus , cum amaritnding & fletu volens congregare filios fuos , ficut gallina pullos fub alisfuis, & non permittitur: volens Fidei & Ecclefim pericli. tantifuccorsere , & prohibetur. Et, quod cau- Ía majoris doloris eft , ab eo prohibetur. qui omnem animi conatum & fludium ad tam fan&um & neceffarium opus more prædecel- forum fuorum coavertere deberet. Ipfe autera fommus pontifex , vofque & alii Concilio con- tradicenies, trititiam nunc non fentitis, nec ‘ Banimadverritis quantum fcandali ac perturba- tionis in Ecciefia fic agendo feminatís: fed co periculofior ac majori compaffionz dignus hic inorbus eff , quo non fentitur , fentietis au- tem. poftea, dum fcandala nata elle videritis, & curn apud iHad terribile Chrifti teibunal fta- bîtis, de fingulis ufque ad minimum quadran- tem ratfonem reddituri. Sed hoc nos in angu- ftiis & tribulationibus coafolatnr, quod hujuf- modi triftitia in gaudium atque premium do- mini nobis converierur ; adverfantibus autem, ad judicíum: quod utinam per condignam pre- nitentiam in mifericordiam commutetur , quema- dmodum optamus ac oramus pro vobis, & pro omnibus nos perfequentibus & cakamniane c tibus. Si David. videns prezvaricantes & non cuftodientes teflimonia Domini, tabefcebar: fi Chriflus Dominus (uper unam civiratem rui- iuram lacrymatus e(t , quanto dolore affici deber Mater Ecclefia, videns eer adverfantes Concilio tor populorum falutem impediri ? Quis cas animas numerare poffet, quas {arenas er- rorunt:atque harelom laqaucis in plerifque mune di partibus alligatas tenet , quaique alligatn- rus eft coniapione peflifera , nifi celerier per hoc facrum Concilium provideatur? Qus au. tem Chriflianitatis portiuncufa ett, que do- meflicó , civili, crudelique bello, & exitialé odio non agitetur ; adeo quidem ut atrocius Chriflianus. quam Saracenus? Quid atriner ul. tra ad dicendum, cum omnis ( ecclefiaíticie & chriflianæ vite diícipiina ubique penc ex- tincta videatur? Haec omnia fpes erat & ex- pe&auo gentium , per hoc facrum. Couciltura poffe repararí: & jacta fundamenta jam erant , ita ut Populus Chriflianus hac fpe refpirare videretur .. Tam fían&a igitur & neceflaria upera fi periurbari videamus nonne maximo dolore contrifiari nos oportet , prafertim cum ab eo perturbatio hec veniat qui primus pro jus officio ad fuccurrendum elfe deberec ? Quis Catholicus hac audiens fe a lacrymis tempe- ret? Quis ille eft, cujus vifcera ad compaf- fionem moveri non debeant ? Merito ergo fummum pontificem exoramus, ne Spirirum Sangtum contriflare velit . Quam forinidabile fit in Spiritum San&um delinquere hinc co- ghofcite, quod, cam cetera peccata vel in Patrem vel in Filium commiffa remittautur , folum peccatum in Spiritum San&dum , Veritas atteflatur , nec in hoc nec ín alia feculo re- mittendum . Qaid magis iu Spiritum Sauctum commijtitur, quam perturbare facra concilia quz Spiritu San&o diriguntur , cujus exiften- sia exürpantur hzrefes, eliminautur. fchifma- ta, damnantur errores, difcordid im pacem vertitur, vitia ad mores fan&os commutan- tur ? Quid boni ac fan&i eft in Ecclefi ia Dei ire 

Strana 241
ANNO CHRISTI! 2432. March. 38. 7, Cor, a. 24: EUCENUS EPISTOLE SYN 3 SIGISMUNDUS ENT ÉFISTOLÆ SYNODALES. OR 242 five ad fidem five ad mores, five ad genera- À cas locum proximi concilii ordinavit fub his lem ecclefiæ (tatum. fpe&tet , quod ex ipforum conciliorum faluberrima do&rina non fluxerit? Merito igüur ram grave peccazura tam gra- vem mererur poznam , praełertim cum non in unam períonam aur gentem , fed inm omnes homines & populos praíenies & futuros, & in totum Chrifti mylticum corpus perpetretur . Si fcandalizanti unum de pufillis minimis ec- clefiæ tam terribile judicium minatur Deus quid putatis illi fiet qui univeríalem fcanda- |izat ecclefiam? Quo majori loco quis pofitus e(t, & major cura fibi commiffa , eo trao- (greffio damnabilior. Sanguis omninm pereune- üum propter herefes, bella, & morum de- verbis: Ad perpetuam rei memoriam . Cu- lis concilii Conftaotienfis farisfacere , inter alia díifponenti quod omnino generalia conci- lia celebrentur in loco quem fummus. pónti- fex per menfem anre finem hujus concilii , ape probante & confentiente concilio , deputare &c affügnare teneatur , pro loco di&i proximi ce- lebraadi concilii, eodem confentienre 87 ap- probanie concilio , cívitagem Papienfem teno- re prefentium depuramus, Pofltea ceeptam eft celebrari concilium) Papienfe , quod de con- fenfu concilii translatum eit ad civitatem See nenfem , & ibi confentiente & approbante formitarem , ab ejus manibus exigetur , quiBconcitio per nuntios apo(lolicos ele&a e(t hzc impedimenco eft neilla tollantur. Sed & hoc auget triftitiam noftram, quod is qui percutit aut fe percutere non recognoícit , aut diífimu- lat. Quis non turbetur , fi percuflor percuffo dicat: Cur me caedis; cum potius ad percuf- fum id dicere pertineret? Veajitis ad nos, & ful fpecie virtutis exhortando proponitis : Non fit fchifma im corpore. San&tum «ett hoc ver- bum, & omni acceptione digoum , fed re&ius fa&um efler, fi ad eum qui vos mifie. hujuf- modi fermonem feriatim expofuiffetis. Saltem , quod ab eo recedentes noa feciítis , facite ad eum redeuntes, Ei enim permaxime opus ” * forte eftur fit ut dicatis: Non ft fchifma in corpore . Nos qu ocul . ; enim nihil afiud quæfvimus nec quærimus :Cnem, fcifuram, rixam, contentionem, novi- bus fervis mandat dominus ut hoc cupimus, hoc oramus. Et oe fit fchifma in corpore, quam pie, quam fuppliter per diveríos oratores fuam fanétitatem exoravi- mus , Bt, ficut catholicum pontificem decet , velit ecclefiæ catholicæ fe conjungere quam hoc facrum concilium repræfentat . Quoties deprecati famus ne fan&am fynodum pertur- bec ac perlequatur? quoties fapplicavimus ne intolerabilium fcandalorum , quæ fous dilo- lurionis preteníz conatus partire potelt , velit effe occafio? Dicite nobis: Si duo ad certum tempus vel ad aliquod complendum opus focieratem iuiiffent, & alter eorum an- te tempus vel operis finem velit focietatem civitas Bafileenfis pro loco proximi tunc fe- quentis concilii in feptennium celebrandi. Ad- venit feprennii tempus, congregatur híc con- ciliam , aon fojum juxta decreta deorum ge- neralium conciliorum , fed accedente exprefio conleufu ipfius Martini, & moderni. domini Eugenii, deitinantium ad hoc legatum fuum. Ecce juffu Spiritus fan&i uuiverfale concilium legitime congregatum eft ad colendum agrum dominicum. Adcít a principio fummus pon- tifex per legatum fuum , poftea ante finitum tempus, & opere non completo , recedit , deferitque laborantes.in agro domini. Nunc igitur qui habet oculos. videat quis divifio- tatem ac fcandalum faciat , quz omnia ex Íchifmate provenire commemoraftis .. Numquid nos propria auctoritate huc venimus? Si ec- clefia bis congregata ia duobus conciliis , fi duo Romani pontifices ta flatuerune, fi id agimus quod ipfe Spiritus fan&us per orga- num ecclefie decrevit, cur nobis dicitur : Aon jst febifma im corpore? Cum Chriftus dixiffet : Nifi manducageritis carnem: Filii bominis , bo biberitis ejus (angainem , mon. balebitis vitam ia vobis: multi ex difcipulis audientes dixerunt : Duvas eft bic fermo, & murmurante fzandali- mabi funt. & retro abierunt. Et cum fefusdi- ceret duodecim difcipulis : Numquid d wos dimittere, alter autem ufque ad finem tem-Doultis abire? Refpondit ei Simon Petras : Do- poris vel operis perdurare, quis horum cene, fendus ef focieratis fciffor ac divilor? Si duc- laboratum ia agrum vadant ufque ad fru&uum tempus, & alter in via retrocedit , alius autem in agro laborans ufque ad meffem perfeveret , quis corum alter altcrum deferere, & quis domini mandatis obtemperare dicendus eft? Et fi re- cedens perfeveranti dicat: Recede & in , ne fit divifio inter aos, an debet ile recedere , & porius confervo quam domino parere ? Ne- mo eft tam hebetis fenfus qui ifla non diju- dicet ? Videamus erga , fi placet, quis fcin- dit focietatem aut fraternitatem eccle(iz ? quis mine, ad quem sbimus® verba vile eterne ha ber . Quis horum fe divifit ? an recedentesan remanentes cum. eo a quo vocati fnerant? Sed ad viciniora" veniamus exempla, Olira pa- pa Joaanes vigeficaustertius , congregato Con. flantiæ concilio, inde receffit, dans {во ге. ceffu , quantum in eo erat, occafionem dif. Sołationis przecenfe . Numquid qui Conftantiz remanferunt u(que in finem dicendi funr te- merarii & pre(umptuofi? Numquid ui feque- rentur foannem , dicendum eis fuiffet: Rece- dite hinc, ne ft (chifma in corpore? An po- tius Snaliter pronuntiatum fuit receffum fuum fuiffe illicitum & fcandalofum? Et quis nan ab alio fe dividit? quis fan&z matris eccle-p videat plus effe expreffe conari diffolvere , fix mandata contemnit ? Convenit. univerfalis ecclefie mylticum Chrifli corpus im celeber- rimo Conflantienfi concilio, nbi Spiriin fan- Qo di&ante unanimi confeníu pro generali flatu. ecclefie coufervando. difónitom ей ut deinceps concilia certo tempore celebrentur & raodo, ad colendum agrom dominicum, & inde evellendum vepres, fpinas & tribulos hæ- refum , errorum , & fchifmatum & exceffus, corrigendum , & deformata reformandum . Hujus flaturi vigore felicis recordationis do- minus Martinus papa V. per litteras apoftoli- Concil. General. Tom. XXIX. quam folum carporaliter ex concilia difcede- re? lpitur fi. hic pronuntiapum (üt hujufmodi diffolutionem non valuiffe., nihi! novi fa&um eft. Qui ufque ad finem Conüantiz. perfeve- raverunt, ab omnibus commendati & Jaudati funt. Síc fperamus in domino contingere his qui hic conftanter. perfeverarunt .. Definite igi- tür propter fantam perfeverantiam noftram calamniari nos, & dicere: Non ft fchifma in corpore: quafi, nifi hine recelerimus, fchif- ma fier in. corpore . Nos porius fperamus , quod quemadmodum per alia concilia falu. bri- ANNO .pientes & volentes decreto. huju(modi genera. CHRISTI 1431. ze Cor, zu Тот. 6. 

Strana 242
ANNO CHRISTI! 2432. March. 38. 7, Cor, a. 24: EUCENUS EPISTOLE SYN 3 SIGISMUNDUS ENT ÉFISTOLÆ SYNODALES. OR 242 five ad fidem five ad mores, five ad genera- À cas locum proximi concilii ordinavit fub his lem ecclefiæ (tatum. fpe&tet , quod ex ipforum conciliorum faluberrima do&rina non fluxerit? Merito igüur ram grave peccazura tam gra- vem mererur poznam , praełertim cum non in unam períonam aur gentem , fed inm omnes homines & populos praíenies & futuros, & in totum Chrifti mylticum corpus perpetretur . Si fcandalizanti unum de pufillis minimis ec- clefiæ tam terribile judicium minatur Deus quid putatis illi fiet qui univeríalem fcanda- |izat ecclefiam? Quo majori loco quis pofitus e(t, & major cura fibi commiffa , eo trao- (greffio damnabilior. Sanguis omninm pereune- üum propter herefes, bella, & morum de- verbis: Ad perpetuam rei memoriam . Cu- lis concilii Conftaotienfis farisfacere , inter alia díifponenti quod omnino generalia conci- lia celebrentur in loco quem fummus. pónti- fex per menfem anre finem hujus concilii , ape probante & confentiente concilio , deputare &c affügnare teneatur , pro loco di&i proximi ce- lebraadi concilii, eodem confentienre 87 ap- probanie concilio , cívitagem Papienfem teno- re prefentium depuramus, Pofltea ceeptam eft celebrari concilium) Papienfe , quod de con- fenfu concilii translatum eit ad civitatem See nenfem , & ibi confentiente & approbante formitarem , ab ejus manibus exigetur , quiBconcitio per nuntios apo(lolicos ele&a e(t hzc impedimenco eft neilla tollantur. Sed & hoc auget triftitiam noftram, quod is qui percutit aut fe percutere non recognoícit , aut diífimu- lat. Quis non turbetur , fi percuflor percuffo dicat: Cur me caedis; cum potius ad percuf- fum id dicere pertineret? Veajitis ad nos, & ful fpecie virtutis exhortando proponitis : Non fit fchifma im corpore. San&tum «ett hoc ver- bum, & omni acceptione digoum , fed re&ius fa&um efler, fi ad eum qui vos mifie. hujuf- modi fermonem feriatim expofuiffetis. Saltem , quod ab eo recedentes noa feciítis , facite ad eum redeuntes, Ei enim permaxime opus ” * forte eftur fit ut dicatis: Non ft fchifma in corpore . Nos qu ocul . ; enim nihil afiud quæfvimus nec quærimus :Cnem, fcifuram, rixam, contentionem, novi- bus fervis mandat dominus ut hoc cupimus, hoc oramus. Et oe fit fchifma in corpore, quam pie, quam fuppliter per diveríos oratores fuam fanétitatem exoravi- mus , Bt, ficut catholicum pontificem decet , velit ecclefiæ catholicæ fe conjungere quam hoc facrum concilium repræfentat . Quoties deprecati famus ne fan&am fynodum pertur- bec ac perlequatur? quoties fapplicavimus ne intolerabilium fcandalorum , quæ fous dilo- lurionis preteníz conatus partire potelt , velit effe occafio? Dicite nobis: Si duo ad certum tempus vel ad aliquod complendum opus focieratem iuiiffent, & alter eorum an- te tempus vel operis finem velit focietatem civitas Bafileenfis pro loco proximi tunc fe- quentis concilii in feptennium celebrandi. Ad- venit feprennii tempus, congregatur híc con- ciliam , aon fojum juxta decreta deorum ge- neralium conciliorum , fed accedente exprefio conleufu ipfius Martini, & moderni. domini Eugenii, deitinantium ad hoc legatum fuum. Ecce juffu Spiritus fan&i uuiverfale concilium legitime congregatum eft ad colendum agrum dominicum. Adcít a principio fummus pon- tifex per legatum fuum , poftea ante finitum tempus, & opere non completo , recedit , deferitque laborantes.in agro domini. Nunc igitur qui habet oculos. videat quis divifio- tatem ac fcandalum faciat , quz omnia ex Íchifmate provenire commemoraftis .. Numquid nos propria auctoritate huc venimus? Si ec- clefia bis congregata ia duobus conciliis , fi duo Romani pontifices ta flatuerune, fi id agimus quod ipfe Spiritus fan&us per orga- num ecclefie decrevit, cur nobis dicitur : Aon jst febifma im corpore? Cum Chriftus dixiffet : Nifi manducageritis carnem: Filii bominis , bo biberitis ejus (angainem , mon. balebitis vitam ia vobis: multi ex difcipulis audientes dixerunt : Duvas eft bic fermo, & murmurante fzandali- mabi funt. & retro abierunt. Et cum fefusdi- ceret duodecim difcipulis : Numquid d wos dimittere, alter autem ufque ad finem tem-Doultis abire? Refpondit ei Simon Petras : Do- poris vel operis perdurare, quis horum cene, fendus ef focieratis fciffor ac divilor? Si duc- laboratum ia agrum vadant ufque ad fru&uum tempus, & alter in via retrocedit , alius autem in agro laborans ufque ad meffem perfeveret , quis corum alter altcrum deferere, & quis domini mandatis obtemperare dicendus eft? Et fi re- cedens perfeveranti dicat: Recede & in , ne fit divifio inter aos, an debet ile recedere , & porius confervo quam domino parere ? Ne- mo eft tam hebetis fenfus qui ifla non diju- dicet ? Videamus erga , fi placet, quis fcin- dit focietatem aut fraternitatem eccle(iz ? quis mine, ad quem sbimus® verba vile eterne ha ber . Quis horum fe divifit ? an recedentesan remanentes cum. eo a quo vocati fnerant? Sed ad viciniora" veniamus exempla, Olira pa- pa Joaanes vigeficaustertius , congregato Con. flantiæ concilio, inde receffit, dans {во ге. ceffu , quantum in eo erat, occafionem dif. Sołationis przecenfe . Numquid qui Conftantiz remanferunt u(que in finem dicendi funr te- merarii & pre(umptuofi? Numquid ui feque- rentur foannem , dicendum eis fuiffet: Rece- dite hinc, ne ft (chifma in corpore? An po- tius Snaliter pronuntiatum fuit receffum fuum fuiffe illicitum & fcandalofum? Et quis nan ab alio fe dividit? quis fan&z matris eccle-p videat plus effe expreffe conari diffolvere , fix mandata contemnit ? Convenit. univerfalis ecclefie mylticum Chrifli corpus im celeber- rimo Conflantienfi concilio, nbi Spiriin fan- Qo di&ante unanimi confeníu pro generali flatu. ecclefie coufervando. difónitom ей ut deinceps concilia certo tempore celebrentur & raodo, ad colendum agrom dominicum, & inde evellendum vepres, fpinas & tribulos hæ- refum , errorum , & fchifmatum & exceffus, corrigendum , & deformata reformandum . Hujus flaturi vigore felicis recordationis do- minus Martinus papa V. per litteras apoftoli- Concil. General. Tom. XXIX. quam folum carporaliter ex concilia difcede- re? lpitur fi. hic pronuntiapum (üt hujufmodi diffolutionem non valuiffe., nihi! novi fa&um eft. Qui ufque ad finem Conüantiz. perfeve- raverunt, ab omnibus commendati & Jaudati funt. Síc fperamus in domino contingere his qui hic conftanter. perfeverarunt .. Definite igi- tür propter fantam perfeverantiam noftram calamniari nos, & dicere: Non ft fchifma in corpore: quafi, nifi hine recelerimus, fchif- ma fier in. corpore . Nos porius fperamus , quod quemadmodum per alia concilia falu. bri- ANNO .pientes & volentes decreto. huju(modi genera. CHRISTI 1431. ze Cor, zu Тот. 6. 

Strana 243
WYCIE ^ T A d s 242 ROSES CONCILIUM BASILEENSE, SIGISMUNDUS 244 ——briter provifum eft ecclefiz variis calamitati- Aipfis convertendis offerendum videtur ,. "Tibi-——— ANNO bus afflite , ita Gt per hoc, Deoconcedente, ' autem pro viagio tuo condignas expenfas da- ANNO CHRISTI providebiçur. Sed (dicitis : Si manferitis hic, re offerimus. Ť Sed cum quis hoc facile fu. CHRISTI 797^ venient féaudala: dolecus & contriflamur , turma, fi fchifma non fiet in corpore, jam + ons ob. & propterea ipfum obfecramus , nc Spiritum — panlo ante rcfpondimus nos non futnros fchif- fcuras: Matth. v8. faizum cobrrifter, nec fircauía (candalorum : quia eifj seceffe fz, ot ait Veritas , viewive fcan- dała, va żasmca ślli per quem feandaluso perit . Is qui hujus efi au&or fcandali, cum unico verbo id tollere poffit, cur differt? in. manu fua efl: fine ulfa difficulrate poteft. Non opus e(t congregare pecunias, exercitus , aet na- ves, quemadmodum fi fernfalem ( ut afleri- tis ) recuperare velit. Kevocet prætenfam dif- foluttonem , & fublatum eft omne fcandakim. matis caufam, cognofcere & ipli & omnes potuerunt nos non contemptum ire fummum pontificem , ut. dicitis: iro illam revereutíam , quz beati Petri fucceffori- debetur ; fibi exhi. bere volumus, dumraodo a corpore ecclefiz , extra quam non eft falus, fe nolit fegregare. Quod fi fecerit , quod tamen nom credimus , numiquid & nos iamquam canes muti, nom valentes latrare, tacebimus, & periclitantem ecclefiam claufo ore afpiciemus 7 Mumquid Redder una & fibi & ecclefie pacem | Nec B nou £2 Paulus reftitir in facieu) Cephz in eo pudore aut quovis humano sefpe£u ab hoc in quo reprekenfibilis erat? Non propterea retrahorur , quoniam Romanes pontilex cum Grach ad unitatem ecclefiz accedere, & pro- vider fibi aliquid falfo fuggeftum , ant qued priam folntem, que fine veritatis catholicæ tendat ad noxam fe fecifie cogaofcir, ftatim — confeífione haberi non poteft , cognofcere ne- revocare confuevit, quiaàjmo puimum glori gligent. Sed quomodo credenduin e(t Bono- & honoris hioc fibi accedet. Omaes enim in-^ aiam Grecos eífe venturos, fitam facile cou- telligent plus fibi effe cure eccjefafticam pa- cilia diffolvi videant? Quam igitur fpem Grze cem quam propriam voluntatem. lNarratis piu- — ci concilio Bononienfi vel alibi celebrznde ha. rimas hærefes a principio nafcentis eccleliz bebunt, fi tam folemne coucilium per. fepten- ufque in hodiernum diem ecxorras , & perfan- nium expe&dainm, & per quos pontifices Roe ctos pares & concilia fuiffe fnblatas : verum — manos confirmatum , re infe&a’, in limine ipfo id effe faxerur. Et cura peculiare fit & pro- evaueícat ? Grzci majorum fuorum im hoc prium conciliorum privilegium exiirpandi hz- — vefligia imitantes fine celebratione concilii re- refes, & a Spiritu fen&o indultum, mullatee - ductionem ipforum feri non poffe arbitrantur. nus ea impediri fed fovesi oportet.,Si eccie- o Nam ipforum patres quidquid ad fidei veritas fialicos 2unales relegamus, vix ullam here-. tem pertinebat per concilia foli funt difüni- fim, nifi per concilia, fublatam invenimus . ,re. Neceflariem ergo eft, ne fpem coucilio- Merito igitur cavendum eft se tem leviter rum perdant, ot Grmont & fabile hic Bafi difolvatur, quód ' zantum Chriflisniati prc- ieeafe concilium perfeveret: ad quod fi veni- fe£um facere cou(uevit. i?icitis duo genera re decreverint, & Romans eccle(im reconci- effe hominum qui fidei catholice maxime ad- — jíari intendant, quidquid eis pro ijKorum ad. veatu neceffazimm fuerit libenter offerimuss & omnia quzcumque habemus parati fumus uf- que ad nuditatem , imo ufquead animam; pro verfantur , Græcos & Huffitas, de quibus pro- videri oportet .Fatemur his duabes genibus reconcHiaudis Inzendendum fore , & hzc funt fludis nofirs. Nec putetis Grecorum a0seífo. eormm redu&ione exponere. De loco autem oblitos, fed cogitastes per iirteras Gz xtmtios non eff quod canfari poffist. Nam fi Bonos 9 Firnet buc cos advocare. Pofica in hanc fententiam venimus "fummo pontifici deferre, ipfumque rogare, ut folemmnes oratores ad eos mitlezet, Diam ufque perveniant, paululuc plus laboris accipient buc profcifcendo. Er cum oiim ad civitatera. Lugduneofem remotiorens quam its quatenus buc reconciliationiscaufa accederent,p fit. ac deiode ad civitatem Conflantienfem daretque omnem operam ad hoc fan&um ne- gotium. fita per nuntios noftros diie&os ec. slefix filios, primo reagifrnm Joannem Pol. cripaiis, deinde jacoburn. że Sirck fcholafti- cum "Ürevirenfem , & Thomam “ Fiene of. ficialem Pariienfem, uz fasGitati nuntiavi- 5 mus, Demiimus etiam. lae fanAitati pro ho- nore-fandte fedis apollolice in plerifque alijs, arbiirati ur (ficut ad officium ejus fpc&tabat) hzc & alia neceffaria exequeretur. Sed ufque nuoc fpe noflra frollrati fumus. Nam dum in modeftia & fimplicitate pracedimus, & calume ‘ nias & ipjusias patirapr , & dum facrum cons cilium fuæ fanditati honorem exhibet, ipfe hanc fanctam fynodum perimere laborat. Gre. cos autem rpaxíme nobis cordi ell ficut & alios, ecclefia reconciliare: pro qua se fan. &a & neceffaria omnibus viribus laborare in- tendimus: ( quidquid pro eorum redu&ione faciendum eft prompto animo offerimus. Et ur omnibus noitra fincera ianotefcat intentio, te venerabilem archiepifcopum | Coloffenfem , qui alias hoc. negorium pertra&a(li, depreca- mur, ut nominc noftro hanc legationem una cum collegis tibi per hanc facram generálem fynodum adjupgendis ad illos velis fufcipere , Oblaturug cis prd. parte. noftra quidquid pro oratores miferint, non minus commode ad hanc venire porerünt, Accipiat igitur tua de- votio hanc fanctam legationem pro nomine jefu Ghrifti & falute. Grzcoruro , quorum cer- te majores ab ecclefia omnia ineritos effe re- a„gnościmus. Poftea de crudelitatibus Huffi- tarum , & quam periculofa fit eorura. hzrefis, fubjeciltis. Non poteflis in hoc santum dice- TE y quio plura referenda effent; propterea maxime admiramur, cum ili nihil tantum odio habeant quam nomen 4 au&oritatent fummi pontificis, quod totis viribus huíc con cilio adverferur, quod tam diligenter pro eo- rum converfione jaborat. Quod autem hoe defit, culpa erit illius qui per diverfam fen- tentiam- ab eo quod ecclefia in Conftantia ftatuit fe divifit, & banc novitatem & diffi- dium induxit. Sed qua. śpes redu&ionis efle poterit, fi decreta concilii Gonftaptienfs, in quo illa harefis damnata eft, infringantur ? Quod autem prius fludendum fit, ut prius novella zizania evellantur, videtis fere per annum nos ad hoc. laborare cum omni pa- tientia, modeftia, & longanimitate , nt (facro concilio fummus pontifex , prout tenetur, ad- haereat - Sed fperamus in domina, quod vel iple dominus papa Eugenius tandem veritati & ra- 

Strana 244
WYCIE ^ T A d s 242 ROSES CONCILIUM BASILEENSE, SIGISMUNDUS 244 ——briter provifum eft ecclefiz variis calamitati- Aipfis convertendis offerendum videtur ,. "Tibi-——— ANNO bus afiliqa, fra & per hoc, Deoconcedente , ' autem pro viagio tuo condignas expenfas da- ANNO CHRISTI providebiçur. Sed (dicitis : Si manferitis hic, re offerimus. Ť Sed cum quis hoc facile fu. CHRISTI 797^ venient féaudala: dolecus & contriflamur , turma, fi fchifma non fiet in corpore, jam + ons ob. & propterea ipfum obfecramus , nc Spiritum — panlo ante rcfpondimus nos non futnros fchif- fcuras: Matth. v8. faizum cobrrifter, nec fircauía (candalorum : quia eifj seceffe fz, ot ait Veritas , viewive fcan- dała, va żasmca ślli per quem feandaluso perit . Is qui hujus efi au&or fcandali, cum unico verbo id tollere poffit, cur differt? in. manu fua efl: fine ulfa difficulrate poteft. Non opus e(t congregare pecunias, exercitus , aet na- ves, quemadmodum fi fernfalem ( ut afleri- tis ) recuperare velit. Kevocet prætenfam dif- foluttonem , & fublatum eft omne fcandakim. matis caufam, cognofcere & ipli & omnes potuerunt nos non contemptum ire fummum pontificem , ut. dicitis: iro illam revereutíam , quz beati Petri fucceffori- debetur ; fibi exhi. bere volumus, dumraodo a corpore ecclefiz , extra quam non eft falus, fe nolit fegregare. Quod fi fecerit , quod tamen nom credimus , numiquid & nos iamquam canes muti, nom valentes latrare, tacebimus, & periclitantem ecclefiam claufo ore afpiciemus 7 Mumquid Redder una & fibi & ecclefie pacem | Nec B nou £2 Paulus reftitir in facieu) Cephz in eo pudore aut quovis humano sefpe£u ab hoc in quo reprekenfibilis erat? Non propterea retrahorur , quoniam Romanes pontilex cum Grach ad unitatem ecclefiz accedere, & pro- vider fibi aliquid falfo fuggeftum , ant qued priam folntem, que fine veritatis catholicæ tendat ad noxam fe fecifie cogaofcir, ftatim — confeífione haberi non poteft , cognofcere ne- revocare confuevit, quiaàjmo puimum glori gligent. Sed quomodo credenduin e(t Bono- & honoris hioc fibi accedet. Omaes enim in-^ aiam Grecos eífe venturos, fitam facile cou- telligent plus fibi effe cure eccjefafticam pa- cilia diffolvi videant? Quam igitur fpem Grze cem quam propriam voluntatem. lNarratis piu- — ci concilio Bononienfi vel alibi celebrznde ha. rimas hærefes a principio nafcentis eccleliz bebunt, fi tam folemne coucilium per. fepten- ufque in hodiernum diem ecxorras , & perfan- nium expe&dainm, & per quos pontifices Roe ctos pares & concilia fuiffe fnblatas : verum — manos confirmatum , re infe&a’, in limine ipfo id effe faxerur. Et cura peculiare fit & pro- evaueícat ? Grzci majorum fuorum im hoc prium conciliorum privilegium exiirpandi hz- — vefligia imitantes fine celebratione concilii re- refes, & a Spiritu fen&o indultum, mullatee - ductionem ipforum feri non poffe arbitrantur. nus ea impediri fed fovesi oportet.,Si eccie- o Nam ipforum patres quidquid ad fidei veritas fialicos 2unales relegamus, vix ullam here-. tem pertinebat per concilia foli funt difüni- fim, nifi per concilia, fublatam invenimus . ,re. Neceflariem ergo eft, ne fpem coucilio- Merito igitur cavendum eft se tem leviter rum perdant, ot Grmont & fabile hic Bafi difolvatur, quód ' zantum Chriflisniati prc- ieeafe concilium perfeveret: ad quod fi veni- fe£um facere cou(uevit. i?icitis duo genera re decreverint, & Romans eccle(im reconci- effe hominum qui fidei catholice maxime ad- — jíari intendant, quidquid eis pro ijKorum ad. veatu neceffazimm fuerit libenter offerimuss & omnia quzcumque habemus parati fumus uf- que ad nuditatem , imo ufquead animam; pro verfantur , Græcos & Huffitas, de quibus pro- videri oportet .Fatemur his duabes genibus reconcHiaudis Inzendendum fore , & hzc funt fludis nofirs. Nec putetis Grecorum a0seífo. eormm redu&ione exponere. De loco autem oblitos, fed cogitastes per iirteras Gz xtmtios non eff quod canfari poffist. Nam fi Bonos 9 Firnet buc cos advocare. Pofica in hanc fententiam venimus "fummo pontifici deferre, ipfumque rogare, ut folemmnes oratores ad eos mitlezet, Diam ufque perveniant, paululuc plus laboris accipient buc profcifcendo. Er cum oiim ad civitatera. Lugduneofem remotiorens quam its quatenus buc reconciliationiscaufa accederent,p fit. ac deiode ad civitatem Conflantienfem daretque omnem operam ad hoc fan&um ne- gotium. fita per nuntios noftros diie&os ec. slefix filios, primo reagifrnm Joannem Pol. cripaiis, deinde jacoburn. że Sirck fcholafti- cum "Ürevirenfem , & Thomam “ Fiene of. ficialem Pariienfem, uz fasGitati nuntiavi- 5 mus, Demiimus etiam. lae fanAitati pro ho- nore-fandte fedis apollolice in plerifque alijs, arbiirati ur (ficut ad officium ejus fpc&tabat) hzc & alia neceffaria exequeretur. Sed ufque nuoc fpe noflra frollrati fumus. Nam dum in modeftia & fimplicitate pracedimus, & calume ‘ nias & ipjusias patirapr , & dum facrum cons cilium fuæ fanditati honorem exhibet, ipfe hanc fanctam fynodum perimere laborat. Gre. cos autem rpaxíme nobis cordi ell ficut & alios, ecclefia reconciliare: pro qua se fan. &a & neceffaria omnibus viribus laborare in- tendimus: ( quidquid pro eorum redu&ione faciendum eft prompto animo offerimus. Et ur omnibus noitra fincera ianotefcat intentio, te venerabilem archiepifcopum | Coloffenfem , qui alias hoc. negorium pertra&a(li, depreca- mur, ut nominc noftro hanc legationem una cum collegis tibi per hanc facram generálem fynodum adjupgendis ad illos velis fufcipere , Oblaturug cis prd. parte. noftra quidquid pro oratores miferint, non minus commode ad hanc venire porerünt, Accipiat igitur tua de- votio hanc fanétam legationem pro nomine jefu Ghrifti & falute. Grzcoruro , quorum cer- te majores ab ecclefia omnia ineritos effe re- a„gnościmus. Poftea de crudelitatibus Huffi- tarum , & quam periculofa fit eorura. hzrefis, fubjeciltis. Non poteflis in hoc santum dice- TE y quio plura referenda effent; propterea maxime admiramur, cum ili nihil tantum odio habeant quam nomen 4 au&oritatent fummi pontificis, quod totis viribus huíc con cilio adverferur, quod tam diligenter pro eo- rum converfione jaborat. Quod autem hoe defit, culpa erit illius qui per diverfam fen- tentiam- ab eo quod ecclefia in Conftantia ftatuit fe divifit, & banc novitatem & diffi- dium induxit. Sed qua. śpes redu&ionis efle poterit, fi decreta concilii Gonftaptienfs, in quo illa harefis damnata eft, infringantur ? Quod autem prius fludendum fit, ut prius novella zizania evellantur, videtis fere per annum nos ad hoc. laborare cum omni pa- tientia, modeftia, & longanimitate , nt (facro concilio fummus pontifex , prout tenetur, ad- haereat - Sed fperamus in domina, quod vel iple dominus papa Eugenius tandem veritati & ra- 

Strana 245
ANNO CHRIST 2432. Matth. x6. sogomuat EUGENIUS 245 PP. iV. honore proífequebantur:. & quz in illis fie- bant, non ut ab hominibus, fed a Spiritu San&o dicata venerabantur . Si veteres rele- gantur hiGoriæ, nullo tempore fuit tam ne- ceffarium. celebrare Concilium, quam mode , &inhoc loco: nullumque unquam fuiffe Con- ‘ciliom legitor tot eu&oritatibus ftabilitum, & Cnibilo mínus a fummo Pontifice tam graviter 1x -maltipliciter irapogoztum . Dicitis impofi- "bile vidert Granl de principatu Ecclefiez čz mo- oribus difputare , Difputatio ifta cur necelffaria “fit non intelligimus.. Nos. fempcr debilem fuz EPISTOLZAZ SYNODALES. SIGISMUNDUS | „X rationi acquiefcet, vel mundus hujus facri Aipfum Romanum pontificem dicimus obedire 246 concilii juftitiam recogaoícens eidem adhzre- teneri mandatis, itałutis, ordinationibus ac ANNO ! bit, Fatemini mores ecclefiafticorum corru- preceptis hujus fanétz Synodi Bafileenfis, & CHRISEY ptos iudigere reformatione , : pacemque poftre- cujufcumque alterius.concilii generalis legiti- — "^ mo effe neceffariam in populo Chrithiano , & me congregati, in his .que pertinent ad fi- hoc effe przcipuum facerdotis officium pacis dem, ad extirpationem | Íchifmatis , & ad pe- negotiis intendere. Sed hoc fieri non poteft, neralem reformationem Ecclefie Dei in capi- fi fchifma Gt in corpore. Supervacuum eft te & in membris, quemadmodum declaratum iternm de eadera rc rationem reddere „ credi- extitit per generale concilium Gonftantienfe , mus Deo & homisibus conftare nec voluata- catholicam reprefentans eccleflam: cujus ca- tera nec opera no(ra ad íchifma tendere . tholíce Ecclefie , quemadmodum & (fummi Multiplicais precibus oramus ipfum Dominum pontifcis, æquum fuiffet faltem pauciflimis Eugenium ne feipfum a corpore abfíciudat, explicare poteftatem . Quod cum non feceri- nec offendicalum tam íau&dis operibus , ob tis, dignum eft ut nos, qui Concilium cele- que Concilium coagregatum eft, & vos ne- bramus, aliquid faltem perfun&orie referamus. ceffaria effe'dicitis, velit gratis apponere. O- E Io primis hoc nos memiíniffe decet , Catholi- lim. fummi Pontifices fummo íludio zc cura cam ecclefiam illam effe, cujus confeflio ín fovebaut facra concilia, & «a fummo eum iymbolo continetur: Sanctam ecclefiam Catho- sed hujus licam. fiujus ecciefim catholice tanta auto- ceclefiz , ut rifas eft, ut fola Chrifli evangelia illa dican- parle fae tur qua eccle(a recipit: plures enim de apo- caput & pa^ "ftolis etiam fcripfiffe dicantur evangelia . Sed flor eft Re- quia tantum quatnor approbavit Ecclefia , illa anus por ^ 2 . 1 icia, & non alia, veneramur. ideo beatus obedire “Fi Augultinus ia plerifque locis aíferit: Evange- debet eccles lio nor crederem , ni: me Ecclefiæ auétoritas fa - commoveret. Lila enim facra fcriptura dici- tur, quam facram declarat Ecclefia. Hujus Ecclefie determinationi catholici omnes fuas metito fententias fubmittunt: & , nifi ab ipfa zfan&itati reddimus: femper reddat & ipfe quod C approbentur Ecclefia; catholici effs noa pof- debet univerfzli Eccletm, recognofrendo au- &oritatem concilii generalis, juxta decreta fz- „era Conftaulienfis Syacdi. Et quoniam ft of. fert ub reformiatio ab ipfo incipiat, (i huic „aftioni debitus ordo fervetur , utinam fafa .xerbis compenfet. Sed hoc primum zb co mwu- mus reformationis optamus, ut tollat ante o- mania diflolutionem prctenfam, qui juxta de- creía Concilii Conítantienfis Geri non potuit , mec tolerari poteft fine.fdci & fitus ecclefia- füci pernicie. De ceterilque per Dei gratiam facile concordabimus, fi hoc dumiaxat feces rit. Quantum ad debitum ordinem quem fer- vandum dicitis, hoc ett quod optamus. Nol. funt.. Hec fan&a Ecclefia tanto privilegio 2 Chrifto Saivatore aoílro, qui eam fanguine [uo fundavit, dotata efl, ut eam errare non poffe. firmiter credamus. Toc folum competit Deo natura ; Ecclefie vero privilegio . Prater autem Ecclefiam nemini unquam tale munus communi lege datum efe legimus: non.au- gelis, hi enim a principio errare potuerunt , & multi ex cis errarunt: non primis parenti- bus, nam a Diabolo decepti funt: non bomi- nibus, nam omnis horno mendax: non (um mis Pontificibus , quorum nonnulli ia hzrefes & errores lapfi effe dicuntur. & leguntur. Ec- clefia fola fine ruga & fiue macula ulla eft, ium autem magis debitum. ordinem elfe credi- D'quz errare non poteft in his qux ad. falutem mus, Guam ut ille fervettir quem patres no- fii in Concilio Conftauticnf , in quo & ipfe adfuit, infiituerunt.. Multa etiam de virtuti- bus cjus di(fevuiftís . In boc laudandus eft Deus, 2 quo omne bonum. Xogaudus etiam , wt quod ille deett pro fua ciementia largia- tur. Hoc iud e(b, ut ab univerfali Ecclefia fe non Íícindat, exira quam nulla eft vera virtus. Hioc faciat, & ipfam condignis łan. dibus profequemur, Et hzc ad ea que primo loco per venerabilem Archiepi(copum Colof- fenfem relata funt, dixiffe fatis eft . Nunc autem ad progofita per venerabilem Archiepi- fcopum "Tarentínum dicendum reflat. neceffaria funt. Utique SpiritusSan&us, qui wentiri non porelt, ie cum ea permanfurum ufque ad finem (æculi, & eam per Spiritum San&um in omni veritate docendam effe pol- licitus eft. In ifta regeneramur , roboramur, nutrimur & viviicamur. Extra iftam nec fal- vi effe nec Deo placere poffumus. fanua Cz- li eft, per quam folum ad Cælum iter e(t. Sponfa enim Chrifli dicitur, & unica , & pui- cra, & fine macula, & fine ruga, foror, a- mica, columba, formofa, fpeciofa , perfecta , hortus conclufuas, fons fignatus , puteus aqua- roma viventium , fuavis, mitis, & decora, & quz merito bcatiffima predicatur: proque e- in primis late explicat jurifdi&ionem 4 po-Ejus fortitudine & firmilate terribilis dicitur ut teftatem fummi ponti&cis , quod caput fit & primus ecclefiz : vicarius Chriüi, & a Chri- fto, non ab hominibus vel fynodis, aliis præ- latus &. pafior Chriftiznorum : & ei datz {unt a domino claves, & uni di&um eft: Tu es Petyur: & folus in. plenitudinem potcftalis vo- catus Gt, alii in partem -folicitudinis: & mul- Eoquantum ta hujufmodi, que, cum vuigatifüma fmt, ibuaht.fum- minime neccífarium erat recenfere , ifta pla- iponfif- ne fatemur. & credimas, tamen ix fefe an- operaraque in hoc facro Concilio dare intendimus ut omues eam- dem fenteotiam credant . Ex nihilo minus " Concil. Gener. Tom. XXXX. caftrorum acies ordinata. klac enim. mater & magiftra omnium fidelium , ac etiam cor- pus Chrifti. myfticum auncupatur, cujus caput ipfe dominus Jefus Chriflus.. Nec mirum , fi errare non poteft qué caput. habet Chriftum , do&orem Spiritum Sanctum. Hujus .tanta eft auGoritas, ut qui contumaciter ejus doctrínz contradicere prafümpferit, hxreticuseffe con- vincatur. Qux domus ctiam claves folvendi ligandi accepit a domino: hanc domum fi quis corripientem corrigentemque contempfe- rit, Sic Zibi , inquit dominus, at etbnicus dB March, 18, 2 publi 

Strana 246
ANNO CHRIST 2432. Matth. x6. sogomuat EUGENIUS 245 PP. iV. honore proífequebantur:. & quz in illis fie- bant, non ut ab hominibus, fed a Spiritu San&o dicata venerabantur . Si veteres rele- gantur hiGoriæ, nullo tempore fuit tam ne- ceffarium. celebrare Concilium, quam mode , &inhoc loco: nullumque unquam fuiffe Con- ‘ciliom legitor tot eu&oritatibus ftabilitum, & Cnibilo mínus a fummo Pontifice tam graviter 1x -maltipliciter irapogoztum . Dicitis impofi- "bile vidert Granl de principatu Ecclefiez čz mo- oribus difputare , Difputatio ifta cur necelffaria “fit non intelligimus.. Nos. fempcr debilem fuz EPISTOLZAZ SYNODALES. SIGISMUNDUS | „X rationi acquiefcet, vel mundus hujus facri Aipfum Romanum pontificem dicimus obedire 246 concilii juftitiam recogaoícens eidem adhzre- teneri mandatis, itałutis, ordinationibus ac ANNO ! bit, Fatemini mores ecclefiafticorum corru- preceptis hujus fanétz Synodi Bafileenfis, & CHRISEY ptos iudigere reformatione , : pacemque poftre- cujufcumque alterius.concilii generalis legiti- — "^ mo effe neceffariam in populo Chrithiano , & me congregati, in his .que pertinent ad fi- hoc effe przcipuum facerdotis officium pacis dem, ad extirpationem | Íchifmatis , & ad pe- negotiis intendere. Sed hoc fieri non poteft, neralem reformationem Ecclefie Dei in capi- fi fchifma Gt in corpore. Supervacuum eft te & in membris, quemadmodum declaratum iternm de eadera rc rationem reddere „ credi- extitit per generale concilium Gonftantienfe , mus Deo & homisibus conftare nec voluata- catholicam reprefentans eccleflam: cujus ca- tera nec opera no(ra ad íchifma tendere . tholíce Ecclefie , quemadmodum & (fummi Multiplicais precibus oramus ipfum Dominum pontifcis, æquum fuiffet faltem pauciflimis Eugenium ne feipfum a corpore abfíciudat, explicare poteftatem . Quod cum non feceri- nec offendicalum tam íau&dis operibus , ob tis, dignum eft ut nos, qui Concilium cele- que Concilium coagregatum eft, & vos ne- bramus, aliquid faltem perfun&orie referamus. ceffaria effe'dicitis, velit gratis apponere. O- E Io primis hoc nos memiíniffe decet , Catholi- lim. fummi Pontifices fummo íludio zc cura cam ecclefiam illam effe, cujus confeflio ín fovebaut facra concilia, & «a fummo eum iymbolo continetur: Sanctam ecclefiam Catho- sed hujus licam. fiujus ecciefim catholice tanta auto- ceclefiz , ut rifas eft, ut fola Chrifli evangelia illa dican- parle fae tur qua eccle(a recipit: plures enim de apo- caput & pa^ "ftolis etiam fcripfiffe dicantur evangelia . Sed flor eft Re- quia tantum quatnor approbavit Ecclefia , illa anus por ^ 2 . 1 icia, & non alia, veneramur. ideo beatus obedire “Fi Augultinus ia plerifque locis aíferit: Evange- debet eccles lio nos crederem , ni: me Ecclefiæ auétoritas fa - commoveret. Lila enim facra fcriptura dici- tur, quam facram declarat Ecclefia. Hujus Ecclefie determinationi catholici omnes fuas metito fententias fubmittunt: & , nifi ab ipfa zfan&itati reddimus: femper reddat & ipfe quod C approbentur Ecclefia; catholici effs noa pof- debet univerfzli Eccletm, recognofrendo au- &oritatem concilii generalis, juxta decreta fz- „era Conftaulienfis Syacdi. Et quoniam ft of. fert ub reformiatio ab ipfo incipiat, (i huic „aftioni debitus ordo fervetur , utinam fafa .xerbis compenfet. Sed hoc primum zb co mwu- mus reformationis optamus, ut tollat ante o- mania diflolutionem prctenfam, qui juxta de- creía Concilii Conítantienfis Geri non potuit , mec tolerari poteft fine.fdci & fitus ecclefia- füci pernicie. De ceterilque per Dei gratiam facile concordabimus, fi hoc dumiaxat feces rit. Quantum ad debitum ordinem quem fer- vandum dicitis, hoc ett quod optamus. Nol. funt.. Hec fan&a Ecclefia tanto privilegio 2 Chrifto Saivatore aoílro, qui eam fanguine [uo fundavit, dotata efl, ut eam errare non poffe. firmiter credamus. Toc folum competit Deo natura ; Ecclefie vero privilegio . Prater autem Ecclefiam nemini unquam tale munus communi lege datum efe legimus: non.au- gelis, hi enim a principio errare potuerunt , & multi ex cis errarunt: non primis parenti- bus, nam a Diabolo decepti funt: non bomi- nibus, nam omnis horno mendax: non (um mis Pontificibus , quorum nonnulli ia hzrefes & errores lapfi effe dicuntur. & leguntur. Ec- clefia fola fine ruga & fiue macula ulla eft, ium autem magis debitum. ordinem elfe credi- D'quz errare non poteft in his qux ad. falutem mus, Guam ut ille fervettir quem patres no- fii in Concilio Conftauticnf , in quo & ipfe adfuit, infiituerunt.. Multa etiam de virtuti- bus cjus di(fevuiftís . In boc laudandus eft Deus, 2 quo omne bonum. Xogaudus etiam , wt quod ille deett pro fua ciementia largia- tur. Hoc iud e(b, ut ab univerfali Ecclefia fe non Íícindat, exira quam nulla eft vera virtus. Hioc faciat, & ipfam condignis łan. dibus profequemur, Et hzc ad ea que primo loco per venerabilem Archiepi(copum Colof- fenfem relata funt, dixiffe fatis eft . Nunc autem ad progofita per venerabilem Archiepi- fcopum "Tarentínum dicendum reflat. neceffaria funt. Utique SpiritusSan&us, qui wentiri non porelt, ie cum ea permanfurum ufque ad finem (æculi, & eam per Spiritum San&um in omni veritate docendam effe pol- licitus eft. In ifta regeneramur , roboramur, nutrimur & viviicamur. Extra iftam nec fal- vi effe nec Deo placere poffumus. fanua Cz- li eft, per quam folum ad Cælum iter e(t. Sponfa enim Chrifli dicitur, & unica , & pui- cra, & fine macula, & fine ruga, foror, a- mica, columba, formofa, fpeciofa , perfecta , hortus conclufuas, fons fignatus , puteus aqua- roma viventium , fuavis, mitis, & decora, & quz merito bcatiffima predicatur: proque e- in primis late explicat jurifdi&ionem 4 po-Ejus fortitudine & firmilate terribilis dicitur ut teftatem fummi ponti&cis , quod caput fit & primus ecclefiz : vicarius Chriüi, & a Chri- fto, non ab hominibus vel fynodis, aliis præ- latus &. pafior Chriftiznorum : & ei datz {unt a domino claves, & uni di&um eft: Tu es Petyur: & folus in. plenitudinem potcftalis vo- catus Gt, alii in partem -folicitudinis: & mul- Eoquantum ta hujufmodi, que, cum vuigatifüma fmt, ibuaht.fum- minime neccífarium erat recenfere , ifta pla- iponfif- ne fatemur. & credimas, tamen ix fefe an- operaraque in hoc facro Concilio dare intendimus ut omues eam- dem fenteotiam credant . Ex nihilo minus " Concil. Gener. Tom. XXXX. caftrorum acies ordinata. klac enim. mater & magiftra omnium fidelium , ac etiam cor- pus Chrifti. myfticum auncupatur, cujus caput ipfe dominus Jefus Chriflus.. Nec mirum , fi errare non poteft qué caput. habet Chriftum , do&orem Spiritum Sanctum. Hujus .tanta eft auGoritas, ut qui contumaciter ejus doctrínz contradicere prafümpferit, hxreticuseffe con- vincatur. Qux domus ctiam claves folvendi ligandi accepit a domino: hanc domum fi quis corripientem corrigentemque contempfe- rit, Sic Zibi , inquit dominus, at etbnicus dB March, 18, 2 publi 

Strana 247
Mass. a8. Aft. 13. Matil. 18. Sed hule con cilio Cæle- finus per ſuos præſi- dehat- EDGENIUS CONCILII BASILEENSIS. SIGISMUNDUS 247 IMP. PP. IV. publicanus . Decuit quidem tantam Eccleſiæ Arum deſiccat, ita Concilium ſua auctoritate- conferri poteſtatem, ut, cum omuis homo omnem contrariam ſuperat argumentationem. obliquabilis fit & peccabilis , ipſa eſſet in ter- Inquit enim in fine diſputationis contra Luci- ſerianum: Poteram omnes diſputationum tua- ris, cujus judicio, quod errare non poteſt, rum rivulos hoc uno Eccleſiæ ſole ſiccare , de quilibet ſubjiceretur. Nec ſolum Eccleſiæ de- auctoritate concilii generalis loquens. Item creta & ſententiæ authenticæ ſunt , quibus & concilii auctoritas auctoritati ſacræ ſcripturæ itreſragabiliter ſtari oportet, ſed etiam ejus comparatur: quia, ut ait beatus Auguſtinus facta & conſuetudines inſtar habent ſanctarum de fide Chriſtiana , Catholica Eccleſia per or- ſcripturarum : Sacræ enim ſcripturæ & con- bem diffuſa tribus modis probatur exiſtere ſuetudini Eccleſiæ par ritus , & idem utriſque quidquid in ea tenetur , aut eſt auctoritas ſcri- pietatis debetur affectus, Præteriiſtis etiam ſi- ptutarum , aut traditio univerſalis , aut certe lentio iacrorum generalium conciliorum au- propria & particularis inſtructio: ſed auctori- ctoritatem, quorum notitia cum omnibus fi- tate tota conſtringitur, univerſali traditione delibus neceſſaria fit, ideo de poteſtate eorum majorum nihilo minus tora. Ecce par aucto- pauca perſtringere non erit inutile. Iſtorum conciliorum & Eccleſiæ Catholicæ eadem vide-B ritas & ſcripturarum & univerſalis traditionis. Sed concilia generalia univerſali traditione & tur eſſe poteſtas. Difinitum enim eſt in Con- conſenſu fiunt & recipiuntur. Videntur etiam cilio Conftantienſi, quod ſynodus generalis in generalia concilia ut evangelia fore veneran- Spiritu Sancto legitime congregata Catholicam da. Ratio enim propter quam beatus Grego- repræſentat Eccleſiam , & poreſtatem a Chri- rius quatuor prima concilia ut evangelia ſu- ſo immediate habet , Idem etiam Martinus ſcipit & veneratur, ista est, quia dum ſunt Papa in ſuis litteris apoſtolicis, ſententias quaſ- univerſali conſenſu conſtituta, ſe & non illa dam Concilii Conſtantienſis interſerens , expri- deſtruit quiſquis præſumpſerit abſolvere quos mit. Quæcumque igitur proxime dicta ſunt ligant, aut ligare quos abſolvunt. Sed hæc de auctoritate Eccleſiæ , trahi ad generale Con- ratio eadem quæ in cæteris generalibus con- cilium , quod illam repræſentat , neceſſe eſt. ciliis: univerſali enim conſenſu conſtituta ſunt. Alioquin non recta eſſet repræſentatio , ſi ea- Beatus etiam Auguſtinus ad Januarium, aſſe- dem in repræeſentante & repræſentato auctori- rit generalium conciliorum ſaluberrimam in tas non ineſſet. Et hoc ſolum ſatis foret ad Eccleſia auctoritatem eſſe : quæ ſi ſaluberrima probandam omnem concilil poteſtatem, nec alia probatione uti neceſſarium videreture uti- Cest , ſalutem continet : qui ergo auctoritati con- que cum major probatio eſſe non poſfit, quam cilii contradicit, contra ſalutem agit. Quan- tam devotionem reverentiamque Chriſti fideles ipſius Eccleſiæ quæ errare non poteſt. Nihilo conciliis habere debeant , hinc patet quod , an- minus propter ipſorum reverentiam aliquid am- plius referamus. Audite quantæ auctoritatis tequam eſſet facultas in unum congregandi & celebrandi concilia , Chriſtianitas in diverſas ſint ipſa concilia , quantamque reverentiam non hæreſes ſciſſa eſt: poſiquam autem cœpta ſunt ſolum privatæ perſonæ, ſed & ſancti ſummi concilia celebrari , omnis hæreſum atque erro- Pontifices ipſis conciliis habuerunt. Inquit bea- rum caligo , tamquam ſole illuſtrante depulſa tus Cæleſtinus in epiſtola ad ſynodum Ephe- ſinam tranſmiſſa, ut refert Iſidorus in libro eſt. Quod etiam concilia ſtatuendo non er- rant , hinc liquide conſtat , quia omni manent conciliorum , Spiritus Sancti teſtatur præſen- ſtabilita vigore , utique cum Spiritus Sanctus il- tiam congregatio ſacerdotum, Certum eſ e- nim quod legimus, quia nec poteſt veritas la dirigat & inſpiret . Unde inquit beatus Iſi- dorus , quod ſi qua ſint alia concilia , quæ ipſa mentiri, cujus in evangelio iſta ſenten- tia : Ubi duo vel tres congregati fuerint in no- ſancti Patres Spiritu Dei pleni ſanxerunt poſt mine meo , ibi & ego ſum in medio corum. Quod Diſtorum quatuor auctoritatem , omni manent cum ita ſit, ( nam nec huie brevi numero ſtabilita vigore. Hinc etiam evidenter patet quod concilia errare non poſſunt : quoniam Spiritus Sanctus deeſt ) quanto magis nunc in- quilibet ſummus Pontifex, qui eſt paſtor & tereſſe credamus in unum convenientium turbæ caput Eccleſiæ , tenetur , prout in Concilio Con- ſanctorum? Sanctum namque Concilium eſt ſtantienſi ſtatutum fuit , quam primum in ſum- pro debita veneratione collectuim , in quo nunc mum pontificem electus eft, profiteri coram Apoſlolorum frequentiſſimæ illius ( quam legi- ſuis electoribus fidem catholicam tenere ſecun- mus) congregationis aſpicienda reverentia eſt. dum traditiones Apoſtolorum , generalium con- Et idem Iſidorus in eodem libro in geſtis ter- ciliorum , & po� nominationem aliquorum tiæ ſynodi Toletanæ inquit: Unde valde ne- conciliorum , ſubjicitur etiam * generalium ceſſarium eſſe proſpexi , veſtram in unum con- conciliorum , & illam fidem uſque ad unum venire multitudinem , habens ſententiæ divinæ apicem immutiſatam ſervare , & uſque ad a- fidem , quæ dicit : Ubi fuerint duo vel tres eol- nimam & ſanguinem confirmare , defendere & lecti iſ nomine mmeo , ibi ego ſum in medio corum. præedicare. Et ita profeſſus fuit ſelicis recor- Credo enim beatam ſanctæ Trinitatis divinita- tem huic ſacro intereſſe Concilio , & ita tam-Edationis Martinus Papa V. ita etiam creditur, Dominum Eugenium modernum profeſſum eſ- quam ante conſpectum Dei in medio veſtri fi- ſe. Quilibet ergo Chriſtianus eamdem fidem dem meam protuli. Ecce Beatus Papa Cæleſti- tenere obligatur quam Eccleſia Catholica & nus eam reverentiam habendam eſſe dicit con- Apoſtolica tenet & approbat. Quod ſi errare gregationi concilii, quæ debetur collegio Apo- poſſent concilia generalia in his quæ ad ſalu- ſtolotum , utpore in cujus medio ipſe Chriſtus tem ſunt neceſſaria , profecto nimis vanum ac aſſiſtit , Spiritus ſanctus , & ipſa Trinitas, pernicioſum eſſet, ad ralem fidem Populum Quodque Spiritus Sanctus in conciliis judicet , Chriſtianum adſtringi. Quantæ etiam ſint au- & propterea concilia errare nequeant , teſtis ctoritatis concilia generalia , hinc Iuculenter eſt ſcriptura Actuum Apoſtolorum, quæ dicit : advertí poteſt, quod ab eorum poteſtate nemo Viſums eſt Spiritui Sancto , & nobis. Etiam bea- eximitur , etiam ſummus Pontifex , ut extat tus Hieronymus comparat concilii auctoritatem Concilii Constantienſis decretum in hæc ver- ſoli, ut ſicut ſol ſuo ardore humores rivulo- ba: 9 neč non Lateranen- ſis Lugdu- nenſis, Vien- nenfis gene- ralium er- iam conci- liorum. 248 ANNO CHRISTE 1132. ANNO CHRISTI 1432. Act. 15.

Strana 248
Mass. a8. Aft. 13. Matil. 18. Sed hule con cilio Cæle- finus per ſuos præſi- dehat- EDGENIUS CONCILII BASILEENSIS. SIGISMUNDUS 247 IMP. PP. IV. publicanus . Decuit quidem tantam Eccleſiæ Arum deſiccat, ita Concilium ſua auctoritate- conferri poteſtatem, ut, cum omuis homo omnem contrariam ſuperat argumentationem. obliquabilis fit & peccabilis , ipſa eſſet in ter- Inquit enim in fine diſputationis contra Luci- ſerianum: Poteram omnes diſputationum tua- ris, cujus judicio, quod errare non poteſt, rum rivulos hoc uno Eccleſiæ ſole ſiccare , de quilibet ſubjiceretur. Nec ſolum Eccleſiæ de- auctoritate concilii generalis loquens. Item creta & ſententiæ authenticæ ſunt , quibus & concilii auctoritas auctoritati ſacræ ſcripturæ itreſragabiliter ſtari oportet, ſed etiam ejus comparatur: quia, ut ait beatus Auguſtinus facta & conſuetudines inſtar habent ſanctarum de fide Chriſtiana , Catholica Eccleſia per or- ſcripturarum : Sacræ enim ſcripturæ & con- bem diffuſa tribus modis probatur exiſtere ſuetudini Eccleſiæ par ritus , & idem utriſque quidquid in ea tenetur , aut eſt auctoritas ſcri- pietatis debetur affectus, Præteriiſtis etiam ſi- lentio iacrorum generalium conciliorum au- ptutarum , aut traditio univerſalis , aut certe propria & particularis inſtructio: ſed auctori- ctoritatem, quorum notitia cum omnibus fi- tate tota conſtringitur, univerſali traditione delibus neceſſaria fit, ideo de poteſtate eorum majorum nihilo minus tora. Ecce par aucto- pauca perſtringere non erit inutile. Iſtorum conciliorum & Eccleſiæ Catholicæ eadem vide-B ritas & ſcripturarum & univerſalis traditionis. Sed concilia generalia univerſali traditione & tur eſſe poteſtas. Difinitum enim eſt in Con- conſenſu fiunt & recipiuntur. Videntur etiam cilio Conftantienſi, quod ſynodus generalis in generalia concilia ut evangelia fore veneran- Spiritu Sancto legitime congregata Catholicam da. Ratio enim propter quam beatus Grego- repræſentat Eccleſiam , & poreſtatem a Chri- rius quatuor prima concilia ut evangelia ſu- ſo immediate habet , Idem etiam Martinus ſcipit & veneratur, ista est, quia dum ſunt Papa in ſuis litteris apoſtolicis, ſententias quaſ- univerſali conſenſu conſtituta, ſe & non illa dam Concilii Conſtantienſis interſerens , expri- deſtruit quiſquis præſumpſerit abſolvere quos mit. Quæcumque igitur proxime dicta ſunt ligant, aut ligare quos abſolvunt. Sed hæc de auctoritate Eccleſiæ , trahi ad generale Con- cilium , quod illam repræſentat , neceſſe eſt. ratio eadem quæ in cæteris generalibus con- ciliis: univerſali enim conſenſu conſtituta ſunt. Alioquin non recta eſſet repræſentatio , ſi ea- Beatus etiam Auguſtinus ad Januarium, aſſe- dem in repræeſentante & repræſentato auctori- rit generalium conciliorum ſaluberrimam in tas non ineſſet. Et hoc ſolum ſatis foret ad probandam omnem concilil poteſtatem, nec Eccleſia auctoritatem eſſe : quæ ſi ſaluberrima alia probatione uti neceſſarium videreture uti- Cest , ſalutem continet : qui ergo auctoritati con- que cum major probatio eſſe non poſfit, quam cilii contradicit, contra ſalutem agit. Quan- tam devotionem reverentiamque Chriſti fideles ipſius Eccleſiæ quæ errare non poteſt. Nihilo conciliis habere debeant , hinc patet quod , an- minus propter ipſorum reverentiam aliquid am- tequam eſſet facultas in unum congregandi & plius referamus. Audite quantæ auctoritatis celebrandi concilia , Chriſtianitas in diverſas ſint ipſa concilia , quantamque reverentiam non hæreſes ſciſſa eſt: poſiquam autem cœpta ſunt ſolum privatæ perſonæ, ſed & ſancti ſummi concilia celebrari , omnis hæreſum atque erro- Pontifices ipſis conciliis habuerunt. Inquit bea- rum caligo , tamquam ſole illuſtrante depulſa tus Cæleſtinus in epiſtola ad ſynodum Ephe- eſt. Quod etiam concilia ſtatuendo non er- ſinam tranſmiſſa, ut refert Iſidorus in libro rant , hinc liquide conſtat , quia omni manent conciliorum , Spiritus Sancti teſtatur præſen- tiam congregatio ſacerdotum, Certum eſ e- ſtabilita vigore , utique cum Spiritus Sanctus il- nim quod legimus, quia nec poteſt veritas la dirigat & inſpiret . Unde inquit beatus Iſi- dorus , quod ſi qua ſint alia concilia , quæ ipſa mentiri, cujus in evangelio iſta ſenten- tia : Ubi duo vel tres congregati fuerint in no- ſancti Patres Spiritu Dei pleni ſanxerunt poſt mine meo , ibi & ego ſum in medio corum. Quod Diſtorum quatuor auctoritatem , omni manent ſtabilita vigore. Hinc etiam evidenter patet cum ita ſit, ( nam nec huie brevi numero quod concilia errare non poſſunt : quoniam Spiritus Sanctus deeſt ) quanto magis nunc in- tereſſe credamus in unum convenientium turbæ quilibet ſummus Pontifex, qui eſt paſtor & caput Eccleſiæ , tenetur , prout in Concilio Con- ſanctorum? Sanctum namque Concilium eſt ſtantienſi ſtatutum fuit , quam primum in ſum- pro debita veneratione collectuim , in quo nunc mum pontificem electus eft, profiteri coram Apoſlolorum frequentiſſimæ illius ( quam legi- ſuis electoribus fidem catholicam tenere ſecun- mus) congregationis aſpicienda reverentia eſt. dum traditiones Apoſtolorum , generalium con- Et idem Iſidorus in eodem libro in geſtis ter- ciliorum , & po� nominationem aliquorum tiæ ſynodi Toletanæ inquit: Unde valde ne- conciliorum , ſubjicitur etiam * generalium ceſſarium eſſe proſpexi , veſtram in unum con- conciliorum , & illam fidem uſque ad unum venire multitudinem , habens ſententiæ divinæ apicem immutiſatam ſervare , & uſque ad a- fidem , quæ dicit : Ubi fuerint duo vel tres eol- nimam & ſanguinem confirmare , defendere & lecti iſ nomine mmeo , ibi ego ſum in medio corum. præedicare. Et ita profeſſus fuit ſelicis recor- Credo enim beatam ſanctæ Trinitatis divinita- tem huic ſacro intereſſe Concilio , & ita tam-Edationis Martinus Papa V. ita etiam creditur, Dominum Eugenium modernum profeſſum eſ- quam ante conſpectum Dei in medio veſtri fi- ſe. Quilibet ergo Chriſtianus eamdem fidem dem meam protuli. Ecce Beatus Papa Cæleſti- tenere obligatur quam Eccleſia Catholica & nus eam reverentiam habendam eſſe dicit con- Apoſtolica tenet & approbat. Quod ſi errare gregationi concilii, quæ debetur collegio Apo- poſſent concilia generalia in his quæ ad ſalu- ſtolotum , utpore in cujus medio ipſe Chriſtus tem ſunt neceſſaria , profecto nimis vanum ac aſſiſtit , Spiritus ſanctus , & ipſa Trinitas, pernicioſum eſſet, ad ralem fidem Populum Quodque Spiritus Sanctus in conciliis judicet , Chriſtianum adſtringi. Quantæ etiam ſint au- & propterea concilia errare nequeant , teſtis ctoritatis concilia generalia , hinc Iuculenter eſt ſcriptura Actuum Apoſtolorum, quæ dicit : advertí poteſt, quod ab eorum poteſtate nemo Viſums eſt Spiritui Sancto , & nobis. Etiam bea- eximitur , etiam ſummus Pontifex , ut extat tus Hieronymus comparat concilii auctoritatem Concilii Constantienſis decretum in hæc ver- ſoli, ut ſicut ſol ſuo ardore humores rivulo- ba: 9 neč non Lateranen- ſis Lugdu- nenſis, Vien- nenfis gene- ralium er- iam conci- liorum. 248 ANNO CHRISTE 1132. ANNO CHRISTI 1432. Act. 15.

Strana 249
Constan- tientis con cilii ſeſſ. 1. Ex tamen ſynodus Chalcedo. nenſis am- pliſſima pe- tiir ſua de- crora a Leo- né Papa con- firmari: qui cateris pro- batis , decre- tum de Epiſ- copo Con- ſtantinopo- litano reſci- dit. EUGENIUS EPISTOLÆ SYNODALES. SICISMUNDUS PP. IV. IMP. ba : Hæe ſancta ſynodus Conſlantienſis , gene-Aſæpe rotum corpus condemnavit atque depo- rale Concilium faciens &c. ordinat, ſtatuit , ſuit Papam tam ratione fidei quam morum- Sed nunquam Papa condemuavit, aut excom- diffinit , decernit & declarat , ut ſequitur. Et primo, quod ipſa in Spiritu Sancto legi- municavit , aut depoſuit reliquum totum ec- time congregata , generale Concilium faciens , cleſiæ corpus. Licet ergo ram Papa quam Ec- catholicam militantem Eccleſiam repræſentans, cleſia claves habeant ligandi atque ſolvendi, poteſtatem a Chriſto immediate habet : cui papa tamen nunquam in totam eccleſiam cla- quilibet , cujuſcumque ſlatus vel dignitatis, et- ves ligandi atque ſolvendi exercuit. Eccleſra iamſi papalis exiſtat, obedire tenetur in his autem ſæpenumero in Papam. Auctoritas et- iam ſcripturæ evangelicæ idem probat. Nam quæ pertinent ad fidem , extirpationem ſchiſ- matis , & generalem reformationem Eccleſiæ quod dixit Chriſtus : Si peccaverit in te frater Dei in capite & in membris. Item declarat , tuus , dic Eccleſiæ : & 6 Eccleſiam non audieris , quod quicumque cujuſcumque ſtatus vel digni- ſit tibi ut ethnicus & publicanus , omnes homi- tatis, etiamſi papalis exiſtat, qui mandatis , nes comprehendit . Et quod Petrus & ejus ſuc- ſtatutis ſive ordinationibus aut præceptis hujus ceſlores illa auctoritate comprehendantur , o- B ſtendit Paulus , qui in faciem reſtitit Cephæ ſanctas ſynodi , & cujuſcumque alterius conci- lii generalis legitime congregati, ſuper pra- & coram omnibus. Eccleſiæ enim dixiſſe vi- miſſis , ſeu ad ea pertinentibus , factis vel fa- detur qui coram omnibus dixit. Quod ad ſuc- ciendis , obedire contumaciter contempſerit , ceſlores Perri , jam ſupra dictum eſt, qualiter ſæpe peccata eorum dicta fuerint Eccleſiæ , & condignæ ponitentiæ ſubjiciatur , & debite pu- niatur , etiam ad alia juris ſubſidia , ſi opus ab Eccleſia punita: & qui non audierunt Ec- fuerit , recurrendo . Nec quiſquam illud dicere cleſiam fuerunt habiti ut ethnici & publica- præſumat , quod aliquod generale Concilium ni, ut legitur de Anaſtaſio & Liberio. Pro- bat hoc etiam auctoritas univerſalis Eccleſiæ , legitime congregatum invalidum ſit , aut er- rare poſſit: quia , ſi hic pernicioſus error ad- quæ non poteſt ertare , ita diffinientis in Con- mitteretur , tota fides catholica vacillaret , nec cilio Conſlamienſi, quod peccata pontificum aliquid certi in Eccleſia haberemus : quia qua circa fidem , vel ſchiſma , vel mores , poſſunt ratione errare poteſt unum, poſſent errare & dici Eccleſiæ , cujus præceptis & ordinationi- reliqua: quoniam, ut inquit beatus Augusti- bus tenentur obedire : & ſi obedire contem- nus, ſi ad ſcripturas ſanctas admiſla fucrint pſerint , condignæe pœnitentiæ poſſunt ſubjici, officioſa mendacia, quid in eis remanebit au- & ad alia juris remedia recurri , & per con- ctoritatis ? Quæ tandem de ſcripturis illis ſen- ſequens poſſunt excommunicari ; quo facto , tentia proferetur , cujus pondere contentioſæ ut ethnici & publicani habebuntur. Hoc et- falſitatis obtractetur improbitas ? Quis jam de iamſi pluribus alijs rationibus & auctoritati- poteſtate conciliorum ſuper omnes alias pote- bus poſlet comprobari , ſatis est auctoritatem ſtates ambigere poterit tot irrefragabilibus te- univerſalis Eccleſiæ adducere. Ipſa enim erra- ſtimoniis comprobata ? Ex his manifeſte con- re non poteſt: & quidquid determinet ſcripto , ſtat auctoritates, quas de ſummi poreftate pon- aut conſuetndine univerſaliter faciat , ejuſdem tificis allegaſtis, non probare quo minus ipſe reverentiæ & auctoritatis est cujus ſacra ſcri- Pontifex mandatis univerſalis Eccleſiæ & Con- ptura. Unde ſi in evangelio reperiremus ſcri- cilii generalis obedire teneatur. Sed id dum- ptum decretum illud Conſtantienſis Concilii , quod Papa tenetur obedire concilio &c. hære- taxat probant , quod omnes ſingulares homi- ticum eſſet hoc revocare in dubium. Sic & nes particulareſque eccleſiæ , ipſi pontifici obe- hæreticum eſt, ſi quis illi decreto contumaci- dire debent , niſi in his quæ huic ſacræ ſy- nodo , & cuilibet alteri legitime congregatæ , ter contradicat. Et, quia ad alia noſtra fe- præjudicium generarent. Nam etſi ſit caput pſtinat oratio , omnes argumentationes quæ fie- miniſteriale Eccleſiæ , non tamen eſt major to- ri poſſent in contrarium , hac unica auctori- tate Eccleſiæ veraciſſime confutamus. Ira bea- ta Eccleſia . Alioquin errante Pontiſice , ſicut tus Hieronymus poſt longam diſputationem ſæpe contigit , & contingere poteſt, to- confundit atque convincit Luciferianum , di- ta erraſſet eccleſia, quod eſſe non poteſt. Eiſi caput ſit & principalis prælatus hu- cens : Poteram omnes tuarum propoſitionum jus corporis myſtici, eſt nihilo minus in- rivulos hoc uno Ecclefiæ ſole ſiccare , de au- ctoritate Concilii loquens. Qualecumque elgo tra corpus . Nam ſi extra corpus eſſet , tunc non pertineret ad corpus , nec tunc nomen dignitatis aut poteſtatis de Papa ſeri- prum invenitur , ad particulares quoſcumque caput eſſet. Corpus igitur hoc totum conti- homines & ſingulares eccleſiaſticos referendum net, & ipſum quod dicitur caput & ſingula membra. eſl , non ſupra univerſalem Eccleſiam , ita ut potius Papa Eccleſiæ, quam Eccleſia tota Pa- Nec quis dicat quod ipſa pars principalis potentior eſt ac dignior reliquo toto corpore pæ obedire cogatur. Nam etſi Papa major ſit & cæteris membris , & per conſequens illi po- in eccleſia, non tamen major eſt tota Eccle- ſia. Uni autem quare dictum eſt: Tibi dabo tius obediendum: quia ratio, experientia & claves regni cœlorum ? Sancti Doctores exponunt, auctoritas dictant contrarium . Ratio , quia reliquum totum corpus, etiam non computa- ut unitatem deſignaret Eccleſiæ : & ideo ab nnitate exordium proficiſcitur , ut Eccleſia to Papa, ſecundum legem communem errare Chriſti una eſſe demonstretur. Et Petrus quan- non poteſt in his quæ ſunt fidei. Alioquin ſi do claves accepit , ut dicit Auguſtinus, Ec- errare poſſet , cum certum ſit Papam errare cleſiam ſiguificavit. Nec putetis, quin Ec- poſle , tunc & Papa & reliquo toto corpore cleſia claves habeat & imperium ſuper omnes, errantibus tota erraret Eccleſia , quod eſſe non quod ideo ſunt multi Principes, contra phi- poteſt. Experientia etiam demonſtrat , quia ſæpe experti ſumus & legimus , Papam , licet loſophicum dictum , Entia nolunt male diſpo- caput & principalem partem, erraſſe: reli- ni, pluralitas principantium mala: unus er- quum autem corpus , Papa etiam errante , er- go Princeps. Ipſa enim eſt unus Princeps , & raſſe nunquam legimus. Propterea reliquum unitati fidelium , non ſingulis, hæc juriſdi- ctio Matth. 18. Calat. 2. Marts. 1. forte quiã, aut cum- 249 250 ANNO CHRISTI 1432. ANNO CHRISTI 1432.

Strana 250
Constan- tientis con cilii ſeſſ. 1. Ex tamen ſynodus Chalcedo. nenſis am- pliſſima pe- tiir ſua de- crora a Leo- né Papa con- firmari: qui cateris pro- batis , decre- tum de Epiſ- copo Con- ſtantinopo- litano reſci- dit. EUGENIUS EPISTOLÆ SYNODALES. SICISMUNDUS PP. IV. IMP. ba : Hæe ſancta ſynodus Conſlantienſis , gene-Aſæpe rotum corpus condemnavit atque depo- rale Concilium faciens &c. ordinat, ſtatuit , ſuit Papam tam ratione fidei quam morum- Sed nunquam Papa condemuavit, aut excom- diffinit , decernit & declarat , ut ſequitur. Et primo, quod ipſa in Spiritu Sancto legi- municavit , aut depoſuit reliquum totum ec- time congregata , generale Concilium faciens , cleſiæ corpus. Licet ergo ram Papa quam Ec- cleſia claves habeant ligandi atque ſolvendi, catholicam militantem Eccleſiam repræſentans, poteſtatem a Chriſto immediate habet : cui papa tamen nunquam in totam eccleſiam cla- quilibet , cujuſcumque ſlatus vel dignitatis, et- ves ligandi atque ſolvendi exercuit. Eccleſra iamſi papalis exiſtat, obedire tenetur in his autem ſæpenumero in Papam. Auctoritas et- iam ſcripturæ evangelicæ idem probat. Nam quæ pertinent ad fidem , extirpationem ſchiſ- quod dixit Chriſtus : Si peccaverit in te frater matis , & generalem reformationem Eccleſiæ tuus , dic Eccleſiæ : & 6 Eccleſiam non audieris , Dei in capite & in membris. Item declarat , quod quicumque cujuſcumque ſtatus vel digni- ſit tibi ut ethnicus & publicanus , omnes homi- tatis, etiamſi papalis exiſtat, qui mandatis , nes comprehendit . Et quod Petrus & ejus ſuc- ceſlores illa auctoritate comprehendantur , o- ſtatutis ſive ordinationibus aut præceptis hujus B ſtendit Paulus , qui in faciem reſtitit Cephæ ſanctas ſynodi , & cujuſcumque alterius conci- lii generalis legitime congregati, ſuper pra- & coram omnibus. Eccleſiæ enim dixiſſe vi- miſſis , ſeu ad ea pertinentibus , factis vel fa- detur qui coram omnibus dixit. Quod ad ſuc- ciendis , obedire contumaciter contempſerit , ceſlores Perri , jam ſupra dictum eſt, qualiter ſæpe peccata eorum dicta fuerint Eccleſiæ , & condignæ ponitentiæ ſubjiciatur , & debite pu- niatur , etiam ad alia juris ſubſidia , ſi opus ab Eccleſia punita: & qui non audierunt Ec- fuerit , recurrendo . Nec quiſquam illud dicere cleſiam fuerunt habiti ut ethnici & publica- præſumat , quod aliquod generale Concilium ni, ut legitur de Anaſtaſio & Liberio. Pro- legitime congregatum invalidum ſit , aut er- bat hoc etiam auctoritas univerſalis Eccleſiæ , rare poſſit: quia , ſi hic pernicioſus error ad- quæ non poteſt ertare , ita diffinientis in Con- mitteretur , tota fides catholica vacillaret , nec cilio Conſlamienſi, quod peccata pontificum aliquid certi in Eccleſia haberemus : quia qua circa fidem , vel ſchiſma , vel mores , poſſunt ratione errare poteſt unum, poſſent errare & dici Eccleſiæ , cujus præceptis & ordinationi- bus tenentur obedire : & ſi obedire contem- reliqua: quoniam, ut inquit beatus Augusti- nus, ſi ad ſcripturas ſanctas admiſla fucrint pſerint , condignæe pœnitentiæ poſſunt ſubjici, officioſa mendacia, quid in eis remanebit au- & ad alia juris remedia recurri , & per con- ctoritatis ? Quæ tandem de ſcripturis illis ſen- ſequens poſſunt excommunicari ; quo facto , tentia proferetur , cujus pondere contentioſæ ut ethnici & publicani habebuntur. Hoc et- falſitatis obtractetur improbitas ? Quis jam de iamſi pluribus alijs rationibus & auctoritati- bus poſlet comprobari , ſatis est auctoritatem poteſtate conciliorum ſuper omnes alias pote- ſtates ambigere poterit tot irrefragabilibus te- univerſalis Eccleſiæ adducere. Ipſa enim erra- ſtimoniis comprobata ? Ex his manifeſte con- re non poteſt: & quidquid determinet ſcripto , ſtat auctoritates, quas de ſummi poreftate pon- aut conſuetndine univerſaliter faciat , ejuſdem tificis allegaſtis, non probare quo minus ipſe reverentiæ & auctoritatis est cujus ſacra ſcri- Pontifex mandatis univerſalis Eccleſiæ & Con- ptura. Unde ſi in evangelio reperiremus ſcri- cilii generalis obedire teneatur. Sed id dum- ptum decretum illud Conſtantienſis Concilii , quod Papa tenetur obedire concilio &c. hære- taxat probant , quod omnes ſingulares homi- ticum eſſet hoc revocare in dubium. Sic & nes particulareſque eccleſiæ , ipſi pontifici obe- dire debent , niſi in his quæ huic ſacræ ſy- hæreticum eſt, ſi quis illi decreto contumaci- nodo , & cuilibet alteri legitime congregatæ , ter contradicat. Et, quia ad alia noſtra fe- præjudicium generarent. Nam etſi ſit caput pſtinat oratio , omnes argumentationes quæ fie- miniſteriale Eccleſiæ , non tamen eſt major to- ri poſſent in contrarium , hac unica auctori- ta Eccleſia . Alioquin errante Pontiſice , ſicut tate Eccleſiæ veraciſſime confutamus. Ira bea- ſæpe contigit , & contingere poteſt, to- tus Hieronymus poſt longam diſputationem confundit atque convincit Luciferianum , di- ta erraſſet eccleſia, quod eſſe non poteſt. Eiſi caput ſit & principalis prælatus hu- cens : Poteram omnes tuarum propoſitionum jus corporis myſtici, eſt nihilo minus in- rivulos hoc uno Ecclefiæ ſole ſiccare , de au- tra corpus . Nam ſi extra corpus eſſet , ctoritate Concilii loquens. Qualecumque elgo tunc non pertineret ad corpus , nec tunc nomen dignitatis aut poteſtatis de Papa ſeri- caput eſſet. Corpus igitur hoc totum conti- prum invenitur , ad particulares quoſcumque homines & ſingulares eccleſiaſticos referendum net, & ipſum quod dicitur caput & ſingula eſl , non ſupra univerſalem Eccleſiam , ita ut membra. Nec quis dicat quod ipſa pars principalis potius Papa Eccleſiæ, quam Eccleſia tota Pa- potentior eſt ac dignior reliquo toto corpore pæ obedire cogatur. Nam etſi Papa major ſit & cæteris membris , & per conſequens illi po- in eccleſia, non tamen major eſt tota Eccle- ſia. Uni autem quare dictum eſt: Tibi dabo tius obediendum: quia ratio, experientia & auctoritas dictant contrarium . Ratio , quia claves regni cœlorum ? Sancti Doctores exponunt, reliquum totum corpus, etiam non computa- ut unitatem deſignaret Eccleſiæ : & ideo ab nnitate exordium proficiſcitur , ut Eccleſia to Papa, ſecundum legem communem errare Chriſti una eſſe demonstretur. Et Petrus quan- non poteſt in his quæ ſunt fidei. Alioquin ſi do claves accepit , ut dicit Auguſtinus, Ec- errare poſſet , cum certum ſit Papam errare poſle , tunc & Papa & reliquo toto corpore cleſiam ſiguificavit. Nec putetis, quin Ec- errantibus tota erraret Eccleſia , quod eſſe non cleſia claves habeat & imperium ſuper omnes, poteſt. Experientia etiam demonſtrat , quia quod ideo ſunt multi Principes, contra phi- ſæpe experti ſumus & legimus , Papam , licet loſophicum dictum , Entia nolunt male diſpo- caput & principalem partem, erraſſe: reli- ni, pluralitas principantium mala: unus er- quum autem corpus , Papa etiam errante , er- go Princeps. Ipſa enim eſt unus Princeps , & raſſe nunquam legimus. Propterea reliquum unitati fidelium , non ſingulis, hæc juriſdi- ctio Matth. 18. Calat. 2. Marts. 1. forte quiã, aut cum- 249 250 ANNO CHRISTI 1432. ANNO CHRISTI 1432.

Strana 251
ANNO CHRISTI 142i UGENIU 251 E Pp. v. cipere voluit, ut perfe&am unitatem atque ananimitatem delgnaret ; quia, unitas Ecclefiz multo major eft atque perfedior quam unitas unius Regis aut Xmperatoris terreni. Hic enim & errat, & io varias fententias atque contra- rias fzpe fcinditur. Ecclefia autem nec errat , nec fibi ipfi contradicit, INec comparandum eft corpus Ecclefie aliis politicis corporihus ciyita- tum & univerfitatum : quia in medio hujus corporis eft Chritus, qui ipfum regit ne cr- ret. Alia autem politica corpora humanis & variis voluntatibus gubernautur, neque in hac materia congruit allegare errorem illorum , fecundum beatum Thomam, qui fe fubducere CONCILII BASILEENSIS SIGISMUNDUS Gio a domiao. conceditur, & ideo abuno iu. Arem perDominum Eugenium roncilio præftan- dum, &' ejus perfeverantiam poftulabat. Si . 252 nolebat Summus Poniifex exhortari praJatos , ut huc. citius: properarent, faltem ad adum dilfolutionis prorumpere non debebat, fua e- nim (ponte veni(lent przłati. Üt igitnr necef. fitatibus Eccleiz quz moram non patiebantur citins fuiffet provifum, fupplicabatur, ut per fuas litteras exhortari vellet præfertim Italia Pralatos, quos nos pro. reverentia Summi Pon- tificis , cui. propinqui funt;citare pro tunc diílult- mus z immo etiam requirebatur ut , {1 commode pollet , fua fan&titas huc venire dignaretur. Sed & fa Prælatos Dononiam ad annum cum dimidio convocavit, quomodo non poterat eis fcribe- nituntur ab obedientia Petri, fuccefforem e-g re, pracfertim Prajatis Italie, quod ftatim huc jus Romanum Pontificem univerfalis Ecclefia paftorem non rccognofcentes : quoniam de fin- vularibus ecclefiis & perfonis id intelligendum elt, non de univerfali Ecclefia , quz fzpe abe. dientiam ju(lis ex caufis Romauis pontificibus Cerłe Mare fubtraxit , ut. Marceliino, Anafłafio , Liberio , relin, foanni XII. Benedi&o IX. Eenedito XIII. alios omit- tamus, ne- 100 epifco- porum in concilio an- jus fuit con- Joanni XXIII. Progredientes deinde ad matc- riam concilü, dicitis, quod fandtiffimus Do. minus Eugenius ratus hzerefübus, bellis ac de. formitatibus fine fan&orum patrum & princi. . demnare, ni- pum aflifteatia opportune obviari non poffe , fi ille (« prior Concilium Bafileen(e ex domini Martini Pape condemnaf- fel. felicis. recordationis auctoritate per Semenfe Concilium promulgatum, atque ejufdem tini juffione flabilitum , poft ipfius obitum i fuz ían&itatis affumptionem , robur habere volait & profecutionem , ratum & gratum per fuas apoftolicas bullas gerens, quidquid pote- fiaus in ca re dile&o Ecclefim filio Juliano fan&i Angeli Diacono Cardinali fan&z fedis Apoltolica Legato per predecefforem — fuum. collatum fuiffet. Fatemini ergo, & bene , Concilium hoc legitime congregatum , quia fabilitam fuiffe dicitís au&oritate apoftolica, & per Concilium Senen(e, & roboratum per Domínum Eugenium. Et quia facullas data prafato legato. circ& profecutionem — concilii ratificata extitit per ipfum Dominum Euge- venirent , uf necefltatibus prefentibus provi- deretur? Sed volebat ipfe perfonaliter interef- fe. Ideo quia infirmus ad annum) cum dimi. dio diftalit , quid ipfe fcicbat, fi interim mo- reretur, an & anno cum dimidio perfette fa- naws effet? Sed prefentía faa multura prodeft. fe pofies, fatemur. Sed fi adeffc propter in- firmitatem non pofff, an propter infirmita- tem Papae infirmitas Ecclefix; tam periculofa negligetur? Magna fuerunt herefes Ariano- rum , Neftorianoram , Manicheorum, Dona- litarum : & multa alia graviffima pericula tunc temporis in Ecclefia imminebant. Et ni- hilo minus juffit Summus Pontifex. per fuos le- ar-c gatos concilia celebrari. Dicitis cum ragua .& matura deliberatione diffolutjonem fa&am effe. Si longa & matura. deliberatione fuiffet fa&a , debuiffet mittere. huc ad facrum Con- cilium, & fcire certius, an fic facere expedi- Tet , Quis melius io rebus agendis deliberat , an præfens, an abíens? Fa&a concilii & ha- runi parium magis innotefcebant nobis quam alis. Et propter reverentiam iacri concilil Catholicam reprzfentantis Ecclefiam , ad ma- turam. deliberationem | habendam , Concilium confuli oportebat, nom alienos. Sed audivi- mus'aliquos ex venerabilibus fan&e Romanm Ecclefiz Cardinalibus contradixiffe , alios autem nunc dicere fe male tunc fuiffe circumventos , nium; mOodcraum: optíme; veritatem narra- p & jam melius de verilatc informatos, aperte ftis. Ita enim fuit, at dicitis, Quo igitur plu. zibus au&oritalibus flabilitum fait, & quo plures nece(ütates illad celebrari fuadebant , eo minus decuit illud perturbare & conari difoivere: & quidem pro tot neceffitatibus . non folum Concilium alias indi&um perfeve- rare debeat, fed , 5 indiftum. non fuiflet , de novo debuiffet indici, propterea ncmo efl qui . mon vehementer admiretur , tam ex abrupto & fine caufa hujufmodi diffolutionem effe at- tentatam . Sed excufatis hoc fa&um effe, quia non videbat amplificationem illius. ut optabat : & per oratorem. noftrum requifitus , ut. ea fa- ceret que novam Convocationem pratendere videbantur, illud abinde díffolvit. Quenamg ifia excufatio eft? Quinimo fi amplificari aon videbat; ad amplificandum operam dare pro fuo officio debuiffet , & idipfum petebat nofter orator, obíecrans ut omnem favorem concilio præberet, & ad ipfius profecutionem intende. re dignaretur. Numquid fi infirmus medico fupplicet ut eum fanet, medicus ipfum jnter- ficere debet, ne in fanando laboret? Orator nofler ad nos reverfus , ' quid Roma expofue- vat, ut aflernit, hic publice retulit ex ejus di&is, Quicumque eum audivit, nihil aliud indicat, nifi quod cum omni inftantia favo. potentiffimi . contradicere. Audivimus fuiffe tunc & nunc multe majorem murmurationem in curia de hac diffolutione: quamplurimi, & fere omnes qui in curia nomen habent virorum bonorum; hujufmodi factam diíffolutionem damnant om- nes qui extra funt; Cavdinales omnes quafi principes, & populi, & qui bonum Hcclefiz cupiunt, Concilium laudant & diffolationem reprobant. Caulz etiam in bulla difolutionis expreffz ( cum pace dictum fit ) non fic fe habent, prout per noftros Àmbafiatores fum fanditati nuntiavimus: qai eliam tot & tanta ex ipfadiffolutione, fi cffe&um haberet , fcan- dala fequi dixerunt , quod habentes etiam cor lapideum molliri debuiffent. Sed «x quo nunc sonülat ipfas caufas veras non effe, cur modo non muíat propofitum ?. Cur pax pertnrbatuc Ecclefie? Dicis hunc jocum vicitum Bohe mis. Diflat ifle locus a Praga per quindecim dietas, funt Civitates & Priacipes intermedii Civitas ifla fortifiima flumine. Rheno, & menibus, & viris catholicis mu. níta, vicina ad iria milliaria lingue Gallica- nz. In iflis partibus ille metus eft de exer- citu Pragepfium qui Roma. Porat fua fan. &itas nos efe ita improvidos, quod fi hic fo. cus effet tam vicinus Bohemis, quod merito timens CHRISTI $432. 

Strana 252
ANNO CHRISTI 142i UGENIU 251 E Pp. v. cipere voluit, ut perfe&am unitatem atque ananimitatem delgnaret ; quia, unitas Ecclefiz multo major eft atque perfedior quam unitas unius Regis aut Xmperatoris terreni. Hic enim & errat, & io varias fententias atque contra- rias fzpe fcinditur. Ecclefia autem nec errat , nec fibi ipfi contradicit, INec comparandum eft corpus Ecclefie aliis politicis corporihus ciyita- tum & univerfitatum : quia in medio hujus corporis eft Chritus, qui ipfum regit ne cr- ret. Alia autem politica corpora humanis & variis voluntatibus gubernautur, neque in hac materia congruit allegare errorem illorum , fecundum beatum Thomam, qui fe fubducere CONCILII BASILEENSIS SIGISMUNDUS Gio a domiao. conceditur, & ideo abuno iu. Arem perDominum Eugenium roncilio præftan- dum, &' ejus perfeverantiam poftulabat. Si . 252 nolebat Summus Pontifex exhortari praJatos, ut huc. citius: properarent, faltem ad adum dilfolutionis prorumpere non debebat, fua e- nim (ponte veni(lent przłati. Üt igitnr necef. fitatibus Eccleiz quz moram non patiebantur citins fuiffet provifum, fupplicabatur, ut per fuas litteras exhortari vellet præfertim Italia Pralatos, quos nos pro. reverentia Summi Pon- tificis , cui. propinqui funt;citare pro tunc diílult- mus z immo etiam requirebatur ut , {1 commode pollet , fua fan&titas huc venire dignaretur. Sed & fa Prælatos Dononiam ad annum cum dimidio convocavit, quomodo non poterat eis fcribe- nituntur ab obedientia Petri, fuccefforem e-g re, pracfertim Prajatis Italie, quod ftatim huc jus Romanum Pontificem univerfalis Ecclefia paftorem non rccognofcentes : quoniam de fin- vularibus ecclefiis & perfonis id intelligendum elt, non de univerfali Ecclefia , quz fzpe abe. dientiam ju(lis ex caufis Romauis pontificibus Cerłe Mare fubtraxit , ut. Marceliino, Anafłafio , Liberio , relin, foanni XII. Benedi&o IX. Eenedito XIII. alios omit- tamus, ne- 100 epifco- porum in concilio an- jus fuit con- Joanni XXIII. Progredientes deinde ad matc- riam concilü, dicitis, quod fandtiffimus Do. minus Eugenius ratus hzerefübus, bellis ac de. formitatibus fine fan&orum patrum & princi. . demnare, ni- pum aflifteatia opportune obviari non poffe , fi ille (« prior Concilium Bafileen(e ex domini Martini Pape condemnaf- fel. felicis. recordationis auctoritate per Semenfe Concilium promulgatum, atque ejufdem tini juffione flabilitum , poft ipfius obitum i fuz ían&itatis affumptionem , robur habere volait & profecutionem , ratum & gratum per fuas apoftolicas bullas gerens, quidquid pote- fiaus in ca re dile&o Ecclefim filio Juliano fan&i Angeli Diacono Cardinali fan&z fedis Apoltolica Legato per predecefforem — fuum. collatum fuiffet. Fatemini ergo, & bene , Concilium hoc legitime congregatum , quia fabilitam fuiffe dicitís au&oritate apoftolica, & per Concilium Senen(e, & roboratum per Domínum Eugenium. Et quia facullas data prafato legato. circ& profecutionem — concilii ratificata extitit per ipfum Dominum Euge- venirent , uf necefltatibus prefentibus provi- deretur? Sed volebat ipfe perfonaliter interef- fe. Ideo quia infirmus ad annum) cum dimi. dio diftalit , quid ipfe fcicbat, fi interim mo- reretur, an & anno cum dimidio perfette fa- naws effet? Sed prefentía faa multura prodeft. fe pofies, fatemur. Sed fi adeffc propter in- firmitatem non pofff, an propter infirmita- tem Papae infirmitas Ecclefix; tam periculofa negligetur? Magna fuerunt herefes Ariano- rum , Neftorianoram , Manicheorum, Dona- litarum : & multa alia graviffima pericula tunc temporis in Ecclefia imminebant. Et ni- hilo minus juffit Summus Pontifex. per fuos le- ar-c gatos concilia celebrari. Dicitis cum ragua .& matura deliberatione diffolutjonem fa&am effe. Si longa & matura. deliberatione fuiffet fa&a , debuiffet mittere. huc ad facrum Con- cilium, & fcire certius, an fic facere expedi- Tet , Quis melius io rebus agendis deliberat , an præfens, an abíens? Fa&a concilii & ha- runi parium magis innotefcebant nobis quam alis. Et propter reverentiam iacri concilil Catholicam reprzfentantis Ecclefiam , ad ma- turam. deliberationem | habendam , Concilium confuli oportebat, nom alienos. Sed audivi- mus'aliquos ex venerabilibus fan&e Romanm Ecclefiz Cardinalibus contradixiffe , alios autem nunc dicere fe male tunc fuiffe circumventos , nium; mOodcraum: optíme; veritatem narra- p & jam melius de verilatc informatos, aperte ftis. Ita enim fuit, at dicitis, Quo igitur plu. zibus au&oritalibus flabilitum fait, & quo plures nece(ütates illad celebrari fuadebant , eo minus decuit illud perturbare & conari difoivere: & quidem pro tot neceffitatibus . non folum Concilium alias indi&um perfeve- rare debeat, fed , 5 indiftum. non fuiflet , de novo debuiffet indici, propterea nemo efl qui . mon vehementer admiretur , tam ex abrupto & fine caufa hujufmodi diffolutionem effe at- tentatam . Sed excufatis hoc fa&um effe, quia non videbat amplificationem illius. ut optabat : & per oratorem. noftrum requifitus , ut. ea fa- ceret que novam Convocationem pratendere videbantur, illud abinde díffolvit. Quenamg ifia excufatio eft? Quinimo fi amplificari aon videbat; ad amplificandum operam dare pro fuo officio debuiffet , & idipfum petebat nofter orator, obíecrans ut omnem favorem concilio præberet, & ad ipfius profecutionem intende. re dignaretur. Numquid fi infirmus medico fupplicet ut eum fanet, medicus ipfum jnter- ficere debet, ne in fanando laboret? Orator nofler ad nos reverfus , ' quid Roma expofue- vat, ut aflernit, hic publice retulit ex ejus di&is, Quicumque eum audivit, nihil aliud indicat, nifi quod cum omni inftantia favo. potentiffimi . contradicere. Audivimus fuiffe tunc & nunc multe majorem murmurationem in curia de hac diffolutione: quamplurimi, & fere omnes qui in curia nomen habent virorum bonorum; hujufmodi factam diíffolutionem damnant om- nes qui extra funt; Cavdinales omnes quafi principes, & populi, & qui bonum Hcclefiz cupiunt, Concilium laudant & diffolationem reprobant. Caulz etiam in bulla difolutionis expreffz ( cum pace dictum fit ) non fic fe habent, prout per noftros Àmbafiatores fum fanditati nuntiavimus: qai eliam tot & tanta ex ipfadiffolutione, fi cffe&um haberet , fcan- dala fequi dixerunt , quod habentes etiam cor lapideum molliri debuiffent. Sed «x quo nunc sonülat ipfas caufas veras non effe, cur modo non muíat propofitum ?. Cur pax pertnrbatuc Ecclefie? Dicis hunc jocum vicitum Bohe mis. Diflat ifle locus a Praga per quindecim dietas, funt Civitates & Priacipes intermedii Civitas ifla fortifiima flumine. Rheno, & menibus, & viris catholicis mu. níta, vicina ad iria milliaria lingue Gallica- nz. In iflis partibus ille metus eft de exer- citu Pragepfium qui Romæ. Porat fua fan. &itas nos efe ita improvidos, quod fi hic fo. cus effet tam vicinus Bohemis, quod merito timens CHRISTI $432. 

Strana 253
— ——— timendum efict, hic manfiffemas ANNO CHRISTI 2432. - dlefia non debeat randum. ett, 2 5 3 EUGENJUS pP. IV. remus? Sed mira res, habuit fanclitas fua e- xercitum holiivm dn portis Romæ, nec ti- muit, nec receiv: & hic tiraet inimicos per quindecim dieras fonginquos? Inter alias dif Íolutionis caufas banc effe dicis, quod Do. hemos vocavimus eo modo ; quod. fan&itas fua fuftinere five offnfa non poinidet aut detra- Alone damnationis in concilio Gonftansienfi tam. Vocato i(2 mon pores fuflinerj fine oftenfa ac detradione concili Conitantien- fis , fcd dilfoiutio concilii bene potelt fu- füneri . Concilia — Gonftanuenfe mandat fieri concilinm, ( fieri autera cum effedu in- telligitur non prorogari tempns, non mu- tari Jocum, contre ommia ifta fr, de hoc dicitur. Sed calumniamvr, quia yOCA- vimus Bohemos. Numquid im decretis conci- li Conftantienhs fcriptum juvenitis, quod ec- cos ad intuendum © in- formandum convocare? ion soiramur, íi ex di&is oratorís noflri occafio fumpta ek ad difüpandum «concilium, guaudoquidem ex pii fidis nofiris litteris id fattura effe videmus. Utinam propter honorem íummi pontificis hanc cavíam litteris fuis non inferuifet, vide- licer. quod hujufmodi vocatio fuerit in inju- riam fedis apoítolicz facroramque concilio. sum; -& contra decreta. fauctoram patrum , ac ftatuta iegum imperialiuca . Sed valde mi- Si & approbatur , reprobatur, cur Grecis conceditur , cum & hi & illi ab unitate ecclefiz feparentor? Sí, con- cilium Bononiæ propter illos indicitur, cur concilium Bafilcenfe propter Bcheroos & mal- ta alia meceffaria jam indiQum ‘diffolvi pro- curatur? cum Bohemica herefis periculofior ft, ad illam accuratius foret intendendam . Mirandum e(t, fi verum ft: dicitur veaera- bili. archiepifcopo Gaezgénfi' conceffams effe ficuitatem per íaürumum pontificem audiendi Bohemos: (üngulari perfonz conceditur quod univeríali eccle&z non permittitur? Si epifta- Ja noftra düigenter Gt non ex livore vel odio confideretur, piane conftabit, son ad inju.Dílum & apoltoios’ per tot annos ante riam auctoritatis zpołłolice, mec conciliorum Conftantienfis & Scnenfis, imo ad reveren- tíam & honorem eorum factam fuiffc voca- tionem ; vocavimuś enim wt nobifcum in ca- derh uuitare conjungantur: & ur qui a nobis aliquamdiu divifi fuerunt. iterum iu charitate & unitate nobi(cum reconcilientur. Si hoc fieri poterit, ad quod nos laboramus, cedet pro- cul dubio ad honorem fedisapoftolicæ. Iplam enim reverebuntur, quam u(que nuuc contem píerunt: cedet ad gloriam conciliorum Con- fentienfis &'Senen(is, quia illam fidem ©. Titum , qui in his conciliis deciaratus «ft, quem ufque nunc non tenuerunt , amodo tenc- EPISTOLZ SYNODAZLES aut manee A exbortayi in dodiriae Jana, a SIGEMONDUS iMP. cunt arguere; hmo pernimium periculofum fuif. fet denegare audieutiam Bohemis, quam ubi- que locoimm divulgabant fe poítulare, & cis non concedi; ob haoc caufam, quia eorum ariculi erant ita manifefle veri, quod noftri cpifropi & facerdotes non poterant eís refpon- dere, nec cum ipfis conferre audebant; pro. pter quod fcrupnlus nou parvus ip animis ho- minum, præfertim . fimplicium , ifta audien- tium erat exortus, Omnis autem. fchola theo- logorum, canoxiflarun, & lepiftarnnn affic- mat eam difputationere de fide, qui non fit caufa perfidiæ feu tumultus, vel utin dubinra revocet, fed ad initruendum ,, vel clarius pas & nihil B tefaciendum — veritatem , vel convincendum , vel confandendum hrerericos feu infideles, vel confirmandum catholicos, fore licitam: imo beatus Thomas fecunda fecundis dicir in calu fimili, ficav eft nofter, quod quando fimpli- ces viri folicitati funr aut pulfati ab infideli- bus vel hareticis, " corripere nitentibas in €is fidem , tuuc neceffarium eft publice difpu- tere de fide: ver hoc enim fimplices firman- tr in fide , & infidelibus aufertur decipiendi facultas. Alioquin ipía taciturnitas eorum qui reGltere deberent pervertentibus fidei veritatem. effet , exroris confirmatio . Allegat beatum Gregorium , quod ficut incauta locutio in'er- rorem protrahic , ita ińdifcretom filentium eos "quod in eifdem iitteris damnatur CQui erudiri poterant, in errore derclinquit . audientia concefla Bohemis Conflar autem Alemanos per libellos & epi. ftolas Bohemorum folicitati ut eorum :errores Ícquantur , allegando ad eorum perverfum fenfera multas auctoritates . Ergo, «fecun- dum beatum "Thomam & beatum Grepo- rium , vif: fuiffemus confirmare crrores Boe hemorum, nif hoc cafu dediffemus illis au- dientiam . Quid ad hoc refpondebunt uo- fi calumniatores ? hoc etiam. fepenume- vo alum faille per facra concilia & fan- dos paires legimus, cum hereticis vel infi- delibus, etiam prius dammatis . Silvefter in concilio Ramano publice difputavit cum duo. decim fcribis fudæorum , quibus & per Chri- ve- rias Chrifiiane fidei prædicata fucrat, & in ea difputatione dati fuerunt .jodices duo gene tiles Cirithon & Zenophilus. Beatus Athana- Dus publice difputavit cum Ario, cujus error prius in celeberrimo concilio Niceno damna- tus fuerat. Xa qua difputatione fedit arbiter guidam , nomine Probus, gentilis homo. In fynodo Chalcedonenfi orthodoxi difpużarunt cum Ne korianis ; dudum in concilio Ephefino daranatis. Ec poft mulra inrer eos fuit. con- venti: , ut noflri órarent fecundum fidem noftram, & illi fecundum fidem fram. Et charta quedam , in qua & noflra fides & er- rores ilorum defcriberentur, fuper corpus bunt. Cur ergo retorquetur ad injuriam quod Ebcatz Euphemie ponereiur, nt Deus veram quæritur ad honorem? neccontra decrèta fan &orum patriim, nec contra leges canonicas aut civiles knjufmodi vocatio fa&a eft, (ive alferere. velimus cos vocatos ad inftraendum , fint veritas elt, five ad. difputandum. Si ad inftruendum, nemini dubium eft quin opus fit pium & meritorium, & prelatorum officio | neceffarium. Si ad difputandum , & ad hunc finem , ut errans inftruatur & reducatur , cum eadem ratio fit, fimiliter erit opus pium & laudabile, ut inquit beatas Paulus ad. Titum : Oportet. epifcopum , &c. Et fubdit: Ut. potens fit fidém mavifeftarer; quod & fa&um eft. Irem licet error 3lle, qui aderit Chriflum unius dumtaxat fuiffe naturz , püvs fuiffet damna- tus, tamen ia ‘fynodo Conftantinopolitana , in qua przfedit fan&tus | epifcopus Flavianus , Eutyches qui hunc tencbat errorem , fuit ad fyaodum vocatus, & plene auditus, & fecum difputatum , fuitque per ada precedenuum concilioram convi&us, Item licet error quem tenebat Luciferianus , fuiffet ante damnatus , nihilo minus beatgs Hieronymus difputavit cum. ipfo, & eum per alta pracedentis con- citi 254, (y sor qui can?radi--——— ——— ANNO CHRISTE 543? Tir s- idem jatti tent & Lu. rherani, & alil, » corrum- pere, 

Strana 254
— ——— timendum efict, hic manfiffemas ANNO CHRISTI 2432. - dlefia non debeat randum. ett, 2 5 3 EUGENJUS pP. IV. remus? Sed mira res, habuit fanclitas fua e- xercitum holiivm dn portis Romæ, nec ti- muit, nec receiv: & hic tiraet inimicos per quindecim dieras fonginquos? Inter alias dif Íolutionis caufas banc effe dicis, quod Do. hemos vocavimus eo modo ; quod. fan&itas fua fuftinere five offnfa non poinidet aut detra- Alone damnationis in concilio Gonftansienfi tam. Vocato i(2 mon pores fuflinerj fine oftenfa ac detradione concili Conitantien- fis , fcd dilfoiutio concilii bene potelt fu- füneri . Concilia — Gonftanuenfe mandat fieri concilinm, ( fieri autera cum effedu in- telligitur non prorogari tempns, non mu- tari Jocum, contre ommia ifta fr, de hoc dicitur. Sed calumniamvr, quia yOCA- vimus Bohemos. Numquid im decretis conci- li Conftantienhs fcriptum juvenitis, quod ec- cos ad intuendum © in- formandum convocare? ion soiramur, ii ex di&is oratorís noflri occafio fumpta ek ad difüpandum «concilium, guaudoquidem ex pii fidis nofiris litteris id fattura effe videmus. Utinam propter honorem íummi pontificis hanc cavíam litteris fuis non inferuifet, vide- licer. quod hujufmodi vocatio fuerit in inju- riam fedis apoítolicz facroramque concilio. sum; -& contra decreta. fauctoram patrum , ac ftatuta iegum imperialiuca . Sed valde mi- Si & approbatur , reprobatur, cur Grecis conceditur , cum & hi & illi ab unitate ecclefiz feparentor? Sí, con- cilium Bononiæ propter illos indicitur, cur concilium Bafilcenfe propter Bcheroos & mal- ta alia meceffaria jam indiQum ‘diffolvi pro- curatur? cum Bohemica herefis periculofior ft, ad illam accuratius foret intendendam . Mirandum e(t, fi verum ft: dicitur veaera- bili. archiepifcopo Gaezgénfi' conceffams effe ficuitatem per íaürumum pontificem audiendi Bohemos: (üngulari perfonz conceditur quod univeríali eccle&z non permittitur? Si epifta- Ja noftra düigenter Gt non ex livore vel odio confideretur, piane conftabit, son ad inju.Dílum & apoltoios’ per tot annos ante riam auctoritatis zpołłolice, mec conciliorum Conftantienfis & Scnenfis, imo ad reveren- tíam & honorem eorum factam fuiffc voca- tionem ; vocavimuś enim wt nobifcum in ca- derh uuitare conjungantur: & ur qui a nobis aliquamdiu divifi fuerunt. iterum iu charitate & unitate nobi(cum reconcilientur. Si hoc fieri poterit, ad quod nos laboramus, cedet pro- cul dubio ad honorem fedisapoftolicæ. Iplam enim reverebuntur, quam u(que nuuc contem píerunt: cedet ad gloriam conciliorum Con- fentienfis &'Senen(is, quia illam fidem ©. Titum , qui in his conciliis deciaratus «ft, quem ufque nunc non tenuerunt , amodo tenc- BPISTO LAL STNODALES aut manee A exbortayi in dodiriae Jana, a SIGEMONDUS iMP. cunt arguere; hmo pernimium periculofum fuif. fet denegare audieutiam Bohemis, quam ubi- que locoimm divulgabant fe poítulare, & eis non concedi; ob haoc caufam, quia eorum ariculi erant ita manifefle veri, quod noftri cpifropi & facerdotes non poterant eís refpon- dere, nec cum ipfis conferre audebant; pro. pter quod fcrupnlus nou parvus ip animis ho- minum, præfertim . fimplicium , ifta audien- tium erat exortus, Omnis autem. fchola theo- logorum, canoxiflarun, & lepiftarnnn affic- mat eam difputationere de fide, qui non fit caufa perfidiæ feu tumultus, vel utin dubinra revocet, fed ad initruendum ,, vel clarius pas & nihil B tefaciendum — veritatem , vel convincendum , vel confandendum hrerericos feu infideles, vel confirmandum catholicos, fore licitam: imo beatus Thomas fecunda fecundis dicir in calu fimili, ficav eft nofter, quod quando fimpli- ces viri folicitati funr aut pulfati ab infideli- bus vel hareticis, " corripere nitentibas in €is fidem , tuuc neceffarium eft publice difpu- tere de fide: ver hoc enim fimplices firman- tr in fide , & infidelibus aufertur decipiendi facultas. Alioquin ipía taciturnitas eorum qui reGltere deberent pervertentibus fidei veritatem. effet , exroris confirmatio . Allegat beatum Gregorium , quod ficut incauta locutio in'er- rorem protrahic , ita ińdifcretom filentium eos "quod in eifdem iitteris damnatur CQui erudiri poterant, in errore derclinquit . audientia concefla Bohemis Conflar autem Alemanos per libellos & epi. ftolas Bohemorum folicitati ut eorum :errores Ícquantur , allegando ad eorum perverfum fenfera multas auctoritates . Ergo, «fecun- dum beatum "Thomam & beatum Grepo- rium , vif: fuiffemus confirmare crrores Boe hemorum, nif hoc cafu dediffemus illis au- dientiam . Quid ad hoc refpondebunt uo- fi calumniatores ? hoc etiam. fepenume- vo alum faille per facra concilia & fan- dos paires legimus, cum hereticis vel infi- delibus, etiam prius dammatis . Silvefter in concilio Ramano publice difputavit cum duo. decim fcribis fudæorum , quibus & per Chri- ve- rias Chrifiiane fidei prædicata fucrat, & in ea difputatione dati fuerunt .jodices duo gene tiles Cirithon & Zenophilus. Beatus Athana- Dus publice difputavit cum Ario, cujus error prius in celeberrimo concilio Niceno damna- tus fuerat. Xa qua difputatione fedit arbiter guidam , nomine Probus, gentilis homo. In fynodo Chalcedonenfi orthodoxi difpużarunt cum Ne korianis ; dudum in concilio Ephefino daranatis. Ec poft mulra inrer eos fuit. con- venti: , ut noflri órarent fecundum fidem noftram, & illi fecundum fidem fram. Et charta quedam , in qua & noflra fides & er- rores ilorum defcriberentur, fuper corpus bunt. Cur ergo retorquetur ad injuriam quod Ebcatz Euphemie ponereiur, nt Deus veram quæritur ad honorem? neccontra decrèta fan &orum patriim, nec contra leges canonicas aut civiles knjufmodi vocatio fa&a eft, (ive alferere. velimus cos vocatos ad inftraendum , fint veritas elt, five ad. difputandum. Si ad inftruendum, nemini dubium eft quin opus fit pium & meritorium, & prelatorum officio | neceffarium. Si ad difputandum , & ad hunc finem , ut errans inftruatur & reducatur , cum eadem ratio fit, fimiliter erit opus pium & laudabile, ut inquit beatas Paulus ad. Titum : Oportet. epifcopum , &c. Et fubdit: Ut. potens fit fidém mavifeftarer; quod & fa&um eft. Irem licet error 3lle, qui aderit Chriflum unius dumtaxat fuiffe naturz , püvs fuiffet damna- tus, tamen ia ‘fynodo Conftantinopolitana , in qua przfedit fan&tus | epifcopus Flavianus , Eutyches qui hunc tencbat errorem , fuit ad fyaodum vocatus, & plene auditus, & fecum difputatum , fuitque per ada precedenuum concilioram convi&us, Item licet error quem tenebat Luciferianus , fuiffet ante damnatus , nihilo minus beatgs Hieronymus difputavit cum. ipfo, & eum per alta pracedentis con- citi 254, (y sor qui can?radi--——— ——— ANNO CHRISTE 543? Tir s- idem jatti tent & Lu. rherani, & alil, » corrum- pere, 

Strana 255
ANNO ŚRRISTI 593720 Mati, 13° Haan, 230 255 EUGENIUS CONCILII BASILERNSIS SGEMUNDUS 256 cilii convicit. Quamvis errores Donatiftarum &'a&ibus apoftolorum hoe expretfum auditis, cum -eee fequenrium Arianos, olim in concilio Nicæno damnati fuiffent, nihilo xainus futt congrega- ta fynodus Cartheginenfis, & ad eam Dona. tiflge per nuntios concilii vocati funt. Er in- ter alí2 , convocationis verba ifta funt : Hanc ergo pacificam & ex charitate venientem vo- cationem contemnere non debetis. Et fi quid veritatis vos. habere arbitremini, non dubite- tis affererc , id clt , ut congregato nofiro coa- cilio, deligatis ex vobis, quibus caufam ve- ftræ affertionis comrnittatis: ur & nos poffi- mus hgc-facere, etiam de concilio noflro de- | ligantur, qui cum eis quos delegeritis, confli- tuto loco & tempore, quidquid eft auod no- flram a vobisíeparat communionem , cum pa- ce difcutiatur, ut tandem , adjuvante domi- no Deo noûro Jefu Chrifto, finem verernofus arror accipiat. Deatus etíam Dominicus & duodecim abbares in partibus Tolofants cum Albigenfibus , quorum errores fuerant damna- tí, publice difputavit apud Fanum jovis fub judicibus deputatis. Sed ideo calumntari vide-. mini epiflolam , quia^ nom ad recogaofcendum errorem , fed. ad fubmittendum fe pariter cum ecclefià veritatis ibveftigationi fiat vocati,quod Hoffuis favorem & auctoritatem , fidelibus ve- ro ambiguitatem & perplexitatem præflare vi- detur. Cue ficat partem epiftola, ita non res eitaftis & totam? Cur etiam addidiftis nbi &ddendum non erat? aut ficur poft verbum , Audietis & nos , addidittis ,, Refpondentes , eur non addidiftis , Inftruentes & informan- tes? Cirea principium epiftolm. dicitur: Ni- hii tam ante oculos noltros verfatur, quam ut vos jn eadem unitate nobifcum conjunga- mini. Hinc fatis innuitur, exquo damus ope- ram , ut nobifcum conjungantur in ealem uni- taie, quod unitatem dimiferinr, & eam opus fit ut recuperent, Item & verbum iilud, Ex forfar diffidiom noftrum aliquamdiu Deus in ecclefia permifit, Ac verbum illud , Quanta Lz- sitia erit in cælis, fi vos qui aliqnamdiu divifi. fuiftis iterum in unitate & charitate nobifcum | reconciliamini ? hoc aperte iudicavit , eis ne- ' dixerint apoftoli judicantes non e(fe fervanda legalia: Vifumef* Spiritui fančto © mobis . Leo papa inquir facrorum patrum canones Spiritu Dei conditos, & totius mundi reverentia com- probatos. Exlfdorus: Er frqua funt alia conci- Jia, que fan&i patres Spiritu Dei pleni. (anxe- runt. $2fpiritualis bongo judicat omnia , fecundum apoflolum, quanto mogis ipfe Spiritus fan- Aus, per quem homo accipit ut fit. fpirituae Jis? Quid e(t dicere, Adftabit medius judex & arbiter, nifi quod ipfamet fynodus erit iila quz judicabit, & arbitrabitur ? Non enim aliud. judicare & arbitrari poterit , quam Spiritus fan&us fuggeret. Quid iterum aliud eft dice- Bre, AdÜabir judex, nif quod judicabitur in hoc concilio, prout judicatum eft in Con flantia ? Nam cum fententia illa condemna- tionis Huffttarnm a Spiritu fan&to dicata fue- rit, & ipfe neíciat variare fententiam verita- ils, utique cum idem fit in omnibus conci- {iis ; .idipfum hic veraciter jadicabir quod in ille. Si quis autem objicit; quomodo jam jue dicatum iterum — judicabitur ? dicendurn eft , ANNO CHRISTI I4ji. Aa. Xf» quod cum fiat ad falntem proximorum, non eft incongruum idem repetere. Profeibo enim fidei catholice facta in concilio NMiceno, in plüribus fequentibus conciliis repetebatur . Quo- ties necefle eft, toties mater ecclefia aperire debet os ad docendum & inftruendum . Non C omuesSpiritas fan&us eodem temgore illumi- nat, fed ubi vult, & quaodo vult, fpirat. Qui in uno concilio iliuminationem non ac- ceperunt, dono Spiritus fanéti forte. accipient in alio. Ideo neceffe et. fpe frequeniari con- cilia, ut herefis quae in uno rolli nom pot- eft, tollatur ia alio. Nec enim harefiś Aria- na Vel alie eodem tempore exiin&s funt. Il, fuminabit ergo, ut fperamus, Spiritus fanctus corda Bohemorum ip hoc concilio , & often- det ipfis quid tenere & agere debeant in ec. clefia. Propter eos hoc verbum dí&tum eít, & propter alios errautes ,' orabirats ur Spiri- tus fan&us illàfhret corda univerfi popali ad cogno(cendum amplectendumque veritatis. & cceffarium* effe reconciliari nobifcum , ex quoDunitatis {emitam. Non enim de populo Chri» neceffario oportebat recognoicere errorem . Verbum etiam illud, Scimus quis nofler cele- fis Paterfamilias bonum fideż femtn [eminave- vat, Jed venit inimicus homo, ło fuperfemina- vit zizaniam , hoc. manifefte demoaltravit eos 2 veritate errafle, ac neceffarium fore ut fu- perinfundatur ros gratia Spiritus fan&i. Fore te moleftom eft vobis verbum ilfud : Ipfe Spi- ‚ritus fané&us affabir medius judex & arbiter quid in ecclefia Dei tenendum & agendam fit. Vel forte verbum illad . Aderit plane Spi- rítus fan&us,; in cujus nomine congregata elt hec fan&a fynodus. ipfe erit dux & re&or concilii, perfe&e illuminaturus corde hamipum, ftiano, ficut funt & ipfi Bohemi, & alii er- . rautes , cognoverunt adhuc & amplexi funt veritatem & unitatem, Cnr nobis mole ex ftis, quod in ducem elegerimus Spiritum fan. &um? Si beatus Silvefler dilpetavi: cum Ju- dzis fub duobus judicibus gendílbus: fi Atha- nafius cum Ario fub uno judice pagano, fi orthodoxi cum Neftorianis fub judicio corpo- ris mortui fand Euphemiæ : f Concilium Carthaginenfe requifivie Donatiftas , ut illa controver&a termjnaretur per aliquos mtrim- que eligendos: fi beatus Dominicus cum Al- bigenfibus fub certis judicibus , cur nobis non licuit eligere in judicem Spiritum paracletum ? ut viam ambulent charitatis & pacis. Nobis E Qnod autem putatis non in Germania hujuf- antem eft gratiffimum & (uavifimum , illum nobis judicem & ducem conftitui, quem no- - bis Chriftus dedit, dicens: €um autem venerit Spiritus pavacletus, quem ego mittam .wobis a Patre , ipfe vox docebit 0 fuggeyet. omnia que dia Mero 9obis. An Spiritum fan&um vos babere ju- dicem indignamini? An potius hominem quam Deum velletis elegiffemus judicem ?^ Merito in principio fermonis noftri dicere perfua(imus , ne Spiritum fan&um contriflaretis . Blafphemia ef- fet, fi quis negaret Spiritum fanüum di&are fententias canones, & decreta conciliorum. Yn modi audientiam dandam, fi danda effet , hoc ( fecundam beatum Thomam ) nullo moda rationi congruit. Nam fient in Joco , ubi non e(t noia herefis , di(putare. pericolofum, eft, ita ubi nota eft, & homines ab hæreti- cis infeftantnr , difputare ad declarationem nece(farium videtur. Quod vero dicitis , ex ifta vocatione prafiari Gdelibus arnbignitatem vel perplexitatem + miramur unde he adino ventiones proveniant , cum ex hoc non ambi- gui vel perplexi , fed certiores ac firmiores populi Alemania fatti funt, videntes no(lrare con- Soan. 3- 

Strana 256
ANNO ŚRRISTI 593720 Mati, 13° Mn Tie 255 sUoENUS CONCILII BASILEENSIS SGEMUNDUS 256 cilii convicit. Quamvis errores Donatiftarum &'a&ibus apoftolorum hoe expretfum auditis, cum -eee fequenrium Arianos, olim in concilio Nicæno damnati fuiffent, nihilo xainus futt congrega- ta fynodus Cartheginenfis, & ad eam Dona. tiflge per nuntios concilii vocati funt. Er in- ter alí2 , convocationis verba ifta funt : Hanc ergo pacificam & ex charitate venientem vo- cationem contemnere non debetis. Et fi quid veritatis vos. habere arbitremini, non dubite- tis affererc , id clt , ut congregato nofiro coa- cilio, deligatis ex vobis, quibus caufam ve- ftræ affertionis comrnittatis: ur & nos poffi- mus hgc-facere, etiam de concilio noflro de- | ligantur, qui cum eis quos delegeritis, confli- tuto loco & tempore, quidquid eft auod no- flram a vobisíeparat communionem , cum pa- ce difcutiatur, ut tandem , adjuvante domi- no Deo noûro Jefu Chrifto, finem verernofus arror accipiat. Deatus etíam Dominicus & duodecim abbares in partibus Tolofants cum Albigenfibus , quorum errores fuerant damna- tí, publice difputavit apud Fanum jovis fub judicibus deputatis. Sed ideo calumntari vide-. mini epiflolam , quia^ nom ad recogaofcendum errorem , fed. ad fubmittendum fe pariter cum ecclefià veritatis ibveftigationi fiat vocati,quod Hoffuis favorem & auctoritatem , fidelibus ve- ro ambiguitatem & perplexitatem præflare vi- detur. Cue ficat partem epiftola, ita non res eitaftis & totam? Cur etiam addidiftis nbi &ddendum non erat? aut ficur poft verbum , Audietis & nos , addidittis ,, Refpondentes , eur non addidiftis , Inftruentes & informan- tes? Cirea principium epiflolm. dicitur: Ni- hii tam ante oculos noltros verfatur, quam ut vos jn eadem unitate nobifcum conjunga- mini. Hinc fatis innuitur, exquo damus ope- ram , ut nobifcum conjungantur in ealem uni- taie, quod unitatem dimiferinr, & eam opus fit ut recuperent, Item & verbum iilud, Ex forfar diffidiom noftrum aliquamdiu Deus in ecclefia permifit, Ac verbum illud , Quanta Lz- sitia erit in cælis, fi vos qui aliqnamdiu divifi. fuiftis iterum in unitate & charitate nobifcum | reconciliamini ? hoc aperte iudicavit , eis ne- ' dixerint apoftoli judicantes non e(fe fervanda legalia: Vifumef* Spiritui fančto © mobis . Leo papa inquir facrorum patrum canones Spiritu Dei conditos, & totius mundi reverentia com- probatos. Exlfdorus: Er frqua funt alia conci- Jia, que fan&i patres Spiritu Dei pleni. (anxe- runt. $2fpiritualis bongo judicat omnia , fecundum apoflolum, quanto mogis ipfe Spiritus fan- Aus, per quem homo accipit ut fit. fpirituae Jis? Quid e(t dicere, Adftabit medius judex & arbiter, nifi quod ipfamet fynodus erit iila quz judicabit, & arbitrabitur ? Non enim aliud. judicare & arbitrari poterit , quam Spiritus fan&us fuggeret. Quid iterum aliud eft dice- Bre, AdÜabir judex, nif quod judicabitur in hoc concilio, prout judicatum eft in Con flantia ? Nam cum fententia illa condemna- tionis Huffttarnm a Spiritu fan&to dicata fue- rit, & ipfe neíciat variare fententiam verita- ils, utique cum idem fit in omnibus conci- {iis ; .idipfum hic veraciter jadicabir quod in ille. Si quis autem objicit; quomodo jam jue dicatum iterum — judicabitur ? dicendurn eft , ANNO CHRISTI I4ji. Aa. Xf» quod cum fiat ad falntem proximorum, non eft incongruum idem repetere. Profeibo enim fidei catholice facta in concilio NMiceno, in plüribus fequentibus conciliis repetebatur . Quo- ties necefle eft, toties mater ecclefia aperire debet os ad docendum & inftruendum . Non C omuesSpiritas fan&us eodem temgore illumi- nat, fed ubi vult, & quaodo vult, fpirat. Qui in uno concilio iliuminationem non ac- ceperunt, dono Spiritus fanéti forte. accipient in alio. Ideo neceffe et. fpe frequeniari con- cilia, ut herefis qua in uno rolli nom pot- eft, tollatur ia alio. Nec enim harefiś Aria- na Vel alie eodem tempore exiin&s funt. Il, fuminabit ergo, ut fperamus, Spiritus fanctus corda Bohemorum ip hoc concilio , & often- det ipfis quid tenere & agere debeant in ec. clefia. Propter eos hoc verbum dí&tum eít, & propter alios errautes ,' orabirats ur Spiri- tus fan&us illàfhret corda univerfi popali ad cogno(cendum amplectendumque veritatis. & cceffarium* effe reconciliari nobifcum , ex quoDunitatis {emitam. Non enim de populo Chri» neceffario oportebat recognoicere errorem . Verbum etiam illud, Scimus quis nofler cele- fis Paterfamilias bonum fideż femtn [eminave- vat, Jed venit inimicus homo, ło fuperfemina- vit zizaniam , hoc. manifefte demoaltravit eos 2 veritate errafle, ac neceffarium fore ut fu- perinfundatur ros gratia Spiritus fan&i. Fore te moleftom eft vobis verbum ilfud : Ipfe Spi- ‚ritus fané&us affabir medius judex & arbiter quid in ecclefia Dei tenendum & agendam fit. Vel forte verbum illad . Aderit plane Spi- rítus fan&us,; in cujus nomine congregata elt hec fan&a fynodus. ipfe erit dux & re&or concilii, perfe&e illuminaturus corde hamipum, ftiano, ficut funt & ipfi Bohemi, & alii er- . rautes , cognoverunt adhuc & amplexi funt veritatem & unitatem, Cnr nobis mole ex ftis, quod in ducem elegerimus Spiritum fan. &um? Si beatus Silvefler dilpetavi: cum Ju- dzis fub duobus judicibus gendílbus: fi Atha- nafius cum Ario fub uno judice pagano, fi orthodoxi cum Neftorianis fub judicio corpo- ris mortui fand Euphemiæ : f Concilium Carthaginenfe requifivie Donatiftas , ut illa controver&a termjnaretur per aliquos mtrim- que eligendos: fi beatus Dominicus cum Al- bigenfibus fub certis judicibus , cur nobis non licuit eligere in judicem Spiritum paracletum ? ut viam ambulent charitatis & pacis. Nobis E Qnod autem putatis non in Germania hujuf- antem eft gratiffimum & (uavifimum , illum nobis judicem & ducem conftitui, quem no- - bis Chriftus dedit, dicens: €um autem venerit Spiritus pavacletus, quem ego mittam .wobis a Patre , ipfe vox docebit 0 fuggeyet. omnia que dia Mero 9obis. An Spiritum fan&um vos babere ju- dicem indignamini? An potius hominem quam Deum velletis elegiffemus judicem ?^ Merito in principio fermonis noftri dicere perfua(imus , ne Spiritum fan&um contriflaretis . Blafphemia ef- fet, fi quis negaret Spiritum fanüum di&are fententias canones, & decreta conciliorum. Yn modi audientiam dandam, fi danda effet , hoc ( fecundam beatum Thomam ) nullo moda rationi congruit. Nam fient in Joco , ubi non e(t noia herefis , di(putare. pericolofum, eft, ita ubi nota eft, & homines ab hæreti- cis infeftantnr , difputare ad declarationem nece(farium videtur. Quod vero dicitis , ex ifta vocatione prafiari Gdelibus arnbignitatem vel perplexitatem + miramur unde he adino ventiones proveniant , cum ex hoc non ambi- gui vel perplexi , fed certiores ac firmiores populi Alemania fatti funt, videntes no(lrare con- Soan. 3- 

Strana 257
SIGISMUHDDS IMP. YNODALES, 258 Sa COnRdentiam & fidef firmitatem in vocan-A zerius, propter grave fcandalum quod in ec.-———m. ANNO CHRISTI 3 4j 3. QUCENIUS FE 7 ś 257 - AGENT EPISTOLÆ § dis illis , maximeque exhiülarati funt , fpe- rantes ex hoc illos ecclefie reconcilian- dos. Duo autem fceleftilfima capita hujus hzerefis , quz commemoratis , nonne ran- dem ultimo fupplicio tradita funr ? Si o- mnes heretici-ralem favorem haberent, pau- ci fierent. heretici . Que autem fint ill plures & graviores caufz , quz prabuerunt occafionem diífolutioni , nefcimus . Si per. fonam fummi ponrificis tantum relpiciant ; -propter hoc non debet periclitari ilaius ec- clefie . Si autem ecclefiam , żequius fuil- fet intimare concilio , quod repraíentat ec- clefiam , ut. provideret, Hoc - autem fcimus , ‘quod hic e(t plena & omnimoda fecuritas .B Dolenter refertis, quod diffoluiioni prætentæ ‘ non paruimus, 6 mandara apoítolica pernos fpreta fuut. Kioc ideo facimus , quia Deo plus quam bominibus parere oportet. San&ta mater ecclefia , cui quilibet parere deber nos legitime congregavit, ut tollendis dcformira- tibus bzrefum , bellorum ac vitiorum , quæ plurimz funt in populo Chrifiano , efficaci- ter intenderemus. Ne ecclefiam & Chritlum ecclefiæ principale caput contemneremus , per- Íeverandum — cenfuimus in opere nobis in- jun&o . Expoíuiffemus fidem orthodozam , Chriftianam religíonem omnem denique eccle- fiafticum ftátum periculo ruinz & everfionis , fi Ge diffolutioni prætenfæ paritum fuiffet , quemadmodum oratores noftri noviffime fan- &itari fuc lariffime exnofaerunt. Scriptum eft in íexta fynodo Conftantinopolitana : Cum iz- diur fides, parentum reverentia vehit inntilis & perículofa defplcitur, & amor erga filios fratrefque vitatur. Ad pofremum, etiam fu- Per ipíam vitam mors potius a piis patribus. eligitur, at meliorem refurre&ionem conle- quantur. Potius autem nobis dolendum foret icut & mundus dolet , quod ralia tentata func adverfus hoc generale concilium , (& contra univerfalis concilii Conftantienfis | ordinatio- nem, cui cum fummus pontifex obtemperare Tenetur, his penis fubjicitur , quas contra in- obedientes ílatutas eífe dicitis. Sed nec pre. . tenfæ difiolotioni paraimus , quia fieri non - potuiffz conftabat. Nam ‘et magna Gr pape -poteftas , id tamen fibi facere non licet juxta "communem oiunium fententiam , unde univcr- falis eccle(i ftatus turbetur, periclitctur aut decoloretur.. Sed cum in judicio omnium ac voltro ecclefia nunc univer(ali reformatione neceffario indigeat, merito iftud concilium , quod ad boc inftitwtum eft, diffolvere non li- cuit. Impedicetur cnim bærefum extirpatio , pacificatio populi Chriftiani , & deformitatum corredtio. Unde in prima feffione hujus con- cilii, fa&a anie diftam przicnfam di(fohutio- nem, diffinitum e(t, quod procuranshoc con- cilium jmpedire , diffoivere, prorogare , vel mutare, fevere puniatur, & procedatur con- ‘tra zum tamquam communis pacis perturba- torem, cum ex hoc przdicta bona impediri videantur. Nec papz fas e(t decretum illud Coaflantienfe quod incipit, Frequens, abole- re, vel taliter agere , quod difpofitio fua. red- datur inutilis, vel frufiratoria ; effet erim con- tra mentem ecclefiæ, quæillud decretuns edidit pro univerfali ecclefie flatu. confervando , circa quod papa non difpenfag. Statim autem toj- lere concilium jam inceptum, aihià aliud vi- detur, quam non celebrare? immo. multo de- QOoncil. General. Tom. XXTX. clefia nafcitur ex tali ludibrio. Qnod autem pro univerfali ccclefis flata confervando ipfum decretum editum fit, ex prafatione ipus ii- quer. Dicit enim: Frequens generalium con- ciliorum celebratio agri dominici precipua cul- tura eft, quz vepres, {pinas & tribulos hzre- fum , errorum & fchi(matum extirpar, excel fus corrigit, deformata reformat, & vineam domini ad frugem uberrimæ fertilitatis addu- cit: horum vero negle&us, præmilfa differai- nat atque fovet. Proprerea nullo paźło ec- clefia tolerare debet, immo fe uique ac ani- mam & fanguinem) opponere, ne tale oftium aperiatur, & tam utile toti Chriftianitati fta- tutam. evancí(cat. Ex’ mente etiam di&i decre- 1j videtur ciffolutionem predictam non valuif- fe. Vult enim quod in fine cujuslibet concilii locus futuri concilii eligàiur per menfem an- ie, approbante & con(entiente concilio: & fic non debere di(folvi, nif prius confeniienre coucilio, locus per menfem antec pro futuro concilio ele@us- fir. Item cum prohibeatur. in di&o decreto prorogatio , multo magis videtur prohibita diffolutio. Plus enim eli auferre quam dificrre. Prorogatio diłaiionem inducit, dif- Jolutio peremptionem . Ec licet mutatio certo modo concedatur, diffolutio non: quod au- tem fecit papa, diffolutia expreffa fuit, noa loci muiatio. Item mutatio loci ex czul C conceditur quoad concilium fuinrum: dicic e- nim teXtus decreti: Lozum autem pro feiuro concilio abíqne evidenti caufa non mutet Non autem concedit mutari poffe fiae con- fcnfu coocilii locum. concilii acu congrega- ti; quia de ipfo difponere ad ipfum conci- lium pertiaer. Nam fi ad concilium fpe&tat facere reformationem fupra capur & membra; ad ipfim etiam videtur fpectare dc his fine quibus reformatio feri non poteft, & an lo- cus reformationis continuandus fit vel mutan-. dus. liem fi a&u congregato concilio locus pro fuiuro concilio eligi debet confenitiente concilio, quanto magis pro iplo concilio actu jam congregato continuando vel irausferendo D 4d alium locum? cum enim certa forma per hoc decretum indicatur, papa ipfam fervare tenetar, Alioquin fruflra ipfi iex iudiceretur. Probatur ex alia ratione diffolutionem non valere, quia , ut prædiétam e(t, cum papa tes neatur obedire flatutis, ordinationibus & præ- ceptis cujufcumque concilii: in his qux perti- nent ad fidem, {chifma, & rcformationem ecclefiæ in capire & in membris, &, f; non obedierit, puniri poteft, conftat ipfum in his calibus fore inferiorem concilio ; & concilium majus eo, cum poffit. reformare, ftatnere , mandare & punire. Inferior. autem legem fu- perioris tollere non potelt, mec ipfum fuum fuperiorem extinguere vel annihilare . Alias Equin implicarer evidentem — contradi&ionem ; Tenetur obedire , & non tenctur, quia poteft diffolvere. Cum ergo coucilium congregatum fit propter. przedicas caulas, & inter alia (ta- tuerit fub magna pœna , ne quis procurarez diffolvi aut mutari ipfum z papa, cum illi o- bedire teneatur, nullatenus diffolvere poieft Alioquin, fi poteit diffolvere , non tenetur obedire. Ex quo neceffario infertur, qnod ant decretum predidum mon valet, aut diffolu- tio: quia fbi ínvicem contradicunt, Preterea apte tempus concilii Con(tantienfs nullum dubium erat, quod congregato concilio fuper fado ANNO: CHRISTY 1432. 

Strana 258
SIGISMUHDDS IMP. YNODALES, 258 Sa COnRdentiam & fidef firmitatem in vocan-A zerius, propter grave fcandalum quod in ec.-———m. ANNO CHRISTI 3 4j 3. QUCENIUS FE 7 ś 257 - AGENT EPISTOLÆ § dis illis , maximeque exhiülarati funt , fpe- rantes ex hoc illos ecclefie reconcilian- dos. Duo autem fceleftilfima capita hujus hzerefis , quz commemoratis , nonne ran- dem ultimo fupplicio tradita funr ? Si o- mnes heretici-ralem favorem haberent, pau- ci fierent. heretici . Que autem fint ill plures & graviores caufz , quz prabuerunt occafionem diífolutioni , nefcimus . Si per. fonam fummi ponrificis tantum relpiciant ; -propter hoc non debet periclitari ilaius ec- clefie . Si autem ecclefiam , żequius fuil- fet intimare concilio , quod repraíentat ec- clefiam , ut. provideret, Hoc - autem fcimus , ‘quod hic e(t plena & omnimoda fecuritas .B Dolenter refertis, quod diffoluiioni prætentæ ‘ non paruimus, 6 mandara apoítolica pernos fpreta fuut. Kioc ideo facimus , quia Deo plus quam bominibus parere oportet. San&ta mater ecclefia , cui quilibet parere deber nos legitime congregavit, ut tollendis dcformira- tibus bzrefum , bellorum ac vitiorum , quæ plurimz funt in populo Chrifiano , efficaci- ter intenderemus. Ne ecclefiam & Chritlum ecclefiæ principale caput contemneremus , per- Íeverandum — cenfuimus in opere nobis in- jun&o . Expoíuiffemus fidem orthodozam , Chriftianam religíonem omnem denique eccle- fiafticum ftátum periculo ruinz & everfionis , fi Ge diffolutioni prætenfæ paritum fuiffet , quemadmodum oratores noftri noviffime fan- &itari fuc lariffime exnofaerunt. Scriptum eft in íexta fynodo Conftantinopolitana : Cum iz- diur fides, parentum reverentia vehit inntilis & perículofa defplcitur, & amor erga filios fratrefque vitatur. Ad pofremum, etiam fu- Per ipíam vitam mors potius a piis patribus. eligitur, at meliorem refurre&ionem conle- quantur. Potius autem nobis dolendum foret icut & mundus dolet , quod ralia tentata func adverfus hoc generale concilium , (& contra univerfalis concilii Conftantienfis | ordinatio- nem, cui cum fummus pontifex obtemperare Tenetur, his penis fubjicitur , quas contra in- obedientes ílatutas eífe dicitis. Sed nec pre. . tenfæ difiolotioni paraimus , quia fieri non - potuiffz conftabat. Nam ‘et magna Gr pape -poteftas , id tamen fibi facere non licet juxta "communem oiunium fententiam , unde univcr- falis eccle(i ftatus turbetur, periclitctur aut decoloretur.. Sed cum in judicio omnium ac v»ollro ecclefia nunc univer(ali reformatione neceffario indigeat, merito iftud concilium , quod ad boc inftitwtum eft, diffolvere non li- cuit. Impedicetur cnim bærefum extirpatio , pacificatio populi Chriftiani , & deformitatum corredtio. Unde in prima feffione hujus con- cilii, fa&a anie diftam przicnfam di(fohutio- nem, diffinitum e(t, quod procuranshoc con- cilium jmpedire , diffoivere, prorogare , vel mutare, fevere puniatur, & procedatur con- ‘tra zum tamquam communis pacis perturba- torem, cum ex hoc przdicta bona impediri videantur. Nec papz fas e(t decretum illud Coaflantienfe quod incipit, Frequens, abole- re, vel taliter agere , quod difpofitio fua. red- datur inutilis, vel frufiratoria ; effet erim con- tra mentem ecclefiæ, quæillud decretuns edidit pro univerfali ecclefie ftatu. confervando , circa quod papa non difpenfag. Statim autem toj- lere concilium jam inceptum, aihià aliud vi- detur, quam non celebrare? immo. multo de- QOoncil. General. Tom. XXTX. clefia nafcitur ex tali ludibrio. Qnod autem pro univerfali ccclefis flata confervando ipfum decretum editum fit, ex prafatione ipus ii- quer. Dicit enim: Frequens generalium con- ciliorum celebratio agri dominici precipua cul- tura eft, quz vepres, {pinas & tribulos hzre- fum , errorum & fchi(matum extirpar, excel fus corrigit, deformata reformat, & vineam domini ad frugem uberrimæ fertilitatis addu- cit: horum vero negle&us, præmilfa differai- nat atque fovet. Proprerea nullo paźło ec- clefia tolerare debet, immo fe uique ac ani- mam & fanguinem) opponere, ne tale oftium aperiatur, & tam utile toti Chriftianitati fta- tutam. evancí(cat. Ex’ mente etiam di&i decre- 1j videtur ciffolutionem predictam non valuif- fe. Vult enim quod in fine cujuslibet concilii locus futuri concilii eligàiur per menfem an- ie, approbante & con(entiente concilio: & fic non debere di(folvi, nif prius confeniienre coucilio, locus per menfem antec pro futuro concilio ele@us- fir. Item cum prohibeatur. in di&o decreto prorogatio , multo magis videtur prohibita diffolutio. Plus enim eli auferre quam dificrre. Prorogatio diłaiionem inducit, dif- Jolutio peremptionem . Ec licet mutatio certo modo concedatur, diffolutio non: quod au- tem fecit papa, diffolutia expreffa fuit, noa loci muiatio. Item mutatio loci ex czul C conceditur quoad concilium fuinrum: dicic e- nim teXtus decreti: Lozum autem pro feiuro concilio abíqne evidenti caufa non mutet Non autem concedit mutari poffe fiae con- fcnfu coocilii locum. concilii acu congrega- ti; quia de ipfo difponere ad ipfum conci- lium pertiaer. Nam fi ad concilium fpe&tat facere reformationem fupra capur & membra; ad ipfim etiam videtur fpectare dc his fine quibus reformatio feri non poteft, & an lo- cus reformationis continuandus fit vel mutan-. dus. liem fi a&u congregato concilio locus pro fuiuro concilio eligi debet confenitiente concilio, quanto magis pro iplo concilio actu jam congregato continuando vel irausferendo D 4d alium locum? cum enim certa forma per hoc decretum indicatur, papa ipfam fervare tenetar, Alioquin fruflra ipfi iex iudiceretur. Probatur ex alia ratione diffolutionem non valere, quia , ut prædiétam e(t, cum papa tes neatur obedire flatutis, ordinationibus & præ- ceptis cujufcumque concilii: in his qux perti- nent ad fidem, {chifma, & rcformationem ecclefiæ in capire & in membris, &, f; non obedierit, puniri poteft, conftat ipfum in his calibus fore inferiorem concilio ; & concilium majus eo, cum poffit. reformare, ftatnere , mandare & punire. Inferior. autem legem fu- perioris tollere non potelt, mec ipfum fuum fuperiorem extinguere vel annihilare . Alias Equin implicarer evidentem — contradi&ionem ; Tenetur obedire , & non tenctur, quia poteft diffolvere. Cum ergo coucilium congregatum fit propter. przedicas caulas, & inter alia (ta- tuerit fub magna pœna , ne quis procurarez diffolvi aut mutari ipfum z papa, cum illi o- bedire teneatur, nullatenus diffolvere poieft Alioquin, fi poteit diffolvere , non tenetur obedire. Ex quo neceffario infertur, qnod ant decretum predidum mon valet, aut diffolu- tio: quia fbi ínvicem contradicunt, Preterea apte tempus concilii Con(tantienfs nullum dubium erat, quod congregato concilio fuper fado ANNO: CHRISTY 1432. 

Strana 259
ANNO CHRISTI 243%, 259 EUGENUS CONCILII BASILEENSIS. i Te non poterat ; quia, fi potuiffer diffoive. re, potuillet non judicari: quod. tamen fibi non licebat; quia in fide devius poteft per conciligm judicari, Ergo ficur in illo cala , ita dicendum eft nunc congregato concilio fu- per reformatione generali in capite & in mem- Bris; quia ifti tres cafus fidei , fchifreads & reformationis , fub eadem me concilii ConftantienBs continentur, quod zon folum feripto declaravit concilium Con- flantienfe , fed etiam fa&o: quia Denedictum propter fchi(ma , Joannem XXIII. propter de- formiratem vitz depofuit. Er fi dicatur, Sic- ut papa poteft congregare concilium propria fadto fidei contra papam, papa illud diffolve- A lzdere, Nihil videtur certi hivic rationi pofse declaratio- SIGISMUNDUS IMP. 260 refponderi. Ytem concilium Conftanrienfe de- claravit in eadem feffone, quod {i qua při vatio vel translatio perforarum exifleniium in ipfo concilio ve! adherentium, fa&a fuifset in iæfionem concilii per joannem 2 tempore inchoationis ejufdem concilii, efset irrita & jnanis. Ecce quomodo declaratur nullum , quod fit in Jalonan concilii. Er agverten- dum, quod hec duo capitula, loquendo de ponis infli&is & cenfüris falpainaris & priva- tionibus fa&is ia preteritum. aute tempus fef- fionis, inieligi oportet pcr modum declara- tionis eíse irríras, & eijs tamquam irritis & inanibus non efse obediendum . Alioquin fi auctoritate, ita eadem poteft diffolvere; ref B valuifsent , ron fuifser dicium hoe modo, nec pondendum quod longe differt. Ante enim concilii congregationem concilium non eft ; fed ut primum congrcgatum , eft ftatim. pote- ftas uuiverfalis ecclefie , quz eft immediate. a Chrifto, & quam conciliumreprefentat, tran- sfunditur in ipfum concilium, vel porius con- iinnarur in eo, čo fit jpfam concilium fuper papam & cun&os alios: quemadmodum | fi quis homo fubjiciat fe alicui, poftquam fubjeśtus eft, non poreít je ab illa fubje&ione eximere, mec poteftatem. fui. fuperioris diffolvere fine fui fuperiorís confenfu: quia quod a principio fuit voluntarium, cxpo(t fit neceflarium. Et hoc modo intelligenda funt jura dicentia , fuifseut anuullaizz: quia fecundum regulam ju- ris fa&urm legitirne retvactari non deber, et- jamfi ad eum cafum deveniat a quo iacipere nou pofset, Item in decimafefhone fuit pronuntia- tum, recefsum di&ti Joarnis de Conftantia fuif- fe illicitum , & Ecclefiz Dei & dite concilio notorie fcaudalofum. Sierge recefsusqui veri- fimiliter & pra(umptive tendebat. ad diffolutio- nem , fuir declaratus iicitus, quanto magis apparer expreffüm acum diffolutionis effe illi- citum ? fam ergo luce clarius conftat ditfoiu- tionem non valniffe, Cuocirca mirandum non elt, fi non paruimus, magis autem mirandum, quomodo ftatuta univerfalis ecclefiz, pre Ws guod concilia per &omanz ecclefizs au&orita- Gniverfali bono. & cum tenta. maturitate. pro- sem fume & robur accipiunt. Robur enim (ut communiter ). accipiunt , ut congregentur , Ron ut congregata poteftatem judicandi & fla- tuendi a papa confequantur. Et fi quis forte dixerit, Ju concilis intelligitur excepta au- ftoritas pape, ideo papa non fubjicitur; ref pondetur illud effe verum, quando períona papa fpecialiter: non. includitur; fed fi (pecia- liec. inciederetur , non po(fet excipi, quia ef- fer contradiÆtio, Sed in decreto concilii. Con- ftantienfis fpecialiter. dicitur, Quilibet etiam papalis dignitatis , obedire tenerur preceptis concilit, Quod autem przxdi&a difíolutio non valnerir, clare deducirur ex decreto tertie fefhonis concilii Conftandenfs, in qua fuit D diffnitum, etiam ante proceffum | inchoatum contra Joannem., quod dominus Joannes XXIII. Romanam curiam & officiarios de civitate Confianriepfi ad aliam locum non mutaret ast transferret , feu. ver(onas dictorum officia- riorum ad fequendum eum dire&e vcl indire- &e coseret fine licentia & av@oritate ipfius fynodi; & hoc, quoad iilos officiarios & lla officia, per quorum abfentiam concilium veri- fimiliter diffolveretar vel læderetur. Et ficon- narium feciller vei faceret jn. futurum, aut aliquos proceflus feu mandata contra dictos vel alios quofeumque iili facro. concilio ad- hærentes, & cenfuras ecclefiafticas aut alias mulgata ita icviter infringantur: utinam qui fedenr in fede Petri, legerent aliquando acta prædeccfforum , a. talibus profe&o ab(linerenr . Ínquit beatus Gregorius ; Si ca deflruerem que antecefíores mei flatncrunt, non conftru- &or fed everíor elfe Julle comprobarer. ltem: Abfit a me ut flauta. majorum cuni facerdo- tibus meis infringam: quis mihi injuriam fa- cie fi fratrum meorum jura perturbo. ltem Leo papa: Que 4d perpetuam generaliter or- dinata funt utilitetern , nulla commutatione yarientur: nec ad privatum trahantur com- modum qua ad bonum funt commune prafi- xa. Item Gelafius papa * Confidimus quod nui. Ius jam Chriftianus igooret uniufcujuique fy: nodi conftitutum , quod univerfalis ecclefize pro- bavit affenfus, nullam magis exequi fedem prz ceteris, oporiere, quam primam:.quæ & u- namquamque fynodum Ííua au&oritate confir- mat, & continua moderatione cuftodit : cufto- dire igièur habet, & non tollere. Item Urba- nus papa: Sunt quidam dicentes Romano pons tifici femper licuiffe novas condereleges: quod & nos non folum non negamus, fed etiam valde àffirmamus. Sciendum vero fuümmopere: eft, quia inde novas leges condere poreft, uns , de evangelifiz: aliquid nequaquam dixerunt : u« bi vero aperie dominus, vel ejus apoftoli, & cos fequentes {an&i paires, fententialiter ali» ponas ut ipfum fequerentur, fulminaffet, feu Equid diffinierunr, ibi noo. novam legem Ro- fulminaret, aut fulminaverit ¢fse totum irri. zum & inane, nec gifdem proceflibus cenfu- ris & ponis tamquam irritis & inanibus, quo- rodolibe: obediendum fore. Si erga. papa non poteft privare concilium aliquibus fuis fuppo- fiis per. quorum abfentjam verifimiliter çon- vilium difsoiveretur , vel. Iederetur, multo mi- nus poteft privare ipfum concilium feipío , & ipfum annibilare. Si non potelt facere ali- quid , unde verilimiliter concilium, difsolva- tur, vel lzdatur, multa minus poteft ipfum cencilium veraciter & exprefse difsolvere vel manus pontifex dare poteÂ, fed potius quod prædicatum ef ufque ad animam & (atguinem confirmare debet. (tern Zo(Gmus papa: Con- tra flatuta parrum aliquid vel mutare, ne hu. jus quidem fedis pote(l auctoritas. Apud nos enim inconvulfis radicibus vivit antiquiras, cui decreta parrum fanxerunt reverentiam. T- tem. Leo papa : Ideo permittente. domino pe- flores hominum fumus effecti, ut quod parrs noftri five in fandis canonibus, five in mun- danis affixere legibus, excedere minime desess mus, Contra fandorum patrum quippe az inus ANNO CHRISTI 113%. 

Strana 260
ANNO CHRISTI 243%, 259 EUGENUS CONCILII BASILEENSIS. i Te non poterat ; quia, fi potuiffer diffoive. re, potuillet non judicari: quod. tamen fibi non licebat; quia in fide devius poteft per conciligm judicari, Ergo ficur in illo cala , ita dicendum eft nunc congregato concilio fu- per reformatione generali in capite & in mem- Bris; quia ifti tres cafus fidei , fchifreads & reformationis , fub eadem me concilii ConftantienBs continentur, quod zon folum feripto declaravit concilium Con- flantienfe , fed etiam fa&o: quia Denedictum propter fchi(ma , Joannem XXIII. propter de- formiratem vitz depofuit. Er fi dicatur, Sic- ut papa poteft congregare concilium propria fadto fidei contra papam, papa illud diffolve- A lzdere, Nihil videtur certi hivic rationi pofse declaratio- SIGISMUNDUS IMP. 260 refponderi. Ytem concilium Conftanrienfe de- claravit in eadem feffone, quod {i qua při vatio vel translatio perforarum exifleniium in ipfo concilio ve! adherentium, fa&a fuifset in iæfionem concilii per joannem 2 tempore inchoationis ejufdem concilii, efset irrita & jnanis. Ecce quomodo declaratur nullum , quod fit in Jalonan concilii. Er agverten- dum, quod hec duo capitula, loquendo de ponis infli&is & cenfüris falpainaris & priva- tionibus fa&is ia preteritum. aute tempus fef- fionis, inieligi oportet pcr modum declara- tionis eíse irríras, & eijs tamquam irritis & inanibus non efse obediendum . Alioquin fi auctoritate, ita eadem poteft diffolvere; ref B valuifsent , ron fuifser dicium hoe modo, nec pondendum quod longe differt. Ante enim concilii congregationem concilium non eft ; fed ut primum congrcgatum , eft ftatim. pote- ftas uuiverfalis ecclefie , quz eft immediate. a Chrifto, & quam conciliumreprefentat, tran- sfunditur in ipfum concilium, vel porius con- iinnarur in eo, čo fit jpfam concilium fuper papam & cun&os alios: quemadmodum | fi quis homo fubjiciat fe alicui, poftquam fubjeśtus eft, non poreít je ab illa fubje&ione eximere, mec poteftatem. fui. fuperioris diffolvere fine fui fuperiorís confenfu; quia quod a principio fuit voluntarium, cxpo(t fit neceflarium. Et hoc modo intelligenda funt jura dicentia , fuifseut anuullaizz: quia fecundum regulam ju- ris fa&urm legitirne retvactari non deber, et- jamfi ad eum cafum deveniat a quo iacipere nou pofset, Item in decimafefhone fuit pronuntia- tum, recefsum di&ti Joarnis de Conftantia fuif- fe illicitum , & Ecclefiz Dei & dite concilio notorie fcaudalofum. Sierge recefsusqui veri- fimiliter & pra(umptive tendebat. ad diffolutio- nem , fuir declaratus iicitus, quanto magis apparer expreffüm acum diffolutionis effe illi- citum ? fam ergo luce clarius conftat ditfoiu- tionem non valniffe, Cuocirca mirandum non elt, fi non paruimus, magis autem mirandum, quomodo ftatuta univerfalis ecclefiz, pre Ws guod concilia per &omanz ecclefizs au&orita- Gniverfali bono. & cum tenta. maturitate. pro- sem fume & robur accipiunt. Robur enim (ut communiter ). accipiunt , ut congregentur , Ron ut congregata poteftatem judicandi & fla- tuendi a papa confequantur. Et fi quis forte dixerit, Ju concilis intelligitur excepta au- ftoritas pape, ideo papa non fubjicitur; ref pondetur illud effe verum, quando períona papa fpecialiter: non. includitur; fed fi (pecia- liec. inciederetur , non po(fet excipi, quia ef- fer contradiÆtio, Sed in decreto concilii. Con- ftantienfis fpecialiter. dicitur, Quilibet etiam papalis dignitatis , obedire tenerur preceptis concilit, Quod autem przxdi&a difíolutio non valnerir, clare deducirur ex decreto tertie fefhonis concilii Conftandenfs, in qua fuit D diffnitum, etiam ante proceffum | inchoatum contra Joannem., quod dominus Joannes XXIII. Romanam curiam & officiarios de civitate Confianriepfi ad aliam locum non mutaret ast transferret , feu. ver(onas dictorum officia- riorum ad fequendum eum dire&e vcl indire- &e coseret fine licentia & av@oritate ipfius fynodi; & hoc, quoad iilos officiarios & lla officia, per quorum abfentiam concilium veri- fimiliter diffolveretar vel læderetur. Et ficon- narium feciller vei faceret jn. futurum, aut aliquos proceflus feu mandata contra dictos vel alios quofeumque iili facro. concilio ad- hærentes, & cenfuras ecclefiafticas aut alias mulgata ita icviter infringantur: utinam qui fedenr in fede Petri, legerent aliquando acta prædeccfforum , a. talibus profe&o ab(linerenr . Ínquit beatus Gregorius ; Si ea deflruerem que antecefíores mei flatncrunt, non conftru- &or fed everíor elfe Julle comprobarer. ltem: Abfit a me ut flauta. majorum cuni facerdo- tibus meis infringam: quis mihi injuriam fa- cie fi fratrum meorum jura perturbo. ltem Leo papa: Que 4d perpetuam generaliter or- dinata funt utilitetern , nulla commutatione yarientur: nec ad privatum trahantur com- modum qua ad bonum funt commune prafi- xa. Item Gelafius papa * Confidimus quod nui. Ius jam Chriftianus igooret uniufcujuique fy: nodi conftitutum , quod univerfalis ecclefize pro- bavit affenfus, nullam magis exequi fedem prz ceteris, oporiere, quam primam:.quæ & u- namquamque fynodum Ííua au&oritate confir- mat, & continua moderatione cuftodit : cufto- dire igièur habet, & non tollere. Item Urba- nus papa: Sunt quidam dicentes Romano pons tifici femper licuiffle novas condereleges: quod & nos non folum non negamus, fed etiam valde àffirmamus. Sciendum vero fuümmopere: eft, quia inde novas leges condere poreft, uns , de evangelifiz: aliquid nequaquam dixerunt : u« bi vero aperie dominus, vel ejus apoftoli, & cos fequentes {an&i paires, fententialiter ali» ponas ut ipfum fequerentur, fulminaffet, feu Equid diffinierunr, ibi noo. novam legem Ro- fulminaret, aut fulminaverit ¢fse totum irri. zum & inane, nec gifdem proceflibus cenfu- ris & ponis tamquam irritis & inanibus, quo- rodolibe: obediendum fore. Si erga. papa non poteft privare concilium aliquibus fuis fuppo- fiis per. quorum abfentjam verifimiliter çon- vilium difsoiveretur , vel. Iederetur, multo mi- nus poteft privare ipfum concilium feipío , & ipfum annibilare. Si non potelt facere ali- quid , unde verilimiliter concilium, difsolva- tur, vel lzdatur, multa minus poteft ipfum cencilium veraciter & exprefse difsolvere vel manus pontifex dare poteÂ, fed potius quod prædicatum ef ufque ad animam & (atguinem confirmare debet. (tern Zo(Gmus papa: Con- tra flatuta parrum aliquid vel mutare, ne hu. jus quidem fedis pote(l auctoritas. Apud nos enim inconvulfis radicibus vivit antiquiras, cui decreta parrum fanxerunt reverentiam. T- tem. Leo papa : Ideo permittente. domino pe- flores hominum fumus effecti, ut quod parrs noftri five in fandis canonibus, five in. rmun- danis affixere legibus, excedere minime desess mus, Contra fandorum patrum quippe az inus ANNO CHRISTI 113%. 

Strana 261
26% suGENIUS EPISTOLA? SYNODALES. ScisMUNDUS 26% JP e — tius faluberrima inflituta, {i quod ipli divino Ado. fit tale crimen de quo pofht accufari, ut ANNO erunt confalto inta&nm nonconfervamus. cutus y; Dat 1432. Maer. 28. Item ex concilic Chalcedonenf, a fan&is pa- iribus in unaquaque fynodo uíquenunc perle- ras regulas tenere. conítituímus. Quod antem fubjicitis, fi de aliqua univerfali iynodo al. quibus dubitatio nafcitur , ad recipiendum de eo quod non intelligitur rationem , ad apofto- licam fedem conyeniendum effe , opos non fuif- fer narrare. Nam de Conflantienfi fynodo aut ejus decreris nulla eft dubitatio. Synodus sla autheniica eft & catholica: decrera ejus au- thentica funt, & ira clara & intelliyibilia , ut nulla egeant declaratione. i(ta autem fynodus legitime inchoata e(t, & legitime coatinuarur. Si autem aliquo modo de intelle geltorum iltius fynodi dubitatio oriretur , cum ifto mo- do fit congregara, quz catholicam reprefen- tat ecclefiam, ipfius judicium eflet exquiren- dum. Beatus autem Gregorius, cujus elt. ca- pitulum illud , Nec licit, loquebar aliqui- bus epiícopis particularem. fyncdum celebran- tibus, qui volebant retra&are flatuta univería- lis fyaodi Conftantinopolitanz: . quod f iunc temporis aliqua alia fynodus univerfatis. a&u congregata fuiffer, & de geflis prioris fynodi aliqua ambiguitas fuiffet orta, procul dubio ad ilius univerfalis fynodi determinationem recur- rendum effe dixiffet Gregorins , fuum judicium judicio fynódi fubmififfet, qui prius dixerat, de conciliis loquens, quia dum univerteli funt confenfu conflitata, fe & mon illa delflruit , quilgnis przfumpferit abfolvere quos ligant, & ligare quos abfoivunt. Si itta, veuerabiles viri, rede confileraretis, tacereris forfitan ver- bum fud, quod admiratione fit dignum , nos przfompfiffe citare fummum poatificem ,'Non elt preímmptio, nec admiratione digunm, fi quid juridice fit , nifi quis velit admirari tam- quam conftanrer & virmofc faœum, præfum- pio fuit rem illicitam & fcandalofam tentare, Et quia a&us eras qui notorie fcandalizavat & conturbabat ecclefiato , ideo audoritate facri concilii ipfum fummüm poutifrem obfecravi- mus & monuimus, ur diffolutionem preten- pura cum fcandalizaret ecclefiam: ubi etiam dicit nomine fratris quemlibet Chriflianum cou- tineri. Gloffa & do&ores in hac materia. 3n- te concilium Conflantienfe fxspe vacillabant: modo unum, modo aliud dicebant: & fcho- lailice difputantes non fe firmabant. Magnum oporteret explicare volumen, fi fiogulornm di- &a & arpureenta in medium proferre velle- mus: propterea ad amputandum curiofas & contentiofas. verborum coucertationes, ecclefiæ uulverfalis magiítra omnium Contlantiæ con gregata diffinivit hunc paflum. Traque fi au- &oritas queritur, Quis noa preferar univer(a- lem eccle(iam & omues homines dictis unius Bdodłoris aut decem , aut quorumcumque , cum auctoritas ccclefi & facra fcripiurz , ut fu- pPradidtum elt, zquipareotur? 'Sacram. aurem Íctipturam quis pefciat przeferri omnibus do- &oribus , ut plana cft undecima diflinftio in decretis? Omnes autem. doctores di&a fua ec- clefiæ fnbmittont. Si rationem quzritis, von- ne rationabilius. elt illius qui errare non po- tell. przferri. fententiam | judicio illius qni erra- ro non poteft? Iierum ergo hic relpondeat beatus Hieronymus: Poteram omnes tuarum propofitionnm rivulos uno ecclefiæ fole exfic- care. Quantum vero ad difpenfationem Fa- ciendam fuper capitulo , Frequens, breviter dicendum eft, non poffe in eo quemquam dif- Cpeníare, in qao fibi impoajtar lex , qnanvne- celle fervare habet. Si antem aliqui cafus con- tüingant rationabiles murandi locum :concilíi , decretum illud optime providet. Unde non eft dicere quod alias inhumana effer. conflit- tio illa. Addidiflis e&am, iodignum effec ad inflantiam unius, quantacumque dignitate prz- diti, moleflari decreto nolljo fumaum ponti- ficem , putamus , {entire vos de dile®o eccle- fiz filio Dominico cardinali, Firmano com- munirer nuncupato. Dolenter de re iffa ver- bum facimus, Ipfe graviflime in publica fef- fione ac generali facra congregatione noflra queftas c(t, quanta poruit cum houeltate , in- tolerabilem. fibi fuiffe irrogatam injuriam , pe- fam tolleret, & ab hac fan&a fynodo non Dtens fibi per concilium miniftrari jullitiam , alienum fe faceret. Paulo fuperius audiltis cons cilium Œonftantien(e pronunciaffe receffam il- lum foannis fuiffe illicitum & fcandalofum , Opiime noftis quod ecclefia. poteft & deber, ac fzpc confuevit, cum papa ipfam fcandali- zat, eum monere, & requirere ut deliflat, Hoc certe quod egimus, non ad injuriam fa. &um eft, fed ad honorem utilitatemque ec- clefiæ ac {uz {au&itatis,. ut tollendo ab ecclefia fcandalum , urriufque honor atque utilitas con- fervavetnr. Sed additis, quod nec ab Auguflto, nec a populo, nec ab omni clero, jadex judi- cabitur, alegando argumentationem gloflz, quod concilium non potefl judicare papam : & (i totus mnadus feniiret in aliquo negotio contra papam, videtur quod papz fententiz flandum ft. Sed illa gloffa pro &contra allegat, & non fe firmat. Sed in cap. Leyimus quod allegatis, tenet quod flatutum concilii przejudicat ftatuto. papzz. Supe riusad hoc di&um eft, quod per quemcum- que clerum particularem papa non judicazur , & fta textus loquitur, nou tamen excludit ec- clefiam univerfalem : quam qui corrigentem non audierit, ft zibi ( iaquit Chriftus ) 2f. etbni- «us (Y publicanus: quam eamdem au&oritatem eadem gloffa dicit etiam habere locum in pa- pam, & íftud dicit in cap. Si papa, dummo- Cancsl. General Tom. XXIX. quam alibi confequi non poiuit. Retulir ques »admodum a felicis recordationis Martino pa- pa V. affumprus fuerat in fan&æ Romanæ ecclefiæ diaconum cardinalem: poft cujus mor- Tem acceifit ad U bem, ur uaa cum aliis car- dinalibus in ele&ionem Bomani pontificis ut cardinalis & ele&or interveniret. Et licet fe ad ele&ionem admitti infiantiffime peteret, ni- hilo minus ( ur affcernit ) eo. fpreto & con- tempro, fuit ad ele&ionem fnmmi pontificis proceffum in magnam injuriam & damuum plus & fuz dignitatis cardinalatus, & in pu- blicum fcandalum totius ecclefiz, contre bo- nos morcs & fanttorum patrum in(tituta, quod Eha&enus nunquam auditum fuit .. Afferuit etiam poit eie&ionem domini Eugenii plures fibi il- latas injurias, cum omnium bonorum íuorun & fru&uum íuz ecclefie Firmanz de fa&o expoliatione, & quod íuper predictis nunquam potuerit obtinere juflitiam, quam per medium: nonnullorum venerabilium fancte Romans ec- clefie cardinalium , pluries fibi feri petiit & requifivit, maxime cum nec Romam poffit fine evidenti mortis periculo ( ut afferuit ) accedere, Patres concilii advertentes predicta, & recognoícenres quod negotium iflud effet gravif&mum ,,& meriio per concilium noo nes R z gli. ANNO CHRISTI 5432 Pins IT. fcri- bii cardina- lesqui Bali- leam venc- runt, ob pri- vatas inimi- citias bono & sancto vi- ro Eugenio noram inu- rere voluitla & ccldem tagen poftea ad eum rediitfe , & veaiam pu- ziiife . 

Strana 262
26% suGENIUS EPISTOLA? SYNODALES. ScisMUNDUS 26% JP e — tius faluberrima inflituta, {i quod ipli divino Ado. fit tale crimen de quo pofht accufari, ut ANNO erunt confalto inta&nm nonconfervamus. cutus y; Dat 1432. Maer. 28. Item ex concilic Chalcedonenf, a fan&is pa- iribus in unaquaque fynodo uíquenunc perle- ras regulas tenere. conítituímus. Quod antem fubjicitis, fi de aliqua univerfali iynodo al. quibus dubitatio nafcitur , ad recipiendum de eo quod non intelligitur rationem , ad apofto- licam fedem conyeniendum effe , opos non fuif- fer narrare. Nam de Conflantienfi fynodo aut ejus decreris nulla eft dubitatio. Synodus sla autheniica eft & catholica: decrera ejus au- thentica funt, & ira clara & intelliyibilia , ut nulla egeant declaratione. i(ta autem fynodus legitime inchoata e(t, & legitime coatinuarur. Si autem aliquo modo de intelle geltorum iltius fynodi dubitatio oriretur , cum ifto mo- do fit congregara, quz catholicam reprefen- tat ecclefiam, ipfius judicium eflet exquiren- dum. Beatus autem Gregorius, cujus elt. ca- pitulum illud , Nec licit, loquebar aliqui- bus epiícopis particularem. fyncdum celebran- tibus, qui volebant retra&are flatuta univería- lis fyaodi Conftantinopolitanz: . quod f iunc temporis aliqua alia fynodus univerfatis. a&u congregata fuiffer, & de geflis prioris fynodi aliqua ambiguitas fuiffet orta, procul dubio ad ilius univerfalis fynodi determinationem recur- rendum effe dixiffet Gregorins , fuum judicium judicio fynódi fubmififfet, qui prius dixerat, de conciliis loquens, quia dum univerteli funt confenfu conflitata, fe & mon illa delflruit , quilgnis przfumpferit abfolvere quos ligant, & ligare quos abfoivunt. Si itta, veuerabiles viri, rede confileraretis, tacereris forfitan ver- bum fud, quod admiratione fit dignum , nos przfompfiffe citare fummum poatificem ,'Non elt preímmptio, nec admiratione digunm, fi quid juridice fit , nifi quis velit admirari tam- quam conftanrer & virmofc faœum, præfum- pio fuit rem illicitam & fcandalofam tentare, Et quia a&us eras qui notorie fcandalizavat & conturbabat ecclefiato , ideo audoritate facri concilii ipfum fummüm poutifrem obfecravi- mus & monuimus, ur diffolutionem preten- pura cum fcandalizaret ecclefiam: ubi etiam dicit nomine fratris quemlibet Chriflianum cou- tineri. Gloffa & do&ores in hac materia. 3n- te concilium Conflantienfe fxspe vacillabant: modo unum, modo aliud dicebant: & fcho- lailice difputantes non fe firmabant. Magnum oporteret explicare volumen, fi fiogulornm di- &a & arpureenta in medium proferre velle- mus: propterea ad amputandum curiofas & contentiofas. verborum coucertationes, ecclefiæ uulverfalis magiítra omnium Contlantiæ con gregata diffinivit hunc paflum. Traque fi au- &oritas queritur, Quis noa preferar univer(a- lem eccle(iam & omues homines dictis unius Bdodłoris aut decem , aut quorumcumque , cum auctoritas ccclefi & facra fcripiurz , ut fu- pPradidtum elt, zquipareotur? 'Sacram. aurem Íctipturam quis pefciat przeferri omnibus do- &oribus , ut plana cft undecima diflinftio in decretis? Omnes autem. doctores di&a fua ec- clefiæ fnbmittont. Si rationem quzritis, von- ne rationabilius. elt illius qui errare non po- tell. przferri. fententiam | judicio illius qni erra- ro non poteft? Iierum ergo hic relpondeat beatus Hieronymus: Poteram omnes tuarum propofitionnm rivulos uno ecclefiæ fole exfic- care. Quantum vero ad difpenfationem Fa- ciendam fuper capitulo , Frequens, breviter dicendum eft, non poffe in eo quemquam dif- Cpeníare, in qao fibi impoajtar lex , qnanvne- celle fervare habet. Si antem aliqui cafus con- tüingant rationabiles murandi locum :concilíi , decretum illud optime providet. Unde non eft dicere quod alias inhumana effer. conflit- tio illa. Addidiflis e&am, iodignum effec ad inflantiam unius, quantacumque dignitate prz- diti, moleflari decreto nolljo fumaum ponti- ficem , putamus , {entire vos de dile®o eccle- fiz filio Dominico cardinali, Firmano com- munirer nuncupato. Dolenter de re iffa ver- bum facimus, Ipfe graviflime in publica fef- fione ac generali facra congregatione noflra queftas c(t, quanta poruit cum houeltate , in- tolerabilem. fibi fuiffe irrogatam injuriam , pe- fam tolleret, & ab hac fan&a fynodo non Dtens fibi per concilium miniftrari jullitiam , alienum fe faceret. Paulo fuperius audiltis cons cilium Œonftantien(e pronunciaffe receffam il- lum foannis fuiffe illicitum & fcandalofum , Opiime noftis quod ecclefia. poteft & deber, ac fzpc confuevit, cum papa ipfam fcandali- zat, eum monere, & requirere ut deliflat, Hoc certe quod egimus, non ad injuriam fa. &um eft, fed ad honorem utilitatemque ec- clefiæ ac {uz {au&itatis,. ut tollendo ab ecclefia fcandalum , urriufque honor atque utilitas con- fervavetnr. Sed additis, quod nec ab Auguflto, nec a populo, nec ab omni clero, jadex judi- cabitur, alegando argumentationem gloflz, quod concilium non potefl judicare papam : & (i totus mnadus feniiret in aliquo negotio contra papam, videtur quod papz fententiz flandum ft. Sed illa gloffa pro &contra allegat, & non fe firmat. Sed in cap. Leyimus quod allegatis, tenet quod flatutum concilii przejudicat ftatuto. papzz. Supe riusad hoc di&um eft, quod per quemcum- que clerum particularem papa non judicazur , & fta textus loquitur, nou tamen excludit ec- clefiam univerfalem : quam qui corrigentem non audierit, ft zibi ( iaquit Chriftus ) 2f. etbni- «us (Y publicanus: quam eamdem au&oritatem eadem gloffa dicit etiam habere locum in pa- pam, & íftud dicit in cap. Si papa, dummo- Cancsl. General Tom. XXIX. quam alibi confequi non poiuit. Retulir ques »admodum a felicis recordationis Martino pa- pa V. affumprus fuerat in fan&æ Romanæ ecclefiæ diaconum cardinalem: poft cujus mor- Tem acceifit ad U bem, ur uaa cum aliis car- dinalibus in ele&ionem Bomani pontificis ut cardinalis & ele&or interveniret. Et licet fe ad ele&ionem admitti infiantiffime peteret, ni- hilo minus ( ur affcernit ) eo. fpreto & con- tempro, fuit ad ele&ionem fnmmi pontificis proceffum in magnam injuriam & damuum plus & fuz dignitatis cardinalatus, & in pu- blicum fcandalum totius ecclefiz, contre bo- nos morcs & fanttorum patrum in(tituta, quod Eha&enus nunquam auditum fuit .. Afferuit etiam poit eie&ionem domini Eugenii plures fibi il- latas injurias, cum omnium bonorum íuorun & fru&uum íuz ecclefie Firmanz de fa&o expoliatione, & quod íuper predictis nunquam potuerit obtinere juflitiam, quam per medium: nonnullorum venerabilium fancte Romans ec- clefie cardinalium , pluries fibi feri petiit & requifivit, maxime cum nec Romam poffit fine evidenti mortis periculo ( ut afferuit ) accedere, Patres concilii advertentes predicta, & recognoícenres quod negotium iflud effet gravif&mum ,,& meriio per concilium noo nes R z gli. ANNO CHRISTI 5432 Pins IT. fcri- bii cardina- lesqui Bali- leam venc- runt, ob pri- vatas inimi- citias bono & sancto vi- ro Eugenio noram inu- rere voluitla & ccldem tagen poftea ad eum rediitfe , & veaiam pu- ziiife . 

Strana 263
ANNO CHRISTI 2437. EUGENIUS 263. PP. IV. CONCILII :BASILEENSIS SIGISMUNDUS IMPER. 2 64 gligendum , maxime at declaretur jus ipfius, A dientium, exifimabatur autem a domino fa- an fit cardinalis vel non, ut in futura 'ele- &ioue quando fedem vacare contingeret , fcia- sur an fit admittendus vel non , ne feandalum aliquod in ipfa-ele&ione vel poft oriri poffit , commiferint caufam iftam judicibus concilii, in quantum concernit jus ipfius, dumtaxat có- gnofcendam . Et ut patribus concilii magis de jure fao conftaret, legi fecit copiam cujufdam decreti felicis recordationis Marriai' papa V. ut afferuir, cüjus tenor fequitur & eft ralis: Anno a nativitate domini 1426. die Veaeris nono Kalendas jusii, Rome in palatio fan&i Petri, præsentibus omnibus cardinalibus qui erant in caria, excepto cardinali Aquilejenfi , qui tunc infirmabatnr, ab duo cardinales, videlicet Placentinenfis & de Comite, pro ejus voto fciendo , & ipíis con- fiftorialiter. congregatis , in. forma confueta fcratinio precedente fecreto , publice creavimus afsumpfimus x publicavimas ulira cardinales ea, dein die affumpros & publicatos, Domisicum- episcopum ilerdenfem in presbyterum , Profpe- rum de Columna, Dominicume de Crapanica ele&um Firmanum , Julianum de Cæfarinis auditorem camera, diaconos fan&ax Romans ecclefiæ cardinales, qui llerdenfis & firme= nus alias juxta morem confuetum creati :fue- rant, fed ex bonis caufts unc & nunc una cum aliis duobus noluimus publicari, fed di- quem fuerunt mifü E &um, ur illo tempore facrum concilium ce- lebretur ad providendum tam infolitis novita- tibus. Quod autem poft. difsolutionem prze fumpíerimas multa ftatuere & edita promul. ANNO CHRISTI 1427. gare , dolemus vehementer * nos tam modi-aForee vos H- cam jultitiam facri concilii & au&Goritatera ecclefiz 2nimadvertere , quod ea qua cam fumma ratione fa&a funt præfumprionem vo- cetis, nos autem quo animo veílrà non re- čte di&a toleramus, & potius pari injuriam quam reddere volamus: licer quz cumque api- mus , ita evidenter julta finr & licita, ut probadone non indígeart, vihilo minus omni pofcenti parati fumus rationem reddere . Ma- gnum aliquid vos dixifse puratis , dum dici- tis, quod qui Romana ccclefiz privilegium detrahiz, ab ipío fummo omaium ecclefiarum capite traditum , in. herefim labitur . Idem fentimus & nos, ac muho firmius .. Dicimus enim fummum pontificem efse caput eccleliz, € Romanam fedem principalem inter alias (e- des. Sed numquid dum pa;tem landatis , ob- liej eftis otitis? Numquid dum unam eccle- Gam extolitis, eam quz univerfalis. eft pra- ternfititis? Si hereticus eff qui Romanæ ec- clefis primatum aufert , quanto major. ille hæ- reticus erit, qui cam ecclefiam , in qua Ro- mana continetur & prze(t, fuper omnes ec- clefias & omnes homines potcflatem | habere do Ylerdeufi refervavimus locum suom , licet negat? Item & hareticum illum fareri debe- publicaius non fit. Item volamus , fiainimus & ordinamus, quod f contingat nos mori an- ‘te publicationem didorum quatuor cardina-. Num, habeantur flatim pro publicatis folem- niter, etiam quoad ele&ionem Romani pon- tificis & ad omnia alia, etiam rituli ipfis quatuor affignati non elsenc . Írem volamus , flatuimus, & de apofloliez poteltatis pleniu- dine decernimus & mandamus omnibus & fins gulis cardinalibus {ub pena excommunicatio- nis ipfo fa&o & inbabilitationis omris a&ivæ & paffivzz , quoad electionem Romani poatifi- cis, quod in cafu fcilicet morts notre ante publicationem di&orum quatuor cardinalium , quod ipf alii cardinales teneantur & debeant immediate, fcilicet infra diem naturalem, ha bita notitía mortis , publicare przedi&a , di £tosque quatuor cardinales recipiant parirer & admittant in omnibus, ac fi publicati & ad- mifi fuifseat , ficut. fuperius e(t exprefsum . Tra fuit, Á. cardinalis Præneftinus Lauder- fis, propria manu . Jta fuit , Á. cardinalis Bononiealis propria manu. Ita fuit, F. epif- copus Sabinenfis, cardinalis Venetiarum , pro- pria manu. Ita fuit, G. cardinalis Senenfis , tis, qui putat concilium generale , & fpecia- liter iud Conftanüenfe, eccleDam catholicam non repræfentare, ant in his que ad fidem feu bonos mores pertinent poffe errare . Hioc fi non nobilcum credatis, omuis controverfia facile foluta c(t. Sifedi apoflolice credendum eft & obediendum , credite litteris apoftolicis Martini papz V. in quibus ifta. continentur . Commemoraiis nobis pone formidinem ac confcientiz vermiculum , ecce advenit tempus quod prcdixit propheta: Pe qui dicitir boman wiałun , © maly bonwm. Qui novitates ine ducunt , qui fan&orum patrum decrera .infrin- gunt , qui hzrefum , bellorum ac vitiorum extirpationem impediunt; qui pacem pertur- bant ecclefix, hi loquuntur de. confcientie ver- miculo. Si rationi non creditis , faltem exemplis credite. Qui in coucilia Cenftannenfi. poft re- pelíam Joannis papse remanferunt, numquid contra confcientiam feceruni ? numquid non ab omnious commeadati funt & commendaator ? Nos idem facimus, nifi quod lentias procedi- mus, expe&antes fi forte molle(car cor fammi poutificis. Horramini nos ad pacem & unio- nem : ntinam cor ori rcfponderet. Ecce geni- propria mauu. lta fuit , A. cardinalis.Sener« — bus exis & plicatis manibus crudele bellum quod fis, propria manu . Ita fuit, D. cardinalis nobis & ecclefie infertur , tolli exoramus. Sed Pizcentinenfis, manu propria. Îta fuit, KR. quomodo vera pax ce potelt, figladium inh. cardinalis be Braacaciis. Ita .fuit , A. cardi» xum in vulnere tenetís? Clamamus; tollite gla- nalis fancti Euttachii , propria manu . fta fuit, , dium, & oblivifcimur vulaerum: definite per- L. cardinalis de Comite. Afseruit autem pra- "cutere, &nonrecordaraur injuriarum: pax & di&i decreti oviginalem fchedulam , ejusdem — unio in mauu poutificis eft, quam fibi dari ec- nomisi Eugenii tune cardinalis Senenfis, ma- clefia poftutzt: non di(greget filios (ub alis ma- nu propria conscriptam. Addeas etiam , duos tris fuz? congregatas: non diffipet oves quas ex venerabilibus fanctz Kkomanz ecciefix car- fibi commifit dominus. Ecce fi quid culpz com- dinalibus ante ingrefsum conclavis, de libere miffum eft tenrando difolutionem przecenlam, ipfum admi:tendo ad ele&ionem, prour indí- facrum concilium penitus abolet, dummodo i- . &o decreto continerar , prozeftatos fuifsezquo- plc pontifex a perfequeado defiflat, tollatque - ferupulum magnum in animis con&oram au- ram duorum proteftationem iu publica forma diffolutionem in perniciem ecclefiz tendentem. in di&a facra generali congregatione legi £e- Si dignabirur venire , nemo erit noflrum qui cit, que omnia ingefserunt ftuporem atque — pedes ejus non o(culetur ut Petri , quiut vica- rium Chrifti non honoret : erit concilii caput, omnes 2f. So Sed tune e- rant fchif mata in eco clefia, rribus fibi papatum vendicanti- bus, quod jam non e(t Tab unico Eugenio 

Strana 264
ANNO CHRISTI 2437. EUGENIUS 263. PP. IV. CONCILII :BASILEENSIS SIGISMUNDUS IMPER. 2 64 gligendum , maxime at declaretur jus ipfius, A dientium, exifimabatur autem a domino fa- an fit cardinalis vel non, ut in futura 'ele- &ioue quando fedem vacare contingeret , fcia- sur an fit admittendus vel non , ne feandalum aliquod in ipfa-ele&ione vel poft oriri poffit , commiferint caufam iftam judicibus concilii, in quantum concernit jus ipfius, dumtaxat có- gnofcendam . Et ut patribus concilii magis de jure fao conftaret, legi fecit copiam cujufdam decreti felicis recordationis Marriai' papa V. ut afferuir, cüjus tenor fequitur & eft ralis: Anno a nativitate domini 1426. die Veaeris nono Kalendas jusii, Rome in palatio fan&i Petri, præsentibus omnibus cardinalibus qui erant in caria, excepto cardinali Aquilejenfi , qui tunc infirmabatnr, ab duo cardinales, videlicet Placentinenfis & de Comite, pro ejus voto fciendo , & ipíis con- fiftorialiter. congregatis , in. forma confueta fcratinio precedente fecreto , publice creavimus afsumpfimus x publicavimas ulira cardinales ea, dein die affumpros & publicatos, Domisicum- episcopum ilerdenfem in presbyterum , Profpe- rum de Columna, Dominicume de Crapanica ele&um Firmanum , Julianum de Cæfarinis auditorem camera, diaconos fan&ax Romans ecclefiæ cardinales, qui llerdenfis & firme= nus alias juxta morem confuetum creati :fue- rant, {ed ex bonis caufis unc & nunc una cum aliis duobus noluimus publicari, fed di- quem fuerunt mifü E &um, ur illo tempore facrum concilium ce- lebretur ad providendum tam infolitis novita- tibus. Quod autem poft. difsolutionem prze fumpíerimas multa ftatuere & edita promul. ANNO CHRISTI 1427. gare , dolemus vehementer * nos tam modi-aForee vos H- cam jultitiam facri concilii & au&Goritatera ecclefiz 2nimadvertere , quod ea qua cam fumma ratione fa&a funt præfumprionem vo- cetis, nos autem quo animo veílrà non re- čte di&a toleramus, & potius pari injuriam quam reddere volamus: licer quz cumque api- mus , ita evidenter julta finr & licita, ut probadone non indígeart, vihilo minus omni pofcenti parati fumus rationem reddere . Ma- gnum aliquid vos dixifse puratis , dum dici- tis, quod qui Romana ccclefiz privilegium detrahiz, ab ipío fummo omaium ecclefiarum capite traditum , in. herefim labitur . Idem fentimus & nos, ac muho firmius .. Dicimus enim fummum pontificem efse caput eccleliz, € Romanam fedem principalem inter alias (e- des. Sed numquid dum pa;tem landatis , ob- liej eftis otitis? Numquid dum unam eccle- Gam extolitis, eam quz univerfalis. eft pra- terinfititis? Si hereticus eff qui Romanæ ec- clefis primatum aufert , quanto major. ille hæ- reticus erit, qui cam ecclefiam , in qua Ro- mana continetur & prze(t, fuper omnes ec- clefias & omnes homines potcflatem | habere do Ylerdeufi refervavimus locum suom , licet negat? Item & hareticum illum fareri debe- publicaius non fit. Item volamus , fiainimus & ordinamus, quod f contingat nos mori an- ‘te publicationem didorum quatuor cardina-. Num, habeantur flatim pro publicatis folem- niter, etiam quoad ele&ionem Romani pon- tificis & ad omnia alia, etiam rituli ipfis quatuor affignati non elsenc . Írem volamus , flatuimus, & de apofloliez poteltatis pleniu- dine decernimus & mandamus omnibus & fins gulis cardinalibus {ub pena excommunicatio- nis ipfo fa&o & inbabilitationis omris a&ivæ & paffivzz , quoad electionem Romani poatifi- cis, quod in cafu fcilicet morts notre ante publicationem di&orum quatuor cardinalium , quod ipf alii cardinales teneantur & debeant immediate, fcilicet infra diem naturalem, ha bita notitía mortis , publicare przedi&a , di £tosque quatuor cardinales recipiant parirer & admittant in omnibus, ac fi publicati & ad- mi(li fuilsent , ficut fupecins 'elt exprefsum . Tra fuit, A. cardinalis Præneftinus Lauder- fis, propria manu . Jta fuit , Á. cardinalis Bononiealis propria manu. Ita fuit, F. epif- copus Sabinenfis, cardinalis Venetiarum , pro- pria manu. Ita fuit, G. cardinalis Senenfis , tis, qui putat concilium generale , & fpecia- liter iud Conftanüenfe, eccleDam catholicam non repræfentare, ant in his que ad fidem feu bonos mores pertinent poffe errare . Hioc fi non nobilcum credatis, omuis controverfia facile foluta c(t. Sifedi apoflolice credendum eft & obediendum , credite litteris apoftolicis Martini papz V. in quibus ifta. continentur . Commemoraiis nobis pone formidinem ac confcientiz vermiculum , ecce advenit tempus quod prcdixit propheta: Pe qui dicitir boman wiałun , © maly bonwm. Qui novitates ine ducunt , qui fan&orum patrum decrera .infrin- gunt , qui hzrefum , bellorum ac vitiorum extirpationem impediunt; qui pacem pertur- bant ecclefix, hi loquuntur de. confcientie ver- miculo. Si rationi non creditis , faltem exemplis credite. Qui in coucilia Cenftannenfi. poft re- pelíam Joannis papse remanferunt, numquid contra confcientiam feceruni ? numquid non ab omnious commeadati funt & commendaator ? Nos idem facimus, nifi quod lentias procedi- mus, expe&antes fi forte molle(car cor fammi poutificis. Horramini nos ad pacem & unio- nem :- ntinam cor ori rcfponderet. Ecce geni- propria mauu. lta fuit , A. cardinalis.Sener« — bus exis & plicatis manibus crudele bellum quod fis, propria manu . Ita fuit, D. cardinalis nobis & ecclefie infertur , tolli exoramus. Sed Pizcentinenfis, manu propria. Îta fuit, KR. quomodo vera pax ce potelt, figladium inh. cardinalis be Braacaciis. Ita .fuit , A. cardi» xum in vulnere tenetís? Clamamus; tollite gla- nalis fancti Euttachii , propria manu . fta fuit, , dium, & oblivifcimur vulaerum: definite per- L. cardinalis de Comite. Afseruit autem pra- "cutere, &nonrecordaraur injuriarum: pax & di&i decreti oviginalem fchedulam , ejusdem — unio in mauu poutificis eft, quam fibi dari ec- nomisi Eugenii tune cardinalis Senenfis, ma- clefia poftutzt: non di(greget filios (ub alis ma- nu propria conscriptam. Addeas etiam , duos tris fuz? congregatas: non diffipet oves quas ex venerabilibus fanctz Kkomanz ecciefix car- fibi commifit dominus. Ecce fi quid culpz com- dinalibus ante ingrefsum conclavis, de libere miffum eft tenrando difolutionem przecenlam, ipfum admi:tendo ad ele&ionem, prour indí- facrum concilium penitus abolet, dummodo i- . &o decreto continerar , prozeftatos fuifsezquo- plc pontifex a perfequeado defiflat, tollatque - ferupulum magnum in animis con&oram au- ram duorum proteftationem iu publica forma diffolutionem in perniciem ecclefiz tendentem. in di&a facra generali congregatione legi £e- Si dignabirur venire , nemo erit noflrum qui cit, que omnia ingefserunt ftuporem atque — pedes ejus non o(culetur ut Petri , quiut vica- rium Chrifti non honoret : erit concilii caput, omnes 2f. So Sed tune e- rant fchif mata in eco clefia, rribus fibi papatum vendicanti- bus, quod jam non e(t Tab unico Eugenio 

Strana 265
Forte,refta- bic. H. "UGE! 265 FEN re, obfequi; & , quantum cum Deo pote- tunt, defervire curabunt. Poftremo concluditis ia duobus effe diffenfionem , fa tempore & lo- co. Quoad tempus , dicitis placere fummo pon- tifici ut non prorogetur uHejius: loci autem cle@ionem dat nobis, dummodo fit in terris Italiæ Ecclef& Komanz fubje&is, cam perfo- naliter velit iaterefíe, cujus dominio , durante concilio , fe fpoliare intendit. Beformationem autem cleri Germanis & redu&ionem Bohemo- rum committit prefato legato. Et ut nos ei adjumeato 6mus, (i boc 1re&uofius , quam Ńi- me intervallo ad concilium proficifci * extima- mus: quoa ficomplementam rerum huju(modi per pos & pradiffum legatum. feri non po(fet, B Teliquum quod ad perfectionem a extabit fup- plebimur in concilio generali. Cuaatum ex his erbis intelligimus , dormiaus Eugenins non fo- lum non reputat boc coneilium , fed nec qui- dem vult ullo pa&o hic celebrari coacílium , fed dat nobis ele&ionem loci im Italia, in quo fu- turum celebretur. conciliam .. Cnod hoc fit fegi- timum conciliam, evidenter oZ2endhnus. Pro- pterea neceffatium effe arbitramur tam faluti anima {oz quam utilitati ecclefiz, ut ftra (an- &itas' diffolutionem prztenfam tollac , fimplici. terque recognofcat conciliura , & illi tota men- re adhercat. fioc. enim nullatenus preetermitti potell: rum quia feri non potuit, tam quia notorie fcandalizat eccleam : ium. ne. futuris C mur temporibus detur ocezůo abolendi capitutum , Frequens, quod ita «ft in ecclefia neceffarium , iicur oculus in capitc, fine Dci & roizius ecclc- fic gravi offenfa difoluioni prazztenfa: confeuti- re non poflumus. Ż Bam przier alia mala que prcdida fnnt hoc indc fequzrctur , quoć fetc- remur ecciefam erraffe quzhic judicavit diffo- Duicuem Beri non potuifie. Abroparemus es a? decreium Con(lantienfis concilii, non fo- fom de modo celebrandi concilii, fed. edaos de conciliorem poreltate. Ex eo oin decreto ,ut perfzpe dictura efl, papa concilio, zon conci- dinar panz, (ubjicitur. Quo autem 2d loci mu- tationem , majus quod allegatis cft papas debi. litas, que prohibet ipfum kac accedere , tamen intcreffe concilio nzeeffariuma reputat. Si Bononiam aecedere poterit, & Dahleaca pot- rit. paululum plus temvoris irinerando ex- poni oporteat, non c(b curs. Alioquin futuris temporibus propter inbrmitatem papz oportebit concilium ad locum re(identiz papz: zransferre. Plure coucilia & de rebus graviflimis papa ab- [ente quam przíente celebrata (uni. Ípfe do- minus Martinus, licet gravilimme effet infirmus tempore ínchoationis concilii hujus , non ra- mea tcansferri &omam vel in- Iisliam manda- vit. Et, quantum conJe&turari poieff , nihif eft quod magis pontificem modernum ab hoc loco retrahere. debeat , quam fuum przzdeccíto- PISTOLA SYNODALES. omnes ad eum refpicient ,, omues ei complace- A noftris oratoribus in magnorum prafentia pria- datior, fecorior ac fertilior hoc SICISMUNDUS IMP. 266 cipum concluferint velle huc venire, & jam ac- . ceperant tam noftrum quam raultoram princi- pum ífalvos condu&us? Si hinc evanefcat conci- lium , fpes reconciliationis Bohemorum perpe- tuo tolleur , animum redu&ionis , fi quem ha- beat, videnies fe delu(os indurareat magis quam unquam. Eífet certe. confundere. ecciefiam , & pericli rari idem. Daremus entm multis populis occafionem ut Bohemis fe conjungerent , putan- tes fidera. noftram veram noa fore, & nos ali- Quid non habcre per quod poffemus eos initrue. r6, Quod fi dixeritis: Menebit hic legatus & 20s: boc ergo ell dicere, ut fimus hic, non ut concilium. Sed" hoc fieri non poreít, nam à concilio vocati fun*, & ad concilium venire concloferunr : & , uii fit concilium , nulio modo venient,videtur non modicam {pera tora Bohemia in conciliam ponere, Dicenr & ip Bohemi , priu- cipes aique populi Germanic , fe a nobis dece- ptos, quod ufquenunc dixerimus hoc effe ve- rum conciiom., Siaunccoufeniamus hic non elle concilio, quam fem de caetero mundus habebit conciliis? Si hoc fecerimus, nihil aliud reat, nifi ut tamquam dcceptores per. princi- pes & populos iftos lapidemur , & tracidemur, vel ia. manibus Bohemorum tradamur., Utram. quc enim pentem delufiffe vídebiraur . Conful- tius nobis effet ut hinc fugeremus, quam amil- fo nomíae & au&oritate concilii hic. morare- Nec videmus quod profe&um aliquem domos legatus, quod reformationem , face- ve poffec, f hoc concilium extioguatur , Nam ita ubique mali mores invererati fnut , quod nifi fiat generalis reformatio in ecclefia nun- quam frt particularis alicujus provincie. So- lent enim omnes dicece: Eeformeacar. alii, & reform2bimur nos. lllud etiam dicuut: Kefor- mentur capila, reformabimur' & nos. Unde judicio omnium nece(farium e(t au&oritate con- cilii generalis fieri generalem. reformationem , 10 qua potiusad exequendum quam ad conden- dum .novas leges intendeadum videtur. Qnan- tem vero ad loci mutationem initalia, cura nobis expedatis: zcfponfum, cam uobis optime & Bconltet, hoc tempore impofübile e(fe ib: cele- brari concilium 2. kr zlia tota arde: guerris, o- ranis gleba (os habet ermigeros & predones , & vix fwmplíces viatores fecace tranüre poffunt ., * Quod yarietates & mutaticnes itainum fine in terris ecclefiæ, vos meliusnoftis: cziam in ome nibus eccfefæ zcrrís pcnaria non modica . Si ineote. lufizatis omnes Chriftianitatis regiones, vix ulla eft ad celebrandum concilium accomo- loco intus & in circuit, Quod ante omnia eft ponderandum, Bohemi ad iraliam nullatenus venirent , quos eriam ad vzuiecdum hiuc potenti principum ma- nu catduci oportebit . Non enim aliter cone cludi potuit adventus corum , nifi magni quidam rem Mundus hanc excufaticnem non capit ,E principes fe obligaverint peifoualiter eos huc quod propter infirmitatem hoc fieri debear , cum alit pontifices, non obftante ægritudine , le- gatos {uos deftinaverint . Numquid mundana gloria animum Ínum pnlfat, ut(1 quid glorio- fumio concilio agendum fit, fuz pc: æfentiæ tau- rum artribaatur? Sed abfit hoc a vicario Chri- iti, qui omnia ad gloriam Dei referre. deber: quamquam quidquid in lepatorue fuorum. pra- fentia factum fuer, fibi adfcribi poterit , Sed qua confcientia poteft a. nobis mutatio loci con- sedi vel peti, cum tanto sempare laboraveri- mis, ut Bohemos huciraheremus, & ipl cum conducere ; quod fine magnis expenfs fic. ri non poterit . lofi etiam Dohcemi oratori- bus noftris jo. Egra expreífe dlxerunt, fentica- tes famam iftius di(foluttonis praxenfa , & no- vzindi&ionis concilii Boaonicnfis, nullatenus fe monies trapfituros. Etiam, wt inquit beatus Thomas, hujufmodi materiam ia alienis parti- bus, ubi hzrefis nota non eft , perículo(inn ef- fe rra&are. Eit etiam & aliud , propter quod pati non debemus mnutarilocum: quia hoc de- Ótrueretür, nec aliud. feret concilium. Nullus enim veniret , nec fe ad ram longam iter expo. ne- ANNO CHRISTT 2432. * hic [em 

Strana 266
Forte,refta- bic. H. "UGE! 265 FEN re, obfequi; & , quantum cum Deo pote- tunt, defervire curabunt. Poftremo concluditis ia duobus effe diffenfionem , fa tempore & lo- co. Quoad tempus , dicitis placere fummo pon- tifici ut non prorogetur uHejius: loci autem cle@ionem dat nobis, dummodo fit in terris Italiæ Ecclef& Komanz fubje&is, cam perfo- naliter velit iaterefíe, cujus dominio , durante concilio , fe fpoliare intendit. Beformationem autem cleri Germanis & redu&ionem Bohemo- rum committit prefato legato. Et ut nos ei adjumeato 6mus, (i boc 1re&uofius , quam Ńi- me intervallo ad concilium proficifci * extima- mus: quoa ficomplementam rerum huju(modi per pos & pradiffum legatum. feri non po(fet, B Teliquum quod ad perfectionem a extabit fup- plebimur in concilio generali. Cuaatum ex his erbis intelligimus , dormiaus Eugenins non fo- lum non reputat boc coneilium , fed nec qui- dem vult ullo pa&o hic celebrari coacílium , fed dat nobis ele&ionem loci im Italia, in quo fu- turum celebretur. conciliam .. Cnod hoc fit fegi- timum conciliam, evidenter oZ2endhnus. Pro- pterea neceffatium effe arbitramur tam faluti anima {oz quam utilitati ecclefiz, ut ftra (an- &itas' diffolutionem prztenfam tollac , fimplici. terque recognofcat conciliura , & illi tota men- re adhercat. fioc. enim nullatenus preetermitti potell: rum quia feri non potuit, tam quia notorie fcandalizat eccleam : ium. ne. futuris C mur temporibus detur ocezůo abolendi capitutum , Frequens, quod ita «ft in ecclefia neceffarium , iicur oculus in capitc, fine Dci & roizius ecclc- fic gravi offenfa difoluioni prazztenfa: confeuti- re non poflumus. Ż Bam przier alia mala que prcdida fnnt hoc indc fequzrctur , quoć fetc- remur ecciefam erraffe quzhic judicavit diffo- Duicuem Beri non potuifie. Abroparemus es a? decreium Con(lantienfis concilii, non fo- fom de modo celebrandi concilii, fed. edaos de conciliorem poreltate. Ex eo oin decreto ,ut perfzpe dictura efl, papa concilio, zon conci- dinar panz, (ubjicitur. Quo autem 2d loci mu- tationem , majus quod allegatis cft papas debi. litas, que prohibet ipfum kac accedere , tamen intcreffe concilio nzeeffariuma reputat. Si Bononiam aecedere poterit, & Dahleaca pot- rit. paululum plus temvoris irinerando ex- poni oporteat, non c(b curs. Alioquin futuris temporibus propter inbrmitatem papz oportebit concilium ad locum re(identiz papz: zransferre. Plure coucilia & de rebus graviflimis papa ab- [ente quam przíente celebrata (uni. Ípfe do- minus Martinus, licet gravilimme effet infirmus tempore ínchoationis concilii hujus , non ra- mea tcansferri &omam vel in- Iisliam manda- vit. Et, quantum conJe&turari poieff , nihif eft quod magis pontificem modernum ab hoc loco retrahere. debeat , quam fuum przzdeccíto- PISTOLA SYNODALES. omnes ad eum refpicient ,, omues ei complace- A noftris oratoribus in magnorum prafentia pria- datior, fecorior ac fertilior hoc SICISMUNDUS IMP. 266 cipum concluferint velle huc venire, & jam ac- . ceperant tam noftrum quam raultoram princi- pum ífalvos condu&us? Si hinc evanefcat conci- lium , fpes reconciliationis Bohemorum perpe- tuo tolleur , animum redu&ionis , fi quem ha- beat, videnies fe delu(os indurareat magis quam unquam. Eífet certe. confundere. ecciefiam , & pericli rari idem. Daremus entm multis populis occafionem ut Bohemis fe conjungerent , putan- tes fidera. noftram veram noa fore, & nos ali- Quid non habcre per quod poffemus eos initrue. r6, Quod fi dixeritis: Menebit hic legatus & 20s: boc ergo ell dicere, ut fimus hic, non ut concilium. Sed" hoc fieri non poreít, nam à concilio vocati fun*, & ad concilium venire concloferunr : & , uii fit concilium , nulio modo venient,videtur non modicam {pera tora Bohemia in conciliam ponere, Dicenr & ip Bohemi , priu- cipes aique populi Germanic , fe a nobis dece- ptos, quod ufquenunc dixerimus hoc effe ve- rum conciiom., Siaunccoufeniamus hic non elle concilio, quam fem de caetero mundus habebit conciliis? Si hoc fecerimus, nihil aliud reat, nifi ut tamquam dcceptores per. princi- pes & populos iftos lapidemur , & tracidemur, vel ia. manibus Bohemorum tradamur., Utram. que enim gentem delufiffe vídebiraur . Conful- tius nobis effet ut hinc fugeremus, quam amil- fo nomíae & au&oritate concilii hic. morare- Nec videmus quod profe&um aliquem domos legatus, quod reformationem , face- ve poffec, f hoc concilium extioguatur , Nam ita ubique mali mores invererati fnut , quod nifi fiat generalis reformatio in ecclefia nun- quam frt particularis alicujus provincie. So- lent enim omnes dicece: Eeformeacar. alii, & reform2bimur nos. lllud etiam dicuut: Kefor- mentur capila, reformabimur' & nos. Unde judicio omnium nece(farium e(t au&oritate con- cilii generalis fieri generalem. reformationem , 10 qua potiusad exequendum quam ad conden- dum .novas leges intendeadum videtur. Qnan- tem vero ad loci mutationem initalia, cura nobis expedatis: zcfponfum, cam uobis optime & Bconltet, hoc tempore impofübile e(fe ib: cele- brari concilium 2. kr zlia tota arde: guerris, o- ranis gleba (os habet ermigeros & predones , & vix fwmplíces viatores fecace tranüre poffunt ., *Quoà vzrietates & mutaticnes itainum fint in terris ecclefiz , vos melius noftis: cziam in ome nibus eccfefæ rerris pcnoria non modica . Si mente luffatis omnes Chriftianitatis regiones, vix ulla eft ad celebrandum concilium accomo- loco intus & in circuit, Quod ante omnia eft ponderandum, Bohemi ad iraliam nullatenus venirent , quos eriam ad vzuiecdum hiuc potenti principum ma- nu catduci oportebit . Non enim aliter cone cludi potuit adventus corum , nifi magni quidam rem Mundus hanc excufaticnem non capit ,E principes fe obligaverint peifoualiter eos huc quod propter infirmitatem hoc fieri debear , cum alit pontifices, non obftante ægritudine , le- gatos {uos deftinaverint . Numquid mundana gloria animum Ínum pnlfat, ut(1 quid glorio- fumio concilio agendum fit, fuz pc: æfentiæ tau- rum artribaatur? Sed abfit hoc a vicario Chri- iti, qui omnia ad gloriam Dei referre. deber: quamquam quidquid in lepatorue fuorum. pra- fentia factum fuer, fibi adfcribi poterit , Sed qua confcientia poteft a. nobis mutatio loci con- sedi vel peti, cum tanto sempare laboraveri- mis, ut Bohemos huciraheremus, & ipl cum conducere ; quod fine magnis expenfs fic. ri non poterit . lofi etiam Dohcemi oratori- bus noftris jo. Egra expreífe dlxerunt, fentica- tes famam iftius di(foluttonis praxenfa , & no- vzindi&ionis concilii Boaonicnfis, nullatenus fe monies trapfituros. Etiam, wt inquit beatus Thomas, hujufmodi materiam ia alienis parti- bus, ubi hzrefis nota non eft , perículo(inn ef- fe rra&are. Eit etiam & aliud , propter quod pati non debemus mnutarilocum: quia hoc de- Ótrueretür, nec aliud. feret concilium. Nullus enim veniret , nec fe ad ram longam iter expo. ne- ANNO CHRISTT 2432. * hic [em 

Strana 267
ANNO CHRISTI 1432. » Forte,effet muiei. Be imo vero Ferrarie & Florentix £equeus ad- modum fuit fynodus. & Bafilcm vix unas randem remanfitcar- dinalis - [nsn ANNO CHRISTI 6433» EUGEN:US PP. IV. 267 ftimabit , qnod ficut «factum eft hic, ita furu- rum effe? & multo magis in ftalia. Et fi di- caturs Promitrernr non diffolvere , nii omnia completa fint, ermnr qui replicabunt: Si duo- rum conciliorum & duorum pontificum auctori- tas noo valuit, quin predifa diffolutio fieret , multo minus valebit fimplex promiffio. Dicetuc edam: Si dominus papa decederet ,. fucce(for faceret. ficut nuc fecit dominus Eugeoins. Nec putetis homines effe rndes., quod huiufmodi non cognofcant artes. Exiftimatur nihil aliud quæri per multas ac varias vias, nifi quemad.- modum hoc concilium difipstur . Tot angu- Ífiias & moleftias mentis & diverfos labores qui funt hic pati funt pro fuílentando concilio , quod fi {cirent mutandum efselecum , flatimi ad propria redirent, amplius non vifüri con- cilium. Sufpicantur multi quod oon tam loci mnutatio quara extin&io decretorum concilii Conttantienfis quératur; ex quo quanta mala in ecclefa nunc & in faturis temporibus feque- yentur vix enarrari poffet. Hac igiiur & mul- ta alia ar&ant conícientias noflras, ut nulla- tenus di&æ diffolutions præten(æ aut loci mu- rationi przbeamus affeufum . Quare obtefla- inur , Obíecramus , & cum quanta pofsumus inftantia requirimus przfíatum fan&íffimum do- minum Eugenium per paffonem domini noflri Jefu Chrifti. & falutem anime fuz, & per de- CONCILII BASILEENSIS. Deret , ea prafertim ratione, quod quilibet exi- & ac dolorem , quem ufquenunc ex fna fcandalofa SIGISMUNDUS (MP. 268 difsolutione perpeffi fueramus , amodo ex fua humili adhzrentia converteremus in. gaudium : fed , quod non fine fletu rcferimus, {pe noflra fruflrati fumus , & quotidie major dolendi cau- fa augetur: quoniam quem tolerando & diffe- rendo delinire curavimus, eum ia fuo propofito duriorem experimur . Pra(lolati fumus per an- num integrum ac dimidium utoffenfam illam difsolutionis graviffimam , quz notorie univer- falem let cccleftam , poenitendo emendaret : & expectavimus ut dominus Eugenius pro no- fira clementia & benignitate huic fand fyno- do fe penitns conformando nos omnes confola- retur. Sed quantum, proh dolor1, afpicimus, B majori in dies amaritudine ac znerere contrie flac . Quid enim acerbius eccle(i; potelt accide- re, quam quod qui cuftos & caput iliius effe deberet , & eam pre aliis fovere & honorare, ipfam nolit recognofcere, fed quotidie magis contemnat & despiciat? Hleu quam magnam querelam habet de moderno pontifice fan&ta ma- ter ecclefia , cujuseuctoritatem omni ftudio op- primere fatagit :& quo rnodc(tius abeo. admo- netur & obfecratur , co perrinacius illam audi- re nepligit. Quam manfnete ac. modefte erga eum hzc fan&a fynodus, licer gravirer laceí- fita, fe gefferit, nemo e(t qui jam ignoret s Poftquam enim dominus Engenius in notorium ecclefiæ fcandalum & perturbationem Chriltia- bitum quo obligatur ecclefiz, ut cum omniCmnz religionis hoc facrum coucilium tam fole« favore huic facro velit adhzrere concilio . Ob- tulimus quz fupra audiftis .. Offerimus. etiam omnium molefliarum, quas ex hujufmodi dif- fokatione perpelli fumus , velle obliviści . Of- ferimus etiam quidquid diei aut cogitari po- teft. nos fideliffime fa&uros , quaotun: cum Deo fieri poterit, pro omni honore & ftatu tam fuz Íaunctitatis, quam omnium (uorum , dummodo integre ac fimpliciter huic fand fynodo fe conjungat . Quod {t prout (uam fan&titatem decet, o(tender nolle fchisma in corpore, nec fpiritum contriflabit, qui fibi & nobis & toti populo Chritiano hic perfectam charitatem , & in futuro fæculo vitem æternam donare dignetur. Amen. Datum Pafilez in congregatione nofira ge- netali, tertio Nonas Septembris, anno a pa- tivitate domini mil'efimo quadringentefimo tri- gefimofecundo , I V + Refponfo fymodalis oftenfiva non effe acceptandas litkeras Eugenii pape de fua pretenfa. diffolu- ione , quodque articulus de diffolutione eff. pertinens. ad fidem. Sacrofanéta generalis fynodus Bafileenfis , in Spi- vitu fantio legitime congregata , univer[alem ecclefiam veprefentans ; ad faturam rel me- PHOVÍAT « Speravit hactenushze facra fynodus per diu- turnam parientiam fuam pofse fummum ponti- ficem ad ea quz rationis &zquitatis funt ali- quando defle&ere, cogitavit diu expectando cl- ficere, ut ipfe fummus pontifex cognita noftra 1man(uerudine hoc facrum concilium univerfa lem reprafentans ecclefiam veraciter recogno- fceret, &illi, quemadmodum tenetur, pure & fimpliciter adhzreret: idque quod fcandali ac periurbationis caufa in ecclefia fuerat fine dif- ficultare revocaret , Credebamus jam advenifse diem quo deipío meliora concipere deberemus, mniter inftiturum , diffoivere conatus e(t, de- fliuavimus primo noftros oratores, tit per cos informatus de pluribus fcandalis, quc ex hu- juimodi diflolntione fecurura erant , ipíam penitus tolleret: & facrum concilium , prout inchoarum erat ad honorem Dei & au&orita- rem ecclefiz , perfici. pateretur : quod cum fa- cere recufaret , ipfum citaviraus & monuimus, nt infra quatuor menfes ab ip'a diffolutione defificrez , ac facro concilio adhæreret ; quibus lapfis, licet per promotores ipfius facri concis lii ipfms domini Eugenii contumaciam accu- fanies requireremur ut ipfum, prout juris e- rat, declararemus contumacem, & adverfus Deum juris remediis procederemus , inftantibus tamen ambafiatoribus ipfius domini Eugenii , & in publica feffione nosorantibus, ut ín hu- jufmodi proceffu (uperfedere. dignaremur. pro- tuoc , & ufque ad tres menfes fequentes di- flulimus. Quibus tranfadis, licet merito ad fufpenfionem ipfus tamquam incorrigibilem & notorie fcandalizantem ecclefiam , ab omni adminitlratione papali procedere potuiffenuss , mitius tamen fecom agentes, ipfum iterum monuimus ac citavimus, & eX parte omnipo- tentis Dei precepimus, ut. infra fexaginta dies prætenfam diffoelutionem omnino revocaret , & huic facro concilio publicc, pure ac ümplici- ter & cum effetu adhærcret. Quo advenien- Eic termino , interim per promotores concilii ipfius domini Eugenii contumaciam fortíus accufantcs, inflancius requifiti fuimus, ut am- plius tam notoriæ contumaciæ non parcentes partes juftitiz cxequeremur. Decrevimus ni- hilo minus aliquamdiu fuperfedere, expectan- tes fi forte per tam exuberantem concilit man- fuetudinem ad cor reverti. & demum refipifce- re vellet, Interim autem vos tres ac domi- D D AWNO CHRISTI 1433- num epiícopum * Servienfem ad nos ambafia C. iic tores tranfmifit, cum quatuor diverfarum fa. culiatum ballatis litteris, loco inffrutionum eis datarum, quz cuique videnti non parvam ads mi 

Strana 268
ANNO CHRISTI 1432. » Forte,effet muiei. Be imo vero Ferrarie & Florentix £equeus ad- modum fuit fynodus. & Bafilcm vix unas randem remanfitcar- dinalis - [nsn ANNO CHRISTI 6433» EUGEN:US PP. IV. 267 ftimabit , qnod ficut «factum eft hic, ita furu- rum effe? & multo magis in ftalia. Et fi di- caturs Promitrernr non diffolvere , nii omnia completa fint, ermnr qui replicabunt: Si duo- rum conciliorum & duorum pontificum auctori- tas noo valuit, quin predifa diffolutio fieret , multo minus valebit fimplex promiffio. Dicetuc edam: Si dominus papa decederet ,. fucce(for faceret. ficut nuc fecit dominus Eugeoins. Nec putetis homines effe rndes., quod huiufmodi non cognofcant artes. Exiftimatur nihil aliud quæri per multas ac varias vias, nifi quemad.- modum hoc concilium difipstur . Tot angu- Ífiias & moleftias mentis & diverfos labores qui funt hic pati funt pro fuílentando concilio , quod fi {cirent mutandum efselecum , flatimi ad propria redirent, amplius non vifüri con- cilium. Sufpicantur multi quod oon tam loci mnutatio quara extin&io decretorum concilii Conttantienfis quératur; ex quo quanta mala in ecclefa nunc & in faturis temporibus feque- yentur vix enarrari poffet. Hac igiiur & mul- ta alia ar&ant conícientias noflras, ut nulla- tenus di&æ diffolutions præten(æ aut loci mu- rationi przbeamus affeufum . Quare obtefla- inur , Obíecramus , & cum quanta pofsumus inftantia requirimus przfíatum fan&íffimum do- minum Eugenium per paffonem domini noflri Jefu Chrifti. & falutem anime fuz, & per de- CONCILII BASILEENSIS. Deret , ea prafertim ratione, quod quilibet exi- & ac dolorem , quem ufquenunc ex fna fcandalofa SIGISMUNDUS (MP. 268 difsolutione perpeffi fueramus , amodo ex fua humili adhzrentia converteremus in. gaudium : fed , quod non fine fletu rcferimus, {pe noflra fruflrati fumus , & quotidie major dolendi cau- fa augetur: quoniam quem tolerando & diffe- rendo delinire curavimus, eum ia fuo propofito duriorem experimur . Pra(lolati fumus per an- num integrum ac dimidium utoffenfam illam difsolutionis graviffimam , quz notorie univer- falem let cccleftam , poenitendo emendaret : & expectavimus ut dominus Eugenius pro no- fira clementia & benignitate huic fand fyno- do fe penitns conformando nos omnes confola- retur. Sed quantum, proh dolor1, afpicimus, B majori in dies amaritudine ac znerere contrie flac . Quid enim acerbius eccle(i; potelt accide- re, quam quod qui cuftos & caput iliius effe deberet , & eam pre aliis fovere & honorare, ipfam nolit recognofcere, fed quotidie magis contemnat & despiciat? Hleu quam magnam querelam habet de moderno pontifice fan&ta ma- ter ecclefia , cujuseuctoritatem omni ftudio op- primere fatagit :& quo rnodc(tius abeo. admo- netur & obfecratur , co perrinacius illam audi- re nepligit. Quam manfnete ac. modefte erga eum hzc fan&a fynodus, licer gravirer laceí- fita, fe gefferit, nemo e(t qui jam ignoret s Poftquam enim dominus Engenius in notorium ecclefiæ fcandalum & perturbationem Chriltia- bitum quo obligatur ecclefiz, ut cum omniCmnz religionis hoc facrum coucilium tam fole« favore huic facro velit adhzrere concilio . Ob- tulimus quz fupra audiftis .. Offerimus. etiam omnium molefliarum, quas ex hujufmodi dif- fokatione perpelli fumus , velle obliviści . Of- ferimus etiam quidquid diei aut cogitari po- teft. nos fideliffime fa&uros , quaotun: cum Deo fieri poterit, pro omni honore & ftatu tam fuz Íaunctitatis, quam omnium (uorum , dummodo integre ac fimpliciter huic fand fynodo fe conjungat . Quod {t prout (uam fan&titatem decet, o(tender nolle fchisma in corpore, nec fpiritum contriflabit, qui fibi & nobis & toti populo Chritiano hic perfectam charitatem , & in futuro fæculo vitem æternam donare dignetur. Amen. Datum Pafilez in congregatione nofira ge- netali, tertio Nonas Septembris, anno a pa- tivitate domini mil'efimo quadringentefimo tri- gefimofecundo , I V + Refponfo fymodalis oftenfiva non effe acceptandas litkeras Eugenii pape de fua pretenfa. diffolu- ione , quodque articulus de diffolutione eff. pertinens. ad fidem. Sacrofanéta generalis fynodus Bafileenfis , in Spi- vitu fantio legitime congregata , univer[alem ecclefiam veprefentans ; ad faturam rel me- PHOVÍAT « Speravit hactenushze facra fynodus per diu- turnam parientiam fuam pofse fummum ponti- ficem ad ea quz rationis &zquitatis funt ali- quando defle&ere, cogitavit diu expectando cl- ficere, ut ipfe fummus pontifex cognita noftra 1man(uerudine hoc facrum concilium univerfa lem reprafentans ecclefiam veraciter recogno- fceret, &illi, quemadmodum tenetur, pure & fimpliciter adhzreret: idque quod fcandali ac periurbationis caufa in ecclefia fuerat fine dif- ficultare revocaret , Credebamus jam advenifse diem quo deipío meliora concipere deberemus, mniter inftiturum , diffoivere conatus e(t, de- fliuavimus primo noftros oratores, tit per cos informatus de pluribus fcandalis, quc ex hu- juimodi diflolntione fecurura erant , ipíam penitus tolleret: & facrum concilium , prout inchoarum erat ad honorem Dei & au&orita- rem ecclefiz , perfici. pateretur : quod cum fa- cere recufaret , ipfum citaviraus & monuimus, nt infra quatuor menfes ab ip'a diffolutione defificrez , ac facro concilio adhæreret ; quibus lapfis, licet per promotores ipfius facri concis lii ipfms domini Eugenii contumaciam accu- fanies requireremur ut ipfum, prout juris e- rat, declararemus contumacem, & adverfus Deum juris remediis procederemus , inftantibus tamen ambafiatoribus ipfius domini Eugenii , & in publica feffione nosorantibus, ut ín hu- jufmodi proceffu (uperfedere. dignaremur. pro- tuoc , & ufque ad tres menfes fequentes di- flulimus. Quibus tranfadis, licet merito ad fufpenfionem ipfus tamquam incorrigibilem & notorie fcandalizantem ecclefiam , ab omni adminitlratione papali procedere potuiffenuis , mitius tamen fecom agentes, ipfum iterum monuimus ac citavimus, & eX parte omnipo- tentis Dei precepimus, ut. infra fexaginta dies prætenfam diffoelutionem omnino revocaret , & huic facro concilio publicc, pure ac ümplici- ter & cum effetu adhærcret. Quo advenien- Eic termino , interim per promotores concilii ipfius domini Eugenii contumaciam fortíus accufantcs, inflancius requifiti fuimus, ut am- plius tam notoriæ contumaciæ non parcentes partes juftitiz cxequeremur. Decrevimus ni- hilo minus aliquamdiu fuperfedere, expectan- tes fi forte per tam exuberantem concilit man- fuetudinem ad cor reverti. & demum refipifce- re vellet, Interim autem vos tres ac domi- D D AWNO CHRISTI 1433- num epiícopum * Servienfem ad nos ambafia C. iic tores tranfmifit, cum quatuor diverfarum fa. culiatum ballatis litteris, loco inffrutionum eis datarum, quz cuique videnti non parvam ads mi 

Strana 269
ace mirandí: occalionem prebucrunt , ANNO CHRISTI 2423) * Bouoniz , * quantoci, iius. EPISTOLJE S 269 FUGENIUS + vautelis. & involutionibus plenz , nom quafi res ecclefiaflica inter eccclefiaflicos , fed ut res profana inter mercatores. trataretur. Pri. za autem inílru&io erat, ut ad civitatem Bononienfem accederemus, quam fi mon ac- cepraremus , fnccedebat fecunda , ur alium in lialia locum pro futuro concilio ;eligeremus ; quod fi nobis. non placebat, offercbat tertiam ad arbitrium. duodecim praelatorum ac amba- fatorum. gríncipam hic exilentium , quibusao hujufmodi peiitio jufta foret. committeretur , qui fi declararenc Chreiftianitati concilium. ex- pedire in Alemania celebrari, fieret. cum mo- dis & conditionibus in fequenti inflru&ione expreflis. Quarta autem in(iru&dio erat , ut, fi nihil predi&orum nobis placeret, facultatem haberemus eligendi unam de civitatibus Ale- manie, Bafilea tamen femper exclu(a. Quod autem ex his non folum diffolutio fublata non fit, ied magis firmata , ac monitioni hujus facri concilii nullatenus paritum , ira raanife- fhum et, ut probatione alia non indigeat , quinimo & vos ipfi ambafiatores conati elis nonoulis raronibus, quamquam frivolis, pro- bare hoc concilium non fuiffe rite inchoatum z «X tamquam tempore decreto non inceptum lapfu temporis expiraffe,: atque, etiamfi rite congregatum fuiffet, lichiffe pape fua pote(ta- te id diffolvere, Quibus nomine facri. concilii refponfum eft, & luce clarins probatura , fan- Gum hoe concilium legitime exiitiffe inchoa- tum, nec a Romano pontifice fine. ipfius con- cili confenfu diffolvi potuiffe: quodque. cum honore Dei & ecclefie, predi&is bullis rem illicitam & valde abfurdam petentibus ,. nuila- tepus concilium poffet annuere. Pofl hzc, fa- ma publíca referente, ad uoltfam pervenit no- ütiáàm, ipfnm dominum Eugenium quafdam Miteras decimofexto: Kalendas Martii, ducbüs videlicet diebus aate f$nem dictorum fexaginta dierum , in publico promuiga(fe confiftorio , de quarum ienore poíimodum certiores effedti fuirous per nuntios dominorum electorum fa- cri imperii, qui in publica coügregatione mo- YNODALES. SICISMIUNDUS 270 ita variis A nec mens pape Martini, qui primo voluit in- tendendam fore ad expeditionem militarem congregandam contra Bohemos, quam ut Ba- fileam ipfe cardinalis pergeret , nec intentio ilius domini Eugenii, qui muftis poft men. fibus ipfi cardinali per fuas literas injunxit , ut expedito negotio Bohemorum Eafileam pro concilio celebrando accederet, fuiqua ftatim polt feptennium concilium opus inchoari. Ju- {tificare etiam conatur przfatus dominus Eu- genins caufas, propter quas dilfolutionem pre- fatam feciffe fe aflerir: quas non fuifle fuf- ficieutes , nec fic fe habuiffe, in refponftonc data primis ambafiatoribus clare contiuetur , Per has autem litteras , nemini videtur. aliquo B modo fatisfa&tum effe momtioni & requifirio- ni noftra. Non enim secognolcit fuiffe ant effe -concilium , fed flatuit ut celebretur per legatos quantocius tranímittendos, Aate igt- tir. quam legati veniant , & conciliura inchoe- tur, fecundum haslitteras concilium dici nox poterit; quod ex illa clauífula manifeílius con- flat, qux dicit: Interim enim Bafilez conve- nientes, ad redu&ionem hzreticorura & pacem volumus effe iotentos. Si enim interim intel- ligerer: effe concilium, non poffet ipfum ad duos tanum cafus reltringere , cum & de refor- matione & de quibufcumque negotiis totius ecclefie facultatem habeat concilia. geuneta- le. Quod Gi interim ( ut predifum eft ) in- C icllipgit noa fuiffe concilium , fübfequenter di- cendum eft non effe difsolutionem foblatam , ‘neque impedimento eft quod dicat: Volumus ut-di&a difsoalatione" non obftante concilium per legatos tranfmittendos celebretur: quoniam ifta: claufula , Puraram dumtaxar , refpicit con- cilii celebrationem perlegatos faciendam , non autem: concilium: jam diu iuchoatum : hic enim: non réputat: c(se concilium. Unde clau- {ula ‘ita, Non obftante, non foinm * vero tollit. przdi&am difsolutionem , fed firmat , ficut exceptió "alicujus cafus ab aliqua regula extra illum: cafura Brmat regulam . Cum ergo uon reputet éfse concilium ante adventum le- gatorum , & celebrationem per iplos facien- . - . ga : t flra, illas perdlegi voluerunt. Harura litterarum D dam , nec diísolationem quoad. preterita col- hic eft effe&us, quod ip(e dominus Eugenius fatuit ur " Bafilez concilium per fuos lega- tos ^ quantocius tranfmirtendos. celebretnr. In- terim vero Balle convenientes, ad redu&io- nem Bohemornm ad fidem catholicam, pa- cemque inrer .cun&os Chrifii fideles tra&an- dum, vult eflc inieuios. In principio antem di&arum litterarum exprimitur ; quemadroadum per felicis recordationis Martinnm. papam quin- zum, cardinalis {andi Angeli principaliter de- fünatus fuiffet ad extirpandum hzrefim Eohe- morum cum poteftaie in Bafileenfi concilio prafdendi, fi in tempore congruo & decreto, przlatorum ibi condecentem copiam reperiret, quod ipfe cardinalis fatis dilucide confutavit , afferens fine ullà conditione fibi injun&um fuiife, ut ip; concilio prefideret, quemadimo- dam ex litteris ipfius domini Martini. eviden- ter apparet, nec aliud a dio domino Mar. dno in mandatis haboiffe, nifi hoc folum , & bina vice repetitum, ut bene faceret. Quo vero ad tempus decretum , quia ipfe dominus Eugenius inteliigit neceffariam fuiffe, ut (ta- tim & immediate poft fepicnnium a fine con- cilii Semenlis concilium Baflileenfe inchoari debuerit; prefatas cardinalis explicavit, qua- lier nec a jure communi hoc cautum eft , lat, quis non judicet ipium mon parcere man- datis concilii; quibus cavetur ut pure, fimpli citer & cum effedtu adbzteat? rei enim qum fecundum eum aon eft adhzrere noua potett . Sed & vos oratores, evidenter cognofcentes per has iitteras decreto concilii mioime fore iatisfa&um , mififtis, ur ip aíseruiftis in. de- puiationibus hujus facri 'coucilii, prafatom dominum epi(copam * Cervieniem f{upplicatu- rum pap®, ut decreto przdi&o fatisfaciat : Poft cujusepifcop! ab hinc recefsum , per duos meníes & amplius hoc facrum. concilium pro- cedere diftulit: nonnulli enim ex patribus (a- cri concilii fperabant perfectam. adhzrepuam , Eadveniente di&o domino epifcopo Cervienfi , ? afsecatutam . Sed nec proprerca amplius fa- Gum efse cogaofcimus, imo quotidie nobis manuifeftius innorefcit dominum Eugenium in faz diisolurionis propofito fuwmiter perdurare. Mifit enim tandem vounullas litteras, & in quibufdam ex eis quatuar nominat dcfignatos legatos cardinales fuperventuros ad prefiden- dum, in aliis quinque przlatos, in aliis prez- fatum dominum catdinalepy fandi Aupeli fr mul cum przdi&is deputatis, & in omnibus his facultas data refertur. ad litteras datas de- cimofexto Kalendas. Martii , in quibus non vetus ANNO CHRISTI 1433: * vere. * Servien- fem. a)Forte , effe fecururam - u. 

Strana 270
ace mirandí: occalionem prebucrunt , ANNO CHRISTI 2423) * Bouoniz , * quantoci, iius. EPISTOLJE S 269 FUGENIUS + vautelis. & involutionibus plenz , nom quafi res ecclefiaflica inter eccclefiaflicos , fed ut res profana inter mercatores. trataretur. Pri. za autem inílru&io erat, ut ad civitatem Bononienfem accederemus, quam fi mon ac- cepraremus , fnccedebat fecunda , ur alium in lialia locum pro futuro concilio ;eligeremus ; quod fi nobis. non placebat, offercbat tertiam ad arbitrium. duodecim praelatorum ac amba- fatorum. gríncipam hic exilentium , quibusao hujufmodi peiitio jufta foret. committeretur , qui fi declararenc Chreiftianitati concilium. ex- pedire in Alemania celebrari, fieret. cum mo- dis & conditionibus in fequenti inflru&ione expreflis. Quarta autem in(iru&dio erat , ut, fi nihil predi&orum nobis placeret, facultatem haberemus eligendi unam de civitatibus Ale- manie, Bafilea tamen femper exclu(a. Quod autem ex his non folum diffolutio fublata non fit, ied magis firmata , ac monitioni hujus facri concilii nullatenus paritum , ira raanife- fhum et, ut probatione alia non indigeat , quinimo & vos ipfi ambafiatores conati elis nonoulis raronibus, quamquam frivolis, pro- bare hoc concilium non fuiffe rite inchoatum z «X tamquam tempore decreto non inceptum lapfu temporis expiraffe,: atque, etiamfi rite congregatum fuiffet, lichiffe pape fua pote(ta- te id diffolvere, Quibus nomine facri. concilii refponfum eft, & luce clarins probatura , fan- Gum hoe concilium legitime exiitiffe inchoa- tum, nec a Romano pontifice fine. ipfius con- cili confenfu diffolvi potuiffe: quodque. cum honore Dei & ecclefie, predi&is bullis rem illicitam & valde abfurdam petentibus ,. nuila- tepus concilium poffet annuere. Pofl hzc, fa- ma publíca referente, ad uoltfam pervenit no- ütiáàm, ipfnm dominum Eugenium quafdam Miteras decimofexto: Kalendas Martii, ducbüs videlicet diebus aate f$nem dictorum fexaginta dierum , in publico promuiga(fe confiftorio , de quarum ienore poíimodum certiores effedti fuirous per nuntios dominorum electorum fa- cri imperii, qui in publica coügregatione mo- YNODALES. SICISMIUNDUS 270 ita variis A nec mens pape Martini, qui primo voluit in- tendendam fore ad expeditionem militarem congregandam contra Bohemos, quam ut Ba- fileam ipfe cardinalis pergeret , nec intentio ilius domini Eugenii, qui muftis poft men. fibus ipfi cardinali per fuas literas injunxit , ut expedito negotio Bohemorum Eafileam pro concilio celebrando accederet, fuiqua ftatim polt feptennium concilium opus inchoari. Ju- {tificare etiam conatur przfatus dominus Eu- genins caufas, propter quas dilfolutionem pre- fatam feciffe fe aflerir: quas non fuifle fuf- ficieutes , nec fic fe habuiffe, in refponftonc data primis ambafiatoribus clare contiuetur , Per has autem litteras , nemini videtur. aliquo B modo fatisfa&tum effe momtioni & requifirio- ni noftra. Non enim secognolcit fuiffe ant effe -concilium , fed flatuit ut celebretur per legatos quantocius tranímittendos, Aate igt- tir. quam legati veniant , & conciliura inchoe- tur, fecundum haslitteras concilium dici nox poterit; quod ex illa clauífula manifeílius con- flat, qux dicit: Interim enim Bafilez conve- nientes, ad redu&ionem hzreticorura & pacem volumus effe iotentos. Si enim interim intel- ligerer: effe concilium, non poffet ipfum ad duos tanum cafus reltringere , cum & de refor- matione & de quibufcumque negotiis totius ecclefie facultatem habeat concilia. geuneta- le. Quod Gi interim ( ut predifum eft ) in- C icllipgit noa fuiffe concilium , fübfequenter di- cendum eft non effe difsolutionem foblatam , ‘neque impedimento eft quod dicat: Volumus ut-di&a difsoalatione" non obftante concilium per legatos tranfmittendos celebretur: quoniam ifta: claufula , Puraram dumtaxar , refpicit con- cilii celebrationem perlegatos faciendam , non autem: concilium: jam diu iuchoatum : hic enim: non réputat: c(se concilium. Unde clau- {ula ‘ita, Non obftante, non foinm * vero tollit. przdi&am difsolutionem , fed firmat , ficut exceptió "alicujus cafus ab aliqua regula extra illum: cafura Brmat regulam . Cum ergo uon reputet éfse concilium ante adventum le- gatorum , & celebrationem per iplos facien- . - . ga : t flra, illas perdlegi voluerunt. Harura litterarum D dam , nec diísolationem quoad. preterita col- hic eft effe&us, quod ip(e dominus Eugenius fatuit ur " Bafilez concilium per fuos lega- tos ^ quantocius tranfmirtendos. celebretnr. In- terim vero Balle convenientes, ad redu&io- nem Bohemornm ad fidem catholicam, pa- cemque inrer .cun&os Chrifii fideles tra&an- dum, vult eflc inieuios. In principio antem di&arum litterarum exprimitur ; quemadroadum per felicis recordationis Martinnm. papam quin- zum, cardinalis {andi Angeli principaliter de- fünatus fuiffet ad extirpandum hzrefim Eohe- morum cum poteftaie in Bafileenfi concilio prafdendi, fi in tempore congruo & decreto, przlatorum ibi condecentem copiam reperiret, quod ipfe cardinalis fatis dilucide confutavit , afferens fine ullà conditione fibi injun&um fuiife, ut ip; concilio prefideret, quemadimo- dam ex litteris ipfius domini Martini. eviden- ter apparet, nec aliud a dio domino Mar. dno in mandatis haboiffe, nifi hoc folum , & bina vice repetitum, ut bene faceret. Quo vero ad tempus decretum , quia ipfe dominus Eugenius inteliigit neceffariam fuiffe, ut (ta- tim & immediate poft fepicnnium a fine con- cilii Semenlis concilium Baflileenfe inchoari debuerit; prefatas cardinalis explicavit, qua- lier nec a jure communi hoc cautum eft , lat, quis non judicet ipium mon parcere man- datis concilii; quibus cavetur ut pure, fimpli citer & cum effedtu adbzteat? rei enim qum fecundum eum aon eft adhzrere noua potett . Sed & vos oratores, evidenter cognofcentes per has iitteras decreto concilii mioime fore iatisfa&um , mififtis, ur ip aíseruiftis in. de- puiationibus hujus facri 'coucilii, prafatom dominum epi(copam * Cervieniem f{upplicatu- rum pap®, ut decreto przdi&o fatisfaciat : Poft cujusepifcop! ab hinc recefsum , per duos meníes & amplius hoc facrum. concilium pro- cedere diftulit: nonnulli enim ex patribus (a- cri concilii fperabant perfectam. adhzrepuam , Eadveniente di&o domino epifcopo Cervienfi , ? afsecatutam . Sed nec proprerca amplius fa- Gum efse cogaofcimus, imo quotidie nobis manuifeftius innorefcit dominum Eugenium in faz diisolurionis propofito fuwmiter perdurare. Mifit enim tandem vounullas litteras, & in quibufdam ex eis quatuar nominat dcfignatos legatos cardinales fuperventuros ad prefiden- dum, in aliis quinque przlatos, in aliis prez- fatum dominum catdinalepy fandi Aupeli fr mul cum przdi&is deputatis, & in omnibus his facultas data refertur. ad litteras datas de- cimofexto Kalendas. Martii , in quibus non vetus ANNO CHRISTI 1433: * vere. * Servien- fem. a)Forte , effe fecururam - u. 

Strana 271
ANNO CHRISTI 1433* EUGENIUS PP. IV. 27% jegatoS indicendum expe&atur. Scripfit præ- terea nobis, nominando facrum concitium : O utinam re&a id diceret intentione : quod quidem nos facile crederemus, fi hnic nomi- nationi reliqua. confonarent. Aperientes enim litteras legimus tale principium: Poftquam fta- tnis jn civitate Bafileenfi debere concilium celebrari: de boc flatuto cantum eft in lite teris. decimofexto Kalendas Martii , fed in ilis; ut predidum eft, novum cxpe&atur concilium indicendum , nec nunc dicit quod jam flaterit, fed quod ftatuit debere , celebrati ,. quz verba futuram celebratio. nem exprefse fignificant . Yn his etiam dir- .CONCILIUM BASILEENSE. mx etus Spprobatur concilium, fed novam per A Alioguin fateremur hoc nou fuiffe conciiinm , SIGISMUNDUS IMP, 272 & gefla in eo elle irriia: & communiter ec. ANNO : I CERIS. clefiam , quam hic effe omnes repusavimus & CHRISTE merito reparamus, non fuide eccleham, & nos omnes extitiffe (chifmaricos, quod fi hoc concilium infringi pateremur, vacillaret pro- fefto przteritorum. conciliorum au&oritas, & præfertim Conftantienfis, a quo iftud depen- det, & fecundum cujus decret2. hoc in(tiu- tum eft. Nam f: fateamur aliquod. couciliura revocari ia. dubium , eadem ratione de caeteris hæfitari poterit, Quid ergo roboris & firmi- iaUs in eccle(ia remanebit, 6 facrorum con- ciliorum * mutabitur auctoritas per quam poft facra evangelia quidquid fidei habemus eluci- teris refert fe ad facultatem datam legatis ,B datum efi? Abfit a. nobis uc. tale peítiferum & in liujufmodi facultate ad predi&tas litteras decimofexto Kalendas Martii fe refert. Quid- quid ergo in omnibus literis dicitur, intelli- gendum eft de futuro concilio per legatos cc- lebrando. Sed & mon mediocriter facultas da- ta legaiis non admirari compellit , in qua ne goti2 queque .ecclefim univerfalis per dictos præfidentes expedienda mandatur cum confilio concilii: que verba juxta figgnificationem pro- priam, aut regulas jnris canonici & civilis , inouunt ut confilinm concilii peti dumtaxat , non autem fequi oportear. igiur fi concilium confuleret aur dictaverit aliquid ecclefie_expe- dire, & prefidentibus non libeat fieri, { cun- vulnus ecclefiz patiamur. inferri, Prater hoc & aliud enorme przjudicium fequeretur , quod tari concilium illud quod noviter ipfe Euge- nius celebrari infüituit , quam alia futura, Ro- manis pontificibus in ipfo limine nullo contra. dicente , diffolvere fas effet: ex quo quanra poifunt mala fuccedere quis fatis enarrabit? Si infurgant in ecclefia hærefes, errores, fuperQi- tones, vitia, deformisates ac bella, & cætera omnia que Chriflianam religionem petturbare poflint, &in przcipitium deducere, fi papa ve- lit ecclefiam incotrigibiliter ac notorie fcauda- lizare ac devorare plebem domini ficut efcam panis, & fidem catholicam tandem pervertere, dum enm mon licebit. Quid, h preefidentes C concilium vel non congregabitur, papa. prohi- nihil eorum quz ad fidem vel ad generalem reformationem ccclefie pertinent , aut. aliquid quod fidei vel bonis moribus coniwadicat, age- T€ decreverunt , concilium ergo prohíbere non poterit? ergode judice fietconfiliarivs: Quid, i przfidentes totum concilium, conderaneare vel judicare dclibereng , fecundum boc contra- dicere non poterit? ergo de judice fiet reus ? delufortum effet ergo. & falfum decretum il- Jud, tanta maturitate 2 fan&is patribus & in concilio Conítantienfi digeftum , iu quo cave- tut, quod quiliber, cujufcumque dignitatis , etjamlı papalis, ftaturis, mandatis, & decre- tis .concilii generalis obedire teneatur in his bente: P & congregatum eo mandante diffol- vetur ? Caffetur igituc. concilium Conftantiente , & decreta fan&omm pairuro , quz declaranrin his quæ univerfalem ftasum ecclebæ concernunt papam nibil poffe immutare. Urultra enim membranas occupant, fi unico verbo papa pos teft illa irritare: &, quod deteriuseft , au&o- ritate ecclefie talia poffe vidererur. Si poft hu- ju(modi coniradi&ionem inter concilium če pa- pam oriam concilium quafi vidum liti cede- ret, & ipfum & alios Romanos ponüfices. in poflefione diílolvendi concilia: poneret, qux tandem fpes crít, quod praefatus dominus Eu genius decreta hujus facri concilii fervet, & que pertinent ad fidem, extürpatiaucra fchif. p fervari faciat, fr ipfum concilium fpernat re- matis, & univerfalem reformationem ecclefie in kapite & in membris: quod (i non obedi. verit, condigna penitentim fubjiciatur, & de- bile pubiatur , etíai ad alia juris fubfidia , f opus fuerit, recufrendo. Secundum hoc non foiura præfidentes, fed & papa obnoxius eít decretis & przcepris concilii, Érgo potius con- cilium cum confilio papz vel præfidentiam , quam econtra, negoua eccleGs concludere de- ber. Quod fi in verbis memorate facultatis {tare oporteret , ut quid hic conveniffemus , aGuri precipue de reformatione capitis , a. quo primum reddi rationem decet? cujus languor fi curatus non. fuerit, totum corpus, fecundum copnotcere ? Quibus etiam remediis uti pote- rimus ut flatutis hic. promulgandis non con- traveniat , {i ipfum concilinm per quod Maru- ta fiunt irritarí patiamur? Mori malumus, quam tanto erzori per ignaviam cederc. Si majores noilri pro legibus paternis viriliter de- certare & mort flatuerunt, cur nos fic erimus degeneres, ut pro con(ervatione univerfalis ec- clefiæ idipfum non faciamus? Si de privatis rebus ageretur, ac períonalem pnteremur in- jutiam , eet forte cedendum, & patienter propter Deum ferre Jaudabile foret. Injurias autem Dei impune tolerare , juxta beati Chry- foftomi fententiam , nimis impium foret. Ilic beatum Gregorium, infici neceffe e(t, & ta. garticulus de quo difceptamus, Hdem concer- lem fuiflc ipfius domini Eugenii mentem , in hoc videlicet concilia. capitis nou effe facien- dam reformarionem , verba illa fatis iapuunt in fine ipfos faculratis pofira , videlicet agen- di, tra&andi. difponendi, flatuendi, declaran- di, decidendi, & concludendi, quz in przmit- fis & circa ea pro {tatu noflro: & ejufdem ec- clefim ac falute animarum fidelium , dsc. nec non reformatione in omuibus membris fuis, noveritis expedire. "Talibus enim iitteris ratio vulla atfentire períuadet , nec dicere ullo pacto poffumus ipfum fatisfeciffe monitioni noftra . nit, qui fine interit" falutis negligi non po- teft. Si dominus Eugenius fandam ecclefiam non audierir, qnam hoc concilium repræfen- tat, oportebit tandem baberi ut ethniicum 6 publicanum . Si ecclefiam amplius offendere non vuit, recognofcere uecefle habet hoc vc- ram fuille & e(fe concilium , fpfumque diffoi- verc nequiviffe, & illi pure & fine diffimula- tione adherere. Si vult ut de ipfo bene con- cipiamus, de(ünet tot bullis totque. iovolutio- nibus & fe & nos defatigare. lila enim magis difficultates augent. Si declaraffer hoc Baf- leenfe 1433* a)forte, mu- rabit. B. Talis won foit — Euge- nius AV, b ) Forte vei, B. Joem. ze 

Strana 272
ANNO CHRISTI 1433* EUGENIUS PP. IV. 27% jegatoS indicendum expe&atur. Scripfit præ- terea nobis, nominando facrum concitium : O utinam re&a id diceret intentione : quod quidem nos facile crederemus, fi hnic nomi- nationi reliqua. confonarent. Aperientes enim litteras legimus tale principium: Poftquam fta- tnis jn civitate Bafileenfi debere concilium celebrari: de boc flatuto cantum eft in lite teris. decimofexto Kalendas Martii , fed in ilis; ut predidum eft, novum cxpe&atur concilium indicendum , nec nunc dicit quod jam flaterit, fed quod ftatuit debere , celebrati ,. quz verba futuram celebratio. nem exprefse fignificant . Yn his etiam dir- .CONCILIUM BASILEENSE. mx etus Spprobatur concilium, fed novam per A Alioguin fateremur hoc nou fuiffe conciiinm , SIGISMUNDUS IMP, 272 & gefla in eo elle irriia: & communiter ec. ANNO : I CERIS. clefiam , quam hic effe omnes repusavimus & CHRISTE merito reparamus, non fuide eccleham, & nos omnes extitiffe (chifmaricos, quod fi hoc concilium infringi pateremur, vacillaret pro- fefto przteritorum. conciliorum au&oritas, & præfertim Conftantienfis, a quo iftud depen- det, & fecundum cujus decret2. hoc in(tiu- tum eft. Nam f: fateamur aliquod. couciliura revocari ia. dubium , eadem ratione de caeteris hæfitari poterit, Quid ergo roboris & firmi- iaUs in eccle(ia remanebit, 6 facrorum con- ciliorum * mutabitur auctoritas per quam poft facra evangelia quidquid fidei habemus eluci- teris refert fe ad facultatem datam legatis ,B datum efi? Abfit a. nobis uc. tale peítiferum & in liujufmodi facultate ad predi&tas litteras decimofexto Kalendas Martii fe refert. Quid- quid ergo in omnibus literis dicitur, intelli- gendum eft de futuro concilio per legatos cc- lebrando. Sed & mon mediocriter facultas da- ta legaiis non admirari compellit , in qua ne goti2 queque .ecclefim univerfalis per dictos præfidentes expedienda mandatur cum confilio concilii: que verba juxta figgnificationem pro- priam, aut regulas jnris canonici & civilis , inouunt ut confilinm concilii peti dumtaxat , non autem fequi oportear. igiur fi concilium confuleret aur dictaverit aliquid ecclefie_expe- dire, & prefidentibus non libeat fieri, { cun- vulnus ecclefiz patiamur. inferri, Prater hoc & aliud enorme przjudicium fequeretur , quod tari concilium illud quod noviter ipfe Euge- nius celebrari infüituit , quam alia futura, Ro- manis pontificibus in ipfo limine nullo contra. dicente , diffolvere fas effet: ex quo quanra poifunt mala fuccedere quis fatis enarrabit? Si infurgant in ecclefia hærefes, errores, fuperQi- tones, vitia, deformisates ac bella, & cætera omnia que Chriflianam religionem petturbare poflint, &in przcipitium deducere, fi papa ve- lit ecclefiam incotrigibiliter ac notorie fcauda- lizare ac devorare plebem domini ficut efcam panis, & fidem catholicam tandem pervertere, dum enm mon licebit. Quid, h preefidentes C concilium vel non congregabitur, papa. prohi- nihil eorum quz ad fidem vel ad generalem reformationem ccclefie pertinent , aut. aliquid quod fidei vel bonis moribus coniwadicat, age- T€ decreverunt , concilium ergo prohíbere non poterit? ergode judice fietconfiliarivs: Quid, i przfidentes totum concilium, conderaneare vel judicare dclibereng , fecundum boc contra- dicere non poterit? ergo de judice fiet reus ? delufortum effet ergo. & falfum decretum il- Jud, tanta maturitate 2 fan&is patribus & in concilio Conítantienfi digeftum , iu quo cave- tut, quod quiliber, cujufcumque dignitatis , etjamlı papalis, ftaturis, mandatis, & decre- tis .concilii generalis obedire teneatur in his bente: P & congregatum eo mandante diffol- vetur ? Caffetur igituc. concilium Conftantiente , & decreta fan&omm pairuro , quz declaranrin his quæ univerfalem ftasum ecclebæ concernunt papam nibil poffe immutare. Urultra enim membranas occupant, fi unico verbo papa pos teft illa irritare: &, quod deteriuseft , au&o- ritate ecclefie talia poffe vidererur. Si poft hu- ju(modi coniradi&ionem inter concilium če pa- pam oriam concilium quafi vidum liti cede- ret, & ipfum & alios Romanos ponüfices. in poflefione diílolvendi concilia: poneret, qux tandem fpes crít, quod praefatus dominus Eu genius decreta hujus facri concilii fervet, & que pertinent ad fidem, extürpatiaucra fchif. p fervari faciat, fr ipfum concilium fpernat re- matis, & univerfalem reformationem ecclefie in kapite & in membris: quod (i non obedi. verit, condigna penitentim fubjiciatur, & de- bile pubiatur , etíai ad alia juris fubfidia , f opus fuerit, recufrendo. Secundum hoc non foiura præfidentes, fed & papa obnoxius eít decretis & przcepris concilii, Érgo potius con- cilium cum confilio papz vel præfidentiam , quam econtra, negoua eccleGs concludere de- ber. Quod fi in verbis memorate facultatis {tare oporteret , ut quid hic conveniffemus , aGuri precipue de reformatione capitis , a. quo primum reddi rationem decet? cujus languor fi curatus non. fuerit, totum corpus, fecundum copnotcere ? Quibus etiam remediis uti pote- rimus ut flatutis hic. promulgandis non con- traveniat , {i ipfum concilinm per quod Maru- ta fiunt irritarí patiamur? Mori malumus, quam tanto erzori per ignaviam cederc. Si majores noilri pro legibus paternis viriliter de- certare & mort flatuerunt, cur nos fic erimus degeneres, ut pro con(ervatione univerfalis ec- clefiæ idipfum non faciamus? Si de privatis rebus ageretur, ac períonalem pnteremur in- jutiam , eet forte cedendum, & patienter propter Deum ferre Jaudabile foret. Injurias autem Dei impune tolerare , juxta beati Chry- foftomi fententiam , nimis impium foret. Ilic beatum Gregorium, infici neceffe e(t, & ta. garticulus de quo difceptamus, Hdem concer- lem fuiflc ipfius domini Eugenii mentem , in hoc videlicet concilia. capitis nou effe facien- dam reformarionem , verba illa fatis iapuunt in fine ipfos faculratis pofira , videlicet agen- di, tra&andi. difponendi, flatuendi, declaran- di, decidendi, & concludendi, quz in przmit- fis & circa ea pro {tatu noflro: & ejufdem ec- clefim ac falute animarum fidelium , dsc. nec non reformatione in omuibus membris fuis, noveritis expedire. "Talibus enim iitteris ratio vulla atfentire períuadet , nec dicere ullo pacto poffumus ipfum fatisfeciffe monitioni noftra . nit, qui fine interit" falutis negligi non po- teft. Si dominus Eugenius fandam ecclefiam non audierir, qnam hoc concilium repræfen- tat, oportebit tandem baberi ut ethniicum 6 publicanum . Si ecclefiam amplius offendere non vuit, recognofcere uecefle habet hoc vc- ram fuille & e(fe concilium , fpfumque diffoi- verc nequiviffe, & illi pure & fine diffimula- tione adherere. Si vult ut de ipfo bene con- cipiamus, de(ünet tot bullis totque. iovolutio- nibus & fe & nos defatigare. lila enim magis difficultates augent. Si declaraffer hoc Baf- leenfe 1433* a)forte, mu- rabit. B. Talis won foit — Euge- nius AV, b ) Forte vei, B. Joem. ze 

Strana 273
czych eo ANNO „CHRISTI 1434. EUGENIUS PP. IV. 273 ftantíenfis & Senenfis conciliorum ordinatio- nemque domini Martini & fuam inchoatum, verum femper & fine interruptione fuiffs & effe concilinm , & illi pare & fimpliciter ad- hzüet , diffolutionemque prztenfam juxta de- creti nofiri renorem .revoca(fer , fno debiro ho- nori fatisfeciffet : reddiditfetque fe T3eo & ho- minibus gratum, & quidquid cum Deo poffe- mus, ficut alias oblatum eft, libenter facere- mus ficut ei femper offerimus. Ex przdi&is igitur juftíimis caufis admirandum non eft, fi vos in præfidentes non admittimus , paratos nos offerentes, cum præfaçus dominus Euge- nius fuum debitum fecerit , cum omni mode- EPISTOLÆ SYNODALES. leenfe concilium. per ftatuta generalium | Con- & Excufari & ego debeo jure, qui hunc primum SIGISMUNDUS IMP. 274 locum non ambitu aliquo {ed fuperioris juffu , contraque meum inftindum confceurus fum: quem etiam non voluntas, fed neceflitas ad refpondendurn coegit. Semper © familiariter ego, quemadmodam apud * nos domi folco, nunc vobifcum colloquens magis quam pero- rans, principales veilrarum oratiounm partes affamam , quibus nomine facri concilii refpon- debo, & a vobis initium dicendi faciens, ve- nerabilis domine generalis, qui primum La- &aadii aur Ciceronis flylo hic peroraftis, qua- tuor ex veftra eoratione principaliter colligo. Primo, hauc fandtiam íynodum ad charitatem pacemque & unitatem. cum domino noitro con. flia debimm noftrum facere. Alioquia fi iecus B fervandam czhortati eflis.. Secundo, fan&tum fierer, & Deum & ecclefiam & ipfam fidem. graviter effenderemus , multique fcandalis da- remus & nunc & fumuris temporibus occa(io- nem. jam omnibus conflat juilitia & veritas, quas nos defendimus & quam manfluete & patienter tanta temporis prolixitate ipfas apud dominum Eugenium proíecuti fumus. Teítis eft Chriftianus orbis patientiæ @ manfuetudi- pis noftrs. Nunquam in annalibus legitur Ro. manum poutibcem notorie fcandalizantem ec- cleGam tam fuppliciter obfecratum, sam ia- {taoter monitum & requiGtum, & tamdiu ce: que patienter ab ipía ecclefia expe&tanim .. Co», git nos amodo zelus domus Del & catholicæ ; veritatis defonfio vehementius infurgere, & a- €riora contra iaduratum morbum adhibere re- media. Oramus tamen omuipoteatem Deum , üt cor prafati domini Eugenii emolliat ad con: fentiendum juftis fan&z matris ecclefiz: moni- iionibus, ne horrendum illud judicium incurs rat, quod dominus fcandalizanti unum de pu- filis fuis minimis comminatur. Damm Bablex in congregatione nofira ge- nerali, decimofexto Kalendas Julii, aano a Nativitare domini. milleimo quadringeutefimo erigefimotertio © V. piuraque ejus propofitum ac defiderium expli- caflis ad hec tria opera quibus facrum conci- lium intendit. Tertio, fedem potentem effe, & quod opibus abundare opus fit, ut oppre(- fos reiever, & inligentibus fubveniat. Poftu- laftis demum , loco annatarum, quas decrerum noftrum proxime editum ab(lulit, provifionem fedi apoftolicæ fuffcientem fieri. Vos autem, domiue A&toni auditor, duo precipue. apud fratres minores.etiam diíertifime amplexi e- füs. Primo, quod. ha annate jure divino , naturali & humano, tolerari poterant , Secun- do ,. quod aut fufpendaiur decretum , aut. de- bita fedi apollolice fiat provifio. Exhortatio, € quam primo. loco, domine genéralis , ad pa- cem.generalem chariatemque & unitatem fe- ciftis, faucta quidem eit & falubris, & omoi acceptatione. digna , quam quiliber Chriltia- nus.urraque manu ample&di dcbet: qua quam fit nece(fatia Gc utilis, in fe quilibut palam experitar :? quantumlibet enim bomo fit dives aut potens, omnia habens nature ac fortune bona, fi pace & unitate cum proximis ca- reat , nihil jucondiraus, nihi] leritie unquam fenire poterit ;. fed. plurimas animo moleítias "atque. angufii2s fecum. ubique deferet . Noser. jam non paf fumus hoc. munere pacis abipfo fummo ponufice pravenizi, Nam & fepenu- mere. ac per noftros oratcres novillime Flo. ANNO Refponfo fynodalis , data prafidente conzilii , quamD sentiam. deflinatos , idip{um (uz fan&itati pun. CHRISTI 3435. Hic Julianus poftea relictis Rafileenlibus adhefic Ey. genio ; pontifice Ü feipfo fecit wiwa woce im congregatione ge- nal, O deinde yedegit im fcriptis , fuper ac- ceptatione decretorum. per papam facienda , pri- mo quam eidem a toncilio fiat provi e Sacrofancta generalis Jyaodus Bofilecnfis , GC, ad perpetuam ret memoriam o. Hodie io noftra generali congregatione di- le&us ecclefie filius Julianus tituli fanétz Sa- biaz, Ían&z Romanz ecclefim presbyter car- dinalis, apoflolicz fedis legatus, preüdens in boc facro generali Bafilecnli concilio, dile- étis ecciehæ filiis Ambrofio priori Camaldulen- tiavimus, optantes ut unum eífemus charitete iple &. nos, ficat Chritus orans pro. difcipu- ERRORI GIU ANNO CHRISTI 1435. * vor lis fuis, dicebat: Ora Pater ut unum fnt, f- Joan, 17 cut & nos unum. fumus . Îple igitar. fummus poniitex pacem & unitatem nobilcum habere defiderat, & nos (ecum. fpfe illam nobis nun- liat, & nos fibi. Quid ergo reftat , quod ipfo 4t robis pacem & unitatem optantibus , invi- cemque nuatiantibus, pax ipía non fir? Aa quia fic alter alteri pacem opiamus & nun- tiamus , pacifici dicendi fumus ? An etiam quia inter. difidentes, ut modo in Chriftianiffimo -regno Franciæ faïtum eli, pacem componere fatagimus , (fii Dei vocabimur , fi pacem in- fi, & Antonio de fando Vito, palatii apo-Eter nos invicem non habemus? non quidem, flolici caufzrum auditori , oratoribus fanctiffimi domini Evogenii papz IV. infra(criptam ref- ponfionein dedit in modum qui fequitur: De- ceret hujus facri concilii diguitatem , ut cum fan&iffimt. domini noftri pape oratoribus nunc re(pondendum fit, tali viro. hoc onus iojun. geretur , qui & facro concilio & fummo * pon- tific$ dignam orationem faceret. Sed cum lo- co tantum, & non meritis, hoc refpondendi mihi officium tribui ha&enus folitum fit; ex. eufabit confüctudo , fi vettris ornatiffimis ora- tionibus par aut Gmilis non reddatur oratio. Concil. General, Tom, XXIX. inquit beatas Hieronymus fuper Matthzum in verbo illo, Beati pacifici: llle* vero pacificus eli, qui prius in feiplo , deinde inter alios pa- cem quarit. Kpfe & nos unum corpus eccle- fix íumus, qui regimur fub uno Chriflo ca- pie noflro: ipfe & nos civitas Dei fumus : ipfe & nos una domini fumus. Si in hoc cor- pote, f infra hujus ecclefiz. civitatis. menia, fi intra hujus domus domiai parieies dilfenfio- num, æmulationum , odiorum bella verlen- fur, quis ipfum & mos pacificos recte. nuncu- pabit, etiamfi jn toto terrarum orbe pacem s effi. Mattb. s. 3 Forte ve» re. H. 

Strana 274
czych eo ANNO „CHRISTI 1434. EUGENIUS PP. IV. 273 ftantienfis & Senenfls conciliorum ordinatio- nemque domini Martini & fuam inchoatum, verum femper & fine interruptione fuiffs & effe concilinm , & illi pare & fimpliciter ad- hzüet , diffolutionemque prztenfam juxta de- creti nofiri renorem .revoca(fer , fno debiro ho- nori fatisfeciffet : reddiditfetque fe T3eo & ho- minibus gratum, & quidquid cum Deo poffe- mus, ficut alias oblatum eft, libenter facere- mus ficut ei femper offerimus. Ex przdi&is igitur juftíimis caufis admirandum non eft, fi vos in præfidentes non admittimus , paratos nos offerentes, cum præfaçus dominus Euge- nius fuum debitum fecerit , cum omni mode- EPISTOLÆ SYNODALES. leenfe concilium. per ftatuta generalium | Con- & Excufari & ego debeo jure, qui hunc primum SIGISMUNDUS IMP. 274 locum non ambitu aliquo {ed fuperioris juffu , contraque meum inftindum confceurus fum: quem etiam non voluntas, fed neceflitas ad refpondendurn coegit. Semper © familiariter ego, quemadmodam apud * nos domi folco, nunc vobifcum colloquens magis quam pero- rans, principales veilrarum oratiounm partes affamam , quibus nomine facri concilii refpon- debo, & a vobis initium dicendi faciens, ve- nerabilis domine generalis, qui primum La- &aadii aur Ciceronis flylo hic peroraftis, qua- tuor ex veftra eoratione principaliter colligo. Primo, hauc fandtiam íynodum ad charitatem pacemque & unitatem. cum domino noitro con. flia debimm noftrum facere. Alioquia fi iecus B fervandam czhortati eflis.. Secundo, fan&tum fierer, & Deum & ecclefiam & ipfam fidem. graviter effenderemus , multique fcandalis da- remus & nunc & fumuris temporibus occa(io- nem. jam omnibus conflat juilitia & veritas, quas nos defendimus & quam manfluete & patienter tanta temporis prolixitate ipfas apud dominum Eugenium proíecuti fumus. Teítis eft Chriftianus orbis patientiæ @ manfuetudi- pis noftrs. Nunquam in annalibus legitur Ro. manum poutibcem notorie fcandalizantem ec- cleGam tam fuppliciter obfecratum, sam ia- {taoter monitum & requiGtum, & tamdiu ce: que patienter ab ipía ecclefia expe&tanim .. Co», git nos amodo zelus domus Del & catholicæ ; veritatis defonfio vehementius infurgere, & a- €riora contra iaduratum morbum adhibere re- media. Oramus tamen omuipoteatem Deum , üt cor prafati domini Eugenii emolliat ad con: fentiendum juftis fan&z matris ecclefiz: moni- iionibus, ne horrendum illud judicium incurs rat, quod dominus fcandalizanti unum de pu- filis fuis minimis comminatur. Damm Bablex in congregatione nofira ge- nerali, decimofexto Kalendas Julii, aano a Nativitare domini. milleimo quadringeutefimo erigefimotertio © V. piuraque ejus propofitum ac defiderium expli- caflis ad hec tria opera quibus facrum conci- lium intendit. Tertio, fedem potentem effe, & quod opibus abundare opus fit, ut oppre(- fos reiever, & inligentibus fubveniat. Poftu- laftis demum , loco annatarum, quas decrerum noftrum proxime editum ab(lulit, provifionem fedi apoftolicæ fuffcientem fieri. Vos autem, domiue A&toni auditor, duo precipue. apud fratres minores.etiam diíertifime amplexi e- füs. Primo, quod. ha annate jure divino , naturali & humano, tolerari poterant , Secun- do ,. quod aut fufpendaiur decretum , aut. de- bita fedi apollolice fiat provifio. Exhortatio, € quam primo. loco, domine genéralis , ad pa- cem.generalem chariatemque & unitatem fe- ciftis, faucta quidem eit & falubris, & omoi acceptatione. digna , quam quiliber Chriltia- nus.urraque manu ample&di dcbet: qua quam fit nece(fatia Gc utilis, in fe quilibut palam experitar :? quantumlibet enim bomo fit dives aut potens, omnia habens nature ac fortune bona, fi pace & unitate cum proximis ca- reat , nihil jucondiraus, nihi] leritie unquam fenire poterit ;. fed. plurimas animo moleítias "atque. angufii2s fecum. ubique deferet . Noser. jam non paf fumus hoc. munere pacis abipfo fummo ponufice pravenizi, Nam & fepenu- mere. ac per noftros oratcres novillime Flo. ANNO Refponfo fynodalis , data prafidente conzilii , quamD sentiam. deflinatos , idip{um (uz fan&itati pun. CHRISTI 3435. Hic Julianus poftea relictis Rafileenlibus adhefic Ey. genio ; pontifice Ü feipfo fecit wiwa woce im congregatione ge- nal, O deinde yedegit im fcriptis , fuper ac- ceptatione decretorum. per papam facienda , pri- mo quam eidem a toncilio fiat provi e Sacrofancta generalis Jyaodus Bofilecnfis , GC, ad perpetuam ret memoriam o. Hodie in noftra generali congregatione di- le&us ecclefie filius Julianus dull fanétz Sa- bina, findtz Romanz ecclefix presbyter car- dinalis, apoflolicz fedis legatus, preüdens in boc facro generali Bafilecnli concilio, dile- étis ecciehæ filiis Ambrofio priori Camaldulen- tiavimus, optantes ut unum eífemus charitete iple &. nos, ficat Chritus orans pro. difcipu- ERRORI GIU ANNO CHRISTI 1435. * vor lis fuis, dicebat: Ora Pater ut unum fnt, f- Joan, 17 cut & nos unum. fumus . Îple igitar. fummus ponijtex pacem Ó unitatem nobilcum habere defiderat, & nos (ecum. fpfe illam nobis nun- liat, & nos fibi. Quid ergo reftat , quod ipfo 4t robis pacem & unitatem optantibus , invi- cemque nuatiantibus, pax ipía non fir? Aa quia fic alter alteri pacem opiamus & nun- tiamus , pacifici dicendi fumus ? An etiam quia inter. difidentes, ut modo in Chriftianiffimo -regno Franciæ faïtum eli, pacem componere fatagimus , (fii Dei vocabimur , fi pacem in- fi, & Antonio de fando Vito, palatii apo-Eter nos invicem non habemus? non quidem, flolici caufzrum auditori , oratoribus fanctiffimi domini Evogenii papz IV. infra(criptam ref- ponfionein dedit in modum qui fequitur: De- ceret hujus facri concilii diguitatem , ut cum fan&iffimt. domini noftri pape oratoribus nunc re(pondendum fit, tali viro. hoc onus iojun. geretur , qui & facro concilio & fummo * pon- tific$ dignam orationem faceret. Sed cum lo- co tantum, & non meritis, hoc refpondendi mihi officium tribui ha&enus folitum fit; ex. eufabit confüctudo , fi vettris ornatiffimis ora- tionibus par aut Gmilis non reddatur oratio. Concil. General, Tom, XXIX. inquit beatas Hieronymus fuper Matthzum in verbo illo, Beati pacifici: llle* vero pacificus eli, qui prius in feiplo , deinde inter alios pa- cem quarit. Kpfe & nos unum corpus eccle- fix íumus, qui regimur fub uno Chriflo ca- pie noflro: ipfe & nos civitas Dei fumus : ipfe & nos una domini fumus. Si in hoc cor- pote, f infra hujus ecclefiz. civitatis. menia, fi intra hujus domus domiai parieies dilfenfio- num, æmulationum , odiorum bella verlen- fur, quis ipfum & mos pacificos recte. nuncu- pabit, etiamfi jn toto terrarum orbe pacem s effi. Mattb. s. 3 Forte ve» re. H. 

Strana 275
ANNO CHRISTI 2435- Palm. 34. 2 Fortedesg , & per fe, HI. È Forre, & per alios. H, Nota quani Tum bic trie buis pontie fid. EUGENIO S 275 pP. jV, que ram bonam & finceram ad pacem fe vos luatatem habere dicat: quod inter ipfum & nos non mediocres difenfionnm fcintille appa- rent ? quæ niG caute extinguantur; verendure e(t quod nein maximam erbmpant flammam, Quid opus eft indiciis aur conjecturis hujus dilcordi= caufas invefligare ? Audiamus quid in nobis loquatur dominus Deus nofter j qui lpquetur pacem iu plebem fuam, inquit Deus per os Pfalmille : Mifericordia & veritas obviave, rent fibi, juflitia, Ü* pam complexe funt fe. Demonufílrat profe&o dominus Deus notler quod pax fine juflitia efie non poffit, imo, ut illa fit, jultiiiam przcedere oportere. Cum CONCILIUM BASILEENSE. SGSHUNDUS zró —À efficeremus ? Quid. ergo caufz eft, cum uter-Acft, ipfe concludit , iple ftatuit, ét fub nomi- ne fuo ac perfona cjus omnia decernuntur , Dum abe(t, fui prefidentes, qui vice eius fua- guntur , locumque apoftolicum tenent, et per- Íonam pontificis repræfentant , per facrum concilium deliberata concludunt , Per cenci- lium aurem ftatura, in nullo derogant fux poteftati , quin pro cempore , loco caufifque et perfonis , utilitate vel necellirate (hadente , moderari difpea(arique poffit, atque uti fum- mi principis ^z**«, quz ab eo auferri ne. quit. Hzc ergo fan&a fynodus non opes , nou quid alind ab ec pofiulat, fed hoc, ut quem- admodum dumtaxat fui egerunt anteceffores circa decretorum — fyaodalium.| obfervantiam , ergo ita fn, aliter effe non poteft, cum, ficut B ita et ipfe facere dignetur. Quod fi fecerit , veritas atteflatur, neceffarium eft, fi dominus nofler veram pacem & unitatem inter nos & ipfum fore defiderat, ut quæ ad juflitiam fpe- Etant primo ipfe premittat; hoc eft , ur ec- clefiz univerfali jus fuum tribuat , Quod eft illud ecclefiz jus? quz funt ilz juflitim par- tes , quz veram pacem precedere debent ? Non certe ali; , nifi, cum eccle&a nniverfa- Jis Spiritu fan&o dirigatur , & eam univerfale concilium repraefentet , ue decreta lynodaiia diligenter 2» & per alios fuo exemplo & ju(Iu fervari faciat., ita & fui anteceffores fan&i Romani pontifices , quorum viram in teftimo- nium fanditatis etiam miraculis illnflravit pront putamus, et ex toto corde obíecramus, hinc przeunte ju(litia , mox lgta fronte foror ejus jucundiffima fuccedet pax, que fine ju- flitía germana fua antiquiore incedere nom confuevit. Quod ft forfian et. ipfe fummus pontifex dicar, quemadmodum et vos in cor- dibus veflris. nunc dicere fufpicor , euam ex perte bujus facri concilii precedere oportere juflitiam fibique jus fuum per nos tribui de- bere ; nemo norum ita irrationabilis e(t ,aut etiam effe deber, quod alio jure in Íe , alic in aliis utj contendat: etabalio fibi injuriam. fieri. petat , jpfe alteri deneget. Videamus, et inter nos cum charitate difcutiamus, G quid Deus, fecerunt , fumma veneratione univerfa. c eft quo concilium jus fedis apoftolicz gravet, linm conciliorum canones fnfcipientes , " & per eos inviolabiliter fervari facientes , qui fine maxima & urgeatiffima caufa adverlus ęa non difponebant quidquam, nec ab aliis aliter fie. zi patiebantur: inquir ením beatus Damafíus ; Abht a me ut ían&dorum patrum canones abfque inevitabili ratione transgrediar unquam; & magous ille Gregorius , nt. fan&a ^ evange- la, concilia geueralia fe venerari affirmat ; & non folum quatuor illa primeva , fed & o- maia, dum ea satione ntitur, quz omnibus univerfalibus conciliis commanis eft , Beatus quoque Gelafis univerfalis ecclefie flatuta af- feverat nullam effe fedem , quanv magis exe- ledat, offendat, minuat; er ecce nulla erit , ut fpero , difficultas, quin omnia ad jufitis re&itudinem et regula normam redigantut . Sic igitur vterque faciendo, tunc rei eviden- tia animum urríufque ad xnitatemy paratum démon(trabir, et tunc vere pacifici erimus , ‚ac filii Dei vocabimur , Et hinc adífecandam vefiræ orationis partem fe mihi competens re- fponfum offert, Sic enim ( ut predictum eft) faciendo , tunc evidenter cognoscemus , et. u- bique palam fatebimur fan&iatem fuam ad hac fan&a opera, propter que convenimus s veram perfe&amque voluntatem gerere; tunc nos fuper omnes przcipui laudatores ac prze qui oporteat, quam primam. Non mihi fatis Dcones erimus, Tertio loco dicitis oportere. fe- effet ufque in craflinum , 6 fingulos, tam faramos pontifices, quam fan&tos doctores, re- €enfere pergam , qui faluberrimam conciliorum doétrinam (uper ceteris aliis efferebant , vene- zabantut Gt obíervabant: nec fic faciendo uidquam Romani pontif&cis au&oritati depe-- yit aut detrahitur, imo adficitur & acerefcit, Quidquid enim in facris flatuitur concillis , fua etiam au&oritate flatuitur , quz femper ibi refuiget , nt prima & precipua pr& omnibus, caput & diredrix, Ec cum aut perfonaliter aut audoritative femper in fynodis univerfalibus interfit , ipfeque ecclefiz recor fit & pañor, decreta conciliorum , etiam fua & fedis apo- dem apoftolicara abundare ac'potentem efle , exemplo ilforum Romanorum pontificum ,qui beato Athanafio, beato Joánni Chryfoftomo , ac beato "Thome Cantuarienfi de fedibus pro- priis pulfis opera fubfdiaque neccffaria coutu- lerunt: beati quoque Gregorij, qui ufque iv Jerulalem indigentibus vitæ necelfaria mini- ftrabat. Nos nec re nec. verbo in hoc con» tradicimus: imo aon eft illa fedes, nec etiam effe po(fet tam potens ac jocuples , quin eam pro utilitate ecclefis locupletiorem potentio- Temque effe vellemus: quamquam affirmemus et in illa ec iu aliis episcopalibus fedibus de« fiderari magis copiam abundantiamque virtue flolicæ non imméríto dici poffunt. Nosenim,Etum et meritorum , quam opum aut divitiae ut dizi, unum ecclefie cotptrs famus, & ipfe hujus corporis caput fub capite Chrifto , Qaid. quid igitur ft 2b hoc corpore eccicfiaîtico , etiamii omnia membra in idem &oncurrant , ficut ia corpore naturali accidit, magis tamea ac precipue oratio: quzwvis capiti appropriatur et adícribitur , ab ipfoque magis quam „ab a- 3ic corporis myembra procedere cenfetur. Ita. que non fecus fynodalia decreta pro fuo debi- to & honore exequi debet, ac per alios fer- vari facere, quam fi ab ore proprio di&ata & promulgata c(fent, Dam enim iple prafens rum . Nee certe fecimus aut facere quidquam intendimus , per quod illa. fedes ja&uram feu diminutionem aliquam auctoritatis aut faculta. tis pati poffit, Quod fi recte cun&a. animad- vertantur , atque omni paffione fopita judícen- tur omnia, nemo aflerere cum ratione pote- rit, quidquam per hoc noftrum decretum in diminutionem , derogarionem feu prajudicinm Hlius fedis forie. attentatum:. Ei quamquam multe ad id füppetant rationes, tres nunc fas tis effe judico. Primo, cum memo inficietur multos in exa&ione harum ansatarum Lolitoy eri, ANNO CHRISTY 2435. 

Strana 276
ANNO CHRISTI 2435- Palm. 34. 2 Fortedesg , & per fe, HI. È Forre, & per alios. H, Nota quani Tum bic trie buis pontie fid. EUGENIO S 275 pP. jV, que ram bonam & finceram ad pacem fe vos luatatem habere dicat: quod inter ipfum & nos non mediocres difenfionnm fcintille appa- rent ? quæ niG caute extinguantur; verendure e(t quod nein maximam erbmpant flammam, Quid opus eft indiciis aur conjecturis hujus dilcordi= caufas invefligare ? Audiamus quid in nobis loquatur dominus Deus nofter j qui lpquetur pacem iu plebem fuam, inquit Deus per os Pfalmille : Mifericordia & veritas obviave, rent fibi, juflitia, Ü* pam complexe funt fe. Demonufílrat profe&o dominus Deus notler quod pax fine juflitia efie non poffit, imo, ut illa fit, jultiiiam przcedere oportere. Cum CONCILIUM BASILEENSE. SGSHUNDUS zró —À efficeremus ? Quid. ergo caufz eft, cum uter-Acft, ipfe concludit , iple ftatuit, ét fub nomi- ne fuo ac perfona cjus omnia decernuntur , Dum abe(t, fui prefidentes, qui vice eius fua- guntur , locumque apoftolicum tenent, et per- Íonam pontificis repræfentant , per facrum concilium deliberata concludunt , Per cenci- lium aurem ftatura, in nullo derogant fux poteftati , quin pro cempore , loco caufifque et perfonis , utilitate vel necellirate (hadente , moderari difpea(arique poffit, atque uti fum- mi principis ^z**«, quz ab eo auferri ne. quit. Hzc ergo fan&a fynodus non opes , nou quid alind ab ec pofiulat, fed hoc, ut quem- admodum dumtaxat fui egerunt anteceffores circa decretorum — fyaodalium.| obfervantiam , ergo ita fn, aliter effe non poteft, cum, ficut B ita et ipfe facere dignetur. Quod fi fecerit , veritas atteflatur, neceffarium eft, fi dominus nofler veram pacem & unitatem inter nos & ipfum fore defiderat , ut quæ ad juflitiam fpe- Etant primo ipfe premittat; hoc eft , ur ec- clefiz univerfali jus fuum tribuat , Quod eft illud ecclefiz jus? quz funt ilz juflitim par- tes , quz veram pacem precedere debent ? Non certe ali; , nifi, cum eccle&a nniverfa- Jis Spiritu fan&o dirigatur , & eam univerfale concilium repraefentet , ue decreta lynodaiia diligenter 2» & per alios fuo exemplo & ju(Iu fervari faciat., ita & fui anteceffores fan&i Romani pontifices , quorum viram in teftimo- nium fanditatis etiam miraculis illnflravit pront putamus, et ex toto corde obíecramus, hinc przeunte ju(litia , mox lgta fronte foror ejus jucundiffima fuccedet pax, que fine ju- flitia germana {ua antiquiore incedere nom confuevit. Quod ft forfian et. ipfe fummus pontifex dicar, quemadmodum et vos in cor- dibus veflris. nunc dicere fufpicor , euam ex perte bujus facri concilii precedere oportere juflitiam fibique jus fuum per nos tribui de- bere ; nemo norum ita irrationabilis e(t ,aut etiam effe deber, quod alio jure in Íe , alic in aliis utj contendat: etabalio fibi injuriam. fieri. petat , jpfe alteri deneget. Videamus, et inter nos cum charitate difcutiamus, G quid Deus, fecerunt , fumma veneratione univerfa. c eft quo concilium jus fedis apoftolicz gravet, linm conciliorum canones fnfcipientes , " & per eos inviolabiliter fervari facientes , qui fine maxima & urgeatiffima caufa adverlus ęa non difponebant quidquam, nec ab aliis aliter fie. zi patiebantur: inquir ením beatus Damafíus ; Abht a me ut ían&dorum patrum canones abfque inevitabili ratione transgrediar unquam; & magous ille Gregorius , nt. fan&a' evange- la, concilia geueralia fe venerari affirmat ; & non folum quatuor illa primeva , fed & o- maia, dum ea satione ntitur, quz omnibus univerfalibus conciliis commanis eft , Beatus quoque Gelafis univerfalis ecclefie flatuta af- feverat nullam effe fedem , quanv magis exe- ledat, offendat, minuat; er ecce nulla erit , ut fpero , difficultas, quin omnia ad jufitis re&itudinem et regula normam redigantut . Sic igitur vterque faciendo, tunc rei eviden- tia animum urríufque ad xnitatemy paratum démon(trabir, et tunc vere pacifici erimus , ‚ac filii Dei vocabimur , Et hinc adífecandam vefiræ orationis partem fe mihi competens re- fponfum offert, Sic enim ( ut predictum eft) faciendo , tunc evidenter cognoscemus , et. u- bique palam fatebimur fan&iatem fuam ad hac fan&a opera, propter que convenimus s veram perfe&amque voluntatem gerere; tunc nos fuper omnes przcipui laudatores ac prze qui oporteat, quam primam. Non mihi fatis Dcones erimus, Tertio loco dicitis oportere fe- effet ufque in craflinum , 6 fingulos, tam faramos pontifices, quam fan&tos doctores, re- €enfere pergam , qui faluberrimam conciliorum doétrinam (uper ceteris aliis efferebant , vene- zabantut Gt obíervabant: nec fic faciendo uidquam Romani pontif&cis au&oritati depe-- yit aut detrahitur, imo adficitur & acerefcit, Quidquid enim in facris flatuitur concillis , fua etiam au&oritate flatuitur , quz femper ibi refuiget , nt prima & precipua pr& omnibus, caput & diredrix, Ec cum aut perfonaliter aut audoritative femper in fynodis univerfalibus interfit , ipfeque ecclefiz recor fit & pañor, decreta conciliorum , etiam fua & fedis apo- dem apoftolicara abundare ac'potentem efle , exemplo ilforum Romanorum pontificum ,qui beato Athanafio, beato Joánni Chryfoftomo , ac beato "Thome Cantuarienfi de fedibus pro- priis pulfis opera fubfdiaque neccffaria coutu- lerunt: beati quoque Gregorij, qui ufque iv Jerulalem indigentibus vitæ necelfaria mini- ftrabat. Nos nec re nec. verbo in hoc con» tradicimus: imo aon eft illa fedes, nec etiam effe po(fet tam potens ac jocuples , quin eam pro utilitate ecclefis locupletiorem potentio- Temque effe vellemus: quamquam affirmemus et in illa ec iu aliis episcopalibus fedibus de« fiderari magis copiam abundantiamque virtue flolicæ non imméríto dici poffunt. Nosenim,Etum et meritorum , quam opum aut divitiae ut dizi, unum ecclefie cotptrs famus, & ipfe hujus corporis caput fub capite Chrifto , Qaid. quid igitur ft 2b hoc corpore eccicfiaîtico , etiamii omnia membra in idem &oncurrant , ficut ia corpore naturali accidit, magis tamea ac precipue oratio: quzwvis capiti appropriatur et adícribitur , ab ipfoque magis quam „ab a- 3ic corporis myembra procedere cenfetur. Ita- que non fecus fynodalia decreta pro fuo debi- to & honore exequi debet, ac per alios fer- vari facere, quam fi ab ore proprio di&ata & promulgata c(fent, Dam enim iple prafens rum . Nee certe fecimus aut facere quidquam intendimus , per quod illa. fedes ja&uram feu diminutionem aliquam auctoritatis aut faculta. tis pati poffit, Quod fi recte cun&a. animad- vertantur , atque omni paffione fopita judícen- tur omnia, nemo aflerere cum ratione pote- rit, quidquam per hoc noftrum decretum in diminutionem , derogarionem feu prajudicinm Hlius fedis forie. attentatum:. Ei quamquam multe ad id füppetant rationes, tres nunc fas tis effe judico. Primo, cum memo inficietur multos in exa&ione harum ansatarum Lolitoy eri, ANNO CHRISTY 2435. 

Strana 277
ZUGENIUS 277 P. IV. ANNO, paterentur & ferusulum Io confeientiis , ac CHRIST 2435. Canone 48. Coacilii Eli. berivani | Marsh. 109. Soa, 2. AR, 3. modus ipfe exigendi oncrofus effect ecclefiæ , & apud multos fpeciem mali continere. vide- retur: nos his omnibus koc decreto providi- mus, fequentes do&rioam Chri, mandantis nemini incutiendum cffe fcandzhua: & Apo- ftoli przcipienis ab omni [pecie meli abi. nendum: Regulas quoque canonicas ac łega- les, qu& nonnulla prohibent , licet in fe non mala, cb hoc tautum quod vel fpeciem mali contineant, vel occsfionem przkeant delin- quendi. Nouno ( gratis offerre, & cleemo- í(ynam dare, pium c& & charitotis opus? Sed quoniam tempore baptifrai numaos’ projicere in conchacm , fpzoiem pretendebat mali, e-B mendari x eboteri talem confuerudisem jufft ecclefia. Nihil quidem novitatis per hoc de- cretum in ecclefia inrrodu&um eft , fed præ- cepta & exemple Chrifli executi fumus , ac fanfornm patrum renovamus infira. Quid fecirous? audite & confiderate quo diligen- ter: Sratuimus quod beneGcia & ordines ec- cleia(tici gratis conferantur . Масло hoc ей fcelus aliquod aur facrileglum ? Honne fal. vator.nofler banc ipfam cobis necofiirarem , imponit, dicens: Cras accepifis, grabs date? Quid fecimus? ftatnimus quod fpíritualia pa- &o , conventione , feu coatraëu aur opera nummularíorum non diftribueniur . Sed & EPISTOL/E SYNODALES. ——— — Бей abufus, cum ctiam hinc multi feandalumA pridem nun SIGISMIINDUS 295 IMP. 79 fervantig decretorum fynodalium , at dignum ef, rationem habuerit: & veluti in corpore naturali reliqua. membra (uo capiti. neceffaria provident , ur vitz X fuftentationis influxus ab illo in ip(a defcendant: fic quidem equum eft & rationi coafonum , ut ecclefiz per orbem difinfz;, fummo pontifici fut(que paltoribus ia- digeatibus, at ab his fafabrtrer regantur & pa. bernentur, neceffariam fubventionera porrigant . bübib autem ad bene regendam confervandam- que eccleham zque utile & neceffarium eft, quam ut fynodales canones , quos a Spiritu fando diétaros credimus, non negligantur aut conteronantur . Ïllud autem filentio præterenn- dura noa e(t, guod nec bezto Athana(io , nec beato. Joanni Chryfoflomo , nec beato Tho- ms Caniuarienli per. &omanos pontifices , nec pauperibus Hierofolymiranis per Beatum Gre- gorimn , de his annatis fubventum elt. Neque enim adhuc hec vocabula iu ecclefia Dei au- dibaurur , neque etiam aiii fandi epifcopi picclara charitatis & pictatis Opera de emolu- mentis fipillorum explere confueverant . Ex his facile refponfum patet ad ea, quz primo loco vos , domaine Antoni, explicatis : 'quo- niam etf pro vitz fuftentatrone © aliis ju(tis neceffitaribus, paltoribus ecclefæ jus commu- ne, naturale, divinumque & huraanum , pro- viGonem facere jubeant , modum tamen ju- Chriftus Deus nofter in domo comini hoc © ftum nec illum, faliem pro femper , ‘пор prz- fieri videns, Hagello de funiculis fate , zelo juftitiz fuccenfus , expulit inde omnes emen- tes & vendentes, & menfas nummularicmm evertit : & cum iple cetera crimiaa vcrbo tantum dereftacus fit , hoc vitium manu propria terribili panitione correxit. Quid feci- mus? decrevimus quod res fpirituales fiat pe- cuniæ intervenu minifirentur. Ac beatus Pe. trus priruus Chrifli viczyłus, mentem domini quotidiana converfatione imelligens, cum Si- mon magus pro gratia fpirituali pecunfam of ferret , euro abhorruit , maledixit, repulit 5 dicens: Pecuasa tia tecuma Gt Im perditiouem . Nonae facrorum conciliorum , Bomanorum poatificum , probatorunique do&orum codices his prohibitionibus pleni funt , ut videlizet pro cipiunt, illud autem conflat, quod quanto es xa&io aliqua plus habet abufus feu oneris aur ścandali, vel majorem fpeciem mali, tanto am- plius à jure naturali & divino difcrepat , quzz buic diebus nofiris ufitato. modo exigendi aa- natas, admixta e(fe nec vos nec quifquam a- micus veritais joficiari poterit . Quamquam autem modus exigendi ufitatus fit in. ecclefia, f: tamen onerofus aut abufivus e(fe incipiat , nulli negare fas eft, quin. modum illum ec. clefiz pofir jo alium leviorem vel honeftio- rem convertere. Éa antem quz pertineat ad vittz fattentationem feu uriliratem aut necef- Gratem ecclefum, quss quidem de Jure natnra. li & divino efe fatemur , neque abftulimus neque auferre licitum: videtur: imo , ut plus rebus śpiritnalibus & ecclefiaflicis. nihil. aute D dicam , etiem prærer nonnullos fuftenrandi vel poft ab invito exigatur ? hoc fecimus ; hoc tta:mimus, Conqueratur ergo qui vult , fi taraen Jolle id potht, de lis , qui talem nobis legem. dederunt, quorum decreta reno- vavimus, non noftra fecimus. Quis ergo jam dicere audebit, fedemi apofloljieam aut alias per hoc tam falubre & necellarium ftatuture depauperatas & læfas fore? imo rettius dicet, qui rarione utitur , hone(latas expolttaíque , & ad decorem priflinz forma redaftas. Secundo vero ab omai calumnia noftrum decretum e videnrer defendirur. Per ipium enim non in- terdicitur, quia pro vitz fuflentetionc, aliif4E que ecclefus neceffiatibus', fummus pontifex aliarumque eccleharum — epifcopi. charitativuia fub(dinm indicere, decimam feu aliam quae tam imponere, fru&ufque aliquorum. benefi ciorum ad iempus refervare , vel alias fubven= tionum ipecics] perere pofünt . Satis i(ta effent , nifi & tertiam. reddere promifif- fem. GQuamquam autem fic decretum fit, & bene decreiom , non ramen adhuc au- ditum eft, quod bec fanda [íynodus nolir fedi apoflolice dignam & competentem facere provibonem : imo hoc per fuos oratores jara- Contil. General. Tom. XXIX. modos , qui in jure ftaturi funt , hac fanda fynodüs , ur predidum e(t, fummo pontifici provi£onem facere obiulit , fi & ipfe circa iynodalium decretorum obfervantiam animum, ur decet , inclinaverit . Quo vero ad fufpen- fionem decreti pefltulaftis, nulla ratione dece- re videtur , Ut tam falubre decretum confor. meque per omnia legi cvangelice & fanto- rum patrum inflituiis fafpendi aut irritari de- beat. Poftremo uterque veltrom provilionem fufficientem fedi apoilolice faciendam popo- fcit. Ad quod fían&a fynodus refpondet, cir- ca hoc id deliberaturam , quod fecundum Deum & rationem fand&um viderit expedire : raliterque fadturams, quod memo de ipfa fyno- do poterit cum xatione canqueri. Datum Bañteæ in noftra congregatione ge- nerali , tertio Nonas Novembris, anno a.na- rivirate domin — millefimo quadringentefimo uigefimo quinio . RE. tavit X pollicita eft , fi tamen obs mn ANNO CHRISTR 1435- 

Strana 278
ZUGENIUS 277 P. IV. ANNO, paterentur & ferusulum Io confeientiis , ac CHRIST 2435. Canone 48. Coacilii Eli. berivani | Marsh. 109. Soa, 2. AR, 3. modus ipfe exigendi oncrofus effect ecclefiæ , & apud multos fpeciem mali continere vide- retur: nos his omnibus koc decreto providi- mus, fequentes do&rioam Chri, mandantis nemini incutiendum cffe fcandzhua: & Apo- ftoli przcipienis ab omni [pecie meli abi. nendum: Regulas quoque canonicas ac łega- les, qu& nonnulla prohibent , licet in fe non mala, cb hoc tautum quod vel fpeciem mali contineant, vel occsfionem przkeant delin- quendi. Nouno ( gratis offerre, & cleemo- í(ynam dare, pium c& & charitotis opus? Sed quoniam tempore baptifrai numaos’ projicere in conchacm , fpzoiem pretendebat mali, e-B mendari x eboteri talem confuerudisem jufft ecclefia. Nihil quidem novitatis per hoc de- cretum in ecclefia inrrodu&um eft , fed præ- cepta & exemple Chrifli executi fumus , ac fanfornm patrum renovamus infira. Quid fecirous? audite & confiderate quo diligen- ter: Sratuimus quod beneGcia & ordines ec- cleia(tici gratis conferantur . Масло hoc ей fcelus aliquod aur facrileglum ? Honne fal. vator.nofler banc ipfam cobis neceliitatem 5 imponit, dicens: Cras accepifis, grabs date? Quid fecimus? ftatnimus quod fpíritualia pa- &o , conventione , feu coatraëu aur opera nummularíorum non diftribueniur . Sed & EPISTOL/E SYNODALES. ——— — Бей abufus, cum ctiam hinc multi feandalumA pridem nun SIGISMIINDUS 295 IMP. 79 fervantig decretorum fynodalium , at dignum ef, rationem habuerit: & veluti in corpore naturali reliqua. membra (uo capiti. neceffaria provident , ur vitz X fuftentationis influxus ab illo in ip(a defcendant: fic quidem equum eft & rationi coafonum , ut ecclefiz per orbem difinfz;, fummo pontifici fut(que paltoribus ia- digeatibus, at ab his fafabrtrer regantur & pa. bernentur, neceffariam fubventionera porrigant . bübib autem ad bene regendam confervandam- que eccleham zque utile & neceffarium eft, quam ut fynodales canones , quos a Spiritu fando diétaros credimus, non negligantur aut conteronantur . Ïllud autem filentio præterenn- dura noa e(t, guod nec bezto Athana(io , nec beato. Joanni Chryfoflomo , nec beato Tho- ms Caniuarienli per. &omanos pontifices , nec pauperibus Hierofolymiranis per Beatum Gre- gorimn , de his annatis fubventum elt. Neque enim adhuc hec vocabula iu ecclefia Dei au- dibaurur , neque etiam aiii fandi epifcopi picclara charitatis & pictatis Opera de emolu- mentis fipillorum explere confueverant . Ex his facile refponfum patet ad ea, quz primo loco vos , domaine Antoni, explicatis : 'quo- niam etf pro vitz fuftentatrone © aliis ju(tis neceffitaribus, paltoribus ecclefæ jus commu- ne, naturale, divinumque & huraanum , pro- viGonem facere jubeant , modum tamen ju- Chriftus Deus nofter in domo comini hoc © ftum nec illum, faliem pro femper , ‘пор prz- fieri videns, Hagello de funiculis fate , zelo juftitiz fuccenfus , expulit inde omnes emen- tes & vendentes, & menfas nummularicmm evertit : & cum iple cetera crimiaa vcrbo tantum dereftacus fit , hoc vitium manu propria terribili panitione correxit. Quid feci- mus? decrevimus quod res fpirituales fiat pe- cuniæ intervenu minifirentur. Ac beatus Pe. trus priruus Chrifli viczyłus, mentem domini quotidiana converfatione imelligens, cum Si- mon magus pro gratia fpirituali pecunfam of ferret , euro abhorruit , maledixit, repulit 5 dicens: Pecuasa tia tecuma Gt Im perditiouem . Nonae facrorum conciliorum , Bomanorum poatificum , probatorunique do&orum codices his prohibitionibus pleni funt , ut videlizet pro cipiunt, illud autem conflat, quod quanto es xa&io aliqua plus habet abufus feu oneris aur ścandali, vel majorem fpeciem mali, tanto am- plius à jure naturali & divino difcrepat , quzz buic diebus nofiris ufitato. modo exigendi aa- natas, admixta e(fe nec vos nec quifquam a- micus veritais joficiari poterit . Quamquam autem modus exigendi ufitatus fit in. ecclefia, f: tamen onerofus aut abufivus e(fe incipiat , nulli negare fas eft, quin. modum illum ec. clefiz pofir jo alium leviorem vel honeftio- rem convertere. Éa antem quz pertineat ad vittz fattentationem feu uriliratem aut necef- Gratem ecclefum, quss quidem de Jure natnra. li & divino efe fatemur , neque abftulimus neque auferre licitum: videtur: imo , ut plus rebus śpiritnalibus & ecclefiaflicis. nihil. aute D dicam , etiem prærer nonnullos fuftenrandi vel poft ab invito exigatur ? hoc fecimus ; hoc tta:mimus, Conqueratur ergo qui vult , fi taraen Jolle id potht, de lis , qui talem nobis legem. dederunt, quorum decreta reno- vavimus, non noftra fecimus. Quis ergo jam dicere audebit, fedem apoflolicam aut alias per hoc tam falubre & necellarium ftatuture depauperatas & læfas fore? imo rettius dicet, qui rarione utitur , hone(latas expolttaíque , & ad decorem priflinz forma redaftas. Secundo vero ab omai calumnia noftrum decretum e videnrer defendirur. Per ipium enim non in- terdicitur, quia pro vitz fuflentetionc, aliif4E que ecclefus neceffiatibus', fummus pontifex aliarumque eccleharum — epifcopi. charitativuia fub(dinm indicere, decimam feu aliam quae tam imponere, fru&ufque aliquorum. benefi ciorum ad iempus refervare , vel alias fubven= tionum ipecics] perere pofünt . Satis i(ta effent , nifi & tertiam. reddere promifif- fem. GQuamquam autem fic decretum fit, & bene decreiom , non ramen adhuc au- ditum eft, quod bec fanda [íynodus nolir fedi apoflolice dignam & cornpetentem facere provibonem : imo hoc per fuos oratores jara- Contil. General. Tom. XXIX. modos , qui in jure ftaturi funt , hac fanda fynodüs , ur predidum e(t, fummo pontifici provi£onem facere obiulit , fi & ipfe circa iynodalium decretorum obfervantiam animum, ur decet , inclinaverit . Quo vero ad fufpen- fionem decreti pefltulaftis, nulla ratione dece- re videtur , Ut tam falubre decretum confor. meque per omnia legi cvangelice & fanto- rum patrum inflituiis fafpendi aut irritari de- beat. Poftremo uterque veltrom provilionem fufficientem fedi apoilolice faciendam popo- fcit. Ad quod fían&a fynodus refpondet, cir- ca hoc id deliberaturam , quod fecundum Deum & rationem fand&um viderit expedire : raliterque fadturams, quod memo de ipfa fyno- do poterit cum xatione canqueri. Datum Bañteæ in noftra congregatione ge- nerali , tertio Nonas Novembris, anno a.na- rivirate domin — millefimo quadringentefimo uigefimo quinio . RE. tavit X pollicita eft , fi tamen obs mn ANNO CHRISTR 1435- 

Strana 279
„279 EUGENIUS PP. IV. = ANNO RESPONSIO DOMINI JULLANI C ARDINA- CHRISTE 1433. E MS. Cod. Noocellenfi eruit & mi- fit ©. Phi- Jyppus Pucli Canon, Re- gel, Neocelf. L]1$ 4D INSTRUCTIONES DOMINI PARENT INI FACTA. Rima inftrn&io eft, quod voco Prælatos ad comparendum aliquos infra: menfem , aliquos infra tres menfes, aliquos infra fex , fecundum diftantiam locorum , & ex hac plu- ra inconvenientia fequerentur. Ex hoc appa- ret, lítteras meas non fuiffe vifas in curia , quia nec de fex meufibus, nec de tribus in illis ulla fit mentio. Quamquam fi fuiffet da- ta dilatio fecundum diftantiam locorum, quid mirum fuiffe, eur & zquitas & jura fua- deant . Sed diceret ingravabuntur Prælati , antequam alii veniant in expenfis, Magna compaflio eft, nam poffunt Prelati expectare aliquamdiu in civitate pro defenfione ftatus ecclefia(tici, quem Heererici ut cvertant din noüuque hyeme & zftatc in campis refident; eft ne ita magnum, aliquam particulam bo- porum ecclefiz; expendere pro defenfione ec- &lefiz? Quoniam perfuademus laicis, ut pro defenfione fidei bona expendant pàtrimonialia , & caftrametentur in tera aliena , compatiar ego facerdoribus , ne pro fide & reformatione expendant? O utinam in. domibus propriis non exponerent plura in deformitatibus & in Ícan- dalum fidei ! Secunda inftro&io eft , quod mando Przla- tos comparere per íe vel procuratorem, & per hoc videar difsentare fupcr juramento . Etiam ex hoc apparet non fuiffe vifas meas litteras, quia non folum. non difpenfo fuper juramen:ro, immo vigore juramenti io coniii- tutione przítiii requiro ipfos, ut compareant - perfonaliter, quod G forfan canonico imnedi- mento fuerint jmpediii , tunc mitrant : procu- ratóres, Ecce quod non difpenfo fuper jura- mento. itera ifta requifitio conformis elt ju- ramento quod Epifcopi przí(lant, qui jurant fic: Vocatus ad [ynodum veniam, sif. canonica impeditione fuero impeditus , ut sgo R, de juran- CONCILII BASILEENSIS SIGISMUNDUS 230 4 Conftanzienfi conciliis, quia erat prô extirpanoreneeenes ANNO do fchifmate, quod tranfiverar in hærefim . In primis pro excufatione mea fufficit tueri mie au&oritate duorum conciliorum , in quibas ita fa&ura' cft, & nunc agitur pro extirpanda Lærefi, jquæ plus eft quam fchifma ; ue tinam nunc non eífet raajus periculum in fide & flatu. ecclefiaffico quam tuac? Licet tunc effent tres qui dicerent fe fummos effe Poati- fices, populi tamen erant devoti, & reveven- - tes illi quem putabant verum Pontificem . Non erat error circa articulos $dei , quilibet tenebat dodtrinam Romana ecclefiz, nec de- viabat a di&is SS. Patrum & Doctorum. Nune vero populi & regna a fidci veritate difceffe- Eruut, plurimi articu]i dogmatizant conira ec- clefiam catholicam & præ‘enrem flaium ec- clefiafiicum . Infinita {unt mala, quz non fo- Jum in Bohemia, fed & in aliis partibus at- tentata fuar, & quotidie attentantur in cuinam facraram ecclefiarum , & totíus chriftiang re- ligionis: fine comparatione in majori periculo fiat nunc ecclefia Dci quam tuac. Et quia hzc buarefis vix, nifi per arma, extirpari po- te , ideo opus eft auxilio Principera 5 pro- ptetea- fancitum fuit vocare eos, ut fint pro- piti ad. illam extirpandam. Unde cum ifta fit caufa fidei, & ad defenfionem fidei aga- tar , non minus vocandi erañt, quam in con- cilio Pifano vel Conftantienfi, pro hoc Ca- € non utinam 96. ff. Nec vocantur ut habeant vocem auctoritatis, fed invitantur, ut prze beant fubüdiwm & brachivm feculare. Item quia in hoc concilio fecundum facnltatem Do- rini Martini , non íolum de reformationc. flatus Ecclefaltici , fed de pace Principem Chriflianorum, & extirpetione hzrefura, & de omni eo quod pertinet ad falutem Chrifti» fidelium agendum videtur. Merito ergo ad frutum pacis, quod eit negotiorum eorum proprium, vocandi erant. Cum vero tra&abi. tur de ecclefia(ticis negotiis & corre&ionibus "clericorum , excludentur,. fecundum quod no- tant difliodiones in -capitulo de his que funt. & Pralatis fine cosfenfa Capituli . do, fi ergo ipf non poffunt venire, debeot D — Quinto dicitur, quod inczpi tenere feffig- mittere nunthun faur; alioquin cum multi Epifcopi fint canonice impediti, de multis dicecefibus nullus veniret. Ie hoc eít textus expreffus ín canone Epifcopus ff. ubi dicit tex- tus fic: Epifeopus ad fymodum ire nom tarder , fi non (wiis geavs neceflitate inbibeatur . Sic ta- amen in perfona legatum wnistat, fufcepturnm ; Jatoa fidci veritate, gnidguid fymodus flatucrit , iNec procurator mittitur à allegandum cau- fas. abientie , ut dicit inftru&io, fed ad fu- {cipiendum mandatum concilii, & intereffen- dum. Et ita fadum eft in «concilio Pifauo , Conaftantienf; , Senen(i . Tertio dicitur quod ego voco ed Concilium nes cura paucis & fine patriarchis &c. Miror de hoc, cum adhuc non fit tenta ni(i una feo, & ifta longe pott iftas inflru&iones ,. Patriarchas autem in conciliis adeffe nemo dubitat non effe de fub(tantia, ficut patet de- currenti decretum , ubi tenores multornm de- cretorum | inferuntur . Sexto, quod dedi certum ordinem fuperfe- des Ambafiatorum , Regum & Principum , quem non eft poffibile fervzre &c. In primis fa&um eft hoc non ex odio led ex charitate & bono refpedu , ut. venientibus aliis ceffarent feditiones; non tamen ita firmztum fuit, quin fi videatur modum illum non poffe fervari , capitula ecclefiarum cathedralium, quafi hoc E reperiatur & alius; non enim in feffione fan- fit contra jus. Miror fatis, cum de hoc fit texins expreffus in capitulo, de bis que funt a Pralato fine confenfu. capituli . UbiPapa man- . det capitula. Eccleftarum Cathedralium. convo- cari ad Concilia Provincialia, & confequen- ter eorum procuraiorem admitti . Quarto , quia voco ad concilium Reges & Principes, qui nullo modo coafueverunt, ne- que de jure habere dehent vocem iü concilio, maxime in ifto quod eft afignatum ad refor- mandum ítatum ccclefiafticum. "Tamen nec Ob(tar dicere, eos fuiffc vocatos in Pifano & citum fuit, fed per modum cuju(dam avifa. menti; & forfitan San&us Spiritus infundet gratiam fvam, ut quod aliis videtur impoffi- bile , fier poffibile. ~ Seprimo , ubi dicitur, quod convocando a- Jlos de clero inferiori eft reducere curíum concilii ad nationes, ficur factum eft in Con- ftantienft. &c. quia fuper hoc divería vifeban- tur, ideo ícripft ad curiam , ut mictantur mio hi infrudiones fuper hoc, quod tamen non fir, nec per litteras vocantur. aliqui. de, clero inferiori, quia non vocantur curati, vel fim- pli- CHRI z STI 435- 

Strana 280
„279 EUGENIUS PP. IV. = ANNO RESPONSIO DOMINI JULLANI C ARDINA- CHRISTE 1433. E MS. Cod. Noocellenfi eruit & mi- fit ©. Phi- Jyppus Pucli Canon, Re- gel, Neocelf. L]1$ 4D INSTRUCTIONES DOMINI PARENT INI FACTA. Rima inftrn&io eft, quod voco Prælatos ad comparendum aliquos infra: menfem , aliquos infra tres menfes, aliquos infra fex , fecundum diftantiam locorum , & ex hac plu- ra inconvenientia fequerentur. Ex hoc appa- ret, lítteras meas non fuiffe vifas in curia , quia nec de fex meufibus, nec de tribus in illis ulla fit mentio. Quamquam fi fuiffet da- ta dilatio fecundum diftantiam locorum, quid mirum fuiffe, eur & zquitas & jura fua- deant . Sed diceret ingravabuntur Prælati , antequam alii veniant in expenfis, Magna compaflio eft, nam poffunt Prelati expectare aliquamdiu in civitate pro defenfione ftatus ecclefia(tici, quem Heererici ut cvertant din noüuque hyeme & zftatc in campis refident ; eft ne ita magnum, aliquam particulam bo- porum ecclefiz; expendere pro defenfione ec- &lefiz? Quoniam perfuademus laicis, ut pro defenfione fidei bona expendant pàtrimonialia , & caftrametentur in tera aliena , compatiar ego facerdotibus, ne pro fide & reformatione expendant? O utinam in. domibus propriis non exponerent plura in deformitatibus & in Ícan- dalum fidei ! Secunda inftro&io eft , quod mando Przla- tos comparere per íe vel procuratorem, & per hoc videar difsentare fupcr juramento . Etiam ex hoc apparet non fuiffe vifas meas litteras, quia non folum. non difpenfo fuper juramen:ro, immo vigore juramenti io coniii- tutione przítiii requiro ipfos, ut compareant - perfonaliter, quod G forfan canonico imnedi- mento fuerint jmpediii , tunc mitrant : procu- ratóres, Ecce quod non difpenfo fuper jura- mento. itera ifta requifitio conformis elt ju- ramento quod Epifcopi przí(lant, qui jurant fic: Vocatus ad [ynodum veniam, sif. canonica impeditione fuero impeditus , ut sgo R, de juran- CONCILII BASILEENSIS SIGISMUNDUS 230 4 Conftanzienfi conciliis, quia erat prô extirpanoreneeenes ANNO do fchifmate, quod tranfiverar in hærefim . In primis pro excufatione mea fufficit tueri mie au&oritate duorum conciliorum , in quibas ita fa&ura' cft, & nunc agitur pro extirpanda Lærefi, jquæ plus eft quam fchifma ; ue tinam nunc non eífet raajus periculum in fide & flatu. ecclefiaffico quam tuac? Licet tunc effent tres qui dicerent fe fummos effe Poati- fices, populi tamen erant devoti, & reveven- - tes illi quem putabant verum Pontificem . Non erat error circa articulos $dei , quilibet tenebat dodtrinam Romana ecclefiz, nec de- viabat a di&is SS. Patrum & Doctorum. Nune vero populi & regna a fidci veritate difceffe- Eruut, plurimi articu]i dogmatizant conira ec- clefiam catholicam & præ‘enrem flaium ec- clefiafiicum . Infinita {unt mala, quz non fo- Jum in Bohemia, fed & in aliis partibus at- tentata fuar, & quotidie attentantur in cuinam facraram ecclefiarum , & totíus chriftiang re- ligionis: fine comparatione in majori periculo fiat nunc ecclefia Dci quam tuac. Et quia hzc buarefis vix, nifi per arma, extirpari po- te , ideo opus eft auxilio Principera 5 pro- ptetea- fancitum fuit vocare eos, ut fint pro- piti ad. illam extirpandam. Unde cum ifta fit caufa fidei, & ad defenfionem fidei aga- tar , non minus vocandi erant, quam in con- cilio Pifano vel Conftantienfi, pro hoc Ca- € non utinam 96. ff. Nec.vocantur ut habeant vocem auctoritatis, fed invitantur, mt prze beant fubüdiwm & brachium feculare. ltem quia in hoc concilio fecundum facnltatem Do- rini Martini , non íolum de reformationc. flatus Ecclefaltici , fed de pace Principem Chriflianorum, & extirpetione hzrefura, & de omni eo quod pertinet ad falutem Chrifti» fidelium agendum videtur. Merito ergo ad frutum pacis, quod eit negotiorum eorum proprium, vocandi erant. Cum vero tra&abi. tur de ecclefia(ticis negotiis & corre&ionibus "clericorum , excludentur,. fecundum quod no- tant difliodiones in -capitulo de his que funt. & Pralatis fine cosfenfa Capituli . do, fi ergo ipf non poffunt venire, debeot D — Quinto dicitur, quod inczpi tenere feffig- mittere nunthun faur; alioquin cum multi Epifcopi fint canonice impediti, de multis dicecefibus nullus veniret. Ie hoc eít textus expreffus ín canone Epifcopus ff. ubi dicit tex- tus fic: Epifeopus ad fymodum ire nom tarder , fi non (wiis geavs neceflitate inbibeatur . Sic ta- amen in perfona legatum wnistat, fufcepturnm ; Jatoa fidci veritate, gnidguid fymodus flatucrit , iNec procurator mittitur à allegandum cau- fas. abientie , ut dicit inftru&io, fed ad fu- {cipiendum mandatum concilii, & intereffen- dum. Et ita fadum eft in «concilio Pifauo , Conaftantienf; , Senen(i . Tertio dicitur quod ego voco ed Concilium nes cura paucis & fine patriarchis &c. Miror de hoc, cum adhuc non fit tenta ni(i una feo, & ifta longe pott iftas inflru&iones ,. Patriarchas autem in conciliis adeffe nemo dubitat non effe de fub(tantia, ficut patet de- currenti decretum , ubi tenores multornm de- cretorum | inferuntur . Sexto, quod dedi certum ordinem fuperfe- des Ambafiatorum , Regum & Principum , quem non eft poffibile fervzre &c. In primis fa&um eft hoc non ex odio led ex charitate & bono refpedu , ut. venientibus aliis ceffarent feditiones; non tamen ita firmztum fuit, quin fi videatur modum illum non poffe fervari , capitula ecclefiarum cathedralium, quafi hoc E reperiatur & alius; non enim in feffione fan- fit contra jus. Miror fatis, cum de hoc fit texins expreffus in capitulo, de bis que funt a Pralato fine confenfu. capituli . UbiPapa man- . det capitula. Eccleftarum Cathedralium. convo- cari ad Concilia Provincialia, & confequen- ter eorum procuraiorem admitti . Quarto , quia voco ad concilium Reges & Principes, qui nullo modo coafueverunt, ne- que de jure habere dehent vocem iü concilio, maxime in ifto quod eft afignatum ad refor- mandum ítatum ccclefiafticum. "Tamen nec Ob(tar dicere, eos fuiffc vocatos in Pifano & citum fuit, fed per modum cuju(dam avifa. menti; & forfitan San&us Spiritus infundet gratiam fvam, ut quod aliis videtur impoffi- bile , fier poffibile. ~ Seprimo , ubi dicitur, quod convocando a- Jlos de clero inferiori eft reducere curíum concilii ad nationes, ficur factum eft in Con- ftantienft. &c. quia fuper hoc divería vifeban- tur, ideo ícripft ad curiam , ut mictantur mio hi infrudiones fuper hoc, quod tamen non fir, nec per litteras vocantur. aliqui. de, clero inferiori, quia non vocantur curati, vel fim- pli- CHRI z STI 435- 

Strana 281
EUGENIUS 281 EPISTOL/E SYNODALES. SIGISMENDUS 282 ES plices facerdotes, vel alii hujufmodi. Etiam A ambafiatores fzpenumero profefli sint , sine zeme ANNO CHRIST! T4350 {7 in Conftantienfi magiftri in "Theologia & Do- &ores admifü funr, ur patet per a&a illius I Concilii, Ex hifque video, quecumque pars ele&a fuerit, fubjicietur calumniis , oportet habere parientiam cum majoribus. Orabo Spí- ritum Sanc&um, qui non ex livore fed ex cha- ritate. inflruir, ut ipfe me dirigat ad honorem Dei, San&itarís veflrz, & bonum univerfalis ecclefiæ . Ad duo alia capitula de inconvenientiis , que ex convocatione Principum refulrabunt &c. nihil alind refpondendum videtur, nifi quod Spiritus San&us ficut concilium Pifanum & Conítantiénfe , ab iftis inconveniendis oc- currerunt, ita occurrent in io. Præterea ut di&um e(t, cum agetur de corre&ions cleri- corum , amba&arores Principum —excludentur. 3»einde ut predictum eft, fi bulla facultatis mandat, ut agatur de Pace inier Principes , & de cxiirpatione hzrefis , que ni(i per viam fa&i fieri.non poteft, nonne neceffarium fuit eos vocari, cum in Pifano & Conftantienfi ita fa&um effe refpiciotür ? Poftremo- diciiur qeod non intromittam me' de caufis, quae non pertinent ad faculiatem meam five judiciaiibus five: beneficialibas; ra- ro vel nunquama me intromittere puto quod fit notorium in curia quod potuiffem habere plurimas facultates, ficur alib legari folent . „Et cum dominus Martinus quali indigne Кес- “ret quod. aollem facultates, volui nihilominus zccedere fine illis, & quod polfem ratione le- gationis revertetur eum lucro uniusoboli. Ev jam repuli quemdam, qui perfequi voluit cau- fami ecclefie Placentinz 8 Lanfanenfs. Ni- hilominus ut nihil inordinate agatur, cuc non fatisfit peuroni mc, quam toties feci; & nugc denuo facio, ut duo vel tres de reve- rendiffimis D'omipis meis, qui ewazre nog pof. funt, huc veniant, & cgo io no:nine Jefu Chrifti revertar Romam multum libenter? nec calumniabor fata abfentivia, fed potius ex- cufabo , y Ir. Fpiftola ad Engenium papam , quod pro unioze ' Grecorum non decet in Confantixopoli finodum celebrare . Sacvrofančta , Ge. fanttifimo domino Eugenio papa quarto . Veniens ad nos dile&us ecclehz filius Chri- ftophorus Garathonis orator vefter , expofuit huic fanc {ynodo {feriofe ac difcrete ea que spud Conftantinopolim cgerat, quibus per {a- cras fpfus fan@æ fynodi deputationes piene marureque di(cufüs , ac canfideratis omnibus univerfali fynodo hanc unionem feri nequa- quam pofi , nec faGam diu durare poffe . Quod sí quifquam dixerit fatis effe ipfos eam exiftimare fniuram fynedum univerfalem , li- cet nos particularem feu. regionalem ceníea- mus, judicet unufquifque quantum hoc expe- diat, & quem finem res habitura sit , si ad tollendas difcordias praecedentes novam —fupe- rinducamus difcordiam : &, de ipfa fynodo , qua fundamentum hnjus rej elt, varia atque diverfa hinc inde cenfeantur,. neque illud vi- Íum eft expedire, ut certitudo fdei catholi- cx, qua nihil firmius Atque certius apud ec- clesiam effe poteft , quasi per compromifum Bquoddam in legato vel legatis, & aliis ex parté Graecorum convenientibus , remitti de-, beat, at quod illi fuper differentiis , quz in- ter nos & Grecos fidem ipfam tangentibus concorditer deliberaverint, id per totam ec- clesiam ratum habeatur: nec etiam ullo pacto vifum eft univerfalem fynodum hoc tempore apud Confiantinopolim in faucibus Turcarum sitam, potius quam apud terras qua Romana ecclesia onitatem tenent , celebrari debere . Super quibus tam ipfe Chriftophorus , quam oratores noltri, znox ad fan&itarem veftram venturi ; eamdem plenius & latius certifica. bunt. UO ; ` Datum Basilez tertio Nonas Maji , anno Cdomini millesimo quadriogentesimo trigesimo quinto. МЕТ. concilium con- anione Græco- ç ‘acceprationent ntc agendum Refponfia facre (ynodi , quod. poffet cedere śnduigentias plenarias pro sum: quod oblatio pape , quoad “decretorum , non eft fuffciens : effe modo de mutetżone concilii, Sacrofančta „ &c. ad futuram rei memoriam . -Cuperet hac fanta fynodus vobis dileśliAi- Lamis ecclesia filiis. N. tituli fanta Crucis im Jerufalem , & Joanni timli fan&i Petri ad Vincula, presbyteris cardinalibus, legatis fedis apoftolice , taxn' jacundo animo refponfum fa- cerc , quam leto veftrum - præftolatur adven- tum: putat advenientibus vobis non dolendi aut conquerendi de fan&i(imo domino Euge- nío caufam, fed gratias eidem agendi tribui debere. Sperabamus etenim tante dignitatis viros ea fecum deferre que nos merito con- folarentur, & talia vobis effe commiffa , per qua piis juftifque facri concilii desideriis fa. tisfacere poffetis ; prefertim cum tam crebro & jn(auter oratoribus atque litteris. noftris ipfe fandifiimus dominus Eugenias requisitus quz in tanta rc attendenda furt , vifum eft E extiterit, prout ipsi noftis, & «o potiffime , honor! hujus facri concilii ac fan&itatis ve- fire , imperatorifque & patriarcha: Cofianti- nopolitani , ipsius quoque executioni multo magis expedire, ut capitula apud hauc fan- &am fynodum prima tam folemniter conclu- fa, nomine univerfalis ecclesim ipsiufque ime peratorís & patriarchz per eoturo ambafiato- yes plenum defuper habentes inandatum, qui- bus poítea fan&itas veltra expreffum prebuit aflenfum , ample&i potius,; quam fecunda apud Conftantinopolim conventa debeamus, przfer- tim cum ipsi Greci tam. primi quara fecundi cum non nisi fan&a & rationabilia a fua fan- Étitate efflagitarentur. Ad que quidem non folum pro univerfalis ecclesize reverentia, cu- jus decretis & monitionibus quifque mortali- um parere tenetur, fed & pro fua tam fole- mni pollicitatione in litteris adlszsionis facta , fle&i ultro debuiffer. Quod ersi iorum fan- forum operum, propter que hoc coucilium congregatum eft, fua fan&itas prourin proce- mio vellrz fchedule muper oblatm exprimi- tis, felicem confummationem desiderat , cur verbis fa&ta compenfans decreta reformationis , pro ANNO CHRISTI 2435. Cs ———— ANNO HRISTI E436. 

Strana 282
EUGENIUS 281 EPISTOL/E SYNODALES. SIGISMENDUS 282 ES plices facerdotes, vel alii hujufmodi. Etiam A ambafiatores fzpenumero profefli sint , sine zeme ANNO CHRIST! T4350 {7 in Conftantienfi magiftri in "Theologia & Do- &ores admifü funr, ur patet per a&a illius I Concilii, Ex hifque video, quecumque pars ele&a fuerit, fubjicietur calumniis ,' oportet habere parientiam cum majoribus. Orabo Spí- ritum Sanc&um, qui non ex livore fed ex cha- ritate. inflruir, ut ipfe me dirigat ad honorem Dei, San&itarís veflrz, & bonum univerfalis ecclefiæ . Ad duo alia capitula de inconvenientiis , que ex convocatione Principum refulrabunt &c. nihil alind refpondendum videtur, nifi quod Spiritus San&us ficut concilium Pifanum 8 Gonftantienle , ab iftis inconveniendis oc- currerunt, ita occurrent in io. Præterea ut di&um e(t, cum agetur de corre&ions cleri- corum , amba&arores Principum —excludentur. 3»einde ut predictum eft, fi bulla facultatis mandat, ut agatur de Pace inier Principes , & de cxiirpatione hzrefis , que ni(i per viam fa&i fieri.non poteft, nonne neceffarium fuit eos vocari, cum in Pifano & Conftantienfi ita fa&um effe refpiciotür ? Poftremo- diciiur qeod non intromittam me' de caufis, quae non pertinent ad faculiatem meam five judiciaiibus five: beneficialibas; ra- ro vel nunquama me intromittere puto quod fit notorium in curia quod potuiffem habere plurimas facultates, ficur alib legari folent . „Et cum dominus Martinus quali indigne Кес- “ret quod. aollem facultates, volui nihilominus zccedere fine illis, & quod polfem ratione le- gationis revertetur eum lucro uniusoboli. Ev jam repuli quemdam, qui perfequi voluit cau- fami ecclefie Placentinz 8 Lanfanenfs. Ni- hilominus ut nihil inordinate agatur, cuc non fatisfit peuroni mc, quam toties feci; & nugc denuo facio, ut duo vel tres de reve- rendiffimis D'omipis meis, qui ewazre nog pof. funt, huc veniant, & cgo io no:nine Jefu Chrifti revertar Romam multum libenter? nec calumniabor fata abfentivia, fed potius ex- cufabo , y Ir. Fpiftola ad Engenium papam , quod pro unioze ' Grecorum non decet in Confantixopoli finodum celebrare . Sacvrofančta , Ge. fanttifimo domino Eugenio papa quarto . Veniens ad nos dile&us ecclehz filius Chri- ftophorus Garathonis orator vefter , expofuit huic fanc {ynodo {feriofe ac difcrete ea que spud Conftantinopolim cgerat, quibus per {a- cras fpfus fan@æ fynodi deputationes piene marureque di(cufüs , ac canfideratis omnibus univerfali fynodo hanc unionem feri nequa- quam pofi , nec faGam diu durare poffe . Quod sí quifquam dixerit fatis effe ipfos eam exiftimare fniuram fynedum univerfalem , li- cet nos particularem feu. regionalem ceníea- mus, judicet unufquifque quantum hoc expe- diat, & quem finem res habitura sit , si ad tollendas difcordias praecedentes novam —fupe- rinducamus difcordiam : &, de ipfa fynodo , qua fundamentum hnjus rej elt, varia atque diverfa hinc inde cenfeantur,. neque illud vi- Íum eft expedire, ut certitudo fdei catholi- cx, qua nihil firmius Atque certius apud ec- clesiam effe poteft , quasi per compromifum Bquoddam in legato vel legatis, & aliis ex parté Graecorum convenientibus , remitti de-, beat, at quod illi fuper differentiis , quz in- ter nos & Grecos fidem ipfam tangentibus concorditer deliberaverint, id per totam ec- clesiam ratum habeatur: nec etiam ullo pacto vifum eft univerfalem fynodum hoc tempore apud Confiantinopolim in faucibus Turcarum sitam, potius quam apud terras qua Romana ecclesia onitatem tenent , celebrari debere . Super quibus tam ipfe Chriftophorus , quam oratores noltri, znox ad fan&itarem veftram venturi ; eamdem plenius & latius certifica. bunt. UO ; ` Datum Basilez tertio Nonas Maji , anno Cdomini millesimo quadriogentesimo trigesimo quinto. МЕТ. concilium con- anione Græco- ç ‘acceprationent ntc agendum Refponfia facre (ynodi , quod. poffet cedere śnduigentias plenarias pro sum: quod oblatio pape , quoad “decretorum , non eft fuffciens : effe modo de mutetżone concilii, Sacrofančta „ &c. ad futuram rei memoriam . -Cuperet hac fanta fynodus vobis dileśliAi- Lamis ecclesia filiis. N. tituli fanta Crucis im Jerufalem , & Joanni timli fan&i Petri ad Vincula, presbyteris cardinalibus, legatis fedis apoftolice , taxn' jacundo animo refponfum fa- cerc , quam leto veftrum - præftolatur adven- tum: putat advenientibus vobis non dolendi aut conquerendi de fan&i(imo domino Euge- nío caufam, fed gratias eidem agendi tribui debere. Sperabamus etenim tante dignitatis viros ea fecum deferre que nos merito con- folarentur, & talia vobis effe commiffa , per qua piis juftifque facri concilii desideriis fa. tisfacere poffetis ; prefertim cum tam crebro & jn(auter oratoribus atque litteris. noftris ipfe fandifiimus dominus Eugenias requisitus quz in tanta rc attendenda furt , vifum eft E extiterit, prout ipsi noftis, & «o potiffime , honor! hujus facri concilii ac fan&itatis ve- fire , imperatorifque & patriarcha: Cofianti- nopolitani , ipsius quoque executioni multo magis expedire, ut capitula apud hauc fan- &am fynodum prima tam folemniter conclu- fa, nomine univerfalis ecclesim ipsiufque ime peratorís & patriarchz per eoturo ambafiato- yes plenum defuper habentes inandatum, qui- bus poítea fan&itas veltra expreffum prebuit aflenfum , ample&i potius,; quam fecunda apud Conftantinopolim conventa debeamus, przfer- tim cum ipsi Greci tam. primi quara fecundi cum non nisi fan&a & rationabilia a fua fan- Étitate efflagitarentur. Ad que quidem non folum pro univerfalis ecclesize reverentia, cu- jus decretis & monitionibus quifque mortali- um parere tenetur, fed & pro fua tam fole- mni pollicitatione in litteris adlszsionis facta , fle&i ultro debuiffer. Quod ersi iorum fan- forum operum, propter que hoc coucilium congregatum eft, fua fan&itas prourin proce- mio vellrz fchedule muper oblatm exprimi- tis, felicem confummationem desiderat , cur verbis fa&ta compenfans decreta reformationis , pro ANNO CHRISTI 2435. Cs ———— ANNO HRISTI E436. 

Strana 283
ANNO CHRISTE 14356. 283 “N, fada efl, nom fervat; & —— fervet, toties re- quifitus, tamdiu differt ? Si verum eft quod initium veftrz {chedulz continer, & in fecun- do articulo repetitur, cur ea qua aes & ec- clefiam conturbant de medio nom tolluntur ? Quamquam multa per ipfum fa&a (int, qua ‘mos merito countriftant, videntesex fynodalium &ran(greffione decretorum multa in ecclefia Dei orta elfe, & graviora in dies (candala oritura, nihilo minus preteritorum libenter oblivifcere- nur , f; jam poft tot. requifitiones & monitiones talía infpiceremus , per quz & prærerita repara- rentur , & in futurum fpesforet banc fummi pon- : tificis intentionem aliquando opere compleri, Ia. mana intenfio, nifi per opera, hominibus conflare B pefcere. Sed 6i forie contingeret , quod. noa non poteft. Quomodo perfuaderi rebus fic (tan- tibus nobis poteft, talem e(fe fummi pontificis intentiobem,cum qaotidie opera di(fimilia vide- amus? Nam poft veítrum 2 fua fan&itate recef- fum nonbulla admodum gravia conira decreta & perfonas hujus facri concilii ac fententias eti- am conciliariter latas facta cffe didicimus . Sed nec mediocriter miramur, quod cumnon folom in decreris de ele&ionibus & anuatis confiflat ec- clefiæ reformatio , nec fuper his folum , fed fuper omnibus concernentibus capitis & mem- brorum ecclefie reformationem, (vam fan&ti- gatem fæpenumero manfuctiffime exoraverimus & requifiverimus , ipfe fuper his duobus dum- EUGENIUS CONCILIUM BASILEENSE, SIGISMUNDUS IMP. provincias provifio hic decernenda , cum acce- pterur. juxta. facultatum veftrarum tenorem , vos ipf judicetis. Nam fi una minima provincia. difficultatem in acceptando talem provifionem fecerit, tuac. decretum hoc fervare non volet. Quod quam abfardum fit & quam prolixam , habere omnium provinciarum mundi. confen- fum , vosipf? opiime recognofcitis. Cum ergo decretum hoc fanétura fit & rationabile, ferva- ri merito ab omnibus fine difficultate debet Quod & quis poftea provifioni per: hoc facrum concilium decernendz obtemperare recufaverit , poterit fua fan&iras auGorítate apn(lolica & univerfalis ecclefiz per juris remedia tales com- arbitramur, hujnfmodi provifionem per conci. lium non decerni, nonne tam fua fanditas. quam przlati per rbultos honeftos raodos in ju- re communi deícriptos, a fuis (ubditis iu ur- gente neceflitate fobfidia obtinere poterunt ? 284 —— pro qua precipue hzc fynodelis congregatio A quam difficile ft, quod per omnesnationes & meurs > nT ANNO CHRISTI 5435 ° forte, enim Quomodc * enim adinventionem annataruro anie. aliorum abufuum per decretum fublatorum , fummi pontifices & prælati fe fuftenrabant ? Ea que in (ecundo articulo continentur , de inten- tione fux fanGitatis in omuibus fan&is, juftis & rationabilibus petittonibus, & fibi poffibili- bus , complacendi & fatisfaciendi facro conci- Jio, magna laude & gratiarum aétione digna. funt, si ex animo prodeunt, quod tunc reco- taxat refponderit, nec fuper his quidem (ufiü. C gnofcemus , si ‘ca que pre honore Dei & bono cienter. Nam circa decretum de ele&ionibus , ambigue , círcá vero decretum de confirmatio- nibus & provifionibus dignitatum & beneficio- ram & adminiílratione serum {piritualiam fine exa&ione faciendis, couditionalíter refpondet : & tali quidem conditione, quz ( ficut ín vee flræ litteris facultatis conttGertur ) tam difficilis eft, ut pene impoffibile judicewr. Io decreto enim de cle&ionibus offerts fuam fan&itatem velle expectare electiones, quid fi a proximo fuperiori ordinario coufirmatio alicajus ele&io- ais juxta. dfpofitionem juris communis petatur, numquid. ordinarios fuo jure libere uti permit. tet, ficut facri canones (lausunt ? Quo vero publico fanda fynodus ordinat, & ab co fer- vari poftulat, fua fanclitas more przdecetfo- rum fuorum non infringat, £mitando beatum papam .Gelafium , dicentem , nullam magis qnam primam íedem fharuta univerlalis fyaodi exequi oportere. Memini(fe fuam fantitatem cupimus eorum quz in (wa pollicisus e(t ad- hzsione, videlicet quod ipium facrum conci- liom Basileenfe cnm omni devotione & favo. re profequi iotenderet, & deinceps a movita- tnbus & gravaminibus feu prajudiciis inferen- dis ipsi facro concilio vel fupposiris ejus & adherentibus realiter & cum eficetu desilterer. Sed, proh dolor! quotidie contraria fieri au- ad decrerum. de aunatis; decuiffet magisfuam D divimus, & ufquenunc cum patientia tolera- fan&itatem decretum hoc libere obfervare ac íervari facere , quam conditionem | adjicere. , juxta fan&orum patriun inflituta ac decretum facri concilii Conftantienfis , diffioiens omnem. bominem, etiam papalis dignitatis , decretis & mandatis cónciliorum generalium parere de- bere in his quz pertinent ad fidem, extirpa- tionem fchismatis , ac reformationem ‘ecclefiæ în capite, & in membris. Et cum hujufmodi decretum. de apnatís conforme per omnia fit decretis fandorum patrum , fancte faceret, fi verbís uteretur beat! Leonis; dicentis : ideo permittente domino pa(tores hominum fumus effe&t, ut quod patres noflri five in facris ca- vimus, si fortc toties rogatus & obiecratus desistat. Hac certe non folum dum fiunt mo- lesie ferimus, fed, cum neceffitas referre nos compellit , dolore afficimur. Qnis enim non doleat, quod ftumma ac faluberrima concilia- rum auctoritas hoc tempore ita depereat & cone temnatar? Quomodo & nos illud amplins go- lerare poffumus aut debemus, ut quoshæé fan- Ga fynodus justis ex causis excommunicat , ipfe abíolvat; & * quod nos abfolvimus , fua au&oritate excommunicentur ? Non hoc fonaut {vz adhæsionis Jitteræ. Non ira agebat ie beariffumus papa Gregorius , cujus in expla. nandis fcripturis Spiritus fan&us irradiabat in- monibus, five in mundanis affixere legibus , E zelle&um. Is de univerfalibus conciliis inquit: excedere minime debeamus. Contra faotorum quippe faluberrima agimus ftatua , fi quod ipfi divino flatuerunt confalta. intactum aon con- fervamus. Congruentius ergo friffet decretum ipfum tam falubre fufcipere, & poftea ab ec- ¢clefia provifionem poftulare , quam fecundum indigentiam facere non recufamus, prafertim fi fuam fanéáitatem ad obfervantiam reforma- tionis videamus efficaciter difpofitam . Qua quidem provifio jam fa&a effet , nil ex ‘parte fuz fan&itatis ac fuorum quzdam contigiffent, quz hanc provifionem difluleront . Iilud autem Cun&as vero quas przfata veneranda concilia perfogas refpuunt , refpuos quas veneraniur y ampledor: quia dur univerfali funt confenfu. constituta, fe & non ilia destruit quifquis prefumpferit sbioivere quos ligant, aut ligare quos abfoivünt: quifauis ergo alíud fapit , ana- thema sit. Nos non aliud optamus , nisi ut sic agat , quod vera charitas iater hoc. facrum concilium. & fuam {an@itatem illibata ferve- tur. Quomodocumque fpcrare poffumus fuam fan&itatem , finito concilio , ejus decreta in- violata fervare ,-& ab aliis pro. fuo officio fer- Vari a Porte qua: H. 

Strana 284
ANNO CHRISTE 14356. 283 rzy, fada efl, nom fervat; & —— fervet, toties re- quifitus, tamdiu differt ? Si verum eft quod initium veftrz {chedulz continer, & in fecun- do articulo repetitur, cur ea qua aes & ec- clefiam conturbant de medio nom tolluntur ? Quamquam multa per ipfum fa&a (int, qua ‘mos merito countriftant, videntesex fynodalium &ran(greffione decretorum multa in ecclefia Dei orta elfe, & graviora in dies (candala oritura, nihilo minus preteritorum libenter oblivifcere- nur , f; jam poft tot. requifitiones & monitiones talía infpiceremus , per quz & prærerita repara- rentur , & in futurum fpesforet banc fummi pon- : tificis intentionem aliquando opere compleri, Ia. mana intenfio, nifi per opera, hominibus conflare B pefcere. Sed 6i forie contingeret , quod. noa non poteft. Quomodo perfuaderi rebus fic (tan- tibus nobis poteft, talem e(fe fummi pontificis intentiobem,cum qaotidie opera di(fimilia vide- amus? Nam poft veítrum 2 fua fan&itate recef- fum nonbulla admodum gravia conira decreta & perfonas hujus facri concilii ac fententias eti- am conciliariter latas facta cffe didicimus . Sed nec mediocriter miramur, quod cumnon folom in decreris de ele&ionibus & anuatis confiflat ec- clefiæ reformatio , nec fuper his folum , fed fuper omnibus concernentibus capitis & mem- brorum ecclefie reformationem, (vam fan&ti- gatem fæpenumero manfuctiffime exoraverimus & requifiverimus , ipfe fuper his duobus dum- EUGENIUS CONCILIUM BASILEENSE, SIGISMUNDUS IMP. provincias provifio hic decernenda , cum acce- pterur. juxta. facultatum veftrarum tenorem , vos ipf judicetis. Nam fi una minima provincia. difficultatem in acceptando talem provifionem fecerit, tuac. decretum hoc fervare non volet. Quod quam abfardum fit & quam prolixam , habere omnium provinciarum mundi. confen- fum , vosipf? opiime recognofcitis. Cum ergo decretum hoc fanétura fit & rationabile, ferva- ri merito ab omnibus fine difficultate debet Quod & quis poftea provifioni per: hoc facrum concilium decernendz obtemperare recufaverit , poterit fua fan&iras auGorítate apn(lolica & univerfalis ecclefiz per juris remedia tales com- arbitramur, hujnfmodi provifionem per conci. lium non decerni, nonne tam fua fanditas. quam przlati per rbultos honeftos raodos in ju- re communi deícriptos, a fuis (ubditis iu ur- gente neceflitate fobfidia obtinere poterunt ? 284 —— pro qua precipue hzc fynodelis congregatio A quam difficile ft, quod per omnesnationes & meurs > nT ANNO CHRISTI 5435 ° forte, enim Quomodc * enim adinventionem annataruro anie. aliorum abufuum per decretum fublatorum , fummi pontifices & prælati fe fuftenrabant ? Ea que in (ecundo articulo continentur , de inten- tione fux fanGitatis in omuibus fan&is, juftis & rationabilibus petittonibus, & fibi poffibili- bus , complacendi & fatisfaciendi facro conci- Jio, magna laude & gratiarum aétione digna. funt, si ex animo prodeunt, quod tunc reco- taxat refponderit, nec fuper his quidem (ufiü. C gnofcemus , si ‘ca que pre honore Dei & bono cienter. Nam circa decretum de ele&ionibus , ambigue , círcá vero decretum de confirmatio- nibus & provifionibus dignitatum & beneficio- ram & adminiílratione serum {piritualiam fine exa&ione faciendis, couditionalíter refpondet : & tali quidem conditione, quz ( ficut ín vee flræ litteris facultatis conttGertur ) tam difficilis eft, ut pene impoffibile judicewr. Io decreto enim de cle&ionibus offerts fuam fan&itatem velle expectare electiones, quid fi a proximo fuperiori ordinario coufirmatio alicajus ele&io- ais juxta. dfpofitionem juris communis petatur, numquid. ordinarios fuo jure libere uti permit. tet, ficut facri canones (lausunt ? Quo vero publico fanda fynodus ordinat, & ab co fer- vari poftulat, fua fanclitas more przdecetfo- rum fuorum non infringat, £mitando beatum papam .Gelafium , dicentem , nullam magis qnam primam íedem fharuta univerlalis fyaodi exequi oportere. Memini(fe fuam fantitatem cupimus eorum quz in (wa pollicisus e(t ad- hzsione, videlicet quod ipium facrum conci- liom Basileenfe cnm omni devotione & favo. re profequi iotenderet, & deinceps a movita- tnbus & gravaminibus feu prajudiciis inferen- dis ipsi facro concilio vel fupposiris ejus & adherentibus realiter & cum eficetu desilterer. Sed, proh dolor! quotidie contraria fieri au- ad decrerum. de aunatis; decuiffet magisfuam D divimus, & ufquenunc cum patientia tolera- fan&itatem decretum hoc libere obfervare ac íervari facere , quam conditionem | adjicere. , juxta fan&orum patriun inflituta ac decretum facri concilii Conftantienfis , diffioiens omnem. bominem, etiam papalis dignitatis , decretis & mandatis cónciliorum generalium parere de- bere in his quz pertinent ad fidem, extirpa- tionem fchismatis , ac reformationem ‘ecclefiæ în capite, & in membris. Et cum hujufmodi decretum. de apnatís conforme per omnia fit decretis fandorum patrum , fancte faceret, fi verbís uteretur beat! Leonis; dicentis : ideo permittente domino pa(tores hominum fumus effe&t, ut quod patres noflri five in facris ca- vimus, si fortc toties rogatus & obiecratus desistat. Hac certe non folum dum fiunt mo- lesie ferimus, fed, cum neceffitas referre nos compellit , dolore afficimur. Qnis enim non doleat, quod {umma ac faluberrima concilio- rum auctoritas hoc tempore ita depereat & cone temnatar? Quomodo & nos illud amplíus go- lerare poffumus aut debemus, ut quoshze fan- Ga fynodus justis ex causis excommunicat , ipfe abíolvat; & * quod nos abfolvimus , fua au&oritate excommunicentur ? Non hoc fonaut {vz adhæsionis Jitteræ. Non ira agebat ie beariffumus papa Gregorius , cujus in expla. nandis fcripturis Spiritus fan&us irradiabat in- monibus, five in mundanis affixere legibus , E zelle&um. Is de univerfalibus conciliis inquit: excedere minime debeamus. Contra faotorum quippe faluberrima agimus ftatua , fi quod ipfi divino flatuerunt confalta. intactum aon con- fervamus. Congruentius ergo friffet decretum ipfum tam falubre fufcipere, & poftea ab ec- ¢clefia provifionem poftulare , quam fecundum indigentiam facere non recufamus, prafertim fi fuam fanéáitatem ad obfervantiam reforma- tionis videamus efficaciter difpofitam . Qua quidem provifio jam fa&a effet , nil ex ‘parte fuz fan&itatis ac fuorum quzdam contigiffent, quz hanc provifionem difluleront . Iilud autem Cun&as vero quas przfata veneranda concilia perfogas refpuunt , refpuos quas veneraniur y ampledor: quia dur univerfali funt confenfu. constituta, fe & non ilia destruit quifquis prefumpferit sbioivere quos ligant, aut ligare quos abfoivünt: quifauis ergo alíud fapit , ana- thema sit. Nos non aliud optamus , nisi ut sic agat , quod vera charitas iater hoc. facrum concilium. & fuam {an@itatem illibata ferve- tur. Quomodocumque fpcrare poffumus fuam fan&itatem , finito concilio , ejus decreta in- violata fervare ,-& ab aliis pro. fuo officio fer- Vari a Porte qua: H. 

Strana 285
ANNO CHRISTY 8436. 285 contra decreta ac perfonas hujus facri concilii gefta funt ? Nullatenus bec fan&a fynodus contentari aut filentio præterire, nec de ipfo: hujufmodi fpem in futurum concipere poterit, Tersivs veftræ fchedulæ articulus duo coati- net: primum, utdeeligendo fing mora locum concilii pro adventu Gracorum , ad quem fua fan&itas commode accedere poffet , cum ne- ceffaria lit cjus przefentia. Secundo , de trans: ferendo concilium ad locum illum , & ibidem de pecuniis providere , Quoad primum , facrum concilum negotium hoc ira mature difponet, quod in eligendo loco nihil committetur .ne- gligentia , nec incaffum labi tempus permit- я . MUN zemws EPISTOL/E SYNODALES .scmumwpus vari facere , nisi ante cum effediu reparet quie A centes alind in mandatis non habere . Quod 286 quidem *durum & trífte fuit nobis audire. In- terrogati etiam a predictis deputatis , an lite teras apoffolicas aliquarum indulgentiarum per eum modum, quem inm fchedula obtuliftis , ipfe fummus pontifex vobis dediffet concilio præfentaudas , refpondiftis nullas apud vos ha- bere, fed opus effe ut ad papam denuo mit- teremus .. Nos animadvertentes fummam & in promptu, ut ipfi fatemini pro pecuniis repe- riendis imminere neceíTitatem , & omnem di- lationem admodum: effe plenam dilcrimine , confiderantefque quod per decem menfes in- ftanter fuper hoc papa'exoraius & requifius fuerit , requifuis tandem vobis, ut una nobif- tet , tempore autem opportuno talis éle&io B cum in tam f{an@o negotio ( ut predictum fiet , quod a nemine redargui poterit , ad quem quidem omnes. de ecclefia Latina commode poterunt. proficifci; pre(entiam autem | fuc fan- &itatis ibidem nos etiam plurimum defiderare- mus. Et cum etiam ipfe fuam przfentiam ne- ceffariam fore cogao(cat, fperamus quod illam nulla ratione in tanta fidei caufa , qua nulla poteft effe major, fubtrahere debebit. Quam- Obrem tempore debito & fuam fanQiratęm 8 alios ecclefie praelatos, ut in loco concilii e- jigendo adfint, cum omni. diligentia rogabi- mus & convocabimus , Nec credendum eft | quod quifquam illuc proficifci recu(aturus fit, quo viderint Gracos tam procul & de tam e(t ) concurreretis, au&oritate univerfalis ec- cle&e , quae in conciliis univerfalibus adeffe non dubitatur, in nomine domini quí dixit : Ubi duo vel tres conveniunt-in nômine meo, ibi ego’ fum in medio eorum: & , De, quacumque ve confenferint juper żerram , fieb illis_ a Patre meo qui eft dn calis; R, Quacumque alligaueri- ris Juper tervam , erunt ligała 69 im cel : © guecumgue foloevitis fuper terram, erunt foluta © in cało ; ad ipfas indulgentias promulgandas proceflimus. Ex parte igitur noftra quidquid modettiz & honeftatis, inrerpofiro magno tem- poris intervallo , adhibitis etiam multis preci- bus, fieri potuit, factum extitit: etiam nunc nitramarinis partibus. accedere , & prefertim Q magnopere opraremus litteras apoftolicas fuper patriarcham Couflantinopolitanum fenio & va- letudine gravi coufe&um ; qui videndæ unio- mis defiderio pollicitns eft, etiamfi fuper hu. meros bominum deferri oporteat , ibidem con- venire. Utinam ipfe fummus ponrifex fe tali. ter exhibuiffet, & faltem nanc fs-exhiberer , quod círca bonum eligendum ,.etiam fox fan- &irati merito gratum , certius refpondere pof. femus. Circa vero translationem reminifct vos volumus, quod folemni decreto obligati fumus ulque ad certum tempus hic permanere , unde ante illud fine nora ac pericnlo ruprurze tra- . &atus Bohemorum , & interrnptionis reforma- tionis in qua laboramus, transferri non poffet. hujufmodi indulgentiis exhiberi, ut nibil dif- cordia in ecclefia Latina notari pofset: quas, fi ipfe furamus pontifex illud haberet propofi. tum fatisfaciendi & complacendi facro Conci- Но, jam huc deflinare deberet , cum tantum ab oblatione veftra zemporis effluxerit, quod. vel huuc vel infra paacosdiescommode tians- mitti pofsent . Et quoniam in ipfo articulo dicitis, quod modas indulgentiarum pro fub. fidio Græcorum. reperiendo non videtur. plu- tibus coaveniens , opportunum fore arbitramur aliqua his fcriptis adjicere, uude pateat mo- dam hung minime calumniari debere. lm pri- mis, quicumque i[li fint, &quius agerent ,. fi. t cum in tempore translationis imperator & D'more. fan&orum patrum deliberationi univer- P p P patriarcha in loco cóncilii conventuri fint , zneriro ante irauslarionem — pecunías reperiri necefliras compellit. Pro eo autem quod (па fanétitas, cum ibidem fuerimus, omnes poili- ei cut favores po(libiles, merito fuam fanRita- tem commeudamus. Er quidem nulla in re utilips bona ecclefiæ exponi poffunt, quam in hac , ubi de falute agitur. innumerabilium a- nimarum..& de fide catholica augenda & con- íervanda. Optimus enim thefaurus eft, quic peratur hoc quod fanguis Chriili operatus eft, Ad quartum articulum. de indulgentiis alias, moftri deputati plene vobifcum conferentes , probanteíque hunc modam {ore convenientem falis Eccle(igm judicia fua fubmittereat . Hzc fan&a fynodus non repente , fed matura & digefla confuitatione habita , hunc modum efse. valde. convenientem judicavit; de quo fi quis hefitet, ad'ea que temporibus patrum na- ftrorum fieri confueverunt , refpiciat. Nonne, cum paísagium generale pro recuperatione tere zz fana. indicium fult, proque aliis magnis ecclefie. neceffitatibus , indulgéntiæ generales concefsæ funt? Nonne ex proximis annis bis aut plaries pro exiirpanda herefi Wicleffifta- rum modis idoneis idip(am adum eft? Si er- go pro illis hic indulgentiarum modus idoneus judicatus efl, cur & nuuc pro redu&ione Gra- atque. idoneum , & in ejufmodi rebus u(Gta. Ecorum , qua nihil: forte poteft dici majus , ium , vos noítro nomine cum charitate & hu- militate magna deprecati fuot, ut aomine fe- dis apoftolicz juxta litteras facultatum veftra- rum in his promulgandis indulgentiis intereffe & concurrere velleds, quatenus cun&is inno. tefceret omnia ecclefiz negotia, & praefertim hujus redu&ionis Grecorum , concordi atque unanimi ecclefie confenfu procedere : & ne quis diffidii rugam inter nos, qui alios ad u- nitatem reducere cupimus, effe fufpicarerur . Vos autem tunc aliud non poffe, quam quod ín fchedula ipfa continetur, refpondiftis, di- nou cenfebitur conveniens ? Quad: & fi pro re- paratione pontium ac villarum exuftarum furn- mi pontifices, & ipfe modernus fummus pon- iifex,. etiam ad instantiam privatarum perfo- narum , plenarias concefferunt , cur & nunc, inftante. Ecclefia, fit. tanta dilatio , nec folum ad reperiendum fub(idiuni, fed pro falute in- numerabilium animarum, qut manns porri- geütes adjuirices, vigore istarum indulgentia- rum , Deo reconciliabuntur ? Modus iste me- fito conveniens atque idoneus exístimandus est, Objedio autem illa de gueris Christianitatis non ANNO CHRISTI 1436. Metib, y, Ibid, Hide 

Strana 286
ANNO CHRISTY 8436. 285 contra decreta ac perfonas hujus facri concilii gefta funt ? Nullatenus bec fan&a fynodus contentari aut filentio præterire, nec de ipfo: hujufmodi fpem in futurum concipere poterit, Tersivs veftræ fchedulæ articulus duo coati- net: primum, utdeeligendo fing mora locum concilii pro adventu Gracorum , ad quem fua fan&itas commode accedere poffet , cum ne- ceffaria lit cjus przefentia. Secundo , de trans: ferendo concilium ad locum illum , & ibidem de pecuniis providere , Quoad primum , facrum concilum negotium hoc ira mature difponet, quod in eligendo loco nihil committetur .ne- gligentia , nec incaffum labi tempus permit- я . MUN zemws EPISTOL/E SYNODALES .scmumwpus vari facere , nisi ante cum effediu reparet quie A centes alind in mandatis non habere . Quod 286 quidem *durum & trífte fuit nobis audire. In- terrogati etiam a predictis deputatis , an lite teras apoffolicas aliquarum indulgentiarum per eum modum, quem inm fchedula obtuliftis , ipfe fummus pontifex vobis dediffet concilio præfentaudas , refpondiftis nullas apud vos ha- bere, fed opus effe ut ad papam denuo mit- teremus .. Nos animadvertentes fummam & in promptu, ut ipfi fatemini pro pecuniis repe- riendis imminere neceíTitatem , & omnem di- lationem admodum: effe plenam dilcrimine , confiderantefque quod per decem menfes in- ftanter fuper hoc papa'exoraius & requifius fuerit , requifuis tandem vobis, ut una nobif- tet , tempore autem opportuno talis éle&io B cum in tam f{an@o negotio ( ut predictum fiet , quod a nemine redargui poterit , ad quem quidem omnes. de ecclefia Latina commode poterunt. proficifci; pre(entiam autem | fuc fan- &itatis ibidem nos etiam plurimum defiderare- mus. Et cum etiam ipfe fuam przfentiam ne- ceffariam fore cogao(cat, fperamus quod illam nulla ratione in tanta fidei caufa , qua nulla poteft effe major, fubtrahere debebit. Quam- Obrem tempore debito & fuam fanQiratęm 8 alios ecclefie praelatos, ut in loco concilii e- jigendo adfint, cum omni. diligentia rogabi- mus & convocabimus , Nec credendum eft | quod quifquam illuc proficifci recu(aturus fit, quo viderint Gracos tam procul & de tam e(t ) concurreretis, au&oritate univerfalis ec- cle&e , quae in conciliis univerfalibus adeffe non dubitatur, in nomine domini quí dixit : Ubi duo vel tres conveniunt-in nômine meo, ibi ego’ fum in medio eorum: & , De, quacumque ve confenferint juper żerram , fieb illis_ a Patre meo qui eft dn calis; R, Quacumque alligaueri- ris Juper tervam , erunt ligała 69 im cel : © guecumgue foloevitis fuper terram, erunt foluta © in cało ; ad ipfas indulgentias promulgandas proceflimus. Ex parte igitur noftra quidquid modettiz & honeftatis, inrerpofiro magno tem- poris intervallo , adhibitis etiam multis preci- bus, fieri potuit, factum extitit: etiam nunc nitramarinis partibus. accedere , & prefertim Q magnopere opraremus litteras apoftolicas fuper patriarcham Couflantinopolitanum fenio & va- letudine gravi coufe&um ; qui videnda unio- mis defiderio pollicitns eft, etiamfi fuper hu. meros bominum deferri oporteat , ibidem con- venire. Utinam ipfe fummus ponrifex fe tali. ter exhibuiffet, & faltem nanc fs-exhiberer , quod círca bonum eligendum ,.etiam fox fan- &irati merito gratum , certius refpondere pof. femus. Circa vero translationem reminifct vos volumus, quod folemni decreto obligati fumus ulque ad certum tempus hic permanere , unde ante illud fine nora ac pericnlo ruprurze tra- . &atus Bohemorum , & interrnptionis reforma- tionis in qua laboramus, transferri non poffet. hujufmodi indulgentiis exhiberi, ut nibil dif- cordia in ecclefia Latina notari pofset: quas, fi ipfe furamus pontifex illud haberet propofi. tum fatisfaciendi & complacendi facro Conci- Но, jam huc deflinare deberet , cum tantum ab oblatione veftra zemporis effluxerit, quod. vel huuc vel infra paucos diescommode tians- mitti pofsent . Et quoniam in ipfo articulo dicitis, quod modas indulgentiarum pro fub. fidio Græcorum. reperiendo non videtur. plu- tibus coaveniens , opportunum fore arbitramur aliqua his fcriptis adjicere, uude pateat mo- dam hung minime calumniari debere. lm pri- mis, quicumque i[li fint, &quius agerent ,. fi. t cum in tempore translationis imperator & D'more. fan&orum patrum deliberationi univer- P p P patriarcha in loco cóncilii conventuri fint , zneriro ante irauslarionem — pecunías reperiri necefliras compellit. Pro eo autem quod (па fantti?as, cum ibidem fuerimus, omnes poili- ei cut favores po(libiles, merito fuam fanRita- tem commeudamus. Er quidem nulla in re utilips bona ecclefiæ exponi poffunt, quam in hac , ubi de falute agitur. innumerabilium a- nimarum..& de fide catholica augenda & con- íervanda. Optimus enim thefaurus eft, quic peratur hoc quod fanguis Chriili operatus eft, Ad quartum articulum. de indulgentiis alias, moftri deputati plene vobifcum conferentes , probanteíque hunc modam {ore convenientem falis Eccle(igm judicia fua fubmittereat . Hzc fan&a fynodus non repente , fed matura & digefla confuitatione habita , hunc modum efse. valde. convenientem judicavit; de quo fi quis hefitet, ad'ea que temporibus patrum na- ftrorum fieri confueverunt , refpiciat. Nonne, cum paísagium generale pro recuperatione tere zz fana. indicium fult, proque aliis magnis ecclefiæ neceffitatibus , indulgéntiæ generales concefsæ funt? Nonne ex proximis annis bis aut plaries pro exiirpanda herefi Wicleffifta- rum modis idoneis idip(am adum eft? Si er- go pro illis hic indulgentiarum modus idoneus judicatus efl, cur & nuuc pro redu&ione Gra- atque. idoneum , & in ejufmodi rebus u(Gta. Ecorum , qua nihil: forte poteft dici majus , ium , vos noítro nomine cum charitate & hu- militate magna deprecati fuot, ut aomine fe- dis apoftolicz juxta litteras facultatum veftra- rum in his promulgandis indulgentiis intereffe & concurrere velleds, quatenus cun&is inno. tefceret omnia ecclefiz negotia, & praefertim hujus redu&ionis Grecorum , concordi atque unanimi ecclefie confenfu procedere : & ne quis diffidii rugam inter nos, qui alios ad u- nitatem reducere cupimus, effe fufpicarerur . Vos autem tunc aliud non poffe, quam quod ín fchedula ipfa continetur, refpondiftis, di- nou cenfebitur conveniens ? Quad: & fi pro re- paratione pontium ac villarum exuftarum furn- mi pontifices, & ipfe modernus fummus pon- iifex,. etiam ad instantiam privatarum perfo- narum , plenarias concefferunt , cur & nunc, inftante. Ecclefia, fit. tanta dilatio , nec folum ad reperiendum fub(idiuni, fed pro falute in- numerabilium animarum, qut manns porri- geütes adjuirices, vigore istarum indulgentia- rum , Deo reconciliabuntur ? Modus iste me- fito conveniens atque idoneus exístimandus est, Objedio autem illa de gueris Christianitatis non ANNO CHRISTI 1436. Metib, y, Ibid, Hide 

Strana 287
EUGENIUS 28 7 EBAY. CONCILIUM BASILEENSE. SGISMUNDUS 288 sayin videtur fofficiens, cum & aliis temporic & reformationem Ecclefie, five alia quecnmque aen ANNO CHRISTI 2426. bus , vigentibus guetris & forte majoribus , conceffas «elle, & nunc concedi per fuam fan- &Gitatem manifeftum fit. Nec modus ifle cui- quam Chrifliano nzeceffitatem imponit, fed al- fcit, ut fpe premi {piritualis de bonis a Deo collatis raodicum aliquid contribuat tam mo- derate, quod nulli quidem difficile videri pol- fit. Imo & tempore gucrrarum quo pluribus triminibus irretiri homines folent , convenien- tior hic modus videmr, ut omnes homines de contriiione & poenitentia cogitantes, faciliusa guerris iplis defiflant, neque his concedendis indulgentüs illud obitat, quod' ad tautam opus fufficere non credantur. lta enim gici poffet ecclefiaftica , communia aut privata negotia concernenti2, fnb nomine fvnodi fatta , fane cita & promulgata (unc. Cur ergo alius mo- dus iu .hac te modo obfervandus fit , pulla ratio di&ac. Si fua fenüitas bic perfonaliter adeffet, non difftemur quin ipfe loqueretur pro emuibus, quemadmodum feti folirum eft, ut unitas delignetur Eccleftz. Etat ad recen- tiora veniamus , & ad hanc fpecialiter indul» gentiarum caufam proximum generale Conci- lium Senenie, quod in foribus Romanz urbis erat, in. quo felicis recordationis Martinus re- fidebar, fob his verbis has plenarias indulgen- tias couceffitt : Sacrofan&a generalis (ynodus de aliis modis, fi oppouerentur, fed excogi- B Senentiz, im Spiritu fandbo legitime congrepa- gati funt cum induigentiis iftis etiam & alii modi, quos tempore fuo exequemur. Demum obiuliftis, fuam fanctiratem, ut videatur mo- zem gererc buic facto Concilio, paratam effe auctoritate apoftolica & juxta obfetvanijam fandorum patram ac ritum iu ueiverfali Ec- clefia hactenusobfervatum , plenarias indulgen- iias publicare , facro approbaute Concilio. Cer- te decui(fet, cum fe ita paratam dicar, ut fua fanftitas quz tamdin fuper hoc fuerat re- quifita,.tales litteras vobis tradidiffer huicfan- &z fynódo przíentandas. Quantam autem ad- mirationem mobis praebeat, imo & multis fu- {picionem , vos forfitan & audire potuiffis . ta, univerfalem ecclefiam repreíentans ,. c. flatuit , quod quicumque capientes hereticos , & in potellatem ordinariorum vel inquifitorem hwreticz pravitatis effzfualiter ponentes , wei ad eos quos retinere vel capere non pofíent , de eorum territoriis omnino expellenies , aug bannientes, feu etiam requiüi brachium fac. lare contra tales przflantes , eam | indulgens stam coníequantnr , quz dari confuevit ¢profi- ci(centibus in fubíüdium terrz fan&e . Hane autem , quz in fubfidium rerrz fauce dari confuevir , plenariam fore nemo eíl qui "ne- Íciat , mec quidem ex :alj decernendi modo , quem univerfalia fervant concilia ablente Papa, Primo 3pfe requiritur per oratores noftros : C quidquam au&olitati fedis apoftolice deperit . ipfc refpondet & nobis reícribít, quod perge- sieralem Camaldulenfem & dominum Autoni- um fuos oratores fuper hoc intentionem fuam facto inrimabit Concilio . Fi duo offerunt , fuam fan&iatem, cum erit certitudo | adven- £us Grecorum, velle ip indulgentiis vel in a. Jio modo cum Concilio convenire, & omnes favores poflibiles prafltare. Mitticur etiam po- íftea dominus Leonardus ad dile®um Ecclefia flium cardinalem fanéte Sabinz íuum prz. dentem, quod im negotiis concernentibus fa. crum Concilium intendit íequi fuum confili- um. Ipfe cardinalis, hoc nobis intimato, re- mittit dominum Leonardum , conínlens faiisfa- In omnibus enim fynodalibus fan&ionibus , femper prima & potiffima refulget illius fan- Ge fedis auctoritas, ac deinde patriarcharum & antiflitum , totju(que Eccles univerfalis , quam generalía cencilia legitime congregata reprefentant. Et eft priterea. omnibus con- ścntientibus apellolicis prafidentibus hic fyno- daliter ordinatum , ut in hoc Concilio , cum Papa (it abíens, omnia fub nomine & bulla hujus facri Concilii expediri debeant . Quod poítremo diciis de pecuuiis ex ibdulgentiis colligendis , ut fideliter. coníerventur , & ad alium nou expoaantur ufum, & gratifimum nobis eft , & id ipfum huic fan&m fynoda cere fnam fan&itatem debereíacro Concilio in D cordi efe, ex modo qui in litteris. indulgen- vetitione indulgentiarum & aliis ad commune bonum {pe&antibus . Sperabatur ipfum domi. zum Leonardum infra menfem cum dimidio zeverti debere; fed adhuc non comparet . Sed pot fex menfes deflipavit vos, ^ legati. Ve- gunt nova & nuntii tara ad ipfum fummum 'pontiücem, quam ad nos de certitudine ad- ventus Grecorum, Exoramus & requirimus vos, ut defderio Concilii circa. indulgentias faitisfaciatis. Refponderis nos mittere. debere Serum ad Papam qui hoc faciet . Quid fibi velint tot dilationes ac circuitus, magis volu- mus admirari ac dolere, quam temere aliquid fufpicari aut judicare ,.faltem ut predictum tiarum atque infiru&ionibus executoribas hujus negotii daudis continetar; fatis evidenter con- jicere potetis. Nihilo miaus , i quem melia< rem modum conceperitis, nou renuimus: imo contenti fumus , ut vos una cum ailis facri Concilii deputatis curam przcipuam babeatis, quatenus pecuniae hinc collipende ad hunc damtaxat ufum fideliter exponantur , Üt autem fincera hujas facri Concilii intentio tam vobis quam omnibus innotelcat , offerimus ur hi qui alias fuerunt depurati, vel alii mox depurandi conferant ac prafticent vobitctum omnem ho- ncftam & rationabijem viam cóncordiz. ' Datum Bafilez jn coneregattone nollra ge- eft; vel jam vel infra páucos dies hujufmodiE nerali, quinto Idus Maii, anno a aativitate litteras venire , & opere intentionem {nam complere opus eft , ut verum effc cognoíca- mus , de quo plürimum gaudebimus, ipfum snorem velle facro Concilio gerere. Ad obfer- vantiam veto fandorum patrum & rituum Eo. clefig , ipfi deputati alias refponderunt , recte quidem. Nam in illis oo primis univerfalibus Concilii , & in reliquis , in qnibus fummus Pontifex non per fe fed per legatos interfuit, omoia quavis, five decilionem fidei , five con- demnationes & anathematizationes herctico- sum, five ligandi & folvendi poteílarem , {ive Domini millefimo quadringentefimo trigelimo. fexto . VH, Ex conc. Se- nenf lub Martino V. BafiTeenścs primam au- Elor itarem 2ribunar Romans: (a= dis 

Strana 288
EUGENIUS 28 7 EBAY. CONCILIUM BASILEENSE. SGISMUNDUS 288 sayin videtur fofficiens, cum & aliis temporic & reformationem Ecclefie, five alia quecnmque aen ANNO CHRISTI 2426. bus , vigentibus guetris & forte majoribus , conceffas «elle, & nunc concedi per fuam fan- &Gitatem manifeftum fit. Nec modus ifle cui- quam Chrifliano nzeceffitatem imponit, fed al- fcit, ut fpe premi {piritualis de bonis a Deo collatis raodicum aliquid contribuat tam mo- derate, quod nulli quidem difficile videri pol- fit. Imo & tempore gucrrarum quo pluribus triminibus irretiri homines folent , convenien- tior hic modus videmr, ut omnes homines de contriiione & poenitentia cogitantes, faciliusa guerris iplis defiflant, neque his concedendis indulgentüs illud obitat, quod' ad tautam opus fufficere non credantur. lta enim gici poffet ecclefiaftica , communia aut privata negotia concernenti2, fnb nomine fvnodi fatta , fane cita & promulgata (unc. Cur ergo alius mo- dus iu .hac te modo obfervandus fit , pulla ratio di&ac. Si fua fenüitas bic perfonaliter adeffet, non difftemur quin ipfe loqueretur pro emuibus, quemadmodum feti folirum eft, ut unitas 'delignetur Eccleftz. Etat ad recen- tiora veniamus , & ad hanc fpecialiter indul» gentiarum caufam proximum generale Conci- lium Senenie, quod in foribus Romanz urbis erat, in. quo felicis recordationis Martinus re- fidebar, fob his verbis has plenarias indulgen- tias couceffitt : Sacrofan&a generalis (ynodus de aliis modis, fi oppouerentur, fed excogi- B Senentiz, im Spiritu fandbo legitime congrepa- gati funt cum induigentiis iftis etiam & alii modi, quos tempore fuo exequemur. Demum obiuliftis, fuam fanctiratem, ut videatur mo- zem gererc buic facto Concilio, paratam effe auctoritate apoftolica & juxta obfetvanijam fandorum patram ac ritum iu ueiverfali Ec- clefia hactenusobfervatum , plenarias indulgen- iias publicare , facro approbaute Concilio. Cer- te decui(fet, com fe ita paratam dicar, ut fua fanftitas quz tamdin fuper hoc fuerat re- quifita,.tales litteras vobis tradidiffer huicfan- &z fynódo przíentandas. Quantam autem ad- mirationem mobis praebeat, imo & multis fu- {picionem , vos forfitan & audire potuiffis . ta, univerfalem ecclefiam repreíentans ,. c. flatuit , quod quicumque capientes hereticos , & in potellatem ordinariorum vel inquifitorem hwreticz pravitatis effzfualiter ponentes , wei ad eos quos retinere vel capere non pofíent , de eorum territoriis omnino expellenies , aug bannientes, feu etiam requiüi brachium fac. lare contra tales przflantes , eam | indulgens stam coníequantnr , quz dari confuevit ¢profi- ci(centibus in fubíüdium terrz fan&e . Hane autem , quz in fubfidium rerrz fauce dari confuevir , plenariam fore nemo eíl qui "ne- Íciat , mec quidem ex :alj decernendi modo , quem univerfalia fervant concilia ablente Papa, Primo 3pfe requiritur per oratores noftros : C quidquam au&olitati fedis apoftolice deperit . ipfc refpondet & nobis reícribít, quod perge- sieralem Camaldulenfem & dominum Autoni- um fuos oratores fuper hoc intentionem fuam facto inrimabit Concilio . Fi duo offerunt , fuam fan&iatem, cum erit certitudo | adven- £us Grecorum, velle ip indulgentiis vel in a. Jio modo cum Concilio convenire, & omnes favores poflibiles prafltare. Mitticur etiam po- íftea dominus Leonardus ad dile®um Ecclefia flium cardinalem fanéte Sabinz íuum prz. dentem, quod im negotiis concernentibus fa. crum Concilium intendit íequi fuum confili- um. Ipfe cardinalis, hoc nobis intimato, re- mittit dominum Leonardum , conínlens faiisfa- In omnibus enim fynodalibus fan&ionibus , femper prima & potiffima refulget illius fan- Ge fedis auctoritas, ac deinde patriarcharum & antiflitum , totju(que Eccles univerfalis , quam generalía cencilia legitime congregata reprefentant. Et eft priterea. omnibus con- ścntientibus apellolicis prafidentibus hic fyno- daliter ordinatum , ut in hoc Concilio , cum Papa (it abíens, omnia fub nomine & bulla hujus facri Concilii expediri debeant . Quod poítremo diciis de pecuuiis ex ibdulgentiis colligendis , ut fideliter. coníerventur , & ad alium nou expoaantur ufum, & gratifimum nobis eft , & id ipfum huic fan&m fynoda cere fnam fan&itatem debereíacro Concilio in D cordi efe, ex modo qui in litteris. indulgen- vetitione indulgentiarum & aliis ad commune bonum {pe&antibus . Sperabatur ipfum domi. zum Leonardum infra menfem cum dimidio zeverti debere; fed adhuc non comparet . Sed pot fex menfes deflipavit vos, ^ legati. Ve- gunt nova & nuntii tara ad ipfum fummum 'pontiücem, quam ad nos de certitudine ad- ventus Grecorum, Exoramus & requirimus vos, ut defderio Concilii circa. indulgentias faitisfaciatis. Refponderis nos mittere. debere Serum ad Papam qui hoc faciet . Quid fibi velint tot dilationes ac circuitus, magis volu- mus admirari ac dolere, quam temere aliquid fufpicari aut judicare ,.faltem ut predictum tiarum atque infiru&ionibus executoribas hujus negotii daudis continetar; fatis evidenter con- jicere potetis. Nihilo miaus , i quem melia< rem modum conceperitis, nou renuimus: imo contenti fumus , ut vos una cum ailis facri Concilii deputatis curam przcipuam babeatis, quatenus pecuniae hinc collipende ad hunc damtaxat ufum fideliter exponantur , Üt autem fincera hujas facri Concilii intentio tam vobis quam omnibus innotelcat , offerimus ur hi qui alias fuerunt depurati, vel alii mox depurandi conferant ac prafticent vobitctum omnem ho- ncftam & rationabijem viam cóncordiz. ' Datum Bafilez jn coneregattone nollra ge- eft; vel jam vel infra páucos dies hujufmodiE nerali, quinto Idus Maii, anno a aativitate litteras venire , & opere intentionem {nam complere opus eft , ut verum effc cognoíca- mus , de quo plürimum gaudebimus, ipfum snorem velle facro Concilio gerere. Ad obfer- vantiam veto fandorum patrum & rituum Eo. clefig , ipfi deputati alias refponderunt , recte quidem. Nam in illis oo primis univerfalibus Concilii , & in reliquis , in qnibus fummus Pontifex non per fe fed per legatos interfuit, omoia quavis, five decilionem fidei , five con- demmnationes & anathematizationes harctico- sum, five ligandi & folvendi poteílarem , {ive Domini millefimo quadringentefimo trigelimo. fexto . VH, Ex conc. Se- nenf lub Martino V. BafiTeenścs primam au- Elor itarem 2ribunar Romans: (a= dis 

Strana 289
EUGSNIOS 289 PP. V. $t ANNO VIL CHRISTI I 8937- Zpifola fynodalis refponfron ad invetlroam fattam fub nomine Éugenii pope contra fynodum Pafi- leenfem , fuper materia cisatorii euin vocan- tis ad judicium fynodale . Sacrofantta, &c. univerfis Chrifli fidelibus falutemr & omnipotentis Dc bened istionem . Ecclefiam suam Christus Deus noster tanta firmirate ftabilire dignatus eft, ut, efi flucti- bus ac rurbationibus mundi hujus agitetur > nequaquam tamen dejiciatur aut vincatur imo, nec porte inferi prevalebunt adverfus cam. Fundata eft guippe fupra' firmam po- tram; petra autem erat Chiiflus , qui ait: Ego vobifcum fum ufque ad confemmation:m feculi. Poteft quidem homo particularis defi- cere óc errare, atque in eternum condemna- ri, & nemo fci: utrum odio dignus fit vel amore, Sed hoc certiffimum eft , Ecclefiam nunquam defcri a Chrifto , nec ejus gratia aut dile&tione privari, ncque ipfum fantum Spiritum deeffe congregationi fidelium , quin aliquos femper amatores Dei conftituar, cum Veritas dixerit; £go rogeba Patrem meum , & alium. Paracletum. dabit. volis , ut maneat vobis= cum im eternum. Speciali autem. quadam aff ítentia congregatos in nomine fuo dignatur Chriftus dominus, qui ait: Ubi funt duo od 4rcs congregati in nomune meo, ibi ego fum in medio edrum. Quod maxime fynodis univerfa- libus convenire declaravitociava fynodus Con- frantinopolitana , dicens: Quis nefciat quod in medio fancte hujus $t univerfalis fynodi fuerit incomprchenfibils & incireumfcriptus Sod buic fy. Chriftus dominus, qui dicit: Ubi funt duo vel nodo ncn de- tres conpregati in nomine meo, ibi ego fum in fuit autori. medio corum ? Hine eft quod naftentibus hæ- tas & affen- . al fus Romani Zefibus , crefcentibus deformitatibus ,-ad Con- ponifiis. ciliornm generalium Soliditatem recurfus ha- betur, ut inde & fidei determinatio, & omnis vite aclionilque norma prodeat. Sed id quam máxime neceífarium fore compertum eft no- viffimis noftris temporibus, cum amplius di- minure funr veritates a filiis hominum, cum rarius inventi funt viri fanélitate praftantes , quorum vita exemplaris tori gregi dominico fefe formam exhiberet iraitandam , cumque varia fchifmata & deformitatum inlolita ma- guitudo gregem dominicum acrius invalerunt, favente quoquc divina miferatione , ad horam repreffionem fynodus Conítanüenüs coadunata extitit , quas modum & feriem agendorum deinceps Conciliorum prafcripfit. Et ne fieret fchifma ulterius in corpore , ne quis proprio fenfa ductus, aut propr innitens pruden- tie, fe ab illis fegregaret que effent univer- fai confenfu conftirut2, effetque fic in Eccle- йа unitas & pax optima . omnibus idem fa- pientibus ; declaravit eadem fan&a fynodus urgent ваще Conftantienfis quemlibet fidelium , cujufcum- enl.utipfsohe que. dignitatis , etiamfi papalis €xiftat , teneri diatponeifex, obedire in his qua in pertinentibus ad fi- nen ipl pon: dem, extirpationem fchifmatis, & rcformatio- ant. Sed hae nem Eeclefiz in capite &membris , univerfalis Fprciatiter fynodus ftaruiflet ; fequens in hoc & Chrifli Mach. 28. Foza. 14. Sank, 18. {tnd femper dm do&lrinam : qui cum dixiffet Simoni Petro: Dic ap Ecclefie fi ecclefiam mon audierit , fit übi fr. ‘allo lacs, Сопсй, General. Tom. XXIX. EPISTOL A SYNODALES SIGISMUNDUS IMP. Acut Ethmicus ey. publicanus , {ubjunxit : Amen dico vobis: Quacumque ligoueritis fupey terram &NNO erunt ligata c? in celo. Exempla quoque bea- CHRISTI tiflimorum apoflolorum * mutantur, qui quod a Forte , imi communi confilio ftarutum erat & ordinatumrtautur. H. id obfervare & exequi cum omni prompritu- 47 5 dine fatagebant , ficuti de Petro & Joanne niffis a Concilio primirivie Ecclefim , divina fcriptura teftatur. Et fi qua fuper hac obe- dientia unanimiter a cunctis Concilio præftan- da quæftio verfari videbatur, hujus rei dubie- tatem fynodus ipfa Confantienfis amputavit . Quicumque hanc fidei regulam (equuntur , pax fuperillos, unitafque eccle(iaflica iu ipfis con- fervatur veraciter. Sicuti autem in ipfo Con- 250 : Bftandenü Concilio preünitum erat, ac etiam Senenfi , hec fanéla univerfalis fynodus Ba- fileenfis tempore flatuto congregara extitit : qua falutem publicam indefella proiequens fo- licitudine , primum de pacificando rcgno Bo- hemie tuuc miferabilibus divifionibus agitato , quarum incendia in regiones non modo fini- dámas, fed & longinquas evadere timebantur, vigilantem impendit operam. Dc gacificandis quoque regnis ac provinciis, & moribus homi- num reformandis , maximo ftudio tractare coepi. Sed hen fulicibus illis initiis quanta turbatio, quanra calamitas injecta fit ,quis fine lacrymis & gemitu. rcferre poffit! quam & perpetuo nos optaremus contegere filentio , nifi quidam e- Cpiftola fub nomine domiai Kugehii Pape IV. nuper univerfis dircQa fidelibus, ifthec com- memorans, nos compelleret. infandum revo- care dolorem , qui & procceffum hujus fan&tz fynodi ab cjus primaevis oppugnans exordiis, nos veritatem rerum geftarurà in memoriam hominum reducere urget > & hanc.fandam fynodum in manifeftatione veritatis , velut a- poflolus loquitur , commendare ad omnem confcieniiam hominum coram Deo , ut fuper omnia vincens veritas cun(tis appareat & co- s.Cor.4 ram omnibus viventibus luceat fincera noflra intentio. in gloriam ejus , in cujus nomine congregati fumus. Siquidein fynodum ipí2m, profequendze unioni Bohemorum & aliis fan- D(is operibus multa cum diligentia. incumben- tem , vehementi flagello. prctenfz diffolutio- nis dudum concurere. ccpit. dominus Euges nius , & fefe ab ipfius Ecclefie corpore &u- nitate dividere . Que quidem divifio radix fuit & origo malorum que Ecclefiam Dei vexarent, & nunc cum majoribus renovantur inctementis . Pro cujus diffolurionis repara- tionc quantos labores duobus annis & am- plus pertulerimus, orbis ipfe cognofcit. Sed & principes catbolici tantum :malum. divifjo- nis illius abhorrentes, inflantiffime laborarunt, ut ipfe dorninus Eugenius pure , fimpliciter & cum eflećlu. adhareret ; quod. & fecit : diffo- lutionem ipfam irritam & inanem confitendo È declarans & decernens hoc Bafileenfe Conci- lium a tempore fuz inchoationis legitime con- tinuatum fuiffe & effe , profecutionemque fem- per habuiffe, continuari ac profecutionem ha- - bere debere , ac fi nulla-diffolutio-faQa fuit fet : deinceps quoque a novitatibus & grava- minibus , fcu. prajudiciis inferendis ipfo facro Concilio., vel füppofitis ejus & adhærentibus . eidem, realiter, & cum effectu. defi(tere. fc at- firmans . Spcrabat jam hac fancta fynodus de catero cum pace cuncla peragere, nec Eccle- fie unitatem per receffum ab ipfius fynodi "T obce 

Strana 290
EUGSNIOS 289 PP. V. $t ANNO VIL CHRISTI I 8937- Zpifola fynodalis refponfron ad invetlroam fattam fub nomine Éugenii pope contra fynodum Pafi- leenfem , fuper materia cisatorii euin vocan- tis ad judicium fynodale . Sacrofantta, &c. univerfis Chrifli fidelibus falutemr & omnipotentis Dc bened istionem . Ecclefiam suam Christus Deus noster tanta firmirate ftabilire dignatus eft, ut, efi flucti- bus ac rurbationibus mundi hujus agitetur > nequaquam tamen dejiciatur aut vincatur imo, nec porte inferi prevalebunt adverfus cam. Fundata eft guippe fupra' firmam po- tram; petra autem erat Chiiflus , qui ait: Ego vobifcum fum ufque ad confemmation:m feculi. Poteft quidem homo particularis defi- cere óc errare, atque in eternum condemna- ri, & nemo fci: utrum odio dignus fit vel amore, Sed hoc certiffimum eft , Ecclefiam nunquam defcri a Chrifto , nec ejus gratia aut dile&tione privari, ncque ipfum fantum Spiritum deeffe congregationi fidelium , quin aliquos femper amatores Dei conftituar, cum Veritas dixerit; £go rogeba Patrem meum , & alium. Paracletum. dabit. volis , ut maneat vobis= cum im eternum. Speciali autem. quadam aff ítentia congregatos in nomine fuo dignatur Chriftus dominus, qui ait: Ubi funt duo od 4rcs congregati in nomune meo, ibi ego fum in medio edrum. Quod maxime fynodis univerfa- libus convenire declaravitociava fynodus Con- frantinopolitana , dicens: Quis nefciat quod in medio fancte hujus $t univerfalis fynodi fuerit incomprchenfibils & incireumfcriptus Sod buic fy. Chriftus dominus, qui dicit: Ubi funt duo vel nodo ncn de- tres conpregati in nomine meo, ibi ego fum in fuit autori. medio corum ? Hine eft quod naftentibus hæ- tas & affen- . al fus Romani Zefibus , crefcentibus deformitatibus ,-ad Con- ponifiis. ciliornm generalium Soliditatem recurfus ha- betur, ut inde & fidei determinatio, & omnis vite aclionilque norma prodeat. Sed id quam máxime neceífarium fore compertum eft no- viffimis noftris temporibus, cum amplius di- minure funr veritates a filiis hominum, cum rarius inventi funt viri fanélitate praftantes , quorum vita exemplaris tori gregi dominico fefe formam exhiberet iraitandam , cumque varia fchifmata & deformitatum inlolita ma- guitudo gregem dominicum acrius invalerunt, favente quoquc divina miferatione , ad horam repreffionem fynodus Conítanüenüs coadunata extitit , quas modum & feriem agendorum deinceps Conciliorum prafcripfit. Et ne fieret fchifma ulterius in corpore , ne quis proprio fenfa ductus, aut propr innitens pruden- tie, fe ab illis fegregaret que effent univer- fai confenfu conftirut2, effetque fic in Eccle- йа unitas & pax optima . omnibus idem fa- pientibus ; declaravit eadem fan&a fynodus urgent ваще Conftantienfis quemlibet fidelium , cujufcum- enl.utipfsohe que. dignitatis , etiamfi papalis €xiftat , teneri diatponeifex, obedire in his qua in pertinentibus ad fi- nen ipl pon: dem, extirpationem fchifmatis, & rcformatio- ant. Sed hae nem Eeclefiz in capite &membris , univerfalis Fprciatiter fynodus ftaruiflet ; fequens in hoc & Chrifli Mach. 28. Foza. 14. Sank, 18. {tnd femper dm do&lrinam : qui cum dixiffet Simoni Petro: Dic ap Ecclefie fi ecclefiam mon audierit , fit übi fr. ‘allo lacs, Сопсй, General. Tom. XXIX. EPISTOL A SYNODALES SIGISMUNDUS IMP. Acut Ethmicus ey. publicanus , {ubjunxit : Amen dico vobis: Quacumque ligoueritis fupey terram &NNO erunt ligata c? in celo. Exempla quoque bea- CHRISTI tiflimorum apoflolorum * mutantur, qui quod a Forte , imi communi confilio ftarutum erat & ordinatumrtautur. H. id obfervare & exequi cum omni prompritu- 1 5 dine fatagebant , ficuti de Petro & Joanne niffis a Concilio primirivie Ecclefim , divina fcriptura teftatur. Et fi qua fuper hac obe- dientia unanimiter a cunctis Concilio præftan- da quæftio verfari videbatur, hujus rei dubie- tatem fynodus ipfa Confantienfis amputavit . Quicumque hanc fidei regulam (equuntur , pax fuperillos, unitafque eccle(iaflica iu ipfis con- fervatur veraciter. Sicuti autem in ipfo Con- 250 : Bftandenü Concilio preünitum erat, ac etiam Senenfi , hec fanéla univerfalis fynodus Ba- fileenfis tempore flatuto congregara extitit : qua falutem publicam indefella proiequens fo- licitudine , primum de pacificando rcgno Bo- hemie tuuc miferabilibus divifionibus agitato , quarum incendia in regiones non modo fini- dámas, fed & longinquas evadere timebantur, vigilantem impendit operam. Dc gacificandis quoque regnis ac provinciis, & moribus homi- num reformandis , maximo ftudio tractare coepi. Sed hen fulicibus illis initiis quanta turbatio, quanra calamitas injecta fit ,quis fine lacrymis & gemitu. rcferre poffit! quam & perpetuo nos optaremus contegere filentio , nifi quidam e- Cpiftola fub nomine domiai Kugehii Pape IV. nuper univerfis dircQa fidelibus, ifthec com- memorans, nos compelleret. infandum revo- care dolorem , qui & procceffum hujus fan&tz fynodi ab cjus primaevis oppugnans exordiis, nos veritatem rerum geftarurà in memoriam hominum reducere urget > & hanc.fandam fynodum in manifeftatione veritatis , velut a- poflolus loquitur , commendare ad omnem confcieniiam hominum coram Deo , ut fuper omnia vincens veritas cun(tis appareat & co- s.Cor.4 ram omnibus viventibus luceat fincera noflra intentio. in gloriam ejus , in cujus nomine congregati fumus. Siquidein fynodum ipí2m, profequendze unioni Bohemorum & aliis fan- D(is operibus multa cum diligentia. incumben- tem , vehementi flagello. prctenfz diffolutio- nis dudum concurere. ccpit. dominus Euges nius , & fefe ab ipfius Ecclefie corpore &u- nitate dividere . Que quidem divifio radix fuit & origo malorum que Ecclefiam Dei vexarent, & nunc cum majoribus renovantur inctementis . Pro cujus diffolurionis repara- tionc quantos labores duobus annis & am- plus pertulerimus, orbis ipfe cognofcit. Sed & principes catbolici tantum :malum. divifjo- nis illius abhorrentes, inflantiffime laborarunt, ut ipfe dorninus Eugenius pure , fimpliciter & cum eflećlu. adhareret ; quod. & fecit : diffo- lutionem ipfam irritam & inanem confitendo È declarans & decernens hoc Bafileenfe Conci- lium a tempore fuz inchoationis legitime con- tinuatum fuiffe & effe , profecutionemque fem- per habuiffe, continuari ac profecutionem ha- - bere debere , ac fi nulla-diffolutio-faQa fuit fet : deinceps quoque a novitatibus & grava- minibus , fcu. prajudiciis inferendis ipfo facro Concilio., vel füppofitis ejus & adhærentibus . eidem, realiter, & cum effectu. defi(tere. fc at- firmans . Spcrabat jam hac fancta fynodus de catero cum pace cuncla peragere, nec Eccle- fie unitatem per receffum ab ipfius fynodi "T obce 

Strana 291
Htbr. 3. Certe Pius II. ſcribit Engenium de multis falſo accula- rum , & ple- roſque ab co veniam pe- tiſſe ob illatas Injurias. EUGEMIUS CONCILIUM BASILEENSE. SIGISMUNDUS IMP. PP. IV. obedientia perturbari. Unionem Bohemorum Aſuſtentationem Romani pontificis & ſibi aſſi- proſecuta extitit, regna & provincias ad pa- stentiuu ordinum. Ut autem non contentio- nis gratia , ſed veritatis & ſalutis, de hoc cem excitavit, laborumque ſuorum in his re- bus Deus omnipotens dignatus est fructus red- aliquid dicamus : ſi ſana doctrina ſapientum dere glorioſos , ita ut regnum Bohemiæ in attentius perlegatur , ubi cum aliquo pactum initur ut pecuniam tradat , non aliter beneſi- Eccleſiæ obedientia perſiſtens, ſub regimine cariſſimi Eccleſiæe filii Sigismundi Romanorum cium aut dignitatem habiturus, ibi ſpecies Imperatoris, felici tranquillitate læretur: & contractus non gratuiti conſpicitur interveni- Principes plurimi, præſertim per Germaniam re . Nec ita lavari poteſt aquis excuſa tionum & Galliam , ad pacem & concordiam reducti iſta pactio, ut a ſpecie ſimoniacæ labis red- ſunt. Inſuper eadem ſynodus pro æterna ho- datur aliena . Hinc enim evenit, ut plurimi minum ſalute , & vigentium deformitatum qui & Deo gratiores, & faluti animarum repreſſione, ſalubria decreta & perutiles or- procurandæ utiliores eſſent , qui pecunia ca- dinationes edidit, formam electionum cano- rent, aut ipſam non afferunt , ad dignitates nicarum juxta ſanctorum patrum inſtituta re- minime aſſumantur. Hine plerumque accidit , ſtaurans, quibus prælati ſingularum Eccleſia-B ut & cupidi & ambitioſi , qui ſeipſos gradu rum afſumi deberent , ut reprimeretur ambi- ambito indignos reddunt, promoveantur fa- tio , nec ſe homines ad primatus capeſſendos cilius . Et ubi temporale commodum impellit ingererent , ſed aſſumerentur, ut ait apoſtolus, animum ad deserendum dignos, promoven- vocati a domino tamquam Aaron. Pariter quo- dum indignos , quis illum a ſpecie labis fi- que Romanis pontificibus de cætero eligendis moniacæ purum affirmabit ? Sed & ex hoc modum aptiſſimum præeſcripſit , numerum & contingere poteſt, ut Romani pontifices faci- qualitatem creandorum Cardinalium ordinans, lius inclinentur ad ſibi attrahendum collario- atque ſalutares regulas adjiciens pro felici re- nes dignitatum & beneficiorum , electiones gimine ipſius Romani pontiſicis & ſuæ curiæ, perturbandum , jura infirmorum impedien- ac etiam patrimonii terrarum & dominiorum dum , canones ſuper his editos ſub umbra ple- Romanæ Eccleſiæ pertinentium , quorum alic- nitudinis poteſtatis infringendum : quod for- nationem altero decreto fieri prohibuit. Cæ- taſſe non agerent , ſi non eſſet pceuniæ inter- ventus , ſed unicuique ſuum relinquerent of- terum decrevit , ne in collatione vel proviſio- ne beneficiorum prætextu vacantiarum , vel ficium , & ipsi deſuper vigilarent, correcturi delinquentes , & majoribus intenturi . Sicque alio quolibet, quidquam exigeretur : pacificis C beneficiorum poſſeſſoribus abſtulit turbationum tunc eccleſia optime �iſponeretur , & adhuc incentiva: circa divini cultus celebrationem , noſtris temporibus inolevit , ut , cum vacat una. eccleſia , ſiam translationes plurimæ , per quas vitamque & honeſtatem miniſtrorum pluri- plurimæ eccleſiæ vacare poſſint , ex quibus pe- ma ſalutifera diſpoſuit: modum , tempus & cuniarum exactio magis & magis abundet: qua ordinem celebrandorum Conciliorum genera- quantum ecclefiis & faluti animarum noceant lium, provincialium & ſynodalium ordina- vit . In Græcis præterea convocandis ad ce- facile eſt videre . Quis non intelligit boc pro- lebrationem œcumenici Concilii , & proſecu- movendi genus per interventum pecuniæ ex tionem unionis eorum , labores innumeros radice avaritiæ adinventum plus fovendæ ambi- tioni quam animarum ſaluti eſſe accommodum ? & impenſas maximas conſumpſit : ſed in- terea, dum hæc aguntur, ecce rurſum multi- Qui enim dignitates ambiunt , illi pecunias moda per univerſam Eccleſiam exoritur turba- conquirere laborant, quarum ſuffragio gra- dum affequantur honoris. Hinc ſua venduns tio , dum ipſe dominus Eugenius , proh dolor! parrimonia ; binc ſe feneratoribus obligant : factis & operibus ab hac ſancta ſynodo ite- rum ſe diſiungit : unus eligitur in vacante quibus poſtea ſarisfacturi prædia, poſſeſliones & caſtra eccleſiis pertinentia , interdum alie- eccleſia: ipſe alterum reſervationibus inhæ- nare coguntur . Hine regiones variæ depau- rendo præſicit: ſcandala, ſchismata, divifio- perantur & evacuantur pecuniis . Hinc præ- nes per eccleſias oriuntur . Unde mirandum lati per annos plurimos ſuſpenſi a divinis ſæ- est quo pacto miſſa ejus capitula aſſerere au- penumero hac tempestate niſi ſunt . Neque dent ipium nunquam contra electiones cano- hæc eſt primorum fructuum collectio , quæ nicas veniſſe , niſi cum inique celebratæ fuiſ- beneficiis libere expeditis aliquando colligi ſent , five de perſona ad beneſicia minus a- ſolebat : immo etſi nunquam fructus illos præ- pta , aut ex qua poſſet veriſimiliter ſcanda- S lum exoriri : cum nimis notorium fit ipſum latus ipſe ſit collecturus, ſi eriam infra rri- ecclefias, étiam priuſquam prælati mortanuir, duum moriturus fit, pecuniam ex parrimonio aut aliunde ſolvit , quæ nunquam deinceps reſervare , & vigore reſervationum ipſarum reſtituitur . Non certe ſic patres antiqui an- non expectatis electionibus , ipſis eccleſiis præficere paſtores : nee adhue apparuit ipſum natas exegerunt , vel potius pecunias ſub no- mine annatarum , licet fructus aliquos , abſque aliquam electionem expectatam, & debite e- xaminatam, ex cauſa evidenti publicæ utili- hoc quod pecunia in collatione interveniret. tatis vel neceſſitatis , ſicut prætendere vide- reſervandos pro necessirate temporis tunc in- ſtante duxetunt : non tamen ut perpetuo talis tur , rejeciſſe . Confirmationes quoque electio- eſſet reſervatio duratura. Numquid ex hoc num per metropolitanos & alios ordinarios factas aut fiendas multipliciter perturbat. Pe- reprehendenda eſt hæc ſancta ſynodus , quaſi ſedem apoſtolicam exinanire velit , dum mo- cunia in beneficiorum & dignitatum collatio- dum illum exactionum reprobat , qui tanto- ne intervenire etiam more inconſueto audita eſt ; ita ut plerumque beneſicia ipſa & di- pere officit ſaluti animarum? Numquid illam gnitates non expediantur , niſi pecunia reali- epiſtolam adverſus ſanctam ſynodum proferre ter ſuerit exhibita. Sed nec excuſare nititur a decuit , quod ipſa mendaciter ſe aſſerit in re- ſpecie ſimoniacæ labis, quoniam vacantias aſ- preſſionem avaritiæ, ſimoniæ, ambitionum, ſerit recipi licere, immo etiam oportere, in & aliorum vitiorum , ordinationes & ſalubria 291 292 ANNO CHRIST. 1437. Utinam ANNO CHRISTI 1437. de-

Strana 292
Febr. 3. Certe Pius 11. ſcribit Engenium de multis falſo accuſa- rum, & ple- roſque ab co veniam pe- tiſſe ob illatas Injurias. EUGESIUS CONCILIUM BASILEENSE. SIGISMUNDUS IMP. PP. IV. obedientia perturbari. Unionem Bohemorum Aſustentationem Romani pontificis & ſibi aſſi- proſecuta extitit, regna & provincias ad pa- stentium ordinum. Ut autem non contentio- nis gratia , ſed veritatis & ſalutis , de hoc cem excitavit, laborumque ſuorum in his re- bus Deus omnipotens dignatus est fructus red- aliquid dicamus : ſi ſana doctrina ſapientum dere glorioſos, ita ut regnum Bohemiæ in attentius perlegatur, ubi cum aliquo pactum Ecclesiæ obedientia persistens, ſub regimine initur ut pecuniam tradat, non aliter benefi- cariſſimi Eccleſiæ filii Siglsmundi Romanorum cium aut dignitatem habiturus, ibi ſpecies Imperatoris, felici tranquillitate læretur: & contractus non gratuiri conſpicitur interveni- Principes plurimi, præſertim per Germaniam re. Nee ita lavari poteſt aquis excuſa tionum & Galliam , ad pacem & concordiam reducti iſta pactio , ut a ſpecie ſimoniacæ labis red- ſunt. Inſuper eadem ſynodus pro æterna ho- datur aliena . Hinc enim evenit, ut plurimi minum ſalute , & vigentium deformitatum qui & Deo gratiores, & faluti animarum repreſſione, ſalubria decreta & perutiles or- procurandæ utiliores eſſent , qui pecunia ca- dinationes edidit, formam electionum cano- rent, aut ipfam non afferunt, ad dignitates nicatum juxta ſanctorum patrum inſtituta re- minime aſſumantur. Hine plerumque accidit, staurans, quibus prælati ſingularum Eccleſia-B ut & cupidi & ambitioſi , qui ſeipſos gradu rum afſumi deberent, ut reprimeretur ambi- ambito indignos reddunt, promoveantur fa- tio , nec ſe homines ad primatus capeſſendos cilius. Et ubi temporale commodum impellit ingererent, ſed aſſumerentur, ut ait apoſtolus, animum ad deserendum dignos, promoven- vocati a domino tamquam Aaron. Pariter quo- dum indignos, quis illum a ſpecie labis fi- que Romanis pontificibus de cætero eligendis moniacæ purum affirmabit? Sed & ex hoc modum aptiſſimum præſcripſit , numerum & contingere poteſt, ut Romani pontifices faci- qualitatem creandorum Cardinalium ordinans, lius inclinentur ad ſibi attrahendum collatio- atque ſalutares regulas adjiciens pro felici re- nes dignitatum & beneficiorum , electiones gimine ipſius Romani pontiſicis & ſuæ curiæ, perturbandum , jura infirmorum impedien- ac etiam patrimonii terrarum & dominiorum dum , canones ſuper his editos ſub umbra ple- Romanæ Eccleſiæ pertinentium , quorum alic- nitudinis poteſtatis infringendum: quod for- nationem altero decreto fieri prohibuit. Cæ- taſſe non agerent , ſi non eſſet pceuniæ inter- ventus , ſed unicuique ſuum relinquerent of- terum decrevit , ne in collatione vel proviſio- ne beneficiorum prætextu vacantiarum , vel ficium , & ipsi deſuper vigilarent, correcturi alio quolibet, quidquam exigeretur: pacificis C delinquentes , & majoribus intenturi. Sicque tunc eccleſia optime diſponeretur , & adhuc beneficiorum poſſeſſoribus abſtulit turbationum incentiva: circa divini cultus celebrationem , noſtris temporibus inolevir, ut, cum vacat una ecclefia, fiami translationes plurimæ, per quas vitamque & honeſtatem miniſtrorum pluri- plurimæ eccleſiæ vacare poſſint , ex quibus pe- ma ſalutifera diſpoſuit: modum , tempus & cuniarum exactio magis & magis abundet: qua ordinem celebrandorum Conciliorum genera- quantum ecclefiis & faluti animarum noceant lium, provincialium & ſynodalium ordina- vit. In Griecis præterea convocandis ad ce- facile eſt videre. Quis non intelligit boc pro- lebrationem œcumenici Concilii , & proſecu- movendi genus per interventum pecuniæ ex tionem unionis corum , labores innumeros radice avaritiæ adinventum plus fovendæ ambi- tioni quam animarum ſaluti eſſe accommodum? & impenſas maximas conſumpſit: ſed in- Qui enim dignitates ambiunt, illi pecunias terea, dum hæc aguntur, ecce rurſum multi- conquirere laborant, quarum ſuffragio gra- moda per univerſam Eccleſiam exoritur turba- tio , dum ipſe dominus Eugenius, proh dolor! dum affequantur honoris. Hine ſua venduns parrimonia ; hinc ſe feneratoribus obligant : faclis & operibus ab hac fancta ſynodo ite- D quibus poſtea ſarisfacturi prædia, poſſeſliones rum ſe diſiungit : unus eligitur in vacante eccleſia : ipſe alterum reſervationibus inhæ- & caſtra eccleſiis pertinentia , interdum alie- nare coguntur . Hine regiones variæ depau- rendo præſicit: ſcandala, ſchismata, diviíio- nes per eccleſias oriuntur . Unde mirandum perantur & evacuantur pecuniis. Hinc præ- lati per annos plurimos ſuſpensi a divinis ſæ- est quo pacto miſſa ejus capitula afſerere au- penumero hac tempestate niſi ſunt . Neque dent ipium nunquam contra electiones cano- nicas veniſſe, niſi cum inique celebratæ fuiſ- hæc eſt primorum fructuum collectio, quæ beneficiis libere expeditis aliquando colligi ſent , ſive de perſona ad beneſicia minus a- ſolebat: immo etſi nunquam fructus illos præ- pta , aut ex qua poſſet veriſimiliter ſcanda- latus ipſe fit collecturus, ſi eriam infra tri- lum exoriri: cum nimis notorium fit ipſum duum moriturus fit, pecuniam ex parrimonio ecclefias, etiam priuſquam prælati mortantur, aut aliunde ſolvit , quæ nunquam deincep. reſervare , & vigore reſervationum ipſarum non expectatis electionibus , ipſis eccleſiis reſtituitur. Non certe fie patres antiqui an- præficere paſtores: nee adhue apparuit ipſum natas exegerunt, vel potius pecunias ſub no- aliquam electionem expectatam, & debite e- mine annatarum , licet fructus aliquos, absque xaminatam, ex cauſa evidenti publicæ utili- hoc quod pecunia in collatione interveniret, reſervandos pro neceſsirate temporis tunc in- tatis vel neceſſitatis , ſicut prætendere vide- tur , rejeciſſe . Confirmationes quoque electio- ftante duxetunt: non tamen ut perpetuo talis num per metropolitanos & alios ordinarios eſſet reſervatio duratura. Numquid ex hoc factas aut fiendas multipliciter perturbat. Pe- reprehendenda eft hac ſancta synodus, quaſi cunia in beneficiorum & dignitatum collatio- ſedem apoſtolicam exinanire velit, dum mo- ne intervenire etiam more inconſueto audita dum illum exactionum reprobat, qui tanto- eſt ; ita ut plerumque beneficia ipſa & di- pere officit ſaluti animarum,? Numquid illam gnitates non expediantur , niſi pecunia reali- epiſtolam adverſus ſanctam ſynodum proferre ter fuerit exhibita. Sed nec excuſare nititur a decuit , quod ipſa mendaciter ſe aſſerit in re- ſpecie ſimoniacæ labis, quoniam vacantias aſ- preſſionem avaritiæ, ſimoniæ, ambitionum, ſerit recipi licere, immo etiam oportere, in & aliorum vitiorum , ordinationes & ſalubria 291 292. ANNO CEIRISTY 1437. Utinam ANNO CHRISTI 1437. de-

Strana 293
293 ANO, formam decretorum noftrorum fuper eleétio- 1437. nibus rite celebrandis, “fuper collationibus & confrmationibus libere expediendis , & aliis prius memoratis , ad expellendum illa genera peccatorum effe convenientiffimam -, Nec ad contumeliam diximus, fed ad plurimam falu- tem efhciendam , abufus ilios habentes fpe- ciem fimoniacae iabis, per Romanum. ponti- ficem fovcri , dum hec tollere' & pertarba- re, cum poleft, omittit: immo, fi abufus ' tali labis fpecie. rcfperü per miniftros ejus commitiuntur, eos fovere dicitur, cum eos non perturbat : & vehementer pertimefcere debet, ne dure propter illos corripiattr 2 domino, qui Heli fammum facerdoiem | du- B cantem. coram , omnibus argue, ut & cater ü- Wiffine puaivit, dum filiosfuos efficaciter cor- rigere negligebat . Sed nec in his quibus di- vina majeítas offenditur , & salus impeditur animarum , canfinuare oportüit , prztendendo excufstionem non adhibitæ alterius | provifio- nis; cum timore perpendi temporale emolu- mentum , nimis inconfoltum fit regni cæleftis hereditatem negligere, & animarum perpeti dełrimentum . Sed & diQura erąż pet hanc fanftamfynodum provilionem elle fiendam ipf Romano pontifici juxtz ejus indigentiam , f animum ejus ad obfervationem decretorum videret benigne inclinatum . Nec aurem ipfe aut foam indigentiam aperuit, nec decreta ECOENIUS EPISTOLÆ SYNODALES. SIGISMUNDUS decreta condidiffe ? Certe nemo ‘inficiabitur A Dei, Dolet quidem plurimum fanda fyno- 294 ANNO CHRISTI 3437. dus, quod talia commemorare oporteat : ncc libellum famofum confecit , ut objicitur, fed tantum recitavit ca non animo diffamandi fed corrigendi, prout ad eam pertinebat , que jam in publicum prodierant , dum pro- debito officii a Chrifto fufcepti negligere non potet, quo minus in hac urgenrifüma ne- ceffitate languoribus univerfalis ecclefie me- delam querat donari falutarem , & pto ca inflet vehementius , impleatque divini Àpofto- li preceptum. fcribentis Timotheo: Argue ob- fera, increpa in ommi patientia & dodrina * erit enum fempus cum fanam dotrinam non fu- fhnebunt. Rurfamque ait idem apoftolus: Pec- 2 Tim 4. x. Tim. 5 morem habeant. Quod in peccatis pubblicis agi potcft, maximc per eum cui reformatio & correctio pernetaliorum .Sed & beatus Gre- gorius in fuo paftorali , illus qui dum defici- unt fe bene agere credunt , docet a pluribus oportere increpari. Verum citationem prefa- íam aliquanto afperius ferens Romanus pon- fifex aliqua in adverfum per eorum ( ut credi- tur ) fuafionem , qui magis loqui querunt fibi placenia, quam ipfius eternam falutem & u- niverfalis ecclefiæ relevamen perquircre plurima peragere conatus ef, arqueinter cetera memo- ratam univerfis Chrifli fidelibus direxiffe dicitur Falla aces . + ; . . fatum Eugo- epistolam : in qu2 non correctio, non emendatio, jim tefta- exequi compertus eft. Videns itaque hec fan- C proh dolor! affertur , fed que fibi objiciun- tar Pius M. Qa fynodus juger animas hominum hisabu- fibus jilaqueari » decretaque fua pro repreffio- nibus jalium. edita contemni , videns ( uł pro 3eitütur ) divifiones in ecclefüs per canonica- 'ormm eleQionum manifeftam conturbationem nimium adaugeri, videns Qc alio vigere fchis- mata., dum ilii qui pez hanc fanfiam fyno- dura alligabantur , per Romanum foivebantur ponfificem , ita ul jam in populo Chriftiano ferperet illa divifio, ut quemadmodum quon- dam dividebaatur Corinthii, & vnus dicebat, imo Damafi Ego fum Cephe , alter , Fgo fum Apollo „ fic fee rn nunc unus ajebat , Ego fum pape, alter, concilia, que Ego fum concilii : dum Romanus pontifex non sent dala auto Dus non tenebat unitatem, meque beariffimi ca, rata fuif- pap Damafi imitabatur exemplum , qui & de {'aVide fupra his nullatenus cognofcere volebat quæ fancta tont euin, fynodus diffnivifet. Atendens prærerca hoc 2 Damaí facrum concilium profecułionem redudionis 1.Ceni. — Grecorura , quam tantis impenfis & laboribus inchoaverat , multipliciter impediri, & deni- que univerfa quafi facta ecclefia perturbari ex hac divifionc, quam adverfus fynodum con- gregatam & falubria ejus opera, ipfe. domi- Tus Eugenius confovebat, atque per sinus debitum regimen ecclefiæ cunéta in pejus rue- re , miferta eft tandem fynodus ipfa ecclefie Chrifti tanta egritudine faborantis ; & zelo tur, mendaciter prolata effe fcribit per hanc qui dia Raf fan&am fynodum , quam utique honeflioribus zdheferat: verbis alloqui decebat. Veram ipfía pro fua fed pofleaad charitate omnia cum manfuctudine ferre decre- Eugenivauct vit, improperia etiam fuaviter [uftinens "dum perte fe crane argaendo & obfecrando in omni patientia & jlulir. do&trina.pofht homines perducere in falutem ..— Sed debuit arbitrari Romanus pontifex popu- los: non effe ícripris fuis in factis propriis & perfonalibus credituros , Neque hunc modum convenientem exillimabunt , ut: ipfe vocatus ad fynodale judicium illud. fubrerfugiat , & - ad: difperfos hinc inde .qucrat feipfum pro- priis juftificare. fermonibus. Quis enim eft qui hujus fans univerfalis fynodi in his operi-Depiftolam. confcribere non polit, & in ea que volet afferere? Quod fi propriis fermo- nibus feipfum quis hoc pacto juftificare poffit, pauci erunt qui fe deficere fateantur. Quod fi olim beati fummi poniiices , Leo, Dama- fus,, Sixtus, fe in fynodo cxpurgare curave- Leonem tit, runt, ut fcandalum a fidelium mentibus toi- Bravites ace lerent , multo amplius ipfe dominus Eugenius modos qu comparere debuiffet , qui in eo cafu tenetur, frequens Ro- ubi de defeRibus notoriis & scandalizantibus ME convene- ecclefiam delatus eft, in quibus fynodum uni- ee . verfalem in papam jurisdi&ionem habere ne- avit , ur ete ino ambigere jufte poteft. Honeftius quippe fam palam fuerat per fe vel alterum ‘in synodo compa- [92m Caro- à lo Magao rere: &, (i non probarentur que de: ipfo omnes cniíco; domus Dei accenía eumdem dominum Euge-Edi&a erant, ehiceret. coram. omnibus juftitia pi dictiu. nium citare decrevit , facrofands Romane ecclefæ cardinales convocare , ut ipfis auxi- liantibus conveniens & falutaris provifo ec- clefiæ donaretur , priufguam deteriora contin- "gerent. Comunemoravit cum dolore , non fi- me informatione precedenti, defe&us aliquos, qui pubblice & notorie in przjudicium če {candalum gregis dominici fuper regimine ipfius eccleüz in fpiritualibus & temporalibus adeffe ferebantur , ut , omnibus: in melius e- mendatis , falus & pax redderetur populo Concil. General. Tom. XXIX. ejus. Si autem Br-vera probarentur , debita apollo fedem converfione omnia contegerentur, & im me- 4 nonis tius emendarentur: ficque. per debitam. con- judicari. de. verfonem honorem plurimum 4 benediGuo- bere. nem obtineret in populis: imo S exemplum peenitentie cunétis preftaret, per quam efńca- citer. roformatio ecclefia & falus daretur uoi- verfis, Nam & panitentibus ait dominus per prophetam : Si fuerit peccata. veffra ut coc- cinum , lamquam. nix dealbabuntur. Jam enim adco peccata nofirà creverunt, ut juflitias no- T 2 firas lfaia so 

Strana 294
293 ANO, formam decretorum noftrorum fuper eleétio- 1437. nibus rite celebrandis, “fuper collationibus & confrmationibus libere expediendis , & aliis prius memoratis , ad expellendum illa genera peccatorum effe convenientiffimam -, Nec ad contumeliam diximus, fed ad plurimam falu- tem efhciendam , abufus ilios habentes fpe- ciem fimoniacae iabis, per Romanum. ponti- ficem fovcri , dum hec tollere' & pertarba- re, cum poleft, omittit: immo, fi abufus ' tali labis fpecie. rcfperü per miniftros ejus commitiuntur, eos fovere dicitur, cum eos non perturbat : & vehementer pertimefcere debet, ne dure propter illos corripiattr 2 domino, qui Heli fammum facerdotem du-Bcantem coram , omnibus argue, ut & cateri ü- Tiffirme puaivit, dum filiosfuos efficaciter cor- rigere negligebat . Sed nec in his quibus di- vina majeítas offenditur , & salus impeditur animarum , canfinuare oportüit , prztendendo excufstionem non adhibitæ alterius | provifio- nis; cum timore perpendi temporale emolu- mentum , nimis inconfoltum fit regni cæleftis hereditatem negligere, & animarum perpeti dełrimentum . Sed & diCtum erat pet hanc fanftamfynodum provilionem elle fiendam ipf Romano pontifici juxtz ejus indigentiam , f animum ejus ad obfervationem decretorum videret benigne inclinatum . Nec aurem ipfe aut foam indigentiam aperuit, nec decreta ECOENIUS EPISTOLÆ SYNODALES. SIGISMUNDUS decreta condidiffe ? Certe nemo ‘inficiabitur A Dei, Dolet quidem plurimum fanda fyno- 294 ANNO CHRISTI 3437. dus, quod talia commemorare oporteat : ncc libellum famofum confecit , ut objicitur, fed tantum recitavit ca non animo diffamandi fed corrigendi, prout ad eam pertinebat , que jam in publicum prodierant , dum pro- debito officii a Chrifto fufcepti negligere non potet, quo minus in hac urgenrifüma ne- ceffitate languoribus univerfalis ecclefie me- delam querat donari falutarem , & pto ca inflet vehementius , impleatque divini Àpofto- li preceptum. fcribentis Timotheo: Argue ob- fera, increpa in ommi patientia & dodrina * erit enum fempus cum fanam dotrinam non fu- fhnebunt. Rurfamque ait idem apoftolus: Pec- 2 Tim 4. x. Tim. 5 morem habeant. Quod in peccatis pubblicis agi potcft, maximc per eum cui reformatio & correctio pernetaliorum .Sed & beatus Gre- gorius in fuo paftorali , illus qui dum defici- unt fe bene agere credunt , docet a pluribus oportere increpari. Verum citationem prefa- íam aliquanto afperius ferens Romanus pon- fifex aliqua in adverfum per eorum ( ut credi- tur ) fuafionem , qui magis loqui querunt fibi placenia, quam ipfius eternam falutem & u- niverfalis ecclefiæ relevamen perquircre plurima peragere conatus ef, arqueinter cetera memo- ratam univerfis Chrifli fidelibus direxiffe dicitur Falla aces . + ; . . fatum Eugo- epistolam : in qu2 non correctio, non emendatio, giga. eefla- exequi compertus eft. Videns itaque hec fan- C proh dolor! affertur , fed que fibi objiciun- tar Pius M. Qa fynodus juger animas hominum hisabu- fibus jilaqueari » decretaque fua pro repreffio- nibus jalium. edita contemni , videns ( uł pro 3eitütur ) divifiones in ecclefüs per canonica- 'ormm eleQionum manifeftam conturbationem nimium adaugeri, videns Qc alio vigere fchis- mata., dum ilii qui pez hanc fanfiam fyno- dura alligabantur , per Romanum foivebantur ponfificem , ita ul jam in populo Chriftiano ferperet illa divifio, ut quemadmodum quon- dam dividebaatur Corinthii, & vnus dicebat, imo Damafi Ego fum Cephe , alter , Fgo fum Apollo „ fic fee rn nunc unus ajebat , Ego fum pape, alter, concilia, que Ego fum concilii : dum Romanus pontifex non sent Sulla sulted Dus non tenebat unitatem, meque beariffimi ca, rata fuif- pap Damafi imitabatur exemplum , qui & de {'aVide fupra his nullatenus cognofcere volebat quæ fancta tont euin, fynodus diffnivifet. Atendens prærerca hoc 2 Damaí facrum concilium profecułionem redudionis 1.Ceni. — Grecorura , quam tantis impenfis & laboribus inchoaverat , multipliciter impediri, & deni- que univerfa quafi facta ecclefia perturbari ex hac divifionc, quam adverfus fynodum con- gregatam & falubria ejus opera, ipfe. domi- Tus Eugenius confovebat, atque per sinus debitum regimen ecclefiæ cunéta in pejus rue- re , miferta eft tandem fynodus ipfa ecclefie Chrifti tanta egritudine faborantis ; & zelo tur, mendaciter prolata effe fcribit per hanc qui dia Raf fan&am fynodum , quam utique honeflioribus zdheferat: verbis alloqui decebat. Veram ipfía pro fua fed pofleaad charitate omnia cum manfuctudine ferre decre- Eugenivauct vit, improperia etiam fuaviter uflinens ," dum per le crane argaendo & obfecrando in omni patientia & jlulir. do&trina.pofht homines perducere in falutem ..— Sed debuit arbitrari Romanus pontifex popu- los: non effe ícripris fuis in factis propriis & perfonalibus credituros , Neque hunc modum convenientem exillimabunt , ut: ipfe vocatus ad fynodale judicium illud. fubrerfugiat , & - ad: difperfos hinc inde .qucrat feipfum pro- priis juftificare. fermonibus. Quis enim eft qui hujus fans univerfalis fynodi in his operi-Depiftolam. confcribere non polit, & in ea que volet afferere? Quod fi propriis fermo- nibus feipfum quis hoc pacto juftificare poffit, pauci erunt qui fe deficere fateantur. Quod fi olim beati fummi poniiices , Leo, Dama- fus,, Sixtus, fe in fynodo cxpurgare curave- Leonem tit, runt, ut fcandalum a fidelium mentibus toi- Bravites ace lerent , multo amplius ipfe dominus Eugenius modos qu comparere debuiffet , qui in eo cafu tenetur, frequens Ro- ubi de defeRibus notoriis & scandalizantibus ME convene- ecclefiam delatus eft, in quibus fynodum uni- ee . verfalem in papam jurisdi&ionem habere ne- avit , ur ete ino ambigere jufte poteft. Honeftius quippe fam palam fuerat per fe vel alterum ‘in synodo compa- [92m Caro- à lo Magao rere: &, (i non probarentur que de: ipfo omnes cniíco; domus Dei accenía eumdem dominum Euge-Edi&a erant, ehiceret. coram. omnibus juftitia pi dictiu. nium citare decrevit , facrofands Romane ecclefæ cardinales convocare , ut ipfis auxi- liantibus conveniens & falutaris provifo ec- clefiæ donaretur , priufguam detesiora contin- "gerent. Comunemoravit cum dolore , non fi- me informatione precedenti, defe&us aliquos, qui pubblice & notorie in przjudicium če {candalum gregis dominici fuper regimine ipfius eccleüz in fpiritualibus & temporalibus adeffe ferebantur , ut , omnibus: in melius e- mendatis , falus & pax redderetur populo Concil. General. Tom. XXIX. ejus. Si autem Br-vera probarentur , debita apollo fedem converfione omnia contegerentur, & im me- 4 nonis tius emendarentur: ficque. per debitam. con- judicari. de. verfonem honorem plurimum 4 benediGuo- bere. nem obtineret in populis: imo S exemplum peenitentie cunétis preftaret, per quam efńca- citer. roformatio ecclefia & falus daretur uoi- verfis, Nam & panitentibus ait dominus per prophetam : Si fuerit peccata. veffra ut coc- cinum , lamquam. nix dealbabuntur. Jam enim adco peccata nofirà creverunt, ut juflitias no- T 2 firas lfaia so 

Strana 295
—— — (tras proferre non oporteat, ANNO CHRISTI 5437 1. Per. z. z. Pee 5. ER certe et- żem pallor & caput. 3, Rog. 26. JA Nonne Mirum hoc dicí de Ho- hemis o EUGENIUS 395 PP, IV. gium vitiorum oportet füper fecundam tabu- lam penitentie pervenire in portum falutis . Cujus rei exemplum in beatiffime Petro apo- folorum principe præclarum babemus , cui cum Paulus jn faciem reftitiffer , & dixiffet eum non rece ambulare ad veritatem evan: geli, & non folum dixiffet, ied & in серы ftole fua ad' perpetuam rei memoriam feri- pliflet , non hoc molefte tulit bestffimus Pe- trus; imo exprefe Pauli epiftolas commenda- vit, in quibus hoc ipfum nonignorabat con- tineri , ut & hoc fois fuccefforibus exem plum daret non molefte ferre, fi eis per eon rum coapoftolos aliquid tale pro. fua & uni- jn fua epiflola fummus ipfe pontifex maxi- me profequi videtur , quod hee fanda fyno- dus ab ejus exordio ipfüm a papatu deponi affe@avit ; quod fi rerum geffarum seriem in memoriam reduxerir, talia proferro definet , fmm vix adhuc effet iu papatu conflitutus , dum ipfa fynodus inchoata extitit, quomodo &dverfus eum runc .conyenerat fynodus , qua de geflis ejus nullam adhuc hzbebat- noti- tiam ? Quid tunc coritra eum intentayerat „ cum ipfe coepit eam diffolvere? Deinde quam benigne , quam patienter, etiam pofl diffoiu- tionem refircitam , hæc ipsa synodus prefti tas contradié@tiones ; impugnationes , & refi- CONCILII BASILEENSIS, fed poft naufra- A facts fuiffet : SIGISMUNDUS 206 IMP. imo quamplusime pattiarym & terra rym defolationes, errorefque hominum , & mala innumera verifimiliter perpetrata fuif. fent, Si illam diffolutionem deftruxit, cur i- terum eam fermonibus remdificat , cus dicat ANNO CHRISTI 3437» divinus apoftolus: Si ec qua defirusi iterum Galet. s. e dżfica, preoaricatorem me conflituo? Yilnd au- tem valde flebile eft quod dicit, eo tune concilium fime jurifdidione & jufliia, fuper .Mlius diffolutiomis revocatione ipfum monen- do, proceffiffe ; adjiciens itezum , quod patres in concilio exiflentes contra divinam volun- tatem ipfum fupprimere quaficrunt, five an guftare potefiatem., & fe fupra eum confti- tuere fupremos. Numquid ipfe jam abnegare eue ef fo. verfalis ecclefie falute diceretur. Sed unum B volet jwifdi&ionem fynodi univerfalis in fa- oie five cra feripture fundatam, & determinationem cePile? univerfalis ecclefiæ declaratams cui declarg- tioni fi quis pertinaciter contradiceret, inci- deret in herefim? Sed nec poteflas ‘angufta- tur dum ita dirigitur, ué non.in defiru&lio- nem, fed in edificationem procedat. Ca- veat pro Dei reverentia ,. ne, dum minora excufare nititur , & adverfus falubres corre- €iones plus debito recalcitrare ; in graviora corruat : qui & in epiftoiæ illius exordio di cere aufus eft, patres in hoc concilio cons gregatos jam fere feptem annis 2b ipfo Chri. ft vicario & a fuprema Romana apoftolica fede , Chriftianorum matre & eapite, iegrega- ftentias, variis modis in di olutionem ipfiusC os, * Numquid in hoc damnahit univerfos s 7. Nomne & operum ejus tendentes, hucusque pertule- zit, satis manifestum est, Sed neque im hac noviífima citations quidquam aliud quefitum cft, quam ut in ncceffitate maxima conveniens provilio Ecclefie domaretur : Nihil nobis gra- tins, nihil defideratius eft, quam ut ipfe Ec- clefiam Dei salulriter regat ; non quidem ut pro libito yoiuntatissus cun&a peragere velit , spretis canonibus faerorim flonciliorum ; sed juxta beatiffimi Petri doctrinam fic regat , non ut dominans in clero , sed ut forma faftus gre- gis, ( Romanus enim Pontifex - cft. univerfalis Scclefiae muuiffer, non dominus ) atque etiam Íchismata & scandala submeoweat , que con-. cardinales , patriarchas , epifcopos , imperato- rom, reges, principes , & caeteros, qui per fe vel alios in boc concilio fuerint; & denique ecclefiam per orbem difperfam , hoc conci- lium approbantem , ut dicat vel cos'a capite & matre Chriftianorum fuiffc fegregatos, vel favifie fegregatis? Dicendo quidem fynodum ‚а fe fuiffe fegregatam, fe potius a fynodo fegregatum affirmare videtur; que tamen uni- verfalem. Dei ecclefiam reprefentat. Cum e- nim - membrom a çorpore difungitur, non totum a parte fe dicilur fepavare , fed pars a toto fegregari. Debuit quidem fynodo uci. verfali ut membrum. iplius in unitate Spiritus tingunt dum heu nimium propriges fudet im-D jugiter adhærere: & íi relinqueret, non ta- plere voluntatem . Dicit nos ejus santiam in- tentionem perturbaffe: sed nos latentem in- fentionem , nifi ex operibus & fructibus, co- gnoscere non pojmie, Nos judicamus ea quie patent, dominus autem intuetur cor. Numquid prohiberi potefl libera hominis yo- Tantas; ne ftuctus bonorum operum. €x se producat , ut defectuosum regimen abhor- reat , ut. pacem Bc unitatem. conservet ? pro- fe&o longe melius suaderet animos homij- num in approbationem jultitiz sym , fi bona opera se fecifle oftendeyet , quam pre diean- do se habuiffe bonam intentionem , quara homines . gec intueri nec dijudicare pof x% men ipla a fuo vero capite Chrifto: velingui- tur. Non enim eft generale concilium eccle. fiz, ficut una particularis conventio confilia- riorum alicujus principis , cui papa ipfe tam- quam præfidens & dominus prefideat: fed cft univerfalis ecclefie catholic: conventus, con« tinens Gp includens virtualiter Sr auétoritati- ve fingulos gradus ecclefie , tam papatum quam caeteros, ficut membra ipüus ecclefie univerfalis : quam. propterea ipfum concilium repræfentare dicitur, prout jam couftentur mniverf. Quz fi attentius canfidevaverit ipfe dominus Eugenius, feipfum ex fegregatione potius reprchendet, definetgue in talem fy- funt. Quis enim impedivit, # nec hodie E nodum congregatam ja pomine Chrilli & in "forte aus - ; . a abftule- impedit , ut abosus gue sum NON ę rit, nec de presenti auferat ? Sed. mirandum valde eft, quod diffolutionem per. ewm alias revocatam & annullatam iterum appropare: conatur eadem epiflola, & proceflum concilit func conira hánc diffolutionem deductum re- probare: cum tamem difíoluriemem ipfam śr- ritam ee & inanem aperte. per sittergs fuas confeffus fit, Cui diffolutiont {i pares pa- rnifent , maneret adhuc tegni Bohemus deíolatio , nec. Bohemorum $pforum "umo univerfalem ecclcliam proferre injuriam. De- nique nos dicit. vehementer fuduifs; ut in- consutilem tunicam Chrifli scinderemus: inve- mier ipse nos pro unitate universalis ecolefim & ejas salate sedulo desudaffe * nec poffumus a Romana ecclefla separari, dum universalis ecclefiæ retinemus unitatem , in qua tam ipfa Romana Ecclefia, quam. elie fingula Ecclefie: includuntur, Et G auéoritas quærituz, inquit Hieronymus, orbis major eft Urbe, Sed : primas friluræ & diviüjonis auclor extitit , cum Unus foius tandem Ba- flee cardi- nalis mans fit, Bugenil hoftis. 

Strana 296
—— — (tras proferre non oporteat, ANNO CHRISTI 5437 1. Per. z. z. Pee 5. ER certe et- żem pallor & caput. 3, Rog. 26. JA Nonne Mirum hoc dicí de Ho- hemis o EUGENIUS 395 PP, IV. gium vitiorum oportet füper fecundam tabu- lam penitentie pervenire in portum falutis . Cujus rei exemplum in beatiffime Petro apo- folorum principe præclarum babemus , cui cum Paulus jn faciem reftitiffer , & dixiffet eum non rece ambulare ad veritatem evan: geli, & non folum dixiffet, ied & in серы ftole fua ad' perpetuam rei memoriam feri- pliflet , non hoc molefte tulit bestffimus Pe- trus; imo exprefe Pauli epiftolas commenda- vit, in quibus hoc ipfum nonignorabat con- tineri , ut & hoc fois fuccefforibus exem plum daret non molefte ferre, fi eis per eon rum coapoftolos aliquid tale pro. fua & uni- jn fua epiflola fummus ipfe pontifex maxi- me profequi videtur , quod hee fanda fyno- dus ab ejus exordio ipfüm a papatu deponi affe@avit ; quod fi rerum geffarum seriem in memoriam reduxerir, talia proferro definet , fmm vix adhuc effet iu papatu conflitutus , dum ipfa fynodus inchoata extitit, quomodo &dverfus eum runc .conyenerat fynodus , qua de geflis ejus nullam adhuc hzbebat- noti- tiam ? Quid tunc coritra eum intentayerat „ cum ipfe coepit eam diffolvere? Deinde quam benigne , quam patienter, etiam pofl diffoiu- tionem refircitam , hæc ipsa synodus prefti tas contradié@tiones ; impugnationes , & refi- CONCILII BASILEENSIS, fed poft naufra- A facts fuiffet : SIGISMUNDUS 206 IMP. imo quamplusime pattiarym & terra rym defolationes, errorefque hominum , & mala innumera verifimiliter perpetrata fuif. fent, Si illam diffolutionem deftruxit, cur i- terum eam fermonibus remdificat , cus dicat ANNO CHRISTI 3437» divinus apoftolus: Si ec qua defirusi iterum Galet. s. e dżfica, preoaricatorem me conflituo? Yilnd au- tem valde flebile eft quod dicit, eo tune concilium fime jurifdidione & jufliia, fuper .Mlius diffolutiomis revocatione ipfum monen- do, proceffiffe ; adjiciens itezum , quod patres in concilio exiflentes contra divinam volun- tatem ipfum fupprimere quaficrunt, five an guftare potefiatem., & fe fupra eum confti- tuere fupremos. Numquid ipfe jam abnegare eue ef fo. verfalis ecclefie falute diceretur. Sed unum B volet jwifdi&ionem fynodi univerfalis in fa- oie five cra feripture fundatam, & determinationem cePile? univerfalis ecclefiæ declaratams cui declarg- tioni fi quis pertinaciter contradiceret, inci- deret in herefim? Sed nec poteflas ‘angufta- tur dum ita dirigitur, ué non.in defiru&lio- nem, fed in edificationem procedat. Ca- veat pro Dei reverentia ,. ne, dum minora excufare nititur , & adverfus falubres corre- €iones plus debito recalcitrare ; in graviora corruat : qui & in epiftoiæ illius exordio di cere aufus eft, patres in hoc concilio cons gregatos jam fere feptem annis 2b ipfo Chri. ft vicario & a fuprema Romana apoftolica fede , Chriftianorum matre & eapite, iegrega- ftentias, variis modis in di olutionem ipfiusC os, * Numquid in hoc damnahit univerfos s 7. Nomne & operum ejus tendentes, hucusque pertule- zit, satis manifestum est, Sed neque im hac noviífima citations quidquam aliud quefitum cft, quam ut in ncceffitate maxima conveniens provilio Ecclefie domaretur : Nihil nobis gra- tins, nihil defideratius eft, quam ut ipfe Ec- clefiam Dei salulriter regat ; non quidem wi pro libito yoiuntatissus cun&a peragere velit , spretis canonibus faerorim flonciliorum ; sed juxta beatiffimi Petri doctrinam fic regat , non ut dominans in clero , sed ut forma faftus gre- gis, ( Romanus enim Pontifex - cft. univerfalis Scclefiae muuiffer, non dominus ) atque etiam Íchismata & scandala submeoweat , que con-. cardinales , patriarchas , epifcopos , imperato- rom, reges, principes , & caeteros, qui per fe vel alios in boc concilio fuerint; & denique ecclefiam per orbem difperfam , hoc conci- lium approbantem , ut dicat vel cos'a capite & matre Chriftianorum fuiffc fegregatos, vel favifie fegregatis? Dicendo quidem fynodum ‚а fe fuiffe fegregatam, fe potius a fynodo fegregatum affirmare videtur; que tamen uni- verfalem. Dei ecclefiam reprefentat. Cum e- nim - membrom a çorpore difungitur, non totum a parte fe dicilur fepavare , fed pars a toto fegregari. Debuit quidem fynodo uci. verfali ut membrum. iplius in unitate Spiritus tingunt dum heu nimium propriges fudet im-D jugiter adhærere: & íi relinqueret, non ta- plere voluntatem . Dicit nos ejus santa in- tentionem perturbaffe: sed nos latentem in- fentionem , nifi ex operibus & fructibus, co- gnoscere non pojmie, Nos judicamus ea quie patent, dominus autem intuetur cor. Numquid prohiberi potefl libera hominis yo- Tantas; ne ftuctus bonorum operum. €x se producat , ut defectuosum regimen abhor- reat , ut. pacem Bc unitatem. conservet ? pro- fe&o longe melius suaderet animos homij- num in approbationem jultitiz sym , fi bona opera se fecifle oftendeyet , quam pre diean- do se habuiffe bonam intentionem , quara homines . gec intueri nec dijudicare pof x% men ipla a fuo vero capite Chrifto: velingui- tur. Non enim eft generale concilium eccle. fiz, ficut una particularis conventio confilia- riorum alicujus principis , cui papa ipfe tam- quam præfidens & dominus prefideat: fed cft univerfalis ecclefie catholic: conventus, con« tinens Gp includens virtualiter Sr auétoritati- ve fingulos gradus ecclefie , tam papatum quam caeteros, ficut membra ipüus ecclefie univerfalis : quam. propterea ipfum concilium repræfentare dicitur, prout jam couftentur mniverf. Quz fi attentius canfidevaverit ipfe dominus Eugenius, feipfum ex fegregatione potius reprchendet, definetgue in talem fy- funt. Quis enim impedivit, # nec hodie E nodum congregatam ja pomine Chrilli & in "forte aus - ; . a abftule- impedit , ut abosus gue sum NON ę rit, nec de presenti auferat ? Sed. mirandum valde eft, quod diffolutionem per. ewm alias revocatam & annullatam iterum appropare: conatur eadem epiflola, & proceflum concilit func conira hánc diffolutionem deductum re- probare: cum tamem difíoluriemem ipfam śr- ritam ee & inanem aperte. per sittergs fuas confeffus fit, Cui diffolutiont {i pares pa- rnifent , maneret adhuc tegni Bohemus deíolatio , nec. Bohemorum $pforum "umo univerfalem ecclcliam proferre injuriam. De- nique nos dicit. vehementer fuduifs; ut in- consutilem tunicam Chrifli scinderemus: inve- mier ipse nos pro unitate universalis ecolefim & ejas salate sedulo desudaffe * nec poffumus a Romana ecclefla separari, dum universalis ecclefiæ retinemus unitatem , in qua tam ipfa Romana Ecclefia, quam. elie fingula Ecclefie: includuntur, Et § auéoritas quærituz, inquit Hieronymus, orbis major eft Urbe, Sed : primas friluræ & diviüjonis auclor extitit , cum Unus foius tandem Ba- flee cardi- nalis mans fit, Bugenil hoftis. 

Strana 297
EUGENIUS 297 PP. IV. ANNO fegregare incepit, atque in hujufmodi fegre- CHRIST] 3437: Cotignela a) Portes fibi, H. galione & divifione lengo tempore perfiftere voluit, & nunc dum poft longam cxpecta- tionem ac multam patientiam ejus emendatio & regiminis Ecclefie Dei falutaris provifio queritur, ipfe loquitur grandia adverfus fan- Gam fynodum & ecclefiam Dei, ipfe cam- dem fynodum diffolvere conatur, fi de ipfo judicium fiant, aut aliquo fuorum prefiden- tłum oratorum. Numquid ei conveniens eft tale quærcre diffugium, qui aliquando fole- bat per oratores fuos circa hujus concilii ex- ordia fe ante omnes reformandum offerre , quodque de vita ejus audaciter inquireretur ? EPISTOLÆ SYNODALES. SIGISMUNDUS cam primus fynodum diffolvere , & fe ab ea À diæ , Francie, varifque regionibus noti(fimum 208 habetur. Dum vero requifitus extitit , ut in conceffione indulgentiorum plenariarum pre fado Grecorum exprefle concurreret , dixit fe, ne claves ecclefie contemnerentur, aut ejus vilefceret: auctoritas, maturius incedere voluife. Non dmuit hanc auctoritatem vile- fcere vel contemni claves, fi pro. quibufdam edificiis matcrialibus hzc indulgentia dona- retar. Quod fi, ut iple allegat, incertus erat Grecorum adventus, pum«quid propterea. non oportuit Kcclefiam preparare quaa in hujus operis profecutionem erant neceffaria ; ut pro- miffa Græcis implerentur; & ea difponeren- tur, fine quibus ipf Græci ad terras Latino- Numquid hoc jam tolerabile efl, ut propierBrum conduci non poterant? In quibus præpa- effegiendam correttionem ipfus aut fai ora- torum concilium diffolvere» laboret : atque propter faQum perfone fug, que mortolis cít, aucloritatem ecclefia immortalem confun- dere nitatur; Ííed ipüus adjutor eft Chriftus , qui eam non deferet. Jam vero ad cetera dicamus, quz citationi noftre refpondere vo- lens, adverfum nos rctorquere nititur, Ipfe alienationem] terrarum excufare prætendens , dicit Nicolaum de Fortibrachiis & comitem Francifcum de # Cotugualla contra eum fuif- fe incitatos, qui dicentes fe effe capitancos concili, terras ecclefie iuvaferunt , unde ftra- ges fecure funt. Si autem veritas rerum ape- randis jam hec fanc&a íynodus a civitate A- vinionenfi feptuaginta millia ducatorum in minutum accepit, & anrea duodecim millia a patribus in concilio cxiftentibus, dum prio- res nuntios antc biennium mifit in Græciam, ircs videlicet folemnes oratores. quorum u- nus ad nos rediit, alter vita funGus, tertius ufque in hodiernum diem pro conduCtione rerum permanfit, plures quoque alias impen- fas fecit, fuper quibus omnibus nondum octo millia potuit colligere. Yícce quomodo patres hic exiflentes fe in his rebus ditare quærunt, quorum plures ultra proprias pecunias, quas in mutuum iradiderunf, etiam mobilia &c * riatur, nunquam ili ab hoc facro concilio Clocalia fua pignori abligarunt . Sed dicit, cum invadere terras ecclefie juffi fuerant, neque res talis ullo tempore per concilium delibe- rata extitit . Verurn videntes divifionem , quam ipfe.dominus Eugenius adyerfus conci- lium (unc fovebat, hane acceperunt auda- ciam. Unde & qui divifionis hujus caufa fuit, ipfe etiam caufa exütit malorum ac di- feriminum que exinde fecuta funt, quamo- brem jam id diximus: illà prima diffolurio , per quam ab unitate hujus fanCte fynodi do- minus ipfe Eugenius voluntarie recefüt, cau- fa fut & ongo malorum. Sed poftquam dil- folutionem fufiulit, numquid propterca terras ipfas ecclefie, quas recuperari poterant, opor- res clericorum principaliter agerentur , fuper- fiuum fui(le laicos onerare: neque certe one- ravimus laicos ipfos, fed tam clericis quam laicis, qui fua liberslitate & pietate in fubfi- dium hujus rei quilquam contribuere vel- lent, indulgentias conceffinus. Nunquid hoc eft aliquem compellere, aliquem onerare ? Mumquid hoc eíl novum in Ecclefia Dei , quod pro fa&is fidei catholiez indulgentiæ concedantur ? Adjecit infuper, affcétaffe om- nes gazas Ecclefie ad tam pium opus prori- nus exhibere, ficut & opere fe dicit adim- pleviffe; galeas, pecunias, & omnia, que pre Grecis ad Ytaliam. transferendis neceffa- iuit in alienas manus tradcre, & titulum in Dria cranl; fua ex impenía tranfmittendo , Sed eis alteri afignare, ut jam repeti non pois fent? & quo tunc vera alienatio patrata cíl? Quid preterea de alienatione aliarum dein- ceps terrarum facta, ut burgi fancti Sepul- cri, & plurium, dicturus eft, cum tamen anie adhzfionem ip(us jam per decretum hu- jus concilii fpecialiter terrarum omnium ec- clefiz alienatio, fibi interdicta fuiffet? Debuit goidem imitari beatum Ambrofium, qui im- peratori quærenti hercdifatem Chrifii refpon- „dit: Abfił a me ut Ghrifii hercdiłatem tra- dam : non tradidit Naboth fuam, fed pro- prio cruore defendit. Sic hec jacula, que in fanQaim fynodum fe excufando detorque- erte intelligimus ipfum bujus rei gratia exa- Qionem quamdam valde odiofam, etiam fu- per laicos Bononiæ conflitutos , impofuiffe , Faictar autem hec íancta fynodus non auro & argento fe effe hoc paCto fulcitam, fed fperans in adjutorio domini, qui eam hucuf- que confortavit & direxit, "negotiis Ecclefie & bdei catholicz: conducendis fidelem & fin- ceram impendit opcram , non verita expetere fubfidium cathclicorum populorum, quorum incumbit procurandæ faluti, Sed jam compel- lit iple dominus Kugenius nos hujus rei ape- rire veritatem , quam libentius tacuiffemus , lpfe diverüs artibus hoc concilium díffolvere re nititur, manifefle revertuntar in ipfum .Etentavit, aut in cum locum transferre, ubi Caeterum aliam excufationem fuper impedi- mentis mdulgentiarum afferens, dicit fe nul- | las iedulgentias plenarias de novo contulif- fe, fed folum antiquas renovaflc. Verum « fi loca nominatim, quoties opus erit, defignabi- mus quamplurs, ubi pro caufis exiguis, ut refectione materialium zxdificiorum , plenariam concefüt indulgentiam , tunc eo maxime cum ecclefia (ubfidiis Chriftiani populi pro exalta- tione fidei catholice & reduCtione Grecorum indigebat, & in partibus Burgundie, Sabau- liberius libitum fue voluntatis impleret ,. & hujus fanQæ fynodi reformationem | fübterfu- geret. etiam priufquam de citatorio novil- fime ulla mentio haberetur. Tandem cum id- ipfum complere non poffet, jam per medium Grecorum potiri fperat optatis. Hinc varia impedimenta & graviffume comminationes A- vinionenfibus date funt, ne pecuniam prae- ftlarent. Hinc variae promiffiones beneficia- rum & dignitatum, binc plurimae impenfae in legationibus ad diverfas regiones tranfmit. ten- ANNO CHRISTI 1437- ” localia 

Strana 298
EUGENIUS 297 PP. IV. ANNO fegregare incepit, atque in hujufmodi fegre- CHRIST] 3437: Cotignela a) Portes fibi, H. galione & divifione lengo tempore perfiftere voluit, & nunc dum poft longam cxpecta- tionem ac multam patientiam ejus emendatio & regiminis Ecclefie Dei falutaris provifio queritur, ipfe loquitur grandia adverfus fan- Gam fynodum & ecclefiam Dei, ipfe cam- dem fynodum diffolvere conatur, fi de ipfo judicium fiant, aut aliquo fuorum prefiden- tłum oratorum. Numquid ei conveniens eft tale quærcre diffugium, qui aliquando fole- bat per oratores fuos circa hujus concilii ex- ordia fe ante omnes reformandum offerre , quodque de vita ejus audaciter inquireretur ? EPISTOLÆ SYNODALES. SIGISMUNDUS cam primus fynodum diffolvere , & fe ab ea À diæ , Francie, varifque regionibus noti(fimum 208 habetur. Dum vero requifitus extitit , ut in conceffione indulgentiorum plenariarum pre fado Grecorum exprefle concurreret , dixit fe, ne claves ecclefie contemnerentur, aut ejus vilefceret: auctoritas, maturius incedere voluife. Non dmuit hanc auctoritatem vile- fcere vel contemni claves, fi pro. quibufdam edificiis matcrialibus hzc indulgentia dona- retar. Quod fi, ut iple allegat, incertus erat Grecorum adventus, pum«quid propterea. non oportuit Kcclefiam preparare quaa in hujus operis profecutionem erant neceffaria ; ut pro- miffa Græcis implerentur; & ea difponeren- tur, fine quibus ipf Græci ad terras Latino- Numquid hoc jam tolerabile efl, ut propierBrum conduci non poterant? In quibus præpa- effegiendam correttionem ipfus aut fai ora- torum concilium diffolvere» laboret : atque propter faQum perfone fug, que mortolis cít, aucloritatem ecclefia immortalem confun- dere nitatur; Ííed ipüus adjutor eft Chriftus , qui eam non deferet. Jam vero ad cetera dicamus, quz citationi noftre refpondere vo- lens, adverfum nos rctorquere nititur, Ipfe alienationem] terrarum excufare prætendens , dicit Nicolaum de Fortibrachiis & comitem Francifcum de # Cotugualla contra eum fuif- fe incitatos, qui dicentes fe effe capitancos concili, terras ecclefie iuvaferunt , unde ftra- ges fecure funt. Si autem veritas rerum ape- randis jam hec fanc&a íynodus a civitate A- vinionenfi feptuaginta millia ducatorum in minutum accepit, & anrea duodecim millia a patribus in concilio cxiftentibus, dum prio- res nuntios antc biennium mifit in Græciam, ircs videlicet folemnes oratores. quorum u- nus ad nos rediit, alter vita funGus, tertius ufque in hodiernum diem pro conduCtione rerum permanfit, plures quoque alias impen- fas fecit, fuper quibus omnibus nondum octo millia potuit colligere. Yícce quomodo patres hic exiflentes fe in his rebus ditare quærunt, quorum plures ultra proprias pecunias, quas in mutuum iradiderunf, etiam mobilia &c * riatur, nunquam ili ab hoc facro concilio Clocalia fua pignori abligarunt . Sed dicit, cum invadere terras ecclefie juffi fuerant, neque res talis ullo tempore per concilium delibe- rata extitit . Verurn videntes divifionem , quam ipfe.dominus Eugenius adyerfus conci- lium (unc fovebat, hane acceperunt auda- ciam. Unde & qui divifionis hujus caufa fuit, ipfe etiam caufa exütit malorum ac di- feriminum que exinde fecuta funt, quamo- brem jam id diximus: illà prima diffolurio , per quam ab unitate hujus fanCte fynodi do- minus ipfe Eugenius voluntarie recefüt, cau- fa fut & ongo malorum. Sed poftquam dil- folutionem fufiulit, numquid propterca terras ipfas ecclefie, quas recuperari poterant, opor- res clericorum principaliter agerentur , fuper- fiuum fui(le laicos onerare: neque certe one- ravimus laicos ipfos, fed tam clericis quam laicis, qui fua liberslitate & pietate in fubfi- dium hujus rei quilquam contribuere vel- lent, indulgentias conceffinus. Nunquid hoc eft aliquem compellere, aliquem onerare ? Mumquid hoc eíl novum in Ecclefia Dei , quod pro fa&is fidei catholiez indulgentiæ concedantur ? Adjecit infuper, affcétaffe om- nes gazas Ecclefie ad tam pium opus prori- nus exhibere, ficut & opere fe dicit adim- pleviffe; galeas, pecunias, & omnia, que pre Grecis ad Ytaliam. transferendis neceffa- iuit in alienas manus tradcre, & titulum in Dria cranl; fua ex impenía tranfmittendo , Sed eis alteri afignare, ut jam repeti non pois fent? & quo tunc vera alienatio patrata cíl? Quid preterea de alienatione aliarum dein- ceps terrarum facta, ut burgi fancti Sepul- cri, & plurium, dicturus eft, cum tamen anie adhzfionem ip(us jam per decretum hu- jus concilii fpecialiter terrarum omnium ec- clefiz alienatio, fibi interdicta fuiffet? Debuit goidem imitari beatum Ambrofium, qui im- peratori quærenti hercdifatem Chrifii refpon- „dit: Abfił a me ut Ghrifii hercdiłatem tra- dam : non tradidit Naboth fuam, fed pro- prio cruore defendit. Sic hec jacula, que in fanQaim fynodum fe excufando detorque- erte intelligimus ipfum bujus rei gratia exa- Qionem quamdam valde odiofam, etiam fu- per laicos Bononiæ conflitutos , impofuiffe , Faictar autem hec íancta fynodus non auro & argento fe effe hoc paCto fulcitam, fed fperans in adjutorio domini, qui eam hucuf- que confortavit & direxit, "negotiis Ecclefie & bdei catholicz: conducendis fidelem & fin- ceram impendit opcram , non verita expetere fubfidium cathclicorum populorum, quorum incumbit procurandæ faluti, Sed jam compel- lit iple dominus Kugenius nos hujus rei ape- rire veritatem , quam libentius tacuiffemus , lpfe diverüs artibus hoc concilium díffolvere re nititur, manifefle revertuntar in ipfum .Etentavit, aut in cum locum transferre, ubi Caeterum aliam excufationem fuper impedi- mentis mdulgentiarum afferens, dicit fe nul- | las iedulgentias plenarias de novo contulif- fe, fed folum antiquas renovaflc. Verum « fi loca nominatim, quoties opus erit, defignabi- mus quamplurs, ubi pro caufis exiguis, ut refectione materialium zxdificiorum , plenariam concefüt indulgentiam , tunc eo maxime cum ecclefia (ubfidiis Chriftiani populi pro exalta- tione fidei catholice & reduCtione Grecorum indigebat, & in partibus Burgundie, Sabau- liberius libitum fue voluntatis impleret ,. & hujus fanQæ fynodi reformationem | fübterfu- geret. etiam priufquam de citatorio novil- fime ulla mentio haberetur. Tandem cum id- ipfum complere non poffet, jam per medium Grecorum potiri fperat optatis. Hinc varia impedimenta & graviffume comminationes A- vinionenfibus date funt, ne pecuniam prae- ftlarent. Hinc variae promiffiones beneficia- rum & dignitatum, binc plurimae impenfae in legationibus ad diverfas regiones tranfmit. ten- ANNO CHRISTI 1437- ” localia 

Strana 299
ANNO CHRISTI 1437. "Imo Orci cum Fuge- mo & eccle- fiz Romana {efe amanter 299 EUGENUS CONCILII BASILEENSIS, SIGIMUNDUS 300 PP. IV, tendis cohfuripte , hine labores innumeri af.Acum Grzcis ipfis celebretur, ubi certa fe- fumpli, ut aut concilium diffolveret, aut lo- cum quem afectabat obtinere poffet. Tandem cum jam pecunie & galee ex parre hujus facri concilii in Avinione expedire fuiffent, & anrea octo millia florenorum pro Græcis congregandis in Conflantinopolim tranfmiffa , res quoque inchoatæ jam cum pace & tran- quilia deducüione deduci poterant. Nam & Græcorum oratores hucadvenientes, quidquid dicerent , femper in hoc perfiftebant, quod 4 decreto fuper conventionem ipforum edito nuliarenus recederent. Cui decreto in electio- ne locorum per nos facta, & omninm alia- zum rerum expeditione fatisfafium erat. His ia feliciter. difpofitis, ipfe dominus XKuge-p ae beneficia. Sed nefcimus unde hzc accepe- nius volens metere ubi non feminaverot, qui & precedentibus temporibus magis. opportu- num fuerat arbitratus ur legati mitterentur in Conflantinopolim , &ractaturi cum Grecis, & non fieret ipforum conductio ad concilium cecumenicum in his partibus occidentalibus celebrandum; videns ipfe jam in loca ciua- montana eorum conductionem difponi, tunc pecunias invenit, galeas tranfmifit, quz ipfos Grecos in aliquem locum lr2he, quem vel- let, deducerent; non parcens honori Eccle- fic Larine, in qua Greci jam, proh dolor ! videbunt miferabilem diviflonem, quam ipse adverfus hanc fanétam fynodum in profecu- queretur Latinz Ecclefie confufio, & incer- ANNO rus effct unionis Gracorum. adventus, poffet- CHRISTI que contingere & illam unionem non perfici, & Latinoam Ecclefiam in confufione ac defor- matione manere , auctoritate fynodali ipfius Latine wniveríalis Eccles miferabiliter con- eulcata & proftrata, que nullatenus permittere poffumus, fed ecclefie retincbimus, Deo fa- venic, firmitatem & auCloritatem , atque bi- hilo minus unionem Grecorum juxta conven- ta pro viribus profequemur. Interfesit autem premifia epiftola veluti pro Telatione Ÿ cri » Forge, pra mini, quod in hac fan(ta fynodo difpenfa-relatione ssi- tiones , commutationes votorum , vendungar , minisiGallica par recrime= > matlono Tit, nifi forfitan impugnare velit, quod in conceffione induigentiarum largientikus pia fubídia in opus Grecorum indultum cft, ut commutaiiones votorum & difpenfationcs a- Jiquas obtinere pofhnr. Numquid & hoc žili- cinua eft, quod illi fua peccata eleemofynis redimant, que eleemofynæ in profecutionem ilius faluberrimz unionis Grecorum manife- fle convertuntur ? Quomodo autem alias di- fpenfationes, que hic conceduntur, vendi af- ferat, cum homines hic ad matrem fuam ec clefiam congtegatam pro difpenfationibus ob- tinendis fape refugere notum fit, ne illasma- gnas exactiones pecuniarum. fuübire cogontur , tione negonorum fdei hujufimodi per eamc que in curia iplus domini Eugenii palam 1 : conjunxeinm.ihChosta exercet . Unde & maxima perturba- Et tamen celebralum & quidem feticiter , tio rebus agendis affeitur, Gt qum prius pa- cato curfu deducebantur, nunc variis expo- nuntur fluctibus. Nonne fan&ius feciffet pro- fecutionem inceptam in unitare confovere , quam pecuniam in fomentum divifionis & re- rum turbationem confumere? Aflentiał ipfe , quzfumus, aliquando faliem in hoc tanto fi- dei ncgotio bujus fanta fynodi fenere uni- tatem , que loca opportuniffiraa in his parü- bus citramontanis elegit, ubi porentiffimi prin cipes Chrifliani & univerfirares fludentium , praefertim in lacra theologi», pax quoque X fecuritas magis abundant: ubi ad honorem conftat exerceri ? Signet nobis unum qui in hac fynodo beneficium, zut difpenfationem y vel aliquod. tale vendiderit, & videbit: nos protinus dcbitum juftitiæ peragerc . Dicit nos beneficiorum collationem, fibi plerumque adi- mendo illa, de facto conferre: fed fi ‘amti- quarum fyaodorum acta perlegerit , -quæ, epi- {copos fæpenumero inflituerunt, &' deftitue- runt; imo eliam Nicæna fynodus Euftathium epifcopum de Nicæa Berœæ in Antiochiam tranftulit : fi eriam Matthiam apoftolum & primos feptem diaconos per concilia primiti- ve ccclefie fuiffe affumptos meminerit, non negabit in ipfis beneficiis per (ynodum uni- Xeclefim latinz poteft haberi conventus cele-p verialem miniftros juititiæ inflitui poffe : quod brior, & ad bonum fidei, ac ipfius unionis defideratæ efficacior. Nec ipfe dominus Xu- genius laborem veniendi ad hac loca recuía- re debet, ‘gui etiam in loca remotiora pro tanto bono proficifci debcret, oftendendo - fe fidclem Chrifli vicarium, qui pro falute gre- gis fui de cxlo defcedit, prefertim cum & ipfe dominus Eugenius iu hac epiftola pro- fitcatur fe velle pati mortem pro reductione Orientalis ficclefæ, pro qua ramen ( quod dolenter referimus ) induci adhuc non po- tuit ut extra Italiam cgredi vellet, quod fi voluiffet, poterat, tofí Ecclefie dare pacem. Ímo & noflri oratores ad eum mifh obtine- tamen rarifüme nos egimus , imo collationem. beneficiorum per ipfum dominum Eugenium füftinuimus exerceri, licet. multas inordinatio- nes gratiarum expedativarum & nominatio- num agerc confpieeretur; quibus medianii-: bus, in expugoationam ipfius fanétz fynodi & univerfalis ecclefie, varios fibi conabatur exquirere. favores: [ed cupicbamus femper fovere unitatem & pacem. Verba plurima per hanc epiftolam in nos. gravia proferun- tur, que etiam occulta cordium fine affeGi- bus dijudicans, dicit quod creditur in cordi~ bus noftris potiffime ineffe avaritiæ ardorem . Ecce dum fubftantias noftras confumimus , re non połucrant, uż pro Grecis conducen-E dum promotiones Śr bencficia non querimus, dis ad loca per nos eleca falvumconductum donaret, quem fæculares principes univer liberaliffime concedebant. Non autem ipfe conari debet Grecos ad locum. non elcctum per hanc fanctam fynodum evocare: quæ fo- lum tria loca elegit, cum'& Græci pepige- xint in locum per nos eligendum advenire : nec pałi debel hec fan&a fynodus, ut ad- verfos pacta inita & contra fanctorum de- cretorum fuorum tenorem concilium hoc ce- cumenicum in alio loco fine fuo tonfenfu & ad bonum univerfalis ecclefie noílra verti- mus ftudia, avdri vocamur. Proteflatur ku- jus epiflole principium noftra ( ut inquit) facrilegia juridice retundere , fuperflitiones & errores veile fopisi. Sed dum ipfe dominus Hugenius jufütiam fuam proferre debuit, re- fugif judicium : diffolvit, quantum in fe eft, concilium . Et infüper que in ecclefiam Tei proferat, quo pacto excufationes in peccatis addueat, premiífa reftanmur , que certe dolen- ter proferimus, Nam ipfum & rettius fape- ze 

Strana 300
ANNO CHRISTI 1437. "Imo Orci cum Fuge- mo & eccle- fiz Romana {efe amanter 299 EUGENUS CONCILII BASILEENSIS, SIGIMUNDUS 300 PP. IV, tendis cohfuripte , hine labores innumeri af.Acum Grzcis ipfis celebretur, ubi certa fe- fumpli, ut aut concilium diffolveret, aut lo- cum quem afectabat obtinere poffet. Tandem cum jam pecunie & galee ex parre hujus facri concilii in Avinione expedire fuiffent, & anrea octo millia florenorum pro Græcis congregandis in Conflantinopolim tranfmiffa , res quoque inchoatæ jam cum pace & tran- quilia deducüione deduci poterant. Nam & Græcorum oratores hucadvenientes, quidquid dicerent , femper in hoc perfiftebant, quod 4 decreto fuper conventionem ipforum edito nuliarenus recederent. Cui decreto in electio- ne locorum per nos facta, & omninm alia- zum rerum expeditione fatisfafium erat. His ia feliciter. difpofitis, ipfe dominus XKuge-p ae beneficia. Sed nefcimus unde hzc accepe- nius volens metere ubi non feminaverot, qui & precedentibus temporibus magis. opportu- num fuerat arbitratus ur legati mitterentur in Conflantinopolim , &ractaturi cum Grecis, & non fieret ipforum conductio ad concilium cecumenicum in his partibus occidentalibus celebrandum; videns ipfe jam in loca ciua- montana eorum conductionem difponi, tunc pecunias invenit, galeas tranfmifit, quz ipfos Grecos in aliquem locum lr2he, quem vel- let, deducerent; non parcens honori Eccle- fic Larine, in qua Greci jam, proh dolor ! videbunt miferabilem diviflonem, quam ipse adverfus hanc fanétam fynodum in profecu- queretur Latinz Ecclefie confufio, & incer- ANNO rus effct unionis Gracorum. adventus, poffet- CHRISTI que contingere & illam unionem non perfici, & Latinoam Ecclefiam in confufione ac defor- matione manere , auctoritate fynodali ipfius Latine wniveríalis Eccles miferabiliter con- eulcata & proftrata, que nullatenus permittere poffumus, fed ecclefie retincbimus, Deo fa- venic, firmitatem & auCloritatem , atque bi- hilo minus unionem Grecorum juxta conven- ta pro viribus profequemur. Interfesit autem premifia epiftola veluti pro Telatione Ÿ cri » Forge, pra mini, quod in hac fan(ta fynodo difpenfa-relatione ssi- tiones , commutationes votorum , vendungar , minisiGallica par recrime= > matlono Tit, nifi forfitan impugnare velit, quod in conceffione induigentiarum largientikus pia fubídia in opus Grecorum indultum cft, ut commutaiiones votorum & difpenfationcs a- Jiquas obtinere pofhnr. Numquid & hoc žili- cinua eft, quod illi fua peccata eleemofynis redimant, que eleemofynæ in profecutionem ilius faluberrimz unionis Grecorum manife- fle convertuntur ? Quomodo autem alias di- fpenfationes, que hic conceduntur, vendi af- ferat, cum homines hic ad matrem fuam ec clefiam congtegatam pro difpenfationibus ob- tinendis fape refugere notum fit, ne illasma- gnas exactiones pecuniarum. fuübire cogontur , tione negonorum fdei hujufimodi per eamc que in curia iplus domini Eugenii palam 1 : conjunxeinm.ihChosta exercet . Unde & maxima perturba- Et tamen celebralum & quidem feticiter , tio rebus agendis affeitur, Gt qum prius pa- cato curfu deducebantur, nunc variis expo- nuntur fluctibus. Nonne fan&ius feciffet pro- fecutionem inceptam in unitare confovere , quam pecuniam in fomentum divifionis & re- rum turbationem confumere? Aflentiał ipfe , quzfumus, aliquando faliem in hoc tanto fi- dei ncgotio bujus fanta fynodi fenere uni- tatem , que loca opportuniffiraa in his parü- bus citramontanis elegit, ubi porentiffimi prin cipes Chrifliani & univerfirares fludentium , praefertim in lacra theologi», pax quoque X fecuritas magis abundant: ubi ad honorem conftat exerceri ? Signet nobis unum qui in hac fynodo beneficium, zut difpenfationem y vel aliquod. tale vendiderit, & videbit: nos protinus dcbitum juftitiæ peragerc . Dicit nos beneficiorum collationem, fibi plerumque adi- mendo illa, de facto conferre: fed fi ‘amti- quarum fyaodorum acta perlegerit , -quæ, epi- {copos fæpenumero inflituerunt, &' deftitue- runt; imo eliam Nicæna fynodus Euftathium epifcopum de Nicæa Berœæ in Antiochiam tranftulit : fi eriam Matthiam apoftolum & primos feptem diaconos per concilia primiti- ve ccclefie fuiffe affumptos meminerit, non negabit in ipfis beneficiis per (ynodum uni- Xeclefim latinz poteft haberi conventus cele-p verialem miniftros juititiæ inflitui poffe : quod brior, & ad bonum fidei, ac ipfius unionis defideratæ efficacior. Nec ipfe dominus Xu- genius laborem veniendi ad hac loca recuía- re debet, ‘gui etiam in loca remotiora pro tanto bono proficifci debcret, oftendendo - fe fidclem Chrifli vicarium, qui pro falute gre- gis fui de cxlo defcedit, prefertim cum & ipfe dominus Eugenius iu hac epiftola pro- fitcatur fe velle pati mortem pro reductione Orientalis ficclefæ, pro qua ramen ( quod dolenter referimus ) induci adhuc non po- tuit ut extra Italiam cgredi vellet, quod fi voluiffet, poterat, tofí Ecclefie dare pacem. Ímo & noflri oratores ad eum mifh obtine- tamen rarifüme nos egimus , imo collationem. beneficiorum per ipfum dominum Eugenium füftinuimus exerceri, licet. multas inordinatio- nes gratiarum expedativarum & nominatio- num agerc confpieeretur; quibus medianii-: bus, in expugoationam ipfius fanétz fynodi & univerfalis ecclefie, varios fibi conabatur exquirere. favores: [ed cupicbamus femper fovere unitatem & pacem. Verba plurima per hanc epiftolam in nos. gravia proferun- tur, que etiam occulta cordium fine affeGi- bus dijudicans, dicit quod creditur in cordi~ bus noftris potiffime ineffe avaritiæ ardorem . Ecce dum fubftantias noftras confumimus , re non połucrant, uż pro Grecis conducen-E dum promotiones Śr bencficia non querimus, dis ad loca per nos eleca falvumconductum donaret, quem fæculares principes univer liberaliffime concedebant. Non autem ipfe conari debet Grecos ad locum. non elcctum per hanc fanctam fynodum evocare: quæ fo- lum tria loca elegit, cum'& Græci pepige- xint in locum per nos eligendum advenire : nec pałi debel hec fan&a fynodus, ut ad- verfos pacta inita & contra fanctorum de- cretorum fuorum tenorem concilium hoc ce- cumenicum in alio loco fine fuo tonfenfu & ad bonum univerfalis ecclefie noílra verti- mus ftudia, avdri vocamur. Proteflatur ku- jus epiflole principium noftra ( ut inquit) facrilegia juridice retundere , fuperflitiones & errores veile fopisi. Sed dum ipfe dominus Hugenius jufütiam fuam proferre debuit, re- fugif judicium : diffolvit, quantum in fe eft, concilium . Et infüper que in ecclefiam Tei proferat, quo pacto excufationes in peccatis addueat, premiífa reftanmur , que certe dolen- ter proferimus, Nam ipfum & rettius fape- ze 

Strana 301
301 «NU EPISTOL/E SYNODALES. SIGIMUNDUS 302 m TE, & loqui veracius, atque honeftius opta- A fint, fed maxime refidet in univerfalis eccle- — ANNO remus, nec ita coram mundo propri animi fie catholice conventu, quem Chriftus, ca- ANNO CHRIST! efierre paflionem. Sed cum omnia dixit que- put verum ipfius, non doíeret ufque ad con- CHRIS TL : cumque voluit ; ubi fant illa facrilegia ? ubi fuümmationem feculi, Utque omnes idem fa- "37 fuperflitiones ? ubi errores quos nobis ineffe piant cum ecclefia congregata, & ceffent illa dicebat, & quos fopire pollicebatur ? Melius fchifinaca, qux proh dolor!, in oculis no- quidem fuiffet verba iam injuriofa fubjicere , flris jam vigere confpicimus , dum ipfe do- ubi nullam penitus in rc ipfa apparentia af- ;ninus Eugenius in divifionc inchoaia. nimium ferre potuit; nec Deo favente afferet in «- perfeverer; qui etiam rurfum ad diffolutio- ternum, Nec propter opprobriorum talium , ncm femel revocalam revertitur, affidueque 305 quarumlibet detrattionum —diffeminatio- bonum univerfalis ecclefie conturbat; & ni- nem, profecutionem boni commnnis & de- hilo minus adhuc expectamus, hoc maxime fenfionem univerfis ecclefie arque concilio« defiderantes, ut omnes prelati & principes rum generalium , quibus robur fidei catholi- Chriftiani, ac ceteri fideles, jun&lis animis & ce duce Chrifto innititur , eodem' adjuvante concordi fenrcnüa in his difcriminibus confu- defcremus. Paucitatem nobis & iraperitiam B lant publicie faluti ac regimini falutari totius objicit eadem epiftola. Sed , fi veritatem am- ecclefie; nam res omnium agitur, hoc peti- pledi velit, nullam hujus fanz fynodi con- mus, & requirimus, ut ecclcfiaflicorum copio- clufionem in omnibus his «qux decreta fue- {us numerus ex omui regione huc affluat , runt coeptam inveniet, in quam non Jonge ficut ad hane fynodum univerfi ftatus. eccle- major pars prelatorum, major pars doCo- fue funt legitime vocati, & pariter deliberent zum, major denique pars omnium notabilium quid potins pro unitate confervanda, & o- virorum confenferit. imo plus quam due mnibus rebus ecclefie feliciter ordinandis ex- partes concili in idipfum convenerunt, quod pedit. Univerfos quoque pm inrelligerc {pe eft copiofe congregatum; & fi omnium peri- ramus, hoc non elle fchifma quærere, fed. tiam atque dona ex lärgitare fancti Spiritus potius velle fchifma perpetuum — devitare ; diftributa dividentis unicuique prout vult , quod coningeret, fi fummi pontifices no(tri confideratius examinaffet, parcius talia loque- temporis a facris conciliis, quorum inflituta retur. Tandem illa fubticendo quæ in ema- fui prædeccifores maxime cxequi curabanr , Hoc Eugeni- EUGENIUS лага citatione dicebantur, vos Chrifti fideles exhorratur, ut fchifmata impiiffuna & hor-C renda ( ut inquit ) {Candala devitetis, no- flrofque conatus, quos impüffimos dicit, re- primere ftudeatis: que jam omnia, etfi gra- viffimarum injuriarum plena funt , manfuetc tolerare polliciti fumus, cum non nobis (it animus verbis contendere, fed totis conatibus perquirere, quid commodius, quid conve- nientius agendum fit pro eccleballica falute , fed dominus Eugenius fchifma fe abhorrere oftendit, & íub timore fchifmatis ín hoc a- nimos hominum perducere, ut adverfus hanc fanctam fynodum libere agere poffit quecum- que volet, & divifionem quam ab exordio ( ut premiffum eft ) inchoavit, ita conduce- re, ut confundatur fynodalis auctoritas, &D libitum fuz prevaleat voluntatis, atque fub velamine comminati fchifmats ipfc corrigi non valeat: que res ctiam. exemplum perni- ciofum afferret pofteris, in magnam eccle(ie defolationem. Nam quidquid fommi pontifi- ces vellent in futurum pro libito agere boc poffent, omni fuüblato timore, confidentes ob metum fchifmatis nunquam. corum correQio- nem per concilia generalia tentari poffe. In- fuper dum fchifma diffuadet, ipfe a&u fchif- ma perniciofiffimum duorum conciliorum , quale nunquam auditum eft. erigit, evocan- do alind concilium in civitavzem l'errarien- fem, contra decreta concilii Conftantienfis , & iflius, ac etiam ilia quæ fun: Græcis pro-E miffa, que ipíe cxpreffe approbavit . Nos autem , favente Chrifti gratia, nullum fchif- ma facimus, imo veram ecclefie profcquimur unitatem , ut videlicet tam ipfe Romanus pontifex, quam ceteri omnes unanimiter te- neant umitatem ecclefie congregate, & non fe feparent ab his que univerfali confenfu funt confílituta , foliditatem Petri teneant , quæ non in unius folius perfonæ volunrate confiflit, quæ quotidie errate poteft, cum & aliqui Romani pontifices in errorem — lapf ma . M us non fecit fe vellent pro libito voluntatis affidue difiun- fecit. gere, & eifdem repugnare : cognofcentque jam cuncti apertius, quanta {it ncceflitas pro foli- ditate fidei & ecclefie retinere conciliorum unitatem, quae dum magis oppugnatur, tan- to mapis in animis hominum elucefcit: hoc difponente omnipotenti Deo, qui mala cffe Std «qum non fieret, mifi potens eífct bona etiam ex Pon mala po- eis elicere. Ideo dilecti ecclefie filii princi- iius a propria pes Chrifliani & univer( fideles, his rcbus voluntate d per Dei gratiam intelleCtis, cognofcetis ubi pong ob. veritas & juflitia rc(idear, per quam ad pa- emperare. cem poflimus pervenire falutarem, Vos iph ju- vate & orate , ut dominus Fugetius Roma- nus pontifex meliori fretus confilio, & pro- pria voluntate paululum inclinata, ad pacem, unitatem , & falutare regimen ecclefiarum & animarum, benignius fe convertat, & illum in vifceribus charitatis hec fancta fynodus paratis animis amplexabitur; totis viribus ad- jutura, ut ipfe in omnibus bonis femper a- bundet: ad hanc quoque civitatem veniant univerfi, qui de jure vel ‘confuetudine con- ciliis generalibus intereífe tenentur. Mittant huc principes fzculi fuos oratorcs, ut fuper cunctis que pro bono ecclefi$ agenda funt , communi omnium confenfu capiatur conclu- fio falutaris , & in omni pace ас tranquilli- -fate cunéta difponantér ad gloriam xominis Chrifti, & falutem ccclefie fuz, qui eft Deus benedi&Qus in fecula feculorum. Datum in noftra generali congregatione , in ecclefia majori Bafilecn(i folemniter celebrata, decimoquarto Kalendas Novembris, anno a nativitate domini millefimo quadringentefine uigefimofeptimo. IX, 

Strana 302
301 «NU EPISTOL/E SYNODALES. SIGIMUNDUS 302 m TE, & loqui veracius, atque honeftius opta- A fint, fed maxime refidet in univerfalis eccle- — ANNO remus, nec ita coram mundo propri animi fie catholice conventu, quem Chriftus, ca- ANNO CHRIST! efierre paflionem. Sed cum omnia dixit que- put verum ipfius, non doíeret ufque ad con- CHRIS TL : cumque voluit ; ubi fant illa facrilegia ? ubi fuümmationem feculi, Utque omnes idem fa- "37 fuperflitiones ? ubi errores quos nobis ineffe piant cum ecclefia congregata, & ceffent illa dicebat, & quos fopire pollicebatur ? Melius fchifinaca, qux proh dolor!, in oculis no- quidem fuiffet verba iam injuriofa fubjicere , flris jam vigere confpicimus , dum ipfe do- ubi nullam penitus in rc ipfa apparentia af- ;ninus Eugenius in divifionc inchoaia. nimium ferre potuit; nec Deo favente afferet in «- perfeverer; qui etiam rurfum ad diffolutio- ternum, Nec propter opprobriorum talium , ncm femel revocalam revertitur, affidueque 305 quarumlibet detrattionum —diffeminatio- bonum univerfalis ecclefie conturbat; & ni- nem, profecutionem boni commnnis & de- hilo minus adhuc expectamus, hoc maxime fenfionem univerfis ecclefie arque concilio« defiderantes, ut omnes prelati & principes rum generalium , quibus robur fidei catholi- Chriftiani, ac ceteri fideles, jun&lis animis & ce duce Chrifto innititur , eodem' adjuvante concordi fenrcnüa in his difcriminibus confu- defcremus. Paucitatem nobis & iraperitiam B lant publicie faluti ac regimini falutari totius objicit eadem epiftola. Sed , fi veritatem am- ecclefie; nam res omnium agitur, hoc peti- pledi velit, nullam hujus fanz fynodi con- mus, & requirimus, ut ecclcfiaflicorum copio- clufionem in omnibus his «qux decreta fue- {us numerus ex omui regione huc affluat , runt coeptam inveniet, in quam non Jonge ficut ad hane fynodum univerfi ftatus. eccle- major pars prelatorum, major pars doCo- fue funt legitime vocati, & pariter deliberent zum, major denique pars omnium notabilium quid potins pro unitate confervanda, & o- virorum confenferit. imo plus quam due mnibus rebus ecclefie feliciter ordinandis ex- partes concili in idipfum convenerunt, quod pedit. Univerfos quoque pm inrelligerc {pe eft copiofe congregatum; & fi omnium peri- ramus, hoc non elle fchifma quærere, fed. tiam atque dona cx lárgitate fancti Spiritus potius velle fchifma perpetuum devitare ; diftributa dividentis unicuique prout vult , quod coningeret, fi fummi pontifices no(tri confideratius examinaffet, parcius talia loque- temporis a facris conciliis, quorum inflituta retur. Tandem illa fubticendo quæ in ema- fui prædeccifores maxime cxequi curabanr , Hoc Eugeni- EUGENIUS лага citatione dicebantur, vos Chrifti fideles exhorratur, ut fchifmata impiiffuna & hor-C renda ( ut inquit ) {Candala devitetis, no- flrofque conatus, quos impüffimos dicit, re- primere ftudeatis: que jam omnia, etfi gra- viffimarum injuriarum plena funt , manfuetc tolerare polliciti fumus, cum non nobis (it animus verbis contendere, fed totis conatibus perquirere, quid commodius, quid conve- nientius agendum fit pro eccleballica falute , fed dominus Eugenius fchifma fe abhorrere oftendit, & íub timore fchifmatis ín hoc a- nimos hominum perducere, ut adverfus hanc fanctam fynodum libere agere poffit quecum- que volet, & divifionem quam ab exordio ( ut premiffum eft ) inchoavit, ita conduce- re, ut confundatur fynodalis auctoritas, &D libitum fuz prevaleat voluntatis, atque fub velamine comminati fchifmats ipfc corrigi non valeat: que res ctiam. exemplum perni- ciofum afferret pofteris, in magnam eccle(ie defolationem. Nam quidquid fommi pontifi- ces vellent in futurum pro libito agere boc poffent, omni fuüblato timore, confidentes ob metum fchifmatis nunquam. corum correQio- nem per concilia generalia tentari poffe. In- fuper dum fchifma diffuadet, ipfe a&u fchif- ma perniciofiffimum duorum conciliorum , quale nunquam auditum eft. erigit, evocan- do alind concilium in civitavzem l'errarien- fem, contra decreta concilii Conftantienfis , & iflius, ac etiam ilia quæ fun: Græcis pro-E miffa, que ipíe cxpreffe approbavit . Nos autem , favente Chrifti gratia, nullum fchif- ma facimus, imo veram ecclefie profcquimur unitatem , ut videlicet tam ipfe Romanus pontifex, quam ceteri omnes unanimiter te- neant umitatem ecclefie congregate, & non fe feparent ab his que univerfali confenfu funt confílituta , foliditatem Petri teneant , quæ non in unius folius perfonæ volunrate confiflit, quæ quotidie errate poteft, cum & aliqui Romani pontifices in errorem — lapf ma . M us non fecit fe vellent pro libito voluntatis affidue difiun- fecit. gere, & eifdem repugnare : cognofcentque jam cuncti apertius, quanta {it ncceflitas pro foli- ditate fidei & ecclefie retinere conciliorum unitatem, quae dum magis oppugnatur, tan- to mapis in animis hominum elucefcit: hoc difponente omnipotenti Deo, qui mala cffe Std «qum non fieret, mifi potens eífct bona etiam ex Pon mala po- eis elicere. ео dilecti ecclefie filii princi- iius a propria pes Chrifliani & univer( fideles, his rcbus voluntate d per Dei gratiam intelleCtis, cognofcetis ubi pong ob. veritas & juflitia rc(idear, per quam ad pa- emperare. cem poflimus pervenire falutarem, Vos iph ju- vate & orate , ut dominus Fugetius Roma- nus pontifex meliori fretus confilio, & pro- pria voluntate paululum inclinata, ad pacem, unitatem , & falutare regimen ecclefiarum & animarum, benignius fe convertat, & illum in vifceribus charitatis hec fancta fynodus paratis animis amplexabitur; totis viribus ad- jutura, ut ipfe in omnibus bonis femper a- bundet: ad hanc quoque civitatem veniant univerfi, qui de jure vel ‘confuetudine con- ciliis generalibus intereífe tenentur. Mittant huc principes fzculi fuos oratorcs, ut fuper cunctis que pro bono ecclefi$ agenda funt , communi omnium confenfu capiatur conclu- fio falutaris , & in omni pace ас tranquilli- -fate cunéta difponantér ad gloriam xominis Chrifti, & falutem ccclefie fuz, qui eft Deus benedi&Qus in fecula feculorum. Datum in noftra generali congregatione , in ecclefia majori Bafilecn(i folemniter celebrata, decimoquarto Kalendas Novembris, anno a nativitate domini millefimo quadringentefine uigefimofeptimo. IX, 

Strana 303
ANNO CHRISTI 1438. ” plens EUGENIUS 393 “pp. iv, rx, Refponfio fynadalis faffa oratoribus eleft.rum imperii Remani , &c. inflantibus ut fuperfederetur in proceffu pape Eugenii, $acro/entła , Xe. ad futuram sei memoriam. Audivit hzc anda fynodus affe®ionem de- votifimam venerabiliun: archiepifcoporum, & ceterorum illuftriurh. principum electorum fam cri imperii, ad pacem & quietem ecclefie , quam vos egregii ipforum oratores in noílra congregatione geucrali diferta oratione refera- flis ; viciffim quoque audierunt difcretionis vcftr: zelum fincerum., quem fanfia eadćm Tynodus ad ipíius ecclefie falutem. & pacem (emper geffit, veluti per venerabilem archic- pittopum Panormitanum ex ordinatione hu- jus facri concilii fuit in eadem congregetione Jotius explicarum, Deinceps pro affectu quem ad pacem in cordibus noftris fedulo gerimus, ab eifdem dilcrerionibus veftris inter deputa- tos hujus facri concilit quifitum. eft , ut me- dia ad pacem ipfam opportuna velletis ape- Tire. "Nam hac fanela fynodus omnia media intendebat gratis animis amplexari, per que aucloritas ccclefize fervarctur illefa, & refor- mario tantis expetita remporibus, & pro qua jam in conciliis Conftanüenfi, Senenfi, &ifto Bafilcenfi tot funt. adhibiti labores, aliquem tandem fruCtuofum fortireeur effetum, ad Dei gloriam , & animarum falutem . Vos ve- ro pacis inveniendæ fpem habere dixiftis, fi fufpendcretur proceffus adverfus dominum Fu- genium papam IV. inchoatus, & interim o pera daret per dominos veftros illuftres . ut ipfe dominus Xugenius diffolutionemn. preten- fam concilii per eum attenrazam. rcvocaret , & ca qua adverfus hoc facrum concilium e- gerat, de quibus atque etiam; dejuflitia ipfius concihi dominos veflros * plane informatos effe commemoraftis. Utque infuper idem do- minus Eugenius decreta lynodalia fufciperet & de congregando concilio pro Crecis fe non intromitteret, fed fieret apud Grxcos i- píos inffanüa, ut venirent ad aliqucm trium locoram clectorum per concilium , quod fi obtineri non poffet, videretur de aliquo ter- tio loco eligendo qui 4 concilio & pape tutus & accommodus foret; adjicientes quod ad papam fuper his deflinaremus oratores . “Et tandem, fi concordia aliter non poflet in- veniri, fuper ipfius tertii Yoci electione con- Cilium & papa in aliquos compromitterent . Quibus per vos cx optima intentione & zelo fincero ( ut credimus ) exprefiis , matura de- liberatione. przehabita, duximus hoc modo re- fp;ndendum : Laudamus & commendamas plurimum devotionem vénerabilium archipra- fulam & cæterorum illu(trium dominorum veftrorum "atque. veftram, quam fimul. & ju- fliüam hujus facri concilii attentius. confide- rare , (& pacis media invenire conari confpi- cinus, laboribufque ipforum & veftris gratia efl habenda . Nos quoque ea cupimus effice- ve, quz ad pacem falutarem confequendam , & piorum veftrorum defideriorum confum- mationem cfficaciora fint. Spceramus autcm , favente Chrifti clementia, pacem ipfam nobis CONCILIUM BASILEENSE. SCISMUNDOS A & vobis pariter defideratam inveniri poffe, fi 304 fororem pacis jufüitiam non prorfus abjeceri- mus. Nam ita juflitia & pax ofculate funt , atque tali vinculo fœderatæ, ut quifquis unam yi fine altera querit, neutram valeat ampleCti .rewattionum Pii IT. quz in Si conflanrbus animis viam juflitie & verita- tis ingrediamur, auctoritatem ecclefie i de- terminationes fidei jam in pluribus conciliis promulgatas, atque per univer(alem ecclefiam approbatas, totis viribus defendamus; que concorditer acclamant ; Romanum pontificero teneri obedire univerfalibus conciliis , in his que pertinent ad fidem; extirpationem {chif- matis, & reformationem ecclefie in capite & membris, ac pertinentibus ad ea: ut quod B veritas ipfa declarata fonat, opere impleatur, pacem optimam 4 nunc & in futurum uni- verfa ecclefia confequetur . Nec Romani pon tifices pro libito fuc voluntatis implenda ad- verfus univerfales (ynodos tunta buila mové- bunt in conünuam perturbationem ecclefiæ , fed benigne amplexabuntur, qua univerfali confenfu funr inflituta pro ædificatione ipfius ecclefie & animarum falute. Ipfi quoque hoc pacto a fynodis univerfalibus omni favore & honore tractat merebuntur. lnducunt nos’ præterca exiflimare de futuris , dominum Eu- genium papam EV, facilis ad hanc pacem inclinari poffe pro falute anims fue, X to- üus ccclefie, fi proccffus inchoatus per hanc GC funsłam fynodum continuetur, quam fi eo- dem proceíffu füfpenfo nudis precibus de hoc interpelletur. Meminiflis, ut credimus , dum altera vice concilium diffolverat, neque pre- cibus inclytie memoriz Sipifmundi impcrato- ris Romanorum , nec archipræfulum , & cz- terorum illuttrium principum eletorum facri imperii, aut quorumlibet aliorum, ad huju- fmadi ręyocandam diilolutionem | induci po- tuiffe, donec ad fufpenfionem ipfius ab admi- niflratione papali hac fancta lynodus proce- dere decrevit. Ubi vero nunc longe gravio- ra, longe duriora peregit, & femel revoca- tam diffolutionem iterum attentavit, quid pu- randum eft ex dilatione proceffus eventurum , Dnifi duriorem ipfius in cepto propofito perfi- flentiam? Jara femel poft ejus accufatam con- tumaciam , dilationem fexaginta dierum ad infantiam prefati imperatoris ac illuftrium dominorum veltrorum dedimus. Et poft la- pfum: illorum adhuc aliis plurimis diebus ex- pectavimus . Quid ifte dilationes profecerint vos ipfi confpicitis: quoniam etiam dominos vefiros illuftres litteras & nuntios ad eura- dem dominum Yugenium mille commemo- xatis. Et quamquam plurimum fit eorum di- ligentia commendanda, nihil tamen ad falu- tem ecclefie Dei obtentum cft. Interim ipfe dominus Eugenius litteras & nuntios ad di- verfas regiones mifit in hujus concilii expu- Egnationem: interim plurimos. ad adeundum przetenfum Tlerrarienfe/ concilium | convocare ftuduit , in. fciffuram ecclefie: interim labo- ravit ur Grecos ad locum quem vellet. poffet adducere, ut fub umbra conventionis eo- rum correélionem effugere, & obedientiam , quam huic fan&Qe fynodo exhibere tenetur, eludere valeret. Cujus rci affequende gratia jon adverfus honorem ecclefie Larinæ pluri- ma fcandali per ipsum. dominum Eugenium atque suos, Etiam in oculis Crecorum com- miffa funt; & nuuc in foribus elt schisma inau- 

Strana 304
ANNO CHRISTI 1438. ” plens EUGENIUS 393 “pp. iv, rx, Refponfio fynadalis faffa oratoribus eleft.rum imperii Remani , &c. inflantibus ut fuperfederetur in proceffu pape Eugenii, $acro/entła , Xe. ad futuram sei memoriam. Audivit hzc anda fynodus affe®ionem de- votiffmam venerabiliun: archiepifcoporum, & ceterorum illuftriurh. principum electorum fam cri imperii, ad pacem & quietem ecclefie , quam vos egregii ipforum oratores in noílra congregatione geucrali diferta oratione refera- flis ; viciffim quoque audierunt difcretionis vcftr: zelum fincerum., quem fanfia eadćm Tynodus ad ipíius ecclefie falutem. & pacem (emper geffit, veluti per venerabilem archic- pittopum Panormitanum ex ordinatione hu- jus facri concilii fuit in eadem congregetione Jotius explicarum, Deinceps pro affectu quem ad pacem in cordibus noftris fedulo gerimus, ab eifdem dilcrerionibus veftris inter deputa- tos hujus facri concilit quifitum. eft , ut me- dia ad pacem ipfam opportuna velletis ape- Tire. "Nam hac fanela fynodus omnia media intendebat gratis animis amplexari, per que aucloritas ccclefize fervarctur illefa, & refor- mario tantis expetita remporibus, & pro qua jam in conciliis Conftanüenfi, Senenfi, &ifto Bafilcenfi tot funt. adhibiti labores, aliquem tandem fruCtuofum fortireeur effetum, ad Dei gloriam , & animarum falutem . Vos ve- ro pacis inveniendæ fpem habere dixiftis, fi fufpendcretur proceffus adverfus dominum Fu- genium papam IV. inchoatus, & interim o pera daret per dominos veftros illuftres . ut ipfe dominus Xugenius diffolutionemn. preten- fam concilii per eum attenrazam. rcvocaret , & ca qua adverfus hoc facrum concilium e- gerat, de quibus atque etiam; dejuflitia ipfius concihi dominos veflros * plane informatos effe commemoraftis. Utque infuper idem do- minus Eugenius decreta lynodalia fufciperet & de congregando concilio pro Crecis fe non intromitteret, fed fieret apud Grxcos i- píos inffanüa, ut venirent ad aliqucm trium locoram clectorum per concilium , quod fi obtineri non poffet, videretur de aliquo ter- tio loco eligendo qui 4 concilio & pape tutus & accommodus foret; adjicientes quod ad papam fuper his deflinaremus oratores . “Et tandem, fi concordia aliter non poflet in- veniri, fuper ipfius tertii Yoci electione con- Cilium & papa in aliquos compromitterent . Quibus per vos cx optima intentione & zelo fincero ( ut credimus ) exprefiis , matura de- liberatione. przehabita, duximus hoc modo re- fp;ndendum : Laudamus & commendamas plurimum devotionem vénerabilium archipra- fulam & cæterorum illu(trium dominorum veftrorum "atque. veftram, quam fimul. & ju- fliüam hujus facri concilii attentius. confide- rare , (& pacis media invenire conari confpi- cinus, laboribufque ipforum & veftris gratia efl habenda . Nos quoque ea cupimus effice- ve, quz ad pacem falutarem confequendam , & piorum veftrorum defideriorum confum- mationem cfficaciora fint. Spceramus autcm , favente Chrifti clementia, pacem ipfam nobis CONCILIUM BASILEENSE. SCISMUNDOS A & vobis pariter defideratam inveniri poffe, fi 304 fororem pacis jufüitiam non prorfus abjeceri- mus. Nam ita juflitia & pax ofculate funt , atque tali vinculo fœderatæ, ut quifquis unam yi fine altera querit, neutram valeat ampleCti .rewattionum Pii IT. quz in Si conflanrbus animis viam juflitie & verita- tis ingrediamur, auctoritatem ecclefie i de- terminationes fidei jam in pluribus conciliis promulgatas, atque per univer(alem ecclefiam approbatas, totis viribus defendamus; que concorditer acclamant ; Romanum pontificero teneri obedire univerfalibus conciliis , in his que pertinent ad fidem; extirpationem {chif- matis, & reformationem ecclefie in capite & membris, ac pertinentibus ad ea: ut quod B veritas ipfa declarata fonat, opere impleatur, pacem optimam 4 nunc & in futurum uni- verfa ecclefia confequetur . Nec Romani pon tifices pro libito fuc voluntatis implenda ad- verfus univerfales (ynodos tunta buila mové- bunt in conünuam perturbationem ecclefiæ , fed benigne amplexabuntur, qua univerfali confenfu funr inflituta pro ædificatione ipfius ecclefie & animarum falute. Ipfi quoque hoc pacto a fynodis univerfalibus omni favore & honore tractat merebuntur. lnducunt nos’ præterca exiflimare de futuris , dominum Eu- genium papam EV, facilis ad hanc pacem inclinari poffe pro falute anims fue, X to- üus ccclefie, fi proccffus inchoatus per hanc GC funsłam fynodum continuetur, quam fi eo- dem proceíffu füfpenfo nudis precibus de hoc interpelletur. Meminiflis, ut credimus , dum altera vice concilium diffolverat, neque pre- cibus inclytie memoriz Sipifmundi impcrato- ris Romanorum , nec archipræfulum , & cz- terorum illuttrium principum eletorum facri imperii, aut quorumlibet aliorum, ad huju- fmadi ręyocandam diilolutionem | induci po- tuiffe, donec ad fufpenfionem ipfius ab admi- niflratione papali hac fancta lynodus proce- dere decrevit. Ubi vero nunc longe gravio- ra, longe duriora peregit, & femel revoca- tam diffolutionem iterum attentavit, quid pu- randum eft ex dilatione proceffus eventurum , Dnifi duriorem ipfius in cepto propofito perfi- flentiam? Jara femel poft ejus accufatam con- tumaciam , dilationem fexaginta dierum ad infantiam prefati imperatoris ac illuftrium dominorum veltrorum dedimus. Et poft la- pfum: illorum adhuc aliis plurimis diebus ex- pectavimus . Quid ifte dilationes profecerint vos ipfi confpicitis: quoniam etiam dominos vefiros illuftres litteras & nuntios ad eura- dem dominum Yugenium mille commemo- xatis. Et quamquam plurimum fit eorum di- ligentia commendanda, nihil tamen ad falu- tem ecclefie Dei obtentum cft. Interim ipfe dominus Eugenius litteras & nuntios ad di- verfas regiones mifit in hujus concilii expu- Egnationem: interim plurimos. ad adeundum przetenfum Tlerrarienfe/ concilium | convocare ftuduit , in. fciffuram ecclefie: interim labo- ravit ur Grecos ad locum quem vellet. poffet adducere, ut fub umbra conventionis eo- rum correélionem effugere, & obedientiam , quam huic fan&Qe fynodo exhibere tenetur, eludere valeret. Cujus rci affequende gratia jon adverfus honorem ecclefie Larinæ pluri- ma fcandali per ipsum. dominum Eugenium atque suos, Etiam in oculis Crecorum com- miffa funt; & nuuc in foribus elt schisma inau- 

Strana 305
EUGENIUS 205 Pw" EPISTOLAE S inauditum. duorum conciliorum , per erectio- cANNO, nem ipfius pretenfi concilii Ferrarienfis. Jam «38. imminet fperate reformationis cxtinctio, au- Goritatis univerfalis ecclefie proftratio, fi non celeriter occurratur: neque aliud. remedium nobis fupereft , quam ut per continuationem proceflus & juftam fufpenfionem ab admini- ftrationo papali ipfe dominus Fugenius ad viam jufliie S femitam veritatis reducatur , per quam pax gratifluna non tantum in hoc tem- pore, fed & diebus futuris donetur. populo Dei. Nec ifta fufpenfic eft ipfius depofitio : adhuc illa differctur, nec ad cam nifi cum magna maturitate hec fanda fynodus proce- dere intendit: & interim iljuftrium domino- rum veftrorum pia devótio apud ipfum domi- num Eugenium laborare poterit; ut pacem ecclefie donet. Lonpe quoque facilius, Deo adjuvante , faa confequentur defideria , vehe- mentiultue dominum ipfum ad pacis ample- xus excitabunt, imminente depofitione fua, fi non affenferit. precibus ipforum , quam fi fufpenderetur proceffus: erit enim per Dei gratiam hec (ulpenfio non lethalis vulneratio , {ed medicina falutaris, habebififque in ulte- riori dilatione, quod a nobis expolcitis, tem- pus profequendi felubria media pacis, ad guo- rum cupitos amplexus hane fandam fynodum femper paratam invenietis. Offert autem hæc fan&a fynodus venerabilibus archiepifcopis & ceteris illuftribus dominis veftris piurimo hono- re dignifimis, quidquid ad pacem & profpe- ritatera facri imperii & omnium pralatornm atque principum inclytæ Germaniz efficere po- terit, exhortans in domino devotiones co- rum, ut faluti ecclefre ac paci femper inten- dant, benipaoíque favores femper & auxilia : huic fancta fynodo jugiter largiantur: & cum bona concordia atque diligentia debita talem futurum imperatorem cligere eurent , qui Jan- guoribus univeríalis ecclefie faa advocatione fubvenire poffit , & univerfum populum Dei inter przlentium temporum calamitates con- folari , ad iplius omnipotentis Dci gloriam & honorem, qui eft benediQus in fecula fzca- lorum. Amen. Datum Bafileæ in congregationc noilra ge- nerali, decimofexto Kalendas Februarii anno a nativitate domini millefimo quadringentett- mo trigefimo-oftavo . X. *Forraron. Refponfio fynodalis ad fundamenta & rationes em, fynodum ^ prime (* [ccunde feffionum conventicuh | Fez- & Latini & . . . md vene. rerienfis , ofiendens quod papa erigendo ipfum conventiculum introduxit fchifima tn ecclefia Dei. „Sacrofanéta gencralis fynodus Bafileenfis, in Spi- rite fanéto legitime conigregaia , univerfalem ecclefiam reprafentans, univerfis Chrifli fideli- bus falutem ©* omnipotentis Dei benediikio- nem. Ut inter varias fluctuum procellas, quibus navicula Petri ( facrofanQa videlicet Chrifti ecclefia ) agitatur, cunéli fideles portum ve- ritatis coafpiciant , in quo animz ipforum fa- jubriter quiefcere poffnt in acquifitionem æ- ternæ falutis nec timeant fluctus varios tribu- Concil. General. "Tom. XXIX, ALBERTUS IL YNODALES. APERIUSIL - 306 Alationum, quz adyerfus veritatem ipfam & ecclefué flabilitatem. excitantur, fed ufque in adventum domini flabiles afque firmi perma- neant, apertiffime coram omnibus viventibus declarare duxit hzc fanéla fynodus , quid in favorem defendendz veritatis , ad ftatus ec- clefiz confervationem, & divine legis obler- vationem indefeffe profequitur . Hzc enim veritas e(t, quod Romani pon- lifices concilia univerfalia actu congregata dil- folvere fine ipforum confenfu conciliorum non poflunt, neque dc loco ad locum mutare aut prorogare. liec iterum. eft veritas, quod con- eilium aniveriale potcflatem a Chrifto imme- diate habet, cui Romanus pontifex tenctur Bobedire, in his preferlim quie fidem. concer- nunt, exlirpattonezm fchifimatis, & reforma- tionem generalem ecclefæ in capite & in meinbris ac pertinentsbus ad ca. lec elt e- ANNO CHRISTI 1438. Hac repro- bavit & dam- navit Ruge- nius IV. ur babreur fupra (effions 38. tiam veritas > quod Romanus pontifex non e reden poteft €a immufare quae conccrnunt univcr- legitime coa. &ta per Leo- falem ecclefie (tatam: que quidem — veritates aem. pxparm, fbi mutuo coherent. Si enim liceret Roma- femme fs no pontifici congregatum concilium diffolye-te alio tran ye, prorogare, de loco ad iocum transferre pu. contra ipfius confenfüm, & dum in uno con- cilio agcrentur que fibi non plucerent in fa- do fidei aut generalis reformationis , aut fchif- .matis, & talium hujufmodi, transferre ad a- lium. locum placitum fibi, & ibi homines GC congregare ; & fi ibi iterum non fieret quod vellet, tranfmuttarc in locum alterum , ficque totam ecclefíam de loco ad locum ducere & reducere: quis non intelligit , ex hoc obedicn= tiam ipfius ad univerfale concilium, ecclefiam militantem repræfentans, poffe fruflrari ? Quo- modo enim concilium papam in facto fidei, generalis reformationis, & ceteris judicare po- ierit, fi illico , ut judicare ceeperit, valeat per papam diffolvi aut mutari? Quis intellectus hoc capit, ut concilio in papam jurifdictio- nem cxcercere donatum fit a domino, & ta- men concilium ipfum ie in aliquo loco fta- bilire non poflit, in quo jurifdidioncm hu- jufmodi exerceat, fed ex voluntate pape to- Dtaliter dependeat ipfius mutatio? Quahter in his quz funt fidei obediet concilio, fi conci- lium. univerfale pro declarationibus fidei & ex- tirpationibus harelum congregatum, dum vo- lucri, in quemcumque locum citramarinum aut vltramarinum mutare poflit contra confen- fum ipfius? Et jam dominus Eugenius papa quartus quidem in Conftantinopoli conveníio- nem Latinorum cum Grecis habere volcbat , quam ipfi Greci fynodum univerfalem fore dicebant , quod in effectum deduci non po- tuit, dum hoc lacerum Baflecnfé concilium nequaquam confenfit, arbitrans ex ea re gra- Evia detrimenta poffc Latine ecclefie immine- rc. Quomodo denique ecclefiam. congregatam audire compelletur Romanus pontifex , fi ipfius congregationem , prout ei videbitur, valeat immutare ? cujus ecclefie auctoruas, refpeólu cujaslibet fidelis, cujufcumque dignitatis , in ipíf& verbis Jefu Chrifii falvatoris noftri fun- data eft , dicentis Simoni Petro: Si te mon Mat. v8. audierit, dic ecclefia, Si ecclefíam non audie- Haze nihii vit , frr (ibi flow ethnicus & publicanus. Ame dico vobis: Quecumque alligaverilis fuper. ter- ram, erunt ligata" 6 in calo: & quacumque Joloeritis fuper terram , erunt. foluta & in. celis, Subdens poft pauca: Ubi duo vel tres congre- ; Vv gati facinnt con- yz tra nufloritas tem potificis, 

Strana 306
EUGENIUS 205 Pw" EPISTOLAE S inauditum. duorum conciliorum , per erectio- cANNO, nem ipfius pretenfi concilii Ferrarienfis. Jam «38. imminet fperate reformationis cxtinctio, au- Goritatis univerfalis ecclefie proftratio, fi non celeriter occurratur: neque aliud. remedium nobis fupereft , quam ut per continuationem proceflus & juftam fufpenfionem ab admini- ftrationo papali ipfe dominus Fugenius ad viam jufliie S femitam veritatis reducatur , per quam pax gratifluna non tantum in hoc tem- pore, fed & diebus futuris donetur. populo Dei. Nec ifta fufpenfic eft ipfius depofitio : adhuc illa differctur, nec ad cam nifi cum magna maturitate hec fanda fynodus proce- dere intendit: & interim iljuftrium domino- rum veftrorum pia devótio apud ipfum domi- num Eugenium laborare poterit; ut pacem ecclefie donet. Lonpe quoque facilius, Deo adjuvante , faa confequentur defideria , vehe- mentiultue dominum ipfum ad pacis ample- xus excitabunt, imminente depofitione fua, fi non affenferit. precibus ipforum , quam fi fufpenderetur proceffus: erit enim per Dei gratiam hec (ulpenfio non lethalis vulneratio , {ed medicina falutaris, habebififque in ulte- riori dilatione, quod a nobis expofcitis, tem- pus profequendi felubria media pacis, ad quo- rum cupitos amplexus hane fanctum fynodum femper paratam invenietis. Offert autem hac Ían&a fynodus venerabilibus archiepifcopis & ceteris illaftribus dominis veftris plazimo hono- re dignifhimis, quidquid ad pacem & profpe- ritatera facri imperii & omnium pralatornm atque principum inclytæ Germaniz efficere po- terit, exhortans in domino devotiones co- rum, ut faluti ecclefre ac paci femper inten- dant, benipaoíque favores femper & auxilia : huic fancta fynodo jugiter largiantur: & cum bona concordia atque diligentia debita talem futurum imperatorem cligere eurent , qui Jan- guoribus univeríalis ecclefie faa advocatione fubvenire poffit , & univerfum populum Dei inter przlentium temporum calamitates con- folari , ad iplius omnipotentis Dci gloriam & honorem, qui eft benediQus in fecula fzca- lorum. Amen. Datum Bafileæ in congregationc noilra ge- nerali, decimofexto Kalendas Februarii anno a nativitate domini millefimo quadringentett- mo trigefimo-oftavo . X. *Forraron. Refponfio fynodalis ad fundamenta & rationes em, fynodum ^ prime (* [ccunde feffionum conventicuh | Fez- & Latini & . . . md vene. rerienfis , ofiendens quod papa erigendo ipfum conventiculum introduxit fchifima tn ecclefia Dei. „Sacrofanéta gencralis fynodus Bafileenfis, in Spi- rite fanéto legitime conigregaia , univerfalem ecclefiam reprafentans, univerfis Chrifli fideli- bus falutem ©* omnipotentis Dei benediikio- nem. Ut inter varias fluctuum procellas, quibus navicula Petri ( facrofanQa videlicet Chrifti ecclefia ) agitatur, cunéli fideles portum ve- ritatis coafpiciant , in quo animz ipforum fa- jubriter quiefcere poffnt in acquifitionem æ- ternæ falutis nec timeant fluctus varios tribu- Concil. General. "Tom. XXIX, ALBERTUS IL YNODALES. APERIUSIL - 306 Alationum, quz adyerfus veritatem ipfam & ecclefué flabilitatem. excitantur, fed ufque in adventum domini flabiles afque firmi perma- neant, apertiffime coram omnibus viventibus declarare duxit hzc fanéla fynodus , quid in favorem defendendz veritatis , ad ftatus ec- clefiz confervationem, & divine legis obler- vationem indefeffe profequitur . Hzc enim veritas e(t, quod Romani pon- lifices concilia univerfalia actu congregata dil- folvere fine ipforum confenfu conciliorum non poflunt, neque dc loco ad locum mutare aut prorogare. liec iterum. eft veritas, quod con- eilium aniveriale potcflatem a Chrifto imme- diate habet, cui Romanus pontifex tenctur Bobedire, in his preferlim quie fidem. concer- nunt, exlirpattonezm fchifimatis, & reforma- tionem generalem ecclefæ in capite & in meinbris ac pertinentsbus ad ca. lec elt e- ANNO CHRISTI 1438. Hac repro- bavit & dam- navit Ruge- nius IV. ur babreur fupra (effions 38. tiam veritas > quod Romanus pontifex non e reden poteft €a immufare quae conccrnunt univcr- legitime coa. &ta per Leo- falem ecclefie (tatam: que quidem — veritates aem. pxparm, fbi mutuo coherent. Si enim liceret Roma- femme fs no pontifici congregatum concilium diffolye-te alio tran ye, prorogare, de loco ad iocum transferre pu. contra ipfius confenfüm, & dum in uno con- cilio agcrentur que fibi non plucerent in fa- do fidei aut generalis reformationis , aut fchif- .matis, & talium hujufmodi, transferre ad a- lium. locum placitum fibi, & ibi homines GC congregare ; & fi ibi iterum non fieret quod vellet, tranfmuttarc in locum alterum , ficque totam ecclefíam de loco ad locum ducere & reducere: quis non intelligit , ex hoc obedicn= tiam ipfius ad univerfale concilium, ecclefiam militantem repræfentans, poffe fruflrari ? Quo- modo enim concilium papam in facto fidei, generalis reformationis, & ceteris judicare po- ierit, fi illico , ut judicare ceeperit, valeat per papam diffolvi aut mutari? Quis intellectus hoc capit, ut concilio in papam jurifdictio- nem cxcercere donatum fit a domino, & ta- men concilium ipfum ie in aliquo loco fta- bilire non poflit, in quo jurifdidioncm hu- jufmodi exerceat, fed ex voluntate pape to- Dtaliter dependeat ipfius mutatio? Quahter in his quz funt fidei obediet concilio, fi conci- lium. univerfale pro declarationibus fidei & ex- tirpationibus harelum congregatum, dum vo- lucri, in quemcumque locum citramarinum aut vltramarinum mutare poflit contra confen- fum ipfius? Et jam dominus Eugenius papa quartus quidem in Conftantinopoli conveníio- nem Latinorum cum Grecis habere volcbat , quam ipfi Greci fynodum univerfalem fore dicebant , quod in effectum deduci non po- tuit, dum hoc lacerum Baflecnfé concilium nequaquam confenfit, arbitrans ex ea re gra- Evia detrimenta poffc Latine ecclefie immine- rc. Quomodo denique ecclefiam. congregatam audire compelletur Romanus pontifex , fi ipfius congregationem , prout ei videbitur, valeat immutare ? cujus ecclefie auctoruas, refpeólu cujaslibet fidelis, cujufcumque dignitatis , in ipíf& verbis Jefu Chrifii falvatoris noftri fun- data eft , dicentis Simoni Petro: Si te mon Mat. v8. audierit, dic ecclefia, Si ecclefíam non audie- Haze nihii vit , frr (ibi flow ethnicus & publicanus. Ame dico vobis: Quecumque alligaverilis fuper. ter- ram, erunt ligata" 6 in calo: & quacumque Joloeritis fuper terram , erunt. foluta & in. celis, Subdens poft pauca: Ubi duo vel tres congre- ; Vv gati facinnt con- yz tra nufloritas tem potificis, 

Strana 307
CD "ANNO CHRISTI 1438. Sed i pfe fera sus & multi; elit ed Zuge. Bium redire uut, relictis a(ileenGbuc TUGENIUS PP. IV. 307 gali funt in nomine meo, ibi. ego fum in medto À humani , eorum. Ex quibus divinie yerbis auGoritatem elle attributam ecclefie congregatz & univer- fali concilio fuper quemcumque fidelem , £u- jufcumque dignitatis, oftenditur: ad cujus ec- clefie judicium etiam Petrum , & in co quem- libet tuccefforem Romanum poniificem , Chri- fius 1ccuireic. jubet, atque illius acquicleere judicio , quod & «doctorum ac fanctoium dor firing ileclarationefque facrornm. conciliorum plene affırmant. Kr dum his noviffimis tem- poribus ex doflrinis male intellectis nonnulli argumenta & dubia adverfus auctoritatem ipfo- rum univerfalium conciliorum afletre éong- bantur, frcquenter ea que de Romano pon- tifica erga fingulos univerfalis concilii congregationem | applican- 165, celeberrimuin Conflantienfe concilium du- bitaüonum talium fhicfirátionem: à. mentibus fidelium fuftulir, & viam futuris preclufii er- poribus, Sed neque a principio naîcentis ec- clefie ufque in hoc tempus auditum eft quem- piam Romanorum pontifícum hoc attentare, ut concilium: ecclefie. quod. univerfale reputa- Tet contra confenfim. ipfius e loco. ad locum ducerc , aut ipfum diffolvere pro£fumceret , Nuin- quid beatifimus Petrus apoftolorum &c difci- pulorum domini congregationem , dum cele- braretur, voluit aliquando ipfis invitis dif- folvere, aut in aliam mutare regionem ? Num- quid aliquis aliorum idipfum agerc vifus eft, ufquequo advenic ipfe dominus Eugenius , qui hanc (ancdlam fyaodum Baficenfem legltime congregatam iu Spiritu fano paulo poft ejus prima exordia diffolvere, & in aliud tempus prorogare, atquc in civiratem Bononienfem transterre tentavit; dicens (b ob caufam rce- ductionis Grecorum id agere, ficuti ex teno- ge literarum. fuarum fuper hujufmodi diffolu- tione factarum apparuit? Sed continuo fuit €i declarata fupradicta veritas, quod conci- lium cougregatum diffolvere , prorogare, aut transferre non poterat fine confen(u. ipfius; & in fécunda feflione cjufdem fanQæ fynodi po- fita. c(t eadem declarajio, ubi pofl recitatio- CONCILIUM BASILEENSE. quod fine confenfu concilii ipfum cre ALBERTOS LETT: diffolvere nequiverat , quam facli, quod cau- fe pratenfie diffolutionjs ver non fuerant; extitit luce clarius patefacta, ifec illico tunc diximus , commemorantes illam effe veritatem juris divini & huinani, quod fine confenfu concilii ipfum diffolvere nequiverat, prout la- tius iu quadam relponńcne noftra, incipien» ie, Cogiranti, &'c. fuerat. declaratum, Sed & quantum nobis cordì effet hanc juris divini & humani wcriiatem , prout tenebamtir, de- fendere , & vrrori contrario refilere, in. alte» rà noflra ręfponfione, quae incipit, Spera: vit, (fr. data oratoribus ipfius domini' Euge- pii in noflra congregatione pencrali, in qua difperfos fcripta erant, ad B ipfi cardinales numero. feptem. i Icgatus apoltolicns prafenzcs aderant ; aperte. oflendi- mus; hzc verba inter cetera. proferentes: Caf- ictur ergo concilium Conftantienfe , & decre- ta fanQorum patrum, qua declarant in his que univerfalem. ecclefie flatum. concernunt , papun nihil poffe immutare. Fruflrra enim membranas occupant, fj unico verbo papa poteft illa mutare ; & , quod deterius eft, au» Éloritate ecclefim talia pofle videretur, fi poft hujufmodi contradidionem, inter concilium & papam ortam, concilium quafi victum liti cederet , & ipfum & alios Romanos pontifir ces in poffefhonem diflolvcndi concilia pone- ret. Et poil pauca fequitur, Mori malumus , C quam tanto errori. per ignaviam cedere. Des inde fubjungitur ibidem: [fic arriculus, de «quo di(cepramus, fidem concernir, qui fing inteiitu faüluBs negligi non poicít. Bi domi- nus Lupenius ecclefríam. fanclam non audierit, quam hoe facrum. conciligat reprælentar, o- portebit tandem haberi ur vchnicům & publi4 canum. Si ceclefam amplius offendere non vult, recognofcero neceffe habet hoc verum fuiflg & ele concilium, ipfomque difulvere ANNO CHRISTI 2428 nequiviffe, Hac funt verba relponfionis il- lius, quce hic inferenda. duximus, malentes antiqua repetere , quam nova proferre , Infu- per declaratum eft in. octava,fefhone, fi Ro- manus poutifex aliud. concilium erigerct, du- Xem duurum declarationum Conflantienfis con- D rante. ifto, nou fore concilium , fed fchifmas cilii, hac verba ponuntuz; Premi(fis igitur , & nonnullis altis Conflantienfis concilii atten- tis , priefertim capituli quod. incipit , Frequens, prælibata fynodus Befileenfis decernit & de- clarat, quod ipfa pro hærefym extirpatione ac morum penerali reformatione in capite & in membris, nec non pace inter Chriflianos procuranda , ut premittitur in. Spiritu fanclo legitime congregata, per nullum quavis au- &oritate, ctiamf! papali dignitate prefulgear , dif(olvi aut ad alium locum transferri, feu ad aliud tempgs prorogari debuit aut potuit, debet aut potcft, debebit aut poterit in. futu- rum, abíque ejufdem fynodi Balleenfis deli- ticorum conventiculum . Deinde duodecima feffione gencraliter adverfus Romanos pontifi- ces, concilia generalia difloivere, prorogare , aut de loco ad locum mutare volcutes fine confenfu ipforum conciliorum; ponz fufpen- fionis & dcpofirionis decree funt. Demum autem. cum jam ultra annum & dimidium ipfe dominus Eugenius adverfus prefatam verita- tem repugnaffet, praecepit fibi & mandavit hic fanéta fynodus per prefatum decretum duodecim feffionis, ut diffolutionem per eum .attentatam rcvocarct , & hoc facrum Wafileen- fe concilium legitime inchoatum declararet, a tempore hujufmodi inchoationis continua- beratione & confenfu. Hic habentur in. pre- E tum fuiffe & cffc, profecutionemque femper fata fectionc . Ticinccps autem verbis illis u- tàmur, qua in decreto duodecima | fe(fionis hujus fan fynodi, in qua etiam feptem fa- crofantæ Romanæ ecçlefiæ cardinales prælen- tes crant, legatufque (edis apofiolicæ præfide- bar, pofita funt: Dominus Eugenius ad nas quarmor oratores tranfmifit, non uc emenda rent fed errata defenderent: noíquc increpa- rent, quod mox fuz pratenfa non paruiffe- mus diffolurioni. Quibus per refponfiones hu- íus faeri concilii veritas tam juris divini & habuiffc ; continuariquc, ac. profecutionem ha: bere debere: quod fi non faceret, infra ter- minum 6o. dicrum, extunc adveniente termi« no, effet ab omni adminiflratione. papali fuf- penfus. Tandem huic monitioni paruit, & in forma fibi per hoc facrum concilium in deci- maquartra feffione ipfius defignata , nem fecit per fuas literas morc Romans cu- ri2 bullatas. decernens & declarans de con- filio & affenfu cardinalium fibi tunc affiften- re Totu ecelefn eliter fengit do concilre Fete recienfi & Flag» rentine » Sed (cribit Pletina adeo tunc eum bej^ fie ondine * ri uite vexa- TCvocatio- iis x ut vis ei refpirandà facultao daro< tur? itcque poftea (entette : x Y. tism mute» tium, generale Dafileenfz concilium a tempoe vit; 

Strana 308
CD "ANNO CHRISTI 1438. Sed i pfe fera sus & multi; elit ed Zuge. Bium redire uut, relictis a(ileenGbuc TUGENIUS PP. IV. 307 gali funt in nomine meo, ibi. ego fum in medto À humani , eorum. Ex quibus divinie yerbis auGoritatem elle attributam ecclefie congregatz & univer- fali concilio fuper quemcumque fidelem , £u- jufcumque dignitatis, oftenditur: ad cujus ec- clefie judicium etiam Petrum , & in co quem- libet tuccefforem Romanum poniificem , Chri- fius 1ccuireic. jubet, atque illius acquicleere judicio , quod & «doctorum ac fanctoium dor firing ileclarationefque facrornm. conciliorum plene affırmant. Kr dum his noviffimis tem- poribus ex doflrinis male intellectis nonnulli argumenta & dubia adverfus auctoritatem ipfo- rum univerfalium conciliorum afletre éong- bantur, frcquenter ea que de Romano pon- tifica erga fingulos univerfalis concilii congregationem | applican- 165, celeberrimuin Conflantienfe concilium du- bitaüonum talium fhicfirátionem: à. mentibus fidelium fuftulir, & viam futuris preclufii er- poribus, Sed neque a principio naîcentis ec- clefie ufque in hoc tempus auditum eft quem- piam Romanorum pontifícum hoc attentare, ut concilium: ecclefie. quod. univerfale reputa- Tet contra confenfim. ipfius e loco. ad locum ducerc , aut ipfum diffolvere pro£fumceret , Nuin- quid beatifimus Petrus apoftolorum &c difci- pulorum domini congregationem , dum cele- braretur, voluit aliquando ipfis invitis dif- folvere, aut in aliam mutare regionem ? Num- quid aliquis aliorum idipfum agerc vifus eft, ufquequo advenic ipfe dominus Eugenius , qui hanc (ancdlam fyaodum Baficenfem legltime congregatam iu Spiritu fano paulo poft ejus prima exordia diffolvere, & in aliud tempus prorogare, atquc in civiratem Bononienfem transterre tentavit; dicens (b ob caufam rce- ductionis Grecorum id agere, ficuti ex teno- ge literarum. fuarum fuper hujufmodi diffolu- tione factarum apparuit? Sed continuo fuit €i declarata fupradicta veritas, quod conci- lium cougregatum diffolvere , prorogare, aut transferre non poterat fine confen(u. ipfius; & in fécunda feflione cjufdem fanQæ fynodi po- fita. c(t eadem declarajio, ubi pofl recitatio- CONCILIUM BASILEENSE. quod fine confenfu concilii ipfum cre ALBERTOS LETT: diffolvere nequiverat , quam facli, quod cau- fe pratenfie diffolutionjs ver non fuerant; extitit luce clarius patefacta, ifec illico tunc diximus , commemorantes illam effe veritatem juris divini & huinani, quod fine confenfu concilii ipfum diffolvere nequiverat, prout la- tius iu quadam relponńcne noftra, incipien» ie, Cogiranti, &'c. fuerat. declaratum, Sed & quantum nobis cordì effet hanc juris divini & humani wcriiatem , prout tenebamtir, de- fendere , & vrrori contrario refilere, in. alte» rà noflra ręfponfione, quae incipit, Spera: vit, (fr. data oratoribus ipfius domini' Euge- pii in noflra congregatione pencrali, in qua difperfos fcripta erant, ad B ipfi cardinales numero. feptem. i Icgatus apoltolicns prafenzcs aderant ; aperte. oflendi- mus; hzc verba inter cetera. proferentes: Caf- ictur ergo concilium Conftantienfe , & decre- ta fanQorum patrum, qua declarant in his que univerfalem. ecclefie flatum. concernunt , papun nihil poffe immutare. Fruflrra enim membranas occupant, fj unico verbo papa poteft illa mutare ; & , quod deterius eft, au» Éloritate ecclefim talia pofle videretur, fi poft hujufmodi contradidionem, inter concilium & papam ortam, concilium quafi victum liti cederet , & ipfum & alios Romanos pontifir ces in poffefhonem diflolvcndi concilia pone- ret. Et poil pauca fequitur, Mori malumus , C quam tanto errori. per ignaviam cedere. Des inde fubjungitur ibidem: [fic arriculus, de «quo di(cepramus, fidem concernir, qui fing inteiitu faüluBs negligi non poicít. Bi domi- nus Lupenius ecclefríam. fanclam non audierit, quam hoe facrum. conciligat reprælentar, o- portebit tandem haberi ur vchnicům & publi4 canum. Si ceclefam amplius offendere non vult, recognofcero neceffe habet hoc verum fuiflg & ele concilium, ipfomque difulvere ANNO CHRISTI 2428 nequiviffe, Hac funt verba relponfionis il- lius, quce hic inferenda. duximus, malentes antiqua repetere , quam nova proferre , Infu- per declaratum eft in. octava,fefhone, fi Ro- manus poutifex aliud. concilium erigerct, du- Xem duurum declarationum Conflantienfis con- D rante. ifto, nou fore concilium , fed fchifmas cilii, hac verba ponuntuz; Premi(fis igitur , & nonnullis altis Conflantienfis concilii atten- tis , priefertim capituli quod. incipit , Frequens, prælibata fynodus Befileenfis decernit & de- clarat, quod ipfa pro hærefym extirpatione ac morum penerali reformatione in capite & in membris, nec non pace inter Chriflianos procuranda , ut premittitur in. Spiritu fanclo legitime congregata, per nullum quavis au- &oritate, ctiamf! papali dignitate prefulgear , dif(olvi aut ad alium locum transferri, feu ad aliud tempgs prorogari debuit aut potuit, debet aut potcft, debebit aut poterit in. futu- rum, abíque ejufdem fynodi Balleenfis deli- ticorum conventiculum . Deinde duodecima feffione gencraliter adverfus Romanos pontifi- ces, concilia generalia difloivere, prorogare , aut de loco ad locum mutare volcutes fine confenfu ipforum conciliorum; ponz fufpen- fionis & dcpofirionis decree funt. Demum autem. cum jam ultra annum & dimidium ipfe dominus Eugenius adverfus prefatam verita- tem repugnaffet, praecepit fibi & mandavit hic fanéta fynodus per prefatum decretum duodecim feffionis, ut diffolutionem per eum .attentatam rcvocarct , & hoc facrum Wafileen- fe concilium legitime inchoatum declararet, a tempore hujufmodi inchoationis continua- beratione & confenfu. Hic habentur in. pre- E tum fuiffe & cffc, profecutionemque femper fata fectionc . Ticinccps autem verbis illis u- tàmur, qua in decreto duodecima | fe(fionis hujus fan fynodi, in qua etiam feptem fa- crofantæ Romanæ ecçlefiæ cardinales prælen- tes crant, legatufque (edis apofiolicæ præfide- bar, pofita funt: Dominus Eugenius ad nas quarmor oratores tranfmifit, non uc emenda rent fed errata defenderent: noíquc increpa- rent, quod mox fuz pratenfa non paruiffe- mus diffolurioni. Quibus per refponfiones hu- íus faeri concilii veritas tam juris divini & habuiffc ; continuariquc, ac. profecutionem ha: bere debere: quod fi non faceret, infra ter- minum 6o. dicrum, extunc adveniente termi« no, effet ab omni adminiflratione. papali fuf- penfus. Tandem huic monitioni paruit, & in forma fibi per hoc facrum concilium in deci- maquartra feffionc ipfius defignata , nem fecit per fuas literas morc Romans cu- ri2 bullatas. decernens & declarans de con- filio & affenfu cardinalium fibi tunc affiften- re Totu ecelefn eliter fengit do concilre Fete recienfi & Flag» rentine » Sed (cribit Pletina adeo tunc eum bej^ fie ondine * ri uite vexa- TCvocatio- iis x ut vis ei refpirandà facultao daro< tur? itcque poftea (entette : x Y. tism mute» tium, generale Dafileenfz concilium a tempoe vit; 

Strana 309
ANNO CHRISTI 12:8. . fa ERI! T inchoationis fuz nuatum fuifle & elfe, profecutionemque fem- per habuifle , continuari & profecutionem ha. bere debere ad przdilia & pertinentia dd ea, perinde ac fi nulla diffoiurio faQa fille: : do- larans criam præfatam dilolutionem irritam ét inanem, revocens infaper, caffans Qr imi- tans duas literas (fuas in palatio 2poftoiico pro- mulgatas, Gt terüas incipientes, Deus novit, & quidquid {uo nomine in prejudicium aut deropationem præci@: facri Bableenfis conei- lii, fom contra ejus ouCtoriratem factum, at- tentatum feu affertum erat, eadem nulla & irrita.fuiffe &eciarando, addens quod a novi- zatibus & gravaminibus, feu prejuśiciis infe- TOLA SYNODALES. legitime conzi-Adhec G alia plurima per dominum Lugenium — ALBERTUS IT. IMP. 316 ia offenfam divine majeflatis & totius eccle- ANNO fie defacto attentari , voluit ( prout tenebatur ) E remedium apponere, & regimini ipfius eccle- fiz Dei provifionem guerere falutarem . 'Punc dominus Eugenius iterum de faQo univerfale concilium fine confenfu ejus diffolvere & in Civitatern Ferrarienfem transferre *- dixit, ca- , fre le dí- fu quo contra ipfum , ant aliquem. oratorum faorum præfidentium in concilio, procedere- rur; afferens {fe hoc facere ex aucloritate apo- ftolica, ex certa fcientia & plenitudine pore- flatis: iterum veritatem rantopere declaratam vehementius oppugnare agereflus cft, prebsgens etiam terminum triginta dierum , ultra quos rendis ipfi facro concilio, vel fuppofitis ejus B hanc fancam fynodum in facto Bohemorum & adhærentibus eidem , realiter & cum effe- Cu defiiteret. Quibus per dominum Eugenium fic iclemniter decretatis & declaratis, arbitra- ti fumus eumdem jam ii veritati mcore in- tegras prout tenebatur, adhmrers, quod con- cilium univerizle diffolwere non poterat fme coníeníu ipfius, dum iiam diffoiuttonem quam ultra duos annos füflinuerat, Gt trauslationem in Bononiam, quamque per totum orbem pu- bliczverzt, quam edzia propter canfam redu- &ionis Grecorum 8am efíe dicébet, irritam &c inanem e(fe decrevit, dicens, illa non ob- ftante, facrum Eefilsenfe concilium a tempo- re inchoationis {uw legitime continuatum foil fe: quod quidem e»latenus legivme contio C domo lfraei, & oftendendi exemplo * fcan- nuarum effe potezzt, fi poteftate: diffolvendi & transferendi fiae coníenfa concilii ex cau. quam neceflariam argisrabaeur, habuerar. Sic jam iam veritatem juris divini, Ó&t huma- ni, illum articulum qui fidem coucernit, ut præmifimus, étian dominus ipfe Nugenius 2p- probavit, totaque ecciefia & populus Chriftia- nus in hac vcritete conquievit, Sed , heu do- tor vehementifiimus rarfum univerfam contur- bar eccicfam. Dum enim fzorum hoc Bali- leeníe concilium videns maximam effe defo- lationem, Cujus reformationi êt fiutari gu- bernzroni pro honore Dei & falate anima- rum jam multis quai laboribus, & ceti po- uło Chriftlano defideratz , ip@ dominus En- genius muliis annis obftiterat, qui ceteris o- miibus viam falutis debucrat oftendese ; vi- dens criam graviffimam [ciffuram quam domi- nus Zusenius in ecclefia excitavcerat, galeas & oratores in Graciam tranfmittendó adver- fus iegationem hujus fine fynodi ibidem deftinaram cum multa imperfa facultatum no- ftrarum, X Carum qu ex gratuitis fubfidiis fidclium populorum colle&s (nnt, atque illa perurbando que cum imperatore Komeorum & patriarche Conftantinopolisano endem kac fanéřa fynodus concordaverat , geibus X ipfa €x integro fatisfbcit, ut fic ipfe dominus fw genius poííet ad iccum quem vellet, quidquam agere prohibebat: & jurifdictionem fapra concilium affumens iu his que refarma- tionem generálem ceclefæ ac etiam fidem concernebant: atque illi veritati declaratæ ex- preffe repugnans, que: ipfum afferit teneri o- bcdirc univerfali concilio in iflis & pertinen- tibus ad ea. Ádjecitque ipfe dominus Eugenius ponas & cenfuras, fi contrafaclum ellet> to- tum decernens irritum X inane. Quis non videt bic veritatem conculcari, flabilitatem & frmiterem ecclefie profterni , fi non. divina clementia ex alto provideret , atque fervis fuis in -ejus nomine congregatis virtutem re- fiftendi preftarer, cpponendique fe murum pro dalem in pralio in die domini? Quid ultra 2" dominus Rugenius fe zítimans exinde fieri foriorem in hac expugnatione veritatis, con- venüculum apud Ferrariam fub nomine con- cilit generafis erexit, fchifma gravifimum rea- liter inducendo: quod quidem fore conventi- culum fcbifmaticorum aperte fuerat declara- tum. Ex his omnibus evidentius .conftare po- teft, confideranübus veritatis ilims claritatem apertiffmam, quod papa univerfale concilium contra confeafum ipfius concilii diffolvere non potefl, auc de loco ad locum traofmutare; quam omnes doCi & indoC ex tupradiétis iucidiffime confpicere poíbant. Quid igitur ne- Dceffe eff ut fa;tdamenta ipforum Ferrariæ con- venientium couemur eiuderc, qui in præten- fa iua prima feffhone pofüerunr , alleganres dc- crerum noftrum 19. leffionis per papam ap- probatum , cui manifeftiffime illius conciliabn- U ereflio contradixit? INam in co decreto ca- vetur ut concilium DBafilee firmum remaneat, donec Craxi ad portum applicucrint , qui por- tus fimilirer & locus futuri concilii non per papam, neque per aliquom alium, fed per Concilium aut ejus oratores determinari dcbe- bant. Videant fi hoc obfervaverint, & qualis ratio fundamentalis , fuc preteníz feffionis fue- rit advertant. Subjecerune etiam de fchedula, quam apud nos conclulam dicune, & conven- indebitis, univerfam perducere eccleflam , ubi Æ tionalem appellant; quafi cx ea erectionis ta- ier dictare que fbi placerent, obcdientiam hujus fancte fynodi & reformationem fisher. fugiendo , decretague concilii Con(antienfis & i(tius ac veritates declaratas illudendo; qui & uunc Florentiam pro loco concilii habere volens, nuac iz relia Bononiam aut f'er- rariam vel locum alium pro libito fue volun- «ats pro ipfo concilio aífignare, jam ad id manifefte redibat, quod concilia univerfalia de loco ad locum ducere & mutare vellet, prout fibi videreror ; videns facrum. concilium Conc. General "Yom. XXIX. : His conciliabuli velint aliquam apparentiain af- fumere. Sed fi omnes fchedulas hüjus facri cohcilii ab ipfius exordio legant & relegant, nunquam invenient ex verbis aut fcriptis aut intentione ejufdem concilii proceflüiffe, ut do- mino Eugenio concederetur, quod fub quo- cumque colore pofíct pro tranfmutatione cone cilii nunc Florentiam , nunc Bononiam, nunc Ferariam affignare, aut ipfum quando fibi vi- deretur diffolvere. Quod fi de fchedula ipfa, * forge exem- lo fiandum. Licet Bali- eenfea id non ioqui volunt, in qua concludcbatur, certum, Probariut, ua- v az ier- 

Strana 310
ANNO CHRISTI 12:8. . fa ERI! T inchoationis fuz nuatum fuifle & elfe, profecutionemque fem- per habuifle , continuari & profecutionem ha. bere debere ad przdilia & pertinentia dd ea, perinde ac fi nulla diffoiurio faQa fille: : do- larans criam præfatam dilolutionem irritam ét inanem, revocens infaper, caffans Qr imi- tans duas literas (fuas in palatio 2poftoiico pro- mulgatas, Gt terüas incipientes, Deus novit, & quidquid {uo nomine in prejudicium aut deropationem præci@: facri Bableenfis conei- lii, fom contra ejus ouCtoriratem factum, at- tentatum feu affertum erat, eadem nulla & irrita.fuiffe &eciarando, addens quod a novi- zatibus & gravaminibus, feu prejuśiciis infe- TOLA SYNODALES. legitime conzi-Adhec G alia plurima per dominum Lugenium — ALBERTUS IT. IMP. 316 ia offenfam divine majeflatis & totius eccle- ANNO fie defacto attentari , voluit ( prout tenebatur ) E remedium apponere, & regimini ipfius eccle- fiz Dei provifionem guerere falutarem . 'Punc dominus Eugenius iterum de faQo univerfale concilium fine confenfu ejus diffolvere & in Civitatern Ferrarienfem transferre *- dixit, ca- , fre le dí- fu quo contra ipfum , ant aliquem. oratorum faorum præfidentium in concilio, procedere- rur; afferens {fe hoc facere ex aucloritate apo- ftolica, ex certa fcientia & plenitudine pore- flatis: iterum veritatem rantopere declaratam vehementius oppugnare agereflus cft, prebsgens etiam terminum triginta dierum , ultra quos rendis ipfi facro concilio, vel fuppofitis ejus B hanc fancam fynodum in facto Bohemorum & adhærentibus eidem , realiter & cum effe- Cu defiiteret. Quibus per dominum Eugenium fic iclemniter decretatis & declaratis, arbitra- ti fumus eumdem jam ii veritati mcore in- tegras prout tenebatur, adhmrers, quod con- cilium univerizle diffolwere non poterat fme coníeníu ipfius, dum iiam diffoiuttonem quam ultra duos annos füflinuerat, Gt trauslationem in Bononiam, quamque per totum orbem pu- bliczverzt, quam edzia propter canfam redu- &ionis Grecorum 8am efíe dicébet, irritam &c inanem e(fe decrevit, dicens, illa non ob- ftante, facrum Eefilsenfe concilium a tempo- re inchoationis {uw legitime continuatum foil fe: quod quidem e»latenus legivme contio C domo lfraei, & oftendendi exemplo * fcan- nuarum effe potezzt, fi poteftate: diffolvendi & transferendi fiae coníenfa concilii ex cau. quam neceflariam argisrabaeur, habuerar. Sic jam iam veritatem juris divini, Ó&t huma- ni, illum articulum qui fidem coucernit, ut præmifimus, étian dominus ipfe Nugenius 2p- probavit, totaque ecciefia & populus Chriftia- nus in hac vcritete conquievit, Sed , heu do- tor vehementifiimus rarfum univerfam contur- bar eccicfam. Dum enim fzorum hoc Bali- leeníe concilium videns maximam effe defo- lationem, Cujus reformationi êt fiutari gu- bernzroni pro honore Dei & falate anima- rum jam multis quai laboribus, & ceti po- uło Chriftlano defideratz , ip@ dominus En- genius muliis annis obftiterat, qui ceteris o- miubus viam falutis debucrat oftendese; vi- dens criam graviffimam [ciffuram quam domi- nus Zusenius in ecclefia excitavcerat, galeas & oratores in Graciam tranfmittendó adver- fus iegationem hujus fine fynodi ibidem deftinaram cum multa imperfa facultatum no- ftrarum, X Carum qu ex gratuitis fubfidiis fidclium populorum colle&s (nnt, atque illa perurbando que cum imperatore Komeorum & patriarche Conftantinopolisano endem kac fanéřa fynodus concordaverat , geibus X ipfa €x integro fatisfbcit, ut fic ipfe dominus fw genius poííet ad iccum quem vellet, quidquam agere prohibebat: & jurifdictionem fapra concilium affumens iu his que refarma- tionem generálem ceclefæ ac etiam fidem concernebant: atque illi veritati declaratæ ex- preffe repugnans, que: ipfum afferit teneri o- bcdirc univerfali concilio in iflis & pertinen- tibus ad ea. Ádjecitque ipfe dominus Eugenius ponas & cenfuras, fi contrafaclum ellet> to- tum decernens irritum X inane. Quis non videt bic veritatem conculcari, flabilitatem & frmiterem ecclefie profterni , fi non. divina clementia ex alto provideret , atque fervis fuis in -ejus nomine congregatis virtutem re- fiftendi preftarer, cpponendique fe murum pro dalem in pralio in die domini? Quid ultra 2" dominus Rugenius fe zítimans exinde fieri foriorem in hac expugnatione veritatis, con- venüculum apud Ferrariam fub nomine con- cilit generafis erexit, fchifma gravifimum rea- liter inducendo: quod quidem fore conventi- culum fcbifmaticorum aperte fuerat declara- tum. Ex his omnibus evidentius .conftare po- teft, confideranübus veritatis ilims claritatem apertiffmam, quod papa univerfale concilium contra confeafum ipfius concilii diffolvere non potefl, auc de loco ad locum traofmutare; quam omnes doCi & indoC ex tupradiétis iucidiffime confpicere poíbant. Quid igitur ne- Dceffe eff ut fa;tdamenta ipforum Ferrariæ con- venientium couemur eiuderc, qui in præten- fa iua prima feffhone pofüerunr , alleganres dc- crerum noftrum 19. leffionis per papam ap- probatum , cui manifeftiffime illius conciliabn- U ereflio contradixit? INam in co decreto ca- vetur ut concilium DBafilee firmum remaneat, donec Craxi ad portum applicucrint , qui por- tus fimilirer & locus futuri concilii non per papam, neque per aliquom alium, fed per Concilium aut ejus oratores determinari dcbe- bant. Videant fi hoc obfervaverint, & qualis ratio fundamentalis , fuc preteníz feffionis fue- rit advertant. Subjecerune etiam de fchedula, quam apud nos conclulam dicune, & conven- indebitis, univerfam perducere eccleflam , ubi Æ tionalem appellant; quafi cx ea erectionis ta- ier dictare que fbi placerent, obcdientiam hujus fancte fynodi & reformationem fisher. fugiendo , decretague concilii Con(antienfis & i(tius ac veritates declaratas illudendo; qui & uunc Florentiam pro loco concilii habere volens, nuac iz relia Bononiam aut f'er- rariam vel locum alium pro libito fue volun- «ats pro ipfo concilio aífignare, jam ad id manifefte redibat, quod concilia univerfalia de loco ad locum ducere & mutare vellet, prout fibi videreror ; videns facrum. concilium Conc. General "Yom. XXIX. : His conciliabuli velint aliquam apparentiain af- fumere. Sed fi omnes fchedulas hüjus facri cohcilii ab ipfius exordio legant & relegant, nunquam invenient ex verbis aut fcriptis aut intentione ejufdem concilii proceflüiffe, ut do- mino Eugenio concederetur, quod fub quo- cumque colore pofíct pro tranfmutatione cone cilii nunc Florentiam , nunc Bononiam, nunc Ferariam affignare, aut ipfum quando fibi vi- deretur diffolvere. Quod fi de fchedula ipfa, * forge exem- lo fiandum. Licet Bali- eenfea id non ioqui volunt, in qua concludcbatur, certum, Probariut, ua- v az ier- 

Strana 311
EUGENIUS 311 PP. IV. chao, fra quem pecuniarum expeditionem pro lega- u$. tione mittenda in Graeciam facerens , & nobis nen papa fe intimarent : alioquin univerfali ecclefiz per al- bante cetlefia. rerius loci eleftionem provideretur : non fuit illa conyentio concilii cum aliquo, fed con- clufio faa inter nos, ut Avinionenfes ipf eam expedijionem non nimium protelarent , cujus conclufionis interpretatio & declaratio juxta ca(us occurrentes, &t omnimoda difpo- fiio ad ipfum concilium perünebat, nec po- teftatem circa hoc difponendi jn aliquem yel aliquos idem concilium tranftulit. Dum au- tem , pendente termino , fupervenit protefla- tio per prefidentes apoflolicos, facta adverfus CONCILII BASILEENSIS términum civibus Ávinionen(bus affignari, in-À concilia univerfalia fine confenfa ipforum dic- ALBERTUS FI. IMP. 312 folventes , fi infra quatuor menfes non 'refj- puerint, fint ipfo fatto fufpenfi. Tt fi fu(pen- fionem hanc per duos menfes fuftinueript , ad. eorum depofirionem procedatur. Numquid in eo cafu, fi majori parti ex bopis caufis vj- deatur, non ftarim ad talem depofitionem pro» cedendum, minor pars fibi auctoritatem pro- cedendi ad eamdem depolirionem allumer? Denique quis fapiens exiftimabit haûc inten= tionem concilii unquam fuiffe, nr paucis ali» quibus poteftatem dare vellet auferendi fibi libertatem electionis loci, & cam pro pecu- niis &c galeis habendis judicio domini Euge- nii, atrentis circumftantiis negotiorum | eccle- decretationem loci Avinionenüis , in fchedula B fie , fubjicere; quam libertatem. non fibi pro ipfa cum aliis locis Bafiles & Avinionis po- fitam, que oon parvam occafionem retrahen- di animos Ávinionenfium ab expeditione pe- cuniarum przflabat, dum plurima impedimen- ta per. dominum Eugenium & fuos in Avi- nione huic expeditioni interim preftita funt. Dum etiam ita accidit, ut noflri oratores in Avinionem applicantes non invenirent przci- puos gubernatores civitatis, quorum: durante abfentia res expediri nom poterat: quibus il- luc redeuntibus, tandem taljs diligentia ap- pofita eft, quod circa terminum affignatum cives ipfi fideliffimi nobis intimarunt fe con- tenta/[e capitaneum galearum noftrarum de quacumque auri vel rei temporalis compen- fatione tradidiffez ecclefia? Ec, fi Avinionen- fes deteciffent, confidebat hzc fancta fynodus in domino, quod aliunde fuz ecclefia bene providiffet, auctoritatem uniyerfalium conci- liorum confervando, veritates declaraias ma- nutenendo, & reformationem ipfius ecclefix atque illa fancla opera inchoata confovendo, Confpiciant igitur iili qui l’errariz convene- runt veritatem rerum, ć de ipfa melius fe informent, ne fuarum. prztenfarum feffionum in divifionem ecclefie tam inania jaciant fun- damenta, quae nec ullum colorem talia fa- ciendi fibi aflerre potuerunt. Praterea adjece 30000. florenorum, & cautos ac fecuros fe-G runt quod fchifma venturum pertimefcebant , cile oratores noftros. de toto refiduo petite pecunix, prout & ipfi oratores noflri eo tunc fuis literis intimarunt. Requirebantque Avi- nionenfes ipfi, ut ad décretationem cleétionis loci jam facte procederet concilium ..— Vifum cft autem. ipfi concilio quod, aitentis omni- bus predictis, prefati Avinionenfes intęntio- ni ejufdem concilii Gatisfecerant , quodque prz fata decretatio fieri debebat. Nam & per hunc modum melius providebatur univerfali eccle- fix pro expeditione legationis in Grzciam , quam iterum intrando novas & magnas diíh- cultates electionis alterius loci; dimittendo o- mnia que jam parata erant cum magnis fum- & impedimeutum unionis Crecorum . O mi- 'randam allegarionem! {chifina fe timerc di- centes realitcr fchi(mo graviffunum perpetra- runt, aliud concilium contra iftud erigere volentes, quafi alrare contra altare. ponentes 3 actu etiam perturbando quecumque: cum Gre- cis fuerant concordata. Sed quid trepidare: debebant timore , ubi non erat timor, dum .iftud concilium videns ecclefiam undique tur» bari per ca qui: dominus Eugenius tam in Græcorum negodo «uam in ceteris rebus ( ut premiffum eft ) attentaverat, Aebili querela: plurimos fuorum defectuum commemorans , yocabat ipfum dominum Xugenium, nec nom prbus,.& frangendo conventionem cum ca-D ctiam facrofanftta Romana ecclefiz cardinales pitaneo galearum inirgm per torum conci- lum, cui & legatus apoflolicus vexillum ec- clefis & baculum peregrinationis manu pro- pria fradiderat, cui etiam tanta fumma pecu- nic jam fuerat aífignata. Numquid ex hoc fuit data poteftas alicui vel aliquibus, ut con- tra confenfum duarum partium concilii & am- plius poffent fe fynodum generalem , reprz- fentantem univerfalem ecclefíiam, nominare, & tradcre totum. concilium in manus pape, ut ipfum in Florentia, &' deinde in Bono- nia aut Ferraria poneret, vel in quocumque Pius Te. loco, quem ipfe tutum & fibi atque. Cracis vit, as accommodum judicaret, & pro quo galeas & me in Italian pecunias faceret expediri? Numquid enim au- Vocafe: ira- ditum eft in aliquo legitimo univerfali- conci- guein 10 19% lio, quod minor pars, nominans fe generale perandum iu concilium , decretaret quæ ad univerfalis ec- 7 cleüm flatum pertinebant: contra fententiam plurimorum. Et fi hoc permitteretur , via periculofiffima divifonum in concilis univer- falibus futurarum. & totalis deflructionis ipfo- rum aperta videretur, utque exempli gratia hoc dicamus, non folum fmplici conclufio- ne, fcd decreto folemni firmatum e(l in un- decima noflra fethoné , ut fummi pontifces convocabat, ut in hanc civitatem Xaüileen- fem omnibus fecuram cum aliis ecclefim filiis advcnirent, faluti eccle(x in tanta neccffitate confülturi , & fuper omnibus agendis tam in fafto Gracorum , quam in alis unanimiter provifuri? Quod fi factum fuiffet, ficut fince- ra intentione defiderabat hec fancta fynodus, ANNO CHRISTI 14318. non jam tantis procellis agitaretur. Chrifliana. religio : ompíiaque fedari & pacificari potuif- fent, poteratque hoc modo vera unitas & tranquillitas ecclefi dari, Illi vero timentes, ad fchifma perpetrandum proruperunt. illique 'fchifma faciunt, qui ab unitate ecclefie con- gregate fe fegreganr, Sed quül ultra in ref- Epondendo illis que apud Ferrariam aguntur infiflimus? Licer enim ibi convenientes tra- &ent, loquantur adverfus hanc fanctam iyno- dym ejufque. fuppofita, & eas quas appellant féffiones celebrare conentur; unico verbo om- nia folvuntur, omnia deftruuntur, ac unica. veritate declarata, velut uno fole lucente., omnes factorum illorum & dic&orum rivuil exficcantur; Papa concilium Bafileenfe fine ipfius confenfu diffoivere aut de loco ad low cum. mutare non poteft. Hac vesitas fundata. e(t (upra firmam petram, adverfus quam do- : mi. Utinam hoc in vos non quadret 

Strana 312
EUGENIUS 311 PP. IV. chao, fra quem pecuniarum expeditionem pro lega- u$. tione mittenda in Graeciam facerens , & nobis nen papa fe intimarent : alioquin univerfali ecclefiz per al- bante cetlefia. rerius loci eleftionem provideretur : non fuit illa conyentio concilii cum aliquo, fed con- clufio faa inter nos, ut Avinionenfes ipf eam expedijionem non nimium protelarent , cujus conclufionis interpretatio & declaratio juxta ca(us occurrentes, &t omnimoda difpo- fiio ad ipfum concilium perünebat, nec po- teftatem circa hoc difponendi jn aliquem yel aliquos idem concilium tranftulit. Dum au- tem , pendente termino , fupervenit protefla- tio per prefidentes apoflolicos, facta adverfus CONCILII BASILEENSIS términum civibus Ávinionen(bus affignari, in-À concilia univerfalia fine confenfa ipforum dic- ALBERTUS FI. IMP. 312 folventes , fi infra quatuor menfes non 'refj- puerint, fint ipfo fatto fufpenfi. Tt fi fu(pen- fionem hanc per duos menfes fuftinueript , ad. eorum depofirionem procedatur. Numquid in eo cafu, fi majori parti ex bopis caufis vj- deatur, non ftarim ad talem depofitionem pro» cedendum, minor pars fibi auctoritatem pro- cedendi ad eamdem depolirionem allumer? Denique quis fapiens exiftimabit haûc inten= tionem concilii unquam fuiffe, nr paucis ali» quibus poteftatem dare vellet auferendi fibi libertatem electionis loci, & cam pro pecu- niis &c galeis habendis judicio domini Euge- nii, atrentis circumftantiis negotiorum | eccle- decretationem loci Avinionenüis , in fchedula B fie , fubjicere; quam libertatem. non fibi pro ipfa cum aliis locis Bafiles & Avinionis po- fitam, que oon parvam occafionem retrahen- di animos Ávinionenfium ab expeditione pe- cuniarum przflabat, dum plurima impedimen- ta per. dominum Eugenium & fuos in Avi- nione huic expeditioni interim preftita funt. Dum etiam ita accidit, ut noflri oratores in Avinionem applicantes non invenirent przci- puos gubernatores civitatis, quorum: durante abfentia res expediri nom poterat: quibus il- luc redeuntibus, tandem taljs diligentia ap- pofita eft, quod circa terminum affignatum cives ipfi fideliffimi nobis intimarunt fe con- tenta/[e capitaneum galearum noftrarum de quacumque auri vel rei temporalis compen- fatione tradidiffez ecclefia? Ec, fi Avinionen- fes deteciffent, confidebat hzc fancta fynodus in domino, quod aliunde fuz ecclefia bene providiffet, auctoritatem uniyerfalium conci- liorum confervando, veritates declaraias ma- nutenendo, & reformationem ipfius ecclefix atque illa fancla opera inchoata confovendo, Confpiciant igitur iili qui l’errariz convene- runt veritatem rerum, ć de ipfa melius fe informent, ne fuarum. prztenfarum feffionum in divifionem ecclefie tam inania jaciant fun- damenta, quae nec ullum colorem talia fa- ciendi fibi aflerre potuerunt. Praterea adjece 30000. florenorum, & cautos ac fecuros fe-G runt quod fchifma venturum pertimefcebant , cile oratores noftros. de toto refiduo petite pecunix, prout & ipfi oratores noflri eo tunc fuis literis intimarunt. Requirebantque Avi- nionenfes ipfi, ut ad décretationem cleétionis loci jam facte procederet concilium ..— Vifum cft autem. ipfi concilio quod, aitentis omni- bus predictis, prefati Avinionenfes intęntio- ni ejufdem concilii Gatisfecerant , quodque prz fata decretatio fieri debebat. Nam & per hunc modum melius providebatur univerfali eccle- fix pro expeditione legationis in Grzciam , quam iterum intrando novas & magnas diíh- cultates electionis alterius loci; dimittendo o- mnia que jam parata erant cum magnis fum- & impedimeutum unionis Crecorum . O mi- 'randam allegarionem! {chifina fe timerc di- centes realitcr fchi(mo graviffunum perpetra- runt, aliud concilium contra iftud erigere volentes, quafi alrare contra altare. ponentes 3 actu etiam perturbando quecumque: cum Gre- cis fuerant concordata. Sed quid trepidare: debebant timore , ubi non erat timor, dum .iftud concilium videns ecclefiam undique tur» bari per ca qui: dominus Eugenius tam in Græcorum negodo «uam in ceteris rebus ( ut premiffum eft ) attentaverat, Aebili querela: plurimos fuorum defectuum commemorans , yocabat ipfum dominum Xugenium, nec nom prbus,.& frangendo conventionem cum ca-D ctiam facrofanftta Romana ecclefiz cardinales pitaneo galearum inirgm per torum conci- lum, cui & legatus apoflolicus vexillum ec- clefis & baculum peregrinationis manu pro- pria fradiderat, cui etiam tanta fumma pecu- nic jam fuerat aífignata. Numquid ex hoc fuit data poteftas alicui vel aliquibus, ut con- tra confenfum duarum partium concilii & am- plius poffent fe fynodum generalem , reprz- fentantem univerfalem ecclefíiam, nominare, & tradcre totum. concilium in manus pape, ut ipfum in Florentia, &' deinde in Bono- nia aut Ferraria poneret, vel in quocumque Pius Te. loco, quem ipfe tutum & fibi atque. Cracis vit, as accommodum judicaret, & pro quo galeas & me in Italian pecunias faceret expediri? Numquid enim au- Vocafe: ira- ditum eft in aliquo legitimo univerfali- conci- guein 10 19% lio, quod minor pars, nominans fe generale perandum iu concilium , decretaret quæ ad univerfalis ec- 7 cleüm flatum pertinebant: contra fententiam plurimorum. Et fi hoc permitteretur , via periculofiffima divifonum in concilis univer- falibus futurarum. & totalis deflructionis ipfo- rum aperta videretur, utque exempli gratia hoc dicamus, non folum fmplici conclufio- ne, fcd decreto folemni firmatum e(l in un- decima noflra fethoné , ut fummi pontifces convocabat, ut in hanc civitatem Xaüileen- fem omnibus fecuram cum aliis ecclefim filiis advcnirent, faluti eccle(x in tanta neccffitate confülturi , & fuper omnibus agendis tam in fafto Gracorum , quam in alis unanimiter provifuri? Quod fi factum fuiffet, ficut fince- ra intentione defiderabat hec fancta fynodus, ANNO CHRISTI 14318. non jam tantis procellis agitaretur. Chrifliana. religio : ompíiaque fedari & pacificari potuif- fent, poteratque hoc modo vera unitas & tranquillitas ecclefi dari, Illi vero timentes, ad fchifma perpetrandum proruperunt. illique 'fchifma faciunt, qui ab unitate ecclefie con- gregate fe fegreganr, Sed quül ultra in ref- Epondendo illis que apud Ferrariam aguntur infiflimus? Licer enim ibi convenientes tra- &ent, loquantur adverfus hanc fanctam iyno- dym ejufque. fuppofita, & eas quas appellant féffiones celebrare conentur; unico verbo om- nia folvuntur, omnia deftruuntur, ac unica. veritate declarata, velut uno fole lucente., omnes factorum illorum & dic&orum rivuil exficcantur; Papa concilium Bafileenfe fine ipfius confenfu diffoivere aut de loco ad low cum. mutare non poteft. Hac vesitas fundata. e(t (upra firmam petram, adverfus quam do- : mi. Utinam hoc in vos non quadret 

Strana 313
ANNO CHRISTI 2438. Non et ita. EUGENIUS PP. IV. 313 EPISTOLÆ SYNODALES. ALBERTUS n. IMPER. minus Eugenius tantis temporibus decerta it, falute iamdiu quafivimus, forfiian fupprime- — cui & jam femel cedere aperte compulfus eft: hec omnes fulminariones poenarum, que ad- verfus ipfum Bafileenfe concilium, füppofita ejus & adherentes eidem promulgantur, irri- fas facit; hec illud convenjiculum in confpe- €tu. Dei & hominum profílernit; hec cum ce- £eris aggravaniibus ipfum dominum Eugenium fufpenfum effe fecit ab omni adminiftratione papali; ad cujus fufpenfionis -declarationern quam jufte poft monitiones & dilationcs con- gruas proceffesimus , ex alüs noflris decretis & epiftolis evidentius conftare poteft; pec qua etiam omnibus fatisfecimus que adverfus hanc fanctam fynodum & proceffus ipfius dominus retur. Cujus exfecuüoni fi operam dare do- minus Eugenius voluilfer, nec in hoc tempus differre ; nequc locum alium pro benefacien- do, & deformitates abufum cum effe@u rob lendo, expetere oportebat. Profecuta eft hee fan&la fynodus, & profequitur, ut elecliones prelatorum per fingulas ecclefias canonice ce- lebrentur , juxta difpofinonem facrarum cano- num; per quos grex Dominicus dirigatur in falutem : ut dignitates ecclejaftice. & bonefi- cia fine interventu pecuniz daz wel promif- fæ conferantur. ut facrofan&iz Romanz eccle- fie cardinales, virtutibus & feienglis præcel- lentes, de fingulis regionibus proportionabili- Eugenius inducere conabatur. Veram adhuc Brer affumantur, qui roti. orbi. falubcirer confu- ipie, poftquam ab omni adminiflratione papa- li fuipenfus ef, foppofta hujus fanGæ fyno- di gravibus poenis, necnon eiiam dilectos ec- clefie filios cives Bafileenfes afficere nititur , fi ipiam fan@am fynodum diutius fuftinue- rint: victualiague & alia peceffaria ad ufum hominum denegari jubet, quo ipfos viventes necare aufus eit: ac denique aliqua portantes ad hoc concilium fpoliarí, & eorum fpolia primo Capientjumi occupari concedit. E: quid hec ómnia valent, etiamfi multo adjicerentur grandiora, dum ab illo fiunt qui ab omni adminiflratione papali fufpenfus eft? ut quid froftra ram vehementes ictus illo gladio vibra- lere poffint: electioneíque fummorum Ponti- ficum ad univerfz ecclefie falutem. debite. ce- lebrentur, beneficia idoneis miniftris per eos ad quos pertinent aflignentur. In caufis &li- tibus movendis unicuique fua fervetur juritdi- Qio , & non confundatur ordo ecclefiafticus . Non vexentur homines injufle, nec perfona deftruantur. Non exhauriantur ultra modum regnorum & provinciarum pecunie; fed om- nia ordine debito in ecclefia difponantur, ad honorem Dei & (falutem animarum, Decreta- que faluberrima füper his & aliis plurimis re- bus, fuper reformationem ecclefie Dci in ca- pie & in membris, hec fancla fynodus edi- re conatur, qui jam z fuis mapibus provide € dit, que non poreít. fic permittere fruftrari. ereptus eft? Pot haec tamen fublicit omnia relaxari & pro infectis haberi velle, quoad ilos qui infra terminuni per eum affignarum obedientes fuerint: omnia remitti vult, dum- modo fuæ voluntati hec fan&a fynodus obc- diat. Fuiffemus autem & nos parati fue oom- placere voluntati, fi non repugnaffet veritati. Sed non poteft cadem fanéla fynodus illum deferere; qui eft via, veritas, & vita, ut ho- minis moritari impleas voluniatem: non po- teft confentire, ut folidam verizatem ecclefæ in vacillationem. adducar, ut ftabilitas Qt fir- "mitas veritatum , quas ipfa ecclefia declaravit, Magnum pr riculum 5 fi ip re mon mala Fontifici ob- temperare ye- enfaveria , vida reddazur: quibus profiraiis, nec ordo, Quantis vero exhortatjonibus & admonitioni- bus ipfum dominum Eugeuium jam multis annis ad hoc exciravérimus , ut fe & alios in viam falutis dirigerer, quidquid fuper hoc e- gerit, rerum cvidentia monflravit. Defignat igitur aur nos allicere blanditiis , aut commi- : nationibus deterrere , üt. veritatem deferamus. Si feviat quævis períecutio , orabimus omni- potentem. Deum, qui fan&tis patribus noftris virçutem infpiravit ompia rolerandi pro defen- fione catholice vetita, ut & nobis fortiru- dinem przbeat, ad ipfius veritatis & ecclehæ fuc fanCte confervationem , & vfque ad ani- mam & fanguinem refitendum, in quem fu- nec decor, in Chrifliana religione manerent, D miter & fine ulla cordium hofitariohe omnem Xt cum ante quadriennium adverfus primam diffolurionem , prafentibus etiam hic ( ut prz- miífum efl ) pluribus fantæ Romanæ eccle- fæ cardinalibus & fedis Apofítolice legato, diceremus: Malumus mori, quam tapto erro- ri per ignaviam cedere; bic articulus, de quo difceptamus , fidem concernit,. qui fine inte. ritu falutis negligi non poteft: non poffumus nunc dicere: Faveamus errori, falutem no- ftram negligamas : non dehemus cffe homici- dz animarum noftrarum & aliorum fidelium , ut dominum Eugenium & fucceffores fuos po- namus in poflcíhoncm. diffoivendi generalia' concilia contra confenfum ipforum ; & ipfis noftram proiciamus fiduciam . Defiftar ipfe dominus Kugenius pro reverentia. Dei & in- tegritate fidei, qua femper in Latina perman- fit ecclefia: defiftat , fublatione perpetrati fchit- matis, ah inrentatis conatibus, cui nec vi- ftualia nec neceffaria toll ;' nec quidquam quod füum fit.eripi exquiüvimus; fed ut ac- quiefceret veritati, & ecclefiam debite guber- nari affentiret, & ea efüceret que effent pro ipfius & aliorum falute, Sed omnes ac fingu- los qui Ferrari& conveniunt cum omni. cari- tate reddimus attentos, ut ab inceptis,- que forfitan finiftre informati , aut non fatis omnia advertentes, attentaverunt, celeriter defiflant ; nullatenus obediendi. Nec id tolerandum eft, E & ad veritates fidei defendendas parirer no- ut {ub umbra adducendi Grecos in l'erravjam & locum fue voluntati deditum , aut per quaf- cumque pradlicas, aulloritarem | univerfalium conciliorum conculcet, veritatem ac ftabilita- rem ecclefia profternar ; & fub colore profe- quendi modis excogitatis ea, quorum futuri eyentus incepti funt, ex nunc certam confu- fionem & gravillimam plagam univerfz indu- cat ecclefa; fidem. no(lram laedat; reforma- tioque ipfius ecclefie , quam tantis laboribus pro honore Dei creatoris noftri & animarum bifcum in unirate fpiritus conjungantur, nec ita complacere queraut volunei cujufcum- que, ut velinr offendere Deum creatorem cun- Étorum . Si qui vero. in rebeilione perflitering, coget nos Chrifti caritas & zelus juftiiæ ultra pœnarum declarationem , adverfus omnes il- lue convenientes & mittentes , quam dudum folemni decreto fecimus, etiam alia graviora in ipfos qu&. digna faerint exfequi. Omnes tandem vos Chrifli fideles, quibus hujus fan- čte fynodi finaeram intentione: pro defenfio- ne ANNO CHRIST 1438 

Strana 314
ANNO CHRISTI 2438. Non et ita. EUGENIUS PP. IV. 313 EPISTOLÆ SYNODALES. ALBERTUS n. IMPER. minus Eugenius tantis temporibus decerta it, falute iamdiu quafivimus, forfiian fupprime- — cui & jam femel cedere aperte compulfus eft: hec omnes fulminariones poenarum, que ad- verfus ipfum Bafileenfe concilium, füppofita ejus & adherentes eidem promulgantur, irri- tas facit; hec illud convenjiculum in confpe- €tu. Dei & hominum profílernit; hec cum ce- £eris aggravaniibus ipfum dominum Eugenium fufpenfum effe fecit ab omni adminiftratione papali; ad cujus fufpenfionis -declarationern quam jufte poft monitiones & dilationcs con- gruas proceffesimus , ex alüs noflris decretis & epiftolis evidentius conftare poteft; pec qua etiam omnibus fatisfecimus que adverfus hanc fanctam fynodum & proceffus ipfius dominus retur. Cujus exfecuüoni fi operam dare do- minus Eugenius voluilfer, nec in hoc tempus differre ; nequc locum alium pro benefacien- do, & deformitates abufum cum effe@u rob lendo, expetere oportebat. Profecuta eft hee fan&la fynodus, & profequitur, ut elecliones prelatorum per fingulas ecclefias canonice ce- lebrentur , juxta difpofinonem facrarum cano- num; per quos grex Dominicus dirigatur in falutem : ut dignitates ecclejaftice. & bonefi- cia fine interventu pecuniz daz wel promif- fæ conferantur. ut facrofan&iz Romanz eccle- fie cardinales, virtutibus & feienglis præcel- lentes, de fingulis regionibus proportionabili- Eugenius inducere conabatur. Veram adhuc Brer affumantur, qui roti. orbi. falubcirer confu- ipie, poftquam ab omni adminiflratione papa- li fuipenfus ef, foppofta hujus fanGæ fyno- di gravibus poenis, necnon eiiam dilectos ec- clefie filios cives Bafileenfes afficere nititur , fi ipiam fan@am fynodum diutius fuftinue- rint: victualiague & alia peceffaria ad ufum hominum denegari jubet, quo ipfos viventes necare aufus eit: ac denique aliqua portantes ad hoc concilium fpoliarí, & eorum fpolia primo Capientjumi occupari concedit. E: quid hec ómnia valent, etiamfi multo adjicerentur grandiora, dum ab illo fiunt qui ab omni adminiflratione papali fufpenfus eft? ut quid froftra ram vehementes ictus illo gladio vibra- lere poffint: electioneíque fummorum Ponti- ficum ad univerfz ecclefie falutem. debite. ce- lebrentur, beneficia idoneis miniftris per eos ad quos pertinent aflignentur. In caufis &li- tibus movendis unicuique fua fervetur juritdi- Qio , & non confundatur ordo ecclefiafticus . Non vexentur homines injufle, nec perfona deftruantur. Non exhauriantur ultra modum regnorum & provinciarum pecunie; fed om- nia ordine debito in ecclefia difponantur, ad honorem Dei & (falutem animarum, Decreta- que faluberrima füper his & aliis plurimis re- bus, fuper reformationem ecclefie Dci in ca- pie & in membris, hec fancla fynodus edi- re conatur, qui jam z fuis mapibus provide € dit, que non poreít. fic permittere fruftrari. ereptus eft? Pot haec tamen fublicit omnia relaxari & pro infectis haberi velle, quoad ilos qui infra terminuni per eum affignarum obedientes fuerint: omnia remitti vult, dum- modo fuæ voluntati hec fan&a fynodus obc- diat. Fuiffemus autem & nos parati fue oom- placere voluntati, fi non repugnaffet veritati. Sed non poteft cadem fanéla fynodus illum deferere; qui eft via, veritas, & vita, ut ho- minis moritari impleas voluniatem: non po- teft confentire, ut folidam verizatem ecclefæ in vacillationem. adducar, ut ftabilitas Qt fir- "mitas veritatum , quas ipfa ecclefia declaravit, Magnum pr riculum 5 fi ip re mon mala Fontifici ob- temperare ye- enfaveria , vida reddazur: quibus profiraiis, nec ordo, Quantis vero exhortatjonibus & admonitioni- bus ipfum dominum Eugeuium jam multis annis ad hoc exciravérimus , ut fe & alios in viam falutis dirigerer, quidquid fuper hoc e- gerit, rerum cvidentia monflravit. Defignat igitur aur nos allicere blanditiis , aut commi- : nationibus deterrere , üt. veritatem deferamus. Si feviat quævis períecutio , orabimus omni- potentem. Deum, qui fan&tis patribus noftris virçutem infpiravit ompia rolerandi pro defen- fione catholice vetita, ut & nobis fortiru- dinem przbeat, ad ipfius veritatis & ecclehæ fuc fanCte confervationem , & vfque ad ani- mam & fanguinem refitendum, in quem fu- nec decor, in Chrifliana religione manerent, D miter & fine ulla cordium hofitariohe omnem Xt cum ante quadriennium adverfus primam diffolurionem , prafentibus etiam hic ( ut prz- miífum efl ) pluribus fantæ Romanæ eccle- fæ cardinalibus & fedis Apofítolice legato, diceremus: Malumus mori, quam tapto erro- ri per ignaviam cedere; bic articulus, de quo difceptamus , fidem concernit,. qui fine inte. ritu falutis negligi non poteft: non poffumus nunc dicere: Faveamus errori, falutem no- ftram negligamas : non dehemus cffe homici- dz animarum noftrarum & aliorum fidelium , ut dominum Eugenium & fucceffores fuos po- namus in poflcíhoncm. diffoivendi generalia' concilia contra confenfum ipforum ; & ipfis noftram proiciamus fiduciam . Defiftar ipfe dominus Kugenius pro reverentia. Dei & in- tegritate fidei, qua femper in Latina perman- fit ecclefia: defiftat , fublatione perpetrati fchit- matis, ah inrentatis conatibus, cui nec vi- ftualia nec neceffaria toll ;' nec quidquam quod füum fit.eripi exquiüvimus; fed ut ac- quiefceret veritati, & ecclefiam debite guber- nari affentiret, & ea efüceret que effent pro ipfius & aliorum falute, Sed omnes ac fingu- los qui Ferrari& conveniunt cum omni. cari- tate reddimus attentos, ut ab inceptis,- que forfitan finiftre informati , aut non fatis omnia advertentes, attentaverunt, celeriter defiflant ; nullatenus obediendi. Nec id tolerandum eft, E & ad veritates fidei defendendas parirer no- ut {ub umbra adducendi Grecos in l'erravjam & locum fue voluntati deditum , aut per quaf- cumque pradlicas, aulloritarem | univerfalium conciliorum conculcet, veritatem ac ftabilita- rem ecclefia profternar ; & fub colore profe- quendi modis excogitatis ea, quorum futuri eyentus incepti funt, ex nunc certam confu- fionem & gravillimam plagam univerfz indu- cat ecclefa; fidem. no(lram laedat; reforma- tioque ipfius ecclefie , quam tantis laboribus pro honore Dei creatoris noftri & animarum bifcum in unirate fpiritus conjungantur, nec ita complacere queraut volunei cujufcum- que, ut velinr offendere Deum creatorem cun- Étorum . Si qui vero. in rebeilione perflitering, coget nos Chrifti caritas & zelus juftiiæ ultra pœnarum declarationem , adverfus omnes il- lue convenientes & mittentes , quam dudum folemni decreto fecimus, etiam alia graviora in ipfos qu&. digna faerint exfequi. Omnes tandem vos Chrifli fideles, quibus hujus fan- čte fynodi finaeram intentione: pro defenfio- ne ANNO CHRIST 1438 

Strana 315
ANNO CBRISTI 1438. PUGENIUS PP. IV. 315 rire duximus, per vifcera mifericordie Jefu Chrifli requirimus, ut in confeientia pura © fide non fitta ecclefiam matrem cunctorum , quz nos regeneravit in fpem vivam heredita- tis eterne, adunare, & veritatem ipfius omni favore X auxilio defendere ac fuftinere cure- tis; pro honore Dei & animarum veftrarum falute: ut vobis adjuvantibus, ipfa Petri na- vicula maturius in portum tranquillum perdu- catur: ut non folum adwerfus eam contrarie tempeftares prevalere non poffint, prout eo adjuvante Domino poterunt, fed nec diutius eam valeant conturbare: orantes fine intermif- fione Patrem mifericordiaram , ut greffus om- CONCILII BASILEENSIS ———— ne veritatis planis & fimplicibus werbis ape- Á cunctis offendere, fatis perorbem publicatum ALBERTUS If, YMPER. 316 exttitit : x fi frafium optatum non adhuc ade- pti fuimus, fatis omnes confpiciunt quis ho- minum przcipue huic rei impedimento fit. Subjicis preterea , Francifce, velut dolendi de- flendique cafus graviorem querelam, dum ais non attendi preces principum petenzium fu- perfederi a procefübus adverfus Romanum Pon» tificem & illos qui apud eum conftituti funt inchoatis , quinimmo ipfos magis & magis in dies urgeri. EK quibus depofirionem ipfius Romani Pontificis S alterius electionem mox fecuturas effe dicis, atque exinde fchifina gra- ve & plurima di/crimina populo Chrifliano imminere. Arteode in primis, quanta beni- nium dirigat in viam falutis, veritatis & pa-Dgnitate hec fancta fynodus precibus princi- cis, qui eft benedi@us in fiecula feculonun Amen. Datum Bafileæ, in noftra generali congre- gatione, Idibus Martii, anno a Nativitata Domini millefimo quadringenpefimo trigefimo Q&avó, . | 7 XI, Refponfio : fynodalis ad fchedułam proteflationis contra proceffum Papa, fatła per Francijeum dc Barbavaria oratorem ducis Mediolani . $acrofanfta, e'c. ad perpetuam vei memoriam, Legifti per hos dies coram deputationibus hujus facri concilii fchedulam quamdam, Fran- cilce de Barbavariis orator illuftris principis ducis Mediolani, «uam ex auditu ipfo fatis omnes intellexerunt , ex fcienfia avt delibera- tione ejufdem ducis, aut fui magnifici conci- lii, minime proceffiffe, cum de quadam cita- tiono valvis majoris eccíefie Baüicenfis affixa pridie Kalendas Septembris, immediate fe- quentes tantum tres dies effluxerunt, quibus de Bafiles in Mediolanum, & rurfum de Me- diolano in Bafileam proficifci nequaquam pof- fibile fuit. Nec preterea cxiftimandum. ef , pum Chriflianorum in his negotiis hucufque condefcenderit. Jam decimus quartus menfis ab eo die volvitur , quo citatio adverfus ipfum Ponti&cem decreta eít, ut ecclefie Dei op- prefiæ maximis neceffütaribus ; propter refor- mationis contemptum , ac fchifmatis inzrodu- CQionem ex alterivs pretenfi concilii erectione per eundem Romanem Pontificem jam ~tunc difpobta , provideretur : contemplatione. incly- tz memorie Sisifmandi Imperatoris data fuit menfe Octobris fexaginta dicrum dilatio: qui bus elaplis , rurfum a proceflu per præfatam citationem inchoato , tempore multo fuperfef- fum efl. Advenit deinde tempus, quo fufpen- Cfio ipfins Romani Yendificis ab omui admini- ftratione papali vigcfimaquarta Januarii faéta eft, propter pratenfam diffolutionem & tranf- lationem hujus facri concilii Bafileenfis in Fer- rariam , cafa quo contra ipfum aut aliquem prefidenium oratorum fuorum, qui in hoc concilio fuerant , procederctur, aut feret ali- qua novitas, per eumdem faclam & declara- tam decimaoctava raenfis Seprembris; adeo aperte & enormiter conira decrera concilii Confítantienfs &{ iftius artentatam, ut nulla poflit tergiverfatione excufari . Aique etiam propter illam erectionem alterius prztenfi con- cilii contra omncm formam praedictorum des cretorum de facto, nona die menfis Januarii ipfum ducem illüftrem , qui femper fingulari Dinchoata , urgebat decretorum fanctio, ut fi devotione ac veneratione hanc fanCam fyno- dum ac ejus auctoritatem colere euravit , om- . nia dici juíhffe que in prefata fchedula con- a Pro fatiga- Uoncs. D Forte, de hi gus. tinentar. Ad ipfa tamen favente Domino ref- pondere, ac de actis in hac fanéla fynodo Teddere rationem parati fumus. Commcmoras An primis nos convenifle pro pace populi Chri- fliani, pro tollendis herefibus & reformztio- ne eorum qua in orbe gerantur. Verum qui- dem hoc eíl; & quos labores jam his rebus per plurcs annos impenderimus, ut ipíe no- fli, & totus orbis confpicere potuit. Quot enim legationes in. Bohemiam, quot in Græ- ciam tranfmiferimus, quanta legatio oratorum hanc fufpenfionem fuflincret ipfe dominus Eu- genius animo incurato, ad depofiionem ejus procederetur. Ouid factum fit ab illo tempo- re contemplatione principum catholicorum ;, quanta dilatio habita fit in rebus, lucidiffime: conftat. Dcponendus veniebat dominus Euge nius poft vigefimamquartam Martii, juxta de- cretorum fanClionem . Jam fex fere. menfes exinde łapli funt , & adhuc perdurat expcéta- tio. Non potes inficiari , quin extunc deponi potcrat : non opus erat ulteriori proceflu, non examinatione teftium., ex eo folo capite , quod. fufpenfionem notorie fuflinuerzt per duos men- fes animo indurato . Ut quid putas hanc fan- noftrorum ad pacificandos principes per Cer-E ctam fynodum tantis poítea diftuliffs tempo- 'maniam , Galliam, Italiara conftitutos , tran- fierit ; quantos fumptus, quantas vexatiónes & a fatigas earum rerum graria fubierimus , : non facilc exprimi poteft . Sed & quot falu- bria decreta, b qua in orbe male geruntur, ediderimus ; quantis inflantiis laboraverimus , vt in efecutienem deducerentur, & præcipue apud Eugenium Papam IV. qui primitus ca- nones facrorum conciliorum obfervare & ex- fequi habebat, ac ceteros ad eorum obfervan- tam inducere , (andlitatifque exemplum fe 4 ribus, nifi ut precibus principum catholico- fum benigne faveret; ut etiam. cuncli confpi- cerent, fi pendentibus dilatieonibus dominus Eugenius revertetetur ad cor, fi ad: reforma- tionem. efficacirer capeffendam , & in realem exfecutionem tam in curia ejus quam alibi deducendam, proprer honorem Dei & faju- tem animarum, fi ad tollendum íchifma in- troductum ex alterius pretenfi concilii eres étione, fi ad recognofcendam, ecclefæ congre- Batæ & facrorum univerfalium conciliorum aue &ori- ANNO CHRISTI 3438 

Strana 316
ANNO CBRISTI 1438. PUGENIUS PP. IV. 315 rire duximus, per vifcera mifericordie Jefu Chrifli requirimus, ut in confeientia pura © fide non fitta ecclefiam matrem cunctorum , quz nos regeneravit in fpem vivam heredita- tis eterne, adunare, & veritatem ipfius omni favore X auxilio defendere ac fuftinere cure- tis; pro honore Dei & animarum veftrarum falute: ut vobis adjuvantibus, ipfa Petri na- vicula maturius in portum tranquillum perdu- catur: ut non folum adwerfus eam contrarie tempeftares prevalere non poffint, prout eo adjuvante Domino poterunt, fed nec diutius eam valeant conturbare: orantes fine intermif- fione Patrem mifericordiaram , ut greffus om- CONCILII BASILEENSIS ———— ne veritatis planis & fimplicibus werbis ape- Á cunctis oftendcre, fatis perorbem publicatum ALBERTUS If, YMPER. 316 exttitit : x fi frafium optatum non adhuc ade- pti fuimus, fatis omnes confpiciunt quis ho- minum przcipue huic rei impedimento fit. Subjicis preterea , Francifce, velut dolendi de- flendique cafus graviorem querelam, dum ais non attendi preces principum petenzium fu- perfederi a procefübus adverfus Romanum Pon» tificem & illos qui apud eum conftituti funt inchoatis , quinimmo ipfos magis & magis in dies urgeri. EK quibus depofirionem ipfius Romani Pontificis S alterius electionem mox fecuturas effe dicis, atque exinde fchifina gra- ve & plurima di/crimina populo Chrifliano imminere. Arteode in primis, quanta beni- nium dirigat in viam falutis, veritatis & pa-Dgnitate hec fancta fynodus precibus princi- cis, qui eft benedi@us in fiecula feculonun Amen. Datum Bafileæ, in noftra generali congre- gatione, Tdibus Martii, anno a Nativitata Domini millefimo quadringenpefimo trigefimo Q&avó, . | 7 XI, Refponfio : fynodalis ad fchedułam proteflationis contra proceffum Papa, fatła per Francijeum dc Barbavaria oratorem ducis Mediolani . $acrofanfta, e'c. ad perpetuam vei memoriam, Legifti per hos dies coram deputationibus hujus facri concilii fchedulam quamdam, Fran- cilce de Barbavariis orator illuftris principis ducis Mediolani, «uam ex auditu ipfo fatis omnes intellexerunt , ex fcienfia avt delibera- tione ejufdem ducis, aut fui magnifici conci- lii, minime proceffiffe, cum de quadam cita- tiono valvis majoris eccíefie Baüicenfis affixa pridie Kalendas Septembris, immediate fe- quentes tantum tres dies effluxerunt, quibus de Bafiles in Mediolanum, & rurfum de Me- diolano in Bafileam proficifci nequaquam pof- fibile fuit. Nec preterea cxiftimandum. ef , pum Chriflianorum in his negotiis hucufque condefcenderit. Jam decimus quartus menfis ab eo die volvitur , quo citatio adverfus ipfum Ponti&cem decreta eít, ut ecclefie Dei op- prefiæ maximis neceffütaribus ; propter refor- mationis contemptum , ac fchifmatis inzrodu- CQionem ex alterivs pretenfi concilii erectione per eundem Romanem Pontificem jam ~tunc difpobta , provideretur : contemplatione. incly- tz memorie Sisifmandi Imperatoris data fuit menfe Octobris fexaginta dicrum dilatio: qui bus elaplis , rurfum a proceflu per præfatam citationem inchoato , tempore multo fuperfef- fum efl. Advenit deinde tempus, quo fufpen- Cfio ipfins Romani Yendificis ab omui admini- ftratione papali vigcfimaquarta Januarii faéta eft, propter pratenfam diffolutionem & tranf- lationem hujus facri concilii Bafileenfis in Fer- rariam , cafa quo contra ipfum aut aliquem prefidenium oratorum fuorum, qui in hoc concilio fuerant , procederctur, aut feret ali- qua novitas, per eumdem faclam & declara- tam decimaoctava raenfis Seprembris; adeo aperte & enormiter conira decrera concilii Confítantienfs &{ iftius artentatam, ut nulla poflit tergiverfatione excufari . Aique etiam propter illam erectionem alterius prztenfi con- cilii contra omncm formam praedictorum des cretorum de facto, nona die menfis Januarii ipfum ducem illüftrem , qui femper fingulari Dinchoata , urgebat decretorum fanctio, ut fi devotione ac veneratione hanc fanCam fyno- dum ac ejus auctoritatem colere euravit , om- . nia dici juíhffe que in prefata fchedula con- a Pro fatiga- Uoncs. D Forte, de hi gus. tinentar. Ad ipfa tamen favente Domino ref- pondere, ac de actis in hac fanéla fynodo Teddere rationem parati fumus. Commcmoras An primis nos convenifle pro pace populi Chri- fliani, pro tollendis herefibus & reformztio- ne eorum qua in orbe gerantur. Verum qui- dem hoc eíl; & quos labores jam his rebus per plurcs annos impenderimus, ut ipíe no- fli, & totus orbis confpicere potuit. Quot enim legationes in. Bohemiam, quot in Græ- ciam tranfmiferimus, quanta legatio oratorum hanc fufpenfionem fuflincret ipfe dominus Eu- genius animo incurato, ad depofiionem ejus procederetur. Ouid factum fit ab illo tempo- re contemplatione principum catholicorum y quanta dilatio habita fit in rebus, lucidiffime: conftat. Dcponendus veniebat dominus Euge nius poft vigefimamquartam Martii, juxta de- cretorum fanClionem . Jam fex fere. menfes exinde łapli funt , & adhuc perdurat expcéta- tio. Non potes inficiari , quin extunc deponi potcrat : non opus erat ulteriori proceflu, non examinatione teftium., ex eo folo capite , quod. fufpenfionem notorie fuflinuerzt per duos men- fes animo indurato . Ut quid putas hanc fan- noftrorum ad pacificandos principes per Cer-E ctam fynodum tantis poítea diftuliffs tempo- 'maniam , Galliam, Italiara conftitutos , tran- fierit ; quantos fumptus, quantas vexatiónes & a fatigas earum rerum graria fubierimus , : non facilc exprimi poteft . Sed & quot falu- bria decreta, b qua in orbe male geruntur, ediderimus ; quantis inflantiis laboraverimus , vt in efecutienem deducerentur, & præcipue apud Eugenium Papam IV. qui primitus ca- nones facrorum conciliorum obfervare & ex- fequi habebat, ac ceteros ad eorum obfervan- tam inducere , (andlitatifque exemplum fe 4 ribus, nifi ut precibus principum catholico- fum benigne faveret; ut etiam. cuncli confpi- cerent, fi pendentibus dilatieonibus dominus Eugenius revertetetur ad cor, fi ad: reforma- tionem. efficacirer capeffendam , & in realem exfecutionem tam in curia ejus quam alibi deducendam, proprer honorem Dei & faju- tem animarum, fi ad tollendum íchifma in- troductum ex alterius pretenfi concilii eres étione, fi ad recognofcendam, ecclefæ congre- Batæ & facrorum univerfalium conciliorum aue &ori- ANNO CHRISTI 3438 

Strana 317
217 en EPISTOL/E SYNODALES. 3:8 ALBERTUS 11. MP. &oritatem .fuum inclinaret animum? Quid au- À continuarerur & perficeretur? kia vero declic mms ANNO, tem pendentibus iftis dilationibus egerit, at- ratio privationis exfifientium apud fummum ANNO 1636. tente confidera ; & merito dices quod prin- Pontificem , quam allegati , ca folum ample- CHRIST" cipium tuz fchcduie ferebazr o dolendum, o graviffinum „ o deflendum cafum ! Quis enim non ploret, quis non amariffmos proferat ge- mitus, dum tuetrr audtoritatem facrorum ge- étebatur & profequebarur, quantum ed privas tionem dignitatum & beneficiorum atrinet : quæ dudum in aliis decretis hyjus fanQæ fy- nodi, & przíerüm iu decreto odlavas fefhio- neralium conciliorum , que nervus efl confere nis incipiente, Sicur unica, jam ante quinque vationis unitatis fidei, {acrorumque canonum annos promulgato, ordinata fuerant.» Cujus & ecclefiattice difciplinz , nunc. per cujafpiam— 9 decreti verba funr hzc: Si qua vero perfo- mortalis hominis voluntaiem milerabiliter pro- » na ecclefiaftica, efiamfi fancti. Romana «c- ,Himi X5 fterni & conculcari? Sed quo pacto arguere » clefiæ cardinalis, aut alia. quecumque , cu- mani Pond. poteris fanctam fynodum, Francifce ; fi dum » jufvis ftatus, gradus aut conditionis exfi- iem, qui to. earn. Romanus Pontifex acerrime impugnar, » ftat, Bononiam velzad aliquem locum alium Vor e et ipfa in fui defenfionem fues. proceffus juflifi- » füb nomine generalis concilii ifto durante, cat in manifeflationem verjtatis? Suggernne B » guribus principum & aliorum oratorss ipilus Romani Ponrificis, falfüs calumnias in cita- tione adverfus eumdem decreta fujffe confr- Cas. Examinari jubet teftes fandla fynodus plurimos (uper veritate & notoricrate corum qua jn-ip/à citatione pofita funt' im defenfio- nam & juftificaionera füi. Numquid hoc re- prehendere vis; & potus diligis ut eadem fanfta fynodus fe ubique injufle infameri & de calumnia accnfari permittat: Neque ex his conqueri debes ad depofitionem fe(linari: cum. Št fi feftinare. voluiffet eadem fancta fynodus, fine his dudum depofiionem illam ( ut pre- imiümus ) efficere potuiffet. Quid vero mali præfumat accederc, vel ibi manere, fenten- » tiam excommunicationis & privationis om- » njum dignicatum, Beneficiomm & officio- » rim , ac inbabilitationis ad ipfa , incurrat » ipfo fatto: & de dignitatibus, bencficiis & » officüs talium, per cos, ad quos de jure 3f fpectat, libere difponatur. iiec in decreto » prædiéto . « Quid plus operata eft declara- tio generalis quoad difpofrionem libere de beneficiis & officiis faciendam, quam jbi de- cretum fuernt? Sed manfuetudine femper u- tens hec fan&a fynodus, dum muli bujuf inodi beneficia impetrare conarentur, ordinge vit ut a collatione talium ufque ad quadrs- ginta dies fuperfederezur ,. quamquam jam lon- ef, fi depuiati hujus fanfte fynodi, aut ma- C go tempore poft varjas adraonitiones çxfpe- jor pzrs ipforum, aut duo ex ipls, ficut eis commiffum eft, dum in examiuatione proce- dunt, quamdam citationem affixerunt ‘ad re- vognoicendnm figilla. & infrumenta , flilum in hoc judicialem fervare volentes , quem mi- pime fervare ienebentur? Noffe etenim debes Romanum Pontificem in citatione adyerlus eum. jamdudum decreta fuiffe citatum. ad om- nes & fingulos aQus , neque ulteriorem cita- tionem cfe aeceffariam, Quid reprehendis, 6 £x abundant; hänc noviflimam citationem fe- cere depyrau ? Quid rerminum brevem affi- gnatum caufaris, quafi in quolibet termino ci- fationem in longinquam & diuturnem exfpe- Cati funt. Sed qua ru ipfe dicis artenrius coniidera . Subjungis in oratione tua, quod quidquid ciira depoftionem fecerimus, in de« bita veneratione & obfervatione iemper habe- bitur. Quomodo igitur ca, quz cita depot tionem faQa funt če funt ira reprehendere conaris ? Pradixifti infuper ventura effc in- convenientia plurima, íi Romani Pontificis depofitio fiat. Quie autem futura fint Deus ipfe cognościt: fed-an fet depofitio, vel non fiet, - ‘de præfenti non agitur. Proceffus continuatur, ur juftitia hujus fans fynodi ad hominum conftantiam manifeftetur.. Dudum , ut diximus, etiam abígue. uleriori deduclione proceflus , Ziationem decernere opus effet, poftquam ad D poterat feri depofitio. Videmus mala plurima Iwo efurima omnes & fingulos aus exílitit? Sique omnes "per conculcationem aucloritatis ecclefüe Sc fa« dic elevatio ille obje&iones facile evaçuantur, quas adyer- rorum conciliorum exoriri. Errores iniur- as&oriatis fus hanc movifflmam citationem exaggeraftii. gunt, & adverfus determinationes univerfalig ficis, cal vor Rom. ' Pontie Objicis etiam, in die feriato efle faftam : fed, Ponts dee fi recte advertas , aliero. die facta eft, qui non feriatus erat. Sed' affixio ejus idcirco die Do- minico facta cítin valvis majoris ecclefie Ba- fileenfis, ut in. plurimorum notitiam. deveai- yet. Unde patuit etiam gon fuiffe clandefu- nam, ficut. in obje&ione altera dicere videba- ris: & ipía fcripra tua edocent faris ipfam in eorum notitiam devenifie qui comradicerć vo- luerunt. Nec preterea illi sumori refpondere convenit, quem apud multos dicis effe de de- ecclefia in materiis fidei plures jam füa dog- mata impune afferere audent: cen(ure eccle- fiaflicie contemnuntur; decreta & canones yi- lipenduntur, atque exinde vitia laxatis frenis per orhem debagchantur: difcoidie, diviio- nes, Íchifmata in immenfum vigent, queli- bet fere vacans ecolefia duos patronos habet, Dnus eligitur: alieri per refervationem provi- detur. Omnis inobedientia, omnis tranigrefe fio, jam per oxbem elevatur: quod fan&la fy- nodus ordinat , Romanus Pontifex inficit: quod putatis, quod fufpe&i funt Komani Pontifici; Eipía ligat , ille abfolvit . Confcientiæ Chriftia- cum ad cam rem viri probifimi ele&i fnr, Qmai exccponc majores, adverfus quos nul- la juxta cauía füfpicionis allegara eft. Nec in fevi rumore fundamentum | facore debuifti, pro tali contradictione in fynodum umniverfalem fuícitanda, Quomodo autem haoc materiam objicis non fuifia commuricatam cum pluri- bus: qui fcire potuifti longe ante pridie quare ila citatio fieret, fuiffe per omnes deputago- nes concilii concorditer canclulum, ut prooef- fus concernens Romanum Pontifcem ulterius norum in magnum labyrinchum precipitium- que ducuatur. Ec quafi ubique cxcommuni- carionum d cenfurarum vinculis jam anima- zum capiofa mulritądo aliigatur, judicialiaque detrimenta Chriftianitas univerfa fuftiner. Et, dum nulla fit abufuum correctio , vida dimiz- tuntur impunita. Sed & omnipotentis judicis ira, quam peccatorum mulricudo concitavit ; muliis jam modis fdagellare confpicitur popu- jum fuum, ur convertatur ad poenitentiam . Mr i hoc concilium tantis laboribus congre» gatum sogatig. , 

Strana 318
217 en EPISTOL/E SYNODALES. 3:8 ALBERTUS 11. MP. &oritatem .fuum inclinaret animum? Quid au- À continuarerur & perficeretur? kia vero declic mms ANNO, tem pendentibus iftis dilationibus egerit, at- ratio privationis exfifientium apud fummum ANNO 1636. tente confidera; & merito dices quod prin- Pontificem , quam allegati , ca folum ample- CHRIST" cipium tuz fchcduie ferebazr o dolendum, o graviffinum „ o deflendum cafum ! Quis enim non ploret, quis non amariffmos proferat ge- mitus, dum tuetrr audtoritatem facrorum ge- étebatur & profequebarur, quantum ed privas tionem dignitatum & beneficiorum atrinet : quæ dudum in aliis decretis hyjus fanQæ fy- nodi , x prefertim in decreto oćlava: fefha- neralium conciliorum , que nervus efl confere nis incipiente, Sicyr unica, jam ante quinque vationis unitatis fidei, {acrorumque canonum annos promulgato, ordinata fuerant.» Cujus & ecclefiattice difciplinz , nunc. per cujafpiam— 9 decreti verba funr hzc: Si qua vero perfo- mortalis hominis voluntaiem milerabiliter pro- » na ecclefiaftica, efiamfi fancti. Romana «c- ,Himi X5 fterni & conculcari? Sed quo pacto arguere » clefiæ cardinalis, aut alia. quecumque , cu- mani Pond. poteris fanctam fynodum, Francifce ; fi dum » jufvis ftatus, gradus aut conditionis exfi- iem, qui to. earn. Romanus Pontifex acerrime impugnar, » ftat, Bononiam velzad aliquem locum alium Vor e et ipfa in fui defenfionem fues. proceffus juflifi- » füb nomine generalis concilii ifto durante, cat in manifeflationem verjtatis? Suggernne B » guribus principum & aliorum oratorss ipilus Romani Ponrificis, falfüs calumnias in cita- tione adverfus eumdem decreta fujffe confr- Cas. Examinari jubet teftes fandla fynodus plurimos (uper veritate & notoricrate corum qua jn-ip/à citatione pofita funt' im defenfio- nam & juftificaionera füi. Numquid hoc re- prehendere vis; & potus diligis ut eadem fanfta fynodus fe ubique injufle infameri & de calumnia accnfari permittat: Neque ex his conqueri debes ad depofitionem fe(linari: cum. Št fi feftinare. voluiffet eadem fancta fynodus, fine his dudum depofiionem illam ( ut pre- imiümus ) efficere potuiffet. Quid vero mali præfumat accederc, vel ibi manere, fenten- » tiam excommunicationis & privationis om- » njum dignicatum, Beneficiomm & officio- » rim , ac inbabilitationis ad ipfa , incurrat » ipfo fatto: & de dignitatibus, bencficiis & » officüs talium, per cos, ad quos de jure 3f fpectat, libere difponatur. iiec in decreto » prædiéto . « Quid plus operata eft declara- tio generalis quoad difpofrionem libere de beneficiis & officiis faciendam, quam jbi de- cretum fuernt? Sed manfuetudine femper u- tens hec fan&a fynodus, dum muli bujuf inodi beneficia impetrare conarentur, ordinge vit ut a collatione talium ufque ad quadrs- ginta dies fuperfederezur ,. quamquam jam lon- ef, fi depuiati hujus fanfte fynodi, aut ma- C go tempore poft varjas adraonitiones çxfpe- jor pzrs ipforum, aut duo ex ipls, ficut eis commiffum eft, dum in examiuatione proce- dunt, quamdam citationem affixerunt ‘ad re- vognoicendnm figilla. & infrumenta , flilum in hoc judicialem fervare volentes , quem mi- pime fervare ienebentur? Noffe etenim debes Romanum Pontificem in citatione adyerlus eum jamdudum decreta fuifle citatum ad om- nes & fingulos aQus , neque ulteriorem cita- tionem cfe aeceffariam, Quid reprehendis, 6 £x abundant; hänc noviflimam citationem fe- cere depyrau ? Quid rerminum brevem affi- gnatum caufaris, quafi in quolibet termino ci- fationem in longinquam & diuturnem exfpe- Cati funt. Sed qua ru ipfe dicis artenrius coniidera . Subjungis in oratione tua, quod quidquid ciira depoftionem fecerimus, in de« bita veneratione & obfervatione iemper habe- bitur. Quomodo igitur ca, quz cita depot tionem faQa funt če funt ira reprehendere conaris ? Pradixifti infuper ventura effc in- convenientia plurima, íi Romani Pontificis depofitio fiat. Quie autem futura fint Deus ipfe cognościt: fed-an fet depofitio, vel non fiet, - ‘de præfenti non agitur. Proceffus continuatur, ur juftitia hujus fans fynodi ad hominum conftantiam manifeftetur.. Dudum , ut diximus, etiam abígue. uleriori deduclione proceflus , Ziationem decernere opus effet, poftquam ad D poterat feri depofitio. Videmus mala plurima Iwo efurima omnes & fingulos aus exílitit? Sique omnes "per conculcationem aucloritatis ecclefüe Sc fa« dic elevatio ille obje&iones facile evaçuantur, quas adyer- rorum conciliorum exoriri. Errores iniur- as&oriatis fus hanc movifflmam citationem exaggerafti. gunt, & adverfus determinationes univerfalig ficis, cal vor Rom. ' Pontie Objicis etiam, in die feriato efle faftam : fed, Ponts dee fi recte advertas , aliero. die facta eft, qui non feriatus erat. Sed' affixio ejus idcirco die Do- minico facta cítin valvis majoris ecclefie Ba- fileenfis, ut in. plurimorum notitiam. deveai- yet. Unde patuit etiam gon fuiffe clandefu- nam, ficut. in obje&ione altera dicere videba- ris: & ipía fcripra tua edocent faris ipfam in eorum notitiam devenifie qui comradicerć vo- luerunt. Nec preterea illi sumori refpondere convenit, quem apud multos dicis effe de de- ecclefia in materiis fidei plures jam füa dog- mata impune afferere audent: cen(ure eccle- fiaflicie contemnuntur; decreta & canones yi- lipenduntur, atque exinde vitia laxatis frenis per orhem debagchantur: difcoidie, diviio- nes, Íchifmata in immenfum vigent, queli- bet fere vacans ecolefia duos patronos habet, Dnus eligitur: alieri per refervationem provi- detur. Omnis inobedientia, omnis tranigrefe fio, jam per oxbem elevatur: quod fan&la fy- nodus ordinat , Romanus Pontifex inficit: quod putatis, quod fufpe&i funt Komani Pontifici; Eipía ligat , ille abfolvit . Confcientiæ Chriftia- cum ad cam rem viri probifimi ele&i fnr, omai ехсерйовс majores, qdverfus quos nul- la juxta cauía füfpicionis allegara eft. Nec in fevi rumore fundamentum | facore debuifti, pro tali contradictione in fynodum umniverfalem fuícitanda, Quomodo autem haoc materiam objicis non fuifia commuricatam cum pluri- bus: qui fcire potuifti longe ante pridie quare ila citatio fieret, fuiffe per omnes deputago- nes concilii concorditer canclulum, ut prooef- fus concernens Romanum Pontifcem ulterius norum in magnum labyrinchum precipitium- que ducuatur. Ec quafi ubique cxcommuni- carionum d cenfurarum vinculis jam anima- zum capiofa mulritądo aliigatur, judicialiaque detrimenta Chriftianitas univerfa fuftiner. Et, dum nulla fit abufuum correctio , vida dimiz- tuntur impunita. Sed & omnipotentis judicis ira, quam peccatorum mulricudo concitavit ; muliis jam modis fdagellare confpicitur popu- jum fuum, ur convertatur ad poenitentiam . Mr i hoc concilium tantis laboribus congre» gatum sogatig. , 

Strana 319
ANNO CHRISTI 1938. EUGENJUS PF. IV. 319 CONCILII BASILEENSIS. ALEERTUS li. IMPERAT. 326 gatum & continuatum abfque aliarum. rerum Á. neque. dilationibus continuis in magnum gra» — — — difpofitione per refiftentiam Romani Pontińcis aut quidquam aliud fuperveniens diffolvatur , quantam -pulas univerfe ecclefie totique Chri- flianitati defofationem & confufionem fore fe- cuturam ? Quid autem in hac perplexitate rérum agendum fit, quo pacto ecclefiz pro- videndum, non faeile cxiftimare potc(t huma- na confideratio: fed fperandnm cft in miferi- córdia omnipotentis Dei, quod hanc fanctam fynodum in fuo nomine congregatam in. eam partem diriget quie magís placita erit fuæ ma- jeftati: & quod fynodus ipfa di&averit, cu- jus notoria eft au&toritas id omnes amplexa- buntur qui ecclefie filii obedientes effe vo- vamen univerfe Chriftianitatis. res ifle duci femper poterunt, ficnt per difpendiofas mil- fiones procelluum ad principes hinc inde dif- perfos & Jonginquas expe&tationcs agendum tua infinuat oratio; qua intra fe repugnan- tiam quamdam gerere videtur dum. quarit pro- ce(fus hujus fanCte fynodi ad univeríos prin- cipes mitti , & nihilo minus ipfos complert aut ulterius deduci nom vult, Et quomodo fieret ut mitterentur, fi non. prius compleren- tur & perficerentur, ut in convenienti forma oflendi poffenr? Ut itaque finem noftra rcf ponfio accipiat, neque pacem recufamus, ne- que de depofitione fienda quidquam adhuc lent. Quod fi in ea re huic fanæ [fynodo B cerlum determinamus : neque. ullatenus prote- obediendum non arbitracis, quam tamen uni- verfalem ecclefiam reprzfentare in ipfa fche- dula tua cenfes ; fed unumquemque principem adverfus fynodale judicium proprio: judicio putas inniti debere: & qui ex alm parte di- eis omnem poteítatem ademptam effe fummo Pontifici, & hoc tantum fibi reli¢tum , quod nudum & inane Pontificis nomcn babet, ita ut verius imago Pontificis quam Pontifex diei polit; udjiciens quod omnis adminiftratio ad hanc fandam fynodum devoluta eft: ubi jam obedientiam ecclefie pofitam putabis, fi nec fynodo judicanti nec Romano Pontifici obe- diendum arbitraris ? Quæ deinceps erit facro- rum conciliorum auctoritas, fr unufquiique ii- lorum judiciis in reformationc capitis & mem- brorum obcdiat quando velit, quando non velit non obediat, aut priufquam aliquid ju- dicatum fit de non obediendo proteftetur ; ni- fi eo modo fynodus & co tempore judicet , quo ipfa convenire arbitrabitur prefens judi- scium fuum judicio univerfalis ecclefie in tan- tis tamque arduis rebus? Hec quidem, Fran- cifce , valde pericalofa funt in Chrifliana re- ligione & ecclefia Dei, & quid in fe impor- tent alio tempore poterit latius aperiri. Nec credimus illuftrem dominum tuum, qui ec- cliche devotiffimus & obedientiffüuünus femper elle fperatur , talia fuo nomine dici aut fieri jubére. Potius te, o Francfce, humiliter, ficut decet: ecclefie filium , confilio tua & au- xilia fubminiftrare decet, & fine intermiffio- ' ne orare cum ceteris fidelibus, ut Chriftus hanc fanctam fynodurm & ecclefiam fuam di- rigat in agendis, quam adverfus fynodale ju- dicium preteflari, quod an futurum fit, vel quale futurum fit, ignoras: . atque prefigere modos vniverfali concilio ex taa. fententia; qui fi non obferventur, uł vis aut fentis, o- inia injufta, invalida, S& nulla effe etiam proteftaris, & impingis huic fan&e fynodo- impetuofam Romani Pontificis depofitionem : gue an ad depofitionem procedet, vel quali-' ter & quando, nondum ipfe cognofcis. Ad pacem nos invitas, quam utinam poft longe- vam adeo expeCationem vel fua devatio vel abus quilibet. attuliffet. At etiam imprefentia- | rum videmus impugnationem continuam hu- jus facri concilii, & univerfa ecelefiz turba- tionem pravifmam , íthifmarifque continua- tionem in alterius prætenfi concilii perdura- tione; pacem verd minime conlpicimus , quam. fummopere defideramus ; & pro cujus affecu- ‚tjone fperata hucufque diflulimus & differi- mus eam proferre fententiam , quam, velut fuperius premiffum. eft, ferre poteramus. Sed flationem tuam per te factam aut fimiles ob fuperiores rationes admittere poffumus, mec admittimus ; quinimmo fi jn hac forma pro- teftationis perliftere voles , quod non fpera- mus, oporteret nos pro defenfione ecclefiæ Det & auCoritatis ejus ad alia juris remedia ‘re- currere. Ín rcbus autein. agendis fic favente Chrifti gratia procedet hac fanéta fynodus, ut nec illuftris princeps tuus, nec quifquam fi dclium poflit cum ratione conqueri. Datum in congregatione moflia generali, decimo fertio Kalendas Octobris, anno a na- tivitate Domini millefimo quadringentefmo trigefimo célavo, c XII. Refponfio fynodalis ad' fchedulam pre fentatam in deputaienilus per oratores principum fuper mutatione concilii in'altezum ex tribus. locis, etiamfi Papa & Graci non confemirent, Sacrofantta generalis, &c. ad futuram ret memoriam, Audiat veitra caritas, venerabiles & circum- fpeéti viri oratores fereniffimorum regum Ro- manorum & Francorum atque efiam cetero- rum regum é principum , qui per hos dies Dhuic fanéte fynodo Bafüeenft prafentes. adfui- fis, ea que fuper rcbus: per vos propofitis zclus domus Domini nos in auxilio ipfius di- vine pictatis confidentes refponderc urget at- que compellit. Coromendamus quidem in pri- mis & ipforum principum veftrórum piam de- votionem , & veftram ad bonum univerfalis ecclefie , im quod pariter univerlà noflra vo- ła & defideria fedulo adfpirant. Quid enim aliud hec fan&ta fynodus tantis tamque affi- duis laboribus jam per oéto fere annos con- tinuatos efühcere cupit, nifi ut ecclefia Chrifti & falubri difpofitione regafur, & optima pa- ce & tranquillitate refloreat ? Sed ut nos & vos auxiliante. pacis & falutis auctore Chrifto E Jefu tandem id confequi valeamus, quod om- nes communi confenfu optamus ,' non fuper- vacuum erit de neceíhtatibus & periculis, in quibus ipfa veríatur ecclefia, = quidquam. di- cere: quz etf; aliis noflris decretis & epifto- lis magna ex parte commemorata fint , tamcn his jam ad memoriam cunctorum recenter de- duétis & plenius intellectis , falntaria remedia facilius inveniri poterunt, & elíficacius præ- flai. Non Jatot difcretiones veflras, quanto conatu jam tribus conciliis generalibus, Con- ftantienf , Senenfi, & hoc prefenti Safileen ela- ANNO CHRISTI 1438. a Pro, ty pia: . e 

Strana 320
ANNO CHRISTI 1938. EUGENJUS PF. IV. 319 CONCILII BASILEENSIS. ALEERTUS li. IMPERAT. 326 gatum & continuatum abfque aliarum. rerum Á. neque. dilationibus continuis in magnum gra» — — — difpofitione per refiftentiam Romani Pontińcis aut quidquam aliud fuperveniens diffolvatur , quantam -pulas univerfe ecclefie totique Chri- flianitati defofationem & confufionem fore fe- cuturam ? Quid autem in hac perplexitate rérum agendum fit, quo pacto ecclefiz pro- videndum, non faeile cxiftimare potc(t huma- na confideratio: fed fperandnm cft in miferi- córdia omnipotentis Dei, quod hanc fanctam fynodum in fuo nomine congregatam in. eam partem diriget quie magís placita erit fuæ ma- jeftati: & quod fynodus ipfa di&averit, cu- jus notoria eft au&toritas id omnes amplexa- buntur qui ecclefie filii obedientes effe vo- vamen univerfe Chriftianitatis. res ifle duci femper poterunt, ficnt per difpendiofas mil- fiones procelluum ad principes hinc inde dif- perfos & Jonginquas expe&tationcs agendum tua infinuat oratio; qua intra fe repugnan- tiam quamdam gerere videtur dum. quarit pro- ce(fus hujus fanCte fynodi ad univeríos prin- cipes mitti , & nihilo minus ipfos complert aut ulterius deduci nom vult, Et quomodo fieret ut mitterentur, fi non. prius compleren- tur & perficerentur, ut in convenienti forma oflendi poffenr? Ut itaque finem noftra rcf ponfio accipiat, neque pacem recufamus, ne- que de depofitione fienda quidquam adhuc lent. Quod fi in ea re huic fanæ [fynodo B cerlum determinamus : neque. ullatenus prote- obediendum non arbitracis, quam tamen uni- verfalem ecclefiam reprzfentare in ipfa fche- dula tua cenfes ; fed unumquemque principem adverfus fynodale judicium proprio: judicio putas inniti debere: & qui ex alm parte di- eis omnem poteítatem ademptam effe fummo Pontifici, & hoc tantum fibi reli¢tum , quod nudum & inane Pontificis nomcn babet, ita ut verius imago Pontificis quam Pontifex diei polit; udjiciens quod omnis adminiftratio ad hanc fandam fynodum devoluta eft: ubi jam obedientiam ecclefie pofitam putabis, fi nec fynodo judicanti nec Romano Pontifici obe- diendum arbitraris ? Quæ deinceps erit facro- rum conciliorum auctoritas, fr unufquiique ii- lorum judiciis in reformationc capitis & mem- brorum obcdiat quando velit, quando non velit non obediat, aut priufquam aliquid ju- dicatum fit de non obediendo proteftetur ; ni- fi eo modo fynodus & co tempore judicet , quo ipfa convenire arbitrabitur prefens judi- scium fuum judicio univerfalis ecclefie in tan- tis tamque arduis rebus? Hec quidem, Fran- cifce , valde pericalofa funt in Chrifliana re- ligione & ecclefia Dei, & quid in fe impor- tent alio tempore poterit latius aperiri. Nec credimus illuftrem dominum tuum, qui ec- cliche devotiffimus & obedientiffüuünus femper elle fperatur , talia fuo nomine dici aut fieri jubére. Potius te, o Francfce, humiliter, ficut decet: ecclefie filium , confilio tua & au- xilia fubminiftrare decet, & fine intermiffio- ' ne orare cum ceteris fidelibus, ut Chriftus hanc fanctam fynodurm & ecclefiam fuam di- rigat in agendis, quam adverfus fynodale ju- dicium preteflari, quod an futurum fit, vel quale futurum fit, ignoras: . atque prefigere modos vniverfali concilio ex taa. fententia; qui fi non obferventur, uł vis aut fentis, o- inia injufta, invalida, S& nulla effe etiam proteftaris, & impingis huic fan&e fynodo- impetuofam Romani Pontificis depofitionem : gue an ad depofitionem procedet, vel quali-' ter & quando, nondum ipfe cognofcis. Ad pacem nos invitas, quam utinam poft longe- vam adeo expeCationem vel fua devatio vel abus quilibet. attuliffet. At etiam imprefentia- | rum videmus impugnationem continuam hu- jus facri concilii, & univerfa ecelefiz turba- tionem pravifmam , íthifmarifque continua- tionem in alterius prætenfi concilii perdura- tione; pacem verd minime conlpicimus , quam. fummopere defideramus ; & pro cujus affecu- ‚tjone fperata hucufque diflulimus & differi- mus eam proferre fententiam , quam, velut fuperius premiffum. eft, ferre poteramus. Sed flationem tuam per te factam aut fimiles ob fuperiores rationes admittere poffumus, mec admittimus ; quinimmo fi jn hac forma pro- teftationis perliftere voles , quod non fpera- mus, oporteret nos pro defenfione ecclefiæ Det & auCoritatis ejus ad alia juris remedia ‘re- currere. Ín rcbus autein. agendis fic favente Chrifti gratia procedet hac fanéta fynodus, ut nec illuftris princeps tuus, nec quifquam fi dclium poflit cum ratione conqueri. Datum in congregatione moflia generali, decimo fertio Kalendas Octobris, anno a na- tivitate Domini millefimo quadringentefmo trigefimo célavo, c XII. Refponfio fynodalis ad' fchedulam pre fentatam in deputaienilus per oratores principum fuper mutatione concilii in'altezum ex tribus. locis, etiamfi Papa & Graci non confemirent, Sacrofantta generalis, &c. ad futuram ret memoriam, Audiat veitra caritas, venerabiles & circum- fpeéti viri oratores fereniffimorum regum Ro- manorum & Francorum atque efiam cetero- rum regum é principum , qui per hos dies Dhuic fanéte fynodo Bafüeenft prafentes. adfui- fis, ea que fuper rcbus: per vos propofitis zclus domus Domini nos in auxilio ipfius di- vine pictatis confidentes refponderc urget at- que compellit. Coromendamus quidem in pri- mis & ipforum principum veftrórum piam de- votionem , & veftram ad bonum univerfalis ecclefie , im quod pariter univerlà noflra vo- ła & defideria fedulo adfpirant. Quid enim aliud hec fan&ta fynodus tantis tamque affi- duis laboribus jam per oéto fere annos con- tinuatos efühcere cupit, nifi ut ecclefia Chrifti & falubri difpofitione regafur, & optima pa- ce & tranquillitate refloreat ? Sed ut nos & vos auxiliante. pacis & falutis auctore Chrifto E Jefu tandem id confequi valeamus, quod om- nes communi confenfu optamus ,' non fuper- vacuum erit de neceíhtatibus & periculis, in quibus ipfa veríatur ecclefia, = quidquam. di- cere: quz etf; aliis noflris decretis & epifto- lis magna ex parte commemorata fint , tamcn his jam ad memoriam cunctorum recenter de- duétis & plenius intellectis , falntaria remedia facilius inveniri poterunt, & elíficacius præ- flai. Non Jatot difcretiones veflras, quanto conatu jam tribus conciliis generalibus, Con- ftantienf , Senenfi, & hoc prefenti Safileen ela- ANNO CHRISTI 1438. a Pro, ty pia: . e 

Strana 321
Ran oem ANNO CHRISTI 34129 EUGENTUS 3er PP. IV. EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS IT. My, 322 elaboratum fit pro. pacifico & ordinato regi- A breviori tempore pro publica (lute. edita fuií- anna mine ecclefie fub lege Domini & canonicis regulis difponendo ; ut non pcr varios abufus affidue increfcentes ipfe ftatus ecclefiaflicus de- colorari & in deteriora ruere fineretur , in offenfam divina majeftatis, & periclitationem, confuficnem atque turbationem maximam uni- verfe Chriflianz religionis. Neque inficiari poflumus id efle beneplacitum divini valun- tatis, ut. hec reftauratio decoris domus Dei, & reformatio falutis ageretur: pro qua cffi- cienda jam hzc tria generalia concilia in Spi- ritu fancto legitime congregata fuerunt, prout ipfi fiummi Pontifices & univerfi ecclefie mi- viftri , atque eriam reges & principes Chriftia- ai profeffi funt, & omnis plebs catholica co- gnovit. Et ut. dolorum prefenüum originem aperto fermonc dicamus, pro hac una caufa reformationis ecclefie in capite & in mem- bris, quam cum aliis operibus ex(tirpationem hærefum & paeificationem Chriftianorum prin- cipum concernentibus hæc fanéta fynodus mul-- ta folicitudine & vehemonti inflantia profequi ccepit, tot & tanta perturbarionum | genera qui confpicitis adverfus eam excitata funt. Cum enim decreta falubria fupcr cclebrandis electionibus praelatorum, tollondifque cxactio- nibus, que iüb pretextu annacarum in colla- tione dignitatum & beneficiorum ac ecclefia rum provifione inrervenire folebant ; atque infuper dv prelatis non translerendis invitis , de tetris ecclefie Romanz non alienandis, & alia quedam cdidiffet fperans dominum Ku- genium Papam IV, non folum ea amplecti & maximc exícequi , verum etiam ceteros vorbo & exemplo ad obferyantiam facrorum cuno- ntm inducerc; prætertim vifa adhæfionc quam huic facro concilio præliterat, ubi expreffe afficmabat ipfum concilium. debere continuari & progre(fum habere ad. reformariunem eccie- fie in capite & in membris, ac pertinentia ad cà: identique concilium. pure, fimpliciter, & cum effectu ac omni devotione profeque- natur, ut dicebat & intendcbat profequi ; fi- cut in litteris fuis patentibus more Romane fent, fí non graviffima impedimenta obtlitif- fent, qu& huic fancte lynodo quaf -afficlue procurata. fuerunt, Quantum vero & canones ipfos & auctoritatem condentis reveritus fue- rit ipfe dominus Eugenius, faa, proh do. lor! nimis in. adverfum mulriplicaza reftan- tur. Ádmonitus eft pluribus vicibus cum om- ni caritate, ut animum fuum ad corum ob- fervationem infle£dteret quie. pro falute gregis Dawinici flatuta. erant, nec poteftatem fibi in edificationem ecclefie. datam verierer in de- flructionem .. Et ne. in quibufdam fuper minus tufficienti provifione temporalium aliquam præ- tenderet. cxcufationem, obtulit ei fancta. (yno- Bdus, fi indigeret, convenientem. provifionem exhibere , dum animum fuum ad obfervatio- nem decretorum fynodalium viderct. benigne inclinatum. Ipfe autem , quod dolenter refe- rimus, nimium due in advcrlum obficie s folvebatque infuper quos ligabat fanéta fyno- dus, & ligabac ipfe quos hec folvebat. Qui- bus ex rcbus plurima feandala , divifiones & fchifmata, tum in. eccle(iia particularibus , tum in generali faclo univerfalis ceclefæ exorta funt. Viful(ue eft in hoc nnum vehementer afpirare, vr hoc concilium fic reformationi intentum. abrumpere & nliud in ea parce Ira- Jd que Abi magis placeret eligere poffet, ut ANNO CHRISTI 1435 omnia magis ad fuum libitum. tracfarentur $ . C quod nec beneplacito divine voluntatis eons fentaneum , nec faluti Dominici gregis, nec confervandæ auctoritati facrorum. concillorum acconimodum , attentis prefati domini Euge- nii aClibus, hac (aneta fynodus exiflimavit Cum vero fuim in ea re defiderium | explere aliter non. po(fet ipfe dominus Eugenius co- giravit tub umbra € racorum hoc tamdem af- fequi. Qui quidem anrea voluerat ut. cum eif- dem Gracis in. Conftantinopoli conventio fies ret. Jamque orator fuus cum. Imperatore fto- mæorum ita fiendum effe convenerat , (1 hoc fant fynodo. placuiffet,. Verum ipfa ex hoc grave periculum fidet catholice judicavit pof* (e imminere, fi in eo loco tam remoto ab curie bullaris , Ś per cardinales fana: Ro- Decclefia Latina in faucibus Turcarum confti- mane ecclefie tune apud eum confiftentes fub- fcriptis, atque in noftra fynodali te(fione. fo- lemniter prætentatis & publicatis, latins coa- Videat 2o" tinetur. Vidit autem. deinceps hzc fanctu fy- Bullam retru- &utoriam. Pit nodus, quod quafi paffim. eleQionibus obfitte- XV. qua Euec- sive gravifii- me défendi- ture bat ,. refervatinnibus contrariis utendo : exa- €tionefque pecuniarum in collationibus bene- ficiorum & dignitatum. magis in dies crefce- bant, in jllaqueationem animarum , depaupe- rationem rcgnorum S provinciarum , viota- tionem voluntutiam facrorum. canonum, & parvipenfionem auctoritatis concilii generalis, a quo canones ipfi editi erant, unde futuro- rum generalium conciliorum parvipenfio & turo res ille concludi ^& tractari. haberent . Sed dum eadem fin&a fynodus in eo propo- fito. perfeveravit, ut Grecorum ipforum in re» giones itas occidentales procurarctur adven- tus: locumque nominavir, in quo juxta con- ventiones cum ipfis habitas dc ipforum age- retur unione, ( Num & finguliriter pro unió- ne Grecorum & orieniailiam profequenda ea- dem fanQa fynodws inter cetera fuit a prin- cipio congregata, ac infuper pro expenfis ne- ceffariis fubfidia exquifivit, tim ab univerfis populis fidelibus per. indulgentiarum. largitio- ‘nem , tum fingulariter a. civibus Aviniouen(i- bus per mutationem. pecunig: ) Novit Deus gravis conteriptus imminere videbantur. Nec Equanta impedimenta ex parte. iphus domini fic tamen cclfavit fanda fynodus a profecutio- ne inchoaáti fincliffimi operis reformationis ec- clefie , ut voluntati Domini Dei pro fuis vi- ribus obfequeretur. Promulpati funt canones de numero & qualirate. cardinalium , de re- ftringendis fupervacuis refervationibus benefi- ciorum, de fublatione multitudinis gratiarum expeflativ>eum; & canfis in partibus ubi o- riuntur orqinate tractandis. Necnon & alia plura falutem. & tranquillitatem. totius. eccle- fie concernenia, multeque ampliora & in Concil. General, 'Tom. XXIX. Mugenii & fuorum in his praefüta funt, ut tamdem , deficientibus pecuniis & fubfidiis fa- cro concilio, in eam partem ltaliæx, quam idem dominus Eugenius defiderabat, tranfire coperetur; ficque per medium auri & argen- ti, in quo praevalere fperabat, facla concilii & ecclefie in fuam redigeret voluntatem Sed cum divina miferatio ncc in his neccMtatibus concilium defereret , fubfidiaque tum ex mur tuo Avinionenfium, cum ex devotione popu- torum fuppeterent ; quorum ope fandta fyna- dus 

Strana 322
Ran oem ANNO CHRISTI 34129 EUGENTUS 3er PP. IV. EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS IT. My, 322 elaboratum fit pro. pacifico & ordinato regi- A breviori tempore pro publica (lute. edita fuií- mine ecclefie fub lege Domini & canonicis regulis difponendo ; ut non pcr varios abufus affidue increfcentes ipfe ftatus ecclefiaflicus de- colorari & in deteriora ruere fineretur , in offenfam divina majeftatis, & periclitationem, confuficnem atque turbationem maximam uni- verfe Chriflianz religionis. Neque inficiari poflumus id efle beneplacitum divini valun- tatis, ut. hec reftauratio decoris domus Dei, & reformatio falutis ageretur: pro qua cffi- cienda jam hzc tria generalia concilia in Spi- ritu fancto legitime congregata fuerunt, prout ipfi fummi Pontifices & univerfi ecclefie mi- viftri , atque eriam reges & principes Chriftia- ai profeffi funt, & omnis plebs catholica co- gnovit. Et ut. dolorum prefenüum originem aperto fermonc dicamus, pro hac una caufa reformationis ecclefie in capite & in mem- bris, quam cum aliis operibus ex(tirpationem hærefum & paeificationem Chriftianorum prin- cipum concernentibus hæc fanéta fynodus mul-- ta folicitudine & vehemonti inflantia profequi ¢eepit, tot & tanta perturbarionum | genera qui confpicitis adverfus eam excitata fine. Cum enim decreta falubria fupcr cclebrandis electionibus praelatorum, tollondifque cxactio- nibus, que iüb pretextu annacarum in colla- tione dignitatum & beneficiorum ac ecclefia rum provifione inrervenire folebant ; atque infuper dv prelatis non translerendis invitis , de tetris ecclefie Romanz non alienandis, & alia quedam cdidiffet fperans dominum Ku- genium Papam IV, non folum ea amplecti & maximc exícequi , verum etiam ceteros vorbo & exemplo ad obferyantiam facrorum cuno- ntm inducerc; prætertim vifa adhæfionc quam huic facro concilio præliterat, ubi expreffe afficmabat ipfum concilium. debere continuari & progre(fum habere ad. reformariunem eccie- fie in capite & in membris, ac pertinentia ad cà: identique concilium. pure, fimpliciter, & cum effectu ac omni devotione profeque- natur, ut dicebat & intendcbat profequi ; fi- cut in litteris fuis patentibus more Romane fent, fí non graviffima impedimenta obtlitif- fent, qu& huic fancte lynodo quaf -afficlue procurata. fuerunt, Quantum vero & canones ipfos & auctoritatem condentis reveritus fue- rit ipfe dominus Eugenius, faa, proh do. lor! nimis in. adverfum mulriplicaza reftan- tur. Ádmonitus eft pluribus vicibus cum om- ni caritate, ut animum fuum ad corum obe fervationem infle£dteret que pro falute gregis Dawinici flatuta. erant, nec poteftatem fibi in edificationem ecclefie. datam verierer in de- flructionem .. Et ne. in quibufdam fuper minus tufficienti provifione temporalium aliquam præ- tenderet. cxcufationem, obtulit ei fancta. (yno- Bdus, fi indigeret, convenientem. provifionem exhibere , dum animum fuum ad obfervatio- nem decretorum fynodalium viderct. benigne inclinatum. Ipfe autem , quod dolenter refe- rimus, nimium due in advcrlum obficie folvebatque infuper quos ligabat fanéta fyno- dus, & ligabac ipfe quos hec folvebat. Qui- bus ex rcbus plurima feandala , divifiones & fchifmata, tum in. eccle(iia particularibus , tum in generali faclo univerfalis ceclefæ exorta funt. Viful(ue eft in hoc nnum vehementer afpirare, vr hoc concilium fic reformationi intentum. abrumpere & nliud in ea parte Ira- liæ que fibi magis placeret eligere potfet , ut ANNO CHRISTI 1439- omnia magis ad fuum libitum. tracfarentur $ . C quod nec beneplacito divine voluntatis eons fentaneum , nec faluti Dominici gregis, nec confervandæ auctoritati facrorum. concillorum acconimodum , attentis prefati domini Euge- nii aClibus, hac (aneta fynodus exiflimavit Cum vero fuim in ea re defiderium | explere aliter non. po(fet ipfe dominus Eugenius co- giravit tub umbra € racorum hoc tamdem af- fequi. Qui quidem anrea. voluerat ut. cum eif- dem Gracis in. Conftantinopoli conventio fies ret. Jamque orator fuus cum. Imperatore fto- mæorum ita fiendum effe convenerat , (1 hoc fant fynodo. placuiffet,. Verum ipfa ex hoc grave periculum fidet catholice judicavit pof* le imminere, fi in eo loco tam remoto ab curie bullaris , Ś per cardinales fana: Ro- Decclefia Latina in faucibus Turcarum confti- mane ecclefie tune apud eum confiftentes fub- fcriptis, atque in noftra fynodali te(fione. fo- lemniter prætentatis & publicatis, latins coa- Videat 2o" tinetur. Vidit autem. deinceps hzc fanctu fy- Bullam retru- &utoriam. Pit nodus, quod quafi paffim. eleQionibus obfitte- XV. qua Euec- sive gravifii- me défendi- ture bat ,. refervatinnibus contrariis utendo : exa- €tionefque pecuniarum in collationibus bene- ficiorum & dignitatum. magis in dies crefce- bant, in jllaqueationem animarum , depaupe- rationem rcgnorum S provinciarum , viota- tionem voluntuatiam facrorum. canonum, & parvipenfionem auctoritatis concilii generalis, a quo canones ipfi editi erant, unde futuro- rum $jneratium conciliorum parvipenfio & turo res ille concludi ^& tractari. haberent . Sed dum eadem fin&a fynodus in eo propo- fito. perfeveravit, ut Grecorum ipforum in re» giones itas occidentales procurarctur adven- tus: locumque nominavir, in quo juxta con- ventiones cum ipfis habitas dc ipforum age- retur unione, ( Num & finguliriter pro unió- ne Grecorum & orieniailiam profequenda ea- dem fanQa fynodws inter cetera fuit a prin- cipio congregata, ac infuper pro expenfis ne- ceffariis fubfidia exquifivit, tim ab univerfis populis fidelibus per. indulgentiarum. largitio- ‘nem , tum fingulariter a. civibus Aviniouen(i- bus per mutationem. pecunig: ) Novit Deus gravis conteriptus imminere videbantur. Nec E quanta impedimenta ex parte. iphus domini fic tamen cclfavit fanda fynodus a profecutio- ne inchoaáti fincliffimi operis reformationis ec- clefie , ut voluntati Domini Dei pro fuis vi- ribus obfequeretur. Promulpati funt canones de numero & qualirate. cardinalium , de re- ftringendis fupervacuis refervationibus benefi- ciorum, de fublatione multitudinis gratiarum expeflativ>eum; & canfis in partibus ubi o- riuntur orqinate tractandis. Necnon & alia plura falutem. & tranquillitatem. totius. eccle- fie concernenia, multeque ampliora & in Concil. General, 'Tom. XXIX. Mugenii & fuorum in his praefüta funt, ut tamdem , deficientibus pecuniis & fubfidiis fa- cro concilio, in eam partem ltaliæx, quam idem dominus Eugenius defiderabat, tranfire coperetur; ficque per medium auri & argen- ti, in quo praevalere fperabat, facla concilii & ecclefie in fuam redigeret voluntatem Sed cum divina miferatio ncc in his neccMtatibus concilium defereret , fubfidiaque tum ex mur tuo Avinionenfium, cum ex devotione popu- torum fuppeterent ; quorum ope fandta fyna- dus 

Strana 323
BUGENIUS PP. 323 US CONCILII BASILEENSIS. Ako | 524 us fuam legationem in Conítantinopplim pro A & legitimum concilium in Bafilea; &expret- Lees ANNO conduclione Grecorum tranfmittebat: nccíic, fe tam ipfe quam dui prefidentes ipfum in &NNO CP. proh dolor! ceffavit sdem dominus Eugenius et eliud concilium , prout libitum erat, velle erigerc, & Crecos perduci. facere in locum qui fibi piacebat nullarenus electum. per hane fanctam fynodum, ficut ex conventionibus in- ter ipfam & eofdem Gracos habitis & per ipfüm dominum Eugenium expreffe approhe- tis eligi & nominari debebat, Quodque fingu- lariter advertendum eft, non folum conven» rioni habendae in loco per concilium nomi~ nato obfiftebat, imme & eum locum qui per fuos prefidentes inter alia loca , licer nulliter éx de fa&lo, ficnt in aliis noftris decreris x eodem loco firmum perfiftere debere eondi- xerant & firmaverant , faltem ufque ad ad- ventum Imperatoris & patriarche Grecorum in ultimum portum eitramarimym . Et, fi in- terim aliqua necefStas mutandi locym fuper- veniffet , mutari debeat concilium in locum propinqüiorem ejufdem marionis juxta dęcre- tam concilij Conitantienfis, qnod incipit, Fre, quens, ficut in conventionibus śrmatis cum Cracis expreffe cautum eyat , Sciebatque mul- tipliciter fuiffe declaratum per hanc fanctam fynodum , ctiam ex tempore prime iiffolu- tionis per eum attentatm , quod concilium per . s : . . ce epiftolis lucide oftendimus , nominatus erat ,8 neminem cujufcumque dignitatis, efiamfi pg- quique pecunias & galeas protunc parare cos nabatur, rejecit ac recufavit, Vidit autem hec fancta fynodus ex ea re fchifma gravif- fimum jam parturiri per alterius prastenfi con-- cilii contra hoc verum concilium , & altaris contra altare difpofitam ere&cionem ; ad quam: perficiendam ipfe dominus Eugenius jam de facto alias galeas aliofque oratores in Gra Siam tranfiwittebat, in contrarium illorum qui ex parte concilii miffi eranr. Unde periculo. fiffima gregi Dominico yaftatjo parabatur & perplexitas animarum , irreparabilifque jactu- ya audjoritatis facrorum conciliorum & cano- num fysodalium imminebat; dnm fic aut ec- palis , diffolvi ; aut de loco ad locum muta~ ri, fine ipfius confenfu poterat: quam effe ve- piratem juris divini & articulum qui fidem concernit, frequentius jynodus ipfa oflende- rat, Unde nullatenus tolerare potui cadem fynodus hanc traslationem przeeniżm, quam ipfe dominus Eugenius , non obfłantibus quis bufcumque decretis concilij Conftantienfis & iftius Bafilenfis, & conventionibus hubitls cum Grecis, per ipfumque approbatis, & de- glararonibus factis in materia fidei , - attentaf- fe comperiebatar : quibus omnibus derogatum effe velle videtur ex eo folo capite, (i pro- cederetur contr2 aliquem fuarum pradentium elefiam fcinderc, out ipfius ecclefie facta in Goratorum. Minu(que poteít tantus error in fum libitum voluntatis redigere dominus ipfe Eugenius conari videbatur . Non potuit diffi- mulare fynodus, qu& mulum patienter facta ejufdem domini Eugenii adverfus ejus decre- tà & bonum regimen Éccleffe in fpiritualibus & temporalibus longo tempore fuflinuerat , quo minus adejus cvocationem & citationem procederet; recopra etiam prius informatione fammaria fuper his qua de abu(ibus fpeciem fimoniace iabis habentibus, alienationeque & deflruQioüc plurium terrarum Romane. eccle- fiz, perjurio, ac aliis in noflro citarorio fy- nodal plenius defignagis , fama publica ferę- bat: ut priufquam vulnera illa: ecclefiz &un- fummo Pontifice quam in quocmnque viven. tium tolerari, quanto magis ipfam in fide orthodoxa cruditum effe, & refte fapere con- venit, ne ( quod abfit ) totum corpus gra- vis morbus invadat, fi languor non. fuerit cu- ratus in capite, Videreque poffunt clariffime | omnes intelledug hominum, aucloritatem fa- crorum generalium concilioram agt nullam aut minimam deinceps haberi refpeQu fam- qnorum Ponüficum fi permitterentar ut Conw cilium nuydłorirate Àpoftolica transferrent, ca» fu quo procederctur contra ipfos aut aliquem fuorum. Dicit veritas fidei in facro Conflans tieni concilio declarata, quod concilium ge florum matri validioribus inoreinentis aggra- D nerale univerfalem ecclefiam reprefentans po- varentur , fuper ipfius ecelefie regimine op- portuna quereretur provifio. Quid autem ego- rit vocatus ad fynodum, pro. Deo attendite, Non folum non venit, immo nec minimum. fecvulum mütere dignatus eft: neque non mittere contentus fuit, verum infuper fyno- dum ipfam aufloritatc Apoftolica, ex pleni- ülseat ponti. tudine porcítardis ac ex certa fcientia in Fer €lez jufta cau- fa alio tran. raxiam fe trapsferre dixie , cafu quo vir[ute citatorii {ynodalis in aliquo procederetar, aug fieret aliqua novitas contra eum & facrofan- Ke Romana ecclefie cardinales , aut contra aliquem. pr(identium oratorum fuorum, qui in concito fuerant; excepta caufa THohemo- teflatem a Chrifto immediate haber, cul etiam fummus Pontifex obedire tenctur in his que pertinent ad generalem reformationem eccie- fis in eapite & in membris. Écoe citatur ipfg dominus fugenius fuper non obfervantia de- cretorum fynodalium concernentium. ipfam ge- neralora reformationem capitis & membrorum, alüíque ad eamdem pertinenübus. Ip(e au tem precipit concilio ne ulterius in his pro- cedar : alioquin ipfum extunc transfert in fer- rapiam: poenas & cenfuras, licet tamon. nul- lirer & dc facto ; in omnes qui poft a&us conciliares Bahlex exercnerint , fulminat, Ad- didir etiam > ut faßum Rohemorum, pz.) qua rum, per triginta dies dumtaxat Baflex tra- E tot millia hominum intericrant, eo oafa ul- gtanda: cum alter fuorum prafidentivum pro tunc archicpifcopus "Tarentinus, quem in lic- eris prémiffe translationis nominavit, ad ju- dicium fynodale vocatus effet, occafione cer- tarum' litterarum fuper quadam pretesfo de- ercio confectarum, de quo in eadem transla- tionc mentio habita cft: quas tamen litteras falfo 8& clandefline bullatas fuiffe conftitit , prout in decreto vigefima feptime feffionis hujus fanc fynodi extitit declaratum .. Co- gnoícebat ipfe dominus Eugenius effe verum tra tripinta dics non tra@aretur in Bafılea , ubi oratores regni Bohemis co tunc eonflitu- ti erant; cum quibus sancla synodus , super declaratione articnuH de communione sub utra- que spccie gravibus & maturis disputationis bus ac discriminibus laborabar. Poteilne, o venerabiles oratores , hanc taliter attentatam diffolutionem & translationem. hzc sanjla sy- nodus tolerare , aut sub diffumulattone tranfi- re; uhi per eam , dum prima ejus diffolutio longe minus gravis quam hoc secunda fueraz per- 

Strana 324
BUGENIUS PP. 323 US CONCILII BASILEENSIS. Ako | 524 us fuam legationem in Conítantinopplim pro A & legitimum concilium in Bafilea; &expret- Lees ANNO conduclione Grecorum tranfmittebat: nccíic, fe tam ipfe quam dui prefidentes ipfum in &NNO CP. proh dolor! ceffavit sdem dominus Eugenius et eliud concilium , prout libitum erat, velle erigerc, & Crecos perduci. facere in locum qui fibi piacebat nullarenus electum. per hane fanctam fynodum, ficut ex conventionibus in- ter ipfam & eofdem Gracos habitis & per ipfüm dominum Eugenium expreffe approha- tis eligi & nominari debebat, Quodque fingu- lariter advertendum eft, non folum conven» rioni habendae in loco per concilium nomi~ nato obfiftebat, imme & eum locum qui per fuos prefidentes inter alia loca , licer nulliter éx de fa&lo, ficnt in aliis noftris decreris x eodem loco firmum perfiftere debere eondi- xerant & firmaverant , faltem ufque ad ad- ventum Imperatoris & patriarche Grecorum in ultimum portum eitramarimym . Et, fi in- terim aliqua necefStas mutandi locym fuper- veniffet , mutari debeat concilium in locum propinqüiorem ejufdem marionis juxta dęcre- tam concilij Conitantienfis, qnod incipit, Fre, quens, ficut in conventionibus śrmatis cum Cracis expreffe cautum eyat , Sciebatque mul- tipliciter fuiffe declaratum per hanc fanctam fynodum , ctiam ex tempore prime iiffolu- tionis per eum attentatm , quod concilium per . s : . . ce epiftolis lucide oftendimus , nominatus erat ,8 neminem cujufcumque dignitatis, efiamfi pg- quique pecunias & galeas protunc parare cos nabatur, rejecit ac recufavit, Vidit autem hec fancta fynodus ex ea re fchifma gravif- fimum jam parturiri per alterius prastenfi con-- cilii contra hoc verum concilium , & altaris contra altare difpofitam ere&cionem ; ad quam: perficiendam ipfe dominus Eugenius jam de facto alias galeas aliofque oratores in Gra Siam tranfiwittebat, in contrarium illorum qui ex parte concilii miffi eranr. Unde periculo. fiffima gregi Dominico yaftatjo parabatur & perplexitas animarum , irreparabilifque jactu- ya audjoritatis facrorum conciliorum & cano- num fysodalium imminebat; dnm fic aut ec- palis , diffolvi ; aut de loco ad locum muta~ ri, fine ipfius confenfu poterat: quam effe ve- piratem juris divini & articulum qui fidem concernit, frequentius jynodus ipfa oflende- rat, Unde nullatenus tolerare potui cadem fynodus hanc traslationem przeeniżm, quam ipfe dominus Eugenius , non obfłantibus quis bufcumque decretis concilij Conftantienfis & iftius Bafilenfis, & conventionibus hubitls cum Grecis, per ipfumque approbatis, & de- glararonibus factis in materia fidei , - attentaf- fe comperiebatar : quibus omnibus derogatum effe velle videtur ex eo folo capite, (i pro- cederetur contr2 aliquem fuarum pradentium elefiam fcinderc, out ipfius ecclefie facta in Goratorum. Minu(que poteít tantus error in fum libitum voluntatis redigere dominus ipfe Eugenius conari videbatur . Non potuit diffi- mulare fynodus, qu& mulum patienter facta ejufdem domini Eugenii adverfus ejus decre- tà & bonum regimen Éccleffe in fpiritualibus & temporalibus longo tempore fuflinuerat , quo minus adejus cvocationem & citationem procederet; recopra etiam prius informatione fammaria fuper his qua de abu(ibus fpeciem fimoniace iabis habentibus, alienationeque & deflruQioüc plurium terrarum Romane. eccle- fiz, perjurio, ac aliis in noflro citarorio fy- nodal plenius defignagis , fama publica ferę- bat: ut priufquam vulnera illa: ecclefiz &un- fummo Pontifice quam in quocmnque viven. tium tolerari, quanto magis ipfam in fide orthodoxa cruditum effe, & refte fapere con- venit, ne ( quod abfit ) totum corpus gra- vis morbus invadat, fi languor non. fuerit cu- ratus in capite, Videreque poffunt clariffime | omnes intelledug hominum, aucloritatem fa- crorum generalium concilioram agt nullam aut minimam deinceps haberi refpeQu fam- qnorum Ponüficum fi permitterentar ut Conw cilium nuydłorirate Àpoftolica transferrent, ca» fu quo procederctur contra ipfos aut aliquem fuorum. Dicit veritas fidei in facro Conflans tieni concilio declarata, quod concilium ge florum matri validioribus inoreinentis aggra- D nerale univerfalem ecclefiam reprefentans po- varentur , fuper ipfius ecelefie regimine op- portuna quereretur provifio. Quid autem ego- rit vocatus ad fynodum, pro. Deo attendite, Non folum non venit, immo nec minimum. fecvulum mütere dignatus eft: neque non mittere contentus fuit, verum infuper fyno- dum ipfam aufloritatc Apoftolica, ex pleni- ileeet ponti tudine porcítardis ac ex certa fcientia in Fer €lez jufta cau- fa alio tran. raxiam fe trapsferre dixie , cafu quo vir[ute citatorii {ynodalis in aliquo procederetar, aug fieret aliqua novitas contra eum & facrofan- Ke Romana ecclefie cardinales , aut contra aliquem. pr(identium oratorum fuorum, qui in concito fuerant; excepta caufa Bohemo- teflatem a Chrifto immediate haber, cul etiam fummus Pontifex obedire tenctur in his que pertinent ad generalem reformationem eccie- fis in eapite & in membris. Écoe citatur ipfg dominus fugenius fuper non obfervantia de- cretorum fynodalium concernentium. ipfam ge- neralora reformationem capitis & membrorum, alüíque ad eamdem pertinenübus. Ip(e au tem precipit concilio ne ulterius in his pro- cedar : alioquin ipfum extunc transfert in fer- rapiam: poenas & cenfuras, licet tamon. nul- lirer & dc facto ; in omnes qui poft a&us conciliares Bahlex exercnerint , fulminat, Ad- didir etiam > ut faßum Rohemorum, pz.) qua rum, per triginta dies dumtaxat Baflex tra- E tot millia hominum intericrant, eo oafa ul- gtanda: cum alter fuorum prafidentivum pro tunc archicpifcopus "Tarentinus, quem in lic- eris prémiffe translationis nominavit, ad ju- dicium fynodale vocatus effet, occafione cer- tarum' litterarum fuper quadam pretesfo de- ercio confectarum, de quo in eadem transla- tionc mentio habita cft: quas tamen litteras falfo 8& clandefline bullatas fuiffe conftitit , prout in decreto vigefima feptime feffionis hujus fanc fynodi extitit declaratum .. Co- gnoícebat ipfe dominus Eugenius effe verum tra tripinta dics non tra@aretur in Bafılea , ubi oratores regni Bohemis co tunc eonflitu- ti erant; cum quibus sancla synodus , super declaratione articnuH de communione sub utra- que spccie gravibus & maturis disputationis bus ac discriminibus laborabar. Poteilne, o venerabiles oratores , hanc taliter attentatam diffolutionem & translationem. hzc sanjla sy- nodus tolerare , aut sub diffumulattone tranfi- re; uhi per eam , dum prima ejus diffolutio longe minus gravis quam hoc secunda fueraz per- 

Strana 325
EUGENIUS pe. tV. 3*3 EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS it. IMPER. 326 e e perpetrata , responsum exflitit oratoribus ipsius À fentante , & ex tum urgentiffimis caufis, poft 1. —— AWNO fummi Pontificis in refponfione fynodali, in RIS . : DR qua feptem cardinales aderant, & legatus À- Cardinale poftolicus prefidebat : » Hic articulus fidem plerique & Le- ». concernit , Bstus iple ve qui fine intéritu falutis. negligi Siam poftes » non poteft, « Malumus mori, quam tanto ab Eugenio | : 3 ; Y ibi point. CrrOri per ignaviam cedere. Tíec verba ibi dem dicla fuerunt , quz nunc multa magis dicenda veniunt, ubi poft declarationes fuper hoc factas per ecclefiam, poft promiffiones ipfius domini Eugenii quod abftineret in fit- turum a gravaminibus iuferendis concilio & fuppofitis ejus, hec pratenfa noviflima tranf- latio fub talibus canditionibus, qua nulla ra- tione colorari poffunt, & tali tempore facta tantum contemptum decretorum fynodalium , ANNO continuationemque abufsum & deformitatum; CHRIST T poít tam gravem Lzfionem audoritatis gene- ralium conciliorum; quam fdem tenemus ex determinatione univerfalis ecclefie nobis tra- dita, qnam quilibet Chriftianorum tenetur uf- que ad animam & fanguinem defenfare: poft. Íchifma perpetratum , propter quod merito fibi obedientia fubtrahenda erat, dum ( ut verbis dicamus beati Cypriani ) fe feparabat a collegio facerdotum & vinculo ecclefie: quo Puseniuscee- cafu de Novatiano dicit idem "Cyprianus, quod iufigai contu- epifcopi poteflatem non porcft Tere nec ho- None“ norem , gui epifcopatus nec habere yoluit jj cenpararie eft. Quod fi oportuit, ut primam diffolutio- B nitatem nec pacem: poft manifeflam contuma- nem, fine confenfu ipfius concilii attent2tam,- declararet ipfe dominus Eugenius nullam, ir- ritam, & inanem; quanto mapis de hac ite- rum artentata prætenfa transiatione hoc agere neceffe cft? Sed ulteriora profequamur. In vim^hujus translationis novifimæ idem domi- nus Eugenius aliam congregationem fub no- mine generalis concilii apud Ferrariam' ere- Xit , ctiam ante adventum lmperatoris Gt pa- triarchæ Grecorum ; declaratione premiffa , quod conditio pofita in praefata translatione jam erat adimpleta, eo quod ina contgma- Cia fuerat per fynodum declarata, dum ad fynodum ipfam ( ut prefertur ) nec unum ciam & apertam rebellionem , dum fic ipfe dominus Eugenius notorie & incorrigibiliter ecclefiam Dei fcandalizabat? Que etiam fuf- penfio decreta & declarata fuit ante adven- tum imperatoris & patriarche Grecorum ad niimum portum citramarinum. Nam fupradi- étus terminus quatuor menflum effluxérat , quo tempore concilium ipfum adhuc durare in Baflea nulius, quovis quæfito colore, am- .bigere poterat. Quid autem poft ipforum Græ-" geffione iv, corum adventum in erectione cujuslibet con- gregationis fub nomine generalis concilii cffi- cere potuerit, five apud Ferrariam , five ad quemlibet locum alterum , cum jam ab admi- fervulum mitiere. dignatus efl. Ecce funda- Cniflratione papali legitime fu(penfus effet, vos mentum crectionis alterius prerenfi coacilii & altaris contra altare, immo’ contra univerfa- lem eccleflam: non folum adverfus decreta Conftanticofis & hujus Bafileenfis conciliorum , veram edam exprefle conira ea quz) per fuos prefidenies in prætenfa decretatione fia no- minationis locorum ordinata fucrant, & que in conventionibus Grærormm approbatis ( ut præfertur ) per eumdem dominum Eugenium habebantur. Confiderate in vero judicio, qua- liter hoc fa&um a fchifinate excufari ^ poffic praefertim ubi jamdudum in octava feffone hujus fan&a fynodi, prefidente fedis Apofto- lica legato , etiam ante ipfius domini Euge- preclari oratores. lucide conipicerc poteftis, etiam abíque aliis neceffarüs rationibus, quas latius in aliis decretis & epillolis noftris de- duximus. Et ut adhuc parumper do hac fuf penfionis evidentia fummatim loquamur, de- terminationes precedentes univerfalis ecclefie in hoc advertite. Olim Coftantienfc concilium in eo maxime decreto quod incipit , Frequens, pluribus in cafibus decrevit fummos Pomtifi- ces fufpenfioni ab adminiftratione papali fub- jacerc debere, proprer bonum univerfalis ec- clefiæ: & in ea fefhone, quam füper aucto- ritactc conciliorum generalium celebravit , ex- prefíe (latuit & declaravit, quod fi quis, et- , Bii adhzfionem , » fuerat folemniter dcclara- Diam fummus Pontifex, » mandatis, flamtisą * tum , quod ficut unica eíl Chrifti ecclefia , » fic non poteft effe nifi unicum generale con- » cilium ipfam repræfentans. Et quod íi con- » tingetet aliam congregationem fub nomine » generalis concilii, durante iflo, erigi per » quemcumque cujufcumque dignitatis , eriam- * fi papalis; non foret concilium ecclefie cà- » tholice , fed fchifmaticorum conventicu- or lum. 6 Hec verba ibidem. habentur. Con- fpicite pro Dei reverentia , fi poft horum per- petradonem caufam tegitirmam , immo urgen- tifimam , habuit hæc fanQa fynodus -decer- nendi & declarandi ipfum dominum Euge- nium Papam fuiffc fufpenfum ab omni admi- nifratione papali, lapfis quatuor menfibus a E» die prærentæ diffotutionis feu translationis per eum ( ut prefertur ) attentate, premiffa mo- nitione per folemne decretum , ut infra illud tempus quarnor menfium ipfam translationem révocare haberez, fuh poena ipfius fuüfpenfio- nis ab adminiftratione papali ipfo facto in- currende , juxta formam quz dudum in de- ereto ur^-cinz feffonis hujus faucte (ynodi ordinaca fuerat. Poteftne aliquis huic fufpenfio- ni contradicere , quz facta eít a legitimo ge- nerali concilio univerfalem ecclefiam repræ- Concil. General. Tom, XIX, » five ordinationibus, aut preceptis cujuslibet: » concilii generalis upiverfalem ecclefiam re- » prefentantis obedire contumaciter contem- » pferit in his que pertinent ad fidem ad ex- * tirpationem fchifmatis, & generalem refor- » mationem ecclefie in capite & in membris, » nifi refipuerit, condignæ pœnitentiæ fubji- » ciatur, & debite puniamir, ad alia juris re- » media, fi opus fuerit, recurrende. Deinde » in undecima fêffione hujus fanQæ fynodi » ffatatum fuit, quod fi fummus Pontifex in » futurum attenz2rct concilia generalia actu » congregata diffolvere , aut de loco ad lo- » cum mutare fine confenfu ipforum, nifi re- fipi(ceret infra quatuor menfes, fufpenfio- » nem ab adrminiftrarnione papali incurreret s ipfo fado. Et fi hanc fuflineret per. duos » menfes anim indurato , ad depofitionem » ipfius procederetur. Subfequenter in duo- decima feffione fuir »onitus ipfe prefens fum- mus Pontifex , ut diffolutionem concilii per eum tunc attentatam revocaret infra fexagin- ta dies: alioquin extunc prout exnunc. effec fufpeníus ab omni adminiftratione papali. Poft- quam hec omnia precefferant , ipfo dominus Eugenius adhefir buic facro concilio , dicens 1 X à ipfum 

Strana 326
EUGENIUS pe. tV. 3*3 EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS it. IMPER. 326 e e perpetrata , responsum exflitit oratoribus ipsius À fentante , & ex tum urgentiffimis caufis, poft 1. —— AWNO fummi Pontificis in refponfione fynodali, in RIS . : DR qua feptem cardinales aderant, & legatus À- Cardinale poftolicus prefidebat : » Hic articulus fidem plerique & Le- ». concernit , Bstus iple ve qui fine intéritu falutis. negligi Siam poftes » non poteft, « Malumus mori, quam tanto ab Eugenio | : 3 ; Y ibi point. CrrOri per ignaviam cedere. Tíec verba ibi dem dicla fuerunt , quz nunc multa magis dicenda veniunt, ubi poft declarationes fuper hoc factas per ecclefiam, poft promiffiones ipfius domini Eugenii quod abftineret in fit- turum a gravaminibus iuferendis concilio & fuppofitis ejus, hec pratenfa noviflima tranf- latio fub talibus canditionibus, qua nulla ra- tione colorari poffunt, & tali tempore facta tantum contemptum decretorum fynodalium , ANNO continuationemque abufsum & deformitatum; CHRIST T poít tam gravem Lzfionem audoritatis gene- ralium conciliorum; quam fdem tenemus ex determinatione univerfalis ecclefie nobis tra- dita, qnam quilibet Chriftianorum tenetur uf- que ad animam & fanguinem defenfare: poft. Íchifma perpetratum , propter quod merito fibi obedientia fubtrahenda erat, dum ( ut verbis dicamus beati Cypriani ) fe feparabat a collegio facerdotum & vinculo ecclefie: quo Puseniuscee- cafu de Novatiano dicit idem "Cyprianus, quod iufigai contu- epifcopi poteflatem non potcft Tere nec ho- None“ norem , gui epifcopatus nec habere yoluit jj cenpararie eft. Quod fi oportuit, ut primam diffolutio- B nitatem nec pacem: poft manifeflam contuma- nem, fine confenfu ipfius concilii attent2tam,- declararet ipfe dominus Eugenius nullam, ir- ritam, & inanem; quanto mapis de hac ite- rum artentata prætenfa transiatione hoc agere neceffe cft? Sed ulteriora profequamur. In vim^hujus translationis novifimæ idem domi- nus Eugenius aliam congregationem fub no- mine generalis concilii apud Ferrariam' ere- Xit , ctiam ante adventum lmperatoris Gt pa- triarchæ Grecorum ; declaratione premiffa , quod conditio pofita in praefata translatione jam erat adimpleta, eo quod ina contgma- Cia fuerat per fynodum declarata, dum ad fynodum ipfam ( ut prefertur ) nec unum ciam & apertam rebellionem , dum fic ipfe dominus Eugenius notorie & incorrigibiliter ecclefiam Dei fcandalizabat? Que etiam fuf- penfio decreta & declarata fuit ante adven- tum imperatoris & patriarche Grecorum ad niimum portum citramarinum. Nam fupradi- étus terminus quatuor menflum effluxérat , quo tempore concilium ipfum adhuc durare in Baflea nulius, quovis quæfito colore, am- .bigere poterat. Quid autem poft ipforum Græ-" geffione iv, corum adventum in erectione cujuslibet con- gregationis fub nomine generalis concilii cffi- cere potuerit, five apud Ferrariam , five ad quemlibet locum alterum , cum jam ab admi- fervulum mitiere. dignatus efl. Ecce funda- Cniflratione papali legitime fu(penfus effet, vos mentum crectionis alterius prerenfi coacilii & altaris contra altare, immo’ contra univerfa- lem eccleflam: non folum adverfus decreta Conftanticofis & hujus Bafileenfis conciliorum , veram edam exprefle conira ea quz) per fuos prefidenies in prætenfa decretatione fia no- minationis locorum ordinata fucrant, & que in conventionibus Græromm approbatis ( ut præfertur ) per eumdem dominum Eugenium habebantur. Confiderate in vero judicio, qua- liter hoc fa&um a fchifinate excufari ^ poffic praefertim ubi jamdudum in octava feffone hujus fan&a fynodi, prefidente fedis Apofto- lica legato , etiam ante ipfius domini Euge- preclari oratores. lucide conipicerc poteftis, etiam abíque aliis neceffarüs rationibus, quas latius in aliis decretis & epillolis noftris de- duximus. Et ut adhuc parumper do hac fuf penfionis evidentia fummatim loquamur, de- terminationes precedentes univerfalis ecclefie in hoc advertite. Olim Coftantienfc concilium in eo maxime decreto quod incipit , Frequens, pluribus in cafibus decrevit fummos Pomtifi- ces fufpenfioni ab adminiftratione papali fub- jacerc debere, proprer bonum univerfalis ec- clefiæ: & in ea fefhone, quam füper aucto- ritactc conciliorum generalium celebravit , ex- prefíe (latuit & declaravit, quod fi quis, et- , Bii adhzfionem , » fuerat folemniter dcclara- Diam fummus Pontifex, » mandatis, flamtisą * tum , quod ficut unica eíl Chrifti ecclefia , » fic non poteft effe nifi unicum generale con- » cilium ipfam repræfentans. Et quod íi con- » tingetet aliam congregationem fub nomine » generalis concilii, durante iflo, erigi per » quemcumque cujufcumque dignitatis , eriam- * fi papalis; non foret concilium ecclefie cà- » tholice , fed fchifmaticorum conventicu- or lum. 6 Hec verba ibidem. habentur. Con- fpicite pro Dei reverentia , fi poft horum per- petradonem caufam tegitirmam , immo urgen- tifimam , habuit hæc fanQa fynodus -decer- nendi & declarandi ipfum dominum Euge- nium Papam fuiffc fufpenfum ab omni admi- nifratione papali, lapfis quatuor menfibus a E» die prærentæ diffotutionis feu translationis per eum ( ut prefertur ) attentate, premiffa mo- nitione per folemne decretum , ut infra illud tempus quarnor menfium ipfam translationem révocare haberez, fuh poena ipfius fuüfpenfio- nis ab adminiftratione papali ipfo facto in- currende , juxta formam quz dudum in de- ereto ur^-cinz feffonis hujus faucte (ynodi ordinaca fuerat. Poteftne aliquis huic fufpenfio- ni contradicere , quz facta eít a legitimo ge- nerali concilio univerfalem ecclefiam repræ- Concil. General. Tom, XIX, » five ordinationibus, aut preceptis cujuslibet: » concilii generalis upiverfalem ecclefiam re- » prefentantis obedire contumaciter contem- » pferit in his que pertinent ad fidem ad ex- * tirpationem fchifmatis, & generalem refor- » mationem ecclefie in capite & in membris, » nifi refipuerit, condignæ pœnitentiæ fubji- » ciatur, & debite puniamir, ad alia juris re- » media, fi opus fuerit, recurrende. Deinde » in undecima fêffione hujus fanQæ fynodi » ffatatum fuit, quod fi fummus Pontifex in » futurum attenz2rct concilia generalia actu » congregata diffolvere , aut de loco ad lo- » cum mutare fine confenfu ipforum, nifi re- fipi(ceret infra quatuor menfes, fufpenfio- » nem ab adrminiftrarnione papali incurreret s ipfo fado. Et fi hanc fuflineret per. duos » menfes anim indurato , ad depofitionem » ipfius procederetur. Subfequenter in duo- decima feffione fuir »onitus ipfe prefens fum- mus Pontifex , ut diffolutionem concilii per eum tunc attentatam revocaret infra fexagin- ta dies: alioquin extunc prout exnunc. effec fufpeníus ab omni adminiftratione papali. Poft- quam hec omnia precefferant , ipfo dominus Eugenius adhefir buic facro concilio , dicens 1 X à ipfum 

Strana 327
EUGENIUS PP. IV. 3.27 CONCILFE BASILEENSIS. ALBERTUS Tr. 32 8 —— -—— ipfim legitime ab initio fui fuiffe" continua- À num, & ncceffatiam reformationem Mp ANNO CHRISTI 1439. Certe Grezo- Num . Five éleit e Etiam non ju- Ram pefloris fenteotiam ef- fe formidan- gam. Mab. s. tum , non obftante premiffa diffolutione , quam expreffe declaravit nullam , irritam & inanem. Bxinde oratores fui, ad præfr idendum in con- cilio deputati, juraverunt expre(fe fuis nomi- nibus , decreta concilii Conftantienfis fuper au- ftoritare generalium. conciliorum edita, aiqué infuper decreta concilii Bafileenfis manutene- & defendere. Quis poft tanta tamque fo- fida uniyerfalis ecclefie teftimonia ambigere aut in dubium revocare poteft, fi przfara ful" penfio per hanc fan&am fynodum decerni ac declarari poiuerit ac debuerit? Quod non fo- lum clariffime confpicirar: verum euam illud irrefragabile eft, quod poftquam fufpenfionem ne religionis a deferri atque abjici, nec veri- tatem & jufBitiam in diebus moftris miserabi- liter conculcari patiamur: sed misericordiam 2 Forces Salvatoris noflri jugiter exorabimus, nt ipsam ecciefiam suam adversus persecutiones susci- ratas aflidue tueatur; nobisque im eo própo- Sed hec con-. fito perseverare donet, ut nullus advcrítatis pallore pere impetus , nulla persecutionum ‘magnitudo no- de- tinacia a mul. tis reprebendi- ftros ahimos dimoveat, quo minus san&ta opera, " certe ezcmplk propter guae hec universalis ecclefiz synodus aou boni; præfertim vix curemus ; © aultoritatęm universalium conci- Baleæ me- nt cæte- liorum , per quam fidei integritas, & eccle- ris relipifeec- eur: & fuit congrepata cft, in realem effeflura deduci pros na Caréiasti fiaftice disciplina vígor, omňisgunc regula Chri, Hous- ipfam dominus Eugenius fuftinuerat per duos Bftiane vite conservari habet, suftineamus illi- menfes animo indurato, ad ejus depofitionem procedere incumbebat fynodali judicio. Sed quantam in ea re mansuetndinem observave- rit sana synodus, quam benigne supplica- tionibus veftrorum serenifimorum principum condescenderit, vos venerabiles oratores pro Deo attendite. Jam eamdem suspenfionem sum- mus Pontifex per annum integrum suftinuit anime indurato, & ecce’ depofitionem ejus diftulimus usque ad hoc tempus, procellusque adversus eum inchoatos tardiori greffu dedu- ci & continuari fecimus: expectantes fi for- san ad preces vellrorum principum, aut aliun- de quomodoliber excitatus, reverteretur ad batem, non quzrentes in ea re que noftra sunt, sed que Jesu Chri(h & salutis. anima- rum. Alia quoque plura specialia de geftis tam per summum Pontificem , quam etiam per suos qui ad diversas regiones mi fue- ront, nequaquam per fingula commemorare de presenti volumus . Sed illam gravifimam offensam Desi noftri & ecclefie sue , atque etiam humana naturze , nequaquam b tacendą ! b eft in personam Heraldi illuftis principis Pe- demontium pcrpettatam: quem ad Graeciam premiserant legati noftri: qui super una ga- lea oratorum summi Pontificis caprivatus, & - torture expofitus, nusquam comparet: & in Forte 5 to- endum putac mue iB. cor, & ad ea que sunt salutis, unionis, pa C mare proje&um & demersum fuiffe accepi- cis & boni regiminis ecclefie in spiritpalibus & temporalibus efficaciter converteretuz; fi ramdem ccclefam monentem & corripientem audiret, ne ipsum oporteret haberi, juxta erbum. Chrifti, ficut ethnicum & publica- Quantas yero interlin persecutiones ad- versus hanc san@am synodum pro salute ip- fius laborantem excitavit, confiderate: quan- tum in se erat, licet tamen nulliter & de fa- do, omnia suppofita ipfius san&ze synodi ex- communicare , privare , inhabilitare conatus eft, nifi suz. pretense diflolutioni parerent. Interdi&um in civitate Bafileen& servandum flatuit, nifi cives Bafileenses concilium ipsum mus. Yeinm divinam exoramus clementiam, quatenus cor ipfius summi Pontificis ita con- veriere dignetur in viam veritatis , salutis & pacis, ut nonampliora de his loqui, aut scri- bere neceffe fit; sed omnibus emendatis , cc- clefia cunctorum mater de ipfius probis acti- bus in Domino gaudeat. jim vero, clariifi- mi oratores, ad ea venimus , quæ super mu- tatione loci pro celebratione concilii nomine veftrorum. principum poftulaftis. Qpportunum quidem fore proposuerunt discretiones vestre, ut locus alius huic sacro concilio tutus & ac- commodus eligeretür, in quocum Cræcis ha- beretur conventio, servata ex integro z2ućło- a civitate sua ejicerent. Victualia ad nos de-Drirate. generalium conciliorum, & hujus prae- feri prohibuit, & portantes eadem spoliari conceífit, atque ipsorám spolia cedere occu- paatibus; Insuper quoque litteros suas more Romana curi bullatas mandayit, ut in ipsa suppofita concilii fieret persecutio tamquam in hoftes fidei Chrifiane, appellans hane san- Cam synodum perfidam iniquorum synago- gam. Poflque venerabilis episcopus Visenfis > & diledi ecclefie flii Ludovicus de Urbe se- dis Apoftolicæ nrotonotarius , Dionyfius de Sa- benrays sacre theologie profeffor, & Stepha- nus Plonerii decretorum. doCtor, oratores no- fii, realiter capti fuerunt , sumpta. occafione per captivantes, uti accepimus, ex mandatis sentis Bafileenfis concilii; quod universalem ecclefiam repraesentare devotis & fidelibus animis profitemini. Nos quoque pacis & uni- . tdtis amantiffimi, ipsorum princjpum vęstro- rum votis, quantum cum Deo poffumus, con- descendere cupientes, aures benignas cunctis in ea re per vos proponendis accomodavimus . Solus Arelse i ; ui tenfis Card. Petierunt autem. deputati hujüs sanctae SyO- minür Hafi- di, inter quos cardinales , archiepiscopi, epis- lez, Eugenio infenüEinrus, copi, abbates & doCores infignés erant, ut media aperire velletis, quibus res istae perfi- Ci poffent. Vos ad haec respondistis, ut illi potius ea aperirent , qui de auctoritate conci- liorum generalium & rebus eam concernenti- domini Eugenii. Sed Dominus in his omni- Ebus amplius informati erant, atque in his ul. bus nobis adjutor fuit, pro cujus ecclefia per- secutiones pati non refügimus: scientes quo- aiam ipse Dominus ait: Jeati qui perfecutio- nem patiuntur propter juffitiam. E: quamvis plu- rima temporalia dainna , dispendia & pericu- 1a nobis afferat in hoc loco tam longi tem- poris exspeclatio, cum innumeris sumptibus € laboribus; tamen non poffumus hanc in Deum noftrum ofensium committere, ut ec- clefiam ejus ruere, inceptamque reflauratio- nem sandlifimæ legis suæ in éordibus homi- tra jam per septennium occupati. Ipfi vero suafioni vestrae morem gerentes huic negotio operam dederunt. Er cum plurima in ea re pericula cernent subversionis ejusdem aucto- ritatis conciliorum generalium , atque deper- ditionis inchoatorum operum , reformationem ecclefie in capire & in membris concernen- tium , certa capitula conceperunt, per quae his periculis obviare pro sua fidelitaie. cona- bantur. Et fi vere cadem capitula, dum a vebis audita fuerint, non a justitia & sanáti- tate 

Strana 328
EUGENIUS PP. IV. 3.27 CONCILFE BASILEENSIS. ALBERTUS Tr. 32 8 —— -—— ipfim legitime ab initio fui fuiffe" continua- À num, & ncceffatiam reformationem Mp ANNO CHRISTI 1439. Certe Grezo- NUM. Five éleit e Etiam non ju- Ram pefloris fenteotiam ef- fe formidan- gam. Mab. s. tum , non obftante premiffa diflolutione , quam expreffe declaravit nullam , irritam & inanem. Bxinde oratores fui, ad præfr idendum in con- cilio deputati, juraverunt expre(fe fuis nomi- nibus , decreta concilii Conftantienfis fuper au- ftoritare generalium. conciliorum edita, aiqué infuper decreta concilii Bafileenfis manutene- & defendere. Quis poft tanta tamque fo- fida uniyerfalis ecclefie teftimonia ambigere aut in dubium revocare poteft, fi przfara ful" penfio per hanc fan&am fynodum decerni ac declarari poiuerit ac debuerit? Quod non fo- lum clariffime confpicirar: verum euam illud irrefragabile eft, quod poftquam fufpenfionem ne religionis a deferri atque abjici, nec veri- tatem & jufBitiam in diebus moftris miserabi- liter conculcari patiamur: sed misericordiam 2 Forces Salvatoris noflri jugiter exorabimus, nt ipsam ecciefiam suam adversus persecutiones susci- ratas aflidue tueatur; nobisque im eo própo- Sed hec con-. fito perseverare donet, ut nullus advcrítatis pallore pere impetus , nulla persecutionum ‘magnitudo no- de- tinacia a mul. tis reprebendi- ftros ahimos dimoveat, quo minus san&ta opera, " certe ezcmplk propter guae hec universalis ecclefiz synodus aou boni; præfertim vix curemus ; © aultoritatęm universalium conci- Baleæ me- nt cæte- liorum , per quam fidei integritas, & eccle- ris relipifeec- eur: & fuit congrepata cft, in realem effeflura deduci pros na Caréiasti fiaftice disciplina vígor, omňisgunc regula Chri, Hous- ipfam dominus Eugenius fuftinuerat per duos Bftiane vite conservari habet, suftineamus illi- menfes animo indurato, ad ejus depofitionem procedere incumbebat fynodali judicio. Sed quantam in ea re mansuetndinem observave- rit sana synodus, quam benigne supplica- tionibus veftrorum serenifimorum principum condescenderit, vos venerabiles oratores pro Deo attendite. Jam eamdem suspenfionem sum- mus Pontifex per annum integrum suftinuit anime indurato, & ecce’ depofitionem ejus diftulimus usque ad hoc tempus, procellusque adversus eum inchoatos tardiori greffu dedu- ci & continuari fecimus: expectantes fi for- san ad preces vellrorum principum, aut aliun- de quomodoliber excitatus, reverteretur ad batem, non quzrentes in ea re que noftra sunt, sed que Jesu Chri(h & salutis. anima- rum. Alia quoque plura specialia de geftis tam per summum Pontificem , quam etiam per suos qui ad diversas regiones mi fue- ront, nequaquam per fingula commemorare de presenti volumus . Sed illam gravifimam offensam Desi noftri & ecclefie sue , atque etiam humana naturze , nequaquam b tacendą ! b eft in personam Heraldi illuftis principis Pe- demontium pcrpettatam: quem ad Graeciam premiserant legati noftri: qui super una ga- lea oratorum summi Pontificis caprivatus, & - torture expofitus, nusquam comparet: & in Forte 5 to- endum putac mue iB. cor, & ad ea que sunt salutis, unionis, pa C mare proje&um & demersum fuiffe accepi- cis & boni regiminis ecclefie in spiritpalibus & temporalibus efficaciter converteretuz; fi ramdem ccclefam monentem & corripientem audiret, ne ipsum oporteret haberi, juxta erbum. Chrifti, ficut ethnicum & publica- Quantas yero interlin persecutiones ad- versus hanc san@am synodum pro salute ip- fius laborantem excitavit, confiderate: quan- tum in se erat, licet tamen nulliter & de fa- do, omnia suppofita ipfius san&ze synodi ex- communicare , privare , inhabilitare conatus eft, nifi suz. pretense diflolutioni parerent. Interdi&um in civitate Bafileen& servandum flatuit, nifi cives Bafileenses concilium ipsum mus. Yeinm divinam exoramus clementiam, quatenus cor ipfius summi Pontificis ita con- veriere dignetur in viam veritatis , salutis & pacis, ut nonampliora de his loqui, aut scri- bere neceffe fit; sed omnibus emendatis , cc- clefia cunctorum mater de ipfius probis acti- bus in Domino gaudeat. jim vero, clariifi- mi oratores, ad ea venimus , quæ super mu- tatione loci pro celebratione concilii nomine veftrorum. principum poftulaftis. Qpportunum quidem fore proposuerunt discretiones vestre, ut locus alius huic sacro concilio tutus & ac- commodus eligeretür, in quocum Cræcis ha- beretur conventio, servata ex intepro audjo- a civitate sua ejicerent. Victualia ad nos de-Drirate. generalium conciliorum, & hujus prae- feri prohibuit, & portantes eadem spoliari conceífit, atque ipsorám spolia cedere occu- paatibus; Insuper quoque litteros suas more Romana cyrie bullatas mandayit, ut in ipsa suppofita concilii fieret persecutio tamquam in hoftes fidei Chrifiane, appellans hane san- Cam synodum perfidam iniquorum synago- gam. Poflque venerabilis episcopus Visenfis > & diledi ecclefie flii Ludovicus de Urbe se- dis Apoftolicæ nrotonotarius , Dionyfius de Sa- benrays sacre theologie profeffor, & Stepha- nus Plonerii decretorum. doCtor, oratores no- fii, realiter capti fuerunt , sumpta. occafione per captivantes, uti accepimus, ex mandatis sentis Bafileenfis concilii; quod universalem ecclefiam repraesentare devotis & fidelibus animis profitemini. Nos quoque pacis & uni- . tdtis amantiffimi, ipsorum princjpum vęstro- rum votis, quantum cum Deo poffumus, con- descendere cupientes, aures benignas cunctis in ea re per vos proponendis accomodavimus . Solus Arelse i ; ui tenfis Card. Petierunt autem. deputati hujüs sanctae SyO- minür Hafi- di, inter quos cardinales , archiepiscopi, epis- lez, Eugenio infenüEinrus, copi, abbates & doCores infignés erant, ut media aperire velletis, quibus res istae perfi- Ci poffent. Vos ad haec respondistis, ut illi potius ea aperirent , qui de auctoritate conci- liorum generalium & rebus eam concernenti- domini Eugenii. Sed Dominus in his omni- Ebus amplius informati erant, atque in his ul. bus nobis adjutor fuit, pro cujus ecclefia per- secutiones pati non refügimus: scientes quo- aiam ipse Dominus ait: Jeati qui perfecutio- nem patiuntur propter juffitiam. E: quamvis plu- rima temporalia dainna , dispendia & pericu- 1a nobis afferat in hoc loco tam longi tem- poris exspeclatio, cum innumeris sumptibus € laboribus; tamen non poffumus hanc in Deum noftrum ofensium committere, ut ec- clefiam ejus ruere, inceptamque reflauratio- nem sandlifimæ legis suæ in éordibus homi- tra jam per septennium occupati. Ipfi vero suafioni vestrae morem gerentes huic negotio operam dederunt. Er cum plurima in ea re pericula cernent subversionis ejusdem aucto- ritatis conciliorum generalium , atque deper- ditionis inchoatorum operum , reformationem ecclefie in capire & in membris concernen- tium , certa capitula conceperunt, per quae his periculis obviare pro sua fidelitaie. cona- bantur. Et fi vere cadem capitula, dum a vebis audita fuerint, non a justitia & sanáti- tate 

Strana 329
3:9 PN EPISTOLJE SYNODALES "mU ss. IMP. sw tato deviace arbitremini; ramen quoniam dif- À a votis illorum concIndere vellent: alii, a an . ANNO genustt 1435. €] PFszrtę Avilaffe , Ee tamen wcclefia reye- fenter aguo- fit fyaoduns Fercaricnfem ficile fore exiflimabatis, fummum Pontificem ad haec inducere, alia capitula concepiffis , quibns completis haric fieri poffe loci mata- tionem. Vos autem majorem partem seftrum * adyifaffe dicebatis: fuper ipfis quoque per * vos ayifatis deinceps noftri deputati nonnulla quae addenda videbantur, & quaedam ctiam fuübtrahenda , exinde anuotaycrunt : circa quae deinceps mutuam collationem habuiflis. Kac autem fan&a fynodus omnia maturo examine ponderans, que tag» per deputatos fuos, quam per devoriones veftras liberata fue- zunt , jam imprefentiarum grandia. pericula ve- ftris devotionibus exponere duxit ex hac mu- bates, doctores & priores, & capitulorum pro- . ANNO curatores, aliterque debire qualificatos infignes 1437 vicos, non excludi debere , & a majori parte omnium conclufiones babendas arbitrarentur. Rursum quidam per deputationes, alii per nationes procedere conarentur: facileque effet concilium inter has diflenfiones diffolvi, ma- Xime attento conatu quem presens summus Pontifex ad ipsam diffolutionem hactenus exer- cere visus eft: fieque tamdem poffet continge- re, ut parvipenfis decretis synodalibus, & quodammodo sepulta auctoritate generaliura conciliornm , summi Pontifices pro libito vo- luntatis agere poffent quidquid eis videretur; tatione fibi sc tori. ecclefiz evidenter immineu- Bdum adversus hoc concilium, cui incorporati tia: quibus non fatis cautum effe per capitula que 3 vobis concepta funt yeftre diferetiones facile poffant advertere . Primum quidcm, de nullirate. diffolutionis ac translationis pretenfze hujus facri concilii in Ferrariam per fummum Pontificem recognofcenda, nullam feciflis men- fionem : quam nyllarenus pet ecclefiam tolerari poffe fuperiores rationes oftenderurit: neque fo- la ceffario congregationis Ferrarienfis, de qua feciflis mentionem, grave vulnus in hoc illa- £um ecclefie quoquomodo fanaret . Secundo , iria loea per fynodum nominanda propofuiftis ,. ita ut alterius ipforum optio per dominum pa- pam & Grecos fieri. haberet: cum tamen ve- fuerunt omnes reges. Chrifuani, & quod tan- ta auctoritare fundatum exflitit_ iplius rali diffo- lutioge & clufione pofl tanta certamina pre- valeret moderni domini l;ggenii voluntas: quod ‘quam effet perniciosum & damnosum toti ec- clefæ atque Chriftiano populo, vos ipfi con- fiderate . Quare neceffe eif, fi concilium tran- imo nikiles. sferri deber , ut cum magna cautela: his pe- deis om riculis obvierur , & de modo incipiendi pro- contemprus grefum iplus concilii in loco altero firma & Ge Ve Eye flabilis conclufo ante translationem habeatur. prieni spifto- Cum vero ibi solidatum & ílabilitum | foerit : concilium , fi alios modos tenere voluerit , hoc in sua libertate xnanebit . Sexto, suspen- nerabiles & difcreti oratores fereniffimi regis C fionem summi Pontificis ab adminiftratione Romanorum , & venerabilium ac illafirium prin- cipum electorum facri Romani imperii, tam in propofi itionibus per vos faćlis, quam in petitionibus fcripto tenus præfentatis, a prin- cipio dumiaxat locum alterum pro cecumenico concilio celebrando quæfieritis; & poilet con- cilio periculum imminere, dum illum locum qui minus accommodus & fccurus nobis effer, Papa cum Grecis fortaffe affumeret . Tertio, non expreffiftis quod dominus Eugenius in ta- lem locum confentiret tamquam au&orirate hu- jus facri concilii univerfalem ecclefiam repræ- fentantis nominatum : neque aliquod vcrbum in veflris avifamenüs percepimus, per quod papali mox sublatam intelligi profertis , cum ca- nones Conflantienfis concilii profeffus erit, x iu locum nominatum confenserit: quod nulla- tenus fieri poffe, manentibus caufis propter quas füfpenfio ipfa decrerata eft , veftre di- écretiones clarifüme coufpicere poffunt: qua etiam ubi expurgate effent, & fpes bona in fpirituaJibus & temporalibus in adminiftratio- ne poffet concipi , talem fablationern cum ma- gna confideratione per folemne decretum ef fici convenircr : neque de admiflione prefi- dentium ex parte ipfus fummi pontificis , de qua in veltris avifamentis agebatur , mentio eft habenda , priufguam ipfa fufpentio aufe- ipfe hoc Bafileenfe concilium legitime conti-Dratur. Quod vero de cenfuris hinc & inde nuatum recognofcere haberet: quod tamen neceffe eft , fi fummus ipfe Pontifex cam hac fanctafynodo, atque etiam cum religiofis prin- cipibns veftris unum fentiret, & pacem & u- nitatem confovere velit , ac futuris queftioni- bus & controverfiis obviare ; que jn altero lo- co cxoriri polfent . Quarto , de obfervationc fy- nodalium. decretorum & reformationis exfecu- tione, pro qua liec fan&a fynodus gravifiimos labores tanto 1€mpore suftinuit, & quz inran- tum divine legi Leneplacita, salutique Domi- nici gregis neceffaria judicata eft, nullam men- tionem expreffam feciffe videmini: neque et- iam fuper obfervatione geftorum in materia tollendis additum eft, fuitis ea que adverfus hoc legitimum genc crale concilium in his fa- Ga funt nulla prorfus effc, iriita & inania , ficur etiam. dudum in decreto. duodecimz fef- fionis hujus fin&z. fynodi- exritit declaratum : & cum unica fir ecclefia ,|' unicum cft etiam generale concilium. ipfam repre fentans „ cui quiliber , cujufeumque ftatus & dignitatis , et- iamfi papalis , obedire tenetur. Nec in eccle- fia contrarie funt potcílates , quibus contia- rie cenfure veraciter procedere poflint , ficut & vos optine intelligere nou dubitamus . Scptimo , locum zautari quæritis , eflo quod nec papa neque Græci venirent ad illum al- juflitiæ, gradæ , seu indulii, in hac san&a sy-Eterum Jocum, aut in eum con(entirent. Quz modo, per ipsa avisamenta veftra habetur pro- vifio aut securitas: ex qua re quamplurimi turbationes in diverfis regionibus provcnirent, nifi opportune provideretur. Quinto , de modo transferendi concilium ad locum alterum , & qualiter procedetur in illo loco, saltem ab initio nibil avisamenta veftra dixerunt , ni(i tantum 7od mbdus ille observabitur , quem concilium ibi exfiftens determinabit- Dum ve- fo ibi deventum eífet, dicerent forsan aliqui solos Ponzfices voccm diffnitivam habere , & autem neceflitas vel que utilitas id. agere fua- der, non aperuiftis, Nec videtur quo pa&o dominus XMugenius ibidem audiri haberet, fi- cut tabgere videmini, dum neque in illum locum confentire neque ad ipfum mittere vel- let. Jdipfum vero nequaquam conveniens ef- fet , fynodum in loco fecuro ac quieto & pa- cifico confiflentem pericalofie translątioni ex- ponere fine fructn aut fpe alicujus urilitaris , vel urgente neceflicate. Oavo , quoniam non dixiftis quid agendum eric, fi dominus Euge- nius 

Strana 330
3:9 PN EPISTOLJE SYNODALES "mU ss. IMP. sw tato deviace arbitremini; ramen quoniam dif- À a votis illorum concIndere vellent: alii, a an . ANNO genustt 1435. €] PFszrtę Avilaffe , Ee tamen wcclefia reye- fenter aguo- fit fyaoduns Fercaricnfem ficile fore exiflimabatis, fummum Pontificem ad haec inducere, alia capitula concepiffis , quibns completis haric fieri poffe loci mata- tionem. Vos autem majorem partem seftrum * adyifaffe dicebatis: fuper ipfis quoque per * vos ayifatis deinceps noftri deputati nonnulla quae addenda videbantur, & quaedam ctiam fuübtrahenda , exinde anuotaycrunt : circa quae deinceps mutuam collationem habuiflis. Kac autem fan&a fynodus omnia maturo examine ponderans, que tag» per deputatos fuos, quam per devoriones veftras liberata fue- zunt , jam imprefentiarum grandia. pericula ve- ftris devotionibus exponere duxit ex hac mu- bates, doctores & priores, & capitulorum pro- . ANNO curatores, aliterque debire qualificatos infignes 1437 vicos, non excludi debere , & a majori parte omnium conclufiones babendas arbitrarentur. Rursum quidam per deputationes, alii per nationes procedere conarentur: facileque effet concilium inter has diflenfiones diffolvi, ma- Xime attento conatu quem presens summus Pontifex ad ipsam diffolutionem hactenus exer- cere visus eft: fieque tamdem poffet continge- re, ut parvipenfis decretis synodalibus, & quodammodo sepulta auctoritate generaliura conciliornm , summi Pontifices pro libito vo- luntatis agere poffent quidquid eis videretur; tatione fibi sc tori. ecclefiz evidenter immineu- Bdum adversus hoc concilium, cui incorporati tia: quibus non fatis cautum effe per capitula que 3 vobis concepta funt yeftre diferetiones facile poffant advertere . Primum quidcm, de nullirate. diffolutionis ac translationis pretenfze hujus facri concilii in Ferrariam per fummum Pontificem recognofcenda, nullam feciflis men- fionem : quam nyllarenus pet ecclefiam tolerari poffe fuperiores rationes oftenderurit: neque fo- la ceffario congregationis Ferrarienfis, de qua feciflis mentionem, grave vulnus in hoc illa- £um ecclefie quoquomodo fanaret . Secundo , iria loea per fynodum nominanda propofuiftis, ita ut alterius ipforum optio per dominum pa- pam & Grecos fieri. haberet: cum tamen ve- fuerunt omnes reges. Chrifuani, & quod tan- ta auctoritare fundatum exflitit_ iplius rali diffo- lutioge & clufione pofl tanta certamina pre- valeret moderni domini l;ggenii voluntas: quod ‘quam effet perniciosum & damnosum toti ec- clefæ atque Chriftiano populo, vos ipfi con- fiderate . Quare neceffe eif, fi concilium tran- imo nikiles. sferri deber , ut cum magna cautela: his pe- deis om riculis obvierur , & de modo incipiendi pro- contemprus grefum iplus concilii in loco altero firma & Ge Ve Eye flabilis conclufo ante translationem habeatur. prieni spifto- Cum vero ibi solidatum & ílabilitum | foerit : concilium , fi alios modos tenere voluerit , hoc in sua libertate xnanebit . Sexto, suspen- nerabiles & difcreti oratores fereniffimi regis C fionem summi Pontificis ab adminiftratione Romanorum , & venerabilium ac illafirium prin- cipum electorum facri Romani imperii, tam in propofi itionibus per vos faćlis, quam in petitionibus fcripto tenus præfentatis, a prin- cipio dumiaxat locum alterum pro cecumenico concilio celebrando quæfieritis; & poilet con- cilio periculum imminere, dum illum locum qui minus accommodus & fccurus nobis effer, Papa cum Grecis fortaffe affumeret . Tertio, non expreffiftis quod dominus Eugenius in ta- lem locum confentiret tamquam au&orirate hu- jus facri concilii univerfalem ecclefiam repræ- fentantis nominatum : neque aliquod vcrbum in veflris avifamenüs percepimus, per quod papali mox sublatam intelligi profertis , cum ca- nones Conflantienfis concilii profeffus erit, x iu locum nominatum confenserit: quod nulla- tenus fieri poffe, manentibus caufis propter quas füfpenfio ipfa decrerata eft , veftre di- écretiones clarifüme coufpicere poffunt: qua etiam ubi expurgate effent, & fpes bona in fpirituaJibus & temporalibus in adminiftratio- ne poffet concipi , talem fablationern cum ma- gna confideratione per folemne decretum ef fici convenircr : neque de admiflione prefi- dentium ex parte ipfus fummi pontificis , de qua in veltris avifamentis agebatur , mentio eft habenda , priufguam ipfa fufpentio aufe- ipfe hoc Bafileenfe concilium legitime conti-Dratur. Quod vero de cenfuris hinc & inde nuatum recognofcere haberet: quod tamen neceffe eft , fi fummus ipfe Pontifex cam hac fanctafynodo, atque etiam cum religiofis prin- cipibns veftris unum fentiret, & pacem & u- nitatem confovere velit , ac futuris queftioni- bus & controverfiis obviare ; que in altero lo- co cxoriri polfent . Quarto , de obfervationc fy- nodalium. decretorum & reformationis exfecu- tione, pro qua liec fan&a fynodus gravifiimos labores tanto 1€mpore suftinuit, & quz inran- tum divine legi Leneplacita, salutique Domi- nici gregis neceffaria judicata eft, nullam men- tionem expreffam feciffe videmini: neque et- iam fuper obfervatione geftorum in materia tollendis additum eft, fuitis ea que adverfus hoc legitimum genc crale concilium in his fa- Ga funt nulla prorfus effc, iriita & inania , ficur etiam. dudum in decreto. duodecimz fef- fionis hujus fin&z. fynodi- exritit declaratum : & cum unica fir ecclefia ,|' unicum cft etiam generale concilium. ipfam repre fentans „ cui quiliber , cujufeumque ftatus & dignitatis , et- iamfi papalis , obedire tenetur. Nec in eccle- fia contrarie funt potcílates , quibus contia- rie cenfure veraciter procedere poflint , ficut & vos optine intelligere nou dubitamus . Scptimo , locum zautari quæritis , eflo quod nec papa neque Græci venirent ad illum al- juflitiæ, gradæ , seu indulii, in hac san&a sy-Eterum Jocum, aut in eum con(entirent. Quz modo, per ipsa avisamenta veftra habetur pro- vifio aut securitas: ex qua re quamplurimi turbationes in diverfis regionibus provcnirent, nifi opportune provideretur. Quinto , de modo transferendi concilium ad locum alterum , & qualiter procedetur in illo loco, saltem ab initio nibil avisamenta veftra dixerunt , ni(i tantum 7od mbdus ille observabitur , quem concilium ibi exfiftens determinabit- Dum ve- fo ibi deventum eífet, dicerent forsan aliqui solos Ponzfices voccm diffnitivam habere , & autem neceflitas vel que utilitas id. agere fua- der, non aperuiftis, Nec videtur quo pa&o dominus XMugenius ibidem audiri haberet, fi- cut tabgere videmini, dum neque in illum locum confentire neque ad ipfum mittere vel- let. Jdipfum vero nequaquam conveniens ef- fet , fynodum in loco fecuro ac quieto & pa- cifico confiflentem pericalofie translątioni ex- ponere fine fructn aut fpe alicujus urilitaris , vel urgente neceflicate. Oavo , quoniam non dixiftis quid agendum eric, fi dominus Euge- nius 

Strana 331
HELD ema. ANNO CHRISTI 163 В. w forro. mobifeem. Фей Ferra- pim leviers covgit Eugo- nium transfer se fyngdym. EUGENIUS 331 PP. IV. nius ea que petuntur facere noluerit: poteti- mufne femper in talibus dilationibus, in his fluCtuationibus ecclefiam periclitari permitte- уе; & non fibi de aliquo providere reme- dio? Videtis quante dilationss conceffe funt quz nullum fru&um attulerunt: imo. penden- tibus illis, ipfe dominus Eugenius quamptuti- ma in prejudicium eccicfiæ innovavit. Pen- dente quidem dilatione fexaginta dierum, poft citationem ejus concilium diffolvere & trans- ferre attentavit . Subfequenter dilatione qua- tuor menfium, poft difolutionem ipfam con. gregatiomem Ferrarienfem erexit. Deinde fub tertia. dilatione duorum. menfium, poft fufpen- fionem iplius ab adminiftratione papali, nos prede & fpoliationi, aliifgue perfecutionibus B antedidlis expofuit, & Grecos ad fe pro fui munimenro attraxit. Longioribus deinde dila. tionibus ad rogamina principum per nos ob- fervatis, ipfe interim nuniios per orbem tran- fimifit , qui fuaderent corda multerum in viam ejus. Rurfum, dum bis dichus faper tratlati- bus pacis * nobifcum occupererauc, ipft me- que nobis neque vobis confuliis prerentam translationem in civitatem Florentinam fecit : & cum vos, vencrabiles oratores, locum al- terum in Germania cxpeteretis , ubl omnes convenire poffenr, ipfe ad longiores regio- nes non parum aecc(fu difficiliores fe tranfin- lit. Videtis quod inter has dilaviones fcanda- CONCILII BASILEENSIS. Afemper operam dabimus ut pax optima & .—— -—— ALBERTOS ii. IMPER, 332 beata tranquillitas per omnem ecclefiam vi- geat, ad laudem & gloriam Spiritus paraclc- ti, qui cum Patre & Filio unus eft Deus be- nedictus in fecula feculorum. Ámen. Damm Bafilee in congregatione noftra ge- nerali, decimo Kalendas Martii, anno a nati- vitate domini millefimo quadringente(mo tri gelimo nono. XIU. efponfio fynodi a hedu orałorum princi- Refp ynodi ad fchedulam osar P pum de mutatione concilii in alium ex tribus ci$, ubi inchoandum effet ommino concilium do b hoandum effet. omnino l ad fex menfes cum dimidio , nec interim соп- tra papam procedendun , Sacrofuntta , Sc. ad futuram rei memoriam „ Rem gravifimam , quam ab hac fandta fy- node quzritis venerabiles ac. ctrcumfpecti ora- lores, afrentis confiderantes animis, Dewa noflrum, qui füa potenti dextera ecclefiam plantavit in terris , fupplices oravimus & ora- ANNO CHRIST? 1339. mus, ut ea nobis loqui ac refpondcre donet, que fint ad fug majeflaris honorem falu- tem ownium credentium, quia apoflolis fuis diicipulis, ut in tempore neceffüatis loquendi fiduciam haberent, dixit: Dabitur enim wobis Ia continue crefcunt: vilefcir fynodalis au&to- C i? ille hora quid logwamini. Mutationem hujus .ritas: totus fere grex dominicus ob defeCum paftoris provide regentis in pracipitium ma- łoram dilabirur , & in his nullam medelam profertis , nullam feeuritatem remediomm da- tis, fi fummus ponüfex huic fanQæ fynodo & veftris dofideriis condefcendere zeculaverit. Tandem defignaftis quod, dum fic «d alte- rum locum deventum fuerit, civibus Avenic- nenübus creditoribus ecclefie fatisfiet , Nilla- tenus autem poffumus aut debemus ufque in id tempus fub eventu incerto farisfaćlionem eis editam differre & prolongare , cum & pe cunie jam collecte pro ecclela in diverfis lo- cis habeantur, que nullatenus nobis denega- facri concilii in locum alterum , füperior tem- porc pcr vos expctitam, iterum pofiulatis . Spem quoque pacis ecclefie ex ea rc comci- pere videmini ; quam profecdlo pacem fi per hoc medium poffemus adipifci, jamdudum ip- fim mutationem avidis animis quafivifísmus , quoniam fummo dcíderio cupimus cum Бей» gs pacificis filiationem Dei promerentibus o- perari ad pacem, non quidem illam pacem appellantes , qua , conciliorum auctoritate con- tempta , quifpiam fümmus pontifex poffet de tota ecclefia &t animabus vedempüs fanguine Chrifli agere quidquid fibi libitum foret, ab- jectaque falutifera reformatione, fpretis facris > ri jufte poffunt, tenemurque pro viribus age-D canonibus & decretis , vitia & abufus pefti- re ut quaurocius fine mora quod debct fancta fynodus refütuat. Hec itaque , clariffirai ora» tores, ponderare velint veftre prudente , & pro reverentia Chrifti falvatoris noftri effica- cem operam impendere , ut res univerfalis ecclefia ad honorem Dei, falutam animaram, & veram pacem cunélorum, feliciter difponi pofhnt. Vos omnes uno animio cum hac fav- Qa fynodo faluti ecclefie fand: Dei confu- lere curetis, & cam in fuis ncce(fitatibus ef- ficaciter adjuvare. Nos vero; fi in premillis que neceffaria funt convenienter provifum fucrit, pro bono pacis & conteraplatione: fe- reniffimorum principum veflrorum, atque fin- gulariter pro unione Grecorum profequenda, quam femper multo defiderio experivimus; ad sranslationem. hujus fanfte univerfalis fynodi in alteram locum fecurum, & rebus univer- falis ecclefie gerendis accominodum, conde- fcendere parati erimus. interim tamen non omiffuti ea , que ad progreflum hujus facri concilii & operum per ipfum inchoatorum , tam in reformatione ecclefie in capite & in membris, quam in ceteris rebus, pertinere videbuntur, pro honore Dei & falute univer- falis ecclefiz, Et nibilo minus zotis viribue feri pacifice regnare permitterentur: aut , quod omnibus gravius eft, fids lefa & vulnerata ; quifquis fidem ipfam impugnans pacifice op- primeret ecclefiam , & illi tacere cogerentur qui fidem ipfamfuüfünerent. Non quidem hoc effet pacem agere. fed turbationcm graviffi- mam, non hoc effet mederi languoribus pre- fentibus ecciefæ , fed eam in miferabile dis fcrimen adducere . Quod quidem non effe no- flre intentionis credimus. Sed zelus domus Dei cogi? nos in extremis ecclefie periculis non iacere veritatem , re tandem dicere oe porteat in Dei judicio: P mihi, quie tacui. Sciunt difcreriones veftræ vitam ecclefie in Efide & probis moribus praecipue confiflere , quibus capiti fuc & fonü vire Chriflo con- jungitur, ac cum eo pacem habet , caritatem & gaudium, quae funt fructus Spiritus : ut & vos ipfi ex apoftoio allegattis. Quam * vero pacem quærunt beati pacifidi, qui recipiunt adoptionem filiorum Dei. Hc eft enim pax Chrifli, de qua ipfe ait: Pacem mcam do vo» bis, ресет relinquo vobis: non quomodo mun- dus dat, ego do vobis. Cura autem his novif- fimis temporibus deformitates , fchifmata & errores plus folito, coepiflent imfürgero , cone gre- Mareš, 10. Nuz Rec vo- laik - Eugenige cui vos aule tum. detrahl- u o Gslat. 6. Galat, $; ^ verce Josam. 14 

Strana 332
HELD ema. ANNO CHRISTI 163 В. w forro. mobifeem. Фей Ferra- pim leviers covgit Eugo- nium transfer se fyngdym. EUGENIUS 331 PP. IV. nius ea que petuntur facere noluerit: poteti- mufne femper in talibus dilationibus, in his fluCtuationibus ecclefiam periclitari permitte- уе; & non fibi de aliquo providere reme- dio? Videtis quante dilationss conceffe funt quz nullum fru&um attulerunt: imo. penden- tibus illis, ipfe dominus Eugenius quamptuti- ma in prejudicium eccicfiæ innovavit. Pen- dente quidem dilatione fexaginta dierum, poft citationem ejus concilium diffolvere & trans- ferre attentavit . Subfequenter dilatione qua- tuor menfium, poft difolutionem ipfam con. gregatiomem Ferrarienfem erexit. Deinde fub tertia. dilatione duorum. menfium, poft fufpen- fionem iplius ab adminiftratione papali, nos prede & fpoliationi, aliifgue perfecutionibus B antedidlis expofuit, & Grecos ad fe pro fui munimenro attraxit. Longioribus deinde dila. tionibus ad rogamina principum per nos ob- fervatis, ipfe interim nuniios per orbem tran- fimifit , qui fuaderent corda multerum in viam ejus. Rurfum, dum bis dichus faper tratlati- bus pacis * nobifcum occupererauc, ipft me- que nobis neque vobis confuliis prerentam translationem in civitatem Florentinam fecit : & cum vos, vencrabiles oratores, locum al- terum in Germania cxpeteretis , ubl omnes convenire poffenr, ipfe ad longiores regio- nes non parum aecc(fu difficiliores fe tranfin- lit. Videtis quod inter has dilaviones fcanda- CONCILII BASILEENSIS. Afemper operam dabimus ut pax optima & .—— -—— ALBERTOS ii. IMPER, 332 beata tranquillitas per omnem ecclefiam vi- geat, ad laudem & gloriam Spiritus paraclc- ti, qui cum Patre & Filio unus eft Deus be- nedictus in fecula feculorum. Ámen. Damm Bafilee in congregatione noftra ge- nerali, decimo Kalendas Martii, anno a nati- vitate domini millefimo quadringente(mo tri gelimo nono. XIU. efponfio fynodi a hedu orałorum princi- Refp ynodi ad fchedulam osar P pum de mutatione concilii in alium ex tribus ci$, ubi inchoandum effet ommino concilium do b hoandum effet. omnino l ad fex menfes cum dimidio , nec interim соп- tra papam procedendun , Sacrofuntta , Sc. ad futuram rei memoriam „ Rem gravifimam, quam ab hac fandta fy- node quzritis venerabiles ac. ctrcumfpecti ora- lores, afrentis confiderantes animis, Dewa noflrum, qui füa potenti dextera ecclefiam plantavit in terris , fupplices oravimus & ora- ANNO CHRIST? 1339. mus, ut ea nobis loqui ac refpondcre donet, que fint ad fug majeflaris honorem falu- tem ownium credentium, quia apoflolis fuis diicipulis, ut in tempore neceffüatis loquendi fiduciam haberent, dixit: Dabitur enim wobis Ia continue crefcunt: vilefcir fynodalis au&to- C i? ille hora quid logwamini. Mutationem hujus .ritas: totus fere grex dominicus ob defeCum paftoris provide regentis in pracipitium ma- łoram dilabirur , & in his nullam medelam profertis , nullam feeuritatem remediomm da- tis, fi fummus ponüfex huic fanQæ fynodo & veftris dofideriis condefcendere reculaverit. Tandem defignaftis quod, dum fic «d alte- rum locum deventum fuerit, civibus Avenic- nenübus creditoribus ecclefie fatisfiet , Nilla- tenus autem poffumus aut debemus ufque in id tempus fub eventu incerto farisfaćlionem eis editam differre & prolongare , cum & pe cunie jam collecte pro ecclela in diverfis lo- cis habeantur, que nullatenus nobis denega- facri concilii in locum alterum , füperior tem- porc pcr vos expctitam, iterum pofiulatis . Spem quoque pacis ecclefie ex ea rc comci- pere videmini ; quam profecdlo pacem fi per hoc medium poffemus adipifci, jamdudum ip- fim mutationem avidis animis quafivifísmus , quoniam fummo dcíderio cupimus cum Бей» gs pacificis filiationem Dei promerentibus o- perari ad pacem, non quidem illam pacem appellantes , qua , conciliorum auctoritate con- tempta , quifpiam fümmus pontifex poffet de tota ecclefia &t animabus vedempüs fanguine Chrifli agere quidquid fibi libitum foret, ab- jectaque falutifera reformatione, fpretis facris > ri jufte poffunt, tenemurque pro viribus age-D canonibus & decretis , vitia & abufus pefti- re ut quaurocius fine mora quod debct fancta fynodus refütuat. Hec itaque , clariffirai ora» tores, ponderare velint veftre prudente , & pro reverentia Chrifti falvatoris noftri effica- cem operam impendere , ut res univerfalis ecclefia ad honorem Dei, falutam animaram, & veram pacem cunélorum, feliciter difponi pofhnt. Vos omnes uno animio cum hac fav- Qa fynodo faluti ecclefie fand: Dei confu- lere curetis, & cam in fuis ncce(fitatibus ef- ficaciter adjuvare. Nos vero; fi in premillis que neceffaria funt convenienter provifum fucrit, pro bono pacis & conteraplatione: fe- reniffimorum principum veflrorum, atque fin- gulariter pro unione Grecorum profequenda, quam femper multo defiderio experivimus; ad sranslationem. hujus fanfte univerfalis fynodi in alteram locum fecurum, & rebus univer- falis ecclefie gerendis accominodum, conde- fcendere parati erimus. interim tamen non omiffuti ea , que ad progreflum hujus facri concilii & operum per ipfum inchoatorum , tam in reformatione ecclefie in capite & in membris, quam in ceteris rebus, pertinere videbuntur, pro honore Dei & falute univer- falis ecclefiz, Et nibilo minus zotis viribue feri pacifice regnare permitterentur: aut , quod omnibus gravius eft, fids lefa & vulnerata ; quifquis fidem ipfam impugnans pacifice op- primeret ecclefiam , & illi tacere cogerentur qui fidem ipfamfuüfünerent. Non quidem hoc effet pacem agere. fed turbationcm graviffi- mam, non hoc effet mederi languoribus pre- fentibus ecciefæ , fed eam in miferabile dis fcrimen adducere . Quod quidem non effe no- flre intentionis credimus. Sed zelus domus Dei cogi? nos in extremis ecclefie periculis non iacere veritatem , re tandem dicere oe porteat in Dei judicio: P mihi, quie tacui. Sciunt difcreriones veftræ vitam ecclefie in Efide & probis moribus praecipue confiflere , quibus capiti fuc & fonü vire Chriflo con- jungitur, ac cum eo pacem habet , caritatem & gaudium, quae funt fructus Spiritus : ut & vos ipfi ex apoftoio allegattis. Quam * vero pacem quærunt beati pacifidi, qui recipiunt adoptionem filiorum Dei. Hc eft enim pax Chrifli, de qua ipfe ait: Pacem mcam do vo» bis, ресет relinquo vobis: non quomodo mun- dus dat, ego do vobis. Cura autem his novif- fimis temporibus deformitates , fchifmata & errores plus folito, coepiflent imfürgero , cone gre- Mareš, 10. Nuz Rec vo- laik - Eugenige cui vos aule tum. detrahl- u o Gslat. 6. Galat, $; ^ verce Josam. 14 

Strana 333
333 "YEN EPIŠTOLAZ SYNODALES amerrosm — v. J „mo => ETOgara in Spirita fanóto facra Conftantienfis À solvatur , quod fidem ecclefie defendit : Biv comes mo „ANNO Zynodus nobis fidem explicavit de poteltate ‘1439 immediate data ab ipfo fidei au&ore Chrifto conciliis generalibus repræfentantibus catholi- cam militantem ecclefíam , quibus & fummus pontifex. & quilibet alius , obedire tenetur : ut Chriftiani intelligerent, quod ipls errori- bus , ichifmatibas & deformitatibus obviare Peto didum oportéret per conciliorum, generalium aufto- et, Poßeoves Titatem, ficut Chriftus ipfe Deus nofter ordi- Voc! "Mi ergo navit , ut fie frequens conciliornm celebra- Seis. ^ tjo, quc precipua agri dominici cultura eft, wepres & tribulos predi&oram malorum evel- lat, prout in eadcm Conftantienfi fynodo de- claratum extitit, & pax optima cum fanClita- mittaturque ille supra ecclefiam pro libito sue voluntatis imperare , qui tanto tempore tam graviter ipsam factis , operibus & verbis im- pugnar, imo. audoritatg & poteftate conatur opprimere : numquidnon ipfius ecclefie immi- ANNO CHRISTI 1539. net desolatio ? Numgquidnon timendum eft, Certe Eure porius praesomendum, quod concilio difíolu- nio Letini & Græci in fy- to volet fingulos per orbem dispersos cogere "ede Éloren- ut idem.sentiant quod ipse? Numgnidnon , £i absque debita correcüione fic dimittatur , cun- €lis five ecclefiaflicis, five secularibus, five prelatis, five principibus aut aliis quibuscum- que imminebit persecutio, qui fidem in sacro Conflantienfi concilio explicatam voluerint te & juftiria omnibus diebus vigeant in rer-D profiteri? Quid vero de illis faciet, qui de- creta synodalia servare volent ? quod * cum. 2 Feros; eum. ris. Unde vero languores, unde morbi, un- de turhationes pacis & vexationes ecclefie. jam nunc potifüime invalefcunt, mifi ex eo quod obedientia, quam Chriftus ipfe impera- wit, quam ecclefia declarevit , quam fides edo- tet, non data eft concilio generali ( quod: do- lenter , referimus ) a domino Eugenio papa moderno? imo graviflime contempta, êt du- Yiffüme facis, verbis & fcripis ufque in ho- diernum diem impugnata; ficut magna ex par- te.in alia noftra refponfione fynodaii præte- vito meníe Februari ad veftras priores peti- tiones fuper mutatione hujus facri concili por- rectas :cxplicavimus: unde divifiones & fchis- o in presentia videamus adhuc sedente conci- . lio, quomodo tales in pluribus ecclefiis fa- ciat traCctari. An vers hec erit appellanda pax & tranquilliras ecclefiz, vos praeclari ora- tores, pro Deo confiderate. Quot. erunt dein ceps, qui pro conciliorum außoritate, pro declarationibus pet ecclefiam. factis in expli- catione fidei certabunt, fi eas deprimi & hoc concilium in' earum defenfionem de fatto vie derit succumbere? Quis haereticus. non auden- tius ( quod cum amarifimo gemitu dicimus } cornua eriget adversus sponsam Chrift , 6 ip- sa concilia generalia, quibus supremum judi- mata i5 ecclefiis particularibus, unde princi-C cium in materiis fidel decretum eft , viderit pum G prelatorum, atque etiam populorum per orbem difperforum , graviffiraa perturba- tio. Nam, quemadmodum fepe audittis , pri- ynitus hoc facrum concilium consregatum au- Qoritaie duoram præcedentium conciliorum , & duorum fummorum pontificum pro extir— patione herefym & reformatione ecclefiæ in capite & in membris, quafi ab exordio at- tentavit dorminus- Eugenius, licet nulliter & de fa&o diffolvere. (ine ipfius concilii confen- fu, Deinceps cum plurima decreta falubria edita fuiffent pro reformatione ecclefiæ in ca- pite & in membris, & per legatienes plu dee fes, *' per plurcs oratores adraonitus effet , lor!, ea parvipendit; 3a contempfit , ut quafi in nullo debitam obedientiam ipfi concilio adhibere compertus fit: ex quo graviflimo coBiemptu non parva fufpicio adverfus eum exoria eft, quod de declaratione catholice fi. dei fačta in conciko Conftanticnfi non re@e fenüret , quodque non. crederet fe teneri obe- dire concilio, prout ipfa fidei veritas affert. Quid amplius? Cum luper hoc gravi contem-- ptu citaretur.,, mentem suam plenius adversus ipsam veritatem declaravit, diffolvendo aucto- ritative.hoc sacrum: concilium de facto fine conculcari? Sed quis, o praeclari oratores , jam in alio concilio, quod futurum dicitis , ad refifiendum summo pontifici pro defenfio- ne refte fidei veniret, dum ipse pontifex hoc sacrum concilium de facto suppreffiffe ; & in nihilum redegiffe conspiceretur? Quale prate- rea exemplum relinqueretur summis pontifici- bus, fi perperam agere volent , schismata fa- ciendi, concilium generale impugnandi & dis- solvendi, ut quoties de ipsorum correctione in fide aut in moribus agetur, perturbent.; scindent & dividant concilium, atque in a- „Sina 2fferunt ^ Hind concilium deveniri poftulent? Bt (i in Quie hoc ve- illo. non.fieret quod voluerint, iterum aliud fx fet ut animum. füum ad eorum obfervationem D querant: ficque fiet transmigratio de concilio redderet benigne inclinatum; it2, proh do- in concilium , & judicia universalis ecclefiæ fic semper in incerto vagabuntur, dum præ sens‘ summus- pontifex, poflguam decretis , præceptis & ordinationibus fynodalibus tanta obduratione obfittit, pofiquam ipsum bis. au- ' oritative fine ejus conseusu diffolvere atten- tavit, & sciffuram in ecclefia gravem jam per- peravit, tandem nulla suscepta poenitentia, nulla penitus emendatione facta . obtineret ut concilium mutari cogeictur: imo verifimiliter in totum dispergeretur per hanc viam muta- tionum & dilationum , quas affezri concipi- «mus , perseverante ipso moderno pontifice in. consensu ipfius , casu quo virtute decreti ci- affidua ejusdem .concilii & toties declaratæ tatorij procederetur „ aut fieret aliqua novitas E 'tritatis impugnationg. Hoc equidem non es- contra ipsum , aut contra aliquem suorum o- ratorum prafidentium , cui in concilio fuerant , prohibendo etiam auCtoritative , ne in eo ca- su factum Bohemorum, quod acu tractabat hec sancta synodus , ultra triginta dies age- tetur; ubi non solum jam obedientiam deo gavit, sed se judicem super concillum con- ftituit; 5n ei obediens, sed imperans in his, in quibus eumdem teneri obedire conci- jio ex Chrifli ordinatione afferit ipsa traditio fidei. Si vero jam hog sacrum concilium dig set schismati obviare , sed schismara fovere & nutrire, dum: ponüfici volenti schisma fa- cert, ur formidare videmini, fi concilium ad ejus correctionem procederet ; ialis favor præ- beretur , ut ejus contemplatione ipfum con- cilïum tali modo mutaretur , unde pofteris ad fchifmara facienda major pararetur audacia > wt conciliorum cnervaretut auctoritas . per quorum fupremum judicium in terris fchifina- ta extirpari convenit: imo fecundum hoc, quia ecclefiam lacerare & icindere voter Pr a 

Strana 334
333 "YEN EPIŠTOLAZ SYNODALES amerrosm — v. J smo — ÉTeBata in Spiritu fanéto facra Conflantienfis À solvatur , quod fidem ecclefie defendit : Biv comes we „ANNO Zynodus nobis fidem explicavit de poteltate ‘1439 immediate data ab ipfo fidei au&ore Chrifto conciliis generalibus repræfentantibus catholi- cam militantem ecclefíam , quibus & fummus pontifex. & quilibet alius , obedire tenetur : ut Chriftiani intelligerent, quod ipls errori- bus , ichifmatibas & deformitatibus obviare Peto didum oportéret per conciliorum, generalium aufto- et, Poßeoves Titatem, ficut Chriftus ipfe Deus nofter ordi- Voc! "Mi ergo navit , ut fie frequens conciliornm celebra- Seis. ^ tjo, quc precipua agri dominici cultura eft, wepres & tribulos predi&oram malorum evel- lat, prout in eadcm Conftantienfi fynodo de- claratum extitit, & pax optima cum fanClita- mittaturque ille supra ecclefiam pro libito sue voluntatis imperare , qui tanto tempore tam graviter ipsam factis , operibus & verbis im- pugnat, imo. auctoritate & poreftate conatur opprimere : numquidnon ipfius ecclefie immi- ANNO CHRISTI 1539. net desolatio ? Numgquidnon timendum eft, Certe Eure porius praesomendum, quod concilio difíolu- nio Letini & Græci in fy- to volet fingulos per orbem dispersos cogere "ede Éloren- ut idem.sentiant quod ipse? Numgnidnon , £i absque debita correcüione fic dimittatur , cun- €lis five ecclefiaflicis, five secularibus, five prelatis, five principibus aut aliis quibuscum- que imminebit persecutio, qui fidem in sacro Conflantienfi concilio explicatam voluerint te & juftiria omnibus diebus vigeant in rer-D profiteri? Quid vero de illis faciet, qui de- creta synodalia servare volent ? quod * cum. 2 Feros; eum. ris. Unde vero languores, unde morbi, un- de turhationes pacis & vexationes ecclefie. jam nunc potifüime invalefcunt, mifi ex eo quod obedientia, quam Chriftus ipfe impera- wit, quam ecclefia declarevit , quam fides edo- tet, non data eft concilio generali ( quod: do- lenter , referimus ) a domino Eugenio papa moderno? imo graviflime contempta, êt du- Yiffüme facis, verbis & fcripis ufque in ho- diernum diem impugnata; ficut magna ex par- te.in alia noftra refponfione fynodaii præte- vito meníe Februari ad veftras priores peti- tiones fuper mutatione hujus facri concili por- rectas :cxplicavimus: unde divifiones & fchis- o in presentia videamus adhuc sedente conci- . lio, quomodo tales in pluribus ecclefiis fa- ciat traCctari. An vers hec erit appellanda pax & tranquilliras ecclefiz, vos praeclari ora- tores, pro Deo confiderate. Quot. erunt dein ceps, qui pro conciliorum außoritate, pro declarationibus pet ecclefiam. factis in expli- catione fidei certabunt, fi eas deprimi & hoc concilium in' earum defenfionem de fatto vie derit succumbere? Quis haereticus. non auden- tius ( quod cum amarifimo gemitu dicimus } cornua eriget adversus sponsam Chrift , 6 ip- sa concilia generalia, quibus supremum judi- mata i5 ecclefiis particularibus, unde princi-C cium in materiis fidel decretum eft , viderit pum G prelatorum, atque etiam populorum per orbem difperforum , graviffiraa perturba- tio. Nam, quemadmodum fepe audittis , pri- ynitus hoc facrum concilium consregatum au- Qoritaie duoram præcedentium conciliorum , & duorum fummorum pontificum pro extir— patione herefym & reformatione ecclefiæ in capite & in membris, quafi ab exordio at- tentavit dorminus- Eugenius, licet nulliter & de fa&o diffolvere. (ine ipfius concilii confen- fu, Deinceps cum plurima decreta falubria edita fuiffent pro reformatione ecclefiæ in ca- pite & in membris, & per legatienes plu dee fes, *' per plurcs oratores adraonitus effet , lor!, ea parvipendit; 3a contempfit , ut quafi in nullo debitam obedientiam ipfi concilio adhibere compertus fit: ex quo graviflimo coBiemptu non parva fufpicio adverfus eum exoria eft, quod de declaratione catholice fi. dei fačta in conciko Conftanticnfi non re@e fenüret , quodque non. crederet fe teneri obe- dire concilio, prout ipfa fidei veritas affert. Quid amplius? Cum luper hoc gravi contem-- ptu citaretur.,, mentem suam plenius adversus ipsam veritatem declaravit, diffolvendo aucto- ritative.hoc sacrum: concilium de facto fine conculcari? Sed quis, o praeclari oratores , jam in alio concilio, quod futurum dicitis , ad refifiendum summo pontifici pro defenfio- ne refte fidei veniret, dum ipse pontifex hoc sacrum concilium de facto suppreffiffe ; & in nihilum redegiffe conspiceretur? Quale prate- rea exemplum relinqueretur summis pontifici- bus, fi perperam agere volent , schismata fa- ciendi, concilium generale impugnandi & dis- solvendi, ut quoties de ipsorum correctione in fide aut in moribus agetur, perturbent.; scindent & dividant concilium, atque in a- „Sina 2fferunt ^ Hind concilium deveniri poftulent? Bt (i in Quie hoc ve- illo. non.fieret quod voluerint, iterum aliud fx fet ut animum. füum ad eorum obfervationem D querant: ficque fiet transmigratio de concilio redderet benigne inclinatum; it2, proh do- in concilium , & judicia universalis ecclefiæ fic semper in incerto vagabuntur, dum præ sens‘ summus- pontifex, poflguam decretis , præceptis & ordinationibus fynodalibus tanta obduratione obfittit, pofiquam ipsum bis. au- ' oritative fine ejus conseusu diffolvere atten- tavit, & sciffuram in ecclefia gravem jam per- peravit, tandem nulla suscepta poenitentia, nulla penitus emendatione facta . obtineret ut concilium mutari cogeictur: imo verifimiliter in totum dispergeretur per hanc viam muta- tionum & dilationum , quas affezri concipi- «mus , perseverante ipso moderno pontifice in. consensu ipfius , casu quo virtute decreti ci- affidua ejusdem .concilii & toties declaratæ tatorij procederetur „ aut fieret aliqua novitas E 'tritatis impugnationg. Hoc equidem non es- contra ipsum , aut contra aliquem suorum o- ratorum prafidentium , cui in concilio fuerant , prohibendo etiam auCtoritative , ne in eo ca- su factum Bohemorum, quod acu tractabat hec sancta synodus , ultra triginta dies age- tetur; ubi non solum jam obedientiam deo gavit, sed se judicem super concillum con- ftituit; 5n ei obediens, sed imperans in his, in quibus eumdem teneri obedire conci- jio ex Chrifli ordinatione afferit ipsa traditio fidei. Si vero jam hog sacrum concilium dig set schismati obviare , sed schismara fovere & nutrire, dum: ponüfici volenti schisma fa- cert, ur formidare videmini, fi concilium ad ejus correctionem procederet ; ialis favor præ- beretur , ut ejus contemplatione ipfum con- cilïum tali modo mutaretur , unde pofteris ad fchifmara facienda major pararetur audacia > wt conciliorum cnervaretut auctoritas . per quorum fupremum judicium in terris fchifina- ta extirpari convenit: imo fecundum hoc, quia ecclefiam lacerare & icindere voter Pr a 

Strana 335
EUGENTUS ALBERTUS 17. 235 FUSFNUS CONCILII BASILEENSIS. ^UE 336 — Íà fibi cota opprimenda relinqueretur. Et ne Átis , & de operibus papae judicare habeant , — s ANNO c egis ad fe traheret ; totus in fuis priusquam papa ipse corrigatur; quodque om- — ANNO cuRisr, DA Cm Brel ac le trak Onus an prusqg fti papa 1p: gaturs quodg CHRISTI 1-25 manibus dimitteretur. Unde forfan volendo mes quaeftiones juris & facti agitatæ in con- "s. Emo coneilium bet fententiam auditurus : auferre ab'eis fidem ,. quam in catholica ec- clefia de aücloritate conciliorum didiceruat , &t contemnendo leges pro faiute omnium da- tas, ipfe omnes in damnationem ducere mo- liretur. Non hic agitur, preclari oratores , de tali fchi(mare, in quo duæ perfonæ con- tendunt dc papatu, & in dubium vertitur cui torum jus comperat , ubi nterque contenden- tium in judicium concilii generalis venire ha- fed agitur'de pon- cilio erga dominum Eugenium , quarum ei- jam aliquae jus divinum & fidem concer- nunr, haberent in judicium ipsorum. Graeco- rum devenire, reliéto hujns Íían&ae synodi catholico judicio: & quod ea, quae per ec- -clefiam in concernentibus fidem determinata sunt, in dubium revocentur; quafi notaretur ipsa ecclefia in his quae fidei sunt errare po- . wifle . Dicitur, quod ibidem dominus Éuge- nius legatos suos mittat, quod jurisdictionis habed volut | . o "P : t. - 1 god in Iria, tifice , qui fe voluntarie a concilio voienteip- cft, ac fi ipse ab adminiftratione papali non Mors ^" fum corripere feparavit, quod reputabat legi- effet suspeusus, cum tamen ipsam suspenfio- Wünium vo- bis fumisis in weatilicem. timum univerfalis ecclefie concilium , &.ec- Bnem ex caulis tam neceffariis & tam urgen- clefie pacem turbavit, fchifma fecit; fcauda- la fufcitavit, diffolvendo concilium auéctorita- tive, ut premiffum eft, cafu quo procedere- tur contra ipfum aut aliquem oratorum fuo- rum praefidentium. Et altare contra altare e- vexit, ut fic corretionem judicis effugere: . Quomodo autem res illa locum fibi vendica- Ye poterit fine enervatione auctoritatis conci- liorum? ut poft praedicta oporteat pontificem manere in pofleflione diffolvendi raliter con- cilium. Er quia fancta fynodus * dum vero jam requiritur , ut poft ifla: concilium , quia offcium judicis egit pro exercitio juftitiae fibi divinitus commiffo , cogatur loco judicii ce- fiffunis, quas in alia refponfone synodali ex- posuimus, contar effc factam. Ín tertio casu , fi hoc sacrum concilium mutetur, quod fun- datum eft auctoritate duorum conciliorum praecedentium, & «duorum süumorum pon- tificam , cni fere ommes majores ecclefiae praelati, cardinales, archiepiscopi , episcopi , omnosque reges orbis catholici, incorporati sunt ; esto quod nee papa nec Graeci consen- tant, id sequetur, quod ubi concilium exi- flens 4n hoc loco fortiter impugnat dominus Eugenius, ipsum translatum in aliam locum fine ejus consensu fortius impugnare poffe vi- deatur septem mienfium , vel cocirca , dila- dere & mutari, fuaque judicia differre , ac Ctionem obtineat ; quibus nihil: pro ejus cor- deferere , ac‘ per talem murari ut fibi gdutur tempora, loca, modi procedendi , & alia quae nunc requiruntur a nobis , quafi non fit libertas in concilio generali ad facien- dum , guod pro republica expedientius judi- cabitdr fub directione ipfius Spiritus fancti, de cujus auxilio confidondum eft, quod five oporteat concilium manere in hoc loco five matari , five convcuiat procedere, five. quid- quun aliud agere , & de modo, forma & tempore omnia peragendi fbeggeret ipfi conci- lio qued pro falute univerfulis ecclefiae. fue- rit noceffarium, Sed dicitis quod concilium in alio loco praeter fui confenfum indiffolubife permaneat : p habeat diffolvendi concilium fine ejus confen- fi, quomodo wülris illud ab ipl tollere ? Si autem non habeat, in hoc notorie erravit : quomodo id fieri quaeritur per quod in haa : errandi poffcfione permaneat, & de muta— tione eonciliü tali modo per ipfum dominum Eugenium falta poffefio haberetur, quae tra- hatur ad confequentiam ? Erfi in talibus con- praefi- " recione agatur, quibus nullatenus fidci & fa- lui ecclefie providearur, fed potius fuppofitar hujus concilü per attediationem , aut alia in- commoda difperganrur, & tandem nulli vei pauciffimt ad illum alium jocum accedendi habeant voluntatem , dum viderint hujus con- Sef tandem parcillimi BattecuGbue adh (erui e cilii Bafileenfis tam miferabilem exitum , quod , tantis laboribus congregatum , tot annis ad- vertus impugnationcs domini Eugenii confer- vatum fuit. Quid aliud ad hzc'refpondere poffumus , venerabiles oratores , pif! amarif- Íimos edere gemitus fuper flebili mina eccle- fa, fi res ita procedant, & plorare die ac nocte fuper illa .generalium conciliorum au verum fi papa hoc privilegium D &orirare. tamdia per nos defenfata, quam in interitum. perduci confpicimus., nifi Deus no- fter provideat ? De qua aufloritate parm prodeft verbo dicere, quod confervari habeat, fi tale fa€&nm agatur, unde ipfa mifcrabiliter profternatar . Quis vero dabit capitibus noftris fontem lacrymarum , ut in mœroribus & do- loribus digne lugeamus lefioóem fidei, con- temptum lynodortum & facrorum canonum ? 'fenfirer haćc fanQa synodus, jam auctoritate ecclefiae, talia fieri poffe viderentur , quod nullatenus quaeriaut efüci debet. Dicitis prae- terez ipsum concilium mutari habere in alte- amare flebunt diebus futuris principes & na- Pum triûm locorum in quem papá aut Grae- tiones orbis dum quifpiam Romanus pontj- ei venire consenserint. Krtefto, quod necip- fex eos injuite opprimere volet. Nem fruftra se nec illi consentiant , nihilo minus mute- Edeinceps ad concilia generalia recurrent, quo- tur. In primo casu non eft nábis facile -exi- rum. erit fic proftrata auctoritas . Si enim con- fimare, attentis przeteritis operibus, quod pa- cilium generale aliquid vellet de ipfo Roma: pa veniat in illum locum personaliter, in quo — no pontifice judicare; illud diffolvet ac tran- Speret se correctionem accepturum. In secun- -sferet , alindque concilium fieri queret, ubi do casu, cum ‘Graeci advenient: & fiet no- poffit fuum — libitum confequi , ficque nula . vum concilium ex Latinis & Graecis , dan- flabilitas , nulla firmitas in judicis ipforum, Std UE und tur induciae correctionis & emeridationis do- conciliorum haberi poterit . Ínvaleícet præte. el: Egoprète mini Eugenii, donec per ipsos Craecos fue- rea ille pernieiofiflimus error in populum. Dei , iia “five nini d . ' deficias fides tit judicatus: imo secundum hoc agitur, ut ut unus homo ad fummum pontificium a(fum- ''^* .Bwaeci ipfi de actis synodalibus hujus saori ci ptus pofhr de tota ecclefia & Chriflianitate a- concilii , catholicam ecclefiam. repraesenian- gere ad fua libitum voluniatis , (icque per ge- ne- Quibus. conculeatis , omnia fcelera, omnia Vi- cene Face ta, omnium abufuum 8 deformiratum in- 75s fynodoś crementa liberius regnabunt : pariter quoque etit. 

Strana 336
EUGENTUS ALBERTUS 17. 235 FUSFNUS CONCILII BASILEENSIS. ^UE 336 еее» Йа fibi cota opprimenda relinqueretur. Et пе А 05 , & de operibus papae judicare habeant , —— s ANNO c egis ad fe traheret ; totus in fuis priusquam papa ipse corrigatur; quodque om- — ANNO cuRisr, DA Cm Brel ac le trak Onus an prusqg fti papa 1p: gaturs quodg CHRISTI 1-25 manibus dimitteretur. Unde forfan volendo mes quaeftiones juris & facti agitatæ in con- "s. Emo coneilium bet fententiam auditurus : auferre ab'eis fidem ,. quam in catholica ec- clefia de aücloritate conciliorum didiceruat , &t contemnendo leges pro faiute omnium da- tas, ipfe omnes in damnationem ducere mo- liretur. Non hic agitur, preclari oratores , de tali fchi(mare, in quo duæ perfonæ con- tendunt dc papatu, & in dubium vertitur cui torum jus comperat , ubi nterque contenden- tium in judicium concilii generalis venire ha- fed agitur'de pon- cilio erga dominum Eugenium , quarum ei- jam aliquae jus divinum & fidem concer- nunr, haberent in judicium ipsorum. Graeco- rum devenire, reliéto hujns Íían&ae synodi catholico judicio: & quod ea, quae per ec- -clefiam in concernentibus fidem determinata sunt, in dubium revocentur; quafi notaretur ipsa ecclefia in his quae fidei sunt errare po- . wifle . Dicitur, quod ibidem dominus Éuge- nius legatos suos mittat, quod jurisdictionis habed volut | . o "P : t. - 1 god in Iria, tifice , qui fe voluntarie a concilio voienteip- cft, ac fi ipse ab adminiftratione papali non Mors ^" fum corripere feparavit, quod reputabat legi- effet suspeusus, cum tamen ipsam suspenfio- Wünium vo- bis fumisis in weatilicem. timum univerfalis ecclefie concilium , &.ec- Bnem ex caulis tam neceffariis & ram urgen- clefie pacem turbavit, fchifma fecit; fcauda- la fufcitavit, diffolvendo concilium auéctorita- tive, ut premiffum eft, cafu quo procedere- tur contra ipfum aut aliquem oratorum fuo- rum praefidentium. Et altare contra altare e- vexit, ut fic corretionem judicis effugere: . Quomodo autem res illa locum fibi vendica- Ye poterit fine enervatione auctoritatis conci- liorum? ut poft praedicta oporteat pontificem manere in pofleflione diffolvendi raliter con- cilium. Er quia fancta fynodus * dum vero jam requiritur , ut poft ifla: concilium , quia offcium judicis egit pro exercitio juftitiae fibi divinitus commiffo , cogatur loco judicii ce- fiffunis, quas in alia refponfone synodali ex- posuimus, contar effc factam. Ín tertio casu , fi hoc sacrum concilium mutetur, quod fun- datum eft auctoritate duorum conciliorum praecedentium, & «duorum süumorum pon- tificam , cni fere ommes majores ecclefiae praelati, cardinales, archiepiscopi , episcopi , omnosque reges orbis catholici, incorporati sunt ; esto quod nee papa nec Graeci consen- tant, id sequetur, quod ubi concilium exi- flens 4n hoc loco fortiter impugnat dominus Eugenius, ipsum translatum in aliam locum fine ejus consensu fortius impugnare poffe vi- deatur septem mienfium , vel cocirca , dila- dere & mutari, fuaque judicia differre , ac Ctionem obtineat ; quibus nihil: pro ejus cor- deferere , ac‘ per talem murari ut fibi gdutur tempora, loca, modi procedendi , & alia quae nunc requiruntur a nobis , quafi non fit libertas in concilio generali ad facien- dum , guod pro republica expedientius judi- cabitdr fub directione ipfius Spiritus fancti, de cujus auxilio confidondum eft, quod five oporteat concilium manere in hoc loco five matari , five convcuiat procedere, five. quid- quun aliud agere , & de modo, forma & tempore omnia peragendi fbeggeret ipfi conci- lio qued pro falute univerfulis ecclefiae. fue- rit noceffarium, Sed dicitis quod concilium in alio loco praeter fui confenfum indiffolubife permaneat : p habeat diffolvendi concilium fine ejus confen- fi, quomodo wülris illud ab ipl tollere ? Si autem non habeat, in hoc notorie erravit : quomodo id fieri quaeritur per quod in haa : errandi poffcfione permaneat, & de muta— tione eonciliü tali modo per ipfum dominum Eugenium falta poffefio haberetur, quae tra- hatur ad confequentiam ? Erfi in talibus con- praefi- " recione agatur, quibus nullatenus fidci & fa- lui ecclefie providearur, fed potius fuppofitar hujus concilü per attediationem , aut alia in- commoda difperganrur, & tandem nulli vei pauciffimt ad illum alium jocum accedendi habeant voluntatem , dum viderint hujus con- Sef tandem parcillimi BattecuGbue adh (erui © cilii Bafileenfis tam miferabilem exitum , quod , tantis laboribus congregatum , tot annis ad- vertus impugnationcs domini Eugenii confer- vatum fuit. Quid aliud ad hzc'refpondere poffumus , venerabiles oratores , pif! amarif- Íimos edere gemitus fuper flebili mina eccle- fa, fi res ita procedant, & plorare die ac nocte fuper illa .generalium conciliorum au verum fi papa hoc privilegium D &orirare tamdia per nos defenfata, quam in interitum. perduci confpicimus., nifi Deus no- fter provideat ? De qua aufloritate parm prodeft verbo dicere, quod confervari habeat, fi tale fa€&nm agatur, unde ipfa mifcrabiliter profternatar . Quis vero dabit capitibus noftris fontem lacrymarum , ut in mœroribus & do- loribus digne lugeamus lefioóem fidei, con- temptum lynodortum & facrorum canonum ? 'fenfirer haćc fanQa synodus, jam auctoritate ecclefiae, talia fieri poffe viderentur , quod nullatenus quaeriaut efüci debet. Dicitis prae- terez ipsum concilium mutari habere in alte- amare flebunt diebus futuris principes & na- Pum triûm locorum in quem papá aut Grae- tiones orbis dum quifpiam Romanus pontj- ei venire consenserint. Krtefto, quod necip- fex eos injuite opprimere volet. Nem fruftra se nec illi consentiant , nihilo minus mute- Edeinceps ad concilia generalia recurrent, quo- tur. In primo casu non eft nábis facile -exi- rum. erit fic proftrata auctoritas . Si enim con- fimare, attentis przeteritis operibus, quod pa- cilium generale aliquid vellet de ipfo Roma: pa veniat in illum locum personaliter, in quo — no pontifice judicare; illud diffolvet ac tran- Speret se correctionem accepturum. In secun- -sferet , alindque concilium fieri queret, ubi do casu, cum ‘Graeci advenient: & fiet no- poffit fuum — libitum confequi , ficque nula . vum concilium ex Latinis & Graecis , dan- flabilitas , nulla firmitas in judicis ipforum, Std UE und tur induciae correctionis & emeridationis do- conciliorum haberi poterit . Ínvaleícet præte. el: Egoprète mini Eugenii, donec per ipsos Craecos fue- rea ille pernieiofiflimus error in populum. Dei , iia “five nini d . ' deficias fides tit judicatus: imo secundum hoc agitur, ut ut unus homo ad fummum pontificium a(fum- ''^* .Bwaeci ipfi de actis synodalibus hujus saori ci ptus pofhr de tota ecclefia & Chriflianitate a- concilii , catholicam ecclefiam. repraesenian- gere ad fua libitum voluniatis , (icque per ge- ne- Quibus. conculeatis , omnia fcelera, omnia Vi- cene Face ta, omnium abufuum 8 deformiratum in- 75s fynodoś crementa liberius regnabunt : pariter quoque etit. 

Strana 337
Pſal. 84. Zach. 3. 4. Reg. 20. a Forte, & ma- 12. H. Eceleſ. 4. BUGENIUS EPISTOLE SYNODALES ALBERTUS II. 337 PP. IV. 338 IMP. nerale concilium univerſalis eccleſiæ non va-A ad duas quoque conventiones in Nuremberga ſucceſſive habitas profecti funr, & noviſſime leat corngi aut reſormari . Sed & videmus non ſolum ſlatum eceleſiaſticum & ſalutem in civitate Moguntinenſi non deſuerunt ſuf- ſiciemi poteſlate ſuffulti, ubi oratores ſummi animarum ex ea re detrimenta pati, imo o- mnem ſtatum , omnem politiam , omne regi- pontificis per triginta dies expectati nullate- men in ſpiritnalibus & temporalibus perturba- nus comparere volnerunt, nisi poſt receſſum ri. Nam ecce poſtquam generale concilium oratorum hujus ſanclæ ſynodi, qui cum bo- eccleſiam catholicam repræſentans , immedia- na licentia oratorum principum ibidem exi- ſtentium per plures autea dies abſcefferant. te habens poteſtatem a Chriſlo , cui ſummus pontifex & quilibet alius obedire tenetur in In omnibus autem his nunquam ex parte ſum- his quæ pertinent ad ſidem , extirpationem mi pontificis aliquid emendationis vel corre- ctionis oblatum audivimus, ut per hoc paci ſchiſmatis reformationem eccleſiæ in capite & eccleſiæ conſuleretur, quam ita turbavit: & in membris , cœpit ſunm exercere judicium ne ( quod abſit ) rotum corpus invaderet mor- in dominum Eugenium pro correptione ipſius , contumaciter obedire contemmpſil: jam via in- bus , & languor non eſſet curatus in capite, troducitur , ut qui concilio in his tenentur o- Batque etiam ut divina majeſtas per ipſum gra- bedire , non ipſum concilium reputent ut ju- viſſime oſſenſa placari poſſet : imo dumtaxat dicem, fed ut partem cum domino Eugenio petita eſt ſemper hujus concilii mutatio , & contendentem, & velint ipſum judicem dire- talis mutatio , quæ ipſum coneilium reforma- tionem ceclesiæ quærens enervaret, & domi- cte aut indirecte arctare vel compellere, lo- ca & tempora eidem præfigerè, ut ſua judi- num Engenium duriſſime refiſtentern in ſua cia nequaquam proferat, imo ad inftantiam contumacia roboraret . Neque audivimus quod vos aut alii oratores principum in his rebus ejus qui reus est judicium ſuum mutare coga- a papa impetraveritis, ut contemplatione ec- tur . Quod ſi hoc fit de ſummo judice pote- ſtatem habente immediate a Chriſto, num- cleſiæ & populi Chrlſtiani quidquam emenda- tionis aut meliorationis efficiat. Jam vero ju- quidnon ex hoc datur exemplum ſubditis quorumcumque judicantium , ut ipſos judices ſtiſſimam hujus ſacri concilii proſecutionem temporales ae ſpirituales per mutuas intelli- totus orhis conſpicere potuit , nec non patien- gentias compelleret, ut illi a judicando deſi- tiam ac manſuetudinem noſtram atque longiſ- ſtant? ſicque peribit juſtitia in terris , & e- ſimam expectationem in hoc loco, in quo veniet quod ait glorioſus Hieronymus : Dum Cnon nos mundana ſolatia aut terrena affectio uni parcunt, univerſæ eccleſiæ moliuntur in- detinent ; imo relictis propriis regionibus, do- mibus , & beneñciis , in quibus quieſcere po- teritum. Quæ eſt, inquit, iſta miſericordia teramus, varias hic perſecutiones, injurias, uni parcere, & univerſos in diſcrimen addu- damna, opprobria paſſi ſumus, & aſſidue pa- cere? Cumque pax (ut ait bearus Augufti- timur , libenter omnia ſufferentes pro votiva nus ) fit tranquillitas ordinis , jam abrupto or- dine judiciorum , omnis pax & hominum ad conſecutione reformationis ecclefiæ Dei, pro Deum , & hominum inter ſe, turbabitur, qua jam tribus generalibus conciliis dinturno dum véa conveniens ad pacem non quæritur, tempore laboratum est, pro defensione fidei orthodoxæ ; quam in oculis noſtris videmus dum jultitia abjicitur, & veritas proſternitur: multipliciter impugnari. Et intantum præfa- quas cum pace ipſa divina doctrina nobis o- ſtendit opotere copulari : ait enim ſeriptura tis catholicis principibus expectando quæſivi- qua mentiri non poſt: Miſericordia & veri- mus complacere , ut poſt victualium penuriam tas obviaverum ſibi: juſtinia & pax oſculata & alias clades quas pertulimus, etiam gra- ſunt. Et domitus per prophetam inquit : Pa- viora pericula immineant, atque per varia re- cem & veritaten diligite. Rex quoque Eze-Drum diſcrimina hujus concilii diſperſio, & chias dicebat : Sit pax & vritas in diebus poſt tor annorum ſuſceptos labores extrema eccleſiæ deſolatio in foribus eſſe videantur, b meis. Quid igitur potius in tanta rerum dif- non celeriter occurratur. Unde jam aperte ficultate agendum est huic fancta synodo ? an conſpicere poſſunt principes Chriſtiani, nos quod recedat , a mala & omnia ſupradicta maxima neceſſitate compulſos, ut ſecluſa am- permittat prævalere, an quod ex officio ſibi pliori dilatione pro honore Dei creatoris cun- commiſſo a Chriſto, ſub conſidentia ipſius di- ctorum , regis regum, domini dominantium , vini auxilii, per defenſionem veritatis & e- & pro ſalvatione animarum omnium, com- xercitium justitiæ in repellendis tantis mulis muni ſaluti ipſius eccleſræe providere curerus. debitum ſuum agere curet coram Deo & ho- Et ne in tanta rerum neceſſitate de gravi ne- minibus, adimplens illud quod per Sapien- tem dictum eſt : Ceria pro jusſtitia uſque ad gligentia coram omnipotentis Dei judicio ar- mortem? Clariſſime videre poteſtis, venerabi- guamur, omnem noſtram ſiduciam projicien- tes in ſalvatorem noſtrum Jeſum , in cujus les oratores , quod eecleſiam matrem omnium nomine congregati ſumus, favente ipſius gra- Chriſtianorum in tanta deſolatione deſerere E tia , ita intendimus agere , ut coram omnibus non poſſimus , ſed nobis & toti populo Chri- principibus atque populis clariſſima juſtitia & ſtiano, aviſſima imminer damnatio, ſi ſaluti veritas hujus ſanctæ ſynodi reluceant , cum ipſius eccieſiæ & vit ſuæ, quæ ex fide eſt , juſtitia autem veniat intra eccleſlam ſoror ejus providere negligamus. Expectavimus jam plu- pax , & ſibl invicem gratiſſimo copulabuntur rimis annis, ſi præfatus dominus Eugenius oſculo , nec quidquam aliud pctimus , niſi ut viam veritatis recognoſceret , & contemplutio- in his turbationibus rerum det nobis id age- ne Chriſlianorum principum , dilationes pluri- re quod beneplacitum ſuerit ſuæ divinæ ma- mas benigniſſime obſervavit hæc ſancta ſyno- jeſtati: & ſperamus per manum ejus omnes dus, ambaſiatoreſque ſuos ad diverſas regio- Chriſfianos in viam veritatis c & proſecutio- nes tranſmiſit, veritatem & juſtitiam hujus facri concilii, ac necefſitatem urgentiſſimam ne publicæ ſalutis unionem & pacem bonam amplecti: quod & nos maxime defideramus, providendi publicæ ſaluti eccleſiæ aperientes, Y Concil. General. Tom. XXIX. b)Ferta, niſi H. ANNO CHRISTI 3437. ANNO CHRISTE 1437. e] Farte den venie. H. ac

Strana 338
Pſal. 84. Zach. 3. 4. Reg. 20. a Forte, & ma- 12. H. Eceleſ. 4. BUGENIUS EPISTOLE SYNODALES ALBERTUS II. 337 PP. IV. IMP. 338 nerale concilium univerſalis eccleſiæ non va-A ad duas quoque conventiones in Nuremberga ſucceſſive habitas profecti funr, & noviſſime leat corngi aut reſormari . Sed & videmus non ſolum ſlatum eceleſiaſticum & ſalutem in civitate Moguntinenſi non deſuerunt ſuf- ſiciemi poteſlate ſuffulti, ubi oratores ſummi animarum ex ea re detrimenta pati, imo o- mnem ſtatum , omnem politiam , omne regi- pontificis per triginta dies expectati nullate- men in ſpiritnalibus & temporalibus perturba- nus comparere volnerunt, nisi poſt receſſum ri. Nam ecce poſtquam generale concilium oratorum hujus ſanclæ ſynodi, qui cum bo- eccleſiam catholicam repræſentans , immedia- na licentia oratorum principum ibidem exi- te habens poteſtatem a Chriſlo , cui ſummus ſtentium per plures autea dies abſcefferant. In omnibus autem his nunquam ex parte ſum- pontifex & quilibet alius obedire tenetur in his quæ pertinent ad ſidem , extirpationem mi pontificis aliquid emendationis vel corre- ctionis oblatum audivimus, ut per hoc paci ſchiſmatis reformationem eccleſiæ in capite & eccleſiæ conſuleretur, quam ita turbavit: & in membris , cœpit ſunm exercere judicium ne ( quod abſit ) rotum corpus invaderet mor- in dominum Eugenium pro correptione ipſius , contumaciter obedire contemmpſil: jam via in- bus , & languor non eſſet curatus in capite, troducitur , ut qui concilio in his tenentur o- Batque etiam ut divina majeſtas per ipſum gra- bedire , non ipſum concilium reputent ut ju- viſſime oſſenſa placari poſſet : imo dumtaxat dicem, fed ut partem cum domino Eugenio petita eſt ſemper hujus concilii mutatio , & contendentem, & velint ipſum judicem dire- talis mutatio , quæ ipſum coneilium reforma- tionem ceclesiæ quærens enervaret, & domi- cte aut indirecte arctare vel compellere, lo- num Engenium duriſſime refiſtentern in ſua ca & tempora eidem præfigerè, ut ſua judi- contumacia roboraret . Neque audivimus quod cia nequaquam proferat, imo ad inftantiam vos aut alii oratores principum in his rebus ejus qui reus est judicium ſuum mutare coga- tur . Quod ſi hoc fit de ſummo judice pote- a papa impetraveritis, ut contemplatione ec- ſtatem habente immediate a Chriſto, num- cleſiæ & populi Chrlſtiani quidquam emenda- tionis aut meliorationis efficiat. Jam vero ju- quidnon ex hoc datur exemplum ſubditis quorumcumque judicantium , ut ipſos judices ſtiſſimam hujus ſacri concilii proſecutionem temporales ae ſpirituales per mutuas intelli- totus orhis conſpicere potuit , nec non patien- gentias compelleret, ut illi a judicando deſi- tiam ac manſuetudinem noſtram atque longiſ- ſtant? ſicque peribit juſtitia in terris , & e- ſimam expectationem in hoc loco, in quo veniet quod ait glorioſus Hieronymus : Dum Cnon nos mundana ſolatia aut terrena affectio uni parcunt, univerſæ eccleſiæ moliuntur in- detinent ; imo relictis propriis regionibus, do- mibus , & beneñciis , in quibus quieſcere po- teritum. Quæ eſt, inquit, iſta miſericordia uni parcere, & univerſos in diſcrimen addu- teramus, varias hic perſecutiones, injurias, cere? Cumque pax (ut ait bearus Augufti- damna, opprobria paſſi ſumus, & aſſidue pa- timur , libenter omnia ſufferentes pro votiva nus ) fit tranquillitas ordinis , jam abrupto or- dine judiciorum , omnis pax & hominum ad conſecutione reformationis ecclefiæ Dei, pro Deum , & hominum inter ſe, turbabitur, qua jam tribus generalibus conciliis dinturno dum véa conveniens ad pacem non quæritur, tempore laboratum est, pro defensione fidei orthodoxæ ; quam in oculis noſtris videmus dum jultitia abjicitur, & veritas proſternitur: multipliciter impugnari. Et intantum præfa- quas cum pace ipſa divina doctrina nobis o- ſtendit opotere copulari : ait enim ſeriptura tis catholicis principibus expectando quæſivi- qua mentiri non poſt: Miſericordia & veri- mus complacere , ut poſt victualium penuriam tas obviaverum ſibi: juſtinia & pax oſculata & alias clades quas pertulimus, etiam gra- ſunt. Et domitus per prophetam inquit : Pa- viora pericula immineant, atque per varia re- cem & veritaten diligite. Rex quoque Eze-Drum diſcrimina hujus concilii diſperſio, & chias dicebat : Sit pax & vritas in diebus poſt tor annorum ſuſceptos labores extrema meis. Quid igitur potius in tanta rerum dif- eccleſiæ deſolatio in foribus eſſe videantur, b non celeriter occurratur. Unde jam aperte ficultate agendum est huic fancta synodo ? an conſpicere poſſunt principes Chriſtiani, nos quod recedat , a mala & omnia ſupradicta maxima neceſſitate compulſos, ut ſecluſa am- permittat prævalere, an quod ex officio ſibi commiſſo a Chriſto, ſub conſidentia ipſius di- pliori dilatione pro honore Dei creatoris cun- ctorum , regis regum, domini dominantium , vini auxilii, per defenſionem veritatis & e- & pro ſalvatione animarum omnium, com- xercitium justitiæ in repellendis tantis mulis muni ſaluti ipſius eccleſræe providere curerus. debitum ſuum agere curet coram Deo & ho- Et ne in tanta rerum neceſſitate de gravi ne- minibus, adimplens illud quod per Sapien- tem dictum eſt : Ceria pro jusſtitia uſque ad gligentia coram omnipotentis Dei judicio ar- guamur, omnem noſtram ſiduciam projicien- mortem? Clariſſime videre poteſtis, venerabi- tes in ſalvatorem noſtrum Jeſum , in cujus les oratores , quod eecleſiam matrem omnium nomine congregati ſumus, favente ipſius gra- Chriſtianorum in tanta deſolatione deſerere E tia , ita intendimus agere , ut coram omnibus non poſſimus , ſed nobis & toti populo Chri- principibus atque populis clariſſima juſtitia & ſtiano, aviſſima imminer damnatio, ſi ſaluti veritas hujus ſanctæ ſynodi reluceant , cum ipſius eccieſiæ & vit ſuæ, quæ ex fide eſt , juſtitia autem veniat intra eccleſlam ſoror ejus providere negligamus. Expectavimus jam plu- pax , & ſibl invicem gratiſſimo copulabuntur rimis annis, ſi præfatus dominus Eugenius oſculo , nec quidquam aliud pctimus , niſi ut viam veritatis recognoſceret , & contemplutio- in his turbationibus rerum det nobis id age- ne Chriſlianorum principum , dilationes pluri- re quod beneplacitum ſuerit ſuæ divinæ ma- mas benigniſſime obſervavit hæc ſancta ſyno- jeſtati: & ſperamus per manum ejus omnes dus, ambaſiatoreſque ſuos ad diverſas regio- Chriſfianos in viam veritatis c & proſecutio- nes tranſmiſit, veritatem & juſtitiam hujus ne publicæ ſalutis unionem & pacem bonam facri concilii, ac necefſitatem urgentiſſimam amplecti: quod & nos maxime defideramus, providendi publicæ ſaluti eccleſiæ aperientes, Y Concil. General. Tom. XXIX. b)Ferta, niſi H. ANNO CHRISTI 3437. ANNO CHRISTE 1437. e] Farte den venie. H. ac

Strana 339
EUGENIUS PP. IV. .339 CONCILII BASILEENSIS, ALBERTUS 11, IMPER. 340 ——— at laboribus cunctis profequi volumus, nt À Qu eccleflarum particularium, In hoc prætes-—— ANNO CHRISTI 143% Wla tempo- re fchifma e- rat, & res fi omnes ungnimiter jn amore fraternitatis Deo ferviant, & (nt unum in veritate ; nec ali- quem de veritate hujus fancte fynodi infor- matum credimus selle tandem huic favere errori, nt unus mortalis bomo , qui ordina- tus eft ut fit fidelis minifler in domo Dei , pofft ( ut premiffum eft) ad libitum volun- ratis. fuz de tota ecclefia agere , & neque ge- neralia concilia reprefentantia ecclefiam nni- eerfalem , neque canones .fynodales ; neque poflremo ipfas declarationes fidei per eccle- fiam catholicam factas attendens, poffit totum gregem domini cum tanto precio xedemptum in precipitium damnationis inducere; nec uni rea fafleenfi concilio, tempore attentate pri- me diffolutionis, fuerunt feptem de przftan- tioribus facrofancte Romane ecclefie cardina- libus, videlicet Julianus tituli fan&ü Angelt fedis apoftolice legatus A. Bononienfis , P. Portuenfis vulgariter -diftus Placentinus ; car- AWNO CHRISTI 3438» Sca pollon Euaenio fe dinales epifcopi, Joannes fanC&ü Laurenti in "^ Adiderung, Lucina, dilus Rorthomagenfis, Toannes fanQQj Petri ad Vincula, A. fancti Euftachii, & Dos minicus fanc Mariæ- in Via lata, dicus Fire Tnanus, etiam cardinales , doctrinam ipfam ça- tholicam & apoftolicam de auctoritate. conci- liorum jn Conflantia declaratam yirtuofe de- fendentes, atque. oftendentes ,. propier. illam pérfonæ mortali quis intantum humano favo-D non potuiffe neque jn futurum poffe fieri dif- re affectus putari debet, ut propter illius tem- porale defiderium , quod ficut umbra pertran- fit, velit uniyerfalem ecclefiam defirui neque formidari nimium oportet, fi juftum ecclefia: judicium in correptionem domini Eugenii pro- feretur in futurum pro necefhrate totius ec- ciefie ; & ipfe, quod abfir, rebellando in ad- verfum velit fchifma facere , alios attrahendo „ xt ab.unitate ecclefie fe feparent, quod prin- ceps aliquis catholicus, aut notabjlium pre- larorum quifpiam, yelit fuo favere fchifmari, prafertim in jeflonem catholicz fidei & au- Goritatis ecclefie . Numquid notorium non eft; quanti principes orbis tara per fe quam folutionem hujus concilii. fine ipfius confenfa, plurimaque folemnia fuper hoc decreia cum: cmteris patribus condiderunt , & toti mundo publicagerunt : qui de hac re in refponfione quadam fynodali cum toto concilio magna auetorirate oraroribus domini Eugenii, diflo- lationem. ipfam manntenere volentis , refpon- derunt: Malumus mori, quam tanto errori per ignaviam cedere. Mic articulus, de quo difeceptamus , fidem | copcernit, gui fine inte: ritu falutis negligi non poteft. Si dominus Kugenius ecclefiam audire non vult, oporte- bit eum tandem hahed ficat. ethnicum & pu- blicanum , lec font verha concilii, in guo mui pontifis per fuos concilic Tonftantienfi interfuerunt. ,C tune ilij præfentes adfuerunt, Audiftis & vos ces y quod non fuit in Ba- fileen)i fyno- 0. nbi explicata fuit declaratio fidei de auclori- tate conciliorum generalium fuper papam & quemlibet alterum , & in omnibus obfervaia, nemine reclamante, nemine reprobante ? Sed pbi dominus. Eugenius jam bina yicc voluit fua auctoritate hoc Bafileenfe concilium fine ejus confenfa diffolvere, fcitis quomodo prin- cipes orbis fere omncs; aut prime, aur fe- cunde diffolutionis tempore, fuos. oratores in. hoc [facro concilio tenuerunt, frmitot cre- dentes papam non poffe diffolvere ipfiim. fa- erum concilium , quod pro extirpatione hz- rcfum & reformatione ecclefa in capite & jn membris Jegitime congregatum erat. fine fæpius quomodo alii plures cardinales fe fub- fcripferunt, dum dominus Eugenins ad man- datum roncilii illam preteufam diffolutionem. irriram G inanem declarayit : & ea non obe flante dixit concilium legitime fuiffe" conti- : nuatum , Sed numquidnon preterea oranes vi- derunt quam multü prelati , do@ores diving S humani juris, ac cetteri ecclefiaflici vidi, cx diverüs nationibus , regnis & provinciis. fuccefiive , tam tempore prime dillulutionis quam fecunde; in hac fantla fynodo compa< rucrunt , dum ipfe dominus Eugenius eam diffolutam reputabat ,. credentes hoc. factum : ejufdem domini Eugenii advenus ipfus con- confenfu ejus: cum ipfe concilio non habe-Dcilii aufloritatem nullatenus. potuiffe pravale- ret in his imperare, fed tenesotur obedire -; Quid de prelatis ecclefüe dicemus? Numquid non in facro Con(ítantienfi concilio eardina- jes , archiepi/copi , epilcopi, & ceteri: de om-- ni regione fuerunr ? Nec iili defuir felicis re« cordationis papa Martinus, qui etiam circa fi- nem ipfius concibi per patentes litteras man- davit, eodem approbante concilio , univerfis archiepifcopis , epiícopis , z inquifitoribus :, ut fingulos de herefi Wikleffftarum fufpectos diligenter interrogarent; utram crederent quod illud , quod facrum concilium Conftantienfe univerfalem ecclefiam reprefentans & appro- bavit & approbat in favorem fidei & ad fa- se? Quo ab sigitiur putandum eff, vel fufpi- candum , ut catholicus orbis fidem quam ac. Cepit , vellet propter quamcumque perfouam deferere , aut cuivis perfone in adverfum re- pugnend & fchifma- facere volenti favorem preftare 2 & quod ab hac facro concilio , quod fidem ípforum prelatorum , fidem mrin- cipum, etquo omnium nationum orhis defen- div, fe feparent, ut illi adbærcant, qui ips fm in pugna evellit? Credendum ef potius , quod omnes providere volent, ne in futurum quifquam ponüficum poffit rebellando conciliis generalihus, immediate a Chrifto poreflatem fuper cos habentibus , fehifma facere , & pro Jutem animarum, ab mnjverfis Chrifli fideli- E (ma voluntate, aut libidine dominandi , uni- hus eflet approbandum & tenendum ; cum non ignoraret papa iple Martinus declaratio- nem de auCaritate conciliorum dara imme- dizte a Chriflo antea per ipfum concilium fa- Gam fuifle ; qui etiam in eifdem litteris pos fuit, quod error ef dicere, non effe de ne- ceffitate falutis oredere Romanam ecclefiam effe fupremam inter ecclefias ; fi per Roma- nam ecclefiam intelligatur univer(alis ecclefia , aut congilium generale, aut etiam pro quan- to.negatet primatum fümmi ponrificis refpe- verum orbem hoc mado conturhare , [ntel- Jigentque tandem omnes unanimiter ,. ilum pro pontifice habeci non debere, quem con- siliom. pniverfalis ecclefiæ Pro nan pontifire habendum judirayerit; ut fic non neceffe fi jso deinceps principes orbis hoc modo cum varüs legationibus & magnis expenfis in za te vexari, fimvique pax in. eccielia : vigem pofht, & aucorits conciliorum illibata fer. vari, que (ut ait B. Auguílinus ) in ipft ecclefia faluberrima ef. Nom oponet univer. : fos 

Strana 340
EUGENIUS PP. IV. .339 CONCILII BASILEENSIS, ALBERTUS 11, IMPER. 340 ——— at laboribus cunctis profequi volumus, nt À Qu eccleflarum particularium, In hoc prætes-—— ANNO CHRISTI 143% Ula tempo- re fchifma e- rat, & res fi omnes ungnimiter jn amore fraternitatis Deo ferviant, & (nt unum in veritate ; nec ali- quem de veritate hujus fancte fynodi infor- matum credimus selle tandem huic favere errori, nt unus mortalis bomo , qui ordina- tus eft ut fit fidelis minifler in domo Dei , pofft ( ut premiffum eft) ad libitum volun- ratis. fuz de tota ecclefia agere , & neque ge- neralia concilia reprefentantia ecclefiam nni- eerfalem , neque canones .fynodales ; neque poflremo ipfas declarationes fidei per eccle- fiam catholicam factas attendens, poffit totum gregem domini cum tanto precio xedemptum in precipitium damnationis inducere; nec uni rea fafleenfi concilio, tempore attentate pri- me diffolutionis, fuerunt feptem de przftan- tioribus facrofancte Romane ecclefie cardina- libus, videlicet Julianus tituli fan&ü Angelt fedis apoftolice legatus A. Bononienfis , P. Portuenfis vulgariter -diftus Placentinus ; car- AWNO CHRISTI 3438» Sca pollon Euaenio fe dinales epifcopi, Joannes fanC&ü Laurenti in "^ Adiderung, Lucina, dilus Rorthomagenfis, Toannes fanQQj Petri ad Vincula, A. fancti Euftachii, & Dos minicus fanc Mariæ- in Via lata, dicus Fire Tnanus, etiam cardinales , doctrinam ipfam ça- tholicam & apoftolicam de auctoritate. conci- liorum in Conflantia declaratam yirtuofe de- fendentes, atque. oftendentes ,. propier. illam pérfonæ mortali quis intantum humano favo-D non potuiffe neque jn futurum poffe fieri dif- re affectus putari debet, ut propter illius tem- porale defiderium , quod ficut umbra pertran- fit, velit uniyerfalem ecclefiam defirui neque formidari nimium oportet, fi juftum ecclefia: judicium in correptionem domini Eugenii pro- feretur in futurum pro necefhrate totius ec- ciefie ; & ipfe, quod abfir, rebellando in ad- verfum velit fchifma facere , alios attrahendo „ xt ab.unitate ecclefie fe feparent, quod prin- ceps aliquis catholicus, aut notabjlium pre- larorum quifpiam, yelit fuo favere fchifmari, prafertim in jeflonem catholicz fidei & au- Goritatis ecclefie . Numquid notorium non eft; quanti principes orbis tara per fe quam folutionem hujus concilii. fine ipfius confenfa, plurimaque folemnia fuper hoc decreia cum: cmteris patribus condiderunt , & toti mundo publicagerunt : qui de hac re in refponfione quadam fynodali cum toto concilio magna auetorirate oraroribus domini Eugenii, diflo- lationem. ipfam manntenere volentis , refpon- derunt: Malumus mori, quam tanto errori per ignaviam cedere. Mic articulus, de quo difeceptamus , fidem | copcernit, gui fine inte: ritu falutis negligi non poteft. Si dominus Kugenius ecclefiam audire non vult, oporte- bit eum tandem hahed ficat. ethnicum & pu- blicanum , lec font verha concilii, in guo mui pontifis per fuos concilic Tonftantienfi interfuerunt. ,C tune ilij præfentes adfuerunt, Audiftis & vos ces y quod non fuit in Ba- fileen)i fyno- 0. nbi explicata fuit declaratio fidei de auclori- tate conciliorum generalium fuper papam & quemlibet alterum , & in omnibus obfervaia, nemine reclamante, nemine reprobante ? Sed pbi dominus. Eugenius jam bina yicc voluit fua auctoritate hoc Bafileenfe concilium fine ejus confenfa diffolvere, fcitis quomodo prin- cipes orbis fere omncs; aut prime, aur fe- cunde diffolutionis tempore, fuos. oratores in. hoc [facro concilio tenuerunt, frmitot cre- dentes papam non poffe diffolvere ipfiim. fa- erum concilium , quod pro extirpatione hz- rcfum & reformatione ecclefa in capite & jn membris Jegitime congregatum erat. fine fæpius quomodo alii plures cardinales fe fub- fcripferunt, dum dominus Eugenins ad man- datum roncilii illam preteufam diffolutionem. irriram G inanem declarayit : & ea non obe flante dixit concilium legitime fuiffe" conti- : nuatum , Sed numquidnon preterea oranes vi- derunt quam multü prelati , do@ores diving S humani juris, ac cetteri ecclefiaflici vidi, cx diverüs nationibus , regnis & provinciis. fuccefiive , tam tempore prime dillulutionis quam fecunde; in hac fantla fynodo compa< rucrunt , dum ipfe dominus Eugenius eam diffolutam reputabat ,. credentes hoc. factum : ejufdem domini Eugenii advenus ipfus con- confenfu ejus: cum ipfe concilio non habe-Dcilii aufloritatem nullatenus. potuiffe pravale- ret in his imperare, fed tenesotur obedire -; Quid de prelatis ecclefüe dicemus? Numquid non in facro Con(ítantienfi concilio eardina- jes , archiepi/copi , epilcopi, & ceteri: de om-- ni regione fuerunr ? Nec iili defuir felicis re« cordationis papa Martinus, qui etiam circa fi- nem ipfius concibi per patentes litteras man- davit, eodem approbante concilio , univerfis archiepifcopis , epiícopis , z inquifitoribus :, ut fingulos de herefi Wikleffftarum fufpectos diligenter interrogarent; utram crederent quod illud , quod facrum concilium Conftantienfe univerfalem ecclefiam reprefentans & appro- bavit & approbat in favorem fidei & ad fa- se? Quo ab sigitiur putandum eff, vel fufpi- candum , ut catholicus orbis fidem quam ac. Cepit , vellet propter quamcumque perfouam deferere , aut cuivis perfone in adverfum re- pugnend & fchifma- facere volenti favorem preftare 2 & quod ab hac facro concilio , quod fidem ípforum prelatorum , fidem mrin- cipum, etquo omnium nationum orhis defen- div, fe feparent, ut illi adbærcant, qui ips fm in pugna evellit? Credendum ef potius , quod omnes providere volent, ne in futurum quifquam ponüficum poffit rebellando conciliis generalihus, immediate a Chrifto poreflatem fuper cos habentibus , fehifma facere , & pro Jutem animarum, ab mnjverfis Chrifli fideli- E (ma voluntate, aut libidine dominandi , uni- hus eflet approbandum & tenendum ; cum non ignoraret papa iple Martinus declaratio- nem de auCaritate conciliorum dara imme- dizte a Chriflo antea per ipfum concilium fa- Gam fuifle ; qui etiam in eifdem litteris pos fuit, quod error ef dicere, non effe de ne- ceffitate falutis oredere Romanam ecclefiam effe fupremam inter ecclefias ; fi per Roma- nam ecclefiam intelligatur univer(alis ecclefia , aut congilium generale, aut etiam pro quan- to.negatet primatum fümmi ponrificis refpe- verum orbem hoc mado conturhare , [ntel- Jigentque tandem omnes unanimiter ,. ilum pro pontifice habeci non debere, quem con- siliom. pniverfalis ecclefiæ Pro nan pontifire habendum judirayerit; ut fic non neceffe fi jso deinceps principes orbis hoc modo cum varüs legationibus & magnis expenfis in za te vexari, fimvique pax in. eccielia : vigem pofht, & aucorits conciliorum illibata fer. vari, que (ut ait B. Auguílinus ) in ipft ecclefia faluberrima ef. Nom oponet univer. : fos 

Strana 341
ANNO CHRISTI 3459 EUGENIUS PP. IV. 341 una fides & pax vera confervanda eft; quod fummi pontifices per concilium generale ca- tholicam ecclefiam reprefenrans corrigi pof- funt, ficat veriras catholica diffinivit: quod- que ecclefia Dei in Spirit fancto congregata non habet exiftimari ficut una profana com- munitas, cui papa ipfe velut princeps fzcula- sis dominetur. Sic iraguc cum Dei gratia per conftantem fdei noílre confeffonem & ip(ins probationem in opere pax optima $ falutaris gubernatio ecclefie reflorebit in tetris. Sum- mi potifices, coguofcentes fe poffe corrigi ( ut praefertur) per concilium univerfalis eccle(iz , curabunt vigilantius falutem gregis dominici EPISTOLE SYNODALES fos Chriftianos idiplum. fcarire & fapere, fi Á mari , ALBZETUF 1. a IMP. debitum fuem erga Deum & ecclefiam lemper facient . Er intelleQlis rationibus ac motivis hujus fanéte fynodi, devotiones eo- rum apertiffime confpicient ; intefiionem ip- fius dirigi, ficut beatis pacifcis convenit , ad quærendas vias vere pacis, tranquillieasis & falutis ecelefim ac tosius orbis nunc & in fu- türum . Quod aurem ad fadum Graecorum at- tinet, ícitis quanto defiderio unione eorum femper optaverimus St optemus, quantofque labores & fumptus in ejus rei profecutionem impenderimus , & qualia nobis impedimenta objecta fint: dudum quoque loca convenien- tia, vidclicet Bafileam , Avinionem , & Sa- baudiam, pro ipfa tractanda unione, nomina- ^ querere , & in miniüleso fibi eredito opera H vimus: & adhuc, ur omnes confpiciant no- Chrifto plicentia agere, ipfamque (edem apo- ftolicam falutari gubernatione &t decore viz turum refloreze facient in cculis omnium po- pulorum , atque. omnium bonorum ubertate abundare, ficut prius illa folebat, cum, bono & falerari regimine gubernaretur:; eujus qui- dem fedis auctoritatom. & honorem hiec {an- «а fynodus femper con(eevare carabit, ipfara- que dignis honoribus per debitum — fanctitatis .cultum.zmpis intendit amplificare & exaltare in futurum. Breviorque erit deinceps conci- Horam generalium. duratio, dum illis dobita preftabitur obedientia, & temporibus Пятой omnes diligenter confluent, expedituri cele- flram perfeverantem intentionem ad hujus u- nionis profecutionem , fi imperator Romæo- rum & patriarcha Conftantinopolitanus , qui pro tempore fuerint, S ceteri ecclefiam o- rienralem reprafentantes , ceflanre omni dolo & fraude, in aliquem Jocam fecurum, quem hec fancta fynodus eliger; advenire voluerint; Бес Ваба fynodos illum eligere & in ipfum Íe transferre non recufabit: talemque locuiu eliget, poftquam inrentionem Grecorum ipfo- rum plene cognoverit, de quo ipfi veftri prin- cipes & totus orbis merito debebunt conten- tari. Interim vera curzbit eadem fancla fy- nodus querere diligenter que ecclefie Dei zius que pro falute Chriftians religionis agen- G profunt: & ita res ipfius noftre catholice ac- da videbuntur. Concilia provincialia & fyno- dalia frequenrabuntur ; facri canones pacifice obfervabuntur: fic erit pax & tranquillitas ec- clefiarum, fanclitas morum , viilitas regnorum & provinciarum . Sic efficaciter defiderium principum veftrorum complebitur, praeclari o- satores , qui pacem & falutem eccleüm defi- derant. Per e? vero qua in Moguntia conce- piftis, licer bona intentione vos fecife fpe- rendum fit , non aífequerentur principes ipfi bonum verc pacis quod optaut, ut ex füpe- rioribus fatis liguere poteft. Nos autem, fa- : vete domino, per viam falutarern & rectum .bus habet poteftatem erdinem a Chrilto datum, pacera ipfam. pro- clefe difponere , ut flutifera gubernatione regantur , per guam Deus propitierur populo fuo , & placata ira: ejus, quam peccata re- gnanria concitarunt , unionem iplorum Gra- corum & bonam pacem omnium Chrifliano- rum roflorere videamus in terris: ad laudem & gloriam Spiritus paracieti, qui eft Deus be- nedictus in fecula fæculorum. Amen. Datum Bafileac in congregatione nostra ge- nerali; Idibus junii, aano 2 nativitate domi- ni miliéfimo quadri cnic(nao rrigefimanono XY fequemur: &, quantum fine Dei offenta po-DSententia fynodalis in congrepatione general zerimus, curabimus femper religiofifiimis ve- ftris principibus complacere , qui etiam (ut credendum e(t) divine erdinationi obícqui volent: neque aliud agent, nifi quod cum Deo poterunt, quod juri divino confomwm e- xit: & cum fideliter credant quod de jure di- vino tenentur obedire concilio , ‘in his in gui- immediate a Chrifto , debitum juftizie . mon fabtrahent ab eodem concilio obedientie (ue propier exercitium Dum autem ipfi unanimiter in. ipfa obedien- di2, quam debent fancte fynodo , čr ipf Chri fto, qui ei poteftatera dedit, perfeveraverint , amplectendo concorditer juftitiam & verita- declarans feguentes curiam paps Lugemi pæ- nas contentas in decretis fynodalibus inci die SacrofanHa generalis , &c. ad. futuram rei memoriam , Quoniam dudum in decreto nostro обауае sefhonis, quod dominus Eugenius papa IV. in sus solcmni adhaefione approbaffe digno- seitur, inter cetera decrevimus , quod fi ali- qua persona ecclefiastica ,. etiam(i sanctae Ro- zmanae ecclefiae cardinalis, aut alia quaecum- que, cujusvis status, gradus 2ut. eanditionis terh , ipfi animas fuas falvabunt, ipfi auCtori- E existat, Bononiam, vel ad aliquem alium lo- tatemr conciliorum fibi & tot crbi ncceffa- riam fervabunt illibatam , falutemquc & pa- cem bonam in Chrifliana religions vigere fa- cient. Si autem obedientiam debitam fubtra- herent concilio per aliquam neutralitatem , aut alias quovis modo , plura mala continge- vent in adveríum, que vos praeclari orztorzs ipfis orthodoxís principibus diligenter ac sider liter remonítrare habetis, quantum vos diligi- 'tis eorum falutem & torius ecclefie . Et non Subitamus, quod, cum erunt debite infor- Cencil. General. Tom. XXIX, cum , sub nomine generalis concilii, isto du- yante, pracsumcrer accedere, vel ibi manere, Sententiam excommunicationis & privationis o:nium dignitatum , beneficiorum & officio- sum , ac jnhabiliationis ad ipsa, incurreret ipso faclo: čr de dignitatibus, beneficiis & officiis talium, per eos ad quos de jure spe état, etlamfi cathedrales, aut metropolitanae ecciefiae forent , libere disponatur. Ét conse- quenier in atic decreto nostro vigefimaenonae seffionjs, praccepit hace santa synodus eub 2 eisdem ra E EE EMEN. ANNO CHRISTY 1439. Sibi volunt licere locum mutarey HOUR pontifici - Eugeulns nau fiuc rationc ofica concis jum alio trangferrs vo- buit, 

Strana 342
ANNO CHRISTI 3459 EUGENIUS PP. IV. 341 una fides & pax vera confervanda eft; quod fummi pontifices per concilium generale ca- tholicam ecclefiam reprefenrans corrigi pof- funt, ficat veriras catholica diffinivit: quod- que ecclefia Dei in Spirit fancto congregata non habet exiftimari ficut una profana com- munitas, cui papa ipfe velut princeps fzcula- sis dominetur. Sic iraguc cum Dei gratia per conftantem fdei noílre confeffonem & ip(ins probationem in opere pax optima $ falutaris gubernatio ecclefie reflorebit in tetris. Sum- mi potifices, coguofcentes fe poffe corrigi ( ut praefertur) per concilium univerfalis eccle(iz , curabunt vigilantius falutem gregis dominici EPISTOLE SYNODALES fos Chriftianos idiplum. fcarire & fapere, fi Á mari , ALBZETUF 1. a IMP. debitum fuem erga Deum & ecclefiam lemper facient . Er intelleQlis rationibus ac motivis hujus fanéte fynodi, devotiones eo- rum apertiffime confpicient ; intefiionem ip- fius dirigi, ficut beatis pacifcis convenit , ad quærendas vias vere pacis, tranquillieasis & falutis ecelefim ac tosius orbis nunc & in fu- türum . Quod aurem ad fadum Graecorum at- tinet, ícitis quanto defiderio unione eorum femper optaverimus St optemus, quantofque labores & fumptus in ejus rei profecutionem impenderimus , & qualia nobis impedimenta objecta fint: dudum quoque loca convenien- tia, vidclicet Bafileam , Avinionem , & Sa- baudiam, pro ipfa tractanda unione, nomina- ^ querere , & in miniüleso fibi eredito opera H vimus: & adhuc, ur omnes confpiciant no- Chrifto plicentia agere, ipfamque fedem. apo- ftolicam falutari gubernatione &t decore viz turum refloreze facient in cculis omnium po- pulorum , atque. omnium bonorum ubertate abundare, ficut prius illa folebat, cum, bono & falerari regimine gubernaretur:; eujus qui- dem fedis auctoritatom. & honorem hiec {an- «а fynodus femper con(eevare carabit, ipfara- que dignis honoribus per debitum — fanctitatis .cultum.zmpis intendit amplificare & exaltare in futurum. Breviorque erit deinceps conci- Horam generalium. duratio, dum illis dobita preftabitur obedientia, & temporibus Пятой omnes diligenter confluent, expedituri cele- flram perfeverantem intentionem ad hujus u- nionis profecutionem , fi imperator Romæo- rum & patriarcha Conftantinopolitanus , qui pro tempore fuerint, S ceteri ecclefiam o- rienralem reprafentantes , ceflanre omni dolo & fraude, in aliquem Jocam fecurum, quem hec fancta fynodus eliger; advenire voluerint; Бес Ваба fynodos illum eligere & in ipfum Íe transferre non recufabit: talemque locuiu eliget, poftquam inrentionem Grecorum ipfo- rum plene cognoverit, de quo ipfi veftri prin- cipes & totus orbis merito debebunt conten- tari. Interim vera curzbit eadem fancla fy- nodus querere diligenter que ecclefie Dei zius que pro falute Chriftians religionis agen- G profunt: & ita res ipfius noftre catholice ac- da videbuntur. Concilia provincialia & fyno- dalia frequenrabuntur ; facri canones pacifice obfervabuntur: fic erit pax & tranquillitas ec- clefiarum, fanclitas morum , viilitas regnorum & provinciarum . Sic efficaciter defiderium principum veftrorum complebitur, praeclari o- satores , qui pacem & falutem eccleüm defi- derant. Per e? vero qua in Moguntia conce- piftis, licer bona intentione vos fecife fpe- rendum fit , non aífequerentur principes ipfi bonum verc pacis quod optaut, ut ex füpe- rioribus fatis liguere poteft. Nos autem, fa- : vete domino, per viam falutarern & rectum .bus habet poteftatem erdinem a Chrilto datum, pacera ipfam. pro- clefe difponere , ut flutifera gubernatione regantur , per guam Deus propitierur populo fuo , & placata ira: ejus, quam peccata re- gnanria concitarunt , unionem iplorum Gra- corum & bonam pacem omnium Chrifliano- rum roflorere videamus in terris: ad laudem & gloriam Spiritus paracieti, qui eft Deus be- nedictus in fecula fæculorum. Amen. Datum Bafileac in congregatione nostra ge- nerali; Idibus junii, aano 2 nativitate domi- ni miliéfimo quadri cnic(nao rrigefimanono XY fequemur: &, quantum fine Dei offenta po-DSententia fynodalis in congrepatione general zerimus, curabimus femper religiofifiimis ve- ftris principibus complacere , qui etiam (ut credendum e(t) divine erdinationi obícqui volent: neque aliud agent, nifi quod cum Deo poterunt, quod juri divino confomwm e- xit: & cum fideliter credant quod de jure di- vino tenentur obedire concilio , ‘in his in gui- immediate a Chrifto , debitum juftizie . mon fabtrahent ab eodem concilio obedientie (ue propier exercitium Dum autem ipfi unanimiter in. ipfa obedien- di2, quam debent fancte fynodo , čr ipf Chri fto, qui ei poteftatera dedit, perfeveraverint , amplectendo concorditer juftitiam & verita- declarans feguentes curiam paps Lugemi pæ- nas contentas in decretis fynodalibus inci die SacrofanHa generalis , &c. ad. futuram rei memoriam , Quoniam dudum in decreto nostro обауае sefhonis, quod dominus Eugenius papa IV. in sus solcmni adhaefione approbaffe digno- seitur, inter cetera decrevimus , quod fi ali- qua persona ecclefiastica ,. etiam(i sanctae Ro- zmanae ecclefiae cardinalis, aut alia quaecum- que, cujusvis status, gradus 2ut. eanditionis terh , ipfi animas fuas falvabunt, ipfi auCtori- E existat, Bononiam, vel ad aliquem alium lo- tatemr conciliorum fibi & tot crbi ncceffa- riam fervabunt illibatam , falutemquc & pa- cem bonam in Chrifliana religions vigere fa- cient. Si autem obedientiam debitam fubtra- herent concilio per aliquam neutralitatem , aut alias quovis modo , plura mala continge- vent in adveríum, que vos praeclari orztorzs ipfis orthodoxís principibus diligenter ac sider liter remonítrare habetis, quantum vos diligi- 'tis eorum falutem & torius ecclefie . Et non Subitamus, quod, cum erunt debite infor- Cencil. General. Tom. XXIX, cum , sub nomine generalis concilii, isto du- yante, pracsumcrer accedere, vel ibi manere, Sententiam excommunicationis & privationis o:nium dignitatum , beneficiorum & officio- sum , ac jnhabiliationis ad ipsa, incurreret ipso faclo: čr de dignitatibus, beneficiis & officiis talium, per eos ad quos de jure spe état, etlamfi cathedrales, aut metropolitanae ecciefiae forent , libere disponatur. Ét conse- quenier in atic decreto nostro vigefimaenonae seffionjs, praccepit hace santa synodus eub 2 eisdem ra E EE EMEN. ANNO CHRISTY 1439. Sibi volunt licere locum mutarey HOUR pontifici - Eugeulns nau fiuc rationc ofica concis jum alio trangferrs vo- buit, 

Strana 343
ANNO CHRISTI 1439. EUGENIUS "343 PP. IV. eisdem pcenis & censuris, tes incurrerent ipso facto, univerís sanctae Romanae ecclefíiae cardinalibus, patriarchis , archiepiscopis, episcopis , & aliis quibuscum- que in curia dicti Eugenii pape IV. exiften- tibus, eo ca(u quo ipfe dominus Xugenius in civitate Ferrarienfi , ficuti praeparare. videba- tur, vel alibi concilium ifto durante erigere incepiffet vel inciperet in futurum, ab ejuf- dem curia recedete , & qui fynodis generali- bus de jure vel confuetudine interefle tene- bantur, ad hoc facrum concilium Pafileenfe > ceteri vero ad loca beneficiorum, vel alibi extra curiam ipfam fetransferrent, deindc ve- ro illo conventiculo Ferrarie erecto, & de- clarata fufpenfione prefati Eugenii ab admini- flratione papatus, in virtute fanQæ obedien- fie , & fub posna privationis, quam ipfo fa- Co luo fimiliter incurrezent omnium fuorum beneficiorum , dignitatum , officiorum , com- raendarum, peafionum , & gratiarum quarum- cumque, ctiam expeCtarivarum , per dccrc- tum noftrum rrigefimæprimæ (effioni mandavit eadem fanda fynodus omnibus & fingulis ec- clefiafticis perfonis, ut fupra qualificatis ,' ct- iam apoftolice fedis & curie Romans officia- libus, quatenüs infra quadraginta dies extunc immediate ífecuturos poft diem date ejufdem noftre feffionis , ab illa curia, quam dictus Eugenius de facto tenebat & tenet, recede- CONCILIUM BASILEENSE. ^" 3 quas contrafacien- À ecclefiae univerfalis manifeflam laefionem , če 44 everfionem totius ecclefiaflicae difciplinae ; nec ANNO, non fomentum abufuum &t perditionem, ani- 2439. marum , declarat praefata fanctafynodus om- nes & fingulas perfonas ecclefiafticas, de qui- bus fupra (it mentio, cujuvis flatus gradus, aut conditionis cxiftant, quac Ferrariam {ub no- mine generalis concilii accedere, vcl ibi ma- nere praefumpferunt , aut jlluc vel ad aliquem alium locum fimili praetextu, ifto durante praefumpferint in futurum, & quae poft di- Forum decretorum noftrorum promulgatio- nem, infra rerminos fuccefhve fibi ( ut pre- mittitur ) affipnparos, a dita pretenfa curia prefati Eugenii non recefferint, nec ad hoc Bíacrum concilium vel alia loca . prout eis precipiebat hec fanca fynodus, fe tranftule- rint, quaique citatas, & predictorum decre- torum noftrorum monitionibus non parentes , contumaces reputavimus, ut prefertur, & pro quibus caufe jufte & rationabiles non exti- terunt legitime coram deputatis noflris alle- got», in poenas predictasincidifle, &, fi for- fan contrafecerint, incidere, ita ut. de digni- tatibus, beneficis & officiis eormndem , per eos ad quos de jure fpe&Ctat, etiamfi metro- politane aut afi; cathedrales ecclefie fuerint , poffit de cetero libere difponi, ipfofque & eorum quemlibet ut tales denuntiat, ac ba- beri, teneri & denuntiari, nec non ab uni- Et tamen re- vera Ferraria cct legitima fynodus, cui Bafilcenles : poties obteny perare debue Cant. rent, & ad hoc facrum concilium vcl aliaC verós Chrifti fidelibus evitari vult & mandat: loca, prour ju predicta trigefimaprima (cflio- ne fucrunt admoniti, accederent , Deinceps quoque per aliud decretum. noftrum 32. feí- fionis, omnes & fingulos in eodem conven- ticulo Ferrarienfi aut dicta prætenfa Eugenii curia exiftentes, ac etiam eodem conventicu- lo memoratis decretis noftris comprehenfos , qui eorumdem decretorum. monitionibus non. paruiffent, citavit, wt trigefima die exnunc immediate fequente in congregatione. noflra generali, fi protunc eam celebrari contiügc- ret, alioquin in pzoxima fequenti comparcrent coram eadem fáncia fynodo, vifuri fe in poc- nas predictas incidiffe declarari, aut juftas quorum omnium nomina & cognomina. ha- bet & haberi vult pro füffcienter expreíBs , Decernit autem. hec fanca ífynodus affixio- nem prafentium in yalvis ccclefie. majoris Ba- fileenfis vim habere legiümse denuntiationis , & périnde ad evirationem 4 alia præmiffa arétari , & artatos intelligi univerfos, ac fi eædem præfentes ad perfonas fingulorum exe- cutæ & particulariter intimatæ fuiffent. Pol- licetur tamen facra fynodus , quæ folitæ man- fuctndinis finQæ matris ecclefie quam. repre- fentat oblivifci nunquam poteft, indemnitati ftatus illorum ex predictis, qui infra quadra- inta dies a datis prefentium. immediate com- caufas , fi quas habeant, allegaturi. Quod qui- D putandos predictum. conventiculum abjurave- dem termino adveniente, quamquam nonnul- 1 per fe, alii vero. per procuratores, coram nobis aut deputatis noftris comparuerint , li- cet tamen iplis peremptorie & una vice pro omnibus duxiffet ipfa fàncta fynodus affignaa- dum, & aflignaffet, decernens nihilo minus contri non parentes ipfos procedendum & de- . clarandum, prout juris & rationis effet, fo- la nihilo minus pro obfervatione hujufmodi tcrmini contumacia non fatisfacientium accu- fata, ipfifque contumacibus reputatis, nonnul- los priftantes patres deputavimus ad audien- rint, & ad hoc facrum concilium fe fine frau- de conrulerint, gvatiofe confulere, & beni- £ne providere; deceroens exnunc, quod de dignitatibus, beneficiis & officiis talium inte- rim non debeat per quempiam difponi. Da:um in generali congregatione noftra in ecclefia majori. Bafileenfi publice celebrata , fexto Idus Augu(li, anno a nativitate. domi- ni millefimo quadringentefimo trigefmonono, XV. dum & cxaminandum quilcumque caufas Sc) Jefponffo fynodalis ad invettivam Gubrielis guon- Aitee fentit excufationes pro parte pracdi®orum citatorum, qui fe rcpracfentabant, fi quas adduci & al- legari contingeret: & in longanimi manfue- tudine patienter expectavimus , ut vinccremus in bono malum, & illi veritatem agnofcerent, feque converterent in via falutis. Ne vero hujufmodi vulneri graviffimo , tanquam vetu- flo aut negle@to, callus obducatur, & eo in-. fanabile quo infenfibile fiat, ficque facilitate pefliferae veniae praedictorum non parentium indurentur corda, & peramplius firmetur pe- riculofifimum hujufmodi fchifma , in: coacu- cationem fidei noftrae catholicae, audloritatis de Eugenio č dam pape Eugenii, publicatam in quadam Florentino diffenfione conventiculi Florentini . BEEN Sacrofantla , &c. ad futuram rei memoriam, Beatus Hieronymus , cum iumen veritatis falubri doQrina diffunderet, cogebatur fre- quenter adverfantium maledictis refpondere: & dum fluderet depravata corrigere, errrores auferre, reprobabatur a.malignis, qui adver- fum fe ( ur inquit ) ore rabido defeviebans, ficut ipfe in pluribus prologis fuis in divine fcripture libros oftendit. Sic hec fantta fy- no- 

Strana 344
ANNO CHRISTI 1439. EUGENIUS "343 PP. IV. eisdem pcenis & censuris, tes incurrerent ipso facto, univerís sanctae Romanae ecclefíiae cardinalibus, patriarchis , archiepiscopis, episcopis , & aliis quibuscum- que in curia dicti Eugenii pape IV. exiften- tibus, eo ca(u quo ipfe dominus Xugenius in civitate Ferrarienfi , ficuti praeparare. videba- tur, vel alibi concilium ifto durante erigere incepiffet vel inciperet in futurum, ab ejuf- dem curia recedete , & qui fynodis generali- bus de jure vel confuetudine interefle tene- bantur, ad hoc facrum concilium Pafileenfe > ceteri vero ad loca beneficiorum, vel alibi extra curiam ipfam fetransferrent, deindc ve- ro illo conventiculo Ferrarie erecto, & de- clarata fufpenfione prefati Eugenii ab admini- flratione papatus, in virtute fanQæ obedien- fie , & fub posna privationis, quam ipfo fa- Co luo fimiliter incurrezent omnium fuorum beneficiorum , dignitatum , officiorum , com- raendarum, peafionum , & gratiarum quarum- cumque, ctiam expeCtarivarum , per dccrc- tum noftrum rrigefimæprimæ (effioni mandavit eadem fanda fynodus omnibus & fingulis ec- clefiafticis perfonis, ut fupra qualificatis ,' ct- iam apoftolice fedis & curie Romans officia- libus, quatenüs infra quadraginta dies extunc immediate ífecuturos poft diem date ejufdem noftre feffionis , ab illa curia, quam dictus Eugenius de facto tenebat & tenet, recede- CONCILIUM BASILEENSE. ^" 3 quas contrafacien- À ecclefiae univerfalis manifeflam laefionem , če 44 everfionem totius ecclefiafticae difciplinae , nec ANNO, non fomentum abufuum &t perditionem, ani- 2439. marum , declarat praefata fanfta fynodus om- nes & fingulas perfonas ecclefiafticas, de qui- bus fupra (it mentio, cujuvis flatus gradus, aut conditionis cxiftant, quac Ferrariam {ub no- mine generalis concilii accedere, vcl ibi ma- nere praefumpferunt , aut jlluc vel ad aliquem alium locum fimili praetextu, ifto durante praefumpferint in futurum, & quae poft di- Forum decretorum noftrorum promulgatio- nem, infra rerminos fuccefhve fibi ( ut pre- mittitur ) affignaros, a dita pretenfa curia prefati Eugenii non recefferint, nec ad hoc Bíacrum concilium vel alia loca . prout eis precipiebat hec fanca fynodus, fe tranftule- rint, quaique citatas, & predictorum decre- torum noftrorum monitionibus non parentes , contumaces reputavimus, ut prefertur, & pro quibus caufe jufte & rationabiles non exti- terunt legitime coram deputatis noflris alle- got», in poenas predictasincidifle, &, fi for- fan contrafecerint, incidere, ita ut. de digni- tatibus, beneficis & officiis eormndem , per eos ad quos de jure fpe&Ctat, etiamfi metro- politane aut afi; cathedrales ecclefie fuerint , poffit de cetero libere difponi, ipfofque & eorum quemlibet ut tales denuntiat, ac ba- beri, teneri & denuntiari, nec non ab uni- Et tamen re- vera Ferraria cct legitima fynodus, cui Bafilcenles , poties obteny perare debue Cant. rent, & ad hoc facrum concilium vcl aliaC verós Chrifti fidelibus evitari vult & mandat: loca, prour ju predicta trigefimaprima (cflio- ne fucrunt admoniti, accederent , Deinceps quoque per aliud decretum. noftrum 32. fel- fionis, omnes & fingulos in eodem conven- ticulo Ferrarienfi aut dicta prætenfa Eugenii curia exiftentes, ac etiam eodem conventicu- lo memoratis decretis noftris comprehenfos , qui eorumdem decretorum. monitionibus non. paruiffent, citavit, wt trigefima die exnunc immediate fequente in congregatione. noflra generali, fi protunc eam celebrari contińgc- ret, alioquin in pzoxima fequenti comparcrent coram eadem fáncia fynodo, vifuri fe in poc- nas predictas incidiffe declarari, aut juftas quorum omnium nomina & cognomina. ha- bet & haberi vult pro füffcienter expreíBs , Decernit autem. hec fanca fynodus affixio- nem prafentium in yalvis ccclefie. majoris Ba- fileenfis vim habere legiümse denuntiationis , & périnde ad evirationem 4 alia præmiffa arétari , & artatos intelligi univerfos, ac fi eædem præfentes ad perfonas fingulorum cxe- cutæ & particulariter intimatæ fuiffent. Pol- licetur tamen facra fynodus , quæ folitæ man- fuctndinis finQæ matris ecclefie quam. repre- fentat oblivifci nunquam poteft, indemnitati ftatus illorum ex predictis, qui infra quadra- inta dies a datis prefentium. immediate com- caufas , fi quas habeant, allegaturi. Quod qui- D putandos predictum. conventiculum abjurave- dem termino adveniente, quamquam nonnul- 1 per fe, alii vero. per procuratores, coram nobis aut deputatis noftris comparuerint , li- cet tamen iplis peremptorie & una vice pro omnibus duxiffet ipfa fàncta fynodus affignaa- dum, & aflignaffet, decernens nihilo minus contri non parentes ipfos procedendum & de- . clarandum, prout juris & rationis effet, fo-- la nihilo minus pro obfervatione hujufmodi tcrmini contumacia non fatisfacientium accu- fata, ipfifque contumacibus reputatis, nonnul- los preftantes patres deputavimus ad audien- rint, & ad hoc facrum concilium fe fine frau- de conrulerint , gratiofe confulere , & beni- £ne providere; deceroens exnunc, quod de dignitatibus, beneficiis & officiis talium inte- rim non debeat per quempiam difponi. Da:um in generali congregatione noftra in ecclefia majori. Bafileenfi publice celebrata , fexto Idus Augu(li, anno a nativitate. domi- ni millefimo quadringentefimo trigefmonono, XV. dum & cxaminandum quilcumque caufas Sc) Jefponffo fynodalis ad invettivam Gubrielis guon- Aitee fentit excufationes pro parte pracdi®orum citatorum, qui fe rcpracfentabant, fi quas adduci & al- legari contingeret: & in longanimi manfue- tudine patienter expectavimus , ut vinccremus in bono malum, & illi veritatem agnofcerent, feque converterent in via falutis. Ne vero hujufmodi vulneri graviffimo , tanquam vetu- fto aut negle&o, callus obducatur, & eo in-. fanabile quo infenfibile fiat, ficque. facilitate pefliferae veniae praedictorum non parentium indurentur corda, & peramplius firmetur pe- riculofifimum hujufmodi fchifma , in concul-' cationem fidei noftrae catholicae, audloritatis de Eugenio č dam pape Eugenii, publicatam in quadam Florentino dźffenfione conventiculi Florentini . BEEN Sacrofantla , &c. ad futuram rei memoriam, Beatus Hieronymus , cum iumen veritatis falubri dodArina diffunderet, cogebatur fre- quenter adverfantium maledictis refpondere: & dum fluderet depravata corrigere, errrores auferre, reprobabatur a.malignis, qui adver- fum fe ( ur inquit ) ore rabido defeviebans, ficut ipfe in pluribus prologis fuis in divine fcripture libros oftendit. Sic hec fantta fy- no- 

Strana 345
EUGENIUS PP. IV. 345 EPISTOLÆ SYNODALES AES 346 am NOdUS defendendo veritatem catholicæ fidei À declaratæ per prefatam verii3tem facta funt? —— — ANNO CHRISTI 1439. de aucloritate fan(tæ matris ecclefie, & ge- neralium conciliorum , adverfus impugnatio- nes Gabrielis olim dicli Fugeni pape IV. & profequendo conítanter reformationem eclefie in capite & in membris pro honore Dei & animarum falure , varias injurias, perfecutio- nes, inaledicta , opprobria fuflinet ab. ipfo im- pugnatore veritatis: qui poflquam longo tem- : pore ipforum conciliorum auCloritatem operi- bus, verbis & fcriptis perfecatus efl, tandem in profundum malorum deductus, quod do- lentiffime dicimus, ad hoc devenit, ut in quadam horrenda invectiva per eum polt de- Cum unus eft : . . ; "' pofitionem ejus Fioreutie, promulgata, defen- indubitacns pontifex ; ni(i t hareticus , . gualis non fuit berrimo Eugenius: a concillo nee. jadicari wee lleponi potefi, Conflantienfi concilio declarate, ac etiam aliarum veriratum ex ea necellario de- pendentium, vocaverit hzreticos, cum igno- rare non poffet uniyerfam eccleliam catholi- cam, omnes pralatos orbis , omnes. reges & principes ortbodoxos , qui tam in prefato con- cilio Conftantienfi quam in hoc Bafileenfi per fe aut fuos adfuerunt, in eadcm via verita- fis, quam ille reprobat, refediffe, Sed per- miffam credimus 2 domino ; quod hoc face- rêt Gabriel ipfe , ut fe coram omnibus mani- feftaret hercticam , qui univerfam conatur ec- clefiam hareticare : & intelligerent. cündli, quam neceflarium faerit talem hominem a pa- Numquidaon omnes ad electionem felicis re- cordationis Martini pape V. procefferunt ea- dem fynodali auctoritate? Qui quidem Marti- nus deinceps, approbante concilio . defünivit errorem efle, fi quis diceret non effe de ne- cefrare falutis credere Romanam ecclefiam effe fupremam inter ecclefias fi per Romanam ecclefiam intelligatur nniverfalis ecclefia, aut concilium generale. ltem ordinavir, eodem approbante concilio, ut quilibet de herefi Wi- cleffiftarum fufpeétus interrogaretur ,, an cre- dat, teneat, & afferat, quod quodlibet con- cilium generale, & etiam Conftantienfe, ca- tholicam ecclefiam repræfentetr. Item, utrum fores prafate audoritatis & veritatis in cele-Bcredat quod quidquid ipfum'cencilium Con- {tanrienfe diffnivir & approbavit in favorem fidei & falntem animarum, quod hoc fit ab omnibus fidelibus tenendum & approbandum: cum tamen non iguoraret praedictam declara- tioném in eodem concilio fadam effe. Dein- de vero hoc in Bafileenfi concilio eadem de- claratio innovata fuit in publica feffione , ubi de nullà obedientiarum differentia fermo erat; ubi eriam quamplures cardimales , patriarche, archiepifcopi , epifcopi, ceterique praelati & doctores infignes in molritadine copiofa pra- fentes erant, & legatus apoftolicus prefiden- tiam exercebat. Ut quid ergo nune allegatur quod h&c declaratio ab una tantum obedien- patu .deponere, priufquam hæc fan(ta fyno-Ctia in concilio Coftantienfi facta fuit? Sed au- dus diffolveretur ne mundum inficeret erro- ribus, & poft ejufdem {ynodi cdiffolutionem ubique catholicos perfequereturff gu; auctori- tatem conciliorum defenderent . Cujus rei fu- ture magna dudum prelumptio "habita eft , pofiquam in factis fnis prefatus Gabriel ita paffim contemnere videbatur decreta fynoda- lia. Poftquam infuper jam ante tres annos in hoc concilio auditum erat quod aliad conci- Yium fieret, ubi hereticarentur, deeretà conci- lit Conftantienfis & hujus Bafilecnfis, ob quam caufam maxime re(litit hæc fanGa fynodus , ne Gabriel in alio loco pro fua voluntate con- cilium erigerer, ficut ipfe tam tub umbra Grz- diamus quomodo in probatione yeritatum de- clarararum conatur Gabriel! mundum involve- re. Dicit eas fe reprobare ad fenfum Bafileen- fem, Quem, inquir, facto demonftrani: & non Aperit quis ille fenfus fit, nec etiam in quo feníu approbare velit ipfas: & fuper boc pro voluntate fua, poftquam per harefim pro- batam & lucide manifcflam judicialiter poft maturam examinarionem depofirus e(t, nos appellat hæreticos , qui doctrinam ecclefiz pa- icfecimus, & veritates clariffimas fine raga , fine duplicitate, finc quacumque - involutione verborum , decreto fynodali aperuimus ad æ- dificationem populi Chriftiani. Nam 6x verba corum quam aliis modis laboravit erigere. Et D veritatum. ipfarum plana & aperta funt nec tandem cum hoc legitime facere non poffet , nec obtinere confenfum ecclefie , divina pro- videntia repugnantis malo jam præmeditaro, ipfe in fchifmate & divifione aliam congrega- tionem fub nomine generalis concilii primo Ferrarie , deinde Florentie erexit: in qua tunc per prefatani inve@ivam fuos errores, fuum- que obduratum animum in perfecurionem ec- clefæ patefecit. Quomodo autem veritates ipfas fidei impugnet, audiamus & deinde ad cctera omnia refpondeamus, ut omncs Chrifti fidcles in hoc turbulento tempore lumen af. piciant veritatis, per quod in portum falutis perducantur. Enervare quidem conatur veri- tatem in Conftantienf concilio declaratam , dicens eam declarationem ab una tantüm obe- dienüa Joannis X X111. fuiffe factam, Sed nun- Imo vedame- quid negare vult, pro eo tempore verum vit & ipfe . "m . : oanacs xit. fuiffe concilium , $ declarationes in eo factas multi dus validas elfe ? Quid autem contradicere. vult cerdinales, k peltis&de de obedientiis aliis ? reclamayitne aliqua con- a - . . . H Rodericus e. tra hujus veritatis. declarationem ?. Numquid umma Omnes unanimiter & depofitionem Joannis lau- daverunt , & in privationem Benedi&i ab o- mni jure, i quod habebat in papatu, con- fenferunt; quae vigore aucloritatis fynodalis Efpendit atque. depofuit, & Benedictum oportet nunc has involutiones quærere ad de- ceprionem fimplicium , ut dicat fe reprobare veritates ad aliquem. fenfum, quem nequa- quam explicat. Sic enim dudum oratoribus fuis fuper hac ipateria refponfum fuit in ea refponfione qu& incipit, Cogitanti quod de- creta Conflantienfis fynodi authentica funt , & ita clara & intelligibilia, ur nulla egeant declaratione. Non quzrit profedo veritas fi- dei tales angulos, non tales involutiones af. feat; fed quem fenfüm habuit, quem facto monílravit in: his veritatibus Conftantienfe concilium , cum Joannem propter fimonian & alia crimina 2b adminifiratione papali fu- T ( ut promiffum eft ) a jure, fi quod fibi compe- tebat, privavit: quem fenfum habuit conci- linm Conftantienfe, cum in capitulo, Fre- quens, ftatuit, ut dum plures effent conten- dentes de papatu, quilibet ad concilium ve- nire reneretur füb pcena cadendi a jure papa- tus, fi quod haberet: quodque uterque con- tendentium effet fufpenlus ab adminiftratione papali, donec caufa eorum : eflet definita per concilium. Revocare autem nunc in dubium ipfa decreta. coacilii Conftantieníis quid aliud : effer , ANNO CHRISTI 1439. 

Strana 346
EUGENIUS PP. IV. 345 EPISTOLÆ SYNODALES AES 346 ——.10dus defendendo veritatem catholicæ fidei A declarate per prefatam veriigtem falta funt? ———— ANNO CHRISTI 1439. de aucloritate fan(tæ matris ecclefie, & ge- neralium conciliorum , adverfus impugnatio- nes Gabrielis olim dicli Fugeni pape IV. & profequendo conítanter reformationem eclefie in capite & in membris pro honore Dei & animarum falure , varias injurias, perfecutio- nes, inaledicta , opprobria fuflinet ab. ipfo im- pugnatore veritatis: qui poflquam longo tem- : pore ipforum conciliorum auCloritatem operi- bus, verbis & fcriptis perfecatus efl, tandem in profundum malorum deductus, quod do- lentiffime dicimus, ad hoc devenit, ut in quadam horrenda invectiva per eum polt de- Cum unus eft : . . ; "' pofitionem ejus Fioreutie, promulgata, defen- indubitacns pontifex ; ni(i t hareticus , . gualis non fuit berrimo Eugenius: a concillo nee. jadicari wee lleponi potefi, Conflantienfi concilio declarate, ac etiam aliarum veriratum ex ea necellario de- pendentium, vocaverit hzreticos, cum igno- rare non poffet uniyerfam eccleliam catholi- cam, omnes pralatos orbis , omnes. reges & principes ortbodoxos , qui tam in prefato con- cilio Conftantienfi quam in hoc Bafileenfi per fe aut fuos adfuerunt, in eadcm via verita- fis, quam ille reprobat, refediffe, Sed per- miffam credimus 2 domino ; quod hoc face- rêt Gabriel ipfe , ut fe coram omnibus mani- feftaret hercticam , qui univerfam conatur ec- clefiam hareticare : & intelligerent. cündli, quam neceflarium faerit talem hominem a pa- Numquidaon omnes ad electionem felicis re- cordationis Martini pape V. procefferunt ea- dem fynodali auctoritate? Qui quidem Marti- nus deinceps, approbante concilio . defünivit errorem efle, fi quis diceret non effe de ne- cefrare falutis credere Romanam ecclefiam effe fupremam inter ecclefias fi per Romanam ecclefiam intelligatur nniverfalis ecclefia, aut concilium generale. ltem ordinavir, eodem approbante concilio, ut quilibet de herefi Wi- cleffiftarum fufpeétus interrogaretur ,, an cre- dat, teneat, & afferat, quod quodlibet con- cilium generale, & etiam Conftantienfe, ca- tholicam ecclefiam repræfentetr. Item, utrum fores prafate audoritatis & veritatis in cele- B credat qmod quidquid ipfum concilium. Con- {tanrienfe diffnivir & approbavit in favorem fidei & falntem animarum, quod hoc fit ab omnibus fidelibus tenendum & approbandum: cum tamen non iguoraret praedictam declara- tioném in eodem concilio fadam effe. Dein- de vero hoc in Bafileenfi concilio eadem de- claratio innovata fuit in publica feffione , ubi de nullà obedientiarum differentia fermo erat; ubi eriam quamplures cardimales , patriarche, archiepifcopi , epifcopi, ceterique praelati & doctores infignes in molritadine copiofa pra- fentes erant, & legatus apoftolicus prefiden- tiam exercebat. Ut quid ergo nune allegatur quod h&c declaratio ab una tantum obedien- patu .deponere, priufquam hæc fan(ta fyno-Ctia in concilio Coftantienfi facta fuit? Sed au- dus diffolveretur ne mundum inficeret erro- ribus, & poft ejufdem {ynodi cdiffolutionem ubique catholicos perfequereturff gu; auctori- tatem conciliorum defenderent . Cujus rei fu- ture magna dudum prelumptio "habita eft , pofiquam in factis fnis prefatus Gabriel ita paffim contemnere videbatur decreta fynoda- lia. Poftquam infuper jam ante tres annos in hoc concilio auditum erat quod aliad conci- Yium fieret, ubi hereticarentur, deeretà conci- lit Conftantienfis & hujus Bafilecnfis, ob quam caufam maxime re(litit hæc fanGa fynodus , ne Gabriel in alio loco pro fua voluntate con- cilium erigerer, ficut ipfe tam tub umbra Grz- diamus quomodo in probatione yeritatum de- clarararum conatur Gabriel! mundum involve- re. Dicit eas fe reprobare ad fenfum Bafileen- fem, Quem, inquir, facto demonftrani: & non Aperit quis ille fenfus fit, nec etiam in quo feníu approbare velit ipfas: & fuper boc pro voluntate fua, poftquam per harefim pro- batam & lucide manifcflam judicialiter poft maturam examinarionem depofirus e(t, nos appellat hæreticos , qui doctrinam ecclefiz pa- icfecimus, & veritates clariffimas fine raga , fine duplicitate, finc quacumque - involutione verborum , decreto fynodali aperuimus ad æ- dificationem populi Chriftiani. Nam 6x verba corum quam aliis modis laboravit erigere. Et D veritatum. ipfarum plana & aperta funt nec tandem cum hoc legitime facere non poffet , nec obtinere confenfum ecclefie , divina pro- videntia repugnantis malo jam præmeditaro, ipfe in fchifmate & divifione aliam congrega- tionem fub nomine generalis concilii primo Ferrarie , deinde Florentie erexit: in qua tunc per prefatani inve@ivam fuos errores, fuum- que obduratum animum in perfecurionem ec- clefæ patefecit. Quomodo autem veritates ipfas fidei impugnet, audiamus & deinde ad cctera omnia refpondeamus, ut omncs Chrifti fidcles in hoc turbulento tempore lumen af. piciant veritatis, per quod in portum falutis perducantur. Enervare quidem conatur veri- tatem in Conftantienf concilio declaratam , dicens eam declarationem ab una tantüm obe- dienüa Joannis X X111. fuiffe factam, Sed nun- Imo vedame- quid negare vult, pro eo tempore verum vit & ipfe . "m . : oanacs xit. fuiffe concilium , $ declarationes in eo factas multi dus validas elfe ? Quid autem contradicere. vult cerdinales, k peltis&de de obedientiis aliis ? reclamayitne aliqua con- a - . . . H Rodericus e. tra hujus veritatis. declarationem ?. Numquid umma Omnes unanimiter & depofitionem Joannis lau- daverunt , & in privationem Benedi&i ab o- mni jure, i quod habebat in papatu, con- fenferunt; quae vigore aucloritatis fynodalis Efpendit atque. depofuit, & Benedictum oportet nunc has involutiones quærere ad de- ceprionem fimplicium , ut dicat fe reprobare veritates ad aliquem. fenfum, quem nequa- quam explicat. Sic enim dudum oratoribus fuis fuper hac ipateria refponfum fuit in ea refponfione qu& incipit, Cogitanti quod de- creta Conflantienfis fynodi authentica funt , & ita clara & intelligibilia, ur nulla egeant declaratione. Non quzrit profedo veritas fi- dei tales angulos, non tales involutiones af. fcXat: fed quem fenfüm habuit, quem facto monílravit in: his veritatibus Conftancienfe concilium , cum Joannem propter fimonian & alia crimina 2b adminifiratione papali fu- T (ue promiffum eft ) a jure, fi quod fibi compe- tebat, privavit: quem fenfum habuit conci- linm Conftantienfe, cum in capitulo, Fre- quens, ftatuit, ut dum plures effent conten- dentes de papatu, quilibet ad concilium ve- nire reneretur füb pcena cadendi a jure papa- tus, fi quod haberet: quodque uterque con- tendentium effet fufpenlus ab adminiftratione papali, donec caufa eorum : eflet definita per concilium. Revocare autem nunc in dubium ipfa decreta. coacilii Conftantieníis quid aliud : effer , ANNO CHRISTI 1439. 

Strana 347
347 "U* CONCILII BASILEENS(S. "AU 348 ——_——êlfet, quam in dubitationem vertere. depofi- A tum. atque dimiffum multo gravius per pra- emn ANNO tionem prediftorum, ele&ionem przdi£li pa- tenfum' translationem. in Werrariam reincidit, = CHRIST! pe Martini, & confequenter ipfius olim Eu- ac deinceps adverfus doclrinam ecclefie. S ve- “io. ee e. genii, creationefque cardinalium , promotio- titates fidei declaratas , quihus iunc refiere gitime ele- nes patriarcharum , archiepifcoporum, epifco- mon potuit; magis (5 per induratam pertina- PS porum » abbatum & aliorum , ceteraque fa- ciam & hærefim obfirmavit. Qualiter autem śed ini Felt ela ecclefiæ in horrendam confufionem dedu- hæc dofirina cccichæ de auGoritate concilio- fghifme fece- cere ? Quem fenfum preterea in his habue- rum fundara fit, & in facris fcripeuris, & in "ma runt patres in bac fan£ta fynodo cenftitui , doctrinis fanétorum , fæpenumero fuic diluci- legatus apoflolicus , & alii fanQ&e Romane de declaratum & in re(ponfione fynodali qua ecclefiz cardinales, dum pariter cum univer- incipit, Cogitanti, & in aliis multis. fcriptu- fo concilio in undecima fe(lione hujus fanctæ ris, orationibus & fermonibus, quibus neque fynodi ftatuerunt decreto peipetuo , quod fi ipfe Cabricl , neque fui, tam in hoc conci- fummus pontifex in futurum diffolveret con- Jio guam in confpectu regum & principum , um generale fine ejus confenfu , nifi rei- — refilcrc. potuerunt. Intellexeruntque Chriftia- pilcerer infra quatuor menfes ; pernam fufpen- Bini, quanta effet ecclefie ruina, fi fpretis con- fionis ab adminiftrationc papali ipfo facto in- ciliis generalibus , abjeétis facris canonibus & curreret; & dcinde ad depofitione — ejus pro- — debiüis regulis , unus homo peccator poffet cederetur, (i illam per duos mcr s fuflincret de omnibus rebus ipfius ecclefie pro libito animo indurato. Quem fenfum etiam habue- 1uz voluntatis agere: & dum congregatum runt, dum dixerunt in duodecima feflione effet concilium pro reformatione ejus & alio- hanc effe veritatem jüris divini & humani, rum, poffet illud in quemcumque locum vel- quod papa concilium fine confenfu ejus dif- let, ac in regionem quamcunque transferre folvere nequiverat , & ipfum admiom erunt ut fine ejus confenfa. Manifelle quoque conilat, s«4 eandem diffolutionem per eum. atteutatam — evocaret infra fexaginta dies. AHoquin fufpenfionem auftorirate fynodali decernebant cfle facien- dam, qui & in refponfione fynodali, quz in- eipit, Speravit, dixerunt dc predicts diffolu- tione, quam diclus Cabriel, tunc Eugenius, . . s. inn 8 ccelofialich quantum illud falfum ft quod coníngit ipfe $m eres Gabriel, nos per declarationem veritatum prar. poses em didarum voluiffc principcs dcyotos fedis apo- bs reis . : . : : nico ftolice judicare hzreticos. Notum eft enim prar. quomodo prineipes orbis has veriiates femper tenuerint Gk diíenfaverint, qui oratore — fuos fuflinere volebat : Malumus mori, quam tan-Cin hoe concilio tenuerunt, & ipfum ve- to crrori per ignaviam cedere. lfic a: culus fldem concernit, qui finc Interitu fGluti ne- gligi non potefl. $i dominus Eugenius tccle- fiam audire non vult, quam hoc facrum con- cilium reprzfentat oportebit eum tamdem ha- beri ficut ethnicum. & publicanum, Hzc ipi- dem dida funt. Non profc&o alium fenfum nunc babere voluit nec vult in his veritati- bus finéta fynodus, nifi quem ipfa tunc ha- buit cum illi adeilent. An dicet eos qui in concilio Conflantienfi erant fuiffe hzreticos cum quibus ipfe Gabriel fe univit & conjun- Sed iab Eu- xit? An dicet lepetum fuum, cardinales, X enio veniam . . . . <q: . Dofiea petie- alios, qui in hoc Bafileenfi concilio predicta runt. dicetur qui eis adhælie, & poft monitionem fynodałem confeflus eft diflolurionem | iliam quam fecerat, & multo tempore defenfavc- rat, nullam (fuiffe; xmnio «a non obftante cóncilium legitime fuiffe continuatum ; revo» cans etiam literas , incipientcs , Deus novit , & alias quafcumque, S quidquid per ipfum aut fuo nomine in prejudicium aut deroga- tionem hujus facri concilii Bafileenfis .. ieu contra ejus auctoritatem factum & artentatum feu afferrum erat ? Recognovitque errorem fuum quem in diffolvendo concilium fine con- fenfu ejus habuerat, fueruntque fuper hoc le- de litere cjus folemniter in fe(fione publica, peratore & praefatis cardinalibus, oratoribus regis Francie, & aliorum quamplurimum prin- cipum , prelatis & aliis egregiis viris in mul- titudine copiofa. Án dicet quod tota ecclefia ' €um eo in crrore fuit, dum pariter oimnes huic fue revocationi affenferunt ? Quomodo audet nunc vocare exiflentes in hac ^ fancta fynodo hzreticos, qui in eadem veritate, in eadem dottrina ecclefie de auctorita:e. conci- liorum generalium fideliter & conflanter per- faverant ? Ipfe qui in errorem femel revoca- Jis ten poribus tum ex legitimum concilium reputaverunt il- nibus idem Gabriel iptum dif- plutum efie 4 Umnabar. Sed & quomodo in hac fan&e {ynodo perfeverantes, fchifmaticos appellant a6 ct, qui inunitute * qua a prin- cipio fuerant fine variatione permanferunt , dum ipíe manifefle fe ab eadem unitare fe- paravit, & fchifina perniciofiffimum perpetra- vit, eripens aliam. congregationem fub nomi- nc generalis concilii ,.primo apud Ferrariam , deinde apud Florenüam, adverfus hanc fan- ćłam fynodum, Ś altare facrylegum contra alrare lcgitimum, unde univerfum orbem in turbarionem . adduxit , & malediclionem in Go- * forro in qua Abi egerunt, fuiffe hereticos? Sed quid de ipfoD re, Dathan & Abiron divinitus latam , atque penas contra fchifmaticos a jure indiras pro- meruit, juxra declarationem jam a feptem an- nis faciam in o€tava feflionc hujus fan&e fy- nodi, qua dicitur: Quicumque, hoc facro du- ranie concilio, aliam congregationem fub no- mine generalis concilii erigere aut. facere prz- fumpferit, non catholice ecclefie concilium , ted fchifnaricorum conventiculum facere com- vincitur. ldcirco hec iancla fynodus omnes Chrifti fideles, cujufcumque ftatus aut digni- tatis, etiam(? papalis, imperialis aut regalis exiftant , fab obteflatione divini judicii, quod in Core, Dathan & Abiron auctoribus fchjf- matis fcriptura facra commemorat, admonet præfentibus inclytæ memoriæ Sigifmundo im- E & hortatur, X in virtute fanclz obedientiz , & pcenis contra fchifinaricos a jure indiclis, diftridle precipit atque. mandat, ne, hoc fa- cro durante concilio, aliam congregationem fub nominc generalis concilii , quod revera nou effet concilium, facere eur congregare , nec ad ipfum tamquam ad generale conci. lium, etiam praetextu cuju(vis promiffionis aut juramenti, accedere , aut interefle, vel recur- rere quoquo modo, neque pro concilio gene- rali habere, reputare, aut etiam nominars prefomai. liec in prefata feflione habentur i Ex 

Strana 348
347 "U* CONCILII BASILEENS(S. "AU 348 ——_——êlfet, quam in dubitationem vertere. depofi- A tum. atque dimiffum multo gravius per pra- emn ANNO tionem prediftorum, ele&ionem przdi£li pa- tenfum' translationem. in Werrariam reincidit, = CHRIST! pe Martini, & confequenter ipfius olim Eu- ac deinceps adverfus doclrinam ecclefie. S ve- “io. ee m es genii, creationefque cardinalium , promotio- titates fidei declaratas , quihus iunc refiere gitime ele- nes patriarcharum , archiepifcoporum, epifco- mon potuit; magis (5 per induratam pertina- PS porum » abbatum & aliorum , ceteraque fa- ciam & hærefim obfirmavit. Qualiter autem śed ini Felt ela ecclefiæ in horrendam confufionem dedu- hæc dofirina cccichæ de auGoritate concilio- fghifme fece- cere ? Quem fenfum preterea in his habue- rum fundara fit, & in facris fcripeuris, & in "ma runt patres in bac fan£ta fynodo cenftitui , doctrinis fanétorum , fæpenumero fuic diluci- legatus apoflolicus , & alii fanQ&e Romane de declaratum & in re(ponfione fynodali qua ecclefiz cardinales, dum pariter cum univer- incipit, Cogitanti, & in aliis multis. fcriptu- fo concilio in undecima fe(lione hujus fanctæ ris, orationibus & fermonibus, quibus neque fynodi ftatuerunt decreto peipetuo , quod fi ipfe Cabricl , neque fui, tam in hoc conci- fummus pontifex in futurum diffolveret con- Jio guam in confpectu regum & principum , um generale fine ejus confenfu , nifi rei- — refilcrc. potuerunt. Intellexeruntque Chriftia- pilcerer infra quatuor menfes ; pernam fufpen- Bini, quanta effet ecclefie ruina, fi fpretis con- fionis ab adminiftrationc papali ipfo facto in- ciliis generalibus , abjeétis facris canonibus & curreret; & dcinde ad depofitione — ejus pro- — debiüis regulis , unus homo peccator poffet cederetur, (i illam per duos mcr s fuflincret de omnibus rebus ipfius ecclefie pro libito animo indurato. Quem fenfum etiam habue- 1uz voluntatis agere: & dum congregatum runt, dum dixerunt in duodecima feflione effet concilium pro reformatione ejus & alio- hanc effe veritatem jüris divini & humani, rum, poffet illud in quemcumque locum vel- quod papa concilium fine confenfu ejus dif- let, ac in regionem quamcunque transferre folvere nequiverat , & ipfum admiom erunt ut fine ejus confenfa. Manifelle quoque conilat, s«4 eandem diffolutionem per eum. atteutatam — evocaret infra fexaginta dies. AHoquin fufpenfionem auftorirate fynodali decernebant cfle facien- dam, qui & in refponfione fynodali, quz in- eipit, Speravit, dixerunt dc predicts diffolu- tione, quam diclus Cabriel, tunc Eugenius, . . s. inn 8 ccelofialich quantum illud falfum ft quod coníngit ipfe $m eres Gabriel, nos per declarationem veritatum prar. poses em didarum voluiffc principcs dcyotos fedis apo- bs reis . : . : : nico ftolice judicare hzreticos. Notum eft enim prar. quomodo prineipes orbis has veriiates femper tenuerint Gk diíenfaverint, qui oratore — fuos fuflinere volebat : Malumus mori, quam tan-Cin hoe concilio tenuerunt, & ipfum ve- to crrori per ignaviam cedere. lfic a: culus fldem concernit, qui finc Interitu fGluti ne- gligi non potefl. $i dominus Eugenius tccle- fiam audire non vult, quam hoc facrum con- cilium reprzfentat oportebit eum tamdem ha- beri ficut ethnicum. & publicanum, Hzc ipi- dem dida funt. Non profc&o alium fenfum nunc babere voluit nec vult in his veritati- bus finéta fynodus, nifi quem ipfa tunc ha- buit cum illi adeilent. An dicet eos qui in concilio Conflantienfi erant fuiffe hzreticos cum quibus ipfe Gabriel fe univit & conjun- Sed iab Eu- xit? An dicet lepetum fuum, cardinales, X enio veniam . . . . <q: . Dofiea petie- alios, qui in hoc Bafileenfi concilio predicta runt. dicetur qui eis adhælie, & poft monitionem fynodałem confeflus eft diflolurionem | iliam quam fecerat, & multo tempore defenfavc- rat, nullam (fuiffe; xmnio «a non obftante cóncilium legitime fuiffe continuatum ; revo» cans etiam literas , incipientcs , Deus novit , & alias quafcumque, S quidquid per ipfum aut fuo nomine in prejudicium aut deroga- tionem hujus facri concilii Bafileenfis .. ieu contra ejus auctoritatem factum & artentatum feu afferrum erat ? Recognovitque errorem fuum quem in diffolvendo concilium fine con- fenfu ejus habuerat, fueruntque fuper hoc le- de litere cjus folemniter in fe(fione publica, peratore & praefatis cardinalibus, oratoribus regis Francie, & aliorum quamplurimum prin- cipum , prelatis & aliis egregiis viris in mul- titudine copiofa. Án dicet quod tota ecclefia ' €um eo in crrore fuit, dum pariter oimnes huic fue revocationi affenferunt ? Quomodo audet nunc vocare exiflentes in hac ^ fancta fynodo hzreticos, qui in eadem veritate, in eadem dottrina ecclefie de auctorita:e. conci- liorum generalium fideliter & conflanter per- faverant ? Ipfe qui in errorem femel revoca- Jis ten poribus tum ex legitimum concilium reputaverunt il- nibus idem Gabriel iptum dif- plutum efie 4 Umnabar. Sed & quomodo in hac fan&e {ynodo perfeverantes, fchifmaticos appellant a6 ct, qui inunitute * qua a prin- cipio fuerant fine variatione permanferunt , dum ipíe manifefle fe ab eadem unitare fe- paravit, & fchifina perniciofiffimum perpetra- vit, eripens aliam. congregationem fub nomi- nc generalis concilii ,.primo apud Ferrariam , deinde apud Florenüam, adverfus hanc fan- ćłam fynodum, Ś altare facrylegum contra alrare lcgitimum, unde univerfum orbem in turbarionem . adduxit , & malediclionem in Go- * forro in qua Abi egerunt, fuiffe hereticos? Sed quid de ipfoD re, Dathan & Abiron divinitus latam , atque penas contra fchifmaticos a jure indiras pro- meruit, juxra declarationem jam a feptem an- nis faciam in o€tava feflionc hujus fan&e fy- nodi, qua dicitur: Quicumque, hoc facro du- ranie concilio, aliam congregationem fub no- mine generalis concilii erigere aut. facere prz- fumpferit, non catholice ecclefie concilium , ted fchifnaricorum conventiculum facere com- vincitur. ldcirco hec iancla fynodus omnes Chrifti fideles, cujufcumque ftatus aut digni- tatis, etiam(? papalis, imperialis aut regalis exiftant , fab obteflatione divini judicii, quod in Core, Dathan & Abiron auctoribus fchjf- matis fcriptura facra commemorat, admonet præfentibus inclytæ memoriæ Sigifmundo im- E & hortatur, X in virtute fanclz obedientiz , & pcenis contra fchifinaricos a jure indiclis, diftridle precipit atque. mandat, ne, hoc fa- cro durante concilio, aliam congregationem fub nominc generalis concilii , quod revera nou effet concilium, facere eur congregare , nec ad ipfum tamquam ad generale conci. lium, etiam praetextu cuju(vis promiffionis aut juramenti, accedere , aut interefle, vel recur- rere quoquo modo, neque pro concilio gene- rali habere, reputare, aut etiam nominars prefomai. liec in prefata feflione habentur i Ex 

Strana 349
ANNO CHRISTI 1935» Num. 16. Ti. 3. Aliter do Evogenia fen- tit ecclells a] Vo, An. tonipum. H. EUGENIUS PP. IV. 349 EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS II. IMP. 350 Xx guibus clariffime patet , quomodo male- A numera mala fieri : x non advertunt quot ih — dicio illa fchifmaricorum fuper ipfum Gahrie- lem revertitur, quam in. nos per prefatam inveCivam adducere conabatur; ita ut pro- prie de tabernaculo fgo omnes adinonear re- cedere illa Moyfis fervi Dei locutio, qua di- cit: Recedite a tabernaculis haminum impiorum. Er dum cum fchifmare hærefim adjunxit, in qua poft plures corręptiones & admonitiones obdurato magis femper anime perdurar, re- de adnonetur unufquifque Cnrifliznus ipfum evitare, per illam apoftoli Pauli falubzrrimam doGrinam , qua dicit ad Timm: Hereticum Aominem pof primam € fecundam correpuonem dcvita , fciens quia fubverfus efl qui. ejufmodi ef, & delinquit proprio. judicio. condemnatus, Cerrilime enim fe proprio judicio condemna-. vit per illam invectivam, dum obdurationem animi füi in fchifmate & harc adverlus do- &rnam ecclefie ( veritates. fidei declaratas oftendit,. ut jam omnes Chriftiani intelligant talem veritatis , juftitiæ. fidci & ecclefæ per- fecutorem nullatenus poffo tolerari, fed ja eo proprie verificari fententiam Cypriani in epi- flola ad a Antonium, qua dicit de N ovarıa- no»contendenite fuper epifcopara. urbis Resca: Fpilcopatum tenere non poflet, etiamíis , ius epifcopus factus, a coepiftoporum fuorum corpore & ab ccclefiæ umtare di(cederet. Et infra: Qui cigo nec unitatem . Spiritus’ nec eadem bona fiunt, & quot funt in ea ,melio- res ipfis; Hi ( nt inquit Áuguflinus ) fune falfi juftificatores , & veri praciforcs. Et alio loco ipfe ait: Mec confilia feparationis inania funt, perniciofa , facrilega, impia & fuperba : & longc graviores funt trabes fchifraatis quas in oculis tales gerunt, quam pcccara mancn- tium in "unitate ccclefie; quae ipli fcifmati compa;ata ficut feftucie in oculis fratrum re- putantur, Peccata quidem fi in aliis erant, illa eis , & forfan aliis pancis, nocebant , pec- caium autcm Cabriclis & cjus incorrigibilitas mundo nocuit univerío. Unde nullam caufam habuit fe feparandi Cabriel ab hoc fhcro cou- cilio, neque a tot epifcopis , oratoribus prin- cipum, dodoribus, & ceteris bonis viris, qui pro majori parre concilii * duplo unanimes erant in his que per iplum facrum concilium decernebantur, Nec debuir aliim congrega- ^ionem erigere in contnrbationem univerfi or- bis adverfus fynodalem fenjcntiam. Dicit mo- nopolią , conjurationes, confpirationes protunc faclas. füiffe. Quomado autem. xocare poteft confpirationes & conjurationes illa quz palam a duabüs partibus concilii & amplius fa&a funt in'deputationibus, congregationibus ge- neralibus , & fcffjonibus publicis? illa autem, que per factionem paucorum acta funt, pre erigendo conciliabulum contra iflud legitimum conjunctionem pacis obfervat, & fe ab eccle- C concilium , qui iuter fe conclufiones fuas con- fie vinculo atque a facerdotum collegio fepa- rat, epifcopi nec pOre(tatéim poteft hab re nec honorem, qui epifcopauis nec unitatem — vo- luit habere nec pacem. Quie fenrentiz. ita cla- re verihcatur (n Gabriele, ur clarius dici non poffüt , dum manifcfte & per creflionem con- venticyjorum contra generale concilium,, & per impugnatiouem auGoritatis conciliorum jn fadlis , verbis & fcriptis , quam coepifcopi fui & univerfum collegium facerdotum tam in concilio Conflantienfi, quam in ifto Bafileenfi tenuerunt, & dilperfa per orbem profitetur ecclefia, (e a coepifcoporum corpore, ab u- nitatc ecclefie feparavit, & totum orbem in fpirabant, qui illam divifionem conflaverunt , ex quibus nunc totus orbis tanta patitur dif- crimina, ropuiat effe juxta , appellans malum bonum ; & bonum malum. Sed & ea non com- memorat, quz pcr aliquos cx fuis facta (uni pro perveniendo ad ercctiopem illius conven- ficuli contra hoc concilium; in falfificatione literarum. füb nomine hujus fanctz fynodi , in capüone & cruciatus Joannis Heraldi princi- pis Pedemontium,; quem noflri oratores ad Græciam præmiferant, & in perfecutionc ve- nerabilis Joannis de Ragufo, nunc epifcopi Argentinenfis, ad Coiftantinopolim. Imputar autem fuperbiam manentibus in fynodo , pro turbatione ac divifione pofuit. Sic iraque dum D eo quad maxima neceffirate compulfi, pro ho- depofitionem {uam eneryare quaerit, inapis cam approbat & confirmat: dumque atios he- reticos & fchifmatiços volunzarie appellat, quantum jufle pro fchifmate & harelr depo- fitus fuerit ipfe demonftrat. De fimonia au- tem, perjurio , dilapidarione, violetione affi- dua & contemptu canonum ac dęcretorum fynodalium , fcandalizatione ecclefie, & noto- ria incorrigibilirare , pro quibus pariter depo- fins eft, nullam in prediéa inveciva expur- gationem adduxit, fed penitus obiicuit. Ve- rpm , ficut rei & incorrigihiles facere folent in judicem fuum, convicia & contumelias in hanc fanctam fynodum exeggerat. & relatio- nore Dei & animarum flute veritarem, ju- fiiam, fidem & eccle(iam fuflinont, quos ipfe per fupcrbiam ejus femper afcendenrem ita dire oppugnat: & filios 2ppellat degene- res, qui fanCtam: matrem ecclefiam — fideliter defenderunt , quam ille perditioni fuo inutili & damnofo regimine exponere moliebatur . Dicit fe pati perlecutionem a vocatis Chri- ftianis , qui veros Chriftianos prædæ & gra- viffimis perfecutionibus expofuit, dum fi- delifime hoc concilium & iplius atque aliorum conciliorum — aucloritatem defende- ‘runt , .que' iple deflruere volebat , Com- memorat infaper idolum abcinjnationis nos nem criminum agere conatur, dum fuiipfius E velle crigere in templo Dei, cum potius om- juttificationem | proferre non poteft. Dicit hanc fanctam fynodum fuille verfum in tyrannidem, in qua fcmper ombibus fumma libertas pa- tuit, & hodie patet. Dicit plura fuppofita hu- jus {ante fynodi, antequarn ad ejus diffolu- tionem procederet, fuiffe diverfis (celeribus ir- retita, de quibus nullam unquam probationem judicialem coram hac fanéia fynodo protulit, fed omnes qui fe a corpore ecciefie feparant itt fe folent dicere juftos , & ceteros pecca- tores; atque in ipfa €cclefia multa atque. in- nis intentio hujus fanctze fynodi fuerit ad il- la idola abjicicnda cx ipfo templo, dc qui- bus apoftolus loquitur, dicens quod avaritia eft idolorum fervitus: & que abominatus eft dominus, cum, facto flagello de funiculis, ANNO CHRISTS 143% Coloff. 3. ejecit vendentes & ementes de templo. Nam Jogr, a. ad hoc tendunt hujus fancte fynodi decreta & labor fummus, ut fimonia repellatur a templo domini, fiantque omuia ia collationi- bus djgnitatum & beneficiorum , ac etiam ¢e- teris rcbus, prout lex divina & fanctorum pas trum 

Strana 350
ANNO CHRISTI 1935» Num. 16. Ti. 3. Aliter do Evogenia fen- tit ecclells a] Vo, An. tonipum. H. EUGENIUS PP. IV. 349 EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS II. IMP. 350 Xx guibus clariffime patet , quomodo male- A numera mala fieri : x non advertunt quot ih — dicio illa fchifmaricorum fuper ipfum Gahrie- lem revertitur, quam in. nos per prefatam inveCivam adducere conabatur; ita ut pro- prie de tabernaculo fgo omnes adinonear re- cedere illa Moyfis fervi Dei locutio, qua di- cit: Recedite a tabernaculis haminum impiorum. Er dum cum fchifmare hærefim adjunxit, in qua poft plures corręptiones & admonitiones obdurato magis femper anime perdurar, re- de adnonetur unufquifque Cnrifliznus ipfum evitare, per illam apoftoli Pauli falubzrrimam doGrinam , qua dicit ad Timm: Hereticum Aominem pof primam € fecundam correpuonem dcvita , fciens quia fubverfus efl qui. ejufmodi ef, & delinquit proprio. judicio. condemnatus, Cerrilime enim fe proprio judicio condemna-. vit per illam invectivam, dum obdurationem animi füi in fchifmate & harc adverlus do- &rnam ecclefie ( veritates. fidei declaratas oftendit,. ut jam omnes Chriftiani intelligant talem veritatis , juftitiæ. fidci & ecclefæ per- fecutorem nullatenus poffo tolerari, fed ja eo proprie verificari fententiam Cypriani in epi- flola ad a Antonium, qua dicit de N ovarıa- no»contendenite fuper epifcopara. urbis Resca: Fpilcopatum tenere non poflet, etiamíis , ius epifcopus factus, a coepiftoporum fuorum corpore & ab ccclefiæ umtare di(cederet. Et infra: Qui cigo nec unitatem . Spiritus’ nec eadem bona fiunt, & quot funt in ea ,melio- res ipfis; Hi ( nt inquit Áuguflinus ) fune falfi juftificatores , & veri praciforcs. Et alio loco ipfe ait: Mec confilia feparationis inania funt, perniciofa , facrilega, impia & fuperba : & longc graviores funt trabes fchifraatis quas in oculis tales gerunt, quam pcccara mancn- tium in "unitate ccclefie; quae ipli fcifmati compa;ata ficut feftucie in oculis fratrum re- putantur, Peccata quidem fi in aliis erant, illa eis , & forfan aliis pancis, nocebant , pec- caium autcm Cabriclis & cjus incorrigibilitas mundo nocuit univerío. Unde nullam caufam habuit fe feparandi Cabriel ab hoc fhcro cou- cilio, neque a tot epifcopis , oratoribus prin- cipum, dodoribus, & ceteris bonis viris, qui pro majori parre concilii * duplo unanimes erant in his que per iplum facrum concilium decernebantur, Nec debuir aliim congrega- ^ionem erigere in contnrbationem univerfi or- bis adverfus fynodalem fenjcntiam. Dicit mo- nopolią , conjurationes, confpirationes protunc faclas. füiffe. Quomado autem. xocare poteft confpirationes & conjurationes illa quz palam a duabüs partibus concilii & amplius fa&a funt in'deputationibus, congregationibus ge- neralibus , & fcffjonibus publicis? illa autem, que per factionem paucorum acta funt, pre erigendo conciliabulum contra iflud legitimum conjunctionem pacis obfervat, & fe ab eccle- C concilium , qui iuter fe conclufiones fuas con- fie vinculo atque a facerdotum collegio fepa- rat, epifcopi nec pOre(tatéim poteft hab re nec honorem, qui epifcopauis nec unitatem — vo- luit habere nec pacem. Quie fenrentiz. ita cla- re verihcatur (n Gabriele, ur clarius dici non poffüt , dum manifcfte & per creflionem con- venticyjorum contra generale concilium,, & per impugnatiouem auGoritatis conciliorum jn fadlis , verbis & fcriptis , quam coepifcopi fui & univerfum collegium facerdotum tam in concilio Conflantienfi, quam in ifto Bafileenfi tenuerunt, & dilperfa per orbem profitetur ecclefia, (e a coepifcoporum corpore, ab u- nitatc ecclefie feparavit, & totum orbem in fpirabant, qui illam divifionem conflaverunt , ex quibus nunc totus orbis tanta patitur dif- crimina, ropuiat effe juxta , appellans malum bonum ; & bonum malum. Sed & ea non com- memorat, quz pcr aliquos cx fuis facta (uni pro perveniendo ad ercctiopem illius conven- ficuli contra hoc concilium; in falfificatione literarum. füb nomine hujus fanctz fynodi , in capüone & cruciatus Joannis Heraldi princi- pis Pedemontium,; quem noflri oratores ad Græciam præmilerant, & in perfecutionc ve- nerabilis Joannis de Ragufo, nunc epifcopi Argentinenfis, ad Coiftantinopolim. Imputar autem fuperbiam manentibus in fynodo , pro turbatione ac divifione pofuit. Sic iraque dum D eo quad maxima neceffirate compulfi, pro ho- depofitionem {uam eneryare quaerit, inapis cam approbat & confirmat: dumque atios he- reticos & fchifmatiços volunzarie appellat, quantum jufle pro fchifmate & harelr depo- fitus fuerit ipfe demonftrat. De fimonia au- tem, perjurio , dilapidarione, violetione affi- dua & contemptu canonum ac dęcretorum fynodalium , fcandalizatione ecclefie, & noto- ria incorrigibilirare , pro quibus pariter depo- fins eft, nullam in prediéa inveciva expur- gationem adduxit, fed penitus obiicuit. Ve- rpm , ficut rei & incorrigihiles facere folent in judicem fuum, convicia & contumelias in hanc fanctam fynodum exeggerat. & relatio- nore Dei & animarum flute veritarem, ju- fiiam, fidem & eccle(iam fuflinont, quos ipfe per fupcrbiam ejus femper afcendenrem ita dire oppugnat: & filios 2ppellat degene- res, qui fanCtam: matrem ecclefiam — fideliter defenderunt , quam ille perditioni fuo inutili & damnofo regimine exponere moliebatur . Dicit fe pati perlecutionem a vocatis Chri- ftianis , qui veros Chriftianos prædæ & gra- viffimis perfecutionibus expofuit, dum fi- delifime hoc concilium & iplius atque aliorum conciliorum audoritatem defende- ‘runt , .que' iple deflruere volebat , Com- memorat infaper idolum abcinjnationis nos nem criminum agere conatur, dum fuiipfius E velle crigere in templo Dei, cum potius om- juttificationem | proferre non poteft. Dicit hanc fanctam fynodum fuille verfum in tyrannidem, in qua fcmper ombibus fumma libertas pa- tuit, & hodie patet. Dicit plura fuppofita hu- jus {ante fynodi, antequarn ad ejus diffolu- tionem procederet, fuiffe diverfis (celeribus ir- retita, de quibus nullam unquam probationem judicialem coram hac fanéia fynodo protulit, fed omnes qui fe a corpore ecciefie feparant itt fe folent dicere juftos , & ceteros pecca- tores; atque in ipfa €cclefia multa atque. in- nis intentio hujus fanctze fynodi fuerit ad il- la idola abjicicnda cx ipfo templo, dc qui- bus apoftolus loquitur, dicens quod avaritia eft idolorum fervitus: & que abominatus eft dominus, cum, facto flagello de funiculis, ANNO CHRISTS 143% Coloff. 3. ejecit vendentes & ementes de templo. Nam Jogr, a. ad hoc tendunt hujus fancte fynodi decreta & labor fummus, ut fimonia repellatur a templo domini, fiantque omuia ia collationi- bus djgnitatum & beneficiorum , ac etiam ¢e- teris rcbus, prout lex divina & fanctorum pas trum 

Strana 351
EUCENIUS PP. iv. 351 CONCILII BASILEENSIS ALBERTUS iW. IMP. 35? =. Нат decreta inflituerumt ; ad falutem. anima- À tum. per eamdem fynodum , ficut cum eis con. ANNO CHRISTY 1439. 8. Tm. 6, Sel quo jure vos pauci ci- totis pallorem geclefi , rum, non ad exhauftam pecuniarum. Nam, ut inquit apoftolus, radix omnium malorum cu- piditas, quam quidam appetentes erraverunt a fide, & inferuerunt fe doloribus multis. fi- cue in Gabriele nunc impletum elfe confpici- fur. Et dicit nos reformationem abhoruiffe , gui omnibus laboribus femper enitimur, om- niaque pericula fuflinemus, & vitam noftram & bona exponimus, ut ipfa reformatio rea- lem & effieacem fortiatar executionem : qua hucufque impedimentum maximum ex 60 ha- huir, quod ille, qui primus in ecclefia cano- nes €xequi habebat, & fe omnibus prebere exemplum virtutis & fan&itatis, agebat in ventum erat. Nec dubium effe deber caiquam Chriftiano, quod fí juvare voluiffet Gabriel, tunc dictus Eugenius, ut veniffenr, ficut ipfe reftitit &c impedivit, quod fuiffent addudi, Sed maluit ecclefiam scindere, quam in hoc confentire, ut fub umbra illa reformationem evitare poffet, & fa&a ipfius ecclefie in fuam tyrannidem redigere. Dum veto citatus efl, fcidir extunc ecclefiam , quantum 3n ipfo fait; imo & contra determinationem catholica fidei concilium hoc Bafileenfe , Jicet nulliter, eran- ftulit & tunc in. Ferrariam , cafu quo proce- dcretur contra ipfum aur aliquem oratorum . fuorum prefidentinm, qui in concilio fuerant; contrarium . Jam non queritur idolum ,. fed B quorum unus de crimine falli erat accufatus, paftor bonus , qui virtute, prudentia B bo- nitrate fc exhibeat formam. gregis, pafcatque fubditos verbo ac exemplo, utens pote(latc a Chriflo concefla in ædificationem ecclefiæ , non in deflruétionem : & ¢jiciatur idolum ip- fum cum abominationibus fuis , quod contra Juftitiam & voluntatem domini federe conarur. Sed conqueritur delnde Gabriel citatorium con- tra eum factum fuiffe; quod in perturhario- nem facti Grecorum cedebat, ut dicit. Ve- rum fi bene attendat, non illud fuit ad per- turbandum factum Græcorum , fed ad confu- lendum & providendum faluri ecclefiæ noftræ catholice, quam impio fchifmate vulncerabat ‚de quo fuit poflmodum jufto judicio conde- mnatus. Ft jam dicit fe hoc feciffe propter Gracos , quod propter íe & prefidentem fuum fecic. Nam. & contentus erat, non obftanti- bus omnibus , ut concilium Bafilee permane- ret ufque ad adventum Grecorum , dummo- do ab ulterioribus proceffibus contra ipfum & pref um рта {смел fuum fuperfederetur . ANNO CHRISTI 1499 Addir autem de venerabilibus fancte Roma. ne eccleli& cardinalibus, contra quos ramen nih« concilium agebat, ni(i quod eos evoca- bz ad providendum ccclefie in tanto pericu- lo. Sed quid artinet ad faflum Grecorum , quod oporteret. diffolvi hoc concilium , fi pro- Gabriel ipfe, qui poft execrandam illam. di- C ceder tnr. contra unum de prefidentibus ipfius vifionem in hoc facro concilio per fuos exci- tatam illicite & nefarie, (icut in. pluribus de- cretis & epiftolis oftendimus, emnino detet- minaverat eonveuticulum erigere fuh nomine alterius concilii generalis contra hanc fanclain fynodum, in loco pro libito fov voluntatis affumendo , & jam galeas coutra galeas ejuf- dem fance fynodi propter hanc caufam mit- febat in Conftantinopolim . Confiderabantur fcandala, quæ ex hoc (chifmate concilii præ- tenfi contra verum concilium imminehbaut , © que Jam, proh dolor, in oculis omnium con- fpiciuntur, fuit le citatus, per quem tantum fcandalum cxoriebarur, qui & reformationis , Cabnelis, olim Eugenii. ut propier hoc fibi liceret. ransferre concilium in Ferrariam , im- pediendo ex hoc folo capite faftum Bohemo- rum , quod tune au за Bafilea tractabatur €um oratoribus regni Bohemie, & mandan- do ne iHud ultra triginta dics. ageretur iu ca- fu predicto, excoramunicandoque, privando, inhabilitando omnes qui poflea in Bafilea a- Ans conciliares exercerent, tam in facto fidei quam reformationis generalis, in quibus ipfe juxta veritatem fidei catholice tenebatur obe- dire concilio? Quis tam fubtilis, quis tam acutas, qui hoc factum ab errore, a fchifma- te excufare poffet, dum propter cvitandam ac legis domini, & deeretorum hujus (anc D juflam punitionem unius falfafarii, etiam om fynodi contemptor erat, imo jam perfequeba- tur illos qui. deereta. ipfa fervare volebant, atque eamdem fynodum & gella ejus per ere- Aorium illius pretenfi coucilü confundere co- nabatur: ut priufquam illud grandc fcandalum eveniret, priufquam elc&io illius conventiculi contra coneilium , illa horrenda. divifio , que jam parturiebatur, aétualiter. formasa cller, provideretur ecciefie , & ejus fciffure pericu- lofilimæ obvizretur. Quod fi unc faftum ef fet, jam nunc non fentiret ecclefiz dolores acerrimos, quos per collifonem fratrum in utero fuo ipía prefentit. Numguidnon omnis amator unitatis, omnis verus filius. ecclefie , nibus alis ceffantibus, ipfe olim Eugenius omnia hzc fcandala perpetrabat ? Dicit autem fufpenfionem ejus ab adminiffraione papali fuiffe fadiam , cum inftaret adventus Græco- rum, Motorium, vcro eft quomodo poft illam 3deo fcandalofam diffolutionem & translatio- nem in Jerrariam monitus fuit ut cam revo- caret füb poena füfpenfionis pofl 4. menfes , ui refipifceret , incurrende: quod dum face- re noluit, per propriam contumaciam bujuf- modi fufpenfionem incurrit. Neque adventus Græcorum , qui diu poft iplam fufpenfionem in portüm "Venetiarum advenerunt, in hoc aliquid caufavit. Adjungit quod ad depofitio- debebat totis viribus infiftere, ne hoc vulnus E nem. ejus proceffum c(t, cum immineret eo- matri fuæ inferretur, fed in tempore provi- deretar, quod maxime expetebat prefatum citatorium ? Er nihilo minus fancla fynodus omnem fuam poffbilitatem pro Græcorum con- duClione impendebat, mittens oratores fuos & galeas in. Conftantinopolim , ut Graecos ad- ducerent, obtulirque ipfis Griecis per fuas o- ratores complere omnia qua eis promifla fue- rant, {i advenire voluiffent, nec in aliquo de- fecit ipfa fancla fynodus , fperans femper -ip- fos Graecas venire debere ad locum nomina- rumdem Graecorum reductio. Sed {eit totus orbis, quod licet ad depofitionem ejus pro- cedere potuiffet fancta fymodus juxta decreta ipfius poflquam prefauus Gabriel fulpenfio- nem ipfam fuflinuerat poft duos menfes ani- mo indurato , ramen. maxima utens patientia & manfaetudine, adhuc. poffea per, quindecim menfes hanc depofitionem diQulit, donec gra» viffimis periculis imminentibus hoc facrum conciliam in periculo foralis difperfionis po- fiium erat, poit. denofiionem autem ipfius per 

Strana 352
EUCENIUS PP. iv. 351 CONCILII BASILEENSIS ALBERTUS iW. IMP. 35? =. Нат decreta inflituerumt ; ad falutem. anima- À tum. per eamdem fynodum , ficut cum eis con. ANNO CHRISTY 1439. 8. Tm. 6, Sel quo jure vos pauci ci- totis pallorem geclefi , rum, non ad exhauftam pecuniarum. Nam, ut inquit apoftolus, radix omnium malorum cu- piditas, quam quidam appetentes erraverunt a fide, & inferuerunt fe doloribus multis. fi- cue in Gabriele nunc impletum elfe confpici- fur. Et dicit nos reformationem abhoruiffe , gui omnibus laboribus femper enitimur, om- niaque pericula fuflinemus, & vitam noftram & bona exponimus, ut ipfa reformatio rea- lem & effieacem fortiatar executionem : qua hucufque impedimentum maximum ex 60 ha- huir, quod ille, qui primus in ecclefia cano- nes €xequi habebat, & fe omnibus prebere exemplum virtutis & fan&itatis, agebat in ventum erat. Nec dubium effe deber caiquam Chriftiano, quod fí juvare voluiffet Gabriel, tunc dictus Eugenius, ut veniffenr, ficut ipfe reftitit &c impedivit, quod fuiffent addudi, Sed maluit ecclefiam scindere, quam in hoc confentire, ut fub umbra illa reformationem evitare poffet, & fa&a ipfius ecclefie in fuam tyrannidem redigere. Dum veto citatus efl, fcidir extunc ecclefiam , quantum 3n ipfo fait; imo & contra determinationem catholica fidei concilium hoc Bafileenfe , Jicet nulliter, eran- ftulit & tunc in. Ferrariam , cafu quo proce- dcretur contra ipfum aur aliquem oratorum . fuorum prefidentinm, qui in concilio fuerant; contrarium . Jam non queritur idolum ,. fed B quorum unus de crimine falli erat accufatus, paftor bonus , qui virtute, prudentia B bo- nitrate fc exhibeat formam. gregis, pafcatque fubditos verbo ac exemplo, utens pote(latc a Chriflo concefla in ædificationem ecclefiæ , non in deflruétionem : & ¢jiciatur idolum ip- fum cum abominationibus fuis , quod contra Juftitiam & voluntatem domini federe conarur. Sed conqueritur delnde Gabriel citatorium con- tra eum factum fuiffe; quod in perturhario- nem facti Grecorum cedebat, ut dicit. Ve- rum fi bene attendat, non illud fuit ad per- turbandum factum Græcorum , fed ad confu- lendum & providendum faluri ecclefiæ noftræ catholice, quam impio fchifmate vulncerabat ‘de quo fuit poftmodum jufto judicio conde- mnatus. Ft jam dicit fe hoc feciffe propter Gracos , quod propter íe & prefidentem fuum fecic. Nam. & contentus erat, non obftanti- bus omnibus , ut concilium Bafilee permane- ret ufque ad adventum Grecorum , dummo- do ab ulterioribus proceffibus contra ipfum & pref um рта {смел fuum fuperfederetur . ANNO CHRISTI 1499 Addir autem de venerabilibus fancte Roma. ne eccleli& cardinalibus, contra quos ramen nih« concilium agebat, ni(i quod eos evoca- bz ad providendum ccclefie in tanto pericu- lo. Sed quid artinet ad faflum Grecorum , quod oporteret. diffolvi hoc concilium , fi pro- Gabriel ipfe, qui poft execrandam illam. di- C ceder tnr. contra unum de prefidentibus ipfius vifionem in hoc facro concilio per fuos exci- tatam illicite & nefarie, (icut in. pluribus de- cretis & epiftolis oftendimus, emnino deter- minaverat eonveuticulum erigere fuh nomine alterius concilii generalis contra hanc fanclain fynodum, in loco pro libito fov voluntatis affumendo , & jam galeas coutra galeas ejuf- dem fance fynodi propter hanc caufam mit- febat in Conftantinopolim . Confiderabantur fcandala, quæ ex hoc (chifmate concilii præ- tenfi contra verum concilium imminehbaut , © que Jam, proh dolor, in oculis omnium con- fpiciuntur, fuit le citatus, per quem tantum fcandalum cxoriebarur, qui & reformationis , Cabnelis, olim Eugenii. ut propier hoc fibi liceret. ransferre concilium in Ferrariam , im- pediendo ex hoc folo capite faftum Bohemo- rum , quod tune au за Bafilea tractabatur €um oratoribus regni Bohemie, & mandan- do ne iHud ultra triginta dics. ageretur iu ca- fu predicto, excoramunicandoque, privando, inhabilitando omnes qui poflea in Bafilea a- fus conciliares exercerent, tam in facto fidei quam reformationis generalis, in quibus ipfe juxta veritatem fidei catholice tenebatur obe- dire concilio? Quis tam fubtilis, quis tam acutas, qui hoc factum ab errore, a fchifma- te excufare poffet, dum propter cvitandam ac legis domini, & deeretorum hujus (anc D juflam punitonem unius falfafarii, etiam om fynodi contemptor erat, imo jam perfequeba- tur illos qui. deereta. ipfa fervare volebant, atque eamdem fynodum & gella ejus per ere- Aorium illius pretenfi coucilü confundere co- nabatur: ut priufquam illud grandc fcandalum eveniret, priufquam elc&io illius conventiculi contra coneilium , illa horrenda. divifio , que jam parturiebatur, aétualiter. formasa cller, provideretur ecciefie , & ejus fciffure pericu- lofilimæ obvizretur. Quod fi unc faftum ef fet, jam nunc non fentiret ecclefiz dolores acerrimos, quos per collifonem fratrum in utero fuo ipía prefentit. Numguidnon omnis amator unitatis, omnis verus filius. ecclefie , nibus alis ceffantibus, ipfe olim Eugenius omnia hzc fcandala perpetrabat ? Dicit autem fufpenfionem ejus ab adminiffraione papali fuiffe fadiam , cum inftaret adventus Græco- rum, Motorium, vcro eft quomodo poft illam 3deo fcandalofam diffolutionem & translatio- nem in Jerrariam monitus fuit ut cam revo- caret füb poena füfpenfionis pofl 4. menfes , ui refipifceret , incurrende: quod dum face- re noluit, per propriam contumaciam bujuf- modi fufpenfionem incurrit. Neque adventus Græcorum , qui diu poft iplam fufpenfionem in portüm "Venetiarum advenerunt, in hoc aliquid caufavit. Adjungit quod ad depofitio- debebat totis viribus infiftere, ne hoc vulnus E nem. ejus proceffum c(t, cum immineret eo- matri fuæ inferretur, fed in tempore provi- deretar, quod maxime expetebat prefatum citatorium ? Er nihilo minus fancla fynodus omnem fuam poffbilitatem pro Græcorum con- duclione impendebat, mittens oratores fuos & galeas in. Conftantinopolim , ut Graecos ad- ducerent, obtulirque ipfis Griecis per fuas o- ratores complere omnia qua eis promifla fue- rant, {i advenire voluiffent, nec in aliquo de- fecit ipfa fancla fynodus , fperans femper -ip- fos Graecas venire debere ad locum nomina- rumdem Graecorum reductio. Sed {eit totus orbis, quod licet ad depofitionem ejus pro- cedere potuiffet fancta fymodus juxta decreta ipfius poflquam prefauus Gabriel fulpenfio- nem ipfam fuflinuerat poft duos menfes ani- mo indurato , ramen. maxima utens patientia & manfaetudine, adhuc. poffea per, quindecim menfes hanc depofitionem diQulit, donec gra» viffimis periculis imminentibus hoc facrum conciliam in periculo foralis difperfionis po- fiium erat, poit. denofiionem autem ipfius per 

Strana 353
ANNO ENRISTI 1419. Non abique fugulari nu- miilia favore Eugenius Græcoa ab errore ravo- Čavit. Orači redie- re ad unin- nem , & im- perator Fri- deritus III. tum tota Germania, imo tota ec- clefia Eune- Elo aſfenfir. EUGENIUS EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS II. 354 353 IMP. Pt. 1V. per aliquot dies pubblicavit qued Græci u-Apotens effet ex illis elicere bona: & unionem nionem acceperant. Sed numquid idcirco in ipsorum Graecorum semper optavimus, & oprabimus. Sed non propter hoc mala ipſius ſuis criminibus prævalere debet adverſus ca- Gabrielis sub hoc pallio cooperiri poſſunt. tholicam eccleſiam , & eam ae judicia ejus ju- ſta confundere , auctoritatem conciliorum ge- Quid enim ſibi prodeſſet ceteros ad fidem neralium proſternere, quia dixit ſe reduxiſſe convertere , ſi ipse in schismate & hacreſi Græcos , & omnia mala facta ſua ſub hoe permanere vellet; ſi ceteros vellet unire, & pallio cooperire laborat? Videant pro Deo se ab ecclefia catholica separare, qui etiamsi Chriſtiani quomodo in ea re proceſſerit: jam- montes transferret , & caritatem non haberet dudum anno domini 1434. dum veniſſent ad erga ipsam catholicam eccleſiam, ficut nec habere poteſt, quamdiu schisma & haerefim hanc ſanctam ſynodum ejus expenſis oratores obdurato animo retinet, nihil ſibi prodest. ipſorum Græcorum , cum quibus tractabatur , Et licer laboret ut sub hoc colore Graeco- ut anno ſequenti imperator Romæorum & pa- triarcha Conſtantinopolitanus cum ceteris ex rum fideles Chriſtiani suum conciliabulum Flo- oriente venirent ad aliquem locum per hanc rentinum in schismate erectum approbent, eum- ſanctam ſynodum nominandum, præefatus Ga-B'demque Gabrielem depofitum, privatum, con- briel miſit Chriſtophorum Garathonum ad demnatum, & reprobatum, pro vero & sum- Constantinopolim, ut ibidem fieret conventie mo pontifice venerentur, tamen Deus illis dedit intellectum ad discernendum bonum a Latinorum & Græcorum , & non venirent malo, cognoscendum juſtitiam ac veritatem . citra mare. Unde multa retardatio in facto Et fruſtra tale rete jacitur ante oculos pen- unionis Græcorum, quam hæc ſancta ſyno- natorum. Alii enim pontifices in veris con- dus proſequebatur, ſubſecuta fuit. Tandem ciliis generalibus, ut Innocentius III. in con- ipſe olim Eugenius confenſum præbuit, ut ea- dem ſancta ſynodus proſequeretur conventa cilio Lateranenſi, in quo duo patriarchae o- cum præfatis oratoribus Græcorum per eum rientales personaliter adfuerunt, & Gregorius modum quo cum eiſdem ipſa concluserat. X. in concilio Lugdunenſi , Graecos reduxe- Et nihilo minus, dum poſt consensum præ- runt longe citra quingentos annos; imo etiam dictum oratores noſtros ad prædicta exequen- ipse Gregorius ibidem baptizari fecit oratores dum misiſſemus in Græciam, qui pecunias Tartarorum. Et nihilo minus ſi eccleſiam scan- pro congregandis orientalibus dederunt, ipse dalizare voluiſſent illi pontifices, atque mala Gabriel iterum mifit præfatum Garathonum, Cperpetrare quae fecit olim ipse Eugenius, ne qui in contrarium ipsorum oratorum noſtro- quaquam hoc eis sub tali colore permiſiſſes rum laborabat. Cum vero res conclusa fuit , eccleſia. Deinde praefatus Gabriel comparas se beatu Leoni, contra quem Dioscorus sen- ut Græci ipſi citra mare venirent ad locum nominandum per hane sanclam synodum, tentiam tuliſſe refertur in secunda Epheſina Deus novit quantis artibus Gabriel ipse im- synodo, cui hane sanctam synodum Baſileen- sem aſſimilat. Longe certe eſt differentia in- pedivit, & impediri fecit, tam in Avinione quam alibi, ne hæc sancta synodus haberet ter Leonem sanctum & Gabriclem tot vitiis & criminibus irretitum, atque etiam inter pecunias pro conductione Græcorum : quantis modis laboravit, ut ipsos ad se traheret, ut hanc sanctam legitimam synodum in plena li- sub umbra Græcorum sua compleret deside- bertate semper constitutam , & illam repro- ria: qui etiam suum salvumconductum pro bam Epheſinam, in qua viri armati gladios eisdem Græcis conducendis huic sanctæ sy- tenentes in manibus compell bant homines ad nodo requirenti dare recusavit, dum Sigis- diffiniendum quod placebat Dioſcoro. Tan- dem ipſe Gabriel depoſitionem damnat & re- mundus imperator Romanorum, & Albertus tunc dux Auſtriæ, & nunc rex Romanorum , D probat , quod certe omnibus malis & perverſis rex Francorum , atque alii reges , per quo- juſte condemnatis accidere ſolet, ut ſemper rum dominia venturi erant Graeci praefati, ſententiam in eos latam injuſtam eſſe reputent. Sed in cauſa propria non mirum ſi non recte ju- nec non alii duces & principes, atque etiam Venetorum, Januenſium, Florentinorum , ac dicat , qui in verbis injurioſis atque inflatis per Senenſium communitates suos salvosconductus totam ſuam invectivam reſperſis plene oſtendit liberaliter conceſſerunt. Ea res quidem perpe- loqui ſe ex paſſione animi exacerbati , non ex tuis eſt deploranda saeculis : poterat fieri Grae- judició rationis, dum audet dicere dæmonia totius orbis in latrocinium Baſileenſe confluxiſſe corum unio cum bona pace, cum unione ec- cleſiae noſtrae in vero universali concilio, ubi videri: & alia horribilia verba, quæ nemo pru- dens, nemo justus, nemo diceret honeftus. Sed praelati orbis, ubi omnes principes catholici dixerunt etiam Judæi Chriſto quod dæmonium aut oratores eorum conveniſſent, ubi multo celerius, multo ſtabilius atque firmius fuiſſet, habebat, & multoties eccleſia catholica a di- favente domino, ipsa unio expleta. Maluit verſis hæreticis , ut Donatiſtis, Arianis, & a- ipse Gabriel ecclefiam noſtram catholicam liis permultis, graves injurias audire ſolita est: scindere, factum ipsorum Graecorum pertur-E qui, dum lepra hærefis infecti erant, alios om- bare, & eos ad conventiculum Ferrariense, nes qui aliter ab eis ſentiebant hæreticos repu- tabant, & ab ecclefia præciſos & ſchiſmati- ac deinde Florentinense perduccre , ubi reges cos , ſicut nunc Gabriel ab unitate eccleſiæ præ- catholici videntes schisma ejus & illicitam e- ciſus de his judicat qui in unitate permanſe- rectionem altaris sacrilegi coutra verum alta- re, videlicet hoc sacrum universalis ecclefiae runt, qui doctrinæ catholicæ & apoſtolicæ ad- hæſerunt , & conſtantiſſimis animis ſemper ad- concilium , abhorruerunt illue suos mittere o- haerent , tam in concilio Conſtantienſi decla- ratores. Si vero Graeci ipſi aliquam profeſſio- ratae , quam dudum in hoc Baſileenſi, etiam nem veritatis fecerint , in qua perfiſtant, aut ſi quid boni in hoc facto repertum ſuerit, pro co rempore , ſicut praedictum eſt , quo ipſe rerum veritate comperta, gratias agemus di- Gabriel hoc ſacrum concilium legitimum gene- rale concilium eſſe recognovit , & quo legatus vinae pietati, quae non fineret mala eſſe, niſi Concil. General. Tom. XXIX. Z Urinam hed in vos unn quadrarent- u zu ANNO CHRISTI 1439 ſuus

Strana 354
ANNO ENRISTI 1419. Non abique fugulari nu- miilia favore Eugenius Græcoa ab errore ravo- Čavit. Orači redie- re ad unin- nem , & im- perator Fri- deritus III. tum tota Germania, imo tota ec- clefia Eune- Elo aſfenfir. EUGENIUS EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS II. 354 353 IMP. Pt. 1V. per aliquot dies pubblicavit qued Græci u-Apotens effet ex illis elicere bona: & unionem nionem acceperant. Sed numquid idcirco in ipsorum Graecorum semper optavimus, & oprabimus. Sed non propter hoc mala ipſius ſuis criminibus prævalere debet adverſus ca- tholicam eccleſiam , & eam ae judicia ejus ju- Gabrielis sub hoc pallio cooperiri poſſunt. Quid enim ſibi prodeſſet ceteros ad fidem ſta confundere , auctoritatem conciliorum ge- neralium proſternere, quia dixit ſe reduxiſſe convertere , ſi ipse in schismate & hacreſi Græcos , & omnia mala facta ſua ſub hoe permanere vellet; ſi ceteros vellet unire, & se ab ecclefia catholica separare, qui etiamsi pallio cooperire laborat? Videant pro Deo Chriſtiani quomodo in ea re proceſſerit: jam- montes transferret , & caritatem non haberet dudum anno domini 1434. dum veniſſent ad erga ipsam catholicam eccleſiam, ficut nec habere poteſt, quamdiu schisma & haerefim hanc ſanctam ſynodum ejus expenſis oratores obdurato animo retinet, nihil ſibi prodest. ipſorum Græcorum , cum quibus tractabatur , Et licer laboret ut sub hoc colore Graeco- ut anno ſequenti imperator Romæorum & pa- rum fideles Chriſtiani suum conciliabulum Flo- triarcha Conſtantinopolitanus cum ceteris ex oriente venirent ad aliquem locum per hanc rentinum in schismate erectum approbent, eum- ſanctam ſynodum nominandum, præefatus Ga-B'demque Gabrielem depofitum, privatum, con- briel miſit Chriſtophorum Garathonum ad demnatum, & reprobatum, pro vero & sum- Constantinopolim, ut ibidem fieret conventie mo pontifice venerentur, tamen Deus illis Latinorum & Græcorum , & non venirent dedit intellectum ad discernendum bonum a malo, cognoscendum juſtitiam ac veritatem . citra mare. Unde multa retardatio in facto unionis Græcorum, quam hæc ſancta ſyno- Et fruſtra tale rete jacitur ante oculos pen- natorum. Alii enim pontifices in veris con- dus proſequebatur, ſubſecuta fuit. Tandem ciliis generalibus, ut Innocentius III. in con- ipſe olim Eugenius confenſum præbuit, ut ea- cilio Lateranenſi, in quo duo patriarchae o- dem ſancta ſynodus proſequeretur conventa cum præfatis oratoribus Græcorum per eum rientales personaliter adfuerunt, & Gregorius modum quo cum eiſdem ipſa concluserat. X. in concilio Lugdunenſi , Graecos reduxe- Et nihilo minus, dum poſt consensum præ- runt longe citra quingentos annos; imo etiam dictum oratores noſtros ad prædicta exequen- ipse Gregorius ibidem baptizari fecit oratores dum misiſſemus in Græciam, qui pecunias Tartarorum. Et nihilo minus ſi eccleſiam scan- pro congregandis orientalibus dederunt, ipse dalizare voluiſſent illi pontifices, atque mala Gabriel iterum mifit præfatum Garathonum, Cperpetrare quae fecit olim ipse Eugenius, ne qui in contrarium ipsorum oratorum noſtro- quaquam hoc eis sub tali colore permiſiſſes rum laborabat. Cum vero res conclusa fuit , eccleſia. Deinde praefatus Gabriel comparas ut Græci ipſi citra mare venirent ad locum se beatu Leoni, contra quem Dioscorus sen- tentiam tuliſſe refertur in secunda Epheſina nominandum per hane sanclam synodum, synodo, cui hane sanctam synodum Baſileen- Deus novit quantis artibus Gabriel ipse im- pedivit, & impediri fecit, tam in Avinione sem aſſimilat. Longe certe eſt differentia in- quam alibi, ne hæc sancta synodus haberet ter Leonem sanctum & Gabriclem tot vitiis & criminibus irretitum, atque etiam inter pecunias pro conductione Græcorum : quantis hanc sanctam legitimam synodum in plena li- modis laboravit, ut ipsos ad se traheret, ut sub umbra Græcorum sua compleret deside- bertate semper constitutam , & illam repro- ria: qui etiam suum salvumconductum pro bam Epheſinam, in qua viri armati gladios eisdem Græcis conducendis huic sanctæ sy- tenentes in manibus compell bant homines ad diffiniendum quod placebat Dioſcoro. Tan- nodo requirenti dare recusavit, dum Sigis- dem ipſe Gabriel depoſitionem damnat & re- mundus imperator Romanorum, & Albertus D probat , quod certe omnibus malis & perverſis tunc dux Auſtriæ, & nunc rex Romanorum , rex Francorum , atque alii reges , per quo- juſte condemnatis accidere ſolet, ut ſemper rum dominia venturi erant Graeci praefati, ſententiam in eos latam injuſtam eſſe reputent. Sed in cauſa propria non mirum ſi non recte ju- nec non alii duces & principes, atque etiam Venetorum, Januenſium, Florentinorum , ac dicat , qui in verbis injurioſis atque inflatis per Senenſium communitates suos salvosconductus totam ſuam invectivam reſperſis plene oſtendit liberaliter conceſſerunt. Ea res quidem perpe- loqui ſe ex paſſione animi exacerbati , non ex judició rationis, dum audet dicere dæmonia tuis eſt deploranda saeculis : poterat fieri Grae- totius orbis in latrocinium Baſileenſe confluxiſſe corum unio cum bona pace, cum unione ec- cleſiae noſtrae in vero universali concilio, ubi videri: & alia horribilia verba, quæ nemo pru- dens, nemo justus, nemo diceret honeftus. Sed praelati orbis, ubi omnes principes catholici dixerunt etiam Judæi Chriſto quod dæmonium aut oratores eorum conveniſſent, ubi multo celerius, multo ſtabilius atque firmius fuiſſet, habebat, & multoties eccleſia catholica a di- favente domino, ipsa unio expleta. Maluit verſis hæreticis , ut Donatiſtis, Arianis, & a- ipse Gabriel ecclefiam noſtram catholicam liis permultis, graves injurias audire ſolita est: scindere, factum ipsorum Graecorum pertur-E qui, dum lepra hærefis infecti erant, alios om- nes qui aliter ab eis ſentiebant hæreticos repu- bare, & eos ad conventiculum Ferrariense, ac deinde Florentinense perduccre , ubi reges tabant, & ab ecclefia præciſos & ſchiſmati- cos , ſicut nunc Gabriel ab unitate eccleſiæ præ- catholici videntes schisma ejus & illicitam e- ciſus de his judicat qui in unitate permanſe- rectionem altaris sacrilegi coutra verum alta- re, videlicet hoc sacrum universalis ecclefiae runt, qui doctrinæ catholicæ & apoſtolicæ ad- hæſerunt , & conſtantiſſimis animis ſemper ad- concilium , abhorruerunt illue suos mittere o- haerent , tam in concilio Conſtantienſi decla- ratores. Si vero Graeci ipſi aliquam profeſſio- ratae , quam dudum in hoc Baſileenſi, etiam nem veritatis fecerint , in qua perfiſtant, aut ſi quid boni in hoc facto repertum ſuerit, pro co rempore , ſicut praedictum eſt , quo ipſe Gabriel hoc ſacrum concilium legitimum gene- rerum veritate comperta, gratias agemus di- vinae pietati, quae non fineret mala eſſe, niſi rale concilium eſſe recognovit , & quo legatus Concil. General. Tom. XXIX. Z Urinam hed in vos unn quadrarent- u zu ANNO CHRISTI 1439 ſuus

Strana 355
EUGEWIUS PP. IV. 355 CONCILII BASILEENSIS. ALBERTUS TT. iMPEB. .356 —— fuus cidem præfedit . Profpiciebatur etlams Anatur, nt devotioribus' animis awxillure divi mi come ANNO CHRISTE 3439. — ANNO CHRISTI 1540, Eadem uf- ue ad nau- tam nan fi- ve msgpo frandalo to» tics repetun. tor 7 atque utimam: cau- rive egpiffenc Baülcenfec , quanta defolatio ecclefie fequeretur,. fi dein- ceps concuitatis conciliis generalibus ,. fpretis canonibus, abjechs determinationibus catho- lice fidei, unus mortalis homo. poflet nego- ila ecclefie pro libito voluntatis.agere. Quod vero longam. paüentiam habnit fanCla fyno- dus in tolerando Gabrielem & fact ejus, ip- fe hoc impingere conatur, tamquam pro hae bendo papatum facta fit tam. longa protractio, cum e contrario manifeftum. fit, quod fi hoc quefiviffet fanCla fynodus, jamdudum ad dze- pofitionem ejus procefüflet, attentis (tandalis, fchifmatibus, & malis fere inntumeris que per ejus damnofum & inutile regimen accidebant, ANNO iz imploreris . Et, quema u næ gratiæ imylo » quemadmodum ANNO exhortatur apoftolus., accipiatist armataürani Dal, — "ao. ut poffitis refifiere in die malo ; ini omnibus fy- EPM 5. mentes fcutum fidei, i& quo poffitis omnia: tela koftis neguiffimi ignee exüngmere qui jam ve- heinenti tentatione. fundamenta: ecclefie & re- ligionis Chriftianz ^ concuvere querit. volens coüciliorum generalium auctorifátew. evertere , per que fides orthodoxa, & ommis vite ap- que aflionis norma tradita eft , & quorum vi- gore eadem fides arque regula difciplinæ Chri-- flans fuflenrari habent in rerris , ut illis pro- ftratis, xrala innumera fuper populum Chri flianum inducere poffit, Sed ut eam rem lu- Sed expectavit benigne hec fauéta fynodus e- B cidius profpiciatis , && non. permittatis vofip- jus emendationem in multa patientia, Gt ip- fe per refiftentias quas praíütit , per varia impedimenta quz prebuit tam tempore pri ma. pratenfe diffolutionis, quam fecundz , ‘quam alio medio tempore, fuit canfa tam dinturnæ protraGionis, Manifefle autem jam emnes confpiciunt obduratam Gabrielis perti- naciam per fupradi@àm inyećlivam , x quo- modo confundere conatur ecclefiam catholi- cam veritaremgue & juflitiam, ot jam omnes clariffime intelligere poflint, quomodo fine ai- teriori quacumque protelatione ipfum evitare, ejufque venenatüm confortium fügere, & quos- libet Chrift fideles ab eodem efficaciter rece- fos miferabiliter deperire, ecclefiamque ma- irem veftram tantis fubjici rninis , primum vos- confiderare decet, quanta defolatio in foribus eft ; quantaque pariclitatio animarum imminet, fi nunc ruat. & profternatur conciliorum auto- rias, Deinde aperiemus quomodo ipfa gravif- fime ruit, fi ili favor & obedientia praifta- r, gui eamdem concilioramm' auctoritatem factis, verbis & fcriptis jam a multo tempo- re conculcare non ceffat. Poftmodum obje- ones contra ilius jufüffimam fulpenfionem ab adminiftratione papali, & fubieguentem: depofitionem , nullius. effe momenti clariffime oftendemus: ut veritate plene comperta quit. dere necefle fit, atque in doGrinz ecclefia C que. Chrifianus intelligat quid fbi agendum catholice permanere: doleré quidem omnes debent, quod Gabriel ipfe, qui benigne ab affentiendo ecclefie , & ambulando unanimi- ter cum conienlu im domo Dei, poterat fru- €&us uberrimos in ecclefia efâcere, & -omni- bus bonis fpiritualibus & temporalibus abun- dare, nunc füperba feparatione in fanta mala le præcipitaverit, & ecclefiam ipfam antis perturbationibus afflixerit , nt conculcara con- ciliorum auctoritate ipfam fuz voluntati fub- jiceret, Jam vero ad talia verba ipfius Ga- brielis , in guibus finis non itvenirenr, ne- quaquam. ulteriws attendere neceffe efl. Sed. orandus eft Deus omniporens , ur animam il- eft de neceilitate falutis, Advertite in primis, o Chrifticole , Sz 'anie' oculos veftros ponite miferandum & flebilem fłarum Chrifliane' re ligionis, íi eo redacta fuerit, ut quifque in fummo pontificio pofitus jam. affecuratus. fit quod nullam correctionem a conciliis genera~ libus deinceps habeat pertimefcere , qnantum- eumque ecclefiam fcandalizet , & efus ffarumy perturber ac decoloret: ita ut fi omnes digni- tates ecclefiaílicas Gc beneficia venderet, fi prælatos quofque invitos rransferret, & expel- leret injufle pro libito voluntatis, eriam no- torio ac injufle reges & principes dejiceret , moribns perniciofis animas hominum paffm lius humiliare dignetur, & non ipfüm in da- D perimere laboraret, crudelitates perpetraret mnationem perpetuam cCorruere permittat ; dandaque eft opera, (icut neceffitas expofcit , ut ecclefig provideatur. de bono & falutifero - regimine ad condervationem fidei, & falutem Chriftianorum , in gloriam Dei omnipotentis; qui eft benediQus in fecula fzctdorum., Amen. . Darum Pafilea in congregationé noftra ge- nerali , Nonis Octobris, anno a nativitate do- mini millefimo quadringentefimo quadragefi- monoro . XVI Epiftola fynodalis ad univerfos Chrifti fideles, de E deinde quidquid fynodus ftatueret , obediendo conciliis ‘generalibus , & cavendo ipfis inobedientes . Sacrofantle , &c. univerfis Chrifli fidelibus omnipotentis Dei beneditfionem , Grande periculum ac défolationem inandi- tam , que jam ecclefiz Pei & vobifipfis im- minet , o. Chrifli fideles, attendite, & antiqui hoftis jacula confpicite, qüibus gregem domi- nicum magno precio redemptum perimere co. horrendas, legem Dei confunderet, quaque falubria inflituta. everteret , tempotalio eccle. fie Romane & ceterarum parficularium ec- clefiarum diffiparet atque alienaret , aliaque innomera flagitia , fcelera & crimina motoria perpetravet , ac fe incorrigibilem redderet , omnis ecclefia in unum congregata nullatenus ilum a ralibus cocrcere poffet ; quinimo libe- rum effet ei quamlibet fysodum eum repri- mere volentem illico rransferre vel diffolve- re, perfiftentes in fynode contra voluntatem- ejus perfequi , excommunicare , private , in- .habilitare, contumeliis ac injurlis afficere, in- v&fiones corporales adverfus eos excitare ; ac ptecipe- ret , dictare, oxdinaret, penitus contemnere, abicere & reprobare. Confpicite pro Dei re- veretütia; qualis ex hac re daretur introitus "inunico humani generis ad fubverfendum re- ligioncm Chriftianam y dum feducendo ‘unum hominem poffet Chriflianitarem in defolatio- nem muximam dejicere, mores pervertere: , temptim vas canones & regulas quafque diffipare ecciefia- bominem P. flicas, regna & provincias conturbare, ac bo- cum Chri nis fpiritnalibus & temporalibus fpoliare, vi- Qu? vor aa Qui vor au- tłorumque immanitatem inducere. Aperite o- 2», o cu- Scmper IR yicarinm.- dis, ke 

Strana 356
EUGEWIUS PP. IV. 355 CONCILII BASILEENSIS. ALBERTUS TT. iMPEB. .356 —— fuus cidem præfedit . Profpiciebatur etlams Anatur, nt devotioribus' animis awxillure divi mi come ANNO CHRISTE 3439. — ANNO CHRISTI 1540, Eadem uf- ue ad nau- tam nan fi- ve msgpo frandalo to» tics repetun. tor 7 atque utimam: cau- rive egpiffenc Baülcenfec , quanta defolatio ecclefie fequeretur,. fi dein- ceps concuitatis conciliis generalibus ,. fpretis canonibus, abjechs determinationibus catho- lice fidei, unus mortalis homo. poflet nego- ila ecclefie pro libito voluntatis.agere. Quod vero longam. paüentiam habnit fanCla fyno- dus in tolerando Gabrielem & fact ejus, ip- fe hoc impingere conatur, tamquam pro hae bendo papatum facta fit tam. longa protractio, cum e contrario manifeftum. fit, quod fi hoc quefiviffet fanCla fynodus, jamdudum ad dze- pofitionem ejus procefüflet, attentis (tandalis, fchifmatibus, & malis fere inntumeris que per ejus damnofum & inutile regimen accidebant, ANNO iz imploreris . Et, quema u næ gratiæ imylo » quemadmodum ANNO exhortatur apoftolus., accipiatist armataürani Dal, — "ao. ut poffitis refifiere in die malo ; ini omnibus fy- EPM 5. mentes fcutum fidei, i& quo poffitis omnia: tela koftis neguiffimi ignee exüngmere qui jam ve- heinenti tentatione. fundamenta: ecclefie & re- ligionis Chriftianz ^ concuvere querit. volens coüciliorum generalium auctorifátew. evertere , per que fides orthodoxa, & ommis vite ap- que aflionis norma tradita eft , & quorum vi- gore eadem fides arque regula difciplinæ Chri-- flans fuflenrari habent in rerris , ut illis pro- ftratis, xrala innumera fuper populum Chri flianum inducere poffit, Sed ut eam rem lu- Sed expectavit benigne hec fauéta fynodus e- B cidius profpiciatis , && non. permittatis vofip- jus emendationem in multa patientia, Gt ip- fe per refiftentias quas praíütit , per varia impedimenta quz prebuit tam tempore pri ma. pratenfe diffolutionis, quam fecundz , ‘quam alio medio tempore, fuit canfa tam dinturnæ protraGionis, Manifefle autem jam emnes confpiciunt obduratam Gabrielis perti- naciam per fupradi@àm inyećlivam , x quo- modo confundere conatur ecclefiam catholi- cam veritaremgue & juflitiam, ot jam omnes clariffime intelligere poflint, quomodo fine ai- teriori quacumque protelatione ipfum evitare, ejufque venenatüm confortium fügere, & quos- libet Chrift fideles ab eodem efficaciter rece- fos miferabiliter deperire, ecclefiamque ma- irem veftram tantis fubjici rninis , primum vos- confiderare decet, quanta defolatio in foribus eft ; quantaque pariclitatio animarum imminet, fi nunc ruat. & profternatur conciliorum auto- rias, Deinde aperiemus quomodo ipfa gravif- fime ruit, fi ili favor & obedientia praifta- r, qui eamdem concilioramm' auctoritatem factis, verbis & fcriptis jam a multo tempo- re conculcare non ceffat. Poftmodum obje- ones contra ilius jufüffimam fulpenfionem ab adminiftratione papali, & fubieguentem: depofitionem , nullius. effe momenti clariffime oftendemus: ut veritate plene comperta quit. dere necefle fit, atque in doGrinz ecclefia C que. Chrifianus intelligat quid fbi agendum catholice permanere: doleré quidem omnes debent, quod Gabriel ipfe, qui benigne ab affentiendo ecclefie , & ambulando unanimi- ter cum conienlu im domo Dei, poterat fru- €&us uberrimos in ecclefia efâcere, & -omni- bus bonis fpiritualibus & temporalibus abun- dare, nunc füperba feparatione in tanta mala fe precipitaverit , & ecclefiam ipfam rantié perturbationibus afflixerit , nt conculcara con- ciliorum auctoritate ipfam fuz voluntati fub- jiceret, Jam vero ad talia verba ipfius Ga- brielis , in guibus finis non itvenirenr, ne- quaquam. ulteriws attendere neceffe efl. Sed. orandus eft Deus omniporens , ur animam il- eft de neceilitate falutis, Advertite in primis, o Chrifticole , Sz 'anie' oculos veftros ponite miferandum & flebilem fłarum Chrifliane' re ligionis, íi eo redacta fuerit, ut quifque in fummo pontificio pofitus jam. affecuratus. fit quod nullam correctionem a conciliis genera~ libus deinceps habeat pertimefcere , qnantum- eumque ecclefiam fcandalizet , & efus ffarumy perturber ac decoloret: ita ut fi omnes digni- tates ecclefiaílicas Gc beneficia venderet, fi prælatos quofque invitos rransferret, & expel- leret injufle pro libito voluntatis, eriam no- torio ac injufle reges & principes dejiceret , moribns perniciofis animas hominum paffm lius humiliare dignetur, & non ipfüm in da- D perimere laboraret, crudelitates perpetraret mnationem perpetuam cCorruere permittat ; dandaque eft opera, (icut neceffitas expofcit , ut ecclefig provideatur. de bono & falutifero - regimine ad condervationem fidei, & falutem Chriftianorum , in gloriam Dei omnipotentis; qui eft benediQus in fecula fzctdorum., Amen. . Darum Pafilea in congregationé noftra ge- nerali , Nonis Octobris, anno a nativitate do- mini millefimo quadringentefimo quadragefi- monoro . XVI Epiftola fynodalis ad univerfos Chrifti fideles, de E deinde quidquid fynodus ftatueret , obediendo conciliis ‘generalibus , & cavendo ipfis inobedientes . Sacrofantle , &c. univerfis Chrifli fidelibus omnipotentis Dei beneditfionem , Grande periculum ac défolationem inandi- tam , que jam ecclefiz Pei & vobifipfis im- minet , o. Chrifli fideles, attendite, & antiqui hoftis jacula confpicite, qüibus gregem domi- nicum magno precio redemptum perimere co. horrendas, legem Dei confunderet, quaque falubria inflituta. everteret , tempotalio eccle. fie Romane & ceterarum parficularium ec- clefiarum diffiparet atque alienaret , aliaque innomera flagitia , fcelera & crimina motoria perpetravet , ac fe incorrigibilem redderet , omnis ecclefia in unum congregata nullatenus ilum a ralibus cocrcere poffet ; quinimo libe- rum effet ei quamlibet fysodum eum repri- mere volentem illico rransferre vel diffolve- re, perfiftentes in fynode contra voluntatem- ejus perfequi , excommunicare , private , in- .habilitare, contumeliis ac injurlis afficere, in- v&fiones corporales adverfus eos excitare ; ac ptecipe- ret , dictare, oxdinaret, penitus contemnere, abicere & reprobare. Confpicite pro Dei re- veretütia; qualis ex hac re daretur introitus : inimico humani generis ad fubvertendum re- ligioncm Chriftianam y dum feducendo ‘unum hominem poffet Chriflianitarem in defolatio- nem muximam dejicere, mores pervertere: , temptim vas canones & regulas quafque diffipare ecciefia- bominem P. flicas, regna & provincias conturbare, ac bo- cum Chri nis fpiritnalibus & temporalibus fpoliare, vi- Qu? vor aa Qui vor au- tłorumque immanitatem inducere. Aperite o- 2», o cu- Scmper IR yicarinm.- dis, ke 

Strana 357
ANNO '"HRISTI 1446. . Sed talis concilii ca put cft Ro manus pov- tifex > cujut anuctoritate conhemetar 9 portet . EUGENIUS PP. IV. 357 greflus Antichrifto: Sed & confiderate quomo- do ea res idem catholicam confunderet atque violaret , que eft primum furdamentum ec- ciefiaftici ædifieii, quo everfo , omnia cor ruunt, fine qua fde impoffibile e(t placere Deo, aut aliquam falutem confequi. Notum eft enim, quomodo facra Conftantients fyno- dus ad extirpationem errorum łanta pericula univeríe ecclefie afferentium diffinivit & de- claravit, innitendo facris fcripturis , & doctri- nis antiquorem conciliorum, atque. fanctorum doctorum , quod concilium generalc univería- lera ecclefiam. reprafentans poteftatem a Chri- flo immediate habet , cui quilibet, cujufcum- EPISTOLÆ SYNODALES - === OGtilos , Śr videte qualis ex hoc daretur in- Ain apoltolicz fedis grave præjudicium : ALBERTUS IJ. IMFER. 358 ter- tlafgue ; incipientes, Deus novit , fuo nomine factas , in quibus quamplura contra au@orita- iem conciliorum afferebantur : & quidquid per eum aut fuo nomine in prejudicium aut derogationem facri hujus concilii Bafileenfis , feu contra ejus auctoritatem, fa&um , atten- tatum , feu. affertum erat, caffans , irrilans & aunullans , nullafque & irritas fuifle & efle declarans ; adjiciens, quod de cetero a gra- -vaminibus ipfi concilio inferendis, abftineret. Deinceps quoque poft ipfius adhzfionem in feflione publica, prafidente legato apoflolico, athftentibus ofto tance Romanz eccle(ie car- dinalibus, oratoribus regum & principum , que flatus & dignitatis, etiamfi papalis, obe- B prelatorumque & doctorum juris divini & hu- dire tenetur in bis quz pertinent ad fidem , ad extirpationem | fchifmatis , & reformatio- nem ecclefie in capite & in membris ; quod- que fi quis flatutis & mandatis cujuslibet con- cii generalis legitime congregati obedire con- tumaciter contermp(erit in predictis: & perti- nentibus ad ea, condignæ pœnitentiæ fübji- ciatur, & debite puniatur, ad alia etiam ju- ris remedia, fi opus fuerit, recurrendo. Dc- inceps felicis recordationis Mariinus papa V. approbante toto Conftantienfi concilio , litte- ras fuas univerfs epifcopis & inquifitoribus mandavit, continentes . Quod eft de neceffita- ie falutis, credere generale concilium habere mani copiofa multitudine, eadem declaratio Conflantienfis concilii renovata extitit. Ubi autem hzc veritas concernens mani(efle fidem & jus divinum, fieut olim fucide in celebri refponfione incipiente, Cogitauti , & aliis plu- ribus oflenfurm fuit, exprefe differens de au- Goritate data immediate a Chriflo ecclefie congregate & conciliis generalibus, toties & tam folemniter per univerlam ecclefiam de- clarata eft, &c per concilia generalia, qua fummi pontifices confiftorialiter declaraverunt legitima, ctiam pro co tempore, quo hujut modi declarationes ediderunt. Si nunc pot hec omnia iple declarationes fidei & juris füpremam auctoritatem] in ecclefia, quodque C divini abjicizntur, ac veluti erronez dcjician- quodlibet concilium generale, & etiam ipfum Conftanticnic , reprafentat univerfalem ecele- fiam : & quidquid approbavit & approbat in favorem fidei & falutis animarum, cft ab u- niverfis fidelibus approbandum & tenendum : & quidquid condemnat eíle fidei :vel bonis moribus contrarium , ab univerfis fidelibus pro condemnato tenendum & afferendum : loquens etiarn de illis quz circa principium ipfius con- cilii Confiantien(is difünita & approbata (unt, ficut (uz prefatz litteræ indicant , que ex- preffam mentionem faciunt dc declaratione Tafta circa principium ipfius concili fuper communione divine euchariftie fnb utraque tur. & conculcentur , impingaturque toli eccle- fiz error que talia declaravit , quis non vi- det alias hærefes per ecclefiam fopitas refutci- tari, & novis fufcitandis frena laxari , dum ex hoc via paratur, ut conciliis generalibus in declarationibus fidei & divini juris amplius non credatur : fed in qualibet regione , im quolibet loco; pofünt homines feólas če he- refes G quaslibet malas doCtrinas excitare , amplius non timentes füas adinventiones per generalium conciliorum an&Goritatem confuta- ri ? Unde totus orbis in .conturbationem ma« ximara deveniret , & periclitabitur Chriflianie tas, qua & olim.ante tempora Conftantini , fpecie, & de condemnatione errorum & per- D ficut. teflatur iüdorus, fervente perfectione , fonarum eorumdem Joannis Wiclefl, & Joan- uis Hus. Fuit autem deinceps premifía de- terminatio de conciliorum auctoritate in hoc facro Bafileenfi concilio 3n pluribus fefhonibus repetita, dum olim Eugenius concilium ip- fum prima vice diffolvere attentaverat, atque in refponfionibus fynodalibus multipliciter de- clarata , & in univer(um orbem per epiftolas aliafque litteras & fynodales nuntios publi- cata. Ipfe tunc. Eugenius huic facro concilio do&rinam hanc notorie tenenti, przdicanti & publicanti, adhælit: & iplum fuiffe legiti- mum, ac legitime a principio fui continua- ium, profeffus efl; confitens diffolutionem per in: varias. harefes fciffa e(t: quia non erat e- pifcopi licentia conveniendi in unum, ni- fi tempore fupradidi ünperatoris : quod fi tunc, non obflante quod eflent fummi ponti- fices vita & fandlitate præclari, propter defe- €um congregationis conciliorum generabum , herefes ipfe pullulabant. quanta nunc infur- get hærefum vorago , fi amplius conciliorum generalium — diffinitionibus non credatur nec acquiefcatur, atque illorum fic miferabiliter profternatur auctoritas? O quanta Chriftianira- tis deflructio! O quanta fidei defolatio! O quanta omnis religionis & pietatis abjectio 1 quanta everfio rerum publicarum , regnorumi , eum facram irritam & inanem ; quam tamen E & provinciarum ; quantum naufragium anima- primo ex jufs & neceflariis cauls faQam ef- 1e poblicaverat: ac etiam duas litteras fuas in apoftolico palatio contra hoc facrum conci- lium & cjus decreta promulgatas, in quarum una dicebat quod ante ádvcntum legatorum fuorum exiflentium in fynodo nulla erant fe- dis apoflolice auctoritate fuffülti : atque et- jam defignabat, quod ipfo contradicente , ge- neralis fyt.udi non habebapt. poteftatem , quod- que multa & gravia difponere & flatuere præ- fumpferant contra decreta fanstorum patrum Concil. General. Tom. XXIX. rum ! Plorate jam & ingemifcite omnes invo: cantes nomeu domini, majores cum minori- bus, & apertis oculis infpicite turbationem venturam univerfo orbi, reinamque veítram & defolationem previdete , fi fic frangatur ne- ceffaria illa conciliorum auctoritas, Sed & flete faper vos, fi (ic profternatur , quod o- mnium Chriftianorum prælatorumque , religio- forum ac ceterorum Chriftianorum erat fupre- mum refügium in terris; ad. eorumdem nem- pe auxilium fzpenumero confugerun: fummi Z z pon- ANNO CHRISTI 144% Has Euge- aius negat effc fuas + Concitia ge neralia fem. per Romani pantihcig aus orilatem przci guam agnoverunt 3 Rab vo fam- quain majo.» ri confirmeri petierunt « 

Strana 358
ANNO '"HRISTI 1446. . Sed talis concilii ca put cft Ro manus pov- tifex > cujut anuctoritate conhemetar 9 portet . EUGENIUS PP. IV. 357 greflus Antichrifto: Sed & confiderate quomo- do ca res iidem catholicam confunderet atque violaret , que eft primum furdamentum ec- ciefiaftici ædifieii, quo everfo , omnia cor ruunt, fine qua fde impoffibile e(t placere Deo, aut aliquam falutem confequi. Notum eft enim, quomodo facra Conftantients fyno- dus ad extirpationem errorum łanta pericula univeríe ecclefie afferentium diffinivit & de- claravit, innitendo facris fcripturis , & doctri- nis antiquorem conciliorum, atque. fanctorum doctorum , quod concilium generalc univería- lera ecclefiam. reprafentans poteftatem a Chri- flo immediate habet , cui quilibet, cujufcum- EPISTOLÆ SYNODALES - === OGtilos , Śr videte qualis ex hoc daretur in- Ain apoltolicz fedis grave præjudicium : ALBERTUS IJ. IMFER. 358 ter- tlafgue ; incipientes, Deus novit , fuo nomine factas , in quibus quamplura contra au@orita- iem conciliorum afferebantur : & quidquid per eum aut fuo nomine in prejudicium aut derogationem facri hujus concilii Bafileenfis , feu contra ejus auctoritatem, fa&um , atten- tatum , feu. affertum erat, caffans , irrilans & aunullans , nullafque & irritas fuifle & efle declarans ; adjiciens, quod de cetero a gra- -vaminibus ipfi concilio inferendis, abftineret. Deinceps quoque poft ipfius adhzfionem in feflione publica, prafidente legato apoflolico, athftentibus ofto tance Romanz eccle(ie car- dinalibus, oratoribus regum & principum , que flatus & dignitatis, etiamfi papalis, obe- B prelatorumque & doctorum juris divini & hu- dire tenetur in bis quz pertinent ad fidem , ad extirpationem | fchifmatis , & reformatio- nem ecclefie in capite & in membris ; quod- que fi quis flatutis & mandatis cujuslibet con- cii generalis legitime congregati obedire con- tumaciter contermp(erit in predictis: & perti- nentibus ad ea, condignæ pœnitentiæ fübji- ciatur, & debite puniatur, ad alia etiam ju- ris remedia, fi opus fuerit, recurrendo. Dc- inceps felicis recordationis Mariinus papa V. approbante toto Conftantienfi concilio , litte- ras fuas univerfs epifcopis & inquifitoribus mandavit, continentes . Quod eft de neceffita- ie falutis, credere generale concilium habere mani copiofa multitudine, eadem declaratio Conflantienfis concilii renovata extitit. Ubi autem hzc veritas concernens mani(efle fidem & jus divinum, fieut olim fucide in celebri refponfione incipiente, Cogitauti , & aliis plu- ribus oflenfurm fuit, exprefe differens de au- Goritate data immediate a Chriflo ecclefie congregate & conciliis generalibus, toties & tam folemniter per univerlam ecclefiam de- clarata eft, &c per concilia generalia, qua fummi pontifices confiftorialiter declaraverunt legitima, ctiam pro co tempore, quo hujut modi declarationes ediderunt. Si nunc pot hec omnia iple declarationes fidei & juris füpremam auctoritatem] in ecclefia, quodque C divini abjicizntur, ac veluti erronez dcjician- quodlibet concilium generale, & etiam ipfum Conftanticnic , reprafentat univerfalem ecele- fiam : & quidquid approbavit & approbat in favorem fidei & falutis animarum, cft ab u- niverfis fidelibus approbandum & tenendum : & quidquid condemnat eíle fidei :vel bonis moribus contrarium , ab univerfis fidelibus pro condemnato tenendum & afferendum : loquens etiarn de illis quz circa principium ipfius con- cilii Confiantien(is difünita & approbata (unt, ficut (uz prefatz litteræ indicant , que ex- preffam mentionem faciunt dc declaratione Tafta circa principium ipfius concili fuper communione divine euchariftie fnb utraque tur. & conculcentur , impingaturque toli eccle- fiz error que talia declaravit , quis non vi- det alias hærefes per ecclefiam fopitas refutci- tari, & novis fufcitandis frena laxari , dum ex hoc via paratur, ut conciliis generalibus in declarationibus fidei & divini juris amplius non credatur : fed in qualibet regione , im quolibet loco; pofünt homines feólas če he- refes G quaslibet malas doCtrinas excitare , amplius non timentes füas adinventiones per generalium conciliorum an&Goritatem confuta- ri ? Unde totus orbis in .conturbationem ma« ximara deveniret , & periclitabitur Chriflianie tas, qua & olim.ante tempora Conftantini , fpecie, & de condemnatione errorum & per- D ficut. teflatur iüdorus, fervente perfectione , fonarum eorumdem Joannis Wiclefl, & Joan- uis Hus. Fuit autem deinceps premifía de- terminatio de conciliorum auctoritate in hoc facro Bafileenfi concilio 3n pluribus fefhonibus repetita, dum olim Eugenius concilium ip- fum prima vice diffolvere attentaverat, atque in refponfionibus fynodalibus multipliciter de- clarata , & in univer(um orbem per epiftolas aliafque litteras & fynodales nuntios publi- cata. Ipfe tunc. Eugenius huic facro concilio do&rinam hanc notorie tenenti, przdicanti & publicanti, adhælit: & iplum fuiffe legiti- mum, ac legitime a principio fui continua- ium, profeffus efl; confitens diffolutionem per in: varias. havefes fciffa e(t: quia non erat e- pifcopi licentia conveniendi in unum, ni- fi tempore fupradidi ünperatoris : quod fi tunc, non obflante quod eflent fummi ponti- fices vita & fandlitate præclari, propter defe- €um congregationis conciliorum generabum , herefes ipfe pullulabant. quanta nunc infur- get hærefum vorago , fi amplius conciliorum generalium — diffinitionibus non credatur nec acquiefcatur, atque illorum fic miferabiliter profternatur auctoritas? O quanta Chriftianira- tis deflructio! O quanta fidei defolatio! O quanta omnis religionis & pietatis abjectio 1 quanta everfio rerum publicarum , regnorumi , eum facram irritam & inanem ; quam tamen E & provinciarum ; quantum naufragium anima- primo ex jufs & neceflariis cauls faQam ef- 1e poblicaverat: ac etiam duas litteras fuas in apoftolico palatio contra hoc facrum conci- lium & cjus decreta promulgatas, in quarum una dicebat quod ante ádvcntum legatorum fuorum exiflentium in fynodo nulla erant fe- dis apoflolice auctoritate fuffülti : atque et- jam defignabat, quod ipfo contradicente , ge- neralis fyt.udi non habebapt. poteftatem , quod- que multa & gravia difponere & flatuere præ- fumpferant contra decreta fanstorum patrum Concil. General. Tom. XXIX. rum ! Plorate jam & ingemifcite omnes invo: cantes nomeu domini, majores cum minori- bus, & apertis oculis infpicite turbationem venturam univerfo orbi, reinamque veítram & defolationem previdete , fi fic frangatur ne- ceffaria illa conciliorum auctoritas, Sed & flete faper vos, fi (ic profternatur , quod o- mnium Chriftianorum prælatorumque , religio- forum ac ceterorum Chriftianorum erat fupre- mum refügium in terris; ad. eorumdem nem- pe auxilium fzpenumero confugerun: fummi Z z pon- ANNO CHRISTI 144% Has Euge- aius negat effc fuas + Concitia ge neralia fem. per Romani pantihcig aus orilatem przci guam agnoverunt 3 Rab vo fam- quain majo.» ri confirmeri petierunt « 

Strana 359
ANNO CHRISTI 1440. EUGENIUS PP. IV. 3592 tiebantur , quæ jam amplius nulli venerabun- tur aut reverebuntur tyranni, fi hoc cempore corrucrint. Per ipfa concilia fedes apoftolica robur fuz dignitatis & auctoritatis conferva- bat, dum per eorumdem conciliorum fenten- tias cun&is hominibus formidandas, & vene- randos canones, omnes adverfarios fidei & fane doctrine atque bonorum morum corru- ptores arcébant & reprimebant, Ipfi quoque pontifices per eadem concilia dirigebantur , nt ambularent ad veritatem evangelii, & po- teflate fibi data ad ædificationem | uterentur Unde qui ipforum conciliorum ‘auGoritatera eneryare querunt, illi decorem, dignitatem , CONCILII BASILEENSIS. mmm pontifices, dum a tyrannis perfecutionem pa- À emendationem in regimine curiæ fyæ propter ALBERTUS Ii. IMP. 360 quamcumque admonitionem aut correctionem effccit, fed affidue graviores abufus adauxit , in perditionem animarum & detestabilis fimo- niace pestis fomentum ? Quis negare potest quod, quantum in £e est, aucloritatetn om- nium conriliorum generalium conculcavit ; dum evocatus ad fynodale judicium , diffini- vit quod ex certa fua fcientia, auctoritate a- postolica, & ex plenitudine potestatis, trans- ferebat hoc facrum concilium , cafu quo pro- cederetur contra iplum auf aliquem fuorum oratorum preüdcntium qui in concilio fue- rant, cum tamen co tunc tempore ipforum concilium generale verum ac legitimum re- robur & auxilium apoflolice dignitatis, fi-B putaret ? Quis diffimulare potest, quod etiam demque, falutem, &t bonas actiones. fummo- rum poutificnm manifefle confundere moliun- tur, atquc in illam defltructionem adducere, de qua loquitur beatus Gregorius , dum poft enumerata univerfalia concilia, fubdit: Cun- ‘fas quas veneranda concilia praefata perfo- nas refpuunt refpuo; quas venerantur ample- €toí: quia dum univerfali funt confenfu cón- ftituta , fe 8 non illa deftruit quifquis prz- fumit &bíolvere quos ligaut , aut ligare quos abfolvuní: quibus verbis idem Gregorius im- mediate fubjungit: Quifquis ergo alind fapit, anathema fit. Ut vero de ceteris pralatis ec- clefiefücis & principibus fecularibus , qui sd ipfi concilio auctoritative prohibuit, ne ultra dies triginta caufam fidei, que cnm Bohemis agebatur , tra£taret ; 2djiciens quod omnes excommunicabat , privabat beneficiis , & in- habilitabat ad eadem, qui deinceps poll ter- 3ninum, quem ipfe iunc prefixif, actus con- ciliares Bafilee exercerent; volens etiam ex ea caufa effe derogatum quibuícumque declara- tionibus, etiam fub nomine generalis concilii fatis, & aliis in contrarium facientibus ? Ex his profternens 8x abnegans manifeftc fupra~ dictam declarationem catholice fidei, vam per facrum Conftantienfe concilium fa&arg , quam per hoc Bafleenfe, ut pramitütur, dudum concilia refagium habuerunt, dicere omitia-Grenovatam, & fe fuperiorem in his omnibus mus, quoniam nimium prolixum eífet fingula enarrare , faltem illud homines confpicianf , quod per hujus facri concilii labores regnum inclytum Bohemie. Sigifmundo Romanorum regi reflitutum fuit,. quodque adverfus non- nullos, qui temporalia cundis ecclefiis eripe. re, relipionefque fam mendicantium qnam aliorum deftruere conabantur, fingulare præ- fidium tam in di&o Conflantienfi, quam in hoc facro concilio inventum eft. Quid de Ícbifmatibus tollendis dicemus, fi amplius con- ciliis generalibus non obediatur ? fi plures con- tenderint de papatu, quilibet, qui fe verum papam putabit, dicet fe füperiorem concilio, quomodo poterunt judicari; quomodo cocr- ceri aut reprimi , fi. viderint hoc modo pro- firatam ipforum conciliorum audłoritatem ? Quod fi omnia inconveniettia enumcrare vel- iemus, que fecum afferret. hujus auGoriratis ruptura , non multis poffet: defcribi codici- bus , Sed jam ad fecundum explicandum iranfeamus , quomodo hec profternitur au- Ctorifas; quomodo ruina graviffima ecclefie , & malorum ac turbationum inenarrabilis mul- titudo paratur, fi ille fustineatur & foveatur qui hujus auctoritatis fe contemptorem , im- pugnatorem, &-nororium perfecutorem osten- dit. Quis negarc potest, o Christiani , quod : reformalloni ecclefie in capite && in membris, quam totus orbis defiderabat, 6x pro qua jam Etam . Qua plura concilia generalia congregata fucrunt , duriffime restitcrit (de quo omnis anima do- lere debet) ille qui primus homines ad viam falutis inducere debuerat , olim Eugenius pa- pa IV. nuno Gabriel nuncupatus, quodque il- Ja que pro ipla reformatione decreta & in- fütuta erant per hanc fanfiam. (ynodum a fe abjecerit & contemplerit , iia uf nunquam u- num canonem fynodalem 'concernentem re- formalionem ipfam in executionem efficacem deducere compertus fit, qui nullam penitus concilio defignans:; vigore cujus preteníz dif- folgtionis fchi(ma horrendum & graviffimam divifonem confequenter in orbe pofuit, eri- gens congregationem Ferrarienfem fub nomi ne alterius generalis concilii contra hanc fan śłam fynodum , poftquam declaraverar condi- fiones in prefata diflelutione pofitas purifica- tas fuiffe ; ftudens hoc pa&o inconfurilem tu- nicam Chrifti, & ecciefiam , quam in unitate repererat, gladio {ævifimo divifionis & fchif- matis feriens ; quod: certe. omnes debuerant abhorrere Chrifhani ; quibus fimile fthifmą nunquam compertum fuerat. Sed nec his con- tentus in hanc fancam fynodàm varias per- D fecutioncs excitavit, mandans civibus Bafileen- fibus ut eamdem a tua civitate expellerent . Alioquin fe in civitatem interdidum, & in Bubcrnatores ejus excommunicationem ; pro- ferre. dicebat , inhibendo ne quis vidua- lia deportaret ad eamdem: & fi qui -porta- rent, (poliarentur , cederentque fpolia occu- pantibus , Scripfit praterea ut in eos de con- cilio fieret perfecutio , tamcquani in hofles Chriflianæ fidei; vocans ipfam fynodum ini- quorum perfidam fynagogam : que mandata adeo gravia fuerunt, ut vix filius perditionis "ANNO CHRISTI 3440. adyeniens graviora adyerfus ecclefiam inanda- Pius V. ionge 9 ta ferre poffet, . . liter fcrible fi eam fentiret pro fuflinenda koc Engonto ; fide & lege domini in aliquo loco congrega-Palem revo vero & quanta fcripferit diverfis principibus , blafphemando eamdem fynodum & decreta ejus , longum effet enarrare. Sed & quomodo patrimonium, terras, & dóminia ecclefie, quz in fümma pace & profperitate sepererat, ipfe ira&taverit, quas alienationes fecerit , quas guerras commoverit , partialita- tes acceperit, quantæque crudelitates {ub ra- gimine fuo in loca & fubditos ecclefie per- petrate fint, quomodo juramenta fua folem- niter in conclavi & poft conclave praffira ine fregerit, flebile eft dicere . Et præcerea quæ un- cann, Jin £cnfifftt vo. bifoum: contra » Eugenium , uod g- 

Strana 360
ANNO CHRISTI 1440. EUGENIUS PP. IV. 3592 tiebantur , quæ jam amplius nulli venerabun- tur aut reverebuntur tyranni, fi hoc cempore corrucrint. Per ipfa concilia fedes apoftolica robur fuz dignitatis & auctoritatis conferva- bat, dum per eorumdem conciliorum fenten- tias cun&is hominibus formidandas, & vene- randos canones, omnes adverfarios fidei & fane doctrine atque bonorum morum corru- ptores arcébant & reprimebant, Ipfi quoque pontifices per eadem concilia dirigebantur , nt ambularent ad veritatem evangelii, & po- teflate fibi data ad ædificationem | uterentur Unde qui ipforum conciliorum ‘auGoritatera eneryare querunt, illi decorem, dignitatem , CONCILII BASILEENSIS. mmm pontifices, dum a tyrannis perfecutionem pa- À emendationem in regimine curiæ fyæ propter ALBERTUS Ii. IMP. 360 quamcumque admonitionem aut correctionem effccit, fed affidue graviores abufus adauxit , in perditionem animarum & detestabilis fimo- niace pestis fomentum ? Quis negare potest quod, quantum in £e est, aucloritatetn om- nium conriliorum generalium conculcavit ; dum evocatus ad fynodale judicium , diffini- vit quod ex certa fua fcientia, auctoritate a- postolica, & ex plenitudine potestatis, trans- ferebat hoc facrum concilium , cafu quo pro- cederetur contra iplum auf aliquem fuorum oratorum preüdcntium qui in concilio fue- rant, cum tamen co tunc tempore ipforum concilium generale verum ac legitimum re- robur & auxilium apoflolice dignitatis, fi-B putaret ? Quis diffimulare potest, quod etiam demque, falutem, &t bonas actiones. fummo- rum poutificnm manifefle confundere moliun- tur, atquc in illam defltructionem adducere, de qua loquitur beatus Gregorius , dum poft enumerata univerfalia concilia, fubdit: Cun- ‘fas quas veneranda concilia praefata perfo- nas refpuunt refpuo; quas venerantur ample- €toí: quia dum univerfali funt confenfu cón- ftituta , fe 8 non illa deftruit quifquis prz- fumit &bíolvere quos ligaut , aut ligare quos abfolvuní: quibus verbis idem Gregorius im- mediate fubjungit: Quifquis ergo alind fapit, anathema fit. Ut vero de ceteris pralatis ec- clefiefücis & principibus fecularibus , qui sd ipfi concilio auctoritative prohibuit, ne ultra dies triginta caufam fidei, que cnm Bohemis agebatur , tra£taret ; 2djiciens quod omnes excommunicabat , privabat beneficiis , & in- habilitabat ad eadem, qui deinceps poll ter- 3ninum, quem ipfe iunc prefixif, actus con- ciliares Bafilee exercerent; volens etiam ex ea caufa effe derogatum quibuícumque declara- tionibus, etiam fub nomine generalis concilii fatis, & aliis in contrarium facientibus ? Ex his profternens 8x abnegans manifeftc fupra~ dictam declarationem catholice fidei, vam per facrum Conftantienfe concilium fa&arg , quam per hoc Bafleenfe, ut pramitütur, dudum concilia refagium habuerunt, dicere omitia-Grenovatam, & fe fuperiorem in his omnibus mus, quoniam nimium prolixum eífet fingula enarrare , faltem illud homines confpicianf , quod per hujus facri concilii labores regnum inclytum Bohemie. Sigifmundo Romanorum regi reflitutum fuit,. quodque adverfus non- nullos, qui temporalia cundis ecclefiis eripe. re, relipionefque fam mendicantium qnam aliorum deftruere conabantur, fingulare præ- fidium tam in di&o Conflantienfi, quam in hoc facro concilio inventum eft. Quid de Ícbifmatibus tollendis dicemus, fi amplius con- ciliis generalibus non obediatur ? fi plures con- tenderint de papatu, quilibet, qui fe verum papam putabit, dicet fe füperiorem concilio, quomodo poterunt judicari; quomodo cocr- ceri aut reprimi , fi. viderint hoc modo pro- firatam ipforum conciliorum audłoritatem ? Quod fi omnia inconveniettia enumcrare vel- iemus, que fecum afferret. hujus auGoriratis ruptura , non multis poffet: defcribi codici- bus , Sed jam ad fecundum explicandum iranfeamus , quomodo hec profternitur au- Ctorifas; quomodo ruina graviffima ecclefie , & malorum ac turbationum inenarrabilis mul- titudo paratur, fi ille fustineatur & foveatur qui hujus auctoritatis fe contemptorem , im- pugnatorem, &-nororium perfecutorem osten- dit. Quis negarc potest, o Christiani , quod : reformalloni ecclefie in capite && in membris, quam totus orbis defiderabat, 6x pro qua jam Etam . Qua plura concilia generalia congregata fucrunt , duriffime restitcrit (de quo omnis anima do- lere debet) ille qui primus homines ad viam falutis inducere debuerat , olim Eugenius pa- pa IV. nuno Gabriel nuncupatus, quodque il- Ja que pro ipla reformatione decreta & in- fütuta erant per hanc fanfiam. (ynodum a fe abjecerit & contemplerit , iia uf nunquam u- num canonem fynodalem 'concernentem re- formalionem ipfam in executionem efficacem deducere compertus fit, qui nullam penitus concilio defignans:; vigore cujus preteníz dif- folgtionis fchi(ma horrendum & graviffimam divifonem confequenter in orbe pofuit, eri- gens congregationem Ferrarienfem fub nomi ne alterius generalis concilii contra hanc fan śłam fynodum , poftquam declaraverar condi- fiones in prefata diflelutione pofitas purifica- tas fuiffe ; ftudens hoc pa&o inconfurilem tu- nicam Chrifti, & ecciefiam , quam in unitate repererat, gladio {ævifimo divifionis & fchif- matis feriens ; quod: certe. omnes debuerant abhorrere Chrifhani ; quibus fimile fthifmą nunquam compertum fuerat. Sed nec his con- tentus in hanc fan®am fynodàm varias per- D fecutioncs excitavit, mandans civibus Bafileen- fibus ut eamdem a tua civitate expellerent . Alioquin fe in civitatem interdidum, & in Bubcrnatores ejus excommunicationem ; pro- ferre. dicebat , inhibendo ne quis vidua- lia deportaret ad eamdem: & fi qui -porta- rent, (poliarentur , cederentque fpolia occu- pantibus , Scripfit praterea ut in eos de con- cilio fieret perfecutio , tamcquani in hofles Chriflianæ fidei; vocans ipfam fynodum ini- quorum perfidam fynagogam : que mandata adeo gravia fuerunt, ut vix filius perditionis "ANNO CHRISTI 3440. adyeniens graviora ad yerfus ecclefiam inanda- Pius V. ionge 9 ta ferre poffet, . . liter fcrible fi eam fentiret pro fuflinenda koc Engonto ; fide & lege domini in aliquo loco congrega-Palem revo vero & quanta fcripferit diverfis principibus , blafphemando eamdem fynodum & decreta ejus , longum effet enarrare. Sed & quomodo patrimonium, terras, & dóminia ecclefie, quz in fümma pace & profperitate sepererat, ipfe ira&taverit, quas alienationes fecerit , quas guerras commoverit , partialita- tes acceperit, quantæque crudelitates {ub ra- gimine fuo in loca & fubditos ecclefie per- petrate fint, quomodo juramenta fua folem- niter in conclavi & poft conclave praffira ine fregerit, flebile eft dicere . E: preterea qua un- cann, Jin £cnfifftt vo. bifoum: contra » Eugenium , uod g- 

Strana 361
ANNO CHRISTY “34000 22 Fore, virbutibus S. Fisrentiou; eancilium finivit Roma- num yontifi cem plenem a- Chrifto habp- xe pateftztem uviverfàlis ce ckfis guber- aandz EUGEN!US . PP. IV. 36x tinacia in aliquo pontifice vel miniftro ecéle- fiaffico apparuit, qui nón folum in przdidis fuis exceílibus, quibus divinara "majeftatem © legem ejus ac idem catholicam tam notorie offendit, & ecclefiam Chrifli in fpirirualibus & temporalibus fic conturbayit , afflixit, da- ranificavit » divifit; & fupra modum fcandali- Zavit, obdurato permanfit animo; verum et- iam vult, his non obftantibus , ab hominibus innocens & juftus reputari, nulla unquam e- mendatione , nulla corre@ione oftenfa, quafi tantam cæcitatem jam in populo Dei exci- diffe credat, ut tam gravia vitia velint pro a veritatibus venerari? Videns autem hsc fan- EPISTOLÆ SYNODALES ^s n unquam. major incornigibilitas , que major per- Ablafpbemias & enormes injurias in fan@ap —— - 362 fynodum 8; existentes in ea continentibus , anres præbentur ,. quis non videt dies illos malos; horrendamque turbationem totius ec- cleftæ , de qua fuperius differuiraus , in - pro- ximo adeffe ? Quanti reperientur qui deinceps in conciliis generalibus ad defenfionem fidei, ad extirpationem harefum, ad reformationem morum, ad tuitionem juílitie & veritatls, perfistere vellent, fi videant fibi privationes beneficiorum , perfecutiones corporum inja- fias , opprobria; pretenías cenfuras , & quaf- cumque. adverfiates imminere , illi autem , qui hec adverfus fynodum hanc perpetrave- rit , obedientiam 8: favorem finaliter dari? &a fynodus ad ipfius emendationem nec dul- B Sepelitur profecto, conculcatur & prosterni- ces 3dmonitiones fepiüs &t per plures lega- tos & oratores tranfmiffas , nec longam pa- tientiam & benignam expe&lationem , nec ci- tationem juridicam , nec fufpenfionis ab admi- hifiratione papali fententiam juftifiimam pro- ficere, tandem 'expe&atis decem & feptem menfibus poft fufpenfionem predictam, necef- fe habuit fuper depofitionc ipfius a. papatu ju- ftam proferre judicium , prout eidem. ex au- Ctoritate data a Chrifto incumbebat. Nunc ve- ro advertite, o Chrifii fideles; quae deinceps €rit ia orbe conciliorum auctoritas, fi poft hec omnia fovetur & fuftinetur, qui non fo- ium. in rantis malis fe incorrigibileim prebuit , tur , fi res ita procedant , ipfa conciliorum auctoritas, &c graviffinus dolor imminet om- nibus Christianis. Verum confidimus in do- mino, quod non fic eccle(üam fuam in; inte- ritum. ruere permittet : quinimmo excitabit corda fervorum fuorum , ut mifereantur ip- fius ecclefiá óc animarum fuarum , nec fidem catholicam, veritatem & justitiam fic oppri- ‚mi patiantur. Sed neque hoc fustineri potest, quod quidam obedientiz neutralitatem confu- lunt obfervandam , & ficut ei qui juste per fynodale judicium condemnatus est nequaquam obediendum est, fic concilio judicant obe- dientiam fübtrahendam putant. Quomodo e- verum ctam $amdem conciliorum auctorita- Qnim potest quifquis ' Christianus excufari, ut tem - profiernere laboravit , & laborare non ceffat; ut deinceps nec ipfe, nec aliquis füc- cefforum faorum, per judicium ecclefæ cor- zigi valeat, fed poffint pro libito voluniatis omnia agere abíque ullo timore correctionis fiende fuper terram : qui .& adhuc poft fuam depofitionem. graviora gravioribus addens ires: declarationes catholice fidei de audoritate conciliorum condemnare aufus eft, cujus ora- tores jam per orbem adyerfus eamdem audo- de. ritałem aperte pradicanf : 8t'tam ipfi quam nonnulli fibi faventes, diffeminant libellos ac tractatus ad. hujus herefs divulgationem , & fapprefionem declarationum catholice fidei o cundi Chrifliani hunc ignem , priufquam amplius accendatur, extinguere , & [fidei ca- tholice ac univerfs ecclefi& pacem reddere , fi fententis jaftifhzis hujus fancte {ynodi , quam repzeíentaré univerfalem ecclefiam re- cognoviflis, debitarm piefliteritis obedientiam, St viam veritalis ac juflitie. efficaciter ample- xar cutetis , in favorem fidei & falutis ec- clefie univerfa . Si vero id non fiat, fed diu- tius præfebar obedientia ei qui omnium ho- rum inaíoruim caput e(l, fi. repulfo ecclefie judicio ille fuflineatur qui julle condemnatus eft, f impugnatori notorio fidei & auctoritatis conciliorum fovetur , fi. mauiíeftus perfecutor ab omui judicio ecclefie: fe fubtrahat , cum dc neceffitate. falutis ecclefiam audire tenea- tur, ficut evangelica doctrina &- omnis fan- Qorum traditio testatur ?. quod licerct; fi quif- quam fe. a: judicio unins concilii fübtrahere poflet y' fimiliter . 8x alteri concilio denegare .obedientiam ; ‘nec in eorum fenteniiis ; five pro fide, fivé: pro quibufcumque rebus ani- marum falutem. aut ecclefie statum - concer- nentibus, nlla. stabilitas ullave efficacia habe- rétar . Quilibet. aca conciliorum examinare véliet ; àc de illis; prout ei videretur, judi- care; ant post judicium unius concilii aliud expeiere ; nulhum inlerim. obedientie debitum qnas univerfa tenuit ecclefia. Poteítis autem , D reddens: ficque, ífrustraretur conciliorum au- Goritàs. Gt tandem. neque. fummis pontificibus legitimam administrationem habentibus obe- diretur, Unde in torum confunderentur eccie- fiastica judicia, periclitareturque Christiana re- ligio : .neę deinceps concilia ge neralia que- curaque mala reprimere luborarent , fi eorum fenrentiis non obedisi confpiccrent. Meque lo- cus est fufpenfioni enimorum in tam clara justitia, in tanta obediendi nece(litate, dam per defectum obedientie przstande, fidei la. fio & veritatis oppreffio allidue fuccrefeunt , periclitantur. anime innumerae , & exemplum datur omnibus, ut deinceps nullis fententiis praelatorum foorum , ficuti nec lynodorüm congregationis fynodalis fuflineatur, fi mau- E obediant , fed animos fuos per plura tempo- dafa, flatata & praecepta concilii generalis ab- jicientur , $& rebellanti atque contumaci & in- corrigibili adhæreatur, illeque post fententiam depofitioriis- in eum latam pro capiie eccle- fiz reputetur, qui le ab ipfius ecclefæ uni- tate & corpore per fidei læfionem , per fchifimatis in ereGione prætenfi alterius con- ellii per, trationem feparavit, & cui jam nul- fus color , nullus titulus papatus competere potesh: fi denique non auditur ecclefia judi- cans , & libellis illius qui condemnatus est , xa, fufpendere velint, unde omnis juri(dictio perire poterit, dum auctoritatem. Tuprcnam ecclefiae omitti & negligi videbünt . Si ita- - que communi bono ccciefiae Dei confulere quaeritis o. Ghristi fideles , ii praefentibus ma- ANNO CHRISTI 1040. toc aliquam- dje Germani feceruut , fed poftca od Ku- genium — fe contulerunt + lis. finem imponere, fi pacem confequi, & fe-- licem statum totius Ghristianitatis intueri , da- te operam ut cun&i unanimiter viam verita- tis fequantur, ut conciliis generalibus fua red- datur auctoritas, ut nullus eam deneget fy- nodo univeríali obedientiam , ad quam :ene- tur 

Strana 362
ANNO CHRISTY “34000 22 Fore, virbutibus S. Fisrentiou; eancilium finivit Roma- num yontifi cem plenem a- Chrifto habp- xe pateftztem uviverfàlis ce ckfis guber- aandz EUGEN!US . PP. IV. 36x tinacia in aliquo pontifice vel miniftro ecéle- fiaffico apparuit, qui nón folum in przdidis fuis exceílibus, quibus divinara "majeftatem © legem ejus ac idem catholicam tam notorie offendit, & ecclefiam Chrifli in fpirirualibus & temporalibus fic conturbayit , afflixit, da- mnificavit , divifit; & fupra modum fcandali- Zavit, obdurato permanfit animo; verum et- iam vult, his non obftantibus , ab hominibus innocens & juftus reputari, nulla unquam e- mendatione , nulla corre@ione oftenfa, quafi tantam cæcitatem jam in populo Dei exci- diffe credat, ut tam gravia vitia velint pro a veritatibus venerari? Videns autem hsc fan- EPISTOLÆ SYNODALES ^s n unquam. major incornigibilitas , que major per- Ablafpbemias & enormes injurias in fan@ap —— - 362 fynodum 8; existentes in ea continentibus , anres præbentur ,. quis non videt dies illos malos; horrendamque turbationem totius ec- cleftæ , de qua fuperius differuiraus , in - pro- ximo adeffe ? Quanti reperientur qui deinceps in conciliis generalibus ad defenfionem fidei, ad extirpationem harefum, ad reformationem morum, ad tuitionem juílitie & veritatls, perfistere vellent, fi videant fibi privationes beneficiorum , perfecutiones corporum inja- fias , opprobria; pretenías cenfuras , & quaf- cumque. adverfiates imminere , illi autem , qui hec adverfus fynodum hanc perpetrave- rit , obedientiam 8: favorem finaliter dari? &a fynodus ad ipfius emendationem nec dul- B Sepelitur profecto, conculcatur & prosterni- ces 3dmonitiones fepiüs &t per plures lega- tos & oratores tranfmiffas , nec longam pa- tientiam & benignam expe&lationem , nec ci- tationem juridicam , nec fufpenfionis ab admi- hifiratione papali fententiam juftifiimam pro- ficere, tandem 'expe&atis decem & feptem menfibus poft fufpenfionem predictam, necef- fe habuit fuper depofitionc ipfius a. papatu ju- ftam proferre judicium , prout eidem. ex au- Ctoritate data a Chrifto incumbebat. Nunc ve- ro advertite, o Chrifii fideles; quae deinceps €rit ia orbe conciliorum auctoritas, fi poft hec omnia fovetur & fuftinetur, qui non fo- ium. in rantis malis fe incorrigibileim prebuit, tur , fi res ita procedant , ipfa conciliorum auctoritas, &c graviffinus dolor imminet om- nibus Christianis. Verum confidimus in do- mino, quod non fic eccle(üam fuam in; inte- ritum. ruere permittet : quinimmo excitabit corda fervorum fuorum , ut mifereantur ip- fius ecclefiá óc animarum fuarum , nec fidem catholicam, veritatem & justitiam fic oppri- ‚mi patiantur. Sed neque hoc fustineri potest, quod quidam obedientiz neutralitatem confu- lunt obfervandam , & ficut ei qui juste per fynodale judicium condemnatus est nequaquam obediendum est, fic concilio judicant obe- dientiam fübtrahendam putant. Quomodo e- verum ctam $amdem conciliorum auctorita- Qnim potest quifquis ' Christianus excufari, ut tem - profiernere laboravit , & laborare non ceffat; ut deinceps nec ipfe, nec aliquis füc- cefforum faorum, per judicium ecclefæ cor- zigi valeat, fed poffint pro libito voluniatis omnia agere abíque ullo timore correctionis fiende fuper terram : qui .& adhuc poft fuam depofitionem. graviora gravioribus addens ires: declarationes catholice fidei de audoritate conciliorum condemnare aufus eft, cujus ora- tores jam per orbem adyerfus eamdem audo- de. ritatem aperte predicant: & tam ipfi quam nonnulli fibi faventes, diffeminant libellos ac tractatus ad. hujus herefs divulgationem , & fapprefionem declarationum catholice fidei o cundi Chrifliani hunc ignem , priufquam amplius accendatur, extinguere , & [fidei ca- tholice ac univerfs ecclefi& pacem reddere , fi fententis jaftifhzis hujus fancte {ynodi , quam repzeíentaré univerfalem ecclefiam re- cognoviflis, debitarm piefliteritis obedientiam, St viam veritalis ac juflitie. efficaciter ample- xar cutetis , in favorem fidei & falutis ec- clefie univerfa . Si vero id non fiat, fed diu- tius præfebar obedientia ei qui omnium ho- rum inaíoruim caput e(l, fi. repulfo ecclefie judicio ille fuflineatur qui julle condemnatus eft, f impugnatori notorio fidei & auctoritatis conciliorum fovetur , fi. mauiíeftus perfecutor ab omui judicio ecclefie: fe fubtrahat , cum dc neceffitate. falutis ecclefiam audire tenea- tur, ficut evangelica doctrina &- omnis fan- Qorum traditio testatur ?. quod licerct; fi quif- quam fe. a: judicio unins concilii fübtrahere poflet y' fimiliter . 8x alteri concilio denegare .obedientiam ; ‘nec in eorum fenteniiis ; five pro fide, fivé: pro quibufcumque rebus ani- marum falutem. aut ecclefie statum - concer- nentibus, nlla. stabilitas ullave efficacia habe- rétar . Quilibet. aca conciliorum examinare véliet ; àc de illis; prout ei videretur, judi- care; ant post judicium unius concilii aliud expeiere ; nulhum inlerim. obedientie debitum qnas univerfa tenuit ecclefia. Poteítis autem , D reddens: ficque, ífrustraretur conciliorum au- Goritàs. Gt tandem. neque. fummis pontificibus legitimam administrationem habentibus obe- diretur, Unde in torum confunderentur eccie- fiastica judicia, periclitareturque Christiana re- ligio : .neę deinceps concilia gc neralim que- curaque mala reprimere luborarent , fi eorum fenrentiis non obedisi confpiccrent. Meque lo- cus est fufpenfioni enimorum in tam clara justitia, in tanta obediendi nece(litate, dam per defectum obedientie przstande, fidei la. fio & veritatis oppreffio allidue fuccrefeunt , periclitantur. anime innumerae , & exemplum datur omnibus, ut deinceps nullis fententiis praelatorum foorum , ficuti nec lynodorüm congregationis fynodalis fuflineatur, fi mau- E obediant , fed animos fuos per plura tempo- dafa, flatata & praecepta concilii generalis ab- jicientur , $& rebellanti atque contumaci & in- corrigibili adhæreatur, illeque post fententiam depofitioriis- in eum latam pro capiie eccle- fiz reputetur, qui le ab ipfius ecclefæ uni- tate & corpore per fidei læfionem , per fchifimatis in ereGione prætenfi alterius con- ellii per, trationem feparavit, & cui jam nul- fus color , nullus titulus papatus competere potesh: fi denique non auditur ecclefia judi- cans , & libellis illius qui condemnatus est , xa, fufpendere velint, unde omnis juri(dictio perire poterit, dum auctoritatem. Tuprcnam ecclefiae omitti & negligi videbünt . Si ita- - que communi bono ccciefiae Dei confulere quaeritis o. Ghristi fideles , ii praefentibus ma- ANNO CHRISTI 1040. toc aliquam- dje Germani feceruut , fed poftca od Ku- genium — fe contulerunt + lis. finem imponere, fi pacem confequi, & fe-- licem statum totius Ghristianitatis intueri , da- te operam ut cun&i unanimiter viam verita- tis fequantur, ut conciliis generalibus fua red- datur auctoritas, ut nullus eam deneget fy- nodo univeríali obedientiam , ad quam :ene- tur 

Strana 363
—— ANNO CHRISTI 1449. XUGENIUS PP. 1V.. 363 nent ad fidem , extirpationem fchifmatis , & reformationem ecclefíiae in capite & in mem- bris, & pertinentibus ad ea. Sic ceffabunt fchifmata , fic haere(es extinguentur , mores reformabuntur, vigcbunr concilia , fedes apo- stolica & virtutum dignitate & honore plu- rimo reflorehit, repellentur conatus antiqui hostis, breviabuntur dies mali, & maiorum grandium repelłetur incurfus , quae , fi fecus fiat , fuper omnes Christianos jam imminere condpicitis. Superest jam ut eas objeGtiones nullius ostendamus effe momenti , quae ad il- laqucationem animarum & obfufcationem vc- ritatis aC justitiae hujus fandae fynodi , per CONCILII BASILÉENSIS. tur, de neceffitate falutis, in his quae perti-A nium objectionum corruit fundamentum. Sed 35 MARS. 364 tantum illam conclufionem intra fe cepit con- cilium , quam & interpretari && mutare pote- rat juxta cafus occurrentes , fi pro falute ec- clefiæ fibi ita agendum videbatur, Nec ali- quis fibi legem imponit, a qua recedere non poflit: neque dicebatur in conclufione ipfa , quod in. cafu prædiéto- minor pars haberet a- lium locum eligere, fed concibum. Et fi ali- quod dubium érat, quod interprefandum ve- niret , aut fi quid in hoc agendum vel deli- berandum aut mutandum , nullatenus judicio minoris partis ftandum erat, fed plurimorum fententiæ acquiefcendum, fient mos antiquo- rum concilioum é omnia patrum inftituta nonnullos afferuntur . Áliegant quidam hoc B edocent. Unde & ex co in univerfum orhem lacium concilium de fuo confenfu fuiffe trans- latum , pro €o quod concordaverat cum Grac- cis fe transferre infra menfem., postquam ad- veniffent ad ultimum portum citramarinum . eidem in Conftantinopoli per oratores con- cilii nominandum pre cclebrando cecumenico concilio, in eo loco quem hoo facrum Bali- leenfe concilium clegiffet. Verum quantum reji- cienda fit haec obje&io vos Christi fideles ad- wertite. Manifesta quidem nimis est veritas , quod Graeci praevalentibus pra&ticis olim Eu- genii perfequentis fynodum ; non ad portum per oratores concilii eis nominatum vcnerunt, neque ad locum per concilium electum , fi- turbatio graviffima excitata olim fuit, dum aliqui epifcopi minorem partem concilii Ni- ceni facientes , illis contradixerunt qua ma. jor pars ,concluferat. Sed quid amplius illi- met praefidentes apoflolici, qui fub praetextu concluftonis. illius alium locum eligere volue- . runt, cidem conclufioni, cum fieri deberet , contradixerunf, proteflantes fe non confenri- re in decretatione loci Avinionenfs, de quo expreffe agebat dicta couclufio? Et ulterius, pendente termino praefixo, oratores olim Eu- genii archiepifcopus Caretenís & jacobus de Rachaneto impediebant ne ille pecunie da- rentur in Avinione, de quibus hec conclufto cut ipfi promiferant, venire voluerunt : imo agebat. Scripferunt preterea Avinionenfes , feripferant concilio per oratores ejus in Con- stantinopolim miffos , ft propterea cum eis & eonrn galeis non advenifle, quia tempus mii- tendarum ipfarum galearum tranfaCtum erat, fic abfolventes fe ab omni obligatione mu- tua, quae inter concilium & ipfos contraGa erat, licet tamen alteri oratorum prius dixil- {ent fe de ulteriori expectatione conten?os ef- fé, impendimenraque concilio praestita effent manifesta, cum ín conventionibus initis cum eifdem expreffe caveretur , omnia debere in-. telligi fine fraude & dolo, ac legitimo im- pedimento ceffante. Quod fi ad requestam ip- fius olim Eugenii deinceps ire voluerant Fer- quomodo abbas Bonæ vallis & Rainundus "lTaloni decretorum doctor, ad eos mifli ex parte concilii, compofucrant cum eis ex po- teflate eis data a toto concilio, quod habe- rent decretationem loci Avinionenfis & impos üitionis decimarum , priufquam pecunias fuas exolverent. Mandaveruntque ipfi Avinionen- fes quod, illis habizis pro cautione eorum: pe- cunias expcdirent, de quibus oratores conci- lii miffos ad. eofdem cautos & fecuros fcce- runt. Judicavit concilium quod rarionabiliter petebat , quodque attentis predi&is, quz fuper- venerunt ad notitiam ipfius concilii , & aliis pluribus ipfüm * monentibus, non erat pro- raram contra confenfum concilii, quis ratio-D cedendum ad electionem alterius loci , nec expe- ne utens dicere poffit concilium ex ea re ad fe transferendum fuiffe obligatum? Dum ve- ro quidam ulterius objiciunt, quod concilium quadam vice conclufit, cafu quo Avenionen- fes ceríam pecunie fümmam infra menfem non traderent in pecunia numerafa, de hoc infra duodecim dies fequentes non certifica~. retur concilium quod func (eneretur ipfum concilium ad electionem alterius loci proce- dere , & univcrfali ecclefie aliunde provide- re: quod dum adveniente tempore non fie- ret, prefidentes apoflolici, & alii quidam fe- cum minorem partem concilii facientes , tam- quam ad ipfos devoluta poteftate coucili, a- iium Jocum aliumque portum. nominaverunt , & oratores ad Graecos miferant. Sepe ad hu- juífmodi objeQiones per decreta & epiftoias noflras refponfionem fecimus oflendimufque il- jas effe penitus inanes: Manifeftrum cit enim, quod concilium in ea conclufione cum pullo contra&um fceit aut conventionem , nuBut- que aderat cum quo bujutmodi contractum celcbraret : nullique dubium cft guemquam cum feipfo contrahere non poffe, eum | inter fpondentem recipientemque fponfionem debeat effe dilin&io perfonarum. Unde illarum. om- diebat faluti ecclefie & bono recum agendarum. Quod autem aliqui paci ad eleWtionem alterius loci temerare procedere prefumpferunt, fe dicentes decretum agere contra duplo majo- rem parrem concilii & amplius, fcindentes S dividentes, quantum in fe fuit, ecclefie unitatem , hoc prorfus illicitum & pernicio- fum fuit, ficut per folemne decretum feílio- nis noftre trigeime fecunde demonflravimus. Unde & conatibus corum extunc refiftens hzc fancta fynodus, decretationem fcit in feflio- ne publica fuper ele@ione loci Avinionenfis & aliorum fibi adjunQdorum , omnem aliam electionem feu nominationem loci per quoí- Ecumque fa&am irritans. Deinceps quoque fub- fecuta eft communis omnium nullo difcrepan- te concordia, quod tres domini inter quos erat unus & primus legatorum apofltolicorum, haberent fipillare literas de quibus agebatur, fine przjudicio alicujus, & oratores mittere, Jpli autem figillaverunt decretum concilii , mittentes ipfum per oratores in Avinionem, illo pretenío rejecte , quod per minorem par- tem faclum fuerat. Cumque fit omnino a ve- ritate alienum, quod duo decreta contrarii tenoris, üumo & fibi invicem contradicentia, ex- AWNO CHRISTI 1440 * moventi. bus, 

Strana 364
—— ANNO CHRISTI 1449. XUGENIUS PP. 1V.. 363 nent ad fidem , extirpationem fchifmatis , & reformationem ecclefíiae in capite & in mem- bris, & pertinentibus ad ea. Sic ceffabunt fchifmata , fic haere(es extinguentur , mores reformabuntur, vigcbunr concilia , fedes apo- stolica & virtutum dignitate & honore plu- rimo reflorehit, repellentur conatus antiqui hostis, breviabuntur dies mali, & maiorum grandium repelłetur incurfus , quae , fi fecus fiat , fuper omnes Christianos jam imminere condpicitis. Superest jam ut eas objeGtiones nullius ostendamus effe momenti , quae ad il- laqucationem animarum & obfufcationem vc- ritatis aC justitiae hujus fandae fynodi , per CONCILII BASILÉENSIS. tur, de neceffitate falutis, in his quae perti-A nium objectionum corruit fundamentum. Sed 35 MARS. 364 tantum illam conclufionem intra fe cepit con- cilium , quam & interpretari && mutare pote- rat juxta cafus occurrentes , fi pro falute ec- clefiæ fibi ita agendum videbatur, Nec ali- quis fibi legem imponit, a qua recedere non poflit: neque dicebatur in conclufione ipfa , quod in. cafu prædiéto- minor pars haberet a- lium locum eligere, fed concibum. Et fi ali- quod dubium érat, quod interprefandum ve- niret , aut fi quid in hoc agendum vel deli- berandum aut mutandum , nullatenus judicio minoris partis ftandum erat, fed plurimorum fententiæ acquiefcendum, fient mos antiquo- rum concilioum é omnia patrum inftituta nonnullos afferuntur . Áliegant quidam hoc B edocent. Unde & ex co in univerfum orhem lacium concilium de fuo confenfu fuiffe trans- latum , pro €o quod concordaverat cum Grac- cis fe transferre infra menfem., postquam ad- veniffent ad ultimum portum citramarinum . eidem in Conftantinopoli per oratores con- cilii nominandum pre cclebrando cecumenico concilio, in eo loco quem hoo facrum Bali- leenfe concilium clegiffet. Verum quantum reji- cienda fit haec obje&io vos Christi fideles ad- wertite. Manifesta quidem nimis est veritas , quod Graeci praevalentibus pra&ticis olim Eu- genii perfequentis fynodum ; non ad portum per oratores concilii eis nominatum vcnerunt, neque ad locum per concilium electum , fi- turbatio graviffima excitata olim fuit, dum aliqui epifcopi minorem partem concilii Ni- ceni facientes , illis contradixerunt qua ma. jor pars ,concluferat. Sed quid amplius illi- met praefidentes apoflolici, qui fub praetextu concluftonis. illius alium locum eligere volue- . runt, cidem conclufioni, cum fieri deberet , contradixerunf, proteflantes fe non confenri- re in decretatione loci Avinionenfs, de quo expreffe agebat dicta couclufio? Et ulterius, pendente termino praefixo, oratores olim Eu- genii archiepifcopus Caretenís & jacobus de Rachaneto impediebant ne ille pecunie da- rentur in Avinione, de quibus hec conclufto cut ipfi promiferant, venire voluerunt : imo agebat. Scripferunt preterea Avinionenfes , feripferant concilio per oratores ejus in Con- stantinopolim miffos , ft propterea cum eis & eonrn galeis non advenifle, quia tempus mii- tendarum ipfarum galearum tranfaCtum erat, fic abfolventes fe ab omni obligatione mu- tua, quae inter concilium & ipfos contraGa erat, licet tamen alteri oratorum prius dixil- {ent fe de ulteriori expectatione conten?os ef- fé, impendimenraque concilio praestita effent manifesta, cum ín conventionibus initis cum eifdem expreffe caveretur , omnia debere in-. telligi fine fraude & dolo, ac legitimo im- pedimento ceffante. Quod fi ad requestam ip- fius olim Eugenii deinceps ire voluerant Fer- quomodo abbas Bonæ vallis & Rainundus "lTaloni decretorum doctor, ad eos mifli ex parte concilii, compofucrant cum eis ex po- teflate eis data a toto concilio, quod habe- rent decretationem loci Avinionenfis & impos üitionis decimarum , priufquam pecunias fuas exolverent. Mandaveruntque ipfi Avinionen- fes quod, illis habizis pro cautione eorum: pe- cunias expcdirent, de quibus oratores conci- lii miffos ad. eofdem cautos & fecuros fcce- runt. Judicavit concilium quod rarionabiliter petebat , quodque attentis predi&is, quz fuper- venerunt ad notitiam ipfius concilii , & aliis pluribus ipfüm * monentibus, non erat pro- raram contra confenfum concilii, quis ratio-D cedendum ad electionem alterius loci , nec expe- ne utens dicere poffit concilium ex ea re ad fe transferendum fuiffe obligatum? Dum ve- ro quidam ulterius objiciunt, quod concilium quadam vice conclufit, cafu quo Avenionen- fes ceríam pecunie fümmam infra menfem non traderent in pecunia numerafa, de hoc infra duodecim dies fequentes non certifica~. retur concilium quod func (eneretur ipfum concilium ad electionem alterius loci proce- dere , & univcrfali ecclefie aliunde provide- re: quod dum adveniente tempore non fie- ret, prefidentes apoflolici, & alii quidam fe- cum minorem partem concilii facientes , tam- quam ad ipfos devoluta poteftate coucili, a- iium Jocum aliumque portum. nominaverunt , & oratores ad Graecos miferant. Sepe ad hu- juífmodi objeQiones per decreta & epiftoias noflras refponfionem fecimus oflendimufque il- jas effe penitus inanes: Manifeftrum cit enim, quod concilium in ea conclufione cum pullo contra&um fceit aut conventionem , nuBut- que aderat cum quo bujutmodi contractum celcbraret : nullique dubium cft guemquam cum feipfo contrahere non poffe, eum | inter fpondentem recipientemque fponfionem debeat effe dilin&io perfonarum. Unde illarum. om- diebat faluti ecclefie & bono recum agendarum. Quod autem aliqui paci ad eleWtionem alterius loci temerare procedere prefumpferunt, fe dicentes decretum agere contra duplo majo- rem parrem concilii & amplius, fcindentes S dividentes, quantum in fe fuit, ecclefie unitatem , hoc prorfus illicitum & pernicio- fum fuit, ficut per folemne decretum feílio- nis noftre trigeime fecunde demonflravimus. Unde & conatibus corum extunc refiftens hzc fancta fynodus, decretationem fcit in feflio- ne publica fuper ele@ione loci Avinionenfis & aliorum fibi adjunQdorum , omnem aliam electionem feu nominationem loci per quoí- Ecumque fa&am irritans. Deinceps quoque fub- fecuta eft communis omnium nullo difcrepan- te concordia, quod tres domini inter quos erat unus & primus legatorum apofltolicorum, haberent fipillare literas de quibus agebatur, fine przjudicio alicujus, & oratores mittere, Jpli autem figillaverunt decretum concilii , mittentes ipfum per oratores in Avinionem, illo pretenío rejecte , quod per minorem par- tem faclum fuerat. Cumque fit omnino a ve- ritate alienum, quod duo decreta contrarii tenoris, üumo & fibi invicem contradicentia, ex- AWNO CHRISTI 1440 * moventi. bus, 

Strana 365
EUGENTUS 365 PP. IV. a—— (Xprefle , uno Gt éodem tempore fimilia fy- cANNO, nodali judicio emanaverint , qnia Spiritus fan- :440. Qus per os generalis (ynodi.conrarie loqui non poteft, eo ipfo quod decretum concili fuper eleCione de Bafllea, Avinione & Sa- baudia, confenrientibus omnibus patribus qui in concilio erant, & ip(is legatis apoftolicis, vera bulla plumbea fynodali rire. plumbatum | £ft, manifeftum e(t dictam fchedulam legato- rum nullatenus vim decreti habere potviffe, Dum vero quidam literas fuper eo quod per minorem: partem factum fucrat, clandefline bulla, facri concili de nocte furrcpta figillave- runt, declararum eft illas falfo bullatas effe, & quod archiepifcopus olim Yarentinus , pree- fidens & orator ipfius olim "Eugenii, qui fe in hoc opetam cum effecta dediffe confeffus erat, tamquam falsarius julte condemnatus cx- | titi. Sic igitar in ea re nullas hæfitationis Ícrupulus eif, quod penitus nullius momenti fuerit, quod per illos paucos contra judicium concilii actum eft. Sed nec de his difputare neceffe eft, cum etiam illud qued per illos paucos faCcum fuerat abruperit ipfe olim Eu- genius; qui, cum omnes patres exiftentes in concilio, ram fui legati quam alii, diQitaflent ut concilium firmiter maneret Bafilee ufque ad adventum imperatoris X patriarcha Cræ- corum ad ultimum portum, nihilo minus ipie longe ante advenrum przedi&orum Græcotum pius quam per quatuor menfes hoc concilium, quantum in fe fuic, abrupit & diffoivit, =x €0 capire quod procederetur contra. ipfum aut aliquem fuorum , negans jurifdictionem imme- diate a Chrifio conciliis datam, & fe ( ut antea premiffum eft) fupra concilium crigens in facto reformationis & fidei, Qnam prætenfam diffolutionem cum non revocaffet infra qua- tuor menfes , imo aliam congregationem fub nomine generalis concilii interira apud Fer- rariam feciilet , gravifimum fchifma perpe- trans , {fn{penfus fuit ab adminiftratione papa- Ji ante adyentum prædiétoram Grecorum , co tempore quo etiam illi de minori parte pra- dicum concilium permanere debere in Bafi- lea dixerunt. Pollquam vero legitime fufpen- fus fuit per concilium, quis Chriftianorum dubitat quofcumque aQus per ipfum in admi- niftratione papali expletos , nullos, irritos & inanes extitifle ? Sic itaque volentibus quzere- re occafionem difcedendia fanéta fynodo nul- lus color cujufcumque translationis poteft ul- latenas fafiragari: quod fatis intellexerunt pre- lati, principes , univerfitates, ac ceteri majo-: ris partis orbis, qui numquam ad conyventio- Tmo versa con. Nem Ferrarienfem vel Florentinenfem, jam fe- em bo re a tribus annis erectam ; accedere vel mit- Senna tere voluerunt , fcd ila reprcbata » fanctam ABifleendbus fynodum Bafileenfcm, velut reprefentantenv éixtauet. pniverfalem ccclefiam, verbis, & fcriptis co- gnoverunt. Et cum dicam congregationem Ferrarienfetn ereGam — fub. nomine generalis concilii, hoc durante coucilio , non generale concilinm , fed fehifmaricorum fuiffe conven- ticulum, ex decreto noílre vigsfimeuonz fel fionls manifefHiflime confter, ipfeque Gabriel, quia caput illius fchifmatice conventionis, & quia a papatu legitime fuípenlus erat, jurifdi- €tionem ^1palem non poterat exercere , per acccílum ipfotum Grevorum, qui jam a plu- ruinis annis ab ecclefia catholica divif' erant, nullatenus di&a: Ferrarieníis conventio legiti EPISTOLA SYNODALES ALBERTUS IT. IMP. 366 À ma facta. efl. Neque veraciter dici potust ipfi „mmm coma effe generale concilium vel cecumenicam , pro- | ANNO : : nel > aar : + CHRISTI ut ipfe illam inticulavit. Objiciont deinde alli, "yo. Fatentur gau- ciratem tuant« quod in fan&ta fynodo permanentes , pauci nu- mero fuerant ad exercendos aclus juridicos fufpenfionis ab adminiftratione papali & de pofitionis olim Eugenii, ac fubfequentis ele- &onis fanGiffimi domini Felicis pape V. Que quidem objefio 6 illi debeat fuffragari qui fynodum perfecurus eft, qui omnibus modis homines ab ea fubtrahere & feparare labora~ verit, Sc adverfus illos militet qui tempore perfecutionis permanferunt, qui omnes de ore be ad fuccurrendum & providendum ecclefiz Dei per cpiftolas & oratores vocare integro E fere biennio non celfaverant, quis non videt ex hoc convilioram auctoritatem proflerni & , . . : > Chriflus ali- confundi? Nam femper fummus pontifex , dum cc promiás fynodum. rumpere volet, aliquos exinde ab. Ferro. firahete poterit. Si antem alii permaneant, objicietur eis paucitas: ficque' videntes fe ni- hii proficere poffe, fynodum in totum defe reot,' permitterurque: agere cuilibet (ummo pontiüici quidquid libuerit, Nec poffibile crit, fi quifquam eoram fidem offendat , fchifma fa- ciat; aut quibufcumque malis ecclefiam fcan- dalizet , remedium per generale concilium ex- biberi. Sed. numquid. ili. qui non fugerunt, qui non deferuerunt fynodum in neceffitate , - qui non fidem , veritatem & juffitiam concal- Ccari permiferunt, quique pro his fuflinendis- tribulationes & dolores, peflem , guerram , pe- nuriam ,. & ceteras. adverfitates fübierunt . pro- pterea :culpandi funt.? Numquid apoftoli, qui in numero paucicum Chriflo pernianférant in tentationibus fuis; alis difcedentibus, ideo male: egerunt? Nonne fatis elucidatum fuit in fupradicta fynodali refponfjione, quz incipit , Copitanti, confentiente in. hoc & cooperante tunc legato apoftolico , euomodo illi qui per- nianeret in iynodo ufque ad finem opéris. fai commendandi effent; non autem ill qui difcederent, aut qui fe ab ca dividerent? Al- legatumque quomodo , dem Chriftus dixiTet , Nifé: menducaveritis carnem- Filii hominis, ¢& bi- Dberitis ejus. fanguinem , non kabebitis vitam in vo- bis , non- pauci: qui. remanfertinr cam Chrifto, fed. illi. qui recefferunt, reprehenfionem | me- rueront . Ibi quoque non omiffum eft, quo- modo recedente Joanne XXIlL a Cofantier Jlis fit tune fi fynodo , non illi defecerunt, fed commen- (ckibna. dati funt qui cum ipfo concilio perititerant Joanset 6. ulgue in Gnec. Nec tamen ita pauci fuerant in hac fanda {ynodo, ut quidam exiflimont, cam ia decreto fufpenfionis ipfius.olim Eu- genii ab adminifiratione papali valde multi adeffent , & inter eos plures regum & prin- cipum ambafiatores, Decreta quoque de cau- fis & de collatione beneficiorum in eadem feflione promulgata funt, qua major pars re- Ecepit ramquam a generali frnodo vniverfalem ecclefam repræfentante, Unde nullus color, nulla excufatio aut iergiverfatio poteft cuiquam in divino judicio fuffragari quare illi fufpen- fiom refiftac, aut car poft eam illi qui fufpen- fus fuit velit ex certo propofito in admimi- firatione papali obedire, &c actus: ejus. iam- quam non [ufpenfi legitimos reputare . 1n a- &u quoque depofitiónis fere treccnri fuerunt . Et tempore fitbfequentis eleQ onis grandis ad. Std son ev. huc munierus erat, nec uique iu. hodiernum etorm us : -. $e ne» diem divina providentia hanc fanétam fyno- ft auttoniat. : dum , Sed aan ex- 

Strana 366
EUGENTUS 365 PP. IV. a—— (Xprefle , uno Gt éodem tempore fimilia fy- cANNO, nodali judicio emanaverint , qnia Spiritus fan- :440. Qus per os generalis (ynodi.conrarie loqui non poteft, eo ipfo quod decretum concili fuper eleCione de Bafllea, Avinione & Sa- baudia, confenrientibus omnibus patribus qui in concilio erant, & ip(is legatis apoftolicis, vera bulla plumbea fynodali rire. plumbatum | £ft, manifeftum e(t dictam fchedulam legato- rum nullatenus vim decreti habere potviffe, Dum vero quidam literas fuper eo quod per minorem: partem factum fucrat, clandefline bulla, facri concili de nocte furrcpta figillave- runt, declararum eft illas falfo bullatas effe, & quod archiepifcopus olim Tarentinus y præ- fidens & orator ipfius olim 'Kugenii, qui fe in hoc operam cum effeftu dediffe confeffus erat, tamquam falsarins julte condemnatus ex- | titi. Sic igiter in ea re nullas hæfitationis Ícrupulus eif, quod penitus nullius momenti fuerit, quod per illos paucos contra judicium concilii actum eft. Sed nec de his difputare neceffe eft, cum etiam illud qued per illos paucos faCcum fuerat abruperit ipfe olim Eu- genius; qui, cum omnes patres exiftentes in concilio, ram fui legati quam alii, diQitaflent ut concilium firmiter maneret Bafilee ufque ad adventum imperatoris X patriarcha Cræ- corum ad ultimum portum, nihilo minus ipie longe ante advenrum przedi&orum Græcotum pius quam per quatuor menfes hoc concilium, quantum in fe fuic, abrupit & diffoivit, =x €0 capire quod procederetur contra. ipfum aut aliquem fuorum , negans jurifdictionem imme- diate a Chrifio conciliis datam, & fe ( ut antea premiffum eft) fupra concilium crigens in facto reformationis & fidei, Qnam prætenfam diffolutionem cum non revocaffet infra qua- tuor menfes , imo aliam congregationem fub nomine generalis concilii interira apud Fer- rariam feciilet , gravifimum fchifma perpe- trans , {fn{penfus fuit ab adminiftratione papa- Ji ante adyentum prædiétoram Grecorum , co tempore quo etiam illi de minori parte pra- dicum concilium permanere debere in Bafi- lea dixerunt. Pollquam vero legitime fufpen- fus fuit per concilium, quis Chriftianorum dubitat quofcumque aQus per ipfum in admi- niftratione papali expletos , nullos, irritos & inanes extitifle ? Sic itaque volentibus quzere- re occafionem difcedendia fanéta fynodo nul- lus color cujufcumque translationis poteft ul- latenas fafiragari: quod fatis intellexerunt pre- lati, principes , univerfitates, ac ceteri majo-: ris partis orbis, qui numquam ad conyventio- Tmo versa con. Nem Ferrarienfem vel Florentinenfem, jam fe- aem bo re a tribus annis erectam ; accedere vel mit- Senna tere voluerunt , fcd ila reprcbata » fanctam ABifleendbus fynodum Bafileenfcm, velut reprefentantenv éixlauet. pniverfalem ccclefiam, verbis, &t fcriptis co- gnoverunt. Et cum dicam congregationem Terratienfetm erecam — fub. nomine generalis concilii, hoc durante coucilio , non generale concilinm , fed fehifmaricorum fuiffe conven- ticulum, ex decreto noílre vigsfimeuonz fel fionls manifefHiflime confter, ipfeque Gabriel, quia caput illius fchifmatice conventionis, & quia a papatu legitime fuípenlus erat, jurifdi- €tionem ^1palem non poterat exercere , per acccílum ipfotum Grevorum, qui jam a plu- ruinis annis ab ecclefia catholica divif' erant, nullatenus di&a: Ferrarieníis conventio legiti EPISTOLA SYNODALES ALBERTUS IT. IMP. 366 À ma facta. efl. Neque veraciter dici potust ipfi „mmm coma effe generale concilium vel cecumenicam , pro- | ANNO : : nel > aar : + CHRISTI ut ipfe illam inticulavit. Objiciont deinde alli, "yo. Fatentur gau- ciratem tuant« quod in fan&ta fynodo permanentes , pauci nu- mero fuerant ad exercendos aclus juridicos fufpenfionis ab adminiftratione papali & de pofitionis olim Eugenii , ac fubfequentis ele- &onis fanGiffimi domini Felicis pape V. Que quidem objefio 6 illi debeat fuffragari qui fynodum perfecurus eft, qui omnibus modis homines ab ea fubtrahere & feparare labora~ verit, Sc adverfus illos militet qui tempore perfecutionis permanferunt, qui omnes de ore be ad fuccurrendum & providendum ecclefiz Dei per cpiftolas & oratores vocare integro E fere biennio non celfaverant, quis non videt ex hoc convilioram auctoritatem proflerni & , . . : > Chriflus ali- confundi? Nam femper fummus pontifex , dum cc promiás fynodum. rumpere volet, aliquos exinde ab. Ferro. firahete poterit. Si antem alii permaneant, objicietur eis paucitas: ficque' videntes fe ni- hii proficere poffe, fynodum in totum defe reot,' permitterurque: agere cuilibet (ummo pontiüici quidquid libuerit, Nec poffibile crit, fi quifquam eoram fidem offendat , fchifma fa- ciat; aut quibufcumque malis ecclefiam fcan- dalizet , remedium per generale concilium ex- biberi. Sed. numquid. ili. qui non fugerunt, qui non deferuerunt fynodum in neceffitate , - qui non fidem , veritatem & juffitiam concal- Ccari permiferunt, quique pro his fuflinendis- tribulationes & dolores, peflem , guerram , pe- nuriam ,. & ceteras. adverfitates fübierunt . pro- pterea :culpandi funt.? Numquid apoftoli, qui in numero paucicum Chriflo pernianférant in tentationibus fuis; alis difcedentibus, ideo male: egerunt? Nonne fatis elucidatum fuit in fupradicta fynodali refponfjione, quz incipit , Copitanti, confentiente in hoc & cooperante tunc Jegato apoftolJico ; quomodo ilti qui per- nianereat in {ynodo -nfque ad finem opéris. fai commendandi effent; non autem ill qui difcederent, aut qui fe ab ca dividerent? Al- legatumque quomodo , dem Chriftus dixiTet , Nifé: menducaveritis carnem- Filii hominis, ¢& bi- Dberitis ejus. fanguinem , non kabebitis vitam in vo- bis , non- pauci: qui. remanfertinr cam Chrifto, fed. illi. qui recefferunt, reprehenfionem | me- rueront . Ibi quoque non omiffum eft, quo- modo recedente Joanne XXIlL a Cofantier Jlis fit tune fi fynodo , non illi defecerunt, fed commen- (ckibna. dati funt qui cum ipfo concilio perititerant Joanset 6. ulgue in Gnec. Nec tamen ita pauci fuerant in hac fanda {ynodo, ut quidam exiflimont, cam ia decreto fufpenfionis ipfius.olim Eu- genii ab adminifiratione papali valde multi adeffent , & inter eos plures regum & prin- cipum ambafiatores, Decreta quoque de cau- fis & de collatione beneficiorum in eadem feflione promulgata funt, qua major pars re- Ecepit ramquam a generali frnodo vniverfalem ecclefam repræfentante, Unde nullus color, nulla excufatio aut iergiverfatio poteft cuiquam in divino judicio fuffragari quare illi fufpen- fiom refiftac, aut car poft eam illi qui fufpen- fus fuit velit ex certo propofito in admimi- firatione papali obedire, &c actus: ejus. iam- quam non [ufpenfi legitimos reputare . 1n a- &u quoque depofitiónis fere treccnri fuerunt . Et tempore fitbfequentis eleQ onis grandis ad. Std son ev. huc munierus erat, nec uique iu. hodiernum etorm us : -. $e ne» diem divina providentia hanc fanétam fyno- ft auttoniat. : dum , Sed gom ex- 

Strana 367
ANNO CHRISTI 1440, Non lé voluit Fugenius. 367 EUN" CONCILII BASILEENSIS. ALERT. 368 ——— dui deferuit, quin competentem numerum'A fuifle necellariam fatis indicat adverütatumr Lus prælatorum, doctorum , & aliorum notabilium , virorum habuerit, &t adhuc hodie habeat. Sed preterea hec quæftio dudum diffinita & determinata eíl, tam per fynoduri quam per fummum pontificem tunc exiftentem , confen- tientibus in hoc cardinalibus fancte Romana ecclefie, & omnibus Chriflianis. Nam cum tempore prime diffolutionis pretenfe pauci prelati effent im concilio, non. numerum qua- tuordecir: excedentes, neque medietas nume- ri amnium fuppofitoram in concilio habere- tur, que pramiffs actibus interfuit, ipfe quo- que tunc fuimus pontifex ohjiciebat cidem concilio numeri paucitatem per literas fuas divulgaras in orbem . Et nihilo minus deter- minatum eft per omnes quod, hoc non ob- ftante , fuit protunc . legitimum concilium & legitime continuatum. Quod fi in tali nume- ro legitimum! eft concilium ex deffinitione ca- tholica & apoltolica, omnefque de neceffuate félutis legitimo ' concilio obedire tenentur, : tamquam habenti poteftatem immediate a-Chri- flo, ut premiffum e(t, in pertinentibus ad fi- dem, extirpationem {chifmatum , & reformd- tionem ecclefia in eapite &in membris, quis poteft jam fub colore paucitatis ,. vel alio quo- cumque, occafionem querere non obediendi concilio in actibus prafatis? Quod fi deinceps liberum fit.unieuique de actis fynodalibus re- cipere que volet, que nolet abjicere; reputa- re concilium velut babens poteftatem, cum placuerit; cum non. placuerit, nom reputare; non audire ecclefiam , nifí.quando & quomo- do voluerit; quis dubitat ex hoc omnem con- ciliorum auctoritatem. proftemi, omnemque obedientiam. illis debitam fraftrari? Clarum eft itaque has objectiones nulli Chrzifliano, fuitra- gari, quo minus juftis fententiis, per hanc fanctam {ynodum pro neceffitate fídei &c uni- verfe faluns ecclefie promulgatis, plene. obe- dire debeat, quz fideliter dicimus, veritatem manifeftantes ad omnem confcientiam homi- num, ur videntes horrenda' pericula, & cun- €lis fieculis inaudita, «quz ex couculcatione auctoritatis conciliorum & difíceffione a fide jam imminenc, viam veritatis efhcaciter am- plećlantur , fidem ipfam tueantur, & conftan- tibus animis juftitie adhereant, per quem im- pugnarores inimici repellantur, & omnia in pacem, quietem, ao falutarem difpofizionem. reduci valeant. Obfecramus itaque, vos Chri- fli fideles per mifericordiam. Dei, ut.dum ad- huc tempus eft, confulatis publice faluti: & ficut adhwfifis huie fan&e fynodo, ejufque auctoritatem recognoviflis, & infuper verita- tem fidei, quam defendi fuftinuiflis, dum ik. le, qui & nunc eam perfequitur , tentavit pri- ma vice diffolvere, tenenies quod hoc facere non poterat, fic & vos permaneatis, & cum veritate fleris ufque in finem: ficque agatis, ut is qui tantis laboribus auctoritatem omnium conciliorum prefternere molitur, tandem ab his defiftat, S& fuæ faluti confalat. Nec tele exemplum pofteritatr relinquatis, ut concilium repræfentans univerfalem ecclefam; per ves tanto tempore recognitum , & cui de neceffi- tate. falutis tenemini obedire , patiamini in die- bus veftris confundi & conculcari. Verum quoque paflorem ecclefie ca:bolice per eam- dem fynodum canonice electum colite & ve- neramini: cujus affumptionem ad apoflolatum magnitndo , quz adverfus ecclefiam ita fuccre- verunt, ur vix alius inventus fuiflet. qui hoc témpore pondus hujus minifterii fuffere vale- rer: fed eum donavit dominus, qui nunquam ecclefiam derelinquit , ut ejus prudentia, pa- tientia ,:& multiplici virtute cum auxilio hu. jus fanæ {ynodi, fides defendatur , auétori fas conciliorum conferverur,. juftitia vigeat, pax & tranquillitas ac hona omnis difpofitio in ftatu ecclefialico & Chrifliana religione fub- fequantur. Pro quibus, favente aliffimi gra- fia, omnes labores noftros uique in finem im- pendemus , muita adverfiratum genera nobis affidue irrogata patienter pro nomine Chrifti Bfuffinentes qui majora pro ecclefie fue plan- tatione fubire dignatus eff: pro. qua & difci- puli ejus praviffimas perfecuiiones pertulerüni, omnemque operam nobis poflibilem , de fu- perno confi auxilio, dabimus, ne fic eccle- fia , quam :auic precio Chriftus ipfe Deus no- fier acquifivit, diebus noflris confundatur, ne in opprobrium & defolationem Chriftiane re- ligionis veritas fidei per Chriflianos 3pfos agni- ta , recepta Gz defenfara , fic miferabiliter re- linguatar & profternatur in terram , fed.potius . ilibata fervetur: utque hec fancafynodus tam folemniter inchoata, tantifque continuata laboribus felicem exitum accipiat, ad falutem univerforum & gloriam Jefu Chrifti falvatoris Cnoftri , qui eft benedictus. in. fecula feculo- rum, Amen. O Datum in congregatione noftra gencrali im ecclefia majori Bafileenfi celebrata, fexto idus Novembris, anno a narivitate domini mille- fumo quadringentefimo quadrageümo , XVIL Refponfio fynodalis faite oratoribus regis Roma= norum ac principum. eleilerwn. de. transferen- do concilio . Sacrofantfa generalis fynodus Baffleenfis , in Spi- riru fantto legitime | congregata , univerfalem ecclefram repréfentans, ad perpetuam. rei me- moriam , D Petitionem veilram audivit hzc fan&a fy- nodus, quam nomine cariffimi ecclefiz fili Friderici regis Roinanorum illuftris & venera- bilium archicpitcoporam ac nobilium virorum principum electorum (acri Romani imperii, vos venerabilis Silvefter epifcopus Chiemenfis, & dilecti ejufdem ecclefie filii irhade de Zel- king Baro , Thoma de Hafelbach in theolo- gia magifler Joannes de Lifura decretorum do&Gor, prepofite ecclefie beate Marie ad gra- dus Moguntinenfis, Toannes de l'rancfordia of- ficialis Confluentiæ, Henrice de Herpel præ- E pofite fantti Severini Colonienfis, Joannes de Lemberg etiam in theologia magifter , premif- fis difertis orationibus porrexiftis.: Cujus qui- dem peritonis teneor talis efl: Dignentur ve- fire reverendiffimæ paternirates ad exhortatio- nem & devotam poflulationem fcreniffimi de- mini noflri Romanorum regis, ds. nec non fuorum principum eledorum , fua vota con- ferre. quatenus modis congrvis ad generalis concilii ab omnibus indubitati congregationem, infra unius anni fpatium , perveniatur loco fug majeftati Gt fuis principibus ticflaribus gra- ANNO CHRISTI 1449. 

Strana 368
ANNO CHRISTI 1440, Non lé voluit Fugenius. 367 EUN" CONCILII BASILEENSIS. ALERT. 368 wim emo dui deferuit, quin competentem numerum'A fuifle necellariam fatis indicat adverütatumr Lus prælatorum, doctorum , & aliorum notabilium , virorum habuerit, &t adhuc hodie habeat. Sed preterea hec quæftio dudum diffinita & determinata eíl, tam per fynoduri quam per fummum pontificem tunc exiftentem , confen- tientibus in hoc cardinalibus fancte Romana ecclefie, & omnibus Chriflianis. Nam cum tempore prime diffolutionis pretenfe pauci prelati effent im concilio, non. numerum qua- tuordecir: excedentes, neque medietas nume- ri amnium fuppofitoram in concilio habere- tur, que pramiffs actibus interfuit, ipfe quo- que tunc fuimus pontifex ohjiciebat cidem concilio numeri paucitatem per literas fuas divulgaras in orbem . Et nihilo minus deter- minatum eft per omnes quod, hoc non ob- ftante , fuit protunc . legitimum concilium & legitime continuatum. Quod fi in tali nume- ro legitimum! eft concilium ex deffinitione ca- tholica & apoltolica, omnefque de neceffuate félutis legitimo ' concilio obedire tenentur, : tamquam habenti poteftatem immediate a-Chri- flo, ut premiffum e(t, in pertinentibus ad fi- dem, extirpationem {chifmatum , & reformd- tionem ecclefia in eapite &in membris, quis poteft jam fub colore paucitatis ,. vel alio quo- cumque, occafionem querere non obediendi concilio in actibus prafatis? Quod fi deinceps liberum fit.unieuique de actis fynodalibus re- cipere que volet, que nolet abjicere; reputa- re concilium velut babens poteftatem, cum placuerit; cum non. placuerit, nom reputare; non audire ecclefiam , nifí.quando & quomo- do voluerit; quis dubitat ex hoc omnem con- ciliorum auctoritatem. proftemi, omnemque obedientiam. illis debitam fraftrari? Clarum eft itaque has objectiones nulli Chrzifliano, fuitra- gari, quo minus juftis fententiis, per hanc fanctam {ynodum pro neceffitate fídei &c uni- verfe faluns ecclefie promulgatis, plene. obe- dire debeat, quz fideliter dicimus, veritatem manifeftantes ad omnem confcientiam homi- num, ur videntes horrenda' pericula, & cun- €lis fieculis inaudita, «quz ex couculcatione auctoritatis conciliorum & difíceffione a fide jam imminenc, viam veritatis efhcaciter am- plećlantur , fidem ipfam tueantur, & conftan- tibus animis juftitie adhereant, per quem im- pugnarores inimici repellantur, & omnia in pacem, quietem, ao falutarem difpofizionem. reduci valeant. Obfecramus itaque, vos Chri- fli fideles per mifericordiam. Dei, ut.dum ad- huc tempus eft, confulatis publice faluti: & ficut adhwfifis huie fan&e fynodo, ejufque auctoritatem recognoviflis, & infuper verita- tem fidei, quam defendi fuftinuiflis, dum ik. le, qui & nunc eam perfequitur , tentavit pri- ma vice diffolvere, tenenies quod hoc facere non poterat, fic & vos permaneatis, & cum veritate fleris ufque in finem: ficque agatis, ut is qui tantis laboribus auctoritatem omnium conciliorum prefternere molitur, tandem ab his defiftat, S& fuæ faluti confalat. Nec tele exemplum pofteritatr relinquatis, ut concilium repræfentans univerfalem ecclefam; per ves tanto tempore recognitum , & cui de neceffi- tate. falutis tenemini obedire , patiamini in die- bus veftris confundi & conculcari. Verum quoque paflorem ecclefie ca:bolice per eam- dem fynodum canonice electum colite & ve- neramini: cujus affumptionem ad apoflolatum magnitndo , quz adverfus ecclefiam ita fuccre- verunt, ur vix alius inventus fuiflet. qui hoc témpore pondus hujus minifterii fuffere vale- rer: fed eum donavit dominus, qui nunquam ecclefiam derelinquit , ut ejus prudentia, pa- tientia ,:& multiplici virtute cum auxilio hu. jus fanæ {ynodi, fides defendatur , auétori fas conciliorum conferverur,. juftitia vigeat, pax & tranquillitas ac hona omnis difpofitio in ftatu ecclefialico & Chrifliana religione fub- fequantur. Pro quibus, favente aliffimi gra- fia, omnes labores noftros uique in finem im- pendemus , muita adverfiratum genera nobis affidue irrogata patienter pro nomine Chrifti Bfuffinentes qui majora pro ecclefie fue plan- tatione fubire dignatus eff: pro. qua & difci- puli ejus praviffimas perfecuiiones pertulerüni, omnemque operam nobis poflibilem , de fu- perno confi auxilio, dabimus, ne fic eccle- fia , quam :anuic precio Chriftus ipfe Deus no- fier acquifivit, diebus noflris confundatur, ne in opprobrium & defolationem Chriftiane re- ligionis veritas fidei per Chriflianos 3pfos agni- ta , recepta Gz defenfara , fic miferabiliter re- linguatar & profternatur in terram , fed.potius . ilibata fervetur: utque hec fancafynodus tam folemniter inchoata, tantifque continuata laboribus felicem exitum accipiat, ad falutem univerforum & gloriam Jefu Chrifti falvatoris Cnoftri , qui et benedictus. in. fecula feculo- rum, Amen. O Datum in congregatione noftra gencrali im ecclefia majori Bafileenfi celebrata, fexto idus Novembris, anno a narivitate domini mille- fumo quadringentefimo quadrageümo , XVIL Refponfio fynodalis faite oratoribus regis Roma= norum ac principum. eleilerwn. de. transferen- do concilio . Sacrofantfa generalis fynodus Baffleenfis , in Spi- riru fantto legitime | congregata , univerfalem ecclefram repréfentans, ad perpetuam. rei me- moriam , D Petitionem veilram audivit hzc fan&a fy- nodus, quam nomine cariffimi ecclefiz fili Friderici regis Roinanorum illuftris & venera- bilium archicpitcoporam ac nobilium virorum principum electorum (acri Romani imperii, vos venerabilis Silvefter epifcopus Chiemenfis, & dilecti ejufdem ecclefie filii irhade de Zel- king Baro , Thoma de Hafelbach in theolo- gia magifler Joannes de Lifura decretorum do&Gor, prepofite ecclefie beate Marie ad gra- dus Moguntinenfis, Toannes de l'rancfordia of- ficialis Confluentiæ, Henrice de Herpel præ- E pofite fantti Severini Colonienfis, Joannes de Lemberg etiam in theologia magifter , premif- fis difertis orationibus porrexiftis.: Cujus qui- dem peritonis teneor talis efl: Dignentur ve- fire reverendiffimæ paternirates ad exhortatio- nem & devotam poflulationem fcreniffimi de- mini noflri Romanorum regis, ds. nec non fuorum principum eledorum , fua vota con- ferre. quatenus modis congrvis ad generalis concilii ab omnibus indubitati congregationem, infra unius anni fpatium , perveniatur loco fug majeftati Gt fuis principibus ticflaribus gra- ANNO CHRISTI 1449. 

Strana 369
EUGENIUS PP. iV. 369 EPISTOLÆ SYNODALES ALBERTUS 15. IMP. 378 —==frato , & rebus gerendis accomodo . Veftras A clytorum principum vos mittentium confiden- LL ——. ANNO CHRISTI 1442- Synodus Chal- eddonenfis vel amasime agro. vit primariam Tomani ponti- ficis auctorita- '. vem , petens s Leono für decreta confir- mari, & c)us fententiam autem. dominationes latere non putamus , quan- tum neceffe fir, ut conciliorum generalium judicia, que pro fide orthodoxa & falute ani- marum proferuntur, firma & ftabilia permz- neant: quodque jactura ipfius fidei & eccle- fiaftice. difcipling immineat, fi illa nurare & vacillare, nec rohur & ftabilitatem habere permittantur. Hinc enim affidue perturbatio- ni pacis darur occafio, hinc detrimenta falu- tis afferuntur innumera, hinc ad malorum au- dacem perperrationem ingreffus praebetur , hinc fübterfugiis perfidorum aditus aperitor. Sic quippe inducerentur perverf; ut nullatenus fynodo judicanti aur flaruenti vel reandati o- bedirent, fed illico aliam fynodum fieri expe- tereut, cum & mos fit malorum litigatorum, ficat preclare beatus Auguflinus ad Glosium, Bleufimum. & alios Donariftas fcripfit, ut di: cant fe maios judices fuiffe perpeffos, licet etiam firmiter manifefliffima weritari fuperaii: neque coercere poffet cervices fuperborum & ecclefiafüicam pacem perturbantiam fynodalis zuctoritas, Íi celebrato concilio mox ipfum transferri , aut ad aliud oporteret; devenir. Quod papa, Celafius luculenter advertens , in epiftola diréta cpiftopis Dardanim ajebat: Quz majores noftri divina infpiratione cernen- tes , noccífario præcaverunt, ut quod . conrra unamquamque hzrefim coacta femel fynodus: pro fide, cammunione ac veritate promulgat- íet, non finerent pofthac novis retractationi- bus mutilai, ne pravis occafio præberetur . Et fubdit eadem epiftola: Sic Eunomiuin , Ma- çedonium , Neftorium fynodus femel gata con- demnan , ulterius: ad nova concilia venire mon finit. Martianus quoque & Valentinianus imperatores |firmum habere voluerunt quod per fynodum Chalcedonenfem . fuerat defini« tum, caufam illam fubjungentes :. Nam. inju- riam facit judicio religiofiffime (ynodi, fi quis femel judicate ac recte difpofita revolvere & publice difputare contendit: quod fi pezmitie- retur, nihil ferme in diffinitionibus fidei & disexpefisns, judiciis ecclefie apud mortales flabile habere- Mask. 28. iur, facileque rueret omnium futurorum con- ciliorum vigor, fi haec fancta fynodus aucto- ritate duorum . precedentium conciliorum © duorum Romanorum pontificum ‘congregata , cui etiauy fummus pontifex pro tempore exi- ftens cum omnibus cardinalibus, cunctique prelati 'ecclefiaftici: inbæferunt, cui omnes re- ges terre, omneíque fere magni principes or- bis incorporati funt, & folemnia per fuos o- ratores præftiterunt juramenta „ conculearefur, ant in fuis judiciis, ftatutis, declarationibus & decretis contemneretur, & haberetur iudi- brio. Non parvum itaque imminet periculum, fi in alium locum fynodus congreganda de- cernatur , quin robur ecclefiaftice auctoritatis tes, quod magnis viribus laborabunt, ut, fi- ve: hic continuata fuerit, five in alium locum translata concio fynodalis , fitmiterque incon- cuffe teneantur ab omnibus veritates in facro Conftantien& concilio declarate, & per hanc fanctam fynodum renovate, ficque ítabilis &. firma deinceps conciliorum generalium habea- tur auCtoritas, per quam fidei catholice robur ac nervus ecclefiaítice difciplinz & ftatus Chri- flianorum confervetur in terris: fic eorumdem conciliorum ftatuta , ordinationes & judicia pro ipfa fide, pro lege domini. 81 edificatione animarum, ac bono regimine flatus univerfa- lis ecclefie, cuncti revereantur, quod nuilius Bin adverfum rebellio aut. pertinax contradictio vel fcandalofa diffenfio praevalere permittatur ; ut fic cum. vigore jufíiie mala reprimi, & hona cum tranquillitate valeant. promoveri; unanimitafque obedientiz ubilibet reflorere pof- fit. Prefata xeítre petitioni refpondendum du- ximus juxta feriem articulorum fequentium fub hac forma : Primo , fanda fynodus commen- dar devotionem , & finceram intentionem quam præfati fereniffimus Romanorum rex & illustres. principes ad unionem & pe âcatio- nem ecclefiæ fanQæ Déi habent y &- pridem per vos predictos folemnes nuntios & orato- res. fuos , cum eorum literis ad hoc facrum concilium deftinatos, in congregatione gene- Crali facande &c. prudenter explicarunt : Secun- do ;. vobis praefatis oratoribus -commemorat ; quomodo in hac civitate DBafileenfi hactenus fuerit & hodie fit generale concilinm univer- falem. ecclefiam repræfentans, quod merito a» pud omnes Christicolas mulüplici ratione de- bet dici & reputari indubitatum & unicum, & quod fine maximis periculis , incommodi- £átibus, laboribus . tumptibus X% difficultati- bus, abhinc ad alium locum mutatio hujus facri concili fieri nom porerit, prout res hec fe ipfim cundis. diligenter intuentibus: indi- cat, & hac ipfa fanta fynodus fepius per oratores fuos in diverfis ambafiatis, ac in isto loco verba. & fcriptis oratoribus regum. & D principum feculi mulüfarie ostendit. Unde premiffs.alüfque pluribus attente confidera- tis, videxetur huic fancte fynodo, quod hæc infignis civitas Bafileenii , Enjus idoneitas mul- tiplici. cxperientía dinturne comprobata. exti« tit, effet locus aptus. & rebus gerendis accom- modus, ad. quem, cooperantibus prefatis do- minus fcreniffimo Romanorum rege & electo- ribus. non folum ex inclyia natione Germa- nica, fed ex omni fidelium natione que fub celo est, convenire poffent omnes, qui ge- neralibus conciliis interefle debeni & confue- verunt, ut una cum patribus, qui in: hoc concilio constanter hactenus períeveraverunt , pax G unio ecclefie défiderata dari poffet: aliquid lefionis atque detrimenti patiatur. Ü- E precipus cum hoc fücrum concilium inter bi tamen jam pluribus annis diligentiam no- ftram pro illibata flabilitate ipfius auctoritatis conciliorum confervanda, domino auxiliante, impendimus, & pro pace ecclefie pramiffam peritionem poftulatis adimpleri, quam fi reji- ceremus , plurima difcrimina. graviorque ipfius ecclefie Dei lefio fequi poffet; nos de beni- gno Chri(li adjutorio affidue fperantes, qui ad ipfam ecclefiam ait, Ego vobifcum fum omni- bus diebus ufque ad confummationem faculi , f- mulque de probitate ferenitaüs regie & in- Concil. General. "Tom. XXIX. alia fancta opera fpecióliter exritit congrega- tum ad pacem oinium Christianorum . Nihi- lo minus his non obstantibus, ut predicti fe- reniffimus rex & principes eleétores , ceteri- que reges & principes ,ac cundi fideles cla- re percipiant rc&am d puram intentionem , quam habet hoc facrum concilium ad unita- t€m & pacem ecclefie , & hactenus femper habuit, quodque patres in eo perfeverantes parati funt reddere rationem omni :pofcenti de ca que in ipfs est fide, utque præfati fe- a renif- ANNO - CHRISTI 3442. 

Strana 370
EUGENIUS PP. iV. 369 EPISTOLA SYNODALES ALBERTUS 15. IMP. 378 —==frato , & rebus gerendis accomodo . Veftras A clytorum principum vos mittentium confiden- LL ——. ANNO CHRISTI 1442- Synodus Chal- eddonenfis vel amasime agro. vit primariam Tomani ponti- ficis auctorita- '. vem , petens s Leono für decreta confir- mari, & c)us fententiam autem. dominationes latere non putamus , quan- tum neceffe fir, ut conciliorum generalium judicia, que pro fide orthodoxa & falute ani- marum proferuntur, firma & ftabilia permz- neant: quodque jactura ipfius fidei & eccle- fiaftice. difcipling immineat, fi illa nurare & vacillare, nec rohur & ftabilitatem habere permittantur. Hinc enim affidue perturbatio- ni pacis darur occafio, hinc detrimenta falu- tis afferuntur innumera, hinc ad malorum au- dacem perperrationem ingreffus praebetur , hinc fübterfugiis perfidorum aditus aperitor. Sic quippe inducerentur perverf; ut nullatenus fynodo judicanti aur flaruenti vel reandati o- bedirent, fed illico aliam fynodum fieri expe- tereut, cum & mos fit malorum litigatorum, ficat preclare beatus Auguflinus ad Glosium, Bleufimum. & alios Donariftas fcripfit, ut di: cant fe maios judices fuiffe perpeffos, licet etiam firmiter manifefliffima weritari fuperaii: neque coercere poffet cervices fuperborum & ecclefiafüicam pacem perturbantiam fynodalis zuctoritas, Íi celebrato concilio mox ipfum transferri , aut ad aliud oporteret; devenir. Quod papa, Celafius luculenter advertens , in epiftola diréta cpiftopis Dardanim ajebat: Quz majores noftri divina infpiratione cernen- tes , noccífario præcaverunt, ut quod . conrra unamquamque hzrefim coacta femel fynodus: pro fide, cammunione ac veritate promulgat- íet, non finerent pofthac novis retractationi- bus mutilai, ne pravis occafio præberetur . Et fubdit eadem epiftola: Sic Eunomiuin , Ma- çedonium , Neftorium fynodus femel gata con- demnan , ulterius: ad nova concilia venire mon finit. Martianus quoque & Valentinianus imperatores |firmum habere voluerunt quod per fynodum Chalcedonenfem . fuerat defini« tum, caufam illam fubjungentes :. Nam. inju- riam facit judicio religiofiffime (ynodi, fi quis femel judicate ac recte difpofita revolvere & publice difputare contendit: quod fi pezmitie- retur, nihil ferme in diffinitionibus fidei & disexpefisns, judiciis ecclefie apud mortales flabile habere- Mask. 28. iur, facileque rueret omnium futurorum con- ciliorura vigor, fi hec fancta fynodus aucto- sitate duorum. precedentium conciliorura: & duorum Romanorum pontificum "congregata , cui etiauy fummus pontifex pro tempore exi- ftens cum omnibus cardinalibus, cunctique prelati 'ecclefiaftici: inbæferunt, cui omnes re- ges terre, omneíque fere magni principes or- bis incorporati funt, & folemnia per fuos o- ratores præftiterunt juramenta „ conculearetur , ant in fuis judiciis, ftatutis, declarationibus & decretis contemneretur, & haberetur iudi- brio. Non parvum itaque imminet periculum, fi in alium locum fynodus congreganda de- cernatur , quin robur ecclefiaftice auctoritatis tes, quod magnis viribus laborabunt, ut, fi- ve: hic continuata fuerit, five in alium locum translata concio fynodalis , fitmiterque incon- cuffe teneantur ab omnibus veritates in facro Conftantien& concilio declarate, & per hanc fanctam fynodum renovate, ficque ítabilis &. firma deinceps conciliorum generalium habea- tur auCtoritas, per quam fidei catholice robur ac nervus ecclefiaítice difciplinz & ftatus Chri- flianorum confervetur in terris: fic eorumdem conciliorum ftatuta , ordinationes & judicia pro ipfa fide, pro lege domini. 81 edificatione animarum, ac bono regimine flatus univerfa- lis ecclefie, cuncti revereantur, quod nuilius Bin adverfum rebellio aut. pertinax contradictio vel fcandalofa diffenfio praevalere permittatur ; ut fic cum. vigore jufíiie mala reprimi, & hona cum tranquillitate valeant. promoveri; unanimitafque obedientiz ubilibet reflorere pof- fit. Prefata xeítre petitioni refpondendum du- ximus juxta feriem articulorum fequentium fub hac forma : Primo , fanda fynodus commen- dar devotionem , & finceram intentionem quam præfati fereniffimus Romanorum rex & illustres. principes ad unionem & pe âcatio- nem ecclefiæ fanQæ Déi habent y &- pridem per vos predictos folemnes nuntios & orato- res. fuos , cum eorum literis ad hoc facrum concilium deftinatos, in congregatione gene- Crali facande &c. prudenter explicarunt : Secun- do ;. vobis praefatis oratoribus -commemorat ; quomodo in hac civitate DBafileenfi hactenus fuerit & hodie fit generale concilinm univer- falem. ecclefiam repræfentans, quod merito a» pud omnes Christicolas mulüplici ratione de- bet dici & reputari indubitatum & unicum, & quod fine maximis periculis , incommodi- £átibus, laboribus . tumptibus X% difficultati- bus, abhinc ad alium locum mutatio hujus facri concili fieri nom porerit, prout res hec fe ipfim cundis. diligenter intuentibus: indi- cat, & hac ipfa fanta fynodus fepius per oratores fuos in diverfis ambafiatis, ac in isto loco verba. & fcriptis oratoribus regum. & D principum feculi mulüfarie ostendit. Unde premiffs.alüfque pluribus attente confidera- tis, videxetur huic fancte fynodo, quod hæc infignis civitas Bafileenii , Enjus idoneitas mul- tiplici. cxperientía dinturne comprobata. exti« tit, effet locus aptus. & rebus gerendis accom- modus, ad. quem, cooperantibus prefatis do- minus fcreniffimo Romanorum rege & electo- ribus. non folum ex inclyia natione Germa- nica, fed ex omni fidelium natione que fub celo est, convenire poffent omnes, qui ge- neralibus conciliis interefle debeni & confue- verunt, ut una cum patribus, qui in: hoc concilio constanter hactenus períeveraverunt , pax G unio ecclefie défiderata dari poffet: aliquid lefionis atque detrimenti patiatur. Ü- E precipus cum hoc fücrum concilium inter bi tamen jam pluribus annis diligentiam no- ftram pro illibata flabilitate ipfius auctoritatis conciliorum confervanda, domino auxiliante, impendimus, & pro pace ecclefie pramiffam peritionem poftulatis adimpleri, quam fi reji- ceremus , plurima difcrimina. graviorque ipfius ecclefie Dei lefio fequi poffet; nos de beni- gno Chri(li adjutorio affidue fperantes, qui ad ipfam ecclefiam ait, Ego vobifcum fum omni- bus diebus ufque ad confummationem faculi , f- mulque de probitate ferenitaüs regie & in- Concil. General. "Tom. XXIX. alia fancta opera fpecióliter exritit congrega- tum ad pacem oinium Christianorum . Nihi- lo minus his non obstantibus, ut predicti fe- reniffimus rex & principes eleétores , ceteri- que reges & principes ,ac cundi fideles cla- re percipiant rc&am d puram intentionem , quam habet hoc facrum concilium ad unita- t€m & pacem ecclefie , & hactenus femper habuit, quodque patres in eo perfeverantes parati funt reddere rationem omni :pofcenti de ca que in ipfs est fide, utque præfati fe- a renif- ANNO - CHRISTI 3442. 

Strana 371
zoo PONI eS Tes & fui ANNO CHRISTE 2440. Eu qui hz. Renus_noluc- ruar Euge. ninm fequi , jam in gra. tam Cæfaris parati {ung alin a trans- Verte» EUGEN PP. CONCILII BA principes electores evi- À denter cognofcant, quod facrum concilium £upit.votis corumdern complacere pro pacifi- catione univerfalis ecclefiæ, divina favente cle- mentia , confequenda , ipfa fanda fynodus in - hac Bafilecnfi civitate inclytæ nationis Get- TUS у . 378 IV. -manicæ in Spiritu fan&o congregata, & nf- que in præfentem diem legitime continuata, uaniverfalem ecclefiam reprefentans, offczt fe paratam in rempore, de quo infrz fit men- ilo, ad loeum ejuídem nationis rebns geren- dis accommodum, & regie celfitudini gra- sum , fuz propria auCtorizate modis congrnis feipfam ferre, fecuriratibus tamen ante bujuf- modi translátonem decrerandam & fiendam SILEENSIS. 372 cilium, dum in illo loco fuerit, recognofcent pro vero generali concilio & indubitato , ei- que adhærebunt cum effectu inconculte , quam- diu durabit & continuatur fuerit : ftatutiique , ALBERTUS IL LMP, em es ANNO THRISTE MASS ordinationibus, decretis & mandatis per i. lud inibi fiendis acquiefcent & obtemperabunt, &, quantum in eis erit, inviolabiliter facient obfervari, etiamfi adverfarii ad ilind non ve- merint. Loca vero qux predicte zranslationt & rebus gerendis videntur 2ccommoda, & rc- gie celfitudini grata, nominabit facrem con- ciliura quando ipfius ferenitati videbitur ex- pedire: quorum alterum, pro majori grarítu- dine, contentatur facrum. concilium quod ipfe dominus rex auctoritate hujus facri concilü in talibus praestari folitis, & aliis neceffarüs B eligat &x a(bgnet. Poftquam autem ditta fe- datis & prestiris, Obfecrat autem prefata fancta fynodus eamdem regiarm celfimdinem , quatenus. dignetur rem hanc aliis regibus & principi- bus intimare, eos toto ingenio & nifu indu- cendo, ut illam ipfi ample&antur , veniantque perfonaliter, aut fuos folemnes oratores mit- tant, ac prelatos & alios qui in generalibus conciliis de jure vel confuetudine debent in- rerelle ditionis eorumdem, etiam ad venien- dum inducant, ut pax & unio ecclefie fan- az Dei dari poffit. Securitates vero, & alia gue neceflara effe reputat &t intendit hec fan@a fynodus, funt ea que fequuntur: Pri- mo , duod fereniffimus ipfe rex preftet fuum curitates facro huic concilio fuerint preftite cum effeQu, ac per regiam ferenitatem unus ex locis eidem fpecificandis pro transiatione concilii nominatus, & de his alüfque præ- aniffis facrum concilium per fuas literas regias patentes fuerit'certificatzm, hec fan&a fyno- dus fuam) translationem in illum locum pu- blice ac in folemni feffione decrerabit fiendam. ad tempus quod eidem £fynodo ac dicte re- gie majeftaüi, confideratis temporum cireum- flantiis & mneceffitate ecciefie , videbitur ex-' pedire. Yidetis praciari orarores , quantum pacem ecclefiæ haec fandta fynodus exoptet , quanta libertate defideriis regis ferenitatis & Et car nos eflis {-coti pas forem ecce. fiæ Euge- & facri Romani imperii falvumcondudtum ipfi C aliorum illuftrium dominarum vos mittentiam SPM- facro concilio ad alium tocum iransferendo , pro omnibus accedentibus ad. ipfim , ftantibus & recedentibus in piena forma. P*etque ope- sam ui locus eligendus ctiam habear pleniff- mam fecuritatem & falvamcondudtom cum ÜHbertstibus circa jurifdi&ionem , ac etiam fu- per habitationibus , victualibus, & aliis requi- fitis. Similiterque dabit operam, quod priaci- pes ecclefiaftici & feculares, ac toca ipfi con- cilio vicina, dent fuos faleofconductus, quod- que predi&i falvicondu£ius fereniffimi domi- ni regis, loci concilii, aliorumque domino- ram & Jocorum, fint irreyocabiles , durenrque continue nfque ad quatuor menfes pofl fini- tum conciltum , Exhortatur autem fancta fy-D nodus regiam celfitudinem, fi que guerre aet difcordiæ graves tunc inter illos avt illa ef fent, dignetur f9 interponere pro treuga aut pace inrer illos componenda, item. pedit fan- do. fynodus, quod ferenifimus ipfe dominus sex Romanotum ipfi concilio interfit perfona- liter, ceflante legitimo impedimento: quo ad- veniente, aliquem potentem & magne aucto ritatis .principem , facro concilio gratum, in tjus proteCtorem inflituere. habeat; pollicea- turque fuh verbo regio per fas literas paten- tes, quod non faciet, nec fieri permitiet, Deo. zuGore, quanzora in eo fuerit, quod fit vei effe poflit directe vel indireQe contra ipfius concilii auctoritatem & libertatem. Item ne E inanis & frufiratoria reddatur hujufmodi facii vonciliż translatio , qua fine magis periculis & difficultatibus fieri. non poteft , videtur per maxime neceffarium , cum , juxta declaratio- nem fanflz & magne {ynodi Conftantienfis , quicumque fidelis tenearur obedire mandatis, flatutis ; ordinationibus aut preceptis cnjusk- bct generalis concilii , quod domini rex & tlectores prefati per fuas literas patentes hoc facrum. concilium Hafileenf , ante ipfius trans- lationem decretandam, certificent ; quod con- fatisfacere defideret, nihil aliud quzrens, ni- fi ut publice faluti ecclefie convenienter & efficaciter confulatur, Veftrum erit jam eorum- dem principum animos inducere, ut matrem fuam ecclefiam ; ex qua fpiritualiter regenera- tifunt, virtuofis adjuvent auxiliis, quatenus eorura ope facri concilii Conftantien(is, & hu- jus Pafileeufis , ac nniverfitatum almarum unie verfalium fynodorum illefa fervetur auGori- tas, fides vigeat. (acris canonibus reverentia debita exhibeatür, procuretur animarum fa- jus, ad que femper fumme hujus fanctm fy- nodi afpiravit intentio : que & fi per imple- tonem veftre poftulationis omitti auc negligi contingeset , grave judicium a domino fuper ipfos principes inclytos & fuper vos perrime- fcendura foret. Sed ira illorum piam devotio- nem & veflram in. cunctis agere fperamus , ut ex laboribus fruGluofis a domino promercami- hi premia gloriofa . Datum Bafileæ in noftra generali congrega- tione fecundo nonas Octobüs, anno z mativi- tate domini millefimo quadringentefmo qua- dragefimolecundo, XVIII Copia literarum. milorum papa ex pare regis Anglie ; fuper fatio concilit per dominum epif- Noe gx pito. . dale ex MB, Colonienf a . Y. Crahbo ce dice , B, copum * Landenfem, & dominum Rafallum s zenięnjem , preceptorem ordinis fantli Joannis Hierofoly— mitanś , © magifirum Guidonem priorem pre- dicetorum , $xc. Beatiffme parer, humillima recommenda- tione premiffa, veftra beatitudinis literis , quas nuper per manus egregii viri domini Petri de Mella nunüi apoflolici cum ea qua decuit reverentia fufcepimus, una cum cze- dentia per eundem nobis defuper feriofe ex- pofita, intelleximus eamdem fanétitatem хех ` ftram , 

Strana 372
zoo PONI eS Tes & fui ANNO CHRISTE 2440. Eu qui hz. Renus_noluc- ruar Euge. ninm fequi , jam in gra. tam Cæfaris parati {ung alin a trans- Verte» EUGEN PP. CONCILII BA principes electores evi- À denter cognofcant, quod facrum concilium £upit.votis corumdern complacere pro pacifi- catione univerfalis ecclefiæ, divina favente cle- mentia , confequenda , ipfa fanda fynodus in - hac Bafilecnfi civitate inclytæ nationis Get- TUS у . 378 IV. -manicæ in Spiritu fan&o congregata, & nf- que in præfentem diem legitime continuata, uaniverfalem ecclefiam reprefentans, offczt fe paratam in rempore, de quo infrz fit men- ilo, ad loeum ejuídem nationis rebns geren- dis accommodum, & regie celfitudini gra- sum , fuz propria auCtorizate modis congrnis feipfam ferre, fecuriratibus tamen ante bujuf- modi translátonem decrerandam & fiendam SILEENSIS. 372 cilium, dum in illo loco fuerit, recognofcent pro vero generali concilio & indubitato , ei- que adhærebunt cum effectu inconculte , quam- diu durabit & continuatur fuerit : ftatutiique , ALBERTUS IL LMP, em es ANNO THRISTE MASS ordinationibus, decretis & mandatis per i. lud inibi fiendis acquiefcent & obtemperabunt, &, quantum in eis erit, inviolabiliter facient obfervari, etiamfi adverfarii ad ilind non ve- merint. Loca vero qux predicte zranslationt & rebus gerendis videntur 2ccommoda, & rc- gie celfitudini grata, nominabit facrem con- ciliura quando ipfius ferenitati videbitur ex- pedire: quorum alterum, pro majori grarítu- dine, contentatur facrum. concilium quod ipfe dominus rex auctoritate hujus facri concilü in talibus praestari folitis, & aliis neceffarüs B eligat &x a(bgnet. Poftquam autem ditta fe- datis & prestiris, Obfecrat autem prefata fancta fynodus eamdem regiarm celfimdinem , quatenus. dignetur rem hanc aliis regibus & principi- bus intimare, eos toto ingenio & nifu indu- cendo, ut illam ipfi ample&antur , veniantque perfonaliter, aut fuos folemnes oratores mit- tant, ac prelatos & alios qui in generalibus conciliis de jure vel confuetudine debent in- rerelle ditionis eorumdem, etiam ad venien- dum inducant, ut pax & unio ecclefie fan- az Dei dari poffit. Securitates vero, & alia gue neceflara effe reputat &t intendit hec fan@a fynodus, funt ea que fequuntur: Pri- mo , duod fereniffimus ipfe rex preftet fuum curitates facro huic concilio fuerint preftite cum effeQu, ac per regiam ferenitatem unus ex locis eidem fpecificandis pro transiatione concilii nominatus, & de his alüfque præ- aniffis facrum concilium per fuas literas regias patentes fuerit'certificatzm, hec fan&a fyno- dus fuam) translationem in illum locum pu- blice ac in folemni feffione decrerabit fiendam. ad tempus quod eidem £fynodo ac dicte re- gie majeftaüi, confideratis temporum cireum- flantiis & mneceffitate ecciefie , videbitur ex-' pedire. Yidetis praciari orarores , quantum pacem ecclefiæ haec fandta fynodus exoptet , quanta libertate defideriis regis ferenitatis & Et car nos eflis {-coti pas forem ecce. fiæ Euge- & facri Romani imperii falvumcondudtum ipfi C aliorum illuftrium dominarum vos mittentiam SPM- facro concilio ad alium tocum iransferendo , pro omnibus accedentibus ad. ipfim , ftantibus & recedentibus in piena forma. P*etque ope- sam ui locus eligendus ctiam habear pleniff- mam fecuritatem & falvamcondudtom cum ÜHbertstibus circa jurifdi&ionem , ac etiam fu- per habitationibus , victualibus, & aliis requi- fitis. Similiterque dabit operam, quod priaci- pes ecclefiaftici & feculares, ac toca ipfi con- cilio vicina, dent fuos faleofconductus, quod- que predi&i falvicondu£ius fereniffimi domi- ni regis, loci concilii, aliorumque domino- ram & Jocorum, fint irreyocabiles , durenrque continue nfque ad quatuor menfes pofl fini- tum conciltum , Exhortatur autem fancta fy-D nodus regiam celfitudinem, fi que guerre aet difcordiæ graves tunc inter illos avt illa ef fent, dignetur f9 interponere pro treuga aut pace inrer illos componenda, item. pedit fan- do. fynodus, quod ferenifimus ipfe dominus sex Romanotum ipfi concilio interfit perfona- liter, ceflante legitimo impedimento: quo ad- veniente, aliquem potentem & magne aucto ritatis .principem , facro concilio gratum, in tjus proteCtorem inflituere. habeat; pollicea- turque fuh verbo regio per fas literas paten- tes, quod non faciet, nec fieri permitiet, Deo. zuGore, quanzora in eo fuerit, quod fit vei effe poflit directe vel indireQe contra ipfius concilii auctoritatem & libertatem. Item ne E inanis & frufiratoria reddatur hujufmodi facii vonciliż translatio , qua fine magis periculis & difficultatibus fieri. non poteft , videtur per maxime neceffarium , cum , juxta declaratio- nem fanflz & magne {ynodi Conftantienfis , quicumque fidelis tenearur obedire mandatis, flatutis ; ordinationibus aut preceptis cnjusk- bct generalis concilii , quod domini rex & tlectores prefati per fuas literas patentes hoc facrum. concilium Hafileenf , ante ipfius trans- lationem decretandam, certificent ; quod con- fatisfacere defideret, nihil aliud quzrens, ni- fi ut publice faluti ecclefie convenienter & efficaciter confulatur, Veftrum erit jam eorum- dem principum animos inducere, ut matrem fuam ecclefiam ; ex qua fpiritualiter regenera- tifunt, virtuofis adjuvent auxiliis, quatenus eorura ope facri concilii Conftantien(is, & hu- jus Pafileeufis , ac nniverfitatum almarum unie verfalium fynodorum illefa fervetur auGori- tas, fides vigeat. (acris canonibus reverentia debita exhibeatür, procuretur animarum fa- jus, ad que femper fumme hujus fanctm fy- nodi afpiravit intentio : que & fi per imple- tonem veftre poftulationis omitti auc negligi contingeset , grave judicium a domino fuper ipfos principes inclytos & fuper vos perrime- fcendura foret. Sed ira illorum piam devotio- nem & veflram in. cunctis agere fperamus , ut ex laboribus fruGluofis a domino promercami- hi premia gloriofa . Datum Bafileæ in noftra generali congrega- tione fecundo nonas Octobüs, anno z mativi- tate domini millefimo quadringentefmo qua- dragefimolecundo, XVIII Copia literarum. milorum papa ex pare regis Anglie ; fuper fatio concilit per dominum epif- Noe gx pito. . dale ex MB, Colonienf a . Y. Crahbo ce dice , B, copum * Landenfem, & dominum Rafallum s zenięnjem , preceptorem ordinis fantli Joannis Hierofoly— mitanś , © magifirum Guidonem priorem pre- dicetorum , $xc. Beatiffme parer, humillima recommenda- tione premiffa, veftra beatitudinis literis , quas nuper per manus egregii viri domini Petri de Mella nunüi apoflolici cum ea qua decuit reverentia fufcepimus, una cum cze- dentia per eundem nobis defuper feriofe ex- pofita, intelleximus eamdem fanétitatem хех ` ftram , 

Strana 373
EUGENIUS PP. £V. 373 EPISTOLA SYNODALES ALBFRTUS II, IMP. 574 ——firam, certis ex caufis vos moventibus, con- À tinnationem , paternos favores & affiflentiam — mm ANNO CHRISTI 3440. cilium Bafileenfe diffolvendum fore decrevif- fe , sc aliud concilium Bononie exnunc . ad annum cum dimidio celebrandum indixiffe , nos tam in eifdem literis, quam in ejufdem fanclitatis vefire nuntii viva voce exhortan- do, ut eum tempus poílulaverit , ad ipfam Bononienfem fynodum noftros oratores tranf- mittere placeret, qui circa Chriftiane religio- nis & fedis apoftolice ftatum & honorem ca proponant & operentur que rege catholico digna fint. His itaque , pater beatiffime, in- tellectis , non abs rc mente turbata, eo per- maxime fuimus flupefacti , qnod nullum con- venientius prefidiui inveniri puravimus , quo benignam adhibere dignemini , firmiffime ( fi placet vefirz fanclitati ) in mente tenentes , quod fi non omnia in concilio apud Bafileam congregato expediri queant, qua pro bono univerfalis ecclefie occurrerint, concilio apud Bononiam fen alibi congregando ( fi opus fuerit ) noftros illuc orarores, cum poftula- verit, ad vellre fanctitujs complacentiam ani- mo paratiffimo tranfmittemus. Ceterum . pater beatiffime, corde figcero fupplicamus, quate- nus memo;ati circumfípech viri domini Petri vefhre fan&itatis nuntii moram in regno no- ftro Anglix diuturniorem excufatam habere dignetur veltra beatitudinis clementia, quod fancta mater ecclefia fefe ab extremis horren- B non íui defidia, fed variis circa progreifum difque periculis jam undique imminentibus tueretur , quo celertus hereticorum conatus op- primi, au; catholicorum mores in melius re- formari valerent, quam ur per prefixum con- cilii generalis coetum adunatum , premiífis & alis infantibus periculis fine ulterioris pro- rogationis Aifpendio fyuccurratur . Cernimus quippe de praefenti, & ante hec tempora ani- mo perfpicaci intuebamur , nedum progenito- rum noftrorum, fed & noftris; heu, quomo- do temporibus fides catholica flatufque eccle- fiafticys & laicalis abique jam fluctuet, & pro- cellis magnis agitetur, adeo quod reparandis reformandifque prater premiffa exorbitantiis quamplurimis, quas ad gregis Chrifli turba-C üonem non modicam in dies ingruere confpi- cimus, mora nociva exiftir, & multa giguit dilatio pericula, quae nihilo minus fidelium animarum faluti,. cui celeriter. fuccurrendum eft , periculofiora ( proh dolor! ) comminan- tur, His propterea, pater beatiflime , aliifque igotivis incitati, Bafileenfis civitatis locum pro mniverfali fynodo celebranda , auctoritare fuf- ficienti alias limitatum , tamquam in Chriflia- ni orbis medio pofitum, ab hereticis Bohe- mifque, per Dei grariam ad fanta matris ec- clefis unitatem reducendis, haud longe di- ftantem , fatis commodum & congruum repu- tantes, ad fanctilhnme memorie Martinum pa- fcu non progreffam dicti concilii Bafileenfis occurrentibus novis, fecundum varietatem oc- currentium , novjs .defuper deliberationes ha- beri, & nova oportuit confilia praeparari. Bea- titudinem veftram , dre, Datum, co XIX, фиеста regis Anglie iluffris, diresla concilio per eofdem. ambaffatores , Sacrofantie generali fynoda Bafileenfi, in Spi- suu fantto legitime congregata ; univerfalem eccleffam reprefeniantà , Henricus Dei gratia rex Anglic & Francie ac dominus Hibernia, Jui ipfius recommendationem, & ad _univerfa- lis ecclefie bonum feliciter profperari . Veftræ dacratiffimee congregationis literis nobis jam vice gcmina prafentatis, primis videlicet ante adventum reverendi patris do- mini domini epifcopi Laudenüis nobilique &' magnifici militis domini Raíalli de Auro de: Bononia , preceptoris S. Joannis Hierofolymi- tani Januenís , nec non egregii viri fratris Guidonis prioris conventus Chambericenfis de Sabaudia ordinis predicatorum , facre pagine profeiforis, legatorum veftrorum, ad noftram præfentiam | tranfmifforam: fecundis vero, per pam V. prædecefforem veftrum no(tros oraro- D eofdem in ipforum ad nos acceffu credentia- res dum in humanis agebat, pro anticipatio- ne ipfius concilii Bafileenfis deftinaffe memi- nimus. Cujus reverentia ficut & tunc, fic & nunc pro procraftinatione favores impendere regios nos debere , Dei ecclefie, cujus in ipfo negotia profperari fperamus, «expediens fore non Credimus: quinimo confiderantes, ut ve- raciter informamur, quod muli de uotabilio- ribus Chriflianz religionis principibus ad pre- libarum concilium Bafileenfc jam fuos amba- fiatores deftinarunt, ipfumque concilium tam prelatorum quam doctorum ac aliorum pro- batiffimorum illuc affidue confluenrium nume- ro non modico in dies excrelcit, in his que que pro parte nobis per ipfos in confpc&u trium ftaruum regni noflri difertiffimo fermo- ne ferioflus expofita, postquam piiffimum fan- €t vestre congregationis propofirum ad hoc tendens, ut ram fidei orthodoxz, hzretico- rum vcrfutiis & variis erroribus nune tempo- ris muitiphciter impugnatz, cclerius {nccus~ ratur, quam ut depravati mores omnium sta- tuum in melias, quantum altiflimus concefle- rit, reformentur , difcordiæque regnum 8 principum , quibus Christianitas miferabilirer atterirur, poffe tenus fopiantur, nobis elegan- üíüme declaratum est pro parte. celeberrima Congregationis vestre , quz fequuntur a vobis fidelium pacem , fidei nutrimentum, & eccle- E concepimus postulari. Quorum primo, vide. fie (ftatum & honorem , ac animarum falutem refpiciunt, & aliis que in ipfa facra fynodo generali tractari & expediri debeant, nos eis conformare intendimus, prout decer. Veftram itaque beatitudinem filiali affectione attenrius exoramus & adhortamur in . dominio Jefu Chrifto, quatenus premiílis attentis, ad dicti concili , quod univerfalis ecclefæ profcétibus tam neceflarium tamque opportunum arbitra- mur, progrefhonem , & ipfius ufque ad finz- le complementum tractandorum in eodem con- Concil. General. 'Tom. XXIX. licet ut nostri oratores & legati ad. prefatam fynodum destinentur, annuimus animo perli- benti ; ipforumque Dei opitulante gratia, ad- ventum modo: pofübiliori maturabimus , ut optatur. In fecundo auicm per oratores eof- dem a nobis posuulato , quod videlicet pacem inter nos & adveríarios nostros, praefertim in regno nostro Francie concernit, ineundam , fcire dignetur vcstra concio facrofancta, quod in hoc pacis negotio instantis & hortamen- tis reverendiffmi patris domini cardinalis (an- Aa 2 čte ANNO CHRISTI 1440. 

Strana 374
EUGENIUS PP. £V. 373 EPISTOLA SYNODALES ALBFRTUS II, IMP. 574 ——firam, certis ex caufis vos moventibus, con- À tinnationem , paternos favores & affiflentiam — mm ANNO CHRISTI 3440. cilium Bafileenfe diffolvendum fore decrevif- fe , sc aliud concilium Bononie exnunc . ad annum cum dimidio celebrandum indixiffe , nos tam in eifdem literis, quam in ejufdem fanclitatis vefire nuntii viva voce exhortan- do, ut eum tempus poílulaverit , ad ipfam Bononienfem fynodum noftros oratores tranf- mittere placeret, qui circa Chriftiane religio- nis & fedis apoftolice ftatum & honorem ca proponant & operentur que rege catholico digna fint. His itaque , pater beatiffime, in- tellectis , non abs rc mente turbata, eo per- maxime fuimus flupefacti , qnod nullum con- venientius prefidiui inveniri puravimus , quo benignam adhibere dignemini , firmiffime ( fi placet vefirz fanclitati ) in mente tenentes , quod fi non omnia in concilio apud Bafileam congregato expediri queant, qua pro bono univerfalis ecclefie occurrerint, concilio apud Bononiam fen alibi congregando ( fi opus fuerit ) noftros illuc orarores, cum poftula- verit, ad vellre fanctitujs complacentiam ani- mo paratiffimo tranfmittemus. Ceterum . pater beatiffime, corde figcero fupplicamus, quate- nus memo;ati circumfípech viri domini Petri vefhre fan&itatis nuntii moram in regno no- ftro Anglix diuturniorem excufatam habere dignetur veltra beatitudinis clementia, quod fancta mater ecclefia fefe ab extremis horren- B non íui defidia, fed variis circa progreifum difque periculis jam undique imminentibus tueretur , quo celertus hereticorum conatus op- primi, au; catholicorum mores in melius re- formari valerent, quam ur per prefixum con- cilii generalis coetum adunatum , premiífis & alis infantibus periculis fine ulterioris pro- rogationis Aifpendio fyuccurratur . Cernimus quippe de praefenti, & ante hec tempora ani- mo perfpicaci intuebamur , nedum progenito- rum noftrorum, fed & noftris; heu, quomo- do temporibus fides catholica flatufque eccle- fiafticys & laicalis abique jam fluctuet, & pro- cellis magnis agitetur, adeo quod reparandis reformandifque prater premiffa exorbitantiis quamplurimis, quas ad gregis Chrifli turba-C üonem non modicam in dies ingruere confpi- cimus, mora nociva exiftir, & multa giguit dilatio pericula, quae nihilo minus fidelium animarum faluti,. cui celeriter. fuccurrendum eft , periculofiora ( proh dolor! ) comminan- tur, His propterea, pater beatiflime , aliifque igotivis incitati, Bafileenfis civitatis locum pro mniverfali fynodo celebranda , auctoritare fuf- ficienti alias limitatum , tamquam in Chriflia- ni orbis medio pofitum, ab hereticis Bohe- mifque, per Dei grariam ad fanta matris ec- clefis unitatem reducendis, haud longe di- ftantem , fatis commodum & congruum repu- tantes, ad fanctilhnme memorie Martinum pa- fcu non progreffam dicti concilii Bafileenfis occurrentibus novis, fecundum varietatem oc- currentium , novjs .defuper deliberationes ha- beri, & nova oportuit confilia praeparari. Bea- titudinem veftram , dre, Datum, co XIX, фиеста regis Anglie iluffris, diresla concilio per eofdem. ambaffatores , Sacrofantie generali fynoda Bafileenfi, in Spi- suu fantto legitime congregata ; univerfalem eccleffam reprefeniantà , Henricus Dei gratia rex Anglic & Francie ac dominus Hibernia, Jui ipfius recommendationem, & ad _univerfa- lis ecclefie. bonum feliciter profperari . Veftræ dacratiffimee congregationis literis nobis jam vice gcmina prafentatis, primis videlicet ante adventum reverendi patris do- mini domini epifcopi Laudenüis nobilique &' magnifici militis domini Raíalli de Auro de: Bononia , preceptoris S. Joannis Hierofolymi- tani Januenís , nec non egregii viri fratris Guidonis prioris conventus Chambericenfis de Sabaudia ordinis predicatorum , facre pagine profeiforis, legatorum veftrorum, ad noftram præfentiam | tranfmifforam: fecundis vero, per pam V. prædecefforem veftrum noftros oraro-Deofdem in ipforum ad nos acceflu credentia- res dum in humanis agebat, pro anticipatio- ne ipfius concilii Bafileenfis deftinaffe memi- nimus. Cujus reverentia ficut & tunc, fic & nunc pro procraftinatione favores impendere regios nos debere , Dei ecclefie, cujus in ipfo negotia profperari fperamus, «expediens fore non Credimus: quinimo confiderantes, ut ve- raciter informamur, quod muli de uotabilio- ribus Chriflianz religionis principibus ad pre- libarum concilium Bafileenfc jam fuos amba- fiatores deftinarunt, ipfumque concilium tam prelatorum quam doctorum ac aliorum pro- batiffimorum illuc affidue confluenrium nume- ro non modico in dies excrelcit, in his que que pro parte nobis per ipfos in confpc&u trium ftaruum regni noflri difertiffimo fermo- ne ferioflus expofita, postquam piiffimum fan- €t vestre congregationis propofirum ad hoc tendens, ut ram fidei orthodoxz, hzretico- rum vcrfutiis & variis erroribus nune tempo- ris muitiphciter impugnatz, cclerius {nccus~ ratur, quam ut depravati mores omnium sta- tuum in melias, quantum altiflimus concefle- rit, reformentur , difcordiæque regnum 8 principum , quibus Christianitas miferabilirer atterirur, poffe tenus fopiantur, nobis elegan- üíüme declaratum est pro parte. celeberrima Congregationis vestre , quz fequuntur a vobis fidelium pacem , fidei nutrimentum, & eccle- E concepimus postulari. Quorum primo, vide. fie (ftatum & honorem , ac animarum falutem refpiciunt, & aliis que in ipfa facra fynodo generali tractari & expediri debeant, nos eis conformare intendimus, prout decer. Veftram itaque beatitudinem filiali affectione attenrius exoramus & adhortamur in . dominio Jefu Chrifto, quatenus premiílis attentis, ad dicti concili , quod univerfalis ecclefæ profcétibus tam neceflarium tamque opportunum arbitra- mur, progrefhonem , & ipfius ufque ad finz- le complementum tractandorum in eodem con- Concil. General. 'Tom. XXIX. licet ut nostri oratores & legati ad. prefatam fynodum destinentur, annuimus animo perli- benti ; ipforumque Dei opitulante gratia, ad- ventum modo: pofübiliori maturabimus , ut optatur. In fecundo auicm per oratores eof- dem a nobis posuulato , quod videlicet pacem inter nos & adveríarios nostros, praefertim in regno nostro Francie concernit, ineundam , fcire dignetur vcstra concio facrofancta, quod in hoc pacis negotio instantis & hortamen- tis reverendiffmi patris domini cardinalis (an- Aa 2 čte ANNO CHRISTI 1440. 

Strana 375
ANNO CHRISTI EUGENIUS PP. IV. 375 CONCILII BASILEENSIS. ALBERTUS 1T. IMP. . 376 ax Crucis condefcendimus firmo cum propo-Are potuiftis. Et ecce, propter reram agendd- — x fito, per quafcumque vias. rationabiles , ipfius traui pacis cum ipfis adverfariis noftris ef- ficaciter intendendi , fperantes in domino, quod diQi reverendifümi patris labor in ea parte frufirari non debest, fed frufluofum & gratum forüetur effectum . Veruntamen fi ex fuorum laborum & meditationis indu- ftria fructus in ea parte fperatus ( puod ab- fit ) non fequatur, ambafitores noftri ad veftrum ceetum deftinandi circa ipfius pacis ineunde: progreffum ulteriorem venient. fic inftruci, ut cunctis per eos luculentius ap- parere debeat, quod ab omni tempore fui- mus , fumus, & erimus , favente altiffi- rum progreffum, modo ad hane civitatem YViterbienfem intravimius , continuafuri. iter noftrum verfus urbem Romanam , ad vifitan- dum fanQitatem ipfius domini noftri, quam feptimana proxima fine dilatione aunuenté domino convenire [fperamus. Et quoniam "preter bullam admiffonum facri Bafilleenfis concilii, quam, ut certi reddimur, dudum habuiftis per. legatos & orarores fue fancti- talis , reperimus. eamdem bene difpofitam ad favores facri concilii, 8t eorum maxime , pro quibus ipfüm facrum concilium congre- gatum exiftit; & nos quoque una cum fan- Aitate fua illa & alia bona opera favorizare mo , difpofiti & inclinati ad ipfis pacis: Bo-Bintendimus . Qua fan@itas fua jam fuos pra- num per quæcumque media rationabilia & convenientia intendere , prout congruit prin- cipi Chriftiano. Ceterum in Spiritu fando . adunata (ynodus gloriofa liferas fecuritatis & falvicondu&us , que per concilium generale volentibus adire per veflros oratores prædi- ' os petebantur, animo libenti conceffimus exhortationemque prelatorum regni noflri de accedendo ad concilium memoratum per nos fiendam , ut veflri etiam pro parte eft peti- tum libenter exequentes , quos tamen ad o- pus hoc aggrediendum urgere non oportet, ad quod pro. viribus abfque ftimulo volunta- rie fe difponunt. Ceterum veftrum facrofan- fidentes & legatos mififfet dudam aprom- ptuatos, mifi legitima impedimenta , prout percepimus , obftitiffenr. Intehdit autem fua fanctitas , prout nobis dici fecit, illos quan. tocius expedire. Nihilo minus ne facrum concilium ex hujus modica dilatione patia- tur difcrimen , eadem fanélitas {ua pronun- favit nonnullos alios præfidentes , prout ex bullis fuis apoftolicis claxius colligere poteri- tis. Adhortamur igitur veftras paternitates majori affectione qua poffumus , quatenus cot- dem bcnigne velitis fuüfcipere , nihilque in- terim admittere quod pofüt cedere in pertur- bationem fanCtitatis. fuz & pacis univerfalis Cum cœtum ad operis inchoati confumma-Cecclefis; quoniam nobis convenientibus bre- tionem feliciffimam tueri dirigereque digne- tur fenfatorum cogitataum piiffimus intpira- tor. Scriptum fub privato figillo noftro, a- pod palatium noftrum Weftmonafterienfe, vi- cefimo die Julii menfis, anno regni noftri decimo. - i t XX. Epiftola Sigisnund) Cefaris ex. Italia ad. patres in concilio Bafilee congregatos miffa . Reverendiffimi in Chrifto patres ac vene- ' yabiles , grate & fincere nobis dilecti, trans- Japfis diebus, geminalis noftris literis ve-D Auguffus, ac Hungarie Bohemorumgue , &c. fiis paternitatibus nolificavimus concordiam inter fan@ifimum dominum noftrum papam ac majeftatem noftram fecutam, quemadmo- dum , non ambigimus, jam limpide cognofce- vifimis { ut pradiximus. ) his dicbus una cum fanétitáte dna, folemnes ‘noftros orato- res fuper fingulis ad veftras paternitates mit- temus, fperantes in domino quod omnia ‘pro bono reipublicæ Chriflianæ bene mancbunt compofiia, &z ad id omni ftudio intendemus, qui.fcandala iu ecclefia Dei (ipfe novit) mo- lefle ferremus. Datum Vitérbii die nona menfis Май, Tégüorum noftrorum anno Hungarie , dc, quadrigefimofeptimo, Romanorum vigefimo- tero, Bohemie vero decimotertio, c, Sigifmundus Dei gratis Romanorum rex femper тех, Ad mandatum domini regis Cafpar Slick. VA- ANNO CHRISTE 1440. 

Strana 376
ANNO CHRISTI EUGENIUS PP. IV. 375 CONCILII BASILEENSIS. ALBERTUS 1T. IMP. . 376 ax Crucis condefcendimus firmo cum propo-Are potuiftis. Et ecce, propter reram agendd- — x fito, per quafcumque vias. rationabiles , ipfius traui pacis cum ipfis adverfariis noftris ef- ficaciter intendendi , fperantes in domino, quod diQi reverendifümi patris labor in ea parte frufirari non debest, fed frufluofum & gratum forüetur effectum . Veruntamen fi ex fuorum laborum & meditationis indu- ftria fructus in ea parte fperatus ( puod ab- fit ) non fequatur, ambafitores noftri ad veftrum ceetum deftinandi circa ipfius pacis ineunde: progreffum ulteriorem venient. fic inftruci, ut cunctis per eos luculentius ap- parere debeat, quod ab omni tempore fui- mus , fumus, & erimus , favente altiffi- rum progreffum, modo ad hane civitatem YViterbienfem intravimius , continuafuri. iter noftrum verfus urbem Romanam , ad vifitan- dum fanQitatem ipfius domini noftri, quam feptimana proxima fine dilatione aunuenté domino convenire [fperamus. Et quoniam "preter bullam admiffonum facri Bafilleenfis concilii, quam, ut certi reddimur, dudum habuiftis per. legatos & orarores fue fancti- talis , reperimus. eamdem bene difpofitam ad favores facri concilii, 8t eorum maxime , pro quibus ipfüm facrum concilium congre- gatum exiftit; & nos quoque una cum fan- Aitate fua illa & alia bona opera favorizare mo , difpofiti & inclinati ad ipfis pacis: Bo-Bintendimus . Qua fan@itas fua jam fuos pra- num per quæcumque media rationabilia & convenientia intendere , prout congruit prin- cipi Chriftiano. Ceterum in Spiritu fando . adunata (ynodus gloriofa liferas fecuritatis & falvicondu&us , que per concilium generale volentibus adire per veflros oratores prædi- ' os petebantur, animo libenti conceffimus exhortationemque prelatorum regni noflri de accedendo ad concilium memoratum per nos fiendam , ut veflri etiam pro parte eft peti- tum libenter exequentes , quos tamen ad o- pus hoc aggrediendum urgere non oportet, ad quod pro. viribus abfque ftimulo volunta- rie fe difponunt. Ceterum veftrum facrofan- fidentes & legatos mififfet dudam aprom- ptuatos, mifi legitima impedimenta , prout percepimus , obftitiffenr. Intehdit autem fua fanctitas , prout nobis dici fecit, illos quan. tocius expedire. Nihilo minus ne facrum concilium ex hujus modica dilatione patia- tur difcrimen , eadem fanélitas {ua pronun- favit nonnullos alios præfidentes , prout ex bullis fuis apoftolicis claxius colligere poteri- tis. Adhortamur igitur veftras paternitates majori affectione qua poffumus , quatenus cot- dem bcnigne velitis fuüfcipere , nihilque in- terim admittere quod pofüt cedere in pertur- bationem fanCtitatis. fuz & pacis univerfalis Cum cœtum ad operis inchoati confumma-Cecclefis; quoniam nobis convenientibus bre- tionem feliciffimam tueri dirigereque digne- tur fenfatorum cogitataum piiffimus intpira- tor. Scriptum fub privato figillo noftro, a- pod palatium noftrum Weftmonafterienfe, vi- cefimo die Julii menfis, anno regni noftri decimo. - i t XX. Epiftola Sigisnund) Cefaris ex. Italia ad. patres in concilio Bafiles congregatos miffa . Reverendiffimi in Chrifto patres ac vene- ' yabiles , grate & fincere nobis dilecti, trans- Japfis diebus, geminalis noftris literis ve-D Auguffus, ac Hungarie Bohemorumgue , &c. fiis paternitatibus nolificavimus concordiam inter fan@ifimum dominum noftrum papam ac majeftatem noftram fecutam, quemadmo- dum , non ambigimus, jam limpide cognofce- vifimis { ut pradiximus. ) his dicbus una cum fanétitáte dna, folemnes ‘noftros orato- res fuper fingulis ad veftras paternitates mit- temus, fperantes in domino quod omnia ‘pro bono reipublicæ Chriflianæ bene mancbunt compofiia, &z ad id omni ftudio intendemus, qui.fcandala iu ecclefia Dei (ipfe novit) mo- lefle ferremus. Datum Vitérbii die nona menfis Май, Tégüorum noftrorum anno Hungarie , dc, quadrigefimofeptimo, Romanorum vigefimo- tero, Bohemie vero decimotertio, c, Sigifmundus Dei gratis Romanorum rex femper тех, Ad mandatum domini regis Cafpar Slick. VA- ANNO CHRISTE 1440. 

Strana 377
Ex editione fecunda P; Crabbe Ord. Min. cui to- $a hacappen- diz dcbetur. * fn hac edi- tions nums- ros adícripfi- mus , ut ip poferum fa- tilius quean allegari . a forse wevius, de concilio tantum , de &c. H. 377 378 VARIARUM RERUM, EPISTOLARUM, АёНопат , fententiarum , decretorum , oration mque diveríarum , ad concilium Bafileenfe feu ejus materiam {pectantium. F A R R A G O five APPENDIX. Articuli quidam feu ‘flatuta , deliberata feu a&ta , pronuntiata feu definita concilii Bafileenfis feorfim hic congefta, & focundum datas ipforum , quan- tum eX ipüs coniici potuit, digefta : infertis avifamentis cleri Gallicani in Gallia pro fynodo Bafilesnfi factis, & articulis Bohemorum ip& concilio Bahleenfi oblatis. 1, % Articulà de modo procedend: in facro concilio le- gitimi & approbaii feu conclufi in genera- & congregatione die Veneris 26. Septembris 2430. P funt, infer quas omnes de concilio diftri- buanfur zqualiter , quantum commode ficri poterit. Et fint in qualibet deputatione de quolibet ftatu , fcilicer dominorum cardinalium , patriarcharum, árchiepifcoporum , abbatum , doctorum , religioforum , exemprorum , & non exemptorum, & aliorum, & in qualibet de omnibus nationibus diftribuantur in quatuor æquales partes fappofita fingularam nationum . Et ad. diftribuendum fuppofita. concilii, eli- gantur quatuor; fcilicet unus ex qualibet de- putatione: qui quidem quatuor menfibus fin- gulis eligantur de novo. item in qualibet deputatione eligatar unus prefidens fingulis menfibus per vota finguło- rum ; Et in qualibet carum deputctur unus promotor , notarius, & unus curfor, Item omnes deputaliones congregabuntur ter in feplimana regulariter , videlicet die Lu- ne, die Mercuri, &t die fabbati de mane hora confueta. Et fi in praedictis diebus fe- ftum aliquod occurrerit. przcipuum , poterunt in fequenti die congregati, vel in die præce- denti, fi per prefidentem fuerit intimatum.. Irem quod nulla deputatio adítringat fe qui- Rimo fint quatuor deputationes , ficuti A informare de agitatis in illo menfe finito . Et fic fucceffive de fingalis menfibus. Et illi duo- decim elipdnt unum ex eis pro præfidente >» qui pro foto menfe fir corum prefidens, ad cujus mandatum ceteri deputati tenebuntur ir loco per cos eligendo convenire. Irem fi aliqua deputatio vel aliqua particu- laris perfona habeat aliquam materizm pra manibus > quod illam pofht eifdenx deputatis proponere, qui fub juramento preftito traden- tem ( nifi fibi placuerit) non revelahunt. Item quod deputationes, precipue in rebus arduis, & maxime f non exigaat celerita- tem , non ftatim fuper propofitis, dum pri- mo” proponuntur , deliberabunt : {ed ad fe- quentem congregationem different propofita , nur unufquifque habeat! tempus cogitandi & mature dcliberandi fuper propofitis. Et fi res propofita gravis fuerit, poterit bis vel ter fe- cundum exigentiam fuz gravitatis fuper ea delíberari, uf maturius conel datur quod fue- rit. multiplici deliberatione recenfitum : fit ta Cmen quod quilibet , juxta propofita per præ- fidentem, refpondeat pertinenter, & non per materias extravagautes , ita quod nen indu- cat aliam materiam , quam illam qua per pre- fidentem fuerit introdu£ta. Et fi contingeret aliquem vei aliquos introducere materias a- lias, dominus pre(dens non faciat fuper illis deliberare protunc, fed in alia prima congre- gatione , nif forte materia talis fuerit, qua urgentem exigat celeritatem . Item quando in una deputatione. alique B bufcumque : juramentis ad tenendum fecrete D materia fuerit agitata & doliberata , fi in una xnaterias «me tra&tabuntur in eadem: fed fit licituux fingulis fuppofitis deputationum con- ferre cum fingulis &. de concilio; tantum de rebus de quibus agetur. item quolibet menfe deputentur tres de qualibet deputatione , qui duodccim parí mo- do ter in feptimana. vel pluries, prout eis videbitar expedire, certis horis & loco , non tamen illis horis quibus deputationes congre- gantur, convenient ad videndum materias cis {enfentia omnes conveniant, appunétuamen- ium fuum per duos ad alias deputationes de- ferant cum motivis & perfaafioníbus ejufdem deputationis. Si vero non fuerit omnium con- cors fentenlia , & quantumcumque una pars numcro excedaf aliam , nihilo minus de qua- libet parte fumatur unus ,. & ambo ad alias deputationes tranfmittantur, ut diverfitas cum motivis & rationibus utriufque fententiæ om- nibus innotefcat , & fie alic deputationes , datas deputationibus diftribuendas ad tractan- E perceptis rationibus & motivis, clarius valeant dum. Sic tamen ; quod in fine cujuslibet men- fis cligendo novos deputatos , de qualibet de- putatione maneat unus de precedentibus de- putatis, ille videlicet quem ipfi duodecim e- legerint: fic tamen quod ille qui eligetur pro menfe fecundo , non eligatur pro menfe ter- iio: qui quatuor habeant de movo venientes deliberare. Ytem quelibet deputatio in deferendo vo- ium fuum feu appunGuamentum ad alias de- putationes fervabit ordinem rerum de quibus agitur, übpote ft res ad fidem pertineat , pri- mo ad deputaüonem fidei deferatur , & de- inde ad alias. Et fimiliter, fi res exigat ce- le- 

Strana 378
Ex editione fecunda P; Crabbe Ord. Min. cui to- $a hacappen- diz dcbetur. * fn hac edi- tions nums- ros adícripfi- mus , ut ip poferum fa- tilius quean allegari . a forse wevius, de concilio tantum , de &c. H. 377 378 VARIARUM RERUM, EPISTOLARUM, АёНопат , fententiarum , decretorum , oration mque diveríarum , ad concilium Bafileenfe feu ejus materiam {pectantium. F A R R A G O five APPENDIX. Articuli quidam feu ‘flatuta , deliberata feu a&ta , pronuntiata feu definita concilii Bafileenfis feorfim hic congefta, & focundum datas ipforum , quan- tum eX ipüs coniici potuit, digefta : infertis avifamentis cleri Gallicani in Gallia pro fynodo Bafilesnfi factis, & articulis Bohemorum ip& concilio Bahleenfi oblatis. 1, % Articulà de modo procedend: in facro concilio le- gitimi & approbaii feu conclufi in genera- & congregatione die Veneris 26. Septembris 2430. P funt, infer quas omnes de concilio diftri- buanfur zqualiter , quantum commode ficri poterit. Et fint in qualibet deputatione de quolibet ftatu , fcilicer dominorum cardinalium , patriarcharum, árchiepifcoporum , abbatum , doctorum , religioforum , exemprorum , & non exemptorum, & aliorum, & in qualibet de omnibus nationibus diftribuantur in quatuor æquales partes fappofita fingularam nationum . Et ad. diftribuendum fuppofita. concilii, eli- gantur quatuor; fcilicet unus ex qualibet de- putatione: qui quidem quatuor menfibus fin- gulis eligantur de novo. item in qualibet deputatione eligatar unus prefidens fingulis menfibus per vota finguło- rum ; Et in qualibet carum deputctur unus promotor , notarius, & unus curfor, Item omnes deputaliones congregabuntur ter in feplimana regulariter , videlicet die Lu- ne, die Mercuri, &t die fabbati de mane hora confueta. Et fi in praedictis diebus fe- ftum aliquod occurrerit. przcipuum , poterunt in fequenti die congregati, vel in die præce- denti, fi per prefidentem fuerit intimatum.. Irem quod nulla deputatio adítringat fe qui- Rimo fint quatuor deputationes , ficuti A informare de agitatis in illo menfe finito . Et fic fucceffive de fingalis menfibus. Et illi duo- decim elipdnt unum ex eis pro præfidente >» qui pro foto menfe fir corum prefidens, ad cujus mandatum ceteri deputati tenebuntur ir loco per cos eligendo convenire. Irem fi aliqua deputatio vel aliqua particu- laris perfona habeat aliquam materizm pra manibus > quod illam pofht eifdenx deputatis proponere, qui fub juramento preftito traden- tem ( nifi fibi placuerit) non revelahunt. Item quod deputationes, precipue in rebus arduis, & maxime f non exigaat celerita- tem , non ftatim fuper propofitis, dum pri- mo” proponuntur , deliberabunt : {ed ad fe- quentem congregationem different propofita , nur unufquifque habeat! tempus cogitandi & mature dcliberandi fuper propofitis. Et fi res propofita gravis fuerit, poterit bis vel ter fe- cundum exigentiam fuz gravitatis fuper ea delíberari, uf maturius conel datur quod fue- rit. multiplici deliberatione recenfitum : fit ta Cmen quod quilibet , juxta propofita per præ- fidentem, refpondeat pertinenter, & non per materias extravagautes , ita quod nen indu- cat aliam materiam , quam illam qua per pre- fidentem fuerit introdu£ta. Et fi contingeret aliquem vei aliquos introducere materias a- lias, dominus pre(dens non faciat fuper illis deliberare protunc, fed in alia prima congre- gatione , nif forte materia talis fuerit, qua urgentem exigat celeritatem . Item quando in una deputatione. alique B bufcumque : juramentis ad tenendum fecrete D materia fuerit agitata & doliberata , fi in una xnaterias «me tra&tabuntur in eadem: fed fit licituux fingulis fuppofitis deputationum con- ferre cum fingulis &. de concilio; tantum de rebus de quibus agetur. item quolibet menfe deputentur tres de qualibet deputatione , qui duodccim parí mo- do ter in feptimana. vel pluries, prout eis videbitar expedire, certis horis & loco , non tamen illis horis quibus deputationes congre- gantur, convenient ad videndum materias cis {enfentia omnes conveniant, appunétuamen- ium fuum per duos ad alias deputationes de- ferant cum motivis & perfaafioníbus ejufdem deputationis. Si vero non fuerit omnium con- cors fentenlia , & quantumcumque una pars numcro excedaf aliam , nihilo minus de qua- libet parte fumatur unus ,. & ambo ad alias deputationes tranfmittantur, ut diverfitas cum motivis & rationibus utriufque fententiæ om- nibus innotefcat , & fie alic deputationes , datas deputationibus diftribuendas ad tractan- E perceptis rationibus & motivis, clarius valeant dum. Sic tamen ; quod in fine cujuslibet men- fis cligendo novos deputatos , de qualibet de- putatione maneat unus de precedentibus de- putatis, ille videlicet quem ipfi duodecim e- legerint: fic tamen quod ille qui eligetur pro menfe fecundo , non eligatur pro menfe ter- iio: qui quatuor habeant de movo venientes deliberare. Ytem quelibet deputatio in deferendo vo- ium fuum feu appunGuamentum ad alias de- putationes fervabit ordinem rerum de quibus agitur, übpote ft res ad fidem pertineat , pri- mo ad deputaüonem fidei deferatur , & de- inde ad alias. Et fimiliter, fi res exigat ce- le- 

Strana 379
379 . Yerem expeditionem , communem deputationem , & fimiliter in a- liis, Communis vero deputatio tenebit euim- dem ordinem in dcferendo communia ad a- lias deputationes. : ltem predicti duodecim deputati femper in die precedenti ad congregationem generalem conveniant cum prefidente concilii, cum ap- puncduamentis & avifamentis & agiratis de- putationum , ut prefidens concilii fit plene in- formatus de fingulis que habebit in generali congregatione proponere cum motivis & ra- tionibus, Nihil autem ardui proponat przfi- dens i$ congregatione generali ad deliberan- dum feu concludendum , nifi prius fnerit pro- pofirum in fingulis deputationibus, & agira- ium : pif cafus effet repenünus & talis, cu- jus mora effet nociva, tunc poffet proponi . Quaecumque vero in deputationibus agitata fuerint, five omnes convenerint , five non , proponet, dummodo faltem per duas deputa- tiones ad propouendum fuerit requifitus. Item fi in feria fexta feftum aliquod vel aliud impedimentum occurrerit, euod in die fabbati fiat congregatio generalis, non in die jovis, nif: per prefidentem aliter intimatum fuerit . Xt ita fiat, quod nunquam in fepti- mane generalis congregatio omittatur. Item quod dominus prefidens in qualibet congregatione habet rotulum fuum , in quo ponantur materi? proponenda . Et litteris mif- fivis lectis , femper incipiat à gravioribus: ira famen quod omnia puncta, fupcr quibus eft protunc declarandum , in principio expli- cencur. Item exhortentur fuppofita deputationum , & ctiam in congregatione generali per praefi- dentem, quod fi in deputationibus vel con- gregationibus fint dua vcl tres opiniones , quicumque voluerint adhzrere alicui illarum, non debeant reirerare quod jam dictum fue- rit, nifi velint aliquid addere vel diminuere: fed porerunt illam quam voluerint partem brevi verbo eligere, vel novam dicere, jux- fa corum voluntatem . Item fi in deputarionibus fint fuppofita non D dcliberantia propter arduitatom mareriarum , & dicanr fe velle cum libris vel alias dclibe- rare , non concludatur , donec iu fequenti deputatione, in qua, fi dicere yelint , au- diantur . . Item ne tempus inutiliter occupetur & la- batur in vanum, ordinctur quod deinceps fu- per caufis Gc rebus tractandis & exponendis in hoc facro concilio, ac in generali congre- gátione per dominum prefidentem ipfi conci- lio proponendis, proprius fingularum deputa- tionum prefidens, vel notarii referant avifata , deliberata feu conclufa in ei(dem. Et fi con- tingar majorem partem , hoc eít tres deputa- APPENDIX indilate deferatur ad À PRIMA 380 Item quod omnes incorporati, & qui in pofterum incorporabuntur ipfi concilio, prout funt deputati, üngulis diebus ordinatis intrent ipfas deputationes ad avifandum & praétican- dum caufas & materias occurrentes, ne quis prætendere poffit ignorantiam de proponendis in generali congregatione , & quod per vota omnium fingula expediantur . Et qui non in- traverint -abfque rationabili caufa, feu qui non fignificaverint hora debita fe non poffe intra- re, G qui ante diffolutionem recefferint fine licentia preádentis, ipfius prefidentis arbitrio puniantur. . Item omnia fuppofita concilii tencantur ve- nire & ftare in congregatione generali in feí- Bfionibus , in miflis foiemnibus & proceffioni- bas, guemalmodum f(upradidum eft de de- putationibus . Item antequam diffolvatur congregatio ge- neralis , aut fingularum deputationum, per no- tarios congregationis generalis, & eram fin- gularum deputationum , legantur appunctnata & ordinata in eifdem , ut fi per dictos no- tarios , aliquis. defectus in fcribendo fuerit commiffus , corrigatur. item de qualibet deputationc eligarur unus, qui quatuor provideant de fermonibus ad cle- rum fingulis diebus folemnibus fiendis , quos ipfi perfonis idoneis ad hoc diflribuant : & antequam fermo hujufiodi per eum cui affi- Cgnatus cít publicetur, prius per eofdem qua- tuor, vel alterum ipfornm, videatur ne error contingat, aut fcandalum aliquod exinde ori- ri . Et ifte ordo a fefto fancti Michaelis iaan- tea femper continuctur, ltem ad expediendum aliquid , dentur ali- qui deputati: qui dum conveniunt , ille qui dignior & primus eft, inter eos proponat ma- teriam tractandam, &c dirigat illam, &t vota aliorum exquirat . Er fi aliquis vel jaliqui de concilio , non deputati, volun: interefie ad a-- vifandum fuper materia de qua eft tractan- dum , poffint avifare deputatos de morivis fuis, & fi placet depuraris quod interfint , pa- terunt remanere. c Pro communibus, Nomina quatuor deputatio- | Reformatorii , num in concilio, vidclicet, i Fidei, *& Pacis, Ii. Sequuntur inftructiones deferenda ambafiatoribus concilii , continentes modos, quibus fe debent habere cum ambafratoribus domini noftri pape . T primo dici ambafiatores facri concilii 4 deputati cum uno ex parte domini pro- "e€toris , ibunt ob íam prefatis dominis ora- toribus, & fíuícipient eos benigne & gratio- tiones effe concordes , illico quarta «deputa- Efe, ur inter alia dicant cis qualiter dominus tio , imo quodlibet fuppofitum hujus facri concilii, diligenter & ad plenum audiatur bc- nigne cum fuis rationibus & motivis: quæ fi forfan hefitationem aliquam Ííeu difficultatem afferant, remistatur articulus, fuper quo dif- ficultas fuerit exorta, ad deputationes fingu- las latius Gt maturius digerendus. Si vero ra- tiones taeliura &t motiva dubietatem probabi- iem fufficientemque non zdducant, concinda- tur quod approbatum extiterit & marure di- geftum per tres deputationes, Petrus * Ponitern requifivit dominum cardi- nalem legatum ex parte ipforum , ut procu- raret eis trcs falvosconduQus : & cum ipíe dominus legatus inferrct dominis de concilio, valde ipfi funt admirati de hujufmodi petirio- ne falviconductus, nec non & proprias cau- {as in falvoconductu expreffas . Item exhortentur eos qui velint libere huc venire fine íalvoconductu , quia revera non eft opus , & fuper his dicam «quantum cis videtur, inducendo cos ut defiftant , nec cu- rent, 

Strana 380
379 . Yerem expeditionem , communem deputationem , & fimiliter in a- liis, Communis vero deputatio tenebit euim- dem ordinem in dcferendo communia ad a- lias deputationes. : ltem predicti duodecim deputati femper in die precedenti ad congregationem generalem conveniant cum prefidente concilii, cum ap- pun@uamentis & avifamentis & agiratis de- putationum , ut præfidens concilii fit plene in- formatus de fingulis quæ habebit in generali congregatione proponere cum motivis & ra- tionibus, Nikil autem ardui proponat præfi- dens in congregatione generali ad deliberan- dum feu concludendum , nifi prius fuerit pro- pofirum in fingulis deputationibus, & agira- ium : pif cafus effet repenünus & talis, cu- jus mora effet nociva, tunc poffet proponi . Quaecumque vero in deputationibus agitata fuerint, five omnes convenerint , five non , proponet, dummodo faltem per duas deputa- tiones ad propouendum fuerit requifitus. Item fi in feria fexta feftum aliquod vel aliud impedimentum occurrerit, euod in die fabbati fiat congregatio generalis, non in die jovis, nif: per prefidentem aliter intimatum fuerit . Xt ita fiat, quod nunquam in fepti- mane generalis congregatio omittatur. Item quod dominus prefidens in qualibet congregatione habet rotulum fuum , in quo ponantur materi? proponenda . Et litteris mif- fivis lectis , femper incipiat à gravioribus: ira famen quod omnia puncta, fupcr quibus eft protunc declarandum , in principio expli- cencur. Item exhortentur fuppofita deputationum , & ctiam in congregatione generali per praefi- dentem, quod fi in deputationibus vel con- gregationibus fint dua vcl tres opiniones , quicumque voluerint adhzrere alicui illarum, non debeant reirerare quod jam dictum fue- rit, nifi velint aliquid addere vel diminuere: fed porerunt illam quam voluerint partem brevi verbo eligere, vel novam dicere, jux- fa corum voluntatem . Item fi in deputarionibus fint fuppofita non D dcliberantia propter arduitatom mareriarum , & dicanr fe velle cum libris vel alias dclibe- rare , non concludatur , donec iu fequenti deputatione, in qua, fi dicere yelint , au- diantur . . Item ne tempus inutiliter occupetur & la- batur in vanum, ordinctur quod deinceps fu- per caufis Gc rebus tractandis & exponendis in hoc facro concilio, ac in generali congre- gátione per dominum prefidentem ipfi conci- lio proponendis, proprius fingularum deputa- tionum prefidens, vel notarii referant avifata , deliberata feu conclufa in ei(dem. Et fi con- tingar majorem partem , hoc eít tres deputa- APPENDIX indilate deferatur ad À PRIMA 380 Item quod omnes incorporati, & qui in pofterum incorporabuntur ipfi concilio, prout funt deputati, üngulis diebus ordinatis intrent ipfas deputationes ad avifandum & praétican- dum caufas & materias occurrentes, ne quis prætendere poffit ignorantiam de proponendis in generali congregatione , & quod per vota omnium fingula expediantur . Et qui non in- traverint -abfque rationabili caufa, feu qui non fignificaverint hora debita fe non poffe intra- re, G qui ante diffolutionem recefferint fine licentia preádentis, ipfius prefidentis arbitrio puniantur. . Item omnia fuppofita concilii tencantur ve- nire & ftare in congregatione generali in feí- Bfionibus , in miflis foiemnibus & proceffioni- bas, guemalmodum f(upradidum eft de de- putationibus . Item antequam diffolvatur congregatio ge- neralis , aut fingularum deputationum, per no- tarios congregationis generalis, & eram fin- gularum deputationum , legantur appunctnata & ordinata in eifdem , ut fi per dictos no- tarios , aliquis. defectus in fcribendo fuerit commiffus , corrigatur. item de qualibet deputationc eligarur unus, qui quatuor provideant de fermonibus ad cle- rum fingulis diebus folemnibus fiendis , quos ipfi perfonis idoneis ad hoc diflribuant : & antequam fermo hujufiodi per eum cui affi- Cgnatus cít publicetur, prius per eofdem qua- tuor, vel alterum ipfornm, videatur ne error contingat, aut fcandalum aliquod exinde ori- ri . Et ifte ordo a fefto fancti Michaelis iaan- tea femper continuctur, ltem ad expediendum aliquid , dentur ali- qui deputati: qui dum conveniunt , ille qui dignior & primus eft, inter eos proponat ma- teriam tractandam, &c dirigat illam, &t vota aliorum exquirat . Er fi aliquis vel jaliqui de concilio , non deputati, volun: interefie ad a-- vifandum fuper materia de qua eft tractan- dum , poffint avifare deputatos de morivis fuis, & fi placet depuraris quod interfint , pa- terunt remanere. c Pro communibus, Nomina quatuor deputatio- | Reformatorii , num in concilio, vidclicet, i Fidei, *& Pacis, Ii. Sequuntur inftructiones deferenda ambafiatoribus concilii , continentes modos, quibus fe debent habere cum ambafratoribus domini noftri pape . T primo dici ambafiatores facri concilii 4 deputati cum uno ex parte domini pro- "e€toris , ibunt ob íam prefatis dominis ora- toribus, & fíuícipient eos benigne & gratio- tiones effe concordes , illico quarta «deputa- Efe, ur inter alia dicant cis qualiter dominus tio , imo quodlibet fuppofitum hujus facri concilii, diligenter & ad plenum audiatur bc- nigne cum fuis rationibus & motivis: quæ fi forfan hefitationem aliquam Ííeu difficultatem afferant, remistatur articulus, fuper quo dif- ficultas fuerit exorta, ad deputationes fingu- las latius Gt maturius digerendus. Si vero ra- tiones taeliura &t motiva dubietatem probabi- iem fufficientemque non zdducant, concinda- tur quod approbatum extiterit & marure di- geftum per tres deputationes, Petrus * Ponitern requifivit dominum cardi- nalem legatum ex parte ipforum , ut procu- raret eis trcs falvosconduQus : & cum ipíe dominus legatus inferrct dominis de concilio, valde ipfi funt admirati de hujufmodi petirio- ne falviconductus, nec non & proprias cau- {as in falvoconductu expreffas . Item exhortentur eos qui velint libere huc venire fine falvoconductu , guia revera non eft opus , & fuper his dicam «quantum cis videtur, inducendo cos ut defiftant , nec cu- rent, 

Strana 381
* tradsgur » 281 CONCILII BASILEENSIS, 382 rent de hujufinodi falvisconduétibus. Si ta-Afis in lefionem ipfius facri concilii, nullate- xen omnino ipfi inftent habere, tunc dicant naftri ambafiatores, qualiter prediCtus domi- nus Petrus porrexit dicto domino legato cer- ram formam , &. curent fcire ab eis, utrum. illam dederint. Et fi dicanr quod fic, runc ambafiatores noftri requirant notarios & te- fles, & dicant quod licet non effet necefla- rium eis dare falvumconduttum noftrum , ni- kilo minus ad fatisfaciendum eis oftendant ei falvumconductum : noft;um, qui conceptus eft in plena forma, dre. Et fi caufarentur de aliquibus claufulis omiffis, videlicet de eun- do ulterius , & de mittendis & recipiendis nuntis, & quod * traharur dara falvicondu- Ctus ratio, exprimant juftas canfas. PrædiQaB verba funt omiffa, prout circumfpeCtiones ip- forum {cient eis clare dechrare fecundum mentem facri concilii. Et curent ipi ambafia- tores noflri , quod in predicti: omnibus ad- fint notarii & tefles , & etiam cives velopi- dani majores loci, ubi di&os amba(iatores re- perient. Si autem nollent didi oratores .effe content de falvocondu@u noftro, tunc amba- fiatores noftri proteftentur coram notariis: & teflibus, cc. quod per facrum concilium non: ftaret, quin ipfi veniant vel poffint venire : admoneznt etiam eos, quod in redeundo non dicant vel faciant aliquid, quod fit in dero- gationem vel lefionem concilii, quia timent, nus interdicta vobis intelligatur : quodque ver- ba ilia, Vult eriam hzc fanéta fynodus , ut. poftquam ad veftra propo(ta & explicata se- Íponfum dederit, vel vos requificrit, &c. in- telligantur , ut rerminus odło dierum refera- tur ita ad refponfum dandum, ficut ad requi- fiionem fiendam, Item quod verbum illud , per viam rectam, intelligatur, per cam qua veniftis; vel aliam vobis gratam & fecuram ; verfus partes Italie fine dolo & fraude ten- dendo, cc. Tv, Jteformationes de fuppofitis hujus facri concilii . Dmonet hec fanda fynodus omnes fa- crum concilium celebrantes , ut omnem gravitatem & honeftatem , que viros ecclefia- fticos decent, diligenter obfervent, vitam & converfationem exemplarem ducant; & cum ad dandam toti * orbi convenerint , ipfi prius # in fe legem fuícepille demonftrent . Sint eo- tum mores fine macula & ruga. Exhibeant fe tamquam fpeculum mundum, in quo alii Ípeculantes normam & exemplum fancimo- E otbi legem nie accipiant. Meminerint (e efle fal terra , Mats. B. in quo opus eft ut nunc fanetur mundus . ne forte alii egre ferentes hoc facerent fibi GSint rales, juxta preceptum. domini, ut lu- aliquam difplicentiam : & etiam admoneant quod propter fufpicionem exortam non rema- neant in Alemania, fed quam citius poffin revertantur. Si forte noftri ambafiatores fen- ferint eos aliquid. commififfe verbo vel facto contra honorem facri concilii, tunc. ambafia- tores noflri dicant, quod fecundum decreta faci? concilii poffet procedi contra eos; nihilo minus ob reverentiam fedis apoftolice , & quia concilium vult procedere cum omni man- fuetudine & pietate, funt contenti noftri am- bafatores , quod ipf in pace poffint recede- re, fed caveant de futuro. Et de hoc avife- zur ille qui mittetur nomiue domini ducis pro- tectoris . HI Declaratio falviconduitus , | cet falvuscondudius per vos petitus ad . hanc civitatem Bafileenfern veniendi non neceffarius fuiffet, ex caufis in aliis litteris noftris & per orarores noftros expreffis , ni- hilo minus nos volentes veflre poftulationi , quantum cum Deo & honeftate fieri potuit , farisfacere , ipfum falvumconductum in forma plena & fufficienti per dictos oratores ad vos tranfmifimus, Verum quia dubitare videmini; ,tonfcientia propter Dni impetrandam . Alioquin f iniquitatem con- men eorum luceat coram hominbus, ut vi- deant bona opera ipforum, & glorificent Pa- trem noflrum qui in coelis e(t. Ypfis inquit apoítolns in perfona Timothei: Efo exemplum : Tim 4° fidelium in verbo , in converfatione , in cariia- te, in fide , in cafitate , * .Yntima & bona *fer feipfos, bona fama prop- ter proximos. | e! Lt quantum ad confcientiam attinet , unuf- quifque. eam. fepe examinet & munder , quan- ram fieri poteft, ab his omnibus que divi- nam majeftatem offendunt . Qui facerdotes funt fepe celebrent, alii vero fiepe confitean- tur: hoc plurimum valebit ad gratiarn domi- fpexerit in cordibus eorum , non exaudiet dominus, & oratio peccatoris fiet. ei in pec- catum, | i Et quoniam opera que hoc facrum conci- lium confequitur nimis grandia funt, que quidem viribus humanis nullatenus effici pof- funt, neceffario ad dominum recurrendum o- rationibus, eleemofynis, jejunis. Quilibet igi- tur de concilio, (ingulis diebus aliquam fai- tem brevem orationem ad Deum porrigat pro fücceffu hujus facri concili . Mandat etiam hzc fancta fynodus, ut fingulis feriis quintis, quamdiu durat tractatus Bohemorum , in ma- jori ecclefia celebretur miffa de Spiritu fancto ubi dubitandum non eft, x in re clara fcrw- É cum orationibus ad hoc inflitutis, in qua o- pulum quaeritis , difficultatem in aliquibus Claufülis non neceffariam facientes ; ideo ut cognofcatis hanc (an&am fynodum in fpiritu lenitatis & manfuetudinis procedere , & ne vefter acceffus conventui fructuofus fic impe- diri ex parte ipfius fynodi videatur, przdi- €tas claufülas dicti noftri falviconductus hoc modo ex fuperabundanti duximus declaran- das, videlicet ut privata collocutio quoad res familiares & privatas, & non concernentes negotia hujus facri generalis concilii Bafileen- mnes de concilio interfint . Ea autem die , nec non diebus dominicis, & aliis diebus fo- lemnibus, quibus prefente concilio mif[z ce- lebrantur, quilibet de concilio offerat in ga- zophylacio (tern unum nummum, hoc mo- do, quod duo curfores cum pyxidibus , unus ab uno latere chori, alius ab alio, intra mif- farum folemnia recipíant quidquid a fuppofi- tis concilii offertur, Poft miffam promotores concilii diitribuant hujufmodi oblationes pau- peribus, de quibus ipfis videbitur, Eamdem mif- Neceffatie Pfal. 6% 

Strana 382
* tradsgur » 281 CONCILII BASILEENSIS, 382 rent de hujufinodi falvisconduétibus. Si ta-Afis in lefionem ipfius facri concilii, nullate- xen omnino ipfi inftent habere, tunc dicant naftri ambafiatores, qualiter prediCtus domi- nus Petrus porrexit dicto domino legato cer- ram formam , &. curent fcire ab eis, utrum. illam dederint. Et fi dicanr quod fic, runc ambafiatores noftri requirant notarios & te- fles, & dicant quod licet non effet necefla- rium eis dare falvumconduttum noftrum , ni- kilo minus ad fatisfaciendum eis oftendant ei falvumconductum : noft;um, qui conceptus eft in plena forma, dre. Et fi caufarentur de aliquibus claufulis omiffis, videlicet de eun- do ulterius , & de mittendis & recipiendis nuntis, & quod * traharur dara falvicondu- Ctus ratio, exprimant juftas canfas. PrædiQaB verba funt omiffa, prout circumfpeCtiones ip- forum {cient eis clare dechrare fecundum mentem facri concilii. Et curent ipi ambafia- tores noflri , quod in predicti: omnibus ad- fint notarii & tefles , & etiam cives velopi- dani majores loci, ubi di&os amba(iatores re- perient. Si autem nollent didi oratores .effe content de falvocondu@u noftro, tunc amba- fiatores noftri proteftentur coram notariis: & teflibus, cc. quod per facrum concilium non: ftaret, quin ipfi veniant vel poffint venire : admoneznt etiam eos, quod in redeundo non dicant vel faciant aliquid, quod fit in dero- gationem vel lefionem concilii, quia timent, nus interdicta vobis intelligatur : quodque ver- ba ilia, Vult eriam hzc fanéta fynodus , ut. poftquam ad veftra propo(ta & explicata se- Íponfum dederit, vel vos requificrit, &c. in- telligantur , ut rerminus odło dierum refera- tur ita ad refponfum dandum, ficut ad requi- fiionem fiendam, Item quod verbum illud , per viam rectam, intelligatur, per cam qua veniftis; vel aliam vobis gratam & fecuram ; verfus partes Italie fine dolo & fraude ten- dendo, cc. Tv, Jteformationes de fuppofitis hujus facri concilii . Dmonet hec fanda fynodus omnes fa- crum concilium celebrantes , ut omnem gravitatem & honeftatem , que viros ecclefia- fticos decent, diligenter obfervent, vitam & converfationem exemplarem ducant; & cum ad dandam toti * orbi convenerint , ipfi prius # in fe legem fuícepille demonftrent . Sint eo- tum mores fine macula & ruga. Exhibeant fe tamquam fpeculum mundum, in quo alii Ípeculantes normam & exemplum fancimo- E otbi legem nie accipiant. Meminerint (e efle fal terra , Mats. B. in quo opus eft ut nunc fanetur mundus . ne forte alii egre ferentes hoc facerent fibi GSint rales, juxta preceptum. domini, ut lu- aliquam difplicentiam : & etiam admoneant quod propter fufpicionem exortam non rema- neant in Alemania, fed quam citius poffin revertantur. Si forte noftri ambafiatores fen- ferint eos aliquid. commififfe verbo vel facto contra honorem facri concilii, tunc. ambafia- tores noflri dicant, quod fecundum decreta faci? concilii poffet procedi contra eos; nihilo minus ob reverentiam fedis apoftolice , & quia concilium vult procedere cum omni man- fuetudine & pietate, funt contenti noftri am- bafatores , quod ipf in pace poffint recede- re, fed caveant de futuro. Et de hoc avife- zur ille qui mittetur nomiue domini ducis pro- tectoris . HI Declaratio falviconduitus , | cet falvuscondudius per vos petitus ad . hanc civitatem Bafileenfern veniendi non neceffarius fuiffet, ex caufis in aliis litteris noftris & per orarores noftros expreffis , ni- hilo minus nos volentes veflre poftulationi , quantum cum Deo & honeftate fieri potuit , farisfacere , ipfum falvumconductum in forma plena & fufficienti per dictos oratores ad vos tranfmifimus, Verum quia dubitare videmini; ,tonfcientia propter Dni impetrandam . Alioquin f iniquitatem con- men eorum luceat coram hominbus, ut vi- deant bona opera ipforum, & glorificent Pa- trem noflrum qui in coelis e(t. Ypfis inquit apoítolns in perfona Timothei: Efo exemplum : Tim, 4° fidelium in verbo , in converfatione , in cariia- te, in fide , in cafitate , * .Yntima & bona *fer feipfos, bona fama prop- ter proximos. | e! Lt quantum ad confcientiam attinet , unuf- quifque. eam. fepe examinet & munder , quan- ram fieri poteft, ab his omnibus que divi- nam majeftatem offendunt . Qui facerdotes funt fepe celebrent, alii vero fiepe confitean- tur: hoc plurimum valebit ad gratiarn domi- fpexerit in cordibus eorum , non exaudiet dominus, & oratio peccatoris fiet. ei in pec- catum, | i Et quoniam opera que hoc facrum conci- lium confequitur nimis grandia funt, que quidem viribus humanis nullatenus effici pof- funt, neceffario ad dominum recurrendum o- rationibus, eleemofynis, jejunis. Quilibet igi- tur de concilio, (ingulis diebus aliquam fai- tem brevem orationem ad Deum porrigat pro fücceffu hujus facri concili . Mandat etiam hzc fancta fynodus, ut fingulis feriis quintis, quamdiu durat tractatus Bohemorum , in ma- jori ecclefia celebretur miffa de Spiritu fancto ubi dubitandum non eft, x in re clara fcrw- É cum orationibus ad hoc inflitutis, in qua o- pulum quaeritis , difficultatem in aliquibus Claufülis non neceffariam facientes ; ideo ut cognofcatis hanc (an&am fynodum in fpiritu lenitatis & manfuetudinis procedere , & ne vefter acceffus conventui fructuofus fic impe- diri ex parte ipfius fynodi videatur, przdi- €tas claufülas dicti noftri falviconductus hoc modo ex fuperabundanti duximus declaran- das, videlicet ut privata collocutio quoad res familiares & privatas, & non concernentes negotia hujus facri generalis concilii Bafileen- mnes de concilio interfint . Ea autem die , nec non diebus dominicis, & aliis diebus fo- lemnibus, quibus prefente concilio mif[z ce- lebrantur, quilibet de concilio offerat in ga- zophylacio (tern unum nummum, hoc mo- do, quod duo curfores cum pyxidibus , unus ab uno latere chori, alius ab alio, intra mif- farum folemnia recipíant quidquid a fuppofi- tis concilii offertur, Poft miffam promotores concilii diitribuant hujufmodi oblationes pau- peribus, de quibus ipfis videbitur, Eamdem mif- Neceffatie Pfal. 6% 

Strana 383
283 APPENDIX 4 YR 1 M A 384 miffam de Spiritu fanQo, quinta feria, fan- A deferant fuis ordinibus congruentes, & capil- &a fynodus mandat folemniter celebrari in qualibet ecclefia collegiara &t conventuali hu- jus civitatis. Mandar etiam tam fuppoûtis concilii - cele- brantibus , quam ałiis (íacerdotipus in hac civitate exiftentibus, ut in miífs fuis dicant aliquam orationem pro pacc & unitate ec- clefiæ . . Ut negotia quz in deputationibus concilii agantur , Deus oculo pietatis afpiciat , & profperari faciat, expedit ut hi qui illa tra- flant, ad ipfas deputationes devoti accedant: propterea quelibet deputatio , antcquam ne- gotiari incipiat ; audiat in communi miffam in loco quem ordinaverit prope ipfam depu- fationem . Ibidem omnes de depuiatione € xent intereffe, nifi forfan aliqui fint pcr celebrantes. | Tempore divinorum non fiant invicem col- locutiones. Sed quilibet vel oret , vel con- rempletur que aguntur vel dicuntur in miífa . Et quonim (ut inquit Tobias) bona eff oratió cum eleemofyna & jejuniis , quilibet femel in hebdomade feria fexra vel' alia jejunet . Eit ficut Mofes aniequam legem mereretur fume- re. jejanavit , ira & nos legem reformationis a dominio accepruri , & tradituri mundo, fa- cere curemus : qui auzem jejenare non po- teft, der cleemofynam . Mis antem dicbus quilibet in menfa fua Ícrvet moderationem fobrierstemque. ciborum: etiamfi hofpites adfint, nor multitudine ac reprehenfibili varietate fezculorum, fed mode- fla & competenti refectione honorentur. Prælati in menfis fuis ftudeant fervare de- cretum "Toletanum, quod tale e(t : Pro ıre- verentia Dei & facerdotum id univerfa con- flitnit fynodus. a Et quia folent crebro men- fis ociofa fabule interponi, in omni facerdo- tali convivio divinarum fcripturarum lectio mifceatur: per hec enim & animæ ædifican- tur ad bonum, & fabule non neceffarie pro- hibentur. Quælibet etiam ecclefiaftica petfona , ante- los ita tonfos, quod aures pateant . Non portent in frenis, fellis , aut pelłora- libus equorum , aurum, vel argentum , aut ornamenta meralli depii , aut figurat, aut mappas fericeas , feu alia hujufmodi fuperfiui- tatum: & quod hujufmodi ornamenta equo- rum fint anius coloris , non rubei vel viri- dis: nec calcaribus deauratis utantur. Ur pralati non in multitudine fed honefta- te familie gloriari videantur , incedendo per viam pedites , aut equites , quanto paucio- res poffunt premitrent familiares : cardina- les decem ; patriarche: oclo , archiepifzopi fex ante fe. B Xt quia qualis paterfamilias, tales & do- meflici cjus; curandum eft ut non folum pa- tres de concilio ; fed Gt eorum familiares de- centem honeftatem fervent. Quilibet igitur fa-- miliares fuos fepe admoneat, nc quid repre- henfibile aut {candalofum publice vel occulte perpetrare audeant: hujufmodi familiarum ve- fles non fint breviores genu, nec diverforum colorum , nec cum fciffuris, frappis, vel * brodaturis, vel alie ornamenta aurea vel ar- &cntca, nec cincturas exceffive fumptuofas , Sint eorum calige unius coloris, fimiliter & caputia, ncc dagas feu cuhellos ukra longi- :udinem unius palme deferant. Nemo de fuppofitis concilii Iudat ; aut fa- Criliares fuos ad taxillos vel alios ludos in- honcftos ludere patiatur. Non permittant a familiaribus fuis per civitatem cum avibus fe affociari Familiares dominorum de concilio , benefi- ciati, vel in facris conflituti, taliter incedanr, & non: laicaliter ramquam feutiferi. Omries religiofi exiftenies' in hoc loco facri concilii portent. habitus füarum religionum im colore, valore , longitudine , amplitudine . Cum incedunt per civitatem, veftes defcrant fuperiores , juxta inflitutiones fuorum ordi- nam: & canonici regulares pro vefle fuperio- ri portent * croceam, mantellum , vel redi- videllum. quam cibum fumar, benedicat: & poft refe-D — Ne in hoc loco éacri concilii religiofi fine étionem orationcs ab ecclefia inftitutas dicere non negligat, Caveant fuppofita cofcili , ad tollendas tentantiones & murmurptiones, ne convivia vel fufpecta commercia cum mulieribus ha- beant. Suppofita concilii a verbis detractoriis, con- tentiofis , vel feurrilibus & male ædificantibus quibuslibet accurate caveant , ne factis aut verbis proximum fcandalizent. ln via quilibet incedat pudicis oculis cum modeftia & gravitate: ad loca minus honefta non vadat, reas, ludos, haftiludia , torneàmenta, & alia hujufinodi . Veftimentis utantur, prout facri canones ftatuerunt ; abítincant a coloribus ru- beis & viridibus exceflive: veftimenta defe- rant talia, & tam reiro quam a lateribus & ante claufa, & (ne manicis ad cubitum pen- dentibus , & abíque foderaturis ultra oras ex- cedentibus & * infixuris. Nulius portet an- nulum , nifi cui competit ex „officio dignita- tis, & unum dumtaxat: nec corrigias auri vel argenti ornatum habentes, nec caligas * fo- latas, nec mitras, * finceas aut birreta lon- ga, fed parva dut honefla caputia: tonfuras nec ad fpe&ctacula publica, cho- - caufa vagari prefümant, tencantur flatim poft primam diem adventus fui præfentare fe fu- perioribus fuis, vel eorum vicariis aut procu- ratoribus: & qui hic non habuerint fuperio- res vcl eorum vicarios , reprefcntent ie ge- nerali præfidenti: & fi fine lepitima caufa huc advenerunt , revertantur ad monafteria eo- rum , quod. fi, ut predidum ek, repre- fentare fe aut ad monafteria reverti contem- pferint, de mandato predictorum fuperiorum fuorum vel præfidentis per foldanum carceri mancipentur, In congregationé generali deputationum fer- vetur debita modeflia. In loquendo nullus a- Elium maledicti aut contumeliis laceffat, Unuf- quifque de alio reverenter & honefle laqua- tur, præfertim minores de majoribus. Nema alium loquentem interrumpat. Uno loquen- ie, ceteri filentium fervent. Quiliber proferat libere votum fuum, ad neminem nif folum Deum refpectum habens. Nemo humana af. fećtione feu paflione moveatur . Anifhadverrant patres de concilio verba il- la que fcribuntur in Paralipomenon: Videre 2. quid faciatis , non enim hominis exercetis judi- cium , fed domini & quodcumque judicaverilis , in 

Strana 384
283 APPENDIX 4 YR 1 M A 384 miffam de Spiritu fanQo, quinta feria, fan- A deferant fuis ordinibus congruentes, & capil- &a fynodus mandat folemniter celebrari in qualibet ecclefia collegiara &t conventuali hu- jus civitatis. Mandar etiam tam fuppoûtis concilii - cele- brantibus , quam ałiis (íacerdotipus in hac civitate exiftentibus, ut in miífs fuis dicant aliquam orationem pro pacc & unitate ec- clefiæ . . Ut negotia quz in deputationibus concilii agantur , Deus oculo pietatis afpiciat , & profperari faciat, expedit ut hi qui illa tra- flant, ad ipfas deputationes devoti accedant: propterea quelibet deputatio , antcquam ne- gotiari incipiat ; audiat in communi miffam in loco quem ordinaverit prope ipfam depu- fationem . Ibidem omnes de depuiatione € xent intereffe, nifi forfan aliqui fint pcr celebrantes. | Tempore divinorum non fiant invicem col- locutiones. Sed quilibet vel oret , vel con- rempletur que aguntur vel dicuntur in miífa . Et quonim (ut inquit Tobias) bona eff oratió cum eleemofyna & jejuniis , quilibet femel in hebdomade feria fexra vel' alia jejunet . Eit ficut Mofes aniequam legem mereretur fume- re. jejanavit , ira & nos legem reformationis a dominio accepruri , & tradituri mundo, fa- cere curemus : qui auzem jejenare non po- teft, der cleemofynam . Mis antem dicbus quilibet in menfa fua Ícrvet moderationem fobrierstemque. ciborum: etiamfi hofpites adfint, nor multitudine ac reprehenfibili varietate fezculorum, fed mode- fla & competenti refectione honorentur. Prælati in menfis fuis ftudeant fervare de- cretum "Toletanum, quod tale e(t : Pro ıre- verentia Dei & facerdotum id univerfa con- flitnit fynodus. a Et quia folent crebro men- fis ociofa fabule interponi, in omni facerdo- tali convivio divinarum fcripturarum lectio mifceatur: per hec enim & animæ ædifican- tur ad bonum, & fabule non neceffarie pro- hibentur. Quælibet etiam ecclefiaftica petfona , ante- los ita tonfos, quod aures pateant . Non portent in frenis, fellis , aut pelłora- libus equorum , aurum, vel argentum , aut ornamenta meralli depii , aut figurat, aut mappas fericeas , feu alia hujufmodi fuperfiui- tatum: & quod hujufmodi ornamenta equo- rum fint anius coloris , non rubei vel viri- dis: nec calcaribus deauratis utantur. Ur pralati non in multitudine fed honefta- te familie gloriari videantur , incedendo per viam pedites , aut equites , quanto paucio- res poffunt premitrent familiares : cardina- les decem ; patriarche: oclo , archiepifzopi fex ante fe. B Xt quia qualis paterfamilias, tales & do- meflici cjus; curandum eft ut non folum pa- tres de concilio ; fed Gt eorum familiares de- centem honeftatem fervent. Quilibet igitur fa-- miliares fuos fepe admoneat, nc quid repre- henfibile aut {candalofum publice vel occulte perpetrare audeant: hujufmodi familiarum ve- fles non fint breviores genu, nec diverforum colorum , nec cum fciffuris, frappis, vel * brodaturis, vel alie ornamenta aurea vel ar- &cntca, nec cincturas exceflive fumptuofas , Sint eorum calige unius coloris, fimiliter & caputia, ncc dagas feu cuhellos ukra longi- :udinem unius palme deferant. Nemo de fuppofitis concilii Iudat ; aut fa- Criliares fuos ad taxillos vel alios ludos in- honcftos ludere patiatur. Non permittant a familiaribus fuis per civitatem cum avibus fe affociari Familiares dominorum de concilio , benefi- ciati, vel in facris conflituti, taliter incedanr, & non: laicaliter ramquam feutiferi. Omries religiofi exiftenies' in hoc loco facri concilii portent. habitus füarum religionum im colore, valore , longitudine , amplitudine . Cum incedunt per civitatem, veftes defcrant fuperiores , juxta inflitutiones fuorum ordi- nam: & canonici regulares pro vefle fuperio- ri portent * croceam, mantellum , vel redi- videllum. quam cibum fumar, benedicat: & poft refe-D — Ne in hoc loco éacri concilii religiofi fine étionem orationcs ab ecclefia inftitutas dicere non negligat, Caveant fuppofita cofcili , ad tollendas tentantiones & murmurptiones, ne convivia vel fufpecta commercia cum mulieribus ha- beant. Suppofita concilii a verbis detractoriis, con- tentiofis , vel feurrilibus & male ædificantibus quibuslibet accurate caveant , ne factis aut verbis proximum fcandalizent. ln via quilibet incedat pudicis oculis cum modeftia & gravitate: ad loca minus honefta non vadat, reas, ludos, haftiludia , torneàmenta, & alia hujufinodi . Veftimentis utantur, prout facri canones ftatuerunt ; abítincant a coloribus ru- beis & viridibus exceflive: veftimenta defe- rant talia, & tam reiro quam a lateribus & ante claufa, & (ne manicis ad cubitum pen- dentibus , & abíque foderaturis ultra oras ex- cedentibus & * infixuris. Nulius portet an- nulum , nifi cui competit ex „officio dignita- tis, & unum dumtaxat: nec corrigias auri vel argenti ornatum habentes, nec caligas * fo- latas, nec mitras, * finceas aut birreta lon- ga, fed parva dut honefla caputia: tonfuras nec ad fpe&ctacula publica, cho- - caufa vagari prefümant, tencantur flatim poft primam diem adventus fui præfentare fe fu- perioribus fuis, vel eorum vicariis aut procu- ratoribus: & qui hic non habuerint fuperio- res vcl eorum vicarios , reprefcntent ie ge- nerali præfidenti: & fi fine lepitima caufa huc advenerunt , revertantur ad monafteria eo- rum , quod. fi, ut predidum ek, repre- fentare fe aut ad monafteria reverti contem- pferint, de mandato predictorum fuperiorum fuorum vel præfidentis per foldanum carceri mancipentur, In congregationé generali deputationum fer- vetur debita modeflia. In loquendo nullus a- Elium maledicti aut contumeliis laceffat, Unuf- quifque de alio reverenter & honefle laqua- tur, præfertim minores de majoribus. Nema alium loquentem interrumpat. Uno loquen- ie, ceteri filentium fervent. Quiliber proferat libere votum fuum, ad neminem nif folum Deum refpectum habens. Nemo humana af. fećtione feu paflione moveatur . Anifhadverrant patres de concilio verba il- la que fcribuntur in Paralipomenon: Videre 2. quid faciatis , non enim hominis exercetis judi- cium , fed domini & quodcumque judicaverilis , in 

Strana 385
Rrih. 22. Eæretičorum ſunt buc. 386 CONCILII BASILEENSIS. 385 in vos rodundabit. Sit rimor domini vobiſcum, A mini & Levitis idoneis libere ac fidelites pra- & cum diligentia cuncta facite. Meminerit er- dicetur. Quarto, quod non licet clero tempore legis go quilibet juramenti in receptione ſua ad gratiæ ſuper bonis temporalibus ſæculariter do- ſacrum concilium præſtiti, videlicet quod ſa- lubre conſilium dabit ſecundum Deum & con- minari. Ipſius autem, quam utrimque diutine opta- ſcientiam ſuam. In hoc loco, ubi de com- vimus, unionis tenorem offerimus in hac for- muni totius Chriſtiani populi ſalute agitur , ma : Parati ſumus uniri & eſſe unum , modo omnis minima culpa maxima eſt in diſtricto Del judicio ſeveritate plectenda. Studeant ſup- quo omnes Chriſtiani fideles uniri ſecundum legem Dei obligantur, & adhærere & obedi- poſita concilii pacem & unitatem , quam mun- re quibuſcumque nobis * legitime perfectis in do & eccleſsæ dare procurant , inter ſe prius omnibus eccleſiaſticis , quæcumque nobis ſe- cuſtodire . Sint unum in domino , idipſum ſentientes omnes. Non ſint inter eos ſchif- cundum legem Dei mandaverint: quod fi quid- mata, contentiones & æmulationes. Servent quam concilium papa aut prælati, quod a do- ſuper omnia fraternam concordiam , quia, ut mino prohibirum eſt, determinaverint facien- inquit dominus , omne regnum in ſe diviſum B dum , aut facere juſſerint, vel quod in cano- ne bibliæ ſcriptum eſt præterierint, aut præ- deſolabitur, & domus ſupra domum ruet. Ne- terire mandaverint , cum canones tales dicant mo corum ſuſcitet odiorum & rancorum fo- execrabiles , & anathema obedire , non obliga- menta, quin potins extinguat. Alter alteri, bimur , nec obediemus . Hæc vobis offerimus ſi forte ſe offenſum putat, ignoſcat: & hoc inter nos & vos, ut lupponimus, concluden- eſt alterum alrerius onera portare , & adim- plere legem Chriſti. Nemo juxta juramen- da, expeditis noſtris quatuor articulis ſecun- dum judicem parte ex utraque concordatum , tum ſuum vota lingulorum revelet , unde ne- cujus ſententiam & judicium etiam in futu- mini veriſimiliter odium ſequi poſſit. ris emergentibus volumus ab omnibus acce- Hujuſmodi ordinationes & exhortationes ptari. quilibet præſidens per ſuppoſita ſuæ deputa- Præterea iftud per ambaxiatores noſtros tan- tionis obſervari faciat , inquirendo diligenter , dem pro ſinali unione facienda mittendos, vo- an quiſquam tranſgrediatur. Tranſgreſſorem lumus exigente & urgente æquitate , propter autem caritative corrigat, & si se non emen- obſervationem & confirmationem pacis & u- det, adhibeat cum conſilio aliquorum de ma- joribus ſuæ deputationis efficax & opportu- C nitatis obtinere , ut unione facta , conciliums ſuis patentibus litteris præcipiat omnibus pri- num remedium: promotores etiam concilii matibus , archiepiſcopis, epiſcopis, regibus ſolicite hujuſmodi tranſgreſſores inquirant , & & principibus , & univerſis utriuſque ſlatus ſuæ deputationis deferant præſidenti. ſibi ſubjectis, quatenus non & nobis in hac Quilibet præſidens deputationum in princi- pio ſuæ præſidentiæ prædicta in ſua deputa- parte adhærentes , & adhærere volentes , am- tione legi faciat , ut ſupervenientibus inno- plius palam vel occulte hæreticare , aut quo- teſcant. vis modo infamare , aut etiam hoſtiliter inva- Præſidens autem concilii deputet aliquos qui dere non præfumant , propter aliquem prædi- ſolicitent cives, ut ea quæ pro honeſtate ci- corum articulorum , & præſertim propter pri- vitatis inſtituta ſunt executioni demandentur, mum , quem aſſerimus & aſſerere proponi- & debite cuſtodiantur. mus, dominico cadere ſub præcepto, uſque Admoneantur Baſileenſis epiſcopus & offi- ad diſcuſſionem finalem , mutuam & concor- cialis ſuus, ut prædicta clero ſuo intiment, dem, per concilium ad nos ſecundum ſen- tentiam judicis in Egra condictati, circa dif- & inviolabiliter obſervari faciant. Dficultates prædictorum articulorum , ſi quæ occurrerint , ſiendam . Nam illius æquiſſimi ju- dicis legibus & decretis optamus , in doming diſpofitione, in concilio ſedentes incorporari fideliter ad reformationem totius eccleſiæ in capitibus, artubus & membris. Quam qui- dem ſententiam ut veridico didicimus relatu, uiti propoſuit concilium circa reformationem eccleſiæ atque ſpopondit , &c Inſuper, ut litium & jurgiorum inter nos & coincolas noſtros materia radicitus evella- tur , circa unionem inter nos & concilium ce lebrandam , iſtud volumus per nuntios noſtros ad concilium mittendos obtinere, ut facta u- nione , concilium modis & hortamentis con- E gruis ſcribat , inducat , & eſficiat , quantum in eo eſt , quatenus omnes & finguli ſacerdotes , cujuſcumque præeminentiæ aut dignitatis exi- ſlant, in eiſdem regno & marchionatu, præ- ſertim qui ipſos articulos nondum in effectu obſervarunt, queant cum honoris ſui conſer- vatione , & valeant libere ac fideliter exequi & amabiliter obſervare & docere. Nam ſic in ſancta veritate uniti erimus , nune gratiæ divinæ participes, & in futuro viſionis ipſius jucundæ conſortes. Amen. V. Articuli oblati concilio ex parte regni Bohemiæ & marchionatus Moravia, &c. anno domini 1433. in feſto ſancti Tiburtii, pośt Laurentii. Os articulos paternitatibus vestris offeri- mus, quatenus intuitu optandæ cunctis mortalibus pacis & unitatis, velitis ipfis in hac forma ſubſcripta veſtrum præbere conſen- ſum, ut libere teneantur, doceantur ; & irre- vocabiliter obſerventur in regno Bohemiæ & marchionatu Moraviæ , ae locis eis adhæren- tibus in hac parte. Primo, ut communio diviniſſimæ euchari- ſtiæ utilis & ſalubris ſub utraque ſpecie , ſci- licet panis & vini, univerſis Chrifti fidelibus in regno Bohemiæ, marchionatu Moraviæ, ac locis eis in hac parte adhærentibus con- ſlitutis, per ſacerdotes libere miniſtretur. Secundo , ut omnia peccata mortalia , & præſertim publica, per eos, quorum intereſt, rationabinter & ſecandum legem Dei cohi- beantur , corripiantur : & elimitentur. Tertio , ut verbum Dei a ſacerdotibus do- Concil. General. Tom. XXIX. f. pradictis. Sellicer 1n- resitorum eſt de conciliis pautiSelbus prelatis ferre ſentunr tiam. B b In-

Strana 386
Rrih. 22. Eæretičorum ſunt buc. 385 386 CONCILII BASILEENSIS. in vos rodundabit. Sit rimor domini vobiſcum, A mini & Levitis idoneis libere ac fidelites pra- & cum diligentia cuncta facite. Meminerit er- dicetur. Quarto, quod non licet clero tempore legis go quilibet juramenti in receptione ſua ad gratiæ ſuper bonis temporalibus ſæculariter do- ſacrum concilium præſtiti, videlicet quod ſa- lubre conſilium dabit ſecundum Deum & con- minari. Ipſius autem, quam utrimque diutine opta- ſcientiam ſuam. In hoc loco, ubi de com- muni totius Chriſtiani populi ſalute agitur , vimus, unionis tenorem offerimus in hac for- omnis minima culpa maxima eſt in diſtricto ma : Parati ſumus uniri & eſſe unum , modo Del judicio ſeveritate plectenda. Studeant ſup- quo omnes Chriſtiani fideles uniri ſecundum legem Dei obligantur, & adhærere & obedi- poſita concilii pacem & unitatem , quam mun- do & eccleſsæ dare procurant , inter ſe prius re quibuſcumque nobis * legitime perfectis in omnibus eccleſiaſticis , quæcumque nobis ſe- cuſtodire . Sint unum in domino , idipſum cundum legem Dei mandaverint: quod fi quid- ſentientes omnes. Non ſint inter eos ſchif- quam concilium papa aut prælati, quod a do- mata, contentiones & æmulationes. Servent ſuper omnia fraternam concordiam , quia, ut mino prohibirum eſt, determinaverint facien- inquit dominus , omne regnum in ſe diviſum B dum , aut facere juſſerint, vel quod in cano- ne bibliæ ſcriptum eſt præterierint, aut præ- deſolabitur, & domus ſupra domum ruet. Ne- terire mandaverint , cum canones tales dicant mo corum ſuſcitet odiorum & rancorum fo- menta, quin potins extinguat. Alter alteri, execrabiles , & anathema obedire , non obliga- bimur , nec obediemus . Hæc vobis offerimus ſi forte ſe offenſum putat, ignoſcat: & hoc inter nos & vos, ut lupponimus, concluden- eſt alterum alrerius onera portare , & adim- da, expeditis noſtris quatuor articulis ſecun- plere legem Chriſti. Nemo juxta juramen- dum judicem parte ex utraque concordatum , tum ſuum vota lingulorum revelet , unde ne- cujus ſententiam & judicium etiam in futu- mini veriſimiliter odium ſequi poſſit. ris emergentibus volumus ab omnibus acce- Hujuſmodi ordinationes & exhortationes ptari. quilibet præſidens per ſuppoſita ſuæ deputa- Præterea iftud per ambaxiatores noſtros tan- tionis obſervari faciat , inquirendo diligenter , dem pro ſinali unione facienda mittendos, vo- an quiſquam tranſgrediatur. Tranſgreſſorem lumus exigente & urgente æquitate , propter autem caritative corrigat, & si se non emen- obſervationem & confirmationem pacis & u- det, adhibeat cum conſilio aliquorum de ma- joribus ſuæ deputationis efficax & opportu- C nitatis obtinere , ut unione facta , conciliums ſuis patentibus litteris præcipiat omnibus pri- num remedium: promotores etiam concilii matibus , archiepiſcopis, epiſcopis, regibus ſolicite hujuſmodi tranſgreſſores inquirant , & & principibus , & univerſis utriuſque ſlatus ſuæ deputationis deferant præſidenti. ſibi ſubjectis, quatenus non & nobis in hac Quilibet præſidens deputationum in princi- parte adhærentes , & adhærere volentes , am- pio ſuæ præſidentiæ prædicta in ſua deputa- plius palam vel occulte hæreticare , aut quo- tione legi faciat , ut ſupervenientibus inno- vis modo infamare , aut etiam hoſtiliter inva- teſcant. dere non præfumant , propter aliquem prædi- Præſidens autem concilii deputet aliquos qui ſolicitent cives, ut ea quæ pro honeſtate ci- corum articulorum , & præſertim propter pri- vitatis inſtituta ſunt executioni demandentur, mum , quem aſſerimus & aſſerere proponi- & debite cuſtodiantur. mus, dominico cadere ſub præcepto, uſque Admoneantur Baſileenſis epiſcopus & offi- ad diſcuſſionem finalem , mutuam & concor- cialis ſuus, ut prædicta clero ſuo intiment, dem, per concilium ad nos ſecundum ſen- & inviolabiliter obſervari faciant. tentiam judicis in Egra condictati, circa dif- Dficultates prædictorum articulorum , ſi quæ occurrerint , ſiendam . Nam illius æquiſſimi ju- dicis legibus & decretis optamus , in doming diſpofitione, in concilio ſedentes incorporari fideliter ad reformationem totius eccleſiæ in capitibus, artubus & membris. Quam qui- dem ſententiam ut veridico didicimus relatu, uiti propoſuit concilium circa reformationem eccleſiæ atque ſpopondit , &c Inſuper, ut litium & jurgiorum inter nos & coincolas noſtros materia radicitus evella- tur , circa unionem inter nos & concilium ce lebrandam , iſtud volumus per nuntios noſtros ad concilium mittendos obtinere, ut facta u- nione , concilium modis & hortamentis con- E gruis ſcribat , inducat , & eſficiat , quantum in eo eſt , quatenus omnes & finguli ſacerdotes , cujuſcumque præeminentiæ aut dignitatis exi- ſlant, in eiſdem regno & marchionatu, præ- ſertim qui ipſos articulos nondum in effectu obſervarunt, queant cum honoris ſui conſer- vatione , & valeant libere ac fideliter exequi & amabiliter obſervare & docere. Nam ſic in ſancta veritate uniti erimus , nune gratiæ divinæ participes, & in futuro viſionis ipſius jucundæ conſortes. Amen. V. Articuli oblati concilio ex parte regni Bohemiæ & marchionatus Moravia, &c. anno domini 1433. in feſto ſancti Tiburtii, pośt Laurentii. Os articulos paternitatibus vestris offeri- mus, quatenus intuitu optandæ cunctis mortalibus pacis & unitatis, velitis ipfis in hac forma ſubſcripta veſtrum præbere conſen- ſum, ut libere teneantur, doceantur ; & irre- vocabiliter obſerventur in regno Bohemiæ & marchionatu Moraviæ , ae locis eis adhæren- tibus in hac parte. Primo, ut communio diviniſſimæ euchari- ſtiæ utilis & ſalubris ſub utraque ſpecie , ſci- licet panis & vini, univerſis Chrifti fidelibus in regno Bohemiæ, marchionatu Moraviæ, ac locis eis in hac parte adhærentibus con- ſlitutis, per ſacerdotes libere miniſtretur. Secundo , ut omnia peccata mortalia , & præſertim publica, per eos, quorum intereſt, rationabinter & ſecandum legem Dei cohi- beantur , corripiantur : & elimitentur. Tertio , ut verbum Dei a ſacerdotibus do- Concil. General. Tom. XXIX. f. pradictis. Sellicer 1n- resitorum eſt de conciliis pautiSelbus prelatis ferre ſentunr tiam. B b In-

Strana 387
ES Infirutio a Concilio data Legatis fuis ad Bohe- 387 mos miffis Ambaxiotores Concilii funt. mifft ad ohemia per modum fequentem , nofti Jefu Chrifti, qui pacis, & uuitatis eft. doClor fequuntur In- ftru&iones pro parte hujus facri Concilii Ba- filienfis fate , & tradite venerabilibus, é di- lectis Ecclefie filiis Philippo epifcopo Con- ftantienfi, & Petro epiícopo . Auguftenfi , & Collegis eorum Legatis ad partes Bohemiæ deflinatis fuper agendis per eos omnes, vet majorem partem fi alios contigerit impediri, Primo cum Deo propitio ad Nurembergam pervenerint , loquentur cum Confülatu, & ex- ponent feviofe quid & qualiter per hoc fa- crum concilium | actum fit cum Ambaxiatori- bus Bohemiæ & de certis caufis eos debile informabunr pro eorum confolatione , & con- formabunt, dicentes infuper quod pro felici conclufione rractatum unionis , X pacis fint ad partes Bohemia. deftinati in mandatis ha- bent petere ab eis, qui vicini funt, Gt mul- tam rerum provinciam habent, Gt funt viri prudentes avifamenta, & confíia opportuna & quod pro reverentia Dei, & fidei carholi- cæ affiflant cis confliis, Sx auxilis ; rogando eos ex parte concilii, quod pro efficaciori re- rum expeditioné velint deflinaze aliguos in- duílres viros una cum noflris ambafiatoribus. N nomine Domini APPENDIX PRIMA Â gro ftatui , & honori plenario, & in. integro 388 reflicuendi, Pronunciabunt quoque pacem. cus. univerfo populo Chrifüano, & pcr confinia literis fuis principibus, 4& communitatibus. intimabunt . ’ . Spondebunt autem quod in determinatione. hoc facrum concilium cum magna gravitate, £x marmritate procedit, magna difcuffione 4 dige(ta deliberatione, dimi(his necnon jejuniis , orationibus, & aliis fanGificadüonibus in tali- bus a SS. Patribys folitis. obiervari, "Ubi ' autem predicta via non acceptetur , omnino iutendanr agere, quod ambaxiatores ipfius regni, & Mrchionatus ad facrum cone cilium deflinentur, cum pleno mandato ip- Bíam unionem; & incorporalionem. pure , ŚL fimpliciter raciendi , Si autem ncc, lioc efficere-queant faltem in. tendant quod ambaxiatores habeant potefa- lem. faciendi unionem , & incorporationem (i: eis vifum ( fuerit) expedire. ' $i nec hoc obtinere pofünt, ne hujufmodi tractatus. intereumpatur , laborent quod ali- quos mittant huc ad rra@andum , & perfua- deado eis, guod fic tratando, & non defi- ciendo Deus dignabitur aperire aliquod me-- dium opportunum: in rebus enim fanélis fine intermifhone laborandum eft, Nota. His caübus habeant facultatem cone cordandi fuper modo audientis ipfius Àmba- Item eodem modo agent cum illuftrifimo C xiatoribus concedenda , prout videbitur. facien- Principe Friderico Marchione Brandenburgenfi, Joanne Duce Bavarie Confularu Egræ, 3 a- fiis Principibus , Baronibus , Communitatibus , dé quibus eis vifum fuerit fieri debere. Item cum Dec propitio pervenerint Pra- gam in Congregatione gencrali proprio fito (fic) verba Dei explicabunt qualiter hoc fa: crum Concilium Bafilienfe generale in Spiri- tu Sanólo legitime congregarum . procurare cum Dei auxilio intendens pecem (& rranquil- litatem univerfo populo Chriftiano ad regnum illad valde fpecialiter oculos fuz conüderatio- nis direxit, &t comünemoratis ftudiis, Q di- ligentiis ad hoc adhibitis offerant viam unio- nis bic jam eorum ambaxiatoribus oblatam , & eam mulrplicibus fuadeant rationibus tan- ‘quam promptiorem, honeftam , & honorifi- cam valde , & quod femper in Chrifliano populo fub ortis altercationibus de his, que - ad fidem pertinent, five fuerint inter epifco- pos, five inter diverfas proyincias, flagitatum eft S. Sancli judicium per fententiam concilii generalis & reliqua 2d boc perfuadendum per- tincntia Í; fpiritus Sancti gratia conceflerit; «qucd hanc viam faluberrimam amplectantur., Et de omnibus hujus facri-Generalis Conci- li determinatione , & judicio fe fubmittant , habeanr dicti legati omnes , vel major pars ut predicitur plenam, & liberam facultatem eorum unionem, & fubmiffionem admittendi, & eorum imcorporationem juxta morem Con- cilii recipienumv tollendique omnes cenfuras ecclefiafticas, poemas Gc íententias abfolutio- nemque plenariam faoiendi regnura &t mar- chionatum , & omnes eorum. incolas, & ha. bitatores ipfius adhwrentes honori, flatui fa- ima, in omnibus, ^ per omnia in inte- grum reflituendi; ecclefias quoque, altaria , coemeteria, & omnia facra lolo verbo recon- ciliandi, clericofqdue omnes...... ordinum reflituendi, habilitandi , & in omnibus inte- dum, & fuper hoc cum cis tractandi , & con- cordandi , concedendique falvos conduGus , Sc omnia alia facieudi que neceffaiia fuerint, vel etiam opportuna, Potgrunt quoque fi habita confilio TPrincix pum, & communijstum circumvicinarum cis wifüra fuerit expedire, treguas generales trze élare , inire frma;e, indicere, &t eas ah om- nibus fidelibus obfervari mandare. (ub. fentens tis, Gt pcenis apponi in talibus confuetis. Et quoniam omnia que circa tam magna negocia agenda occurrent provideri, non pof^ funr, idcirco in praemifüs, & circa ea cum ómnibus incidentibus , dependentibus, & an- D nexis, cum omni follicitudine , & ftudio cu- rabunt fideliter agere omnia que Dei timore propofito ; fide, & honore ecclefie femper falvis pro. felice ; & votiva conclufione nego- tiorum videbitur expedire, i Laborabunr etiam dicti noftri ambaxiatores cum omni diligentia pro flatu , & honore fe- renifümi Principis domini Regis Romanorum, ut ubicumque poterunt cum omni follicitudi- ne. conentur promovere fu Majeftatis. hona- rem, & utilitatem. ; Concedit facrum. concilium Ambaxiatoribns ad partes Bohemiz. profecturis, Gt unicuique eorum faculiatem celebrandi in altari. viatico. in locis etiam fuppofitis interdicto infra. re- Egnum Bohemis, & ubicumque pervenerint , excommunicatis tamen, d inrerdiclis. exciu- fis; necnon ipfis, 8x omnibus de'ipforum fa- milia, & comitiva gligendi confefforem cum ea plena potefiate , & in quibufvis eccle(iis etiam Religioforum , ac. etiam in domibus. propriis celebrando , celebrari. faciendo, fu(ci. piendi facrum Eucharittiæ facramentum. © Item communicandi cum omnibus Bohe- mis, 8x Moravis jn omnibus preterquam in divinis , ad que nuliatenus. cos admittant , nifi forte facta unionc juxia modum, & for- mam 

Strana 388
ES Infirutio a Concilio data Legatis fuis ad Bohe- 387 mos miffis Ambaxiotores Concilii funt. mifft ad ohemia per modum fequentem , nofti Jefu Chrifti, qui pacis, & uuitatis eft. doClor fequuntur In- ftru&iones pro parte hujus facri Concilii Ba- filienfis fate , & tradite venerabilibus, é di- lectis Ecclefie filiis Philippo epifcopo Con- ftantienfi, & Petro epiícopo . Auguftenfi , & Collegis eorum Legatis ad partes Bohemiæ deflinatis fuper agendis per eos omnes, vet majorem partem fi alios contigerit impediri, Primo cum Deo propitio ad Nurembergam pervenerint , loquentur cum Confülatu, & ex- ponent feviofe quid & qualiter per hoc fa- crum concilium | actum fit cum Ambaxiatori- bus Bohemiæ & de certis caufis eos debile informabunr pro eorum confolatione , & con- formabunt, dicentes infuper quod pro felici conclufione rractatum unionis , X pacis fint ad partes Bohemia. deftinati in mandatis ha- bent petere ab eis, qui vicini funt, Gt mul- tam rerum provinciam habent, Gt funt viri prudentes avifamenta, & confíia opportuna & quod pro reverentia Dei, & fidei carholi- cæ affiflant cis confliis, Sx auxilis ; rogando eos ex parte concilii, quod pro efficaciori re- rum expeditioné velint deflinaze aliguos in- duílres viros una cum noflris ambafiatoribus. N nomine Domini APPENDIX PRIMA Â gro ftatui , & honori plenario, & in. integro 388 reflicuendi, Pronunciabunt quoque pacem. cum. univerfo populo Chrifüano, & pcr confinia literis fuis principibus, 4& communitatibus. intimabunt . ’ . Spondebunt autem quod in determinatione. hoc facrum concilium cum magna gravitate, £x marmritate procedit, magna difcuffione 4 dige(ta deliberatione, dimi(his necnon jejuniis , orationibus, & aliis fanGificadüonibus in tali- bus a SS. Patribys folitis. obiervari, "Ubi ' autem predicta via non acceptetur , omnino iutendanr agere, quod ambaxiatores ipfius regni, & Mrchionatus ad facrum cone cilium deflinentur, cum pleno mandato ip- Bíam unionem; & incorporalionem. pure , ŚL fimpliciter raciendi , Si autem ncc, lioc efficere-queant faltem in. tendant quod ambaxiatores habeant potefa- lem. faciendi unionem , & incorporationem (i: eis vifum ( fuerit) expedire. ' $i nec hoc obtinere pofünt, ne hujufmodi tractatus. intereumpatur , laborent quod ali- quos mittant huc ad rra@andum , & perfua- deado eis, guod fic tratando, & non defi- ciendo Deus dignabitur aperire aliquod me-- dium opportunum: in rebus enim fanélis fine intermifhone laborandum eft, Nota. His caübus habeant facultatem cone cordandi fuper modo audientis ipfius Àmba- Item eodem modo agent cum illuftrifimo C xiatoribus concedenda , prout videbitur. facien- Principe Friderico Marchione Brandenburgenfi, Joanne Duce Bavarie Confularu Egræ, 3 a- fiis Principibus , Baronibus , Communitatibus , dé quibus eis vifum fuerit fieri debere. Item cum Dec propitio pervenerint Pra- gam in Congregatione gencrali proprio fito (fic) verba Dei explicabunt qualiter hoc fa: crum Concilium Bafilienfe generale in Spiri- tu Sanólo legitime congregarum . procurare cum Dei auxilio intendens pecem (& rranquil- litatem univerfo populo Chriftiano ad regnum illad valde fpecialiter oculos fuz conüderatio- nis direxit, &t comünemoratis ftudiis, Q di- ligentiis ad hoc adhibitis offerant viam unio- nis bic jam eorum ambaxiatoribus oblatam , & eam mulrplicibus fuadeant rationibus tan- ‘quam promptiorem, honeftam , & honorifi- cam valde , & quod femper in Chrifliano populo fub ortis altercationibus de his, que ad fidem pertinent, five fuerint inter epifco- pos, five inter diverfas proyincias, flagitatum eft S. Sancli judicium per fententiam concilii generalis & reliqua 2d boc perfuadendum per- tincntia Í; fpiritus Sancti gratia conceflerit; «qucd hanc viam faluberrimam amplectantur., Et de omnibus hujus facri-Generalis Conci- li determinatione , & judicio fe fubmittant , habeanr dicti legati omnes , vel major pars ut predicitur plenam, & liberam facultatem eorum unionem, & fubmiffionem admittendi, & eorum imcorporationem juxta morem Con- cilii recipienumv tollendique omnes cenfuras ecclefiafticas, poemas Gc íententias abfolutio- nemque plenariam faoiendi regnura &t mar- chionatum , & omnes eorum. incolas, & ha. bitatores ipfius adhwrentes honori, flatui fa- ima, in omnibus, ^ per omnia in inte- grum reflituendi; ecclefias quoque, altaria , coemeteria, & omnia facra lolo verbo recon- ciliandi, clericofqdue omnes...... ordinum reflituendi, habilitandi , & in omnibus inte- dum, & fuper hoc cum cis tractandi , & con- cordandi , concedendique falvos conduGus , Sc omnia alia facieudi que neceffaiia fuerint, vel etiam opportuna, Potgrunt quoque fi habita confilio TPrincix pum, & communijstum circumvicinarum cis wifüra fuerit expedire, treguas generales trze élare , inire frma;e, indicere, &t eas ah om- nibus fidelibus obfervari mandare. (ub. fentens tis, Gt pcenis apponi in talibus confuetis. Et quoniam omnia que circa tam magna negocia agenda occurrent provideri, non pof^ funr, idcirco in praemifüs, & circa ea cum ómnibus incidentibus , dependentibus, & an- D nexis, cum omni follicitudine , & ftudio cu- rabunt fideliter agere omnia que Dei timore propofito ; fide, & honore ecclefie femper falvis pro. felice ; & votiva conclufione nego- tiorum videbitur expedire, i Laborabunr etiam dicti noftri ambaxiatores cum omni diligentia pro flatu , & honore fe- renifümi Principis domini Regis Romanorum, ut ubicumque poterunt cum omni follicitudi- ne. conentur promovere fu Majeftatis. hona- rem, & utilitatem. ; Concedit facrum. concilium Ambaxiatoribns ad partes Bohemiz. profecturis, Gt unicuique eorum faculiatem celebrandi in altari. viatico. in locis etiam fuppofitis interdicto infra. re- Egnum Bohemis, & ubicumque pervenerint , excommunicatis tamen, d inrerdiclis. exciu- fis; necnon ipfis, 8x omnibus de'ipforum fa- milia, & comitiva gligendi confefforem cum ea plena potefiate , & in quibufvis eccle(iis etiam Religioforum , ac. etiam in domibus. propriis celebrando , celebrari. faciendo, fu(ci. piendi facrum Eucharittiæ facramentum. © Item communicandi cum omnibus Bohe- mis, 8x Moravis jn omnibus preterquam in divinis , ad que nuliatenus. cos admittant , nifi forte facta unionc juxia modum, & for- mam 

Strana 389
389 CONCILII B ASILEENSIS. 390 ES mam in iftrudianibus -contentam . Verunta- A de latere, ac reverendorum patrum & vene- w sellue. men fi aliqui eorum caufa videndi, ur inde poffent aliquid negociis accommodum electio- ni, vellent interdum intrare iliorum Ecclc- fias, dum fua divina peragunt, hoc eis li-- ceat ipforum conítientie remittendo , pront expedire cognoverint . irem concedit eifdem tribus, & duohus eorum, & etiam cuilibet cum confenfu alio- rum faculratem reconceiliandi in hærefim las plos, abfolvendi , difpenfandi , & habilitandi > & in priftinum flatum refituendi. Abfolven- di etiam illos, qui eis commercia contra pro- hibitionem ecclefie exercuerint in forma ec- clefie . n Tnflrumenium fačle pacis inter regem Francia © ducem Burgundis per legatos concilii, YL. Jn nomine domini, Amen, Fi Enore preefontis publici inftrumen:i cundis pateat evidenter, & fir norum , quod an- no a nativitato ejufdem 1455. indi@ione x111. die vero fabbati quinta menüs Novembris, pontifücatus fan@iffimi in Chrifto patris ac do- mini noflri demini Eugenii divina providentia pape IV. anno quinto, reverendiffimis in. Chri- fto patribus ao dominis dorninis Juliano tituli fanéte Ssbine, fan&e fedis apoftolicæ in Ger- mania legate, Ludovico tituli fancte Cecilie Arelatenfi presbyteris , Profpero fan&i Georgii "Ad * velum aureum, diacono de Columna, fanéte Romane ecclefie cardinalibus vulgari- ter nuncupatis, Joanne archiepifcopo Taren- tino , Petro epifcopo Paduano, Joanne Ániio- cheno , Ludovico Agailejenfi patriarchis , Amie- «deo Lugdunenfi, iTenrico Bituricenf Franciæ, zeverendis patribus dominis Bernardo Aquenfi Anglie, Álvaro Conchenfi: Alphonfo Burgenfi Caftella: & Legionis, Nicolao Vexionenü Da- ciæ, dc. Petro Dignenfi Sicilie, dc. venera- bili vero domino Nicolao prepofiro Cracovienfi Polonie regum. (ereniffimorum , dominis Joan- 'ne Nivernenfi Burguudie , Machazo Albinga- neníi epifcapis Mediolani ducum illuftriffimo- rum, Joanne Ciftercienfi, Alexandro Virzilia- renfi, ordinis fanc Benedi&di Cabilonenfis & JEdueníi diccefeon monafteriorum abbati- bus, Joanne Pulcripatris, Dionyfio Sambre- nays in facra pagina doctoribus almz univer- fitatis fludii Parifienfis; in facro Bafilcenfi con- cilio nuntiis & ambaxiatoribus aliifque reveren- diffimis & reverendis patribus & dominis do- minis archiepifcopis , epifcopis, abbatibus , do- €oribus , & magiftris in. magna malütudine & numero copiofo facrum Bafileenfe conci- Itum reprafentantibus & celebrantibus, ir ge- nerzli congregatione de mane in majori ec- clefia Bafileenfi more folito congregatis præfa- tis reverendiffimis patribus dominis, cardinali legato , archiepi(topo Tarentino, & epifcopo Paduano, pro & nomine -fan&ifimi domini, 'noftri pape prafidentibus in eadem , in domi- norum, tcftium, & no(trorum notariorum pu- blicorum infrafcriptorum prefentia, lectis pri- mirus deliberatianibus facrarum deputetionuta pro dicta generali congregatione hac die de mane c«cbranda, ad audiendum reverendit- fimi patris domini Hugonis cpifcopi Prædefti- mi cardinalis de Cypro, legari cum poteftate Concil, General, 'Tom. XXIX. rabilium virorum. dominorum Nicolai Vexice nenfs , Matthei Albinganenfis, cpifcoporum, Nicolai prepofiti Cracovienfis, & — Guilielmi Hugonis archidiaconi Metenfis , facri concilii ámbaxiatorum , mifforum ad conventionem A- irebatenfem , pro pace Chriflianiffimi regni Francie tractanda , & de eadem conventione redeuntium , de geftis per eos circa hujufmo- di pacem relationem faciendam , Conclufoque per reverendiffimum dominum cardinalem le- gatum, alterum dicrum præfidentium, na- mine & auGoritate facri concilii fuper hujuf- modi generali congregatione celebranda, pra- fati domini legamus Gt ambaxiatores acceffe- B runt ad dicam generalem congregationem pra hujufmodi fua relatione facienda. Et fedenti- bus ipfis dominis legato & ambaxiatoribus in altiori bancha , im qua reverendiffümi pares domini cardinales & prafidentes fanctiffimi do- mini noflri pape in generalibus congregatic- nibus federe confaeverant, requifítifque & ex- horiatis dominis & patribus de facro conci- lio per eumdem reverendiffimum dominum cardinalem. de Cypro legatum , ut ipfi habe- rent cumdem dorminum cardinalem & alios dominos ambaxiatores in hujufmodi fua rela- tione facienda pauenter & benigne audire . Deinde facta prius per dictum dominum epi- fcopum Vexionenfem folemni collatione fub Cihemate, Gaadium €». letitia invenientur in ea , Hai. sn gratiarum. atlio & 0x laudis , &c. prefatus ve- nerabilis & circumfpectus vir dominus archi- diaconus Metenfis dixit ecorum inftrucliones fuiffe tripartitas . Primo inftrucbantur epilco» pi partes contendenics exhortari tam in ge- nere quam in fpecic ad pacem & concordiam per omnia media poffivilia . Secundo eis com- mittebatur pacis & concordiæ præfatæ fpecia- lis profecgtio facio & opere . Tertio eis da- batur facultas fingula bene gefta interpretan- di, roborandi, ac pœnis & cenfaris validan- di, dicebatque quod ex harum inftructionum directione , quantum fieri potuit, eis come miffa.fideliter peregeraht: ipfaque gefta per Deos fecundum ordinem inftructionum füarum, fpecifice & articulatim. recitavit: Primo juxta primam partem earum declaravit, qualiter poft adventum partium in clvitate ÁAtrebatenfi co- ram illuftrifimo domino Burgundie propofuiz folemniter dominus Nicolaus de Polonia, per- fnadendo fibi paccm St concordiam. Deinde ad idem coram ambaxiatoribus Chriflianiffimi domini regis Francie dominus epifcopus Al- binganenfis : poftremo dominus Vexionenfis coram: ambaxiatoribus fereniffimi domini regis Anglie, ipfos ad pacem mediis & viis pof- fibilibas inducendo. Recitavit ulterius dictus dominus archidiaconus quoniodo traCtatum ipe fius pacis & concordiz fpecialirer fuerunt pro- Efecuti. fuxta fecundam partem fuarum inftru- €tionum , aperiendo & declarando articułarim & fucceflive omnes oblationes factas hincin- de inter Gallicos & Anpglicos , quarum ulti- me finales, & iu quibus partes ipfe immu- tabiliter perfiftebant, fuerunt hæ : Pro parte ambaxiatorum ‘Chriflianiffimi regis Francie oblatum eft Anglicis omne dominium quod tenent & occcupant in ducatu Aquitaniæ, nec non totus ducatus Nortmanniz , modo & forma contentis in quadam litera figillis om- nium dictorum ambaxiarorum figillata, & il- -Bb 2 luftrif- 

Strana 390
389 CONCILII B ASILEENSIS. 390 ES mam in iftrudianibus -contentam . Verunta- A de latere, ac reverendorum patrum & vene- w sellue. men fi aliqui eorum caufa videndi, ur inde poffent aliquid negociis accommodum electio- ni, vellent interdum intrare iliorum Ecclc- fias, dum fua divina peragunt, hoc eis li-- ceat ipforum conítientie remittendo , pront expedire cognoverint . irem concedit eifdem tribus, & duohus eorum, & etiam cuilibet cum confenfu alio- rum faculratem reconceiliandi in hærefim las plos, abfolvendi , difpenfandi , & habilitandi > & in priftinum flatum refituendi. Abfolven- di etiam illos, qui eis commercia contra pro- hibitionem ecclefie exercuerint in forma ec- clefie . n Tnflrumenium fačle pacis inter regem Francia © ducem Burgundis per legatos concilii, YL. Jn nomine domini, Amen, Fi Enore preefontis publici inftrumen:i cundis pateat evidenter, & fir norum , quod an- no a nativitato ejufdem 1455. indi@ione x111. die vero fabbati quinta menüs Novembris, pontifücatus fan@iffimi in Chrifto patris ac do- mini noflri demini Eugenii divina providentia pape IV. anno quinto, reverendiffimis in. Chri- fto patribus ao dominis dorninis Juliano tituli fanéte Ssbine, fan&e fedis apoftolicæ in Ger- mania legate, Ludovico tituli fancte Cecilie Arelatenfi presbyteris , Profpero fan&i Georgii "Ad * velum aureum, diacono de Columna, fanéte Romane ecclefie cardinalibus vulgari- ter nuncupatis, Joanne archiepifcopo Taren- tino , Petro epifcopo Paduano, Joanne Ániio- cheno , Ludovico Agailejenfi patriarchis , Amie- «deo Lugdunenfi, iTenrico Bituricenf Franciæ, zeverendis patribus dominis Bernardo Aquenfi Anglie, Álvaro Conchenfi: Alphonfo Burgenfi Caftella: & Legionis, Nicolao Vexionenü Da- ciæ, dc. Petro Dignenfi Sicilie, dc. venera- bili vero domino Nicolao prepofiro Cracovienfi Polonie regum. (ereniffimorum , dominis Joan- 'ne Nivernenfi Burguudie , Machazo Albinga- neníi epifcapis Mediolani ducum illuftriffimo- rum, Joanne Ciftercienfi, Alexandro Virzilia- renfi, ordinis fanc Benedi&di Cabilonenfis & Aduenfis dicecefeon monafterioram abbati- bus, Joanne Pulcripatris, Dionyfio Sambre- nays in facra pagina doctoribus almz univer- fitatis fludii Parifienfis; in facro Bafilcenfi con- cilio nuntiis & ambaxiatoribus aliifque reveren- diffimis & reverendis patribus & dominis do- minis archiepifcopis , epifcopis, abbatibus , do- €oribus , & magiftris in. magna malütudine & numero copiofo facrum Bafileenfe conci- Itum reprafentantibus & celebrantibus, ir ge- nerzli congregatione de mane in majori ec- clefia Bafileenfi more folito congregatis præfa- tis reverendiffimis patribus dominis, cardinali legato , archiepi(topo Tarentino, & epifcopo Paduano, pro & nomine -fan&ifimi domini, 'noftri pape prafidentibus in eadem , in domi- norum, tcftium, & no(trorum notariorum pu- blicorum infrafcriptorum prefentia, lectis pri- mirus deliberatianibus facrarum deputetionuta pro dicta generali congregatione hac die de mane c«cbranda, ad audiendum reverendit- fimi patris domini Hugonis cpifcopi Prædefti- mi cardinalis de Cypro, legari cum poteftate Concil, General, 'Tom. XXIX. rabilium virorum. dominorum Nicolai Vexice nenfs , Matthei Albinganenfis, cpifcoporum, Nicolai prepofiti Cracovienfis, & — Guilielmi Hugonis archidiaconi Metenfis , facri concilii ámbaxiatorum , mifforum ad conventionem A- irebatenfem , pro pace Chriflianiffimi regni Francie tractanda , & de eadem conventione redeuntium , de geftis per eos circa hujufmo- di pacem relationem faciendam , Conclufoque per reverendiffimum dominum cardinalem le- gatum, alterum dicrum præfidentium, na- mine & auGoritate facri concilii fuper hujuf- modi generali congregatione celebranda, pra- fati domini legamus Gt ambaxiatores acceffe- B runt ad dicam generalem congregationem pra hujufmodi fua relatione facienda. Et fedenti- bus ipfis dominis legato & ambaxiatoribus in altiori bancha , im qua reverendiffümi pares domini cardinales & prafidentes fanctiffimi do- mini noflri pape in generalibus congregatic- nibus federe confaeverant, requifítifque & ex- horiatis dominis & patribus de facro conci- lio per eumdem reverendiffimum dominum cardinalem. de Cypro legatum , ut ipfi habe- rent cumdem dominum cardinalem & alios dominos ambaxiatores in hujufmodi fua rela- tione facienda pauenter & benigne audire . Deinde facta prius per dictum dominum epi- fcopum Vexionenfem folemni collatione fub Cihemate, Gaadium €». letitia invenientur in ea , Hai. sn gratiarum. atlio & 0x laudis , &c. prefatus ve- nerabilis & circumfpectus vir dominus archi- diaconus Metenfis dixit ecorum inftrucliones fuiffe tripartitas . Primo inftrucbantur epilco» pi partes contendenics exhortari tam in ge- nere quam in fpecic ad pacem & concordiam per omnia media poffivilia . Secundo eis com- mittebatur pacis & concordiæ præfatæ fpecia- lis profecgtio facio & opere . Tertio eis da- batur facultas fingula bene gefta interpretan- di, roborandi, ac pœnis & cenfaris validan- di, dicebatque quod ex harum inftructionum directione , quantum fieri potuit, eis come miffa.fideliter peregeraht: ipfaque gefta per Deos fecundum ordinem inftructionum füarum, fpecifice & articulatim. recitavit: Primo juxta primam partem earum declaravit, qualiter poft adventum partium in clvitate ÁAtrebatenfi co- ram illuftrifimo domino Burgundie propofuiz folemniter dominus Nicolaus de Polonia, per- fnadendo fibi paccm St concordiam. Deinde ad idem coram ambaxiatoribus Chriflianiffimi domini regis Francie dominus epifcopus Al- binganenfis : poftremo dominus Vexionenfis coram: ambaxiatoribus fereniffimi domini regis Anglie, ipfos ad pacem mediis & viis pof- fibilibas inducendo. Recitavit ulterius dictus dominus archidiaconus quoniodo traCtatum ipe fius pacis & concordiz fpecialirer fuerunt pro- Efecuti. fuxta fecundam partem fuarum inftru- €tionum , aperiendo & declarando articułarim & fucceflive omnes oblationes factas hincin- de inter Gallicos & Anpglicos , quarum ulti- me finales, & iu quibus partes ipfe immu- tabiliter perfiftebant, fuerunt hæ : Pro parte ambaxiatorum ‘Chriflianiffimi regis Francie oblatum eft Anglicis omne dominium quod tenent & occcupant in ducatu Aquitaniæ, nec non totus ducatus Nortmanniz , modo & forma contentis in quadam litera figillis om- nium dictorum ambaxiarorum figillata, & il- -Bb 2 luftrif- 

Strana 391
391 APPENDIX PRIMA 39% fufirifimo domino duci Burgundiz tradita . 4Qua quidem relatione fic ( ur przfertur ) fe Pro parte Anglicorum fuit oblatum regi Chri- {tianiffimo Francie totum id quod tenet & poffidet in Francia tam citra Ligerim quam mitra: hoc adjedto , quod terre, dominia & oppida unius obedientie , inclufe feu inclufa in dominis alterius obedientia: , commuta- buntur ad alias terras 8r alia oppida, (ita feu inclavata inrer dominia alterius obedientie > fecundum commodiofiorem ufum alterutrius partium . Ttem hoc mediante , offerebant ma- trimonium fui regis fine 2lio onere dotis, cf- iam lberationem domini ducis Aurclianenfis mediante finantia competenti, Narravit pot- modum , quod finaliter legati &c oratores fa- Ga, prefati domini legatus ambexintones per organum ipfius domini archidiaconi petierunt & requifierunt a facro concilio , quatenus di» gnaretur omnia afta & gefla per eos circa hujufmodi tractatum pacis habere rara & gra- ta , ac ilia appxobare, defcétuique , § In hu- jufinodi tractatu interveniffent , fupplere , Hoc idem venerabiles ^ viri magiftri Aimarus de Roufflione, Hugo Barardi, & Bartholomeus de Fraxino, promotores facri concili, nomi- ne promotorio ejufdera petierunt & requifie~ runt, & quilibet eorum petüt & requifivit . Super quo per facrum concilium & dominos & pabres ipfius facri concilii , nemine difcre- cri concili & fedis apoftolice , dixerust do-Bpante, refponfum extitit per verbum , Placet. minis ambaxiatoribus Anglia , attento quod pater moderni regis Francie Chriftianiflimi , avus , proavus, & alii fui przdeceffores , a tanto tempore, & per tantum tempus, cujus principii memoria non exiflit, fuerint in pol fefonc quieta & pacifica corone Francie , & tales habiti, ac etiam per facra concilia generalia , furamos pontifices, imperatores , & alios omnes principes orbis fic nominati ver- bo & litteris. Certe propterea eis videbatur , «quod ipfius regis oblationes erant rationabiles pro pace & concordia, & nullo modo per Anglicos refutandæ , fed omnino acceptande . Et cafu quo eas non acccptarent, volebant adire prifatum dominum ducem Burgundie, ipfum exhortando, ut regno Francie, quan- tum in eo erat, daret pacem & tranquillita- tem, pacem cium rege faciendo, prout efiam in mandatis haberent Deinde dixit idem do- minus archidiaconus, quod quia ipíi domini ambaxiatores Angliæ recefferanr abfque con- clufione vel acceptatione oblationum Gallico- xum, que (ut fupra) eifdem dominis legatis rationabiles quamplurimum videbantur, adi- verunt realiter prefatum dominum ducem Dur- gundiæ , ipfumque tam auctoritate facri con- cili, quam fanctiffimi domini noftri papz ex- hortati funt, & requifierunt omnibus melio- ribus modis & viis quibus potuerunt, ad hu- C giati annos, Quibus fic a€tis , reverendiffimus pater domi- nus cardinalis legatus & prafidens nomine & áuctoritate facri concilii , de hujufmodi fan- Giffima pace inter praefatos dominos regem Francie & ducem Burgundie reformata , de- dit laudes fancyiffimo Trinitati , regratiando fanctiffino domino nofiro fummo pontifici , prefatis dominis legalis & ambafiatoribus , de laboribus per eos in hujufmodi fancto nego— tio affumptis. Exhortatuíque eft dominos de facro concilio, ut hujufmodi paci generali ve- lint operam dare ufque ad confummationem ejufdem . Adjiciens contra detrahentes facro concilio ; quod fi concilium durafict per vi- & non fuiffet aliud agitatum , nif de illa benedi&la pacc Francie, adhuc non debereni faerum concilium difamare , imo illud iaudare & benedicere. De & fuper quibus omnibus (fingulis premifüis prefati do- mini promotores, nomine promotorio quo fu- pra, petierunt , & quilibet eoruni peliit a no- bis.notarüs publicis & di&i facri concilii. fcri bis infrafcriptis, fibi & omnibus quorum in- tercft ficri atque tradi unum vel plura, pue blicum & publica , inffrumentum & inftru- menta. ÁCa fuerunt hec Bafilem in diéta ge- nerali congregatione ; fub anno, indicione , die, menfe & pontificatu quibus fupra. pre- féntibus ibidem venerabilibus & circumfpe- jufmodi pacem & concordiam cum Chriftia- D &is. viris dominis & rnagiftris Joanne Pulcri- niffmo domino rcge Francie , de qua domo ipfe dominus dux & íui progenitores traxe- runt originem, inicndam ét faciendam. Tan- dex datis & oblaus per dominos ambaxiato- res domini Francorum regis cerfis oblationi- bus, que juflæ & rationabiles videbantur, di- €to domino duci Burgundiæ pro fuo interel- fe, ipfe dominus dux volens parere exhorta- tionibus, requifilionibus , immo verius man- datis facri concilii & fanctiffümi domini noftri pape, declarato prius per prefatos dominos legatos & ambaxiatores , auctoritate qua fa- pra. quod Dicite & fine nota feu jaftura ho- noris ipfius domini ducis profatus illuftriffimus patris, Dionyfio Sambrenays , Radulpho de Porta, in facra pagina do£&oribus , & Guido- ne de Vercellis magifiro in artibus Parifienli , una cum pluribus aliis teflibus ad premiffa adfiantibus. VIT, Copia traitatus Atrebatenfis celebrati inter regem Francia & ducem Burgundia . Rimo rex dicet, vel per fuos fufficienti poteftate fulcitos dicere faciet ducc Bur- gundiz , quod mors quondam fui patris , cui dominus dux, non obítantibus preienüs con. X Deus parcat, fuit inigua & malitiofe fala wentionibus , per eumdem dpminum ducem’, alias divæ memoriæ progenitori moderni re- gis Anglie, & regi Angliæ moderno initis & factis, poterat & debebat pacem' & con- cordiam cum rcge Francie facere Gc inire . Refpondit fe velle parere & obedire . De qua quidem declaratione & aliis præmiffs præli- bati domini legati ét ambaxiatores , auétori- fate qua fupra , literas opportunas corum fi- gillis fgillatas prefato siluflriffimo domino du- ei illas poflulanà dederunt & obtulerunt, per illos qui perpetrarunt dictum fcelus, & ex malo confilio, & fumper fibi difplicuir, & de præfenti difplicet ex toto corde fuo: &f fciviffet£ dictum cafum, & fuiffet in tali ztate G& diftretione intellectus, in quo eft de pra- fenti, ipfe obviaffet toto fuo poffe. Sed ipfe erat bene juvanis, & habebat illo tempore parvam motitiam , & non fuit ife advifarus , quod ip hoc provideret: Gc rogavit diftum dominum Burgundie , quod oranem rencorem €& odium , gum potefl habere contra ipfum octa. 

Strana 392
391 APPENDIX PRIMA 39% fufirifimo domino duci Burgundiz tradita . 4Qua quidem relatione fic ( ur przfertur ) fe Pro parte Anglicorum fuit oblatum regi Chri- {tianiffimo Francie totum id quod tenet & poffidet in Francia tam citra Ligerim quam mitra: hoc adjedto , quod terre, dominia & oppida unius obedientie , inclufe feu inclufa in dominis alterius obedientia: , commuta- buntur ad alias terras 8r alia oppida, (ita feu inclavata inrer dominia alterius obedientie > fecundum commodiofiorem ufum alterutrius partium . Ttem hoc mediante , offerebant ma- trimonium fui regis fine 2lio onere dotis, cf- iam lberationem domini ducis Aurclianenfis mediante finantia competenti, Narravit pot- modum , quod finaliter legati &c oratores fa- Ga, prefati domini legatus ambexintones per organum ipfius domini archidiaconi petierunt & requifierunt a facro concilio , quatenus di» gnaretur omnia afta & gefla per eos circa hujufmodi tractatum pacis habere rara & gra- ta , ac ilia appxobare, defcétuique , § In hu- jufinodi tractatu interveniffent , fupplere , Hoc idem venerabiles ^ viri magiftri Aimarus de Roufflione, Hugo Barardi, & Bartholomeus de Fraxino, promotores facri concili, nomi- ne promotorio ejufdera petierunt & requifie~ runt, & quilibet eorum petüt & requifivit . Super quo per facrum concilium & dominos & pabres ipfius facri concilii , nemine difcre- cri concili & fedis apoftolice , dixerust do-Bpante, refponfum extitit per verbum , Placet. minis ambaxiatoribus Anglia , attento quod pater moderni regis Francie Chriftianiflimi , avus , proavus, & alii fui przdeceffores , a tanto tempore, & per tantum tempus, cujus principii memoria non exiflit, fuerint in pol fefonc quieta & pacifica corone Francie , & tales habiti, ac etiam per facra concilia generalia , furamos pontifices, imperatores , & alios omnes principes orbis fic nominati ver- bo & litteris. Certe propterea eis videbatur , «quod ipfius regis oblationes erant rationabiles pro pace & concordia, & nullo modo per Anglicos refutandæ , fed omnino acceptande . Et cafu quo eas non acccptarent, volebant adire prifatum dominum ducem Burgundie, ipfum exhortando, ut regno Francie, quan- tum in eo erat, daret pacem & tranquillita- tem, pacem cium rege faciendo, prout efiam in mandatis haberent Deinde dixit idem do- minus archidiaconus, quod quia ipíi domini ambaxiatores Angliæ recefferanr abfque con- clufione vel acceptatione oblationum Gallico- xum, que (ut fupra) eifdem dominis legatis rationabiles quamplurimum videbantur, adi- verunt realiter prefatum dominum ducem Dur- gundiæ , ipfumque tam auctoritate facri con- cili, quam fanctiffimi domini noftri papz ex- hortati funt, & requifierunt omnibus melio- ribus modis & viis quibus potuerunt, ad hu- C giati annos, Quibus fic a€tis , reverendiffimus pater domi- nus cardinalis legatus & prafidens nomine & áuctoritate facri concilii , de hujufmodi fan- Giffima pace inter praefatos dominos regem Francie & ducem Burgundie reformata , de- dit laudes fancyiffimo Trinitati , regratiando fanctiffino domino nofiro fummo pontifici , prefatis dominis legalis & ambafiatoribus , de laboribus per eos in hujufmodi fancto nego— tio affumptis. Exhortatuíque eft dominos de facro concilio, ut hujufmodi paci generali ve- lint operam dare ufque ad confummationem ejufdem . Adjiciens contra detrahentes facro concilio ; quod fi concilium durafict per vi- & non fuiffet aliud agitatum , nif de illa benedi&la pacc Francie, adhuc non debereni faerum concilium difamare , imo illud iaudare & benedicere. De & fuper quibus omnibus (fingulis premifüis prefati do- mini promotores, nomine promotorio quo fu- pra, petierunt , & quilibet eoruni peliit a no- bis.notarüs publicis & di&i facri concilii. fcri bis infrafcriptis, fibi & omnibus quorum in- tercft ficri atque tradi unum vel plura, pue blicum & publica , inffrumentum & inftru- menta. ÁCa fuerunt hec Bafilem in diéta ge- nerali congregatione ; fub anno, indicione , die, menfe & pontificatu quibus fupra. pre- féntibus ibidem venerabilibus & circumfpe- jufmodi pacem & concordiam cum Chriftia- D &is. viris dominis & rnagiftris Joanne Pulcri- niffmo domino rcge Francie , de qua domo ipfe dominus dux & íui progenitores traxe- runt originem, inicndam ét faciendam. Tan- dem datis & oblaus per dominos ambaxiato- res domini Francorum regis cerfis oblationi- bus, que juflæ & rationabiles videbantur, di- €to domino duci Burgundiæ pro fuo interel- fe, ipfe dominus dux volens parere exhorta- tionibus, requifilionibus , immo verius man- datis facri concilii & fanctiffümi domini noftri pape, declarato prius per prefatos dominos legatos & ambaxiatores , auctoritate qua fa- pra. quod Dicite & fine nota feu jaftura ho- noris ipfius domini ducis profatus illuftriffimus patris, Dionyfio Sambrenays , Radulpho de Porta, in facra pagina do£&oribus , & Guido- ne de Vercellis magifiro in artibus Parifienli , una cum pluribus aliis teflibus ad premiffa adfiantibus. VIT, Copia traitatus Atrebatenfis celebrati inter regem Francia & ducem Burgundia . Rimo rex dicet, vel per fuos fufficienti poteftate fulcitos dicere faciet ducc Bur- gundiz , quod mors quondam fui patris , cui dominus dux, non obítantibus preienüs con. X Deus parcat, fuit inigua & malitiofe fala wentionibus , per eumdem dpminum ducem’, alias divæ memoriæ progenitori moderni re- gis Anglie, & regi Angliæ moderno initis & factis, poterat & debebat pacem' & con- cordiam cum rcge Francie facere Gc inire . Refpondit fe velle parere & obedire . De qua quidem declaratione & aliis præmiffs præli- bati domini legati ét ambaxiatores , auétori- fate qua fupra , literas opportunas corum fi- gillis fgillatas prefato siluflriffimo domino du- ei illas poflulanà dederunt & obtulerunt, per illos qui perpetrarunt dictum fcelus, & ex malo confilio, & fumper fibi difplicuir, & de præfenti difplicet ex toto corde fuo: &f fciviffet£ dictum cafum, & fuiffet in tali ztate G& diftretione intellectus, in quo eft de pra- fenti, ipfe obviaffet toto fuo poffe. Sed ipfe erat bene juvanis, & habebat illo tempore parvam motitiam , & non fuit ife advifarus , quod ip hoc provideret: Gc rogavit diftum dominum Burgundie , quod oranem rencorem €& odium , gum potefl habere contra ipfum octa. 

Strana 393
393 CONCILII B occafione præmifforum » tollat de corde fuo &c quod inter eos fit bona pax & dilectio , & de hoc fiat expreffa imentio in. litteris que fient de concordia & tractari ipforum. Item quod omnes ilh qui perpetrarunt di- Qum fcelus , & confentientes fuerunt, rex ponet perditioni, & faciet diligentiam poffibi- lem capiendi & apprehendendi ipfos, in quo- cumque loco reperiri poterunt, ad puniendum eos in corpore & in bonis; & fi apprehendi non poterunt, eofdem banniet, & banniri fa- ciet fine gratia feu revocatione de regno & Delphinatu, eorum omnia bona confifcando , & remanebunr extra omnem concordiam. item non patietur rex aliquem eoram re- cipt, aut fibi aliquem favorem dau io fuo dominio: imo facier proclamari per omnia loca rezni & Delphinatus, quod nuilus eos receptet , aut favorizet , fub poena confifca- tionis corporis & bonorum - Item inconfinenü poft concordiam dictus dux Burgundie nominabir eos, de quibus eft vel erit informatus , fcelus , vel confenfum prebniffe, ut inconti- nenti diligenter procedatur contra eos. Sed quia dictus dux Burgundie nondum: potuit haberé veram. notiliam de omnibus lis qui perpetrarunt diftum fcelus, aut confentientes fuerunt, omni iempore quo debile. fuerit in- formatus de aliquibus aliis , eos poterit no- minare -8 fignificare per fuas literas ‚auf alias fufficienter regi, qui in hoc caíu fe- nebitur procedere contra eofdem ftatim modo fupra defignato . Item pro anima defunéti dacis Burgundiz, & defun<ti Archambaut de Voys domini de Novalia fecum interfecti, &« omnium aliorum interfectorum occafione dictarum guerrarum iflius regni, fiet in ecclefia de Montereau » in qua fnit prefepultum funus dicti defuncti du- cis Burgundie, & ante plateam, in qua fuit fepultus , fundabitur una capellania perpetua unius baffe miífe de requie fingulis diebus , qua redituabitur ad fummam fexaginta libra- «um Parifienfium annuatun, & aptabitur cali- ipfos perpetrafle dictum patentes C fui , ASILEENSIS. -394 Afuerit reducta 2d obedientiam regis, & infra quinque annos .erunt omnia expedita fine in- iermiffRone operis. Et quoad fundationes, fta- tim poil concordiam factam, fiet & expedie- tur fundatio altæ mille celebrandæ a Carthu- fienfibus cum omnibus appendentiis. Et ibi- dem expenís regis celebrabifur zrniffa baffa, qua debet fundari in ecclefia de Montereau, donec villa de Montereau reduéta fuerit ad obedientiam regis. Et quantum ad fundatio- nem & aedificia que debent fieri in di&a vile la de Montereau , poflquam reducta fucrit ad obedientiam , deponatur in manibus ducis Burgundie certa (umma pecunie , ad com- plendum reditus dictarum octingentarum pra- Bpinquius de loco Montereau quod fieri pote- rit, non comprehendendo ilias centum libras redituales , que debenr affignari pro fundatio- ne dice mille alte in Caorthufia Divionenfi celebrandæ. Item in recompenfationem jocalium ,. & ce- terorum mobilium , que habebat defunétus dux tempore fui obitus, qua tunc capta 4 perdita fuerunt, rex folvet duci Burgundie fummam quinquaginta millium veterum fcu- torum, fexagintaquatuor pro marca , & vi- gintitrium caratz cum dimidio , aut aliam mo- netam confimilem in tali valore. Et? una cum hoc refervabitur duci Burgundie atio, quam pretendit pro pulchro collari defuncti patris contra omnes qui illud habent vel ha- buerunt. Item pro parte regis franfportoebitur. dicto duci Burgundie pro fe & fuis heredibus in reé&a linea, five maículi five femine foecint , civitas & camitatus Matifconenfis , una cum omnibus villis, villagiis , terris, cenfibus, re-' ditibus, & emolumentis quibufcumque fpe- €tantibus ad regem & coronam Franciz, per baillivatum regalem Matifconenfem & fan- €i Gengulphi, & in metis fuis, una cum omnibus perlinentüs comitatus Matifconenfis , & alüs dominiis qua tenst & tenere debet rex per totum. baillivatum lMatifconenfem , & fant. Gengulphi, in omnibus feudorum .& Cibus & ornameniis ad expenías regis, &col- D vaffallorum juribus, confífcationibus, patrona. latio fpectabit ad ducem Burgundia & fuc- Ceffores in perpetuum. Item in dicta villa de Montereau , vel pro- pinquiori foco , conítruetur per regem & fuis expenfis unum monafterium duodecim Carthu- fienfium cum uno priore, una cum clauftro de illis, & ceteris monachis ;. qui dotabuntug per regem oétngentarum librarum Parifien- fium reditualium , juxta ordinationem cardina- lis fan&dze Crucis. Jtem in ioco ubi fuit perpetratum dictum fcelus wdificabitur una Crux expenfis regis , talis faQuræ, prout advifabitur per dictum © gardinalem fan&æ Crucis. gis ecclefiaflicis, collationibus benchiciorum s, & aliis juribus & «emolumentis quibufcumque, fine quacumque refervatione pro parte regis facienda de ilio quod concernere poteft do- minium & jurifdiétionem ordinariam comita~ tus & locorum fupradiCorum . Eft. tamen re- fervarum regi feudum & homagium bonorum & jurium predictorum, refortum , & fupre- mum dominium., una cum cuftodia & fupre- mitate ecclefiarum, & fubditorum ipfarum , que funt de fundatione regali, fiéarum in me- tis dictorum baillivatuum & inclavatorum in eifdem. Salvo etiam jure zegali, ubi locum habere poteft , & etiam -aliis juribus regali- tem in ecclefia Garthufienfi. prope Divio-Ebus ab antiquo fpeCantibus ad coronam Fran- nem, in qua requiefcir corpus defuncti ducis Burgundie , fundabitur expenfis regis una. mif- fa alta de requie , fingulis diebus in perpe- tuum dicenda in magno alari, «uod funda- bitur de centum libris Parifienfibus .redituali- bus, 8 munietur calicibus, ornamentis , dc: ut fapra . 7 Item dete miffa inchosbuntur. incontinen- ti poft concordiam habitam , & sedificia agen- da im villa de Montereau inchoabuntur fta- iim infra menfes tres, pofiquam «eadem villa cie in prediQis baillivatibus, de quo. comita- tu gaudebit prefatus dux & fui heredes in feudum & homagium a rege, ficut pares Fran- cie fub forte regis & curiæ parlamenti, ficut ceteri -pares regis Francie. Item pro parte regs 'tranfportabuntur di- €&o duci Burgundia , ili de fuis heredi- bus legitimis, de fub c corpore procrealis, cui dimittet cuftoditum {uum diftum comitatum Marifconenfem , omnes utilitates & emolumen- ta fupremi dominii Ípectantis ad regem in di- €tis 

Strana 394
393 CONCILII B occafione præmifforum » tollat de corde fuo &c quod inter eos fit bona pax & dilectio , & de hoc fiat expreffa imentio in. litteris que fient de concordia & tractari ipforum. Item quod omnes ilh qui perpetrarunt di- Qum fcelus , & confentientes fuerunt, rex ponet perditioni, & faciet diligentiam poffibi- lem capiendi & apprehendendi ipfos, in quo- cumque loco reperiri poterunt, ad puniendum eos in corpore & in bonis; & fi apprehendi non poterunt, eofdem banniet, & banniri fa- ciet fine gratia feu revocatione de regno & Delphinatu, eorum omnia bona confifcando , & remanebunr extra omnem concordiam. item non patietur rex aliquem eoram re- cipt, aut fibi aliquem favorem dau io fuo dominio: imo facier proclamari per omnia loca rezni & Delphinatus, quod nuilus eos receptet , aut favorizet , fub poena confifca- tionis corporis & bonorum - Item inconfinenü poft concordiam dictus dux Burgundie nominabir eos, de quibus eft vel erit informatus , fcelus , vel confenfum prebniffe, ut inconti- nenti diligenter procedatur contra eos. Sed quia dictus dux Burgundie nondum: potuit haberé veram. notiliam de omnibus lis qui perpetrarunt diftum fcelus, aut confentientes fuerunt, omni iempore quo debile. fuerit in- formatus de aliquibus aliis , eos poterit no- minare -8 fignificare per fuas literas ‚auf alias fufficienter regi, qui in hoc caíu fe- nebitur procedere contra eofdem ftatim modo fupra defignato . Item pro anima defunéti dacis Burgundiz, & defun<ti Archambaut de Voys domini de Novalia fecum interfecti, &« omnium aliorum interfectorum occafione dictarum guerrarum iflius regni, fiet in ecclefia de Montereau » in qua fnit prefepultum funus dicti defuncti du- cis Burgundie, & ante plateam, in qua fuit fepultus , fundabitur una capellania perpetua unius baffe miífe de requie fingulis diebus , qua redituabitur ad fummam fexaginta libra- «um Parifienfium annuatun, & aptabitur cali- ipfos perpetrafle dictum patentes C fui , ASILEENSIS. -394 Afuerit reducta 2d obedientiam regis, & infra quinque annos .erunt omnia expedita fine in- iermiffRone operis. Et quoad fundationes, fta- tim poil concordiam factam, fiet & expedie- tur fundatio altæ mille celebrandæ a Carthu- fienfibus cum omnibus appendentiis. Et ibi- dem expenís regis celebrabifur zrniffa baffa, qua debet fundari in ecclefia de Montereau, donec villa de Montereau reduéta fuerit ad obedientiam regis. Et quantum ad fundatio- nem & aedificia que debent fieri in di&a vile la de Montereau , poflquam reducta fucrit ad obedientiam , deponatur in manibus ducis Burgundie certa (umma pecunie , ad com- plendum reditus dictarum octingentarum pra- Bpinquius de loco Montereau quod fieri pote- rit, non comprehendendo ilias centum libras redituales , que debenr affignari pro fundatio- ne dice mille alte in Caorthufia Divionenfi celebrandæ. Item in recompenfationem jocalium ,. & ce- terorum mobilium , que habebat defunétus dux tempore fui obitus, qua tunc capta 4 perdita fuerunt, rex folvet duci Burgundie fummam quinquaginta millium veterum fcu- torum, fexagintaquatuor pro marca , & vi- gintitrium caratz cum dimidio , aut aliam mo- netam confimilem in tali valore. Et? una cum hoc refervabitur duci Burgundie atio, quam pretendit pro pulchro collari defuncti patris contra omnes qui illud habent vel ha- buerunt. Item pro parte regis franfportobitur. dico duci Burgundie pro fe & fuis heredibus in reé&a linea, five maículi five femine foecint , civitas & camitatus Matifconenfis , una cum omnibus villis, villagiis , terris, cenfibus, re-' ditibus, & emolumentis quibufcumque fpe- €tantibus ad regem & coronam Franciz, per baillivatum regalem Matifconenfem & fan- €i Gengulphi, & in metis fuis, una cum omnibus perlinentüs comitatus Matifconenfis , & alüs dominiis qua tenst & tenere debet rex per totum. baillivatum lMatifconenfem , & fant. Gengulphi, in omnibus feudorum .& Cibus & ornameniis ad expenías regis, &col- D vaffallorum juribus, confífcationibus, patrona. latio fpectabit ad ducem Burgundia & fuc- Ceffores in perpetuum. Item in dicta villa de Montereau , vel pro- pinquiori foco , conítruetur per regem & fuis expenfis unum monafterium duodecim Carthu- fienfium cum uno priore, una cum clauftro de illis, & ceteris monachis ;. qui dotabuntug per regem oétngentarum librarum Parifien- fium reditualium , juxta ordinationem cardina- lis fan&dze Crucis. Jtem in ioco ubi fuit perpetratum dictum fcelus wdificabitur una Crux expenfis regis , talis fa€Qure, prout advifabitur per dictura ' cardinalem, fanc&we Crucis. gis ecclefiaflicis, collationibus benchiciorum s, & aliis juribus & «emolumentis quibufcumque, fine quacumque refervatione pro parte regis facienda de ilio quod concernere poteft do- minium & jurifdiétionem ordinariam comita~ tus & locorum fupradiCorum . Eft. tamen re- fervarum regi feudum & homagium bonorum & jurium predictorum, refortum , & fupre- mum dominium., una cum cuftodia & fupre- mitate ecclefiarum, & fubditorum ipfarum , que funt de fundatione regali, fitarum in me- tis dictorum baillivatuum & inclavatorum in eifdem. Salvo etiam jure zegali, ubi locum habere poteft , & etiam -aliis juribus regali- tem in ecclefia Garthufienfi. prope Divio-Ebus ab antiquo fpeCantibus ad coronam Fran- nem, in qua requiefcir corpus defuncti ducis Burgundie , fundabitur expenfis regis una. mif- fa alta de requie , fingulis diebus in perpe- tuum dicenda in magno alari, «uod funda- bitur de centum libris Parifienfibus .redituali- bus, 8 munietur calicibus, ornamentis , dc: ut fapra . 7 Item dete miffa inchosbuntur. incontinen- ti poft concordiam habitam , &c ædificia agen- da im villa de Montereau inchoabuntur fta- iim infra menfes tres, pofiquam «eadem villa cie in prediQis baillivatibus, de quo. comita- tu gaudebit prefatus dux & fui heredes in feudum & homagium a rege, ficut pares Fran- cie fub forte regis & curiæ parlamenti, ficut ceteri -pares regis Francie. Item pro parte regs 'tranfportabuntur di- €&o duci Burgundia , ili de fuis heredi- bus legitimis, de fub c corpore procrealis, cui dimittet cuftoditum {uum diftum comitatum Marifconenfem , omnes utilitates & emolumen- ta fupremi dominii Ípectantis ad regem in di- €tis 

Strana 395
395 APPENDIX PRIMA Alis baillivatibus, five hoc fir accafiene gar- A die & fupremitatis ecclefiarum , qux funt de 'fundatione regali & fubjedlorum jurium rega- lium, aut alias quovis modo , & etiam in confitcationibus pro quocumque caíu, poenis & emendis & exercitio juítitie, commoditas & emolumentum .monete cum aliis utilitati- bus quibufcumque , de qujbus omnibus gau- debit diRus .dominus dux & faus heres ad vitam füperviventis tantum, modo , X forma que fequuntur, videlicet quod ad nominatio- nem dicti domini Burgundis & (ui heredis pott cum, rex comitter illum , qui erat baii- livus pro dito domino Burgundis, judicem regalem & commiffarium fui ex parte, ad 396 Item per regem tranfportabuntur præfato domino duci Burgundiæ'& fuis heredibus in refla linca, five mafculis fire feminis, ca- ftrum , ville & caflellaria de Barro fuper Se- quanam, cum omnibus appenditiis vel regi- mine, juflitia, feudo, parronatu, collatione beneficiorum , tenendo in fide homagio & pa- ritate, ut fupra. ^ Item tranfportabuntur prefato duci & fue heredi omnes profeQdus granariorum , falis , gabelle, & cetera, ut fupra. Item tranfportabirur a rege ipfo duci pro fe & fais heredibus comitibus burgundiæ per- petue & hereditaris gardia , cuftodia, feu protetio abbatie de * Lexu, ac omnia jusa,* Luxmwil, cogitandum de.omnibus cafibus regalibus & B profectus & emolumenta quecumque attinen- aliüs occurrentibus in dictis patris , locis & inclavaruris füpradictis & formis, quibus con fueverunt baillivi regales Matifconenfes, qui tempo1ipus preteritis ibidem fuerunt, & fimi- li modo committentur per regem ad nomina- tionem di&i ducis & fui heredis, omnes alii ofhciarii neceflarii pro exercitio jurifdictionum & jurium regalium, five fint cafteilani , pre- poft; clientes, receptores, Cc. Item fimiliter tranfportabnatur dicto domi- no Burgundie & íuo heredi poft eum omncs utilitates fubfidiorum granariorum pro falc, gabella vinorum venditorum ad debitolium, pedapgium, feu ve&igale omnium mercantia- tia gardie predicte, quam rex ad caufam co- mitatus Campaniz dicit fihi áttinere; quamvis comites Burguadie inantea pretenderunt & querularunt in contrarium , pro co quod illa abbatia erat extra regnum . Trem per regem tranfportabunrur dicto do- mino duci, pro fe & luis heredibus in recta linea maículis tantum, caftra, ville, caftel- laric, prepofiture forenfes Peronz , Mont-di- dier, & Roye, cum omnibus fuis attinen- tiis, Gc. patronatu, & collatione beneficio- rum, tonendo in homagio & paritate, refor- to, ut fupra. ltem tranfportabit rcx dico domino duci rum, talie, foagia, $& quecumque fübven-C & fuo heredi mafeulo, cui poft fuum decefz tioncs impofitæ & imponendz in partibus Ma- tifconenfi. Cabiloneafi, Æduenfi, & Lingo- nenfi; quantum ad dicta teriitoria fe exten- dere poffunt per ducatum Burgundie s comi- tatum ad Charolois, & comitatum ad patriam Matifconenfem , & in.villis ác terris quibuf- cumque inclavaris in dictis ducatu, comitatu & aliis locis: & ad dictum ducem & fuum here- dem fpeétabit nominatio officiariorum ad præmif fa neceffariorum, &inftitutio ad regem, ut füpra. Item per regem tranfportabitur dicto domi- no Burgundie in perpotuum pro fe & fuis heredibus, five maículis (ive feminis, in di- reóta linea procreatis, civitas & comitatus „Autiiodorerfis una cum omnibus & fingulis? pertinentiis in juflitia regali feudorum, fub feudis, patronagiis ecclefiarum , collationibus bencficiorum , five alias quovis modo ad te- nendum illa a regc fub fidc; homagio & pa- sitate. Francie, fub refortio regis & euriæ par- lamenti fine medio (cut alii pares. Item. tranfportabuntur per regem dicto .do- mino Burgundia , S& illi de fuis heredibus, cui dimittet poft obitum dictum comitatum, omnia & fingula emolusrenta quz eveniunt in di&is civirate & comitatu, & in omnibus villis inclavatis in. dicto comitatu , que tamen non funt de eodem , five fpe&ent ecclefiis , aut aliis ad caufam jurium regalium etiam fum deputabit dictas villas Peronæ, Mont-di- dier, & Hoye, omnia emolumenta ex illis villis, cafleliariis & præpufituris forenfibus, & in villis, terris fubjeCtis , & refortis ipfis villis, eaftellariis & præpofturis , caufa juriusa regalium quomodocumque. fuerit, tam in cone fi(cationibus , emendis, exercitiis juftiris , quam aliter; ad gaudendum per ipfum ducem & fuum heredem dumtaxat per modum fupra declaratum , fcilicet quod ad moniricnem du- cis, vel fui heredis, rex inílituet, cc. ltem. tranfportabuntur eidem. duci & fuo hercdi omnes proventus fuübveutionis grana- riorum, falis, gabelle, &c. ut fupra. liem a parte regis dimittetur dicto duci; & illi de fuis heredibus cui dimittet comita- tun Arthefii, compofitiones aradarum dici comitatus , refortita & inclavamenta, afcen- dentia pronunc ad trigintaquatuor millia an- nuatim vei circiter, fine hoc quod ipfe vel fui heredes fiut adífticti inde habendi aliud donum vel oblationem. Xt norninabunt di- €tus dux & íüus heres tales officiarios, dc. quoe rex terris inflituet , Gc. & ipfius fuper hoc faciet deliberare. | Item rex tranfportabit domino Burgundie pro fe , fuis heredibus, & habentibus caufam Yeu intereffe perpetano omnes civitates, villas, fortalicia, terra$ &« dominia attinentia. coro- quocumque modo & regalibus confifcationi- E nz. Francie, de & fuper fluvio de Somme , bus, panis & emendis ac exercitiis juftitim , aut alias quomodolibet, quibus dominus dux & fuus heres pro tempore, vita alrerius fu- perviventis dumtaxat duranie , gaudebunt , & per modum fupra declaratum , videlicet quod ad dominationem, Gc. Item. ulterius pro parte regis erunt tranfpor- tati dicto domino duci & fuo heredi omnes profectus fubventionis granariorum , falis, ga- belle, vinorum venditorum, & cetera, ut fupra, pro fc & fuo herede, &c, de uno latere, & de alio ficut fanctus Quin- tinus , Corbia, Ambianis , Abbatis villa, & aliæ pariter totius comitatus de Pontieu , ci- tra & ultra diQum flumen de Somme, Dour- lens, fanttus Richarius , Crepicordium , Meux, Mortaigne, cum fuis attinentiis & appendi- ciis quibufcumque , & omnes alias terras, que poffunt pertinere corona Francie circa flumen de Somme inclufive verfus Árthe(iam, Flandriam & Hannoniam , tam de regno quam de imperio, comprehendendo etiam in refpe- Qu 

Strana 396
395 APPENDIX PRIMA Alis baillivatibus, five hoc fir accafiene gar- A die & fupremitatis ecclefiarum , qux funt de 'fundatione regali & fubjedlorum jurium rega- lium, aut alias quovis modo , & etiam in confitcationibus pro quocumque caíu, poenis & emendis & exercitio juítitie, commoditas & emolumentum .monete cum aliis utilitati- bus quibufcumque , de qujbus omnibus gau- debit diRus .dominus dux & faus heres ad vitam füperviventis tantum, modo , X forma que fequuntur, videlicet quod ad nominatio- nem dicti domini Burgundis & (ui heredis pott cum, rex comitter illum , qui erat baii- livus pro dito domino Burgundis, judicem regalem & commiffarium fui ex parte, ad 396 Item per regem tranfportabuntur præfato domino duci Burgundiæ'& fuis heredibus in refla linca, five mafculis fire feminis, ca- ftrum , ville & caflellaria de Barro fuper Se- quanam, cum omnibus appenditiis vel regi- mine, juflitia, feudo, parronatu, collatione beneficiorum , tenendo in fide homagio & pa- ritate, ut fupra. ^ Item tranfportabuntur prefato duci & fue heredi omnes profeQdus granariorum , falis , gabelle, & cetera, ut fupra. Item tranfportabirur a rege ipfo duci pro fe & fais heredibus comitibus burgundiæ per- petue & hereditaris gardia , cuftodia, feu protetio abbatie de * Lexu, ac omnia jusa,* Luxmwil, cogitandum de.omnibus cafibus regalibus & B profectus & emolumenta quecumque attinen- aliüs occurrentibus in dictis patris , locis & inclavaruris füpradictis & formis, quibus con fueverunt baillivi regales Matifconenfes, qui tempo1ipus preteritis ibidem fuerunt, & fimi- li modo committentur per regem ad nomina- tionem di&i ducis & fui heredis, omnes alii ofhciarii neceflarii pro exercitio jurifdictionum & jurium regalium, five fint cafteilani , pre- poft; clientes, receptores, Cc. Item fimiliter tranfportabnatur dicto domi- no Burgundie & íuo heredi poft eum omncs utilitates fubfidiorum granariorum pro falc, gabella vinorum venditorum ad debitolium, pedapgium, feu ve&igale omnium mercantia- tia gardie predicte, quam rex ad caufam co- mitatus Campaniz dicit fihi áttinere; quamvis comites Burguadie inantea pretenderunt & querularunt in contrarium , pro co quod illa abbatia erat extra regnum . Trem per regem tranfportabunrur dicto do- mino duci, pro fe & luis heredibus in recta linea maículis tantum, caftra, ville, caftel- laric, prepofiture forenfes Peronz , Mont-di- dier, & Roye, cum omnibus fuis attinen- tiis, Gc. patronatu, & collatione beneficio- rum, tonendo in homagio & paritate, refor- to, ut fupra. ltem tranfportabit rcx dico domino duci rum, talie, foagia, $& quecumque fübven-C & fuo heredi mafeulo, cui poft fuum decefz tioncs impofitæ & imponendz in partibus Ma- tifconenfi. Cabiloneafi, Æduenfi, & Lingo- nenfi; quantum ad dicta teriitoria fe exten- dere poffunt per ducatum Burgundie s comi- tatum ad Charolois, & comitatum ad patriam Matifconenfem , & in.villis ác terris quibuf- cumque inclavaris in dictis ducatu, comitatu & aliis locis: & ad dictum ducem & fuum here- dem fpeétabit nominatio officiariorum ad præmif fa neceffariorum, &inftitutio ad regem, ut füpra. Item per regem tranfportabitur dicto domi- no Burgundie in perpotuum pro fe & fuis heredibus, five maículis (ive feminis, in di- reóta linea procreatis, civitas & comitatus „Autiiodorerfis una cum omnibus & fingulis? pertinentiis in juflitia regali feudorum, fub feudis, patronagiis ecclefiarum , collationibus bencficiorum , five alias quovis modo ad te- nendum illa a regc fub fidc; homagio & pa- sitate. Francie, fub refortio regis & euriæ par- lamenti fine medio (cut alii pares. Item. tranfportabuntur per regem dicto .do- mino Burgundia , S& illi de fuis heredibus, cui dimittet poft obitum dictum comitatum, omnia & fingula emolusrenta quz eveniunt in di&is civirate & comitatu, & in omnibus villis inclavatis in dicto comitatu , que tamen non funt de eodem , five fpe&ent ecclefiis , aut aliis ad caufam jurium regalium etiam fum deputabit dictas villas Peronæ, Mont-di- dier, & Hoye, omnia emolumenta ex illis villis, cafleliariis & præpufituris forenfibus, & in villis, terris fubjeCtis , & refortis ipfis villis, eaftellariis & præpofturis , caufa juriusa regalium quomodocumque. fuerit, tam in cone fi(cationibus , emendis, exercitiis juftiris , quam aliter; ad gaudendum per ipfum ducem & fuum heredem dumtaxat per modum fupra declaratum , fcilicet quod ad monitionem du- cis, vel fui heredis, rex inílituet, cc. ltem. tranfportabuntur eidem. duci & fuo hercdi omnes proventus fuübveutionis grana- riorum, falis, gabelle, &c. ut fupra. liem a parte regis dimittetur dicto duci; & illi de fuis heredibus cui dimittet comita- tun Arthefii, compofitiones aradarum dici comitatus , refortita & inclavamenta, afcen- dentia pronunc ad trigintaquatuor millia an- nuatim vei circiter, fine hoc quod ipfe vel fui heredes fiut adífticti inde habendi aliud donum vel oblationem. Xt norninabunt di- €tus dux & íüus heres tales officiarios, dc. quoe rex terris inflituet , Gc. & ipfius fuper hoc faciet deliberare. | Item rex tranfportabit domino Burgundie pro fe , fuis heredibus, & habentibus caufam Yeu intereffe perpetano omnes civitates, villas, fortalicia, terra$ &« dominia attinentia. coro- quocumque modo & regalibus confifcationi- E nz. Francie, de & fuper fluvio de Somme , bus, panis & emendis ac exercitiis juftitim , aut alias quomodolibet, quibus dominus dux & fuus heres pro tempore, vita alrerius fu- perviventis dumtaxat duranie , gaudebunt , & per modum fupra declaratum , videlicet quod ad dominationem, Gc. Item. ulterius pro parte regis erunt tranfpor- tati dicto domino duci & fuo heredi omnes profectus fubventionis granariorum , falis, ga- belle, vinorum venditorum, & cetera, ut fupra, pro fc & fuo herede, &c, de uno latere, & de alio ficut fanctus Quin- tinus , Corbia, Ambianis , Abbatis villa, & aliæ pariter totius comitatus de Pontieu , ci- tra & ultra diQum flumen de Somme, Dour- lens, fanttus Richarius , Crepicordium , Meux, Mortaigne, cum fuis attinentiis & appendi- ciis quibufcumque , & omnes alias terras, que poffunt pertinere corona Francie circa flumen de Somme inclufive verfus Árthe(iam, Flandriam & Hannoniam , tam de regno quam de imperio, comprehendendo etiam in refpe- Qu 

Strana 397
© sa jam vel etiam ordisa forane * fiap 55 ulterius w force pom v v% Giamenfis. -397 |CONCILII BASILEENSIS. 3.98 étu villarum. fitacum. fupra. didura. flumen. de A bit regi & fuo confilio literas doni facti Jaan- Somme, de latere. verfus Franciam ; bailliva- tus & feabinatus ipfarum villarum poffi dendos per dictum dominum Burgundie, dictos fuos heredes , & habentes caufam perpetuo de di- Gis villis, civitatibus, fortaliriis, terris & do- minis. in omnibus commodis reddituüm * tam inordinatorum pro guerris , & etiam ral- liarun, & aliorum emolumentorum quorum- cumque, &. non reünendo ex parte regis, preterquam. homagium , tefortum & fupremi- , tatem; : qua tren(porratio fiet per regem , me- diante reempüione fumma , quadringentorum millium ícutorum aurcorum antiquorum , fe- xaginta quatuor in marca de octo ungiis pro marca, arnt de remede, vel alterius monete aurez currentis ad valorem: de qua reemptione per dominum Burgundiz .tradentur bone litera Sa fufficientes , per quas ipfc promittet pro fe če fuis: & toties placcbit regi. vel (uis facere di- Glam rcempüonem , dominus Burgundie & fui tenebuntur, recipiendo di&am. fummam auream , reddere regi vel (uis omnes dictas civitates , villas, fortalitia, terras & dominia comprehenfa in ifto articulo tantum , & * fi- ve tangendo aliquas alias, de quibus fupra fa&a eít mentio , & * alterius contentabitur didus dux Burgundie. recipere folutionem di- &orum quadtingentoram millium. fcutorum ad duas vices, fcilicet qualibet vice medietatem, provifo quod non tenebitar dictas civitates , villas, forralitia, terras, & dominia, nec ali- quas ipfarum, quoufque rota folutio fit com- pleta, & tempore pendente faciet. dominus Burgundim fruétus fuos omnium dictarum ci- vitarum , villaram, cc. * de domanio , quam de * aidiis fine ulla dedu&tione principalis fumma; Et eft fciendurn , quod in ifto tranfportu non comprehenderur civitas Tornacenfis, ne- que baillivatus Tornacefii & fancti fed remanebunt in manibus regis, excepto Mortaigne ; quc remancbit domino Burgun- diz: nihilo minus c(t refervatura domino Bur- gondie, pecunia fibi concorda:a ab ills de D civirate Tornaceníi pro certo traCtatu, quem habet cum ipfis duranic ufque ad certum tem- pus, quam pecuniam Tornacenfes folvent in- tegræ domino Burgundiæ. Et est fciendum de omnibus officiariis, qui erunt refpectu domi- nii, quod dominus Durgundie constituet eos: & reípecta jurinm regalium, aydarum & ral- liarum , nominatio fpectabit ad dominum du- cem , & institatjo ad regem. ltem. quia dominus Burgundie prætendit jus i» comitatu Verdonienfi füpra mare, quem tenet & poflidet, ille übi remanebit pro fe & fuis hecedibus mafculis ex fuo corpore tan- tum , & tenebitar rex. pacificare illos, qui jus pretendunt in iMo comitatu, "nullam habeant querelam adver(us dictam do- minum Burgundie. Item castrum, villa & comitatus * Gyemyr fupra Ligerim , que dicuntur tranfportata cum comiratu Stampiæ & Dordani per ducém Bi- turicenfem , defunflo Joanne - duce Burgun- dic, ponentur ex parte regis in manibus du- cis Borbonii statim post paffatam concordiam, . tenenda per fpatium unius anni, infra quod tempus Joannes Burgundie, nunc omnes Stam- parum, vel dux Burgundize pro eo monftra- Amandi ,. taliter. quod É torum. ducis Burgundiz, ni defuncto duci per dominum ducem Biw- ricenfem: que fi vifæ fuerint fufficientes & valide , dux Borbonii tenebitur tradere præ- fato comiti abfque hoc, quod ex parte. re- gis poffit allegari antiqua preferiptio , aut iapfus temporis. Quod (i qui funt alii qui pretendant jus, illis remanebit actio contre comitem. Item per regem reflituetur comitibus Ni- vernenfi & Stamparum fumma triginta duo- rum millium oétingentorum fcutorum aureo- rum, que. quondam. rex Carolus ultimo de- functus , fccit deprehendi in ecclefía Rotho- magenf, ubi fuerant depofita pro matrimonio & d'aloy ad viginti quatuor caratz 1, Bdonuæ Bonz Arthelii matis ipfarum comi- tum, cafü quo probabunt. quod ifta fumma fuit in computo & profe&u dicti regis Caro- li ad folvendum illam fummam 32800. ad tales terminos, qui erant advifaci poft folu- tionem fa&am & completam quinquaginta mil- lium domino Burgundiz, de quibus fupra. Et refpecta debitorum que. dominas Burgun- dig. dicit fibi deberi per quondam regem Ca; rolum, 1am cauía, donorum &, penGonum , quam aliter, aíceadentium ad magnas fum- mas, fuum jus quod. habet &. debet habere pro recuperatione ipforum debitorum, fibi.re- manebit falvum. Item quod dictus dominus Burguadie nam, C tenebitur facere aliquod homagium vel fervi- tum regi de terris &. dominiis que de. prz- fenti tenet in regno, nec. de ilis qua debe- ret habere per prefeutem tractatum, nec de. ilis qua. fibi evenire potuerint pet. fucce/fio- nem, {ed remanebit exemptus in fua pesfqe na in omuibus cafibus fubjeGionis, refarti, fupremitatis , & aliorum , durante. vita ipfius. Sed | poft ipfius regis obitum ,: dominus Bur- gundia faciet filio (uo & fucceffori in coro- na homagia, fidelitatem & fervitia quz rer quirentur, Et etdamfi dictus dux Burgun- die decederet ante regem, heredes fui, & caufam habentes, facient regi dicta homa- ia, Cc. Item in refpedtu feudatariorum. & fubjector rum ducis Durgundiz, que habet & debet. habere per prafentem trallatum, & qua fibi potuerint evenire pcr facceflionem durante vi- ta regis & faa, ipf non erunt adíticü fe armate ad mandatum regis & fuorum officia- riorum, füppofito quod teneant cum hoc a rege aliquas terres vel dominia. Sed e(t rex contentus, quod omni vice qua placebit do- mino Burgundiæ mandare fuos fubdiros feu. féudatarios & fubje(tos pro tuis guerris, five in regno five extra, ipfi tenebuntur & con- - ftringentur ibidem & illuc ire, fine pofle aug debere venire ad mandatum regis, (1. eciam. rex maudaret, Et fimiliter fier. re(pectu fervi- qui funtini familia- res & de fua domo, fuppofito quod non fint fui fubjeQi: lem. fi eveniat quod Anglici aut fui con- fo:derati faciant in poflerum guerram domino. Burgundiæ, aut fais pueris, five per mare. five per terram , occafione præfenris traétatus., vel alias, rex tenebitur juvare, ficut in facto proprio. liem quad dominus Bargundiæ & fui feu- dararit & fubjecti, &c alii, qui prius porta-, verunt in armis crucem fancti Andree, non ad- 

Strana 398
© sa jam vel etiam ordisa forane * fiap 55 ulterius w force pom v v% Giamenfis. -397 |CONCILII BASILEENSIS. 3.98 étu villarum. fitacum. fupra. didura. flumen. de A bit regi & fuo confilio literas doni facti Jaan- Somme, de latere. verfus Franciam ; bailliva- tus & feabinatus ipfarum villarum poffi dendos per dictum dominum Burgundie, dictos fuos heredes , & habentes caufam perpetuo de di- Gis villis, civitatibus, fortaliriis, terris & do- minis. in omnibus commodis reddituüm * tam inordinatorum pro guerris , & etiam ral- liarun, & aliorum emolumentorum quorum- cumque, &. non reünendo ex parte regis, preterquam. homagium , tefortum & fupremi- , tatem; : qua tren(porratio fiet per regem , me- diante reempüione fumma , quadringentorum millium ícutorum aurcorum antiquorum , fe- xaginta quatuor in marca de octo ungiis pro marca, arnt de remede, vel alterius monete aurez currentis ad valorem: de qua reemptione per dominum Burgundiz .tradentur bone litera Sa fufficientes , per quas ipfc promittet pro fe če fuis: & toties placcbit regi. vel (uis facere di- Glam rcempüonem , dominus Burgundie & fui tenebuntur, recipiendo di&am. fummam auream , reddere regi vel (uis omnes dictas civitates , villas, fortalitia, terras & dominia comprehenfa in ifto articulo tantum , & * fi- ve tangendo aliquas alias, de quibus fupra fa&a eít mentio , & * alterius contentabitur didus dux Burgundie. recipere folutionem di- &orum quadtingentoram millium. fcutorum ad duas vices, fcilicet qualibet vice medietatem, provifo quod non tenebitar dictas civitates , villas, forralitia, terras, & dominia, nec ali- quas ipfarum, quoufque rota folutio fit com- pleta, & tempore pendente faciet. dominus Burgundim fruétus fuos omnium dictarum ci- vitarum , villaram, cc. * de domanio , quam de * aidiis fine ulla dedu&tione principalis fumma; Et eft fciendurn , quod in ifto tranfportu non comprehenderur civitas Tornacenfis, ne- que baillivatus Tornacefii & fancti fed remanebunt in manibus regis, excepto Mortaigne ; quc remancbit domino Burgun- diz: nihilo minus c(t refervatura domino Bur- gondie, pecunia fibi concorda:a ab ills de D civirate Tornaceníi pro certo traCtatu, quem habet cum ipfis duranic ufque ad certum tem- pus, quam pecuniam 'Plornácenfcs folvent in- tegræ domino Burgundiæ. Et est fciendum de omnibus officiariis, qui erunt refpectu domi- nii, quod dominus Durgundie constituet eos: & reípecta jurinm regalium, aydarum & ral- liarum , nominatio fpectabit ad dominum du- cem , & institatjo ad regem. ltem. quia dominus Burgundie prætendit jus i» comitatu Verdonienfi füpra mare, quem tenet & poflidet, ille übi remanebit pro fe & fuis hecedibus mafculis ex fuo corpore tan- tum , & tenebitar rex. pacificare illos, qui jus pretendunt in iMo comitatu, "nullam habeant querelam adver(us dictam do- minum Burgundie. Item castrum, villa & comitatus * Gyemyr fupra Ligerim , que dicuntur tranfportata cum comiratu Stampiæ & Dordani per ducém Bi- turicenfem , defunflo Joanne - duce Burgun- dic, ponentur ex parte regis in manibus du- cis Borbonii statim post paffatam concordiam, . tenenda per fpatium unius anni, infra quod tempus Joannes Burgundie, nunc omnes Stam- parum, vel dux Burgundize pro eo monftra- Amandi ,. taliter. quod É torum. ducis Burgundiz, ni defuncto duci per dominum ducem Biw- ricenfem: que fi vifæ fuerint fufficientes & valide , dux Borbonii tenebitur tradere præ- fato comiti abfque hoc, quod ex parte. re- gis poffit allegari antiqua preferiptio , aut iapfus temporis. Quod (i qui funt alii qui pretendant jus, illis remanebit actio contre comitem. Item per regem reflituetur comitibus Ni- vernenfi & Stamparum fumma triginta duo- rum millium oétingentorum fcutorum aureo- rum, que. quondam. rex Carolus ultimo de- functus , fccit deprehendi in ecclefía Rotho- magenf, ubi fuerant depofita pro matrimonio & d'aloy ad viginti quatuor caratz 1, Bdonuæ Bonz Arthelii matis ipfarum comi- tum, cafü quo probabunt. quod ifta fumma fuit in computo & profe&u dicti regis Caro- li ad folvendum illam fummam 32800. ad tales terminos, qui erant advifaci poft folu- tionem fa&am & completam quinquaginta mil- lium domino Burgundiz, de quibus fupra. Et refpecta debitorum que. dominas Burgun- dig. dicit fibi deberi per quondam regem Ca; rolum, 1am cauía, donorum &, penGonum , quam aliter, aíceadentium ad magnas fum- mas, fuum jus quod. habet &. debet habere pro recuperatione ipforum debitorum, fibi.re- manebit falvum. Item quod dictus dominus Burguadie nam, C tenebitur facere aliquod homagium vel fervi- tum regi de terris &. dominiis que de. prz- fenti tenet in regno, nec. de ilis qua debe- ret habere per prefeutem tractatum, nec de. ilis qua. fibi evenire potuerint pet. fucce/fio- nem, {ed remanebit exemptus in fua pesfqe na in omuibus cafibus fubjeGionis, refarti, fupremitatis , & aliorum , durante. vita ipfius. Sed | poft ipfius regis obitum ,: dominus Bur- gundia faciet filio (uo & fucceffori in coro- na homagia, fidelitatem & fervitia quz rer quirentur, Et etdamfi dictus dux Burgun- die decederet ante regem, heredes fui, & caufam habentes, facient regi dicta homa- ia, (c. Item in refpedtu feudatariorum. & fubjector rum ducis Durgundiz, que habet & debet. habere per prafentem trallatum, & qua fibi potuerint evenire pcr facceflionem durante vi- ta regis & faa, ipf non erunt adíticü fe armate ad mandatum regis & fuorum officia- riorum, füppofito quod teneant cum hoc a rege aliquas terres vel dominia. Sed e(t rex contentus, quod omni vice qua placebit do- mino Burgundiæ mandare fuos fubdiros feu. féudatarios & fubje(tos pro tuis guerris, five in regno five extra, ipfi tenebuntur & con- - ftringentur ibidem & illuc ire, fine pofle aug debere venire ad mandatum regis, (1. eciam. rex maudaret, Et fimiliter fier. re(pectu fervi- qui funtini familia- res & de fua domo, fuppofito quod non fint fui fubjeQi: lem. fi eveniat quod Anglici aut fui con- fo:derati faciant in poflerum guerram domino. Burgundiæ, aut fais pueris, five per mare. five per terram , occafione præfenris traétatus., vel alias, rex tenebitur juvare, ficut in facto proprio. liem quad dominus Bargundiæ & fui feu- dararit & fubjecti, &c alii, qui prius porta-, verunt in armis crucem fancti Andree, non ad- 

Strana 399
399 A P ENDIX PRIMA 400 adftringentur portare aliud interfignium in Aguerram, &' aliter. Ee fimifiter promitet quacumque armata in regno vel extra, & in prafentda regis aut fuorum conneftabiliorum aut marefcallorum , prout fint. fuis flipendiis vel alias. Item & quod rex faciet reflirmi, & fine damno de fuis perditis rationabilibus , & et- iam de (uis * eancoribus illis qui fuerint ca- pti in die mortis quondam ducis Joannis, & ilis qui ibi perdiderunt fha bona, & fuerunt pofi ad. magnam redemptionem. ' Item & quod de ccteris abolitio generalis fit fala de omnibus cafibus, eventis, & de "omnibus caufis, rebus, dictis, fa&tis & райа- tis occafione divifionis iftius regni: excepto refpe&tu. illorum qui perperrarunt. ditum fna- B lum cafum, vel fuerint confentientes de mor- te quondam ducis Burgundie; qui erunt. & remanebunt extra omnem concordie iacta- tum: & quod de ceteris quiliber de uno & alio latere revertatur, fcilicet. ecclefiaftici ad fuas ecclefias & . beneficia, & fæculares ad fuas terras, redditus , & hereditagia, poffeßiones \ fk bona immobilia, in flatu in quo erunt, refervato relpeflu terrarijm & dominorum exi- flentièm in comitatu Burgundie, quas dux Burgundie & quondam fuus pater habuerunt & retinuerunt, vel alis dederunt ramquam confifcatas fibi caufa ditarum guerrarum , que erunt & femanebunt , non obflante dicta abo- dux, falva femper exemptions fue perfonæ ad vitem. ftem. tradet rex fas literas: quod fi con- tingat in. poflerum quod ex fua parte infrin- gatur ifle tractatus, fui vàffalii , feudales, füh- её! , & fervitores , pralentes & futuri, non tenebuniur fibi plus obedire nec ferie ; fed tenebuntur extune fervire domino Burgundie & fuis fuccefforibus contra ipfam , & quod in dido cafu omnes fui feudales, fubjecti, če fervitaves, fint abfofuri & quier! de omnibus _juramentis , fidelitatibus, promiifionibus , ob- ligationibus fervitiorum — in quibus ipfi pof- fent teneri petantea verfus regem , abíque Бос quod in tempore futuro. ipfis poffir. imputari ad onus aut opprobrium, aur quod ab iplis poffit inde aliquid exigi. Et quod ex nunc, prom extunc , rex pr£cipiat ipfis ira facere, & quiet & exonere; ab omnibus obligatio- nibus, & juramentis in cafü predicto , & quod fimiliter fiat. & corfentiatur de late- re ducis Burgundie треба fuorum vafífallo- rum » fcudarariorum ,. & fubjeclorum, & fer- vitorum. Нет duod ex parte rcgis fient. promiffio- nes, obligationes, & fubmifliones tangentes intentionem prefeutis tractatus in. manibus care dinalis fandtæ Crucis legati pap , & de Cy- pro legati concilii, ampliores quz potuering litione & concordia; illis qui plas tenent. & Cadvifari, & fub pcenis; excommunicationis , poffdent. Sed alibi ubique quüÜibet redibit ad fuas pofleifiones & terras , & hereditagia, fi- ne hoc quod pro demolitione , deterioratione cuftodiarum , lecorum , aur reparatione quali- eumque aliquid poffit exigerc unus ab alio: & quiliber renebitur convictus omnium reddi- tuum eventorum de rempore quo non poffi- dcbar fuas rersas & hercditagia. Scd in refpe- "Au mobilium caprorum aut habitorum de uno latere aut de alio, nunquam poterit fieri aliqua quereia , aut actio de uno aat de alio. Item per iftum traflatum exiinguantur & aboleantur omnes injurie , rancores tam ver- boram & faforum, quam aliter eventorum D peraptca occafione di&ctarum divifonum, par- - tialitatum, Ge. tam de una parte quam de * Foret , vo- фо, В, alis: abique hoc quod aliquis poffit. exigere vel facete. quzfüonem , vel profecutionem , wel proceffus , vel aliter reprobari vel fcan- dalizari de tenendo aliquam partem. Re di- centes vel facientes contrariura: punientur fi- cut traufgreflores pacis fecundum exigentiam Чена. Item in ifto tradlatu comprehendentur ex- prefe ex parte ducis Burgundie omnes par- tes ecclefiaflicæ, ville nobiles, & alii, cujuf cumque flatus funt, qui tenuerunt fuam pat- tem, & quondam fui patris, tam in regno, quam in Delphinatu, provifo quod accepta- E bunt prafentem traclarum , X inde a volunt gaudere. Jtem renuniabit res confosderationi guam fecit cum imperatore contra ducem Burgun- diz, & omnibus alis confeederationibus per ipfum factis cum quibufcumque perlonis » prin- cipibus, aut dominis im contrarium di&i due cis. Provifo quod dominus dux faciet fimili ter, & promittet rex dicto duci ipfum fufti- nere G& adjuvare contra omnes qui vellent ipfum gravare; vel damnum impenders per aggravarionis, veaggravationis, interdi®i im terris iuis & dominis, & aliter ulteriores, ad quas cenfuse ecclefiaflicee fe potuerint. ex- zenderc , fecundam poteflatem quam habent diQli domini a papa concilio, provilo quod fimiliter faciat ex parte fua dux Burgundia. Item & cum hoc faciet rex cum fuo. figil- lo tradi dido duci Burgundie figila princi- pum & dominorum fui fanguinis Y obedien- ri, feilicct ducis Andcegavenfium , Caroli fii fratris, ducis Borbonii, ducis Álenconii, Co- mitis Richemondiæ , comitis Vindomiæ, co- mitis de Fuxo, comitis Armignaci, comitis Perdiaci, & aliorum qui adviGbantur, in * quibus figillis incorporabitur fgillum regis, & promitient tenere. ex {ца parte contenta fi. gilarorum. Er fi iufringerentur ex parte re- gis, deberent in iflo calu adjuvare & confor- tare dictum. ducem Rurgundiz & fuos contra regem. Et fimilirer fier ex parte ducis Bur- gundie, ltem & quod fimiliter rex. faciet tradi fi- gilla virorum ecclefiaticorum. & aliorum no- bilium, & villaum de regno de fua obe- dientia, quos dicus dux voluerit nominare, cum fecuritgtibus poenarum corporalium — & pecuniariarum, & aliarum fecuritatam, quas di&i cardinales & alii prelau huc miff ex parte pape & concilii advi(abunt perüinere, VE. “I Forte ques rume 

Strana 400
399 A P ENDIX PRIMA 400 adftringentur portare aliud interfignium in Aguerram, &' aliter. Ee fimifiter promitet quacumque armata in regno vel extra, & in prafentda regis aut fuorum conneftabiliorum aut marefcallorum , prout fint. fuis flipendiis vel alias. Item & quod rex faciet reflirmi, & fine damno de fuis perditis rationabilibus , & et- iam de (uis * eancoribus illis qui fuerint ca- pti in die mortis quondam ducis Joannis, & ilis qui ibi perdiderunt fha bona, & fuerunt pofi ad. magnam redemptionem. ' Item & quod de ccteris abolitio generalis fit fala de omnibus cafibus, eventis, & de "omnibus caufis, rebus, dictis, fa&tis & райа- tis occafione divifionis iftius regni: excepto refpe&tu. illorum qui perperrarunt. ditum fna- B lum cafum, vel fuerint confentientes de mor- te quondam ducis Burgundie; qui erunt. & remanebunt extra omnem concordie iacta- tum: & quod de ceteris quiliber de uno & alio latere revertatur, fcilicet. ecclefiaftici ad fuas ecclefias & . beneficia, & fæculares ad fuas terras, redditus , & hereditagia, poffeßiones \ fk bona immobilia, in flatu in quo erunt, refervato relpeflu terrarijm & dominorum exi- flentièm in comitatu Burgundie, quas dux Burgundie & quondam fuus pater habuerunt & retinuerunt, vel alis dederunt ramquam confifcatas fibi caufa ditarum guerrarum , que erunt & femanebunt , non obflante dicta abo- dux, falva femper exemptions fue perfonæ ad vitem. ftem. tradet rex fas literas: quod fi con- tingat in. poflerum quod ex fua parte infrin- gatur ifle tractatus, fui vàffalii , feudales, füh- jedi , & fervitores , pralentes & futuri, non tenebuniur fibi plus obedire nec ferie ; fed tenebuntur extune fervire domino Burgundie & fuis fuccefforibus contra ipfam , & quod in dido cafu omnes fui feudales, fubjecti, če fervitaves, fint abfofuri & quier! de omnibus _juramentis , fidelitatibus, promiifionibus , ob- ligationibus fervitiorum — in quibus ipfi pof- fent teneri petantea verfus regem , abíque hoe quod in tempore futuro. ipfis poffir. imputari ad onus aut opprobrium, aur quod ab iplis poffit inde aliquid exigi. Et quod ex nunc, prom extunc , rex pr£cipiat ipfis ira facere, & quiet & exonere; ab omnibus obligatio- nibus, & juramentis in cafü predicto , & quod fimiliter fiat. & corfentiatur de late- re ducis Burgundie треба fuorum vafífallo- rum » fcudarariorum ,. & fubjeclorum, & fer- vitorum. Нет duod ex parte rcgis fient. promiffio- nes, obligationes, & fubmifliones tangentes intentionem prefeutis tractatus in. manibus care dinalis fandtæ Crucis legati pap , & de Cy- pro legati concilii, ampliores quz potuering litione & concordia; illis qui plas tenent & Cadvifari, & fub pcenis. excommunicationis , poffdent. Sed alibi ubique quüÜibet redibit ad fuas pofleifiones & terras , & hereditagia, fi- ne hoc quod pro demolitione , deterioratione cuftodiarum , lecorum , aur reparatione quali- eumque aliquid poffit exigerc unus ab alio: & quiliber renebitur convictus omnium reddi- tuum eventorum de rempore quo non poffi- dcbar fuas rersas & hercditagia. Scd in refpe- "Au mobilium caprorum aut habitorum de uno latere aut de alio, nunquam poterit fieri aliqua quereia , aut actio de uno aat de alio. Item per iftum traflatum exiinguantur & aboleantur omnes injurie , rancores tam ver- boram & faforum, quam aliter eventorum D peraptca occafione di&ctarum divifonum, par- - tialitatum, Ge. tam de una parte quam de * Foret , vo- фо, В, alis: abique hoc quod aliquis poffit. exigere vel facete. quzfüonem , vel profecutionem , wel proceffus , vel aliter reprobari vel fcan- dalizari de tenendo aliquam partem. Re di- centes vel facientes contrariura: punientur fi- cut traufgreflores pacis fecundum exigentiam Чена. Item in ifto tradlatu comprehendentur ex- prefe ex parte ducis Burgundie omnes par- tes ecclefiaflicæ, ville nobiles, & alii, cujuf cumque flatus funt, qui tenuerunt fuam pat- tem, & quondam fui patris, tam in regno, quam in Delphinatu, provifo quod accepta- E bunt prafentem traclarum , X inde a volunt gaudere. Jtem renuniabit res confosderationi guam fecit cum imperatore contra ducem Burgun- diz, & omnibus alis confeederationibus per ipfum factis cum quibufcumque perlonis » prin- cipibus, aut dominis im contrarium di&i due cis. Provifo quod dominus dux faciet fimili ter, & promittet rex dicto duci ipfum fufti- nere G& adjuvare contra omnes qui vellent ipfum gravare; vel damnum impenders per aggravarionis, veaggravationis, interdi®i im terris iuis & dominis, & aliter ulteriores, ad quas cenfuse ecclefiaflicee fe potuerint. ex- zenderc , fecundam poteflatem quam habent diQli domini a papa concilio, provilo quod fimiliter faciat ex parte fua dux Burgundia. Item & cum hoc faciet rex cum fuo. figil- lo tradi dido duci Burgundie figila princi- pum & dominorum fui fanguinis Y obedien- ri, feilicct ducis Andcegavenfium , Caroli fii fratris, ducis Borbonii, ducis Álenconii, Co- mitis Richemondiæ , comitis Vindomiæ, co- mitis de Fuxo, comitis Armignaci, comitis Perdiaci, & aliorum qui adviGbantur, in * quibus figillis incorporabitur fgillum regis, & promitient tenere. ex {ца parte contenta fi. gilarorum. Er fi iufringerentur ex parte re- gis, deberent in iflo calu adjuvare & confor- tare dictum. ducem Rurgundiz & fuos contra regem. Et fimilirer fier ex parte ducis Bur- gundie, ltem & quod fimiliter rex. faciet tradi fi- gilla virorum ecclefiaticorum. & aliorum no- bilium, & villaum de regno de fua obe- dientia, quos dicus dux voluerit nominare, cum fecuritgtibus poenarum corporalium — & pecuniariarum, & aliarum fecuritatam, quas di&i cardinales & alii prelau huc miff ex parte pape & concilii advi(abunt perüinere, VE. “I Forte ques rume 

Strana 401
403 VITE AÂdvifaments prolocuta per dominos pralatos, & alios clerum regni Francia & Delphinatus re- prefentantes, qui Bituris convenerunt ad man- datum domini noftri regis, die XXvT. Februa- Viù >» MCCOCXXXL prefati domini nofiri regis €* fui magni concilii beneplacito , voluntate & correllione in omnibus femper falvis. N primis, qued attentis hzrefibus Bohe- morum & eorum infultationibus, guerra- rum calamitatibus, & morum in clero & po- pulo undique deformitatibus, conventioneque CONCILII BASILEENSIS. A item quia rex Bohemie, & alii principes 45% & nobiles qui gladium portant ad laudem bo- norum vindicamque malorum , patientius '"tolerarunt fidem vacillai, templa & perfonas ecclefiafticas (ut. premittitur ) laniari, illum poftea feminarunt errorem , dominum tenipo- valem in péccato publico mortali non poffe populo praeífe , & quodlibet peccatum pibli- cum & mortale. pro fuo arbitrio reputantes , fugarunt, regem, principes &t nobiles: & quos babere potuerunt , membratim concide- runt, feu uxoribus .X filiabus, virginibus, fanétimonialibus , & aliis quibuitumque fine reverentia violatis, cáftella ir »rum diraerunt,. & omne dominium a fe penitus abjecerunr Baülee triplici auctoritate apoftolica . legitime B fine alia cognitione judiciaria: nec fuit poffi- facta , que per annum duravit; & ultra, & ad quam de univerfis fere mundi parribus plures convenerunt, Spiritu. fancto duce meliora & viciniora faluti fperantes, &k mandati fant ii- dem Bohemi, qui fepius per univería mundi climata divulgaruut fe a catholicis non po- tuiffe audiri, & generalis concilii determina- tioni flare vclle : quibus nihi! omnino refpon- dere utile non effe videtur, ne forte exifti- ment catholicos refponfionis penuria declina- re certámen, & fides lædatur non intelligen- tium mentes ipforum: nonque pa(torum, fed mercenariorum perfonas gerere videantur pre- lati majores &c minores, terga filentio præ- bile; ecclefia t.cente, & demum fugata , no- bilibus refiftere: populus enim multus eft, & dominus unus fuis íubdiris præpofitus, nec facile eft unum dominum adverfari populo: multo. Item prefati Bohemi venenum per epifto- jas plurimas divulgarunt per univerfas mundi partes , & plurimos infecerunt, & ur Bohe- miam pratercamus remotam , domini noftri regis infectas partes non fileamus. Nonne in baillivia Matiíconenfi & comitatu Forenfi vi- fus eít.a paucis annis citra populus in nobi- les dominos fuos infurgere, & impias manus in eos injicere, non nobilitati, non fexui, bendo, qui libere veritatem pronuntiare ,, GC non. etat aut conditioni parcentes , libros eamdem populi defendere tenentur, ubi- ho- nor Deo debitus & proximorum falus adimi- tur, exiroque cito; & oberrantes introducere infra eccleíías jubentur. Ideo nedum -hone- ftum & utile, fed & neceffarium eft conci- Jium Bafileenfe celebrari , & pro poffe ad Dei laudem & inrentos fines flabilirum exaltari. ftem quia naturalitez homo homini fubeffe aut tributa folvere abhorret, & cum error Bohemorum fpiritualem & temporalem prafi- dentiam , àui tributa decimarum , oblationum, & quaevis alia ecclefiaflica , nec non čr tem- poralia aboleat X exccretur , ideo hic cancer lenius ferpit: Si enim ex Alexandria Ariifcin- cenfuales five terreria concremantes , caftelia invadentes, & dominos fuos fuis mobilibus Ípoliantes ? aufiqgue fünt dicere ,. quod in to- ta patria fufficerent ddo facerdotes, ^ & quod omnes nobiles ad laborem proprium manuum tenebantur , ex fententia divina in genus hu- manum & períonam Ada, 7» füdore videli- eet vultis tui ve[ceris pane iuo, prolata . Kx. quo inferebant tributa dominis temporalibus non debere folvi, & quantum devicet, aut conjungatur error ifle Bohemis, judicet fa- piens quifque. Et nifi exterminatus fuiffet pro- Principiis ot . videntia domini baillivi regii Matifconenfis una cum nobilibus patrig dum nafceretur er- ülla, nibil naturale habens, in magnam ex-Dror ille, multorum fuppliciis & patibulis , creverit orbis flammam, quanto magís hic er- ‘Tor per meatus naturales veniens, & avaritiæ fe commifcens facilius multos inflammabit? Vindex eft enim error ifte diffimulantium , aut conniveutium eum tam ecclefiafticorum quam fecularium : quia enim ecclefiaftici, qui pa- florum more íe pro ovibus &. veritate oppo- nere debebant, GC non fugere ante faciem, fidem. perfequentis diffimularunt; ideo ubique in Bohemia templa Dei incendiarunt, facer- dotes Dei fpoliarunt, & variis cruciatibus teu- Cidarunt, novis & inaudiris tormentorum ge- neribus adinventis , facramenta ecclefiaftica pro nihilo reputarunt, & in tam varios errores deciderunt , ut catholice ecclefie do£trina, ibi in pauciffimis & latentibus hominibus confi: flens, in nullo ab aliis audiamtur. Et idcirco nedum honefílum aut utile, fed & neceffarium eft generale concilium abíque diiatione ceic- brari: quia non efl expecandus Antiochus , qui templum Dei totaliter fpoliet, vafa ar- gentea auferat pariter &c aurea, coinquinet fanéta, fideles occidar, infidelis &c incircum- cifus tracidet circumcifos: fed preveniendum et, ne videamus mala geniis noftre & fan- €torum . Concil, General, Tom. XXIX. - jam divulgabatur in plurinrns populos. Item nonne etiam in Delphinatu eft quæ- dam portio inter montes inclufa, quz errori- bus adhzrens predictis Bohemorum, jam tributum impofuit, levavit & mifit eifdem Bohemis, in quibus fautoria manifefta haere- fis predicte debet judicari ? & novir Deus fi multorum popularium latentia corda leviter detegerentur, fublevara zmplius Bohemorum malitia , & ab eifdem feminaretur, concilium generale aufugiffe, non valens refpondere ra- tionibus Bohemorum predictorum, hoc prz- 'fertim in tempore, cum populus ex guerra- rum malitiis laccifitus, depauperatum íe fe- E pius vidit , & in partibus mulüs videtur fu- rére , & ex popularibus multi docti funt ad pralia. Eapropter cito , immo citiffime obvian- dum eft per dominum noftrum regem, nec non & per ecclefiam catholicam ; que tamen alias occurrere non poteft, nifi principum d nobilium fortitudine, vel jurium & clerico- Tum ratione. Item fi principum & nobilum rortitudine occurrendum eít, quod licet, cum fero abji- cienda fint, vulnera que medelam non fen- tiunt: quia enim gens illa numerofa valde & Cc indo- 

Strana 402
403 VITE AÂdvifaments prolocuta per dominos pralatos, & alios clerum regni Francia & Delphinatus re- prefentantes, qui Bituris convenerunt ad man- datum domini noftri regis, die XXvT. Februa- Viù >» MCCOCXXXL prefati domini nofiri regis €* fui magni concilii beneplacito , voluntate & correllione in omnibus femper falvis. N primis, qued attentis hzrefibus Bohe- morum & eorum infultationibus, guerra- rum calamitatibus, & morum in clero & po- pulo undique deformitatibus, conventioneque CONCILII BASILEENSIS. A item quia rex Bohemie, & alii principes 45% & nobiles qui gladium portant ad laudem bo- norum vindicamque malorum , patientius '"tolerarunt fidem vacillai, templa & perfonas ecclefiafticas (ut. premittitur ) laniari, illum poftea feminarunt errorem , dominum tenipo- valem in péccato publico mortali non poffe populo praeífe , & quodlibet peccatum pibli- cum & mortale. pro fuo arbitrio reputantes , fugarunt, regem, principes &t nobiles: & quos babere potuerunt , membratim concide- runt, feu uxoribus .X filiabus, virginibus, fanétimonialibus , & aliis quibuitumque fine reverentia violatis, cáftella ir »rum diraerunt,. & omne dominium a fe penitus abjecerunr Baülee triplici auctoritate apoftolica . legitime B fine alia cognitione judiciaria: nec fuit poffi- facta , que per annum duravit; & ultra, & ad quam de univerfis fere mundi parribus plures convenerunt, Spiritu. fancto duce meliora & viciniora faluti fperantes, &k mandati fant ii- dem Bohemi, qui fepius per univería mundi climata divulgaruut fe a catholicis non po- tuiffe audiri, & generalis concilii determina- tioni flare vclle : quibus nihi! omnino refpon- dere utile non effe videtur, ne forte exifti- ment catholicos refponfionis penuria declina- re certámen, & fides lædatur non intelligen- tium mentes ipforum: nonque pa(torum, fed mercenariorum perfonas gerere videantur pre- lati majores &c minores, terga filentio præ- bile; ecclefia t.cente, & demum fugata , no- bilibus refiftere: populus enim multus eft, & dominus unus fuis íubdiris præpofitus, nec facile eft unum dominum adverfari populo: multo. Item prefati Bohemi venenum per epifto- jas plurimas divulgarunt per univerfas mundi partes , & plurimos infecerunt, & ur Bohe- miam pratercamus remotam , domini noftri regis infectas partes non fileamus. Nonne in baillivia Matiíconenfi & comitatu Forenfi vi- fus eít.a paucis annis citra populus in nobi- les dominos fuos infurgere, & impias manus in eos injicere, non nobilitati, non fexui, bendo, qui libere veritatem pronuntiare ,, GC non. etat aut conditioni parcentes , libros eamdem populi defendere tenentur, ubi- ho- nor Deo debitus & proximorum falus adimi- tur, exiroque cito; & oberrantes introducere infra eccleíías jubentur. Ideo nedum -hone- ftum & utile, fed & neceffarium eft conci- Jium Bafileenfe celebrari , & pro poffe ad Dei laudem & inrentos fines flabilirum exaltari. ftem quia naturalitez homo homini fubeffe aut tributa folvere abhorret, & cum error Bohemorum fpiritualem & temporalem prafi- dentiam , àui tributa decimarum , oblationum, & quaevis alia ecclefiaflica , nec non čr tem- poralia aboleat X exccretur , ideo hic cancer lenius ferpit: Si enim ex Alexandria Ariifcin- cenfuales five terreria concremantes , caftelia invadentes, & dominos fuos fuis mobilibus Ípoliantes ? aufiqgue fünt dicere ,. quod in to- ta patria fufficerent ddo facerdotes, ^ & quod omnes nobiles ad laborem proprium manuum tenebantur , ex fententia divina in genus hu- manum & períonam Ada, 7» füdore videli- eet vultis tui ve[ceris pane iuo, prolata . Kx. quo inferebant tributa dominis temporalibus non debere folvi, & quantum devicet, aut conjungatur error ifle Bohemis, judicet fa- piens quifque. Et nifi exterminatus fuiffet pro- Principiis ot . videntia domini baillivi regii Matifconenfis una cum nobilibus patrig dum nafceretur er- ülla, nibil naturale habens, in magnam ex-Dror ille, multorum fuppliciis & patibulis , creverit orbis flammam, quanto magís hic er- ‘Tor per meatus naturales veniens, & avaritiæ fe commifcens facilius multos inflammabit? Vindex eft enim error ifte diffimulantium , aut conniveutium eum tam ecclefiafticorum quam fecularium : quia enim ecclefiaftici, qui pa- florum more íe pro ovibus &. veritate oppo- nere debebant, GC non fugere ante faciem, fidem. perfequentis diffimularunt; ideo ubique in Bohemia templa Dei incendiarunt, facer- dotes Dei fpoliarunt, & variis cruciatibus teu- Cidarunt, novis & inaudiris tormentorum ge- neribus adinventis , facramenta ecclefiaftica pro nihilo reputarunt, & in tam varios errores deciderunt , ut catholice ecclefie do£trina, ibi in pauciffimis & latentibus hominibus confi: flens, in nullo ab aliis audiamtur. Et idcirco nedum honefílum aut utile, fed & neceffarium eft generale concilium abíque diiatione ceic- brari: quia non efl expecandus Antiochus , qui templum Dei totaliter fpoliet, vafa ar- gentea auferat pariter &c aurea, coinquinet fanéta, fideles occidar, infidelis &c incircum- cifus tracidet circumcifos: fed preveniendum et, ne videamus mala geniis noftre & fan- €torum . Concil, General, Tom. XXIX. - jam divulgabatur in plurinrns populos. Item nonne etiam in Delphinatu eft quæ- dam portio inter montes inclufa, quz errori- bus adhzrens predictis Bohemorum, jam tributum impofuit, levavit & mifit eifdem Bohemis, in quibus fautoria manifefta haere- fis predicte debet judicari ? & novir Deus fi multorum popularium latentia corda leviter detegerentur, fublevara zmplius Bohemorum malitia , & ab eifdem feminaretur, concilium generale aufugiffe, non valens refpondere ra- tionibus Bohemorum predictorum, hoc prz- 'fertim in tempore, cum populus ex guerra- rum malitiis laccifitus, depauperatum íe fe- E pius vidit , & in partibus mulüs videtur fu- rére , & ex popularibus multi docti funt ad pralia. Eapropter cito , immo citiffime obvian- dum eft per dominum noftrum regem, nec non & per ecclefiam catholicam ; que tamen alias occurrere non poteft, nifi principum d nobilium fortitudine, vel jurium & clerico- Tum ratione. Item fi principum & nobilum rortitudine occurrendum eft, quod licet, cum fero abj- cienda fint, vulnera que medelam non fen- tiunt: quia enim gens illa numerofa valde & Cc indo- 

Strana 403
a Porir, de- , vel po- reſt. H. � J. quernla fen querela ane querula- 404 APPENDIX PRIMA, 403 indomita, ac in ſuis erroribus indurata, vin-A do prius ſuadendum est: Medice cura te ip. Lut. 4. ci non poteſt, niſi maxima catholicorum ad ſum. Quis enim neſciat a Viennensi concilio anno 1312. celebrato, circa morum deformi- hoc unitorum multitudine , & cum expenſa- tatem nullum fuiſſe celebratum generale con- rum grandi mole , principum autem & catho- cilium & varii in varios ex yetuſta corrupte- licorum multitudo hos hæreticos expugnan- la, quam pro jure conſuetudinis vendicant, tium haberi non poteſt ſine pacificatione re- deciderunt deformitatum mores? Quis neſciat gum & principum adinvicem ubique terra- conficias cauſas & diffugia, poſt aſſignata ge- rum contendentium; & ideo moris ſuit ec- neralla concilia, ne celebrentur eadem, ad- cleſiæ catholicæ volentis principem in ſubfi- inventa? Et meminiſſe divinam ſententiam de- dium terræ ſanctæ aut contra infideles com- cet : Jeruſalem , Jeruſalem , quoties volui te movere, prius ipſos per media conciliorum congregare, quemadmodum gallina congregat pacificare , aut ſaltem longas & fidas treugas pullos ſub alas, & noluiſti? Ecce relinquetur inter ipſos inire , & fideliter in facie eccleſiæ domus veſtra deſerta. Viſitat quoque jam fere firmare , ac uno agmine ad fidem defenden- ubique terrarum dominus plebem ſuam in gla- dam inducere: & ad hunc finem Baſileenſe B dio , fame & peſte, & ſi dictos corruptos mo- concilium convocatum eſt, nec eccleſiæ, quæ res, quibus vehementer Deus offenditur, in- in fide defendenda a facultatum contributio- ſequi & ulciſci differimus , ad iraſcendum uti- ne ſe excuſare non a debent , vel poſſunt , contributio imponi alias poteſt : nec patere- que divinitatis patientiam provocamus. Nec tamen diéli corrupti mores extra concilium tur ſe tributariam fleri, quam ex ordinatione concilii generalis, ut patet ex constitutione generale, cum de omni ſtatu agatur, hone- ste vel breviter poſſunt emendati, aut reges Constantienſi, nec obeditum eſt domino Mar- tino, contra Bohemos ſubſidia imponere vo- & principes ad pacem & treugam induci. lenti. Ex quibus infertur, neceſſario conci- Item ponderandum eſt, quod poſt tempora lium generale celebrandum, cum principum apoſtolorum, cum perſecutiones contra eccle- & nobilium juvamine poſtulandum vel onus ſiam ferveſcerent, non habuit facultatem ec- eccleſiæ imponendum fuerit , fine quibus hac cleſia conveniendi in unum uſque ad tempo- in se ad bella procedi non poteſt. ra Conſtantini magni. Si igitur multiplicatis vitiis in ciero & populo, multipliciter & do- Item ſi occurrendum eſt jurium & clerico- rum ratione, quæ via videtur accommoda, minus flagella contra religionem Chriſtianam, quia Spiritus fanctus in unum congregatos in C se adverſus Deum rebellantem, & Pharaonis nomine ejus dirigit, & per generalia concilia more indurantem ; non eſt credibile quod ec- frequentius hæreſes ſunt extinctæ, sicut hæc cleſia tunc ad Deum conſugiens leviter audia- hæreſis Bohemica ſperatur extingui in conci- tur ad conventionem conciliorum , ſed redi- lio Bafileenſi, ad quod vocati sunt dicti Bo- bit ad prædicta perſecutionem tempora, liber- hemi cum magna caritate , & qui literas ejuſ- tatem non habens congregandi. Hoc ipſe do- dem concilii acceperunt. Et ſi venerint ad minus regio ore profeſſus eſt: Multiplicatæ sunt, Psal. 13a concilium generale præfatum, expedit eccle- inquit, infirmitates eorum, poſtea accelerave- ſiam catholicam in unum convenire: quia rant. Non congregabo conventicula eorum de quod a pluribus quæritur, facilius invenitur: ſanguinibus , nec memor ero nominum eorum per ſalubriuſque eſt ſidei , & papæ conſultius, labia mea. cauſam fidei unitati committere , quam uni Item quod viſis ſanctiſſimi domini noſtri & ſic omnino aſſistendum est & ſublevandum Eugenii papæ diſſolutionis ejuſdem concilii cau- generale concilium , & non differendum , ma- ſis , nec non & rationibus contrariis in qui- xime cum ubique univerſitates ſtudiorum ob buſdam inſtructionibus per ſacrum concilium guerras & rerum inopias ſint multum depo- Dgenerale Baſileenſe ad eumdem dominum no- pulatæ , nec ſit expectandum , ut ex toto ſe- strum papam directis, ut diſſidia ceſſent, quæ neſcat vel morte pereat literatorum antiquo- ſator zizaniæ ingerere poſſet , per clerum ec- rum copia. Si vero Bohemi non venerint ad cleſiæ Gallicanæ conſulendum eſt, & conſu- concilium ſic ſolemniter mandati, tunc hæc lit , humiliuſque ſupplicat domino noſtro re- ſua obmuteſcet * guerrula, quod non potue- gi, ut progenitorum ſuorum more ſchiſmata rint audiri: tunc convocata erit ecclefia uni- extinguentium, & ecclefiam depreſſam ſuble- verſa ; & principes , & Chriſti fideles pote- vantium, his occurrat, ut prius extinctum runt ad pugnam animari : tunc ecclefiæ tri- quam natum malum hujuſmodi inextinguibile buta & ſubventiones juſte imponi; immo gra- videatur: per hæc enim Deum ſibi placabit, tius & benigniſſime ferent ſibi ſua volunta- eccleſiam peramplius obligabit, veſtigiis præ- te impoſita, & in poſterum hac de cauſa im- deceſſoris innitetur, & fama ejus in omnem ponenda. terram divulgabitur. Item licet juſte indici poſſit bellum contra Item quod præfatus dominus noſter rex, hæreticos damnatos , ſupius tamen reprobata re & titulo Chriſtianiſſimus, a paternis non videtur in hac cauſa a Deo, qui aufert cor-E declinando traditionibus, & vestigiis præmiſ- da principum, fortitudo; cum catholici itera- ſis aſſurgens pro ſe & eccleſia Gallicana , no- tis vicibus fugerint, nemine perſequente: in- tabilem dirigat ad præfatum ſanctiſſimum do- ſcrutabiliaque Dei judicia , licet nullus homi- minum noſtrum papam ambaxiatam, exoran- num valeat diſcernere aut judicare; ſuaderi do ut pro fidei neceſſitate, proque religionis amen poteſt , quod monſtruoſos mores in cle- Chriſtianæ univerfali utilitate, mandet conti- 1o & populo voluit purgari, ſicut contra ho- nuari & celebrari idem generale concilium stes fidei congredi, ne cæcus cæco ducatum Baſileenſe , obſtruendo ora in fidem orthodo- præberet, aut gestans trabem in oculo, festu- xam ſuamque ſanctitatem clementiſſimam ma- cam de oculo proximi erueret. Ne etiam di- liguantium. viſi principes, hæreticos ab eccleſia diviſos Item quod præefati ambaxiatores instent a- exterminare conentur: quibus pacem conſulen- pud reverendiſſimos patres dominos cardina- Marsh. 3B. les

Strana 404
a Porer, de- t, věl po- reſt. H. � j. querula ſen querela ane querula, 404 APPENDIX PRIMA 403 indomita, ac in ſuis erroribus indurata, vin-A do prius ſuadendum est: Medice cura te ip. Lut. 4. ci non poteſt, niſi maxima catholicorum ad ſum. Quis enim neſciat a Viennensi concilio anno 1312. celebrato, circa morum deformi- hoc unitorum multitudine , & cum expenſa- tatem nullum fuiſſe celebratum generale con- rum grandi mole , principum autem & catho- cilium & varii in varios ex vetuſta corrupte- licorum multitudo hos hæreticos expugnan- la, quam pro jure conſuetudinis vendicant, tium haberi non potest fine pacificatione re- deciderunt deformitatum mores? Quis neſciat gum & principum adinvicem ubique terra- conficias cauſas & diffugia, poſt aſſignata ge- rum contendentium; & ideo moris ſuit ec- neralla concilia, ne celebrentur eadem, ad- cleſiæ catholicæ volentis principem in ſubſi- inventa? Et meminiſſe divinam ſententiam de- dium terræ ſanctæ aut contra infideles com- cet : Jeruſalem , Jeruſalem , quoties volui te movere, prius ipſos per media conciliorum congregare, quemadmodum gallina congregat pacificare , aut ſaltem longas & fidas treugas pullos ſub alas , & noluiſti? Ecce relinquetur inter ipſos inire , & fideliter in facie eccleſiæ domus veſtra deſerta. Viſitat quoque jam fere firmare , ac uno agmine ad fidem defenden- ubique terrarum dominus plehem ſuam in gla- dam inducere: & ad hunc finem Baſileenſe B dio, fame & peſte, & ſi dictos corruptos mo- concilium convocatum eſt, nec eccleſiæ, quæ res, quibus vehementer Deus offenditur, in- in fide defendenda a facultatum contributio- ſequi & ulciſci differimus , ad iraſcendum uti- ne ſe excuſare non a debent , vel poſſunt , contributio imponi alias poteſt: nec patere- que divinitatis patientiam provocamus. Nec tamen diéti corrupti mores extra concilium tur ſe tributariam fleri, quam ex ordinatione concilii generalis, ut patet ex conſtitutione generale, cum de omni statu agatur, hone- ste vel breviter poſsunt emendati, aut reges Conſtantienſi, nec obeditum eſt domino Mar- & principes ad pacem & treugam induci. tino, contra Bohemos ſubſidia imponere vo- Item ponderandum eſt, quod post tempora lenti. Ex quibus infertur, neceſſario conci- lium generale celebrandum, cum principum apoſtolorum , cum perſecutiones contra eccle- & nobilium juvamine poſtulandum vel onus ſiam ferveſcerent, non habuit facultatem ec- eccleſiæ imponendum fuerit , ſine quibus hac cleſia conveniendi in unum uſque ad tempo- in se ad bella procedi non poteſt. ra Conſtantini magni. Si igitur multiplicatis Item ſi occurrendum eſt jurium & clerico- vitiis in ciero & populo, multipliciter & do- rum ratione, quæ via videtur accommoda, minus flagella contra religionem Chriſtianam, quia Spiritus fanctus in unum congregatos in C se adverſus Deum rebellantem, & Pharaonis nomine ejus dirigit, & per generalia concilia more indurantem ; non eft credibile quod ec- cleſia tunc ad Deum conſugiens leviter audia- frequentius hæreſes funt extinctæ, ficut hæc hæreſis Bohemica ſperatur extingui in conci- tur ad conventionem conciliorum , ſed redi- lio Baſileenſi , ad quod vocati ſunt dicti Bo- bit ad prædicta perſecutionem tempora, liber- hemi cum magna caritate , & qui literas ejuſ- tatem non habens congregandi. Hoc ipſe do- dem concilii acceperunt. Et ſi venerint ad minus regio ore profeſſus eſt: Multiplicate ſunt, Psai. 13r concilium generale præfatum, expedit eccle- inquit, infirmitates eorum, poſtea accelerave- runt. Non congregabo conventicula eorum de ſiam catholicam in unum convenire: quia quod a pluribus quæritur, facilius invenitur: ſanguinibus , nec memor ero nominum eorum per ſalubriuſque eſ ſidei , & papæ conſultius , labia mea. cauſam fidei unitati committere , quam uni : Item quod viſis ſanctiſſimi domini noſtri & ſic omnino aſſiſtendum est & ſublevandum Eugenii papæ diſſolutionis ejuſdem concilii cau- generale concilium , & non differendum, ma- ſis , nec non & rationibus contrariis in qui- xime cum ubique univerſitates ſtudiorum ob buſdam inſtructionibus per ſacrum concilium guerras & rerum inopias ſint multum depo- D generale Baſileenſe ad eumdem dominum no- pulatæ , nec ſit expectandum , ut ex toto ſe- ſtrum papam directis, ut diſſidia ceſſent, quæ neſcat vel morte pereat literatorum antiquo- ſator zizaniæ ingerere poſſet , per clerum ec- rum copia. Si vero Bohemi non venerint ad cleſiæ Gallicanæ conſulendum eſt, & conſu- concilium ſic ſolemniter mandati, tunc hæc lit , humiliuſque ſupplicat domino noſtro re- ſua obmuteſcet * guerrula, quod non potue- gi, ut progenitorum ſuorum more ſchiſmata rint audiri : tunc convocata erit ecclefia uni- extinguentium, & eccleſiam depreſſam ſuble- verſa ; & principes , & Chriſti fideles pote- vantium, his occurrat, ut prius extinctum runt ad pugnam animari: tunc ecclefiæ tri- quam natum malum hujuſmodi inextinguibile buta & ſubventiones juſte imponi; immo gra- videatur: per hæc enim Deum fibi placabit, tius & benigniſſime ferent ſibi ſua volunta- eccleſiam peramplius obligabit, veſtigiis præ- te impoſita, & in poſterum hac de cauſa im- deceſſoris innitetur, & fama ejus in omnem ponenda. terram divulgabitur, Item licet juſte indici poſſit bellum contra Item quod præfatus dominus noſter rex, hæreticos damnatos, ſæpius tamen reprobata re & titulo Chriſtianiſſimus, a paternis non videtur in hac cauſa a Deo, qui aufert cor-E declinando traditionibus, & vestigiis præmiſ- da principum, fortitudo; cum catholici itera- ſis aſſurgens pro ſe & eccleſia Gallicana , no- tis vicibus fugerint, nemine perſequente: in- tabilem dirigat ad præfatum ſanctiſſimum do- ſcrutabiliaque Dei judicia , licet nullus homi- minum noſtrum papam ambaxiatam, exoran- num valeat diſcernere aut judicare; ſuaderi do ut pro fidei neceſſitate, proque religionis tamen poteſt , quod monſtruoſos mores in cle- Chriſtianæ univerſali utilitate, mandet conti- 3o & populo voluit purgari, ficut contra ho- nuari & celebrari idem generale concilium ſtes fidei congredi, ne cæcus cæco ducatum Baſileenſe , obſtruendo ora in fidem orthodo- præberet, aut gestans trabem in oculo, festu- xam ſuamque ſanctitatem clementiſſimam ma- cam de oculo proximi erueret. Ne etiam di- liguantium. viſi principes, hæreticos ab eccleſia diviſos Item quod præfati ambaxiatores instent a- exterminare conentur: quibus pacem conſulen- pud reverendiſſimos patres dominos cardina- Marsh. 38. les

Strana 405
4°5 CONCILII BASILEENSIS. 406 let & facrum collegium, de premiffis.eos red-A deficiant ; utque prefatas dominus nofter rex dentes folertius attentos, ut ecclefum incom- anoda pirzcaventes, devotius exorenr eumdem dominum noftrum, & in fingulari, & per: modum collegii, ut celebrationi concilii, quz fuz fanClitstis honori accedit, & ecclefie plu- fime utilitati, intendere velit, raandando con- 'ínuari idcm concilium . & prelatos abfentes, quatenus opus eft, arctius convocando . item hoc facrum concilium , pro extirpa- fione hzrefum aliique caufis jamdiu affigna- gnatum , non deber dici cum Bohemis jam dainnsatis inhibitum , fed pro eorum totali ex- ürpatione, & fidei defenfione , fuperque di- is caufis legitime convocatum; licet & in eodem concilio, fi dici Bohemi venerint , poffint doceri, & caritative inftrui & tracta- zi, nec non, fi poífbile eft, reduci. Suaque attenta muldiudine, quæ fere domari fine fanguinis humani multa effufione non poteft, feveritaii difciplinæ detrahi valer & pore(t: & ubi reperientur contumaces , catholici in concilio prefenres, Gc divulgata fama abien- tes , andentiores & firmiores reddentur : Im- mo fperandum eít de Dei mifericordia, quod Deus pugnabit pro illis, quia veritas vincit. Item quod placeat domino noftro regi fuas dirigere literas imperatori , XX dominis duci- bus Sabaudiæ & Mediolanenf , quod velint fuo more cum caritate plena favere concilio ipfius imperatoris grandi inftantia & in ejus C ditionc convocato. Faveant etiam omnibus euntibus, flanübus & redeuntibus ad idem, & in fiagulari prelatis, & aliis quibufcum- que de regno Francie domino noflro regi fuübditis. Nihilque a quibufcumque permittant attentari contra fanétifimum dominum no- firum papam, curiam. Romanam , urbem vel patrimonium eorumdem, unde papa & col- legium occafionem indignationis, dilationis , fufpenfionis aut mutationis concilii. affumant : quia exinde fructus fperatus concilii deperde- retur, hereíes augmentarentur, & mores for- didi in amplius fordeícerent in Dei offenfam & populi Chrifliani corruptelam . Item «(uod clerus regni Francie in conci- lio Bituricenfis ad mandatum domini noftri regis ( ut premittitur ) congregatus pro pra- fata ambafiata dirigenda ad factitatem domini noflri pape, elegit concorditer reverendiíh- snum in Chrifto patrem dominum archiepif- copum Lugdunenfem ex parte ecclefiz Galli- canæ ambafiatorem & legatum, tamquam vie rum in quo eft zelus Domus Dei, & in ju- re eximium profefforem , qui licer totis viri- bus renitendo prefatam ambafiatam omnimo- de recufaret , precibus tamen victus, licer in- vitus , onus prefate ambafiate pro neceffitate pariter & honore ecclefie fufcepit: quem fi dominus nofter rex pro fe & ex parte fua alios praveniet in benedictionibus hujus dul- cedinis, quod ad dictum concilium aliquos fuos pramnittat oratores, nuntiantes intentio- nem regiam , & ecclefie Gallicauzs fan&am , pro qua miífa eft folemnis ambafiara ad pa- pam : patiaturque prælatos fub cenfuris eccle- fiafticis & religione juramenti adftriCtos, & 2b eodem concilio auctoritate apoftolica vo- catos, ut ad idem concilium vadant, prout füis..conftientiis attenta vocatione & rei nee ce(litate videbitur expedire. Irem quod pro expénfi$ premifforum , & in ufus prefatos convertendornm , 8r non alias, vel alio made, confentiunt fevari quartam B partem unius decima fuper clero regni & Del’ .phinatus: ita tamen, quod cum de jure com. muni, edam ex beneficio concilii Conftantien; fis, papz non liceat imponere decimam aue partem ejufdem clero univerfaliter vel parti- 'eulariter, nifi facro generali approbante cone cilio, aut de confenfu cleri ejufdem , quod dominus .nofter rex non patiatur clerum re- gni aur Delphinatus gravari auCloritate apo- ftolica alia decima aut parte ejufdem , . maxi- me cum clerus fit oppreffus ex guerris & mo- netis , & amplius gravabuntur prelati ex ac» ceíffu ad concilium generale. 1X. Copia mandati .nuntiorem conclü | exiflentium in Nuremberga ad trattandumm cum Bo kemis , Acrofancta generalis fynodus Bafileenfis, in Spiritu fancto legitime congregata , u- aiverfalem' ecclefiam reprefentans, pacem & unitatem Chri(li fidelium & ecciefio * pro- pmq.-.--. eo modo quo praemittitur , congre- gari voluit, procurare, integritatemque pacis inchoare, prefertim cum regni Bohemie in- colis, profequi , S« ad optatum ufque finem perducere defiderans, volenfque ipforum pro- curatoribus, nuntiis, Sc ambafiatoribus pro- D pterea hucufque deflinandis , de plena fecuri- tate pro fuo acceífu, mora & reccílu ufgue ad propria fua loca, & falvoconductu petito. & oblato providere, & alia que dicte pacis & unitatis uberiori ac celeriori * profecutio- ne deferviant, cum ipfi precederent, pertra- Qare : eadem fancta íynodus meliori modo & forma , via & jure. quibus eílicacius potuit & debuit, poteít & debet, fecit, conflituir & ordinavirz, ac facit, conílituit, & folemni- ter ordinat fuos veros & legitimos ac indu- bitatas. procuratores , negoriorum fuoram ge- ftores , ac nuntios fpeciales & ambafñiatores , videlicet venerabiles &t egregios viros domie num Henricum abbatem fancti Ægidii in Nue dirigat ad praefatum dominum noftrum papam Eremberga ; & fratrem Joannem Nider facra ambafiatorem & legatum , fancta ut una fiat ambafiata ex parte dicti domini noftri regis & ecclefiæ Gallicanæ , ambañata erit majoris auctoritatis , efficaciæ & virtutis, quoniam fu- miculus duplex non eque facile rumpitur ut fimplex, fietque ambafiata cum minori expen- fa. Er ut ita fat, humilius. clerus fupplicat domino noflro regi. Item ne tædio affeQum ex longa mora & pluri expenífa facrum generale concilium — vi- deatur, ut affümant pennas, volent, & non Concil, General, "Tom. XXIX. theologiz profefforem , & priorem domus prz- dicatorum Balieenfium > dominum Henricum canonicum Magdeburgenfem , & in facra pae gina profefforem , dominum Fredericum de Parfperch decanum Ratifponenfem, licentia- tum in decreüs, magiftrum Albertum pleba- num fanéti Sebaldi in Nuremberga, & fra- trem Joannem monachum Ci(tercienfis ordinis. monafterii de Mulenbrun , & ex illis quosli- ber duos in folidum , iza tamen quod duorum ocecypantium mon fit melior conditio : fed Cc a «uod 

Strana 406
4°5 CONCILII BASILEENSIS. 406 let & facrum collegium, de premiflis eos red-A deficiant ; utque przfatus dominus nofter rex dentes folertius attentos, ut ecclefum incom- anoda pirzcaventes, devotius exorenr eumdem dominum noftrum, & in fingulari, & per: modum collegii, ut celebrationi concilii, quz fuz fanClitstis honori accedit, & ecclefie plu- fime utilitati, intendere velit, raandando con- 'ínuari idcm concilium . & prelatos abfentes, quatenus opus eft, arctius convocando . item hoc facrum concilium , pro extirpa- fione hzrefum aliique caufis jamdiu affigna- gnatum , non deber dici cum Bohemis jam dainnsatis inhibitum , fed pro eorum totali ex- ürpatione, & fidei defenfione , fuperque di- is caufis legitime convocatum; licet & in eodem concilio, fi dici Bohemi venerint , poffint doceri, & caritative inftrui & tracta- zi, nec non, fi poífbile eft, reduci. Suaque attenta muldiudine, quæ fere domari fine fanguinis humani multa effufione non poteft, feveritaii difciplinæ detrahi valer & pore(t: & ubi reperientur contumaces , catholici in concilio prefenres, Gc divulgata fama abien- tes , andentiores & firmiores reddentur : Im- mo fperandum eít de Dei mifericordia, quod Deus pugnabit pro illis, quia veritas vincit. Item quod placeat domino noftro regi fuas dirigere literas imperatori , XX dominis duci- bus Sabaudiæ & Mediolanenf , quod velint fuo more cum caritate plena favere concilio ipfius imperatoris grandi inftantia & in ejus C ditionc convocato. Faveant etiam omnibus euntibus, flanübus & redeuntibus ad idem, & in fiagulari prelatis, & aliis quibufcum- que de regno Francie domino noflro regi fuübditis. Nihilque a quibufcumque permittant attentari contra fanétifimum dominum no- firum papam, curiam. Romanam , urbem vel patrimonium eorumdem, unde papa & col- legium occafionem indignationis, dilationis , fufpenfionis aut mutationis concilii. affumant : quia exinde fructus fperatus concilii deperde- retur, hereíes augmentarentur, & mores for- didi in amplius fordeícerent in Dei offenfam & populi Chrifliani corruptelam . Item «(uod clerus regni Francie in conci- lio Bituricenfis ad mandatum domini noftri regis ( ut premittitur ) congregatus pro pra- fata ambafiata dirigenda ad factitatem domini noflri pape, elegit concorditer reverendiíh- snum in Chrifto patrem dominum archiepif- copum Lugdunenfem ex parte ecclefiz Galli- canæ ambafiatorem & legatum, tamquam vie rum in quo eft zelus Domus Dei, & in ju- re eximium profefforem , qui licer totis viri- bus renitendo prefatam ambafiatam omnimo- de recufaret , precibus tamen victus, licer in- vitus , onus prefate ambafiate pro neceffitate pariter & honore ecclefie fufcepit: quem fi dominus nofter rex pro fe & ex parte fua alios praveniet in benedictionibus hujus dul- cedinis, quod ad dictum concilium aliquos fuos pramnittat oratores, nuntiantes intentio- nem regiam , & ecclefie Gallicauzs fan&am , pro qua miífa eft folemnis ambafiara ad pa- pam : patiaturque prælatos fub cenfuris eccle- fiafticis & religione juramenti adftriCtos, & 2b eodem concilio auctoritate apoftolica vo- catos, ut ad idem concilium vadant, prout füis..conftientiis attenta vocatione & rei nee ce(litate videbitur expedire. Irem quod pro expénfi$ premifforum , & in ufus prefatos convertendornm , 8r non alias, vel alio made, confentiunt fevari quartam B partem unius decima fuper clero regni & Del’ .phinatus: ita tamen, quod cum de jure com. muni, edam ex beneficio concilii Conftantien; fis, papz non liceat imponere decimam aue partem ejufdem clero univerfaliter vel parti- 'eulariter, nifi facro generali approbante cone cilio, aut de confenfu cleri ejufdem , quod dominus .nofter rex non patiatur clerum re- gni aur Delphinatus gravari auCloritate apo- ftolica alia decima aut parte ejufdem , . maxi- me cum clerus fit oppreffus ex guerris & mo- netis , & amplius gravabuntur prelati ex ac» ceíffu ad concilium generale. 1X. Copia mandati .nuntiorem conclü | exiflentium in Nuremberga ad trattandumm cum Bo kemis , Acrofancta generalis fynodus Bafileenfis, in Spiritu fancto legitime congregata , u- aiverfalem' ecclefiam reprefentans, pacem & unitatem Chri(li fidelium & ecciefio * pro- pmq.-.--. eo modo quo praemittitur , congre- gari voluit, procurare, integritatemque pacis inchoare, prefertim cum regni Bohemie in- colis, profequi , S« ad optatum ufque finem perducere defiderans, volenfque ipforum pro- curatoribus, nuntiis, Sc ambafiatoribus pro- D pterea hucufque deflinandis , de plena fecuri- tate pro fuo acceífu, mora & reccílu ufgue ad propria fua loca, & falvoconductu petito. & oblato providere, & alia que dicte pacis & unitatis uberiori ac celeriori * profecutio- ne deferviant, cum ipfi precederent, pertra- Qare : eadem fancta íynodus meliori modo & forma , via & jure. quibus eílicacius potuit & debuit, poteít & debet, fecit, conflituir & ordinavirz, ac facit, conílituit, & folemni- ter ordinat fuos veros & legitimos ac indu- bitatas. procuratores , negoriorum fuoram ge- ftores , ac nuntios fpeciales & ambafñiatores , videlicet venerabiles &t egregios viros domie num Henricum abbatem fancti Ægidii in Nue dirigat ad praefatum dominum noftrum papam Eremberga ; & fratrem Joannem Nider facra ambafiatorem & legatum , fancta ut una fiat ambafiata ex parte dicti domini noftri regis & ecclefiæ Gallicanæ , ambañata erit majoris auctoritatis , efficaciæ & virtutis, quoniam fu- miculus duplex non eque facile rumpitur ut fimplex, fietque ambafiata cum minori expen- fa. Er ut ita fat, humilius. clerus fupplicat domino noflro regi. Item ne tædio affeQum ex longa mora & pluri expenífa facrum generale concilium — vi- deatur, ut affümant pennas, volent, & non Concil, General, "Tom. XXIX. theologiz profefforem , & priorem domus prz- dicatorum Balieenfium > dominum Henricum canonicum Magdeburgenfem , & in facra pae gina profefforem , dominum Fredericum de Parfperch decanum Ratifponenfem, licentia- tum in decreüs, magiftrum Albertum pleba- num fanéti Sebaldi in Nuremberga, & fra- trem Joannem monachum Ci(tercienfis ordinis. monafterii de Mulenbrun , & ex illis quosli- ber duos in folidum , iza tamen quod duorum ocecypantium mon fit melior conditio : fed Cc a «uod 

Strana 407
um mi argen- : r n Vit equivalen. Item. in caufis ecclefiarum cathedralium , or. z. torato aut fta- - Tero Brabanti- 8. vicinis corum item #07 quod dyo x nati, aut faltem. duo ex eifdem, profequi va- leant & finire, Dans & concedens præmiffs omnibus , & fingulis duobus, plenam, libe- ram ac omnimodam poteftatem cum procura- toribus feu nuntiis dictorum incolarum regni Bohemia in gra vel alibi, ubicumque ne- ceffe fuerit, conveniendi, coiloquendi, avi fandi, nec non de falyifconductibus opportu- mw eis præftandis, dandis . procurandis & or- dinandis, ac modo feu modis ac forma &. 'tempore acceffus & receflus ipforum , & nu- wero accedere volentium, tractaedi, concot- dandi, concludendi , pa&tifque «quibuslibet ,' promiffionibus, & obligationibus, etiam jura- : mento, fi opus fuerit, per ipfos utrimque B concorditer concludendi , firmandi & roboran-. di; & nihilo minus quofcumque epifcopos, prelatos , ‘principes, comites, nobiles, nec non civitates , magiftratus, fcabinos , confules, ac quafvis alias períonas ecclefaflicas ac fze- culares , quovis nomine nuncypentur, de qui-. bus videbitur, St communitares, quatenus huic facro concilio dictifque procuratoribus in hac partc fuo nomine favorem, conülium & 2uxilium , ac affiftentiam, fuüpradictifgue pro- curatoribus, nuntiis & ambafiatoribus huc ac- cedere volentibus falvofcondu&us dent , præ- flent & impendant, petendi, rogandi, ex- hortandi, & xequirendi, ubi & quoties pro- APPENDIX PRIMA ex eis inceperint , omnes prenomi- A kom pro folio regum ; dummodo fint in qua- 408 libet parte folii 30. lines, & in qualiber linea 8. dictiones, r$. folia pro uno. for, Rhenenfi . . Item pro 30. foliis copiz de fimili forma fcri- pturæ , z. flor. . Item pro examine teflium , ubi eff nume rus articulorum infra decem, quarta pars flor. . : ’ Si ultra quantumcumque, femper pro decem addatur & falvatur quarta pars flor, Item pro nota fententiz , 2. flor. Item pro inílrumento fententie , 2. flor. Item pro executione fententiæ {vb figillo ju- dicium , prout fupra de monitorio: tamen infpiciendum eft, fi eft magna quantitas fcripturæ, tunc fuperaddatur aîter dimidius florenus . a Item pro inftrumento priyato alicujus a&us concilii, 8. blappard. Si vero fcriptura duplicabitur, etiam duplica- . bitur falarium - aur alias ad quantitatem fcri- prure habeatur refpeétus, U Item a pauperibus non valentibus folvere, zecepto prius ab eis juramento, nil reci- platur . : Item curfor prafenrans fupplicationem, five commi/fionem , non recipiat ultra duos biap- pard. Item pro actu citationis, x. biappard. curatoribus prædiétis videbitur opportunum ;C Item pro executione citationis in valvis, z. oraniaque aba &c fingula faciendi, agendi, “ exercéudi , &X ordinandi, quæ pro præmiilis neceffaria fuerint, feu quomodoliber oppor- tuna, etiamfi, majora forent fuperius expref- fis, ac magdatum exigerent magis. fpcciale: promittens fe ratum, gratum d firmum pei- petuo habiturum, quidquid per nominatos fuos procuratores omnes, aut duos ex ipfis, adum , geflum, feu procuratum fuerit quo- modolibet in præmiffs, feu a quolibet pre- mifforum. Ada fuerunt hæc in congregatio- me noftra generali, prefentibus dicte noftræ fanche fynodi Bafilleenfis notariis Gc ícribis in- frafcripis, dub figillo reverendi in. Chrifto pa- iris domini epifcopi Conttantienfis ,. provincie Botomagenfis, quo ad prefens utimur, die Veneris 28. menfis Marti, anno a nativitate domini millefimo quadringentefimo trigefimo- fccundo. ` X. "axatio notariorum in concilio Bafileenfi fa- €à & lüunitata, anno nativitatis. domini |1432. die 24. menfis O&obris. Jta habetur im protocollo magißri Petri Bruneti notarii conciliż Bafileenfss. Pro citatione ad partes in caufis beneficiali- blappard. &c, Xi, Quoddam conceffum concilii extra feffonem pue blicam pro fuppofiti ipfius concilii feguitur fas Gum anno domini CCCCXXXIH.ofjava Мой, in concilio Bafileenf, CROSRO incremento hujus facri concilii, & zui- {À tione per(fonarum ad illud confluentium, & ut decreta 3pfius inconcuffe obferventur , & ftabilita permaneant, vult haec fancta fyno- dus, ftaruitque pariter & ordinat & declarat, Dquod omnes & fingula: antelationum praro- gativæ, per fanctifimum dominux» Eugenium papam TY. fab quacumque verborum forma familiaribus fuis , continuis commentalibus , ip- fiufque &fedis apoftolicz officialibus, nec non curtifanis Romanam curiam fequentibus, concef- fe & concedende , quoad affecutionem benefi- ciorum eccleíiafticorum , canonicatuum, preben- darum , ac dignitatum, perfonatuum, adminiftra- tionum vel officiorum, qu: vigore gratiarum exe peCativarum expectabant, expectdnt , ac inantea expeGabunt, tam quoad prefentes in hoc fa- ‚ его concilio , quam familiares , officiales & preíentes in dicta curia, ac quoslibet alios a tempore publicationis decreti, quo curiales & bus fimplicibus , & aliis caufis civilibus, fi E officiales dile curiz monebuntur a Romana cum inhibitione, folvetur medius florenus Rhenenfis, Si vero fine inhibitione, 8. blappard. Kem. pro inhibitione fimplici fine. citatione , blappard. pro compulforia , 8. blappard. pro monitorio cum citatione, Sor. x. Jtem pro feque(tratione fructuum, flor. x. Item pro fimplicibus mandatis contra præfen- tes, x. blappard. * Jtem curia recedere, ad jus commune çeénfeantur reductz: nullufque ex familiaribus, & officia- libus & aliis predictis vigore quarumcumque præregativarum in affecutione bencficiorum > canonicaruum , & præbendarum, ac dignita- tum , perfonatuum , adminiftrationum , ve! be- neficiorum alteri præferatur, fed jus commu- ne inter ipfos hinc inde fervetur, in contra- rium facientibus non obftantibus quibu(curos que. 

Strana 408
um mi argen- : r n Vit equivalen. Item. in caufis ecclefiarum cathedralium , or. z. torato aut fta- - Tero Brabanti- 8. vicinis corum item #07 quod dyo x nati, aut faltem. duo ex eifdem, profequi va- leant & finire, Dans & concedens præmiffs omnibus , & fingulis duobus, plenam, libe- ram ac omnimodam poteftatem cum procura- toribus feu nuntiis dictorum incolarum regni Bohemia in gra vel alibi, ubicumque ne- ceffe fuerit, conveniendi, coiloquendi, avi fandi, nec non de falyifconductibus opportu- mw eis præftandis, dandis . procurandis & or- dinandis, ac modo feu modis ac forma &. 'tempore acceffus & receflus ipforum , & nu- wero accedere volentium, tractaedi, concot- dandi, concludendi , pa&tifque «quibuslibet ,' promiffionibus, & obligationibus, etiam jura- : mento, fi opus fuerit, per ipfos utrimque B concorditer concludendi , firmandi & roboran-. di; & nihilo minus quofcumque epifcopos, prelatos , ‘principes, comites, nobiles, nec non civitates , magiftratus, fcabinos , confules, ac quafvis alias períonas ecclefaflicas ac fze- culares , quovis nomine nuncypentur, de qui-. bus videbitur, St communitares, quatenus huic facro concilio dictifque procuratoribus in hac partc fuo nomine favorem, conülium & 2uxilium , ac affiftentiam, fuüpradictifgue pro- curatoribus, nuntiis & ambafiatoribus huc ac- cedere volentibus falvofcondu&us dent , præ- flent & impendant, petendi, rogandi, ex- hortandi, & xequirendi, ubi & quoties pro- APPENDIX PRIMA ex eis inceperint , omnes prenomi- A kom pro folio regum ; dummodo fint in qua- 408 libet parte folii 30. lines, & in qualiber linea 8. dictiones, r$. folia pro uno. for, Rhenenfi . . Item pro 30. foliis copiz de fimili forma fcri- pturæ , z. flor. . Item pro examine teflium , ubi eff nume rus articulorum infra decem, quarta pars flor. . : ’ Si ultra quantumcumque, femper pro decem addatur & falvatur quarta pars flor, Item pro nota fententiz , 2. flor. Item pro inílrumento fententie , 2. flor. Item pro executione fententiæ {vb figillo ju- dicium , prout fupra de monitorio: tamen infpiciendum eft, fi eft magna quantitas fcripturæ, tunc fuperaddatur aîter dimidius florenus . a Item pro inftrumento priyato alicujus a&us concilii, 8. blappard. Si vero fcriptura duplicabitur, etiam duplica- . bitur falarium - aur alias ad quantitatem fcri- prure habeatur refpeétus, U Item a pauperibus non valentibus folvere, zecepto prius ab eis juramento, nil reci- platur . : Item curfor prafenrans fupplicationem, five commi/fionem , non recipiat ultra duos biap- pard. Item pro actu citationis, x. biappard. curatoribus prædiétis videbitur opportunum ;C Item pro executione citationis in valvis, z. oraniaque aba &c fingula faciendi, agendi, “ exercéudi , &X ordinandi, quæ pro præmiilis neceffaria fuerint, feu quomodoliber oppor- tuna, etiamfi, majora forent fuperius expref- fis, ac magdatum exigerent magis. fpcciale: promittens fe ratum, gratum d firmum pei- petuo habiturum, quidquid per nominatos fuos procuratores omnes, aut duos ex ipfis, adum , geflum, feu procuratum fuerit quo- modolibet in præmiffs, feu a quolibet pre- mifforum. Ada fuerunt hæc in congregatio- me noftra generali, prefentibus dicte noftræ fanche fynodi Bafilleenfis notariis Gc ícribis in- frafcripis, dub figillo reverendi in. Chrifto pa- iris domini epifcopi Conttantienfis ,. provincie Botomagenfis, quo ad prefens utimur, die Veneris 28. menfis Marti, anno a nativitate domini millefimo quadringentefimo trigefimo- fccundo. ` X. "axatio notariorum in concilio Bafileenfi fa- €à & lüunitata, anno nativitatis. domini |1432. die 24. menfis O&obris. Jta habetur im protocollo magißri Petri Bruneti notarii conciliż Bafileenfss. Pro citatione ad partes in caufis beneficiali- blappard. &c, Xi, Quoddam conceffum concilii extra feffonem pue blicam pro fuppofiti ipfius concilii feguitur fas Gum anno domini CCCCXXXIH.ofjava Мой, in concilio Bafileenf, CROSRO incremento hujus facri concilii, & zui- {À tione per(fonarum ad illud confluentium, & ut decreta 3pfius inconcuffe obferventur , & ftabilita permaneant, vult haec fancta fyno- dus, ftaruitque pariter & ordinat & declarat, Dquod omnes & fingula: antelationum praro- gativæ, per fanctifimum dominux» Eugenium papam TY. fuly quacumque verborum forma familiaribus fuis , continnis commenialibus , ip- fiufque &fedis apoftolicz officialibus, nec non curtifanis Romanam curiam fequentibus, concef- fe & concedende , quoad affecutionem benefi- ciorum eccleíiafticorum , canonicatuum, preben- darum , ac dignitatum, perfonatuum, adminiftra- tionum vel officiorum, qu: vigore gratiarum exe peCativarum expectabant, expectdnt , ac inantea expeGabunt, tam quoad prefentes in hoc fa- ‚ его concilio , quam familiares , officiales & preíentes in dicta curia, ac quoslibet alios a tempore publicationis decreti, quo curiales & bus fimplicibus , & aliis caufis civilibus, fi E officiales dile curiz monebuntur a Romana cum inhibitione, folvetur medius florenus Rhenenfis, Si vero fine inhibitione, 8. blappard. Kem. pro inhibitione fimplici fine. citatione , blappard. pro compulforia , 8. blappard. pro monitorio cum citatione, Sor. x. Jtem pro feque(tratione fructuum, flor. x. Item pro fimplicibus mandatis contra præfen- tes, x. blappard. * Jtem curia recedere, ad jus commune çeénfeantur reductz: nullufque ex familiaribus, & officia- libus & aliis predictis vigore quarumcumque præregativarum in affecutione bencficiorum > canonicaruum , & præbendarum, ac dignita- tum , perfonatuum , adminiftrationum , ve! be- neficiorum alteri præferatur, fed jus commu- ne inter ipfos hinc inde fervetur, in contra- rium facientibus non obftantibus quibu(curos que. 

Strana 409
Vide defini- tinnem conci. Lil Florentini, bullam re- traclationum Fil 1I. Autiguitus verlefin docuis A ſenfit pri- zamí a neml- po judicarí: CONCILII BASILEENSIS. 410 A ex parte ſacri concilii ſcribatur eidem duci ſuper materia hujuſmodi Lauſanenſis. Quod- que concilium paratum eſt ſibi & cuicumque de ſuppoſitis concilii querulanti juſtitiam mi- niſtrare . Et, ſi opus ſit , eidem tranſmitten- tur viri notabiles pro tractatu hujuſmodi. Item concordant quatuor deputationes, quod contra appellantes ad hoc ſacro concilio , ſeu a judicibus & commiſſariis ab eodem concilio deputatis extra hoc ſacrum concilium in- timantes hujuſmodi appellationes , ae illis deferentes, ac notarios inde inſtrumenta re- Nno domini 1434. octava menſis Apri- cipientes, nec non contra illos qui litteras lis, videlicet die ſabbati, in plena con- gregatione ſacri concilii , ambaſiatores ſanctiſ- quaſcumque tam a Romana curia quam aliun- ſimi domini noſtri papæ moderni fuerunt re- de extra locum ſacri concilii emanatas contra B incorporatos huic ſacro concilio exequuntur , cepti in ſacro concilio , & juraverunt ſecun- dum ſcedulam quæ ſequitur, propriis nomi- & procurant exequi. Et ad procedendum con- nibus, ſcilicet fideliter laborare pro ſtatu & tra hujuſmodi appellantes, intimantes, & a- honore concilii Baſileenſis , & ejus decreta lios prædictos, qui fuerunt deputati pro de- fendere & manutenere , & ſpecialiter de- putatione pacis , dominus epiſcopus Lectoren- decretum concilii Conſtantienſis , cujus tenor ſis ; pro deputatione reformatorii, vicarius Fri- ſequitur , & eſt talis : Primo , quod generalis ſingenſis ; pro deputatione fidei, præpoſitus ſynodus Conſtantienſis nec non quæcumque a- Gueznenſis; pro deputatione de communibus, lia ſynodus in Spiritu ſancto legitime congre- dominus patriarcha Aquilegienſis , qui contra gata, generale concilium faciens , eccleſiam prædictos procedant cum poteſtate citandi in militantem repræſentans, poteſtatem a Chri- loco hujus ſacri concilii , extra & ad partes ſto immediate habet, cui quilibet, cujuſcum- etiam perſonaliter & per edictum, illoſque que statua & dignitatis, etiamfi papalis exi- puniendi & caſtigandi uſque ad privationem ſtat, obedire tenetur in his quæ pertinent ad officiorum & beneficiorum , atque ad in futu- fidem , extirpationem dicti ſchiſmatis , & ad rum obtinenda inhabilitandi, prout juſtitia & generalem reformationem eccleſiæ Dei capite Ccriminis qualitas poſtulant & requirunt, ac & in membris . eis videbitur expedire: ita tamen quod co- Item declarat, quod quicumque , cujuſcum- ram altero ex eis in cauſis hujuſmodi poſſia que, ſtatus & dignitatis, etiamſi papalis exi- procedi uſque ad ſententiam exclufive, quæ ſtat, qui mandatis, ſtatutis, ſeu ordinationi- tunc conſenſu majoris partis intervenientis poſ- bus , aut præceptis hujus ſanctæ ſynodi , & fit promulgari , & procedendi ſimpliciter , ſum- cujuſcumque alterius concilii generalis legiti- marie , & de plano , ſine ſtrepitu & figura ju- dicii, omni juris & ſlyli ſolemnitate atque me congregati, ſuper præmiſſis, ſeu ad ea pertinentibus , factis vel fiendis obedire con- terminorum obſervatione ſemotis , ſola tamen tumaciter contempſerit , niſi reſipuerit , condi- facti veritate inſpecta. gnæ pœnitentiæ ſubjiciatur, & debite punia- Item concordarunt domini de duodecim , tur , etiam ad alia juris ſubſidia , ſi opus fue- die Jovis decimoquinto Septembris, anno do- mini milleſimo quadringenteſimo trigefimo- rit , recurrendo. quinto. Item dare ſanum & ſalubre conſilium ſe- Die Veneris decimoſexto menſis Septem- cundum Deum & conſcientias ſuas , & non revelare vota fingulorum, inquantum ex hu- Dbris , anno milleſimo quadringenteſimo trige- juſmodi revelatione veriſimiliter poſſit oriri a- ſimoquinto, in generali congregatione, præ-- liquod odium vel fcandalum, & non recede- ſidente in eadem reverendiſſimo domino car- re a loco hujus concilii ſine licentia obtenta dinali legato, lectis concordatis dominorum de duodecim , inter quæ concordata ſupradi- a deputatis ejuſdem. cta fuerunt, reverendiſſimus dominus cardina- lis legatus nomine & auctoritate facri conci- lii juxta concordata dictorum dominorum de duodecim, more ſolito concluſit. Juramentum ambaſiatorum domini papæ, quod praſtiterunt in plena congregatione habita in uno die ſabbati , & die Lunx immediate ſe- quenti celebrabatur. SESSIO XVII. 409 XII. XIII. Concordata deputationum. Oncordant tres deputationes, quod om- nes appellationes ab hoc facro concilio emanatæ, & quæcumque inde ſecuta & ſe- Prærogativæ graduatorum incorporatorum in ſa- quenda, caſsentur, irritentur, & annullentur. Et tam judices, quam commiſſarii, partes, cro concilio Baſileenſi expedita 11. Decembris, procuratores & notarii, qui circa præmiſſa E MCCCCXXXV. culpabiles reperti fuerint, moneantur etiam per edictum , & debite puniantur . Et ad hoc dati ſunt executores in deputatione reforma- torii , vicarius Friſingenſis, in deputatione pro communibus , magiſter Guilielmus de Con- ſtantia ; in deputatione pacis dominus epiſco- pus Lectorenſis , quarta vero de fide concor- dat cum eiſdem deputationibus, dum tamen excipiatur perſona domini ducis Sabaudiæ , & pro eadem deputatione fidei datus deputa- tus dominus præpoſitus Gueznenſis . Quodque Laſmatoris omnium , qui gradus & for- mas humani generis per hæc ſpiritualia & temporalia bona diſponens, quoſdam divi- ni ſui muneris beneficio ad præfugandas igno- rantiæ tenebras perſpicuæ veritatis arcanarum rerum ſic illuminat dogmatibus, ut velut iplendor firmamenti, & stellæ in perpetuas Sacroſancta, &c. ad futuram rei memoriam. XIV. æter-

Strana 410
Vide defini- tinnem conci. Lil Florentini, bullam re- traclationum Fil 1I. Autiguitus verlefin docuis A ſenfit pri- zamí a neml- po judicarí: CONCILII BASILEENSIS. 410 A ex parte ſacri concilii ſcribatur eidem duci ſuper materia hujuſmodi Lauſanenſis. Quod- que concilium paratum eſt ſibi & cuicumque de ſuppoſitis concilii querulanti juſtitiam mi- niſtrare . Et, ſi opus ſit , eidem tranſmitten- tur viri notabiles pro tractatu hujuſmodi. Item concordant quatuor deputationes, quod contra appellantes ad hoc ſacro concilio , ſeu a judicibus & commiſſariis ab eodem concilio deputatis extra hoc ſacrum concilium in- timantes hujuſmodi appellationes , ae illis deferentes, ac notarios inde inſtrumenta re- Nno domini 1434. octava menſis Apri- cipientes, nec non contra illos qui litteras lis, videlicet die ſabbati, in plena con- gregatione ſacri concilii , ambaſiatores ſanctiſ- quaſcumque tam a Romana curia quam aliun- ſimi domini noſtri papæ moderni fuerunt re- de extra locum ſacri concilii emanatas contra B incorporatos huic ſacro concilio exequuntur , cepti in ſacro concilio , & juraverunt ſecun- dum ſcedulam quæ ſequitur, propriis nomi- & procurant exequi. Et ad procedendum con- nibus, ſcilicet fideliter laborare pro ſtatu & tra hujuſmodi appellantes, intimantes, & a- honore concilii Baſileenſis , & ejus decreta lios prædictos, qui fuerunt deputati pro de- fendere & manutenere , & ſpecialiter de- putatione pacis , dominus epiſcopus Lectoren- decretum concilii Conſtantienſis , cujus tenor ſis ; pro deputatione reformatorii, vicarius Fri- ſequitur , & eſt talis : Primo , quod generalis ſingenſis ; pro deputatione fidei, præpoſitus ſynodus Conſtantienſis nec non quæcumque a- Gueznenſis; pro deputatione de communibus, lia ſynodus in Spiritu ſancto legitime congre- dominus patriarcha Aquilegienſis , qui contra gata, generale concilium faciens , eccleſiam prædictos procedant cum poteſtate citandi in militantem repræſentans, poteſtatem a Chri- loco hujus ſacri concilii , extra & ad partes ſto immediate habet, cui quilibet, cujuſcum- etiam perſonaliter & per edictum, illoſque que statua & dignitatis, etiamfi papalis exi- puniendi & caſtigandi uſque ad privationem ſtat, obedire tenetur in his quæ pertinent ad officiorum & beneficiorum , atque ad in futu- fidem , extirpationem dicti ſchiſmatis , & ad rum obtinenda inhabilitandi, prout juſtitia & generalem reformationem eccleſiæ Dei capite Ccriminis qualitas poſtulant & requirunt, ac & in membris . eis videbitur expedire: ita tamen quod co- Item declarat, quod quicumque , cujuſcum- ram altero ex eis in cauſis hujuſmodi poſſia que, ſtatus & dignitatis, etiamſi papalis exi- procedi uſque ad ſententiam exclufive, quæ ſtat, qui mandatis, ſtatutis, ſeu ordinationi- tunc conſenſu majoris partis intervenientis poſ- bus , aut præceptis hujus ſanctæ ſynodi , & fit promulgari , & procedendi ſimpliciter , ſum- marie , & de plano , ſine ſtrepitu & figura ju- cujuſcumque alterius concilii generalis legiti- dicii, omni juris & ſlyli ſolemnitate atque me congregati, ſuper præmiſſis, ſeu ad ea pertinentibus , factis vel fiendis obedire con- terminorum obſervatione ſemotis , ſola tamen facti veritate inſpecta. tumaciter contempſerit , niſi reſipuerit , condi- gnæ pœnitentiæ ſubjiciatur, & debite punia- Item concordarunt domini de duodecim , die Jovis decimoquinto Septembris, anno do- tur , etiam ad alia juris ſubſidia , ſi opus fue- mini milleſimo quadringenteſimo trigefimo- rit , recurrendo. Item dare ſanum & ſalubre conſilium ſe- quinto. cundum Deum & conſcientias ſuas , & non Die Veneris decimoſexto menſis Septem- revelare vota fingulorum, inquantum ex hu- Dbris , anno milleſimo quadringenteſimo trige- juſmodi revelatione veriſimiliter poſſit oriri a- ſimoquinto, in generali congregatione, præ-- ſidente in eadem reverendiſſimo domino car- liquod odium vel fcandalum, & non recede- re a loco hujus concilii ſine licentia obtenta dinali legato, lectis concordatis dominorum de duodecim , inter quæ concordata ſupradi- a deputatis ejuſdem. cta fuerunt, reverendiſſimus dominus cardina- lis legatus nomine & auctoritate facri conci- lii juxta concordata dictorum dominorum de duodecim, more ſolito concluſit. Juramentum ambaſiatorum domini papæ, quod praſtiterunt in plena congregatione habita in uno die ſabbati , & die Lunx immediate ſe- quenti celebrabatur. SESSIO XVII. 409 XII. XIII. Concordata deputationum. Oncordant tres deputationes, quod om- nes appellationes ab hoc facro concilio emanatæ, & quæcumque inde ſecuta & ſe- Prærogativæ graduatorum incorporatorum in ſa- quenda, caſsentur, irritentur, & annullentur. Et tam judices, quam commiſſarii, partes, cro concilio Baſileenſi expedita 11. Decembris, procuratores & notarii, qui circa præmiſſa E MCCCCXXXV. culpabiles reperti fuerint, moneantur etiam per edictum , & debite puniantur . Et ad hoc dati ſunt executores in deputatione reforma- torii , vicarius Friſingenſis, in deputatione pro communibus , magiſter Guilielmus de Con- ſtantia ; in deputatione pacis dominus epiſco- pus Lectorenſis , quarta vero de fide concor- dat cum eiſdem deputationibus, dum tamen excipiatur perſona domini ducis Sabaudiæ , & pro eadem deputatione fidei datus deputa- tus dominus præpoſitus Gueznenſis . Quodque Laſmatoris omnium , qui gradus & for- mas humani generis per hæc ſpiritualia & temporalia bona diſponens, quoſdam divi- ni ſui muneris beneficio ad præfugandas igno- rantiæ tenebras perſpicuæ veritatis arcanarum rerum ſic illuminat dogmatibus, ut velut iplendor firmamenti, & stellæ in perpetuas Sacroſancta, &c. ad futuram rei memoriam. XIV. æter-

Strana 411
411 APPENDIX PRIMA 41% feternitates , in ecclefia Dei fulgentes , tam AdiQorum præferatur, &.inter æquales eorume publica quam privata eruditionis & juftitie affidue commoda procurent, quantum poffu- mus, & permittit , infsquendo vefligia , ipfo- vum prafertim qui vineam domini fedulo co- lunt; peculiaribus favoribus digno .compeafa- tionis munere duximus confovere. Sane du- dum dominus Xugenius papa IV. nonnullos Romanam curiam pro tempore fequentes , X quoldam alios fpecialibus favoribus & variis antelationem grariarum profequens prærogati- vis, quibus eos voluit anteferri diledlis cccie- fiz filiis in theologia magiftris, & in altero jurium doctoribus, ac cum rigore examinis , licentiatis, & in theologia, ac altero jurium dem jus cominune confervetur, non obftanti- bus omnibus fupradi€is, ac voluntate, ftatu- to, atque decreto Eugenii pape: que quoad incorporatos graduatos per annum" nobifcum laborantes , hujufmodi, ur prefertur, volumus haberi pro infæétis, nulliufque exiftere robo- vis vel momenti, ac conftitutionibus , ordina- tionibus, indultis, nominationibus, facultatie bus & conceffionibus apoftolicis quibufcum- que. regibus; principibus, ducibus, prælatis » perfonis & univerfitatibus conceilis, aut in po- flerum quomodolibet concedendis ; atque no flris, de quibus eorumque totis tenoribus de verbo ad verbum habenda effet in noftris li- hujufmodi baccalaureis , in vinea domini no- Bteris inentio fpecialis, ceterifque contrariie biścum «quotidie laboranfibus, in affecutione beneficiorum , que vigore gratiarum expecta- tivarum eis per diclum dominum Eugenium conceffarum expcéctant , grave prejudicium ge- neravit. Nos itaque licet dudum , quod dicte anelationes prerogative noítre congregationi incorporatis, five eorum familiaribus obfequiis ipforum infiftenubus, nullum prejudicium ge- nerate poflent aut deberent , fub cunctis mo- do & forma ftatuiffemus atque ordinaffemus : tamen Circa flatum & commodum dicterum magiflrorum , licentiatorum , & bacealaureo- sum predi@orum , qui pro tractandis univcr- falis ecclefie negoriis pervigiles in vinea do- quibufcazmque. Nulli ergo , €$'c. Datum Bafilee tertio Nonas Augulli , anno 1435. dc, XV. Refponfio fafta ambafiatoribus domini imperatoris fuper fatis Bohemorum in gencrali congrega- tione , die fabhati xxix. Octob. MCCCCX XXV. H Jc fan&a fynodus, matrem univerforum | Chrifti fidelium, fanctam videlicet uni- verfam ecclefiam reprefentans , materna pie- tate folicita , optans multis animarum & cor- mini nobifcum folicitudines impendunt, neC porum periculis obviare , atque reguum Bo- ipf denario ex di&a vinea fraudarentur , ube- rius providere cupientes, equa librata confi- deratione hujufmodi promotorum, auctoritate univeilis ecclefie tenore prefentium ftetui- müs, decernimus , volumus , atque ordina- mus ,. quod doCores, licentiati & baccalau- rei fupradicti, illi videlicet , qui nobifcum pro univerfalis ecclefie negotiis exequendis per annum in eadem vinea laboraverunt , in affecutione beneficiorum fuorum ecclefiaflico- rum, cum cura vel fine cura, etiamfi canoni- eatus &c prebende, dignitates, perfonatus , vcl officia , integre vel dimidie poriones , preftimónie , & pre(timoniales portiones , hemiæ & marchionatum Moravie ad pacis tranquillitatem & ecçlefiafticam uniratem, fie ne quibus nec falus eft animarum , nec pro- fperitas rerum , reducere ; imperialis etiam fe- renitas, qua tam per illuítrem principem Gui- Kelmum ducem Bavariz, cujus anima Deo vivat; quae protcdoris ejufdem fynodi offi« cium ipfius vice gerebat, quam per alios o- ratores pluribus vicibus eamdem fynodum de- precata eft, quatenus propter effedhus predi- €tos, quantum falva fide & ecclefie honefta- te fieri poflet , hec fanda fynodus benigne condefcendere dignaretur; cum multa beni- guitate & pietate materna condefícendit ad feu adminiftrationes , in metropolitanis aut D hoc, quod ipíis Bohemis &X Moravis fufci- cathedralibus vel collegiatis ecclefiis fuerint , que exnunc vacantia & inantea vacatura , vi- gorc earumjdem gratiarum rite acceptaverint , & de illis fibi provideri fecerint, oninibtis & fingulis aliis. doctoribus fimilibus , magiftris , Jicentiatis & baccalaureis ac aliis quibufcum- que anrelationum gratiarum hujufmodi prero- gativis, aut quibufvis aliis gratiis cis a domi- no Eugenio etiam motu proprio, feu quacum- que alia verborum forma etiam priore daris & conceffis , hujufmodi beneficia expectanti- bus, etiamíi vigore diClarum gratiarum in ca- nonicos fint recepti, & diligentiores in pro- ceffibus exiltant , fancte Romane ecclefie car- pientibys ecclefiafticam unitatem & pacem realiter & cum efieclu, * in omnibus aliis , quam in aufu commuuionis utriufque fpeciei , fidei & ritui vniverfalis ecclefæ conformibus, ili & iile qui talem habent, communicarent fub utraque fpecie ; cc. prout in capitulis fu- per pace & unitate, inter hujus facre fyno- di legatos & generalem congregationem di- &orum regni & marchionatus concordatis & formatis, latius continetur. Per que quidem capitula fic concordata & formata fperabatur, affiftente divina gratia ; perfici pax & eccle- fiafica unitas peroptatz, fi ipía capitula fuif- fent ad debitam executionem deducta , prout dinalibus & veris fine fraude receptis fami-E hoc facrum concilium per fe promptum ex- liaribus, continuis commenfalibus ejufdem Eugenii papa , & dictis incorporatis docfori- bus, magiftris, licentiatis & baccalaureis gqua- liter graduatis , & fimilibus apoftolice fedis officialibus , & his qui earumdem gratiarum pretextu beneficia predicta affecuti exiftune dumtaxat exceptis, in affecutione beneficio- rum hujufmodi preferantur: Et infuper gra- duatos incorporatos predictos talem ordinem volumus obfervari, quod magis graduatus mi- pus. greduato in affecutigne beneficiorum pra- hibuit, & ipfos Bohemos repetitis vicibus re- quifivit. Sed pro parte ipforum Bohemorum ufque ad prafens ftetit a tempore concordia & reformationis dictorum capitulorum fere biennio , adjicientibus his qui pro ipfis Bohe- mis ncgotia gerunt difficuliates plurimas ; & petentibus plurima que nedum fint ultra com- paclata, fsd eifdem compaé&aris fane & fin- cere intellectis advoría, Yt nunc novillime in dieta Brunnz habita , poftquam ab ambafia- toribus hujus facri concilii nonnulla poftula- ve- * f. tam ju 

Strana 412
411 APPENDIX PRIMA 41% feternitates , in ecclefia Dei fulgentes , tam AdiQorum præferatur, &.inter æquales eorume publica quam privata eruditionis & juftitie affidue commoda procurent, quantum poffu- mus, & permittit , infsquendo vefligia , ipfo- vum prafertim qui vineam domini fedulo co- lunt; peculiaribus favoribus digno .compeafa- tionis munere duximus confovere. Sane du- dum dominus Xugenius papa IV. nonnullos Romanam curiam pro tempore fequentes , X quoldam alios fpecialibus favoribus & variis antelationem grariarum profequens prærogati- vis, quibus eos voluit anteferri diledlis cccie- fiz filiis in theologia magiftris, & in altero jurium doctoribus, ac cum rigore examinis , licentiatis, & in theologia, ac altero jurium dem jus cominune confervetur, non obftanti- bus omnibus fupradi€is, ac voluntate, ftatu- to, atque decreto Eugenii pape: que quoad incorporatos graduatos per annum" nobifcum laborantes , hujufmodi, ur prefertur, volumus haberi pro infæétis, nulliufque exiftere robo- vis vel momenti, ac conftitutionibus , ordina- tionibus, indultis, nominationibus, facultatie bus & conceffionibus apoftolicis quibufcum- que. regibus; principibus, ducibus, prælatis » perfonis & univerfitatibus conceilis, aut in po- flerum quomodolibet concedendis ; atque no flris, de quibus eorumque totis tenoribus de verbo ad verbum habenda effet in noftris li- hujufmodi baccalaureis , in vinea domini no- Bteris inentio fpecialis, ceterifque contrariie biścum «quotidie laboranfibus, in affecutione beneficiorum , que vigore gratiarum expecta- tivarum eis per diclum dominum Eugenium conceffarum expcéctant , grave prejudicium ge- neravit. Nos itaque licet dudum , quod dicte anelationes prerogative noítre congregationi incorporatis, five eorum familiaribus obfequiis ipforum infiftenubus, nullum prejudicium ge- nerate poflent aut deberent , fub cunctis mo- do & forma ftatuiffemus atque ordinaffemus : tamen Circa flatum & commodum dicterum magiflrorum , licentiatorum , & bacealaureo- sum predi@orum , qui pro tractandis univcr- falis ecclefie negoriis pervigiles in vinea do- quibufcazmque. Nulli ergo , €$'c. Datum Bafilee tertio Nonas Augulli , anno 1435. dc, XV. Refponfio fafta ambafiatoribus domini imperatoris fuper fatis Bohemorum in gencrali congrega- tione , die fabhati xxix. Octob. MCCCCX XXV. H Jc fan&a fynodus, matrem univerforum | Chrifti fidelium, fanctam videlicet uni- verfam ecclefiam reprefentans , materna pie- tate folicita , optans multis animarum & cor- mini nobifcum folicitudines impendunt, neC porum periculis obviare , atque reguum Bo- ipf denario ex di&a vinea fraudarentur , ube- rius providere cupientes, equa librata confi- deratione hujufmodi promotorum, auctoritate univeilis ecclefie tenore prefentium ftetui- müs, decernimus , volumus , atque ordina- mus ,. quod doCores, licentiati & baccalau- rei fupradicti, illi videlicet , qui nobifcum pro univerfalis ecclefie negotiis exequendis per annum in eadem vinea laboraverunt , in affecutione beneficiorum fuorum ecclefiaflico- rum, cum cura vel fine cura, etiamfi canoni- eatus &c prebende, dignitates, perfonatus , vcl officia , integre vel dimidie poriones , preftimónie , & pre(timoniales portiones , hemiæ & marchionatum Moravie ad pacis tranquillitatem & ecçlefiafticam uniratem, fie ne quibus nec falus eft animarum , nec pro- fperitas rerum , reducere ; imperialis etiam fe- renitas, qua tam per illuítrem principem Gui- Kelmum ducem Bavariz, cujus anima Deo vivat; quae protcdoris ejufdem fynodi offi« cium ipfius vice gerebat, quam per alios o- ratores pluribus vicibus eamdem fynodum de- precata eft, quatenus propter effedhus predi- €tos, quantum falva fide & ecclefie honefta- te fieri poflet , hec fanda fynodus benigne condefcendere dignaretur; cum multa beni- guitate & pietate materna condefícendit ad feu adminiftrationes , in metropolitanis aut D hoc, quod ipíis Bohemis &X Moravis fufci- cathedralibus vel collegiatis ecclefiis fuerint , que exnunc vacantia & inantea vacatura , vi- gorc earumjdem gratiarum rite acceptaverint , & de illis fibi provideri fecerint, oninibtis & fingulis aliis. doctoribus fimilibus , magiftris , Jicentiatis & baccalaureis ac aliis quibufcum- que anrelationum gratiarum hujufmodi prero- gativis, aut quibufvis aliis gratiis cis a domi- no Eugenio etiam motu proprio, feu quacum- que alia verborum forma etiam priore daris & conceffis , hujufmodi beneficia expectanti- bus, etiamíi vigore diClarum gratiarum in ca- nonicos fint recepti, & diligentiores in pro- ceffibus exiltant , fancte Romane ecclefie car- pientibys ecclefiafticam unitatem & pacem realiter & cum efieclu, * in omnibus aliis , quam in aufu commuuionis utriufque fpeciei , fidei & ritui vniverfalis ecclefæ conformibus, ili & iile qui talem habent, communicarent fub utraque fpecie ; cc. prout in capitulis fu- per pace & unitate, inter hujus facre fyno- di legatos & generalem congregationem di- &orum regni & marchionatus concordatis & formatis, latius continetur. Per que quidem capitula fic concordata & formata fperabatur, affiftente divina gratia ; perfici pax & eccle- fiaftica unitas peroptata, fi ipía capitula fuif- fent ad debitam executionem deducta , prout dinalibus & veris fine fraude receptis fami-E hoc facrum concilium per fe promptum ex- liaribus, continuis commenfalibus ejufdem Eugenii papa , & dictis incorporatis docfori- bus, magiftris, licentiatis & baccalaureis gqua- liter graduatis , & fimilibus apoftolice fedis officialibus , & his qui earumdem gratiarum pretextu beneficia predicta affecuti exiftune dumtaxat exceptis, in affecutione beneficio- rum hujufmodi preferantur: Et infuper gra- duatos incorporatos predictos talem ordinem volumus obfervari, quod magis graduatus mi- pus. greduato in affecutigne beneficiorum pra- hibuit, & ipfos Bohemos repetitis vicibus re- quifivit. Sed pro parte ipforum Bohemorum ufque ad prafens ftetit a tempore concordia & reformationis dictorum capitulorum fere biennio , adjicientibus his qui pro ipfis Bohe- mis ncgotia gerunt difficuliates plurimas ; & petentibus plurima que nedum fint ultra com- paclata, fsd eifdem compaé&aris fane & fin- cere intellectis advoría, Yt nunc novillime in dieta Brunnz habita , poftquam ab ambafia- toribus hujus facri concilii nonnulla poftula- ve- * f. tam ju 

Strana 413
æ ipfaque , 413 CONCILII BASILEENSIS. | 414. wverant minus congrua, etiam ab imperiali fe- A senitate petierunt, quod. fua ferenitas perío- maliter cum eis in perceptione communionis fub atraque fpecie conveniret, ac cappclla- nos haberet qui fic populo ininiftrarent. Et quod nnilus effet in confilio ejufdem & nego- tis dicli regni, qui fc non communicaret, Et quod religiofi monachi & moniales fine confenfu archiepifcopi & domini communis loci non admittantur. Et quod ipá habeant fibi eligere archiepifcopum , qui fic electus ha- beat confirmare: & non nuila alia , qua non folum vergunt in derogetionem ecclefiaftici ordinis & auctoritatis, fed etiam contra fin- ceram intelligentiam dictorum compa@atorum Originale , ex quo hec excerpta funt , nihil amplius habui. XVI. Sententia. domini patriarche. Aquilegienfis, \Mrifti nomime invocato , de cujus vulnus omne procedit judicium., per hanc no- ftram fententiam , quam pro tribunali feden- tes ferimus in his fcriptis , pronuntiamus, de- cernimus , & declaramus diétos ducem , con- filiarios, procuratores, advocatos , nobiles , culpabiles, jocatenentes , & quoícumque- a- indultum libertationis & communionis {ub u-B lios, quomodolibet obnoxios anathematis & iraque fpecie , incoaclionem convertendo, & declinando а conformitate, quam in reliquis habere debent cum reliquo populo Chriftia- no. Et talia S raliter locutis qui pro eis loquebantur, non videbatur multum fperan- Sum de ftabili reductione ipforum. Unde li- cet exiftimetur hec non procedere de commu- ni voluntate baronum, nobilium & procerum, fed immitti vel fübmitti ab aliquibus contra pacem publica propter privata commoda ma- £hinantibus , ne tamen his modis tractatus inu- üliter differatur, hec fancta fynodus cupiens non tegere vulnus, fed fanare, ante omnic wult certificari , an di€ti Bohemi velint flare ure & fimpliciter in compactatis, & ea fine zíteriori dilatione ad executiónem deducere, & a predictis petitionibus. & aliis hujufmodi penitus abflinere, Gc certa effici , quod cel fet omnis fpecies predicta wel alia fimilia , que ad ecclefie difpofitionem pertinent , ab aliqua feculari poteftate ipfos poffe obtinere, & quod ad communionem füb utraque fpe- fie nullus modo aliquo directe yei indiredie compellatur, ’ : Si autem de his, quz ad ecclefie difpofi- üonem perünent, pro utilitate dictorum re- gni & mazrchionatus aliqua voluerint poftula- ze, qui compacatis non obvient fupradictis, ab hac facra fynodo poffunt poflulare , que excommunicationis , communitatemque inter- diéti, contentas pœnas, & fententias incidif= de, pro & ex eo quod civitatem , caftrum , 'terras , villas, loca, jura, jurifdictiones & do- inia, ac alia fpoliata, & occupata & de- tenta , ad ecclefiam Agquilegienfem - (ur pra- fertur) fpectantis, juxta monitorii tenorem , di&o Ludovico patriarchæ non reftituerint , neque caufam feu caufas rationabiles , cur mo- nitorio noftro parere non deberent, allegan- tes docuerint, & pro ralibus habendos , de- nuntiandos, repntandos, yitandos, & tractan» dos fore, tamdiu & quoufque dux, commu- nitas, confiliarii , procuratores , advocati , no- Cbiles, locatenentes, & alii obnoxii predicti, civitatem , caftrum , terras, villas, loca, ju- ra , jurifdictiones ,- & dominia , ac alia fpo- liata, occupata feu detenta, ad ipfam eccle- fiam Aquilegienfem (ut predicitur) fpectan- tia, praefato Ludovico patriarche abfque do- lo & fraude, feu alicujus excufationis inter- ventione , omnino una cum fruétibus perce- ptis & qui percipi potuerint, reftituerint libe- re cum effectu. Ipfumque Ludovicum patriar- cham integre reftitututum ecclefio Aquilegienfi in fpiritualibus. & remporalibus pacifica finant poffefone gaudere , & ad gremium fancte matris ecclefie revertentes , abfolutionis me- ruerint beneficium obtinere: uec non ipfos tamquam pia mater, quantum pro falute &D ducem, communitatem , confiliarios, procura- uníiate ipforum judicaverit expedire, provi- debit. Ft quantum ad difficultatem illam , que orta eft fuper ultima particula quarti ar- ticuli, ubi fic fcriptum erat: In declaratione ab hac facra fynodo facta, * ipfam bona ec. clefiæ ab aliis quam 2b his quibus admini- fatio canonice eft coimiffa, ufurpari fine facrilegii reatu non poffunt, licef hanc veritas tem, quam non nunc noviter hec fancta fy. nodus protulit, fed fanQi dó&ores, Ambro- fius, Hieronymus, Auguftinus , Gregorius , & alii plures fan&ti doGtores, & antiquorum fantorum conciliorum & fanGorum patrum '. inftituta repetitis vicibus protulerunt , creden- dum non fit quod ipfi Bohemi refpuere ve- E lint, Quia tamen dicunt cum. ambafiatoribus hujus facri concilii fuper mutatione verborum aliter conveniffe, legatis hujus facri concilii certum modum ponentibus , & ipfis Bohemis vel fuis alias afferentibus, hec fanéta fynodus ambafiatoribus fuis contulit poteftatem , quoc habita certificatione de premiffis , propter hec aut rupture tractatuum , ant dilationis occa- fio nulla erit. lores , advocatos, nobilcs, iocatenentes , & alios obnoxios predictos, in expenfis in ipfa cauía factis condemnandos fore, & condem- namus ; ipfarum expenfarum taxationem no- bis in pofterum refervantes , fupplentes .om- ncs defectus qui in hujufmodi interveniffent ргосейц. “ Datum Bafilee in congregatione generali , vigefimofecundo die meufis Decembris anno 1435- XVn. MCCCC XXXVI Die Marti tertia Julii ferebatur prafens fententia diffaitzva . ‘Cl Acrofan@a generalis fynodus Bafileenfis , in Spiritu fancto legitime congregata , u- niverfalem ecclefiam reprefentans , invocato Chrifli nomine, de cujus vulru omne judi- cium procedit, ex actis, habitis, & procef- fibus factis, in caufa Trajeétenfis ecclefie, per hanc fententiam diffinitivam in his fcriptis dif- finit , decernit & declarat , Rodulpho de Diepholt nullum jus in ecclefia Trajectenfi præ- fata 

Strana 414
æ ipfaque , 413 CONCILII BASILEENSIS. | 414. wverant minus congrua, etiam ab imperiali fe- A senitate petierunt, quod. fua ferenitas perío- maliter cum eis in perceptione communionis fub atraque fpecie conveniret, ac cappclla- nos haberet qui fic populo ininiftrarent. Et quod nnilus effet in confilio ejufdem & nego- tis dicli regni, qui fc non communicaret, Et quod religiofi monachi & moniales fine confenfu archiepifcopi & domini communis loci non admittantur. Et quod ipá habeant fibi eligere archiepifcopum , qui fic electus ha- beat confirmare: & non nuila alia , qua non folum vergunt in derogetionem ecclefiaftici ordinis & auctoritatis, fed etiam contra f{in- ceram intelligentiam dictorum compa@atorum Originale , ex quo hec excerpta funt , nihil amplius habui. XVI. Sententia. domini patriarche. Aquilegienfis, \Mrifti nomime invocato , de cujus vulnus omne procedit judicium., per hanc no- ftram fententiam , quam pro tribunali feden- tes ferimus in his fcriptis , pronuntiamus, de- cernimus , & declaramus diétos ducem , con- filiarios, procuratores, advocatos , nobiles , culpabiles, locatenentes , & quoícumque- a- indultum libertationis & communionis {ub u-B lios, quomodolibet obnoxios anathematis & iraque fpecie , incoaclionem convertendo, & declinando а conformitate, quam in reliquis habere debent cum reliquo populo Chriftia- no. Et talia S raliter locutis qui pro eis loquebantur, non videbatur multum fperan- Sum de ftabili reductione ipforum. Unde li- cet exiftimetur hec non procedere de commu- ni voluntate baronum, nobilium & procerum, fed immitti vel fübmitti ab aliquibus contra pacem publica propter privata commoda ma- £hinantibus , ne tamen his modis tractatus inu- üliter differatur, hec fancta fynodus cupiens non tegere vulnus, fed fanare, ante omnic wult certificari , an di€ti Bohemi velint flare ure & fimpliciter in compactatis, & ea fine zíteriori dilatione ad executiónem deducere, & a predictis petitionibus. & aliis hujufmodi penitus abflinere, Gc certa effici , quod cel fet omnis fpecies predicta wel alia fimilia , que ad ecclefie difpofitionem pertinent , ab aliqua feculari poteftate ipfos poffe obtinere, & quod ad communionem füb utraque fpe- fie nullus modo aliquo directe yei indiredie compellatur, ’ : Si autem de his, quz ad ecclefie difpofi- üonem perünent, pro utilitate dictorum re- gni & mazrchionatus aliqua voluerint poftula- ze, qui compacatis non obvient fupradictis, ab hac facra fynodo poffunt poflulare , que excommunicationis , communitatemque inter- diéti, contentas pœnas, & fententias incidif= de, pro & ex eo quod civitatem , caftrum , 'terras , villas, loca, jura, jurifdictiones & do- inia, ac alia fpoliata, & occupata & de- tenta , ad ecclefiam Agquilegienfem - (ur pra- fertur) fpectantis, juxta monitorii tenorem , di&o Ludovico patriarchæ non reftituerint , neque caufam feu caufas rationabiles , cur mo- nitorio noftro parere non deberent, allegan- tes docuerint, & pro ralibus habendos , de- nuntiandos, repntandos, yitandos, & tractan» dos fore, tamdiu & quoufque dux, commu- nitas, confiliarii , procuratores , advocati , no- Cbiles, locatenentes, & alii obnoxii predicti, civitatem , caftrum , terras, villas, loca, ju- ra , jurifdictiones ,- & dominia , ac alia fpo- liata, occupata feu detenta, ad ipfam eccle- fiam Aquilegienfem (ut predicitur) fpectan- tia, praefato Ludovico patriarche abfque do- lo & fraude, feu alicujus excufationis inter- ventione , omnino una cum fruétibus perce- ptis & qui percipi potuerint, reftituerint libe- re cum effectu. Ipfumque Ludovicum patriar- cham integre reftitututum ecclefio Aquilegienfi in fpiritualibus. & remporalibus pacifica finant poffefone gaudere , & ad gremium fancte matris ecclefie revertentes , abfolutionis me- ruerint beneficium obtinere: uec non ipfos tamquam pia mater, quantum pro falute &D ducem, communitatem , confiliarios, procura- uníiate ipforum judicaverit expedire, provi- debit. Ft quantum ad difficultatem illam , que orta eft fuper ultima particula quarti ar- ticuli, ubi fic fcriptum erat: In declaratione ab hac facra fynodo facta, * ipfam bona ec. clefiæ ab aliis quam 2b his quibus admini- fatio canonice eft coimiffa, ufurpari fine facrilegii reatu non poffunt, licef hanc veritas tem, quam non nunc noviter hec fancta fy. nodus protulit, fed fanQi dó&ores, Ambro- fius, Hieronymus, Auguftinus , Gregorius , & alii plures fan&ti doGtores, & antiquorum fantorum conciliorum & fanGorum patrum '. inftituta repetitis vicibus protulerunt , creden- dum non fit quod ipfi Bohemi refpuere ve- E lint, Quia tamen dicunt cum. ambafiatoribus hujus facri concilii fuper mutatione verborum aliter conveniffe, legatis hujus facri concilii certum modum ponentibus , & ipfis Bohemis vel fuis alias afferentibus, hec fanéta fynodus ambafiatoribus fuis contulit poteftatem , quoc habita certificatione de premiffis , propter hec aut rupture tractatuum , ant dilationis occa- fio nulla erit. lores , advocatos, nobilcs, iocatenentes , & alios obnoxios predictos, in expenfis in ipfa cauía factis condemnandos fore, & condem- namus ; ipfarum expenfarum taxationem no- bis in pofterum refervantes , fupplentes .om- ncs defectus qui in hujufmodi interveniffent ргосейц. “ Datum Bafilee in congregatione generali , vigefimofecundo die meufis Decembris anno 1435- XVn. MCCCC XXXVI Die Marti tertia Julii ferebatur prafens fententia diffaitzva . ‘Cl Acrofan@a generalis fynodus Bafileenfis , in Spiritu fancto legitime congregata , u- niverfalem ecclefiam reprefentans , invocato Chrifli nomine, de cujus vulru omne judi- cium procedit, ex actis, habitis, & procef- fibus factis, in caufa Trajeétenfis ecclefie, per hanc fententiam diffinitivam in his fcriptis dif- finit , decernit & declarat , Rodulpho de Diepholt nullum jus in ecclefia Trajectenfi præ- fata 

Strana 415
. 415 APPENDIX PRIMA 416 fata vel dd cam competiille , neque compete- À mereamur dominicis. prout latins ex epifto- re, poftulationemque | de perfona nobilis viri Walrami de Morfa factam ad dictam eccle- fiam "Frajectenfem | auctoritate univerfalis ec- clefis admittit & recipit, fupplehdo ex cer- ta fcientia omnes defectus, fi qui forfan circa eamdem aut proccffum. caufe quomodolibet inrervenif(ent , vcl interveniffe. allegari potuit fent: mandando eumdem Walramum in pof- feffionem : diQæ "Yrajectenfis ecclefie jurium-. que & pertinentiarum omnium ejuídem in- duci, recipit & admitti, ac inducit, recipit & admittit, ipfum eidem ecclefiz "l'raje&tenfi pre- ficiendo in epifcopum - & paftorem , dictum- que Roduiphum de Dicepholt ab occupatione ia nofira, a vobis reverenter, ut certificati famus , recepta, lucide potuiflis agnofcere . Quod & confirmaverunt oratores noftri Nu- remberge .confiftentes fuis literis veftris difcre- tionibus noviter tranfmiffis. Ex quibus gran- dcm snutuz unionis fpem concepiraus . Tefli- ficamur enim coram Deo magnam triftitiam & doloreim afhduum cordibus noftris ineffe de tam diuturna d merito deflenda divifio- ne : fuper omnia autem pacem, concordiam, & in credendis falubrem unionem , ex inti- mis affettionibus defideramus , quantum Deus annuerit, perficere . Nec ab hac (ynodali con- 'gregatione quovis modo intendimus difcede- &' detentione eorumdem amovendo , quem Bre, donec omnia nobis políhbilia. pro. votiva per prefentes amovet fub cenfuris & aliis qui- bufcumique- ponis , proceffus defuper | decerni mandando opportunos. XVII. ATCCCCX XUI. fuerunt in congregatione generali maxime infrafcripta . Die fabbari tertia Novembris , publicata ^NOncordant tres deputationes , quia a non- nullis afferitur , quod dominus nofter pa- pa conceffit prerogativas in prejudicium in- corporatorum feu incorporandorum, enervati- Sc optata noftrum adinvicem unionc perege- rimus; in domino fperantes, qui prefto adeft omnibus invocantibus fe in veritate , quique neminem vult perire ,. fed omnes viam veri- tatis agnofcere quod piórum intercefionibus exoratus, & diligentiis humanis ad hoc, ut dece£ , adhibitis , Spiritus fan@i illuftrati gra- tia, mutuam concordiam & affectuofiffime hu- jufmodi defideratam unionem confequemur.. In hoc autem anmrplius confidimus, quod po- tiffna medicina, talibus diffenfionibus fubve- nire folita , parata eft , facra fcilicet prefens fynodus , cujus director eft Spiritus fanétus , eam deficere aut quoquo modo deviare non vas prerogativarum eifdem incorpotatis & in- C permittens , in his praefertim que falutem ani- corporandis conceffarum ad manutentionem & defenfionem fuppofitorum -concilii, quod ta- les; G que per papam facte fint aut fuerint in futurum conira incorporatos, caffentur & annullentur cum claufulis opportunis quibu- Ícumque in conrrarium facientibus non ob- ftantibus. Deputatio de communibus requifi- t2 , non deliberavit, Epiftole Concilii Bafileenfis feorím hic colle- Gia , & fecandum datas earum , quantum li- €uit , ordinate. XIX. ‘ Epiftola facri concilii. Bafileenfrs miffa | ad Bohemos. Sacrofantta gencralis fynodus Bafrleenfes , in. Spi- ^ riu fanélo legitime congregata , militantem ec- clefíam xéprefentans , untoerfis & fingulis fa- cerdotibus, nobilibus, confulibus, clientibus , ceterifque regni Bohemie incolis, unionem , '€oncordiam , caritatem , €& pacem in domino «offro Jefu Chrifto . ' Um eminentiffüRam redemptoris noftri diledionem, qua pro noftra falute non dubitavit manibus tradi nocenüum , & igno- marum concernunt. Neque enim fieri potuir quod Chrifli oratio , qua. Patrem exoravit ut ccclcfie fides non deficeret. non fuerit exau- dita. Eft iiaque certa reguia , indeficiens men- fura , cunctos fideles rectifhme regulans , qua credenda aut agenda fint faluberrimc demon- flrans. Adhortamur igitur vos in viíceribus Chrifti, & in illa falute quam a juíto judice Chrifto fperatis, quatenus omnes veftros co- natus ad tam íanctum Gc divinum unionis & concordie opus apponentes, viros timoratos in lege Chrifti exercitatos, communem faju- tem Gt pacem, non particularia commoda af- fectantes, de quibus vobis alias fcripfimus , Dad hoc facrum concilium placeat quanrocius deflinare , quibus plenam & omnimodam fe- curitatem: accedendi , ftandi & redeundi ; promptis & non fiis dabimus animis, atque apud quofcumque de quibus neceffaóum fue- rit, feu etiam opportunum , procurare non omittemus, nec. in aliquo deficiemus (quan- tum vires noftræ fuppetent ) tam faluriferæ & Deo grate operationi. Super autem falvifcon- duétibus ad hoc neceffariis , foribimus ifiuftri- bus principibus , dominis marchioni Brandes burgenfi, Alberto Auftriz, & loanni Bava- rie, ducibus, nobili baroni Ulrico de Ro- femberg, ac 'etiam confulibus Nurembergenii- bus & Egrenfibus, nec non ambaxiatoribus miniofifimæ mortis fubire tormentum , (qui noftris in locis vobis vicinis | perfi(tentibus . precepit nobis alterum alterius onera porta- Te, àC mutuam ante omnia caritatem habe- re ) attentius confideramus, cum. maxima cor. dium noftrorum amaritudine veftram a nobis confpicimus diffenfionem . Quamobrem ex ir fimis affectionibus noftris cupimus, tam gra- vem & noxiam divifionem ad concordiam re- vocare, ut omnium moflzum fub uno paftore Chrifto, quemadmodum paulo ante fuerat , fit cadem credulitás & caritativa dile£lio , & ejufdem fpiritualibus pabuli in caulis refici Accingimini itaque facro fidei baptifmate in- figni operas veftras eíficaces apponere ad re- gni veflri cum ceteris firmam pacem , concore diam & unionem . T=zdear vos, quæfumus , cladium hellicarum , & hincinde tam horri- dorum flagitiorum perpetratorum , ac viribus toii$ communem .animarum X corporum fa- lutem procurare fatagite . Yn his fiquidem , Deo auctore , vobis coafiftemus £deles coope- ratores : hoc tamen quahtocius fieri rogita- mus, quatenus morum omaium flataum e- men- 

Strana 416
. 415 APPENDIX PRIMA 416 fata vel dd cam competiille , neque compete- À mereamur dominicis. prout latins ex epifto- re, poftulationemque | de perfona nobilis viri Walrami de Morfa factam ad dictam eccle- fiam "Frajectenfem | auctoritate univerfalis ec- clefis admittit & recipit, fupplehdo ex cer- ta fcientia omnes defectus, fi qui forfan circa eamdem aut proccffum. caufe quomodolibet inrervenif(ent , vcl interveniffe. allegari potuit fent: mandando eumdem Walramum in pof- feffionem : diQæ "Yrajectenfis ecclefie jurium-. que & pertinentiarum omnium ejuídem in- duci, recipit & admitti, ac inducit, recipit & admittit, ipfum eidem ecclefiz "l'raje&tenfi pre- ficiendo in epifcopum - & paftorem , dictum- que Roduiphum de Dicepholt ab occupatione ia nofira, a vobis reverenter, ut certificati famus , recepta, lucide potuiflis agnofcere . Quod & confirmaverunt oratores noftri Nu- remberge .confiftentes fuis literis veftris difcre- tionibus noviter tranfmiffis. Ex quibus gran- dcm snutuz unionis fpem concepiraus . Tefli- ficamur enim coram Deo magnam triftitiam & doloreim afhduum cordibus noftris ineffe de tam diuturna d merito deflenda divifio- ne : fuper omnia autem pacem, concordiam, & in credendis falubrem unionem , ex inti- mis affettionibus defideramus , quantum Deus annuerit, perficere . Nec ab hac (ynodali con- 'gregatione quovis modo intendimus difcede- &' detentione eorumdem amovendo , quem Bre, donec omnia nobis políhbilia. pro. votiva per prefentes amovet fub cenfuris & aliis qui- bufcumique- ponis , proceffus defuper | decerni mandando opportunos. XVII. ATCCCCX XUI. fuerunt in congregatione generali maxime infrafcripta . Die fabbari tertia Novembris , publicata ^NOncordant tres deputationes , quia a non- nullis afferitur , quod dominus nofter pa- pa conceffit prerogativas in prejudicium in- corporatorum feu incorporandorum, enervati- Sc optata noftrum adinvicem unionc perege- rimus; in domino fperantes, qui prefto adeft omnibus invocantibus fe in veritate , quique neminem vult perire ,. fed omnes viam veri- tatis agnofcere quod piórum intercefionibus exoratus, & diligentiis humanis ad hoc, ut dece£ , adhibitis , Spiritus fan@i illuftrati gra- tia, mutuam concordiam & affectuofiffime hu- jufmodi defideratam unionem confequemur.. In hoc autem anmrplius confidimus, quod po- tiffna medicina, talibus diffenfionibus fubve- nire folita , parata eft , facra fcilicet prefens fynodus , cujus director eft Spiritus fanétus , eam deficere aut quoquo modo deviare non vas prerogativarum eifdem incorpotatis & in- C permittens , in his praefertim que falutem ani- corporandis conceffarum ad manutentionem & defenfionem fuppofitorum -concilii, quod ta- les; G que per papam facte fint aut fuerint in futurum conira incorporatos, caffentur & annullentur cum claufulis opportunis quibu- Ícumque in conrrarium facientibus non ob- ftantibus. Deputatio de communibus requifi- t2 , non deliberavit, Epiftole Concilii Bafileenfis feorím hic colle- Gia , & fecandum datas earum , quantum li- €uit , ordinate. XIX. ‘ Epiftola facri concilii. Bafileenfrs miffa | ad Bohemos. Sacrofantta gencralis fynodus Bafrleenfes , in. Spi- ^ riu fanélo legitime congregata , militantem ec- clefíam xéprefentans , untoerfis & fingulis fa- cerdotibus, nobilibus, confulibus, clientibus , ceterifque regni Bohemie incolis, unionem , '€oncordiam , caritatem , €& pacem in domino «offro Jefu Chrifto . ' Um eminentiffmam redemptoris noftri diledionem, qua pro noftra falute non dubitavit manibus tradi nocenüum , & igno- marum concernunt. Neque enim fieri potuit quod Chrifli oratio , qua. Patrem exoravit ut ccclcfie fides non deficeret. non fuerit exau- dita. Eft iiaque certa reguia , indeficiens men- fura , cunctos fideles rectifhme regulans , qua credenda aut agenda fint faluberrimc demon- flrans. Adhortamur igitur vos in viíceribus Chrifti, & in illa falute quam a juíto judice Chrifto fperatis, quatenus omnes veftros co- natus ad tam íanctum Gc divinum unionis & concordie opus apponentes, viros timoratos in lege Chrifti exercitatos, communem faju- tem Gt pacem, non particularia commoda af- fectantes, de quibus vobis alias fcripfimus , Dad hoc facrum concilium placeat quanrocius deflinare , quibus plenam & omnimodam fe- curitatem: accedendi , ftandi & redeundi ; promptis & non fiis dabimus animis, atque apud quofcumque de quibus neceffaóum fue- rit, feu etiam opportunum , procurare non omittemus, nec. in aliquo deficiemus (quan- tum vires noftræ fuppetent ) tam faluriferæ & Deo grate operationi. Super autem falvifcon- duétibus ad hoc neceffariis , foribimus ifiuftri- bus principibus , dominis marchioni Brandes burgenfi, Alberto Auftriz, & loanni Bava- rie, ducibus, nobili baroni Ulrico de Ro- femberg, ac 'etiam confulibus Nurembergenii- bus & Egrenfibus, nec non ambaxiatoribus miniofifimæ mortis fubire tormentum , (qui noftris in locis vobis vicinis | perfi(tentibus . precepit nobis alterum alterius onera porta- Te, àC mutuam ante omnia caritatem habe- re ) attentius confideramus, cum. maxima cor. dium noftrorum amaritudine veftram a nobis confpicimus diffenfionem . Quamobrem ex ir fimis affectionibus noftris cupimus, tam gra- vem & noxiam divifionem ad concordiam re- vocare, ut omnium moflzum fub uno paftore Chrifto, quemadmodum paulo ante fuerat , fit cadem credulitás & caritativa dile£lio , & ejufdem fpiritualibus pabuli in caulis refici Accingimini itaque facro fidei baptifmate in- figni operas veftras eíficaces apponere ad re- gni veflri cum ceteris firmam pacem , concore diam & unionem . T=zdear vos, quæfumus , cladium hellicarum , & hincinde tam horri- dorum flagitiorum perpetratorum , ac viribus toii$ communem .animarum X corporum fa- lutem procurare fatagite . Yn his fiquidem , Deo auctore , vobis coafiftemus £deles coope- ratores : hoc tamen quahtocius fieri rogita- mus, quatenus morum omaium flataum e- men- 

Strana 417
417 CONCILII BASILEENSIS. 418 . mendarioni latius. & efficacius intendere valea- À falvifconduétibus apponi debent aut folitæ funt. mus ad Dei honcrem , & fuæ immaculatæ {ponfe eccleiiz. Pax autem Chrifti exuperans omnem fenfum cuítodiat corda veftra & in- railigentias wveftras, vofque ad divitias glorie & agnitionem veritatis deifice perducere di- gnerur . XX. Como falvicondu&us Collati a concilio JSohemais . &gcrofantía generalis fynodus Bafı "T s, in Spiriru Jano legitime congregata , univerfa- dem ecclefiam reprefentans, univerfis viris ec- B di€tos nuntios & ambaxiatores clefiaflicis , nobilsbus, & tot? populo regni Bo- - hemie, unitatem € pacem in Chriffo Jefu do« mino moftro, aUdum haec fancta fynodus , inter alia. J fanétitatis opera, que propofuit & pro- ponit hoc principaliter cordi gerens, ut pre- Clarum Bohemie regnum in eadem unitate €um alis Chrifi: fidelibus conjungatur, vos per fuas literas. fincera caritate requifivit, ut ad facrum concilium nuntios deflinarctis, li- beram cis offerens audientiam falvumque con- ductum: quod fanctum opus ut eo maturius expediretur , venerabiles é .religiofos. viros Uuiverfos autem & fingulosChrifti fideles, re- vereudas patres. archiepifcopos , epifcopos, abbates, prelatos & clericos, nec non itluftres principes , reges, duces, marchiones. comi- tes, barones , nobiles, milites, univerfirates , ac communitates civitatum , caftrorum & vil- larum, eannnque confules, fcabinos & offi- ciales , & alios cujufcumque conditionis & ftatus, ecclefiaflici vel (secularis, quocumque nomine cenfeantur , per vifcera nufericordiz Dei noftri exhortamur & obfecranus, eifque nihilo minus jn virtute fanz obedientiz au- foritare a Deo univerfali ecclefie coaceffa di- {ride precipiendo mandamus, quatenus pre- regni Bohe- mie huc venturos cum omni caritate , beni- gnitate & manfuetudinc , veniendo, ftando , redeundo pertraftent: nec eis vel familiaribus eorum inferant, nec per aliquem inferri quo- quo modo permittant, quamcumque offenfam , lefionem , aut injuriam: alioquin adverfas con trarium facientes , tamquam turbatores pacis € unitatis, ad debitas pcenas , tam per cen- furam ecclefiafticam , quam brachium fecula- re , feveriter procedetur . Ceterum quod in pri- mis literis vos rogavimus ; nunc ad memo- riam veftram reducimus , ux tales viros mit- tere huc velitis , fuper quos Spiritus | domini requicfcere fperetur, mires videlicet, timora- fratres Joannem Mider, priorem domus pre-Ctos, humiles corde, pacem oprantes, & non dicatorum BafiieenGum | in facra pagina pro- fefforem , & Joannem monachum Ciftercienfis ordinis conventus de Mulenbrun, nuntios pro hac re folicitanda ad civitatem Nurembergen- fein deflinavit. Qui (ut nobis piidie refcrip- ferunt) literis exhortatoriis ad vos fuper hoc tranímiffs , veflras poftmodum a vobis obla- .t& pacis defideria amplectentibus acceperunt , in quibus inter alia continctur , ut prædicli noftri nuntii ad Égraimn pro finali conclufione adventus veftri fe transferant. In primis crea- tori noftro gratias agimus , qui taliter hujus rei difponit initia, ut finis optatus verifimili- ter fequi fperetut . Deinde, ut res ifta, que divino potins quat humano confilio coeptaD effe videtur,. debitum fortiatur effectum . Lt ut ram regnum veflrum , quam totus mundus , evidenter agnofcat fincerura purüumque hujus ÍanCe (ynodi defiderium , ecce quod polliciti fumus per primas literas jam nunc efficaciter exequi properamus . Omnibus igitur illis per- fonis , cujufcumque dignitatis ,. preciinentiz , conditionis vel ftatus exiítant, ecclcefiaflici vet Éscularis,; quas ad hoc facrum concilium de- ftinare volueritis in eo numero, & pro ca icmpore, & fub his modis & conditionibus , tam in ftando, veniendo & redeundo, quam in audientia prebenda, de quibus predicti: noflri ambaxjatores vobifcum aut veftris nun- que faa funt quaereotes , fed quz Jefu Chri- fi; qui nobis, vobis, & roii populo Chri- fliano hic pacem, & in futuro faculo vitam v*tcrnam donare dignetur; qui vivit benedi- &us in fecula. Àmen. A&a fuerunt hzc in congregatione genera- Ii noftra, prefenrbus dicte noftra fanta fy- nodi Bafileenfis notariis & fcribis fubferipris , fub figillo revereudi in Chrifto patris domini epifcopi Gonflantienfis provincie Rothomagcen- fis, quo ad prefícns utimur, die Veneris vi- gefimaoftava. menfis Marrii , anno, a narivitatę domini millefimo quadringentefimo trigefimo- lecundo, Us XXI. Litera miffa reg! Froncie. Sacrofantła generalis fynodus Bufiteenfis, &c. Chriftianifimo principi & ferenijimo domino domino regi Francia falutem & omnipotentis Dei beneditiionem . Ro quam piis & populo Chriftiano necef- fariis caufis hoc facrum concilium con. gregatum ‘fit ; jamdin literis ac nuntiis vefire ferenitari fignificavimus : aliud enim hec fan- €a fynodus non intendit, quam ut hzrefes , tiis in Xgra velalibi convenerint, tenore pre- E bella) ac vitia de populo Chriftiano extirpen- fentium plenifimum ac liberrimum falvum- conductum, veriffimamque fecuritatem venien- di ad hanc civitatem Bafileenfem , ibidemque manendi, & deinde ad prefatum regnum Bo- hemie redeundi pura fide & integro corde concedimus, & veraciter impartimur. In hoc- que falvoconduétu omnes quafcumque claufu- Jas includi & contineri volumus, que pro ple- na & efL.aci fecuritate eorum in veniendo , flando & redeundo, neceffarie funt & op- portunæ, & quz de jure vel confuetudine in Concil, General. "Yom, XXIX. tur: & quamquam, in omnibus regnis ac pro- vinciis , ubi beila- vigent, pacem .& concor- diam firmare defideremus, ad veftrum tamen preclariflüimum regnum pacificandum propen- fius oculos noílros dirigimus. fe igitur tam fan&e caufe , ac memoria eorum que veftri . preclariffimi majores pro exaltatione fidei, & confervatione ecclefie catholice , femper ege- runt, firmam nobis fpem prebent, quod fe- renitas ve(tra huic facro concilio , ex quo tot bona provenire fperantur, omnem favorem Dd Br au 

Strana 418
417 CONCILII BASILEENSIS. 418 . mendarioni latius. & efficacius intendere valea- À falvifconduétibus apponi debent aut folitæ funt. mus ad Dei honcrem , & fuæ immaculatæ {ponfe eccleiiz. Pax autem Chrifti exuperans omnem fenfum cuítodiat corda veftra & in- railigentias wveftras, vofque ad divitias glorie & agnitionem veritatis deifice perducere di- gnerur . XX. Como falvicondu&us Collati a concilio JSohemais . &gcrofantía generalis fynodus Bafı "T s, in Spiriru Jano legitime congregata , univerfa- dem ecclefiam reprefentans, univerfis viris ec- B di€tos nuntios & ambaxiatores clefiaflicis , nobilsbus, & tot? populo regni Bo- - hemie, unitatem € pacem in Chriffo Jefu do« mino moftro, aUdum haec fancta fynodus , inter alia. J fanétitatis opera, que propofuit & pro- ponit hoc principaliter cordi gerens, ut pre- Clarum Bohemie regnum in eadem unitate €um alis Chrifi: fidelibus conjungatur, vos per fuas literas. fincera caritate requifivit, ut ad facrum concilium nuntios deflinarctis, li- beram cis offerens audientiam falvumque con- ductum: quod fanctum opus ut eo maturius expediretur , venerabiles é .religiofos. viros Uuiverfos autem & fingulosChrifti fideles, re- vereudas patres. archiepifcopos , epifcopos, abbates, prelatos & clericos, nec non itluftres principes , reges, duces, marchiones. comi- tes, barones , nobiles, milites, univerfirates , ac communitates civitatum , caftrorum & vil- larum, eannnque confules, fcabinos & offi- ciales , & alios cujufícumque conditionis & ftatus, ecclefiaflici vel (secularis, quocumque nomine cenfeantur , per vifcera nufericordiz Dei noftri exhortamur & obfecranus, eifque nihilo minus jn virtute fanz obedientiz au- foritare a Deo univerfali ecclefie coaceffa di- {ride precipiendo mandamus, quatenus pre- regni Bohe- mie huc venturos cum omni caritate , beni- gnitate & manfuetudinc , veniendo, ftando , redeundo pertraftent: nec eis vel familiaribus eorum inferant, nec per aliquem inferri quo- quo modo permittant, quamcumque offenfam , lefionem , aut injuriam: alioquin adverfas con trarium facientes , tamquam turbatores pacis € unitatis, ad debitas pcenas , tam per cen- furam ecclefiafticam , quam brachium fecula- re , feveriter procedetur . Ceterum quod in pri- mis literis vos rogavimus ; nunc ad memo- riam veftram reducimus , ux tales viros mit- tere huc velitis , fuper quos Spiritus | domini requicfcere fperetur, mires videlicet, timora- fratres Joannem Mider, priorem domus pre-Ctos, humiles corde, pacem oprantes, & non dicatorum BafiieenGum | in facra pagina pro- fefforem , & Joannem monachum Ciftercienfis ordinis conventus de Mulenbrun, nuntios pro hac re folicitanda ad civitatem Nurembergen- fein deflinavit. Qui (ut nobis piidie refcrip- ferunt) literis exhortatoriis ad vos fuper hoc tranímiffs , veflras poftmodum a vobis obla- .t& pacis defideria amplectentibus acceperunt , in quibus inter alia continctur , ut prædicli noftri nuntii ad Égraimn pro finali conclufione adventus veftri fe transferant. In primis crea- tori noftro gratias agimus , qui taliter hujus rei difponit initia, ut finis optatus verifimili- ter fequi fperetut . Deinde, ut res ifta, que divino potins quat humano confilio coeptaD effe videtur,. debitum fortiatur effectum . Lt ut ram regnum veflrum , quam totus mundus , evidenter agnofcat fincerura purüumque hujus ÍanCe (ynodi defiderium , ecce quod polliciti fumus per primas literas jam nunc efficaciter exequi properamus . Omnibus igitur illis per- fonis , cujufcumque dignitatis ,. preciinentiz , conditionis vel ftatus exiítant, ecclcefiaflici vet Éscularis,; quas ad hoc facrum concilium de- ftinare volueritis in eo numero, & pro ca icmpore, & fub his modis & conditionibus , tam in ftando, veniendo & redeundo, quam in audientia prebenda, de quibus predicti: noflri ambaxjatores vobifcum aut veftris nun- que faa funt quaereotes , fed quz Jefu Chri- fi; qui nobis, vobis, & roii populo Chri- fliano hic pacem, & in futuro faculo vitam v*tcrnam donare dignetur; qui vivit benedi- &us in fecula. Àmen. A&a fuerunt hzc in congregatione genera- Ii noftra, prefenrbus dicte noftra fanta fy- nodi Bafileenfis notariis & fcribis fubferipris , fub figillo revereudi in Chrifto patris domini epifcopi Gonflantienfis provincie Rothomagcen- fis, quo ad prefícns utimur, die Veneris vi- gefimaoftava. menfis Marrii , anno, a narivitatę domini millefimo quadringentefimo trigefimo- lecundo, Us XXI. Litera miffa reg! Froncie. Sacrofantła generalis fynodus Bufiteenfis, &c. Chriftianifimo principi & ferenijimo domino domino regi Francia falutem & omnipotentis Dei beneditiionem . Ro quam piis & populo Chriftiano necef- fariis caufis hoc facrum concilium con. gregatum ‘fit ; jamdin literis ac nuntiis vefire ferenitari fignificavimus : aliud enim hec fan- €a fynodus non intendit, quam ut hzrefes , tiis in Xgra velalibi convenerint, tenore pre- E bella) ac vitia de populo Chriftiano extirpen- fentium plenifimum ac liberrimum falvum- conductum, veriffimamque fecuritatem venien- di ad hanc civitatem Bafileenfem , ibidemque manendi, & deinde ad prefatum regnum Bo- hemie redeundi pura fide & integro corde concedimus, & veraciter impartimur. In hoc- que falvoconduétu omnes quafcumque claufu- Jas includi & contineri volumus, que pro ple- na & efL.aci fecuritate eorum in veniendo , flando & redeundo, neceffarie funt & op- portunæ, & quz de jure vel confuetudine in Concil, General. "Yom, XXIX. tur: & quamquam, in omnibus regnis ac pro- vinciis , ubi beila- vigent, pacem .& concor- diam firmare defideremus, ad veftrum tamen preclariflüimum regnum pacificandum propen- fius oculos noílros dirigimus. fe igitur tam fan&e caufe , ac memoria eorum que veftri . preclariffimi majores pro exaltatione fidei, & confervatione ecclefie catholice , femper ege- runt, firmam nobis fpem prebent, quod fe- renitas ve(tra huic facro concilio , ex quo tot bona provenire fperantur, omnem favorem Dd Br au 

Strana 419
419 per que hec fanda Opera que proponimus optatum con(equentur effeGum , Sed & hang noltram ípem , quam de veftra Tereniare con- cepimus, jam ad effectum Dei gratia perduci yidemus. Audivimus enim ecclefiz Gallica= az prelatos in civitate Bituricenfi opera ve- Ara conveniffe, ibique Spiritu fancto iliumi- natos conclufiffe facrum hoc concilium Bafi- leenfe fore non folum legitime congregarum , quinimmo hoc. tempore permaxime néceffa- rium: ut in hoc loco, ubi cceptum eft, fine dilatione aut mutatione continuerur atque com- pleatur: & pro fubveniendo univerfalis eccle- fia necefüratibus, expedit ut ad id omnes , APPENDIX PRIMA & auxilium. impendet, atque omnia faciet „A 429 XXI, wda confiliarios regis Francie. Sacrofantie generalis fynodus Bafileenfis , €, reverendis : im Chriffe patribus , e illuftribus ac magnificis dominis conf liariis Chriffianiffimg regis Francie falutem, . xe, Estinamus præfato Christianifiimo regi Francie litteras infraferipri tenoris. Hic inserta fuiffe intelligatur epiftoJa przcedens ad ree gem Francia miffa , eamque bis eodem describi loco orio- sum granscriproribus fuilfe yisumt z atque jdeo omiffam . praefertim regni Franciae » proficifcantur : hinc B Ia fiae. equidem magnam jzritiam non immerito fu- fcepimus , tum quod Spiritus fanctus non pa» titur véritatis lumen latere fub modio; tum quod ex ea deliberatione fidei & ecclefie ma- gna incrementa fucceffura fperamus; pro qua xe ipfi Spiritui fanéto in primis, cujas dono hoc factum eft, deinde veftre ferenitati gra- tias agimus, Gt eam dignis laudibus commen- damus ,: que ad tam fandtum opus diligen- tiam prebuit. Ampliufque ipfam commenda- turi fumus, cum hanc faluberrimam conclu- fionem. executioni mandari fentiemus. Qua- propter eamdem ferenitatem , quanto effica- cius poflumus > deprecamur & obfecramus , ut quemadmodum inter reges | Chriftianos ant-cef- fores veftri femper primi fuerunt ad auxilium fidei & ecclefie, propter quod Chriftianiffimi vocari meruerunt, ita majorum veftrorum imis xando veftigia , idipfum pro viribus Gc omni fiudio agere dignemini, omnemque. operam dare, ut predicta deliberatio tam laudibilis , & veftre ferenitaü ac regno veftro honorifi- ca, per celerem. adventum prelatorura vestro- rum fimul cum infigni vestra ambaxiata ad hoc facrum concilium per rei executionem toti mundo illucefcat . Ex quo & apud om-. mipotentem Deum ' meritum immortale, & apud homines fummam iaudem ubique con- ífequemini, & ipfam tandem univerfalem ec- Cum autem hec omnium Chrisdanorum ne- gotia communia (int, & vestra ficut nostra interfit , ut faluti Christianæ reipublicæ con- falatur , vestra paternitates & dominationes rogamus & exhortamur , nt pro honore & debito vestro. apud przeíatum Christianiffimum principem efficaciter laborare velitis, quate- nus tam prælati Gallicanæ ecclefiæ, quam ip- fius Christianiffimi regis infignis ambafiata + prout tantum principem decet, huc ad com- munem Christiane religionis wtilitatem fine mora accedant. Datum Bafieæ , ut fupra. G XXIII. Ad magnificum dominum de Tremollia , c. Sacrofanita, &c. magnifico domino JV. de T'remollia, &c. (Un divino munere yobis conceffum fit , 'ut gratiam in oculis Christianif…imi regis Franciæ inveniatis, & apud eum locum & auctoritatem inter primos habeatis, merito die noCteque cogitare debetis, ut ipfe Deus hanc gratiam vobis confervet & ampliet . Quod nul- lo modo melius confequi porestis, quam fi fidei ecclefiæ defenfionem totis viribus clefiam * vobis quidem, cariffime princeps »D procuretis, Certi fumus ad notitiam vestram agendorum urgens mneceffitass omnem dilatio- nem expostulat amputari , eo permaxime , «qnoniam , ut ab ambaxiatoribus nostris ad hec tractanda trafmiffis , nobis est , adventus Bohemorum ad hoc concilium de proximo prestolatur: qua in re regnum vestrum inter ceteras Chíristianitatis partes ma- gna literatura refulgeat , ipforumque prælato- Tum vestræque ambaxiatæ præfentia , dante ultiffimo, fit fractuofa . Datum Bafilez die nono Maii, Millefimo quadringentefimo trigefimofecundo . infinuat um ' diu perveniffe , quemadmodum pro harefibus , bellis ac vitiis ex popuło Christiano extirpan- dis hoc facrum gencrale concilium apud Ba- fik n congregatum legitime fit , quibus rebus cum nihil Deo gratius & Christianitati utilius fieri poffit, merito íperarc poteritis gratiam Dei s hominum vobifcum permanfuram, fi huic facro concilio favorem vobis poffibilem prestiteriüs , Itaque curate , quantum in vo- bis est, debetis, ut hoc concilium a Spiritu fanécto inceptum vestra opera & diligentia cre- fcat, && humana obstacula , que illud quoquo modo impedire poffent » pro viribus tollere S& amovere. Qui enim adverfus hoc conci- B lium aliquid agit, caufa effó videtur ut he- refes, bellz &t peccata in. Christianitate per- durent. Qui vero ili favet , est protector fi dei, procurator pacis ac fan&te reformationis , Audimus prelatos ecclefie Gallicane apud ci- vitatem Bituricenfem convenientes inter śe conclufiffe ad hoc facrum concilium profici- fi: que res non folum prefato Christianifüme regi ac regno fào honorem $ utilitatem ma- ximam allatura est, fed toti Christianitati pro- fectum ; propterea vos efficaciter rogamus & hortamur , ut apud ipfum dominum fegem dili- 

Strana 420
419 per que hec fanda Opera que proponimus optatum con(equentur effeGum , Sed & hang noltram ípem , quam de veftra Tereniare con- cepimus, jam ad effectum Dei gratia perduci yidemus. Audivimus enim ecclefiz Gallica= az prelatos in civitate Bituricenfi opera ve- Ara conveniffe, ibique Spiritu fancto iliumi- natos conclufiffe facrum hoc concilium Bafi- leenfe fore non folum legitime congregarum , quinimmo hoc. tempore permaxime néceffa- rium: ut in hoc loco, ubi cceptum eft, fine dilatione aut mutatione continuerur atque com- pleatur: & pro fubveniendo univerfalis eccle- fia necefüratibus, expedit ut ad id omnes , APPENDIX PRIMA & auxilium. impendet, atque omnia faciet „A 429 XXI, wda confiliarios regis Francie. Sacrofantie generalis fynodus Bafileenfis , €, reverendis : im Chriffe patribus , e illuftribus ac magnificis dominis conf liariis Chriffianiffimg regis Francie falutem, . xe, Estinamus præfato Christianifiimo regi Francie litteras infraferipri tenoris. Hic inserta fuiffe intelligatur epiftoJa przcedens ad ree gem Francia miffa , eamque bis eodem describi loco orio- sum granscriproribus fuilfe yisumt z atque jdeo omiffam . praefertim regni Franciae » proficifcantur : hinc B Ia fiae. equidem magnam jzritiam non immerito fu- fcepimus , tum quod Spiritus fanctus non pa» titur véritatis lumen latere fub modio; tum quod ex ea deliberatione fidei & ecclefie ma- gna incrementa fucceffura fperamus; pro qua xe ipfi Spiritui fanéto in primis, cujas dono hoc factum eft, deinde veftre ferenitati gra- tias agimus, Gt eam dignis laudibus commen- damus ,: que ad tam fandtum opus diligen- tiam prebuit. Ampliufque ipfam commenda- turi fumus, cum hanc faluberrimam conclu- fionem. executioni mandari fentiemus. Qua- propter eamdem ferenitatem , quanto effica- cius poflumus > deprecamur & obfecramus , ut quemadmodum inter reges | Chriftianos ant-cef- fores veftri femper primi fuerunt ad auxilium fidei & ecclefie, propter quod Chriftianiffimi vocari meruerunt, ita majorum veftrorum imis xando veftigia , idipfum pro viribus Gc omni fiudio agere dignemini, omnemque. operam dare, ut predicta deliberatio tam laudibilis , & veftre ferenitatü ac regno veftro honorifi- ca, per celerem. adventum prelatorura vestro- rum fimul cum infigni vestra ambaxiata ad hoc facrum concilium per rei executionem toti mundo illucefcat . Ex quo & apud om-. mipotentem Deum ' meritum immortale, & apud homines fummam iaudem ubique con- ífequemini, & ipfam tandem univerfalem ec- Cum autem hec omnium Chrisdanorum ne- gotia communia (int, & vestra ficut nostra interfit , ut faluti Christianæ reipublicæ con- falatur , vestra paternitates & dominationes rogamus & exhortamur , nt pro honore & debito vestro. apud przeíatum Christianiffimum principem efficaciter laborare velitis, quate- nus tam prælati Gallicanæ ecclefiæ, quam ip- fius Christianiffimi regis infignis ambafiata + prout tantum principem decet, huc ad com- munem Christiane religionis wtilitatem fine mora accedant. Datum Bafieæ , ut fupra. G XXIII. Ad magnificum dominum de Tremollia , c. Sacrofanita, &c. magnifico domino JV. de T'remollia, &c. (Un divino munere yobis conceffum fit , 'ut gratiam in oculis Christianif…imi regis Franciæ inveniatis, & apud eum locum & auctoritatem inter primos habeatis, merito die noCteque cogitare debetis, ut ipfe Deus hanc gratiam vobis confervet & ampliet . Quod nul- lo modo melius confequi porestis, quam fi fidei ecclefiæ defenfionem totis viribus clefiam * vobis quidem, cariffime princeps »D procuretis, Certi fumus ad notitiam vestram agendorum urgens mneceffitass omnem dilatio- nem expostulat amputari , eo permaxime , «qnoniam , ut ab ambaxiatoribus nostris ad hec tractanda trafmiffis , nobis est , adventus Bohemorum ad hoc concilium de proximo prestolatur: qua in re regnum vestrum inter ceteras Chíristianitatis partes ma- gna literatura refulgeat , ipforumque prælato- Tum vestræque ambaxiatæ præfentia , dante ultiffimo, fit fractuofa . Datum Bafilez die nono Maii, Millefimo quadringentefimo trigefimofecundo . infinuat um ' diu perveniffe , quemadmodum pro harefibus , bellis ac vitiis ex popuło Christiano extirpan- dis hoc facrum gencrale concilium apud Ba- fik n congregatum legitime fit , quibus rebus cum nihil Deo gratius & Christianitati utilius fieri poffit, merito íperarc poteritis gratiam Dei s hominum vobifcum permanfuram, fi huic facro concilio favorem vobis poffibilem prestiteriüs , Itaque curate , quantum in vo- bis est, debetis, ut hoc concilium a Spiritu fanécto inceptum vestra opera & diligentia cre- fcat, && humana obstacula , que illud quoquo modo impedire poffent » pro viribus tollere S& amovere. Qui enim adverfus hoc conci- B lium aliquid agit, caufa effó videtur ut he- refes, bellz &t peccata in. Christianitate per- durent. Qui vero ili favet , est protector fi dei, procurator pacis ac fan&te reformationis , Audimus prelatos ecclefie Gallicane apud ci- vitatem Bituricenfem convenientes inter śe conclufiffe ad hoc facrum concilium profici- fi: que res non folum prefato Christianifüme regi ac regno fào honorem $ utilitatem ma- ximam allatura est, fed toti Christianitati pro- fectum ; propterea vos efficaciter rogamus & hortamur , ut apud ipfum dominum fegem dili- 

Strana 421
421 CONCILII BASILEENSIS. 422 diligenter intercedere velitis, ut predicta con- À pera contigille existimat . Pro qua re ipfe elufio per adventum praelatorum ad ipfum concilium fimul cum ambafiata executioni de- mandetur . Ex quo ( ut prediximus ) procul dubio gratiam Dei & bominum vobis & ve- stræ posteritati comparabit, & univerfalem ec- elefiam ad omnia westrum statum & bonorem concernentia, exinde obligatam effcietis. Ba- file ut fupra. XXIV. Ad archiepifcopum Rhemenfem cancellarium ' Francia . : omnipotens Dens, cujus caufam tam laborio- ie viriliterque defendistis, reddet vobis im czlis premiorum menfuram bonam , confer. tam , coagitatam , & fupereffluentem - Nos om- nes quicumque in hoe facro concilio fumus » auditis his literis, mira in vos ferimur dile- . €ione , & nomen vestrum ac laudes in ore omnium paffim xefonant: vos patrem, defen- forem ac protectorem facri concili omnes ap- pellant. Agite igitur >, optime antistes , que- madmodum coepistis, & opus tam laudabile, vestra virtute in ecclefia Gallicana inchoa- tum , enitimini ad finem perducere , & con- clufio illa per celerem adveutum prelatorum Sacrofantia , &c. reverendo in Chriflo patri do-Bre ipfa compleatur; prefertim ut paternitas ve- mino arzchiepifcopo RAemenfi , &c. Efcripfit nobis venerabilis vir prior con- ventus Chambceriaci ordinis Pradicato- rum , ambafiator noster , quanto zelo huic facro concilio afficiamini. ejufque profectum defideretis , & cum diligentia quæratis: pro qua re, quia cauía Dei agitis, ipfe vobis in hoc & in alio feculo dipne retribuat. Eccle- fia vero pro hujufmodi favore, quem fibi im- penditis, fuarum orationum & meritorum a- pud Deum participem faciet , & ad omnia vestrum honorem & statum concernenfia ob- ligatam fe vobis merito profitetur. In hac re, que vestram paternitatem tamquam Christia- num & antistitem non minus tangit quam nos, nil aliud dicendum videtur : nifi ut fo- lita diligentia opus hoc divinum profequeri- wi, ex quo, cum extirpatio herefum , pacifi- .catio populi Christiani, eradicatio viriorum {equi fpererur , quantum apud Deum meritum, & apud homines laudern acceprauri firis , op- time intelligitis. Scribimus Christianiffimo re- gi Francie, & fuo confilio, & quibufdam parücularibus apud eum potentibus, prout idem prior ex vestro concilio nos advifavir , & literarum copias hic intercluífas mittimus. Si quid iilud ad profecutionem istius rei, nec non ad pacem preclariíffimi regni Francia , ad. quam toto corde alpiramus, faciendum vi- D detur, vos maxime deprecamur ut nobis (íi- gnificare velitis. XXV. Ad archiepifcopum Lugdunenfem . Sacrofantia , &c. reverendo in Chrifto patri domino archiepifcopo Lugdunenf? falutem , &c. Um magna jucunditate & exultatione au- divimus lireras quas ad nos & reveren- dum in Christo frattem dominwm epifcopum. Laufanenfem cum advifamentis ecclefie Galli- stra, ficut auclrix fuit hujufmodi deliberario- nis, ita prima fit in exequendo. Nam cum alii vos huc proficifci viderint, mox fequen- tur. Advenius vester ad nos judicio omnium multo utilior reputatur, quam progreffus ad Urbem . ''imemus ne abfentia vestra aut diu- turna mora facro concilio fit damnoía, G ac- ceífus ad Urbem in nihilo fructuofus. Ex his que a fde dignis percepimus, qui concilio adverfantur ita fixi in fua opinione videntur; ut in perfuafionibus humanis modica fpes ha- beri potlit, Spiritui fancto & nobis vifum est, ut omiffo acceffu ad Urbem, ad hanc facram fynodum, quam a Spiritu fancto regi non dus Cbitamus, quanto citius properetis: verum fi in congregatione prelatorum apud Lugdunum putaveritis aliquamdiu pro utilitate. concilii immorandum, hoc vestre fapientiae commits timus. Valete feliciter, Scriptum Bañleæ, ut . fupra , & datum, XXVI. d regem. Polonie c alios. Sacrofantla , &c. congregata , fereniffrimo domino principi domino Uladislao Polonie regi , &c. "regie dignitas, profperum. augmentum , ac omnipotentis Dei benediftionem . ° TOnm ambigimus fatis diuque divulgatum effe apud vestram ferenitatem , facro- fanCctam hanc fynodum in hac civitate Bafi- leenfi rite congregatam existere , pro rcbus ecclefiae & omnium orthodoxorum promo- vendis & bene gerendis, pro veprium haere- ticarum de finibus fidelium extirpatione , mo- rum. deformium in cunélis statibus " emenda- tione , proque bellicarum claudium, «uae - proh dolor , his .temporibus populum Dei cir» cumdant, fedatione: quibus pil.dignius , & fideli populo falubrius fub caelo valet afferri. Unde fi quis zelum Dei in corde gerat, fi quifpiam principum falutem fubjectorum at- canæ destinastis. Intelleximus ex his & alio- E que communem profectum & utilitatem , prou£ rum relatu , quanta prudentia & folicitudine in congregatione przlatorum apud Bitusis in favorem hujus fanéte fynodi, imo totius Chri- stianitatis, laboraveritis , & quid per .aedium vestre fapientie ac diligentie Spiritus fanctus ibidem concludi fecerit. Hinc luce clarius perpendimus hoc facrum concilium ita stabi- litum , ut jam modicum de humanis obsta- culis timen: poffit. iioc tam magnum ac fe- lix novum quilibet vestre adícribit circumfpe- &ioni, & quod ibi conclufum est, vestra 0- Concil, Ceneral. 'Yom, XX *X, ad hoc tenetur , quaerat, mox facrum hoc concilium dipnificare, favorizars & promove- re tenetur, ejus fanGhiffimis determinationibus firmiter inhaerendo. Contraria vero & prac- judicialia fibi poífetenus impedire, & ut au- ferantur de inedio totis viribus in Dei obfe- quium debet afpirare. Quamobrem vestram dominationem ac regiam ceifitudinem , ut prin- cipem catholicum , & fidei Christi fidelera. pro- pugnatorem , obfecramus & exhortamuz per vi- ftera mifericordiae Dei nostri, quatenus ad tam. Dd a ne- 

Strana 422
421 CONCILII BASILEENSIS. 422 diligenter intercedere velitis, ut predicta con- À pera contigille existimat . Pro qua re ipfe elufio per adventum praelatorum ad ipfum concilium fimul cum ambafiata executioni de- mandetur . Ex quo ( ut prediximus ) procul dubio gratiam Dei & bominum vobis & ve- stræ posteritati comparabit, & univerfalem ec- elefiam ad omnia westrum statum & bonorem concernentia, exinde obligatam effcietis. Ba- file ut fupra. XXIV. Ad archiepifcopum Rhemenfem cancellarium ' Francia . : omnipotens Dens, cujus caufam tam laborio- ie viriliterque defendistis, reddet vobis im czlis premiorum menfuram bonam , confer. tam , coagitatam , & fupereffluentem - Nos om- nes quicumque in hoe facro concilio fumus » auditis his literis, mira in vos ferimur dile- . €ione , & nomen vestrum ac laudes in ore omnium paffim xefonant: vos patrem, defen- forem ac protectorem facri concili omnes ap- pellant. Agite igitur >, optime antistes , que- madmodum coepistis, & opus tam laudabile, vestra virtute in ecclefia Gallicana inchoa- tum , enitimini ad finem perducere , & con- clufio illa per celerem adveutum prelatorum Sacrofantia , &c. reverendo in Chriflo patri do-Bre ipfa compleatur; prefertim ut paternitas ve- mino arzchiepifcopo RAemenfi , &c. Efcripfit nobis venerabilis vir prior con- ventus Chambceriaci ordinis Pradicato- rum , ambafiator noster , quanto zelo huic facro concilio afficiamini. ejufque profectum defideretis , & cum diligentia quæratis: pro qua re, quia cauía Dei agitis, ipfe vobis in hoc & in alio feculo dipne retribuat. Eccle- fia vero pro hujufmodi favore, quem fibi im- penditis, fuarum orationum & meritorum a- pud Deum participem faciet , & ad omnia vestrum honorem & statum concernenfia ob- ligatam fe vobis merito profitetur. In hac re, que vestram paternitatem tamquam Christia- num & antistitem non minus tangit quam nos, nil aliud dicendum videtur : nifi ut fo- lita diligentia opus hoc divinum profequeri- wi, ex quo, cum extirpatio herefum , pacifi- .catio populi Christiani, eradicatio viriorum {equi fpererur , quantum apud Deum meritum, & apud homines laudern acceprauri firis , op- time intelligitis. Scribimus Christianiffimo re- gi Francie, & fuo confilio, & quibufdam parücularibus apud eum potentibus, prout idem prior ex vestro concilio nos advifavir , & literarum copias hic intercluífas mittimus. Si quid iilud ad profecutionem istius rei, nec non ad pacem preclariíffimi regni Francia , ad. quam toto corde alpiramus, faciendum vi- D detur, vos maxime deprecamur ut nobis (íi- gnificare velitis. XXV. Ad archiepifcopum Lugdunenfem . Sacrofantia , &c. reverendo in Chrifto patri domino archiepifcopo Lugdunenf? falutem , &c. Um magna jucunditate & exultatione au- divimus lireras quas ad nos & reveren- dum in Christo frattem dominwm epifcopum. Laufanenfem cum advifamentis ecclefie Galli- stra, ficut auclrix fuit hujufmodi deliberario- nis, ita prima fit in exequendo. Nam cum alii vos huc proficifci viderint, mox fequen- tur. Advenius vester ad nos judicio omnium multo utilior reputatur, quam progreffus ad Urbem . ''imemus ne abfentia vestra aut diu- turna mora facro concilio fit damnoía, G ac- ceífus ad Urbem in nihilo fructuofus. Ex his que a fde dignis percepimus, qui concilio adverfantur ita fixi in fua opinione videntur; ut in perfuafionibus humanis modica fpes ha- beri potlit, Spiritui fancto & nobis vifum est, ut omiffo acceffu ad Urbem, ad hanc facram fynodum, quam a Spiritu fancto regi non dus Cbitamus, quanto citius properetis: verum fi in congregatione prelatorum apud Lugdunum putaveritis aliquamdiu pro utilitate. concilii immorandum, hoc vestre fapientiae commits timus. Valete feliciter, Scriptum Bañleæ, ut . fupra , & datum, XXVI. d regem. Polonie c alios. Sacrofantla , &c. congregata , fereniffrimo domino principi domino Uladislao Polonie regi , &c. "regie dignitas, profperum. augmentum , ac omnipotentis Dei benediftionem . ° TOnm ambigimus fatis diuque divulgatum effe apud vestram ferenitatem , facro- fanCctam hanc fynodum in hac civitate Bafi- leenfi rite congregatam existere , pro rcbus ecclefiae & omnium orthodoxorum promo- vendis & bene gerendis, pro veprium haere- ticarum de finibus fidelium extirpatione , mo- rum. deformium in cunélis statibus " emenda- tione , proque bellicarum claudium, «uae - proh dolor , his .temporibus populum Dei cir» cumdant, fedatione: quibus pil.dignius , & fideli populo falubrius fub caelo valet afferri. Unde fi quis zelum Dei in corde gerat, fi quifpiam principum falutem fubjectorum at- canæ destinastis. Intelleximus ex his & alio- E que communem profectum & utilitatem , prou£ rum relatu , quanta prudentia & folicitudine in congregatione przlatorum apud Bifuris in favorem hujus fanéte fynodi, imo totius Chri- stianitatis, laboraveritis , & quid per .aedium vestre fapientie ac diligentie Spiritus fanctus ibidem concludi fecerit. Hinc luce clarius perpendimus hoc facrum concilium ita stabi- litum , ut jam modicum de humanis obsta- culis timen: poffit. iioc tam magnum ac fe- lix novum quilibet vestre adícribit circumfpe- &ioni, & quod ibi conclufum est, vestra 0- Concil, Ceneral. 'Yom, XX *X, ad hoc tenetur , quaerat, mox facrum hoc concilium dipnificare, favorizars & promove- re tenetur, ejus fanGhiffimis determinationibus firmiter inhaerendo. Contraria vero & prac- judicialia fibi poífetenus impedire, & ut au- ferantur de inedio totis viribus in Dei obfe- quium debet afpirare. Quamobrem vestram dominationem ac regiam ceifitudinem , ut prin- cipem catholicum , & fidei Christi fidelera. pro- pugnatorem , obfecramus & exhortamuz per vi- ftera mifericordiae Dei nostri, quatenus ad tam. Dd a ne- 

Strana 423
Pale 1229 423 APPENDI neccffarium & accommodum opus expedien- À dum, & Deo duce perficiendam in populo ti- deli, placeat aliquos doctos & peritos, divi- narum4q& humanarum rerum experientia im- butos--.àd hanc noítram congregarionera quan- tocius deftinare: nec non reverendos patres archiepifcopos , epifcopos , abbates , ceterofque ; qui de jure vel confuetudine facris conciliis generalibus interefíic tenentur , {ub veftre di- gnitatis jurifdi£tione & proteQione temporali- ‘ter conflitutos, per literas yeftre ferenitatis folicitape, Gc modis aliis congruis inducere , ut non poftponant ad conveniendum illico nobiftum : & prout præclara fama de veftra celfirudine vola: per orbem ‘univerfum, qua- liter , ur principem catholicum decet , contra B perfdos brachia potentiæ vefræ wiriliter ex- pandiftis ; fic exhortamur veftram fergnitatem & devotionem , ut in exaltationem facre fidei ferventi animofitate., ad eorumdem inimico- rum reducüonem in unionem fidei catholice , operam continuo dare yelitis, Chrifti fideles ad hoc viis ac modis conyenientipus inducen- do & confortando, &, fi opus foerit, etiam. manu armata pugnando & refiftendo , ad iau- dem & gloriam omnipotentis Dei, fidei carha- lice incrementum , & 'ecclefie facrofan&z con- tinuam prolperitatem ; quod utique ad principa- tus veítri honoris ütulum cedit pariter & de- corem . Nec movear veítram dominationem tumor de diffoluione hujus facri concilii, EC quis ad præfentiam vefiræ ferenitatis forfair delatus e(t, qui ex levitate & finiftra fugge- ftione haud dubium proceffit. Quoniam no- fire intentionis eft ad confervationem fidei catholice , & cunctorum fidelinm confolatios nem , in landem creatoris noflri firmiter pei fevcrarc, cunctis Chriflicolis nobis affittentibus in vinculo caritatis , ufque ad ejufdem acr: concilii felicem confummationem , ne incre- duli dicant in cordibus fuis ; Trepzdaveruné timore ubi non erat timor, & glorientur in ma- fitia fua, putantes nos facræ fidei certamen declinaffe . Confidimus etenim, quod. confidz- rata in hac fanctilima re noflra reCtiffima in- ientione , celfitudo veftra ardenti defiderio no-D bifcum in unum concurrat. Pro quibus om- nibus plenius explicandis reyerendum in Chri- fto patrem fratrem. /gidium epifcopum * Ro- fenfem , ordinis fratrum Carmelitarum , exhi- . bitorem præfentium, ad veftram ferenitatemy curavimus deflinare, cujus relatibus in præ- miffis placear fidem credulam prepenfius ad- hibere. Spiritus fan&us facri concilii auctor dirigat veftram illuftrem cælfitudinem in cun- és. agendis ad utilitatem ecclefie (ante cum, yotiva profperitate. Datum Bafilez, de X PRIMA XXVIŁ 426 Copia falviconduttus conoeff par conciliti ame bafratoribus domini noftri napa, Sacrofantta- generals fynodus Befileenfts , jn Spi ritu fando legitime congregata , unvoerfalzns ecclefoam reprefentans , venerabilibus Joanni & Andrea Darentino & Coloffenfi archiepi- fcopis , ac Bertrando epifcopo Magalonenff , ncc nom dileo ecclefia filio Antonio de fan- Ho Vito wtrimfque juris dole? , € apoflolici paletii caufarum auditeri, aferis fanstiffimi domini Fugenii papa ambaffatoribus , falutem €? omnipotentis Dei benediélionem , nibus ad hanc facram fynodum .venien- fibus, & ftantibus in ea, & ab eadem tecedentibus , juxta ipfius fynodi decreta alias publicata, Gr falvofconductus pleniffimos *ca- Tiffimi ecclebæ fiii Sigifmunsli Romanorum regis femper auguíli, ac civium ciyiratis Bae fileenfis, notorie vigeant > c propterea nom opus effet vobis ad hunc locum proficifei; vo- łencibus falvumconduftum petere , precipue cum pro utilitate & necefhtare univerfàlis ec- clefiæ ac gno honore (anGe fedis apoftolicæ hoc facrum concilium fit congregatum : nihilo minus cadem fandta fynodus veftra poftulatio- ni, quantum cum Deo & honeftate potett fatisfacere volens , tenoré prafentium dar & concedit vobis, & veflrum. euiliber , cum o- nibus & fingulis familtaribus, ac equis, & rebus omnibus veflris, liherum , plenum ac fafficientem falvumcondultum, veramque fe- curitatem ad. banc civitatem Bafileenfem ve- niendi, ibidemque standi & morandi, & ad fandifmum dominum Eugenium papam 1V. Tedeundi, & fpecialiter in publica congrega- tione hujus facri concilii, feu privacim co- ram ad hoc deputatis vel deputandis ab eo- dem concilio , omnia quæcumque & qualia- cumque nomine ex parte iphus fanctiifumi domin: Xvgeni pape proponendi, explicar di, loqvendi, ac tracaudi, & conferendi , cetcraque agendi , mediandi , 3 finiendi , quie veri oratores {en ambafiztores dicere & age: ré de jure vel confustudine poffunt & de- bent. Vyltgue ipfa fanta fynodus hunc fal- vumconductum effe plenum anc plcniffimum., '"un eoque includi omnes claufulas neceffarias & opportunas, que de jure vel confuctudine ia falvifcondućlibus.apponi feu intelligi con fueverunt, ac eafdem pro inclufis habet & apponit, im ut plena fecuritate & libertate ‘tam vos , quam vestri familiares, in perfe. nis & rebus wti poflitis, fine ullo gravamine aut offenfione , damno vel injuria , tam "per: Qu pleniffima fibertas & fecuritas om- E fonali, quam reali, & etiam verbali ; in ve. & in fccunda feffiono declaratum existat niendo , siando , & ad predictum faudciff. mum dominum papam redeundo; cum hac femen conditione sdjeGa, quod nec hic nec extra - aliguid attentetis conjonctim vel di. vifim , per viam executionis aliquorum pro- ceffaum > literarum. vel mandatorum , per vos vel alios, in iefionem, hujus facri concilii > aut fuppofitorum ejus ; nec hoc accipiatis , quafi aiiquid hujefmodi de jure: fieri poffe hæc fanGa fynodus hæfitet, cûrmn veritas fit » e guid- 

Strana 424
Pale 1229 423 APPENDI neccffarium & accommodum opus expedien- À dum, & Deo duce perficiendam in populo ti- deli, placeat aliquos doctos & peritos. divi- narum4q& humanarum rerum experientia im- butos--.àd hanc noítram congregarionera quan- tocius deftinare: nec non reverendos patres archiepifcopos , epifcopos , abbates , ceterofque ; qui de jure vel confuetudine facris conciliis generalibus interefíic tenentur , {ub veftre di- gnitatis jurifdi£tione & proteQione temporali- ‘ter conflitutos, per literas yeftre ferenitatis folicitape, Gc modis aliis congruis inducere , ut non poftponant ad conveniendum illico nobiftum : & prout præclara fama de veftra celfirudine vola: per orbem ‘univerfum, qua- liter , ur principem catholicum decet , contra B perfdos brachia potentiæ vefræ wiriliter ex- pandiftis ; fic exhortamur veftram fergnitatem & devotionem , ut in exaltationem facre fidei ferventi animofitate., ad eorumdem inimico- rum reducüonem in unionem fidei catholice , operam continuo dare yelitis, Chrifti fideles ad hoc viis ac modis conyenientipus inducen- do & confortando, &, fi opus foerit, etiam. manu armata pugnando & refiftendo , ad iau- dem & gloriam omnipotentis Dei, fidei carha- lice incrementum , & 'ecclefie facrofan&z con- tinuam prolperitatem ; quod utique ad principa- tus veítri honoris ütulum cedit pariter & de- corem . Nec movear veítram dominationem tumor de diffoluione hujus facri concilii, EC quis ad præfentiam vefiræ ferenitatis forfair delatus e(t, qui ex levitate & finiftra fugge- ftione haud dubium proceffit. Quoniam no- fire intentionis eft ad confervationem fidei catholice , & cunctorum fidelinm confolatios nem , in landem creatoris noflri firmiter pei fevcrarc, cunctis Chriflicolis nobis affittentibus in vinculo caritatis , ufque ad ejufdem acr: concilii felicem confummationem , ne incre- duli dicant in cordibus fuis ; Trepzdaveruné timore ubi non erat timor, & glorientur in ma- fitia fua, putantes nos facræ fidei certamen declinaffe . Confidimus etenim, quod. confidz- rata in hac fanctilima re noflra reCtiffima in- ientione , celfitudo veftra ardenti defiderio no-D bifcum in unum concurrat. Pro quibus om- nibus plenius explicandis reyerendum in Chri- fto patrem fratrem. /gidium epifcopum * Ro- fenfem , ordinis fratrum Carmelitarum , exhi- . bitorem præfentium, ad veftram ferenitatemy curavimus deflinare, cujus relatibus in præ- miffis placeat fidem credulam propenfus ad- hibere. Spiritus fan&us facri concilii auctor dirigat veftram illuftrem cælfitudinem in cun- és. agendis ad utilitatem ecclefie (ante cum, yotiva profperitate. Datum Bafilez, de X PRIMA XXVIŁ 426 Copia falviconduttus conoeff par conciliti ame bafratoribus domini noftri napa, Sacrofantta- generals fynodus Befileenfts , jn Spi ritu fando legitime congregata , unvoerfalzns ecclefoam reprefentans , venerabilibus Joanni & Andrea Darentino & Coloffenfi archiepi- fcopis , ac Bertrando epifcopo Magalonenff , ncc nom dileo ecclefia filio Antonio de fan- Ho Vito wtrimfque juris dole? , € apoflolici paletii caufarum auditeri, aferis fanstiffimi domini Fugenii papa ambaffatoribus , falutem (€? omnipotentis Dei benediélionem , nibus ad hanc facram fynodum .venien- fibus, & ftantibus in ea, & ab eadem tecedentibus , juxta ipfius fynodi decreta alias publicata, Gr falvofconductus pleniffimos *ca- Tiffimi ecclebæ fiii Sigifmunsli Romanorum regis femper auguíli, ac civium ciyiratis Bae fileenfis, notorie vigeant > c propterea nom opus effet vobis ad hunc locum proficifei; vo- łencibus falvumconduftum petere , precipue cum pro utilitate & necefhtare univerfàlis ec- clefiæ ac gno honore (anGe fedis apoftolicæ hoc facrum concilium fit congregatum : nihilo minus cadem fandta fynodus veftra poftulatio- ni, quantum cum Deo & honeftate potett fatisfacere volens , tenoré prafentium dar & concedit vobis, & veflrum. euiliber , cum o- nibus & fingulis familtaribus, ac equis, & rebus omnibus veflris, liherum , plenum ac fafficientem falvumcondultum, veramque fe- curitatem ad. banc civitatem Bafileenfem ve- niendi, ibidemque standi & morandi, & ad fandifmum dominum Eugenium papam 1V. Tedeundi, & fpecialiter in publica congrega- tione hujus facri concilii, feu privacim co- ram ad hoc deputatis vel deputandis ab eo- dem concilio , omnia quæcumque & qualia- cumque nomine ex parte iphus fanctiifumi domin: Xvgeni pape proponendi, explicar di, loqvendi, ac tracaudi, & conferendi , cetcraque agendi , mediandi , 3 finiendi , quie veri oratores {en ambafiztores dicere & age: ré de jure vel confustudine poffunt & de- bent. Vyltgue ipfa fanta fynodus hunc fal- vumconductum effe plenum anc plcniffimum., '"un eoque includi omnes claufulas neceffarias & opportunas, que de jure vel confuctudine ia falvifcondućlibus.apponi feu intelligi con fueverunt, ac eafdem pro inclufis habet & apponit, im ut plena fecuritate & libertate ‘tam vos , quam vestri familiares, in perfe. nis & rebus wti poflitis, fine ullo gravamine aut offenfione , damno vel injuria , tam "per: Qu pleniffima fibertas & fecuritas om- E fonali, quam reali, & etiam verbali ; in ve. & in fccunda feffiono declaratum existat niendo , siando , & ad predictum faudciff. mum dominum papam redeundo; cum hac femen conditione sdjeGa, quod nec hic nec extra - aliguid attentetis conjonctim vel di. vifim , per viam executionis aliquorum pro- ceffaum > literarum. vel mandatorum , per vos vel alios, in iefionem, hujus facri concilii > aut fuppofitorum ejus ; nec hoc accipiatis , quafi aiiquid hujefmodi de jure: fieri poffe hæc fanGa fynodus hæfitet, cûrmn veritas fit » e guid- 

Strana 425
425 CONCILII BASILEENSIS, 426 quidquid in prajudicium bujus facri concilii A medium nullum melius wifum. fit ad hujußno- attentetur, id fore nollius roboris yel momen-. ti. Scd ad evitandum fcandala qua contra ta- iia zentantes contingere poflent, volt etiam hec fancta fynodus, ut poftquam zd veftra propofita & explicata refponfum , dederit , vel wos requifierit, ut ad prefatum fancliffinum dominum papam , relaturi que yidiftis & au- diftis,, revertamini 2 diQa civitate infra oco dies a die requifitionis compufandos, in no- mine domini iter veftrum verfus ipfum fan- tifiman dominum papam per viam reCam arripere dębcaris, ipfam faltem ulque ad me- tas Îtaliæ inclnfive fine fraude & dolo conti- nuando. Exhortatur infuper eadem fan&Qa fy- modus omues & fingulos Chrifti fideles, cu- jufcumque dignitatis, gradus, flatus aut pree- minentiæ exiftant, fpirituales & temporaies , etiamft regali, ducali , archiépifcopali, epifco- pali, vcl alia quavis prafülgeant dignitate, u- miveritates , & communitates , ceterofque qui- bus prefentes litere exhibire fuerint, eifdem- que in virtute fanQGæ obedientiæ raandat , ut fi per eorum dominia , terras, territoria, ci- vitates, oppida, caftra , ftratas, willas , caftel- la, aut alia loca vos & quemlibet veftrum tranfire contingar> fub pcenis, (enrentiis, Gr cenfuris tam in Conftantienfi & SenenGü, quam bugjus fanQe fynodi facris decretis con- tentis & fulminatis, diítri£te injungendo, qua- tenus vos & veftrum quemlibet m comiti- va hujufmodi fecuros, liberos & rutos, cum rebus && bonis veftris univerfis ire, flare , & redire, fine moleftia & impedimento permit- tant, de fecuritate Ó&c conducta a nobis re- quifüti, quoties opus fuerit, favorabiliter pro- videndo, : Datum Bafleæ in congregatione genera- li die fanQæ fynodi, die Veneris decimo- pétave menfis Julii, anno a nativitate do- mini milleimo quadringentefimo trigefimofe- cundo. ; : XXVI. Bulla pei concilium. Bafileenfe ifa ad facri imperii elettores, SacrofanHa , &c. venerabilibus archiepifcopis , & diletlis eccleffs flàs nobilibus viis, ducibus :l- luffribus, facri Romam imperii. elettoribus , fa- lutem , &c. : ’ 5 hEus pius & mifericors reges & princi- P pes iu terra conflituit , we fanfluariz templaque fua defenderent, & veluti quadri- ge quaedam arcam ecclefie fanciffmam de-, portarent. Sunt ergo agri dominici cuflodes, pontes, arces, & divine humanzque legis di flagitia fubmovenda, quam ut facræ fyue- di generalis accerfitio haberetur, per cajus auctoritatem diffüdia abufufque abfe&ti- colli poflent : ralis enim facer coetus fépe antiquum humani generis hoftem devicit, & deformita- tes ecclefiæ fnfluïit. Teftes fun: Ariani, Ne- ftoriani, Sabelliani, aliiqué hærefiarchæ, qui cum philofophorum fcholis expugnari non po- tuere, facrorum conciliorum fententia everfi funr. Denique quanta femper fuir ipforum fa- crorum generalium conciliorum auétoritas, oa- nonica fcriptura, quam nniverfalis recipit Se dogmatizat ecclefia, demonftrar, dum quaruor Íynodos nt facra evangelia recipi docet, vctu- Bti que columne & befes quzdam finr in fir- mamentum Chrifüane religionis pofite: per cas enim catholica fides quadam claritate co- rufcat, & hærericoram impierae conculcatur. Alias etiam fynodos facris ritibus. & legibus facerdotum radianres ut candelabra & fpecu- Ja militantis ecclefiæ coli amplettique fuadet. Quamobrem dudum catholici principes, cer- nentes populum Chriftianum variis occurfibus indies magis ac magis deprimi & labefaflasi, preierita tempora, quibus evenerunt fimilia recolentes, fiummopere ad celebrationem gene- ralis concilii intenderunt. frague facra Con- ftantienfis fvnodus inde profecta eft, gua con- fultiffime fancitum fuit, ut de cetero genesa- Clia concilia certis flatutis temporibus reneren- tur, quafi ea precipua femita videretur, per quam ad mores retormandos & pacem recu- perandam effet aícenfus. Denique & ad hoc devenimus, etiam aucloritate domini fugenii pape moderni, ut. tandem extirpatis harefi- bus, flagitiis & deformitatibus fubmotis, ac animis pacis dulcedine recreatis, quandoque facer ordo refloreat, & leges ac mores diu perditi revivifcant: eaque acta jam feliciter ex- ticifent, nifi di&i domini Xugenü pape im- pedimenta nororia ob(titiffent, Nihil enim ad- eo viCavit, quam ut prerenfa fua diffolutio hujus fynodi effedui mandaretur, nunc nun- tüs, nunc literis figmentis variis refertis, cun- DGorun animos excitando, ut rei tam execra- bili annueretur. Sed veritas, que dum plene defenditur raro vincitur , invicta xemanfit ; at- que emotis errorum * nucibus eam indies profpcraturam minime dubitamus. Proinde in- genti admiratione detinemur, cur tam animi veftri eripi tantoque ardore. obfcurari viden- fur, cum obfecrare exhortarique non defina- tis, utin proceffu adverfus eumdem dominum Eugenium incepto fuperfedere ; imo id ftu- péndum magis extitit, nt monitorium fufpen- fiobis poenam contünens relaxare ac alterare deberemus. Àn non cogitatis, quid idem do- minus Kugenius patrawit , qnid indies indura- to animo molitur, jactara fcilicet fundamenta vehicula atque portus: quamobrem fi com-Erecupcranda quandoque pacis, & motum re- zniffam eis curam intelhgerent , nihil magis fe debere exiflimabunt, quam ut ecelefiam fanctam , pro qua Chriftus me periret in cruce oravit, tueantur. Quod ubi fecerint, tunc recte reges (eu principes appellari po- ierunt , & Dei , qui eos fupra homines con- ftituit , judicia miniflrabunt. Porro in co nunc tempore ^-imus, ut ipforum fuffragia & au- zilia eamdem eccieliam implorare oporteat, ut fuam pietatem oftendere neceffe fit, cu- jus favoribus freti huc convenimus, dum re- formationis, evertere, dum facratiffinum hoc concilium tam legitime inchoatum nititur an- nullare? An non videns, fi fue fententie pa- reatur, ut non folum kanc fynodum evane- fcere oporteat, fed ne de cetero alie fint fa- cie eventurum ? Profecio in id fua pergere videtur intentio , nt quod pro totius orbis fa- lute veftis & aliorum principum confiliis an- xilifque effectum eft, momento excidat abo- leaturque. Arbitramini ergo , quantum, qua- le, quid ex humeris noftris pendeat , quid fit : infu- Vide bulla Pii IM. quo defecditue Eugenies. * gublbuc ' 

Strana 426
425 CONCILII BASILEENSIS, 426 quidquid in prajudicium bujus facri concilii A medium nullum melius wifum. fit ad hujußno- attentetur, id fore nollius roboris yel momen-. ti. Scd ad evitandum fcandala qua contra ta- iia zentantes contingere poflent, volt etiam hec fancta fynodus, ut poftquam zd veftra propofita & explicata refponfum , dederit , vel wos requifierit, ut ad prefatum fancliffinum dominum papam , relaturi que yidiftis & au- diftis, revertamini 2 diQa civitate infra oco dies a die requifitionis compufandos, in no- mine domini iter veftrum verfus ipfum fan- tifiman dominum papam per viam reCam arripere dębcaris, ipfam faltem ulque ad me- tas Îtaliæ inclnfive fine fraude & dolo conti- nuando. Exhortatur infuper eadem fan&Qa fy- modus omues & fingulos Chrifti fideles, cu- jufcumque dignitatis, gradus, flatus aut pree- minentiæ exiftant, fpirituales & temporaies , etiamft regali, ducali , archiépifcopali, epifco- pali, vcl alia quavis prafülgeant dignitate, u- miveritates , & communitates , ceterofque qui- bus prefentes litere exhibire fuerint, eifdem- que in virtute fanQGæ obedientiæ raandat , ut fi per eorum dominia , terras, territoria, ci- vitates, oppida, caftra , ftratas, willas , caftel- la, aut alia loca vos & quemlibet veftrum tranfire contingar> fub pcenis, (enrentiis, Gr cenfuris tam in Conftantienfi & SenenGü, quam bugjus fanQe fynodi facris decretis con- tentis & fulminatis, diítri£te injungendo, qua- tenus vos & veftrum quemlibet m comiti- va hujufmodi fecuros, liberos & rutos, cum rebus && bonis veftris univerfis ire, flare , & redire, fine moleftia & impedimento permit- tant, de fecuritate Ó&c conducta a nobis re- quifüti, quoties opus fuerit, favorabiliter pro- videndo, : Datum Bafleæ in congregatione genera- li die fanQæ fynodi, die Veneris decimo- pétave menfis Julii, anno a nativitate do- mini milleimo quadringentefimo trigefimofe- cundo. ; : XXVI. Bulla pei concilium. Bafileenfe ifa ad facri imperii elettores, SacrofanHa , &c. venerabilibus archiepifcopis , & diletlis eccleffs flàs nobilibus viis, ducibus :l- luffribus, facri Romam imperii. elettoribus , fa- lutem , &c. : ’ 5 hEus pius & mifericors reges & princi- P pes iu terra conflituit , we fanfluariz templaque fua defenderent, & veluti quadri- ge quaedam arcam ecclefie fanciffmam de-, portarent. Sunt ergo agri dominici cuflodes, pontes, arces, & divine humanzque legis di flagitia fubmovenda, quam ut facræ fyue- di generalis accerfitio haberetur, per cajus auctoritatem diffüdia abufufque abfe&ti- colli poflent : ralis enim facer coetus fépe antiquum humani generis hoftem devicit, & deformita- tes ecclefiæ fnfluïit. Teftes fun: Ariani, Ne- ftoriani, Sabelliani, aliiqué hærefiarchæ, qui cum philofophorum fcholis expugnari non po- tuere, facrorum conciliorum fententia everfi funr. Denique quanta femper fuir ipforum fa- crorum generalium conciliorum auétoritas, oa- nonica fcriptura, quam nniverfalis recipit Se dogmatizat ecclefia, demonftrar, dum quaruor Íynodos nt facra evangelia recipi docet, vctu- Bti que columne & befes quzdam finr in fir- mamentum Chrifüane religionis pofite: per cas enim catholica fides quadam claritate co- rufcat, & hærericoram impierae conculcatur. Alias etiam fynodos facris ritibus. & legibus facerdotum radianres ut candelabra & fpecu- Ja militantis ecclefiæ coli amplettique fuadet. Quamobrem dudum catholici principes, cer- nentes populum Chriftianum variis occurfibus indies magis ac magis deprimi & labefaflasi, preierita tempora, quibus evenerunt fimilia recolentes, fiummopere ad celebrationem gene- ralis concilii intenderunt. frague facra Con- ftantienfis fvnodus inde profecta eft, gua con- fultiffime fancitum fuit, ut de cetero genesa- Clia concilia certis flatutis temporibus reneren- tur, quafi ea precipua femita videretur, per quam ad mores retormandos & pacem recu- perandam effet aícenfus. Denique & ad hoc devenimus, etiam aucloritate domini fugenii pape moderni, ut. tandem extirpatis harefi- bus, flagitiis & deformitatibus fubmotis, ac animis pacis dulcedine recreatis, quandoque facer ordo refloreat, & leges ac mores diu perditi revivifcant: eaque acta jam feliciter ex- ticifent, nifi di&i domini Xugenü pape im- pedimenta nororia ob(titiffent, Nihil enim ad- eo viCavit, quam ut prerenfa fua diffolutio hujus fynodi effedui mandaretur, nunc nun- tüs, nunc literis figmentis variis refertis, cun- DGorun animos excitando, ut rei tam execra- bili annueretur. Sed veritas, que dum plene defenditur raro vincitur , invicta xemanfit ; at- que emotis errorum * nucibus eam indies profpcraturam minime dubitamus. Proinde in- genti admiratione detinemur, cur tam animi veftri eripi tantoque ardore. obfcurari viden- fur, cum obfecrare exhortarique non defina- fis, utin procefíu adverfus eumdem dominum Eugenium incepto fuperfedere ; imo id ftu- péndum magis extitit, nt monitorium fufpen- fiobis poenam contünens relaxare ac alterare deberemus. Àn non cogitatis, quid idem do- minus Kugenius patrawit , qnid indies indura- to animo molitur, jactara fcilicet fundamenta vehicula atque portus: quamobrem fi com-Erecupcranda quandoque pacis, & motum re- zniffam eis curam intelhgerent , nihil magis fe debere exiflimabunt, quam ut ecelefiam fanctam , pro qua Chriftus me periret in cruce oravit, tueantur. Quod ubi fecerint, tunc recte reges (eu principes appellari po- ierunt , & Dei , qui eos fupra homines con- ftituit , judicia miniflrabunt. Porro in co nunc tempore ^-imus, ut ipforum fuffragia & au- zilia eamdem eccieliam implorare oporteat, ut fuam pietatem oftendere neceffe fit, cu- jus favoribus freti huc convenimus, dum re- formationis, evertere, dum facratiffinum hoc concilium tam legitime inchoatum nititur an- nullare? An non videns, fi fue fententie pa- reatur, ut non folum kanc fynodum evane- fcere oporteat, fed ne de cetero alie fint fa- cie eventurum ? Profecio in id fua pergere videtur intentio , nt quod pro totius orbis fa- lute veftis & aliorum principum confiliis an- xilifque effectum eft, momento excidat abo- leaturque. Arbitramini ergo , quantum, qua- le, quid ex humeris noftris pendeat , quid fit : infu- Vide bulla Pii IM. quo defecditue Eugenies. * gublbuc ' 

Strana 427
427 APPENDIX PRIMA 428 infuper quod rogatur, & a quibus id tam e-ANeque ambigui fiis, fi quid fit quod fine nixe rogatum fit: nempe Chriftianus populus, pacem efuriens, difeiplinamque perditam re- e:ens, cx nobis juflinam expe£tat fi quis talia damnabiliter impedire veliet. Nos autem univerfalis conflituit ecclefia judicaturos mali- _ gnantium impietatem, vindicaturofque eamdem in dextera virtütis fue ; quod ergo noftrum non eft, a nobis non expetite ;-cariffimi filii. jd pium eft rogare quod decet, & licer ro- gatos faccre. Noflra fiquidem cura ea. preci- pua cffe debet, ne univerfalis ecclefie aucto- ritas contemnatur: atque nt poteftas, quz fi- bi a Dco tributa. eft , illibata permaieac; quam violare idem dominus Eugenius notorie vifus Chrifiani populi difcrimine & animarum pe- riculo fieri poffit, non obliti ingentium meri- torum veftrorum , & nec ignari quanta & qua- lia univerfalis ecclefie commoda indies cffi- cere valeatis, quam libenter veflram in com- placentiam ageremus, faciemufque Deo dan- te , dum ad talia fe facultas obtulerit. Sinite ergo, cariffimi filii, nos in juftitiæ dextera hujufmodi exceffus propellere, & vincam do- mini fub veritatis clypeo reformare. Imirami- ni, obfecramus, Chriflianillimum ac potentif- fimum illum Romanorum imperatorem Caro- ium Magnam, qui cum Rome fynodo con- gregata, ut adverfus Symmachum papam ac- In bac frnge do cpifcopl omnes dixe- runt Carolo fedem apofto- licam a nemine judiceri debe- re : apebatur c(t, dum hanc fynodam præcipiti zelo diflol-B cufatores audiri deberent, interrogarerur quam autem non vere tentavit: &, quod eff gravius, obftinate perleverare non definit. Quomodo ergo rem hanc tam ecclefie periculofam diffimulare po- fiergareque poflamus, nif tanti exceflus par- ticipes effe velimus? Denique , (íi impunis & inexpugnates exceffus hujufmodi relinquatur , quis unquam ANomane pontifici, quamquam improbifimo , contradicet ? Quis in generalis concilii aucloritate confide? Cedat ergo uni "fms hominum * unos homo? cunclane ejus arbi- trio committantur ? oblivifeamur Chriftum fæ- ora eq; pe (ut evangelica doctrina teftatur ) potcfta- Pefæ aves tem clavium apoftolis, in. quibus reprafenta- seeds. ę . - 3». . Mes. i£ Datur ecclelia . tradidiffei & non in fide, que Joan. 20. a Fore, it oilfe. H, omnes-catholicos complectitur, fed in folo Pe-C tro , ecclefiam fundaviffe fateamur ? Eciam Con- flantienfe concilium a illuxiffe hominibus con- fireamur, dum fynoduüm generalem immedia- te a. Chriflo poteftatem. habuiffe, etiam. fupra papam, in his qua pertinent ad extirpario- nem herefüm , ac generalem reformationem ju capite K in membris , declaravit, non hac funt que couniventibus oculis tranfire debea- b Fareyievee mus, fed b fecuritate opus eft dum levia ar- rate. H. gumenta non profent, debuiffemus quidem ci- tius his rebus prefcribere, & hujufmodi do- mini Pugenii jacula refellere. Sed nune dum ulterior expeclatio onufla undique eff pericu- * muistdum fis , * mutandum on erit. Quod ergo pri- dem vefire litere in generali facra. noflra con- D bufcumque caufis beneficialibus, profanis; ci- gregatione recitate requirebant, ut ab ulterio- ri proceffu adverfus papam abftinere , & mo- nitorium decretum rclaxare dignaremur, li- benter impleremus, nifi in ca re paratum dif- crimeu univerfalis ecclefie appareret, Toties e- nim dilationes repetitas fomenta malorum , & precipue contemptum ecclefi& peperiffe, ex- ploratiflimura eft. Ignorafle autem vos vide- mus, dum eas literas decreviftis , noviflime inftantiffnmis precibus cariffimi ecclefie filii Si- gifmundi Romanorum imperatoris iHuftziffimi, & ejufdem ecclefiz advocati, nos ad dies tri- ginta eidem domino Eugenio terminum rogafe : prefato enim Sigifmundo ob tam in- pro- . c Sym mz- in partem judicium fuum penderet, Deo in- cto, &à de Ípirante , refpondit, fynodalis effe arbitri in santo negotio fequenda præfcribere & ftatue- re, nec aliquid ad fe praeter reverentiam de ecclefiaficis aegotiis pertinere. Id quidem fi facietis , ut certiffimi pene furods, apud Deum imiortaiem gratiam & apud homines laudes amplifmas confequemini, Datum Ballee , oc. XXIX. Licentia exercendi offcium | procurationis caufa- rum forro Bafileenfi durante. concilio . Sacrofantia, &c. dileto ecclefie fiho magiftro Joanni Creyt retfori parochialis ecclefre fan- He Columba Colonienfis ac literarum. apofloli- carum. feriprori d abreviatori falutem , &c. % 7 liz ac morum honeflas, aliaque virtutis . opera, quibus fplendere dignośceris , nos inducunt ut ce fpecialibus favoribus & gratiis profequamur. Hinc eft quod nos tuis fuppli- cationibus inchinati, recum qui in facerdotio conffitutus ac recor ecclefie parochialis ían- Az Columbz Colonienfis, nec non literarum apoftolicarum fcriptor & abbreviaror ; ac huic facro concilio incorporatus cxiftis , ut in qui- vilibus , matrimonialibus , criminalibus , civi- liter intentatis, feu mixris, durante hoc facro concilio, fca quoufque ipfum facrum conci- lium fupcr hoc alitec duxerit ordinandum feu providendum , inibi officium procurationis cau- farum, quemadmodum in Romana curia au- &oritate apoftolica, ac inífacro Pifano & Con- ftancienfi conciliis haclenus exercere contuevi- fü, libere & licite exercere & procurare. in eifdem caufis valeas , felicis recordationis Joan- nis XXIII. & Marüni V. ac aliorum Roma- norum pontificum conflitutionibus & ordina- tionibus , etlam juramentis per te fuper hoc forfan preflitis, ceterifque contrariis . nequa- gentia merita inexplicabilefque labores, quos Equam obftantibus, autloritate noflra tenore hadtenus pro univerfal fuftinuit ecclefia , nunc- que impræfentiarum [fuflinet , id negare mini- me potuimus. Sed cum nullam de cetero di- lationem expetere, & decretis noflris libere acquiefcere pollicitus (olemniter exiüiterit, pro- ut in prorogationis decrero infertum eft, & diximus & conftituimus folemni in feffone, nullum alium de cetero ad cujuftumque in- ftantiam terminum prebituros. Minime au- tem dubitamus, ft hec vobis innotuiffent , quod preces hujufmodi porrecbe non fuiffent. prefentium de fpecialis dono gratie difpenía- inus. Volumus autem quod ecclefia hujufmo- di & alia beneficia ecclefiafica, quæ obtines, propterea non fraudentur eorum debitis obíe- quiis, fed animarum cura in ecclefia, & one- ra in beneficiis ipfis incumbentia congrue e- xerceantur: decernentes ?nfuper irritum. & ina- ne, fi fecus füper Lis per quofcumque quavis audłorirate fcicnter vel ignoranter contigerit attentari. Datum Baülee Nonis Novembris, anno a na- Leone III. 

Strana 428
427 APPENDIX PRIMA 428 infuper quod rogatur, & a quibus id tam e-ANeque ambigui fiis, fi quid fit quod fine nixe rogatum fit: nempe Chriftianus populus, pacem efuriens, difeiplinamque perditam re- e:ens, cx nobis juflinam expe£tat fi quis talia damnabiliter impedire veliet. Nos autem univerfalis conflituit ecclefia judicaturos mali- _ gnantium impietatem, vindicaturofque eamdem in dextera virtütis fue ; quod ergo noftrum non eft, a nobis non expetite ;-cariffimi filii. jd pium eft rogare quod decet, & licer ro- gatos faccre. Noflra fiquidem cura ea. preci- pua cffe debet, ne univerfalis ecclefie aucto- ritas contemnatur: atque nt poteftas, quz fi- bi a Dco tributa. eft , illibata permaieac; quam violare idem dominus Eugenius notorie vifus Chrifiani populi difcrimine & animarum pe- riculo fieri poffit, non obliti ingentium meri- torum veftrorum , & nec ignari quanta & qua- lia univerfalis ecclefie commoda indies cffi- cere valeatis, quam libenter veflram in com- placentiam ageremus, faciemufque Deo dan- te , dum ad talia fe facultas obtulerit. Sinite ergo, cariffimi filii, nos in juftitiæ dextera hujufmodi exceffus propellere, & vincam do- mini fub veritatis clypeo reformare. Imirami- ni, obfecramus, Chriflianillimum ac potentif- fimum illum Romanorum imperatorem Caro- ium Magnam, qui cum Rome fynodo con- gregata, ut adverfus Symmachum papam ac- In bac frnge do cpifcopl omnes dixe- runt Carolo fedem apofto- licam a nemine judiceri debe- re : apebatur c(t, dum hanc fynodam præcipiti zelo diflol-B cufatores audiri deberent, interrogarerur quam autem non vere tentavit: &, quod eff gravius, obftinate perleverare non definit. Quomodo ergo rem hanc tam ecclefie periculofam diffimulare po- fiergareque poflamus, nif tanti exceflus par- ticipes effe velimus? Denique , (íi impunis & inexpugnates exceffus hujufmodi relinquatur , quis unquam ANomane pontifici, quamquam improbifimo , contradicet ? Quis in generalis concilii aucloritate confide? Cedat ergo uni "fms hominum * unos homo? cunclane ejus arbi- trio committantur ? oblivifeamur Chriftum fæ- ora eq; pe (ut evangelica doctrina teftatur ) potcfta- Pefæ aves tem clavium apoftolis, in. quibus reprafenta- seeds. ę . - 3». . Mes. i£ Datur ecclelia . tradidiffei & non in fide, que Joan. 20. a Fore, it oilfe. H, omnes-catholicos complectitur, fed in folo Pe-C tro , ecclefiam fundaviffe fateamur ? Eciam Con- flantienfe concilium a illuxiffe hominibus con- fireamur, dum fynoduüm generalem immedia- te a. Chriflo poteftatem. habuiffe, etiam. fupra papam, in his qua pertinent ad extirpario- nem herefüm , ac generalem reformationem ju capite K in membris , declaravit, non hac funt que couniventibus oculis tranfire debea- b Fareyievee mus, fed b fecuritate opus eft dum levia ar- rate. H. gumenta non profent, debuiffemus quidem ci- tius his rebus prefcribere, & hujufmodi do- mini Pugenii jacula refellere. Sed nune dum ulterior expeclatio onufla undique eff pericu- * muistdum fis , * mutandum on erit. Quod ergo pri- dem vefire litere in generali facra. noflra con- D bufcumque caufis beneficialibus, profanis; ci- gregatione recitate requirebant, ut ab ulterio- ri proceffu adverfus papam abftinere , & mo- nitorium decretum rclaxare dignaremur, li- benter impleremus, nifi in ca re paratum dif- crimeu univerfalis ecclefie appareret, Toties e- nim dilationes repetitas fomenta malorum , & precipue contemptum ecclefi& peperiffe, ex- ploratiflimura eft. Ignorafle autem vos vide- mus, dum eas literas decreviftis , noviflime inftantiffnmis precibus cariffimi ecclefie filii Si- gifmundi Romanorum imperatoris iHuftziffimi, & ejufdem ecclefiz advocati, nos ad dies tri- ginta eidem domino Eugenio terminum xogaffe:. prefato enim Sigifmundo ob tam in- pro- . c Sym mz- in partem judicium fuum penderet, Deo in- cto, &à de Ípirante , refpondit, fynodalis effe arbitri in santo negotio fequenda præfcribere & ftatue- re, nec aliquid ad fe praeter reverentiam de ecclefiaficis aegotiis pertinere. Id quidem fi facietis , ut certiffimi pene furods, apud Deum imiortaiem gratiam & apud homines laudes amplifmas confequemini, Datum Ballee , oc. XXIX. Licentia exercendi offcium | procurationis caufa- rum forro Bafileenfi durante. concilio . Sacrofantia, &c. dileto ecclefie fiho magiftro Joanni Creyt retfori parochialis ecclefre fan- He Columba Colonienfis ac literarum. apofloli- carum. feriprori d abreviatori falutem , &c. % 7 liz ac morum honeflas, aliaque virtutis . opera, quibus fplendere dignośceris , nos inducunt ut ce fpecialibus favoribus & gratiis profequamur. Hinc eft quod nos tuis fuppli- cationibus inchinati, recum qui in facerdotio conffitutus ac recor ecclefie parochialis ían- Az Columbz Colonienfis, nec non literarum apoftolicarum fcriptor & abbreviaror ; ac huic facro concilio incorporatus cxiftis , ut in qui- vilibus , matrimonialibus , criminalibus , civi- liter intentatis, feu mixris, durante hoc facro concilio, fca quoufque ipfum facrum conci- lium fupcr hoc alitec duxerit ordinandum feu providendum , inibi officium procurationis cau- farum, quemadmodum in Romana curia au- &oritate apoftolica, ac inífacro Pifano & Con- ftancienfi conciliis haclenus exercere contuevi- fü, libere & licite exercere & procurare. in eifdem caufis valeas , felicis recordationis Joan- nis XXIII. & Marüni V. ac aliorum Roma- norum pontificum conflitutionibus & ordina- tionibus , etlam juramentis per te fuper hoc forfan preflitis, ceterifque contrariis . nequa- gentia merita inexplicabilefque labores, quos Equam obftantibus, autloritate noflra tenore hadtenus pro univerfal fuftinuit ecclefia , nunc- que impræfentiarum [fuflinet , id negare mini- me potuimus. Sed cum nullam de cetero di- lationem expetere, & decretis noflris libere acquiefcere pollicitus (olemniter exiüiterit, pro- ut in prorogationis decrero infertum eft, & diximus & conftituimus folemni in feffone, nullum alium de cetero ad cujuftumque in- ftantiam terminum prebituros. Minime au- tem dubitamus, ft hec vobis innotuiffent , quod preces hujufmodi porrecbe non fuiffent. prefentium de fpecialis dono gratie difpenía- inus. Volumus autem quod ecclefia hujufmo- di & alia beneficia ecclefiafica, quæ obtines, propterea non fraudentur eorum debitis obíe- quiis, fed animarum cura in ecclefia, & one- ra in beneficiis ipfis incumbentia congrue e- xerceantur: decernentes ?nfuper irritum. & ina- ne, fi fecus füper Lis per quofcumque quavis audłorirate fcicnter vel ignoranter contigerit attentari. Datum Baülee Nonis Novembris, anno a na- Leone III. 

Strana 429
420 CONCILIF BASILEENSIS, Ta&vitete domini millefimo quadringentefimo À grigefimotertio | 430 XXXI XXX. Carolina fub latiori forma . JExecutoria presbyteri. Lyrenfis fuper fententia dif- Jinitiva, in curia Romana dudum gum invoca- tone auxili brachi facularis. SacrofanHa generalis fynodus Bafileenfis, in Spi- ritu fantto leguime congregate, wuniverfalem ecclefiam repre/entans, * penerabili epifcopo Adrienfi © dilefiis ecclefie filiis. funiti i Ziüenxenfis, ac fantli Servat Trajeflenfis fu- * Dileie DUE ecclefie abba. Living sibus vonafiz. vii fancti Ba. vopis Gan- Sacyofantta generalis Yynpdus Bafileenfis , in Spie ritu fantlo legitime congregata, univerfalem pra Mofam , Trajeślenfis © Leodienfls disce- 201 7. Cao ecclefjam reprefentans, venerabili cpifcopo A- jis ecclefarum decanis, falutem «$* omnipoten- fenBi Pens drienfi in hoc fücro generali concilio ud pra- lis Dei benedithonem. eain fens commoranti, & dilelis ecclefia filis fan- B deans aor £& Petri Turnoutenfrs & fantti Petri Ander- D compefcendos conatus nefarios perver- Lasdienfis lechtenfis Cameracenfis dizcefis eccleffarum de- A forum , qui perfonas & loca ecclefiafti- folum" canis, falutem & omnipotentis Dei. benedictio" nem, : S% nobis dile&us ecclefiam filius Arnoldus Maltoris , rector parochialis fan£ti Gum- mari Lyrenfis, plebanus nuncupatus, Camera- cenfis dicecefis, petitione monftravit , quod olini orta inter ipfum ex una, & dileGum ecclefie filium Davidem Pyers de Lyra pres- byterum dicte diccefis foper eadem parochia- li ecclefía, & ejus occafione partibus ex alte- ra, coram certo palatii apoftolici caufarum au- ditore ex commiffione apoftolica materia que- füonis, idem auditor rite & juris ordine fer- vato procedens, diffinitivam ( per quam inter cetera dictum Arnoldum ab impetitione 3pfius Davidis abfolvit, ac ipfum Davidem in ex- penfis coram eo facis condemnavit, expen- farum earumdem taxatione fibi in pofterum refervata ) fententiam promulgavit: quz qvi- dem fententia, nulla provocatione íÍufpenía, in rem tranfivit judicatam. Idem wero audi- tor expenfas ipfas ad certam florenorum auri fummam taxayit, procuratoris ipfius Arnoldi juramento , ut moris eft, fubfecuto. Quare pro parre dici Arnoldi nobis fuit humiliter fupplicatum , quatenus fuper executione dicte fententim, & alias fibi in premifhis opportune providere de benignitate fingulari dignaremür, Nos de przmiíüs certam notitiam non haben tes , hujufinodi fupplicationibus inclinati, dif- cretioni veftra per hec noflra ícripta manda- inus, quatenus vos, vel duo, aut unus ve- ftrum , per vos yel alium , feu alios, fi ita eft, fententiam ipfam, ficut rite. & canonice lata eft, debite executioni per cenfuram ec- clefiafticam & alia juris remedia demandetis , invocato ad hoc, fi opus fuerit, auxilio bra- chii fæcularis ; contradictores per cenfuram fo- lemnem , appelladone poftpofita , compe- fcendo. v | Datum Bafileæ zwi. Kalendas Decembris, anno a nativitate domini 1433. Die zx. fabbati Novembris dicti anni fuit ca fuper bonis & juribus fuis offendere, ac multiplicibus perturbare smolefliis non veren- tur, ianto magis. per, nos decet generale con- cilium de opportuno remedio providere, quan- to per amplius turbationes hujufmodi & mo- leftie in divine inajeftatis offeniam , nec non ecclefiafticæ libertatis difpendium , redundare dignofcuntur. Dudum fiquidem cum in diver- fis mundi partibus confules ciyiratum , ,ecto- res, nec non alii, qui poteftatem habere vi- debantur, rot onera frequeuter imponerent: 'ecclefiis , ut dcterioris conditionis factum fub gis facerdotium videretur, quam fub Pha- ráone fuiflez qui legis diving notitiam nom habebat, quique, omnibus aliis fervituii fubaclis, facerdotes & polfeffiopes corum in priftina libertate dimifir, & de publico cis alimoniam miniftravit. In concilio .Larera- -není ecclefie imununitati providendo fub ana- thematis diftridione prohibitum cxtitit, ne confules , rectores , aut alii predicti, eccle- fias & viros ecclefiaflicos talliis, feu colle- Ktis, aut exactionibus alis agravare praefu« merent , tranfgreffores Gc fautores eorum pra- cipiendo anathematis fententie fubjacere, do- nec fatisfactionem impenderent competentem . Et etiam deinde in generali concilio edi- €um fuit, quod fi epifcopi forte fimui cum Clericis, etiamfi tantam necefftatem vel uti- 'fitatem infpicerent, ut abfque ulla coactione ad revelandas communes utilitates vel necef- fitates, ubi laicorum non fuppeterent faculta- tes , fubfidia per ecclefias laicis ducerent con- cedenda , minime fuper hoc confuülto Boma- no pontifice, conceffiones & fententie; que a talibus vel de ipforum mandato forent pro- mułgate , effent irritz Gt inanes, nullo un- quam tempore valiture.. Ac etiam in ipfo generali concilio decretum extitit, illum, qui infra tempus füi regiminis, propter fra €ionem conílituionum vel fanGionum , hu- jufmodi fuftineret anathema, tamquam poft illud nom effet ad íarisfactignis debitum com- pellendus . nec ipfius fucceflorem, qui non decretus proceffus per dominum Jacobum e-E fatisfaceret infra menfem , manere ecclefiafti- pifcopum Adrienfem , rogato ad hæc G.Mar- fini de "Turnout notario, ça cenfura.conclufum, donec fatisfacerer com- petenter , cum fuccederer in onore, qui fub- ftitueretur in Ronore . Poftmodum vero feli- cis recordationis Honorius papa III. atrente confiderans, quod quondam Fridericus Ii.. o- lim Romanorum imperator, tunc fub obe- dientia & devotione fande Romane eccle- fie perfiflens, ad laudem ejufdem ecclefie , & facri decus Romani imperii , cupiens ut , expur- gatis quorumdam erroribus & iniquis flatutis penitus, deftitutis, de cetero ecclefia Gt ec- | cle- 

Strana 430
420 CONCILIF BASILEENSIS, Ta&vitete domini millefimo quadringentefimo À grigefimotertio | 430 XXXI XXX. Carolina fub latiori forma . JExecutoria presbyteri. Lyrenfis fuper fententia dif- Jinitiva, in curia Romana dudum gum invoca- tone auxili brachi facularis. SacrofanHa generalis fynodus Bafileenfis, in Spi- ritu fantto leguime congregate, wuniverfalem ecclefiam repre/entans, * penerabili epifcopo Adrienfi © dilefiis ecclefie filiis. funiti i Ziüenxenfis, ac fantli Servat Trajeflenfis fu- * Dileie DUE ecclefie abba. Living sibus vonafiz. vii fancti Ba. vopis Gan- Sacyofantta generalis Yynpdus Bafileenfis , in Spie ritu fantlo legitime congregata, univerfalem pra Mofam , Trajeślenfis © Leodienfls disce- 201 7. Cao ecclefjam reprefentans, venerabili cpifcopo A- jis ecclefarum decanis, falutem «$* omnipoten- fenBi Pens drienfi in hoc fücro generali concilio ud pra- lis Dei benedithonem. eain fens commoranti, & dilelis ecclefia filis fan- B deans aor £& Petri Turnoutenfrs & fantti Petri Ander- D compefcendos conatus nefarios perver- Lasdienfis lechtenfis Cameracenfis dizcefis eccleffarum de- A forum , qui perfonas & loca ecclefiafti- folum" canis, falutem & omnipotentis Dei. benedictio" nem, : S% nobis dile&us ecclefiam filius Arnoldus Maltoris , rector parochialis fan£ti Gum- mari Lyrenfis, plebanus nuncupatus, Camera- cenfis dicecefis, petitione monftravit , quod olini orta inter ipfum ex una, & dileGum ecclefie filium Davidem Pyers de Lyra pres- byterum dicte diccefis foper eadem parochia- li ecclefía, & ejus occafione partibus ex alte- ra, coram certo palatii apoftolici caufarum au- ditore ex commiffione apoftolica materia que- füonis, idem auditor rite & juris ordine fer- vato procedens, diffinitivam ( per quam inter cetera dictum Arnoldum ab impetitione 3pfius Davidis abfolvit, ac ipfum Davidem in ex- penfis coram eo facis condemnavit, expen- farum earumdem taxatione fibi in pofterum refervata ) fententiam promulgavit: quz qvi- dem fententia, nulla provocatione íÍufpenía, in rem tranfivit judicatam. Idem wero audi- tor expenfas ipfas ad certam florenorum auri fummam taxayit, procuratoris ipfius Arnoldi juramento , ut moris eft, fubfecuto. Quare pro parre dici Arnoldi nobis fuit humiliter fupplicatum , quatenus fuper executione dicte fententim, & alias fibi in premifhis opportune providere de benignitate fingulari dignaremür, Nos de przmiíüs certam notitiam non haben tes , hujufinodi fupplicationibus inclinati, dif- cretioni veftra per hec noflra ícripta manda- inus, quatenus vos, vel duo, aut unus ve- ftrum , per vos yel alium , feu alios, fi ita eft, fententiam ipfam, ficut rite. & canonice lata eft, debite executioni per cenfuram ec- clefiafticam & alia juris remedia demandetis , invocato ad hoc, fi opus fuerit, auxilio bra- chii fæcularis ; contradictores per cenfuram fo- lemnem , appelladone poftpofita , compe- fcendo. v | Datum Bafileæ zwi. Kalendas Decembris, anno a nativitate domini 1433. Die zx. fabbati Novembris dicti anni fuit ca fuper bonis & juribus fuis offendere, ac multiplicibus perturbare smolefliis non veren- tur, ianto magis. per, nos decet generale con- cilium de opportuno remedio providere, quan- to per amplius turbationes hujufmodi & mo- leftie in divine inajeftatis offeniam , nec non ecclefiafticæ libertatis difpendium , redundare dignofcuntur. Dudum fiquidem cum in diver- fis mundi partibus confules ciyiratum , ,ecto- res, nec non alii, qui poteftatem habere vi- debantur, rot onera frequeuter imponerent: 'ecclefiis , ut dcterioris conditionis factum fub gis facerdotium videretur, quam fub Pha- ráone fuiflez qui legis diving notitiam nom habebat, quique, omnibus aliis fervituii fubaclis, facerdotes & polfeffiopes corum in priftina libertate dimifir, & de publico cis alimoniam miniftravit. In concilio .Larera- -není ecclefie imununitati providendo fub ana- thematis diftridione prohibitum cxtitit, ne confules , rectores , aut alii predicti, eccle- fias & viros ecclefiaflicos talliis, feu colle- Ktis, aut exactionibus alis agravare praefu« merent , tranfgreffores Gc fautores eorum pra- cipiendo anathematis fententie fubjacere, do- nec fatisfactionem impenderent competentem . Et etiam deinde in generali concilio edi- €um fuit, quod fi epifcopi forte fimui cum Clericis, etiamfi tantam necefftatem vel uti- 'fitatem infpicerent, ut abfque ulla coactione ad revelandas communes utilitates vel necef- fitates, ubi laicorum non fuppeterent faculta- tes , fubfidia per ecclefias laicis ducerent con- cedenda , minime fuper hoc confuülto Boma- no pontifice, conceffiones & fententie; que a talibus vel de ipforum mandato forent pro- mułgate , effent irritz Gt inanes, nullo un- quam tempore valiture.. Ac etiam in ipfo generali concilio decretum extitit, illum, qui infra tempus füi regiminis, propter fra €ionem conílituionum vel fanGionum , hu- jufmodi fuftineret anathema, tamquam poft illud nom effet ad íarisfactignis debitum com- pellendus . nec ipfius fucceflorem, qui non decretus proceffus per dominum Jacobum e-E fatisfaceret infra menfem , manere ecclefiafti- pifcopum Adrienfem , rogato ad hæc G.Mar- fini de "Turnout notario, ça cenfura.conclufum, donec fatisfacerer com- petenter , cum fuccederer in onore, qui fub- ftitueretur in Ronore . Poftmodum vero feli- cis recordationis Honorius papa III. atrente confiderans, quod quondam Fridericus Ii.. o- lim Romanorum imperator, tunc fub obe- dientia & devotione fande Romane eccle- fie perfiflens, ad laudem ejufdem ecclefie , & facri decus Romani imperii , cupiens ut , expur- gatis quorumdam erroribus & iniquis flatutis penitus, deftitutis, de cetero ecclefia Gt ec- | cle- 

Strana 431
431 APPENDIX PRIMA 432 ecclefiaftice perfonz plena vigerent quiere, ac A delicet duces, marchiones. comites, barones, fecura libertate gauderent: ac pie & juíte at- tendens, quod quorumdam perverforum ini- quitas adeo abundaverat , ut nou dubiterenr contra ecciefiafticam difciplinam 8x facros ca- mones flatuta.fua confingerc adverfus ecclefta- 4ticas perfonas & ecclefilafiicam libertatem c- dictali lege hujufmodi flatuta inigna irrijave- rat, &t praeceperat irrita nuntiari; & omnia flatutza & confucetudines , que civitates & lo- Ca, poteftates & confules ; aut quecumque a- lie perfone , contra libertatem ecclefe , vel perfonas ecclefiafticas , ac bona hujafmodi , e- dere ant fervare tentarent, contra canonicas vel imperiales fan&tiones, dc ipforum capitu- laribus infra duos menfes poft ipfius legis B publicationerms pcnitus aboleri faeerent y. & fi de cetero talia aítentarcnz, illa ipfo jure de- crevit effe nulla, &t eos fha jurifdiftione pri- vatos. Ncc non locum, ubi zalia deinceps pre- fumpta faiffent, banno müle marcarum auri, filco imperiali preceperat fubjacere . Potefla- tes. voro, con(ules, ftatutarii, & feriprores fta- tutorum predictorum > nec nom confiliarii lo- coram iplorum , qui fecundum flatuta & con- fucrudines memorata. judicarent , exiunc effent ipfo jure infames, quoram [fententias & actus legitimos ft&uierat aliqualiter non tenere. Quod- que fi per annum prafatarum conftitationum inventi forent contemptores, bona eotum per rotum imperium mandavit impuue ab omai-C bus occupari, Yalvis nihilo minus aliis poe- nis, contra tales in eifdem generalibus con- eitis promulgatis. Et infuper; voluit idem tunc imperator, quod nulla communitas vel perfona publica vel privata , collectas , feu exactiones, anuparias , vel perangarias ccclefiis vel aliis piis locis aut ecclefiaflicis perfonis hujufmodi imponere, feu invadere ecclefiafti. ca bona prefumerent: quod fi fecus facerent, & requifiti ab ecciefia vel imperio hujufmodi emendare coniemnerent, twiplicirer refande- rent: & uihilo minus banno imperiali fubja- ceront, quod fine fatisfaétione debita nullate- iius remitteretur . Statuerat infuper , quod qua- cumque communitas vel perfona per annum D: in excominunicarione propter libertatem eccle- fisz violatam per(üfteret, ipfo jure fimiliter di» €to banno impcriali fubjaceret, a quo nulla- tenus extraheretur , nifi prius ab ecclefia be- neficio abfolutionis obtento. Et infuper ordi- navcerat, ut nullus ecclefiaflicam períonam in criminali quzflione vel civili ad judicium fae- culare irabere prefümeret, contra caldem ca- nonicas fandiones & conflitutiones imperia- les : quod fi fecus faceret, actor a fuo jure caderet, &t judicatum mon .teneret, & judex foret extunc judicandi aucvoripate— privatus: quodque judices tem poraler, qui clericis & per- . fonis ecclefiafticis jaftitiam denegare prefume- & alii domini temporales , nec son confules civitatum ; oppidorum, villaram , & locorum re&ores , in diverfis provinciis ejufdem impe- rii, Dei timore postpofito, statuta „Gngularia & iniquas ordinationes motu proprio de fa- flo contra iplas perfonas eccleflasticas, & ec- tlefiaram libertates > 2C eorum privilegia con- diderant, illifyue de facto & publice uteban- rur conira canonicas &t legitimas fanctiones, utpote quod nulla bona temporalia in pote- statesm ecclefasticam transferrenrur , & ne cie- rici in facris ordinibus constiruti ad agendum & testifcandum in civilibus, & maxime in pis. caufis, aliquatenus admitterentur: quod- que excommunicati laici, & publice denun- tiáci , in civili foro minime repellerentur. E: infuper predicti domini temporales ; confules & re&ores, qui per fzcularem potestatem bo- na clericorum occuparent , arrestarent , & obla- tiones Christ fidelium mimierent atque restrin- gerent, exacliones & rallias indebitas de bo- nis & redditibus ecclefiarum exigerent & ex- torquerept, poffeffones ecclefiarum & perfona- füm carumdem dcvastarenr incendiis & rapi- nis: coniraćlus inter clericos & laicos factos legitime ad libros civitatum , villarum, & ia- corum praedictorum, inícribere & figillare re- Cufarent, donataqae & legata ad fabricas ec- clefiarum Śx strufturas , contra prælatorum ve- luntaztem & aliorum quorum intereat , teme- re ufürpare prefumerent, ac in fraudem & odium clericoraom de bonis etiam & rebus eo- rumdem clericoram, que non cania negotia- tionum , fed & pro eorum propriis ufibus per eorum terras dueebant feu duci faciebant, te- lonium exigere & recipere non verebantur: &. confugiemtes ad ccclefiam & eorum ceeme- toria, 2 deinde extrahere contra canonicas &c imperiales fanctiones hujufmodi prælumpferant & præfumebant. Idem Carolus imperator, tamquam Christianiffimus princeps, volens in premiífis providere de remedio falutari, eriam de quorumdam ducum, principum , comitum, baronum , militum , fidcliumque aliorum facri imperii fiepcdic , confilio , auctoritate imperia- H, quacumque statuta &k confuetudines pre- dicla, tamquam per canonicas & civiles fan- ftiones exprefle reprobata , caffavit , irritavit & annullavit, ac сайа & irrita, nulliufque effe voluit roboris vel momenti; precipiens fub imperialis bauni poena univerfis & fingulis prin- cipibus & dowinis temporalibus, confülibus , potestatibus, & aliis in officiis publicis in co- dem imperio constituris, quatenus exiunc eo- rum statuta & ordinationes, ficut in prejudi- Ciura ecclefiastica libertatis edita fuerant, omni- no revocarent, & de lace tollerenr: quodque fecundum ea non judicarent amplius, nec fen- ‘tentias di&carent, aut de eifdem in judicio vel rent, tertio requiftti (uam. jurifdiction6m amit- E extra judicium quomodolibet pro fe & contra terent, conflitutionem ipfam, de confilio et- : jam fratrum fuorum fancte Romanz Ecclefie cardinalium , «qui tune erant, audloritate apo- flolica approbans & conGrmans, ipfam manda- vit inviolabiliter obfervari: nec nou ftaratarios & fcriptores ac violatores predictos excomiau- nicatos eadem auctoritare auntiari. Et deinde ad audientiam dive memoris Caroli IV, er- iam Romanorum imperatoris femper Augufti deducto, quod nonnullæ fæculares perfonæ in poteflatibus & officiis publicis conflieutæ , vis eamdem ecccicefiasticam- libertatem potirentur. Pronuntiavit infuper & eadem decrevit aucto- ritate, quod quicumque laicus cujufcumque sta- tus aut conditionis existeret , au(u facrilego & а forte, ie- de fi. proprie temeritatis audacia facerdotem aut cle- ricam fecularem vel religiofun. diffidaret, pro- fcribere: , captivaret, fpoliaret , occideret, mu- tilarer, aut. in carcere detineret , vel hujnímodi maleficia perpetrantes fcienter recepraret, vel eis favorem przstaret , preter poenas a facris canonibus & legalibus fanctonibus in tales infli- 

Strana 432
431 APPENDIX PRIMA 432 ecclefiaftice perfonz plena vigerent quiere, ac A delicet duces, marchiones. comites, barones, fecura libertate gauderent: ac pie & juíte at- tendens, quod quorumdam perverforum ini- quitas adeo abundaverat , ut nou dubitarent contra ecciefiafticam difciplinam 8x facros ca- nones ftaruta.fua confngere adverfus ccclefra- ticas perfonas & ecclefiafücam libertatem c- dictali lege hujufmodi flatuta inigna irrijave- rat, &t praeceperat irrita nuntiari; & omnia flatutza & confucetudines , que civitates & lo- Ca, poteftates & confules ; aut quecumque a- lie perfone , contra libertatem ecclefe , vel perfonas ecclefiafticas , ac bona hujafmodi , e- dere ant fervare tentarent, contra canonicas vel imperiales fan&tiones, dc ipforum capitu- laribus infra duos menfes poft ipfius legis E publicationerms pcnitus aboleri faeerent y. & fi de cetero talia aítentarcnz, illa ipfo jure de- crevit effe nulla, &t eos fha jurifdiftione pri- vatos. Ncc non locum, ubi zalia deinceps pre- fumpta faiffent, banno müle marcarum auri, filco imperiali preceperat fubjacere . Potefla- tes. voro, con(ules, ftatutarii, & feriprores fta- tutorum predictorum > nec nom confiliarii lo- coram iplorum , qui fecundum flatuta & con- fucrudines memorata. judicarent , exiunc effent ipfo jure infames, quoram [fententias & actus legitimos ft&uierat aliqualiter non tenere. Quod- que fi per annum prafatarum conftitationum inventi forent contemptores, bona eotum per rotum imperium mandavit impuue ab omai-C bus occupari, Yalvis nihilo minus aliis poe- nis, contra tales in eifdem generalibus con- eitis promulgatis. Et infuper; voluit idem tunc imperator, quod nulla communitas vel perfona publica vel privata , collectas , feu exactiones, anuparias , vel perangarias ccclefiis vel aliis piis locis aut ecclefiaflicis perfonis hujufmodi imponere, feu invadere ecclefiafti. ca bona prefumerent: quod fi fecus facerent, & requifiti ab ecciefia vel imperio hujufmodi emendare coniemnerent, twiplicirer refande- rent: & uihilo minus banno imperiali fubja- ceront, quod fine fatisfaétione debita nullate- iius remitteretur . Statuerat infuper , quod qua- cumque communitas vel perfona per annum D: in excominunicarione propter libertatem eccle- fisz violatam per(üfteret, ipfo jure fimiliter di» €to banno impcriali fubjaceret, a quo nulla- tenus extraheretur , nifi prius ab ecclefia be- neficio abfolutionis obtento. Et infuper ordi- navcerat, ut nullus ecclefiaflicam períonam in criminali quzflione vel civili ad judicium fae- culare irabere prefümeret, contra caldem ca- nonicas fandiones & conflitutiones imperia- les : quod fi fecus faceret, actor a fuo jure caderet, &t judicatum mon .teneret, & judex foret extunc judicandi aucvoripate— privatus: quodque judices tem poraler, qui clericis & per- . fonis ecclefiafticis jaftitiam denegare prefume- & alii domini temporales , nec son confules civitatum ; oppidorum, villaram , & locorum re&ores , in diverfis provinciis ejufdem impe- rii, Dei timore postpofito, statuta „Gngularia & iniquas ordinationes motu proprio de fa- flo contra iplas perfonas eccleflasticas, & ec- tlefiaram libertates > 2C eorum privilegia con- diderant, illifyue de facto & publice uteban- rur conira canonicas &t legitimas fanctiones, utpote quod nulla bona temporalia in pote- statesm ecclefasticam transferrenrur , & ne cie- rici in facris ordinibus constiruti ad agendum & testifcandum in civilibus, & maxime in pis. caufis, aliquatenus admitterentur: quod- que excommunicati laici, & publice denun- tiáci , in civili foro minime repellerentur. E: infuper predicti domini temporales ; confules & re&ores, qui per fzcularem potestatem bo- na clericorum occuparent , arrestarent , & obla- tiones Christ fidelium mimierent atque restrin- gerent, exacliones & rallias indebitas de bo- nis & redditibus ecclefiarum exigerent & ex- torquerept, poffeffones ecclefiarum & perfona- füm carumdem dcvastarenr incendiis & rapi- nis: coniraćlus inter clericos & laicos factos legitime ad libros civitatum , villarum, & ia- corum praedictorum, inícribere & figillare re- Cufarent, donataqae & legata ad fabricas ec- clefiarum Śx strufturas , contra prælatorum ve- luntaztem & aliorum quorum intereat , teme- re ufürpare prefumerent, ac in fraudem & odium clericoraom de bonis etiam & rebus eo- rumdem clericoram, que non cania negotia- tionum , fed & pro eorum propriis ufibus per eorum terras dueebant feu duci faciebant, te- lonium exigere & recipere non verebantur: &. confugiemtes ad ccclefiam & eorum ceeme- toria, 2 deinde extrahere contra canonicas &c imperiales fanctiones hujufmodi prælumpferant & præfumebant. Idem Carolus imperator, tamquam Christianiffimus princeps, volens in premiífis providere de remedio falutari, eriam de quorumdam ducum, principum , comitum, baronum , militum , fidcliumque aliorum facri imperii fiepcdic , confilio , auctoritate imperia- H, quacumque statuta &k confuetudines pre- dicla, tamquam per canonicas & civiles fan- ftiones exprefle reprobata , caffavit , irritavit & annullavit, ac сайа & irrita, nulliufque effe voluit roboris vel momenti; precipiens fub imperialis bauni poena univerfis & fingulis prin- cipibus & dowinis temporalibus, confülibus , potestatibus, & aliis in officiis publicis in co- dem imperio constituris, quatenus exiunc eo- rum statuta & ordinationes, ficut in prejudi- Ciura ecclefiastica libertatis edita fuerant, omni- no revocarent, & de lace tollerenr: quodque fecundum ea non judicarent amplius, nec fen- ‘tentias di&carent, aut de eifdem in judicio vel rent, tertio requiftti (uam. jurifdiction6m amit- E extra judicium quomodolibet pro fe & contra terent, conflitutionem ipfam, de confilio et- : jam fratrum fuorum fancte Romanz Ecclefie cardinalium , «qui tune erant, audloritate apo- flolica approbans & conGrmans, ipfam manda- vit inviolabiliter obfervari: nec nou ftaratarios & fcriptores ac violatores predictos excomiau- nicatos eadem auctoritare auntiari. Et deinde ad audientiam dive memoris Caroli IV, er- iam Romanorum imperatoris femper Augufti deducto, quod nonnullæ fæculares perfonæ in poteflatibus & officiis publicis conflieutæ , vis eamdem ecccicefiasticam- libertatem potirentur. Pronuntiavit infuper & eadem decrevit aucto- ritate, quod quicumque laicus cujufcumque sta- tus aut conditionis existeret , au(u facrilego & а forte, ie- de fi. proprie temeritatis audacia facerdotem aut cle- ricum fecularem vel religiofun. diffidaret, pro- fcribere: , captivaret, fpoliaret , occideret, mu- tilarer, aut. in carcere detineret , vel hujnímodi maleficia perpetrantes fcienter recepraret, vel eis favorem przstaret , preter poenas a facris canonibus & legalibus fanctonibus in tales infli- 

Strana 433
9 Lotus obícu- enS, Quales Supra č infra Ni plume. 433 CONCILII B ASILEENSIS. 434 ánflidas, eo ipfo redderetur infamis, & omni À momachorum, & conventus monafterii prædi- honore privatus, mec ad placica vel confilia nobilium admitteretur quovis modo , hortans infuper in domino & requirens. ecclefiaflicos praelatos, in illis partibus in quibus commit- terentur talia conílitutos, ut legem imperia- lem hujufmodi per eorum ecclefias & fymo- dos publicarent, ne tranígreflores hujufmodi per fimulatam ignorantiam , fuam valerent in hac parte malitiam excufare, prout in confti- \ . s. il tutionibus & fanétionibus conciliorum & Ho- norii prædiétorum ac imperialibus præfatis ple- nius .continetur , Cum autem, ficut lamentabili querela dile- Gorum ecclefiæ filiorum abbatis & conventus zjonafterii.fan ctorum Cornelii & Cypriani * inivenfis, Premonftsatenfis ordinis ; Camera- cenfis dicecefis, decani & proviforis, fingulo- rumque beneficiatorum cum cura & fine cu» ra, decanatus ruralis Walacriæ Trajeétenfs diæ- cefis, nuper accepimus, quod nonnulli prin- cipes, duces, comites, barones ; militos , com- raunitates , & alii fæculares poteftates, carum- dem coníütutionum , &x fanctionum canonica- rum Gr legaiium forfan ignari, contra ipfas a decato & provifors fingulilque beneficiatis predictis, ab abbate, snonachis & conventu mionafteri predicti, eorumdemque fubdids, communiter vcl divifima , foifan tallias &t ga- bellas, ac alias exaGioncs jllicitzs hactenus extorferunt, & adbuc extorquere niruntur, ac etiam bona ipforum communiter vel divifim decani vcl proviforis, fingulorum beneficiaro- rum predictorum invaferint, arre(taverinz , oc- cupaverint , detinuerinz, Gc fuis ufibus appli cuerint , nec non occupare, invadere, arreíta- se, detinere, ac etiam eifdem. fuis ufibus ap- plicare fimiliter de facto prefumant in anima- rum Íüarum periculum, nec non decani 6 proviforis , Éngulorumque bencÉciatoram prze diftorum , abbatis & conventus monafterii pradi@i, sommdemque fubditorum hujufmo- di conjuntiim &r divifim, non modicum præ- judicium atque damnum: nos in pramiffis de- cano Gt provifori, fingulifque bencfciatis præ- &i, ac ecrum fubditorum invafione, arrefta- tone, occupatione , detentione & applicatio- "e omnino'defiftanz. Nec non etiam efficacis ter reflituanr eifdem decano & provifori, fin- gulifque beneficiatis predictis, abhati, mona- chis & conventui, eotumque fubditis mona- fleri predicti occaflone premifforum per eos commaniter vel divifim lefis feu gravatis , tal- lia, gabellas: & exactiones ipfas, ac etiam bona ipforum decani & proviforis, finguloo rumque beneficiatorum. predictorum arreftata » occupata, detenta Gt applicata, coramuniter & divifim: żpfis. autem quz per fe vel àlios illo pretextu quomodolibet receperint, imo Bveriüs temere & illicite ufurpaverine, a fe lic bere omnino relaxent, ac in manibus veftris juraverint quod de cetero ralia non commit tent, & ca committentibus non præftent au- xilinm , confilium vel favorem , contradicto- ves per cenfuram ecclefiafticam & alia juris opportuna remedia compefícendo , invocato , ad hoc, fi opus fuerit, auxilio brachii f=cularis. Ceterum íi forfan hujufmodi tranfgrefiorum , aut vioclztorum , vel ea ficri mandantium , ipe fifgue confentientium feu dantium ia illis per & vel alios diredte vcl indirecte, publice vei occulte zuxilium , confilium vel favorem , pree fentia premonitionibus 6t reguiürionihus pee vos de ipfs fiendis tute., fecure ve! comino- C de baberi nequiret, nos vobis monitiones & requifitiones hujufmodi ac citztiones quaslibeg per edicta publica in locis afügonda publicis, de quibus fit verifimilis conje&iura, quod ad notitiam di&torum citatorum & monitorium hu- jufinodi pervenire valeant, faciendi plenam & liberam concedimus tenore prefentium facul- tatem: volentes quod monitiones , requifitio- nes & citationes hujufinodi perinde ipfos ci- tatos, requifitos & monitos { ut presitritur Y # arftent, ec fi eis facto , infinuate prefen- tialiter & períonaliter extitiffent: non obftan- tibus flatutis pie memorie Bonifacii papa VILL quibus càvetur, ne aliquis extra fuam civitatem vel dicecefim , nifi im certis exceptis diQis, 2bbati, monachis S& conventui mona-Dcafibus, & in illis ula unam dictam a fine fterii prediQi;,' eorumderque fubdiüs , prx- fentibus & futuris communiter &c divifim , de Oprortuno remedio providere volentes , difcre- tioni veílra tenore przfentium in virtute fan- €&z obedientie diflride praecipiendo manda- mus, quatenus vos vel duo vcl unus veftrura per vos vel alium feu alios, decano & pro vifori, finguli(que beneficiatis praediis , abba- t&, monachis & conventui monaftezi pradie Gi , eorumdemque fubditis predictis, contra quofcumque tranfgreffores & violatores coniti- tutionum & fanciionum earumdem , cujufcum- que flatus, dignitatis & excellentiæ fucrint , efiicacis defenfionis auxilio affiftentes , non per- fue dicecefis ad judicium evocerur : judices extra civitatem & diccefim , in quie bus deputari fuerint, contra quofcumque pros cedere, aut alii vel aliis vices fuas commite tere , feu aliquos ultra unam dietam a fine diccefis eorumdení trahere præfumant : dume modo ultra duas dietas aliquis auctoritate pra» fentium non trahatur , ac de’ perfonis ultra certum numerum ad judicium non vocandis, quam alis confiituiionibus apoftolicis contra ziis quibufcumque: aut fi aliquibus communi- “ter vel divilim a fede apoftolica indultum «ee xiffat: quod interdici , fufpendi, vel execra- ii, vel extra vei lira certa loca ad judicium mittatis eos contra canonicas & legales fan- Erevocari non poffint per literas apoftolicas , Éiones & conílitutiones hujufmodi indebite moleftari . Nec non cafdem confiitutiones Sc fanciones, ubi & quando expedire videritis, folemniter publicantes , faciatis tranfgreffores & violatores hujufmodi, prout juflum fuerit, ac ubi & quoties expedierir, tamdiu execra- tos & anathematizatos publice muntiari, do- nec ab earumdem talliarum , collećtarum , ime pofitionum, & quarumliber extorlfionam , nec non bonorum decani & proviforis, Порою» rumque: beneficiatorum predichlerum, abbatis, Concil. General, "Tow. XXIX. non facientes plenam & expreflam, ac de yerbo ad verbum, de indulta hujufmodi men- tionem , Datum Bafileæz * duodecimo Xalendas Maii , anno a nativitate domini millefumo quadrin- gentefinim xrigefimoquasto . Ee XXXIL feu ne. © Brodne * avt Kale Julii, 

Strana 434
9 Lotus obícu- enS, Quales Supra č infra Ni plume. 433 CONCILII B ASILEENSIS. 434 ánflidas, eo ipfo redderetur infamis, & omni À momachorum, & conventus monafterii prædi- honore privatus, mec ad placica vel confilia nobilium admitteretur quovis modo , hortans infuper in domino & requirens. ecclefiaflicos praelatos, in illis partibus in quibus commit- terentur talia conílitutos, ut legem imperia- lem hujufmodi per eorum ecclefias & fymo- dos publicarent, ne tranígreflores hujufmodi per fimulatam ignorantiam , fuam valerent in hac parte malitiam excufare, prout in confti- \ . s. il tutionibus & fanétionibus conciliorum & Ho- norii prædiétorum ac imperialibus præfatis ple- nius .continetur , Cum autem, ficut lamentabili querela dile- Gorum ecclefiæ filiorum abbatis & conventus zjonafterii.fan ctorum Cornelii & Cypriani * inivenfis, Premonftsatenfis ordinis ; Camera- cenfis dicecefis, decani & proviforis, fingulo- rumque beneficiatorum cum cura & fine cu» ra, decanatus ruralis Walacriæ Trajeétenfs diæ- cefis, nuper accepimus, quod nonnulli prin- cipes, duces, comites, barones ; militos , com- raunitates , & alii fæculares poteftates, carum- dem coníütutionum , &x fanctionum canonica- rum Gr legaiium forfan ignari, contra ipfas a decato & provifors fingulilque beneficiatis predictis, ab abbate, snonachis & conventu mionafteri predicti, eorumdemque fubdids, communiter vcl divifima , foi(an tallias &t ga- bellas, ac alias exaGioncs jllicitzs hactenus extorferunt, & adbuc extorquere niruntur, ac etiam bona ipforum communiter vel divifim decani vcl proviforis, fingulorum beneficiaro- rum predictorum invaferint, arre(taverinz , oc- cupaverint , detinuerinz, Gc fuis ufibus appli cuerint , nec non occupare, invadere, arreíta- se, detinere, ac etiam eifdem. fuis ufibus ap- plicare fimiliter de facto prefumant in anima- rum Íüarum periculum, nec non decani 6 proviforis , Éngulorumque bencÉciatoram prze diftorum , abbatis & conventus monafterii pradi@i, sommdemque fubditorum hujufmo- di conjuntiim &r divifim, non modicum præ- judicium atque damnum: nos in pramiffis de- cano Gt provifori, fingulifque bencfciatis præ- &i, ac ecrum fubditorum invafione, arrefta- tone, occupatione , detentione & applicatio- "e omnino'defiftanz. Nec non etiam efficacis ter reflituanr eifdem decano & provifori, fin- gulifque beneficiatis predictis, abhati, mona- chis & conventui, eotumque fubditis mona- fleri predicti occaflone premifforum per eos commaniter vel divifim lefis feu gravatis , tal- lia, gabellas: & exactiones ipfas, ac etiam bona ipforum decani & proviforis, finguloo rumque beneficiatorum. predictorum arreftata » occupata, detenta Gt applicata, communitey & divifim: żpfis. autem quz per fe vel àlios illo pretextu quomodolibet receperint, imo Bveriüs temere & illicite ufurpaverine, a fe lic bere omnino relaxent, ac in manibus veftris juraverint quod de cetero ralia non commit tent, & ca committentibus non præftent au- xilinm , confilium vel favorem , contradicto- ves per cenfuram ecclefiafticam & alia juris opportuna remedia compefícendo , invocato , ad hoc, fi opus fuerit, auxilio brachii f=cularis. Ceterum íi forfan hujufmodi tranfgrefiorum , aut vioclztorum , vel ea ficri mandantium , ipe fifgue confentientium feu dantium ia illis per & vel alios diredte vcl indirecte, publice vei occulte zuxilium , confilium vel favorem , pree fentia premonitionibus 6t reguiürionihus pee vos de ipfs fiendis tute., fecure ve! comino- C de baberi nequiret, nos vobis monitiones & requifitiones hujufmodi ac citztiones quaslibeg per edicta publica in locis afügonda publicis, de quibus fit verifimilis conje&iura, quod ad notitiam di&torum citatorum & monitorium hu- jufinodi pervenire valeant, faciendi plenam & liberam concedimus tenore prefentium facul- tatem: volentes quod monitiones , requifitio- nes & citationes hujufinodi perinde ipfos ci- tatos, requifitos & monitos { ut presitritur Y # arftent, ec fi eis facto , infinuate prefen- tialiter & períonaliter extitiffent: non obftan- tibus flatutis pie memorie Bonifacii papa VILL quibus càvetur, ne aliquis extra fuam civitatem vel dicecefim , nifi im certis exceptis diQis, 2bbati, monachis S& conventui mona-Dcafibus, & in illis ula unam dictam a fine fterii prediQi;,' eorumderque fubdiüs , prx- fentibus & futuris communiter &c divifim , de Oprortuno remedio providere volentes , difcre- tioni veílra tenore przfentium in virtute fan- €&z obedientie diflride praecipiendo manda- mus, quatenus vos vel duo vcl unus veftrura per vos vel alium feu alios, decano & pro vifori, finguli(que beneficiatis praediis , abba- t&, monachis & conventui monaftezi pradie Gi , eorumdemque fubditis predictis, contra quofcumque tranfgreffores & violatores coniti- tutionum & fanciionum earumdem , cujufcum- que ftatus, dignitatis GC excellentis fuerint , eflicacis defenfionis auxilio affiftentes , non per- fue dicecefis ad judicium evocerur : judices extra civitatem & diccefim , in quie bus deputari fuerint, contra quofcumque pros cedere, aut alii vel aliis vices fuas commite tere , feu aliquos ultra unam dietam a fine diccefis eorumdení trahere præfumant : dume modo ultra duas dietas aliquis auctoritate pra» fentium non trahatur , ac de’ perfonis ultra certum numerum ad judicium non vocandis, quam alis confiituiionibus apoftolicis contra ziis quibufcumque: aut fi aliquibus communi- “ter vel divilim a fede apoftolica indultum «ee xiffat: quod interdici , fufpendi, vel execra- ii, vel extra vei lira certa loca ad judicium mittatis eos contra canonicas & legales fan- Erevocari non poffint per literas apoftolicas , Éiones & conílitutiones hujufmodi indebite moleftari . Nec non cafdem confiitutiones Sc fanciones, ubi & quando expedire videritis, folemniter publicantes , faciatis tranfgreffores & violatores hujufmodi, prout juflum fuerit, ac ubi & quoties expedierir, tamdiu execra- tos & anathematizatos publice muntiari, do- nec ab earumdem talliarum , collećtarum , ime pofitionum, & quarumliber extorlfionam , nec non bonorum decani & proviforis, Порою» rumque: beneficiatorum predichlerum, abbatis, Concil. General, "Tow. XXIX. non facientes plenam & expreflam, ac de yerbo ad verbum, de indulta hujufmodi men- tionem , Datum Bafileæz * duodecimo Xalendas Maii , anno a nativitate domini millefumo quadrin- gentefinim xrigefimoquasto . Ee XXXIL feu ne. © Brodne * avt Kale Julii, 

Strana 435
435 XXXI, Bulle prerogativarum | conceffarum | incorpcratis concilio, expedia ‘pra domino archidiacono Mezenfi. Sacrofantia generalis fynodus Bafleenfrs, in Spi- ritu fantto legitime congregata , univerfalem ecclefram reprefentans , qd perpciuom rej me- snor:am , Wanto perfonæ ecclefiaflice univerfali ecclefie fefvitutem exhibent, tanto plu- ribus eos conyenit fermonibus Śr præfi- APPENDIX PRIMA Á.dolibet potiuntur & gaudent, uti valeant pa- 436 piter & gaudere: quodque ctiam interim foli- Citis, incorporatis , & familiaribus prafatis aul- lum prorfus per hujufinodi voluntatem , ftatu- tum 3ique decretum diQi domini Xugenii pa- pe, ut prefertur, edita, neo non privilegia ‘feu antelationum claufulas quibufvis , pretrere quam fuis familiaribus continuis commenfaliv bus conccífa, prejudicium generari poffit, aut debeat, quo minus ipfi juris communis infe- curo tramire beneficia jpla diQarum foarum vigore gratiarum aífequi poffint & etiam obr tinere, Super quo juris ejufdem in judicio & €xtra volumus ftari judicio .& ditamini, ils ludque nter folicitos , incorporatos, & fami- diis communire , ut per hoe ab indemnitati- Bliares , ncc non præfentes &t fequentes prædi- bus & oppreffionibus expediti, ad ea que ad ipfus ecclefie falutem & felicem ftatum com- plectendum portractanda habentur , nobifcum animos valeant liberius applicare. Unde illis, per quz ftatus ipforum poftergari fimul & per- turbari poffet, ópe noflra eft confultius c:cur- rendum , Sane dudum fauGiflimus dominus Eugenjus papa IV. intendens Romanam cu- yiam pro tempore fequentes fpecialibus favo- fibus & antelationum profequi prærogativis, voluit, fiatuit atque decrevit, quod omnes X finguli, «ui tempore vacationis beneficiorum fub expectativis , quas eis ipfe dominus Eu- genius papa concceífit, gratiis comprehenforum étos , & quofcurnque alios hincinde penitus obfervari, non obftantibus predictis 8c alii voluntate , ftatuto ; privilegiis, claufulie, at- que decreto ipfius domini Eugenii papae, ete iamû de illis prafeptibus habenda foret men- ‘tio fpecialis, quz quoad folicitos, incorpora- tos & ecrum familiares, ac alios predictos, «quoadufque perfliterint, ut prefertur , volumus haberi pro factis, nulliufque roboris vel mo- 3yuenti, ac conflitutionibus apoflolicis, ceterife que contrariis quibufcumque, Nulli ergo o+ mnine hominum liceat hanc paginam nofrg- rum flatuti , decreti, & ordinarionis hujufino- di infringere, aut.ci aufu ternerario contraie in dicta curia præfentes & antea per fex pro- C re. Si quis autcm hoc attentare profumpferit , xime przteritos menfes jllara continno fecuti forent, in affecutione quorumlibet hujuímodi benificiorum , qui tunc vacantia rite accepta- sent , & de quibus provideri eis facerent, o- mnibus, cujufcumque digniratis, flatus, gra- dus, vel ordinis, etiamíi in proceffibus defu- per habitis diligentiores & in canonicos rece- pti effent, fub pari vel minori data gratias expectativas habentibus , &c tunc a dicta cu- zia abfentibus, praeterquam prefat? domini Eugenii pape familiaribus, continuis commen- falibus, in canceilaria apoftolica defcriptis o- mnino præferrentur, & alia diverfis privilegia &. antelationum claufulas conceffit ,. gratias ex- pectativas ab eo obrinentibus . Nos itaque ad D znulüplicia labores & fludia eorum qui nobif cum in vinea domini pro hærefibus extirpans dis, pace procuranda fidelibus, ac reformatio- ne ecclefiafüci flatus foliciti obfequio fortiun- tur & perferunt , noftre confiderarionis con- vertentes intuitum , dignumque ceufentes ex hoc perfonas ipforum , meritis fru&tuofifque laboribus penfatis equo libramine, condignis 'fore favoribus profequendas, horum confide- yatione inducli, volumus & auQoritate uni- verfalis ecclefie prefentium tenore flatuimus, decernimus pariter & ordinamus, quod pre- fati foliciti, & noftra congregationi incorpo- rati, nec non ipforum. familiares, eorumdem indignationem omnipotentis Dei & univerfa- lis ecclefi (e noverit incurfurum . Datum Dafilev, decimo octavo Kalendas Februarii, anno a nativitate domini millef- mo quadringentefimo trigefimoquarto . : £2. Bunfeothen, XXXII, Fpifiola fynodalis conciliż , qua śnffituuntur ine dulgentia in venerationem facramenti corporis Chrifli , Sacrofancła generalis fynodus Bafrleenfis, in Spr» dtu fantio legitime congregata , | umverfalen, eccleffam repiefentans. Lafmatori omnium fimul $ redemptori Deo omuaipotenti laudes debitas, . &. pro immenfis ipfius fingulis impenfis beneficüs gra- tarum a£liones a fuis fidelibus tunc digne ik li exigere credimus, fi vota relinquamus , eiíf- dem, que ad ipforum conceffa fuxt falütem animarum ,'ut exinde fideles ipfi & corde & arimo exultantes, ipforumque in humiliratis Ípiritu mentübus preparatis, participes fieii me- reantur «iernz felicisatis. llinc eft, quod nos quarumdam literarum per fanctifhmum domi^ num Eugenium papam IV. fupcr veneratione obfíequiis infiftentes , quamdiu corporati nobif- E fandtiffüimi corparis domini noftri Jefu Chrifti, cum. actualiter ,. & familiares in obíequiis hu- jufmodi perfliterint, in affecutione beneficio- rum quormncumgque , qua ipfi expe@ativarum eis a fede apoftolica conceffarum gratiarum vigore legitime acceptaverint, 4 de quibus fibi provideri fecerint, omnibus &. fingulis , ac illis fimilibus antelationibus & prerogati- vis, quibus predicti in eadem curia præfen- tes, illamque fequentes , nt prefertur, admi- micułantibus eis volunrate atque ipíius domini Xugenii ftatuto & decreto predictis, quomo- & adjeClione dierum tozdem diehus fidelibus cunctis de injuncCtis eis poenitentils per fclicis rccordaüonis Martinum Papam V. predeceffo- rem ipíius fub certis modo & forma relaxa- tis conceffarum , tenorem ad dileQi ecclefiæ filii, cc. fupplicantis inftantiam; de origina- libus ipfius Eugenii literis tranffumi , & pre- fentibus annotari fecimus, qui fequitur in hzc verba e UBE- 

Strana 436
435 XXXI, Bulle prerogativarum | conceffarum | incorpcratis concilio, expedia ‘pra domino archidiacono Mezenfi. Sacrofantia generalis fynodus Bafleenfrs, in Spi- ritu fantto legitime congregata , univerfalem ecclefram reprefentans , qd perpciuom rej me- snor:am , Wanto perfonæ ecclefiaflice univerfali ecclefie fefvitutem exhibent, tanto plu- ribus eos conyenit fermonibus Śr præfi- APPENDIX PRIMA Á.dolibet potiuntur & gaudent, uti valeant pa- 436 piter & gaudere: quodque ctiam interim foli- Citis, incorporatis , & familiaribus prafatis aul- lum prorfus per hujufinodi voluntatem , ftatu- tum 3ique decretum diQi domini Xugenii pa- pe, ut prefertur, edita, neo non privilegia ‘feu antelationum claufulas quibufvis , pretrere quam fuis familiaribus continuis commenfali- bus conccífa, prejudicium generari poffit, aut debeat, quo minus ipfi juris communis infe- curo tramire beneficia jpla diQarum foarum vigore gratiarum aífequi poffint & etiam obr tinere, Super quo juris ejufdem in judicio & €xtra volumus ftari judicio .& ditamini, ils ludque nter folicitos , incorporatos, & fami- diis communire , ut per hoe ab indemnitati- Bliares , ncc non præfentes &t fequentes prædi- bus & oppreffionibus expediti, ad ea que ad ipfus ecclefie falutem & felicem ftatum com- plectendum portractanda habentur , nobifcum animos valeant liberius applicare. Unde illis, per quz ftatus ipforum poftergari fimul & per- turbari poffet, ópe noflra eft confultius c:cur- rendum , Sane dudum fauGiflimus dominus Eugenjus papa IV. intendens Romanam cu- yiam pro tempore fequentes fpecialibus favo- fibus & antelationum profequi prærogativis, voluit, fiatuit atque decrevit, quod omnes X finguli, «ui tempore vacationis beneficiorum fub expectativis , quas eis ipfe dominus Eu- genius papa concceífit, gratiis comprehenforum étos , & quofcurnque alios hincinde penitus obfervari, non obftantibus predictis 8c alii voluntate , ftatuto ; privilegiis, claufulie, at- que decreto ipfius domini Eugenii papae, ete iamû de illis prafeptibus habenda foret men- ‘tio fpecialis, quz quoad folicitos, incorpora- tos & ecrum familiares, ac alios predictos, «quoadufque perfliterint, ut prefertur , volumus haberi pro factis, nulliufque roboris vel mo- 3yuenti, ac conflitutionibus apoflolicis, ceterife que contrariis quibufcumque, Nulli ergo o+ mnine hominum liceat hanc paginam nofrg- rum flatuti , decreti, & ordinarionis hujufino- di infringere, aut.ci aufu ternerario contraie in dica curia przfentes & antea per fex pro- C re. Si quis autcm hoc attentare profumpferit , xime przteritos menfes jllara continno fecuti forent, in affecutione quorumlibet hujuímodi benificiorum , qui tunc vacantia rite accepta- sent , & de quibus provideri eis facerent, o- mnibus, cujufcumque digniratis, flatus, gra- dus, vel ordinis, etiamíi in proceffibus defu- per habitis diligentiores & in canonicos rece- pti effent, fub pari vel minori data gratias expectativas habentibus , &c tunc a dicta cu- zia abfentibus, praeterquam prefat? domini Eugenii pape familiaribus, continuis commen- falibus, in canceilaria apoftolica defcriptis o- mnino præferrentur, & alia diverfis privilegia &. antelationum claufulas conceffit ,. gratias ex- pectativas ab eo obrinentibus . Nos itaque ad D znulüplicia labores & fludia eorum qui nobif cum in vinea domini pro hærefibus extirpans dis, pace procuranda fidelibus, ac reformatio- ne ecclefiafüci flatus foliciti obfequio fortiun- tur & perferunt , noftre confiderarionis con- vertentes intuitum , dignumque ceufentes ex hoc perfonas ipforum , meritis fru&tuofifque laboribus penfatis equo libramine, condignis 'fore favoribus profequendas, horum confide- yatione inducli, volumus & auQoritate uni- verfalis ecclefie prefentium tenore flatuimus, decernimus pariter & ordinamus, quod pre- fati foliciti, & noftra congregationi incorpo- rati, nec non ipforum. familiares, eorumdem indignationem omnipotentis Dei & univerfa- lis ecclefi (e noverit incurfurum . Datum Dafilev, decimo octavo Kalendas Februarii, anno a nativitate domini millef- mo quadringentefimo trigefimoquarto . : £2. Bunfeothen, XXXII, Fpifiola fynodalis conciliż , qua śnffituuntur ine dulgentia in venerationem facramenti corporis Chrifli , Sacrofancła generalis fynodus Bafrleenfis, in Spr» dtu fantio legitime congregata , | umverfalen, eccleffam repiefentans. Lafmatori omnium fimul $ redemptori Deo omuaipotenti laudes debitas, . &. pro immenfis ipfius fingulis impenfis beneficüs gra- tarum a£liones a fuis fidelibus tunc digne ik li exigere credimus, fi vota relinquamus , eiíf- dem, que ad ipforum conceffa fuxt falütem animarum ,'ut exinde fideles ipfi & corde & arimo exultantes, ipforumque in humiliratis Ípiritu mentübus preparatis, participes fieii me- reantur «iernz felicisatis. llinc eft, quod nos quarumdam literarum per fanctifhmum domi^ num Eugenium papam IV. fupcr veneratione obfíequiis infiftentes , quamdiu corporati nobif- E fandtiffüimi corparis domini noftri Jefu Chrifti, cum. actualiter ,. & familiares in obíequiis hu- jufmodi perfliterint, in affecutione beneficio- rum quormncumgque , qua ipfi expe@ativarum eis a fede apoftolica conceffarum gratiarom vigore legitime acceptaverint, & de quibus fibi provideri fecerint, omnibus &.fingulis , ac illis fimilibus antelationibus & prærogati- vis, quibus predicti in eadem curia præfen- tes, illamque fequentes , nt prefertur, admi- micułantibus eis volunrate atque ipíius domini Xugenii ftatuto & decreto predictis, quomo- & adjeClione dierum tozdem diehus fidelibus cunctis de injuncCtis eis poenitentils per fclicis rccordaüonis Martinum Papam V. predeceffo- rem ipíius fub certis modo & forma relaxa- tis conceffarum , tenorem ad dileQi ecclefiæ filii, cc. fupplicantis inftantiam; de origina- libus ipfius Eugenii literis tranffumi , & pre- fentibus annotari fecimus, qui fequitur in hzc verba e UBE- 

Strana 437
437 CONCILII B Zugenius apijcopus fervus [etvorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Excellentiffimum corporis & fanguinis do- mini noftri Jefu Chifti facramentum , quod , appropinquante paffionis ejus hora , dominus ipíe figno præcipui, quo nos dilexit, amoris falubriter inflüituit, ejufque commemorationem. Rcratiffimam jugi mentis exultationem con- templantes , ad hoc inter fingulos hnjufmodi mnercatos fanguine fpiritualia difpenfare mune- sa votis expofcimus , ur illi condignis affur- gentes laudibus fua frequentius ad ipfius ve- merationem facramenti corda dirigant, & eo quo habetur corporalis prefentia falvatoris via- tico, fructus vite compleCtentes aeterne, cx- leftia confcendant , ipfum , qui fe nobis in edulium tribuit, perpetuo confpeQuri . Sane dudum piæ memoriæ Urbanus papa IV. præ deceffor nofler, ad orthodoxe fidei corrobo- rationom & exaitationem digne & laudabili- ter flatuens, ut de tanto facramento , preter illam que dietim in ecclefia fieret , annuatim memoria, folemnior & fpecialior haberetur , & ad celebrandum ejus tam. excelfui tamque gloriofum feftum, quintam poft oCtàvam pen- tecofles feriam defignans , ac Chrifti fideles quoslibet ad colendum illud donis fpirituali- bus animare volens, omnibus vere pceniten- tibus Gt canfeffis, qui in matutina]i odicio fe- fti ejufdem in ecclefia, retur, intereffent, centum ; qui vero mi(fe , totidem ; & qui in primis ipfius fefli vefpe- ris, fimiliter centum ; qui aurem in. fecundis, totidem ; illis vero qui primz tertie, fexta, A&ong, & compleiori horarum offidiis , pro qualibet ipfarum , quadraginta x eis autem qui per octavas ipfius feíti matutinalibus, vefper- tinis, miffe, ac predidarum horarum officiis intereffent, fingulis oétavarum ipfarum diebus fimiliter centum .. Et fubfequenter felicis re- cordationis Martinus papa quintus etiam prz- éeceffor nofler, fideles eofdem ad impertien- da pro veneratione facramenti hujuímodi po- tiora rcverentie & devotionis exercitia firma- ASILEENSIIS. - Alis iplaruim , nec non aliisin eodem fe(to cu- 438 chariftis facramentum devote fümentibus , et- iam Centum fingulis annis. Profecto vice qua- libet eis, qui dum corpus dominicum, com- municandis deferretur infirmis, illud cum in- cenfo luminari præcedendo vel fequendo ve- nerarentur, fimiliter centum . Et qui tunc il- 5 lud alias a devoti fecuti forent, quinquagin- ta dies de injunclis eis pænitentiis mifericor- diter relaxarunt. Ác etiam ipfe Martinus prz- deceffor , quod in feflo & diebus octavarum hujufmodi in terr& & locis ecclefiafiico qua- vis auctoritate fuppofitis interdicto pulíatis campanis, januis apertis, & aita voce excom- municatis prorfus exclufis, fed interdictis, ut p etius reconciliari ftuderent, admiffis, & illis qui caufam vel occafionem hujufmodi inter- . dicto dediffene altari tune. nullatenus appro- pinquantibus , miffe & officia premiffa licite celebrari poffent,. auctoritate apoflolica duxit concedendum . Nos vero , quos interim ad fummi apoflolatus apicém divina clementia provexit, ctiam pro frequentiori veneratione facramenti , fummis geftientes affectibus noflri partes minillerii falubriter impartiri , nec non relaxationes & conceffiones , predictas apofto- lii robore muuiminis notioni iploram fide- lium comrnizentes , premiffis per eumdem Martinum predecefsorem, ut pr&fertur, rela- xátis diebus, alios totidem dies pariformiter ab ipfis fidelibss confequendos adjicimus per in qua illud celebra- € prefentes. Er fofaper univerfos patriarchas , archiepifcepos , epilcopos, & alios ecclefiarum prelatos aus & exhortamur in domino, ac eis ga npofolica fcripta in virture fanc obedisnzze diftri£cte precipiendo mandamus , & in remilhonem peccaminum injangimus , ut per fe vel alios eorum fubditos per fingu- las fuarum civitatum. & dioccefum ecclefias in dominica feriam & feflura praedicta proxime precedente, falutaribus ad venerationem po- tiffime facramenti hujufmodi monitis & ex- hortationibus prefentium , quarum etiam te- nor inter matutinales feíti , nec non dierum oCtavarum hujufraodi lectiones recitetur , lite- rarum continentiam & effedum publicare & re cupiens, fingulis ex eis vere poenitentibus D infinuare procurent , u£ ejufdem facramenti & confeíffis , qui & quoties in ipfius facra-: menti pro fefto jejunium , vel loco illius aliud: pium jaxta (uorum confilia confefforum opus facerent, etiam centum :. & qui pramiffis in ecciefiis , in quibus illa celebrari contingeret , officiis intereflent ; nec non epifcopis, & aliis prelatis faperioribus, qui dictis officiis liben- ter intereflent, fed quo minus eis inipfis ec- elefiis interefíz poffent, pro confervandis fua- rum dignitatum juribus, & alias tunc legiti- me impeditis , pro matutinali ducehtos , & pro miíffe officiis totidem , ac pro qualibet vefperarum etiam ducentos, reliquarum vero. videlicet prime, tertie ; fexte , nonz & com- pletorii fefti , octoginta : rurfus autem in gui- E buslibet octavarum diebus pro fingulis matuti- nalium , miffaram, & vefperarum , fimiliter centum ; nec non reliquarum horarum officio- rum hujufmodi, quadraginta: illis preterea , qui proceffiones, in quibus ipfum vivificum facramentum dido feflo juxta prafatarum ri- tus eccleffarum deferrerur , continuo fecuti fo- gent, ac quibuslibet in fefto & oétavarum die- bus hujufmodi pro pace & tranquillitate ec- clefiz mifsas devote celebrontibus ; pro finga- Concil, General, 'Tom. X X1X. fuffragante myfterio fubdit & fideles ipfi fpi- ritualium gratiarum uberiori falciantur augmen- to, & ab illo, qui f pro ipfs immolavit hofüam, poft hujus vite curfum ad gloriam perducantur ®ternam . Verum, quia difficile foret hujufmodi literas fingulis exhiberi , volu- mus ,.& eadem auctoritate decernimus, quod ipfarum tranfumpte , manu publica & figille alicujus epifcopalis vel faperioris ecclefiaflice curi& munito , tamquam prefatis (fi origina- les exhiberentur) litetis plena fides adhibea- tur, & perinde fletur, ac fi originales literæ forent exhibite vel oftenfs. Datum Rome apud fanétum Petrum, anno incarnationis dominice millefíimo quadriogen- telima trigefimo tertio, feptimo Kalendas fu- nli, pontificatus noftri anno tertio. Nos igitur volumus . & 2u&oritate univer- falis ecclefie decernimus, quod tenori. hujut- modi ubicumque exhibitus fuerit vel oftenfus, & præfentibus in omnibus ftetur firmiter , & adhibeatur plena fides , ficut eifdem literis originalibus adhiberetur , fi forent exhibirą vel oftenfe. Nulli ergo omnino hominum H- ceat hanc paginam nofræ notificationis & Ee 2 come a Partez devote s . 

Strana 438
437 CONCILII B Zugenius apijcopus fervus [etvorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Excellentiffimum corporis & fanguinis do- mini noftri Jefu Chifti facramentum , quod , appropinquante paffionis ejus hora , dominus pie figno præcipui, quo nos dilexit, amoris falubriter inflüituit, ejufque commemorationem. Rcratiffimam jugi mentis exultationem con- templantes , ad hoc inter fingulos hnjufmodi mnercatos fanguine fpiritualia difpenfare mune- sa votis expofcimus , ur illi condignis affur- gentes laudibus fua frequentius ad ipfius ve- merationem facramenti corda dirigant, & eo quo habetur corporalis prefentia falvatoris via- tico, fructus vite compleCtentes aeterne, cx- leftia confcendant , ipfum , qui fe nobis in edulium tribuit, perpetuo confpeQuri . Sane dudum piæ memoriæ Urbanus papa IV. præ deceffor nofler, ad orthodoxe fidei corrobo- rationom & exaitationem digne & laudabili- ter flatuens, ut de tanto facramento , preter illam que dietim in ecclefia fieret , annuatim memoria, folemnior & fpecialior haberetur , & ad celebrandum ejus tam. excelfui tamque gloriofum feftum, quintam poft oCtàvam pen- tecofles feriam defignans , ac Chrifti fideles quoslibet ad colendum illud donis fpirituali- bus animare volens, omnibus vere pceniten- tibus Gt canfeffis, qui in matutina]i odicio fe- fti ejufdem in ecclefia, retur, intereffent, centum ; qui vero mi(fe , totidem ; & qui in primis ipfius fefli vefpe- ris, fimiliter centum ; qui aurem in. fecundis, totidem ; illis vero qui primz tertie, fexta, A&ong, & compleiori horarum offidiis , pro qualibet ipfarum , quadraginta x eis autem qui per octavas ipfius feíti matutinalibus, vefper- tinis, miffe, ac predidarum horarum officiis intereffent, fingulis oétavarum ipfarum diebus fimiliter centum .. Et fubfequenter felicis re- cordationis Martinus papa quintus etiam prz- éeceffor nofler, fideles eofdem ad impertien- da pro veneratione facramenti hujuímodi po- tiora rcverentie & devotionis exercitia firma- ASILEENSIIS. - Alis iplaruim , nec non aliisin eodem fe(to cu- 438 chariftis facramentum devote fümentibus , et- iam Centum fingulis annis. Profecto vice qua- libet eis, qui dum corpus dominicum, com- municandis deferretur infirmis, illud cum in- cenfo luminari præcedendo vel fequendo ve- nerarentur, fimiliter centum . Et qui tunc il- 5 lud alias a devoti fecuti forent, quinquagin- ta dies de injunclis eis pænitentiis mifericor- diter relaxarunt. Ác etiam ipfe Martinus prz- deceffor , quod in feflo & diebus octavarum hujufmodi in terr& & locis ecclefiafiico qua- vis auctoritate fuppofitis interdicto pulíatis campanis, januis apertis, & aita voce excom- municatis prorfus exclufis, fed interdictis, ut p etius reconciliari ftuderent, admiffis, & illis qui caufam vel occafionem hujufmodi inter- . dicto dediffene altari tune. nullatenus appro- pinquantibus , miffe & officia premiffa licite celebrari poffent,. auctoritate apoflolica duxit concedendum . Nos vero , quos interim ad fummi apoflolatus apicém divina clementia provexit, ctiam pro frequentiori veneratione facramenti , fummis geftientes affectibus noflri partes minillerii falubriter impartiri , nec non relaxationes & conceffiones , predictas apofto- lii robore muuiminis notioni iploram fide- lium comrnizentes , premiffis per eumdem Martinum predecefsorem, ut pr&fertur, rela- xátis diebus, alios totidem dies pariformiter ab ipfis fidelibss confequendos adjicimus per in qua illud celebra- € prefentes. Er fofaper univerfos patriarchas , archiepifcepos , epilcopos, & alios ecclefiarum prelatos aus & exhortamur in domino, ac eis ga npofolica fcripta in virture fanc obedisnzze diftri£cte precipiendo mandamus , & in remilhonem peccaminum injangimus , ut per fe vel alios eorum fubditos per fingu- las fuarum civitatum. & dioccefum ecclefias in dominica feriam & feflura praedicta proxime precedente, falutaribus ad venerationem po- tiffime facramenti hujufmodi monitis & ex- hortationibus prefentium , quarum etiam te- nor inter matutinales feíti , nec non dierum oCtavarum hujufraodi lectiones recitetur , lite- rarum continentiam & effedum publicare & re cupiens, fingulis ex eis vere poenitentibus D infinuare procurent , u£ ejufdem facramenti & confeíffis , qui & quoties in ipfius facra-: menti pro fefto jejunium , vel loco illius aliud: pium jaxta (uorum confilia confefforum opus facerent, etiam centum :. & qui pramiffis in ecciefiis , in quibus illa celebrari contingeret , officiis intereflent ; nec non epifcopis, & aliis prelatis faperioribus, qui dictis officiis liben- ter intereflent, fed quo minus eis inipfis ec- elefiis interefíz poffent, pro confervandis fua- rum dignitatum juribus, & alias tunc legiti- me impeditis , pro matutinali ducehtos , & pro miíffe officiis totidem , ac pro qualibet vefperarum etiam ducentos, reliquarum vero. videlicet prime, tertie ; fexte , nonz & com- pletorii fefti , octoginta : rurfus autem in gui- E buslibet octavarum diebus pro fingulis matuti- nalium , miffaram, & vefperarum , fimiliter centum ; nec non reliquarum horarum officio- rum hujufmodi, quadraginta: illis preterea , qui proceffiones, in quibus ipfum vivificum facramentum dido feflo juxta prafatarum ri- tus eccleffarum deferrerur , continuo fecuti fo- gent, ac quibuslibet in fefto & oétavarum die- bus hujufmodi pro pace & tranquillitate ec- clefiz mifsas devote celebrontibus ; pro finga- Concil, General, 'Tom. X X1X. fuffragante myfterio fubdit & fideles ipfi fpi- ritualium gratiarum uberiori falciantur augmen- to, & ab illo, qui f pro ipfs immolavit hofüam, poft hujus vite curfum ad gloriam perducantur zternam . Verum, quia difficile foret hujufmodi literas fingulis exhiberi , volu- mus ,.& eadem auctoritate decernimus, quod ipfarum tranfumpte , manu publica & figille alicujus epifcopalis vel faperioris ecclefiaflice curi& munito , tamquam prefatis (fi origina- les exhiberentur) litetis plena fides adhibea- tur, & perinde fletur, ac fi originales literæ forent exhibite vel oftenfs. Datum Rome apud fanétum Petrum, anno incarnationis dominice millefíimo quadriogen- telima trigefimo tertio, feptimo Kalendas fu- nli, pontificatus noftri anno tertio. Nos igitur volumus . & 2u&oritate univer- falis ecclefie decernimus, quod tenori. hujut- modi ubicumque exhibitus fuerit vel oftenfus, & præfentibus in omnibus ftetur firmiter , & adhibeatur plena fides , ficut eifdem literis originalibus adhiberetur , fi forent exhibire vel oftenfe. Nulli ergo omnino hominum H- ceat hanc paginam nofræ notificationis & Ee 2 come a Partez devote s . 

Strana 439
439 APPENDI Xx PRIMA, 448 componitionis infringere , vel ei aulis remc-A prafentium colle@am čt restantem in hujgf- gario contraire . Si guis gutem hoc attentare præfumpferit , indignationem ompipotentis Dei & nuniverfalis ecclefie fc.noverit incarfurum. Datum Bafilee quinto Nonas julii > anuo A nativitate domini miílefimo quadringentefi- mo trigefimoquarto, : XXXIV, Contra colletfores camera apofrolice + Sacrofaniia , Gc, diletlis ecclefre filiis, univerfés € fingulis colleforibus & fubcollegloribus fries ffuum & proventuum. camera apoflolica , out univerfali ecclefra debitorum per Germanicam nationem, five apofiolica five nofira auttorita- modi officio &t deinde congrucntibus tetmj- nis apud eotdem acceptandis iu eodem officio colligendam pecuniam, de qua a jam obliga- .tis colligenda etiam fub dicta pena «ifponat per fe vel alios nihilo minus diligenter. Dt autem in his exequendis vobis collectoxibus & fibcollectoribus predictis conjunctim & divi- fim nulli prorfus prestetar impedimentum , univerfis & fingulis perfonis.[piritualibus & fecularibus, cujufcamque , etiamfi regalis, car- dinalatus, vel pontificalis dignitatis, status , gradus , ordinis , vcl conditionis existant , iub dicta excommunicationis latae fententiae , collegis vero & univerfitatibys quibufcumque , fub interdicti ecclefiastici, quod etiam in cone trafacientes ferimus jn his fcriptis, penis, die tibus hincinde conftutis, tam prafensibus quam pBftrifte præcipiendo mandamyus, guatenus om- preteritis €? futuris , conjunétim & divifim , falutem & omnipotentis Dci beneditlionem , )Uoniam abinitio congrégationis nofiræ præ- cipua nobis cura eft recens proh dalor ! illud Bohemoram antiquumque Grecerum diffidium prorfus extinguere; ( quo autem or- ‘dine ad utraque hee ramquam fortiifima ef- caccs manus jam miferimus , liquido conftat . univerfis ) fed cum ad ea Spiritus fanéli gra- tia falubriter peragenda diverfa & inevitabilia fubire oporteat onera expenífarum, que pro- cul dubio erarii noflri jam fere evacnafis fa- cultatibus foli fapportare mequimus, hinc de- “fuper maturæ confiderationis intuentes fcruti- nio, nedum aurum quodcsraque habet gccle- nem pecuniam pro dicta camera apoflolica aut © domino papa five nobis collectam , apud eos aut eorum alterum feu alios * fui mandato forfan depofitam, vel 2lias quomodolibet exi- . flentem. & deponendam , poftquam depofita fuerit , vel alias apud sosexcjterit , quam, fi quavis etiam apoftolica Gve dici domini pa- pe auCloritate apud eos aut vos five aliquem veftrum forfan nunc aut in futurum de jure vel de faGo arreftara foret , præfentibus om- nia & fingula mandata , inhibitiones & pro Ceflus , quafcumque cenfuras five poenas eccle- fiafticas aut fæculares continentia , in contra rium forfan facta vel fienda , caffando , tole lendo , irritando & revoçando dearreftamus : vobis collectoribus &t fubcollectoribus , con- $a, fed &t cujuslibet catholici corpus Gc ani- C junctim čr divifim , intra vium dierum fpa- mam pro tanto redućlionis bono cenfuimus expônenda , Cnm itague pridem inter alia fynodica noftra decreta falubrier flatuerimus ; de cetero ocçafione annatarum communium » & minutorum fervitiorura , primorum fructuum , deporzuuzn , aut fub quocumque alio titulo , colore vel nomine ram in Romana curia quam alibi, pro ecclefiarum, dignitatum , officiorum & beneficiorum ecclefiaflicorum | quorumcum- que afsecutione , ante vel poft, exigi nibil penirus debere aut prositü , quemadmodum in nofiro decreto. defuper comnfe&o plenius continetur : €x nunc folum fupereft ; uz ha- €tenus di&a occafione exa&Ga ad Dei laudem tiun a tempore noti prælentium immedia- te feguontium , tradant & affignent , ac ad nos per dictos deputetos, ut premittitur, fi- deliter deferri permittant & adjuvent, nec ime pedimentum , quodcumque five qualecumque circa boc, vel etiam ut nondum collecta pe- cunia hujufmodi colligatur , 6X wt premirti- tur, deferatur , quomodolibet praítent , aut præflari procurent, quovis quzefto colore , die rece vel indirecte , publice vel occulic. At vero fi (quod abfit ) vos ant quifquam præ- dictogum hujufmodi nofiris mandatis non pa- sueritis; vel non paruerit cum effedu , hunc ft omnes in contrarium facientes prefentium pro ecclefie univerfalis fupportandis expeníisDtenore peremprorie citamus , & abfque alte- St oneribus prediótis wvtiliter expendantur . Idcirco vobis omnibus & fingulis conjunciim & divifim in. yirtute fanéie obedientie Gcfub excommunicationis fententiæ pene, quam , nifü mandatis nostris hujufmodi parueritis , ferimus in his fcriptis , districte precipiendo mandamus , quatenus infra viginti dies post præfentationem præfentium vobis conjunctim & divifim, publice vel occulte factam, im- mediate fequentes ; quilibet vestrum ita per fe vel alium ad hoc fpecialiter constitutum ad nos veniendi ier arripiat, $c inceptum conbinuet fine fraude cum quaterno quem de gestis, receptis & expofitis per eum in íuz colle&u- re aut fubcolleCure officio, toto ejufdem of- .fcii tempore confcripferit, dilectis ecclcfize fi- Jüs deputatis nutu nostro defuper per natio- nem Germanicam calculum , computum & rationem de gestis, receptis &c expofitis hu- jufmodi redditurus , folutaruique & præfenta- türus fideliter cum effeCu'/ eifdem deputa- tis pecuniam omnem tempore prafentatjonis rius adminiculo executionis citatum habere volumus , quatenus cquadragefima die poft no» tficadonem prefentium fibi publice vel oc- culte factam, de qua ad hoc jurati nuntii no- firi relatione fimplici ftare debere decrevimus, f dies ipfa juridica fuerit: alioquin prima jus ridica extunc immediate fequenti coram au- ditore curiæ çameræ nofiræ aut ejus loçum- tenente , cui defuper & etiam contra pbliga- tos ; & non folventes , exemptos & non ex- Eemptos, quofcumque , cujuícwumque ftatus , gradus, ordinis, wel conditionis , uż præmit- titur, exiftant, fpecialem prefentibus tradimus poteftatem , Bafilee in judicio compareant , ad videndum & 2udiendum fe posnas (upra- Jictas incidiffe , per eundem auditorem vel ejus locumtenentem declarari , & slias con- ira fe ad fifcalis procuraroris noftri infantiam , ad graviores pornas (& cenfuras , etiam ufque ad privationem beneficiorum & privilegiorum omnium , quz forfan conjunctim vel divifim obgünent, inclufive abígue citarione procedi, im 

Strana 440
439 APPENDI Xx PRIMA, 448 componitionis infringere , vel ei aufi teme- A prefentium colle@am čt restantem in hujgf- gario contraire . Si guis gutem hoc attentare præfumpferit , indignationem ompipotentis Dei & nuniverfalis ecclefie fc.noverit incarfurum. Datum Bafilee quinto Nonas julii > anuo A nativitate domini miílefimo quadringentefi- mo trigefimoquarto, : XXXIV, Contra colletfores camera apofrolice + Sacrofaniia , Gc, diletlis ecclefre filiis, univerfés € fingulis colleforibus & fubcollegloribus fries ffuum & proventuum. camera apoflolica , out univerfali ecclefra debitorum per Germanicam nationem, five apofiolica five nofira auttorita- modi officio &t deinde congrucntibus tetmj- nis apud eotdem acceptandis iu eodem officio colligendam pecuniam, de qua a jam obliga- .tis colligenda etiam fub dicta pena «ifponat per fe vel alios nihilo minus diligenter. Dt autem in his exequendis vobis collectoxibus & fibcollectoribus predictis conjunctim & divi- fim nulli prorfus prestetar impedimentum , univerfis & fingulis perfonis.[piritualibus & fecularibus, cujufcamque , etiamfi regalis, car- dinalatus, vel pontificalis dignitatis, status , gradus , ordinis , vcl conditionis existant , iub dicta excommunicationis latae fententiae , collegis vero & univerfitatibys quibufcumque , fub interdicti ecclefiastici, quod etiam in cone trafacientes ferimus jn his fcriptis, penis, die tibus hincinde conftutis, tam prafensibus quam pBftrifte præcipiendo mandamyus, guatenus om- preteritis €? futuris , conjunétim & divifim , falutem & omnipotentis Dci beneditlionem , )Uoniam abinitio congrégationis nofiræ præ- cipua nobis cura eft recens proh dalor ! illud Bohemoram antiquumque Grecerum diffidium prorfus extinguere; ( quo autem or- ‘dine ad utraque hee ramquam fortiifima ef- caccs manus jam miferimus , liquido conftat . univerfis ) fed cum ad ea Spiritus fanéli gra- tia falubriter peragenda diverfa & inevitabilia fubire oporteat onera expenfarum, que pro- cul dubio erarii noflri jam fere evacnafis fa- cultatibus foli fapportare mequimus, hinc de- “fuper maturæ confiderationis intuentes fcruti- nio, nedum aurum quodcsraque habet gccle- nem pecuniam pro dicta camera apoflolica aut © domino papa five nobis collectam , apud eos aut eorum alterum feu alios * fui mandato forfan depofitam, vel 2lias quomodolibet exi- . flentem. & deponendam , poftquam depofita fuerit , vel alias apud sosexcjterit , quam, fi quavis etiam apoftolica Gve dici domini pa- pe auCloritate apud eos aut vos five aliquem veftrum forfan nunc aut in futurum de jure vel de faGo arreftara foret , præfentibus om- nia & fingula mandata , inhibitiones & pro Ceflus , quafcumque cenfuras five poenas eccle- fiafticas aut fæculares continentia , in contra rium forfan facta vel fienda , caffando , tole lendo , irritando & revoçando dearreftamus : vobis collectoribus &t fubcollectoribus , con- $a, fed &t cujuslibet catholici corpus Gc ani- C junctim čr divifim , intra vium dierum fpa- mam pro tanto redućlionis bono cenfuimus expônenda , Cnm itague pridem inter alia fynodica noftra decreta falubrier flatuerimus ; de cetero ocçafione annatarum communium » & minutorum fervitiorura , primorum fructuum , deporzuuzn , aut fub quocumque alio titulo , colore vel nomine ram in Romana curia quam alibi, pro ecclefiarum, dignitatum , officiorum & beneficiorum ecclefiaflicorum | quorumcum- que afsecutione , ante vel poft, exigi nibil penirus debere aut prositü , quemadmodum in nofiro decreto. defuper comnfe&o plenius continetur : €x nunc folum fupereft ; uz ha- €tenus di&a occafione exa&Ga ad Dei laudem tiun a tempore noti prælentium immedia- te feguontium , tradant & affignent , ac ad nos per dictos deputetos, ut premittitur, fi- deliter deferri permittant & adjuvent, nec ime pedimentum , quodcumque five qualecumque circa boc, vel etiam ut nondum collecta pe- cunia hujufmodi colligatur , 6X wt premirti- tur, deferatur , quomodolibet praítent , aut præflari procurent, quovis quzefto colore , die rece vel indirecte , publice vel occulic. At vero fi (quod abfit ) vos ant quifquam præ- dictogum hujufmodi nofiris zaandatis non pą- sueritis; vel non payuerit cum effedu , hunc ft omnes in contrarium facientes prefentium pro ecclefie univerfalis fupportandis expeníisDtenore peremprorie citamus , & abfque alte- St oneribus prediótis wvtiliter expendantur . Idcirco vobis omnibus & fingulis conjunciim & divifim in. yirtute fanéie obedientie Gcfub excommunicationis fententiæ pene, quam , nifü mandatis nostris hujufmodi parueritis , ferimus in his fcriptis , districte precipiendo mandamus , quatenus infra viginti dies post præfentationem præfentium vobis conjunctim & divifim, publice vel occulte factam, im- mediate fequentes ; quilibet vestrum ita per fe vel alium ad hoc fpecialiter constitutum ad nos veniendi ier arripiat, $c inceptum conbinuet fine fraude cum quaterno quem de gestis, receptis & expofitis per eum in íuz colle&u- re aut fubcolleCure officio, toto ejufdem of- .fcii tempore confcripferit, dilectis ecclcfize fi- Jüs deputatis nutu nostro defuper per natio- nem Germanicam calculum , computum & rationem de gestis, receptis &c expofitis hu- jufmodi redditurus , folutaruique & præfenta- türus fideliter cum effeCu'/ eifdem deputa- tis pecuniam omnem tempore prafentatjonis rius adminiculo executionis citatum habere volumus , quatenus cquadragefima die poft no» tficadonem prefentium fibi publice vel oc- culte factam, de qua ad hoc jurati nuntii no- firi relatione fimplici ftare debere decrevimus, f dies ipfa juridica fuerit: alioquin prima jus ridica extunc immediate fequenti coram au- ditore curiæ çameræ nofiræ aut ejus loçum- tenente , cui defuper & etiam contra pbliga- tos ; & non folventes , exemptos & non ex- Eemptos, quofcumque , cujuícwumque ftatus , gradus, ordinis, wel conditionis , uż præmit- titur, exiftant, fpecialem prefentibus tradimus poteftatem , Bafilee in judicio compareant , ad videndum & 2udiendum fe posnas (upra- Jictas incidiffe , per eundem auditorem vel ejus locumtenentem declarari , & slias con- ira fe ad fifcalis procuraroris noftri infantiam , ad graviores pornas (& cenfuras , etiam ufque ad privationem beneficiorum & privilegiorum omnium , quz forfan conjunctim vel divifim obgünent, inclufive abígue citarione procedi, im 

Strana 441
441 CONCILII BASILEENSIS. 242 $n contrariexa facientibus non obitautibus qui- A cietare , tales &t tam rationabiles vias Sz me- bufcumque . dos concipere & offerre , & hujufmodi ex Datum Bafilee in congreg&tione noftra ge- adverfo oblatos recipere & admittere. ftudez- nerali, v118. Ídus Augufti, anno a pagivita- «is, ut evidenter appareat guod ca quz veri ge domini 1431. taris funt bono & decenti ‘ordine quæritis . Abfit ut, cum de concordia fidei & fimplici AMBAXIATORUM intentione intendimus, quocumque * imvolu- Io ant contextu verborum quz juste & ratio- nabiliter expeti, aut fecupdum ' honestatem * involutrO © Concilii Bafilcenfrs Epifiole ad diverfos fcripta , tralatufgue cum Bohemis ec Gracis habui, | XXXV, Epifiola miffa Bohemis per ambaxiaiores feu legatos concilii , Univerfis viris ecclefrafficis & soi} populo regni „Bohemia frater Joannes Vider , prior domus Predicatorum. Bafileenffum , cr. frater Joannes de Mulbrun , ordinis Ciffercienffs , fanta fy- nodi Bafleenfis pro cepüs. fuis € praefertim infra fcriptis negotiis humiles nuntii , pacem guom fecundum Deum optafis , : Th cupite rei quæque expedtatio aliquid ex mora pcene contineat , differentius gamen , & potifimum in ea que in periculo erfaçur falutis , multum anxie:atis habere vi- derur admixtum. Cum igitur dicta fanda & inclyta congregatio exortum inter nos diffi- Bfieri poterit , mittite quos reddi de facili non polfint , exigere , aut pa- cem fimulare, bonaque & fanguinem nostro- ram aliquatenus amodo fitire, videamur: fed rationabilibus &t parabilibus in jenitate com- tenti ad inveniendum & dandum requiem ani- mabus mutuo conyeniamus. Quantocius etiam miffuri estis , ne pro nimia dilatione fanétum čz necelfarium reformationis opps, de quo inter reliqua. prin- cipaliter & efficaciter miffa ad aratrum manu nunc agirur, aliquatenus retardetur . Melius enim est, & haud dubium falobrius , virili- ter fe in communi conira vitia, quibus ex- pugnamur, erigere , focdus cum virtutibus Gc proximis pacilci, quam fanguinem fundentes, & animes periclitantes, crudeliter fe in alte- zum armare. Exurgamus adhuc, & quo re- fro funt , quantum cum domino peflumus , injurjarum & offenfarum obliti , Deo recon- ciliari in ea qua antea funt pacis fc:dera to- to nifü conemur: nec quemquam derineat ad dium in noxam animarum Chrifli fanguine re- G yes caducas inordinara quæque affeétio , aut demptarum vergere dolenter confpiciat , & tantàm jacturam cum innumeris aliis inde pro- venientibus dazanis Gt incomraodis velut pia mater deplangat , faluteraque veftram omni ardenti defiderio ( pront ex ipfius digito Dei compofiis literis perpendere poteílis ) expe- sat Cp expectet, modicum íibi hactenus fecif- fe videtur, eo quod univerfitari veítre trinas ejutdem continentie literas tranfzifit , nifi qua» druplicaris eifdem nos binos cum eis nuntios pro rerum gerendarum expediétiori profecu- rone , n2 quod tam avide defideras preter fpem jongius prorahamr , cmitteret . Obla- tam ergo e tam piis & pacificis mentibus deterreat ex preteritis , qualitercumque geftis , inflidia forfan & non ¥ parera paffio. 9i ipfi * pacata. condicenda inter nos pacta bona fide fervave- riis , non erit qui ex yobis quemquam in- jufte aliquatenus offendat , cum omnes , qui jn Chriftianifmo funt, fecuritatem , quam ia verbo praefati concilii, pollicentur , indubitan- ter praftabunt , Confdenter ergo venire in domino, nihil hefi2ates, confidimus , quo- © niam fi fecundum depofitionem , qua conci- lium fumpfit in reis & fimplicibus viris, & ordinato procedendi modo exordium , veftra cooperatione , fi opporiune vencritis ( relictis five concordatis reliquis , quibus a nobis us viam & gratiam , foturi mox in Chrifo cari D trimque difcrepare videmini ) formationem di- fimi, ne parvipendatis, fed ramquam 2h an- gelo pacis caelitus annuntiatam reverenter cum præfenribus ( quæfumus) accipias , & ad componendum ea. que unitatis & pacis funt ocius oratores ioflruite , nuntios confeftim di-. rigite ad nos bona & pura fidc, Juxra com- miffum ac etam confilium, auxiBum , & fa- vorem eorum, de quibus indubiam gerere po- eritis fidem , veftris mirtendis de tam fuff- cienti & rationabili fecuritate veniendi, ftan- di, redeundi, & fingula fibi a vobis rationa- biliter impofita agendi & profequendi, nomi- ne & mandato dicti facri concilii providebi- mus, quod merito poteritis & debebitis ma- nere hac parte contenti. Er fi adhuc cautius E & citius providendum ac provide trratandum mittere ad nos huc aliguos decreveritis , cum eis fuper hoc medio pacificorum in omni man- fuetudine & fecuritaie agemus , X ipforum adventum (6 nos de hoc citius certificare cu- raveritis, ufquequo dicti patres & domini -ao- firi de concilio indulgebuns) libenter prefto- labimur. Rogamus tamen affe&ione qua pof- fumus, & hortamur in domino , quatenus pro veftrorum cavenda íecuritete, pro noftra &dinvicem redintegranda in benevolentia fo- fciplinæ ac-morum , in nimium , proh dolor! in populo Dei ‘collapforum , cum bone vo- Juntazis hominibus, puta & fimplici intenrio- ne promovere curaveruis , mundus de fructu gloriofoum hujufmodi laborum Jetabundus profperabizur ; & votivtun in. virtutibus & do- füs gratia fumet incrementum , ac in pace tan- dem bona pecloris Gp tempore, eterne pacis auctorera concordi & jukila woce laudabit : quia malis peenelibus, quibus nos, ne flam- ra vitiorum) exuberet &t exuperét , clemen- ter hucufque pungi permifit , & profeQum noftrum , ficut novit , dignanter promovit, ac €um tentatione proventum falutarem effecit , ut feminantes in lacrymis, meritorum mani- pulos proferentes , praemia glorie 'in patria metaraus gaudentes. Preítet homo natus & datus nobis parvulus Jefus Chriftus dominus nofter, qui ur nos unanimes & gloriofos in "domo íua efficeret , feipfum ufque.ad infima carais noftre & ignominiam crucis exinani- vit, fuaque tanta & inaudita a faeculis humi- litate nomen, quod eft fuper omne nomen , in quo & nos falvos fieri oportet, promeruit. Humiliemus & nos, mitis præceptoris veftigia imitantes, animas noílras , non alza fapientes , fed 

Strana 442
441 CONCILII BASILEENSIS. 242 $n contrariexa facientibus non obitautibus qui- A cietare , tales &t tam rationabiles vias Sz me- bufcumque . dos concipere & offerre , & hujufmodi ex Datum Bafilee in congreg&tione noftra ge- adverfo oblatos recipere & admittere. ftudez- nerali, v118. Ídus Augufti, anno a pagivita- «is, ut evidenter appareat guod ca quz veri ge domini 1431. taris funt bono & decenti ‘ordine quæritis . Abfit ut, cum de concordia fidei & fimplici AMBAXIATORUM intentione intendimus, quocumque * imvolu- Io ant contextu verborum quz juste & ratio- nabiliter expeti, aut fecupdum ' honestatem * involutrO © Concilii Bafilcenfrs Epifiole ad diverfos fcripta , tralatufgue cum Bohemis ec Gracis habui, | XXXV, Epifiola miffa Bohemis per ambaxiaiores feu legatos concilii , Univerfis viris ecclefrafficis & soi} populo regni „Bohemia frater Joannes Vider , prior domus Predicatorum. Bafileenffum , cr. frater Joannes de Mulbrun , ordinis Ciffercienffs , fanta fy- nodi Bafleenfis pro cepüs. fuis € praefertim infra fcriptis negotiis humiles nuntii , pacem guom fecundum Deum optafis , : Th cupite rei quæque expedtatio aliquid ex mora pcene contineat , differentius gamen , & potifimum in ea que in periculo erfaçur falutis , multum anxie:atis habere vi- derur admixtum. Cum igitur dicta fanda & inclyta congregatio exortum inter nos diffi- Bfieri poterit , mittite quos reddi de facili non polfint , exigere , aut pa- cem fimulare, bonaque & fanguinem nostro- ram aliquatenus amodo fitire, videamur: fed rationabilibus &t parabilibus in jenitate com- tenti ad inveniendum & dandum requiem ani- mabus mutuo conyeniamus. Quantocius etiam miffuri estis , ne pro nimia dilatione fanétum čz necelfarium reformationis opps, de quo inter reliqua. prin- cipaliter & efficaciter miffa ad aratrum manu nunc agirur, aliquatenus retardetur . Melius enim est, & haud dubium falobrius , virili- ter fe in communi conira vitia, quibus ex- pugnamur, erigere , focdus cum virtutibus Gc proximis pacilci, quam fanguinem fundentes, & animes periclitantes, crudeliter fe in alte- zum armare. Exurgamus adhuc, & quo re- fro funt , quantum cum domino peflumus , injurjarum & offenfarum obliti , Deo recon- ciliari in ea qua antea funt pacis fc:dera to- to nifü conemur: nec quemquam derineat ad dium in noxam animarum Chrifli fanguine re- G yes caducas inordinara quæque affeétio , aut demptarum vergere dolenter confpiciat , & tantàm jacturam cum innumeris aliis inde pro- venientibus dazanis Gt incomraodis velut pia mater deplangat , faluteraque veftram omni ardenti defiderio ( pront ex ipfius digito Dei compofiis literis perpendere poteílis ) expe- sat Cp expectet, modicum íibi hactenus fecif- fe videtur, eo quod univerfitari veítre trinas ejutdem continentie literas tranfzifit , nifi qua» druplicaris eifdem nos binos cum eis nuntios pro rerum gerendarum expediétiori profecu- rone , n2 quod tam avide defideras preter fpem jongius prorahamr , cmitteret . Obla- tam ergo e tam piis & pacificis mentibus deterreat ex preteritis , qualitercumque geftis , inflidia forfan & non ¥ parera paffio. 9i ipfi * pacata. condicenda inter nos pacta bona fide fervave- riis , non erit qui ex yobis quemquam in- jufte aliquatenus offendat , cum omnes , qui jn Chriftianifmo funt, fecuritatem , quam ia verbo praefati concilii, pollicentur , indubitan- ter praftabunt , Confdenter ergo venire in domino, nihil hefi2ates, confidimus , quo- © niam fi fecundum depofitionem , qua conci- lium fumpfit in reis & fimplicibus viris, & ordinato procedendi modo exordium , veftra cooperatione , fi opporiune vencritis ( relictis five concordatis reliquis , quibus a nobis us viam & gratiam , foturi mox in Chrifo cari D trimque difcrepare videmini ) formationem di- fimi, ne parvipendatis, fed ramquam 2h an- gelo pacis caelitus annuntiatam reverenter cum præfenribus ( quæfumus) accipias , & ad componendum ea. que unitatis & pacis funt ocius oratores ioflruite , nuntios confeftim di-. rigite ad nos bona & pura fidc, Juxra com- miffum ac etam confilium, auxiBum , & fa- vorem eorum, de quibus indubiam gerere po- eritis fidem , veftris mirtendis de tam fuff- cienti & rationabili fecuritate veniendi, ftan- di, redeundi, & fingula fibi a vobis rationa- biliter impofita agendi & profequendi, nomi- ne & mandato dicti facri concilii providebi- mus, quod merito poteritis & debebitis ma- nere hac parte contenti. Er fi adhuc cautius E & citius providendum ac provide trratandum mittere ad nos huc aliguos decreveritis , cum eis fuper hoc medio pacificorum in omni man- fuetudine & fecuritaie agemus , X ipforum adventum (6 nos de hoc citius certificare cu- raveritis, ufquequo dicti patres & domini -ao- firi de concilio indulgebuns) libenter prefto- labimur. Rogamus tamen affe&ione qua pof- fumus, & hortamur in domino , quatenus pro veftrorum cavenda íecuritete, pro noftra &dinvicem redintegranda in benevolentia fo- fciplinæ ac-morum , in nimium , proh dolor! in populo Dei ‘collapforum , cum bone vo- Juntazis hominibus, puta & fimplici intenrio- ne promovere curaveruis , mundus de fructu gloriofoum hujufmodi laborum Jetabundus profperabizur ; & votivtun in. virtutibus & do- füs gratia fumet incrementum , ac in pace tan- dem bona pecloris Gp tempore, eterna pacis auctorera concordi & jukila woce laudabit : quia malis peenelibus, quibus nos, ne flam- ra vitiorum) exuberet &t exuperét , clemen- ter hucufque pungi permifit , & profeQum noftrum , ficut novit , dignanter promovit, ac €um tentatione proventum falutarem effecit , ut feminantes in lacrymis, meritorum mani- pulos proferentes , praemia glorie 'in patria metaraus gaudentes. Preítet homo natus & datus nobis parvulus Jefus Chriftus dominus nofter, qui ur nos unanimes & gloriofos in "domo íua efficeret , feipfum ufque.ad infima carais noftre & ignominiam crucis exinani- vit, fuaque tanta & inaudita a faeculis humi- litate nomen, quod eft fuper omne nomen , in quo & nos falvos fieri oportet, promeruit. Humiliemus & nos, mitis præceptoris veftigia imitantes, animas noílras , non alza fapientes , fed 

Strana 443
ł 443 APPENDIX PRIMA. 444 fod ‘fimplicibus confentientes , ac ea; qu@re-À nobis , .ex parte memorati concilii requiren- £u, queque vera Gc fancta funt, fine invidia alter. alteri; communicemus , & jucundam pro- cul:dubio (próet in via datur) vitam age- mus; quam vite iucunditatem nuila ufquam periture rei quamlibet lata poffeffio poterit re- compenfare. Speramus , ficuroramus & opra- mus, quia novus agnus , immo novus ipfe omnis laudatæ novitatis promotor , novum vo- bis fpiritum, pro (па laude, veftra falute, & fidelis. populi nova de veftra ad fe in pace acceflione latitia , mifericorditer infpirabit , ut fic bonis & donis ejus exhilarati. Śr infufi , gratum. nobis fuper prigmi(fis , ficut. defidera- mus, & anbeli expectamus , refponfum pro veftra urbanitaze quantocius. demandetis , Datum Nurembergis , fub impreffione figil- li noftri fratris Joannis prioris memorati, quo & ego frater Joannes Mulbrun in teftimonium premifforum fecum utor ad prefens , die quin-. ta Januarii, anno a nativitate domini millefi. mo quadringçntefimo trigefimofecundo . XXXVI, Epifiola, legatorum conciliż Bafileenfis in . Nureńberga exiftentium ad Bohemos diretta . | A Mpliorem , fpcctabiles viri , redintegran- tibus , benevolos & obfequiofos obtulerunt , & a modo( ut confidimus ) exhibebunt', taliter providere conabimur, ut fecundum condicen- da intcr nos pacta , & humanam .conje&tu- ram , merito rcmanere debeatis hac parte contenti; hoc folum caritate non ficta nec fub- dola fuafione commonentes , ut falutis acce- ptabile tempus frucluofis : mutuo & oxpedidis tracletibus redimamus. Sicque nos ad alte:u- irum non fronte minaci vultuque torvo , fed placatis & placidis animis exhibeamus , ut. non in vanum nobis hoc fero (quod abfit) plangamus dilapfum . Datum Nurembergis, xxz. Febraarii , ane № по 143% XXXVII. Seguuntur certa promiffiones fasta per ambafiaîores facri. concili . Ww [Os , Cc. (acrofancte generalis fynodi Ba- Nj üleeníis in Spiritu fancto legitime con- gregate , univerfalem ecclefiam reprefentantis ; - ad fereniffimüm imperatorem Romæorum & reverendifimum patarcham Conflantinopoli-: tanum ambafiatorés & nuntii, ad ea que in: dicta оба fynodo pro unione eeclefarum Chrifii perficienda conclufa funt exequendum de inter nos pacis fpem veftris e literis C fpecialiter deflinati ; ejufdem fancte fynodiad concepimus ; fupplices proinde dominum ro- gantes, quatenus quod fàalubre in vobis utrim- que pro fua laude , & noflra adinvicem re- novanda in finceritatc fidei dilectionis unani- mitate , incepit , ipfe , qui vinculum eft & ofculum pacis, perficiat , perfectümque info- labiliter firmet. Et ut flagranti, qui in nobis eft hàc parte , affectui qualicumque pro viri- bus effectu refpondeamus , parati fumus ( ut repetitis) caritativum vqgítrum & finale ( ut verbis veflris utamur ) in deftinatum diem non modo patienter , fed & gaudenter przftolari refponfum ; nihii dubitantes quin & hec fa- croíanéta Bafleenfis fynodus , digefto veftro- rum fcriptornm audito tenore, laudabit & pro- D babit eum, veftramque excufationem , tam- quam rationabilem ., favorabiliter «drmittet , & promiffum refponfum equanimiter expecta- bit. De procuranda vero veftrarum literarum bajulis ac nuntiis fecuritate circumfipeśtis $ providis viris confulatus Égrenfis , tamquam viris reconciliationis, & ^ fidis hac parte me- diatoribus , confilenter pro parte dicli facri concilii fcripfimus , (upplicantes , quatenus hu- jufmodi fingulares & fimplices vefiros ad nos dirngendos nuntios co: guo requifierint , aat opus fuerit ioco favorabiliter & pacifice reci- piant , & ífalvos ad nos ufque pcrducant . Nobifcum autem, quamdiu commiffa négotia ea-qua pacis funt & unitatis , firmum propo- fitum cognofcendum vice x nomine ejufdem , tenore prefentium literarum , promittimus da- ré & cum effeQu exhibere, quam citus fieri poterit, vcl faltem per galeas, quz venture funt, pro recipiendo ad concilium venientes ferenifimum imperatorem & revcrondiffimum patriarcham , praíata capitula, quz in eadem Bafileenft fynodo pro pace & unione ecciefia- rum £hrifli hincinde conclufa fon: & firmara fub bulla piumbea coníueta dicte fanctm fy- nodi , & fub tenore de verbo ad verbum , qui fequitur & eft talis : Sacrofan&ta , dc Quia ambafiatores noftri , cc. Item promittimus nomine ur fupra dare prae fatis fereniffimo imperatori & reverendifimo patriarchae quam citius poterimus , vel faltem per prefatas galeas filvumconductum fub bul- la (ut premittitur) & (ub tenore de verbo ad verbum, qui fequitur : Sacrofancta , cc. Quia auctore domino , cc. Item promittimus, quod' diQa fanéta fyno- dus procurabit falvosconductus fimiliter per ga- leas dcftinando prefatis fereniffimo imperatori & reverendiffimo patriarche a dominis civita- tis G patriz, in quibus futura univerfalis & cecumenica fynodus Deo auctore celebrabitur. Et fimiliter ab omnibus dominiis & territoriis obedientig ecclefío .noftre occidentalis , per . flagitabunt , jinoffenfi manere poterunt , & h- Eque five eundo five redeundo tranfituri funt, centiati deinde ad vos falvi , ut indubitanter Íperamus , redire. Si quid amplius hujufinodi portitorum affecuratio depofcat, apud dictos dominos de Egra requirat. Et credimus quod in hoc vefiræ providentiæ ac veftris non de- ficient , ¢tiamfi in fe onus ad literas veftras præfentandas ipfi affumere non deberent . Рой- quam autem infignes & celebriores ad di&um concilium ad nos mittere decreveritis orato- res, tunc juxta confilium & auxilium poren- zum € priacipum , qui fe ad hoc hadtenus munitos &t rohoratos modo confueto patria- rum & dominiorum , firmiori modo quo fic- ri poterit , tenoris qui fequitur , &c eft ia- lis, c. Item promittimus , quod di&a fancta {y= nodus Bafileenfis fub bulla five in bulla fal viconduclus , dandi (ut premittitur) per eamdem íanctam fynodum , declarsbit decem capitulis contentum in decreto , ubi dicitur, ‚Нет quod in omnem eventum pradicta om- nia utique adimplean;ur , debere intelligi ; vel 

Strana 444
ł 443 APPENDIX PRIMA. 444 fod ‘fimplicibus confentientes , ac ea; qu@re-À nobis , .ex parte memorati concilii requiren- £u, queque vera Gc fancta funt, fine invidia alter. alteri; communicemus , & jucundam pro- cul:dubio (próet in via datur) vitam age- mus; quam vite iucunditatem nuila ufquam periture rei quamlibet lata poffeffio poterit re- compenfare. Speramus , ficuroramus & opra- mus, quia novus agnus , immo novus ipfe omnis laudatæ novitatis promotor , novum vo- bis fpiritum, pro (па laude, veftra falute, & fidelis. populi nova de veftra ad fe in pace acceflione latitia , mifericorditer infpirabit , ut fic bonis & donis ejus exhilarati. Śr infufi , gratum. nobis fuper prigmi(fis , ficut. defidera- mus, & anbeli expectamus , refponfum pro veftra urbanitaze quantocius. demandetis , Datum Nurembergis , fub impreffione figil- li noftri fratris Joannis prioris memorati, quo & ego frater Joannes Mulbrun in teftimonium premifforum fecum utor ad prefens , die quin-. ta Januarii, anno a nativitate domini millefi. mo quadringçntefimo trigefimofecundo . XXXVI, Epifiola, legatorum conciliż Bafileenfis in . Nureńberga exiftentium ad Bohemos diretta . | A Mpliorem , fpcctabiles viri , redintegran- tibus , benevolos & obfequiofos obtulerunt , & a modo( ut confidimus ) exhibebunt', taliter providere conabimur, ut fecundum condicen- da intcr nos pacta , & humanam .conje&tu- ram , merito rcmanere debeatis hac parte contenti; hoc folum caritate non ficta nec fub- dola fuafione commonentes , ut falutis acce- ptabile tempus frucluofis : mutuo & oxpedidis tracletibus redimamus. Sicque nos ad alte:u- irum non fronte minaci vultuque torvo , fed placatis & placidis animis exhibeamus , ut. non in vanum nobis hoc fero (quod abfit) plangamus dilapfum . Datum Nurembergis, xxz. Febraarii , ane № по 143% XXXVII. Seguuntur certa promiffiones fasta per ambafiaîores facri. concili . Ww [Os , Cc. (acrofancte generalis fynodi Ba- Nj üleeníis in Spiritu fancto legitime con- gregate , univerfalem ecclefiam reprefentantis ; - ad fereniffimüm imperatorem Romæorum & reverendifimum patarcham Conflantinopoli-: tanum ambafiatorés & nuntii, ad ea que in: dicta оба fynodo pro unione eeclefarum Chrifii perficienda conclufa funt exequendum de inter nos pacis fpem veftris e literis C fpecialiter deflinati ; ejufdem fancte fynodiad concepimus ; fupplices proinde dominum ro- gantes, quatenus quod fàalubre in vobis utrim- que pro fua laude , & noflra adinvicem re- novanda in finceritatc fidei dilectionis unani- mitate , incepit , ipfe , qui vinculum eft & ofculum pacis, perficiat , perfectümque info- labiliter firmet. Et ut flagranti, qui in nobis eft hàc parte , affectui qualicumque pro viri- bus effectu refpondeamus , parati fumus ( ut repetitis) caritativum vqgítrum & finale ( ut verbis veflris utamur ) in deftinatum diem non modo patienter , fed & gaudenter przftolari refponfum ; nihii dubitantes quin & hec fa- croíanéta Bafleenfis fynodus , digefto veftro- rum fcriptornm audito tenore, laudabit & pro- D babit eum, veftramque excufationem , tam- quam rationabilem ., favorabiliter «drmittet , & promiffum refponfum equanimiter expecta- bit. De procuranda vero veftrarum literarum bajulis ac nuntiis fecuritate circumfipeśtis $ providis viris confulatus Égrenfis , tamquam viris reconciliationis, & ^ fidis hac parte me- diatoribus , confilenter pro parte dicli facri concilii fcripfimus , (upplicantes , quatenus hu- jufmodi fingulares & fimplices vefiros ad nos dirngendos nuntios co: guo requifierint , aat opus fuerit ioco favorabiliter & pacifice reci- piant , & ífalvos ad nos ufque pcrducant . Nobifcum autem, quamdiu commiffa négotia ea-qua pacis funt & unitatis , firmum propo- fitum cognofcendum vice x nomine ejufdem , tenore prefentium literarum , promittimus da- ré & cum effeQu exhibere, quam citus fieri poterit, vcl faltem per galeas, quz venture funt, pro recipiendo ad concilium venientes ferenifimum imperatorem SX revcrondiffimum patriarcham , praíata capitula, quz in eadem Bafileenft fynodo pro pace & unione ecciefia- rum £hrifli hincinde conclufa fon: & firmara fub bulla piumbea coníueta dicte fanctm fy- nodi , & fub tenore de verbo ad verbum , qui fequitur & eft talis : Sacrofan&ta , dc Quia ambafiatores noftri , cc. Item promittimus nomine ur fupra dare prae fatis fereniffimo imperatori & reverendifimo patriarchae quam citius poterimus , vel faltem per prefatas galeas filvumconductum fub bul- la (ut premittitur) & (ub tenore de verbo ad verbum, qui fequitur : Sacrofancta , cc. Quia auctore domino , cc. Item promittimus, quod' diQa fanéta fyno- dus procurabit falvosconductus fimiliter per ga- leas dcftinando prefatis fereniffimo imperatori & reverendiffimo patriarche a dominis civita- tis G patriz, in quibus futura univerfalis & cecumenica fynodus Deo auctore celebrabitur. Et fimiliter ab omnibus dominiis & territoriis obedientig ecclefío .noftre occidentalis , per . flagitabunt , jinoffenfi manere poterunt , & h- Eque five eundo five redeundo tranfituri funt, centiati deinde ad vos falvi , ut indubitanter Íperamus , redire. Si quid amplius hujufinodi portitorum affecuratio depofcat, apud dictos dominos de Egra requirat. Et credimus quod in hoc vefiræ providentiæ ac veftris non de- ficient , ¢tiamfi in fe onus ad literas veftras præfentandas ipfi affumere non deberent . Рой- quam autem infignes & celebriores ad di&um concilium ad nos mittere decreveritis orato- res, tunc juxta confilium & auxilium poren- zum € priacipum , qui fe ad hoc hadtenus munitos &t rohoratos modo confueto patria- rum & dominiorum , firmiori modo quo fic- ri poterit , tenoris qui fequitur , &c eft ia- lis, c. Item promittimus , quod di&a fancta {y= nodus Bafileenfis fub bulla five in bulla fal viconduclus , dandi (ut premittitur) per eamdem íanctam fynodum , declarsbit decem capitulis contentum in decreto , ubi dicitur, ‚Нет quod in omnem eventum pradicta om- nia utique adimplean;ur , debere intelligi ; vel 

Strana 445
“CONCILII BASILEENSIS. 446 4 vel intelligendum fore , five unio fequatur, Aad regnum Dci, quo tendere debent princi- five non, in dicta fanca fynodo œcumeni- ca, Gc. In quorum omnium, Cc. . Datum Conftantinopoli in monaflerio fancti Georgii protunc habitatione noftra, xxv. No- vembris, anno a nativitate domini 1435. XXXVI Copia. promiffonis eorumdem ambafratorum . Os frater Toannes de Ragufio, ordinis -fratrum predicatorum, profeflor, Gc. in facrą pagina magifter , Henricus Menger de- eretorum dodłor , canonicus Conftantienfis u- pes catholici. Sed felices reges & imperato+ res Chriflianos effe dicimus, fi jufte impe- rant, fi Deum timent, fi Deum colunt, fi Deum diligunt, fi poreftatem eis a Deo da- tam ad dilatandum cultum Dei divine maje- | ftati fervire faciunt, Felicem vero non imme- rito dixerim animam. genitoris veflri pie če recolendz memorie, qui pro, fide catholica & pace ecclefie diebüs fuis plurimum labo- ravit, Italiam , Franciam, Angliam , & plu- rima alia Chriflianitatis rcgna pro fancta unio- ne ecclefie occidentalis & orientalis laborio- fiífime peragravit, Et licet diebus fuis illam videre non potuit, tamen defideriorum fuo- Bus ex ambafatoribus facrofanéti generalis Brum meritum laborum premium fuorum non concilii Bafileenfis , & Simon Fieron in facra perdidit apud Deum. Felix etiam non imme theologia baccalaureus, canonicus Aurelianen- rito dici poteft majeftas veftra imperialis , fe- fis, circa procemium dicimus, quod nunguam lix (inquam) nunc {pe fuiure bearitudinis , fuit de intentione facri concilii per aliqua poftea per gratiam Dei re ipfa fatura , pro verba in dico procmio polita dininuere be- eo quod zelum Dei habet ad pacem ecclefia norem ecclefie orientalis aliquo modo: nec Dei catholice. Scimus enim quod majeftas €x aliquibus verbis in eo pofitis debet aliquis veftra fiummos pontifices noftros , prefertim fcandalizari. Dicimus ulterius, quod fi amba- dominum Martinum bone memorie, necnon fiarores ipforum vcl ante promulgatonem de- fancliffimum dominum modernum folicitavit s creti vel poft, aut in receffu eorum feciffent & per plures ambafiatas requifivit , ut hoc ne- aliquam mentionem de diclo proosmio, vei fandum fchifma inter eccleflam occidentalem de aliquibus in eo contentis, per facrum con- & orientalem de medio tollerent, per quod cilium debitum fuiffet appofitum remedium. fides catholica tantam jacturam patitur , quod Verumtamen quia non placuit dictum proce infideles totam pene terram Chriftianorum inium,.nec placet dominis ecclefie orientalis, C occupare videntur. Sed ubi fru&us laborum nos cognofcentes ferventifimum deliderium — veftrorumi , fereniffune imperator? Cur. carif- & promptiffimam voluntatem ; fanCtaraquein- (imus genitor vcefter pacem ecclefie, videre tentionem. dicte fan&e fynodi ad unionem & non petuit, qui pro ea-(ícut predictum eft) pacem ecclefiarum Ghrifti , conienti fumus & tot labores fuftinuit? Certe ratio fundamenta- promittimus, capitula in eadem fancta fynodo- lis omnium per nos dicendorum "haec eft, cóncluía dare & exhibcre füb bulla plumbea quoniam materia diffidii inter Grecos & La- facri concilii, & fub tenore, prout in lite- tinos non poteft tolli, nifl per viam genera- ris nofira promiffionis continetur Ego Joannes de Ragufio , &c. fubferipfi me manu propria , &c.. Ego, Henricus Menger , &c. fubfcripfÿ me ma. nu propria , &c. lis & univerfalis concilii. Et quoniam fummi pontifices, uoftri tollere iliud ex feipfis fine concilio generali conati. funt, ideo ad pacem ecclefie proficere non potuerunt . Petierunt ob hanc caufam prudenriffime & quafi Spiri- tu Dei loquentes in facro concilio Bafileenfi + Suprn ferie v t + la. ^ - " . - S. . . bitur P/eyon- Ego Simon * .Freiron, &c, fubfcripff me manu — oratores. infügnes majeflatis veftre, videlicet propria, Kc. dominus Demetrius, IGdorus abbas monafterii » fan&i Demetrii, & Joannes a Diffipatus , fie- o Dis Y XXXIX D ri. concilium ccumenicum,, id eft univerfale, Propofitio ambafia-orum concilii Bafileenfis fatta Confiantimopoli coram fereniffmo | imperatore Graecorum . PRIMA PARS. ; Ajeftas veftra , fereniffiuze imperator , li- cet omniüm. virtutum. officii. dedita fit, €.totius honeftatis | moribus. adornata, nihil tamen, regali dignitati -veflra decentius eft , nihil imperiali vefirz majeftati amplius con- ex utraque ecclefia occidentali & orientali congregatum , duo coram patribus prefati concilii conflauter affirmantes : Primum , quod abfque tali concilio cecumenico non poffet tol- Ji diffidium . Secundum, quod fi fieret, ipfa unio , ut fperabant, votivum fortireiur effe- &um. Quoniam quidquid per utramque eccle- fiam ibidem congregatam effet Deo infpiran- te diffinitum, firmiter crederetur, & ufque in ‘futura femper fæcula integre & inviolabihtec teneretur. Narraverunt etiam devotionem gran dem , quam inajeftas vestra imperialis fem- per habuit ad pacem ecclefie , Retulerunt e- tiam ferventiffimum zelum, quem reverepdif- vcnit. quam. procurare pacem ecclefie fanc Efimus in Christo pater dominus patriarcha catholice . Neque enim ( ut egregius doctor Auguflinus ait) Chriflianos reges vel impera- tores felices cffe dicimus, quia diutius impe- rant, wel quia filios fuos regnantes & impe- rantes placida morte relinquunt , ycl quia hos fles" reipublicz. potenter. damant : quoniam bac & alia hujus. vitz wrur&ofe muncra fis ve.folada gentiles & infideles principes a Deo {requenter. obtinent, qui amen non pertinent Consrantinopolitanus gerit pro (in&a unione ;. cujus devotionis non parva indicia dedistis , quando rogati per dominum cpifcopum Su- denfem & magisuum Albertum de Crifpis am- bafiatores facri concilii , ut oratores vestros ad praefatum destinaretis concilium , libenter affentientes, vos viros infignes ad hoc fan. flum opus unionis conficiendum dcfignastis , quibus honorifice receptis , &'c. & in concilio. au- 

Strana 446
“CONCILII BASILEENSIS. 446 4 vel intelligendum fore , five unio fequatur, Aad regnum Dci, quo tendere debent princi- five non, in dicta fanda fynodo œcumeni- ca, Gc. In quorum omnium, Cc. . Datum Conftantinopoli in monaflerio fancti Georgii protunc habitatione noftra, xxv. No- vembris, anno a nativitate domini 1435. XXXVI Copia. promiffonis eorumdem ambafratorum . Os frater Toannes de Ragufio, ordinis -fratrum predicatorum, profeflor, Gc. in facrą pagina magifter , Henricus Menger de- eretorum dodłor , canonicus Conftantienfis u- pes catholici. Sed felices reges & imperato+ res Chriflianos effe dicimus, fi jufte impe- rant, fi Deum timent, fi Deum colunt, fi Deum diligunt, fi poreftatem eis a Deo da- tam ad dilatandum cultum Dei divine maje- | ftati fervire faciunt, Felicem vero non imme- rito dixerim animam. genitoris veflri pie če recolendz memorie, qui pro, fide catholica & pace ecclefie diebüs fuis plurimum labo- ravit, Italiam , Franciam, Angliam , & plu- rima alia Chriflianitatis rcgna pro fancta unio- ne ecclefie occidentalis & orientalis laborio- fiífime peragravit, Et licet diebus fuis illam videre non potuit, tamen defideriorum fuo- Bus ex ambafatoribus facrofanéti generalis Brum meritum laborum premium fuorum non concilii Bafileenfis , & Simon Fieron in facra perdidit apud Deum. Felix etiam non imme theologia baccalaureus, canonicus Aurelianen- rito dici poteft majeftas veftra imperialis , fe- fis, circa procemium dicimus, quod nunguam lix (inquam) nunc {pe fuiure bearitudinis , fuit de intentione facri concilii per aliqua poftea per gratiam Dei re ipfa fatura , pro verba in dico procmio polita dininuere be- eo quod zelum Dei habet ad pacem ecclefia norem ecclefie orientalis aliquo modo: nec Dei catholice. Scimus enim quod majeftas €x aliquibus verbis in eo pofitis debet aliquis veftra fiummos pontifices noftros , prefertim fcandalizari. Dicimus ulterius, quod fi amba- dominum Martinum bone memorie, necnon fiarores ipforum vcl ante promulgatonem de- fancliffimum dominum modernum folicitavit s creti vel poft, aut in receffu eorum feciffent & per plures ambafiatas requifivit , ut hoc ne- aliquam mentionem de diclo proosmio, vei fandum fchifma inter eccleflam occidentalem de aliquibus in eo contentis, per facrum con- & orientalem de medio tollerent, per quod cilium debitum fuiffet appofitum remedium. fides catholica tantam jacturam patitur , quod Verumtamen quia non placuit dictum proce infideles totam pene terram Chriftianorum inium,.nec placet dominis ecclefie orientalis, C occupare videntur. Sed ubi fru&us laborum nos cognofcentes ferventifimum deliderium — veftrorumi , fereniffune imperator? Cur. carif- & promptiffimam voluntatem ; fanCtaraquein- (imus genitor vcefter pacem ecclefie, videre tentionem. dicte fan&e fynodi ad unionem & non petuit, qui pro ea-(ícut predictum eft) pacem ecclefiarum Ghrifti , conienti fumus & tot labores fuftinuit? Certe ratio fundamenta- promittimus, capitula in eadem fancta fynodo- lis omnium per nos dicendorum "haec eft, cóncluía dare & exhibcre füb bulla plumbea quoniam materia diffidii inter Grecos & La- facri concilii, & fub tenore, prout in lite- tinos non poteft tolli, nifl per viam genera- ris nofira promiffionis continetur Ego Joannes de Ragufio , &c. fubferipfi me manu propria , &c.. Ego, Henricus Menger , &c. fubfcripfÿ me ma. nu propria , &c. lis & univerfalis concilii. Et quoniam fummi pontifices, uoftri tollere iliud ex feipfis fine concilio generali conati. funt, ideo ad pacem ecclefie proficere non potuerunt . Petierunt ob hanc caufam prudenriffime & quafi Spiri- tu Dei loquentes in facro concilio Bafileenfi + Suprn ferie v t + la. ^ - " . - S. . . bitur P/eyon- Ego Simon * .Freiron, &c, fubfcripff me manu — oratores. infügnes majeflatis veftre, videlicet propria, Kc. dominus Demetrius, IGdorus abbas monafterii » fan&i Demetrii, & Joannes a Diffipatus , fie- o Dis Y XXXIX D ri. concilium ccumenicum,, id eft univerfale, Propofitio ambafia-orum concilii Bafileenfis fatta Confiantimopoli coram fereniffmo | imperatore Graecorum . PRIMA PARS. ; Ajeftas veftra , derenifime imperator , li- cet omniüm. virtutum. officii. dedita fit, €.totius honeftatis | moribus. adornata, nihil tamen, regali dignitati -veflra decentius eft , nihil imperiali vefirz majeftati amplius con- ex utraque ecclefia occidentali & orientali congregatum , duo coram patribus prefati concilii conflauter affirmantes : Primum , quod abfque tali concilio cecumenico non poffet tol- Ji diffidium . Secundum, quod fi fieret, ipfa unio , ut fperabant, votivum fortireiur effe- &um. Quoniam quidquid per utramque eccle- fiam ibidem congregatam effet Deo infpiran- te diffinitum, firmiter crederetur, & ufque in ‘futura femper fæcula integre & inviolabihtec teneretur. Narraverunt etiam devotionem gran dem , quam inajeftas vestra imperialis fem- per habuit ad pacem ecclefie , Retulerunt e- tiam ferventiffimum zelum, quem reverepdif- vcnit. quam. procurare pacem ecclefie fanc Efimus in Christo pater dominus patriarcha catholice . Neque enim ( ut egregius doctor Auguflinus ait) Chriflianos reges vel impera- tores felices cffe dicimus, quia diutius impe- rant, wel quia filios fuos regnantes & impe- rantes placida morte relinquunt , ycl quia hos fles" reipublicz. potenter. damant : quoniam bac & alia hujus. vitz wrur&ofe muncra fis ve.folada gentiles & infideles principes a Deo {requenter. obtinent, qui amen non pertinent Consrantinopolitanus gerit pro (in&a unione ;. cujus devotionis non parva indicia dedistis , quando rogati per dominum cpifcopum Su- denfem & magisuum Albertum de Crifpis am- bafiatores facri concilii , ut oratores vestros ad praefatum destinaretis concilium , libenter affentientes, vos viros infignes ad hoc fan. flum opus unionis conficiendum dcfignastis , quibus honorifice receptis , &'c. & in concilio. au- 

Strana 447
447 APPENDIX PRIMA 44$ auditis, pro co quod hec fen&a unio .(ine À parte, & eratores vestros ex altera, circa de- prachca fieri non poterat, stata per facrum concilium deputat fünt ex majoribus cardi. ‘pales prsfidentes ‘ fedis apostolicæ , archiepi- Hic jam fau- datue — Eugc- aires fcopi, epiftopi , abbates , doltorss & magi- etri in numero competenti, qui una cum pri» dicis oratoribus mnltis diebus convenientes , & rem istam mature traflantes, devenerunt ad certa capitula, que fecundum morem ip- fius prefati cóncilii Bafileenfis fuerunt per quatuor deputationes concordata , poflea in generali congregatione conclufa, deinde in folemni & publica féfione; miffa de Spiritu fancto in tajori ecclefia celebrata, statuto fi- ve decreto ad perpetuam roi memoriam ro- borata & firmata: ibique Coram altari, in prefenüa totius concilii , propofitis facris e- vangeliis & Cruce dorainica, ipfa domino Ifidoro eum stola jurante , ezdem capitula per ipfos oratores vesiros jurejurando füerunt ape probata . O felix dies in qua arrham future unionis & vobis dedimus , & a vobis fufcepi- inus! Decrevit enim facrum concilium, juxta defiderium vestrum, inter cetera capirula fieri gonciliam ozcumenicum , id est ex utraque ecclefia congregatum , in quo unio & pax wotivün: fortiri poffit effectum . Sufceperunt etiam. patres facri Bafileenfis concilii loca no- minata per oratores vestros pro celebratione hujufmodi concilii cecumenici , ita tamen ur optio loci ex illis nominatis maneat in bene- placito przfau concilii Bafileen(üis, ficut pater claro & dilucide ex lege & tenore decreü , Porro intelligitur fummus ponüfex implicite decretis (ori concilii cenfentire , quando fa- cro concilio adhefit, X ipfum auctoritate a- postolica approbavit , Sed non fuit eontentum concilium iacrum, nifi juxta peritionerh: am- bafiatoram: vestrorum ipie fan&iffimus domi- Xu» noster explicitum praeberet fuz fandtitatis zíffenfum , licet infuper prafidentes fedis apo- stolica: feffioni interfuerint, in qua hoc falu- berrimum decretum fuit publicatam , decreta- tionique confenferint, vigore quoque raanda- ti fui, quidquid ipfi egerunt, actum cenferi cretum &t in materia decreti. Et hec cst pri- ma pars orationis : Dominus lienmricus medi- tabit , : Secunda gars dille propofitionis . Udivistis, fereniffime imperator, per ore ganum domini mei preloqueniis, quod materia: diffidii inter ecclefiam occidentalem & orientalem non potest tolli mifi per viam facri & univerfalis concilii : fcit etiam maje- etas vestra imperialis , oratores vestros infi» gnes periviffe femper cecumenicum feri cone cilium , in quo pax ecclefie votivum fortire- Biur effedlum . Nunc igitur habeo declarare im- periali majestati vestre, quare facrum conci- lium viam fecundam, que hic in Constanti« nopoli fuerat conclufa, noluit acceptare. Cere te ratio fundamentalis hzc est, quoniam con- cilium œcumenicum non indicitur per capie tala in illi via practicata, fed folum particu- lare & regionale: Dicitur enim in illis capie tulis inter cetera: Fiat iynodus generalis ex latere ecclefie orientalis. ex omnibus nationie bus ipfi ecclefie orientali adherentibus & füb« jectis. Item fecundum praćlicam illius via legatus fedis apostolice venturus erat Core stantinopolim , difpuraturus de differentia la tinorum & Grecorum. Manifestum est autem Cquod unus legatus fedis apostolice non potest repræfentare fynodum czcumenicam ex fatero ecclefia orientalis . Quare practica illius vie excludit oscumenicum & univerfalc concilium nostrum. Tamen (ut predictum. est) pro pere Gcienda fan&a unione amplius illa via fecun- da , fi habuiffet locum, & now divifionis e rat'fomentum, & majoris difcordie prebuifs fet incentivum. Putaffent Greci fynodum qua per ista indicebatur cápitula univerfalem fore debuiffo, nos vero particularem & regiona- lem. Quis £u&us fequi ,poterat unionis quam optamus, fi de ipfa fynodo, que fundamen- zum pacis &t unionis effe debuerat, varia & divería (entiamus 2 Certe non modo non fe- debeat ab ipfo fommo pontifice, Nihilo mi-Dquebatur pax & unio, fed major quam un- sus , prout in decreto fuerat præmiffum , fu- peraddidit facrum concilium dominam Simo- nem Freiron confocium nostrum tranfmitrere ad ipfum fummum pontificem , & offerre fuz fanctitati decretum , & petere fum fanclitatis confenfum , quatenus res eum majori concor- dia fieret , & ad pacem , quam nos & vos defideramus , magis proficeret . Utinam , fere- niffüime imperator, ipfum fandifimum domi- num nostrum æque digne poffemus commen- dare, quantum commendabilis est pro fua de- votione quam gerit erga pacem ecclefæ, Vi- dens enim quod facrum concilium manus ap- poneret efficaces ad hoc facrum negotium , audiens etiam per organum domini Simonis, quid in fe contineret decretüm , ignorans quid orator fuus dominus Christophorus in Constan- tinopoli concluderet , & quid etiam conclufif- fet , determinationi facri concilii fübjiciens ap- probavit decretum , de confenfu reverendiff- morum patrum fan@æ Romanæ ecclefie cardi- nalium. Reverfus est itaquc dominus Simon €ura benedictione apostolica , deportans ad fa- ctum concilium literas apostolicas , expreffum fummi pontificis continens affenfum, Et ecce que fada (unt inter concilium facrum ex una quam (fucrat furgebat fciffura atque divilio , Creci octavam fynodum particularem & rea gionalem effe dicunt , nos illum quafi uni- verfalem reputamus « Quid opus est difcore diam difcordie addere , & íciffuram novam antiquis divifionibus accumuiare ? Non fit in- ter nos difcordia de fynódo futura: ff ad us nionem tendimus, in fundamento concorde. mus. Si pacem quefimus , Opus est ut fun- damentum pacis jaciamus . Hzc omnia intele ligentes ambafiatores,. majestatis veseræ , tam primi quam fecundi, diraiffa fecunda via, ac 'quieverunt prima vie, r:quirentes instanteg facrum concilium, ut, p« :quam fecunda via Enon placebat, primam perfequeretur , & des cretum ad executionem deduceret. Ét quoniam facrum concilium dubitavit,an propter conclu- fa hic in Constantinopoli majestas vestra vellet prime vie acquiefcere, prafati ambafiatores exhibuerunt quoddam breve imperialis majesta- tis vestra , per quod majestas vestra plenam eig €onceffit potestatem. Quod fi predictam viam non poffent a facro concilio obtinere , infiste» rent totaliter prima viz. Afferuitque publice dominus Georgius reverendiffimum dominum patriarcham Constantinopolitanum fibi dixiffe ínter 

Strana 448
447 APPENDIX PRIMA 44$ auditis, pro co quod hec fen&a unio .(ine À parte, & eratores vestros ex altera, circa de- prachca fieri non poterat, stata per facrum concilium deputat fünt ex majoribus cardi. ‘pales prsfidentes ‘ fedis apostolicæ , archiepi- Hic jam fau- datue — Eugc- aires fcopi, epiltopi , abbates , doltorss & magi- etri in numero competenti, qui una cum pri» diGis oratoribus mnlris diebus convenientes , & rem istam mature traflantes, devenerunt ad certa capitula, que fecundum morem ip- fius prefati cóncilii Bafileenfis fuerunt per quatuor deputationes concordata , poflea in generali congregatione conclufa, deinde in folemni & publica féfione; miffa de Spiritu fancto in tajori ecclefia celebrata, statuto fi- ve decreto ad perpetuam roi memoriam ro- borata & firmata: ibique Coram alrari, in prefenüa totius concilii , propofitis facris e- vangeliis & Cruce dorainica, ipfa domino Ifidoro eum stola jurante , ezdem capitula per ipfos oratores vesiros jurejurando füerunt ape probata . O felix dies in qua arrham future unionis & vobis dedimus , & a vobis fufcepi- inus! Decrevit enim facrum concilium, juxta defiderium vestrum, inter cetera capirula fieri gonciliam ozcumenicum , id est ex utraque ecclefia congregatum , in quo unio & pax wotivün: fortiri poffit effectum . Sufceperunt etiam. patres facri Bafileenfis concilii loca no- minata per oratores vestros pro celebratione hujufmodi concilii cecumenici , ita tamen ur optio loci ex illis nominatis maneat in bene- placito przfau concilii Bafileen(üis, ficut pater claro & dilucide ex lege & tenore decreü , Porro intelligitur fummus ponüfex implicite decretis (ori concilii cenfentire , quando fa- cro concilio adhefit, X ipfum auctoritate a- postolica approbavit , Sed non fuit eontentum concilium iacrum, nifi juxta peritionerh: am- bafiatoram: vestrorum ipie fan&iffimus domi- Xu» noster explicitum praeberet fuz fandtitatis zíffenfum , licet infuper prafidentes fedis apo- stolica: feffioni interfuerint, in qua hoc falu- berrimum decretum fuit publicatam , decreta- tionique confenferint, vigore quoque raanda- ti fui, quidquid ipfi egerunt, actum cenferi cretum &t in materia decreti. Et hec cst pri- ma pars orationis : Dominus lienmricus medi- tabit , : Secunda gars dille propofitionis . Udivistis, fereniffime imperator, per ore ganum domini mei preloqueniis, quod materia: diffidii inter ecclefiam occidentalem & orientalem non potest tolli mifi per viam facri & univerfalis concilii : fcit etiam maje- etas vestra imperialis , oratores vestros infi» gnes periviffe femper cecumenicum feri cone cilium , in quo pax ecclefie votivum fortire- Biur effedlum . Nunc igitur habeo declarare im- periali majestati vestre, quare facrum conci- lium viam fecundam, que hic in Constanti« nopoli fuerat conclufa, noluit acceptare. Cere te ratio fundamentalis hzc est, quoniam con- cilium œcumenicum non indicitur per capie tala in illi via practicata, fed folum particu- lare & regionale: Dicitur enim in illis capie tulis inter cetera: Fiat iynodus generalis ex latere ecclefie orientalis. ex omnibus nationie bus ipfi ecclefie orientali adherentibus & fub- jectis. Item fecundum praćlicam illius via legatus fedis apostolice venturus erat Core stantinopolim , difpuraturus de differentia la tinorum & Grecorum. Manifestum est autem Cquod unus legatus fedis apostolice non potest repræfentare fynodum czcumenicam ex fatero ecclefia orientalis . Quare practica illius vie excludit oscumenicum & univerfalc concilium nostrum. Tamen (ut predictum. est) pro pere Gcienda fan&a unione amplius illa via fecun- da , fi habuiffet locum, & now divifionis e rat'fomentum, & majoris difcordie prebuifs fet incentivum. Putaffent Greci fynodum qua per ista indicebatur cápitula univerfalem fore debuiffo, nos vero particularem & regiona- lem. Quis £u&us fequi ,poterat unionis quam optamus, fi de ipfa fynodo, que fundamen- zum pacis &t unionis effe debuerat, varia & divería (entiamus 2 Certe non modo non fe- debeat ab ipfo fommo pontifice, Nihilo mi-Dquebatur pax & unio, fed major quam un- sus , prout in decreto fuerat præmiffum , fu- peraddidit facrum concilium dominam Simo- nem Freiron confocium nostrum tranfmitrere ad ipfum fummum pontificem , & offerre fuz fanctitati decretum , & petere fum fanclitatis confenfum , quatenus res eum majori concor- dia fieret , & ad pacem , quam nos & vos defideramus , magis proficeret . Utinam , fere- niffüime imperator, ipfum fandifimum domi- num nostrum æque digne poffemus commen- dare, quantum commendabilis est pro fua de- votione quam gerit erga pacem ecclefæ, Vi- dens enim quod facrum concilium manus ap- poneret efficaces ad hoc facrum negotium , audiens etiam per organum domini Simonis, quid in fe contineret decretüm , ignorans quid orator fuus dominus Christophorus in Constan- tinopoli concluderet , & quid etiam conclufif- fet , determinationi facri concilii fübjiciens ap- probavit decretum , de confenfu reverendiff- morum patrum fan@æ Romanæ ecclefie cardi- nalium. Reverfus est itaquc dominus Simon €ura benedictione apostolica , deportans ad fa- ctum concilium literas apostolicas , expreffum fummi pontificis continens affenfum, Et ecce que fada (unt inter concilium facrum ex una quam (fucrat furgebat fciffura atque divilio , Creci octavam fynodum particularem & rea gionalem effe dicunt , nos illum quafi uni- verfalem reputamus « Quid opus est difcore diam difcordie addere , & íciffuram novam antiquis divifionibus accumuiare ? Non fit in- ter nos difcordia de fynódo futura: ff ad us nionem tendimus, in fundamento concorde. mus. Si pacem quefimus , Opus est ut fun- damentum pacis jaciamus . Hzc omnia intele ligentes ambafiatores,. majestatis veseræ , tam primi quam fecundi, diraiffa fecunda via, ac 'quieverunt prima vie, r:quirentes instanteg facrum concilium, ut, p« :quam fecunda via Enon placebat, primam perfequeretur , & des cretum ad executionem deduceret. Ét quoniam facrum concilium dubitavit,an propter conclu- fa hic in Constantinopoli majestas vestra vellet prime vie acquiefcere, prafati ambafiatores exhibuerunt quoddam breve imperialis majesta- tis vestra , per quod majestas vestra plenam eig €onceffit potestatem. Quod fi predictam viam non poffent a facro concilio obtinere , infiste» rent totaliter prima viz. Afferuitque publice dominus Georgius reverendiffimum dominum patriarcham Constantinopolitanum fibi dixiffe ínter 

Strana 449
Jean, 9. 449 CONCILII BASILEENSIS. 450 inter cetera ; "quod fi facrum concilium nol-À Gt etiam reverendiffimus dominus patriarcha. , let fecundo vim. qua hic fuerzt conclufa ; an- nuere , mallet perfistcre in ptima via conclus fa in Bafilea ; fi opus effet; faceret fo defer- si ía humeris, & propter mandatum datum primis ambafiatoribus , & jusjurandum , non difcederet a promiffis Śzconclufis. Sed & do- minus Chrisrophorus Garatonus orator fandti- flimi domini nostri , qui illis diebus Bafileam venerat , deportavit Jiteras apostolicas ad fa- crum concilium, in quibus (àn&iffumus domi. nus noster totum hoc facrum negotium con- cilio remittebat: cujus optioni comraifit; ut qum vellet viam eligeret , vel conclufam primo in Bafilea, vel aliam hic i$ Constan- velitis in perfonis propriüs jurejurando & per buMas auream & plumbeam more folito rati- ficare, &, quantum in vobis est, execationt demandare ea omnia que per oratores vestros pleniffimo mandato fuffultos in publica feffio- nc cum ipía fanéta fynodo unanimiter vofipfi conclüfistis , & in altari celebrate miffa de Spiritu fancto , fuper fanctis evangeliis folem- niter firmaftis . Secundo petiraus , cum tempus in decreto ftatutum effluxerit , ne citcumftan-. tie rerum impediant hoc tam fandifimum negotium , quatenus debitum tempus ftatuatur pro execurione concluforum , in quo majeflas vefita poffit exequi quod juravit, & ecclefia tnopoli conclu(am : & quidquid in his perBnoftra operari quod promifit , praefertim quia, facrum roncilhium detiberaretur ipfe approba- ret. Tandem igitur ipium facrum concilium , & ipfi oratores majestatis vestre primam viam iterum firmaverunt , & determinaverunt illam profegui, donec, Deo anftore pacis largiente, per istam viam pàx reddatur ecclefie fanfta. O felix hora, qua dici poterit. Crzcorum- & Latinorum ecclefia una ! O beatos oculos , quibus dominus dabit stetira videre unionem! Speranr patres in facro Bafileenü concilio con- &repgaü diebus fuis videre pacem ecclefie , pro gua orent fine intermiffione. Quoniam vos & nos :n2pnum zelum pacis habuiffe ostendisaus, quid fuüperest, nifi ut bonam voluniatem per operis evidentiam ad confümmanonem ufque-C femper parata efb, X erit. guague perducamus ? Majus quod im hac re- fit bona voluntas est: hanc utraque pars fe habere afserit, St fignis evidentibus compro- bavit. Apponamus jam manus ad executionem operis , Intentio enim facri concilii Bafileenfis ést, ut ex parte fua non pereat unus apex vel unum jora de lege fui decreti. Quare et- jam majestas vestra debet manus apponere ad hoc opus fanctifBmura perficiendum, cum jam tempus habet opportunum : me forte , juxta verbum (alvatoris , veniat nox , in que nemo pofft operari. Timendum est enim valde quod , fi noluerimus hoc bonum operari dum tem- pus habemus & poffümus , illud alio tempo- fi tempus effuxerit , cnipa vefira nulla fuic . Qnoniam frmiter credimus , quod fi veftra mas jeftas notitiam habuiffet eorum que in Bafilea facta fuerunt, nulig modo aliam viara atien= taffet. Et ex alio capite majeftas veftra totali- ter immunis eft a culpa, quia putavit quod fa- crum concilium confentiret in fecuada via . Similiter neque fuit culpa fan&iffüai domini noflri , quia licet fanchzs fus mififfet hue dominum Criftophorum ad tratandum pa- cem occidentalis & orientalis ecclefiarom , tamen hoc totum negotium remifit ad fzerum concilium . Sed' nec ipfa facra (ynodus pecca- „vit , quia ad exequendum decretum fuum Pro cujus etiam executione nos oratores fuos huc tranfmifit . Quid ergo? Zelus domus Dei hoc fecit ,- ut eodem tempore plures concurrerent. fequentes dodtrinam evangelicam: Simile ef] regnum c&- watob. 1s lerum homini querenti bonas margaritas: inven- ta autem una pretiafis , vendidit omnia que pof- fidet, €" comparavit eum . Poftremo , ferenif- firme imperator, ficut in mandatis babemus , petimus locum opportunum ad celebrandura. concilium oecumenicum , in quo pax ecclefie votivum fortiatar effetum . Et dicimus quod fecundum difpofitionem Chriftianitatis, prout his diebus , proh dolor! , difpofita eife cer- nitur , non eft focus aptior ad celebrandum se non poffimus cum voluerimus, "arcis, 'Tar- Dhujufmodi concilium œcumenicum , quam ci- saris , Saracenis, & aliis infidelibus justo Dei judicio occulte Christianos ita prementibus , ut etiam ad inchoandum hoc opus afpirare fas non fit. Kx quibus omnibus majestas ve- stra imperialis potest perpendere, quod ex ju- sta caufa & rationabili facrum concilium di- znifit fecundam viam quz fuerzt conclufa hic in Coustantinopoli, intenditque primam viam profequi ad honorem. omnipotentis Dei . Et hec est fecunda pars orationis nostre . Do- minus Simon confumrmabir.- Tenia pars ejujdem propofitionis. vitas Bafileenfis . Utinam rationes congruen- tiæ poffem majeftati vefire lingua Greca ex- primere , quoniam apud vos melius refona- rent, quam in Latino fermone . Sed lingua deficit ; regio vetat, parentes minime docue- sunt: verum fi lingua deficit , caritaes magis inatdefcit. Quemadmodam enim fol , cum nube tegitur , exterius non lucet fuper ter- ram , fed interius ardet in cælo ; fic cum ma- jori loquimur caritate , quanto magis lingua nefcit uti Greco idiomate . Ceterum plures eccurrere poffent circa materiam loci oppor. funitates , quas longum efset enarrare : fed ex multis quinque colligimus, quas imperiali, ME » (ut opinor) ferenifime im- Emaicflati veftre proponere volumus . Prima perator, verbi quod ex ore imperiali proceflic. Promifistis in animam genitoris ve- stri bonz memorize , & in animam vestram , mec non per fidem , quam princeps carholi- eus tenere deber G fervare , gratum ratumque habere quidquid oratores vestri pro fančta nnione ecclefiarum Christi cum facro Bali- Teenfi concilio concluderent , ficut patet ex tenore chryfobuli vestri. Quapropter vestram exhortamur in domino imperialem majestz- iem , Gt petimus , quatenus majestas V6SUa , Comeil, General. Tom XXIX. fumirur ex quiete loci, quoniam illa regio eft pacifica , & quieta & tranquilla, & per con- fequens aptifima ad tractandam pacém eccle- fue, ficut fcriptum eft , in pace falus eff lo- cus ejus , propterea concilium cecumenicum , cui Spiritum. fanctum oportet affifteré, omnino fieri in hujufmodi loco tranquillitatis & pacis . De ceteris vero pattibus Chriflianiratis , quod dolenter referimus , omnes fere guerris laceran- tar , atque etiam confummuntur , &¢. Sota illa civitas $x' ręgiones cirenmftantes , me paper e Pfzim. 33. 

Strana 450
Jean, 9. 449 CONCILII BASILEENSIS. 450 inter cetera ; "quod fi facrum concilium nol-À Gt etiam reverendiffimus dominus patriarcha. , let fecundo vim. qua hic fuerzt conclufa ; an- nuere , mallet perfistcre in ptima via conclus fa in Bafilea ; fi opus effet; faceret fo defer- si ía humeris, & propter mandatum datum primis ambafiatoribus , & jusjurandum , non difcederet a promiflis &conclufis. Sed & do- minus Chrisrophorus Garatonus orator fandti- flimi domini nostri , qui illis diebus Bafileam venerat , deportavit Jiteras apostolicas ad fa- crum concilium, in quibus (àn&iffumus domi. nus noster totum hoc facrum negotium con- cilio remittebat: cujus optioni comraifit; ut qum vellet viam eligeret , vel conclufam primo in Bafilea, vel aliam hic i$ Constan- velitis in perfonis propriüs jurejurando & per buMas auream & plumbeam more folito rati- ficare, &, quantum in vobis est, execationt demandare ea omnia que per oratores vestros pleniffimo mandato fuffultos in publica feffio- nc cum ipía fanéta fynodo unanimiter vofipfi conclüfistis , & in altari celebrate miffa de Spiritu fancto , fuper fanctis evangeliis folem- niter firmaftis . Secundo petiraus , cum tempus in decreto ftatutum effluxerit , ne citcumftan-. tie rerum impediant hoc tam fandifimum negotium , quatenus debitum tempus ftatuatur pro execurione concluforum , in quo majeflas vefita poffit exequi quod juravit, & ecclefia tnopoli conclu(am : & quidquid in his perBnoftra operari quod promifit , praefertim quia, facrum roncilhium detiberaretur ipfe approba- ret. Tandem igitur ipium facrum concilium , & ipfi oratores majestatis vestre primam viam iterum firmaverunt , & determinaverunt illam profegui, donec, Deo anftore pacis largiente, per istam viam pàx reddatur ecclefie fanfta. O felix hora, qua dici poterit. Crzcorum- & Latinorum ecclefia una ! O beatos oculos , quibus dominus dabit stetira videre unionem! Speranr patres in facro Bafileenü concilio con- &repgaü diebus fuis videre pacem ecclefie , pro gua orent fine intermiffione. Quoniam vos & nos :n2pnum zelum pacis habuiffe ostendisaus, quid fuüperest, nifi ut bonam voluniatem per operis evidentiam ad confümmanonem ufque-C femper parata efb, X erit. guague perducamus ? Majus quod im hac re- fit bona voluntas est: hanc utraque pars fe habere afserit, St fignis evidentibus compro- bavit. Apponamus jam manus ad executionem operis , Intentio enim facri concilii Bafileenfis ést, ut ex parte fua non pereat unus apex vel unum jora de lege fui decreti. Quare et- jam majestas vestra debet manus apponere ad hoc opus fanctifBmura perficiendum, cum jam tempus habet opportunum : me forte , juxta verbum (alvatoris , veniat nox , in que nemo pofft operari. Timendum est enim valde quod , fi noluerimus hoc bonum operari dum tem- pus habemus & poffümus , illud alio tempo- fi tempus efüuxerit , enipa vefirz nulla fuit . Qnoniam ürmirer credimus , quod fi veftra xna- jeftas notitiam habuiffet eorum que in Bafilea facta fuerunt, nulig modo aliam viara atien= taffet. Et ex alio capite majeftas veftra totali- ter immunis eft a culpa, quia putavit quod fa- crum concilium confentiret in fecuada via . Similiter neque fuit culpa fan&iffüai domini noflri , quia licet fanchzs fus mififfet hue dominum Criftophorum ad tratandum pa- cem occidentalis & orientalis ecclefiarom , tamen hoc totum negotium remifit ad fzerum concilium . Sed' nec ipfa facra (ynodus pecca- „vit , quia ad exequendum decretum fuum Pro cujus etiam executione nos oratores fuos huc tranfmifit . Quid ergo? Zelus domus Dei hoc fecit ,- ut eodem tempore plures concurrerent. fequentes dodtrinam evangelicam: Simile ef] regnum c&- watob. 1s lerum homini querenti bonas margaritas: inven- ta autem una pretiafis , vendidit omnia que pof- fidet, €" comparavit eum . Poftremo , ferenif- firme imperator, ficut in mandatis babemus , petimus locum opportunum ad celebrandura. concilium oecumenicum , in quo pax ecclefie votivum fortiatar effetum . Et dicimus quod fecundum difpofitionem Chriftianitatis, prout his diebus , proh dolor! , difpofita eife cer- nitur , non eft focus aptior ad celebrandum se non poffimus cum voluerimus, "arcis, 'Tar- Dhujufmodi concilium œcumenicum , quam ci- saris , Saracenis, & aliis infidelibus justo Dei judicio occulte Christianos ita prementibus , ut etiam ad inchoandum hoc opus afpirare fas non fit. Kx quibus omnibus majestas ve- stra imperialis potest perpendere, quod ex ju- sta caufa & rationabili facrum concilium di- znifit fecundam viam quz fuerzt conclufa hic in Coustantinopoli, intenditque primam viam profequi ad honorem. omnipotentis Dei . Et hec est fecunda pars orationis nostre . Do- minus Simon confumrmabir.- Tenia pars ejujdem propofitionis. vitas Bafileenfis . Utinam rationes congruen- tiæ poffem majeftati vefire lingua Greca ex- primere , quoniam apud vos melius refona- rent, quam in Latino fermone . Sed lingua deficit ; regio vetat, parentes minime docue- sunt: verum fi lingua deficit , caritaes magis inatdefcit. Quemadmodam enim fol , cum nube tegitur , exterius non lucet fuper ter- ram , fed interius ardet in cælo ; fic cum ma- jori loquimur caritate , quanto magis lingua nefcit uti Greco idiomate . Ceterum plures eccurrere poffent circa materiam loci oppor. funitates , quas longum efset enarrare : fed ex multis quinque colligimus, quas imperiali, ME » (ut opinor) ferenifime im- Emaicflati veftre proponere volumus . Prima perator, verbi quod ex ore imperiali proceflic. Promifistis in animam genitoris ve- stri bonz memorize , & in animam vestram , mec non per fidem , quam princeps carholi- eus tenere deber G fervare , gratum ratumque habere quidquid oratores vestri pro fančta nnione ecclefiarum Christi cum facro Bali- Teenfi concilio concluderent , ficut patet ex tenore chryfobuli vestri. Quapropter vestram exhortamur in domino imperialem majestz- iem , Gt petimus , quatenus majestas V6SUa , Comeil, General. Tom XXIX. fumirur ex quiete loci, quoniam illa regio eft pacifica , & quieta & tranquilla, & per con- fequens aptifima ad tractandam pacém eccle- fue, ficut fcriptum eft , in pace falus eff lo- cus ejus , propterea concilium cecumenicum , cui Spiritum. fanctum oportet affifteré, omnino fieri in hujufmodi loco tranquillitatis & pacis . De ceteris vero pattibus Chriflianiratis , quod dolenter referimus , omnes fere guerris laceran- tar , atque etiam confummuntur , &¢. Sota illa civitas $x' ręgiones cirenmftantes , me paper e Pfzim. 33. 

Strana 451
451 APPENDIX PRIMA 452 Rhenum fiuvium prorenduntur, tranquillitate Ga, quz filios ad perpetuam vitam regenerat , gaudent & pace: quare civitas illa locus eft aptiffimus ad celebrandum concilium cecupae- micum pro confequenda unione ecclefie , Se- cunda ratio fundatûr in liberrete , qua debet in concilio ccumenico effe; petiflis perora- '£ores vellios ut concilium veftrum faturum fit : fiberum, ita quod unicuique liceat dicere vo- turn faum fine rixofą contentione . Quanta autem ibi fir Hibertas loquendi , confuiendi , deliberandi , concludendi, fcionr ambafiatores majeftatis veftræ , qui im givitatc Tafleenfs longo tempore fteterunt, fi ciyitas lia elt ci- vium; concordia £x unitas. Bafiles enim inter €eteras civitazes civitas proprie appeliatur , omni conatu laborare confgevit , nt omnes qui Ghrifizno nomine cenfentur, fublato om- ni diffüidio, eamdem, fdei nnitatem , fine qua falus efe aom potefi , frateroz caritate cuftos» Giant . Qnamobrem hujus fanéte (ynodi ab initio fuse congregationis præçipua cura fuit recegs illud Bohemorum 2ntigunmgue Cree corum diffhidium prorfus extinguere , & eos nobifícgum in eodem fidei Gg caritatis vinculo perpetuo copulare. xrticuli. ombeoffatoruys concilii JBefileenfis , T PRIMUS poactus cft de xetifieatione eorum quia a fe regitur , Gc. cives nulla partialitate B If gue gefta funt , guod videlicet fereuiffi- dividuntar. Amicitią principis ibidem domi- mantis neminem allicit , neminem opprimię timore, tantague eff ibi libertas , quod etiam ipimici ecclefiæ, quando ibi accefferunt, ma- ximam potiti font Hbertatem , Accedit tertia ratio , quoniam congruum eft ut; nbi hoc fancGiffmurm negotium accepit initium , ibi perficiatur ; exhibitio enim rerum prætèrita- rum indicium eft futurarum . Et ideo fi in foco ilio Sect concilium cccumenicum ubi grze ftatus pacis habuerunt exordium, Íperandum eft magis quod unio eccleGarum Chrifti voti- vum forüetuy efit&um . Quarta ratio refpicię fertilitatem patriæ: quoniam ubicumque cele- mus imperator & reverendiffimus dominus patriarcha yelint propriis im perfonis jureju- rando , êt per builas auream Gt plumbeam , more (oliio ratificare foiemmiter , Er execu- foni demandare , quantum in ipfis eft , ca gus ipf: in fanCa fynodo Bafileenfi per fuos folemnes oratores pleniffimo mandato fulcitos in publica defione cum ipfa fanda fynodo unanimirer concluferunt , Cx in altari , celc- bre: willa. de Spiritu fanéto , fuper fanctis. evangeliis Ot Cruce dominica jurejurando fo- lemniter firmaverunt € . Secundus punctus cft de tempore: quia cum tempus in decreto fjąturura Kexpreffum , nen brabitur concilium cccumenicum oportet ibi- C defeGu facriconcilii, aut ipforum dominorum dem sxaaximami multitudinem gentium conve- nire: conyepnient enim jbi fummus pontifex, tardibzles , patrizrchz, archiepifcopi , epifco- pi abbates , Sr prelati ceteri ecclefie noftre occidentalis ; convenient reges, C principes, z ambafatores ąblentium principum; conve- miez etiara fsrenitas veftra cum patriarchis Gc przfaris, regibus Br principibus ecclcfia oxicn- falis. Quomodo poffet hec muititudo vivere, mili locus abundaret maxime fertilitate ? Tan ta eli autem ferrilitas patrie & Bafileenfis re- gionis , quod concilium generale ex latere totius ecclefiz nofiræ jam per quinquennium fuflingit . Unde ficut Bafilea ef in medio imperatoris êt patriarchæ , feu ambafiato= mm eorumdem ; fed oliis ex caufis jam ef- fuxerit, neceffe ef? ut pro executione conclu- forara texipus debitum @ competens per ,Utramgue partem szatuatur . "Tertius punctus est de loco Bafileenfi, quod videlicet prefaii fcreniffmus imperator & re- verendiffimus patriarcha multis ex caufs di- gnentur & yeliat affentre , quod concilium univcri2le Gt escumenicum , quod condictum est celebrari, in civitate Bafileenfi celebretur. Quartus punctus est de executione decreti, quod videlicet riff fumus ad prefencandum prefatis fereniffimo imperatori Gt reverendiff- totis obcdientic noftre , fic vere pre ceterisD mo patriarche decrethm concluforum in pu- fertilior locus efl de fe, Gk 2d illnm tamquam ad centrum confluunt bona undique ab om- ni alia regione, Uldme amoeenitas lock non parum videtur ad rem pertinere , quoniam in præfatz civita- te Bafileenfi tanta est feremitas aeris , quod nurquam aut raro fubjicitur pesrilentie , Quæ cum fie contagiofa infr:;nitas , folet concilia generalia Gc regionalia (ne fructu diffolvere . Petimus igitur , ferenifme imperator, quate- mus znajeflas vefira illum velir eligere locum, vt abíque omni impedimento celebrari poffit conciliým oecumenicum . Wt ecce nos offeri- mus pro parte facri concilii ad executionenr decreti, donec , largiente domino ; pax red- datur ecclefig Dei, preftante domino nofiro Jefu Chrifto , cui eft honor & gloria in (æ- gula feculotum . Amen. Proemium decrers , quod non placuit imperatori difto rer pia mater pro filiorum falute fem- per anxia eft, nec unquam quiefcit, do- mec , fi qua intet ipfos diffenfio fit , fopita fuerit: fic mulo. amplius fan&a mater eccle- biica forme cum plumbea bulla prefati facri concili Bafileenfls, & quantum attinet ad di- Sum facrum concilium , ad inchoandum exę= .cutionem decred ejufdem , & conclulorum contentorum jn eodem decreto, &lü articuli imperatoris Conffantinopolitani , Dp dicimus Gt volumus ut procsmium | decreii alias leGum Gc intelledum tota- Îiter toilatur , vel ad minus corrigatur tali modo , ut peflimus remanere in boc contene ti, & omnis mala & fcandalofa fufpicio re- xaoveatur, quae poterit per illud prooemium fin animis quorumdam exoriri, - . Secundo ; fi ( quod abfit) unio & concor- dia ecclefiarum Ohristi non fortiatur effe- €um, fed recedamus ex illis parübus difcor- des & divifi , ficut non fumus , quod non afferatur nobis propter hoc aliquod impedi- menrum , damnum , vel aliquod hostile quo» vis modo ex parte fanóte Romanz ecclefim, imo ut fiat reditus noster ad has partes cum iifdem honoribus , difpofitionibus , favori- bus , cum quibus illuc acceffuri fumus . Et faciat nobis pars fanQæ Romanæ ecclefiæ omnia quæ 

Strana 452
451 APPENDIX PRIMA 452 Rhenum fiuvium prorenduntur, tranquillitate Ga, quz filios ad perpetuam vitam regenerat , gaudent & pace: quare civitas illa locus eft aptiffimus ad celebrandum concilium cecupae- micum pro confequenda unione ecclefie , Se- cunda ratio fundatûr in liberrete , qua debet in concilio ccumenico effe; petiflis perora- '£ores vellios ut concilium veftrum faturum fit : fiberum, ita quod unicuique liceat dicere vo- turn faum fine Trixofa contentione . Quanta autem ibi fir Hibertas loquendi , confuiendi , deliberandi , concludendi, fcionr ambafiatores majeftatis veftræ , qui im givitatc Tafleenfs longo tempore fteterunt, fi ciyitas lia elt ci- vium; concordia £x unitas. Bafiles enim inter €eteras civitazes civitas proprie appeliatur , omni conatu laborare confgevit , nt omnes qui Ghrifizno nomine cenfentur, fublato om- ni diffüidio, eamdem, fdei nnitatem , fine qua falus efe aom potefi , frateroz caritate cuftos» Giant . Qnamobrem hujus fanéte (ynodi ab initio fuse congregationis præçipua cura fuit recegs illud Bohemorum 2ntigunmgue Cree corum diffhidium prorfus extinguere , & eos nobifícgum in eodem fidei Gg caritatis vinculo perpetuo copulare. xrticuli. ombeoffatoruys concilii JBefileenfis , T PRIMUS poactus cft de xetifieatione eorum quia a fe regitur , Gc. cives nulla partialitate B If gue gefta funt , guod videlicet fereuiffi- dividuntar. Amicitią principis ibidem domi- mantis neminem allicit , neminem opprimię timore, tantague eff ibi libertas , quod etiam ipimici ecclefiæ, quando ibi accefferunt, ma- ximam potiti font Hbertatem , Accedit tertia ratio , quoniam congruum eft ut; nbi hoc fancGiffmurm negotium accepit initium , ibi perficiatur ; exhibitio enim rerum prætèrita- rum indicium eft futurarum . Et ideo fi in foco ilio Sect concilium cccumenicum ubi grze ftatus pacis habuerunt exordium, Íperandum eft magis quod unio eccleGarum Chrifti voti- vum forüetuy efit&um . Quarta ratio refpicię fertilitatem patriæ: quoniam ubicumque cele- mus imperator & reverendiffimus dominus patriarcha yelint propriis im perfonis jureju- rando , êt per builas auream Gt plumbeam , more (oliio ratificare foiemmiter , Er execu- foni demandare , quantum in ipfis eft , ca gus ipf: in fanCa fynodo Bafileenfi per fuos folemnes oratores pleniffimo mandato fulcitos in publica defione cum ipfa fanda fynodo unanimirer concluferunt , Cx in altari , celc- bre: willa. de Spiritu fanéto , fuper fanctis. evangeliis Ot Cruce dominica jurejurando fo- lemniter firmaverunt € . Secundus punctus cft de tempore: quia cum tempus in decreto fjąturura Kexpreffum , nen brabitur concilium cccumenicum oportet ibi- C defeGu facriconcilii, aut ipforum dominorum dem sxaaximami multitudinem gentium conve- nire: conyepnient enim jbi fummus pontifex, tardibzles , patrizrchz, archiepifcopi , epifco- pi abbates , Sr prelati ceteri ecclefie noftre occidentalis ; convenient reges, C principes, z ambafatores ąblentium principum; conve- miez etiara fsrenitas veftra cum patriarchis Gc przfaris, regibus Br principibus ecclcfia oxicn- falis. Quomodo poffet hec muititudo vivere, mili locus abundares maxima fertilitate ? Tan: ta eft autem ferrilitas patrie & Bafileenfis re- gionis , quod concilium generale ex latere totius ecclefiz nofiræ jam per quinquennium fuflingit . Unde ficut Bafilea ef in medio imperatoris êt patriarchæ , feu ambafiato= mm eorumdem ; fed oliis ex caufis jam ef- fuxerit, neceffe ef? ut pro executione conclu- forara texipus debitum @ competens per ,Utramgue partem szatuatur . "Tertius punctus est de loco Bafileenfi, quod videlicet prefaii fcreniffmus imperator & re- verendiffimus patriarcha multis ex caufs di- gnentur & yeliat affentre , quod concilium univcri2le Gt escumenicum , quod condictum est celebrari, in civitate Bafileenfi celebretur. Quartus punctus est de executione decreti, quod videlicet riff fumus ad prefencandum prefatis fereniffimo imperatori Gt reverendiff- totis obcdientic noftre , fic vere pre ceterisD mo patriarche decrethm concluforum in pu- fertilior locus efl de fe, Gk 2d illnm tamquam ad centrum confluunt bona undique ab om- ni alia regione, Uldme amoeenitas lock non parum videtur ad rem pertinere , quoniam in præfatz civita- te Bafileęnli tantą est ferenitas aęris , quod nunquam aut raro fubjicieur pestilentiæ , Quæ cum fit contagiofa inf mitas , foler concilia generalia Gc regionalia (ne fructu diflolvere , Petimus igitur , ferenifme imperator, quate- mus znajeflas vefira illum velir eligere locum, vt abíque omni impedimento celebrari poffit conciliým oecumenicum . Wt ecce nos offeri- mus pro parte facri concilii ad executionenr decreti, donec , largiente domino ; pax red- datur ecclefig Dei, preftante domino nofiro Jefu Chrifto , cui eft honor & gloriz in fe. gula feculotum , Amen, Proemium decrers , quod non placuit imperatori difto rer pia mater pro filiorum falute fem- per anxia eft, nec unquam quiefcit, do- mec , fi qua intet ipfos diffenfio fit , fopita fuerit: fic mulo. amplius fan&a mater eccle- biica forme cum plumbea bulla prefati facri concili Bafileenfls, & quantum attinet ad di- Sum facrum concilium , ad inchoandum exę= .cutionem decred ejufdem , & conclulorum contentorum jn eodem decreto, &lü articuli imperatoris Conffantinopolitani , Dp dicimus Gt volumus ut procsmium | decreii alias leGum Gc intelledum tota- Îiter toilatur , vel ad minus corrigatur tali modo , ut peflimus remanere in boc contene ti, & omnis mala & fcandalofa fufpicio re- xaoveatur, quae poterit per illud prooemium fin animis quorumdam exoriri, - . Secundo ; fi ( quod abfit) unio & concor- dia ecclefiarum Ohristi non fortiatur effe- €um, fed recedamus ex illis parübus difcor- des & divifi , ficut non fumus , quod non afferatur nobis propter hoc aliquod impedi- menrum , damnum , vel aliquod hostile quo» vis modo ex parte fanóte Romanz ecclefim, imo ut fiat reditus noster ad has partes cum jifdem honoribus , difpofitionibus , favori- bus , cum quibus illuc acceffuri fumus . Et faciat nobis pars fanQæ Romanæ ecclefiæ omnia quæ 

Strana 453
433 CONCILII BASILEENSIS. 454 que pertinent ad reverfionem noftram im rali A venient ex omnibus regnis & dóminiis, que etiam cafu, ficut fi fieremus concordes & uni- ei, ur jn Deo {peramus. Tertio , fi contigerit aliguos dominos reges & principes non adfuiffe tali £(ynodo, nec ve- ve nec reprefentative , propter aliquas caufas, tam ex partibus noftris quam occidentalibus , quod hoc non intelligatur, nec habeatur pro defectu aut reverfíione conventorum & con- ełuforum, vel ipfius rei , & folicitande fan- étiffimæ unionis. "Quarto, quod in civitate vel regione > in; quibus debeat , Deo auctore , di&um oscu- menicum concilium celebrari, Gc in aliis ei- witatibus ac regionibus Komane ecclefiæ fub- fabjiciuntur ecclefiws Grecorum , cum plena poteftate & mandato valiato juramento & alis claufulis opportunis , tam ex parte fz- cularium: dominorum , quam prelatorum . ORATIONES ALIQUOT IN , SEU PRO iPSA BASILEENSI SYNODO, CONTRAQUE, VEL AD IPSAM HABITE. XL. Collatio eximii decretorum doloris magiferi Joan-- nis de Bachenftein falla coram domino noftro jeGis , veniendo , ítando , redeundo , nosB fanilifimo in Florentia . cz omnes noftri nulium habcamus impedi- inentum, gravamen, nocumentüm , vel quod- cumejue malum ab aligna perfuna , tam ec- elefiaftica , quam feculari , proprie ve? com- munirer ,. palam vel occulte ex quacumque. occafione . * Quineo & ultimo , quod fi aliguis vel ali- qui de quacumque natione , & cujufeumque fortunæ &z qualitatis , ex illis qui ex parte moffræ ecclefæ ibidem acceffuri funt, in ali- «quo peccaret , judicium illius peccati fpeCet ad nos Śr noftram partem , © poma etiam ilius determinetur no(tra difcretione; čr non habeat fuper hoc , mec poffi zliquid facere | DEATISSTME pater , exigeret præfentia veftre: beatitudinis in primo dicenfio- rum alloquio orationem : ornate compofitam matureque digeftam , que fanétitatis vefiræ dignitatem , clementiam , aliafque virtutes & dotes fumimas in :nediura adduceret, & rem ipfam Deo gratiffimam , &k hominibus faluti- feram , de qua paulo poft diurus fum ; pe- roraret . Quis autem eloquentie princeps aut ' "Fulliane fapientie præfulatura fupremi vica- ri Jefu Chrifli modico &- inculto fermone ad plenum explicare poterit ? Yrofecto mez- rum virium , fed & fublimioris ingenii, tran» pars occidentalis ecclefie fubje&orum nofiro-C fcendir faculiatem . Rem infuper illico fubji- fur, Al articuli refponforum ambafiatorum concilii. D primum. dicimus , guod . nunquam fuit de inientione per procemium de- creti injuriari aliguo modo ecclefie" orien- tali, nec ex ipfo fane intellecto (ut declara- , um e(t) poteít vel debet aliquis jufte fcan- delizaci. ftem dicizhue , quod fi ambaflatores ipfo- murs vel ante promulgationem decreti , vel pofi, aur in receífu ipforum feciffent ali- ciendam veritatis nitori fubmiffam video, ra- mfque non fom eam verborum lenocinio in- digere. Canon mihi locupletiffimus teflis eft . eum fupervacuis laborare impendiis qui fo- Jem eertat facibus adjuvare . Quoniam igitug gratiae plenitudo adjecione non indiget, nec ulla requirit commendationis argumenta, iri- morari in ea ze verborum fucatis coloribus amplius non putamus , JWe autem ufque ad faftidii neceffiratem mea fe extendat praefa- tio , ad conceptam materiam orationem con- verto , non tamen de propria virtute , fed de munere largitoris illius qui dat omnibus affluenter ; & non improperat, confidens . Ve- quam difficuitatem de dicto prooemio , perDrum , parer bearifhüme , cum parens nofter facrum concilimm debitum fuiffet appofitum remedium . Dicimus ulecrius, quod non elt in potefta- że noftra, diftum prooemium tollere, aut cor- rigere , five mutzre , aut aliud facere , tum quia non habemüs figillum aut plumbum concilii, tum quia illius eft tollere , corrigere five mutare, cujus eft condere. Poftremo , quoad hunc pri- mum articulem dicimus, quod propter pre- di&um prooemium nullo modo tantum bonum eft omittendum , 'aut aliquo modo differen- dum. Et offerimus nos ad omnia remedia ra- tionabilia nobis poffibilia. Ad fecundum dicimus, quod fi loquatur ile folus & unus Dcus gloriofus fingeret animal rationale , ipfum) ex humo fubleva- tum ad contemplationem fui artificis erexit , & folus homo eft qui .res caleftes accepir , fpeliare cum Deus cocum voluit , vt reli- gionem ibi quzrat. Apparet nen effe rationis humanz, pofipofitis divinis ac humanis prz- ceptis, opes terrenas , quz plerumque cur- vant animal rationale , venerari . Cum au- tem, pater beatifime, gloriofiffimi pontifices anteceífores veflre beatitudinis magni, jufli , in celeflibus rebus experti, fumma religione Deum adorabant , juftitie cultum colebant , ‘in omnibus Deum przfentem eífe putabant , articulus de expénfis honeflis , clarum eft ex Edecreta (acrorum eonciliorum in fumma reve- tertio & decimo capitulis ipfius decreti . Et fi ampliori declaratione indiget, parati fumus ad declarandum, «£c. Si autem de fecuritate Yoquatur, providebitur per falvumconductum . Ad tertium , quod de regibus , principibus ac dominis , & principalibus ecclefie prala- tis , confentire non poffumus , quin faltem interfint reprefentatve , ut patet ex primo capitulo decreti , & ex declaratione : . Quid eft fynodus univerfalis & œcumenica . Nam inter alia dicitur in primo capitulo : Similiter Concil. General. Tom. XXIX, rentia ac venerarione habere folebant , & a fubditis obfervari faciebant ; adeo etiam ut beatus Gregorius tantæ bcatitudinis ac fcien- tiæ pontifex quatuor concilia generalia uni- veríalia ficut quatuor libros evangelii profel- fus fuerit, fcilieet Nicænum , Conftantinopo- litanum , Ephefinum , & Chalcedonenfe . Ra- tio: Quia in his, velut in quadrato lapide , fan&Qe fidei flructura. confurgit, & cujuslibez vite atque communis actionis norma exiftit . Et.cum univerfali fint confeníu conftizuta » Ff 2 ' fe 

Strana 454
433 CONCILII BASILEENSIS. 454 que pertinent ad reverfionem noftram im rali A venient ex omnibus regnis & dóminiis, que etiam cafu, ficut fi fieremus concordes & uni- ei, ur jn Deo {peramus. Tertio , fi contigerit aliguos dominos reges & principes non adfuiffe tali £(ynodo, nec ve- ve nec reprefentative , propter aliquas caufas, tam ex partibus noftris quam occidentalibus , quod hoc non intelligatur, nec habeatur pro defectu aut reverfíione conventorum & con- ełuforum, vel ipfius rei , & folicitande fan- étiffimæ unionis. "Quarto, quod in civitate vel regione > in; quibus debeat , Deo auctore , di&um oscu- menicum concilium celebrari, Gc in aliis ei- witatibus ac regionibus Komane ecclefiæ fub- fabjiciuntur ecclefiws Grecorum , cum plena poteftate & mandato valiato juramento & alis claufulis opportunis , tam ex parte fz- cularium: dominorum , quam prelatorum . ORATIONES ALIQUOT IN , SEU PRO iPSA BASILEENSI SYNODO, CONTRAQUE, VEL AD IPSAM HABITE. XL. Collatio eximii decretorum doloris magiferi Joan-- nis de Bachenftein falla coram domino noftro jeGis , veniendo , ítando , redeundo , nosB fanilifimo in Florentia . cz omnes noftri nulium habcamus impedi- inentum, gravamen, nocumentüm , vel quod- cumejue malum ab aligna perfuna , tam ec- elefiaftica , quam feculari , proprie ve? com- munirer ,. palam vel occulte ex quacumque. occafione . * Quineo & ultimo , quod fi aliguis vel ali- qui de quacumque natione , & cujufeumque fortunæ &z qualitatis , ex illis qui ex parte moffræ ecclefæ ibidem acceffuri funt, in ali- «quo peccaret , judicium illius peccati fpeCet ad nos Śr noftram partem , © poma etiam ilius determinetur no(tra difcretione; čr non habeat fuper hoc , mec poffi zliquid facere | DEATISSTME pater , exigeret præfentia veftre: beatitudinis in primo dicenio- rum alloquio orationem : ornate compofitam matureque digeftam , que fanétitatis vefiræ dignitatem , clementiam , aliafque virtutes & dotes fumimas in :snediura adduceret, & rem ipfam Deo gratiffimam , &k hominibus faluti- feram , de qua paulo poft diurus fum ; pe- roraret . Quis autem eloquentie princeps aut ' "Fulliane fapientie præfulatura fupremi vica- ri Jefu Chrifli modico &- inculto fermone ad plenum explicare poterit ? Yrofecto mez- rum virium , fed & fublimioris ingenii, tran» pars occidentalis ecclefie fubje&orum nofiro-C fcendir faculiatem . Rem infuper illico fubji- fur, Al articuli refponforum ambafiatorum concilii. D primum. dicimus , guod . nunquam fuit de inientione per procemium de- creti injuriari aliguo modo ecclefie" orien- tali, nec ex ipfo fane intellecto (ut declara- , um e(t) poteít vel debet aliquis jufte fcan- delizaci. ftem dicizhue , quod fi ambaflatores ipfo- murs vel ante promulgationem decreti , vel pofi, aur in receífu ipforum feciffent ali- ciendam veritatis nitori fubmiffam video, ra- mfque non fom eam verborum lenocinio in- digere. Canon mihi locupletiffimus teflis eft . eum fupervacuis laborare impendiis qui fo- Jem eertat facibus adjuvare . Quoniam igitug gratiae plenitudo adjecione non indiget, nec ulla requirit commendationis argumenta, iri- morari in ea ze verborum fucatis coloribus amplius non putamus , JWe autem ufque ad faftidii neceffiratem mea fe extendat praefa- tio , ad conceptam materiam orationem con- verto , non tamen de propria virtute , fed de munere largitoris illius qui dat omnibus affluenter ; & non improperat, confidens . Ve- quam difficditatem de dicto prooemio , perDrum , parer bearifhüme , cum parens nofter facrum concilimm debitum fuiffet appofitum remedium . Dicimus ulecrius, quod non elt in potefta- że noftra, diftum prooemium tollere, aut cor- rigere , five mutzre , aut aliud facere , tum quia non habemüs figillum aut plumbum concilii, tum quia illius eft tollere , corrigere five mutare, cujus eft condere. Poftremo , quoad hunc pri- mum articulem dicimus, quod propter pre- di&um prooemium nullo modo tantum bonum eft omittendum , 'aut aliquo modo differen- dum. Et offerimus nos ad omnia remedia ra- tionabilia nobis poffibilia. Ad fecundum dicimus, quod fi loquatur ile folus & unus Dcus gloriofus fingeret animal rationale , ipfum) ex humo fubleva- tum ad contemplationem fui artificis erexit , & folus homo eft qui .res caleftes accepir , fpeliare cum Deus cocum voluit , vt reli- gionem ibi quzrat. Apparet nen effe rationis humanz, pofipofitis divinis ac humanis prz- ceptis, opes terrenas , quz plerumque cur- vant animal rationale , venerari . Cum au- tem, pater beatifime, gloriofiffimi pontifices anteceífores veflre beatitudinis magni, jufli , in celeflibus rebus experti, fumma religione Deum adorabant , juftitie cultum colebant , ‘in omnibus Deum przfentem eífe putabant , articulus de expénfis honeflis , clarum eft ex Edecreta (acrorum eonciliorum in fumma reve- tertio & decimo capitulis ipfius decreti . Et fi ampliori declaratione indiget, parati fumus ad declarandum, «£c. Si autem de fecuritate Yoquatur, providebitur per falvumconductum . Ad tertium , quod de regibus , principibus ac dominis , & principalibus ecclefie prala- tis , confentire non poffumus , quin faltem interfint reprefentatve , ut patet ex primo capitulo decreti , & ex declaratione : . Quid eft fynodus univerfalis & œcumenica . Nam inter alia dicitur in primo capitulo : Similiter Concil. General. Tom. XXIX, rentia ac venerarione habere folebant , & a fubditis obfervari faciebant ; adeo etiam ut beatus Gregorius tantæ bcatitudinis ac fcien- tiæ pontifex quatuor concilia generalia uni- veríalia ficut quatuor libros evangelii profel- fus fuerit, fcilieet Nicænum , Conftantinopo- litanum , Ephefinum , & Chalcedonenfe . Ra- tio: Quia in his, velut in quadrato lapide , fan&Qe fidei flructura. confurgit, & cujuslibez vite atque communis actionis norma exiftit . Et.cum univerfali fint confeníu conftizuta » Ff 2 ' fe 

Strana 455
APPENDIX PRIMA . 456 fe & non illa deftruit , quifquis præfompfe- À quot funt diœcefes . Psoximis infuper diebus. rit abfolvere quos ligant , aut ligare quos abfolvunt . Clarum autem eft , juxta Celz- fii papæ fententiam , quod eadem veneratio- ne & decreta aliorum conciliorum cuftodien- da & recipienda funt , Nedum autem dicla quatuor generalia concilia , cum [fuis fequen- tibus, folummodo quoad fidem beatus Gre- gorius fe venerari fatetur , fed eriam quoad reformationem , quando fubjungit , dicens : Quia in his cuiuslibet vitz atque communis aCionis norma exiftit . Conflat autem , & luce clarins apparere poteft, quod juxta fa- cri concilii Conflantienfis decrerum , quemli- bes, etiamfi papali prefulgear dignizate , de- ctetis facrorum conciliorum obedire debere iu his que pertinent ad fidem, fchifmats exrir- pationem , & reformatiónem ecclefiz in capi- te & in membris , & pertinentium ad ca , Et fi gloriofiffimi pontifices ea deftruere , quæ anteceffores fui flatucrunt , erubuerunt ; pmulo magis dccet & expedst, quinimo ne- cefgrium foret , fanGitatem veflram corum weftigüs inherendo , decreta facrorum conci- liorum fumma cum veneratione obfervare , & obfervari facere , & cuflodire . Sicque , parer beatifime , fi prifcorum facrorum pontificum inagnifica operafanctitas veflra arrendit , fum- mo ftudio conabimur gloriam fnam triumpha- lem fuis pofleris & univerfo orbi relinquere cum ambafiatores facri concilii Francfordie in folemni conventione facri Romani impe: rü principum Alemannie & electorum offent conilituti , audiverunt graviffimas querelas ma- ximaque ífcandala exinde evenire. At fiarim. yero expofi Golonien(s & Moguntinenfis ar- ghiepifcopi quernlofas literas de novo facro. concilio tranfmiferant , poftulantes humiliter & devote, quatenus facrum concilium fu- per obfervantiis decreti de ele&ionibus an^ . te fui difflolutionem dignaretur apponere re- medium opportunum, Quamvis autem a pa- ter beatifhme , fuperioribus temporibus fü- crum concilhum per honorabilem dominum Babbatem fanæ Juftinz , & demum per duos reverendiflimos fanæ Romana ecclefie care dinales , pro obfervandis decretis editis & edendis fanCtitatem. veftram requifiyerunt , nunc vero per duos humiles dicte facrofandta fy- nodi oratores rogat, petit, hortarur, & per vifcera domini noflri fefu Chrifti obfecrar & An:;'ius requirit , quatenus fanéctitas veflra deinceps cura effeChu fervare & (ervari facere velit decreta edita & edenda per facrum con- cilium Eaflecufe , & in contrarium attentata revocare, Alioquin, pater fanCtiffims , dia. facra fynodus muliplicibus jurgiorum ac fcandalorum crebris propulfata opprobriis in- tendit dare operam efficacem , per quam de- rofuturam . Neque fanClitatem veftram re- C creta fua ab omnibus inviolabiliter obferven- trahat levis occafio : quinimo divine necef- fitudini fatisfaciet , fi grato ftudio fuo admi- nicula mifericorditer petenda ecclefie Dci fe- liceter condonabię , Non injuftum petimus , non fanCitatem veftram maximis præliis & certaminibus confligere rogamus , non infupe- rabiles monies tranfitüra , non ampla terra- rum fpatia vafti orbis luflrare , fed ut fanda catholica ecclefia favoribus benipnis partici- pata, bonos fclicitaris fue conventus in per- petuum memoriales conquirat gloriofe. Nunc autem , pater beatifime , de veftre fanAi- tatis beneditione ad rem fpecialius defcen- dam , alia injunda pofteris temporibus expli- caturus, Confiderans itaque fan&ta catholica ecclefia, per facram fynodum Bafileenfem | reprefenta- ta, reformationem ecclefis Dci. in capite & in membris univerfo orbi fumme effe necef- fariam , & ad eam perficiendam creberrimis liters fanciiteztem veftram magna cum cari- tate & folertia propuljfaram fuiffe, in nomi- ne Spiritus fauci paracleti , magnis ac variis impedimentis intervenientibus , fua faluberri- ma promulgavit decreta . Cum autem , pater beatiffime , ob corumdem tranfereffonem ma- gna fcandala in ecclefia Dei preteritis tempo- ribus exorta fint, & , nifi accuratius providea- tur, timcndum foret majora frandala intole- tur, etiam quacumque prefulgeant dignitate, prout pofübiie erit. Unde jam tot [candala & fchi(mata in populo Chriftiano fuborta exi- ftunt , & peramplus fequi verifimiliter ti- mentur ; quod facro concilio non expedit con- nivenübus oculis pertranfite , Et fi facrum concilium non foret congregatum ad obvian- dumm dictis fcandalis, de novo deberet congre- gari. Nunquam autem facrum concilium patietur fe diffolvi, niü primitus adhibito fufficienti remedio modo poflibili pro obfervandis decre- tis ejufdem. Quid namque prodeffet condere decreta & leges >» fl non . manutenerentur ? Qualis infuper futuris temporibus fpes gene- TD ralia concilia comgrega»di haberi poterit , fi decreta facri concilu Bafileenfis. tot laboribus & expenfis condita & promulgata, tam de fa- cili yiolari, ac etiam rerra@ari & irritari a quocumque tolerarentur? Er profecto, nifi di- ligentius provideatur fuper obfervantia decre- torum , paucis temporibus elapfis, omnis au- Goritas facrorum conciliorum enervabirtur , & difciplina ecclefiaflica peribit. Vulgaris nam- que inolevir vox populi, fi durante concilio hec fiunt in. viridi, quid eo diffoluto fperan- dum foret in arido ? Preterea , pater beatifli- me, ad dicam obfervanüam decretorum ex fufcepti regiminis officio fanctiias veftra ad(tri- fla eft. Unde , juxta * Juliani pape fenten- * Julium no vimus , Ja rabilia ac fchifmara graviora fuboriri , maxi.E tiam, officii noflri confiderationem non eft no-tisnua — pa me autem propter non, obfcrvationem decre- «i de cleclionibus , ob quam traufgreffionem paucis tcmporibus elapfis fequi poterit perni- ciofiffimum fchifma in ecclefia Dei , periculo- fius quidém quam fheri aliud noviter extin- Gum. NHlud namque dividebat ecclefiam in duas partes. Sed fi fanétitas veftra non ferva- ret decretum de electionibus per facrum con- cilium promulgatum, timendum foret quod in- fra decem aut quindecim annos fanéta eccle-- fi catholica divifa zepediatur in tot partes , bis diffimulare , non eft tacere libertas , qui- bus major cunctis Ghriftiane religionis zelus incumbir, & per confequeas ferventiori dcfi- derio ea que funt Chriflians religionis decre- i3 Romanos pontifices fervare oportet . Neque aliquam aliam fedem , fecundum Celafium , uniufcujufque fynodi conflitatum , quod uni- verfa'is ecclefis probavit affenfus, magis exe- qui pra ceteris oportet quam primam , que unamquamque fynodam fua auctoriiate confir- mat, & continma moderatione 'cuflodit. Ne- dum pam mus. nelci- 

Strana 456
APPENDIX PRIMA . 456 fe & non illa deftruit , quifquis præfompfe- À quot funt diœcefes . Psoximis infuper diebus. rit abfolvere quos ligant , aut ligare quos abfolvunt . Clarum autem eft , juxta Celz- fii papæ fententiam , quod eadem veneratio- ne & decreta aliorum conciliorum cuftodien- da & recipienda funt , Nedum autem dicla quatuor generalia concilia , cum [fuis fequen- tibus, folummodo quoad fidem beatus Gre- gorius fe venerari fatetur , fed eriam quoad reformationem , quando fubjungit , dicens : Quia in his cuiuslibet vitz atque communis aCionis norma exiftit . Conflat autem , & luce clarins apparere poteft, quod juxta fa- cri concilii Conflantienfis decrerum , quemli- bes, etiamfi papali prefulgear dignizate , de- ctetis facrorum conciliorum obedire debere iu his que pertinent ad fidem, fchifmats exrir- pationem , & reformatiónem ecclefiz in capi- te & in membris , & pertinentium ad ca , Et fi gloriofiffimi pontifices ea deftruere , quæ anteceffores fui flatucrunt , erubuerunt ; pmulo magis dccet & expedst, quinimo ne- cefgrium foret , fanGitatem veflram corum weftigüs inherendo , decreta facrorum conci- liorum fumma cum veneratione obfervare , & obfervari facere , & cuflodire . Sicque , parer beatifime , fi prifcorum facrorum pontificum inagnifica operafanctitas veflra arrendit , fum- mo ftudio conabimur gloriam fnam triumpha- lem fuis pofleris & univerfo orbi relinquere cum ambafiatores facri concilii Francfordie in folemni conventione facri Romani impe: rü principum Alemannie & electorum offent conilituti , audiverunt graviffimas querelas ma- ximaque ífcandala exinde evenire. At fiarim. yero expofi Golonien(s & Moguntinenfis ar- ghiepifcopi quernlofas literas de novo facro. concilio tranfmiferant , poftulantes humiliter & devote, quatenus facrum concilium fu- per obfervantiis decreti de ele&ionibus an^ . te fui difflolutionem dignaretur apponere re- medium opportunum, Quamvis autem a pa- ter beatifhme , fuperioribus temporibus fü- crum concilhum per honorabilem dominum Babbatem fanæ Juftinz , & demum per duos reverendiflimos fanæ Romana ecclefie care dinales , pro obfervandis decretis editis & edendis fanCtitatem. veftram requifiyerunt , nunc vero per duos humiles dicte facrofandta fy- nodi oratores rogat, petit, hortarur, & per vifcera domini noflri fefu Chrifti obfecrar & An:;'ius requirit , quatenus fanéctitas veflra deinceps cura effeChu fervare & (ervari facere velit decreta edita & edenda per facrum con- cilium Eaflecufe , & in contrarium attentata revocare, Alioquin, pater fanCtiffims , dia. facra fynodus muliplicibus jurgiorum ac fcandalorum crebris propulfata opprobriis in- tendit dare operam efficacem , per quam de- rofuturam . Neque fanClitatem veftram re- C creta fua ab omnibus inviolabiliter obferven- trahat levis occafio : quinimo divine necef- fitudini fatisfaciet , fi grato ftudio fuo admi- nicula mifericorditer petenda ecclefie Dci fe- liceter condonabię , Non injuftum petimus , non fanCitatem veftram maximis præliis & certaminibus confligere rogamus , non infupe- rabiles monies tranfitüra , non ampla terra- rum fpatia vafti orbis luflrare , fed ut fanda catholica ecclefia favoribus benipnis partici- pata, bonos fclicitaris fue conventus in per- petuum memoriales conquirat gloriofe. Nunc autem , pater beatiffime , de veflre fanQi- tatis benedictione ad rem fpecialius defcen- dam , alia injunda pofteris temporibus expli- caturus, Confiderans itaque fan&ta catholica ecclefia, per facram fynodum Bafileenfem | reprefenta- ta, reformationem ecclefis Dci. in capite & in membris univerfo orbi fumme effe necef- fariam , & ad eam perficiendam creberrimis liters fanciiteztem veftram magna cum cari- tate & folertia propuljfaram fuiffe, in nomi- ne Spiritus fauci paracleti , magnis ac variis impedimentis intervenientibus , fua faluberri- ma promulgavit decreta . Cum autem , pater beatiffime , ob corumdem tranfereffonem ma- gna fcandala in ecclefia Dei preteritis tempo- ribus exorta fint, & , nifi accuratius providea- tur, timcndum foret majora frandala intole- tur, etiam quacumque prefulgeant dignitate, prout pofübiie erit. Unde jam tot [candala & fchi(mata in populo Chriftiano fuborta exi- ftunt , & peramplus fequi verifimiliter ti- mentur ; quod facro concilio non expedit con- nivenübus oculis pertranfite , Et fi facrum concilium non foret congregatum ad obvian- dumm dictis fcandalis, de novo deberet congre- gari. Nunquam autem facrum concilium patietur fe diffolvi, niü primitus adhibito fufficienti remedio modo poflibili pro obfervandis decre- tis ejufdem. Quid namque prodeffet condere decreta & leges >» fl non . manutenerentur ? Qualis infuper futuris temporibus fpes gene- TD ralia concilia comgrega»di haberi poterit , fi decreta facri concilu Bafileenfis. tot laboribus & expenfis condita & promulgata, tam de fa- cili violari, ac etiam retraétari & irritari a quocumque tolerarentur? Er profecto, nifi di- ligentius provideatur fuper obfervantia decre- torum , paucis temporibus elapfis, omnis au- Goritas facrorum conciliorum enervabirtur , & difciplina ecclefiaflica peribit. Vulgaris nam- que inolevir vox populi, fi durante concilio hec fiunt in. viridi, quid eo diffoluto fperan- dum foret in arido ? Preterea , pater beatifli- me, ad dicam obfervanüam decretorum ex fufcepti regiminis officio fanctiias veftra ad(tri- fla eft. Unde , juxta * Juliani pape fenten- * Julium no vimus , Ja rabilia ac fchifmara graviora fuboriri , maxi.E tiam, officii noflri confiderationem non eft no-tisnua — pa me autem propter non, obfcrvationem decre- «i de cleclionibus , ob quam traufgreffionem paucis tcmporibus elapfis fequi poterit perni- ciofiffimum fchifma in ecclefia Dei , periculo- fius quidém quam fheri aliud noviter extin- Gum. NHlud namque dividebat ecclefiam in duas partes. Sed fi fanétitas veftra non ferva- ret decretum de electionibus per facrum con- cilium promulgatum, timendum foret quod in- fra decem aut quindecim annos fanéta eccle-- fi catholica divifa zepediatur in tot partes , bis diffimulare , non eft tacere libertas , qui- bus major cunctis Ghriftiane religionis zelus incumbir, & per confequeas ferventiori dcfi- derio ea que funt Chriflians religionis decre- i3 Romanos pontifices fervare oportet . Neque aliquam aliam fedem , fecundum Celafium , uniufcujufque fynodi conflitatum , quod uni- verfa'is ecclefis probavit affenfus, magis exe- qui pra ceteris oportet quam primam , que unamquamque fynodam fua auctoriiate confir- mat, & continma moderatione 'cuflodit. Ne- dum pam mus. nelci- 

Strana 457
c Forte, non vocari , five, non revoca- di. H %* totius orbis nniverfitas. 457 CONCILII BASILEENSIS, 458 dum autem verbo & ftripto ea amplecti, fed A dignetur, ipfum benigne fufcipere, tamquam etiam ufque ad animam & fanguinem ea que Spiritu fancto dictante parres difinivernnt pre- cipua virtute defenfare & fervare , ab aliifque obfervari facere & cuflodire: quod 6 fan&i- tas veflra fecerit, confequetur profecto fanéta ecclefia catholica immenfam gloriam, hono- remque íufcipiet pariter &x decorem: facrum quogue concilium Bafileenfe in Spiritu fanfto legitime congregatum , & fanClitas veflra vin- €ulo caritatis indiffolubili erunt unum, ficut 87 nos unum fumus, Ynfuper, pater beatiff e, quot & qualia fcandala preteritis temporibus provenerit ex eo quod fententig etiam ires conformes late opus quod principaliter reformandum erat. Quamvis autem , pater beatiffime , iftee anna- t= introductz fuerunt ex caufa paffagii terra fanflz, nunc autem ceffante caufa ceffare po- terit & effeflus, Friam dice annatz halle- nus fubleyate non funr converfe in enm u- fum & finem, propter quem annatz adinyen- te fuerunt, Maxime autem quomiam fapcrio- ribus temporibus in füblevaGonem dictarum annatarum tantus rigor, tanieque exorbitan- iie, Gc pot infuper deftru&biones & orbztienes infignium ecelefiarnm provenerunt, adeo eriam quod in mulzis ecclefiis culms divinus nedum diminutus, fed etiam in totum im collapfum in facro concilio, in curia Romana re(ütan- B reductus cxifüit. BÍulti enim notabiles præla- rur, retraCtantur & revocantur, ad plene ex« plicandum non fuficeret dies neque menfis. Patres autem facri concilii, Cz etiam cunéi principes feculi, de hac re mon folum admi- rantur , fed & gravifime fcandalizantur, cum hoc cedat in maximum fcandalum & pertur- bationem ecclefie univerfalis; fiunt. namque diverfi proceffus in diverüs partibus: unus ex- communicat , alius vero abfolvit ; unus.obe- dit, alter contemnit, Quanta autem mala 6 contempius ecclefiaítici flatus. hinc proveniant, lingma noflra mo;talis ad plenum explicare non poterit. Et, quod gravius eft, fiunt pro- ceffus in curia Romana, per quos moventur ti; ob non folutionem annatarum , innodati cenfuris ecclefiafticis , multis annis a. divinis abfinentes, &c randem plurimi in ipfis fic mortui, im terra profana ithumati funt. Alii. vero coaCh fune vendere. libros , calices , ca- plas reliquiarum, ft ornamenta ecclefiarum. Alia autem innumerobilia mała, que exinde fubfecuta funt, in longum enarrare de prz- fent fuperfedeo. Quibus finpnlis attentis, pe- ramplius non expediebat facro concilio con- niventibus oculis pertranfire. Unde , pater beadffime, 6 Alexander faune Romane ec- clefiz &t apoítolice fedis epifcopus, feribens Lucenfi ecclefie, conflituerit Gt decreverit , fuppofita concilit, fignanter autem fcriptores C quod nullus, cujufcumque gradus, clericus & abbreviatores ; cum tamen ita neceflaria negotia ibidem trattentur, quod non folum deberent à vocari , quinimo &t alii miati. Fa propter, pater beatiffime, dicta facra fynodus fancticarem veflram rogat, perit, hortatur, & infuper per vilceta raifericordie «domini nofiri Jefa Chnüdli obfecrat X requirit , quatenus fan- €litas . veftra deinceps talizrev velit obedire , quod ifta aur confimilia de cetero non fant. Et praefertim mandare domino patriarche Hie- rofolymitano, a quo dicitur iliud monitorium emanatum , ut illud revocet, & de ceiero con- fimilia non attentet, Peramplius autem fanQitas ve(lra dignetur pro écclefiaftico beneficio audeat aliquid. con- ferre, etiamfi fabrice eccleüiz vel in denariis few etiam in ufus pauperum donatum tribuen- dum foret, multo magis decuit facrum con- cilium , quod eft fpeculum &c uorma cujusli- bet vite arque communis actionis, decretare Śr ordinare., quatenus peramplius in coliatio- ne beneficiorum , confirmationum , electionum , - admiffionum , poftulationura , tam in. curia Ro- mana, quam alibi, ni! penitus ante vel poft exigatur , direde vel indirecte, pratextu et- iam cujufcumque con(uetudinis , privilegii vel flatuti , aut alias quacumque recepta occafio- ne. Sacrum namque concilium nilnovi fecit- favere & habere recommifa füppofita facriU fe videtur, fed antiquiffima jura fan&dorunr concilii , prout in decreto adhæfionis pollici- ta fuit fanGitas veftra facere velle. In omni- bus autem fanCtitas vefira velit fic agere » qua- tenus patres in facro concilio concipere va- lean: fan@itatem veftram manutencre facrum concilium , & non per indiretum diffolvere , Quod fi fanCitas veflra fecerit, * torus infu- per orbis univerfus exinde magnam fufcipiet . confolztionem & quietem : facrum infuper con- cium & fanGQitas veflrà eruat. unum, ficut, & nos unum fumus. Poftremo, pater beatiffime, facrum conci- Yium volens ea fignificare fan&itati veftre que proximis diebus in facrofancto opere refnrma- Romanorum pontificum iunovavit. Nihilo mi- nus, pater beatiffime, facrum cancilinm om- nino difpofitum e(t, & jam laborat per ali- quem alium modum boneftiorem fanclitati ve- fire «& dominis cardinalibus ralem facere pro- vifionem , de qua fanctitas veftra dominique Cardinales merito poterunt contemtari. Præ- fertim autem. fi facrum. concilium informatum fuerit realiter & cum effectu, fan&Clitatem ve- ftram decreta facri concilii Bafileenfis ferva- re, & ah aliis obfervari facere & cuftodire, prout & {an@itas veftra in bulla fuz adhefio- nis pollicita eft ea fervare. Has preces, pa- ter beariffme, pro hac vice nos humiles & tonis dudum univerfo orbi per fuas literas Étantilli dicte facrofancte fynodi oratores , fàu- promiílo fecit & ordinavit, impræfentiarum » in fignum participationum tot & tantorum bo- norum operum, tranfmittit fanQizan veftræ decretum de annatis, vacantiis , & communi- bus fervitiis tollendis, prout in ipfo decreto ftatim. prefentando clarius conrinetur. Br di &a facra fynodus hortatur & requirit fandti- tatem veftram quatenus velit ipfum decretum in fua curia fervari, & alibi obfervaci facere & cn(todire , quoniam ipfam eft conforme le- £i divine & canonibus fan&ctorum pairum: & &itali veftre magna cum inflantia offerimus , rogantes fanCtitatem veftram humiliter & devo- re, quod fi nobis injuncta non tam mature aur eleganti ftylo quo debuiffemus expofueri- mus, id non (facro concilio, fed noftre impe- riti& fanCliras veflra adferibere dignetur. Fi- naliter, pater beatiffime , optar ipfa facra ly- nodus, ut Deus gloriofus vota & agenda fan- étitatis veftræ feliciter dirigar , & cœlefli do- no profequatur, ut per hec & alia, que, 3o- mino infpirante , fanétitas veflra in. pofierum fece- 

Strana 458
c Forte, non vocari , five, non revoca- di. H %* totius orbis nniverfitas. 457 CONCILII BASILEENSIS, 458 dum autem verbo & ftripto ea amplecti, fed A dignetur, ipfum benigne fufcipere, tamquam etiam ufque ad animam & fanguinem ea que Spiritu fancto dictante parres difinivernnt pre- cipua virtute defenfare & fervare , ab aliifque obfervari facere & cuflodire: quod 6 fan&i- tas veflra fecerit, confequetur profecto fanéta ecclefia catholica immenfam gloriam, hono- remque íufcipiet pariter &x decorem: facrum quogue concilium Bafileenfe in Spiritu fanfto legitime congregatum , & fanClitas veflra vin- €ulo caritatis indiffolubili erunt unum, ficut 87 nos unum fumus, Ynfuper, pater beatiff e, quot & qualia fcandala preteritis temporibus provenerit ex eo quod fententig etiam ires conformes late opus quod principaliter reformandum erat. Quamvis autem , pater beatiffime , iftee anna- t= introductz fuerunt ex caufa paffagii terra fanflz, nunc autem ceffante caufa ceffare po- terit & effeflus, Friam dice annatz halle- nus fubleyate non funr converfe in enm u- fum & finem, propter quem annatz adinyen- te fuerunt, Maxime autem quomiam fapcrio- ribus temporibus in füblevaGonem dictarum annatarum tantus rigor, tanieque exorbitan- iie, Gc pot infuper deftru&biones & orbztienes infignium ecelefiarnm provenerunt, adeo eriam quod in mulzis ecclefiis culms divinus nedum diminutus, fed etiam in totum im collapfum in facro concilio, in curia Romana re(ütan- B reductus cxifüit. BÍulti enim notabiles præla- rur, retraCtantur & revocantur, ad plene ex« plicandum non fuficeret dies neque menfis. Patres autem facri concilii, Cz etiam cunéi principes feculi, de hac re mon folum admi- rantur , fed & gravifime fcandalizantur, cum hoc cedat in maximum fcandalum & pertur- bationem ecclefie univerfalis; fiunt. namque diverfi proceffus in diverüs partibus: unus ex- communicat , alius vero abfolvit ; unus.obe- dit, alter contemnit, Quanta autem mala 6 contempius ecclefiaítici flatus. hinc proveniant, lingma noflra mo;talis ad plenum explicare non poterit. Et, quod gravius eft, fiunt pro- ceflus in curia Romana, per quos moventur ti; ob non folutionem annatarum , innodati cenfuris ecclefiafticis , multis annis a. divinis abfinentes, &c randem plurimi in ipfis fic mortui, im terra profana ithumati funt. Alii. vero coaCh fune vendere. libros , calices , ca- plas reliquiarum, ft ornamenta ecclefiarum. Alia autem innumerobilia mała, que exinde fubfecuta funt, in longum enarrare de prz- fent fuperfedeo. Quibus finpnlis attentis, pe- ramplius non expediebat facro concilio con- niventibus oculis pertranfire. Unde , pater beadffime, 6 Alexander faune Romane ec- clefiæ &t apoítolice fedis epifcopus, feribens Lucenfi ecclefie, conflituerit Gt decreverit , fuppofita concilit, fignanter autem fcriptores C quod nullus, cujufcumque gradus, clericus & abbreviatores ; cum tamen ita neceflaria negotia ibidem trattentur, quod non folum deberent à vocari , quinimo &t alii miati. Fa propter, pater beatiffime, dicta facra fynodus fancticarem veflram rogat, perit, hortatur, & infuper per vilceta raifericordie «domini nofiri Jefa Chnüdli obfecrat X requirit , quatenus fan- €litas . veftra deinceps talizrev velit obedire , quod ifta aur confimilia de cetero non fant. Et praefertim mandare domino patriarche Hie- rofolymitano, a quo dicitur iliud monitorium emanatum , ut illud revocet, & de ceiero con- fimilia non attentet, Peramplius autem fanQitas ve(lra dignetur pro écclefiaftico beneficio audeat aliquid. con- ferre, etiamfi fabrice eccleüiz vel in denariis few etiam in ufus pauperum donatum tribuen- dum foret, multo magis decuit facrum con- cilium , quod eft fpeculum &c uorma cujusli- bet vite arque communis actionis, decretare Śr ordinare., quatenus peramplius in coliatio- ne beneficiorum , confirmationum , electionum , - admiffionum , poftulationura , tam in. curia Ro- mana, quam alibi, ni! penitus ante vel poft exigatur , direde vel indirecte, pratextu et- iam cujufcumque con(uetudinis , privilegii vel flatuti , aut alias quacumque recepta occafio- ne. Sacrum namque concilium nilnovi fecit- favere & habere recommifa füppofita facriU fe videtur, fed antiquiffima jura fandorunr concilii , prout in decreto adhæfionis pollici- ta fuit fanGitas veftra facere velle. In omni- bus autem fanCtitas vefira velit fic agere » qua- tenus patres in facro concilio concipere va- lean: fan@itatem veftram manutencre facrum concilium , & non per indiretum diffolvere , Quod fi fanCitas veflra fecerit, * torus infu- per orbis univerfus exinde magnam fufcipiet . confolztionem & quietem : facrum infuper con- cium & fanGQitas veflrà eruat. unum, ficut, & nos unum fumus. Poftremo, pater beatiffime, facrum conci- Yium volens ea fignificare fan&itati veftre que proximis diebus in facrofancto opere refnrma- Romanorum pontificum iunovavit. Nihilo mi- nus, pater beatiffime, facrum cancilinm om- nino difpofitum e(t, & jam laborat per ali- quem alium modum boneftiorem fanclitati ve- fire «& dominis cardinalibus ralem facere pro- vifionem , de qua fanctitas veftra dominique Cardinales merito poterunt contemtari. Præ- fertim autem. fi facrum. concilium informatum fuerit realiter & cum effectu, fan&Clitatem ve- ftram decreta facri concilii Bafileenfis ferva- re, & ah aliis obfervari facere & cuftodire, prout & {an@itas veftra in bulla fuz adhefio- nis pollicita eft ea fervare. Has preces, pa- ter beariffme, pro hac vice nos humiles & tonis dudum univerfo orbi per fuas literas Étantilli dicte facrofancte fynodi oratores , fàu- promiílo fecit & ordinavit, impræfentiarum » in fignum participationum tot & tantorum bo- norum operum, tranfmittit fanQizan veftræ decretum de annatis, vacantiis , & communi- bus fervitiis tollendis, prout in ipfo decreto ftatim. prefentando clarius conrinetur. Br di &a facra fynodus hortatur & requirit fandti- tatem veftram quatenus velit ipfum decretum in fua curia fervari, & alibi obfervaci facere & cn(todire , quoniam ipfam eft conforme le- £i divine & canonibus fan&ctorum pairum: & &itali veftre magna cum inflantia offerimus , rogantes fanCtitatem veftram humiliter & devo- re, quod fi nobis injuncta non tam mature aur eleganti ftylo quo debuiffemus expofueri- mus, id non facro concilio, fed noftre impe- riti& fanCliras veflra adferibere dignetur. Fi- naliter, pater beatiffime , optar ipfa facra ly- nodus, ut Deus gloriofus vota & agenda fan- étitatis veftræ feliciter dirigar , & cœlefli do- no profequatur, ut per hec & alia, que, 3o- mino infpirante , fanétitas veflra in. pofierum fece- 

Strana 459
45% & triumphalem gloriam confequi mereatur, am fanditatis veitrz & nobis omnibus con- cedat Jefus Chriftus benedictus in fecula. A- men. XLI Refponfio domini Eugenii pape ad praditta propofita per ambafciatores concilii. c Ané&iffimus deminus nofter papa venerabi- > Tibus viris oratoribus facri Bafileenfis con- eili fuper propofitis & petitis per eos refpon- fum requirentibus hoc módo refpondit: APPENDIX PRIMA fecerit, immarcefeibilem vife æternæ corenam À 460 XLI. Sequuntur refponfiones fate per dominum Anto. nium auditorem nomine fratris Ambrofii prio- sis generalis & fuo, pro parte fanthffimi in Chriflo patris &' domini mofiri domini Euge- nii diuina providentia pape IV, in generali congregatione ad petitiones fallas per oratores facri concilů pMCCCCXXXY. die wu. Oflo- bris. à | Untii & oratores a facro hoc generali N deflinati concilio ad fantiffimum in Chri- flo patrem: & dominum noftrum. dominura Quod mens & intentio ac omne fludium B Eugenium divina providentia papam quar- fuum femper fuit, intenderé & vigilare ad ca qua honorem Dei, falutem animarum, ac bonum totius.ecclefie :ac reipublice Chriftia- Xe concernerent, fgnanter ad extirpationem herefum, reformationem morum, ac pacem populi Chriftiani; & f{pecialiter ad redulio- nem Grecorum & ecclefie orientalis ad ve- ram & catholicam fidem. In qua re quan- tum laboraverit , primum Contlanrie, deinde Rome -tempore felicis recordationis : domini Martini papa V. prædecefforis fai, dum effet in minoribus ,.poítremo poftquam dd apicem apofiolatus affumptus füit, fere omnibus no- tum eft, ira ut non otiofe exiftimet quod, fi in £a re fibi credulizas fuiffet adhibita, jam C id optimum finera perventum fuiffet, aut fal- tem hujufinedi rcdu&io magnum principium haberet. Quantum autem ad negotium indulgentia zum, eleftionum, snnatarum , caufarom, X vocationum , fcriptorum &z abbreviatorum Ro- manæ curiæ y refpondit : Quia materlz gran- des funt, & difcuffione, ac declaratione indi- geni, fe una cum fratribus fuis fancte Roma- nz ecclefie cardinalibus decreviffe refpondere per fuos ** facro concilio: quod quamprimum facere intendit, fperans refponfiones fuas ta- les effe debere, que juftitie & honeltati con- veniant, ipfique facro concilio G omnibus pie tum, venerabiles fcilicet & doctiffimi viri ma- giftri Marthzeus Nervatze , facre profeffor theo-. logie, & Joannes Eachenílein decretorum do- €or, iniunctum eis profequentes officium , re- verendifmi reverendique in Chrifto patres & domini, ceteridue vos patres & viri eleciffi- mi, plura diverfis orationibus ipfius domini noftri beatitudini expofuernnt, eorumque adplacuit corroborantes exhortatorias fuas pe- tiones auclc-itatibus ; tum rationibus, tum ® quoque perfuzfionibus , ornate fane atque dif. €retó: que cum omnia reverendiffimis patri- büs & dominationibus vcílris nota fore con- fpicimus, ad uniufeujufque exbortatorie petiti refponfionem defcendere congruentius judica- mus, quam eorumdem dominorum oratorum -fingela repetamus propofiia, werum non de- clinantes ab ordine per eos ipfos egregie cu- flodito , vice & nomine ipfiusían&iffimi do- mini noftri, cujus fümus nuni Gt oratores immeriti, frater Axabrofius prior generalis, & ego Antonius auditor , rcfpondebimus fingulis corum petitionibus , conclufive tamen, ne ver- bis immorari videamur. Ex qua tamen refpon« fione fatis aperte colligi poterit, quid eorura quifque dixerit peteritve, Ad primum igitur, reverendiffimi patres, vofque viri elegantiffai, per ipfum magi- ‘firum Ydattheum primo propofitum atque pee fentientibus ad Dei honorem , caritatem S Dtirum, dicimus quod f2nctifirhus dominus no- pacem; ac bonum univerfalis ecclefiz , gratg; ac accepte merito fint futura, PC G G I US. Ego Poggius, domini noftri papa fecreta- rius, fuprafcriptam refponfionem de mandato fac fanitatis fcripfi manu propria & fub- fcripfi. Aufcultatum cum originali fcripto in fche- dula papyrea. Et concordat, Etinterfui, quan- do duodecimo die menfis Áuguíli millefimo quadringentefimo tricefimo-quinto prefatus Pog- gius in camera fanétifimi domini moftri pape fler inter omnes alias res, quantumcumque graves, reduétionem Græcorum X ecclefie o- rientalis ad veram Cc catholicam fidem, fem- per fibi przcipuam fecit. ln qua quidem re; quantum leboris cureve fumpferit, primum Conftanric, deinde Rome tempore felicis re cordationis domini Martini papzs V. poftremo postquam ad apicem apostolatus affumptus fuit, muitis norum est, prafertim plerifque ex vobis, reverendiffimi reverendique patres: ficque rmateriara illam omni quo melius potest srudio una cum hoc ipfo facro concilio para- tus est profequi, gaudetque plurimum quod hec Grecorum redu&Ctio vobis patribus & do- coram mulütudine praelatorum, doctorum, & E minis reverendiffimis facilis videatur; quam aliorum virorum , refpondit dictam fchedulam fcripfiffe, & dominis Joanni de Bachenftein decretorum doctori, & Mattheo Mefnaige in facra pagina baccalaurec , oratoribus facri Ba- fileenfis concilit prefatis, ex parte ipfius fzn- &ifimi domini noftri papse prafentaffe. Ita eft. D, Barard. notarius publicus . C. Rouflcíli. : quidem primum per fanctitatem fuam promo- tam aliqui phylaCeriam antiquam & cantile- nam vocabant. Et hec quoad primum. Quo vero ad fecundum, hoc est, ad mate- riam indulgentiarum, fic breviter refponde- mus: Modus iste habendi pecunias, reveren- diffimi patres gravis est, eo quod ex quaestu proveniat, qui in fimilibus fuperiori tempore mulra mala attulit exempla Christiano popu- lo. Aem adventus Grecorum , cujus gratia hoc quzritur, omnino incertus est, quamquam eo- & * farsa adco płacuie oratię cosrobornu- Nm, 

Strana 460
45% & triumphalem gloriam confequi mereatur, am fanditatis veitrz & nobis omnibus con- cedat Jefus Chriftus benedictus in fecula. A- men. XLI Refponfio domini Eugenii pape ad praditta propofita per ambafciatores concilii. c Ané&iffimus deminus nofter papa venerabi- > Tibus viris oratoribus facri Bafileenfis con- eili fuper propofitis & petitis per eos refpon- fum requirentibus hoc módo refpondit: APPENDIX PRIMA fecerit, immarcefeibilem vife æternæ corenam À 460 XLI. Sequuntur refponfiones fate per dominum Anto. nium auditorem nomine fratris Ambrofii prio- sis generalis & fuo, pro parte fanthffimi in Chriflo patris &' domini mofiri domini Euge- nii diuina providentia pape IV, in generali congregatione ad petitiones fallas per oratores facri concilů pMCCCCXXXY. die wu. Oflo- bris. à | Untii & oratores a facro hoc generali N deflinati concilio ad fantiffimum in Chri- flo patrem: & dominum noftrum. dominura Quod mens & intentio ac omne fludium B Eugenium divina providentia papam quar- fuum femper fuit, intenderé & vigilare ad ca qua honorem Dei, falutem animarum, ac bonum totius.ecclefie :ac reipublice Chriftia- Xe concernerent, fgnanter ad extirpationem herefum, reformationem morum, ac pacem populi Chriftiani; & f{pecialiter ad redulio- nem Grecorum & ecclefie orientalis ad ve- ram & catholicam fidem. In qua re quan- tum laboraverit , primum Contlanrie, deinde Rome -tempore felicis recordationis : domini Martini papa V. prædecefforis fai, dum effet in minoribus ,.poítremo poftquam dd apicem apofiolatus affumptus füit, fere omnibus no- tum eft, ira ut non otiofe exiftimet quod, fi in £a re fibi credulizas fuiffet adhibita, jam C id optimum finera perventum fuiffet, aut fal- tem hujufmedi redu@io magnum principium haberet. Quantum autem ad negotium indulgentia zum, eleftionum, snnatarum , caufarom, X vocationum , fcriptorum &z abbreviatorum Ro- manæ curiæ y refpondit : Quia materlz gran- des funt, & difcuffione, ac declaratione indi- geni, fe una cum fratribus fuis fancte Roma- nz ecclefie cardinalibus decreviffe refpondere per fuos ** facro concilio: quod quamprimum facere intendit, fperans refponfiones fuas ta- les effe debere, que juftitie & honeltati con- veniant, ipfique facro concilio G omnibus pie tum, venerabiles fcilicet & doctiffimi viri ma- giftri Marthzeus Nervatze , facre profeffor theo-. logie, & Joannes Eachenílein decretorum do- €or, iniunctum eis profequentes officium , re- verendifmi reverendique in Chrifto patres & domini, ceteridue vos patres & viri eleciffi- mi, plura diverfis orationibus ipfius domini noftri beatitudini expofuernnt, eorumque adplacuit corroborantes exhortatorias fuas pe- tiones auclc-itatibus ; tum rationibus, tum ® quoque perfuzfionibus , ornate fane atque dif. €retó: que cum omnia reverendiffimis patri- büs & dominationibus vcílris nota fore con- fpicimus, ad uniufeujufque exbortatorie petiti refponfionem defcendere congruentius judica- mus, quam eorumdem dominorum oratorum -fingela repetamus propofiia, werum non de- clinantes ab ordine per eos ipfos egregie cu- flodito , vice & nomine ipfiusían&iffimi do- mini nofti, cujus fümus nuni Gt oratores immeriti, frater Axabrofius prior generalis, & ego Antonius auditor , rcfpondebimus fingulis corum petitionibus , conclufive tamen, ne ver- bis immorari videamur. Ex qua tamen refpon« fione fatis aperte colligi poterit, quid eorura quifque dixerit peteritve, Ad primum igitur, reverendiffimi patres, vofque viri elegantiffai, per ipfum magi- ‘firum Ydattheum primo propofitum atque pee fentientibus ad Dei honorem , caritatem S Dtirum, dicimus quod f2nctifirhus dominus no- pacem; ac bonum univerfalis ecclefiz , gratg; ac accepte merito fint futura, PC G G I US. Ego Poggius, domini noftri papa fecreta- rius, fuprafcriptam refponfionem de mandato fac fanitatis fcripfi manu propria & fub- fcripfi. Aufcultatum cum originali fcripto in fche- dula papyrea. Et concordat, Etinterfui, quan- do duodecimo die menfis Áuguíli millefimo quadringentefimo tricefimo-quinto prefatus Pog- gius in camera fanétifimi domini moftri pape fler inter omnes alias res, quantumcumque graves, rede cionem. Graecorum & ecclefie o- rientalis ad veram Cc catholicam fidem, fem- per fibi przcipuam fecit. ln qua quidem re; quantum leboris cureve fumpferit, primum Conftanric, deinde Rome tempore felicis re cordationis domini Martini papzs V. poftremo postquam ad apicem apostolatus affumptus fuit, muitis norum est, prafertim plerifque ex vobis, reverendiffimi reverendique patres: ficque rmateriara illam omni quo melius potest srudio una cum hoc ipfo facro concilio para- tus est profequi, gaudetque plurimum quod hec Grecorum redu&Ctio vobis patribus & do- coram mulütudine praelatorum, doctorum, & E minis reverendiffimis facilis videatur; quam aliorum virorum , refpondit dictam fchedulam fcripfiffe, & dominis Joanni de Bachenftein decretorum doctori, & Mattheo Mefnaige in facra pagina baccalaurec , oratoribus facri Ba- fileenfis concilit prefatis, ex parte ipfius fzn- &ifimi domini noftri papse prafentaffe. Ita eft. D, Barard. notarius publicus . C. Rouflcíli. : quidem primum per fanctitatem fuam promo- tam aliqui phylaCeriam antiquam & cantile- nam vocabant. Et hec quoad primum. Quo vero ad fecundum, hoc est, ad mate- riam indulgentiarum, fic breviter refponde- mus: Modus iste habendi pecunias, reveren- diffimi patres gravis est, eo quod ex quaestu proveniat, qui in fimilibus fuperiori tempore mulra mala attulit exempla Christiano popu- lo. Aem adventus Grecorum , cujus gratia hoc quzritur, omnino incertus est, quamquam eo- & * farsa adce płacuie oratię cosrobornu- Nm, 

Strana 461
468 CONCILII BASYLEENSIS. 462 eorum oratores aliquid certi conclufifie videan- A fed mirantur multi, & non dolere non pof. iur. Nam & alias multa polliciti funt, que tamen aut rerum vel temporis neceífitate vel alia caufá murato confilio non fervarant. Ne- mo in rem incertam aliquid conferre difpo- net, fed füfpicabitur potius gratia rurpis qua ftus & lucri id fiei, Regnum Cypri & infu- la Rhodi, terrarum Chriftianorum fortiffima propugnacula , ex hoc & fcandalum & jaQu- ram gravem patientur: fimiliter & mulra pia Spera, que ad indulgentias hujufmodi pro- '»ioventur, fi contingat hos Grzcos non ve- nire tum & plane arbirrabitur quifpiam nos illufiffe & predam quamdam hac fictjone que- fiviffe , & dicet: Eccequi in multitudine di- funt, quod facrum hoc generale concilium , quod pro rebus maximis & uniyerfale bonum concernentibus congregatum fe effe profitetur, ad innumerabiles privatarum 4c minimarum rerum caufas occupetur ; St quotquot pro ea re venientes indifferenter admittat, 6x caufas in curia Romana coeptas ad fe retrahat. Quo fit ut multi fe incprporari procurent, non ut commgni uilitati confulant, fed privatis eo- rum commodis, & fepe cum alterius partis gravamine , & figaanter officialium curie Ro- manz, gui fub eo pretextu huc fepe trahun- tur: quod plurimi ex vobis reverendiffimi re- verendique patres circumfpicientes dixerunt vitiarum gloriantur, & prevalere voluergnt in B pluries, & proclamarunt, hujufmodi particu- vanitate fna: ficque quod proprictate quafi- tum erit ad impietatem adícribetur; quod o- mnino cavendum videtur, apud eos maxime qui ad fancta opera conveniffe fe profitentur. Quare concludimus , reverendiffimi patres, guod omnino ante omnia expeGandum fit imperatoris Gt patüarchz finale refponfum , & habenda certitudo «de adventu eorum; qua habita, five per viam indulgentiarum , five alio modo qui melior & convenientior forfi- tan effe videatur, fanGüiffimus dominus nofter fe.paratum offert ad concurrendum cum hoc facro concilio, & omnes poflibiles favores im- pendendum. Et hzc quoad fecundum. lares caufas, & alia privata negotia, per fa- crum hoc ¢opcllium non.effe admittenda ; 3 magifler Simon . Freiron , alias orator hujus facrofanfte fvynodi, ad ipfum fanCifimum dav minum noftrum accedens , dixit facrum con- cilium ad ea veille providere, & a fe omni- no abdicare. Et hoc quoad articulum cau- farum. : Quo autem ad fcriptores &r abbreviatores ; qui de hoc facro concilio dicuntur ad curiam vocati, dicimus illos qui tempore mandati in hoc facro generali concilio erant incorpo- rati, fuiffe in ipfo mandato & elfe exceptos:. ficque ex eo mandato nihil conrra hojus fa- Ad tertium breviffime dicimus, Quod ipfeCcri concilii füppofita effe innovatum. Si qui fan&iffimus dominus nofter tunc etiam para- tus eft cardinales & prælatos, & alias litera- tas perfonas, ad tam pium opus & locum e- ledum mittere: immo & {i contingat eligi locum, ad quem fíanciras fua commode pof- fit accedere , perfonaliter intereffe curabit. In- terim autem deputabit viros aliquos do@iffi- mos , qui fuper differentiis Latinorum & Grz- corum plene conferant & difputent, quam- quam iíla materia reperiatur plene difcuffa . Git hec quoad propofita per venerabilem vi- rum magiftrum Mattheum, Accedimus modo ad peiitiones venerabilis decretorum; doctoris domini Joannis de Ba- autem pofiea & jam mandato preventi in fraudem G illufionem mandari fe incorporari curaverunt, exifliment reverendiffimz paterni- tates vefira an jure fecerint. Et hoc brevi me quoad fcriptores & abbreviatores. : Quo vero ad decretum annatarum , c, li cet alias per me multa dicta fint, tamen uti- le & non fuperluum fore putavimus, fi ite- rum ad id pauca quedam fubjiciamus, ut in omnibus fatisfeciffe videamur uno fermone. Breviffime itaque fic refpondemus, quod ne- mo fatis admiratur , quod in re tam grandi, irrequifitis & infciis fanctiffimo domino noflro atque facro collegio , & aliis quorum intereft, chenftein . Et primo , quoad confervantiam Dtam cito % infperate conclufam fuerit: quod decretorum hujus facri concilii, fic breviffime refpondemus , Quod faucliffimus dominus no- fier quantum potuit decreta hujus facri con- cilii amplexus eff, & íervari voluit, & in fu- turum fe paratifimura offert: & fi in præte- ritum aliquo particulari cafu aliter factum ef- fe videatur, id ex juftis 8 neceffariis caufis, fi diligenter res inyeftigetur, fadum fuiffc comperietur : © idem in decreto de clectio- nibus fervatum effe videbirur. Quo vero ad articulum caufarum, hoc damus refponfum ,' Quod fanGiffimus dowinus nofler non inten- dit ex caufis quz in curia recipiuntur fcanda- iam aliquod facere ; fed cum mos fedis apo- fi unquam faciendum fnit, hoc precipue tem- pore omittendum videbatur, quo Romana ec- clefia & mulie alie pro malignitate temporis innumerabilia damna fünt pañæ. Si qui in his pretendebantur abufüs, his providendum erat fine privatione fübftantie: aur faltem pro- vio debita fimul facienda erat, ut fic juítitia & pax obviareut fibi. Unde, reverendiffimi . patres dominique præftantifimi, interim vivent qui hactenus inde vitz fuftentationem duce- bant? unde ecclefiarum fuarum onera fuppor- : tabunt, cum preter Romanam ecclefiam mul- „ti przłati fint, qui ex poffeffionibus aut deci- mis parum vel nihil recipiant? Unde fedes ftolice fit, ut norunt dominationes veflrz, u-ÉEapoftolica impenfas faciet, providendo necef- ' micuique miniftrare juftitiam, non eft mirum fi ad fe concurrentes fufcepit, eifque juftitiam per viros doCtiffinos & in talibus valde ex- Ppertos miniftrari juffit. Neque femper conftat „a principio , cum caufa committitur, de om- mi circuraftantia judicis, a quo ad curiam in- *roducatur; videlicet qua audłoritate judex procefferit. Curavit autem fanctifmus domi- sus nofter materiam litium pro viribus exci- dere ,.& quandoque requifitus, caufas etiam ad hoc facrum generale remittere concilium; fitatibus & ptilirati univerfalis ecclefíe pro his quæ pertinent ad pacem & extirpationem hac refum & errorum, & ad alia coücernentia bonum publicum totius populi Chriftigni ? fu- re igitur, reverendiffimi patres, manutenenda erant iia, faltezn. donec aliter fieret fufficiens - provifio: de qua provifione fufficienti facien- da per facrum hoc concilium fantifimus, do- minus mofter vult effe bene contentus, juxta s te - ER . L defiderium hujus facri concilii, a provifio quod 3,5180 jo taliter fiar, quod flabilis & firma permaneat. . Et 

Strana 462
468 CONCILII BASYLEENSIS. 462 eorum oratores aliquid certi conclufifie videan- A fed mirantur multi, & non dolere non pof. iur. Nam & alias multa polliciti funt, que tamen aut rerum vel temporis neceífitate vel alia caufá murato confilio non fervarant. Ne- mo in rem incertam aliquid conferre difpo- net, fed füfpicabitur potius gratia rurpis qua ftus & lucri id fiei, Regnum Cypri & infu- la Rhodi, terrarum Chriftianorum fortiffima propugnacula , ex hoc & fcandalum & jaQu- ram gravem patientur: fimiliter & mulra pia Spera, que ad indulgentias hujufmodi pro- '»ioventur, fi contingat hos Grzcos non ve- nire tum & plane arbirrabitur quifpiam nos illufiffe & predam quamdam hac fictjone que- fiviffe , & dicet: Eccequi in multitudine di- funt, quod facrum hoc generale concilium , quod pro rebus maximis & uniyerfale bonum concernentibus congregatum fe effe profitetur, ad innumerabiles privatarum 4c minimarum rerum caufas occupetur ; St quotquot pro ea re venientes indifferenter admittat, 6x caufas in curia Romana coeptas ad fe retrahat. Quo fit ut multi fe incprporari procurent, non ut commgni uilitati confulant, fed privatis eo- rum commodis, & fepe cum alterius partis gravamine , & figaanter officialium curie Ro- manz, gui fub eo pretextu huc fepe trahun- tur: quod plurimi ex vobis reverendiffimi re- verendique patres circumfpicientes dixerunt vitiarum gloriantur, & prevalere voluergnt in B pluries, & proclamarunt, hujufmodi particu- vanitate fna: ficque quod proprictate quafi- tum erit ad impietatem adícribetur; quod o- mnino cavendum videtur, apud eos maxime qui ad fancta opera conveniffe fe profitentur. Quare concludimus , reverendiffimi patres, guod omnino ante omnia expeGandum fit imperatoris Gt patüarchz finale refponfum , & habenda certitudo «de adventu eorum; qua habita, five per viam indulgentiarum , five alio modo qui melior & convenientior forfi- tan effe videatur, fanGüiffimus dominus nofter fe.paratum offert ad concurrendum cum hoc facro concilio, & omnes poflibiles favores im- pendendum. Et hzc quoad fecundum. lares caufas, & alia privata negotia, per fa- crum hoc ¢opcllium non.effe admittenda ; 3 magifler Simon . Freiron , alias orator hujus facrofanfte fvynodi, ad ipfum fanCifimum dav minum noftrum accedens , dixit facrum con- cilium ad ea veille providere, & a fe omni- no abdicare. Et hoc quoad articulum cau- farum. : Quo autem ad fcriptores &r abbreviatores ; qui de hoc facro concilio dicuntur ad curiam vocati, dicimus illos qui tempore mandati in hoc facro generali concilio erant incorpo- rati, fuiffe in ipfo mandato & elfe exceptos:. ficque ex eo mandato nihil conrra hojus fa- Ad tertium breviffime dicimus, Quod ipfeCcri concilii füppofita effe innovatum. Si qui fan&iffimus dominus nofter tunc etiam para- tus eft cardinales & prælatos, & alias litera- tas perfonas, ad tam pium opus & locum e- ledum mittere: immo & {i contingat eligi locum, ad quem fíanciras fua commode pof- fit accedere , perfonaliter intereffe curabit. In- terim autem deputabit viros aliquos do@iffi- mos , qui fuper differentiis Latinorum & Grz- corum plene conferant & difputent, quam- quam iíla materia reperiatur plene difcuffa . Git hec quoad propofita per venerabilem vi- rum magiftrum Mattheum, Accedimus modo ad peiitiones venerabilis decretorum; doctoris domini Joannis de Ba- autem pofiea & jam mandato preventi in fraudem G illufionem mandari fe incorporari curaverunt, exifliment reverendiffimz paterni- tates vefira an jure fecerint. Et hoc brevi me quoad fcriptores & abbreviatores. : Quo vero ad decretum annatarum , c, li cet alias per me multa dicta fint, tamen uti- le & non fuperluum fore putavimus, fi ite- rum ad id pauca quedam fubjiciamus, ut in omnibus fatisfeciffe videamur uno fermone. Breviffime itaque fic refpondemus, quod ne- mo fatis admiratur , quod in re tam grandi, irrequifitis & infciis fanctiffimo domino noflro atque facro collegio , & aliis quorum intereft, chenftein . Et primo , quoad confervantiam Dtam cito % infperate conclufam fuerit: quod decretorum hujus facri concilii, fic breviffime refpondemus , Quod faucliffimus dominus no- fier quantum potuit decreta hujus facri con- cilii amplexus eff, & íervari voluit, & in fu- turum fe paratifimura offert: & fi in præte- ritum aliquo particulari cafu aliter factum ef- fe videatur, id ex juftis X neceffariis caufis, fi diligenter res inyeftigetur, fadum fuiffc comperietur : © idem in decreto de clectio- nibus fervatum effe videbirur. Quo vero ad articulum caufarum, hoc damus refponfum ,' Quod fanGiffimus dowinus nofler non inten- dit ex caufis quz in curia recipiuntur fcanda- iam aliquod facere ; fed cum mos fedis apo- fi unquam faciendum fnit, hoc precipue tem- pore omittendum videbatur, quo Romana ec- clefia & mulie alie pro malignitate temporis innumerabilia damna fünt pañæ. Si qui in his pretendebantur abufüs, his providendum erat fine privatione fübftantie: aur faltem pro- vio debita fimul facienda erat, ut fic juítitia & pax obviareut fibi. Unde, reverendiffimi . patres dominique præftantifimi, interim vivent qui hactenus inde vitz fuftentationem duce- bant? unde ecclefiarum fuarum onera fuppor- : tabunt, cum preter Romanam ecclefiam mul- „ti przłati fint, qui ex poffeffionibus aut deci- mis parum vel nihil recipiant? Unde fedes ftolice fit, ut norunt dominationes veflrz, u-ÉEapoftolica impenfas faciet, providendo necef- ' micuique miniftrare juftitiam, non eft mirum fi ad fe concurrentes fufcepit, eifque juftitiam per viros doCtiffinos & in talibus valde ex- Ppertos miniftrari juffit. Neque femper conftat „a principio , cum caufa committitur, de om- mi circuraftantia judicis, a quo ad curiam in- *roducatur; videlicet qua audłoritate judex procefferit. Curavit autem fanctifmus domi- sus nofter materiam litium pro viribus exci- dere ,.& quandoque requifitus, caufas etiam ad hoc facrum generale remittere concilium; fitatibus & ptilirati univerfalis ecclefíe pro his quæ pertinent ad pacem & extirpationem hac refum & errorum, & ad alia coücernentia bonum publicum totius populi Chriftigni ? fu- re igitur, reverendiffimi patres, manutenenda erant iia, faltezn. donec aliter fieret fufficiens - provifio: de qua provifione fufficienti facien- da per facrum hoc concilium fantifimus, do- minus mofter vult effe bene contentus, juxta s te - ER . L defiderium hujus facri concilii, a provifio quod 3,5180 jo taliter fiar, quod flabilis & firma permaneat. . Et 

Strana 463
3 Forto, fte- Sifientem M. 463 APPENDI "E: hzc quoad ultimum, ad laudem Dei omnie À potentfs. Amen , XL, Qratio Cerardi Zandrieni epifcopi Łaudenfis ora-. soris Bafileerfis concilii ad regem Anglie e reliquos patres confcripios regni, Ácke quod Dei eft, & ipfe faciet quod vcfiram eft, ex facris literis apud Gre- gorium. epiftola octave. Paucis his antea pro- Xiene infütotoque majorum pszmiffis, eredi- mus , fezeniffime & Chriftianiffime rex, reve- vendiffimi parres , & illuftres domini, vos jam- jam pro fumma prudentia veftra plane intel-B ligere dcbnifię , emnia nos jufta, utilia , & nimirum toti orbi neceffazia, hodierno die fe- eniffimam ‘majeflatem veftram nomine facri Xafileenfis concilii rogaturos forc. Quapropter fi qui nunc funt hoc in fanAilimo ac ceic- berrimo patrum d procerum ordine, quos forte offendi contingeret , qui cum apud sna- ximum & gloriofifmnum omnium rege, tot- que fapientiffmos & preftantiffimos viros ver- ba ficimus, non eam dicendi artem aut ele- gantiam afferamus, quam eloquentiffüm; ipfi vid vel expeOtaffent, vel pro. fummo fplendo- re hujufce loci dignam fore judicaffent : Hoc X PRIMA 464 Ac hec in celeberrimo omnium Conffantienfi eoncilio decreta & conftituta fuit, in quo cer- te divinarum humanarumque lizerarum ex o- mni parte nobis fapientiffimi homines conve- nerant, in quo inclyta hec, hec inquam do- €Hiffuna natio veftra fummo honore interfuit: in quo fapientie lumina & cuncta ferme mun- di ornamenta coliefla fuerunt. Queritis fume mam in ea auctoritarem? At hec eadem fy- nodus patrum, facerdotum, regum, princi- pum , ducum , natiorum , & communi omnium confenfu, tanta frcquentia hominum, quau- tam unquam fuiffe conflat, una voce, uno ore decreta, flatuta , diffinita , declarata, pre- mulgata fuit. Quæritis in ea fummorum pon- üficum confenfum ? At hzc (fanciffimorum quondam Marüni, &t nunc domini noftri Eu- genii plurimis literarum monumentis obfirma- ta, flabilita eft & convocata, & adicit ad hzc omnia fimul non mediocrem concilium ‘ Senenfe auctoritatem. Nonne omnes in eo patres hoc Bafileenfe concilium pro flatu fan- A ecclefie Dei, pro communi omnium fa- jure, ad hoc tempus neccffario celebrandum effe cenfuerant? lraque fi diligenter omnia in unum colligere volumus, nullum unquam con- cilium tot decretorum monumentis , tot di- verüs ( ut ita dicam ) auctoritatibus ædifica- tum , vallatum , congregatumque , vel vidiffe, tales oramus & obfecramus, ut potius ratio- vel audifle, vel etiam legiffe fatebimur. At nem & fummam æquitatiem caufe, de qua C auam nunc hec facrofandta fynodus non op- paulo poft agemus, confiderare velint, quam sarditaterd aliquam in dicendo noftram accu- fare; neque tantum quo ornatu verborum , quam quid & qua fidc dicatur, advertant; diximus enim in principio orationis nofire: Facite quod Dei eft. Quis unquam ullo tem- pore pro juftiore aut fanctiore caufa quem- quam in orbe regem aus principem adivit? Quis pro tam falubri & honeflo nogotio nun- rius ad regem, regiis precipue virtutibus in- fignem , hulla eiiam elegantia adhibita, non ea quie exoptet omnia impetrare poffe coufi- dat? Ánimadvertire diligenter ( quæfo } ip- fam miffionis noftræ caufam, non minus cer- portuna modo ; fed &, fi nullo unquam tem- pore flatnta fuiffet, maxime neceffaria fit , pa- cis attendite, & recognofcite fandtiffimæ fidei & reipublicæ Chritianæ vuinera. Primum, an difimulare poffumus, nifi fædifime quidém , € non mediocri etiam totius nominis Chri- füani periculo, in omni ferme repione orbis exorras atque excrefcentes indies magis nefa- rias & hereücas faClignes, venenatamqne il- lam in primis & pefliferam Bohemorum 1u- em? Bone Jefz, quam longe lateque jam fi- nes extendit! Quis enim non acerbe doleat, clariffumum olim populi Chrifiani regnum 'a- lienum , averfumque a fde & religione no- te neceffariam guam honcítam. Miffi fumus aDítra factum? Quis preterea non miferebitur > fan&Qiffimo Eafileenfi concilio ad regem , & quidem in toto orbe terrarum fideliffimum & catholicam , ne &des ipfa, quam fluxam fatis & quaffam habemus, turpiter pereat, præfi- dium advocatur. Miíh fumus ad Chri(lianiffi- xnum regem , ne rempublicam Chriftianam ; mifere quidem afflidam. vitiis prayifque mo- ribus debiliratam & deformem, ac nunc qui- dem in fummo diíctimine pofitam , cum fub- venire maxime pofhtis, periclitari non paria- mini. 3fiffi J'umus ad regem natura mitem , juflum, manfuüetum, pacis amatorem , ut per ipfüm pacem, oum, tranquillitatem , con- cordiam ipfi, fuis omnibus & univerfo orbi iot innumerabiles animas, illorum falfa pefti- feraque docirina pelledas, igni & fuppliciis fternis quotidie deperire ? Neque eft animus nunc commemorare hoc loco, quantas fira- ges, cedes & incendia populo Chriftiano hec peftis hominum aitulerit, quod fanétiffi- ma Dei templa, aras, reliquias martyrum pollutis facrilegifque manibus profanarit, non chim ompia fingulariter (ine lacrymis, Chri- füanis precipue hominibus, enumerari pof- funt. Sed nec his fe finibus continer hec contagiofa peftis. Serpit enim indies magis & magis hoc exitiale malum: atque fceleratiffi- m ac fuperflitiofe gentis vefang temeritani terrarum pariamus. Mif fumus tandem ad Eparum facinoris in eo effe videtur, dum tur- regem clarifimum animo atque genere illuftri reter ceteros natum, ut ad tam preclara & fatubria Dei opera comitem fe & participem ad facrofanclam fynodum jungere velie: fy- nodum dico in Spiritu fan&o & in emni bo- no-opere legitime congregatam, univerfalem fummi & immosalis Dei ecclefíam repræfen- tantem , ac non minori a ftabilitani juris fir- matam, quam in umum rerum meceffirare vo- catam . Quaritis in ca edificationis & ordina- tionis fum folemne ac legitimum exordium ? pia & tererrima omnia in ecclefiam Dei, in religionem , in fidem, dilciplinam fan@orum patrum flagitiofffime moliuntur, nifi civilem etiam univcrfi orbis politiam funditus evertant: tantumque iis fupereft odii & hoflilitatis in rempublicam Chiiítianam , ur nom folum ad- verfus chriflos domini , fed etiám adverfus re- ges & principes, divine urique jure conftitu- toS, plebis & multitudinis imperite tumultua- ria odia concitare conentur; pro concione pu- blica. przdicantes omnes homines inter fe pa- res 

Strana 464
3 Forto, fte- Sifientem M. 463 APPENDI "E: hzc quoad ultimum, ad laudem Dei omnie À potentfs. Amen , XL, Qratio Cerardi Zandrieni epifcopi Łaudenfis ora-. soris Bafileerfis concilii ad regem Anglie e reliquos patres confcripios regni, Ácke quod Dei eft, & ipfe faciet quod vcfiram eft, ex facris literis apud Gre- gorium. epiftola octave. Paucis his antea pro- Xiene infütotoque majorum pszmiffis, eredi- mus , fezeniffime & Chriftianiffime rex, reve- sendiffimi parres , & illuftres domini, vos jam- jam pro fumma prudentia veftra plane intel-B ligere dcbnifię , emnia nos jufta, utilia , & nimirum toti orbi neceffazia, hodierno die fe- eniffimam ‘majeflatem veftram nomine facri Xafileenfis concilii rogaturos forc. Quapropter fi qui nunc funt hoc in fanAilimo ac ceic- berrimo patrum d procerum ordine, quos forte offendi contingeret , qui cum apud sna- ximum & gloriofifmnum omnium rege, tot- que fapientiffmos & preftantiffimos viros ver- ba ficimus, non eam dicendi artem aut ele- gantiam afferamus, quam eloquentiffüm; ipfi vid vel expeOtaffent, vel pro. fummo fplendo- re hujufce loci dignam fore judicaffent : Hoc X PRIMA 464 Ac hec in celeberrimo omnium Conffantienfi eoncilio decreta & conftituta fuit, in quo cer- te divinarum humanarumque lizerarum ex o- mni parte nobis fapientiffimi homines conve- nerant, in quo inclyta hec, hec inquam do- €Hiffuna natio veftra fummo honore interfuit: in quo fapientie lumina & cuncta ferme mun- di ornamenta coliefla fuerunt. Queritis fume mam in ea auctoritarem? At hec eadem fy- nodus patrum, facerdotum, regum, princi- pum , ducum , natiorum , & communi omnium confenfu, tanta frcquentia hominum, quau- tam unquam fuiffe conflat, una voce, uno ore decreta, flatuta , diffinita , declarata, pre- mulgata fuit. Quæritis in ea fummorum pon- üficum confenfum ? At hzc (fanciffimorum quondam Marüni, &t nunc domini noftri Eu- genii plurimis literarum monumentis obfirma- ta, flabilita eft & convocata, & adicit ad hzc omnia fimul non mediocrem concilium ‘ Senenfe auctoritatem. Nonne omnes in eo patres hoc Bafileenfe concilium pro flatu fan- A ecclefie Dei, pro communi omnium fa- jure, ad hoc tempus neccffario celebrandum effe cenfuerant? lraque fi diligenter omnia in unum colligere volumus, nullum unquam con- cilium tot decretorum monumentis , tot di- verüs ( ut ita dicam ) auctoritatibus ædifica- tum , vallatum , congregatumque , vel vidiffe, tales oramus & obfecramus, ut potius ratio- vel audifle, vel etiam legiffe fatebimur. At nem & fummam æquitatiem caufe, de qua C auam nunc hec facrofandta fynodus non op- paulo poft agemus, confiderare velint, quam sarditaterd aliquam in dicendo noftram accu- fare; neque tantum quo ornatu verborum , quam quid & qua fidc dicatur, advertant; diximus enim in principio orationis nofire: Facite quod Dei eft. Quis unquam ullo tem- pore pro juftiore aut fanctiore caufa quem- quam in orbe regem aus principem adivit? Quis pro tam falubri & honeflo nogotio nun- rius ad regem, regiis precipue virtutibus in- fignem , hulla eiiam elegantia adhibita, non ea quie exoptet omnia impetrare poffe coufi- dat? Ánimadvertire diligenter ( quæfo } ip- fam miffionis noftræ caufam, non minus cer- portuna modo ; fed &, fi nullo unquam tem- pore flatnta fuiffet, maxime neceffaria fit , pa- cis attendite, & recognofcite fandtiffimæ fidei & reipublicæ Chritianæ vuinera. Primum, an difimulare poffumus, nifi fædifime quidém , € non mediocri etiam totius nominis Chri- füani periculo, in omni ferme repione orbis exorras atque excrefcentes indies magis nefa- rias & hereücas faClignes, venenatamqne il- lam in primis & pefliferam Bohemorum 1u- em? Bone Jefz, quam longe lateque jam fi- nes extendit! Quis enim non acerbe doleat, clariffumum olim populi Chrifiani regnum 'a- lienum , averfumque a fde & religione no- te neceffariam guam honcítam. Miffi fumus aDítra factum? Quis preterea non miferebitur > fan&Qiffimo Eafileenfi concilio ad regem , & quidem in toto orbe terrarum fideliffimum & catholicam , ne &des ipfa, quam fluxam fatis & quaffam habemus, turpiter pereat, præfi- dium advocatur. Miíh fumus ad Chri(lianiffi- xnum regem , ne rempublicam Chriftianam ; mifere quidem afflidam. vitiis prayifque mo- ribus debiliratam & deformem, ac nunc qui- dem in fummo diíctimine pofitam , cum fub- venire maxime pofhtis, periclitari non paria- mini. 3fiffi J'umus ad regem natura mitem , juflum, manfuüetum, pacis amatorem , ut per ipfüm pacem, oum, tranquillitatem , con- cordiam ipfi, fuis omnibus & univerfo orbi iot innumerabiles animas, illorum falfa pefti- feraque docirina pelledas, igni & fuppliciis fternis quotidie deperire ? Neque eft animus nunc commemorare hoc loco, quantas fira- ges, cedes & incendia populo Chriftiano hec peftis hominum aitulerit, quod fanétiffi- ma Dei templa, aras, reliquias martyrum pollutis facrilegifque manibus profanarit, non chim ompia fingulariter (ine lacrymis, Chri- füanis precipue hominibus, enumerari pof- funt. Sed nec his fe finibus continer hec contagiofa peftis. Serpit enim indies magis & magis hoc exitiale malum: atque fceleratiffi- m ac fuperflitiofe gentis vefang temeritani terrarum pariamus. Mif fumus tandem ad Eparum facinoris in eo effe videtur, dum tur- regem clarifimum animo atque genere illuftri reter ceteros natum, ut ad tam preclara & fatubria Dei opera comitem fe & participem ad facrofanclam fynodum jungere velie: fy- nodum dico in Spiritu fan&o & in emni bo- no-opere legitime congregatam, univerfalem fummi & immosalis Dei ecclefíam repræfen- tantem , ac non minori a ftabilitani juris fir- matam, quam in umum rerum meceffirare vo- catam . Quaritis in ca edificationis & ordina- tionis fum folemne ac legitimum exordium ? pia & tererrima omnia in ecclefiam Dei, in religionem , in fidem, dilciplinam fan@orum patrum flagitiofffime moliuntur, nifi civilem etiam univcrfi orbis politiam funditus evertant: tantumque iis fupereft odii & hoflilitatis in rempublicam Chiiítianam , ur nom folum ad- verfus chriflos domini , fed etiám adverfus re- ges & principes, divine urique jure conftitu- toS, plebis & multitudinis imperite tumultua- ria odia concitare conentur; pro concione pu- blica. przdicantes omnes homines inter fe pa- res 

Strana 465
Locus obfcu> 3064 Lab €. Sf. & x quie dug. 465 CONCILII BASILEENSIS. 466 tes cffey neque aliom-aljo fuperioram fore , A quibus mifere nimium nune "populus Chriftia negantes preicrea vectigalia.éc tributa: psinci- pibus, dari.oportere: qua fir ut multi non mo: do homines, fed populi, ut rerum. novarum feinper cupidi funt, curi a vera & cátholica ecclefia, tum 2 principibus etiam fuis, aut re ipía & animis & voluntate certe deficiant. fta- que hodierno tempore cum hoc fupertlitiofum SX maleficum genus hominum, magna nunc reductionis corum oblata fpe, ad facrum con- cilium venire obtulerit, fi. hzc rex negleQui forte. haberi volet , vel fi cum ipfos armis vin- cere non potuimus, turpiter effet *. cogirári a facie eorum cedem , extollent fe infolenter, & eonflagrabit profecto intantum incendium nus premitur, omnia, inquam, per intermif- fionem conciliorum exorta funt. Atque olim fanfti patres, ut quidquam parum honefte; parum verecunde, parum moderate fieri con- fpiciebant, concilia ftatim, nullo intervallo facto , cogebant in unum , neque morbos per negligentiam aut defidiam excrefcero finebant, nullo fane aJio fanéliori inftituta aut docu- mento utilius communi omnium falüti atque pofteritati füz confülere poffe pu:antes. Nos igitur tantorum patrum foboles , fedendo flan- tes & otiofi adfpicere poterimus tam exitiofa | & indies magis excrefcentia mala gentis nc- ftre , praefertim cum ita faluberrimuin gd o- & vis morbi, ut fruftra poflea defperatz rei B mnes morhos medicamentum nobis relidum fübvenire cupiamus: operemur igituy ( ab a- goflolo inftiruti ) bonnm, dum tempus habe- inus, nec tanti ac tam fÍperati boni occafio- nem nobis oblatam orzterire finamus , Atque ut inrelligatis ex omni parte orbis congregandi concilii fummam imminere nccef- fitatem , couvertite nunc oculos ad fanCtam ec- clefiam Dei jacentem. & afflidam, ac longa perturbationum afliduitate pene. prolligaram . Bone Deus, quantum ab antiquis honoribus, & ż:prilca majorum noftrorum dignitate, * quibus Chriftianz reipublice flatus diutina fa- crorum conciliorum inrerraiffione decidit! Vi- detifne, dum difcordiis nimium pertinaciter fit, quo nihil certe convenientius, nihii pru- dentius, nihil ad omnes gentes communius fieri potefl? Eff enim concilium omnium pa- trun , rogum , principum , gentium , & pu- blicum totius orbis concilium ; in quo ex omni parte facri bunianique juris doctiffimi viri con- veniunt: in quo Spiritus fanctus affiflit, & idem Spiritus paracletus, qui nos docebit omnia, qui nos complexus eft, nec errare, nec de- cipi, nec falli (nit: quz orania ideo brevie- ribus verbis profequimur , quoniam pro fum- ma prudentia & zelo religionis qui in vobis eft a fanCtifhima majeftate regia & a vobis fa- pientiflimis viris jamdiu profecta & cognita inter nos decerramus, quidquid opum, opu-Cfuerant. Memini enim paucis ante annis exa- lentiarum, fplendoris , ornamenti ac fanctimo- nig in florentiffimo olim populo Chriftiano .a majoribus noflri fumma induftria & vigilan- iia patrum fuit, id omne mos diffenfionibus &cfimultatibus noftris totum ferme perdidif- fe ?. Videtis propterea. univerfum ferme or- bem ardere bello , inter principes populofque Chriftianos teterrima concitata odia. O ceci- :atem incredibilem , "omnia effundí, omnia exhaurii, ad arma , ad funefliffimos. exer- Citus, in flrages non bercticorun ( ut. de- buit ) comparandos, fed in perniciem to- tius populi Chriftiani! Recogitate nunc tot nobilifimos exercitus, tot illüffres proceres Qs majeftatem veftram , ut fumme quidera o- mnium Chriftianiffima eft, bonorificam omni dignitate legationem ad fanctiffimum quondam Martinum pontificem deftinaffe, ut pro fam- mis neceffiratibus & periculis reipublice Chri« ftian® , que invalefcentibus quotidie malis in fummo difcrimine effet. diem futuri tunc con» cilii anricipare vellet; tantum fidei & populo. Chrifliano majeftas religiofiffima veftra fubven- tum iri cupiebat. Itaque, ferenifime rex, il- luftres principes , & ampliffimi domini, jam- jam exoptata & tantopere vobis expeftata dies illuxit, jam fancliffimis patribus frequens con« gregatum omni jure & firmitate conciliam ræfos, tantum {parfum fanguinis Chritiani , Def 5 & idipfum jam fanfliffimis patribus fre- tot florentiffimas urbes everfas, tot pulcher- rimas patrias igni ferroqne abfumptas , ut nul- la cérte pro his tantis malis fatis unquain di- gna inveniri píemia poflent. Recogitate nul- lam ferme: plagam orbis calamitatum vel dif- fenfionum vacuam effe, nullam vacare bel- lo. Quid igitur? hifne, inquam , turbuleneif- fimis temporibus noflris, frige(cente indies magis caritate, hujus concilii celebrationem fapervacuam , an fummopere nobis neceffa- riam fore putabimus; folam certe viam © wnicem fpem calamitatum noftrarnm oppri- mendarum)?. Etenim cum multa a majoribus moltris divinitus inflituta.funt, falubria qui- quens. llla, inquam , dies illuxit, in qua ja- fffine voluntati & divino ardori veftro fidei & reipublice fübvenirc cupienti fatisfacerc pof- fitis : in qua quantum virtutis, quantum regii animi, quantum benevolentia esga fanétif…imam rcligionem & publicam falutem habuiftis ha- betifque, tantum hodierno die in univerío po- puio Chriftiano declarare queatis: nou enim agitur nunc de ceremoniis, de folemniis, de diebus profeítis, de ornatu templorum, de fplendore urbium : (ed cum res Chriftiana dif" Locus cerru- cordis, bellis de hereticis factionibus jamdiu, Pruse -multiplicata fit & labores, agitur de falute religionis & facratifime legis Jefu Chrifti: a- dem & utilia, nihil tamen. gravius nihil com- Egitur de confervatione regum , principum , to- modius;,.quzm quod (acra concilia in orbe Chri- ftiano celebrari volueruni: quibus folis fidem Chriftianam. pacem, otium , tranquillitatem ,' concordiam fapientiffimi illi homines vel da- ri vel pofle confervari crediderunt, facileque ubi hec fieri defierint, in adverfum omnia ire & precipitari putarum, atque íta effo, longo ufu, non fine tamen. ingenti jactura re- fum noftrarum, experti fumus; quidquid e- nim hzrefiun, quidquid be lorum, quidquid iftordisrum , diffenfionum : — calamitatum ; Condil. General. Tom. XXIX, tiufque.populi Chriftiani : agitur , ne unica humane falutis inflitutio, a majoribus noftris nobis relida, omnia fcilicet in futurum facra concilia penitus fublata perpetuo difpereant. Agitur confequenter, ne orbis terrarum, ne nos omnes perpetuo pereamus. Itaquc, .fere- niffime rex , preftantífimi patres , & illuftres domini, ut pro ingenio veftro & antiqua con- fuetudine facris inftitutis & religioni Dei no- ftri dediti eflis, fequimini veterem. impetum anie AX diutini defiderii * noftri. Sequimi- " f. ttal Gg ni 

Strana 466
Locus obfcu> 3064 Lab €. Sf. & x quie dug. 465 CONCILII BASILEENSIS. 466 tes cffey neque aliom-aljo fuperioram fore , A quibus mifere nimium nune "populus Chriftia negantes preicrea vectigalia.éc tributa: psinci- pibus, dari.oportere: qua fir ut multi non mo: do homines, fed populi, ut rerum. novarum feinper cupidi funt, curi a vera & cátholica ecclefia, tum 2 principibus etiam fuis, aut re ipía & animis & voluntate certe deficiant. fta- que hodierno tempore cum hoc fupertlitiofum SX maleficum genus hominum, magna nunc reductionis corum oblata fpe, ad facrum con- cilium venire obtulerit, fi. hzc rex negleQui forte. haberi volet , vel fi cum ipfos armis vin- cere non potuimus, turpiter effet *. cogirári a facie eorum cedem , extollent fe infolenter, & eonflagrabit profecto intantum incendium nus premitur, omnia, inquam, per intermif- fionem conciliorum exorta funt. Atque olim fanfti patres, ut quidquam parum honefte; parum verecunde, parum moderate fieri con- fpiciebant, concilia ftatim, nullo intervallo facto , cogebant in unum , neque morbos per negligentiam aut defidiam excrefcero finebant, nullo fane aJio fanéliori inftituta aut docu- mento utilius communi omnium falüti atque pofteritati füz confülere poffe pu:antes. Nos igitur tantorum patrum foboles , fedendo flan- tes & otiofi adfpicere poterimus tam exitiofa | & indies magis excrefcentia mala gentis nc- ftre , praefertim cum ita faluberrimuin gd o- & vis morbi, ut fruftra poflea defperatz rei B mnes morhos medicamentum nobis relidum fübvenire cupiamus: operemur igituy ( ab a- goflolo inftiruti ) bonnm, dum tempus habe- inus, nec tanti ac tam fÍperati boni occafio- nem nobis oblatam orzterire finamus , Atque ut inrelligatis ex omni parte orbis congregandi concilii fummam imminere nccef- fitatem , couvertite nunc oculos ad fanCtam ec- clefiam Dei jacentem. & afflidam, ac longa perturbationum afliduitate pene. prolligaram . Bone Deus, quantum ab antiquis honoribus, & ż:prilca majorum noftrorum dignitate, * quibus Chriftianz reipublice flatus diutina fa- crorum conciliorum inrerraiffione decidit! Vi- detifne, dum difcordiis nimium pertinaciter fit, quo nihil certe convenientius, nihii pru- dentius, nihil ad omnes gentes communius fieri potefl? Eff enim concilium omnium pa- trun , rogum , principum , gentium , & pu- blicum totius orbis concilium ; in quo ex omni parte facri bunianique juris doctiffimi viri con- veniunt: in quo Spiritus fanctus affiflit, & idem Spiritus paracletus, qui nos docebit omnia, qui nos complexus eft, nec errare, nec de- cipi, nec falli (nit: quz orania ideo brevie- ribus verbis profequimur , quoniam pro fum- ma prudentia & zelo religionis qui in vobis eft a fanCtifhima majeftate regia & a vobis fa- pientiflimis viris jamdiu profecta & cognita inter nos decerramus, quidquid opum, opu-Cfuerant. Memini enim paucis ante annis exa- lentiarum, fplendoris , ornamenti ac fanctimo- nig in florentiffimo olim populo Chriftiano .a majoribus noflri fumma induftria & vigilan- iia patrum fuit, id omne mos diffenfionibus &cfimultatibus noftris totum ferme perdidif- fe ?. Videtis propterea. univerfum ferme or- bem ardere bello , inter principes populofque Chriftianos teterrima concitata odia. O ceci- :atem incredibilem , "omnia effundí, omnia exhaurii, ad arma , ad funefliffimos. exer- Citus, in flrages non bercticorun ( ut. de- buit ) comparandos, fed in perniciem to- tius populi Chriftiani! Recogitate nunc tot nobilifimos exercitus, tot illüffres proceres Qs majeftatem veftram , ut fumme quidera o- mnium Chriftianiffima eft, bonorificam omni dignitate legationem ad fanctiffimum quondam Martinum pontificem deftinaffe, ut pro fam- mis neceffiratibus & periculis reipublice Chri« ftian® , que invalefcentibus quotidie malis in fummo difcrimine effet. diem futuri tunc con» cilii anricipare vellet; tantum fidei & populo. Chrifliano majeftas religiofiffima veftra fubven- tum iri cupiebat. Itaque, ferenifime rex, il- luftres principes , & ampliffimi domini, jam- jam exoptata & tantopere vobis expeftata dies illuxit, jam fancliffimis patribus frequens con« gregatum omni jure & firmitate conciliam ræfos, tantum {parfum fanguinis Chriliani , Def 5 & idipfum jam fanfliffimis patribus fre- tot florentiffimas urbes everfas, tot pulcher- rimas patrias igni ferroqne abfumptas , ut nul- la cérte pro his tantis malis fatis unquain di- gna inveniri píemia poflent. Recogitate nul- lam ferme: plagam orbis calamitatum vel dif- fenfionum vacuam effe, nullam vacare bel- lo. Quid igitur? hifne, inquam , turbuleneif- fimis temporibus noflris, frige(cente indies magis caritate, hujus concilii celebrationem fapervacuam , an fummopere nobis neceffa- riam fore putabimus; folam certe viam © wnicem fpem calamitatum noftrarnm oppri- mendarum)?. Etenim cum multa a majoribus moltris divinitus inflituta.funt, falubria qui- quens. llla, inquam , dies illuxit, in qua ja- fffine voluntati & divino ardori veftro fidei & reipublice fübvenirc cupienti fatisfacerc pof- fitis : in qua quantum virtutis, quantum regii animi, quantum benevolentia esga fanétif…imam rcligionem & publicam falutem habuiftis ha- betifque, tantum hodierno die in univerío po- puio Chriftiano declarare queatis: nou enim agitur nunc de ceremoniis, de folemniis, de diebus profeítis, de ornatu templorum, de fplendore urbium : (ed cum res Chriftiana dif" Locus cerru- cordis, bellis de hereticis factionibus jamdiu, Pruse -multiplicata fit & labores, agitur de falute religionis. & facratifime legis Jefu Chrifti: a- dem & utilia, nihil tamen. gravius nihil com- Egitur de confervatione regum , principum , to- modius;,.quzm quod (acra concilia in orbe Chri- ftiano celebrari volueruni: quibus folis fidem Chriftianam. pacem, otium , tranquillitatem ,' concordiam fapientiffimi illi homines vel da- ri vel pofle confervari crediderunt, facileque ubi hec fieri defierint, in adverfum omnia ire & precipitari putarum, atque íta effo, longo ufu, non fine tamen. ingenti jactura re- fum noftrarum, experti fumus; quidquid e- nim hzrefiun, quidquid be lorum, quidquid iftordisrum , diffenfionum : — calamitatum ; Condil. General. Tom. XXIX, tiufque.populi Chriftiani : agitur , ne unica humane falutis inflitutio, a majoribus noftris nobis relida, omnia fcilicet in futurum facra concilia penitus fublata perpetuo difpereant. Agitur confequenter, ne orbis terrarum, ne nos omnes perpetuo pereamus. Itaquc, .fere- niffime rex , preftantífimi patres , & illuftres domini, ut pro ingenio veftro & antiqua con- fuetudine facris inftitutis & religioni Dei no- ftri dediti eflis, fequimini veterem. impetum anie AX diutini defiderii * noftri. Sequimi- " f. ttal Gg ni 

Strana 467
467 APPENDIX PRIMA . 468 ni fan&um GÓC ontiquum morem clariffime Gc Àfionis Jefu Chrifli quz pacis font: condoms. religiofiffime pátrie vefte , & ecclefie ac rei- publice a nobis auxilium deprecantibus fub- venire non tardenie. Etenim cum præeipuo quodam loco dignitatis, fumma etiam gloria inter omnes orbis reges eweCi fitis, cum vel virtute, vel religione , vel genere, vel clari- tate patrie, vel gloria rerum nemini cedatisc cum hec inelyta natio tanta frequentia pru- dentifimorum eloquentifimorumque virorum eífiuat: ita uč antiquiori ‘fama palma fapien- tie tam divinasum quam humangram litera- zum fine controverfla apud vos fit; nihil fan- &iffima majeftas veftra regio nomine dignius wel fanélifémorum majorum vefroram virtu te proprius facere poteft, quam quod pacem Bconcilii, fi quid huic tam falutiferz £r Chrifllanam ( ut rex & viri certe natura ve- ftra pacifioi eflis ) & dare omnibus & fulci- pere velitis; neque ulla alia de virtutibus ve- ftris, et. innumerabiles & maxim: funt, ma- £is proximos aut fimiles Deo vos facere. po- te(t. Fateor fum:aas effs laudes, & vere re- £ias, aliquid.fortiter , jufte, clementer, ma- gniüce, liberaliter. agere: aut patrocinium di- vine legis fndlifimæ pacis recipere; ne fi- dzs, ne religio, ne rcs (acre , ne flatus Chri- ftianus, ns bcc omnia funditus pereant, vie ribus atque ‘animo fortiter incumbere: quis pro hoc tam illuílrzi negotio, non divinos ma- Bis hónores, quam humanos decernendos ef tc immortali Deo ac creatori veflro acceptas injuriae; excusrite odiz, quaerite pacem , frui- mini tam fingulari & excelenti bono, quod nobis Redemptor nofter ultimo teftlamento res linquit, cum exceífurus ex hat vira mortali dixit: Pacem meam relinquo vobis: dulce eg» Joan uy nim nomen eft pacis: res vero ipfa cum ju- cunda, tnm falutaris: nam nec facram le- gem, nec fidem, nec focietatem humanam, nec rempublicam caram habere videtur, quem difcordiz, quem bella dele@ant. Noflis iliud tritum quod dici folet: Concordia ses parva crefcunt , difcordia znaximzc dilabuntur. Nos igitur, auctoritate Ót nomine ficri Rafileenfis nscef- farie sei 2 robis przeílai pofíe videritis, o- mnià non folum forti animo , fed & Jibenti animo fubire prefto fumus: omnia patiemur, nibil fubterfupiemus , modo hinc oranibus mortalibus fumme defideraszz paci, diregente Deo noftro, vcl faüsfacere vcl prodefís pofli- mus. Poftremum eft, ut ex ditione regnorum veftrorum reverendiffimos reverendofque pa- tres, qui ad facrum concilium juxta fanétic- nes antiquas venire tenentur, id ut faciant 2dhortari velitis: ut ecclefie & communi o- mnium faluti, a præftandi prudentia Goritate , quemadmodum in concilio olira Con(tanticnfi ingenti preter ceteros fcientiæ íe putaverit? Sed nimis multa de his ad ho-Cac religionis laude fecerunt, confulere & pro- neíta laudis Gt certe verque glorie cupidos : hand enim clariffima virtus veftra fuafore ad bene redeque operandum egere videtur. Ut igitur fpem faciam, cum Loc facrofanctum Ccncilium rite fundatum, congregatum, Gr rebus noflris necefíariura fit, facram —majefta- tem veflram 'deprecatur GC orat , imo potius Spiritus fanélus paracletus in eo exiftens, cu- jus feliciffimis aufpiciis oleo Jetitiz pra tone fortibus veftris unctus rex effis SI confecra- fus: primum ut veftris ex pleciariffimis re- gnis leétifimos quofdam & fapienüffimos vi- ros, quorum maguz.fane & infinita pene 2- pud vos multitudo eft, deligatis, & pro fumma dignitate regiæ majeftatis ac celeber-D rima in toto orbe terrarum catholici nominis ‘fama, qua femper {an@iffimi majores veftri ac vos preclari fuiflis, legationem omnium aucloritate infiphem atque dignifmam ad fa. crofanétum Bafileenfe concilium mittatis, & cum ceteris principibus Chrifanis , quorum magna fane pars egregias jam čz magnificas legationes per hoc communi incendio extin- guendo ad idem concilium mifit, & ceteri quoque miffuri videntur, de cxtirpatlone he- refum, de virtutc , de confervanda religione, de pace, de fanclimonia morum in melius conftitucnda , honeftifimo certamine conten- datis. Proximum eft, quod omnibus animi deffe queant: quae omnia fi uz optamus GE confidimus 2 vobis confe&@a erunt, facietis ® certe , ur primo dictum eft, quod Dei eft, & ipfe alüfhimus & immortalis omnium pa- ter, dignitatem , gloriam ac amplitudinem nomipis vefiri augendo. faciet quod veftrum €(L: & tandem in numero beatorum rclati certum & difünitum in celo locum obtinebi- tis, ad laudem 4 gloriam omnipotentis z- terni Dci, & totius curic triumphantis. Á- men. | XLIV. Oratio magiftsi Andres de Petra archiepifcopi Coloffenfis, quarti axnbafiatoris domini Lugenii papay fatta in*congregatione generali XXI. Auvgufti MCCCCX XXI, "A ff Àximam mihi dicendi fiduciam pre- IN flat , reverendiffimi patres , ceteri- que vos viri le@iffimi, hic vefter conven- étus amplifmus ac {pe@atiffimus . Cum e- nim plurimos apud vos iflic videam, quo- rum íngularifüma [fapientia atque humanitas longa mihi familiaritate perfocQa &t cognita fit, alios vero omnium virtute & opimis ar- tibus ornatos effe conüdam , omnes autem fenfibus a facra majeftate veftra facrum idem X vos ad Chriftiang religionis confervationem concilium petit, ut cum hoflibus veftris , ad quos nomine facri concilii hifce de caufis de- creta legatio eft, pacem, caritatem , concor- diam, opus certe a natura veftra non abhor- rens, inire velitis: pace confecta, tamquam falutis univerfe jactis fundamentis, non du- bitamus omnem populum Chrifianum , ja- centem diu quidem & oppreffum , ad prifti- nz dignitatis fuæ recuperandæ fpem erigere fc, & revivifcere debere. Agite igitur, ora- omnes per fanCifieaam memoriam paf- & amplitudinem comparandam adventaffe in- telligam , dubitare non poffam , quo minus pro fapientia zquo animo me dicentem audiatis; praefertim cum illud a me dicendum fit, quod ad omnium vefirum falutem & immortalem Bloriam attinet: omnibus cnim hominibus na- tura inefi, ut ea qua ad fe pertinent libenter audiant: & cum hanc veflram curam & ftu- dium ad hoc folum contuliffe videamini, wt fevientes herefes extinguantur , ecclefiaftica jus Ta & ceremoniz repetantur, Chrifliani fines pa- Gt aue Perte. pr 

Strana 468
467 APPENDIX PRIMA . 468 ni fan&um Be antiquum morem clariffimæ & À fonis Jefu Chrifli quz pacis fent? condons- religiofiffime pattie vefte , & ecclefie ac rei- publice a nobis auxilium deprecantibus fub- venire non tardenie. Etenim cum præeipuo quodam loco dignitatis, fumma etiam gloria inter omnes orbis reges eweCi fitis, cum vel virtute, vel religione , vel genere, vel clari- tate patrie, vel gloria rerum nemini cedatisc cum hec inelyta natio tanta frequentia pru- dentifimorum eloquentifimorumque virorum eífiuat: ita uč antiquiori ‘fama palma fapien- tie tam divinasum quam humangram litera- zum fine controverfla apud vos fit; nihil fan- &iffima majeftas veftra regio nomine dignius wel fan&tifümorum majorum vefroram virtu te proprius facere poteft, quam cuod pacem Pconcili, fi quid huic tam falutiferz £r Chrifllanam ( ut rex & viri certe natura ve- ftra pacifioi eflis ) & dare omnibus & fulci- pere velitis; neque ulla alia de virtutibus ve- ftris, et. innumerabiles & maxim: funt, ma- £is proximos aut fimiles Deo vos facere. po- te(t. Fateor fum:aas effs laudes, & vere re- £ias, aliquid.fortiter , jufte, clementer, ma- gniüce, liberaliter. agere: aut patrocinium di- vine legis fndlifimæ pacis recipere; ne fi- dzs, ne religio, ne rcs (acre , ne flatus Chri- ftianus, ns bcc omnia funditus pereant, vie ribus atque ‘animo fortiter incumbere: quis pro hoc tam illuílrzi negotio, non divinos ma- Bis hónores, quam humanos decernendos ef tc immortali Deo ac creatori veflro acceptas injuriae; excusrite odiz, quaerite pacem , frui- mini tam fingulari & excelenti bono, quod nobis Redemptor nofter ultimo teftlamento res linquit, cum exceífurus ex hat vira mortali dixit: Pacem meam relinquo vobis: dulce eg» Joan uy nim nomen eft pacis: res vero ipfa cum ju- cunda, tnm falutaris: nam nec facram le- gem, nec fidem, nec focietatem humanam, nec rempublicam caram habere videtur, quem difcordiz, quem bella dele@ant. Noflis iliud tritum quod dici folet: Concordia ses parva crefcunt , difcordia znaximzc dilabuntur. Nos igitur, auctoritate Ót nomine ficri Rafileenfis nscef- farie sei 2 robis przeílai pofíe videritis, o- mnià non folum forti animo , fed & Jibenti animo fubire prefto fumus: omnia patiemur, nibil fubterfupiemus , modo hinc oranibus mortalibus fumme defideraszz paci, diregente Deo noftro, vcl faüsfacere vcl prodefís pofli- mus. Poftremum eft, ut ex ditione regnorum veftrorum reverendiffimos reverendofque pa- tres, qui ad facrum concilium juxta fanétic- nes antiquas venire tenentur, id ut faciant 2dhortari velitis: ut ecclefie & communi o- mnium faluti, a præftandi prudentia Goritate , quemadmodum in concilio olira Conflantionfi ingenti preter ceteros fcientiæ íe putaverit? Sed nimis multa de his ad ho-Cac religionis laude fecerunt, confulere & pro- neíta laudis Gt certe verque glorie cupidos : hand enim clariffima virtus veftra fuafore ad bene redeque operandum egere videtur. Ut igitur fpem faciam, cum Loc facrofanctum Ccncilium rite fundatum, congregatum, Gr rebus noflris necefíariura fit, facram —majefta- tem veflram 'deprecatur GC orat , imo potius Spiritus fanélus paracletus in eo exiftens, cu- jus feliciffimis aufpiciis oleo Jetitiz pra tone fortibus veftris unctus rex effis SI confecra- fus: primum ut veftris ex pleciariffimis re- gnis leétifimos quofdam & fapienüffimos vi- ros, quorum maguz.fane & infinita pene 2- pud vos multitudo eft, deligatis, & pro fumma dignitate regiæ majeftatis ac celeber-D rima in toto orbe terrarum catholici nominis ‘fama, qua femper {an@iffimi majores veftri ac vos preclari fuiflis, legationem omnium aucloritate infiphem atque dignifmam ad fa. crofanétum Bafileenfe concilium mittatis, & cum ceteris principibus Chrifanis , quorum magna fane pars egregias jam & magnificas legationes per hoc communi incendio extin- guendo ad idem concilium mifit, & ceteri quoque miffuri videntur, de cxtirpatlone he- refum, de virtutc , de confervanda religione, de pace, de fanclimonia morum in melius conftitucnda , honeftifimo certamine conten- datis. Proximum eft, quod omnibus animi deffe queant: quae omnia fi uz optamus GE confidimus 2 vobis confe&@a erunt, facietis ® certe , ur primo dictum eft, quod Dei eft, & ipfe alüfhimus & immortalis omnium pa- ter, dignitatem , gloriam ac amplitudinem nomipis vefiri augendo. faciet quod veftrum €(L: & tandem in numero beatorum rclati certum & difünitum in celo locum obtinebi- tis, ad laudem 4 gloriam omnipotentis z- terni Dci, & totius curic triumphantis. Á- men. | XLIV. Oratio magiftsi Andres de Petra archiepifcopi Coloffenfis, quarti axnbafiatoris domini Lugenii papay fatta in*congregatione generali XXI. Auvgufti MCCCCX XXI, "A ff Àximam mihi dicendi fiduciam pre- IN flat , reverendiffimi patres , ceteri- que vos viri le@iffimi, hic vefter conven- étus amplifmus ac {pe@atiffimus . Cum e- nim plurimos apud vos iflic videam, quo- rum íngularifüma [fapientia atque humanitas longa mihi familiaritate perfocQa &t cognita fit, alios vero omnium virtute & opimis ar- tibus ornatos effe conüdam , oranes autem fenfibus a facra majeftate veftra facrum idem X vos ad Chriftiane religionis confervationem concilium petit, ut cum hoflibus veftris , ad quos nomine facri concilii hifce de caufis de- creta legatio eft, pacem, caritatem , concor- diam, opus certe a natura veftra non abhor- rens, inire velitis: pace confecta, tamquam falutis univerfe jactis fundamentis, non du- bitamus omnem populum Chrifianum , ja- centem diu quidem & oppreffum , ad prifti- nz dignitatis fuæ recuperandæ fpem erigere fc, & revivifcere debere. Agite igitur, ora- omnes per fanCifieaam memoriam paf- & amplitudinem comparandam adventaffe in- telligam , dubitare non poffam , quo minus pro fapientia zquo animo me dicentem audiatis; praefertim cum illud a me dicendum fit, quod ad omnium vefirum falutem & immortalem Bloriam attinet: omnibus cnim hominibus na- tura inefi, ut ea qua ad fe pertinent libenter audiant: & cum hanc veflram curam & ftu- dium ad hoc folum contuliffe videamini, wt fevientes herefes extinguantur , ecclefiaftica jus Ta & ceremoniz repetantur, Chrifliani fines pa- & aue Perte. pr 

Strana 469
Bfaje 39. Рава: ipfe mud Aupuf. fe 20. & 3. Galat. S 469 pacis reftituantur $ vos "mihi férmo' habendus eft, non major debet effe in me cura dicendi, quam in vo- bis audiendi voluptas. Sed antequam ad eam difputationem veniamus , neceffarium fore ©- xiftimo, ut quid docor genüum Paulus di- cat, audiamus. Nor fit, inquit, fchifma in corpore. Ita enim $uondam idem veritatis con- ftantiffimus praedicator Corinthiis diffidentibus dixerat. ficut primi epiftola x2. cap. fcrip- tum eft. Hujes apoftolice preceptionis intel- ligentiz , patres, cognitu facilis fet, fi prius - ilie Spiritus , qui quondam igneo fplendore defcendens rudium illorum & trepidantium hominum animos & glutino caritatis conjun- CONCILII BASILEENSIS, pro quibus omnibus apudÀ modo fiesi potest , ut difcordantium quilibet 79 Bonum dicat &t cupiat.) quamquam in mo- do rei conficienda diffentiat, ficut Paulo & Barnaba in affumptione Marci difcipuli legi- mus, ut est actuum 15$. Contentio etiam, li- cet ex ipfo dicendi modo animorum contra- riejatem fignificet, honeste tamen fleri potest; cum. aliquis pro dignitate hominis atque fe- gotii àcrimonia debita ufus, ad veritatis de- fenfloner accedit . Unde & .catholici ad- erfus fidei hoftes contentiones commovent , whi prius ad cerramen vocantur, ficut gioffa teftatur I. Heg. 4. capit. Rixa infuper, etfi a peccato immunis cfe. non poflit, ut B. do- &or diffinit, ( nam qui rixatur, & ad contra- xit, & fumma fapientia iliwftravit, fuo ardo- B dicendum paratus eft > ut placet Ifidoro, & re Corda noftra inflaramet: quod ut facere dignetur, ad ipfum- mentes noffras cogitatia- néfque vertamus. Hoc modo ejus fufragie poflulato, ad propofiiz juffonis perceptionem. levertamur., Inter ea diífidentie genera, patres optimi, que membra corporis myftici agitant ague perturbant, nullum sco deterius quod fohif- ma nominatur, eft enim totius difcordig ca- put atque principium , adimitque corporis ec clefiaftici unitatem, cujus perniciem idem do- &or profpiciens ," in- capite predicte epiftola eofdem Corinthios fumma obreftarione preca- tus eft ut illam peftem diflugerent , Obfecro:, de ipla contentione laratur , alios quoque ad contradicendum inducit) privatum nihilomi- nus malum čík, £ inter paucos accidit, ha- bez enim privati belli nataram, nulla publi- . ca auGoritate firmati: feditionem vero effe a- liquod crimen & ipía ratio perfuadet > & bea- tus Paulus żeflis eft : qui cum quædam pèc- cata gravia prohibuiflet Goriithiis, feditionem etiam enumeraverat , ficut fecundze epiftole duodecimo capitulo legitur. Eft enim ma- lum; quod [oli fócietaü civium adverfatur . Per ipfum autera bellum et maximes urbes diruptas, plurimas refpublicas everfas , floren- tiffüa regna depopulata legamus , nonnulla inquit, vos, fratres, per nomen domini Jefu tamen bella jufie fieri boífe nemo fapiens du- Chris, ur idipfum dicatis. ommes , €" mon fent in wobis fchifmata: [itis autem perfetü in eo- dem fenfu c in eadem: fcientia , Quid autem nomine Íchifinatis intelligi debeet , patres do&tiffimi, neminem veftrum dubitare exiíti- mo. Grzcus enim, a quo in primie iii vo- ci fignifcatio data eft, per illud nomen fcif- fusaera quamdam ac divifionem intelligit ; non illam eerte qua quifque peccator 2 Deo divi- ditur, de qua olim Jfaias loquens dixerat : Peccata veftre diviferun: inter wos & Deum. Nec rurfus iliam divifionem inrellipo, gua ab unitate fidei quifpiam fegregarur . Ilia e- nim in aliud impietatis genus tranfeendit , bitabit. Cujus fentensiæ B. Auguftinus teftis eft in co fermone, quem pro puero Gentu- rionis habuerae. Xt hec quidem animorum adverfitas illi unitati objicitur, que ad my- fücorum membrorum conjunétionem attinet . Quod fi ad ordinem illum animura verteris , qui ad caput hujus ecclefiafüci corporis fpe- €t, aliquid quoddam pefüferum divifionis ge- nus invenies: quod etiam. bipartirum Beatus Thomas intelligit, fi quidem ea fentirl ac præ- dicar 2 quoguam contigérit cum ‘omni durz & improba pertinacia que fidei veritatem & majeftarem offendat; is , quifquis fuerit ille , hereticorum numero aggrégatur, quod aliis quod idem Græcus reftius hærefim nomina-D accommodatioribus verbis beatiffimus doctor vit. Sed de illa fcifura nobis præfens difpu- tatio est, cum quis eodem religionis culiu fervato ccclefim præcipiend parère contém- nit; Cujus diffinitionem , licet aliis verbis, ea- dem tamen fentenria, boatiffiiaus pater Áugu- stinus > cum adverfas Faustum fcriberet, a- perte ostendit. Schifma , inquit, est eadem opinanrem , atque eodem ritu colentem quo ceteri , folo congregationis delectari diffidio . Ex quo & illud fequi neceffe est, ut ab u- nitate quam Spirimus fan&dtus in Dei ecciefiam inducit & fervat, voluntarie recedatur , ficut beato doctori 2. 2. quzst. 29. axtic. x. vifum est. Plurima diffdiorum genera membris ec- Augnuítinus adverfus Blanicheos declarat. Qui in ecclefia, inquit, Chrifli morbidum aliquid .pravumque quid fapiunt, fi corre , ut fa- num rectumqué fapiant, refiftunt contumacie ter, fuaque peftifera dogmata emendare no- "lunt, fed defendere perfifluat , hceretici fünt. Hoc infidelitas genere inter fciffuras ecclefia» flicas effe quidquam dererius nullus doGor afürmat: jacta enim fidei fundamenta íua o- ‘pinione evertit, tenditque ad primæ veritatis injuriam . Quanta autem Chriftianhæ religioni publica- damna intulerit , facile fcief qui vo- lee, fi a Simone Samarirano , a quo omnis herefis initium fumpfit , ufque ad Joannem eleliastici corporis accedunt , difcordia fcili- E Hus , noftrz ætatis eximium harefiarcham , €eét, contentio , rixa , feditio, bellum , he- refis, & omnis animi indignatio, quam bea- .tus Paulus Galatis fcribeds enumerat. Ex his omnibus , patres reverendiffimi , nihil est quod *antam perniciem corpori mystico inferat , quemadmodum diíhdentia fchifmatis. Cetera namque animorum advería studia , aliis | atque aliis "proprietatibus : hoc detestabile facinus foli unita ecclefiasticæ objeftatur . Nam & fi difcordia concordie o»ponatur, cum quis fuam alteriüs fententiz praeferat, id tamen eo €oncil. General, 'Yom. XXIX, annales ecclefie repetere ftatuet . Ultimum «ontendentium genus íciffure nomen accepit, quod accemmodatius Creco vocabulo vos pa- tres Latini fchifma nominatis, Hoc inteftinum malum etfi riajeftati ac. veritati myflici capi- tis non źdverfetur , cum in primis neque in- folitum dogma predicet » nec veterem corru. ptelam defenfet : haber tamen guamdara pro- prietatem peftiferam, que Chriftiane paci & unitati vehementifime officit. Qui enim ec- clefim principi fubeffe renuit, & membris ec- Gg z clefiæ 

Strana 470
Bfaje 39. Рава: ipfe mud Aupuf. fe 20. & 3. Galat. S 469 pacis reftituantur $ vos "mihi férmo' habendus eft, non major debet effe in me cura dicendi, quam in vo- bis audiendi voluptas. Sed antequam ad eam difputationem veniamus , neceffarium fore ©- xiftimo, ut quid docor genüum Paulus di- cat, audiamus. Nor fit, inquit, fchifma in corpore. Ita enim $uondam idem veritatis con- ftantiffimus praedicator Corinthiis diffidentibus dixerat. ficut primi epiftola x2. cap. fcrip- tum eft. Hujes apoftolice preceptionis intel- ligentiz , patres, cognitu facilis fet, fi prius - ilie Spiritus , qui quondam igneo fplendore defcendens rudium illorum & trepidantium hominum animos & glutino caritatis conjun- CONCILII BASILEENSIS, pro quibus omnibus apudÀ modo fiesi potest , ut difcordantium quilibet 79 Bonum dicat &t cupiat.) quamquam in mo- do rei conficienda diffentiat, ficut Paulo & Barnaba in affumptione Marci difcipuli legi- mus, ut est actuum 15$. Contentio etiam, li- cet ex ipfo dicendi modo animorum contra- riejatem fignificet, honeste tamen fleri potest; cum. aliquis pro dignitate hominis atque fe- gotii àcrimonia debita ufus, ad veritatis de- fenfloner accedit . Unde & .catholici ad- erfus fidei hoftes contentiones commovent , whi prius ad cerramen vocantur, ficut gioffa teftatur I. Heg. 4. capit. Rixa infuper, etfi a peccato immunis cfe. non poflit, ut B. do- &or diffinit, ( nam qui rixatur, & ad contra- xit, & fumma fapientia iliuftravit, fuo ardo- B dicendum paratus eft > ut placet Ifidoro, & re Corda noftra inflaramet: quod ut facere dignetur, ad ipfum- mentes noffras cogitatia- néfque vertamus. Hoc modo ejus fufragie poflulato, ad propofiiz juffonis perceptionem. levertamur., Inter ea diífidentie genera, patres optimi, que membra corporis myftici agitant ague perturbant, nullum sco deterius quod fohif- ma nominatur, eft enim totius difcordig ca- put atque principium , adimitque corporis ec clefiaftici unitatem, cujus perniciem idem do- &or profpiciens ," in- capite predicte epiftola eofdem Corinthios fumma obreftarione preca- tus eft ut illam peftem diflugerent , Obfecro:, de ipla contentione laratur , alios quoque ad contradicendum inducit) privatum nihilomi- nus malum čík, £ inter paucos accidit, ha- bez enim privati belli nataram, nulla publi- . ca auGoritate firmati: feditionem vero effe a- liquod crimen & ipía ratio perfuadet > & bea- tus Paulus żeflis eft : qui cum quædam pèc- cata gravia prohibuiflet Goriithiis, feditionem etiam enumeraverat , ficut fecunda epiftole duodecimo capitulo legitur. Eft enim ma- lum; quod [oli fócietaü civium adverfatur . Per ipfum autera bellum et maximes urbes diruptas, plurimas refpublicas everfas , floren- tiffüa regna depopulata legamus , nonnulla inquit, vos, fratres, per nomen domini Jefu tamen bella jufie fieri boífe nemo fapiens du- Chris, ur idipfum dicatis. ommes , €" mon fent in wobis fchifmata: [itis autem perfetü in eo- dem fenfu c in eadem: fcientia , Quid autem nomine Íchifinatis intelligi debeet , patres do&tiffimi, neminem veftrum dubitare exiíti- mo. Grzcus enim, a quo in primie iii vo- ci fignifcatio data eft, per illud nomen fcif- fusaera quamdam ac divifionem intelligit ; non illam eerte qua quifque peccator 2 Deo divi- ditur, de qua olim Jfaias loquens dixerat : Peccata veftre diviferun: inter wos & Deum. Nec rurfus iliam divifionem inrellipo, gua ab unitate fidei quifpiam fegregarur . Ilia e- nim in aliud impietatis genus tranfeendit , bitabit. Cujus fentensiæ B. Auguftinus teftis eft in co fermone, quem pro puero Gentu- rionis habuerae. Xt hec quidem animorum adverfitas illi unitati objicitur, que ad my- fücorum membrorum conjunétionem attinet . Quod fi ad ordinem illum animura verteris , qui ad caput hujus ecclefiafüci corporis fpe- €t, aliquid quoddam pefüferum divifionis ge- nus invenies: quod etiam. bipartirum Beatus Thomas intelligit, fi quidem ea fentirl ac præ- dicar 2 quoguam contigérit cum ‘omni durz & improba pertinacia que fidei veritatem & majeftarem offendat; is , quifquis fuerit ille , hereticorum numero aggrégatur, quod aliis quod idem Græcus reftius hærefim nomina-Daccommodatioribus verbis beatiffimus doctor vit. Sed de illa fciffuza nobis prefens difpu- tatio est, cum quis eodem religionis cultu fervato ccclefim præcipiend parère contém- nit; Cujus diffinitionem , licet aliis verbis, ea- dem tamen fentenria, boatiffiiaus pater Áugu- stinus > cum adverfas Faustum fcriberet, a- perte ostendit. Schifma , inquit, est eadem opinanrem , atque eodem ritu colentem quo ceteri , folo congregationis delectari diffidio . Ex quo & illud fequi neceffe est, ut ab u- nitate quam Spirimus fan&dtus in Dei ecciefiam inducit & fervat, voluntarie recedatur , ficut beato doctori 2. 2. quzst. 29. axtic. x. vifum est. Plurima diffdiorum genera membris ec- Augnuítinus adverfus Blanicheos declarat. Qui in ecclefia, inquit, Chrifli morbidum aliquid .pravumque quid fapiunt, fi corre , ut fa- num rectumqué fapiant, refiftunt contumacie ter, fuaque peftifera dogmata emendare no- "lunt, fed defendere perfifluat , hceretici fünt. Hoc infidelitas genere inter fciffuras ecclefia» flicas effe quidquam dererius nullus doGor afürmat: jacta enim fidei fundamenta íua o- ‘pinione evertit, tenditque ad primæ veritatis injuriam . Quanta autem Chriftianhæ religioni publica- damna intulerit , facile fcief qui vo- lee, fi a Simone Samarirano , a quo omnis herefis initium fumpfit , ufque ad Joannem eleliastici corporis accedunt , difcordia fcili- E Hus , noftrz ætatis eximium harefiarcham , €eét, contentio , rixa , feditio, bellum , he- refis, & omnis animi indignatio, quam bea- .tus Paulus Galatis fcribeds enumerat. Ex his omnibus , patres reverendiffimi , nihil est quod *antam perniciem corpori mystico inferat , quemadmodum diíhdentia fchifmatis. Cetera namque animorum advería studia , aliis | atque aliis "proprietatibus : hoc detestabile facinus foli unita ecclefiasticæ objeftatur . Nam & fi difcordia concordie o»ponatur, cum quis fuam alteriüs fententiz praeferat, id tamen eo €oncil. General, 'Yom. XXIX, annales ecclefie repetere ftatuet . Ultimum «ontendentium genus íciffure nomen accepit, quod accemmodatius Creco vocabulo vos pa- tres Latini fchifma nominatis, Hoc inteftinum malum etfi riajeftati ac. veritati myflici capi- tis non źdverfetur , cum in primis neque in- folitum dogma predicet » nec veterem corru. ptelam defenfet : haber tamen guamdara pro- prietatem peftiferam, que Chriftiane paci & unitati vehementifime officit. Qui enim ec- clefim principi fubeffe renuit, & membris ec- Gg z clefiæ 

Strana 471
2. for. 12. - APPENDIX PRIMA 472 alefiz ipfi fubje&is communicare recufit, que-À rum intelligi debeat. illa confimilia membre znadmodum beatus doctor oftendir, is in uni- tate iny(lici corporis manere non poteft. Un- de & íchifmaticus jurc nominatur : ex ipfo etiam , tamquam ex fonte quodam iniquita- tis , omnes ilie füperiores anim; indignatio- nes facile fluunt. Schifmaticus enim abfque difcordia effe non poteft, cum fe meliora & fanétiora dicere. & profiteri glorietur . Cop- tentiones etiam in ipfo fchifmate nutriri ne- ceffe eft, cum. ca que prave fchifmatici fen- ferunt improba temeritate defenfent . Rixe fchifinatico minime defunt; efl enim ad con- tradicendum femper paratus, ne minus ree feciffe judicetur . Seditiones populi Ghrifüani funt , in quibus toti & partibus esdem denomi- malio datur, nt. fi quis carnem, nervum, o5, & hujufmodi dixerit, In officialibus autem > toti & partibys ung eademque denominatio fpecialis non competit: ut oculus; pes, ma- nus, & corum fimiliz, Ægritudinem itaque confimilium membrorum illen: dicunt medici elle, cum variate proportione calidi, frigidi , ficei, humidi qualitatum primarum , adverfa difpofiio inducitur , Cum vero officialibus membris languor aliquis accidit, hunc aat in forma, aut in numero, quantitate, aut a ims" pofitione eveniffe contendzat, Ex his que diximus , quid & de membris mixtis intelli- ex ipfo ichifmate maxime accidunt, Scinii-Bgi debeat, mon erit difficile cognitu. finc "tur enim in advęrfa ftudia vulgus, & popu- lus velut greges po^ terga paflorum fequitpr , St quia ratione vulgo conflare non poteft , quod prave íemel acceperat, id ferro Cc fan- guine probare molitur, unde & bella publi- ca furgunt, Quod fi paulo longius fchifma per- fliterit, hzrcíim parit: configit enim aliquam fibi hærefim {chifmaricus, pz reQe ab ecclefia receilrie videatur , ficur beatus Elieronymus dixit. Cumque ex contempt Hjius qui aucto- riüatcm & locum mjfílici capitis tenet hoc de- teftabile malum profcifci videatur , idcirco fchifmaticus eccleflafticum] ordinem non mc- diocriter turbat: Ót quia reliquorum membro- omnia trauslaa quadam figrifications myfti- co corpori convenire inveaio . Zfabuit cor. pus hoc membra coafimilia , babuit o£icia- lia, habet ex utriu(gue compofja. Eo enim - tempore. quo Dei eccleña prima radimen= ta Chriftiarcz religionis acceperat, con(imi- lium raembromm formam preferebat, cum cflet credentium cor unum & anima una ia domino: nec diceretur eis aliquid proprium , fed efíent cis omuia communia , ficot afto- rura quarto capitulo (cribirur, Ofncialia ve- ro merabra tunc ecclefia habuit, cvm au- &oritate Ct operibus crefcere cœperat , zut cum poteftatis, ordinis & jurifdiciionis vim rum communionem zefpuit. Sziritum Dei non C auctoritate publica receptaverat , quod a Eil- habet, ficut Pelagius papa teftatur, ut eft 24. difl. quaft, x. Schifima infuper , quia fchifma- ticus in unitate unum non eít, ficut idem ponüfex dicit, quantum ex ipfo fuo malcfi- cio ‘ecclefiallicain unitatem & pacem penitus dirimit, pro qua infirucnda & confervanda Yilius Dei paulo minus minoratus ab angelis in terram defcenderat, pro qua fummam ine- diam variofque labores perpeffus eft , fangui- nem proprium fudit, mortem fubiit, nihilque eorum abhorruit que fue majeflad advería- rentur, fi. modo illud ad conftitutionem hujus facratifimi corporis conducere videretur. Cum itaque tantorum preclarifmorum atque admi- veflro ad pofteros quofque Romanos ponrifi- ces proceflis, ficur hiftorie predunt, & in canone ponitur , 23. dift, g. 8. Tribuzum . His mylticis membris varia diverfa morbos rum genera contigerunt . Morbum antem hie non aliud, juxta beati Auguftini fententiam , quam hzreicam pravitatem intelligo. Idem beatus Hieronymus fenfiffe vidorur , qui hereticum. hominem putride carai compa- ravit . Enumerare autem , propriifque nomi- nibus omnia illa vobis, patres , exponere el- fet quidem jucundum, fi ratio temporis non haberetur. Beatus AÁuguflimus in libro quem de hærefihus accuratifüme [fcripfit , nec a rabilium operum munus, hoc unum perni-Dfe , nec ab alio quoquam numerum omnis ciofiffimum fchifmatis facinus adimit atque corrumpit, juftiffime veritatis do£tor ipfum a Chriftiana religione depellit, dicens: Non fit fchifma in eorpore . Non fit fchifina in corpore, patres, G cu- pitis hzerefüm zizania extirpare. Non fit fchif- ma in corpore, fi quaritis vitam ecclefiafti- cam reformare. Non fit fchifma in corpore, fi defideratis infenfos animos principum miti- ‘gare. Quantum igitur ad primim attinet, patres, etfi Spiritus fanctus iflam corporis ecciefiaftici magnitudinem dirigat atque informet, totof- ' que (ut fic dixerim ) infufus per artus hanc hzrefcos fans exploratum fuiffe exisiimat , quamquam Philaster Brixienfis epifcopus ceu- tum & viginti oo genera hzrefum ufque ad jllam fuam ztatem contigiffe commemo: ret, Cogitare itque facile potestis , patres reverendiffirai , quot errorum genera in a- gro dominico diffeminata postea fucrint , fi Philaster centum & vigintofto hærefum no- mina recenfuerit , quem beatus Augustinus fequens librum de hzrefibus fcripferat . Hec immenfa , ut fic dixerim , errorum füva , eti a beatis apostolis fanctifque patribus ag facris conciliis conculcata diíffhpstaque dica- tur penitus tamen fuccidi non potmit. Nam agitet molem, &j magno fc corpor mifccat, E beatus lfidorus , postezguam — quinquaginta ficut ilip poeta dixit, id tamen huic corpo- zi accidere videmus , quod & naturali eve- nire phyüei dicunt, ut anima feilicet incor- rapta St integra, membra fepe aliquo mor- bo laborent . Quod ex triplici =mgritudinum genere accidere medici di(putant ,. Omnis c- nim humani corporis languor aut eft mem- brorum confimilium. aut officialium , aut ex utiiufque conftitutorum . Conftare autem cui- Tibet ve(trum arbitror, patres doCtiffimi, quid nomine confimi':ma aur píücieüsc membroe feptem herefüm capita numeraverat , illas orines dicic.a fanCis apostolis fanétilque pa- tribus ac facris concilüs fuiffe condemnatas , Quod qui volet, facile (ciet , 6 xerum tem- porumque fucceffioncs & ordinem repetat . Nam Menandri ac Saturnini, magni digni dia- boli laquei, cum Simone imago principe il. lius harefeos 3 beatiffimo Petro apostolo cone demnati funt, qui eumdem Siinonem & ejus pecuniam in perditionem abjecerat . Qui vero humznitatis officio farisfaflum iri arbitrantur, fi quif- dort, lu poigions , M, 

Strana 472
7 for. 12. - APPENDIX PRIMA 472 alefiz ipfi fubje&is communicare recufit, que-À rum intelligi debeat. illa confimilia membre znadmodum beatus doctor oftendir, is in uni- tate iny(lici corporis manere non poteft. Un- de & íchifmaticus jurc nominatur : ex ipfo etiam , tamquam ex fonte quodam iniquita- tis , omnes ilie füperiores anim; indignatio- nes facile fluunt. Schifmaticus enim abfque difcordia effe non poteft, cum fe meliora & fan@iora dicere. & profiteri glorietur . Con- tentiones etiam in ipfo fchifmate nutriri ne- ceffe eft, cum. ca que prave fchifmatici fen- ferunt improba temeritate defenfent . Rixe fchifinatico minime defunt; efl enim ad con- tradicendum femper paratus, ne minus ree feciffe judicetur . Seditiones populi Ghrifüani funt , in quibus toti & partibus esdem denomi- malio datur, nt. fi quis carnem, nervum, o5, & hujufmodi dixerit, In officialibus autem , toti & partibys ung eademque denominatio fpecialis non competit: ut oculus; pes, ma- nus, & corum fimiliz, Ægritudinem itaque confimilium membrorum illen: dicunt medici elle, cum variate proportione calidi, frigidi , ficei, humidi qualitatum primarum , adverfa difpofiio inducitur , Cum vero officialibus membris languor aliquis accidit, hunc aat in forma, aut in numero, quantitate, aut a ims" pofitione eveniffe contendzat, Ex his que diximus , quid & de membris mixtis intelli- ex ipfo ichifmate maxime accidunt, Scinii-Bgi debeat, mon erit difficile cognitu. finc ‘tur enim in adyerí ftudia vulgus, & popu- lus velut greges po^ terga paflorum fequitpr , St quia ratione vulgo conflare non poteft , quod prave íemel acceperat, id ferro Cc fan- guine probare molitur, unde & bella publi- ca furgunt, Quod fi paulo longius fchifma per- fliterit, hzrcíim parit: configit enim aliquam fibi hærefim {chifmaricus, pz reQe ab ecclefia receilrie videatur , ficur beatus Elieronymus dixit. Cumque ex contempt Hjius qui aucto- ritatem & locum mjfílici capitis tenet hoc de- teftabile malum profcifci videatur , idcirco fchifmaticus eccleflafticum] ordinem non mc- diocriter turbat: Ót quia reliquorum membro- omnia trauslaa quadam figrifications myfti- co corpori convenire inveaio . Zfabuit cor. pus hoc membra coafimilia , babuit o£icia- lia, habet ex utriu(gue compofja. Eo enim - tempore. quo Dei eccleña prima radimen= ta Chriftiarcz religionis acceperat, con(imi- lium raembromm formam preferebat, cum cflet credentium cor unum & anima una ia domino: nec diceretur eis aliquid proprium , fed efíent cis omuia communia , ficot afto- rura quarto capitulo (cribirur, Ofncialia ve- ro merabra tunc ecclefia habuit, cvm au- &oritate Ct operibus crefcere cœperat , zut cum poteftatis, ordinis & jurifdiciionis vim rum communionem zefpuit. Sziritum Dei non C auctoritate publica receptaverat , quod a Eil- habet, ficut Pelagius papa teftatur, ut eft 24. difl. quaft, x. Schifima infuper , quia fchifma- ticus in unitate unum non eít, ficut idem ponüfex dicit, quantum ex ipfo fuo malcfi- cio ‘ecclefiallicain unitatem & pacem penitus dirimit, pro qua infirucnda & confervanda Yilius Dei paulo minus minoratus ab angelis in terram defcenderat, pro qua {ummam ine- diam variofque labores perpeffus eft , fangui- nem proprium fudit, mortem fubiit, nihilque eorum abhorruit que fue majeflad advería- rentur, fi. modo illud ad conftitutionem hujus facratifimi corporis conducere videretur. Cum itaque tantorum preclarifmorum atque admi- veflro ad pofteros quofque Romanos ponrifi- ces proceflis, ficur hiftorie predunt, & in canone ponitur , 23. dit, q. 8. Tribumn . His mylticis membris varia diverfa morbos rum genera contigerunt . Morbum antem hie non aliud, juxta beati Auguftini fententiam , quam hzreicam pravitatem intelligo. Idem beatus Hieronymus fenfiffe vidorur , qui hereticum. hominem putride carai compa- ravit . Enumerare autem , propriifque nomi- nibus omnia illa vobis, patres , exponere ef- fet quidem jucundum, fi ratio temporis non haberetur. Beatus AÁuguflimus in libro quem de hærefihus accuratifüme [fcripfit , nec a rabilium operum munus, hoc unum perni-Dfe , nec ab alio quoquam numerum omnis ciofiffimum fchifmatis facinus adimit atque corrumpit, juftiffime veritatis do£tor ipfum a Chriftiana religione depellit, dicens: Non fit fchifma in eorpore . Non fit fchifina in corpore, patres, fj. cu- pitis hzerefüm zizania extirpare. Non fit fchif- ma in corpore, fi quaritis vitam ecclefiafti- cam reformare. Non fit fchifma in corpore, fi defideratis infenfos animos principum miti- ‘gare. Quantum igitur ad primim attinet, patres, etfi Spiritus fanctus iflam corporis ecciefiaftici magnitudinem dirigat atque informet, totof- ' que (ut fic dixerim ) infufus per artus hanc hzrefcos fans exploratum fuiffe exisiimat , quamquam Philaster Brixienfis epifcopus ceu- tum & viginti oo genera hzrefum ufque ad jllam fuam ztatem contigiffe commemo: ret, Cogitare itque facile potestis , patres reverendiffirai , quot errorum genera in a- gro dominico diffeminata postea fucrint , fi Philaster centum & vigintocto herefum no- mina recenfuerit , quem Dbeątus Augustiutus fequens librum de hzrefibus fcripferat . Hec immenfa , ut fic dixerim , errorum füva , eti a beatis apostolis fanctifque patribus ag facris conciliis conculcata diíffhpstaque dica- tur, penitus tamen fuccidi non potmit. Nam agitet molem, &j magno fc corpor mifccat, E beatus lfidorus , postezguam — quinquaginta ficut ilip poeta dixit, id tamen huic corpo- zi accidere videmus , quod & naturali eve- nire phyüei dicunt, ut anima feilicet incor- rapta St integra, membra fepe aliquo mor- bo laborent . Quod ex triplici =mgritudinum genere accidere medici di(putant ,. Omnis c- nim humani corporis languor aut eft mem- brorum confimilium. aut officialium , aut ex utiiufque conftitutorum . Conftare autem cui- Tibet ve(trum arbitror, patres doCtiffimi, quid nomine confimi':ma aur píücieüsc membroe feptem herefüm capita numeraverat , illas oranes dicic .a fandlis apostolis fanétilque pa- tribus ac facris concilüs fuiffe condemnatas , Quod qui volet, facile (ciet , 6 xerum tem- porumque fucceffioncs & ordinem repetat . Nam Menandri ac Saturnini, magni digni dia- boli laquei, cum Simone imago principe il. lius harefeos 3 beatiffimo Petro apostolo cone demnati funt, qui eumdem Siinonem & ejus pecuniam in perditionem abjecerat . Qui vero humznitatis officio farisfaflum iri arbitrantur, fi quif- dort, lu poigions , M, 

Strana 473
spor. 2. Bp. s. * potentia S (ezcunto- rum © Athanafius Jerit , 473 CONGILII BASILEENSIS. 474. fi quifgue rem folam privetara curaret, quod À Chriftianæ religionis clarifima lumina, qui a dictis hzreticis attribuitur, hi Ananiz X Saphirm horrendo interity condemnantur , quos ambos idem ;Petrus fübita morte mulcia- verat, ficut a&uum quinto capite fcriptum eft . Nicolaitarum vero impudentem lafciviam Joannes in Apocalypfi, cwm ad Ephefinam ec- clefiam fcriberet, reprobavit. Nam etf prie- rem caritatem in illa ecclefia amiffam con- queratur , in hoc tamen illam dignam com- mendztions dixerat, quod Micoloitarum im- pudicitiam fuperit, Hoc kobes, inquit ; quod odifà fatta Nicolattarum. XIli vero qui connu- biis detrahunt, &t omnem legiümum torum turpitudinem putant, qui etiam apoftolicos fe vocare prefumpferant, bsat Pauli apoftoli fen- fentia condemnantur, qai ad Coloffenfes feri- adverfus omnis hzrefis genus invictiffime fcrip- ferant. Sed nec.apoftolorum fümia in terris poteftas. nec facrorum conciliorum 2u€tori- tas, Bec fanclorum patrum admirabilis illa če penc divina fapientia efficere potuerunt, quo minus multipiex herefum peftis, que femel infederat per torum orbem effufa , infinitara hominum mulitudinem ad infernum dedu- cat, qui de orbis dimenfionibus difpurent ,. preter eam participationem quam in feptem climata dividunt, aliam quamdam vulgario- rem addunt , qua totum, quod ab homine coliur, in Orientalem, Occideutalem , Sep- :emirigenalem , Meridionalemque plagam dis finguune . Primam partem in decem provin- cias dividi dicunt ; in Jndjam fcilicet , 1fau- bens, pracept2, quibus conjuges omni repre-Briam , Sidonis Phœmniciam , Syriam , Palesti- henfione carerent , erediterat. śVulieres , in- quit , viris fubdite effote , ficut oportet in domi- mo. Et alibi ; 1 Viri, diligue vxores vefras, fi- cut @ Chrijšus dilexit eccleffam . Et haec qui- dem im prima tate ecclefie contigille inve- nio. Cum autem eadem membra o(ficialia cf- fe cespe sunt, alius pefülens morbus irrepüt . Ârius fiquidem Alexandrinus , cum de forma ecclefiaitici capitis, hoc eft de plena eflentia Filü Dei ( fecundum Auguflinum ) inique fan- xerat & predicaverat, dicens eum effe alte- rius natuce a latre , maximam ubique peftem effudit. Macedonius vero de numero divinita- tis iniguara fententiam ferens , dicenfque Spi- ritum fanCtum íervum Patris ac Filii, mulros corruperat. Neftorius quantitatem majeflatem- que hujus myflici capitis vehementer opinio- C ne pravo minuit, cum falvatorem -noftrum femrium quidem virum ( Deo dignum eile afrmzffet, fed eumdem Deum omnino nega- verat. Wutyches vero atque Dioícorus ipfam pofitionezm humanis Chrifli inique tranftu- jexat atfirmzus eamdem divinitatis * poten- uam exhauftsm fuiffe atque abforptam , pro- prerea & perpetau:n rnorbum in membra ray- fica fparft. Contra quos velut adverfus pu- blicam peftem erecli quondam Romani pon- ti&ces fynodos facras convocarunt, Nam & Sivefter natione X dignitate Romanus, tre- centorum & octodecim pairum confenfu , quos in Nicæna congregaverat , Arium hareticum declaravit. clarus , in fecunda fynodo centum & quin- quaginta patcum conventu Coaftantinopoli coa- Go , Macedonium blefphemum dejecir. Ne. florianam vero hærefim Celefünus Romanus ducentorum patrum in Kpheío convenienzium audtoritaie reprobavi: . Ita & Leone pontifice præcipiente Chalcedonenfs fynodus # quin- gentorum & triginta patrum prefentia Luty- ches atque Diofcorus anathemati æterno fub— jedli funt, Sic & aliæ univerfales fynodi au- ftoritare Romanorum pontificum congregate E ca receptas. ad morbum aliquem depellendum convene- rant; licet ille priores , quas paulo ante enu- merayi, dignitate quadam ceterisaliis præfta- re videantur , quemadmodum diflin&tione de- cimaquinta canonum pofitum eft. ipfe enim totam fidem Chriflianam complexe, quemad. modum Gregorius dixit, quafi quatuor para- difi fluvii totum orbem irrigaverant. Quod vero fan&corum patrum doCtrina crrores depu- teftes funt * Auaftafius , Bafilius, Cy- pfillus, Ambrofius , Auguftinus , Hieronymus, nam , & reliquas , quas a quadraginta &c trie bus gentibus habitatas affirmant . Occidentalis portio in fex & triginta provincias distin@a est, quae quinquaginta & quatuor gentium homines continez. Septemtrionalis autem re- gio in duodecim provincias porrigirur , gua run: gentes triginta unam effe affirmant . Me- ridionalis & ipfa in duodecim partes distin- Qa est, quarum genres ob interjacenda de- feri fpatia certo numero comprehendi non poffunt. Per has igitur vastiffimas regiones ac varios gentium mores, omnia illa here- fum genera, que vel ab Epiphanio Cyprio „. aut Philastrio, zut Augustino. five Ifidoro numerantur, refpería atque effufa funt. Mec est quod fi veterum herofum principes de medio fablat fuerint, definant qui eorum er- rores & fapiant & defenfent. Primam habi- tantium regłonem Ariana herefis vehementer invafir. Macedoniani facile numerari nos pof funt. Hi quos Armenos appellamus , g gens cer- te ampliffima, & frugalitate przeipuż , Kuty- chis atque Diìefccri “perverfam eruditionem fequuntur , In iiefperia vero plaga Saddu- cæoù 5 qui refurrefiionem negant, & anhmac cum corporibus fimul interire afirmznt, plu- res invenies Cerdonianos , qui (luo principia ponunt; Tertuilianos , qui animas per tradu- €ionem effe accipere arbitrantur ; Cataphry- ges , qui facramenta eccieliasticz ncgant. fut- ficere tamen ad humanam fülutcm ajunt, fi Damafus vero vita & eloquentia D infantis znnicali fanguis, quem immanibus punétionibus (ut Augustinus ait ) = çorpo- re innocentis extorquent, mixtus farine , pa nem a fe fumendum confciat. Pars infuper , quz Septemtrioni fubjeCta est, plurunos ha- bet qui catholics fidei adverfantur. Sunt qui negant Komazam fedem eífe matrem ac prin- cipem reliquarum , quod an hærefm fapiat , testis est Nicolaus papa 22. distinétione , cap. Omnes. Preterea fünt nonnuli, qui ajunt animas exutas corporibus nondum ad fua lo- "Ali purgatarii poenas figmenta existimant . Sinistra autem orbis pofitio , quam Meridionalem dicunt, herefibus plena est . illic Nestorianorum. nomen & genus amplit- fime paret , Sabellianorum herefis latiffime prædicatur , Valenziniani , Apellitæ, * Archo- tiani : Carminiani , Ebionitæ , numera faci- le cumprehendi non poflunt. Nequeo , pa- tres. reverendiffimi , vobis enumerarc infmi- tam , ut fic dixerim, herefum multitudinem, qua: tot gentium anímos dudum corruporat : quod unde proveniat, aui que au€ore pro- cedat i 9? Archoptl cos so Car- pocretianos intelligi. | 

Strana 474
spor. 2. Bp. s. * potentia S (ezcunto- rum © Athanafius Jerit , 473 CONGILII BASILEENSIS. 474. 6 qui£me rem folam privetara curaret, quod A Chüftiaae religionis clarifima lumina, qui a dictis hzreticis attribuitur, hi Ananiz X Saphirm horrendo interity condemnantur , quos ambos idem ;Petrus fübita morte mulcia- verat, ficut a&uum quinto capite fcriptum eft . Nicolaitarum vero impudentem lafciviam Joannes in Apocalypfi, cwm ad Ephefinam ec- clefiam fcriberet, reprobavit. Nam etfi prie- rem caritatem in illa ecclefia amiffam con- queratur , in hoc tamen illam dignam com- mendztions dixerat, quod Micoloitarum im- pudicitiam fuperit, Hoc kobes, inquit ; quod odifà fatta Nicolattarum. XIli vero qui connu- biis detrahunt, &t omnem legiümum torum turpitudinem putant, qui etiam apoftolicos fe vocare prefumpferant, bsat Pauli apoftoli fen- fentia condemnantur, qai ad Coloffenfes feri- adverfus omnis hzrefis genus invictiffime fcrip- ferant. Sed nec.apoftolorum fümia in terris poteftas. nec facrorum conciliorum 2u€tori- tas, Bec fanclorum patrum admirabilis illa če penc divina fapientia efficere potuerunt, quo minus multipiex herefum peftis, que femel infederat per torum orbem effufa , infinitara hominum mulitudinem ad infernum dedu- cat, qui de orbis dimenfionibus difpurent ,. preter eam participationem quam in feptem climata dividunt, aliam quamdam vulgario- rem addunt , qua totum, quod ab homine coliur, in Orientalem, Occideutalem , Sep- :emirigenalem , Meridionalemque plagam dis finguune . Primam partem in decem provin- cias dividi dicunt ; in Jndjam fcilicet , 1fau- bens, pracept2, quibus conjuges omni repre-Briam , Sidonis Phœmniciam , Syriam , Palesti- henfione carerent , erediterat. śVulieres , in- quit , viris fubdite effote , ficut oportet in domi- mo. Et alibi ; 1 Viri, diligue vxores vefras, fi- cut @ Chrijšus dilexit eccleffam . Et haec qui- dem in prima tate ecclefie contigille inve- nio. Cum autem eadem membra o(ficialia cf- fe cespe sunt, alius pefülens morbus irrepüt . Ârius fiquidem Alexandrinus , cum de forma ecclefiaitici capitis, hoc eft de plena eflentia Filü Dei ( fecundum Auguflinum ) inique fan- xerat & predicaverat, dicens eum effe alte- rius natuce a latre , maximam ubique peftem effudit. Macedonius vero de numero divinita- tis iniguara fententiam ferens , dicenfque Spi- ritum fanCtum íervum Patris ac Filii, mulros corruperat. Neftorius quantitatem majeflatem- que hujus myflici capitis vehementer opinio- C ne pravo minuit, cum falvatorem -noftrum femrium quidem virum ( Deo dignum eile afrmzffet, fed eumdem Deum omnino nega- verat. Wutyches vero atque Dioícorus ipfam pofitionezm humanis Chrifli inique tranftu- jexat atfirmzus eamdem divinitatis * poten- uam exhauftsm fuiffe atque abforptam , pro- prerea & perpetau:n rnorbum in membra ray- fica fparft. Contra quos velut adverfus pu- blicam peftem erecli quondam Romani pon- ti&ces fynodos facras convocarunt, Nam & Sivefter natione X dignitate Romanus, tre- centorum & octodecim pairum confenfu , quos in Nicæna congregaverat , Arium hareticum declaravit. clarus , in fecunda fynodo centum & quin- quaginta patcum conventu Coaftantinopoli coa- Go , Macedonium blefphemum dejecir. Ne. florianam vero hærefim Celefünus Romanus ducentorum patrum in Kpheío convenienzium audtoritaie reprobavi: . Ita & Leone pontifice præcipiente Chalcedonenfs fynodus # quin- gentorum & triginta patrum prefentia Luty- ches atque Diofcorus anathemati æterno fub— jedli funt, Sic & aliæ univerfales fynodi au- ftoritare Romanorum pontificum congregate E ca receptas. ad morbum aliquem depellendum convene- rant; licet ille priores , quas paulo ante enu- merayi, dignitate quadam ceterisaliis præfta- re videantur , quemadmodum diflin&tione de- cimaquinta canonum pofitum eft. ipfe enim totam fidem Chriflianam complexe, quemad. modum Gregorius dixit, quafi quatuor para- difi fluvii totum orbem irrigaverant. Quod vero fan&corum patrum doCtrina crrores depu- teftes funt * Auaftafius , Bafilius, Cy- pfillus, Ambrofius , Auguftinus , Hieronymus, nam , & reliquas , quas a quadraginta &c trie bus gentibus habitatas affirmant . Occidentalis portio in fex & triginta provincias distin@a est, quae quinquaginta & quatuor gentium homines continez. Septemtrionalis autem re- gio in duodecim provincias porrigirur , gua run: gentes triginta unam effe affirmant . Me- ridionalis & ipfa in duodecim partes distin- Qa est, quarum genres ob interjacenda de- feri fpatia certo numero comprehendi non poffunt. Per has igitur vastiffimas regiones ac varios gentium mores, omnia illa here- fum genera, que vel ab Epiphanio Cyprio „. aut Philastrio, zut Augustino. five Ifidoro numerantur, refpería atque effufa funt. Mec est quod fi veterum herofum principes de medio fablat fuerint, definant qui eorum er- rores & fapiant & defenfent. Primam habi- tantium regłonem Ariana herefis vehementer invafir. Macedoniani facile numerari nos pof funt. Hi quos Armenos appellamus , g gens cer- te ampliffima, & frugalitate przeipuż , Kuty- chis atque Diìefccri “perverfam eruditionem fequuntur , In iiefperia vero plaga Saddu- cæoù 5 qui refurrefiionem negant, & anhmac cum corporibus fimul interire afirmznt, plu- res invenies Cerdonianos , qui (luo principia ponunt; Tertuilianos , qui animas per tradu- €ionem effe accipere arbitrantur ; Cataphry- ges , qui facramenta eccieliasticz ncgant. fut- ficere taroen_ad humanam falutem ajunt, fi Damafus vero vita & eloquentia D infantis znnicali fanguis, quem immanibus punétionibus (ut Augustinus ait ) = çorpo- re innocentis extorquent, mixtus farine , pa nem a fe fumendum confciat. Pars infuper , quz Septemtrioni fubjeCta est, plurunos ha- bet qui catholics fidei adverfantur. Sunt qui negant Komazam fedem eífe matrem ac prin- cipem reliquarum , quod an hærefm fapiat , testis est Nicolaus papa 22. distinétione , cap. Omnes. Preterea fünt nonnuli, qui ajunt animas exutas corporibus nondum ad fua lo- "Ali purgatarii poenas figmenta existimant . Sinistra autem orbis pofitio , quam Meridionalem dicunt, herefibus plena est . illic Nestorianorum. nomen & genus amplit- fime paret , Sabellianorum herefis latiffime prædicatur , Valenziniani , Apellitæ, * Archo- tiani : Carminiani , Ebionitæ , numera faci- le cumprehendi non poflunt. Nequeo , pa- tres. reverendiffimi , vobis enumerarc infmi- tam , ut fic dixerim, herefum multitudinem, qua: tot gentium anímos dudum corruporat : quod unde proveniat, aui que au€ore pro- cedat i 9? Archoptl cos so Car- pocretianos intelligi. | 

Strana 475
473 APPENDIX PRIMA 476 cedat , dignofeere certe facile non eft , mili A patres eprimi , facile fee, fi" non fit fchifma (ut placet fanctis dodtoribus ) 'ideo illud Teus fieri' paffus eft, ut credentium fides pro- betur, & ne fidelium ingenia tranquilla cre- dulitate conrorpeant . Fieri etiam poteft , Deum tor hofles fue fidei efle pati, ut tiro-. nes Chriftiane religionis habeant quos vince- re pofünt. Tantam igitur zizaniorum varieta- tem ab agro dominico non folum divellere , fed nec excespere quidem humana ingenia fuppetunt. Satis igitur eff, fi de his dumtar zat potefias eccleffattica -propenilus -earet , quibus vel beneficium reddesdum eft, aut fi tales fint hoftes, aut religioni magis ac ma- gis officiant . Sunt autem (ui fallor) due gs- in corpore. Ia sovam enim eccle(iz fciffuram dilabi , & inveteratos fchifmaticos ad munio- nem ecclefie reducere velle , illud quo pacto feri poffit non fatisintelligo. Quomodo enim Crecus tantum in hoc nofiro ecclefzaftico cor- pore diffdium audiens, cidem fe conjungere vellet ? Aut cum Romanorum pontificem tam facile a fuis contemmi viderit , eidem hono- res debitos reddat ? Nonne ridcbit ? Nonne utrofque leves & longe a Chrifliana caritate íejunétos judicabit ? Nonne postulanti ut ad Bremium ecclefie redeat , mox evangelicam mass, B vefpendebit fententiam : Frater, wade , erue prius trabem de oculo tuo , & tunc videbis erue- nera hominum , qui fidej catholiez adverfan-B e feflucam de oculo fratris tui . Cum fuperio- £ur, Greci fcilicet atque ffuffins , de quibus provideii oportet : "Et illis quidem , ut pro fufceptis bensüciis gratis digne reddantur : ifüs vero; ne contagione peflifera torum cor- pus ecciefiafticum ledanę. Neminem veftrum patres prærcrire arbitrer , CGræcorum gentem fie aprimis arcibus foruilfe , ne omnium gen- tium natignes incredibili quadam virtuts fu- peraverit. Taceo de variis difoiplinis , quas omnes a fontibus Graco profectas , om- nes uno ore fatentur i. quidquid Dei ecclefia doser êt prædicat, idipfum etiam fuis nomie bus a Cræcis in Latinum -traduum ef . iuod fi parentibus maximum debeamus, quia zi terapore nullus indubitatus pontifex habe- retur , neminem CGræcorum aliguis audivit qui de unione ecclefie traCtaret ;. at ubi om- nium diffidentium vota ad unum pastorem convenerant , rox legati Grecorum pontif cem 2dierunt , & coram gloriofifimo -ac in- victifümo Romanoram rege domino Bigifioun- do femper Augusto , pro unionis negotio, imperatoris Gt patriarche Consrantinopolitani* voluntatem) & vota trigintafex articulis pate- fecerunt, $cio quod verum loquor , & quod ha manus lireras illas obfignatas explicuerunt » & que ilic continebantur ex Grecis, Latina feceram. Unde cwm honestifime Grecorum genuerunt ac .educaverunt : fi preceptoribus C petitiones principibus mostre religionis vifa plurimum , duod erudieriat : certe atis aper te fignificari non poteft, quantum.vos patres Latini Grecorum generi debeatis , a quibus Jilud vohis collatum eft , quo nihil præitan- ties ab, homine conferri poteft. Ji ergo , quos memora , Graci ad unionem ecclefia venire contendun: , nan co pałło quo qui- dam eos fallendi gratia dicunt accedere , fed aperte & ábfque aliqua fimularione . Pontifex fiquidem maximus Marinus felicis memorie papa V. fic fua fapientia atque huinanitate &ræcos ad opus uhionis attraxit , ut de tan- ta opiniońum &t poftuiationum diverfitate ad unam & fciam differentiam concefferint, quis fcilicet iocus ille 6r, qui pro convocanda fy-Dfuerit pater : modo utriufque generis patres apte fultipere poffer . Habeo hujus rei tefles gravifimos , qui huic velire clarifimz {peQatiomi adfust , & que dico in prafenti audiunt: nec audita vobis patres pronuatio , fed quz vidi , & quz precepto ejufdem prefülis ipfe contre- étavi , & publica flipulatione concluferam . Quorum Grecorum propofitum & tu, Kuge- mi papa fanflifime , pro tua religione eximia & animi amplitudine, nuper ampliora & cer- liora te ipfis fatturum fpondendo confirmati . Nec credi poteit ut Chriflianorum | quifpiam his tuis: fanCtiffimis defideriis atque conatibus . contraire poffet. Ad hoc enim opus ram fi- fuerant., mox dominus Joannes epifcopus car- dinalis tituli San&i Sixi , vir omnium [fue catis religions & fpiengia fpeCarifimus , legatus in Graciam declaratus est: quem il- luc properantem fi mors e medio non fustu- lifet, plurimi nunc populi ac nariones rien & religione effent vobis fimillimi , quorum nul- Jum impræfentiarum habetis. Ncc certe cre- dendum est Gracos ab ilia fua honestá opi- nione receffffe . Eadem est geutis illius ad reconciliationis opus intentio , idem .omnino deüderium , éadem postulatio ; nifi quod fi- lius, qui nuper imperio fueceffit, ad unionis negotium longe ardentior fit, quam unquam quo fr ut ad reconciliandam gentem ifltm catholice fidei via paratior mo- do fit. Quod fi locus aliquis ad convocandum Utramque genrem opportunum: daretur, vide- retis, patres revercndiffimi, plurima dc Grz- cis facta fuiffe judicia, quz omnino stare non poGent. Hos igirur fructus uberrimos de Cre- Cis vos , patres præstantiflimi , referetis , (i non fit fchifma in corpore. Áiterum perditif- fimorum hominum genus, de quibus ob fum- mam perniciem generali omnium patrum in- stitatione confulendum est, Huffiras intelligo gens profecto pestilenriffima , & velut exitia- le virus per corpus ecclefiasticum repens. Nec unum , fed multiplex ac atrociffimum lutiferum nemo Chriftianorum quidquam fuo-E malum , hujus herefeos morbus est. Nam fi rum. excipere deber . Non enim parum fru- €tus habet ad fidei catholice incrementum Grecorum converfio : lila Gquidem Conftan- &inopolitana fedes habet in Afia, Africa , & "Europa vaítifhmas provincias atque ampliffima xegna , plurima genera hominum linguis & moribus longe difparia , qui omnes ad fdei quis illorum hominum perverías .íententias , quas graviffimis Christianorum cladibus ampli- ficare voluerunt , recenfere voluerit , veterum hærefum irritamenta quædam fuifse fatebitur . Cogitanti enim hanc novellam corruptionem , e vestigio Nicolairæ , Gnostici, Cerdoniani , atque Marcionitæ occurrent, * Aditæ quoque , + forge A der mite, Ans chit, a). Tar £hite . jeri €atholice obsdientian? e:qnue religionem con- volarent.; fi preful Conftantinopolitanus ; ut quondam. facere folebat , honorem & debita hw Romano pontifici redderet. Illud autem , Catharite , ac Apostolici, huic herefi non de- fuerunt, & s» Achardire, Ariani, atque Jovi- niani quamplurimi , quos omnes Epipbanius Tetadím : Cyprius, vir omnium orientalium patrum fa- 2 Forge Bie : pien- 

Strana 476
473 APPENDIX PRIMA 476 cedat , dignofeere certe facile non eft , mili A patres eprimi , facile fee, fi" non fit fchifma (ut placet fanctis dodtoribus ) 'ideo illud Teus fieri' paffus eft, ut credentium fides pro- betur, & ne fidelium ingenia tranquilla cre- dulitate conrorpeant . Fieri etiam poteft , Deum tor hofles fue fidei efle pati, ut tiro-. nes Chriftiane religionis habeant quos vince- re pofünt. Tantam igitur zizaniorum varieta- tem ab agro dominico non folum divellere , fed nec excespere quidem humana ingenia fuppetunt. Satis igitur eff, fi de his dumtar zat potefias eccleffattica -propenilus -earet , quibus vel beneficium reddesdum eft, aut fi tales fint hoftes, aut religioni magis ac ma- gis officiant . Sunt autem (ui fallor) due gs- in corpore. Ia sovam enim eccle(iz fciffuram dilabi , & inveteratos fchifmaticos ad munio- nem ecclefie reducere velle , illud quo pacto feri poffit non fatisintelligo. Quomodo enim Crecus tantum in hoc nofiro ecclefaaftico cor- pore diffdium audiens, cidem fe conjungere vellet ? Aut cum Romanorum pontificem tam facile a fuis contemmi viderit , eidem hono- res debitos reddat ? Nonne ridcbit ? Nonne utrofque leves & longe a Chrifliana caritate íejunétos judicabit ? Nonne postulanti ut ad Bremium ecclefie redeat , mox evangelicam mass, B vefpendebit fententiam : Frater, wade , erue prius trabem de oculo tuo , & tunc videbis erue- nera hominum , qui fidej catholiez adverfan-B e feflucam de oculo fratris tu$ . Cum fuperio- £ur, Greci fcilicet atque ffuffins , de quibus provideii oportet : "Et illis quidem , ut pro fufceptis bensüciis gratis digne reddantur : ifüs vero; ne contagione peflifera torum cor- pus ecciefiafticum ledanę. Neminem veftrum patres prærcrire arbitrer , CGræcorum gentem fie aprimis arcibus foruilfe , ne omnium gen- tium natignes incredibili quadam virtuts fu- peraverit. Taceo de variis difoiplinis , quas omnes a fontibus Graco profectas , om- nes uno ore fatentur i. quidquid Dei ecclefia doser êt prædicat, idipfum etiam fuis nomie bus a Cræcis in Latinum -traduum ef . iuod fi parentibus maximum debeamus, quia zi terapore nullus indubitatus pontifex habe- retur , neminem CGræcorum aliguis audivit qui de unione ecclefie traCtaret ;. at ubi om- nium diffidentium vota ad unum pastorem convenerant , rox legati Grecorum pontif cem 2dierunt , & coram gloriofifimo -ac in- victifümo Romanoram rege domino Bigifioun- do femper Augusto , pro unionis negotio, imperatoris Gt patriarche Consrantinopolitani* voluntatem) & vota trigintafex articulis pate- fecerunt, $cio quod verum loquor , & quod ha manus lireras illas obfignatas explicuerunt » & que ilic continebantur ex Grecis, Latina feceram. Unde cwm honestifime Grecorum genuerunt ac .educaverunt : fi preceptoribus C petitiones principibus mostre religionis vifa plurimum , duod erudieriat : certe atis aper te fignificari non poteft, quantum.vos patres Latini Grecorum generi debeatis , a quibus Jilud vohis collatum eft , quo nihil præitan- ties ab, homine conferri poteft. Ji ergo , quos memora , Graci ad unionem ecclefia venire contendun: , nan co pałło quo qui- dam eos fallendi gratia dicunt accedere , fed aperte & ábfque aliqua fimularione . Pontifex fiquidem maximus Marinus felicis memorie papa V. fic fua fapientia atque huinanitate &ræcos ad opus uhionis attraxit , ut de tan- ta opiniońum &t poftuiationum diverfitate ad unam & fciam differentiam concefferint, quis fcilicet iocus ille 6r, qui pro convocanda fy-Dfuerit pater : modo utriufque generis patres apte fultipere poffer . Habeo hujus rei tefles gravifimos , qui huic velire clarifimz {peQatiomi adfust , & que dico in prafenti audiunt: nec audita vobis patres pronuatio , fed quz vidi , & quz precepto ejufdem prefülis ipfe contre- étavi , & publica flipulatione concluferam . Quorum Grecorum propofitum & tu, Kuge- mi papa fanflifime , pro tua religione eximia & animi amplitudine, nuper ampliora & cer- liora te ipfis fatturum fpondendo confirmati . Nec credi poteit ut Chriflianorum | quifpiam his tuis: fanCtiffimis defideriis atque conatibus . contraire poffet. Ad hoc enim opus ram fi- fuerant., mox dominus Joannes epifcopus car- dinalis tituli San&i Sixi , vir omnium [fue catis religions & fpiengia fpeCarifimus , legatus in Graciam declaratus est: quem il- luc properantem fi mors e medio non fustu- lifet, plurimi nunc populi ac nariones rien & religione effent vobis fimillimi , quorum nul- Jum impræfentiarum habetis. Ncc certe cre- dendum est Gracos ab ilia fua honestá opi- nione receffffe . Eadem est geutis illius ad reconciliationis opus intentio , idem .omnino deüderium , éadem postulatio ; nifi quod fi- lius, qui nuper imperio fueceffit, ad unionis negotium longe ardentior fit, quam unquam quo fr ut ad reconciliandam gentem ifltm catholice fidei via paratior mo- do fit. Quod fi locus aliquis ad convocandum Utramque genrem opportunum: daretur, vide- retis, patres revercndiffimi, plurima dc Grz- cis facta fuiffe judicia, quz omnino stare non poGent. Hos igirur fructus uberrimos de Cre- Cis vos , patres præstantiflimi , referetis , (i non fit fchifma in corpore. Áiterum perditif- fimorum hominum genus, de quibus ob fum- mam perniciem generali omnium patrum in- stitatione confulendum est, Huffiras intelligo gens profecto pestilenriffima , & velut exitia- le virus per corpus ecclefiasticum repens. Nec unum , fed multiplex ac atrociffimum lutiferum nemo Chriftianorum quidquam fuo-E malum , hujus herefeos morbus est. Nam fi rum. excipere deber . Non enim parum fru- €tus habet ad fidei catholice incrementum Grecorum converfio : lila Gquidem Conftan- &inopolitana fedes habet in Afia, Africa , & "Europa vaítifhmas provincias atque ampliffima xegna , plurima genera hominum linguis & moribus longe difparia , qui omnes ad fdei quis illorum hominum perverías .íententias , quas graviffimis Christianorum cladibus ampli- ficare voluerunt , recenfere voluerit , veterum hærefum irritamenta quædam fuifse fatebitur . Cogitanti enim hanc novellam corruptionem , e vestigio Wicolaite , Cnostici, Cerdoniani , atque Marcionitæ occurrent, * Aditæ quoque , + forge A der mite, Ans chit, a). Tar £hite . jeri €atholice obsdientian? e:qnue religionem con- volarent.; fi preful Conftantinopolitanus ; ut quondam. facere folebat , honorem & debita hw Romano pontifici redderet. Illud autem , Catharite , ac Apostolici, huic herefi non de- fuerunt, & s» Achardire, Ariani, atque Jovi- niani quamplurimi , quos omnes Epipbanius Tetadím : Cyprius, vir omnium orientalium patrum fa- 2 Forge Bie : pien- 

Strana 477
9 foo quo amiant -+ 477 CONCILII BASILEENSIS. 478 pientia & fantiliate infignie , inter nominatf- A impedimen:o non cxtitiflent: non tamen de- fimos hzreticos feripft: nec folum multiplex harefi hgc, fed čr funcítiíhma Chriftiano po- pulo extht. Plurima damna ab Arianis,- Ne- ftorianis, Monatheligis, Iconomachis , ecclefia Dei perpefa eft, fed nulla fuit tanta haretica peftis qua huie cladi comparzr poffet. Hec enim omnia jurz humana atque divina per- vertens, nulia pietate in ciatemi vel fexum , ampliffimas 2x opulentilfimas patriae ighi 6€ ferro fubjecit. Patent ejus immaniffimz ftrages in Bohemia, Moravia, Sicilia, Marchiz, Au- flria, Hungaria, ac ceteris circumfinitimis ad- facentibus nationibus. Quod fi hoc capriońif- finum ac fallacifhmum hominum genns abii- fütit, quo. minus adverlus Huflirarum rabiem. extinguendam diverfis fludiis vigilaret : quod aperia ratione probabitur , cum neceflitas po- flalaverit . Secretarium imperatoris Grecorum nuper ad fe venientem ita grate remifir , ut idem imperator ftatuerit łegacionem amplifi- mam ad fammum pontificem dare, ut de lo- co aiiquo idoneo pro congreganda fynodo vi- deatur.. Hoc jam factum fuiffe credendum eft, nifl aliquis inexpeCtatus vel alias infperatus cefüs impedimento. füiffst. Sub tali igitur no-. fire religionis patre & præfule & veterum && recentjum hærefum refperfa zizania facile evel- leatur, £ vos reliqui patres ejus^prgcepta ju- la fua immani confuerudine ac funcftiffma ra- Bftifima tamquam devotiffimi fili fufcipere fta- bie contepuerit, velitque inter falutis & recon- ciliationis ingredi , nulla fitznota, patres pra» étantifimi , # quo pontifex maximps ac tota concio patrum opcram (nam 2c ftadium con- ferant , ut lupos rabidos in oves convertant. Nihil hoc opere falubrius, nihil certe vdilius . Sed cum inter vos patres ecclefiafticos fine adverfa fententie , hoo feri minime poterit. Nam totum Huffátarum Tudivm in eo pole tum ef , ut clericorum infolentias. volupta- tes , avaritiam , fuperbiam atque ambitionem, quibus hunc veftrum atum ecclefiafticum če amplitudinem dojíciaut atgue profternant , val go contiuuo praedicent. illud autem quantum tuatis. Ad quod pium & neceffarium opus , ' & tous eccle&z diuturna contuetado , & ve- - terum concilioran: , aucloritas, & fanGozum patrum fententiæ vos hortantur. Quare , pa- tres, per immortałern Deum , per intemera- tam fulem , cujes vos defenfionem fuitepiffe videmini, per illud, diftridum horrendumque judicium , $d quod nos omues volentes no» ientes deirahemur , in hac rerum xnaxima:um confuitatione Gz moderatione animi uri veli- tis, ne, cum exterarum gentium herefes pur- gate queritis , novellos errores domi nutria- tis . Sed de hzrefara extirpatione haflenus dixiffe fuficiat: amodo de reformaticne pom quibsfdam rzximis viris placeat , 61 populisC ca dicam . Hoc myflicum corpus, de qua rationi conientancum videatur , aperte-often- derem » fi hæc omnia vobis clarius non putge rent, Igitur qui cupir Hulliras ad unionem ec- clefiaficams revocare , illud prins efficeve ftu- deat, ut novella zizania evellantur, at nulia mentis afecio, nulla in rebus gerendis pere turbztio , fed timor Dei, caritas proximi, ze- ius ecelefiallice pacis, opera vefra proficiat: illud etiaca furamo fludio agendum eft, ut de- bitus honor ac reverentia punzifci maximo , quem unicum loco Dei in tersis fuipicimus , tribuatur . Quod omnino faciendum quifque homiuum judicabit, fi de hujus pazyis fznctiC- fimi ac beatiffi vite integritate Gz innocen- haGenus memoriam feci, alia etiam appella. tona domus noiisn accepit, fentendam illius qui' ad Hebreos fzribens dixerat: Chzifus rame quam flus im domo fua , qua domus fumus nos. Ín hoc fan&iffimo tempio nemo: aliud funda. menm ponere pozeft;, preter illud quod po« finm eft, Chriftus fcilicet jefns, ficut prime ad Corinthios tertio capite dicitur: Hanc ftru- €uram mirabilem ille fapienüffimus archite- Gus, non fimplici, fed varia quadam compo- fitione erexit. Zpíe enim dedu quofdum quidem apofloles , quofdam autem. prophetas , alos vero evangeliflas , 4lios paflores c? dottores , ad con fummationem fontlorum , in opus minifferii , in as tia noverit. Ad hærefum exürpationem ac fi- D diffcaionem corporis Chrifli , ficus quarto ad E» deliu expugnatione nemo Chriftianorum il- lo fiazrantior . Taceo aliz iplus fanAillimi prefuülis ornamenta virtutum : illa enim aliud tempus de(derant. Cum privatis negotiis ope- zàam daret, contra infdelhium ac hereticorum errores & impetus plurima egregia (t memo- yatu digna cogitavcrat atquc iaflicuerat , re- verendiffirmorum patrum cardinalium numero aggregatus , mox quz privaüm excogitaverat publica auétoriraze perficere conatus efl. Pro- pterea &legationem in Epirum , Maccdoniam , "Thraciam , Propontidem , Afiam , Ciliciam , Syriam , eque. Egyptum, ubi verz fidei ju- ra & dignitas ih fprerum maximum veniunt, phefios fcribitur. Hzc eft illa varietas , quam in Śpiritu David quondam profpiciens dixerat : Adfinr, inquit. regine e dextris tuis in veflitu Hee deaurato , circumdata. varietate, Varietatem. 2u- tera non illam intelligo, qua ex cbore, auro, variorumque colorum genere parieres in regiig -principuro ornari folent, fed apoliolorum do: Étrinam , coufeffonem martyrum ; ut gloffa tes flatur, puritatem virginum, lamenta posnitea- um . Id autem optima ratione fuiffe facile qui qus judicabiz , fi hujus corporis myfliciaut do- mus ecclefafiicæ naturam ordinemque perfpexe- rit. Nam com gratia hujas fondamenti vel ca- piis plene iota in partibus exrare non poffit , paratiffimo animo fufcepiffer. Propterea & con- E ut. dicit doctor. beans, ideo vario modo fingu- fcribi juíferat , quibus amnibus ilie nationes foteftati ecclefie addi poffent. Quod íi ipf pro magnitudine animi & zelo fidei parem poteflatem $c auctoritatem confiteri contigif- fet, nihil eft quod vexillum fanéčifime cru- cis inter remotiffimas gentes cam fumma glo- Tia noûræ religionis non figeretur . Adfcires fanéliffimi Romani pontificis, dignitati, quæ jam tot labentibus annis excogitaverat in ef feflum omnino deduxiffer, (i inteftinz difcor- die atque vicina bella fando ejus propofito żis diftribnea eft . Propterea & quidam apoftoli, alii vero prophete dati dicuntur. Cumque id feri nequeat , patres reverendiffimi , ut quifpiam fe folo eque officiis pluribus fatisfacere poffit , unde & membra corporis fingulis actionibus oc- €upantur , idcirco ecclefia circumamitta varieta- te defcribitur. Et quia officinm fponfe fimul & nomen accepit, ideo ipfam decoram ornatarn- que prodire oportet, quod in varietate maxime conflat, ficut. fapientibus placet, & iplo expe- rimento oftenditur. Nam & regina Saba, pre- ter 

Strana 478
9 foo quo amiant -+ 477 CONCILII BASILEENSIS. 478 pientia & fantiliate infgnis , inter nominatif- À impedimen:o non cxtitiflent: non tamen de- fimos hæreticos feripft: nec folum multiplex harefi hgc, fed čr funcítiíhma Chriftiano po- pulo extht. Plurimz damna ab Arjanis,- Ne- ftorianis, Monatheligis, Iconomachis , ecclefia Dei perpefa eft, fed nulla fuit tanta haretica peftis qua huie cladi comparzr poffet. Hec enim omnia jurz humana atque divina per- vertens, nulia pietate in ciatemi vel fexum , ampliffimas 2x opulentilfimas patriae ighi 6€ ferro fubjecit. Patent ejus immaniffimz ftrages in Bohemia, Moravia, Sicilia, Marchiz, Au- flria, Hungaria, ac ceteris circumfinitimis ad- facentibus nationibus. Quod fi hoc capriońif- finum ac fallacifhmum hominum genns abii- fütit, quo. minus adverlus Huflirarum rabiem. extinguendam diverfis fludiis vigilaret : quod aperia ratione probabitur , cum neceflitas po- flalaverit . Secretarium imperatoris Grecorum nuper ad fe venientem ita grate remifir , ut idem imperator ftatuerit łegacionem amplifi- mam ad fammum pontificem dare, ut de lo- co aiiquo idoneo pro congreganda fynodo vi- deatur.. Hoc jam factum fuiffe credendum eft, nifl aliquis inexpeCtatus vel alias infperatus cefüs impedimento. füiffst. Sub tali igitur no-. fire religionis patre & præfule & veterum && recentjum hærefum refperfa zizania facile evel- leatur, £ vos reliqui patres ejus^prgcepta ju- la fua immani confuerudine ac funcftiffma ra- Bftifima tamquam devotiffimi fili fufcipere fta- bie contepuerit, velitque inter falutis & recon- ciliationis ingredi , nulla fitznota, patres pra» étantifimi , # quo pontifex maximps ac tota concio patrum opcram (nam 2c ftadium con- ferant , ut lupos rabidos in oves convertant. Nihil hoc opere falubrius, nihil certe vdilius . Sed cum inter vos patres ecclefiafticos fine adverfa fententie , hoo feri minime poterit. Nam totum Huffátarum Tudivm in eo pole tum ef , ut clericorum infolentias. volupta- tes , avaritiam , fuperbiam atque ambitionem, quibus hunc veftrum atum ecclefiafticum če amplitudinem dojíciaut atgue profternant , val go contiuuo praedicent. illud autem quantum tuatis. Ad quod pium & neceffarium opus , ' & tous eccle&z diuturna contuetado , & ve- - terum concilioran: , aucloritas, & fanGozum patrum fententiæ vos hortantur. Quare , pa- tres, per immortałern Deum , per intemera- tam fulem , cujes vos defenfionem fuitepiffe videmini, per illud, diftridum horrendumque judicium , $d quod nos omues volentes no» ientes deirahemur , in hac rerum xnaxima:um confuitatione Gz moderatione animi uri veli- tis, ne, cum exterarum gentium herefes pur- gate queritis , novellos errores domi nutria- tis . Sed de hzrefara extirpatione haflenus dixiffe fuficiat: amodo de reformaticne pom quibsfdam rzximis viris placeat , 61 populisC ca dicam . Hoc myflicum corpus, de qua rationi conientancum videatur , aperte-often- derem » fi hæc omnia vobis clarius non putge rent, Igitur qui cupir Hulliras ad unionem ec- clefiaficams revocare , illud prins efficeve ftu- deat, ut novella zizania evellantur, at nulia mentis afecio, nulla in rebus gerendis pere turbztio , fed timor Dei, caritas proximi, ze- ius ecelefiallice pacis, opera vefra proficiat: illud etiaca furamo fludio agendum eft, ut de- bitus honor ac reverentia punzifci maximo , quem unicum loco Dei in tersis fuipicimus , tribuatur . Quod omnino faciendum quifque homiuum judicabit, fi de hujus pazyis fznctiC- fimi ac beatiffi vite integritate Gz innocen- haGenus memoriam feci, alia etiam appella. tona domus noiisn accepit, fentendam illius qui' ad Hebreos fzribens dixerat: Chzifus rame quam flus im domo fua , qua domus fumus nos. Ín hoc fan&iffimo tempio nemo: aliud funda. menm ponere pozeft;, preter illud quod po« finm eft, Chriftus fcilicet jefns, ficut prime ad Corinthios tertio capite dicitur: Hanc ftru- €uram mirabilem ille fapienüffimus archite- Gus, non fimplici, fed varia quadam compo- fitione erexit. Zpíe enim dedu quofdum quidem apofloles , quofdam autem. prophetas , alos vero evangeliflas , 4lios paflores c? dottores , ad con fummationem fontlorum , in opus minifferii , in as tia noverit. Ad hærefum exürpationem ac fi- D diffcaionem corporis Chrifli , ficus quarto ad E» deliu expugnatione nemo Chriftianorum il- lo fiazrantior . Taceo aliz iplus fanAillimi prefuülis ornamenta virtutum : illa enim aliud tempus de(derant. Cum privatis negotiis ope- zàam daret, contra infdelhium ac hereticorum errores & impetus plurima egregia (t memo- yatu digna cogitavcrat atquc iaflicuerat , re- verendiffirmorum patrum cardinalium numero aggregatus , mox quz privaüm excogitaverat publica auétoriraze perficere conatus efl. Pro- pterea &legationem in Epirum , Maccdoniam , "Thraciam , Propontidem , Afiam , Ciliciam , Syriam , eque. Egyptum, ubi verz fidei ju- ra & dignitas ih fprerum maximum veniunt, phefios fcribitur. Hzc eft illa varietas , quam in Śpiritu David quondam profpiciens dixerat : Adfinr, inquit. regine e dextris tuis in veflitu Hee deaurato , circumdata. varietate, Varietatem. 2u- tera non illam intelligo, qua ex cbore, auro, variorumque colorum genere parieres in regiig -principuro ornari folent, fed apoliolorum do: Étrinam , coufeffonem martyrum ; ut gloffa tes flatur, puritatem virginum, lamenta posnitea- um . Id autem optima ratione fuiffe facile qui qus judicabiz , fi hujus corporis myfliciaut do- mus ecclefafiicæ naturam ordinemque perfpexe- rit. Nam com gratia hujas fondamenti vel ca- piis plene iota in partibus exrare non poffit , paratiffimo animo fufcepiffer. Propterea & con- E ut. dicit doctor. beans, ideo vario modo fingu- fcribi juíferat , quibus amnibus ilie nationes foteftati ecclefie addi poffent. Quod íi ipf pro magnitudine animi & zelo fidei parem poteflatem $c auctoritatem confiteri contigif- fet, nihil eft quod vexillum fanéčifime cru- cis inter remotiffimas gentes cam fumma glo- Tia noûræ religionis non figeretur . Adfcires fanéliffimi Romani pontificis, dignitati, quæ jam tot labentibus annis excogitaverat in ef feflum omnino deduxiffer, (i inteftinz difcor- die atque vicina bella fando ejus propofito żis diftribnea eft . Propterea & quidam apoftoli, alii vero prophete dati dicuntur. Cumque id feri nequeat , patres reverendiffimi , ut quifpiam fe folo eque officiis pluribus fatisfacere poffit , unde & membra corporis fingulis actionibus oc- €upantur , idcirco ecclefia circumamitta varieta- te defcribitur. Et quia officinm fponfe fimul & nomen accepit, ideo ipfam decoram ornatarn- que prodire oportet, quod in varietate maxime conflat, ficut. fapientibus placet, & iplo expe- rimento oftenditur. Nam & regina Saba, pre- ter 

Strana 479
3. Cor. w. Basch. 12. fifa. v5. Yolo sé. 479 APPENDIX PRIMA 480 ter illam admirabilem fapientiam quam argu- À precatur ,. Ceterun: inspoffibile. quidem ‘vida. mento in Salomone cognoverat., perfpedto fer- vorum habitaculo & ordine ministransium ; maximc admirata, fpiritu ipfo: defecerat , fi- cut 3. Reg. 10. capite fcribitur . Hujus ita- que structure mirifica etfi fundamentum foli- Aum inconcuffamque perfistai, ornatus tamen ac ceterarum partium ordo labefaceri judi- cantur . Nam loco apostolorum eos hodie cernimus de quibus Paulus Corinthiis fcripfe- rat: Pfeudo-apofioli , inquit, operari , fubdatt, eransfipurantes je in apoffolos Chriffi . Nec alios puto, patres , optimi , hodiernos prophetas existere , nifi cos dumiaxar de quibus ze- chiel in Spiritu videns dixerat: Pe , inqvit. tur de principatu eccieüe aa de moribus difpurare fmul azque decernér& , Nam cuu de capite zc principe fenatus ecclefiasticus 06 cupatux, ornatui-puhblicæ honestatis fatis apre wacare Ron potest. Zxtant gentilium atque Christianorum monumenta amplifüma , qu& huic rei gravifimum sestimonium afferunt . Unum folum impræfentiarum fufficiat , Cum pór Oniam pontificem folum res Judaeorum apitarentur , civitas fanda in omni pace har bitabatur , legefque optime custodiebantur , fi- cut 2. Machabeor, 3. cap. fcribitur. Sed pos steaquam per ambinonem Jafonis frauis col- latio fummi pontificii ad Antiochum translz- prophetis infepienibus , qui fequuntur fpiritum Bia cst , mox gymnafia & ephebie in.civirate fuum , & nihil vident: Quaff vulpes in defer us prophete tuż Ifrücl . Nequeo, patres reve- rendiffimi , crimina d cafus gravifhimos eo- rum hominum vobis exponere; qui dignitate & aufioritate velut im quadam fpecula con-" stituti, magistri debent cffc publice difciplinz. Omnes enim declinzverunr , & ab officio re- cedentes inutiles facli funr, ficut propheta te- stazur . Aptiffune defcripfit Ifmias clericorum ignominiam , facordiam , łafciviam , fegui- tiem , immunditiam , turpitudinem , ambitio- nem , avaridam . Speculatgres ejus , inquit , ceci omnes , nefcierunt uniocrfr : canes muti non valentes latrare , videntes oana , dormientes , & Dei fuerant institute , horreudum etrte foe lus , & emnibus fzculis inauditum faciqus. 4 , Con&acto iraque et3ue collifo ectlefiastico corz pore , integritas honestatis atque religionis constare minime potest. Przierea quem vos patres ecclefiasticis institutis coercere poicri- tis, qui mox allos quæfiturns non fit, a qui- bus grate fufceprus , prioris vitæ corrupteläm non teneat ? Et inde huc venientem :emo corripere audebit, ne fuo exemplo alii fecuta- Ti teneantur. [taque > patres fapieatiffimi , mo- res ecclefiasticos ea ratione potestis compo nere , fi non fit fchifma in eorpore . Horta- tur yos ad hoc opus perheceífariom dignitag amantes fomnia : canes impudentiffmi : nefcie- C beatiflimi patris nostri Eugenii pontificis ma- Tunt faturitatem : ipfi paflores ignoruweruni in- śelligentiam : omnes in viam fuasa declinwue= runt, unufquifque ad avaritiam fuam ująne ad wovifümum. Cum igitur ex eorum criminibus ac vite corruptione , qui virtutem ac difcipli- nam profefli funt, hujus smystici templi stra- ftura graviffmum lapfüm aîque ruinam mi- aetur, optime eccleflasticæ faluti confulitis , patres ut redintegratio fiat, quam vos vulgo reformationem nominatis. Ceterorum vero ho- minum vitia, privatam ; clericorum vero fce- lera, publicam pernicicm faferunt, Nam cum populi omnes in facerdorem atque pontif- cem , tamquam jn preceptorem virratum , fu- ximi, qui Petri fedem tenet Gp fdem , fine cujus auCloritate nulla lex aut decreta fatis roboris habere poffunt , ut est dist. 22. Sa- crofancta. Cujus fententim beatus Thomas ft- cunda fecimdæ quæst. r. artic. ro. fideliffimus testis est . Hortatur vos ad hanc ecclefiasti- cam difciplinam hujus fandi(lLimi patris inte- gritas, qui cum a puero ufque ad hanc coti fe&am «etatem vitam præclarifimis virtutum muneribus exornaverit , adeo ut in ipfo cor- rigendum abradendumgue nihil omnino videa- tur, tamen ut optimi prefulis morcm gerat; hanc quam vos patres reformationem nomi- natis a feipfo incipere cupit, fic huic publi- fpiciant , id indubitata flde putai a fe factum D cz. aclioni debitus ordo tribuatur. O vere pon- ri, quod ipfe faciendum delegerit. Sed hanc rem perdifficilem pienamque laboris ea ratio. ne efficere poteritis, fi non fitlchifina in cor- pore, Nam cum in ipfa fpirituali stractura fit unitatis multiplicitas, tamen infer ceteras illa pracípua judicarur , quam ille celestis ac in- dividuus Spiritus cfficit . Hao autem omnią dixit Ápostolus: Opcratur unus atque idem Spi- vitus , dividens fingulis prout "vult , ficut 3. ad Corinthios 12. cap. fcribitur. Fieri autem mi- nime potes, ut hi qui adverfa de bonis mo- ribus fentiunt , Gc qui manifestam ruinam ec- clefie parant , Spiritu Dei ducantur. Fo etiam evenit ut preceptis majorum ad vite innocen- rificem, o pastorem grepis dominici meriti fimum ! Quem feperiorum pontificum , obfe- CfO patres , vestra tenetis remoria qui ista protulerit , qui in tanta rerurh tempestaze im- frado animo manfert? Ite igitur , patres le- Ciffimi, & hujus piffmi patris atque. ponii- ficis meriiflimi justiffima vota & defideria im-- pleatis fi vultis mores ecclefiasticos inregrita- ti pristine restituere . Sed de reformatione quid íentiam , jam patres audistis: amodo & de pace pro extrema orationis particula pau- eiffimis utar. Cum plurima fint exercirationum genera, patres lehflumi , quæ ad facerdotis ?tque pontifcis ofücium attinet , temen illud tiam atque religionem velle quempiam duce-Eprecipuum est quod in concillandis pacandit | re, perdifficile fit, nii eum Spiritus Dei prius induxerit . Pleni funt libi omnes Christiano rum fanCtiffimis exhortationibus, pleni prece pris faluberrimis , pleni exemplis admirabiti bus . Quidquid de vita & honestate clerico sum decerni & praecipi potest ,.id totum am- plif&mis literis & maximis codicibus contine- tur & tamen vemo facit legem , cut. dicit fai- vator. Prius iraque Spiritus ille rogandus est, wt doceat & infpiret qua pacto impleri de- beant fue justificationes , ficut prophęta que populis coníta:: fguidem facerdotis pra- Pria aCio dicitur, cum inter Deum hominem. que medius quali concitiator accedit, ut pla- cet fancto "Thome 3. parte q. 2$. art. 1. Pro- pterea & facerdos a Deo legem & facramen- ta recipit , wo populis voluntatem divinam fgnificet, conciliarique volentibus paramenta debita tribuat. Er rurfus acceptas ab homini- bus oblationes & facrificia domino offert, ut divinam majeftatem hominis: vitio vehemen- ter infenfam placet atque congiliet . Hoc acu 2e "2, Bisel go 

Strana 480
3. Cor. w. Basch. 12. fifa. v5. Yolo sé. 479 APPENDIX PRIMA 480 ter illam admirabilem fapientiam quam argu- À precatur ,. Ceterun: inspoffibile. quidem ‘vida. mento in Salomone cognoverat., perfpedto fer- vorum habitaculo & ordine ministransium ; maximc admirata, fpiritu ipfo: defecerat , fi- cut 3. Reg. 10. capite fcribitur . Hujus ita- que structure mirifica etfi fundamentum foli- Aum inconcuffamque perfistai, ornatus tamen ac ceterarum partium ordo labefaceri judi- cantur . Nam loco apostolorum eos hodie cernimus de quibus Paulus Corinthiis fcripfe- rat: Pfeudo-apofioli , inquit, operari , fubdatt, eransfipurantes je in apoffolos Chriffi . Nec alios puto, patres , optimi , hodiernos prophetas existere , nifi cos dumiaxar de quibus ze- chiel in Spiritu videns dixerat: Pe , inqvit. tur de principatu eccieüe aa de moribus difpurare fmul azque decernér& , Nam cuu de capite zc principe fenatus ecclefiasticus 06 cupatux, ornatui-puhblicæ honestatis fatis apre wacare Ron potest. Zxtant gentilium atque Christianorum monumenta amplifüma , qu& huic rei gravifimum sestimonium afferunt . Unum folum impræfentiarum fufficiat , Cum pór Oniam pontificem folum res Judaeorum apitarentur , civitas fanda in omni pace har bitabatur , legefque optime custodiebantur , fi- cut 2. Machabeor, 3. cap. fcribitur. Sed pos steaquam per ambinonem Jafonis frauis col- latio fummi pontificii ad Antiochum translz- prophetis infepienibus , qui fequuntur fpiritum Bia cst , mox gymnafia & ephebie in.civirate fuum , & nihil vident: Quaff vulpes in defer us prophete tuż Ifrücl . Nequeo, patres reve- rendiffimi , crimina d cafus gravifhimos eo- rum hominum vobis exponere; qui dignitate & aufioritate velut im quadam fpecula con-" stituti, magistri debent cffc publice difciplinz. Omnes enim declinzverunr , & ab officio re- cedentes inutiles facli funr, ficut propheta te- stazur . Aptiffune defcripfit Ifmias clericorum ignominiam , facordiam , łafciviam , fegui- tiem , immunditiam , turpitudinem , ambitio- nem , avaridam . Speculatgres ejus , inquit , ceci omnes , nefcierunt uniocrfr : canes muti non valentes latrare , videntes oana , dormientes , & Dei fuerant institute , horreudum etrte foe lus , & emnibus fzculis inauditum faciqus. 4 , Con&acto iraque et3ue collifo ectlefiastico corz pore , integritas honestatis atque religionis constare minime potest. Przierea quem vos patres ecclefiasticis institutis coercere poicri- tis, qui mox allos quæfiturns non fit, a qui- bus grate fufceprus , prioris vitæ corrupteläm non teneat ? Et inde huc venientem :emo corripere audebit, ne fuo exemplo alii fecuta- Ti teneantur. [taque > patres fapieatiffimi , mo- res ecclefiasticos ea ratione potestis compo nere , fi non fit fchifma in eorpore . Horta- tur yos ad hoc opus perheceífariom dignitag amantes fomnia : canes impudentiffmi : nefcie- C beatiflimi patris nostri Eugenii pontificis ma- Tunt faturitatem : ipfi paflores ignoruweruni in- śelligentiam : omnes in viam fuasa declinwue= runt, unufquifque ad avaritiam fuam ująne ad wovifümum. Cum igitur ex eorum criminibus ac vite corruptione , qui virtutem ac difcipli- nam profefli funt, hujus smystici templi stra- ftura graviffmum lapfüm aîque ruinam mi- aetur, optime eccleflasticæ faluti confulitis , patres ut redintegratio fiat, quam vos vulgo reformationem nominatis. Ceterorum vero ho- minum vitia, privatam ; clericorum vero fce- lera, publicam pernicicm faferunt, Nam cum populi omnes in facerdorem atque pontif- cem , tamquam jn preceptorem virratum , fu- ximi, qui Petri fedem tenet Gp fdem , fine cujus auCloritate nulla lex aut decreta fatis roboris habere poffunt , ut est dist. 22. Sa- crofancta. Cujus fententim beatus Thomas ft- cunda fecimdæ quæst. r. artic. ro. fideliffimus testis est . Hortatur vos ad hanc ecclefiasti- cam difciplinam hujus fandi(lLimi patris inte- gritas, qui cum a puero ufque ad hanc coti fe&am «etatem vitam præclarifimis virtutum muneribus exornaverit , adeo ut in ipfo cor- rigendum abradendumgue nihil omnino videa- tur, tamen ut optimi prefulis morcm gerat; hanc quam vos patres reformationem nomi- natis a feipfo incipere cupit, fic huic publi- fpiciant , id indubitata flde putai a fe factum D cz. aclioni debitus ordo tribuatur. O vere pon- ri, quod ipfe faciendum delegerit. Sed hanc rem perdifficilem pienamque laboris ea ratio. ne efficere poteritis, fi non fitlchifina in cor- pore, Nam cum in ipfa fpirituali stractura fit unitatis multiplicitas, tamen infer ceteras illa pracípua judicarur , quam ille celestis ac in- dividuus Spiritus cfficit . Hao autem omnią dixit Ápostolus: Opcratur unus atque idem Spi- vitus , dividens fingulis prout "vult , ficut 3. ad Corinthios 12. cap. fcribitur. Fieri autem mi- nime potes, ut hi qui adverfa de bonis mo- ribus fentiunt , Gc qui manifestam ruinam ec- clefie parant , Spiritu Dei ducantur. Fo etiam evenit ut preceptis majorum ad vite innocen- rificem, o pastorem grepis dominici meriti fimum ! Quem feperiorum pontificum , obfe- CfO patres , vestra tenetis remoria qui ista protulerit , qui in tanta rerurh tempestaze im- frado animo manfert? Ite igitur , patres le- Ciffimi, & hujus piffmi patris atque. ponii- ficis meriiflimi justiffima vota & defideria im-- pleatis fi vultis mores ecclefiasticos inregrita- ti pristine restituere . Sed de reformatione quid íentiam , jam patres audistis: amodo & de pace pro extrema orationis particula pau- eiffimis utar. Cum plurima fint exercirationum genera, patres lehflumi , quæ ad facerdotis ?tque pontifcis ofücium attinet , temen illud tiam atque religionem velle quempiam duce-Eprecipuum est quod in concillandis pacandit | re, perdifficile fit, nii eum Spiritus Dei prius induxerit . Pleni funt libi omnes Christiano rum fanCtiffimis exhortationibus, pleni prece pris faluberrimis , pleni exemplis admirabiti bus . Quidquid de vita & honestate clerico sum decerni & praecipi potest ,.id totum am- plif&mis literis & maximis codicibus contine- tur & tamen vemo facit legem , cut. dicit fai- vator. Prius iraque Spiritus ille rogandus est, wt doceat & infpiret qua pacto impleri de- beant fue justificationes , ficut prophęta que populis coníta:: fguidem facerdotis pra- Pria aCio dicitur, cum inter Deum hominem. que medius quali concitiator accedit, ut pla- cet fancto "Thome 3. parte q. 2$. art. 1. Pro- pterea & facerdos a Deo legem & facramen- ta recipit , wo populis voluntatem divinam fgnificet, conciliarique volentibus paramenta debita tribuat. Er rurfus acceptas ab homini- bus oblationes & facrificia domino offert, ut divinam majeftatem hominis: vitio vehemen- ter infenfam placet atque congiliet . Hoc acu 2e "2, Bisel go 

Strana 481
Match, g, Mastb, 6. 48x sibus afumptus pro hominibus confitvitur in his qua funt ad Deum, Le offerat done & facrificia Pro peccatis, ad Hebreos 5. cap. Mac autem munera nc placationis efficaciam habent, ^um homines, excuffis odiis ac fimulratibus, ad offenfarum ,emiffionem revotantur. Quod quanto Studio agendum fit, falvatoris præce- pto ostenditur. Si offers , inquit, munus tuum ad eltare, € ibi recordatus fueris quod — frater zuus habet aliquid adverfus te, &c. Et iterum: Si non dimiferitis fratribus vefiris. In quibus omnibus oftendirur humanas oblationes & mu- nera nullam prorfus habere efücaciam, nifi homo fe prius inimico conciliet . Hoc au- M CONCILII BASILEENSIS. tz profpexit qui ait : Omnis pontifex ex homi- A | 482 ZLY. Alia oratio arckiepifcopi Tarentini habita ad pee tres. concilii Bofileenfis pro Eugenio quarto, Jn nomine Jefu Chrifi. Amen. } maniffimam & fanchfümam domini nos firi digniffumi fummi pontificis domini Eugenii pape IV. intentionem , quam ex in jun&o legationis officio, communi horum pa- trum & dominorum meorum confenfu če jul fione , imprefentiarum explicaturus fam vo- bis, reverendiffimi in Chriflo patres & do- tem inter cedes & bella fieri poffe non vi- B mini , fi quanta decet dignitates veilras cari- dco. Quomodo enim jnter eos vis caritatis & arnicitie aut fervari aut incipere poterit, qui mutuis irruptionibus exuvias Gt fpolia qua- runt, quorum alter in alterius cffundendum fanguinem) jurat, qui liberos a parentum er vulíos amplexibus impudice abducit? Qua o- mnia cum in bellorum congrefübus fieri wi- deamus, difücilimurm cst humanitatis, carita- tis ac pietatis quidpiam in illis hominibus re- perii qui bella fequuntur. Precipuum itaque facerdotum atque pontificum officium agitis, patres reverendiffimi, fi inflatos atque tumen- tes animos principum placare curatis, eo pre- fertim tempore quo nullum Christianorum re- tate & animorum moderatione intellexeritis ; populo Chrifli fanguine redempto unionem, pacem & vits novitatem, veflris vero anima- bus falutem , & muitarum curarum requiem allatgram effe, in Spiritu. paracleto, & hujus tam pii propofiti motore & directore, plene confidimus. Sed ut ftabilius & certius in. hu- jufce rei narratione fundamentum conflitua- mus, exordiendum in primis præcinda ‘ edi- tione arbitramur ab ipfius apoñolici (fuprema poteftatis & jurifdi&ionis origine & deriva- tione. Dous igitus ideo magnus dominus & sex magnus fuper omnes deos fpiritu habitue: ‚ ей prophetico, reverendiffimi patres, quo» gnum, nulla provincia, nulla prorfus natio C niam curam habens facture fue, non repel- fit quz ferro & fanguine vacet. Sed illud prius fumma cura agendum est, patres, re- verendifimi , ut non. fit fchifma in corpore, Quis enim ad alienas difcordias fopiendas fuf- ficiet, qui ad maxima & intestina bella para- ri cogetur? aut quis aliquem medicorum vel etiam peritifimum fummo morbo laborantem vidit, qui alis sgrotis phafmaca porrigat? Oportet igitur prius domesricam pestem pur- gare, & inde aliozura languores extinguere. Quod opüme facturi estis, patres fapientiffi- mi , fi pacis, qua nihil utilius defiderati po- gest, vim & naturam fervebitis . Pacis enim bonum non in eo folo confistit, quod unio- lit dominus plebem fuam: habere certe divi- nitatem ab excelfo folio. fuo pervigilem hu- mani generis curari, omnis ferme, & quae bene inflituta humanitatis, x que delurium mentibus illabitur, difciplina teftatur. Hine gaudere eam optimo eique cognatifümo virg in ethicis Ariftoteles arbitratur: &k quod die: vinum eft in nobis, Бос ей intellectum di- ligentes, & honorantes rebeneficiare. Hine illad ad Timotheum apoñoli dogma, quo eos, quibus quarumeumque publicarum rerum tu- tela committitur, divino: nutu ad bujufmodi 1. Tire 8 officit functionem affumpros edocet, emana- - ville putat. pura & omni divinitaUs effentia nem diverfa oprantium faciat; hoc enim &Drotius enüs perfeclione abunde refperfa, qua concordie datur: immo, ut fan&co doCion vi- detur, id concordi proprium est: fcd id ma- ximum pacis officium cst, ut renitentem va- fium appetitum in unum confenfüm debito erdine adigat. Propterea & B. August. cum 19. de civitate Dei multa genera pacis enu- meraífet, id tanquam proprium pacis adjecit, quod fit fcilicet tranquillitas ordinis, qui in arum difpariumque rerum ac hominum de- bia distributione confistit. Koc & fi vos; pa- tres reverendifümi , ad pontificem maximum patrem & prefülem omnium fervare curabi- tis, naviculam Peti a dehifcentibus fluctibus tranquillam reddetis, principum animos ce- omnium entium effe pcr prius atque perfe- &ius in fe compleClitur. Quamobrem cam, que tantarum formarum capax extat nàturam communi omnium vocabulo Deurh qüando- que veteres nuncupaverunt, quändoque om- nium entiub primum , quandoque archety- pun, quafi rórum ólnnium exemplare fimi- larium. Cumque ex ejus perfectionis 8 bo- nitatis redundantia, atque omnipotentia in- terminata & ineffabili, nulla exteriore vio- lentia coarétante, nulla impellente necefütare, {ed mera ac libera voluntate, ejus efle exi- flentiæ univcría creatura fecundum accommo- datas fpecierum perfectiones fortita fit, ope- des fpirantes pacabitis, hereticos relulantes E ratorium — principium Plato, primam caufam ad jugum ecclefiasticum fubducetis , infidelium impetus , qui tora rabie dietim Christiano fan- guine debacchantur, invictifüma potestate de- primetis. Illud etiam cu faümma omnium vestrum gloria fiet, ut apertiffima ratione pro- betur, nulla umquam ambitione, nulla ini- quitate , fed folius religionis amplificande gra- На hos v^rios & diuturnor labores vos con- stantiffime fafcepiffe. Quod nobis omnibus il- le concedat qui fine fine vivir & regnat in facula fæculorum , Amen. Concil, General, 'Tom. XXIX. Ariftoteles, dominum dominantium ftriptura, magnum dominum ( tamquam omnium a voluntate proficifcentium libera dominus opi< fex conflituatur ) naturam illam appellavit prophete. Sed cum fplendor inzftimabilis pro- videntiæ ejus inter mundi femina, interque varias rerum fpecies, &t unius & ejuldem rei potentias, atque difpares rerum cultus, ore 'do quidam regiminis atque lex & ritus na- turalis innafcatur , reforem olympi gentiles, yegem regum (criptura , magnum regem fuper | omnes Blot. 94. 

Strana 482
Match, g, Mastb, 6. 48x sibus afumptus pro hominibus confitvitur in his qua funt ad Deum, Le offerat done & facrificia Pro peccatis, ad Hebreos 5. cap. Mac autem munera nc placationis efficaciam habent, ^um homines, excuffis odiis ac fimulratibus, ad offenfarum ,emiffionem revotantur. Quod quanto Studio agendum fit, falvatoris præce- pto ostenditur. Si offers , inquit, munus tuum ad eltare, € ibi recordatus fueris quod — frater zuus habet aliquid adverfus te, &c. Et iterum: Si non dimiferitis fratribus vefiris. In quibus omnibus oftendirur humanas oblationes & mu- nera nullam prorfus habere efücaciam, nifi homo fe prius inimico conciliet . Hoc au- M CONCILII BASILEENSIS. tz profpexit qui ait : Omnis pontifex ex homi- A | 482 ZLY. Alia oratio arckiepifcopi Tarentini habita ad pee tres. concilii Bofileenfis pro Eugenio quarto, Jn nomine Jefu Chrifi. Amen. } maniffimam & fanchfümam domini nos firi digniffumi fummi pontificis domini Eugenii pape IV. intentionem , quam ex in jun&o legationis officio, communi horum pa- trum & dominorum meorum confenfu če jul- fione , imprefentiarum explicaturus fam vo- bis, reverendiffimi in Chriflo patres & do- tem inter cedes & bella fieri poffe non vi- B mini , fi quanta decet dignitates veilras cari- dco. Quomodo enim jnter eos vis caritatis & arnicitie aut fervari aut incipere poterit, qui mutuis irruptionibus exuvias Gt fpolia qua- runt, quorum alter in alterius cffundendum fanguinem) jurat, qui liberos a parentum er vulíos amplexibus impudice abducit? Qua o- mnia cum in bellorum congrefübus fieri wi- deamus, difücilimurm cst humanitatis, carita- tis ac pietatis quidpiam in illis hominibus re- perii qui bella fequuntur. Precipuum itaque facerdotum atque pontificum officium agitis, patres reverendiffimi, fi inflatos atque tumen- tes animos principum placare curatis, eo pre- fertim tempore quo nullum Christianorum re- tate & animorum moderatione intellexeritis ; populo Chrifli fanguine redempto unionem, pacem & vits novitatem, veflris vero anima- bus falutem , & muitarum curarum requiem allatgram effe, in Spiritu. paracleto, & hujus tam pii propofiti motore & directore, plene confidimus. Sed ut ftabilius & certius in. hu- jufce rei narratione fundamentum conflitua- mus, exordiendum in primis præcinda ‘ edi- tione arbitramur ab ipfius apoñolici fupremæ poteftatis & jurifdi&ionis origine & deriva- tione. Dous igitus ideo magnus dominus & sex magnus fuper omnes deos fpiritu habitue: ‚ ей prophetico, reverendiffimi patres, quo» gnum, nulla provincia, nulla prorfus natio C niam curam habens facture fue, non repel- fit quz ferro & fanguine vacet. Sed illud prius fumma cura agendum est, patres, re- verendifimi , ut non. fit fchifma in corpore, Quis enim ad alienas difcordias fopiendas fuf- ficiet, qui ad maxima & intestina bella para- ri cogetur? aut quis aliquem medicorum vel etiam peritifimum fummo morbo laborantem vidit, qui alis sgrotis phafmaca porrigat? Oportet igitur prius domesricam pestem pur- gare, & inde aliozura languores extinguere. Quod opüme facturi estis, patres fapientiffi- mi , fi pacis, qua nihil utilius defiderati po- test, vim & naturam fervebitis . Pacis enim bonum non in eo folo confistit, quod unio- lit dominus plebem fuam: habere certe divi- nitatem ab excelfo folio. fuo pervigilem hu- mani generis curari, omnis ferme, & quae bene inflituta humanitatis, x que delurium mentibus illabitur, difciplina teftatur. Hine gaudere eam optimo eique cognatifümo virg in ethicis Ariftoteles arbitratur: & quod die: vinum eft in nobis, Бос ей intellectum di- ligentes, & honorantes rebeneficiare. Hine illad ad Timotheum apoñoli dogma, quo eos, quibus quarumeumque publicarum rerum tu- tela committitur, divino: nutu ad bujufmodi 1. Tire 8 officit functionem affumpros edocet, emana- - ville putat. pura & omni divinitaUs effentia nem diverfa oprantium faciat; hoc enim &Drotius enüs perfeclione abunde refperfa, qua concordie datur: immo, ut fan&co doCion vi- detur, id concordi proprium est: fcd id ma- ximum pacis officium cst, ut renitentem va- fium appetitum in unum confenfüm debito erdine adigat. Propterea & B. August. cum 19. de civitate Dei multa genera pacis enu- meraífet, id tanquam proprium pacis adjecit, quod fit fcilicet tranquillitas ordinis, qui in arum difpariumque rerum ac hominum de- bia distributione confistit. Koc & fi vos; pa- tres reverendifümi , ad pontificem maximum patrem & prefülem omnium fervare curabi- tis, naviculam Peti a dehifcentibus fluctibus tranquillam reddetis, principum animos ce- omnium entium effe pcr prius atque perfe- &ius in fe compleClitur. Quamobrem cam, que tantarum formarum capax extat nàturam communi omnium vocabulo Deurh qüando- que veteres nuncupaverunt, quändoque om- nium entiub primum , quandoque archety- pun, quafi rórum ólnnium exemplare fimi- larium. Cumque ex ejus perfectionis 8 bo- nitatis redundantia, atque omnipotentia in- terminata & ineffabili, nulla exteriore vio- lentia coarétante, nulla impellente necefütare, {ed mera ac libera voluntate, ejus efle exi- flentie univcría creatura fecundum accommo- datas fpecierum perfectiones fortita fit, ope- des fpirantes pacabitis, hereticos relulantes E ratorium — principium Plato, primam caufam ad jugum ecclefiasticum fubducetis , infidelium impetus , qui tora rabie dietim Christiano fan- guine debacchantur, invictifüma potestate de- primetis. Illud etiam cu faümma omnium vestrum gloria fiet, ut apertiffima ratione pro- betur, nulla umquam ambitione, nulla ini- quitate , fed folius religionis amplificande gra- На hos v^rios & diuturnor labores vos con- stantiffime fafcepiffe. Quod nobis omnibus il- le concedat qui fine fine vivir & regnat in facula fæculorum , Amen. Concil, General, 'Tom. XXIX. Ariftoteles, dominum dominantium ftriptura, magnum dominum ( tamquam omnium a voluntate proficifcentium libera dominus opi< fex conflituatur ) naturam illam appellavit prophete. Sed cum fplendor inzftimabilis pro- videntiæ ejus inter mundi femina, interque varias rerum fpecies, &t unius & ejuldem rei potentias, atque difpares rerum cultus, ore 'do quidam regiminis atque lex & ritus na- turalis innafcatur , reforem olympi gentiles, yegem regum (criptura , magnum regem fuper | omnes Blot. 94. 

Strana 483
dMorab. x8. Vol se 483 omnes deos, hoc eit angelicos fpiritus , feu A quin motrices orbium intelligentias, illam ipfam nuncupavit propheta David. Et illa itaque divine navare bonitate & omnipotentia ran- tarum illa rerum apud Genefmm conícripta e- manatió effluxit. Jnde rerum inter fe tanta tamque admirabilis propagetio excrevit. Ex hac vero 2d humanum genus caritate , pro- videntia, ftudio atque cura, illas legis tradi- tio & rabularum digito Dei conícriptio ortum traxere . Hinc morum , facrificiorum , ceremo- niarumque directio: biac ilia ineffabilis coz- gerni & coeffentialis Patri & Spiritui fancto Werbi incarnatio ; hinc paífios hinc refurre- fio; hinc apoftolorum miffio : &, cum effet APPEND!X PRIMA 494 & Chriftus ordinatione mmius toti d u niver(4li ecclefim prefjt, cujus judicio atque fententia diffenfiones circa fidem & graviffi- me quaftiones toliantur & terminentur: quod clare innuitur r7. dil. cap. Muitis, ubi ad literam 3:2 dicitur: Majores vero X difficilio- res queflionss, nt fanda fynolus fatuie, & nt beata confüetudo exigit, ad fedem арсйо- licani femper referantur. ffujus beatus doClor egregiam loco fuperiori rationem afhgnat, Quoniam cum pax & unites fit finis regen« tis & -gubernantis , & unitatis congruentior caufa fit unus quam muli, yidetur quod ©» mnis fubditorum diverfitates ab uno in bene difpofita politia debeant extirpari. Propterea mundum prefentz fua corporali incarnatum B Ariftoteles in politicis monarchiam democra- illad Verbum relidurura, illa mirahilis faora- emend conftirutio , atque. vicarii ejus elećlio , illinfyue cum fuprema auctoritate & potelta- ze fablimatio & inthronizatio , cui data eft fuper univerfo populo Chriftiano plena pote- ftzs arque jurildictio. Quamquam enim po- pulus ipfe per diverfas dicecefes fit diflin€lus, tamen ficut una eft ecclefia ab unico funda- tore & capite Chrifto Jefu, ita unum opor- tet conftituere populum Chriftisnum : & ve- fut in uno fpeciali populo unius ecclefiz, n- nies antiftitis prafidentia exigitur, qui fit to- üus illius ecclefie caput, fic & in univerfali populo Chrifliano expedit unum effe totius tim & ariftocratie praferre yidetur, Td etiam regiminis gcnus univerie mundi paries natu- rali quodam defiderio appetere yidentur. Qua» mobrem in extrema phyücorum Ariftotelis parte fcriprum eft: Копа nolunt male diípo- ni, unicus ergo princeps. Chriftum igitur, per quem reges regnant, & legum condito- res jufta decernunt, optimum dediffe ecclefie fuc regimen nalquam eft ambigendum ; quod quidem adinftlar regiminis trimnphantis eccle- fiz prdinavit. Hinc Joannes in Apocalypfi ajebat: vid; * dominum defcendentem de calo, & alibi: Pidi civitatem. [unélam Jerufalem no- vam de[cendentem de celo, a Deo paratam , ff- ecclefie univeríalis caput, Нес ей ratio bea- C cut fponfam | ornatam iro fuo, & Moyfi di- ti doftoris Thom aique fententia, quarte contra gentiles, capimulo feptoage(unofoxto : & canonum facrorum infiituta concordant ca- put huju(inodi epitcopum alme Urbis effe & Petri fuccefforem , & principatum ecclefie u- miverfalis in ecclefia Romana prefidere , 11. dif. cap. Nolite, E: hec poteftas, & prefu- Tatus aucloritas, Perro tributa fuit, non ab bominibus , fed ab ipfo redemptore & falva- tore nofiro, & ab apoftolis cum maxima ve- neratione €uftodita? non enim quelibet ter- xena fententia, ut eft textus 22. diíl. cap. O- nis, fed ilud Verbum, quo conftructum e(t celum S terra, per guod condita funt fiam . [dem expreffus innuitur zt, difl. cap. in nove, & cap. fequenti , cujus initium efl: Quamvis univeria per orbem catholice eccle- fia conflitute unus Chrifli thalamus fint , fan- fla tamea lomana ecclefia nullis fynodicis confturionibus ceteris ecclefiis praelata eft, ied evangelica voce domini & fíalvatoris no- fli primatum obüpnuit: Zu 5, inquit, Pe- trus, &c. Et paulo infra concludit: Ita in his omnibus quanto celfior gradus, tanto ma- jor auctoritas invenitur :. im raajoribus fiqui- dem regendi & jubendi eft poteflas, in mi- noribus obfequendi neceflitas. Congruum e- tiam eft & expediens ad, ecclefie unitatem , €tum eft, quod omnia faceret quemadmodum fib in monte monfílratum fuerat, & Joelis primo dictum eíl: Congregabuntur filii Juda; c fli Ifrael pariter, C ponent fili caput w Prov. & рос. 18. * Angola Apres az. Enod. 25. num, & dominus dixit: Fiap unum оойв Qv ово, we. unus paflor, cui foli poteftatem pleniffimam & abíolutam tradidit ad. omnia fidei myfte- riz excquendum, ut ad eum principaliter 'de gregis falute & dirc@ione , ac fidei pniratę ac inregriratc, difpofirio, judicium ac fznten- tia fpectarent, Čr ur per sum ad alios hujuf- modi myíteriorum ulus & auoritas diffun- deretur. iiinc primo paflori ante afcenfionem fuam dominus dixit: Pafce oves meas. & an- Jour sy. omnia elementa, Romanam fundavit eccle-D;e paffionem (uam: Tw irum conver[us con- “4c 830 firma fratres tuos. & illi foli promifit , Zibi dabo claves regni celorum , ut. oftendcretur ( ut inquit beatus do&or ) quod poteftas cla- vium per eum effet ad alios diffundenda uf- que ad feculi finem , juxta ый Те: бин Ци 9. per folium David, © fuper regnum ejus fede- bir, ut confirmer ий & corroboret in judicio € jufltie gmodo £* ufgue in fempiternum .. & Matthei ultimo dominus ajebat : Zece ego vo- bifeum fum ufque ad comfummationem faculi x nec obftat quod plerique dicunt verba illa dis Ga fuiffs Perro in perfona totius ecclefie: ' żextuś enim illud declarat rx. quzftione 5, Aliorum hominum. verliculo jilo,,. Replica- ut fideles in fide conveniant; cumque con-Ebo, Uni didum eft; Tw es Petrus, $ fire tingat frequenter circa illa que fidei funt qua- {tines moveri, & diffonas fententias promul- gari, ex guibus ściflura jn ecciefia fiepenu- mero exorta; expediebat ( ut beatus doctor concludit ) quod in unitate per unius viri fententiam ecclefia confervaretur . Cum igitur caput & fundator ecclefie Chriftus in. nece[- farüs non defecerit, quam ita dilexit, ut pro €a fanguinem fuum fuderit : cum etiam. de fy- nagoga ab lfaia dicatur: Quid potui facere vi- wea in€2, C non fed? mon e(t: dubitandum, per Ranc petram adificabo eccleffam meam , €“ quecumque foloeris fuper terram , erunt foluta & in celis. Hee magna ex parte ex ditis beat doctoris loco fuperiore habentur, qui in fine hujus capituli ita. concindit ad Bite- ram: Ec per hoc exciuditur quorurndam pre- fumptiofus error, qui fe fubducere nirun- tur ab obedientie & fübjeQione Petri, füc« cefforem ejns Romanum pontiücem univer- falis. ecclefie paftorem non recognofcentes , Secundum tamen canonica detrera de ip- Mus 

Strana 484
dMorab. x8. Vol se 483 omnes deos, hoc eit angelicos fpiritus , feu A quin motrices orbium intelligentias, illam ipfam nuncupavit propheta David. Et illa itaque divine navare bonitate & omnipotentia ran- tarum illa rerum apud Genefmm conícripta e- manatió effluxit. Jnde rerum inter fe tanta tamque admirabilis propagetio excrevit. Ex hac vero 2d humanum genus caritate , pro- videntia, ftudio atque cura, illas legis tradi- tio & rabularum digito Dei conícriptio ortum traxere . Hinc morum , facrificiorum , ceremo- niarumque directio: biac ilia ineffabilis coz- gerni & coeffentialis Patri & Spiritui fancto Werbi incarnatio ; hinc paífios hinc refurre- fio; hinc apoftolorum miffio : &, cum effet APPEND!X PRIMA 494 & Chriftus ordinatione mmius toti d u niver(4li ecclefim prefjt, cujus judicio arque fententia diffenfiones circa fidem & graviffi- me quaftiones toliantur & terminentur: quod clare innuitur r7. dil. cap. Muitis, ubi ad literam 3:2 dicitur: Majores vero X difficilio- res queflionss, nt fanda fynolus fatuie, & nt beata confüetudo exigit, ad fedem арсйо- licani femper referantur. ffujus beatus doClor egregiam loco fuperiori rationem afhgnat, Quoniam cum pax & unitas fit finis regen= tis & -gubernantis , & unitatis congruentior caufa fit unus quam muli, yidetur quod ©» mnis fubditorum diverfitates ab uno in bene difpofita politia debeant extirpari. Propterea mundum prefentz fua corporali incarnatum B Ariftoteles in politicis monarchiam democra- illad Verbum relidurura, illa mirahilis faora- emend conftirutio , atque. vicarii ejus elećlio , illinfyue cum fuprema auctoritate & potelta- ze fablimatio & inthronizatio , cui data eft fuper univerfo populo Chriftiano plena pote- ftzs arque jurildictio. Quamquam enim po- pulus ipfe per diverfas dicecefes fit diflin€lus, tamen ficut una eft ecclefia ab unico funda- tore & capite Chrifto Jefu, ita unum opor- tet conftituere populum Chriftisnum : & ve- fut in uno fpeciali populo unius ecclefiz, n- nies antiftitis prafidentia exigitur, qui fit to- üus illius ecclefie caput, fic & in univerfali populo Chrifliano expedit unum effe totius tim & ariftocratie praferre yidetur, Td etiam regiminis gcnus univerie mundi paries natu- rali quodam defiderio appetere yidentur. Qua» mobrem in extrema phyücorum Ariftotelis parte fcriprum eft: Enriaà nolunt male diípo- ni, unicus ergo princeps. Chriftum igitur, per quem reges regnant, & legum condito- res jufta decernunt, optimum dediffe ecclefie fuc regimen nalquam eft ambigendum ; quod quidem adinftlar regiminis trimnphantis eccle- fiz prdinavit. Hinc Joannes in Apocalypfi ajebat: vid; * dominum defcendentem de calo, & alibi: Pidi civitatem. [unélam Jerufalem no- vam de[cendentem de celo, a Deo paratam , ff- ecclefie univeríalis caput, Нес ей ratio bea- C cut fponfam | ornatam iro fuo, & Moyfi di- ti doftoris Thom aique fententia, quarte contra gentiles, capimulo feptoage(unofoxto : & canonum facrorum infiituta concordant ca- put huju(inodi epitcopum alme Urbis effe & Petri fuccefforem , & principatum ecclefie u- miverfalis in ecclefia Romana prefidere , 11. dif. cap. Nolite, E: hec poteftas, & prefu- Tatus aucloritas, Perro tributa fuit, non ab bominibus , fed ab ipfo redemptore & falva- tore nofiro, & ab apoftolis cum maxima ve- neratione €uftodita? non enim quelibet ter- xena fententia, ut eft textus 22. diíl. cap. O- nis, fed ilud Verbum, quo conftructum e(t celum S terra, per guod condita funt fiam . [dem expreffus innuitur zt, difl. cap. in nove, & cap. fequenti , cujus initium efl: Quamvis univeria per orbem catholice eccle- fia conflitute unus Chrifli thalamus fint , fan- fla tamea lomana ecclefia nullis fynodicis confturionibus ceteris ecclefiis praelata eft, ied evangelica voce domini & fíalvatoris no- fli primatum obüpnuit: Zu 5, inquit, Pe- trus, &c. Et paulo infra concludit: Ita in his omnibus quanto celfior gradus, tanto ma- jor auctoritas invenitur :. im raajoribus fiqui- dem regendi & jubendi eft poteflas, in mi- noribus obfequendi neceflitas. Congruum e- tiam eft & expediens ad, ecclefie unitatem , €tum eft, quod omnia faceret quemadmodum fib in monte monfílratum fuerat, & Joelis primo dictum eíl: Congregabuntur filii Juda; c fli Ifrael pariter, C ponent fili caput w Prov. & рос. 18. * Angola Apres az. Enod. 25. num, & dominus dixit: Fiap unum оойв Qv ово, we. unus paflor, cui {oli poteftatem pleniffimam & abíolutam tradidit ad. omnia fidei myfte- riz excquendum, ut ad eum principaliter 'de gregis falute & dirc@ione , ac fidei pniratę ac inregriratc, difpofirio, judicium ac fznten- tia fpectarent, Čr ur per sum ad alios hujuf- modi myíteriorum ulus & auoritas diffun- deretur. iiinc primo paflori ante afcenfionem fuam dominus dixit: Pafce oves meas. & an- Jour sy. omnia elementa, Romanam fundavit eccle-D;e paffionem (uam: Tw irum conver[us con- “4c 830 firma fratres tuos. & Ali foli promifit , Zibi dabo claves regni celorum , ut. oftendcretur ( ut inquit beatus do&or ) quod poteftas cla- vium per eum effet ad alios diffundenda uf- que ad feculi finem , juxta ый Те: бин Ци 9. per folium David, © fuper regnum ejus fede- bir, ut confirmer ий & corroboret in judicio € jufltie gmodo £* ufgue in fempiternum .. & Matthei ultimo dominus ajebat : Zece ego vo- bifeum fum ufque ad comfummationem faculi x nec obftat quod plerique dicunt verba illa dis Ga fuiffs Perro in perfona totius ecclefie: ' żextuś enim illud declarat rx. quzftione 5, Aliorum hominum. verliculo jilo,,. Replica- ut fideles in fide conveniant; cumque con-Ebo, Uni didum eft; Tw es Petrus, $ fire tingat frequenter circa illa que fidei funt qua- {tines moveri, & diffonas fententias promul- gari, ex guibus ściflura jn ecciefia fiepenu- mero exorta; expediebat ( ut beatus doctor concludit ) quod in unitate per unius viri fententiam ecclefia confervaretur . Cum igitur caput & fundator ecclefie Chriftus in. nece[- farüs non defecerit, quam ita dilexit, ut pro €a fanguinem fuum fuderit : cum etiam. de fy- nagoga ab lfaia dicatur: Quid potui facere vi- wea in€2, C non fed? mon e(t: dubitandum, per Ranc petram adificabo eccleffam meam , €“ quecumque foloeris fuper terram , erunt foluta & in celis. Hee magna ex parte ex ditis beat doctoris loco fuperiore habentur, qui in fine hujus capituli ita. concindit ad Bite- ram: Ec per hoc exciuditur quorurndam pre- fumptiofus error, qui fe fubducere nirun- tur ab obedientie & fübjeQione Petri, füc« cefforem ejns Romanum pontiücem univer- falis. ecclefie paftorem non recognofcentes , Secundum tamen canonica detrera de ip- Mus 

Strana 485
485 CONCILII BASILEENSIIS. 486 fins fummi pontificis fupremz potestatis am- À patrum atque ilustriffmorum „ principum af- plitudine certiffima doctrina traditur, Hinc enim dicirur quod folus in plenitudinem po: testatis vocatus est, alii antem in partem folicitudinis , in cap. Ad honorem, de aus €loritare & uíu pallii; & folus fedet in illa fede quam dominus in perfona beati Perri fi- bi fpecialiter . cłegit . ut in cap. Per vcnera- bilem . $. Sane qui filii funt legitimi, & fo- lus judicar & difponit, ut .fibi placet 1x. „queft, 3. cap. Cuncta per "mundum. ipfe e- mim habet arbitrium caeleste, codice de, fum- ‘mo Trinitate, leg. 1. & ei conceffa funt ju’ za cælestis & terreni imperii a domino re- fistentia , favore, ope & ópera facile & op- porfune obviare non pofre , concilium. Bafi- ew. ex bona ©% recolende memorie domini. Martini pape V. auctoritate per Senenfe con- filium promulgatam , atque ejufdem domi- ni Martini juffione stabilitum , post ipfius o- bitum & fancitetis fue affumptionem, robur habere voluit & profecutionem , ratum & gratum per apostolicas fuas bulles gerens , quidquid potestatis in ea re reverendiffimio in Christo patri Sc domino domino nostro fingulariffimo , digniffimo cardinali fanc An- Eaganius sie geli ; apostolice fedis legato , per prede- V gat demprore nostib , 22. dist. chp. Omnis, ubi: cellorem fuum collatum fuiffet « Cumque ‘- est textus ad literam, illam vero folus ipfe B amplificationem ilius fynodi, fundavit, de Romana ecclefia loquens, & fu- pra petram fidei mox nafcentis erexit, qui beato Pctro æternæ vite clavigero terreni fi- mul & celestis imperii jura commifir. facit ad idem capitulum fequens, Sacrofangia: & principes ac omnes homines ei obedire te- nentur, de majoritate & obedientia cap. O- ranes principes , & cap. Solite, cui nec quit quam dicere potest: Cur ita facis? tg. dist. cap. Ín memoriam: ac ei fit pro ratione vo- luntas, & quod ei placet legis habet aucto- sitatem , instit. de jure naturali, &. Sed & quod principi. Per hujus auctoritatis vires frequenter emergentibus mundo difformirati- ut opraflet , & rerum magnitudini expediviflet , non ine tueretur ; quin étiam per oratorem eorum paucorum prelatorum, qui tunc Dafilee prz- fentes erant , de ipíus concilii debiliraze & parvitate certitudinem accepiflet , cff:rque cum instantia requifitus , ut talia facerer que novam convocationem pretendere vi- debanrur ; illud abinde diífolvit , & ad ci- vitatem Bononienfem ana cum literis dif- folutionis convocavit , per interjectionem - tam modici . temporis ,. ut non nifi conti- nuaffe dici pofüt, ita ut illa diffolutio nil aliud in effectu , nec ex fue fandtitatis men te., voto. & intentione , quam ioci muta- bus atquc diffidiis opportune divina provi-C tionem imporcare videretur . Quod fane , dentia. occurrit. Sed cum nimium collapfa ef- fet novifhmis temporibus, ac per devia pr&e- ceps rucrct libertas humana , mifericors & miferator dominus, qui non est ulquequa- que, juxta praeaffumptam prophete fenten- tiam ;. plebem fuam relicturus ;' virum opii- mum , omnium decore virtutum. , justitia s prudentia, temperantia, modestia, fandimo- nia, atque , quod przfíentium temporum acer- birati, tempestatique, & tantis Petri navicu- lz fluctibus accommodatifimum videtur, ma- po animo, robore, patientia, constantia & oríganimitate redimitum , clementem tamen pium, cariate ; ‘8c omni heroica virtute rec patres reverendiffimi , non abíque gravita- te fumma , atque mulia circumfpectione, ac fincera ad Deum & ecclefiam .fanctam fuam caritate factum effe existimare debetis. In- tuebatur, etenim ilie pontifex fanetifimus tantarum rerum expeditionem non .effe fi nem optatum habituram , nifi foa fancti- tas concilio adeflet atque praeffer; & cum révercudiffmorum patrum & dominorum mec rum facri coliegii > aliorumque magnorum principum , & totius Christianitatis ortho- doxoyum przfülum confultarione , favore at- que prafidio , tanta tamque ardua negotia dirigeret atque, difponeret : quod in hac ip- fertum , in ea ipfa fede locavit , quo præfen-D fa civitate propter notoriam fanCitatis fuæ. flum temporum, horrendis ecclefie uz ftan- dalis , aliifque univer populi fui malis, fuc- currerct atque obviaret. Hujus igirut auclo- ritatis nos , unius „hnins. potestatis , hujus fàn- €&imonie nunrii & oratores , quamquam im- meriti, ad vos fumus sniffi, patres optimi. Nunc. autem ad institutam domini nostri intentionis explanationem proficifcamur , Si prius ramen pauca ad rem ipfam pertinen- tia de gestis prereritorum temporum ad me- moriam reduxerimus, plurimum caufz nostre favoris ac vestre inteliigentiæ commoditatis conferemus . Sancliffimus dominus nosier di gnifümus fummus ponüfex, verus, indubita- invalitudinem , & -quoniam plerique illu-. striffimi principes ad eum locum convenire denegabant , nullatenus fiexi potuiffet. Acce- dat infuper ad hoc, quod locus iste simium vicinus videbatur potentie Huffitarum: & mas gne imprudentiz tributum fuiffet , maxime post agnitionem .pericuhi , quod non parum formidabile effe orator ipfe referebat, univer- falem ecclefiam tanto fupponere difcrimini quin infuper geque.co quo facta est moda hereticorum vocationem fine offenfa, vel fal rem zacira deiractione damnationis de ea harefi in f&cro concilio Constantienfi facte, fua fan- tiras lüstinere potuiffer, cum per vocationem tus atque unicus Dei & domini nostri Je-Eillum, non ad difpurationem folum , fed ad fu Christi vicarius, cui foli convenit in al- tum rete ducere, hoc est, im profundum di- fputationum & diffcultatum fefe immifcere , 14. quasi. z. Non turbatur, ratus harefibus inveterads , & iis que imprafentiarum in- crementa videbantur habere , ac intestinis pet totam Christianitatem odiis , diffenüoni- bus , ^ hosülibus afmis, amifío etiam & ferme extinéto totius ecclefastice libertatis privilegio ,' ac mulüformibus cleri & Chr? stiani populi deformitatibus, fine fanctorum Concil, General, Tom. XXIX. Spiritus fan&i commune judicium , ecclefia no- stra & haretici hequaliter invitarentur. Illius etiam vocanionis verba , ut cum pace vestra dicam ,' bec funt : Ecce jam locus ac fa- sune joe too culras plene audientie prebetur; jam invita- tidem verbis mini: non coram paucis, fed univers au- ioo! ipfius diemini quantum libet ; audietis & nofipfos Por os fupe- Tepondentes s ; fanQus adstabit medius Spititus DEI judex & arbiter quid in ecclefia tenendum & agendum fit. Frimus fimul im oratione perfe- verantes , & tamdiu ferventer fuam pietatem Hh 2 jeju- 

Strana 486
485 CONCILII BASILEENSIIS. 486 fins fummi pontificis fupremz potestatis am- À patrum atque ilustriffmorum „ principum af- plitudine certiffima doctrina traditur, Hinc enim dicirur quod folus in plenitudinem po: testatis vocatus est, alii antem in partem folicitudinis , in cap. Ad honorem, de aus €loritare & uíu pallii; & folus fedet in illa fede quam dominus in perfona beati Perri fi- bi fpecialiter . cłegit . ut in cap. Per vcnera- bilem . $. Sane qui filii funt legitimi, & fo- lus judicar & difponit, ut .fibi placet 1x. „queft, 3. cap. Cuncta per "mundum. ipfe e- mim habet arbitrium caeleste, codice de, fum- ‘mo Trinitate, leg. 1. & ei conceffa funt ju’ za cælestis & terreni imperii a domino re- fistentia , favore, ope & ópera facile & op- porfune obviare non pofre , concilium. Bafi- ew. ex bona ©% recolende memorie domini. Martini pape V. auctoritate per Senenfe con- filium promulgatam , atque ejufdem domi- ni Martini juffione stabilitum , post ipfius o- bitum & fancitetis fue affumptionem, robur habere voluit & profecutionem , ratum & gratum per apostolicas fuas bulles gerens , quidquid potestatis in ea re reverendiffimio in Christo patri Sc domino domino nostro fingulariffimo , digniffimo cardinali fanc An- Eaganius sie geli ; apostolice fedis legato , per prede- V gat demprore nostib , 22. dist. chp. Omnis, ubi: cellorem fuum collatum fuiffet « Cumque ‘- est textus ad literam, illam vero folus ipfe B amplificationem ilius fynodi, fundavit, de Romana ecclefia loquens, & fu- pra petram fidei mox nafcentis erexit, qui beato Pctro æternæ vite clavigero terreni fi- mul & celestis imperii jura commifir. facit ad idem capitulum fequens, Sacrofangia: & principes ac omnes homines ei obedire te- nentur, de majoritate & obedientia cap. O- ranes principes , & cap. Solite, cui nec quit quam dicere potest: Cur ita facis? tg. dist. cap. Ín memoriam: ac ei fit pro ratione vo- luntas, & quod ei placet legis habet aucto- sitatem , instit. de jure naturali, &. Sed & quod principi. Per hujus auctoritatis vires frequenter emergentibus mundo difformirati- ut opraflet , & rerum magnitudini expediviflet , non ine tueretur ; quin étiam per oratorem eorum paucorum prelatorum, qui tunc Dafilee prz- fentes erant , de ipíus concilii debiliraze & parvitate certitudinem accepiflet , cff:rque cum instantia requifitus , ut talia facerer que novam convocationem pretendere vi- debanrur ; illud abinde diífolvit , & ad ci- vitatem Bononienfem ana cum literis dif- folutionis convocavit , per interjectionem - tam modici . temporis ,. ut non nifi conti- nuaffe dici pofüt, ita ut illa diffolutio nil aliud in effectu , nec ex fue fandtitatis men te., voto. & intentione , quam ioci muta- bus atquc diffidiis opportune divina provi-C tionem imporcare videretur . Quod fane , dentia. occurrit. Sed cum nimium collapfa ef- fet novifhmis temporibus, ac per devia pr&e- ceps rucrct libertas humana , mifericors & miferator dominus, qui non est ulquequa- que, juxta praeaffumptam prophete fenten- tiam ;. plebem fuam relicturus ;' virum opii- mum , omnium decore virtutum. , justitia s prudentia, temperantia, modestia, fandimo- nia, atque , quod przfíentium temporum acer- birati, tempestatique, & tantis Petri navicu- lz fluctibus accommodatifimum videtur, ma- po animo, robore, patientia, constantia & oríganimitate redimitum , clementem tamen pium, cariate ; ‘8c omni heroica virtute rec patres reverendiffimi , non abíque gravita- te fumma , atque mulia circumfpectione, ac fincera ad Deum & ecclefiam .fanctam fuam caritate factum effe existimare debetis. In- tuebatur, etenim ilie pontifex fanetifimus tantarum rerum expeditionem non .effe fi nem optatum habituram , nifi foa fancti- tas concilio adeflet atque praeffer; & cum révercudiffmorum patrum & dominorum mec rum facri coliegii > aliorumque magnorum principum , & totius Christianitatis ortho- doxoyum przfülum confultarione , favore at- que prafidio , tanta tamque ardua negotia dirigeret atque, difponeret : quod in hac ip- fertum , in ea ipfa fede locavit , quo præfen-D fa civitate propter notoriam fanCitatis fuæ. flum temporum, horrendis ecclefie uz ftan- dalis , aliifque univer populi fui malis, fuc- currerct atque obviaret. Hujus igirut auclo- ritatis nos , unius „hnins. potestatis , hujus fàn- €&imonie nunrii & oratores , quamquam im- meriti, ad vos fumus sniffi, patres optimi. Nunc. autem ad institutam domini nostri intentionis explanationem proficifcamur , Si prius ramen pauca ad rem ipfam pertinen- tia de gestis prereritorum temporum ad me- moriam reduxerimus, plurimum caufz nostre favoris ac vestre inteliigentiæ commoditatis conferemus . Sancliffimus dominus nosier di gnifümus fummus ponüfex, verus, indubita- invalitudinem , & -quoniam plerique illu-. striffimi principes ad eum locum convenire denegabant , nullatenus fiexi potuiffet. Acce- dat infuper ad hoc, quod locus iste simium vicinus videbatur potentie Huffitarum: & mas gne imprudentiz tributum fuiffet , maxime post agnitionem .pericuhi , quod non parum formidabile effe orator ipfe referebat, univer- falem ecclefiam tanto fupponere difcrimini quin infuper geque.co quo facta est moda hereticorum vocationem fine offenfa, vel fal rem zacira deiractione damnationis de ea harefi in f&cro concilio Constantienfi facte, fua fan- tiras lüstinere potuiffer, cum per vocationem tus atque unicus Dei & domini nosti Je-E3llum, non ad diíputationem folum , fed ad fu Christi vicarius, cui foli convenit in al- tum rete ducere, hoc est, im profundum di- fputationum & diffcultatum fefe immifcere , 14. quasi. z. Non turbatur, ratus harefibus inveterads , & iis que imprafentiarum in- crementa videbantur habere , ac intestinis pet totam Christianitatem odiis , diffenüoni- bus , ^ hosülibus afmis, amifío etiam & ferme extinéto totius ecclefastice libertatis privilegio ,' ac mulüformibus cleri & Chr? stiani populi deformitatibus, fine fanctorum Concil, General, Tom. XXIX. Spiritus fan&i commune judicium , ecclefia no- stra & haretici hequaliter invitarentur. Illius etiam vocanionis verba , ut cum pace vestra dicam ,' bec funt : Ecce jam locus ac fa- sune joe too culras plene audientie prebetur; jam invita- tidem verbis mini: non coram paucis, fed univers au- ioo! ipfius diemini quantum libet ; audietis & nofipfos Por os fupe- Tepondentes s ; fanQus adstabit medius Spititus DEI judex & arbiter quid in ecclefia tenendum & agendum fit. Frimus fimul im oratione perfe- verantes , & tamdiu ferventer fuam pietatem Hh 2 jeju- 

Strana 487
487 APPENDIX PRIMA 485 jetaniis > geraitibus, precibus , obfecraticnibus Avenient, aut li forte, ficut de talibus férip- ac ianctis operibus interpellabimus . ufque- quo ipfe caritatis au&Cor & veritatis do&or corda univerfi populi illuftrabit ad cognoften- | dam emple&endamque veritatis Gc unitatis fententiam . Ecce quod per hec verba non vd recognofcendum damnatum errorem] Huf- lite voeautur, fed ad fubmittendum fe pari- ter cum ecclefia. catholica inveftigationi veri- tas ; gnod certe. Huflitis favorem & auftori- tatem majorem , fidelibus “vero ambiguitatem &t perplexiratem praftare videbatur. Sed quan- do illis. fuiffet , ut convincerentur, & ad re- cognofcendum, damnatnm errorem , audientia praftanda , locus ipfe ad id deputari non de- tum ef, Peccato? cum venerit im profundzm Prý, B molorum , contemnit , ita phítinati & contuma- ces extiterint, ut doceri non velint, eos ab eifdem fedibus apoftolicis aut atrahi ad falu- tem quoquo mado necefle eft s aut, ne alice sum perditio poflini efle , fecundum canones per. * fingulares opnrimi convenir popeftates , # fmculazee textus eft eadcm dit. cap. Mec licuit. Quam fit igitur periculofum in hac ipfa re mandata ranfgredi zpoftolica , cap. illud infpicite » pa- tres optimi , Nulli fas eft, ix. di ftinétione cuz jus ego feriem , ne aures Gr dignitares vellras . tam: graviter offenderem , fub filentio prætes reandam cffe ftawi. Crave quidem igitur & buiffet , attento quod fecundum relationem o- B periculofum cffe ab omnibus cenfetur, veve- ratoris illius certe civitates circumadjacentes illo peftifero morbo labefactazi cceperant . Tta- que de hujnfmodi hærefibus non erat tutum neque fecurum in Germania publice tractatum facere: tum quia per hujafmodi contentiones zorruptis raajor commoditas & occafio tribus | ta fuiffet alios corrumpendi 4 turn quia Bohe- mis ipfis majorem favorem præftars quam ali- “bi fufpicari poterat, ficut im duobus tantum hajus herefis fceleftiffimis capitibus initio nz- fcentis snali experientia vifum. eft, Quid izi- tur cenfendum putatis, patres optimi, fi in fànta "multitudine adau&ta infe&ionc, & poft tributas nobis nefcio quo occulto Dei judicic rendifimi patres, hoc quod paulo ante ‘ixi- mus: fed majori eft cum admiratione dignum - exifimatum , quod Romanum pontificem cita< re prælumpferitis, cum dift. 9. quaft, 3. feri- prum fi; Nemo judex judicabit primam fe- dem , juftitiam temperare defiderantem: neque enim 2b Augufto, neque ab omni clero, ne- que a regibus, neque 2 populo judex judica- bitur ; & gioffa iuper verbo, Omni clero, habet ix argomen?um :.Quod conciliam non poteft papam judicare , Ut extravag. de. ele- étionibus ; Significatti 5 : unde fi totus mundus * fententiaret in aliquo negotio contra papam , # £ntlree videtur quod pape : fententie ftandum effet ,. . tantas flrages , ibidem Gc publice reciperen- C ut 24. quaft. r. Hzc eft fides; Nec obftat iur? Non erat etiam) ille locus Gracis ad unionem tam) pie samqu "ferventer adfpiran- tibus accommodatus: plures etiam alie cau- fa, Sc multo graviorzs ,.3llius commutationis fleliberationem auxerunt/ : quarum expreffio pofist majora quam fint (candala excitare , & quarum invefligationem facile ingredi pof fet, quifquis præteritorum temporum non ni- mis vetuftam habét memoriam , & præfen- tium difpofitiones libero auimo d abfque. patione metitur , hujufmodi fan@litatis fue deliberaóonem, ac Jononienfis concilii no- vam convocationen omnibus mundi prafuli- bus atque principibus intimavit: intimavit e- tani ilis ex vobis, patres optimi, qui pro tempore hic.refidebant : optima fpe fretus , Sed tbodoxis quifquam veftrum contraire: .. Sed heu , reverendiffimi patres; nedum mandata fanétitaris fuæ fpreta fans, fed quidam ex vo- is, qui ante diffolutionem fegnes & ad ve- niendum remiffí videbantur, pofl diffolutio- nem folertifimi atque' perpetes facli funt. Quidam, qui hic aderant cum aliqua difpli- centia, poft diffoiutionem leti & immobiles permanferunt : : quod certe nifi ex impreffio- ne aut timore , qui caderet in conílantes vi- zos, factum fit , quam fit ab obedientia & humaniiate veftra alienum , vos ipfi dijudica- ze. Spectat etiam ad. fummum Romanum pon- tificem , non, folum generales fynodos convo- argumentum gloffs in contrarium: Quod or- bis major eft Urbe, 39. dift, Legimus; quia illud intelligirer, cam papa diffentirez a tota ecclefia in articulis fidei, rs. dift. Sie fan&i, ubi eft glofla ad hoc notabiliffima fuper vers bo, Præfampferit, & ilia gloffa fatis fufücien- ter foivit objc&ionem quae fieri poffet. per cap. iind frequens , editum in facro concilio Con- stantienfi: quod certe non ita ar&tat papam , quin poffit ex fuprema fua auCboritate fuper loco & tempore celebrandi concilii difpenfa- re. Quam quidem audoritaręm — nimis impia volt prefamptione violare, quifquis ejus po- teflatem tentat infringere , favendo cupiditatis bus fuis, & id quod accepit a veteribus non fequendo , ut eft textus , z9. dift. Ira domi- * erhodorm; e hujasmodi fanGitatis füe mandatis * er-D nus. Moraliter etiam bujufmodi legum cir- cumflantiz femper in agétoritate & praden- tia principis refervatæ funt ; mutatis enim jl- lis, frequencer non fclum difpenfationem , fed abrogationem leges pafæ funt, Flici pof- funt hace ex fententiis Ariftorelis in fine zo. ethicorum, alias effet nimis inhumana hujaf- modi conftirutio . Poffct enim locus ad con- cium deputatus funditus infra illud decen- nium cverii, in quo nullo unquam tempore prelatorum congregatio ficri poffet, nequc a- libi W fi foli fummo pontifici conflitutionis il- fius difpenfatio non tübueretur. Poffec etiam, .conftiiutio illa ex tempore, nifi in talibns di- fpenfatio focum haberet , effici inutilis & ca- care, fed & fna fententia roborare : concilia E ptiofa; quod ab omni lege alienum effe de- convocata: alias in irritum labitur quidquid preter ejus auctoritatem ftatuirur ; & non proprie concilia , fed conciliabula nuncupan- tur, textus eft eadem dift, cap; Mulds, In- fuper cuoties aliqua de univerfali fynodo ali- quibus dubirado nafcitur, ad recipiendam de €o quod non intelligitur rationem , aut {ponte Hi qui falutem anima fuz dederant, ad apo- flolicam fedem pro percipienda ratione con- bet, 4. dift. Erit "nim lex. Vormale enim legis eft caufas, perfonas, loca & tempora metiri, diff. 28. Sciendum, & cap. Necefle . Neque propterea cap. Ïllué frequens, & alia edita in facro concilio Conftantienfi, caffa & invalida reputari debent; quotidie enim in pofitivis, etiam fine caufa, nedum cum gre vis caufa infit, ut eft doCtorunt- communis fententia , papa difpeníat, eaque ipfa penirus. : tol- 

Strana 488
487 APPENDIX PRIMA 485 jetaniis > geraitibus, precibus , obfecraticnibus Avenient, aut li forte, ficut de talibus férip- ac ianctis operibus interpellabimus . ufque- quo ipfe caritatis au&Cor & veritatis do&or corda univerfi populi illuftrabit ad cognoften- | dam emple&endamque veritatis Gc unitatis fententiam . Ecce quod per hec verba non vd recognofcendum damnatum errorem] Huf- lite voeautur, fed ad fubmittendum fe pari- ter cum ecclefia. catholica inveftigationi veri- tais ; gnod ceste. Huflitis favorem & an&ori- tatem majorem , fidelibus "vero ambiguitatem & perplexiratem praftare videbatur. Sed quan- do illis. fuiffet , ut convincerentur, & ad re- cognofcendum, damnatnm errorem , audientia praftanda , locus ipfe ad id deputari non de- tum ef, Peccato? cum venerit im profundzm Prý, B molorum , contemnit , ita phítinati & contuma- ces extiterint, ut doceri non velint, eos ab eifdem fedibus apoftolicis aut atrahi ad falu- tem quoquo mado necefle eft s aut, ne alice sum perditio poflini efle , fecundum canones per. * fingulares opnrimi convenir popeftates , # fmculazee textus eft eadcm dit. cap. Mec licuit. Quam fit igitur periculofum in hac ipfa re mandata ranfgredi zpoftolica , cap. illud infpicite » pa- tres optimi , Nulli fas eft, ix. di ftinétione cuz jus ego feriem , ne aures Gr dignitares vellras . tam: graviter offenderem , fub filentio prætes reandam cffe ftawi. Crave quidem igitur & buiffet , attento quod fecundum relationem o- B periculofum cffe ab omnibus cenfetur, veve- ratoris illius certe civitates circumadjacentes illo peftifero morbo labefactazi cceperant . Tta- que de hujnfmodi hærefibus non erat tutum neque fecurum in Germania publice tractatum facere: tum quia per hujafmodi contentiones zorruptis raajor commoditas & occafio tribus | ta fuiffet alios corrumpendi 4 turn quia Bohe- mis ipfis majorem favorem præftars quam ali- “bi fufpicari poterat, ficut im duobus tantum hajus herefis fceleftiffimis capitibus initio nz- fcentis snali experientia vifum. eft, Quid izi- tur cenfendum putatis, patres optimi, fi in fànta "multitudine adau&ta infe&ionc, & poft tributas nobis nefcio quo occulto Dei judicic rendifimi patres, hoc quod paulo ante ‘ixi- mus: fed majori eft cum admiratione dignum - exifimatum , quod Romanum pontificem cita< re prælumpferitis, cum dift. 9. quaft, 3. feri- prum fi; Nemo judex judicabit primam fe- dem , juftitiam temperare defiderantem: neque enim 2b Augufto, neque ab omni clero, ne- que a regibus, neque 2 populo judex judica- bitur ; & gioffa iuper verbo, Omni clero, habet ix argomen?um :.Quod conciliam non poteft papam judicare , Ut extravag. de. ele- étionibus ; Significatti 5 : unde fi totus mundus * fententiaret in aliquo negotio contra papam , # £ntlree videtur quod pape : fententie ftandum effet ,. . tantas flrages , ibidem Gc publice reciperen- C ut 24. quaft. r. Hzc eft fides; Nec obftat iur? Non erat etiam) ille locus Gracis ad unionem tam) pie samqu "ferventer adfpiran- tibus accommodatus: plures etiam alie cau- fa, Sc multo graviorzs ,.3llius commutationis fleliberationem auxerunt/ : quarum expreffio pofist majora quam fint (candala excitare , & quarum invefligationem facile ingredi pof fet, quifquis præteritorum temporum non ni- mis vetuftam habét memoriam , & præfen- tium difpofitiones libero auimo d abfque. patione metitur , hujufmodi fan@litatis fue deliberaóonem, ac Jononienfis concilii no- vam convocationen omnibus mundi prafuli- bus atque principibus intimavit: intimavit e- tani ilis ex vobis, patres optimi, qui pro tempore hic.refidebant : optima fpe fretus , Sed tbodoxis quifquam veftrum contraire: .. Sed heu , reverendiffimi patres; nedum mandata fanétitaris fuæ fpreta fans, fed quidam ex vo- is, qui ante diffolutionem fegnes & ad ve- niendum remiffí videbantur, pofl diffolutio- nem folertifimi atque' perpetes facli funt. Quidam, qui hic aderant cum aliqua difpli- centia, poft diffoiutionem leti & immobiles permanferunt : : quod certe nifi ex impreffio- ne aut timore , qui caderet in conílantes vi- zos, factum fit , quam fit ab obedientia & humaniiate veftra alienum , vos ipfi dijudica- ze. Spectat etiam ad. fummum Romanum pon- tificem , non, folum generales fynodos convo- argumentum gloffs in contrarium: Quod or- bis major eft Urbe, 39. dift, Legimus; quia illud intelligirer, cam papa diffentirez a tota ecclefia in articulis fidei, rs. dift. Sie fan&i, ubi eft glofla ad hoc notabiliffima fuper vers bo, Præfampferit, & ilia gloffa fatis fufücien- ter foivit objc&ionem quae fieri poffet. per cap. iind frequens , editum in facro concilio Con- stantienfi: quod certe non ita ar&tat papam , quin poffit ex fuprema fua auCboritate fuper loco & tempore celebrandi concilii difpenfa- re. Quam quidem audoritaręm — nimis impia volt prefamptione violare, quifquis ejus po- teflatem tentat infringere , favendo cupiditatis bus fuis, & id quod accepit a veteribus non fequendo , ut eft textus , z9. dift. Ira domi- * erhodorm; e hujasmodi fanGitatis füe mandatis * er-D nus. Moraliter etiam bujufmodi legum cir- cumflantiz femper in agétoritate & praden- tia principis refervatæ funt ; mutatis enim jl- lis, frequencer non fclum difpenfationem , fed abrogationem leges pafæ funt, Flici pof- funt hace ex fententiis Ariftorelis in fine zo. ethicorum, alias effet nimis inhumana hujaf- modi conftirutio . Poffct enim locus ad con- cium deputatus funditus infra illud decen- nium cverii, in quo nullo unquam tempore prelatorum congregatio ficri poffet, nequc a- libi W fi foli fummo pontifici conflitutionis il- fius difpenfatio non tübueretur. Poffec etiam, .conftiiutio illa ex tempore, nifi in talibns di- fpenfatio focum haberet , effici inutilis & ca- care, fed & fna fententia roborare : concilia E ptiofa; quod ab omni lege alienum effe de- convocata: alias in irritum labitur quidquid preter ejus auctoritatem ftatuirur ; & non proprie concilia , fed conciliabula nuncupan- tur, textus eft eadem dift, cap; Mulds, In- fuper cuoties aliqua de univerfali fynodo ali- quibus dubirado nafcitur, ad recipiendam de €o quod non intelligitur rationem , aut {ponte Hi qui falutem anima fuz dederant, ad apo- flolicam fedem pro percipienda ratione con- bet, 4. dift. Erit "nim lex. Vormale enim legis eft caufas, perfonas, loca & tempora metiri, diff. 28. Sciendum, & cap. Necefle . Neque propterea cap. Ïllué frequens, & alia edita in facro concilio Conftantienfi, caffa & invalida reputari debent; quotidie enim in pofitivis, etiam fine caufa, nedum cum gre vis caufa infit, ut eft doCtorunt- communis fententia , papa difpeníat, eaque ipfa penirus. : tol- 

Strana 489
д. 9. $ lico sus hors)» aus, 489 CONCILII BASILEENSIS, 490 follit, legibus in fua foliditate remanentibus A clementia &t caritste poteft, fancüffimus dos Jilud praetereo, patres optimi , quam fit ab omni Chrifliana religione alignam domini no- fti Jefu. Chrifli vicarium ad inflantiam & pro intercile univs virl, etjam quantecumque 'di- gnitate prediti, veftro decreto imipeti S mo- leftari, Scio quoniam fciis, reverendiffimi pates, & frequentius me vidiftis capit. il- lud, Aliorum hominum , cujus ego füperius mentionem feci; ilius tamen recentem me- moriam vobis ingeram , Inquit; Áliorum ho- minum caufas Deus voluit per homines ters soinari ; fed [edis iftius prefülem "foo line quæftione refervavit arbitrio. Voluie B, Petri apoftoli fücceffores celo tantam debere inao- minus nofter fummus pontifex pbviare propo» nens » caritates yeftras humaniffime depreczm rur, hortasur , monet, requirit, & obteftz- tur, per eam qua fedi apoftolicz obligamini obedientiam , per integritatem fidei vefte , pes falutem animarum veffranum , per unionem ecclefiastici corporis Christi fangnine complag- ati, per ipfum Jefum Christum Déum & de- minum nostrum , ur ab hujufmodi progrel- fibus abstinentes ad pacem & unionem , ad reformadonem cleri & fideiijum ,. ac intermifs fe libertatis ecclefiastice. instaurationera y ma- do potestis meliori cum fanétitate бла conve- niatis. Et quoniam concilii defideriur fan&i. cendam , & {ubsilifimi difcufleris indagini in- Prati fug SC vobis . commune effe videtur , violatam haberg conícientiam , Nolite eftima- re eas animas inquifitionis uon habere formi dinem , quas Deus pre ceieris fuo relervavit examini. Scitis infyper, patres, quanra cum kumanitete Marcellinum epifcopum alma Ur- bis, fuo ore etiam de idololatzi3 convictum, concilium rite congregatum colligere ia. finu fuo caufam fuam exhortatum eít, tamquam non liceret a quoquara primam fedem judi- cari, 23. diltinétione , Nunc autem, Facir ad hoc capit. Sequens , & cep. In tantum , Hlud Amfuüper filentio prærerenndum effe fiatoi , pa- gres zeverendiffhmi, quam fucrit a' veftra. (à- pientia & caritate remonam , poft iliara loci mutationem , X voteflatem fummi RKomani pontificis cona- tos vos effc, imo .verius pretumpfilie , plu- ries ftatuere & edita promulgare: noftis quam formidabiles eife bujuímodi tranfgreflioncs fn- orum patrum: décrera declarent, Unde non dubium efl, ve eff textus 23. diflindlione , "capitulo; Omncs, quod pluzies aliegavimus ; quia quifquis cujuslibet ecclefiz jus faum de- irahit, in]ufütiari facit: qui autem Romane ecclefia privilegium — detrahit, ab ipfo (um- mo omnium ecclefarum capite traditum. au- fcrre conztar, hic procu! dubio in harefim labitaz : & cum ilie vocetur iujuflus , hic eft dicendus haereticos: fidem quippe violat, qui fuum tamen tanto feryentius , quanto plus fua interest , utpote qui in eo precífc habet, debet , & vult, decrevit, & deliberavit , & vule ut omuine concilium generale cclebre- tur, in quo fua fanctitas non folum adefle & præelle vult, fed ut membra condignam re- formationem humili & manfaeto animo role- rent, statuit ur in primis reformatio 2 perfo- na fuæ fanditaris inchoetur, mon folum a affwaptus est, fed teheræ juventutis , proten- daturque ad reliqua totus Romane curia "membra: demum alios mundi principes atgue Eu bic Eug» nino, {ponte fe fabmieele ‘Conciiio: tan. Qnm abeft , ut dontemplerie €oticilia: eue d Mii $bjeccront ‘dou Gmel Bae tempore quo ad funmum apostolatus apicem:&leenfee , prælatos fecundum gradus tangat & pungat , veptionis fructum falutemque percipiat, sta- tuens facrum illud concilium ita protegere, contra libezz:em , auctoritatem C quo totus. Christiane profeffionis popuíus cor-. ut nullo unquam iempore illud di([olvi pa- ' fiatur , ‘nifi prios { quantum poffibile Deus penniterit) vepres, hercícs & difcrimina ab agro dominico procui pellantur , quo. Christi populus unus X pacificus factus, afque e-' vangelice vire puritate renovatus , ac. Christi caritate. & «devotione accenfus, Christi Cru- cem , atque Christiani populi fanguine made-. facto mucrones, in hostes Crucis, domus. & terre Вибе occupatores , convertere poffit , Quam diem fi Deus dederit ut oculis propriis fua fanQitas intucatur, nihil in hac vita fru- adverfus illam agit que mater eft. fidei: &D &uofius, nihil defideratius, "nihil jucundius Mie contumax invenitur, qui eam cunCUs ec- clefiis non pretuliffe cognolcitur . Sed fi ne- que poene formido, neque confcicntie ver- miculus , reprimere vos potuit, patres opti- mi, faltem commune quod habent membra cum capite depreffo difcrimen continere vos debuit: fnis enim illius capituli. Aliorum ho- minum, cujus toties mentionem fccimus, ta- lis eft ; Rurfus patet fanQorum voce ponti&- cum, dignitatem fedis ejus factam eífe. toto orbe venerabilem , dum illi quidquid fidelium eft ubique fubmitritur , dum totius corporis r»put effe defignatur: de hoc cnim per pro- . phetam didum videtur: Si hoc humiliatur , Xfajo 10. ad cujus confugietis auxilium ? dr ubi relingue- lis. gloriom veftram ? Multa ad hec reprimen- da longe lateque ie toto juris SX canonum ambitu cońfcripta funt , que pratereunda effe cenfemus, ut celerius ad legationis nofire fru- um ingrediamur . Nemo profz&o eft, patres optimi, qui de rebus gravibus aque & mo- derato animo judicet , qui non plurimum admiretnr hujufmodi progreffus veftros, opi- ueturque gravia illos, & graviora quam fine fcandala , in ecclefia Dei. pesiruros ; qulbus , quantum ex ako permittitur, Št quanta cum fefc -confecururam fpe aret . Hic erit, Deo rem 4 caufam) fuam promovente ( prote- genrc, patres optimi, (aci illius concilii fi— nis, hic terminus. hic fruQdus. Vul igirur fua fanclitas concilium , vult omne bonum .. Duabus igitur tantum in rebus feu eircum-- stantiis a fanGitatis fue decreto diffentire vi- Gemini. Álera deputatum, per fantitatem fuam locum detestatur , altera iaterpofit tem- poris dilationem : utrique pro pace & confo- ktione vestra, & ne membra a capite fepa- rentur, ex innata humanizte fua fanCitas providere dignarur. Ád primam ehim diffen- .lionem rollendam, quemcumque alium in I- Etalia ecclefie immediate fubje&tum locum of- fcrt: cujus dominio pro tempore celebrandi concilii fefc expoliare decrevit, & fub con- cilii potestate ponere, cum conditione , quod post finem concilii, ecclefie & fus fanctira- ti restiruztur. Ad fecundam, illam temporis dilationem tolleze, & fcfe ad locum per vos eligendum & deputandum modo . predicto perfonaliter & abíque intermedio conferre . Ad quem prime congreffuü magnam przlato- rum multitudinem. fecum ducec, alios cum celeritate ex omnibus mundi paribus (venirg come 

Strana 490
д. 9. $ lico sus hors)» aus, 489 CONCILII BASILEENSIS, 490 follit, legibus in fua foliditate remanentibus A clementia &t caritste poteft, fancüffimus dos Jilud praetereo, patres optimi , quam fit ab omni Chrifliana religione alignam domini no- fti Jefu. Chrifli vicarium ad inflantiam & pro intercile univs virl, etjam quantecumque 'di- gnitate prediti, veftro decreto imipeti S mo- leftari, Scio quoniam fciis, reverendiffimi pates, & frequentius me vidiftis capit. il- lud, Aliorum hominum , cujus ego füperius mentionem feci; ilius tamen recentem me- moriam vobis ingeram , Inquit; Áliorum ho- minum caufas Deus voluit per homines ters soinari ; fed [edis iftius prefülem "foo line quæftione refervavit arbitrio. Voluie B, Petri apoftoli fücceffores celo tantam debere inao- minus nofter fummus pontifex pbviare propo» nens » caritates yeftras humaniffime depreczm rur, hortasur , monet, requirit, & obteftz- tur, per eam qua fedi apoftolicz obligamini obedientiam , per integritatem fidei vefte , pes falutem animarum veffranum , per unionem ecclefiastici corporis Christi fangnine complag- ati, per ipfum Jefum Christum Déum & de- minum nostrum , ur ab hujufmodi progrel- fibus abstinentes ad pacem & unionem , ad reformadonem cleri & fideiijum ,. ac intermifs fe libertatis ecclefiastice. instaurationera y ma- do potestis meliori cum fanétitate бла conve- niatis. Et quoniam concilii defideriur fan&i. cendam , & {ubsilifimi difcufleris indagini in- Prati fug SC vobis . commune effe videtur , violatam haberg conícientiam , Nolite eftima- re eas animas inquifitionis uon habere formi dinem , quas Deus pre ceieris fuo relervavit examini. Scitis infyper, patres, quanra cum kumanitete Marcellinum epifcopum alma Ur- bis, fuo ore etiam de idololatzi3 convictum, concilium rite congregatum colligere ia. finu fuo caufam fuam exhortatum eít, tamquam non liceret a quoquara primam fedem judi- cari, 23. diltinétione , Nunc autem, Facir ad hoc capit. Sequens , & cep. In tantum , Hlud Amfuüper filentio prærerenndum effe fiatoi , pa- gres zeverendiffhmi, quam fucrit a' veftra. (à- pientia & caritate remonam , poft iliara loci mutationem , X voteflatem fummi RKomani pontificis cona- tos vos effc, imo .verius pretumpfilie , plu- ries ftatuere & edita promulgare: noftis quam formidabiles eife bujuímodi tranfgreflioncs fn- orum patrum: décrera declarent, Unde non dubium efl, ve eff textus 23. diflindlione , "capitulo; Omncs, quod pluzies aliegavimus ; quia quifquis cujuslibet ecclefiz jus faum de- irahit, in]ufütiari facit: qui autem Romane ecclefia privilegium — detrahit, ab ipfo (um- mo omnium ecclefarum capite traditum. au- fcrre conztar, hic procu! dubio in harefim labitaz : & cum ilie vocetur iujuflus , hic eft dicendus haereticos: fidem quippe violat, qui fuum tamen tanto feryentius , quanto plus fua interest , utpote qui in eo precífc habet, debet , & vult, decrevit, & deliberavit , & vule ut omuine concilium generale cclebre- tur, in quo fua fanctitas non folum adefle & præelle vult, fed ut membra condignam re- formationem humili & manfaeto animo role- rent, statuit ur in primis reformatio 2 perfo- na fuæ fanditaris inchoetur, mon folum a affwaptus est, fed teheræ juventutis , proten- daturque ad reliqua totus Romane curia "membra: demum alios mundi principes atgue Eu bic Eug» nino, {ponte fe fabmieele ‘Conciiio: tan. Qnm abeft , ut dontemplerie €oticilia: eue d Mii $bjeccront ‘dou Gmel Bae tempore quo ad funmum apostolatus apicem:&leenfee , prelatos fecundum gradus tangat & pungat , veptionis fructum falutemque percipiat, sta- tuens facrum illud concilium ita protegere, contra libezz:em , auctoritatem C quo totus. Christiane profeffionis popuíus cor-. ut nullo unquam iempore illud di([olvi pa- ' fiatur , ‘nifi prios { quantum poffibile Deus penniterit) vepres, hercícs & difcrimina ab agro dominico procui pellantur , quo. Christi populus unus X pacificus factus, afque e-' vangelice vire puritate renovatus , ac. Christi caritate. & «devotione accenfus, Christi Cru- cem , atque Christiani populi fanguine made-. facto mucrones, in hostes Crucis, domus. & terre Вибе occupatores , convertere poffit , Quam diem fi Deus dederit ut oculis propriis fua fanQitas intucatur, nihil in hac vita fru- adverfus illam agit que mater eft. fidei: &D &uofius, nihil defideratius, "nihil jucundius Mie contumax invenitur, qui eam cunCUs ec- clefiis non pretulife cognolcitur. Sed fi ne- que poene formido, neque confcicntie ver- miculus , reprimere vos potuit, patres opti- mi, faltem commune quod habent membra cum capite depreffo difcrimen continere vos debuit: fnis enim illius capituli. Aliorum ho- minum, cujus toties mentionem fccimus, ta- lis eft ; Rurfus patet fanQorum voce ponti&- cum, dignitatem fedis ejus factam eífe. toto orbe venerabilem , dum illi quidquid fidelium eft ubique fubmitritur , dum totius corporis r»put effe defignatur: de hoc cnim per pro- . phetam didum videtur: Si hoc humiliatur , Xfajo 10. ad cujus confugietis auxilium ? dr ubi relingue- lis. gloriom veftram ? Multa ad hec reprimen- da longe lateque ie toto juris SX canonum ambitu cońfcripta funt , que pratereunda effe cenfemus, ut celerius ad legationis nofire fru- um ingrediamur . Nemo profz&o eft, patres optimi, qui de rebus gravibus aque & mo- derato animo judicet , qui non plurimum admiretnr hujufmodi progreffus veftros, opi- ueturque gravia illos, & graviora quam fine fcandala , in ecclefia Dei. pesiruros ; qulbus , quantum ex ako permittitur, Št quanta cum fefc -confecururam fpe aret . Hic erit, Deo rem 4 caufam) fuam promovente ( prote- genrc, patres optimi, (aci illius concilii fi— nis, hic terminus. hic fruQdus. Vul igirur fua fanclitas concilium , vult omne bonum .. Duabus igitur tantum in rebus feu eircum-- stantiis a fanGitatis fue decreto diffentire vi- Gemini. Álera deputatum, per fantitatem fuam locum detestatur , altera iaterpofit tem- poris dilationem : utrique pro pace & confo- ktione vestra, & ne membra a capite fepa- rentur, ex innata humanizte fua fanCitas providere dignarur. Ád primam ehim diffen- .lionem rollendam, quemcumque alium in I- Etalia ecclefie immediate fubje&tum locum of- fcrt: cujus dominio pro tempore celebrandi concilii fefc expoliare decrevit, & fub con- cilii potestate ponere, cum conditione , quod post finem concilii, ecclefie & fus fanctira- ti restiruztur. Ad fecundam, illam temporis dilationem tolleze, & fcfe ad locum per vos eligendum & deputandum modo . predicto perfonaliter & abíque intermedio conferre . Ad quem prime congreffuü magnam przlato- rum multitudinem. fecum ducec, alios cum celeritate ex omnibus mundi paribus (venirg come 

Strana 491
01 APPENDIX 4 coinpsller. Ad quem etlam locum plerofque À mundi principes venturos, plerofque folemnes amhafiatores & procuratores miffuros certo confdit. Nos etiam juffy fue fan&hitatis vo- bifcum illuc, fi nunc venire placet, ne quid- quam temporis interponatur , properare fpon- demus, & vobjs, & cuilibet veftrum , om» nium preteritorum perpetuis temporibus vali- furam plenariam remifüonem pollicenres , ac omnimodam lihertatem & fecuritatem . Quod fi foifan Germanie reformationem reduflio- nemque Bohemorum commodius in Germa- nia fieri arbitraremini , fua fandtitas eft al- ferius longe fententis , wt premium eft > prefertim quia auctoritas prefentie fanCtita- PRIMA 492 deformitatum capita reputemini. AmpleGami- ni amore Jefu Chrifli caritatem non fictam : ea eft de qua apoffolus ad Corinthios ait : Caritas patiens eff , benigna cft; caritas non &- % €or 3 muletur , non agit perperam , non inflatur » non eff ambitiofa , non. querit que fua funt, non. ir- sitatur, non cogitat malum , nom gaudet fuper iniquitate , congeudet aurem wvesitat. . Fa que fummopere appetere videmini, patres optie mi, profecto magna & ardua funt, & fon- tem pre fe honefli & boni ferunt, quorum tamen appetitus humilitatis freno continendus cft: copitans enim magnam fabricam conftrue- re celficudinis , de fundamento prius cogita humilitatis; ut. Aurelius illc Auguftinus ait . tis fue ad tantarum rerum expeditionem plu- Pi Efficiendum eft igitur, prout ille nofter Ar- rimum nęceffaria videtur , & an ultra Tralie limites fefe , propter notoriam invalirudinem , conferre poffit, qui etíam quinquaginta pal- faum progrefu laffatur , vofipfi dijudicare : neque exiftimare debetis ; patres optimi, Ho- hemos, fi eorum intentiq pia & recta foret, ab eorum falute , ab unione fidelium, ab a- meenifima pace , propter loci diflantiam re- tardari; neque propter ipforum hzretjcorum reductionem , quam tamen credetc , confidc- tatis multis, mens refugit ," poftponenda «ít orientalis ecclefie revocatio , que tantis pa- tribus incredibili fapienria & fancimonia re- feris abundavit, unde fibi doCtrine fidei glo- pinas ( gentilis tamen , fed moraliffimus ) Ci- cero in officiis inquit: Ut appetitus rationi obediant ; eam neque precurrant, neque pros pier pigritiam aur ignaviam deferant, fintque tranquilli, atque omni animi perturbatione ca- reant: ex quo clucebit omnis conftantia2, o- mniíque moderatio: nam qui appctitus lane gius evagantur, & tamquam exultantes , five cupiendo , five fugiendo , non fatis a ratione retinentur, finc. dubio finam & modum tran- feunt, & relinquunt, atque abiiciunt obedien- fiam , cui fubje&i funt lege nature . Bene igitur. Auguftinus ajebat quod menfura humi- Jiraris cuique ex menfura ipfius magnitudinis zia merito eft tributa , cujus inciinationem C data eít. Bonum eft igitar. querere dignos ju- nufquam hactenus promptiorem vidimus, ne- que ftrito & jufto Dei judicio eis mdgis ne- ceffariam , neque a tam pio & catholico prin- cipe oblatam : pereunt fane in tarditate redu- €tionis decedentium Huihitarum anime pereunt orientalium fchifmaticorum , & abfque dubio longe plurium. Modus eft igitur; ut ab(que intermedio utrique invirentur , ne cum illis fimul pereamus & nos, & ut, fi illi cb(tina- tione ad gehennam zdificent, liberemur & nos. Poffunt certe uno eodemque confeffu ad ünitatem ecclefie hi duo populi revocari, poffunt Gt debent, maxime cnm ab altero invitemur & nos. Tamen fi in ea opinione fite fructus , patzes, fi tamen humilitatis fre- na non relaxetis : quod Chryfoftomus ille Grz- cus inquit: Si justitie conjunxeris humilita- tem, quo non ibit? Affistet ipá rribunali di- vino in medio angelorum . Penfata igitur re- rum , quas agitis , magnitudine, patres, com- menfurare dignitates. vesiras , Gita omnia ponderate , ut opera vestía divine voluntati córformentir , ac eff igitur voluntas Dei , ut cum apostolo concludamus, ab omni fpecie mali abflinere vos. 4pfe atem. dominus pacis fan&ificet vos ber omnia , ut integer fpirilus ves Acer & anima & corpus fine querela in adventu domin? Jefu Chrifli fervetur. Amen . veftra perfiftitis, placer fuz fancütati, ne pro-D — Ego facobus Adferricus presbyter Tarenti pierea ab ejus unitate recedatis, quod in am- barum harum rerum expeditionem reverendif- fimus dominus meus legatus intendat. Placet infuper quod vos eidem adjumento fuis , fi hoc fructuofius, quam fine intermedio ad cons CHium proficilci , cxiitimatis. Quod fi com- plementum rerum hujufinodi per dominum legatam Śr vos fieri non pofft, reliquum , 'quod ad perfectionem extabit, füpplebitur ín concilio generali, Germanie tamea reforma- tio plus antiquorum canonum obfervatione , in qua modefta coaCio neceffaria effe vide- tur, quam novarum conftin;ionum editione indiget. Qua in rc per dominum legatum po- tefte. & favore cireumfultum «dari potcrit ap- E tiflkus modus, prefertim cum clerus hujus- patria haltenus Deo devotifümus extiterit , & ad obedientiam fere ex natura paratiffimus : facile itaque ad decorem priftinum reduceri- tur. Jlec eft fandifmi domini noflri pia in- tentio, patres hoc defiderium, hoc votum at- 1€ decretum , Suítipiatis igitur , reverendif- imi patres , infitum vobis verbum quanta cum oporter caritate & humilitate, ne qui vide- ynjui pacis, unionis & reforma&onis amato- ves ; movoram Śchifmarum ; diffenfionum & nus , publicus apostolica auctoritate notarius, & reverendiffimi ip Christo patris domini ioannis archiepifcopi Tarentini, € XLVI. Oratio. luculenta. prefrdentis , habita. in. concilio tie tamen Bafilcenfi nomine ecclefia catholice ad. con- Bohemii, ple- ca ge vertendum Boheinos , zünt oratio- me, deince ctiam in ri. . dicala proru- Zefus Chriftus . Amen. perunt vie dentes fe ea loquentia tm.’ - . . pares, ut ee. Ocuturus pro publica populi Christiani u- #2tur Neu- tilitate, opus mihi effe arbitror ut. per- Mind fonam privatam exuam , & induam publi- cam ; & tam publicam ; ut omnes a compres « Fares conn hendant , & nemo ab ejus jurifdi®ione exi- grebendet - matur. Hzc cst ila fan&ta catholica ecclefia, fponta Christi, & Christianorum omnium mac ter. Hec, inquam, que nos omues ad hunc locum divinz benedictionis vocavit , & ad nuptiale inviravit convivium , antequam ea, pro quibus convenimus tractare incipiamus , pau- 

Strana 492
01 APPENDIX 4 coinpsller. Ad quem etlam locum plerofque À mundi principes venturos, plerofque folemnes amhafiatores & procuratores miffuros certo confdit. Nos etiam juffy fue fan&hitatis vo- bifcum illuc, fi nunc venire placet, ne quid- quam temporis interponatur , properare fpon- demus, & vobjs, & cuilibet veftrum , om» nium preteritorum perpetuis temporibus vali- furam plenariam remifüonem pollicenres , ac omnimodam lihertatem & fecuritatem . Quod fi foifan Germanie reformationem reduflio- nemque Bohemorum commodius in Germa- nia fieri arbitraremini , fua fandtitas eft al- ferius longe fententis , wt premium eft > prefertim quia auctoritas prefentie fanCtita- PRIMA 492 deformitatum capita reputemini. AmpleGami- ni amore Jefu Chrifli caritatem non fictam : ea eft de qua apoffolus ad Corinthios ait : Caritas patiens eff, benigna cft; caritas non &- % €or 3 muletur , non agit perperam , non inflatur » non eff ambitiofa , non. querit que fua funt, non. ir- sitatur, non cogitat malum , nom gaudet fuper iniquitate , congeudet aurem wvesitat. . Fa que fummopere appetere videmini, patres optie mi, profecto magna & ardua funt, & fon- tem pre fe honefli & boni ferunt, quorum tamen appetitus humilitatis freno continendus cft: copitans enim magnam fabricam conftrue- re celficudinis , de fundamento prius cogita humilitatis; ut. Aurelius illc Auguftinus ait . tis fue ad tantarum rerum expeditionem plu- Pi Efficiendum eft igitur, prout ille nofter Ar- rimum nęceffaria videtur , & an ultra Tralie limites fefe , propter notoriam invalirudinem , conferre poffit, qui etíam quinquaginta pal- faum progrefu laffatur , vofipfi dijudicare : neque exiftimare debetis ; patres optimi, Ho- hemos, fi eorum intentiq pia & recta foret, ab eorum falute , ab unione fidelium, ab a- meenifima pace , propter loci diflantiam re- tardari; neque propter ipforum hzretjcorum reductionem , quam tamen credetc , confidc- tatis multis, mens refugit ," poftponenda «ít orientalis ecclefie revocatio , que tantis pa- tribus incredibili fapienria & fancimonia re- feris abundavit, unde fibi doCtrine fidei glo- pinas ( gentilis tamen , fed moraliffimus ) Ci- cero in officiis inquit: Ut appetitus rationi obediant ; eam neque precurrant, neque pros pier pigritiam aur ignaviam deferant, fintque tranquilli, atque omni animi perturbatione ca- reant: ex quo clucebit omnis conftantia2, o- mniíque moderatio: nam qui appctitus lane gius evagantur, & tamquam exultantes , five cupiendo , five fugiendo , non fatis a ratione retinentur, finc. dubio finam & modum tran- feunt, & relinquunt, atque abiiciunt obedien- fiam , cui fubje&i funt lege nature . Bene igitur. Auguftinus ajebat quod menfura humi- Jiraris cuique ex menfura ipfius magnitudinis zia merito eft tributa , cujus inciinationem C data eít. Bonum eft igitar. querere dignos ju- nufquam hactenus promptiorem vidimus, ne- que ftrito & jufto Dei judicio eis mdgis ne- ceffariam , neque a tam pio & catholico prin- cipe oblatam : pereunt fane in tarditate redu- €tionis decedentium Huihitarum anime pereunt orientalium fchifmaticorum , & abfque dubio longe plurium. Modus eft igitur; ut ab(que intermedio utrique invirentur , ne cum illis fimul pereamus & nos, & ut, fi illi cb(tina- tione ad gehennam zdificent, liberemur & nos. Poffunt certe uno eodemque confeffu ad ünitatem ecclefie hi duo populi revocari, poffunt Gt debent, maxime cnm ab altero invitemur & nos. Tamen fi in ea opinione fite fructus , patzes, fi tamen humilitatis fre- na non relaxetis : quod Chryfoftomus ille Grz- cus inquit: Si justitie conjunxeris humilita- tem, quo non ibit? Affistet ipá rribunali di- vino in medio angelorum . Penfata igitur re- rum , quas agitis , magnitudine, patres, com- menfurare dignitates. vesiras , Gita omnia ponderate , ut opera vestía divine voluntati córformentir , ac eff igitur voluntas Dei , ut cum apostolo concludamus, ab omni fpecie mali abflinere vos. 4pfe atem. dominus pacis fan&ificet vos ber omnia , ut integer fpirilus ves Acer & anima & corpus fine querela in adventu domin? Jefu Chrifli fervetur. Amen . veftra perfiftitis, placer fuz fancütati, ne pro-D — Ego facobus Adferricus presbyter Tarenti pierea ab ejus unitate recedatis, quod in am- barum harum rerum expeditionem reverendif- fimus dominus meus legatus intendat. Placet infuper quod vos eidem adjumento fuis , fi hoc fructuofius, quam fine intermedio ad cons CHium proficilci , cxiitimatis. Quod fi com- plementum rerum hujufinodi per dominum legatam Śr vos fieri non pofft, reliquum , 'quod ad perfectionem extabit, füpplebitur ín concilio generali, Germanie tamea reforma- tio plus antiquorum canonum obfervatione , in qua modefta coaCio neceffaria effe vide- tur, quam novarum conftin;ionum editione indiget. Qua in rc per dominum legatum po- tefte. & favore cireumfultum «dari potcrit ap- E tiflkus modus, prefertim cum clerus hujus- patria haltenus Deo devotifümus extiterit , & ad obedientiam fere ex natura paratiffimus : facile itaque ad decorem priftinum reduceri- tur. Jlec eft fandifmi domini noflri pia in- tentio, patres hoc defiderium, hoc votum at- 1€ decretum , Suítipiatis igitur , reverendif- imi patres , infitum vobis verbum quanta cum oporter caritate & humilitate, ne qui vide ynjui pacis, unionis & reforma&onis amato- ves ; movoram Śchifmarum ; diffenfionum & nus , publicus apostolica auctoritate notarius, & reverendiffimi ip Christo patris domini ioannis archiepifcopi Tarentini, € XLVI. Oratio. luculenta. prefrdentis , habita. in. concilio tie tamen Bafilcenfi nomine ecclefia catholice ad. con- Bohemii, ple- ca ge vertendum Boheinos , zünt oratio- me, deince ctiam in ri. . dicala proru- Zefus Chriftus . Amen. perunt vie dentes fe ea loquentia tm.’ - . . pares, ut ee. Ocuturus pro publica populi Christiani u- #2tur Neu- tilitate, opus mihi effe arbitror ut. per- Mind fonam privatam exuam , & induam publi- cam ; & tam publicam ; ut omnes a compres « Fares conn hendant , & nemo ab ejus jurifdi®ione exi- grebendet - matur. Hzc cst ila fan&ta catholica ecclefia, fponta Christi, & Christianorum omnium mac ter. Hec, inquam, que nos omues ad hunc locum divinz benedictionis vocavit , & ad nuptiale inviravit convivium , antequam ea, pro quibus convenimus tractare incipiamus , pau- 

Strana 493
Pôilip. 2. Celoff. 3. obo. Ered. 20. 493 CONCILII B gauca nobifcum ex vifceribus caritagis Joqui decrevit . Ptaque jam non me quafi meipfum loquentem audiatis, fed tamquam matrem & alumnam communem fanctam Dei ecclefiam , Ego dumte-at miniflerium prebeo , & rudem linguam, qua ut inffrumento urpatur, d san- ium accomodo . Ipfa eutem eft que concipit, di&arque fenrentias — Nec vos admiratio re- geat, quod hec tam grandis & circumfpecta domina, ex hac magna congregatione , jn qua 4plurimi funt Gk fancti & lirersti. viri ; me fo- lum elegerit indoclum & peccatorem. Habet enim apud Deum nefcio quid privilegii offi- tium publicum , quo divina potentia virtutes fuas crebro exercere confuevit . Cum itaque ASILEENSIS. 494 Afcripta, inter precepta quie ad humanam fo- cietatem pertinent , hoc primum jubet ut pa- rentes a filiis honorentur, propter quod apo- ficlus inftruit Coloffenfes ; £s, obedite paren- Hbus per omnia , koc enim beneplacitum. eff do- mino. Quantum meriti filius honorando ras- rrem , quantumve füpplicii eam contemnendo expectet , fcriptura divina infinuat , diceus : iSicur qui thefaurizar , ita & qui honorat ma- grem: & rusfas: li mi, ne dimittas. legem matris tue , wt addatur gratia capiti çuo : Econ- tra: Malediffus a Deo qui exa(pcrut matrem , Accedit praterea quod confiliis meis fine ul- la hefiratione parere debetis, quia non fum ficut una de ítulis mulieribus hujus (culi ., prefidens fun temporis hujus in hoc facro Bfed in omni virtute & fapientia ab omnipo, £oncilio; quamquam fupra modum jadignus , £legit me fponíà Chrifüi , non vitz merito , fed au&oritate ofücii, per quem animi fi con- ceprum explicaret. Quod fi forfisan (uti ve- Teor) ex ore meo aliquid ineptum cfHuxerit , non imputetis quefo huic fapientifimæ raulie- ri, que in nulla re errare confuevit , fed tan- tum incircumcifis pollutifque labiis meis; que- madmodum nec impurandüm foret raagifiro in arte mufica peritifimo , fi inftrumęentum ru- biginofum aut confradum , in quo pflallir , raucam & non bene fonoram emittat vocem. Vos autera obfecso, ut interim , me loquen- te > tacite in cordibus veftris oretis , quare- nus pro honore fancła matris ecclefie. ac no- fira edificatione Spiritus fanctas. igniculo illo, quo labia ifaie purificavit, faltem pec horam purificare dignetur & mea . Deinceps igitur magna cum devotione & reverenüa matrem noftram loquentem audiamus omnes , & at- tente confideremus divina exordii verba qui- bus nos allocutura eft, que iumpta funt ex beażo apofłolo Paulo ad Philippenfes : Si qua con[elatio in Chriflo, fi quod folatium caritalis , J£. qua. focietas fpiritus , fi qua vifcera miferatio- mis, implete gaudium meum : ut idem fapiatis , eamdem caritatem, habentes , unanimes, idipfum fentientes , nihil per contentionem , neque per inanem gloriam , fed in. humilittuc . 1n primis nolo exillimetis ad aliquos tantum €x vobis me verbum facere . Ad uniyerfos ; prout cui- que opus eft, meus f:rmo didgitur : totam ergo hanc congregationem , non partem , al- loquor; omnium cnim veftrum æqualis mihi cura eft: nam omnes filii mei eflis, & in u- tero meo non finc magno labore concepti . Ego enim fum fponía ejus, in quo fecundum apoftolum ad Coloflenfes , Non eff maftulus € femina, Gentilis & Judaus, circumcifro & praputium , barbarus & Scytha , fervusc liber 5 fed omnia in omnibus Chriftus, Anfcultate igi- fur diligenter omnes qui hic adeflis , S in cordibus veftris recondize in Spiritu lenitatis quiz dictura fum | & pro viribus cnitimini im- plere gaudium meum. Naturali jure. & divi- na lege, filioli mei y conftringimi crzdere con- filiis meis , & praeceptis meis obtemperare , Natura ipfa filio fuadet , cum fe a matre ge- nitum effe fciat, & ab ea fuper omnes fe a- mari cognofcat , ut eam fimiliter diligat, ho- noret & confoletur, & ejus omoibus acquie- feat confüliis , Ita "Tobias fenior moriens ad- monebas Fiium fuum : Honorem eahibebis ma- ti tue omnibus diebus vita fue : memor enim effe debes que & quanta pericula paffa fft pro- quer te ip utero fuo . Lex etiam digito Dei tente Deo pleoiffime imbuta : propter quod certi effe debetis, precepta mea, tamquam ex (apientie fonte manantia , non pofle effe nii falubrla: nec illud omittendum eft, quod quidquid vobis confuluero ac juffero , facilli müm eft, & fopra inodum deleQabile . Que cura mihi fit de falute veflra , hinc facile per- fpicere poteflis , quod gaudium meum imple- ri non potefl, nifi & vobisbene fir. Gaudium meum ex veftra pendet utilitate: non poffum effe leta, nifi & vos letos atque. unanimes intuear. Carpuntur vifcera mea , fi quem de filiis meis yel modicum ledi videro. Crucior tota, fi quid accidat eis. infortunii, Madefcunt Ctunc. praefertim gene mec lacrymis, cum ine ter filios meos diffüdii aliquid ortum fentio . E: licer alique interdum matres. reperta fint, quz dimjfüs filiis ad novos maritos feu pro- cos fe tranflulerunt, & voluptatibus propriis facisfacere cupientes, filiorum fuorum oblitz funt; ego * putari debco , prout experientia manifeflat , de quibus Îfaias feribit: Vumquid oblivifci po- Cofoff. 3° Prey. 9. Eeclof. $^ autem de numero illarum com- * forts tamen teft. mater infantem. fuum , ut non mifereatur f= rfsię 4% lio uteri fuj ? Quamquam etiam quidam fint patres aut domini, qui filiorum culpis mife- rique non moventur , dicentes; Satis mihi e(t quod bene ago, & mihi bene fit: de ce- tero neque iniquitas mea , neque delicum D meum. Égo aurem non fic : licet enim nihi? mihi confcia fim , hoc rae noa coníolatur , nif & idem filis meis adefle videam . Nec mihi fatis eff femel admonuife , nifi - iterum atque iterum & fine intermifione .ufque in finem fedulo eos commonefaciam . Dile&tiffi- mi , mei ita. vos omnes affectu quodam inex- plicabili diligo, at nulla ram gravia effe pof- fint difcrimina, quibus libens pro falute ve- ftra me ultro non objicerc'm. Quot martyria, tormenta , perfccuriones a favis imperatoribus & tyrannis in. primitiva adolefcenrie mce e- tate pertulerim pro falute corum qui tunc 'erant filiorum , & qui poflca fuccefferunt & fucceffuri funt, quis unquam poffet enarrare ? EInundaverunt plaiez civitatam fanguine mem- brorum meorum , ut fides catholica in filiis meis illibata perfifterer - lta «püdem vos om- nes in præçordiis meis infxi cílis, ut non nifi de veftris commodis cogitare queam , pro quibus non folum alligari , fed & mori in membris meis pro unoquoque veflrum omni tempore parata fam. Sequor in hoc vefligia fponü mei, qui ita me & corpus meum di. lexit , ut pro ea animam fuam ponere non dubitaverit . Vidi ipfum fepenumero lacry- mantem ac dolentem pro membris meis. Au- " ivi 

Strana 494
Pôilip. 2. Celoff. 3. obo. Ered. 20. 493 CONCILII B gauca nobifcum ex vifceribus caritagis Joqui decrevit . Ptaque jam non me quafi meipfum loquentem audiatis, fed tamquam matrem & alumnam communem fanctam Dei ecclefiam , Ego dumte-at miniflerium prebeo , & rudem linguam, qua ut inffrumento urpatur, d san- ium accomodo . Ipfa eutem eft que concipit, di&arque fenrentias — Nec vos admiratio re- geat, quod hec tam grandis & circumfpecta domina, ex hac magna congregatione , jn qua 4plurimi funt Gk fancti & lirersti. viri ; me fo- lum elegerit indoclum & peccatorem. Habet enim apud Deum nefcio quid privilegii offi- tium publicum , quo divina potentia virtutes fuas crebro exercere confuevit . Cum itaque ASILEENSIS. 494 Afcripta, inter precepta quie ad humanam fo- cietatem pertinent , hoc primum jubet ut pa- rentes a filiis honorentur, propter quod apo- ficlus inftruit Coloffenfes ; £s, obedite paren- Hbus per omnia , koc enim beneplacitum. eff do- mino. Quantum meriti filius honorando ras- rrem , quantumve füpplicii eam contemnendo expectet , fcriptura divina infinuat , diceus : iSicur qui thefaurizar , ita & qui honorat ma- trem: 8x rusfuas: Soli mi , ne dimittas legem matris 1u4 , ut addatur gratia capiti tuo : Econ- tra: Malediffus a Deo qui exa(pcrut matrem , Accedit praterea quod confiliis meis fine ul- la hefiratione parere debetis, quia non fum ficut una de ítulis mulieribus hujus (culi ., prefidens fun temporis hujus in hoc facro Bfed in omni virtute & fapientia ab omnipo, £oncilio; quamquam fupra modum jadignus , £legit me fponíà Chrifüi , non vitz merito , fed au&oritate ofücii, per quem animi fi con- ceprum explicaret. Quod fi forfisan (uti ve- Teor) ex ore meo aliquid ineptum cfHuxerit , non imputetis quefo huic fapientifimæ raulie- ri, que in nulla re errare confuevit , fed tan- tum incircumcifis pollutifque labiis meis; que- madmodum nec impurandüm foret raagifiro in arte mufica peritifimo , fi inftrumęentum ru- biginofum aut confradum , in quo pflallir , raucam & non bene fonoram emittat vocem. Vos autera obfecso, ut interim , me loquen- te > tacite in cordibus veftris oretis , quare- nus pro honore fancła matris ecclefie. ac no- fira edificatione Spiritus fanctas. igniculo illo, quo labia ifaie purificavit, faltem pec horam purificare dignetur & mea . Deinceps igitur magna cum devotione & reverenüa matrem noftram loquentem audiamus omnes , & at- tente confideremus divina exordii verba qui- bus nos allocutura eft, que iumpta funt ex beażo apofłolo Paulo ad Philippenfes : Si qua con[elatio in Chriflo, fi quod folatium caritalis , J£. qua. focietas fpiritus , fi qua vifcera miferatio- mis, implete gaudium meum : ut idem fapiatis , eamdem caritatem, habentes , unanimes, idipfum fentientes , nihil per contentionem , neque per inanem gloriam , fed in. humilittuc . 1n primis nolo exillimetis ad aliquos tantum €x vobis me verbum facere . Ad uniyerfos ; prout cui- que opus eft, meus f:rmo didgitur : totam ergo hanc congregationem , non partem , al- loquor; omnium cnim veftrum æqualis mihi cura eft: nam omnes filii mei eflis, & in u- tero meo non finc magno labore concepti . Ego enim fum fponía ejus, in quo fecundum apoftolum ad Coloflenfes , Non eff maftulus € femina, Gentilis & Judaus, circumcifro & praputium , barbarus & Scytha , fervusc liber 5 fed omnia in omnibus Chriftus, Anfcultate igi- fur diligenter omnes qui hic adeflis , & in cordibus veftris recondize in Spiritu lenitatis quiz dictura fum | & pro viribus cnitimini im- plere gaudium meum. Naturali jure. & divi- na lege, filioli mei y conftringimi crzdere con- filiis meis , & praeceptis meis obtemperare , Natura ipfa filio fuadet , cum fe a matre ge- nitum effe fciat, & ab ea fuper omnes fe a- mari cognofcat , ut eam fimiliter diligat, ho- noret & confoletur, & ejus omoibus acquie- feat confüliis , Ita "Tobias fenior moriens ad- monebas Fiium fuum : Honorem eahibebis ma- ti tue omnibus diebus vita fue : memor enim effe debes que & quanta pericula paffa fft pro- quer te ip utero fuo . Lex etiam digito Dei tente Deo pleoiffime imbuta : propter quod certi effe debetis, precepta mea, tamquam ex (apientie fonte manantia , non pofle effe nii falubrla: nec illud omittendum eft, quod quidquid vobis confuluero ac juffero , facilli müm eft, & fopra inodum deleQabile . Que cura mihi fit de falute veflra , hinc facile per- fpicere poteflis , quod gaudium meum imple- ri non potefl, nifi & vobisbene fir. Gaudium meum ex veftra pendet utilitate: non poffum effe leta, nifi & vos letos atque. unanimes intuear. Carpuntur vifcera mea , fi quem de filiis meis yel modicum ledi videro. Crucior tota, fi quid accidat eis. infortunii, Madefcunt Ctunc. praefertim gene mec lacrymis, cum ine ter filios meos diffüdii aliquid ortum fentio . E: licer alique interdum matres. reperta fint, quz dimjfüs filiis ad novos maritos feu pro- cos fe tranflulerunt, & voluptatibus propriis facisfacere cupientes, filiorum fuorum oblitz funt; ego * putari debco , prout experientia manifeflat , de quibus Îfaias feribit: Vumquid oblivifci po- Cofoff. 3° Prey. 9. Eeclof. $^ autem de numero illarum com- * forts tamen teft. mater infantem. fuum , ut non mifereatur f= rfsię 4% lio uteri fuj ? Quamquam etiam quidam fint patres aut domini, qui filiorum culpis mife- rique non moventur , dicentes; Satis mihi e(t quod bene ago, & mihi bene fit: de ce- tero neque iniquitas mea , neque delicum D meum. Égo aurem non fic : licet enim nihi? mihi confcia fim , hoc rae noa coníolatur , nif & idem filis meis adefle videam . Nec mihi fatis eff femel admonuife , nifi - iterum atque iterum & fine intermifione .ufque in finem fedulo eos commonefaciam . Dile&tiffi- mi , mei ita. vos omnes affectu quodam inex- plicabili diligo, at nulla ram gravia effe pof- fint difcrimina, quibus libens pro falute ve- ftra me ultro non objicerc'm. Quot martyria, tormenta , perfccuriones a favis imperatoribus & tyrannis in. primitiva adolefcenrie mce e- tate pertulerim pro falute corum qui tunc 'erant filiorum , & qui poflca fuccefferunt & fucceffuri funt, quis unquam poffet enarrare ? EInundaverunt plaiez civitatam fanguine mem- brorum meorum , ut fides catholica in filiis meis illibata perfifterer - lta «püdem vos om- nes in præçordiis meis infxi cílis, ut non nifi de veftris commodis cogitare queam , pro quibus non folum alligari , fed & mori in membris meis pro unoquoque veflrum omni tempore parata fam. Sequor in hoc vefligia fponü mei, qui ita me & corpus meum di. lexit , ut pro ea animam fuam ponere non dubitaverit . Vidi ipfum fepenumero lacry- mantem ac dolentem pro membris meis. Au- " ivi 

Strana 495
Esc 35 . vietate & vehementia Bbilig. 2. Cent, 1. W. 7: Cor 2. Péidem . Mages. ži. Joan. i s Joan, 16. bilis. s. Joan. z. Bplef. s. 49% APPENDIX PRIMA 496 divi, ipfum inter maximos cruciatus claman- A continue in verbo praedicationis & exhorta- tem ; Pater ignofce ilis: licecundique dilectus manaret fanguine , & atrociffimis tormentis undique agitaretur , nibil tamen aliud quam falutem filiorum meorum fiebat. Sic & me fponfam ac difcipulam fuam facere decet , & memoriam continuam veri habere , ac die noftugue gemitibus ineparrabilibus clamare & interpellare ad Deum pro vobis, ut nemo pe- reat ex his quos tradidit mihi. Propterea fic anxia ac folicita. poflulo ut impleatis gaudium meum. Quanto mentis affedu, quantaque an- deprecationem | hanc meam ad vos parrigam , ex verbis apoftolicis modo propofitis animadvertite: Si gia confola- tonis vos pario ? lta in perfona mea inquit apoftoluss Zilioli mei , quos erum partuno , donec formelur in vobis Chrifus. Ttecum & ter- tio: Si qua focietas Spiritusfantl , implete gau- dium meum . Quid hoc fgnificat , nifi quod fi vultis habere unionem quam facit Spiritus fan- &us in omnibus fidelibus , fi vultis cffe pare ticipes Spiritus fancti , & ejus focietatem ha- bere, fi vulüs ut Spiritus fanQus habitet im vobis , letificate matrem veílram ecclefiam . O vehemens admirationis genus , quam igni- tus est hic fermo & penetrabilior omni gla- dió ancipiti , perüingens ufque ad compagem "anime , fpiritus, ac meduflarum ! Sed non tio efl in Chriflo, f£ quod folatium caritatis, fi Bram propere Spiritus fancti memoriam per- qua fotietas Spiritus, ff qua. vifcera lniferationis , implete gaudium meum . Quid e(t dicere , Si gua confolatio eff in Chriflo » mifi quia maxi- ma eft? quam fi haberc vultis , opus eft ut implearis defiderium meum. Immorcmar , fi placet , paułulam in hoc Chrifti nomine; non enim decet memoriam fponfi mei fic perfun- &orie tranfire . Zjus quippe amore langueo ,. & liquefa&la efl anima , ut primum nomen diet mei infonuit auribus meis. Quid (quafío-) ma- jus dici potefl quam coníolario in Chrifto , qui eff Paler mifericordiarum , & Deus totius confolatioisis , qui confolatur nos in omni tribula- Hone nofira? Fallitut qui putat aliis in rebus confolationem poffe reperire. Ad ipfum dum-C taxat pro confolations accedere oportet, quo- Diam per Chrijum , ut iuquit apoftolus ; abun- der confolatio noflra, Ypfe folus eft qui dicit: Venite ad me omnes qui laboratis & onerati e- fis, & ego reficiam vos ; C invenietis requiem aninábus veffris: & ruríos: Qui foit, veniat ad me, © biba: . Poffidete quod vultis , au- rum, argentum , regna , civitates, fcientiam, & cloquentiam , & quidquid fut calo eft > fiae Chrifio molefliam potius quam confola- tionera ex speriemini . Solus Chriftus eft con- folatio, pax , quies & tranquillitas: quod & ipfe, tranfiturus ex hoc mundo , difcipulis fuis predixit: 77 mundo preffuram habebitis , in me autem pacem. Si igitur filii mei, confola- D fit , tionem in Chrifto oBtinere fperatis , ncceffe ef ut impleztis gaudium . Non enim aliter dominus meus vos confolabitur, nif & vos unicam fponfam fuam con(olemini, quant ut animam fuzm & pupillam oculi fui diligit . Sequitur : 87 quod folatium caritatis, hoc eft , fi caritatem habere vultis, Sc ex caritate fo- latium, implete defiderium meum. Caritas dile- €lio eft , ubi dile&io, ibi delectatio; ubi de- lectatio , ibi folatium & gaudium, ubi caritas eít, ibi Deus eft, quia Deus caritas eft - Tcon- tra ubi caritas non eft, ibi nec Deus , nec quidem boni aliquid effe poteft. Si ipitur ca- ritate , & Deum , & omne bonum cum Deo defideratis , votis meis fatisfacere vos opor- É pietatis opus Deo fit cordi , tet. Si preceptum primum caufa caritatis efl, ut diligatis Deum , diligendo me , diligis profedo Deum >» quia Chriftus Deus & ego una myílica perfona fumus, cujus ipfe eff ca- put; duo enim fumus in carne una: © hoc eft illud magnum facramentum de quo inquit apoflolus, In Chiiffo & ecclefia . Si rele ex caritate diligendus eft proximas , quis vobis proximior efl quam ego mater veftra, & ta- lis mater , que non femel, ut ali matres fed & preter facii baptifmi generationem , curamus . Nam ineffabile quoddam in ore meo, dum iplüm recenfco , fentio iuavitatis nectar. Et quis multa hic Spiritui. paracletus Sal. & Dbilip. 9. mihi beneficia contulit , :nuitum equidem , ne ingrata fim , diligere ipfum debeo : fum: enim custodis dimiffafum , ne videar orpha- na. Ipfe me proregit , ne porte inferi pre- valeant adverfus me , fovet, dirigit, & guber- nat. Ipfe primum induit me adolefcentu- lam * virtutem ex alto, & in mè refedit per ignem, ut caritate ardcrem & in lingua , ut linguis omnium loquens omnes docere poffem . lpfe adstat femper auribus meis, & quidquid dixerit Christus , ipfe fozserit mihi docetque 2mihi ominem nec me unquam errare pafius est, neque, ut fpero, ufque ad confammationem fæculi pa- tietur. liic mihi abunde largitus est feptem ejus facratifüma munera, Spiritum videlicet fapientiæ & inteileQus , confilii & fortitudi- nis, fcientiæ , pictatis & timoris: dona ipfius Spiritus {ancl habeo , ut per fapientiam fim matura, per in:ile&um provida , per confi- lium cauta , per fortitudinem animoía , per fcientiam difcreta , per pietatem mifericors , per timorem humitis. Multa nimis de Spiritu fanfib dicenda forent: fed quis ad lucem quam inhabitat inacceffibilem accedert poterit? Nunc autcm duo hec de doctore meo referre fatis nnufquifque Christianus, cognofcat quan- tum armare & revereri ipfum debeat ; Spiri- tus paracletus hic est , de quo conceptus & incarnatus est ledemptor generis humani Je- füs Christus Deus meus & Deus vester , do- sinus meus & dominus vesrcr . ipíe eiiam ést, de quo, inquit apostolus , remo poreff di- cere, Chriffus Jefus, nift in. Spiritu. fanBo . Si 3gitur hujus Spiritus fancti, qui tam mirabilium est patrator opcrum , focietatem habere vultis, implete gandium meum. Tandem & quarto vos obfecro per vifcera miferationis, fi qua in vo- bis funt , ut impleatis gaudium meum . Omnis fumma Christiane difciplinz in pietate & mi- fericordia confistit. Quantum mifericordie & hinc constat , quod in extremo mundi judicio de mifericor- diafolum ratio exigetur. Pietas feu mifericordia ed omnia ef utihs , promiffonem häbens vite que nunc eff & future, fecundum apostolum : hic enim divitias & gloriam , in futuro vi- tam zteruam coníequitur. De hac dictum efi videtur quod fcribitur in Hbro Sapientia : In dextera ejus anni vita, in fintfra ejus divitia & honor . Si ergo promiffionem hujus vite & e- ternæ optatis , mifereamini matris vestre , que tamdiu de filiorum fuorum diffidio vehementer affli- &Povie weliup virtute © EL veritatem Spiritus ipfe veritatis , ' 1. Cor 134 % Tira 4 Prov. g. 

Strana 496
Esc 35 . vietate & vehementia Bbilig. 2. Cent, 1. W. 7: Cor 2. Péidem . Mages. ži. Joan. i s Joan, 16. bilis. s. Joan. z. Bplef. s. 49% APPENDIX PRIMA 496 divi, ipfum inter maximos cruciatus claman- A continue in verbo praedicationis & exhorta- tem ; Pater ignofce ilis: licecundique dilectus manaret fanguine , & atrociffimis tormentis undique agitaretur , nibil tamen aliud quam falutem filiorum meorum fiebat. Sic & me fponfam ac difcipulam fuam facere decet , & memoriam continuam veri habere , ac die noftugue gemitibus ineparrabilibus clamare & interpellare ad Deum pro vobis, ut nemo pe- reat ex his quos tradidit mihi. Propterea fic anxia ac folicita. poflulo ut impleatis gaudium meum. Quanto mentis affedu, quantaque an- deprecationem | hanc meam ad vos parrigam , ex verbis apoftolicis modo propofitis animadvertite: Si gia confola- tonis vos pario ? lta in perfona mea inquit apoftoluss Zilioli mei , quos erum partuno , donec formelur in vobis Chrifus. Iterum & ter- tio: Si qua focietas Spiritusfantl , implete gau- dium meum . Quid hoc fgnificat , nifi quod fi vultis habere unionem quam facit Spiritus fan- &us in omnibus fidelibus , fi vultis cffe pare ticipes Spiritus fancti , & ejus focietatem ha- bere, fi vulüs ut Spiritus fanQus habitet im vobis , letificate matrem veílram ecclefiam . O vehemens admirationis genus , quam igni- tus est hic fermo & penetrabilior omni gla- dió ancipiti , perüingens ufque ad compagem "anime , fpiritus, ac meduflarum ! Sed non tio efl in Chriflo, f£ quod folatium caritatis, fi Bram propere Spiritus fancti memoriam per- qua fotietas Spiritus, ff qua. vifcera lniferationis , implete gaudium meum . Quid e(t dicere , Si gua confolatio eff in Chriflo » mifi quia maxi- ma eft? quam fi haberc vultis , opus eft ut implearis defiderium meum. Immorcmar , fi placet , paułulam in hoc Chrifti nomine; non enim decet memoriam fponfi mei fic perfun- &orie tranfire . Zjus quippe amore langueo ,. & liquefa&la efl anima , ut primum nomen diet mei infonuit auribus meis. Quid (quafío-) ma- jus dici potefl quam coníolario in Chrifto , qui eff Paler mifericordiarum , & Deus totius confolatioisis , qui confolatur nos in omni tribula- Hone nofira? Fallitut qui putat aliis in rebus confolationem poffe reperire. Ad ipfum dum-C taxat pro confolations accedere oportet, quo- Diam per Chrijum , ut iuquit apoftolus ; abun- der confolatio noflra, Ypfe folus eft qui dicit: Venite ad me omnes qui laboratis & onerati e- fis, & ego reficiam vos ; C invenietis requiem aninábus veffris: & ruríos: Qui foit, veniat ad me, © biba: . Poffidete quod vultis , au- rum, argentum , regna , civitates, fcientiam, & cloquentiam , & quidquid fut calo eft > fiae Chrifio molefliam potius quam confola- tionera ex speriemini . Solus Chriftus eft con- folatio, pax , quies & tranquillitas: quod & ipfe, tranfiturus ex hoc mundo , difcipulis fuis predixit: 77 mundo preffuram habebitis , in me autem pacem. Si igitur filii mei, confola- D fit , tionem in Chrifto oBtinere fperatis , ncceffe ef ut impleztis gaudium . Non enim aliter dominus meus vos confolabitur, nif & vos unicam fponfam fuam con(olemini, quant ut animam fuzm & pupillam oculi fui diligit . Sequitur : 87 quod folatium caritatis, hoc eft , fi caritatem habere vultis, Sc ex caritate fo- latium, implete defiderium meum. Caritas dile- €lio eft , ubi dile&io, ibi delectatio; ubi de- lectatio , ibi folatium & gaudium, ubi caritas eít, ibi Deus eft, quia Deus caritas eft - Tcon- tra ubi caritas non eft, ibi nec Deus , nec quidem boni aliquid effe poteft. Si ipitur ca- ritate , & Deum , & omne bonum cum Deo defideratis , votis meis fatisfacere vos opor- É pietatis opus Deo fit cordi , tet. Si preceptum primum caufa caritatis efl, ut diligatis Deum , diligendo me , diligis profedo Deum >» quia Chriftus Deus & ego una myílica perfona fumus, cujus ipfe eff ca- put; duo enim fumus in carne una: © hoc eft illud magnum facramentum de quo inquit apoflolus, In Chiiffo & ecclefia . Si rele ex caritate diligendus eft proximas , quis vobis proximior efl quam ego mater veftra, & ta- lis mater , que non femel, ut ali matres fed & preter facii baptifmi generationem , curamus . Nam ineffabile quoddam in ore meo, dum iplüm recenfco , fentio iuavitatis nectar. Et quis multa hic Spiritui. paracletus Sal. & Dbilip. 9. mihi beneficia contulit , :nuitum equidem , ne ingrata fim , diligere ipfum debeo : fum: enim custodis dimiffafum , ne videar orpha- na. Ipfe me proregit , ne porte inferi pre- valeant adverfus me , fovet, dirigit, & guber- nat. Ipfe primum induit me adolefcentu- lam * virtutem ex alto, & in mè refedit per ignem, ut caritate ardcrem & in lingua , ut linguis omnium loquens omnes docere poffem . lpfe adstat femper auribus meis, & quidquid dixerit Christus , ipfe fozserit mihi docetque 2mihi ominem nec me unquam errare pafius est, neque, ut fpero, ufque ad confammationem fæculi pa- tietur. liic mihi abunde largitus est feptem ejus facratifüma munera, Spiritum videlicet fapientiæ & inteileQus , confilii & fortitudi- nis, fcientiæ , pictatis & timoris: dona ipfius Spiritus {ancl habeo , ut per fapientiam fim matura, per in:ile&um provida , per confi- lium cauta , per fortitudinem animoía , per fcientiam difcreta , per pietatem mifericors , per timorem humitis. Multa nimis de Spiritu fanfib dicenda forent: fed quis ad lucem quam inhabitat inacceffibilem accedert poterit? Nunc autcm duo hec de doctore meo referre fatis nnufquifque Christianus, cognofcat quan- tum armare & revereri ipfum debeat ; Spiri- tus paracletus hic est , de quo conceptus & incarnatus est ledemptor generis humani Je- füs Christus Deus meus & Deus vester , do- sinus meus & dominus vesrcr . ipíe eiiam ést, de quo, inquit apostolus , remo poreff di- cere, Chriffus Jefus, nift in. Spiritu. fanBo . Si 3gitur hujus Spiritus fancti, qui tam mirabilium est patrator opcrum , focietatem habere vultis, implete gandium meum. Tandem & quarto vos obfecro per vifcera miferationis, fi qua in vo- bis funt , ut impleatis gaudium meum . Omnis fumma Christiane difciplinz in pietate & mi- fericordia confistit. Quantum mifericordie & hinc constat , quod in extremo mundi judicio de mifericor- diafolum ratio exigetur. Pietas feu mifericordia ed omnia ef utihs , promiffonem häbens vite que nunc eff & future, fecundum apostolum : hic enim divitias & gloriam , in futuro vi- tam zteruam coníequitur. De hac dictum efi videtur quod fcribitur in Hbro Sapientia : In dextera ejus anni vita, in fintfra ejus divitia & honor . Si ergo promiffionem hujus vite & e- ternæ optatis , mifereamini matris vestre , que tamdiu de filiorum fuorum diffidio vehementer affli- &Povie weliup virtute © EL veritatem Spiritus ipfe veritatis , ' 1. Cor 134 % Tira 4 Prov. g. 

Strana 497
Cor 32, Fon. 4% 497 CONCILII BASILEENSIS. 498 afüigitur, per vifcera mifericordim Dei noftri A huc veniffe videamini..Sic agite, ut tos fa- vos oro, ut in veftra me unitate confolemi- ni. Non violentura aliquid 2 vobis exigo, fed ipfum naturalem affeum, qui ad mifericor- diam vos merito inclinare deber, tum ad om- nes homines, tum preferim ad matrem ve- firam & membra veftra. Inquit apoftolus: 7n idipfum felicita funt membra ; & ff quid paritur unum membrum, compatiuntur Cr cetera. Cum fitis membra corporis mei, naturali pietate tam matris veftra, quam ceterorum membro- rum ex veftro di(fdio fe afBigentium , miferi ac compati debetis. Si ut primum jofeph vi- dit Beniamin fratrem fuum parvulum in Egy- prom deducum, commota funt vifcera ejus, bores jam ultra annum incaffum non difpe- reant, & gentestam grandi de vobis fpe con- cepta non fruflrentur. Quis tam duri cordis filius eft, qui tam vehementer obfecratus au- deat contraire maternis precibus? Quis tam, inhumanus atque impius reperiri poteft, qui fic efficaciter a matre adjuratos mox non ac- quiefcat, & cum Salomone dicat: Pete marer 3. Res: 3e yea, neque enim fas eft ut avertam faciem tuam . Sub hac igitur fpe, filioli mei, explicabo vo- bis défliderium meum , & confidenter aperiatn, quod illud fit gaudium , quod tantopere ‘per: vos impleri efflagito. Sed hoc, filii mei, fti- tote, nihil difficile aut laboriofum me petitu- nec fe cohibere poterat, qnin lacryme ex o- Bram. Dulciffimum erit & utilifimum, & quo culis erumpereni, quanto magis vifcera ve- fira commoveri debent ad pietatem, & oculi erumperc ad lacrymas, vifa matre vefira & genitrice tot fratrum veftrorum divturno mes- rore tabefa@ta® Sic igitur, Alioli mei , conte- ftor X adjuro vos per confolationem Clari- fti, per folatium caritatis, per focietatem Spi- ritus fancti, per vifcera miferationis, ut gau- dium , quod de vobis concepi, hoc m lo- co complcatur. Intelligitis, puto , cum dixe- zim. lmplete gaudium meum; hoc fignifi- car aliquid gaudii coeptum efle, aiiquid au- tem reflare ut impleatur, Cœptem eft gavw dium in corde meo, cum tempus hujus fa- magis conirefiabitur, eo delcius atque utilius fiet. Hoc efi, inquam, gaudium, quod im- pleri pofiulo: Primum, ut idem fapiatis om- nes: deinde, ut eamdem caritatem habeatis. Quid de hac dupli petitiuncula vobis vide- tur, Güi? Numquid precipio vobis ut tranf- fretétis maria, per orbem peregrinemini , cum hoftibus pugnetis? Non iubeo ut contemnatis divities, ut corpora veílra mecerctis jejuniis , ut martyria & tormenta fubeatis. Nihil ho- rum, ut audiflis: quamquam, etfi ifa pracie perem , contemnenda non. effent. Nam & fra- tres veftri, qui vos pracefierunt , juffuü meo.. hec & majora forti animo fepennumero fa- cri concilii celebrandi advenit, per quod fpes C &titarunt. Sed hoc dumtaxat hortor, hoc mo- mihi non parva erat, voi flii mei undique colligendi infsmnitatibus corporis mei, quse, proh dolor , graviffimæ funt, opportune pro- viderent, & fidem orihedoxam, quam ipfa profiteor, viriliter ab impupnantibus rueren- fur, pacemque ubique exulantera inira fines meos reducerent, ac virtutes mulüds in locis ac perfonis fere extincas rcfufcitarent , quem- 2dzodum hzc omnia in aliis facris gcnerali- bus conciliis per Spiritus (andi gratiam fæ- penumero fa&a funt, hujüfinodi autem gau- dium tunc a&um ef, cum per piifóimas hus jus facri concilii literas Bohemie populus ad hanc fanGam fynodum magna cum caritate convocatas eft, & ei libera audienria obia-?Derelcit in domo rea. Aliud autem fundamen- ta. Sed tunc præfertim exultavit animus meus, cum convenientibus hujus fact concili' & Bohcmorum ambaxiatoribus in oppido Egre, unanimiter conclufo eft, ut vos Bchemi ad hunc locum profcifceremini : qued, Deo di. fonente , jam oculis meis faclum video. Nune autem fpes futuri gaudii magis ac ma- gis appropinquat, qnando filios :neos ante æc tempora invidia diaboli inter fe divilos, ncc fe refpicere audentes, nunc infimul mo- defe confedere, pacifice loqui, &t maníuete invicem converfri afpicio..Xt quo magis cor- pora conjunguntur, eo major fpes eft conci- liandorum animorum. Multum quidem cffta- experta non fum, quandoquidem verifimilia future unionis fundamenta ex tam felici ini- tio inter filios meos jacta effe videntur, Agite igitur, lii mei, implete gaudium menm date operam ut quod tam laudabiliter inchoaftis optato fine terminers. Gaudium cœprum ci, reftat ut confammetur. In manu veftra eft con- fummare illud & confolari matrem veftram , &tque omnem exhilaie populum: Chriftianum , qui magno cum 'defiderio finem conventionis veflre praflolatur. Facite, obfecro, ne íruftra Concil. General. "Yom. XXIX. neo, ut idipfum credatis, Gc alter altcrum diligat. Credere facillimum eft, amare dulcif- fimum, utrumque vero uriliffimum . flis duo- bus preceptis conficiendis re nulla extrinfe- cus opus eft. Credite, Ók amate invicem in cordibus veflis , & fatisfeciftis defiderio meo. In momento, in itu oculi hoc agere pote- flis. Velitis, & factum e(l. Primum eft igi- tur, ut idem fapiatis. Quid eft, idem fapia- tis, nifi nt non diverfa alter ab altero de f- de domini noftri Jefu. Chrifti fentiatis? A fi- de incepi, quoniam fides Christiane religio- nis & omnis f2lutis janua est. Rac est fün- damenruu ( radix omnis ædificationis que tim, fecundum apostolum , zemo poteft pone-- ve , quam quod pofitum eff , gaod ef? Chriflus Fefus: Hoc autem fidei fnadamenium quam firmiter {:stentet ædificium quod fuperimpo- nitur, quantaque illud virtüte ac graria come muniar, & hac radix quam (aluberrirnos fua- vilimofque ex fe producat fructus, quo alio probationis genere uti opus est, nifi hoc fo- lo testimonio, quod Christus jefüs, per quem fafta funt omnia, hujus edifii bafis ac fun- damentum fieri dignztus est? Huic ergo tam stabili fundamento fi quis corde puro & con- fcientia non fia inhelerit, primum ab im- - munditiis, fi quas habet, purificabitur, ut in Xit temporis , quo ketiorem diem quara iftum EK A&ibus apostolorum ftriptum est: Fide puri- fcans corda eorum, purificatus vero mox ín z Cor. 3. 448. 1$. domino justificabitur , ut inquit apostolus: 4r- sew, s. buramur hominem juflifcari per fidem . Sic au- tem anima pes fdem purificata ac justifica- ta merebitr defponfsri a domino ut iple per Ofeam inquit: De/ponfabo te mils in fide - open, - Quicumque vero fic defponfatus fuerit, fortis fiet, ut- illi magno adverfazio nostro leoni ru- gienti poffit refistere - cui ( feftite fortes in fide . Huic qui refistere potve- ür, ejufdem fidei virtute facillime vincer & Xi fupe- inquit Petrus ) re- x. Par. s. 

Strana 498
Cor 32, Fon. 4% 497 CONCILII BASILEENSIS. 498 afüigitur, per vifcera mifericordim Dei noftri A huc veniffe videamini..Sic agite, ut tos fa- vos oro, ut in veftra me unitate confolemi- ni. Non violentura aliquid 2 vobis exigo, fed ipfum naturalem affeum, qui ad mifericor- diam vos merito inclinare deber, tum ad om- nes homines, tum preferim ad matrem ve- firam & membra veftra. Inquit apoftolus: 7n idipfum felicita funt membra ; & ff quid paritur unum membrum, compatiuntur Cr cetera. Cum fitis membra corporis mei, naturali pietate tam matris veftra, quam ceterorum membro- rum ex veftro di(fdio fe afBigentium , miferi ac compati debetis. Si ut primum jofeph vi- dit Beniamin fratrem fuum parvulum in Egy- prom deducum, commota funt vifcera ejus, bores jam ultra annum incaffum non difpe- reant, & gentestam grandi de vobis fpe con- cepta non fruflrentur. Quis tam duri cordis filius eft, qui tam vehementer obfecratus au- deat contraire maternis precibus? Quis tam, inhumanus atque impius reperiri poteft, qui fic efficaciter a matre adjuratos mox non ac- quiefcat, & cum Salomone dicat: Pete marer 3. Res: 3e yea, neque enim fas eft ut avertam faciem tuam . Sub hac igitur fpe, filioli mei, explicabo vo- bis défliderium meum , & confidenter aperiatn, quod illud fit gaudium , quod tantopere ‘per: vos impleri efflagito. Sed hoc, filii mei, fti- tote, nihil difficile aut laboriofum me petitu- nec fe cohibere poterat, qnin lacryme ex o- Bram. Dulciffimum erit & utilifimum, & quo culis erumpereni, quanto magis vifcera ve- fira commoveri debent ad pietatem, & oculi erumperc ad lacrymas, vifa matre vefira & genitrice tot fratrum veftrorum divturno mes- rore tabefa@ta® Sic igitur, Alioli mei , conte- ftor X adjuro vos per confolationem Clari- fti, per folatium caritatis, per focietatem Spi- ritus fancti, per vifcera miferationis, ut gau- dium , quod de vobis concepi, hoc m lo- co complcatur. Intelligitis, puto , cum dixe- zim. lmplete gaudium meum; hoc fignifi- car aliquid gaudii coeptum efle, aiiquid au- tem reflare ut impleatur, Cœptem eft gavw dium in corde meo, cum tempus hujus fa- magis conirefiabitur, eo delcius atque utilius fiet. Hoc efi, inquam, gaudium, quod im- pleri pofiulo: Primum, ut idem fapiatis om- nes: deinde, ut eamdem caritatem habeatis. Quid de hac dupli petitiuncula vobis vide- tur, Güi? Numquid precipio vobis ut tranf- fretétis maria, per orbem peregrinemini , cum hoftibus pugnetis? Non iubeo ut contemnatis divities, ut corpora veílra mecerctis jejuniis , ut martyria & tormenta fubeatis. Nihil ho- rum, ut audiflis: quamquam, etfi ifa pracie perem , contemnenda non. effent. Nam & fra- tres veftri, qui vos pracefierunt , juffuü meo.. hec & majora forti animo fepennumero fa- cri concilii celebrandi advenit, per quod fpes C &titarunt. Sed hoc dumtaxat hortor, hoc mo- mihi non parva erat, voi flii mei undique colligendi infsmnitatibus corporis mei, quse, proh dolor , graviffimæ funt, opportune pro- viderent, & fidem orihedoxam, quam ipfa profiteor, viriliter ab impupnantibus rueren- fur, pacemque ubique exulantera inira fines meos reducerent, ac virtutes mulüds in locis ac perfonis fere extincas rcfufcitarent , quem- 2dzodum hzc omnia in aliis facris gcnerali- bus conciliis per Spiritus (andi gratiam fæ- penumero fa&a funt, hujüfinodi autem gau- dium tunc a&um ef, cum per piifóimas hus jus facri concilii literas Bohemie populus ad hanc fanGam fynodum magna cum caritate convocatas eft, & ei libera audienria obia-?Derelcit in domo rea. Aliud autem fundamen- ta. Sed tunc præfertim exultavit animus meus, cum convenientibus hujus fact concili' & Bohcmorum ambaxiatoribus in oppido Egre, unanimiter conclufo eft, ut vos Bchemi ad hunc locum profcifceremini : qued, Deo di. fonente , jam oculis meis faclum video. Nune autem fpes futuri gaudii magis ac ma- gis appropinquat, qnando filios :neos ante æc tempora invidia diaboli inter fe divilos, ncc fe refpicere audentes, nunc infimul mo- defe confedere, pacifice loqui, &t maníuete invicem converfri afpicio..Xt quo magis cor- pora conjunguntur, eo major fpes eft conci- liandorum animorum. Multum quidem cffta- experta non fum, quandoquidem verifimilia future unionis fundamenta ex tam felici ini- tio inter filios meos jacta effe videntur, Agite igitur, lii mei, implete gaudium menm date operam ut quod tam laudabiliter inchoaftis optato fine terminers. Gaudium cœprum ci, reftat ut confammetur. In manu veftra eft con- fummare illud & confolari matrem veftram , &tque omnem exhilaie populum: Chriftianum , qui magno cum 'defiderio finem conventionis veflre praflolatur. Facite, obfecro, ne íruftra Concil. General. "Yom. XXIX. neo, ut idipfum credatis, Gc alter altcrum diligat. Credere facillimum eft, amare dulcif- fimum, utrumque vero uriliffimum . flis duo- bus preceptis conficiendis re nulla extrinfe- cus opus eft. Credite, Ók amate invicem in cordibus veflis , & fatisfeciftis defiderio meo. In momento, in itu oculi hoc agere pote- flis. Velitis, & factum e(l. Primum eft igi- tur, ut idem fapiatis. Quid eft, idem fapia- tis, nifi nt non diverfa alter ab altero de f- de domini noftri Jefu. Chrifti fentiatis? A fi- de incepi, quoniam fides Christiane religio- nis & omnis f2lutis janua est. Rac est fün- damenruu ( radix omnis ædificationis que tim, fecundum apostolum , zemo poteft pone-- ve , quam quod pofitum eff , gaod ef? Chriflus Fefus: Hoc autem fidei fnadamenium quam firmiter {:stentet ædificium quod fuperimpo- nitur, quantaque illud virtüte ac graria come muniar, & hac radix quam (aluberrirnos fua- vilimofque ex fe producat fructus, quo alio probationis genere uti opus est, nifi hoc fo- lo testimonio, quod Christus jefüs, per quem fafta funt omnia, hujus edifii bafis ac fun- damentum fieri dignztus est? Huic ergo tam stabili fundamento fi quis corde puro & con- fcientia non fia inhelerit, primum ab im- - munditiis, fi quas habet, purificabitur, ut in Xit temporis , quo ketiorem diem quara iftum EK A&ibus apostolorum ftriptum est: Fide puri- fcans corda eorum, purificatus vero mox ín z Cor. 3. 448. 1$. domino justificabitur , ut inquit apostolus: 4r- sew, s. buramur hominem juflifcari per fidem . Sic au- tem anima pes fdem purificata ac justifica- ta merebitr defponfsri a domino ut iple per Ofeam inquit: De/ponfabo te mils in fide - open, - Quicumque vero fic defponfatus fuerit, fortis fiet, ut- illi magno adverfazio nostro leoni ru- gienti poffit refistere - cui ( feftite fortes in fide . Huic qui refistere potve- ür, ejufdem fidei virtute facillime vincer & Xi fupe- inquit Petrus ) re- x. Par. s. 

Strana 499
8. Jean. 4 Solar. 3. Epbef. 3. Gslat- 5. Mand, 2, Wasik, 15, Marth. Feb. 2, j. Cor. 3- Rom. 1° Bebra asa Mena. I u. Pot Io nach. 16. oF. 47. Joe. 13. 492 APPENDIX PRIMA 580 fuperabit mundum . Hac eff vifloria , inquit A ciofos jafpidis & fapphiri & aliorum decem, quos in apocalypfi nominatira Joannes enw- 4ps a. Joannes , que vincit mundum , fides nofira , Man- do autem deviclo, benedidionem accipiet per eamdem fidem a domino: quia qui ex fide fine, fccundum apoftolum , benedicentur a Do- mine cum filiis Abraham . Sed & hec amplius, quia Chriflus in corde fidelis animæ habita- culum faciet. Zfabitare , inquit. apaftolus , Chri- flum per fidem in cordibus veflris: nec folum habitabit, quinimo per fidem in filium. ado- privum affüner. Ommes enim, inquit apoflo- lus, fili Dei effis per fidem , poflquam autem fide; merito tantum muneris a domino confe- curb fueritis, ut ejus fili cfüciamini, confi- denter, à Patre noftro omnia poftulare pote- ritis, & refpandebit vobis ficut olim centurio- ni: Fiat tibi ficut. credidifi : & quemadmodum Chananez: Magna eff fides tua, fat tibi ficut vis,” Tam preciofa eft hujus fidei radix & fe- men ejus, quod fi modicum quid ex ea ha- bueritis, ( quid autem minus dici poteft quam granum finapis? ) dicetis huic monti: Transfer te & transfert fe. Quamquam aptem non fem- per eo modo, quo verba petentis fonant. quis exaudiatur ; obtinetur tamen per fidem id quod magiìs petenti prodeft, ad vitam prefertim æ- ternam, in qua omne defideGum includitur: cujus vite eterne per fidem hic promiffionem confequimur. Inquit Tobias: Fili: faniłorum fumus & witam expelłamus quam Zeus daturus merat: fed. quod omuibus preciofis lapidibus preciofius efi, fuper petram Chrifli vivam. Nec etiam mortali manu hominum fafta eft, fed nova defcendit de calo a Deo parata, ft cut fponía ornota viro fuo. Nemini, ut hanc domum. demoliatur , ingredi fas eft , quam 12. . angeli ( ut in eadem apocalypfi fcribitur ) in fhideso porüs cuflodiunt. Sed qualem intus putatis hanc effe domum? an caliginofam, an forte ad depellendum tenebras lumen ibi effe ex oleo aut cera compofitum: aut , quod plus eft, Solem aut Lunam in illa lucere ? Majus aliquid habet, & ionge majus. Sed quod illud effe Bpoteft Sole & Luna majus lumen? Addite Joannem in apocalypfi diccniem: Et civitas tim. ( quam paulo fuperius novam defcendentem de cælo, & uxorem egni dixerat ) non eget Sofe neque. Luna, ut luceant in ea, Nam cla- rias Dei illuminat eam, & lucerna ejus eft agnus, & ambulabunt gentes in lumine ejus, Et ut fupremum omnium teflimonium adducas mus, Chriftus, qui mentiri non poteft, poili- citus efl manere cum ea ufque ad confumma- tionem feculi. Si qui in hac domo in nomi- Mant, 28. ne fefu Chrifti congregantur, ibi ipfe eft in medio eorum , & Spiritus fan&us lumine fuz tian. sf claritatis totam replct, ubi filii mci manent in unitate fedentes. Sed & hoc memorie per- efl his qui nunquam mutant fidem. Quid plu-C petuo fixum tenete , quod Apoftolus ad . Ti. za? Sine hac ambulare non poteílis, quia per fidem ambulamus , iuquit apoflolus, Sine hac nec etiam vivere, quia juflus ex fide vivit. Si- ne hac, ut idem atteftatur apoftolus , | impof- fibile eft placere Deo. Sine hac quilibet in a- byíffum errorum mergitur, ficut in profun- dum maris mergi incipiebat Petrus, cui di- Qum eft a domino: Jodie fideż cur dubita- fi? Videat igitur unufquifque, quantum ita- hilizatis ac firmamenti ex hoc fundamento , quam preciofos fructus ex hac radice, quan- taque celefija bona ex hac fidei profeilione affequi poffit. Quid ergo illa preciofus? Re- €te inquit Petrus + Probat fidei preciofror eff motheum fribit: Æec #82 foribo, fili mì Timo- thee, [perans me ad te venire cio. Si autem tardavero , ut fcies quomodo oportet te in. domo Dei converfari , gue efl ecclefia Dei vivi, co- lumna & firmamentum veritatis. Intret igituy omnis homo fecuras tam lucidam & tam fir- zmiter conftraćtam domum, que nec obtene- brar poteft, ralem ac tantam Dei Parris & agai & Spiritus paracleti fulgorem habens , nec corruere, ralibus fuperinnixa bafibus. Ex qui ingreditur , maneat, & nunguam exeat; & qui exivit, redire non diferat , redeuntem autem neminem ejicio. Extra hanc domum omnia funt caligo & tenebre. Extra iftam nec auro quod per ignem probatur. Sed ad veram D'eft nec effe poteft vera fides nec falus homi- adipifcendam fidem , filioli mei, primum nof- fe oportet fub qua domo hujufmodi ( quod ante dixi) fundamentum jactum fit, & quem- zdmodum ad eam perveniatur. Super hoc fundamento domus mea a domino ædificata eft; ipfo dicente: Super hanc petram , videli- cet fidei, adificaba ecclefrtam meam . Videte quis eft bic edificatór & architeclor, ls cujus ma- nu facti funt cali & terra, & cujus ordina- tione perfeverant dies, & omnia ferviunt fi- bi. Hic nofter fabricator tam folide huic fun- damento domum meam {uperimpofuit, ut quamquam poteílas fatane tanta fit, ut, fe- cundum job, nuila fir ei fimilis in terris, pibus. Et velut qui in arca Noe reperti non fant diluvium aquarum abforbuit, ita & qui in hac facra ede non permenferint, caligine errorum obrui & tandem perire necefle efl. Sed nec ad hanc domum iter cuiquam pare- re poteft, nifi illud ipfa docuero: quam ni- fi a me doétrinam fidei accipiatis, nec Sdem rectam nec eccleflæ unitatem habere poteflis, Fides , ut feitis, ex auditu efà.Quomodo audie- tis fine prædicante ? Sed prædicari quid poteft in quo fit falus, nif evangelium Chrifti ? Quod autem verum foret Chrifli evangcliura quomodo [tire poffetis ;^ nifi illud vobis paz tefecifem ?. Audiftis nonnullos eriam cx apo- quam ipfa Veritas principem hujus mundi ap-Eflolis fcripfiffe evangelia: fed quoniam qua- pella£, tamen adverfus hanc meam domum pri- vilegio Chrifli nihil prevalere poffit. Scrutami- ni fcripturas, & nullam domum fic fundatam, nec rale ei munus indultum invenietis. Hanc domum perfiare venti poffunt ; concutere non poffunt, fülgurague ac turbines aeri illam tan- Bere, fed uon evertere, quie hec eft domus domini firmiter edificata, bene fundata fuper firmam petram: non (üper arenam , aut trabes putridas, feu laxa mortua, fundata efl hac fa- ercfantta mea domus, fed fuper lapides pre- tuor dumtaxat approbavi, illa u£ evangelia venerantur, alia refpuuntur — Neque ctiam, pofteaquam ad hanc domum iter vobis often. fum fuerit, ingredi poteritis, nifi ego, cui claves hujus domus a domino traditz funt, 8. Tie. 3 Rom. ta. meis manibus adaperiam > vofque introdu-- cam, Sine his clavibus ad fecretos thefauros cæleftis regis fponfi mei in domo mea reclu- fos nemini licer introire. Et fi alenis clavibus intrare contenderit, porerit. videri intrare , fed non recte intrare. Heflet igitur, & jain ; liqui- 

Strana 500
8. Jean. 4 Solar. 3. Epbef. 3. Gslat- 5. Mand, 2, Wasik, 15, Marth. Feb. 2, j. Cor. 3- Rom. 1° Bebra asa Mena. I u. Pot Io nach. 16. oF. 47. Joe. 13. 492 APPENDIX PRIMA 580 fuperabit mundum . Hac eff vifloria , inquit A ciofos jafpidis & fapphiri & aliorum decem, quos in apocalypfi nominatira Joannes enw- 4ps a. Joannes , que vincit mundum , fides nofira , Man- do autem deviclo, benedidionem accipiet per eamdem fidem a domino: quia qui ex fide fine, fccundum apoftolum , benedicentur a Do- mine cum filiis Abraham . Sed & hec amplius, quia Chriflus in corde fidelis animæ habita- culum faciet. Zfabitare , inquit. apaftolus , Chri- flum per fidem in cordibus veflris: nec folum habitabit, quinimo per fidem in filium. ado- privum affüner. Ommes enim, inquit apoflo- lus, fili Dei effis per fidem , poflquam autem fide; merito tantum muneris a domino confe- curb fueritis, ut ejus fili cfüciamini, confi- denter, à Patre noftro omnia poftulare pote- ritis, & refpandebit vobis ficut olim centurio- ni: Fiat tibi ficut. credidifi : & quemadmodum Chananez: Magna eff fides tua, fiat tibi ficut vis,” Tam preciofa eft hujus fidei radix & fe- men ejus, quod fi modicum quid ex ea ha- bueritis, ( quid autem minus dici poteft quam granum finapis? ) dicetis huic monti: Transfer te & transfert fe. Quamquam aptem non fem- per eo modo, quo verba petentis fonant. quis exaudiatur ; obtinetur tamen per fidem id quod magiìs petenti prodeft, ad vitam prefertim æ- ternam, in qua omne defideGum includitur: cujus vite eterne per fidem hic promiffionem confequimur. Inquit Tobias: Fili: faniłorum fumus & witam expelłamus quam Zeus daturus merat: fed. quod omuibus preciofis lapidibus preciofius efi, fuper petram Chrifli vivam. Nec etiam mortali manu hominum fafta eft, fed nova defcendit de calo a Deo parata, ft cut fponía ornota viro fuo. Nemini, ut hanc domum. demoliatur , ingredi fas eft , quam 12. . angeli ( ut in eadem apocalypfi fcribitur ) in fhideso porüs cuflodiunt. Sed qualem intus putatis hanc effe domum? an caliginofam, an forte ad depellendum tenebras lumen ibi effe ex oleo aut cera compofitum: aut , quod plus eft, Solem aut Lunam in illa lucere ? Majus aliquid habet, & ionge majus. Sed quod illud effe Bpoteft Sole & Luna majus lumen? Addite Joannem in apocalypfi diccniem: Et civitas tim. ( quam paulo fuperius novam defcendentem de cælo, & uxorem egni dixerat ) non eget Sofe neque. Luna, ut luceant in ea, Nam cla- rias Dei illuminat eam, & lucerna ejus eft agnus, & ambulabunt gentes in lumine ejus, Et ut fupremum omnium teflimonium adducas mus, Chriftus, qui mentiri non poteft, poili- citus efl manere cum ea ufque ad confumma- tionem feculi. Si qui in hac domo in nomi- Mant, 28. ne fefu Chrifti congregantur, ibi ipfe eft in medio eorum , & Spiritus fan&us lumine fuz tian. sf claritatis totam replct, ubi filii mci manent in unitate fedentes. Sed & hoc memorie per- efl his qui nunquam mutant fidem. Quid plu-C petuo fixum tenete , quod Apoftolus ad . Ti. za? Sine hac ambulare non poteílis, quia per fidem ambulamus , inquit apoflolus, Sine hac nec etiam vivere, quia juflus ex fide vivit. Si- ne hac, ut idem atteftatur apoftolus , | impof- fibile eft placere Deo. Sine hac quilibet in a- byíffum errorum mergitur, ficut in profun- dum maris mergi incipiebat Petrus, cui di- Qum eft a domino: Jodie fideż cur dubita- fi? Videat igitur unufquifque, quantum ita- hilizatis ac firmamenti ex hoc fundamento , quam preciofos fructus ex hac radice, quan- taque celefija bona ex hac fidei profeilione affequi poffit. Quid ergo illa preciofus? Re- €te inquit Petrus + Probat fidei preciofror eff motheum fribit: Æec #82 foribo, fili mì Timo- thee, [perans me ad te venire cio. Si autem tardavero , ut fcies quomodo oportet te in. domo Dei converfari , gue efl ecclefia Dei vivi, co- lumna & firmamentum veritatis. Intret igituy omnis homo fecuras tam lucidam & tam fir- zmiter conftraćtam domum, que nec obtene- brar poteft, ralem ac tantam Dei Parris & agai & Spiritus paracleti fulgorem habens , nec corruere, ralibus fuperinnixa bafibus. Ex qui ingreditur , maneat, & nunguam exeat; & qui exivit, redire non diferat , redeuntem autem neminem ejicio. Extra hanc domum omnia funt caligo & tenebre. Extra iftam nec auro quod per ignem probatur. Sed ad veram D'eft nec effe poteft vera fides nec falus homi- adipifcendam fidem , filioli mei, primum nof- fe oportet fub qua domo hujufmodi ( quod ante dixi) fundamentum jactum fit, & quem- zdmodum ad eam perveniatur. Super hoc fundamento domus mea a domino ædificata eft, ipfo dicente: Super hanc petram , videli- cet fidei, adificaba ecclefrtam meam . Videte quis eft bic edificatór & architeclor, ls cujus ma- nu facti funt cali & terra, & cujus ordina- tione perfeverant dies, & omnia ferviunt fi- bi. Hic nofter fabricator tam folide huic fun- damento domum meam {uperimpofuit, ut quamquam poteílas fatane tanta fit, ut, fe- cundum job, nuila fir ei fimilis in terris, pibus. Et velut qui in arca Noe reperti non fant diluvium aquarum abforbuit, ita & qui in hac facra ede non permenferint, caligine errorum obrui & tandem perire necefle efl. Sed nec ad hanc domum iter cuiquam pare- re poteft, nifi illud ipfa docuero: quam ni- fi a me doétrinam fidei accipiatis, nec Sdem rectam nec eccleflæ unitatem habere poteflis, Fides , ut feitis, ex auditu efà.Quomodo audie- tis fine prædicante ? Sed prædicari quid poteft in quo fit falus, nif evangelium Chrifti ? Quod autem verum foret Chrifli evangcliura quomodo [tire poffetis ;^ nifi illud vobis paz tefecifem ?. Audiftis nonnullos eriam cx apo- quam ipfa Veritas principem hujus mundi ap-Eflolis fcripfiffe evangelia: fed quoniam qua- pella£, tamen adverfus hanc meam domum pri- vilegio Chrifli nihil prevalere poffit. Scrutami- ni fcripturas, & nullam domum fic fundatam, nec rale ei munus indultum invenietis. Hanc domum perfiare venti poffunt ; concutere non poffunt, fülgurague ac turbines aeri illam tan- Bere, fed uon evertere, quie hec eft domus domini firmiter edificata, bene fundata fuper firmam petram: non (üper arenam , aut trabes putridas, feu iaxa mortua, fundata efl hac fa- ercfantta mea domus, fed fuper lapides pre- tuor dumtaxat approbavi, illa u£ evangelia venerantur, alia refpuuntur — Neque ctiam, pofteaquam ad hanc domum iter vobis often. fum fuerit, ingredi poteritis, nifi ego, cui claves hujus domus a domino traditz funt, 8. Tie. 3 Rom. ta. meis manibus adaperiam > vofque introdu-- cam, Sine his clavibus ad fecretos thefauros cæleftis regis fponfi mei in domo mea reclu- fos nemini licer introire. Et fi alenis clavibus intrare contenderit, porerit. videri intrare , fed non recte intrare. Heflet igitur, & jain ; liqui- 

Strana 501
AZ $e get CONCILII BASILEEZNSIS. sez liquido intellexiflis, quod pervenire ad fidem Á tot fententim quot capite. (Quis ille enit ita & perfeverare in ea , nifi per me & mecum non poteílis, Quamobrem fine mora, reliclis omnibus, me unufquifque fequatur, 4 sme- cum habitet, & veritas fidei habitet cum eo. Liber, in quo fides catholica deítripra eft, hon incongrue illo libro comparari poffet fi- gnato feptem fignaculis, quem , ne apocalyp- fis foannis teflazur, memo neque in celo, me- ue in terra, neque fub terra, folvere poref , mifi folus agnus qui occifus eff. Ira quidem & hunc librum fidei ac doctrinam ejus, -nnlli creature neque in celo, ncque in terri, ne- que fub terra aliter intelligere fas eft, quam ego catholica ecciefia intelligo, ipfius veri a- gni vera fponía, cui ipfe fponfus, ut ex e- vangelio joannis fepe lege audiftis, omnia que audivit a Parre noia fecit, Neque enim angelis, aut hominibus, quantacumqgue præ- ditis poteffate , coutra meam doCtrinam quid- quam credendum foret. Ita ad Galatas fcribit apoftolus , per cujus os łoquebatur Chriftus : Licet nos aut. angelus de celo: evangelizet vobis praiergzam quod. evangelizaoimus , anathema fit. Tloe nihil aliud fignificare videtur, nifi quod angelos de celo conrra veritatem evangelii quidquam dicere impoffibile e(t, me yero ad- huc impofübilius, De hominibus 2utem quis gloriari potefl, ut fibi contra ecclefie auéto- vitatem credatur, cum apoftolus feipfum velit hebes, cui non fuppetat audacia novam fabrie care interpretationem ? Melius ergo leges hu manas conditas effe fateri oportebit. Tpiæ poft- quam vela principe vel communitate late fünt, nemini fas eft contraire, quod fi ferte aliquid ambipguitatis contineant, privatis nog licet interpretari perfonis, fed ad łepislatow rem, feu illum qui judicando praeft, hae betur recurfus. Si forfiran veftrum aliquis ra- tione non movetur, exemplo populi Dei mo- vearur . Scriptum eft in Nehemia, quoë conpregati funt principes familiarum , emiverft Neo. 8. populi, facerdotes & — Levita ad, Efdrem feri- bam , wt intezpretaretur "verba legis. Et quiz B vitio nature corrupte homines frequenter es« rant, frequenterque inter fe difcrepant, ne- ceffario domiaus nofter Jefus Chriftus fideli. bus fuis providit, £e (an&Qam catholicam & apoftolicam ecclefiam in terris relinquens ; atque affiftentia fna ac Spiritus fzn&i ufqne ad confummationem feculi & in æternum corroborans, ut in his qne ad falntem per- tinent errare nun poffem, & ad mc omnes tamquam ad infallibilem regulam afpicerent. Si una fanGa catholica & apoftolica ecclefia toto orbe terrarum femper vocata Gt credite fum, nemo ab unitate mea íe fcindat: ne&- mo qnod f2nCum eft erroneum | putet: nullus judicium proprium aut paucorum univerfalt effe anathema, fi aliud evangelizet, quam C determinationi anteponat. Carholicum enim quod prius fecundum ecclefiz doctrinam e- vangelizaverat. His autem, qui fub terza funi nihii quoquoroodo fore credendum quis dubi- tet, cum fatanas & angeli ejus in veritate non fiererint, fed mendaces fint , & mendacii patres? Si Arius, Manicheus, Neftorius , Fan- ftus, Donazus, & cetera hujufmodi monftra, meis tantum clavibus, Gc non propriis & a- dulterinis, hunc fidei librum aperire voluif- fent, nunc in inferno cum patre mendacii mon cruciarentur . Si-hi pertinaces & obflina- ti homines meis paruiffent preceptis, muita- rum gentium ceteryas ad locum fulfuris & ignis perpetui fccum non precipiraffent, Ini- Grecum efl, quod Latine univerfale interpre- tatur. Si apoftolica vocor, ut certe fum y credat unu(guifgue indubius, quod ficut a poftoli Spiri fando infpirati locud funr, ira loquor & ego. Neque enim fohrn pro tempore zpoftolorum Chriftus per fe &.per Spiritum fan&tum affiftere promifit , fed , quod fæpt pro veftro profedo repetendum eft, uf- que ad confummaiionem feculi, S im æter- num; nec pro ilis tantum oravit dominus, fed dixit in evangelio: Samdifiog eos il. wveri- Joue vr. tate : fermo tuus veritas, eff . Sicut tu. me mis fifi :n mundum , c ego mifi cos in mundum. Et ego pro eis fantkifico meipfum , u fint & tum falutis hominis eft nolle propria. inni Dżpf fantlifcati in weritate. JVom gro eis au- prndentie: ízd ieipfum ad fufcipiendam ma- > zem rogo tantum , fed € pro eis qui credi- jorum fuorum difciplinam accommodare, il- furi funt per verbum eorum in me; ut om- iorum fcilicet, quos diutina approbatio au- mes unum fmt, ficut tw Pater in me, 6 thenticos fecit, quorumque doctrine, fan&ti- tas vite , ac manpifefla miracula , cerium per- hibent veritatis teftimonium. Quis nos fanctos parres & doctores per mulra fecula a me ubi- que approbatos, quorum ran:a fuit integritas & veritatis zelus, ut. prius. mortem -& omnia ego in te: ut € ipfi nobis unum fmt, © mundus credat quod ru me mififi. Et ego claritetem , quam tu. dedifli miki >, dedi .eis , ut fin? unum , ficut (€ nos unum fumus; XMünc aperte cognofci poreft, quod ficut Pa- ter & Filius; in unitate & veritate non dif fupplicia pati voluiffent , quam levilimum cordant, fed unum funt: ita omnis eccle- proferre mendacium , potjus quam feipfum, fia & apoflolorum , & eorum qui per eos rudis forte ingenii fen non exercirati, merito credituri funt ufque in finem, unius eft fequi debeat? Quis interpretationi excellentif- — caritatis Śr unitatis. Hinc eft quod in apo- 4pa. ar. fimorum pene innumerabilium doctorum, ex calypfi dicitur, murum civitatis defcendentis omnibus mundi parribus in cadem coavenien- E de celo, que eft ecclefia, habere fundamen- fium fengentia , qui ita in facris {ctipturis ftu- ta duodecim apoftolorum & agni, & apoflolus diofi fuerum, nt omne vite tempus in his 'inguit: Jzm non effs ofpites € advena , fed Epb4. c. expofuerint, non potius acquiefcat ; quam duo- cives fanfłorum , C domejiici Dei , fuperedi- bus aut tribus, feu pauciffünis hominibus, ficat fuper fundamentum apoffolorum er pro noviter.fcripturas legenribus, nullo fretis do- Gore, nifi proprio ingenio ? Quis non adver- tat quam fit ecclefie Dei perniciofus hic mor- bus nuilo pacto ferendus ? Si énim, cuique fas ef fuo fenfu exponere & interpretari fcriptu- Fas, nihil corti erit: omnia confuía & ininvyi- sem. adverfa fient; novum redibit chaos ; erunz Concil. General. Tom. XX1X. phetarum . Quis jam non videat quam tur- piter feipfum confundit, tot habens divins veritatis teffimonia, qui de mea doctrina ac fide aliquatenus dubitaverit? Stultum prorfus fe comprobat, ut inquit proverbiis Salomon, ui NM . z ir lit, Proc. vs. qui defpicit masrem. jam igitur qui. me audit, Pus IS Chriftum fe audire credat: & qui me fpernit, li 2 Chri- 

Strana 502
AZ $e get CONCILII BASILEEZNSIS. sez liquido intellexiflis, quod pervenire ad fidem Á tot fententim quot capite. (Quis ille enit ita & perfeverare in ea , nifi per me & mecum non poteílis, Quamobrem fine mora, reliclis omnibus, me unufquifque fequatur, 4 sme- cum habitet, & veritas fidei habitet cum eo. Liber, in quo fides catholica deítripra eft, hon incongrue illo libro comparari poffet fi- gnato feptem fignaculis, quem , ne apocalyp- fis foannis teflazur, memo neque in celo, me- ue in terra, neque fub terra, folvere poref , mifi folus agnus qui occifus eff. Ira quidem & hunc librum fidei ac doctrinam ejus, -nnlli creature neque in celo, ncque in terri, ne- que fub terra aliter intelligere fas eft, quam ego catholica ecciefia intelligo, ipfius veri a- gni vera fponía, cui ipfe fponfus, ut ex e- vangelio joannis fepe lege audiftis, omnia que audivit a Parre noia fecit, Neque enim angelis, aut hominibus, quantacumqgue præ- ditis poteffate , coutra meam doCtrinam quid- quam credendum foret. Ita ad Galatas fcribit apoftolus , per cujus os łoquebatur Chriftus : Licet nos aut. angelus de celo: evangelizet vobis praiergzam quod. evangelizaoimus , anathema fit. Tloe nihil aliud fignificare videtur, nifi quod angelos de celo conrra veritatem evangelii quidquam dicere impoffibile e(t, me yero ad- huc impofübilius, De hominibus 2utem quis gloriari potefl, ut fibi contra ecclefie auéto- vitatem credatur, cum apoftolus feipfum velit hebes, cui non fuppetat audacia novam fabrie care interpretationem ? Melius ergo leges hu manas conditas effe fateri oportebit. Tpiæ poft- quam vela principe vel communitate late fünt, nemini fas eft contraire, quod fi ferte aliquid ambipguitatis contineant, privatis nog licet interpretari perfonis, fed ad łepislatow rem, ftu illum qui judicando praeft, hae betur recurfus. Si forfiran veftrum aliquis ra- tione non movetur, exemplo populi Dei mo- vearur . Scriptum eft in Nehemia, quoë conpregati funt principes familiarum , emiverft Neo. 8. populi, facerdotes & — Levita ad, Efdrem feri- bam , wt intezpretaretur "verba legis. Et quiz B vitio nature corrupte homines frequenter es« rant, frequenterque inter fe difcrepant, ne- ceffario domiaus nofter Jefus Chriftus fideli. bus fuis providit, £e (an&Qam catholicam & apoftolicam ecclefiam in terris relinquens ; atque affiftentia fna ac Spiritus fzn&i ufqne ad confummationem feculi & in æternum corroborans, ut in his qne ad falntem per- tinent errare nun poffem, & ad mc omnes tamquam ad infallibilem regulam afpicerent. Si una fanGa catholica & apoftolica ecclefia toto orbe terrarum femper vocata Gt credite fum, nemo ab unitate mea íe fcindat: ne&- mo qnod f2nCum eft erroneum | putet: nullus judicium proprium aut paucorum univerfalt effe anathema, fi aliud evangelizet, quam C determinationi anteponat. Carholicum enim quod prius fecundum ecclefiz doctrinam e- vangelizaverat. His autem, qui fub terza funi nihii quoquoroodo fore credendum quis dubi- tet, cum fatanas & angeli ejus in veritate non fiererint, fed mendaces fint , & mendacii patres? Si Arius, Manicheus, Neftorius , Fan- ftus, Donazus, & cetera hujufmodi monftra, meis tantum clavibus, Gc non propriis & a- dulterinis, hunc fidei librum aperire voluif- fent, nunc in inferno cum patre mendacii mon cruciarentur . Si-hi pertinaces & obflina- ti homines meis paruiffent preceptis, muita- rum gentium ceteryas ad locum fulfuris & ignis perpetui fccum non precipiraffent, Ini- Grecum efl, quod Latine univerfale interpre- tatur. Si apoftolica vocor, ut certe fum y credat unu(guifgue indubius, quod ficut a poftoli Spiri fando infpirati locud funr, ira loquor & ego. Neque enim fohrn pro tempore zpoftolorum Chriftus per fe &.per Spiritum fan&tum affiftere promifit , fed , quod fæpt pro veftro profedo repetendum eft, uf- que ad confummaiionem feculi, S im æter- num; nec pro ilis tantum oravit dominus, fed dixit in evangelio: Samdifiog eos il. wveri- Joue vr. tate : fermo tuus veritas, eff . Sicut tu. me mis fifi :n mundum , c ego mifi cos in mundum. Et ego pro eis fantkifico meipfum , u fint & tum falutis hominis eft nolle propria. inni Dżpf fantlifcati in weritate. JVom gro eis au- prndentie: ízd ieipfum ad fufcipiendam ma- > zem rogo tantum , fed € pro eis qui credi- jorum fuorum difciplinam accommodare, il- furi funt per verbum eorum in me; ut om- iorum fcilicet, quos diutina approbatio au- mes unum fmt, ficut tw Pater in me, 6 thenticos fecit, quorumque doctrine, fan&ti- tas vite , ac manpifefla miracula , cerium per- hibent veritatis teftimonium. Quis nos fanctos parres & doctores per mulra fecula à me ubi- que approbatos, quorum ran:a fuit integritas & veritatis zelus, ut. prius. mortem -& omnia ego in te: ut € ipfi nobis unum fmt, © mundus credat quod ru me mififi. Et ego claritetem , quam tu. dedifli miki >, dedi .eis , ut fin? unum , ficut (€ nos unum fumus; XMünc aperte cognofci poreft, quod ficut Pa- ter & Filius; in unitate & veritate non dif fupplicia pati voluiffent , quam levilimum cordant, fed unum funt: ita omnis eccle- proferre mendacium , potjus quam feipfum, fia & apoflolorum , & eorum qui per eos rudis forte ingenii fen non exercirati, merito credituri funt ufque in finem, unius eft fequi debeat? Quis interpretationi excellentif- — caritatis Śr unitatis. Hinc eft quod in apo- 4pa. ar. fimorum pene innumerabilium doctorum, ex calypfi dicitur, murum civitatis defcendentis omnibus mundi parribus in cadem coavenien- E de celo, que eft ecclefia, habere fundamen- fium fengentia , qui ita in facris {ctipturis ftu- ta duodecim apoftolorum & agni, & apoflolus diofi fuerum, nt omne vite tempus in his 'inguit: Jzm non effs ofpites € advena , fed Epb4. c. expofuerint, non potius acquiefcat ; quam duo- cives fanfłorum , C domejiici Dei , fuperedi- bus aut tribus, feu pauciffünis hominibus, ficat fuper fundamentum apoffolorum er pro noviter.fcripturas legenribus, nullo fretis do- Gore, nifi proprio ingenio ? Quis non adver- tat quam fit ecclefie Dei perniciofus hic mor- bus nuilo pacto ferendus ? Si énim, cuique fas ef fuo fenfu exponere & interpretari fcriptu- Fas, nihil corti erit: omnia confuía & ininvyi- sem. adverfa fient; novum redibit chaos ; erunz Concil. General. Tom. XX1X. phetarum . Quis jam non videat quam tur- piter feipfum confundit, tot habens divins veritatis teffimonia, qui de mea doctrina ac fide aliquatenus dubitaverit? Stultum prorfus fe comprobat, ut inquit proverbiis Salomon, ui NM . z ir lit, Proc. vs. qui defpicit masrem. jam igitur qui. me audit, Pus IS Chriftum fe audire credat: & qui me fpernit, li 2 Chri- 

Strana 503
Mer. 15. Hed. 130 503 Chriftum fpernere non dubitet; fatur. Sacrilegus eft, ac nomine Chriffiano inv dignus, Chriflum enim mendacem facit , qui in mea dofirina aliquid fufpicatur falfizatis . Cave- te. ergo , filii mei, ne unquam in hané incida- tis tentationem , ut fcripturas proprio fenfu aut aliter iurelligpere velitis quam ego intelligam , Nolite ufurpare privilegium hoc quod mihi fo- Hi concefft dominus. Vos, cum errare poffiüis, 'Pudicium weftrum humiliter more parum ve- strorum. femper mihi fubmittite, quam expe- rientia teste constat errare non poffe , me dif- penfatricem mysteriorum fuorum reliquit domi- nus , constituitque.fuper omnem familiam fuam, wt det in tempore tritici menfuram. Multa in APPENDIX PRIMA 504 - ut ipfe atte- Âte: venenofüs enim eíl, virus habens afpidis infanabile: interpretationum & expofitionum movitates eaveie , fenfus infolitos fingularefque fententias fugite , doftores, qui in mea fcho- fa probati non funt, tamquam ftrpentes des clinate. Nam, ut inquit apoftolus, ff decem millia pedagogorum habeatis in. Chriffo, fed. non multos patres , nam in Zefu Chriflo per evañgee dium ego vos genui. Eflote ergo mei imitatores , ficut & ego Chrifi. Nec filii mei, oportet 0 mnium quz & me audieritis poftulare ex hu- mano ingenio rationem . f'ides enim non ba. bet meritum, cui humana ratio præber expe- rimentum. A Chriflo fides eft, quam per mé vobis infnuat. Certiores de fide & do@rina feripeuris facris effe fatemur quæ expofitione in-B mea eftore , quam fi quid propriis confpicia- digent: quz fi cortice tenus. intelligantur, fa- cile in errorem legepres. peztrahent. $i quid in €is legere vos contingat, quod nón tam pla- nc, ui velietis, imiellipitis, agito instar difci- pulorum Christi, qui parasolam a domino di- €um, non intei Higentes, ipfüm domi interro- gant: Domine efifferc nobis parabolam ziąanio- Tum . Difcipuli parabolam domini non tentarunt proprio fenfu intelli igera, ncque ad feribas & pharifzos ,ut eis exponorent, fed ad magistrum vériatis profe&i funt. Vos ergo ad alium no- lire acceders » pergite ad me difcipulam Chri- SH matrem 67 raagistram vestram , aperiam vo- bis & iuce clarius manifestabo fenfus & area na {cripturarem : nibns prophetis , interpretabor vobis in omni- bus feripruris que de Christo funi. Venite fi- li, audits me, & instrnam vos in via hac qua gradiomint. Nullu$ per me unquam deceptus ess, ncque in eternum decipie etur. An expe- ntüza quzritis ejus qui in me loquitar Chris ? Iple caput meum , & Spiritus fanctus do- meus, quomodo me quemquam fallere Gor permitterent? Vulis, filioli mei, viam vobis ostendam inefallibilem , qua fi re£io callo in- cedatis, nunquam ctrare poteritis? Refpicite femoww ad me, confiderate vestigia mez, če pedetentima me fequimini , non declinantes ne quc ad dexteram neque ad finisiram, Et fi for- Gran strictum callem aut durum iter, feu aD de celo folo amore traxit perum monticulum , offenderitis, clamate ad me, porrigam vobis dexteram , & fusteatans vos, convertam afpera in vias planas, vofque illefos & fine labore ad montem qui Christus st perducam . Recurrite ad me audacter ac confdenter, & nunquam vobis in neceffitate deero. Non fum fuperba > nec fastidiofa ma- ter, benigna fum & pia fum, & cariiate ar- deo; omnes five venieutes five redeuntes ad me hilaris in gremio fufcipioy omnes doceo, instruo’ & conforto: & vena aquarum vivcn- tjum de ventre meo fluit inaudentium ora. Mc- moriile hoc perenne fuperponite, filii mei; in frontibus, alligate in digitis, & fuper limina" & incipiens a Moyfe & om-Ctem pertinent: & tis oculis. Flurnani enim cculi, rem licet pro- pinquar videntes , nonnunquam falluntur , pte anes alind cffe quam fit. Deus autem nec falli a quoquam , nec fallere quemquam po- teft. Doctrina autem mea non eft mez, fed ejus qui defponfavit me. Saftinete igitur pa- lulum, ft forts omnia capere non potefüs , uf- quequo ad locum, ubi cgo in celis triumpho, vos perduxerim : ubi fine ullo velamine ratio- nem, quam modo fide creditis, oculis intue- r. Cor. o bimini , manibufque pelpabitis: nunc videtis. per fpeculum in ænigmate, tunc autem facie ad faciem. Expofui vobis, filioli mei; quid fit idem fzpere. Cetera quz fequuntur ad caritz- x quoniam fides fola ad falu- tem non fufficit, nii veflita fit 8t comitata ca« ritate: nam , ut iaquit apoftolus: Fr/ habue- 7o omnei fidem, ita ut montes transferam , ca- ritateh autem. mon habeam , nihil fum: ideo poft fidem praeceptum caritatis traditum eft. Non expefletis ut ego omnes laudes caritatis koc uno fermone complecta: : ipfa quidem tam ma- gna efl, ut fi linguis hominum loquar & an- gelorum , vix mediocriter eam explicare pof- fem , utique cum tantz dignitatis fit, ut inter virtutes ip(a fola Deus appelletur . Deus enim ca- zitas cfl. "Taste etiam efl auctoritatis, ut ( cum gaudio referam, more humano loquens ) de omnipotente Dco triumphare viía fit, dum eum ad terram, & in cruce pro falute noftra affixit, & ufque ad ima terra pro redemtione filiorum ifrael migrare coegit. Quid digne de hac virmie dici une quam poterit, quz in celo & in terra domina- tur & regnat, & cum vult ufque ad abyffum penetrat? Mac eft illa excellentior via quam demonftrat apofolus. Nam & prophetare ,; demonia ejicere , virtutes ac miracula facere, fine caritate neminem gratum Do efficiunt : talia enim. facientibus tandem Chriftus diQurus €ft: Recedse a me operarii iniquitatis, non. novi vos. Et habentibus fcientiam dominus impro- perat: Vos clavem fcientis habetis, fed nec intsa- tis in regnum celorum , nec alios intrare. frnitis. domorum afhgite. Credite videlicet quod ego E Dare omnia fua pauperibus , & feipfum mar- credo, profitemini quod ipfa profiteor: & tunc nulla caligo erraris, nullzque tenebra falfitatis vobis appropiriquare poterunt. O fanctum do- cumentum, o felicem femitam, o omni tempo- re imitanda veftigia! Quid certius ac fecusius viatoribus hujus {mculi relinqui poterat, quam quod talis via exhiberetur, qua incedentes do- ficere nullatenus poffent? JVolite abduci variis ac peregrinis doliritis , nec fequimini magifiros pru- vientes auribus: omnem do£trinz cibum, qui de mrenfa mea non propinatyr , fafpettum habeto: tyrio , fine hac nihil prodeffe affirmat apofto- lus. Caritas preceptum preceptorum eít, in quo omne preceptum concluditur. Nam, ur inquit apcfiolus, fints praccpti eff caritas . Er rurfus 1 Plenitudo legis dilettio. Caritas patiens eff benigna cff , non emulatur , non agit perperam, non inflatur , non efe ambiriofa > non querit qua fua funt, & cetera omnia continet qum ( ut (citis ) B. Paulus late coramomorat . Caritas fons eft proprius & fingularis hoaor , cal ron commu- micat alienus: quie ut oleum. non potefl premt in 3. Cor, Mr Je Foam: @ 1, Car X2. Lac. 734 oc. 28 vo $d, ďa Rsw. 313. 3 Cory 09: 

Strana 504
Mer. 15. Hed. 130 503 Chriftum fpernere non dubitet; fatur. Sacrilegus eft, ac nomine Chriffiano inv dignus, Chriflum enim mendacem facit , qui in mea dofirina aliquid fufpicatur falfizatis . Cave- te. ergo , filii mei, ne unquam in hané incida- tis tentationem , ut fcripturas proprio fenfu aut aliter iurelligere velitis quam ego intelligam , Nolite ufurpare privilegium hoc quod mihi fo- Hi concefft dominus. Vos, cum errare poffiüis, 'Pudicium weftrum humiliter more parum ve- strorum. femper mihi fubmittite, quam expe- rientia teste constat errare non poffe , me dif- penfatricem mysteriorum fuorum reliquit domi- nus , constituitque.fuper omnem familiam fuam, wt det in tempore tritici menfuram. Multa in APPENDIX PRIMA 504 - ut ipfe atte- Âte: venenofüs enim eíl, virus habens afpidis infanabile: interpretationum & expofitionum movitates eaveie , fenfus infolitos fingularefque fententias fugite , doftores, qui in mea fcho- fa probati non funt, tamquam ftrpentes des clinate. Nam, ut inquit apoftolus, ff decem millia pedagogorum habeatis in. Chriffo, fed. non multos patres , nam in Zefu Chriflo per evañgee dium ego vos genui. Eflote ergo mei imitatores , ficut & ego Chrifi. Nec filii mei, oportet 0 mnium quz & me audieritis poftulare ex hu- mano ingenio rationem . f'ides enim non ba. bet meritum, cui humana ratio præber expe- rimentum. A Chriflo fides eft, quam per mé vobis infnuat. Certiores de fide & do@rina feripeuris facris effe fatemur quæ expofitione in-B mea eftore , quam fi quid propriis confpicia- digent: quz fi cortice tenus. intelligantur, fa- cile in errorem legepres. peztrahent. $i quid in €is legere vos contingat, quod nón tam pla- nc, ui velietis, imiellipitis, agito instar difci- pulorum Christi, qui parasolam a domino di- €um, non intei Higentes, ipfüm domi interro- gant: Domine efifferc nobis parabolam ziąanio- Tum . Difcipuli parabolam domini non tentarunt proprio fenfu intelli igera, ncque ad feribas & pharifzos ,ut eis exponorent, fed ad magistrum vériatis profe&i funt. Vos ergo ad alium no- lire acceders » pergite ad me difcipulam Chri- SH matrem 67 raagistram vestram , aperiam vo- bis & iuce clarius manifestabo fenfus & area na {cripturarem : nibns prophetis , interpretabor vobis in omni- bus feripruris que de Christo funi. Venite fi- li, audits me, & instrnam vos in via hac qua gradiomint. Nullu$ per me unquam deceptus ess, ncque in eternum decipie etur. An expe- ntüza quzritis ejus qui in me loquitar Chris ? Iple caput meum , & Spiritus fanctus do- meus, quomodo me quemquam fallere Gor permitterent? Vulis, filioli mei, viam vobis ostendam inefallibilem , qua fi re£io callo in- cedatis, nunquam ctrare poteritis? Refpicite femoww ad me, confiderate vestigia mez, če pedetentima me fequimini , non declinantes ne quc ad dexteram neque ad finisiram, Et fi for- Gran strictum callem aut durum iter, feu aD de celo folo amore traxit perum monticulum , offenderitis, clamate ad me, porrigam vobis dexteram , & fusteatans vos, convertam afpera in vias planas, vofque illefos & fine labore ad montem qui Christus st perducam . Recurrite ad me audacter ac confdenter, & nunquam vobis in neceffitate deero. Non fum fuperba > nec fastidiofa ma- ter, benigna fum & pia fum, & cariiate ar- deo; omnes five venieutes five redeuntes ad me hilaris in gremio fufcipioy omnes doceo, instruo’ & conforto: & vena aquarum vivcn- tjum de ventre meo fluit inaudentium ora. Mc- moriile hoc perenne fuperponite, filii mei; in frontibus, alligate in digitis, & fuper limina" & incipiens a Moyfe & om-Ctem pertinent: & tis oculis. Flurnani enim cculi, rem licet pro- pinquar videntes , nonnunquam falluntur , pte anes alind cffe quam fit. Deus autem nec falli a quoquam , nec fallere quemquam po- teft. Doctrina autem mea non eft mez, fed ejus qui defponfavit me. Saftinete igitur pa- lulum, ft forts omnia capere non potefüs , uf- quequo ad locum, ubi cgo in celis triumpho, vos perduxerim : ubi fine ullo velamine ratio- nem, quam modo fide creditis, oculis intue- r. Cor. o bimini , manibufque pelpabitis: nunc videtis. per fpeculum in ænigmate, tunc autem facie ad faciem. Expofui vobis, filioli mei; quid fit idem fzpere. Cetera quz fequuntur ad caritz- x quoniam fides fola ad falu- tem non fufficit, nii veflita fit 8t comitata ca« ritate: nam , ut iaquit apoftolus: Fr/ habue- 7o omnei fidem, ita ut montes transferam , ca- ritateh autem. mon habeam , nihil fum: ideo poft fidem praeceptum caritatis traditum eft. Non expefletis ut ego omnes laudes caritatis hoc uno fermone complecta: : ipfa quidem tam ma- gna efl, ut fi linguis hominum loquar & an- gelorum , vix mediocriter eam explicare pof- fem , utique cum tantz dignitatis fit, ut inter virtutes ip(a fola Deus appelletur . Deus enim ca- zitas cfl. "Taste etiam efl auctoritatis, ut ( cum gaudio referam, more humano loquens ) de omnipotente Dco triumphare viía fit, dum eum ad terram, & in cruce pro falute noftra affixit, & ufque ad ima terra pro redemtione filiorum ifrael migrare coegit. Quid digne de hac virmie dici une quam poterit, quz in celo & in terra domina- tur & regnat, & cum vult ufque ad abyffum penetrat? Mac eft illa excellentior via quam demonftrat apofolus. Nam & prophetare ,; demonia ejicere , virtutes ac miracula facere, fine caritate neminem gratum Do efficiunt : talia enim. facientibus tandem Chriftus diQurus €ft: Recedse a me operarii iniquitatis, non. novi vos. Et habentibus fcientiam dominus impro- perat: Vos clavem fcientis habetis, fed nec intsa- tis in regnum celorum , nec alios intrare. frnitis. domorum afhgite. Credite videlicet quod ego E Dare omnia fua pauperibus , & feipfum mar- credo, profitemini quod ipfa profiteor: & tunc nulla caligo erraris, nullzque tenebra falfitatis vobis appropiriquare poterunt. O fanctum do- cumentum, o felicem femitam, o omni tempo- re imitanda veftigia! Quid certius ac fecusius viatoribus hujus {mculi relinqui poterat, quam quod talis via exhiberetur, qua incedentes do- ficere nullatenus poffent? JVolite abduci variis ac peregrinis doliritis , nec fequimini magifiros pru- vientes auribus: omnem do£trinz cibum, qui de mrenfa mea non propinatyr , fafpettum habeto: tyrio , fine hac nihil prodeffe affirmat apofto- lus. Caritas preceptum preceptorum eít, in quo omne preceptum concluditur. Nam, ur inquit apcfiolus, fints praccpti eff caritas . Er rurfus 1 Plenitudo legis dilettio. Caritas patiens eff benigna cff , non emulatur , non agit perperam, non inflatur , non efe ambiriofa > non querit qua fua funt, & cetera omnia continet qum ( ut (citis ) B. Paulus late coramomorat . Caritas fons eft proprius & fingularis hoaor , cal ron commu- micat alienus: quie ut oleum. non potefl premt in 3. Cor, Mr Je Foam: @ 1, Car X2. Lac. 734 oc. 28 vo $d, ďa Rsw. 313. 3 Cory 09: 

Strana 505
SP 2. Rom s ses CONCILII BASILEENSIS. 506 in imo, fed fuperexilit. Si defit , fruftra ha- À caritas in odinm , pax in bellum » fraterniras bentur cetera: & adfit, cetera non defunt. Si- ne hac omnis virtus, etiam ipfa fides, ut in- quit B. Jacobus , mortua eft. Ipfa etiara no. minis appellatio rem quamdam caram effe de- mounftrat. Ampleflimini ipitur, fiüliimei, hanc tam excellentem. & divinam virtutem : appre- hendite tam fingulare Spiritus fon&i munus per ipfum enim, ut inquit apoftolus , caritas im cordjbus nofiris difunditur. Induimini hane veftem nuptialem; qua induti, fecuredifcum- betis in men(a regia : nec timebins ut dica- tur vobis : Qur huc iniaflis , nou habentes veftem nuptialem ? Hac vefte indnti , pełleris a vobis frigus quo frigebat Petrus calefaciens in hoftilitatem , perverfs fant. Cur fic inhu- maniter filii mei confliguat ? cur gladiis & igne decertant? cur tam crudeli bello & odia tam deteftabili alter alterum perfequitur? Sunt- ne ifla jura fraternitaris ?. Suntne hec co- gnationis & proximiratis indicia ? Erubefco referens ;. vix barbari & infideles hzc inter fe tam atrociter facere auderent . Convertite . jam Bladios in vaginas : quia ommis qui gla- dio feri? , gladio peribit . Remittite truces vultus, abjicite minas , deponite arma, pro- fice tela manu fanguis meus . Aboiete peni- tus ex cordibus vestris omnia difcordiarum odiorumque fomenta. Ofculamini , obfecro , fe ad prunas Caiphz: hac ve(le circumdad ,B vos in prefenria maatris veftre ofcnlo pacis. qu& omni armatura eft forüor , intrepidi & illefi caneos hefiuzi peran(übitis . Ec , ut uno verbo omnia compieflar , fi vultis per- fe&i effe , fuper omuia caritatem habete , que fecundum apofloiun vinculum eft per(e- Qionis . Sed quemadmodum paulo ante do- cumentum tradidi quo ad re@am (dei regu- lam perveniri pofür, ita Gt nuuc vos erudiara «quam faciliter a earitete nunquam excidatis , Reivicite femper ad me , confiderantss sae el- fe matrem, & vos filios. Recogitate in vifce- ribus meis vos effe conceptos, €t eodem ta- fe nutritos: tunc fratres vos efie invicem re- cognofcetis : & ex eadem carne eamdem car- Ample&imi vos tenerrime : date invicem dextras . Congratulamini fimul , epulamini in tncnfa mea cibos delitiarum raearum , pacis & caritatis. Celebrate folerniter bunc diem fefium , confolamini , confołamini, flii met; matem veftram , qua hunc diem tanto cum defiderio przflolaiz ef . Amate vos, invi- cem ., ui fratecs decec , & contenta fum , impletum eft gaudium meum , & nihil am- plius pofiulo . Sequitur in verbis apoftoli : Znanuncs , idipfum fendentes: hoc eft , ut in diverfis corporibus idem fr animus eadem- qus voluntas . Sit hic populus meus quaá vie unus. Non feindamipi in varias fentenrias = nem vos infciari non pożeriust Quis ergo ua-G fed quod voluerit anus In Chrifto , alter fi- quam carnera füazi odio babere poterit? At- zendire ctiam quam cenerrime vos femper di- lexeriim, & quanta unicuique fliorum meo- rum caritatem exhibeam , quoique labores & angufties in omni rsea szafe pro vobis ubique terrarum perpefía fim, Gc a me exe mplum ca- pientes diligatis vos invicem ficut dilexi vos. Sed & fi parem fuperiorem dignioremque mei Corporis , caput videlicet , atpexeritis , quod e(t Chriftus, e(icacius ceritatis magilte- rium cordibus vcitris intimeinr . Cogitantes namgue quod, cum mundus nihil mersesit , imo propter fna facinora morte dignus efiet, ipf? Jefus Chriftus fola caritate. tot zentaque in corpore fuo pro falute horainura tormenta D pra domum rüel. permlic , totque beneücia conferre dignatus eft , quot lingua. humana exprimere nüriquam poffet + mox omnera compeliemini rancorem deponere , & indiffiolubili caritatis vinculo confcederari , in fraternumque amorem redi- re. Dicite mihi, numquid vos exiraneos aut alienigenas effe putzus , fili mei ? Si hoc pu- zaris, mihi injuriam facitis . Nonne in hoc vos utero tanto cum labore concepi & por- zavi 2 Nonne his JaQavi uberibus, & his ma- nibus cibum potumque tanto tempore prebui? Cum ergo fratres. germani fitis , ex eadem carne peniti , & talia exempla dileclionis a capite & toto meo corpore habeatis , debetis militer velit. lmitaiorcs eftote patrum veftro- rum , quorum; in prid va ætate Cor eratunum S anima una. Nihil unitate preffantins : que quam fit Chan neceffaria , Chriftus ipfe oflendit , qui pro eis oravit , non ut cf ficerentur divires aut fapientes hujus feculi , fed ot unum eficnt, ficut funt ipfe Pater St Filius. Quid utilius reipublice Christianorum effe potest quam unires ? Hioc modo Christia- na crevit religio , & ego propter unanimita- tem filiorum meorum toro orbe terrarum dif- fufa fui. Cavete modis omnibus difcordias , & timere quod comiinaztur dominus : Omne re- gnum in fe divifum defolabitur , & domus fu- Scitis vulgare illad didum : Masik, 24. Pivip. a Mares. 1% Concordia res parue crelcunt , difcordia an-. tem mazimae dilabuntur . Si vultis pertinere ad Christum , pacem inter vos perperuam contrahite, quz nihil effe Deo acceptabilius hominibufque expedientius: ex hoc facile in- teliigetis , i memineriris Christum de calo deścedentem in cerram parem per angelos fuos annuntiaffe hominibus , de terraque in c=lum redeuntem eamdem pacem duntaxat difcipulis in teltemento reliquife , Sentite idipfum inter vos , hoc eft , ut bona mala- que Üngulorum per caritatem funt omnium. lloc proprium caritatis et flere cum flentibus , gaudere cum gaudentibus . Nifi membra in-J959. 3e alter alterum) fraterna caritate diligere , & cum E vicem conjungentar , & fuo ordine connexa emni fnceritate invicem reconciliari. O offa de offbus meis , o raembra de membris meis , o vifcera de vifceribus meis 6 Quis vos abinvicem feparavit ? Quis inimicus ho- mo inter vos feminavit zizaniam ? Quis fe- ductor ille antiquus , accufator fratrum fuo- rum ; vos ad tantas inimicitias perduxit? So- lebatis idem fapere , invicem vos amare , fo- vere concordiam , infimui cum pace & cari- tate converfaii. Nunc mutatus eft per omnia eolor optimus : nam unitas in diffenfionem , perfiftant , &' unum alteri opem in neceffira- te praebeat, deficere corpus necefle eft. num enim corpus fumus in QChrifo ; finguli autem alter alterius membra in Chrifto Jefu domino no- ffro, ut iuquit apoftolus . Subdie deinde apo- ftolus : Nihil per contentionem & inanem gloriem , fed in humilitate fuperiores fibi in vicem arbitrantes .. Superioribus confentanea funt hec & valde accomoda : cum enim ‚ad hunc locum caufa fidei &t caritatis ve- neritis , non decet ut tam fanftum opus con- Kus. a Roms, 12 Philip & 

Strana 506
SP 2. Rom s ses CONCILII BASILEENSIS. 506 in imo, fed fuperexilit. Si defit , fruftra ha- À caritas in odinm , pax in bellum » fraterniras bentur cetera: & adfit, cetera non defunt. Si- ne hac omnis virtus, etiam ipfa fides, ut in- quit B. Jacobus , mortua eft. Ipfa etiara no. minis appellatio rem quamdam caram effe de- mounftrat. Ampleflimini ipitur, fiüliimei, hanc tam excellentem. & divinam virtutem : appre- hendite tam fingulare Spiritus fon&i munus per ipfum enim, ut inquit apoftolus , caritas im cordjbus nofiris difunditur. Induimini hane veftem nuptialem; qua induti, fecuredifcum- betis in men(a regia : nec timebins ut dica- tur vobis : Qur huc iniaflis , nou habentes veftem nuptialem ? Hac vefte indnti , pełleris a vobis frigus quo frigebat Petrus calefaciens in hoftilitatem , perverfs fant. Cur fic inhu- maniter filii mei confliguat ? cur gladiis & igne decertant? cur tam crudeli bello & odia tam deteftabili alter alterum perfequitur? Sunt- ne ifla jura fraternitaris ?. Suntne hec co- gnationis & proximiratis indicia ? Erubefco referens ;. vix barbari & infideles hzc inter fe tam atrociter facere auderent . Convertite . jam Bladios in vaginas : quia ommis qui gla- dio feri? , gladio peribit . Remittite truces vultus, abjicite minas , deponite arma, pro- fice tela manu fanguis meus . Aboiete peni- tus ex cordibus vestris omnia difcordiarum odiorumque fomenta. Ofculamini , obfecro , fe ad prunas Caiphz: hac ve(le circumdad ,B vos in prefenria maatris veftre ofcnlo pacis. qu& omni armatura eft forüor , intrepidi & illefi caneos hefiuzi peran(übitis . Ec , ut uno verbo omnia compieflar , fi vultis per- fe&i effe , fuper omuia caritatem habete , que fecundum apofloiun vinculum eft per(e- Qionis . Sed quemadmodum paulo ante do- cumentum tradidi quo ad re@am (dei regu- lam perveniri pofür, ita Gt nuuc vos erudiara «quam faciliter a earitete nunquam excidatis , Reivicite femper ad me , confiderantss sae el- fe matrem, & vos filios. Recogitate in vifce- ribus meis vos effe conceptos, €t eodem ta- fe nutritos: tunc fratres vos efie invicem re- cognofcetis : & ex eadem carne eamdem car- Ample&imi vos tenerrime : date invicem dextras . Congratulamini fimul , epulamini in tncnfa mea cibos delitiarum raearum , pacis & caritatis. Celebrate folerniter bunc diem fefium , confolamini , confołamini, flii met; matem veflram , qua hunc diem tanto cum defiderio przflolaiz ef . Amate vos, invi- cem ., ui fratecs decec , & contenta fum , impletum eft gaudium meum , & nihil am- plius pofiulo . Sequitur in verbis apoftoli : Znanuncs , idipfum fendentes: hoc eft , ut in diverfis corporibus idem fr animus eadem- qus voluntas . Sit hic populus meus quaá vie unus. Non feindamipi in varias fentenrias = nem vos infciari non pożeriust Quis ergo ua-G fed quod voluerit anus In Chrifto , alter fi- quam carnem faam odio kabere poterit? Ar zendire etiam quam cencrrime vos femper di- lexerim, & quanta unicuique filiorum meo- rum caritatem exhibeam , quoique labores $c angufties in omni rsea szafe pro vobis ubique terrarum perpefía fim, Gc a me exe mplum ca- pientes diligatis vos invicem ficut dilexi vos. Sed & fi parem fuperiorem dignioremque mei Corporis , caput videlicet , atpexeritis , quod e(t Chriftus, e(icacius ceritatis magilte- rium cordibus vcitris intimeinr . Cogitantes namgue quod, cum mundus nihil mersesit , imo propter fna facinora morte dignus efiet, ipf? Jefus Chriftus fola caritate. tot zentaque in corpore fuo pro falute horainura tormenta D pra domum rüel. permlic , totque beneücia conferre dignatus eft , quot lingua. humana exprimere nüriquam poffet + mox omnera compeliemini rancorem deponere , & indiffiolubili caritatis vinculo confcederari , in fraternumque amorem redi- re. Dicite mihi, numquid vos exiraneos aut alienigenas effe putzus , fili mei ? Si hoc pu- zaris, mihi injuriam facitis . Nonne in hoc vos utero tanto cum labore concepi & por- zavi 2 Nonne his JaQavi uberibus, & his ma- nibus cibum potumque tanto tempore prebui? Cum ergo fratres. germani fitis , ex eadem carne peniti , & talia exempla dileclionis a capite & toto meo corpore habeatis , debetis militer velit. lmitaiorcs eftote patrum veftro- rum , quorum; in prid va ætate Cor eratunum S anima una. Nihil unitate preffantins : que quam fit Chan neceffaria , Chriftus ipfe oflendit , qui pro eis oravit , non ut cf ficerentur divires aut fapientes hujus feculi , fed ot unum eficnt, ficut funt ipfe Pater St Filius. Quid utilius reipublice Christianorum effe potest quam unires ? Hioc modo Christia- na crevit religio , & ego propter unanimita- tem filiorum meorum toro orbe terrarum dif- fufa fui. Cavete modis omnibus difcordias , & timere quod comiinaztur dominus : Omne re- gnum in fe divifum defolabitur , & domus fu- Scitis vulgare illad didum : Masik, 24. Pivip. a Mares. 1% Concordia res parue crelcunt , difcordia an-. tem mazimae dilabuntur . Si vultis pertinere ad Christum , pacem inter vos perperuam contrahite, quz nihil effe Deo acceptabilius hominibufque expedientius: ex hoc facile in- teliigetis , i memineriris Christum de calo deścedentem in cerram parem per angelos fuos annuntiaffe hominibus , de terraque in c=lum redeuntem eamdem pacem duntaxat difcipulis in teltemento reliquife , Sentite idipfum inter vos , hoc eft , ut bona mala- que Üngulorum per caritatem funt omnium. lloc proprium caritatis et flere cum flentibus , gaudere cum gaudentibus . Nifi membra in-J959. 3e alter alterum) fraterna caritate diligere , & cum E vicem conjungentar , & fuo ordine connexa emni fnceritate invicem reconciliari, O offa de offbus meis , o raembra de membris meis , o vifcera de vifceribus meis 6 Quis vos abinvicem feparavit ? Quis inimicus ho- mo inter vos feminavit zizaniam ? Quis fe- ductor ille antiquus , accufator fratrum fuo- rum ; vos ad tantas inimicitias perduxit? So- lebatis idem fapere , invicem vos amare , fo- vere concordiam , infimui cum pace & cari- tate converfaii. Nunc mutatus eft per omnia eolor optimus : nam unitas in diffenfionem , perfiftant , &' unum alteri opem in neceffira- te praebeat, deficere corpus necefle eft. num enim corpus fumus in QChrifo ; finguli autem alter alterius membra in Chrifto Jefu domino no- ffro, ut iuquit apoftolus . Subdie deinde apo- ftolus : Nihil per conientionem ©) inanem gloriem , fed in humilitate fuperiores fibi in vicem arbitrantes .. Superioribus confentanea funt hec & valde accomoda : cum enim ‚ad hunc locum caufa fidei &t caritatis ve- neritis , non decet ut tam fanftum opus con- Kus. a Roms, 12 Philip & 

Strana 507
se Fin 6. Z. Cor. 11, Мот, 33, Jem. 9 Bfai. sz. Galat. p Cor. z Philip. 4. 507 APPENDIX PRIMA soť contentiofis verbis agatis , fed cum omni po- Ate : quia Deus fupepbis raßfite- , © humilibuż tius manfuetudine & lenitate . Contentio ani- mos irritat , mentem pertutbar , & odia ac- cendit . Non poflum pati in domo mea X inter flios meos fieri quæftiones pugnaîque verborum: ex his enim , inquit apoftolus ad Timotheum , oriuntur, invidie , contentiones , blefphemie , C fufpiciones, & rurfus : His qui June ex contentione, €r non acquiefcint werita- 3B. Pa, indignatio , tribulatio C anguflia . Cam contentiofis & per contentionem nihil traéta- re unquam confueyi. На de rne inquit apo- ftolus. Si quis autem videtur contentiofus effe ; mos talem confuetudinem non habemus , meque ecciefía Dei , Sed nec per inanem gloriam in dai gratiam . Et ne forfitan humilitatis pesfua- fio gravis cuiquam videatur, beatus Paulus , gen. s. postquam praedixit , Nihil per contenitonem. ek inanem gloriam , fed in humilitate ,| &c. canti- nuo fubdit: Hoc enim jentite in uobis guod in &hriflo. Jefu , qui cum in forma Dei effet, non rapinam arbitratus eft , effe fe &qualem Deo , fed femetipfim exinanivit, formam ferot acGpins : quod majus humilitatis exemplum tradi aut cogitari potuiffet „ quam quod dominus & crea- tor omnium fe exinaniyerit, & fzrvilem. con- ditionem acceperit ? Quis tam glatus effe po- tefl , qui ista cogitans non compellatur fieri humillimus ? Hujufmodi exinanitio, & fervi. hoc facro loco quidquam agitetis . Ínanis glo- Blis forme acceptio ,. eii fatis foret 2d. perfua- sia cujufque boni operis fermentum eft , in- fidiatrixque virtutum , ut fru&ium , quem be- nme operando acquirerent > per clationem eva- cuet. inane eft captare honiinum laudes , qui, cum fecundum oculos judicent, fepe fallun- tur. Momentanea eft ifta gloria ex faftu & cupiditate procedens: & quia inanis eft, coa- flat effe vanam ac vacuam meritoque con- temnendam. Ex eo quod inane eftquem fru- Cum referre poteritis? Quinimo fatapire pla- cere Patri veflro celefti , qui videt in abfcon- dito : hoc eft querere non inanem , fed e- ternam gloriam . Quidquid facitis , in gloriam Tei facitex Nolite Geri fimiles (cribis & Pha- dendum omne genus humilitatis , quia tamen acta fponfi mei nimis mibi fuave est recenfe- re, ideo morem mihi in aufcultando perite , Nonne tota ejus vita fummam redolet humi- litatem ? Nafcitur ex humiilima matre, hu- mili nutricio commendatur, in bumili tugu- rio & inter humilia animalia reponitur , hu- miles pifcatores in difcipulos eligit , hnmiles parvulos amplexatur , predicando nihil fbi attribuit, fed dicit: Sermonem quem audiflis , jean. ve. non eff meus, & rurfus: Doürina mea non ей Joan. 7. mea , fed ejus qui mifit me . Faciendo mira- cuia , dicit difcipulis: . Videte nemini dixeritis vi- ffonem hanc . Leprofo mundato : Vide nemini Tifeis , qui ( ut inquit dominus ) omnia fua dixcris. Abluit, in documentum humilitatis , faciunt ut. videantur ad. hominibus, & vocentur rabb; . Ymitamini poties illa fantta quatuor Ezechielis animalia ; habentia (acies extentas defuper, &: pennas extentas defuper: hoc eft cogitationes veftras, quz fignificantur per fa- cies, ad Deum femper referte , Si quis inter vos fapiens effe yidetur , Non glerierur ( ut inquit Jeremias ) im fapientia fum, mec fortis in fortituding fue , nec dices im dioiüs fui - jed in hoc glorietur qui gloriatur , fcire c noj- Je me, quia ego fum dominus . Vereaminiquod minatur pfalmilta: dominus diffpat offa eorum qui kominibus placent . Æbfit vobis glorigri nif im cruce domini порт Jefu Clrifli, Si gloviari pedes difcipulorum. , & ut impleat omnem bumilitatem , permittit fe a fervo baptizari : humiliter omnes audit, humiliterque refpon- det, etiam cafus. Taceo quam humiliter paf- fionem & cruçem tulerit, ne force Auvius Ja- crymarum me reliqua dicere & yos audite impediat, Deficeret me quippe dies , fi om- nia Christi humilitatis gesta & documenta referre vellem . Quid etgo ihtumefcis., o ho- mo? © pelli morticina, quid tenderis ? D fanies feetida , guid inflaris ? Princeps tuus humilis, & tu fuperbus: caput humile , & membrum fuperbum. Difcite igitur filii a Chri- Ao, quia mits est & humilis corde. Sed fi vultis, in domino glorigmini , &* hsc fit gloria D yultis, filioli mei, in hoc fando ünitatis ne- veftra ,. teffimonium. confcientie veftra. Hujufmo- di inanis glori& appetitus in intelligendis fcri- pturis facris fupra modum obeft. Dum enim humanis laudibus aucupandis animus intentus. eft primo fenfu infolitos: novafque opiniones querit: deinde que ipfe adinvenerit nimis te- naciter defendit. Unde fit, ut cum redigere intelle&tum in captivitatera recufet ; quod ne- ceffarium. eft fecundum apoftolum , aliter. fcri- piuras intellipat , quam Spiritus fanQus её flagitet : & dum de fingularitate fententiæ glo- Tiatur , feipfum nolens corrigere , in errore peifeveret . Er quia inanis gloria fia eft fo- perbiæ ,'qua non confiderans imbecillitatem: gotio, guod tracteturi estis ,. vitare contentio- nem, inanem glorium , & omnia in humili- tate agere, fi vultis, celeriter & fine difficui- tatem idipfum fapere , & caritatem mutnam habere , accipite hoc falutare præceptum quod vobis trado , quo. nihil confultius nihii effica- cius effe potest. In omni conrroverfia fedan- da primum quaeritur judex peritus , & qui non fit acceptor períonarum (nam fine judi- ce litigantes raro inter íe convenire confue- verunt) ecce hujufmodi vobis demonítro ju- dicem. Ypfa ego fum, fancta Dei ecclefia ma-- ter veftra . Compromirtite in me: eligite me judicem & arbitram . De fapientia mea cui ingenii humani, effert fe fupra fe , S apo- Erelinquitur dubitandi locus, cum Spiritus fan- ftatare hominem facit a Deo , ficut, & olim mulos ex angelis : ideo confeflim apoftolus in remedium hujus vitii fübjicit humilitatis virtutem , Jortr ergo vos, filii mei , ut: res ue-. &us omue me doceat veritatem ?. Sj evange- Ha & omnis facra fcriptura a me fidei ancto- ritatem fufceperunt , fi nihil catholicum. dici poteft quod per me non fuerit approbatum , газ in. humilitate agatis .— Nihil , dile&iffimi fi omnes doctores ac magistri fuas fententias mei „.citius ad eamdem fidei pnitatem & ca- ritatem adducere vos poterit , quam hpmili- taüs fpiritus : nihil vero magis dirimere , quam fuperbiz tumor , Nam ficut nutrix eft dile&ionis humilitas , iià maier odii füper- bia. Si graçiam Dei appetitis , humiles efto- meo femper judicio fubmiferunt , dicentes ; Non créücremus evangelio, mifi ecclefie ca tholicz awcoritas nos Commoverct; quis de cetero ambigat, an cujuslibet cantroverüg dife finiende competens ego judex fim ? De acce- ptione perfônarum fupervacunm cst. quidquam, dice» Philip. a 

Strana 508
se Fin 6. Z. Cor. 11, Мот, 33, Jem. 9 Bfai. sz. Galat. p Cor. z Philip. 4. 507 APPENDIX PRIMA soť contentiofis verbis agatis , fed cum omni po- Ate : quia Deus fuperbis уе, © humilibuż tius manfuetudine & lenitate . Contentio ani- mos irritat , mentem pertutbar , & odia ac- cendit . Non poflum pati in domo mea X inter flios meos fieri quæftiones pugnaîque verborum: ex his enim , inquit apoftolus ad Timotheum , oriuntur, invidie , contentiones , blefphemie , C fufpiciones, & rurfus : His qui June ex contentione, €r non acquiefcint werita- 3B. Pa, indignatio , tribulatio C anguflia . Cam contentiofis & per contentionem nihil traéta- re unquam confueyi. На de rne inquit apo- ftolus. Si quis autem videtur contentiofus effe ; mos talem confuetudinem non habemus , meque ecciefía Dei , Sed nec per inanem gloriam in dai gratiam . Et ne forfitan humilitatis pesfua- fio gravis cuiquam videatur, beatus Paulus , gen. s. postquam praedixit , Nihil per contenitonem. ek inanem gloriam , fed in humilitate ,| &c. canti- nuo fubdit: Hoc enim jentite in uobis guod in &hriflo. Jefu , qui cum in forma Dei effet, non rapinam arbitratus eft , effe fe &qualem Deo , fed femetipfim exinanivit, formam ferot acGpins : quod majus humilitatis exemplum tradi aut cogitari potuiffet „ quam quod dominus & crea- tor omnium fe exinaniyerit, & fzrvilem. con- ditionem acceperit ? Quis tam glatus effe po- tefl , qui ista cogitans non compellatur fieri humillimus ? Hujufmodi exinanitio, & fervi. hoc facro loco quidquam agitetis . Ínanis glo- Blis forme acceptio ,. eii fatis foret 2d. perfua- xia cujufque boni operis fermentum eft , in- fidiatrixque virtutum , ut fru&ium , quem be- nme operando acquirerent > per clationem eva- cuet. inane eft captare honiinum laudes , qui, cum fecundum oculos judicent, fepe fallun- tur. Momentanea eft ifta gloria ex faftu & cupiditate procedens: & quia inanis eft, coa- flat effe vanam ac vacuam meritoque con- temnendam. Ex eo quod inane eftquem fru- Cum referre poteritis? Quinimo fatapire pla- cere Patri veflro celefti , qui videt in abfcon- dito : hoc eft querere non inanem , fed e- ternam gloriam . Quidquid facitis , in gloriam Tei facitex Nolite Geri fimiles (cribis & Pha- dendum omne genus humilitatis , quia tamen acta fponfi mei nimis mibi fuave est recenfe- re, ideo morem mihi in aufcultando perite , Nonne tota ejus vita fummam redolet humi- litatem ? Nafcitur ex humiilima matre, hu- mili nutricio commendatur, in bumili tugu- rio & inter humilia animalia reponitur , hu- miles pifcatores in difcipulos eligit , hnmiles parvulos amplexatur , predicando nihil fbi attribuit, fed dicit: Sermonem quem audiflis , jean. ve. non eff meus, & rurfus: Doürina mea non ей Joan. 7. mea , fed ejus qui mifit me . Faciendo mira- cuia , dicit difcipulis: . Videte nemini dixeritis vi- ffonem hanc . Leprofo mundato : Vide nemini Tifeis , qui ( ut inquit dominus ) omnia fua dixcris. Abluit, in documentum humilitatis , faciunt ut. videantur ad. hominibus, & vocentur rabb; . Ymitamini poties illa fantta quatuor Ezechielis animalia ; habentia (acies extentas defuper, &: pennas extentas defuper: hoc eft cogitationes veftras, quz fignificantur per fa- cies, ad Deum femper referte , Si quis inter vos fapiens effe yidetur , Non glerierur ( ut inquit Jeremias ) im fapientia fum, mec fortis in fortituding fue , nec dices im dioiüs fui - jed in hoc glorietur qui gloriatur , fcire c noj- Je me, quia ego fum dominus . Vereaminiquod minatur pfalmilta: dominus diffpat offa eorum qui kominibus placent . Æbfit vobis glorigri nif im cruce domini порт Jefu Clrifli, Si gloviari pedes difcipulorum. , & ut impleat omnem bumilitatem , permittit fe a fervo baptizari : humiliter omnes audit, humiliterque refpon- det, etiam cafus. Taceo quam humiliter paf- fionem & cruçem tulerit, ne force Auvius Ja- crymarum me reliqua dicere & yos audite impediat, Deficeret me quippe dies , fi om- nia Christi humilitatis gesta & documenta referre vellem . Quid etgo ihtumefcis., o ho- mo? © pelli morticina, quid tenderis ? D fanies feetida , guid inflaris ? Princeps tuus humilis, & tu fuperbus: caput humile , & membrum fuperbum. Difcite igitur filii a Chri- Ao, quia mits est & humilis corde. Sed fi vultis, in domino glorigmini , &* hsc fit gloria D yultis, filioli mei, in hoc fando ünitatis ne- veftra ,. teffimonium. confcientie veftra. Hujufmo- di inanis glori& appetitus in intelligendis fcri- pturis facris fupra modum obeft. Dum enim humanis laudibus aucupandis animus intentus. eft primo fenfu infolitos: novafque opiniones querit: deinde que ipfe adinvenerit nimis te- naciter defendit. Unde fit, ut cum redigere intelle&tum in captivitatera recufet ; quod ne- ceffarium. eft fecundum apoftolum , aliter. fcri- piuras intellipat , quam Spiritus fanQus её flagitet : & dum de fingularitate fententiæ glo- Tiatur , feipfum nolens corrigere , in errore peifeveret . Er quia inanis gloria fia eft fo- perbiæ ,'qua non confiderans imbecillitatem: gotio, guod tracteturi estis ,. vitare contentio- nem, inanem glorium , & omnia in humili- tate agere, fi vultis, celeriter & fine difficui- tatem idipfum fapere , & caritatem mutnam habere , accipite hoc falutare præceptum quod vobis trado , quo. nihil confultius nihii effica- cius effe potest. In omni conrroverfia fedan- da primum quaeritur judex peritus , & qui non fit acceptor períonarum (nam fine judi- ce litigantes raro inter íe convenire confue- verunt) ecce hujufmodi vobis demonítro ju- dicem. Ypfa ego fum, fancta Dei ecclefia ma-- ter veftra . Compromirtite in me: eligite me judicem & arbitram . De fapientia mea cui ingenii humani, effert fe fupra fe , S apo- Erelinquitur dubitandi locus, cum Spiritus fan- ftatare hominem facit a Deo , ficut, & olim mulos ex angelis : ideo confeflim apoftolus in remedium hujus vitii fübjicit humilitatis virtutem , Jortr ergo vos, filii mei , ut: res ue-. &us omue me doceat veritatem ?. Sj evange- Ha & omnis facra fcriptura a me fidei ancto- ritatem fufceperunt , fi nihil catholicum. dici poteft quod per me non fuerit approbatum , газ in. humilitate agatis .— Nihil , dile&iffimi fi omnes doctores ac magistri fuas fententias mei „.citius ad eamdem fidei pnitatem & ca- ritatem adducere vos poterit , quam hpmili- taüs fpiritus : nihil vero magis dirimere , quam fuperbiz tumor , Nam ficut nutrix eft dile&ionis humilitas , iià maier odii füper- bia. Si graçiam Dei appetitis , humiles efto- meo femper judicio fubmiferunt , dicentes ; Non créücremus evangelio, mifi ecclefie ca tholicz awcoritas nos Commoverct; quis de cetero ambigat, an cujuslibet cantroverüg dife finiende competens ego judex fim ? De acce- ptione perfônarum fupervacunm cst. quidquam, dice» Philip. a 

Strana 509
Apor. 21. * Val indici. H. CONCILII BASILEENSIS. 509 510 dicere, cum leges humanæ prohibeant patres Atuus: venieſque ad ſacerdotes Zevitici generis, a filiis, in quibus par conſtat affectus, judi- & ad judicem qui fuerit in illo tempore: que- reſque ab eis qui indicabunt tibi judicii verita- cem recuſari . Quis major vobis honor con- tem : & facies quæcumque dixerint qui præſunt tingere poteſt, quam quod ſponſa Chriſti & in loco quem elegit dominus , & docuerint to regina adſtans a dextris ejus judicet inter vos? juxta legem ejus, ſequeriſque ſententiam eorum: Quæ major certitudo veritatis , quam quod non declinabis ad dexteram vel ad finiſtram . diſcipula Spiritus fancti ſententiam pronuntiet? Quem unquam fideliorem judicem invenire Sed & hoc generale concilium locus est, quem elegit Dominus, in quo ſponſa ſua ſan- poteritis , quam amantifſimam matrem veſtram ? ctum tribunal erexit . Et hi qui in eo con- Nolite ergo diſputando laborare, nec conten- gregantur , in locum ſacerdotii Levitici gene- dendo verbis alter alterum lacesfere . Quid vos multitudine librorum oneratis? cur diver- ris ſucceſſerunt , imo & pluſquam Levitæ ſunt , ſorum magiſtrorum ſententias in medium af- majoremque procul dubio ſcientiæ potestatiſ- fertis? Cur intelligentias vestras humanis in- que copiam a domino perceperunt : utique quiſitionibus ac ſubtilitatibus defatigatis ? Ec- cum illi umbræ ministri fuerint , hi vero fint ce in medio veſtri adeſt magiſtra veſtra, cui Bveritatis: illi fanguinis & carnis judices, hi Spiritus domini ſenſus myſteria & arcana ape- autem ſpiritus & animæ. Merito ergo ad verbum hujus concilii vestrum omne nego- rit ſcripturzrum. Non mihi opus eſt judican- do ut legiſperitos advocem , aut bibliothecas tium pendeat : & quidquid ſanctum aut pro- fanum judicaverit, id ſine hæſitatione ſanctum perſcruter. Nullius hominis conſilio opus ha- beo, cui conſulit Deus. Claritas domini me- profanumque habetote ; ne veniat ſuper vos judicium mortis, quod inobedientibus com- cum ſemper intellectum illustrat, & agnus minatur dominus . In hoc apparebit humili- meus Jesus Chriftus ante me lucernam defert, tas & obedientia vestra, ſi quemadmodum ne errem, ut paulo ante ex apocalypti Joan- Christus venit facere voluntatem Patris , & nis recitatum audiſtis. Et quia ego, cum ſim ita vos veneritis facere voluntatem matris ve- toto orbe terrarum diffuſa , in uno loco to- stræe. Acquieſcite tandem , obſecro , monitio- ta eſle non poſſum, ſoleo pro neceſſitatibus Christiane religion's nonnunquam urbem ali- nibus meis, neque innitamini prudentiæ ve- strae. Accipite juſſu Dei & meo in judicem quam insignem eligere , & ad eam ex omni- bus ſinibus meæ ditionis epiſcopos & ſacer- hane ſanctam ſynodum: de cujus gremio qui- dotes, & alios Levitici generis, & quos vo-Clibet effe potest, qui ejus judicio stare vo- luero de populo Christiano advocare, quibus luerit. Polliceor vobis quod non aliud judi- cabit , quam Spiritus ſanctus dux &t rector in Spiritu ſancto legitime congregatis ego ip- ſa repræſentor, & ibi tribunal meum erigens , illius dictaverit . Ipſe adstabit medius judex & arbiter , perfecte illuminaturus corda om- quidquid per hujuſmodi congregationem quam nium, ur viam ambulent veritatis & pacis. univerſalem ſynodum ſeu generale concilium Sed ut ipſe Spiritus paracletus in cordibus voco, judicatum statutumque fuerit, perinde vestris efficacius habitet, & idipsum fapere, ratum habeo, ac ſi ego ipſa ore proprio ju- & eamdem caritatem vobis largiri dignetur» dicaſsem ac statuiſsem: idque ab omnibus ju- beo ſub anathemate ubique obſervari. Hoc cui humilium & manſuetorum ſemper depre- catio placuit, fitis in oratione perfeverantes, autem tempore nuſquam melius quam in hac & tamdiu ac tam ferventer ſuam pietatem civitate Baſileenſi hujuſmodi generalem ſyno- jejuniis, gemitibus, obſecrationibus, ac ſan- dum viſum est poſſe * indicere. Huie ergo ctis operibus interpellabitis , uſquequo ipſe ſacro concilio , quod in Spiritu ſancto legi- time congregatum fateor , omnem meam au- veritatis doctor & caritatis auctor corda uni- ctoritatem potestamque impartior , & ambas Dverſi populi per ſententiam hujus ſacri con- ſcientiæ & potestatis cælestes claves mihi a cilii illustrabit ad cognoſcendam amplecten- damque veritatis & unitatis ſemitam . Hora domino traditas veraciter conſigno: ut quid- exigit ut jam finem dicendi faciam. Audistis quid in terris claudere & aperire , ſolvere & ergo, dilectiſſimi mei, conſilia & præcepta ligare voluerit , juxta pollicitationem Christi, mea, quam fancta & utilia funt: ostendi indubitanter clauſum & apertum, ſolutum & tandem viam qua hoc facillime exequi poſſi- ligatum reputetur in cælis. Itaque non ali- tis. Apprehendite quæſo illam , qua certe ter nec minus reverenter hoc concilium quam nulla falubrior inveniri potest. * Moneat vos meipſam existimare debetis. Quamobrem ut honor Dei, qui ſupra modum ex vestra diſ- vestra fidelis advocata vobis ſuadeo, ut pia ſenſione læditur . Fides etiam catholica ab mater conſulo, ut ſponſa Christi & regina infidelibus blaſphematur, inhonoratur, & ir- Christiani populi impero, ut in omnibus vo- ridetur : nec veram eſſe credunt, quam per ſipſos huic ſacro concilio penitus committa- tot ſectas hincinde lacerari inſpiciunt . Mo- tis, & ab ejus ſanctionibus nullatenus decli- netis. Si nonnulli aliquando de fide conten- neat vos honor matris vestræ, quam hostes dentes unum vel duos aut paucos elegerunt Enominis Christiani propter diffidia vestra ubi- homines , quorum judicio stare voluerunt , que contemnunt . Moneant vos acerbiſſimæ lacrymæ , quas pro vobis quotidie fundo, & quanto magis & vos hanc tam celebrem ex aſfiduus dolor, qui me pro vestra diſcordia toto Christiano populo collectam ſynodum excruciat , Vere dicere illud poſſum quod pro dirimenda vestra contentione in judicem ſcribitur in Canticis ; Invenerunt me cuſtodes , acceptare debetis? Deus in veteri testamento qui circuierunt civitatem ; percuſſerunt me , & populo ſuo mandavit dicens : Si difficile & vulneraverunt me: tulerunt mihi pallium meum ambiguum apud te judicium eſſe perſpexeris in- cuſtodem murorum. Niſi velitis ab omni hu- tes ſanguinem & ſanguinem , inter cauſam & manitatis & gratitudinis vestigio declinare, cauſam, inter lepram & lepram & judicum in- miſereri vos decet tot ærumnarum ac caia- tra portas tuas videris verba variari, ſurge, & aſcende ad locum quem elegit dominus Deus mitatum mearum. Siccate, cum poſſitis, fi- Movaně: 9 Mo- veat , & Mo veant. CART. 3. rus. 17. lii,

Strana 510
Apor. 21. * Val indici. H. CONCILII BASILEENSIS. 509 510 dicere, cum leges humanæ prohibeant patres Atuus: venieſque ad ſacerdotes Zevitici generis, a filiis, in quibus par conſtat affectus, judi- & ad judicem qui fuerit in illo tempore: que- reſque ab eis qui indicabunt tibi judicii verita- cem recuſari . Quis major vobis honor con- tem : & facies quæcumque dixerint qui præſunt tingere poteſt, quam quod ſponſa Chriſti & in loco quem elegit dominus , & docuerint to regina adſtans a dextris ejus judicet inter vos? juxta legem ejus, ſequeriſque ſententiam eorum: Quæ major certitudo veritatis , quam quod non declinabis ad dexteram vel ad finiſtram . diſcipula Spiritus fancti ſententiam pronuntiet? Quem unquam fideliorem judicem invenire Sed & hoc generale concilium locus est, quem elegit Dominus, in quo ſponſa ſua ſan- poteritis , quam amantifſimam matrem veſtram ? ctum tribunal erexit . Et hi qui in eo con- Nolite ergo diſputando laborare, nec conten- dendo verbis alter alterum lacesfere . Quid gregantur , in locum ſacerdotii Levitici gene- vos multitudine librorum oneratis? cur diver- ris ſucceſſerunt , imo & pluſquam Levitæ ſunt , majoremque procul dubio ſcientiæ potestatiſ- ſorum magiſtrorum ſententias in medium af- que copiam a domino perceperunt : utique fertis? Cur intelligentias vestras humanis in- quiſitionibus ac ſubtilitatibus defatigatis ? Ec- cum illi umbræ ministri fuerint , hi vero fint ce in medio veſtri adeſt magiſtra veſtra, cui Bveritatis: illi fanguinis & carnis judices, hi Spiritus domini ſenſus myſteria & arcana ape- autem ſpiritus & animæ. Merito ergo ad verbum hujus concilii vestrum omne nego- rit ſcripturzrum. Non mihi opus eſt judican- do ut legiſperitos advocem , aut bibliothecas tium pendeat : & quidquid ſanctum aut pro- fanum judicaverit, id ſine hæſitatione ſanctum perſcruter. Nullius hominis conſilio opus ha- beo, cui conſulit Deus. Claritas domini me- profanumque habetote ; ne veniat ſuper vos judicium mortis, quod inobedientibus com- cum ſemper intellectum illustrat, & agnus minatur dominus . In hoc apparebit humili- meus Jesus Chriftus ante me lucernam defert, tas & obedientia vestra, ſi quemadmodum ne errem, ut paulo ante ex apocalypti Joan- Christus venit facere voluntatem Patris , & nis recitatum audiſtis. Et quia ego, cum ſim ita vos veneritis facere voluntatem matris ve- toto orbe terrarum diffuſa , in uno loco to- stræe. Acquieſcite tandem , obſecro , monitio- ta eſle non poſſum, ſoleo pro neceſſitatibus Christiane religion's nonnunquam urbem ali- nibus meis, neque innitamini prudentiæ ve- strae. Accipite juſſu Dei & meo in judicem quam insignem eligere , & ad eam ex omni- bus ſinibus meæ ditionis epiſcopos & ſacer- hane ſanctam ſynodum: de cujus gremio qui- dotes, & alios Levitici generis, & quos vo-Clibet effe potest, qui ejus judicio stare vo- luero de populo Christiano advocare, quibus luerit. Polliceor vobis quod non aliud judi- cabit , quam Spiritus ſanctus dux &t rector in Spiritu ſancto legitime congregatis ego ip- ſa repræſentor, & ibi tribunal meum erigens , illius dictaverit . Ipſe adstabit medius judex & arbiter , perfecte illuminaturus corda om- quidquid per hujuſmodi congregationem quam nium, ur viam ambulent veritatis & pacis. univerſalem ſynodum ſeu generale concilium Sed ut ipſe Spiritus paracletus in cordibus voco, judicatum statutumque fuerit, perinde vestris efficacius habitet, & idipsum fapere, ratum habeo, ac ſi ego ipſa ore proprio ju- & eamdem caritatem vobis largiri dignetur» dicaſsem ac statuiſsem: idque ab omnibus ju- cui humilium & manſuetorum ſemper depre- beo ſub anathemate ubique obſervari. Hoc catio placuit, fitis in oratione perfeverantes, autem tempore nuſquam melius quam in hac civitate Baſileenſi hujuſmodi generalem ſyno- & tamdiu ac tam ferventer ſuam pietatem jejuniis, gemitibus, obſecrationibus, ac ſan- dum viſum est poſſe * indicere. Huie ergo ctis operibus interpellabitis , uſquequo ipſe ſacro concilio , quod in Spiritu ſancto legi- time congregatum fateor , omnem meam au- veritatis doctor & caritatis auctor corda uni- ctoritatem potestamque impartior , & ambas Dverſi populi per ſententiam hujus ſacri con- ſcientiæ & potestatis cælestes claves mihi a cilii illustrabit ad cognoſcendam amplecten- damque veritatis & unitatis ſemitam . Hora domino traditas veraciter conſigno: ut quid- exigit ut jam finem dicendi faciam. Audistis quid in terris claudere & aperire , ſolvere & ergo, dilectiſſimi mei, conſilia & præcepta ligare voluerit , juxta pollicitationem Christi, mea, quam fancta & utilia funt: ostendi indubitanter clauſum & apertum, ſolutum & tandem viam qua hoc facillime exequi poſſi- ligatum reputetur in cælis. Itaque non ali- tis. Apprehendite quæſo illam , qua certe ter nec minus reverenter hoc concilium quam nulla falubrior inveniri potest. * Moneat vos meipſam existimare debetis. Quamobrem ut honor Dei, qui ſupra modum ex vestra diſ- vestra fidelis advocata vobis ſuadeo, ut pia ſenſione læditur . Fides etiam catholica ab mater conſulo, ut ſponſa Christi & regina infidelibus blaſphematur, inhonoratur, & ir- Christiani populi impero, ut in omnibus vo- ridetur : nec veram eſſe credunt, quam per ſipſos huic ſacro concilio penitus committa- tot ſectas hincinde lacerari inſpiciunt . Mo- tis, & ab ejus ſanctionibus nullatenus decli- netis. Si nonnulli aliquando de fide conten- neat vos honor matris vestræ, quam hostes dentes unum vel duos aut paucos elegerunt Enominis Christiani propter diffidia vestra ubi- homines , quorum judicio stare voluerunt , que contemnunt . Moneant vos acerbiſſimæ lacrymæ , quas pro vobis quotidie fundo, & quanto magis & vos hanc tam celebrem ex aſfiduus dolor, qui me pro vestra diſcordia toto Christiano populo collectam ſynodum excruciat , Vere dicere illud poſſum quod pro dirimenda vestra contentione in judicem ſcribitur in Canticis ; Invenerunt me cuſtodes , acceptare debetis? Deus in veteri testamento qui circuierunt civitatem ; percuſſerunt me , & populo ſuo mandavit dicens : Si difficile & vulneraverunt me: tulerunt mihi pallium meum ambiguum apud te judicium eſſe perſpexeris in- cuſtodem murorum. Niſi velitis ab omni hu- tes ſanguinem & ſanguinem , inter cauſam & manitatis & gratitudinis vestigio declinare, cauſam, inter lepram & lepram & judicum in- miſereri vos decet tot ærumnarum ac caia- tra portas tuas videris verba variari, ſurge, & aſcende ad locum quem elegit dominus Deus mitatum mearum. Siccate, cum poſſitis, fi- Movaně: 9 Mo- veat , & Mo veant. CART. 3. rus. 17. lii,

Strana 511
513 APPENDI X PRIMA $12 Xi. laerymas meas: fanate vulnera , testitui- À ter alterum. caritate fuperare fludebitis . Be- te mibi pallium meum , quod abstulerunt mihi cuftodes murorum , idololatre videlicet St gentiles , & qui in rebus mortuis hujus feculi fpem ponunt. Índuite me veftem deau- Tatam , Gircumdatam varietate ; deaurataim qui- dem caritatem. membrorum, variatam autem copio/a filiorum multitudine. Sed & publica movere vos debet calamitas . Circumfpicite undique quomodo plebs Chriftiana a Turcis, Saracenis, '"fartaris ac barbaris conculcatur ac dcvoratur. Cur non compatimini tot millibus fratrum veftrorum , qui fingulis annis in du- rifimam infidélium fervitutem rediguntur. © fi audiretis , cum raptores predam dividunt nedicetis femper diem iftum , G& innumeras Deo omniporenti gratias referetis , qui in ea- dem vos unitate & caritate devinxit . Quid plura? Succeder randem vobis , quemadmo- dum fucceffit & Chrifto , quantum tamen hu- mana conditio capere potefl. Poftquam enim heatus Paulus. fuperius commemoravit. quod Chriflus exinanivit(e, formam fervi accipiens, humiliavitque fe , factus obediens ufque ad mortem, in premium hujus humiliationis & obedientiz (Бан о: Propter quod exaltevit il- ium Deus , & dedis illi nomen quod efl fuper omne nomen, ut i| nomine Jefu omne genu fle- atur. celeffium , terrefirium. c. infernorum : em Chriftiandrum , quanta funt illa lamenta ac B omnis lingua conficatur quia Jefus « hriffus in fafpiriz, cum uxor cedit in fortem uni, vir alteri; uni pater, alii fllius; uni frater, alii alius! Quanti funt ili gemitus, quantique fin- gultus miferabilium filiorum mecrum , cum invicem disjunguntur , nunquam fe amplius revifuri! Quis tune veflrum abflinere poflet a lacrymis? Defincretis runc forfizan bellis invi- cem decezaro. Sed quod lacrymabilius eff , quam multis ex his qui capüvi ducuntur ; non valentes tam diram ferre fervitutem , fi- dem catholicam abnegant , & ad nefandam Mahometi fe&am perveriuntur . Quot deinde regna, provincie , urbes , opida , «quotidie eapiuntur Sc depopulantur? Jam vos pene ad gloria eft. ei Paris. Sic quidem fi vos hu- miliaveritis , & mihi obedientes fueritis, exal- tabit vos Deus fuper terram, & magnificavit fuper filios hominum, & dab vobis nomen quod eft fuper omne nomen, hoc eft nomen regium Chrifianum, quo nullum inter gentes eft gloriofius . Tunc enim digne Chriftiani eri- tis & vocabimini. Nam hoc nomen nió ca- ritatem habentibus non rcéle congruit. Atque in hoc veftro Chriftianitatis nomine, f vere Chriftianum .fuerit , id oft , fi [piritualem ca- ritatis unctionem habueritis , oinnc genu fle- €tatur . Nam inferi videntes vos cadem fide & caritate unitos; vobis fubjicicntur , & tam- Philip. 9. angulum occidentis reduxerunt. Modicum re-G quam victi & genuflexi contremifcentes, ni-. ftat ut tandem de finibus rerre vos ejiciant . Heu mihi, cur tanzam matris veftra frarrum- que veftrorum affiétionem non recogitatis ? Cur illa avdientes in vofipfos bellum tam cru dele convertitis, & Ghriftianum ac fraternum fanguinem fine ulla mifcericerdia gi ris effun- diis ?. Parum omnium calamitatum diffidia Chriftianorum funt caufa. Si idem fiperent , eamdemque caritatem haberent , ’hujufraodi perfecutio mox finem acciperet: neque cnim ullo paco ferre poffent adveriarios meos fan- €tuazium domini polluere , & in. populum ca- zholicum ampiius defzvire: imo que infidc- les nunc catholicis faciunt, facere poffent hec bil adverfus vos prevalere poterunt . IÍomi- nes vos reverebuntur , & meo Chri(liano po- pulo, fi unanimis fuerit totus orbis quafi ge- nuflexus fervire cogetur . Angeli vero & ci- ves cadeíles genua caritatis flectentes vos ho- norificabant, & una nobifeum genufexi præ- fentabunt vos cum jubilo coram Jefu Chrifto Óponfo meo. ut in eterna beatttudine vivatis, &c regnetis cum ipfo. "unc omnis lingua con- fitebitar quia meus populus catholicus in glow ria eft Dei Patris: 2d quam gloriam ipfe Je- fus Chriftus vos omnes & alios filios meos ubique exiftentes perducere dignetur; qui vi- ‘vit cum Dec Patre & Spiritu fancto benedi. eaáem catholici infidelibus. IMoveat doniqueD' Qus in (scala feculorum. Amen, vos rcgni Bohemie ac regionum fimirimarum znüiferanda calamitas . Quanta in his partibus fanguinis Chriftiani effufio, quot ftrages , ca- des, confiiftus , bella, reine, incendia, de- vaflationes , depopulationes , quantaqae in per- fonis & rebus defolatio:ex hoc recen: diffi- dio jamdudum fecute fint, fequique verifimi- liter formidetur in dies , nifi vera unitas iü- ter vos fiat, pro dolor , toti orbi plufquam manifeftum eft. Profecto lacrymandum potius fuper hoc quam loquendum foret. Vix inter C€hriflianos alicujus fciffura memoria eft, un- de ecclefia Dei tantam jaćhiram perpefla fir ., & tanto cruore refpería. Scd (i meo acquie- XLVII. OPUSCULUM JOANNIS PATRIARCHA TIOCHENE, AN De fuperioritate inter concilium S papam. Jn fequens opuftulum notatiuncula . Prascos opusculum compofitum extitit per. reverendum veritis confilio , quemadmodum fpero , idip-E patrem dominum Joannem paciarcham Antiochenum im fum fapientes , & mutuam caritatem haben- fes, hec oinnia repente ceffabunt . Novus tunc Sol fuper vos quietis & tranquillitatis orie- tur . Reflorebic in pace weftra catholicus po- pulus Chriflianus : orbis totus renovari vide- bitur. Implebitis cælum terramque , angelos & homines » inenarrabili. lætitia. , jubilo & exulrazione. Tanto deinde inter vos benevo- lentiæ nexuconjungemini , quod præteritorum penitus oblivifcenres , vosipíos ficut fratres a- mabitis , & invicem pro amore certantes, al concilio Bafilcense anno 1454. ac fecit presens opuscu- Tam omnibus scribere volentibus publice pronuntiari in €onventüm Fratrum minorem i8 quadam magna stufa, videlicet immediate poft feftum cpiphanie domini vel circiter , tractans de dignitate vel superioritate inter con- cilinm gerieralc lepitime congregatum , &c. & papam , ae pura, utrum concilium , eye. fit supra papam, vcl etiam, guis corum dignior, Cc. Lege & confidera Ade 

Strana 512
513 APPENDI X PRIMA $12 Xi. laerymas meas: fanate vulnera , testitui- À ter alterum: caritate fuperare fludebitis . Be- te mibi pallium meum , quod abstulerunt mihi cuftodes murorum , idololatre videlicet St gentiles , & qui in rebus mortuis hujus feculi fpem ponunt. Índuite me veftem deau- Tatam , Gircumdatam varietate ; deaurataim qui- dem caritatem. membrorum, variatam autem copio/a filiorum multitudine. Sed & publica movere vos debet calamitas . Circumfpicite undique quomodo plebs Chriftiana a Turcis, Saracenis, '"fartaris ac barbaris conculcatur ac dcvoratur. Cur non compatimini tot millibus fratrum veftrorum , qui fingulis annis in du- rifimam infidélium fervitutem rediguntur. © fi audiretis , cum raptores predam dividunt nedicetis femper diem iftum , G& innumeras Deo omniporenti gratias referetis , qui in ea- dem vos unitate & caritate devinxit . Quid plura? Succeder randem vobis , quemadmo- dum fucceffit & Chrifto , quantum tamen hu- mana conditio capere potefl. Poftquam enim heatus Paulus. fuperius commemoravit. quod Chriflus exinanivit(e, formam fervi accipiens, humiliavitque fe , factus obediens ufque ad mortem, in premium hujus humiliationis & obedientiz (Бан о: Propter quod exaltevit il- ium Deus , & dedis illi nomen quod efl fuper omne nomen, ut i| nomine Jefu omne genu fle- atur. celeffium , terrefirium. c. infernorum : em Chriftiandrum , quanta funt illa lamenta ac B omnis lingua conficatur quia Jefus « hriffus in fafpiriz, cum uxor cedit in fortem uni, vir alteri; uni pater, alii fllius; uni frater, alii alius! Quanti funt ili gemitus, quantique fin- gultus miferabilium filiorum mecrum , cum invicem disjunguntur , nunquam fe amplius revifuri! Quis tune veflrum abflinere poflet a lacrymis? Defincretis runc forfizan bellis invi- cem decezaro. Sed quod lacrymabilius eff , quam multis ex his qui capüvi ducuntur ; non valentes tam diram ferre fervitutem , fi- dem catholicam abnegant , & ad nefandam Mahometi fe&am perveriuntur . Quot deinde regna, provincie , urbes , opida , «quotidie eapiuntur Sc depopulantur? Jam vos pene ad gloria eft. ei Paris. Sic quidem fi vos hu- miliaveritis , & mihi obedientes fueritis, exal- tabit vos Deus fuper terram, & magnificavit fuper filios hominum, & dab vobis nomen quod eft fuper omne nomen, hoc eft nomen regium Chrifianum, quo nullum inter gentes eft gloriofius . Tunc enim digne Chriftiani eri- tis & vocabimini. Nam hoc nomen nió ca- ritatem habentibus non rcéle congruit. Atque in hoc veftro Chriftianitatis nomine, f vere Chriftianum .fuerit , id oft , fi [piritualem ca- ritatis unctionem habueritis , oinnc genu fle- €tatur . Nam inferi videntes vos cadem fide & caritate unitos; vobis fubjicicntur , & tam- Philip. 9. angulum occidentis reduxerunt. Modicum re-G quam victi & genuflexi contremifcentes, ni-. ftat ut tandem de finibus rerre vos ejiciant . Heu mihi, cur tanzam matris veftra frarrum- que veftrorum affiétionem non recogitatis ? Cur illa avdientes in vofipfos bellum tam cru dele convertitis, & Ghriftianum ac fraternum fanguinem fine ulla mifcericerdia gi ris effun- diis ?. Parum omnium calamitatum diffidia Chriftianorum funt caufa. Si idem fiperent , eamdemque caritatem haberent , ’hujufraodi perfecutio mox finem acciperet: neque cnim ullo paco ferre poffent adveriarios meos fan- €tuazium domini polluere , & in. populum ca- zholicum ampiius defzvire: imo que infidc- les nunc catholicis faciunt, facere poffent hec bil adverfus vos prevalere poterunt . IÍomi- nes vos reverebuntur , & meo Chri(liano po- pulo, fi unanimis fuerit totus orbis quafi ge- nuflexus fervire cogetur . Angeli vero & ci- ves cadeíles genua caritatis flectentes vos ho- norificabant, & una nobifeum genufexi præ- fentabunt vos cum jubilo coram Jefu Chrifto Óponfo meo. ut in eterna beatttudine vivatis, &c regnetis cum ipfo. "unc omnis lingua con- fitebitar quia meus populus catholicus in glow ria eft Dei Patris: 2d quam gloriam ipfe Je- fus Chriftus vos omnes & alios filios meos ubique exiftentes perducere dignetur; qui vi- ‘vit cum Dec Patre & Spiritu fancto benedi. eaáem catholici infidelibus. IMoveat doniqueD' Qus in (scala feculorum. Amen, vos rcgni Bohemie ac regionum fimirimarum znüiferanda calamitas . Quanta in his partibus fanguinis Chriftiani effufio, quot ftrages , ca- des, confiiftus , bella, reine, incendia, de- vaflationes , depopulationes , quantaqae in per- fonis & rebus defolatio:ex hoc recen: diffi- dio jamdudum fecute fint, fequique verifimi- liter formidetur in dies , nifi vera unitas iü- ter vos fiat, pro dolor , toti orbi plufquam manifeftum eft. Profecto lacrymandum potius fuper hoc quam loquendum foret. Vix inter C€hriflianos alicujus fciffura memoria eft, un- de ecclefia Dei tantam jaćhiram perpefla fir ., & tanto cruore refpería. Scd (i meo acquie- XLVII. OPUSCULUM JOANNIS PATRIARCHA TIOCHENE, AN De fuperioritate inter concilium S papam. Jn fequens opuftulum notatiuncula . Prascos opusculum compofitum extitit per. reverendum veritis confilio , quemadmodum fpero , idip-E patrem dominum Joannem paciarcham Antiochenum im fum fapientes , & mutuam caritatem haben- fes, hec oinnia repente ceffabunt . Novus tunc Sol fuper vos quietis & tranquillitatis orie- tur . Reflorebic in pace weftra catholicus po- pulus Chriflianus : orbis totus renovari vide- bitur. Implebitis cælum terramque , angelos & homines » inenarrabili. lætitia. , jubilo & exulrazione. Tanto deinde inter vos benevo- lentiæ nexuconjungemini , quod præteritorum penitus oblivifcenres , vosipíos ficut fratres a- mabitis , & invicem pro amore certantes, al concilio Bafilcense anno 1454. ac fecit presens opuscu- Tam omnibus scribere volentibus publice pronuntiari in €onventüm Fratrum minorem i8 quadam magna stufa, videlicet immediate poft feftum cpiphanie domini vel circiter , tractans de dignitate vel superioritate inter con- cilinm gerieralc lepitime congregatum , &c. & papam , ae pura, utrum concilium , eye. fit supra papam, vcl etiam, guis corum dignior, Cc. Lege & confidera td 

Strana 513
Videat Je&or Sullam retra- &atianum Pii 1L, qui div ad- hæft Bailecnt- fibue contrs Euconiqr led Iand:m melioe inffitutus; ve- Ltis Befileen- fibus, adhxfir Eugen cum mvlris aliis. CONCILII B Adfie omnipotens , e. Satrofantie generali fynodo Bafileenfi, in Spiri- tu. fanfio legitime congregate, univer[alem ec- clefiam reprefentanti, vefler devntus humilis Joonnes patriarche dntiochenus feipfum ad ve- frorum devotiffimorum operum efficacem con- tinuationem, cum omni devotione , reverentia €" honore * obfequiolem.. Q nonnulli os funm apedentes in cz- lum, poteflatem Romani pontificis {u- pra potcíiatem facrorum gencralium con- ciliorum contra juris divini & humant verita- tem a {anus paribus alias declaratam exalta- re nitantar, & ob hoc, quod dominus Eu- genius papa quartus veftram facracifiimam fy- nodum ad extirpationem hærelum , reforma- tionem ecclefia in capite & in membris, ac pacem in populo Chrifliano procurandam , le- gitime congregatam , fine confenfu ipfius facri : fynodi diflolvere potuerit , afferere publice noa verentur; ego honorem ipfins facræ fynodi procurare ac illius decreta defendere juramen- to adfiri£tus , ne errori hujufmodi, fi ci non gontradicerem, affentire videses, opufculum prefens, per me contra erzorem hujufmodi compotum , fanélitsti vestræ cum humilitate duxi pri aentañdum , corrigendum , emendan- dum, &, {i noceffe fuerit , caffandum : non inrzendens tcnerc circa contesta in eo alind, quam hoc quod tenet facrofancla. rnater eccle- fa carholica, & veftra facra fynodus. illam ve- præfentans . Ht licet, tefte Hieronymo, fciam quod qui lcribit multos fumit judices, nec ignorem in fcripturis irreprehenfibile omne ni- mis, five fit longiradini ive brevitatt conne xum, cum primum fenlus legentium onoret, & fccundum prafeindai ftudioram defiderium, ur ait llieronymus fuper Jetemiam libro fe- cundo .in principio; tamen & hoc fcio, ipfo £estante fuper Joelem, quinto , quod oris a- * micnt Con- eilzuin Chalce- pertio eft in Dci non hominis poteftate : per quod conilet me nou plus potuife quam 1a- ASILEENSIS. À gnitatis i robur di quod primz fedis epifcopus non appelletur fummus facerdos, nec princeps facerdotum , ut habetur in cap. Primz fedis, 99. dift. Qua de re Cregorius Eulogio patriarche in cap. Ecce, eadem difl. Gic fcribebat : Ecce in. pra- fatione cpilloke , quam ad meipfum qui pro- bibui direxiftis, fuperbæ appellationis verbusa, . Jig ius creatoris. Ad cujus fentente univerfalem me papam dicens , imprimere ey- 22% ravifis, quod peto mihi dulciffima fanclitas vellra ultra non faciat: quia vobis fubrrahitur quod alteri plufquam ratio exigit praebetur , Er fequicur ibidem paulo poft: Si univerfa- lem me papam veftra fandlitas «dicit, negat Bí: hoc effe quod me fatetur univerfinn. Sec abfit hoc. Er gloffa ibi verba ilia, Negat ie hoc cffe, exponit, id effe de univer(itate, cum tamen ecclefia Romana non fit univerfa , frd fir de univerfrate. Gelafiufque in cap. Quam- vis, aI. diff. ad propofium dicebat, «uad quamvis univerfe ecclelæ Chrifti thalamus fint, Romana ceteris pralata eft: quafi dicat, quod licet univerfe ecclefve ( includendo Ro- manam ) fint thalamus Chrifti, ttiam ecclefia univerfalis Romana prælata eft ceteris fed non Chrifü thalamo, qui eff ecclefia univerfalis. Et quod di&um eft de cccle(ia univecíali , di- ci potest & debet de concilio generali in Spi- ritu fan&o legitime congregato, ecclefiam us Cniverfalem reptæfuntante; attento quod honor & præeminentia, qui debestur, reprælentato, debenuv repræfentanti illius vices gerenti, cap, fin. 93. dist. Ubi dicitur quod diaconus ante presbyterum federe non debet, nifi locum ha. buerit proprii parrizrche , aut metropolitani ui, & concordat cap. Primum, 94. dist. Ubi dum diceba: Symmachus papa, & ubi nos donenfe lon- ze slind ag- nivit facrum; concilium Africznum , pelleż. Romanum pontificem » ncmpe ume veslalis ecele- fim epiíco- præfentes effe non poflumus, nostra per eum . cui præcipimus reprafentetur auctoritas, fa- cit cap. Sane, quia de officio ejus cui man= dara est jurisdictio , Î. Ech preror, crc. in no- vo, 21. dist. Kt quod. concilium generale re- præfentet univerfilem ecclefiam , patet in de- creto gencralis concilii Constantienfis infra in- genioli a Deo largiri putercnrur anguftiæ, ut Dferto , & per hoc quod apostoli ufium conci- Coc obe. de (e Dieronymus afferit fuper Michæam quin- to. Quibus atteniis, fupplico ut circa hujus opufcoli defectus lanctitas veflra me dignetur haberc fupporiatum . In nomine domini Jefu Chrifli. Amen. D oflendendum quod concibum generale, A: in Spiritu fànQo legitime congregatum , fit füpra papam , ex eo quod univerfalem cc- cleflam repræfentat, & confequenter quod pa- pa illud diffolvete non poffit fine confenfu ipfius concilii, poffunt confiderari fequeniia. Et primo, quod una eft fidelium univerfa lis ecclefia, extra quam nullus omnino falva- tur: in qua non papa, fed Chriftus efl facer- .dos & facrificium , tele Innocentio lll. in cap. Yirmiter, de fumma Trinitate . Unde in- quantum papa aut alius. quicumque non fal- vatur extra ecclefiam univerfalem , patet. quod eccle(ia nniveríalis eft maior & dignior papa, & quocuraque alio membro ipuus ecctehæ:.& per conf-4uens fupra papam, argacndo a di- gnisate falvataris ad dignitatem inícrioris fal- vat, ficut argui potefl a dignitate creatoris ad dignitatem creature, que * maior eft di- Concil. General. 'Tom XXIX. Jiorum generalium. invenerunt , concilia fierent vice 6: nomine ecclefue uni- verfalis, illa congregata , que per eam fieri poffent ipfa coggregata, ut patet per aQus a- postolorum . Attuum 1. 6. 8. & 15. Secundo hoc paret, qnoniam quando Perrus apostolus primus papa post Christum . appro- pinguante tempore fue paflonis, fibi elegit in fede apostolica fuccefforem | Clementem , concilium generale apostolorum ecclefiam uni- verfalem reprafentans, confiderans ad bonam .politiam «ecclefie non convenire electionem per Peuum de perfona Clementis fa&tare per Qs modum reformationis rcprobavit, & Linum E& postea Cleeum Pewi fucceffores in admivi- suatione papuus ordinavit, ut patet in chro- nicis Clementis, & aliorum predicatorum: hocque univeríalis ecclefia approbavit & tole- i le non effe: fupra papam . Nec obstat. cap. Si Petrus , 8. quest. 9. quoniam verba illius tex- ius intelle£ta fecundum gloffam non faciunt contra . Nec obstat quod ibi dicit gloffa de Clemente, quod renunüavit: quoniam ideo renuntiavit , quia concilium generale apostolo- rum, elecionem per Petrum fac'am, tam- Kk quam a Et per illa S Forge» at Unquam ixit t Quando & ubi kabicum e fioc copci- ravit: quod non fecifer, fi conciliam genera- lium ? 

Strana 514
Videat Je&or Sullam retra- &atianum Pii 1L, qui div ad- hæft Bailecnt- fibue contrs Euconiqr led Iand:m melioe inffitutus; ve- Ltis Befileen- fibus, adhxfir Eugen cum mvlris aliis. CONCILII B Adfie omnipotens , e. Satrofantie generali fynodo Bafileenfi, in Spiri- tu. fanfio legitime congregate, univer[alem ec- clefiam reprefentanti, vefler devntus humilis Joonnes patriarche dntiochenus feipfum ad ve- frorum devotiffimorum operum efficacem con- tinuationem, cum omni devotione , reverentia €" honore * obfequiolem.. Q nonnulli os funm apedentes in cz- lum, poteflatem Romani pontificis {u- pra potcíiatem facrorum gencralium con- ciliorum contra juris divini & humant verita- tem a {anus paribus alias declaratam exalta- re nitantar, & ob hoc, quod dominus Eu- genius papa quartus veftram facracifiimam fy- nodum ad extirpationem hærelum , reforma- tionem ecclefia in capite & in membris, ac pacem in populo Chrifliano procurandam , le- gitime congregatam , fine confenfu ipfius facri : fynodi diflolvere potuerit , afferere publice noa verentur; ego honorem ipfins facræ fynodi procurare ac illius decreta defendere juramen- to adfiri£tus , ne errori hujufmodi, fi ci non gontradicerem, affentire videses, opufculum prefens, per me contra erzorem hujufmodi compotum , fanélitsti vestræ cum humilitate duxi pri aentañdum , corrigendum , emendan- dum, &, {i noceffe fuerit , caffandum : non inrzendens tcnerc circa contesta in eo alind, quam hoc quod tenet facrofancla. rnater eccle- fa carholica, & veftra facra fynodus. illam ve- præfentans . Ht licet, tefte Hieronymo, fciam quod qui lcribit multos fumit judices, nec ignorem in fcripturis irreprehenfibile omne ni- mis, five fit longiradini ive brevitatt conne xum, cum primum fenlus legentium onoret, & fccundum prafeindai ftudioram defiderium, ur ait llieronymus fuper Jetemiam libro fe- cundo .in principio; tamen & hoc fcio, ipfo £estante fuper Joelem, quinto , quod oris a- * micnt Con- eilzuin Chalce- pertio eft in Dci non hominis poteftate : per quod conilet me nou plus potuife quam 1a- ASILEENSIS. À gnitatis i robur di quod primz fedis epifcopus non appelletur fummus facerdos, nec princeps facerdotum , ut habetur in cap. Primz fedis, 99. dift. Qua de re Cregorius Eulogio patriarche in cap. Ecce, eadem difl. Gic fcribebat : Ecce in. pra- fatione cpilloke , quam ad meipfum qui pro- bibui direxiftis, fuperbæ appellationis verbusa, . Jig ius creatoris. Ad cujus fentente univerfalem me papam dicens , imprimere ey- 22% ravifis, quod peto mihi dulciffima fanclitas vellra ultra non faciat: quia vobis fubrrahitur quod alteri plufquam ratio exigit praebetur , Er fequicur ibidem paulo poft: Si univerfa- lem me papam veftra fandlitas «dicit, negat Bí: hoc effe quod me fatetur univerfinn. Sec abfit hoc. Er gloffa ibi verba ilia, Negat ie hoc cffe, exponit, id effe de univer(itate, cum tamen ecclefia Romana non fit univerfa , frd fir de univerfrate. Gelafiufque in cap. Quam- vis, aI. diff. ad propofium dicebat, «uad quamvis univerfe ecclelæ Chrifti thalamus fint, Romana ceteris pralata eft: quafi dicat, quod licet univerfe ecclefve ( includendo Ro- manam ) fint thalamus Chrifti, ttiam ecclefia univerfalis Romana prælata eft ceteris fed non Chrifü thalamo, qui eff ecclefia univerfalis. Et quod di&um eft de cccle(ia univecíali , di- ci potest & debet de concilio generali in Spi- ritu fan&o legitime congregato, ecclefiam us Cniverfalem reptæfuntante; attento quod honor & præeminentia, qui debestur, reprælentato, debenuv repræfentanti illius vices gerenti, cap, fin. 93. dist. Ubi dicitur quod diaconus ante presbyterum federe non debet, nifi locum ha. buerit proprii parrizrche , aut metropolitani ui, & concordat cap. Primum, 94. dist. Ubi dum diceba: Symmachus papa, & ubi nos donenfe lon- ze slind ag- nivit facrum; concilium Africznum , pelleż. Romanum pontificem » ncmpe ume veslalis ecele- fim epiíco- præfentes effe non poflumus, nostra per eum . cui præcipimus reprafentetur auctoritas, fa- cit cap. Sane, quia de officio ejus cui man= dara est jurisdictio , Î. Ech preror, crc. in no- vo, 21. dist. Kt quod. concilium generale re- præfentet univerfilem ecclefiam , patet in de- creto gencralis concilii Constantienfis infra in- genioli a Deo largiri putercnrur anguftiæ, ut Dferto , & per hoc quod apostoli ufium conci- Coc obe. de (e Dieronymus afferit fuper Michæam quin- to. Quibus atteniis, fupplico ut circa hujus opufcoli defectus lanctitas veflra me dignetur haberc fupporiatum . In nomine domini Jefu Chrifli. Amen. D oflendendum quod concibum generale, A: in Spiritu fànQo legitime congregatum , fit füpra papam , ex eo quod univerfalem cc- cleflam repræfentat, & confequenter quod pa- pa illud diffolvete non poffit fine confenfu ipfius concilii, poffunt confiderari fequeniia. Et primo, quod una eft fidelium univerfa lis ecclefia, extra quam nullus omnino falva- tur: in qua non papa, fed Chriftus efl facer- .dos & facrificium , tele Innocentio lll. in cap. Yirmiter, de fumma Trinitate . Unde in- quantum papa aut alius. quicumque non fal- vatur extra ecclefiam univerfalem , patet. quod eccle(ia nniveríalis eft maior & dignior papa, & quocuraque alio membro ipuus ecctehæ:.& per conf-4uens fupra papam, argacndo a di- gnisate falvataris ad dignitatem inícrioris fal- vat, ficut argui potefl a dignitate creatoris ad dignitatem creature, que * maior eft di- Concil. General. 'Tom XXIX. Jiorum generalium. invenerunt , concilia fierent vice 6: nomine ecclefue uni- verfalis, illa congregata , que per eam fieri poffent ipfa coggregata, ut patet per aQus a- postolorum . Attuum 1. 6. 8. & 15. Secundo hoc paret, qnoniam quando Perrus apostolus primus papa post Christum . appro- pinguante tempore fue paflonis, fibi elegit in fede apostolica fuccefforem | Clementem , concilium generale apostolorum ecclefiam uni- verfalem reprafentans, confiderans ad bonam .politiam «ecclefie non convenire electionem per Peuum de perfona Clementis fa&tare per Qs modum reformationis rcprobavit, & Linum E& postea Cleeum Pewi fucceffores in admivi- suatione papuus ordinavit, ut patet in chro- nicis Clementis, & aliorum predicatorum: hocque univeríalis ecclefia approbavit & tole- i le non effe: fupra papam . Nec obstat. cap. Si Petrus , 8. quest. 9. quoniam verba illius tex- ius intelle£ta fecundum gloffam non faciunt contra . Nec obstat quod ibi dicit gloffa de Clemente, quod renunüavit: quoniam ideo renuntiavit , quia concilium generale apostolo- rum, elecionem per Petrum fac'am, tam- Kk quam a Et per illa S Forge» at Unquam ixit t Quando & ubi kabicum e fioc copci- ravit: quod non fecifer, fi conciliam genera- lium ? 

Strana 515
515 APPENDIX PRIMA $16 t 7 . = 2 quam nón eosyenientem stetui ecclefim, re- Aba, Quodcumque ligaueris, exponuntur fre- probavit, & deinde Linum & Cletum ordine fucceflivo in Romanos pontifices elegit: quod non feciffet, fi fuper Petrum potestatera non habuiffer; confderato quod fí nom habuiffet potestatem reprobandi dictam electionem , ea- dem ratione nec habuiffet potestatem eligen- . ..di Linumeg nec fübíequenter Cletum. Nec ob- Bow Filia str quod aliqui dicunt in did. cap. Si Pe e«léüe pet» ertüS , quod. ecclefia. tunc non erat congregata rus JU" quoniam licet zune publice nos congregare- rur proptér metum infldelium , fecrete tamen congregabatur, ut paret in epistola, in qua dicitur: quod oratio fiebat fine intermiffone ab ecclefia ad Deum pro ea , Ad, 12. cap. Et facit pro. przmiffa fententia, quod quan- do !Samaria recepit yerbum Dei, Actor. 8, eapite, concilium. generale apostolorum mifi? ad eos Petrum & Joannem. in quo denota- tur quod concilium generale apostolorum e- fat fupra Petrum, arguendo a majodiate mit- tentis 4d minóritatem miffi; de quo habetur Luce 7. ibi dum dieitur: Xam & ego komo fumi fub. potejflate conffitutus , kabęns fub me mł- Htesy € dico huic: Vade; & adit: ¢& dli: Veni; & venit; & fero meo, Fac hoc; © facit. fecutidum fententiam magistri fententia- rum in dist, 11. & £5. ubi dicit: Ín mitren- te notari au€toritatein , &t in miffo fubaufto- Fitatem. Nec obstat quod aliqui dicunt Pe- trum ibi miffum potius confilio, quam aucto- ritate: quortiam inquantum Petrus non fuit miffus folus, non fündatur illorum intentio, & communis fententia theologorum est con- tra eos in hoc paflu. Tertio hoc etiam probater per Ambrofium in capite Qua diguior, 24. quaest. 9. ibi dum dicebat, guod non est dignior domus aposto- lice predicatienis ingreífu, quam fanc&ta eccle- fia. Igitur ecclefia est digniesz, & confequen- 'ter major papa, & quocumque aho, ut fo- nat illud verbum Dignior. Quarto hoe etiam probetur, quoniara pa- pa est minister Chrisii & ecciefis fponfe fue, ut patet per Augustinum in capile, Quodcumque, 24. ques; 7. ibi dum dice- bat, quod quando Christus Petro tradidit claves, Petrus ecclefiam fanCham fignificavit : quo verbum exponit ibi Archidiaconus in Hofario fic diccns: Signiflcavis, id est, füb figno & nomine eeclefie accepit. Unde in- quantum Peirus claves recepit ut. minister Christi & ecclefie; & fub figno & nomine ecclefie, paret quod ecclefia ut domina: ma- jor est Petro, ur ministro füo, fecundum ju- ra vulgata, dicentia dominum effe majorem Ergo spote- ministro fuo. Lioe etiam Christus aitestaba- a o : m - м Mer hrfo, tur, dum dicebat illum qui recumbebat, et- qui fe mici- ium 70838. : ex quo eccielia est domina recumbens , & pa- pa est ejus minister, fequitur quod qvando apa male ministrat in offenfam Christi & eccleim füe fponís; ecclefia, tamguam do- mina major ministro fuo , illum. compefcere potest , & per modum reformationis corrige- те & punire, fecundum jura diceniia, majo- rem ministrum inferiorem , quando male agit, corrigere poffe &t punire, & maxime quiz potestas data fuit Petro ad zdiflcasionem , & non ad diffiparionem , cap. Remittuntur , 23. quest. 4. cum ibi notaris per Archidiaconum мень, зе, in Rofario, ibi dum digit, quod is wem iam majorem eo qui ministrabat Luc. 22, Et^ quentius, fic, fcilicet juste, clave non erren- te: & quod ecclefia à. Christo claves accepe- rit ac potestatem ligandi Śr folvendi, patet fecundum Hieronymum in cap. Omnibus 24. gu. 7. Ш ° Ист pro hac parte facit fenteatia Grego- Bac Concills T . sa a: . 6 03:5, Romani pote fii in eapite Sicut fan€ti, rs. dist. ubi dicit> (jede prec venerari facra illa concilis generalia ficut o- Pm ador vangelium, quia dum univerfali funt confen- fue. fü constituta, fe & поп ilia destruir quifquis prefamit abfolvere uos ligant , aut ligare quos abíolvunt. | ° Мет facit etiam cap. Si duo contra fas, 25. dist. eap. Ubique , quod fi fint duo conten- B dentes de papatu, defínitia pertinebit ad con- cium generale, fecundum gloffam ibidem, & hoc eram) aperit textus, cum dicit, quod: 8 duo contra fas fuerint eleGi, nullus eorum, debet recipi , fed ilie quem univerfalis confen- fus elegir. . "Jtem ad hoc propofitum dicit Joannes Ane dres in cap. de renuntiatione lib. 6. in Nos vella, quod fi papa in confistorio fecreto co- ram cardinalibus renuntiet pzpatui, fine prze fentia aliorura testium , Śc postea dicat Ie nog renuntiafie, concilium generale erit judex ; quod non effet, fi non effet fapra papam , item nota gloffam in cap. Si papa, 40. dist. quod nedum ia caufa hzrels, fed etiam in Cquocumque alio cafu, in quo papa commit. üt exceffum eccie(iam (càndalizantem , fi Ge ins éorrigihilis , potest accu(ari & puniri: quod est intelligendum per concilium generale, juxia jam dicia fupra. Hem quod concilium generale fit fapra pa- pam patet, quia papa peccare potest, 2:. dist. Nunc autem: ecclefia autem univerfalis per concilium reprzítntata peccare mou potest, ut pater in cap. Á recta, z4. quest. r, cum ih} notatis per gloffam Gt doCtores: 4 norant Ostienfis & Joannes Ándrez in cap. A nobis in magno, de fententia excommaunicationig fuper verbo Ecclefie , quod illud, quod dici» tur de ccclefia univerfaii, diei deber de cone Dcilio generali illam reprefenrante , arguen- do a natura feu qualitate. reprafentantis & reprefentaü , de qua im precedentibus die €um est. ` Praeterea hoc etiams probatur, srguendo ab abfürditate vitanda, & per exemplum fimili- tudinis, quo Christus utebatur inter fuos di- fcipulos, dicendo fimilitudinem hanc. Veniae igitur primo argumentum ab zbfurditate vis tande, GL ponamus quod aliquis papa per füz mala opera difüparet generalem statum eccle- fiz; & iplam ecclefiam 8x populum Christia- num notorie fcandalizaret : fi dicamus coach lium generale non habere potestatem compe- Ícendi eum, eife! in potestate unius hominie E destruere ceclefam fine remedio , quod effec abfurdum: fed quod exemplum fimilitudinis ponemus , qnod aliquis dominus rex volens ire ad fanftum Sepulcrum , dat potestatem guber- nandi regaum in ejus abíentia domine regine Tponfe fug, adjiciens quod quia mom conve- Xt honestati fb; muliebri difcurrere per re- gnum quotidie, quando cafus neceffitasis oc- currerint, ordinae fibi unum zninistrum gene- zalem , qui nomine ipílus regis & dice regi- nz habeat potestatem. gubernandi dictam re- guum: quo faclo, vadit rex ad viagium fuum , Dein 

Strana 516
515 APPENDIX PRIMA $16 t 7 . = 2 quam nón eosyenientem stetui ecclefim, re- Aba, Quodcumque ligaueris, exponuntur fre- probavit, & deinde Linum & Cletum ordine fucceflivo in Romanos pontifices elegit: quod non feciffet, fi fuper Petrum potestatera non habuiffer; confderato quod fí nom habuiffet potestatem reprobandi dictam electionem , ea- dem ratione nec habuiffet potestatem eligen- . ..di Linumeg nec fübíequenter Cletum. Nec ob- Bow Filia str quod aliqui dicunt in did. cap. Si Pe e«léüe pet» ertüS , quod. ecclefia. tunc non erat congregata rus JU" quoniam licet zune publice nos congregare- rur proptér metum infldelium , fecrete tamen congregabatur, ut paret in epistola, in qua dicitur: quod oratio fiebat fine intermiffone ab ecclefia ad Deum pro ea , Ad, 12. cap. Et facit pro. przmiffa fententia, quod quan- do !Samaria recepit yerbum Dei, Actor. 8, eapite, concilium. generale apostolorum mifi? ad eos Petrum & Joannem. in quo denota- tur quod concilium generale apostolorum e- fat fupra Petrum, arguendo a majodiate mit- tentis 4d minóritatem miffi; de quo habetur Luce 7. ibi dum dieitur: Xam & ego komo fumi fub. potejflate conffitutus , kabęns fub me mł- Htesy € dico huic: Vade; & adit: ¢& dli: Veni; & venit; & fero meo, Fac hoc; © facit. fecutidum fententiam magistri fententia- rum in dist, 11. & £5. ubi dicit: Ín mitren- te notari au€toritatein , &t in miffo fubaufto- Fitatem. Nec obstat quod aliqui dicunt Pe- trum ibi miffum potius confilio, quam aucto- ritate: quortiam inquantum Petrus non fuit miffus folus, non fündatur illorum intentio, & communis fententia theologorum est con- tra eos in hoc paflu. Tertio hoc etiam probater per Ambrofium in capite Qua diguior, 24. quaest. 9. ibi dum dicebat, guod non est dignior domus aposto- lice predicatienis ingreífu, quam fanc&ta eccle- fia. Igitur ecclefia est digniesz, & confequen- 'ter major papa, & quocumque aho, ut fo- nat illud verbum Dignior. Quarto hoe etiam probetur, quoniara pa- pa est minister Chrisii & ecciefis fponfe fue, ut patet per Augustinum in capile, Quodcumque, 24. ques; 7. ibi dum dice- bat, quod quando Christus Petro tradidit claves, Petrus ecclefiam fanCham fignificavit : quo verbum exponit ibi Archidiaconus in Hofario fic diccns: Signiflcavis, id est, füb figno & nomine eeclefie accepit. Unde in- quantum Peirus claves recepit ut. minister Christi & ecclefie; & fub figno & nomine ecclefie, paret quod ecclefia ut domina: ma- jor est Petro, ur ministro füo, fecundum ju- ra vulgata, dicentia dominum effe majorem Ergo spote- ministro fuo. Lioe etiam Christus aitestaba- a o : m - м Mer hrfo, tur, dum dicebat illum qui recumbebat, et- qui fe mici- ium 70838. : ex quo eccielia est domina recumbens, & pa- pa est ejus minister, fequitur quod qvando apa male ministrat in offenfam Christi & eccleim füe fponís; ecclefia, tamguam do- mina major ministro fuo , illum. compefcere potest , & per modum reformationis corrige- те & punire, fecundum jura diceniia, majo- rem ministrum inferiorem , quando male agit, corrigere poffe &t punire, & maxime quiz potestas data fuit Petro ad zdiflcasionem , & non ad diffiparionem , cap. Remittuntur , 23. quest. 4. cum ibi notaris per Archidiaconum мень, зе, in Rofario, ibi dum digit, quod is wem iam majorem eo qui ministrabat Luc. 22, Et^ quentius, fic, fcilicet juste, clave non erren- te: & quod ecclefia à. Christo claves accepe- rit ac potestatem ligandi Śr folvendi, patet fecundum Hieronymum in cap. Omnibus 24. gu. 7. Ш ° Ист pro hac parte facit fenteatia Grego- Bac Concills T . sa a: . 6 03:5, Romani pote fii in eapite Sicut fan€ti, rs. dist. ubi dicit> (jede prec venerari facra illa concilis generalia ficut o- Pm ador vangelium, quia dum univerfali funt confen- fue. fü constituta, fe & поп ilia destruir quifquis prefamit abfolvere uos ligant , aut ligare quos abíolvunt. | ° Мет facit etiam cap. Si duo contra fas, 25. dist. eap. Ubique , quod fi fint duo conten- B dentes de papatu, defínitia pertinebit ad con- cium generale, fecundum gloffam ibidem, & hoc eram) aperit textus, cum dicit, quod: 8 duo contra fas fuerint eleGi, nullus eorum, debet recipi , fed ilie quem univerfalis confen- fus elegir. . "Jtem ad hoc propofitum dicit Joannes Ane dres in cap. de renuntiatione lib. 6. in Nos vella, quod fi papa in confistorio fecreto co- ram cardinalibus renuntiet pzpatui, fine prze fentia aliorura testium , Śc postea dicat Ie nog renuntiafie, concilium generale erit judex ; quod non effet, fi non effet fapra papam , item nota gloffam in cap. Si papa, 40. dist. quod nedum ia caufa hzrels, fed etiam in Cquocumque alio cafu, in quo papa commit. üt exceffum eccie(iam (càndalizantem , fi Ge ins éorrigihilis , potest accu(ari & puniri: quod est intelligendum per concilium generale, juxia jam dicia fupra. Hem quod concilium generale fit fapra pa- pam patet, quia papa peccare potest, 2:. dist. Nunc autem: ecclefia autem univerfalis per concilium reprzítntata peccare mou potest, ut pater in cap. Á recta, z4. quest. r, cum ih} notatis per gloffam Gt doCtores: 4 norant Ostienfis & Joannes Ándrez in cap. A nobis in magno, de fententia excommaunicationig fuper verbo Ecclefie , quod illud, quod dici» tur de ccclefia univerfaii, diei deber de cone Dcilio generali illam reprefenrante , arguen- do a natura feu qualitate. reprafentantis & reprefentaü , de qua im precedentibus die €um est. ` Praeterea hoc etiams probatur, srguendo ab abfürditate vitanda, & per exemplum fimili- tudinis, quo Christus utebatur inter fuos di- fcipulos, dicendo fimilitudinem hanc. Veniae igitur primo argumentum ab zbfurditate vis tande, GL ponamus quod aliquis papa per füz mala opera difüparet generalem statum eccle- fiz; & iplam ecclefiam 8x populum Christia- num notorie fcandalizaret : fi dicamus coach lium generale non habere potestatem compe- Ícendi eum, eife! in potestate unius hominie E destruere ceclefam fine remedio , quod effec abfurdum: fed quod exemplum fimilitudinis ponemus , qnod aliquis dominus rex volens ire ad fanftum Sepulcrum , dat potestatem guber- nandi regaum in ejus abíentia domine regine Tponfe fug, adjiciens quod quia mom conve- Xt honestati fb; muliebri difcurrere per re- gnum quotidie, quando cafus neceffitasis oc- currerint, ordinae fibi unum zninistrum gene- zalem , qui nomine ipílus regis & dice regi- nz habeat potestatem. gubernandi dictam re- guum: quo faclo, vadit rex ad viagium fuum , Dein 

Strana 517
$17 CONCILII BASILEENSIIS. Deinde ifte gubernat in abfentia regis ita À pertinentibus, factis vel fiendis , obedirecon- Pontifon 3 f son arbor" sale juílitiam & facta regis, quod cedit in tw , fd s fcandalum , aut prejudicium , feu offenfam Cynk ul . . . . mon deter: TEQIS & reginæ , ac tptius regni, & non eft $^" — in regno qui fibi dicere poffit: Tu male for cis . Queritur numquid regina in ifto cafu poterit uti poreftate fibi data à rege , & ile lum compefeere ac punire , & de alio bono gubernatore providere ufque ad regreffum re- Bis? Videtur quod non, quia licet rex dede zit poteftatem prædiQam reginæ , nihilo mi- nus dedit poteflaiem dicto gubernatori guber- nandi regnum ut non oporterct reginam dir fcurrere. per regnum : & fic. videtur volui(fe, quod gubernator uteretur exercitio dicte po- 518 tumaciter contempferi: , nifi relipuerit p condi- gnæ pænitentiæ fubjiciatur » & debite punias tur. etiam ad alia juris fubfidia, i opus fue- rit , recurrendo . unc autem reflat re[pondere ad ea qua in contyarium alleganter . T primo , ad primum dum dicitur, quod inquantum concilia generalia recipiunt auctoritatem a papa, & nem econtra, utha- betur in capitulo , Significafti , de electioni. bus , apparet quod papa eft fupra concilia ge- neralia , & non econtra . Refpondetur quad gestatis , & non reginz, Contrarium ramen est Btextus ille debeat intelligi de. auctoritate res de veritate juris dicendum , ad evitandam ab- furdiratem que ex contrario fequeretur, & et- iam quia non eft verifimile regem regnum fuum in tali cafu fine remedio voluifle dí- mittgre 5 & in ali cafu debemus * in du- bio ample@i . Hic potest verifimilius regula infpici de regulis juris libro 6. cum aliis con- cordantis ad hoc vulgatis: & ita videmus in fimili, quod quando Christus dedit claves Pe- tro, est verifimile quod fub nomine Petri in- tellexerit fucceffores,, licet de illis in datione clavium nuliam mentionem fecerit , quia non est veriimile ; quod mortuo Perro , Christus voluerit ecclefiam effe fine Perri {ucceflore , a Forte, fine dubio, BH. Lacus ob. feurus lata ad hoc, quod concilia generalia non pof- fint effe legitime congregata fine papæ autto= ritate, nifi quando imrnineret neceffitas con- gregandi illud pro intereffe univerfalis eccle- fiz, & papa nollet congregare , de qua aucté- ritate habetur 17. dift. Portatum , Sed poftquam concilia generalia auCloritate pape , vel alias legitime funt congregata, poteftas eorum non procedit a papa ; fed à Chriftoirumediate , ut patet in. decreto concilii Conflantienfis , & per jam dicta Yupra, Et cum objiciendo queritur, quomodo. stabunt potestas ecclefie & potestas Petri, cum ambz a Chrifto immediate proce-, dant; & fic tamquam pares, una non videtur fecundum ea que habentor in cap. Pro hu- Chabere vim fuper aliam, cap. Innotuit , dee-: mani de homicidio libro 6. cam ibi notatis per Joannem Andree in gloffa füper verbo , Deiereret, que pro tanto poffunt ad propofi- tum applicari , quoniam quando Christus a- feenfurus ad celos dedit potestatem Petro. & fuccefforibus, & ministris ejus, & ecclefie fponfz fue , non est verifimile intellexiffe quod in cafu, in quo aliquis ex fuccefforibus Petri male regendo fcandalizaret ecclefiam fponfam fuam , ipfa non deberct uti potesta- te clavium contra salem , fed fine remedio ruinam fidei catholice & bone politie iplus eccles haberet to!erare , quod est abfurdum: & fic arguendo ab evitatione abfurditatis , Xx Icctione , Refpondetur quod inquantum poteftas Bree. «ting clavium est fituata in Petro, ut in ministroec- venie minie clefie , ficat. fapra deduQum est fequitur quod a potestas Perri, ut ministri, fubjicitur potestati ecclefiæ , tamquam potestati. domine. Et licet ab eodem fonte procedant , diverfimode tamen diverfitates qualitatum ministri & domin: pro- cedunt. Et ficetiam videmus, quod licet po- testas presbyteri & potestas diaconi ab eodem procedant , quia tamen potestas diaconi inferior est ut ministri presbytcri, est potestas ipfius presbyteri major, & potestas diaconi inferior, fecundum ea que habentur in cap. fi. 93. dist. Ft ad hujus fentenrie propofitum dicebat fan- a fimili , est concludendum ecclefiam in tak Deus Thomas in fecunda fecunde, quest. 4. are calu contra papam potestatem habere , & pro ista perte facit decretum | generalis. concilii Constantienfis, tenoris qui fequirur: In nomine fanHle cr inliotdue Trinitatis , Patris , © Fila, Spiritus fantli. la prineipio — Hac fan&Qa fynodus Constantienfis, genera- Tuna *^^ le concilium faciens » pro extirpatione fchif- ^ satis, ac unione & reformatione ecclefia Dei in capite & in membris fienda ad laudem , Cc. Er primo declarat , quod ipfa in Spiritu fan- €o legitime congregata , generale concilium faciens, & ecclefiam catholicam repræfentans ticulo 1. quod ficut obtinet in naturalibus uz fu- periora moveant inferiora ad fuas aCiidnes per excellentiam naturalis virtutis collate divini- tus, fic oportet in rebus humanis guod fupe- Pañor ergo riores moveant inferiores per fuam volunta- fg Sont a tem ex vi auctoritatis divinitus collate , sccletiam , Item objiciebatur de his qus habentur in cap. Licet de vitanda , de electione in fine , Sed refpondetur quod Alexander DM. ibi lo- quitur habendo refpedum 2d tempus, in quo vacante ecclefia Romana , concilium ge- nerale non erat congregatum , nec fperaba- tur congregari : alias illo congregato poffet ad illud haberi recurfus fuper difficuitatibus poteltatem a Christo immediate habet , cui Kemergentibus erga eleclionem Romani ponti- quilibet ; "cujufcumque status. vel dignitatis , etiam(i papalis existat, obedire teneturin his quz pertinent ad fidem, & extirpationem di- Ali (chifmatis, & reformationem dicte eccle- fie in capite S€ in membris. Trem declarat, quod quicumque , cujufcum- que conditionis, status , dignitatis ,' etiamfi papalis existat , qui mandatis ; statutis, ordi- naüonibus, feu praeceptis hujus facre fynodi , & cujufcumque alterius concilii generalis le- gitime congregati, fupcr premiffis, feu ad ea Concil, General. Tom, XXIX, ficis , argumento capituli Si duo , 69. dist. cum ibi notatis in gloffa , G& per Joannem Andrez in cap. 1. de renuntiarione , lib. 6. in Novella , Jtem dicebatur quod ex quo dominus noster Jefus Christus munus. potestatis clavium ita ad omnium apostolorum officium pertinere vo- fuit, ut fm beatifümo Petro apostolorum om- nium fumme principaliter collocaret , us ab ipfo quafi quodam capite dona fua velut in Corpus omne infanderct , ut habetur im cap. Kk 2 ha 

Strana 518
$17 CONCILII BASILEENSIIS. Deinde ifte gubernat in abfentia regis ita À pertinentibus, factis vel fiendis , obedirecon- Pontifon 3 f son arbor" sale juílitiam & facta regis, quod cedit in tw , fd s fcandalum , aut prejudicium , feu offenfam Cynk ul . . . . mon deter: TEQIS & reginæ , ac tptius regni, & non eft $^" — in regno qui fibi dicere poffit: Tu male for cis . Queritur numquid regina in ifto cafu poterit uti poreftate fibi data à rege , & ile lum compefeere ac punire , & de alio bono gubernatore providere ufque ad regreffum re- Bis? Videtur quod non, quia licet rex dede zit poteftatem prædiQam reginæ , nihilo mi- nus dedit poteflaiem dicto gubernatori guber- nandi regnum ut non oporterct reginam dir fcurrere. per regnum : & fic. videtur volui(fe, quod gubernator uteretur exercitio dicte po- 518 tumaciter contempferi: , nifi relipuerit p condi- gnæ pænitentiæ fubjiciatur » & debite punias tur. etiam ad alia juris fubfidia, i opus fue- rit , recurrendo . unc autem reflat re[pondere ad ea qua in contrarium alleganter . . T primo , ad primum dum dicitur, quod inquantum concilia generalia recipiunt auctoritatem a papa, & nem econtra, utha- betur in capitulo , Significafti , de electioni. bus , apparet quod papa eft fupra concilia ge- neralia , & non econtra . Refpondetur quad gestatis , & non reginz, Contrarium ramen est Btextus ille debeat intelligi de. auctoritate res de veritate juris dicendum , ad evitandam ab- furdiratem que ex contrario fequeretur, & et- iam quia non eft verifimile regem regnum fuum in tali cafu fine remedio voluifle dí- mittgre 5 & in ali cafu debemus * in du- bio ample@i . Hic potest verifimilius regula infpici de regulis juris libro 6. cum aliis con- cordantis ad hoc vulgatis: & ita videmus in fimili, quod quando Christus dedit claves Pe- tro, est verifimile quod fub nomine Petri in- tellexerit fucceffores,, licet de illis in datione clavium nuliam mentionem fecerit , quia non est veriimile ; quod mortuo Perro , Christus voluerit ecclefiam effe fine Perri {ucceflore , a Forte, fine dubio, BH. Lacus ob. feurus lata ad hoc, quod concilia generalia non pof- fint effe legitime congregata fine papæ autto= ritate, nifi quando imrnineret neceffitas con- gregandi illud pro intereffe univerfalis eccle- fiz, & papa nollet congregare , de qua aucté- ritate habetur 17. dift. Portatum , Sed poftquam concilia generalia auCloritate pape , vel alias legitime funt congregata, poteftas eorum non procedit a papa ; fed à Chriftoirumediate , ut patet in. decreto concilii Conflantienfis , & per jam dicta Yupra, Et cum objiciendo queritur, quomodo. stabunt potestas ecclefie & potestas Petri, cum ambz a Chrifto immediate proce-, dant; & fic tamquam pares, una non videtur fecundum ea que habentor in cap. Pro hu- Chabere vim fuper aliam, cap. Innotuit , dee-: mani de homicidio libro 6. cam ibi notatis per Joannem Andree in gloffa füper verbo , Deiereret, que pro tanto poffunt ad propofi- tum applicari , quoniam quando Christus a- feenfurus ad celos dedit potestatem Petro. & fuccefforibus, & ministris ejus, & ecclefie fponfz fue , non est verifimile intellexiffe quod in cafu, in quo aliquis ex fuccefforibus Petri male regendo fcandalizaret ecclefiam fponfam fuam , ipfa non deberct uti potesta- te clavium contra salem , fed fine remedio ruinam fidei catholice & bone politie iplus eccles haberet to!erare , quod est abfurdum: & fic arguendo ab evitatione abfurditatis , Xx Icctione , Refpondetur quod inquantum poteftas Bree. «ting clavium est fituata in Petro, ut in ministroec- venie minie clefie , ficat. fapra deduQum est fequitur quod a potestas Perri, ut ministri, fubjicitur potestati ecclefiæ , tamquam potestati. domine. Et licet ab eodem fonte procedant , diverfimode tamen diverfitates qualitatum ministri & domin: pro- cedunt. Et ficetiam videmus, quod licet po- testas presbyteri & potestas diaconi ab eodem procedant , quia tamen potestas diaconi inferior est ut ministri presbytcri, est potestas ipfius presbyteri major, & potestas diaconi inferior, fecundum ea que habentur in cap. fi. 93. dist. Ft ad hujus fentenrie propofitum dicebat fan- a fimili , est concludendum ecclefiam in tak Deus Thomas in fecunda fecunde, quest. 4. are calu contra papam potestatem habere , & pro ista perte facit decretum generalis. concilii Constantienfis, tenoris qui fequirur: In nomine fanHle cr inliotdue Trinitatis , Patris , © Fila, Spiritus fantli. la prineipio — Hac fan&Qa fynodus Constantienfis, genera- Tuna *^^ le concilium faciens » pro extirpatione fchif- ^ satis, ac unione & reformatione ecclefia Dei in capite & in membris fienda ad laudem , Cc. Er primo declarat , quod ipfa in Spiritu fan- €o legitime congregata , generale concilium faciens, & ecclefiam catholicam repræfentans ticulo 1. quod ficut obtinet in naturalibus uz fu- periora moveant inferiora ad fuas aCiidnes per excellentiam naturalis virtutis collate divini- tus, fic oportet in rebus humanis guod fupe- Pañor ergo riores moveant inferiores per fuam volunta- fg Sont a tem ex vi auctoritatis divinitus collate , sccletiam , Item objiciebatur de his qus habentur in cap. Licet de vitanda , de electione in fine , Sed refpondetur quod Alexander DM. ibi lo- quitur habendo refpedum 2d tempus, in quo vacante ecclefia Romana , concilium ge- nerale non erat congregatum , nec fperaba- tur congregari : alias illo congregato poffet ad illud haberi recurfus fuper difficuitatibus poteltatem a Christo immediate habet , cui Kemergentibus erga eleclionem Romani ponti- quilibet ; "cujufcumque status. vel dignitatis , etiam(i papalis existat, obedire teneturin his quz pertinent ad fidem, & extirpationem di- Ali (chifmatis, & reformationem dicte eccle- fie in capite S€ in membris. Trem declarat, quod quicumque , cujufcum- que conditionis, status , dignitatis ,' etiamfi papalis existat , qui mandatis ; statutis, ordi- naüonibus, feu praeceptis hujus facre fynodi , & cujufcumque alterius concilii generalis le- gitime congregati, fupcr premiffis, feu ad ea Concil, General. Tom, XXIX, ficis , argumento capituli Si duo , 69. dist. cum ibi notatis in gloffa , G& per Joannem Andrez in cap. 1. de renuntiarione , lib. 6. in Novella , Jtem dicebatur quod ex quo dominus noster Jefus Christus munus. potestatis clavium ita ad omnium apostolorum officium pertinere vo- fuit, ut fm beatifümo Petro apostolorum om- nium fumme principaliter collocaret , us ab ipfo quafi quodam capite dona fua velut in Corpus omne infanderct , ut habetur im cap. Kk 2 ha 

Strana 519
Di&tum eft Pc to : Pefte, x $19 APPENDI fra dominus. cilium generale , nec quecumque perfona ali- quid poteft habere de jurifdictione ecclefiafti- ca, nift inquantum a papa (ibi conceditur : & per confequens, quod papa eft fapra ten- cilium generale, & non econtra. Àd quod zefpondetur, quod licer poteftas jurifdiCtionis a Chusfte tradita fuerit beato Petro ut mini- ef хоре ifti r concilium repra- uer Bear СО Chrifli, & ecclefie per conciliu p fentatæ , confiderato quod in traditione hu- jufmodi per Petrum ecclefia foit defignata , quodque ipfe fab figno & nomine ccciefæ poteflasem recipit fecundum Augufimum in di&, cap. Quodcumque , 24. dif. quaft. 1. cum ibi notatis per Archidiaconum „če ad &- X PRIMAOO $20 19. dift. apparet quod nec com A quando papa male regendo, & ecclefiam ip- fam icandalizando , animas fübditorum zd viam damnationis induceret. Nec obftat pre- miffis cap. Si papa, 4o. dift ibi dum: dici- tur, quod etiamfi animas fabditorum caterva» tim ad inferos deduceret, nullus mortalium poffet eum judicare, ni(i deprehendatur a fi de devius, Ó'. quoniam fecundum * Law; * Gujlletmnia : mente dunum in facramentali de bapüfmo textus iaudue. ille debet intelligi de peccatis pape occultis qua Dzi judicio reliquuntur » 6. queft. x. Si omnia. & ctiam de publicis , quando papz eft corrigibilis. Ego autem dico quod textus' ibi dicit, mortalium nullus , denepando judi- cium fingulis mortalium; non autem ecclefie dificationem membrorum ecclefie , & non ad Buniverfali, nec concilio generali illam repre- ad diffipationem , cap. Sunt quidam 24. quaft. 1 & fie cum onere quod Petrüs & ejus fuc- ceffores ut miniftri ecclefie illi fubjicientur , quando małe regendo ecclefiam fcandalizarent, è quantum in eis effet diffiparent, ut patet per jam dila.. Quibus attentis, conflat verba dicli cap. Ita dominus , non fundare papam non effe fub- míüffum potefiati ecclefie per concilium gene- rale repræfentatæ . Et cam fubjicitur, quome- do poteft hoc effe, cum concilium generale uihil poffit habere de jurifdictione ecclefiafti- ca, nifi inquantum fibi concedatur a papa. Beco wisi ut in argumento dicebatur. Refpondetvr , fentanti. Item opponebatur de his que habentur im cap. Nemo , 9. quafl. 3. Ubi dicitur, quod nemo judicabit primam fedem , Et fequitue ibidem * Neque enim ab Augufto, neque ah omni clero , neque a regibus, neque a. po» pulo , judex judicabitur. Sed relpondetur il- lud efle intelligendum , quando fedes prima, id eft papa , in illa fedens bona opera facit, wt fonent verba ibi pofita, Juftitiam tempe- rare defiderantem , Sed quando papa facit o- pera mala ecclefiam notorie fcandalizantia , eft fecus , quoniam tunc poteft judicari , & puniri per concilium univerfalem ecclefiam: quod fi rraditio clavium Рено tantum fata Cyepræfentans, fi fit incorrigibilis, ut patet per Leoni: fan. eiffün! feu TO iram. un Puffet, Gc nomine fuo , militartt argumen- cu . - tum. Sed quidquid dicat Leo papa im dict cap. Ita. dominus , veritas efl quod im tradi- tione. clavium per Petrum ecclefia fuit def- 'gnat». Er Petrus claves recepit füb figno & nomine ecclefie, ut fupra dictum eft , & fc cum onere quod , quando non ædificaret , fed diffipacet , corrigi poffet per ecclefiam , ur patet per jam dida, Nec legitur quod Petrus receperit poteftatem fuper ecclefam univerfalem , aec per confequens fupra con- cilium generale illam reprefentans, fcd fupra fingularia membra ecclefie ,. fecundum com- 3A: poneifices munem theologorum opinionem. E* probaruz aliter jonudn mo. ` © argumen tnm / jam difta fupra. Er ad hoc propofitum dice- bat gloffa in diét. cap. Nemo, fuper verbs Nemo, quod cum papa peccat, poteft pecca- tum ejus ecclefie "denuntmri, fecundum ad- monitionem evangelii, Adjiciens quod hoc determinayit in cap. Si papa, 40. dift. Nec obílint premiffss notata per Oflienfem in cap. Propofui, de conceffione prebende , ubi vi- detur dicere , quod etiam procedendo fecun- dum admonitionem evangelicara . ecclefia non: potefl judicare papam, quoniam, falva fui pace, mandatum illud evangelii, Si peccave- Mewb. 15 rit, omnibus fuit directum , & contra omnes peccantes, etiam contra papam , ficut contra per Gelaum in cap. Quamvis , 27. dift. &Dalios , quando papa peccar notoric in fcanda- per Gregorium im cap. Ecce, 99. diftin- «Нопе. Quibus attentis, conftat verba dicli cap. Ita dominus , non fundare papam non efíe fub- miffum poteftati ecclefie. Poffuntque pra miffa: ratione naturali fortificari , quoniam fuppo- nendo quod papa fit caput minifteriale eccle- fiz, & membrorum fingulatium iplius eccle-- fiz videmus quod licet caput in corpore humano fit ordinatura ad directionem & gu- bernationem membrorumt, fitque non licitura membrz a capite (id eft ab obedientia capi- tis ) recedere , cap. Cum non liceát, de prz- fcriptionibus; fi tamen caput in corporc hu- tum mniverfalis ecclefiæ, ut paret per jam di- @а füpra , ficque practicatum fuit in conci- lio generali Conftantienfis contra. dominum Joannem papam XXIII. & fimili modo po- teft refponderi ad cap. Aliorum, & ad capi- Hic fura om- nia qua fa. tulum , Facta, 9. queft. 3. & ad omnia alia ciwee aperti . . . . . . fime pro pon- jura, dicentia facla pape non pofle judicari tice , ui vult ab alio quam a Deo, & facit pro au&orita- "^ te conciliorum quod habetur :7. dift. Hinc etiam ibi dum dicitar, Scientes quia cjus fedi primtum Petri apoftoli meritum , deinde, fecuta juffone domini, conciliorum | veneran- dorum audtoritas , finguiarem in ecclefifs’ tra- didit poteftatem : quamvis gloffa ibidem hoc .mano efficiatur languidum feu infirmum lici- E dictum | moderetur , dicens quod ecclefia Ro- tum eciz membris illud ligare & caurerizare, ne totum (quod abt) corpus morbus -inva- dat, fi languor non fuerit curatus , ia cap. Sic, inquit, z. quefl. 3. Sicque eriam vide- mus, quod fi papa efficeretur furiofus & ha- - bens enfem , in manu, exiens palatium: quos fibi obviam reperiret occideret; utique lice- zet fubditis inferioribus eum capere & liga- re: & fi hoc liceret pro falvatione corporis, snulto magis licere debet concilio generzli- ecclefiam reprefentanti pro falute animarum s- mana poteflatem | principaliter habet a -domi- no, & fecundario a conciliis : cujus fenten- ii& concordat gloffa in cap. Dudum , 3. quaft. 6. Sed quamvis ita fit, hoc non infert pa- pam non fuübjici concilio quando notorie ec- terptecatorý clefiam fcamdalizaret, confiderato quod Petrus ur per. & poteftatem. recepit 2 Chrifto , ut mmifter Chri- de fii & ecclefie , & fic cum onere quod efler fubmiffus poreftati ecclefie domine fuz do notorie illam :fcandalizaret , ut fupra o- ftenfam eft. Ec fl dicatur quod ifte cafus fcan-: : dali Gor eccles. dicenta ema я cn rma Sartre! 3 quan- $605 

Strana 520
Di&tum eft Pc to : Pefte, x $19 APPENDI fra dominus. cilium generale , nec quecumque perfona ali- quid poteft habere de jurifdictione ecclefiafti- ca, nift inquantum a papa (ibi conceditur : & per confequens, quod papa eft fapra ten- cilium generale, & non econtra. Àd quod zefpondetur, quod licer poteftas jurifdiCtionis a Chusfte tradita fuerit beato Petro ut mini- ef хоре ifti r concilium repra- uer Bear СО Chrifli, & ecclefie per conciliu p fentatæ , confiderato quod in traditione hu- jufmodi per Petrum ecclefia foit defignata , quodque ipfe fab figno & nomine ccciefæ poteflasem recipit fecundum Augufimum in di&, cap. Quodcumque , 24. dif. quaft. 1. cum ibi notatis per Archidiaconum „če ad &- X PRIMAOO $20 19. dift. apparet quod nec com A quando papa male regendo, & ecclefiam ip- fam icandalizando , animas fübditorum zd viam damnationis induceret. Nec obftat pre- miffis cap. Si papa, 4o. dift ibi dum: dici- tur, quod etiamfi animas fabditorum caterva» tim ad inferos deduceret, nullus mortalium poffet eum judicare, ni(i deprehendatur a fi de devius, Ó'. quoniam fecundum * Law; * Gujlletmnia : mente dunum in facramentali de bapüfmo textus iaudue. ille debet intelligi de peccatis pape occultis qua Dzi judicio reliquuntur » 6. queft. x. Si omnia. & ctiam de publicis , quando papz eft corrigibilis. Ego autem dico quod textus' ibi dicit, mortalium nullus , denepando judi- cium fingulis mortalium; non autem ecclefie dificationem membrorum ecclefie , & non ad Buniverfali, nec concilio generali illam repre- ad diffipationem , cap. Sunt quidam 24. quaft. 1 & fie cum onere quod Petrüs & ejus fuc- ceffores ut miniftri ecclefie illi fubjicientur , quando małe regendo ecclefiam fcandalizarent, è quantum in eis effet diffiparent, ut patet per jam dila.. Quibus attentis, conflat verba dicli cap. Ita dominus , non fundare papam non effe fub- míüffum potefiati ecclefie per concilium gene- rale repræfentatæ . Et cam fubjicitur, quome- do poteft hoc effe, cum concilium generale uihil poffit habere de jurifdictione ecclefiafti- ca, nifi inquantum fibi concedatur a papa. Beco wisi ut in argumento dicebatur. Refpondetvr , fentanti. Item opponebatur de his que habentur im cap. Nemo , 9. quafl. 3. Ubi dicitur, quod nemo judicabit primam fedem , Et fequitur ibidem * Neque enim ab Augufto, neque ah omni clero , neque a regibus, neque a. po» pulo , judex judicabitur. Sed relpondetur il- lud efle intelligendum , quando fedes prima, id eft papa , in illa fedens bona opera facit, wt fonent verba ibi pofita, Juftitiam tempe- rare defiderantem , Sed quando papa facit o- pera mala ecclefiam notorie fcandalizantia , eft fecus , quoniam tunc poteft judicari , & puniri per concilium univerfalem ecclefiam: quod fi rraditio clavium Рено tantum fata Cyepræfentans, fi fit incorrigibilis, ut patet per Leoni: fan. eiffün! feu TO iram. un Puffet, Gc nomine fuo , militartt argumen- cu . - tum. Sed quidquid dicat Leo papa im dict cap. Ita. dominus , veritas efl quod im tradi- tione. clavium per Petrum ecclefia fuit def- 'gnat». Er Petrus claves recepit füb figno & nomine ecclefie, ut fupra dictum eft , & fc cum onere quod , quando non ædificaret , fed diffipacet , corrigi poffet per ecclefiam , ur patet per jam dida, Nec legitur quod Petrus receperit poteftatem fuper ecclefam univerfalem , aec per confequens fupra con- cilium generale illam reprefentans, fcd fupra fingularia membra ecclefie ,. fecundum com- 3A: poneifices munem theologorum opinionem. E* probaruz aliter jonudn mo. ` © argumen tnm / jam difta fupra. Er ad hoc propofitum dice- bat gloffa in diét. cap. Nemo, fuper verbs Nemo, quod cum papa peccat, poteft pecca- tum ejus ecclefie "denuntmri, fecundum ad- monitionem evangelii, Adjiciens quod hoc determinayit in cap. Si papa, 40. dift. Nec obílint premiffiss notata per Oflienfem in cap. Propofui, de conceffione prebende , ubi vi- detur dicere , quod etiam procedendo fecun- dum admonitionem evangelicara . ecclefia non: potefl judicare papam, quoniam, falva fui pace, mandatum illud evangelii, Si peccave- Mewb. 15 rit, omnibus fuit directum , & contra omnes peccantes, etiam contra papam , ficut contra per Gelaum in cap. Quamvis , 27. dift. &Dalios , quando papa peccar notoric in fcanda- per Gregorium im cap. Ecce, 99. diftin- «Нопе. Quibus attentis, conftat verba dicli cap. Ita dominus , non fundare papam non efíe fub- miffum poteftati ecclefie. Poffuntque pra miffa: ratione naturali fortificari , quoniam fuppo- nendo quod papa fit caput minifteriale eccle- fiz, & membrorum fingulatium iplius eccle-- fiz videmus quod licet caput in corpore humano fit ordinatura ad directionem & gu- bernationem membrorumt, fitque non licitura membrz a capite (id eft ab obedientia capi- tis ) recedere , cap. Cum non liceát, de prz- fcriptionibus; fi tamen caput in corporc hu- tum mniverfalis ecclefiæ, ut paret per jam di- @а füpra , ficque practicatum fuit in conci- lio generali Conftantienfis contra. dominum Joannem papam XXIII. & fimili modo po- teft refponderi ad cap. Aliorum, & ad capi- Hic fura om- nia qua fa. tulum , Facta, 9. queft. 3. & ad omnia alia ciwee aperti . . . . . . fime pro pon- jura, dicentia facla pape non pofle judicari tice , ui vult ab alio quam a Deo, & facit pro au&orita- "^ te conciliorum quod habetur :7. dift. Hinc etiam ibi dum dicitar, Scientes quia cjus fedi primtum Petri apoftoli meritum , deinde, fecuta juffone domini, conciliorum | veneran- dorum audtoritas , finguiarem in ecclefifs’ tra- didit poteftatem : quamvis gloffa ibidem hoc .mano efficiatur languidum feu infirmum lici- E dictum | moderetur , dicens quod ecclefia Ro- tum eciz membris illud ligare & caurerizare, ne totum (quod abt) corpus morbus -inva- dat, fi languor non fuerit curatus , ia cap. Sic, inquit, z. quefl. 3. Sicque eriam vide- mus, quod fi papa efficeretur furiofus & ha- - bens enfem , in manu, exiens palatium: quos fibi obviam reperiret occideret; utique lice- zet fubditis inferioribus eum capere & liga- re: & fi hoc liceret pro falvatione corporis, snulto magis licere debet concilio generzli- ecclefiam reprefentanti pro falute animarum s- mana poteflatem | principaliter habet a -domi- no, & fecundario a conciliis : cujus fenten- ii& concordat gloffa in cap. Dudum , 3. quaft. 6. Sed quamvis ita fit, hoc non infert pa- pam non fuübjici concilio quando notorie ec- terptecatorý clefiam fcamdalizaret, confiderato quod Petrus ur per. & poteftatem. recepit 2 Chrifto , ut mmifter Chri- de fii & ecclefie , & fic cum onere quod efler fubmiffus poreftati ecclefie domine fuz do notorie illam :fcandalizaret , ut fupra o- ftenfam eft. Ec fl dicatur quod ifte cafus fcan-: : dali Gor eccles. dicenta ema я cn rma Sartre! 3 quan- $605 

Strana 521
gar GONCILII BASILEENSIS, 522 dali -notorü mon ef de expreflis in decreto À verba concilii, fed Nicolai papz ad 'Michae- concili; Conftantienfis: refpondetur quod quan- do papa notorie. fcandalizat ecclefiam , cafus ie elt de pertinentibus ad cafüm generalis réformationis ecclefie , qui e(l ‘expreffus in die €to decreto concilii Conflantienfis . Item opponebatur de his que habentur in gloffa dicli cap. Nemo, füper verbo, Àb om- mi clero, ibi dum dicitur quod concilium non potet judicare papam, cap. Significaftt, de eleCtione. Sed ad dictum caput fuit in pres cedentibus reífponfum, & fequitur in cadem. gloffa, Quod fi totus. mundus fentirer in ali- quo Contra papam, videtur quod fententiæ- pape ftandum effet, 24. quel. 1. Haec eff fides. Sed ad dicum cap. Hac eft fides, zefpondetur , quod loquitur , quando agitur Tem.imperatorem; & quidquid ibi dicat die tus Nicolaus , veritas est quod concilium non omifit ibi condemnare Marcellinum de hzrefi propter defeGura potestatis , fed quia idem Marcellinus per metum coactus fuerat thurificare idolis, &t erat corrigibilis, % per confequegs non.debebat deponi, 24. qu 3. Dicit apost, ur gloffa in dido capitvlo Nunc autem , dicir. Et quod contra papam de hz- Sed ideo tunc + . : . cancillum poe refi poffit agi, patet im dicto cap. Si papa s ef contra pa ibi dum dicit: Nifi deprehendatur a fide de- Po Tet vius. Et quod ifto cafu, videlicet quando z- dcánit «ffe gitur dc hmre(i contra papam, concilium. ge- "9'* nezale fit judex, patet ex notatis per Joan- nem Andree X Archidiaconum in cap, In fi- dei, de hereticis lib. 6. immo potest etiam: En evo if: psolabuntue > de fide, & in cafü in quo concilium gene- B confiderari quod ; inquantum Petrus potestatemi rale ecclefam univerfalem repræfentans nec eft congregatum', nec in aliquo cafu fidei ha- bet opinionem determinaram contra papam, nec papa contra concilium. Preierea gloffa ibi loquitur argumentative , & non decifive, arguens ibi pro 4 contra, fine decidende : & quidquid in hoc paffu haGenus per glof- fas & dotlores interdum affirmative & inter- dum negative fuerit opinatum , flandam eft hodic diffnitoni facte per concilium genera- lc Conftantienfe , quoad cafus in. decreto ii- lius expreíos, videlicet cum agitur de fide, recepit a Christo tantum fupra fingularia xaem- bra ecclefie , juxra illud, Pafce oves meas Jem. s S non fupra corpus univerfalis ecclefie ; cu- jus Christus caput est, quandocumque eccle- fia est Icgitime congregata , feu concilium ge- nerale illam repræfentans , Petrus illi conci- lio, de quocumque cafu in eodem agatur , AuCtoritative prefidere non potest; quia non decet lubdirum | füperiori fuo prefidere ,. 21. dist. per totum cap. Cum inferior, de majo ritate & obedientia, Nec obstant notata per Joannem Andree & de exürpatione fchifmatis, c de generali Cin cap. Grave, de præbendis, fuper verbo , reformatione ecclefie in capite & in-mexnbris , '& de pertinentibus ad cafus premiffos: & fi quis in contrarium poteflatem di@i concilii in premiffs negans allereret pertinaciter, zb- {que dubio hzrelicus effet cenfendus , argu- iento eorum qui habentur in cap. Omnes, 22. difl. Immo pote(t ultra premiila confide- rari , quod licet Chriitus poteftatem tradide- rit Peto fupra fingularia membra ecclefie , „Justa illud, Pajces oves meas, non legitur ta-: men quod poteftatem fbi tradiderit fupra u- niverfitem ecclefiam , cujas Ghriftus caput eft, mec fupra oonoilium gene ale sliain repræfen- tans; imo potmus de contrarmo ut paret per gan, 31. Je inepeus argumenzum ! Nuntiando . Quoniam loquitur fecundum tem: pora, in quibus ipfe & alii dolores iń ier- sis eccleliz Homane relidentes refpiciebanr ad potestatem. pape cum duobus oculis, & ad potestatem ecclefie & generalium conciliorum cum nunc oculo tantum. Nec obstant jura: per eumdem ibidem allegata, quia ad lla patet refpon(o per jam dicta. lem opponebatur de: hoc quod apostoli voluerunt Petrum effe principem eorum , ut habetur in dicto capit. In novo. Scd refpen- detur, quod apostoli non intendebant fibi da- re novam potestatem, fed datam fibi a Chri- sto approbare, ut patet ex notatis pcr glof jam dicta fupra im principio, & per confe- Dfam in dicto $. Hinc ctiam, 3g; dist, ^ujus quens , ecclefia, -cujus nomine Petrus pote- flatem recepit, & concilium generale illam reprafentans , poteflatem habent fupra papam, ur fupra miuiftrum & membrum fuum, ne- aro onie dam.in eafibus in dicto decreto Conflantienf tam inselligi exprefhs , fed otiam in omnibus aliis, arguen- lávku do a plenitudine porestatis , quam Petrus no- . mine ecclefie recepit. Nec obstant .præmiffs notata per Joannem Andree in dito cap. Nemo , 9. quast. j.ibi duh dicit, Quod licet orbis fit major Urbe, quantum ad^circnitum , non tamen quantum ad auCloritatem : quoniam fi fumamus orbem: pro univerfali ecclefia in toxo orbe confisten- gloffe fcntentia communiter approbatur per doCtores. Sed non legitur quod Christus de- derit Petro potestatem fupra univerfalem et. clefiam , fed fapra fingularia membra ejufdem. . | die lgitar dicta apostolorum voluntas, de qua ba- ja uei? betur in dico c. In novo, relata ad potesta- me * nent tem quam Christus dedit Petro, non probat gacsplt Chit apostolos dediffe potestarem Petro fopra uni. "tn verfalem ecelefiam , nec per confequens fu- pra concilium generale illam reprafentans. Item opponebatur de juribus , dicentibus quod papa -est caput ecciefie, ur habetur in: capite Fundamenta , de cleétione lib. 6. cum aliis concordantiis. Sed refpondetur , quod il- te, ficut Hieronymus in cap. Legimus. 93. £ a jura debent intelligi de capite ministerial, dist. fumebar, di&a gloffa Joannis modicum immo nihii facit ad prop fitum fuum. ltem opponebatur contra potestatem conci- li de.his: que habentur 1m cap. Nunc au- tem , 21. dist ibi dum dicimr declaratum fuiffe per concilium fs non habere potestatem proferendi fententiam conira Marcellinum pa- pam, d hmrefi, quia thurificaverar idolis , imperitum , quamvis idem Marcellus thuri- Üicationem. hujufmodi confiteretur:.fed ad hoc xefpondetum , quod. verba ibi poüia non funt quod non recepit potestatem fupra univerfa- Jem ecclefiam, cujus Christus caput est: nec etiam fupra concilium generale illam repre- fentans, fed fupra fngułaria membra ipfius ecclefie . item opponebatur, quod papa habuit prz- fidentiam in multis conciliis generalibus , ut patet in cap. In nomine domini, 24. dist & in pluribus aliis juribus, &- maxime in capit. Ad apostolice, de re judicata, lib. 6. cum ibi notatis per Joannem Andreæ in Shot . 1. 

Strana 522
gar GONCILII BASILEENSIS, 522 dali -notorü mon ef de expreflis in decreto À verba concilii, fed Nicolai papz ad 'Michae- concili; Conftantienfis: refpondetur quod quan- do papa notorie. fcandalizat ecclefiam , cafus ie elt de pertinentibus ad cafüm generalis réformationis ecclefie , qui e(l ‘expreffus in die €to decreto concilii Conflantienfis . Item opponebatur de his que habentur in gloffa dicli cap. Nemo, füper verbo, Àb om- mi clero, ibi dum dicitur quod concilium non potet judicare papam, cap. Significaftt, de eleCtione. Sed ad dictum caput fuit in pres cedentibus reífponfum, & fequitur in cadem. gloffa, Quod fi totus. mundus fentirer in ali- quo Contra papam, videtur quod fententiæ- pape ftandum effet, 24. quel. 1. Haec eff fides. Sed ad dicum cap. Hac eft fides, zefpondetur , quod loquitur , quando agitur Tem.imperatorem; & quidquid ibi dicat die tus Nicolaus , veritas est quod concilium non omifit ibi condemnare Marcellinum de hzrefi propter defeGura potestatis , fed quia idem Marcellinus per metum coactus fuerat thurificare idolis, &t erat corrigibilis, % per confequegs non.debebat deponi, 24. qu 3. Dicit apost, ur gloffa in dido capitvlo Nunc autem , dicir. Et quod contra papam de hz- Sed ideo tunc + . : . cancillum poe refi poffit agi, patet im dicto cap. Si papa s ef contra pa ibi dum dicit: Nifi deprehendatur a fide de- Po Tet vius. Et quod ifto cafu, videlicet quando z- dcánit «ffe gitur dc hmre(i contra papam, concilium ge“ nezale fit judex, patet ex notatis per Joan- nem Andree X Archidiaconum in cap, In fi- dei, de hereticis lib. 6. immo potest etiam: En evo if: psolabuntue > de fide, & in cafü in quo concilium gene- B confiderari quod ; inquantum Petrus potestatemi rale ecclefam univerfalem repræfentans nec eft congregatum', nec in aliquo cafu fidei ha- bet opinionem determinaram contra papam, nec papa contra concilium. Preierea gloffa ibi loquitur argumentative , & non decifive, arguens ibi pro 4 contra, fine decidende : & quidquid in hoc paffu haGenus per glof- fas & dotlores interdum affirmative & inter- dum negative fuerit opinatum , flandam eft hodic diffnitoni facte per concilium genera- lc Conftantienfe , quoad cafus in. decreto ii- lius expreíos, videlicet cum agitur de fide, recepit a Christo tantum fupra fingularia xaem- bra ecclefie , juxra illud, Pafce oves meas Jem. s S non fupra corpus univerfalis ecclefie ; cu- jus Christus caput est, quandocumque eccle- fia est Icgitime congregata , feu concilium ge- nerale illam repræfentans , Petrus illi conci- lio, de quocumque cafu in eodem agatur , AuCtoritative prefidere non potest; quia non decet lubdirum | füperiori fuo prefidere ,. 21. dist. per totum cap. Cum inferior, de majo ritate & obedientia, Nec obstant notata per Joannem Andree & de exürpatione fchifmatis, c de generali Cin cap. Grave, de præbendis, fuper verbo , reformatione ecclefie in capite & in-mexnbris , '& de pertinentibus ad cafus premiffos: & fi quis in contrarium poteflatem di@i concilii in premiffs negans allereret pertinaciter, zb- {que dubio hzrelicus effet cenfendus , argu- iento eorum qui habentur in cap. Omnes, 22. difl. Immo pote(t ultra premiila confide- rari , quod licet Chriitus poteftatem tradide- rit Peto fupra fingularia membra ecclefie , „Justa illud, Pajces oves meas, non legitur ta-: men quod poteftatem fbi tradiderit fupra u- niverfitem ecclefiam , cujas Ghriftus caput eft, mec fupra oonoilium gene ale sliain repræfen- tans; imo potmus de contrarmo ut paret per gan, 31. Je inepeus argumenzum ! Nuntiando . Quoniam loquitur fecundum tem: pora, in quibus ipfe & alii dolores iń ier- sis eccleliz Homane relidentes refpiciebanr ad potestatem. pape cum duobus oculis, & ad potestatem ecclefie & generalium conciliorum cum nunc oculo tantum. Nec obstant jura: per eumdem ibidem allegata, quia ad lla patet refpon(o per jam dicta. lem opponebatur de: hoc quod apostoli voluerunt Petrum effe principem eorum , ut habetur in dicto capit. In novo. Scd refpen- detur, quod apostoli non intendebant fibi da- re novam potestatem, fed datam fibi a Chri- sto approbare, ut patet ex notatis pcr glof jam dicta fupra im principio, & per confe- Dfam in dicto $. Hinc ctiam, 3g; dist, ^ujus quens , ecclefia, -cujus nomine Petrus pote- flatem recepit, & concilium generale illam reprafentans , poteflatem habent fupra papam, ur fupra miuiftrum & membrum fuum, ne- aro onie dam.in eafibus in dicto decreto Conflantienf tam inselligi exprefhs , fed otiam in omnibus aliis, arguen- lávku do a plenitudine porestatis , quam Petrus no- . mine ecclefie recepit. Nec obstant .præmiffs notata per Joannem Andree in dito cap. Nemo , 9. quast. j.ibi duh dicit, Quod licet orbis fit major Urbe, quantum ad^circnitum , non tamen quantum ad auCloritatem : quoniam fi fumamus orbem: pro univerfali ecclefia in toxo orbe confisten- gloffe fcntentia communiter approbatur per doCtores. Sed non legitur quod Christus de- derit Petro potestatem fupra univerfalem et. clefiam , fed fapra fingularia membra ejufdem. . | die lgitar dicta apostolorum voluntas, de qua ba- ja uei? betur in dico c. In novo, relata ad potesta- me * nent tem quam Christus dedit Petro, non probat gacsplt Chit apostolos dediffe potestarem Petro fopra uni. "tn verfalem ecelefiam , nec per confequens fu- pra concilium generale illam reprafentans. Item opponebatur de juribus , dicentibus quod papa -est caput ecciefie, ur habetur in: capite Fundamenta , de cleétione lib. 6. cum aliis concordantiis. Sed refpondetur , quod il- te, ficut Hieronymus in cap. Legimus. 93. £ a jura debent intelligi de capite ministerial, dist. fumebar, di&a gloffa Joannis modicum immo nihii facit ad prop fitum fuum. ltem opponebatur contra potestatem conci- li de.his: que habentur 1m cap. Nunc au- tem , 21. dist ibi dum dicimr declaratum fuiffe per concilium fs non habere potestatem proferendi fententiam conira Marcellinum pa- pam, d hmrefi, quia thurificaverar idolis , imperitum , quamvis idem Marcellus thuri- Üicationem. hujufmodi confiteretur:.fed ad hoc xefpondetum , quod. verba ibi poüia non funt quod non recepit potestatem fupra univerfa- Jem ecclefiam, cujus Christus caput est: nec etiam fupra concilium generale illam repre- fentans, fed fupra fngułaria membra ipfius ecclefie . item opponebatur, quod papa habuit prz- fidentiam in multis conciliis generalibus , ut patet in cap. In nomine domini, 24. dist & in pluribus aliis juribus, &- maxime in capit. Ad apostolice, de re judicata, lib. 6. cum ibi notatis per Joannem Andreæ in Shot . 1. 

Strana 523
ae (nut e concilia? „Ado. 6. è force tasca zon . Agr 39, ‚& Съейо 2& auf ariças Pont Irs 0 forte Sod $2$ APPENDIX PRIMA $34 я. Sed ad hoe refpondetur, quod in pluribus A lium ; nec quod conciliura diffolvere pot B. anüquis Conciliis papa nom fuit prefidems, ut paret in illis in quibus Romani pontifces non faciebant difiniziones, fed concilium , dicen- do , Placuię eoneilio, de quibus habetur in cap. Que recipiunt, Placuit, qu& habentur de confecratione diil. c, & in pluribus aliis. Ad cujus fententiæ robur , notandum quad concilium apoflolorum , de quo Adium 6. Pe- trus folus non congregavit , fed 'duodecim a- pofoli fimul, ut patet ibi, dum diciiur quod convocaverant duodecim mulütndinem difci- polorum , Item eft etiaya. notandum , quod in illo con- cilio de quo habetur Actor. r5. Petrus licet ne confenfu ipfius concilii. maxime contra prohibitionem fibi faflam per concilium ge- nerale in diéta conflitarione, Frequens . Nee duhiorum pcr ipfum erga dictam conflituiio- nem, Freguens, motorum allegatio ipfum res levat, quoad facta per ipfum íuppofita , quo- niam notorie dicuntar illa fuper veritate non fundari ; & declaratio dictorum dubiorum , concilio congregato, ad ipfum concilium geo nerile pertinet, & non ad ipfum, fecundum jura dicentia quod illius efi interpretari cujus eft condere: nec decet, prafemte faperiore , quod inferior dubia erga confütationem fupe- Horis mota habeat declaraze feu interpretari, ibi fuerit prefens, fententiam * tamen pro- Bir. per totum cap. Inferior , de majoritate & nuntjavit , fed Jacobus (ub bis verbis , Pla- «uit apoftolis & fenioribus & omni ecclefia, & ibi decretilem — epiftolam ordinaverunt , non Petri nomioe, fed apoftolorum čr feniorum ; & declarando iftuma paffum, poteft confidera- Ti, quod inquantam Petrus non recepit po- ieílatem fupra ecclefiam univerfalem, nec per confequens fipra concilium generale illam re- prefenrans, ut fupra dictum eft, conftat pa- pam non.po(fe babere prefidentiam auctorita- tivam in conciliis generalibus, nifi inquantum ila per concilium , in quo effet, fibi conze- deretur: quo cafu non haberet ufim hujuf- modi poteffatis nomine d auctoritate fua, obedientia, c, Ne Romani, de eleétione , in Ciementinis . Ttem opponebatur de verbis dicti cap, Sie gnifcafli, importantibus , guod in ftatutis con- cjlioram; generalium aperte intelligitur 2ucto- ritas Romane ecclefie excepra. Sed refponde- tur, quod ex quo andloritas univerfalis eccie- fiz, & confequenter concilioram, eft major, & auforitas Romane scclefiz minor, ut fu- pra in przcedentibus eft oftenfum , neceffarium eft dicere quod auctoritas ecclefæ Romane , ^ , ‘ : Sion! . imi. de qua habetuy in diéto c. Significafli , MIN: fac & Gore fterialis eft ecclefie univerfalis , quoad eccle- foa. fsevue : r: R fias partieniares , ficut de Petro dicitnr , quod ponrięcem ee fed dicti concilii. Nec obftant jura probantiaCeft rainifler ecclefiæ fponfæ Chrifli , refpeétu Sefsticn hic quod Romani pontifices aliam: prafidentiam habuerunt in conciliis generalibus : quoniam ilia jura funt intelligenda de honoraria ad be- neplacitum conciliorum in eis darz, Facit di- um cap. In nomine domini, 23..dift. ibi dum dicebat Micolaus papa, Si placer frater- niati veftre. Et.fi dicatur quod papa habuit præfidentiam in conciliis generalibus, ut in dicto cap, Ád apoftolice , ec. refporderur ii- lud fuiffe ex conceffione di&orum coaucilio- fum, feu ex permifhone illorum habentium vim dicte conceffionis , aut ex tolerantia pa- tientiæ & multa per patientiam tolerantur , qua fi deducta effent in judicig , non - tolera- fentur ; de præbendis , Cum jam dudum. Qui- bus attentis, confiat papam in concilio gene. i . rarchia effe ecclefiarura particularium , quibus ecclefia Ro- principem & mana prælata eft, 2r. diflL Quamvis ; quod. "^ "irem. que ipfa auoritas , ut minifterialis ecclefie univerfalis , auctoritaie illius ecclefæ Romana in ftatetis conciliorura. generalium intelligitur excepta , ad declarandum , interpretandum & moderandum dica ftatuta fecundam varieta- iem temporum pro bono reipublice, quando- cumque conciliis generalibus non congregatis ecclefie Komane pro bono reipublice viderur ficiendum : & vocatur dicta ecclefie Roma- 02 anéloritas excepta epud do&ores & magi- firos évwa»«, Quibus attentis, conftat verba di- &i cap. Significafti, non fundare euCloritatem ecclefiz Romana sile majorem audtoritete ec- clefis univerfalis , nec per confeguens conci= тай pon habere prafidentiam auctorizativam , Diioram generalium ipfam reprzfentantium. Et neque honorariam , nifi inquantura & conci- lio fibi concederetur aut permitteretur . ftem appoaebatur de cap. Non debet , de confanguinitare & aflinitate , ubi papa prohi- bitionem concilii reducit ad quartum gradum . Sed refpoudetur id fieri. per papam in conci- lio generali ex permifhone ipfius concilii, ut ibi patet. Quo attento, non probat ille rek tus quod papa fit fupra concilium , nec quod diffaivere poffit illud (ine confenfu ipfius cou« cilii , liem opponebatur dictum czpit. Statutum , de referipto, lib. 6. ubi papa con(kicutionem concilii generalis de duabus diąris ręducję ad per premifla patet refponfio 2d cap. Statutum , c. conflirucio , de elect. lib. 6. In quibus Romanus pontifex fine concilio generali in- terpreratur & declarat flatuta. conciliorum geo neralium: & ad capit. Dudum , 3. quaft. 6. &. ad lia jura fimilia, dicentia ecclefiam Romanam effe caput aliarum. ecclefiarum . . Et fi dicatur, quod ex quo dica éewxws concefa eft papa auctoritate ecclefia univerfa- lis, & confequenter conciliorum generaliam , ‘potuit papa vigore dittæ conceffionis derogare di&de conftitutioni, l'requens, & illam intere pretari ac moderari , ac concilium diffolvere, & ad alium locam mutare; refpondetur, quod unam dictam. Sed refpondetur quodi papa il præmifla per papam fieri non potuerunt vigore Ind fecit pro ‘bono communis juftitim , ut mie nifter ecclefie, ipfinfdue auioritate; & non fuz, & in cafu quo concilium generale eccie- fam repræfentans mon erat congregatum , * Nez efl prohibitus id facere fina confenfu Уре fius concilii, ut.patet in conffitutione conci Til generalis Conílanzienfis, que incipit; Fre» quens. Quibus attentis, patet íllud capit. Sta« tutum non probare papam effe fupra cong coneeflionis ditta «mess, attento quod in conceffione illius auctoritas prohibitiva ecclefiæs univerfalis, & confequemer conciliorum gene» Talium , tamquam auctoris fuperioris, fuit excepta: & non ef licitam inferiori adverfus. prohibitionem fuperioris , maxime pro bono univer(alis ecclefie , ut im cafu dicte conttitu- tiorüs, Frequens, factas venire : alias fi con- trapium diceremus, fegüerezur abfordum ‚ vie Jd лбом delicet 

Strana 524
ae (nut e concilia? „Ado. 6. è force tasca zon . Agr 39, ‚& Съейо 2& auf ariças Pont Irs 0 forte Sod $2$ APPENDIX PRIMA $34 я. Sed ad hoe refpondetur, quod in pluribus A lium ; nec quod conciliura diffolvere pot B. anüquis Conciliis papa nom fuit prefidems, ut paret in illis in quibus Romani pontifces non faciebant difiniziones, fed concilium , dicen- do , Placuię eoneilio, de quibus habetur in cap. Que recipiunt, Placuit, qu& habentur de confecratione diil. c, & in pluribus aliis. Ad cujus fententiæ robur , notandum quad concilium apoflolorum , de quo Adium 6. Pe- trus folus non congregavit , fed 'duodecim a- pofoli fimul, ut patet ibi, dum diciiur quod convocaverant duodecim mulütndinem difci- polorum , Item eft etiaya. notandum , quod in illo con- cilio de quo habetur Actor. r5. Petrus licet ne confenfu ipfius concilii. maxime contra prohibitionem fibi faflam per concilium ge- nerale in dilła confliturione , Frequens. Nee duhiorum pcr ipfum erga dictam conflituiio- nem, Freguens, motorum allegatio ipfum res levat, quoad facta per ipfum íuppofita , quo- niam notorie dicuntar illa fuper veritate non fundari ; & declaratio dictorum dubiorum , concilio congregato, ad ipfum concilium geo nerile pertinet, & non ad ipfum, fecundum jura dicentia quod illius efi interpretari cujus eft condere: nec decet, prafente fuperiore , quod inferior dubia erga confütationem fupe- Horis mota habeat declaraze feu interpretari, ibi fuerit prefens, fententiam * tamen pro- Bir. per totum cap. Inferior , de majoritate & nuntjavit , fed Jacobus (ub his verbis , Pla- «uit apoftolis & fenioribus & omni ecclefia, & ibi decretilem — epiftolam ordinaverunt , non Petri nomioe, fed apoftolorum čr feniorum ; & declarando iftuma paffum, poteft confidera- Ti, quod inquantam Petrus non recepit po- ieílatem fupra ecclefiam univerfalem, nec per confequens fipra concilium generale illam re- prefenrans, ut fupra dictum eft, conftat pa- pam non.po(fe babere prefidentiam auctorita- tivam in conciliis generalibus, nifi inquantum ila per concilium , in quo effet, fibi conze- deretur: quo cafu non haberet ufim hujuf- modi poteffatis nomine d auctoritate fua, obedientia, c, Ne Romani, de eleétione , in Ciementinis . Ttem opponebatur de verbis dicti cap, Sie gnifcafli, importantibus , guod in ftatutis con- cjlioram; generalium aperte intelligitur 2ucto- ritas Romane ecclefie excepra. Sed refponde- tur, quod ex quo andloritas univerfalis eccie- fiz, & confequenter concilioram, eft major, & auforitas Romane scclefiz minor, ut fu- pra in przcedentibus eft oftenfum , neceffarium eft dicere quod auctoritas ecclefæ Romane , ^ , ‘ : Sion! . imi. de qua habetuy in diéto c. Significafli , MIN: fac & Gore fterialis eft ecclefie univerfalis , quoad eccle- foa. fsevue : r: R fias partieniares , ficut de Petro dicitnr , quod ponrięcem ee fed dicti concilii. Nec obftant jura probantiaCeft rainifler ecclefiæ fponfæ Chrifli , refpeétu Sefsticn hic quod Romani pontifices aliam: prafidentiam habuerunt in conciliis generalibus : quoniam ilia jura funt intelligenda de honoraria ad be- neplacitum conciliorum in eis darz, Facit di- um cap. In nomine domini, 23..dift. ibi dum dicebat Micolaus papa, Si placer frater- niati veftre. Et.fi dicatur quod papa habuit præfidentiam in conciliis generalibus, ut in dicto cap, Ád apoftolice , ec. refporderur ii- lud fuiffe ex conceffione di&orum coaucilio- fum, feu ex permifhone illorum habentium vim dicte conceffionis , aut ex tolerantia pa- tientiæ & multa per patientiam tolerantur , qua fi deducta effent in judicig , non - tolera- fentur ; de præbendis , Cum jam dudum. Qui- bus attentis, confiat papam in concilio gene. i . rarchia effe ecclefiarura particularium , quibus ecclefia Ro- principem & mana prælata eft, 2r. diflL Quamvis ; quod. "^ "irem. que ipfa auoritas , ut minifterialis ecclefie univerfalis , auctoritaie illius ecclefæ Romana in ftatetis conciliorura. generalium intelligitur excepta , ad declarandum , interpretandum & moderandum dica ftatuta fecundam varieta- iem temporum pro bono reipublice, quando- cumque conciliis generalibus non congregatis ecclefie Komane pro bono reipublice viderur ficiendum : & vocatur dicta ecclefie Roma- 02 anéloritas excepta epud do&ores & magi- firos évwa»«, Quibus attentis, conftat verba di- &i cap. Significafti, non fundare euCloritatem ecclefiz Romana sile majorem audtoritete ec- clefis univerfalis , nec per confeguens conci= тай pon habere prafidentiam auctorizativam , Diioram generalium ipfam reprzfentantium. Et neque honorariam , nifi inquantura & conci- lio fibi concederetur aut permitteretur . ftem appoaebatur de cap. Non debet , de confanguinitare & aflinitate , ubi papa prohi- bitionem concilii reducit ad quartum gradum . Sed refpoudetur id fieri. per papam in conci- lio generali ex permifhone ipfius concilii, ut ibi patet. Quo attento, non probat ille rek tus quod papa fit fupra concilium , nec quod diffaivere poffit illud (ine confenfu ipfius cou- cilii , liem opponebatur dictum czpit. Statutum , de referipto, lib. 6. ubi papa con(kicutionem concilii generalis de duabus diąris ręducję ad per premifla patet refponfio 2d cap. Statutum , c. conflirucio , de elect. lib. 6. In quibus Romanus pontifex fine concilio generali in- terpreratur & declarat flatuta. conciliorum geo neralium: & ad capit. Dudum , 3. quaft. 6. &. ad lia jura fimilia, dicentia ecclefiam Romanam effe caput aliarum. ecclefiarum . . Et fi dicatur, quod ex quo dica éewxws concefa eft papa auctoritate ecclefia univerfa- lis, & confequenter conciliorum generaliam , ‘potuit papa vigore dittæ conceffionis derogare di&de conftitutioni, l'requens, & illam intere pretari ac moderari , ac concilium diffolvere, & ad alium locam mutare; refpondetur, quod unam dictam. Sed refpondetur quodi papa il præmifla per papam fieri non potuerunt vigore Ind fecit pro ‘bono communis juftitim , ut mie nifter ecclefie, ipfinfdue auioritate; & non fuz, & in cafu quo concilium generale eccie- fam repræfentans mon erat congregatum , * Nez efl prohibitus id facere fina confenfu Уре fius concilii, ut.patet in conffitutione conci Til generalis Conílanzienfis, que incipit; Fre» quens. Quibus attentis, patet íllud capit. Sta« tutum non probare papam effe fupra cong coneeflionis ditta «mess, attento quod in conceffione illius auctoritas prohibitiva ecclefiæs univerfalis, & confequemer conciliorum gene» Talium , tamquam auctoris fuperioris, fuit excepta: & non ef licitam inferiori adverfus. prohibitionem fuperioris , maxime pro bono univer(alis ecclefie , ut im cafu dicte conttitu- tiorüs, Frequens, factam venire : alias fi con- traçiuos diceremus, (equeregur, abfardum, vis 1% лбом delicet 

Strana 525
525 CONCILII BASILEENSIS: delicet quod vigore di&hz ius effet in.po-A dorsinum & dominam, eum 6t (ub eis, & trafists eon. Era sim pegnan- * ft . : : tes rellgionem teftate pape derogare omnibus conftitutioni- basie pot bus facrorum generalium conciliorum , & om- func, bef nem bonam politiam ecclefie evertere , ab difpofitioni . . gop, e. que eo quod fibi poffer dici: Ty male fa- cis ; quod non eft dicendum. Nec obftat premiflis Ша quorumdam af- fertio ; habens quod papa eft caput & pa- flor, nedum ecclefiaram particularium , fed etam ecclefie univerfalis ; quoniam À papa effet caput. & paflor univerfalis ecclefie, uni- veríalis effet , epiftopufque univerfalis eccle» fis appellari poffet, ut patet ad fenfum .'Sed nec eft univerfalis, nec epifcopus univerfa- lis ecclefia appellari debet , wu: patet per Sic eura vo- cevit fyandue Chalcedonen- fis . 526 fit inferior: ©x in hoc confutatnr opinio illo- rum qui dieant Petrum fuiffe caput. ministe- 'riale ecclefiz univerfalis: quoniam inquantum præeminentiam non habuit nec fuperioritaiem füpra ecclefiam univerfalem , ut corpus shy- sticum .confideratum , non potest rafione mie misterii fibi cómumiíl füpra ecclefias particulá- res a Romana distinétas dici caput. ministe- riale ipfius corporis mystici , licet refpectu ecclefiarum particularium , que fant membra dicti corporis mystici, ecclefia Romana & pa- pa poffunt dici capat ministeriale illarum , eg quod ratione ministerii Petro: commiffi. ipfe preeminentiam & lüperioritatem habuerit cir» beatum Gregorium in c. Ecce , 99. dift. fa- Bca ipfas ecclefias pariiculares , ut attestatur Ce- pra in principio allegato. Igitur dicta affertic. eft falfa. . Proierea fi papa effet paftor G^ caput ec- clefis. univerfalis , fetueretur abfurdumr , vide- licet quod ipfo effet caput & pater corporis myftici ecclefiæ , fecundum quod caput in corpore humano ef caput & recor illius: Cheiftus “fun. quod non eft, nes effe potest, com Christus & iae" fit caput, gubermater $t reftor ecclefia uni- za func, ^ weríalis, ut corporis myflici conüderatz , ef- feque dug capiza in codem corpore, monstrum existat: igitur" arguendo ab abíurditste avi- tanda , constat dictam affectionem. effe fal(am. Jtem ecclefia Romana non cst univerfa , lafius papa in capit. Qvamvis univerfe ; 21. dist. ibi dum dicebat, quod quamvis univer. fie per orbem catholic ecclefis inétitutæ unus thalamus. Christi fine, tamen fand&a Romana ‚Adie uot ecclefia catholica & apostolica nullis fynodicis sea avengelie constitutis ceteris ecclefiis przlata est. In quo Vatoris Ar €st notandum, quod non dicit quod ecclefia primatam a Romana fit przlata univerfali ecclefie , quæ —° est Christi thalamus, fed ceteris eccicfiis paz- ficulariter confideratis, ab cadem Romana di- stinétis 20° Nunc restat refpondere ad jura predicts pro dicta falfa affertione allegata; & prima allegatur Gregorius in cap. Confiderandum » fed est de univerfitate corporis mystiei ecche-C r. dist. ibi dum dicitur de Petro , guod fie, & fic est membrura dicli corporis mysti- ci, ut patet per beatum Gregorium ín dicto capit Ecce, cum ibi notatis per ploffam , Igi- 'sur ex quo est membru;a dicli corporis, non est mec effé potest capur illius , curn. difcren- tia fit inter caput & membra, cap. Cum non liceat, de præfcriptionibus . ` ° Кей fi papa eflet«papa ecclefæ univerfa- №5, fequeretur abfurdum., videlicet quod Pe- trus homo peccabilis recepiflet pozestatem li- gandi & folvendi fupra fponfam Christi, id est Corpus mysticum eccietie , quód nunquam peccavit, nec peccare potest, fecundum ea . que habentur in capitulo À. recta, 24. que- stio I. cum ibi notatis est dicendum. Item íi papa effet caput univerfalis eccle- fis, effet przlatus 2 Christo vniverfs catho- licis ecclefüs per orbem institutis , que, in- ‘clufa ecciefa Romana , unus thatamus Christi funt , teste Gelafio in c. Quasavis univer , 2. dist. Sed non est fic, quia non fuit pre- latus nifi ceteris ecclefiis a Romana distin- -@is; ur pater in dicto. cap. Quamvis. Item Petrus potestatem ligandi & folvendi recepit, non nomine fuo, fed nomine eccie- fis, ut minister illius .- Patet per Augustisum in cap. Quodenmque 24. quest. 1. cum ibi notatis per Árchidiaconum in Rofario . igitur Christus eum cundte ecclefie preferre difpo- fuerat. Sed refpondetur illa verba debere ex- poni, id est, cunétis ecclefiis particularibus , quoniam illis tantum Christus Petram prætu- lit, & non ecclefie univerfali, ut denotag verbum , Ceteris , pofitum in dicto c. Onam- wis, Estque dia expofitio neceflzria proptes. dictum verbnm , Ceteris, & etiam propter ea. qus habentur fecundum Gregorium. in dicto cap. Ecce: & ut verba in fenfu, in quo va- lere poffint, .&t non perire , recipiantur; c -Ahbate, de verborum fignińcatione , cum a-' lis éoncordantiis . ; Item allegatur pro diéta faifa affertione ca O ieterpis tem. : in gloffa; quod non Dpit. precedens dictum capit. Confiderandum; qued incipit, Hi qui. Sed, falva pace als legantis , in di&o capit. oihil est^ quod faciat ad propofitum fuum , S. Tamen , fed exce- püo precedens diclum capit. Gonfiderandum", bene habet quod Petrus, post trinam Christi negationem, non folum in gradu fui epiíco- patus reman(it, vern;a etiam im pasrorem to- rius ecclefie , exponi debent, id est omnium ecclefiarum particularium, exordium ab ipfo habendum , & a Romana distinCtarum : qui- bus tantum. Romana prælata cst, ut patet in «100 c. Quamvis , ut verba ipfa in fenfu in quo valere poffunt , r, non perire , reci- piantur, juxta difla fupra in refponfione facta Sed omnea ercírfig par. tHeulsres foe cunt nuam n- uieecfalem. €x quo ut minister hanc potestatem recepit, &ad c. Confiderandum . non est aec efe potest caput domine fuz, ficut videmus in corpore cujuífvis ecclefia , ж 14 ей we. QUod licet cconomus vel * fyndicus gerat S9usor. — wjces dic corporis, & in hoc fi ejus mi- mister, non est per hoc ille caput dici cor- poris. Et fi dicatur quod licet Petras non fit caput principale ecclefæ , neceffe. poffit , est Ero Chrifus, {amen caput ministeriale. Refponderur id ef- dites von fe fallu. , confiderato quod. efle caput deno- præeminentiam & fuperioritetem , quam Von ef fupra cat cectefiaiz Le -minisier non habet, nec habere potest fupra : Item allegatur pro «dicla. falfa aliertione ca-' pit. Petrus, 3. questio 7. ubi dicitur quod Pe- trus potestatem regni acceperat. Sed refpon= detur id verum efie quoad particulares ecclie- fias, non autem quoad corpas univerfalis eccle- fi, que est corpus zmyílicum , cujus Christus caput cst. Er quod non recepcrit potestatem regni fupra corpus univerfalis ecclefie , paiez per Gelafium in di&o capitulo Quamvis, à - per Gregorium in di&do capic. Ecce, uc für pra in præcedentibus fuit ostenfum. ` Nec 

Strana 526
525 CONCILII BASILEENSIS: delicet quod vigore di&hz ius effet in.po-A dorsinum & dominam, eum 6t (ub eis, & trafists eon. Era sim pegnan- * ft . : : tes rellgionem teftate pape derogare omnibus conftitutioni- basie pot bus facrorum generalium conciliorum , & om- func, bef nem bonam politiam ecclefie evertere , ab difpofitioni . . gop, e. que eo quod fibi poffer dici: Ty male fa- cis ; quod non eft dicendum. Nec obftat premiflis Ша quorumdam af- fertio ; habens quod papa eft caput & pa- flor, nedum ecclefiaram particularium , fed etam ecclefie univerfalis ; quoniam À papa effet caput. & paflor univerfalis ecclefie, uni- veríalis effet , epiftopufque univerfalis eccle» fis appellari poffet, ut patet ad fenfum .'Sed nec eft univerfalis, nec epifcopus univerfa- lis ecclefia appellari debet , wu: patet per Sic eura vo- cevit fyandue Chalcedonen- fis . 526 fit inferior: ©x in hoc confutatnr opinio illo- rum qui dieant Petrum fuiffe caput. ministe- 'riale ecclefiz univerfalis: quoniam inquantum præeminentiam non habuit nec fuperioritaiem füpra ecclefiam univerfalem , ut corpus shy- sticum .confideratum , non potest rafione mie misterii fibi cómumiíl füpra ecclefias particulá- res a Romana distinétas dici caput. ministe- riale ipfius corporis mystici , licet refpectu ecclefiarum particularium , que fant membra dicti corporis mystici, ecclefia Romana & pa- pa poffunt dici capat ministeriale illarum , eg quod ratione ministerii Petro: commiffi. ipfe preeminentiam & lüperioritatem habuerit cir» beatum Gregorium in c. Ecce , 99. dift. fa- Bca ipfas ecclefias pariiculares , ut attestatur Ce- pra in principio allegato. Igitur dicta affertic. eft falfa. . Proierea fi papa effet paftor G^ caput ec- clefis. univerfalis , fetueretur abfurdumr , vide- licet quod ipfo effet caput & pater corporis myftici ecclefiæ , fecundum quod caput in corpore humano ef caput & recor illius: Cheiftus “fun. quod non eft, nes effe potest, com Christus & iae" fit caput, gubermater $t reftor ecclefia uni- za func, ^ weríalis, ut corporis myflici conüderatz , ef- feque dug capiza in codem corpore, monstrum existat: igitur" arguendo ab abíurditste avi- tanda , constat dictam affectionem. effe fal(am. Jtem ecclefia Romana non cst univerfa , lafius papa in capit. Qvamvis univerfe ; 21. dist. ibi dum dicebat, quod quamvis univer. fie per orbem catholic ecclefis inétitutæ unus thalamus. Christi fine, tamen fand&a Romana ‚Adie uot ecclefia catholica & apostolica nullis fynodicis sea avengelie constitutis ceteris ecclefiis przlata est. In quo Vatoris Ar €st notandum, quod non dicit quod ecclefia primatam a Romana fit przlata univerfali ecclefie , quæ —° est Christi thalamus, fed ceteris eccicfiis paz- ficulariter confideratis, ab cadem Romana di- stinétis 20° Nunc restat refpondere ad jura predicts pro dicta falfa affertione allegata; & prima allegatur Gregorius in cap. Confiderandum » fed est de univerfitate corporis mystiei ecche-C r. dist. ibi dum dicitur de Petro , guod fie, & fic est membrura dicli corporis mysti- ci, ut patet per beatum Gregorium ín dicto capit Ecce, cum ibi notatis per ploffam , Igi- 'sur ex quo est membru;a dicli corporis, non est mec effé potest capur illius , curn. difcren- tia fit inter caput & membra, cap. Cum non liceat, de præfcriptionibus . ` ° Кей fi papa eflet«papa ecclefæ univerfa- №5, fequeretur abfurdum., videlicet quod Pe- trus homo peccabilis recepiflet pozestatem li- gandi & folvendi fupra fponfam Christi, id est Corpus mysticum eccietie , quód nunquam peccavit, nec peccare potest, fecundum ea . que habentur in capitulo À. recta, 24. que- stio I. cum ibi notatis est dicendum. Item íi papa effet caput univerfalis eccle- fis, effet przlatus 2 Christo vniverfs catho- licis ecclefüs per orbem institutis , que, in- ‘clufa ecciefa Romana , unus thatamus Christi funt , teste Gelafio in c. Quasavis univer , 2. dist. Sed non est fic, quia non fuit pre- latus nifi ceteris ecclefiis a Romana distin- -@is; ur pater in dicto. cap. Quamvis. Item Petrus potestatem ligandi & folvendi recepit, non nomine fuo, fed nomine eccie- fis, ut minister illius .- Patet per Augustisum in cap. Quodenmque 24. quest. 1. cum ibi notatis per Árchidiaconum in Rofario . igitur Christus cum cundte ecclefie preferre difpo- fuerat. Sed refpondetur illa verba debere ex- poni, id est, cunétis ecclefiis particularibus , quoniam illis tantum Christus Petram prætu- lit, & non ecclefie univerfali, ut denotag verbum , Ceteris , pofitum in dicto c. Onam- vio, Estque dia expofitio neceflzria proptes. dictum verbnm , Ceteris, & etiam propter ea. qus habentur fecundum Gregorium. in dicto cap. Ecce: $ ut verba in fenfu, in quo va- lere poffint, .&t non perire , recipiantur; c "Abbate, de verborum fignifücatione , cum a-' lis éoncordantiis . ; Item allegatur pro diéta faifa affertione ca O ieterpis tem. : in gloffa; quod non Dpit. precedens dictum capit. Confiderandum; qued incipit, Hi qui. Sed, falva pace als legantis , in di&o capit. oihil est^ quod faciat ad propofitum fuum , S. Tamen , fed exce- püo precedens diclum capit. Gonfiderandum", bene habet quod Petrus, post trinam Christi negationem, non folum in gradu fui epiíco- patus reman(it, vern;a etiam im pasrorem to- rius ecclefie , exponi debent, id est omnium ecclefiarum particularium, exordium ab ipfo habendum , & a Romana distinCtarum : qui- bus tantum. Romana prælata cst, ut patet in «100 c. Quamvis , ut verba ipfa in fenfu in quo valere poffunt , r, non perire , reci- piantur, juxta difla fupra in refponfione facta Sed omnea ercírfig par. tHeulsres foe cunt nuam n- uieecfalem. €x quo ut minister hanc potestatem recepit, &ad c. Confiderandum . non est aec efe potest caput domine fuz, ficut videmus in corpore cujuífvis ecclefia , ж 14 ей we. QUod licet cconomus vel * fyndicus gerat S9usor. — wjces dic corporis, & in hoc fi ejus mi- mister, non est per hoc ille caput dici cor- poris. Et fi dicatur quod licet Petras non fit caput principale ecclefæ , neceffe. poffit , est Ero Chrifus, {amen caput ministeriale. Refponderur id ef- dites von fe fallu. , confiderato quod. efle caput deno- præeminentiam & fuperioritetem , quam Von ef fupra cat cectefiaiz Le -minisier non habet, nec habere potest fupra : Item allegatur pro «dicla. falfa aliertione ca-' pit. Petrus, 3. questio 7. ubi dicitur quod Pe- trus potestatem regni acceperat. Sed refpon= detur id verum efie quoad particulares ecclie- fias, non autem quoad corpas univerfalis eccle- fi, que est corpus zmyílicum , cujus Christus caput cst. Er quod non recepcrit potestatem regni fupra corpus univerfalis ecclefie , paiez per Gelafium in di&o capitulo Quamvis, à - per Gregorium in di&do capic. Ecce, uc für pra in præcedentibus fuit ostenfum. ` Nec 

Strana 527
$327 18i nihil ob- ; EN Aeree Clementina Àd noftram, de hareticis & ibi mur st. dur dicis. quod ficur in ecclefia triumphan- te eft unum capnt füpremum , ita in. ecclefia militante eff unum caput, ícilicer papa: quo- nium iliud quod ibi dicit Joannes Andrez de papa , intelligi dehet refpettu ecclefiarum par- ticrlarium , nen autem refpedu univerfalis ec- clefiæ, ut fupra oftenfum eft. item allegatur capitulum Fidejuffor, go. dift. abi dicit .Ambrofius , quod Petrus tara quam bonus paflor tuendum. gregem accepit, pefiquam fidem perdidifle defleverar : quod- que ipfe Petrus paftor fa&tus erai, ut cereros fidei ftabilitete fundaret, Xt fubdit ibi, quod APPENDIX Nec ohfiant notata per Joannem Andrez nA ad pifcacuram faciendam fupra ceteras eccíe. PRIMA. 728 fias, fupra guas Romana fuit prælara . Nan zntem ad piícaturam faciendam fupra eccle- fiam univerfalem , prout eft corpus myfticum ; quoniam illud eft fine peccato, & fic non iu- diget pifcarura Persi. ’ Item allegatur cap, Puto , 2. qualt. 7. ubi dicitur quod Petrus & Cyprianus fuerunt pa- res meritis. Sed Petrus fuit in pote(izte ma- jor iio , & quocumque alio epifcopo , co quod fua poreílas per ftatuta univeríalis ecclefie c£& armata. Sed refpondetur ut fupra, quod ilia , que ibi dicuntur de poteflate Petri, referri debent quoad ecclefias particulares, non ane tem guoad ecclefiam univerfalem: ut verba il» Peirus, pro foliditate devotionis, ecclefia pe- Blius capituli recipiantur in eo fenfu, in que Mosc 38. tra dicitur , ficut ait dominus, Fu es Petrus, &c. Ad que refpondetur, quod ibi nom dici- fur Petrus dici petra, ad denoiandum quod ecclefa fuerit fundata fuper eum, quoniam fundata fuit fupra Chriftum , juxia iilud: Pe- 0. Cav. Be. tra autem erat Chriftus . Bed fuit Petras di- Gus petra , ad denotandum quod primus in nationibus fidei fundamenta per fuam prædi- cetionem pofuerit, ut in eodem textu dici- tur. & fic pramiffa ex dico textu allegata funt referenda ad regimen & gubernatione: ecclefiarum particularium, non autem ad re- gimen ecclefiæ univerfalis, quæ eft corpus - e Do diea Trubka ergo DYCH ecclefie : quod.nunquam indiguit valere poffunt , & non perire, ficut fupra ia praecedentibus dictum e(t, Et licet texzus ibl babeat , quod poteftas Petri fit firmata per fta- tuta univerfalis eccicfie ; per hoc tamen non habetur ex illo, quod Petrus habuerit potefta- tem Íbpra corpus univerfalis Ecclefie , quz est corpus myfticum , cujus Christus capnt est. Jtem allegatur cap, Hec est fides , 24. qu. 1. ubi dicitur quod papa tenet & fidem & fedem Petri. Ad quod refponderur , quod qui impugnat profeffionem fidei quam papa com- probavit, non catholicum fed hzreticum fe comprobabit : quodque fanta Romana eccle- fia, que femper immaculata permanfit , dorni- Chriflus Petro neque indiger ofücio paftoreli Petri, cum il-Cno providente , Oc. in futuro. manebit fine commifit o- ves loas » lud fit impeccabile , non. habens maculam uc- que rugam , fecundum ea qum habentur in dico capit. A resta, 24. quæftio 1. cum ibi notetis in gloffa. Et ad hujus fenrentie pro- poütum dicebant Oflienfis & Joannes Andres in capit. À nobis in magno , de fententia ex- communicationis , fuper verbo ecclefia, quod Hle textus debet intelligi de ecclefia militan- te (peciali, vel Romana, quoniam generalis suilitans congregata non poteft errare, 24. quzft. r. À redla fide. Nec obítant alia verba ibi in fne pofita , videlicet: Et teiaquam faxum immobile totius corporis Chrilliani compagem molemque ob- ulia haceticorum. inful;iatione , atque firma & imraobilis omni tempore perfistit , Sed refpon- Eccesiofam s detur, quod iliad quod ibi dicitur de ecclefia Qum ef » Ego Romana, quod femper immaculata perman- $e sen deficiat fit &t permanebit , intelligi debet verum, f^ sus. quamdiu ligabit © folvet juste , clave nan errante , ut füpra in pracedentibus est dictum: & fic intelligendo, non probant illa verha , nec ctiam alia ibi pofita, quod ecclefia Ro- mana fi; univerfalis ecclefia, quz est corpus mysticum , cujus Christus caput est, faciunt notata per gloffam in diclo cap. A rela, 24. quest, 1, nec quod ecclefia Romana recepe- rit potestatem füpra corpus univerfalis eccle- tincat: quoniam illa verba funt referenda ad Dfie : nec enam quod papa ratione Romane efic&um pradicationis, que in Petro fuit fun- damentum fidel in nationibus, ut ibi dicitur: eflque. neceffarium di&a verba fic intelligere , ut recipiantur in fenfu, in quo valere pol" font, & non perire : & nifi fic intelligantur , perirent , propter ea que habentur in dicto cap, Ecce, & im cap. Quamvis univerfa, fu- pra allegatis , CS “in = Prem allegatur cap, Beati, 2. queft. 7. ubi popom , offe dicitur quod moritis apoftolorum Petri čr Pauli principem ec. Oma principatum & caput obtinuit nationum, Desde hi Ad quod refponderur, quod. fi Roma ibi fu- matur pro Romana ecclefia, refpondetur quod Wind, quod ibi dicitur de principatu & capi- ecclefie pofür dici caput & pastor univerialis ecclefiz , ltem allegatur cap. Ín istis, 80. dist. ubi dicitur quod inter ipfos apostolos non fuit par institutio, fed umus prefuit omnibus. Sed refpondetur quod illa verba, Unus profuit omnibus, debent intelligi referendo ad raini- sterium ecclefiarum particularium, non autem. ad univerfalem ecolefam , quæ est corpus my- .Sticum , cujus Christus caput, est ut patei per jam dicta fupra. Item ad probandum quod ecclefia Romana Aliquatido pos est caput unlverfalis ecole(te , allegatur capi- Decreus que tulum , Non licet, 12. dist, bi dum dicizur, idem ek“ te nationum , referri déber ad ecciefias parti- E Et ficut Filius venit facere. voluntatem Patris, culares in toto orbe conflitui2s, non antem ad eccleam univerfalem , que eft corpus my- icum ecclefie, fupra quod ecclefia Romana nullum unquam obtinuit principatum , ut pa- er per jam dicla (upra. item allegazur cap. Eft alind , a4. quoft, 1. ubi dicitur, Eft aliud apoftolicum pifcandt ge- nus; quo genere folum Petrum -pifeari domi- nus jubet, dicens: Aie 'homum, © ewm pi- fcem gui primo afcendit tolle. Ad quod refpon- detur, quod verba illus textus referti dehent - Blast, ap. fic & vos voluntatem implete vestra matris , que est ecclefia, cujus caput (ut prediGum est) Romana existit ecclefia, Sed refpondetur , quod ad iliud verbum, Cujus, addi debet fupplendo verbum Membrorum: & tanc est fenfus, quod illi epifcopi implere debent vo- funtatem marris ecclefie, cujus membrotum Romana ecciefla caput existit: & fic fupplen- do & intelligendo , non probat ille texsus , quod ecclefia Romana fit caput uuiverfalis ac- clefiz . Kt notandum quod Callistus au&or di- e 

Strana 528
$327 18i nihil ob- ; EN Aeree Clementina Àd noftram, de hareticis & ibi mur st. dor dicis. quod ficur in ecclefia triumphan- te eft unum capnt füpremum , ita in. ecclefia militante eff unum caput, ícilicer papa: quo- nium iliud quod ibi dicit Joannes Andrez de papa , intelligi dehet refpettu ecclefiarum par- ticrlarium , nen autem refpedu univerfalis ec- clefiæ, ut fupra oftenfum eft. item allegatur capitulum Fidejuffor, go. dift. abi dicit .Ambrofius , quod Petrus tara quam bonus paflor tuendum. gregem accepit, pefiquam fidem perdidifle defleverar : quod- que ipfe Petrus paftor fa&tus erai, ut cereros fidei ftabilitete fundaret, Xt fubdit ibi, quod APPENDIX Nec ohfiant notata per Joannem Andrez nA ad pifcacuram faciendam fupra ceteras eccíe. PRIMA. 728 fias, fupra guas Romana fuit prælara . Nan zntem ad piícaturam faciendam fupra eccle- fiam univerfalem , prout eft corpus myfticum ; quoniam illud eft fine peccato, & fic non iu- diget pifcarura Persi. ’ Item allegatur cap, Puto , 2. qualt. 7. ubi dicitur quod Petrus & Cyprianus fuerunt pa- res meritis. Sed Petrus fuit in pote(izte ma- jor iio , & quocumque alio epifcopo , co quod fua poreílas per ftatuta univeríalis ecclefie c£& armata. Sed refpondetur ut fupra, quod ilia , que ibi dicuntur de poteflate Petri, referri debent quoad ecclefias particulares, non ane tem guoad ecclefiam univerfalem: ut verba il» Peirus, pro foliditate devotionis, ecclefia pe- Blius capituli recipiantur in eo fenfu, in que Mosc 38. tra dicitur , ficut ait dominus, Fu es Petrus, &c. Ad que refpondetur, quod ibi nom dici- fur Petrus dici petra, ad denoiandum quod ecclefa fuerit fundata fuper eum, quoniam fundata fuit fupra Chriftum , juxia iilud: Pe- 0. Cav. Be. tra autem erat Chriftus . Bed fuit Petras di- Gus petra , ad denotandum quod primus in nationibus fidei fundamenta per fuam prædi- cetionem pofuerit, ut in eodem textu dici- tur. & fic pramiffa ex dico textu allegata funt referenda ad regimen & gubernatione: ecclefiarum particularium, non autem ad re- gimen ecclefiæ univerfalis, quæ eft corpus - e Do diea Trubka ergo DYCH ecclefie : quod.nunquam indiguit valere poffunt , & non perire, ficut fupra ia praecedentibus dictum e(t, Et licet texzus ibl babeat , quod poteftas Petri fit firmata per fta- tuta univerfalis eccicfie ; per hoc tamen non habetur ex illo, quod Petrus habuerit potefta- tem Íbpra corpus univerfalis Ecclefie , quz est corpus myfticum , cujus Christus capnt est. Jtem allegatur cap, Hec est fides , 24. qu. 1. ubi dicitur quod papa tenet & fidem & fedem Petri. Ad quod refponderur , quod qui impugnat profeffionem fidei quam papa com- probavit, non catholicum fed hzreticum fe comprobabit : quodque fanta Romana eccle- fia, que femper immaculata permanfit , dorni- Chriflus Petro neque indiger ofücio paftoreli Petri, cum il-Cno providente , Oc. in futuro. manebit fine commifit o- ves loas » lud fit impeccabile , non. habens maculam uc- que rugam , fecundum ea qum habentur in dico capit. A resta, 24. quæftio 1. cum ibi notetis in gloffa. Et ad hujus fenrentie pro- poütum dicebant Oflienfis & Joannes Andres in capit. À nobis in magno , de fententia ex- communicationis , fuper verbo ecclefia, quod Hle textus debet intelligi de ecclefia militan- te (peciali, vel Romana, quoniam generalis suilitans congregata non poteft errare, 24. quzft. r. À redla fide. Nec obítant alia verba ibi in fne pofita , videlicet: Et teiaquam faxum immobile totius corporis Chrilliani compagem molemque ob- ulia haceticorum. inful;iatione , atque firma & imraobilis omni tempore perfistit , Sed refpon- Eccesiofam s detur, quod iliad quod ibi dicitur de ecclefia Qum ef » Ego Romana, quod femper immaculata perman- $e sen deficiat fit &t permanebit , intelligi debet verum, f^ sus. quamdiu ligabit © folvet juste , clave nan errante , ut füpra in pracedentibus est dictum: & fic intelligendo, non probant illa verha , nec ctiam alia ibi pofita, quod ecclefia Ro- mana fi; univerfalis ecclefia, quz est corpus mysticum , cujus Christus caput est, faciunt notata per gloffam in diclo cap. A rela, 24. quest, 1, nec quod ecclefia Romana recepe- rit potestatem füpra corpus univerfalis eccle- tincat: quoniam illa verba funt referenda ad Dfie : nec enam quod papa ratione Romane efic&um pradicationis, que in Petro fuit fun- damentum fidel in nationibus, ut ibi dicitur: eflque. neceffarium di&a verba fic intelligere , ut recipiantur in fenfu, in quo valere pol" font, & non perire : & nifi fic intelligantur , perirent , propter ea que habentur in dicto cap, Ecce, & im cap. Quamvis univerfa, fu- pra allegatis , CS “in = Prem allegatur cap, Beati, 2. queft. 7. ubi popom , offe dicitur quod moritis apoftolorum Petri čr Pauli principem ec. Oma principatum & caput obtinuit nationum, Desde hi Ad quod refponderur, quod. fi Roma ibi fu- matur pro Romana ecclefia, refpondetur quod Wind, quod ibi dicitur de principatu & capi- ecclefie pofür dici caput & pastor univerialis ecclefiz , ltem allegatur cap. Ín istis, 80. dist. ubi dicitur quod inter ipfos apostolos non fuit par institutio, fed umus prefuit omnibus. Sed refpondetur quod illa verba, Unus profuit omnibus, debent intelligi referendo ad raini- sterium ecclefiarum particularium, non autem. ad univerfalem ecolefam , quæ est corpus my- .Sticum , cujus Christus caput, est ut patei per jam dicta fupra. Item ad probandum quod ecclefia Romana Aliquatido pos est caput unlverfalis ecole(te , allegatur capi- Decreus que tulum , Non licet, 12. dist, bi dum dicizur, idem ek“ te nationum , referri déber ad ecciefias parti- E Et ficut Filius venit facere. voluntatem Patris, culares in toto orbe conflitui2s, non antem ad eccleam univerfalem , que eft corpus my- icum ecclefie, fupra quod ecclefia Romana nullum unquam obtinuit principatum , ut pa- er per jam dicla (upra. item allegazur cap. Eft alind , a4. quoft, 1. ubi dicitur, Eft aliud apoftolicum pifcandt ge- nus; quo genere folum Petrum -pifeari domi- nus jubet, dicens: Aie 'homum, © ewm pi- fcem gui primo afcendit tolle. Ad quod refpon- detur, quod verba illus textus referti dehent - Blast, ap. fic & vos voluntatem implete vestra matris , que est ecclefia, cujus caput (ut prediGum est) Romana existit ecclefia, Sed refpondetur , quod ad iliud verbum, Cujus, addi debet fupplendo verbum Membrorum: & tanc est fenfus, quod illi epifcopi implere debent vo- funtatem marris ecclefie, cujus membrotum Romana ecciefla caput existit: & fic fupplen- do & intelligendo , non probat ille texsus , quod ecclefia Romana fit caput uuiverfalis ac- clefiz . Kt notandum quod Callistus au&or di- e 

Strana 529
529 CONCILII BASILEENSIIS. 530 €li cap: Non lieet, dicit ecclefiam Romanam Agantem , inquantum habet quod Petrus insti- effe matrem aliarum ccclefiarum ab eidem di- tuit ecclefras particulares per univerfum Or» ftin&arura ,, ad denotandum quod non eft ma- ,ter univeríalis ecclefie, fecundum Gregorium Mi ,owüfee in Cap. Ecce, 99. dift. Et patet etiam per alter (erlèuat. Gejafium in cap. Quamvis, 21. dift. ibi dum dicebat, quod quamvis univer£e ecclefia Chri- fli thalamus fint, tamen fan&ta Romana cccle- йа cereris. praelata e(t, & non dicit, quod Chrifti thalamo , id e(t univerfali ecclefie , prolata fit: debentque verba hujufmodi ad hunc. fenfum applicari, quia in alio' fumpta inducerent abfürditatem , ut patet per jam di- Ca fupra. Et notandüm quod Archidiaconus | in Rofario in diéto cap. Non decet, recitan- bem : & non dicit quod ecclefia Romana fit eaput wniverfalis ecclefie . Nec obstat quod : in eodem eap. dicitur, quod alie ecclefie ha- buerunt initium a. Romana: quoniam per hoc non inferur quod ecclefia Romana fit caput univerfalis ecclefta , licer poffit dici caput a- liarum ecclefiarum — particularium rationé $6- testatis tradite Petro ut ministro ecclefie fu- per dictis eceleliis particularibus . Ul Item allegant isti gloffam dicti cap. Quis nefciat , que habet quod Petrus tribuit pote- statem. Paulo prædicandi . Sed sefpondetur il- lud non inferre quod Petrus effet caput uni- do Bernardum ad Eugenium, circa fnem 4.Bverfalis, ecolefie ut corpus. mysticum , cujus libri dicit, quod licet ecclefia Romana fit ma- ter ecclefiarüm , non tamen domina: quod- que papa non eft dominus epifcoporum , fed unus ex ipfis: quodque papa debet fe confi~ derare fratrem. diligentium. Deum , & pertici- в quare p, PU COrum * & fubdit ibi: Archidiaconus , true diftuse QUOd. cft optimum argumentum , In oap. In- Buen PP ventiones , in principio, quod papa non fit dominus aliorum epifcoporum . Item allegatüe cap. Przecptis , in eadem diQ. rz: Ubi dicitur quod preceptis apoftoli- cis non dura fuperbia refiflatur, fed per obe- dientiam que a fanda Romana ecclefia. & a- postolioa auétôritate jaffa funt falutifere im- Christus caput est, confideratæ : & per hoc patet refponüo ad notata per Archidiaconum in сар. На dominus, 19. dist ibi dum dice- bat' Petrum aliis apostolis dediffe potestatem predicandi . i Ítem mandant illi, videri capitulum , Bene quidem, 96. dist. quod non facit ad propofi- tum eorum ,. nifi refpectum haberent ad iila verba ibi pofita props principium, qua funt ista: Nec adjectione indiget plenitudo : quafi vellent. dieere , quod ex quo Petrus habuit plenitudinem potéstatis , cap. Significasti, de cie&ione, non potest habere aliquam potesta- tem fupra fe, nifi Deum. Et ad hoc refpon- pleantur , fi ejufdem fancte Dei ecclefie, que C detur. quod Petrus non habuit dictam pote- est caput vesitum, communionem habere de- fideratis. Et fequitur ibidem : Cujus auctoriza- xis fanclionenr omnes teneant facerdotes, qui noluerint ab' apostolicie petre , fupra quam Christus univerfalém fundavit ecclefiam , foli- ditate divelli. Ad que refpondetur , quod textus in dicto cap. non probat id ad quod allegatur. Mec obstant illa verba , Si ejuldem fandz Dei ecclefie , quz est capur omnium westrum : quoniam illa verba, Si cjufdem fan- QU terre Qu Dei ecclefia, relationem faciunt ad'eccle- fiam Romanam, de qua in przcedcatibus ver- . bis fa&a erat mentio. Mec obstant etiam ver- rego ili ba, Qui noluerint, &c. (Quoniam textus ibi fode czpielić Jich > loguitnr . : : : - * tri: GC veritas est quod Christus fundavit. ec- ‘cleflam fapra petram , que Christus erat, & non fupra Petrum, fecundum communem do- G€orum opinionem. Trao dicitur aee alic & in fequenti dicitur, quod ecclefia Romana A eng a est caput univerfalis ecclefæ & omnium ec- am de clefiarum. Sed falva pace fic dicentium hoc, pi- quod ecclefia Romana fit caput uniyerfalis ec- clefie in dicto cap. Non habetnr , confidera- to quod. illa verba, À matrc ipforum, que est ecclefia , pofita in dicto cap. Non de- cet, legi. debent & exponi, ut in refponfio- ne ad dictum cap. Non decer, fupra dictum est. pit Proceptis, hoc etiam habent (anc intelle- Ga, ur in refpónfione facia ad illud cap. o- etenfum est. ltem. dicunt illi in. dictis cap. Non decet , & Sequenti, haberi , quod ecclelia univerfalis est. fundata füper apostolicam. petram , id est fupra Petrum & ficceflores. Sed. hoc ibidem non probatur, ut patet per dicta in refponfio- nibus facis ad ila capitula. Hem allegatur cap. Quis nefriat, 11. dist. Ad quod refpondetur, quod facit conira alle- Concil, General, Tom, XX1X. Item dicunt illi in. dito cap. Non decet , statis plenitudinem nomine fuo, fed vice & nomine ecclefie univerfalis , cujus minisger est, ut patet per Augustinum in cap. Quod- cumque, 24. quest. 1. cum ibi notaris per. Archidiaconum in Rofario, de quo fupra in precedentibus didum est. liem etfi.forían habuerint refpectum ad a- lia verba dicti cap. qux habent, quod preful ecclefie Romane merito beat Petri apostoli per univerfum otbem primatum obtinet facer- dotii: refponderur hoc effe inrelligendum quoad ecclefias parüculares per univerfum orbem con- stitutas, quas ipfa Romaua ecclefia instituit , ut habetur in cap. Quis nefciat, r1. disi Ab apostolice petre , nou autem Pe-Dnon antem. quoad ecclefiam univerfalem ; cui papa tamquam illius minister fübjicitur , ut fupra in precedentibus deductum est. Nec ob- stant etiam alia verba dicti cap. Benc qui- dem, que habent quod papa starutis fyno- Cere Dame- dalibus confuevit tribuere firmitatem : quo- p: pura niam fi illa verba recipiantur pro statutis fy- eie ara ie nodalibus contiliorum generalium , est hoc fee Tulio to intelligendum per. approbationem reverenria- AQRoliea ale lem , de qua babetur in cap. Sicut fandi , 15. dist. per quem textum fatis videtur con- futari opinio predictorum: quoniam fi aufto- ritas pape fic effer fupra concilia generalia légitime congregata, quod illorum statuta non poffent habere firmitatem fine papæ auctorita- Nec verba cap. fcquenris, quod inci-Ete , Gregorius non fuiffet locutus in diclo cap. Sicut fan@i , de conciliis generalibus cum tanta reverentia , cum quanta locupus est ibidem. ` Tem allegant cap. Коратив ; 24. quest. 1. ibi dum dicitur quod Petrus cst caput totus eccle&e .- Sed refpondetur illud effe exponendum , id esi omnium ecclefiarum que ab ipfo exordium habuerunt, cap. Quis nelciat , ir. dist. quoniam qnamvis univer- fe per orbem catholice ecclefie institutz w nus thalamus Christi fint , tamen ecclefla Li Ro- 

Strana 530
529 CONCILII BASILEENSIIS. 530 €li cap: Non lieet, dicit ecclefiam Romanam Agantem , inquantum habet quod Petrus insti- effe matrem aliarum ccclefiarum ab eidem di- tuit ecclefras particulares per univerfum Or» ftin&arura ,, ad denotandum quod non eft ma- ,ter univeríalis ecclefie, fecundum Gregorium Mi ,owüfee in Cap. Ecce, 99. dift. Et patet etiam per alter (erlèuat. Gejafium in cap. Quamvis, 21. dift. ibi dum dicebat, quod quamvis univer£e ecclefia Chri- fli thalamus fint, tamen fan&ta Romana cccle- йа cereris. praelata e(t, & non dicit, quod Chrifti thalamo , id e(t univerfali ecclefie , prolata fit: debentque verba hujufmodi ad hunc. fenfum applicari, quia in alio' fumpta inducerent abfürditatem , ut patet per jam di- Ca fupra. Et notandüm quod Archidiaconus | in Rofario in diéto cap. Non decet, recitan- bem : & non dicit quod ecclefia Romana fit eaput wniverfalis ecclefie . Nec obstat quod : in eodem eap. dicitur, quod alie ecclefie ha- buerunt initium a. Romana: quoniam per hoc non inferur quod ecclefia Romana fit caput univerfalis ecclefta , licer poffit dici caput a- liarum ecclefiarum — particularium rationé $6- testatis tradite Petro ut ministro ecclefie fu- per dictis eceleliis particularibus . Ul Item allegant isti gloffam dicti cap. Quis nefciat , quz habet quod Petrus tribuit pote- statem. Paulo prædicandi . Sed sefpondetur il- lud non inferre quod Petrus effet caput uni- do Bernardum ad Eugenium, circa finem 4.Bverfalis, ecclefiz ut corpus. mysticum , cujus libri dicit, quod licet ecclefia Romana fit ma- ter ecclefiarüm , non tamen domina: quod- que papa non eft dominus epifcoporum , fed unus ex ipfis: quodque papa debet fe confi~ derare fratrem. diligentium. Deum , & pertici- в quare p, PU COrum * & fubdit ibi: Archidiaconus , true diftuse QUOd. cft optimum argumentum , In oap. In- Buen PP ventiones , in principio, quod papa non fit dominus aliorum epifcoporum . Item allegatüe cap. Przecptis , in eadem diQ. rz: Ubi dicitur quod preceptis apoftoli- cis non dura fuperbia refiflatur, fed per obe- dientiam que a fanda Romana ecclefia. & a- postolioa auétôritate jaffa funt falutifere im- Christus caput est, confideratæ : & per hoc patet refponüo ad notata per Archidiaconum in сар. На dominus, 19. dist ibi dum dice- bat' Petrum aliis apostolis dediffe potestatem predicandi . i Ítem mandant illi, videri capitulum , Bene quidem, 96. dist. quod non facit ad propofi- tum eorum ,. nifi refpectum haberent ad iila verba ibi pofita props principium, qua funt ista: Nec adjectione indiget plenitudo : quafi vellent. dieere , quod ex quo Petrus habuit plenitudinem potéstatis , cap. Significasti, de cie&ione, non potest habere aliquam potesta- tem fupra fe, nifi Deum. Et ad hoc refpon- pleantur , fi ejufdem fancte Dei ecclefie, que C detur. quod Petrus non habuit dictam pote- est caput vesitum, communionem habere de- fideratis. Et fequitur ibidem : Cujus auctoriza- is fanclionenr omnes teneant facerdotes, qui noluerint ab' apostolicie petre , fupra quam Christus univerfalém fundavit ecclefiam , foli- ditate divelli. Ad que refpondetur , quod textus in dicto cap. non probat id ad quod allegatur. Mec obstant illa verba , Si ejuldem fandz Dei ecclefie , quz est capur omnium westrum : quoniam illa verba, Si cjufdem fan- QU terre Qu Dei ecclefia, relationem faciunt ad'eccle- fiam Romanam, de qua in przcedcatibus ver- . bis fa&a erat mentio. Mec obstant etiam ver- rego ili ba, Qui noluerint, &c. (Quoniam textus ibi fode czpielić Jich > loguitnr . : : : - * tri: GC veritas est quod Christus fundavit. ec- ‘cleflam fapra petram , que Christus erat, & non fupra Petrum, fecundum communem do- G€orum opinionem. Trao dicitur aee alic & in fequenti dicitur, quod ecclefia Romana A eng a est caput univerfalis ecclefæ & omnium ec- am de clefiarum. Sed falva pace fic dicentium hoc, pi- quod ecclefia Romana fit caput uniyerfalis ec- clefie in dicto cap. Non habetnr , confidera- to quod. illa verba, À matrc ipforum, que est ecclefia , pofita in dicto cap. Non de- cet, legi. debent & exponi, ut in refponfio- ne ad dictum cap. Non decer, fupra dictum est. pit Proceptis, hoc etiam habent (anc intelle- Ga, ur in refpónfione facia ad illud cap. o- etenfum est. ltem. dicunt illi in. dictis cap. Non decet , & Sequenti, haberi , quod ecclelia univerfalis est. fundata füper apostolicam. petram , id est fupra Petrum & ficceflores. Sed. hoc ibidem non probatur, ut patet per dicta in refponfio- nibus facis ad ila capitula. Hem allegatur cap. Quis nefriat, 11. dist. Ad quod refpondetur, quod facit conira alle- Concil, General, Tom, XX1X. Item dicunt illi in. dito cap. Non decet , statis plenitudinem nomine fuo, fed vice & nomine ecclefie univerfalis , cujus minisger est, ut patet per Augustinum in cap. Quod- cumque, 24. quest. 1. cum ibi notaris per. Archidiaconum in Rofario, de quo fupra in precedentibus didum est. liem etfi.forían habuerint refpectum ad a- lia verba dicti cap. qux habent, quod preful ecclefie Romane merito beat Petri apostoli per univerfum otbem primatum obtinet facer- dotii: refponderur hoc effe inrelligendum quoad ecclefias parüculares per univerfum orbem con- stitutas, quas ipfa Romaua ecclefia instituit , ut habetur in cap. Quis nefciat, r1. disi Ab apostolice petre , nou autem Pe-Dnon antem. quoad ecclefiam univerfalem ; cui papa tamquam illius minister fübjicitur , ut fupra in precedentibus deductum est. Nec ob- stant etiam alia verba dicti cap. Benc qui- dem, que habent quod papa starutis fyno- Cere Dame- dalibus confuevit tribuere firmitatem : quo- p: pura niam fi illa verba recipiantur pro statutis fy- eie ara ie nodalibus contiliorum generalium , est hoc fee Tulio to intelligendum per. approbationem reverenria- AQRoliea ale lem , de qua babetur in cap. Sicut fandi , 15. dist. per quem textum fatis videtur con- futari opinio predictorum: quoniam fi aufto- ritas pape fic effer fupra concilia generalia légitime congregata, quod illorum statuta non poffent habere firmitatem fine papæ auctorita- Nec verba cap. fcquenris, quod inci-Ete , Gregorius non fuiffet locutus in diclo cap. Sicut fan@i , de conciliis generalibus cum tanta reverentia , cum quanta locupus est ibidem. ` Tem allegant cap. Коратив ; 24. quest. 1. ibi dum dicitur quod Petrus cst caput totus eccle&e .- Sed refpondetur illud effe exponendum , id esi omnium ecclefiarum que ab ipfo exordium habuerunt, cap. Quis nelciat , ir. dist. quoniam qnamvis univer- fe per orbem catholice ecclefie institutz w nus thalamus Christi fint , tamen ecclefla Li Ro- 

Strana 531
535 APPENDIX PRIMA 532 Romana mullis fynodieis ceteris ecclefüis prz- Amana (uerit prelzta univer@li ecclefig, Et Jata eft, tefle Gelafio papa IIT. cap. Quamvis univerfe , 2:. dift. Et notandum, quod non dicit quod fit praelata thelamo Chrifli , nec ecclefie univerfali , que eft. Chrifti thalamus, ut ibi: (ed dicit, Ceteris ecclefiis prelata eft; m mar: denotandum quod omnes alie ecclefie a ef paorRo. Romana diftincte noun faciunt thalàmum Chri- zale ar oe. fü; (cd Romana Gt omnes alie cum ca fa sium alarum giunti Chrifii thalamum , & fic ecclefiam uni- ergo univerlz - ecleie, — verífalem . Unde inquantum cetere ecclefie non faciun: ecclefiam univerfalem , & Roma na non cft prelata nifi ceteris ab ea diftin- &is , patet quod non eft prejata ecclefie uni- verfali, 8 per confequens quod non eft uni- per hoc etiam refpondetur ad diftum Ante brofii, in eodem cap. dicentis quod ipfe pro- feffus eft fe velle im cunétis fequi fanélam Romanam ecclefiam , quoniam iflud non pre- bat ecclefiam Romanain fuiffe prelatam uni verfali ccclefiæ . irem allegant quod Chriflus fundavit eccle- fiam fupra Petrum. Sed refpondetur hoc ef fe faifum . quoniam illa verba, E; fuper Matth 16: hanc peiram , non feferuntur ad Petrum , fed ad Chriflum , juxta id: Perra autam erat Chri- + cor 10 Aus. ltem allegant cap, Ita domious , 19. dift cujus verba efiam pronuntur in cap. Fundz- verfa , fed de univerfitate corporis myftici ec- B menta, de 'elcclione lib. 6. Sed ad illud fuit clefiz , ut dicebat Gregorius jn, dicto cap. Ec- ce 99. dift. Jtem. alegont cap. Cum beaüfümus, 24. quefl. 1. ubi dicimur quod. beatus Petrus a do- mino recepit principatum . Sed relpondeiar , illad intelligendum quoad ceteras ecciefs , que a. Komana habuerunt exordium , fed non quoad univerfalem ecclefiam , que Chrifti thalamus eff , ut patet per proxime di&a. liem allegant cap. Si Petrus, eadem cau- (2, & o. ubi habetur quod Perrus, & non alius ex apoflolis , abfcidit aurem Maichi: ad dcnotandum quod ipfe pra aliis habiturus e- Hoc modo fa- €ilg omnes no- dos lolvetis . refponfum in primis refponfionibus firprafcripss. Îtern allegant verba per Chriftum dicta Pe- tro. Sed re(pondetur, quod per illa Petruc uon fuit przlatus univerfali ecclefie , fed par- .ticularibos ecclefiis, ut fapra fuit oftenfura fe- cundum Gregorium & Celafium. Чет allegant gloffam cap. Ín novo, 2X. Gregori: È dift. que haber, quod apoftoli fuerunt pares Gelafie fam in conikeratione & ordine, non autem in ad- miniftratione , Sed refpondetnr ; quod Jicet Pe- trus fuit aliis major in adminiftratione , hoc non infert: quod Petrus fuerit prælatus ercle- fie wniverfali, ut petet per jam dicta iupra. Jem allegat , quod. apofloij voluerunt Pe- rat poteflatem ligandi & folvendi. Sed ret C trum clle principem. corum. Ad quod refpon- Nota acumen pondetur hoc effe intelligendum quoad parti- gulares ecclefias , quæ a Romana habuerunt exordium : non autem quoad ecclefiam uni- verfalem . ur pater per jam di&a fupra. Trem allegant cap. De Gonflantinopolitana, 22. dift, ubi dicitur : Si qua culpa in cpit- copis invenitur, nefcio quis nom fit papie fub- jetus .. Sed refpondetur, illud. non probare quod univerfalis ecclefia fit fubjecta papa, at- tento quod ibi non fit fermo de univerfali ecclefia, fed de culpis fingulorum epifcopo- rum ecclefiarum parücularium ; a Romana di- flindaram, gui pon faciunt ecclefiam. utniver- falem. detur, non reperi, quod ipfum voluerunt effe principem ecclefie univerlalis. Nec un quam talem principatum habuit a Chriito , ut paiet per jam di&a fapra, fecundum Grego- rium & Gelafiom. Irem allegant. cap. Sacrofancla , 23. diit. Sed ad illud paret refponfío per jam dicta fupra, Item allegan: gloffas & textus. dicentes quod papa non habet fuperiorem in. terris . Sed ref pondetur hoc effe verum , falvo jure thalami Chrifli, quando concilium generale non eft congregaium. Sed quando eft legitime cone gregatum , (uperioritarem habet in papam, nt fupra in primis refponfionibus ‘offenfum ef, Item allegant cap. Antigua, de privilegiis ,D Et iflo modo retponderur ad norata per Guil- ubi dicitur quod Romana ecclefia c(i mater univerforum | Chrifti fidelium . Sed refponde- tur illud effe incelligendum verum refpedu cererarum ecelefiarum , quibus Romana praia- ta efi: non autem refpectu univerfalis eccle- fiæ , cui Romana non eft. prelata, ut patet per jam dicia fupra. i Jtem allegant cap. primum de renuntiatio- * fetetiberi ge , lib. 6. ubi dicunt * haberi poteftatem re- eam hakte. . TR ere univerfalem ecclefiam, & illi præfidere. Sed refpondctur, quod ilJa verba non funt ibi difpofitive pofita, fed narrative , narrando verba que illi curiofi ultra modum dicebant in quafiione, An cflet illicitum pape renun- 8; pralata ef omuibus psr- zieuloribus , Quomodo non etinsa yniver- fe lehrum in Speculo, titolo de lcgaris , S. Nung oftendendum, verfu 99. & per Baldum in leg, refcripta, cc. | Item allegant papam impune poffe tollere conftitutionem concilii generalis , contra pro- hibidonem ipfius concilii generalis , fupponen- ies papam efle paltorem univerfalis ecclefie . Sed ipforum fuppofitum eft falfum , & confe- quenter ipforum a(fertio fuper illo fundata eft falfa, ut patet per jam dié&ia fupra. Item allegant cap. Ubi majus de electione lib. 6. in §. Ceterum , ubi. dicimr quod. pa- pa ef rector univerfalis ecclefia. Sed refpon- detr quod illa verba ; Univerfalis ecclefim , Nihil certins quam papam univerfe oc clefis effc pas florem . нате papatui, quando agnofceba: fe infuff- E exponi debent, id efl omnium ecclefiarum cicatem ad regendam univerfalem ecelefiam . Et fic cum non fint difpofitiva, non fundant intentionem aliegantium . Trem allegant cap. primum, 22. dift, ubi habetur quod ecclefia Rornana eft fidei ma- ter , Sed refpondetur, illud effe intelligendum ratione praedicationis , quam Petrus primus poft Chrilum in populis exercuit, & ecclefia Romana alias ecclefias inftitait, iz. di(t. Quis ne(ciat. Yt fic illuó non inferre quod ecclefia Romana fit univerfa: nec quod ecclefia Ro- particularium , membra univerfalis ecclefiz o- xiftentium , ut patet ex his que habentur in cap. Ecce, 99. dift, & in cap. Quamvis, 21. dif. Eque dicla expofitio neceffaria , ut. pa- tet per jam dicla fupra. Preterea. notandum quad Gregorius X, di&a verba protulit tem- pore quo concilia generalia nou frequentaban- eur, & ad poteftatem eccle(iz unlverfalis pau- ci refpiciebant : & ifia modo pote(t refpon- deri ad ia jura, fi qua allegenrur ad probane dum, quod papa prefic ecclefie univerfali: quos 

Strana 532
535 APPENDIX PRIMA 532 Romana mullis fynodieis ceteris ecclefüis prz- Amana (uerit prelzta univer@li ecclefig, Et Jata eft, tefle Gelafio papa IIT. cap. Quamvis univerfe , 2:. dift. Et notandum, quod non dicit quod fit praelata thelamo Chrifli , nec ecclefie univerfali , que eft. Chrifti thalamus, ut ibi: (ed dicit, Ceteris ecclefiis prelata eft; m mar: denotandum quod omnes alie ecclefie a ef paorRo. Romana diftincte noun faciunt thalàmum Chri- zale ar oe. fü; (cd Romana Gt omnes alie cum ca fa sium alarum giunti Chrifii thalamum , & fic ecclefiam uni- ergo univerlz - ecleie, — verífalem . Unde inquantum cetere ecclefie non faciun: ecclefiam univerfalem , & Roma na non cft prelata nifi ceteris ab ea diftin- &is , patet quod non eft prejata ecclefie uni- verfali, 8 per confequens quod non eft uni- per hoc etiam refpondetur ad diftum Ante brofii, in eodem cap. dicentis quod ipfe pro- feffus eft fe velle im cunétis fequi fanélam Romanam ecclefiam , quoniam iflud non pre- bat ecclefiam Romanain fuiffe prelatam uni verfali ccclefiæ . irem allegant quod Chriflus fundavit eccle- fiam fupra Petrum. Sed refpondetur hoc ef fe faifum . quoniam illa verba, E; fuper Matth 16: hanc peiram , non feferuntur ad Petrum , fed ad Chriflum , juxta id: Perra autam erat Chri- + cor 10 Aus. ltem allegant cap, Ita domious , 19. dift cujus verba efiam pronuntur in cap. Fundz- verfa , fed de univerfitate corporis myftici ec- B menta, de elcclione lib. 6. Sed ad illud fuit clefiz , ut dicebat Gregorius jn, dicto cap. Ec- ce 99. dift. Jtem. alegont cap. Cum beaüfümus, 24. quefl. 1. ubi dicimur quod. beatus Petrus a do- mino recepit principatum . Sed relpondeiar , illad intelligendum quoad ceteras ecciefs , que a. Komana habuerunt exordium , fed non quoad univerfalem ecclefiam , que Chrifti thalamus eff , ut patet per proxime di&a. liem allegant cap. Si Petrus, eadem cau- (2, & o. ubi habetur quod Perrus, & non alius ex apoflolis , abfcidit aurem Maichi: ad dcnotandum quod ipfe pra aliis habiturus e- Hoc modo fa- €ilg omnes no- dos lolvetis . refponfum in primis refponfionibus firprafcripss. Îtern allegant verba per Chriftum dicta Pe- tro. Sed re(pondetur, quod per illa Petruc uon fuit przlatus univerfali ecclefie , fed par- .ticularibos ecclefiis, ut fapra fuit oftenfura fe- cundum Gregorium & Celafium. Чет allegant gloffam cap. Ín novo, 2X. Gregori: È dift. que haber, quod apoftoli fuerunt pares Gelafie fam in conikeratione & ordine, non autem in ad- miniftratione , Sed refpondetnr ; quod Jicet Pe- trus fuit aliis major in adminiftratione , hoc non infert: quod Petrus fuerit prælatus ercle- fie wniverfali, ut petet per jam dicta iupra. Jem allegat , quod. apofloij voluerunt Pe- rat poteflatem ligandi & folvendi. Sed ret C trum clle principem. corum. Ad quod refpon- Nota acumen pondetur hoc effe intelligendum quoad parti- gulares ecclefias , quæ a Romana habuerunt exordium : non autem quoad ecclefiam uni- verfalem . ur pater per jam di&a fupra. Trem allegant cap. De Gonflantinopolitana, 22. dift, ubi dicitur : Si qua culpa in cpit- copis invenitur, nefcio quis nom fit papie fub- jetus .. Sed refpondetur, illud. non probare quod univerfalis ecclefia fit fubjecta papa, at- tento quod ibi non fit fermo de univerfali ecclefia, fed de culpis fingulorum epifcopo- rum ecclefiarum parücularium ; a Romana di- flindaram, gui pon faciunt ecclefiam. utniver- falem. detur, non reperi, quod ipfum voluerunt effe principem ecclefie univerlalis. Nec un quam talem principatum habuit a Chriito , ut paiet per jam di&a fapra, fecundum Grego- rium & Gelafiom. Irem allegant. cap. Sacrofancla , 23. diit. Sed ad illud paret refponfío per jam dicta fupra, Item allegan: gloffas & textus. dicentes quod papa non habet fuperiorem in. terris . Sed ref pondetur hoc effe verum , falvo jure thalami Chrifli, quando concilium generale non eft congregaium. Sed quando eft legitime cone gregatum , (uperioritarem habet in papam, nt fupra in primis refponfionibus ‘offenfum ef, Item allegant cap. Antigua, de privilegiis ,D Et iflo modo retponderur ad norata per Guil- ubi dicitur quod Romana ecclefia c(i mater univerforum | Chrifti fidelium . Sed refponde- tur illud effe incelligendum verum refpedu cererarum ecelefiarum , quibus Romana praia- ta efi: non autem refpectu univerfalis eccle- fiæ , cui Romana non eft. praelata, ut patet per jam dicia fupra. i Jtem allegant cap. primum de renuntiatio- * fetetiberi ge , lib. 6. ubi dicunt * haberi poteftatem re- eam hakte. . TR ere univerfalem ecclefiam, & illi præfidere. Sed refpondctur, quod ilJa verba non funt ibi difpofitive pofita, fed narrative , narrando verba que illi curiofi ultra modum dicebant in quafiione, An cflet illicitum pape renun- 8; pralata ef omuibus psr- zieuloribus , Quomodo non etinsa yniver- fe lehrum in Speculo, titolo de lcgaris , S. Nung oftendendum, verfu 99. & per Baldum in leg, refcripta, cc. | Item allegant papam impune poffe tollere conftitutionem concilii generalis , contra pro- hibidonem ipfius concilii generalis , fupponen- ies papam efle paltorem univerfalis ecclefie . Sed ipforum fuppofitum eft falfum , & confe- quenter ipforum a(fertio fuper illo fundata eft falfa, ut patet per jam dié&ia fupra. Item allegant cap. Ubi majus de electione lib. 6. in §. Ceterum , ubi. dicimr quod. pa- pa ef rector univerfalis ecclefia. Sed refpon- detr quod illa verba ; Univerfalis ecclefim , Nihil certins quam papam univerfe oc clefis effc pax florem . нате papatui, quando agnofceba: fe infuff- E exponi debent, id efl omnium ecclefiarum cicatem ad regendam univerfalem ecelefiam . Et fic cum non fint difpofitiva, non fundant intentionem aliegantium . Trem allegant cap. primum, 22. dift, ubi habetur quod ecclefia Rornana eft fidei ma- ter , Sed refpondetur, illud effe intelligendum ratione praedicationis , quam Petrus primus poft Chrilum in populis exercuit, & ecclefia Romana alias ecclefias inftitait, iz. di(t. Quis ne(ciat. Yt fic illuó non inferre quod ecclefia Romana fit univerfa: nec quod ecclefia Ro- particularium , membra univerfalis ecclefiz o- xiftentium , ut patet ex his que habentur in cap. Ecce, 99. dift, & in cap. Quamvis, 21. dif. Eque dicla expofitio neceffaria , ut. pa- tet per jam dicla fupra. Preterea. notandum quad Gregorius X, di&a verba protulit tem- pore quo concilia generalia nou frequentaban- eur, & ad poteftatem eccle(iz unlverfalis pau- ci refpiciebant : & ifia modo pote(t refpon- deri ad ia jura, fi qua allegenrur ad probane dum, quod papa prefic ecclefie univerfali: quos 

Strana 533
Josn. 21. Petrus Chri- ſti uſt visa- riu: Acter. 4 Eece al quas ineptias dila- bimur, dum veritatem op- pugnamus. Epheſ. 1. CONCILII BASILEENSIS. 533 quoniam exponenda funt taliter, quod veri-A tati declaratæ per beatum Gregorium, in di- cto cap. Ecce , & per Gelaſium in dicto cap. Quamvis, non obvient, id est contradicant. Item allegant dicta Auguſtini, Gregorii, ſancti Thomæ , Cyrilli & Rabani , & quorum- dam aliorum . Sed reſpondetur , quod fundan- tur ſuper verbis dictis Petro a Chriſto, quæ ſane intellecta juxta jam dicta ſupra, non fundant papam præſidentiam habere ſupra cor- pus universalis ecclesiæ. Nec obitant illa ver- ba , Puſce oves meas : quæ ſi intelligantur de paſcuo ſpirituali, illud eſt comprehenſum ſub Oratio Domni Ludovici Pontani Romani utriuſ- poteſtate ligandi & ſolvendi, quæ data eft ec- que juris illuminatoris Excellentiſſimi, Apo- cleſiæ principaliter, ut ſupra ostenſum; atten- ſtolicæ Sedis Prothonotarii & ſacri Palatii to quod nullus debet prædicare, niſi mittatur Apoſtolici Auditoris benemeriti, habita in Con- ab eccleſia, vel a Petro nomine eccleſiæe . Si cilio Baſilienſi in primo ejus adventu. autem intelligantur de paſcuo corporali , tune , B cum illud pertineat ad ecclefiam univerſalem, Nſpexit (Alfonſus ) ſereniſſimus atque glo- ut patet in Actibus apoſtolorum, ubi diſtri- rioſiſſimus Rex noſter Aragonum hanc ſa- buebatur unicuique prout ſibi opus erat, non croſanctam ſynodum , tametſi innumeris pro- cenſetur per hoc Petro amplior poteſtas data cellis variiſque fluctuationibus agitatam, ni- quam eccleſiæ univerſali , & ſic ceſſat argu- hilominus inviolatam incommotamque conſtan- mentum- tiſſime permanſiſſe , quinimmo in ſucceſſuros Nec obſtat , ſi pro eis dicatur , quod papa dies felicibus auſpiciis atque etiam incremen- præſidet eccleſiæ Romanæ , cap. Lieet , de tis invaluiſſe. Qua ex re tria arbitratus eſt. Primum animum Patrum omnium ad hane conftitutionibus : lib. 6. & ceteris ecclefiis , quæ faciunt univerſalem , ut in dicto cap. univerſalis Ecclefiæ Congregationem peragen- Quamvis ; quoniam reſpondetur , quod ad hoc dam voluntarium acceſſiſſe non quoviſmodo quod papa præſideret univerſali eccleſiæe , re- coactum. Quicquid enim violenter fit , ſolvi- quireretur quod ipſe præſideret capitibus & tur cito, quicquid voluntarie , firmum perſe- membris omnium eccleſiarum per orbem in- verat, dicit rex. De conſ: diſ. V. quicquid. Ce- stitutarum, ut patet in dicto cap. Quamvis ,Cterum & in divina providentia ipſos fiduciam Ecce uegat papám čjíe ibi dum dicitur, Univerſæ. Sed papa non ponentes iniquos non extimaſſe ministros, Iumum pon- memores canonis ad propolitum dicentis, Quid præfider capiti eccleſiæ Romanæ , quia ſibi ipſi zificem Sed het merces e� præeſidere non potest. Igitur non præſidet uni- tibi faciet miniſter malus ubi bonus est Do- temuritatis. verſis eccieſiis univerſalem facientibus. minus? Quid tibi impediet malitioſus græco ubi benevolus eſt judex ? De conſe. diſ. VII. Item allegant cap. Si ſummus , de ſenten- Baptiſmus. Seeundum hoc in facratiffimo con- tia excommunicationis in Clementinis, ubi cilio nullam ſciſſuram animorumque difformi papa dicitur ſummus pontifex. Sed reſponde- tatem comperiri potuiſſe, Notiſſimum enim tur , quod non debemus reſpicere quid papa ibi fecit, ſed quid facere debuir: & constat eſſe dicit canon ſciſſos diviſoſque ſemper in- ter vicia fervere incrementa habere non poſſe quod non debet ſe appellare ſummum , ut ſu- nec augere omne etiam quod licite agunt , pra in principio fuit probatum . Igitur, &c. ſed ſtatim cum prava ſua æmulatione defice- Et eodem modo potest reſponderi ad cap. Ubi re. VII. q. I. Novatian. & alibi. Omne re- majus, de electione, lib. 6. ubi papa nomi- natur rector univerſalis eccleſiæ : & ſuppoſi- gnum in ſe diviſum & omnis ſcientia & lex to, ſine præjudicio veritatis, quod poſſet ſe Dadverſus ſe diviſa deſtruitur. XXV. q. II. ſa eas in fi. & alibi. Spiritus Sanctus diſcipli- appellare ſummum, hoc eſſet referendum re- næ fietum refugit ac diviſum . I. q. III ſal- ſpectu eceleſiarum particularium , non autem vator. Spiritus enim Sanctus in Sanctis habi- reſpectu eccleſiæ univerſalis , cui non præeſi- det, ut patet per jam dicta ſupra. Et de po- tat . Dicit Tex. XI. q. III. illud . Memores extiterunt textus dicentis in perſona Apoſto- teſtate eccleſiæ dicit apoſtolus ad Epheſios, lorum. Erat multitudinis ardentium cor unum quod eccleſia eſt corpus Chriſti & plenitudo & anima una, omnes unum & idem in Chri- ejus. Et Auguſtinus lib. deſymbolo, tract. 4. sto . Unde & apud Platonem illa civitas le- dicit quod ecclefia eſt ſponſa Chriſti, quodque gitur perfectiſſime ordinata , in qua quiſque totum poſſidet , & a viro ſuo accepit in do- non proprios ſed communes facit affectus tem. VIII. diſ. diſſert. I. q. III. in principio VII. Quibus attentis, constat papam non eſſe ſu- q. I. nihil. XII. q. I. dilectiſſimis . Tertium pra eccleſiam univerſalem , nec per conſequens huic ſacratiſſimo concilio rectum legitimum- ſupra concilium generale ipſam repræſentans; quodquæ, præmiſſis attentis, non poruit do- que principium aftitiſſe. Quonam hono enim minus Eugenius IV. neque potest diffolvere E peragi potuisset progreſsu fi malo extitifset in- choatum principio. Quomodo enim boni ope- hoc concilium generale ſine conſenſu ipſius ris ſuperextitiſſet ædificium , ſi bonum ejus concilii; ſed ei, juxta decretum concilii ge- non fuiſſet fundamentum , dicit tex. I. q. I. in neralis Conſtantienſis & alia ſupradicta , obe- canone Principatus, & in cunone Paulus. Quo- dire tenetur. modo de infecta vel de infruttuoſa radice ta- les talisve fructus quales ac quantos vidimus produci potuiſfent. Dicit tex. Notabilis I. q. I. vulnerato. Secundo principaliter inſpexit ipſam ſacro- Ll 2 Nullum concilium , ex quantacumque episcoporum mul- titudine conflatum , et , quem conſtat eſſe pontificem Ro- manum, præeſſe , aut judicium legitimum in illum ( extr a causam hærefis) exercere posse; ex eoque Bafileense con- cilium , quod papam Eugenium deponere conatum eſt, il- legitimum merito judicandum eſſe, præter cardinalem de Turrecremata lib. 2. summæ de eccleſia, & alios multoe, probat luculenter Nicolaus Sauderus lib. 7. de viſibili mo- narchia eccleſiæ. ☞ Ex edito O- pčrum Ponka- ni Romaline anno. Iſti pontifi- fees nihil fa- tiunt pro vabíd. NOTA SEVERINI BINII. 534 Et hic eſt finis , atque ſufficit Concil. General. Tom. XXIX. ſan-

Strana 534
Josn. 21. Petrus Chri- ſti uſt visa- riu: Acter. 4 Eece al quas ineptias dila- bimur, dum veritatem op- pugnamus. Epheſ. 1. CONCILII BASILEENSIS. 533 quoniam exponenda funt taliter, quod veri-A tati declaratæ per beatum Gregorium, in di- cto cap. Ecce , & per Gelaſium in dicto cap. Quamvis, non obvient, id est contradicant. Item allegant dicta Auguſtini, Gregorii, ſancti Thomæ , Cyrilli & Rabani , & quorum- dam aliorum . Sed reſpondetur , quod fundan- tur ſuper verbis dictis Petro a Chriſto, quæ ſane intellecta juxta jam dicta ſupra, non fundant papam præſidentiam habere ſupra cor- pus universalis ecclesiæ. Nec obitant illa ver- ba , Puſce oves meas : quæ ſi intelligantur de paſcuo ſpirituali, illud eſt comprehenſum ſub Oratio Domni Ludovici Pontani Romani utriuſ- poteſtate ligandi & ſolvendi, quæ data eft ec- que juris illuminatoris Excellentiſſimi, Apo- cleſiæ principaliter, ut ſupra ostenſum; atten- ſtolicæ Sedis Prothonotarii & ſacri Palatii to quod nullus debet prædicare, niſi mittatur Apoſtolici Auditoris benemeriti, habita in Con- ab eccleſia, vel a Petro nomine eccleſiæe . Si cilio Baſilienſi in primo ejus adventu. autem intelligantur de paſcuo corporali , tune , B cum illud pertineat ad ecclefiam univerſalem, Nſpexit (Alfonſus ) ſereniſſimus atque glo- ut patet in Actibus apoſtolorum, ubi diſtri- rioſiſſimus Rex noſter Aragonum hanc ſa- buebatur unicuique prout ſibi opus erat, non croſanctam ſynodum , tametſi innumeris pro- cenſetur per hoc Petro amplior poteſtas data cellis variiſque fluctuationibus agitatam, ni- quam eccleſiæ univerſali , & ſic ceſſat argu- hilominus inviolatam incommotamque conſtan- mentum- tiſſime permanſiſſe , quinimmo in ſucceſſuros Nec obſtat , ſi pro eis dicatur , quod papa dies felicibus auſpiciis atque etiam incremen- præſidet eccleſiæ Romanæ , cap. Lieet , de tis invaluiſſe. Qua ex re tria arbitratus eſt. conftitutionibus : lib. 6. & ceteris ecclefiis , Primum animum Patrum omnium ad hane quæ faciunt univerſalem , ut in dicto cap. univerſalis Ecclefiæ Congregationem peragen- Quamvis ; quoniam reſpondetur , quod ad hoc dam voluntarium acceſſiſſe non quoviſmodo quod papa præſideret univerſali eccleſiæe , re- coactum. Quicquid enim violenter fit , ſolvi- quireretur quod ipſe præſideret capitibus & tur cito, quicquid voluntarie , firmum perſe- membris omnium eccleſiarum per orbem in- verat, dicit rex. De conſ: diſ. V. quicquid. Ce- stitutarum, ut patet in dicto cap. Quamvis ,Cterum & in divina providentia ipſos fiduciam Ecce uegat papám čjíe ibi dum dicitur, Univerſæ. Sed papa non ponentes iniquos non extimaſſe ministros, Iumum pon- memores canonis ad propolitum dicentis, Quid præfider capiti eccleſiæ Romanæ , quia ſibi ipſi zificem Sed het merces e� præeſidere non potest. Igitur non præſidet uni- tibi faciet miniſter malus ubi bonus est Do- temuritatis. minus? Quid tibi impediet malitioſus græco verſis eccieſiis univerſalem facientibus. ubi benevolus eſt judex ? De conſe. diſ. VII. Item allegant cap. Si ſummus , de ſenten- Baptiſmus. Seeundum hoc in facratiffimo con- tia excommunicationis in Clementinis, ubi cilio nullam ſciſſuram animorumque difformi papa dicitur ſummus pontifex. Sed reſponde- tatem comperiri potuiſſe, Notiſſimum enim tur , quod non debemus reſpicere quid papa eſſe dicit canon ſciſſos diviſoſque ſemper in- ibi fecit, ſed quid facere debuir: & constat quod non debet ſe appellare ſummum , ut ſu- ter vicia fervere incrementa habere non poſſe pra in principio fuit probatum . Igitur, &c. nec augere omne etiam quod licite agunt , ſed ſtatim cum prava ſua æmulatione defice- Et eodem modo potest reſponderi ad cap. Ubi re. VII. q. I. Novatian. & alibi. Omne re- majus, de electione, lib. 6. ubi papa nomi- natur rector univerſalis eccleſiæ : & ſuppoſi- gnum in ſe diviſum & omnis ſcientia & lex to, ſine præjudicio veritatis, quod poſſet ſe Dadverſus ſe diviſa deſtruitur. XXV. q. II. ſa eas in fi. & alibi. Spiritus Sanctus diſcipli- appellare ſummum, hoc eſſet referendum re- næ fietum refugit ac diviſum . I. q. III ſal- ſpectu eceleſiarum particularium , non autem vator. Spiritus enim Sanctus in Sanctis habi- reſpectu eccleſiæ univerſalis , cui non præeſi- tat . Dicit Tex. XI. q. III. illud . Memores det, ut patet per jam dicta ſupra. Et de po- extiterunt textus dicentis in perſona Apoſto- teſtate eccleſiæ dicit apoſtolus ad Epheſios, lorum. Erat multitudinis ardentium cor unum quod eccleſia eſt corpus Chriſti & plenitudo & anima una, omnes unum & idem in Chri- ejus. Et Auguſtinus lib. deſymbolo, tract. 4. sto . Unde & apud Platonem illa civitas le- dicit quod ecclefia eſt ſponſa Chriſti, quodque gitur perfectiſſime ordinata , in qua quiſque totum poſſidet , & a viro ſuo accepit in do- non proprios ſed communes facit affectus tem. VIII. diſ. diſſert. I. q. III. in principio VII. Quibus attentis, constat papam non eſſe ſu- q. I. nihil. XII. q. I. dilectiſſimis . Tertium pra eccleſiam univerſalem , nec per conſequens huic ſacratiſſimo concilio rectum legitimum- ſupra concilium generale ipſam repræſentans; quodquæ, præmiſſis attentis, non poruit do- que principium aftitiſſe. Quonam hono enim minus Eugenius IV. neque potest diffolvere E peragi potuisset progreſsu fi malo extitifset in- choatum principio. Quomodo enim boni ope- hoc concilium generale ſine conſenſu ipſius ris ſuperextitiſſet ædificium , ſi bonum ejus concilii; ſed ei, juxta decretum concilii ge- non fuiſſet fundamentum , dicit tex. I. q. I. in neralis Conſtantienſis & alia ſupradicta , obe- canone Principatus, & in cunone Paulus. Quo- dire tenetur. modo de infecta vel de infruttuoſa radice ta- les talisve fructus quales ac quantos vidimus produci potuiſfent. Dicit tex. Notabilis I. q. I. vulnerato. Secundo principaliter inſpexit ipſam ſacro- Ll 2 Nullum concilium , ex quantacumque episcoporum mul- titudine conflatum , et , quem conſtat eſſe pontificem Ro- manum, præeſſe , aut judicium legitimum in illum ( extr a causam hærefis) exercere posse; ex eoque Bafileense con- cilium , quod papam Eugenium deponere conatum eſt, il- legitimum merito judicandum eſſe, præter cardinalem de Turrecremata lib. 2. summæ de eccleſia, & alios multoe, probat luculenter Nicolaus Sauderus lib. 7. de viſibili mo- narchia eccleſiæ. ☞ Ex edito O- pčrum Ponka- ni Romaline anno. Iſti pontifi- fees nihil fa- tiunt pro vabíd. NOTA SEVERINI BINII. 534 Et hic eſt finis , atque ſufficit Concil. General. Tom. XXIX. ſan-

Strana 535
sas APPENDIX PS fanciam fynodum ad tria potiffüme exiftere À ffa congregatam . Primum ad reformationem Fc- clefim Dei in capite & in membris ; mem- bra czpio pro inferioribus plantis atque ia- cerdotibus. fforum. autem reformationem. ma- ximum fanctiffmumque opus effe ex pluribus demonfílratur . Primum ut Paftrorum reďte vi- ventium vita fit exemplo fubjećtis ur mandat cenon. IJ. q. VII. cum Pajloris, Secundo ne contingat abfordum , fed ut cum ejus qui pre- fidet vita deípicitur , ejufdem etiam juflio contemnatur . Dicit. tex. formalis. IIF. g. VIZ. Form . S.idem fzregorius. "Tertio ne qui pofi- £us eft, ut aliorum corrigat errores, videatur eiiam pra ceteris errorum magifter, dicit co- PRIMA 526 GS. item populus. Unde non immerito die cit canon: Admonendi funt fubditi , n2 plusquam expedit fent fubjeti , ne cum fiudent piujquam neceffe efl hominibus fubjici , eorum eicim cogan- : 4ur venerari II. g. V17. admonendi . Decimo- quinto, quia fummi Sacerdotes funt ipfi Bpi- Ícopi, unde qui eos tangit, pupillàm divini oouli tangit. Injuria eorum ad Chriftum per- tiner „.cujus legarione funguntur. 77. g. V7T. accufatio . & c. qualis . ABbài vero hahetur , quod eos in oculos fibi Deus elesit PZ. g. FF. oves. Alibi quod fan&iffni funr Chrifti le. gati , & columuz firmifime comprobantur Ecclefie, de poenis s/emen. $5 quis fuadente . Alibi vero perfonz vocantur illuftres, de.7e ju- | non. IJ. q. VII. nos ff incomgpetenter . Quarto , B di. c. z. fe. li. VF. Alibi fecundum locum in uia quod a plantis agitur facile trahitur ad fubditos in exemplum de voto c. mague. Un- de illud íatiricum : Omne animi vitium tan- - to confpeclus in fe crimen habent , quanto qui peccat major habetur . Quamobrem dicun- tur pofiti velut fignum ad íaggitam, de accu- fat. c. qualiter & quando . Quinto quia tot inortibus digni funt , quot ad fubditos fuos perditionis exempla tranfmittunt X7. g.' 177. precipue. Non ergo immerito dicit tex. ma« jori reatu delinguit qui potiori bonore frui- rur, (x quia graviora facit judicia peccatorum peccantium fublimitas , XXV. q. J..nullifas . XL. di, homo Chriflianus. Sexto , quis quisil- Ecclefia tenentes dicuntur .XZ. di. ante omnia . Alibi vero Chrifti nomine appeliantur X X7477. g. 127. quisquis, Alibi vero nomine Dei & Angelorum XI. g. 7. Sacerdotibus de hareti, e. cum ex injunto . Unde viliffimi computandi forent fi alios non precederet fcientia & fan- €titate , ex quo funt honore preftantiores 7. q. 4. wilifimos Z. q. FII. convenienübus , & in auc. de fon. Epi. &. Dand. Nec enim fuf- ficere eis arbitrari dehet ad falutem , fi turbis negligentium vel quorumlibet indoclorum , & fide & a&ibus adequantur, quibus facris lite- tis unica eft credendi pariter & vivendi re- gula perícripra. 7477. q. J. nec fuffcere . Ani Sum antiftitem venerari poffet, quem continuo C madvertere enim debent quod nomen folum jacentem atquc delictis. obfeffum videt LXI. dé in Sacerdotibus. Septimo, quia qualis erit covfufio quamquam abhominabilis . Si quod e(fe queritur in membris non reperiatur in capite. ZXI. di miramur . Ottavo quia capi- te vulnerato facile fingula corporis membra debilitantur. ZZ. q. 4. funt. plurimi &. verum. Nono quia vulnerato Paflore quis curandis ovibus adhibeat sedicinam . Aut quomodo populum orationis clypeo tueatur , qui fefe jaculis hoftium feriendüm exponit. Aut quem fru&um de fe producturus eft cujus gravi pe- fle radix infecta eft. J. g. Z. vulnerato. De- cimo , ne iowum quod abfit corpus morbus | invadar f íanguor non fuerit curatus in cap.D JI. g. VII ficut inquit. Ündecimo , ne lan- guentem paflorem grex , quod abfit , infidia- toram laniandus denübus exponatur P Z7.g.J. guanivis. Duodecimo , quia nemo quippe in Xecclefia amplius nocet , quam qui perverfe agens nomen vel ordinem primatus habet > delinquentem namque hunc redarguere nullus prefumit, & in exemplum culpam vehemen- ter eftenditur , quando pro revereniia ordinis peccator honoratur ZA XXXIT. di. nemo quip- pe- Decimotertio quia qua effet ifta bonitas, wt capiti prodeffet & omnes in difcrimen ad- duceret . XZPF. di fed illud . Xxpedit enim cavere, ne qui pofitus eft ad gubernationem non faciunt Epi(copum fed vita; nec enim fa- cie ecclefiaftica dignitas chriftianum 27, q. VI. his ita. & c, non facit. Nec fan&torum filii funt etfi fanGorum oca teneant , nii Si corum opera exerceant . XZ. di. non eft faci- le. intueri debent fe Apollolorum mores te- nere ZXP7II. di quorum voces XIT. q. I. Vi- dentes XXI. di. in novo. Ex quo igitur in eo- rum loco fünt, non folum eos fermone fed converfatione & abftinentia debent X XZ. di, in con. Eceleffs Princeps. Decimo fexto , quiz Ecclefia in fe regendi fufcepit audtoritatem , unde filiorum crimina füfcipere deber . Qui enim prafider . Si fua delicta non deteríeri: nec filiorum crimina correxerit , canis impu- dicus dicendus eft . Magis quam Epifcopus 27. q. VII. qui nec regiminis .. Et. alii. dicit żex. Qui nec iuorum maxime domeflicorum curam mon haber fidem in fe effe negat , & efl infideli deterior XZFZZ. di. neceffe. Eta- libi dicitur, «quod fepe pietas paterni nomi nis pro liheris confilium debet capere. ff. de adul. £. nec in ea . Decimofeptimo quia Epi- fcopos fi vellemus latine füperintendentes di- cere poffumus XXX de cleros. Undc intelli- gant fc non e(se Epifcopos , qui preefse dile- xerint , non autem prodeffe populo Dei P777. g. £. qui epifcopatum . Qui enim funt in .eccle- fis prepofii non dominum propter Dominura populorum efüciatur ruina multorum KZ. q. E quierentes , fed lucris de commodis temporz- AIT. ita corpori. Sine cauta enim conatur quis ramos incidere, fi venenofum radicem etiam non querat evellere , dicit ter. de pomi. di. 7I. f&a veritas. Decimo quarto quia pro demeri- tis fubditorum plerumque depravatur vita re- orum ZZ. g. FF. in can. non eff a plebe. c. JE hereticus VIIJ. q. J. audatler. Vf.q. T. ex merito . Sicut e contra pro demeritis Prelato- zum damnatur plerumque vita fubditorum , vt Pralat fuis fubdids confentientes ad ma- ium, cum eis fimul corruant Z. g. ŻY. Eccle- libus inhiantes, ii mercenarii funt , & inter Dei filios fe non. computent. £247. q. J. funt autem . Decimo octavo quia debent magnope- Té providere, ut cunctum populum cui pre- fident converfatione, difciplina fermone pra- flare. Vehementer enim Ecclefiam deftruie , meliores effe laicos quam clericos VIIL q. I. Qualis . Ceterum debent magiftri fciearia Sc facundia alios precellere . D. profef. € me. L. magifiros LI. X. Yt «ales fore. quod com- paratione fui difcipuli palee dicantur XXF. di, AS 

Strana 536
sas APPENDIX PS fanciam fynodum ad tria potiffüme exiftere À ffa congregatam . Primum ad reformationem Fc- clefim Dei in capite & in membris ; mem- bra czpio pro inferioribus plantis atque ia- cerdotibus. fforum. autem reformationem. ma- ximum fanCtiffmumque opus effe ex pluribus demonfílratur . Primum ut Paftrorum reďte vi- ventium vita fit exemplo fubjećtis ur mandat cenon. IJ. q. VII. cum Pajloris, Secundo ne contingat abfordum , fed ut cum ejus qui pre- fidet vita deípicitur , ejufdem etiam juflio contemnatur . Dicit. tex. formalis. IIF. g. VIZ. Form . S.idem fzregorius. "Tertio ne qui pofi- £us eft, ut aliorum corrigat errores, videatur eiiam pra ceteris errorum magifter, dicit co- PRIMA 526 GS. item populus. Unde non immerito die cit canon: Admonendi funt fubditi , n2 plusquam expedit fent fubjeti , ne cum fiudent piujquam neceffe efl hominibus fubjici , eorum eicim cogan- : 4ur venerari II. g. V17. admonendi . Decimo- quinto, quia fummi Sacerdotes funt ipfi Bpi- Ícopi, unde qui eos tangit, pupillàm divini oouli tangit. Injuria eorum ad Chriftum per- tiner „.cujus legarione funguntur. 77. g. V7T. accufatio . & c. qualis . ABbài vero hahetur , quod eos in oculos fibi Deus elesit PZ. g. FF. oves. Alibi quod fan&iffni funr Chrifti le. gati , & columuz firmifime comprobantur Ecclefie, de poenis s/emen. $5 quis fuadente . Alibi vero perfonz vocantur illuftres, de.7e ju- | non. IJ. q. VII. nos ff incomgpetenter . Quarto , B di. c. z. fe. li. VF. Alibi fecundum locum in uia quod a plantis agitur facile trahitur ad fubditos in exemplum de voto c. mague. Un- de illud íatiricum : Omne animi vitium tan- - to confpeclus in fe crimen habent , quanto qui peccat major habetur . Quamobrem dicun- tur pofiti velut fignum ad íaggitam, de accu- fat. c. qualiter & quando . Quinto quia tot inortibus digni funt , quot ad fubditos fuos perditionis exempla tranfmittunt X7. g.' 177. precipue. Non ergo immerito dicit tex. ma« jori reatu delinguit qui potiori bonore frui- rur, (x quia graviora facit judicia peccatorum peccantium fublimitas , XXV. q. J..nullifas . XL. di, homo Chriflianus. Sexto , quis quisil- Ecclefia tenentes dicuntur .XZ. di. ante omnia . Alibi vero Chrifti nomine appeliantur X X7477. g. 127. quisquis, Alibi vero nomine Dei & Angelorum XI. g. 7. Sacerdotibus de hareti, e. cum ex injunto . Unde viliffimi computandi forent fi alios non precederet fcientia & fan- €titate , ex quo funt honore preftantiores 7. q. 4. wilifimos Z. q. FII. convenienübus , & in auc. de fon. Epi. &. Dand. Nec enim fuf- ficere eis arbitrari dehet ad falutem , fi turbis negligentium vel quorumlibet indoclorum , & fide & a&ibus adequantur, quibus facris lite- tis unica eft credendi pariter & vivendi re- gula perícripra. 7477. q. J. nec fuffcere . Ani Sum antiftitem venerari poffet, quem continuo C madvertere enim debent quod nomen folum jacentem atquc delictis. obfeffum videt LXI. dé in Sacerdotibus. Septimo, quia qualis erit covfufio quamquam abhominabilis . Si quod e(fe queritur in membris non reperiatur in capite. ZXI. di miramur . Ottavo quia capi- te vulnerato facile fingula corporis membra debilitantur. ZZ. q. 4. funt. plurimi &. verum. Nono quia vulnerato Paflore quis curandis ovibus adhibeat sedicinam . Aut quomodo populum orationis clypeo tueatur , qui fefe jaculis hoftium feriendüm exponit. Aut quem fru&um de fe producturus eft cujus gravi pe- fle radix infecta eft. J. g. Z. vulnerato. De- cimo , ne iowum quod abfit corpus morbus | invadar f íanguor non fuerit curatus in cap.D JI. g. VII ficut inquit. Ündecimo , ne lan- guentem paflorem grex , quod abfit , infidia- toram laniandus denübus exponatur P Z7.g.J. guanivis. Duodecimo , quia nemo quippe in Xecclefia amplius nocet , quam qui perverfe agens nomen vel ordinem primatus habet > delinquentem namque hunc redarguere nullus prefumit, & in exemplum culpam vehemen- ter eftenditur , quando pro revereniia ordinis peccator honoratur ZA XXXIT. di. nemo quip- pe- Decimotertio quia qua effet ifta bonitas, wt capiti prodeffet & omnes in difcrimen ad- duceret . XZPF. di fed illud . Xxpedit enim cavere, ne qui pofitus eft ad gubernationem non faciunt Epi(copum fed vita; nec enim fa- cie ecclefiaftica dignitas chriftianum 27, q. VI. his ita. & c, non facit. Nec fan&torum filii funt etfi fanGorum oca teneant , nii Si corum opera exerceant . XZ. di. non eft faci- le. intueri debent fe Apollolorum mores te- nere ZXP7II. di quorum voces XIT. q. I. Vi- dentes XXI. di. in novo. Ex quo igitur in eo- rum loco fünt, non folum eos fermone fed converfatione & abftinentia debent X XZ. di, in con. Eceleffs Princeps. Decimo fexto , quiz Ecclefia in fe regendi fufcepit audtoritatem , unde filiorum crimina füfcipere deber . Qui enim prafider . Si fua delicta non deteríeri: nec filiorum crimina correxerit , canis impu- dicus dicendus eft . Magis quam Epifcopus 27. q. VII. qui nec regiminis .. Et. alii. dicit żex. Qui nec duorum maxime domefticorum curam mon haber fidem in fe effe negat , & efl infideli deterior XZFZZ. di. neceffe. Eta- libi dicitur, «quod fepe pietas paterni nomi nis pro liheris confilium debet capere. ff. de adul. £. nec in ea . Decimofeptimo quia Epi- fcopos fi vellemus latine füperintendentes di- cere poffumus XXX de cleros. Undc intelli- gant fc non e(se Epifcopos , qui preefse dile- xerint , non autem prodeffe populo Dei P777. g. £. qui epifcopatum . Qui enim funt in .eccle- fis prepofii non dominum propter Dominura populorum efüciatur ruina multorum KZ. q. E quierentes , fed lucris de commodis temporz- AIT. ita corpori. Sine cauta enim conatur quis ramos incidere, fi venenofum radicem etiam non querat evellere , dicit ter. de pomi. di. 7I. f&a veritas. Decimo quarto quia pro demeri- tis fubditorum plerumque depravatur vita re- orum ZZ. g. FF. in can. non eff a plebe. c. JE hereticus VIIJ. q. J. audatler. Vf.q. T. ex merito . Sicut e contra pro demeritis Prelato- zum damnatur plerumque vita fubditorum , vt Pralat fuis fubdids confentientes ad ma- ium, cum eis fimul corruant Z. g. ŻY. Eccle- libus inhiantes, ii mercenarii funt , & inter Dei filios fe non. computent. £247. q. J. funt autem . Decimo octavo quia debent magnope- Té providere, ut cunctum populum cui pre- fident converfatione, difciplina fermone pra- flare. Vehementer enim Ecclefiam deftruie , meliores effe laicos quam clericos VIIL q. I. Qualis . Ceterum debent magiftri fciearia Sc facundia alios precellere . D. profef. € me. L. magifiros LI. X. Yt «ales fore. quod com- paratione fui difcipuli palee dicantur XXF. di, AS 

Strana 537
537 CONCILII BASILEENSIS, ESP di criminis … Unde merito dicit tex. aliquidA tres & arétandi amplius magiflris effe debere difcipulorum 338 bona agere , ut eorum aucto- A pericia . in prohomio for. in §. [nquentum . Decimonono quia ipfi facerdotes pro populo Deum interpellant , populi peccata condem- Nant, guia precibus fuis ea delentatque con- fumunt . Quid quanto digniores fuerint , tan- to facilius in neceffitatibus pro quibus cla- mant exaudiuntur J. q. I. ipfi facerdotes . Digniores auiem intelligo non gradu dignita- tis ; fad reCto vite integritate , quoniam qui major fuerit inter homines in honore ille apad: Deum dignior eft, fed qui fuerit juftior. X 4. di. multi: ad fi. nde apud Deum non gradus elegantior , fed vite melioris aflio compro- batur XXJIF. gq. IV. ficut excellentiam XVI. g. J. funt nonnulli. Et. alibi ; non divitiz non generis nobilitas, fed boni mores atque vir- tutes gratum Deo & acceptum faciunt facer- dotem de prahen. c. Venerabilis XXXII. ¢. JV. S. zs ita; Xt alibi: non loca vel nobili- tates ordinis nos creatori noflro proximos fa- ciunt , fed aut meriia noflra bona conjun- gunt, aut mala disjumgunt X £. dr. c. mon io- ca cum fis. Certe profecto major eft meruen- da locis illa calamitas, ubi tales interceffores ad locum regiminis intromittuntur qui Dei magis in fe iracundiam provocant quam pro femetipfis placare debuerant Z. q. I. wulnera- to . Quomodo enim proficere poffunt quie agunt .aut impetrantur aliquibus ilücitis conatibus , adeo qui contra Deum quod eis non licet moliuntur. 7. q. 4. S; quis inquit. Yt alibi : follicite formidandum eft, ne qui pofse cre- ditur iram Dei ipfe proprio reatu mereatur . Cun&i enim , fi quid novimus, quod cum is qui difplicet ad iniercedendum mittitur , icva- ti animus ad deteriora provocatur , X57 X. di. ecce. ZI4. q. FII. in grauibus. Unde alibi fcsi- ptum eft: Pos, o Sacerdotes , falliris nomen meum , cum offertis ad altere meum panes pol- dutos ; non efl mihi voluntas aliqua. im wobis LXXX di. oporteat. XX. quia necefss eft ut ' quod facerdos præcepturus eft populis , pri- mum za fe , demum a domeflicis exigat . XLVII. di. mecefe . Ad viam eriim pofitus aliorum ex £ ipñs oportet offendere. , qualiter. alios in domo domini oportet converfari de elett. c. cum in. cun&is. Fr alibi tunc ab omnibus cu- ftodiendi prepofiii exriment, quando ipfi illis reverentiam prebont , jufla eft eoram auGori- tas fi qua in populis prohibentíibi ficere non patiantur IX. di. fmperatores . WNiü audiant .verbum illud Ambrofii dicentis in perfonam Praelatorum. Quid autem ego vos arguo , cum me poffitis unico fermone convincere ? Con- vincor autem , cum clericos magis nobis vi- deam negligentes. Quomodo enim valeo cor- rigere filios, cum fratres emendare non pof- fum , aut qua fiducia (ubcenfeam laicis, cum . ritate cetera multitudo írangatur XLIIH. di, in c. commejfationes .. Ünde multum: virtutibus fplendere dcbet vita Poütificis , ut graduicon- ferat, decorem quem ab eo non accepit . Ex ofücio enim fufcepro non licentiam peccandi fed necefütatem benevivendi fe noverint aíse- cutos XL. di. oportet . Dene enim vivendo & bene docendo populum inftruit quomodo vi- vere debeat , bene, autem docendo & sale vivendo Deum inftruüit quomodo eum debeat condemüare XL. di muli. XX1l. quia Præla- torum fanétitas quantum ex vite merito ædi- ficat eccléfiam Chrifli tantum cidem nocet fi deftruentibus ron refiftat , IT. q. VII. Santta Bquippe. XXII quia nihil periculofius quam €um ipeculatores qui (unt Prelarti vertuntur, in laqueum tortuofum ponentes in omnibus locis fecandalum XXIV. q. HI. J'ransferumt . XXII. quia quis locas quod caufa efse po- terit fi venerandi Dei templa viciis expugnen- tur. Quem murum integritatis , aut vallum fz- dei venerabimus fi veneranda Ecclefie Dei mem- bra integritate deficiant , Quod denique cau-- tum eíse poterit aut rutum fi fanctitas incos- rupta corrumpatur. c. de. Epi. & Cler. L. Si quemquam . . Secundo principaliter ad extirpationem hz- xefum atque fchifmatum quod quidem omnium bonorum. operum eft potiffimum, & Ecclefiz C officio neceffitatis incumbens, ut hec demon- ftrarur. Primum verbum Domipice veritatis & apud jus canonicum. relatum dicentis: ma- jor eft mihi confolatio fuper uno peccatore pœnitentiam agente , quam fupcr magna fal- vorum multitudine .XXZJZ. 9. IV. hoc autem fed ex his. Secunde quia fi juxta verbum Principis fummi legistatoris: Nil felicius fus feipublice accedere poteft quam fubjectorum quo ad temporalia incrementum. ff. de bon. dam. I. cum rato S. f£ plures I. q. IV. c. ec- clefa S. is ita. In lata gente gloriæ Regis eft in diminutione plebis , contriftatio Principis ergo multo magis nil felicius univerfali Éc- clefie accedere poteft quam fubje&orum quod Danimam augmentum. Quanto enim anima di-. £nior eft corpore & ceteris rebus pra ponen- da elt XZ7. q. I. precipimus. De pen. & re- mif. cum infirmiias. de Sacrofan. Eccl. L. Sanci- sus. Tanto dignior illa felicitas eft que ob ecclefiafticam qualitatem anima infixa nofci- tur pervenire . Terüo ex textu dicente potif- fimum bonum eft perdirionem quzrere, ut de inventis gaudere poíffumus XXZIZ q. VII. quemadmodum . Yt alibi; ficut porriguntur in €o maxime negligeutes paftores . Iit alibi di~ citur : erranrem non revocaftis, perditum non requififlis X XiIL q. YiL c. difpiicet. Alibi ve- ro fic. Quid ad nos atünet , & confcientiæ jure convenit hoc eft (emper operam dare ne c. ropter confortes pudoris verecuudia conti- E quis culpa noftra de ecclefia pereat. XLVII. ‘cefcam , VIII. q. J. quid autem . Unde 'alibi dicit tex. nemo recte moniroris fuícipit per fonam , nifi qui proprüs actibus errata con- demnat & errorem innocentis conver(atione demonftrat, LXX XI. di. nemo relie . Et ali- bi: fudicet ille altcrius peccata qui non ha- bet in feipfo quid corrigat TIL ¢. V.JSudicet. Quare non immerito refert canon divinum verbum dicens , a Sanctis meis , id eftSacer- dotibus incipite judicium Z. di. purgemur . XXi. Quia prius roonendi funt (pirituales Pa- c. quid ed nos. Quarto fi perniciofum eft in tranquillitate navim dcferere quanto magis in fudibus. Qua ex re errantemi gregem nobis qui præfidemus incumbit quærcrit in ünum- quemque colligere VII. q. I. ¢. feifcitatis. Quin- to ex textu fic dicente oportet Sacerdotes qui- bus populus Domini commiffus eft magna cun» inftantia vigilare fuper dominicas oves, ne lu- pinis morfibus ideft diabeli ítimulis lanien- tur VEIL di. oporier. Hac quidem gloriofe & mirifice e(fer hec, S. Synodus, que Eohemi- cam 

Strana 538
537 CONCILII BASILEENSIS, ESP di criminis … Unde merito dicit tex. aliquidA tres & arétandi amplius magiflris effe debere difcipulorum 338 bona agere , ut eorum aucto- A pericia . in prohomio for. in §. [nquentum . Decimonono quia ipfi facerdotes pro populo Deum interpellant , populi peccata condem- Nant, guia precibus fuis ea delentatque con- fumunt . Quid quanto digniores fuerint , tan- to facilius in neceffitatibus pro quibus cla- mant exaudiuntur J. q. I. ipfi facerdotes . Digniores auiem intelligo non gradu dignita- tis ; fad reCto vite integritate , quoniam qui major fuerit inter homines in honore ille apad: Deum dignior eft, fed qui fuerit juftior. X 4. di. multi: ad fi. nde apud Deum non gradus elegantior , fed vite melioris aflio compro- batur XXJIF. gq. IV. ficut excellentiam XVI. g. J. funt nonnulli. Et. alibi ; non divitiz non generis nobilitas, fed boni mores atque vir- tutes gratum Deo & acceptum faciunt facer- dotem de prahen. c. Venerabilis XXXII. ¢. JV. S. zs ita; Xt alibi: non loca vel nobili- tates ordinis nos creatori noflro proximos fa- ciunt , fed aut meriia noflra bona conjun- gunt, aut mala disjumgunt X £. dr. c. mon io- ca cum fis. Certe profecto major eft meruen- da locis illa calamitas, ubi tales interceffores ad locum regiminis intromittuntur qui Dei magis in fe iracundiam provocant quam pro femetipfis placare debuerant Z. q. I. wulnera- to . Quomodo enim proficere poffunt quie agunt .aut impetrantur aliquibus ilücitis conatibus , adeo qui contra Deum quod eis non licet moliuntur. 7. q. 4. S; quis inquit. Yt alibi : follicite formidandum eft, ne qui pofse cre- ditur iram Dei ipfe proprio reatu mereatur . Cun&i enim , fi quid novimus, quod cum is qui difplicet ad iniercedendum mittitur , icva- ti animus ad deteriora provocatur , X57 X. di. ecce. ZI4. q. FII. in grauibus. Unde alibi fcsi- ptum eft: Pos, o Sacerdotes , falliris nomen meum , cum offertis ad altere meum panes pol- dutos ; non efl mihi voluntas aliqua. im wobis LXXX di. oporteat. XX. quia necefss eft ut ' quod facerdos præcepturus eft populis , pri- mum za fe , demum a domeflicis exigat . XLVII. di. necefe . Ad viam erim pofitus aliorum ex fe ipfisoportet oftendere. , qualiter. alios in domo domini oportet converfari de elett. c. cum in cunis. Kt alibi tunc ab omnibus cu- ftodiendi prepofiii exriment, quando ipfi illis reverentiam prebont , jufla eft eoram auGori- tas fi qua in populis prohibentíibi ficere non patiantur IX. di. fmperatores . WNiü audiant .verbum illud Ambrofii dicentis in perfonam Praelatorum. Quid autem ego vos arguo , cum me poffitis unico fermone convincere ? Con- vincor autem , cum clericos magis nobis vi- deam negligentes. Quomodo enim valeo cor- rigere filios, cum fratres emendare non pof- fum , aut qua fiducia (ubcenfeam laicis, cum . ritate cetera multitudo írangatur XLIIH. di, in c. commejfationes .. Ünde multum: virtutibus fplendere dcbet vita Poütificis , ut graduicon- ferat, decorem quem ab eo non accepit . Ex ofücio enim fufcepro non licentiam peccandi fed necefütatem benevivendi fe noverint aíse- cutos XL. di. oportet . Dene enim vivendo & bene docendo populum inftruit quomodo vi- vere debeat , bene, autem docendo & sale vivendo Deum inftruüit quomodo eum debeat condemüare XL. di muli. XX1l. quia Præla- torum fanétitas quantum ex vite merito ædi- ficat eccléfiam Chrifli tantum cidem nocet fi deftruentibus ron refiftat , IT. q. VII. Santta Bquippe. XXII quia nihil periculofius quam €um ipeculatores qui (unt Prelarti vertuntur, in laqueum tortuofum ponentes in omnibus locis fecandalum XXIV. q. HI. J'ransferumt . XXII. quia quis locas quod caufa efse po- terit fi venerandi Dei templa viciis expugnen- tur. Quem murum integritatis , aut vallum fz- dei venerabimus fi veneranda Ecclefie Dei mem- bra integritate deficiant , Quod denique cau-- tum eíse poterit aut rutum fi fanctitas incos- rupta corrumpatur. c. de. Epi. & Cler. L. Si quemquam . . Secundo principaliter ad extirpationem hz- xefum atque fchifmatum quod quidem omnium bonorum. operum eft potiffimum, & Ecclefiz C officio neceffitatis incumbens, ut hec demon- ftrarur. Primum verbum Domipice veritatis & apud jus canonicum. relatum dicentis: ma- jor eft mihi confolatio fuper uno peccatore pœnitentiam agente , quam fupcr magna fal- vorum multitudine .XXZJZ. 9. IV. hoc autem fed ex his. Secunde quia fi juxta verbum Principis fummi legistatoris: Nil felicius fuæ feipublice accedere poteft quam fubjectorum quo ad temporalia incrementum. ff. de bon. dam. I. cum rato S. f£ plures I. q. IV. c. ec- clefa S. is ita. In lata gente gloriæ Regis eft in diminutione plebis , contriftatio Principis ergo multo magis nil felicius univerfali Éc- clefie accedere poteft quam fubje&orum quod Danimam augmentum. Quanto enim anima di-. £nior eft corpore & ceteris rebus pra ponen- da elt XZ7. q. I. precipimus. De pen. & re- mif. cum infirmiias. de Sacrofan. Eccl. L. Sanci- sus. Tanto dignior illa felicitas eft que ob ecclefiafticam qualitatem anima infixa nofci- tur pervenire . Terüo ex textu dicente potif- fimum bonum eft perdirionem quzrere, ut de inventis gaudere poíffumus XXZIZ q. VII. quemadmodum . Yt alibi; ficut porriguntur in €o maxime negligeutes paftores . Iit alibi di~ citur : erranrem non revocaftis, perditum non requififlis X XiIL q. YiL c. difpiicet. Alibi ve- ro fic. Quid ad nos atünet , & confcientiæ jure convenit hoc eft (emper operam dare ne c. ropter confortes pudoris verecuudia conti- E quis culpa noftra de ecclefia pereat. XLVII. ‘cefcam , VIII. q. J. quid autem . Unde 'alibi dicit tex. nemo recte moniroris fuícipit per fonam , nifi qui proprüs actibus errata con- demnat & errorem innocentis conver(atione demonftrat, LXX XI. di. nemo relie . Et ali- bi: fudicet ille altcrius peccata qui non ha- bet in feipfo quid corrigat TIL ¢. V.JSudicet. Quare non immerito refert canon divinum verbum dicens , a Sanctis meis , id eftSacer- dotibus incipite judicium Z. di. purgemur . XXi. Quia prius roonendi funt (pirituales Pa- c. quid ed nos. Quarto fi perniciofum eft in tranquillitate navim dcferere quanto magis in fudibus. Qua ex re errantemi gregem nobis qui præfidemus incumbit quærcrit in ünum- quemque colligere VII. q. I. ¢. feifcitatis. Quin- to ex textu fic dicente oportet Sacerdotes qui- bus populus Domini commiffus eft magna cun» inftantia vigilare fuper dominicas oves, ne lu- pinis morfibus ideft diabeli ítimulis lanien- tur VEIL di. oporier. Hac quidem gloriofe & mirifice e(fer hec, S. Synodus, que Eohemi- cam 

Strana 539
ES cam hærefim De 539 APPENDI meras animas. perditas ac errantes ad B. P. ovile reduxit. Hic extitit luculentifhme de- znon(lratum: clericorum arma que funt Car- dinales, ad Deum , fcilieet profufæ orationes, & lachrymæ XXII. g. VEI. convenior. c. € non vita S. de £pifcopis militantibus valuife Quod etiam primo legis tempore conflituiffe atteftatur Gratianus dicens: quid faeit moyfes ad bella vadit fed orat. dum orat vincit po- pulum ejus, dum orare de(nit vincitur & fu- gatur XXXVI. di. Si quis vult XVI. q. iil. porro. Tic extitit manifeftiffime vorificatum canon dicens: fcire debent Principes religio- nibus magis quam officiis & laboribus corpo- rum vel fuüdore eorum rem publicam conii- B neri XXIII q. VII. c. tribum S. quamvis. Non ergo imraerito fumus legis interpres hec verba effundit dicens: Deo auctori noflro no- flrum gubernante imperium & bella feliciter peragimus & pacem decoramus & ftatum rei- publieg fuftentamus , & ita noítros animos ad Dei omnipotentis erigimus adjutorium , ut nc- que armis confidamus meque bellorum duci- bus neque noftro ingenio fed omnem fpem ad folam ejus reformo providentiam , unde & mundi :otius elementa procefferanr eorumqug difpofitio in orbe terrarum . €. de ve. jur. enu, "Tertio principaliter ad unionem pacemque te- nendam , inter fideles populi Chriftiani. Ea au- , X PRIMA 540 o adjutore delevit ; tot innu- Á runt. Nec mirum fi hujufmodi labores eos zu pati neceffe fit, cun. magis religionibus quam offieiis & laboribus corporum vei fudore fci- re debeant eorum rempublicam contineri di- cit tex. XX1I. q. VII. c. mributun. S. quam- vis. Secundo ex rex. in c. boni Principis. 1X. di. diccntis, boni Principis ac religiofi eft Ec- clefias contritas atque confüfas reftaurare . Ter- tio ex tex. X Xil. q. IV. Sicut. excellentiam. Dum dicit magis ergo profecto excellentiæ vir, gloria apud oratores proficit íi per cam contracte Ecclefiz poflit focietas reflaurari. Cum enim largita mumera ad nominis iui gloriam confpicit revocari, tanto magis lar- giora tribuit, quanto magis religionem foam per ipfam Regiam dignitatern viderit amplia- ri. Quarto cx tex. in c.ff vero ex fidei K X. AT. q. YV. fic dicente . Per orbem enim meritorum noftrorum loquax difcurrit opinio bella nos frequenter appetere. non fundendi fxmguinis gratia, fed dilatandz cau(ía reipublice in qua Deum coli infpicunus. Ceterum plura pro pa- Ícendis ovibus beaii Petri apoftolorum Princi- pis excellentiam noftram feciffe didicimus. Quæcumque igitur illis chrifaniffUuma mente confertis horum retriburionem in futuris fecu- lis roperietis. Quinto ex tex. c. quando vult Deus XXIYM. q. IV. fic dicente. Ncc miretur quifquam quod. moneautur Principes conrra dif- fipatores dcteftandos Xcclefie , fi enim admo- tem Anil fülubrius effe poteft, ut primum de-Cnerentur, quomodo & rationem redderent de moau(tratur ex vcrbo dominice veritatis apud jus Canonicon relatum , qui in ultimo ejus teitamento dilcipulis fuis pacem dedit ac re- liquit XXI. g. L e nifé bella, Qua ratione jus dicit haeredes Chrifti non fore qui pacem non habet ejus teftimonio relictam de re jur. in c. apoflolics di. VX. Secundo quia fcriptum eit: Princeps ad eam obíervandam mixime teneri. Unde dicit canon. Qui conrra pacem Ecclefie func, fi dignitatem habent, ea nu- dentur XXI. q.1. qui contra pacem . Tertio ex textu dicente , neque enim Dominum pla- catum habere poterit qui non ftudet paci in- ter fratres ponendze fed zelo difcordie XC. imperio iuo Deo. Quad enim magis ad Re. ges populi pertinet chriíhanos, quod ur tem- poribus fuis paeatam effe definant corura ma- trem ecclefiam unde fpiritmaliter nati fant. Quarto principaliter infpexit literas fibi dus €tas ex hac facratiffma fynodo, quibus hor. tatus exütit, ut ad camdem pro augmento univorfalis Ecclefie , ut decens erat fuo no- mine deflinaret. Hos autem hortatus , ut. de» cens eft, preceptorum loco fufcepit; fcriptum est fuperiorum rogitus ac horratus vim præ- cepti obtinerc, de reff. clem. 1. in verbo Ex hortamur ff. quod juffu L. 4. $. in verbo Queme «admodum , Parium autem vel inferiorum hor» di. neque euim . Quarto. cx textu dicente am-Dtratu. liberam voluntatem excitare dicuntur. plectimur quippe voluntarios pro fubditorum pace labores & noctes quandoque tranfimus infomnes, ut fcandala removeamus ab ipfis . in ipforum namque proíperitate nos utique prof(peramur , ut ia auc. ut divi juffiones in Prin. coll. VIII. & in auc. ut judi. fiue quoquo . fuffra. in. prin. & in prohemio. V1. Ulrimo ex tex. dicente , Principis providentie illud eft | proprium ut omni tenípore fubdirorum como- ditas ac quies procuretur. de. nup. L. imperia- lis & in c. Y. de prohi, feu. alie. in uff. feu. Demum tertio principaliter intuctur Sere- nifimus Rex fe ex debito regie majeftatis a- firitum fore univerfali ccclefiz que hoc fa- Dicit text. EV. c. denique §. & fi legibus. Vou lens igitur tanti boni participationem confe~ qui neceffitati regim dipnitati lanisfacere, juffi bus facre fynodi parcre , fciens folam effe quz fidei meritum poffidet obedientiam fine qua, infidelis quis fore convincitur, etiamfi fi- delis effe nofceretur VIII. g. fciendum, Nos enim Oratores, quavis immerito, ad hanc fa- cratiffimam fynodum, quibus juffit primum , ut ipfum devotifimum Ecclefiæ filium huic facro concilio commiffum faceremus , prout & facimus. Memor fuit canonis dicentis. Quid enim. honorificentius poteft contingere , quam quod Princeps fihus dicatur Ecclefis KXMI. q.. VEIT. cratiffino collegio reprefentatur omnia poffibi- E convenior, Demum ut fue Regie, celfitudinis lia fibi incrementa poflibiles que favores. adi- cere , quod quidem demonftratur, primo ex c. ecce Princeps XXW.. q. V. fic dicente: Ec- ce Principes nonnunguam in terra Ecclefiarum poieftatem adepti culmina renent ; ut per ean- dem difciplinam | eccleffafficam müuniant, & quod non valeant Sacerdotes efficere per* fermonem do- Urine hoc ipfi imperent pev difciplina terrorem . Unde cognofcere debent Principes feculi fe debere effe reddituros rationem . Dco propter ecclefiam quam a Chrifto tenendam 1ufcepe- nomine huic facratiffimo Concilio falutes red- deremus innumeras prout & reddimus. Hæc autem falutado tria fignificat; primo quia o- stendit operum hujus facratiffni concilii fe velle fore participem. Qui enim ave dicit fa- lutato , in operibus communicare intelligitur XXIV. g. IL. c. omnes. Secundo & de recte gestis & gerendis per eandem vclle prestare conlenfum , cum & falutatio falutato præsta- tioncra confenfus attribuat , ut de fen. excom, €. vt aliquando te. tit. clemen. ff fummus Ter- 

Strana 540
ES cam hærefim De 539 APPENDI meras animas. perditas ac errantes ad B. P. ovile reduxit. Hic extitit luculentifhme de- znon(lratum: clericorum arma que funt Car- dinales, ad Deum , fcilieet profufæ orationes, & lachrymæ XXII. g. VEI. convenior. c. € non vita S. de £pifcopis militantibus valuife Quod etiam primo legis tempore conflituiffe atteftatur Gratianus dicens: quid faeit moyfes ad bella vadit fed orat. dum orat vincit po- pulum ejus, dum orare de(nit vincitur & fu- gatur XXXVI. di. Si quis vult XVI. q. iil. porro. Tic extitit manifeftiffime vorificatum canon dicens: fcire debent Principes religio- nibus magis quam officiis & laboribus corpo- rum vel fuüdore eorum rem publicam conii- B neri XXIII q. VII. c. tribum S. quamvis. Non ergo imraerito fumus legis interpres hec verba effundit dicens: Deo auctori noflro no- flrum gubernante imperium & bella feliciter peragimus & pacem decoramus & ftatum rei- publieg fuftentamus , & ita noítros animos ad Dei omnipotentis erigimus adjutorium , ut nc- que armis confidamus meque bellorum duci- bus neque noftro ingenio fed omnem fpem ad folam ejus reformo providentiam , unde & mundi :otius elementa procefferanr eorumqug difpofitio in orbe terrarum . €. de ve. jur. enu, "Tertio principaliter ad unionem pacemque te- nendam , inter fideles populi Chriftiani. Ea au- , X PRIMA 540 o adjutore delevit ; tot innu- Á runt. Nec mirum fi hujufmodi labores eos zu pati neceffe fit, cun. magis religionibus quam offieiis & laboribus corporum vei fudore fci- re debeant eorum rempublicam contineri di- cit tex. XX1I. q. VII. c. mributun. S. quam- vis. Secundo ex rex. in c. boni Principis. 1X. di. diccntis, boni Principis ac religiofi eft Ec- clefias contritas atque confüfas reftaurare . Ter- tio ex tex. X Xil. q. IV. Sicut. excellentiam. Dum dicit magis ergo profecto excellentiæ vir, gloria apud oratores proficit íi per cam contracte Ecclefiz poflit focietas reflaurari. Cum enim largita mumera ad nominis iui gloriam confpicit revocari, tanto magis lar- giora tribuit, quanto magis religionem foam per ipfam Regiam dignitatern viderit amplia- ri. Quarto cx tex. in c.ff vero ex fidei K X. AT. q. YV. fic dicente . Per orbem enim meritorum noftrorum loquax difcurrit opinio bella nos frequenter appetere. non fundendi fxmguinis gratia, fed dilatandz cau(ía reipublice in qua Deum coli infpicunus. Ceterum plura pro pa- Ícendis ovibus beaii Petri apoftolorum Princi- pis excellentiam noftram feciffe didicimus. Quæcumque igitur illis chrifaniffUuma mente confertis horum retriburionem in futuris fecu- lis roperietis. Quinto ex tex. c. quando vult Deus XXIYM. q. IV. fic dicente. Ncc miretur quifquam quod. moneautur Principes conrra dif- fipatores dcteftandos Xcclefie , fi enim admo- tem Anil fülubrius effe poteft, ut primum de-Cnerentur, quomodo & rationem redderent de moau(tratur ex vcrbo dominice veritatis apud jus Canonicon relatum , qui in ultimo ejus teitamento dilcipulis fuis pacem dedit ac re- liquit XXI. g. L e nifé bella, Qua ratione jus dicit haeredes Chrifti non fore qui pacem non habet ejus teftimonio relictam de re jur. in c. apoflolics di. VX. Secundo quia fcriptum eit: Princeps ad eam obíervandam mixime teneri. Unde dicit canon. Qui conrra pacem Ecclefie func, fi dignitatem habent, ea nu- dentur XXI. q.1. qui contra pacem . Tertio ex textu dicente , neque enim Dominum pla- catum habere poterit qui non ftudet paci in- ter fratres ponendze fed zelo difcordie XC. imperio iuo Deo. Quad enim magis ad Re. ges populi pertinet chriíhanos, quod ur tem- poribus fuis paeatam effe definant corura ma- trem ecclefiam unde fpiritmaliter nati fant. Quarto principaliter infpexit literas fibi dus €tas ex hac facratiffma fynodo, quibus hor. tatus exütit, ut ad camdem pro augmento univorfalis Ecclefie , ut decens erat fuo no- mine deflinaret. Hos autem hortatus , ut. de» cens eft, preceptorum loco fufcepit; fcriptum est fuperiorum rogitus ac horratus vim præ- cepti obtinerc, de reff. clem. 1. in verbo Ex hortamur ff. quod juffu L. 4. $. in verbo Queme «admodum , Parium autem vel inferiorum hor» di. neque euim . Quarto. cx textu dicente am-Dtratu. liberam voluntatem excitare dicuntur. plectimur quippe voluntarios pro fubditorum pace labores & noctes quandoque tranfimus infomnes, ut fcandala removeamus ab ipfis . in ipforum namque proíperitate nos utique prof(peramur , ut ia auc. ut divi jufliones in Prin. coll. VIII. & in auc. ut judi. fiue quoquo . fuffra. in. prin. & in prohemio. V1. Ulrimo ex tex. dicente , Principis providentie illud eft | proprium ut omni tenípore fubdirorum como- ditas ac quies procuretur. de. nup. L. imperia- lis & in c. Y. de prohi, feu. alie. in uff. feu. Demum tertio principaliter intuctur Sere- nifimus Rex fe ex debito regie majeftatis a- firitum fore univerfali ccclefiz que hoc fa- Dicit text. EV. c. denique §. & fi legibus. Vou lens igitur tanti boni participationem confe~ qui neceffitati regim dipnitati lanisfacere, juffi bus facre fynodi parcre , fciens folam effe quz fidei meritum poffidet obedientiam fine qua, infidelis quis fore convincitur, etiamfi fi- delis effe nofceretur VIII. g. fciendum, Nos enim Oratores, quavis immerito, ad hanc fa- cratiffimam fynodum, quibus juffit primum , ut ipfum devotifimum Ecclefiæ filium huic facro concilio commiffum faceremus , prout & facimus. Memor fuit canonis dicentis. Quid enim. honorificentius poteft contingere , quam quod Princeps fihus dicatur Ecclefis KXMI. q.. VEIT. cratiffino collegio reprefentatur omnia poffibi- E convenior, Demum ut fue Regie, celfitudinis lia fibi incrementa poflibiles que favores. adi- cere , quod quidem demonftratur, primo ex c. ecce Princeps XXW.. q. V. fic dicente: Ec- ce Principes nonnunguam in terra Ecclefiarum poieftatem adepti culmina renent ; ut per ean- dem difciplinam | eccleffafficam müuniant, & quod non valeant Sacerdotes efficere per* fermonem do- Urine hoc ipfi imperent pev difciplina terrorem . Unde cognofcere debent Principes feculi fe debere effe reddituros rationem . Dco propter ecclefiam quam a Chrifto tenendam 1ufcepe- nomine huic facratiffimo Concilio falutes red- deremus innumeras prout & reddimus. Hæc autem falutado tria fignificat; primo quia o- stendit operum hujus facratiffni concilii fe velle fore participem. Qui enim ave dicit fa- lutato , in operibus communicare intelligitur XXIV. g. IL. c. omnes. Secundo & de recte gestis & gerendis per eandem vclle prestare conlenfum , cum & falutatio falutato præsta- tioncra confenfus attribuat , ut de fen. excom, €. vt aliquando te. tit. clemen. ff fummus Ter- 

Strana 541
es 541 enim ex co quod quis alterum faluiare dene- gat præfumptio inimicitiæ generatur, ur de off. dele. c. cum fuper. ita ex falutatione dileétio- nis & amicitie prefumptio caufatur, ut tra- ditur LXT. di. cum Adrianus in. glo. Quarto juffis ut ejus Jtegiam fercuitatem omnes conatus ejus Regna quecumque, potentetufque fuos offeremns obfequentiffimos huic facre fynodo voluntari prour ciferimus. Arbitraius quidem ipfe efl. oblationem hanc, etfi ad efle@um pro- ductam , e(fe quid. minimum , memor jurifdi- centis: Quid enim cauferur Princeps , ne me- liera det, cui Deus plurima dcdit habere & maultarum elle & facile dare maxime fancnf- CONCILII BASILEENSIS. ferio dile&ionis & amicitie est fignum; wtAfibi non vivanr, fed ei qui pro ipfis paffus Py 543 ей & refurrexic in Chrifto. Vivant: igitur non private fed communi utilitati ad quam inde- finenter Chrilus anhelat Vil. g. J. in feriptu- ris, Ultimo litere dicentis, nil deterius, quam cum mentem inordinatus captivat affectus , de elec. uli periculum. $. ceterum. LY. Vi. Injun- Xit ctiam ut non metu aliquo, non quavis etiam caufa veritatem facexem , qua commu- ni urilitati profpiceret, fententiz memer pri- mi canonis referentis Hieronymum dicentem. Jnnocens abfque fermone gui [ano quantum € xemplo prodeff , tantum filentio nocet. X LUW. di. pudicus. Secundi dicentis, ficut incauta locu- tio in errorem proetrahit, ita indifcretum fi- fimæ Kcclefiie, cui optima menfura eft ei do-Blentium eos qui exaudiri poterant delinquie natarum rerum immenfitas , ur m auc. de non alie. &. quinimmo igitur. Ceterum potiffimum Principi conveniens eít, ut fibi fit. innara. li- beralitas. Hoc quidem his juribus devaonftra- tur: primum ex dex. dicente, hanc fibi ne- bilitas legem imponir, & multo magis Regia dignitas , ut debere fe quod {ponte wihuit e- xiftimet , & ni(i beneficiis fuis creverit. nihil fe fecifle putet de dona. «. T. Secundo ex tex. dicente , abiurduzm enim eft & remerarium innatam liberalitatera non ad aupmentum fed zd diminutionem convertere. De pof. agen, zn rebus №. В. БА. КН. f. de dona. L. filivs- familias & in c. grande de fupplen. neg, Prel. LH di. fic error. Terni dicentis: fi quis nemu cujusiiber poteflatis veritalem occultet , iram Dei in fe provocat, guia magis homi- nem time: quam Deum. Unde & qui men- dacium dicit, & qui.veritatem occultat, u- terque reus eft. Alter enim prodeffe non vult, alter vero nocere defiderat XJ. g. 111. quifquis de «crim. falf. c. Y. Quarto avéloritate Inno. die centis quemlibet de univerfitate tenere con- uwadicere his que male aguntur in ea, five per ea Jedarur univerfitas five alius. quicum-- que, quoniam íi non contradixit, eum tacite confenrire videatur vel contradicere teneatur, snvolverur peccato poena pariter eam confen- LI. Vi. ferio cx rex, dicente: nec. enim pro- C tjentibus. 1ra dicit fingulariter in c. de his que prium cft Principis auferre conce(fa, fed au- gere, in 2uc. de referenda. &. Preterea. igitur. Quarto ex eo quod per Senecam moraliter di- Qum refert glo. de fimo. c. & f queftiones , Quod cum quidam Cynicus nomine peteret ab Antgono Rege talentum , refpondit plus fore quam cinicus petere deberet. Cum vero denarium refpondit minus quam Regem dece- ret id foret. Et fic turpiffimam cavillationem invenit qua neutrum daret potifimum fuis militibus veteranis, fe liberaliffugum debet e- xigerc, ut docer tex. in L. I. de vete. LÍ. X1l. dum dici, magis atque magis vcteranis meis debeo bearntudinem augere io nihilo ve- JE. q. V. negligentia XXI. q.. VI. c. f. a ma. per са. Cujus fententia ex his tex. confirmatur . Primo ex c. errer LXXXIII. di. Dicente : Error cui non refiftitur approbatur, veritas cum. non defenfatur opprimitur, ne- Bligere quippe cum poffis perturbare perver- ios, non eft aliud, quam favere. Ad idem prate- 7ea , Secundo ex c. coufentire LXX XII. di. di- cente: Confentire videtur erranti, qui ad re- fecandum quæ corripi debent non occurrit de homi. c. Sicut de fen. exco. c. diłefło. LI. di. Quid autem prodeft (uo errore non pollui, fi confenfus præflctur erranti LXX XII. di. quid prodeft . Quinto , dicentis: utilius permitti fcan- ro diminuere. Quinto ut ipfi facre fynodo af- D dalum nafci, quam vcritatem derclinqui. de fifteremus, prout & polücitemur in his omni- bus qua concernunt reformationem Xoclefie , herefum atque fcifmztum exirpationem , pa- cent populi Chrifliani, vota vero non private affectioni hujus aut. alterius confulerenr, [ed rarioni viilitati profpicerent. Memor fuit mui- tplicis literis, quarum prima: cavete, ne in compreftando vota, nullus vefirum ncglecta utilitate communi fuo lucro privateve affe- &loni profpiciat, ne (i quifquam propria com- moda appetat, frivola extimationc fallatur . Nec enim libero arbitrio præferendam fihi fen- tentiam communi urilitati faventem examinat mens, quam privara cupiditas ligat VEU 9. A. Dilesi(fmi Perdit enim lingue reQe ope- E fed — prudentioribus credemus. Memor sandae memoriam menfi rerrenis ohbligara car- ceribus. LXX XVIII. 4. IVi&il illo. Secundo. Si hominibus placere ítadeo ad | communem ntilitatem non anhelo , Chrifli fervus non fur. Verba funt canonis referentis. ÀApoftolum XLI. Quid ad nos. Tertia dicens in præcipitium faos mergunt Auditores, quibus non quæ com- muni faluii profpiciant, fed quæ illos dele- ant crronea predicant . Dicit tex. IE. q. V. Sepulti. Quarta dicens fi pro omnibus Chriftus mortuus eft, & lupereft ut qui vivuut jam vegul. juris c. qui [candalizaverit. Y'otius enim quelibet mala tolleranda funt , quam quod malo prafterur affenfüs XXXII. q. V. ua ne. quod me. caufa. c. facrif. Unde alibi dicit cz- non referens Cregorium: fan&lius fore pro ve- ritate fupplicium pari quam pro adulatione beneficium confequi XI. g. LU. c. nemo. Ut- timo litere dicentis, nil effe quod magis Præ- lato ex omnibus officia, quam taciturnitas in bono XL. di. Sz Papa. Ex quo glo. XXVI. di. Si terciminis , concludit, taciturnitatem in Prelaio mortale peccatum fore. Quinimmo ut nec aliorum defraudemus erroneas fententias, aut illis quomodolibet preftaremus afenfum , fuż multiplicis litere quarum prima: qui aliorum defendit errores ,. is eff. errantibus. damnabi- lior, quia non folum ipfe errat, fed ctiam alüs offendicula erroris, praeparat & confir- mat. KXIIUL g. Il. qui aliorum Ad idem XI. g. MI. qué confentit. Secundo fic qui alios cum potefl ab errore non revocat feipfum errare demontftrar > de haret c. 14. T'eriio. canonis fic dicentis. Quid iniquius eft quam га рая fape- Te, & prudentioribus, doCtoribufque non cre- dere XXHIIL qg. 1V. Quid autem. : Quin- 

Strana 542
es 541 enim ex co quod quis alterum faluiare dene- gat præfumptio inimicitiæ generatur, ur de off. dele. c. cum fuper. ita ex falutatione dileétio- nis & amicitie prefumptio caufatur, ut tra- ditur LXT. di. cum Adrianus in. glo. Quarto juffis ut ejus Jtegiam fercuitatem omnes conatus ejus Regna quecumque, potentetufque fuos offeremns obfequentiffimos huic facre fynodo voluntari prour ciferimus. Arbitraius quidem ipfe efl. oblationem hanc, etfi ad efle@um pro- ductam , e(fe quid. minimum , memor jurifdi- centis: Quid enim cauferur Princeps , ne me- liera det, cui Deus plurima dcdit habere & maultarum elle & facile dare maxime fancnf- CONCILII BASILEENSIS. ferio dile&ionis & amicitie est fignum; wtAfibi non vivanr, fed ei qui pro ipfis paffus Py 543 ей & refurrexic in Chrifto. Vivant: igitur non private fed communi utilitati ad quam inde- finenter Chrilus anhelat Vil. g. J. in feriptu- ris, Ultimo litere dicentis, nil deterius, quam cum mentem inordinatus captivat affectus , de elec. uli periculum. $. ceterum. LY. Vi. Injun- Xit ctiam ut non metu aliquo, non quavis etiam caufa veritatem facexem , qua commu- ni urilitati profpiceret, fententiz memer pri- mi canonis referentis Hieronymum dicentem. Jnnocens abfque fermone gui [ano quantum e- xemplo prodeff , tantum filentio nocet. X LUW. di. pudicus. Secundi dicentis, ficut incauta locu- tio in errorem proetrahit, ita indifcretum fi- fimæ Kcclefiie, cui optima menfura eft ei do-Blentium eos qui exaudiri poterant delinquie natarum rerum immenfitas , ur m auc. de non alie. &. quinimmo igitur. Ceterum potiffimum Principi conveniens eít, ut fibi fit. innara. li- beralitas. Hoc quidem his juribus devaonftra- tur: primum ex dex. dicente, hanc fibi ne- bilitas legem imponir, & multo magis Regia dignitas , ut debere fe quod {ponte wihuit e- xiftimet , & ni(i beneficiis fuis creverit. nihil fe fecifle putet de dona. «. T. Secundo ex tex. dicente , abiurduzm enim eft & remerarium innatam liberalitatera non ad aupmentum fed zd diminutionem convertere. De pof. agen, zn rebus №. В. БА. КН. f. de dona. L. filivs- familias & in c. grande de fupplen. neg, Prel. LH di. fic error. Terni dicentis: fi quis nemu cujusiiber poteflatis veritalem occultet , iram Dei in fe provocat, guia magis homi- nem time: quam Deum. Unde & qui men- dacium dicit, & qui.veritatem occultat, u- terque reus eft. Alter enim prodeffe non vult, alter vero nocere defiderat XJ. g. 111. quifquis de «crim. falf. c. Y. Quarto avéloritate Inno. die centis quemlibet de univerfitate tenere con- uwadicere his que male aguntur in ea, five per ea Jedarur univerfitas five alius. quicum-- que, quoniam íi non contradixit, eum tacite confenrire videatur vel contradicere teneatur, snvolverur peccato poena pariter eam confen- LI. Vi. ferio cx rex, dicente: nec. enim pro- C tjentibus. 1ra dicit fingulariter in c. de his que prium cft Principis auferre conce(fa, fed au- gere, in 2uc. de referenda. &. Preterea. igitur. Quarto ex eo quod per Senecam moraliter di- Qum refert glo. de fimo. c. & f queftiones , Quod cum quidam Cynicus nomine peteret ab Antgono Rege talentum , refpondit plus fore quam cinicus petere deberet. Cum vero denarium refpondit minus quam Regem dece- ret id foret. Et fic turpiffimam cavillationem invenit qua neutrum daret potifimum fuis militibus veteranis, fe liberaliffugum debet e- xigerc, ut docer tex. in L. I. de vete. LÍ. X1l. dum dici, magis atque magis vcteranis meis debeo bearntudinem augere io nihilo ve- JE. q. V. negligentia XXI. q.. VI. c. f. a ma. per са. Cujus fententia ex his tex. confirmatur . Primo ex c. errer LXXXIII. di. Dicente : Error cui non refiftitur approbatur, veritas cum. non defenfatur opprimitur, ne- Bligere quippe cum poffis perturbare perver- ios, non eft aliud, quam favere. Ad idem prate- 7ea , Secundo ex c. coufentire LXX XII. di. di- cente: Confentire videtur erranti, qui ad re- fecandum quæ corripi debent non occurrit de homi. c. Sicut de fen. exco. c. diłefło. LI. di. Quid autem prodeft (uo errore non pollui, fi confenfus præflctur erranti LXX XII. di. quid prodeft . Quinto , dicentis: utilius permitti fcan- ro diminuere. Quinto ut ipfi facrze fynodo af- D dalum nafci, quam vcritatem derclinqui. de fifteremus, prout & polücitemur in his omni- bus qua concernunt reformationem Xoclefie , herefum atque fcifmztum exirpationem , pa- cent populi Chrifliani, vota vero non private affectioni hujus aut. alterius confulerenr, [ed rarioni viilitati profpicerent. Memor fuit mui- tplicis literis, quarum prima: cavete, ne in compreftando vota, nullus vefirum ncglecta utilitate communi fuo lucro privateve affe- &loni profpiciat, ne (i quifquam propria com- moda appetat, frivola extimationc fallatur . Nec enim libero arbitrio præferendam fihi fen- tentiam communi urilitati faventem examinat mens, quam privara cupiditas ligat VEU 9. A. Dilesi(fmi Perdit enim lingue reQe ope- E fed — prudentioribus credemus. Memor sandae memoriam menfi rerrenis ohbligara car- ceribus. LXX XVIII. 4. IVi&il illo. Secundo. Si hominibus placere ítadeo ad | communem ntilitatem non anhelo , Chrifli fervus non fur. Verba funt canonis referentis. ÀApoftolum XLI. Quid ad nos. Tertia dicens in præcipitium faos mergunt Auditores, quibus non quæ com- muni faluii profpiciant, fed quæ illos dele- ant crronea predicant . Dicit tex. IE. q. V. Sepulti. Quarta dicens fi pro omnibus Chriftus mortuus eft, & lupereft ut qui vivuut jam vegul. juris c. qui [candalizaverit. Y'otius enim quelibet mala tolleranda funt , quam quod malo prafterur affenfüs XXXII. q. V. ua ne. quod me. caufa. c. facrif. Unde alibi dicit cz- non referens Cregorium: fan&lius fore pro ve- ritate fupplicium pari quam pro adulatione beneficium confequi XI. g. LU. c. nemo. Ut- rimo litere dicentis, nil effe quod magis Prae- lato ex omnibus officia, quam taciturnitas in bono XL. di. Sz Papa. Ex quo glo. XXVI. di. Si terciminis , concludit, taciturnitatem in Prelaio mortale peccatum fore. Quinimmo ut nec aliorum defraudemus erroneas fententias, aut illis quomodolibet preftaremus afenfum , fuż multiplicis litere quarum prima: qui aliorum defendit errores ,. is eff. errantibus. damnabi- lior, quia non folum ipfe errat, fed ctiam alüs offendicula erroris, praeparat & confir- mat. KXIIUL g. Il. qui aliorum Ad idem XI. g. MI. qué confentit. Secundo fic qui alios cum potefl ab errore non revocat feipfum errare demontftrar > de haret c. 14. T'eriio. canonis fic dicentis. Quid iniquius eft quam га рая fape- Te, & prudentioribus, doCtoribufque non cre- dere XXHIIL qg. 1V. Quid autem. : Quin- 

Strana 543
ES 543 .Quinto injunxit ńos expofituros , quod fi aliqualiter moram traxerit :n fhorum orato- zum demonítratione ad hunc locam facratiffe mum, bihilominus tamen ejus regia voluntas & i abiens femper ea füir, ut huic facrofan- êtæ fynodo in favoribus, atque incrementis pro fea poffübilitare affiftecet ; valde admitte- tur, fi placat facrofancia iynodus omnipoten- tem Deum qui voluntatem remunerat 6C non opus de pe. d. x. S. "item feut autloritas & e- xemplum. Similiter & qui Ábrahe eífc&um quzfivit non fatum exigit dicit fex. X XII. ¢. УЕ. J£ quelliber ia f. Orator etiam. quamvis ex hoc neceflarium Regia -majeftas non arbitres rur >ipfam facrolanctam fynodum ad profecutio- APPENDIX Amur, ut noílras velimus ab hominibus vene- XS PRIMA $44 rari reliquias; & fi opinionem vulgi fe&tames. intrepidi fanguinem fundamus, & fabftantiam noftram ulque ad mendicitatem proximo de- derimus, huic operi non tam pretium quam poena dehzrur , & perfidi magis tormenta funt quam corona vidtaria I. g. l. wide, Tertio ut ego detractrices Jinguas effugiam fi que in me converti poffent dicen:es: Plura hic effundit, ut plura fcire videatur, tangnam mundane gloriæ cupidus, multiplicis fententie contra cas memor, quarum prima eft: quid enim aliud derraCtores faciunt, nifi quod in pulve- rem fufflant, & in oculos fuos illa concitant, üt unde plas detractionis profiuant, inde mi- nem horum laudabilium fan&torurmque : ope-Bnus veritatis videant XI. gq. li]. zmter ver- rum , bene fcit eam quadruplicis fententiæ me- morem, quarüm prima ilia efl: indecens pro- batur or2tio potius folvere militie premium quam cedar victori adverfiras preliorum VIE q. L "ufcitatur. de Fennne, c. 1, im f LE, VI. c. de his qui non impletis ffipendiis L. 11. TI. X. Secundo nil creditur. actum fuifcum — ali- quid agendum fupereft.- c. de his, qui ut in- dig. L. penal iu fi. Tertio dicente quod fru- | ftra velociter currit qui -prinfquam ad’ metas perveniat deficit de pæn. di, 315. incaffam. Ul- timo dicente quod magis ille delinquit qui interruptam caufam dimittit quam qui mun- quam ad caufam venit wu it auteń. de htigio- Jes. €. omnem ,. ^ Poilremo quia jufti mioifiri gloriam. fuam non quzrunt, fed ducis, ex quo enim mini- flii (uat pro ducibus toninm nolunt, dicit tex. formalis de confe.. di. 1V. aliud enim igitur noś in hoc loco miruftri fereni/imi Regis non veftre voluntati confulemus fed glorie volun- tatique noftri Principis luculenrer fuperius de- monfiratæ” fententiæ facio imperitiílimis verbis meis propter teia: Primum, ne in erroneam rulticoram | opinionem incidam qui nimiam garrulitarem. auctoritatem. putant, dicit tex. XLVI. di.S. fequsur. Eft enim animi. vitium .nimia maxime fecreta vulgare , & quod fit v . nis exioilerem , duplicis vel loquacitate incauta dum fine judicio vo- lat emiffum femel irrevocabile verbum, vel adulatione.ur eis placeas, cui fecreta revelas vel latione fcienrie , ut plara fcire videa- sis u£ Ambrofium hoc. dicentem formaliter re- fert Gratianus XLlli. di. $. Parier quoque. Secundo ut adulationis vitium effugiami in quod quidem mc incureere indicaret fi hujus facri Concilii iaudatifima gefta dignis praco- В нение contra a- dulatores memor, primo tex. dicentif. cleri- cum adulationibus vacantem ab officio digni- rateque deponendum fore XLV. di clericus. Secundo tex. dicents, us etiam veritate pla- cendi adulandive caula hominibus enuncian- . dum effe XXIL g. М. primum genus." Vide- tur enim im vanitate fenfus & im ofcurirace mentis egredi qui querit Principibus adulari, ut Hieronymum dicentem refert XXVIIL di. nonne nobis, Tertio iex. dicentis Înterminora peccara computari fi majori per- fone aut ex voluntate aut ex neceffrate adu- lari quis voluerit. XXIV. di, Ergo tredimus. .Profe&o {сю ipfam facrofand&tam fynodum ob ‚ea laudabilia qu egit, atque attura eff non querere ab hominibus venerari aut gloria af- .fequi, mémor tex. dicentis: Vide quantum bonum eff charitas, fi ica martyrium patia- Cratianus, be. Secundo, hec non cura nobis eft, quod os loguemtium iniqua loquatur, dum tamen non recedens a tramite veritatis; & jllius au- ftoritate confifi, qui cum audiviffet a difcipa- lis: Domine, nomne fcis, quia Pharifei audito hoc fcaudalizati funt , zefpondit: Sinite cos abi- ze quia ceci funt ipf (c0 eorum duces. Quippe longe deterius eft laudari a turpibus quam laudari ob rurpia. De voto. c. magna. Tertia dicentis ; Knnoceniiæ geris adverfus omnem calumniam ac detraQionum maximam fe- curitatem certe fperare debuifti. c. de his qui- bus ut indignis L. Sororem. Quarta Auguftini dicentis : {enti de Auguftino quid velis, o Cdetractor? ubi me in oculis Domini confcien- tia non accufet. Refert hoc gratianus XI, g. IKT. Permittit tamen plerumque omnipotens Deus malos in objurgationem detrallionemque bo- norum prorumpere, ut fi qua elatio laudan- tum ex ore inlaudati corde nafcatur, vitupe- rantium ore fuffocetur, dicit tex. pulcer. VI. q. L c. Sunt plurimi, Plane nec iniquis fi quis fünt his meis verbis difplicuiffe curave- ro, nec eorum ore laudari cupio, memor c. I. dicentis: nihil ilo viro effe miferius qui iniguorum laudibus gloriatur, quibus fi pla- cere voluerit atquc. ab his amorem elegerit, erit fibi apud bonos homines in fummam per- Dniciem. LXXXII. di. nibil illc. Secando ile lius Poetici dicentis : quid curem, fi me lie vor fecterur ubique, fi femper virius invidio- fa fuit. Curandum eít femper placea: doctif. que bonifque. Summa quidem laps eft dif- plicuiffe malis , Oraiio Domini Ludovici de Roma habita in- Concilio Bafillenfe , explicit feliciter. Едет Pontani Sermo alter ad Patres Conc. Baftleenfis habitus. Vox eflis Lux mundi. EJ Ro hujus thematis declararione duplicem lucem coroperio principaliter , primum quidem lucem Ecclefim univerfalis , facundif- fimo Cypriano fic atteftamte Spiritus vero San- «ас поп de menfura datur fed. fuper creden- tes totus infunditur; nam íi dies omnibus e- qualiter nafzitur , & fi fol fuper omnes par & zquali luce diffunditur ; quanto magis Chri- flus fol &t dies verus in Ecclefia fua lumen pari equalitate largitur ? De confe. di. IV. c. meguicquam . Secundo vero. alibi fc dieit 3 quomodo muli radi folis funt , fed robur unum 

Strana 544
ES 543 .Quinto injunxit ńos expofituros , quod fi aliqualiter moram traxerit :n fhorum orato- zum demonítratione ad hunc locam facratiffe mum, bihilominus tamen ejus regia voluntas & i abiens femper ea füir, ut huic facrofan- êtæ fynodo in favoribus, atque incrementis pro fea poffübilitare affiftecet ; valde admitte- tur, fi placat facrofancia iynodus omnipoten- tem Deum qui voluntatem remunerat 6C non opus de pe. d. x. S. "item feut autloritas & e- xemplum. Similiter & qui Ábrahe eífc&um quzfivit non fatum exigit dicit fex. X XII. ¢. УЕ. J£ quelliber ia f. Orator etiam. quamvis ex hoc neceflarium Regia -majeftas non arbitres rur >ipfam facrolanctam fynodum ad profecutio- APPENDIX Amur, ut noílras velimus ab hominibus vene- XS PRIMA $44 rari reliquias; & fi opinionem vulgi fe&tames. intrepidi fanguinem fundamus, & fabftantiam noftram ulque ad mendicitatem proximo de- derimus, huic operi non tam pretium quam poena dehzrur , & perfidi magis tormenta funt quam corona vidtaria I. g. l. wide, Tertio ut ego detractrices Jinguas effugiam fi que in me converti poffent dicen:es: Plura hic effundit, ut plura fcire videatur, tangnam mundane gloriæ cupidus, multiplicis fententie contra cas memor, quarum prima eft: quid enim aliud derraCtores faciunt, nifi quod in pulve- rem fufflant, & in oculos fuos illa concitant, üt unde plas detractionis profiuant, inde mi- nem horum laudabilium fan&torurmque : ope-Bnus veritatis videant XI. gq. li]. zmter ver- rum , bene fcit eam quadruplicis fententiæ me- morem, quarüm prima ilia efl: indecens pro- batur or2tio potius folvere militie premium quam cedar victori adverfiras preliorum VIE q. L "ufcitatur. de Fennne, c. 1, im f LE, VI. c. de his qui non impletis ffipendiis L. 11. TI. X. Secundo nil creditur. actum fuifcum — ali- quid agendum fupereft.- c. de his, qui ut in- dig. L. penal iu fi. Tertio dicente quod fru- | ftra velociter currit qui -prinfquam ad’ metas perveniat deficit de pæn. di, 315. incaffam. Ul- timo dicente quod magis ille delinquit qui interruptam caufam dimittit quam qui mun- quam ad caufam venit wu it auteń. de htigio- Jes. €. omnem ,. ^ Poilremo quia jufti mioifiri gloriam. fuam non quzrunt, fed ducis, ex quo enim mini- flii (uat pro ducibus toninm nolunt, dicit tex. formalis de confe.. di. 1V. aliud enim igitur noś in hoc loco miruftri fereni/imi Regis non veftre voluntati confulemus fed glorie volun- tatique noftri Principis luculenrer fuperius de- monfiratæ” fententiæ facio imperitiílimis verbis meis propter teia: Primum, ne in erroneam rulticoram | opinionem incidam qui nimiam garrulitarem. auctoritatem. putant, dicit tex. XLVI. di.S. fequsur. Eft enim animi. vitium .nimia maxime fecreta vulgare , & quod fit v . nis exioilerem , duplicis vel loquacitate incauta dum fine judicio vo- lat emiffum femel irrevocabile verbum, vel adulatione.ur eis placeas, cui fecreta revelas vel latione fcienrie , ut plara fcire videa- sis u£ Ambrofium hoc. dicentem formaliter re- fert Gratianus XLlli. di. $. Parier quoque. Secundo ut adulationis vitium effugiami in quod quidem mc incureere indicaret fi hujus facri Concilii iaudatifima gefta dignis praco- В нение contra a- dulatores memor, primo tex. dicentif. cleri- cum adulationibus vacantem ab officio digni- rateque deponendum fore XLV. di clericus. Secundo tex. dicents, us etiam veritate pla- cendi adulandive caula hominibus enuncian- . dum effe XXIL g. М. primum genus." Vide- tur enim im vanitate fenfus & im ofcurirace mentis egredi qui querit Principibus adulari, ut Hieronymum dicentem refert XXVIIL di. nonne nobis, Tertio iex. dicentis Înterminora peccara computari fi majori per- fone aut ex voluntate aut ex neceffrate adu- lari quis voluerit. XXIV. di, Ergo tredimus. .Profe&o {сю ipfam facrofand&tam fynodum ob ‚ea laudabilia qu egit, atque attura eff non querere ab hominibus venerari aut gloria af- .fequi, mémor tex. dicentis: Vide quantum bonum eff charitas, fi ica martyrium patia- Cratianus, be. Secundo, hec non cura nobis eft, quod os loguemtium iniqua loquatur, dum tamen non recedens a tramite veritatis; & illius au- ftoritate confifi, qui cum audiviffet a difcipa- lis: Domine, nomne fcis, quia Pharifei audito hoc fcaudalizati funt , zefpondit: Sinite cos abi- ze quia ceci funt ipf (c0 eorum duces. Quippe longe deterius eft laudari a turpibus quam laudari ob rurpia. De voto. c. magna. Tertia dicentis ; Knnoceniiæ geris adverfus omnem calumniam ac detraQionum maximam fe- curitatem certe fperare debuifti. c. de his qui- bus ut indignis L. Sororem. Quarta Auguftini dicentis : {enti de Auguftino guid velis, o Cdetractor? ubi me in oculis Domini confcien- tia non accufet. Refert hoc gratianus XI, g. IKT. Permittit tamen plerumque omnipotens Deus malos in objurgationem detrallionemque bo- norum prorumpere, ut fi qua elatio laudan- tum ex ore inlaudati corde nafcatur, vitupe- rantium ore fuffocetur, dicit tex. pulcer. VI. q. L c. Sunt plurimi, Plane nec iniquis fi quis fünt his meis verbis difplicuiffe curave- ro, nec eorum ore laudari cupio, memor c. I. dicentis: nihil ilo viro effe miferius qui iniguorum laudibus gloriatur, quibus fi pla- cere voluerit atquc. ab his amorem elegerit, erit fibi apud bonos homines in fummam per- Dniciem. LXXXII. di. nibil illc. Secando ile lius Poetici dicentis : quid curem, fi me lie vor fecterur ubique, fi femper virius invidio- fa fuit. Curandum eít femper placea: doctif. que bonifque. Summa quidem laps eft dif- plicuiffe malis , Oraiio Domini Ludovici de Roma habita in- Concilio Bafillenfe , explicit feliciter. Едет Pontani Sermo alter ad Patres Conc. Baftleenfis habitus. Vox eflis Lux mundi. EJ Ro hujus thematis declararione duplicem lucem coroperio principaliter , primum quidem lucem Ecclefim univerfalis , facundif- fimo Cypriano fic atteftamte Spiritus vero San- «ас поп de menfura datur fed. fuper creden- tes totus infunditur; nam íi dies omnibus e- qualiter nafzitur , & fi fol fuper omnes par & zquali luce diffunditur ; quanto magis Chri- flus fol &t dies verus in Ecclefia fua lumen pari equalitate largitur ? De confe. di. IV. c. meguicquam . Secundo vero. alibi fc dieit 3 quomodo muli radi folis funt , fed robur unum 

Strana 545
545 CONCILII BASILEENSIS. 546 ES unum tenaci radice fundatum , & quomodo À men fibi vendicabant dicit tex. formalis. de fonte unius, rivi quamplurimi defluunt., & numerefitas , licet difüfa videatur , exun- dantis copia largitate, unitas , tamen fervarur in origines fic & Ecelefía Dei luce perfufa per rorum orbem radios fuos porrigit ; unum tamen ef quod ubique diffunditur XXIV. g.Y. in c. Loquimr . Mec immerito lux univerfalt Ecclefie aicribi peteft , ipfa enim in fe Ro- manam habet Ecclefiam , que quidem fpecia- li luce comparatur, Stephano papa hoc atte- flante XIX. di. Fnimvera , dum dicit in fpe- culum & "exemplum Romanum Pontificem , q.. Vil. teffes S. Jus ita. Secundo ut aftiterunt Petro tamquam primo paítori ante apoftole- rum divifionem & feparationem ab ipfo . In que quidem flatu Petrus præerat: In novo enim teflamento poft Chriftum Dominum a Petro facerdocalis ccepit ordo , ipfiufque principio in Chrifli &cclefia pontificatus eft traditus X XX. di. in novo: per illa verba: pafce oves meas. De elec. fignificafti. De ma. € obe folie, VII. g. T. în feripturis. L. di c. confiderandum in glo. & in c. fideium . Ceterum & ipfi Ápo- ftoli ipfum, eorum principem effe voluerunt ; qui luci celefti comparatur , Nicolao papa ita B ut & reliquis omnibus preeller, 8 Cephas , inquiente, XXI. di. Inrantum. dum dicit Dyol- corum Alexandrinum antifitem idcirco inter cetera potifimum fine ulla reftitutione dam- natum , quia lingua ejus tranfeunte fupcr ter- ram 2ufus eft ponere eos, in Leonem magne Rome papam, excommunicationis fenientiam ditavit. Eadem in fe: continet 8, R. E. reve- rendilfíimos Cardinales , quihue etiam lucem poffumus attribuire , ipfi etenim vices tenent Apoftolorum , ut proxime demonftrabitur , quibus Jefus Ghriflus Dorainus nofter dixit + 03 effis fał terra , ©' lumen mundi , ut refert ideft capur & principium teneret apoftoiatus, eandemque formam fuis fuccefforibus 8t reli- quis Epifcopis tenendam tradiderunt , ut d. c. in novo XXIL di facrofantla MI. q. VI. dudum . Yn hoc quidem duplici ftatu Car- dinales apoftolos repræfentant , jn hoc quod affiftunt- Pape, qui eft Chrifli vicarius čec Pe- ?ü füccelfor,. Tertio , ut ex precepto Chrifti poflea a Petro. feparati per mundum. fe , pre- dicantes , diyiferunt . $n quo quidem ftatu apoflolorum vices gerunt Epifcopi , ut dicto 6. in nouo XiY.q.L.c. videntes L'EK V 1. di. quo- Gratianus ex Hieronymo XXIV. q.Y. ine.quo- C rum vices de confe. di. V. manus. Er hoc na- piam vetus. Quibus etiam dixit: fnt Jucerns ardentes in manibus weflyis, de peni. di, Y. qui San&us; dc quibus etiam dicit Paulus : Apo- floli funt lux in Domino, de peni di IV. kane focietatem . Cardinales autera vices Apoftolo- rum zenere manifeftifme demonftratur . ipfi enim Apofloli tripliciter poffunt confidorari : primo ut Chrifto principaliter aftiterunt ante ejus afeenfionem ; quo quidem in flatu omnes pares fuerunt , nec petrus eis praeerat , fed omnes erant (implices facerdotes > sex. eff di 1. econtra 6. S. quem paenitet. dam dicit Perrum , tavit Paulus apoftolus dicens: alios ded; apo- flolos , ulios paffores , alios. do&ores, alios pro- phetas &c. cujus verba refert sex. de haret.e. cum ex injunilo , & e. fl tibi in upo . Diftin- guit enim flatum Epifcopalem, cui incumbit cura animarum particularitate , a ftatu apofto- lico, ad quem fpeÜar regimen & ordinatio totius Ecclefiæ regulariter. (@e) Fuerunt enim omnes apoftoli Epifcopi , quod patet ex tex. c. loquitur. XX VM. g. L. & diflo c. in novo dż. cenie : hoc erat utique ceteri apoftoli - quod Petras fuit, pari confortio prediti honoris Śr Joannem & ceteros apoftolos vivente Domino D poreftatis , fic orgo. Petrus Epifcopus fuit ut Sacerdotes , fuerunt enim ordinati à Chrifto , dum eis dixit: Aoc faciie in. meam commemo— rationem; vci cum dictum eis fuit. fre , ba- ptirate &c' ut not. Glo. ord. fup. y. pari XX. di. in novo licct. Paulus & Barnabas ex Spi- ritus SanCi przcepro ad Gentes miffi ad evan- gelium prædicandum inSacerdotes & Epifco- pos ab Ápoftolis aliis fuerunt ordinati LX X V. di. in can. quod dicit + Chriftus enim vivens inter homines folus præmiffam in Ecclefia ha- buit poteftatem , dicit zex. X XAÏTE. g. E. lega- Pur, idem inter nos vivens prior Sacerdotum dito c. in novo . igitur & apofloli ipfi quia pari honore & poreftate pivediti Epifcopi enim Grece lazgine fuüperinrendentes dicuntur , dicit sex. XXI. di eleros. VIII g. X. qui Epifcopatum Jure ergo vocabantur Epifcopi quia una cum Petro univerfali Kcciefiæ fuperintendebant . - Recte etam appellebuntur facerdotes , quia univerfali Fcclefiz minifirabant facramenta , ncc olim alius erat Epifcopus quam & pres~ byter; quinimmo €& ipü presbyteri Epifcopi appellabantur; nnde Paulus in epiftola dicit - omnibus fanetis qui funt Philippis cum epi- fuit. XXI g. VIII cum & Fudeis. Ipfe vi-E fcopis idest presbytesis rc. refert Gratiants vens verus eft folus paítoy ovium & Ponti- fex affitebar . LVI. di. Dominus noffer . XV. di. Romana Ecclefia. Notandum tamen quod eum eflet faarum ovium paflor , quas vesbo &t exemplo paícebat, samen quantum ad of ficiorum diftributionem iis qui hodie in Eccle- fia prefant cura imminebat . Unde quidam - Praelati, quidam fubítituti nuncupantur , qui in populo illo paíftorale officium gerebant ; miftica enim & vifbili unctione nec in re- gem nec in facerdotem unctus erat, qua fo- le duc perfong im populo illo preleture.no- COR. di. fegimus. Postquam autem unusquif- que ad fe irahere conabatur ecclefiam ; quia Christi fic íciffuram patiebatur in toto orbe , . decretum est, ut fcifmatum femina tollerent ; ut unus ceteris preponeretur quem Epifcopum nominarenr in excelientiori gradu collocatum ; Nofcant ergo Epifcopi fe raagis confuetudine quam Dominice veritatis ceteris presbyreriz effe majores, dicit tex. notebil. CV. di, olim, Nec quiíquam mirari debet ipfos apostolos fe- cundurn tres status confideratos , fecundum quo- rum quemlibet per varios modernæ Ecclefæ or- (4) Felinus Sandens ad quem Codex ifle perzinebae, ad hze omni» sua manu admorationem sequentem adseripfie ; Confufifims € inepte Jurium cumulatie ad oftendendum digaitatem: ecclefia(tices pacis, & dijnitatto ecclefim , conci. Jii & Cardtaalium. . Concil, Generat, Tom. XXIX. M m 

Strana 546
545 CONCILII BASILEENSIS. 546 ES unum tenaci radice fundatum , & quomodo À men fibi vendicabant dicit tex. formalis. de fonte unius, rivi quamplurimi defluunt., & numerefitas , licet difüfa videatur , exun- dantis copia largitate, unitas , tamen fervarur in origines fic & Ecelefía Dei luce perfufa per rorum orbem radios fuos porrigit ; unum tamen ef quod ubique diffunditur XXIV. g.Y. in c. Loquimr . Mec immerito lux univerfalt Ecclefie aicribi peteft , ipfa enim in fe Ro- manam habet Ecclefiam , que quidem fpecia- li luce comparatur, Stephano papa hoc atte- flante XIX. di. Fnimvera , dum dicit in fpe- culum & "exemplum Romanum Pontificem , q.. Vil. teffes S. Jus ita. Secundo ut aftiterunt Petro tamquam primo paítori ante apoftole- rum divifionem & feparationem ab ipfo . In que quidem flatu Petrus præerat: In novo enim teflamento poft Chriftum Dominum a Petro facerdocalis ccepit ordo , ipfiufque principio in Chrifli &cclefia pontificatus eft traditus X XX. di. in novo: per illa verba: pafce oves meas. De elec. fignificafii. De ma. © obe folir. VII. g. T. în feripturis. L. di c. confiderandum in glo. & in c. fideium . Ceterum & ipfi Ápo- ftoli ipfum, eorum principem effe voluerunt ; qui luci celefti comparatur , Nicolao papa ita B ut & reliquis omnibus preeller, 8 Cephas , inquiente, XXI. di. Inrantum. dum dicit Dyol- corum Alexandrinum antifitem idcirco inter cetera potifimum fine ulla reftitutione dam- natum , quia lingua ejus tranfeunte fupcr ter- ram 2ufus eft ponere eos, in Leonem magne Rome papam, excommunicationis fenientiam ditavit. Eadem in fe: continet 8, R. E. reve- rendilfíimos Cardinales , quihue etiam lucem poffumus attribuire , ipfi etenim vices tenent Apoftolorum , ut proxime demonftrabitur , quibus Jefus Ghriflus Dorainus nofter dixit + 03 effis fał terra , ©' lumen mundi , ut refert ideft capur & principium teneret apoftoiatus, eandemque formam fuis fuccefforibus 8t reli- quis Epifcopis tenendam tradiderunt , ut d. c. in novo XXII. di. facrofansta MI. q. VI. dudum . Yn hoc quidem duplici ftatu Car- dinales apoftolos repræfentant , jn hoc quod affiftunt- Pape, qui eft Chrifli vicarius čec Pe- ?ü füccelfor,. Tertio , ut ex precepto Chrifti poflea a Petro. feparati per mundum. fe , pre- dicantes , diyiferunt . $n quo quidem ftatu apoflolorum vices gerunt Epifcopi , ut dicto 6. in nouo XiY.q.L.c. videntes L'EK V 1. di. quo- Gratianus ex Hieronymo XXIV. q.Y. ine.quo- C rum vices de confe. di. V. manus. Er hoc na- piam vetus. Quibus etiam dixit: fnt Jucerns ardentes in manibus weflyis, de peni. di, Y. qui San&us; dc quibus etiam dicit Paulus : Apo- floli funt lux in Domino, de peni di IV. kane focietatem . Cardinales autera vices Apoftolo- rum zenere manifeftifme demonftratur . ipfi enim Apofloli tripliciter poffunt confidorari : primo ut Chrifto principaliter aftiterunt ante ejus afeenfionem ; quo quidem in flatu omnes pares fuerunt , nec petrus eis praeerat , fed omnes erant (implices facerdotes > sex. eff di 1. econtra 6. S. quem paenitet. dam dicit Perrum , tavit Paulus apoftolus dicens: alios ded; apo- flolos , ulios paffores , alios. do&ores, alios pro- phetas &c. cujus verba refert sex. de haret.e. cum ex injunilo , & e. fl tibi in upo . Diftin- guit enim flatum Epifcopalem, cui incumbit cura animarum particularitate , a ftatu apofto- lico, ad quem fpeÜar regimen & ordinatio totius Ecclefiæ regulariter. (@e) Fuerunt enim omnes apoftoli Epifcopi , quod patet ex tex. c. loquitur. XX VM. g. L. & diflo c. in novo dż. cenie : hoc erat utique ceteri apoftoli - quod Petras fuit, pari confortio prediti honoris Śr Joannem & ceteros apoftolos vivente Domino D poreftatis , fic orgo. Petrus Epifcopus fuit ut Sacerdotes , fuerunt enim ordinati à Chrifto , dum eis dixit: Aoc faciie in. meam commemo— rationem; vci cum dictum eis fuit. fre , ba- ptirate &c' ut not. Glo. ord. fup. y. pari XX. di. in novo licct. Paulus & Barnabas ex Spi- Titus Sandli pracepro ad Gentes miffi ad evan- gelium prædicandum inSacerdotes & Epifco- pos ab Ápoftolis aliis fuerunt ordinati LX X V. di. in can. quod dicit + Chriftus enim vivens inter homines folus præmiffam in Ecclefia ha- buit poteftatem , dicit zex. X XAÏTE. g. E. lega- Pur, idem inter nos vivens prior Sacerdotum dito c. in novo . igitur & apofloli ipfi quia pari honore & poreftate pivediti Epifcopi enim Grace lasine fuperinrendentes dicuntur , dicit sex. XXI. di eleros. VIII g. X. qui Epifcopatum Jure ergo vocabantur Epifcopi quia una cum Petro univerfali Kcciefiæ fuperintendebant . - Recte etam appellebuntur facerdotes , quia univerfali Fcclefiz minifirabant facramenta , ncc olim alius erat Epifcopus quam & pres~ byter; quinimmo € ipü presbyteri Epifcopi appellabantur; nnde Paulus in epiftola dicit - omnibus fanetis qui funt Philippis cum epi- fuit. XXI g. VIII cum & Fudeis, Ipfe vi-E fcopis idest presbytesis &tc. refert Gratiants vens verus eft folus paítoy ovium & Ponti- fex affitebar . LVI. di. Dominus noffer . XV. di. Romana Ecclefia. Notandum tamen quod eum eflet faarum ovium paflor , quas vesbo &t exemplo paícebat, samen quantum ad of ficiorum diftributionem iis qui hodie in Eccle- fia prefant cura imminebat . Unde quidam - Praelati, quidam fubítituti nuncupantur , qui in populo illo paíftorale officium gerebant ; miftica enim & vifbili unctione nec in re- gem nec in facerdotem unctus erat, quz fo- le duc perfong im populo illo preleture.no- COR. di. fegimus. Postquam autem unusquif- que ad fe irahere conabatur ecclefiam ; quia Christi fic íciffuram patiebatur in toto orbe , . decretum est, ut fcifmatum femina tollerent ; ut unus ceteris preponeretur quem Epifcopum nominarenr in excelientiori gradu collocatum ; Nofcant ergo Epifcopi fe raagis confuetudine quam Dominice veritatis ceteris presbyreriz effe majores, dicit tex. notebil. CV. di, olim, Nec quiíquam mirari debet ipfos apostolos fe- cundurn tres status confideratos , fecundum quo- rum quemlibet per varios modernæ Ecclefæ or- (4) Felinus Sandens ad quem Codex ifle perzinebae, ad hze omni» sua manu admorationem sequentem adseripfie ; Confufifims € inepte Jurium cumulatie ad oftendendum digaitatem: ecclefia(tices pacis, & dijnitatto ecclefim , conci. Jii & Cardtaalium. . Concil, Generat, Tom. XXIX. M m 

Strana 547
gg ordines reputari in 547 sous ciarifümum Gregorium dicentem fecundum cumv statum in quo apostoli propriorum re- Hungiationem fecerunt monachos propriis re- xunciantes apostolorum wices tenere dicit tex. Singularis KVY. g. 1. ex autloritate, item quia videmus S& ipfos fimplices tacerdotes , prout in eis decreta parochia potestatem ligandi ha- bent atque folvendi , vices tenere apostolo- rum, quibus Dominus hanc tribuit potesta- tem ; propter quod Cyprianus papa aposto!os idest presbyteros exponit hic, est exprefíum , XCIUH. di. zn can. Dominis noflfer. 'Veneng enim Bacerdores vices apostolorum . quoud Sacra- mentorum difpenfationem , dicir ?ex. XIIT. q. &PPENDIX PRIMA telliguntur. Eum & yidea-À in perfona Theoderici viri eloguentiffuni, quem. LÀ $48 &jus confiliarium. dicit Beatifraus. Gregorius idem appellat im c. Zecleffaficis ‚ ХВ. 4.15 ita etiam sofdem nuncupat Pelagius papa in €. in Parochia XY. 9.1. ita etiam eofdem ap- pellatos comperio in Concilio Meldenfi cujus canon refertur I..g. VIT. convenientiba, . ipf autem Papae confiliarii hodie vocantur S. R. E.Cardinales, qui fibi in executione facerdo- talis officii coadjurores coníftunt ut demon- ftratur de ele&. fundemenia in 6. dum dicit: Jecet namque ipfi Ro. Pontifici per fratres fuos S. R. Eccl; Cardinales qui fibi in executione Jazerdotalis offcii libera provenire confilia . pi- tur autem noviffne Cardinales nuncupati , 1M. odjit qua etiam ratione ipfi firaplices fa- B quia dignitas ipfa Gardinalatus folum in R. E. cerdotes dicantur vicarii. Christi , qui folus primariam ligandi atque foivendi porestatem accepit tex. zo. de peni. di, ML $. inter. hac теги: Y. IY. $. 5 audoritatibus, prout. tamen ipli poreftarem vegulariter non habent chri rnatc frontem perungere G paraclitum dare Spiritüm. quod. pro folis Epifcopis deberi, le- €tio Actuum. apaftolorum. demorftrar XXI. di, Cieros de fac. unc. c.l. cum fimilibus. Repra- fentant vices LXXIT. Difcipulorum , quos a- pofioli elegerunt, videnres imeffem fore mul- tam , operarios paucos. XXI. di, in novo; & »er eofdem elegit ipfos Dorainus . XXI. di, decretis. Ycem. videmus concilium congregatum apoftolorum omnino vicem renere dicit iL q. Tfl Si quis presbyter. Ubi Concilium 'Tribuncn. loquens dicit: cum Dominus dicat difcipulis füjs quas vices non ladigni in fan- Ca gerimus Fcclefia. Ex iis autem lvculentif- fime demonílratur non recle dixiffe Archidi. 22 ©. ubi periculum ? de elec. Y.. Vi. seferen- tem ex cüronica Martini , qua Cardinales iaj- tium habuiffe tempore Pontiani pape & Mar- cell qui init anno CCCIII. i& urbe Romana Confítitutos propter baptifma & fepulturas mor- f£üorum ; nec etiam recle dixifle Oldra .. Con- fihis fuis, conf. LXIL tenentem , quod cum Conftantinus donationem Siiveftro fecit ,. non erant Cardinales , quia nulla de eis mentio rex. G reperjter , que e(t caput & cerdo aliarum , XXI. q. 1. $. £. c. de fum. tri. 1. inter. claros XXI dż. facrofantla. Unde eleganter dioit Àx- chidi. X X![. q. omnes , quod quamvis de di- gnitatibus per Romanam Ecclefiam | inflitutis poffit FRpilcopus cum fuo cappellano in (ua Ecclefia conftiruere. dignitatem , de covfue. cum olim de confii. cum accefuffent , Gardinalatum amen non poteft inflituere fine aucloritate Romane fedis, cum non fit per Rom. Ecci. ordinatum , Cardinalarus diguiratgin 1n aliis Ecclefiis fore quam in eadem ; ficut enim o^ ftinm per cardines regitar , fic Ecclefia per iftos; hec notat. Glo. de officii Archipraskyte- 7Tí с. 11. & Archidi. in dicto c. Sacrofanéta , Olim autem jn quacumque Ecclefia principa- les Sacerdotes feu Fpifcopos Cardinales dice- bant, ideft principales , hoc demonítratur , XXVI. q. X, relatio VIVE, g.. №. paftoralis LXI. di. Fraternitatem , án. fine XXV). di. Presby- żere. Non ergo dedignentur alii univerfalis Ec- clefie-celeberrimi gradus bcclefiafüci Romane: Ecclefie Cardinales fore Prelatos, hanc etiam prelationem porius exiftere inferiora demon firant. Primum quia quorum eft prior infü- tutio feu ordinatio; prior debet eíle pralatio . XVIIT. d; oerum.. c c. placuit XCIII. di. Do: minus noffer de ma. && obe. c. 7. Sed Cardina- lium prior fuit infitutio, ut fuperiora demon- ft, fed tantum de Romane Ecciefiz clericis, D ftrant; igitur &c. Secundo , quia quanto equis ut demonitratur ex tex. XCV. di. Confantinus, Sed poílea eum fecit generalem fynodum Sil- vefter jam fuiffe Cardinales , nt demon(trar tex. ejufdem 1j. q. IV. Preful. XCGHI. dż. a Subdiacono . Si enim intellexerint dę Cardina- libus , ideft Romane Ecclefie Confiliariie & pape coadjutoribus in executione Pontificalis officii, illi fempcr fuerunt , licet non fub Car- dinalium nomine , fed fub alio vocabulo du- plici ;. primum enim tempore Veteris "Teftá- menti vocabantur facerdotes Levitici; hoc qui- dera monflratur in Deutrono , cum dicitur ; K difiile & amóiguum apud te judicium effe profpexęris, recurre ad. facerdptes Levitici gene- dignioribus precít atque cure oneris majoris , tanto ipfe quoque dignior est primum diciy tex. in aur. de defen. civi. $, tes iguur de pa» emi. di, Z. principium not. Glo. concordan. de re- . ferip, flatutum 13, VY. fuper Y. Canonicis. Se- cundum dicit tex. mofabiliter 2X, q. 717. per ffgulas , dum dicit igitur, placuit metropoli- tanum Epifcopos precedere quamvis ipfe cum eis ejufdem fit ordinis, quia curam follicitu- dinemque totius provincie fufcipit , ubi Epi- fcopus folum ciyitatis unius , Sed Romane Ee- Ciefie Cardinales prefunt cure univerfalis Ec- Clefim dicit text. de poftula, prela. c. bone, E- pifcopi vero ceterique eminendüores "ejufdem ris , € ad tc judicem qui fuerit ilo tempore ;Eordinis Chrifti Vicarii eo in loco particulari, 1pfe enim. judicabunt tibi 'oeritatem judici . Sunt autem , dicit Papa, Sacerdotes Levitici gene- ris, qui nobis jure Levitico in executione fa- cerdotalis officii coadjutores exiflunt ; gui ve- xo fuper eo facerdos five judex exi(lit , ille eft, cui Dominus inquit in Petro : quodcum- gue ligaver:s (c. Hic eft textus fingularis, qui fi. fnt ie. per venerabilem S rattonibus. In no- vo autem "Teftamento priusqtam Cardinalium nomine baptizati extitiffent, comperio , eos primum vocatos fimpliciter confiliaris; ita eos cujus onerofe cure prefant dicit XXXI. g..F. mulier 1f. q. VII. accufat, XXF. di, in novo de peni. cle, fi quis fuadente , VIF q. L ficut vir, cum & ipfe Chriftus veras extitit Pon» tifex LXI. di Dominus. XV. di funta, quia Detrus vices Chrifli tenet in terris , di- tuntur (& ipfi Petui Vicarü . Ünde Petri: Vi- carius Epifcopus loquens fic dicit: ipfa nam- que Romana Мсс!ейа qui& prima est, ii re- liguis vices fuas credidi& largiendas , ut in partem vocentur follicieudinis nion ia plenitu- di- 

Strana 548
gg ordines reputari in 547 sous ciarifümum Gregorium dicentem fecundum cumv statum in quo apostoli propriorum re- Hungiationem fecerunt monachos propriis re- xunciantes apostolorum wices tenere dicit tex. Singularis KVY. g. 1. ex autloritate, item quia videmus S& ipfos fimplices tacerdotes , prout in eis decreta parochia potestatem ligandi ha- bent atque folvendi , vices tenere apostolo- rum, quibus Dominus hanc tribuit potesta- tem ; propter quod Cyprianus papa aposto!os idest presbyteros exponit hic, est exprefíum , XCIUH. di. zn can. Dominis noflfer. 'Veneng enim Bacerdores vices apostolorum . quoud Sacra- mentorum difpenfationem , dicir ?ex. XIIT. q. &PPENDIX PRIMA telliguntur. Eum & yidea-À in perfona Theoderici viri eloguentiffuni, quem. LÀ $48 &jus confiliarium. dicit Beatifraus. Gregorius idem appellat im c. Zecleffaficis ‚ ХВ. 4.15 ita etiam sofdem nuncupat Pelagius papa in €. in Parochia XY. 9.1. ita etiam eofdem ap- pellatos comperio in Concilio Meldenfi cujus canon refertur I..g. VIT. convenientiba, . ipf autem Papae confiliarii hodie vocantur S. R. E.Cardinales, qui fibi in executione facerdo- talis officii coadjurores coníftunt ut demon- ftratur de ele&. fundemenia in 6. dum dicit: Jecet namque ipfi Ro. Pontifici per fratres fuos S. R. Eccl; Cardinales qui fibi in executione Jazerdotalis offcii libera provenire confilia . pi- tur autem noviffne Cardinales nuncupati , 1M. odjit qua etiam ratione ipfi firaplices fa- B quia dignitas ipfa Gardinalatus folum in R. E. cerdotes dicantur vicarii. Christi , qui folus primariam ligandi atque foivendi porestatem accepit tex. zo. de peni. di, ML $. inter. hac теги: Y. IY. $. 5 audoritatibus, prout. tamen ipli poreftarem vegulariter non habent chri rnatc frontem perungere G paraclitum dare Spiritüm. quod. pro folis Epifcopis deberi, le- €tio Actuum. apaftolorum. demorftrar XXI. di, Cieros de fac. unc. c.l. cum fimilibus. Repra- fentant vices LXXIT. Difcipulorum , quos a- pofioli elegerunt, videnres imeffem fore mul- tam , operarios paucos. XXI. di, in novo; & »er eofdem elegit ipfos Dorainus . XXI. di, decretis. Ycem. videmus concilium congregatum apoftolorum omnino vicem renere dicit iL q. Tfl Si quis presbyter. Ubi Concilium 'Tribuncn. loquens dicit: cum Dominus dicat difcipulis füjs quas vices non ladigni in fan- Ca gerimus Fcclefia. Ex iis autem lvculentif- fime demonílratur non recle dixiffe Archidi. 22 ©. ubi periculum ? de elec. Y.. Vi. seferen- tem ex cüronica Martini , qua Cardinales iaj- tium habuiffe tempore Pontiani pape & Mar- cell qui init anno CCCIII. i& urbe Romana Confítitutos propter baptifma & fepulturas mor- f£üorum ; nec etiam recle dixifle Oldra .. Con- fihis fuis, conf. LXIL tenentem , quod cum Conftantinus donationem Siiveftro fecit ,. non erant Cardinales , quia nulla de eis mentio rex. G reperjter , que e(t caput & cerdo aliarum , XXI. q. 1. $. £. c. de fum. tri. 1. inter. claros XXI dż. facrofantla. Unde eleganter dioit Àx- chidi. X X![. q. omnes , quod quamvis de di- gnitatibus per Romanam Ecclefiam | inflitutis poffit FRpilcopus cum fuo cappellano in (ua Ecclefia conftiruere. dignitatem , de covfue. cum olim de confii. cum accefuffent , Gardinalatum amen non poteft inflituere fine aucloritate Romane fedis, cum non fit per Rom. Ecci. ordinatum , Cardinalarus diguiratgin 1n aliis Ecclefiis fore quam in eadem ; ficut enim o^ ftinm per cardines regitar , fic Ecclefia per iftos; hec notat. Glo. de officii Archipraskyte- 7Tí с. 11. & Archidi. in dicto c. Sacrofanéta , Olim autem jn quacumque Ecclefia principa- les Sacerdotes feu Fpifcopos Cardinales dice- bant, ideft principales , hoc demonítratur , XXVI. q. X, relatio VIVE, g.. №. paftoralis LXI. di. Fraternitatem , án. fine XXV). di. Presby- żere. Non ergo dedignentur alii univerfalis Ec- clefie-celeberrimi gradus bcclefiafüci Romane: Ecclefie Cardinales fore Prelatos, hanc etiam prelationem porius exiftere inferiora demon firant. Primum quia quorum eft prior infü- tutio feu ordinatio; prior debet eíle pralatio . XVIIT. d; oerum.. c c. placuit XCIII. di. Do: minus noffer de ma. && obe. c. 7. Sed Cardina- lium prior fuit infitutio, ut fuperiora demon- ft, fed tantum de Romane Ecciefiz clericis, D ftrant; igitur &c. Secundo , quia quanto equis ut demonitratur ex tex. XCV. di. Confantinus, Sed poílea eum fecit generalem fynodum Sil- vefter jam fuiffe Cardinales , nt demon(trar tex. ejufdem 1j. q. IV. Preful. XCGHI. dż. a Subdiacono . Si enim intellexerint dę Cardina- libus , ideft Romane Ecclefie Confiliariie & pape coadjutoribus in executione Pontificalis officii, illi fempcr fuerunt , licet non fub Car- dinalium nomine , fed fub alio vocabulo du- plici ;. primum enim tempore Veteris "Teftá- menti vocabantur facerdotes Levitici; hoc qui- dera monflratur in Deutrono , cum dicitur ; K difiile & amóiguum apud te judicium effe profpexęris, recurre ad. facerdptes Levitici gene- dignioribus precít atque cure oneris majoris , tanto ipfe quoque dignior est primum diciy tex. in aur. de defen. civi. $, tes iguur de pa» emi. di, Z. principium not. Glo. concordan. de re- . ferip, flatutum 13, VY. fuper Y. Canonicis. Se- cundum dicit tex. mofabiliter 2X, q. 717. per ffgulas , dum dicit igitur, placuit metropoli- tanum Epifcopos precedere quamvis ipfe cum eis ejufdem fit ordinis, quia curam follicitu- dinemque totius provincie fufcipit , ubi Epi- fcopus folum ciyitatis unius , Sed Romane Ee- Ciefie Cardinales prefunt cure univerfalis Ec- Clefim dicit text. de poftula, prela. c. bone, E- pifcopi vero ceterique eminendüores "ejufdem ris , € ad tc judicem qui fuerit ilo tempore ;Eordinis Chrifti Vicarii eo in loco particulari, 1pfe enim. judicabunt tibi 'oeritatem judici . Sunt autem , dicit Papa, Sacerdotes Levitici gene- ris, qui nobis jure Levitico in executione fa- cerdotalis officii coadjutores exiflunt ; gui ve- xo fuper eo facerdos five judex exi(lit , ille eft, cui Dominus inquit in Petro : quodcum- gue ligaver:s (c. Hic eft textus fingularis, qui fi. fnt ie. per venerabilem S rattonibus. In no- vo autem "Teftamento priusqtam Cardinalium nomine baptizati extitiffent, comperio , eos primum vocatos fimpliciter confiliaris; ita eos cujus onerofe cure prefant dicit XXXI. g..F. mulier IZ. q. VII. accufat, XXF. di, in novo de peni. cle, fi quis fuadente , VIF q. L ficut vir, cum & ipfe Chriftus veras extitit Pon» tifex LXI. di Dominus. XV. di funta, quia Detrus vices Chrifli tenet in terris , di- tuntur (& ipfi Petui Vicarü . Ünde Petri: Vi- carius Epifcopus loquens fic dicit: Ipfa nam- que Romana Мсс!ейа qui& prima est, ii re- liguis vices fuas credidi& largiendas , ut in partem vocentur follicieudinis nion ia plenitu- di- 

Strana 549
Em dinem potestatis 77. g. 549 e fat II.g. VIIJ. c. in fonda. III. q. VI. snulium flupeo de auc. & ufu pal. c. ad hono- sem . Tertio. quiz Epifcopis Romane Ecclefie Cardinalibas cenceffum eít culmen illud fia-- Eulatis potentie atque preeccellenriz habere, quo ampliffimus fenatus patritiique adornaban- ur , dicis texe: XCVI. di. Conffantinus . Sed patriciatus dignitate nulla major poft impe- rium reperimr c. de confu. L. nemini LI. XIT. Ergo pariter. inter dignitates Ecclefiasuicas nul- la major Cardinalaru debet comparari. Unde non immerito dicunt Hosti £ Ja. an. zn. c. dilc&us I. 1. de preffen. nullam dignitatem Ec- clefiasticam post Papatum majorem Cardinala- tu existere . lpfi enim Cardinales una cum D Epifcopatus ordo íÍmgulis aliis Papa judicant totum orbem , ut difto §. ora- tionibus . Ipfi. quogue Romanz Lcclefiz con- iors dicuntur , pars corporis Pape c. ad L. ful. ma. b. quisquis VY. q. Y. Si quis cum militibus not. Glof. de off. lega. €. excommuni- «atis. Unde cam ad provincias regendas mit- tuntur, dicuntur Legati de latere | & ultra tex. novos apparet ex can. Gregorii ita eos nominantis, il. q. VI. Decreto. ita etiam ap- pellantur in concilio Sardicenfi , ut demon- strat canon ejus quem. refert Gracianus IL q. Vi. St: Epifcopus accufatus ; qua ratione de- terminat fingulariter Hosti. Jo. en. in c. anti- que de privile, Presbyteros & Diaconos Cardi- CONCILIL BASILEENSIS. VI. decreto. &-c. qui À denotandam+ candor quippe mundiciem deno- 359 tat ; item vitae innocentie $ puritatem dieit iex. de confe. di 27. In pileis tis purpurei fanguinis ad denotandum cos ar @ari vitam exponere pro Christiani fanguinis augendi posteritate ; hoc enim’ denotat purpu-— reus fanguineufque. color , ut Ifidorum refert Gratianus XXX. g. F. femine, Ex iis ergo li- quide manifestatur verum dixille tex. Augu- stinum .referentem ZZ. g. VI. quamquam , ita inguientem:: Quamquam fecundum vocabula . quz ufus obtinuit, Epifcopatus fit major Pras- bytero Augustinus tamen Epifcopus Hicrony- mo presbytero Cardinali minor esr &c. Quam- vis enim ordine majcr fuerit Augustinus., quia major est» XXX1J. di. omnium propter quoń Papa fe ap- pellat Epifcopum , ut traditur in proke, Vi. libri, tamen Hieronymus Augustino fuit ma- jor ratione dignioris adminiszrationis, cum Re- mana &c univerfalis Ecclefiæ præcffet admini- strationi . Hæc aucem fimul compatiuntur a- lium alio majorem efe ordine , alium vero majorem administratione & dignitate . Hoc quidem paret in Petro, qui licet ceteris apo- stolis pax fuerit ordine , tamen iisdem major fuit administratione & dignitate . 77. q. VI. puto . Patet etiam in Archipresbyrere & Ar- chidiacono , licet enim Archipresbyter major ordine fit quia Presbyter, Archidiaconus mi- nales nom astringi Pape prestarc juramentum G nor quia Diaconus de ete. & quali. c. 1. ta- obedientie , Christi fit caput univerfalis Ecclefie q. L Rogamus, & Gnguli fideles ejus membra generalia, est tamen fpeciale caput cardina- Jivm, & ipfi ejus fpecialia membra, ut patet quia dicuntur Romane Ecclefie fiii fpirirua- les LX XIX. di. Si quis ex Epifcopis. Dicun- zur ipfius R. E. premium XXÍili. di. fz no- imine Domim . Quod corpus adeo est unitum , quod ab ipfis fpiritushbus membris Papa fr delitatem non exigit ficat nec a feipfo, ur fit inter dantem & recipientem differentia . Di insti. c. fi. Ipli Cardinales Papa eligunt , ut nota funt jura im c. ubi periculum de elec. in quia lice: Papa tanquam Vicarius XXIV. men. ratione majoris. adminiftrationis , quam habet Áxchidiaconus, Archipresbyrer fciat fe ifti fubeffe de offe. Archipref: e. I. XXV. dt. perletis . ldem dezmonflratur in Patriarcha , Archiepifcopo 5 "a Epifcopo ; quamvis enim omnino fit idem ordo, dicit XXI di. Cleros. Tamen rationa majorifgue adminiftrationis Ar- chiepifcopus Patriarchæ , Epifcopis Archiepi- icopi praferantur , ut dicto c, cleros , & di- &o . c. per fingulas . Hoc quidem, fcilicet ref-- pecu ordinis ratione . lpá enim fummi di- cuntur facerdotes , de confeo, di. V. de isi at que etiam fecundum locum in Xccliefia tene- re. XZ. di. ante omnia . Quarto, guia ex ma- FI. $i ergo qui Imperatorem eligant propterDjori decore ornatnum majoritas apparet di. eligendi tantum Principem habitam potesta- tem praecipua potestate poliere dicuntur , di- cit textus de ele&ione , venerabilem ; quanto potius ii fingulari dignitate fplendere ceufen- tur; quibus est facuiras Romanum Pontificem eligendi? Ex, ipforum Cardinalium gremio Pa- pa eligitur , LXXIX. di. cportebit & c. nullus, Ec ut demerentinm Cardinalium fat depofitio concilium congregat, tamquam pro re ardua de cle. non refiden. c.v gefíis. Licet hoc de neceffirate non fit, de fchilma c. unico, LT. FJ. fine eorum confilio ardua gesta per Pa- . pam caffari (unt [folita , ut not. Jo. Mo. & Jo. An. de hare. Super eo Ii. VI. & Archi, gnitatum, dicit text. Norab. de privil, .c, ut apoftolice LI. VIT. Sed majori quoüdiano or- matu Hpifcopi utuntur Jtomane Ecclefie Caro dinales , ur docet. experientia, Igitur. fupereft ergo ut uramur verbis legis bene a Zenone e de qubdri, praferi. quibus alludit e. 7. de off. le. hh. FI. fic dicentibus :- non immerito ffatui> mus ui qui die notleque quotidianis curis pro to- to rezrarum. orbe lgborant , dignam -habeent fue prerogative fostunam , Unde nec immerito re- fert. fo. Mo..c. unico de ma. €* obe. in li. Vi, & alii fequuntur de ma. & obe. c. :fque de cap. mo. dileilus, Papam refpondiffe , Car- dinales in corum titularius KÉcclefiis jus ob- referens , hanc opinionem fuiffs Laurenuüi .Erinere Epifcopale . Piura de Cardinalibus no- XXV. q. V. funr. quidam , & quia ipfii in, Ec- Clefia vicem Senatus obtineant LIL. q.7. £c- clefía habet Senotum , quem" quidem canonem de Cardinalibus loqui inierpreratur . Inno. de ye judi cum in te. Igitur eleganter dixit Ar- chidi. XZX77 di, fucrofaniła , quod erubefcere non debet Papa, fe inter Gardinales connu- merare , cum & Imperator in fanatorun nu- mero fe connumerat, dicit tex, notabilis , c. de. digni, l jus fenatorum li. X11. Utuntur. ipfi fu- perpelliciis veste candida ad vite inunditiem Concil. General. "Tom. X XXX. tant Mofli, & Fo. An. de Jude. c, ad'liberan- dam. Plura ipfe Hotti. 2e peri. © remif. c. cum ex eo, plura Glofator de Scifma c. uni- co li. VI. multa traduntur de elec. c, Ecclefia , X dido c. fundamenta , 8 dicto c. ubi per culum . Ea autem in præfenti non interfero canfa brevitatis . Eadem in fe continet Patriarchas qui qui- dem quatuor exiftentes Evangeliftarum qua- tuor (fc) judei Ecclefie vices tenent, dicit tex. indecifa de elec. c. fcriptum ip auiem Eo Mm 2 van. as coloris rutiían-. 

Strana 550
Em dinem potestatis 77. g. 549 e fat II.g. VIIJ. c. in fonda. III. q. VI. snulium flupeo de auc. C ufu pal. c. ad hono- sem . Tertio. quiz Epifcopis Romane Ecclefie Cardinalibas cenceffum eít culmen illud fia- Eulatis potentie atque preeccellenriz habere, quo ampliffimus fenatus patritiique adornaban- ur , dicis texe: XCVI. di. Conffantinus . Sed patriciatus dignitate nulla major poft impe- rium reperimr c. de confu. L. nemini LI. XIT. Ergo pariter. inter dignitates Ecclefiasuicas nul- la major Cardinalaru debet comparari. Unde non immerito dicunt Hosti £ Ja. an. zn. c. dilciłus I. 1. de preffen. nullam dignitatem Ec- clefiasticam post Papatum majorem Cardinala- tu existere . lpfi enim Cardinales una cum D Epifcopatus ordo íÍmgulis aliis Papa judicant totum orbem , ut difto §. ora- tionibus . Ipfi. quogue Romanz Lcclefiz con- iors dicuntur , pars corporis Pape c. ad L. ful. ma. b. quisquis VY. q. Y. Si quis cum militibus not. Glof. de off. lega. €. excommuni- «atis. Unde cam ad provincias regendas mit- tuntur, dicuntur Legati de latere | & ultra tex. novos apparet ex can. Gregorii ita eos nominantis, il. q. VI. Decreto. ita etiam ap- pellantur in concilio Sardicenfi , ut demon- strat canon ejus quem. refert Gracianus IL q. Vi. St: Epifcopus accufatus ; qua ratione de- terminat fingulariter Hosti. Jo. an. in c. anti- que de privile, Presbyteros & Diaconos Cardi- CONCILIL BASILEENSIS. .FI. decreto. & «c, qui À denotandam+ candor quippe mundiciem deno- 359 tat ; item vitae innocentie $ puritatem dieit iex. de confe. di JP. In pileis tis purpurei fanguinis ad denotandum cos ar @ari vitam exponere pro Christiani fanguinis augendi posteritate ; hoc enim’ denotat purpu-— reus fanguineufque. color , ut Ifidorum refert Gratianus XXX. g. F. femine, Ex iis ergo li- quide manifestatur verum dixille tex. Augu- stinum .referentem ZI. g. FT. quamquam , ita inguientem:: Quamquam fecundum vocabula . quz ufus obtinuit, Epifcopatus fit major Pras- bytero Augustinus tamen Epifcopus Hicrony- mo presbytero Cardinali minor esr &c. Quam- vis enim ordine majcr fuerit Augustinus., quia major est» XXX1J. di. omnium propter quoń Papa fe ap- pellat Epifcopum , ut traditur in proke, Vi. libri, tamen Hieronymus Augustino fuit ma- jor ratione dignioris adminiszrationis, cum Re- manæ &c univerfalis Ecclefiæ præcffet admini- strationi . Hæc aucem fimul compatiuntur a- lium alio majorem efe ordine , alium vero majorem administratione & dignitate . Hoc quidem paret in Petro, qui licet ceteris apo- stolis pax fuerit ordine , tamen iisdem major fuit administratione & dignitate . 77. q. VI. puto . Patet etiam in Archipresbyrere & Ar- chidiacono , licet enim Archipresbyter major ordine fit quia Presbyter, Archidiaconus mi- nales nom astringi Pape prestarc juramentum G nor quia Diaconus de ete. & quali. c. 1. ta- obedientie , Christi fit caput univerfalis Ecclefie q. L Rogamus, & Gnguli fideles ejus membra generalia, est tamen fpeciale caput cardina- Jiu, & ipfi ejus fpecialia membra, ut patet quia dicuntur Romane Ecclefie fiii fpirirua- les LX XIX. di. Si quis ex Epifcopis. Dicun- zur ipfius R. E. premium XXÍili. di. fz no- imine Domim . Quod corpus adeo est unitum , quod ab ipfis fpiritushbus membris Papa fr delitatem non exigit ficat nec a feipfo, ur fit inter dantem & recipientem differentia . Di insti. c. fi. Ipli Cardinales Papa eligunt , ut nota funt jura im c. ubi periculum de elec. in quia lice: Papa tanquam Vicarius XXIV. men. ratione majoris. adminiftrationis , quam habet Áxchidiaconus, Archipresbyrer fciat fe ifti fubeffe de offe. Archipref: e. I. XXV. dt. perletis . ldem dezmonflratur in Patriarcha , Archiepifcopo 5 "a Epifcopo ; quamvis enim omnino fit idem ordo, dicit XXI di. Cleros. Tamen rationa majorifgue adminiftrationis Ar- chiepifcopus Patriarchæ , Epifcopis Archiepi- icopi praferantur , ut dicto c, cleros , & di- &o . c. per fingulas . Hoc quidem, fcilicet ref-- pecu ordinis ratione . lpá enim fummi di- cuntur facerdotes , de confeo, di. V. de isi at que etiam fecundum locum in Xccliefia tene- re. XZ. di. ante omnia . Quarto, guia ex ma- FI. $i ergo qui Imperatorem eligant propterDjori decore ornatnum majoritas apparet di. eligendi tantum Principem habitam potesta- tem praecipua potestate poliere dicuntur , di- cit textus de ele&ione , venerabilem ; quanto potius ii fingulari dignitate fplendere ceufen- tur; quibus est facuiras Romanum Pontificem eligendi? Ex, ipforum Cardinalium gremio Pa- pa eligitur , LXXIX. di. cportebit & c. nullus, Ec ut demerentinm Cardinalium fat depofitio concilium congregat, tamquam pro re ardua de cle. non refiden. c.v gefíis. Licet hoc de neceffirate non fit, de fchilma c. unico, LT. FJ. fine eorum confilio ardua gesta per Pa- . pam caffari (unt [folita , ut not. Jo. Mo. & Jo. An. de hare. Super eo Ii. VI. & Archi, gnitatum, dicit text. Norab. de privil, .c, ut apoftolice LI. VIT. Sed majori quoüdiano or- matu Hpifcopi utuntur Jtomane Ecclefie Garo dinales , ur docet. experientia, Igitur. fupereft ergo ut uramur verbis legis bene a Zenone e de qubdri, praferi. quibus alludit e. 7. de off. le. hh. FI. fic dicentibus :- non immerito ffatui> mus ui qui die notleque quotidianis curis pro to- to rezrarum. orbe lgborant , dignam -habeent fue prerogative fostunam , Unde nec immerito re- fert. fo. Mo..c. unico de ma. €* obe. in li. Vi, & alii fequuntur de ma. & obe. c. :fque de cap. mo. dileilus, Papam refpondiffe , Car- dinales in corum titularius KÉcclefiis jus ob- referens , hanc opinionem fuiffs Laurenuüi .Erinere Epifcopale . Piura de Cardinalibus no- XXV. q. V. funr. quidam , & quia ipfii in, Ec- Clefia vicem Senatus obtineant X77. q.7. £c- clefía habet Senotum , quem" quidem canonem de Cardinalibus loqui inierpreratur . Inno. de ye judi cum in te. Igitur eleganter dixit Ar- chidi. XZX77 di, fucrofaniła , quod erubefcere non debet Papa, fe inter Gardinales connu- merare , cum & Imperator in fanatorun nu- mero fe connumerat, dicit tex, notabilis , c. de. digni, l jus fenatorum li. X11. Utuntur. ipfi fu- perpelliciis veste candida ad vite inunditiem Concil. General. 'Tom. X XXX. tant Mofli, & Fo. An. de Jude. c, ad'liberan- dam. Plura ipfe Hotti. 2e peri. © remif. c. cum ex eo, plura Glofator de Scifma c. uni- co li. VI. multa traduntur de elec. c, Ecclefia , & dido c. fumdamenta , | & dicto c. ubi per culum . Ea autem in præfenti non interfero caufa brevitatis . Eadem in fe continet Patriarchas qui qui- dem quatuor exiftentes Evangeliftarum qua- tuor (fc) judei Ecclefie vices tenent, dicit tex. indecifa de elec. c. fcriptum ip auiem Eo Mm 2 van. as coloris rutiían-. 

Strana 551
RES vaugeliftss di 551 - EwangeEa quatuor inceífabili tuba. didicimus , guod Gc per orbem terrarum ilum inftruen- ges prædicamus, & agimus, dicit tex. forma- lis. LXXVI. di hujus, Dicuntur & ipfi lux fore Damafe papa dicente, qui yero modo fub gratia ipiritus fancti funt toto mundo E- vangelio corufcante łucidiores effe videnrur , A. og. 4. hanc confsetudinem Complectirur ea- dem Archiepifcopus, ceterofque facerdotes , quos fal terre & lumen mundi dicebat bea- tus Petrus , dicit rex. ACIE di. facerdoses, e- jnfdem univerfalis Ecclefüa caput eft, prout poft dicit tex. referens apoítolum, de facra unc, e g. HV Z. f. q. J. ut evidenter, ipfe au- APPENDIX PRIMA cuntur vwundi cardines, quia per Agentur. XXIV. g. I. qu: cottré poop. Popité 552 pacem inter homines & yireuses, dladhum irr ter hornines & vitia, ut imitatores fitie verbt veritatis diyine dicenris; now ceni pucem iWip gere in terra , fed gladium; quod ita decizra- tum refert Gráüdamus XXIIL g. YY. znterfeflos zes. Mesnores.eftote ilius Salbrfüis dicentbér ресе C concordia parve recrefeum , difcordia ve- ‘ro snaxima diłabumtwr, quod' refest du te judh c. Apoflolice LI. VI. Luceat eńam ipfa Eccla- fis unitate ; fota enim ecclefia per góncraje concilium repræfentata unum corpus eft in Chriíto , unde dicit tex. cum enim omnes puna fumus in Chriflo nihil contrarium diverfras pers fonarum format, ubz effcaciam profperitaris charts tem est lux vera, ut pavet XXXII. g. I. pon Bias aque wmitas fidei reprefentant , VII. q. X, fatis X LVX. hinc etenim , de pan. di, p. refufcitatus ; dk haere. c. ex injuntio demonffratum | notabiliter X€XI. di. cleros, Oum formaliter dicitur quando legendum eft Evangelium accenduntur lumi- naria non ad effugandas tenebras, cum fol in todem tempore rutilet fed ad fignum letitiæ monffrandum, & ut fab fimiliradine lumi- nis corporalis jlla lux demonftratur, de qua in Evangelio legitur : Æ7aë autem lux vera Sr, Emceat ergo aniverfalis Ecclefiz primum pace ut pax fidelium labiis predicata curx animi volunr2te concordet, dicit tex. XCIII di. Die» cha, Qui pacem enim quam fingulis pradica- zas, furGmmo mifi fludio fervare debemus. in- € alibi. Auguflinus pulchre fic : unum effore, diligentes unem fidem, tenentes unam. fpem @ indPoiduam charitatem ; ifta -etiam verba refo- runtur de confe, di. 77. guicpaffus; jaftarn etaniut cenfetar & dignum, nt quorum unura eft cor- pus, unus gd bene operandum deber effe a» nimus, dicit rex. notabilis XXI. g. VI. de zte» pris. Audite quantum in unitite Gt pace gan« deat , quami affluentes promifliones faciat il- lam diligentibus per os Prophete pulcherrie me loquens (ie: Dies planilus €* jejumorum quos hadenus habuiflis ; Íciatis etiam , ego co- gitavi ur benefaciant Jerufalens ideft Ecclefæ lætitiam Sc gaudium volo efle convertendos ; vicem & in omnes dicit tex. Tlf. g. VL hecCita dumtaxat fi unitatem diligatis $ pacem; quippe in fi, Hoc eft quod nos mover Domi- aus nofter Jefus Chriftus dum nłtimo ejus te- ilamento nobis pacem dedit atque reliquit 3 dicens : pacem meam do vobis pacem meam re- linquo vobis, cujus werbà habentur. XXII q. X, niff bella. Hoc eft quod idem dixit Apo- ftolis inquiens: fal €* pacem habete im vobis, XLII. di. fit refter hoc eft quod mos docet Apoftolus, cujus.verba declarantur XI. g. III, inter werba , dicens: ff fieri potefó quod. ex v0- bis eff cum omnibus hominibus pacem. | habente ; flictumrus cum omnibus pacem habeamus, Вос difficile efle profpiciens, premifit, fi fieri po- 'est, fubjungit id fieri poffe cum dicit, quod ità formaliter refertur LXXVI. di. jejunium , Nonne Dominus nofter Jefus Chriftas pro Ec- clefiz unitate conferyanda rogavit, dicens: won rogo pro iis tentum, fed etigm pro #9 qui per verbum gorumt te funt credituriin me, st unum fmt cc. Keferuntur formaliter hac verba XXXV, g. ult. fraternitatis , Nonne pet os Prophetæ inquit: quam. bonum eff, & quas jucundum efl habuarg fratres in unum ? HN vero non habitant in unum, qui fratrum fe folatio fubrrahunt, Aur, quod deterius eft , fratribus infidias feu laqueos ponunt. Refe- runtur hec verba. Y. g. 1. pulä dubium. KI, 9. E. dileüiffmis. Atrendite quefo, Fratres ; ex vobis ef} de. Mec efi pax illa que perD quare dicat Gratianus appellari concilium ; & Angelum Chrido foie moftro nafcente , ex- titit decantata , dicentem. ; Сота in excel- Kis Deo, & in terra pax hominibus bone wo- Juntas, de confedi, N; c. de hymnis, Pa- €e concordia gaudet Aitiffünus & per eam mirum in modum gloriatur dícit tex. no- tabilis FX, g. IIT. Archiepifcopus , Beatos in Evangelio dixit Dominus effe pacificos , quo- X»uam filii Dei vocabantur, O quam dulcis eft pex pro texaporali falute. mortalium hominum ; unde pacem habere debet effe continue vo- funtatis , bellum nunquam nifi neceflitatis ; mon enim pax queritur ut bellum exerceatur, fed bellum deritur, yt pax acquiratur. Нос quidem ex communi intentione eo quod in unum dirigat omries rmrentis intuitum , Unde qui fibimet in reco diffenüunt, non agunt concilium quia fenpgunt in uniun . XV, d» ca- nones in fi. Legitur apud Platonem: civitas illa perfe£tiffame ordinata , in qua quifque non proprios fed communes fcit affectos, dicit tex, notabilis V1IL di difert. Won habeo novum nec reprehenfibile judico, fed fingulorum no- T3 quandoque dividantur in partes, íed gras xe eft, quando non ex judicii rectitudine fed ex Íolo favore provenir ifta divifio dicit tex. not. VIIT, g. I. nec novum. Attendite. quod nonnifi congregatis in umum , diftum est pet enim formaliter dicit tex. notabilis Augufti- EChristum qccipize Spirinen SanGum ; nec nifi rum referens , XXIM. g. X. noli. Xílote me- mores verborum Cypriani dicentis; neque e- nim pacatum Deum habere poterit, gui cum frawe pacem nón habet, fed zeh difcordiam. XC. di. neque ad Caim nomine in non pacifi- €os connumeratur. Sic Liberins papa : qvi con- tra pacem ecclefie funt, ff dignitatem aut cingu- Im miltarem habeani, pudentur eis; fi autem privoti , figuidezm nobiles, fuarum — fubflantiazum profcriptioners patiantur ; ff. ignobiles non folum. sm cospore verberentur , fed exilio perpetuo caffi- fuper congregatos in unum dies per Penthe- costes defcendit: unde Dominus dicturus; quodcumque pcetieritis, protuifig fi duo ex va- bis confenferinr fuper terram de pmhi re &e; Yrem : ubicumque duo vel tres congregati fugs 7int im nomine qmeo , ibi in medio eorum ego fum; nimirum cunctis ostepdens , non multi- tudin fed' unanimirati deprecantium pluri- mum tribui; formalia funt verba litere XXIV, q. I. alienus, & c. audivimus , I. q. 4. ciem feripture X. di de quibus, ipfa unitas est qua di. 

Strana 552
RES vaugeliftss di 551 - EwangeEa quatuor inceífabili tuba. didicimus , guod Gc per orbem terrarum ilum inftruen- ges prædicamus, & agimus, dicit tex. forma- lis. LXXVI. di hujus, Dicuntur & ipfi lux fore Damafe papa dicente, qui yero modo fub gratia ipiritus fancti funt toto mundo E- vangelio corufcante łucidiores effe videnrur , A. og. 4. hanc confsetudinem Complectirur ea- dem Archiepifcopus, ceterofque facerdotes , quos fal terre & lumen mundi dicebat bea- tus Petrus , dicit rex. ACIE di. facerdoses, e- jnfdem univerfalis Ecclefüa caput eft, prout poft dicit tex. referens apoítolum, de facra unc, e g. HV Z. f. q. J. ut evidenter, ipfe au- APPENDIX PRIMA cuntur vwundi cardines, quia per Agentur. XXIV. g. I. qu: cottré poop. Popité 552 pacem inter homines & yireuses, dladhum irr ter hornines & vitia, ut imitatores fitie verbt veritatis diyine dicenris; now ceni pucem iWip gere in terra , fed gladium; quod ita decizra- tum refert Gráüdamus XXIIL g. YY. znterfeflos zes. Mesnores.eftote ilius Salbrfüis dicentbér ресе C concordia parve recrefeum , difcordia ve- ‘ro snaxima diłabumtwr, quod' refest du te judh c. Apoflolice LI. VI. Luceat eńam ipfa Eccla- fis unitate ; fota enim ecclefia per góncraje concilium repræfentata unum corpus eft in Chriíto , unde dicit tex. cum enim omnes puna fumus in Chriflo nihil contrarium diverfras pers fonarum format, ubz effcaciam profperitaris charts tem est lux vera, ut pavet XXXII. g. I. pon Bias aque wmitas fidei reprefentant , VII. q. X, fatis X LVX. hinc etenim , de pan. di, p. refufcitatus ; dk haere. c. ex injuntio demonffratum | notabiliter X€XI. di. cleros, Oum formaliter dicitur quando legendum eft Evangelium accenduntur lumi- naria non ad effugandas tenebras, cum fol in todem tempore rutilet fed ad fignum letitiæ monffrandum, & ut fab fimiliradine lumi- nis corporalis jlla lux demonftratur, de qua in Evangelio legitur : Æ7aë autem lux vera Sr, Emceat ergo aniverfalis Ecclefiz primum pace ut pax fidelium labiis predicata curx animi volunr2te concordet, dicit tex. XCIII di. Die» cha, Qui pacem enim quam fingulis pradica- zas, furGmmo mifi fludio fervare debemus. in- € alibi. Auguflinus pulchre fic : unum effore, diligentes unem fidem, tenentes unam. fpem @ indPoiduam charitatem ; ifta -etiam verba refo- runtur de confe, di. 77. guicpaffus; jaftarn etaniut cenfetar & dignum, nt quorum unura eft cor- pus, unus gd bene operandum deber effe a» nimus, dicit rex. notabilis XXI. g. VI. de zte» pris. Audite quantum in unitite Gt pace gan« deat , quami affluentes promifliones faciat il- lam diligentibus per os Prophete pulcherrie me loquens (ie: Dies planilus €* jejumorum quos hadenus habuiflis ; Íciatis etiam , ego co- gitavi ur benefaciant Jerufalens ideft Ecclefæ lætitiam Sc gaudium volo efle convertendos ; vicem & in omnes dicit tex. Tlf. g. VL hecCita dumtaxat fi unitatem diligatis $ pacem; quippe in fi, Hoc eft quod nos mover Domi- aus nofter Jefus Chriftus dum nłtimo ejus te- ilamento nobis pacem dedit atque reliquit 3 dicens : pacem meam do vobis pacem meam re- linquo vobis, cujus werbà habentur. XXII q. X, niff bella. Hoc eft quod idem dixit Apo- ftolis inquiens: fal €* pacem habete im vobis, XLII. di. fit refter hoc eft quod mos docet Apoftolus, cujus.verba declarantur XI. g. III, inter werba , dicens: ff fieri potefó quod. ex v0- bis eff cum omnibus hominibus pacem. | habente ; flictumrus cum omnibus pacem habeamus, Вос difficile efle profpiciens, premifit, fi fieri po- 'est, fubjungit id fieri poffe cum dicit, quod ità formaliter refertur LXXVI. di. jejunium , Nonne Dominus nofter Jefus Chriftas pro Ec- clefiz unitate conferyanda rogavit, dicens: won rogo pro iis tentum, fed etigm pro #9 qui per verbum gorumt te funt credituriin me, st unum fmt cc. Keferuntur formaliter hac verba XXXV, g. ult. fraternitatis , Nonne pet os Prophetæ inquit: quam. bonum eff, & quas jucundum efl habuarg fratres in unum ? HN vero non habitant in unum, qui fratrum fe folatio fubrrahunt, Aur, quod deterius eft , fratribus infidias feu laqueos ponunt. Refe- runtur hec verba. Y. g. 1. pulä dubium. KI, 9. E. dileüiffmis. Atrendite quefo, Fratres ; ex vobis ef} de. Mec efi pax illa que perD quare dicat Gratianus appellari concilium ; & Angelum Chrido foie moftro nafcente , ex- titit decantata , dicentem. ; Сота in excel- Kis Deo, & in terra pax hominibus bone wo- Juntas, de confedi, N; c. de hymnis, Pa- €e concordia gaudet Aitiffünus & per eam mirum in modum gloriatur dícit tex. no- tabilis FX, g. IIT. Archiepifcopus , Beatos in Evangelio dixit Dominus effe pacificos , quo- X»uam filii Dei vocabantur, O quam dulcis eft pex pro texaporali falute. mortalium hominum ; unde pacem habere debet effe continue vo- funtatis , bellum nunquam nifi neceflitatis ; mon enim pax queritur ut bellum exerceatur, fed bellum deritur, yt pax acquiratur. Нос quidem ex communi intentione eo quod in unum dirigat omries rmrentis intuitum , Unde qui fibimet in reco diffenüunt, non agunt concilium quia fenpgunt in uniun . XV, d» ca- nones in fi. Legitur apud Platonem: civitas illa perfe£tiffame ordinata , in qua quifque non proprios fed communes fcit affectos, dicit tex, notabilis V1IL di difert. Won habeo novum nec reprehenfibile judico, fed fingulorum no- T3 quandoque dividantur in partes, íed gras xe eft, quando non ex judicii rectitudine fed ex Íolo favore provenir ifta divifio dicit tex. not. VIIT, g. I. nec novum. Attendite. quod nonnifi congregatis in umum , diftum est pet enim formaliter dicit tex. notabilis Augufti- EChristum qccipize Spirinen SanGum ; nec nifi rum referens , XXIM. g. X. noli. Xílote me- mores verborum Cypriani dicentis; neque e- nim pacatum Deum habere poterit, gui cum frawe pacem nón habet, fed zeh difcordiam. XC. di. neque ad Caim nomine in non pacifi- €os connumeratur. Sic Liberins papa : qvi con- tra pacem ecclefie funt, ff dignitatem aut cingu- Im miltarem habeani, pudentur eis; fi autem privoti , figuidezm nobiles, fuarum — fubflantiazum profcriptioners patiantur ; ff. ignobiles non folum. sm cospore verberentur , fed exilio perpetuo caffi- fuper congregatos in unum dies per Penthe- costes defcendit: unde Dominus dicturus; quodcumque pcetieritis, protuifig fi duo ex va- bis confenferinr fuper terram de pmhi re &e; Yrem : ubicumque duo vel tres congregati fugs 7int im nomine qmeo , ibi in medio eorum ego fum; nimirum cunctis ostepdens , non multi- tudin fed' unanimirati deprecantium pluri- mum tribui; formalia funt verba litere XXIV, q. I. alienus, & c. audivimus , I. q. 4. ciem feripture X. di de quibus, ipfa unitas est qua di. 

Strana 553
. 553 CONCILII BASILEENSIS. 554 a divine veritati place —— Super uńum enim A dum redemptionis infidéliurs mysierium queæ- Бу Christus edifica( ecclefiam , dum ad Petrum ritur, interveniéate paululum mora, inveniri loquitur: pafce oves, Cc. Et qdàarvis oíinni- mon valeat, quod non redimantur, dieit tex. bus Apostolis per refurréCtionet parem po- zo. V di. baptızari, Attendite quid. dicat ca- testatem. tribuat dicens : Sicut mifit me Pa- non unius conflit Bracharenfis ; Cavete rre dif- fer, На t$ eo mitto vos ; tamen ab unirate Petri exordium profcifcitur , nt. Ecclefia Christi uną monstrętur. XXIV, q. T. loquitur, @ ali- bi. Deo vero duo 2 principio facti funt vir & muliez nec duo viri nec dué mulieres fed primum vir, deinde eo mulicr, quia unan maturam volens hominem constitiere. Deus ab nno priucipio Creature hoc incipiens multa- rum difparium naturarum eripiunt facultatem , ut ex Ambrofius yefert Gratianus. XXXIII. q. ule, mec illud , . Tencamus ergo, Pattes, unitatezi , preter illam enim que miraculum facit nihii est. 7. g. I, teneamus . Simus fàftores verbi non ae- ditores . Si quis efl. auditor oerbi , & mon fa- flor , ille fimilis eft vir qui confideràs velum nativitatis fue in [peculo ; confider&vit enim il lam , recedens mero fiatim oblitus eff Qualis fue- rit. Hec ex X. Jacobi refert Gratianus , de peni di, J. Si enim ist IV. colum. Si unum 'erimus tunc nobis Spiritus Sanctus vocatus af- fistet. In divifis enim Spiritus Sandus men- tium íciffuras fugiens, non habitat, dicit te. XXIV. q. I. audvvimus tunc affistet cum ini- quam mentem non habuinus. Áut circa va- fevatis errantes ad grepefi vévocare, mà fowte fi fine gratia reduttionis de Fac wito decefferimt , ab Hlis per divinum tribunal illorum perdio regut- ratur, güorum morum divifione fatlum ef? quod @ reduttionis gratia fe fubffaxerine. Ita hunc notabilem canonem refert. Gratianus’ J. g J. in cahone placuit, di. 7]. kccedat ad ipfrus Ee- cléfiæ lucem lux dorum quorüm ordimeni dicit Papa quafi precipuum iń Ecclefia de Żes те. €. cum ex injuntie ; Xiteratis enim viris Bnoftit Dei Ecclefia plurimum indigere de pre- bett, c. de multa , de elec. curn ex 20 £I: FT. Eos autem fore in primum demonstrar, de zeli. (6? vener. faic. c. 1. in 6. qui im doéto- rum péríona loquens fic beliffime dicit. Pet ipfos ругдетей Doltores, дна; luminofes arden- te$, candolas, fuper candelübrum pofrtas univer- fum corpus orbis errorum tenebris profugatis , ve- hé f)dusirradeat süatutinum . Secundo tex. de magis, & [uper fpecula in períona eoruxo- dem fic loquens. Doctores enim velit fplen- dor fulgent firmamenti , & velut selle funt i æternitarés Derpetuàs permanfuri, cui pta- rimos valéant edocere in Y. dominice verita: tis. "Tertio monstratur tex. de parti. di. IT, mul- na cogitantem Spirita Sancto per PfíalmistaC d , qui doctores appellat folis radios. Quarto dicente: noz fede in concilio vanitatis, & cum inique agente non. intro; refertur X XIV, 9, 11. cum quibus, 'Tunc aflistez cum non cogirabi- mus impia, dicenie Spiritu per Prophetam; £allieationes impietatis diffolvo non congrego ; ve- fertur XV. g. HL audoritatem. 'func affistit fcio animi vitis aut paífhonibus non defer- vient. Áudi Hieronymum pulchre dicentem: Deus autem qui viditin abfcondis profpiciens ani- mos vitiis aut paffonibus defervientes , €? in cor- de fe non diligi, ab eorum тете difcedit , re- Hinqwens domum cordis eorum | vacuam; refert Grarianus XI, g. TEL. audi. Quos ergo Chri stus a fe ejecit nunquam puta dum est Spiri- tex. 1. q. VIL fi quis omnem ubi virtuof prout doCGores vélut luminaria fplendere di- cuntur. Est autem ipforum docęre debentium preprium ut prius tempus obíervent racerndi postea vero loquendi. Veritas enim príus ta- cendo difcitur , postea ioquendo przedicatur dicit notabilis textus Salomonem: referens : XXXVI. di. Ecce. Unde ifieronymus ad Ru- sticium monachum multo tempore difcequæ postea doceas. Refert notanter Crazianus X. VK. g. 4. fic vive, či alibi. Gelafius papa. 4e placet ut habzas fanttorum' contubernium. nec ips Je te doceas , nec abfque. dottore ingrediasis viam quam nunquam ingreffus, S. XV. qg. £. f. cle- tum Christi facere fibi templum , hoc pulchre D zicatus , XXXVII. di. relatum, Secundum ut €x Gregorio refert Gratianus , J. q. Z. qui fdudet. Tunc aíffistit cum non fictione aliqua fed pri- ma virtute negotia dirigentur. Scriptum est enim. Spiritus Santtus fictum fugit » de confe, di. THE. quomodo & c. oflenditur I. q. Z. per Zfajam cum fimilibus. Neque venit Spiritus Sanctus a criminofis advocatus Z. д. I, Sacro- fantia. Neque etiam vocatus a divifis; odit e- mim Deus divifos 8 quorielcumque in nomi- ne ejus fuerint congregati, detestatur corum fetorem , claudens nares fuàs dicit pulcher tex. Z. g. Z. Odit. Oporter igitur primum domum, Dei ecclefiam unitate animorum adcompagi- nari, quo facto habiror Spiritus Sanctus intro- fit difceretus in filentio uülis in verbo, ne aut tacenda proferat, aut proferenda taceat , di- cit tex. no. XLIIL di f£ retlor, Tertium, né non intellgentibus fecreta misteria fua predi catione revelet, qui enim ita docet, quas ab auditoribus non valeat intelligi non ad eo- xum utilitatem , fed ad fui ostentarionern facit, dicit tex. XLI. di. parser. Quarto , oportet eum qui docer & instruit animas rudes talem efie, ut pro ingenio difícentium femetipfum poffit aptare , & verbi ordinem pto audientis capacitate dirigere dicit tex. notabilis V1IK. g. 1. Oportet . Quinto, ut cum humilitate omnà doctrinam tradat, arrogantiam fugens de ma. ducitur, ex Augustino refert. Gratianus XXII, Y. 6. obe. c. humilis, hoc enim proprium habet g. И. Moyfes. Cum autem Spiritus Sancius , cordi nostro infufus fuerit, tunc cor nostrunt fidele ad prudedtiam & constantiam dilatabi- tur dicit tex. de confe. di. P7. c. omnes, Lu- ceat itg univeríalis Ecclefia , ut in iis qux ad catholicàmi fidem reduci queant non commit- rat. Semper enim in ea cavendum est, ne, quod abfit, longa dilatio retro poffit redire volentium aninzos revocare, dicit tex, no. De confe. di. IV. ne quod ab//, & alibi. Caven- dum cst ne dum adhuc retpus ad preben- doCltrina arrogantium , ur humiliter nefciant profetre quo docent, & recte qua fapiunt e- tiam recle ministrare non połlint, dicir rex. no. XLVi. di hoc habet proprium , Sextum , quæ corsigant non que delectant, edoceant, in precipitum enim fuos mergunt auditores, quibus non fałutaria que corrigant, fed quz illos deleclant, erronea predicant de quibus ait Propheta ; ii funt fontes fine aqua, & nebule turpitudimibus , agitatz , quibus , cali- go tenebrarum refervatur , dicit tex. notabilis М. q. VAL ‘ 

Strana 554
. 553 CONCILII BASILEENSIS. 554 a divine veritati place —— Super uńum enim A dum redemptionis infidéliurs mysierium queæ- Бу Christus edifica( ecclefiam , dum ad Petrum ritur, interveniéate paululum mora, inveniri loquitur: pafce oves, Cc. Et qdàarvis oíinni- mon valeat, quod non redimantur, dieit tex. bus Apostolis per refurréCtionet parem po- zo. V di. baptızari, Attendite quid. dicat ca- testatem. tribuat dicens : Sicut mifit me Pa- non unius conflit Bracharenfis ; Cavete rre dif- fer, На t$ eo mitto vos ; tamen ab unirate Petri exordium profcifcitur , nt. Ecclefia Christi uną monstrętur. XXIV, q. T. loquitur, @ ali- bi. Deo vero duo 2 principio facti funt vir & muliez nec duo viri nec dué mulieres fed primum vir, deinde eo mulicr, quia unan maturam volens hominem constitiere Deus ab nno priucipio Creature hoc incipiens multa- rum difparium naturarum eripiunt facultatem , ut ex Ambrofius yefert Gratianus. XXXIII. q. ule, mec illud , . Tencamus ergo, Pattes, unitatezi , preter illam enim que miraculum facit nihii est. 7. g. I, teneamus . Simus fàftores verbi non ae- ditores . Si quis efl. auditor oerbi , & mon fa- flor , ille fimilis eft vir qui confideràs velum nativitatis fue in [peculo ; confider&vit enim il lam , recedens mero fiatim oblitus eff Qualis fue- rit. Hec ex X. Jacobi refert Gratianus , de peni di, J. Si enim ist IV. colum. Si unum 'erimus tunc nobis Spiritus Sanctus vocatus af- fistet. In divifis enim Spiritus SanGus men- tium íciffuras fugiens, non habitat, dicit te. XXIV. q. I. audvvimus tunc affistet cum ini- quam mentem non habuinus. Áut circa va- fevatis errantes ad grepefi vévocare, mà fowte fi fine gratia reduttionis de Fac wito decefferimt , ab Hlis per divinum tribunal illorum perdio regut- ratur, güorum morum divifione fatlum ef? quod @ reduttionis gratia fe fubffaxerine. Ita hunc notabilem canonem refert. Gratianus’ J. g J. in cahone placuit, di. 7]. kccedat ad ipfrus Ee- cléfiæ lucem lux dorum quorüm ordimeni dicit Papa quafi precipuum iń Ecclefia de Żes те. €. cum ex injuntie ; Xiteratis enim viris Bnoftit Dei Ecclefia plurimum indigere de pre- bett, c. de multa , de elec. curn ex 20 £I: FT. Eos autem fore in primum demonstrar, de zeli. (? vener. farc. c. 1. in 6. qui iv doéto- rum péríona loquens fic beliffime dicit. Pet ipfos ругдетей Doltores, дна; luminofes arden- te$, candolas, fuper candelübrum pofrtas univer- fum corpus orbis errorum tenebris profugatis , ve- hé f)dusirradeat süatutinum . Secundo tex. de magis, & [uper fpecula in períona eoruxo- dem fic loquens. Doctores enim velit fplen- dor fulgent firmamenti , & velut selle funt i æternitarés Derpetuàs permanfuri, cui pta- rimos valéant edocere in Y. dominice verita: tis. "Tertio monstratur tex. de parti. di. IT, mul- na cogitantem Spirita Sancto per PfíalmistaC d , qui doctores appellat folis radios. Quarto dicente: noz fede in concilio vanitatis, && cum inique agente non. intro; refertur X XIV, 9, 11. cum quibus, 'Tunc aflistez cum non cogirabi- mus impia, dicenie Spiritu per Prophetam; £allieationes impietatis diffolvo non congrego ; ve- fertur XV. g. HL audoritatem. 'func affistit fcio animi vitis aut paífhonibus non defer- vient. Áudi Hieronymum pulchre dicentem: Deus autem qui viditin abfcondis profpiciens ani- mos vitiis aut paffonibus defervientes , €? in cor- de fe non diligi, ab eorum тете difcedit , re- Hinqwens domum cordis eorum | vacuam; refert Grarianus XI, g. TEL. audi. Quos ergo Chri stus a fe ejecit nunquam puta dum est Spiri- tex. 1. q. VIL fi quis omnem ubi virtuof prout doCGores vélut luminaria fplendere di- cuntur. Est autem ipforum docęre debentium preprium ut prius tempus obíervent racemdi postea vero loquendi. Veritas enim príus ta- cendo difcitur , postea ioquendo przedicatur dicit notabilis textus Salomonem: referens : XXXVI. di. Ecce. Unde ifieronymus ad Ru- sticium monachum multo tempore difcequæ postea doceas. Refert notanter Crazianus X. VK. g. 4. fic vive, či alibi. Gelafius papa. 4e placet ut habzas fanttorum' contubernium. nec ips Je te doceas , nec abfque. dottore ingrediasis viam quam nunquam ingreffus, S. XV. qg. £. f. cle- tum Christi facere fibi templum , hoc pulchre D zicatus , XXXVII. di. relatum, Secundum ut €x Gregorio refert Gratianus , J. q. Z. qui fdudet. Tunc aíffistit cum non fictione aliqua fed pri- ma virtute negotia dirigentur. Scriptum est enim. Spiritus Santtus fictum fugit » de confe, di. THE. quomodo & c. oflenditur I. q. Z. per Zfajam cum fimilibus. Neque venit Spiritus Sanctus a criminofis advocatus Z. д. I, Sacro- fantia. Neque etiam vocatus a divifis; odit e- mim Deus divifos 8 quorielcumque in nomi- ne ejus fuerint congregati, detestatur corum fetorem , claudens nares fuàs dicit pulcher tex. Z. g. Z. Odit. Oporter igitur primum domum, Dei ecclefiam unitate animorum adcompagi- nari, quo facto habiror Spiritus Sanctus intro- fit difceretus in filentio uülis in verbo, ne aut tacenda proferat, aut proferenda taceat , di- cit tex. no. XLIIL di f£ retlor, Tertium, né non intellgentibus fecreta misteria fua predi catione revelet, qui enim ita docet, quas ab auditoribus non valeat intelligi non ad eo- xum utilitatem , fed ad fui ostentarionern facit, dicit tex. XLI. di. parser. Quarto , oportet eum qui docer & instruit animas rudes talem efie, ut pro ingenio difícentium femetipfum poffit aptare , & verbi ordinem pto audientis capacitate dirigere dicit tex. notabilis V1IK. g. 1. Oportet . Quinto, ut cum humilitate omnà doctrinam tradat, arrogantiam fugens de ma. ducitur, ex Augustino refert. Gratianus XXII, Y. 6. obe. c. humilis, hoc enim proprium habet g. И. Moyfes. Cum autem Spiritus Sancius , cordi nostro infufus fuerit, tunc cor nostrunt fidele ad prudedtiam & constantiam dilatabi- tur dicit tex. de confe. di. P7. c. omnes, Lu- ceat itg univeríalis Ecclefia , ut in iis qux ad catholicàmi fidem reduci queant non commit- rat. Semper enim in ea cavendum est, ne, quod abfit, longa dilatio retro poffit redire volentium aninzos revocare, dicit tex, no. De confe. di. IV. ne quod ab//, & alibi. Caven- dum cst ne dum adhuc retpus ad preben- doCltrina arrogantium , ur humiliter nefciant profetre quo docent, & recte qua fapiunt e- tiam recle ministrare non połlint, dicir rex. no. XLVi. di hoc habet proprium , Sextum , quæ corsigant non que delectant, edoceant, in precipitum enim fuos mergunt auditores, quibus non fałutaria que corrigant, fed quz illos deleclant, erronea predicant de quibus ait Propheta ; ii funt fontes fine aqua, & nebule turpitudimibus , agitatz , quibus , cali- go tenebrarum refervatur , dicit tex. notabilis М. q. VAL ‘ 

Strana 555
es P. 555 quit it. £F, colum, Septimo , ut ine doctrine yerba ob.anditorum fublannarionem profequi non omittat, dicir tex. not. fic : Scimus autem multos ob id infestare doctores fuos, ut eos perdant & proprie voluntatis placita adim- pleant; non propterea famen Docores , in quantum vires fuppetunt, a recta doctrina & bona intentione recedere debent, {cientes , quod beati, qui perfecutionem pariuntur pro- pier justitiam XLII. ‘di. Scimus . O@avo > quando omnium difcipulorum est ostinata mae litia; nec prodest eis do@rina docentis, tunc corpore ab eis recedat , ur illorum nequitia in deterius profciat, & doctor quidem fru- €tum amittat. quem de aliorum profectu pof- fct invenire, dicit tex. notabilis Vil. q. 1. ad- verfitas in fi. & c. ibi adunati . Nono ; ut impe- ritos, in prava oppy. obstiaatos prudenrer e- ludant , non auten omnino' nihil. refponde- ant; nam omnino nihil refpondere auditorum tam utile non videtur, ne forte nos existi- ment penuria. re(ponfionis declinare certamen , & fides. eorum. laudatur. non intelligentium do&orum propofitum , dici: tex, notabilis XLIV. di in mandatis in fine, . . Ulrimum ut de (ua doctrina Deo gracias a- gat, ac ilis per quos est eruditus , non au- tem proprio-ingenio ícientiam fe dicat acqui- fiviffe. Si quis enim: doctus & eruditus in le- APPENDIX PRIMA g. VIL. feeuti de peni. di. IL §. f£ enim in- A hoc litera nostra formaliter attestante , virgi- 556 nitatem cum humilitare admiramur . XXX. di. hec feripfimus, Virginitas ipfa Dei tem- plum ab Ambrofic dicitur, X XXII. q. 7. to- lerabilius ; qui eam habet, etiam fortitudinem. habere convwincitur; dicit enim tex. virgini- tas virtus eff anims, comitemque fecum habet for- titudinem XXXII q, V, ita ne. Hoc virgini- tas illa est, quz fuaderl potest, imperari au- tem non, dicir tex, XXX! q. T. integritas. Hec virginiras illa est, que cxisiens in Da ria fefellit principem mundi, ut ex Ámbrofio refert Gratianus, XXXBML. 4. Il. pudor. ipfam virginitatem fervare magnorum est, XXXIL g- VIL nuptic. Audi quid pulchrum dicir Hie- Bronymus: quomodo abfyne ceteris operibus fola virginitas non faluat , fic omnia opera. adfquc vir- ginitato funt imperfetla. Y3Y. q. V. Roc folum . Licet noster Imperator dicat folam castitatem fuíficientem fore Deo animas prefentare in S. fancimus de leno. Item Hieronymus de vic- ginitate fic dicit : Jdeo plus als dmat wirgi- nes Chriflus, quia Chriflo fponte tribuunt. quod. fibi non fuerat. imperatum ; majoris eff enim. gra- tie offerre quod non. debes , quam reddere. quod teneris . lta ex codem refert Gratianus XX XIT. q. V. qui fciat. Quid tandem de humilitate di- cemus ? lfujus quidem tres funt gradus; pri- mus iubdere fe majori, & non praeferre fe quali, & hec dicitur humilitas fufficiens & ge Domini potest alios erudire, non debet C neceffaria ar. XXXI. di, Conflantinopolitana in fue z(üignare prudentiae ingenioque quod pof. fidet , (ed gratias agat primum Deo qui cun- Ka largitur, deinde facerdotibus ejus ac mi- nistris, a quibus est doctus. Si enim non e- gerit gradas fod fcientiam Dei übi ‚vendica- verit in penuria maledicitur ; quod fi intelli gens largitorem: Deum & iis agens grarias per quos cst eruditus, tę humiliaverit , in hor- reum Dei intulerit cibos, hoc est fcriptura alimenta ecclefia populis ministravit, statim aperientur fuper catheraiæ çœli, & efunde- tur fuper eum pluvia fpiritualis, & manda- bit nubibus (wis uz, pluant fuper eum imbrem, & abundantia rerum omnium perfruetur. Hoc ex Hieronymo. pulchre rcfert Gratianus. A VI, gq. X. revertimini, :Xnrer hos Ecclefie doctores £loriofus exiitit beatus Thomas, cujus cele- britatem hodierna dic digniffime veneramur, hic perfectifme partes illas omnes quas in dodore neceffarias proxime demonstravi in feipfo amplexus extitit, ur mirum in modum ejus divina opera fnanifesrant , qua quidem 3niro ordine, mira orationis facilitate confcri- pfit; & quidem breviflima in «tate. Cum e- nim omnipotens Deus per ejus clarifümi do- Étoris organum nostrz fidei neceffaria decla- ravit eundem e medio humane vitz furri- piens civem fuperne civiiaus effecerit. O mi- rum in gloriofum Thomam collatum benefi- cium, ut tantum degeret in humanis quán- tum illuminando orbi erat neceffarius. Postea wero ad celestia pabula vocaretur; occurrit textus pulcherrimus Augustini ad propoütum fic inquientis: Maximum beneficium eft quod Deus bonis impartitur cum eos qui bene agunt ex medio humanitatis ad celeflia loca trahit , on- equam ex bono mutentur zn maíum, antequam fuperveniens malitia mutet intelletlum 5 vefort Cra- tianus formaliter, de peni. di. IV. Si ex bone . Hic quidem una fimul & virginitare & hu- militate refplenduit , maximum munus fuit , D.rarum . Gregorius fne. Secundo 1ubdere fe «equal , non pre- ferre fe minori; haec quidem dicitur humili- tas abundans. Tertio fubdere fe minori, & hæc fuperabundans . De humilitatis efficacia diabolus ad Macbarium , ut legitur in vitis Patrum dixit: Jejunas interdum 5 & ego nun- quati illo cibo reficior ; tu fepe wigilas , me nun- quam fopor oppre(it; humilitas tua fola me vin- €i£; humilitatem enim angelus negligens & de feipfo fuperbiendo praefümens, ex codo ceci- dit, & ín diabolum cst converfus de peni. di. lU. quod vere & c. principium. Ambrofius di- cit quod humilitas est clavis , quc aperit re- gnum calorum , & referat misrerium fcripru- qui fine humilitate vir- tutes. congregat , quaff inventum — pulveres ja- at. .B. Bernardus dicit : humilites eff virtus , qua‘ homo weriffma cogitatione fibi wlefcit , & pofr mulia gloriofa res eft humilitas, quia ipfa quoque fuperbia paleare appetit ne vilefcar s fa- cit, Vill. q. E. im feripturis in fine. Mc o- muia de humilitate ponit Glos. de relido. elc, I. Ceterum Glo. fuper Y. pfalteri: Vadi humi- duatem meam Fc. fic dicit : nemo vivificatur , niff per humilitatem, que efl. caput virtutum o- mnium. Ífoc refert Archidi XXIYL di. qui e- pifcopus . Unde in pontificali cervice nil fplen- didius lucet, quam humilitas dicit tex. c. di. qu& contra morem . Yianc potifimum nos do- Ecut Dominus noster fetus Christus , qui hu- militer atque patienter pertulit a Judæis , ut nos humilitatis & patientiæ doceret exemplum, dicit, XQGITII. dc Dominus nofter. Alibi in e- vangelio inguit: Beatà mifericordes, beati mi- ies , quoniam ipfé mifericordium. confequentur, re- fert Gratianus , XXII. g. IV. hac autem. Ita alibi humilitatem docens dicit: non weni mi- nifrari fed miniffrare ; qui major ef} vefirum & minifier vefler, XI. q. NE. nuilus primos. XCAIT, di diaconi funt. Postremo iste Sanctus doctor, ut ejus legenda demonstrat, fuit virtute obe- dien- 

Strana 556
es P. 555 quit it. £F, colum, Septimo , ut ine doctrine yerba ob.anditorum fublannarionem profequi non omittat, dicir tex. not. fic : Scimus autem multos ob id infestare doctores fuos, ut eos perdant & proprie voluntatis placita adim- pleant; non propterea famen Docores , in quantum vires fuppetunt, a recta doctrina & bona intentione recedere debent, {cientes , quod beati, qui perfecutionem pariuntur pro- pier justitiam XLII. ‘di. Scimus . O@avo > quando omnium difcipulorum est ostinata mae litia; nec prodest eis do@rina docentis, tunc corpore ab eis recedat , ur illorum nequitia in deterius profciat, & doctor quidem fru- €tum amittat. quem de aliorum profectu pof- fct invenire, dicit tex. notabilis Vil. q. 1. ad- verfitas in fi. & c. ibi adunati . Nono ; ut impe- ritos, in prava oppy. obstiaatos prudenrer e- ludant , non auten omnino' nihil. refponde- ant; nam omnino nihil refpondere auditorum tam utile non videtur, ne forte nos existi- ment penuria. re(ponfionis declinare certamen , & fides. eorum. laudatur. non intelligentium do&orum propofitum , dici: tex, notabilis XLIV. di in mandatis in fine, . . Ulrimum ut de (ua doctrina Deo gracias a- gat, ac ilis per quos est eruditus , non au- tem proprio-ingenio ícientiam fe dicat acqui- fiviffe. Si quis enim: doctus & eruditus in le- APPENDIX PRIMA g. VIL. feeuti de peni. di. IL 8. f¢ enim in- A hoc litera nostra formaliter attestante , virgi- 556 nitatem cum humilitare admiramur . XXX. di. hec feripfimus, Virginitas ipfa Dei tem- plum ab Ambrofic dicitur, X XXII. q. 7. to- lerabilius ; qui eam habet, etiam fortitudinem. habere convwincitur; dicit enim tex. virgini- tas virtus eff anims, comitemque fecum habet for- titudinem XXXII q, V, ita ne. Hoc virgini- tas illa est, quz fuaderl potest, imperari au- tem non, dicir tex, XXX! q. T. integritas. Hec virginiras illa est, que cxisiens in Da ria fefellit principem mundi, ut ex Ámbrofio refert Gratianus, XXXBML. 4. Il. pudor. ipfam virginitatem fervare magnorum est, XXXI[. q. VYL muptis. Audi quid pulchrum dicir Hie- Bronymus: quomodo abfqne ceteris operibus fola virginitas non faluat , fic omnia opera. adfquc vir- ginitato funt imperfetla. Y3Y. q. V. Roc folum . Licet noster Imperator dicat folam castitatem fuíficientem fore Deo animas prefentare in S. fancimus de leno. Item Hieronymus de vic- ginitate fic dicit : Jdeo plus als dmat wirgi- nes Chriflus, quia Chriflo fponte tribuunt. quod. fibi non fuerat. imperatum ; majoris eff enim. gra- tie offerre quod non. debes, quam reddere. quod teneris . lta ex codem refert Gratianus XX XIT. q. V. qui fciat. Quid tandem de humilitate di- cemus ? lfujus quidem tres funt gradus; pri- mus iubdere fe majori, & non praeferre fe quali, & hec dicitur humilitas fufficiens & ge Domini potest alios erudire, non debet C neceffaria ar. XXXI. di, Conflantinopolitana in fue z(üignare prudentiae ingenioque quod pof. fidet , (ed gratias agat primum Deo qui cun- Ka largitur, deinde facerdotibus ejus ac mi- nistris, a quibus est doctus. Si enim non e- gerit gradas fod fcientiam Dei übi ‚vendica- verit in penuria maledicitur ; quod fi intelli gens largitorem: Deum & iis agens grarias per quos cst eruditus, tę humiliaverit , in hor- reum Dei intulerit cibos, hoc est fcriptura alimenta ecclefia populis ministravit, statim aperientur fuper catheraiæ çœli, & efunde- tur fuper eum pluvia fpiritualis, & manda- bit nubibus (wis uz, pluant fuper eum imbrem, & abundantia rerum omnium perfruetur. Hoc ex Hieronymo. pulchre rcfert Gratianus. A VI, gq. X. revertimini, :Xnrer hos Ecclefie doctores £loriofus exiitit beatus Thomas, cujus cele- britatem hodierna dic digniffime veneramur, hic perfectifme partes illas omnes quas in dodore neceffarias proxime demonstravi in feipfo amplexus extitit, ur mirum in modum ejus divina opera fnanifesrant , qua quidem 3niro ordine, mira orationis facilitate confcri- pfit; & quidem breviflima in «tate. Cum e- nim omnipotens Deus per ejus clarifümi do- Étoris organum nostrz fidei neceffaria decla- ravit eundem e medio humane vitz furri- piens civem fuperne civiiaus effecerit. O mi- rum in gloriofum Thomam collatum benefi- cium, ut tantum degeret in humanis quán- tum illuminando orbi erat neceffarius. Postea wero ad celestia pabula vocaretur; occurrit textus pulcherrimus Augustini ad propoütum fic inquientis: Maximum beneficium eft quod Deus bonis impartitur cum eos qui bene agunt ex medio humanitatis ad celeflia loca trahit , on- equam ex bono mutentur zn maíum, antequam fuperveniens malitia mutet intelletlum 5 vefort Cra- tianus formaliter, de peni. di. IV. Si ex bone . Hic quidem una fimul & virginitare & hu- militate refplenduit , maximum munus fuit , D.rarum . Gregorius fne. Secundo 1ubdere fe «equal , non pre- ferre fe minori; haec quidem dicitur humili- tas abundans. Tertio fubdere fe minori, & hæc fuperabundans . De humilitatis efficacia diabolus ad Macbarium , ut legitur in vitis Patrum dixit: Jejunas interdum 5 & ego nun- quati illo cibo reficior ; tu fepe wigilas , me nun- quam fopor oppreflit ; humilitas tua fola me vin- €i£; humilitatem enim angelus negligens & de feipfo fuperbiendo praefümens, ex codo ceci- dit, & ín diabolum cst converfus de peni. di. lU. quod vere & c. principium. Ambrofius di- cit quod humilitas est clavis , quc aperit re- gnum calorum , & referat misrerium fcripru- qui fine humilitate vir- tutes. congregat , quaff inventum — pulveres ja- at. .B. Bernardus dicit : humilites eff virtus , qua‘ homo weriffma cogitatione fibi wlefcit , & pofr mulia gloriofa res eft humilitas, quia ipfa quoque fuperbia paleare appetit ne vilefcar s fa- cit, Vill. q. E. im feripturis in fine. Mc o- muia de humilitate ponit Glos. de relido. elc, I. Ceterum Glo. fuper Y. pfalteri: Vadi humi- duatem meam Fc. fic dicit : nemo vivificatur , niff per humilitatem, que efl. caput virtutum o- mnium. Ífoc refert Archidi XXIYL di. qui e- pifcopus . Unde in pontificali cervice nil fplen- didius lucet, quam humilitas dicit tex. c. di. qu& contra morem . Yianc potifimum nos do- Ecut Dominus noster fetus Christus , qui hu- militer atque patienter pertulit a Judæis , ut nos humilitatis & patientiæ doceret exemplum, dicit, XQGITII. dc Dominus nofter. Alibi in e- vangelio inguit: Beatà mifericordes, beati mi- ies , quoniam ipfé mifericordium. confequentur, re- fert Gratianus , XXII. g. IV. hac autem. Ita alibi humilitatem docens dicit: non weni mi- nifrari fed miniffrare ; qui major ef} vefirum & minifier vefler, XI. q. NE. nuilus primos. XCAIT, di diaconi funt. Postremo iste Sanctus doctor, ut ejus legenda demonstrat, fuit virtute obe- dien- 

Strana 557
557 getur in melius , Écce pulchrum tex, fcilicet . Áliguando autem per obedientiam debet bo- num , «quod agitur permitti, neque enim ma- la in paradifo arbor extitit , quam Deus ho- mini ne contingeret interdixit; fed ut melius .per obedientie meritum homo bene conditus crefceret , dignum fucrat, ut etiam 2 bono prohiberetur , quatenus tanto verius quod a- geret virtus effct, quanto & a bono cefans auctori fuo fe fubdirtum & humilem exhibe- ret. Hoc ex Auguflino refert Gratianus, XI. g. iE quid ergo. Alibi obedientia wi@imis ju- re præponitur de ma, C* obe. c. illud, Xt ra- tio , quia per victimas alienà caro per obe- CONCILII BASILEENSIIS. gs diente vero meritum homo bene conditus au- À Bed fi omnes alie caufe defviffent, una pe $58 tifima fuit per fe omnibus nota, infirma fci- licet noftri corporis valeiudo . Nos enim » qui in - minoribus conftituti in Conflantieofi concilio reformari ecclefiam cupiebamus, jam in pontificatu noflro defiderium illud noftrum perficere , & in tam pio opere laborare per- fonaliter -:plurimum affeCctamus. Ydeo concilium indiximus in civitate Bononicnfí. Neque enim cum agendum fit de reformatione nniverfalis ecclefie , cujus directio & cura principaliter ad nos pertinet, & de nonnullis aliis gravif- fimis rebus concernenübus ftatum reipublice Chrifliane ; nobis conveniens vifum eft tan- tam rem fieri debere per legatum fimc noftra dientiam vero propria: voluntas macłatur ,Bprefentia & venerabilium fratrum. noftrorum quod omnibus magis eff ex Gregorio Gratia- nus. VIII q. I. fciendum. Alibi, Æterna mercede defraudatur qui fuperioribus poteflatibus fidem & reverentia. exhibere contemnit , XXV, q. V. f£ quid apud: & S. ipfis autem , quod immediate precedir. Yiic ergo preclariimus doctor tot virtutibns infignitus quatuor Fecle- fie doctoribus meritus. cft æquari veneratio- ne. Ex quo in dubio eis in fanQitate æqua- lis fuit, Dicit enim tex. notabilis fic. Dignum ejf ut eorum equolis fit veneratio e feflivitas , quo- zum equalis fuit wirtus r fantkitas . Ex Ambro- fio refert Gratianus , LXXVI. di. Scire. unc ergo gloriofum patrem veneremur in fecula , qui nobis neceffaria miniftrabit documenta , Ad laudem Dei. Amen. Finitur fermo utriufque juris monarchie , do- znin; Ludovici Pontani de Urbe, edüus € reci fatus per eundem in die S. Thoma in cætu Pa- grum univerfalem Ecclefiom in Bafilaa reprefen- kantium . à EPISTOLE EUGENII PAPÆ IV. VEL CONTRA SYNODUM Bafileenfem hic feorfim congefiz , & juxta datas ipfarum , quantum ex ipfis divinari licuit, digefte . XLVI Bulla. Miffa a domino noffro. Papa domine archiepifcopo Coilemienf. Fugenius epifcopus fervus feroorum Dei venera- bili fratri archiepifcopo Cołonienfi falutem ©" apofiolicam benediflionem . murmurare nonnulios', audita diffolu- tione concilii , fi quod effe congrega- zum videbatur in civitate Bafileen(i , opinan- tes forfitan nos fubterfagere vwellé concilium , quod femper optavimus feri & optamus, nos fraternitatem tuam avifatam facimus per præ- fentes, quod illa fecimus cum maturo confi- dio & deliberatione , juflis ex "caufis in lite- ris noflris exprefls , due non fuerunt ficte , ut aliqui garriunt, fed veræ & efficaces fue- runt etiam. Xx funt alie cauíz, quas nolu- mus fpecifice exprimerc, quia manifeflari non poterant fine quorumdam principum nota . QE ex muliorum relatione fentimus fanta Romane ecclefie cardinalium. Sed, fi- cut ei placuit cujus inforutabiliu confilia faune, gravifima perfonæ noftræ fupervenit infirmi- tas: a qua licet paulatim convalefcere incipia- mus, [amen non omnino liberati famus , ita ut poffimus fine certiffimo rnorris periculo ad re- motiores partes accedere. Igitur in loco mad- gis vicino concilium celebrare , & in eo prefi- dere decrevimus. Quare nemo jufte fuccenfere nobis poteft, fi ex omni voluntate Dei, quam oftendit in nobis, illad elicimus, qaod ei gra- ram & utile ecclefiz fuae fore non dubitamus. Miramur itaque, venerabilis frater, de qnibuf- dam , qui magis quarentes eyertere & .defor- Gmare , quam itabilire & reformare eccleiam , hæreles fovere & bella fufcirare, prout ha&e- nus notorie fecerunr, quam premiffa extirpa- re, & in dulcedine pacis roducere , obloquun- tur & ftudent contra voluntatem. & decretum noftrum epifcopos i pralatos in Bafilea fub nofüine concili congregare , non ur ibi per eos reformetur, fed ut penirus obruatur fta- tus ecclefiæ , & fieles catholica confundatur. Licet archiepi(copi & epifcopi, quoad refor- mationem in vita & moribus , diffinitivas vo- ces habeant in concilio generali, tamen ex juramento prius. przílito parere Gc obcdire mandatis apoftolicis funt adfiri®i: nec rema- nere Bafilee, qui erant; nec de nove acce- Ddere , fed potius ad veniendum Bononiam ie preparare debuiffent , poílquam decreti noftri notitiam habuerunt. Plerique ftare & accede- re funt coacti, in quibus nec vis nec aufto- vitas concilii generalis confiflit, quorum voces & deliberationes minime libere. funt, cum ab eorum qui compulerunt voluatete dcpendeant, Ítague digni non funt, neque habiles, qui deni legem ecclefie , neque aliis nationibus, neque reUgioni Chriftianc , Nos enim in con- cilio proxime celebrando Rcuoniz in tempo- re conítituto, vel citius, quamprimum fuffi- "ciens numerus prglarorum aderit, videbimus & judicabinms cum confilio in talibus oppor- tuno fuper caufa eorum qui.Bafilec remanfe- Erunt, vel illuc. noviter accefferunr, St infpi- rante nos domino , qui infpirat jufta & fan- €&a confilia, in his ad qua concilium Bafilee fuit principaliter ordinatum , falabriter.provi- dere conabimur. Quare, venerabilis írater, cum tibi etiam , qui in ecclefia Dei notabüe menıbrum exiflis, folers immineat cura prze- mifforam , qui de veritate rerum & flatu per- fone noftre es plenius informatus, qui vides in hoc turbine fluctuantium voluntatum fub hac informitate affert concilii rem ecclefie periculofe commisti, que majoribus confiliis in- 

Strana 558
557 getur in melius , Écce pulchrum tex, fcilicet . Áliguando autem per obedientiam debet bo- num , «quod agitur permitti, neque enim ma- la in paradifo arbor extitit , quam Deus ho- mini ne contingeret interdixit; fed ut melius .per obedientie meritum homo bene conditus crefceret , dignum fucrat, ut etiam 2 bono prohiberetur , quatenus tanto verius quod a- geret virtus effct, quanto & a bono cefans auctori fuo fe fubdirtum & humilem exhibe- ret. Hoc ex Auguflino refert Gratianus, XI. g. iE quid ergo. Alibi obedientia wi@imis ju- re præponitur de ma, C* obe. c. illud, Xt ra- tio , quia per victimas alienà caro per obe- CONCILII BASILEENSIIS. gs diente vero meritum homo bene conditus au- À Bed 6 omnes alie caufe defviffent, una pe $58 tifima fuit per fe omnibus nota, infirma fci- licet noftri corporis valeiudo . Nos enim » qui in - minoribus conftituti in Conflantieofi concilio reformari ecclefiam cupiebamus, jam in pontificatu noflro defiderium illud noftrum perficere , & in tam pio opere laborare per- fonaliter -:plurimum affeCctamus. Ydeo concilium indiximus in civitate Bononicnfí. Neque enim cum agendum fit de reformatione nniverfalis ecclefie , cujus directio & cura principaliter ad nos pertinet, & de nonnullis aliis gravif- fimis rebus concernenübus ftatum reipublice Chrifliane ; nobis conveniens vifum eft tan- tam rem fieri debere per legatum fimc noftra dientiam vero propria: voluntas macłatur ,Bprefentia & venerabilium fratrum. noftrorum quod omnibus magis eff ex Gregorio Gratia- nus. VIII q. I. fciendum. Alibi, Æterna mercede defraudatur qui fuperioribus poteflatibus fidem & reverentia. exhibere contemnit , XXV, q. V. f£ quid apud: & S. ipfis autem , quod immediate precedir. Yiic ergo preclariimus doctor tot virtutibns infignitus quatuor Fecle- fie doctoribus meritus. cft æquari veneratio- ne. Ex quo in dubio eis in fanQitate æqua- lis fuit, Dicit enim tex. notabilis fic. Dignum ejf ut eorum equolis fit veneratio e feflivitas , quo- zum equalis fuit wirtus r fantkitas . Ex Ambro- fio refert Gratianus , LXXVI. di. Scire. unc ergo gloriofum patrem veneremur in fecula , qui nobis neceffaria miniftrabit documenta , Ad laudem Dei. Amen. Finitur fermo utriufque juris monarchie , do- znin; Ludovici Pontani de Urbe, edüus € reci fatus per eundem in die S. Thoma in cætu Pa- grum univerfalem Ecclefiom in Bafilaa reprefen- kantium . à EPISTOLE EUGENII PAPÆ IV. VEL CONTRA SYNODUM Bafileenfem hic feorfim congefiz , & juxta datas ipfarum , quantum ex ipfis divinari licuit, digefte . XLVI Bulla. Miffa a domino noffro. Papa domine archiepifcopo Coilemienf. Fugenius epifcopus fervus feroorum Dei venera- bili fratri archiepifcopo Cołonienfi falutem ©" apofiolicam benediflionem . murmurare nonnulios', audita diffolu- tione concilii , fi quod effe congrega- zum videbatur in civitate Bafileen(i , opinan- tes forfitan nos fubterfagere vwellé concilium , quod femper optavimus feri & optamus, nos fraternitatem tuam avifatam facimus per præ- fentes, quod illa fecimus cum maturo confi- dio & deliberatione , juflis ex "caufis in lite- ris noflris exprefls , due non fuerunt ficte , ut aliqui garriunt, fed veræ & efficaces fue- runt etiam. Xx funt alie cauíz, quas nolu- mus fpecifice exprimerc, quia manifeflari non poterant fine quorumdam principum nota . QE ex muliorum relatione fentimus fanta Romane ecclefie cardinalium. Sed, fi- cut ei placuit cujus inforutabiliu confilia faune, gravifima perfonæ noftræ fupervenit infirmi- tas: a qua licet paulatim convalefcere incipia- mus, [amen non omnino liberati famus , ita ut poffimus fine certiffimo rnorris periculo ad re- motiores partes accedere. Igitur in loco mad- gis vicino concilium celebrare , & in eo prefi- dere decrevimus. Quare nemo jufte fuccenfere nobis poteft, fi ex omni voluntate Dei, quam oftendit in nobis, illad elicimus, qaod ei gra- ram & utile ecclefiz fuae fore non dubitamus. Miramur itaque, venerabilis frater, de qnibuf- dam , qui magis quarentes eyertere & .defor- Gmare , quam itabilire & reformare eccleiam , hæreles fovere & bella fufcirare, prout ha&e- nus notorie fecerunr, quam premiffa extirpa- re, & in dulcedine pacis roducere , obloquun- tar © ftudent contra voluntatem. & decretum noftrum epifcopos i pralatos in Bafilea fub nofüine concili congregare , non ur ibi per eos reformetur, fed ut penirus obruatur fta- tus ecclefiæ , & fieles catholica confundatur. Licet archiepi(copi & epifcopi, quoad refor- mationem in vita & moribus , diffinitivas vo- ces habeant in concilio generali, tamen ex juramento prius. przílito parere Gc obcdire mandatis apoftolicis funt adfiri®i: nec rema- nere Bafilee, qui erant; nec de nove acce- Ddere , fed potius ad veniendum Bononiam ie preparare debuiffent , poílquam decreti noftri notitiam habuerunt. Plerique ftare & accede- re funt coacti, in quibus nec vis nec aufto- vitas concilii generalis confiflit, quorum voces & deliberationes minime libere. funt, cum ab eorum qui compulerunt voluntate dcpendeant, Ítague digni non funt, neque habiles, qui deni legem ecclefie , neque aliis nationibus, neque reUgioni Chriftianc , Nos enim in con- cilio proxime celebrando Rcuoniz in tempo- re conítituto, vel citius, quamprimum fuffi- "ciens numerus prglarorum aderit, videbimus & judicabinms cum confilio in talibus oppor- tuno fuper caufa eorum qui.Bafilec remanfe- Erunt, vel illuc. noviter accefferunr, St infpi- rante nos domino , qui infpirat jufta & fan- €&a confilia, in his ad qua concilium Bafilee fuit principaliter ordinatum , falabriter.provi- dere conabimur. Quare, venerabilis írater, cum tibi etiam , qui in ecclefia Dei notabüe menıbrum exiflis, folers immineat cura prze- mifforam , qui de veritate rerum & flatu per- fone noftre es plenius informatus, qui vides in hoc turbine fluctuantium voluntatum fub hac informitate affert concilii rem ecclefie periculofe commisti, que majoribus confiliis in- 

Strana 559
559 indigeret, quibus. utinam omnes debito in A tempore. fuficere poflemus, é& ‘entire potes, non per univerfalem Chriftianorum. volunta- tem, fed per aliquos conípiratores, ad per- nieiem ecclefie, pralatos filis rationibus co- loratifque argumentis induci, & nonnullos ex- quiütis modis & comminationibus impelli ut 2d id affertum concilium vadant, quod & la- píu temporis.& noftra aactoritate. eft. difTolu- tam , fraternitatem tuam in domino exhorta- mur, quatenus per nuntios & literas tuas, quomodocumque noveris aptius" convenire , rétrahere procures prelatos circumftantes, & temporales dominos exhortari , ut ipíos rc- rsahant a diclo aflerto concilio Bafileenfi. Er APPENDIX PRIMA 560 Jtem placuit ( contentabiturque ) dominó noftro,. quod przdifii circa reformationem morum in omni ftatu ecclefiaftico invigitare habeant & avifare particulariter , prout Spiri- tus fanclus mipiftrabit unicuique; provifo quod. eorum avifaraenta per oratores fuos ipfi domi- no noflro tranfmirtant, qui correcto & addi- to quod fuæ fanétirati videbitur , communica- tione facta correctoribus & additoribus exi- ffentibus in Bafilea , firmitatem obtineant » prout domino noflro videbitur . approbantibus dictis ia Ba(iüle« congregatis: & fi nor con- cordaverit fanflitas domini noftri cum prædi- €tis, remirztdntur ad futurum aliud eoncilium , in- quo dominus nofter intereffe poffit, ut per fi qui jam iviffent, hos penitus revocare; in Bhæc & alia debitus honor fedi apoftolice fer- quam majori numero fieri poteft ipfos indu- cendo , ut ad indium per nos Bononienfe concilium fupradictum, ut tenentur , dabito tempore , quantocitius' poterunt, venire pre- curent; Gk temporales domini fuos oratores ad didum Bononienfz concilium mittant, qui fuis honoribus adínt, negotia dirigant, & juftis deliberationibus foveant ; ficüt de Chri- flianra eorum devotione fperamaus: quo in temr pore tu etiam ad ipfum Bononienfe concilium debeas advenire, Qua iu re omnem tuz vir- tutis confuetum vigorein excitamus in haó ju- fta cauía ecclefis Dei: ut omnis mundus in- telligat fanCto operi fanctas re atque ferven- vetur, & ei deferatur. Ítem quia pacis bonum inter omnia defi- derabile eft, cum nón nifi pacis in. tempore bene colatur pacis auctor, placuit ( contenta- tur, ) domino noftro, guod predictis omnibus ad avifandum íc de pacis procuratione inter- ponant, media ad eam quaerant, Gc idem effücaciter intendant; falva femper in omnibus predicts fancte fedis apoftolice auGoritate 3 eui devote obíecundare tenentur qui Chriflia- no nomine gloriantur. Et propterea rernitten- da eft ei dccifio faltem , ur fuperiori capitulo continetur. s Item quod omnia & fingula, requifitiones , tes operas potuille, & nos ad meritos tuosCexhortationes, monitiones, citationes dierum honores ferventius animemur, nobis de tem- pore in rempus notificando, quantum (ut fpe- ramus ) virtus tua profecerit, 4 profecuta fucrit in predićlis , Datum Roma apud fancum Petrum , an- no incarnationis dominice millefimo quadrin- gentefimo trigefimo primo, 151. Idus Februa- rii, pontificarus noftri anno primo. XLIX, Informatio mifla per Dominum noftrum papam ad regem Romanorum per doninum Tacobum archiepifcopum Klredunenfem , deliberata circa appofitiones, & proceffus incepti, & qui in- ciperentur poft prafentium conceflionem per Siailee congregatos, contra quafcumque per- fonas , cujufcumque dignitatis aut conditionis exiftant, five flatus , & omnia per qua, five quorum inedio, five auctoritate. ad ipfos vel ipfas ventura cft, pro non factis habeantur, erindeque fit ac fi nullo unquam tempore facta, faci, ícu facie extitiffent: ita quod omnia remaneant in flatu in quo erant ante dictam congregationem Bafilez: & etiam o- mnes monitiones , citationes & proceflus in- cepti in audientia contradictarum & alibi au- €toritate 2poflolica , & qui inciperentur poft modum fe habendi per dominos pirelaros C D prefentium conceffionem contra diQos Bafilezm alios Bafiles congregatos. Uia impoffibile eft fine fide placere Deo, / & fanQifimus dominus mofter fub con tinuata religionis Chriftianæ inflitutione > & puero vacaverit fidoi obfervationi, nihilque amplius defideret, poft animw falutem , quam ipfius fidei obfervationem | &. incrementum , płace: (€onientatur ) ejufdem fanciitati, quod exiftentes in loco predido Bafileenfi , & qui erunt, auctoritate per dominum noftrum eis concedenda , & prafidentibus nuntiis five le- gatis per fanctitatem fuam deputandis, inten- dere poffünt & valeant herefum extirpationi congregatos » feu fingulares eorumdem qui ibi- dem erant , exiíftant, aut fuerint, habeantur pro non factis, ac fi nunquam eveniffent, fi- ve alti, aut facte extütüílent, ita quod in nomine domini noftri Jeíu Chrifti in vera pa- ce, caritare non ficta, &,bona unione anima- rum, modo & forma preinfertis, & non ali- ter, nec in aliis, cum maturitate debita pro- cedatur, una cum legatis domini nofiri pape deputandis. Item paratus eft dominus nofter abbreviare tempus concilii proxime futuri Bononie , & etiam locum mutare, dummodo fat in tere ris ecclefie immediate fubjectis in Italia, ubi vigentium im partibus ultramontanis , & po-E dominus nofler cum facro collegio poffit per- tiffüne Bobemorum nunc urgenti, tam per-in- firu@ionem , quam per redu€lionem corüm ad facrofan@am fidem catholicam , & aliis viis debitis, licitis Gc honeíüs: provifo tamen, quod fi oriantur dubia notabilia, feu magna, ejufdem domini noftri eum confilio concilii &c dominorum cardinalium fit decifio aufo- ritative, vel reniittantur ad concilium aliud futurum , ubi dominus nofter perfonaliter in- tereffe poffit, & prædidi Bafileenfes malue- vint, fonaliter præfidere , juxta concilium in Bafiv lea exiftens: &c ihidem poterunt convenire & papa & dominus rex perfonaliter in conci. lio, ubi muita bona fieri poterunt, quz fie- ri non poffent fine pape ad minus prze fentia 

Strana 560
559 indigeret, quibus. utinam omnes debito in A tempore. fuficere poflemus, é& ‘entire potes, non per univerfalem Chriftianorum. volunta- tem, fed per aliquos conípiratores, ad per- nieiem ecclefie, pralatos filis rationibus co- loratifque argumentis induci, & nonnullos ex- quiütis modis & comminationibus impelli ut 2d id affertum concilium vadant, quod & la- píu temporis.& noftra aactoritate. eft. difTolu- tam , fraternitatem tuam in domino exhorta- mur, quatenus per nuntios & literas tuas, quomodocumque noveris aptius" convenire , rétrahere procures prelatos circumftantes, & temporales dominos exhortari , ut ipíos rc- rsahant a diclo aflerto concilio Bafileenfi. Er APPENDIX PRIMA 560 Jtem placuit ( contentabiturque ) dominó noftro,. quod przdifii circa reformationem morum in omni ftatu ecclefiaftico invigitare habeant & avifare particulariter , prout Spiri- tus fanclus mipiftrabit unicuique; provifo quod. eorum avifaraenta per oratores fuos ipfi domi- no noflro tranfmirtant, qui correcto & addi- to quod fuæ fanétirati videbitur , communica- tione facta correctoribus & additoribus exi- ffentibus in Bafilea , firmitatem obtineant » prout domino noflro videbitur . approbantibus dictis ia Ba(iüle« congregatis: & fi nor con- cordaverit fanflitas domini noftri cum prædi- €tis, remirztdntur ad futurum aliud eoncilium , in- quo dominus nofter intereffe poffit, ut per fi qui jam iviffent, hos penitus revocare; in Bhæc & alia debitus honor fedi apoftolice fer- quam majori numero fieri poteft ipfos indu- cendo , ut ad indium per nos Bononienfe concilium fupradictum, ut tenentur , dabito tempore , quantocitius' poterunt, venire pre- curent; Gk temporales domini fuos oratores ad didum Bononienfz concilium mittant, qui fuis honoribus adínt, negotia dirigant, & juftis deliberationibus foveant ; ficüt de Chri- flianra eorum devotione fperamaus: quo in temr pore tu etiam ad ipfum Bononienfe concilium debeas advenire, Qua iu re omnem tuz vir- tutis confuetum vigorein excitamus in haó ju- fta cauía ecclefis Dei: ut omnis mundus in- telligat fanCto operi fanctas re atque ferven- vetur, & ei deferatur. Ítem quia pacis bonum inter omnia defi- derabile eft, cum nón nifi pacis in. tempore bene colatur pacis auctor, placuit ( contenta- tur, ) domino noftro, guod predictis omnibus ad avifandum íc de pacis procuratione inter- ponant, media ad eam quaerant, Gc idem effücaciter intendant; falva femper in omnibus predicts fancte fedis apoftolice auGoritate 3 eui devote obíecundare tenentur qui Chriflia- no nomine gloriantur. Et propterea rernitten- da eft ei dccifio faltem , ur fuperiori capitulo continetur. s Item quod omnia & fingula, requifitiones , tes operas potuille, & nos ad meritos tuosCexhortationes, monitiones, citationes dierum honores ferventius animemur, nobis de tem- pore in rempus notificando, quantum (ut fpe- ramus ) virtus tua profecerit, 4 profecuta fucrit in predićlis , Datum Roma apud fancum Petrum , an- no incarnationis dominice millefimo quadrin- gentefimo trigefimo primo, 151. Idus Februa- rii, pontificarus noftri anno primo. XLIX, Informatio mifla per Dominum noftrum papam ad regem Romanorum per doninum Tacobum archiepifcopum Klredunenfem , deliberata circa appofitiones, & proceffus incepti, & qui in- ciperentur poft prafentium conceflionem per Siailee congregatos, contra quafcumque per- fonas , cujufcumque dignitatis aut conditionis exiftant, five flatus , & omnia per qua, five quorum inedio, five auctoritate. ad ipfos vel ipfas ventura cft, pro non factis habeantur, erindeque fit ac fi nullo unquam tempore facta, faci, ícu facie extitiffent: ita quod omnia remaneant in flatu in quo erant ante dictam congregationem Bafilez: & etiam o- mnes monitiones , citationes & proceflus in- cepti in audientia contradictarum & alibi au- €toritate 2poflolica , & qui inciperentur poft modum fe habendi per dominos pirelaros C D prefentium conceffionem contra diQos Bafilezm alios Bafiles congregatos. Uia impoffibile eft fine fide placere Deo, / & fanQifimus dominus mofter fub con tinuata religionis Chriftianæ inflitutione > & puero vacaverit fidoi obfervationi, nihilque amplius defideret, poft animw falutem , quam ipfius fidei obfervationem | &. incrementum , płace: (€onientatur ) ejufdem fanciitati, quod exiftentes in loco predido Bafileenfi , & qui erunt, auctoritate per dominum noftrum eis concedenda , & prafidentibus nuntiis five le- gatis per fanctitatem fuam deputandis, inten- dere poffünt & valeant herefum extirpationi congregatos » feu fingulares eorumdem qui ibi- dem erant , exiíftant, aut fuerint, habeantur pro non factis, ac fi nunquam eveniffent, fi- ve alti, aut facte extütüílent, ita quod in nomine domini noftri Jeíu Chrifti in vera pa- ce, caritare non ficta, &,bona unione anima- rum, modo & forma preinfertis, & non ali- ter, nec in aliis, cum maturitate debita pro- cedatur, una cum legatis domini nofiri pape deputandis. Item paratus eft dominus nofter abbreviare tempus concilii proxime futuri Bononie , & etiam locum mutare, dummodo fat in tere ris ecclefie immediate fubjectis in Italia, ubi vigentium im partibus ultramontanis , & po-E dominus nofler cum facro collegio poffit per- tiffüne Bobemorum nunc urgenti, tam per-in- firu@ionem , quam per redu€lionem corüm ad facrofan@am fidem catholicam , & aliis viis debitis, licitis Gc honeíüs: provifo tamen, quod fi oriantur dubia notabilia, feu magna, ejufdem domini noftri eum confilio concilii &c dominorum cardinalium fit decifio aufo- ritative, vel reniittantur ad concilium aliud futurum , ubi dominus nofter perfonaliter in- tereffe poffit, & prædidi Bafileenfes malue- vint, fonaliter præfidere , juxta concilium in Bafiv lea exiftens: &c ihidem poterunt convenire & papa & dominus rex perfonaliter in conci. lio, ubi muita bona fieri poterunt, quz fie- ri non poffent fine pape ad minus prze fentia 

Strana 561
Dante, gina: 361 L . Tenor literarum apofiolicarum de potefate legati pepe moderni prafidente concilio . Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei diletto filio Juliano fan&i Angeli diacono cardinoli , apofiolice fedis łegato , Jalutem c” apofolicam benedithonem , Uamprimum fuimus divina favente cie- mentia ad apicem fummi apoftolatus af- fumpti, venit nobis in mentem , quan- fum mundo utilis & neceffaria ecclefie. legatio ‘tua, cum qua fuifli per fedem apoftolicam Přemmivm vro reforma- -tlone sleri 2 deflinatus ad Alemannie & nonnullas alias CONCILII BASILEENSIS. À pitio , ab(olvere & perficere Intendentes ; de $62 venerabilium fratrum noftrorum confilio, cir- cumípeCioni tug , ex quo in ingreffu tuo ad. Alemauniz partes nulli prelati in Bafilea pro celebratione concilii erant congregati, dedi- mus in mandatis, ut interea circa expeditio- nem contra Bohemos herericos tibi, etiam commiffam vacares , & deinde ad civitatem Balileenfem dicti concilii locum: accederes , & ibidem noflro & ecclefie nomine prafideres. Veram licet ad opprimendam dictorum here ticorum perfidiam omnia a te prudenter & folicite gefta fint, & nihil ad hoc fanctum o- pus pertinens pretermiffum eft, tamen óccul« to Dei judicio permiffüm e(t, ut infelix ac turpis illa catholicorum fuga fequeretur, po- fleaguam , przmiffs diledis filiis magiftro Joan- partes pro caufa fidei & ordinatione concilii Bne Polemar paîatii apoftolici caufaram audi- generalis, & aliis commifhonibus fpecialibus de rebus magnis & arduis datis circumfpectio- Ai tne. Propterea placet nobis, & volumus legationem , hujufmodi pro caufa fidei & aliis fpecialibus commifionibus tibi faQis, quan- tum ibi gratia divina conceffsrir , continues atque perficias , cum illis modo & forma , po- teflate & facultatibus tibi datis atque concel- fis per felicis. recordationis Martinum papam V. predecefforem noftrum, prout in ejus fi- teris plenius continetur. Circa vero negotium Concilii generalis, quia in pluribus mutatio- nem factam fentimus, omnia qua emerferint, vel ad notitiam ruam pervenerint, celeriter tore, ag Joanne de Kaguíio in theologia' ma- gistro & ordinis fratrum Predicatorum pro- curatore , ad dictam civitatem profe@as es; ‘& omnia juxta. defiderium cordis mostri circa reformationem cleri, extirpationem herefum , pacem & falutem Christianorum ; quantam jn te fuit, efficere procurasti. Tandem, cum post longam tuam moram, requifitis infuper a tua circumfpectionc. pralatis SX aliis, parva ibidem congregario fatta fuit, de confeníu eorum qui in dicte civitate existunt dilectum filium Joan- nem Pulcripatris in theologia magistrum ca- nonicum Bifantinum pro plena informatione difpofirionis. concilii ac belli & turbationis il- nobis fcribas, cum conlilio tuo , qualiter inGlarum partium ad nos & dictos fratres nostros talibus providendum & agendum efle videa- tur; fignificando nobis omnem illarum rerum fatum particulariter & diftinéte. Damm Rome zpud fanctum Petrum zv. idus Marti, pontificatus so(tri anno primo. Li. Bulla revocationis per commi[konem fasłam do- mino cardinali legato , de concilio cum. caufrs inibi expreffis. Kugenius epifcopus feroum fervorum Det diletto pz Juliano fanti Angeli diacono cardinali destinasti, quem una cum diclis fratribus, nostris , licet. infirmitate gravati y : libenter au- divimus, Gc omnia per ipfüm tam nobis una cum. prefatis fratribus ; quam commiffariis no- stris 2d eum audiendum per nos postea de- putatis, facunde & prudenter explicata: plene intelleximus. Qui enarravit inter cetera , quod in parübus Alemanniz fpecialiter clerus "multi- pliciter deformatus erat, quodque pestis illa Bohemica ad multas Alemanni& partes ferpens venenum füum effuderar , & partes illas tum detestabili labe iuquinaverat. Quodque etiam exinde in partibus Bafileæ infinita {candale fuborta erant, cum nounaîlt opidani. feGam apofiolice fedis legato, falutem & apoffolicam V Bohemorum imitantes clerum perfequerentur, beneditlionem , Oftquam divina clementia ad apicem füm- mi apoftolatus , licer immeriü, affumpti fuimus, nil diguitati noftre & amplitudini fe- dis apoftolice magis convenire putavimus , quam omni ftudio & diligentia profequi ut perfonz, eccletiaftice , quantum humanz fragi- litati cælitus permiffum eft, per femitam Je- fu Chrifii incedentes, abjedtis illecebńs cum - finceritate religionis & fidei vitam honeítam ducerent, & Deo, prout profeifi funt, feipfos veris effectibus dedicarenr . Quod confiderantes, ét in animo noílro fepius repetentes, ac ea & crudeliter trucidarenr, Addidit preterea a- lias difücultates & »ericula, quae ex bello in- ter dile&os nobiles viros: Philippum Burgun- Commenda. tio, jegeti e Naira incon. venjentias. diæ & Fridericum Austriæ duccs provenie-. bant. Nam hi armis decertantes , terras di- . Qæ civitati propinquas habentes , afferuni tran- fitum ad Bafleam fine formidine & periculo fieri non poffe. Preterea celebrationem con- cilii & reformationem ecclefie plurimum op- portunam effe afferebat. Quz. omnia ac plura alia fatis nota, guz honeszatis gratia præte- reunda & * fubjicienda funt, confderantes, quamvis antea variis nuntiis ac literis cogni- ta nobis eflent, ac existimantes ob tot diff- p per felicis recordationis Martinum papamEcultates & pericula prala;os forfitan tanto V. pradecelloren noftrum circa celebrationem Bafileenfis concilii juxta ordinationem - Con- ftantienfis fynodi inflituta fuerunt, qui tibi in. dicto Bafileenfi concilio prefidendi, & hujuf- modi concilium, fi & quando prudentiz tue videretur , diffolvendi & pro alio concilio , uxta flamita prafate fynodi, in decennio ce- lebrando , alium locum affignandi plenam per varias fuas literas dedit facultatem , Deo pra Concil, General, Tom. XXIX, tempore expectantes Safileam non veniffe , fc- pienniumque in quo congregari debebant ela- pfum effe, & fi de novo votarentur, pericu- ja & difficultates predictas allegarent, nec ad fubeunda hujufmodi pericula honeste cogi poflent: ac etiam verfantes in animo nostro, quod cum rot facultatibus, impedimentis & periculis, hiems etiam instat, & nova voca- tic ad concilium. celebrandum , quam idem i Nn Joan- Cavfa concì li rosogatl A fara fil condo. 

Strana 562
Dante, gina: 361 L . Tenor literarum apofiolicarum de potefate legati pepe moderni prafidente concilio . Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei diletto filio Juliano fan&i Angeli diacono cardinoli , apofiolice fedis łegato , Jalutem c” apofolicam benedithonem , Uamprimum fuimus divina favente cie- mentia ad apicem fummi apoftolatus af- fumpti, venit nobis in mentem , quan- fum mundo utilis & neceffaria ecclefie. legatio ‘tua, cum qua fuifli per fedem apoftolicam Přemmivm vro reforma- -tlone sleri 2 deflinatus ad Alemannie & nonnullas alias CONCILII BASILEENSIS. À pitio , ab(olvere & perficere Intendentes ; de $62 venerabilium fratrum noftrorum confilio, cir- cumípeCioni tug , ex quo in ingreffu tuo ad. Alemauniz partes nulli prelati in Bafilea pro celebratione concilii erant congregati, dedi- mus in mandatis, ut interea circa expeditio- nem contra Bohemos herericos tibi, etiam commiffam vacares , & deinde ad civitatem Balileenfem dicti concilii locum: accederes , & ibidem noflro & ecclefie nomine prafideres. Veram licet ad opprimendam dictorum here ticorum perfidiam omnia a te prudenter & folicite gefta fint, & nihil ad hoc fanctum o- pus pertinens pretermiffum eft, tamen óccul« to Dei judicio permiffüm e(t, ut infelix ac turpis illa catholicorum fuga fequeretur, po- fleaguam , przmiffs diledis filiis magiftro Joan- partes pro caufa fidei & ordinatione concilii Bne Polemar paîatii apoftolici caufaram audi- generalis, & aliis commifhonibus fpecialibus de rebus magnis & arduis datis circumfpectio- Ai tne. Propterea placet nobis, & volumus legationem , hujufmodi pro caufa fidei & aliis fpecialibus commifionibus tibi faQis, quan- tum ibi gratia divina conceffsrir , continues atque perficias , cum illis modo & forma , po- teflate & facultatibus tibi datis atque concel- fis per felicis. recordationis Martinum papam V. predecefforem noftrum, prout in ejus fi- teris plenius continetur. Circa vero negotium Concilii generalis, quia in pluribus mutatio- nem factam fentimus, omnia qua emerferint, vel ad notitiam ruam pervenerint, celeriter tore, ag Joanne de Kaguíio in theologia' ma- gistro & ordinis fratrum Predicatorum pro- curatore , ad dictam civitatem profe@as es; ‘& omnia juxta. defiderium cordis mostri circa reformationem cleri, extirpationem herefum , pacem & falutem Christianorum ; quantam jn te fuit, efficere procurasti. Tandem, cum post longam tuam moram, requifitis infuper a tua circumfpectionc. pralatis SX aliis, parva ibidem congregario fatta fuit, de confeníu eorum qui in dicte civitate existunt dilectum filium Joan- nem Pulcripatris in theologia magistrum ca- nonicum Bifantinum pro plena informatione difpofirionis. concilii ac belli & turbationis il- nobis fcribas, cum conlilio tuo , qualiter inGlarum partium ad nos & dictos fratres nostros talibus providendum & agendum efle videa- tur; fignificando nobis omnem illarum rerum fatum particulariter & diftinéte. Damm Rome zpud fanctum Petrum zv. idus Marti, pontificatus so(tri anno primo. Li. Bulla revocationis per commiffionem fačlam do- mino cardinali legato , de concilio cum. caufrs inibi expreffis. Kugenius epifcopus feroum fervorum Det diletto pz Juliano fanti Angeli diacono cardinali destinasti, quem una cum diclis fratribus, nostris , licet. infirmitate gravati y : libenter au- divimus, Gc omnia per ipfüm tam nobis una cum. prefatis fratribus ; quam commiffariis no- stris 2d eum audiendum per nos postea de- putatis, facunde & prudenter explicata: plene intelleximus. Qui enarravit inter cetera , quod in parübus Alemanniz fpecialiter clerus "multi- pliciter deformatus erat, quodque pestis illa Bohemica ad multas Alemanni& partes ferpens venenum füum effuderar , & partes illas tum detestabili labe iuquinaverat. Quodque etiam exinde in partibus Bafileæ infinita {candale fuborta erant, cum nounaîlt opidani. feGam apofiolice fedis legato, falutem & apoffolicam V Bohemorum imitantes clerum perfequerentur, beneditlionem , Oftquam divina clementia ad apicem füm- mi apoftolatus , licer immeriü, affumpti fuimus, nil diguitati noftre & amplitudini fe- dis apoftolice magis convenire putavimus , quam omni ftudio & diligentia profequi ut perfonz, eccletiaftice , quantum humanz fragi- litati cælitus permiffum eft, per femitam Je- fu Chrifii incedentes, abjedtis illecebńs cum - finceritate religionis & fidei vitam honeítam ducerent, & Deo, prout profeifi funt, feipfos veris effectibus dedicarenr . Quod confiderantes, ét in animo noílro fepius repetentes, ac ea & crudeliter trucidarenr, Addidit preterea a- lias difücultates & »ericula, quae ex bello in- ter dile&os nobiles viros: Philippum Burgun- Commenda. tio, jegeti e Naira incon. venjentias. diæ & Fridericum Austriæ duccs provenie-. bant. Nam hi armis decertantes , terras di- . Qæ civitati propinquas habentes , afferuni tran- fitum ad Bafleam fine formidine & periculo fieri non poffe. Preterea celebrationem con- cilii & reformationem ecclefie plurimum op- portunam effe afferebat. Quz. omnia ac plura alia fatis nota, guz honeszatis gratia præte- reunda & * fubjicienda funt, confderantes, quamvis antea variis nuntiis ac literis cogni- ta nobis eflent, ac existimantes ob tot diff- p per felicis recordationis Martinum papamEcultates & pericula prala;os forfitan tanto V. pradecelloren noftrum circa celebrationem Bafileenfis concilii juxta ordinationem - Con- ftantienfis fynodi inflituta fuerunt, qui tibi in. dicto Bafileenfi concilio prefidendi, & hujuf- modi concilium, fi & quando prudentiz tue videretur , diffolvendi & pro alio concilio , uxta flamta prefate fynodi, in decennio ce- lebrando , alium locum affignandi plenam per varias fuas literas dedit facultatem , Deo pra Concil, General, Tom. XXIX, tempore expectantes Safileam non veniffe , fc- pienniumque in quo congregari debebant ela- pfum effe, & fi de novo votarentur, pericu- ja & difficultates predictas allegarent, nec ad fubeunda hujufmodi pericula honeste cogi poflent: ac etiam verfantes in animo nostro, quod cum rot facultatibus, impedimentis & periculis, hiems etiam instat, & nova voca- tic ad concilium. celebrandum , quam idem i Nn Joan- Cavfa concì li rosogatl A fara fil condo. 

Strana 563
E | APPENDIX Joannes Pulcripatris affectare. videbatur ,. stra fieret, nifi aliquod conveniens temporum fpatium interponeretur . Cumque etiam his proximis diebus casifümus in Christo filius noster Joannes Paleologus imperator Constan- tiaopolitanus nuncupatus, oratorem fuum ad nos & prefatos fratres. nostros destinaverit > gui exponendo nos requifivit, ut juxta ordi- nationem dicti predecelforis pro unione jorien- talis ecclefia cum Romana & occidentali ec- glefia concilium. celebraretur : nofque conven- tiones & ovdinationem di&i predeaciforis et- jam cum confilio dictorum fratrum nostroram approbantes, ipü(que Grecis postulanribus , juxta conventiones dicti predecefforis, expen- fas galearum eos ad concilium conducere, SB ipfo finito, ad partes fuas reducere deben- tium , & alias expenfas opportunas & necef- farias obtulerimus: multaque etiam oca Ira- fim, cum alibi pro Grecis commode fieri non poffet, pro celebratione di&i concilii, eorum- que reductione, ad ritum Romane ecclefi® per nos oblata fuerint, diflulque orator nos certos effecerit, imperatorem & patriarcham prefatos alios fuos oratores cum plena pote- state tran{miffuros effe, qui ex oblaris in Ita- lia locis aliquem , praefertim cum plena pote- state. Bononiam, acceptabunt, prout ad pre- fatum predeceífforem ante fui obitus notitiam tranfmitichant. Cumque { nova prælatorum vocatio, ur premittitur, fiere, hec duo con- G fcriph . tilia uno prope tempore concurrere videan- fur: Gt fi ea disjuncta fieri & celebrari con- üngeret, unum ex altero debilius & mino- ris efficeretur auctoriratis: hzc infuper una cum dictis fratribus nostris animo mostro con- templantes, cum in univerfa-republica Chri- stianorum. nihil defiderabilius contingere pof- fet, quain videre Grecos tanto temporis in- tervallo 2 dicla Romana ecclefia disjunctos ; fub ritu ipfius ecclefie & veritate catholice fidei reductos effe, & illam Grecis nationem , quae tot fanclos patres & viros egregios G fa pienres genuit, qui bumano gener tam fa- cratarum quam fecularium literarum femina- PRIMA 564 fra- A liorum noflrorum Joannis tituli fancti Laurem- tii in Lucina, Antonii tituli fanctà Marcelli , foannis tituli fancti Sixti, Vrancifci fancti Cle- ments, Angelotti rituli fancti Marci, presby- terorum , Lucidi fancie Marie in Cofmedin , & Ardecini fanctorum Cofmæ & Damiani, fanéte Romane ecclefig diacenorum cardina- lium , confilio, auctoritate apoftolica, tenore prafentium concedimus facultatem pariter ac poteftatem , ratum & gratum habisuri quid- quid per te fuper przmiffis propofitum; de- liberatum , ordinatum , ftatutum ac decretum. & confültum fuerit; idque faciemus, auGore domino, ufque ad fatisfaQdionem condignam inviolabiliter obfervari. Datum Home apud fanctum Petrüm, anno incarnationis dominice rnillefimo quadringen- tefumo trigeümoprimo , tr. Idus Webruarii, pontificatus noftri anno primo. Ego Jordanus epifcopus Sabinenfis domino no(lro prefato aliqualiter impedito, ac de e- jus mandato, perfentibus przícriptis dominis cardinalibus , manu propria fubieripfi. Ego fordanus epifcopus Sabinenfis nomine meo proprio fubícripfi . Ego Antonius cpifcopus Oftienfis manu pro» pria fubícripli. Ego Hugo epifcopus Preneftinenfis, nomi- ne meo proprio fubfcripfi, Ego Joannes tili fanc Laurentiü fübe Ego Antonius titu fan&i Marcelli fub- fcripfi, Ego Joannes tituli ían€i Sixü presbyter cardinalis mg fubferipfi. Ego Francifcus tiruli fan&i Clementis pres. byter cardinalis fubfcripfi. . Ego Angcelottus tituli fancti Marci presby- ter cardinalis fubfcripfi . . Ego Lucidus cardinalis de Comitibus fan- €te Maris in Coímedin fubfcripfi. Ego Ardecinus fanctorum Cofme & Damia- ni diaconus cajydinalis fubícripfi. LIL rium dederunt; Romane ecclefiz unitam, &D fub ipfius unico ovili reduQam; his & aliis iationabilibus caufis inducti, tam reformatio- ni cleri & ecclefim ac extirpationj hærefurm > ac paci & tranquillitati Christianorum , quam etiam Grecorum reduCioni, que omnia fum- mis defideramus affectibus, providere perfona- fiter valeamus , circumfpeétioni tuz ipfum con- ' cilium, f? quod adhuc pendere videatur, dif- folvendi , 8; nihilo minus ante diffolutionem hujufmodi im civitate nofira' Bononienfi, ubi Deo auctore perfonaliter intendimus prafide- ye, ufque ad annum cum dimidio a die dif- folutionis hujufmodi computandum, novum concilium indicendi, aliudque pro tempore Litera revocationis concilii publicata Rome, € alibi, AJugenius , &c. ad futuram rei memoriam , sni« verfrs fingulis Chrißi fidelibus, prefentes literds infpeliuris , falutem © apoftolicam — benedi- &ionem . Q no reddere- confiituimus vota noftra in confpeétn omnis populi, & in atriis fame €lis ejus, poftquam claves domini fufcepimus, & beati Petri naviculam guobernamus , fup- preffi magno pondere, inter procellofos mun- Uoniam alto & incomprebenfibili domi decennii joxta ordinationem dicte Conftantien- E di motus effe videiur confütuti . Contuemur fis fynodi in loco; ubi tibi cum concilio eo- rum qui in Bafllea pro concilii caufa exiflunt widebirur, fimiliter indicendi, ac omnia alia ia premiffis agendi, difponendi, fjatuendi, exequendi & concludendi, que pro flatu.& honore noftro, & dicte Romaie ecelefiæ „ac pace & tranquillirate, reipublice Chrifliaue , noveris profütura, plenam & liberam de ip- forum fratrum , videlicet Jordani Sabinenfs,. ordesini Antonií Oflienfis , & * Velletenlis, Hugonis Prenefünenfis , epifcoporum ; & dileQorum fi- enim fubortam ifla teiipeflate. profanam he- refim Bohemorum quafi venenum inficere prze cordia fdelium , inque dies mortali contagio ferpere , taxareque animos titubantium popu. lorum , & Grecorum errorem , ad quorum extirpationem íalubribus experimenüs provi- debatur, propter emergentia incommoda per- durare , hoftes adorandz Crucis ab Afla Sr Africa inter Furopam vafta cede atque cala- mitate invalefcere contra populum Chriftia- zum , & per ipfog principes populofgue fis de- 

Strana 564
E | APPENDIX Joannes Pulcripatris affectare. videbatur ,. stra fieret, nifi aliquod conveniens temporum fpatium interponeretur . Cumque etiam his proximis diebus casifümus in Christo filius noster Joannes Paleologus imperator Constan- tiaopolitanus nuncupatus, oratorem fuum ad nos & prefatos fratres. nostros destinaverit > gui exponendo nos requifivit, ut juxta ordi- nationem dicti predecelforis pro unione jorien- talis ecclefia cum Romana & occidentali ec- glefia concilium. celebraretur : nofque conven- tiones & ovdinationem di&i predeaciforis et- jam cum confilio dictorum fratrum nostroram approbantes, ipü(que Grecis postulantihus , juxta conventiones dicti predecefforis, expen- fas galearum eos ad concilium conducere, SB ipfo finito, ad partes fuas reducere deben- tium , & alias expenfas opportunas & necef- farias obtulerimus: multaque etiam oca Ira- fim, cum alibi pro Grecis commode fieri non poffet, pro celebratione di&i concilii, eorum- que reductione, ad ritum Romane ecclefi® per nos oblata fuerint, diflulque orator nos certos effecerit, imperatorem & patriarcham prefatos alios fuos oratores cum plena pote- state tran{miffuros effe, qui ex oblaris in Ita- lia locis aliquem , praefertim cum plena pote- state. Bononiam, acceptabunt, prout ad pre- fatum predeceífforem ante fui obitus notitiam tranfmitichant. Cumque { nova prælatorum vocatio, ur premittitur, fiere, hec duo con- G fcriph . tilia uno prope tempore concurrere videan- fur: Gt fi ea disjuncta fieri & celebrari con- üngeret, unum ex altero debilius & mino- ris efficeretur auctoriratis: hzc infuper una cum dictis fratribus nostris animo mostro con- templantes, cum in univerfa-republica Chri- stianorum. nihil defiderabilius contingere pof- fet, quain videre Grecos tanto temporis in- tervallo 2 dicla Romana ecclefia disjunctos ; fub ritu ipfius ecclefie & veritate catholice fidei reductos effe, & illam Grecis nationem , quae tot fanclos patres & viros egregios G fa pienres genuit, qui bumano gener tam fa- cratarum quam fecularium literarum femina- PRIMA 564 fra- A liorum noflrorum Joannis tituli fancti Laurem- tii in Lucina, Antonii tituli fanctà Marcelli , foannis tituli fancti Sixti, Vrancifci fancti Cle- ments, Angelotti rituli fancti Marci, presby- terorum , Lucidi fancie Marie in Cofmedin , & Ardecini fanctorum Cofmæ & Damiani, fanéte Romane ecclefig diacenorum cardina- lium , confilio, auctoritate apoftolica, tenore prafentium concedimus facultatem pariter ac poteftatem , ratum & gratum habisuri quid- quid per te fuper przmiffis propofitum; de- liberatum , ordinatum , ftatutum ac decretum. & confültum fuerit; idque faciemus, auGore domino, ufque ad fatisfaQdionem condignam inviolabiliter obfervari. Datum Home apud fanctum Petrüm, anno incarnationis dominice rnillefimo quadringen- tefumo trigeümoprimo , tr. Idus Webruarii, pontificatus noftri anno primo. Ego Jordanus epifcopus Sabinenfis domino no(lro prefato aliqualiter impedito, ac de e- jus mandato, perfentibus przícriptis dominis cardinalibus , manu propria fubieripfi. Ego fordanus epifcopus Sabinenfis nomine meo proprio fubícripfi . Ego Antonius cpifcopus Oftienfis manu pro» pria fubícripli. Ego Hugo epifcopus Preneftinenfis, nomi- ne meo proprio fubfcripfi, Ego Joannes tili fanc Laurentiü fübe Ego Antonius titu fan&i Marcelli fub- fcripfi, Ego Joannes tituli ían€i Sixü presbyter cardinalis mg fubferipfi. Ego Francifcus tiruli fan&i Clementis pres. byter cardinalis fubfcripfi. . Ego Angcelottus tituli fancti Marci presby- ter cardinalis fubfcripfi . . Ego Lucidus cardinalis de Comitibus fan- €te Maris in Coímedin fubfcripfi. Ego Ardecinus fanctorum Cofme & Damia- ni diaconus cajydinalis fubícripfi. LIL rium dederunt; Romane ecclefiz unitam, &D fub ipfius unico ovili reduQam; his & aliis iationabilibus caufis inducti, tam reformatio- ni cleri & ecclefim ac extirpationj hærefurm > ac paci & tranquillitati Christianorum , quam etiam Grecorum reduCioni, que omnia fum- mis defideramus affectibus, providere perfona- fiter valeamus , circumfpeétioni tuz ipfum con- ' cilium, f? quod adhuc pendere videatur, dif- folvendi , 8; nihilo minus ante diffolutionem hujufmodi im civitate nofira' Bononienfi, ubi Deo auctore perfonaliter intendimus prafide- ye, ufque ad annum cum dimidio a die dif- folutionis hujufmodi computandum, novum concilium indicendi, aliudque pro tempore Litera revocationis concilii publicata Rome, € alibi, AJugenius , &c. ad futuram rei memoriam , sni« verfrs fingulis Chrißi fidelibus, prefentes literds infpeliuris , falutem © apoftolicam — benedi- &ionem . Q no reddere- confiituimus vota noftra in confpeétn omnis populi, & in atriis fame €lis ejus, poftquam claves domini fufcepimus, & beati Petri naviculam guobernamus , fup- preffi magno pondere, inter procellofos mun- Uoniam alto & incomprebenfibili domi decennii joxta ordinationem dicte Conftantien- E di motus effe videiur confütuti . Contuemur fis fynodi in loco; ubi tibi cum concilio eo- rum qui in Bafllea pro concilii caufa exiflunt widebirur, fimiliter indicendi, ac omnia alia ia premiffis agendi, difponendi, fjatuendi, exequendi & concludendi, que pro flatu.& honore noftro, & dicte Romaie ecelefiæ „ac pace & tranquillirate, reipublice Chrifliaue , noveris profütura, plenam & liberam de ip- forum fratrum , videlicet Jordani Sabinenfs,. ordesini Antonií Oflienfis , & * Velletenlis, Hugonis Prenefünenfis , epifcoporum ; & dileQorum fi- enim fubortam ifla teiipeflate. profanam he- refim Bohemorum quafi venenum inficere prze cordia fdelium , inque dies mortali contagio ferpere , taxareque animos titubantium popu. lorum , & Grecorum errorem , ad quorum extirpationem íalubribus experimenüs provi- debatur, propter emergentia incommoda per- durare , hoftes adorandz Crucis ab Afla Sr Africa inter Furopam vafta cede atque cala- mitate invalefcere contra populum Chriftia- zum , & per ipfog principes populofgue fis de- 

Strana 565
fol. pa, * for uwo- a o 565 CONCILII BASILEENSIS. 566 delium inter fe conczrtantes defævire , Sz cle- À quorum numero eramus, &t eratores in Chri- rum in diverfis mundi partibus reformation: plurima indigere , His igirur profanis malis afflidati , clamare cogimur ad dominum: Fx- cita potentiam tuam , C vent , ut faleos. facias mos . Deus converte nos: oflende faciem. tuam , © faloi erimus: Domine Deus virtutum. conver- te nos. His & aliis cogitationibus laniantibus mentem noftram , alta nos cura folicitat , * quod tot malis obftare & Chriftiane faluti pravidere poflimus , Et dum affeQionem no. ram flagrantifimam attendimus , vehementif- fine concitamur : dum vero gerendarum re- rum magnitudinem , loca Gt tempora men- furamus , neceíffitatem conditionis humanæ re- fta Toannis Palæologi imperatoris Conftanti- nopolitani illuftris, & venerabilis fratris noftri Tofeph apud Cracos Conftantinopolitani pa- triarchæ , ipfi imperator & patriarcha his die- bus fuos ad nos & prefatos frarres noftros oratores iranfmiferunt , requirentes ex tracta- . tis eifdem pro unione & reductione przdi- £tis , quod ficuti cum praedeceffore noflro & fratribus eifdem convenerant, dignaremur e- xequi , & in loco eis apto generale conci- liam facere convocari : requirentes etiam pra- miffas expenías , & alia ibi fecundum dictas eonventiones promiffa: unde nos S oblatio- nes propter execurionem tanti boni, pro ad- cordamur , quoniam res tam arduas tamqueD venturis prelatis & oratoribus eorum ad Îta- difüciles leflrarc brevi fpatio non valemus ; attento maxime , quod dum felicis recorda- tionis Martinus papa V. predeceffor nofter , dilectum filium noftrum Julianum fanQi An- geli diaconmm cardinalem , pro. celebratione Bafieenfis concilii ad ipfam civitatem Bafileen- fem deítinaffet, dum nulla adhue ibi congre- gatio prelatorum facta foret , ipfs cardinalis, ne interim tempus vacuum deducerct , verfus Bohemiam í&tranftulit, ficut habuerat in man- datis, ficuti demum facta occulto Dei judicio catholicorum fuga, pramiffis ad ipfam civita- tem Bafileenfem dile&is filiis Joanne Polemar , palatii apoftolici caufarum auditore , & Joan- liam , pro manfione , & pro fuo reditu ad Græciam , pro galeis & aliis neceffariis obtu- limus impenfas opportunas . Cum quibus Græ- cis dam nominate fuiffent Roma , Ancona & Bononia, & alia Tralie loca , demum licet Roma nobis & fratribus noftris commodior extitiffet, in Bononiam putamus aptius con- venire, que propter habilitatem | navigationis eorum . & propter aditum viciniorem ultra- montanorum ad ltaliam , capacitatem locit , & alias conditiones , idonea reputatur : quo prefati, patriarcha & imperator folemnes fuos oratores ad nos tranfmittere promiferunt , fi- cut ante notitiam obitus prefati noftri pre- . ne de Ragufo in theologia magiítro ordinis C deceffozis transmittebant . Confiderantes itaque Praedicatorum procuratore , cardinalis profe- Aus ad ipfam civitatem , requifitifque prela- tis partium divcríaram, parvaque ibidem cle- ri congregatione fecuta , de conieniu eorum qui in dicta civitate exiltunt, dilectum filium Joannem Pulcripatris in theologia magiftrum canonicum Bifuntinum ad nos & dictos. íra- tres nofiros tranfmifit , qui nobis inter cetera facunde & prudenter explicavit, fignificavit- que deformetionem cleri in partibus illis, & nefandam ipfius kærcfs peltem pulluiare in dies , & jam ulque ad partes Bafilez proxi- mas adveniffe, fecutis inde fcandalis 8: cla- dibus abominandis: nam herefis predicte. imi- predica, & quod in tota republica Chriftia- norum nihil fanclius Gk optabilius effe pol? fet, quam Graecam ecclefiam , olim tot fan- : Ais & viris ecclefiaflicis clariffimis illuftrem , dimiffs erroribus , reductam videri ad situm Romane & univerfalis ecclefie ; comprehen- dimus neceffarium effe ad conveniens fpatium temporis in Bononiam generaleconcilium con- vocari, Nam fi prelati Bafileam de novo vo- carentur , qut convenire non poflent fine rem- poris intervallo , utrumque concilium ferc uno tempore concurreret, & fic utrumque minoris auctoritatis haberetur, nee prelati in utroque poflent interefle, nec pofset utrumque gene- &atores clerum. infequentes aliquos zarpiterex- D rale concilium nominari. Unde pro ipforum pulerunr , & nonnullos inhumaniter rrucida- runt . Addidit etiam difcrimina principatus guerre inter'dileCtos filios nobiles viros Phi. lippum Burgundi& & Fridericum Auítrie du- ces, aliafque difficultates , ex quibus tamen novam prelatorum vocationem ad Bafileam affectare videbatur. Nos quidem examinantes conditionem mundi, tempurum & locorum , «quod inftat tempus hiemis, quodque loca cir- cumítantiaBafileam , potiffime verfus Auftriam & Burgundiam, minus effe tranfitu fecura fe- rebantur , unde vetifimile fuit prælatos in Ba- filea diutius expectaros non veniffe qui etiam confideratis difficultatibus , temporum inepti- commoditate , ne bis habeant convenire , & caufis fuperius declaratis, & aliis magnis & urgentibus fuis loco & tempore declarandis . majus bonum minori preponentes , nos de confilio & afsenífu venerabilium fratrum | no- ftrorum Jordani Sabinenís, Antonii Oflienfis , Hugonis Preneftinenfis , epifcoporam , Joan- nis tituli (an&i Laurentii in Lucina , Antonij fan&i Marcelli , Joannis tituli fan&i Sixti , Francifci tituli fan&i Clementis, Angeloti ri- tuli fanQi Marci, presbyterorum , Lucidi fano €e Marie in Cofmedin , & Ardeeini fanQo- rum Cofme & Damiani, diaconorum ejuídem fandte Romane ecclefie cardinalium , per li- tudine, periculo bellorum , non veniendi ra- E teras. noftras directas ipfi cardinali fancti An- ziones allegare poffent : & fi qui pauci venif- fent, traCtandis rebus multis. & magnis non fufficerent : quodque przteriit tempus fepren- nii, in quo fecundum ftatuta Con(tantienfis €oncilii fine-alia vocatione debebanr congre- giri: fuper hec omnia que animo noftrover- fabamus quia propter certas conventiones u- nionis & reductionis Grece orientalis eccle- fiz in Romana & univerfali ecclefia initas & traftatas inter ipfum przdecefforem noftrum & fanz Romanz ecclefie cardinales , de Concił, General. Tom, XXIX, geli legaro , ut fupra alias , concilinm , fi quod in Kafilea congregatum videretur , ex caulis predictis difsolvendum , & aliud (ut prædi- citur) in anno cum dimidio a die publica- tionis earumdem literarum in praefata civita- te Botoniz celebrandum , indicendum & pu- blicandum & fequens aliud concilium in de- cennio a die difsolutionis ipfius Bafileenfis concilii, juxta ordinationem Conftantie nfi. fy- nodi, in civitate Ávinionenfi enuntiandum & flatuendum decrevimus . Et quia poft tranf- Nn 2 mif. 

Strana 566
fol. pa, * for uwo- a o 565 CONCILII BASILEENSIS. 566 delium inter fe conczrtantes defævire , Sz cle- À quorum numero eramus, &t eratores in Chri- rum in diverfis mundi partibus reformatio”> plurima indigere , His igirur profanis malis afflidati , clamare cogimur ad dominum: Fx- cita potentiam tuam , C vent , ut faleos. facias mos . Deus converte nos: oflende faciem. tuam , © faloi erimus: Domine Deus virtutum. conver- te nos. His & aliis cogitationibus laniantibus mentem noftram , alta nos cura folicitat , * quod tot malis obftare & Chriftiane faluti pravidere poflimus , Et dum affeQionem no. ram flagrantifimam attendimus , vehementif- fine concitamur : dum vero gerendarum re- rum magnitudinem , loca Gt tempora men- furamus , neceíffitatem conditionis humanæ re- fta Toannis Palæologi imperatoris Conftanti- nopolitani illuftris, & venerabilis fratris noftri Tofeph apud Cracos Conftantinopolitani pa- triarchæ , ipfi imperator & patriarcha his die- bus fuos ad nos & prefatos frarres noftros oratores iranfmiferunt , requirentes ex tracta- . tis eifdem pro unione & reductione przdi- £tis , quod ficuti cum praedeceffore noflro & fratribus eifdem convenerant, dignaremur e- xequi , & in loco eis apto generale conci- liam facere convocari : requirentes etiam pra- miffas expenías , & alia ibi fecundum dictas eonventiones promiffa: unde nos Sc oblatio- nes propter execurionem tanti boni, pro ad- cordamur , quoniam res tam arduas tamqueD venturis prelatis & oratoribus eorum ad Îta- difüciles leflrarc brevi fpatio non valemus ; attento maxime , quod dum felicis recorda- tionis Martinus papa V. predeceffor nofter , dilectum filium noftrum Julianum fanQi An- geli diaconmm cardinalem , pro. celebratione Bafieenfis concilii ad ipfam civitatem Bafileen- fem deítinaffet, dum nulla adhue ibi congre- gatio prelatorum facta foret , ipfs cardinalis, ne interim tempus vacuum deducerct , verfus Bohemiam í&tranftulit, ficut habuerat in man- datis, ficuti demum facta occulto Dei judicio catholicorum fuga, pramiffis ad ipfam civita- tem Bafileenfem dile&is filiis Joanne Polemar , palatii apoftolici caufarum auditore , & Joan- liam , pro manfione , & pro fuo reditu ad Græciam , pro galeis & aliis neceffariis obtu- limus impenfas opportunas . Cum quibus Cre- cis dam nominate fuiffent Roma , Ancona & Bononia, & alia Tralie loca , demum licet Roma nobis & fratribus noftris commodior extitiffet, in Bononiam putamus aptius con- venire, que propter habilitatem | navigationis eorum . & propter aditum viciniorem ultra- montanorum ad ltaliam , capacitatem locit , & alias conditiones , idonea reputatur : quo prefati, patriarcha & imperator folemnes fuos oratores ad nos tranfmittere promiferunt , fi- cut ante notitiam obitus prefati noftri pre- . ne de Ragufo in theologia magiítro ordinis C deceffozis transmittebant . Confiderantes itaque Praedicatorum procuratore , cardinalis profe- Aus ad ipfam civitatem , requifitifque prela- tis partium divcríaram, parvaque ibidem cle- ri congregatione fecuta , de conieniu eorum qui in dieta civitate exiftunt , dileftum filium Joannem Pulcripatris in theologia magiftrum canonicum Bifuntinum ad nos & dictos. íra- tres nofiros tranfmifit , qui nobis inter cetera facunde & prudenter explicavit, fignificavit- que deformetionem cleri in partibus illis, & nefandam ipfius kærcfs peltem pulluiare in dies , & jam ulque ad partes Bafilez proxi- mas adveniffe, fecutis inde fcandalis 8: cla- dibus abominandis: nam herefis predicte. imi- predica, & quod in tota republica Chriftia- norum nihil fanclius Gk optabilius effe pol? fet, quam Graecam ecclefiam , olim tot fan- : Ais & viris ecclefiaflicis clariffimis illuftrem , dimiffs erroribus , reductam videri ad situm Romane & univerfalis ecclefie ; comprehen- dimus neceffarium effe ad conveniens fpatium temporis in Bononiam generale concilium con- vocari, Nam fi prelati Bafileam de novo vo- carentur , qut convenire non poflent fine rem- poris intervallo , utrumque concilium ferc uno tempore concurreret, & fic utrumque minoris auctoritatis haberetur, nee prelati in utroque poflent interefle, nec pofset utrumque gene- &atores clerum. infequentes aliquos tarpiterex- D rale concilium nominari. Unde pro ipforum pulerunr , & nonnullos inhumaniter rrucida- runt . Addidit etiam difcrimina principatus guerre inter'dileCtos filios nobiles viros Phi. lippum Burgundi& & Fridericum Auítrie du- ces, aliafque difficultates , ex quibus tamen novam prelatorum vocationem ad Bafileam affectare videbatur. Nos quidem examinantes conditionem mundi, tempurum & locorum , «quod inftat tempus hiemis, quodque loca cir- cumítantiaBafileam , potiffime verfus Auftriam & Burgundiam, minus effe tranfitu fecura fe- rebantur , unde vetifimile fuit prælatos in Ba- filea diutius expectaros non veniffe qui etiam confideratis difficultatibus , temporum inepti- commoditate , ne bis habeant convenire , & caufis fuperius declaratis, & aliis magnis & urgentibus fuis loco & tempore declarandis . majus bonum minori preponentes , nos de confilio & afsenífu venerabilium fratrum | no- ftrorum Jordani Sabinenís, Antonii Oflienfis , Hugonis Preneftinenfis , epifcoporam , Joan- nis tituli (an&i Laurentii in Lucina , Antonij fan&i Marcelli , Joannis tituli fan&i Sixti , Francifci tituli fan&i Clementis, Angeloti ri- tuli fanQi Marci, presbyterorum , Lucidi fano €e Marie in Cofmedin , & Ardeeini fanQo- rum Cofme & Damiani, diaconorum ejuídem fandte Romane ecclefie cardinalium , per li- tudine, periculo bellorum , non veniendi ra- E teras. noftras directas ipfi cardinali fancti An- ziones allegare poffent : & fi qui pauci venif- fent, traCtandis rebus multis. & magnis non fafficerent : quodque przteriit tempus fepren- nii, in quo fecundum ftatuta Con(tantienfis €oncilii fine-alia vocatione debebanr congre- giri: fuper hec omnia que animo noftrover- fabamus quia propter certas conventiones u- nionis & reductionis Grece orientalis eccle- fiz in Romana & univerfali ecclefia initas & traftatas inter ipfum przdecefforem noftrum & fanz Romanz ecclefie cardinales , de Concił, General. Tom, XXIX, geli legaro , ut fupra alias , concilinm , fi quod in Kafilea congregatum videretur , ex caulis predictis difsolvendum , & aliud (ut prædi- citur) in anno cum dimidio a die publica- tionis earumdem literarum in praefata civita- te Botoniz celebrandum , indicendum & pu- blicandum & fequens aliud concilium in de- cennio a die difsolutionis ipfius Bafileenfis concilii, juxta ordinationem Conftantie nfi. fy- nodi, in civitate Ávinionenfi enuntiandum & flatuendum decrevimus . Et quia poft tranf- Nn 2 mif. 

Strana 567
597 miffionem . prafatarum: noftrarum literarum ad notitiam. noftram pervenit, . ultra ca que fu- perius continentur , prefatos Bohemos hzre- ticos in. Genítantienfi concilio tam mature at- que folemniter condemnatos, & in Senenfi concilio ac per diverfos proceffus fedis apo- ftolicæ & legatorum ejus fubfequenter aggra- vatos & regravatos, cum invocatione etiam auxilii brachii fecularis, & publici belli in- e Porto,quot diClione multiplici,a quoufque toti orbi pluf- S ne quam notiffimum eit. catholice fdei effe no- I noluit fe- torios hoftes & perfidos inimicos, armatos , mel defiaita . - : hill zurfus in di- herefes pertinacifüme . & inflexibiliter defen- ne Vide dentes, fuiffe jnvitatos Bafileam ad difputan- zn. "inquo er dum & contendendum fuper articulis in pre- : fatis conciliis generalibus, & per proceffus a- poftolicos tam folemnirzer ( ut præferrur ) con- &emnatos, im injuriam auctoritatis apoftolice facrorumque copcifiorum pradictorum contra decreta fanctorum patrum , & flatuta legum imperialium , civilibus audientiam expreffe de- negantium, d alia diverfa fcandala 8x peri- cula imminere , uf eo citius ad terminum Gur- rant & veniant ipforum conciliorum, qua ci- tius premiffa fuerint publicata: exnunc teno- re prefentium de ipforum noflrorum fratrum cardirnalium confilio & affenfu, conciliorum , fi quod ( ut premittitur ) Bafilee congrega- tum. videatur, de apoflolice poreflatis noftre plenitudine diffolvimus & totaliter liberamus, aliudque coneilium in anno cym dimidio a die date prefentium computando , in prgfa- ta civitate Bononienfi, quam ad hoc cogno- vimus zptam quamplerimum , ut prefertur, indicimus, publicamus, & tenore prefen- tium declaramus: in quo cum przfatis fra- tribus nofiris , dante domino , infendimus in- zerelfe ‘& perfonaliter przfidere. Et nihilo- minus in decennio aliud fimile concilum s juxta ftatuta Conflantienfis fynodi, de eo- rumdem fratrum noftrorum confilio X aflbn- fu, in civitate Ávinionenfi fimiliter extunc indicimus , publiczmus & declaramus in no- mine Jelu Chrifli filii Dei, cujus precicfiffimo * forie ,euo- fanguine falvati fumus, & cujus * populi fa- Fores, au lutem totis affectibus afpiramus, vobis uni- Jio populi Hr yerfis & fingulis patrierchis & archiepifco- pis, epifcopis, praelatis & clericis, quorum intereft, ubicumque conftitutis, diffolutiones & indi&ciones hujufmodi norificamus, vafque & vefirum quemlibet requirimus & monemus per vifcera mifericordike Jefu Chrifli, & in vim juramenti.praftiti in cenfecrationibus ve- ftis, & in virtute fancte obedientie, ac et- jam apoflolica auctoritate noflra vobis praci- pimus Gt mandamus fub poena excommuni- cationis & alüs poenis juris, quatenus in ano no uno cum dimidio. a datis prefentium (ut premitütur ) compistando , ad prafaram civi tatem Bononienfem pro hoc facrofan@o con- cilho celebrando, & fubfequenter in decennio przdidło in çivitate Avinionenfi debeatis per- donaliter convenire: quos omnes prafentis fcri- pti’ ibftantia atque decreto intendimus effe mo- nitos, peremptorieque citatos, ac fi veftrum fingulis directe fuiffent noftre monitorie lite- zc fpociales. Nulli ergo liceat, cv. noftre diffolutionis, liberationis G citationis infria- gere.. Datum Rome apud fandum Petrum xv. Kalendas Januarii, pontifícutus noftüi an. mo primo APPENDIX PRIMA 568 A LI. Litera apoffolica ad regem. fuper concilis diffolutione , Eugenius epifcopus fervus feroorum Dei cariffmo in Chrifto filio Sigifmundo Romanorum , Kun» garie & Bohemia regi illufèri, falutem 5 apo- fłolicam benedifkonem . "IUm paftorali officio, cui difponente do C mino prefidemus, & fedis apoftolicz: au» ftoritati nihil magis convenire putaremüs , quam tor4 mente. ineymbere , & efficaciter Bprofequi, wt per(one ccclefia(tice per femi- tam Jefu Chrifli incedentes, abjectis illece- bris, cum finceritate religionis & fidei vitam honeítam duccrent, & Dco, prout profeff funt. (vipfos veris effectibus dedicarent ; dile- éto fiio noílro faliano fancti Angeli diacono cardinali, fedis apoftolice legato, de venera- bilium fratrum noftrorum confilio, per noftras €erti tenoris literas dedimus in mandatis , ut ad civitatem. Bafileenfem accederet , & ibi- dem, fi prelatorum congregatio facta effet, noflro & Romane ecclefie nomine prefide- ret, X quantum in co effet, reformationem cleri, herefüm exiirpationem, ac pacem & falutem fidelium procuraret. Verum licet im C propofito conftantes fimus, & putemus conci- lit celebrationem neceffariam effe, tamgen cer- tis rationabilibus caufis induci, in fchedula prefentibus inierciafa denotatis, de eorumdem fratrum. confilio hujufmodi concilium , fi quod congregatum effe videatur, difíoleendura effe mandavimus, S juxta tenorem dicte fchedu- le diffohüraus , Gt 'in civitate noftra Bono- nienfi, ufque ad annum cum dimidio 2 die difoiutionis hujufmodi computandum, cele- brandum effe decrevimus. Quae tibi precipuę fignificare voluimus, quia snte omnes princi- pes fidei defenfores, čz fidelium pacem, aa Dftatum ecclefie , & confervationem auctoritas tis noflrze & fedis apoftolice procurare debes: ferenitatem. tuam rogantes, ut fi pro ardore tue regie devotionis, & pro tua fapientia , aliqua avifamenta excogitafti, & interea eriam cogitaturus es, ad pacem fidelium & Chri. füanz religionis flatum & honorem ecclefim pertinentia, ca fac tempore per tuos oratores €xponere placeat. X: quia inter cetera in di- €t concilio agiranda, Grecorum redu&io tra- Ganda eft, precamur ex corde clementiam če ferenitatem iuam , ut carifmum in Chrifto filium noftrum, foannem Remeorum impera- torem illuftrem , & venerabilem fratreri Jo- feph:.a Grecis patriarcham | Conftantinopolita- Xnum nancupatum, per literas & oratores tuos incitare velis, ut quemadmodum: fuis literis & nuntiüs nobis promiferunt, oratores fuos cum plena potefiate ad concilium hujufmodi trani- mittant, Super quibus & certis aliis , a:dua noftra & Romanz ecclefie negotia concernen- tibus, ad fublimitatem tuam folemnem .amba- fiatam deftinavimus, que de omnibus. pres fertirn. de: ardenti defiderio nostro circa fides Num pacem procurundam, eamdem tuam fu- blimitatem nostro nomine certius & patticue Jarius informabit. Quod autem ad nos atti met, fili carifüme, ita nostras cogirationes no- sStrofque. conatus in hoc íanctiffmum opus, : ho 

Strana 568
597 miffionem . prafatarum: noftrarum literarum ad notitiam. noftram pervenit, . ultra ca que fu- perius continentur , prefatos Bohemos hzre- ticos in. Genítantienfi concilio tam mature at- que folemniter condemnatos, & in Senenfi concilio ac per diverfos proceffus fedis apo- ftolicæ & legatorum ejus fubfequenter aggra- vatos & regravatos, cum invocatione etiam auxilii brachii fecularis, & publici belli in- e Porto,quot diClione multiplici,a quoufque toti orbi pluf- S ne quam notiffimum eit. catholice fdei effe no- I noluit fe- torios hoftes & perfidos inimicos, armatos , mel defiaita . - : hill zurfus in di- herefes pertinacifüme . & inflexibiliter defen- ne Vide dentes, fuiffe jnvitatos Bafileam ad difputan- zn. "inquo er dum & contendendum fuper articulis in pre- : fatis conciliis generalibus, & per proceffus a- poftolicos tam folemnirzer ( ut præferrur ) con- &emnatos, im injuriam auctoritatis apoftolice facrorumque copcifiorum pradictorum contra decreta fanctorum patrum , & flatuta legum imperialium , civilibus audientiam expreffe de- negantium, d alia diverfa fcandala 8x peri- cula imminere , uf eo citius ad terminum Gur- rant & veniant ipforum conciliorum, qua ci- tius premiffa fuerint publicata: exnunc teno- re prefentium de ipforum noflrorum fratrum cardirnalium confilio & affenfu, conciliorum , fi quod ( ut premittitur ) Bafilee congrega- tum. videatur, de apoflolice poreflatis noftre plenitudine diffolvimus & totaliter liberamus, aliudque coneilium in anno cym dimidio a die date prefentium computando , in prgfa- ta civitate Bononienfi, quam ad hoc cogno- vimus zptam quamplerimum , ut prefertur, indicimus, publicamus, & tenore prefen- tium declaramus: in quo cum przfatis fra- tribus nofiris , dante domino , infendimus in- zerelfe ‘& perfonaliter przfidere. Et nihilo- minus in decennio aliud fimile concilum s juxta ftatuta Conflantienfis fynodi, de eo- rumdem fratrum noftrorum confilio X aflbn- fu, in civitate Ávinionenfi fimiliter extunc indicimus , publiczmus & declaramus in no- mine Jelu Chrifli filii Dei, cujus precicfiffimo * forie ,euo- fanguine falvati fumus, & cujus * populi fa- Fores, au lutem totis affedibus afpiramus, vobis uni- liopopuli Bo verfis & fingulis patrierchis & archiepifco- pis, epifcopis, praelatis & glericis, quorum intereft, ubicumque conftitutis, diffolutiones & indi&ciones hujufmodi norificamus, vafque & vefirum quemlibet requirimus & monemus per vifcera mifericordike Jefu Chrifli, & in vim juramenti.praftiti in cenfecrationibus ve- ftis, & in virtute fancte obedientie, ac et- jam apoflolica auctoritate noflra vobis praci- pimus Gt mandamus fub poena excommuni- cationis & alüs poenis juris, quatenus in ano no uno cum dimidio. a datis prefentium (ut premitütur ) compistando , ad prafaram civi tatem Bononienfem pro hoc facrofan@o con- cilho celebrando, & fubfequenter in decennio przdidło in çivitate Avinionenfi debeatis per- donaliter convenire: quos omnes prafentis fcri- pti’ ibftantia atque decreto intendimus effe mo- nitos, peremptorieque citatos, ac fi veftrum fingulis directe fuiffent noftre monitorie lite- zc fpociales. Nulli ergo liceat, cv. noftre diffolutionis, liberationis G citationis infria- gere.. Datum Rome apud fandum Petrum xv. Kalendas Januarii, pontifícutus noftüi an. mo primo APPENDIX PRIMA 568 A LI. Litera apoffolica ad regem. fuper concilis diffolutione , Eugenius epifcopus fervus feroorum Dei cariffmo in Chrifto filio Sigifmundo Romanorum , Kun» garie & Bohemia regi illufèri, falutem 5 apo- fłolicam benedifkonem . "IUm paftorali officio, cui difponente do C mino prefidemus, & fedis apoftolicz: au» ftoritati nihil magis convenire putaremüs , quam tor4 mente. ineymbere , & efficaciter Bprofequi, wt per(one ccclefia(tice per femi- tam Jefu Chrifli incedentes, abjectis illece- bris, cum finceritate religionis & fidei vitam honeítam duccrent, & Dco, prout profeff funt. (vipfos veris effectibus dedicarent ; dile- éto fiio noílro faliano fancti Angeli diacono cardinali, fedis apoftolice legato, de venera- bilium fratrum noftrorum confilio, per noftras €erti tenoris literas dedimus in mandatis , ut ad civitatem. Bafileenfem accederet , & ibi- dem, fi prelatorum congregatio facta effet, noflro & Romane ecclefie nomine prefide- ret, X quantum in co effet, reformationem cleri, herefüm exiirpationem, ac pacem & falutem fidelium procuraret. Verum licet im C propofito conftantes fimus, & putemus conci- lit celebrationem neceffariam effe, tamgen cer- tis rationabilibus caufis induci, in fchedula prefentibus inierciafa denotatis, de eorumdem fratrum. confilio hujufmodi concilium , fi quod congregatum effe videatur, difíoleendura effe mandavimus, S juxta tenorem dicte fchedu- le diffohüraus , Gt 'in civitate noftra Bono- nienfi, ufque ad annum cum dimidio 2 die difoiutionis hujufmodi computandum, cele- brandum effe decrevimus. Quae tibi precipuę fignificare voluimus, quia snte omnes princi- pes fidei defenfores, čz fidelium pacem, aa Dftatum ecclefie , & confervationem auctoritas tis noflrze & fedis apoftolice procurare debes: ferenitatem. tuam rogantes, ut fi pro ardore tue regie devotionis, & pro tua fapientia , aliqua avifamenta excogitafti, & interea eriam cogitaturus es, ad pacem fidelium & Chri. füanz religionis flatum & honorem ecclefim pertinentia, ca fac tempore per tuos oratores €xponere placeat. X: quia inter cetera in di- €t concilio agiranda, Grecorum redu&io tra- Ganda eft, precamur ex corde clementiam če ferenitatem iuam , ut carifmum in Chrifto filium noftrum, foannem Remeorum impera- torem illuftrem , & venerabilem fratreri Jo- feph:.a Grecis patriarcham | Conftantinopolita- Xnum nancupatum, per literas & oratores tuos incitare velis, ut quemadmodum: fuis literis & nuntiüs nobis promiferunt, oratores fuos cum plena potefiate ad concilium hujufmodi trani- mittant, Super quibus & certis aliis , a:dua noftra & Romanz ecclefie negotia concernen- tibus, ad fublimitatem tuam folemnem .amba- fiatam deftinavimus, que de omnibus. pres fertirn. de: ardenti defiderio nostro circa fides Num pacem procurundam, eamdem tuam fu- blimitatem nostro nomine certius & patticue Jarius informabit. Quod autem ad nos atti met, fili carifüme, ita nostras cogirationes no- sStrofque. conatus in hoc íanctiffmum opus, : ho 

Strana 569
Ta margine ‘Cod. MS. di citur, Nom sémiffs. He 569 CONCILII BASILEENSEIS. 570 Deo auëore, perfonaliter conferemus , ut ni- A vocare ; & eis precipere, reges vero & prin- hil in nostro pontificatu huic Dei caufæ præ- pofuiffe videamur. ‚ Datum Rome apud fan&dum Petrum, an- no incarnationis dominice millefima quadrin- gentefimo trigefimo primo, decimo quinto Xaleudas Januarii, pontificatus nostri anno primo. LIV. Litera domini noflri Papa prefentata facro. con- cilio per ambafiatores dominorum. elettorum sm- perii miffos ad papam. cipes ac etiam Græcos hortari vellemus & invitare, ut Bafileam accederent, vel idoneos TDitterent ofatores , per quos poffet herefis Bohemorum , qua armata dicebatur, extir- pari, reducdio Crecorum fieri, & pax ac tranquilliras Christiani populi pertractàri. Prz- terea quia, dum eramus in minoribus in con- clavi pro celebranda futuri pontificis electio- ne una cum eifdem fratribus constturi, nos voto adsrrinximus illo in loco concilium ce- lebrare , five celebrari facere . in quo majori pari ipforum fratrum magis utile expedienf- que & opportunum videretur, ur dicis fra- tribus vifum faerit melius, concilium prædi- Eugenius, &c. ad futuram rel mcmoriam, — B&um ad civitatem Bononienfem commutari: D fanctam Petri fedem divina difponen- te clementia evocati , falutem , tranquii- litatem & pacem totius gregis dominici, no- bis ex ałto crediti, juxta pafítoralis officii de- bitum , indefeffis studiis affectarites ; ad ea ma- xime dirigimus aciem :inentis nostra, per que, licet diverfis confilüs, prout rerum Gc tempo- rum varietas perfuadet, ad eumdem tamen falutis optate finem, hoc est, ad unitatis ec- ciefæ præfervationem, extirpationes hærefüum, ejufdemque reformationem , pacem & falu- zem Christi fidelium ac Christiane reipubli- ce valeamus ,. fublatis diffenfionum fomentis auctore altiffimo , pervenire . Sane licet in fe- C ptennium per generalium Constantienfis & Se- nenfis concihorum statuta , ordinationefque felicis recordationis Martini pape V. prede- cellons nosti, Bafileenfe concilium abíque alia vocatione congregari debuiffet; & nulla- tenus prorogari, ac dile&us filius noster fu- lianus fancdi Angeli diaconus cardinalis, per ipfum prædecefforem ad extirpandam perf- dam hærefm Bohemorum principaliter desti- natus extitiffer, cum potestate ipfi Bafileenfi concilio prefidendi, fi in tempore congruo & decreto prelatorum ibi condecentem copiam reperiret , ac fubfequenter per nos, post n0- stram ad apostolamus apicem affumprionem , idcirco ex prædiétis caulis & aliis, quas ho- neflatis gratia racuimus, commoti , ne tan- tum bonum amplius differretur, ac ut in ip- fo concilio poffemus perfonaliter intereffe , de fratrum. predictorum confilio & affenfu, cum Bafilee nulla viderentur. preparamenta ad ce- lebranduüm concilium opportuna, íed potius impedimenta fubeffe, concilium hujufmodi ad prefaram civitatem Bononienfem commu- tavimus , fperantes quod ad eam nobis cum prefatis fratribus G nostra curia, ac cariffi. ino in Christo filio nostro Sigifmundo Ro- manorum ycge illustri, cum. im Italia effet, prout nunc est, facilior effet acceffus : quod. que convenientibus ibidem nobis ambobus, effct in predi&o concilio prelatorum & prin- cipum mnurnerus copiofus, ac etiam dociores G& magistri ad tantum pondus idonei, quibus Romana curia^& ipfa Bononiealis civitas plu- rimum funt referte, statufque Romanz eccle- fie, qui propter abfentiam mostram longin- quam uique in periclitatione quoad tempo- ralia procul dubio extitiflet, facilius poffe confervari videbatur. Greci infuper, quos ip& Bafilee exiflentes nos ut vocaremus ad coucilium funt hortati; commodius Bona- niam accedere potuiffent, quam Bafileam , tum propter maris propinguiratem, tum quia cum: ipíis Grecis conventum erat de loco ad predicta peragenda confirmatus fuiffet, ra- D concilii in Italia eligendo : tum etiam, quo- men pluribus exactis menfibus, etiam post feptennium antedictum ; pauci tamen tam pre- lati quam doCtores.Gt magistri in dicta Bañ- leenfi civitate convenerant, prout percepimus ex relaiu dileOiffimi filii Joannis Pulcripatris ad nos & venerabiles iratres nostros fancte Romanæ ecclefie cardinales per diftum car- dinalem & eofdem praelatos doctores: & ma- gistros destinati, aíferentifque ipfos, propter numeri parvitatem ,.tor tantarumque agenda- rum moli infufficientes penirus videri , & in- habiles ad verľutias hereticorum & eorom * fallacia argumenra refellenda : quodque non erant ibidem regum arque principum orato- niam nobis & ecclefie facilior eorum. fusten- tatio extitiffet , cum prefatus predeceffor & nos etiam perantea expenfas ipfis pro eorum accefsu & recefsu ad concilium obiulerimus . Verum quia, ut ex plurimorum fidelium re- latione percepimus, plurima, que tunc Bafi- lez concili celebrationem impediebant, uti- que cefsąverunt, ( nam primum domino con- cedente , ipforum ducum bella fublata funt, , & aliqui pro parte Bohemorum Bafileam ve- nifse dicuntür , quod nobis est gratiffimtim , fi contingat eos 1a catholicam fidem rever- t: quodque etiam ibidem nunc est prælato- rum ac magistrorum major folito numerus À res, cum quibus in conciliis de eorum paci- E& nobis per Romanorum regem prafatum ac ficatione tractaretur: locum etiam Bafileenfis civitatis minime tutum videri propter plur 1оса ei vicina, quz Bohemorum hzretica labe SufeCta erant: infuper ad ipfam civitatem Ba- fileenfem dicebat tutum non patere acceffum , propter fübortum. bellum inter dilectos filios nobiles viros Burgundie atque Austrig ^ du- ces. Quare prefatus Joannes dictorum cardi- nalis & congregatorum nomine nobis fuppli- cavit, ut cum veriíimiliter propter caufas prz- dictas prelati co minime convenillent, ipfas venerabiles fratres & dilectos filios. nobiles viros electores facri Romani imperii extite- rit fupplicatum , ut confentire vellemus Ba- files generale concilium celebrari, pro bo- no univerfalis ecclefie xilitantis: nos judi- cantes non císc reprebenfibile , fi fecundum , warietaterm temporum statuta quandoque va- riantur humana , ne bonum, íi quod Bafijeg fieri pofset , aliquatenus impediatur , di&a difsolutione concilii jam fada non obstan- te, statuimus, volumus & mandamus de eo- fuüm- 

Strana 570
Ta margine ‘Cod. MS. di citur, Nom sémiffs. He 569 CONCILII BASILEENSEIS. 570 Deo auëore, perfonaliter conferemus , ut ni- A vocare ; & eis precipere, reges vero & prin- hil in nostro pontificatu huic Dei caufæ præ- pofuiffe videamur. ‚ Datum Rome apud fan&dum Petrum, an- no incarnationis dominice millefima quadrin- gentefimo trigefimo primo, decimo quinto Xaleudas Januarii, pontificatus nostri anno primo. LIV. Litera domini noflri Papa prefentata facro. con- cilio per ambafiatores dominorum. elettorum sm- perii miffos ad papam. cipes ac etiam Græcos hortari vellemus & invitare, ut Bafileam accederent, vel idoneos TDitterent ofatores , per quos poffet herefis Bohemorum , qua armata dicebatur, extir- pari, reducdio Crecorum fieri, & pax ac tranquilliras Christiani populi pertractàri. Prz- terea quia, dum eramus in minoribus in con- clavi pro celebranda futuri pontificis electio- ne una cum eifdem fratribus constturi, nos voto adsrrinximus illo in loco concilium ce- lebrare , five celebrari facere . in quo majori pari ipforum frarrum magis utile expedienf- que & opportunum videretur, ur dicis fra- tribus vifum faerit melius, concilium prædi- Eugenius, &c. ad futuram rel mcmoriam, — B&um ad civitatem Bononienfem commutari: D fanctam Petri fedem divina difponen- te clementia evocati , falutem , tranquii- litatem & pacem totius gregis dominici, no- bis ex ałto crediti, juxta pafítoralis officii de- bitum , indefeffis studiis affectarites ; ad ea ma- xime dirigimus aciem :inentis nostra, per que, licet diverfis confilüs, prout rerum Gc tempo- rum varietas perfuadet, ad eumdem tamen falutis optate finem, hoc est, ad unitatis ec- ciefæ præfervationem, extirpationes hærefüum, ejufdemque reformationem , pacem & falu- zem Christi fidelium ac Christiane reipubli- ce valeamus ,. fublatis diffenfionum fomentis auctore altiffimo , pervenire . Sane licet in fe- C ptennium per generalium Constantienfis & Se- nenfis concihorum statuta , ordinationefque felicis recordationis Martini pape V. prede- cellons nosti, Bafileenfe concilium abíque alia vocatione congregari debuiffet; & nulla- tenus prorogari, ac dile&us filius noster fu- lianus fancti Angeli diaconus cardinalis, per ipfum prædecefforem ad extirpandam perf- dam hærefm Bohemorum principaliter desti- natus extitiffer, cum potestate ipfi Bafileenfi concilio prefidendi, fi in tempore congruo & decreto prelatorum ibi condecentem copiam reperiret , ac fubfequenter per nos, post n0- stram ad apostolamus apicem affumprionem , idcirco ex prædiétis caulis & aliis, quas ho- neflatis gratia racuimus, commoti , ne tan- tum bonum amplius differretur, ac ut in ip- fo concilio poffemus perfonaliter intereffe , de fratrum. predictorum confilio & affenfu, cum Bafilee nulla viderentur. preparamenta ad ce- lebranduüm concilium opportuna, íed potius impedimenta fubeffe, concilium hujufmodi ad prefaram civitatem Bononienfem commu- tavimus , fperantes quod ad eam nobis cum prefatis fratribus G nostra curia, ac cariffi. ino in Christo filio nostro Sigifmundo Ro- manorum ycge illustri, cum. im Italia effet, prout nunc est, facilior effet acceffus : quod. que convenientibus ibidem nobis ambobus, effct in predi&o concilio prelatorum & prin- cipum mnurnerus copiofus, ac etiam dociores G& magistri ad tantum pondus idonei, quibus Romana curia^& ipfa Bononiealis civitas plu- rimum funt referte, statufque Romanz eccle- fie, qui propter abfentiam mostram longin- quam uique in periclitatione quoad tempo- ralia procul dubio extitiflet, facilius poffe confervari videbatur. Greci infuper, quos ip& Bafilee exiflentes nos ut vocaremus ad coucilium funt hortati; commodius Bona- niam accedere potuifent, quam Bafileam , tum propter maris propinguiratem, tum quia cum: ipíis Grecis conventum erat de loco ad predicta peragenda confirmatus fuiffet, ra- D concilii in Italia eligendo : tum etiam, quo- men pluribus exactis menfibus, etiam post feptennium antedictum ; pauci tamen tam pre- lati quam doCtores.Gt magistri in dicta Bañ- leenfi civitate convenerant, prout percepimus ex relaiu dileOiffimi filii Joannis Pulcripatris ad nos & venerabiles iratres nostros fancte Romanæ ecclefie cardinales per diftum car- dinalem & eofdem praelatos doctores: & ma- gistros destinati, aíferentifque ipfos, propter numeri parvitatem ,.tor tantarumque agenda- rum moli infufficientes penirus videri , & in- habiles ad verľutias hereticorum & eorom * fallacia argumenra refellenda : quodque non erant ibidem regum arque principum orato- niam nobis & ecclefie facilior eorum. fusten- tatio extitiffet , cum prefatus predeceffor & nos etiam perantea expenfas ipfis pro eorum accefsu & recefsu ad concilium obiulerimus . Verum quia, ut ex plurimorum fidelium re- latione percepimus, plurima, que tunc Bafi- lez concili celebrationem impediebant, uti- que cefsąverunt, ( nam primum domino con- cedente , ipforum ducum bella fublata funt, , & aliqui pro parte Bohemorum Bafileam ve- nifse dicuntür , quod nobis est gratiffimtim , fi contingat eos 1a catholicam fidem rever- t: quodque etiam ibidem nunc est prælato- rum ac magistrorum major folito numerus À res, cum quibus in conciliis de eorum paci- E& nobis per Romanorum regem prafatum ac ficatione tractaretur: locum etiam Bafileenfis civitatis minime tutum videri propter plur 1оса ei vicina, quz Bohemorum hzretica labe SufeCta erant: infuper ad ipfam civitatem Ba- fileenfem dicebat tutum non patere acceffum , propter fübortum. bellum inter dilectos filios nobiles viros Burgundie atque Austrig ^ du- ces. Quare prefatus Joannes dictorum cardi- nalis & congregatorum nomine nobis fuppli- cavit, ut cum veriíimiliter propter caufas prz- dictas prelati co minime convenillent, ipfas venerabiles fratres & dilectos filios. nobiles viros electores facri Romani imperii extite- rit fupplicatum , ut confentire vellemus Ba- files generale concilium celebrari, pro bo- no univerfalis ecclefie xilitantis: nos judi- cantes non císc reprebenfibile , fi fecundum , warietaterm temporum statuta quandoque va- riantur humana , ne bonum, íi quod Bafijeg fieri pofset , aliquatenus impediatur , di&a difsolutione concilii jam fada non obstan- te, statuimus, volumus & mandamus de eo- fuüm- 

Strana 571
EF APPENDIX PRIMA 572 sumdem fretrum confilio, quod Bafileę fa- A caufis cum magna deliberatione z maturita- crum generale concilium per nostros legatos" &llac quantocius tranfmittendos, Gc qui nomi- me nostro ibidem praefideant, celebretur. Et cum praefacti electores obtulerint circa liber- zatem & feeuritatem concilii fe taliter cura- turos, quod & nos & per rios. mittendi , X alii ad spfum concilium conventuri, poteri- mus merito contentari, committimus eifdem, & tenore praefentium mandamus , ut ipfi cu- fam, diligentiam & folicitudinem fecuritatis x liberratie praedictarum , ac custodiam tam loci Hafileenfis quam concilii, $t maxime le gatorum nostrorum, G aliorum praelatorum , quos illuc proficifci contigerit, in fe fufci- piant, praestent, & ita eirca illos vacent &B intendant, ac.vacari & intendi faciant & pro- cuürent, ut tutus & liber ad praefatam civita- tera Bafileenfem omnibus acceísus pateat refi- dentibus pariter & recefsus. Interim vero Ba- flee convenientes, ad extirpandam haerefim Bohemorum , ac ipfos ad fancam fidem ca- tholicam reducendos , pacemque & concor- diam inter ounctos Christi fideles tractandam, $ntentos existére volumus & mandamus. Haec autem omnia volumus ad omnium deduci no- fiam , Gc valvis palatii nostri apostolici ac bafilice principis apostolorum Urbis aífigi, Gk ad diverfas mundi partes ctiam destinari, ad praedicdorum notitiam pleniorem: mandantes omnibus & fingulis venerabilibus fratribus no-Qr tate. recipere "eris, parrarchis, archiepifcopis, epiftopis , & dileétis fliis abbatibus, prioribus, cete- rifque ecclefiarum & monasteriorum praelatiss ac omnibus & fingulis aliis, qui ad con- cilia generalia venire, tenentur , ut in di- Eta Bafileenfi concilio infra trium : menfium fpatium a die date præfentiam computandum debeant. convenire . Nulli ergo, «c. Si quis. cc. Datum Rome apud (fanéGum Petrum, an- no dominice incarnationis millefimo quadrin- gentefimo trigefimo fecundo , decimo fexto Kalendas Martii, pontificatus nostrj anno fe €cndo, D Data Rome vz. Kalendas Februarii, Lv. Litera Papa ad Imperntorem refponfive fuper faths concilii . Eugenius, &c. eariffmo in Chriflo flio Sigis- mundo Romanorum , 4lungarie, c. falu- fem, &c. h Ecepimus. literas tuas de manu equitato- ris tui praefeore dilecto filio, cc. Goif- wino literarum apostolicarum ícriptore, fami-- Hare nostro & capellano tuo. In quibus ex ardenti zelo fidei & devotionis tuae erga re- te proceffimus, confideratis omnibus que im re .tanta confideranda fuerunt; de quibus, cum ad Urbem vencritis, per viva colloquia nos &t praefati cardinales clarius informabi- mus & cerüficabimus fublimitatem tuam: non dubitantes pro tua fapienria fingulari te no- bis auditis de praedictis fore bene conten- ium: & domino nostros animos infpirante , nos tecum & te nobiícum concordes in opti- ma & falutari fententia permanfuros. Ádven- tus autem tuus ad lt2iiam & ad Urbem, de quo fuimus ante per plures tmas literas cer tiorati, dudum defideratus & gratus est no- bis, dum tamen ad has Tralię partes ipfum adventum pacificam facias, ficur hucufque fe- cisti. Speravimus fane, ficut de Nurenber- ga nobis fcripfisti, te tuos perantea oratores destinare debuifse, quos fummopere advenif> fe voluifsemus , ad hoc ut tam de perfona tna honoranda, ia ejus praevia coronatione , quam de pacifico tuo adventu. paternura cum eis traCatum potuifsemus habere, qui fuper hac materia & reformationis concilii, roam femper openvimus , & fuper nonuullis aliis negotiis & arduis concernentibus hono- rer) Dei, pacem fidelium , & univerfum ta- tam :reipublic:e. Chrifliane , cum ferenitate tua eupimus communicare confilia noftra, & dif- pofiti cum orhni fincera benevolentia & cari- & honorare perfonam fuam s quam, dum effemus in minoribus conflitti, przcipua affe&ione dileximus. Nec cam ve- terem — benevolentiam in nobis diuturnitate temporis, nec dignitatis mutatione cognofcis effe mutatam , nec aliqualiter diminutam. Ce- terum ad præfenciam tuam aliquem de noftris anie non mifimus, expccantes, ficut predi- ximus , ut per oratores tuos nuntiares nobis aliquid de difpofitione & advenim tuo. Cum „vero orarores iui vencrint , videbimus & au- diemus eos libenter , & ad te continuo tranf mittemus noflros oratores folemnes, qui cel- frudinem tuam de optima voluntate noftia certius vivis relatibus informabuntr. pone tificatus noftri anno primo. LVL Bulle capitulorum initorum & concluforum śr ter dominum nofłrum papam e ferenifimum dominium regem Romanorum . Jugenius, &c. ad fururam rei memoriam , Uoniam dominus Dei flius de calis ad terram defcendens ad falyandum genus humanum , inter cetera divina præclarif- ligionem Christianam & ecclefiam Dei, cujus E fima documenta , . tamquam pacis mediator advocatus Gc defenfor existis, Gt ex fincero benevolentiae filialis affectu , quem erga perfonam nostram geris, fereritas tua vide- zur plurimum perturbata, & plena efse foli citudinis & timoris propter difsolutionem concilii, fi quod videbatur efse congregatum ' in civitate Bafileenfi, Ad quam difsolutio- nem, & indicionem alterius per nos fa- Qam , mos cum confilio & afsenfu venerabi- Jium fratrum nostrorum fanéte Romane ec- clefic cerdinalium ex justis & rationabilibus pacem difcipulis fuis reliquit , cujus fan@um fructum qua(i fubltantiam vite cernimus con- fervare husaanam fociecztcm , unde fides auge- tur , fpes fublevatur , & caritas ampliatur ; cum fit directiffima juflitie, regnorum principa- tuum , omnifque fpiritualis & temporalis fta- tus valida & sobufítifima confervatrix; nos snoniti ipfius Dei Filii falutaribus documentis, pacem samquam bonorum omnium produciri- cem femper optavimus & optamus pro uni- verfali bono Ííancte ecclefie Dei, trotiufque po- 

Strana 572
EF APPENDIX PRIMA 572 sumdem fretrum confilio, quod Bafileę fa- A caufis cum magna deliberatione z maturita- crum generale concilium per nostros legatos" &lluc quantocius tranfmittendos, Gc qui nomi- me nostro ibidem praefideant, celebretur. Et cum praefacti electores obtulerint circa liber- zatem & feeuritatem concilii fe taliter cura- turos, quod & nos & per rios. mittendi , X alii ad spfum concilium conventuri, poteri- mus merito contentari, committimus eifdem, & tenore praefentium mandamus , ut ipfi cu- fam, diligentiam & folicitudinem fecuritatis x liberratie praedictarum , ac custodiam tam loci Hafileenfis quam concilii, $t maxime le gatorum nostrorum, G aliorum praelatorum , quos illuc proficifci contigerit, in fe fufci- piant, praestent, & ita eirca illos vacent &B intendant, ac.vacari & intendi faciant & pro- cuürent, ut tutus & liber ad praefatam civita- tera Bafileenfem omnibus acceísus pateat refi- dentibus pariter & recefsus. Interim vero Ba- flee convenientes, ad extirpandam haerefim Bohemorum , ac ipfos ad fancam fidem ca- tholicam reducendos , pacemque & concor- diam inter ounctos Christi fideles tractandam, $ntentos existére volumus & mandamus. Haec autem omnia volumus ad omnium deduci no- fiam , Gc valvis palatii nostri apostolici ac bafilice principis apostolorum Urbis aífigi, Gk ad diverfas mundi partes ctiam destinari, ad praedicdorum notitiam pleniorem: mandantes omnibus & fingulis venerabilibus fratribus no-Qr tate. recipere "eris, parrarchis, archiepifcopis, epiftopis , & dileétis fliis abbatibus, prioribus, cete- rifque ecclefiarum & monasteriorum praelatiss ac omnibus & fingulis aliis, qui ad con- cilia generalia venire, tenentur , ut in di- Eta Bafileenfi concilio infra trium : menfium fpatium a die date præfentiam computandum debeant. convenire . Nulli ergo, «c. Si quis. cc. Datum Rome apud (fanéGum Petrum, an- no dominice incarnationis millefimo quadrin- gentefimo trigefimo fecundo , decimo fexto Kalendas Martii, pontificatus nostrj anno fe €cndo, D Data Rome vz. Kalendas Februarii, Lv. Litera Papa ad Imperntorem refponfive fuper faths concilii . Eugenius, &c. eariffmo in Chriflo flio Sigis- mundo Romanorum , 4lungarie, c. falu- fem, &c. h Ecepimus. literas tuas de manu equitato- ris tui praefeore dilecto filio, cc. Goif- wino literarum apostolicarum ícriptore, fami-- Hare nostro & capellano tuo. In quibus ex ardenti zelo fidei & devotionis tuae erga re- te proceffimus, confideratis omnibus que im re .tanta confideranda fuerunt; de quibus, cum ad Urbem vencritis, per viva colloquia nos &t praefati cardinales clarius informabi- mus & cerüficabimus fublimitatem tuam: non dubitantes pro tua fapientia fingulari te no- bis auditis de praedictis fore bene conten- ium: & domino nostros animos infpirante , nos tecum & te nobiícum concordes in opti- ma & falutari fententia permanfuros. Ádven- tus autem tuus ad lt2iiam & ad Urbem, de quo fuimus ante per plures tmas literas cer tiorati, dudum defideratus & gratus est no- bis, dum tamen ad has Tralię partes ipfum adventum pacificam facias, ficur hucufque fe- cisti. Speravimus fane, ficut de Nurenber- ga nobis fcripfisti, te tuos perantea oratores destinare debuifse, quos fummopere advenif> fe voluifsemus , ad hoc ut tam de perfona tna honoranda, ia ejus praevia coronatione , quam de pacifico tuo adventu. paternura cum eis traCatum potuifsemus habere, qui fuper hac materia & reformationis concilii, roam femper openvimus , & fuper nonuullis aliis negotiis & arduis concernentibus hono- rer) Dei, pacem fidelium , & univerfum ta- tam :reipublic:e. Chrifliane , cum ferenitate tua eupimus communicare confilia noftra, & dif- pofiti cum orhni fincera benevolentia & cari- & honorare perfonam fuam s quam, dum effemus in minoribus conflitti, przcipua affe&ione dileximus. Nec cam ve- terem — benevolentiam in nobis diuturnitate temporis, nec dignitatis mutatione cognofcis effe mutatam , nec aliqualiter diminutam. Ce- terum ad præfenciam tuam aliquem de noftris anie non mifimus, expccantes, ficut predi- ximus , ut per oratores tuos nuntiares nobis aliquid de difpofitione & advenim tuo. Cum „vero orarores iui vencrint , videbimus & au- diemus eos libenter , & ad te continuo tranf mittemus noflros oratores folemnes, qui cel- frudinem tuam de optima voluntate noftia certius vivis relatibus informabuntr. pone tificatus noftri anno primo. LVL Bulle capitulorum initorum & concluforum śr ter dominum nofłrum papam e ferenifimum dominium regem Romanorum . Jugenius, &c. ad fururam rei memoriam , Uoniam dominus Dei flius de calis ad terram defcendens ad falyandum genus humanum , inter cetera divina præclarif- ligionem Christianam & ecclefiam Dei, cujus E fima documenta , . tamquam pacis mediator advocatus Gc defenfor existis, Gt ex fincero benevolentiae filialis affectu , quem erga perfonam nostram geris, fereritas tua vide- zur plurimum perturbata, & plena efse foli citudinis & timoris propter difsolutionem concilii, fi quod videbatur efse congregatum ' in civitate Bafileenfi, Ad quam difsolutio- nem, & indicionem alterius per nos fa- Qam , mos cum confilio & afsenfu venerabi- Jium fratrum nostrorum fanéte Romane ec- clefic cerdinalium ex justis & rationabilibus pacem difcipulis fuis reliquit , cujus fan@um fructum qua(i fubltantiam vite cernimus con- fervare husaanam fociecztcm , unde fides auge- tur , fpes fublevatur , & caritas ampliatur ; cum fit directiffima juflitie, regnorum principa- tuum , omnifque fpiritualis & temporalis fta- tus valida & sobufítifima confervatrix; nos snoniti ipfius Dei Filii falutaribus documentis, pacem samquam bonorum omnium produciri- cem femper optavimus & optamus pro uni- verfali bono Ííancte ecclefie Dei, trotiufque po- 

Strana 573
$73 CONCILII BASILEENSIS. 574 populi Chrifüani. Ut itaque omnis mundus Ànii papa. quarti , vel febellem Romani popu- intelligat finceritatera noflrre affectionis ad tran- quillicatem S quietem reipublice Chriftiane continuis meditationibus & affeQibus afpirare, dedu&tis inter nos & carifnum in Chrifto fi- lium Sigifnundum Romanorum, Hungarie & Bohemis regem illuflrem , certis tractati- bus multa bona concernentibus , demum cum dilectis filiis nobilibus viris Marikone comite Recomenfi , & capitaneo Nanderalbenü , & Cafpare Slik regio vicecancellario , & terra- rum Egræ capitaneo , ejufdem regis oratori- bus, habentibus ab ipío rege fufficiens man- datum , infra fcripra capitula, & omnia in ipfis contenta fervabimus, que de verbo ad verbum fecimus hic infcribi, quorum tenor B fequitur & eft talis: In Deż nomine . Amen. Nfra fcripta funt capitula, conventiones & paca, inita & firmata inter fanctiffimum dominum nostrum Eugenium papam IV. ex parte una, & magnificos viros confiliarios , procuratores, legetos, ac ambaxiatores fere- eilfimi principis & domini Sigifmundi Roma- norum regis femper Auguíli, ex parte alte- va : de quorum mandato publico plene con- flat per literas regias, fuo pendente figillo fi- gillatas,.videlicet magnificos Matikonem co- . patione herefum ,.& pace populi Chrifliani li. Et fi ex inadvertentia aliquem fecum du- xerit, vel' aliquos, illos fua majeftas ad in- quifítionem domini noftri pape illico licentiet & remittat . Nora Severin: Bini. Hoc loco subjungi oportuiliez Eugenii TV. de venera- Adnoratio bili sacramento epiftolam. Verum cum epiftcla ifta supe- Non ades:ffe + rius inter appendicias concilii presentis epiltolas sub nu- He mero xxxrirr. epifbolio cuidam synodi Bafileenfis aliunde excerpro iüserta effet, eamdem hic repetere neccffarium vi, sum non eít. Vide supra hujus tomi pag. 436. E. LYN. Eugenius, &c. ad futuram vei memoriam . %Udum facram generale Bafileenfe conci- Dis Lus= 12. ‘ . . . O&obrtis fuic lium" pro reformatione morum , e&xtir- præfeus bulla prafentata pee 9 dom:num ime per generalium Conftantienfis & Senenfis con- PIS ena. ciliorum ítatuta , ordinationemque felicis re- 56s couciiià cordationis Martini pape V. prædecefforis no- ^ ftri, ac noftram, inchoatum , ex certis cau- fis in literis noflris tunc expreffis, ad. civita- tem Bononienfem, de fratrum noftrorum fan- €z Romane eccleüz cardinalium confilio $x aflenfa , cum fubfcripiione commutayimus mitem Recomenfem & capitaneum Nanderai- G Verüm cum ex dicta commutatione nonnullæ benfem, ac Gafparem Slik vicecancellarium dici domini regis, & capitaneum terrarum Xgre, anno domüni z433. die 8. menfis À- priis, indi&dionc 11. pontificatus fanctiffimi domini noflri predici domini Lugenii papę IV. anno tertio . in primis dicus comes Matiko & Cafpar predidi procuratores , GC procuratorio nomi- ne dici domini regis Sigifmundi , promife- runt dicte domino noftro £ugenio, flipulanti &c recipienti tam fuo nomine quara ecclefie, £uod ipfe fereniffimus rex Sigifmundus per 10- tum praefentem menfem Aprilis veniet Viter- bium, ubi ipíe inveniet fanCiffumum domi- diffenfiones fubortze videantur , ac nonnullas ex dictis caufis, quibus ad hujufinodi com- mutationem feu diffolutionem faciendam prin- cipaliter mot fuimus, aliter jarn fe hahere cognofcamus, nibilque aliud optermus., quam at fublata omni materia diffenfionis, ad hæ- refes , bella, & morim deformitatés de po- pulo Chriftiano extirpandas falubriter inten- datur, ad conflium etiam'& ad inflarıtiam cariffimi in Chrifto fili noftri Sigifimundi Ro- xhanorum imperaroris femper Augufti , ac Hun- Bere Bohemie , dc. regis illuftris , de fra- trum noftrorum fancte Romane ecclefie car- dinalum confilio, volumus é contentamur., num noffram Eugenium & ut verus ejus fpi- Dprazfatum generale Baüleenfe concilium a tem- xitualis filius dicto tempore ibidem ipíum vi- fitabit . Ktem promiferunt procuratores procuratorio nomine quo fupra ipf fanclifümo domino no- ftro Eugenio , fipulanti & recipienti ut fupra; guod ipfe dominus rex preftabit perfonaliter pape omnia illa juramenta, S& alia faciet ad que tenetur tam de confuctudine quam de jure: five etiam ejus legato aut legatis, per fuam fanGitatem fpecialiter deftinandis . Irem promiferunt di€li procurarores , quod ipfum juramentum per ipfos procuratores ho- die in generali confiflorio prefütum , in pro- pria perfona & perfonaliter iterum ipfe rex pore inchoationis fue continuatum fuiffe čz effe, profecutionemque femper habuiffe & con- tinuari , profecutionemsque ad predicta habere debere , perinde ac fi. nulla commutatio , iranslatio , feu diffolutio facta fuiffet; quini- mo prefatam commutationem , transiationem , feu diffolutionem revocantes , ipfum concilium Bafiteenfe pure , fimpliciter , cum affe&u ac omni caritate amplectimur , pro viribufque il- lud promovere ac omni favore profequi in- tendimus: ita tamen quod praüdentes noftri .ad prefati concilii prefidendam admittantur cmm dffeCtu , ac omnia fingula contra perío- nam , auctoritatem ac libertatem noftram & preéflabit fanctifümo domino noftro Eugenio ,Efcdis apoflolice ac venerabilium fratrum no- vet ejus legato , feu legatis, fpecialiter defli- nando, feu deflinandis, non obftante dicta prefiatione juramenti per procuratores ipíos ante facla, Item prtomiferunt dicto nomine quo fupra , quod dominus rex veniet ad vifitandum fan- &itatem domini noftri Viterbium, vel ad Ur- bem íolum, & dumtaxat cum comitiva & fa- znilia fva, quam im prefenti babet in Senis, dummodo nulium ścienter ducat hoftem vel. inimicum ecclefie , vel domini nofi Euge- ftroram fanéte Romane acclefie cardinalium , & aliorum quorumcumque nobis adhzrentium in dido concilio facta &. gefla, per dictum concilium prius omnino tollantur & in pri- flinum ftatum ;educantur. Sicque una mente & uno fpiritu cum caritate & purkare ad ea que premiffa funt in dico concilio proceda- tur. Nulli ergo , &c. Si quis, Ge. Datum Rome apud íanctum Petrum , dc Kalend. Augufti , anno incarnationis domini- cz millefimo quacringcnecâme trigefimotertio. Ygo 

Strana 574
$73 CONCILII BASILEENSIS. 574 populi Chrifüani. Ut itaque omnis mundus Ànii papa. quarti , vel febellem Romani popu- intelligat finceritatera noflrre affectionis ad tran- quillicatem S quietem reipublice Chriftiane continuis meditationibus & affeQibus afpirare, dedu&tis inter nos & carifnum in Chrifto fi- lium Sigifnundum Romanorum, Hungarie & Bohemis regem illuflrem , certis tractati- bus multa bona concernentibus , demum cum dilectis filiis nobilibus viris Marikone comite Recomenfi , & capitaneo Nanderalbenü , & Cafpare Slik regio vicecancellario , & terra- rum Egræ capitaneo , ejufdem regis oratori- bus, habentibus ab ipío rege fufficiens man- datum , infra fcripra capitula, & omnia in ipfis contenta fervabimus, que de verbo ad verbum fecimus hic infcribi, quorum tenor B fequitur & eft talis: In Deż nomine . Amen. Nfra fcripta funt capitula, conventiones & paca, inita & firmata inter fanctiffimum dominum nostrum Eugenium papam IV. ex parte una, & magnificos viros confiliarios , procuratores, legetos, ac ambaxiatores fere- eilfimi principis & domini Sigifmundi Roma- norum regis femper Auguíli, ex parte alte- va : de quorum mandato publico plene con- flat per literas regias, fuo pendente figillo fi- gillatas,.videlicet magnificos Matikonem co- . patione herefum ,.& pace populi Chrifliani li. Et fi ex inadvertentia aliquem fecum du- xerit, vel' aliquos, illos fua majeftas ad in- quifítionem domini noftri pape illico licentiet & remittat . Nora Severin: Bini. Hoc loco subjungi oportuiliez Eugenii TV. de venera- Adnoratio bili sacramento epiftolam. Verum cum epiftcla ifta supe- Non ades:ffe + rius inter appendicias concilii presentis epiltolas sub nu- He mero xxxrirr. epifbolio cuidam synodi Bafileenfis aliunde excerpro iüserta effet, eamdem hic repetere neccffarium vi, sum non eít. Vide supra hujus tomi pag. 436. E. LYN. Eugenius, &c. ad futuram vei memoriam . %Udum facram generale Bafileenfe conci- Dis Lus= 12. ‘ . . . O&obrtis fuic lium" pro reformatione morum , e&xtir- præfeus bulla prafentata pee 9 dom:num ime per generalium Conftantienfis & Senenfis con- PIS ena. ciliorum ítatuta , ordinationemque felicis re- 56s couciiià cordationis Martini pape V. prædecefforis no- ^ ftri, ac noftram, inchoatum , ex certis cau- fis in literis noflris tunc expreffis, ad. civita- tem Bononienfem, de fratrum noftrorum fan- €z Romane eccleüz cardinalium confilio $x aflenfa , cum fubfcripiione commutayimus mitem Recomenfem & capitaneum Nanderai- G Verüm cum ex dicta commutatione nonnullæ benfem, ac Gafparem Slik vicecancellarium dici domini regis, & capitaneum terrarum Xgre, anno domüni z433. die 8. menfis À- priis, indi&dionc 11. pontificatus fanctiffimi domini noflri predici domini Lugenii papę IV. anno tertio . in primis dicus comes Matiko & Cafpar predidi procuratores , GC procuratorio nomi- ne dici domini regis Sigifmundi , promife- runt dicte domino noftro £ugenio, flipulanti &c recipienti tam fuo nomine quara ecclefie, £uod ipfe fereniffimus rex Sigifmundus per 10- tum praefentem menfem Aprilis veniet Viter- bium, ubi ipíe inveniet fanCiffumum domi- diffenfiones fubortze videantur , ac nonnullas ex dictis caufis, quibus ad hujufinodi com- mutationem feu diffolutionem faciendam prin- cipaliter mot fuimus, aliter jarn fe hahere cognofcamus, nibilque aliud optermus., quam at fublata omni materia diffenfionis, ad hæ- refes , bella, & morim deformitatés de po- pulo Chriftiano extirpandas falubriter inten- datur, ad conflium etiam'& ad inflarıtiam cariffimi in Chrifto fili noftri Sigifimundi Ro- xhanorum imperaroris femper Augufti , ac Hun- Bere Bohemie , dc. regis illuftris , de fra- trum noftrorum fancte Romane ecclefie car- dinalum confilio, volumus é contentamur., num noftrum Eugenium & ut verus ejus fpi- Dprazfatum generale Baáüleenfe concilium a tem- xitualis filius dicto tempore ibidem ipíum vi- fitabit . Ktem promiferunt procuratores procuratorio nomine quo fupra ipf fanclifümo domino no- ftro Eugenio , fipulanti & recipienti ut fupra; guod ipfe dominus rex preftabit perfonaliter pape omnia illa juramenta, S& alia faciet ad que tenetur tam de confuctudine quam de jure: five etiam ejus legato aut legatis, per fuam fanGitatem fpecialiter deftinandis . Irem promiferunt di€li procurarores , quod ipfum juramentum per ipfos procuratores ho- die in generali confiflorio prefütum , in pro- pria perfona & perfonaliter iterum ipfe rex pore inchoationis fue continuatum fuiffe čz effe, profecutionemque femper habuiffe & con- tinuari , profecutionemsque ad predicta habere debere , perinde ac fi. nulla commutatio , iranslatio , feu diffolutio facta fuiffet; quini- mo prefatam commutationem , transiationem , feu diffolutionem revocantes , ipfum concilium Bafiteenfe pure , fimpliciter , cum affe&u ac omni caritate amplectimur , pro viribufque il- lud promovere ac omni favore profequi in- tendimus: ita tamen quod praüdentes noftri .ad prefati concilii prefidendam admittantur cmm dffeCtu , ac omnia fingula contra perío- nam , auctoritatem ac libertatem noftram & preéflabit fanctifümo domino noftro Eugenio ,Efcdis apoflolice ac venerabilium fratrum no- vet ejus legato , feu legatis, fpecialiter defli- nando, feu deflinandis, non obftante dicta prefiatione juramenti per procuratores ipíos ante facla, Item prtomiferunt dicto nomine quo fupra , quod dominus rex veniet ad vifitandum fan- &itatem domini noftri Viterbium, vel ad Ur- bem íolum, & dumtaxat cum comitiva & fa- znilia fva, quam im prefenti babet in Senis, dummodo nulium ścienter ducat hoftem vel. inimicum ecclefie , vel domini nofi Euge- ftroram fanéte Romane acclefie cardinalium , & aliorum quorumcumque nobis adhzrentium in dido concilio facta &. gefla, per dictum concilium prius omnino tollantur & in pri- flinum ftatum ;educantur. Sicque una mente & uno fpiritu cum caritate & purkare ad ea que premiffa funt in dico concilio proceda- tur. Nulli ergo , &c. Si quis, Ge. Datum Rome apud íanctum Petrum , dc Kalend. Augufti , anno incarnationis domini- cz millefimo quacringcnecâme trigefimotertio. Ygo 

Strana 575
Se Marpine Cod. MS die chine, Nes &d« fy. Re «35 APPENDI Ego Antonius tituli (2nd Marcelli manuA propria fubferipfi, . Xgo Jordanus epiftopus Sabinenfis ad fidem s^anu propria fübfcriph. : Ego Lucidus fantie Marie în Cofmedin diaconus cardinalis fubfcripfi, . LVII, Eugenius , &c. venerabilibus fratribus Bartholo- ‘meo archiepifcopo Spalatenfi Chriftophoro epi- fcopo Cervicnfi, ac diletto filio Nicolao fan- &e Marin de Moniátis Monts Regalis diece- Jis monaflerii abbati , falutem , c. Um vos ad petendum quaecumque in Ba-B fileenfi cońcilio contra perfonam , aucto-- fitatem ac libertatera nofirzm, & apoftolice: fedis, ac venerabilium fratrum nostrorum fan- €te Romane .ecclefie cardinalium , & alioram quorumcumque nobis zdherentium' da & gesta, per dictum) concilium revocaii, X in pristimum statum reduci per literas nostras de- puerverimus y. idcirco ad. tollendum omnem diffenfionis ferópulum, vobis in eventum re- vocationis prediQz omnia & fingula, que per nos feu auctoritate nostra contra dictum Concilium , feu fingulares perfonas diéti con- eilii, cujulcumgue status; preeminentie feu conditionis existant, etiamíi fint dile eccic- X PRIMA $28 dum pro necefftate gerendarum rerum hir que prefentiam soffram exigant non poffue mus perfomalirer interefle , humane carnis ine firmitatem advertentes, his rebus adduciraus promptum fpiritum , ut quantum in nobis eft grata domino fervitia conferamus, Dudum fi- quidem facrum generale Bafileenfe concilium pro reformatióne ecclefim , extirpatione heré- fom , & pace populi Chriftiani , juxia gene- ralium Conflanrienfis &t Senenfis conciliorum ftatuta , ordinationemque felicis zecordationis Martini pape V. oredecetforis noftri , celebra- :i mandavimus, Cumque nihil magis optemus quam ipfum concilium felicem habere pro- greffum , & ad debitum fnem perduci, nof- que propter debilitatem: corporis noftri ad. ci- vitatem Bafileenfem per santa terra:um (pati imprefeutiarum transferre non poffumus, vos fide, bonitate, vite integritate & fapientia preclaros, confilii magnitudine confpicuos , àc.in maximis noftris & ecclefie przfarz ne- gotiüs diuturna experientiz comprobatos , prout etiam ante decreveramus , legatos noítros. &c fedis apoflolice cum plena & omnimoda po- teftate lepatorum de latere, de fratrum nostro- rum confilio , auctoritate apostolica tenore prefentium constituimus & ordinamus , vofque ad prefaiam civitatem. Bafileenfem ad prefi- dendum in diclo concilio tamquam pacis an- gelos previdimus destinańdos. idcirco vobis fig cardinales, quovis modo faéta Gt gesta ef- C& illis, feu illi ex vobis, quos vel quem in fent, ctiamíi de cis yel corum aliquo haben- da effe: in literis nostris mentio fpecialis, re- vocandi pariter, & im statum pristinum redu- cendi suCtoritste apostolica, de predictorum fratrum nostrorum confilio ; plenem - & libe- ram tenore prefentium concedimus faculta- tem: volentes quod in executione .pradicto- zum duo ex vobis, tertio abfíente, vel alias quomodolibet. impedito, feu men intereffen- £e, procedere. valeatis; ratum & gratum ha- bitur quidquid in premiffis & circa pramife fa per vos, feu duos ex vobis, ut premittie dur, fer Gc. exequi conügerit: idque facie- mus ufijue ad fatibfadionem condignam , au- iore domino, inviolabiliter obfervari. Datum Roma apud fan&dum Petrum, 2n-. no incarnationis dominicz millefimo quadriu- géntefimo trigefimotertio , Idibus Augusti, pontificatus nostri abno tcrtio. Ego Antonius titni$ fancti Marcelli manu. propria fubferipfi . Ego jordanus epifcopus Sabinenfis ad fidem .manu propria fubferipfi Ego Lucidus fancic Marie in. Coftnedin dia- €onus cardinalis fubfcripfi, ; LIX. BULLE PRESIDENTIUM, dite Bafileenfi concilio pro tempore coasige- rit intereffe , nostro & fedis apostolice no- mine & auétoricace in dicto concilio prefi- dendi, nec non omnia & fingula, que ad generalem reformationem ecclefie in capite če da membris & perünentibus ad ez , extirpa- tioneim berefum , pacem Gt concordiam prin- cipum & totius populi Christiani noveritis per- tüere, promovendi, proponendi, atque cum confenfu, deliberatione & approbaüone ptrze- fati Bafileenfis concillii tractandi, ordinandi, deliberandi , couciudendi, statuendi, difpo- nendi, termioandi , decernendi, decidendi , declarandi & exequendi. infuper contradicto- Dres omnes & rebelles ,, -cujuicomque status, gradus, preeminentiz vel conditionis existant ; & quavis ecclefiastica vel mundana: etiamfi regali , cardinalatus vel pontificzli prefulgeant dignitate, per cen(uram ecciefiasticam, & a- lia juris remedia , appellaüone postpofiia , compefcendo : & fuper his auxilium brachii fiecularis imwocandi , pr&fertim cariffini im Christo fiii nostri Sigifinundi Romanorum im- peratoris femper August ac Hungarie S Bo- hemiz regis illustris, qui tam cx dignitatis fue debito ; quem. juramenti nobis prastiti ; ad hoc nofeitur obligatus. Ncc non omuia a. lia & fingula cum confeafa, deliberatione &c approbatione dici concilii, ut premitürur , Jugenius epifcopus fervus Jervorum "Dei vene-Wagendi, gerendi Sc faciendi , que in premif- zabilibus fratribus Jordane Sabinenfi , c^ Pe. tro. Albanenff, epifcopis , ac dileBis filiis: Ni- ' colao lul fantle Qrucis:in -Jerufalem, er. Angelotto tituli. fant Marci, presbyteris fan- He Romane ecclefie cardinalibus , apoffoli=, ce fedis legotis, falutem & apoftolicaza be- neditlionem . — - Lta nos cuta foHcitat, dum unice (edis, cui divifa voluntate prefumus, ponde- - vofum anxie fervitutis officium cogitamus, St fis & circa premiffa, & tam: circa modum & ordinationem celebrationis prafati Bafileenfis concilii , £ omnium & fingulorum in eo a- gendorum , quam eorum decifionem ; perfe-. ćtionem Gt executionem videritis neceffaria fo- *e, aut quomodolibet opportuna. Et que Ro« inani pontificis & fedis apostolice nomina in generalibus conciliis praefidentes , in ' predictis feu circa predicta per omnia gerere 8t face- re confaevcrant ,-& poffunt, de praediorum fragrum nostrorum «onfilio,. auctoritate prae | di£ta 

Strana 576
Se Marpine Cod. MS die chine, Nes &d« fy. Re «35 APPENDI Ego Antonius tituli (2nd Marcelli manuA propria fubferipfi, . Xgo Jordanus epiftopus Sabinenfis ad fidem s^anu propria fübfcriph. : Ego Lucidus fantie Marie în Cofmedin diaconus cardinalis fubfcripfi, . LVII, Eugenius , &c. venerabilibus fratribus Bartholo- m«o archiepifcopo Spalatenfi Chriftophoro epi- fcopo Cervicnfi, ac diletto filio Nicolao fan- &e Marin de Moniátis Monts Regalis diece- Jis monaflerii abbati , falutem , c. Um vos ad petendum quaecumque in Ba-B fileenfi cońcilio contra perfonam , aucto-- fitatem ac libertatera nofirzm, & apoftolice: fedis, ac venerabilium fratrum nostrorum fan- €te Romane .ecclefie cardinalium , & alioram quorumcumque nobis zdherentium' da & gesta, per dictum) concilium revocaii, X in pristimum statum reduci per literas nostras de- puerverimus y. idcirco ad. tollendum omnem diffenfionis ferópulum, vobis in eventum re- vocationis prediQz omnia & fingula, que per nos feu auctoritate nostra contra dictum Concilium , feu fingulares perfonas diéti con- eilii, cujulcumgue status; preeminentie feu conditionis existant, etiamíi fint dile eccic- X PRIMA $28 dum pro necefftate gerendarum rerum hir que prefentiam soffram exigant non poffue mus perfomalirer interefle , humane carnis ine firmitatem advertentes, his rebus adduciraus promptum fpiritum , ut quantum in nobis eft grata domino fervitia conferamus, Dudum fi- quidem facrum generale Bafileenfe concilium pro reformatióne ecclefim , extirpatione heré- fom , & pace populi Chriftiani , juxia gene- ralium Conflanrienfis &t Senenfis conciliorum ftatuta , ordinationemque felicis zecordationis Martini pape V. oredecetforis noftri , celebra- :i mandavimus, Cumque nihil magis optemus quam ipfum concilium felicem habere pro- greffum , & ad debitum fnem perduci, nof- que propter debilitatem: corporis noftri ad. ci- vitatem Bafileenfem per santa terra:um (pati imprefeutiarum transferre non poffumus, vos fide, bonitate, vite integritate & fapientia preclaros, confilii magnitudine confpicuos , àc.in maximis noftris & ecclefie przfarz ne- gotiüs diuturna experientiz comprobatos , prout etiam ante decreveramus , legatos noftres & fedis apoflolice cum plena & omnimoda po- teftate lepatorum de latere, de fratrum nostro- rum confilio , auctoritate apostolica tenore prefentium constituimus & ordinamus , vofque ad prefaiam civitatem. Bafileenfem ad prefi- dendum in diclo concilio tamquam pacis an- gelos previdimus destinańdos. idcirco vobis fig cardinales, quovis modo faéta Gt gesta ef- C& illis, feu illi ex vobis, quos vel quem in fent, ctiamíi de cis yel corum aliquo haben- da effe: in literis nostris mentio fpecialis, re- vocandi pariter, & im statum pristinum redu- cendi suCtoritste apostolica, de predictorum fratrum nostrorum confilio ; plenem - & libe- ram tenore prefentium concedimus faculta- tem: volentes quod in executione .pradicto- zum duo ex vobis, tertio abfíente, vel alias quomodolibet. impedito, feu men intereffen- £e, procedere. valeatis; ratum & gratum ha- bitur quidquid in premiffis & circa pramife fa per vos, feu duos ex vobis, ut premittie dur, fer Gc. exequi conügerit: idque facie- mus ufijue ad fatibfadionem condignam , au- iore domino, inviolabiliter obfervari. Datum Roma apud fan&dum Petrum, 2n-. no incarnationis dominicz millefimo quadriu- géntefimo trigefimotertio , Idibus Augusti, pontificatus nostri abno tcrtio. Ego Antonius titni$ fancti Marcelli manu. propria fubferipfi . Ego jordanus epifcopus Sabinenfis ad fidem .manu propria fubferipfi Ego Lucidus fancic Marie in. Coftnedin dia- €onus cardinalis fubfcripfi, ; LIX. BULLE PRESIDENTIUM, dite Bafileenfi concilio pro tempore coasige- rit intereffe , nostro & fedis apostolice no- mine & auétoricace in dicto concilio prefi- dendi, nec non omnia & fingula, que ad generalem reformationem ecclefie in capite če da membris & perünentibus ad ez , extirpa- tioneim berefum , pacem Gt concordiam prin- cipum & totius populi Christiani noveritis per- tüere, promovendi, proponendi, atque cum confenfu, deliberatione & approbaüone ptrze- fati Bafileenfis concillii tractandi, ordinandi, deliberandi , couciudendi, statuendi, difpo- nendi, termioandi , decernendi, decidendi , declarandi & exequendi. infuper contradicto- Dres omnes & rebelles ,, -cujuicomque status, gradus, preeminentiz vel conditionis existant ; & quavis ecclefiastica vel mundana: etiamfi regali , cardinalatus vel pontificzli prefulgeant dignitate, per cen(uram ecciefiasticam, & a- lia juris remedia , appellaüone postpofiia , compefcendo : & fuper his auxilium brachii fiecularis imwocandi , pr&fertim cariffini im Christo fiii nostri Sigifinundi Romanorum im- peratoris femper August ac Hungarie S Bo- hemiz regis illustris, qui tam cx dignitatis fue debito ; quem. juramenti nobis prastiti ; ad hoc nofeitur obligatus. Ncc non omuia a. lia & fingula cum confeafa, deliberatione &c approbatione dici concilii, ut premitürur , Jugenius epifcopus fervus Jervorum "Dei vene-Wagendi, gerendi Sc faciendi , que in premif- zabilibus fratribus Jordane Sabinenfi , c^ Pe. tro. Albanenff, epifcopis , ac dileBis filiis: Ni- ' colao lul fantle Qrucis:in -Jerufalem, er. Angelotto tituli. fant Marci, presbyteris fan- He Romane ecclefie cardinalibus , apoffoli=, ce fedis legotis, falutem & apoftolicaza be- neditlionem . — - Lta nos cuta foHcitat, dum unice (edis, cui divifa voluntate prefumus, ponde- - vofum anxie fervitutis officium cogitamus, St fis & circa premiffa, & tam: circa modum & ordinationem celebrationis prafati Bafileenfis concilii , & omnium & fingulorum in eo a- gendorum , quam eorum decifionem ; perfe-. ćtionem Gt executionem videritis neceffaria fo- *e, aut quomodolibet opportuna. Et que Ro« inani pontificis & fedis apostolice nomina in generalibus conciliis praefidentes , in ' predictis feu circa predicta per omnia gerere 8t face- re confaevcrant ,-& poffunt, de praediorum fragrum nostrorum «onfilio,. auctoritate prae | di£ta 

Strana 577
$77 CONCILII BASILEENSIS, 578 dicta plenam & liberam tenore prefentium À cardinalibus concefífa deu conceffis ,. ‘& , que- concedimus facultatem ; rgtum & gratum ha- biturà quidquid fuper premiffi per vos > feu illos vel illum ex vobis,-quos vei quem in prefato concilio ( ut premittitur ) interefie :ontigerit, una:cum eodem generali Bafileenfi concilio deliberatum , ordinatum , conclufum , ftaturum , difpofitum & decretum fuerit. Id- que faciemus uíque ad fatisfaQionem condi- gnam , auctore domino, inviolabiliter obfer- vari. Quocirca circumfpectioni veílrze per a- poftolica ícripta mandamus, quatenus injan- &um vobis minifterium laboris hujufmodi pro Dei ac noflra & fedis apoftolicæ reveren- tia fufcipientes , illad juxta daram vobis a inadmodum ipfis cardinalibus dedimus i& man- datis plenius continetur , ratum Gc gratum habituri quidquid fuper premiffis & circa premiffa , per vós icu illos , quos ex vobis in dicto concilio pro tempore contigerit inte- refle, juxta facultatem predictam ordinatum, deliberatum, statutum , decretum & difpofi- tum fuerit. Idque faciemus, auctere domi- no, ufque ad fatisfactionem condignam invio- labiliter obferwari . Quocirca - circumipećtioni . vestri per apostolica fcripta committimus & mandamus , quatenus injunétum vobis mini- sterium hujufmodi pro Dei ac nostra & fedis apostolice reverentia fufcipientes , illud in o- domino prudentiam exequamini , quo fructus DB mnibus Gc fingulis fupradictis, juxta datam optaii veniant, quos fperamus: vofque illam, quz pias caufas agentibus füperna retributio- ne impenditur , gloriam confequamini fclici- tatis æternæ. Datum Roma apud fanctum Petrum, an- no incarnationis dominice millefimo quadrin- gentefimo 'trigefimo tertio , decimo octavo Kalendas Januarii , pontihcamus noftri anno tertio , LX. Eugenius epifcepus fervus fervorum, Dei venera- . bilibus fratribus Joanni archiepifcopo T'arenti- no, € Petro epifcopo Paduano , ac dilettoC fo Ludevico abbat monaflerii S. Juflina Paduana , falutem € apoflolicam benedittio- nem o # {Um facrum generale Bafileenfe concilium , juxta Conftantienfis 8x Senenfis conci- liorum ítatuta , celebrari mandaverimus , di- lectum filium Julianum fan&di Angeli , fan- €t Romane ecclefie diacónum cardinalem , cidem concilio noftro &. fedis apoftolice no- Dine , prout etiam per felicis recordationis. Marinum papam V. predecefforem noftrum ad id deputatus fuerat, prefidere mandavi- imus. Postmodum vero venerabiles fratres no- vobis a domino prudentiam , omni studio & indusiria exequamini, «quo fructus optati ve- niabt , quos fperamus ; vofque illam que pias caufas agentibus fuperna. retriburione im- penditur gloriam confequaraini felicitatis =- tern. . Datum Rome apud fancturmn Petrum, anno incarnationis dominice mille(imo quadringen- tefimo trigefimotertio , decimofeptimo Kalen- das Januarii, pontificatus nostri anno tertio. LXI. Eugenius epifcopus ferous fervorum Dei diletlo Elio Juliano fantti Angeli: diacono cardinali , apofiolicz fedis legato, falutem & apoflolicam beneditlionem , Uctoritate præfentium БЫ injungimus ; quatenus. prefidentiam in facro generali Bafileenfi concilio , ad quam felicis recorda- tionis Martini pape V. predecefforis nostri Gc nostra auctoritate. deputatus extitisü , una cum .alis iegatis G&t preüdentibus ac eorum fubsritutis per nos postmodum deputatis, feu in futurum deputandis, juxta facultatem per nos eis conceffam , nostro & fedis apostoliez nomine continues, ac fecundum tibi datam a Deo prudentiam cum praefatis ( ut prewmitti- sircs Jordanum Sabineniem , 6x Perruma Al-Dzur ) ad, debitum .X felicem finem cum Dei banenfem , nec non dilectos filios Nicofaum . tituli S. Crucis in Jerufaiem, & ÁAngelottum tituli S. Marci , fanQæ Romanæ ecclefæ epi- {topos & presbyteros cardinales, ad hujufmo- di concilii prefidentiam etiem deputavimus , prout in literis nostris faperinde confectis ple- nius conünetur. Cumque aliqui expost depu- tati. ex nonnullis rationabilibus & honestis caufis adhuc occupati , ad dictum concilium necdum irer airipientes forfitan venire tarda- sent, nolentes profecutionem dicti concilii a« liquatenus impcdiri vel erism differri, vos , feu iltos ex vobis quos in dicto concilio pro temporc contigerit mtereffe, fide, bonitate & honore X utilirate reipublicæ Christianæ- per: ducere studeas . |. Datum Rome apud fan&um Petrom , an=: no incarnationis dominice 1433. decimofexte- Kalendas Januarii, pontificatus nostri anno 7ertio . ` XXII. Epiffola domini paps miffa concilio. Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei veneras bilibus fratribus, c diletlis filiis in. facro Bae Jftleenfi concio. congregatis , falutem & apo- pradentia preclaros , ac in magnis nostris &E ffolicam bencdiétionem , præfaiæ ecclefie negotiis longa experientia comprobatos , ad przfidenriam di&i concilii nostro & apostolice fcdis nomine loco dicto- rum cardinalium , & in ipforum vel aliquo- zum aut alicujus ex ipfis abfentia de fratrum nostrorum confilio deputamus , cum omnimo- ‘da potestate di&um concilium una cum illis, qui pro tempore prefentes fuerint, continnan- di, nec non omnia & fingula gerendi, agen- di, S& difponendi, de quibus in literis no- 8tris fuper præfidentia & facultate prefatis Coacil. General. Tom. XXIX. Tttimus illuc diie&tum filium Ohristopho- rum CGaratonuim magistrum in artibus, fecretarium &с familiarem nostrum , quem an- no preterito circa fanctiffne unionis mate- riam inter occidentalem & orientalem eccle- fias Constantinopolim .mifimus. Rediit autem , & circa materiam praedictam plene de omni- bus informatus est. Quamobrem fraternitates &devoriones vestre in ram fantto & divi- no opese illum audire velint , fibique im Oo rela- 

Strana 578
$77 CONCILII BASILEENSIS, 578 dicta plenam & liberam tenore prefentium À cardinalibus concefífa deu conceffis ,. ‘& , que- concedimus facultatem ; rgtum & gratum ha- biturà quidquid fuper premiffi per vos > feu illos vel illum ex vobis,-quos vei quem in prefato concilio ( ut premittitur ) interefie :ontigerit, una:cum eodem generali Bafileenfi concilio deliberatum , ordinatum , conclufum , ftaturum , difpofitum & decretum fuerit. Id- que faciemus uíque ad fatisfaQionem condi- gnam , auctore domino, inviolabiliter obfer- vari. Quocirca circumfpectioni veílrze per a- poftolica ícripta mandamus, quatenus injan- &um vobis minifterium laboris hujufmodi pro Dei ac noflra & fedis apoftolicæ reveren- tia fufcipientes , illad juxta daram vobis a inadmodum ipfis cardinalibus dedimus i& man- datis plenius continetur , ratum Gc gratum habituri quidquid fuper premiffis & circa premiffa , per vós icu illos , quos ex vobis in dicto concilio pro tempore contigerit inte- refle, juxta facultatem predictam ordinatum, deliberatum, statutum , decretum & difpofi- tum fuerit. Idque faciemus, auctere domi- no, ufque ad fatisfactionem condignam invio- labiliter obferwari . Quocirca - circumipećtioni . vestri per apostolica fcripta committimus & mandamus , quatenus injunétum vobis mini- sterium hujufmodi pro Dei ac nostra & fedis apostolice reverentia fufcipientes , illud in o- domino prudentiam exequamini , quo fructus DB mnibus Gc fingulis fupradictis, juxta datam optaii veniant, quos fperamus: vofque illam, quz pias caufas agentibus füperna retributio- ne impenditur , gloriam confequamini fclici- tatis æternæ. Datum Roma apud fanctum Petrum, an- no incarnationis dominice millefimo quadrin- gentefimo 'trigefimo tertio , decimo octavo Kalendas Januarii , pontihcamus noftri anno tertio , LX. Eugenius epifcepus fervus fervorum, Dei venera- . bilibus fratribus Joanni archiepifcopo T'arenti- no, € Petro epifcopo Paduano , ac dilettoC fo Ludevico abbat monaflerii S. Juflina Paduana , falutem € apoflolicam benedittio- nem o # Um facrum generale Bafileenfe concilium , juxta Conftantienfis 8x Senenfis conci- liorum ítatuta , celebrari mandaverimus , di- lectum filium Julianum fan&di Angeli , fan- €t Romane ecclefie diacónum cardinalem , cidem concilio noftro &. fedis apoftolice no- Dine , prout etiam per felicis recordationis. Marinum papam V. predecefforem noftrum ad id deputatus fuerat, prefidere mandavi- imus. Postmodum vero venerabiles fratres no- vobis a domino prudentiam , omni studio & indusiria exequamini, «quo fructus optati ve- niabt , quos fperamus ; vofque illam que pias caufas agentibus fuperna. retriburione im- penditur gloriam confequaraini felicitatis =- tern. . Datum Rome apud fancturmn Petrum, anno incarnationis dominice mille(imo quadringen- tefimo trigefimotertio , decimofeptimo Kalen- das Januarii, pontificatus nostri anno tertio. LXI. Eugenius epifcopus ferous fervorum Dei diletlo Elio Juliano fantti Angeli: diacono cardinali , apofiolicz fedis legato, falutem & apoflolicam beneditlionem , Uctoritate præfentium БЫ injungimus ; quatenus. prefidentiam in facro generali Bafileenfi concilio , ad quam felicis recorda- tionis Martini pape V. predecefforis nostri Gc nostra auctoritate. deputatus extitisü , una cum .alis iegatis G&t preüdentibus ac eorum fubsrtutis per nos postmodum deputatis , feu in futurum deputandis, juxta facultatem per nos eis conceffam , nostro & fedis apostoliez nomine continues, ac fecundum tibi datam a Deo prudentiam cum praefatis ( ut prewmitti- sircs Jordanum Sabineniem , 6x Perruma Al-Dzur ) ad, debitum .X felicem finem cum Dei banenfem , nec non dilectos filios Nicofaum . tituli S. Crucis in Jerufaiem, & ÁAngelottum tituli S. Marci , fanQæ Romanæ ecclefæ epi- {topos & presbyteros cardinales, ad hujufmo- di concilii prefidentiam etiem deputavimus , prout in literis nostris faperinde confectis ple- nius conünetur. Cumque aliqui expost depu- tati. ex nonnullis rationabilibus & honestis caufis adhuc occupati , ad dictum concilium necdum irer airipientes forfitan venire tarda- sent, nolentes profecutionem dicti concilii a« liquatenus impcdiri vel erism differri, vos , feu iltos ex vobis quos in dicto concilio pro temporc contigerit mtereffe, fide, bonitate & honore X utilirate reipublicæ Christianæ- per: ducere studeas . |. Datum Rome apud fan&um Petrom , an=: no incarnationis dominice 1433. decimofexte- Kalendas Januarii, pontificatus nostri anno 7ertio . ` XXII. Epiffola domini paps miffa concilio. Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei veneras bilibus fratribus, c diletlis filiis in. facro Bae Jftleenfi concio. congregatis , falutem & apo- pradentia preclaros , ac in magnis nostris &E ffolicam bencdiétionem , præfaiæ ecclefie negotiis longa experientia comprobatos , ad przfidenriam di&i concilii nostro & apostolice fcdis nomine loco dicto- rum cardinalium , & in ipforum vel aliquo- zum aut alicujus ex ipfis abfentia de fratrum nostrorum confilio deputamus , cum omnimo- ‘da potestate di&um concilium una cum illis, qui pro tempore prefentes fuerint, continnan- di, nec non omnia & fingula gerendi, agen- di, S& difponendi, de quibus in literis no- 8tris fuper præfidentia & facultate prefatis Coacil. General. Tom. XXIX. Tttimus illuc diie&tum filium Ohristopho- rum CGaratonuim magistrum in artibus, fecretarium &с familiarem nostrum , quem an- no preterito circa fanctiffne unionis mate- riam inter occidentalem & orientalem eccle- fias Constantinopolim .mifimus. Rediit autem , & circa materiam praedictam plene de omni- bus informatus est. Quamobrem fraternitates &devoriones vestre in ram fantto & divi- no opese illum audire velint , fibique im Oo rela- 

Strana 579
APPENDIX PRIMA 580 relationibus fuis plenam & credulam fidem ad- A navigiis Deo propitio, in portum Pifantım de- hibere. Datum Florentie anno incarnasionis domi- nice millefimo quadringentefimo trigefimo- quarto, decimo Kalendas Martii, pontificatus poftri anno quarto , R. de Valentia. A. de Florentia, LX. Epiftola Kugenii Papa ÎV. ad congilium Bafileenfe , Fugenius epifcopus [ervus fervorum Dei venera- bilibus fratribus & dilettis filiis in facro gene- rali Bafileenfi concilio congregats falutem & apoflolicam benedittionem . Xiflimaret forfitan aliquis, ex his quæ fu- . periori tempore precefferunt , mentes no- ftras non ufquequaque fine nubilo exiftere : fed fi quiecumque per oratores noftros, pre- fertim hoc ultimo loco , vobis offerri juffimus, recie intueri voluerit, ferenXtatem pectoris no- ftri (ut de nobis loquamur) fatis intelliget , Neque id efficere difficile nobis fuerat, qui wobifcum in eumdem finem femper procefli- mus.: folum in loco celebrandi concilii , fal- va femper pietate , diffenfimus . Nec mirum , cum Paulus.& Barnabas propter Joannem co- gnomento Marcum, invicem diffentientes fe- venimus. Deinde fani & incolumes, ipfo Deo juvante, hedie huc applieuimus. In quem io- cum mulio honore, reverentia, & devotione fufcepti fumus. Supereft ut eo affe&iu , quo coepiflis , in Deum quotidie fuccrefcentes , ad generalem ecclefiæ reformationem fine ulre- riori mora vigiles fitis. Sic devoriones: veftras exhortamur in domino. Noflis enim quantum ga indigeat religio Chriliena : quia (ut ait propheta) a planta pedis ufque ad verticem non est in ea fanitas. Non multa difputatio- ne opus est, fed obfervatione & exemplo . Quibus veluti quodam optimo re&ore ea quæ a fanctis patribus divino fpiritu constituta funt Bdirigantur , faumque artingant cffecdtum. Ho- rum. fanctorum patrum imitatores estote , fi- €ut veri condifcipuli & fiii Dei cariffimi. Si qua iguur pietas , f£ qua confolatio in. Chriffo , implete defiderium €&. gaudium noftrum , imo & bonorum omnium. Non deerit vobis gratia divina, neque bonorum fubfidia, fic in domi- no confidimus . Quantum autem ad nos per- tiner, omnes operas nostras pro his rebus li- benter offerimus, nihil pro nostro officio pre- iermittentes, quo gloriam Deo; pacem & fa- lutem populo Christiano ex his fanctis operi- bus vindicemus. Datum Florentie anno dominice incarnatio- pis millefimo quadringentefimo trigefimoquar- parati -fint, quos tamen ‘Chrifti evangelium co-Cto, nono Kalendas Julii, pontifçatus nostri pulabat. Optavimus pacem, optavimus eccle- fie reformationem : ob hanc rem non {olum ceffimus vobis, fed etiam per literas noftras decreto veflro , quemadmodum dictaftis, an- nuimus. Poft hec majorem in modum ( ut præfati fumus )'aperuimus cor nofirum , Me- rum replicamus: Hoc noftrum propofitum eft, hic nofler affedus, vos amare ut filios, ob- fervare ut fratres, & in benedictionibus dul- cedinis una nobis precipua caritate conítrin- gi. Sic etiam de vobis confidimus , ut non alii apud vos fitis, fed pro ipfius apoflolice fedis reverentia fideles & devotos animos ad nos habeatis. Hujus fiquidem confidentie fi. gna perfpeximus . Primo , quod ex noftro D confenfu ad facrum generale Dafileenfe conci- lium plurimum lærati efüs . [terum , quod præfidentes noftros affedtu & opere amodo fic vobis conjuncdios, ut pene unum invicem effe videamini , audimus. Ex his congratula- mur plurimum devotionibus veftris, congratu- lamur ecclefie fan&te, cui profectum evenire fperamus. Gongratulamur & ipfi apoftolice fe- di, que diu, non quidem defe&u noftro , fed (ut ita dicamus) temporis malignitate affli- &a & angufliata, confolari & honoraria vo- bis expectat, ut' enim vetera. veluri diu vulga- ta pretereamus , quis fine. dolorc & lacrymis. tranfeat que his diebus Rome pafli fumus ? anno quarto, LXIV. Epiftola Eugenii Pape IV. ad legatos fuos concilio prefidentes . Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei dilellis filiis Nicolao. tituli. fantle. crucis in. Jerufalem a Joanni tituli fanktt Petsi ad. Vincula, & Ju- liano tiui fanis Sabine , fancla Romane ec- clefe presbyteris cardinalibus, apoflolice fedis legatis , ac venerabilibus fratribus. Jaanni ar- chiepifcopo T'arentino , & Petro. epifcopo Pa- duano, pro nobis in facro Bafileenfi concilio prefrdentibus , falutem. €? > apofłolicam benedi- éonem . NI est infolitum inimico hominis fuper- feminare zizaniam , ut etiam inter eos qui pari pietate contendunt, ut in unum fi nem conveuiant, ex ipfis procedendi mediis, qui pro diverítate humanorum fenfuum in fe» met differentes redduntur, nonnunquam varia diffdia , quæ mutuam caritatem vulnerent, oriantur. Hoc autem inter nos & nonnullos tx venerabilibus fratribus Sc dilectis filiis fa- cri generalis Bafileenfis concilii fuperiori tem- pore eveniffe confpeximus . Quod tamen , di vina annuente clementia, tandem concordia Non enim incognitum cft, quid confpirationis EIocum & pacis invenip. Postmodum vero in nos actum fit, quid in venerabiles fratres noftros fan&de Romane ecclefie cardinales , quid denique in noftros & curiales omnes ; quo etiam confilio, quibus mediis, pro aucto- re, aut quo fine omnia ifla procefferint , Quid ultra hec in aliis terrisecclefie Romans quo- *idie machinetur; fatis perfpicuum eft. Chri- ftas pro fua pietate eos omnes ad frugem me- lioris vite convertat. Ob has & alias juftas caufas cenfuimus malignitati effe cedendum . Xaque ex Urbe pro&i, cum galeis & aliis quafi intcr nos & ipfos nova emergeret dif. ferentia , per novos oratores ejus generalis concilii de ścryanda eorum conclufione cum Grecis, de dandis indulgentiis, de caufis fup- pofitorum dicti concilit non admittendis, de officialibus nostris ad curiam nostram non vo- tandis, de electionibus expectandis, aut et- jam confirmandis, de annatis, de fervitiis com- munibus, & fimilibus non recipiendis fuimus requifiti. Ad que omnia per nostros oratores plene refpondimus, Et licet. ex illis refponfioni- bus Ffai. 3e Philipp. 21. 

Strana 580
APPENDIX PRIMA 580 relationibus fuis plenam & credulam fidem ad- A navigiis Deo propitio, in portum Pifantım de- hibere. Datum Florentie anno incarnasionis domi- nice millefimo quadringentefimo trigefimo- quarto, decimo Kalendas Martii, pontificatus poftri anno quarto , R. de Valentia. A. de Florentia, LX. Epiftola Kugenii Papa ÎV. ad congilium Bafileenfe , Fugenius epifcopus [ervus fervorum Dei venera- bilibus fratribus & dilettis filiis in facro gene- rali Bafileenfi concilio congregats falutem & apoflolicam benedittionem . Xiflimaret forfitan aliquis, ex his quæ fu- . periori tempore precefferunt , mentes no- ftras non ufquequaque fine nubilo exiftere : fed fi quiecumque per oratores noftros, pre- fertim hoc ultimo loco , vobis offerri juffimus, recie intueri voluerit, ferenXtatem pectoris no- ftri (ut de nobis loquamur) fatis intelliget , Neque id efficere difficile nobis fuerat, qui wobifcum in eumdem finem femper procefli- mus.: folum in loco celebrandi concilii , fal- va femper pietate , diffenfimus . Nec mirum , cum Paulus.& Barnabas propter Joannem co- gnomento Marcum, invicem diffentientes fe- venimus. Deinde fani & incolumes, ipfo Deo juvante, hedie huc applieuimus. In quem io- cum mulio honore, reverentia, & devotione fufcepti fumus. Supereft ut eo affe&iu , quo coepiflis , in Deum quotidie fuccrefcentes , ad generalem ecclefiæ reformationem fine ulre- riori mora vigiles fitis. Sic devoriones: veftras exhortamur in domino. Noflis enim quantum ga indigeat religio Chriliena : quia (ut ait propheta) a planta pedis ufque ad verticem non est in ea fanitas. Non multa difputatio- ne opus est, fed obfervatione & exemplo . Quibus veluti quodam optimo re&ore ea quæ a fanctis patribus divino fpiritu constituta funt Bdirigantur , faumque artingant cffecdtum. Ho- rum. fanctorum patrum imitatores estote , fi- €ut veri condifcipuli & fiii Dei cariffimi. Si qua iguur pietas , f£ qua confolatio in. Chriffo , implete defiderium €&. gaudium noftrum , imo & bonorum omnium. Non deerit vobis gratia divina, neque bonorum fubfidia, fic in domi- no confidimus . Quantum autem ad nos per- tiner, omnes operas nostras pro his rebus li- benter offerimus, nihil pro nostro officio pre- iermittentes, quo gloriam Deo; pacem & fa- lutem populo Christiano ex his fanctis operi- bus vindicemus. Datum Florentie anno dominice incarnatio- pis millefimo quadringentefimo trigefimoquar- parati -fint, quos tamen ‘Chrifti evangelium co-Cto, nono Kalendas Julii, pontifçatus nostri pulabat. Opravimus pacem, optavimus eccle- fie reformationem : ob hanc rem non {olum ceffimus vobis, fed etiam per literas noftras decreto veflro , quemadmodum dictaftis, an- nuimus. Poft hec majorem in modum ( ut præfati fumus )'aperuimus cor nofirum , Me- rum replicamus: Hoc noftrum propofitum eft, hic nofler affedus, vos amare ut filios, ob- fervare ut fratres, & in benedictionibus dul- cedinis una nobis precipua caritate conítrin- gi. Sic etiam de vobis confidimus , ut non alii apud vos fitis, fed pro ipfius apoflolice fedis reverentia fideles & devotos animos ad nos habeatis. Hujus fiquidem confidentie fi. gna perfpeximus . Primo , quod ex noftro D confenfu ad facrum generale Dafileenfe conci- lium plurimum lærati efüs . [terum , quod præfidentes noftros affedtu & opere amodo fic vobis conjuncdios, ut pene unum invicem effe videamini , audimus. Ex his congratula- mur plurimum devotionibus veftris, congratu- lamur ecclefie fan&te, cui profectum evenire fperamus. Gongratulamur & ipfi apoftolice fe- di, que diu, non quidem defe&u noftro , fed (ut ita dicamus) temporis malignitate affli- &a & angufliata, confolari & honoraria vo- bis expectat, ut' enim vetera. veluri diu vulga- ta pretereamus , quis fine. dolorc & lacrymis. tranfeat que his diebus Rome pafli fumus ? anno quarto, LXIV. Epiftola Eugenii Pape IV. ad legatos fuos concilio prefidentes . Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei dilellis filiis Nicolao. tituli. fantle. crucis in. Jerufalem a Joanni tituli fanktt Petsi ad. Vincula, & Ju- liano tiui fanis Sabine , fancla Romane ec- clefe presbyteris cardinalibus, apoflolice fedis legatis , ac venerabilibus fratribus. Jaanni ar- chiepifcopo T'arentino , & Petro. epifcopo Pa- duano, pro nobis in facro Bafileenfi concilio prefrdentibus , falutem. €? > apofłolicam benedi- éonem . NI est infolitum inimico hominis fuper- feminare zizaniam , ut etiam inter eos qui pari pietate contendunt, ut in unum fi nem conveuiant, ex ipfis procedendi mediis, qui pro diverítate humanorum fenfuum in fe» met differentes redduntur, nonnunquam varia diffdia , quæ mutuam caritatem vulnerent, oriantur. Hoc autem inter nos & nonnullos tx venerabilibus fratribus Sc dilectis filiis fa- cri generalis Bafileenfis concilii fuperiori tem- pore eveniffe confpeximus . Quod tamen , di vina annuente clementia, tandem concordia Non enim incognitum cft, quid confpirationis EIocum & pacis invenip. Postmodum vero in nos actum fit, quid in venerabiles fratres noftros fan&de Romane ecclefie cardinales , quid denique in noftros & curiales omnes ; quo etiam confilio, quibus mediis, pro aucto- re, aut quo fine omnia ifla procefferint , Quid ultra hec in aliis terrisecclefie Romans quo- *idie machinetur; fatis perfpicuum eft. Chri- ftas pro fua pietate eos omnes ad frugem me- lioris vite convertat. Ob has & alias juftas caufas cenfuimus malignitati effe cedendum . Xaque ex Urbe pro&i, cum galeis & aliis quafi intcr nos & ipfos nova emergeret dif. ferentia , per novos oratores ejus generalis concilii de ścryanda eorum conclufione cum Grecis, de dandis indulgentiis, de caufis fup- pofitorum dicti concilit non admittendis, de officialibus nostris ad curiam nostram non vo- tandis, de electionibus expectandis, aut et- jam confirmandis, de annatis, de fervitiis com- munibus, & fimilibus non recipiendis fuimus requifiti. Ad que omnia per nostros oratores plene refpondimus, Et licet. ex illis refponfioni- bus Ffai. 3e Philipp. 21. 

Strana 581
58! perí(peximus ramen non effe inconfülrum , fi quid diffieultatis vel ícrupuli, aut fufpicio- nis for(itan fapereffe contigeret , ‘abundantius providere . & defiderium noftrum ad unita- tem & pacem amplius aperire, ita. ur etiam vel parvo nubilo fublato de medio, ad ea, que honorem Dei ae bonum reipublice Chriftia- ne concernunt ante divine claritatis faciem vivis ac íerenis animis intendamus . His igi- tur dibgenter attentis veftris cireumfpe&ioni- bus , de quibus plurimam in domino fidu- ciam obtinemus, omnes & fingulas. differen- tias , dificuliates & fufpiciones, fi quas præ- dictorum occafione { ut prædiximus ) fnperei" fe, aut in futurum emergere forte conringe- B ret, concordandi , tollendi, fedandi, & fo- piendi , fufficienti ramen. provifione quoad an- natas, communia {ervida, & alia in quadam ipfius generalis concilii ordinatione contenta , prius (acta, ac per nationes & provincias ap- probara & recepta , nec non alia in prernif- {fis & circa præmiffa faciendi, per que ad ve- ram & perfe@am caritatem, unanimem con- cordiam inter nos & prefatos fratres & filios noftros pro Dei gloria, exaliatione orthodoxe fidei Chriflianæ, ac copfervatione honoris & digsitatis apoftolicz fedis pervenire poíle vi- desinis , de confilio venerabilium fratrum no- flrorum Jordani Sabinenfis , Brande Portuen- CONCILII BASILEENSIS. bus ei(dem íacro concilio fatisfecifle fperemus , A 582 EPISTOLE SIGISMUNDI IMPERATORIS AD CONCILIUM BASILEENSE Vel pro ipfo ad alios fcripte, hic feparatim congeftz , & juxta datas earum , quantum ex plis conjici potuit , ordinata, LXVI. Supplicatio ad papam pro credentia primorum ' embafatorum domini regis. BE pater & domine reverendillime, "intelleximus venerabiles & egregios viros Jacobum de * Syrek fcholaflicum "Freviren- fem & Thomam Fyme decretorum. doctorem , officialem Parifenfem , oratores facri Bahleen- fis concilii , nobis directos ex ipforum relatu. Qui quod de conrinuarione ipfius concilii , quo in republica Chrifliana nil uiilius ,. nilque per- feétius, perfonabant , permaxime commenda- mus. Et quia ca de re etiam veftræ fandi- iati accedunt, rogamus affectu devotiffmo , quatenus ipfos velitis noftri intuitu & reve- rentia dicti.concilii recommiffos fuícipere ; be- fis, epifcoporum, Joannis tituli. fancti Laureu-C pigne audire, & juxta petita pro honore Dei tii in Lucina, Antonii dtuli fani Marcelli, Joannis tituli fanfti Sixti , Francilci tituli fan- €t Clementis , Angelorti tituli fancti Marci presbyterorum , Lucidi fancte Marie in. Cof- medin , Profperi fancti Ceorgii ad. Velum au- reum , & Dominici fane Marie. in Via la- ta , diaconorum , fanctie Romaue ecclefie cac- dinaliam , plenam & liberam tenore przfen- tium concedimus facultatem, ratum & gra- tum habituri quidquid per vos in premifhs ordinatum , concordatum fuerit ; & conclu- fum. Idque faciemus auctore domino inviola- biliter obfervari . Datum Florentie anno incarnationis domi- , nice millefimo quadringentcfimo trigefimoquin- n} Legs, Auto. He © Horle, to, decimorertio Kalendas Martii, tus noftri anno a quinto. Ego Jordanus. epifcopus Sabinenfis fubfcripfi. Ego Branda epifcopus Portuenfis fubleripli , are, A. de Florentia . F. de * Laude. LXV. Copia bulla translationis Bafileenfis ad. civitatem ferrarienfem , miffa per dominum | Foalterum pontifica- | & commodo Chriftianifmi clementer & * ce- Jeriter adhibendo operam, que utique fandli- j tati veftre incumbit, ut facrum concilium nul- Tatenus inducictur feu muretur : fed ex dire- Qione ejufdem fanétitatis fomenta & incre- menta optata fufcipiat , prout ejus fanéiitas ab'oratoribus ipfius percipiet; quibus noflro nomine velit adhibere credentke plenam fi- dem: & ultra.ea acccuratiffine. deprecamur , wut eadem fanélitas períonas prefarorum ora- torum commendatas velit habere pro compla- ceutia & gratia nobis acceptiffima, Cujus per- D fonam coafervare dignetur , c. LXVII. Epiftola regis ad papam fuper fado concilü. Copie literarum regie majeftatis ad dominum no- . ftrum papam per oratores concilii Bafileenfis deffinatarum . Katiffime pater & domine reverendiffime , nobis fuit indignum quod veftra fancti- tas. receffum & fcripturam fidelium de Bohe- mia geífit moleftam , prout ex bulla ejufdem fanchtatis , que nobis hodie prafentara exi- fit, clare" percepimus. Nam & nos tantam de * Herke canonicum ecclefie fantià Marti-Y: mentis amaritudinem exinde concepimus , ut ni Lcodienfis , ex Bononia . Eugenius epifcopus ferous fervorium Dei ad fu- turam Też memoriam . Odtoris gentium admoniti faluberrima fua- vifimaque doQrina: &c. Vide reliquum infra lomo X11. Concil. General. Tom. XXIX. revera ad plenum referibere neqnemus . Non expediebat * eum hos cunctos contrarios ad velire (an&titatis auditum ita precipiranter de- ducere; quia ipforum fignificatio erat horri- bilis , 8z porius his coramitrenda qui ipfis re- bus confiho adfuerunt, viderunt, & eas cor- poraliter tetigerunt . Ad provifionem autem tanti cafus, tantumque opprobrium gentis fide- lium abftergendum , palpebras noftras non con- traximus : imo vigilando folerter poft reverfio- nem exercitus, mox in przfentia reverendiffimi domini cardinalis legati, electorum , & princi- pum aliorum , omnia remedia cxquifivimüs , Qo 2 qua * forte. cele- ritec expedi- ze : adbiben- * f.hos cvene tuš contra. nos. 

Strana 582
58! perí(peximus ramen non effe inconfülrum , fi quid diffieultatis vel ícrupuli, aut fufpicio- nis for(itan fapereffe contigeret , ‘abundantius providere . & defiderium noftrum ad unita- tem & pacem amplius aperire, ita. ur etiam vel parvo nubilo fublato de medio, ad ea, que honorem Dei ae bonum reipublice Chriftia- ne concernunt ante divine claritatis faciem vivis ac íerenis animis intendamus . His igi- tur dibgenter attentis veftris cireumfpe&ioni- bus , de quibus plurimam in domino fidu- ciam obtinemus, omnes & fingulas. differen- tias , dificuliates & fufpiciones, fi quas præ- dictorum occafione { ut prædiximus ) fnperei" fe, aut in futurum emergere forte conringe- B ret, concordandi , tollendi, fedandi, & fo- piendi , fofficienti ramen provifione quoad an- natas, communia {ervida, & alia in quadam ipfius generalis concilii ordinatione contenta , prius (acta, ac per nationes & provincias ap- probara & recepta , nec non alia in prernif- {fis & circa præmiffa faciendi, per que ad ve- ram & perfe@am caritatem, unanimem con- cordiam inter nos & prefatos fratres & filios noftros pro Dei gloria, exaliatione orthodoxe fidei Chriflianæ, ac copfervatione honoris & digsitatis apoftolicz fedis pervenire poíle vi- desinis , de confilio venerabilium fratrum no- flrorum Jordani Sabinenfis , Brande Portuen- CONCILII BASILEENSIS. bus ei(dem íacro concilio fatisfecifle fperemus , A 582 EPISTOLE SIGISMUNDI IMPERATORIS AD CONCILIUM BASILEENSE Vel pro ipfo ad alios fcripte, hic feparatim congeftz , & juxta datas earum , quantum ex plis conjici potuit , ordinata, LXVI. Supplicatio ad papam pro credentia primorum ' embafatorum domini regis. BE pater & domine reverendillime, "intelleximus venerabiles & egregios viros Jacobum de * Syrek fcholaflicum "Freviren- fem & Thomam Fyme decretorum. doctorem , officialem Parifenfem , oratores facri Bahleen- fis concilii , nobis directos ex ipforum relatu. Qui quod de conrinuarione ipfius concilii , quo in republica Chrifliana nil uiilius ,. nilque per- feétius, perfonabant , permaxime commenda- mus. Et quia ca de re etiam veftræ fandi- iati accedunt, rogamus affectu devotiffmo , quatenus ipfos velitis noftri intuitu & reve- rentia dicti.concilii recommiffos fuícipere ; be- fis, epifcoporum, Joannis tituli. fancti Laureu-C pigne audire, & juxta petita pro honore Dei tii in Lucina, Antonii dtuli fani Marcelli, Joannis tituli fanfti Sixti , Francilci tituli fan- €t Clementis , Angelorti tituli fancti Marci presbyterorum , Lucidi fancte Marie in. Cof- medin , Profperi fancti Ceorgii ad. Velum au- reum , & Dominici fane Marie. in Via la- ra , diaconorum , {anéte Romaue ecclefie cac- dinaliam , plenam & liberam tenore przfen- tium concedimus facultatem, ratum & gra- tum habituri quidquid per vos in premifhs ordinatum , concordatum fuerit ; & conclu- fum. Idque faciemus auctore domino inviola- biliter obfervari . Datum Florentie anno incarnationis domi- , nice millefimo quadringentcfimo trigefimoquin- n} Legs, Auto. He © Horle, to, decimorertio Kalendas Martii, tus noftri anno a quinto. Ego Jordanus. epifcopus Sabinenfis fubfcripfi. Ego Branda epifcopus Portuenfis fubleripli are, A. de Florentia . F. de * Laude. LXV. Copia bulla translationis Bafileenfis ad. civitatem ferrarienfem , miffa per dominum | Foalterum pontifica- | & commodo Chriftianifmi clementer & * ce- Jeriter adhibendo operam, que utique fandli- j tati veftre incumbit, ut facrum concilium nul- Tatenus inducictur feu muretur : fed ex dire- Qione ejufdem fanétitatis fomenta & incre- menta optata fufcipiat , prout ejus fanéiitas ab'oratoribus ipfius percipiet; quibus noflro nomine velit adhibere credentke plenam fi- dem: & ultra.ea acccuratiffine. deprecamur , wut eadem fanélitas períonas prefarorum ora- torum commendatas velit habere pro compla- ceutia & gratia nobis acceptiffima, Cujus per- D fonam coafervare dignetur , c. LXVII. Epiftola regis ad papam fuper fado concilü. Copie literarum regie majeftatis ad dominum no- . ftrum papam per oratores concilii Bafileenfis deffinatarum . Katiffime pater & domine reverendiffime , nobis fuit indignum quod veftra fancti- tas. receffum & fcripturam fidelium de Bohe- mia geífit moleftam , prout ex bulla ejufdem fanchtatis , que nobis hodie prafentara exi- fit, clare" percepimus. Nam & nos tantam de * Herke canonicum ecclefie fantià Marti-Y: mentis amaritudinem exinde concepimus , ut ni Lcodienfis , ex Bononia . Eugenius epifcopus ferous fervorium Dei ad fu- turam Też memoriam . Odtoris gentium admoniti faluberrima fua- vifimaque doQrina: &c. Vide reliquum infra lomo X11. Concil. General. Tom. XXIX. revera ad plenum referibere neqnemus . Non expediebat * eum hos cunctos contrarios ad velire (an&titatis auditum ita precipiranter de- ducere; quia ipforum fignificatio erat horri- bilis , 8z porius his coramitrenda qui ipfis re- bus confiho adfuerunt, viderunt, & eas cor- poraliter tetigerunt . Ad provifionem autem tanti cafus, tantumque opprobrium gentis fide- lium abftergendum , palpebras noftras non con- traximus : imo vigilando folerter poft reverfio- nem exercitus, mox in przfentia reverendiffimi domini cardinalis legati, electorum , & princi- pum aliorum , omnia remedia cxquifivimüs , Qo 2 qua * forte. cele- ritec expedi- ze : adbiben- * f.hos cvene tuš contra. NOS. 

Strana 583
* favto fi non detlos . 593 APPENDI X PRIMA 584 que tanta celeritate fieri poterant: Gt tan- A trafiandum de fufficientii fabilimento Macro dem diætara in civitate noftra Franckforderfs cunétis . indiximus in fefto fani Galli nunc praeterito, ad providendum his rcbus falubri- ter, & ut hec ignominia catholicorum aufer- | ri & hereticorum Ífuperbia poffet contundi. In qua tamen diera, quamvis folemnes ora- fores noftros prelatos & alios haberemus , nil peracum efl; quia quafi nullus compa- suit. ISec jam aliqua falubria fperantur in re ifta remedia , quam hoc facrum Bafilleenfe concilium , quod Deus ommnipotens hoc tem- pore tribulationis ab alro conceffit, & in quo omnis virtus contra hanc peftem hereticam > omnifque falus & fpes omnium confiftit , Neque fynodi Bafileenfis , & de contimuatione ejut dem : que omnia nedum homnefta, imo verius divina effe. cenfuimus, & repulfs penitus tur- bationibus, & animi noftri procellis , sedlo- lati fuimus, & refecti gaudio fingulari , red dentes in primis gratias domino Deo noflro, cum ipla facra fynodus ita congregata exi- ftat, ut aullum convenientius przGdium ex- cogitari poffit, quo navicula Petri fe(e ab exe &remis horrendifque fludibus jem undique in fultantibus tueri, neque labes hwretica .com- modius deprimi, mores Chriflianorum in pre- ftantius reformari, aut res univerfe ortbodo- xe fidei poffint in melius commutari. Idox- alibi exquirende funt. particulares: vie in re-Bque prefaüs veftris oratoribus recommendato- bus tam arduis, nifi ubi generalia Oc fumma Chrifianorum inzenia , Spiritu fanéto duce feliciter convenerunt. Ad quod quidem con- ciJiuza manurenendum , protegendum &t con- feryendum , antequam montes tranfiremus , ta- les promifhones fecimus , prout nuntii dic conciii a nobis: petere voluaseunt. Et nihilo züinus ilkyfirem priacipem noftrum *fitielmum ducem Havarie , 21 cum eo certos epifcopos» æl:batcs 21 viros notabiles , tunc promptos fe- cimius , ilic noflro nomine accedendo. Quós jum itidem * fine falio flaturos confidimus . Et fpcramus i2 clemenie Deo noftro , quod żbidem ad provibonem hujus tam pie fr fan- yias noftras ad doininum noftrum fummum pontificem dedimus, fueque fandtitati res ip- fius concili commiffas fecimvs : quos etiam ambaíiatores nofi folemnes fuper ea inien- tione. e. vestigio fabfequentur , certificantes paternitates vestras , quod quemadmodum prius omnem faculttem regnorum nostrorum , per- fonamque regiam ufque ad effufionem fan- guinis & mortis paiiionem obtulimus , ita Íemper, Deo eoopcrante, ea intentione in- vide, quoad vixerimus, reperiemur , & fic nos offerimus pre ecclefla fanéta Dei, figni- ficantes paternitatibus vestris , quoi ipfo fe- sto fanéte Catharince' virginis :proxime przte- @æ rei dabitur provifit falubris & optata ,COrito hic Mediolani in domicilio fan Am Quamobrem veflrara fanctitatem , cui ex fum- mi apofiolatus officio non minus quam nobis res ille incumbunt, obíecramus ju Deo, qua- tenus ipfum facrum concilium vefira fanctitag dignetur. confovere & avpere,. ficque provi- dere, ut illud nec diffoivstuz , nec nullate- fus protrahazur: quoniam ejus turbatio indu- bie effet totius reipnblice Chrifliane destru- Gio, hereífumque ag&io ; ex adverfo, ipfius fomenrnm & confortatio profe&o catholice fidei & totì Chriftiauifmo. pariet remedia ad optata. Ét dum Deo dente cum vestra fans‘ élitate erimus ; prout Deo largientc in brevi fperamus , multa ardua fuper re ipfa cum ca- brofi, majorum. nostroruzn imitando vestigia , fegium diadeuwms affumpímus, auctore domi- no icio Christo, cum folemnitate & cele- britate fcmper digna iemoria, &c in rebus fecundis ilius gratia feliciter profperamur , accinGi fcprimana instante ad' conventionem cum fiio nostro cariffimo duce Mediolani in Placentia pro tranfita nostro verfus Roman "celebrandam, prout vobis quidquid ibidem, concinfum fuerit illico defcripturi fumus. In fingulis autem quz per oratores vestros pe- Uta fünt, ita nos apud fan&iratem domini nosti, dum fecum fuerimus , prout in brevi fpecamus , Št alios uofcumque & ubicura- dem conferemus, qu& non minus erunt uti-D que pure Sc fideliter exbibebimus, quod fan- lia, &, prout conüdimus, fandlitati veftra accepta. Cujus perfonam coníervare dignetur altiffimus feliciter & longeve regimini eccle- fis fue fanGe. Datum , c. | LAVA. Sigifmundus Del gratia Ronmanorim nposator "femper Augufus, c Hungaria , Bókomia, &c. rex revwerendiffimo in Cáriflo patr domi ao Juliano cardinali ztuli fantli Angel pra- ffdeati, venerandifque patribus prelatis , & ce teris in faero generali Bafileenff concilio con: gregatis, amicis noflris cariffimis , «5 ffncere grateque dileths. | &a mater ecclelia, quam devote veneramur > & femper wercrabimur , im nobis fentiet in- tegerrimium advocatum & flum, G& ipfius Concilii , quod eamdem repraientat eccle« fiam , defenforem & ultroneum prote&orem. Obfecrantes paternitates vestras in vilcęribus Je(o Chris, ut in hoc fanGQo velitis perfe- verare propofito. Et fi qui æmulorum Dei & Christianifmi impune dcbacchantium for- taifis ad protractionem feu difolutionem ipfius concilii conarentur ‘intendere’, illos velitis Usnquam membra putrida precidere ; ne core 'pus inficiant : ad hocque folexter eniti, ut ip- fum concilium omrzną foliderur, © accuras Etiflime foveatur . Nam ex ejus diffolutione I Em ac venerandi čin Chrifto k panes amici cariffimi , finceri , © gra- ti, nobis dilecti , venientes ad nos veneran- dos &t egregios Jacobum de Sirck fcholafti- cum Treverenfem ; & Thomam Fyme decre- iorum doctorem officialem Parifienfem , .ora- tores vestros, nobis graüffimos; letanter fu- fcepimus: qui habita diferta pez ipfos coram nobis tam fincere quam eleganier: orarione , ex impofita ipfis iegationé , inter cetera retu- lerunt , deliberatum elfe pro feffone futura aut induciis, quas Deus avertat, non vide- mus nifi ecclefiam Dei in toralem interitum & conditionem peffmam ruituram : quibus pmnibus per hocficram condilium, qued De- us hoc tempore tribulationis ab alto coacaffit , & in quo omnis virtus omnifque fpes Christia- forum ad extirpandas harefes , repellendaque vitia , Gt amnes rugas ecclefie abstergendas plene confistit , fiet provifio adoptata: ad quod etiam, Deo dante cito & feliciter reverti fpe- ramus , defiderio magno incenfi, ut ficut in Con- 

Strana 584
* favto fi non detlos . 593 APPENDI X PRIMA 584 que tanta celeritate fieri poterant: Gt tan- A trafiandum de fufficientii fabilimento Macro dem diætara in civitate noftra Franckforderfs cunétis . indiximus in fefto fani Galli nunc praeterito, ad providendum his rcbus falubri- ter, & ut hec ignominia catholicorum aufer- | ri & hereticorum Ífuperbia poffet contundi. In qua tamen diera, quamvis folemnes ora- fores noftros prelatos & alios haberemus , nil peracum efl; quia quafi nullus compa- suit. ISec jam aliqua falubria fperantur in re ifta remedia , quam hoc facrum Bafilleenfe concilium , quod Deus ommnipotens hoc tem- pore tribulationis ab alro conceffit, & in quo omnis virtus contra hanc peftem hereticam > omnifque falus & fpes omnium confiftit , Neque fynodi Bafileenfis , & de contimuatione ejut dem : que omnia nedum homnefta, imo verius divina effe. cenfuimus, & repulfs penitus tur- bationibus, & animi noftri procellis , sedlo- lati fuimus, & refecti gaudip fingulari „ red dentes in primis gratias domino Deo noflro, cum ipla facra fynodus ita congregata exi- ftat, ut aullum convenientius przGdium ex- cogitari poffit, quo navicula Petri fe(e ab exe &remis horrendifque fludibus jem undique im- fultantibus tueri, neque labes hwretica .com- modius deprimi, mores Chriflianorum in pre- ftantius reformari, aut res univerfe ortbodo- xe fidei poffint in melius commutari. Idox- alibi exquirende funt. particulares: vie in re-Bque prefaüs veftris oratoribus recommendato- bus tam arduis, nifi ubi generalia Oc fumma Chrifianorum inzenia , Spiritu fanéto duce feliciter convenerunt. Ad quod quidem con- ciJiuza manurenendum , protegendum &t con- feryendum , antequam montes tranfiremus , ta- les promifhones fecimus , prout nuntii dic conciii a nobis: petere voluaseunt. Et nihilo züinus ilkyfirem priacipem noftrum *fitielmum ducem Havarie , 21 cum eo certos epifcopos» æl:batcs 21 viros notabiles , tunc promptos fe- cimius , ilic noflro nomine accedendo. Quós jum itidem * fine falio flaturos confidimus . Et fpcramus i2 clemenie Deo noftro , quod żbidem ad provibonem hujus tam pie fr fan- yias noftras ad doininum noftrum fummum pontificem dedimus, fueque fandtitati res ip- fius concili commiffas fecimus : quos etiam ambaíiatores nofi folemnes fuper ea inien- tione. e. vestigio fabfequentur , certificantes paternitates vestras , quod quemadmodum prius omnem faculttem regnorum nostrorum , per- fonamque regiam ufque ad effufionem fan- guinis & mortis paiiionem obtulimus , ita Íemper, Deo eoopcrante, ea intentione in- vide, quoad vixerimus, reperiemur , & fic nos offerimus pre ecclefla fanéta Dei, figni- ficantes paternitatibus vestris , quoi ipfo fe- sto fanéte Catharince' virginis :proxime przte- @æ rei dabitur provifit falubris & optata ,COrito hic Mediolani in domicilio fan Am Quamobrem veflrara fanctitatem , cui ex fum- mi apofiolatus officio non minus quam nobis res ille incumbunt, obíecramus ju Deo, qua- tenus ipfum facrum concilium vefira fanctitag dignetur. confovere & avpere,. ficque provi- dere, ut illud nec diffoivstuz , nec nullate- fus protrahazur: quoniam ejus turbatio indu- bie effet totius reipnblice Chrifliane destru- Gio, hereífumque ag&io ; ex adverfo, ipfius fomenrnm & confortatio profe&o catholice fidei & totì Chriftiauifmo. pariet remedia ad optata. Ét dum Deo dente cum vestra fans‘ élitate erimus ; prout Deo largientc in brevi fperamus , multa ardua fuper re ipfa cum ca- brofi, majorum. nostroruzn imitando vestigia , fegium diadeuwms affumpímus, auctore domi- no icio Christo, cum folemnitate & cele- britate fcmper digna iemoria, &c in rebus fecundis ilius gratia feliciter profperamur , accinGi fcprimana instante ad' conventionem cum fiio nostro cariffimo duce Mediolani in Placentia pro tranfita nostro verfus Roman "celebrandam, prout vobis quidquid ibidem, concinfum fuerit illico defcripturi fumus. In fingulis autem quz per oratores vestros pe- Uta fünt, ita nos apud fan&iratem domini nosti, dum fecum fuerimus , prout in brevi fpecamus , Št alios uofcumque & ubicura- dem conferemus, qu& non minus erunt uti-D que pure Sc fideliter exbibebimus, quod fan- lia, &, prout conüdimus, fandlitati veftra accepta. Cujus perfonam coníervare dignetur altiffimus feliciter & longeve regimini eccle- fis fue fanGe. Datum , c. | LAVA. Sigifmundus Del gratia Ronmanorim nposator "femper Augufus, c Hungaria , Bókomia, &c. rex revwerendiffimo in Cáriflo patr domi ao Juliano cardinali ztuli fantli Angel pra- ffdeati, venerandifque patribus prelatis , & ce teris in faero generali Bafileenff concilio con: gregatis, amicis noflris cariffimis , «5 ffncere grateque dileths. | &a mater ecclelia, quam devote veneramur > & femper wercrabimur , im nobis fentiet in- tegerrimium advocatum & flum, G& ipfius Concilii , quod eamdem repraientat eccle« fiam , defenforem & ultroneum prote&orem. Obfecrantes paternitates vestras in vilcęribus Je(o Chris, ut in hoc fanGQo velitis perfe- verare propofito. Et fi qui æmulorum Dei & Christianifmi impune dcbacchantium for- taifis ad protractionem feu difolutionem ipfius concilii conarentur ‘intendere’, illos velitis Usnquam membra putrida precidere ; ne core 'pus inficiant : ad hocque folexter eniti, ut ip- fum concilium omrzną foliderur, © accuras Etiflime foveatur . Nam ex ejus diffolutione I Em ac venerandi čin Chrifto k panes amici cariffimi , finceri , © gra- ti, nobis dilecti , venientes ad nos veneran- dos &t egregios Jacobum de Sirck fcholafti- cum Treverenfem ; & Thomam Fyme decre- iorum doctorem officialem Parifienfem , .ora- tores vestros, nobis graüffimos; letanter fu- fcepimus: qui habita diferta pez ipfos coram nobis tam fincere quam eleganier: orarione , ex impofita ipfis iegationé , inter cetera retu- lerunt , deliberatum elfe pro feffone futura aut induciis, quas Deus avertat, non vide- mus nifi ecclefiam Dei in toralem interitum & conditionem peffmam ruituram : quibus omhibus per hocífacrum concilium , qued De- us hoc tempore tribulationis ab alto coacaffit , & in quo omnis virtus omnifque fpes Christia- forum ad extirpandas harefes , repellendaque vitia , Gt amnes rugas ecclefie abstergendas plene confistit , fiet provifio adoptata: ad quod etiam, Deo dante cito & feliciter reverti fpe- ramus , defiderio magno incenfi, ut ficut in Con- 

Strana 585
385 CONCILII B Conftandení concilio vidimus gregem domi- ficum snrea mifere difjerfum in unius paîto- ris obedientiam convenire , îta in præfenti Ba- fileenfi concilio ipfius unici gregis reforma- tionem videre poffimus : oramus at nobis ve- Jit concedere Rex zternus. Datum Mediolani die rr. menfis Decem- bris, regnorum noftrorum anno Xungarie 45. Romani 22. & Bohemim 12. Ad mandatum domini regis Gefpar Slick . LXiX. Litera regis ad papam. fuper fatlo eodem . Eatifilime pater & domine reverendiffime , hodie recepimus bullam veftre fanctita- tis de manibus E. V. fan&itatis, not&ficantem nobis diffolutionem facri Bafilecnfis - coneilii , «quam eadem fanclitas fecit per íuas bullas hincinde publicari: de qua quidem re nobis nedum terribili , fed infaulta nimium, nedum amariffime perturbati, imo tanto vehementius flupefacti fumus, quanto apérte videmus ca- lamitates innumeras, difcriminoía pericula at- que ícandala toti Chriftianifmo exinde faccef- fura , & fidem catholicam per hoc indubie fundamentaliter enervari. Er quamvis pluri- zia &c infanda mala quz ilylo defcribi non poffunt, ex diffolutione tali fecutura funt , tamen nos, accenfi zelo quem gerimus ad reli- gionem fidei, & affectu filiali, quem habe- mus ad veftram fanGitatem , ad fatisfaciendum quoque debito noftro , quod "nobis: tamquam Romanoram regi advocato & defenfori eccle- fiz incumbit, premittimus veflrz fanctitati hic inclufa certa avifamenta , 8x repentine quidem | ac feflinantifüme: quoniam arduiras & ma- gnitudo rei ipfius oratoris miíhonem propter móram pati non potuit: in quibus eadem fan- €itas veríando colligere poterit pericula in quae ecclefia Dei ruitura eft ; fi cóncilium dif- folvatur : quod abfit. Videbit etiam fanCitas veftra in avifamenüis prefaós mentem noftram fuper rationibus quz veítram fancütatem ad hujufmodi difolutionis materiam pérmove- runt: quz utinam tantum facerent in hac Chrifhanorum extremitate, quantum fine fru- £u prolongant. Rogantes , obfecrantes , ac af- fe&u majori quo poffumus requirentes veítram fandiitaterm in domino noftro Jefu Chrifto , cujus res agitur, quatenus , penfata totius Chrifliane religionis fubverfione , mox xeme- diare dignemini, fcpbere & mandare reve- rendiffimo prefidenti & facro concilio , ut nullatenus diffolvantur, fed in nomine Spiri- tus fanc, in quo. congregati funt, incepta feliciter perficiant. Et fi quz veftra fancüiias in contrarium fcripferit feu nuntiaverit, illa , refpeClibus premiffis legitimis penfatis; pro- tinus revocet, «eidemque concilio favores & omnes promotiohes impendat, ut neceílitas fumma requirit. Avifata enim effe debet ça- dém fancitas , quod nifi hoc celeriter fat, ecclefia Dei in deterrimas conditiones prolap- fura ef£. potiffime in Germanim partibus , qua jam , proh dolor, indubiofo vacillant difcri- mine. In quo profeélo fanélitas vefra , qua hucufque tamquam innocens fine macula ten- «a ef, mon imodicæ (quod dotenter defcribi- ASILEENSIS. 586 A mus ) fufpicionis note fubjacebit . Quim qui- Optat impe- dem remedio falutari veílra fan&titas tollere p. x pon velit, & hanc adhortadonem noftram , ad tfi obe» quàm nos extrema unclio, quam ecclefia Dei ducts : PRX modo expeCtt, ac conítientia noftra, ac fe inen ob- lialis erga fanCtitatem veftram urget affe&tus , t*mpersffent. paterne & benigne íufcipere, & fic provide- re ut grex dominicus non tam mifere difper- gatur; fed boni paftoris regimine ad ejufdem & facrofan®æ Romame ecclefie obedientiam , cum tempus adfit gratie , feliciter conduca- tur. Perlonam vellere fanétitatis fanam &c in- columen confervare dignetur altiffimus felici- ter & longæve -regimini ecclefie. Datum Placentie die 9. menfis Januarii re- Sgnorum noftrorum anno, Hungarne , 6'c. 44. Romanorum 22. & Bohemie r2. LXX. Avifamenta ad dominum fummum | pontificem tranfmiffa ex parte domini Romanorum, &c. regis , fuper fatto Bafileenfis concilii . Rimo , quemadmodum veftra fanctitas in bulla nobis tranfmiffa notificat nobis, pri- 7o diffolutionem facri Baüleeníis concilii, cc. ita perledo diligenter renore ejufdem , non videmus aliam penitus caufam diflolutionis » propter quam fiat , contineri, nifi propter re- C du&ionem Grecorum ad ritum Romanz .ac aniverfalis ecclefiz. Et quemadmodum eadem fanctitas nos rogat, ut fi aliqua avifamenta excogitaturi fumus , ad pacem fidelium , re- Jigionis Chriftiane, ac ftatum & honorem ec- cleflæ facientia, veftre fauCtitati velimus ex- ponere , €c. ita requifitione veftre fancliratis promoti & induci, ctiam devotione finceta quam ad bonum ecclefie & flatum univerfie reipublicæ Chriftiane gerimus, rubore depofi- to, & confidenter dicimus, quod hec caufa Grecorum nullatenus fufficere potcít ad diffo- lationem ipfius facri concilii , guamvis bene effez res fancta, & multum optabilis , iptos Gracos reduétos videre; nec prætermittendura Deft fuo. tempore ad illa intendere . Sed non poterit nec debebit ipfa reduclio, que tot céntenis annorum fic perílirit , & dubiofa qui- dem eft rebus tam arduis, qua fiübverfionem totius noftre fidei tangunt, quoquo modo pre- poni; quia utique res ila moram pati nom poteft , quae hucufque tanto tempore perdu- ravit fine ieíione Romane ecclefie , cum z Grecis & fuis concredentibus hucufque Chri- ftianitas nihil violenti pertulerit. Sed ifte res videntur nobis debere illico ad manus reci- pi, tamquam inagis bone & arduæ , quæ fa- .cere poffunt ad extirpationem hzrefurn , .quz hodie tanta enormia. mala in populo fideli pa- trant, nec ceffant, fed igne & gladio truci- Edant, non parcentes fexui nec ætati. Nun- quam enim credibile efle poterit, Græcos ri- tui nofiro conformari velle, videntes nos in tania flrage, diffenfione , & deformitate rao- rum vitiorun , nec unquam aliguam cor- reCionem adhiberi, fed de die in diem nos in viliora & magis inordinata corruere , & ri- tum noftrum ad obedientiam Chrifticolanim quafi penitus extingui dicent ipfi aperte. “Savitia Ho@ fiteram Turpe. 

Strana 586
385 CONCILII B Conftandení concilio vidimus gregem domi- ficum snrea mifere difjerfum in unius paîto- ris obedientiam convenire , îta in præfenti Ba- fileenfi concilio ipfius unici gregis reforma- tionem videre poffimus : oramus at nobis ve- Jit concedere Rex zternus. Datum Mediolani die rr. menfis Decem- bris, regnorum noftrorum anno Xungarie 45. Romani 22. & Bohemim 12. Ad mandatum domini regis Gefpar Slick . LXiX. Litera regis ad papam. fuper fatlo eodem . Eauüfflhe pater & domine reverendiffime , hodie recepimus bullam veftre fanctita- tis de manibus E. V. fan&itatis, not&ficantem nobis diffolutionem facri Bafilecnfis - coneilii , «quam eadem fanclitas fecit per íuas bullas hincinde publicari: de qua quidem re nobis nedum terribili , fed infaulta nimium, nedum amariffime perturbati, imo tanto vehementius flupefacti fumus, quanto apérte videmus ca- lamitates innumeras, difcriminoía pericula at- que ícandala toti Chriftianifmo exinde faccef- fura , & fidem catholicam per hoc indubie fundamentaliter enervari. Er quamvis pluri- zia &c infanda mala quz ilylo defcribi non poffunt, ex diffolutione tali fecutura funt , tamen nos, accenfi zelo quem gerimus ad reli- gionem fidei, & affectu filiali, quem habe- mus ad veftram fanGitatem , ad fatisfaciendum quoque debito noftro , quod "nobis: tamquam Romanoram regi advocato & defenfori eccle- fiz incumbit, premittimus veflrz fanctitati hic inclufa certa avifamenta , 8x repentine quidem | ac feflinantifüme: quoniam arduiras & ma- gnitudo rei ipfius oratoris miíhonem propter móram pati non potuit: in quibus eadem fan- €itas veríando colligere poterit pericula in quae ecclefia Dei ruitura eft ; fi cóncilium dif- folvatur : quod abfit. Videbit etiam fanCitas veftra in avifamenüis prefaós mentem noftram fuper rationibus quz veítram fancütatem ad hujufmodi difolutionis materiam pérmove- runt: quz utinam tantum facerent in hac Chrifhanorum extremitate, quantum fine fru- £u prolongant. Rogantes , obfecrantes , ac af- fe&u majori quo poffumus requirentes veítram fandiitaterm in domino noftro Jefu Chrifto , cujus res agitur, quatenus , penfata totius Chrifliane religionis fubverfione , mox xeme- diare dignemini, fcpbere & mandare reve- rendiffimo prefidenti & facro concilio , ut nullatenus diffolvantur, fed in nomine Spiri- tus fanc, in quo. congregati funt, incepta feliciter perficiant. Et fi quz veftra fancüiias in contrarium fcripferit feu nuntiaverit, illa , refpeClibus premiffis legitimis penfatis; pro- tinus revocet, «eidemque concilio favores & omnes promotiohes impendat, ut neceílitas fumma requirit. Avifata enim effe debet ça- dém fancitas , quod nifi hoc celeriter fat, ecclefia Dei in deterrimas conditiones prolap- fura ef£. potiffime in Germanim partibus , qua jam , proh dolor, indubiofo vacillant difcri- mine. In quo profeélo fanélitas vefra , qua hucufque tamquam innocens fine macula ten- «a ef, mon imodicæ (quod dotenter defcribi- ASILEENSIS. 586 A mus ) fufpicionis note fubjacebit . Quim qui- Optat impe- dem remedio falutari veílra fan&titas tollere p. x pon velit, & hanc adhortadonem noftram , ad tfi obe» quàm nos extrema unclio, quam ecclefia Dei ducts : PRX modo expeCtt, ac conítientia noftra, ac fe inen ob- lialis erga fanCtitatem veftram urget affe&tus , t*mpersffent. paterne & benigne íufcipere, & fic provide- re ut grex dominicus non tam mifere difper- gatur; fed boni paftoris regimine ad ejufdem & facrofan®æ Romame ecclefie obedientiam , cum tempus adfit gratie , feliciter conduca- tur. Perlonam vellere fanétitatis fanam &c in- columen confervare dignetur altiffimus felici- ter & longæve -regimini ecclefie. Datum Placentie die 9. menfis Januarii re- Sgnorum noftrorum anno, Hungarne , 6'c. 44. Romanorum 22. & Bohemie r2. LXX. Avifamenta ad dominum fummum | pontificem tranfmiffa ex parte domini Romanorum, &c. regis , fuper fatto Bafileenfis concilii . Rimo , quemadmodum veftra fanctitas in bulla nobis tranfmiffa notificat nobis, pri- 7o diffolutionem facri Baüleeníis concilii, cc. ita perledo diligenter renore ejufdem , non videmus aliam penitus caufam diflolutionis » propter quam fiat , contineri, nifi propter re- C du&ionem Grecorum ad ritum Romanz .ac aniverfalis ecclefiz. Et quemadmodum eadem fanctitas nos rogat, ut fi aliqua avifamenta excogitaturi fumus , ad pacem fidelium , re- Jigionis Chriftiane, ac ftatum & honorem ec- cleflæ facientia, veftre fauCtitati velimus ex- ponere , €c. ita requifitione veftre fancliratis promoti & induci, ctiam devotione finceta quam ad bonum ecclefie & flatum univerfie reipublicæ Chriftiane gerimus, rubore depofi- to, & confidenter dicimus, quod hec caufa Grecorum nullatenus fufficere potcít ad diffo- lationem ipfius facri concilii , guamvis bene effez res fancta, & multum optabilis , iptos Gracos reduétos videre; nec prætermittendura Deft fuo. tempore ad illa intendere . Sed non poterit nec debebit ipfa reduclio, que tot céntenis annorum fic perílirit , & dubiofa qui- dem eft rebus tam arduis, qua fiübverfionem totius noftre fidei tangunt, quoquo modo pre- poni; quia utique res ila moram pati nom poteft , quae hucufque tanto tempore perdu- ravit fine ieíione Romane ecclefie , cum z Grecis & fuis concredentibus hucufque Chri- ftianitas nihil violenti pertulerit. Sed ifte res videntur nobis debere illico ad manus reci- pi, tamquam inagis bone & arduæ , quæ fa- .cere poffunt ad extirpationem hzrefurn , .quz hodie tanta enormia. mala in populo fideli pa- trant, nec ceffant, fed igne & gladio truci- Edant, non parcentes fexui nec ætati. Nun- quam enim credibile efle poterit, Græcos ri- tui nofiro conformari velle, videntes nos in tania flrage, diffenfione , & deformitate rao- rum vitiorun , nec unquam aliguam cor- reCionem adhiberi, fed de die in diem nos in viliora & magis inordinata corruere , & ri- tum noftrum ad obedientiam Chrifticolanim quafi penitus extingui dicent ipfi aperte. “Savitia Ho@ fiteram Turpe. 

Strana 587
587 Türpe efl dotiori cum culpa redarguit ipfum . Sed ü nos videant effe compofitos & re- formatos & intendere ad extirpationem here- fum & pacem fidelium, profecto indubii fu- mus , quod fe deflectent . Sed hoc iterum per alios & alios. modos, Deo dante, faciles & bene convenientes, prout a nobis enucleatius é& clarius infarmabitur fanctitas veflra. Sccun- do facrum Bafileenfe concilium mifit nobis certas literas, Bohcmis Huffitifque fonantes, eofque ad Bafleam pre reduétione ipforum vocantes, quas illico eifdem rran(mifimus , ad- junctis noftris opportunis & adhortatoriis li- APPENDIX Acrum concilium pro reformatione moram im PRIMA 588 populo carholico & etiam ftatu ecclefiaftico congregatum fore, crc. modo fi diffolurum maneret concilium revera timendum cft quod laici, qui multimode contra clericos debac- chantur, capiant.occafionem irruendi contra ip(os, dicentes in congregandis & diffolven- dis conciliis fine fructu illuGones fieri, prout prius etiam. faclum eft, prout manifefte cla- mant, quod non expectant hifi finem hujus concilii. Et ut principium hujus mal often- damus: Ecce civitas metropolitana Magdebur- genfis , expulfo fuo archiepifcopo atque cle- ro, jam per rerras ipfis ecclefie in fortitu- dine curruum Muflitarum more divagatur , qui- teris, tenorem licerarum facri concilii conti-Bbus in fubfidio funt quaf omnes civitates Sa- nentibus . Super quibus Pragenfes, gui inter eos potiores funt, in Praga dietam *, prout in copia hic annexa fanctiras veftra edifcere poterit: & ut nos aliunde informamur, fpe- ratur omnino de comparitionc ipforum coram concilio, & verifimiliter etiam multo magis ad hoc flringnntur, quanto jam in regno Hungarie confici funt, & magnam parrem fui exercitus , equefirium & pedeftrium ; ac inflrumentorum & curruum , auxiliante domi- no, perdiderunt, & etiam per illuftrem fi- .lium noftrum ducem Auftrie , «ílaie preteri- ta in Moravia potenter de campo deprefli, & in fagam converf , ac noviffime in duca- xonie maritime & majorem ( ut timendum cít ) habebunt fequelam , fi non ccelerrima fiet provifio . Infuper , ut avifamur , Patavien- fis civitas fuo epifcopo rebellavit, & fe pa- rat ad expugnandum caftra fua. Demum ci- vitas Bambergenûs , quæ proprer mutatèonem quam fecit coutra hæreticos ez indulto no- firo per clerum infeflatur, in magna eft va- cilatione. E: quia predicta loca omia Dohe- mis funt vicina, timendum cft quod per dif- folutionem concilii, quod pro fopiendis tali- bus nuntios íuos tranfimifit, illa loca talia cum hereticis in fpem fubfidii partita. capient , quz nullis vel faltem graviffimis erunt. recuperan- tu Auftriæ, notabiliter funr profirati, IniuperC da laboribus. Quarto, quamvis multi princi- etiam , quia ipfum concilium ipíüs magnum terrorem inducit, cum audiunt illud ad ex- tirpationem hærefuam effe potifime congrega- tum, quibus comparentibus , fperaremus iplos per facrum concilium ita informari, quod con- ienti rcccderent , & hec peflis; Deo dante, ceffaret: mec intentio concilii & noftra un- quam fuit, neque eft, ut fuper articulis ipfo- rum prius damwatis debeat fieri difputatio, prout tangit fanctües veftra, fed folum infor- mario & inftruétio per facras fcripturas, ut fe errare cognofcant, & refipifcant, prout. domi- nus nofler papa Martinus pradeceffor vefter nobis & regi Polonis in pluribus fuis bullis pes, nobiles, & civitates circumquaque Bo- hcmiam, poft rupruram exercitus cum here- ticis treugas inierunt, tamea major pars ad- huc contra eos ft fuftentat, ponendo fpem füam totalem in ipfo concilio pro liberatio- ne fua: ad quos dictum concilium. & nos du- dum pro co miümus. Qui audientes conci- lium debere diffofvi, totaliter fe avertent , & treugas euam inient ad redimendas vexatio- nes, & quid in longum fequetur, nifi illius pravitatis. adhzfio ? Quinto quemadmodum ipfum facrum concilium. pro componenda pa- ce inter cetera copngregatum exiflir, & jam inier quamplures reges, principes & alios fint faciendum impofuit & perfuafit. Et in cafu Dpræparamenta & initia facla ad dandum mo- quo nihii perficeret, tamen videns facrum con- cilium ipforum pertinaciam, ferventius ad corum fuppreffonem intenderet, & fuper his ex omnibus regnorum finibus providcrez, quo- niam hoc onus íolis eft importabile Áleman- nis. lnfupcr quia locus Baüleeafis profatis Yfuffitis el. depuratus , & facrum concilium nofque (ecuritatem illuc conducendi illis ple- ne obtulimus , & pcr literas noftras affirmavi- mus: quid dicent ipfi heretici, fentientes dif- folutionem concilii, uifi quod nos fugiamus eos, & ecclefiam conrra eorum rationes! quo- dammodo fuccabuiffe ? & fic confortabunt fuos , & fideles populos, ad quos jam , ut au- divimus, errores fuos & articulos vum infer-E rc valet. ldcirco nos petimus, tionibus facrarum fcriprurarum miferunt , mor- tali contagione inficient , in quo cun&us po- pulus fpem fuam defixit: nec illud tanram moram perferre quomodolibet poterit , quan- ta effec. hujufmodi prouactio concilii: quia revera in tanto tempore & ipfi quali totam Germaniam poffear furripere , prout circum- quaque in magna parte de facto fecerunt , nec refiflentia aliqua pararetur, nec parari poffet, propter diffolurionem ipfius concilii , uti claret. Tertio, quia ubique famatur, fa- dos pro pace ifa, ipfi audienres diífolutio- nem concilii , converrent fe ad pladium , & erit error noviflimus pejor priore: nec poftea erit aptitado id faciendi, cum principes fue- int exhaufti, terre per clades, cedes & fau- guinis eifuftonem deferte , & in periculum innumcrabilium animarum & corporum , que infra bas prorogauones & inducias, prob do- lor! corraent: colfabunt etiam multe provi- fiones, qui in eodem concilio pro republica Chrifiiana fieri poffent, & innumera prove- nient {candala , in deftructionem totius reli gionis Chrifianz vergentia, que veftra fan- €titas clarius quam poffunt defcribi profpice- invocamus » &, quanto efficacius pofíumus , requirimus ve- ftram fanétitatém , quatenus eadem veftra fan. &itas incontinenti ad prefatum. dominum prz- fidentem & facrum concilium fcribat & mit- tat, ut nullatenus diffolvantur, fed in nomi- ne domini, in quo congregati funt, incepta feliciter perficiant. Et fi qua veftra "fanctitas in contrarium fcripferit, feu nuntiaverit, illa protinus revocet & annullet. Avifando ve< flram fanctitatem , quod , nifi hoc fiat, hære- fes ifl& armate multimode augcebuntur, če eccle- Mzgdeburgen fis Z urbes maritime fa- vent Hullitis, 

Strana 588
587 Türpe efl dotiori cum culpa redarguit ipfum . Sed ü nos videant effe compofitos & re- formatos & intendere ad extirpationem here- fum & pacem fidelium, profecto indubii fu- mus , quod fe deflectent . Sed hoc iterum per alios & alios. modos, Deo dante, faciles & bene convenientes, prout a nobis enucleatius é& clarius infarmabitur fanctitas veflra. Sccun- do facrum Bafileenfe concilium mifit nobis certas literas, Bohcmis Huffitifque fonantes, eofque ad Bafleam pre reduétione ipforum vocantes, quas illico eifdem rran(mifimus , ad- junctis noftris opportunis & adhortatoriis li- APPENDIX Acrum concilium pro reformatione moram im PRIMA 588 populo carholico & etiam ftatu ecclefiaftico congregatum fore, crc. modo fi diffolurum maneret concilium revera timendum cft quod laici, qui multimode contra clericos debac- chantur, capiant.occafionem irruendi contra ip(os, dicentes in congregandis & diffolven- dis conciliis fine fructu illuGones fieri, prout prius etiam. faclum eft, prout manifefte cla- mant, quod non expectant hifi finem hujus concilii. Et ut principium hujus mal often- damus: Ecce civitas metropolitana Magdebur- genfis , expulfo fuo archiepifcopo atque cle- ro, jam per rerras ipfis ecclefie in fortitu- dine curruum Huflitarum more divagatur , qui- teris, tenorem licerarum facri concilii conti- B bus in fubfidio fünt quafi omnes civitates Sa- nentibus. Super quibus Pragenfes, qui inter eos potiores funt, in Praga dietam *, prout in copia hic annexa fanctiras veftra edifcere poterit: & ut nos aliunde informamur, fpe- ratur omnino de comparitionc ipforum coram concilio, & verifimiliter etiam multo magis ad hoc flringnntur, quanto jam in regno Hungarie confici funt, & magnam parrem fui exercitus , equefirium & pedeftrium ; ac inflrumentorum & curruum , auxiliante domi- no, perdiderunt, & etiam per illuftrem fi- .lium noftrum ducem Auftrie , «ílaie preteri- ta in Moravia potenter de campo deprefli, & in fagam converf , ac noviffime in duca- xonie maritime & majorem ( ut timendum cít ) habebunt fequelam , fi non ccelerrima fiet provifio . Infuper , ut avifamur , Patavien- fis civitas fuo epifcopo rebellavit, & fe pa- rat ad expugnandum caftra fua. Demum ci- vitas Bambergenûs , quæ proprer mutatèonem quam fecit coutra hæreticos ez indulto no- firo per clerum infeflatur, in magna eft va- cilatione. E: quia predicta loca omia Dohe- mis funt vicina, timendum cft quod per dif- folutionem concilii, quod pro fopiendis tali- bus nuntios íuos tranfimifit, illa loca talia cum hereticis in fpem fubfidii partita. capient , quz nullis vel faltem graviffimis erunt. recuperan- tu Auftriæ, notabiliter funr profirati, IniuperC da laboribus. Quarto, quamvis multi princi- etiam , quia ipfum concilium ipíüs magnum terrorem inducit, cum audiunt illud ad ex- tirpationem hærefuam effe potifime congrega- tum, quibus comparentibus , fperaremus iplos per facrum concilium ita informari, quod con- ienti rcccderent , & hec peflis; Deo dante, ceffaret: mec intentio concilii & noftra un- quam fuit, neque eft, ut fuper articulis ipfo- rum prius damwatis debeat fieri difputatio, prout tangit fanctües veftra, fed folum infor- mario & inftruétio per facras fcripturas, ut fe errare cognofcant, & refipifcant, prout. domi- nus nofler papa Martinus pradeceffor vefter nobis & regi Polonis in pluribus fuis bullis pes, nobiles, & civitates circumquaque Bo- hcmiam, poft rupruram exercitus cum here- ticis treugas inierunt, tamea major pars ad- huc contra eos ft fuftentat, ponendo fpem füam totalem in ipfo concilio pro liberatio- ne fua: ad quos dictum concilium. & nos du- dum pro co miümus. Qui audientes conci- lium debere diffofvi, totaliter fe avertent , & treugas euam inient ad redimendas vexatio- nes, & quid in longum fequetur, nifi illius pravitatis. adhzfio ? Quinto quemadmodum ipfum facrum concilium. pro componenda pa- ce inter cetera copngregatum exiflir, & jam inier quamplures reges, principes & alios fint faciendum impofuit & perfuafit. Et in cafu Dpræparamenta & initia facla ad dandum mo- quo nihii perficeret, tamen videns facrum con- cilium ipforum pertinaciam, ferventius ad corum fuppreffonem intenderet, & fuper his ex omnibus regnorum finibus providcrez, quo- niam hoc onus íolis eft importabile Áleman- nis. lnfupcr quia locus Baüleeafis profatis Yfuffitis el. depuratus , & facrum concilium nofque (ecuritatem illuc conducendi illis ple- ne obtulimus , & pcr literas noftras affirmavi- mus: quid dicent ipfi heretici, fentientes dif- folutionem concilii, uifi quod nos fugiamus eos, & ecclefiam conrra eorum rationes! quo- dammodo fuccabuiffe ? & fic confortabunt fuos , & fideles populos, ad quos jam , ut au- divimus, errores fuos & articulos vum infer-E rc valet. ldcirco nos petimus, tionibus facrarum fcriprurarum miferunt , mor- tali contagione inficient , in quo cun&us po- pulus fpem fuam defixit: nec illud tanram moram perferre quomodolibet poterit , quan- ta effec. hujufmodi prouactio concilii: quia revera in tanto tempore & ipfi quali totam Germaniam poffear furripere , prout circum- quaque in magna parte de facto fecerunt , nec refiflentia aliqua pararetur, nec parari poffet, propter diffolurionem ipfius concilii , uti claret. Tertio, quia ubique famatur, fa- dos pro pace ifa, ipfi audienres diífolutio- nem concilii , converrent fe ad pladium , & erit error noviflimus pejor priore: nec poftea erit aptitado id faciendi, cum principes fue- int exhaufti, terre per clades, cedes & fau- guinis eifuftonem deferte , & in periculum innumcrabilium animarum & corporum , que infra bas prorogauones & inducias, prob do- lor! corraent: colfabunt etiam multe provi- fiones, qui in eodem concilio pro republica Chrifiiana fieri poffent, & innumera prove- nient {candala , in deftructionem totius reli gionis Chrifianz vergentia, que veftra fan- €titas clarius quam poffunt defcribi profpice- invocamus > &, quanto efficacius pofíumus , requirimus ve- ftram fanétitatém , quatenus eadem veftra fan. &itas incontinenti ad prefatum. dominum prz- fidentem & facrum concilium fcribat & mit- tat, ut nullatenus diffolvantur, fed in nomi- ne domini, in quo congregati funt, incepta feliciter perficiant. Et fi qua veftra "fanctitas in contrarium fcripferit, feu nuntiaverit, illa protinus revocet & annullet. Avifando ve< flram fanctitatem , quod , nifi hoc fiat, hære- fes ifl& armate multimode augcebuntur, če eccle- Mzgdeburgen fis Z urbes maritime fa- vent Hullitis, 

Strana 589
589 CONCIŁII B ecclefia Dei indubie. im peflimas conditiones suitura eft; quibus poflmodum nulla poten- tia, nygllo conílio, nullave arte feu ingenio fuccurri poterit. Et revera tamen hi, qui ve- ftræ fan&itati dederunt confilium, non intel lexerunr forfitan tanta ventura mala. Utinam faperent & intelligerent , ac noviffima provi- derent: mora enim in hoc negotio periculo- Ga eft, & nullatenus fufferenda. Et f qui- piam fortaffis pertimefcerent aliqua contra fta- mum eccieíaflicum per laicos debere tractari, ton timeant: quia laici falcem fuam non ha- bebunt in meffem illam immittere , immo pro- fecto induciæ protractionis, qua quzruotur, laicos facient contra clerum & ecclefiam infa- nire: quod tamen per iftud concilium | ordi- nate tolietuar de medio; duro laici videbunt clerum omni bono intendere. ltem. confiderandum eft veftræ fancCifati , quod facrum concilium ( ut putatur ) ad hu- jufmodi difolntionem nullatenus confentiet , cum quo ctiam major pars regum , principum, prælatorum & communitatum concurret, & veftra fandlitas quæ hucufque in ecclefia Dei fine ruga & macula tentá e(t, per hujufmodi opera poterit fibi fufpicionem & rubiginem fa- cere , ac innocentiam fuam, per hoc quod fa- cili & quafi nulia legitima ratione fubfiftir dif folutionis negotium , fermentare: quia dici po- terit quod veftra fan&titas bac occafione foveat here(es, cedes & clades inter Chrifticolas, & perfeverantiam deformitatum G vitiorum in opuio: 4G timendum eft de inobedientia , frandalo ac fciffura in ecclefia Dei ; quoniam objicient contra veftram fanétitatem fabiro ii- lam materiam diffolutionis promptam & pa- ratam; & timendum eft auod. habebunt feque- lam multorum . ftem 6 veftra fanctitas vellet concilio per(onalirer intereffe , effet bonum & falubre, fi. poffet. Sed fi non poteft, feftinan- ter & cio demandet illud exequi, prour eft jnceptum, quia res ille quz ofgue ad fangui- nem tanguout, nullatenus volunt moram, nifi cum difpendio totius Ghriftianitatis, Fr fi ve- fira fanctitas poílea voluerit perfonaliter inte- reffe (uper fado Grecorum, feu aliis que non vequirunt tantam feftinanriam , poterit congre- Bare aliud concilium , quod fiet cum graritu- dine & majori aptitudine , quam nunc hac mora tolerari poffet ; nam,ifto diffoluro, ne- fcimus fi per annum cum dimid: o aliqui con- gregari poffenr propter difpendia quz interim evenirent. Hiec omnia fanctitas veftra velit di- ligendiflime confiderare , & providere ut iftud concilium mox reftauretur: fufcipiatque hanc exhortationem noftram paterne & benigne ; quam facimus fideliter urgente ad cadem con- Ícientia, & extremitatibus in quibus ecciefia Dei conflituta eft, & etiam quia majeftas no- itxa valde invite perciperet quod fan&itati ve- fie exinde aliqua inser Chrifticolas deberet finiftra fufpicio fuboriri, quemadmodum nos veftra fanctitati, dum cum eadem conflituc- mur, prout in brevi fperamus , clarius com- municabimus. ASILEENSIS. 590 Á LXXI. Inffrulio dominorum euntium, ex parie. Cefarea majeftais ad dominum. fummum pontificem . RRimo exponatur qualiter ad aures regias pervenerit, quod fan&itas domini noftri gentes fuas armigeras miferit contra majefta- tem regiam, & fubditos fuos, ac terras fibi & imperio fubjectas, abfque culpa regia , & nulla offenfa & rationabili caufa prscedente . Xt quamvis hucufque nunquam crediderit fan- Gitatem fuam erga majeftatem. regiam aliquam indignationem velle aut poffe concepire, (eu B facere , licet Nicolaus de Tolentino, qui fe per expreffum capitaneum generalem ecclefie fcripfit, alias veniens cum Florentinenfibus gentibus inante Lucam, gentibus regiis, ut Jebitum erat, papara defendentibus publice clamari fecerit; Vivat ecclefia: tamen jam ha- berur certius, qualiter Nicolaus dé Fortebra- chiis: contra terras imperio fubjeCtas noviter infülraverit, & illas nomine fue fanétiratis & ecclefie * poftulaverit : qualiter etiam memo- ratus Nicolaus de 'folentino in Maricim Se- nenfem pridem patraverit , eadem fanétitas perfentier in fchedula cum præfentibus oflen- denda: que tamen majeftas fua a di&a fan- Citate minime fperaffert , cum alia nunquam C demeruerit, fed femper ftuduerit omni folici- tudine fue fandtitati & fedi apoftolice fomma devotione & filialiter complacere: nec ab eo unquam compertum €ft contrarium. Non po- tet non mirari quis fanditatem fuam contra fuum advocatum & filium íme caufa commo- veat: & fi inbditi fum majeftaris & imperii facri eamdem | fanctiratem aut fuos in aliquo moleftaffent fas fuiffet eam ante avifare: & ipfa fuiffet quamparata, nedum eidem fancti- tati , fed & cuique de fubdiris fuis juflitiam miniftrare: quod profe&o in adverfum pater- nalins & clementius actum fuiffet, quam zali ‘indignatione prorampere » cum continuo ea- dem. fanétitas fuæ mojeltati feripferit, ac la- Diiffime nuntiaverit, ac novifime per venerz- bilem Jacobum archiepiftopum Ebredunen- fem , * principum "Triffameriarum fuum dici fecerit , fe erga eamdem majeflatem | optime effe difpofitam, eamque multum amare nec aliud unquam fperavit, & adbuc quod {ua * f. populave- zit. fanGitas clementius & paternalius cogitabit & agit, ut in eadem fperat. Item regia majeftas fufcepit reverenter, & vidit, ac audivit diligenter bullas fuz fancti- tatis per dominum archiepifcopum allatas: fed quia negoria illa magni funt ponderis, & ex- .tra poteflatem regiam, non poffet fuper illo füe functitati eadem majeftas efficaciter refpon- dere, cum illa potius pertineant ad facrum E Bafileenfe conciiium , prout alias oratoribus apoftolicis in Parma conftitutis clare dixit ea- dem majeftas, tales res concilium tangentes ibidem queri debere.: Er fic denuo ibidem dicer, & adhuc cooperabirur omni poffe, ut res ille bene cedant: verumtainen rogat, pe- tit & obíscrat eamdem fanCtitatem | finaliter devote in domino jefu Chrifto, quatenus ez- . dem limirationes & modificationes capitulo- zum in bnlia exprefforum , defendendo illud concilium ad laudem Dei, ad falutem fum fanQæ ecclefie , , dignetur fimpliciter & indi- ftin- 

Strana 590
589 CONCIŁII B ecclefia Dei indubie. im peffimas conditiones suitura eft; quibus poflmodum nulla poten- tia, nygllo conílio, nullave arte feu ingenio fuccurri poterit. Et revera tamen hi, qui ve- ftræ fan&itati dederunt confilium, non intel lexerunr forfitan tanta ventura mala. Utinam faperent & intelligerent , ac noviffima provi- derent: mora enim in hoc negotio periculo- Ga eft, & nullatenus fufferenda. Et f qui- piam fortaffis pertimefcerent aliqua contra fta- mum eccieíaflicum per laicos debere tractari, ton timeant: quia laici falcem fuam non ha- bebunt in meffem illam immittere , immo pro- fecto induciæ protractionis, qua quzruotur, laicos facient contra clerum & ecclefiam infa- nire: quod tamen per iftud concilium | ordi- nate tolietuar de medio; duro laici videbunt clerum omni bono intendere. ltem. confiderandum eft veftræ fancCifati , quod facrum concilium ( ut putatur ) ad hu- jufmodi difolntionem nullatenus confentiet , cum quo ctiam major pars regum , principum, prælatorum & communitatum concurret, & veftra fandlitas quæ hucufque in ecclefia Dei fine ruga & macula tentá e(t, per hujufmodi opera poterit fibi fufpicionem & rubiginem fa- cere , ac innocentiam fuam, per hoc quod fa- cili & quafi nulia legitima ratione fubfiftir dif folutionis negotium , fermentare: quia dici po- terit quod veftra fan&titas bac occafione foveat here(es, cedes & clades inter Chrifticolas, & perfeverantiam deformitatum G vitiorum in opuio: 4G timendum eft de inobedientia , frandalo ac fciffura in ecclefia Dei ; quoniam objicient contra veftram fanétitatem fabiro ii- lam materiam diffolutionis promptam & pa- ratam; & timendum eft auod. habebunt feque- lam multorum . ftem 6 veftra fanctitas vellet concilio per(onalirer intereffe , effet bonum & falubre, fi. poffet. Sed fi non poteft, feftinan- ter & cio demandet illud exequi, prour eft jnceptum, quia res ille quz ofgue ad fangui- nem tanguout, nullatenus volunt moram, nifi cum difpendio totius Ghriftianitatis, Fr fi ve- fira fanctitas poílea voluerit perfonaliter inte- reffe (uper fado Grecorum, feu aliis que non vequirunt tantam feftinanriam , poterit congre- Bare aliud concilium , quod fiet cum graritu- dine & majori aptitudine , quam nunc hac mora tolerari poffet ; nam,ifto diffoluro, ne- fcimus fi per annum cum dimid: o aliqui con- gregari poffenr propter difpendia quz interim evenirent. Hiec omnia fanctitas veftra velit di- ligendiflime confiderare , & providere ut iftud concilium mox reftauretur: fufcipiatque hanc exhortationem noftram paterne & benigne ; quam facimus fideliter urgente ad cadem con- Ícientia, & extremitatibus in quibus ecciefia Dei conflituta eft, & etiam quia majeftas no- itxa valde invite perciperet quod fan&itati ve- fie exinde aliqua inser Chrifticolas deberet finiftra fufpicio fuboriri, quemadmodum nos veftra fanctitati, dum cum eadem conflituc- mur, prout in brevi fperamus , clarius com- municabimus. ASILEENSIS. 590 Á LXXI. Inffrulio dominorum euntium, ex parie. Cefarea majeftais ad dominum. fummum pontificem . RRimo exponatur qualiter ad aures regias pervenerit, quod fan&itas domini noftri gentes fuas armigeras miferit contra majefta- tem regiam, & fubditos fuos, ac terras fibi & imperio fubjectas, abfque culpa regia , & nulla offenfa & rationabili caufa prscedente . Xt quamvis hucufque nunquam crediderit fan- Gitatem fuam erga majeftatem. regiam aliquam indignationem velle aut poffe concepire, (eu B facere , licet Nicolaus de Tolentino, qui fe per expreffum capitaneum generalem ecclefie fcripfit, alias veniens cum Florentinenfibus gentibus inante Lucam, gentibus regiis, ut Jebitum erat, papara defendentibus publice clamari fecerit; Vivat ecclefia: tamen jam ha- berur certius, qualiter Nicolaus dé Fortebra- chiis: contra terras imperio fubjeCtas noviter infülraverit, & illas nomine fue fanétiratis & ecclefie * poftulaverit : qualiter etiam memo- ratus Nicolaus de 'folentino in Maricim Se- nenfem pridem patraverit , eadem fanétitas perfentier in fchedula cum præfentibus oflen- denda: que tamen majeftas fua a di&a fan- Citate minime fperaffert , cum alia nunquam C demeruerit, fed femper ftuduerit omni folici- tudine fue fandtitati & fedi apoftolice fomma devotione & filialiter complacere: nec ab eo unquam compertum €ft contrarium. Non po- tet non mirari quis fanditatem fuam contra fuum advocatum & filium íme caufa commo- veat: & fi inbditi fum majeftaris & imperii facri eamdem | fanctiratem aut fuos in aliquo moleftaffent fas fuiffet eam ante avifare: & ipfa fuiffet quamparata, nedum eidem fancti- tati , fed & cuique de fubdiris fuis juflitiam miniftrare: quod profe&o in adverfum pater- nalins & clementius actum fuiffet, quam zali ‘indignatione prorampere » cum continuo ea- dem. fanétitas fuæ mojeltati feripferit, ac la- Diiffime nuntiaverit, ac novifime per venerz- bilem Jacobum archiepiftopum Ebredunen- fem , * principum "Triffameriarum fuum dici fecerit , fe erga eamdem majeflatem | optime effe difpofitam, eamque multum amare nec aliud unquam fperavit, & adbuc quod {ua * f. populave- zit. fanGitas clementius & paternalius cogitabit & agit, ut in eadem fperat. Item regia majeftas fufcepit reverenter, & vidit, ac audivit diligenter bullas fuz fancti- tatis per dominum archiepifcopum allatas: fed quia negoria illa magni funt ponderis, & ex- .tra poteflatem regiam, non poffet fuper illo füe functitati eadem majeftas efficaciter refpon- dere, cum illa potius pertineant ad facrum E Bafileenfe conciiium , prout alias oratoribus apoftolicis in Parma conftitutis clare dixit ea- dem majeftas, tales res concilium tangentes ibidem queri debere.: Er fic denuo ibidem dicer, & adhuc cooperabirur omni poffe, ut res ille bene cedant: verumtainen rogat, pe- tit & obíscrat eamdem fanCtitatem | finaliter devote in domino jefu Chrifto, quatenus ez- . dem limirationes & modificationes capitulo- zum in bnlia exprefforum , defendendo illud concilium ad laudem Dei, ad falutem fum fanQæ ecclefie , , dignetur fimpliciter & indi- ftin- 

Strana 591
© forte nrate tifeepit qux. lea. Idem dominus no(ter vult habere BEL APPENDIX PRIMA 592 flinde manutenere & fovere , ut fuper articu- A & benevolentiam erga perfonam domini re- lis & rebus, pro quibus congregatum eft, pro- cedat libere juxta formas & modos in retro generalibus conciliis tenros. Quod fi eadem fan&Gitas faceret, ut fperat eadem majeftas providebit indnbie faluberrime honori & di- gnitatibus fuis, & exrolletur ad athera , & (ub ejus regimine ejufque prefidio in. ecclefia Dei, nunc undique impugnata, tot bona fecutura funt, fcilicet reduclio hereticorum , atque he- refum extirpatio, qua in foribus.elt, 8 fine generali concilio nullatenus fieri potuiz, & alia bona innumera: habebitque majeftatem regiam: devotum fvmper & obedientem flium in omnibus fue (anétitau pratum & -ecclefíz gis, confideratis magnis expenlis habitis per futurum dominum regem, dominus eft para- tus fübvenire eidem domino regi, poftquam iutriverit terras ecclefie , & eum illa pater- nali caritate amplecti, qua pater bonus filium optimum: complecti debet, prout per oratores fuos alias: oblatum fuit. Et fuper hoc domi- nus nofler paratus ей deputare aliquos, qui habeant tra&dare cum deputandis per domi- zum regem: & infallenter fperat quod erunt in bona concordia cum Dei adjutorio, ХХ. Dei. accommodum: nam profecto fi id non В Zitera regis de concordia cum papa, letla die fiet, prout eadem majeltas fepius fcripfir & dixit ae proteftata et, indicibiliz fezudala c- xinde, proh dolor! fant eventura. ltem re- giatiatur fummopzre fanctituti fus de paterna ufle&ione & clementi oblarione fanclitatis fue erige mijeltatem camdem' quemadmodum iu fchedula parva contentum eft quoniam ,maje- ftas fua * quia dominus archiepifcopus Ebre- dunenfis conclut eum reverendiffimis dominis cardinalibus deputatis per fanftitatem domi- ni noftri ad fale illorum. qui funt in Baf. lite- yas 2 domino Rowanorum rege attentius cuat figillo inajeftatis '& fub(criptione proprie ma- з. Май, ато domini MCCCCXXXII. Sigifmundus .Dei gratia. Romanorum. vex. femper Aupugdus, ac Hungarie , Bohemie, &c. rex, revereudiffunis in. Chriflo patribus ac. venera- bilibus dominis. facrofantls. generali. Bafileenff fynodo, in Spiritus fanéko legitime congregata, univerfolem ecelefiam reprafentanti , | amicis noftris cariffimis, ac grata & fincere nobis div lelis . Everendifimi in Chrifto patres & domini [& ac venerabiles & egregii, ncere grate- quc dile&i, ad requifitionem & courinvatam nus fue: quod $ illi noa confenürent, &Cinflantiam veflrarum paternitatum , ut. ad fa- pofica.in aliquo contrafecerint, ident domi nus rex promittit & jurat fub fide regia pro- fequi eos, iamquam homines turbatores pa- cis & quietis ecclefie & totius religionis Chri- flianz; ad fimplicem requifitionem ipfius do- mini noflri, ficut ipfe per juramentum cfl o- bligatus: © adherebit fue .fan&itaü tam in concilio per eamdem fuam fandtiratem tencen- «db, quam alibi. Icem quod idem dominus Ebredunenfis afferiz prefatum. dominum regem affectaré acceders ad urbem Romanam, & prefatum dominum vifitare, quem fomper pre- cipua caritate dilexit : $c fperar quod per communicationem | ipforum adinvicem mult €rum concilium nos quantocius transferermus y fatis conflavimus operas noftras atque. ftudium, ut confilis veflris nos confermare poffemus , quemadmodum profecto ipfi concilio & re- . bus peragendis per preíentiam noftram non modicum commodi eventurum fperavimus, Sicque res no(lras aptavimus, ur five per ter- ram five per mare difponeremus recedere, o- mnibus periculis & difcriminibus parvipenfis. Verumtamen , approbante domino fummo pon- tifico a facro concilio , ad perfua(ionera non- nullorum notabilium virorum , & etiam ora- torum no(trorum , & imperi facri principum eleQorum , qui nobis hujufmodi builas exhi- poterunt fieri congruentia concernenüa fidem D bebant, nobifque receffum. noftrum fine impe- ralibus infulis penitus diffuadebant, cum fans ipforum & eccle(iam & totam Chriflianitaiem . Jtem dominus nofler contentatur de acceffu fuo, cura ipfum a tempore concilii Conftaaticn- fis, cognovit quod eum , femper fuerit magna dile&ione & affe&ione profecutus, dummodo ejus adventus pacificus fit, id e(t cum illis de domo (ла tantum, vw? alias dictum fuit: & cerüficatus .de tempore adventus foi, mit- tet , obviam fibi umque ad cenfinia terrarum ecclefie duos ex reverendiffimis dominis car. dinalibus & alios prelatos & clericos ad ip- Tum affociandum houorificc, & ipfum fecure conducent, & teńchit, per Dei gratiam, & remittet cüm honore, paco & bcnediQione &itate fua rewmanlmus concordes in deificis licitis © honeflis. Sicque per totum iftum menfem Aprilis cum fanCtitate fua ih Yiter- bio conftitnemur, & u(que medium Junii vei prius in urbe Romana a fanctitate fua coto» nabimur, preftabimufgque & innovabimus fibi illa juramenta ques neftri pradeceflores Ro- manis pontificibus prefüiterunt. [ítudque adje- cimus, quod ipfum manutenebimus, quantum cum Deo poterimus: quoniam nos uíquequa. que ad alia obligari non permifimus, nec per- 'mirtemus. Er hec veftris paternitatibus ideo defcribimus , ut fi aliquis hanc concordiam fi- domini noftri Jefu Chrifli , & fan&orum apo- E niftre initám, forfitan interpretari vellet, il- ftolorum ejus Petri & Pauli, aa (ug. .Ec fi voluerit in comitiva ína habere de gentibus -armigeris prafati domini noflri, tam in ve- niendo quam in reverendo; & fi petierit quod dide gentes faciant conveniens pradi- fte materie , contentatur dominus nofler, quod fuit hoc declaratum , quod antequam intret terras ecclefie, preftabit juramentum, quod de jure praeítare tenebatur antequam in- traret Italiam , juxta formam Clementina. Нет ad effendondum caritatem , amorem lud a vefliis paternitatibus non credatur: quo- niam h&c concordia bonis refpeclibus fa&a eft, difpoürique fumus femper ipfi concilio juxta bullam per nos traditam, in. profecutio- ne illorum pro quibus ipfa fynodus eft con- gregata , plenarie favere, & conflanter adhbz- rere, Certificantes vos, quod ni(i fan&itas fua fepe diftum coucilium approbaffet, indn- bie fine noflris coronis, quas propter facta ipfius concilii tanto tempore pretermifimus , ad propria zediiffemus : quemadmodum de hig omni- e Portes (o. cru tonc Lune 

Strana 592
© forte nrate tifeepit qux. lea. Idem dominus no(ter vult habere BEL APPENDIX PRIMA 592 flinde manutenere & fovere , ut fuper articu- A & benevolentiam erga perfonam domini re- lis & rebus, pro quibus congregatum eft, pro- cedat libere juxta formas & modos in retro generalibus conciliis tenros. Quod fi eadem fan&Gitas faceret, ut fperat eadem majeftas providebit indnbie faluberrime honori & di- gnitatibus fuis, & exrolletur ad athera , & (ub ejus regimine ejufque prefidio in. ecclefia Dei, nunc undique impugnata, tot bona fecutura funt, fcilicet reduclio hereticorum , atque he- refum extirpatio, qua in foribus.elt, 8 fine generali concilio nullatenus fieri potuiz, & alia bona innumera: habebitque majeftatem regiam: devotum fvmper & obedientem flium in omnibus fue (anétitau pratum & -ecclefíz gis, confideratis magnis expenlis habitis per futurum dominum regem, dominus eft para- tus fübvenire eidem domino regi, poftquam iutriverit terras ecclefie , & eum illa pater- nali caritate amplecti, qua pater bonus filium optimum: complecti debet, prout per oratores fuos alias: oblatum fuit. Et fuper hoc domi- nus nofler paratus ей deputare aliquos, qui habeant tra&dare cum deputandis per domi- zum regem: & infallenter fperat quod erunt in bona concordia cum Dei adjutorio, ХХ. Dei. accommodum: nam profecto fi id non В Zitera regis de concordia cum papa, letla die fiet, prout eadem majeltas fepius fcripfir & dixit ae proteftata et, indicibiliz fezudala c- xinde, proh dolor! fant eventura. ltem re- giatiatur fummopzre fanctituti fus de paterna ufle&ione & clementi oblarione fanclitatis fue erige mijeltatem camdem' quemadmodum iu fchedula parva contentum eft quoniam ,maje- ftas fua * quia dominus archiepifcopus Ebre- dunenfis conclut eum reverendiffimis dominis cardinalibus deputatis per fanftitatem domi- ni noftri ad fale illorum. qui funt in Baf. lite- yas 2 domino Rowanorum rege attentius cuat figillo inajeftatis '& fub(criptione proprie ma- з. Май, ато domini MCCCCXXXII. Sigifmundus .Dei gratia. Romanorum. vex. femper Aupugdus, ac Hungarie , Bohemie, &c. rex, revereudiffunis in. Chriflo patribus ac. venera- bilibus dominis. facrofantls. generali. Bafileenff fynodo, in Spiritus fanéko legitime congregata, univerfolem ecelefiam reprafentanti , | amicis noftris cariffimis, ac grata & fincere nobis div lelis . Everendifimi in Chrifto patres & domini [& ac venerabiles & egregii, ncere grate- quc dile&i, ad requifitionem & courinvatam nus fue: quod $ illi noa confenürent, &Cinflantiam veflrarum paternitatum , ut. ad fa- pofica.in aliquo contrafecerint, ident domi nus rex promittit & jurat fub fide regia pro- fequi eos, iamquam homines turbatores pa- cis & quietis ecclefie & totius religionis Chri- flianz; ad fimplicem requifitionem ipfius do- mini noflri, ficut ipfe per juramentum cfl o- bligatus: © adherebit fue .fan&itaü tam in concilio per eamdem fuam fandtiratem tencen- «db, quam alibi. Icem quod idem dominus Ebredunenfis afferiz prefatum. dominum regem affectaré acceders ad urbem Romanam, & prefatum dominum vifitare, quem fomper pre- cipua caritate dilexit : $c fperar quod per communicationem | ipforum adinvicem mult €rum concilium nos quantocius transferermus y fatis conflavimus operas noftras atque. ftudium, ut confilis veflris nos confermare poffemus , quemadmodum profecto ipfi concilio & re- . bus peragendis per preíentiam noftram non modicum commodi eventurum fperavimus, Sicque res no(lras aptavimus, ur five per ter- ram five per mare difponeremus recedere, o- mnibus periculis & difcriminibus parvipenfis. Verumtamen , approbante domino fummo pon- tifico a facro concilio , ad perfua(ionera non- nullorum notabilium virorum , & etiam ora- torum no(trorum , & imperi facri principum eleQorum , qui nobis hujufmodi builas exhi- poterunt fieri congruentia concernenüa fidem D bebant, nobifque receffum. noftrum fine impe- ralibus infulis penitus diffuadebant, cum fans ipforum & eccle(iam & totam Chriflianitaiem . Jtem dominus nofler contentatur de acceffu fuo, cura ipfum a tempore concilii Conftaaticn- fis, cognovit quod eum , femper fuerit magna dile&ione & affe&ione profecutus, dummodo ejus adventus pacificus fit, id e(t cum illis de domo (ла tantum, vw? alias dictum fuit: & cerüficatus .de tempore adventus foi, mit- tet , obviam fibi umque ad cenfinia terrarum ecclefie duos ex reverendiffimis dominis car. dinalibus & alios prelatos & clericos ad ip- Tum affociandum houorificc, & ipfum fecure conducent, & teńchit, per Dei gratiam, & remittet cüm honore, paco & bcnediQione &itate fua rewmanlmus concordes in deificis licitis © honeflis. Sicque per totum iftum menfem Aprilis cum fanCtitate fua ih Yiter- bio conftitnemur, & u(que medium Junii vei prius in urbe Romana a fanctitate fua coto» nabimur, preftabimufgque & innovabimus fibi illa juramenta ques neftri pradeceflores Ro- manis pontificibus prefüiterunt. [ítudque adje- cimus, quod ipfum manutenebimus, quantum cum Deo poterimus: quoniam nos uíquequa. que ad alia obligari non permifimus, nec per- 'mirtemus. Er hec veftris paternitatibus ideo defcribimus , ut fi aliquis hanc concordiam fi- domini noftri Jefu Chrifli , & fan&orum apo- E niftre initám, forfitan interpretari vellet, il- ftolorum ejus Petri & Pauli, aa (ug. .Ec fi voluerit in comitiva ína habere de gentibus -armigeris prafati domini noflri, tam in ve- niendo quam in reverendo; & fi petierit quod dide gentes faciant conveniens pradi- fte materie , contentatur dominus nofler, quod fuit hoc declaratum , quod antequam intret terras ecclefie, preftabit juramentum, quod de jure praeítare tenebatur antequam in- traret Italiam , juxta formam Clementina. Нет ad effendondum caritatem , amorem lud a vefliis paternitatibus non credatur: quo- niam h&c concordia bonis refpeclibus fa&a eft, difpoürique fumus femper ipfi concilio juxta bullam per nos traditam, in. profecutio- ne illorum pro quibus ipfa fynodus eft con- gregata , plenarie favere, & conflanter adhbz- rere, Certificantes vos, quod ni(i fan&itas fua fepe diftum coucilium approbaffet, indn- bie fine noflris coronis, quas propter facta ipfius concilii tanto tempore pretermifimus , ad propria zediiffemus : quemadmodum de hig omni- e Portes (o. cru tonc Lune 

Strana 593
593 oranibus iluftris princeps & locumtenens no-A fter dux Wilielmus veftras paternitates poterit clarius informare , cui in dicendis velitis cre- dere tamquam nobis. Datum Senis die decimoquinto menfis Á- prilis regnorum noftrorum anno Hungarie , Cc. quadragefimo octavo, Romanorum vigefimo- tertio, & Bohemie decimotertio . LXXIH, Reverendiffimis , reverendis ac venerabilibus in Chrifło patribus & dominis facrofantte gene- ralis fynodi Bafileenfts , &c. Sigifmundus Dei gratia. Romanorum imperator femper Augnu- Sus, ac Hungaris, Bohemie, Dalmatis , с, В rex, » Everendiífimi , reverendique patres, ami- À ci carifimi, ac venerabiles & egregii, devori fincerę grateque dilceti, audiro pridem quod paterpirates veftræ füper controverfa fef- fionis inter illuftres archiprincipes facri Roma- ni imperi gleGores & ducem Burgundia quamdam provifionem feceriar, que per am- bafiatores urriufque partis ambafiatorio nomi- ne * grarificata fit, de veftrarum paternitatum folertia , zipforum ambafiatorum induftria con- fifi, fpem firmam affumentes , quod hujufino- di provifio noítro & ipfius facri Romani im- CONCILII BASILEENSIS. 594 prout nos, imperii noflri principes & univer- fi proceres fibi impendunt. Iu quo nobis ve- ftra parernitates facient complacenüam mul- tum gratam. ] Darum Ulmz Conftantienfis dioccefis , die zg. Julii, regnornm noftrorum anno Hunga- rie 48. @c. i LXXIV, Epiftola Imperatoris Romanorum , qua concilium certius facit de "vittoria Bohemorum | adoerfus T'aboritas . Reverendiffimis ac venerabilibus in Chrifło patrie bus ac dominis facrofante generali fynodo Ea» fileenfi , in Spiritu fantlo legitime | congrega te, eccleffam univerfalem reprafentanti , amis cis noftris cariffimis, ac grute & fincere na- bis diletlis, Sigifmundus Dei gratia Romano- zum imperator femper duauflus, &c. ac Ëun- gare , Bohemie, &c. 7ex, R Xiverendifümi in Chrifto patres &c domi- d & ni amici cariffimi & reverendi, grate fncereque dilecti, hodie hora Vefperarum confluxerunt ad nos nuntii, qui in ribus diebus & citius de Bohemia volantifime ap- plicuerunr, afferentes nobis jucupdiffiina & few licifima nova de victoria noftrorum, & con- peri ac ipforum archiprincipum honori ex- C PÉÜi&u 'laborirarum , & illorum qui alias in pediat , fumus admodum gavif. Sed intelle- &o ad prafens , quod quidam procuratores il- luftis TErici ducis Lauvvenburgenüs, qui fe nominat Saxonje ducem, ac ipfius facti im- pcrii electorem & archimarefcallura , hujufmo- di provifionis occafione * fe de loco iluftri Friderico duci Saxonie, facri Romani impe- riii archimareícallo , Lantgravio Thuyringiæ , ac marchioni Mifnenfi, & ambafigtoribus ejus debito iniromiferint, feque intruferint in eo- dem: fatis illud nobis yifüm eft alienum. Et Quia genitorem) prefati Friderici, ac deinde ipfum Fridericum de ipfo ducatu Saxonie ac jure eligendi fomanorum principem, ac et- obfidione civitatis Pilznenfis erant: qui per Dei gratiam ; a quo omnis procedit victoria, in planitie inter civitatem Curfm & mona- fterium Slralitff fort bello cura modico dam-. no noftrorum viGoriofe proftrati funt: qua- rum diterarum aliquas originales veftris reve- rendiffimis paternitatibus mittimus præfentibus interclufas . Hic, reverendiffuni patres, vo- luimus veftris parernitatibus pro fingulariffimo gaudio cunctis fidelibus optatifime nuntiare > rogantes cordintime , quatenus aliffimo domi- no Jefu Chrifto infinitas agentes gratias, cum proceffionibus & aliis folemnitatibus, ad bo- num & felicem progreffüm tam felicis prin- jam ipfi archimarefcallatus officio inveftivimus, D cipii, imo verius medii, ommi opera atque cujus inveíliture vigore, primum genitor, ac deinde Fridericus natus ejus, poffefionem prin- cipatus Saxonize nach funt, & deinde per il- luftres facri Romani imperii clectores ad jus c exercitium dignitatis & officij principis ele- €oris & archimarefcalli (fimiliter recepti funt & admiffü: non iminerito manfimus admirati de fupradici ducis Erici, quinimo fuorum. ambafiatorum prefamptione , qua pofleflioncm juris & dignitatis apud alium conflitatorum ante eventum judicialis arbitrii violenter in- vadere prefumpferunt . Licet itaque creda- mus veftras parernitates noftros & imperii no- ftri principes veftra difpofitiffina domo, quan- tum ad fefhonem, inceffum, vel aliam exhi- E bitonis reverentiam non aliter honorare , quam a nobis & imperii noftri principibus honorantur, ficut & nos ecclefiafticos præla- tos fecundum gradus ecclefiafticarum dignita- tum in noftra curia yeveremur: ne tamen in pofterum orjatur difcordiarum materia , prz- iniffa, quamvis undique notoria, veftris pa- iernitatibus duximus intimanda , quatenus prz- libata , Friderico & ejus oratoribus honorem archiprincipis & elecloris juxta veílre provi- fionis normam impendendum exhibere velitis, Concil. General, 'Yom. XXIX. cura vigilare velitis , quoniam & nos fimili- ter de agendis nil pretermirttemus , Yt quæ- cumque in futurum habuerimus, veílris pa- ternitatibus die noctuque intimare curabi- mus. Datum Ulme die 3. Junii. LXXV. Epiftola Imperatoris Romani ad concilium , Everendiffimi , reverendique in Chrifta patres & domini, ac venerabiles & e- gregii > fincere grateque dilecti , confirmat con- tinno Deus nofter magnan: mifericordiam füam fuper nos in felici profecutione rerum Bohe- mia, ‘qua, Chrifto difponente, qui cuncta gubernat, in dies confiderabilius diriguntur. Scribunt enim nobis illi oratores noftri, quos in proxima dieta Prageníi habnimus, quomo- do omiies Bohemi in unam fententiam :unam- que voluhtatem traćti funt in materia articu- lorum fidei: & quod faper reliquis ad vos verfus Ratifponam mifluri fant in fefto affum- puonis Virginis gloriofe. Talifque datur fpes, ut nil melius po(ft fupersdi. Quarum litera- ` Pp rum 

Strana 594
593 oranibus iluftris princeps & locumtenens no-A fter dux Wilielmus veftras paternitates poterit clarius informare , cui in dicendis velitis cre- dere tamquam nobis. Datum Senis die decimoquinto menfis Á- prilis regnorum noftrorum anno Hungarie , Cc. quadragefimo octavo, Romanorum vigefimo- tertio, & Bohemie decimotertio . LXXIH, Reverendiffimis , reverendis ac venerabilibus in Chrifło patribus & dominis facrofantte gene- ralis fynodi Bafileenfts , &c. Sigifmundus Dei gratia. Romanorum imperator femper Augnu- Sus, ac Hungaris, Bohemie, Dalmatis , &c,'B rex, » Everendiífimi , reverendique patres, ami- À ci carifimi, ac venerabiles & egregii, devori fincerę grateque dilceti, audiro pridem quod paterpirates veftræ füper controverfa fef- fionis inter illuftres archiprincipes facri Roma- ni imperi gleGores & ducem Burgundia quamdam provifionem feceriar, que per am- bafiatores urriufque partis ambafiatorio nomi- ne * grarificata fit, de veftrarum paternitatum folertia , zipforum ambafiatorum induftria con- fifi, fpem firmam affumentes , quod hujufino- di provifio noítro & ipfius facri Romani im- CONCILII BASILEENSIS. 594 prout nos, imperii noflri principes & univer- fi proceres fibi impendunt. Iu quo nobis ve- ftra parernitates facient complacenüam mul- tum gratam. ] Darum Ulmz Conftantienfis dioccefis , die zg. Julii, regnornm noftrorum anno Hunga- rie 48. @c. i LXXIV, Epiftola Imperatoris Romanorum , qua concilium certius facit de "vittoria Bohemorum | adoerfus T'aboritas . Reverendiffimis ac venerabilibus in Chrifło patrie bus ac dominis facrofante generali fynodo Ea» fileenfi , in Spiritu fantlo legitime | congrega- te, eccleffam univerfalem reprafentanti , amis cis noftris cariffimis, ac grute & fincere na- bis diletlis, Sigifmundus Dei gratia Romano- zum imperator femper duauflus, &c. ac Ëun- gare , Bohemie, &c. 7ex, R Xiverendifümi in Chrifto patres &c domi- d & ni amici cariffimi & reverendi, grate fncereque dilecti, hodie hora Vefperarum confluxerunt ad nos nuntii, qui in ribus diebus & citius de Bohemia volantifime ap- plicuerunr, afferentes nobis jucupdiffiina & few licifima nova de victoria noftrorum, & con- peri ac ipforum archiprincipum honori ex- C PÉÜi&u 'laborirarum , & illorum qui alias in pediat , fumus admodum gavif. Sed intelle- &o ad prafens , quod quidam procuratores il- luftis TErici ducis Lauvvenburgenüs, qui fe nominat Saxonje ducem, ac ipfius facti im- pcrii electorem & archimarefcallura , hujufmo- di provifionis occafione * fe de loco iluftri Friderico duci Saxonie, facri Romani impe- riii archimareícallo , Lantgravio Thuyringiæ , ac marchioni Mifnenfi, & ambafigtoribus ejus debito iniromiferint, feque intruferint in eo- dem: fatis illud nobis yifüm eft alienum. Et Quia genitorem) prefati Friderici, ac deinde ipfum Fridericum de ipfo ducatu Saxonie ac jure eligendi fomanorum principem, ac et- obfidione civitatis Pilznenfis erant: qui per Dei gratiam ; a quo omnis procedit victoria, in planitie inter civitatem Curfm & mona- fterium Slralitff fort bello cura modico dam-. no noftrorum viGoriofe proftrati funt: qua- rum diterarum aliquas originales veftris reve- rendiffimis paternitatibus mittimus præfentibus interclufas . Hic, reverendiffuni patres, vo- luimus veftris parernitatibus pro fingulariffimo gaudio cunctis fidelibus optatifime nuntiare > rogantes cordintime , quatenus aliffimo domi- no Jefu Chrifto infinitas agentes gratias, cum proceffionibus & aliis folemnitatibus, ad bo- num & felicem progreffüm tam felicis prin- jam ipfi archimarefcallatus officio inveftivimus, D cipii, imo verius medii, ommi opera atque cujus inveíliture vigore, primum genitor, ac deinde Fridericus natus ejus, poffefionem prin- cipatus Saxonize nach funt, & deinde per il- luftres facri Romani imperii clectores ad jus c exercitium dignitatis & officij principis ele- €oris & archimarefcalli (fimiliter recepti funt & admiffü: non iminerito manfimus admirati de fupradici ducis Erici, quinimo fuorum. ambafiatorum prefamptione , qua pofleflioncm juris & dignitatis apud alium conflitatorum ante eventum judicialis arbitrii violenter in- vadere prefumpferunt . Licet itaque creda- mus veftras parernitates noftros & imperii no- ftri principes veftra difpofitiffina domo, quan- tum ad fefhonem, inceffum, vel aliam exhi- E bitonis reverentiam non aliter honorare , quam a nobis & imperii noftri principibus honorantur, ficut & nos ecclefiafticos præla- tos fecundum gradus ecclefiafticarum dignita- tum in noftra curia yeveremur: ne tamen in pofterum orjatur difcordiarum materia , prz- iniffa, quamvis undique notoria, veftris pa- iernitatibus duximus intimanda , quatenus prz- libata , Friderico & ejus oratoribus honorem archiprincipis & elecloris juxta veílre provi- fionis normam impendendum exhibere velitis, Concil. General, 'Yom. XXIX. cura vigilare velitis , quoniam & nos fimili- ter de agendis nil pretermirttemus , Yt quæ- cumque in futurum habuerimus, veílris pa- ternitatibus die noctuque intimare curabi- mus. Datum Ulme die 3. Junii. LXXV. Epiftola Imperatoris Romani ad concilium , Everendiffimi , reverendique in Chrifta patres & domini, ac venerabiles & e- gregii > fincere grateque dilecti , confirmat con- tinno Deus nofter magnan: mifericordiam füam fuper nos in felici profecutione rerum Bohe- mia, ‘qua, Chrifto difponente, qui cuncta gubernat, in dies confiderabilius diriguntur. Scribunt enim nobis illi oratores noftri, quos in proxima dieta Prageníi habnimus, quomo- do omiies Bohemi in unam fententiam :unam- que voluhtatem traćti funt in materia articu- lorum fidei: & quod faper reliquis ad vos verfus Ratifponam mifluri fant in fefto affum- puonis Virginis gloriofe. Talifque datur fpes, ut nil melius po(ft fupersdi. Quarum litera- ` Pp rum 

Strana 595
a Porte, ne- cefarınor 11. 3 forte no- ram, # 2 Mali, 595 APPENDIX PRIMA 596 rum copias de Bohemico in Latinum transla- Àter exequi non valentes, ^" wocati, invitatí * f. vecuti dr tas vellris parernitatibus mittimus prefentibus interciufas, Verum , reverendiílimi patres , quia ip& Bohemi multum affectare videntur in hu- jufmodi diera Rarifponenfi prafensiam vene- rabilis Contlantienfis epifcopi, etiam auditoris & magiürí Martini, & aliorum qui tractari- bus ipforum prius adfuerunt, nos opinioni eorum & delideriis concurrentes, illud ne- dum urilc, veram etíam pro bona conclufio- ne & falubri contummationc omnium tracta- torum x neceíffiriorum arbitrantes , vos atten- time adhorramur, quatenus paternitates ve- fice velint dare ordinem ut prefati patres & magiftri if hojufmodi dieta omnino inter- fiat. Bt fi etiam aliqui alii fuperaddendi fuc-B rint, & illud extolimus arque laudamus , ut & defderiis ipforum Bohemorum fatisfiar > & ipfi patres nobis & nos in mutuis pera- gendis poffimus a(fiftere atque eonfulere. Hec iraque, reverendiífimi patres, vobis pro con- folation: ftatüimus fcribere , nt nil nos lateat de his qux ad notitiam *- vefrram in tam arduis vebug deveniunt, Kr quidquid in pro- ceffü vemporis habuerimus , veftris paterni- tatibus fignifigabimus; exorantes altiffunum , ut fuccedanę talia, que veftris paterhitau- bus cum imrmenía jucunditate fignificare pof- fimus. Datum Ulmæ Conftantienfis diœcefis, die 13. Julii regnorum , &, LXXVI, Litera Domini Regis Homanorum patens , per quam promutnt inconcufé adhaerere concilio , leila 1n congregatione generali die Zune * de- £bnonono Jamuarü, anno MCOCCXXHLE > In nomine fantla & individua Trinilalis, Amen, i primo per dominum Martinum & ipfo fubla- to , per domivum Hugenium, fummos ponti. fices pradiftos trenfire ad Jraliam ,. pront tran- fivimus: & propterea loco noftrì ; proteétio- dem in nobis allumendo, prout tenebamur, in eodem facro cancilio ptors€orem. dimife- rimus illuftrem principem Wihelmua comi tem Palatinum. Rbeni & ducem Bavaria a- vanculum noftrum cacffimum, deputamufque & inflitvimus cum plena auctoritate & omai- moda poteitate , prour in noftris fuper hoc confectis literis plenius continetur. Ez quia ( ut percepimus ) nonnulli vaniloquantes ; non reCle fenüentes, ipfum facrum * perfua- dere ac turbare per exquiótas vias * molicn- tes, ut de noilra pura mente, interprctatio- neque ejufdem & voluntate , cunclis appareat evidenter, ad confutationem iniqua perverfe loquentium , volentes reverendifhme fanta tomaue ecclefie cardinales, patriarchas, ar- chicpifcopos & epifcopos Dco amabiles , nec non venerabiles abbates , prelatos , & omnes alios in civitate noftra Bofileenfi congregatos, & congregandos,, facrum generale concilium facientes, illud celebrar; iniendcentes, facro- fanctamque univeríàlem eccleñam répræfentan- tes, & cidem adherentes, & adhærere vo- lentes, & quofcumque alos dc eadem no- ftra intentione & voluntate claros reddere & Gfecuros, ad ipfius facri concilii. corroboratio- nem firwiorem & audclorizationem , prout ad nos poteff quovis inodo pertinere , animo. de- liberato ex certa noftra (cieniia motuque pro- prio in verbo nofiio regio dicimus, ac teno- re prefenüum atteflamur, quod nos ab initio praefaü facri concilii Bafileenfis femper. abfque omni dubio fimpliciter atque pure' eidem ad- hæfimus , adheremufque firmiter, & quamdiu duraverit, & continuatum fuerit, adhærebi- imus inconcuffe; nec faciemus , neque fieri permittemus , Deo auctore, quantum in no- Sigifmundus Dei gratia Remanorum non, fem- per 4uguflus, ac. Hungarie, Bohemii, Tal- matie , Croatie, &c. rex , ad Perpetuam vei memoriam . D km facimus tenore præfentium univer- NM fis, quod cum inter alios orbis princi- patus facrum. Romanum impcrium divinitus inflitatum obtineat principatum , cui Deo au- Gore prefidemus, & aíidua pulfemur folici- tudine, ut ea que concernunt religionem Chiiftianam & bonum ecclefie fandze Dei, quorum advocatus & protector ex officio no- bis incumbenti fumus & effc debemus , pro- curareque habeamus ftabiliratem. & felicem progreffum eorumdem: fanc cum ex facro- rum generalium Conftantienfis , & .Senenfis conciliorum decreti conftttutione fufcepta, & felicis recordationis Martini pape V, & dein- E de fanétiffimi domini Eugenii pape IV. fuc- cefforis immediati auctoritativa approbatione facrum Eafileenfe concilium initiatum fuerit , roburque & auctoritatem fumpferit, & pro- greffum habeat, & faccefve idem facrum concilium Bafilcenfe , & Romanos patres in eodem exiflentes , & illud celebrantes, cum infantia fuerimus requiüti, .ut tamqüam | ad- vocatus ecclefie fan&te Dei & defenfor, pro- tectionem ipfius in nobis affüumeremus, prout ad nos pertinere dignofcitur: quod perfonali- bis fuerit, quod fit vel ele poffit directe vel indirecte contra ipfius facri concilii auctorita- tem & libertatem , feu in præjudicium acto- rum in codem vel agendorum in futurum, quoad ea proprer quae eft convocatum & e- tiam congregatum ; prefentium fub noftre ma- jestaris figillo tcstinonio literarum . Datun; Senis ahno domini milleümo qua- dringentefimo trigefimofecundo, die 23. men- fis Novembris, regnorum nostrorum anno Hungaris, Gc. 46, fiomanorum 23. Bohemie yero 13. Ád mandatum domini regís Pettus Kelde canonicus LXXVII. * f. diffnadece * $. molluxe Dur, uf 

Strana 596
a Porte, ne- cefarınor 11. 3 forte no- ram, # 2 Mali, 595 APPENDIX PRIMA 596 rum copias de Bohemico in Latinum transla- Àter exequi non valentes, ^" wocati, invitatí * f. vecuti dr tas vellris parernitatibus mittimus prefentibus interciufas, Verum , reverendiílimi patres , quia ip& Bohemi multum affectare videntur in hu- jufmodi diera Rarifponenfi prafensiam vene- rabilis Contlantienfis epifcopi, etiam auditoris & magiürí Martini, & aliorum qui tractari- bus ipforum prius adfuerunt, nos opinioni eorum & delideriis concurrentes, illud ne- dum urilc, veram etíam pro bona conclufio- ne & falubri contummationc omnium tracta- torum x neceíffiriorum arbitrantes , vos atten- time adhorramur, quatenus paternitates ve- fice velint dare ordinem ut prefati patres & magiftri if hojufmodi dieta omnino inter- fiat. Bt fi etiam aliqui alii fuperaddendi fuc-B rint, & illud extolimus arque laudamus , ut & defderiis ipforum Bohemorum fatisfiar > & ipfi patres nobis & nos in mutuis pera- gendis poffimus a(fiftere atque eonfulere. Hec iraque, reverendiífimi patres, vobis pro con- folation: ftatüimus fcribere , nt nil nos lateat de his qux ad notitiam *- vefrram in tam arduis vebug deveniunt, Kr quidquid in pro- ceffü vemporis habuerimus , veftris paterni- tatibus fignifigabimus; exorantes altiffunum , ut fuccedanę talia, que veftris paterhitau- bus cum imrmenía jucunditate fignificare pof- fimus. Datum Ulmæ Conftantienfis diœcefis, die 13. Julii regnorum , &, LXXVI, Litera Domini Regis Homanorum patens , per quam promutnt inconcufé adhaerere concilio , leila 1n congregatione generali die Zune * de- £bnonono Jamuarü, anno MCOCCXXHLE > In nomine fantla & individua Trinilalis, Amen, i primo per dominum Martinum & ipfo fubla- to , per domivum Hugenium, fummos ponti. fices pradiftos trenfire ad Jraliam ,. pront tran- fivimus: & propterea loco noftrì ; proteétio- dem in nobis allumendo, prout tenebamur, in eodem facro cancilio ptors€orem. dimife- rimus illuftrem principem Wihelmua comi tem Palatinum. Rbeni & ducem Bavaria a- vanculum noftrum cacffimum, deputamufque & inflitvimus cum plena auctoritate & omai- moda poteitate , prour in noftris fuper hoc confectis literis plenius continetur. Ez quia ( ut percepimus ) nonnulli vaniloquantes ; non reCle fenüentes, ipfum facrum * perfua- dere ac turbare per exquiótas vias * molicn- tes, ut de noilra pura mente, interprctatio- neque ejufdem & voluntate , cunclis appareat evidenter, ad confutationem iniqua perverfe loquentium , volentes reverendifhme fanta tomaue ecclefie cardinales, patriarchas, ar- chicpifcopos & epifcopos Dco amabiles , nec non venerabiles abbates , prelatos , & omnes alios in civitate noftra Bofileenfi congregatos, & congregandos,, facrum generale concilium facientes, illud celebrar; iniendcentes, facro- fanctamque univeríàlem eccleñam répræfentan- tes, & cidem adherentes, & adhærere vo- lentes, & quofcumque alos dc eadem no- ftra intentione & voluntate claros reddere & Gfecuros, ad ipfius facri concilii. corroboratio- nem firwiorem & audclorizationem , prout ad nos poteff quovis inodo pertinere , animo. de- liberato ex certa noftra (cieniia motuque pro- prio in verbo nofiio regio dicimus, ac teno- re prefenüum atteflamur, quod nos ab initio praefaü facri concilii Bafileenfis femper. abfque omni dubio fimpliciter atque pure' eidem ad- hæfimus , adheremufque firmiter, & quamdiu duraverit, & continuatum fuerit, adhærebi- imus inconcuffe; nec faciemus , neque fieri permittemus , Deo auctore, quantum in no- Sigifmundus Dei gratia Remanorum non, fem- per 4uguflus, ac. Hungarie, Bohemii, Tal- matie , Croatie, &c. rex , ad Perpetuam vei memoriam . D km facimus tenore præfentium univer- NM fis, quod cum inter alios orbis princi- patus facrum. Romanum impcrium divinitus inflitatum obtineat principatum , cui Deo au- Gore prefidemus, & aíidua pulfemur folici- tudine, ut ea que concernunt religionem Chiiftianam & bonum ecclefie fandze Dei, quorum advocatus & protector ex officio no- bis incumbenti fumus & effc debemus , pro- curareque habeamus ftabiliratem. & felicem progreffum eorumdem: fanc cum ex facro- rum generalium Conftantienfis , & .Senenfis conciliorum decreti conftttutione fufcepta, & felicis recordationis Martini pape V, & dein- E de fanétiffimi domini Eugenii pape IV. fuc- cefforis immediati auctoritativa approbatione facrum Eafileenfe concilium initiatum fuerit , roburque & auctoritatem fumpferit, & pro- greffum habeat, & faccefve idem facrum concilium Bafilcenfe , & Romanos patres in eodem exiflentes , & illud celebrantes, cum infantia fuerimus requiüti, .ut tamqüam | ad- vocatus ecclefie fan&te Dei & defenfor, pro- tectionem ipfius in nobis affüumeremus, prout ad nos pertinere dignofcitur: quod perfonali- bis fuerit, quod fit vel ele poffit directe vel indirecte contra ipfius facri concilii auctorita- tem & libertatem , feu in præjudicium acto- rum in codem vel agendorum in futurum, quoad ea proprer quae eft convocatum & e- tiam congregatum ; prefentium fub noftre ma- jestaris figillo tcstinonio literarum . Datun; Senis ahno domini milleümo qua- dringentefimo trigefimofecundo, die 23. men- fis. Novembris, regnorum nostrorum anno Hungaris, Gc. 46, fiomanorum 23. Bohemie yero 13. Ád mandatum domini regís Pettus Kelde canonicus LXXVII. * f. diffnadece * $. molluxe Dur, uf 

Strana 597
+ $. intar GL. FA n. GONCILII LXXVIL 597 Merndatum Miffum Sanitiflimo domino noftro pa- pe per fereniffimum dominum regem Roma- norum , per fus oratores, P leëtum in conféflorie publico die viix.Aprilis MCCCCXXXIIL dos mini pepe Eugenii anno tertio, & in eodem confrflorio oratores imperotoris juramentum pa- pe prefliterune. Sigifmundus dei gratia imperator Romanorum femper Auguflus, ac Hungaria, Bohemia, Dalmatie, Croatie ; &e. rex. Otum fecimus tenore prefentium univer: fis, qnod quamvis inrer fanctitatem bea- tiffuni domini nostri pape Eugenii atque ma- jestatem nostram fuerit femper & fit per Dei gratiam bona concordia & perfecta finceritas animorum, nihilo minus quia per multos ali- quando quamplurima inconfulta hincinde re- lata funt, ficut plerique mortalium prompti funt ad zizaniam inter principes feminandam, & imprimendas fufpiciones, quo nihil peri- culofius effe potest: ne forte de claritate xnen- tium utriufque dubium, quod hucufque vola- wit, amplius perfeveret , confideranres etiam £X nostra integra conjunCtione bonum publi- cum fíecuturum, deliberavimus de proximo vifitare fanétitatem prefati domini nosii & urbem Romam , pro fu(cipiendis imperialibus nostris coronis, & aliis rebus perarduis, tan- gentibus rempublicam Christianam, & pacem Yralie ; pertractandis: que ut perfectius & ple- nius pertractari poffint, mittimus ad. fanctita- tem praefat domini nostri pape. Eugenii dile- Qos confiliarios & ambalciatores nostros ma- gnificos Matikonem comirem Recomenfem. & capitaneum Nandéralbenfem, & Cafparem Slick vicecancellarium nostrum & capitancam terrarum Egye, constituentes, creantes, ordi- nantes, & facientes ipfos tenore prefentium ac auctoritate regia nostros veros Gt legitimos procuratores & factores & nuntios fpeciales , & quidquid melius effé & dici poesi: dan- tefque eifdem plenariam & omnimodam po- &estatem , plenam licentiam & faculratem ex- ponendi fue ían&Gitati pro nobis devotionem é& reverentiam filialem, quam ad fuam fan&ti- tatem & Itomanam ecclefiam fincero affectu Berimus : nec non petendi Gz impetrandi a fua fanQitate favorem & gratiam confuetoss offerendo quoque eidem fue fanélitati fideli- ‘tatis & cujuslibet alrerius generis juramentum fimul vcl fucceífive: & nihilo minus petendi a {ua fan@iratc nobis per manus fuas impen- dendam un@ionem, confecrationem, & Ro- mani imperii diadema, ac promittendi quod’ illa, dum apud faneliratem fuam fucrimus in propria perfona, fi opus fuerit, innovabimus: ac omnia X fingula alia peragendi & conclu- dendi, promittendi & fpondeadi, que mu- tuam unionem, cariratem & concordiam * vi- t2 , lanclitatem fuam & majestatem. nostram & fupcreminentie & dignitatis principes, qui fuper alios a domino constituti fumus, facere & confervare poffunt; uc etiam a. fan£titate fua, fi opus fuerit, obligationes quafcumque acceptandi, ceteraque omuia faciendi, finien- di, & concludendi que nos facere poffemus, 4 perfonaliter adeflemus: ratum & gratam ha- Concil, General. Tom. XXIX. BASILEENSIS. 598 Á bentes, & habere promittentes verbo nostro regio, quidquid per praefaros oratores & pro- curatores nostros aCtum , fadum five gestum faerit, ac ft illud in perfona propria .feciffe- mus: volentes illa omnia nostris regiis liie- ris, & figillis, fi opus fuerit, denuo robora- re prefentium füb nostre majestatis figillo te- stimonio litterarum . Datum Senis anno domini millefimo qua- dringenrefimo trigefimatertio, die 16. menfis Martii, regnorum nostrorum anno Hangarię, €'c. 46. Romanorum 23. Bohemie vero 13. LXXVI. B Sequiur forma juramenti fatli in confifforio pu- blico per ditlos ambefratores , taclis fantilis e- vangelis €. facris crucibus cum. reliquüs, & letum alta voce per Gafparem Slick. vicecan- cellarium. regis. Romanorum coram. damino no- ffro papa prafenite & acceptante, & iffud ju- rementum | fuit fcriptum. in membrana cum duo- bus frgillis pendentibus recognitis effe ditlorum Oratorum . Os Matiko de Colloum comes Recomenfis & capitaneus Nanderalbenfs, & Gafpar Slick vicecancellarius & capitaneus terrarum Fgræ, ambañatores & procuratores invi@tiffi- mi principis & domini Sigifmundi Romano- Grum regis femper Augufti, ac Hungarie , Bo- hemiæ, Oc. regis gloriofifśmi , ad fanctiffimum & clementiffimum dominum noftrum papam Eugenium quartum deflinati , recognofcimus teuore przeíentium univerüs, quod nos de mandato & licentia prafari fercniffimi domini noftri xegis, cujus pleno & fufficienti manda- to fulciti fumus, quodque figillatum in ma- nus ipfius fanCtiffhimi domini nofiri depofui- mus, hodie dare litere noftre præfentis in confifterio apoftolico generali in manus fum fauclitais juramentum prefílitimus in forma que cft talis: Nos comes Mariko, & Gafpar Slick vicecancellarius, procuratorio nomine quo fapra, promirtimus, & ratis facrofanctis D evangeliis juramentum firmamus fanctirati præ- fati domini noftri, fuo & ecclefi:& nomine: hu- jufmodi juramentum accipieni, quod ipfe fe- reniíüimus dominus rex Sigifmundus ecclefiam & fidem catholicam pura fide totifque virie bus confervabit reverenter, & etiam defendet, omnemque hzerzüm, [chifma & hereticos quof- libet, fautores, & receptatores , & defenfores eorum exterminabit bro poffe, ac nunquam cum Saraceno , Pagano, fchilmarico, feu alio quolibet communionem cátholice fidei non habente, aut cum aliquo alio prafate eccle- fiz inimico vel rebelli, feu .eidem ^ manifefte füfpecto , unionem quamlibet, parentelam , aut Confoderarionem inibir: fed tam noftram, E quam fucceflorura noftrorum perionas, hono- rem & fłatum manucenebit , x defendet ac ccnfervabit contra omnes homines, cujufcum- que cexiflerent prieminentie, dignitatis, aut flatus: eidem adjicientes juramento, quod ea- dem majeftas manutenebit femper atque ferva- bit privilegia omnia, que per przdeceffores fuos reges ac imperatores Romanos prefate Romane ecclefie aut aliis quibuslibet ecclefiis quocumque conceífa tempore, & continentis cujufcumque , ipfaque omnia, & ipecialiter ac precipue przeclare memorie Conftantinum, Pp 2 Ca- 

Strana 598
+ $. intar GL. FA n. GONCILII LXXVIL 597 Merndatum Miffum Sanitiflimo domino noftro pa- pe per fereniffimum dominum regem Roma- norum , per fus oratores, P leëtum in conféflorie publico die viix.Aprilis MCCCCXXXIIL dos mini pepe Eugenii anno tertio, & in eodem confrflorio oratores imperotoris juramentum pa- pe prefliterune. Sigifmundus dei gratia imperator Romanorum femper Auguflus, ac Hungaria, Bohemia, Dalmatie, Croatie ; &e. rex. Otum fecimus tenore prefentium univer: fis, qnod quamvis inrer fanctitatem bea- tiffuni domini nostri pape Eugenii atque ma- jestatem nostram fuerit femper & fit per Dei gratiam bona concordia & perfecta finceritas animorum, nihilo minus quia per multos ali- quando quamplurima inconfulta hincinde re- lata funt, ficut plerique mortalium prompti funt ad zizaniam inter principes feminandam, & imprimendas fufpiciones, quo nihil peri- culofius effe potest: ne forte de claritate xnen- tium utriufque dubium, quod hucufque vola- wit, amplius perfeveret , confideranres etiam £X nostra integra conjunCtione bonum publi- cum fíecuturum, deliberavimus de proximo vifitare fanétitatem prefati domini nosii & urbem Romam , pro fu(cipiendis imperialibus nostris coronis, & aliis rebus perarduis, tan- gentibus rempublicam Christianam, & pacem Yralie ; pertractandis: que ut perfectius & ple- nius pertractari poffint, mittimus ad. fanctita- tem praefat domini nostri pape. Eugenii dile- Qos confiliarios & ambalciatores nostros ma- gnificos Matikonem comirem Recomenfem. & capitaneum Nandéralbenfem, & Cafparem Slick vicecancellarium nostrum & capitancam terrarum Egye, constituentes, creantes, ordi- nantes, & facientes ipfos tenore prefentium ac auctoritate regia nostros veros Gt legitimos procuratores & factores & nuntios fpeciales , & quidquid melius effé & dici poesi: dan- tefque eifdem plenariam & omnimodam po- &estatem , plenam licentiam & faculratem ex- ponendi fue ían&Gitati pro nobis devotionem é& reverentiam filialem, quam ad fuam fan&ti- tatem & Itomanam ecclefiam fincero affectu Berimus : nec non petendi Gz impetrandi a fua fanQitate favorem & gratiam confuetoss offerendo quoque eidem fue fanélitati fideli- ‘tatis & cujuslibet alrerius generis juramentum fimul vcl fucceífive: & nihilo minus petendi a {ua fan@iratc nobis per manus fuas impen- dendam un@ionem, confecrationem, & Ro- mani imperii diadema, ac promittendi quod’ illa, dum apud faneliratem fuam fucrimus in propria perfona, fi opus fuerit, innovabimus: ac omnia X fingula alia peragendi & conclu- dendi, promittendi & fpondeadi, que mu- tuam unionem, cariratem & concordiam * vi- t2 , lanclitatem fuam & majestatem. nostram & fupcreminentie & dignitatis principes, qui fuper alios a domino constituti fumus, facere & confervare poffunt; uc etiam a. fan£titate fua, fi opus fuerit, obligationes quafcumque acceptandi, ceteraque omuia faciendi, finien- di, & concludendi que nos facere poffemus, 4 perfonaliter adeflemus: ratum & gratam ha- Concil, General. Tom. XXIX. BASILEENSIS. 598 Á bentes, & habere promittentes verbo nostro regio, quidquid per praefaros oratores & pro- curatores nostros aCtum , fadum five gestum faerit, ac ft illud in perfona propria .feciffe- mus: volentes illa omnia nostris regiis liie- ris, & figillis, fi opus fuerit, denuo robora- re prefentium füb nostre majestatis figillo te- stimonio litterarum . Datum Senis anno domini millefimo qua- dringenrefimo trigefimatertio, die 16. menfis Martii, regnorum nostrorum anno Hangarię, €'c. 46. Romanorum 23. Bohemie vero 13. LXXVI. B Sequiur forma juramenti fatli in confifforio pu- blico per ditlos ambefratores , taclis fantilis e- vangelis €. facris crucibus cum. reliquüs, & letum alta voce per Gafparem Slick. vicecan- cellarium. regis. Romanorum coram. damino no- ffro papa prafenite & acceptante, & iffud ju- rementum | fuit fcriptum. in membrana cum duo- bus frgillis pendentibus recognitis effe ditlorum Oratorum . Os Matiko de Colloum comes Recomenfis & capitaneus Nanderalbenfs, & Gafpar Slick vicecancellarius & capitaneus terrarum Fgræ, ambañatores & procuratores invi@tiffi- mi principis & domini Sigifmundi Romano- Grum regis femper Augufti, ac Hungarie , Bo- hemiæ, Oc. regis gloriofifśmi , ad fanctiffimum & clementiffimum dominum noftrum papam Eugenium quartum deflinati , recognofcimus teuore przeíentium univerüs, quod nos de mandato & licentia prafari fercniffimi domini noftri xegis, cujus pleno & fufficienti manda- to fulciti fumus, quodque figillatum in ma- nus ipfius fanCtiffhimi domini nofiri depofui- mus, hodie dare litere noftre præfentis in confifterio apoftolico generali in manus fum fauclitais juramentum prefílitimus in forma que cft talis: Nos comes Mariko, & Gafpar Slick vicecancellarius, procuratorio nomine quo fapra, promirtimus, & ratis facrofanctis D evangeliis juramentum firmamus fanctirati præ- fati domini noftri, fuo & ecclefi:& nomine: hu- jufmodi juramentum accipieni, quod ipfe fe- reniíüimus dominus rex Sigifmundus ecclefiam & fidem catholicam pura fide totifque virie bus confervabit reverenter, & etiam defendet, omnemque hzerzüm, [chifma & hereticos quof- libet, fautores, & receptatores , & defenfores eorum exterminabit bro poffe, ac nunquam cum Saraceno , Pagano, fchilmarico, feu alio quolibet communionem cátholice fidei non habente, aut cum aliquo alio prafate eccle- fiz inimico vel rebelli, feu .eidem ^ manifefte füfpecto , unionem quamlibet, parentelam , aut Confoderarionem inibir: fed tam noftram, E quam fucceflorura noftrorum perionas, hono- rem & fłatum manucenebit , x defendet ac ccnfervabit contra omnes homines, cujufcum- que exifterent prieminentie, dignitatis, aut flatus: eidem adjicientes juramento, quod ea- dem majeftas manutenebit femper atque ferva- bit privilegia omnia, que per przdeceffores fuos reges ac imperatores Romanos prefate Romane ecclefie aut aliis quibuslibet ecclefiis quocumque conceífa tempore, & continentis cujufcumque , ipfaque omnia, & ipecialiter ac precipue przeclare memorie Conftantinum, Pp 2 Ca- 

Strana 599
€ ) Lego pro- soittimaue - 599 APPENDIX PRIMA 60a Carolum , Wensicum , Ottonem quartum , Fri-A dericum fecundum, atque Rudolphum prede- ccffores iphus, præferrim fhper concelfione , sequilirione , advocatione , quitatione , ac li- bera dimilfione terrarum & provinciarum Ro- mane ecclefie ubilibet pofitarum , quarum e- iiam multas nominatim expreffit, fedi apoffo- lice Romanifque pontificibus fub quocumque tenore conceffa , recognofcet , confirmabit, & ex certa fcientia innovabit, ac eim de novo conceder, & terras ipfas atque provin- cias recognofcer ad jus & proprietatem ipfius ecclefie pleniffüme pertinere , eafque nihilo minus ex abundanti de novo faepe dicte ec- clefiz donabit: fub predicto fe obligans ju- LXXTZ. Epifloha Sigifmundi Imperatoris ad. idem concilium . Reverendiff mis, reverendis ec venerabilibus in Chriflo patribus & dominis facrofantie gene- rolis Bafilecnfis fuynodi, in. Spiritu. fanHo le- gitime congregate , uniuerfalem ecelefiam re- prefentaniis , amicis noffris carffimis, ac. gra- te & facere mobis diletfis , Everendi patres, infinuatjione literarum veflrarum , ac relarione illuftris Frideri- ramento, quod ipfas velaliquam ipfarum par- Bci ducis Saxoniz facri noftri imperii archimá- iem nullo unquam tempore occupabit, feu, quantum in eo erir, permittet ecenpari: nec in eis aut aliqua parte ipfarum jura aliqua, poffeffiones, aut temuras habebir, fen quomo- dolibet poffidebit : nec in eis etiam precariz , feu cujufvis capitaneæ officium , aur jurildi- £tionem quamcumque per fe vel alium. exer- cebit: quodque, ut princeps catholicus fapa dice ecclefie advocatus atque defeníor, ip- fam juvabit, & confiliis & auxiliis illi affi- ftet opportunis, contra quofcumque inobc- dientes & rebelles eidem; & przeipue con- tra 'occupantes & turbantes torras predictas , feu provincias, vel partem quamlibet earum- refcalli, Lanrgravii "uringie, ac marchionis Miíneuíis, aliorumque plurimorum fidelium noftrorum nupcr accepimus, quod illuítris Es ricus dux Lauvenburgenfis, qui fe. rominat Saxonie ducem, & ip(us imperii archimare- fcalium, evnidem Fridericam coram fynoda veftra, feu judicibus ab ca deputatis, fuper ducata, offcio & jure fapradictis trahere nie titur in caufam , non crubefcens de noftra ma- jeftate. publicas proponere querelas, quod fihi fcilicet crebre poftulanti juftitiam in foro no- firo denegaverimus, fcu miniftrare neglexeri- mus. Unde perpendentes in primis auctorita- ti noftræ derogari, pro co quod caufas ad dem. Sub eodem' juramento eriam a permit- C examen noftre imperialis majeftaris £ proce. timus, quod tam ipfam Romanam quam a- lias ecclefias, libertatem cccleliafticam , bo- na, jurz, prziaros & miniftros ecclefiarum ipfarum ipíe dominus rex manutenebit, con- fervabit ac defendet fuo poffe: & quod ec- clefiz Romanz vaffallos contra juflitiam: nui- latenus offendet, devotos & fideles etiam in imperio couoflitntos benigne traclabit, nec eos ppprimet contra juftitiam , aut, quantum in eo erit, per alium opprimi fuflincbit, {ed in fuis porius juribus & juftitiis confervabit . Sic eum Deus adjuvet, & fan&a Dei evangelia. Et fic nes procuratores procuratorio nomine praefato recognoícimus , confirmarnus , innova- mm noftrorum imunediate fpećtantes ad alie num forum produccre conatur , noftram in- füper honorificeniam detra&ari ex. eo quod dicimur juititie neglectores; quorum utrique debitis & apiis ad hoc remediis occurrendo , nuper in aula noftra Cælarea fuper his babi- za diligenti epifcoporum , abbatum , archiprin cipum , principum, comitum , baronum , & aliorum procerum , & ducum facri noflri pa- Jarii czaminarione , tandem in ipforum & o- mnium oratorum, ambafiatorum , & quorum libet aíiorum, qni tunc iu noftri confpcctus confliteri fuerunr przefentia, palam foleraniter proteftaci fimus, quad cum archipriunciparus , mus , concedimus, donamus, Ś cętera faci-Darchimarefcallatus, & jus cligendi Romanum mus fecundum tenorem qui fuperius contine- tur. Promittentes infuper, quod prefatus fe- reniffimus dominus nofler rex hoc quoque ju- ramentum per nos ( ut premittitur ) prafti- tm , in manus {ue @nQitatis vel legatorum ejufdem fanditatis, illos premittere decre- verit, perfanaliter innovabit, fuas regias pa- tentes literas & figilla confueta fub illo tra- dendo. In cujus rei teftimonium figilla noftra propria prafcntihus funt appenfa. Datum Roma anno domini millefimo qua- dringentefimo trigefimo tertio , die fęprimo menfts Aprilis principem 2 nobis & (cro Romana imperio immediate defcendant , ac in feudum: depcn- deant, * cum autem juxta formam juris , ac ftylam , & obfervantiam facri aoftri imperil , feudales queftiones coram dominis feudorum, £tiamfi minores valvaffores effent, ac paribus curiam fuarum, refpcctu feudi de quo a- gitur, decernende fint: quod etiam jus in noftra Cefarea majeftaie & facro imperio no- ftro & paribus curiz noflre refpeQu feudi ta- lifimodi merito debcat illæfihm confervari , con- fequeus eíle caufam pralibaram ad forum no- 'ftram pertinere. Certificantes preterea. omncs & fingulos, quorum intcreffe poffet, quod Enos prefato Erico iufitiam nullo unquam tempore denegabimus legitime pofiulanti, nec in futurum Deo propitia denegabimus une quam mte petenti. Quinimo quandocumque ipfe vel alius juflidam popofterit, parati fu- raus pares curis evocare, & caufam juxta fylum imperii noflri difiaire. Quare veftras paternitates requirimus & hortamur, ac criam attente rogamus, quatenus caufam ipfam ad forum noflrum remitiatis more folito & con- fuetudine imperii noftri & parium curiæ no- fire tezminandam, fic enim jufiitio debitunz vide- * euragug JRE ta- 

Strana 600
€ ) Lego pro- soittimaue - 599 APPENDIX PRIMA 60a Carolum , Wensicum , Ottonem quartum , Fri-A dericum fecundum, atque Rudolphum prede- ccffores iphus, præferrim fhper concelfione , sequilirione , advocatione , quitatione , ac li- bera dimilfione terrarum & provinciarum Ro- mane ecclefie ubilibet pofitarum , quarum e- iiam multas nominatim expreffit, fedi apoffo- lice Romanifque pontificibus fub quocumque tenore conceffa , recognofcet , confirmabit, & ex certa fcientia innovabit, ac eim de novo conceder, & terras ipfas atque provin- cias recognofcer ad jus & proprietatem ipfius ecclefie pleniffüme pertinere , eafque nihilo minus ex abundanti de novo faepe dicte ec- clefiz donabit: fub predicto fe obligans ju- LXXTZ. Epifloha Sigifmundi Imperatoris ad. idem concilium . Reverendiff mis, reverendis ec venerabilibus in Chriflo patribus & dominis facrofantie gene- rolis Bafilecnfis fuynodi, in. Spiritu. fanHo le- gitime congregate , uniuerfalem ecelefiam re- prefentaniis , amicis noffris carffimis, ac. gra- te & facere mobis diletfis , Everendi patres, infinuatjione literarum veflrarum , ac relarione illuftris Frideri- ramento, quod ipfas velaliquam ipfarum par- Bci ducis Saxoniz facri noftri imperii archimá- iem nullo unquam tempore occupabit, feu, quantum in eo erir, permittet ecenpari: nec in eis aut aliqua parte ipfarum jura aliqua, poffeffiones, aut temuras habebir, fen quomo- dolibet poffidebit : nec in eis etiam precariz , feu cujufvis capitaneæ officium , aur jurildi- £tionem quamcumque per fe vel alium. exer- cebit: quodque, ut princeps catholicus fapa dice ecclefie advocatus atque defeníor, ip- fam juvabit, & confiliis & auxiliis illi affi- ftet opportunis, contra quofcumque inobc- dientes & rebelles eidem; & przeipue con- tra 'occupantes & turbantes torras predictas , feu provincias, vel partem quamlibet earum- refcalli, Lanrgravii "uringie, ac marchionis Miíneuíis, aliorumque plurimorum fidelium noftrorum nupcr accepimus, quod illuftris Ex ricus dux Lauvenburgenfis, qui fe. rominat Saxonie ducem, & ip(us imperii archimare- fcalium, evnidem Fridericam coram fynoda veftra, feu judicibus ab ca deputatis, fuper ducata, offcio & jure fapradictis trahere nie titur in caufam , non crubefcens de noftra ma- jeftate. publicas proponere querelas, quod fihi fcilicet crebre poftulanti juftitiam in foro no- firo denegaverimus, fcu miniftrare neglexeri- mus. Unde perpendentes in primis auctorita- ti noftræ derogari, pro co quod caufas ad dem. Sub eodem' juramento eriam a permit- C examen noftre imperialis majeftaris £ proce. timus, quod tam ipfam Romanam quam a- lias ecclefias, libertatem cccleliafticam , bo- na, jurz, prziaros & miniftros ecclefiarum ipfarum ipíe dominus rex manutenebit, con- fervabit ac defendet fuo poffe: & quod ec- clefiz Romanz vaffallos contra juflitiam: nui- latenus offendet, devotos & fideles etiam in imperio couoflitntos benigne traclabit, nec eos ppprimet contra juftitiam , aut, quantum in eo erit, per alium opprimi fuflincbit, {ed in fuis porius juribus & juftitiis confervabit . Sic eum Deus adjuvet, & fan&a Dei evangelia. Et fic nes procuratores procuratorio nomine praefato recognoícimus , confirmarnus , innova- mm noftrorum imunediate fpećtantes ad alie num forum produccre conatur , noftram in- füper honorificeniam detra&ari ex. eo quod dicimur juititie neglectores; quorum utrique debitis & apiis ad hoc remediis occurrendo , nuper in aula noftra Cælarea fuper his babi- za diligenti epifcoporum , abbatum , archiprin cipum , principum, comitum , baronum , & aliorum procerum , & ducum facri noflri pa- Jarii czaminarione , tandem in ipforum & o- mnium oratorum, ambafiatorum , & quorum libet aíiorum, qni tunc iu noftri confpcctus confliteri fuerunr przefentia, palam foleraniter proteftaci fimus, quad cum archipriunciparus , mus , concedimus, donamus, Ś cętera faci-Darchimarefcallatus, & jus cligendi Romanum mus fecundum tenorem qui fuperius contine- tur. Promittentes infuper, quod prefatus fe- reniffimus dominus nofler rex hoc quoque ju- ramentum per nos ( ut premittitur ) prafti- tm , in manus {ue @nQitatis vel legatorum ejufdem fanditatis, illos premittere decre- verit, perfanaliter innovabit, fuas regias pa- tentes literas & figilla confueta fub illo tra- dendo. In cujus rei teftimonium figilla noftra propria prafcntihus funt appenfa. Datum Roma anno domini millefimo qua- dringentefimo trigefimo tertio , die fęprimo menfts Aprilis principem 2 nobis & (cro Romana imperio immediate defcendant , ac in feudum: depcn- deant, * cum autem juxta formam juris , ac ftylam , & obfervantiam facri aoftri imperil , feudales queftiones coram dominis feudorum, £tiamfi minores valvaffores effent, ac paribus curiam fuarum, refpcctu feudi de quo a- gitur, decernende fint: quod etiam jus in noftra Cefarea majeftaie & facro imperio no- ftro & paribus curiz noflre refpeQu feudi ta- lifimodi merito debcat illæfihm confervari , con- fequeus eíle caufam pralibaram ad forum no- 'ftram pertinere. Certificantes preterea. omncs & fingulos, quorum intcreffe poffet, quod Enos prefato Erico iufitiam nullo unquam tempore denegabimus legitime pofiulanti, nec in futurum Deo propitia denegabimus une quam mte petenti. Quinimo quandocumque ipfe vel alius juflidam popofterit, parati fu- raus pares curis evocare, & caufam juxta fylum imperii noflri difiaire. Quare veftras paternitates requirimus & hortamur, ac criam attente rogamus, quatenus caufam ipfam ad forum noflrum remitiatis more folito & con- fuetudine imperii noftri & parium curiæ no- fire tezminandam, fic enim jufiitio debitunz vide- * euragug JRE ta- 

Strana 601
2) Forge Przmiffo. " wm. H. *f noftram 604 videtur requirere, & -officia noftra in facrum concilium merito poftulare. Datum in Ulma feria querta poft Jacobi, аппо millefimo - quadringentefimo trigefimo quarto. Ad mandatum domini imperatoris Gafpar Slickmiles, &c. cancel. LXXX. Æpiftola Imperatoris Romanorum ad concilium , qua pet caufam , cujus cognitio ad fe perti- nebat, ad concilium. appellatam & cocatam , remitti: alioquin proteflatur contra concilium , Siifiundus Dei gratia. Romanorum. imperator femper Auguflus, ac. Hungarie, | Bohemie , Dalmatie , Croutis , &c. sex, vobis reveren- dis, venerabilibus, iluftriffmis, magnificis , fpellabilibus, generofis , nobilibus, flrenuis > providus C circumfpeélis , archiepifcopis, epif- copis , abbatibus, principibus , coinitibus baro- nibus , militibus, oratoribus, ambafratoribus, & runtiis, ac omnibus € fingulis proceribus. fa- cri palati nofiri, quiim moffra majeflatis con-- Spetku in maxima copia confliuri. eftis . y [Omm facimus, ac per pre(entem noftram N infinuatjonem ac ulteriorem relationem , (quam vobis omnibus & [fingulis füb debito fidelitatis injungimus, cunélis nostro fubiectis imperio publica8 iubemus. quod ad nostre majestatis notitiam pervenit, qualiter illustrif- fimus Ericus dux Lauvenburgenfis iilustritfi- zuum Fridericum Saxopie ducem , facri nostri imperii árchimarefcallum , Lantgravium Tu- ringiæ, ac marchionem Mifnenfenz, coram fa- €ro Baflleeríi concilio fiiper dacatu. Saxonie & archimarefcallaru przdictis, ac. jare eligen- di Romanum principem , trabere nititur in caufam , pretendens principatum , officium X jus fupradicta fibi tam hereditario quam e- Aiam infeudationis per nos fibi fade jure de- beri. Er infuper, quod nos fuper impetitio- nibus fibi & promifforum occabone contra prz- fatum T'ridericum competentibus justitiam mi- nistrare dencgaverimus, querclas in publicum proferre minime veretur. Per quorum alte- *um nostre majestatis auctoritati dcrogatur , per alterum. autem honorificentie nostre de- trahitur. Nostram itaqae decet folerriam in primis quedam imperii nostri jura fervare, quinimo juxta poffibilitatem | nostre facultatis adaugere , prout cx debito facramenti fumus adstricti. Quod reCte facerc, confpicunur, fi caufa ad * examen imperialis culminis perti- nentes fub noftra jurifdictione confervemus . Cum itaque principatus officium ac jus fupra- dicta a nobis & imperio noílro in feudum immediate dcícendant , ac fecundum juris com- munis difpofitionem, nec non ufum, morem, ftylum & confuctudinem facri Romani impe- rii, feudalis contentio pcr dominum feudi ac pares curie terminanda fit, liquet hanc gu- Ófüonem , fi qua 'pretendi porerit, ad * no- firum. X illuftrium archiprincipum noftrorum facri Romani impcrii electorum pertinere notio- nem. Expedit infuper dc neglcQu juftirie noftram folicitudinem excufare. Er quidem meminimus, quod po(t per inveftituram per nos dudum in Fridericum tunc marchionem CONCILIÍ BASILEENSIS. 602 A Mifneníem genitorém ipfius Friderici ( de quo nunc agitur) de ducatu, officio, & jure præ- dictis gratiofe collatam, jlluftres archiprinci- pes electores, ante ipfius Friderici affamptio- nem, ac in collegium & confortium fuum aggregationem , cauíam hujufmodi perpenfis maturilque confiliis biennio ferre digefferunt : tandem ipfum in collegium & fenatum fuum. acceprarunt, etiam Erico przlibato remitente , aç fucceffionem & inveftituram fimiliter præ- tendente. Quauquam aurem ipfe dux Ericus apud nos plurimum infliterit pro juílitia übi contra eumdem fridericum miniftranda , foret quoque fatis durum caufam & conientionem tam perpenfo digeftaim confilio rurfüs in. du- Bbium revocare; quia tamen que(lio ipfa non erat in figura judicii trutinara , nos eidem E- rico fempcr ultroneos przbuimus juflitiz: com- plementun miniftrare legitime . Quod aliter expendi nequit, nif parium noflrs curie ar- bitrio, refpecta feudi memorati. Quos utique pares , legitime requifiri , prompti fumus mao- re imperatoria raajeftatis intra fincs Alemannia vocare, ubi dc caufis & quællionibus priüci- pum Alemannie ex ftylo.imperii noftri nos convenit jadicare. Вх quibus aperte colligi- tur, nos eidem Erico juflitie complementum in præteritum minime denegaffe. * ftaque & # Atque imprefentizrum nos in hujufmodi cauía pre- bemus juftitie rainiftrum , quinimo, -Deo pro- C pitio , prebcbimus femper in futurum , quam- diu nos fuo terreno imperio præcfe voluerit. Que omnia & fingula mentibus veflris firmi- ter incuicari volumus, & in rhcfauro memo- rie vefirc reponi :conacius, S nihilo minus per organa vcfira in omni orbe diffundi , quo lienidius cun&is innotefcere quest caufam hu- jufccimodi ad noftram & parum noftre cu- rie, refpcCtu ipGus feudi , examen pertinere, nofque jaftiam in ea nunquuzm cdonegaffe: nec modo , pofiquam divina præordinante cle- mentia folium Cxfarcæ dignitatis confcendi- mus, futuris unquan temporibus denegabi- mus, De quo publice & folemniter protefta- mur. Quam infuper proteflationem facræ Ba- Dfileenfi fynodo iutimare curabimus, ac ipfam requirere, quatenus caufam ipfam a fe peni- tus abdicer, & ad forum. noftrum remittat , more, ftylo, & confuetudine imperii noftri & parium curie noftre terminandam. fn hoc a&u proteflationis noftre prefentes fuerunt. vc- nerabiles Guntherus archiepifcopus Magdebur- genfis, Alexander Tridentinus, & Petrus Àu- guftenfs , epifcopi, abbas Campidonenfis, il- luflris Friderieus marchio 3xandeburgen(is ar- chicamerarius facri imperii , Guilielmus comes Palatinus. Bheni & dux Bavarie, Albertus marchio Drandeburgenfis & burgravius Nurem- bergenfis , Ludovicus comes de 'Wirtenberg , venerabilis Eberardus magifter ordinis beate E Marie "l'eutouicorum per Alemanniam & Ita- Ham , Henricus Rufle de Melbingenf. præce- ptor, Marquardus de Kunigícl, & alii com- inendatores ordinis praefati, Henricus de Fur- flenburg , Wilielmus fenior, Henricus & Wi. lielmus junior de Montcforti, Joannes de Ne- wemburg, Fberardus de Kyreberg , comites , & maxima copia nobilium , militum, & clien- tium, & ambafiatorum principum & civitatum ficri imperii. In quorum omnium & fin- gulorum fidem , robur, & cvidens tefti- monium has noftras patentes literas fieri, & no- 

Strana 602
2) Forge Przmiffo. " wm. H. *f noftram 604 videtur requirere, & -officia noftra in facrum concilium merito poftulare. Datum in Ulma feria querta poft Jacobi, аппо millefimo - quadringentefimo trigefimo quarto. Ad mandatum domini imperatoris Gafpar Slickmiles, &c. cancel. LXXX. Æpiftola Imperatoris Romanorum ad concilium , qua pet caufam , cujus cognitio ad fe perti- nebat, ad concilium. appellatam & cocatam , remitti: alioquin proteflatur contra concilium , Siifiundus Dei gratia. Romanorum. imperator femper Auguflus, ac. Hungarie, | Bohemie , Dalmatie , Croutis , &c. sex, vobis reveren- dis, venerabilibus, iluftriffmis, magnificis , fpellabilibus, generofis , nobilibus, flrenuis > providus C circumfpeélis , archiepifcopis, epif- copis , abbatibus, principibus , coinitibus baro- nibus , militibus, oratoribus, ambafratoribus, & runtiis, ac omnibus € fingulis proceribus. fa- cri palati nofiri, quiim moffra majeflatis con-- Spetku in maxima copia confliuri. eftis . y [Omm facimus, ac per pre(entem noftram N infinuatjonem ac ulteriorem relationem , (quam vobis omnibus & [fingulis füb debito fidelitatis injungimus, cunélis nostro fubiectis imperio publica8 iubemus. quod ad nostre majestatis notitiam pervenit, qualiter illustrif- fimus Ericus dux Lauvenburgenfis iilustritfi- ruum Fridericum Saxopie ducem , facri nostri imperii árchimarefcallum , Lantgravium Tu- ringiæ, ac marchionem Mifaenfonr, coram fa- €ro Baflleeríi concilio fiiper dacatu. Saxonie © & archimarefcallaru przdictis, ac. jare eligen- di Romanum principem , trabere nititur in caufam , pretendens principatum , officium X jus fupradicta fibi tam hereditario quam e- Aiam infeudationis per nos fibi fade jure de- beri. Er infuper, quod nos fuper impetitio- nibus fibi & promifforum occabone contra prz- fatum T'ridericum competentibus justitiam mi- nistrare dencgaverimus, querclas in publicum proferre minime veretur. Per quorum alte- *um nostre majestatis auctoritati dcrogatur , per alterum. autem honorificentie nostre de- trahitur. Nostram itaqae decet folerriam in primis quedam imperii nostri jura fervare, quinimo juxta poffibilitatem | nostre facultatis adaugere , prout cx debito facramenti fumus adstricti. Quod reCte facerc, confpicunur, fi caufa ad * examen imperialis culminis perti- nentes fub noftra jurifdictione confervemus . Cum itaque principatus officium ac jus fupra- dicta a nobis & imperio noílro in feudum immediate dcícendant , ac fecundum juris com- munis difpofitionem, nec non ufum, morem, ftylum & confuctudinem facri Romani impe- rii, feudalis contentio pcr dominum feudi ac pares curie terminanda fit, liquet hanc gu- Ófüonem , fi qua 'pretendi porerit, ad * no- firum. X illuftrium archiprincipum noftrorum facri Romani impcrii electorum pertinere notio- nem. Expedit infuper dc neglcQu juftirie noftram folicitudinem excufare. Er quidem meminimus, quod po(t per inveftituram per nos dudum in Fridericum tunc marchionem CONCILIÍ BASILEENSIS. 602 A Mifneníem genitorém ipfius Friderici ( de quo nunc agitur) de ducatu, officio, & jure præ- dictis gratiofe collatam, jlluftres archiprinci- pes electores, ante ipfius Friderici affamptio- nem, ac in collegium & confortium fuum aggregationem , cauíam hujufmodi perpenfis maturilque confiliis biennio ferre digefferunt : tandem ipfum in collegium & fenatum fuum. acceprarunt, etiam Erico przlibato remitente , aç fucceffionem & inveftituram fimiliter præ- tendente. Quauquam aurem ipfe dux Ericus apud nos plurimum infliterit pro juílitia übi contra eumdem fridericum miniftranda , foret quoque fatis durum caufam & conientionem tam perpenfo digeftaim confilio rurfüs in. du- Bbium revocare; quia tamen que(lio ipfa non erat in figura judicii trutinara , nos eidem E- rico fempcr ultroneos przbuimus juflitiz: com- plementun miniftrare legitime . Quod aliter expendi nequit, nif parium noflrs curie ar- bitrio, refpecta feudi memorati. Quos utique pares , legitime requifiri , prompti fumus mao- re imperatoria raajeftatis intra fincs Alemannia vocare, ubi dc caufis & quællionibus priüci- pum Alemannie ex ftylo.imperii noftri nos convenit jadicare. Вх quibus aperte colligi- tur, nos eidem Erico juflitie complementum in præteritum minime denegaffe. * ftaque & # Atque imprefentizrum nos in hujufmodi cauía pre- bemus juftitie rainiftrum , quinimo, -Deo pro- C pitio , prebcbimus femper in futurum , quam- diu nos fuo terreno imperio præcfe voluerit. Que omnia & fingula mentibus veflris firmi- ter incuicari volumus, & in rhcfauro memo- rie vefirc reponi :conacius, S nihilo minus per organa vcfira in omni orbe diffundi , quo lienidius cun&is innotefcere quest caufam hu- jufccimodi ad noftram & parum noftre cu- rie, refpcCtu ipGus feudi , examen pertinere, nofque jaftiam in ea nunquuzm cdonegaffe: nec modo , pofiquam divina præordinante cle- mentia folium Cxfarcæ dignitatis confcendi- mus, futuris unquan temporibus denegabi- mus, De quo publice & folemniter protefta- mur. Quam infuper proteflationem facræ Ba- Dfileenfi fynodo iutimare curabimus, ac ipfam requirere, quatenus caufam ipfam a fe peni- tus abdicer, & ad forum. noftrum remittat , more, ftylo, & confuetudine imperii noftri & parium curie noftre terminandam. fn hoc a&u proteflationis noftre prefentes fuerunt. vc- nerabiles Guntherus archiepifcopus Magdebur- genfis, Alexander Tridentinus, & Petrus Àu- guftenfs , epifcopi, abbas Campidonenfis, il- luflris Friderieus marchio 3xandeburgen(is ar- chicamerarius facri imperii , Guilielmus comes Palatinus. Bheni & dux Bavarie, Albertus marchio Drandeburgenfis & burgravius Nurem- bergenfis , Ludovicus comes de 'Wirtenberg , venerabilis Eberardus magifter ordinis beate E Marie "l'eutouicorum per Alemanniam & Ita- Ham , Henricus Rufle de Melbingenf. præce- ptor, Marquardus de Kunigícl, & alii com- inendatores ordinis praefati, Henricus de Fur- flenburg , Wilielmus fenior, Henricus & Wi. lielmus junior de Montcforti, Joannes de Ne- wemburg, Fberardus de Kyreberg , comites , & maxima copia nobilium , militum, & clien- tium, & ambafiatorum principum & civitatum ficri imperii. In quorum omnium & fin- gulorum fidem , robur, & cvidens tefti- monium has noftras patentes literas fieri, & no- 

Strana 603
603 & moftræ majeftatis figilio jufimus commu- À niri. Datum: Ulme, Constantienfis diœcefis, an- no domini millefimo quadringentefimo trige- fimo quarto , die vigefimo octavo menfis Ju- fii , regnorum Hungarie, G'c. quadragefimo o&avo, Romanorum vigefimo quarto, Bohe- mie decimo quinte, imperii vero fecundo. Ad mandatum domini imperatoris Cafpar Slick miles, Gc. cancell. LXXXI. * Salvus condulius Domini Imperatoris mijffus fa- APPENDIX PRIMA 604 imperiali custodia, nom obstante diffidatione premif, quodque ab aliquo nón molesten- tur, inquietentur, vel aliquam injuriam feu molestiam patiantur: mandantes univerfis d fingulis principibus ecclefiasticie, & fæculari- bus ducibus, marchionibus , comitibus, baroe nibus, magnatibus , proceribus, militibus , chentübus, capitaneis, potestatibus, guberna- toribus , re&oribus, burgraviis , castellanis , of- ficialibus ; judicibus, teloneariis , boletariis paf- fuum , custodibus civitatum , villarum , & quoe sumcumque locorum communitatibus , & re- étoribus eorumdem , ceterifque nostris & ime perii facri fubditis & fidelibus, firmiter & di- stridie, eofdem feriofiffime requirentes, | qua- ero concilio , €. le&us in generali congrega- B tenus univerfis & fingulis prelatis, principi- zione dic fabbaii 25, menfis Julii MOGGCX XXV, Sigifmundus Dei gratia imperator Romanorum Jemper Aupgufus, ac Hungarie, Bohemis, Dalmatit, Craatie, &c. rex. Otum facimus tenore prefentium univer- T fis, quod licet pridem , dum facrofan- €tum generale Bafileenfe concilium. exordium fumerct , & ex institutione precedentium fa- Crorumi conciliorum nos omnibus & (fingulis ecclefiasticis & fæcularibus pérfonis illuc ve- mientibus , nostrum falvum & fecurum con- ductum dederimus & concefferimus , quemad- bus, nobilibus, & magistris , & ambafiatori bus quorumcumque regum , peelatorum , prin- cipum, & commanitatum , aniverfitatumque totius Christianitatis, qui ad prefatum conci- lium, auxiliante domino, aceciluri funt, ibi- dem.steterint, vel receferiut, cujufcumque . status , gradus , dignitatis, fzu conditionis exi- stant, nostro & imperi facri nomine favora- bilem & benignam debeatis impendere volun- tatem , eofdemque cum gentibus & familiari- bus fuis ac bonis & rebus eorum quibufcum- que faciatis plcnifma libertate gaudere, ipfo- fque favorabiliter pertraCtetis: ac eofdem & eorum quemlibet cum bonis praedictis tute & modum nobis tamquam advocato & primo Cfecure per tcrritoria , civitates , castra , castel- prote&ori fan&e Romane ecclefig & facrorum conciliorum digne conveniebat, eafdem etiam perfonas, cujufcumque dignitatis feu conditio- nis existerent, in nostram fpecialem protectio- nem affumentes ; tamen intellecto quod non- nulli, licet fupervacue, dubitent, ne propter difidationem , quam Philippo duci Burgundic fecimus, hujufmodi nostra conceffa libertas poffet ledi feu infringi, quod tameu nostre inteutionis nunquam fuit, neque est, cum ipfam difhdationem folum pro recuperatione jurium facri Romani imperii, & nullis per- turbationem fecerimus, statuimus ipfus facri concilii ( cujus felicemv & defide- fatum progre(fum femper concupivimus ) cum non mediocri nostra exhibita opera falubriter providere , Śx mentem nostram finceram de- clarare , ne qui(quam nobis imputare habeat, ‘nos aliquid intentaffe quod quomodolibet ef- fe poffit ad perturbationem ipfius, feu ve- nientium , síantium , feu recedentium, Idcire co animo deliberato, & ex certa nostra fcien- ‘tia iterum de novo ac ex fuperabundanti ( li- cet profeclo opus non fit ) cum intentio no- stra ad indemnitatem & libertatem ipfius fa- cri concilii femper illefa & integra fuerit at- que fir, univerfas & fingulos prelatos, priu- la, oppida , villas , itinera, paffus , portus , pon- tes C terras, ac ditionis vestre loca, nobif- que fubje@a, ire, tranfire, stare & morari, eundo ad dictum conciliui , & redeuudo ab codem permittatis; immo eifdem amore fancle matris ecclefie, ob reverentiamque facri con- cilii, ac nostram & facri imperii benevolen- tiam fingularem , dum & quoties requifiti fue- ritis in his que fecuritatem & celeritatem ipfo- rum concernunt itineris, promotivam & "gra- tuitam ipíis ostendere realiter. & exhibere ve- litis & debeatis, voluntatem , nec non cifdem fecaritati D Gc. cuilibet ipforum de victualibus, domibus , expeníis ipforum competentibus, & eonductis petitis & requi(tis, pro rationabilibus falariis providendo. Sic enim fieri volumus, & iu favorem præfati concilii conceffimus & con- cedimus per prefcntes, quibü(cumque litcris in contrarium factis feu fiendis non obstanti- bus. Quicumque enim aliquem praedidum concilium vifitantem modo quocumque Lede- re prefumpferit, íciat fe nostram & imperii facri indignationem praviffimam incurriffe. Et € contrario , quicumque vifitantibus , undecum- que fint, nosri amore favores impenderit, certum fe reddat, quod eidem fingula 'bene- ficia impenfabimus gratia fingulari, prefentium cipes, do&tores, magistros, ambafiatores, no-Efàib noftre imperialis majeftatis figillo teftimo« biles, & quafcumque ecclefiasticas & fæcula- Tes perfonas , cujufcumque sratus, gradus , feu conditionis existant, ur facrum concilium. fc- Ziciter fuper his, pro quibus congregatum est continuari poffit ad reverentiam Dei, revela- fionem orthodoxorum, & honorem univerfa- lis ecclefie nostram fpecialem falvamgardiam, tuitionem & protectionem grato & devotiffi- ino animo recipimus per prafentes: volentes & ordinantes auctoritate Caíayea præfentivm per tenorem , quad omnes & finguli ad di. €tum concilium accedentes , in. eodem perma- nentes, & ab eodem recedentes, in nostra nio literarum . Datum * Tervanie Strigonienfis dicecefis , 2nno domini millefimo quadringenteümo tri- gefimoquinto, die vigefimaquarta menfis Maii, regnorum, nostrorum anno BHungaris, d. quadragefimo nono, Romanorum vigefimoquin- to; Bohemis decimo quinto , imperii vero fecundo. LXXXIL * 'Tronamo + Tyrnavim 

Strana 604
603 & moftræ majeftatis figilio jufimus commu- À niri. Datum: Ulme, Constantienfis diœcefis, an- no domini millefimo quadringentefimo trige- fimo quarto , die vigefimo octavo menfis Ju- fii , regnorum Hungarie, G'c. quadragefimo o&avo, Romanorum vigefimo quarto, Bohe- mie decimo quinte, imperii vero fecundo. Ad mandatum domini imperatoris Cafpar Slick miles, Gc. cancell. LXXXI. * Salvus condulius Domini Imperatoris mijffus fa- APPENDIX PRIMA 604 imperiali custodia, nom obstante diffidatione premif, quodque ab aliquo nón molesten- tur, inquietentur, vel aliquam injuriam feu molestiam patiantur: mandantes univerfis d fingulis principibus ecclefiasticie, & fæculari- bus ducibus, marchionibus , comitibus, baroe nibus, magnatibus , proceribus, militibus , chentübus, capitaneis, potestatibus, guberna- toribus , re&oribus, burgraviis , castellanis , of- ficialibus ; judicibus, teloneariis , boletariis paf- fuum , custodibus civitatum , villarum , & quoe sumcumque locorum communitatibus , & re- étoribus eorumdem , ceterifque nostris & ime perii facri fubditis & fidelibus, firmiter & di- stridie, eofdem feriofiffime requirentes, | qua- ero concilio , €. le&us in generali congrega- B tenus univerfis & fingulis prelatis, principi- zione dic fabbaii 25, menfis Julii MOGGCX XXV, Sigifmundus Dei gratia imperator Romanorum Jemper Aupgufus, ac Hungarie, Bohemis, Dalmatit, Craatie, &c. rex. Otum facimus tenore prefentium univer- T fis, quod licet pridem , dum facrofan- €tum generale Bafileenfe concilium. exordium fumerct , & ex institutione precedentium fa- Crorumi conciliorum nos omnibus & (fingulis ecclefiasticis & fæcularibus pérfonis illuc ve- mientibus , nostrum falvum & fecurum con- ductum dederimus & concefferimus , quemad- bus, nobilibus, & magistris , & ambafiatori bus quorumcumque regum , peelatorum , prin- cipum, & commanitatum , aniverfitatumque totius Christianitatis, qui ad prefatum conci- lium, auxiliante domino, aceciluri funt, ibi- dem.steterint, vel receferiut, cujufcumque . status , gradus , dignitatis, fzu conditionis exi- stant, nostro & imperi facri nomine favora- bilem & benignam debeatis impendere volun- tatem , eofdemque cum gentibus & familiari- bus fuis ac bonis & rebus eorum quibufcum- que faciatis plcnifma libertate gaudere, ipfo- fque favorabiliter pertraCtetis: ac eofdem & eorum quemlibet cum bonis praedictis tute & modum nobis tamquam advocato & primo Cfecure per tcrritoria , civitates , castra , castel- prote&ori fan&e Romane ecclefig & facrorum conciliorum digne conveniebat, eafdem etiam perfonas, cujufcumque dignitatis feu conditio- nis existerent, in nostram fpecialem protectio- nem affumentes ; tamen intellecto quod non- nulli, licet fupervacue, dubitent, ne propter difidationem , quam Philippo duci Burgundic fecimus, hujufmodi nostra conceffa libertas poffet ledi feu infringi, quod tameu nostre inteutionis nunquam fuit, neque est, cum ipfam difhüdationem folum pro recuperatione jurium facri Romani imperii, & nullis per- turbationem fecerimus, statuimus ipfius facri concilii ( cujus felicemv & defide- fatum progre(fum femper concupivimus ) cum non mediocri nostra exhibita opera falubriter providere , Śx mentem nostram finceram de- clarare , ne qui(quam nobis imputare habeat, ‘nos aliquid intentaffe quod quomodolibet ef- fe poffit ad perturbationem ipfius, feu ve- nientium , síantium , feu recedentium, Idcire co animo deliberato, & ex certa nostra fcien- ‘tia iterum de novo ac ex fuperabundanti ( li- cet profeclo opus non fit ) cum intentio no- stra ad indemnitatem & libertatem ipfius fa- cri concilii femper illefa & integra fuerit at- que fir, univerfas & fingulos prelatos, priu- la, oppida , villas , itinera, paffus , portus , pon- tes C terras, ac ditionis vestre loca, nobif- que fubje@a, ire, tranfire, stare & morari, eundo ad dictum conciliui , & redeuudo ab codem permittatis; immo eifdem amore fancle matris ecclefie, ob reverentiamque facri con- cilii, ac nostram & facri imperii benevolen- tiam fingularem , dum & quoties requifiti fue- ritis in his que fecuritatem & celeritatem ipfo- rum concernunt itineris, promotivam & "gra- tuitam ipíis ostendere realiter. & exhibere ve- litis & debeatis, voluntatem , nec non cifdem fecaritati D Gc. cuilibet ipforum de victualibus, domibus , expeníis ipforum competentibus, & eonductis petitis & requi(tis, pro rationabilibus falariis providendo. Sic enim fieri volumus, & iu favorem præfati concilii conceffimus & con- cedimus per prefcntes, quibü(cumque litcris in contrarium factis feu fiendis non obstanti- bus. Quicumque enim aliquem praedidum concilium vifitantem modo quocumque Lede- re prefumpferit, íciat fe nostram & imperii facri indignationem praviffimam incurriffe. Et € contrario , quicumque vifitantibus , undecum- que fint, nosri amore favores impenderit, certum fe reddat, quod eidem fingula 'bene- ficia impenfabimus gratia fingulari, prefentium cipes, do&tores, magistros, ambafiatores, no-Efàib noftre imperialis majeftatis figillo teftimo« biles, & quafcumque ecclefiasticas & fæcula- Tes perfonas , cujufcumque sratus, gradus , feu conditionis existant, ur facrum concilium. fc- Ziciter fuper his, pro quibus congregatum est continuari poffit ad reverentiam Dei, revela- fionem orthodoxorum, & honorem univerfa- lis ecclefie nostram fpecialem falvamgardiam, tuitionem & protectionem grato & devotiffi- ino animo recipimus per prafentes: volentes & ordinantes auctoritate Caíayea præfentivm per tenorem , quad omnes & finguli ad di. €tum concilium accedentes , in. eodem perma- nentes, & ab eodem recedentes, in nostra nio literarum . Datum * Tervanie Strigonienfis dicecefis , 2nno domini millefimo quadringenteümo tri- gefimoquinto, die vigefimaquarta menfis Maii, regnorum, nostrorum anno BHungaris, d. quadragefimo nono, Romanorum vigefimoquin- to; Bohemis decimo quinto , imperii vero fecundo. LXXXIL * 'Tronamo + Tyrnavim 

Strana 605
60% CONCILII EB EXXXII. Æpiflola Tmperatoris Romani , qua frondet & promiuiit fe -confirmaturum certa capitula con- cilii, Sigifmundus diuina favente clementia Romano- rum imperator [emper Auguflus, ac Hunga- 7i&, Bohemie , Dalnatie, Croatie , &c. rex. TOtum facinus tenorc prefentium univer- fis; quod ab alto nobis commiflum ci- ficiam tunc recte indubitanter exegnimur , cum in his que ad fidem catholicam perti- nent, fanébe matri ecclefie ipfiufque ordina- Bri, vel compelli quoquo modo in prejudicium, tionibus inhzrenres, pro earum obiervantia & execurione partes noftre folicitudinis adhi- bemus. Cum iraque inter legatos facri gene- ralis concilii , quod Bafilee in Spiritu fancto legitime celebratur, nomine & aucloritate ip- fius facri concilii, & generalem congregario- nem regni noftri Bohemie , pro unitate & pace quedam capitula concordata fuerunt, & manuum ftipulatione firmata , debeantque ü- gillorum munimine roborari, & ad executior ASiLEENSIS. 606 Anem deduci, juxta formam ih noflri prafen- tia * Brime concordatam, & nunc noviter coram nobis a patribus recognitam & coa- feffatam , nos rei tam utili .ac falutari officii noftii pertes volentes auctoze domino imper- tri, Deoque & fidei catholice obfequium reddere, omnipotenti Deo & fancte matri ec- clefie promittimus & vovemus, quod poft- quam ipla compactata fuerint (ur premitti- tur) roborata , nos. ea firmabimus & robo- rabimus & fíervari faciemus pure, fimpliciter , & íincere, juxta fanum & bonum intellectum eorum ; nec permittemus ea in aliquo viola- ‘ri, vel eis abuti, nec permittemus aliquem ad communionem füb utraque fpecie coaréta- compadtorum. 3n cujus rci teflimonium figil- lum majeftatis noftræ præfeniibus eft apper- fum. Datum in Alba regali a Vefpruments dice- . €e(is, anno Domini millefimo quadringentefi- mo trigefimo fexto , die octava Januarü, re- gnorum noftrorum anno Hungarie , Fe. qua- dragefimo nono, Romanorum vigefíimofexto , Bobemie decimofexto , imperii vero tertio. ár ddd odměn: severe EPISTOLA D IVERSORUM vel regum vel principum vel magnatum ad fynodum Bafileenfem.. LXXXIV. Zpifiola ducis Burgundis miffe concilio fuper fatto fanthi Petri de Luxemburgo , left, &c. die IX. anno Domini MCCCCXXXYVI. Reverendiffimis reverendifque in. Chriffo patribus, cetenfque Chrifii fidelibus in facro. generali concilio Bafı leenfr im Spiritu fantio legitime congregatis , nmicis meis precurifimis , dewo- tus ecclefie filius Philippus dux Burgundie , Brabantia, & Limburgie , comes Flandrie, Arthefie | Burgundie s Hannonie » Hollande 5 Zelandia & Namurci , vefier amicus . Everendiffimi, reverendique patres, cete- ri quoque Chrifti fideles, in Spiritu fan- &o congregati amici precariffimi: Jam hora eft & nunc tempus idoneum venit, ut nego- tium diu deüderatum , fuper canonizatione & elevatione digne per fezcula memorie domi- ni Petri de Luzemburgo , .facrofaricie Roma- nz ecclefie quondam cardinalis, meique con- fanguinei, ad extremam manum & operam, fi duxeritis intendendum , deducatur. Hoc e- tenim variis in concilüs generalibus ecclefie temporibus retroactis fuit inceptum :' fed. qui- bus mediis vel modis, ignoro, vel interrup- tun vel alias quomodolibet imperfectum fem- per remanfit , & ita remanfurum (quod ab- fit) exiftimo , nifi divina fuper hoc providen- tia veftros in idipfum animos excitans , pro- videat , que vobis (ut arbitror?) tantum de- cus & laudis titulum fpecialiter refervavit quemadmodum ea facro Conflantienfi concilio fait (ut audivi) olim refervata canonizitio quorumdam fanctorum apud * Saymitas tunc Ctemporis interventorum , & aliorum fimilium memorabilium factorum in quibufdam aliis concilüs generalibus. Sie enim Deus hujuf- modi concilia celebrantibus fua ( prout vult) fecreta revelat , diftribuit, & refervar . Quid veftro coetui, o veri pugiles, vereque bafes ecclefie, plus honoris & glorie accedere pof fit, quam ad canonizationem & elevationem predictam procedere; & eum, quem luis ex meritis gloriofis & tot miraculis velut inau- ditis, quib: us quoridie corufcat, aliorum Chri- fti confefforum collegio conftar aggregari, ac cum his palam & publice adorandum eleva- * Brune a "al. Vefpci- men(s , a). YVefprufienfis - Dre, ipfiíque in catalógo fanflorum infcriben- , dis ad perpetuam ojüs laudem Sc memoriam apponere ? Quas ob res veftrarum paternita- tum revérendiffrmarum ‘amicitias præclarifiimas obnixe deprecor & hortor , quatenus oculum interioris intelligentie ad premifforum confi- derationem erigentes, placeat ea pro Dei & fui confefforis ( cujus res agitur) reverentia & honore quo videritis oportere modo profequi & traflare ; ut quo ftudiofius eo in facto , quod maximopere cordi habeo, procefferitis , eo peramplius Deo placituri gratum (ibi ob- fequium impendatis. Reverendiffimi , reveren- Edique patres, & ceteri fupradicli amici pre- cariffimi, Spiritus fanctus ; fub quo duce ve- flro multis ab annis in vinea Domini labora- tis, veftri laboris faciat finem vativum & fe- licem. Ex villa mea Bruxclienfi , die penul- tima Januarii . LXXXV 

Strana 606
60% CONCILII EB EXXXII. Æpiflola Tmperatoris Romani , qua frondet & promiuiit fe -confirmaturum certa capitula con- cilii, Sigifmundus diuina favente clementia Romano- rum imperator [emper Auguflus, ac Hunga- 7i&, Bohemie , Dalnatie, Croatie , &c. rex. TOtum facinus tenorc prefentium univer- fis; quod ab alto nobis commiflum ci- ficiam tunc recte indubitanter exegnimur , cum in his que ad fidem catholicam perti- nent, fanébe matri ecclefie ipfiufque ordina- Bri, vel compelli quoquo modo in prejudicium, tionibus inhzrenres, pro earum obiervantia & execurione partes noftre folicitudinis adhi- bemus. Cum iraque inter legatos facri gene- ralis concilii , quod Bafilee in Spiritu fancto legitime celebratur, nomine & aucloritate ip- fius facri concilii, & generalem congregario- nem regni noftri Bohemie , pro unitate & pace quedam capitula concordata fuerunt, & manuum ftipulatione firmata , debeantque ü- gillorum munimine roborari, & ad executior ASiLEENSIS. 606 Anem deduci, juxta formam ih noflri prafen- tia * Brime concordatam, & nunc noviter coram nobis a patribus recognitam & coa- feffatam , nos rei tam utili .ac falutari officii noftii pertes volentes auctoze domino imper- tri, Deoque & fidei catholice obfequium reddere, omnipotenti Deo & fancte matri ec- clefie promittimus & vovemus, quod poft- quam ipla compactata fuerint (ur premitti- tur) roborata , nos. ea firmabimus & robo- rabimus & fíervari faciemus pure, fimpliciter , & íincere, juxta fanum & bonum intellectum eorum ; nec permittemus ea in aliquo viola- ‘ri, vel eis abuti, nec permittemus aliquem ad communionem füb utraque fpecie coaréta- compadtorum. 3n cujus rci teflimonium figil- lum majeftatis noftræ præfeniibus eft apper- fum. Datum in Alba regali a Vefpruments dice- . €e(is, anno Domini millefimo quadringentefi- mo trigefimo fexto , die octava Januarü, re- gnorum noftrorum anno Hungarie , Fe. qua- dragefimo nono, Romanorum vigefíimofexto , Bobemie decimofexto , imperii vero tertio. ár ddd odměn: arietes EPISTOLA D IVERSORUM vel regum vel principum vel magnatum ad fynodum Bafileenfem.. LXXXIV. Zpifiola ducis Burgundis miffe concilio fuper fatto fanthi Petri de Luxemburgo , left, &c. die IX. anno Domini MCCCCXXXYVI. Reverendiffimis reverendifque in. Chriffo patribus, cetenfque Chrifii fidelibus in facro. generali concilio Bafı leenfr im Spiritu fantio legitime congregatis , nmicis meis precurifimis , dewo- tus ecclefie filius Philippus dux Burgundie , Brabantia, & Limburgie , comes Flandrie, Arthefie | Burgundie s Hannonie » Hollande 5 Zelandia & Namurci , vefier amicus . Everendiffimi, reverendique patres, cete- ri quoque Chrifti fideles, in Spiritu fan- &o congregati amici precariffimi: Jam hora eft & nunc tempus idoneum venit, ut nego- tium diu deüderatum , fuper canonizatione & elevatione digne per fezcula memorie domi- ni Petri de Luzemburgo , .facrofaricie Roma- nz ecclefie quondam cardinalis, meique con- fanguinei, ad extremam manum & operam, fi duxeritis intendendum , deducatur. Hoc e- tenim variis in concilüs generalibus ecclefie temporibus retroactis fuit inceptum :' fed. qui- bus mediis vel modis, ignoro, vel interrup- tun vel alias quomodolibet imperfectum fem- per remanfit , & ita remanfurum (quod ab- fit) exiftimo , nifi divina fuper hoc providen- tia veftros in idipfum animos excitans , pro- videat , que vobis (ut arbitror?) tantum de- cus & laudis titulum fpecialiter refervavit quemadmodum ea facro Conflantienfi concilio fait (ut audivi) olim refervata canonizitio quorumdam fanctorum apud * Saymitas tunc Ctemporis interventorum , & aliorum fimilium memorabilium factorum in quibufdam aliis concilüs generalibus. Sie enim Deus hujuf- modi concilia celebrantibus fua ( prout vult) fecreta revelat , diftribuit, & refervar . Quid veftro coetui, o veri pugiles, vereque bafes ecclefie, plus honoris & glorie accedere pof fit, quam ad canonizationem & elevationem predictam procedere; & eum, quem luis ex meritis gloriofis & tot miraculis velut inau- ditis, quib: us quoridie corufcat, aliorum Chri- fti confefforum collegio conftar aggregari, ac cum his palam & publice adorandum eleva- * Brune a "al. Vefpci- men(s , a). YVefprufienfis - Dre, ipfiíque in catalógo fanflorum infcriben- , dis ad perpetuam ojüs laudem Sc memoriam apponere ? Quas ob res veftrarum paternita- tum revérendiffrmarum ‘amicitias præclarifiimas obnixe deprecor & hortor , quatenus oculum interioris intelligentie ad premifforum confi- derationem erigentes, placeat ea pro Dei & fui confefforis ( cujus res agitur) reverentia & honore quo videritis oportere modo profequi & traflare ; ut quo ftudiofius eo in facto , quod maximopere cordi habeo, procefferitis , eo peramplius Deo placituri gratum (ibi ob- fequium impendatis. Reverendiffimi , reveren- Edique patres, & ceteri fupradicli amici pre- cariffimi, Spiritus fanctus ; fub quo duce ve- flro multis ab annis in vinea Domini labora- tis, veftri laboris faciat finem vativum & fe- licem. Ex villa mea Bruxclienfi , die penul- tima Januarii . LXXXV 

Strana 607
607 LXXXV, Litera illufrifimi principis domi ducis Bur. gundia , &c. miffa concilio, & leta im ge- merali congregatione die. fabbati, XXVI. Mar- ti MCCCCXXXY. Saerofantie generali fynodo , Bafilee in Spiritu fan&o congregata , ecclefia [anfta devotus filius Philippus dux Burgundie , Brabaniie , & Lim- burgie , &c. promptum & fincerum ecclefi a fantie devotionis affetium . Everendifimi , revcrendique in Chrifto . patres , ac Ípectabiles & commendarifi- mi viri: Sacrofan@æ veftre in Spiritu fancto congregate conventionis intentum animum ce- teris cum fan&tifhmis operibus paci & con- cordie principum Chriflianorum , regni potií- fime Francie. quod Chrifiane religionis pars eft non minima , firmiter exiftimans ; paterni- tatibus veítris ; quas in unum congregat unio- .nis & pacis amator & auctor, ea dignum du- a Porte, cum Gvcente - xi propofito fignifcari devoriori , que regni ipfius pacis affequende media contingunt . Nu- per igitur , revercndiffimi reverendique in Chri- flo patres & recolendi viri, cum certorum appunctuamentorum & tractatuum inter carif fimum frairem meum ducem Borbonii & A- vernie , Gc me in. villa Pontificali actorum firmationis & conclufionis gratia in civitate APPENDIX P Aratorie aut per nunilos folemnes caritative IM À 60% monere & inducere, ut ad dietam ipfam fuos infailenter deftinet oratores & depura- tos , ac commiffos certos ambaxiatores cum fufücienti ( ficut res ipfa requirit ) eis tribu- ta potestate. go cnim ex torto animo pacis ipfius oprans videre dies, in perfona mea me difpono ad dietam ipfam memorate pacis ge- neralis, quantum in me poffbiliter erit, agen- de caufa compariturum . Dignentur infuper eedem paternitaies ad tantum pacis bonum, quo rebus in terrenis atque mortalibus nihi? folet gratius audiri , nihilgne delećabilias con- cupifci , ex facra veftra congregatione , que de diverfis orbis partibus electiffimos viros a- dunavit , aliquos ex. veverendiffimis in Chri- flo patribus fan&às Romane ecclefie cardina- Blibus , ac aliis ipüus veftre fancte fynodi ve- nerabilibus fuppofitis, ad dizraro ipfam fole- mnes ianímittere deputatos , viros pacis ama« tores, & divifionis exofos: quos pro rante rei tamdiu requifiro clamaroque felici fuccef- fu melius duxerint tranfmittendos, cum eif dem a facrofanéta veftra fynodo plena cons cela poteftate dictum fereniffimum dominum meum regem adverfarium prædiQum & me in omnipotentis Dei ecclefæque virtutem & nomen hortandi , inducendi, informandi & requirendi , ut ad pacis ipfius generalis con- fequende effectum nos & noftras vires & a- nimos difponamus. Tractatus etiam concor. dias & appun@uamenta ad ipfius effe&um & Nivernenfi noflris in perfonis ipíe frater meus C pacem ipfam, íi (quod concedat auctor ipfe fororque mea fua contoralis effemus , ad cam- dém civitarem applicuerunt carifimus frater meus comes Richmundiz, reverendiffimus in Chrifto pater archiepifcopus Remenfis, Chri- ftophorus de Haricuria , & quidam alii pro parte adverfarii domini mei regis; & mei am- baxiatoręs ad mę deftinati, Quibus tamdem per aliquos dies auditis, aperta eft inter nos & advifata certa diera tenenda in civitate inea ‘Atrebatenfi die s, julii proxime futura , & in e(fs&um generalis pacis in regno præ- diclo revocandum & intendendum . Cujus die- tz inter nos prolocutione per cofdem fratres mcos dito adverfurio fignificata , de ipfius pacis) advenerit, ecclefie fancie generalis aue Ctoritate roborandi, confirmandi & approban- di, cenfuras ecclefiafticas ad ipfarum integra- tionem opportunas fuiminandi & promulgan- di; ceteraque omnia & fingula pro negotii boao & votivo complemento neceffaria, €on- £rua, vel opportuna faciendi, ficut agendo- rum inibi feries expoftulabit ; quatenus Dei fuffragante gratia > & ipforum opportuno di- redorio , regnum ipfum Francie mceroris & trifticiæ , proh dolor, jacens humi, poft tam. diu continuatos gnerrarum -anxios dolores & miras anguílias a funere fuo refurgar, & fibi ac toti catholice religioni tam propitia tran- adveríarii fuper ejufdem diete acceptarione D quillitas , divine pietatis operante clementia, deliberata voluntate fe polliciti funt. quanto- cius opportuno tempore me reddere ceriio- rem. Quod etiam nunc uíque paternitatibus veflris incertum ea ratione fignificare diftuli, refponfum eorum expectans, quo certum quid fuper hujufmodi negotio poflem celebri veftro cœrui referre. Unde & duoc habito a dito fratre meo comite Richmundiæ certo refpon- fo, «quo di&um adverfarinm refert dietam ipfam acceptafle, ad eamque plures principes confapnguineos fuos, & alios fui confilü cum: eifdem ad agendorum expeditionem pro di- Ge generalis pacis effectu fafficienti a conce- dente poteftate traufinittere conclufum , veftris tribuatur. Super prefentium vero literarum meatum receptione , quas (ut res ipfa bene requirit) per prefentium latorem proprium nuntium veftris paternitatibus deftinare decre- i; & vestro fuper earumdem tepore delibe- rato refponfo., per eumdem nuntium quanto- cius exoro per eafdem paternitates vestras fie- ri certiorem per eumdem, qua me ad eccle- fie fan&s felicia vota faQdurum voluerint in- timandum , ad quie me reperient ex animo paratum . Scit ejufdem ecclefie fante .fpon- fus Altiffimus , qui peternitates vestras ad ip- fius fuæ ecclefiæ iaudabilem: directionem feli- citer & profpere Confervare dignetur in lon- paternitatibus idipfum impræfentiarum ‘duxiE gævum. Scriptum im villa mea .Divicnenf , fignificandum ; cafdem in fanGæ caritatis vi- fceribus obnoxio deprecans affeciu, quatenus 'ob reverentiam Aitiffhni, faæque fantiæ or- thodoxz fidei ( cujus ipfum Francie regnum inter cetera fpecialifimam culturam exercuit) exaliationem & augmentum, X totius reipu- blica Chriftianorum profedum , dignentür & velint ferénifimum dominum meum regem, dicumque füum & meum adverfarium lite- die decimo fexto Martii, LXXXVI, 

Strana 608
607 LXXXV, Litera illufrifimi principis domi ducis Bur. gundia , &c. miffa concilio, & leta im ge- merali congregatione die. fabbati, XXVI. Mar- ti MCCCCXXXY. Saerofantie generali fynodo , Bafilee in Spiritu fan&o congregata , ecclefia [anfta devotus filius Philippus dux Burgundie , Brabaniie , & Lim- burgie , &c. promptum & fincerum ecclefi a fantie devotionis affetium . Everendifimi , revcrendique in Chrifto . patres , ac Ípectabiles & commendarifi- mi viri: Sacrofan@æ veftre in Spiritu fancto congregate conventionis intentum animum ce- teris cum fan&tifhmis operibus paci & con- cordie principum Chriflianorum , regni potií- fime Francie. quod Chrifiane religionis pars eft non minima , firmiter exiftimans ; paterni- tatibus veítris ; quas in unum congregat unio- .nis & pacis amator & auctor, ea dignum du- a Porte, cum Gvcente - xi propofito fignifcari devoriori , que regni ipfius pacis affequende media contingunt . Nu- per igitur , revercndiffimi reverendique in Chri- flo patres & recolendi viri, cum certorum appunctuamentorum & tractatuum inter carif fimum frairem meum ducem Borbonii & A- vernie , Gc me in. villa Pontificali actorum firmationis & conclufionis gratia in civitate APPENDIX P Aratorie aut per nunilos folemnes caritative IM À 60% monere & inducere, ut ad dietam ipfam fuos infailenter deftinet oratores & depura- tos , ac commiffos certos ambaxiatores cum fufücienti ( ficut res ipfa requirit ) eis tribu- ta potestate. go cnim ex torto animo pacis ipfius oprans videre dies, in perfona mea me difpono ad dietam ipfam memorate pacis ge- neralis, quantum in me poffbiliter erit, agen- de caufa compariturum . Dignentur infuper eedem paternitaies ad tantum pacis bonum, quo rebus in terrenis atque mortalibus nihi? folet gratius audiri , nihilgne delećabilias con- cupifci , ex facra veftra congregatione , que de diverfis orbis partibus electiffimos viros a- dunavit , aliquos ex. veverendiffimis in Chri- flo patribus fan&às Romane ecclefie cardina- Blibus , ac aliis ipüus veftre fancte fynodi ve- nerabilibus fuppofitis, ad dizraro ipfam fole- mnes ianímittere deputatos , viros pacis ama« tores, & divifionis exofos: quos pro rante rei tamdiu requifiro clamaroque felici fuccef- fu melius duxerint tranfmittendos, cum eic dem a facrofanéta veítra fynodo plena cot cela poteftate dictum fereniffimum dominum meum regem adverfarium predictum & me in omnipotentis Dei ecclefieque virtutem. & nomen hortandi , inducendi, informandi & requirendi , ut ad pacis ipfius generalis con- fequende effectum nos & noftras vires & a- nimos difponamus. Tractatus etiam concor. dias & appun@uamenta ad ipfius effe&um & Nivernenfi noflris in perfonis ipíe frater meus C pacem ipfam, íi (quod concedat auctor ipfe fororque mea fua contoralis effemus , ad cam- dém civitarem applicuerunt carifimus frater meus comes Richmundiz, reverendiffimus in Chrifto pater archiepifcopus Remenfis, Chri- ftophorus de Haricuria , & quidam alii pro parte adverfarii domini mei regis; & mei am- baxiatoręs ad mę deftinati, Quibus tamdem per aliquos dies auditis, aperta eft inter nos & advifata certa diera tenenda in civitate inea ‘Atrebatenfi die s, julii proxime futura , & in e(fs&um generalis pacis in regno præ- diclo revocandum & intendendum . Cujus die- tz inter nos prolocutione per cofdem fratres mcos dito adverfurio fignificata , de ipfius pacis) advenerit, ecclefie fancie generalis aue Ctoritate roborandi, confirmandi & approban- di, cenfuras ecclefiafticas ad ipfarum integra- tionem opportunas fuiminandi & promulgan- di; ceteraque omnia & fingula pro negotii boao & votivo complemento neceffaria, €on- £rua, vel opportuna faciendi, ficut agendo- rum inibi feries expoftulabit ; quatenus Dei fuffragante gratia > & ipforum opportuno di- redorio , regnum ipfum Francie mceroris & trifticiæ , proh dolor, jacens humi, poft tam. diu continuatos gnerrarum -anxios dolores & miras anguílias a funere fuo refurgar, & fibi ac toti catholice religioni tam propitia tran- adveríarii fuper ejufdem diete acceptarione D quillitas , divine pietatis operante clementia, deliberata voluntate fe polliciti funt. quanto- cius opportuno tempore me reddere ceriio- rem. Quod etiam nunc uíque paternitatibus veflris incertum ea ratione fignificare diftuli, refponfum eorum expectans, quo certum quid fuper hujufmodi negotio poflem celebri veftro cœrui referre. Unde & duoc habito a dito fratre meo comite Richmundiæ certo refpon- fo, «quo di&um adverfarinm refert dietam ipfam acceptafle, ad eamque plures principes confapnguineos fuos, & alios fui confilü cum: eifdem ad agendorum expeditionem pro di- Ge generalis pacis effectu fafficienti a conce- dente poteftate traufinittere conclufum , veftris tribuatur. Super prefentium vero literarum meatum receptione , quas (ut res ipfa bene requirit) per prefentium latorem proprium nuntium veftris paternitatibus deftinare decre- i; & vestro fuper earumdem tepore delibe- rato refponfo., per eumdem nuntium quanto- cius exoro per eafdem paternitates vestras fie- ri certiorem per eumdem, qua me ad eccle- fie fan&s felicia vota faQdurum voluerint in- timandum , ad quie me reperient ex animo paratum . Scit ejufdem ecclefie fante .fpon- fus Altiffimus , qui peternitates vestras ad ip- fius fuæ ecclefiæ iaudabilem: directionem feli- citer & profpere Confervare dignetur in lon- paternitatibus idipfum impræfentiarum ‘duxiE gævum. Scriptum im villa mea .Divicnenf , fignificandum ; cafdem in fanGæ caritatis vi- fceribus obnoxio deprecans affeciu, quatenus 'ob reverentiam Aitiffhni, faæque fantiæ or- thodoxz fidei ( cujus ipfum Francie regnum inter cetera fpecialifimam culturam exercuit) exaliationem & augmentum, X totius reipu- blica Chriftianorum profedum , dignentür & velint ferénifimum dominum meum regem, dicumque füum & meum adverfarium lite- die decimo fexto Martii, LXXXVI, 

Strana 609
609 LXXXVL - Zitera regis Francie Caroli miffa facro concilio , 'lefia in generali congregatione , die fabbati , Xxu Aprilis MCCCCXXXV, Sacrofantte fynodo Bafileenf: , in Spiritu. fando legitime congregate , devotus ecclefie filius Francorum rex Carolus falutem , atque rerum gerendarum. felicem. fucceffum . Xhii quidquam apud rempublicam , regna potiffimum , grga Chrifficolas omnes fe- licins & accommodatius arbitramur, quam ii- 105 & ipía optata pace atque beata perfrui. B Eapropter multa ratione perfuafum habemus ad ca que paci magis attinent , maxime re- £ni noftri & fubditorum noftrorum , caritate fincera operas noftras conferre debere, íicut ex animo hucufque omni folicitudine atque Cura , prout legis præccpto inducimur, feci- mus. Profecto nil fanctius ipfa aut beatius no- bis fuit. Et cum fuperiori tempore pie atque devota fupplicatione cariffimi & dilecti amici noflri cardinalis. fanCte Crucis res ipfa non modica difceptatione yariis affignationibus apis tata fuerit, quoniam labori , periculis atque expenfis minime ipfe pepercit, ufque in por- rum & falutis finem. uon perigit; poftmodum CONCILIi BASILEENSIS. A 619 LXXXViI, Litera miffa per dominos ambaxiatores concilii exfiflentes in Bohemia facro concilio , letta: ' in generali congregatione , die fabbatì XXIII. Aprilis, anno. MCCCCXXXY, Sacrofantiz generali Bafileenff. fynodo , in Spirt- iu fanólo legitime congrepata , unrver[alem ec» cleffam reprefentanti , . earumdem reverendif= frmarum. paternitatum wejłrarum humiles ora- tores Phihbertus epifcopus Conflantienfis , & ce- terì fui collega. Г) Evcrendiffimi in Chrifto patres & domi- ni: Quod reverendiffimis paternitatibus veftris nfque ad prafens non fcripfimus ; caufa fuit , quoniam fcribendi materia non füberat. Negotía enim pro quibus deftinati fumus iu-: Íperatam acceperunt dilationem, Cujus cau- Locus obfen- fam efle ferunt nimiam temporis acerbitatem , b Forte, ini- propter quam viis omnibus b imiüt facta con- gregatio Prage pro eligendis ambaxiatoribus ,. & preagendis ante carnifprivii tempus Habe- ri non potuit, Nos quidem qui aufteritutem temporis & viarum diícrimina fütnus experti, moram ipíam fatis habemus rationabiliter exe cufatam. Venerunt igitur pridem ille nuntius proximis. his diebus Chrifto pacis auctore (ut Cfereniffimi imperatoris, qui fuit apud pater- pie credimus) faciente , noviffima celebrata eft in materia componenda pacis cum duce Bur« gundie apud civitatem Nivernenfem conyen- tio; & ad eamdem noftra ex parte cum de- centi & fufficienti.poteffate cariffimos & dile- Giffimos confanguineos noftros ducem Borbo- nii & Avernie, & comitem Richemundiz con- ftabularium noftrum , & dilectos & fideles conflliarios noftros archiepifcopum Remenfem cancellarium. noftrum, & Chriftophorum, de Harcuria confanguineum noflrum , tranfmifi- mus. Et cum res ipía poft longam difcepta- tionem optimam ad ea que pacis funt difpo- fionem habuit, cupientes omnes etiam par- nitates veftras & Vvenzelaus presbyter de Karlefteyn, & cum eis nuntii Bohemorum , ad excufandum moras & literas falvicondu- Qus recipiendi pro decem baronibus, decem nobilibus , clientibus electis & nominatis, at- que pro oratoribus fcre omnium civitatum * "Tabor, & pancis tantum exceptis. Arte foli- 1a factum eft, quod a domino imperatore po- flulatum eft, ut daret cis intelligere mentio- nem facri concilii per nos miffam , Dominus autem imperator mifit pro nobis ut iremus ad ejus majeflatem apud Pozonium. Quod fe- cimus indilate . Cumque. Pozonium navigio veniflemus, ab ejus * confilis in litore fu- tes eodem. & unanimi confenfu ac favore pa-Dfcepti fumus , & ad hofpitium ducli. Kis a cis & unitatis praílantius agere, in alterius a Foro; effi- diete а & conyentionem apud civitatem. no- ftam Atrebatenfem ad primam diem menfis Julii proxime infantis concordarunt , Confen- tientes etiam ut res tanta efficaciam habeat ampliorem & ccrüorem , ur pro parte fan- €iffimi Patris noftri cardinales fan&te Crucis © Arelatenfs , & a facro Bafileenfi concilio cardinales de Cypro confanguineus nofter, & fan@i Petri Ad vincula, ipfam aflignationem & locum tranfmittantur. Quamobrem amici- tiam veflram majorem in modum oramus & deprecamur, fit res illa tam facra atque fidei. Drthodoxe tam utilis & neceífaria vobis cure nobis recedentibus, morula interjeCta, ipfe fa- renifimus dominus imperator hofpitium no- ftrum intravit , adventum noftrum jucunde fu- fcipiens , & íacro concilio de nóstri destina- tione gratias magnas agens. Post hec qua per Bohemorum nuntios fibi dicta & illata fue- rant non distulit referre. Nobis quidem vifunx est dietam, quam jam ad dominicam in albis pofuerunt , re(utandam non effe, prefertim cum ex bonis caufis facta effe dicatur. Quoad a- liud diximus, quod fupplicabamus fug maje- stati, ut non indigne ferret, fed nos dignare- tur füupportatos habere, quoniam cum effemus a facro concilio destinati, ut non jn conven- & folicitudini ; & ad illam dietam prefatos E ione. cum ipfis Boherois coram ejus majesta- cardinales de Cypro & fan&i Petri tranfmit- tere veftri ex parte velitis, Confidimus ut tantorum patrum præfentia & fingulari рга- ftantia, atque virtutum. magnitudine, differen- tia omnis ex medio tolletur , abfolutaque fit. Proinde ipfis tranfmiffis , atque re confe- fla, non parvam nos fumus percepturi Leti- fiam , a0 gratiam vobis habituri. Datum in civitate noflra Turonenfi, die vi. gelimo quarto menfis Martii. ` Concil, General. Tom. XXIX. te mentem facri concilii aperire deberemus : nec deceret, nec forfian expediret , ante lo- cum & tempus, X per internuntios talia re- ferare. Quod ejus imperialis apex benigne fu- fcepit, & nuntiis Bohemorum fium dedit rc- Íponfum. Et fic ili receptis literis falvicon- ductus , Bohemiam revertuntur . Nos vero Vienne tempus conventionis prastolabimur. Existimavimus, reverendiffimi patres, grate’ paternitates vestras fufcipere, quod hanc pro- Fogationerm conventionis non refutavimus , fi- Qq cut 

Strana 610
609 LXXXVL - Zitera regis Francie Caroli miffa facro concilio , 'lefia in generali congregatione , die fabbati , Xxu Aprilis MCCCCXXXV, Sacrofantte fynodo Bafileenf: , in Spiritu. fando legitime congregate , devotus ecclefie filius Francorum rex Carolus falutem , atque rerum gerendarum. felicem. fucceffum . Xhii quidquam apud rempublicam , regna potiffimum , grga Chrifficolas omnes fe- licins & accommodatius arbitramur, quam il- 105 & ipfa optata pace atque beata perfrui. B Eapropter multa ratione perfuafum habemus ad ca que paci magis attinent , maxime re- £ni noftri & fubditorum noftrorum , caritate fincera operas noftras conferre debere, íicut ex animo hucufque omni folicitudine atque Cura , prout legis præccpto inducimur, feci- mus. Profecto nil fanctius ipfa aut beatius no- bis fuit. Et cum fuperiori tempore pie atque devota fupplicatione cariffimi & dilecti amici noflri cardinalis. fanCte Crucis res ipfa non modica difceptatione yariis affignationibus apis tata fuerit, quoniam labori , periculis atque expenfis minime ipfe pepercit, ufque in por- rum & falutis finem. uon perigit; poftmodum CONCILIi BASILEENSIS. A 619 LXXXViI, Litera miffa per dominos ambaxiatores concilii exfrflentes in Bohemia facro concilio , letta: ' in generali congregatione , die fabbatì XXIII. Aprilis, anno. MCCCCXXXY, Sacrofuntte generali Bafileenff. fynodo , in Spirt- iu fanólo legitime congrepata , unrver[alem ec» cleffam reprefentanti , . earumdem reverendif= frmarum. paternitatum wejłrarum humiles ora- tores Phihbertus epifcopus Conflantienfis , & ce- terì fui collega. Г) Evcrendiffimi in Chrifto patres & domi- ni: Quod reverendiffimis paternitatibus veftris nfque ad prafens non fcripfimus ; caufa fuit , quoniam fcribendi materia non fuberat. Negotia enim pro quibus deftinati fumus im- - fperatam acceperunt dilationem , Cujus cau- Locus obfen- fam efle ferunt nimiam temporis acerbitatem , b Forte, ini- propter quam viis omnibus b imiüt facta con- gregatio Prage pro eligendis ambaxiatoribus ,. & preagendis ante carnifprivii tempus Habe- ri non potuit, Nos quidem qui aufteritutem temporis & viarum diícrimina fütnus experti, moram ipíam fatis habemus rationabiliter exe cufatam. Venerunt igitur pridem ille nuntius proximis. his diebus Chrifto pacis auctore (ut Cfereniffimi imperatoris, qui fuit apud pater- pie credimus) faciente , noviffima celebrata eft in materia componenda pacis cum duce Bur« gundie apud civitatem Nivernenfem conyen- tio; & ad eamdem noftra ex parte cum de- centi & fufficienti.poteffate cariffimos & dile- Giffimos confanguineos noftros ducem Borbo- nii & Avernie, & comitem Richemundiz con- ftabularium noftrum , & dilectos & fideles conflliarios noftros archiepifcopum Remenfem cancellarium. noftrum, & Chriftophorum, de Harcuria confanguineum noflrum , tranfmifi- mus. Et cum res ipía poft longam difcepta- tionem optimam ad ea que pacis funt difpo- fionem habuit, cupientes omnes etiam par- nitates veftras & Vvenzelaus presbyter de Karlefteyn, & cum eis nuntii Bohemorum , ad excufandum moras & literas falvicondu- Qus recipiendi pro decem baronibus, decem nobilibus , clientibus electis & nominatis, at- que pro oratoribus fcre omnium civitatum * "Tabor, & pancis tantum exceptis. Arte foli- 1a factum eft, quod a domino imperatore po- flulatum eft, ut daret cis intelligere mentio- nem facri concilii per nos miffam , Dominus autem imperator mifit pro nobis ut iremus ad ejus majeflatem apud Pozonium. Quod fe- cimus indilate . Cumque. Pozonium navigio veniflemus, ab ejus * confilis in litore fu- tes eodem. & unanimi confenfu ac favore pa-Dfcepti fumus , & ad hofpitium ducli. Kis a cis & unitatis praílantius agere, in alterius a Foro; effi- diete a & conyentionem apud civitatem. no- ftam Atrebatenfem ad primam diem menfis Julii proxime infantis concordarunt , Confen- tientes etiam ut res tanta efficaciam habeat ampliorem & ccrüorem , ur pro parte fan- €iffimi Patris noftri cardinales fan&te Crucis © Arelatenfs , & a facro Bafileenfi concilio cardinales de Cypro confanguineus nofter, & fan@i Petri Ad vincula, ipfam aflignationem & locum tranfmittantur. Quamobrem amici- tiam veflram majorem in modum oramus & deprecamur, fit res illa tam facra atque fidei. Drthodoxe tam utilis & neceífaria vobis cure nobis recedentibus, morula interjeCta, ipfe fa- renifimus dominus imperator hofpitium no- ftrum intravit , adventum noftrum jucunde fu- fcipiens , & íacro concilio de nóstri destina- tione gratias magnas agens. Post hec qua per Bohemorum nuntios fibi dicta & illata fue- rant non distulit referre. Nobis quidem vifunx est dietam, quam jam ad dominicam in albis pofuerunt , re(utandam non effe, prefertim cum ex bonis caufis facta effe dicatur. Quoad a- liud diximus, quod fupplicabamus fug maje- stati, ut non indigne ferret, fed nos dignare- tur füupportatos habere, quoniam cum effemus a facro concilio destinati, ut non jn conven- & folicitudini ; & ad illam dietam prefatos E ione. cum ipfis Boherois coram ejus majesta- cardinales de Cypro & fan&i Petri tranfmit- tere veftri ex parte velitis, Confidimus ut tantorum patrum præfentia & fingulari рга- ftantia, atque virtutum. magnitudine, differen- tia omnis ex medio tolletur , abfolutaque fit. Proinde ipfis tranfmiffis , atque re confe- fla, non parvam nos fumus percepturi Leti- fiam , a0 gratiam vobis habituri. Datum in civitate noflra Turonenfi, die vi. gelimo quarto menfis Martii. ` Concil, General. Tom. XXIX. te mentem facri concilii aperire deberemus : nec deceret, nec forfian expediret , ante lo- cum & tempus, X per internuntios talia re- ferare. Quod ejus imperialis apex benigne fu- fcepit, & nuntiis Bohemorum fium dedit rc- Íponfum. Et fic ili receptis literis falvicon- ductus , Bohemiam revertuntur . Nos vero Vienne tempus conventionis prastolabimur. Existimavimus, reverendiffimi patres, grate’ paternitates vestras fufcipere, quod hanc pro- rogationem conventionis non refutavimus , fi- Qq cut 

Strana 611
* fc. [351 APPENDI tut nec erat aliquo modo refutanda . Quod A hec negotia difficultates & dilationes fufcipiant paternitates veítras (qux& magna fapientia pol lent) credimus non mirari. Sed & fperamus confidenter parernitates veftras illis infiftere , & finem. rerum intendere, in quibus tanta Gc tam. mira Dei beneficia cognoverunt: opus e- nim eft quod facrum concilium a profecutio- ne incepti operis non defiftat. Illi fiquidem perditi homines qui cospta bona .turbare & difrumpere fatagunt , in diffolurionem concilii fpem figant: & exinde fpondent fuis fatelli- tibus refpiramen . nde oportet econtra , ut paternitates veftra hoe facrificium omnipoten- ti Deo offerant, ne fufceptorum beneficiorum videantur ingrate : atgue ignis, qui. minutim B extinélioni propinquat, per incuriam vires re- fuümens, in fammam (quod abfit ) vehemen- ter exurgat: & quod, patres reverendiffimi > huic rei valde accommodum foret.fanCte re- formationis opus urgere , * fed ex mnltis a- liis refpectibus eft neceffarium . Utinam om- ncs qui funt in concilio audirent & intelli- gerent que nos qui extra proceffimus . Profe- do etfi tam avidi fint tanti boni , avidiores & ferventiores fieri minime dubitamus. Alia: Ścribenda. non iníflant, nifi quod nos ad pa- ternitates veftras humillime commendamus , cum omni promptitudine obfequendi ; quas di- guetur aliffimus ad bonum: univeríalis eccie- : dii ; univerfos ecclefie filios ad X PRIMA 6:2 tem omnes die ac nocte oratt , ut videamus facies veftras, & compleamus que defunt f- dei noftra. Ypíe autem Deus pater nofter &c dominus nofter Jefüs Chriftus dirigat viam noftram ad vos: vos autem mulüplicet , & abundare faciat caritarem veftram in invicem , ét in omnes, ad confirmanda corda veftra fi- ne querela in fanétitate ante Deum : mihique fuo humili & devoto exdem vetlre domina- tiones precipiant & mandent queque grata , & parebo ad poffe. Petræfciffæ, die vigefimo ofiavo Aprilis. Vefter humilis & ad vos devotus À. archiepifcopus Lugdunenfis. LXXXVIIL Zpiftola Ambafiatorum Concilii exiffentium in Bohemia. SacrofantIs generali fynodo Bafileenfi, in Spiritu fanito legitime congregata , univerfalem eccle- ат :eprafentanfi , № 1 Хона & jubila , fynode facrofancta, alti- К fonas deprome gratiarum actiones & lau- des rerum omnium conditori. Nuntia in am- nibus finibus terre diem fefüivitaris & gaü- congratułane dum & gratias peragendum gratulabundis ad- fiz dirigere , ac feliciter confervare. Scriptum C monitionibus exhortare . Landent tecum ma- Vienne, x. die menfis Aprilis. LXXX VII. Litera Archiepifcopi Lugdunenfis miffa concilio . Jieverendiffmis in Chriflo patribus & — dominis prefidentt, prelatis , & ceteris generale Bafi- leenfe concilium celebrantibus, dominis fuis 10- ta veneratione colendis c honorandiffimis, Everendiffimi patres ac domini mei hono- randifuni, bumillima recommendatione premiffa, poít longam concertationem domi- norum prelatorum Gallicanam eccieflam Bitu- D unitate fis reprefentantium , quam pro cofirmatione fuarum mentium diutius protraxerunt , om- mibus præfentibus , nemineque difcrepante , conclufum eíl, conventionem vefram multi- plici legitimo funiculo convocato ; ab om- mibus & praefertim ipfa ecclefia Gallicana fe- quendam , & cum vcftro debere convenire concilio univerfo , devotafque Deo gratias o- mnes exfolvere, qui in hujus peflilentis tem- poris curfu eafdem ve(ílras dominationes pri- znas hujus concilii gemmas, grandiaque & e- leGa virtutum vafa fibi fervavit , & in Bafi- iea, que bafis firma , in bafi five perra Chri- fo, Liaque, que more Lie multos in utero proprio geflans patriarchas , vos hujus conci-E Mii celebres patres in caritatis vinculo priores rmavit. Sed quia concluforum ibidem exe- Cutio in aliquas moras differtur, Gc accelero deliberatorum coniummationem ad pofle, in- witus a me exigo abfentiam veftrz facratiff- mae concionis. In qua inter füprema defidc- sia cupio adeffe , St adero quamprimum re- rum gerendarum opportunitas aderit ,. fuppli- cans ut interim habeat excufatus.-Fere enim per trimeflre ad nihil aliud defudavi, & fpe- Яо perfe&ionem agendorum: abundantius au- gna opera Dei, & exultent ingenti letitia Chriftiani orbis provinciz univerífe. Siquidem defideratus ecce dies advenit, quo jam tuo- rum laborum mefífi funt frudtus, & feminum tuorum in horres dominica plenos manipulos reportafti, Fíodie namque , imperiali majefta- te imperialibus infulis decorare in publico fo- ro hujus civitatis numerofa populi multitudi- ne: affiflente , coram nobis tue beatitudinis nuntiis, gubernator, barones, nobiles civita- tum, ambafiatores regni Bohemie, primum nobis compactata obtulerunt, literis 2Uthen- ticis communita. Deinde pro ipforum execu- tione de tuenda, obfíervanda & defendenda ecclefiaftica & pace, literas alias fe- cundum formam Brunnz condictam. Poft hec quatuor ad hoc deputati cum pleno & authen- tico mandato, nomine omnium tam ecclefia- ficorum , qnam fecularinm , reverentiam &c obedientiam canonicam przftiterunt , Nos quo- que juxta tug fanclifii«de. concionis injunctam unitatem ccclefiafticam per éos factarn &t ac- ceptam, pacemque, nec non reverentiam & obedienriam exhibitas acceptavimus , & pacem pronunciavimus eis fervandam per univerfum populum Chriftianum . Quod, o facrofanda fynode, ftyli officium. poffet fufficienter expri- "mere exuberantiam gaudii quod affiftentium corda replevit. Vultuum amoena ferenitas , la- crym® pre ubertate Letiris ab oculis erum- pentes, cantus & applaufus internæ lætitiæ i teftes erant, aut certe mclius invicia dici pof- fent. Quoniam nulla extrinfeca figna immen- fitatem eterni gaudii proportionabili poffent oftenfione teftari . Sed etiam nos ipfius beze tiífime congregationis & univerfi populi Chri- fiani gaudia meditantes mova iterum exul: tatione replemus . Quo tandem fine hanc nostram claudemus epistolam , & ne, fi pro modo affectus prodiret , oratio metas epistolares excederet , nif ut cum David exi- 

Strana 612
* fc. [351 APPENDI tut nec erat aliquo modo refutanda . Quod A hec negotia difficultates & dilationes fufcipiant paternitates veítras (qux& magna fapientia pol lent) credimus non mirari. Sed & fperamus confidenter parernitates veftras illis infiftere , & finem. rerum intendere, in quibus tanta Gc tam. mira Dei beneficia cognoverunt: opus e- nim eft quod facrum concilium a profecutio- ne incepti operis non defiftat. Illi fiquidem perditi homines qui cospta bona .turbare & difrumpere fatagunt , in diffolurionem concilii fpem figant: & exinde fpondent fuis fatelli- tibus refpiramen . nde oportet econtra , ut paternitates veftra hoe facrificium omnipoten- ti Deo offerant, ne fufceptorum beneficiorum videantur ingrate : atgue ignis, qui. minutim B extinélioni propinquat, per incuriam vires re- fuümens, in fammam (quod abfit ) vehemen- ter exurgat: & quod, patres reverendiffimi > huic rei valde accommodum foret.fanCte re- formationis opus urgere , * fed ex mnltis a- liis refpectibus eft neceffarium . Utinam om- ncs qui funt in concilio audirent & intelli- gerent que nos qui extra proceffimus . Profe- do etfi tam avidi fint tanti boni , avidiores & ferventiores fieri minime dubitamus. Alia: Ścribenda. non iníflant, nifi quod nos ad pa- ternitates veftras humillime commendamus , cum omni promptitudine obfequendi ; quas di- guetur aliffimus ad bonum: univeríalis eccie- : dii ; univerfos ecclefie filios ad X PRIMA 6:2 tem omnes die ac nocte oratt , ut videamus facies veftras, & compleamus que defunt f- dei noftra. Ypíe autem Deus pater nofter &c dominus nofter Jefüs Chriftus dirigat viam noftram ad vos: vos autem mulüplicet , & abundare faciat caritarem veftram in invicem , ét in omnes, ad confirmanda corda veftra fi- ne querela in fanétitate ante Deum : mihique fuo humili & devoto exdem vetlre domina- tiones precipiant & mandent queque grata , & parebo ad poffe. Petræfciffæ, die vigefimo ofiavo Aprilis. Vefter humilis & ad vos devotus À. archiepifcopus Lugdunenfis. LXXXVIIL Zpiftola Ambafiatorum Concilii exiffentium in Bohemia. SacrofantIs generali fynodo Bafileenfi, in Spiritu fanito legitime congregata , univerfalem eccle- ат :eprafentanfi , № 1 Хона & jubila , fynode facrofancta, alti- К fonas deprome gratiarum actiones & lau- des rerum omnium conditori. Nuntia in am- nibus finibus terre diem fefüivitaris & gaü- congratułane dum & gratias peragendum gratulabundis ad- fiz dirigere , ac feliciter confervare. Scriptum C monitionibus exhortare . Landent tecum ma- Vienne, x. die menfis Aprilis. LXXX VII. Litera Archiepifcopi Lugdunenfis miffa concilio . Jieverendiffmis in Chriflo patribus & — dominis prefidentt, prelatis , & ceteris generale Bafi- leenfe concilium celebrantibus, dominis fuis 10- ta veneratione colendis c honorandiffimis, Everendiffimi patres ac domini mei hono- randifuni, bumillima recommendatione premiffa, poít longam concertationem domi- norum prelatorum Gallicanam eccieflam Bitu- D unitate fis reprefentantium , quam pro cofirmatione fuarum mentium diutius protraxerunt , om- mibus præfentibus , nemineque difcrepante , conclufum eíl, conventionem vefram multi- plici legitimo funiculo convocato ; ab om- mibus & praefertim ipfa ecclefia Gallicana fe- quendam , & cum vcftro debere convenire concilio univerfo , devotafque Deo gratias o- mnes exfolvere, qui in hujus peflilentis tem- poris curfu eafdem ve(ílras dominationes pri- znas hujus concilii gemmas, grandiaque & e- leGa virtutum vafa fibi fervavit , & in Bafi- iea, que bafis firma , in bafi five perra Chri- fo, Liaque, que more Lie multos in utero proprio geflans patriarchas , vos hujus conci-E Mii celebres patres in caritatis vinculo priores rmavit. Sed quia concluforum ibidem exe- Cutio in aliquas moras differtur, Gc accelero deliberatorum coniummationem ad pofle, in- witus a me exigo abfentiam veftrz facratiff- mae concionis. In qua inter füprema defidc- sia cupio adeffe , St adero quamprimum re- rum gerendarum opportunitas aderit ,. fuppli- cans ut interim habeat excufatus.-Fere enim per trimeflre ad nihil aliud defudavi, & fpe- Яо perfe&ionem agendorum: abundantius au- gna opera Dei, & exultent ingenti letitia Chriftiani orbis provinciz univerífe. Siquidem defideratus ecce dies advenit, quo jam tuo- rum laborum mefífi funt frudtus, & feminum tuorum in horres dominica plenos manipulos reportafti, Fíodie namque , imperiali majefta- te imperialibus infulis decorare in publico fo- ro hujus civitatis numerofa populi multitudi- ne: affiflente , coram nobis tue beatitudinis nuntiis, gubernator, barones, nobiles civita- tum, ambafiatores regni Bohemie, primum nobis compactata obtulerunt, literis 2Uthen- ticis communita. Deinde pro ipforum execu- tione de tuenda, obfíervanda & defendenda ecclefiaftica & pace, literas alias fe- cundum formam Brunnz condictam. Poft hec quatuor ad hoc deputati cum pleno & authen- tico mandato, nomine omnium tam ecclefia- ficorum , qnam fecularinm , reverentiam &c obedientiam canonicam przfliterunt , Nos quo- que juxta tue fanclifide. concionis injunctam unitatem ccclefiafticam per éos factarn &t ac- ceptam, pacemque, nec non reverentiam & obedienriam exhibitas acceptavimus , & pacem pronunciavimus eis fervandam per univerfum populum Chriftianum . Quod, o facrofanda fynode, ftyli officium. poffet fufficienter expri- "mere exuberantiam gaudii quod affiftentium corda replevit. Vultuum amoena ferenitas , la- crym® pre ubertate Letiris ab oculis erum- pentes, cantus & applaufus internæ lætitiæ i teftes erant, aut certe mclius invicia dici pof- fent. Quoniam nulla extrinfeca figna immen- fitatem eterni gaudii proportionabili poffent oftenfione teftari . Sed etiam nos ipfius beze tiífime congregationis & univerfi populi Chri- fiani gaudia meditantes mova iterum exul: tatione replemus . Quo tandem fine hanc nostram claudemus epistolam , & ne, fi pro modo affectus prodiret , oratio metas epistolares excederet , nif ut cum David exi- 

Strana 613
613 CONCILII B ASILEENSIS. 614 Píshw sw eximio prophetarum dicamus: onum efécon- Ànam nihil feripri aut nuntii 2 vestris paterni- Loc. è - fiteri domino, & pfallere nomini tuo, alüffme. Ad enauntiandum mane mifericordiam iuam , & veritatem tuam per noëlem. In decachordo píat- ferio ; cum cantico , im cithara. Quia deledlafli me, domine, in fattura tua : é& in operibus ma- nuum tuarum exultabo . Ypfe quidem fecit no- bis magna qui potens efl , ór fančlum nomen e- jus: cujus clementiam fuppliciter exoramus , ur quod operatus eft confirmare dignetur, & ipíam facrofandam fynodum tueri, regere & gubernare ad perficienda fandła opera , pro quibus eft in ejus nominc congregara Scriptum Íglavie, quinto menfis Julii, an- mo domiui miliefino quadringentefimo trigef- mofexto. Xjufdema facrofanctz fynodi perhumiles ora- tores & nuntii, Philibertus epifcopus Gonftan- tienfis, Joannes de Polrmar facri palatii apo- ftolici auditor , Martinus Jerruerii decanus Taronenfss , & Thomas de Hafelbaçh facra sheologiæ prafeffor , LXXXIX, Epifiola Hiffa Concilio. ab ejufdem ambafiatori- bus exiflentibus in Nuremberga , przfentata & letta in congreganone generali, die Veneris ultima Februari , Sacrofan&e €» venerabili fynodo Bafileenfi , pa- tribus © dominis omni nobis veneratione e amore colendiffimis, incłytarum dominctionum weflrarum obedientiam. fratres Joannes Nyrler prior, & Joannes Mulembrun . Xverendifhmi & indulgentiffimi patres & domini, virifapicnua clari , virtute prz- filantes , & laudata conftantia ubique colendi, a diebus quibus vos Deus congregavit in u- num, & præfertim poflquam 1ub titulo facro- fand vellrz fynodi ad regnum Bohemie eu- logia pacis manarunt, corda muftorum trifti- tia prope abforpta in fpem coniolationis re- śpirarunt, exulrantibus animis dominum , tam- quam auxilium eis defuper veniffet , laudan- tes, quod tante miferationis oleo corda ve- fta perfudit, ut vobis de fratribus qui in preflura funt tanta cura fuiffet: firmiter tenen- tes , quod citius & cumularius & laudatus inimicos noflros in [fpiritu lenitatis & verbo Dei, quam flatu furoris & re gladii redu- cetis , argumentum fumentes ex retroaćlis in- faufüs noftris facceffibus . Ex quibus plerique in tantam deciderunt pufillanimiratem , ut de pace temporali , qualibufcumque, nifi vcflra fo- licirwdo præveniffet, cogitabant providere rc- mediis. Audito autem poftea, quod congre-. gatio veftra, in qua fpem (ut preferrur ) con- tatibus ufque nunc recepimus .. Nobis autem & reliquis , quos ad plenum confolari non po- | tuimus , in qualicumque turbatione confisten- tibus, fperantibus autem quod de propinquo nobis aliquid confolationis mandaretür, faper- venit defideratas admodusa de Egra nuntius, deferens nobis literas confularus Egrenfis , con- tinentes quod literas facrz congregationis ve- stre & nostras, quas nobis cum fuis destina- rent , attuliffet. Quas cum recepiffemus, gau- dio multo refecti fumus. Dubii tamen adhuc quid vestre effet voluntatis, aut quid de vo- bis ageretur , utrimque moesti & foliciti man- fimus. Super fcripta eadem nihilo minus , PX juxta confilia &delium č prudentum refpon- denres , miffum vobis nuntium cum gratiarum actione remifimus. Ét eodem expetito , mox vestra lata & clara fcripta fupervebperunt . Xr literis nobis a Bohemia primum , & a vo- bis deinde ad univesfos dircelis , in vulgare nostrum intelligibiliter translatis , confulatei Nurembergenfü devotis vcsiris , data fibi ad petitionem copia, infinuavimus , qui in pri- stinam fibi videntur constituti fpei confolatio- nem. Deinde aber ex nobis , qui hac fcri- pfit 2 reliquo utilius occupato , illustrem pria- cipem & dominum dominum marchionem Brandeburgenfem runc adiit ad quinque mil- liaria distantem , & (bi premiffa omnia per Cordinem expofuit. Qui cum avide & magno gaudio fingula audiviffet , copias narratorum & lectorum petit Gt recepit . Kr postquam de confilio & anxilio invocatus fuiffet, ma- guilicc & ex animo ( ut videbatur ) refpondit, fe longo nunquam tempore meliora percepif- fe nova, & quafi de fomno cordialis moesti- tie evigilaffe. Et in fumma, prefentibus re- * quibus per. * €cptis & in- telle&is ad plenum con- folati & con- fortati , coz qui in trifii- tia manebant plenius eon- fortavimus . Et literis. verendo patre domino epifcopo Gifcetenfi, & : quamplaribus nobilibus & notabilibus perfonis refpondit: Ego fcio , quia interfui , quod fe- cundum decretum facri concilii Constantienfis isti. fandi & venerabiles patres congregave- runt concilium ficut jure petuerunt. Ft fuf- picari non poffum , quod aliud quam mere D honorem Dei confolationem & falutem totius Christiani , qui in tristiiia est, populi quæ- runt : quia longe fünt ab infültibus eorum qui nos de propinquo tam hostiliter impu- gnañt, damna inferunt , & offendunt. Er quam- libet ab eifdem in fuis regnis fecuri fünt, ad- huc ex caritate de nobis foliciri pacem nobis procurare fatagunt. Quare ficuu tu ipforum momine petis & requiris , ego cum omnibus mihi fubdiris eccleliasticis & {æcularibus fir- miter © constanter adherebo . Et hujus rei gratia, ficut ta nomine quo fupra petis, quam- citius ficri poterit, & praeíertim cum reveren- dus pater dominus.lferbipolenfis , qui ab in- firmitate, quam de proximo incidit, notabili- ceperunt , mandata fuiffer diffoivi, geminata E ter refpiravit, modico fortior effectus fuerit , triftiia obriguerant, tamquam quo fe conyer-. 1 terent , aut quid facerent, nefcirent . "Et ad nos venientes five mirtentes , fcifcitati funt quomodo fe factum haberet, aut quid amo- do facere deberent , cum nunc fua fiducia fe fruftratos viderent. Nos, licet non minori ef- femus fecundum audita, vifa & leda, mue- rore perculfi, ipfos, ut poteramus , animan- tes, confortavimus in eo potiffimum , quod períeveranter, tamquam de veíflra constauria hæfitantes, nobis commilïu profecuti fumus : Concil. General. 'Yorn. X X1X. quia. vir boni X acuti confilii est, & bene af fcclatus ad concilium , rogabo quos potero principes, ut mecum in Nuremberga conve- niant , ad deliberandum quomodo nantiis mit- tendis de Bohemia ad concilium , vel Nurem- bergam , aut alibi , de fecuritate provideatur : ad confortandum etiam hoc facrum concilium in fua, ficut ccepit, profecutione ad fibi adhæ- rendum, ac etiani praatos, do&tores , & nobi- les viros mittendum, cc. lt statim commi- fir ut fuis fingulis officialibus feriofe fcribere- Qq 2 tur, 

Strana 614
613 CONCILII B ASILEENSIS. 614 Píshw sw eximio prophetarum dicamus: onum efécon-Ànam nihil feripri aut nuntii 2 vestris paterni- Loc. è - fiteri domino, & pfallere nomini tuo, alüffme. Ad enauntiandum mane mifericordiam iuam , & veritatem tuam per noëlem. In decachordo píat- ferio ; cum cantico , im cithara. Quia deledlafli me, domine, in fattura tua : é& in operibus ma- nuum tuarum exultabo . Ypfe quidem fecit no- bis magna qui potens efl , ór fančlum nomen e- jus: cujus clementiam fuppliciter exoramus , ur quod operatus eft confirmare dignetur, & ipíam facrofandam fynodum tueri, regere & gubernare ad perficienda fandła opera , pro quibus eft in ejus nominc congregara Scriptum Íglavie, quinto menfis Julii, an- mo domiui miliefino quadringentefimo trigef- mofexto. Xjufdema facrofanctz fynodi perhumiles ora- tores & nuntii, Philibertus epifcopus Gonftan- tienfis, Joannes de Polrmar facri palatii apo- ftolici auditor , Martinus Jerruerii decanus Taronenfss , & Thomas de Hafelbaçh facra sheologiæ prafeffor , LXXXIX, Epifiola Hiffa Concilio. ab ejufdem ambafiatori- bus exiflentibus in Nuremberga , przfentata & letta in congreganone generali, die Veneris ultima Februari , Sacrofan&e €» venerabili fynodo Bafileenfi , pa- tribus © dominis omni nobis veneratione e amore colendiffimis, incłytarum dominctionum weflrarum obedientiam. fratres Joannes Nyrler prior, & Joannes Mulembrun . Xverendifhmi & indulgentiffimi patres & domini, virifapicnua clari , virtute prz- filantes , & laudata conftantia ubique colendi, a diebus quibus vos Deus congregavit in u- num, & præfertim poflquam 1ub titulo facro- fand vellrz fynodi ad regnum Bohemie eu- logia pacis manarunt, corda muftorum trifti- tia prope abforpta in fpem coniolationis re- śpirarunt, exulrantibus animis dominum , tam- quam auxilium eis defuper veniffet , laudan- tes, quod tante miferationis oleo corda ve- fta perfudit, ut vobis de fratribus qui in preflura funt tanta cura fuiffet: firmiter tenen- tes , quod citius & cumularius & laudatus inimicos noflros in [fpiritu lenitatis & verbo Dei, quam flatu furoris & re gladii redu- cetis , argumentum fumentes ex retroaćlis in- faufüs noftris facceffibus . Ex quibus plerique in tantam deciderunt pufillanimiratem , ut de pace temporali , qualibufcumque, nifi vcflra fo- licirwdo præveniffet, cogitabant providere rc- mediis. Audito autem poftea, quod congre-. gatio veftra, in qua fpem (ut preferrur ) con- tatibus ufque nunc recepimus .. Nobis autem & reliquis , quos ad plenum confolari non po- | tuimus , in qualicumque turbatione confisten- tibus, fperantibus autem quod de propinquo nobis aliquid confolationis mandaretür, faper- venit defideratas admodusa de Egra nuntius, deferens nobis literas confularus Egrenfis , con- tinentes quod literas facrz congregationis ve- stre & nostras, quas nobis cum fuis destina- rent , attuliffet. Quas cum recepiffemus, gau- dio multo refecti fumus. Dubii tamen adhuc quid vestre effet voluntatis, aut quid de vo- bis ageretur , utrimque moesti & foliciti man- fimus. Super fcripta eadem nihilo minus , PX juxta confilia &delium č prudentum refpon- denres , miffum vobis nuntium cum gratiarum actione remifimus. Ét eodem expetito , mox vestra lata & clara fcripta fupervebperunt . Xr literis nobis a Bohemia primum , & a vo- bis deinde ad univesfos dircelis , in vulgare nostrum intelligibiliter translatis , confulatei Nurembergenfü devotis vcsiris , data fibi ad petitionem copia, infinuavimus , qui in pri- stinam fibi videntur constituti fpei confolatio- nem. Deinde aber ex nobis , qui hac fcri- pfit 2 reliquo utilius occupato , illustrem pria- cipem & dominum dominum marchionem Brandeburgenfem runc adiit ad quinque mil- liaria distantem , & (bi premiffa omnia per Cordinem expofuit. Qui cum avide & magno gaudio fingula audiviffet , copias narratorum & lectorum petit Gt recepit . Kr postquam de confilio & anxilio invocatus fuiffet, ma- guilicc & ex animo ( ut videbatur ) refpondit, fe longo nunquam tempore meliora percepif- fe nova, & quafi de fomno cordialis moesti- tie evigilaffe. Et in fumma, prefentibus re- * quibus per. * €cptis & in- telle&is ad plenum con- folati & con- fortati , coz qui in trifii- tia manebant plenius eon- fortavimus . Et literis. verendo patre domino epifcopo Gifcetenfi, & : quamplaribus nobilibus & notabilibus perfonis refpondit: Ego fcio , quia interfui , quod fe- cundum decretum facri concilii Constantienfis isti. fandi & venerabiles patres congregave- runt concilium ficut jure petuerunt. Ft fuf- picari non poffum , quod aliud quam mere D honorem Dei confolationem & falutem totius Christiani , qui in tristiiia est, populi quæ- runt : quia longe fünt ab infültibus eorum qui nos de propinquo tam hostiliter impu- gnañt, damna inferunt , & offendunt. Er quam- libet ab eifdem in fuis regnis fecuri fünt, ad- huc ex caritate de nobis foliciri pacem nobis procurare fatagunt. Quare ficuu tu ipforum momine petis & requiris , ego cum omnibus mihi fubdiris eccleliasticis & {æcularibus fir- miter © constanter adherebo . Et hujus rei gratia, ficut ta nomine quo fupra petis, quam- citius ficri poterit, & praeíertim cum reveren- dus pater dominus.lferbipolenfis , qui ab in- firmitate, quam de proximo incidit, notabili- ceperunt , mandata fuiffer diffoivi, geminata E ter refpiravit, modico fortior effectus fuerit , triftiia obriguerant, tamquam quo fe conyer-. 1 terent , aut quid facerent, nefcirent . "Et ad nos venientes five mirtentes , fcifcitati funt quomodo fe factum haberet, aut quid amo- do facere deberent , cum nunc fua fiducia fe fruftratos viderent. Nos, licet non minori ef- femus fecundum audita, vifa & leda, mue- rore perculfi, ipfos, ut poteramus , animan- tes, confortavimus in eo potiffimum , quod períeveranter, tamquam de veíflra constauria hæfitantes, nobis commilïu profecuti fumus : Concil. General. 'Yorn. X X1X. quia. vir boni X acuti confilii est, & bene af fcclatus ad concilium , rogabo quos potero principes, ut mecum in Nuremberga conve- niant , ad deliberandum quomodo nantiis mit- tendis de Bohemia ad concilium , vel Nurem- bergam , aut alibi , de fecuritate provideatur : ad confortandum etiam hoc facrum concilium in fua, ficut ccepit, profecutione ad fibi adhæ- rendum, ac etiani praatos, do&tores , & nobi- les viros mittendum, cc. lt statim commi- fir ut fuis fingulis officialibus feriofe fcribere- Qq 2 tur, 

Strana 615
615 APPENDIX PRIMA 616 ter, ut nuntios de Bohemia ad concilium vel A fufficienter & ardenter abfentium adveritum ad nos mittendos falvos conducerent, & ire per fuas terras & dominia, nulla prorfus il- łata injuria, permitterent. Commifir etiam ut jitere fibi allate multiplicarehtur , & ad fin- gulos principes , prelaros , dominos & com- munitates vicinas , cum fuis fcriptis in ipfo- rum confortationem mitterentur. Xt cum e- go. qui ad ipfum veni, quererem an bec per 3pfum taliter dicta & repetita veflris paterni- ratibus fcribere poffem , refpondit ; quod au- dacier affirmarem & fcriberem , quia ita in- dubiianter facere proponeret. Ac ralier & tam coníolabiliter locutus efl, ut firmiter re- ncamus, quod magnam cum fuis amicis & defideraftis & expectaitis , mature conclufum €f, & nomine univerfalis ecclefie rite ema- navit, & ab innumeris (ut premittitur) lau- datum eft, & hodie laudatur , conveniatis : & concordes invitatorum præfentiam (proue de congruo decet) expectetis , fed & expe- €tatis, omnemque pofífibilem diligentiam pro ipforum reductione adhibearis ; & honorem a Deo & hominibus incunctanter habebitis. Si fecus ( quod abfit) feceris, indcelebilem ec- rlefie ignominiam inferetis. Quod per exten» fum tam oculatis & perfpicacibus viris decla- rare fuperfiuum putamus . Nec videmus cur velut inermes & myfteriorum Dei expertes fuübditis confolationezw vobis quantocius affe- B fugere debeamus , cum omnium noftrum una ret. In quo nobis valde expedire videretur , guod fcripta favorabilia in genere five fpecie a fereniffimo rege Romanorum obtinerentur : quibus fingulis hujufmodi fuis principibus , communitatibus & {ubditis mandaretur , qua- tenus vobis adhærerent & faverent. Àc etiam vofipá ad principes efe&ores, & fpecialiter ad fupremum dominum marchionem & ducem Saxonie f{pecialiter feriberetis , gratias primum agentes de fno bono propofito, fideli affiften- tia & favore. Et quod mitterent fuos præla- ios & amba(iatores , (c. Wt ita ad coníula- tum Nurembergenfem , qui optimi funt & fi- . deles in boc negotio cooperatores , Memora- fit & firma lententia, quod ie dubium voca- ri non debenr que folemniter & digefta a fa- cris conciliis fancita fant, aut fide fanctormm probata. Admitrantur ergo, illibato fidei no- fire tcnore maneure , qui vocati funt , & au diantar. Non quod folidiores bi tauquam du- bii fiant, quibus datum eft divina nofle my- fteria : fed cerre, ut idem ipfi qui denfis er- rorum involuri funt tenebris, catholicis noftris fide firmis doctoribus , errorum ncbulas ratio- ne & arte difcutientibus, in claram probate fidei noftre cognitionem , fi dominus annue- rit, revocentur. Similiter & illi «qvi. hujufce- modi non modo fubdole ferpentibus, fed & ius vero dominus Gifcetenfis fhtis favorabili-C paffim nunc palam volantibus, feque infirmis rer fuper mea requifitione refpoudit : fed ef. ficax & finale refpontum ufque ad confuita- fionem fuorum fufpendir: & fperamus , ficut optamus, quod aliqui partium noftrarum pre- laii , dc fufpicionc, quie contra fe eít , tam- quam nou faveant veflre congregationi , & vocationi Bohemorum adverfeotur, contrario acu favorabiles, fcilicet oratores mittendo fe citius purgabunt. Quod fi non fecerint, fed eatenus {vam yoluntatem profecuti fuerint, če veftrum ( quod abfit ) conyentum diffolvant , vel fructu fperato evacuent , runc nos , qui falutem ipforum iu omnium jugi precamur inftantia , aliud ex his quie videmus & au- dimus in verbo veritatis conjicere non po(fu- D fecundum pr mus, quam quod corumdcm & omuium fibi faventium inflabit periculum majus quam o- zmnium relquorum . Quod indę fyllogizamus . Nam ipf, quos profequimur, Boheroi vicinis fibi letiffünis regnis, ac ipfi Alemannie gra- viffma hactenus damna intulerunt, ur vix aut nufquam alia via rele. refiflendi vel occur- rendi, quam per medium & fuccurfum uni- verfalis. ecclefie in virtute. fynodi generalis congregatæ : quæ interpellante tempore fe col- ligens, viam tantis malis occurrendi in fpiri- tu manfuetudinis exorfa eft, eos, de quibus agirur, vocans. Unde fpem tantam & confo- laüonem innumerabiles ( ut prefertur ) cepe- animis infigentibus, hærefiun jaculis pernicio- fe vulnerati funt, ocius finvutur. Quod nifi factum dk citius faftum fuerit, videbis patres quod Iungebitis. Sed ne, quod veremur, acci- dat , nos, quibus aJiquid veflre ea parte fo- licitudinis impofuiftis, quiquo rem tamquam fub profpectu noftro non fine moerore cadem tem acrius, fed & amarius plerifque metimur , cum revcrentia fupplices rogamus. Et quia ex- pedire, & vix aliter abfque gravifimo fcanda- lo & irremediabili fieri poffe puramus , bona fide confulimus ne irrita faciatis , ant, <uan- tum in vobis eft, Geri permittatis, eriam {ub periculo corporalis falutis, cum pro domo Dei feffonem noftram (ut rarionabi- liter feribitis) nos murum, qui periculis aut impnlfibus ufque dum ruat non cedit, ponere debeamius: ea fcilicet quz Spiritu Gnóo di- dante non modo íemel uut altera, fed & ter- tia, ut ipfi (de. quibus agitur) fuis ad nos fcriptis teftontur , imo & quarta vice de ore veftro proceflerun: . Sed eos quos tam folemni- ter vocatis , quia ardenter eorum (ut oportet ) falurem optatis, quamlihet longius abufle vi- deanur, fi venire voluerint , ut magnam nobis & multis fpem fcriptis fuis dederunt, expanfo Yeti finu recipere benigne , & patienrer audire, in viam fülutis & veritatis mifericorditer & manfucre dirigere , © (i, redire refipifcentes runt, X ipfi fc in Bohemia utcumque relol E cupierint, in communionem frateme admitte- verc , & propius accedere , ut {peratur, ut ipfi ex ftripris præfentibus junctis conjicere poteritis, coeperunt. (uid nobis fperandum crit, fi cujufcumque facto vel caufa vocatos non legitime expeCtaveritis , & reliquos fpe fua fruftraveritis , quam quod utrimque pro- vocati in eos qui fibi deluferünt fortius fe & atrocius armabunt ? Ergo, dilectiffimi & gra- tiffimi patres, undecusmque & qualiumcumque opinionum fitis, in eo quod femel confilio u- nanimi omnium , qui tunc prefentes eratis, & re, aliaque conf'anter & perfeveranter facere velitis, que pro ipforum reductionc. & eccle- fizz pace & reformarione apud vos falubriter fta- tuiftis. Unde fidelium mentes, que a jucun- ditate , quam veftris (ut prefertur) falutari conventione , ordinato in agendis proce(fu , devotaque & fimplici converfatione longius vi-, vificum fuum odorem in zdificationem fidelium fpargentibus conceperunt , ftupefacli nimis , & velut amentes ceciderunt, geminata continuan- daque letitia erigetis. Hac ad qualemcumque : veram 

Strana 616
615 APPENDIX PRIMA 616 ter, ut nuntios de Bohemia ad concilium vel A fufficienter & ardenter abfentium adveritum ad nos mittendos falvos conducerent, & ire per fuas terras & dominia, nulla prorfus il- łata injuria, permitterent. Commifir etiam ut jitere fibi allate multiplicarehtur , & ad fin- gulos principes , prelaros , dominos & com- munitates vicinas , cum fuis fcriptis in ipfo- rum confortationem mitterentur. Xt cum e- go. qui ad ipfum veni, quererem an bec per 3pfum taliter dicta & repetita veflris paterni- ratibus fcribere poffem , refpondit ; quod au- dacier affirmarem & fcriberem , quia ita in- dubiianter facere proponeret. Ac ralier & tam coníolabiliter locutus efl, ut firmiter re- ncamus, quod magnam cum fuis amicis & defideraftis & expectaitis , mature conclufum €f, & nomine univerfalis ecclefie rite ema- navit, & ab innumeris (ut premittitur) lau- datum eft, & hodie laudatur , conveniatis : & concordes invitatorum præfentiam (proue de congruo decet) expectetis , fed & expe- €tatis, omnemque pofífibilem diligentiam pro ipforum reductione adhibearis ; & honorem a Deo & hominibus incunctanter habebitis. Si fecus ( quod abfit) feceris, indcelebilem ec- rlefie ignominiam inferetis. Quod per exten» fum tam oculatis & perfpicacibus viris decla- rare fuperfiuum putamus . Nec videmus cur velut inermes & myfteriorum Dei expertes fuübditis confolationezw vobis quantocius affe- B fugere debeamus , cum omnium noftrum una ret. In quo nobis valde expedire videretur , guod fcripta favorabilia in genere five fpecie a fereniffimo rege Romanorum obtinerentur : quibus fingulis hujufmodi fuis principibus , communitatibus & {ubditis mandaretur , qua- tenus vobis adhærerent & faverent. Àc etiam vofipá ad principes efe&ores, & fpecialiter ad fupremum dominum marchionem & ducem Saxonie f{pecialiter feriberetis , gratias primum agentes de fno bono propofito, fideli affiften- tia & favore. Et quod mitterent fuos præla- ios & amba(iatores , (c. Wt ita ad coníula- tum Nurembergenfem , qui optimi funt & fi- . deles in boc negotio cooperatores , Memora- fit & firma lententia, quod ie dubium voca- ri non debenr que folemniter & digefta a fa- cris conciliis fancita fant, aut fide fanctormm probata. Admitrantur ergo, illibato fidei no- fire tcnore maneure , qui vocati funt , & au diantar. Non quod folidiores bi tauquam du- bii fiant, quibus datum eft divina nofle my- fteria : fed cerre, ut idem ipfi qui denfis er- rorum involuri funt tenebris, catholicis noftris fide firmis doctoribus , errorum ncbulas ratio- ne & arte difcutientibus, in claram probate fidei noftre cognitionem , fi dominus annue- rit, revocentur. Similiter & illi «qvi. hujufce- modi non modo fubdole ferpentibus, fed & ius vero dominus Gifcetenfis fhtis favorabili-C paffim nunc palam volantibus, feque infirmis rer fuper mea requifitione refpoudit : fed ef. ficax & finale refpontum ufque ad confuita- fionem fuorum fufpendir: & fperamus , ficut optamus, quod aliqui partium noftrarum pre- laii , dc fufpicionc, quie contra fe eít , tam- quam nou faveant veflre congregationi , & vocationi Bohemorum adverfeotur, contrario acu favorabiles, fcilicet oratores mittendo fe citius purgabunt. Quod fi non fecerint, fed eatenus {vam yoluntatem profecuti fuerint, če veftrum ( quod abfit ) conyentum diffolvant , vel fructu fperato evacuent , runc nos , qui falutem ipforum iu omnium jugi precamur inftantia , aliud ex his quie videmus & au- dimus in verbo veritatis conjicere non po(fu- D fecundum pr mus, quam quod corumdcm & omuium fibi faventium inflabit periculum majus quam o- zmnium relquorum . Quod indę fyllogizamus . Nam ipf, quos profequimur, Boheroi vicinis fibi letiffünis regnis, ac ipfi Alemannie gra- viffma hactenus damna intulerunt, ur vix aut nufquam alia via rele. refiflendi vel occur- rendi, quam per medium & fuccurfum uni- verfalis. ecclefie in virtute. fynodi generalis congregatæ : quæ interpellante tempore fe col- ligens, viam tantis malis occurrendi in fpiri- tu manfuetudinis exorfa eft, eos, de quibus agirur, vocans. Unde fpem tantam & confo- laüonem innumerabiles ( ut prefertur ) cepe- animis infigentibus, hærefiun jaculis pernicio- fe vulnerati funt, ocius finvutur. Quod nifi factum dk citius faftum fuerit, videbis patres quod Iungebitis. Sed ne, quod veremur, acci- dat , nos, quibus aJiquid veflre ea parte fo- licitudinis impofuiftis, quiquo rem tamquam fub profpectu noftro non fine moerore cadem tem acrius, fed & amarius plerifque metimur , cum revcrentia fupplices rogamus. Et quia ex- pedire, & vix aliter abfque gravifimo fcanda- lo & irremediabili fieri poffe puramus , bona fide confulimus ne irrita faciatis , ant, <uan- tum in vobis eft, Geri permittatis, eriam {ub periculo corporalis falutis, cum pro domo Dei feffonem noftram (ut rarionabi- liter feribitis) nos murum, qui periculis aut impnlfibus ufque dum ruat non cedit, ponere debeamius: ea fcilicet quz Spiritu Gnóo di- dante non modo íemel uut altera, fed & ter- tia, ut ipfi (de. quibus agitur) fuis ad nos fcriptis teftontur , imo & quarta vice de ore veftro proceflerun: . Sed eos quos tam folemni- ter vocatis , quia ardenter eorum (ut oportet ) falurem optatis, quamlihet longius abufle vi- deanur, fi venire voluerint , ut magnam nobis & multis fpem fcriptis fuis dederunt, expanfo Yeti finu recipere benigne , & patienrer audire, in viam fülutis & veritatis mifericorditer & manfucre dirigere , © (i, redire refipifcentes runt, X ipfi fc in Bohemia utcumque relol E cupierint, in communionem frateme admitte- verc , & propius accedere , ut {peratur, ut ipfi ex ftripris præfentibus junctis conjicere poteritis, coeperunt. (uid nobis fperandum crit, fi cujufcumque facto vel caufa vocatos non legitime expeCtaveritis , & reliquos fpe fua fruftraveritis , quam quod utrimque pro- vocati in eos qui fibi deluferünt fortius fe & atrocius armabunt ? Ergo, dilectiffimi & gra- tiffimi patres, undecusmque & qualiumcumque opinionum fitis, in eo quod femel confilio u- nanimi omnium , qui tunc prefentes eratis, & re, aliaque conf'anter & perfeveranter facere velitis, que pro ipforum reductionc. & eccle- fizz pace & reformarione apud vos falubriter fta- tuiftis. Unde fidelium mentes, que a jucun- ditate , quam veftris (ut prefertur) falutari conventione , ordinato in agendis proce(fu , devotaque & fimplici converfatione longius vi-, vificum fuum odorem in zdificationem fidelium fpargentibus conceperunt , ftupefacli nimis , & velut amentes ceciderunt, geminata continuan- daque letitia erigetis. Hac ad qualemcumque : veram 

Strana 617
zent etlam fuprs in con- .&i], Bafit. feff- 39» füb aomi- xe Jofepbi Fs- 617 CONCILII B ASILEENSIS. 618; wefram confolationem amore , qui reveren- À intentionem Deo amabilem , quas vefire re- tiam nefcit, fcripüffe volumus, petentes nos de incuria St rüflicitate haberi mifericorditer excufatos: quia bona & fimplici fide vobit- cum, velut cum patribus пойнпе & ргесерго- ribus indulgentiffmis, agimus. Neque cul- tius, emendatius , aut mundius propter :em- poris anguíliam , que pofita Junt, refcribere. curavimus, de veflra benigna fupportatione confi, Ceterum , fi nobis videatur, deputen- tur venerábiles patres domini Ebracenfis & de langhen ordinis Ciftercienfis. harum par- tium de vicino abbates, ant alii, prout vo- bis videbirur, qui frequentius nobis vefiro nomine de occurrentibus novis & bonis in confolationem noftram & aliorum fcribant per B mus, querentes a occurrentes opportune nuntios, Mittimus do- minagonibus veftris copias literarum. commu- nitatis Nurembergenfis ac nobis a Pragenfibus direQarum , & noflrarum ad eofdem. NK: f cut Pragenfes Nurembergenfibus, pariformiter & Egrenfibus fcripferunt, qui oprimi media- tores jn Caurienfi noflro negotio exiftunt; E- tiam recepimus ab amicis ccclefie quofdam profefhonis articulos, in quos dicuntur fub agno apud nos faris filentio doctores & cle- rus ciyitas Pragenfíis veteris & novæ conve- nifle . Quos fi iu congregatione audire voluc- ritis , nulli tamen copia decernatur , quoufque plenius quod expectamus refponfum habueri- verentiæ pro tota Ghriflianitate gerunt; & fpecialiter pro nobis, id eff pro unitate ec- clefæ fanéle Chrifti. Xt fuper hzc letati Íumus maxime, quoniam hortamini nos pro illis, pro quibus & nos. jamdiu hortati fui- mus inftanter ecclefíam Romanam. Multoties enim fcripfimus, & mifimus illu pro unita- te predicta, ur omnibus patet. Tantis au- tem legationibus faQis ex parte noftra, & tanta folicitudine oftenfa; non permiferune caufam circumfiantie corum , ut finem acci- peret nofira voluntas & tradlatus. Ad pre- fens igitur de eifdem his, & cum fimili & eadem difpofitione veftris reverentiis 1cribi- ii concilium ecumeni- cum fub prafentia omnium perfonarum ne- ccffario debentium intereffe fecundum anti- quum ordinem & confuetudinem ;. & tale concilium fieri canonicum , liberum, invio- latum, & fimpliciter fecundum formas апи- quorum œcumenicorum conciliorum. Et o- "mne illud, quod, Deo dante, in tali con- ciho unanimiter. & concorditer conclufum fuerit, hoc firmum haberi indubitanter & fi- ne contraditione & lite quacumque , que o- mnia dicta fucrunt & conceffa , & confirma- ta a fan&ta Rormana ecclefia per plures lega- tiones ad cam noítra parte factas, Impedita autem fuit ifforum conclufio & effeQus pro: mus, ne forfan ipfi in inftanti fua & plena C pter temporales circumítantias ; ut fupra di- totis regni congregátione melius (& aliter deliberent . Commitratur tamen aliquibus do- Soribus facre pagine Ó aliarum facultatum ; ficut videbitur, ut diligenter videant & exa- muinent , quaienus opportuno tempore quid agendum fit ca parte proferant, Verum hu- jufmodi articuli in lingua & fcriptis Bohemi- Cis ad nos pervenerunt, & in Latinum qui- dam doctor fatis celebris in medicina , alter vero in idioma noftrum Alemanicum rranftu- lerunt. Mittimus utrumque ; nt, collatione adinvicem habita, clarius jntelligere ipforum intentionem poffitis, & de occurrendo eis co- gitare falnbrius erit, & (ut confidimus ) fa- €um eft. Sed quoniam veftra reverentiz in prefenti tempore tantam prompritudinem fu- per iftis ofteaderunt, quod legationem fpe» cialem fecerint pro iftis, & hortatz nos fue rint literis & relationibus {uorum oratorum , propter hoc & nes mittimus ambafiatores no- firos , familiarem imperii noftri...... ab- batem feilicet monaftcrii fancti Demetrii 'XYáü- dorum, & familiarem. noftrum Joannem Dif hypatum ....., per quos petimus & roga- mus veítras reverentias , quod ad hoc Deo amabile ópus unionis conferatis omnem cue ram & folicitudinem , wt fia? & concludatur di&um laudabile opus veftris ftudio & dili- cikus ipfos lirerali congreffu devincere, quam D gentia noflris correfpondentibus, cum nota hoftili campo cum eis fnb periculo cladis aut fuge noftrorum confligere. Quod expediet , unctio vos Spiritus, qui velut hofpes benef cus corda veftra inhabitat , docebit, ut opta- mus, & jugiter orabimus . Noftri memores in domino valete . . Scriptum Nuremberge , decimofexto Februa- rii, anno domini xailleimo quadringentefimo trigefimofecundo . XC. Imperatoris Conftantinopolitani litera. miffa facro concilio Bafileenf . ` Joannes in Chriflo Deo fidelis imperator & mo- derator Romeorum Pulsologus femper Augu- fus facrofantta gencrali fynodo Bafileenff fa- lutem in eo qui omnium eff vera falus. Íteras veftrarum veverentiarum recepimus per reverendum Antonium epifcopurs Sudenfem, &r fratrem Albertum de Crifpis facre theologie magiflrum , oratores veftros ; ex. quibus & etiam rolatjonibus prefatorum bene notavunus optimam difpofitionem atque fint aliqua. neceffaia ad hoc d ejus operis executionem , commifimus de iftis predictis noflris ambafiatoribus , qui veflris reverentiis latius & clarius omnia referent & manifefta- bunt, placeatque veftris reverentiis eifdem da- re plenam fderm. Datum in urbe noftra Conflantinopolita- na anno domini millefimo quadringentefimo trigefimo tertio , die decimo quinto OKto- bris. E. ХОСЕ a Posing, fie. ri, В. 

Strana 618
zent etlam fuprs in con- .&i], Bafit. feff- 39» füb aomi- xe Jofepbi Fs- 617 CONCILII B ASILEENSIS. 618; wefram confolationem amore , qui reveren- À intentionem Deo amabilem , quas vefire re- tiam nefcit, fcripüffe volumus, petentes nos de incuria St rüflicitate haberi mifericorditer excufatos: quia bona & fimplici fide vobit- cum, velut cum patribus пойнпе & ргесерго- ribus indulgentiffmis, agimus. Neque cul- tius, emendatius , aut mundius propter :em- poris anguíliam , que pofita Junt, refcribere. curavimus, de veflra benigna fupportatione confi, Ceterum , fi nobis videatur, deputen- tur venerábiles patres domini Ebracenfis & de langhen ordinis Ciftercienfis. harum par- tium de vicino abbates, ant alii, prout vo- bis videbirur, qui frequentius nobis vefiro nomine de occurrentibus novis & bonis in confolationem noftram & aliorum fcribant per B mus, querentes a occurrentes opportune nuntios, Mittimus do- minagonibus veftris copias literarum. commu- nitatis Nurembergenfis ac nobis a Pragenfibus direQarum , & noflrarum ad eofdem. NK: f cut Pragenfes Nurembergenfibus, pariformiter & Egrenfibus fcripferunt, qui oprimi media- tores jn Caurienfi noflro negotio exiftunt; E- tiam recepimus ab amicis ccclefie quofdam profefhonis articulos, in quos dicuntur fub agno apud nos faris filentio doctores & cle- rus ciyitatis Pragenfíis veteris & nove conve- nifle . Quos fi iu congregatione audire voluc- ritis , nulli tamen copia decernatur , quoufque plenius quod expectamus refponfum habueri- verentiæ pro tota Ghriflianitate gerunt; & fpecialiter pro nobis, id eff pro unitate ec- clefæ fanéle Chrifti. Xt fuper hzc letati Íumus maxime, quoniam hortamini nos pro illis, pro quibus & nos. jamdiu hortati fui- mus inftanter ecclefíam Romanam. Multoties enim fcripfimus, & mifimus illu pro unita- te predicta, ur omnibus patet. Tantis au- tem legationibus faQis ex parte noftra, & tanta folicitudine oftenfa; non permiferune caufam circumfiantie corum , ut finem acci- peret nofira voluntas & tradlatus. Ad pre- fens igitur de eifdem his, & cum fimili & eadem difpofitione veftris reverentiis 1cribi- ii concilium ecumeni- cum fub prafentia omnium perfonarum ne- ccffario debentium intereffe fecundum anti- quum ordinem & confuetudinem ;. & tale concilium fieri canonicum , liberum, invio- latum, & fimpliciter fecundum formas апи- quorum œcumenicorum conciliorum. Et o- "mne illud, quod, Deo dante, in tali con- ciho unanimiter. & concorditer conclufum fuerit, hoc firmum haberi indubitanter & fi- ne contraditione & lite quacumque , que o- mnia dicta fucrunt & conceffa , & confirma- ta a fan&ta Rormana ecclefia per plures lega- tiones ad cam noítra parte factas, Impedita autem fuit ifforum conclufio & effeQus pro: mus, ne forfan ipfi in inftanti fua & plena C pter temporales circumítantias ; ut fupra di- totis regni congregátione melius (& aliter deliberent . Commitratur tamen aliquibus do- Soribus facre pagine Ó aliarum facultatum ; ficut videbitur, ut diligenter videant & exa- muinent , quaienus opportuno tempore quid agendum fit ca parte proferant, Verum hu- jufmodi articuli in lingua & fcriptis Bohemi- Cis ad nos pervenerunt, & in Latinum qui- dam doctor fatis celebris in medicina , alter vero in idioma noftrum Alemanicum rranftu- lerunt. Mittimus utrumque ; nt, collatione adinvicem habita, clarius jntelligere ipforum intentionem poffitis, & de occurrendo eis co- gitare falnbrius erit, & (ut confidimus ) fa- €um eft. Sed quoniam veftra reverentiz in prefenti tempore tantam prompritudinem fu- per iftis ofteaderunt, quod legationem fpe» cialem fccerint pro iffis, & hortatæ nos fue rint literis & relationibus (uorum oratorum , propter hoc & nes mittimus ambafiatores no- firos , familiarem imperii noftri...... ab- batem feilicet monaftcrii fancti Demetrii 'XYáü- dorum, & familiarem. noftrum Joannem Dif hypatum ....., per quos petimus & roga- mus veítras reverentias , quod ad hoc Deo amabile ópus unionis conferatis omnem cue ram & folicitudinem , wt fia? & concludatur di&um laudabile opus veftris ftudio & dili- cikus ipfos lirerali congreffu devincere, quam D gentia noflris correfpondentibus, cum nota hoftili campo cum eis fnb periculo cladis aut fuge noftrorum confligere. Quod expediet , unctio vos Spiritus, qui velut hofpes benef cus corda veftra inhabitat , docebit, ut opta- mus, & jugiter orabimus . Noftri memores in domino valete . . Scriptum Nuremberge , decimofexto Februa- rii, anno domini xailleimo quadringentefimo trigefimofecundo . XC. Imperatoris Conftantinopolitani litera. miffa facro concilio Bafileenf . ` Joannes in Chriflo Deo fidelis imperator & mo- derator Romeorum Pulsologus femper Augu- fus facrofantta gencrali fynodo Bafileenff fa- lutem in eo qui omnium eff vera falus. Íteras veftrarum veverentiarum recepimus per reverendum Antonium epifcopurs Sudenfem, &r fratrem Albertum de Crifpis facre theologie magiflrum , oratores veftros ; ex. quibus & etiam rolatjonibus prefatorum bene notavunus optimam difpofitionem atque fint aliqua. neceffaia ad hoc d ejus operis executionem , commifimus de iftis predictis noflris ambafiatoribus , qui veflris reverentiis latius & clarius omnia referent & manifefta- bunt, placeatque veftris reverentiis eifdem da- re plenam fderm. Datum in urbe noftra Conflantinopolita- na anno domini millefimo quadringentefimo trigefimo tertio , die decimo quinto OKto- bris. E. ХОСЕ a Posing, fie. ri, В. 

Strana 619
619 APPENDIX PRIMA 620 A ribus quibus polumus precibus apgredimus , xe Litera Regis dacie Kéiffza Sacrofano concilio in favorem ordinis fanéie Brigitte , letta in ge- nerali congregotione die Veneris ,| 16. menfis Marti anno MCCCCX XXV. Aeverendifimis in Qhriffo patribus ec dominis preflantijfimis , honore pracipuo venerandis > pro concilio generali celebrando in Spiritu fantto Bafilee legitime congregatis, Ericus Dei gratia Svecia, Norvegie, Sclavorum Go- inflantius exorandam , quatenus ex parte De emnipotentis, & ejus intuitu, cujue in hac parte vices geritis, noffrarumque ob devura- rum precum inflantiam, perfonarum & loco- rum fiepcdiéti ordinis hujufimodi periculofas difcordias ad Deo placentem concordiam re- vocare velitis, nee non obloquentium ora fic obftrnere, quod ftare & vivere deinceps po- terunt im Dei fervitio , fuaque regulari obfer- vantia, ficut hactenus in monafteriis regno- rum no(lrorum laudabiliter fłererant atque vi- xerant fub' dicta fancti falvatoris regula, fe- & Bewnise thorumque rex, © dux * Pomerie, falu- cundum ipfius inftitutionem primttivam. Jn- tem € fincera noffri in domino recommen- aper quod illa doctrina fanctiffina revelatio- dationem . Bnum beate Brigitte, ficut in prefens in ec- elefia Dei ad ipfius laudem & gloriam, ad Everendiffimi patres. & domini, regalis purgationem criminum; bonorumque morum . pr&eminentim requirit dignitas & ofífi- introduclionezm ' przedicare & publicate fue- cium , illudque precipuum in fui peGoris ar- rant, fic & amodo publicari & predicari va- mariolo jugiter verfare debet, ut poft divine eant & teneri. Alioquin ezinde * fanabun- pai ore o ture cultum majeflatis, modis & mediis «uibus po- tar. eorda fimplicinm, fcandalizabuntur pluri- ud * permet, terit im effectum *. producat, quod'fubjechus mi, & formidandum erit finaliter Chrittianæ fibi populus pacis tranquiliitate frui & gau- dere valeat, & præfertim hi qui, fpretis cu- ris & vanitatibus labentis feculi, Deo inka- rere ( eum fibi fervire regnare fit ) toris de- fideriis inardefcunt ; cujufmodi fünt utriufgue fexus homines religiofi, & praefertim ordo il- le devotiffimus beaue Brigitæ, fanQi falvato- fidei non minimum detrimentum . Spiritus il- le veritaüs, qui procedens de thalamo divi- ze majeffais apoflolorum pećlora invifibili Eratia penetravit, dignetur illuflrare corda vc- fira ad faciendum. pacem & tranquillitatem in ecclefia fua. fancla. Datum in caftro noftro Wordlingborg , an- ris nuncupatus , qui in loco Wadziłeyn regni Cno domini millefmo quadringentefimo trigefi- zoflri Svecie, Dei diipenfitione (ut pie cre- ditur ) laudabile fumpfit initium , 8: poflmo. dum per diverfis mundi partes, in falutem multorum a via re&itudinis aberrantium , com- mendabile fufceperat incremcntum . [plus nem- pe bear Brigitte fanQiffima vita, virtutum præclara merita, nec non magnifica & flu- penda quæ gloriofus & mirabilis Deus in fan- (is fuis per illam fecerat & fine intermiffio- ne in his rerzw finibus facit opera, mentes hominum ad credendum attrahunt, hunc or- dinem cum fuis vivendi regala & conftitutio- nibus a Dco fpecialiter. proceffüife. Apparet hoc idem dc devota & irrcprehenfibili vira perfonarum in eo degentium , exemplis fan- Gimonie & doctrina fülubezrima : quibus iv- numerabilis populus divinitus illuftratas , la- moquarto, tcrtia dig menfis Julii, noftro fub Íscreto , &c, XCGII. Alia Litera certorum epifcoporum miffa in fevo- rem dićli ordinis, & letta in congregatione codem die. everendiffmis in. Chriffo patribus ac. dominis pre- fantiflimis; pro concilio celebrando. iu. Spiritu fano Bajiles leguime congregatis , Petrus Lundenfrs, Aslatus Nidrofienfis, Dei & apo- folice fedis gratia archiepifcopi > Najfuo Ozhox menfis, Joannes ARoskildenfis, Joannes Has- loenfis , Siggo Scarenfis, Andocnos Stavangren- fis; Thomas % Swrengenenfis, Hermanus ¥vi- D tam & lubricam deferens viam, qua ducit ad mortem, arcam calcfüis patrie femitam am- bulat confidenter. Sed heu, venerandiffimi pa- bergenfis , Petrus * Hamarenfis, Gerardus » iFovasgevis I >, - nenfis Binglavenfs, & Severinus Farenfis, cadem * Hammegfis, gratia ecclefiarum epifcopt , cam omni humi- "| Rannenfis tres & domini, accepimus nuper quod dolen- ter referimus, ex illius non dubitamus in(lin- Qu, cojus invidia mors introivit in orbem terrarum , furrepfiffe videlicet in ordine pra- dicto nobis dilecto periculofas quafdam fci- furas & contentiones, ob quas generales con- fellores, & aliz dicti ordinis perfone, de mo- nafteriis regnorum noftrorum ad reverendarum paternitanun ve(trarum prafentiam , facrofan- Cam {cilicet gencralem Bafileenfem fynodum, fünt citati. Etam, ut afferitur, ad refpon- dendum nonnulis articulis contra libros reve- lationum prenominate fanæ dominæ patro- # adľeripioe: DNA * confcriptos: qui revelationum libri in falutem indubie multorum in via fidei & mo- sum titubantium hic & alibi fparfim per mun- dum publicati fuerant, & folemniter prædi- cati. Quamobrem, reverendiffimi patres, ve- firarum paternitatum & dominationum con- gregationem facratifimam , univerfalem eccle- fiam reprefcntantem , devotioribus & efficacio- litate reverentia debita obfequia , votifque ac mundatis. vefiris in omnibus dęvote À f- deliter pbedire . {À Ratias agimus Patri mifericordiarum, & Cr Deo totius confolationis , qui fe nelcien- tis mundi miferiis ineffabili fua mifericordia , '& miferis, ne in barathrum defpcrationis pro- labantur, faluraribus remediis fübvénit & füc- Ecurrit. Minc eft, patres reverendiffimi, quod Deus inter alia miferationis fuæ opera magni- ca & gloriof2, quz ad laudem & gloriam no- minis fui fieri voluit, in his ultimis finibus ferre pro confequenda remiffione peccatorum, ad dirigendos pedes oberranrium in viam pa- trie cæleflis, beatam Brigittam de regno * Sveciæ progenitam, quah venam fontis vi- vi fpoufam foam, & canale gratie fum tantis gratiarum aquis abundare fecit: & non folum regno predico, verumetiam quafi toti orbi terrarum per eam mifericors dominus, cujus ma- 

Strana 620
619 APPENDIX PRIMA 620 A ribus quibus polumus precibus apgredimus , xe Litera Regis dacie Kéiffza Sacrofano concilio in favorem ordinis fanéie Brigitte , letta in ge- nerali congregotione die Veneris ,| 16. menfis Martii anno MCCCCX XXV. Aeverendifimis in Qhriffo patribus ec dominis preflantijfimis , honore pracipuo venerandis > pro concilio generali celebrando in Spiritu fantto Bafilee legitime congregatis, Ericus Bei gratia Suecia, Norvegie, Sclavorum Go- inflantius exorandam , quatenus ex parte De emnipotentis, & ejus intuitu, cujue in hac parte vices geritis, noffrarumque ob devura- rum precum inflantiam, perfonarum & loco- rum fiepcdiéti ordinis hujufimodi periculofas difcordias ad Deo placentem concordiam re- vocare velitis, nee non obloquentium ora fic obftrnere, quod ftare & vivere deinceps po- terunt im Dei fervitio , fuaque regulari obfer- vantia, ficut hactenus in monafteriis regno- rum no(lrorum laudabiliter fłererant atque vi- xerant fub' dicta fancti falvatoris regula, fe- & Bewnise thorumque rex, © dux * Pomerie, falu- cundum ipfius inftitutionem primttivam. Jn- tem € fincera noffri in domino recommen- aper quod illa doctrina fanctiffina revelatio- dationem . Bnum beate Brigitte, ficut in prefens in ec- elefia Dei ad ipfius laudem & gloriam, ad Everendiffimi patres. & domini, regalis purgationem criminum; bonorumque morum . pr&eminentim requirit dignitas & ofífi- introduclionezm ' przedicare & publicate fue- cium , illudque precipuum in fui peGoris ar- rant, fic & amodo publicari & predicari va- mariolo jugiter verfare debet, ut poft divine eant & teneri. Alioquin ezinde * fanabun- pai ore o ture cultum majeflatis, modis & mediis «uibus po- tar. eorda fimplicinm, fcandalizabuntur pluri- ud * permet, terit im effectum *. producat, quod'fubjechus mi, & formidandum erit finaliter Chrittianæ fibi populus pacis tranquiliitate frui & gau- dere valeat, & præfertim hi qui, fpretis cu- ris & vanitatibus labentis feculi, Deo inka- rere ( eum fibi fervire regnare fit ) toris de- fideriis inardefcunt ; cujufmodi fünt utriufgue fexus homines religiofi, & praefertim ordo il- le devotiffimus beaue Brigitæ, fanQi falvato- fidei non minimum detrimentum . Spiritus il- le veritaüs, qui procedens de thalamo divi- ze majeffais apoflolorum pećlora invifibili Eratia penetravit, dignetur illuflrare corda vc- fira ad faciendum. pacem & tranquillitatem in ecclefia fua. fancla. Datum in caftro noftro Wordlingborg , an- ris nuncupatus , qui in loco Wadziłeyn regni Cno domini millefmo quadringentefimo trigefi- zoflri Svecie, Dei diipenfitione (ut pie cre- ditur ) laudabile fumpfit initium , 8: poflmo. dum per diverfis mundi partes, in falutem multorum a via re&itudinis aberrantium , com- mendabile fufceperat incremcntum . [plus nem- pe bear Brigitte fanQiffima vita, virtutum præclara merita, nec non magnifica & flu- penda quæ gloriofus & mirabilis Deus in fan- (is fuis per illam fecerat & fine intermiffio- ne in his rerzw finibus facit opera, mentes hominum ad credendum attrahunt, hunc or- dinem cum fuis vivendi regala & conftitutio- nibus a Dco fpecialiter. proceffüife. Apparet hoc idem dc devota & irrcprehenfibili vira perfonarum in eo degentium , exemplis fan- Gimonie & doctrina fülubezrima : quibus iv- numerabilis populus divinitus illuftratas , la- moquarto, tcrtia dig menfis Julii, noftro fub Íscreto , &c, XCGII. Alia Litera certorum epifcoporum miffa in fevo- rem dićli ordinis, & letta in congregatione codem die. everendiffmis in. Chriffo patribus ac. dominis pre- fantiflimis; pro concilio celebrando. iu. Spiritu fano Bajiles leguime congregatis , Petrus Lundenfrs, Aslatus Nidrofienfis, Dei & apo- folice fedis gratia archiepifcopi > Najfuo Ozhox menfis, Joannes ARoskildenfis, Joannes Has- loenfis , Siggo Scarenfis, Andocnos Stavangren- fis; Thomas % Swrengenenfis, Hermanus ¥vi- D tam & lubricam deferens viam, qua ducit ad mortem, arcam calcfüis patrie femitam am- bulat confidenter. Sed heu, venerandiffimi pa- bergenfis , Petrus * Hamarenfis, Gerardus » iFovasgevis I >, - nenfis Binglavenfs, & Severinus Farenfis, cadem * Hammegfis, gratia ecclefiarum epifcopt , cam omni humi- "| Rannenfis tres & domini, accepimus nuper quod dolen- ter referimus, ex illius non dubitamus in(lin- Qu, cojus invidia mors introivit in orbem terrarum , furrepfiffe videlicet in ordine pra- dicto nobis dilecto periculofas quafdam fci- furas & contentiones, ob quas generales con- fellores, & aliz dicti ordinis perfone, de mo- nafteriis regnorum noftrorum ad reverendarum paternitanun ve(trarum prafentiam , facrofan- Cam {cilicet gencralem Bafileenfem fynodum, fünt citati. Etam, ut afferitur, ad refpon- dendum nonnulis articulis contra libros reve- lationum prenominate fanæ dominæ patro- # adľeripioe: DNA * confcriptos: qui revelationum libri in falutem indubie multorum in via fidei & mo- sum titubantium hic & alibi fparfim per mun- dum publicati fuerant, & folemniter prædi- cati. Quamobrem, reverendiffimi patres, ve- firarum paternitatum & dominationum con- gregationem facratifimam , univerfalem eccle- fiam reprefcntantem , devotioribus & efficacio- litate reverentia debita obfequia , votifque ac mundatis. vefiris in omnibus dęvote À f- deliter pbedire . {À Ratias agimus Patri mifericordiarum, & Cr Deo totius confolationis , qui (e nelcien- tis mundi miferiis ineffabili fua mifericordia , '& miferis, ne in barathrum defpcrationis pro- labantur, faluraribus remediis fübvénit & füc- Ecurrit. Minc eft, patres reverendiffimi, quod Deus inter alia miferationis fuæ opera magni- ca & gloriof2, quz ad laudem & gloriam no- minis fui fieri voluit, in his ultimis finibus ferre pro confequenda remiffione peccatorum, ad dirigendos pedes oberranrium in viam pa- trie cæleflis, beatam Brigittam de regno * Sveciæ progenitam, quah venam fontis vi- vi fpoufam foam, & canale gratie fum tantis gratiarum aquis abundare fecit: & non folum regno predico, verumetiam quafi toti orbi terrarum per eam mifericors dominus, cujus ma- 

Strana 621
621 CONCILII BASILEENSIS. 622 gnifericordis non eft mumerus, falutis & gra-A vertetur in torporem, Quod utique cedet in tie mellilua pocula dignatus eít mifericordi- ter propinare . Et cujus quidem beate Brigit- tz meritis & fanctirate, primum in regno Sve- ciæ , videlicet Wadz(eyn, ordo ille precia- zifmus , fancti Salvatoris nuncupatus, inole- vit, ac gloriofum fufcepit exordium. Deinde fucceffu breviffimi temporis, & hoc fatis mi- raculofe , in diverfs regnis & mundi parti- bus, ex inflammatione utique Spiritus fancti regibus & domihis terrarum atque prelatis di- vinitus faQda , plura funt innovata & multi- plicata monaíteria , in quibus fororum & fra- trum conventualium fervens & affectnofa vi- get devoto & vite regularis obfervantia fe- cundum ordinem inftituta. perfectifüme obfer- Bque' confcienriarum fcrupulo juxta primäriam watur, tam per continuas przdicationes, quam per divine majeftatis cultum. & obiequium , videlicet miffarum folemnia, & diyinarum ho- rarum jugirer plalmodiam. Unde quafi infini- ti peccatores de die in diem divinitus infpi- zati convertuntur, converfiqug in brevi profi ciunt, magna virtutum accumnulantes incre- anenta, & ípirituales effecti , calcatis feculi curis, fentientes fe corruptibile pondus cum mcerore portare, quibus nil agere libeat, ni- fi folius Dei defiderio & amori jugiter inhe- rere. Unde, reverendifhmi patres, nos una cum principibus & prelatis, & magnatibus , militibus , & militaribus, nobilibus ; primis fidei catholice turbationem & diminutionem , in fcandelum multorum .& ecclefie, faltem in his orbis finibus, fub hoc periculofo tem- pore non modicum detrimentum. De modo autem cphabitationis fororum & fratrum in 'monafteriis ordinis. predicti, que firuata funt in regnis iflis, quam alii quidam pacis amu- li & tranquillitatis calumniari conantur , nul- la datur bic cuiquam Chrifli fidelium fufpi- cionis occafio , quod corum habitacula adeo frmis altifque muris & ædificiis diftinéta ac divifa fünt, prout fere nos omnes , precipue autem, qui monafteriorum & locorum eorum- | dem wilitatores fumus * quod fecure & abf- ordinis inftirutionem , quam adeo pie credi- mus factam effe , fororcs & fratres ficut co- habitant , honefte & licite porerunt comumo- rari, Valeat & in Deo proficiat veflro. fancti- fime devotionis venerabile collegium a Deo cælitus infpiratum , ab zrerno previfam & pre- ordinatum , x jam in hoc occidui mundi ae- rumnofo tempore in Spirita fancto legitime congregatum , Datum in opido Wordlingborg Roskildenfis diccefis , anno domini millefíimo quadringen- tefimo trigeüimoquarro, die tertio menfis Ju- li, noftris füb fecretis , G'e, 3c proceribus regnorum pro quieto ftitu ге С gnorum eorumdem in magno parlamento, im сайго & oppido Wordlingborg regni Daciæ congregati, nunc accepimus qualiter confef- fores totias ordinis prælibati ad facrofanctam fynodum Bafileenfem pro flatu falubri, refor- matone laudabili, ac incremento felici loco- yum & pcrfonarum utriufque fexus in codem ordine fparfim per mundum degentium : funt citati. Napropter, patres & domini reveren- diffuni, dominatones veflras cum humili & devota fuübjectione aggredimur implorandas ; quatenus , fi qua in hoc facro concilio ufque in praíens literis, proceffibus , articulis, que- flionibus vel querelis contra dicum ordinem; cujus privilegia , regulam , iníbituta regula, jamdudum per facram federn epoftolicam approbata & confirmata, ac eriam contra libros revelationum dite fang Brigit- te domine divinitus ( ut creditur ) 'oftenfa- rum , quomodolibet fuerint attentata, ob no- ffrarum petitionum humillimam inffantiam fa- ciatis revocari. Si qua vero in eifdem reve- lationam libris examinanda & difcutienda for- taffe videantur , tum caute & moderate refor- mationis farculo cum lenitatis moderaminc e- xaendentur, ne piarum aurium in poflerura offenüva fiant ea , que de his libris revelatio- num coram populo, nedum in partibus iftis €& regnis, fed & alibi per mundum publice XOCTIT. KEpiflola Rothomagenfium ad concilium. * uidsiee de- effe vidimus.» aut aliquid ojufmodo . Revcrendiffimis & - honoratiffimis ac metuendiffe-- mis patribus facrofantlam fynodum eccleffam - univerfalem reprefeniantem Bafilee tenentibus, humiles veffri filiali fubjeflione fubditi confu- des & cives civitatis Rothomagenfis . Everendiflimi ac honoratiflimi ac in timo- re domini fanCto reverendiífimi patres, confderantes apud nos nihil effe quod adeo indignationem provocet altiffimi ficut ingrati- confitutiones feu Dtudo; ipfa enim efl provocatio malorum , be- neficiorum exinanitio, & extinclio meritorum : quapropter miferationum , quas in. ecclefia fan- €t Audoeni Rothomagenfis per literas veftras magnificaflis, pro qua vicibus repetitis aufi fuimus fanctirati veflre congregationis dudum refcribere ; jugem habentes firmamque memo- riam , nolentes infuper illad Judaicum in no- bis notari opprobrium : Non fuerunt ( inquit ) memores beneficiorum ejus, e mirabilium que offendit eis, per preíentes lireras noftras, & pro modulo nofiro benedicimus Deum cali, qüi per miniflerium veftrum faciens mifericor- diam, de pulvere irbulationis & fordibus li- tigiofz captivitatis erigir egenum , ut cum prin- predicata fuerant in Chrifiiane fidei fulcimen- E cipibus ecclefie fux fedear, & folium glorie Um. Alioquin fi ( quod abfit ) ex hujufmo- di controverfiis, litibus & contentionibus fic ( ut pramittitur ) motis & attentatis , infur- geret aliqua ordinis prefaii diffumatio ; vel a fui primitivi regularis flatus vigore difceffio, extunc ( prour verifimiliter formidumus ) u- bique & praefertim in parübus iflis tam in clero quam in populo fiet maxima confufia, & devotionis fidelium fervor ad Deum, & ad illam fan@am, que tor, tanris .& tam mani- feftis claruerat miraculis & virtutum meritis, inter vos, reverendiflimi patres, reiecta omni confufione , tenear. Quinimo eedem litere ve- ftre ab ingenti diuturnaque & difficili narra- tu prefate ecclefie fancti Audoeni ruina , quam pro difcordia Gc concurfu guerrarum =flima- mus potiffime contigiffe, refurgendi primitias preftant non modicas. Namque lapíos eri- gunt, vagos congregant, & revocant aberran- tes. Qnamobrem non quas debemus fanélitati veítre congregationis, fed quas valemus & fci- mus, gratiarum ?efcrimus aCtjones; nofipfos, i & quæ- Pfal. 77. 

Strana 622
621 CONCILII BASILEENSIS. 622 gnifericordis non eft mumerus, falutis & gra-A vertetur in torporem, Quod utique cedet in tie mellilua pocula dignatus eít mifericordi- ter propinare . Et cujus quidem beate Brigit- tz meritis & fanctirate, primum in regno Sve- ciæ , videlicet Wadz(eyn, ordo ille precia- zifmus , fancti Salvatoris nuncupatus, inole- vit, ac gloriofum fufcepit exordium. Deinde fucceffu breviffimi temporis, & hoc fatis mi- raculofe , in diverfs regnis & mundi parti- bus, ex inflammatione utique Spiritus fancti regibus & domihis terrarum atque prelatis di- vinitus faQda , plura funt innovata & multi- plicata monaíteria , in quibus fororum & fra- trum conventualium fervens & affectnofa vi- get devoto & vite regularis obfervantia fe- cundum ordinem inftituta. perfectifüme obfer- Bque' confcienriarum fcrupulo juxta primäriam watur, tam per continuas przdicationes, quam per divine majeftatis cultum. & obiequium , videlicet miffarum folemnia, & diyinarum ho- rarum jugirer plalmodiam. Unde quafi infini- ti peccatores de die in diem divinitus infpi- zati convertuntur, converfiqug in brevi profi ciunt, magna virtutum accumnulantes incre- anenta, & ípirituales effecti , calcatis feculi curis, fentientes fe corruptibile pondus cum mcerore portare, quibus nil agere libeat, ni- fi folius Dei defiderio & amori jugiter inhe- rere. Unde, reverendifhmi patres, nos una cum principibus & prelatis, & magnatibus , militibus , & militaribus, nobilibus ; primis fidei catholice turbationem & diminutionem , in fcandelum multorum .& ecclefie, faltem in his orbis finibus, fub hoc periculofo tem- pore non modicum detrimentum. De modo autem cphabitationis fororum & fratrum in 'monafteriis ordinis. predicti, que firuata funt in regnis iflis, quam alii quidam pacis amu- li & tranquillitatis calumniari conantur , nul- la datur bic cuiquam Chrifli fidelium fufpi- cionis occafio , quod corum habitacula adeo frmis altifque muris & ædificiis diftinéta ac divifa fünt, prout fere nos omnes , precipue autem, qui monafteriorum & locorum eorum- | dem wilitatores fumus * quod fecure & abf- ordinis inftirutionem , quam adeo pie credi- mus factam effe , fororcs & fraues ficut co- habitant , honefte & licite porerunt comumo- rari, Valeat & in Deo proficiat veflro. fancti- fime devotionis venerabile collegium a Deo cælitus infpiratum , ab zrerno previfam & pre- ordinatum , x jam in hoc occidui mundi ae- rumnofo tempore in Spirita fancto legitime congregatum , Datum in opido Wordlingborg Roskildenfis diccefis , anno domini millefíimo quadringen- tefimo trigeüimoquarro, die tertio menfis Ju- li, noftris füb fecretis , G'e, 3c proceribus regnorum pro quieto ftitu ге С gnorum eorumdem in magno parlamento, im сайго & oppido Wordlingborg regni Daciæ congregati, nunc accepimus qualiter confef- fores totius ordinis prælibati ad facrofanctam fynodum Bafileenfem pro flatu falubri, refor- matone laudabili, ac incremento felici loco- yum & pcrfonarum utriufque fexus in codem ordine fparfim per mundum degentium : funt citati. Napropter, patres & domini reveren- diffuni, dominatones veflras cum humili & devota fuübjectione aggredimur implorandas ; quatenus , fi qua in hoc facro concilio ufque in praíens literis, proceffibus , articulis, que- flionibus vel querelis contra dicum ordinem; cujus privilegia , regulam , iníbituta regula, jamdudum per facram federn epoftolicam approbata & confirmata, ac eriam contra libros revelationum dite fang Brigit- te domine divinitus ( ut creditur ) 'oftenfa- rum , quomodolibet fuerint attentata, ob no- ffrarum petitionum humillimam inffantiam fa- ciatis revocari. Si qua vero in eifdem reve- lationam libris examinanda & difcutienda for- taffe videantur , tum caute & moderate refor- mationis farculo cum lenitatis moderaminc e- xaendentur, ne piarum aurium in poflerura offenüva fiant ea , que de his libris revelatio- num coram populo, nedum in partibus iftis €& regnis, fed & alibi per mundum publice XOCTIT. KEpiflola Rothomagenfium ad concilium. * uidsiee de- effe vidimus.» aut aliquid ojufmodo . Revcrendiffimis & - honoratiffimis ac metuendiffe-- mis patribus facrofantlam fynodum eccleffam - univerfalem reprefeniantem Bafilee tenentibus, humiles veffri filiali fubjeflione fubditi confu- des & cives civitatis Rothomagenfis . Everendiflimi ac honoratiflimi ac in timo- re domini fanCto reverendiífimi patres, confderantes apud nos nihil effe quod adeo indignationem provocet altiffimi ficut ingrati- confitutiones feu Dtudo; ipfa enim efl provocatio malorum , be- neficiorum exinanitio, & extinclio meritorum : quapropter miferationum , quas in. ecclefia fan- €t Audoeni Rothomagenfis per literas veftras magnificaflis, pro qua vicibus repetitis aufi fuimus fanctirati veflre congregationis dudum refcribere ; jugem habentes firmamque memo- riam , nolentes infuper illad Judaicum in no- bis notari opprobrium : Non fuerunt ( inquit ) memores beneficiorum ejus, e mirabilium que offendit eis, per preíentes lireras noftras, & pro modulo nofiro benedicimus Deum cali, qüi per miniflerium veftrum faciens mifericor- diam, de pulvere irbulationis & fordibus li- tigiofz captivitatis erigir egenum , ut cum prin- predicata fuerant in Chrifiiane fidei fulcimen- E cipibus ecclefie fux fedear, & folium glorie Um. Alioquin fi ( quod abfit ) ex hujufmo- di controverfiis, litibus & contentionibus fic ( ut pramittitur ) motis & attentatis , infur- geret aliqua ordinis prefaii diffumatio ; vel a fui primitivi regularis flatus vigore difceffio, extunc ( prour verifimiliter formidumus ) u- bique & praefertim in parübus iflis tam in clero quam in populo fiet maxima confufia, & devotionis fidelium fervor ad Deum, & ad illam fan@am, que tot, tantis-& tam mani- feftis claruerat miraculis & virtutum meritis, inter vos, reverendiflimi patres, reiecta omni confufione , teneat. Quinimo eedem litere ve- ftre ab ingenti diuturnaque & difficili narra- tu prefate ecclefie fancti Audoeni ruina , quam pro difcordia Gc concurfu guerrarum =flima- mus potiffime contigiffe, refurgendi primitias preftant non modicas. Namque lapíos eri- gunt, vagos congregant, & revocant aberran- tes. Qnamobrem non quas debemus fanélitati veítre congregationis, fed quas valemus & fci- mus, gratiarum ?efcrimus aCtjones; nofipfos, i & quæ- Pfal. 77. 

Strana 623
623 APPENDIX PRIMA & quaque noftra funt, in obfequium veftra- À rum paternitatum filialiter offerentes, Cumque novella fit hujufmodi plantatio pacis in dica ecclefia , & quietis; plante vero qu: nondum fe terre radicibus adhaíerunt, fufpe@am ha- beant tyrannidem , ac * borealem, & vento- 624 XCY, Диета Ducis Sabaudia miffa facro concilio in l«ffonem. domini Ludouici epifcopi Zaufaren= a. boroslium fis, letta in generali congregatione die fabba- «cneorum , rum fortiores nequeant tolerare excurfus, fic ut paci & quieti prefare ecclefie vigilautius oportear provideri: idcirco. reverendiffimi ac meruendiffimi patres , humilius, quam pofiu- mus , veftris feverendiffimis paternitatibus fup- plicamus, quatenus hujus ecclefie pacem & guietem , jam per vos plufquam ad medium erductam , dignemini, rejecta omni zmulo- rum dilfenfione, ad perfecum ufque perducc- ti XIV. Maii MCCCCKXXV, Sacrofanite fynodo general: Bafileenfs humilis & devotus ecclefia filius Amedeus dux Sabay- dis, js devotaque recommendatione præ- miffa, adyerfario & hoste mceco notorio domino Ludovico de Palude & fuis fautori- ze, auxiliante vobis fanctitatis veftræ congre- B bus contra me dumtaxat exceptis, quibus me gationis auClore & confervatore Spiritu fan- Go, qui cum Paire & Filio vivit unus Deus $a fecala feculorum:. Amen. Datum Rothomagi die decimo octavo men- fis Julii, millfmo quadringentefimo trigefi- moquarto. XCIY. Litera Imperaroris Romsorum ad tdem concilium . Sacrofunite generali fynodo Bafileenff , Sw. Joan- nes im Chriflo Deo fidelis iniperator & mode- rator Romsorum Palsologus femper Auguflus, felutem it omnium redemptore D legationem mobis prius factam per ve- ftras reverenrias refponfum dedimus per noftros ambafiatores ad vos tranfmi(Tos , ad- horranrtes eafdem wcftras reverentias ad fan- &iff mum opus unionis eccle&arum Chrifli diu tractatum cum beatiffimo domino pápa Euge- nio & predeceílore fuo, &t volentes quod ta- le divinum opus ad finem optatum pcrduca- fur. Ínterea yero prefatus dominus papa mi- fit -d nos nuntiam fuum & fecrerarium ve- nerabiem Chriftopborum Caratonume conce- dens pro tali propofito, Gc permittens quz recommitto, licet ex gencrali do&rine facre confilio injurke veniant ab injuriatis æquani- zniter tolerande, Attamen non improvide ta- lis in hoc modestia fervanda est, nt injurian- tibus ad corrigendum attentata. postmodum in- juria innoteícat , quos forfan prius impetuoü- tas a tramite maníuetudinis deviarat. Confifus itaque de vestrarum. reyerendiffimarum pater- nitatum benigna fupportaiione , conqueri com- pellor apud eas, hostibus feclufis, fuper eo quod nuperrime dilecto fideli ícutifero orato- re & procuraiore meo ad hoc deputato Joan- ne Ghampionis in confpectu vesiro in eccle- fia major Bafileenfi ; ubi (ut credo ) dobe- Q bat & dcbet fibi & omnibus fervari totalis im» munitas, & pleua fecuritas, perfonaliter con stituto , post intimatam eisdem paternitatibus f pari adverfe, videlicet dicto domino Lu- dovico adverfario & hosti meo ibidem tunc prefenü, appcllationem justam a quadam prg- tenta fententia generaliter (ut fertur) in cau- fa ecclefig Laufanenfis, ficut placuit in faves rem dici adveifariü conrra reverendwn in Christo patrem dominum Joannem de Pringuio epifcopum Laufanenfem nuper Îata, que uči- nam pro honore facri concilii fine alio pre- vio moderamine & caufe marvriori justifica- nos prius petebamus & defiderabamus , vide- D tione, nunquam fuiffet promulgata ! ) statim licet quod fiat fynodus pro dicta materia u- sionis in hac urbe Conftansinopolitana ; quem nuntium libentiffime yidimus, atque vidimus & acceptavimus illud membrum, quia nobis videtur maxime tendere ad perfectionem di- fle (an&ifime rei propter caufas veftris tevc- rentus relatas && manifeflatas per nostros am- bafiarores, Ft multo magis libenter accepta- vimus, quiz certificavit nos diclus nuntius, dicium dominum papam & vestras reveren- ‚| fias tam in hac re, quam fingulis aliis, effe ejufdem voluntatis ; quod nobis gratifimum est. Quare cum dicto nuntio predictis nomi- nibus nonnulla conclufimus fuper dicta unio- infurrexerunt quidam ex promotoribus, nec non procurator fi(calis ;, ac eriam procurator fidei, ( qui iamen ut prudens, fuir aliis ma- gis temperatus; licet urgeretur ) & cum cla- more valido petierunt , quatenus idem fcuti- fer Gt procurator mcus caperctur derinererur, & graviter puniretur, co quod hujufmodi ape pellationem intimaverat. Surrexerunt etiam innumerabiles alii cum clamore & strepitu pa- xiter acclamantes: Capiatur , Incarceretur , Nec defuit aliud. verbum violentum , pifi Ut crucifigeretur. Mostis inluper pridictus parti- cuiariter debitum fuum hostilitatis, hoc idem vociferando , perfolvit; in quo mihi quamplu- "nis materia, Ét pro ultima conclufione & con- rimum complacuit, quia qualis erat & est a frmatione omnium gestorum cum nuntio an- tedicto & pro complemeuto aliorum ; &, ut «то finQum opus Deo auctore incipiat, mittimus ad praefatum fanGiffimum dominam Fugenium & ad vestras reverentias ambafia- zores nostros nobiles viros Georgium Dishy-- patum, & Manuelem Dishypatum, ejus fra- tren, familiares &t dilectos nostros , quibus in relatibus fuper premiffis placeat dare ple- nam fidem. Datum Constantinopoli millefimo quadrin- gentefimo trigefimoquasto , die duodecima No- yembris. pud me inimicum publicum meum it palars declaravit. Quod tanto moleste fero, quanto ipfe prodiit ex vaffallis meis: quorum meritis præteritis ex hoc & aliis operibus fuis reddidit fe indignum perpetuum. Unde fuper hoc quod in przetentia vestra clamitat fe ex parentibus magnis ( quorum aliqui defuncti funt in pa- rentum meorum obfequio ) traxiffe originem, fatéor verum effe hoc quod dicit, quia ex bonis & fidelibus parentibus ortus est, gui tam erga me, quam inclytos primogenitores meos , debitum fidelitatis firmiter exercuerunt, Utinam non fuiffet ncc. effet idem adverfariug de- 

Strana 624
623 APPENDIX PRIMA & quaque noftra funt, in obfequium veftra- À rum paternitatum filialiter offerentes, Cumque novella fit hujufmodi plantatio pacis in dica ecclefia , & quietis; plante vero qu: nondum fe terre radicibus adhaíerunt, fufpe@am ha- beant tyrannidem , ac * borealem, & vento- 624 XCY, Диета Ducis Sabaudia miffa facro concilio in l«ffonem. domini Ludouici epifcopi Zaufaren= a. boroslium fis, letta in generali congregatione die fabba- «cneorum , rum fortiores nequeant tolerare excurfus, fic ut paci & quieti prefare ecclefie vigilautius oportear provideri: idcirco. reverendiffimi ac meruendiffimi patres , humilius, quam pofiu- mus , veftris feverendiffimis paternitatibus fup- plicamus, quatenus hujus ecclefie pacem & guietem , jam per vos plufquam ad medium erductam , dignemini, rejecta omni zmulo- rum dilfenfione, ad perfecum ufque perducc- ti XIV. Maii MCCCCKXXV, Sacrofanite fynodo general: Bafileenfs humilis & devotus ecclefia filius Amedeus dux Sabay- dis, js devotaque recommendatione præ- miffa, adyerfario & hoste mceco notorio domino Ludovico de Palude & fuis fautori- ze, auxiliante vobis fanctitatis veftræ congre- B bus contra me dumtaxat exceptis, quibus me gationis auClore & confervatore Spiritu fan- Go, qui cum Paire & Filio vivit unus Deus $a fecala feculorum:. Amen. Datum Rothomagi die decimo octavo men- fis Julii, millfmo quadringentefimo trigefi- moquarto. XCIY. Litera Imperaroris Romsorum ad tdem concilium . Sacrofunite generali fynodo Bafileenff , Sw. Joan- nes im Chriflo Deo fidelis iniperator & mode- rator Romsorum Palsologus femper Auguflus, felutem it omnium redemptore D legationem mobis prius factam per ve- ftras reverenrias refponfum dedimus per noftros ambafiatores ad vos tranfmi(Tos , ad- horranrtes eafdem wcftras reverentias ad fan- &iff mum opus unionis eccle&arum Chrifli diu tractatum cum beatiffimo domino pápa Euge- nio & predeceílore fuo, &t volentes quod ta- le divinum opus ad finem optatum pcrduca- fur. Ínterea yero prefatus dominus papa mi- fit "1 nos nuntiam fuum & fecrerarium ve- nerabiem Chriftopborum Caratonume conce- dens pro tali propofito, Gc permittens quz recommitto, licet ex gencrali do&rine facre confilio injurke veniant ab injuriatis æquani- zniter tolerande, Attamen non improvide ta- lis in hoc modestia fervanda est, nt injurian- tibus ad corrigendum attentata. postmodum in- juria innoteícat , quos forfan prius impetuoü- tas a tramite maníuetudinis deviarat. Confifus itaque de vestrarum. reyerendiffimarum pater- nitatum benigna fupportaiione , conqueri com- pellor apud eas, hostibus feclufis, fuper eo quod nuperrime dilecto fideli ícutifero orato- re & procuraiore meo ad hoc deputato Joan- ne Ghampionis in confpectu vesiro in eccle- fia major Bafileenfi ; ubi (ut credo ) dobe- Q bat & dcbet fibi & omnibus fervari totalis im» munitas, & pleua fecuritas, perfonaliter con stituto , post intimatam eisdem paternitatibus f pari adverfe, videlicet dicto domino Lu- dovico adverfario & hosti meo ibidem tunc prefenü, appcllationem justam a quadam prg- tenta fententia generaliter (ut fertur) in cau- fa ecclefig Laufanenfis, ficut placuit in faves rem dici adveifariü conrra reverendum in Christo patrem dominum Joannem de Pringuio epifcopum Laufanenfem nuper Îata, que uči- nam pro honore facri concilii fine alio pre- vio moderamine & caufe marvriori justifica- nos prius petebamus & defiderabamus , vide- D tione, nunquam fuiffet promulgata ! ) statim licet quod fiat fynodus pro dicta materia u- sionis in hac urbe Conftansinopolitana ; quem nuntium libentiffime yidimus, atque vidimus & acceptavimus illud membrum, quia nobis videtur maxime tendere ad perfectionem di- fle (an&ifime rei propter caufas veftris tevc- rentus relatas && manifeflatas per nostros am- bafiarores, Ft multo magis libenter accepta- vimus, quiz certificavit nos diclus nuntius, dicium dominum papam & vestras reveren- ‚| fias tam in hac re, quam fingulis aliis, effe ejufdem voluntatis ; quod nobis gratifimum est. Quare cum dicto nuntio predictis nomi- nibus nonnulla conclufimus fuper dicta unio- infurrexerunt quidam ex promotoribus, nec non procurator fi(calis ;, ac eriam procurator fidei, ( qui iamen ut prudens, fuir aliis ma- gis temperatus; licet urgeretur ) & cum cla- more valido petierunt , quatenus idem fcuti- fer Gt procurator mcus caperctur derinererur, & graviter puniretur, co quod hujufmodi ape pellationem intimaverat. Surrexerunt etiam innumerabiles alii cum clamore & strepitu pa- xiter acclamantes: Capiatur , Incarceretur , Nec defuit aliud. verbum violentum , pifi Ut crucifigeretur. Mostis inluper pridictus parti- cuiariter debitum fuum hostilitatis, hoc idem vociferando , perfolvit; in quo mihi quamplu- "nis materia, Ét pro ultima conclufione & con- rimum complacuit, quia qualis erat & est a frmatione omnium gestorum cum nuntio an- tedicto & pro complemeuto aliorum ; &, ut «то finQum opus Deo auctore incipiat, mittimus ad praefatum fanGiffimum dominam Fugenium & ad vestras reverentias ambafia- zores nostros nobiles viros Georgium Dishy-- patum, & Manuelem Dishypatum, ejus fra- tren, familiares &t dilectos nostros , quibus in relatibus fuper premiffis placeat dare ple- nam fidem. Datum Constantinopoli millefimo quadrin- gentefimo trigefimoquasto , die duodecima No- yembris. pud me inimicum publicum meum it palars declaravit. Quod tanto moleste fero, quanto ipfe prodiit ex vaffallis meis: quorum meritis præteritis ex hoc & aliis operibus fuis reddidit fe indignum perpetuum. Unde fuper hoc quod in przetentia vestra clamitat fe ex parentibus magnis ( quorum aliqui defuncti funt in pa- rentum meorum obfequio ) traxiffe originem, fatéor verum effe hoc quod dicit, quia ex bonis & fidelibus parentibus ortus est, gui tam erga me, quam inclytos primogenitores meos , debitum fidelitatis firmiter exercuerunt, Utinam non fuiffet ncc. effet idem adverfariug de- 

Strana 625
625 CONCILII BASILEENSIS. 626 degener, contra me Gt-juítitiam neam atten- A umi Saraceno non fuit denegandum : nifi quia. tando: in quo cum divino & dominorum a- znicorüm mcorum auxilio non poterunr ipfe & {fui prævalere: fcio enim remedia mea qui- bus utar loco G tempore contra ipfos. In hoc autem quod allegat magnitudinem paren- tum, allegat veritatem: fed ion credat aji- quis me non habere fine comparatione potio- res fe. Habeo enim per Dei gratiam vaflal- los & fübditos infignes in bono numerc, du- cali, marchionali, principali, comitali, baro- nili , & banneretali dignitatibus infignitos ul- tra walvaffores. Cujus fallaciis, afferentis me. ea que gea font in predic caufa Lauñ- nenfi ignora(e, fed ea ex íuggefüone aliquo- fic placuit ill bono Ludovico , && fuis fauto- ribus fatis mihi notis. Scio enim & fateor in- dubitanter ipfi facro concilio plures & plures adfuiffe & adeífe dominos fapientiffimos, ju- flos, manfuetos, & pios; quibus premiffa ar- tentata tamquam iniqua difplicuerunt , & dif- plicent, quos inde. culpare nefcirem , nifi ex hoc quod aliis partialibus forfan ex metu vel fala perfuafione conienferunt. Indulgere miki dignentur veftre paternitates reverendiffimz , falvis adverfariis, fi in præmiffs alicubi ex- cefferim , quod tamen non credo, nec inten- do ad difplicentiam earum qnidquam expref- fiffe , fed dumtaxat pro quiete & notitia mea- rum fervitorum meorum proceíhffe, credere Büs mese. Nunquam enim tranquiliam dediffem non debuiffetis ,/ nec debetis, Hlaberis | enim de contrario argumenta notoria, videlicet li feras meas manu propria figillatas- & fubícri- pris, ac frequenter oratores meos fideles, duos non oporieret in /aliquo vacillare, he- zaldum £unica armorum meorum veflitum , deinde reverendum in Chrifto patram. epi(ca- pum Yexioneníem , ac venerabilem doctorem fcholaftieum Andegavenfem, per vos ad me muper deputatos, qui fciverunt ex meo im- mediato oraculo mentem meam in hac par- te. Et nunc habetis ^fficecilimusa cec volun- tatis indicium ia hoc, quod non per procu- ratorem , fcd in propria perfona coram au- oculis meis dormitztionem quoufque tamquam filius ad patres querimoniam meam protulif- fem. Veftras parernitates reverendiffimas cog- fervare & adjuvare dignetur omnipotens ad opus fuum perficiendum . "O Scriptum X2ppaillie, die prima Meii, mil- lefimo quadringoenrefimio trigefimoquinto . XCYL Litera. Ducis. B dwlanenfis miffa concilio im Augufto , anno MCCCCZXXY, Keverendiff marum paternitatum vef'rarum | filius Philippus Мапа Angelus, dux fediolanen- thenticis perfonis appeilavi. Miror qualiter &C fis, ilem Papie Anglerieque comes, ac Ла quomodo veftræ reverendiffinæ paternitates tot vicibus permiferunt & permittunt fe a praedicto adverfario & ejus filulis dulce ca- xentibus fic decipi.'Sed omnibus confideratis non 2dmiror; quia facies dealbate multos fe- fellerunt , atque fallunt. Non credebam taroen, quod ad complacendum uni monacho , jufli- tiam jufti injufte auferre fatagenti, maxime ex actu ordinarifüme juflirim , videlicet ap- pellationis, debuiffem in perfona mei fcutife- Ti & procuratoris fic offendi, Gt etiam in fe- dibus oratorum meorum pregravari. Non e- nim (c turbari debuiflis ex. appellatione fupra- dicta. Eft enim commune vulgare, quod cui- nus dominus … R Everendiffimi in Chrifto patres & domini ЖК № mei preftantifini, cooperante grata di- vina, habeo nuper felicifüma nova, victoriofa & triumphanie claffe mea Jannenfi, quz ho- fülem armatam regis Aragonum apud * Gaje- tanum ex toro conflixit, captis ( ut recitant li- tere per me habite ) ipfo rege & duobus fra- tribus fuis, videlicet rege Navarre, Gc magi- fto fan&i Jacobi, nec non' principe Tarenii, duce Guefie, & filio domini Chriftophori Ga- jetani comitis * Feudorum , aliifque baronibus fecum exiftentibus, exceptis infante dom Pe- cumque, cujufcumque flatus, etim infimi ,Dtro, & principe Salerni, captis etiam navibus licer proteftari , appelare,: & etiam mendica- te, & maxime contra me , qui me conícium alicujus offenfie facro concilio vel alicui ex fuis fappofitis hucufque illatz non fentio: qui- mimo ad profc&um & augmentum ipfius con- cilii viis poflbilibus tam «erga fanGi(üimum dominusi noftrum papam , .cujus fanétiratem plus debito, fed Dei zelo, hac de caufa fre- quenter ftmulavi, & nimis exafperavi, quam erga principes confanguineos, confæderatos & amicos, cum omni fervore laboravi. Unde prater teftem zternum poffunt (fi velint in- niti veritati ) effe mihi teftes reverendiffimus in Chrifto pater dominus legatus, abbas Vir- & navigiis ipfius armate , omnibufquc gentibus hoftilibus, que fupra ea militabant. Hanc ideo tam felicem divinamque victoriam ftatim reve- rendiffimis paternitatibus veflris intimare de- crevi, uf cum ormnes fclicitates meæ propriæ veftræ fint, mecum. laudes alriffimo' agentes inde iztari & gaudere poflitis, & continuo meliora fperare, ad laudem & gloriam ipfius qui piiffimus eff donator omnium gratiarum . Datum" Mediolani die vigefimo Augufti , an- no domini millefimo quadringentefimo trigefi- mogujnio. : Poft fupralcripta certioratus firm per Îite- fas. proprias magnanimi & gloriofi capitanei ziliacenfis , oratores Parifienfes, & ceteri pri- E mei claffüs mee Hla de Axereto, quod uk mordiales concilii, a quibus continuis preci- bus commovebar, tunc quamplurimum appre- ciatus , nunc vero poft dilationem ( ficur pla- cet ) vilipenfus, contemptus, & mala pro bonis adeptus: nefcio enim unde fuit quod fupplicata. per me, iterata & rciterata, vide- Xicet, quod cauíz ecclefie Laufaneniis, qua mea fuit, eft, & erit, aliquibus probis audi- toribus peritis, & partibus non fufpećlis , com- snitteretur via & ordine juris tractanda S dif finienda. Nunquam potui obtinere quod enam Concil, General. Tom, XXIX. ira prenominatos reges & alios captos, e- tiam captivi remanferunt dictus infans Arago- num & vicerex Sicilie , filios ducis Gueffz , Menegutius del Aquila capitaneus lancearum trecentarum , aliique multi barones & nobiles ultra quadringentos , & armigcri ultra mille, & gens alia infinita ad milliaria. Capta præ- terea fuit tota Loftilis ciaffs, preter duas naves minores que evaierunt. Confliftus au- tem fuit fuus terreftris exercitus , qui contra Gajetam militabat, captis bombardis & mu- : Rr niio- * Fundorwn e 

Strana 626
625 CONCILII BASILEENSIS. 626 degener, contra me Gt-juítitiam neam atten- A umi Saraceno non fuit denegandum : nifi quia. tando: in quo cum divino & dominorum a- znicorüm mcorum auxilio non poterunr ipfe & {fui prævalere: fcio enim remedia mea qui- bus utar loco G tempore contra ipfos. In hoc autem quod allegat magnitudinem paren- tum, allegat veritatem: fed ion credat aji- quis me non habere fine comparatione potio- res fe. Habeo enim per Dei gratiam vaflal- los & fübditos infignes in bono numerc, du- cali, marchionali, principali, comitali, baro- nili , & banneretali dignitatibus infignitos ul- tra walvaffores. Cujus fallaciis, afferentis me. ea que gea font in predic caufa Lauñ- nenfi ignora(e, fed ea ex íuggefüone aliquo- fic placuit ill bono Ludovico , && fuis fauto- ribus fatis mihi notis. Scio enim & fateor in- dubitanter ipfi facro concilio plures & plures adfuiffe & adeífe dominos fapientiffimos, ju- flos, manfuetos, & pios; quibus premiffa ar- tentata tamquam iniqua difplicuerunt , & dif- plicent, quos inde. culpare nefcirem , nifi ex hoc quod aliis partialibus forfan ex metu vel fala perfuafione conienferunt. Indulgere miki dignentur veftre paternitates reverendiffimz , falvis adverfariis, fi in præmiffs alicubi ex- cefferim , quod tamen non credo, nec inten- do ad difplicentiam earum qnidquam expref- fiffe , fed dumtaxat pro quiete & notitia mea- rum fervitorum meorum proceíhffe, credere Büs mee. Nunquam enim tranquiliam dediffem non debuiffetis ,/ nec debetis, Hlaberis | enim de contrario argumenta notoria, videlicet li feras meas manu propria figillatas- & fubícri- pris, ac frequenter oratores meos fideles, duos non oporieret in /aliquo vacillare, he- zaldum £unica armorum meorum veflitum , deinde reverendum in Chrifto patram. epi(ca- pum Yexioneníem , ac venerabilem doctorem fcholaftieum Andegavenfem, per vos ad me muper deputatos, qui fciverunt ex meo im- mediato oraculo mentem meam in hac par- te. Et nunc habetis ^fficecilimusa cec volun- tatis indicium ia hoc, quod non per procu- ratorem , fcd in propria perfona coram au- oculis meis dormitztionem quoufque tamquam filius ad patres querimoniam meam protulif- fem. Veftras parernitates reverendiffimas cog- fervare & adjuvare dignetur omnipotens ad opus fuum perficiendum . "O Scriptum X2ppaillie, die prima Meii, mil- lefimo quadringoenrefimio trigefimoquinto . XCYL Litera. Ducis. B dwlanenfis miffa concilio im Augufto , anno MCCCCZXXY, Keverendiff marum paternitatum vef'rarum | filius Philippus Мапа Angelus, dux fediolanen- thenticis perfonis appeilavi. Miror qualiter &C fis, ilem Papie Anglerieque comes, ac Ла quomodo veftræ reverendiffinæ paternitates tot vicibus permiferunt & permittunt fe a praedicto adverfario & ejus filulis dulce ca- xentibus fic decipi.'Sed omnibus confideratis non 2dmiror; quia facies dealbate multos fe- fellerunt , atque fallunt. Non credebam taroen, quod ad complacendum uni monacho , jufli- tiam jufti injufte auferre fatagenti, maxime ex actu ordinarifüme juflirim , videlicet ap- pellationis, debuiffem in perfona mei fcutife- Ti & procuratoris fic offendi, Gt etiam in fe- dibus oratorum meorum pregravari. Non e- nim (c turbari debuiflis ex. appellatione fupra- dicta. Eft enim commune vulgare, quod cui- nus dominus … R Everendiffimi in Chrifto patres & domini ЖК № mei preftantifini, cooperante grata di- vina, habeo nuper felicifüma nova, victoriofa & triumphanie claffe mea Jannenfi, quz ho- fülem armatam regis Aragonum apud * Gaje- tanum ex toro conflixit, captis ( ut recitant li- tere per me habite ) ipfo rege & duobus fra- tribus fuis, videlicet rege Navarre, Gc magi- fto fan&i Jacobi, nec non' principe Tarenii, duce Guefie, & filio domini Chriftophori Ga- jetani comitis * Feudorum , aliifque baronibus fecum exiftentibus, exceptis infante dom Pe- cumque, cujufcumque flatus, etim infimi ,Dtro, & principe Salerni, captis etiam navibus licer proteftari , appelare,: & etiam mendica- te, & maxime contra me , qui me conícium alicujus offenfie facro concilio vel alicui ex fuis fappofitis hucufque illatz non fentio: qui- mimo ad profc&um & augmentum ipfius con- cilii viis poflbilibus tam «erga fanGi(üimum dominusi noftrum papam , .cujus fanétiratem plus debito, fed Dei zelo, hac de caufa fre- quenter ftmulavi, & nimis exafperavi, quam erga principes confanguineos, confæderatos & amicos, cum omni fervore laboravi. Unde prater teftem zternum poffunt (fi velint in- niti veritati ) effe mihi teftes reverendiffimus in Chrifto pater dominus legatus, abbas Vir- & navigiis ipfius armate , omnibufquc gentibus hoftilibus, que fupra ea militabant. Hanc ideo tam felicem divinamque victoriam ftatim reve- rendiffimis paternitatibus veflris intimare de- crevi, uf cum ormnes fclicitates meæ propriæ veftræ fint, mecum. laudes alriffimo' agentes inde iztari & gaudere poflitis, & continuo meliora fperare, ad laudem & gloriam ipfius qui piiffimus eff donator omnium gratiarum . Datum" Mediolani die vigefimo Augufti , an- no domini millefimo quadringentefimo trigefi- mogujnio. : Poft fupralcripta certioratus fin per Îite- fas. proprias magnanimi & gloriofi capitanei ziliacenfis , oratores Parifienfes, & ceteri pri- E mei claffüs mee Hla de Axereto, quod uk mordiales concilii, a quibus continuis preci- bus commovebar, tunc quamplurimum appre- ciatus , nunc vero poft dilationem ( ficur pla- cet ) vilipenfus, contemptus, & mala pro bonis adeptus: nefcio enim unde fuit quod fupplicata. per me, iterata & rciterata, vide- Xicet, quod cauíz ecclefie Laufaneniis, qua mea fuit, eft, & erit, aliquibus probis audi- toribus peritis, & partibus non fufpećlis , com- snitteretur via & ordine juris tractanda S dif finienda. Nunquam potui obtinere quod enam Concil, General. Tom, XXIX. ira prenominatos reges & alios captos, e- tiam captivi remanferunt dictus infans Arago- num & vicerex Sicilie , filios ducis Gueffz , Menegutius del Aquila capitaneus lancearum trecentarum , aliique multi barones & nobiles ultra quadringentos , & armigcri ultra mille, & gens alia infinita ad milliaria. Capta præ- terea fuit tota Loftilis ciaffs, preter duas naves minores que evaierunt. Confliftus au- tem fuit fuus terreftris exercitus , qui contra Gajetam militabat, captis bombardis & mu- : Rr niio- * Fundorwn e 

Strana 627
627 fiatis divine clementia tanta fuit ipía victo- zia, quod fupendum & mirabile dictu eft, Tpü laus, gloria, &c. Datum ut fupra. XCcV. Copio. Literarum Domini imperatoris Grecorum ad concilium. Zoannes in Chriflo Deo fidelis imperator. £ mo- derator Romeorum P'aleologus femper Augu- fius facrofantto generali concilio Bofileenfi fa- lutem zn eo qui eff vera falus, : Enerabiles veftri ambaxiatores mifli ad 8 nos cum noftris ambaxiatoribus hic ad- fuerunz portantes nobis lireras yeftras. Ex qui- bus literis; & eriam relatione ipfornm., cum fapienter & clare expofuerint omnia fibi com- iffa, cognovimus & certi fuimus de optima difpofitione ferventique defiderio quæ ad opus unionis ecclefiarum Chrifli geritis, Pro quo & nos etiam ante plurimum laboravimus & ftuduimus & nunc fludemus & diligentem o- peram facimus. Perlecto etiam decreto quod factum efl per vos fuper tali materia, ctiam difficultates alique in eo reperte , & iilis o- ftenfe, per Dei gratiam remote funt, & gra- ta nobis habuerunt remedia, ita ut uniti & concordes remanferimus: quare per noftrum . chryfobolum illa firmavimus & roboravimus, ficut de omnibus latius 4 particulariter ve- ftra reverendiffime paternirates a /— venerabili viro Henrico uno dictorum veftrorum amba- xiatorum {cient , qui pro ifta caufa ad vos revertitur. Omnia igitur illa que ad nos at- tineant, & a nohis debeant fieri , cum raulta diligentia ufque ad finem Deo au&ore faQuri fumus; vofque rogamus ut fimiliter' cum pari caritate & promptitudine ad banc fanctiffimam rem procedatis, & nihil deficia: de incumben- tibus vobis: Specialiter vero plutimum & cum mura inflantia vos petimus & rogamus de loco iu quo meditata fanéta univerfalis & €ecumenica fynodus celebranda eft, ut depu- tetur & cligatur unus locus ex maritimis ut fine difficultatibus & incommodis magnis pof- fint venire & conduci neceffario congregandi ibidem, © maxime {an&iffimus mihi domi- nus ccumenicus patriarcha, qui eft fenex, & continua infirmitate gravatus . Et præcipue hoc etiam petimus & rogamus propter fan- €tiffinum & bearfümum dominum papam, quia caput e(t ecclefie Romanz & occiden- talis, & ejus prefentia eft neceffaria, & quam- plurimum yalet. Propterea ( ut diximus ) multum rogamus yos & precamur, ut circa hoc bonam diligenüam & deliberationem fa- ciatis ; nihilo minus non recedentes a geflis circa hoc & alia inter nos & vos. Datum in urbe noftra Conftantinopoli, an- no domini m: "fimo quadringentefimo trige- fimoquinto , die vigefimofexto Novembris . APPENDIX PRIMA nitionibus quibufcumque . Denique pro maje- A $28 Xavi. Copia Litesarum Domini pairiarche Confian- tinopolis ad concilium , Jofeph miferatione divina archiepifcopus | Cone fłantinopolis nova Roma, © ecumenicus pa- Jriavcha , reverendiffimis cardinalibus facrofan- Ge Romane eccleffs, & reverendis epifcopis c. amnibus alis relipiofrs perfanis congrega- tis im facra fynodo Bafileenfi , dignam 5 con- decentem falutem veddimus reuverentiis wvefiris cum fincera difpofitione č caritate fpiritualt € amicitia . | % 7 €nerabiles veftri ambaxiatores, «c. uż in y precedent: litere , ufque , Congregandi ibidem, & maxime propter me, qui fenex & continuis infirmitaribns grayatus fum: & precipue proprer fanctiffimum dominum pa- pam, Éc. ut in litera immediate praecedenti > ufque ad finem, Datum Conftantinopoli, anno domini mil- lefimo quadringentefimo rrigefimoquinto, dię vigefimofexro Novembris , apud pacriarchium noflrum fancte fophiæ . XCIX, G Copia Literarum. Fratris germani domini impe.storis. Grecorum , Sacrofantis generali fynodo Bafileenff , im Spiri- tu. faniio legitime congregate , univerfalem ec- clefiam reprefentanti , Confiantinus in Chrifło fidelis defpotus Romaorum Palsclogus falutóm dn eo qui eff vera falas, Yteras veftrarum reverendiflimarum pater- | nitatum per vunerabiles veftros amba- xiatores xecepimus, quibus ex literis & ex relatione ipforum ambaxiatorum de optima voluntate & promptitudine & ferventiflimo Dzelo, quae ad hec divinum unionis ecclefza- rum Chrifti opus. geritis, cettificati fuimus ; quamvis rebus ex "püs fatis intellexermus ea. Quare veftram intentione m quamplurimum lau- damus, & veftrarum virtutum condignam ju- dicamus, cum non poiht cogitari alia res, in qua veftræ reverendifimæ paternitates fuis vi- ribus atque fludiis uterentur rationabilius & laudabilius, quam in hac, que ad communem Chrifticolarum uuliratem & Chriftiane fidei incrementum ipelłar. Hortabantur etiam ve- ftræ reverendiffumz paternisates nos at dictis veftris ambafiatoribus auxilia & favores circa fuum propofitum , pro quo huc deftinati fuut, grate adhibere velimus. Quod quidem licet ab FE omnibus Chriflianis veris debeatur , propter rei prafentis dignitatem , nos ramen ipfi magis hoc debere facere exiftimavimus, & per gratiam. Dei plus quam debeatur intendimus fuper hoc Taborare. Er propter hoc, quantum nobis pof- fibile eft, ut tale divinum opus ad finem op- tatum deduci poffit & valeat, fluduimus, & in futurum ftudebimus , & fic mirabiliter hu- jus rei defiderio renti fuimus , ut veftras re- verendiffimas paternitates promptiflimas in hac re exiftentes , cum maximaque diligen- tia procurantes proat profequatur , 8 nos inf pe- 

Strana 628
627 fiatis divine clementia tanta fuit ipía victo- zia, quod fupendum & mirabile dictu eft, Tpü laus, gloria, &c. Datum ut fupra. XCcV. Copio. Literarum Domini imperatoris Grecorum ad concilium. Zoannes in Chriflo Deo fidelis imperator. £ mo- derator Romeorum P'aleologus femper Augu- fius facrofantto generali concilio Bofileenfi fa- lutem zn eo qui eff vera falus, : Enerabiles veftri ambaxiatores mifli ad 8 nos cum noftris ambaxiatoribus hic ad- fuerunz portantes nobis lireras yeftras. Ex qui- bus literis; & eriam relatione ipfornm., cum fapienter & clare expofuerint omnia fibi com- iffa, cognovimus & certi fuimus de optima difpofitione ferventique defiderio quæ ad opus unionis ecclefiarum Chrifli geritis, Pro quo & nos etiam ante plurimum laboravimus & ftuduimus & nunc fludemus & diligentem o- peram facimus. Perlecto etiam decreto quod factum efl per vos fuper tali materia, ctiam difficultates alique in eo reperte , & iilis o- ftenfe, per Dei gratiam remote funt, & gra- ta nobis habuerunt remedia, ita ut uniti & concordes remanferimus: quare per noftrum . chryfobolum illa firmavimus & roboravimus, ficut de omnibus latius 4 particulariter ve- ftra reverendiffime paternirates a /— venerabili viro Henrico uno dictorum veftrorum amba- xiatorum {cient , qui pro ifta caufa ad vos revertitur. Omnia igitur illa que ad nos at- tineant, & a nohis debeant fieri , cum raulta diligentia ufque ad finem Deo au&ore faQuri fumus; vofque rogamus ut fimiliter' cum pari caritate & promptitudine ad banc fanctiffimam rem procedatis, & nihil deficia: de incumben- tibus vobis: Specialiter vero plutimum & cum mura inflantia vos petimus & rogamus de loco iu quo meditata fanéta univerfalis & €ecumenica fynodus celebranda eft, ut depu- tetur & cligatur unus locus ex maritimis ut fine difficultatibus & incommodis magnis pof- fint venire & conduci neceffario congregandi ibidem, © maxime {an&iffimus mihi domi- nus ccumenicus patriarcha, qui eft fenex, & continua infirmitate gravatus . Et præcipue hoc etiam petimus & rogamus propter fan- €tiffinum & bearfümum dominum papam, quia caput e(t ecclefie Romanz & occiden- talis, & ejus prefentia eft neceffaria, & quam- plurimum yalet. Propterea ( ut diximus ) multum rogamus yos & precamur, ut circa hoc bonam diligenüam & deliberationem fa- ciatis ; nihilo minus non recedentes a geflis circa hoc & alia inter nos & vos. Datum in urbe noftra Conftantinopoli, an- no domini m: "fimo quadringentefimo trige- fimoquinto , die vigefimofexto Novembris . APPENDIX PRIMA nitionibus quibufcumque . Denique pro maje- A $28 Xavi. Copia Litesarum Domini pairiarche Confian- tinopolis ad concilium , Jofeph miferatione divina archiepifcopus | Cone fłantinopolis nova Roma, © ecumenicus pa- Jriavcha , reverendiffimis cardinalibus facrofan- Ge Romane eccleffs, & reverendis epifcopis c. amnibus alis relipiofrs perfanis congrega- tis im facra fynodo Bafileenfi , dignam 5 con- decentem falutem veddimus reuverentiis wvefiris cum fincera difpofitione č caritate fpiritualt € amicitia . | % 7 €nerabiles veftri ambaxiatores, «c. uż in y precedent: litere , ufque , Congregandi ibidem, & maxime propter me, qui fenex & continuis infirmitaribns grayatus fum: & precipue proprer fanctiffimum dominum pa- pam, Éc. ut in litera immediate praecedenti > ufque ad finem. Datum Conftantinopoli, anno domini mil- lefimo quadringentefimo rrigefimoquinto, dię vigefimofexro Novembris , apud pacriarchium noflrum fancte fophiæ . XCIX, G Copia Literarum. Fratris germani domini impe.storis. Grecorum , Sacrofantis generali fynodo Bafileenff , im Spiri- ru faite legitime congregate , univerfalem ec- clefiam reprefentanti , Confiantinus in Chrifło fidelis defpotus Romaorum Palsclogus falutóm dn eo qui eff vera falas, Yteras veftrarum reverendiflimarum pater- | nitatum per vunerabiles veftros amba- xiatores xecepimus, quibus ex literis & ex relatione ipforum ambaxiatorum de optima voluntate & promptitudine & ferventiflimo Dzelo, quae ad hec divinum unionis ecclefza- rum Chrifti opus. geritis, cettificati fuimus ; quamvis rebus ex "püs fatis intellexermus ea. Quare veftram intentione m quamplurimum lau- damus, & veftrarum virtutum condignam ju- dicamus, cum non poiht cogitari alia res, in qua veftræ reverendifimæ paternitates fuis vi- ribus atque fludiis uterentur rationabilius & laudabilius, quam in hac, que ad communem Chrifticolarum uuliratem & Chriftiane fidej incrementum ipelłar. Hortabantur etiam ve- ftræ reverendiffumz paternisates nos at dictis veftris ambafiatoribus auxilia & favores circa fuum propofitum , pro quo huc deftinati fuut, grate adhibere velimus. Quod quidem licet ab FE omnibus Chriflianis veris debeatur , propter rei prafentis dignitatem , nos ramen ipfi magis hoc debere facere exiftimavimus, & per gratiam. Dei plus quam debeatur intendimus fuper hoc Taborare. Er propter hoc, quantum nobis pof- fibile eft, ut tale divinum opus ad finem op- tatum deduci poffit & valeat, fluduimus, & in futurum ftudebimus , & fic mirabiliter hu- jus rei defiderio renti fuimus , ut veftras re- verendiffimas paternitates promptiflimas in hac re exiftentes , cum maximaque diligen- tia procurantes proat profequatur , 8 nos inf pe- 

Strana 629
629 CONCILII BASILEENSIS. 636 pteremus itetum Gt roparemus ut omnes dif-Á partiri. Spiritus fanélus, in cnjus eflis ne- cultates velitis ex medio tollere; &t omni- modam diligentiam adhibere ad confamma- tionem hujus divini negotii. Nunc enim mul- ti tractatus & legationes ab utraque parte ad talem terminum cum gratia Dei devenerunt, ut non indigerent aliquo alio, niG executio- ne fola & progreffu reali, & cum effeQu. Et procul dubio confidimms , quod veftre reve- rendifimæ paternitates fic facient, & bono principio optimum finem apponent. Talem au- tem intentionem noftram, quam X muitis aliis ex caufis juftis habemus, & propter ve- firam petitionem multo clariorem & ferven- riorem habemus, a venerabili Henrico Menger mine congregati, ad fuę fancdte ecclefie utili- tatem vos feliciter dirigat & confervet. Datum in Nova civitate die tertio menfis Martii; anno domini millefmo quadringente- fimo trigefimofexto . CI. Litera Regis Aragonum Mifa concilio , letta in congregatione generali in vigilia pafcha 7. menfis Aprilis MCCCOX XXVI. Sacrofantle generali fynodo. Bafileenfi , in Spi- ritu fantlo legitime congregate, univerfalem uno dicteram ambafiatorum veftrorum latius B. |. ecciefiam reprefentarri , cjuflem fantte eccle- & particularius fcient veftræ reverendiffimæ paternitates; qui eifdem paternitatibus & de aliis ad iftud propofitrum attinentibus referet. Nos vero femper ad'omnes honeftas & ratio- nabiles petitiones paratos effe & fore veftra teverendiffimæ paternitates agnofcant . Datum Confítantinopoli, anno domini mil- lefimo quadringentefimo trigefíimoquinto, die vigefimofexto Novembris . C. Züera Ducis Friderici Junioris. Atflris miffa con- fie Dei humilis & devorus filius Alphonfus Dei gratia rex Aragonum , Sicilieque citra & ultra. Pharum., Acrarifima fynodo in Spiritu fantto legi- time congregata, longum nos defiderium tenuit, ut folemnes ad vos oratores mittere- mus. Quod profecto u: debitum fuiffet, diu * eft executioni mandatum, nifi nos quem- admodum toti orbi notum eft, prepediti fuif femus. Hoc itaque tam fànctum propofitum e manibus rerum maximarum quidam cumu- lus nexu pene indiffolubili devinctus, non vo- luntas , quz, tefle Dco , femper ad hoc no- cilio, letta in generali congregatione. die Ve- C bis ardens foit, extorfit. Nuuc autem quia nens 37. Marni MOCOCXXXYVI. Reverendiffimis ac reverendis in. Chriflo patribus & dominis facrofunilam generalem. [ynodum Bafileenfem reprafentantibus , uńiverfis earum- dem veftrarum reverendiffimarum paternitatum mandatis obedire , &c. paratus Fridericus ju- mor dux Aufirie_ Everendiifimi reverendique in Chrilto pa- tres & domini, literas. facrofancte fy- nodi Baüleenfis per venerabilem &: circuñ- ÓÜfpectum virum dominum Joannem de Pol- mar, decretorum dodorem eximium . facri palarii apoftolici caufarum auditorem , ac pre-D invitati fuimus, talli facri conclü Bafileenfs orarorem, cum ca qua dccuit reverentia accepi, una cum e- jufdem zudiroris legal relatione fubfecuta . Ad que omnia tamquam humilis & obediens fanCte matris ecclefie filius & princeps catho- licus fatebor animum habere difpofitum & in- clinatum. Quia vero adeo noviter regimen & gubernationem principatuum ac dominiorum meorum exro adeptus , reftanr adhuc certa ju- xa per me expetenda, quoram aliqua cccle- fiam * Gurzen. ipfiufque caftra , & me advo- catum diæ ecclefæ, patrie quoque princi- pem ac protectorem conünguut. Qua de re, ' & propter alias caufas utilitatem. dicte eccic- nobis veridice relatum extitit, quanta cura; quanta folertia, quanra denique vigilantia im- præfentiarum incumbiris circa ea quie ad ec- clefia Dei reformationem , hewrefüm extirpa- onem, & pacem inter feculi principes com- ponendam, maxime faciunt , & quemadmodum eiiam toto peclore operam datis, ut non fo- ium Bohemorum unio, quam Deo auxilian- te acerrimis difputationibus, & indefeffs in- audirifQue laboribus procuraftis, concludatur , fed ctiam ut Graecorum reductio diu a. Chri- füano populo maxima cum aviditate expeti- ta feliciter fiat, non modo alacres, fed divi- no infuper ( ut putamus ) quopiam nuntio ut quamvis non fimus ab hujufmodi rerum dificillimarum laqueis om- nino expediti, vellemus ulterius *. morari lau- * ferre non morari > dabile illud diu mente nofira agitatum pro- pofirum parere. Cupientes igitur tot & ran- torum operum bonorum , quorum gloriofus eft fructus , participes fieri, quod vos, qui in vinea domini affidue laboratis, apud wier- num illum luminum Patrem & rerum om- nium condirorem confecuturi eflis, legationem noftram omni auctoritate infignem ad facratit- fimum cotum veftrum mittere decrevimus , ut fi totius diei pondus & =ftus non portavi- mus, faltem bonam magnamque ejus partem aliquam fuftineamus, qua poffimus divina cle- fie potiffime refpicientes , przfato oratori ve-Ementia fuffragante, cum his qui in operando ftro limpidius explicaras | cxpedicns . vifum fuerat negotii hujufmodi executionem differcn- dam, ipfofgue fuper dicto epiicopatu fibi ad. verfautes , ad iflas Auftrie partes convocan- dos (ub fpe pcroprimæ pacis ac perficiendę compolicionis : Xx detuper reverendo in Chri- fto patri domino Joanni dicte ecclefie epifcopo literas meas tranfmitto de præfenti . Quocirca paternitates veftras accuratius deprecor, qua- tenus przíato domino epifcopo indilare adve- niendi favorabiliter dignentur licentiam im- Concil. General. Tom. XXIX. primi fucrunt, efficaciter in ipfa vinea Jabo- rare, voflque pro viribus ad optarifmam il- lam ac felicem Grxcorum adipifcendam redu- €ionem juvarc. Quam quidcm tum ad divi- ni cultus amplificationem ad ipforum falutcin & .concordiam, tum ad veflri fempiternam memoriam immarcefcibilemque coronam im- mortalitari perpetuo coníecrandam., pernecef- fariam arbitramur. fam autem dele@i funt vi- ri illi, quibus bec provincia eft committen- da. Literas & nuntios praterea. in omnes par- Rr z tes E * e[fet 

Strana 630
629 CONCILII BASILEENSIS. 636 pteremus itetum Gt roparemus ut omnes dif-Á partiri. Spiritus fanélus, in cnjus eflis ne- cultates velitis ex medio tollere; &t omni- modam diligentiam adhibere ad con(umma- tionem hujus divini negotii. Nunc enim mul- ti tractatus & legationes ab utraque parte ad talem terminum cum gratia Dei devenerunt, ut non indigerent aliquo alio, niG executio- ne fola & progreffu reali, & cum effeQu. Et procul dubio confidimms , quod veftre reve- rendifimæ paternitates fic facient, & bono principio optimum finem apponent. Talem au- tem intentionem noftram, quam X muitis aliis ex caufis juftis habemus, & propter ve- firam petitionem multo clariorem & ferven- riorem habemus, a venerabili Henrico Menger mine congregati, ad fuę fancdte ecclefie utili- tatem vos feliciter dirigat & confervet. Datum in Nova civitate die tertio menfis Martii; anno domini millefmo quadringente- fimo trigefimofexto . CI. Litera Regis Aragonum Mifa concilio , letta in congregatione generali in vigilia pafcha 7. menfis Aprilis MCCCOX XXVI. Sacrofantle generali fynodo Bafleenfi, in Spi- ritu fančlo legitime congregate, univerfalem uno dicteram ambafiatorum veftrorum latius B . ecciefiam reprefentarri , cjuflem fantte eccle- & particularius fcient veftræ reverendiffimæ paternitates; qui eifdem paternitatibus & de aliis ad iftud propofitrum attinentibus referet. Nos vero femper ad'omnes honeftas & ratio- nabiles petitiones paratos effe & fore veftre teverendiffimæ paternitates agnofcant . Datum Confítantinopoli, anno domini mil- lefimo quadringentefimo trigefíimoquinto, die vigefimofexto Novembris . C. Züera Ducis Friderici Junioris. Atflris miffa con- fie Dei humilis & devorus filius Alphonfus Dei gratia rex Aragonum , Sicilieque citra & ultra. Pharum., Acrarifima fynodo in Spiritu fantto legi- time congregata, longum nos defiderium tenuit, ut folemnes ad vos oratores mittere- mus. Quod profecto u: debitum fuiffet, diu * eft executioni mandatum, nifi nos quem- admodum toti orbi notum eft, prepediti fuif femus. Hoc itaque tam fànctum propofitum e manibus rerum maximarum quidam cumu- lus nexu pene indiffolubili devinctus, non vo- luntas , quz, tefle Dco , femper ad hoc no- cilio, letta in generali congregatione. die Ve- C bis ardens foit, extorfit. Nuuc autem quia nens 37. Marni MOCOCXXXYVI. Reverendiffimis ac reverendis in. Chriflo patribus & dominis facrofunilam generalem. [ynodum Bafileenfem reprafentantibus , uńiverfis earum- dem veftrarum reverendiffimarum paternitatum mandatis obedire , &c. paratus Fridericus ju- mor dux Aufirie_ Everendiifimi reverendique in Chrilto pa- tres & domini, literas. facrofancte fy- nodi Baüleenfis per venerabilem &: circuñ- ÓÜfpectum virum dominum Joannem de Pol- mar, decretorum dodorem eximium . facri palarii apoftolici caufarum auditorem , ac pre-D invitati fuimus, talli facri conclü Bafileenfs orarorem, cum ca qua dccuit reverentia accepi, una cum e- jufdem zudiroris legal relatione fubfecuta . Ad que omnia tamquam humilis & obediens fanCte matris ecclefie filius & princeps catho- licus fatebor animum habere difpofitum & in- clinatum. Quia vero adeo noviter regimen & gubernationem principatuum ac dominiorum meorum exro adeptus , reftanr adhuc certa ju- xa per me expetenda, quoram aliqua cccle- fiam * Gurzen. ipfiufque caftra , & me advo- catum diæ ecclefæ, patrie quoque princi- pem ac protectorem conünguut. Qua de re, ' & propter alias caufas utilitatem. dicte eccic- nobis veridice relatum extitit, quanta cura; quanta folertia, quanra denique vigilantia im- præfentiarum incumbiris circa ea quie ad ec- clefia Dei reformationem , hewrefüm extirpa- onem, & pacem inter feculi principes com- ponendam, maxime faciunt , & quemadmodum eiiam toto peclore operam datis, ut non fo- ium Bohemorum unio, quam Deo auxilian- te acerrimis difputationibus, & indefeffs in- audirifQue laboribus procuraftis, concludatur , fed ctiam ut Graecorum reductio diu a. Chri- füano populo maxima cum aviditate expeti- ta feliciter fiat, non modo alacres, fed divi- no infuper ( ut putamus ) quopiam nuntio ut quamvis non fimus ab hujufmodi rerum dificillimarum laqueis om- nino expediti, vellemus ulterius *. morari lau- * ferre non morari > dabile illud diu mentre noflra agitatum. pro- pofirum parcere. Cupientes igitur tot & ran- torum operum bonorum , quorum gloriofus eft fructus , participes fieri, quod vos, qui in vinea domini affidue laboratis, apud wier- num illum luminum Patrem & rerum om- nium condirorem confecuturi eflis, legationem noftram omni auctoritate infignem ad facratit- fimum cotum veftrum mittere decrevimus , ut fi totius diei pondus & =ftus non portavi- mus, faltem bonam magnamque ejus partem aliquam fuftineamus, qua poffimus divina cle- fie potiffime refpicientes , przfato oratori ve-Ementia fuffragante, cum his qui in operando ftro limpidius explicaras | cxpedicns . vifum fuerat negotii hujufmodi executionem differcn- dam, ipfofgue fuper dicto epiicopatu fibi ad. verfautes , ad iflas Auftrie partes convocan- dos (ub fpe pcroprimæ pacis ac perficiendę compolicionis : Xx detuper reverendo in Chri- fto patri domino Joanni dicte ecclefie epifcopo literas meas tranfmitto de præfenti . Quocirca paternitates veftras accuratius deprecor, qua- tenus przíato domino epifcopo indilare adve- niendi favorabiliter dignentur licentiam im- Concil. General. Tom. XXIX. primi fucrunt, efficaciter in ipfa vinea Jabo- rare, voflque pro viribus ad optarifmam il- lam ac felicem Grxcorum adipifcendam redu- €ionem juvarc. Quam quidcm tum ad divi- ni cultus amplificationem ad ipforum falutcin & .concordiam, tum ad veflri fempiternam memoriam immarcefcibilemque coronam im- mortalitari perpetuo coníecrandam., pernecef- fariam arbitramur. fam autem dele@i funt vi- ri illi, quibus bec provincia eft committen- da. Literas & nuntios praterea. in omnes par- Rr z tes E * e[fet 

Strana 631
631 APPENDI X PRIMA 632 tes noffras nuper deflinavimus, ac alias etiam A stris paternitatibus digniffmnis cum proma vo noviter duximus destinandas. Quibus omues reverendos Sc venerabiles prelatos plurimof- que facrarnm literarum eximios interpretes, demum canonum 2c civilis fapientiz infignes doCores hortamur, & quantum in nobis est, compellimus, nt pro tam pio negotio facilius confummando brevi ad vos proficifcantur: nec longa certe mora temporis contrahetur, quin noftra ipfa legatio, que ire propediem habe- bit, vobifcum fit. Simile quoque erij de his, de quibus fupra diximus. $i quid autem aliud fuerit, quod pro Dei ecclefia westrique ítabi- Xitate & confervatione amplius facere poteri- mus, iliud gratiffüino animo perficiemus , luntate in fingulis complaceudi. Datum Vienne die octavo saen(üs Marti, anno domini millefhno quadringentefimo tri- gefimofexto , EPISTCLEÆ DIVERSORUM AD DIVERSOS NE CONCILIO BASILEENSI Aut de negotiis ad concilium illud fpectanti- B bus, tractantes , hic feorfum conigestę „ & Datum in nostra civitate Gajetę , die octa- vo Marti, anno a nativitate domini znillefi- mo quadringentcfimo trigefimofexto . Rex Alphonfus. CI. Epiftola Ducis Alberti ито’ та concilio , della im generali congregotione die Veneris 30. Мапи MCCCCEXXVI. Reverendiffimis in Chrifo patribus ac dominis juxta datas ipfarum , quantum ex ipfis ad-. verti potuir , digestæ, CIE Litera A Bohemis Confulibus civitatis Egrenfes. tranfmiffa , Honorabilibus G* cireumfpetlis dominis dv coufulé- $us ciouatis Egrenfis magiftri civivm & come Jules majoris civitatis Pragenfss . Ervitium nostrÜrm, juxta prefentis curfus qualitatem , vobis circumfpectis & pruderi- unboerffs, in facrofantta generali Dafileenff C tibus amicis intimamus & motificamus, quo- fynodo , in Spiritu [antio legitime congrega- tis, univerfalem ecclefiam | reprefentantibus , dominis € amicis cariffmis Albertus Dei gran Ha dux Aufirie, marchiogue Moravie, ] » Everendiffimi patres 2t domini amici ca- U riffimi , devota recommendaüone pre- mifla , íanctum vifitationis & reformationis opus in dicecefi Patavienfi, & dominiis meis , reverendis in Christo patribus domino epif- copo (lostantienfi provincie Rothormagenfis , fuifque collegis in Bohemiam legatis per f(a- crum Bafileenfe concilium , ad precum mea- rum instantiam deyoram, injunctum pruden- ter, & rcvera multum accurate inchoatum, continuatur in dies adeo feliciter, estque jam in mules iocis patratum tam amabili- ter, quod omni dubio ceffante in utroque statu facis Gc exemplis, ut opera eviden- ter demonstrant, uberrimus inde fequetur fructus, Affurgo igitur, Deo qui hoc fan- €tum opus infpiravit , nec minus vestro fan- fto ceetui, graparum actiones devota mente referendo . Petens denique humiliter, G for- te aliqui tam íancto operi tamgue falubri non faventes : vifitationem & reformationem hujufmodi extinguere aut impedire conaren- tur, quod tales contra praefatam fanctam commiffionera cum exaudictionis affedu vel modo omnes in una generali congregatione jam apud nos constituti domini milites, tezr- rigene honorabiles , civitates, & communita- tes fæculares & fpirituales, concorditer deli- beravimus, & finaliter in. hoc xnanemus, quod. ad conciBum Bafileenfe, tamquam ad pnbli- cam & fecuram audientiam , mittere volumus nuntios nostros fpiriruales & fæculares, qui jam ad eumdem tranfitum electi fanc. & dona- S. Avertat hoc Deus, ne bonum, quod diu defideravimus , & ad quod jam ostium apere tum est, clato animo rontemnamus: fed pa- rati fimus, falvis tamen quibufdam affecura- tionibus, justiGam Dci omnipotentis, in quam Dnos locamus, coram omni Christianitzte con- fitesi. Hac tamen conditione adjecta, wt eif- dem perlonis ad eumdem tranfiram depuratis talis fecuritas procuretur & donetur, ut tran- fire ad ipfum concilium , ibidem stare, & ad nos redire valeant falvi &t fecuri, abfque Iz. fione pezfonarum fuarum & honoris, & alia- rum rerunr quarumcumque. Xt ideo cum nun- tiis a concilio ad Nurembergam miflis defide- ramus convenire in civitate vestra, ubi de mo- do affecurationis Gt aliis necefftatibus nostris intendimus ere tenus loqui cum eifdem , quem- admodum ex literis eifdem nuntiis per nos di- reCis, quàrum copiam vobis tranfmittimus , hec & cetera que ab eis petimus clare intel- effecu non admirtatis. Verum , patres reve- X ligere poteritis. Affectuofius instanterque ro- rendiffimi, ( ut fine circutione loquat ) ve- stras certifico paternitates , quod in vifitatio- nis Gv reformationis prememoratarum profę- cutione nihil aliud quaerit , nii Deo præci- pue obfequi, & deinde perfonas ^ vifitandas a longo tempore ( quod doienter refero ) multum collapfas , ad statum reduci conve- nicntem, Nec est qui veridicé dicere: poffit > . quod in vifitatione & reformatione praedictis alicujus lucrum feu commodum privatum quovis queratur modo. Recommendo me ye- gamus, ut guemadmodum in hac re, que vergit ad laudem Dei, utilitatem communem, & pacificationem Christianitatis, exhibuistis , & vos, bono initio premiffo, impigre iabo- Fastis & perdurastis ufque buc, ita perdurare .Velitis , fcientes quia merces promittitur inci pientibus, fed perfeverantibus exhibetur. R65 gamus eriam, ut literas ipfas cum vestro nun- tio dirigere velitis Nurembergam , Etiam defi- deramus , instanterque rogamus , quatenus civi- tatibus feu oppidis fubfcriptis, Pilfem, Svvam- berg» 

Strana 632
631 APPENDI X PRIMA 632 tes noffras nuper deflinavimus, ac alias etiam A stris paternitatibus digniffmnis cum proma vo noviter duximus destinandas. Quibus omues reverendos Sc venerabiles prelatos plurimof- que facrarnm literarum eximios interpretes, demum canonum 2c civilis fapientiz infignes doCores hortamur, & quantum in nobis est, compellimus, nt pro tam pio negotio facilius confummando brevi ad vos proficifcantur: nec longa certe mora temporis contrahetur, quin noftra ipfa legatio, que ire propediem habe- bit, vobifcum fit. Simile quoque erij de his, de quibus fupra diximus. $i quid autem aliud fuerit, quod pro Dei ecclefia westrique ítabi- Xitate & confervatione amplius facere poteri- mus, iliud gratiffüino animo perficiemus , luntate in fingulis complaceudi. Datum Vienne die octavo saen(üs Marti, anno domini millefhno quadringentefimo tri- gefimofexto , EPISTCLEÆ DIVERSORUM AD DIVERSOS NE CONCILIO BASILEENSI Aut de negotiis ad concilium illud fpectanti- B bus, tractantes , hic feorfum conigestę „ & Datum in nostra civitate Gajetę , die octa- vo Marti, anno a nativitate domini znillefi- mo quadringentcfimo trigefimofexto . Rex Alphonfus. CI. Epiftola Ducis Alberti ито’ та concilio , della im generali congregotione die Veneris 30. Мапи MCCCCEXXVI. Reverendiffimis in Chrifo patribus ac dominis juxta datas ipfarum , quantum ex ipfis ad-. verti potuir , digestæ, CIE Litera A Bohemis Confulibus civitatis Egrenfes. tranfmiffa , Honorabilibus G* cireumfpetlis dominis dv coufulé- $us ciouatis Egrenfis magiftri civivm & come Jules majoris civitatis Pragenfss . Ervitium nostrÜrm, juxta prefentis curfus qualitatem , vobis circumfpectis & pruderi- unboerffs, in facrofantta generali Dafileenff C tibus amicis intimamus & motificamus, quo- fynodo , in Spiritu [antio legitime congrega- tis, univerfalem ecclefiam | reprefentantibus , dominis € amicis cariffmis Albertus Dei gran Ha dux Aufirie, marchiogue Moravie, ] » Everendiffimi patres 2t domini amici ca- U riffimi , devota recommendaüone pre- mifla , íanctum vifitationis & reformationis opus in dicecefi Patavienfi, & dominiis meis , reverendis in Christo patribus domino epif- copo (lostantienfi provincie Rothormagenfis , fuifque collegis in Bohemiam legatis per f(a- crum Bafileenfe concilium , ad precum mea- rum instantiam deyoram, injunctum pruden- ter, & rcvera multum accurate inchoatum, continuatur in dies adeo feliciter, estque jam in mules iocis patratum tam amabili- ter, quod omni dubio ceffante in utroque statu factis Gc exemplis, ut opera eviden- ter demonstrant, uberrimus inde fequetur fructus, Affurgo igitur, Deo qui hoc fan- €tum opus infpiravit , nec minus vestro fan- fto ceetui, graparum actiones devota mente referendo . Petens denique humiliter, G for- te aliqui tam íancto operi tamgue falubri non faventes: viütationem & reformationem hujufmodi extinguere aut impedire conaren- tur, quod tales contra praefatam fanctam commiffionera cum exaudictionis affedu vel modo omnes in una generali congregatione jam apud nos constituti domini milites, tezr- rigene honorabiles , civitates, & communita- tes fæculares & fpirituales, concorditer deli- beravimus, & finaliter in. hoc xnanemus, quod. ad conciBum Bafileenfe, tamquam ad pnbli- cam & fecuram audientiam , mittere volumus nuntios nostros fpiriruales & fæculares, qui jam ad eumdem tranfitum electi fanc. & dona- S. Avertat hoc Deus, ne bonum, quod diu defideravimus , & ad quod jam ostium apere tum est, clato animo rontemnamus: fed pa- rati fimus, falvis tamen quibufdam affecura- tionibus, justiGam Dci omnipotentis, in quam Dnos locamus, coram omni Christianitzte con- fitesi. Hac tamen conditione adjecta, wt eif- dem perlonis ad eumdem tranfiram depuratis talis fecuritas procuretur & donetur, ut tran- fire ad ipfum concilium , ibidem stare, & ad nos redire valeant falvi &t fecuri, abfque Iz. fione pezfonarum fuarum & honoris, & alia- rum rerunr quarumcumque. Xt ideo cum nun- tiis a concilio ad Nurembergam miflis defide- ramus convenire in civitate vestra, ubi de mo- do affecurationis Gt aliis necefftatibus nostris intendimus ere tenus loqui cum eifdem , quem- admodum ex literis eifdem nuntiis per nos di- reCis, quàrum copiam vobis tranfmittimus , hec & cetera que ab eis petimus clare intel- effecu non admirtatis. Verum , patres reve- X ligere poteritis. Affectuofius instanterque ro- rendiffimi, ( ut fine circutione loquat ) ve- stras certifico paternitates , quod in vifitatio- nis Gv reformationis prememoratarum profę- cutione nihil aliud quaerit , nii Deo præci- pue obfequi, & deinde perfonas ^ vifitandas a longo tempore ( quod doienter refero ) multum collapfas , ad statum reduci conve- nicntem, Nec est qui veridicé dicere: poffit > . quod in vifitatione & reformatione praedictis alicujus lucrum feu commodum privatum quovis queratur modo. Recommendo me ye- gamus, ut guemadmodum in hac re, que vergit ad laudem Dei, utilitatem communem, & pacificationem Christianitatis, exhibuistis , & vos, bono initio premiffo, impigre iabo- Fastis & perdurastis ufque buc, ita perdurare .Velitis , fcientes quia merces promittitur inci pientibus, fed perfeverantibus exhibetur. R65 gamus eriam, ut literas ipfas cum vestro nun- tio dirigere velitis Nurembergam , Etiam defi- deramus , instanterque rogamus , quatenus civi- tatibus feu oppidis fubfcriptis, Pilfem, Svvam- berg» 

Strana 633
$ Lows ob yerum . etiam * & ita univerfo ftatui regni. I CUTS o © verictátem & jdeo. 9 imal, 633 CONCILII BASILEENSIS. 634 berg, "Tenez, Blafyvich, Schauftein, Babef- A nuntiis veftris , quos ad civitatem noftrám cem , Olbopen, & ceteris omnibus regis refi- dentis patriis, literas veftras dirigere velitis, & cum eis practicare , ur nuntii noftri cam falvoconductu' & aliis quibufcumque neceffa- ris ita proyideantur, ut ad nos, vel alium guemeumque locum ab ambabus partibus de- putatum , fecure accedere poffint & recede- xe, quotiefcumque faerit opportunum. Datum Prage , feria quarta. poft feftum fan&i Matthie apoftoli , cundo, cv. anno trigefimofe- - Pragam duxezitis rranfmirtendos, de pari for-. ma aífecurationis providere prefíentibus polli- cemur, ut mutuz voluntates & promptius & facilius poffint partibns utrifque deferri, | Datum Prage , quarta. feria ante feftum pu- rificationis beate Virginis gloriofe. Cv. Alia Epiftola ab eifdem Pragenfibus confulibus civitatis - Nurembergenfis. tranfmiffc , Prudentibus & cireumfpettis viris magifiro ci- отт © juratis confulibus Civitatis N urember- Epifiola Mia a Pragenfibus ad nuntios facri B — genfis magifler civium & jurati confules civi- concihi Bafileenfis in Nuremberga confiftentes pro caufa Bohemorum . i Fenerabilibus & religiojis fratribus Joanni Ni- der priori domus predicatorum Bafileenfium , & Joannż Mulbrun. ordinis Ciftercienfis , nun- żiis fynodi Bafileenfis, fratribus dileitis, ma- gifler civium & confules jurati majors civi- tatis Pragenfis, i Blac pacis defideria ample&imur , cum fideli eorumdem ad vos & omnes Chri- fti fideles reciprocatione votorum , Nam hoc fummi & eterni Patris lex. clementix poftu- tatis Pragenfis , Dmirabilem fervitutem juxta temporis. e- xigentiam vobis , prudentes & circum- fpecti amici, premittentes , notificamus quod triplicatas literas a facro Bafileenfi concilio cum ea qua decuit reverentia nos recepiffe noveritis. Sed quia ralis degatio infignes non folum nos & communitatem civitatis noílre > fed etiam univerfos & (ingulos manentes ; nobiles , barones, milites, clientes, terrige- nà4s , civitates & communitates parti noftra adhzrentes tangit, concernit; quamobrem: pre- fatas literas nobis (ut prefertur) a facro con- lat, ut quod nobis, id etiam noftris proxi-C cilio preíentatas , divina favente clementia 2 mis rite optemus, Sane venerabilis Bafileenfis concilii dudum paginam pietatis oculatas ver- bis redundantem , & nunc veítram illi parem grata mente fufcepimus , utpote benedictionis femina, uberem fructum in virtute patientia allatura falutem . Et quia non modo nobis , Bohemie utrimque f{cribitur,, quamquam non omnibus, fed fortaffe tantum nobis fit eate- mms prafenratum : eapropter veítrz honorifi- centiæ perinde eo fucceffivo 'refpondemus , quod mox prima ejufdém concilii vifa epifto- la, barones , .proceręs & nobiles , nec non clerum & communitates regni noflri fcriptis & nuntiüs noftris avifavimus operole, quate- nus dominica. poft: feftum beata Morotheæ ventura: proxime ad civiratem noftram indila- 1e conveniant, congruum , falubre ac finale fuper eadem felici materia daturi refponfum ; ut quod omnes concernit, ctiam ab omnibus pariter & unanimiter comprobetur, Et quia tot & tantarum communitatum & perfonaram mulürudo, tum propter locorum diftantiam , tum etiam ob negotiorum * veritatem & pon- dus, non valuit repente congregari ; * quare honorificentiæ vefiræ folertiam obnixe depre- camur , in confpectu prefati concilii noftra prorogationis in refpondendo , aut oratores idoneos, zmittendo , moram non ex fegnitie in noílra generali congregatione , quae proxi- ma dominica рой feflum fanéle Dorothee qunc yenturż nofira in civitate celebrabitur , coram omnibus tam (æcularibus quam fpiri- tualibus notificare ac publicare intendimus : & quidquid rei ex unanimi orgnium confen- fu fuerit in eadem materia decifüm, prefato facro concilio ac vobis per noftras literas , quantocius potuerimus , intimare curabimus. Datum feria quarta ante feftum purifica- tionis, СМТ, D Reverendo in Chrifto Patri domini & LZ. Epifcopo Laufanenfi domino fuo fingulariffimo . Re pater & domine mi honoran- |. diffime , omnimoda recommendationc præmifla, præfentibus adjunguntur deliberata ecclefiæ Gallicanæ in concilio Bituricenfi; ubi perdigefte exarminanum eft negotium, vifis fa- cultatibus felicis recordationis domini Marti- ni, & approbationibus domin) nofti Kuge- nii, ac literis directis Bohemis, nec non & inflructionibus veflrarum paternitatum per fa- 'crum concilium vobis datis , iter arripiendo ad urbem: fucruntque duo jurilta & unns theologus deputati'in dicto concilio Bituri- aut quavis alia negligentia , fed premiffis ex Ecenfi, qui defenderent partem concilii gene- caufis admiflam excofaré, &, fi commode fie- ri poteft, in loco quo nunc efílis , ufque ad diem cathedrze beati Petri proximum , * fide- te & ( fperamus ) caritativum preftolari ref- ' ponfum literarum noftrarum bajulis, če nun- tiis ad honorificentiam veítram., quoties fue- rit opportunum , dirigendis affecurationem fuf- ficientem , ut tute queant ad vos accedere , ac in urbe veltre nunc manfionis demorari , & àd propria reverti, falvis perfonis, fama & rebus, procurare dignemini. Nam & nos ralis, ceteris omnibus pro diffolutione arguen- . tibus, & nihil de apicibus jurium divini vel humani credo utrobique prztermiffüum : & tandem, nemine difcrepante, omnes in unam convenerunt fententiam articulatim defcriptam. Sed quia rerum Veneticarum & guerrarum occupatio multos impedivit , nec deliberato- rum executio plena potuit fieri , maxime cum dominus cancellarius Francie , & alii regis confiliarii irent Divionem, cum quibus par- tim viam peregi, & die Jovis in cœna do- mini 

Strana 634
$ Lows ob yerum . etiam * & ita univerfo ftatui regni. Curo s © verictátem & jdeo. 9 imal, 633 CONCILII BASILEENSIS. 634 berg, "Tenez, Blafyvich, Schauftein, Babef- A nuntiis veftris , quos ad civitatem noftrám cem , Olbopen, & ceteris omnibus regis refi- dentis patriis, literas veftras dirigere velitis, & cum eis practicare , ur nuntii noftri cam falvoconductu' & aliis quibufcumque neceffa- ris ita proyideantur, ut ad nos, vel alium guemeumque locum ab ambabus partibus de- putatum , fecure accedere poffint & recede- xe, quotiefcumque faerit opportunum. Datum Prage , feria quarta. poft feftum fan&i Matthie apoftoli , cundo, cv. anno trigefimofe- - Pragam duxezitis rranfmirtendos, de pari for-. ma aífecurationis providere prefíentibus polli- cemur, ut mutuz voluntates & promptius & facilius poffint partibns utrifque deferri, | Datum Prage , quarta. feria ante feftum pu- rificationis beate Virginis gloriofe. Cv. Alia Epiftola ab eifdem Pragenfibus confulibus civitatis - Nurembergenfis. tranfmiffc , Prudentibus & cireumfpettis viris magifiro ci- отт © juratis confulibus Civitatis N urember- Epifiola Mia a Pragenfibus ad nuntios facri B — genfis magifler civium & jurati confules civi- concihi Bafileenfis in Nuremberga confiftentes pro caufa Bohemorum . i Fenerabilibus & religiojis fratribus Joanni Ni- der priori domus predicatorum Bafileenfium , & Joannż Mulbrun. ordinis Ciftercienfis , nun- żiis fynodi Bafileenfis, fratribus dileitis, ma- gifler civium & confules jurati majors civi- tatis Pragenfis, i Blac pacis defideria ample&imur , cum fideli eorumdem ad vos & omnes Chri- fti fideles reciprocatione votorum , Nam hoc fummi & eterni Patris lex. clementix poftu- tatis Pragenfis , Dmirabilem fervitutem juxta temporis. e- xigentiam vobis , prudentes & circum- fpecti amici, premittentes , notificamus quod triplicatas literas a facro Bafileenfi concilio cum ea qua decuit reverentia nos recepiffe noveritis. Sed quia ralis degatio infignes non folum nos & communitatem civitatis noílre > fed etiam univerfos & (ingulos manentes ; nobiles , barones, milites, clientes, terrige- nà4s , civitates & communitates parti noftra adhzrentes tangit, concernit; quamobrem: pre- fatas literas nobis (ut prefertur) a facro con- lat, ut quod nobis, id etiam noftris proxi-C cilio preíentatas , divina favente clementia 2 mis rite optemus, Sane venerabilis Bafileenfis concilii dudum paginam pietatis oculatas ver- bis redundantem , & nunc veítram illi parem grata mente fufcepimus , utpote benedictionis femina, uberem fructum in virtute patientia allatura falutem . Et quia non modo nobis , Bohemie utrimque f{cribitur,, quamquam non omnibus, fed fortaffe tantum nobis fit eate- mms prafenratum : eapropter veítrz honorifi- centiæ perinde eo fucceffivo 'refpondemus , quod mox prima ejufdém concilii vifa epifto- la, barones , .proceręs & nobiles , nec non clerum & communitates regni noflri fcriptis & nuntiüs noftris avifavimus operole, quate- nus dominica. poft: feftum beata Morotheæ ventura: proxime ad civiratem noftram indila- 1e conveniant, congruum , falubre ac finale fuper eadem felici materia daturi refponfum ; ut quod omnes concernit, ctiam ab omnibus pariter & unanimiter comprobetur, Et quia tot & tantarum communitatum & perfonaram mulürudo, tum propter locorum diftantiam , tum etiam ob negotiorum * veritatem & pon- dus, non valuit repente congregari ; * quare honorificentiæ vefiræ folertiam obnixe depre- camur , in confpectu prefati concilii noftra prorogationis in refpondendo , aut oratores idoneos, zmittendo , moram non ex fegnitie in noílra generali congregatione , quae proxi- ma dominica рой feflum fanéle Dorothee qunc yenturż nofira in civitate celebrabitur , coram omnibus tam (æcularibus quam fpiri- tualibus notificare ac publicare intendimus : & quidquid rei ex unanimi orgnium confen- fu fuerit in eadem materia decifüm, prefato facro concilio ac vobis per noftras literas , quantocius potuerimus , intimare curabimus. Datum feria quarta ante feftum purifica- tionis, СМТ, D Reverendo in Chrifto Patri domini & LZ. Epifcopo Laufanenfi domino fuo fingulariffimo . Re pater & domine mi honoran- |. diffime , omnimoda recommendationc præmifla, præfentibus adjunguntur deliberata ecclefiæ Gallicanæ in concilio Bituricenfi; ubi perdigefte exarminanum eft negotium, vifis fa- cultatibus felicis recordationis domini Marti- ni, & approbationibus domin) nofti Kuge- nii, ac literis directis Bohemis, nec non & inflructionibus veflrarum paternitatum per fa- 'crum concilium vobis datis , iter arripiendo ad urbem: fucruntque duo jurilta & unns theologus deputati'in dicto concilio Bituri- aut quavis alia negligentia , fed premiffis ex Ecenfi, qui defenderent partem concilii gene- caufis admiflam excofaré, &, fi commode fie- ri poteft, in loco quo nunc efílis , ufque ad diem cathedrze beati Petri proximum , * fide- te & ( fperamus ) caritativum preftolari ref- ' ponfum literarum noftrarum bajulis, če nun- tiis ad honorificentiam veítram., quoties fue- rit opportunum , dirigendis affecurationem fuf- ficientem , ut tute queant ad vos accedere , ac in urbe veltre nunc manfionis demorari , & àd propria reverti, falvis perfonis, fama & rebus, procurare dignemini. Nam & nos ralis, ceteris omnibus pro diffolutione arguen- .tibus, & nihil de apicibus jurium divini vel humani credo utrobique prztermiffüum : & tandem, nemine difcrepante, omnes in unam convenerunt fententiam articulatim defcriptam. Sed quia rerum Veneticarum & guerrarum occupatio multos impedivit , nec deliberato- rum executio plena potuit fieri , maxime cum dominus cancellarius Francie , & alii regis confiliarii irent Divionem, cum quibus par- tim viam peregi, & die Jovis in cœna do- mini 

Strana 635
© fovse, Bali. lez , necne, $ gu Raum. 635 APPENDIX PRIMA 636 mini hanc civitatem intravi; ea propter , quia À cilio ecclefiæ Galflicanæ, quod inevitabili ne- parum eft deliberare, niá deliberatorum exe- cutio fequarur , ante difceffum ex Bituris u- nanimiter elegimus dominum meum Aurelia- nenfem epifcopum , utriufque juris doctorem , regifque confiliarium , qui praemifhs omnibus interfuit, & laudabilifime (e geffit, concilio- que devotifime afficityr , & hic debebat ire ad regem pro executione pratacta. Idemque prefatus dominus Aurelianenfis & ego ferio- fe in Ifolduno fabhato in vigilia Ramifpal- marum locuti fumus cum domino cancellario Francie , & quibufdam aliis regis coufiliariis, deliberata a noflris eis rcferentes , & illa gra- tiflima habuerunt. Sed circa executionem ni- hil agi potet, donec poft reprcffum eorum B concilii domini de tractam pacis, quam annuat altiffunus: & ut ea exprimam plene , que Jpero fecurura, non venict credo in recidivam queftionem , fi concilium eit celebrandum * vel ne Baf- lem, X od ftatim , quia hoc conclufum eft: fed credo , alia fet conventio prelatorum Gallia: in łoco huic vicino , ubi agetur de traflandis in concilio generali, & neccffariis ecclefie Callicane , & inde omnes progre- dientur ad concilium Bafileente. Unicors enim Bituris fuit fententia , quod fufficiebat ibi ec- elefiam Callicanam firmare cum concilio inc- vitabiliter Ba(ilee celebrando. fn reformatio- ne enim upiverfalis ccclefiz multe particula- ceffitate celebrandum eft, nihil poffem agere fractuofe , nec mihi effer honeftam dirigere eum contra deliherata mea propria: & ideo de dircctione 1»ca non confideret , & fcribam quod apud regem non proficeret ; unde plu- rimum turbatus eit, & etiam fcripfi aliquibus prelatis, per quos debet tranfire , & credo fi- milia inveniet refponfa , Expotui etiam eidem . quod quidam domini cardinales in diffolutio- ne nomina, concilio de pre(enti adherent , vifa facii neceflitate: & quod ina fado cir- cumventi affenfum difolutioni præbcbant , nunc veraeiter informati eamdem diffolutio- nem revocant. Suafi infuper celebrationem nofiri pape honori accedere , tanUs aucloritatibus & maxime foa approba- tione laudabili approbati , & cum de fide a- gerctur & difcrimine Germaniz, iple fidei do- €or & Germenus non debebat in propofitis perliftere . Relatum eft. domino. cancellario Francic , mihi & aliis; quod quidam amba- fatores regi , qui nunc in Urbe fuerunt , ha- bitis promotionibus aut eifdem promiifis , fe fecerunt fortes quod rex diffolurioni adhære- bit. Sed dominus cancellarius. mihi promifit folide flare & repellere. clavum clavo dictis ambafiatoribus. Ego ctiam non timebo, fed exaltabo vocem fuper tecta , dum locus ade- rit: & fpero quod di&i ambafiatores fuis de- res tangentur : & fi exprefla ibi fuiffet practi-C liberabunt. quomodo rem conclufam in novam ca reformationis, fortafle adhafiilent diffolu- tioni. Et fi Rex pacificus pacifque auctor pa- cem inter regem «& dominum meum Durgun- diæ propitiatus mifericorditer tribucrit , quod largiatur ex raiferationibus fuis, quarum ncn efl. numerus , tanc ecclefía Gallicana neceffa- rio folemnis convcniet : fcd non eft dubitan- dum quod iíta conventio fiet breviter, & ad gloriam concilii generalis , & exiflenuum in codem . Ele@us fum irc ad arbem in contra- di&dione mea multa, ignorantiam , inexpe- ricntiam. & slum, qui contrarius multum eft corpori meo , opponens: fed vidus inftantia onus accepi. Nec univerfie aut Gallicane ec- deducent quæftionem: quia munera fumpta li- gant, omnefque fequunrur munera & retribu- tiones. Si non fallor, expedir, immo & necef- fc eft, & concilio generali plus utile , tefie Deo non dico ex laude mca , quod hic rema- neam, quam quod vadam ad concilium . Fron- tc enim aperta refiftam in facies dictorum am- bafiatorum: & ideo hic decertando pro con- cilio , placeat eidem me babere pro prafen- te. Etiamfi me oporteat jre ad papam, far- cinnlas parare & injuncta expedire opus erii. Major mihi quies effer concilio adefle quan: æftivo temporc equitare ad Urbem: & major fuit mihi expenfa in via , quam fuiffet in con- ciefíie perfonam meam infructuofam dctuit de-D cilio : fed nec perfong nec burfz parcam . negare . Hac pollicitatione per me ultronee praemiffa, quod nunquam translationem aut promotionem quamcumque procurabo , aut in- je&am accepiabo . Conciufa predicta parla- mento regio & fingulis univerfitatibus ac pre- laris obedientiz rcgis tranfmifía funt, ut om- nino omnes firmati fint in. conventione futura ecclefiæ Сай сапе 3 & fi quifquam vellet fu- Ícitare querelam , refpondebitur, A&um eft, ne agas. Magifter Joannes.de Monte magitler in theologia , canonicus Leodienfs ,, domini nolftri papa cubicularius, bullas ‚ex parte ejuß- dem mihi przedencavic translationis concilii , ubi mihi mandatur pro me & provincia, tam ldem magifler Joannes de Monte refponfa mea intimavit pape per proprium nuntium , qui abhinc Veneris poft pafcha iter arripuit. Scripferam etiam dominis meis l'othomagenfi čz Arelatenfi deliberata ecclefíe Gallicanz an- te pafcha , ut nota effet conclufio in Urbe. Salva correcüone facri concilii , credo quod expcdit cum multa manfuetudine tractare do- minum noftrum papam , qui caput eft eccle- fic , & depreffo capitc arida vel infructuofa manent membra. Cancilium enim coepit 2 mo- deftia , © femper modeflius agere poterit. Hæc pro tanto dico , quia idem magifter Jo- annes caufam dcdit loquendi . Sed refpondi pro exemptis quam mon exemptis, ut loco &E quod ecclefia non efl ficut fynagoga ad Fi- {строке concilio translato interfimus. Prafen- tavit etiam unum breve fub figno Pifcatoris : nec non & literas quorumdam dominorum cardinalium in diffolutione nominarorum : & concludebat fanclam & neceflariam diffolutio- nem , & quod cum dirigerem in agendis . Refpondi quod tota intentione ferviam papz , eroque adjutor fui papatus, & ad confervan- dum regalia fan&i Petri in ejus perfonam , ut mea profellio & immediata {ubjedtio exige- bant: fed re conclufa confilio generali in con» lium Dei, qui bona opera operatus ef , & propterea voluerunt eum fapidare. Nec eft fi- cut de Joanne XXIIL cum vita ejus fit commendabilis , & íine exceptione quacum- quc . Agebat infuper idem magifler Joan- £ sit a Aufum præbetur Bohemis dicere ecclefiam.n! a fua facie aufugifle , & panis ibi cariftiam effe , cum pro viu hominis , pro pa- ne dumtaxat , neceffariii fint viginti floreni aut papales , locufque Avinionenfis inter re. gnum Note guod eit atchiepifcopue Lagdurenfis vitem Баре» exceptions ef- - A. e. c commenda» ncs de translatione concili ad Avinionem . bilem. 5 ferie , вт. # forse ad very fantibuso 

Strana 636
© fovse, Bali. lez , necne, $ gu Raum. 635 APPENDIX PRIMA 636 mini hanc civitatem intravi; ea propter , quia À cilio ecclefiæ Galflicanæ, quod inevitabili ne- parum eft deliberare, niá deliberatorum exe- cutio fequarur , ante difceffum ex Bituris u- nanimiter elegimus dominum meum Aurelia- nenfem epifcopum , utriufque juris doctorem , regilque confiliarium , qui praemifhs omnibus interfuit, & laudabilifime (e geffit, concilio- que devotifime afficityr , & hic debebat ire ad regem pro executione pratacta. Idemque prefatus dominus Aurelianenfis & ego ferio- fe in Ifolduno fabhato in vigilia Ramifpal- marum locuti fumus cum domino cancellario Francie , & quibufdam aliis regis coufiliariis, deliberata a noflris eis rcferentes , & illa gra- tiflima habuerunt. Sed circa executionem ni- hil agi potet, donec poft reprcffum eorum B concilii domini de tractam pacis, quam annuat altiffunus: & ut ea exprimam plene , que Jpero fecurura, non venict credo in recidivam queftionem , fi concilium eit celebrandum * vel ne Baf- lem, X od ftatim , quia hoc conclufum eft: fed credo , alia fet conventio prelatorum Gallia: in łoco huic vicino , ubi agetur de traflandis in concilio generali, & neccffariis ecclefie Callicane , & inde omnes progre- dientur ad concilium Bafileente. Unicors enim Bituris fuit fententia , quod fufficiebat ibi ec- elefiam Callicanam firmare cum concilio inc- vitabiliter Ba(ilee celebrando. fn reformatio- ne enim upiverfalis ccclefiz multe particula- ceffitate celebrandum eft, nihil poffem agere fractuofe , nec mihi effer honeftam dirigere eum contra deliherata mea propria: & ideo de dircctione 1»ca non confideret , & fcribam quod apud regem non proficeret ; unde plu- rimum turbatus eit, & etiam fcripfi aliquibus prelatis, per quos debet tranfire , & credo fi- milia inveniet refponfa , Expotui etiam eidem . quod quidam domini cardinales in diffolutio- ne nomina, concilio de pre(enti adherent , vifa facii neceflitate: & quod ina fado cir- cumventi affenfum difolutioni præbcbant , nunc veraeiter informati eamdem diffolutio- nem revocant. Suafi infuper celebrationem nofiri pape honori accedere , tanUs aucloritatibus & maxime foa approba- tione laudabili approbati , & cum de fide a- gerctur & difcrimine Germaniz, iple fidei do- €or & Germenus non debebat in propofitis perliftere . Relatum eft. domino. cancellario Francic , mihi & aliis; quod quidam amba- fatores regi , qui nunc in Urbe fuerunt , ha- bitis promotionibus aut eifdem promiifis , fe fecerunt fortes quod rex diffolurioni adhære- bit. Sed dominus cancellarius. mihi promifit folide flare & repellere. clavum clavo dictis ambafiatoribus. Ego ctiam non timebo, fed exaltabo vocem fuper tecta , dum locus ade- rit: & fpero quod di&i ambafiatores fuis de- res tangentur : & fi exprefla ibi fuiffet practi-C liberabunt. quomodo rem conclufam in novam ca reformationis, fortafle adhafiilent diffolu- tioni. Et fi Rex pacificus pacifque auctor pa- cem inter regem «& dominum meum Durgun- die propitiatus mifericordirer tribucrit , quod largiatur ex raiferationibus fuis, quarum ncn efl. numerus , tanc ecclefía Gallicana neceffa- rio folemnis convcniet : fcd non eft dubitan- dum quod iíta conventio fiet breviter, & ad gloriam concilii generalis , & exiflenuum in codem . Ele@us fum irc ad arbem in contra- di&dione mea multa, ignorantiam , inexpe- ricntiam. & slum, qui contrarius multum eft corpori meo , opponens: fed vidus inftantia onus accepi. Nec univerfie aut Gallicane ec- deducent quæftionem: quia munera fumpta li- gant, omnefque fequunrur munera & retribu- tiones. Si non fallor, expedir, immo & necef- fc eft, & concilio generali plus utile , tefie Deo non dico ex laude mca , quod hic rema- neam, quam quod vadam ad concilium . Fron- tc enim aperta refiftam in facies dictorum am- bafiatorum: & ideo hic decertando pro con- cilio , placeat eidem me babere pro prafen- te. Etiamfi me oporteat jre ad papam, far- cinnlas parare & injuncta expedire opus erii. Major mihi quies effer concilio adefle quan: æftivo temporc equitare ad Urbem: & major fuit mihi expenfa in via , quam fuiffet in con- ciefíie perfonam meam infructuofam dctuit de-D cilio : fed nec perfong nec burfz parcam . negare . Hac pollicitatione per me ultronee praemiffa, quod nunquam translationem aut promotionem quamcumque procurabo , aut in- je&am accepiabo . Conciufa predicta parla- mento regio & fingulis univerfitatibus ac pre- laris obedientiz rcgis tranfmifía funt, ut om- nino omnes firmati fint in. conventione futura ecclefiæ Gailicanz 3 & fi quifquam vellet fu- Ícitare querelam , refpondebitur, A&um eft, ne agas. Magifter Joannes.de Monte magitler in theologia , canonicus Leodienfs ,, domini nolftri papa cubicularius, bullas ‚ex parte ejuß- dem mihi przedencavic translationis concilii , ubi mihi mandatur pro me & provincia, tam ldem magifler Joannes de Monte refponfa mea intimavit pape per proprium nuntium , qui abhinc Veneris poft pafcha iter arripuit. Scripferam etiam dominis meis l'othomagenfi čz Arelatenfi deliberata ecclefíe Gallicanz an- te pafcha , ut nota effet conclufio in Urbe. Salva correcüone facri concilii , credo quod expcdit cum multa manfuetudine tractare do- minum noftrum papam , qui caput eft eccle- fic , & depreffo capitc arida vel infructuofa manent membra. Cancilium enim coepit 2 mo- deftia , © femper modeflius agere poterit. Hæc pro tanto dico , quia idem magifter Jo- annes caufam dcdit loquendi . Sed refpondi pro exemptis quam mon exemptis, ut loco &E quod ecclefia non efl ficut fynagoga ad Fi- tempore concilio translato interfimus. Prafen- tavit etiam unum breve fub figno Pifcatoris : nec non & literas quorumdam dominorum cardinalium in diffolutione nominarorum : & concludebat fanclam & neceflariam diffolutio- nem , & quod cum dirigerem in agendis . Refpondi quod tota intentione ferviam papz , eroque adjutor fui papatus, & ad confervan- dum regalia fan&i Petri in ejus perfonam , ut mea profellio & immediata {ubjedtio exige- bant: fed re conclufa confilio generali in con» lium Dei, qui bona opera operatus ef , & propterea voluerunt eum fapidare. Nec eft fi- cut de Joanne XXIIL cum vita ejus fit commendabilis , & íine exceptione quacum- quc . Agebat infuper idem magifler Joan- £ sit a Aufum præbetur Bohemis dicere ecclefiam.n! a fua facie aufugifle , & panis ibi cariftiam effe , cum pro viu hominis , pro pa- ne dumtaxat , neceffariii fint viginti floreni aut papales , locufque Avinionenfis inter re. gnum Note guod eit atchiepifcopue Lagdurenfis vitem Euge» exceptions ef- - A. e. c commenda» ncs de translatione concili ad Avinionem . bilem. 5 ferie , anfa. # forse ad very fantibuso 

Strana 637
1% forse epi grat o © id aft zi- ;pmetuz » # Forte van}- mat. & Forse, Ver- eellenfi, sut "i/ezeliacenfi » Satecf* iffa 637 CONCILII BASILEENSIS, 638 gnum Francie, Delphingtum , & provinciam Ade civitatibus aliquos deftinare , quia pars eo- Provincia, firuetur. & interclndatur, que do- minia funt regis & fuorum feederatorum ; & fic non effet * adverfitatibus regis tutus ac- ceífus: quibus etfi daretur litera de falvocon- ductu , opponerent quod per tales literas fe capitalibus crederent inimicis . Inflabat faltem quod transferretur ad Bifuntinum , cui ante fa&tam pacem cum rege refpondi , quod regi & [fuis idem jus & prius competebat. excep- tionis. FaQa vero pace inter regem & domi- num menm Burgundie, Anglici fortafle Bi- funtinum declinarent , flumine * inrerea care- bat notabili civitas Bifuntii, quia etfi flumen habet qualecumque, inter flumina non nomi- rum tota & cum Joanne Czaplione funt fis mul nniti & concordati foper illis quatuor articulis : volentes ut -& alii cum ipfis ad idem fe fübmittant , & in unitate. fint. Vi- deretur ergo nobis & aliis probis hominibns , quod veflra ferenitas in illo termino apud fe auditorem , & alios de concilio Bafileenft ad hoc.neceffarios habere dignaretur . Nam fi cum ipfis pro hujufmodi articulis poterit fieri concordia , non infelligimps aliquas slias dif- ficultates . Ft ecce tranfimus cum domino de Rofemberg per eamdem viam, per quam huc venimus , fperantes apud eum ipfum audito- rem invenire . Volentes etiam. cum confilio natur per (triptores, quia Saponam intrat, &B domini de Rofemberg fuper iftis negotiis con- Sagona Rhodanum , Rhodanus autem mare, & ideo Rhodanus pro flumine {umitur , Sa- gona vero non, vel alis aque labentes & eam intrantes. PFinaliter inftabat de civitate hac Lugdunenfi, cui reprefentayi eafdem ra- tiones militare, qua in Avinionenfi milita- bant. Eft enim hic maxima cariflia, & ma- jor * fperatur in annata futura propter fata congelata, Probavi etiam ex chronicis , quod locus quantumcumque folemnis, & in fitu fertili pofitus, fepe fuerat a conciliis genera- libus improbatus: & ideo nec civitas Bifun- fii, nec Bononienfis nominari meruerunt ; probans Bononiam bono nullam. Hæc reve- rendiffmis paternitatibus veftris fic feriofe( fcribere curayi, nolens his verbifculis fatiga- re concilium , nolens meum veftras paierni- tates larere intentum ; aut rem gefílam tace- re > wel exprimens concilio, propriam glo- riam querere apud facrum concilium de affz- ftu ejufdem. Et expediret , fi non fallor, ut nova mihi fcribantur fepe concilii, quia ad me frequentius * venerint conflictus... Domi- nis meis legato Conflantienfi , Ciftercienfi , # Wetzelicenh , & ambafiatoribus Sabaudig , quando opus erit, premiífa poteritis expone- re: &, fi placet , mandetis refponfionis effe- &um vobis facie, & quales inveniftis fayen- tes in Urbe , ut intelligam. qui funt de veris ferrc. Petimus ergo veftram ferenitatem , no- lite nobis ad malum imputare, quod paulu- lum deviavimus , & quod ita cito venire non poffumus, & tamen feftinabimus: venientef- que ad veftram ferenitatem de aliis rebus ple- nius informabimus fercnitatem veftram. Datum Prage. feria fccunda poft fetum fan- €&$ Procopii. CVI. Lpiffola communitatis civitatis Pilzne de vitto- ria Bohemorum, © quomodo res gefla fit ab eis . JHonorabili viro. domino Nicolao ordinis fratrum Minornm cuflodi , & — Procopio ** Segel ami- cis noffris carifkmis , concilium. & communitas civitatis nove Pilzna, (Ervitiis noftris premiffis , amici noftri ca- rifhmi , bonas ac jucundas novitates vo-. bis annungiavimus , quod omnes inimici no- ftri contriti & proftrati fnnt , ficut facro con- cilio & imperiali majeftati ifta in fcriptis di- rigimus enarranda . Proceffus autem, belli ta- lis fuit. Cum enim utrique caftra ex adver- fo metati füiffent, exercitus Huflitarum mul- tum de bombardis majoribus & minoribus ca- fratribus . Meipfam veftræ reverendiffimæ pa-D ftra noftrorum vexabant & perturbabant . Po- ternitati ad. yotà offerens &t mandata, in do- mino precor diu & feliciter eum valere, * Pretrefliffe die vigefimoottayo Aprilis . CVIL Epiflola Legati Imperatoris Romanorum ad eum- dem , quem legatum jufferat omnes mobiles Bohemis convocare , J'omino Sigifimundo Romanorum imperatori Pno- tha Czafiolowuicz , Arnefłus de Fulaffym. Ereniffime princeps & inviQiffime Caefar pulus autem. communis clamabat, contra ba- rones murmurans & dicens, Ut quid ita ina- niter vitam perdimus , & interficimur , & tempus vane confumimus ? Progrediamur con- tra ills , melius eft nos pugnando mori , quam ita miferabiliter perire. lunc affnrgen- ies barones & capitanei noftre partis difpo- fuerunt fe, ordinaverunt acies , & proceífc- yunt ad pugnandum. Cumque inflaret hora certandi, & acies contra fe procederent, nos vero ordinati eramus retro in parte pofterio- ri, tunc noftre acies (fecundum quod ordi- natum erat) terga verterunt ; fugam fingen- tes, ità quod nos, qui eramus in cauda in domine mi gratiofe , fervitium noftrum E parte. pofteriori, fuimus in capite a parte an- veítre ferenitati femper premiffum. Serenita- tem veftram fcire cupimus, quod illam lega- tionem nobis per ferenitatem veftram injun- €am execuri fumus ad omnes barones , mili- tes , terrigenas & civitates Bohemie in com- muni juxta concilium illorum , prout nobis vella majeftas mandavit. Super hoc ipfi no- bis tale dederunz refponfum’, quod voluntad veflram ferenitarem in die affumptionis beate Marie virginis ad Ratifponam cum plena po- seftate & refponfo barones & terrigenas , teriori , Inimici autem hoc videntes, videli- cet nos terga vertiffe, concrepantes buccinis, clamabant horribiliter magnis vocibus: Con- furgite , confurpite , & infequamur, ecce e- nim fugiunt. Et fic omnes adverfarii confur- gentes de fuis caflris & turribus egreffi eque- fires & pédeftres non funr infecuti. Nos au-, tem , qui eramus in parte pofteriori, videntes quod fe a iuis caftris & turribus elongave- rant , affurgentes in nomine domini , cujus caufa agebatur, aggreffi fumus vos a tergo , & in- * Euge» 

Strana 638
1% forse epi grat o © id aft zi- ;pmetuz » # Forte van}- mat. & Forse, Ver- eellenfi, sut "i/ezeliacenfi » Satecf* iffa 637 CONCILII BASILEENSIS, 638 gnum Francie, Delphingtum , & provinciam Ade civitatibus aliquos deftinare , quia pars eo- Provincia, firuetur. & interclndatur, que do- minia funt regis & fuorum feederatorum ; & fic non effet * adverfitatibus regis tutus ac- ceífus: quibus etfi daretur litera de falvocon- ductu , opponerent quod per tales literas fe capitalibus crederent inimicis . Inflabat faltem quod transferretur ad Bifuntinum , cui ante fa&tam pacem cum rege refpondi , quod regi & [fuis idem jus & prius competebat. excep- tionis. FaQa vero pace inter regem & domi- num menm Burgundie, Anglici fortafle Bi- funtinum declinarent , flumine * inrerea care- bat notabili civitas Bifuntii, quia etfi flumen habet qualecumque, inter flumina non nomi- rum tota & cum Joanne Czaplione funt fis mul nniti & concordati foper illis quatuor articulis : volentes ut -& alii cum ipfis ad idem fe fübmittant , & in unitate. fint. Vi- deretur ergo nobis & aliis probis hominibns , quod veflra ferenitas in illo termino apud fe auditorem , & alios de concilio Bafileenft ad hoc.neceffarios habere dignaretur . Nam fi cum ipfis pro hujufmodi articulis poterit fieri concordia , non infelligimps aliquas slias dif- ficultates . Ft ecce tranfimus cum domino de Rofemberg per eamdem viam, per quam huc venimus , fperantes apud eum ipfum audito- rem invenire . Volentes etiam. cum confilio natur per (triptores, quia Saponam intrat, &B domini de Rofemberg fuper iftis negotiis con- Sagona Rhodanum , Rhodanus autem mare, & ideo Rhodanus pro flumine {umitur , Sa- gona vero non, vel alis aque labentes & eam intrantes. PFinaliter inftabat de civitate hac Lugdunenfi, cui reprefentayi eafdem ra- tiones militare, qua in Avinionenfi milita- bant. Eft enim hic maxima cariflia, & ma- jor * fperatur in annata futura propter fata congelata, Probavi etiam ex chronicis , quod locus quantumcumque folemnis, & in fitu fertili pofitus, fepe fuerat a conciliis genera- libus improbatus: & ideo nec civitas Bifun- fii, nec Bononienfis nominari meruerunt ; probans Bononiam bono nullam. Hæc reve- rendiffmis paternitatibus veftris fic feriofe( fcribere curayi, nolens his verbifculis fatiga- re concilium , nolens meum veftras paierni- tates larere intentum ; aut rem gefílam tace- re > wel exprimens concilio, propriam glo- riam querere apud facrum concilium de affz- ftu ejufdem. Et expediret , fi non fallor, ut nova mihi fcribantur fepe concilii, quia ad me frequentius * venerint conflictus... Domi- nis meis legato Conflantienfi , Ciftercienfi , # Wetzelicenh , & ambafiatoribus Sabaudig , quando opus erit, premiífa poteritis expone- re: &, fi placet , mandetis refponfionis effe- &um vobis facie, & quales inveniftis fayen- tes in Urbe , ut intelligam. qui funt de veris ferrc. Petimus ergo veftram ferenitatem , no- lite nobis ad malum imputare, quod paulu- lum deviavimus , & quod ita cito venire non poffumus, & tamen feftinabimus: venientef- que ad veftram ferenitatem de aliis rebus ple- nius informabimus fercnitatem veftram. Datum Prage. feria fccunda poft fetum fan- €&$ Procopii. CVI. Lpiffola communitatis civitatis Pilzne de vitto- ria Bohemorum, © quomodo res gefla fit ab eis . Honorabili viro domino Nicolao ordinis fratrum Minarnm cuflodi , & Procopio * Segel ami- cis noffris carifkmis , concilium. & communitas civitatis nove Pilzna, (Ervitiis noftris premiffis , amici noftri ca- rifhmi , bonas ac jucundas novitates vo-. bis annungiavimus , quod omnes inimici no- ftri contriti & proftrati fnnt , ficut facro con- cilio & imperiali majeftati ifta in fcriptis di- rigimus enarranda . Proceffus autem, belli ta- lis fuit. Cum enim utrique caftra ex adver- fo metati füiffent, exercitus Huflitarum mul- tum de bombardis majoribus & minoribus ca- fratribus . Meipfam veftræ reverendiffimæ pa-D ftra noftrorum vexabant & perturbabant . Po- ternitati ad. yotà offerens &t mandata, in do- mino precor diu & feliciter eum valere, * Praetrefliffe die vigefimoottayo Aprilis , CVIL Epiflola Legati Imperatoris Romanorum ad eum- dem , quem legatum jufferat omnes mobiles Bohemis convocare , J'omino Sigifimundo Romanorum imperatori Pno- tha Czafiolowuicz , Arnefłus de Fulaffym. Ereniffime princeps & inviQiffime Caefar pulus autem. communis clamabat, contra ba- rones murmurans & dicens, Ut quid ita ina- niter vitam perdimus , & interficimur , & tempus vane confumimus ? Progrediamur con- tra ills , melius eft nos pugnando mori , quam ita miferabiliter perire. lunc affnrgen- ies barones & capitanei noftre partis difpo- fuerunt fe, ordinaverunt acies , & proceífc- yunt ad pugnandum. Cumque inflaret hora certandi, & acies contra fe procederent, nos vero ordinati eramus retro in parte pofterio- ri, tunc noftre acies (fecundum quod ordi- natum erat) terga verterunt ; fugam fingen- tes, ità quod nos, qui eramus in cauda in domine mi gratiofe , fervitium noftrum E parte. pofteriori, fuimus in capite a parte an- veítre ferenitati femper premiffum. Serenita- tem veftram fcire cupimus, quod illam lega- tionem nobis per ferenitatem veftram injun- €am execuri fumus ad omnes barones , mili- tes , terrigenas & civitates Bohemie in com- muni juxta concilium illorum , prout nobis vella majeftas mandavit. Super hoc ipfi no- bis tale dederunz refponfum’, quod voluntad veflram ferenitarem in die affumptionis beate Marie virginis ad Ratifponam cum plena po- seftate & refponfo barones & terrigenas , teriori , Inimici autem hoc videntes, videli- cet nos terga vertiffe, concrepantes buccinis, clamabant horribiliter magnis vocibus: Con- furgite , confurpite , & infequamur, ecce e- nim fugiunt. Et fic omnes adverfarii confur- gentes de fuis caflris & turribus egreffi eque- fires & pédeftres non funr infecuti. Nos au-, tem , qui eramus in parte pofteriori, videntes quod fe a iuis caftris & turribus elongave- rant , affurgentes in nomine domini , cujus caufa agebatur, aggreffi fumus vos a tergo , & in- * Euge» 

Strana 639
Buffite 2 «a tholicio ex [UT . 639 APPENDIX PRIMA 640 & intercepiinus eorum regreffum ad eorum A diffima paternitas, quod die dominica proxi- caftra & turres. Alii antem barones & nobi- les cum omni muititudine confurgentes a par- te anteriori, invaferunt eos unanimiter quafi vir unus . Er fic ante & a tergo eos tam- quam manipułos dejiciebamus , cedentes , : qnamvis multi reddebant fe & reddidiffent captivos , Mon erat tunc tempus captivandi , fed interficiendi folum. Etiam aliqui per nos captivi, extrahcbantur violenter de noftris manibus, & interfciebantur. Et fic per hunc modum, domino Deo nos precedente, om- nes inimicos proftravimus,' paucis tvadenti- bus. Pro qua victoria fit Deo iius & gloria in fæecula ..Omnes currus eorum , omnes bom- ma poft felum corporis Chrifti, barones re- gni Bohemie , civitatis antique Pragenfis & aliorum fidelium fuiciti prefidio, cura Tabo- ritis & Orpbanis campeftribus in virtute ai- tiffimi bellum aggreffi funt, & per totam do- minicam & noctem fequenrem prelia conti- nuando certarunt , & die Lunæ hora tertia diei bellum pro parte mofira, autore domi- no, feliciter terminatum effe dignofcitur. Et ceciderunt de parte Huffrarum univerfi cam- peftres nomero tredecim millia. Inter quos interempti funt ille Zapko capitaneus, & Pro- copius & Lupus presbyteri fedufores ne- quam, X 7oo. capü exiflunt carceribus man- barde , omnia inftrumenta bellicz , omnia ar-Bcipati : & de parte noftra, quam altiffimus "ma defenfiva ablata funt, quia omne ibidem zeliquerünt . Noveritis etiam , quod domini 'barones ftant in campis cum valida porentia, nec recedere intendunt, quoadufque inchoata ad finem deducant. Imperialis vero. majeflas folemnem ambafiatam direxit ad eos , videli- cet dominum * Purcham , & dominum Er- neftum ; & alios quamplures; ita quod ilia ambafiata multa bona operabitur. Etiam vo- Pis, ut fcitis, infnnamus, quod dominus im- perator fcripfit nobis, quatenus plures de con- Cilio & de civitate debeamus venire ad fuam . feienitatem , fed dum caufe nós retrahebant. Prima ; timor inimicorum, qui femper mina- bantur nobis, quod fi victoriam habuiffent ,€ émnibus modis volebant ad nos redire, & in toto nos delere. No(tra autem intentio femper fuit, libentius velle mori, quam ipfis fübjici. Sed indefinenrer Deo gratiarum actio- nes referimus, quod: nos de manibus horum "Üiberavit . Secunda caufa adhuc nos impedit. Quamvis jam elegerimus eos , qui debeant adire prefentiam domini imperatoris , defunt tamen expenfe & impenfe , quia non poflu- mus inter nos conquirere tentum de pecunia pro expeditione illorum , & flipendiorii pro majori parte confurrexerunt contra nos , mo- ventes de ftipendiis a multis annis retenüis . Te fic ili repetunt füpendia & damua, & confervare. dignatus "eff, perierunt dumiaxat. ducenti : quibus clementia falvatoris dignetur mifereri. Ceterum , reverendiffime paier , diri- go magnificentiz veftre copias duarum litera- rum vulgarium materiam belli prxdicli con- tinentium , uż in illis eadem magnificentia veftra nedum dulciter recreetur , fed & hac neva verifíima intimet domino meo fingula- rifo domino auditori , ur & finceriratis {uz inregritas gaudeat feliciter in domino, cui ho- nor & gloria in fecula feculorum. Amen. Scriptum. Nuremberge in odlava fefli cor- poris Chiifi , anno dc. trigefimoquarto . cz. Epifola cujufjdam Capitanei de oitlis Tabontis 5 Nobili & firenuo militi domino * Kulbuyno de * * Colziao Droshe . Duriffba fratri meo dileito . \Bfequiis premiffis, frater. carifhme , no- ' tifico vobis, quod regratiantes Deo be- ne valemus , & Taboritas hodie cum Dei ad- jutorio & meritis fancti Vvenzelai proftravi- mus , & damnum modicum de parte noftra percepimus, & de Taboritis magna multitu- do interfeQa eft , fed illorum numerum gui nos fumus in penuria magna. XYrgo , amiciDin loco remanferunt nefcimus: quia a loco cariffimi , circa imperialem majeftatem. & (a- crum concilium laboretis, quatenus nobis im- | peüdant fubfidiun , quo modicum ab oneribus debitorum in parte liberari poffimus. . Datum in nova Pilzna fęria tertia poft fc- ftum corporis Chrifli. . CIX. Litera Miffa domino Cardinali legato per guem- dam civem Nurembergenfem de interemptione Taborittarem © Orphanorum . Keverendiffmo in Chriflo patri & domino domi- confli&us (latim ulterius recefümus, & capti- vos plures adduximus. Fr de eqneftribus ali.. qui majores, fed tamen pauci, fugerunt & evaferunt. Et illa firages faQa eft inter oppi- dum Curüm & inter Brodam in illa plani- tie. Piltznenfes aciem duxerunt, & primi aggrefli fant eos, & directo tramite receffe- sunt cum curribus & familia mes, ficut bo- ni & probi fine intermifione & rerroceffio- ne, Propterea , frater dileGle , iftis auditis , iflam ftragem notificetis principibus ;' Ec fi poteritis aliquem. expedire ad. Cefzream | ma- jefłatem , illa ferenitati fuz notificetis fine in- termiffione & mora. Et etiam fi juvenis ille no Juliano , miferatione divina fanfti Angeli E nuntius Zzpko venit, expediatis ipfum Karel- cardinali , apoftolice fedis legato , domino meo fingulariser gratiofo . Everendiffune in Chrifto pater & glorio- fifüme domine , exultet facrofancta fy- nodus, gaudeat cunQus populus Chriflanus , lztetur 8 precipue animus velter de tam ce- febri & felici vittoria > quam dominus Deus exercituum fuis Chrifticolis contra hoftes be- medilti nominis fui mifericorditer concedere dignatus eft, Noverit igirur veftrà severen- :ftain , & abinde requirens ubi fuerimus, ve- hiat. 2d me, ubi campum vel caftra pofuerl- mus. Eram ulrerius nuntium ad vos expe- diffemus, fed expectavimus & retinnimus nun- tium , volentes qualem finem. confequeremur, ** Idcirco credimns & confidimus illud , quod in primis literis poft coenam fcripfimus, quod R. hec facietis. Et ulterius etiam finceriter ro- go, fi aliqui de meis furtive recedentes a me ad domum veniant, quod ipfos cafigabitis , ficut in prima litera fcriptam eit vobis. Ft de gen- v Borze , des eft, videre , 

Strana 640
Buffite 2 «a tholicio ex [UT . 639 APPENDIX PRIMA 640 & intercepiinus eorum regreffum ad eorum A diffima paternitas, quod die dominica proxi- caftra & turres. Alii antem barones & nobi- les cum omni muititudine confurgentes a par- te anteriori, invaferunt eos unanimiter quafi vir unus . Er fic ante & a tergo eos tam- quam manipułos dejiciebamus , cedentes , : qnamvis multi reddebant fe & reddidiffent captivos , Mon erat tunc tempus captivandi , fed interficiendi folum. Etiam aliqui per nos captivi, extrahcbantur violenter de noftris manibus, & interfciebantur. Et fic per hunc modum, domino Deo nos precedente, om- nes inimicos proftravimus,' paucis tvadenti- bus. Pro qua victoria fit Deo iius & gloria in fæecula ..Omnes currus eorum , omnes bom- ma poft felum corporis Chrifti, barones re- gni Bohemie , civitatis antique Pragenfis & aliorum fidelium fuiciti prefidio, cura Tabo- ritis & Orpbanis campeftribus in virtute ai- tiffimi bellum aggreffi funt, & per totam do- minicam & noctem fequenrem prelia conti- nuando ceriarunt, & die Luna hora tertia diei bellum pro parte mofira, au&Core domi- no, feliciter terminatum effe dignofcitur. Et ceciderunt de parte Huffrarum univerfi cam- peftres nomero tredecim millia. Inter quos interempti funt ille Zapko capitaneus, & Pro- copius & Lupus presbyteri fedufores ne- quam, X 7oo. capü exiflunt carceribus man- barde , omnia inftrumenta bellicz , omnia ar-Bcipati : & de parte noftra, quam altiffimus "ma defenfiva ablata funt, quia omne ibidem zeliquerünt . Noveritis etiam , quod domini 'barones ftant in campis cum valida porentia, nec recedere intendunt, quoadufque inchoata ad finem deducant. Imperialis vero. majeflas folemnem ambafiatam direxit ad eos , videli- cet dominum * Purcham , & dominum Er- neftum ; & alios quamplures; ita quod ilia ambafiata multa bona operabitur. Etiam vo- Pis, ut fcitis, infnnamus, quod dominus im- perator fcripfit nobis, quatenus plures de con- Cilio & de civitate debeamus venire ad fuam . feienitatem , fed dum caufe nós retrahebant. Prima ; timor inimicorum, qui femper mina- bantur nobis, quod fi victoriam habuiffent ,€ émnibus modis volebant ad nos redire, & in toto nos delere. No(tra autem intentio femper fuit, libentius velle mori, quam ipfis fübjici. Sed indefinenrer Deo gratiarum actio- nes referimus, quod: nos de manibus horum "Üiberavit . Secunda caufa adhuc nos impedit. Quamvis jam elegerimus eos , qui debeant adire prefentiam domini imperatoris , defunt tamen expenfe & impenfe , quia non poflu- mus inter nos conquirere tentum de pecunia pro expeditione illorum , & flipendiorii pro majori parte confurrexerunt contra nos , mo- ventes de ftipendiis a multis annis retenüis . Te fic ili repetunt füpendia & damua, & confervare. dignatus "eff, perierunt dumiaxat. ducenti : quibus clementia falvatoris dignetur mifereri. Ceterum , reverendiffime paier , diri- go magnificentiz veftre copias duarum litera- rum vulgarium materiam belli prxdicli con- tinentium , uż in illis eadem magnificentia veftra nedum dulciter recreetur , fed & hac neva verifíima intimet domino meo fingula- rifo domino auditori , ur & finceriratis {uz inregritas gaudeat feliciter in domino, cui ho- nor & gloria in fecula feculorum. Amen. Scriptum. Nuremberge in odlava fefli cor- poris Chiifi , anno dc. trigefimoquarto . cz. Epifola cujufjdam Capitanei de oitlis Tabontis 5 Nobili & firenuo militi domino * Kulbuyno de * * Colziao Droshe . Duriffba fratri meo dileito . \Bfequiis premiffis, frater. carifhme , no- ' tifico vobis, quod regratiantes Deo be- ne valemus , & Taboritas hodie cum Dei ad- jutorio & meritis fancti Vvenzelai proftravi- mus , & damnum modicum de parte noftra percepimus, & de Taboritis magna multitu- do interfeQa eft , fed illorum numerum gui nos fumus in penuria magna. XYrgo , amiciDin loco remanferunt nefcimus: quia a loco cariffimi , circa imperialem majeftatem. & (a- crum concilium laboretis, quatenus nobis im- | peüdant fubfidiun , quo modicum ab oneribus debitorum in parte liberari poffimus. . Datum in nova Pilzna fęria tertia poft fe- ftum corporis Chrifli. . CIX. Litera Miffa domino Cardinali legato per guem- dam civem Nurembergenfem de interemptione Taborittarem © Orphanorum . Keverendiffmo in Chriflo patri & domino domi- confli&us (latim ulterius recefümus, & capti- vos plures adduximus. Fr de eqneftribus ali.. qui majores, fed tamen pauci, fugerunt & evaferunt. Et illa firages faQa eft inter oppi- dum Curüm & inter Brodam in illa plani- tie. Piltznenfes aciem duxerunt, & primi aggrefli fant eos, & directo tramite receffe- sunt cum curribus & familia mes, ficut bo- ni & probi fine intermifione & rerroceffio- ne, Propterea , frater dileGle , iftis auditis , iflam ftragem notificetis principibus ;' Ec fi poteritis aliquem. expedire ad. Cefzream | ma- jefłatem , illa ferenitati fuz notificetis fine in- termiffione & mora. Et etiam fi juvenis ille no Juliano , miferatione divina fanfti Angeli E nuntius Zzpko venit, expediatis ipfum Karel- cardinali , apoftolice fedis legato , domino meo fingulariser gratiofo . Everendiffune in Chrifto pater & glorio- fifüme domine , exultet facrofancta fy- nodus, gaudeat cunQus populus Chriflanus , lztetur 8 precipue animus velter de tam ce- febri & felici vittoria > quam dominus Deus exercituum fuis Chrifticolis contra hoftes be- medilti nominis fui mifericorditer concedere dignatus eft, Noverit igirur veftrà severen- :ftain , & abinde requirens ubi fuerimus, ve- hiat. 2d me, ubi campum vel caftra pofuerl- mus. Eram ulrerius nuntium ad vos expe- diffemus, fed expectavimus & retinnimus nun- tium , volentes qualem finem. confequeremur, ** Idcirco credimns & confidimus illud , quod in primis literis poft coenam fcripfimus, quod R. hec facietis. Et ulterius etiam finceriter ro- go, aliqui de meis furtive recedentes a me ad domum veniant, quod ipfos cafigabitis , ficut in prima litera fcriptam eit vobis. Ft de gen- v Borze , des eft, videre , 

Strana 641
641 gentibus armorum nunc copiam habemus & validam multitudinem, & plures femper ve- niunt in unum. FT: nihil aliud. intelligimus , nif quod omnes civirates fubdentur nobis. Et cum iftis vos Deo recommendamus. Orate Deum pro nobis, & nos pro vobis. % Brodan & Datum inter * Priden & Kurfym jam poft SU ce de conflictum: fa &um in fero, dominica poft fc- Draske sef- (tum corporis Chrifti. сов in Piin % - » : Hoifobien. Stenko de Duriffiba refidens in Timmhor- flab. cr Epifiola Bohemorum Ad Chrifii fideles, Unwerfs c fingulis Chriffi fidelibus ,— regibus, ducibus , marchionihus , comitibus , baronibus , nobilibus, militibus, clientibus, ctoibus, & omnis fłatus & conditionis hominibus , baro- nes, nobiles, milites , clientes, re&tores com- munitatum , prefesli urbium , judices, confu- les, jurati, cives, totaque communitas Bohe- mie gentis, in regno. Bohemia pariter & mar- chionatu Moravis conffituti , divinarum veri- iatum cognitionem, dileffionem & obfervan- tiam falutarem . Epiflola lec perfinacium eff. Azretice- Tum, ecrores <ontinens ab æcslefia catho- lica dnmus. wr. Um unigenitus Dei Filius, qui ef æter- naliter in finu ejufdem . Patris eterni, deícendiífet in terras, locum non mutans, & majeftatem non minuens, fed humanam affu- mendo naturam, mulrifaria falutaris vite do- cumenta ore, manu ac manibus contradidit : de quorum revera numero iíla quatuor infi- ghia fuis ad imitandum difcipulis & exempla ii converfationi reliquit: quorum fic de die gniraie primum eft, ut diviniffimum corpo- ris & fanguinis ejus facramentum per mini- ftros ecclefæ fidelibus miniftrerur . Secun- dum , ut verbum' domini libere, publice, & veraciter per eos, quorum intereft , prædice- sur. Tertium, ut civile dominium, velut ie- zhale virus, auferatur a ciero. Quartum , ut publica & potiora crimina pet legitimas po- teftates a plebibus fidelium extirpentur. Has profedo infringibiles veritates, promotivas fi- dei, roboraüvas fpei, auctivas caritatis, re- gulativas vite, nec non procurativas fempiternæ falutis, humiliter amplexantes, juxta virium noftraram modulum gratanter fufcepimus , ftu- diofe profequimur, profequi quoque intendi- mus, quouíque fides concludatur cum vita: ut ad illarum agnitionem, amorem, & obfervau- tiam fidelem , etiam a principio jugiter affecta- vimus, & nunc accuratius omnem De: popu- lum affe£tamus venire. Unde non parcenres fumptibus, laboribus, expenfis, plures per 'monnuHas Chriftianitatis regiones epiftojas foli- * veritate te fulcientes tranfmifimus, Nihilo minus vifi- tavimus Chriflianiffimum principem nunc ma- gnificum Fridericum marchionem Brandebur- geníem, nunc illuftrem regein Polonie, & ad fereniflimi Sigifmundi Romanorum ac Hunga- riz regis inftantiam , nobis per fpectabiles 1е- gatos ipíius fipnifcatam, pridem in Presburg, & nunc in Egram civitatem impcrii venimus, omni nifu ubique inílantes , ut. nobis in con- cilio ecclefie generali audientia publica, li- bera, fecura & caritativa procuraretur, fu- Concil, General, Vom. X XIX. CONCILII BASILEENSIS. 642 À per articulis divinis predictis, quatenus pu- blice, palam & manifefte in totius confpectu concilii illos quatuor íaiurares articulos, quos pro fide tenemus, manifeflare, dilucidare, declarare , adítraere, juflificare , probare & de- fenfare ícripturis facris, beatorumque do&o- rum fententiis, in cifdem feripeuris vere & inevitabiliter fundatis , - libere, omni impedi- mento feclufo, valeamus, Yt quod tota una nobifcum Dei viventis militans reformetur ec- clefia in capitibus fuis pariter & membsis, juxta facræ fcripturæ doftrinam. Qui nimirum. rex , principum > epifcoporum, procerum, St doftorum communicato confilio, refpondit quod ifta limitatio audientiæ & reformationis Becclefiæ derogaret libertati & privilegio conci- li generalis, fupra omnem legem eminentis: fed quod nos, illis limitationibus & declara- sionibus noftris ex divina lege & fanétorum do@orum fententiis omiflis, ftemus in his om- nibus determinationi & definitioni ipfius con- cilii. Quod profe&o nos merito, rationabili- ter & vite reputantes illicitum , & prorfus in- dignum, ut videlicet divinas veritaies juftif- catas in Ícmctipfs humanum judicet arbi- tium, & falver aut folvat pro fua volunta- te: quod utique interdum , folida veritate re» lida, opinionem fequitur, ficque ipfam non- - nunquam fallere contigit, & filli. Et quod. ili earum veritatum & noflri finr. judices, qni illas, divino pc(lergato timore, tamquam er- rores notorios, & nos propter obfervantiam ilarum velnti erroneos, inconfulte, perperam & temere judicantes dammaverunt inique, ut fic inimici ac noftri hoftes feviffimi in noftrum exterminium adfpirantes fint judices. Quod rc- vera fana vetat ratio, divineque & humanz leges abhorrent. Tdcirco ipfis in hac parte no: Juimus neque intendimus confentire. Sed hoc praefertim optavimus & ( ut equum & juftum eft ) jugiter optamus, ut divinarum ftriptura- rum rcéiffima & infallibilis regula per juftiffi.- mum judicem » juflitias & veritatem diligentem, derelicta in terris, que nec fallere poteft, nec falli, in medium concilii proferatur, & bea- Drorum doétorum ( ut præfertur ) fnem , & jux- ta illam eorumdem articulorum & noftra ан tudo' aut obliquitas poterit comparari, & con- fequenter rectificari, aut approbari. Scd hoc ipfi nullatenus acceptare voluerunt. Hanc ju- füffimam «quitatem per nos illis oblatam ve- fira quefumus dignetur penfare induflria, nec non partis adverfe de fuperbo ignaviæ timo- re contumaciam arrogantem , qua fe fupra fe enormiter erigentes , nituntur fibi fabjicere non modo omnes Chriftianiffimi principatus, regna & dominia, fed etiam infringibiles divinz ve- Xitatis. doctrinas, domini noftri Jefu Chrifii "sorte veraciter confirmatas, juxta fuum libi- tum trurinando & judicando variare , ita ut C fideliter. obfervatur , tandem eorum tamquam error & füperftitio totaliter declinc- tur, ficque Chriftiana fides pon in perra foli- diffima, fed in arena mobiliffima fundabitur, quotidianz fubjcéta ruing ; & verba Chrifli per- Volunt пер! legis concilio preferibero . dis fcripturarum auctoritatibus eafdem * virtu-E qnod nunc per Chrifli fideles vere. creditur X. arbitrio . enni frmirate fulcita, ita ut calum & terra fa- | cilius tranfean;, quam ipfius commutentur fer- mones, veluti iecti opertorium , ipforum mu- tabuatur cenfura. Sed quid hac temeritate ftul- tius? Quid hoc errore nequius? quid hac pc- fte perniciof fus potef inveniri? ipfi quod dixi- sf mus 

Strana 642
641 gentibus armorum nunc copiam habemus & validam multitudinem, & plures femper ve- niunt in unum. FT: nihil aliud. intelligimus , nif quod omnes civirates fubdentur nobis. Et cum iftis vos Deo recommendamus. Orate Deum pro nobis, & nos pro vobis. % Brodan & Datum inter * Priden & Kurfym jam poft SU ce de conflictum: fa &um in fero, dominica poft fc- Draske sef- (tum corporis Chrifti. сов in Piin % - » : Hoifobien. Stenko de Duriffiba refidens in Timmhor- flab. cr Epifiola Bohemorum Ad Chrifii fideles, Unwerfs c fingulis Chriffi fidelibus ,— regibus, ducibus , marchionihus , comitibus , baronibus , nobilibus, militibus, clientibus, ctoibus, & omnis fłatus & conditionis hominibus , baro- nes, nobiles, milites , clientes, re&tores com- munitatum , prefesli urbium , judices, confu- les, jurati, cives, totaque communitas Bohe- mie gentis, in regno. Bohemia pariter & mar- chionatu Moravis conffituti , divinarum veri- iatum cognitionem, dileffionem & obfervan- tiam falutarem . Epiflola lec perfinacium eff. Azretice- Tum, ecrores <ontinens ab æcslefia catho- lica dnmus. wr. Um unigenitus Dei Filius, qui ef æter- naliter in finu ejufdem . Patris eterni, deícendiífet in terras, locum non mutans, & majeftatem non minuens, fed humanam affu- mendo naturam, mulrifaria falutaris vite do- cumenta ore, manu ac manibus contradidit : de quorum revera numero iíla quatuor infi- ghia fuis ad imitandum difcipulis & exempla ii converfationi reliquit: quorum fic de die gniraie primum eft, ut diviniffimum corpo- ris & fanguinis ejus facramentum per mini- ftros ecclefæ fidelibus miniftrerur . Secun- dum , ut verbum' domini libere, publice, & veraciter per eos, quorum intereft , prædice- sur. Tertium, ut civile dominium, velut ie- zhale virus, auferatur a ciero. Quartum , ut publica & potiora crimina pet legitimas po- teftates a plebibus fidelium extirpentur. Has profedo infringibiles veritates, promotivas fi- dei, roboraüvas fpei, auctivas caritatis, re- gulativas vite, nec non procurativas fempiternæ falutis, humiliter amplexantes, juxta virium noftraram modulum gratanter fufcepimus , ftu- diofe profequimur, profequi quoque intendi- mus, quouíque fides concludatur cum vita: ut ad illarum agnitionem, amorem, & obfervau- tiam fidelem , etiam a principio jugiter affecta- vimus, & nunc accuratius omnem De: popu- lum affe£tamus venire. Unde non parcenres fumptibus, laboribus, expenfis, plures per 'monnuHas Chriftianitatis regiones epiftojas foli- * veritate te fulcientes tranfmifimus, Nihilo minus vifi- tavimus Chriflianiffimum principem nunc ma- gnificum Fridericum marchionem Brandebur- geníem, nunc illuftrem regein Polonie, & ad fereniflimi Sigifmundi Romanorum ac Hunga- riz regis inftantiam , nobis per fpectabiles 1е- gatos ipíius fipnifcatam, pridem in Presburg, & nunc in Egram civitatem impcrii venimus, omni nifu ubique inílantes , ut. nobis in con- cilio ecclefie generali audientia publica, li- bera, fecura & caritativa procuraretur, fu- Concil, General, Vom. X XIX. CONCILII BASILEENSIS. 642 À per articulis divinis predictis, quatenus pu- blice, palam & manifefte in totius confpectu concilii illos quatuor íaiurares articulos, quos pro fide tenemus, manifeflare, dilucidare, declarare , adítraere, juflificare , probare & de- fenfare ícripturis facris, beatorumque do&o- rum fententiis, in cifdem feripeuris vere & inevitabiliter fundatis , - libere, omni impedi- mento feclufo, valeamus. Yt quod tota una nobifcum Dei viventis militans reformetur ec- clefia in capitibus fuis pariter & membsis, juxta facræ fcripturæ doftrinam. Qui nimirum. rex , principum > epifcoporum, procerum, St doftorum communicato confilio, refpondit quod ifta limitatio audientiæ & reformationis Becclefiæ derogaret libertati & privilegio conci- li generalis, fupra omnem legem eminentis: fed quod nos, illis limitationibus & declara- sionibus noftris ex divina lege & fanétorum do@orum fententiis omiflis, ftemus in his om- nibus determinationi & definitioni ipfius con- cilii. Quod profe&o nos merito, rationabili- ter & vite reputantes illicitum , & prorfus in- dignum, ut videlicet divinas veritaies juftif- catas in Ícmctipfs humanum judicet arbi- tium, & falver aut folvat pro fua volunta- te: quod utique interdum , folida veritate re» lida, opinionem fequitur, ficque ipfam non- - nunquam fallere contigit, & filli. Et quod. ili earum veritatum & noflri finr. judices, qni illas, divino pc(lergato timore, tamquam er- rores notorios, & nos propter obfervantiam ilarum velnti erroneos, inconfulte, perperam & temere judicantes dammaverunt inique, ut fic inimici ac noftri hoftes feviffimi in noftrum exterminium adfpirantes fint judices. Quod rc- vera fana vetat ratio, divineque & humanz leges abhorrent. Tdcirco ipfis in hac parte no: Juimus neque intendimus confentire. Sed hoc praefertim optavimus & ( ut equum & juftum eft ) jugiter optamus, ut divinarum ftriptura- rum rcéiffima & infallibilis regula per juftiffi.- mum judicem » juflitias & veritatem diligentem, derelicta in terris, que nec fallere poteft, nec falli, in medium concilii proferatur, & bea- Drorum doétorum ( ut præfertur ) fnem , & jux- ta illam eorumdem articulorum & noftra ан tudo' aut obliquitas poterit comparari, & con- fequenter rectificari, aut approbari. Scd hoc ipfi nullatenus acceptare voluerunt. Hanc ju- füffimam «quitatem per nos illis oblatam ve- fira quefumus dignetur penfare induflria, nec non partis adverfe de fuperbo ignaviæ timo- re contumaciam arrogantem , qua fe fupra fe enormiter erigentes , nituntur fibi fabjicere non modo omnes Chriftianiffimi principatus, regna & dominia, fed etiam infringibiles divinz ve- Xitatis. doctrinas, domini noftri Jefu Chrifii "sorte veraciter confirmatas, juxta fuum libi- tum trurinando & judicando variare , ita ut C fideliter. obfervatur , tandem eorum tamquam error & füperftitio totaliter declinc- tur, ficque Chriftiana fides pon in perra foli- diffima, fed in arena mobiliffima fundabitur, quotidianz fubjcéta ruing ; & verba Chrifli per- Volunt пер! legis concilio preferibero . dis fcripturarum auctoritatibus eafdem * virtu-E qnod nunc per Chrifli fideles vere. creditur X. arbitrio . enni frmirate fulcita, ita ut calum & terra fa- | cilius tranfean;, quam ipfius commutentur fer- mones, veluti iecti opertorium , ipforum mu- tabuatur cenfura. Sed quid hac temeritate ftul- tius? Quid hoc errore nequius? quid hac pc- fte perniciof fus potef inveniri? ipfi quod dixi- sf mus 

Strana 643
643 APPENDIX PRIMA 644 Num Jalas mus judicate , péníate, attendite , obfccra- A cujus tenorem percipietis. Infuper dici Pra- you Fuld apo us, univerfi & finguli Chrifti fideles, i ifli epifcopi fedes apoftolorum juíle & digne oc- cupant , qui illis vita & moribus totaliter ad- verfantur . lli quippe per orbem terrarum pannofi & contempti a populo migrantes, ve- ritates dominicas cun&tis populis, tribnbus čr linguis fideliter nuntiarunt , eafdem propria morte firmantes : 3fti purpura veftiti & byffo , gloriofi in populo, canes muti effecti, in ca- ftris & urbibus tranquille refidenr , & eafdem veritates eriam afpernantur audire. ac prop- ier earum obíervantiam fidelem fideles fpo- liant fama, vita & rebus, non per fe , quia cubant cum fcortis, fed per cruente crucis e- genfes fcripferant dominis & amicis noftris confulibus oppidi Nurembergenfis ac nobis cere tas literas, Literam Nurembergenfium cum pra- {enti bajulo tranfmittimus eifdem, copiam li- tefz nobis dirc€te vobis mittimus prefenttbus interclufam . Quam fecimus rransferri de vul- gari Bohemico in idioma noftrum , fecundum cujus tcnorcm vos regere poteritis in agen- dis. Sed prout ipfi monent in literis nobis miffis pro falvoconductu & fecuritate ordinan- dis, quoad. oppidanos Pitzneníes, nobilem de Swvamberg, oppidanos de Teniz, ac alios of- fciarios fereniffhmi domini noftri regis Roma- norum , &s. vos ipfi inielligi&s & fcitis, reCionem , feculare brachium in occifionem B quod nos nec fcimus , nec poffümus hujyuf- fidelium fallaciter concitantes . 114, relictis omnibus mundi divitiis , omni virtute ornari, in paupertate «X jejunio dominum fequcban- s veftes UT" ifti urbium, cafirorum , prædiorum & re- poor > gionum * poffeffiones , viri divitiarum infli- fui judicas 2 tuti, pleni vitiis, non Chriftum humilem in Lienos fervos ? r . M - contemptu, ‘ed fuperbifimum fatanam in pom- pa & faftu carniïque volnptate fequuntur > quibus, utpote pfeudoprophetls, attendite , fuadet ipfa Veritas increata , Etfiilli; nt pro- ponunt, cum exercitbas fuis. valididümis re- gnum noflrum invaferint, ufque ad interae- cionem ( ut afferitur ) demoliri cupientes , nos in alüfümi virtutc , cujus caufam profequi- mur, habentes fiducjam , vim vi. cogemur rc- pellere , quemadmodum omnes leges & om- nia jura permittunt. Que omnia jufta & ra- tionabilia füprafcripta vos viri illuftres & no- biles animo diligenti penfate, & catholice di- feutite , f1 in adjutorio fceleratorum hujufmo- di clericorum , & temerario ac erroneo aufu de veritatibus omnipotentis Dei fentientium , in voluptaribus hujus feculi & mererricio fi- £ut in flerquilinio jacentium, veflras animas corpora pariter & períonas in bellicofis peri- culis falnbriter morti exponetis; contra juftif- fimas per nos vobis crebro oblatas Chrifli je fu æquitares . Datum fabbato in vigilia beatæ Mariæ Mag- modi falvumconductum ipf procurare : qno- niam fupradicti oppidani & nobiles noftri funt adverfarii, & quotidie ab eifdem formidamus invafiones . Et fi hoc non effet, parati efle- mus C cum ombi conatu vellemus pro bu- jufmodi falvoconduGu libenti animo labora- ie, prout hucufque in negotiis pacis Ct com- munis utilitatis Chrifüanorum nos voluntarios & prompios exhibuimus, & in futurnm vo- lumus exhibere, prout hoc in nobis experti eflis ,' & in futurum experiri debetis. Tdcirco deliberetis cum Nurembergenfibus ac aliis ad hoc idoneis, per quem aut per quos dictus falvufconducus & fecuritas poffit procurari , Choc faciagis fecundum videre veftrum & alio- rum, prout vobis videbitur expedire, Quid- «uid autem nos ad hujufmodi: pofiuraus con- fulere & juvare, faciemus voluntarie ; omni fegnitia procul amota , Datum feria fexta ante Invocavit, anno do- mini millefime quadringentefimo tigefimofe- cundo. CXYH, Eoiflola Pragenfium ad. nuntios concilii , Reverendis ac religiofrs in Chriffo fratribus Joan m Nyder priorż domus predicatorum Bafileen. dalene, (ub 'figillo communi. omnium adha-D fum,€ Joanni de Mulbrun nuntiis concilii rentinm evangelicæ veritati , circa limites re- gni Bohemie , anno domini millefimo qua- dringentefimo trigefimoprimo. CXII, Alia Epifiola per Egrenfes miffa nuntiis concilii Nuremberge exiftentibus evotis ©“ religiofis in Chrifło patribus & do- minis, domino Joanni Nyder priori domus Predicatorum. Baffleenfum , & domino Joan- ni de Mulenbrun , drdinis Ciflercienfis, nun- dis (ynodi Bafileenfis dominis e" praceptoribus noféris, confules jurati oppidi Egrenfés , Ræmiflis fervitiis ad beneplacita veftræ vo- M. luntatis , honorabiles ac dilecti domini , ficut fcriptis veflris nobis proxime miffis defi- deraflis ut literas veftras miflas Pragenfibus per nuntium noftrum dirigere curaremus, hoc fecimus ; & fcripfimus eifdem. amicabiliter , prout alias erat cis per nos fcriptum , (c. fic idem nuntius hcri de fero ad nos eft rever- fus, portans nobis refponfum ab eifdem , quod vobis prefentibus decrevimus tranfmittendum , Dafileenfts , magifler crotum , confules c fca- bini ciuitatis Pragenfis , nec son magnates , mobiles , barones , ac capitanei exercituum. communitatum regni Bohemie ©' marchiona- tus Moravia, ^M re tranquillitatis. auctorc, reverendi & religiofi viri, epiftolarum venerabilis concilii BaGleenfis & veftræ , nos ad audientiam ple- nam, plam, & fecuram invitantium, fecundi- tate facunda gavifi , merito arbitramur cle- "»nentifimum fupra omnes dominum vifitafle plebem fuam in piis vifceribus miferationum Efuarum, ut reducat corda filiorum ad patres prifinos , greflufque ipforum dirigat in femi- tis jufiirie dire€liflimis primitive ecclcfie , qua- tenus tempore novifmo vergente adorta ad vefperum corruptibilis mundi corruptela, in milirantis ecclefie gloriofa civitate habitent cum fiducia, fide , fpe , atque caritate cives u- nanimes, qui fe fperanr in future beatitudinis aula czleíti fore fodales, Unde quantocius va- Juimus, guhernatoribus & populo regni Bo- hemie congregatis, in hoc refcdimus univerft finaliter, ut oratóres noftros & legates ad prz- A Ffellande pacis commoda in fummo ve- 

Strana 644
643 APPENDIX PRIMA 644 Num Jalas mus judicate , péníate, attendite , obfccra- A cujus tenorem percipietis. Infuper dici Pra- you Fuld apo us, univerfi & finguli Chrifti fideles, i ifli epifcopi fedes apoftolorum juíle & digne oc- cupant , qui illis vita & moribus totaliter ad- verfantur . lli quippe per orbem terrarum pannofi & contempti a populo migrantes, ve- ritates dominicas cun&tis populis, tribnbus čr linguis fideliter nuntiarunt , eafdem propria morte firmantes : 3fti purpura veftiti & byffo , gloriofi in populo, canes muti effecti, in ca- ftris & urbibus tranquille refidenr , & eafdem veritates eriam afpernantur audire. ac prop- ier earum obíervantiam fidelem fideles fpo- liant fama, vita & rebus, non per fe , quia cubant cum fcortis, fed per cruente crucis e- genfes fcripferant dominis & amicis noftris confulibus oppidi Nurembergenfis ac nobis cere tas literas, Literam Nurembergenfium cum pra- {enti bajulo tranfmittimus eifdem, copiam li- tefz nobis dirc€te vobis mittimus prefenttbus interclufam . Quam fecimus rransferri de vul- gari Bohemico in idioma noftrum , fecundum cujus tcnorcm vos regere poteritis in agen- dis. Sed prout ipfi monent in literis nobis miffis pro falvoconductu & fecuritate ordinan- dis, quoad. oppidanos Pitzneníes, nobilem de Swvamberg, oppidanos de Teniz, ac alios of- fciarios fereniffhmi domini noftri regis Roma- norum , &s. vos ipfi inielligi&s & fcitis, reCionem , feculare brachium in occifionem B quod nos nec fcimus , nec poffümus hujyuf- fidelium fallaciter concitantes . 114, relictis omnibus mundi divitiis , omni virtute ornari, in paupertate «X jejunio dominum fequcban- s veftes UT" ifti urbium, cafirorum , prædiorum & re- poor > gionum * poffeffiones , viri divitiarum infli- fui judicas 2 tuti, pleni vitiis, non Chriftum humilem in Lienos fervos ? r . M - contemptu, ‘ed fuperbifimum fatanam in pom- pa & faftu carniïque volnptate fequuntur > quibus, utpote pfeudoprophetls, attendite , fuadet ipfa Veritas increata , Etfiilli; nt pro- ponunt, cum exercitbas fuis. valididümis re- gnum noflrum invaferint, ufque ad interae- cionem ( ut afferitur ) demoliri cupientes , nos in alüfümi virtutc , cujus caufam profequi- mur, habentes fiducjam , vim vi. cogemur rc- pellere , quemadmodum omnes leges & om- nia jura permittunt. Que omnia jufta & ra- tionabilia füprafcripta vos viri illuftres & no- biles animo diligenti penfate, & catholice di- feutite , f1 in adjutorio fceleratorum hujufmo- di clericorum , & temerario ac erroneo aufu de veritatibus omnipotentis Dei fentientium , in voluptaribus hujus feculi & mererricio fi- £ut in flerquilinio jacentium, veflras animas corpora pariter & períonas in bellicofis peri- culis falnbriter morti exponetis; contra juftif- fimas per nos vobis crebro oblatas Chrifli je fu æquitares . Datum fabbato in vigilia beatæ Mariæ Mag- modi falvumconductum ipf procurare : qno- niam fupradicti oppidani & nobiles noftri funt adverfarii, & quotidie ab eifdem formidamus invafiones . Et fi hoc non effet, parati efle- mus C cum ombi conatu vellemus pro bu- jufmodi falvoconduGu libenti animo labora- ie, prout hucufque in negotiis pacis Ct com- munis utilitatis Chrifüanorum nos voluntarios & prompios exhibuimus, & in futurnm vo- lumus exhibere, prout hoc in nobis experti eflis ,' & in futurum experiri debetis. Tdcirco deliberetis cum Nurembergenfibus ac aliis ad hoc idoneis, per quem aut per quos dictus falvufconducus & fecuritas poffit procurari , Choc faciagis fecundum videre veftrum & alio- rum, prout vobis videbitur expedire, Quid- «uid autem nos ad hujufmodi: pofiuraus con- fulere & juvare, faciemus voluntarie ; omni fegnitia procul amota , Datum feria fexta ante Invocavit, anno do- mini millefime quadringentefimo tigefimofe- cundo. CXYH, Eoiflola Pragenfium ad. nuntios concilii , Reverendis ac religiofrs in Chriffo fratribus Joan m Nyder priorż domus predicatorum Bafileen. dalene, (ub 'figillo communi. omnium adha-D fum,€ Joanni de Mulbrun nuntiis concilii rentinm evangelicæ veritati , circa limites re- gni Bohemie , anno domini millefimo qua- dringentefimo trigefimoprimo. CXII, Alia Epifiola per Egrenfes miffa nuntiis concilii Nuremberge exiftentibus evotis ©“ religiofis in Chrifło patribus & do- minis, domino Joanni Nyder priori domus Predicatorum. Baffleenfum , & domino Joan- ni de Mulenbrun , drdinis Ciflercienfis, nun- dis (ynodi Bafileenfis dominis e" praceptoribus noféris, confules jurati oppidi Egrenfés , Ræmiflis fervitiis ad beneplacita veftræ vo- M. luntatis , honorabiles ac dilecti domini , ficut fcriptis veflris nobis proxime miffis defi- deraflis ut literas veftras miflas Pragenfibus per nuntium noftrum dirigere curaremus, hoc fecimus ; & fcripfimus eifdem. amicabiliter , prout alias erat cis per nos fcriptum , (c. fic idem nuntius hcri de fero ad nos eft rever- fus, portans nobis refponfum ab eifdem , quod vobis prefentibus decrevimus tranfmittendum , Dafileenfts , magifler crotum , confules c fca- bini ciuitatis Pragenfis , nec son magnates , mobiles , barones , ac capitanei exercituum. communitatum regni Bohemie ©' marchiona- tus Moravia, ^M re tranquillitatis. auctorc, reverendi & religiofi viri, epiftolarum venerabilis concilii BaGleenfis & veftræ , nos ad audientiam ple- nam, plam, & fecuram invitantium, fecundi- tate facunda gavifi , merito arbitramur cle- "»nentifimum fupra omnes dominum vifitafle plebem fuam in piis vifceribus miferationum Efuarum, ut reducat corda filiorum ad patres prifinos , greflufque ipforum dirigat in femi- tis jufiirie dire€liflimis primitive ecclcfie , qua- tenus tempore novifmo vergente adorta ad vefperum corruptibilis mundi corruptela, in milirantis ecclefie gloriofa civitate habitent cum fiducia, fide , fpe , atque caritate cives u- nanimes, qui fe fperanr in future beatitudinis aula czleíti fore fodales, Unde quantocius va- Juimus, guhernatoribus & populo regni Bo- hemie congregatis, in hoc refcdimus univerft finaliter, ut oratóres noftros & legates ad prz- A Ffellande pacis commoda in fummo ve- 

Strana 645
% forte ad mi- nimam o 645 prefatum eóncilium dirigamus, quatenus du-À dur pcr nos defideratum opus, & nunc an- nuente domino feliciter inchoatum , Jaudabi- li & cun&is fidelibus fructuofo concludatur effectu. Sed quia utriufque cpiftole premiffe tenor offert, ipfum concilium & vos fub no- mine & auctoritate ipfius ad largiendam al- fecurationzm fuficientem & rationabiliter: ex- Ppeétandam oratoribus Gc legatis mittendis a nobis; eapropter obfecramus , ad Egram ci- vitatem vobis & nobis conrerminam , quo ce- lerius fieri poteft, cum priucipibus regni Bo- hemiæ adjacentium regionum vcnire velitis , ibidem cum noftris certis nuntiis ad boc fpe- cialiter dcputatis, tempore per vos flatuto * minime unius menfis, nobilque per nuntium B prefentem intimando congreffuri , fub falvis certis conditicnibus ipíis noftris nuntiis a tota parte noflra conceffis , modos, conditiones & proceffus hujufinodi affecarationis & — audien- tie noflris oratoribus G&c legatis 2 diQo con- cilio praftandis , plene ac effeQualiter trada- turi & difpofituri finales ita & taliter , ut nos oratorefque nofiri & legati ad concilium fz- psdicdtum mittendi , prout in epiílola veftra nobis tranímiíla fcribitis, de cantione per vos nobis & ipís offerenda merito debeamus & debeant effe contenti . De veltra ctlam pa- rienti preftolatione ac benigna, & de his qua nunc fcribits , nos noveritis effe multum gra- tos pariter & gravifos.. Datum feria quaria poft diem beati Mat- thie apoftoli domini, anno domini millefimo quadringentefimo trigefimofecundo. c CXIV. Epifiole cujufdam Capitanei ad imperatore Romanorum de rcbus. F'aboriticis. Serenifimo principi Sigifmundo Romanorum żm- peratori Zo de Steinbery , alias de Kolicz . Ereniffime Cæfar & rex domine. gloriofe , fervitiam meum præmifum veftræ fereni- rari, Scire velitis , . Pragenfi congregatione circa feftum fanéti Joan- nis Baptiftæ. Quando ibidem convenimus , tunc aliquibus diebus poft noftram ibidem conven- tionem orunes civitates, quz nobis contraria- bantur , ibi nobifcum unire funt, excepta Colonia. Y: tandem poft aliquot dies, Zapho & antiqui "'aborite cum fuis rotis & fequa- cibus & cum difta Colonia etiam. nobifcum funt uniti. E: poftquam nobifcum fuerunt compofiti , ftatim. veftrz ferenitati nos omnes tale refponfum dedimus, ut ad vos irent, & vcítram ferenitatem peterent. quatenus vefira ferenitas velit appropinquare Ratifponam , & quod ibidem ad veltram ferenitarem tranfmit- tese. volnmus de rerrigenis & de civitatibus , €: ctiam cum veftris nuntiis contulimus, ut pererent veftram fcrenitatem , quod cadem vefira ferenitas nobis de falvoconduétu pro- videre dignaretur , ufque ad numerum tre- centorum equorum & totidem perfonarum . Hogamus etiam veltram ferenitarem ut fe in his grariofam velit exhibere. Etiam fcire di- gnetur veftra ferenitas quod hujufmodi con- ventio fieri debet in fefto fanfla Marie pra- ximo. Videtur mulis probis hominibus, & mihi fimiliter , quod habeatis in hujufmodi Concil. General. Tom. XXIX. CONCiILII BASILEENSIS. 646 congregatione dominum eplícopum Conftän- tienfem auditorem , & alios doctores , qui a- lias Prage fuerant a facro concilio deftinati , & illi ut plenum mandatum 2. facro concilio habcant . Ram fperamus in Dco, quod om- nia negoria bene fuccedent. Sunt enim quafi omnes homines de miliraribus % de civitati- bus qui defiderant vefiram ferenitatem fupra fe dominari. Datum Pragae Procopii, anno trigefimoquarto. fabbato anie feftum fandi millefmo quadringentefimo CXV. Epiftola Trajestenfium Mifa ad fuos commiffarios . Reverendiffimis, reverendifque. in Chriflo patribus & .. . - facre depututionis fidei . . . gratio- Alimis, vefirarum reverendiffimarum paterni- atum humiles & devoti prelati, & capitula vefrrarum ecclefiarum Trajelenféum , barones , milités & militares, ac busgimagifri , feabini > €x rellores , civitatis & oppidorum patrie Tra- jettenfss. Everendiffimi reverendique patres & præ- l flantiffimi domiui, fcribimus facrofanctz, Bafileenfi fynodo , prout in copia przfenti- bus interclufa perpendere poffunt paternitates veftr:c pariter. Gt videre, Verum res. nobis du- ra cft & multum aliera, quod ad requefiam partis nullum intereffe habentis aliqua citatio feu proceMo ex officio decerni deberet. Prius enim intereffe partis declaratum extitiffer, & demum forma juris obfervata. Durius tamen mulro vifum est , quod decreta facræ fyno- di in eadem materia variationem fumunt, ea fervando & recufando , Dudum enim decre- tum extiterat , quod ea que a tribus deputa- tionibus concluduntur , vim decreti & con- clufionem facri concilii obznerent. Et pri- dem mortüo reverendo patre domino Zvve- dero archieptfcopo Cæfarcenfi tres deputatio- quid actum eft nunc in Dnes concluferant inhibendum fore , & in- hibuerunt omnibus canonicis extra c infra diœcefim "Trajectenfem existentibus , ne ali- quid novi attentarent, quodque ab amni ele- €tione ceffarent , volettes ad pacem dicte dice- cefis & patrie. laborare, quæ executioni deman- dari non poterat, nec vim decreti obtinere . Sed quod nuperrime tres deputariones (ut non- nulli prerendunt) citationem perfonalem con- cluferant, illuü fecundum eofdem ( utrafferitur } in vim tranfivit decreti Canfam diverfitatis, quare ifta admitditur, que est probativa pa- cis, illa antem , qua est pacis nutritiva, reil- citur, ignoramus. Tamen unum vestris reve- rendiffimis paternitatibus fit manifestum , quod civitas & patria Trajectenfis inimicum fuum. voluntarium jam plurimis annis traníactis, &e« üamíi ecclefia vacaret , c concorditer «le- élus existeret, non reciperent , uti nec rene- rentur. Domicellus autem. V valramus inimicus patrie, annis elapfis multa damna incolis pa- trim intulit, & quotidie infert, prout luce clarius eadem demonstrare volurous & proba- re. Quare paterniiatibus vestris reverendiffimis humiliter fupplicamus , quatenus literam five’ copiam presentibus interclufam videre & ine telligere velint , & operam efficacem tradere Ss 2 ad. 

Strana 646
% forte ad mi- nimam o 645 prefatum eóncilium dirigamus, quatenus du-À dur pcr nos defideratum opus, & nunc an- nuente domino feliciter inchoatum , Jaudabi- li & cun&is fidelibus fructuofo concludatur effectu. Sed quia utriufque cpiftole premiffe tenor offert, ipfum concilium & vos fub no- mine & auctoritate ipfius ad largiendam al- fecurationzm fuficientem & rationabiliter: ex- Ppeétandam oratoribus Gc legatis mittendis a nobis; eapropter obfecramus , ad Egram ci- vitatem vobis & nobis conrerminam , quo ce- lerius fieri poteft, cum priucipibus regni Bo- hemiæ adjacentium regionum vcnire velitis , ibidem cum noftris certis nuntiis ad boc fpe- cialiter dcputatis, tempore per vos flatuto * minime unius menfis, nobifque per nuntium B prefentem intimando congreffuri , fub falvis certis conditicnibus ipíis noftris nuntiis a tota parte noflra conceffis , modos, conditiones & proceffus hujufinodi affecarationis & — audien- tie noflris oratoribus G&c legatis 2 diQo con- cilio praftandis , plene ac effeQualiter trada- turi & difpofituri finales ita & taliter , ut nos oratorefque nofiri & legati ad concilium fz- psdicdtum mittendi , prout in epiílola veftra nobis tranímiíla fcribitis, de cantione per vos nobis & ipís offerenda merito debeamus & debeant effe contenti . De veltra ctlam pa- rienti preftolatione ac benigna, & de his qua nunc fcribits , nos noveritis effe multum gra- tos pariter & gravifos.. Datum feria quarra poft diem beati Mat- thie apoftoli domini, anno domini millefimo quadringentefimo trigefimofecundo. c CXIV. Epifiole cujufdam Capitanei ad imperatore Romanorum de rcbus. F'aboriticis. Serenifimo principi Sigifmundo Romanorum żm- peratori Zo de Steinbery , alias de Kolicz . Ereniffime Cæfar & rex domine. gloriofe , fervitiam meum præmifum veftræ fereni- rari, Scire velitis , . Pragenfi congregatione circa feftum fanéti Joan- nis Baptiftæ. Quando ibidem convenimus , tunc aliquibus diebus poft noftram ibidem conven- tionem orunes civitates, quz nobis contraria- bantur , ibi nobifcum unire funt, excepta Colonia. Y: tandem poft aliquot dies, Zapho & antiqui "'aborite cum fuis rotis & fequa- cibus & cum difta Colonia etiam. nobifcum funt uniti. E: poftquam nobifcum fuerunt compofiti , ftatim. veftrz ferenitati nos omnes tale refponfum dedimus, ut ad vos irent, & vcítram ferenitatem peterent. quatenus vefira ferenitas velit appropinquare Ratifponam , & quod ibidem ad veltram ferenitarem tranfmit- tese. volnmus de rerrigenis & de civitatibus , €: ctiam cum veftris nuntiis contulimus, ut pererent veftram fcrenitatem , quod cadem vefira ferenitas nobis de falvoconduétu pro- videre dignaretur , ufque ad numerum tre- centorum equorum & totidem perfonarum . Hogamus etiam veltram ferenitarem ut fe in his grariofam velit exhibere. Etiam fcire di- gnetur veftra ferenitas quod hujufmodi con- ventio fieri debet in fefto fanfla Marie pra- ximo. Videtur mulis probis hominibus, & mihi fimiliter , quod habeatis in hujufmodi Concil. General. Tom. XXIX. CONCiILII BASILEENSIS. 646 congregatione dominum eplícopum Conftän- tienfem auditorem , & alios doctores , qui a- lias Prage fuerant a facro concilio deftinati , & illi ut plenum mandatum 2. facro concilio habcant . Ram fperamus in Dco, quod om- nia negoria bene fuccedent. Sunt enim quafi omnes homines de miliraribus % de civitati- bus qui defiderant vefiram ferenitatem fupra fe dominari. Datum Pragae Procopii, anno trigefimoquarto. fabbato anie feftum fandi millefmo quadringentefimo CXV. Epiftola Trajestenfium Mifa ad fuos commiffarios . Reverendiffimis, reverendifque. in Chriflo patribus & .. . - facre depututionis fidei . . . gratio- Alimis, vefirarum reverendiffimarum paterni- atum humiles & devoti prelati, & capitula vefrrarum ecclefiarum Trajelenféum , barones , milités & militares, ac busgimagifri , feabini > €x rellores , civitatis & oppidorum patrie Tra- jettenfss. Everendiffimi reverendique patres & præ- l flantiffimi domiui, fcribimus facrofanctz, Bafileenfi fynodo , prout in copia przfenti- bus interclufa perpendere poffunt paternitates veftr:c pariter. Gt videre, Verum res. nobis du- ra cft & multum aliera, quod ad requefiam partis nullum intereffe habentis aliqua citatio feu proceMo ex officio decerni deberet. Prius enim intereffe partis declaratum extitiffer, & demum forma juris obfervata. Durius tamen mulro vifum est , quod decreta facræ fyno- di in eadem materia variationem fumunt, ea fervando & recufando , Dudum enim decre- tum extiterat , quod ea que a tribus deputa- tionibus concluduntur , vim decreti & con- clufionem facri concilii obznerent. Et pri- dem mortüo reverendo patre domino Zvve- dero archieptfcopo Cæfarcenfi tres deputatio- quid actum eft nunc in Dnes concluferant inhibendum fore , & in- hibuerunt omnibus canonicis extra c infra diœcefim "Trajectenfem existentibus , ne ali- quid novi attentarent, quodque ab amni ele- €tione ceffarent , volettes ad pacem dicte dice- cefis & patrie. laborare, quæ executioni deman- dari non poterat, nec vim decreti obtinere . Sed quod nuperrime tres deputariones (ut non- nulli prerendunt) citationem perfonalem con- cluferant, illuü fecundum eofdem ( utrafferitur } in vim tranfivit decreti Canfam diverfitatis, quare ifta admitditur, que est probativa pa- cis, illa antem , qua est pacis nutritiva, reil- citur, ignoramus. Tamen unum vestris reve- rendiffimis paternitatibus fit manifestum , quod civitas & patria Trajectenfis inimicum fuum. voluntarium jam plurimis annis traníactis, &e« üamíi ecclefia vacaret , c concorditer «le- élus existeret, non reciperent , uti nec rene- rentur. Domicellus autem. V valramus inimicus patrie, annis elapfis multa damna incolis pa- trim intulit, & quotidie infert, prout luce clarius eadem demonstrare volurous & proba- re. Quare paterniiatibus vestris reverendiffimis humiliter fupplicamus , quatenus literam five’ copiam presentibus interclufam videre & ine telligere velint , & operam efficacem tradere Ss 2 ad. 

Strana 647
641 APPENDI ed es rue pacis funt, nec permittere no-À X PRIMA 648 de Rofemberg genrem multum notabilem Se vam divifionem > guerras , feditiones, & alia * exercitam ad campos expedivit. Et domi» * eacellen- innumerabilia mala hic de novo feminari. In quo Deo & hominibus bone voluntatis mul- tum complacebunt veftræ reverendifimæ pa- iernitates fepe dicte : quas confervare digne- tur auctor pacis. Ex urbe TrajeQenfi, anno: domini millefimo quadringentefimo trigefimo- quarto, menfis Julii die decimoquinto, ‘fub fgillis majoris ecclefie Trajectenfis & nobi- Jium flrenuorumque virorum Reinaldi, €<, CXVI,. Epiflola cujufdam. Capitanei ad. imperatorem de rebus Taboriticis . Superfcripio. Zlluffifftmo tf inoitlifftmo principi & domino do- extenor. luteriot. , € Scalitz. * al, Gourm. ji sł. Cufiim . ol. Guiijn, mino Sigifmundo Dei gratia. Romanorum im- peratorż femper Auguflo, Hungarie, Bohe- mis, &e. regi , domino meo. gratiofiffimo den "tur. Éxcellentffimo € invittiffmo principi c? domino domino Sigifmunds Dei gratia Roma- morum imperatori femper Augujlo , Junga- ri, Bohemie, Croate , Dalmatie, &c. re- gi, domine meo prsgratiofif/rmo , ego Kuntzo Lulksla de. Bongenix caffellanus in Calefteiz > feruińia mea vefire ferenitaů fidciffima & coffantiffima omni tempore pradirigo , Frenitati veltre notilico, quod Dei mife-G ricordia magna, fine cujus volun:ate & poteflaie nihil fieri poteft, fed omnia per ip- fum diriguntur, faQum eft, quod inimici be- ri hora vefperarum inter monafterium * Sta- & oppidum * Gurfim a veftris fidelibus dominis baronibus & fideli communitate fęli- ' citer contriti & proflrati funt, ita quod de veílris fidelibus pauci perierunt. Et fic nove- rit férenitas veftra pro certo , quod in domi- nis baronibus & terrigenis fideles fervitores habetis. Et frequenter me allocuti funt de ferenitate veftra, quod ad vos fidelem & bo- aam intentionem habent, fecundum quod ef- fectualiter oftendunt , & ulte:zius oftendent ; ni barones & civitas Pilznenfis etiam validam potentiam tramfmifüt: & cum progrederentur veifüs Pragam {ob castro Carlestein, ibi ego & gentes meas expedivi a fidelibus fervitori- bus vestris $00. equestres Gc pedestres , če currus rriginta. Et cum omnes predidi jux- ta Pragam conveniffent, domini barones ex- tra Pragam cum eifdem procefferont , & eum valida potentia inimicos infecuri M, če fe, quod de gratia Dei & fuo juvamine illos prostraverun inter monasterium # Scalicz & oppidum * Gourfin , (icut fupra. fcriptum. est. Praeterea íerenitatem vestram rogo, quatenus Bvelitis me fideles vestros fervitores, gui me- cum funt in castro Karlestein, oculo pietatis refpicere, & fubfidium tranfmittere * & da- re: quia Deus novit quod hujus magnam im- disentiam habemus: quia aliunde non habco illos bonos homines süpendiare , nec ab ali- quo alio, mifi ferenitate vestra . . . . expecta- mus tamquam 2a domino nostro herede vero & domino gratiofiffimo. Datum feria 2. post festum corporis Chri- sti, anno 1434 Cuntzo Lukífi de * Befennis castelianus in Karlestein , CX VII. Aka Epiflola cujufdam capitanei ad eumdem imperatorem de vittis Faboritis „: Sereniffmo C inwitliffmo , &c. Ervitis premiffs omni tempore fubditis & HO) paratis, fbreniffrae iriperaror & doxainc gratiofiffime , ferenitati vestre notifico, regra- tiando domino Deo omnipotenti, quod con- triti funt & prosirad omnes Taborite, qui in Campis jacebant contra vesiros & nostros fi- deles, fecundum quod ferenitas vestra in alia litera. melius percipiet , quam sibi fcribit a- vunculus meus, quam vestre ferenitati dirigo sem. * Pre, czt» citataai e 7 Sealitz. * Girüám. * Fore & fi*pendium , $ Bluczs, Bonzeniz » + Hurzanich, * Bofavito …. mec aliud intendunt facere; nifi ficur fereni-D & mitto. Et rogo ferenitatem vestram tam- Loem obfou- tatis veftræ fideles domini & fervitores, om- qaam dominum nostrum gratiofillimum , ga- ria volentes feu intendentes facere qus perti- nent ad dominum fuum mnaturalem & gratio- fiflgm . Dignetur ergo ferenitas veftra ma- num fuam large ad eos extendere , & ipfis in fubfidium aliquot milia florenorum tran- fmirtere ( dare, ut opus inceptum ad hono- rem ferenitatis vestre regnique illius, & co- rone Bohemie, melius terminare, & ad bo. hum finem perducere poffnt. Et íerenitas ve- stra in fubfidium illius boni perfonam vestram non dignemini abstrahere fine mora, quia cum adjutorio Dei omnia bene procedunt &' procedent , cum ferenitas vestra venire non wardaverit . Propterea ferenitas vestra fciat , qualiter illa vi&oria fuerit facta de inimicis. Cum enim domini barones post victoriam habiram de' nova civitate Pragenfi in Praga perfsterent , gentes congregantes , » » . . eo» dem tempore inimici de difpofitione Dei a Pilzna recefferunt , & fe verfus Pragam reci- pienies, juxta novum Castrum aliquibus die- bus castra metati effent, ulterius procedentes verfus Coloniam , domini barones miferunt pro omnibus nobilibus, ut in fubfidium eo- rum contra inimicos venirent. Ibi dominus tenus mihi dirigere per nuntium Cauporan. quia equi nostri in bello aliqui interfeQi & aliqui mortui funt, ita quod ambo caremus equis ad equitandum, Datum in Thinhoviff. feria quarta ante o- &avam corporis Christi , anno domini millefi- mo quadringeutefimo trigefirnoquarto. * Seuco Luckoldim de Reimiperg, CXVITI, Epifiola Tmperatoris Trapezundarum ad Eugersum papam . Sandiffimo & beatiffimo in Chriffo patri & domino Eugenio IV. fummo pontifici Romanorum fuo reverendiffmo * Morame Megatonenus impe- rator Trapezundarum , sm & beatifme pater & domine in Christo ; binas feries ejufdem fanctita- tis vestre. per galeam Venetorum fufcepiífé fciveritis , fingulam Rome datam , akeram quoque Florentie. Gratiffima nobis contenta in ipüs cordiali mente percepimus , requifitic- | ni fiqui« * Dentko Coiviin de Ramfperck « 

Strana 648
641 APPENDI ed es rue pacis funt, nec permittere no-À X PRIMA 648 de Rofemberg genrem multum notabilem Se vam divifionem > guerras , feditiones, & alia * exercitam ad campos expedivit. Et domi» * eacellen- innumerabilia mala hic de novo feminari. In quo Deo & hominibus bon& voluntatis mul- tum complacebunt veftræ reverendifimæ pa- iernitates fepe dicte : quas confervare digne- tur auctor pacis. Ex urbe TrajeQenfi, anno: domini millefimo quadringentefimo trigefimo- quarto, menfis Julii die decimoquinto, ‘fub fgillis majoris ecclefie Trajectenfis & nobi- Jium flrenuorumque virorum Reinaldi, €<, CXVI,. Epiflola cujufdam. Capitanei ad. imperatorem de rebus Taboriticis . Superfcripio. Zlluffifftmo tf inoitlifftmo principi & domino do- extenor. luteriot. , € Scalitz. * al, Gourm. ji sł. Cufiim . ol. Guiijn, mino Sigifmundo Dei gratia. Romanorum im- peratorż femper Auguflo, Hungarie, Bohe- mis, &e. regi , domino meo. gratiofiffimo den "tur. Éxcellentffimo € invittiffmo principi c? domino domino Sigifmunds Dei gratia Roma- morum imperatori femper Augujlo , Junga- ri, Bohemie, Croate , Dalmatie, &c. re- gi, domine meo prsgratiofif/rmo , ego Kuntzo Lulksla de. Bongenix caffellanus in Calefteiz > feruińia mea vefire ferenitaů fidciffima & coffantiffima omni tempore pradirigo , Frenitati veltre notilico, quod Dei mife-G ricordia magna, fine cujus volun:ate & poteflaie nihil fieri poteft, fed omnia per ip- fum diriguntur, faQum eft, quod inimici be- ri hora vefperarum inter monafterium * Sta- & oppidum * Gurfim a veftris fidelibus dominis baronibus & fideli communitate fęli- ' citer contriti & proflrati funt, ita quod de veílris fidelibus pauci perierunt. Et fic nove- rit férenitas veftra pro certo , quod in domi- nis baronibus & terrigenis fideles fervitores habetis. Et frequenter me allocuti funt de ferenitate veftra, quod ad vos fidelem & bo- aam intentionem habent, fecundum quod ef- fectualiter oftendunt , & ulte:zius oftendent ; ni barones & civitas Pilznenfis etiam validam potentiam tramfmifüt: & cum progrederentur veifüs Pragam {ob castro Carlestein, ibi ego & gentes meas expedivi a fidelibus fervitori- bus vestris $00. equestres Gc pedestres , če currus rriginta. Et cum omnes predidi jux- ta Pragam conveniffent, domini barones ex- tra Pragam cum eifdem procefferont , & eum valida potentia inimicos infecuri M, če fe, quod de gratia Dei & fuo juvamine illos prostraverun inter monasterium # Scalicz & oppidum * Gourfin , (icut fupra. fcriptum. est. Praeterea íerenitatem vestram rogo, quatenus Bvelitis me fideles vestros fervitores, gui me- cum funt in castro Karlestein, oculo pietatis refpicere, & fubfidium tranfmittere * & da- re: quia Deus novit quod hujus magnam im- disentiam habemus: quia aliunde non habco illos bonos homines süpendiare , nec ab ali- quo alio, mifi ferenitate vestra . . . . expecta- mus tamquam 2a domino nostro herede vero & domino gratiofiffimo. Datum feria 2. post festum corporis Chri- sti, anno 1434 Cuntzo Lukífi de * Befennis castelianus in Karlestein , CX VII. Aka Epiflola cujufdam capitanei ad eumdem imperatorem de vittis Faboritis „: Sereniffmo C inwitliffmo , &c. Ervitis premiffs omni tempore fubditis & HO) paratis, fbreniffrae iriperaror & doxainc gratiofiffime , ferenitati vestre notifico, regra- tiando domino Deo omnipotenti, quod con- triti funt & prosirad omnes Taborite, qui in Campis jacebant contra vesiros & nostros fi- deles, fecundum quod ferenitas vestra in alia litera. melius percipiet , quam sibi fcribit a- vunculus meus, quam vestre ferenitati dirigo sem. * Pre, czt» citataai e 7 Sealitz. * Girüám. * Fore & fi*pendium , $ Bluczs, Bonzeniz » + Hurzanich, * Bofavito …. mec aliud intendunt facere; nifi ficur fereni-D & mitto. Et rogo ferenitatem vestram tam- Loem obfou- tatis veftræ fideles domini & fervitores, om- qaam dominum nostrum gratiofillimum , ga- ria volentes feu intendentes facere qus perti- nent ad dominum fuum mnaturalem & gratio- fiflgm . Dignetur ergo ferenitas veftra ma- num fuam large ad eos extendere , & ipfis in fubfidium aliquot milia florenorum tran- fmirtere ( dare, ut opus inceptum ad hono- rem ferenitatis vestre regnique illius, & co- rone Bohemie, melius terminare, & ad bo. hum finem perducere poffnt. Et íerenitas ve- stra in fubfidium illius boni perfonam vestram non dignemini abstrahere fine mora, quia cum adjutorio Dei omnia bene procedunt &' procedent , cum ferenitas vestra venire non wardaverit . Propterea ferenitas vestra fciat , qualiter illa vi&oria fuerit facta de inimicis. Cum enim domini barones post victoriam habiram de' nova civitate Pragenfi in Praga perfsterent , gentes congregantes , » » . . eo» dem tempore inimici de difpofitione Dei a Pilzna recefferunt , & fe verfus Pragam reci- pienies, juxta novum Castrum aliquibus die- bus castra metati effent, ulterius procedentes verfus Coloniam , domini barones miferunt pro omnibus nobilibus, ut in fubfidium eo- rum contra inimicos venirent. Ibi dominus tenus mihi dirigere per nuntium Cauporan. quia equi nostri in bello aliqui interfeQi & aliqui mortui funt, ita quod ambo caremus equis ad equitandum, Datum in Thinhoviff. feria quarta ante o- &avam corporis Christi , anno domini millefi- mo quadringemefmo trigefirnoquarto. * Seuco Luckoldim de Reimiperg, CXVITI, Epifiola Tmperatoris Trapezundarum ad Eugersum papam . Sandiffimo & beatiffimo in Chriffo patri & domino Eugenio IV. fummo pontifici Romanorum fuo reverendiffmo * Morame Megatonenus impe- rator Trapezundarum , sm & beatifme pater & domine in Christo ; binas feries ejufdem fanctita- tis vestre. per galeam Venetorum fufcepiífé fciveritis , fingulam Rome datam , akeram quoque Florentie. Gratiffima nobis contenta in ipüs cordiali mente percepimus , requifitic- | ni fiqui« * Dentko Coiviin de Ramfperck « 

Strana 649
649 CONCILII ni fiquidem przelibata fanclitatis cum. toto no- À ftro imperio leto animo affentire difpofiti. * Quis enim dignus illius lucis videre conftru- Qum magño defiderio optandum ? Parcat Deus ilis, quibus non eft timor Dei, eam- dem fanclitaiem vexare, curiofam tanti boni operis meriri adimplere . Rogamus altih- snum , ut dignetur in predictis taliter difpo- nere, ut nulla interveniat caufa, que obflet prælibatæ fanGitati ab inceptis defiflere, ut optatur, ’ Data "Trapezundis millefmo quadringentefi- mo trigeimogquarto , die decimo oflavo Odio- ris, CXIX. | B Commiffe Imperatoris grecorum fatia uni ambafratórum | concilii , Um venerabilis vir Henricus Menger de- cretorum doclor, canonicus Conílantien- fis, unus ex ambafiatoribus f2crofancti gene- ralis concilii Bafileenfis, &*c. ad nos tranfmif- fus.ad pre(ens revertatur ad prefatum conci- lium, committimus antedicto concilio de fta- tuendo & defignando loco fiende generalis & cecumenice fynodi, quod defignetur & fta- £natur locus maritimus, ita quod non fir ali- qua civitas, excepta Áncona, ut poffimus ve- nire ad illum locum cum omnibus neceffario G debentibus interefle, fine dificultatibus $c in- commodis, cum multi ex illis fenes & infir- TDÓ exiftiant; Ó& maxime fanctifüunus meus do- iniaus cecumenicus patriarcha . Yt in rali lo—- co plures prelaii orientalis noftre. eccle(ize po- terunt aggregari propier facultarém & non ni- miam diffanüam. Qui quanto plures adfue- sint, tanto utilius ad perfe&ionem unionis e- yit. Praeterea hoc erit maxime conferens ad vtilitatem & fecuritatem noftre civitaris, pro- pter multas caufas dicto venerabili viro di- Gas , Præcipue vero hoc neceffarium eft, pro- pter preífentiam fanctiffimi & bcatiffimi domi- ni papz, quod commode advenire porerit , hoc crit gratifmum , & ad. perfectionem pree- D meditate unionis quamplurimum valens, nec non ad honores & favores fururi concilii. Propter iftas & plures alias caufas dehet pto- dictus venerabilis XÍeuricus rogare & depre- cari dictam Pafileenfem fynodum ex parte no- ftra, ut noflra petitio adimpleatur. Et cum | antea per noftros ambafiatores nominavimus nonnulla loca, quz non font maritima, peti- mus & cum inítantis rogamus, ut non fiat impedimentum noftre peritioni ralis locorum expreffio , fed füstinere velint laborare illi re- verendiflimi patres propter utilitatem. & fe- curitatem propofite rei. Eriam ut oftendat & rcferat, quod omnia nobis fpe@antia fecun- dum nostram potentiam fine -pretermi(lione F. adimplebuntur, Propter hoc & predica Ba- fileenfis fynodus debeat facere omnia premit fa per ipíam & per fuos ambafiatores integra- * Pene, Ron liter & opportune. Et fi hoc * fuerit, nec fieret. Is- nos eram ire poterimus tempore: defignato , & etiam promiffo.. Nec poterit aliquis .nos re- prehendere, confideraro quod caufa erit con- cilii, fleur & nos non dignamur accufare præ- diam fynodum propter tranfattum tempus jn decreto determinatum, cum talis tranfactio temporis venerit propter circumstantias occur- BASILEENSIS. 650 rentes & temporaneas, nom ex voluntate con- cili. Similiter autem alii duo ambafiatores hic remanentes debenr facere opportune dc expenfis & aliis pro congregatione prelato- rum orientalis ecclefiz prout extitit promif- fum: quia talibus expenfs & aliis non in tempore debito factis, fi quis ex ista eaufa defectus adveniat; nos de expenfts nihil ref- pondere debebimus. Datum in urbe nostra Constantinopolitans, ‘millefimo guadringentefimo trigefimoquinto , die vige(imofexto Ncvembris, fub figillo no- stro imperiali, (XX. Commiffio Patriarcha Conflantinopolitani fatta ambafiatori concilii . (Oem propter multas rationabiles & ^ neceífarias caufas ultimum & non præ- termirtendum extitit, beatifimums domi- num Éugenium papam neceffario adeffe debe- re meditate & folicitandæ cum Deo fancte catholice & œcumenicæ fynodo pro unione ecclefiarum Christi, & ad eam accedere per- fonaliter & intereffe unanimiter cum xacrofan- &a (fynodo facre Romane ecclefie & omni- bus 4pfi ecciefiz aggregatis, ut pofümus & nos, Deo auctore, illic perfonaliter adefle, loco commodo statuto, una cum potentiífimo & fancto meo imperatore, & aliis nobis ad- hærentibus , & fic fiat tra&tatus & . constitutio unionis, ficut daret Deus, & ab utraque par- te conventum & aflrmatum foret, propterea humilites nostra ad prefens conímitüt tibi ve- nerabili viro, Henrice Menger, decrerorum doctori, canonico Constantienfis ecclefie, uni ex ambafiatoribus facrofanéte Bafileenfis fyno- di, ad fynodum fauctam revertendi, ut, quan- do fueris cam predicta facrofancta fynodo Ba- fileenfi, studium & diligentiam omnimodam exhibeas, & instanter labores & opereris, ut statuatur beatiffimum | dominum papam in meditata œcumenica fynodo intcreife perfona- liter, & non repraefentative , electo & statu-- to leco congruenię & commodo pro quiete di@ti beatiffnoi domini Eugenii & nostra. Pro- pter hoc facta est tibi præfens donatio & con- ceffio nosra in fcriptis caufa roboris & fir- miratis . Datum Constantinopoli, millefimo quadrin- gentefímo trigefimoquinto , die vigefimofexto menfis Novembris . CXXI. Epiflola legati concilii ad legatum pontificis. Reverendiffimo in Chriflo patri &' domino domi- no Juliano, miferatione. divina — tituli. fan&le Subine fantta Romane. ecclefie presbytero car- dinali , vulgariter. [anti Angeli nuncupato , in Germania apoffolics fedis legato , veftra reverendiffine. páternitatis. humilis Henricus Menger. Everendifime pater domineque metuen- | V. diffime, fecundo Januarii eum galeis ad civitatem Venetiarum Dei gratia vivus, fed nonu fanus, reverfus fum. Et ut in paucis me expediam , quia horam fcribendi non habeo, no- 

Strana 650
649 CONCILII ni fiquidem przelibata fanclitatis cum. toto no- À ftro imperio leto animo affentire difpofiti. * Quis enim dignus illius lucis videre conftru- Qum magño defiderio optandum ? Parcat Deus ilis, quibus non eft timor Dei, eam- dem fanclitaiem vexare, curiofam tanti boni operis meriri adimplere . Rogamus altih- snum , ut dignetur in predictis taliter difpo- nere, ut nulla interveniat caufa, que obflet prælibatæ fanGitati ab inceptis defiflere, ut optatur, ’ Data "Trapezundis millefmo quadringentefi- mo trigeimogquarto , die decimo oflavo Odio- ris, CXIX. | B Commiffe Imperatoris grecorum fatia uni ambafratórum | concilii , Um venerabilis vir Henricus Menger de- cretorum doclor, canonicus Conílantien- fis, unus ex ambafiatoribus f2crofancti gene- ralis concilii Bafileenfis, &c. ad nos tranfmif- fus.ad pre(ens revertatur ad prefatum conci- lium, committimus antedicto concilio de fta- tuendo & defignando loco fiende generalis & cecumenice fynodi, quod defignetur & fta- £natur locus maritimus, ita quod non fir ali- qua civitas, excepta Áncona, ut poffimus ve- nire ad illum locum cum omnibus neceffario G debentibus interefle, fine dificultatibus $c in- commodis, cum multi ex illis fenes & infir- TDÓ exiftiant; Ó& maxime fanctifüunus meus do- iniaus cecumenicus patriarcha . Yt in rali lo—- co plures prelaii orientalis noftre. eccle(ize po- terunt aggregari propier facultarém & non ni- miam diffanüam. Qui quanto plures adfue- sint, tanto utilius ad perfe&ionem unionis e- yit. Praeterea hoc erit maxime conferens ad vtilitatem & fecuritatem noftre civitaris, pro- pter multas caufas dicto venerabili viro di- Gas , Præcipue vero hoc neceffarium eft, pro- pter preífentiam fanctiffimi & bcatiffimi domi- ni papz, quod commode advenire porerit , hoc crit gratifmum , & ad. perfectionem pree- D meditate unionis quamplurimum valens, nec non ad honores & favores fururi concilii. Propter iftas & plures alias caufas dehet pto- dictus venerabilis XÍeuricus rogare & depre- cari dictam Pafileenfem fynodum ex parte no- ftra, ut noflra petitio adimpleatur. Et cum | antea per noftros ambafiatores nominavimus nonnulla loca, quz non font maritima, peti- mus & cum inítantis rogamus, ut non fiat impedimentum noftre peritioni ralis locorum expreffio , fed füstinere velint laborare illi re- verendiflimi patres propter utilitatem. & fe- curitatem propofite rei. Eriam ut oftendat & rcferat, quod omnia nobis fpe@antia fecun- dum nostram potentiam fine -pretermi(lione F. adimplebuntur, Propter hoc & predica Ba- fileenfis fynodus debeat facere omnia premit fa per ipíam & per fuos ambafiatores integra- * Pene, Ron liter & opportune. Et fi hoc * fuerit, nec fieret. Is- nos eram ire poterimus tempore: defignato , & etiam promiffo.. Nec poterit aliquis .nos re- prehendere, confideraro quod caufa erit con- cilii, fleur & nos non dignamur accufare præ- diam fynodum propter tranfattum tempus jn decreto determinatum, cum talis tranfactio temporis venerit propter circumstantias occur- BASILEENSIS. 650 rentes & temporaneas, nom ex voluntate con- cili. Similiter autem alii duo ambafiatores hic remanentes debenr facere opportune dc expenfis & aliis pro congregatione prelato- rum orientalis ecclefiz prout extitit promif- fum: quia talibus expenfs & aliis non in tempore debito factis, fi quis ex ista eaufa defectus adveniat; nos de expenfts nihil ref- pondere debebimus. Datum in urbe nostra Constantinopolitans, ‘millefimo guadringentefimo trigefimoquinto , die vige(imofexto Ncvembris, fub figillo no- stro imperiali, (XX. Commiffio Patriarcha Conflantinopolitani fatta ambafiatori concilii . (Oem propter multas rationabiles & ^ neceífarias caufas ultimum & non præ- termirtendum extitit, beatifimums domi- num Éugenium papam neceffario adeffe debe- re meditate & folicitandæ cum Deo fancte catholice & œcumenicæ fynodo pro unione ecclefiarum Christi, & ad eam accedere per- fonaliter & intereffe unanimiter cum xacrofan- &a (fynodo facre Romane ecclefie & omni- bus 4pfi ecciefiz aggregatis, ut pofümus & nos, Deo auctore, illic perfonaliter adefle, loco commodo statuto, una cum potentiífimo & fancto meo imperatore, & aliis nobis ad- hærentibus , & fic fiat tra&tatus & . constitutio unionis, ficut daret Deus, & ab utraque par- te conventum & aflrmatum foret, propterea humilites nostra ad prefens conímitüt tibi ve- nerabili viro, Henrice Menger, decrerorum doctori, canonico Constantienfis ecclefie, uni ex ambafiatoribus facrofanéte Bafileenfis fyno- di, ad fynodum fauctam revertendi, ut, quan- do fueris cam predicta facrofancta fynodo Ba- fileenfi, studium & diligentiam omnimodam exhibeas, & instanter labores & opereris, ut statuatur beatiffimum | dominum papam in meditata œcumenica fynodo intcreife perfona- liter, & non repraefentative , electo & statu-- to leco congruenię & commodo pro quiete di@ti beatiffnoi domini Eugenii & nostra. Pro- pter hoc facta est tibi præfens donatio & con- ceffio nosra in fcriptis caufa roboris & fir- miratis . Datum Constantinopoli, millefimo quadrin- gentefímo trigefimoquinto , die vigefimofexto menfis Novembris . CXXI. Epiflola legati concilii ad legatum pontificis. Reverendiffimo in Chriflo patri &' domino domi- no Juliano, miferatione. divina — tituli. fan&le Subine fantta Romane. ecclefie presbytero car- dinali , vulgariter. [anti Angeli nuncupato , in Germania apoffolics fedis legato , veftra reverendiffine. páternitatis. humilis Henricus Menger. Everendifime pater domineque metuen- | V. diffime, fecundo Januarii eum galeis ad civitatem Venetiarum Dei gratia vivus, fed nonu fanus, reverfus fum. Et ut in paucis me expediam , quia horam fcribendi non habeo, no- 

Strana 651
EX Codice Di- bliothceæ S. Merci Ro. n 651 APPENDI X PRIMA ET noverit reverendiffima paternitas vestra quod Arejurando folemnker Armaverunt. Secundus omnia nobis per facrum concilium injunfta votive expedivimus, ita quod dominus impe- rator & patriarcha ommia capitula pcr amba- fiatores ipforum in facro concilio conelufa & promi(fa,: & wr in. decreto continentur, de novo fimiliter per bullam auream & plum- béam rarificavit , $c. Et hoc pro nunc pater- nitas yestra revereadiffima me excufatum ha- bere welit, fi non statim veniam: quia pro certo nihil in hoc mundo tardabit me, nifi hoc fero. Nam licet fim infirmus, tameu ni- hile minus hoc conclufi, Deo Dante, quod iter arripiam , & de die in diem ibo, douec éx quouíque ad vcstram revercadiffimam pa- articulus eft de tempore; quia cum tempus in Decreto ftatutum, 8c. ... non ex defectu Saeri Concilii, aut ipforum Dominorum Im- peratoris, & Patriarche, feu Ambaffatorum eorumdem , fed afiis ex caufis jam effluxerit, neceffe eft ut pro executione conclüforum tempus debitum & compctens pro utraque parte ftatuatur. Tertius articulus eff de loco celebrandi Oecumenici Concilii, quod videli- cet prefati Serenillimus Imperator, © Reve- rehdiffimus Patriarcha multis ex caufis dignea- tur GC velint zffentiri, at Concilium | univer- fale Oecumenicum, qaod tantum dicum eft celebrari, in Bafileeni Civitate celebretur . ternitaiem gloriofam veniam , quam toto cor- BQuartaus. articulus eft de executione Decreti, de videre defidero. Et vere gaudebit cor ve- strum , & iterum gaudebit, quia jucundiffima letiffrnaque nova facro concilio portabo : quo- niam ramum virentis olive & unitatis eccle- fie fane portabo , quemadmodum columba Noe in arca preíentavit , Ce Datum Venetiis quarto Januarii 1436, OX XII, Jura Joanms de Ragufro. © Simonis ireron Ambafiarorum Sacri Bafileenfis Concilii , icta in Congregatione Sacrofantia Generali Bafileenff Synodo in Spiritu Santlo legitime congregate . Everendiffimi in Chrifto Patres, & Domini Domini nofti praflantifimi omni debita T iiw Ac devota recommendatione prarmifa. Licet. jam Grarja Alcifimi fperamus confocium no- firurm Venerabilem Doctorem Dominum Hen- ricum Meoger, qui cum galeis Venctarum hinc reccffit, falvam & incolumen ad. præ- fentiam veliræ Sandifimæ Synodi pervenife , & omnia hic per nos & ipłum facta Gt agi- tata, ulque ad receffum ip(us, relatione ejuf- dem plene V. D. innotuiffe, nihilominus ad & coneluforum in publica forma cum plum- bea prafati Sacri Concili Bafileenfis Bulla, & quod attinet ad. dictum Sacrum Concilium in- choandum, Decreti ejufdem , & concluforum in eadem contentorum executionem. Circa pradictor articulos diximus prout opus erat, caufas & rationes allepando , fpecialiter ur lo- cum Bafileenfem confenrirent. Et poft multa in effectu refponderunt : ad primum videlicer, quod Sereniffimus Imperator , & Reverendif fimus Patriarcha volinr libenter ratificare omnia, dummodo quedam in Proemio pofia Decre- ü modereatür. De exceuusne vero Decreti, & dc tempore dixerunt, quod. bene effent C concordes nobifeum, De loco autem Civitatis Balileenfis omnino renuerunr. Cam autem in- ftaremus ut dicerent qua effent illa qua eos in Proemio fcandalizarent , dixerunt in eo quod Synodus Bafileenfis vocat fe matrem o- mniurm Chriflifidelium; quafi ipfi effear. filii fugitivi; in eo etiam quod in eodem contextu fermonis fit ipforum conjunctio cum Bohemis, quafi ipfi effent fimiles illis; & in eo quod cos conjungit cum eifdem in ratione diffidii; quafi ipii effent heretici, vel qui Schifina in Chrifla Ecclefia pofuiffent. Defendinus Proe- mium quantum potuimus, & declaravimns ni- hil in eo contineri de quo ad rectum fenfu poffr aliquis rationabiliter fcandalizari; & in majorem cautelain , & nunc rebus hic pero-D hoc (letimus quantum potuimus, & plures ptime difpofiis, curamüs per proprium Înter- buntium Synodum Veítram de fingulis infor- mare. Applicuimus igitur Conftanrinopolin cum galeis Venetorum die xxii. menfis fe- ptembris przteriti, & de galea ad domum, per Tmperialem Majeftatem nohis ordinatam , €um honore fuimus deducü. Poft adventum noftrum :x. Dic Imperatorem vifitavimus, Li- teras vcflras exhibuimus, & in genere expli- cuimus noflri advenzus canfam. Similiter & ad Patriarcham. fecimus; amboque nobis fo- 'iemnes dederunt Deputatos, in quorum pri- ma. Congregatione quatuor. breves articulos ob- rolimus {ub forma que íequitur.. Primus ar- ftptimanas confumplmus. Cum autem appro- pinquaret tompus receffus galearum , nec pof- femus aliquo modo inducere ur Decretum . cwm dicto Proemio acceptarent, & videremus omnino rumpi negotium, & rraCtarum , cogi- tavimus quid in tanta re effemus acturi. Re- duximus ad memoriam quantam benignitatem & humanitatem Santa Synodus erga Bohe- mos exercuit, quam humanas literas , & om- ni duicedine plenas ad eos direxiz, ita ut nec unum verbum contineretur in eis, «quo fcandalizari potuiffent: confideravimus etiam quod propter füblationem verborum aliquo- rum , quæ ad rem non pertinent, & quz non ticulus eft de ratificatione eorum que gefta Eerant ex intentione SanQm Synodi ad inju- funt, videlicet quod Serenifmus imperator, 8 Reverendiflimus Parriarcha velint propriis in perfonis jitrejurando, & per Bullas auream & plumbeam more folito ratificare folemni- fer, & executioni demandare, quantum in ipüis eft, ea que ipfi in Sancta Synodo Bafi- leenfi per fuos folemnes Orarores pleniffimo mandato fuffuitos in publica feffione cum ipfa Sancta. Synodo unanimiter concluferupnt, & in Altari celebrata Miffa de Spiritu Sancho, fu- per Sanctis Evangeliis, & Cruce Dominica ju- riam eis pofita, non dimitet Sancta Syodus tantum bonum, pro quo obtinendo innume- ras promiferat impenfas, & sd importabiles quodammodo fe difpo(uit labores fuftinendos. Con(deravimus precipue difpofitiones corum ad pacem, & maxime affectionem populi, qui nos ubique dum tranfivimus per viam fame quam angelos pacis junctis manibus, & ele vatis in celum oculis benedicebant. Confide- ravimus infuper quod quafi apparentem habe- rent occafionem refiliendi- dicebant enim : quo. mo 

Strana 652
EX Codice Di- bliothceæ S. Merci Ro. n 651 APPENDI X PRIMA ET noverit reverendiffima paternitas vestra quod Arejurando folemnker Armaverunt. Secundus omnia nobis per facrum concilium injunfta votive expedivimus, ita quod dominus impe- rator & patriarcha ommia capitula pcr amba- fiatores ipforum in facro concilio conelufa & promi(fa,: & wr in. decreto continentur, de novo fimiliter per bullam auream & plum- béam rarificavit , $c. Et hoc pro nunc pater- nitas yestra revereadiffima me excufatum ha- bere welit, fi non statim veniam: quia pro certo nihil in hoc mundo tardabit me, nifi hoc fero. Nam licet fim infirmus, tameu ni- hile minus hoc conclufi, Deo Dante, quod iter arripiam , & de die in diem ibo, douec éx quouíque ad vcstram revercadiffimam pa- articulus eft de tempore; quia cum tempus in Decreto ftatutum, 8c. ... non ex defectu Saeri Concilii, aut ipforum Dominorum Im- peratoris, & Patriarche, feu Ambaffatorum eorumdem , fed afiis ex caufis jam effluxerit, neceffe eft ut pro executione conclüforum tempus debitum & compctens pro utraque parte ftatuatur. Tertius articulus eff de loco celebrandi Oecumenici Concilii, quod videli- cet prefati Serenillimus Imperator, © Reve- rehdiffimus Patriarcha multis ex caufis dignea- tur GC velint zffentiri, at Concilium | univer- fale Oecumenicum, qaod tantum dicum eft celebrari, in Bafileeni Civitate celebretur . ternitaiem gloriofam veniam , quam toto cor- BQuartaus. articulus eft de executione Decreti, de videre defidero. Et vere gaudebit cor ve- strum , & iterum gaudebit, quia jucundiffima letiffrnaque nova facro concilio portabo : quo- niam ramum virentis olive & unitatis eccle- fie fane portabo , quemadmodum columba Noe in arca preíentavit , Ce Datum Venetiis quarto Januarii 1436, OX XII, Jura Joanms de Ragufro. © Simonis ireron Ambafiarorum Sacri Bafileenfis Concilii , icta in Congregatione Sacrofantia Generali Bafileenff Synodo in Spiritu Santlo legitime congregate . Everendiffimi in Chrifto Patres, & Domini Domini nofti praflantifimi omni debita T iiu Ac devota recommendatione prarmifa. Licet. jam Grarja Alcifimi fperamus confocium no- firurm Venerabilem Doctorem Dominum Hen- ricum Meoger, qui cum galeis Venctarum hinc reccffit, falvam & incolumen ad. præ- fentiam veliræ Sandifimæ Synodi pervenife , & omnia hic per nos & ipłum facta Gt agi- tata, ulque ad receffum ip(us, relatione ejuf- dem plene V. D. innotuiffe, nihilominus ad & coneluforum in publica forma cum plum- bea prafati Sacri Concili Bafileenfis Bulla, & quod attinet ad. dictum Sacrum Concilium in- choandum, Decreti ejufdem , & concluforum in eadem contentorum executionem. Circa pradictor articulos diximus prout opus erat, caufas & rationes allepando , fpecialiter ur lo- cum Bafileenfem confenrirent. Et poft multa in effectu refponderunt : ad primum videlicer, quod Sereniffimus Imperator , & Reverendif fimus Patriarcha volinr libenter ratificare omnia, dummodo quedam in Proemio pofia Decre- ü modereatür. De exceuusne vero Decreti, & dc tempore dixerunt, quod. bene effent C concordes nobifeum, De loco autem Civitatis Balileenfis omnino renuerunr. Cam autem in- ftaremus ut dicerent qua effent illa qua eos in Proemio fcandalizarent , dixerunt in eo quod Synodus Bafileenfis vocat fe matrem o- maium Chriflifidelium; quafi ipfi effear. filii fugitivi; in eo etiam quod in eodem contextu fermonis fit ipforum conjunctio cum Bohemis, quafi ipfi effent fimiles illis; & in eo quod cos conjungit cum eifdem in ratione diffidii; quafi ipii effent heretici, vel qui Schifina in Chrifla Ecclefia pofuiffent. Defendinus Proe- mium quantum potuimus, & declaravimns ni- hil in eo contineri de quo ad rectum fenfu poffr aliquis rationabiliter fcandalizari; & in majorem cautelain , & nunc rebus hic pero-D hoc (letimus quantum potuimus, & plures ptime difpofiis, curamüs per proprium Înter- buntium Synodum Veítram de fingulis infor- mare. Applicuimus igitur Conftanrinopolin cum galeis Venetorum die xxii. menfis fe- ptembris przteriti, & de galea ad domum, per Tmperialem Majeftatem nohis ordinatam , €um honore fuimus dedućti. Poft adventum noftrum :x. Dic Imperatorem vifitavimus, Li- teras vcflras exhibuimus, & in genere expli- cuimus noflri advenzus canfam. Similiter & ad Patriarcham. fecimus; amboque nobis fo- 'iemnes dederunt Deputatos, in quorum pri- ma. Congregatione quatuor. breves articulos ob- rolimus {ub forma que íequitur.. Primus ar- ftptimanas confumplmus. Cum autem appro- pinquaret tompus receffus galearum , nec pof- femus aliquo modo inducere ur Decretum . cwm dicto Proemio acceptarent, & videremus omnino rumpi negotium, & rraCtarum , cogi- tavimus quid in tanta re effemus acturi. Re- duximus ad memoriam quantam benignitatem & humanitatem Santa Synodus erga Bohe- mos exercuit, quam humanas literas , & om- ni duicedine plenas ad eos direxiz, ita ut nec unum verbum contineretur in eis, «quo fcandalizari potuiffent: confideravimus etiam quod propter füblationem verborum aliquo- rum , quæ ad rem non pertinent, & quz non ticulus eft de ratificatione eorum que gefta Eerant ex intentione SanQm Synodi ad inju- funt, videlicet quod Serenifmus imperator, 8 Reverendiflimus Parriarcha velint propriis in perfonis jitrejurando, & per Bullas auream & plumbeam more folito ratificare folemni- fer, & executioni demandare, quantum in ipüis eft, ea que ipfi in Sancta Synodo Bafi- leenfi per fuos folemnes Orarores pleniffimo mandato fuffuitos in publica feffione cum ipfa Sancta. Synodo unanimiter concluferupnt, & in Altari celebrata Miffa de Spiritu Sancho, fu- per Sanctis Evangeliis, & Cruce Dominica ju- riam eis pofita, non dimitet Sancta Syodus tantum bonum, pro quo obtinendo innume- ras promiferat impenfas, & sd importabiles quodammodo fe difpo(uit labores fuftinendos. Con(deravimus precipue difpofitiones corum ad pacem, & maxime affectionem populi, qui nos ubique dum tranfivimus per viam fame quam angelos pacis junctis manibus, & ele vatis in celum oculis benedicebant. Confide- ravimus infuper quod quafi apparentem habe- rent occafionem refiliendi- dicebant enim : quo. mo 

Strana 653
653 CONCILII BASILEENSIS. 654 £> modo poffumus fine injuria noftra & feanda- A dit nobis unam Cognitionis Cedulam, & nos gy '" 1o hoc Decretum acceptare, in quo nos fo- fibi aliam, quarum copiam etiam in prefen- ciatos videmus & conjunétos cum hereticis ? Quam fpem de pace habere poterimus, cum jam nos canes reputatis ? Quis unquam pacem quzeGyit cum injuriis? Quis unquam pervenit ad unionem Ecclefic cum blafphemiis? Re- vera qui fic faciunt paccm non querunt, fed difcordiam feminant; non unionem procurant, fed fchifina nuntriunt, que nullo .modo cffe de intentione illius San&we Synodi, dicebant , ¢redimus, quam cum maxima Caritate & af- fe&ione videmus, & audimus querere unio- nem IEcclefue Chrifli. Cum autem fepe dice- remus: Ambafciatores Veftri juraverunt ; opor- tibus tranfmittimus. Prefatus Sereniffimus Im- perator, & Keverendiffimus Patriarcha jam ad extremas Grecorum partes, videlicer ad Re- gnum Hyberianum, quod latifimum eft, & maximum, ad Imperatorem Trapefundarum , ad ‘Patriarchas Hierofolymitanum , Alexandri- num, & Antiochenum , fimiliter ad Ruffiam, "Valachiam majorem , & minorem, Rafiam, & Bulgariam, & ad alias longinquas partes miferunt nuncios cum litteris ad annuncian- dum firmitatem negociorum, & qui venturi funt fe difponunt, & apparent ad. veniendum in Æftate Conftantinopolim dum mittetur pro tet vos acceptare, dicebant: juraverunt capi-D eis: & ad talia negotia ali defiderio, & fer- tula patla, & corventa; non eorum prœmium aut fi qua erant ibi ad injuriam noftram po- fita. Cum diceremus; quarc Ambafciatores ve- firi juraverunt Capitula conclufa cum tali proe- mio? Ipfi Ambafciatores refponderunt , quod ipfi non interfuerunt compofitioni dicti proe- mii, fed tantummodo in capitula juraverant; nec fafpicabantur de Sancta Synodo, quod in forma Decreti non deberet poni aliquid, quod aliquo modo in injuriam Orientalis Ecclèfæ cederet , 81 ergo , dicebant Ambafciatores, in aliquo peccavimus, non per noftrum confen- um, {ed per inadvertentiam , & fiduciam, quam in Sanéta Syodo gerebamus, peccavi- vore difponuntur, quod judicio omnium per Kccleham orientalem non reftiat quin dictum cecumenicum Concilium cum Dei gloria cele- bretur. De futura aurem in dicto Concilio unione fpem bonam concipimus: omnes enim una voce dicunt, non eft difficultas nifi in conveniendo: conveniant amba Ecclefie , fci- licet univerfale Concilium celebretur: videa- mus noítros fratres mutuo, & fola mors ab Ínvigem ,... fcparabit; moriamur enim an- tequam fine pace revertamur ad Domus no- ftras. Neque enim Chriftus fponfuüs Woclcfie ; vbi duo, vel tres fuerint in fuo nomine con- gregati, fe adeffe praedixit, eantg Congrega- mus, Concludebant igitur: aut ergo predica Gtioni fuorum fidelium deerit. Adauget hanc verba guae nobis fcandalum præbent, & in injuriam nofiram videntur pofita, auferantur, aut ficut veniflis ; ita in nomine Domini re- cedatis. Cum autem fepe diceremus: bene reccdimus in nomine Domini, & proteflamur quod non fat per Ecclefiam Occidentalem ; aut Sacrum Concilium quominus conclüfa ha- beant executionem {ed per vos, qui non vul- tis acceptare que jurafts. ipfi autem prote- ftabantur quod acceptabant omnia _jurata, & conclufa, quantum ad eos perünet, fed proe- mium eorüra continens injuiam, quod nec conventum, mec juratum inter partes fuerat, non acceptabant , & per confequens quod non fpem ferrens defiderium Sereniffimi Imperatoris; & Reverendiffimi Patriarchæ , qui in roto co- namine ipforum non videntur aliud dieque, noctuque cogitare, Sufpiria plebum, facrymæ, orationes, & alia pietatis, & devotionis ope- za iam Cleri, quam Populi miro cum modo emiffa ad hanc Sanctam Unionerm videmus af- pirare, Et ut dicunt, nunquam res fuir fic difpofita, ut modo eft. Omnes hanc rem non humanam, fed divinam predicant, omnes prz gaudio, etiam qui in fervitute Infideflium , qua- fi jam liberi faQi ; jubilant, G& in fpe unio- nis, quafi jam facta fit, exultant, Veftram- que fandam Bafılienfem Syodum hujufmodi ftaret per <os, fed per nos, qui preter con-D Domini operum Procuratricem nique in Cœ- clufa cogebamus cos primas injurias accepta- re: & fuper hoc invocabant Deum , Calum, & "Yeram, Sc omnia quae in cis funr in te- fies , quod per eos non ftaret. Longum effect narrare. fingulas quz circa dictum proemium per utramque partem dicta fünt & agitata. Verumtamen recedenübus galeis, praedictis confiderationibus, & pluribus aliis, quas hic pro præfenti fubticemus , moti, fecimus, & promifimus, proutin litteris noftris, quas Ma- gifter Henricus fimul cum Crifobalo ratifica- tionis fecum detulit, continetur, & quarum Copiam fimul cum copia dicti Crifobali etiam iranimittimus. Pro. prefenti judicio noftro, lum immenfis offerunt laudibus, & extollunt. Weverendiffimus Patriarcha hujus fanctze unio- nis devotiffimus , & ferventifimus profequtor ubique per fuam obedientiam iu oriente je- junía , orationes, devotiones, Gt alia pietatis opera pro dicta fan&ta unione inducit, & im- ponit: nos vero quod & Veflra Sancta Syno- dus fimiliter, ut fperamus, faciet , indefinen- ter predica:mus; & ut ita faciat, fi forte fa- €&um non fit ob Dei reverentiam obfecramus : hoc enim genus Demoniorum , quod in Ec- .clefia Scb;fma: induxit, & ufque ad prafen- tem Diem venit; non nifi in jejunio , & o- ratione ejici poteft: Et, ne diutius circa hoc attenta fancta intentione Veftra, & ferventif- E fermonem potrabamus tantam barum partium, {imo defiderio Veftre Congregationis ad -unio- nem Kçclefæ & ad pacem, nos qui proprer prædidtum præmium tantam rem fufcepimus, Teprehenfibiles effemus & culpabiles coram Deo, & univerfa Lcclefia atque Synodo vce- ftra. Verumtamen f mala, quod recta tamen fntentione fecimus Veflyz Dominationes, & Sancta Synodus corrigant, & emendent, qui- bus omnino noftrum Judicum fubjicimus. Poft receffum Magifiri Henrici fuper expofi- tione octo millium florenorum . imperator de- circa hanc fanctam unionem , devotionem pro- fpicimus, & affectum , quod verbis aut Scri- ptura explicare fine dubio non poffumus. Su- per facta Confilii novem millium: florenorum, {peramus quod Magifter Xienricus ad plenum San&am Synodum informaverit; Verumtamen qualiter procefferimus , deficientibus falutari- bus, juxta Confilium Mercatorum Venetorum, & Januenfium , Dominationes veflre percipere poterunt ex copia proceffüum quos, cum aliis pro preíenti eranfinittimus ; nifi enim fie fe-. ciffe- 

Strana 654
653 CONCILII BASILEENSIS. 654 £> modo poffumus fine injuria noftra & feanda- A dit nobis unam Cognitionis Cedulam, & nos gy '" 1o hoc Decretum acceptare, in quo nos fo- fibi aliam, quarum copiam etiam in prefen- ciatos videmus & conjunétos cum hereticis ? Quam fpem de pace habere poterimus, cum jam nos canes reputatis ? Quis unquam pacem quzeGyit cum injuriis? Quis unquam pervenit ad unionem Ecclefic cum blafphemiis? Re- vera qui fic faciunt paccm non querunt, fed difcordiam feminant; non unionem procurant, fed fchifina nuntriunt, que nullo .modo cffe de intentione illius San&we Synodi, dicebant , ¢redimus, quam cum maxima Caritate & af- fe&ione videmus, & audimus querere unio- nem Ecclefiæ Chrifti. Cum autem fepe dice- remus: Ambafciatores Veftri juraverunt ; opor- tibus tranfmittimus. Prefatus Sereniffimus Im- perator, & Keverendiffimus Patriarcha jam ad extremas Grecorum partes, videlicer ad Re- gnum Hyberianum, quod latifimum eft, & maximum, ad Imperatorem Trapefundarum , ad ‘Patriarchas Hierofolymitanum , Alexandri- num, & Antiochenum , fimiliter ad Ruffiam, "Valachiam majorem , & minorem, Rafiam, & Bulgariam, & ad alias longinquas partes miferunt nuncios cum litteris ad annuncian- dum firmitatem negociorum, & qui venturi funt fe difponunt, & apparent ad. veniendum in Æftate Conftantinopolim dum mittetur pro tet vos acceptare, dicebant: juraverunt capi-D eis: & ad talia negotia ali defiderio, & fer- tula patla, & corventa; non eorum prœmium aut fi qua erant ibi ad injuriam noftram po- fita. Cum diceremus; quarc Ambafciatores ve- firi juraverunt Capitula conclufa cum tali proe- mio? Ipfi Ambafciatores refponderunt , quod ipfi non interfuerunt compofitioni dicti proe- mii, fed tantummodo in capitula juraverant; nec fafpicabantur de Sancta Synodo, quod in forma Decreti non deberet poni aliquid, quod aliquo modo in injuriam Orientalis Ecclèfæ cederet , 81 ergo , dicebant Ambafciatores, in aliquo peccavimus, non per noftrum confen- um, {ed per inadvertentiam , & fiduciam, quam in Sanéta Syodo gerebamus, peccavi- vore difponuntur, quod judicio omnium per Kccleham orientalem non reftiat quin dictum cecumenicum Concilium cum Dei gloria cele- bretur. De futura aurem in dicto Concilio unione fpem bonam concipimus: omnes enim una voce dicunt, non eft difficultas nifi in conveniendo: conveniant amba Ecclefie , fci- licet univerfale Concilium celebretur: videa- mus noítros fratres mutuo, & fola mors ab Ínvigem ,... fcparabit; moriamur enim an- tequam fine pace revertamur ad Domus no- ftras. Neque enim Chriftus fponfuüs Woclcfie ; vbi duo, vel tres fuerint in fuo nomine con- gregati, fe adeffe praedixit, eantg Congrega- mus, Concludebant igitur: aut ergo predica Gtioni fuorum fidelium deerit. Adauget hanc verba guae nobis fcandalum præbent, & in injuriam nofiram videntur pofita, auferantur, aut ficut veniflis ; ita in nomine Domini re- cedatis. Cum autem fepe diceremus: bene reccdimus in nomine Domini, & proteflamur quod non fat per Ecclefiam Occidentalem ; aut Sacrum Concilium quominus conclüfa ha- beant executionem {ed per vos, qui non vul- tis acceptare que jurafts. ipfi autem prote- ftabantur quod acceptabant omnia _jurata, & conclufa, quantum ad eos perünet, fed proe- mium eorüra continens injuiam, quod nec conventum, mec juratum inter partes fuerat, non acceptabant , & per confequens quod non fpem ferrens defiderium Sereniffimi Imperatoris; & Reverendiffimi Patriarchæ , qui in roto co- namine ipforum non videntur aliud dieque, noctuque cogitare, Sufpiria plebum, facrymæ, orationes, & alia pietatis, & devotionis ope- za iam Cleri, quam Populi miro cum modo emiffa ad hanc Sanctam Unionerm videmus af- pirare, Et ut dicunt, nunquam res fuir fic difpofita, ut modo eft. Omnes hanc rem non humanam, fed divinam predicant, omnes prz gaudio, etiam qui in fervitute Infideflium , qua- fi jam liberi faQi ; jubilant, G& in fpe unio- nis, quafi jam facta fit, exultant, Veftram- que fandam Bafılienfem Syodum hujufmodi ftaret per <os, fed per nos, qui preter con-D Domini operum Procuratricem nique in Cœ- clufa cogebamus cos primas injurias accepta- re: & fuper hoc invocabant Deum , Calum, & "Yeram, Sc omnia quae in cis funr in te- fies , quod per eos non ftaret. Longum effect narrare. fingulas quz circa dictum proemium per utramque partem dicta fünt & agitata. Verumtamen recedenübus galeis, praedictis confiderationibus, & pluribus aliis, quas hic pro præfenti fubticemus , moti, fecimus, & promifimus, proutin litteris noftris, quas Ma- gifter Henricus fimul cum Crifobalo ratifica- tionis fecum detulit, continetur, & quarum Copiam fimul cum copia dicti Crifobali etiam iranimittimus. Pro. prefenti judicio noftro, lum immenfis offerunt laudibus, & extollunt. Weverendiffimus Patriarcha hujus fanctze unio- nis devotiffimus , & ferventifimus profequtor ubique per fuam obedientiam iu oriente je- junía , orationes, devotiones, Gt alia pietatis opera pro dicta fan&ta unione inducit, & im- ponit: nos vero quod & Veflra Sancta Syno- dus fimiliter, ut fperamus, faciet , indefinen- ter predica:mus; & ut ita faciat, fi forte fa- €&um non fit ob Dei reverentiam obfecramus : hoc enim genus Demoniorum , quod in Ec- .clefia Scb;fma: induxit, & ufque ad prafen- tem Diem venit; non nifi in jejunio , & o- ratione ejici poteft: Et, ne diutius circa hoc attenta fan(ta intentione Veftra, & ferventif- E fermonem potrabamus tantam barum partium, {imo defiderio Veftre Congregationis ad -unio- nem Kçclefæ & ad pacem, nos qui proprer prædidtum præmium tantam rem fufcepimus, Teprehenfibiles effemus & culpabiles coram Deo, & univerfa Lcclefia atque Synodo vce- ftra. Verumtamen f mala, quod recta tamen fntentione fecimus Veflyz Dominationes, & Sancta Synodus corrigant, & emendent, qui- bus omnino noftrum Judicum fubjicimus. Poft receffum Magifiri Henrici fuper expofi- tione octo millium florenorum . imperator de- circa hanc fanctam unionem , devotionem pro- fpicimus, & affectum , quod verbis aut Scri- ptura explicare fine dubio non poffumus. Su- per facta Confilii novem millium: florenorum, {peramus quod Magifter Xienricus ad plenum San&am Synodum informaverit; Verumtamen qualiter procefferimus , deficientibus falutari- bus, juxta Confilium Mercatorum Venetorum, & Januenfium , Dominationes veflre percipere poterunt ex copia proceffüum quos, cum aliis pro preíenti eranfinittimus ; nifi enim fie fe-. ciffe- 

Strana 655
655 fiam, & Sanctam Synodum , & fuiffent verifi- cata adverfantium diéla contraria quæ ubique per orientem de Sancta Synodo feminata fue- rant. De dictis novem millibus folvimus jam milie pro obligatione, quam priores Amba- fciatores fcilicec Dominus Epilcopus Sudenfis, & Magifler Albertus fecerunt, reducendo flo- renos ad Ducatos Venetos, & pro cambio, & recambio fimiliter pro [upradictis nunciis tranfmiífis ad. partes Orientales Ecclefie , ex- pendimus jam magnam partem: de octo milli- bus, & per totum menfem futurum nihil for- te remanebit. Obligamus itaque Concilium , & vos, ut ex fupradi&is copiis percipere po- APPENDIX PRIMA tiffemus perpetuo videbamus confufam Eccle-A pere non diceret: melius effet nobis mori in 4 656 Bello, quam videre tanta mala gentis noftræ, & Sanctorum ; que mala hic enarrare longum effet, & calamus potium deficeret, quam lu- guberrimam materiam predictam exponere . Suceincle fcribimus , ne Veftris Dominationi- bus...» & ne modum excedamus litterarum. Finaliter reducimus ad memoriam Dominatio- num Veftrarum ftatum no(trum hic quoad ex- penfas; quia nifi per Nuncios, & Venturos per terram per viam Cambii nobis providea- tis, reverti de hinc omnino cogeinur, & iter arripere ad vos; quod nou modicum effet pra« judicium & detrimentum agendorum. Veftram Sandam Synodum Chrillus Sponfus Ecclefie teritis. Si deficiat folutio, quod. Deus avertat, B Dominus nofler confervct, & dirigat profpe- Mercatoribus, qui ob reverentiam Ecclefie noflre, & Sacri. Concilii in tanta neceffizate füccurrerant, neceffe eft, ut rumpatur nego- cium etiam, & Sancta Synodus cum extrema confufione remaneat; Gt nos hic cum non ha- bcamus unde reddere, perpetuis carceribus, aut Turcis, aut Sarracenis , venundaremur ; de quorum venditione tamen modicum prefati Mercarores lucrarentur, quia carnes Chriftia- norum in partibus iftis modicum valent, in macello. Sereniffimus Imperator , Xx Nos per Terram duos Nuncios ad San&am Synodum re, & feliciter in agendis, Amen. . Scriptum in Conftantinopoli die 1x. Februa- ri, MCCCCXXXVI. Ejutfdem Sanétz Synodi Veflre humiles, & devoti Oratores frater Joan- nes de Ragufio Ordinis Predicatorum , & Si- mon Yreron Canonicus. CXXHI. Ziterg Mifa Reverendifimo Domino Legato per Ew Ced. fupe fratrem. Joannem de Ragujio, leda uč fa. do- mirtimus,. ut füpradi&am Orientalis Ecclefie pra, difpofionem deferant, & wt (militer di(po- fionem Sanéle Synodi referant , nt fimul u-C T y Fatiffime in Chrifto Pater, & Domine mi ‘гаучо Ecclefia ad tantum bonum cum Dei adjutorio ferventi defiderio concurrat. Per to- tum menfem Martii unus ex nobis ibit ad Magnum Маргит Sandi Joännis ad procu- randum duas galeas, & trecentos balifiarios pro cuftodia Civitatis in abfentia Imperatoris, prout iu decreto coninetur; & quicquid fu- per hac re confcccrit, ftatim Sancta Synodo nunciabimus de motionibus harum partium non occurrit aliud nifi quod Turcz, & Sarraceni omnia in pace poflident., & pauperes Chri- füani tamquam pecudes in macello vendun- zur; C revera pro minori pretio venduntur in plateis. O Sancta Synodus, fi videres filios Cretiofifme cmni debita, ac devota re- comendatione præmiffa. Poft concordiam de expofitione pecuniarum adílaum mili funt Nuncii ad parres Orientales; & quantum ap- paret nobis in veritate, nullo modo veniret defectus ex parte Orientalis Ecclefg quin con- clufa habeant executionem , & Concilium oscu- menicum celebretur. Sunt enim ii diu fervere tiffimi ad hanc rem, præcipue Imperator, & Patriarcha, $ cerze omnis utriufque (coetus. ) Et licet Patriarcha ab initio videretur aliqua- liter durus propter finiflras informationes , quas de Concilii habuerat, veruntamen informatus per nos de veritate jam ferventior ceteris exi- tuos affumi ab his cruentis hominibus, di-Dílir, & omnia noftra tamquam propria nego- flraclos tam vili pretio venundari, & in vili- pendinm Chrifti Sponfi tui, tuæque fidei, & Religionis tam rmaiferabiliter, tamque inhuma- niter traQari, ut nos cernimus! Revera non poffes materne pietatis vifcera ulterius conti- nere. Nos tamen quanto dolore vidimus nu- per mirabilein predam hominum, & mulie- ram, Juvenum , & Parvulorum , quam in præ dido menfe Septembris de Regno Hungarie it nefandifimi mahumetifte duxerant pro vi ginti aut triginta ad plus appretiatos Gallipo- li diftrahi, & in Afiam ad partes fuperiores "Purcie in fervitutem , & in perditionem u- triufqQue fexus homines tranfmitti. Certe fi nula jam alia caufa effet querendi Unionem, mifi fola hzc pietatis, videlicet Liberatio Chri- ítianorum a tam nefandiffima, & crudelitima . fervitute , que proculdubio ex dicta Sancta Unione fperatur fecutura, non modo caducam hujus mundi fübílantiam , fed & corpus, & animam quilibet Fidelis Catholicus exponere deberet. Et revera, ficut diximns, ita & cum lacrymis fcribimus, fi San&a Synodus effet in partibus iflis , & cerneret propriis oculis quae videmus quotidie, & audimus, nemo effer in ea, gui zelo fidei motus verbe fimul, & o- tia exequitur; Et quotiefcumque aliqua diffi- cultas intervenit in executione negotiorum in- ter deputatos Imperatoris, ac nos omnia dií- folvit, omniaque ad pacem reducit; &c non obítante cardiaca infirmitate ;. quam pene o- mni feptimapa patitur, paratus effet hodie, fi difpofitio Rerum exigat, intrare Navem, & venire; qui pater antiquus efl, & ficut «tas, Canities, Darba prolixa , & effigics. reddvnt ipfum etiam fpectanribus venerabilem , ita fen- ‘fus naturalis, experientia rerum, © morum probitas reddunt ipfutm cunctis fecum familia- 'riter converfantibus mirabilem , & quantum ad judicium meum attinet nunquam credidif- Efem hodiernis temporibus talem Patrem. pofiíe in Grecia reperiri. In promptu ad renuncian- dum Patriarchatui propter fuam fupradictam infirmitatem obviavi, & obvio quantum pof- fum & per me ipfum, & per alios fecrete , quia judicio omnium nufquam fimilis fibi in Grecia reperiretur ,; & qui ad unionem Ec- clefiæ eo cffet magis propitius. Profundos et- iam hic l'ater. habet fenfus in vita fpirituali. & experientiam. mirabilem, & certe quandc venio ad ipfum folus, tum ceo tempore tum cum Pacomo CGallogcro , qui fit in Concilio cum 

Strana 656
655 fiam, & Sanctam Synodum , & fuiffent verifi- cata adverfantium diéla contraria quæ ubique per orientem de Sancta Synodo feminata fue- rant. De dictis novem millibus folvimus jam milie pro obligatione, quam priores Amba- fciatores fcilicec Dominus Epilcopus Sudenfis, & Magifler Albertus fecerunt, reducendo flo- renos ad Ducatos Venetos, & pro cambio, & recambio fimiliter pro [upradictis nunciis tranfmiífis ad. partes Orientales Ecclefie , ex- pendimus jam magnam partem: de octo milli- bus, & per totum menfem futurum nihil for- te remanebit. Obligamus itaque Concilium , & vos, ut ex fupradi&is copiis percipere po- APPENDIX PRIMA tiffemus perpetuo videbamus confufam Eccle-A pere non diceret: melius effet nobis mori in 4 656 Bello, quam videre tanta mala gentis noftræ, & Sanctorum ; que mala hic enarrare longum effet, & calamus potium deficeret, quam lu- guberrimam materiam predictam exponere . Suceincle fcribimus , ne Veftris Dominationi- bus...» & ne modum excedamus litterarum. Finaliter reducimus ad memoriam Dominatio- num Veftrarum ftatum no(trum hic quoad ex- penfas; quia nifi per Nuncios, & Venturos per terram per viam Cambii nobis providea- tis, reverti de hinc omnino cogeinur, & iter arripere ad vos; quod nou modicum effet pra« judicium & detrimentum agendorum. Veftram Sandam Synodum Chrillus Sponfus Ecclefie teritis. Si deficiat folutio, quod. Deus avertat, B Dominus nofler confervct, & dirigat profpe- Mercatoribus, qui ob reverentiam Ecclefie noflre, & Sacri. Concilii in tanta neceffizate füccurrerant, neceffe eft, ut rumpatur nego- cium etiam, & Sancta Synodus cum extrema confufione remaneat; Gt nos hic cum non ha- bcamus unde reddere, perpetuis carceribus, aut Turcis, aut Sarracenis , venundaremur ; de quorum venditione tamen modicum prefati Mercarores lucrarentur, quia carnes Chriftia- norum in partibus iftis modicum valent, in macello. Sereniffimus Imperator , Xx Nos per Terram duos Nuncios ad San&am Synodum re, & feliciter in agendis, Amen. . Scriptum in Conftantinopoli die 1x. Februa- ri, MCCCCXXXVI. Ejutfdem Sanétz Synodi Veflre humiles, & devoti Oratores frater Joan- nes de Ragufio Ordinis Predicatorum , & Si- mon Yreron Canonicus. CXXHI. Ziterg Mifa Reverendifimo Domino Legato per Ew Ced. fupe fratrem. Joannem de Ragujio, leda uč fa. do- mirtimus,. ut füpradi&am Orientalis Ecclefie pra, difpofionem deferant, & wt (militer di(po- fionem Sanéle Synodi referant , nt fimul u-C T y Fatiffime in Chrifto Pater, & Domine mi ‘гаучо Ecclefia ad tantum bonum cum Dei adjutorio ferventi defiderio concurrat. Per to- tum menfem Martii unus ex nobis ibit ad Magnum Маргит Sandi Joännis ad procu- randum duas galeas, & trecentos balifiarios pro cuftodia Civitatis in abfentia Imperatoris, prout iu decreto coninetur; & quicquid fu- per hac re confcccrit, ftatim Sancta Synodo nunciabimus de motionibus harum partium non occurrit aliud nifi quod Turcz, & Sarraceni omnia in pace poflident., & pauperes Chri- füani tamquam pecudes in macello vendun- zur; C revera pro minori pretio venduntur in plateis. O Sancta Synodus, fi videres filios Cretiofifme cmni debita, ac devota re- comendatione præmiffa. Poft concordiam de expofitione pecuniarum adílaum mili funt Nuncii ad parres Orientales; & quantum ap- paret nobis in veritate, nullo modo veniret defectus ex parte Orientalis Ecclefg quin con- clufa habeant executionem , & Concilium oscu- menicum celebretur. Sunt enim ii diu fervere tiffimi ad hanc rem, præcipue Imperator, & Patriarcha, & cerre omnis utriufque (cœtus. ) Et licet Patriarcha ab initio videretur aliqua+ liter durus propter finiflras informationes , quas de Concilii habuerat, veruntamen informatus per nos de veritate jam ferventior ceteris exi- tuos affumi ab his cruentis hominibus, di-Dílir, & omnia noftra tamquam propria nego- flraclos tam vili pretio venundari, & in vili- pendinm Chrifti Sponfi tui, tuæque fidei, & Religionis tam rmaiferabiliter, tamque inhuma- niter traQari, ut nos cernimus! Revera non poffes materne pietatis vifcera ulterius conti- nere. Nos tamen quanto dolore vidimus nu- per mirabilein predam hominum, & mulie- ram, Juvenum , & Parvulorum , quam in præ dido menfe Septembris de Regno Hungarie it nefandifimi mahumetifte duxerant pro vi ginti aut triginta ad plus appretiatos Gallipo- li diftrahi, & in Afiam ad partes fuperiores "Purcie in fervitutem , & in perditionem u- triufqQue fexus homines tranfmitti. Certe fi nula jam alia caufa effet querendi Unionem, mifi fola hzc pietatis, videlicet Liberatio Chri- ítianorum a tam nefandiffima, & crudelitima . fervitute , que proculdubio ex dicta Sancta Unione fperatur fecutura, non modo caducam hujus mundi fübílantiam , fed & corpus, & animam quilibet Fidelis Catholicus exponere deberet. Et revera, ficut diximns, ita & cum lacrymis fcribimus, fi San&a Synodus effet in partibus iflis , & cerneret propriis oculis quae videmus quotidie, & audimus, nemo effer in ea, gui zelo fidei motus verbe fimul, & o- tia exequitur; Et quotiefcumque aliqua diffi- cultas intervenit in executione negotiorum in- ter deputatos Imperatoris, ac nos omnia dií- folvit, omniaque ad pacem reducit; &c non obítante cardiaca infirmitate ;. quam pene o- mni feptimapa patitur, paratus effet hodie, fi difpofitio Rerum exigat, intrare Navem, & venire; qui pater antiquus efl, & ficut «tas, Canities, Darba prolixa , & effigics. reddvnt ipfum etiam fpectanribus venerabilem , ita fen- ‘fus naturalis, experientia rerum, © morum probitas reddunt ipfutm cunctis fecum familia- 'riter converfantibus mirabilem , & quantum ad judicium meum attinet nunquam credidif- Efem hodiernis temporibus talem Patrem. pofiíe in Grecia reperiri. In promptu ad renuncian- dum Patriarchatui propter fuam fupradictam infirmitatem obviavi, & obvio quantum pof- fum & per me ipfum, & per alios fecrete , quia judicio omnium nufquam fimilis fibi in Grecia reperiretur ,; & qui ad unionem Ec- clefiæ eo cffet magis propitius. Profundos et- iam hic l'ater. habet fenfus in vita fpirituali. & experientiam. mirabilem, & certe quandc venio ad ipfum folus, tum ceo tempore tum cum Pacomo CGallogcro , qui fit in Concilio cum 

Strana 657
657 CONCILII B cum Yfidore, per quatuor, aut per quinque horas non valeo ab.ipfo feparari. Revera ex- cepta differentia, qe eft inter Ecclefias , com- pletifümum , & perfeGiffimum fenem judica- rem, & quafi aliquem cx illis Sanctis Patri- bus, quorum cum tanta veneratione , & ad- mmiratione vitas legi. 8i Deus permittat ipfum wivere , & ad cecumenicum Concilium veni- Ye ,Reverendiffima P. V. de ipfo magnam con- folaüonem habebit. Bulgarus eft natione, & de lingua niea multum peritus & mihi affectus, *ed magis Paternitati Ve(tre , quam toto cor- dis affe&u dihgirt, & .3liquando videre defi- derat. Mirum enim in modum accenfus eft hic Pater in azaorem P'aternitatis veftrz. Deus pre(tabit faa pietate quod in Concilio cecu- xnenico vos ambo intuebimini. Pyzter ea quac Sacro Concilie ícribimus pauca occurrunt, Fertur hic vulgari fama, quod "Timerbeus, wulgarirer dictus Taberlanus , Tartarorura Im perztor movet fe ad veniendum contra hunc Dominum Turcarum, qui z ulrra folitum pa- xat innumerabiles exercitus , & difponit de Grecia tranfire in. Afiam » Gt fi ita contigeret facile effet Fuiperatori noftro aliguid facere, imo rotzm Romaniam, z Greciam conquire- vet, fed fi feiret aftutias Turcarum aliter opi- naretur, z timeret, quod omues iíli exerci- tus, qui parantur, contra Pauperes, Chriflia- Xos, & Eegnum lMungarie tranfmittantur ; de quo menfe Septembris preterito quafi innu- merabilem multitudinem: abduxerunt: & fuper iis avifetur Sereniffimus Imperator nofter five per Sacrum Concilium, five per P. V. ur fi- ve uno modo continzar, five altero, fiat ali- qualis, provifio ipforum quia ille magnus Ca- tharoas Mahometus interrogatus in Álchorano fno quantum lex fua & Sceécta durare debe- rent, refpondit, per octingentos anuos, & zon ultra. Árguunt igitur multi, & magn yir: juxta eos aut Miahometus fuit Propheta verus , aut mendax ; ut quid fequimur Pfeu- dor«ophecam ?. Sed apparet, quod fit mendax quia jam otringentüi anni tranfierunt , vel funt in propinquo tranfitu, & Lex, atque Secta fna in maiori vigore, & fortitudine perdu- rant hodie, quam nunquam fuerunt. Cepit enim hic Mahometus regnare in Arabiis, & Sarracenis, & opprimere Imperium Orientale tempore Eraclii fmperatoris de quo habetur in lcgenda exaltationis Sancize Crucis quid im- peravit annos XXXJ. Circa autem annum XVHL, & XX. Imperii bujus Éracli, poft habitam victoriam de Chosroa Kege Perfarum, é&c priufquam caderet in herefim Monotheli- tarum, Rex, & Píeudopropheta Mahometus data jam fuis Sarracenis lege Alchorani, ca- pit gráviter vexare Imperium Eraclii. Tamen quod praefatus Pfeudopropheta erat Rex, & legem íuam dedit infra. predidum annum ASILEENSIS. 658 A fabulofa, que in Alchorano, & fcriptis ipfius ^» Mahometi continentur, advertere; (pecialiter ad Principalem ipfius Blafphemiam ,. x totius fai erroris , X Selle fundamentum. Ait enim, z ubique afleruit: Deum non pofle habere: filium , nec aliquem fibi equalem , 8c per con- fequens Jefüm Dominum noftram non ele Deum, nec Dei filinm, fed purum hominem , & tamen filiam. Virginis Mariz Sanctum San- €torum , & Prophetam maximum, miracula ejus approbaps, &c Evangelium ipfius acce- ptans, precipienfque , ipfum Evangelium ab omnibus fuis, & legi, & venerari. Cum er- go quotidie legatur in Initio Joannis: /n prin- cipio. erat Verbum , e& Verbum erat apud Deum, Bc" Deus erat Verbum , & poft, Verbum Caro fattum efl; Dicunt ad cor redeuntes & qui fe ex fenübilibus, & remporalibus deceptos, &c illufos prerendunt:. Ecce Propheta nofter E- vangelium approbat, & ipfum nobis colen- dum, adorandum exhibet, & venerandum s in quo nihilominus legimus , & Verbum ef- fe Deum, & Verbum Caro fa&jum, per quie duo juxta Chritianorugm Do&rinam, & Deum habere filium, & filium hominem factum a- pertilime demonftratur ; que cum ad jefum Chriftum in Evangelio referantur, patet, ip- fum & Deum, & Dei filium fuiffe, & effe, & rndem hominem factum , & de Virgine nitum: quae omnia prafari Ilduforis, & Pícu- C deprophete fectam evacuant, & fallacem red- dunt, ac confundunt. Multa funr alia, de quibus ipfimet Mahomcetifte confunduntur, & de quibus inrer fe derident: de.quibus ante- quam hinc difcedam plenius me informabo. Revera fi Deus prafiet Unionem Ecclefie, & pacem inter Principes Chriftianos, facile erit non folum Graeciam, fed magnam partem A- fig ab hac nefandiffima Seca liberare, non tantum propter poteniiam Chriftianorum , quan- tum propter Schifraa exortum jam inter eos. Predidum Schifma, & dubitatio adhuc laten- ter ferpit inter eos, fed creduüt multi, quod poftquam difcopertum fuerit, agnus inter eos "Cilbanus ignis accendetur; quod Deus D conccdat in augmentum fue fdeifancte. in- frmanrtur omnino nova de adventu "Tamber- lani, & quod ipfe adhuc ante quadragefimam tranfiturus eft per Galiopolim in Afiáàm cum magnis exercitibus dimittens fuos filios in Gra- cia loco fui. O Deus, nunc tempus effet, quo Imperator nofter fe accingeret armis ,, ta- men fiat fiar voluntas Dei in omnibus. Hic mulra nova de partibus Occidentalibus refe- runtur, videlicet de plena, & tota reductio- ne regni Bohemie. De pace regni Francie, & pace totius Italie: & hec nobis jucundif- fima funt, & maximam fpem przbent, atten- ta etiam optima ifrarum difpofiüone Unionis Écclefiarun.. Unum autem refertur ; quod ma- fexcentefimum , & X XV. & annum fexcentefi- E xime nos contriftat; videlicet quod : Sacrum inum XXVI & forte ante , & juxta compu- tum eorum quantumcumque groffe factum, dicunt: quz funr jam omnía Initio Prophctiz ipfius aut prope; & vident quod non dixit verum ; Ob quam caufam muli eorum, & magni, videntes fe deceptos, libenter ad fi- dem confugerent, & bonam videret Chriflia- norum diipofinonem., ideft fi inter fe uniti arma caperent adverfus hanc nefandiflimam Sectam, Ex ifla enim deceptione termini prz- fixi coguntur ad multa alia deliramenta , & Concil, General. Tom. XXIX, Concilium efl pene diffolutum, & quod vix funt feptem Mitre in Concilio. Confolabamur tamen , quod dicitur,. quod Paternitas veftra nondum obfłaflet . Rogamus Paternitafem_ ve- ftram. Reverendifimam quecumque per nun- cios venturos per zerram noti&cet nobis i omnem difpofiüionem rcrum. Difpofueramus omnes Scripturas prafentes mittere per terram per dictos Nuncios, fed avifati fuimus de pe- riculis , que poffent intervenire, (i dicte Scri- pture& ad manus Turcarum pervenerint. Difpo- Tt ui- 

Strana 658
657 CONCILII B cum Yfidore, per quatuor, aut per quinque horas non valeo ab.ipfo feparari. Revera ex- cepta differentia, qe eft inter Ecclefias , com- pletifümum , & perfeGiffimum fenem judica- rem, & quafi aliquem cx illis Sanctis Patri- bus, quorum cum tanta veneratione , & ad- mmiratione vitas legi. 8i Deus permittat ipfum wivere , & ad cecumenicum Concilium veni- Ye ,Reverendiffima P. V. de ipfo magnam con- folaüonem habebit. Bulgarus eft natione, & de lingua niea multum peritus & mihi affectus, *ed magis Paternitati Ve(tre , quam toto cor- dis affe&u dihgirt, & .3liquando videre defi- derat. Mirum enim in modum accenfus eft hic Pater in azaorem P'aternitatis veftrz. Deus pre(tabit faa pietate quod in Concilio cecu- xnenico vos ambo intuebimini. Pyzter ea quac Sacro Concilie ícribimus pauca occurrunt, Fertur hic vulgari fama, quod "Timerbeus, wulgarirer dictus Taberlanus , Tartarorura Im perztor movet fe ad veniendum contra hunc Dominum Turcarum, qui z ulrra folitum pa- xat innumerabiles exercitus , & difponit de Grecia tranfire in. Afiam » Gt fi ita contigeret facile effet Fuiperatori noftro aliguid facere, imo rotzm Romaniam, z Greciam conquire- vet, fed fi feiret aftutias Turcarum aliter opi- naretur, z timeret, quod omues iíli exerci- tus, qui parantur, contra Pauperes, Chriflia- Xos, & Eegnum lMungarie tranfmittantur ; de quo menfe Septembris preterito quafi innu- merabilem multitudinem abduxcerunt: & fuper iis avifetur Sereniffimus Imperator nofter five per Sacrum Concilium, five per P. V. ur fi- ve uno modo continzar, five altero, fiat ali- qualis, provifio ipforum quia ille magnus Ca- tharoas Mahometus interrogatus in Álchorano fno quantum lex fua & Sceécta durare debe- rent, refpondit, per octingentos anuos, & zon ultra. Árguunt igitur multi, & magn yir: juxta eos aut Miahometus fuit Propheta verus , aut mendax ; ut quid fequimur Pfeu- dor«ophecam ?. Sed apparet, quod fit mendax quia jam otringentüi anni tranfierunt , vel funt in propinquo tranfitu, & Lex, atque Secta fna in maiori vigore, & fortitudine perdu- rant hodie, quam nunquam fuerunt. Cepit enim hic Mahometus regnare in Arabiis, & Sarracenis, & opprimere Imperium Orientale tempore Eraclii fmperatoris de quo habetur in lcgenda exaltationis Sancize Crucis quid im- peravit annos XXXJ. Circa autem annum XVHL, & XX. Imperii bujus Éracli, poft habitam victoriam de Chosroa Kege Perfarum, é&c priufquam caderet in herefim Monotheli- tarum, Rex, & Píeudopropheta Mahometus data jam fuis Sarracenis lege Alchorani, ca- pit gráviter vexare Imperium Eraclii. Tamen quod praefatus Pfeudopropheta erat Rex, & legem íuam dedit infra. predidum annum ASILEENSIS. 658 A fabulofa, que in Alchorano, & fcriptis ipfius ^» Mahometi continentur, advertere; (pecialiter ad Principalem ipfius Blafphemiam ,. x totius fai erroris , X Selle fundamentum. Ait enim, z ubique afleruit: Deum non pofle habere: filium , nec aliquem fibi equalem , 8c per con- fequens Jefüm Dominum noftram non ele Deum, nec Dei filinm, fed purum hominem , & tamen filiam. Virginis Mariz Sanctum San- €torum , & Prophetam maximum, miracula ejus approbaps, &c Evangelium ipfius acce- ptans, precipienfque , ipfum Evangelium ab omnibus fuis, & legi, & venerari. Cum er- go quotidie legatur in Initio Joannis: /n prin- cipio. erat Verbum , e& Verbum erat apud Deum, Bc" Deus erat Verbum , & poft, Verbum Caro fattum efl; Dicunt ad cor redeuntes & qui fe ex fenübilibus, & remporalibus deceptos, &c illufos prerendunt:. Ecce Propheta nofter E- vangelium approbat, & ipfum nobis colen- dum, adorandum exhibet, & venerandum s in quo nihilominus legimus , & Verbum ef- fe Deum, & Verbum Caro fa&jum, per quie duo juxta Chritianorugm Do&rinam, & Deum habere filium, & filium hominem factum a- pertilime demonftratur ; que cum ad jefum Chriftum in Evangelio referantur, patet, ip- fum & Deum, & Dei filium fuiffe, & effe, & rndem hominem factum , & de Virgine nitum: quae omnia prazfari Ilduforis, & Pícu- C deprophete fectam evacuant, & fallacem red- dunt, ac confundunt. Multa funr alia, de quibus ipfimet Mahomcetifte confunduntur, & de quibus inrer fe derident: de.quibus ante- quam hinc difcedam plenius me informabo. Revera fi Deus prafiet Unionem Ecclefie, & pacem inter Principes Chriftianos, facile erit non folum Graeciam, fed magnam partem A- fig ab hac nefandiffima Seca liberare, non tantum propter poteniiam Chriftianorum , quan- tum propter Schifraa exortum jam inter eos. Predidum Schifma, & dubitatio adhuc laten- ter ferpit inter eos, fed creduüt multi, quod poftquam difcopertum fuerit, agnus inter eos "Cilbanus ignis accendetur; quod Deus D conccdat in augmentum fue fdeifancte. in- frmanrtur omnino nova de adventu "Tamber- lani, & quod ipfe adhuc ante quadragefimam tranfiturus eft per Galiopolim in Afiáàm cum magnis exercitibus dimittens fuos filios in Gra- cia loco fui. O Deus, nunc tempus effet, quo Imperator nofter fe accingeret armis ,, ta- men fiat fiar voluntas Dei in omnibus. Hic mulra nova de partibus Occidentalibus refe- runtur, videlicet de plena, & tota reductio- ne regni Bohemie. De pace regni Francie, & pace totius Italie: & hec nobis jucundif- fima funt, & maximam fpem przbent, atten- ta etiam optima ifrarum difpofiüone Unionis Écclefiarun.. Unum autem refertur ; quod ma- fexcentefimum , & X XV. & annum fexcentefi- E xime nos contriftat; videlicet quod : Sacrum inum XXVI & forte ante , & juxta compu- tum eorum quantumcumque groffe factum, dicunt: quz funr jam omnía Initio Prophctiz ipfius aut prope; & vident quod non dixit verum ; Ob quam caufam muli eorum, & magni, videntes fe deceptos, libenter ad fi- dem confugerent, & bonam videret Chriflia- norum diipofinonem., ideft fi inter fe uniti arma caperent adverfus hanc nefandiflimam Sectam, Ex ifla enim deceptione termini prz- fixi coguntur ad multa alia deliramenta , & Concil, General. Tom. XXIX, Concilium efl pene diffolutum, & quod vix funt feptem Mitre in Concilio. Confolabamur tamen , quod dicitur,. quod Paternitas veftra nondum obfłaflet . Rogamus Paternitafem_ ve- ftram. Reverendifimam quecumque per nun- cios venturos per zerram noti&cet nobis i omnem difpofiüionem rcrum. Difpofueramus omnes Scripturas prafentes mittere per terram per dictos Nuncios, fed avifati fuimus de pe- riculis , que poffent intervenire, (i dicte Scri- pture& ad manus Turcarum pervenerint. Difpo- Tt ui- 

Strana 659
Ex cedice fu- pra di@o. 659 duimas igitur hec per mare mittere; per il-À los autem folum fÍcribere generalia; & ve- niunt folum ad videndum, & cognofcendum’ difpofitionem negotiorum , & ad ftatim re- deundum . Solutæ funt.... expenfe fcilicet de octo millibus florenorum , & quilibet ipfo- rum habuit IX. Floren. Ut videtur nobis, eft valde neceffarium , ut Sacrum Concilium fcri- bat pias, & humanas Litteras de gaudio, & ratificatione, & firmitate negotiorum plenas Serenifümo Imperatori Romeorum , Reveren- difimo Patriarchæ Conftantinopolitano , Im- pératori Trapezundorums, Imperatori Yberio- rum, & aliis tribus Patriarchis. Hi enim mi- rum in modum & hæ gentes. pietate, & hu- manitate ducuntur, & dicunt omnes: Si Ec- B clefie Occidentales a pluribus centenis an- norum tali pietate, Gc humanitate, quali nunc , quefiviffent unionem Ecclefiarum Chrifti non tot mala fuperveniflent populo Dei, & dudum gavifa fuiffet Ecclefa Chrifti defi- derata unione, Videtur infuper nobis quod Sacrum Concilium injungat ex aunc Sacra Thcologie Dodtoribus, ut incipiant cogitare, & recoliigere fuper articulis ipforum , princi- paliter fuper quatuor: videlicet de Proceflio- ne Spiritus Sandi, de Pane Azymo, & fer mentato; de fuperioritate Ecclefiz Romane; & de Purgatorio. In aliis autem puto, quod modica difücultas erit. Circa proceífionem au- tem Spiritus Sanc precipue inquiramt, quoC tempore, in quo Concilio , aut per quem ad fümmum addiélio facta fuerit in Symbolo, fi- loque procedit. Nullum Scriptorem , aut No- tarium babemus nobifcum , quia omnes, quos. nobilcum de Bafilia duximus aut infirmi, aut mortui in via remanferent. Fic autem, exce- pts paucis, qui quidem toti Civitati Terre- que deferviunt, nulli reperiuntur; unde ma- Ximam penuriam parimur. Et revera fi Scri- prorem haberemus multa preclara ad vos de iflis partibes reportaremus. Si poffet fieri , quod mittererr nobis unus Notarius bonus Scripior, valde confolati effemus. Sifcitamur quam poduraus Originales libros Gracorum , ad verificandum auctoritates , quas habemus D ab eis, G nullos poffumus invenire, nec ta- men defiftinvas ab Inquifitione. Alia pro pre- Ícnti non occurunt mihi. Sumus vobis: recom- mifi in expenfis. Alüffimus Reverendiflimam Paternitatem vefiram confervare dignetur, fe-- liciter & longæve , prout indefinenter rogo Dominum. Scriptum Conftantinopoli die X. Februarii, MCCCCXXXVL. Ejufdem Reverendifimæ Pa. ternitatis Servitor, & Cappellanus frat. Joan- nes de Ragufio, ser ter (XXIV. Litera Hagifiri Simonis Treron Scripta Reveren- dafimo Domino Cardinali Legato. Reverendiffimo in Chrifle Patri Domino Juliano Sante Romane Lcclefra Presbytero Cardinali GS. Sabine, Sedis Mpoffolice Legato , atque Prafidenti in Sacro Concilio Bafileenf? Domi- no , ac Praceptori meo metuendiffmo . T Everendiffime in. Chrifto Pater, & Pre- a ceptor, devota ac debita recommendatia- nc premiffa. Scribimris ad plenum Sacro Con- © APPENDIX PRIMA 650 cilio quecumque fecimus in negotio Amba- fciare noftre cum Imperatore Romeoram, & Reverendiffimo Patriarcha Conftantinopolitano, que: jam referre debuit confocius noffer Hen- ricus Menger Generali Congregationi. Nunc fcribimus eidem Revcrendiffim:s Paternitati Veftre de optima difpofitione Graecorum ad pacem & unionem Ecclefis pro veftra confo- latione. Poft difceffum Magiftri Henrici mifit prefatus Imperator Hierofolymas , Antiochiam, Alexandriam, Yveriam, Bufüam Valachiam , & ad ceteras regiones de ritu. Grecorum pro Congregatione Ecclefie Orientalis in. Conftan- tinopolin:. Juxra formam promiffionis fuz fe. curitatem habemus Dei ab eodem de reifitu- lione pecuniarum pro impenfis Nuntiorum ex- pofito cafü quo Kcclefia Orientalis deficiat, Reverendiffnnus Patriarcha , ficut fenex Si- mcon fufpirat in corde pre defiderio videndi pacem & unionem multarum Ecclefiarum, La- crymantur Nobiles Palatini qui gjaudio de fpe unionis future firmiter concepta , cum univer- fo quoque populo nos tamguam Angelos Pa- cis venerantur, & pro iis que fiunt per Sa- crum Concilium tota die benedicunt Deum. Nonne videtar Veftre Paternitati vclur..... futur Pacis nuntium, tame pium & fervehs defideriuzi? Yruflra ceciniffent Angeli in For- ra Pax hominibus bone voluntatis, fi bona vo- luntas hominum non effet felicifimum pacis exordium . Errant itaque qui dicunt diffidium Crecorum vulnus inveterarum effe, & fanarï non poffe. Nos contra dicimus ( teftis eft Deus. quod non mentimur ) vulnus hoc fanabile el- fc, ac füiffe femper; fed fatemur ipfum uf- que modo medicarnine congruo caruiffe, ficut fcriptum eft: oulnus © livor, c^ plapa tumens 702 eff circumligata , nec curata medicamine , neque fota oleo ( ft. 1. 6.) Porro verum me- dicamentum hujus morbi eft celebratio uni- verfalis, & oecumenici Concilii, (icut Conci- lium facrum decrevit per faum folemne De- cretum , Unde quia hoc remedium per quin- gentos annos quibus fchifina' duravit. , non potuit impedientibus circumflantiis rerum at- tentari, fata eft ruina magna Ecclefie Dei, Videmus, proh dolor! in his partibus Orien= talibus totam. pene terram Chriflianorum ab Infidelibus occupari , Chriflianos in fervitutem infidelium redigi , carnes fratrum noftrorum ficut hircorum, & vitulorum in macellis ve- numdari , Religionem Chriftianortua confun- di, & fectam Mahometi fpurciffimam | exalta- ri. Quis Chriftianus eft, & non excandefcit ? Obfecro vos, Reverendiflime ‘Pater, per mi- fericordiam Dei inflare oportune , d im- portune apud facrum Concilium pro fui de- ereti executione funt Capitula in Decreto , quorum executio ad Orientalem pertinet Ec- clefiam fed alia, quorum exeeutio Occiden- Etalem gengit etiam: & quemadmodum orien- talis Ecclefia omnia conatur. adimplere que promifir, fic etiam Occidentalis omnia perfi- ciat, quz decrevit. Reminifcantur Patres Sa- cri Concilii verbi Dei: venit nox, i qua ne- mo potefl operari , & fciant quod fi hac vice non fat cecumenicam Concilium pro pace Ifta- > rum Ecciefiarum , "numquam fiet in perpe-, tuum, edicent enim Graci Latinos fe fcire s malam fidem tenere , ex quo non audent , vel volunt in Concilio cecumenico cum Gre- Cis convenire ; quod enim ad hoc nuinquam de- 

Strana 660
Ex cedice fu- pra di@o. 659 duimas igitur hec per mare mittere; per il-À los autem folum fÍcribere generalia; & ve- niunt folum ad videndum, & cognofcendum’ difpofitionem negotiorum , & ad ftatim re- deundum . Solutæ funt.... expenfe fcilicet de octo millibus florenorum , & quilibet ipfo- rum habuit IX. Floren. Ut videtur nobis, eft valde neceffarium , ut Sacrum Concilium fcri- bat pias, & humanas Litteras de gaudio, & ratificatione, & firmitate negotiorum plenas Serenifümo Imperatori Romeorum , Reveren- difimo Patriarchæ Conftantinopolitano , Im- pératori Trapezundorums, Imperatori Yberio- rum, & aliis tribus Patriarchis. Hi enim mi- rum in modum & hæ gentes. pietate, & hu- manitate ducuntur, & dicunt omnes: Si Ec- B clefie Occidentales a pluribus centenis an- norum tali pietate, Gc humanitate, quali nunc , quefiviffent unionem Ecclefiarum Chrifti non tot mala fuperveniflent populo Dei, & dudum gavifa fuiffet Ecclefa Chrifti defi- derata unione, Videtur infuper nobis quod Sacrum Concilium injungat ex aunc Sacra Thcologie Dodtoribus, ut incipiant cogitare, & recoliigere fuper articulis ipforum , princi- paliter fuper quatuor: videlicet de Proceflio- ne Spiritus Sandi, de Pane Azymo, & fer mentato; de fuperioritate Ecclefiz Romane; & de Purgatorio. In aliis autem puto, quod modica difücultas erit. Circa proceífionem au- tem Spiritus Sanc precipue inquiramt, quoC tempore, in quo Concilio , aut per quem ad fümmum addiélio facta fuerit in Symbolo, fi- loque procedit. Nullum Scriptorem , aut No- tarium babemus nobifcum , quia omnes, quos. nobilcum de Bafilia duximus aut infirmi, aut mortui in via remanferent. Fic autem, exce- pts paucis, qui quidem toti Civitati Terre- que deferviunt, nulli reperiuntur; unde ma- Ximam penuriam parimur. Et revera fi Scri- prorem haberemus multa preclara ad vos de iflis partibes reportaremus. Si poffet fieri , quod mittererr nobis unus Notarius bonus Scripior, valde confolati effemus. Sifcitamur quam poduraus Originales libros Gracorum , ad verificandum auctoritates , quas habemus D ab eis, G nullos poffumus invenire, nec ta- men defiftinvas ab Inquifitione. Alia pro pre- Ícnti non occurunt mihi. Sumus vobis: recom- mifi in expenfis. Alüffimus Reverendiflimam Paternitatem vefiram confervare dignetur, fe-- liciter & longæve , prout indefinenter rogo Dominum. Scriptum Conftantinopoli die X. Februarii, MCCCCXXXVL. Ejufdem Reverendifimæ Pa. ternitatis Servitor, & Cappellanus frat. Joan- nes de Ragufio, ser ter (XXIV. Litera Hagifiri Simonis Treron Scripta Reveren- dafimo Domino Cardinali Legato. Reverendiffimo in Chrifle Patri Domino Juliano Sante Romane Lcclefra Presbytero Cardinali GS. Sabine, Sedis Mpoffolice Legato , atque Prafidenti in Sacro Concilio Bafileenf? Domi- no , ac Praceptori meo metuendiffmo . T Everendiffime in. Chrifto Pater, & Pre- a ceptor, devota ac debita recommendatia- nc premiffa. Scribimris ad plenum Sacro Con- © APPENDIX PRIMA 650 cilio quecumque fecimus in negotio Amba- fciare noftre cum Imperatore Romeoram, & Reverendiffimo Patriarcha Conftantinopolitano, que: jam referre debuit confocius noffer Hen- ricus Menger Generali Congregationi. Nunc fcribimus eidem Revcrendiffim:s Paternitati Veftre de optima difpofitione Graecorum ad pacem & unionem Ecclefis pro veftra confo- latione. Poft difceffum Magiftri Henrici mifit prefatus Imperator Hierofolymas , Antiochiam, Alexandriam, Yveriam, Bufüam Valachiam , & ad ceteras regiones de ritu. Grecorum pro Congregatione Ecclefie Orientalis in. Conftan- tinopolin:. Juxra formam promiffionis fuz fe. curitatem habemus Dei ab eodem de reifitu- lione pecuniarum pro impenfis Nuntiorum ex- pofito cafü quo Kcclefia Orientalis deficiat, Reverendiffnnus Patriarcha , ficut fenex Si- mcon fufpirat in corde pre defiderio videndi pacem & unionem multarum Ecclefiarum, La- crymantur Nobiles Palatini qui gjaudio de fpe unionis future firmiter concepta , cum univer- fo quoque populo nos tamguam Angelos Pa- cis venerantur, & pro iis que fiunt per Sa- crum Concilium tota die benedicunt Deum. Nonne videtar Veftre Paternitati vclur..... futur Pacis nuntium, tame pium & fervehs defideriuzi? Yruflra ceciniffent Angeli in For- ra Pax hominibus bone voluntatis, fi bona vo- luntas hominum non effet felicifimum pacis exordium . Errant itaque qui dicunt diffidium Crecorum vulnus inveterarum effe, & fanarï non poffe. Nos contra dicimus ( teftis eft Deus. quod non mentimur ) vulnus hoc fanabile el- fc, ac füiffe femper; fed fatemur ipfum uf- que modo medicarnine congruo caruiffe, ficut fcriptum eft: oulnus © livor, c^ plapa tumens 702 eff circumligata , nec curata medicamine , neque fota oleo ( ft. 1. 6.) Porro verum me- dicamentum hujus morbi eft celebratio uni- verfalis, & oecumenici Concilii, (icut Conci- lium facrum decrevit per faum folemne De- cretum , Unde quia hoc remedium per quin- gentos annos quibus fchifina' duravit. , non potuit impedientibus circumflantiis rerum at- tentari, fata eft ruina magna Ecclefie Dei, Videmus, proh dolor! in his partibus Orien= talibus totam. pene terram Chriflianorum ab Infidelibus occupari , Chriflianos in fervitutem infidelium redigi , carnes fratrum noftrorum ficut hircorum, & vitulorum in macellis ve- numdari , Religionem Chriftianortua confun- di, & fectam Mahometi fpurciffimam | exalta- ri. Quis Chriftianus eft, & non excandefcit ? Obfecro vos, Reverendiflime ‘Pater, per mi- fericordiam Dei inflare oportune , d im- portune apud facrum Concilium pro fui de- ereti executione funt Capitula in Decreto , quorum executio ad Orientalem pertinet Ec- clefiam fed alia, quorum exeeutio Occiden- Etalem gengit etiam: & quemadmodum orien- talis Ecclefia omnia conatur. adimplere que promifir, fic etiam Occidentalis omnia perfi- ciat, quz decrevit. Reminifcantur Patres Sa- cri Concilii verbi Dei: venit nox, i qua ne- mo potefl operari , & fciant quod fi hac vice non fat cecumenicam Concilium pro pace Ifta- > rum Ecciefiarum , "numquam fiet in perpe-, tuum, edicent enim Graci Latinos fe fcire s malam fidem tenere , ex quo non audent , vel volunt in Concilio cecumenico cum Gre- Cis convenire ; quod enim ad hoc nuinquam de- 

Strana 661
661 CONCILII BASILEENSIS. 662 Bg deventum eft, nt celebraretur Concilium oecu- À his partibus conítitutus corporeis oculis qno- Sy, ex €odice fu» pre dicto. menicum pro pace Ecclefie Chriti, Greci noftre fidei infirmitati adícribunt , quia per illud tempus non fumus aufi cuim eis in Con- cilio cecumenico convenire, poftquam autem nunc eft dictum celebrari , fi non fiat, magis hoc publicabunt , & omnes Chriftiani Orien- tales a fide Latinorum fe perpetuo elonga- bunt. Accidet & aliud grande malum , quia fi Ecclefia noftra deficiat in promiflis , oporr tet quod Civitas Conftantinopolitana veniat ad Dominum temporale "Turcarum , fab qui- bus Chriftia.i venient ; fed fervi aliqui for- taffis apo(tatabunt a fide, prophanabuntur quo- que templa , & reliquie totius Chriflianitatis tidie & inceffanter non fine maxima amaritu- dine cordis, & anxietate fpiritus video. Vi- deo euim quotidie etiam per iftam Civitatem ( quia hic aliter Imperator in faucibus Leo- ris conflitutus facere non poteít ) prefatos Infideles in miferabilem fervitutem Mahome- ti, filios Sancte Matris Ecclefie Chrifti San- guine redempios caiervatim ducere: intueor miferabiles gcmirus, ac ulalatus captivorum : video hinc inde nomen Chrifli blafphemari , abnegari fidem ejus: Ét revera fepius tor & tanta video, & audio fieri in 'cppzobrium no- minis Chriftiani , & in. confufionem Fidei no- ftre, quod potins vcllem mori pro nunc, quas tenet civitas Couftantinopolirana, & qui- B quam videre. quo video, & audire qua au- bus fimiles non habet Mundus. Sed & Fc clefía Occidentalis de fide fua faceret unam fa- bulam , & inde Decreta Conciliorum & Ec- clefia tota vilefcere faceret fuam auforitatem . Avertat Deus , & prefílet, ut ad cor redeant qui contra honorem Ecclefie ita obftinate la- borant. Plura fcriberem ,. f.2uderem cuu&a comunittere calamo. Quidquid tamen evenerit oportet, ut facram Concilium expectet nos rc- vertentes , & plurima referontes antequam dit- foivatur. Yinem bhujus....... claudar Oratio. Deus, quiincepit hoc opus fanctiffinum , per- ficere id etiam dignetur , qui etiam vcftram Reverendifimam Paetęrnitarem conf(eryci feli-" res mea perhorrefeunt . Et-ut aliquid particu- Jarius dicam ; ecce poft lam magne partis Regni Hungariæ flebiiom populi depopulatio- nem anno præterito faQam , de qua alias fcri- pümus, nunc iterum paucis elapfis feprimanis coritra majorem Valachiam fpe vani cujufdam adjutorii contra eofdem "Turcas rebellari ( nam antea folvendo eifdem 'lurcis tribuzum in pa- ce more Hcclefte Crzcorum Chrifto Domino fervicbant ) qui scies fuas dirigentes , ipfam. que pene ad nihilum redigentes, innurmera- bilem populi multitudinem in mifcrabilem fer- vitutez&. fdghometi addaxerunr: quos jam di- ftrali & vendi velubs pecudes vidco, & alios citer pro urilitäte, & falute Ecclefis , Ex Con- C quidem diris ululatibus biafphemare pre def flantinopoli die V. Marti. Vr. Canonicus Simon Freron $. Concilii Ba- fileenfis Orator indignus. CXXV. Lira Joannis de Ragufio Oratorts Sacri Concili ad Grecian. Ti > Everendiffimi in Chrifto Patces , x Domini dj, Domiui mei przítanüffimi, pot humiles & devotas recommendationes. De monfe Septem- bsis immediate præterito receptis literis San- peratione Chriflam , & alios abnegare, atque inter verbera Gt rormenta deficere; quod mu- xima miferie et, 8 pieratis: O fi vidiffene Reges noftri, Principes ; & alij utriufque. fta- tus, Domini crudele fpe&aculum , & fagitio~ fum malum, quod zílate præteritra captis Flun- garis fecit fieri coram fe hic Arnuratus Do- minus, 'Furcarum Andrinopoli 3d diflantiam triam dierum ab hac Urho in contumeliam Fidei noftre, & Chrillianorem , profecto ac- cenderentur zelo Domus Dci & Fidei, obli- vifcerentur injuriarum confratrum , & cozci- vium fuorum, ab inteflinis guerrzis deficerent , & armarent foldatos, in fermone fpiritus pro- éhe Synodi veflt2 per Nuntium ab iilis de) cederent ad ulcifcendam , & vindicandam in- Medicis miffum diclatis, per eumdem curavi de fingulis occurrentibus in his partibus San- €tiam Synodum veltram informare: videlicct de obirm bone memorie Venerabilis Magiftri Simonis lreron Magiftri, & confocii mei, de optima difpofiione , ad executionem eorum , qus ad unionem Ecclefiaum Chrifti conclu- fa funt, Sereniffimi Imperatoris Romeorum, Reverendiffimi Patriarcha, £ totius Ecclefæ Orientalis; qualiter etiam cum maximo gau- dio Bullas Sancte Synodi vera, ratificatio- nes eorum que per vos promifla fucrant, fu- Ícipiat; que itcrum replicare longum cffet , & forte 1ædicfum. "Tantum cíl autem bona juriam. Chrifli c gentis fue , & Sandlorum, & mallent pouus mori, quam rantam nomi- nis Chrifliani; ignominiam ferre. Nam capta « interfella ingonti muititudine Hungarorum, dum victores cum prada ad Dominum fuum reverterentur, Dominus vocata fuorum mule titudine in loco publico apto & fpatiofo pro oflentationc fuz glorie &c virtutis , && omni- bus Chriflianis qui in dicta Giivitate erant tam Grecis quam noftris juffu cjufdem inrereffen- tibus, Tuverbei criam, five ; uti vulgo dici- tur. Tabcilani Tarrarorum. Principis, & Domi- ni, & multarum aliarum Orientis partium. Am- baíciatoribus, voluit ut captivi Ifungarorum voluntas & bona difpofitio praedictorum , tali- E prefentarentur, & prede fecundum ordinem. terque parati funt, quod fi hodie galez cffent hic, hodie intrarent, & inciperent iter, eriam- fi bellum ab iftis nefundifimis Paganis , & In- fidelibus Turcis infturer Civitari ( quod Deus avertat ) qui quanrum turbati fa&i fint ipfi Turcæ, & infideles de hujufmodi tractatibus unionis, & quanta cogitant, quantaque ma- chinantur, & difponunt adverfus Chriftianum nomen, Deus fcit, O utinam, Patres SanGif- fimi, unufquifque veftrum faltem oculis cor- dis & fpiritualibus cerneret que ego mifer in Concil, General. Tom. XXIX, lgitur Baronibus primo; deinde nobilibus , deinde innumeris alis fingulis cum cquis & armis, ut capti fuerunt, przefentaris , novifli- me multos currus ( quod-abominabilz ef di- Gu, & inhumanum ) plenos capitibus mor- tuorum Chriflifidelium fevifimi Miniftri cru- deliffimo Principi obtulerunt ; qui ut amplius crudelitatem fuam ofentaffer, & adftantibus Chrittifidelibus majus opprobrium inferrer 8: horrorem , juffit ut figillatim dicta fcetentia capita in medium multitudinis, '& ad pedes TŁ 2 Chri- 

Strana 662
661 CONCILII BASILEENSIS. 662 Bg deventum eft, nt celebraretur Concilium oecu- À his partibus conítitutus corporeis oculis qno- Sy, ex €odice fu» pre dicto. menicum pro pace Ecclefie Chriti, Greci noftre fidei infirmitati adícribunt , quia per illud tempus non fumus aufi cuim eis in Con- cilio cecumenico convenire, poftquam autem nunc eft dictum celebrari , fi non fiat, magis hoc publicabunt , & omnes Chriftiani Orien- tales a fide Latinorum fe perpetuo elonga- bunt. Accidet & aliud grande malum , quia fi Ecclefia noftra deficiat in promiflis , oporr tet quod Civitas Conftantinopolitana veniat ad Dominum temporale "Turcarum , fab qui- bus Chriftia.i venient ; fed fervi aliqui for- taffis apo(tatabunt a fide, prophanabuntur quo- que templa , & reliquie totius Chriflianitatis tidie & inceffanter non fine maxima amaritu- dine cordis, & anxietate fpiritus video. Vi- deo euim quotidie etiam per iftam Civitatem ( quia hic aliter Imperator in faucibus Leo- ris conflitutus facere non poteít ) prefatos Infideles in miferabilem fervitutem Mahome- ti, filios Sancte Matris Ecclefie Chrifti San- guine redempios caiervatim ducere: intueor miferabiles gcmirus, ac ulalatus captivorum : video hinc inde nomen Chrifli blafphemari , abnegari fidem ejus: Ét revera fepius tor & tanta video, & audio fieri in 'cppzobrium no- minis Chriftiani , & in. confufionem Fidei no- ftre, quod potins vcllem mori pro nunc, quas tenet civitas Couftantinopolirana, & qui- B quam videre. quo video, & audire qua au- bus fimiles non habet Mundus. Sed & Fc clefía Occidentalis de fide fua faceret unam fa- bulam , & inde Decreta Conciliorum & Ec- clefia tota vilefcere faceret fuam auforitatem . Avertat Deus , & prefílet, ut ad cor redeant qui contra honorem Ecclefie ita obftinate la- borant. Plura fcriberem ,. f.2uderem cuu&a comunittere calamo. Quidquid tamen evenerit oportet, ut facram Concilium expectet nos rc- vertentes , & plurima referontes antequam dit- foivatur. Yinem bhujus....... claudar Oratio. Deus, quiincepit hoc opus fanctiffinum , per- ficere id etiam dignetur , qui etiam vcftram Reverendifimam Paetęrnitarem conf(eryci feli-" res mea perhorrefeunt . Et-ut aliquid particu- Jarius dicam ; ecce poft lam magne partis Regni Hungariæ flebiiom populi depopulatio- nem anno præterito faQam , de qua alias fcri- pümus, nunc iterum paucis elapfis feprimanis coritra majorem Valachiam fpe vani cujufdam adjutorii contra eofdem "Turcas rebellari ( nam antea folvendo eifdem 'lurcis tribuzum in pa- ce more Hcclefte Crzcorum Chrifto Domino fervicbant ) qui scies fuas dirigentes , ipfam. que pene ad nihilum redigentes, innurmera- bilem populi multitudinem in mifcrabilem fer- vitutez&. fdghometi addaxerunr: quos jam di- ftrali & vendi velubs pecudes vidco, & alios citer pro urilitäte, & falute Ecclefis , Ex Con- C quidem diris ululatibus biafphemare pre def flantinopoli die V. Marti. Vr. Canonicus Simon Freron $. Concilii Ba- fileenfis Orator indignus. CXXV. Lira Joannis de Ragufio Oratorts Sacri Concili ad Grecian. Ti > Everendiffimi in Chrifto Patces , x Domini dj, Domiui mei przítanüffimi, pot humiles & devotas recommendationes. De monfe Septem- bsis immediate præterito receptis literis San- peratione Chriflam , & alios abnegare, atque inter verbera Gt rormenta deficere; quod mu- xima miferie et, 8 pieratis: O fi vidiffene Reges noftri, Principes ; & alij utriufque. fta- tus, Domini crudele fpe&caculum , & flzgitio- fum malum, quod zílate præteritra captis Flun- garis fecit fieri coram fe hic Arnuratus Do- minus, 'Furcarum Andrinopoli 3d diflantiam triam dierum ab hac Urho in contumeliam Fidei noftre, & Chrillianorem , profecto ac- cenderentur zelo Domus Dci & Fidei, obli- vifcerentur injuriarum confratrum , & cozci- vium fuorum, ab inteflinis guerrzis deficerent , & armarent foldatos, in fermone fpiritus pro- éhe Synodi veflt2 per Nuntium ab iilis de) cederent ad ulcifcendam , & vindicandam in- Medicis miffum diclatis, per eumdem curavi de fingulis occurrentibus in his partibus San- €tiam Synodum veltram informare: videlicct de obirm bone memorie Venerabilis Magiftri Simonis lreron Magiftri, & confocii mei, de optima difpofiione , ad executionem eorum , qus ad unionem Ecclefiaum Chrifti conclu- fa funt, Sereniffimi Imperatoris Romeorum, Reverendiffimi Patriarcha, £ totius Ecclefæ Orientalis; qualiter etiam cum maximo gau- dio Bullas Sancte Synodi vera, ratificatio- nes eorum que per vos promifla fucrant , fu- Ícipiat; que itcrum replicare longum cffet , & forte 1ædicfum. "Tantum cíl autem bona juriam. Chrifli c gentis fue , & Sandlorum, & mallent pouus mori, quam rantam nomi- nis Chrifliani; ignominiam ferre. Nam capta « interfella ingonti muititudine Hungarorum, dum victores cum prada ad Dominum fuum reverterentur , Dominus vocata fuorum nul- titudine in loco publico apto & fpatiofo pro oflentationc fuz glorie &c virtutis , && omni- bus Chriflianis qui in dicta Giivitate erant tam Grecis quam noftris juffu cjufdem inrereffen- tibus, Tuverbei criam, five ; uti vulgo dici- tur. Tabcilani Tarrarorum. Principis, & Domi- ni, & multarum aliarum Orientis partium. Am- baíciatoribus, voluit ut captivi Ifungarorum voluntas & bona difpofitio praedictorum , tali- E prefentarentur, & prede fccundum ordinem. terque parati funt, quod fi hodie galez cffent hic, hodie intrarent, & inciperent iter, eriam- fi bellum ab iftis nefundifimis Paganis , & In- fidelibus Turcis infturer Civitari ( quod Deus avertat ) qui quanrum turbati fa&i fint ipfi Turcæ, & infideles de hujufmodi tractatibus unionis, & quanta cogitant, quantaque ma- chinantur, & difponunt adverfus Chriftianum nomen, Deus fcit, O utinam, Patres SanGif- fimi, unufquifque veftrum faltem oculis cor- dis & fpiritualibus cerneret que ego mifer in Concil, General. Tom. XXIX, lgitur Baronibus primo; deinde nobilibus , deinde innumeris alis fingulis cum cquis & armis, ut capti fuerunt, przefentaris , novifli- me multos currus ( quod-abominabilz ef di- Gu, & inhumanum ) plenos capitibus mor- tuorum Chriflifidelium fevifimi Miniftri cru- deliffimo Principi obtulerunt ; qui ut amplius crudelitatem fuam ofentaffer, & adftantibus Chrittifidelibus majus opprobrium inferrer 8: horrorem , juffit ut figillatim dicta fcetentia capita in medium multitudinis, '& ad pedes TŁ 2 Chri- 

Strana 663
663 zur, quæ non folum cruore, fcd ctiam fce- tore majorem adftantibus inferret abominatio- nem. Quanta in tam miferabili fpettaculo e- xnltatio & lætitia infidelium fuerit, quantus gemitus , confufio , & lacrymæ fidelium, nec ili qui affucrunt. fideles fcirent, aut vcllcnt exprimerc. Poft hec fzviflimus Princeps ad: flantes alloquitur: he funt, inquit, peimitim Hungarorum , «quos meritis & precibus fui maximi Prophetz Mahomoeti nobis Deüs cali condonavit, & fperamus etiam quod juxta e- jutdem Prophetz oraculum non folum Regnum Hungaria, fed & totius Chriftianitatis refiduura fucceffive in poteftatem. prafati magni Prophe- APPENDIX PRIMA PS Chritianorum qui aderant plerique projieeren- A bus, Balgaris, & Græcis , aliifque Chriftiana =, 664 Fidei nadonibus, in maximam defolationem Chriftiani Religionis & Fidei. Et revera nifi per Sanctam Synodum Veftram occuratur, 8 cito , peramplius rimendum eft in futuro vc- re de Regno Hungarie. Nem hic Serenifü- mus Princeps totam fui exercitus virtutem congregat, Oc ultunam tam in Oriente & in Afia, quam in Romania & Græcia de poten- tia facit. Etiam paucis elapfis diebus perfona- liter per Galiopolim tranfivit in Aftam ad congregandum exercitum in Orientern profes Gurus ; licet ut confuevit aliud fimui & fu- uro vere, ut dictum eft, in Hungariam; ni- fi Deus 3lhus diffipaverit confilia, & pocen- te, Dei, & noftram , noftrorumque fucceífo- Diiam atque virtutem dextruxezit. Valde edant rum reducetur; & ipíe Deus qui ad cultum & Legem fii Prophete, jam pene totum re- duxit Orbem ( narrans i defignans pæne to- tim Afiam, & totam Africam , & pro magna partc Europam cultui & Legi Mahomet fab- dicatam e fubacdam ) etiam id quod reftar modicum fine difficultate xeducet . Deinde ad Ambafciatores Orientis , & precipue 'Tamber- lenos, qui ob aliquas inter eos componendas differentias venerant ait: ecce, inquir ( often- dens pulchritudinem & elegantiam , aique ma- £nitudiuem perfonalem Caprivorum, & armo- ram diverfa genera, & potentiam ) cum qui- bus non hominibus, (ed potius ferocibus & iimcndam eft nc vero incipiente propter dií- plicentiam horum tra&atuum in hanc urbem irruat; quod Deus íua potcítate non permit- tat. Paucis elapüs meoníbbus, videlicet z(tare. preterit& Defporus Ruiflie, propter redemptio- nem propri Domini, & Patrim vesarionem coactus, dedit in uxorem przfate Tiraune fis liam fuam virginem quafi innumerabili quan- ritate pecunie. Nam in numerara pecunia qua- dringenta millia Ducatorum, atque in Veiti- bus, & Jocalibus filiæ, ac douis & muneri- bus datis Principibus & Franconibus præfati Tyranni , dedit quæ ad minus ad ducenta mil- lia ducatorum. aicendant: qua profecto quan- fylveftribus hefüiis pugnare: quodidie & incef-Ctitas pecunie fufficcerec in veritate ad expel. fauter habeo pro augmento fidei G culrus Ma- gni Prophetæ omnipotentis Dei. Nemo pro- foclo Orientalium Principums & præcipuc Do- minus mofter & Parer Dominus ’l'averbeus Magnus ‘Parrarorum Princeps, & devotiflimus Magni Profe&ue cultor, debet nos infeflare , aut aliquam nobis infevre. imole(tam ; quinimo tumquam pugnatori & propulfaiori Dci omni- potenüs, fidei, & ipfus Prophetg maximi, emnis deberet omni poflhbii favore & adju- torio adfülere: Gc circa hec immaguum , & lon- gum fecit fermonem variis linguis, juxta Cen- iium , quz aderant fpectaculo , multitudinem interpreranda. Quo finito juífit ut pulchriores, lendum praefatum tyrannum dc tota Éuropa, ita quod nec rcliquis ipfius remanerent. Eg hic difpofitioni atque novis harum partium fufficiant ; gux utinam tali fervore fpiritus 4 cunclis Chriflifidelibus perciperentur quali con- fcripia funt. Sereniflimus hic Imperator Ro- mæorum, & Meverendilimus Patriaicha de- derunt Deputatos utriufque fatas, viros fole- mnes, (jui non fuper defenfione partis plo zum , fed fuper modo fiendz nnionis cogita- runi; éxhortsnics etiam me ut Veftris l’ater- nitatibus fribcrem ad fmiliter faciendua Quotquot eoim, inquiunt, ufquc nunc leripte- runt utriufque partis , ad manutenendam dif- & formofiores , etque magis ftrenui captivo-D cordium , & fovenduns {chifina in partes fuas rum, ufque ad numerum duorum millium fe- gregarenrur , etiam cum arinis fuis & ecquis, prout quifque captas fuerat in bello; in qui- bus trecentos A mbafciatoribus Imperatoris Far- tarorum afhgnavit, volens ut ipfi ducerentur ad Dominum ipforum , & oftenderent cun Quibus, & qualis virtutis hominibus ipfe quo- üdie pro cultu 2gendo Maximi Propheta pu- gnaret; ur ipfum per hoc mirigaret, ( ad benevolentiam fui atque pacem induceret . Re- 'iquos autem ex przditis duobus millibus ad alios lum feche Principes bus yerbis, & fententia divifim tran(nifit ; multitudinem vero reliquam captivorum vilif- Qrients cum fimili- intenriones & ceporas fuas direxerunt. Utique nos. qui concordiam & unionem defideramus, & pro ipfa tanto tempore laboramus, facere debemus at ficur corde defideramus pacem , ità ipfam & verbis, & fcriptis, atque operi- bus procuremus . Mirum eft enim nunc, & valde deflendum , quod propter duas propo- fiticnes, qui videlicet , ur ipfi dicunr, cft diu quod apud nos fervantur, fides debeat Catlo- lica , & Religio Chriftiana funditus extirpari. Necefle ergo cít quod aur una propofitio ce- dat alteri, quod, ut fpero , Deus dabit, aut falva fide cogitezur de medio pio pace & us nione confequenda; ne ex harum propofitio- fimo pretio jubens venumderi, dure & mife-E num varietate ad nihilum reducatur Ghriftia- rabili virtuti fübegir. O quam durum & mi- ferabile videre maritos a propriis uxoribus di- vidi, filios a parentibus diftrahi, fratres & forores cum implacahilibus lamentis & gemi- tibus ab invicem feparari , fortes, & perfeQæ vatis viros & feminas pretio triginta Turca- rum, gui minus valent quam unus Ducatus, vendi. Frediéta , Sanétifiimi Patres non femel zantum factz funt, fed quotidie fiunt; & f- cut anno praterito de Hungaris , itu nunc de Valachia factum eft, & alias de Albanenfi- na Religio. Mirantur infideles, & gaudent quod zor Sapientes utriufque. partis Chriftiano- rum nequeant duas in vocc differentes propo- fiiones ad unitatem reducere, & dicunt hoc cíle Divinum fudicium . Agite igitur, Keve- rendifümi Patres, & iterum agite & cogita- t6, quantum cum Deo feri poteft, & falva fide, ut unio fequatur in Chri Ecclefia, ex quo profecto rchorefcet Divinus cultus, & Religio ac nomen Chriftianum maximum ac- ¢ipier incrementam: alioquin, mifi Deus pro- videat 

Strana 664
663 zur, quæ non folum cruore, fcd ctiam fce- tore majorem adftantibus inferret abominatio- nem. Quanta in tam miferabili fpettaculo e- xnltatio & lætitia infidelium fuerit, quantus gemitus , confufio , & lacrymæ fidelium, nec ili qui affucrunt. fideles fcirent, aut vcllcnt exprimerc. Poft hec fzviflimus Princeps ad: flantes alloquitur: he funt, inquit, peimitim Hungarorum , «quos meritis & precibus fui maximi Prophetz Mahomoeti nobis Deüs cali condonavit, & íperamus etiam quod juxta e- jutdem Prophetz oraculum non folum Regnum Hungaria, fed & totius Chriftianitatis refiduura fucceffive in poteftatem. prafati magni Prophe- APPENDIX PRIMA PS Chritianorum qui aderant plerique projieeren- A bus, Balgaris, & Græcis , aliifque Chriftiana =, 664 Fidei nadonibus, in maximam defolationem Chriftiani Religionis & Fidei. Et revera nifi per Sanctam Synodum Veftram occuratur, 8 cito , peramplius rimendum eft in futuro vc- re de Regno Hungarie. Nem hic Serenifü- mus Princeps totam fui exercitus virtutem congregat, Oc ultunam tam in Oriente & in Afia, quam in Romania & Græcia de poten- tia facit. Etiam paucis elapfis diebus perfona- liter per Galiopolim tranfivit in Aftam ad congregandum exercitum in Orientern profes Gurus ; licet ut confuevit aliud fimui & fu- uro vere, ut dictum eft, in Hungariam; ni- fi Deus 3lhus diffipaverit confilia, & pocen- te, Dei, & noftram , noftrorumque fucceífo- Diiam atque virtutem dextruxezit. Valde edant rum reducetur; & ipíe Deus qui ad cultum & Legem fii Prophete, jam pene totum re- duxit Orbem ( narrans i defignans pæne to- tim Afiam, & totam Africam , & pro magna partc Europam cultui & Legi Mahomet fab- dicatam e fubacdam ) etiam id quod reftar modicum fine difficultate xeducet . Deinde ad Ambafciatores Orientis , & precipue 'Tamber- lenos, qui ob aliquas inter eos componendas differentias venerant ait: ecce, inquir ( often- dens pulchritudinem & elegantiam , aique ma- £nitudiuem perfonalem Caprivorum, & armo- ram diverfa genera, & potentiam ) cum qui- bus non hominibus, (ed potius ferocibus & iimcndam eft nc vero incipiente propter dií- plicentiam horum tra&atuum in hanc urbem irruat; quod Deus íua potcítate non permit- tat. Paucis elapüs meoníbbus, videlicet z(tare. preterit& Defporus Ruiflie, propter redemptio- nem propri Domini, & Patrim vesarionem coactus, dedit in uxorem przfate Tiraune fis liam fuam virginem quafi innumerabili quan- ritate pecunie. Nam in numerara pecunia qua- dringenta millia Ducatorum, atque in Veiti- bus, & Jocalibus filiæ, ac douis & muneri- bus datis Principibus & Franconibus præfati Tyranni , dedit quæ ad minus ad ducenta mil- lia ducatorum. aicendant: qua profecto quan- fylveftribus hefüiis pugnare: quodidie & incef-Ctitas pecunie fufficcerec in veritate ad expel. fauter habeo pro augmento fidei G culrus Ma- gni Prophetæ omnipotentis Dei. Nemo pro- foclo Orientalium Principums & præcipuc Do- minus mofter & Parer Dominus ’l'averbeus Magnus ‘Parrarorum Princeps, & devotiflimus Magni Profe&ue cultor, debet nos infeflare , aut aliquam nobis infevre. imole(tam ; quinimo tumquam pugnatori & propulfaiori Dci omni- potenüs, fidei, & ipfus Prophetg maximi, emnis deberet omni poflhbii favore & adju- torio adfülere: Gc circa hec immaguum , & lon- gum fecit fermonem variis linguis, juxta Cen- iium , quz aderant fpectaculo , multitudinem interpreranda. Quo finito juífit ut pulchriores, lendum praefatum tyrannum dc tota Éuropa, ita quod nec rcliquis ipfius remanerent. Eg hic difpofitioni atque novis harum partium fufficiant ; gux utinam tali fervore fpiritus 4 cunclis Chriflifidelibus perciperentur quali con- fcripia funt. Sereniflimus hic Imperator Ro- mæorum, & Meverendilimus Patriaicha de- derunt Deputatos utriufque fatas, viros fole- mnes, (jui non fuper defenfione partis plo zum , fed fuper modo fiendz nnionis cogita- runi; éxhortunics etiam me ut Veftris l’ater- nitatibus fribcrem ad fmiliter faciendua Quotquot eoim, inquiunt, ufquc nunc leripte- runt utriufque partis , ad manutenendam dif- & formofiores , etque magis ftrenui captivo-D cordium , & fovenduns {chifina in partes fuas rum, ufque ad numerum duorum millium fe- gregarenrur , etiam cum arinis fuis & ecquis, prout quifque captas fuerat in bello; in qui- bus trecentos A mbafciatoribus Imperatoris Far- tarorum afhgnavit, volens ut ipfi ducerentur ad Dominum ipforum , & oftenderent cun Quibus, & qualis virtutis hominibus ipfe quo- üdie pro cultu 2gendo Maximi Propheta pu- gnaret; ur ipfum per hoc mirigaret, ( ad benevolentiam fui atque pacem induceret . Re- 'iquos autem ex przditis duobus millibus ad alios lum feche Principes bus yerbis, & fententia divifim tran(nifit ; multitudinem vero reliquam captivorum vilif- Qrients cum fimili- intenriones & eporas fuas direxerunt. Utique nos. qui concordiam & unionem defideramus, & pro ipfa tanto tempore laboramus, facere debemus at ficur corde defideramus pacem , ità ipfam & verbis, & fcriptis, atque operi- bus procuremus . Mirum eft enim nunc, & valde deflendum , quod propter duas propo- fiticnes, qui videlicet , ur ipfi dicunr, cft diu quod apud nos fervantur, fides debeat Catlo- lica , & Religio Chriftiana funditus extirpari. Necefle ergo cít quod aur una propofitio ce- dat alteri, quod, ut fpero , Deus dabit, aut falva fide cogitezur de medio pio pace & us nione confequenda; ne ex harum propofitio- fimo pretio jubens venumderi, dure & mife-E num varietate ad nihilum reducatur Ghriftia- rabili virtuti fübegir. O quam durum & mi- ferabile videre maritos a propriis uxoribus di- vidi, filios a parentibus diftrahi, fratres & forores cum implacahilibus lamentis & gemi- tibus ab invicem feparari , fortes, & perfeQæ vatis viros & feminas pretio triginta Turca- rum, gui minus valent quam unus Ducatus, vendi. Frediéta , Sanétifiimi Patres non femel zantum factz funt, fed quotidie fiunt; & f- cut anno praterito de Hungaris , itu nunc de Valachia factum eft, & alias de Albanenfi- na Religio. Mirantur infideles, & gaudent quod zor Sapientes utriufque. partis Chriftiano- rum nequeant duas in vocc differentes propo- fiiones ad unitatem reducere, & dicunt hoc cíle Divinum fudicium . Agite igitur, Keve- rendifümi Patres, & iterum agite & cogita- t6, quantum cum Deo feri poteft, & falva fide, ut unio fequatur in Chri Ecclefia, ex quo profecto rchorefcet Divinus cultus, & Religio ac nomen Chriftianum maximum ac- ¢ipier incrementam: alioquin, mifi Deus pro- videat 

Strana 665
. 665 CONCILII xebit, & defolationi. De Patriarchis Orienta- libus, videlicet Alexandrino , Antiocheno, & Hierofotymitano habentur nova quod quan- tum poffunt instant apud foldanum, ut di- mittantur venire perfonalirer : & fpes est quod venient : verantamen ad omnem cautelam in- stitueruat. Procuratores cum pieniffimo man- dato, de duibus jam duo funt hic in Urbe Regia Ambafciatores istorum. duorum veniunt bona & reGa intentione , prout Reverendif~ fimo Domino meo Legato defcribo . Veruta- men in conclufione tamquam coram Deo & BASILEENSIS. £m videat & id modicum quod restat ruine pa-A cet Eccleliam omnem veritatem , nec eam By Ae 666 permittit ervare , in cujus nomine facra Con- cilia, per que fides publica eft, celebrantur; exoro per vifcera mifezrieordie Dei noftri, per fanCam 'friniatem, Patrem. & Filium & Spi- ritum Sanctum , per illam. gloriofifiam ma- trem ftedemptioris notlri, perque Angelos cecli & omnes fanctos ; adjuro V.S. per illam, ia qua feder beati Petri fedem , qui crucem , non expavit pro fidei defenfione ; obfecro demum B. V. per iliud terribile tribunal fupremi Dei, ante quod flàbiis reddirari ufque ad mini- mum quadrantem de fingulis rationem , ne Synodo vestra fancta constirutus dico quod nifi B velitis ranti fcandali & confufionis effe caufa , he res habeant unanimem profecutionem, & exitum optatum, tora Ecclefia nostra , & Chri- sanitas patietur indelebile fcandalum , & jr- recuperabile dannum, quod neque a nobis, neque a füccefforibus nostris poterit reparari : quod Deus fua pietate non permiat qui & fynodum vestram conferyaro dignetur, & ad vota. Amen. Scriptum Constantinopoli die XVII. vembris M.CCCC.X XXVI. Subferiptio . Earumdem Paternitatum Ve- strarum humilis fervitor . Johannes de Ragufio Ordinis Fr. Prædic. No- CXXYL Tenor litera. Domini Juliani prafidentis. Concil Bafileenfis Domino apoflolico > ut non per- mittat Concilium diffoloi mifle . (a) I ss Pater, poft devota pedum ofcu- la beatorum ieri venerunt litere de Ne- remberga ab Ambafiatore Concilii , videlicet Fr. Joanne Nider (acre "Theologie magiltro , quarum copiam mitto hic intercluïam . Spe- rant omnęs, quod Bohemi debeant Бас ve-T nire ad concilium fpes cft jn fpiritu Sancto. qui infpirabit corda eorum; iain igitur prop- rer tantum bonum & taniam fpem , reddo me certum , quod fandtitas veftra uon folum ‘von permitter diffolvi hoc concilium , fed e- ijam fi non effer indictum , de aovo hic indi- cerzetur, alioquin, beatiffime Vater, fic rebus ftantibus ; ut nunc ftant, fi diffolveretur, fe- queretur inemediabilis confufio & ícandalum 3n ecclefia Dei, & univerfus orbis talia au- diens clamaret ad c&lom, quod Suninus Por- tifex caufam dederit, quod harefis Bohemi- €a non exringuatur , “puto quod tota Germa- 7 nia tum ex indignatione , quam ex hoc con- Ciperet, tum quod crederet , fidem noftram non veram , quam fugiendo non audemus de- fendere confœderaret fe cum hærcricis in per-. niciem totius flatus ecclefiaíftici . Obfecro igi- tur fan&liratem veílram per Dominum noftrum Jefum Chriftum, cujus eftüs vicarius ; fuppli- co per ilum pretiofífimum ejus fanguinem , de quo propagata eft ccclefa , & per iilos fuvios fanguinis , quos fancti Martyres effu- derunt pro ipfa Ecclefia defendenda; depre- cor per Spiritum San&um Paraclitum , qui do- an patte a SS Clium habere curfüm fuum, fed dare omnem operam ,'ut fama hujus dif- folutionis íopiatur. Quid igitur jam vel fidum vel colorarum vel qualecumque fit eriam in confpectu ezudiffimorum hominum porerit al- legari ad impedienduva tantum bonum , vere in tanto periculo non ef racendum , nec e- rubefcendum loqui. Si hoc permictatur, non defunt gui dubitant an in hominibus curie . Romane fit vera fides, ego arbitror pene im- poffibile attento zelo & fervore quem femper S. V. habnit ad fidem orthodoxam ; quod cum ralia audierit, quin ftatim jubeat Conci- faltem unique ad mentem Julii , prout alias fcripfit Sanétitati Veüre; tunc enim ceffabunt ícandala & in- convenientia quo nunc obítant . Omuipotens Dens Bearirudinem feliciter confervet, cujus pedibus me buimillime recommendo. Datum Baflxæ XXII. die fan. an. Dom. 1437- CXXVII. Epiflola Joannis Cardinalis ed Eugenium IV. Ponúficem M. pro reoocanda Bafileenfis Con- ciliz difolutione . бен: wo ac beatifimo Petro, & Domine Do- mino Zugenio 1V, Sanite Romana ac Uni, werfułis Ecclefie Summo Ponüfici, Joannes miferatione dipina tit. 8. Sixti ejufdem S, R. E. Presbyter Cardinalis , feip[um cum beato- rum pedum, ac mann ofeilis, kumilique evereniia , ac promplitudine caritetis . Ecundum Apoftoli doctrinam x. Cor. 13. Caritas patiens eft, benigna efl, caritas non emulatur, non agit perperam, non infa- gtur, non eft ambiriofa, non qu&rit que [ua "funt, non iriratur, non cogitat malum , non gaudet fuper iniquirare , congauder autem ve- figati, omnia fuffert, omnia credit, omnia fperat, omnia fuftinet. Ex quo verbo quili- bet Chriftianus evidenter inftraitur , quod cum ab aliquo cariratve corripirur fuper quocun-. que errore commiflo, non debet, ei urique- indignari, non emulati, non inflati, neque etiam irritari, fed podus debet benigne au- dirc, ex corde gaudere ; libenter fufferre, & omnia patienter guantumcumque fecundum fenfualitatem difpliceant, fuftinere; fuflinens autem rot, Bo Y m“ (4) Vir do&us P. Philippus Pucll' Cau. Keg. Neocell. qui © Germanis hanc. epiflolam ad me transuifit stquentein Rotam raann sea adjecit . Hee epiftola à in MS. anedoédio Germanica eft, quam in tffud idioma taliter qualiter рый , dies aut anni lifdem dizeris annexi non funt. Manufcriptum hoc annexum ef Bis Conciliorau Confiantienfis © s Bafilcenfis defcriptis an. 549%. per manus nazerii Apoftolici ab ads aaGographis aurhenaicaiis . Ex MS. Cod, Ewin. olla Card, Рабо- nci mihi da- faipfi Manfi. 

Strana 666
. 665 CONCILII xebit, & defolationi. De Patriarchis Orienta- libus, videlicet Alexandrino , Antiocheno, & Hierofotymitano habentur nova quod quan- tum poffunt instant apud foldanum, ut di- mittantur venire perfonalirer : & fpes est quod venient : verantamen ad omnem cautelam in- stitueruat. Procuratores cum pieniffimo man- dato, de duibus jam duo funt hic in Urbe Regia Ambafciatores istorum. duorum veniunt bona & reGa intentione , prout Reverendif~ fimo Domino meo Legato defcribo . Veruta- men in conclufione tamquam coram Deo & BASILEENSIS. £m videat & id modicum quod restat ruine pa-A cet Eccleliam omnem veritatem , nec eam By Ae 666 permittit ervare , in cujus nomine facra Con- cilia, per que fides publica eft, celebrantur; exoro per vifcera mifezrieordie Dei noftri, per fanCam 'friniatem, Patrem. & Filium & Spi- ritum Sanctum , per illam. gloriofifiam ma- trem ftedemptioris notlri, perque Angelos cecli & omnes fanctos ; adjuro V.S. per illam, ia qua feder beati Petri fedem , qui crucem , non expavit pro fidei defenfione ; obfecro demum B. V. per iliud terribile tribunal fupremi Dei, ante quod flàbiis reddirari ufque ad mini- mum quadrantem de fingulis rationem , ne Synodo vestra fancta constirutus dico quod nifi B velitis ranti fcandali & confufionis effe caufa , he res habeant unanimem profecutionem, & exitum optatum, tora Ecclefia nostra , & Chri- sanitas patietur indelebile fcandalum , & jr- recuperabile dannum, quod neque a nobis, neque a füccefforibus nostris poterit reparari : quod Deus fua pietate non permiat qui & fynodum vestram conferyaro dignetur, & ad vota. Amen. Scriptum Constantinopoli die XVII. vembris M.CCCC.X XXVI. Subferiptio . Earumdem Paternitatum Ve- strarum humilis fervitor . Johannes de Ragufio Ordinis Fr. Prædic. No- CXXYL Tenor litera. Domini Juliani prafidentis. Concil Bafileenfis Domino apoflolico > ut non per- mittat Concilium diffoloi mifle . (a) I ss Pater, poft devota pedum ofcu- la beatorum ieri venerunt litere de Ne- remberga ab Ambafiatore Concilii , videlicet Fr. Joanne Nider (acre "Theologie magiltro , quarum copiam mitto hic inrerclufam . Spe- rant omnes, quod Bohemi debeant huc ve-Tj nire ad concilium fpes cft jn fpiritu Sancto. qui infpirabit corda eorum; iain igitur prop- rer tantum bonum & taniam fpem , reddo me certum , quod fandtitas veftra uon folum ‘von permitter diffolvi hoc concilium , fed e- ijam fi non effer indictum , de aovo hic indi- cerzetur, alioquin, beatiffime Vater, fic rebus ftantibus ; ut nunc ftant, fi diffolveretur, fe- queretur inemediabilis confufio & ícandalum 3n ecclefia Dei, & univerfus orbis talia au- diens clamaret ad c&lom, quod Suninus Por- tifex caufam dederit, quod harefis Bohemi- €a non exringuatur , “puto quod tota Germa- 7 nia tum ex indignatione , quam ex hoc con- Ciperet, tum quod crederet , fidem noftram non veram , quam fugiendo non audemus de- fendere confœderaret fe cum hærcricis in per-. niciem totius flatus ecclefiaíftici . Obfecro igi- tur fan&liratem veílram per Dominum noftrum Jefum Chriftum, cujus eftüs vicarius ; fuppli- co per ilum pretiofífimum ejus fanguinem , de quo propagata eft ccclefa , & per iilos fuvios fanguinis , quos fancti Martyres effu- derunt pro ipfa Ecclefia defendenda; depre- cor per Spiritum San&um Paraclitum , qui do- an patte a SS Clium habere curfüm fuum , fed dare omnem operam ,'ut fama hujus dif- folutionis íopiatur. Quid igitur jam vel fidum vel colorarum vel qualecumque fit eriam in confpectu ezudiffimorum hominum porerit al- legari ad impedienduva tantum bonum , vere in tanto periculo non ef racendum , nec e- rubefcendum loqui. Si hoc permictatur, non defunt gui dubitant an in hominibus curie . Romane fit vera fides, ego arbitror pene im- poffibile attento zelo & fervore quem femper S. V. habnit ad fidem orthodoxam ; quod cum ralia audierit, quin ftatim jubeat Conci- faltem unique ad mentem Julii , prout alias fcripfit Sanétitati Veüre; tunc enim ceffabunt ícandala & in- convenientia quo nunc obítanrt . Omuipotens Dens Bearirudinem feliciter confervet, cujus pedibus me buimillime recommendo. Datum Baflxæ XXII. die fan. an. Dom. 1437- CXXVII. Epiflola Joannis Cardinalis ed Eugenium IV. Ponúficem M. pro reoocanda Bafileenfis Con- ciliz difolutione . бен: wo ac beatifimo Petro, & Domine Do- mino Zugenio 1V, Sanite Romana ac Uni, werfułis Ecclefie Summo Ponüfici, Joannes miferatione dipina tit. 8. Sixti ejufdem S, R. E. Presbyter Cardinalis , feip[um cum beato- rum pedum, ac mann ofeilis, kumilique evereniia , ac promplitudine caritetis . Ecundum Apoftoli doctrinam x. Cor. 13. Caritas patiens eft, benigna efl, caritas non emulatur, non agit perperam, non infa- gtur, non eft ambiriofa, non qu&rit que [ua "funt, non iriratur, non cogitat malum , non gaudet fuper iniquirare , congauder autem ve- figati, omnia fuffert, omnia credit, omnia fperat, omnia fuftinet. Ex quo verbo quili- bet Chriftianus evidenter inftraitur , quod cum ab aliquo cariratve corripirur fuper quocun-. que errore commiflo, non debet, ei urique- indignari, non emulati, non inflati, neque etiam irritari, fed podus debet benigne au- dirc, ex corde gaudere ; libenter fufferre, & omnia patienter guantumcumque fecundum fenfualitatem difpliceant, fuftinere; fuflinens autem rot, Bo Y m“ (4) Vir do&us P. Philippus Pucll' Cau. Keg. Neocell. qui © Germanis hanc. epiflolam ad me transuifit stquentein Rotam raann sea adjecit . Hee epiftola à in MS. anedoédio Germanica eft, quam in tffud idioma taliter qualiter рый , dies aut anni lifdem dizeris annexi non funt. Manufcriptum hoc annexum ef Bis Conciliorau Confiantienfis © s Bafilcenfis defcriptis an. 549%. per manus nazerii Apoftolici ab ads aaGographis aurhenaicaiis . Ex MS. Cod, Ewin. olla Card, Рабо- nci mihi da- faipfi Manfi. 

Strana 667
Brod, XVIII. -667 : autem debet gum a corripiente dicuntur cor- di imprimere & imprimendo errata corrige- re, aut in melius commutare . Quod revera ferventi caritate. füccenfus miro modo legitur impleviffe ille Dei famulus Moyfes , qui quam- quam totius populi caput effet, & tam fapien- tiffüimus , ac a Domino inftruétus, & miflus , non tamen irritatus, aut indignatus efl cum vocem Jethri eum redarguentis audivit; non, inquit , bonam rem facis, ftulto labore con- fumeris; fed audi verba mea, atque confilia, & erit Dominus tecum. Quod utrique is talis erat , ac tantus cum confideraret ex carirate procedere, & ad utilitatem. communem po- puli pertinere inferiorem fe non folum liben- ter audivit, fed etiam exaudivit. Sic & Pc- trus primus, & fupremus Paftor ecclefie im- mediate a Domino inítitutus, quamvis dono fapientim fuiffet copiofe 2 Spiritu San@o re- pletus , ferveus tamen hoc caritatis ardore non eít indignatus Paulo eum reprehendenti , & fibi in faciem refistenti., quin potius voluit corripienti annuere , & a legalium obfervatio- ne ceffare. Beatus etiam Cregorius Papa do- florum gemma Moralium,hac fervida carita- te totus ignitus ex inferiorum redargutione in- nimefcere noluit; immo licentiam redarguen- di. fe cunctis fubditis tribuit prout habetur 2. q. 7- Si qvis mos. Quorum omnium inedita- tione [olicita perfaafus , ac zelo inflammatus fervide caritatis qua ecclefue Christ, vestre. gue fanAirati conglutinor. 6. p. cogor jam la- qui pauca, que mente concepi faper fcanda- lofa, ac gravi tribulatione, que in statu prz- fate ecciefie ad diffoluiionem Bafileenfis Con- cili in proximo adeffe formado . ni(i adiutri- ce manu.omnipotentis Dci, vel vcstra beati- tudini affistente propitia per eandem boititu- dinem , ac cujus folicitudinem & prudentiam ex injunQo Ípectat officio cito citius provi- "deatur:de remedio falutari . Verum fi im hac mea locutione, aliquid quod abát, infonuerit verbum , quod ipfi rei non conveniat , a ut S. V, maestaiem noa deceat, aut quod minus be- ne, minulque debite, feu reverenter ex ore APPENDIX PRIMA 668 A & confiliarios prurientes auribus, & a vcrita- Bx te quidem auditum avertenies , ad verba fa- bulofa , Śr .nugatoria convertuntur . Quibus omnibus pro tune pulfis ad rem venio quam ‘intendo deducere, eirca quam ut compendio- fo , ac brevi utar fermone , duas pono con- clufiones videlicet . f. Quod nullatenus expcdire videtur contra congregatos in Biafilea procedere. Ii. Quod S. V. ex debito, & fub pœna peccati mortalis tenetur diffolutionem Bafileen- fis Concilii propter vitandum fcandalum fchif- matis, & alia gravia pericula que imminent revocare , & alia impedimeuta appofita rolle- rc; immo & ipfum concilium celebrari per- Bmittere , ac eidem, fi & in quantum opus fit, robur adiicere approbationis , & auétori- tatis. Pro prima Conclufionis probatione confiderandum B. P. quod Bernardus in lib. De Confd. ad Eugenium ponit unam no:zbi- lem , & bonam doctrinam , videlicet quod vi- fo de re aliqua an fir licita, rcflat videndum an fit expedieas ractificare ; multa enim funt: lieita maxime prelato, quz tamen non expe- dit facere juxta dictum Apoftoli omnia mihi licent, fed non omnia expediont. Qued au- tem procedatur contra illos & erfi licitum el- fet in fe, non tamen expedire videtur prop- ter duas rationes, C Prima quis nulii prodeffet. Seeunda quia. multum indubitanter obef- fet. Primo namque tales proceffus nulli prodef? fent; non enim illis qui ibi innt cum videan- zur jam clarifüme in illa opinione , ac vo- luntate firmiffime folidati; nec per talia ve-' rofimiliter retraherentur, immo potius irrita- rentur. Nec etiam proficerenr aliis quibufcun- que, nec fpiritnaliter , nec temporaliter, ut patere poreft diligenter confidcranzi, & difcur- fum in talibus facienti. Oorrectio autem , vel cenfura , quz null prodefl. nec peccanti, nec alteri cuicunque , non debet infiigi; inv mo debet tolli fi effet inflida, Unde Sapiens occurit proferentis evolet non irritetur fed. indulgeat D'Prov. 9. Noli: arguere deriforem , ne oderit te ; quaío benignitas vestra, mihique veniam tri- : buat humiliter expofcenti , atque e paterna Caritate rectitudinem mentis fufcipiat filialis ; necnon pro minus bene dictis debitam corre. &iorem imponat , quam fupplex libenter , prout deheo fufcipere fum paratus. Tanie ita- que majcstati loquens, verba non intendo proferre, que ipfius. aures demulceant, fed que mentem pafcant, non que fapiant dul- cius , fcd que proficiant ; -utilius illa tan- quam venenum fugiens, qua voluntati fenfi- bili folent effe amena, & ea potius eligens , quz funt rationi, & veritati confona , ac dul- cedine 'caritatis plena , per que © fanentur vuînera , & vitentur pericula, atque in fori- bus adfunt fcandala de medio fummoveri va- leant, non augeri; que etf in fuperficie, feu cortice videantur dura & afpera, fi bene ta- men enucleara , ac masticata fuerint reperien- tur intus in medullis fuavia. Mæc de bene- vola fubportationc vestra non diffifus premit- to fcjens S. V. femper illius verbi habere mc- moriam; meliora funt vulnera diligentis , quam fraudolenta odientis ofcula; ac eos ab incun- te xtate, cum Apostolo detestari qui fecun- Qum defideria fua coacervant fibi magistros , ubi Gloffa: non eft timendum ne tibi deri- for, cum arguitur contumelias inferat; fed hoe potius providendum , nec tractus ad odium inde prior fiat; Ge S. Thomas in 4. dicir, re- fpondeo quando fententia excommunicationis ей lata contra aliquem, & ipfe illam non ti- met, nec eft ea medicinalis debet ab illa, abfoivi, etiam invitus, & S. dicit in Prologo fuper librum Efdrz , quod fruftra niti neque aliud fatigando nifi odium querere extrema dementiæ eft; & Eccl IV. Woli conarż con= ure iflum fluvii ubi Gloffa docet, hominem fruftra conari contra impetum multitudinis . Beatus etiam Thomas z. 2. q. 43. A. VIL E dicit, quod pwenarum inflidio non eft prop- ter fe expetenda , {ed pene infliguntur mc- dicine quedam ad cohibendum, peccata; & ideo in zantum habent rationem juítitie, in quantum per eas peccata cohibentur. Quod f per inflidionem poenarum manifettum; fit plu- ra, & majora peccata fequi , tunc poenarum inflictio. non continebitur fub jufliria. Unde quando ex excommunicatione aliorum immi- net periculum fchifmatis, tunc excommunica- tionem ferre non perünet ad virtutem jufli- |o dm. Hac S. Thomas. S, etiam Auguftinus in Libro 

Strana 668
Brod, XVIII. -667 : autem debet gum a corripiente dicuntur cor- di imprimere & imprimendo errata corrige- re, aut in melius commutare . Quod revera ferventi caritate. füccenfus miro modo legitur impleviffe ille Dei famulus Moyfes , qui quam- quam totius populi caput effet, & tam fapien- tiffüimus , ac a Domino inftruétus, & miflus , non tamen irritatus, aut indignatus efl cum vocem Jethri eum redarguentis audivit; non, inquit , bonam rem facis, ftulto labore con- fumeris; fed audi verba mea, atque confilia, & erit Dominus tecum. Quod utrique is talis erat , ac tantus cum confideraret ex carirate procedere, & ad utilitatem. communem po- puli pertinere inferiorem fe non folum liben- ter audivit, fed etiam exaudivit. Sic & Pc- trus primus, & fupremus Paftor ecclefie im- mediate a Domino inítitutus, quamvis dono fapientim fuiffet copiofe 2 Spiritu San@o re- pletus , ferveus tamen hoc caritatis ardore non eít indignatus Paulo eum reprehendenti , & fibi in faciem refistenti., quin potius voluit corripienti annuere , & a legalium obfervatio- ne ceffare. Beatus etiam Cregorius Papa do- florum gemma Moralium,hac fervida carita- te totus ignitus ex inferiorum redargutione in- nimefcere noluit; immo licentiam redarguen- di. fe cunctis fubditis tribuit prout habetur 2. q. 7- Si qvis mos. Quorum omnium inedita- tione [olicita perfaafus , ac zelo inflammatus fervide caritatis qua ecclefue Christ, vestre. gue fanAirati conglutinor. 6. p. cogor jam la- qui pauca, que mente concepi faper fcanda- lofa, ac gravi tribulatione, que in statu prz- fate ecciefie ad diffoluiionem Bafileenfis Con- cili in proximo adeffe formado . ni(i adiutri- ce manu.omnipotentis Dci, vel vcstra beati- tudini affistente propitia per eandcm boatitu- dinem , ac cujus folicitudinem & prudentiam ex injunQo Ípectat officio cito citius provi- "deatur:de remedio falutari . Verum fi im hac mea locutione, aliquid quod abát, infonuerit verbum , quod ipfi rei non conveniat , a ut S. V, maestaiem noa deceat, aut quod minus be- ne, minulque debite, feu reverenter ex ore APPENDIX PRIMA 668 A & confiliarios prurientes auribus, & a vcrita- Bx te quidem auditum avertenies , ad verba fa- bulofa , Śr .nugatoria convertuntur . Quibus omnibus pro tune pulfis ad rem venio quam ‘intendo deducere, eirca quam ut compendio- fo , ac brevi utar fermone , duas pono con- clufiones videlicet . f. Quod nullatenus expcdire videtur contra congregatos in Biafilea procedere. Ii. Quod S. V. ex debito, & fub pœna peccati mortalis tenetur diffolutionem Bafileen- fis Concilii propter vitandum fcandalum fchif- matis, & alia gravia pericula que imminent revocare , & alia impedimeuta appofita rolle- rc; immo & ipfum concilium celebrari per- Bmittere , ac eidem, fi & in quantum opus fit, robur adiicere approbationis , & auétori- tatis. Pro prima Conclufionis probatione confiderandum B. P. quod Bernardus in lib. De Confd. ad Eugenium ponit unam no:zbi- lem , & bonam doctrinam , videlicet quod vi- fo de re aliqua an fir licita, rcflat videndum an fit expedieas ractificare ; multa enim funt: lieita maxime prelato, quz tamen non expe- dit facere juxta dictum Apoftoli omnia mihi licent, fed non omnia expediont. Qued au- tem procedatur contra illos & erfi licitum el- fet in fe, non tamen expedire videtur prop- ter duas rationes, C Prima quis nulii prodeffet. Seeunda quia. multum indubitanter obef- fet. Primo namque tales proceffus nulli prodef? fent; non enim illis qui ibi innt cum videan- zur jam clarifüme in illa opinione , ac vo- luntate firmiffime folidati; nec per talia ve-' rofimiliter retraherentur, immo potius irrita- rentur. Nec etiam proficerenr aliis quibufcun- que, nec fpiritnaliter , nec temporaliter, ut patere poreft diligenter confidcranzi, & difcur- fum in talibus facienti. Oorrectio autem , vel cenfura , quz null prodefl. nec peccanti, nec alteri cuicunque , non debet infiigi; inv mo debet tolli fi effet inflida, Unde Sapiens occurit proferentis evolet non irritetur fed. indulgeat D'Prov. 9. Noli: arguere deriforem , ne oderit te ; quaío benignitas vestra, mihique veniam tri- : buat humiliter expofcenti , atque e paterna Caritate rectitudinem mentis fufcipiat filialis ; necnon pro minus bene dictis debitam corre. &iorem imponat , quam fupplex libenter , prout deheo fufcipere fum paratus. Tanie ita- que majcstati loquens, verba non intendo proferre, que ipfius. aures demulceant, fed que mentem pafcant, non que fapiant dul- cius , fcd que proficiant ; -utilius illa tan- quam venenum fugiens, qua voluntati fenfi- bili folent effe amena, & ea potius eligens , quz funt rationi, & veritati confona , ac dul- cedine 'caritatis plena , per que © fanentur vuînera , & vitentur pericula, atque in fori- bus adfunt fcandala de medio fummoveri va- leant, non augeri; que etf in fuperficie, feu cortice videantur dura & afpera, fi bene ta- men enucleara , ac masticata fuerint reperien- tur intus in medullis fuavia. Mæc de bene- vola fubportationc vestra non diffifus premit- to fcjens S. V. femper illius verbi habere mc- moriam; meliora funt vulnera diligentis , quam fraudolenta odientis ofcula; ac eos ab incun- te xtate, cum Apostolo detestari qui fecun- Qum defideria fua coacervant fibi magistros , ubi Gloffa: non eft timendum ne tibi deri- for, cum arguitur contumelias inferat; fed hoe potius providendum , nec tractus ad odium inde prior fiat; Ge S. Thomas in 4. dicir, re- fpondeo quando fententia excommunicationis ей lata contra aliquem, & ipfe illam non ti- met, nec eft ea medicinalis debet ab illa, abfoivi, etiam invitus, & S. dicit in Prologo fuper librum Efdrz , quod fruftra niti neque aliud fatigando nifi odium querere extrema dementiæ eft; & Eccl IV. Woli conarż con= ure iflum fluvii ubi Gloffa docet, hominem fruftra conari contra impetum multitudinis . Beatus etiam Thomas z. 2. q. 43. A. VIL E dicit, quod pwenarum inflidio non eft prop- ter fe expetenda , {ed pene infliguntur mc- dicine quedam ad cohibendum, peccata; & ideo in zantum habent rationem juítitie, in quantum per eas peccata cohibentur. Quod f per inflidionem poenarum manifettum; fit plu- ra, & majora peccata fequi , tunc poenarum inflictio. non continebitur fub jufliria. Unde quando ex excommunicatione aliorum immi- net periculum fchifmatis, tunc excommunica- tionem ferre non perünet ad virtutem jufli- |o dm. Hac S. Thomas. S, etiam Auguftinus in Libro 

Strana 669
Chic] 669 CONCILII quod. abi timetur. periculum fchifmatis a pu- nitione peccatorum <ceffandum eíl, Qui igirur proceffus , de quibus e(t fermo, mulli ut vi- detur. medicinales exiflerent, exiftimo expe- diens fore ab illis ceffare . Secundo videtur mihi expediens a ali mo-- do procédendi ceffare, ex eo.quod multum &ndubitanter obeffet ; & hoc principalirer pro- pter tria Primo radone fchifmatis , quod in- de fequi videtur, de quo non eff Dubium, mundus. erit nimis excandalizatus , cum jam nuper tanto tempore fuerit fchifma in Chri- ftranitete , quod vix potuit eradicari, Yit vifi bile eft quod íeculares Principes & alii di- ; BASILEENSIS. £u Libro comra epiftolam- Parmeniani dicit ,À fileenfem afferret, que Congregatio ut multi, Sy 670 & magni , & fapienics affirmant auétoritate duorum generalium Conciliorum , Conftantien~ fis videlicet, & Senenfs, auCloritate duorum fummorum Pontificum Martini V. & S. V. & per prefentiam, & vocatiodem Legat A- poftolici, fuit debite congregata , ac legitime ftabilita. © ntinam tales proceffus inconve- nientia, & fcandala non augerent. Propter premiffa igitur, & maxime pröß- ter fcandalum fchifmatis evitandum non vide- rur expediens contra congregatos fupraditos procedere ; quinimo ab hojufmodi proceffi- bus fuper fedem dum: effet ad. tempns, vbi etiam certo clarefceret ipfos fore peccantes , cent S. V. &t Dominos mčos Cardinales effe B feu culpabiles; cuoniam quando multitudo eft in cauía dici fchifmaus, & ícandali, Dicent eaim quod Papa cum Cardinalibus fecit con- gregari concilium in Bafilea ; fed videntes quod illi de concilio valebant reformare ta- tum eorum quoad polpam ; idcirco diffolve- runt concilium ; de quo procul dubio pluri- "mum íÍcandalizabuntur ; immo jam de tali dif- fidio fcandalizati funt. Qui autem fcandaliea- verit unum de his pufillis , ait Chriftus in. &- vangelio , expedit ei ur fulpendarur mola a- finaria in collo cjus, & demergatur in pro- fundum maris. Secundo. eft 2a predictis, cci- fandum ratione diverforum errorum , qui, fi fiat {chifma , orientur in Chriftianitate. Schif- ma enim difponit ad herelim, ut DD. land, & Theologi dicuat; propterca valde timen- dum sít ne fic procedendo, & ferrum ferro acuendo, ac invicem fe mordendo totus Clc- zyas detur in brevi in direptionem , predam atque mortem , ficut in Bohcmia contigiffe fci- mus . "ferio videtur a predictis ceffandum propier periculum füubverfionis fere totius Chri- ftianitatis , quae inde timeretur fequi ratione adbzrentiz , & fequele magne, quo enim raagis effent irati, eo pravius defeyirent. Ft cum forte Bohemi venturi fint illuc , timen- dum eít , ne poflquam fuerint füperficialiter reconciliati ipfos Gc alios quos avidos &t vo- luntarios repcerierinrt; facient executores, & a 238. dicit , quod dum duorum vitiorum fan- in fcelere , nec falva pace ecclefie mali puni- ri poffunt , tolerondi funt potius , quam vio- lata pace ecclefie puniendi; verba funt Au- guftini fuper Pfaimiftam , © habentur XXII. q- IV. S. finc eff in fine, in quibus bone concordat dictum ejufdem Auguflini contra Fpiflolam Parmeniani fupra finalirer allega- tum , & habetur etiam 23. g. IV. cum quif- que, ubi dicitur, cum qui(que fratrum & Chri- füianorum infus in ecclefie focietatem confli- tutorum, in aliquo tale peccato fueric depre- benfus, ut anathemate digtüus habeatur, fiat hoc ubi periculum fchymats nullum eft. B. etiam. Gregorius in fuo Pastorali lib. 2. cap. guor irruerit, & hoc levius illud fortaffe gra- vius premit, ci nimirum vitio reCius (ub ce- leritate fubvenitur, per quod feftine ad inte- ritum fenditur , et(i hoc a vicina morte re- ftringi-non poteft, nifi illad eriam, quod e- xiflit contrarium creícat, rolerandum paftori est, ut per exhortationem fuam artificiofo mo- deramine unio patiatur crefcere , quatenus pof- fit aliud a vicina morte retinere. Quod cum agit non morbum exaggerat , fed vulnerati fui; cui medicamenrum adhibet, vitam fer- vat, ut exquirende falutis congruum tempus inveniat. Unde & Dominus in evangelio pa- rabolice loquens interrogantibus fe an debe- müniftros fuos ad humiliandum & fupplantan-D rent ab agro tollere zizania , refpondet. quod dum, ac perfequendum Clerum , obedientem S. V. ac toti Ecclefiæ Romanæ. Et fic cum tales proceffus obeffe magis quam prodefle fperentur, videtur a talibus fore ceffandum. Ad predica autem bene videnda rmulrum valet memoria przeteritorum geftorum , ficut enim talia talibus concurrentibus hactenus ac- ciderunt , fic poíhbile eft fimilibus concurren- tibus in poílerum fimilia poffe accidere; nam in contingentibus agibilibus, ut plurimum fu- rura funt finilia preteritis, ut dicit Ariftote- les in fecundo Rethorice , qui etiam Ale- xandrum admonet, ut predecellorum ata ad memoriam reducat, Annales inquit prastrito- non; fed quod permitiatur utraque crefcere uc que ad mefífem, ne forte volentes zizania col- ligere eradicent fimul & triticum . Oftenfa veritate primz conclufionis, restat nunc procedere ad fecundam, & quamvis di- cat Salustius veritatem odium parere, verun- © tamen tum quia pro certo tenco S. V. fem- per fuiffe, & effc ipfius veritatis precipuum amatorem; tum quia memini me legiffe illud ' dictum B. ÁAmbrofii in epistola ad T'heodo- fum imperatorem ; videlicet , quod nil tur- pius, nihilque periculofius est in facerdot: , quam veritatem quam fentit non libere pro- nunciare, cum cram quia fcio his , qui veri- ram difcute, inde enim poreris bona exempla tatem elucidant vite æternæ præmium a Do- extrahere , quia facta preterita dant magnum documentum , & quafi certitudinem in futu- ris . Confideret igitur S. V. quid profuerunt proceffus Domini Benedi&i, & Domini Cre- gor contra eos, qui convenerunt ad conci- Jium priftinum , quod nuila auctoritate legiti- ma, aut faltem , nec tali, nec tanta auctori- tate fulciebatur , quali , & quanta Concilio Bafileenfi fulcirur , & exinde videre poterit quid ntilitatis proceffus qui per V. feri poffent contra hnjufmodi' Congregationem Ba: mino repromiffum , ipfa veritate prima , & increata dicente Eccl. 24. — Qui audit me non confundetur, & qui operantur in me non peccabunt , qui elucidant me vitam ætcrnam | babebunt , intendo veritatem quam in præ- {enti materia fentio , & catholicam reputo, falva femper S. V. & ecclefiæ determinatie- ne, planc & abfque velamine propalare. Ve- > niens igitur ad intentum , veritatem dictz con- ' clufionis fic ostendo . Quilibet .Prela:us, immo generaliter quili- Det 

Strana 670
Chic] 669 CONCILII quod. abi timetur. periculum fchifmatis a pu- nitione peccatorum <ceffandum eíl, Qui igirur proceffus , de quibus e(t fermo, mulli ut vi- detur. medicinales exiflerent, exiftimo expe- diens fore ab illis ceffare . Secundo videtur mihi expediens a ali mo-- do procédendi ceffare, ex eo.quod multum &ndubitanter obeffet ; & hoc principalirer pro- pter tria Primo radone fchifmatis , quod in- de fequi videtur, de quo non eff Dubium, mundus. erit nimis excandalizatus , cum jam nuper tanto tempore fuerit fchifma in Chri- ftranitete , quod vix potuit eradicari, Yit vifi bile eft quod íeculares Principes & alii di- ; BASILEENSIS. £u Libro comra epiftolam- Parmeniani dicit ,À fileenfem afferret, que Congregatio ut multi, Sy 670 & magni , & fapienics affirmant auétoritate duorum generalium Conciliorum , Conftantien~ fis videlicet, & Senenfs, auCloritate duorum fummorum Pontificum Martini V. & S. V. & per prefentiam, & vocatiodem Legat A- poftolici, fuit debite congregata , ac legitime ftabilita. © ntinam tales proceffus inconve- nientia, & fcandala non augerent. Propter premiffa igitur, & maxime pröß- ter fcandalum fchifmatis evitandum non vide- rur expediens contra congregatos fupraditos procedere ; quinimo ab hojufmodi proceffi- bus fuper fedem dum: effet ad. tempns, vbi etiam certo clarefceret ipfos fore peccantes , cent S. V. &t Dominos mčos Cardinales effe B feu culpabiles; cuoniam quando multitudo eft in cauía dici fchifmaus, & ícandali, Dicent eaim quod Papa cum Cardinalibus fecit con- gregari concilium in Bafilea ; fed videntes quod illi de concilio valebant reformare ta- tum eorum quoad polpam ; idcirco diffolve- runt concilium ; de quo procul dubio pluri- "mum íÍcandalizabuntur ; immo jam de tali dif- fidio fcandalizati funt. Qui autem fcandaliea- verit unum de his pufillis , ait Chriftus in. &- vangelio , expedit ei ur fulpendarur mola a- finaria in collo cjus, & demergatur in pro- fundum maris. Secundo. eft 2a predictis, cci- fandum ratione diverforum errorum , qui, fi fiat {chifma , orientur in Chriftianitate. Schif- ma enim difponit ad herelim, ut DD. land, & Theologi dicuat; propterca valde timen- dum ef ne fic procedendo, & ferrum ferro acuendo, ac invicem fe mordendo totus Clc- zyas detur in brevi in direptionem , predam atque mortem , ficut in Bohcmia contigiffe fci- mus . "ferio videtur a predictis ceffandum propier periculum fubverfionis fere totius Chri- ftianitatis , quae inde timeretur fequi ratione adbzrentiz , & fequele magne, quo enim raagis effent irati, eo pravius defeyirent. Ft cum forte Bohemi venturi fint illuc , timen- dum eít , ne poflquam fuerint füperficialiter reconciliati ipfos Gc alios quos avidos &t vo- luntarios repcerierinrt; facient executores, & a 238. dicit , quod dum duorum vitiorum fan- in fcelere , nec falva pace ecclefie mali puni- ri poffunt , tolerondi funt potius , quam vio- lata pace ecclefie puniendi; verba funt Au- guftini fuper Pfaimiftam , © habentur XXII. q- IV. S. Æine ef} in fine, in quibus bone concordat dictum ejufdem Auguflini contra Fpiflolam Parmeniani fupra finalirer allega- tum , & habetur etiam 23. g. IV. cum quif- que, ubi dicitur, cum qui(que fratrum & Chri- füianorum infus in ecclefie focietatem confli- tutorum, in aliquo tale peccato fueric depre- benfus, ut anathemate digtüus habeatur, fiat hoc ubi periculum fchymats nullum eft. B. etiam. Gregorius in fuo Pastorali lib. 2. cap. guor irruerit, & hoc levius illud fortaffe gra- vius premit, ci nimirum vitio reCius (ub ce- leritate fubvenitur, per quod feftine ad inte- ritum fenditur , et(i hoc a vicina morte re- ftringi-non poteft, nifi illad eriam, quod e- xiflit contrarium creícat, rolerandum paftori est, ut per exhortationem fuam artificiofo mo- deramine unio patiatur crefcere , quatenus pof- fit aliud a vicina morte retinere. Quod cum agit non morbum exaggerat , fed vulnerati fui; cui medicamenrum adhibet, vitam fer- vat, ut exquirende falutis congruum tempus inveniat. Unde & Dominus in evangelio pa- rabolice loquens interrogantibus fe an debe- müniftros fuos ad humiliandum & fupplantan-D rent ab agro tollere zizania , refpondet. quod dum, ac perfequendum Clerum , obedientem S. V. ac toti Ecclefiæ Romanæ. Et fic cum tales proceffus obeffe magis quam prodefle fperentur, videtur a talibus fore ceffandum. Ad predica autem bene videnda rmulrum valet memoria przeteritorum geftorum , ficut enim talia talibus concurrentibus hactenus ac- ciderunt , fic poíhbile eft fimilibus concurren- tibus in poílerum fimilia poffe accidere; nam in contingentibus agibilibus, ut plurimum fu- rura funt finilia preteritis, ut dicit Ariftote- les in fecundo Rethorice , qui etiam Ale- xandrum admonet, ut predecellorum ata ad memoriam reducat, Annales inquit prastrito- non; fed quod permitiatur utraque crefcere uc que ad mefífem, ne forte volentes zizania col- ligere eradicent fimul & triticum . Oftenfa veritate primz conclufionis, restat nunc procedere ad fecundam, & quamvis di- cat Salustius veritatem odium parere, verun- © tamen tum quia pro certo tenco S. V. fem- per fuiffe, & effc ipfius veritatis precipuum amatorem; tum quia memini me legiffe illud ' dictum B. ÁAmbrofii in epistola ad Theodo- fum imperatorem ; videlicet , quod nil tur- pius, nihilque periculofius est in facerdot: , quam veritatem quam fentit non libere pro- nunciare, cum cram quia fcio his , qui veri- ram difcute, inde enim poreris bona exempla tatem elucidant vite æternæ præmium a Do- extrahere , quia facta preterita dant magnum documentum , & quafi certitudinem in futu- ris . Confideret igitur S. V. quid profuerunt proceffus Domini Benedi&i, & Domini Cre- gor contra eos, qui convenerunt ad conci- Jium priftinum , quod nuila auctoritate legiti- ma, aut faltem , nec tali, nec tanta auctori- tate fulciebatur , quali , & quanta Concilio Bafileenfi fulcirur , & exinde videre poterit quid ntilitatis proceffus qui per V. feri poffent contra hnjufmodi' Congregationem Ba: mino repromiffum , ipfa veritate prima , & increata dicente Eccl. 24. — Qui audit me non confundetur, & qui operantur in me non peccabunt , qui elucidant me vitam ætcrnam | babebunt , intendo veritatem quam in præ- {enti materia fentio , & catholicam reputo, falva femper S. V. & ecclefiæ determinatie- ne, planc & abfque velamine propalare. Ve- > niens igitur ad intentum , veritatem dictz con- ' clufionis fic ostendo . Quilibet .Prela:us, immo generaliter quili- Det 

Strana 671
671 offenfa futuris fcandalis obviare , Gk vult fa- cere , neque facit. peccat mortaliter ; fed S. V. per revocationem diffolutionis. Concilii Ba- fileenós & approbationem ejufdem quam po- test facere fine Dei offenfa potest obviare mul- lis, & magnis imminentibus periculis, & fcan- dalis; ergo (i non vulr facere , neque facit cum débear yidetur peccar2 mortaliter, Con- fequentia est nota , &t antecedens pro prima parre: est manifestum ; quia ut Augustinus dicit. fuper Pfalmum 41. & habetur in fin. (lap. Offendit XXII. q. 3. = Qui definit ob- wiare cum’ poteft confensit = Et Athanafius & Damafus dicunt ibidem , quod malorum, im- APPENDIX PRIMA Eg» bet Christianus, qui debet & potest fine: Dei Alum provenit ; eadem ratione nec illud fcan- 672 dalum perieveret, vel crefcat in deterius , obligatur refistere a continuatione incepti o- peris, feu illud poenitus revocare . Sicut ergo quando predicta diffolutio ata est, fi fuiffet confideratum de di&o fcandalo , & creditum faiffet illud verofimiliter evenire , fieri non debuiffst; ita cum ex ipla facia fcandalum ex- ortum fit, & quotidie crefcat in majus, de- bet omnino revocari. Tum, etiam quia S. V. imo & quiliber prelatus dehet (e conformare do&rinz , & adtibus Christi, fequi vesugia Petri Apostoli rite peragere fecundum debitum pastoralis officii {pecialem curam gerere de falute proximi . Ex his quatuor refpectibus pietati favet , qui eis obviare ceffat. Qui e-Bdebet fcandalorum cccafiones , feu caufas pro nim potest obviare & perturbare perverlos , & non facit nil aliud est, quam favere im- pietati eorum ; nec caret fcrupulo focietatis occulie , qui manifesto faciuori deünit ob- viare . Et habetur fimile 2.¢, Vii. Cap. Ne- gligere. : Pro fecunda etiam parte clare apparet quia ex communi fama, & ex his, que quetidie publice deferuntur , evidenter colligitur , quod ii diffolutio ipfius concilii non rcvocarur , & per S. V. concilium quantum opus est non approbatur , fchifma infallanter fuborietur , auctoritas fedis Apoftolicać plurimum depri- metur , quamvis audłoritati ejufdem (fic) ini- viribus evitare. Primo ratione conformitatis ad acta, & do- Xrinam Chrifi, nam fecundum Gregorium omnis Chrifti actio mea eftinflructio, S Ber- nardus dicit quod quecunque Chriltus fecit, totum difciplina morum fuit. Conftat autem quod Chriftus cum in tranfitu per €aphar- naum non folviffct didrachma, in quo tran- fitu erat de more folvi, poftquam rediiffer in domum, cognito quod ex hoc ii qui collige- bant cenlium frandalizabantur mandayit Petro ut lolverct ratione dumtaxat fcandali cvitan- di, cum ipfe a rali tributo effet penitus li- ber, & ad ipfum folvendum nullatenus obli- ti fe afferant malignandi via contra Curiam Cgarus forer, quemadmodum ipfemet ut habe- . Romanam aperietur, G mula alia mala , © fcandandala fubfequentur , quibus præclude- tur aditus fi S. V. concilii continuationem dif. folutionę non obstante concefferit , locumque, & legitime acta, & agenda comprobaverit , «quod utique, S. V. fine Dei offenfa facere po- test, cum non fit contra Jegem Del; immo & debet proprer mala tam innumera evitan-, da. Pralasi vero ut dolores fan&li tradunt tenentur ex debito necellitatis gregem fibi com. miffum tueri , & defendere, & a cunllis no- Civis, & perturbantibus prefervare ; quin. im- mo & fi expcdiat pro falute ac confervatio- ne ipfius gregis vitam propriam morti expo- tur in Evangelio in parabola propafira antc- quam folveret declaravit . Secundo debet prelatus vitare fcandalum fequendo veftigia Petri Apoftoli , qui notifi- cato fibi per Paulum doctorem ecclefie de fcandalo quod de fua a&ione fequebatur cef- favit a legalium obfervatione , ne exemplo fuo alios (Gandalizarer ; &c tamen in hoc fe- cundum Auguflinum non peccavit, nifi venia» liter. Pater hoc per doctores Sanctos fuper epiftolam ad Calatas 2. ubi dicit Paulus fe Pero in faciem rellitiffe, quia. repreheufibilis erat, ex co quod gentes exemplo fuo judai- zare cogebat. ncre dicente Dominoin evangelio: bonus pa-D "Tertio tenctur quilibet Praelatus, fcandalum stor animam fuam pro ovibus fuis ponit. .: Secundo eadem conclufio probatur fic. Qui- libet, & maxime praelatus quantum estin fe tenetur vitare ne proximus ex aliqua fua a- €lione , vel omi/ione fcandalize'ur ; ergo S. V. debet illa penitus vitare , eam revocando , & cum eis confiliative concurrendo. Confe- quentia patet , & antecedens pro fecunda par- te quoniam ex hujufmod: diffolutione non fo- lum Phrifei fi qui funt fcandalizantur, quod est fcandalum ex malitia & iniquitate proce- dens; fed etiam pufilli quorum fcandalum est ex ignorantia , & infirmitate proveniens. S." autem vestra, immo «& quilibez preíatus te- evitare ratione Paíloralis officii, ex quo fibi incumbit vigilare fuper gregem fibi commif- fum, nc qualibet difpergatur, aut vulnere- tur; & fi quz ovis ex grege deperdira. fuerit, etiam fuper humeros ad ovile revocetur: Et tanto amplius ad hoc tenentur S, V. quanto major eft fibi commiffa prefidendi poteítas, - cum ex majori multirudine fubditorum gra- vius fit damnum quod ab inde provenire po- teft . Si enim fecundum fententiam Salvatoris pena condemnationis æternæ imminet ci, qui fcandalizaverit unum de pufillis , quanto amplius ei, qui multitudines populorum ? Pro- pter quod B. Cregorius fupremus Paftor mi- netur ex debito ncceffitatis fummopere cvita- Elitantis ecclefie homilia [íeprima fuper Eze- re fcandalum pufillorum; & dicebam in, pri- ma parte antecedentis quod multipliciter (id) apparere poreft, tunc quia fcandalizanti indi-. citur posna damnationis eterne auctoritate e- vangelii ubi dicitur : quicunque fcandalizaverit unum de pufillis his &c. tum quia Christus in evangelio docet melius effe ocalum , manum, vel pedem fícaodalizantem perdere ; ex quo colligitur quod pona fcandali est gehenna ignis. Constat autem quod qua ratione tene- iur quis abstinere ab.opere, ex quo fcanda- chielem fe & fucceffores fuos hortabatur di- cens: quantum finc peccato poffumus, vitare proximorum fcandalum debemus. Quarto quilibet Praełarus fcandalum proxi- mi vitare tenetur, ex €o quia gerere debet fpecialem curam de falute ipfius proximi, aut faltem illam: not habere contemptui , & hoc eít mandatum ab initio fuz creationis huma-* ne creamure a Deo inditum; dicitur enim Eccl XVIT. quod Deus poftquam creavit ho- minem virum fcilicet, MX feminam dixit ik lis : 

Strana 672
671 offenfa futuris fcandalis obviare , Gk vult fa- cere , neque facit. peccat mortaliter ; fed S. V. per revocationem diffolutionis. Concilii Ba- fileenós & approbationem ejufdem quam po- test facere fine Dei offenfa potest obviare mul- lis, & magnis imminentibus periculis, & fcan- dalis; ergo (i non vulr facere , neque facit cum débear yidetur peccar2 mortaliter, Con- fequentia est nota , &t antecedens pro prima parre: est manifestum ; quia ut Augustinus dicit. fuper Pfalmum 41. & habetur in fin. (lap. Offendit XXII. q. 3. = Qui definit ob- wiare cum’ poteft confensit = Et Athanafius & Damafus dicunt ibidem , quod malorum, im- APPENDIX PRIMA Eg» bet Christianus, qui debet & potest fine: Dei Alum provenit ; eadem ratione nec illud fcan- 672 dalum perieveret, vel crefcat in deterius , obligatur refistere a continuatione incepti o- peris, feu illud poenitus revocare . Sicut ergo quando predicta diffolutio ata est, fi fuiffet confideratum de di&o fcandalo , & creditum faiffet illud verofimiliter evenire , fieri non debuiffst; ita cum ex ipla facia fcandalum ex- ortum fit, & quotidie crefcat in majus, de- bet omnino revocari. Tum, etiam quia S. V. imo & quiliber prelatus dehet (e conformare do&rinz , & adtibus Christi, fequi vesugia Petri Apostoli rite peragere fecundum debitum pastoralis officii {pecialem curam gerere de falute proximi . Ex his quatuor refpectibus pietati favet , qui eis obviare ceffat. Qui e-Bdebet fcandalorum cccafiones , feu caufas pro nim potest obviare & perturbare perverlos , & non facit nil aliud est, quam favere im- pietati eorum ; nec caret fcrupulo focietatis occulie , qui manifesto faciuori deünit ob- viare . Et habetur fimile 2.¢, Vii. Cap. Ne- gligere. : Pro fecunda etiam parte clare apparet quia ex communi fama, & ex his, que quetidie publice deferuntur , evidenter colligitur , quod ii diffolutio ipfius concilii non rcvocarur , & per S. V. concilium quantum opus est non approbatur , fchifma infallanter fuborietur , auctoritas fedis Apoftolicać plurimum depri- metur , quamvis audłoritati ejufdem (fic) ini- viribus evitare. Primo ratione conformitatis ad acta, & do- Xrinam Chrifi, nam fecundum Gregorium omnis Chrifti actio mea eftinflructio, S Ber- nardus dicit quod quecunque Chriltus fecit, totum difciplina morum fuit. Conftat autem quod Chriftus cum in tranfitu per €aphar- naum non folviffct didrachma, in quo tran- fitu erat de more folvi, poftquam rediiffer in domum, cognito quod ex hoc ii qui collige- bant cenlium frandalizabantur mandayit Petro ut lolverct ratione dumtaxat fcandali cvitan- di, cum ipfe a rali tributo effet penitus li- ber, & ad ipfum folvendum nullatenus obli- ti fe afferant malignandi via contra Curiam Cgarus forer, quemadmodum ipfemet ut habe- . Romanam aperietur, G mula alia mala , © fcandandala fubfequentur , quibus præclude- tur aditus fi S. V. concilii continuationem dif. folutionę non obstante concefferit , locumque, & legitime acta, & agenda comprobaverit , «quod utique, S. V. fine Dei offenfa facere po- test, cum non fit contra Jegem Dei; immo & debet proprer mala tam innumera evitan-, da. Pralasi vero ut dolores fan&li tradunt tenentur ex debito necellitatis gregem fibi com. miffum tueri , & defendere, & a cunllis no- Civis, & perturbantibus prefervare ; quin. im- mo & fi expcdiat pro falute ac confervatio- ne ipfius gregis vitam propriam morti expo- tur in Evangelio in parabola propafira antc- quam folveret declaravit . Secundo debet prelatus vitare fcandalum fequendo veftigia Petri Apoftoli , qui notifi- cato fibi per Paulum doctorem ecclefie de fcandalo quod de fua a&ione fequebatur cef- favit a legalium obfervatione , ne exemplo fuo alios ícandalizaret ; &c tamen in hoc fe- cundum Auguflinum non peccavit, nifi venia» liter. Pater hoc per doctores Sanctos fuper epiftolam ad Calatas 2. ubi dicit Paulus fe Pero in faciem rellitiffe, quia. repreheufibilis erat, ex co quod gentes exemplo fuo judai- zare cogebat. ncre dicente Dominoin evangelio: bonus pa-D "Tertio tenctur quilibet Praelatus, fcandalum stor animam fuam pro ovibus fuis ponit. .: Secundo eadem conclufio probatur fic. Qui- libet, & maxime praelatus quantum estin fe tenetur vitare ne proximus ex aliqua fua a- €lione , vel omi/ione fcandalize'ur ; ergo S. V. debet illa penitus vitare , eam revocando , & cum eis confiliative concurrendo. Confe- quentia patet , & antecedens pro fecunda par- te quoniam ex hujufmod: diffolutione non fo- lum Phrifei fi qui funt fcandalizantur, quod est fcandalum ex malitia & iniquitate proce- dens; fed etiam pufilli quorum fcandalum est ex ignorantia , & infirmitate proveniens. S." autem vestra, immo «& quilibez preíatus te- evitare ratione Paíloralis officii, ex quo fibi incumbit vigilare fuper gregem fibi commif- fum, nc qualibet difpergatur, aut vulnere- tur; & fi quz ovis ex grege deperdira. fuerit, etiam fuper humeros ad ovile revocetur: Et tanto amplius ad hoc tenentur S, V. quanto major eft fibi commiffa prefidendi poteítas, - cum ex majori multirudine fubditorum gra- vius fit damnum quod ab inde provenire po- teft . Si enim fecundum fententiam Salvatoris pena condemnationis æternæ imminet ci, qui fcandalizaverit unum de pufillis , quanto amplius ei, qui multitudines populorum ? Pro- pter quod B. Cregorius fupremus Paftor mi- netur ex debito ncceffitatis fummopere cvita- Elitantis ecclefie homilia [íeprima fuper Eze- re fcandalum pufillorum; & dicebam in, pri- ma parte antecedentis quod multipliciter (id) apparere poreft, tunc quia fcandalizanti indi-. citur posna damnationis eterne auctoritate e- vangelii ubi dicitur : quicunque fcandalizaverit unum de pufillis his &c. tum quia Christus in evangelio docet melius effe ocalum , manum, vel pedem fícaodalizantem perdere ; ex quo colligitur quod pona fcandali est gehenna ignis. Constat autem quod qua ratione tene- iur quis abstinere ab.opere, ex quo fcanda- chielem fe & fucceffores fuos hortabatur di- cens: quantum finc peccato poffumus, vitare proximorum fcandalum debemus. Quarto quilibet Praełarus fcandalum proxi- mi vitare tenetur, ex €o quia gerere debet fpecialem curam de falute ipfius proximi, aut faltem illam: not habere contemptui , & hoc eít mandatum ab initio fuz creationis huma-* ne creamure a Deo inditum; dicitur enim Eccl XVIT. quod Deus poftquam creavit ho- minem virum fcilicet, MX feminam dixit ik lis : 

Strana 673
672 CONCiILII BASILEENSIS. 674 E lis: Áttendite ab omni iniquo, St mandavit À lum. fubjetlos zegibus nituntur opprimere, Jed Bp illis uncuique de proximo fuo. Hoc etiam dicit Salvator in evang. Matt. XVIII. YFidete ne contemnatis unum ex his pufidlis. S1 igitur flante predicta diffolutione, pro qua revocan- da :nagna inílantia facta, & diligens adhibita fuit, fpes de ejus revocatione per S. V. fien- ds omnino auferatur , & ablata ad talia pro- cedatur per quæ fchifmata, & alia fcandala contingant in ecclefla, manifefie contemni vi- detur falus omnium proximorum , qui hac 'caufa, vel occa(íone involventur in fcandalo, a quo forte aut vero, aut nunquam poterint liberari. Manifefle ergo concluditur quod S. V. que hec novit vel per eam ftat quomi- nus ipfam ftiat, renetur revocare caufam, & B videndum occafionem hujufmodi fcandali, videlicet dif- folutionem predictam. Tertio probatur fic dsx&ta eonclufio. Aut hujufmodi diffolutio facta fuit bene, & lici- te, aut illicite, & minus bene. Si illicite, & minus bene acta eft; debet penitus revo- cari, nam fcut B. V. tenetur aliorum errores corrigere , fortius tenetur errores proprios e- mendare; unde decreralis dicit: ff contra pře- Jeriptum ordinem. tanquam | homines excefffüs , 705 pudeat eos errorem virorum corrigere, qui pofiti eflis. ut aliorum corrigatis errores ; nam apud diftrictum judicem in qua menfura men- fi fueritis, remetietur & vobis, ita ut inve- datam fibi glorzam non ferentes, in ipfos, qui dederunt moliuntur infidias. Nec content: fung gratias non. agere beneficiis ,, € humanitatis in fe jura violare, fed .Dei quoque cunEla cernen- tis arbitrantur fe fugere poffe fententiamz , & in tantum vefanis' proruerunt, ' ut eos qui credita [Ebi officia diligenter obferuant , c» tta €utitia a- gunt, ut omni laude fint. digni mendaciorum fit- nicults conentur fuboertere ,. duin. aures Princi- pum fünplices , ex fue natura alios eflimantes callida. fraude. decipiunt. Qua res & ex veteri- bus probantur hyftoriis, & ex his quæ gerun- tur quotidie quando malis quorundam fugge- ftionibus Regum ftudia depraventur cura pro- eft paci omnium provinciarum. Nec putare debetur fi diverfa jubeamus ex animi noftri venire levitate, fed pro qualita- te, & neceffitate temporum ut rei publice pofcit urilitas , ferre fententiam. Ex qua au- €toritate optimum documentum colligitur pro cunctis principibus Chriftianis, fi enim genti- lis. Imperator ,. qui dumtaxat felicicitaterms fuam putabat in gloria, & honore mundano confiftere , his omnino contentus quod zaan-. datum, quod ftulte ac deliberate fecerat con- ftabat redundare tanta utilitate uuius , ex po- pulis fuis, qui etiam im captivitate tenebatur . fub co ad fupplicationem regine liíther illud revocavit ; quanto magis S. V. que ftit per "iatur aliqua occafione congruente, per quam C contemptum glorie mundane ad zternam fe- ne veftra vilefcat auctoritas in Cap. Qualirer €" quando in, x. de £u. Ytem imperator di- Cit: non enim crubefcimus, li quid melius horam, que prius ipfi diximus advinvenia- "mus, competentem prioribus jmponere cor- ieCionem, ne ab aliis corrigi expectemus. Aut. de Nupr. circa principium Coll. 4. Item dicit Hilarius epifcopus urbis Romse in fyno- do preGdens quod quifquis commifit illicite, aut a pradecefloribus fois invenerit admiffum, fi proprium periculum liber vitare damnabit. Cap. Apoftolice Sedis XXXV. Q. IX. Item X. Gregorius dicit cantatus ab Ecclefia tem- pore Quadragefimali , emendemus in melius que licitatem perveniendum fore, debet revocare ftatutum fuum , quod creditur venire in fcan- dalum fubditorum ? Et quod eft amplius ad- mirandum imperator prefatam non faktem re- vocavit mandatum; quod toti fuo dominio fecerat intimari; immo & revocationem fuam publicandam mifit per univerfas provincias di tionis fuc, unde fubditi in textu prefato ex perfona ipGus regis: koc autem edilium quod nunc mitlmus in cunčtis u»bibus proponatur. Non pudeat igitur B. V. praedictam diffolu- tionem tollere, & ipfum concilium approba- re; quoniam bona opera, que per praelatum. eriam bene fiunt fi adfit pofibilitas, & exi- zgnoranter peccavimus , ne fubito praoccupatt que- D gat. neceffitas funr in melius commutanda, & Tamus fpatium penitentie & inoenire non poli- mus. Si autem dicta diffolutio licite, & pro- vida confideratione fuit acta. etiamfi ad uri- litatem ecclefie , & in falutem Chriífbani po. puli fuiffet ordinata, cognito de fcandalo, quod ex ea fequitur, venit revocanda, five anaullanda . Confíiat enim fecundum doctri- nam & íententiam Salvatoris noftri in evan- £elio, quod nedum pes, & manus, fed e- tiam oculus fi fcandalizant, debent afcindi. Non obftante quod triá hec penitus necefla- ria, & falutaria fint humanz nature, fatis c- nim eft magna confufio, claudum vel ma-. num, vel monoculum fore. Sed prout inibi ipfius ftainta falubria fecundum wurictates re~ rum , & temporum etiam varianda. Qui enim tenetur ad majus, tenetar etiam &.ad mi- nus. Si enim prelatus exemplo, & precepto Chrifti debet pro ovibus fuis animam fuam ponere; debet uique, & mala acta corrige- re, & bene afta fi poteft, & pro falute fui gregis expedire viderit in melius commutare; unde Gregorius XXVIII. Moraliura pulcher- rime ad propofitum ait: Difcrećlionts lineam deferimus fi hanc aliquando agere, aliquando poftponere nefciamus . Non enim rei cadcm fem- per eff virtus , quia per momenta temporum fa- pe multa mutentur atlionum ;. unde fit ut cum Chriftus edocet: melius eft cum his deformi- € quid bene agimus plerumque melius ab. ejus atlio- zatibus intrare ad vitam, quam mitt cum 'contraria pulchritudine in gehennam. Quod autem ea quz femel a principe conftituta funt, etiam ubi conítanter licite ac. debite acta. fuif- fe fi cognofcantur vergere in damnum pacis ac faluris populi, periculi debeant revocari, habetur Efther X V1. ubi in perfona Regis Ar- vaferfis dicitur in epiftola, quam pro fudæis ad totas regni fui provincias mir, muli, in- quit , bonitate. principurn C- honore , qui in. eos collatus efl, abufi funr in fuperbia ; & non fo- Concil. Generał. Tom. XXIX. ne ceffemus, & laudabilius ad tempus dejerat quod in fuo tempore laudabiliter mens tenebat, "Nam fi pro noftris bonis minimis, quibus aptius proficimus nunc ramen intermiffis cun- €&is noílris majoribus laboribus mala proximis imminent, neceflario nos virtutum augumenta feponimus, ne infirmioribus proximis fidei de- trimenta generemus, ne tanto quod jam agi- mus virtus non fit, quanto per occafionem fui im alienis cordibus fundamenta virtutis de- fiuit. Quam difcreQionis lineam bene ante Vw mo- 

Strana 674
672 CONCiILII BASILEENSIS. 674 E lis: Áttendite ab omni iniquo, St mandavit À lum. fubjetlos zegibus nituntur opprimere, Jed Bp illis uncuique de proximo fuo. Hoc etiam dicit Salvator in evang. Matt. XVIII. YFidete ne contemnatis unum ex his pufidlis. S1 igitur flante predicta diffolutione, pro qua revocan- da :nagna inílantia facta, & diligens adhibita fuit, fpes de ejus revocatione per S. V. fien- ds omnino auferatur , & ablata ad talia pro- cedatur per quæ fchifmata, & alia fcandala contingant in ecclefla, manifefie contemni vi- detur falus omnium proximorum , qui hac 'caufa, vel occa(íone involventur in fcandalo, a quo forte aut vero, aut nunquam poterint liberari. Manifefle ergo concluditur quod S. V. que hec novit vel per eam ftat quomi- nus ipfam ftiat, renetur revocare caufam, & B videndum occafionem hujufmodi fcandali, videlicet dif- folutionem predictam. Tertio probatur fic dsx&ta eonclufio. Aut hujufmodi diffolutio facta fuit bene, & lici- te, aut illicite, & minus bene. Si illicite, & minus bene acta eft; debet penitus revo- cari, nam fcut B. V. tenetur aliorum errores corrigere , fortius tenetur errores proprios e- mendare; unde decreralis dicit: ff contra pre- Jeriptum ordinem. tanquam | homines excefffüs , non pudeat oos errorem virorum corrigere, qui pofiti eflis. ut aliorum corrigatis errores ; nam apud diftrictum judicem in qua menfura men- fi fueritis, remetietur & vobis, ita ut inve- datam fibi glorzam non ferentes, in ipfos, qui dederunt moliuntur infidias. Nec content: fung gratias non. agere beneficiis ,, € humanitatis in fe jura violare, fed .Dei quoque cunEla cernen- tis arbitrantur fe fugere poffe fententiamz , & in tantum vefanis' proruerunt, ' ut eos qui credita [Ebi officia diligenter obferuant , c» tta €utitia a- gunt, ut omni laude fint. digni mendaciorum fit- nicults conentur fuboertere ,. duin. aures Princi- pum fünplices , ex fue natura alios eflimantes callida. fraude. decipiunt. Qua res & ex veteri- bus probantur hyftoriis, & ex his quæ gerun- tur quotidie quando malis quorundam fugge- ftionibus Regum ftudia depraventur cura pro- eft paci omnium provinciarum. Nec putare debetur fi diverfa jubeamus ex animi noftri venire levitate, fed pro qualita- te, & neceffitate temporum ut rei publice pofcit urilitas , ferre fententiam. Ex qua au- €toritate optimum documentum colligitur pro cunctis principibus Chriftianis, fi enim genti- lis. Imperator ,. qui dumtaxat felicicitaterms fuam putabat in gloria, & honore mundano confiftere , his omnino contentus quod zaan-. datum, quod ftulte ac deliberate fecerat con- ftabat redundare tanta utilitate uuius , ex po- pulis fuis, qui etiam im captivitate tenebatur . fub co ad fupplicationem regine liíther illud revocavit ; quanto magis S. V. que ftit per "iatur aliqua occafione congruente, per quam C contemptum glorie mundane ad zternam fe- ne veftra vilefcat auctoritas in Cap. Qualirer €" quando in, x. de £u. Ytem imperator di- Cit: non enim crubefcimus, li quid melius horam, que prius ipfi diximus advinvenia- "mus, competentem prioribus jmponere cor- ieCionem, ne ab aliis corrigi expectemus. Aut. de Nupr. circa principium Coll. 4. Item dicit Hilarius epifcopus urbis Romse in fyno- do preGdens quod quifquis commifit illicite, aut a pradecefloribus fois invenerit admiffum, fi proprium periculum liber vitare damnabit. Cap. Apoftolice Sedis XXXV. Q. IX. Item X. Gregorius dicit cantatus ab Ecclefia tem- pore Quadragefimali , emendemus in melius que licitatem perveniendum fore, debet revocare ftatutum fuum , quod creditur venire in fcan- dalum fubditorum ? Et quod eft amplius ad- mirandum imperator prefatam non faktem re- vocavit mandatum; quod toti fuo dominio fecerat intimari; immo & revocationem fuam publicandam mifit per univerfas provincias di tionis fuc, unde fubditi in textu prefato ex perfona ipGus regis: koc autem edilium quod nunc mitlmus in cunčtis u»bibus proponatur. Non pudeat igitur B. V. praedictam diffolu- tionem tollere, & ipfum concilium approba- re; quoniam bona opera, que per praelatum. eriam bene fiunt fi adfit pofibilitas, & exi- zgnoranter peccavimus , ne fubito praoccupatt que- D gat. neceffitas funr in melius commutanda, & Tamus fpatium penitentie & inoenire non poli- mus. Si autem dicta diffolutio licite, & pro- vida confideratione fuit acta. etiamfi ad uri- litatem ecclefie , & in falutem Chriífbani po. puli fuiffet ordinata, cognito de fcandalo, quod ex ea fequitur, venit revocanda, five anaullanda . Confíiat enim fecundum doctri- nam & íententiam Salvatoris noftri in evan- £elio, quod nedum pes, & manus, fed e- tiam oculus fi fcandalizant, debent afcindi. Non obftante quod triá hec penitus necefla- ria, & falutaria fint humanz nature, fatis c- nim eft magna confufio, claudum vel ma-. num, vel monoculum fore. Sed prout inibi ipfius ftainta falubria fecundum wurictates re~ rum , & temporum etiam varianda. Qui enim tenetur ad majus, tenetar etiam &.ad mi- nus. Si enim prelatus exemplo, & precepto Chrifti debet pro ovibus fuis animam fuam ponere; debet uique, & mala acta corrige- re, & bene afta fi poteft, & pro falute fui gregis expedire viderit in melius commutare; unde Gregorius XXVIII. Moraliura pulcher- rime ad propofitum ait: Difcrećlionts lineam deferimus fi hanc aliquando agere, aliquando poftponere nefciamus . Non enim rei cadcm fem- per eff virtus , quia per momenta temporum fa- pe multa mutentur atlionum ;. unde fit ut cum Chriftus edocet: melius eft cum his deformi- € quid bene agimus plerumque melius ab. ejus atlio- zatibus intrare ad vitam, quam mitt cum 'contraria pulchritudine in gehennam. Quod autem ea quz femel a principe conftituta funt, etiam ubi conítanter licite ac. debite acta. fuif- fe fi cognofcantur vergere in damnum pacis ac faluris populi, periculi debeant revocari, habetur Efther X V1. ubi in perfona Regis Ar- vaferfis dicitur in epiftola, quam pro fudæis ad totas regni fui provincias mir, muli, in- quit , bonitate. principurn C- honore , qui in. eos collatus efl, abufi funr in fuperbia ; & non fo- Concil. Generał. Tom. XXIX. ne ceffemus, & laudabilius ad tempus dejerat quod in fuo tempore laudabiliter mens. tenebat , "Nam fi pro noftris bonis minimis, quibus aptius proficimus nunc ramen intermiffis cun- €&is noílris majoribus laboribus mala proximis imminent, neceflario nos virtutum augumenta feponimus, ne infirmioribus proximis fidei de- trimenta generemus, ne tanto quod jam agi- mus virtus non fit, quanto per occafionem fui im alienis cordibus fundamenta virtutis de- fiuit. Quam difcreQionis lineam bene ante Vw mo- 

Strana 675
ED inonenptíu 675 1; oculus Paulus oftendit, qui. gen- files ad libertatem. fidei yenientes circumcijdi prohibuit, & tamen Lytris atque Hiconio franfiens ipfe Thimotenm , qui genüli patre genitus fuerat, circumcidir, Videns enim quod mifi mandata hec fervare oftenderet , Judzo- rum rabiem etiam in iis, qui fibi func co- mites aderagt excitaret, affectionis fuse vim pofpofuit , È fine damno fidei fe fugfque a perfecutionis immanitate cuftodivit, fecit quod fieri fidei amore prohibuit; fed ad fidei re- torfit miniftrum, quod qua(ü non fideliter £z- cit; plerumque enim virtus cum indifcrete te- netur amittitar; cum difcrete intermittitur , pius tenetur. Nec mirum fi in incorporeis in- teiligimus , quad agt jn corporibus videmus. Ex ftudio namque a rebus defeenditur nt in fuo tempore difcordatur, cum validitate ten- datur. Quod fi otium relagątionis nog acci- pit, feriendi virtutem ipfo ufu tenfionis perdit, Sic aliquando in exercitationibus virtus cum per diícretionem —pretermitürur, refervarar; ut tanto poft vitia yalenter feriat quanto a percuffione interim prudenter ceffa?. Sed for- te dicet S. V. B. P. quod prazfate rationes non militant, cum omnes fuper falfo funden- fur, videlicet fuper fcandalorum eventu in populo Chrifliano , que tamen S. V. imrmgine- se non. vider; immo potius evenirent fcanda- la (i fieret. quod füadetur, nam melignandi, z prevagicandi via aperiretur , occafio reci- piendi temporalitas ecclefie preberetír, fta- tus ecclefiafticus extra libertatem debitam po- meretur , aditus perniciofis noyitatibys adhibe- setur , © Apoftolice fedis honor, Gc auctori- tas plurimum lederetur ; que fcandala , & a- lia his fimilia V. S. tenetur ex dehito necef. fitatis quantum: cum Deo poteft quafi vene num perniciofum evitare: & confequenter ton- ge melius, & falubrius efie. videtur predictam diffolutionem , quam S. V. cornfulte, & deli- berate , refłaque, $ fanGa intentione mota quod & ego fateor verum effe peregit in fui roboris firmitate znanere , & generale conci- linm alibi celebrare, ubi B. WV. cum facro Collegio dominotum meorum Cardinalium , 2liorumque Praelatorum mulütudine, & tota fua curia prefentaliter cfle poffit, Ad quod cum dererminarione & humili re- verentia ejus Sanéliratis refpondetur, quod convenientiivnum , & optimum foret fi ca que dicta funt commode, & fine fcandalo poffent impleri. Nulins enim fans mentis du- bitat quoniam prefensia S. V. que pater & judex eft omnium Chrifiianorum , ac caput totius ecclefie multum conveniens, & utilis effet celebrationi generalis concilii ; verum quia impediente infirmitate veftra hoc com- mode non poteft fieri de prafenti, fi non potet ibi effe preivatia , fuffiiiei fanQitatis vellre praefidentia; nam multa generalia con- cilia fine. prefentia fümmorum pontificum £uc- runt actenus celebrata. Si igitur fancitas ea- dem prediclam diffoludionem revocaverit, ac ipfo roborato concilio miferit illuc pre(iden- tes fuos fufficiente autorirate , ac poteftate fuffultos judicabit omnia , & a nemihe pote- zit judicari in quo confervabitur. Apoftolice fedis honor, cum melius fir judicere quam judicari ; & fecundum Philofophum agere preftantius eft quam pati; & Apoftolus dicit, quod fi aofipfos judicaremus non utique judi- APPENDIX PRIMA Acaremur. Unde fi ejus Sanftiras Weipfam ju- 2p 676 dicandum fi aliquid in fuo flatu reformandum occurrerit, fponte offerat, etfi totus. mundus fureret contra ejus fan&tititatem non poterit praevalere. Mec videtur predica {candala feu inconygnientia que obiiciebzntnr accidiffe , feu in futurum verofimiliter poffe accidere, cum ipfam concilium Bafilcenfc congregatum fuerit, & legitime ftabilitum , auctoritate Gon- fiantienüs, & Senenfis Conciliorum , ac domi- ni Marüni V, przdecefforis immediati Sagti- falis vedra, & approbatione Sancitaris ejuf- dem, ac per prafenriam , & vocationem le- gati Apoftolici, ut fepius fuit dictum. Ex quibus clare videtur auétoritus veflyz fedis A- B poftolice in locum , & congregationem irre- vocahiliter transfufa fecundum quorumdam opinionem donec finita fint agenda . E:ü dit folutio ipfius concilii per S, V. facta de jure valuerit, & certum offert mala , qua ftatim obijciebantur in parte jam eveniffe, & in to- to jo futurum evenire debere, quad verifimi- liter non prafumitur, tollenda effent ad tem- pus omnia, ac vitandum grayius; & pericu- iofius malum. videlicet fcandalum fcthifmatis, quod judicio woultorum fapientium adeft in foribus, nifi res aliter difponatur, & ab om- ai populo jam publice enuntiatur. Vox au- tem populi, vox Dei efíc dicitur in facra Scri- ptura, & omnihus malis, ac fcandalis predi- Cum preponderat malum , fcu fcandalum fchifmaris , a quo fummo ftudio, furama fot- licitudine , fummsaque vigilantia exemplo ete- nim paforis Chrifli deher B. V, pregem Do- minicura prafervare ficut enim pracipunm bonum ipfius gregis Dominici eft caritas, m. nitas , čz concordia pacis. fic damnofius grz- vius, ac periculofius ipfius damnum eft fcbif- matis fciflura peiliferi, quod ipfum gregem dividir, difpergii , ac dilaceret, & in harefim pefüferam iabi procuret, prout doflores fan- €: & 'Fheologi dicunt, Quoniam autem in sgibilibus & moralibus, ut ait Nicolaus de Lera fuper Matheum ma- gis movent faf&a quam, dicta, $c exempla D virtuofa,: quam verba compofita , referesam, & ad memoriam aliqua gefía SS, PP. S. V. reducam . Narrat in hiftoriis ille. venerabilis presbyter Beda, quod Pelagius Papa cum vi- deret Romanos in henorem OQaviani Augp. fli propter victoriam , guam prima die men- fis Augufti habuerar, ipfum diem f{olemniter celebrare , dolens qaod tantus honor fieret homini damnato pia dewotiope commaonitus, & Eudoxie fiie ThcodoZi imperatoris, & uxoris Valentiniani, infantia devota pulfatus, defiderans tam damnahilem ritum ab. gccleíia fubmovere , prefatam —folemnitatem — penitus .iMnterdicere cogitavit, fed timebat rudi eccle- fe, contra torrentem fe opponeret, unde E videns quod mon de facili populum Roma- num a tali confuerudine revocaret cum pra- dicta 1egina cogitando traCtavit , ut obtervan- tia fic maneret, fed potiori nomini raiitaret, Habita igitur callatione inter fe populum blan- dis exhoriationibus induxerunt, ut oblivioni traderetur memoria damnati hominis, & fe- | fium fieret. Àpottolorum Principis. Quod cum. omnibus placuiffet, papa, & regina protinus ftatuerunt u£ quod iudifcreza hominum reli- gio faciebat, homini genüli damnato commu- tata faceret Apoftolorum Principi Petro. Sic. que 

Strana 676
ED inonenptíu 675 1; oculus Paulus oftendit, qui. gen- files ad libertatem. fidei yenientes circumcijdi prohibuit, & tamen Lytris atque Hiconio franfiens ipfe Thimotenm , qui genüli patre genitus fuerat, circumcidir, Videns enim quod mifi mandata hec fervare oftenderet , Judzo- rum rabiem etiam in iis, qui fibi func co- mites aderagt excitaret, affectionis fuse vim pofpofuit , È fine damno fidei fe fugfque a perfecutionis immanitate cuftodivit, fecit quod fieri fidei amore prohibuit; fed ad fidei re- torfit miniftrum, quod qua(ü non fideliter £z- cit; plerumque enim virtus cum indifcrete te- netur amittitar; cum difcrete intermittitur , pius tenetur. Nec mirum fi in incorporeis in- teiligimus , quad agt jn corporibus videmus. Ex ftudio namque a rebus defeenditur nt in fuo tempore difcordatur, cum validitate ten- datur. Quod fi otium relagątionis nog acci- pit, feriendi virtutem ipfo ufu tenfionis perdit, Sic aliquando in exercitationibus virtus cum per diícretionem —pretermitürur, refervarar; ut tanto poft vitia yalenter feriat quanto a percuffione interim prudenter ceffa?. Sed for- te dicet S. V. B. P. quod prafate rationes non militant, cum omnes fuper falfo funden- fur, videlicet fuper fcandalorum eventu in populo Chrifliano , que tamen S. V. imrmgine- se non. vider; immo potius evenirent fcanda- la (i fieret. quod füadetur, nam melignandi, z prevagicandi via aperiretur , occafio reci- piendi temporalitas ecclefie preberetír, fta- tus ecclefiafticus extra libertatem debitam po- meretur , aditus perniciofis noyitatibys adhibe- setur , © Apoftolice fedis honor, Gc auctori- tas plurimum lederetur ; que fcandala , & a- lia his fimilia V. S. tenetur ex dehito necef. fitatis quantum: cum Deo poteft quafi vene num perniciofum evitare: & confequenter ton- ge melius, & falubrius efie. videtur predictam diffolutionem , quam S. V. cornfulte, & deli- berate , refłaque, $ fanGa intentione mota quod & ego fateor verum effe peregit in fui roboris firmitate znanere , & generale conci- linm alibi celebrare, ubi B. WV. cum facro Collegio dominotum meorum Cardinalium , 2liorumque Praelatorum mulütudine, & tota fua curia prefentaliter cfle poffit, Ad quod cum dererminarione & humili re- verentia ejus Sanéliratis refpondetur, quod convenientiivnum , & optimum foret fi ca que dicta funt commode, & fine fcandalo poffent impleri. Nulins enim fans mentis du- bitat quoniam prefensia S. V. que pater & judex eft omnium Chrifiianorum , ac caput totius ecclefie multum conveniens, & utilis effet celebrationi generalis concilii ; verum quia impediente infirmitate veftra hoc com- mode non poteft fieri de prafenti, fi non potet ibi effe preivatia , fuffiiiei fanQitatis vellre praefidentia; nam multa generalia con- cilia fine. prefentia fümmorum pontificum £uc- runt actenus celebrata. Si igitur fancitas ea- dem prediclam diffoludionem revocaverit, ac ipfo roborato concilio miferit illuc pre(iden- tes fuos fufficiente autorirate , ac poteftate fuffultos judicabit omnia , & a nemihe pote- zit judicari in quo confervabitur. Apoftolice fedis honor, cum melius fir judicere quam judicari ; & fecundum Philofophum agere preftantius eft quam pati; & Apoftolus dicit, quod fi aofipfos judicaremus non utique judi- APPENDIX PRIMA Acaremur. Unde fi ejus Sanftiras Weipfam ju- 2p 676 dicandum fi aliquid in fuo flatu reformandum occurrerit, fponte offerat, etfi totus. mundus fureret contra ejus fan&tititatem non poterit praevalere. Mec videtur predica {candala feu inconygnientia que obiiciebzntnr accidiffe , feu in futurum verofimiliter poffe accidere, cum ipfam concilium Bafilcenfc congregatum fuerit, & legitime ftabilitum , auctoritate Gon- fiantienüs, & Senenfis Conciliorum , ac domi- ni Marüni V, przdecefforis immediati Sagti- falis vedra, & approbatione Sancitaris ejuf- dem, ac per prafenriam , & vocationem le- gati Apoftolici, ut fepius fuit dictum. Ex quibus clare videtur auétoritus veflyz fedis A- B poftolice in locum , & congregationem irre- vocahiliter transfufa fecundum quorumdam opinionem donec finita fint agenda . E:ü dit folutio ipfius concilii per S, V. facta de jure valuerit, & certum offert mala , qua ftatim obijciebantur in parte jam eveniffe, & in to- to jo futurum evenire debere, quad verifimi- liter non prafumitur, tollenda effent ad tem- pus omnia, ac vitandum grayius; & pericu- iofius malum. videlicet fcandalum fcthifmatis, quod judicio woultorum fapientium adeft in foribus, nifi res aliter difponatur, & ab om- ai populo jam publice enuntiatur. Vox au- tem populi, vox Dei efíc dicitur in facra Scri- ptura, & omnihus malis, ac fcandalis predi- Cum preponderat malum , fcu fcandalum fchifmaris , a quo fummo ftudio, furama fot- licitudine , fummsaque vigilantia exemplo ete- nim paforis Chrifli deher B. V, pregem Do- minicura prafervare ficut enim pracipunm bonum ipfius gregis Dominici eft caritas, m. nitas , čz concordia pacis. fic damnofius grz- vius, ac periculofius ipfius damnum eft fcbif- matis fciflura peiliferi, quod ipfum gregem dividir, difpergii , ac dilaceret, & in harefim pefüferam iabi procuret, prout doflores fan- €: & 'Fheologi dicunt, Quoniam autem in sgibilibus & moralibus, ut ait Nicolaus de Lera fuper Matheum ma- gis movent faf&a quam, dicta, $c exempla D virtuofa,: quam verba compofita , referesam, & ad memoriam aliqua gefía SS, PP. S. V. reducam . Narrat in hiftoriis ille. venerabilis presbyter Beda, quod Pelagius Papa cum vi- deret Romanos in henorem OQaviani Augp. fli propter victoriam , guam prima die men- fis Augufti habuerar, ipfam diem f{olemniter celebrare , dolens qaod tantus honor fieret homini damnato pia dewotiope commaonitus, & Eudoxie fiie ThcodoZi imperatoris, & uxoris Valentiniani, infantia devota pulfatus, defiderans tam damnahilem ritum ab. gccleíia fubmovere , prefatam —folemnitatem — penitus „Mnterdicere cogitavir, fed timebat rudi eccle- fe, contra torrentem fe opponeret, unde E videns quod mon de facili populum Roma- num a tali confuerudine revocaret cum pra- dicta 1egina cogitando traCtavit , ut obtervan- tia fic maneret, fed potiori nomini raiitaret, Habita igitur callatione inter fe populum blan- dis exhoriationibus induxerunt, ut oblivioni traderetur memoria damnati hominis, & fe- | fium fieret. Àpottolorum Principis. Quod cum. omnibus placuiffet, papa, & regina protinus ftatuerunt u£ quod iudifcreza hominum reli- gio faciebat, homini genüli damnato commu- tata faceret Apoftolorum Principi Petro. Sic. que 

Strana 677
LE que ex 677 feligio, conflitutum eft quod illa dies in ho- norem D. Petri Apoftoli coleretur, & Feftum ipGus ad vincula nominaretur. Sic igitur fa- cere deber S. V. B. P. fequendo laudabilirer vefigia pre(art fan&iffimi Romani Trziulis. Cum enim videar cjus fandtitas congregatos in Bafilea fe non poffe ab eorum voluntate , & propofito revocare , debet velle, & ordinare illam Congregationem fic Gc ubi e(t remanc- re, fed potior! nomini militare, ut videlicet agenda ibi fiant aucloritate , & nomine V. San- čtitatis ejufdem , & per præfidentes per ejus fanétitatem ibidem deputandos ficut juftum eft, X confentancum rarioni , cum fitis Prin- ceps orbis terre, GL caput totius militantis B ecclefis . ltem Jonas Propheta eum viderer rempeítatem validam ortaia effe in mari aitt fé propter me orta eff hec tempeflas , tollue me, € mittite in mare; magis follicitus de falute totius navis, quam dc utilitate fui ipfius. Tiem legimus: de Gregorio Nazianzeno , guod permift fe dignitate privari ut feditio orta, & difcordia mota iuter fratres, &t fubditos penuus rolleretur, dicens cum predicto jona © Propheta: /f propter ine oria efl plus cu- rans de Fratrum, Gc fubditoruxm concordia, quam de honoris proprii excellentia. Diguetur igitur S. V. bulle diffolutionis os, & linguam aperiye, ut libere poffit loqui ac CONCILII BASILEENSIS. iniquo principio falubris conflata eft A dicuntur ab aliis & fcire oportet, informata *zy 67$ Íciat, maxime ea, qua véergere putantur in. fubditorum damnum , ac perniciem, & fui ipfius periculum ftandalofum. Eifi forte talia jam inrimata funt, aut in pofterum intima- buntur fanGitati veftræ, non debet ejus fan- @itas nimis fe incredulam exhibere : quini- mo adhibendo fidem debct convenienter, & falubriter providere ! In futuris enim; rerum eventibus fecundum moralium Philofophorum fententiam vir prudens debet femper præfup- ponere, ut cuncta everire debeant in deteria- rem partem , ut fic fciat, & valeat occurrere, Sc contra futura pericula convenientia, & fa- labria remedia adhibere. interroget igitur B. V. difcipulos fuos di- cens: quid dicunt homines de Papa Eugenio, 8x de S. R. E. Cardinalibus fuper ditfolutio- né Baáfilecnfis Goncilii? & voluntate ipfam dif- folutionem revocandi, & concilium approban- di. Refpondebunt autem difcipuli fi veritatem loqui voluerint , quod alii dicunt ip(üm dif- folutionem fuiffe.factam , ut Papa, & Cardi- nales reformationem quam in íuo ftatu for- midant, fubterfugere valeant; alii dicunt quod ex eo quia temporalia bona perdere dubitang alii quia nolunt ea revocare proprer punctumi honoris, ne fe male egiffe confiteantur, d victi, feu foperati appareant — ^lü vero quix quidam ex eis curiam Romanam in Jtalia re- dicere; f propter me orta eft. hac tempejlas,C manere, quidam autem ultra montes eam ef- tollite me, c mittite in mare. Quod fi qui fua- deaut contrarium poteft refponderi ficut Ghri- ftus dixit Petro: vade vetro quia. non fapis qu& Dei funt. Ad predica autem fancliras veftra induci debet confideratione fupradictorum im- yainentium. fcandalorum , qux quidem fcanda- ła aut fcit, aut nefcit, Si fcit, čz non pro- videt diffolutionem ipfam ex qua fequuntur revocandum , & concilium approbando non poteft excufari a gravi peccato. Si autem S. V. prefata fcandala nefcit, cum mazime ad illam pertineat :alia debere fcire, ut non pof- fit & quoquam redargui negligentiæ, debct talia a fubditis diligenrer feifcitari, & inqui- rerc a fapientibus, & bonis viris, fidelibus fervitoribus folicite inve(ligare , e- xemplo Chrifti , qui quamquam Deus effer, &c homo perfectus; & fecundum urramque naturam, Deitatem videlicez, & humanitatem, omnia clare ftiret, nihilominus interrogare voluit difcipulos fuos dicens: quem dicunt ho- mines effe filtum hominis? ilis autem referen- tibus varias hominum opinioues, quse habe- bantur de ipfo. quia alii Joannem Baptiftam, alii autem Heliam, alii vero Jeremiam, alii unum ex ceteris Prophetis ipfum effe dice- bant, adhuc eos interrogavit de opinione , quam ipfi diftipuli de eodem habebant, un- de fubiunxit: vos autem quem me effe dicitis? fe deüderant, Haec & his. fimilia cominuniter omnes affirmant. Si autem S. V. mihi dicat: Tu autem fuper premiífs quid dicis? Ego cum humilitate, fed cum veritate refpondeo, quod emnes communiter de S.V. ac Dominis meis Cardinalibus fuper przmifhis male lo- quuntur, & pefüme opinantur, & fcandala magna in proximo ventura nunciant nif pro- videatur, ut fupra fuit dictum , & pluries re- petitum . Mihi itaque & mihi fimilibus pura intentione veritatem loquentibus indignari non debet S. V. fed potius regratiari, cum annune ciemus tribulationes & mala, que communi- ter ab omnibus dicuntur Sančtitati Veflre, ac ve(tüíque Dtotü Ecclefie: de proximo imminere, quibus per S. S. faciliter, & falubriter obviari po- teft, Gc debet, videlicet per dicte diffolutio- nis revocationem , ac Bafileenüs concilii a probationem . Ad quod fi S. V. dignabitur condefcendere, poterit tunc aliquos ex RR. DD. meis Cardinalibus mittere, vel alios prz- latos qui nominc ejus fanélitatis ibidem præ- fideant, res agendas falubriter , & bene dif- ponant, & cuncta que erunt ad honorem Dei, & San@litatis veftræ , ac falute totius po- puli Chriftiani debito fine concludere valeanr cum aliis prelatis & lireratis viris, qui illuc jàm convenerunt, ac convenient in futurum, premiffüs tamen iis, que honefta, & conye- Pro quibus Petrus ceteris ferventior refpon- Énientia fuerint fuper reparatione eorumr, qua fum inquiens dedit: tu es Chriflus Filius Dei vivi; & quia veritatem libere, & clare con- feffus eft, ideo Cliriflus eum beatum affleruit, Principem Apoftolorum conftituit, ac ecclefie fue Paftorem, & caput prefecit. Ex quo re- vera a S. V. & a fingulis Praelatis Ecclefie lurima .accipi poffunt falubria documenta. i enim is qui erat omnia clare fciens, tan- quam fi nelcius [foret a difcipulis informari voluit; quanto magis S. V. qua omnia fcire non poteft debet adhibere ftudium , ut qua Concil. General. Tom. XXTX. fine prefidentia, & auctoritate S. V. . ibidem acta funt ad finem quod honor ejus fancita- tis cum memoria perenni in aclu virtuoso , femper in omnibus falvi remaneant, & 8. À. S. Vefirz sucoritas, & preeminentia , prout juftum eft debite confervetur. Ft fi poflea quod abfit, & non creditur fcandala eveniant, impactari non poterunt S. V. nec Dominis meis RR. Cardinalibus , quibus cura pervigilis effe debet male acia corrigere ; & fcandala de medio fubmoverc . Vy 2 Om- 

Strana 678
LE que ex 677 feligio, conflitutum eft quod illa dies in ho- norem D. Petri Apoftoli coleretur, & Feftum ipGus ad vincula nominaretur. Sic igitur fa- cere deber S. V. B. P. fequendo laudabilirer vefigia pre(art fan&iffimi Romani Trziulis. Cum enim videar cjus fandtitas congregatos in Bafilea fe non poffe ab eorum voluntate , & propofito revocare , debet velle, & ordinare illam Congregationem fic Gc ubi e(t remanc- re, fed potior! nomini militare, ut videlicet agenda ibi fiant aucloritate , & nomine V. San- čtitatis ejufdem , & per præfidentes per ejus fanétitatem ibidem deputandos ficut juftum eft, X confentancum rarioni , cum fitis Prin- ceps orbis terre, GL caput totius militantis B ecclefis . ltem Jonas Propheta eum viderer rempeítatem validam ortaia effe in mari aitt fé propter me orta eff hec tempeflas , tollue me, € mittite in mare; magis follicitus de falute totius navis, quam dc utilitate fui ipfius. Tiem legimus: de Gregorio Nazianzeno , guod permift fe dignitate privari ut feditio orta, & difcordia mota iuter fratres, &t fubditos penuus rolleretur, dicens cum predicto jona © Propheta: /f propter ine oria efl plus cu- rans de Fratrum, Gc fubditoruxm concordia, quam de honoris proprii excellentia. Diguetur igitur S. V. bulle diffolutionis os, & linguam aperiye, ut libere poffit loqui ac CONCILII BASILEENSIS. iniquo principio falubris conflata eft A dicuntur ab aliis & fcire oportet, informata *zy 67$ Íciat, maxime ea, qua véergere putantur in. fubditorum damnum , ac perniciem, & fui ipfius periculum ftandalofum. Eifi forte talia jam inrimata funt, aut in pofterum intima- buntur fanGitati veftræ, non debet ejus fan- @itas nimis fe incredulam exhibere : quini- mo adhibendo fidem debct convenienter, & falubriter providere ! In futuris enim; rerum eventibus fecundum moralium Philofophorum fententiam vir prudens debet femper præfup- ponere, ut cuncta everire debeant in deteria- rem partem , ut fic fciat, & valeat occurrere, Sc contra futura pericula convenientia, & fa- labria remedia adhibere. interroget igitur B. V. difcipulos fuos di- cens: quid dicunt homines de Papa Eugenio, 8x de S. R. E. Cardinalibus fuper ditfolutio- né Baáfilecnfis Goncilii? & voluntate ipfam dif- folutionem revocandi, & concilium approban- di. Refpondebunt autem difcipuli fi veritatem loqui voluerint , quod alii dicunt ip(üm dif- folutionem fuiffe.factam , ut Papa, & Cardi- nales reformationem quam in íuo ftatu for- midant, fubterfugere valeant; alii dicunt quod ex eo quia temporalia bona perdere dubitang alii quia nolunt ea revocare proprer punctumi honoris, ne fe male egiffe confiteantur, d victi, feu foperati appareant — ^lü vero quix quidam ex eis curiam Romanam in Jtalia re- dicere; f propter me orta eft. hac tempejlas,C manere, quidam autem ultra montes eam ef- tollite me, c mittite in mare. Quod fi qui fua- deaut contrarium poteft refponderi ficut Ghri- ftus dixit Petro: vade vetro quia. non fapis qu& Dei funt. Ad predica autem fancliras veftra induci debet confideratione fupradictorum im- yainentium. fcandalorum , qux quidem fcanda- ła aut fcit, aut nefcit, Si fcit, čz non pro- videt diffolutionem ipfam ex qua fequuntur revocandum , & concilium approbando non poteft excufari a gravi peccato. Si autem S. V. prefata fcandala nefcit, cum mazime ad illam pertineat :alia debere fcire, ut non pof- fit & quoquam redargui negligentiæ, debct talia a fubditis diligenrer feifcitari, & inqui- rerc a fapientibus, & bonis viris, fidelibus fervitoribus folicite inve(ligare , e- xemplo Chrifti , qui quamquam Deus effer, &c homo perfectus; & fecundum urramque naturam, Deitatem videlicez, & humanitatem, omnia clare ftiret, nihilominus interrogare voluit difcipulos fuos dicens: quem dicunt ho- mines effe filtum hominis? ilis autem referen- tibus varias hominum opinioues, quse habe- bantur de ipfo. quia alii Joannem Baptiftam, alii autem Heliam, alii vero Jeremiam, alii unum ex ceteris Prophetis ipfum effe dice- bant, adhuc eos interrogavit de opinione , quam ipfi diftipuli de eodem habebant, un- de fubiunxit: vos autem quem me effe dicitis? fe deüderant, Haec & his. fimilia cominuniter omnes affirmant. Si autem S. V. mihi dicat: Tu autem fuper premiífs quid dicis? Ego cum humilitate, fed cum veritate refpondeo, quod emnes communiter de S.V. ac Dominis meis Cardinalibus fuper przmifhis male lo- quuntur, & pefüme opinantur, & fcandala magna in proximo ventura nunciant nif pro- videatur, ut fupra fuit dictum , & pluries re- petitum . Mihi itaque & mihi fimilibus pura intentione veritatem loquentibus indignari non debet S. V. fed potius regratiari, cum annune ciemus tribulationes & mala, que communi- ter ab omnibus dicuntur Sančtitati Veflre, ac ve(tüíque Dtotü Ecclefie: de proximo imminere, quibus per S. S. faciliter, & falubriter obviari po- teft, Gc debet, videlicet per dicte diffolutio- nis revocationem , ac Bafileenüs concilii a probationem . Ad quod fi S. V. dignabitur condefcendere, poterit tunc aliquos ex RR. DD. meis Cardinalibus mittere, vel alios prz- latos qui nominc ejus fanélitatis ibidem præ- fideant, res agendas falubriter , & bene dif- ponant, & cuncta que erunt ad honorem Dei, & San@litatis veftræ , ac falute totius po- puli Chriftiani debito fine concludere valeanr cum aliis prelatis & lireratis viris, qui illuc jàm convenerunt, ac convenient in futurum, premiffüs tamen iis, que honefta, & conye- Pro quibus Petrus ceteris ferventior refpon- Énientia fuerint fuper reparatione eorumr, qua fum inquiens dedit: tu es Chriflus Filius Dei vivi; & quia veritatem libere, & clare con- feffus eft, ideo Cliriflus eum beatum affleruit, Principem Apoftolorum conftituit, ac ecclefie fue Paftorem, & caput prefecit. Ex quo re- vera a S. V. & a fingulis Praelatis Ecclefie lurima .accipi poffunt falubria documenta. i enim is qui erat omnia clare fciens, tan- quam fi nelcius [foret a difcipulis informari voluit; quanto magis S. V. qua omnia fcire non poteft debet adhibere ftudium , ut qua Concil. General. Tom. XXTX. fine prefidentia, & auctoritate S. V. . ibidem acta funt ad finem quod honor ejus fancita- tis cum memoria perenni in aclu virtuoso , femper in omnibus falvi remaneant, & 8. À. S. Vefirz sucoritas, & preeminentia , prout juftum eft debite confervetur. Ft fi poflea quod abfit, & non creditur fcandala eveniant, impactari non poterunt S. V. nec Dominis meis RR. Cardinalibus , quibus cura pervigilis effe debet male acia corrigere ; & fcandala de medio fubmoverc . Vy 2 Om- 

Strana 679
679 APPENDI Omnia autem qu2 dicta funt de Domino- $um meorum Cardinalium miffione , faris uti- lia, 2c perünentia videntur effe, fi confide- retur fequens hiftoria Libri Regum, videlicet quomodo ille fandifimus Rex, & eximius Prophetarum David prudenti confilio , & pro- vida circumípectione ufus e(t , immittendo Eu- fi Arachitam optimum urique, ac prudentiff- mum virum ad Abfalonem flium fuum vo- lentem Patrem fuum de regno expellere, & erigere fe in Regem, cujus miff operatione , . & indüftria canfilinm Achitofel difipatum eft, fchima, quod in populo Ifraetitico inceperat, & in futurum imminebat gravius, extirpatum ac fcandalum rebellionis, & inobedientie , cuod ortum fucrat contra verum regem peni- ius e(t extinctum, prout habetur 3. Rep. XV. & XVI. Capp. (2) Haec B. P. que Superius minus apre & perfunQorie pofira funt ex intimis, purifque precordiorum medullis; ac de bono fonte a- bundantifime caritatis S. V. humiliter offero, menti ejuldem arCtius imprimenda ac per ve- ftram fapientiam debite corrigenda pro minus hene dictis cam humilitate veniam poftulaus, &c penitentiam condignam exoptans. XXVII. Byhortatio Domini Juliani Cardinalis S. Ange- li ad Bohemos , ut ad fidem catholicam ve- vertamtur, habita in Congregatione - generali facri Conciliż Bafileenfis. X PRIMA Atate officii, explicaret. Quare fi forfitan , uti vereor, ex ore meo aliquid ineptum efiluxerit , nen impatetur , quælo huic fapientifimæ mu- lieri, qu£ in nulla re errate confuevit, fed tantum circumcifis pollurifque labiis meis, quemadmcdum, nec imputandum foret magi- flro in arte mufica perisifima , fi inftrumen- tum rubiginofum ac contractum , in ruo pfal- lit, raucam & non bene fonoram emittat yo- cem. Yos autem abfecro, ut interim me lo- quente tacite in cordibus vefris oretis, qua- fenus pro honore fanétw inatris Ecclefie ac B veftra ædificatione Spiritus Sanctus. igaiculo ii- lo quo labia faim pvrificavit , faltem per horam purificarc. dignetur & mea. Deinceps igitur magna cum devotione & revcrentia mar £rcm magnam loquentem audiamus omnes, & attente. confidleremus divina exordii verba, quibus nos allocurura elt, qua fumpta funt ex Beato Paulo apofiolo ad Philippenfes c. 2. Si qua confoladio in Chrifto, 6 quod folatium charitatis, fi qua focietas fpititus, f qua vi- Ícera miferationis, binplete gaudium meum, ut idem fapiatis, eandem charitatem haben tes, wnanives idipfum fentientcs, nihil per Ccontentionem , neque per inanem gloriam, fed in humilitate. fmptrimis nolo exiflimctis, ad aliquos, tantum ex vobts me verbum fa- cere, ad univerfos prout cuique opus eft, meus fermo dirigitur, totam ego hanc congre- gationem non partem alloquor , omnium enim vefirum aqualis mihi cura. Nam ompes fi li mei efiis, & in utero meo non {ne ma- 68o per quem animi fui conceprum Sy, Sx ME ks . n guo labore concepi: Ego enim fum fponfa Riu Cun, Ocuturus pro publica populi Chriftiani u- ejus, in quo fecundum apoftolum ad Colofs. lenfis. tilitate, opus mihi effe arbitror, ut per- Non eff mafculus & femina, Gentilis & Jus fonam privatam exuam, & induam publicam, & tam publicam, ut orunes comprehendat , če nemo ab ejus jurisdictione eximatur. Hzc ef D bus Chriftus illa fanda catholica Xcelefia fponfa Chrifti &c Chrifianorum omnium meter, hec, inquam, «que nos omnes in hunc iocum divine bene- didionis vocavit, & ad muptiale invitavit conyivium antequam ea pro quibus conveni- mus tractare incipiamus pauca vobifcum, ex wifceribus charitatis Joqui decrevi. Itaque non me quafi me ipfum loquentem audiatis, fed tamquam matrem & nutricem. communem fanQdam Dei ecclefiam. ¥go dumtaxat mini- fterium præbeo, & rudem linguam , qua ut in- firumento utatur, ei tantum accommodo ; ip- deus , circumcifio & preputium, barbaras ©; Scytha , fervus & liber, fed omnia in omni. ; aufcuitate igirur diligenter orunes, qui hic adeftis, & in cordibus veítris recon- dite in fpiriro lenitatis. que dictura fum, & pro viribus enitimini implere gandium meum . Noturali jure & divina lege filioli mei con- itringimini credere confiliis meis & præceptis obtemperare . Narura ipfa flio fuadet, cum fe a matre effe genitum (ciat, ab. ea fuper omnes fc amari cognoftat, ut eam fimiliter diligat, amet, & confoletur, & ejus omnibus acquiefcat confiliis. lta Tobias fenior moriens admonebat fiium fuum: Aonorem exhibebis ma- trż tue omnibus diebus vite fus; inemor enim fa autem. eft, que concipit, diGdatque fenren- E effe debes que & quanta fit. paffa propter te tias. Nec vos admiratio teneat, quod hac tam grandis & circamfpeQa Domina ex hac magna congregatione, iv qua plurimi funt © Sancti & literati viri, me folum eligeret indoftum & peccatoren; habet enim apud Deum nefcio quid privilegii ofbcium publi- eum, quo divina potentia virtutes fuas cre- bro exercere confuevit. Cum itaque Prefidens fim remporis hujus in hoc facro concilio, quamquam fupra modum indignus , elegit me Íponía Chrifi, non vite merito fed auctori- ——— — >= PP ad (a) Cave credas Lector hanc. apiftolam deberi clariffimo in utero fao, lex etiam digito Dei fcripta inter precepta, que ad humanam focietatem pertinent , hoc primum jubet, ut parentes a filiis honorentur; propter quod Apo(tolus in- raie Colofs. Fi obedire parentibus per omnia, hoc enim beneplocitum ef in Domino. Quan- tam meritum filius honorando martem, quan tumve fupplicii eam contemnendo expect, Scriptura divina infmuet, dicens: Sicut qui thefaurizat , ita e qui honorat matrem ; & rura fus: fik, mi, ne dimittas legem. matris tue , ut adda- —— —— ——x = нон Joanmi de Tyrremata Ord. Pradicar. Cardinali tir. S. Six, ti: nam quo tempore scribi hzc potuit Turrecremata nondum erat ad Curdinalis dignitatem cveftus, quam demum obtinvit Florentiz quo se contulerat ad Concilium Adsczibendam igitwe censso clrerj Joanni de Cesanosa Ord. Pre dicar Hispano quem a Martino 1V. dicto XII. deftinatuæ ab Eugenio VV. evulgatem Cardiaalem $. Sixti nonnulli apnd Cracenium in Vita Eugen. affirmant, Manfi. 

Strana 680
679 APPENDI Omnia autem qu2 dicta funt de Domino- $um meorum Cardinalium miffione , faris uti- lia, 2c perünentia videntur effe, fi confide- retur fequens hiftoria Libri Regum, videlicet quomodo ille fandifimus Rex, & eximius Prophetarum David prudenti confilio , & pro- vida circumípectione ufus e(t , immittendo Eu- fi Arachitam optimum urique, ac prudentiff- mum virum ad Abfalonem flium fuum vo- lentem Patrem fuum de regno expellere, & erigere fe in Regem, cujus miff operatione , . & indüftria canfilinm Achitofel difipatum eft, fchima, quod in populo Ifraetitico inceperat, & in futurum imminebat gravius, extirpatum ac fcandalum rebellionis, & inobedientie , cuod ortum fucrat contra verum regem peni- ius e(t extinctum, prout habetur 3. Rep. XV. & XVI. Capp. (2) Haec B. P. que Superius minus apre & perfunQorie pofira funt ex intimis, purifque precordiorum medullis; ac de bono fonte a- bundantifime caritatis S. V. humiliter offero, menti ejuldem arCtius imprimenda ac per ve- ftram fapientiam debite corrigenda pro minus hene dictis cam humilitate veniam poftulaus, &c penitentiam condignam exoptans. XXVII. Byhortatio Domini Juliani Cardinalis S. Ange- li ad Bohemos , ut ad fidem catholicam ve- vertamtur, habita in Congregatione - generali facri Conciliż Bafileenfis. X PRIMA Atate officii, explicaret. Quare fi forfitan , uti vereor, ex ore meo aliquid ineptum efiluxerit , nen impatetur , quælo huic fapientifimæ mu- lieri, qu£ in nulla re errate confuevit, fed tantum circumcifis pollurifque labiis meis, quemadmcdum, nec imputandum foret magi- flro in arte mufica perisifima , fi inftrumen- tum rubiginofum ac contractum , in ruo pfal- lit, raucam & non bene fonoram emittat yo- cem. Yos autem abfecro, ut interim me lo- quente tacite in cordibus vefris oretis, qua- fenus pro honore fanétw inatris Ecclefie ac B veftra ædificatione Spiritus Sanctus. igaiculo ii- lo quo labia faim pvrificavit , faltem per horam purificarc. dignetur & mea. Deinceps igitur magna cum devotione & revcrentia mar £rcm magnam loquentem audiamus omnes, & attente. confidleremus divina exordii verba, quibus nos allocurura elt, qua fumpta funt ex Beato Paulo apofiolo ad Philippenfes c. 2. Si qua confoladio in Chrifto, 6 quod folatium charitatis, fi qua focietas fpititus, f qua vi- Ícera miferationis, binplete gaudium meum, ut idem fapiatis, eandem charitatem haben tes, wnanives idipfum fentientcs, nihil per Ccontentionem , neque per inanem gloriam, fed in humilitate. fmptrimis nolo exiflimctis, ad aliquos, tantum ex vobts me verbum fa- cere, ad univerfos prout cuique opus eft, meus fermo dirigitur, totam ego hanc congre- gationem non partem alloquor , omnium enim vefirum aqualis mihi cura. Nam ompes fi li mei efiis, & in utero meo non {ne ma- 68o per quem animi fui conceprum Sy, Sx ME ks . n guo labore concepi: Ego enim fum fponfa Riu Cun, Ocuturus pro publica populi Chriftiani u- ejus, in quo fecundum apoftolum ad Colofs. lenfis. tilitate, opus mihi effe arbitror, ut per- Non eff mafculus & femina, Gentilis & Jus fonam privatam exuam, & induam publicam, & tam publicam, ut orunes comprehendat , če nemo ab ejus jurisdictione eximatur. Hzc ef D bus Chriftus illa fanda catholica Xcelefia fponfa Chrifti &c Chrifianorum omnium meter, hec, inquam, «que nos omnes in hunc iocum divine bene- didionis vocavit, & ad muptiale invitavit conyivium antequam ea pro quibus conveni- mus tractare incipiamus pauca vobifcum, ex wifceribus charitatis Joqui decrevi. Itaque non me quafi me ipfum loquentem audiatis, fed tamquam matrem & nutricem. communem fanQdam Dei ecclefiam. ¥go dumtaxat mini- fterium præbeo, & rudem linguam , qua ut in- firumento utatur, ei tantum accommodo ; ip- deus , circumcifio & preputium, barbaras ©; Scytha , fervus & liber, fed omnia in omni. ; aufcuitate igirur diligenter orunes, qui hic adeftis, & in cordibus veítris recon- dite in fpiriro lenitatis. que dictura fum, & pro viribus enitimini implere gandium meum . Noturali jure & divina lege filioli mei con- itringimini credere confiliis meis & præceptis obtemperare . Narura ipfa flio fuadet, cum fe a matre effe genitum (ciat, ab. ea fuper omnes fc amari cognoftat, ut eam fimiliter diligat, amet, & confoletur, & ejus omnibus acquiefcat confiliis. lta Tobias fenior moriens admonebat fiium funm : honorem exhibebis ma- trż tue omnibus diebus vite fus; inemor enim fa autem. eft, que concipit, diGdatque fenren- E effe debes que & quanta fit. paffa propter te tias. Nec vos admiratio teneat, quod hac tam grandis & circamfpeQa Domina ex hac magna congregatione, iv qua plurimi funt © Sancti & literati viri, me folum eligeret indoCum S peccatoreu; habet enim apud Deum nefcio quid privilegii ofbcium publi- eum, quo divina potentia virtutes fuas cre- bro exercere confuevit. Cum itaque Prefidens fim remporis hujus in hoc facro concilio, quamquam fupra modum indignus , elegit me Íponía Chrifi, non vite merito fed auctori- ——— — >= PP ad (a) Cave credas Lector hanc. apiftolam deberi clariffimo in utero fao, lex etiam digito Dei fcripta inter precepta, que ad humanam focietatem pertinent , hoc primum jubet, ut parentes a filiis honorentur; propter quod Apo(tolus in- raie Colofs. Fi obedire parentibus per omnia, hoc enim beneplocitum eff. in Domino. Quan- tam meritum filius honorando martem, quan tumve fupplicii eam contemnendo expect, Scriptura divina infmuet, dicens: Sicut qui thefaurizat , ita e qui honorat matrem ; & rura fus: fik, mi, ne dimittas legem. matris tue , ut adda- —— —— ——x = нон Joanmi de Tyrremata Ord. Pradicar. Cardinali tir. S. Six, ti: nam quo tempore scribi hzc potuit Turrecremata nondum erat ad Curdinalis dignitatem cveftus, quam demum obtinvit Florentiz quo se contulerat ad Concilium Adsczibendam igitwe censso clrerj Joanni de Cesanosa Ord. Pre dicar Hispano quem a Martino 1V. dicto XII. deftinatuæ ab Eugenio VV. evulgatem Cardiaalem $. Sixti nonnulli apnd Cracenium in Vita Eugen. affirmant, Manff. 

Strana 681
681 CONCILII BASIŁEENSIS. 682 addatur gratia capiti t0; Y& contra: maledictus À pleatis, zaudium meum. Qusnto focntis zffe- Fr a Deo qui exofperat matrem. Accedit pretevca quod confiliis meis fine ulla hzfitatione pa- rere dcbetis, quia non fum ficut una de ftui- tis mulieribus hujus fecnli, fed in omni vir- tute & fapientia ab omniporente Deo plenif- fime imbuta; propter guod cerd effe debetis, precepta mea tamquám ex fapientiæ fonie rnanantia non poffe nifi effe fzlubria. Nec il- ind omittendum cít, quod quidquid vobis confuluero ac juffero , facillimum eff, ac fu- pra modum deleGabile. Quis cura mihi fit de falute veftra hinc faciie peifpicere potellis , : quod gaudium meum impleri non poflit, nifi: & vobis bene fit; gaudium meum ex veftra pendet uülitate; non poffum effe leta, nifi S vos hetos &t unanimes intuear; carpuntur €u quantaque anxietate & vchementia depre- cationem meam ad vos porrigam ex verbis apoflolicis modo propofitis animadvertite; Si qua confolatio eft in Chrifto, fi quod fola- tium charitatis, fi qua focietas fpiritus , fi qua vifcera miferationis, implete gaudium moum Quid eft dicere, fi qua ‘confolatio eff in Chz- fto? nifi quia maxima eft, quam fi haber* vultis, opus cít, utimpleatis defiderium meum. Ymmoremini , fi placet , paululum in hoc Chri« fil nomine, non enim dccet memoriam fponfi mei fic perfunCtorie tranfire , ejus quippe a- more íangueo, & liquefacta eft anima, ut primum nomen dileci mei infonuit auribus meis. Quid , quæfo , magis dici poteft quam confolatio in Chriflo, qui eft pater mifericor- vifcera mea, fi quem de filis meis ad mo- Bdiarum & Deus rotius confolationis, qui con- dicum edi videto ; crucior 1ota , fi quid ac- cidit eis inforzunii; madefcunt tunc praefertim gene mee lachrymis, cum inter filios mecs didi aliquid ortum fentio, & licer aliqua interdum matres repertz, (int guo dimiffis fi liis ad novos maritos fem procos fe tranflule- rint, ut voluptatibus propriis fatisfacere cu- pientes, filiorum fuorum oblite fint- ego au- rem de numcro Warm computari debeo pro- vt experientia inanifeftar, de quibus Ifaias fcibie: numquid ebhoifci poteff mater infantem fuwra ; ut non mifercatur filio uteri fui. Quam- quam etiam quidam fini: patres ac. Domini, qui filiorum culpis miferiifque non moventur, folatur nos in omni tribaífaiione poftra ? Fal- litur qui putat aliam in rebus confolationem poffe invenire , ad ipfam dum:axat pro con- folatione accedére oport?r , quoniam rer Chri- flum , ut inquit. apoftolus, abundat confolatio "fira. Ypníe folus eft qui dicit: Venize ad me omnes , qui laboratis & onerati 2flis, & ego re- ficiam vos, €* imvenietis requiem | animabus ve- fhis; & rurfus : qui fitit veniat ad rae e hi- bat. Poffdete, quod vultis, aurum, argen- tum, regna , civitates , fcientiom & cloquen- tiam , & quidquid fub ccelo eft: Sine Chri- fto moleftias potius quam confolationem €x- periemini; (olus Chriflus cft confolatio, pax, dicentes: fatis mihi cft, quod bene ago, be-C quies &-tranquillitas, quod & ipfe tranfiturus ne mihi fit, de cetero neque iniquitas mea, neque delictum meum, Ego autem non fic, licet enim mibi nihil conícia fim; hoc me non confolatur, nifi & idem fiis: meis adcf- fe videam, nec etiam faris eft femel admo- nuiffe 9 nifi rerum arque iterum | & fine inter- zmifficne , nfque in finem fedulo eos commo- nefaciam , Dile&@iflimi mei, ita vos omnes af- fecu quodam inexplicabili diligo, ut nulla zam gravia efie poífint difcrimina , quibus li- bens pro falute veftra me uliro non obiice- rem ; Quot martyria , tormenta , perfecutionis, a fevis Imperatoribus & Lyraunis in primiti- va adole(cenria ztatis mes pertnlerim pra fè- ex hoc mundo , difzipulis fuis praedicit: FR mundo preffuram kabebuis, in me autem pas com. Si igitur, filii mei, confolationem in Chrifto- fperatis, neceffe eft, ut impleatis gau- dium meum. Non enim aliter Dominus meus vos confojabitur, nifi & vos unicam fponfam fuam confolemini, quam vt: animam fuam, & pupilam oculi [ui diligit; Sequitur: fi guod fíolatium charitatis, hoc eit. fi chariza- tem habere vulris, & ex charitate folatiuia , implete defiderium meum: charitas dileCio €(t; ubi dilectio, ibi deleQtatio ; ubi delecta- rio, ibi folotium & gaudium; ubi charitas e(t Deus elt, quia Deus charitas eft; c coütra lute corum qui tunc erant Éliorum , &x qui D ubi charitas non eft, ibi uec Deus ei, nec poftea fücceflerunt, & fucceffuri funt, «quis unquam poffet enarrare ?. Inundaverunt platez civitatum fanguine membrorum eorum, ut fi des catholica in filiis meis illibata perfifteret. ita quidem vos omnes in precordiis meis in- fixi efüs, ut non nifi de veftris commodis co- gitare queam , pro quibus non folum ailiga- vi, fed S& mori in membris meis unoquoque veftrum omni tempore parata fim; fequor in hoc vefligia Sponü mei, qui ita; me & cor- pus meum dilexit, ut pro eo animam íuam poncre- non dubitaverit. Vidi ipfum fepe nu- mero lachrymantem ac dolentem. pro membris sneis; audivi ipfum inter maximos cruciatus quidem boni aliquid effe po:eft. Si igit charitatem. & Deum & omne bonum cura Deo defideratis vołis meis fatisfacere vos opor- tet, fi preceptum priinum charitatis eft. ut diligatis Deum, «diligendo: me, diligitis pro- fe&to Deum , quia Chriftos. Deus & ego una perfona myftica sumus, cujus Chriftus eft ca- put; duo enim fumus in carne una, & hoc eft illud: magnum facramentum , de quo inguit Apoflolus in Chriflo & Ecclefia, Si item ex charitate diligendus cft proximus, quis vobis proximior eft quam ego mater veftra, & ma- ter talis, que non femel ut alie matres, ted & preter facri baptifmatis genserationom £on- clamantem. Pater ignofce illis. Licet undique E tnue in verbo pradicationis & exhortationis iDile&us manaret fanguine , & attrociffimis tormentis undique agirzaretur , nihi! tamen aliud quam falntem filiorum | meorum fiticbat. Sic & me fponfam © difcipulanr fuam facere de- cet, & memoriam 'continuam veftri habere, ac die noctuque gemitibus inenarrabilibus cla- mare & interpellare ad Deum pro vobis, ut nemo pereat ex iis, quos tradidit mihi; pro- pteréa fic anxia aut follicita poftulo, ut im- vos pario? Ita in perfona mca inquit apofto- lass filioli mei , quos iterum parturio , doucc for- metur in vobis Chriffus . Iterum & tertio: Si qua focietas Spiritus Santi, Ymplete gaudium meum, quid hoc fignificat ? nift quod fi vui- tis habere unionem quam facit Spiritus San- &us in omnibus Fidelibus, fi vultis efle par- ticipes Spiritus Sancti & eis focietarem habe- re. Si vultis;ut. Spiritus Sanétus habitet in vo- 

Strana 682
681 CONCILII BASIŁEENSIS. 682 addatur gratia capiti t0; Y& contra: maledictus À pleatis, zaudium meum. Qusnto focntis zffe- Fr a Deo qui exofperat matrem. Accedit pretevca quod confiliis meis fine ulla hzfitatione pa- rere dcbetis, quia non fum ficut una de ftui- tis mulieribus hujus fecnli, fed in omni vir- tute & fapientia ab omniporente Deo plenif- fime imbuta; propter guod cerd effe debetis, precepta mea tamquám ex fapientiæ fonie rnanantia non poffe nifi effe fzlubria. Nec il- ind omittendum cít, quod quidquid vobis confuluero ac juffero , facillimum eff, ac fu- pra modum deleGabile. Quæ cura mihi fit de falute veftra hinc faciie peifpicere potellis , ‘ quod gaudium meum impleri non poflit, nifi: & vobis bene fit; gaudium meum ex veftra pendet uülitate; non poffum effe leta, nifi S vos hetos &t unanimes intuear; carpuntur €u quantaque anxietate & vchementia depre- cationem meam ad vos porrigam ex verbis apoflolicis modo propofitis animadvertite; Si qua confolatio eft in Chrifto, fi quod fola- tium charitatis, fi qua focietas fpiritus , fi qua vifcera miferationis, implete gaudium moum Quid eft dicere, fi qua ‘confolatio eff in Chz- fto? nifi quia maxima eft, quam fi haber* vultis, opus cít, utimpleatis defiderium meum. Ymmoremini , fi placet , paululum in hoc Chri« fil nomine, non enim dccet memoriam fponfi mei fic perfunCtorie tranfire , ejus quippe a- more íangueo, & liquefacta eft anima, ut primum nomen dileci mei infonuit auribus meis. Quid , quæfo , magis dici poteft quam confolatio in Chriflo, qui eft pater mifericor- vifcera mea, fi quem de filis meis ad mo- Bdiarum & Deus rotius confolationis, qui con- dicum edi videto ; crucior 1ota , fi quid ac- cidit eis inforzunii; madefcunt tunc praefertim gene mee lachrymis, cum inter filios mecs didi aliquid ortum fentio, & licer aliqua interdum matres repertz, (int guo dimiffis fi liis ad novos maritos fem procos fe tranflule- rint, ut voluptatibus propriis fatisfacere cu- pientes, filiorum fuorum oblite fint- ego au- rem de numcro Warm computari debeo pro- vt experientia inanifeftar, de quibus Ifaias fcibie: numquid ebhoifci poteff mater infantem fuwra ; ut non mifercatur filio uteri fui. Quam- quam etiam quidam fini: patres ac. Domini, qui filiorum culpis miferiifque non moventur, folatur nos in omni tribaífaiione poftra ? Fal- litur qui putat aliam in rebus confolationem poffe invenire , ad ipfam dum:axat pro con- folatione accedére oport?r , quoniam rer Chri- flum , ut inquit. apoftolus, abundat confolatio "fira. Ypníe folus eft qui dicit: Venize ad me omnes , qui laboratis & onerati 2flis, & ego re- ficiam vos, €* imvenietis requiem | animabus ve- fhis; & rurfus : qui fitit veniat ad rae e hi- bat. Poffdete, quod vultis, aurum, argen- tum, regna , civitates , fcientiom & cloquen- tiam , & quidquid fub ccelo eft: Sine Chri- fto moleftias potius quam confolationem €x- periemini; (olus Chriflus cft confolatio, pax, dicentes: fatis mihi cft, quod bene ago, be-C quies &-tranquillitas, quod & ipfe tranfiturus ne mihi fit, de cetero neque iniquitas mea, neque delictum meum, Ego autem non fic, licet enim mibi nihil conícia fim; hoc me non confolatur, nifi & idem fiis: meis adcf- fe videam, nec etiam faris eft femel admo- nuiffe 9 nifi rerum arque iterum | & fine inter- zmifficne , nfque in finem fedulo eos commo- nefaciam , Dile&@iflimi mei, ita vos omnes af- fecu quodam inexplicabili diligo, ut nulla zam gravia efie poífint difcrimina , quibus li- bens pro falute veftra me uliro non obiice- rem ; Quot martyria , tormenta , perfecutionis, a fevis Imperatoribus & Lyraunis in primiti- va adole(cenria ztatis mes pertnlerim pra fè- ex hoc mundo , difzipulis fuis praedicit: FR mundo preffuram kabebuis, in me autem pas com. Si igitur, filii mei, confolationem in Chrifto- fperatis, neceffe eft, ut impleatis gau- dium meum. Non enim aliter Dominus meus vos confojabitur, nifi & vos unicam fponfam fuam confolemini, quam vt: animam fuam, & pupilam oculi [ui diligit; Sequitur: fi guod fíolatium charitatis, hoc eit. fi chariza- tem habere vulris, & ex charitate folatiuia , implete defiderium meum: charitas dileCio €(t; ubi dilectio, ibi deleQtatio ; ubi delecta- rio, ibi folotium & gaudium; ubi charitas e(t Deus elt, quia Deus charitas eft; c coütra lute corum qui tunc erant Éliorum , &x qui D ubi charitas non eft, ibi uec Deus ei, nec poftea fücceflerunt, & fucceffuri funt, «quis unquam poffet enarrare ?. Inundaverunt platez civitatum fanguine membrorum eorum, ut fi des catholica in filiis meis illibata perfifteret. ita quidem vos omnes in precordiis meis in- fixi efüs, ut non nifi de veftris commodis co- gitare queam , pro quibus non folum ailiga- vi, fed S& mori in membris meis unoquoque veftrum omni tempore parata fim; fequor in hoc vefligia Sponü mei, qui ita; me & cor- pus meum dilexit, ut pro eo animam íuam poncre- non dubitaverit. Vidi ipfum fepe nu- mero lachrymantem ac dolentem. pro membris sneis; audivi ipfum inter maximos cruciatus quidem boni aliquid effe po:eft. Si igit charitatem. & Deum & omne bonum cura Deo defideratis vołis meis fatisfacere vos opor- tet, fi preceptum priinum charitatis eft. ut diligatis Deum, «diligendo: me, diligitis pro- fe&to Deum , quia Chriftos. Deus & ego una perfona myftica sumus, cujus Chriftus eft ca- put; duo enim fumus in carne una, & hoc eft illud: magnum facramentum , de quo inguit Apoflolus in Chriflo & Ecclefia, Si item ex charitate diligendus cft proximus, quis vobis proximior eft quam ego mater veftra, & ma- ter talis, que non femel ut alie matres, ted & preter facri baptifmatis genserationom £on- clamantem. Pater ignofce illis. Licet undique E tnue in verbo pradicationis & exhortationis iDile&us manaret fanguine , & attrociffimis tormentis undique agirzaretur , nihi! tamen aliud quam falntem filiorum | meorum fiticbat. Sic & me fponfam © difcipulanr fuam facere de- cet, & memoriam 'continuam veftri habere, ac die noctuque gemitibus inenarrabilibus cla- mare & interpellare ad Deum pro vobis, ut nemo pereat ex iis, quos tradidit mihi; pro- pteréa fic anxia aut follicita poftulo, ut im- vos pario? Ita in perfona mca inquit apofto- lass filioli mei , quos iterum parturio , doucc for- metur in vobis Chriffus . Iterum & tertio: Si qua focietas Spiritus Santi, Ymplete gaudium meum, quid hoc fignificat ? nift quod fi vui- tis habere unionem quam facit Spiritus San- &us in omnibus Fidelibus, fi vultis efle par- ticipes Spiritus Sancti & eis focietarem habe- re. Si vultis;ut. Spiritus Sanétus habitet in vo- 

Strana 683
683 O vehemens admirationis genus, quam igni- tus hic fermo , & penetrabilior omni gladio ancipiti pertingens ufque ad compagem ani- mæ fpiritus ac medullarum ! Bed non tam propere Spiritus Sancti memoriam percurra- mus; nam inefabile quoddam in ore meo, dum ipfum recenfeo , fentio fuavitatis nectar; &c quia multa hic Spiritus Sanctas beneficia mihi contulit, multum equidem, me ingrata fim, diligere ipfum debeo , fus enim cufto- dis dimiffa fum, ne videar orphana, ipfe me protegit ne porte inferi prevaleant adverfus me, ipfe mie fovet, dirigit & gubernat, ipfe primum induit me adolefcentulam virtutem ex alto, & in me refedit per ignem , ut cha- B “zitate arderem, & in lingua, ut linguis om- nium loquens, omnes docere poffem; ipfe a- ftat fuper auribus meis, & quidquid dixerim, Chriftus ipfe fuggerit mihi , docetque omnem veritatem . Spiritus ipfe veritatis non. me un- quam errare paffus eft, neque, ut fpero, uf- que ad confummarionem feculi patictur; hic mihi abunde largitus eft feptem ejus facratif- fima munera, fpiritum videlicet fapiensiæ & intellectus , confilii & fortitudinis , {cientiz pietatis Gc timoris. Dono ipfius Spiritus San- Gi habeo, ut per fapientiam | matura fim, per intellectum provida, per coufilium cauta, per fortitudinem animofía, per fcientiam, dií- creta, por pietatem. mifericors, per timorem C humilis. Multa nimis de Spiritu Sancto dicen- ca forent, fed quis ad lucem quam inhabi- tat, inacceffibilem accedere poterit? Nunc au- tem duo hæc de Doctore referre fatis eft, ut unufquifque Chriftianus eognofcat, quantum amare & revereri ipfum debeat. Spiritus Pa- raclitus hic eft de quo conceptus & incarna- tus eft Redempror generis humani, Jelus Chri- ftus Deus meus & Deus vefter, Dominus meus & Dominus vester; ipfe etiam est, de quo inquit Apostolus: emo potefl dicere Je- fus Chriflus niff in. Spiritu Santo. Si igitur hujus Spiritus SanGH,. qui tam rairabilium cst patrator operum, focietatem habere vultis, implete gaudium meum. Tandem & quarto vos obfecro per wifcera: miferationis , fi qua in vobis funt, ut implea- tis gaudium meum. Omnis fomma chriftia- nce. difcipline in pietate & mifericordia con- fiftit. Qnantum mifericeordie & pietatis opus Dco fit cordi hinc conftat, quod in extremo mundi judicio de mifericordia folum ratio exi- getur; pietas & mifericordia ad omnia eft u- filis , promiffionem hujus vite que nunc eft & future babemus fecundum Apoftolum ; hic enim divisas & gloriam in futurum vitam eternam confequitur; de hac dictum effe vi- detur quod fcribitur in libro Sapicum: in dextera ejus anni vite , in finifra ejus divitie & APPENDIX PRIMA vobis, letificate matrem vefiram Ecclefiam . Acetera. Cum fitis membra corporis mei natu- py, 684 rali pietate tam matris veftr® , quam catero- rum membrorum ex veflro diffidio fe affli- genüum, mifereri ac: compati debetis. Si ut primum Jofeph vidit Benjamim fratrem fuum parvulum in Hegyptum deductum , commota funt vifcera ejus , ncc fe cohibere poterat , (quin lacrymz ex oculis eroumperent ; quan- to magis vifcera veflra commoveri debent ad pietatem, S oculi erumpere ad lacrymas viía maire veftra $ genitrice tot fratram we- ftrorum diuturno imecrore tabefacta P? Sic ipi- tur, filioli mei, conteltor & adjuro vos per confolationem Chrifli , per folatium charitatis per focietatem Spiritus Sanéli, per vifcera mi- ferationis, ut gaudium , «quod de vobis con- cepi hóc in loco compleatur. Íntelligitis, pu- to, cur dixerim , implete gaudium meum ; hoc fgnificat aliquid gaudii ceptum effe, ali- quid aurem re(lare, ut impleatur. Ceptum eft gaudium in corde meo , cum tempus hujus facri concilii celebzandi advenit ,' per quod mihi fpes, non parva, eíf ut fllii mei undi- que colligendi infirmitatibus corporis mei , que: proh dolor! graviffimz funt, opportune providerent , & fidem orthodoxam quam ip- fam probteor , viriliter ab impugnantibus tue-. rentur , pacemque ubique exulantem intra fis nes meos reducerent ; ac virtutes multis in locis a perfonis fere cxtrinélas refufcitarent > guemadmodum hæc omnia in aliis facris con- ciliis por Spiritus Szncli gratiam fiepenumero facta funt. Hujnfmodi autem gaudium tunc au- &um eft, cum per piiffuass hujus facri Con- cili literas Bohemie populus ad hanc fan- Xam fynodum, magna cum charitate convo- catus eft, & rei libera audieuria oblata; fed: tunc praefertim exultavit animus meus , cum convenientibus hujus facri Concilii & Bohe- morum ambafitorbus in oppida Hegre una- nimiter conclufum eft, ut vos Bohemi ad hunc locum proficifcamini, quod, Deo difponente, jam oculis meis fadum video. Nunc autem fpes futuri gaudii magis ac magis appropin- quat, quoniam filios meos ante hec tempora invidia Diaboli inter fe divifos, nec fe refpi- cere audentcs , nunc in fimul modefte confe- dere , pacifice loqui , Gt manfuete invicem converfari afpicio. Ét quo magis corpora con- junguntur, & major fpes eft conciliandorum animorum . Multum quid effluxit temporis ; quo Îætio- rem diem quam iffam experta non fum , quan- doquidem vero fimilia futuræ unionis fanda- menta ex tam felici initio inter filios jacta effe videntur. Agite igitur, filii mei , imple- te gaudium meum, Date operam ut quod - tam Jaudabiliter inchoaftis , optato fine ter- 'minetis; gaudium cæptum eft, reftat ut con- ,fumetur , in manü veílra eft confumare iilud, Aonor; &c. ergo promiffonem hujus vitm &E& confolare matrem veftram ; atque omnem eterne optatis , mifereamini matris vofiræ que tamidiu de diffüd!o filiorum fuorum ve- hementer affligitur: per vifcera mifericordi:ze Dei noftri vos oro ut in veftra me unitate confolemini. Non violentum aliquid a vobis exigo. fed ipfum naturalem affectum , qui ad mifericordiam vos merito inclinare debet tum ad omnes homines , tum praefertim ad ma- trem vefiram & membra véílra ; inquit Apa- flolis, in idipfum follicita funt membra , & fi guid. patitur . unum. membrum , compatiuntur e exhilarare populum chriftianum , qui magno cum defiderio finem conveifionis veflre pre- ftolatur; facite, abfecro, ne fruftra huc venit- fe videamini, fic agite ut tot labores jam ul tra annum incaffum non difpereant , & gen- tes tam grandi de vobis fpe concepta non fruftrentur . Quis tam duri cordi filius eft , qui tam vehementer obfecratus audeat contraire: marernis precibus ? Quis tam inhumanus -at- que impius reperiri poteft , qui fic efficaciter a matre adjuratus mox non acquiefcat, & cum 

Strana 684
683 O vehemens admirationis genus, quam igni- tus hic fermo , & penetrabilior omni gladio ancipiti pertingens ufque ad compagem ani- mæ fpiritus ac medullarum ! Bed non tam propere Spiritus Sancti memoriam percurra- mus; nam inefabile quoddam in ore meo, dum ipfum recenfeo , fentio fuavitatis nectar; & quia multa hic Spiritus Sanctus beneficia mihi contulit, multum equidem, me ingrata fim, diligere ipfum debeo , fus enim cufto- dis dimiffa fum, ne videar orphana, ipfe me protegit ne porte inferi prevaleant adverfus me, ipfe mie fovet, dirigit & gubernat, ipfe primum induit me adolefcentulam virtutem ex alto, & in me refedit per ignem , ut cha- B “zitate arderem, & in lingua, ut linguis om- nium loquens, omnes docere poffem; ipfe a- ftat fuper auribus meis, & quidquid dixerim, Chriftus ipfe fuggerit mihi , docetque omnem veritatem . Spiritus ipfe veritatis non. me un- quam errare paffus eft, neque, ut fpero, uf- que ad confummarionem feculi patictur; hic mihi abunde largitus eft feptem ejus facratif- fima munera, fpiritum videlicet fapiensiæ & intellectus , confilii & fortitudinis , {cientiz pietatis Gc timoris. Dono ipfius Spiritus San- Gi habeo, ut per fapientiam | matura fim, per intellectum provida, per coufilium cauta, per fortitudinem animofía, per fcientiam, dií- creta, por pietatem. mifericors, per timorem C humilis. Multa nimis de Spiritu Sancto dicen- ca forent, fed quis ad lucem quam inhabi- tat, inacceffibilem accedere poterit? Nunc au- tem duo hæc de Doctore referre fatis eft, ut unufquifque Chriftianus eognofcat, quantum amare & revereri ipfum debeat. Spiritus Pa- raclitus hic eft de quo conceptus & incarna- tus eft Redempror generis humani, Jelus Chri- ftus Deus meus & Deus vefter, Dominus meus & Dominus vester; ipfe etiam est, de quo inquit Apostolus: emo potefl dicere Je- fus Chriflus niff in. Spiritu Santo. Si igitur hujus Spiritus SanGH,. qui tam rairabilium cst patrator operum, focietatem habere vultis, implete gaudium meum. Tandem & quarto vos obfecro per wifcera: miferationis , fi qua in vobis funt, ut implea- tis gaudium meum. Omnis fomma chriftia- nce. difcipline in pietate & mifericordia con- fiftit. Qnantum mifericeordie & pietatis opus Dco fit cordi hinc conftat, quod in extremo mundi judicio de mifericordia folum ratio exi- getur; pietas & mifericordia ad omnia eft u- filis , promiffionem hujus vite que nunc eft & future babemus fecundum Apoftolum ; hic enim divisas & gloriam in futurum vitam eternam confequitur; de hac dictum effe vi- detur quod fcribitur in libro Sapicum: in dextera ejus anni vite , in finifra ejus divitie & APPENDIX PRIMA vobis, letificate matrem vefiram Ecclefiam . Acetera. Cum fitis membra corporis mei natu- py, 684 rali pietate tam matris veftr® , quam catero- rum membrorum ex veflro diffidio fe affli- genüum, mifereri ac: compati debetis. Si ut primum Jofeph vidit Benjamim fratrem fuum parvulum in Hegyptum deductum , commota funt vifcera ejus , ncc fe cohibere poterat , (quin lacrymz ex oculis eroumperent ; quan- to magis vifcera veflra commoveri debent ad pietatem, S oculi erumpere ad lacrymas viía maire veftra $ genitrice tot fratram we- ftrorum diuturno imecrore tabefacta P? Sic ipi- tur, filioli mei, conteltor & adjuro vos per confolationem Chrifli , per folatium charitatis per focietatem Spiritus Sanéli, per vifcera mi- ferationis, ut gaudium , «quod de vobis con- cepi hóc in loco compleatur. Íntelligitis, pu- to, cur dixerim , implete gaudium meum ; hoc fgnificat aliquid gaudii ceptum effe, ali- quid aurem re(lare, ut impleatur. Ceptum eft gaudium in corde meo , cum tempus hujus facri concilii celebzandi advenit ,' per quod mihi fpes, non parva, eíf ut fllii mei undi- que colligendi infirmitatibus corporis mei , que: proh dolor! graviffimz funt, opportune providerent , & fidem orthodoxam quam ip- fam probteor , viriliter ab impugnantibus tue-. rentur , pacemque ubique exulantem intra fis nes meos reducerent ; ac virtutes multis in locis a perfonis fere cxtrinélas refufcitarent > guemadmodum hæc omnia in aliis facris con- ciliis por Spiritus Szncli gratiam fiepenumero facta funt. Hujnfmodi autem gaudium tunc au- &um eft, cum per piiffuass hujus facri Con- cili literas Bohemie populus ad hanc fan- Xam fynodum, magna cum charitate convo- catus eft, & rei libera audieuria oblata; fed: tunc praefertim exultavit animus meus , cum convenientibus hujus facri Concilii & Bohe- morum ambafitorbus in oppida Hegre una- nimiter conclufum eft, ut vos Bohemi ad hunc locum proficifcamini, quod, Deo difponente, jam oculis meis fadum video. Nunc autem fpes futuri gaudii magis ac magis appropin- quat, quoniam filios meos ante hec tempora invidia Diaboli inter fe divifos, nec fe refpi- cere audentcs , nunc in fimul modefte confe- dere , pacifice loqui , Gt manfuete invicem converfari afpicio. Ét quo magis corpora con- junguntur, & major fpes eft conciliandorum animorum . Multum quid effluxit temporis ; quo Îætio- rem diem quam iffam experta non fum , quan- doquidem vero fimilia futuræ unionis fanda- menta ex tam felici initio inter filios jacta effe videntur. Agite igitur, filii mei , imple- te gaudium meum, Date operam ut quod - tam Jaudabiliter inchoaftis , optato fine ter- 'minetis; gaudium cæptum eft, reftat ut con- ,fumetur , in manü veílra eft confumare iilud, Aonor; &c. ergo promiffonem hujus vitm &E& confolare matrem veftram ; atque omnem eterne optatis , mifereamini matris vofiræ que tamidiu de diffüd!o filiorum fuorum ve- hementer affligitur: per vifcera mifericordi:ze Dei noftri vos oro ut in veftra me unitate confolemini. Non violentum aliquid a vobis exigo. fed ipfum naturalem affectum , qui ad mifericordiam vos merito inclinare debet tum ad omnes homines , tum praefertim ad ma- trem vefiram & membra véílra ; inquit Apa- flolis, in idipfum follicita funt membra , & fi guid. patitur . unum. membrum , compatiuntur e exhilarare populum chriftianum , qui magno cum defiderio finem conveifionis veflre pre- ftolatur; facite, abfecro, ne fruftra huc venit- fe videamini, fic agite ut tot labores jam ul tra annum incaffum non difpereant , & gen- tes tam grandi de vobis fpe concepta non fruftrentur . Quis tam duri cordi filius eft , qui tam vehementer obfecratus audeat contraire: marernis precibus ? Quis tam inhumanus -at- que impius reperiri poteft , qui fic efficaciter a matre adjuratus mox non acquiefcat, & cum 

Strana 685
685 enim fas efi, ut aweriam, faciem iuam . Sub hac igitur fpe , filiolà mei, explicabo vobis Hefiderinm meum & confidenter aperiam , quod illud fit gaudium , quod tantopere per "os àinpleri eflagito; fed, hoc, filii mei, fci- tose , nihil difficile aut iaboriofum me peritu- zam , dulcifimum erit & wutilifmum , in quo magis contrariabitur , eo dulcius atque utilius fiet; Hoc, inquam e(t gaudium, quod imple- ri pofiulo, primum ut idem fapiatis omnes, ' deinde ut eamdem. chariczarem habeaijs . Quid . de hac duplici petitiuncula vobis videtur, fi- Xi? Numquid precipio vobis, ut trasfretetis maria, pec orbem peregrinemini , cum hofti- CONCILII BASILEENSIS. &gp» cum Salomone dicat: pete mater mea , neque À quinimo per. fidem in flium adoptivnm af y :686 fumet: omnes enim , inquit Apofloius , fü Dei eflis per fidem. Poftquam autem fidei me- rito tantum muneris a Domino coníecuti fue- ritis, ut ejus filii efficiamini, confidenter a Pa- tre veftro omnia poftulare poteris , & refpon- debit vobis, ficut olim Centurioni: far iibi fi- cut credidifli ; & quemadmodum canangez: za- gna eft fides tua , fiot tibi ficut vis . Quam preciofa eff hujus fidei radix & fe- mem ejus, quod fi modicum, quid ex ea hau- rietis . Quid autem minus dici poteft, guam granum finapis? dicetis: Auic monti : trasfer te , ($ transferet fc .. Quamvis autem non femper eo modo quo verba petentis fonant quis ex- bus pugnetie. nuin jubeo nt contemnatis di- D audiatur; obtinetur tamen per fidem id quod vitias, ut corpora vellra maceretis jejuniis , ut martyrią & tormenta fubeatis? Nihil ho- , rum, uf audiftis, quamquam & fi ifta præci- perem contemnenda non ceífeni; nam & fra-- “tres vefiri qui vos præcefferunt juffu meo bæc &t majora forti animo fæpenumera fatlitarunt Sed hoc dumzaxat hortor, hoc moneo, ut ad ipfum credatis , St alter alterum diligat . Credere facillimum eft; amaro dulciffmum ; ntrumque vero ntilifimum , his duobus prz- ceptis conficiendis , re «ulla extrintecus opus e(t. Oredite & amate invicem in cordibus ve- flris , & fatisfeciftis defiderio meo in momen- to , in ictu oculi: hoc agere poteftís ; velitis |€& fadum ef, Primum eftigitur ut idem fapiatis: quid. eft idem fapiatis nifi ut non diverfa alter ab al- "ero fide Domini noftri Jefu Chrifti fentiaris? A fide incepi, quoniam fides Chriftiamæ. Re- ligionis 8x omnis falutis janua ef; hoc ef fundamentym 6 radix omnis cdificationis , gue crefcit im domo mea; aud autem funda- szeatum , fecondym Apoftolum , nemo poreff ponere, quom quod poffrum eff, quod eff Chri. ftus Jefus . Toc autem fidei fundamentum , quam firmiter fuftentet zdi&ücium quód. (upe- rimponitur , quantaque illud virtute ac gratis communiat , & hec radix, quam fuluberri- mos fuavifimofque ex fe producat fructus, magis petenti prodeft, ad vitam praefertim æ- iernam , in qna omne defiderium includitur, cujus vite zterne per fidem hic promiffone confequimur, inquir Tobias : filiz Santtorum fumus €' vitam exoptamus, quam Deus datu- rus eft, his qui nunquam mutant fidem . Quid plura? fine hac ambulare non poteftis , quia per fidem ambulgmus inquit Apoftolas; fine hac nec etiam vivere, quia juf@us ex fide vivit , fi- ne hac nt idem. atteftatur apoftolus , impoffbi- le efl placere Deo ; fine hac guilibet in abyf- fum errorum mergitur, ficut in profundum maris mergi incipiebat Petrus, cui dictam eft a Domino , modice fidei cur dubitafh . Videatr figitur unufquifque quantum fłabilisatis & fir- mamenti ex hoc fundamento, quam preciolos fructus ex hac radice, quaniąque celeftia bo- na ex hac fidei profeffone affequi poffit . Quid ergo illa pretiofius ? rece inquit Petrus: pro- baro fidei pretioffor eff auro , guod per ignem probatur . Sed ad veram adipifcendam fidem, filholi me , primum noffe oportet fub qua do- mo hujus quod antea dixi fündamceutura ja- dum fit , & quemadmodum ad eam perve- niatur, fuper fundamento domus mea a Do- mino ædificata eít, ipfo dicente ; fuper hanc petram | videlicet fide: adificabo eccleffam | mcam x, -widete quis e(t hic zdificator & architeQor ; is cujus mann facti funt celi & terra, & cu- quo alio probationis genere ut? opus eft; nifí,D)jus ordinatione perfeverant dies , & omnia hoc folo teftimonio quod Kihriftus Jelus per : quem fada funt omnia , hujus edificii bafis 2c fundamentum fieri dignatus eft? Huic ei- go tam ftabili fundamento fi quis corde puro & confcientia non filta inhańt, - immunditiis , f quas hahet , purificabitur, ut in aftibus Apoftolorum feriptum eft: fide pu- ' rificans corda eorum ; purificatus vero mox in Domino jufüficabirur , ur inquit Apoftoles: „Arbitramur hominem- juflificart per fidem. Sic autem anima per fidem purificata ac juftifica- ta merebitur defponfari a Damino , ut ipfg per Ofeam inquit: defponfabo te mihi in fide. Quicumque vero fic defpoufatus fuerit, for- primum ab y ferviunt fibi, hic nofter fabricator tam (olide "huic fundamento domum meam f{uperimpo- fuit, ut quamquam poteftas fathanz tanta fit, ut fecundum Job, nulle fit ei fimilis tn. terris , quem ipfa veritas principem hujus mundi ap- pellat ; tamcn adverfus hanc meam domum privitegio Chrifti nihil prevalere poffit. Scra- tamin) Scripturas & nullam domum fic fun- datam , nec tale ei munus indultum invcnie- tis. tianc domum porflare venti poffunt , con- .cutere" non poffunt , fulguraque ac turbines illam tangere; fcd mon evertere , quia hec eft domus Domini firmiter edificata bene fun- data fupra figmam petram, non fuper arenam ' ris fiet , ut illi magno adverfario noftro leo- E aut trabes putridas, feu faxa mortua fundata ni rugienti, po(üt refiflerc, cui imquir Petrus: vefiftite fortes in fide: Huic qui refiflerc po- tuerit ejufdem fidei virture facillime vincet , & fuperavit mundum fides nofira. Mundo au- tem derclidto benediciionem accipiet der eam- dem fidem a Domino , quia gui ex fide funt fecundum Apoftolum , benedicentur a Domino cum filiis Abraham. Sed & hec amplius quia Chriflus in corde fidelis anima habitaculum faciet : habitabit inquit Apoftolus , CAriflus per fidem in cordibus veffris, nec folum habitabir, hec íacrofanca mea domus, {ed fupra lapi- des pretiofos Jafpidis & Saphyri, ac aliorum decem, quos in Ápocalypfi nominatim foan- ies enuntiat. $ed quidein ómnibus pretiofis lapidibus pretiofius eft fupra peiram Chrifti vinea, nec etiam mortali manu bominum facta eft , fed nova defcendit de celo a Deo parata ficut fponía ornata viro fuo. Nemini st hanc domum deraoliatur ingredi fas ef , quam 12. Angeli, ur in eadem Apocalypfi fcribitur, in portis cuflodiunt. Sed qualem in- tus 

Strana 686
685 enim fas efi, ut aweriam, faciem iuam . Sub hac igitur fpe , filiolà mei, explicabo vobis Hefiderinm meum & confidenter aperiam , quod illud fit gaudium , quod tantopere per "Tos ànpleri eflagito; fed, hoc, filii mei, fci- tose , nihil difficile aut iaboriofum me peritu- zam , dulcifimum erit & wutilifmum , in quo magis contrariabitur , eo dulcius atque utilius fiet; Hoc, inquam e(t gaudium, quod imple- ri pofiulo, primum ut idem fapiatis omnes, ' deinde ut eamdem. chariczarem habeaijs . Quid . de hac duplici petitiuncula vobis videtur, fi- Xi? Numquid precipio vobis, ut trasfretetis maria, pec orbem peregrinemini , cum hofti- CONCILII BASILEENSIS. &gp» cum Salomone dicat: pete mater mea , neque À quinimo per. fidem in flium adoptivnm af y :686 fumet: omnes enim , inquit Apofloius , fü Dei eflis per fidem. Poftquam autem fidei me- rito tantum muneris a Domino coníecuti fue- ritis, ut ejus filii efficiamini, confidenter a Pa- tre veftro omnia poftulare poteris , & refpon- debit vobis, ficut olim Centurioni: far iibi fi- cut credidifli ; & quemadmodum canangez: za- gna eft fides tua , fiot tibi ficut vis . Quam preciofa eff hujus fidei radix & fe- mem ejus, quod fi modicum, quid ex ea hau- rietis . Quid autem minus dici poteft, guam granum finapis? dicetis: Auic monti : trasfer te , ($ transferet fc .. Quamvis autem non femper eo modo quo verba petentis fonant quis ex- bus pugnetie. nuin jubeo nt contemnatis di- D audiatur; obtinetur tamen per fidem id quod vitias, ut corpora vellra maceretis jejuniis , ut martyrią & tormenta fubeatis? Nihil ho- , rum, uf audiftis, quamquam & fi ifta præci- perem contemnenda non ceífeni; nam & fra-- “tres vefiri qui vos præcefferunt juffu meo bæc &t majora forti animo fæpenumera fatlitarunt Sed hoc dumzaxat hortor, hoc moneo, ut ad ipfum credatis , St alter alterum diligat . Credere facillimum eft; amaro dulciffmum ; ntrumque vero ntilifimum , his duobus prz- ceptis conficiendis , re «ulla extrintecus opus e(t. Oredite &k amate invicem in cordibus ve- flris , & fatisfeciftis defiderio meo in momen- to , in ictu oculi: hoc agere poteftís ; velitis |€& fadum ef, Primum eftigitur ut idem fapiatis: quid. eft idem fapiatis nifi ut non diverfa alter ab al- "ero fide Domini noftri Jefu Chrifti fentiaris? A fide incepi, quoniam fides Chriftiamæ. Re- ligionis 8x omnis falutis janua ef; hoc ef fundamentym 6 radix omnis cdificationis , gue crefcit im domo mea; aud autem funda- szeatum , fecondym Apoftolum , nemo poreff ponere, quom quod poffrum eff, quod eff Chri. ftus Jefus . Toc autem fidei fundamentum , quam firmiter fuftentet zdi&ücium quód. (upe- rimponitur , quantaque illud virtute ac gratis communiat , & hec radix, quam fuluberri- mos fuavifimofque ex fe producat fructus, magis petenti prodeft, ad vitam praefertim æ- iernam , in qna omne defiderium includitur, cujus vite zterne per fidem hic promiffone confequimur, inquir Tobias : filiz Santtorum fumus €' vitam exoptamus, quam Deus datu- rus eft, his qui nunquam mutant fidem . Quid plura? fine hac ambulare non poteftis , quia per fidem ambulgmus inquit Apoftolas; fine hac nec etiam vivere, quia juf@us ex fide vivit , fi- ne hac nt idem. atteftatur apoftolus , impoffbi- le efl placere Deo ; fine hac guilibet in abyf- fum errorum mergitur, ficut in profundum maris mergi incipiebat Petrus, cui dictam eft a Domino , modice fidei cur dubitafh . Videatr figitur unufquifque quantum fłabilisatis & fir- mamenti ex hoc fundamento, quam preciolos fructus ex hac radice, quaniąque celeftia bo- na ex hac fidei profeffone affequi poffit . Quid ergo illa pretiofius ? rece inquit Petrus: pro- baro fidei pretioffor eff auro , guod per ignem probatur . Sed ad veram adipifcendam fidem, filholi me , primum noffe oportet fub qua do- mo hujus quod antea dixi fundamenturm ja- dum fit , & quemadmodum ad eam perve- niatur, fuper fundamento domus mea a Do- mino ædificata eít, ipfo dicente ; fuper hanc petram | videlicet fide: adificabo eccleffam | mcam x, -widete quis e(t hic zdificator & architeQor ; is cujus mann facti funt celi & terra, & cu- quo alio probationis genere ut? opus eft; nifí,D)jus ordinatione perfeverant dies , & omnia hoc folo teftimonio quod Kihriftus Jelus per : quem fada funt omnia , hujus edificii bafis 2c fundamentum fieri dignatus eft? Huic ei- go tam ftabili fundamento fi quis corde puro & confcientia non filta inhańt, - immunditiis , f quas hahet , purificabitur, ut in aftibus Apoftolorum feriptum eft: fide pu- ' rificans corda eorum ; purificatus vero mox in Domino jufüficabirur , ur inquit Apoftoles: „Arbitramur hominem- juflificart per fidem. Sic autem anima per fidem purificata ac juftifica- ta merebitur defponfari a Damino , ut ipfg per Ofeam inquit: defponfabo te mihi in fide. Quicumque vero fic defpoufatus fuerit, for- primum ab y ferviunt fibi, hic nofter fabricator tam (olide "huic fundamento domum meam f{uperimpo- fuit, ut quamquam poteftas fathanz tanta fit, ut fecundum Job, nulle fit ei fimilis tn. terris , quem ipfa veritas principem hujus mundi ap- pellat ; tamcn adverfus hanc meam domum privitegio Chrifti nihil prevalere poffit. Scra- tamin) Scripturas & nullam domum fic fun- datam , nec tale ei munus indultum invcnie- tis. tianc domum porflare venti poffunt , con- .cutere" non poffunt , fulguraque ac turbines illam tangere; fcd mon evertere , quia hec eft domus Domini firmiter edificata bene fun- data fupra figmam petram, non fuper arenam ' ris fiet , ut illi magno adverfario noftro leo- E aut trabes putridas, feu faxa mortua fundata ni rugienti, po(üt refiflerc, cui imquir Petrus: vefiftite fortes in fide: Huic qui refiflerc po- tuerit ejufdem fidei virture facillime vincet , & fuperavit mundum fides nofira. Mundo au- tem derclidto benediciionem accipiet der eam- dem fidem a Domino , quia gui ex fide funt fecundum Apoftolum , benedicentur a Domino cum filiis Abraham. Sed & hec amplius quia Chriflus in corde fidelis anima habitaculum faciet : habitabit inquit Apoftolus , CAriflus per fidem in cordibus veffris, nec folum habitabir, hec íacrofanca mea domus, {ed fupra lapi- des pretiofos Jafpidis & Saphyri, ac aliorum decem, quos in Ápocalypfi nominatim foan- ies enuntiat. $ed quidein ómnibus pretiofis lapidibus pretiofius eft fupra peiram Chrifti vinea, nec etiam mortali manu bominum facta eft , fed nova defcendit de celo a Deo parata ficut fponía ornata viro fuo. Nemini st hanc domum deraoliatur ingredi fas ef , quam 12. Angeli, ur in eadem Apocalypfi fcribitur, in portis cuflodiunt. Sed qualem in- tus 

Strana 687
687 APPENDIX PRIMA 688 ES tus puracis hanc effe domum: an caliginofam , A qui occifus cst. Ita quidem & hunc librum Ba an forte ad depeilendum tenebras lumen dbi effe ex oleo aut cerz compofitum , aut quod lus eft folem aut lunam in illa lucere? ma- jus aliquid habet & longe majus. Sed quid illud effe poteft fole & luna majus lumen, zudite Joannem in Apocalypfi dicentem : čz civitas quam paulo fuperius novam defcen- dentem de colo & uxorem agni dixerat, "of eget fole neque luna , ut luceat in ea ; Claritas Dei illuminat eam & lucerna ejus eft agnus: £t ambulabunt gentes in lumine ejus; če tu- premum.: omnium teftimonium | adducamus , Chriftus qui menriri non poteft , pollicitus eft snanere cum ea ufque ad confümmationem fz- fidei ac doftrinam ejus , nulli creature neque in ccelo neque in terra aliter intelligere fas est, quam ego, catholica ecclefia , intelligam , ipfiuf- que veri agni vera fponfa, cui, fponfus , ut ex evangelio Joannis fzpe legi audistis , omnia que audioit a. Patre nota fccit, neque enim Ange- lis neque hominibns quantumcumque predi- tis potestatc contra meam doClrinam quid- quam credendum foret. Jta ad Calatas feri- bit Apostolus, per cujus os.Joquebatur Chri- stus ; Jicet nos aut Angelos de celo: evangelizet vobis praterquam quod evangelizavimus , ana-. thema fit, Hoc nihil aliud ügnificare videtür, nifi quod Angelos de cało contra veritatem culi fi qui in hac domo in. nomine Jefu Chri- B cvangelicam quidquam dicere impoffibile , est, fti congregantur , ibi ipfe eít in medio eorum, & Spiritus Sanctus lumine fue claritaüs to- tam replet, ubi filii mei manent in unitate fedentes. Sed & hoc memoria perpetuo fixum tenete , quod Apoftolus ad Timotheum fcribit : hec tibi fcribo , fili mi Timothee , fperans me ad te venire cito; fü autem tardavero , wt [ios quomodo oportet te in domo Dei converfari, qua eft ecclefia Dei vivi, columna & firmamen- ium veritatis, Intret igirur omnis homo fe- curus, tam .lucidam & tam firmiter conftru- €am.domum, que nec obtenebrar poteft , talem ac tantum Dei Patris & Agni & Spi- ritus Paracliti fulgorem habens, nec corruet me vero adhuc impoflbilius. De hominibus aurem quis gloriari potest, ut fibi contra Ec- clefie auctoritatem credatur , cum apostolus feipfum velit effe. anathema , fi aliud evange- lizet, quam quod prius fecundum eam do- €rinam evangelizaverat? His autem qui fub terra funt nihil quoquomodo fore creden- dum , quis dubitet , cum Sathanas & Angeli ejus in veritate non stctcrint, fed mendaces finr, & mendacii patres , fi Árrius, manichzus, Nestorius, Faustus, Douatus, & ceteri hujuf- modi hominum monstra mcis taurum clavi- bus & non proprüs Gc adulterinis hunc fidei librum aperire voluiffent , in inferno cum pa- talibus fuperinixa bafibus; & qui ingreditur C tre mendacii non. cruciarentur ; fi hi pertina- maneat, & numquam exeat; G qui exivit redire non differat, redeuntem autem nemi- nem eiicio: exira hanc domum omnia fant caligo & tenebre; extra iflam nec eft, nec effe potefi vera fides , nec falus hominibus , dx velur gui in arcam Noe recepti non funt diluvium aquarum abforbuit , ita & qui in hac facra zde non permaníerit caligine erro- rum obrui, & tandem perire neceffe e(t . Scd „nec ad hanc domum iter patere cuipiam po- teft, nifi illum ipfa docuero , quam nifi a. me doctrinam fidei accipias , non fidem reclam nec ecclefie unitatem habere poteftis. Fides, ut Ícitis, ex auditu eft, quomodo audieus fi- ces & obstinati homines meis paruiffent pre- ceptis, raultarum gentium cztervas ad locum fulphuris &c ignis perpetui fecum non preci- pitaffent. Initium faluris hominis est nolle proprie inniti prudenüz , fed feipfum ad fu- fcipiendum ;najorum fuorum difciplinam: ae- comadare ; illorum fcilicet, quos diutina ap- probatio autenticos fecit, quorumqne dotlri- nis fan@itas vite ac manifesta miracula cer- tum perbibet veritatis testimonium. Quis non fanclos Patres ac Doctores , per multa fecula a me ubique approbatos , quorum fuir tanta integritas , & veriratis zelus ut prius mortem & omnia fupplicia pati voluiflent , quam le- ne predicante , fed predicari quid prodeft, D viffimum proferre mendacium , poriufquam fe- in quo fit falus, nifi evangelium Chrifti, quo- modo autem verum fore Christi evangelium fcire poffetis nifi illud vobis patcfeciffem ? Audistis nonnullos etiam ex Apostolis fcrip- fiffe evangelia ; fed quoniam quatuor dumta- xat approbavi, illa ut evangelia venerantur, alia refpuuntur. Neque etiam propterea , quod zd hanc domum iter vobis ostenfum fuerit ingredi poteritis , nifi ego , cui claves hujus domus a Domino tradite funt , meis manibus adaperiam , vofque introducam, Sine his cla- "vibus ad íecretos, thefauros caelestis Regis, fponfi mei , in domo mea rcclufos nemini li- cet iniroire ; & fi quis alienis clavibus introire iplum ( non) rudis forte ingenii fed non e- xercitati merito fequi debcat? quis interpreta- tioni excelleniiffinorum pene innumerabilium Doctorum ex omnibus mundi partibus in ea- dem convenientium fententia, qni ita in fa- cris fcripturis studiofi fuerunt, ut omne vitz tempus in his expofuerint, non potius acquie- Ícar, quam duobus aut tribus {eu paucifiimis hominibus, noviter fcripturas legentibus, nul- lo fretis. DoGore nifi proprio ingenio? quis non advertat , quam fit ecclefie Dei, pernicio- fus hic morbus. nullo pacto ferendus? Si enim cuique fas est fuo fenfu exponere & interpre- tari fcripturas, nihil cerri erit, omnia €onfu- contenderit , poterit videri intrare , fed non re- Efa, & invicem advería fient; novum redibit die intrare . Resta: igitur, & jam liquido in- tellexistis, quod pervenire ad fidem & perfe- verare in ea , nifi per me & mecum non po- testis, Quamobrem fine mora dereliótis omni- bus unufquifque fequatur me, & mecum ba- ' bitet, ut veritas fidei habitet in eo. Liber, in quo fides catholica defcripta est, non incongrue illi libro comparari poffet fi gnato feptem fignaculis , quem , ut apocaly- plis Joannis restatur, nemo neque in terra ne- que fub terra folvere potest, ni folus agnus, chaos, tor erunt fententiz quot capita. Quis ille ita hebes cui non fuüppetat audacia no- vam fabricare interpretationem? Melius ergo leges humanas conditas eífe fateri oportebit , he postquam vel a Principe vel à communi- tate late funt, nemini fas est contraire . Quod fi forte. aliquid ambiguitatis contineatur, pri- vatis non licet interpretari perfonis, fed ad le- gislatorem feu illum , qui judicando preeft, habetur recurfus, fi forfitan veftrum aliquis rationeę non movetur , exemplo populi Dei mo- 

Strana 688
687 APPENDIX PRIMA 688 ES tus puracis hanc effe domum: an caliginofam , A qui occifus cst. Ita quidem & hunc librum Ba an forte ad depeilendum tenebras lumen dbi effe ex oleo aut cerz compofitum , aut quod lus eft folem aut lunam in illa lucere? ma- jus aliquid habet & longe majus. Sed quid illud effe poteft fole & luna majus lumen, zudite Joannem in Apocalypfi dicentem : čz civitas quam paulo fuperius novam defcen- dentem de colo & uxorem agni dixerat, "of eget fole neque luna , ut luceat in ea ; Claritas Dei illuminat eam & lucerna ejus eft agnus: £t ambulabunt gentes in lumine ejus; če tu- premum.: omnium teftimonium | adducamus , Chriftus qui menriri non poteft , pollicitus eft snanere cum ea ufque ad confümmationem fz- fidei ac doftrinam ejus , nulli creature neque in ccelo neque in terra aliter intelligere fas est, quam ego, catholica ecclefia , intelligam , ipfiuf- que veri agni vera fponfa, cui, fponfus , ut ex evangelio Joannis fzpe legi audistis , omnia que audioit a. Patre nota fccit, neque enim Ange- lis neque hominibns quantumcumque predi- tis potestatc contra meam doClrinam quid- quam credendum foret. Jta ad Calatas feri- bit Apostolus, per cujus os.Joquebatur Chri- stus ; Jicet nos aut Angelos de celo: evangelizet vobis praterquam quod evangelizavimus , ana-. thema fit, Hoc nihil aliud ügnificare videtür, nifi quod Angelos de cało contra veritatem culi fi qui in hac domo in. nomine Jefu Chri- B cvangelicam quidquam dicere impoffibile , est, fti congregantur , ibi ipfe eít in medio eorum, & Spiritus Sanctus lumine fue claritaüs to- tam replet, ubi filii mei manent in unitate fedentes. Sed & hoc memoria perpetuo fixum tenete , quod Apoftolus ad Timotheum fcribit : hec tibi fcribo , fili mi Timothee , fperans me ad te venire cito; fü autem tardavero , wt [ios quomodo oportet te in domo Dei converfari, qua eft ecclefia Dei vivi, columna & firmamen- ium veritatis, Intret igirur omnis homo fe- curus, tam .lucidam & tam firmiter conftru- €am.domum, que nec obtenebrar poteft , talem ac tantum Dei Patris & Agni & Spi- ritus Paracliti fulgorem habens, nec corruet me vero adhuc impoflbilius. De hominibus aurem quis gloriari potest, ut fibi contra Ec- clefie auctoritatem credatur , cum apostolus feipfum velit effe. anathema , fi aliud evange- lizet, quam quod prius fecundum eam do- €rinam evangelizaverat? His autem qui fub terra funt nihil quoquomodo fore creden- dum , quis dubitet , cum Sathanas & Angeli ejus in veritate non stctcrint, fed mendaces finr, & mendacii patres , fi Árrius, manichzus, Nestorius, Faustus, Douatus, & ceteri hujuf- modi hominum monstra mcis taurum clavi- bus & non proprüs Gc adulterinis hunc fidei librum aperire voluiffent , in inferno cum pa- talibus fuperinixa bafibus; & qui ingreditur C tre mendacii non. cruciarentur ; fi hi pertina- maneat, & numquam exeat; G qui exivit redire non differat, redeuntem autem nemi- nem eiicio: exira hanc domum omnia fant caligo & tenebre; extra iflam nec eft, nec effe potefi vera fides , nec falus hominibus , dx velur gui in arcam Noe recepti non funt diluvium aquarum abforbuit , ita & qui in hac facra zde non permaníerit caligine erro- rum obrui, & tandem perire neceffe e(t . Scd „nec ad hanc domum iter patere cuipiam po- teft, nifi illum ipfa docuero , quam nifi a. me doctrinam fidei accipias , non fidem reclam nec ecclefie unitatem habere poteftis. Fides, ut Ícitis, ex auditu eft, quomodo audieus fi- ces & obstinati homines meis paruiffent pre- ceptis, raultarum gentium cztervas ad locum fulphuris &c ignis perpetui fecum non preci- pitaffent. Initium faluris hominis est nolle proprie inniti prudenüz , fed feipfum ad fu- fcipiendum ;najorum fuorum difciplinam: ae- comadare ; illorum fcilicet, quos diutina ap- probatio autenticos fecit, quorumqne dotlri- nis fan@itas vite ac manifesta miracula cer- tum perbibet veritatis testimonium. Quis non fanclos Patres ac Doctores , per multa fecula a me ubique approbatos , quorum fuir tanta integritas , & veriratis zelus ut prius mortem & omnia fupplicia pati voluiflent , quam le- ne predicante , fed predicari quid prodeft, D viffimum proferre mendacium , poriufquam fe- in quo fit falus, nifi evangelium Chrifti, quo- modo autem verum fore Christi evangelium fcire poffetis nifi illud vobis patcfeciffem ? Audistis nonnullos etiam ex Apostolis fcrip- fiffe evangelia ; fed quoniam quatuor dumta- xat approbavi, illa ut evangelia venerantur, alia refpuuntur. Neque etiam propterea , quod zd hanc domum iter vobis ostenfum fuerit ingredi poteritis , nifi ego , cui claves hujus domus a Domino tradite funt , meis manibus adaperiam , vofque introducam, Sine his cla- "vibus ad íecretos, thefauros caelestis Regis, fponfi mei , in domo mea rcclufos nemini li- cet iniroire ; & fi quis alienis clavibus introire iplum ( non) rudis forte ingenii fed non e- xercitati merito fequi debcat? quis interpreta- tioni excelleniiffinorum pene innumerabilium Doctorum ex omnibus mundi partibus in ea- dem convenientium fententia, qni ita in fa- cris fcripturis studiofi fuerunt, ut omne vitz tempus in his expofuerint, non potius acquie- Ícar, quam duobus aut tribus {eu paucifiimis hominibus, noviter fcripturas legentibus, nul- lo fretis. DoGore nifi proprio ingenio? quis non advertat , quam fit ecclefie Dei, pernicio- fus hic morbus. nullo pacto ferendus? Si enim cuique fas est fuo fenfu exponere & interpre- tari fcripturas, nihil cerri erit, omnia €onfu- contenderit , poterit videri intrare , fed non re- Efa, & invicem advería fient; novum redibit die intrare . Resta: igitur, & jam liquido in- tellexistis, quod pervenire ad fidem & perfe- verare in ea , nifi per me & mecum non po- testis, Quamobrem fine mora dereliótis omni- bus unufquifque fequatur me, & mecum ba- ' bitet, ut veritas fidei habitet in eo. Liber, in quo fides catholica defcripta est, non incongrue illi libro comparari poffet fi gnato feptem fignaculis , quem , ut apocaly- plis Joannis restatur, nemo neque in terra ne- que fub terra folvere potest, ni folus agnus, chaos, tor erunt fententiz quot capita. Quis ille ita hebes cui non fuüppetat audacia no- vam fabricare interpretationem? Melius ergo leges humanas conditas eífe fateri oportebit , he postquam vel a Principe vel à communi- tate late funt, nemini fas est contraire . Quod fi forte. aliquid ambiguitatis contineatur, pri- vatis non licet interpretari perfonis, fed ad le- gislatorem feu illum , qui judicando preeft, habetur recurfus, fi forfitan veftrum aliquis rationeę non movetur , exemplo populi Dei mo- 

Strana 689
689 CONCILII B eongregati funt Principes ;' familiarum uni- verfi populi, facerdotes & Levire, ad Ef dram fícribum, ut interpreraret verba legis . XEt.quia vitio nature corrupte homines fre- quenter errant, frequenterque inter fe difcre- pant, neceffaio Dominus nofter Jefus Chri- fius fidelibus fuis providit, me San&am ca- tholicam & apoftolicam ecclefam in terris relinquens,: atque adfiftentia fua ac Spiritus Sandi ufque ad confummationem feculi, & in zternum corroborans, ut in his, que ad falurem pertinent errare non pofem, & ad me omnes tanquam ‘ad . infallibilem regulam afpicerent . Si una fancta catholica & apofto- ASILEENSIS. 690 Eig moveatar ; feriptum: ef-in Nehemiz , quod À dem in tempore tritici menfuram. Multa in Fan fcripturis (acris effe fatemur , qua expofitione indigent, que fi cortice tenus intelligantur , facile in errorem legentes pertrahent ; fi quid legere in cis vos contingat ,' quod non .tam plane, ut velletis , inrelligitis , agite inflar . Difcipaiorum Chrifli, qui parabolam a Domi- no dictam non intelligentes , ipfüm Dominum. interrogant: Domine , ediffere nobis parabolam giganiorum . Difcipuli parabolam Domini non tentarunt proprio fenfu intelligere, neque ad ścribas Gc Pharifeos, üt eis exponerent , fed ad magiftrum veritatis profecti funt. Vos er- go ad alium nolite accedere ; pergite ad me difcipulam Chrifti , matrem & magiftram ve- lica ecclefia toto orbe terrarum femper voca-Dílram ; aperiam vobis & luce clarius manife- ta & credita fum , nemo ab unitatc. me f(cin- dat , nemo, quod fanétum eít, evroneum pu- tet , nullus judicium proprium aut paucorum univeríali derterminationi anteponar; catholi- cum enim Grecum eft, quod Latine univer- fale interpretatur . Si apoftolica vocor, ut cer- te fum, credar unufquifque indubius quod fi- cut Apoftoli Spiritu Santo infpirati locuti funt , ita loquor & ego. Neque enim folum pro tempore apoftolorum Chriftus per fe S Spiritum Sanctum affiftere promifit , fed fepe pro vefiro profectu repetendum et , ufque ad 'confummationem feculi & in zternum ; nec pro illis tantum oravit Dominus , fed di- xit in evangelio Johannis unitate, fermo tuus verus efl , ficut tu. me mif- Gfii in mundum , & ego pro eis fantlifico meip- fum, ut ffut € ipft fantlificati zn veritate. Non autem pro eis rogo tantum , fed & pro eis qui crediturt funt. per verbum eorum in me , ut om- mes unum fint, €& mundus credat , quod tu me mifi, €» ego claritatem, quam tu dedifli mihi ; dedi eis, ut ffnt unum , ficut & nos unum fu- mus. Hic aperte cognofci poreít, quod ficut Pater & filius in unitate & veritate. non di- fcordant , fed unum funt; ita omnis ecclefia, & apoítolorum & eorum qui: per eos credi- tur: funt ufque ad finem, unius eft veritatis, & unitatis. Hinc eft quod in Apocalypfi di- citur murum civitatis defcendentis de colo , que eft Ecclefia, habere fundamenta Apofto- lorum & agni; & Apoftolus inquit: jam non eflis hofpites c” advena , fed cives fanflorum c domeflici Dei , fuperadificatt fuper fundamentum Apofłolorum ©. Prophetarum . Quis jam non videat quam turpirer feipfum confundit tot habens divine veritatis teflimonia , qui de mea doctrina ac fide aliquatenüs dubitaverit? eftultum prorfus fe comprobat, ut inquit in Proverbiis Salomon , gui defpici? motrem . Jam ipitur qui me audit, Chriftum fe audire cre- dat, 6 qui me fpernit , Chriftum fpernere non dubitet, ut ipfe atteftamur. Sacrilegus eft ac nomine Chriftiano , indignus , Chriftum e- ftabo fenfus & arcana feripturarum , & inci- piens a Moyfe & ormnibus Propbetis interpre- tabor vobis in omnibus fcripturis que de Chri- fto funr! Venite filii , audite me, & inftruam vos in via hac qua gradiamini . Nullus per me unquam deceptus e(t, neque in aternum decipietur . An ne experimentum queritis e- jus, qui in me loguitur Chriftus ? ipfe capur meum & Spiritus Sancius ductor meus, quo- modo me fallere quemquam permiitent ? Vul- .tis, filioli mei , viam vobis oflendam infalli- bilem , in qua fi reclo calle incedatis , nun- quam errare poteritis. Refpicite femper ad: me , confiderate vefligia mea , & pedetentim San&ifica eos inC me Ííequimini non declinantes ad dexteram: neque ad finitram , & fi forfitan striQum cal- lem aut durum iter feu afpcrum monticalum afcenderitis , clamate ad me , & porrigam vo- bis dexteram, & fustentans vos , convertam afpera in vias planas , voíque illefos & fine labore ad montem qui est Christus perducam. Recurrite ad me audacter & confidenter, & nunquam vobis in neceffitate deero. Non fum fuperba nec fastidiofa , mater benigna fum & pia füum, & charitate ardeo ; omnes five ve- nientes five redeuntes ad me hilaris in gre- mio fufcipio ; omnes doceo, instruo & con- forto , & vena aquarum viventium de ventre meo fluit in audientium ora. Memoriale hoc Dperenne fuperponitc, filii mei, in frontibus , aligate in digitis, & (uper limina domorum affigite : credere videlicet quod cgo credo , profiteri quod ipfa profiteor, & tunc nulla ca- figo erroris nulleque tenebre falfitatis vobis appropinquare poterunt . O fanQtum documen- tum , o felicem femitam , o omni tempore jucunda vesrigia ! Quid certius aut fecurius viatoribus hujus feculi relinqui poterat , quam quod talis via exhiberetur , qua incedentes nullatenus deficere poflent ? Nolite abduci va- riis & peregrinis doctrinis, nec fequamini ma- gistros prurientes auribus , omnem doctrine .cibum, qui de menfa mea non propinatur , Tufpectnn habetote venenofus est, virus ha- nim mendacem facit, qui in mea dodirina a- Ębens afpidis infanabilis; interpretationum, & liquid fufpicatur falfitatis. Cavete ergo, filii mei, ne unquam in hanc incidatis tentatio- mem , ut fcripturas proprio fenfu, aut aliter intelligere: velitis, quam ego intelligam . No- lite ufurpare privilegium: hoc, quod mihi fo- li concepit Dominus ; vos cum errare poffitis, judicium veftrum humiliter more patrum ve- ftrorum mihi fubmitüte , quam experientia tefle conftat errare non pofle, Me difpenfa- tricem myfteriorum fuorum reliquit Dominus, conftitaitque fuper omnem familiam fuam , ut Concil, General, Tom, XXIX. expoftionum novitates cavete , fenfus infoli- tes fingularefque fenrentias fugite , doctores qui in mea fchola probati non funt , tanquam ferpentes declinare; nam ur inquir Apostolus, etf. decem millia padagogorum habeatis in. Chri- ffo , fed non multes Patres , nam in Chriffo Je- fu per evangelium vos genui. Rogo ergo vos, imitatores mei estote , ficut & ego Christi , nec fili mei, oportet omnium , gae a me audieritis, postulare ex humano ingenio ra- tionem ; fides enim non haber meritum , cui Xx hu- 

Strana 690
689 CONCILII B eongregati funt Principes ;' familiarum uni- verfi populi, facerdotes & Levire, ad Ef dram fícribum, ut interpreraret verba legis . XEt.quia vitio nature corrupte homines fre- quenter errant, frequenterque inter fe difcre- pant, neceffaio Dominus nofter Jefus Chri- fius fidelibus fuis providit, me San&am ca- tholicam & apoftolicam ecclefam in terris relinquens,: atque adfiftentia fua ac Spiritus Sandi ufque ad confummationem feculi, & in zternum corroborans, ut in his, que ad falurem pertinent errare non pofem, & ad me omnes tanquam ‘ad . infallibilem regulam afpicerent . Si una fancta catholica & apofto- ASILEENSIS. 690 Eig moveatur; feriptum: ef-in Nehemiz , quod À dem in tempore tritici menfuram. Multa in Fan fcripturis (acris effe fatemur , qua expofitione indigent, que fi cortice tenus intelligantur , facile in errorem legentes pertrahent ; fi quid legere in cis vos contingat ,' quod non .tam plane, ut velletis , inrelligitis , agite inflar . Difcipaiorum Chrifli, qui parabolam a Domi- no dictam non intelligentes , ipfüm Dominum. interrogant: Domine , ediffere nobis parabolam giganiorum . Difcipuli parabolam Domini non tentarunt proprio fenfu intelligere, neque ad ścribas Gc Pharifeos, üt eis exponerent , fed ad magiftrum veritatis profecti funt. Vos er- go ad alium nolite accedere ; pergite ad me difcipulam Chrifti , matrem & magiftram ve- lica ecclefia toto orbe terrarum femper voca-Dílram ; aperiam vobis & luce clarius manife- ta & credita fum , nemo ab unitatc. me f(cin- dat , nemo, quod fanétum eít, evroneum pu- tet , nullus judicium proprium aut paucorum univeríali derterminationi anteponar; catholi- cum enim Grecum eft, quod Latine univer- fale interpretatur . Si apoftolica vocor, ut cer- te fum, credar unufquifque indubius quod fi- cut Apoftoli Spiritu Santo infpirati locuti funt , ita loquor & ego. Neque enim folum pro tempore apoftolorum Chriftus per fe S Spiritum Sanctum affiftere promifit , fed fepe pro vefiro profectu repetendum et , ufque ad 'confummationem feculi & in zternum ; nec pro illis tantum oravit Dominus , fed di- xit in evangelio Johannis unitate, fermo tuus verus efl , ficut tu. me mif- Gfii in mundum , & ego pro eis fantlifico meip- fum, ut ffut € ipft fantlificati zn veritate. Non autem pro eis rogo tantum , fed & pro eis qui crediturt funt. per verbum eorum in me , ut om- mes unum fint, €& mundus credat , quod tu me mifi, €» ego claritatem, quam tu dedifli mihi ; dedi eis, ut ffnt unum , ficut & nos unum fu- mus. Hic aperte cognofci poreít, quod ficut Pater & filius in unitate & veritate. non di- fcordant , fed unum íunr; ita omuis ecclefia, & apoítolorum & eorum qui: per eos credi- tur: funt ufque ad finem, unius eft veritatis, & unitatis. Hinc eft quod in Apocalypfi di- citur murum civitatis defcendentis de colo , que eft Ecclefia, habere fundamenta Apofto- lorum & agni; & Apoftolus inquit: jam non eflis hofpites c” advena , fed cives fanflorum c domeflici Dei , fuperadificatt fuper fundamentum Apofłolorum ©. Prophetarum . Quis jam non videat quam turpirer feipfum confundit tot habens divine veritatis teflimonia , qui de mea doctrina ac fide aliquatenüs dubitaverit? eftultum prorfus fe comprobat, ut inquit in Proverbiis Salomon , gui defpici? motrem . Jam ipitur qui me audit, Chriftum fe audire cre- dat, 6 qui me fpernit , Chriftum fpernere non dubitet, ut ipfe atteftamur. Sacrilegus eft ac nomine Chriftiano , indignus , Chriftum e- ftabo fenfus & arcana feripturarum , & inci- piens a Moyfe & ormnibus Propbetis interpre- tabor vobis in omnibus fcripturis que de Chri- fto funr! Venite filii , audite me, & inftruam vos in via hac qua gradiamini . Nullus per me unquam deceptus e(t, neque in aternum decipietur . An ne experimentum queritis e- jus, qui in me loguitur Chriftus ? ipfe capur meum & Spiritus Sancius ductor meus, quo- modo me fallere quemquam permiitent ? Vul- .tis, filioli mei , viam vobis oflendam infalli- bilem , in qua fi reclo calle incedatis , nun- quam errare poteritis. Refpicite femper ad: me , confiderate vefligia mea , & pedetentim San&ifica eos inC me Ííequimini non declinantes ad dexteram: neque ad finitram , & fi forfitan striQum cal- lem aut durum iter feu afpcrum monticalum afcenderitis , clamate ad me , & porrigam vo- bis dexteram, & fustentans vos , convertam afpera in vias planas , voíque illefos & fine labore ad montem qui est Christus perducam. Recurrite ad me audacter & confidenter, & nunquam vobis in neceffitate deero. Non fum fuperba nec fastidiofa , mater benigna fum & pia füum, & charitate ardeo ; omnes five ve- nientes five redeuntes ad me hilaris in gre- mio fufcipio ; omnes doceo, instruo & con- forto , & vena aquarum viventium de ventre meo fluit in audientium ora. Memoriale hoc Dperenne fuperponitc, filii mei, in frontibus , aligate in digitis, & (uper limina domorum affigite : credere videlicet quod cgo credo , profiteri quod ipfa profiteor, & tunc nulla ca- figo erroris nulleque tenebre falfitatis vobis appropinquare poterunt . O fanQtum documen- tum , o felicem femitam , o omni tempore jucunda vesrigia ! Quid certius aut fecurius viatoribus hujus feculi relinqui poterat , quam quod talis via exhiberetur , qua incedentes nullatenus deficere poflent ? Nolite abduci va- riis & peregrinis doctrinis, nec fequamini ma- gistros prurientes auribus , omnem doctrine .cibum, qui de menfa mea non propinatur , Tufpectnn habetote venenofus est, virus ha- nim mendacem facit, qui in mea dodirina a- Ębens afpidis infanabilis; interpretationum, & liquid fufpicatur falfitatis. Cavete ergo, filii mei, ne unquam in hanc incidatis tentatio- mem , ut fcripturas proprio fenfu, aut aliter intelligere: velitis, quam ego intelligam . No- lite ufurpare privilegium: hoc, quod mihi fo- li concepit Dominus ; vos cum errare poffitis, judicium veftrum humiliter more patrum ve- ftroram mihi fubmitüte , quam experientia tefle conftat errare non pofle, Me difpenfa- tricem myfteriorum fuorum reliquit Dominus, conftitaitque fuper omnem familiam fuam , ut Concil, General, Tom, XXIX. expoftionum novitates cavete , fenfus infoli- tes fingularefque fenrentias fugite , doctores qui in mea fchola probati non funt , tanquam ferpentes declinare; nam ur inquir Apostolus, etf. decem millia padagogorum habeatis in. Chri- ffo , fed non multes Patres , nam in Chriffo Je- fu per evangelium vos genui. Rogo ergo vos, imitatores mei estote , ficut & ego Christi , nec fili mei, oportet omnium , gae a me audieritis, postulare ex humano ingenio ra- tionem ; fides enim non haber meritum , cui Xx hu- 

Strana 691
691 APPENDIX PRIMA 692 gs» humans ratio praebet experimentum , À Chri- Ástera nuptialem , qua induti fsceure difzum- By sso fides est, quam per me vobis infinpat ; bentes in menía regia non timebitis ut dica- tur vobis: eur hAuc imtraftis non habentes veftem nupiialem , Hac veste indati pelletis 3 vobjs frigus, qua frigebat Petrus calefaciens fa zd prunas Cayphe, Hac veste circumdati, qua omni armatura est fortior, intrepidi & illafi cuneos hostjum perpranfibitis; & ur uno vers bo omnia compledar , fi vultis perfecti effe , fuper omnia chariratem. habete ; quz fecun- dum Apostolum vinculum est perfeétionis , Sed quemadmodum panlo ante documentum tradidi , quo ad rectam fidei regulam perve- niri pofht, ita & vos nunc erudiam , quam faciliter a charirate nunquam excidatis. Refpi- certiores de fide < doctrina mea estote , quam fi quid propriis afpieiatis oculis; huraani enim oculi rem licet propinquam widentes , nonnun- quam falluntur, putantes aliud effe quam fit; Deus autem nec falli a quoquam, nec falle- re quemquam potest; doftrina autem mea non est mea, fed ejus qui defponfavit mc. Susti- nete ergo paplulum , i forte omnia capere non potestis ; ufque ad locum, ubi ego in celis triumpho , vos perduxerim , ibi fine ul- lo velamine rationem , quam modo fide cre- ditis, oculis intwebimini manibufque palpabi- fis; nunc videüs per fpeculum in enigroate, tunc autem. facie ad faciem, Expofui yobis , B cite femper ad me, confiderantes me efle ma- fikioli mei, quid fr idem fapere , Cætera quæ fequuniur ad charitatem perti- nent. Er guoniam fides fola ad falurem non fufficit , nifi vestita fit &« comirara charita- te ; nam ut inquit Apostolus , € fi habuero omnem fidem , itę ur montes transferam , chari- tatem autem non. habeam , nihil fum 5 ideo post fdem preceptum charitatis tradivum est. Non expectetis ut ego oranes limites charitatis hoc uno fcrmone compleGam , ipía quidem tam magna est, ut fi linguis hominum loguar & Angelorum , yix mediocriter eam explicare pofíem utique cum raniz dignitatis fir ut in- ter virzutes praecipuas fola Deus appelletur , Deus omnium charitas est; tante ctiam est GC auCtoritatis , ut. cum gaudio. referam more hu- mano loquens de omnipotente Deo trium- phans vifa est, dum eum de celo folo amo- fe traxit ad terram, in cruce pro falute no- stra afüxit , & ufque. ad ima terre pro re- demptione filiorum Îfrael migrare coegit. Quid digne de hac virtute dici unguam poterit, que in celo & in terra dominatur & regnat, & cum yult ufque ad abyffam penetrar. Hac est illa excellentior via, quam demonstrat A- postołus; nam & Prophete demoniun eiice- ye, virtutes ac miracula facere fine charitate neminem gratum Deo eíliciunt; talia enim facientibus taudem Christus dicturus est. .Re- cedite a. me operarii iniquitatis, non novi vos,D)tavi? Wonne his laCtavi uberibus, €& habentibus fcientiam Dominus improperat, Fos clavem fcientie habetis, fed nec intratis in regnum celorum , nec alios intrare. feritis, Dare fua omnia pauperibus, & feipfum martyrio fine hac nihil prodeííe afürmat Apostolus : Charitas preceptum preceptorum est, in quo precepto omne.concluditur; nam ut inquit Apostolus; fnis precepti eft charitas. Et rur— fus: plenitudo Legis dilethio , Charitas patiens €st , benigna est, non emulatar, nec apit per- peram, non inflatur, non' est ambitiofa, non querit que fia funt, & cztera omnia conti- net que , ut fcitis beatus Paulus late com- r»oemorat: Charitas fons est perpetuus & fin- gularis honor, cui non communiat aliedus ,E te converfari, nunc mutatas que ut olenm non potest premi in imo, fed fuperexilit; fi defit, frustra habentur catera; fi adfit cetera non defunt, fine hac omnis vir- tus etiam jpfa fides , ut inquit beatus Jaco- bus, mortua est. Ipla etian nominis appel- latio rem quamdam claram effe demonstrat, Amplectimioi igitur, filii méi, hanc tam ex- cellentem & divinam virtutem appreheudite tam fingulare Spiritus San@i munus, per ip- fum enim , ut inquit Apostolus : Choritas in eerdibus wefiris diffunditur . Vaduimini hanc ve- trem , Gc vos filios; recogitate in vifceribus meis vos elle conceptos & eodem lacte nu- tritos; tunc fratres yos cífe invicem recogno- fcetis , &t ex. eadem carne eamdem carnem vos infciari,non poteritis. Quis ergo unquam carnem fuam odio habere poterit ? Attendite eiiam quam tenerrime vos femper dilexerim, & quantam unicuique filiorum meorum cha< ritarem exhibeam, quantofque labores & an- gustas in omni mea etate pro vobis ubigue terrarum perpe(la fim , ut a me exemplar ca- pientes diligatis yos invicem ficut dilexi vos, Sed & f partem fuperiorem dignioremque 7nci corporis, caput videlicet afpexeritis quod est Cbristus, efhcacius charitatis magisterium cordibus vestris imprimetur. Cogitantes nam que, quod cum mundus nihil meruerit, imo propter fua facinora morte dignus: est, ipfe Jefus Christus fola charitate tot ranteque in corpore fuo pro falute hominum tormenta pertulit, totque beneficia conferre dignatus est, guot lingua humana exprimere nunquazn* poffet , mox omnem compellemini rancorem deponere , & indiffolubili charitatis vinculo confederati, in fraternumque amorem redi- re. Dicite roihi, numquid vos extraneos auf alienigenas effe putatis , filii mei? Si hoc pu- tastis etiam injuriam facitis. Nonne in hog vos utero tanto cum labore concepi & por- & bis ma- nibus cibum potumque tanto tempore prze bui? Cum ergo, fratres, germani fitis ex ea- em carne geniti, & $alia exempla dileQio- nis à capite $ toto meo Corpore habeatis, deberis alter alterum fraterna charitate dilige- re, Gt cum omni finceritate invicem reconci- liari. O offa de offibus meis! O membra de membris meis! O vifcera de vifceribus meis: Quis vos ab invicem feparavit? Quis inimi- cus homo inter vos zizaniam feminavit? Quis feduétor ille antiquus, accufator fratrum fuo- rum vos ad tantas inimicitias perduxit? Sole- batis idem fupere, invicern vos amare, fove- re concordiam , infimul cum pace & charita- ‘est per omniz color optimus; nam unitas in diffenfionem , chariras in odium , pax in bellum, .fraterni- tas in hoffilitatem perverfa fant. Cur fic in- humanjter, filii mci, confligunt? Cur gladiis & igne decertant? cur tam crudeli bello če odio deteftabili alter alterum perfequitur ? Sunt ne ifia jura fraternitatis ? Suntne hac co- gnationis Gt proximiratis indicia ? Erubefco re- ferens; vix barbari & infideles hoc inter © tam atrociter facere auderent . Convestite jam glodios im vapinas, quia omais qui pladio ferit, gla- 

Strana 692
691 APPENDIX PRIMA 692 gs» humans ratio praebet experimentum , À Chri- Ástera nuptialem , qua induti fsceure difzum- By sso fides est, quam per me vobis infinpat ; bentes in menía regia non timebitis ut dica- tur vobis: eur hAuc imtraftis non habentes veftem nupiialem , Hac veste indati pelletis 3 vobjs frigus, qua frigebat Petrus calefaciens fa zd prunas Cayphe, Hac veste circumdati, qua omni armatura est fortior, intrepidi & illafi cuneos hostjum perpranfibitis; & ur uno vers bo omnia compledar , fi vultis perfecti effe , fuper omnia chariratem. habete ; quz fecun- dum Apostolum vinculum est perfeétionis , Sed quemadmodum panlo ante documentum tradidi , quo ad rectam fidei regulam perve- niri pofht, ita & vos nunc erudiam , quam faciliter a charirate nunquam excidatis. Refpi- certiores de fide < doctrina mea estote , quam fi quid propriis afpieiatis oculis; huraani enim oculi rem licet propinquam widentes , nonnun- quam falluntur, putantes aliud effe quam fit; Deus autem nec falli a quoquam, nec falle- re quemquam potest; doftrina autem mea non est mea, fed ejus qui defponfavit mc. Susti- nete ergo paplulum , i forte omnia capere non potestis ; ufque ad locum, ubi ego in celis triumpho , vos perduxerim , ibi fine ul- lo velamine rationem , quam modo fide cre- ditis, oculis intwebimini manibufque palpabi- fis; nunc videüs per fpeculum in enigroate, tunc autem. facie ad faciem, Expofui yobis , B cite femper ad me, confiderantes me efle ma- fikioli mei, quid fr idem fapere , Cætera quæ fequuniur ad charitatem perti- nent. Er guoniam fides fola ad falurem non fufficit , nifi vestita fit &« comirara charita- te ; nam ut inquit Apostolus , € fi habuero omnem fidem , itę ur montes transferam , chari- tatem autem non. habeam , nihil fum 5 ideo post fdem preceptum charitatis tradivum est. Non expectetis ut ego oranes limites charitatis hoc uno fcrmone compleGam , ipía quidem tam magna est, ut fi linguis hominum loguar & Angelorum , yix mediocriter eam explicare pofíem utique cum raniz dignitatis fir ut in- ter virzutes praecipuas fola Deus appelletur , Deus omnium charitas est; tante ctiam est GC auCtoritatis , ut. cum gaudio. referam more hu- mano loquens de omnipotente Deo trium- phans vifa est, dum eum de celo folo amo- fe traxit ad terram, in cruce pro falute no- stra afüxit , & ufque. ad ima terre pro re- demptione filiorum Îfrael migrare coegit. Quid digne de hac virtute dici unguam poterit, que in celo & in terra dominatur & regnat, & cum yult ufque ad abyffam penetrar. Hac est illa excellentior via, quam demonstrat A- postołus; nam & Prophete demoniun eiice- ye, virtutes ac miracula facere fine charitate neminem gratum Deo eíliciunt; talia enim facientibus taudem Christus dicturus est. .Re- cedite a. me operarii iniquitatis, non novi vos,D)tavi? Wonne his laCtavi uberibus, €& habentibus fcientiam Dominus improperat, Fos clavem fcientie habetis, fed nec intratis in regnum celorum , nec alios intrare. feritis, Dare fua omnia pauperibus, & feipfum martyrio fine hac nihil prodeííe afürmat Apostolus : Charitas preceptum preceptorum est, in quo precepto omne.concluditur; nam ut inquit Apostolus; fnis precepti eft charitas. Et rur— fus: plenitudo Legis dilethio , Charitas patiens €st , benigna est, non emulatar, nec apit per- peram, non inflatur, non' est ambitiofa, non querit que fia funt, & cztera omnia conti- net que , ut fcitis beatus Paulus late com- r»oemorat: Charitas fons est perpetuus & fin- gularis honor, cui non communiat aliedus ,E te converfari, nunc mutatas que ut olenm non potest premi in imo, fed fuperexilit; fi defit, frustra habentur catera; fi adfit cetera non defunt, fine hac omnis vir- tus etiam jpfa fides , ut inquit beatus Jaco- bus, mortua est. Ipla etian nominis appel- latio rem quamdam claram effe demonstrat, Amplectimioi igitur, filii méi, hanc tam ex- cellentem & divinam virtutem appreheudite tam fingulare Spiritus San@i munus, per ip- fum enim , ut inquit Apostolus : Choritas in eerdibus wefiris diffunditur . Vaduimini hanc ve- trem , Gc vos filios; recogitate in vifceribus meis vos elle conceptos & eodem lacte nu- tritos; tunc fratres yos cífe invicem recogno- fcetis , &t ex. eadem carne eamdem carnem vos infciari,non poteritis. Quis ergo unquam carnem fuam odio habere poterit ? Attendite eiiam quam tenerrime vos femper dilexerim, & quantam unicuique filiorum meorum cha< ritarem exhibeam, quantofque labores & an- gustas in omni mea etate pro vobis ubigue terrarum perpe(la fim , ut a me exemplar ca- pientes diligatis yos invicem ficut dilexi vos, Sed & f partem fuperiorem dignioremque 7nci corporis, caput videlicet afpexeritis quod est Cbristus, efhcacius charitatis magisterium cordibus vestris imprimetur. Cogitantes nam que, quod cum mundus nihil meruerit, imo propter fua facinora morte dignus: est, ipfe Jefus Christus fola charitate tot ranteque in corpore fuo pro falute hominum tormenta pertulit, totque beneficia conferre dignatus est, guot lingua humana exprimere nunquazn* poffet , mox omnem compellemini rancorem deponere , & indiffolubili charitatis vinculo confederati, in fraternumque amorem redi- re. Dicite roihi, numquid vos extraneos auf alienigenas effe putatis , filii mei? Si hoc pu- tastis etiam injuriam facitis. Nonne in hog vos utero tanto cum labore concepi & por- & bis ma- nibus cibum potumque tanto tempore prze bui? Cum ergo, fratres, germani fitis ex ea- em carne geniti, & $alia exempla dileQio- nis à capite $ toto meo Corpore habeatis, deberis alter alterum fraterna charitate dilige- re, Gt cum omni finceritate invicem reconci- liari. O offa de offibus meis! O membra de membris meis! O vifcera de vifceribus meis: Quis vos ab invicem feparavit? Quis inimi- cus homo inter vos zizaniam feminavit? Quis feduétor ille antiquus, accufator fratrum fuo- rum vos ad tantas inimicitias perduxit? Sole- batis idem fupere, invicern vos amare, fove- re concordiam , infimul cum pace & charita- ‘est per omniz color optimus; nam unitas in diffenfionem , chariras in odium , pax in bellum, .fraterni- tas in hoffilitatem perverfa fant. Cur fic in- humanjter, filii mci, confligunt? Cur gladiis & igne decertant? cur tam crudeli bello če odio deteftabili alter alterum perfequitur ? Sunt ne ifia jura fraternitatis ? Suntne hac co- gnationis Gt proximiratis indicia ? Erubefco re- ferens; vix barbari & infideles hoc inter © tam atrociter facere auderent . Convestite jam glodios im vapinas, quia omais qui pladio ferit, gla- 

Strana 693
693 nas, deponite arma , projice tela manu fanguis meus, abolite penitus ex cordibus veftris om- nia difcordiarum odiorumque fomenta ; ofcu- lamini , obfecro vos . in prefentia matris ve- fire ofculo pacis, ample@imini vos tenerrime, date invicem dexteras., congratulamini fimul, epulamini in menfa mea cibos. deliciarum mearum pacis & charitatis ; celebrate folemni- ter hunc diem feftum. Confolamini , con(ola- mini , filii mei matrem veftram qux hunc diem tanto cum defiderio preftolata eff ; amate vos invicem, ut fratres decet, & contenta fum. Impletum eff gaudium meum, & nihil am- plius poftulo. Sequitur in verbis Apoftolicis ; idipfum fentientes, hoc eft ut in diverfis cor- poribus idem fit animus eademque voluntas. Sit hic populus meus quafi vir unus; non {cindamini in varias fententias, fed quid vo- laeriz unus in Chri(to, alter fimiliter velit. Ymitatores eftote Patrum veftrorum , quorum jn primitiva ctate cor erat unum & anima una. Nihil unite praeftantius , que quam Chriftianis fit neceffaria , Chriftus ipfe often- dit , qui pro eis oravit, non ue efiicerentur divites aut fapientes hujus feculi, fed unum effent, ficut funt iple Pater & Filius. Quid utilius Reipublice Chriftianorum effe potest quam unitas ? hoc modo christiana crevit re CONCILII BASILEENSIS. >P gladio peribit ;'Remittite truces vuitus, abjicite mi- À confuetudinem non. habemus neque ecclefia Dei ; To 694 fed nec per inanem gloriam in hoc facro lo- co quidquam agitetur, inanis gloria cujufcum- que boni operis fermentum eft infidiatrixque virtutum , ut fructum quem bene operando acquirerent , per clevationem evacuent . Inane eft captare hominum laudes, qui cum fecun- dura oculos judicent, fepe falluntur . Momen- tanea eft ifta gloria, ex faflu & cupiditare procedens ; & quia inanis est, constat elfe va- nam ac.vacuam , meritoque coutemnendam ; ex eo quod inane est, quem fruclum referre po- teritis ? Quinimo f[atagite placere Patri czle- Sti, qui vidct in abfcondito, hoc est quzrere non inanem, fed zternam gloriam. Quidquid unainimeslifacietis in. gloriam Dci facite. Noli feri fi- miles fcribis & pharifæis, qui, ut inquit Do- minus , orania fua faciunt, ut videantur ab hominibus , &c« ut vocentur Rabbi . Imitamini potius illa (aucta quatuor Ezechielis animalia habentia facies exteutas defuper , & pennas 'extentas defuper; hoc est cogitationes vestras quae fignifcantur per pennas , & actiones que. fignificantur per facies ad Deum femper res ferri . Si quis inter vos fapiens effe vide- 'tur, non glorietur, ut inquit feremias , in Sapientia fua: nec fortis in fortirudine fua, ncc dives, in divitiis fuis, fed in boc plorie- tur qui gloriatur, fcire & nofle me , quia ego fum Dominus. Verceamini quod minatur Pfal- ligio, & ego propter unitatem. filiorum ineo- C mista: Dominus «iffpat offa eorum , qui homi- rum toto orbe terrarum diffufa fui. Cavete modis omnibus dilcordias , Gt timete quod comrminatur Dominus: omne regnum in fe di- vifum defolabitur, & domus fupra domum ruet. Scitis vulgare illud dicum: concordia parve. res crefcant, difcordia aütem dilabuntur. Si vultis ire ad Christum , pacem inter vos per- petuam contrahite , qua nihii effe Deo acce- ptabilius , hominibufgfie expedientius ex hoc facile intelligetis , fi memineritis Chriftum de €alo dcícendentem in terram pacem per an- -@elos fuos annuntiaffe hominibus; de terraque in calum redeuntem eamidem pacem dunta- xat difcipulis in teftamento rceliquiffe. Senti- nibus placent; abfit vobis gloriari ; nifi in éru- ce Domini nostri Jefu Christi. Si gloriari vul- tis, in Domino gloriemini , & hzc gloria ve- stra testimonium confcientiæ vestre. Hujufmo- di inanis gloric appetitus in intelligendis Scri- pturis facris fupra modum obest , dum in hu- manis laudibus aucupandis animus intentus est, primo fenfus infolitos, novafque opinio- nes quaerit; deinde que ipfe adinvenit, nimis tenaciter defendit, unde fit ut redigere intel- le&um in captivitatem recufer , quod necef- farium est fecundum Apostolum; aliter Scri- pturas intelligat quam Spiritus Sanctus efflagi- tet, & dum fingularitate fententiæ gloriatur , te idipfam inter vos, hoc cft & bona mola- D feipfum nolens corrigere in errore perfeverer . que per charitatem fint omnium: hoc. proprium charitatis eft, flere cum flentibus , gaudere ‘cum gaudentibus ; nifi membra invicem con- jungantur, & fuo ordine connexa perfiftant , & unus alteri opem in necefhtare prebeat , de- ficere corpus neceffe eft: unum enim corpus fumus in Chrifto, finguli autem. alterius membra in Chrifto Jefü Domino noffro, ut inquir Àpo- ftolus; fubdit deinde Apoítolus, nihil per con- tentionem , inanem gloriam ; fed in humilitate. Hoc fuperioribus confenranea funt & valde accommoda . Cum enim ad hunc locum cau-, fa fidei & charitatis veneritis ,. non decet ur. tam fanctum opus contentiofis verbis agatis, Kt quia inanis gloria filia est fuperbie , que non confiderans imbecillitatem ingenii huma- ni. effert fe fupra fe, & aposratare hominem facit a Dco, ficut & olim multos ex Angelis; ideo confestim Apostolus in remedium hujus vitii fabjicit humilitatis virtutem. Hortor es- go vos, ut vestras caufas in humilitate aga- tis; nihil, dileCtiffimi mci, citius ad eamdcm fidei unitatem & charitatem adducere vos po- terit, quam humilitatis fpiritus ; nihil vero magis dirimere, quam fuperbie tumor; nam ficut nutrix est dilectionis humilitas , ita zaa- ter odii fuperbia ; fi gratiam appetitis , humi- les estote, quia Deus fuperbis refistit, &hu- fed cum omni potius manfuetudine & lenita- E milibus dat gratiam. Er ne humilitatis per- £e. Contentio animos irritat, mentem pertur- bat & odia accendit. Non poffum pati in do- mo mca & inter fios meos feri quaftiones pugnaíque verborum ; ex his enim, inquit Apoftolus ad "Timotheum , oriuntur - invidie , contentiones, blafphemia cr fufpiciones & rurfus : Risqui funt ex contentione , €? non acquiefcunt veritati, ira , tribulatio r 'onguffia ; cum con- tentiofis & per contentionem nihil tractare un- quam confuevit. Ita de me inquit Apoftolus; Jf quis aurem videtur contentiofus. effe , nos talem Concil. General. Tom. XXIX. fuafi forfitan communis cuiquam videatur , beatus Paulus postquam praedixit nihil per con- tentionem & inanem gloriam fed in humili- tate ; continuo fubdit ; Aoc eaim fentite in vo- bis quod in Chrifto Jefu, qui cum in forma Dei effet non rapinam | arbitrarus, eft. effe fe aqualem Deo, fed femetipfum exinanivit , formam fer- vi accipiens. Quod majus humilitatis exemplum tradi aut cogitari potuiffet , quam quod Do- minus & Creator omnium fe exinaniverit & fervilem conditionem acceperit ? Quis tam e- Xx 2 latus 

Strana 694
693 nas, deponite arma , projice tela manu fanguis meus, abolite penitus ex cordibus veftris om- nia difcordiarum odiorumque fomenta ; ofcu- lamini , obfecro vos . in prefentia matris ve- fire ofculo pacis, ample@imini vos tenerrime, date invicem dexteras., congratulamini fimul, epulamini in menfa mea cibos. deliciarum mearum pacis & charitatis ; celebrate folemni- ter hunc diem feftum. Confolamini , con(ola- mini , filii mei matrem veftram qux hunc diem tanto cum defiderio preftolata eff ; amate vos invicem, ut fratres decet, & contenta fum. Impletum eff gaudium meum, & nihil am- plius poftulo. Sequitur in verbis Apoftolicis ; idipfum fentientes, hoc eft ut in diverfis cor- poribus idem fit animus eademque voluntas. Sit hic populus meus quafi vir unus; non {cindamini in varias fententias, fed quid vo- laeriz unus in Chri(to, alter fimiliter velit. Ymitatores eftote Patrum veftrorum , quorum jn primitiva ctate cor erat unum & anima una. Nihil unite praeftantius , que quam Chriftianis fit neceffaria , Chriftus ipfe often- dit , qui pro eis oravit, non ue efiicerentur divites aut fapientes hujus feculi, fed unum effent, ficut funt iple Pater & Filius. Quid utilius Reipublice Chriftianorum effe potest quam unitas ? hoc modo christiana crevit re CONCILII BASILEENSIS. >P gladio peribit ;'Remittite truces vuitus, abjicite mi- À confuetudinem non. habemus neque ecclefia Dei ; To 694 fed nec per inanem gloriam in hoc facro lo- co quidquam agitetur, inanis gloria cujufcum- que boni operis fermentum eft infidiatrixque virtutum , ut fructum quem bene operando acquirerent , per clevationem evacuent . Inane eft captare hominum laudes, qui cum fecun- dura oculos judicent, fepe falluntur . Momen- tanea eft ifta gloria, ex faflu & cupiditare procedens ; && quia inanis est, constat elfe va- nam ac.vacuam , meritoque coutemnendam ; ex eo quod inane est, quem fruclum referre po- teritis ? Quinimo f[atagite placere Patri czle- Sti, qui vidct in abfcondito, hoc est quzrere non inanem, fed zternam gloriam. Quidquid unainimeslifacietis in. gloriam Dci facite. Noli feri fi- miles fcribis & pharifæis, qui, ut inquit Do- minus , orania fua faciunt, ut videantur ab hominibus , &c ut vocentur Rabbi . Imitamini potius illa (aucta quatuor Ezechielis animalia habentia facies exteutas defuper , & pennas 'extentas defuper; hoc est cogitationes vestras quae fignifcantur per pennas , & actiones que. fignificantur per facies ad Deum femper res ferri . Si quis inter vos fapiens effe vide- 'tur, non glorietur, ut inquit feremias , in Sapientia fua: nec fortis in fortirudine fua, ncc dives, in divitiis fuis, fed in boc plorie- tur qui gloriatur, fcire & nofle me , quia ego fum Dominus. Verceamini quod minatur Pfal- ligio, & ego propter unitatem filiorum ineo- C mista: Dominus «iffpat offa eorum , qui homi- rum toto orbe terrarum diffufa fui. Cavete modis omnibus dilcordias , Gt timete quod comrminatur Dominus: omne regnum in fe di- vifum defolabitur, & domus fupra domum ruet. Scitis vulgare illud dicum: concordia parve. res crefcant, difcordia aütem dilabuntur. Si vultis ire ad Christum , pacem inter vos per- petuam contrahite , qua nihii effe Deo acce- ptabilius , hominibufgfie expedientius ex hoc facile intelligetis , fi memineritis Chriftum de €alo dcícendentem in terram pacem per an- -@elos fuos annuntiaffe hominibus; de terraque in calum redeuntem eamidem pacem dunta- xat difcipulis in teftamento rceliquiffe. Senti- nibus placent; abfit vobis gloriari ; nifi in éru- ce Domini nostri Jefu Christi. Si gloriari vul- tis, in Domino gloriemini , & hzc gloria ve- stra testimonium confcientiæ vestre. Hujufmo- di inanis gloric appetitus in intelligendis Scri- pturis facris fupra modum obest , dum in hu- manis laudibus aucupandis animus intentus est, primo fenfus infolitos, novafque opinio- nes quaerit; deinde que ipfe adinvenit, nimis tenaciter defendit, unde fit ut redigere intel- le&um in captivitatem recufer , quod necef- farium est fecundum Apostolum; aliter Scri- pturas intelligat quam Spiritus Sanctus efflagi- tet, & dum fingularitate fententiæ gloriatur , te idipfam inter vos, hoc cft & bona mola- D feipfum nolens corrigere in errore perfeverer . que per charitatem fint omnium: hoc. proprium charitatis eft, flere cum flentibus , gaudere ‘cum gaudentibus ; nifi membra invicem con- jungantur, & fuo ordine connexa perfiftant , & unus alteri opem in necefhtare prebeat , de- ficere corpus neceffe eft: unum enim corpus fumus in Chrifto, finguli autem. alterius membra in Chrifto Jefü Domino noffro, ut inquir Àpo- ftolus; fubdit deinde Apoítolus, nihil per con- tentionem , inanem gloriam ; fed in humilitate. Hoc fuperioribus confenranea funt & valde accommoda . Cum enim ad hunc locum cau-, fa fidei & charitatis veneritis ,. non decet ur. tam fanctum opus contentiofis verbis agatis, Kt quia inanis gloria filia est fuperbie , que non confiderans imbecillitatem ingenii huma- ni. effert fe fupra fe, & aposratare hominem facit a Dco, ficut & olim multos ex Angelis; ideo confestim Apostolus in remedium hujus vitii fabjicit humilitatis virtutem. Hortor es- go vos, ut vestras caufas in humilitate aga- tis; nihil, dileCtiffimi mci, citius ad eamdcm fidei unitatem & charitatem adducere vos po- terit, quam humilitatis fpiritus ; nihil vero magis dirimere, quam fuperbie tumor; nam ficut nutrix est dilectionis humilitas , ita zaa- ter odii fuperbia ; fi gratiam appetitis , humi- les estote, quia Deus fuperbis refistit, &hu- fed cum omni potius manfuetudine & lenita- E milibus dat gratiam. Er ne humilitatis per- £e. Contentio animos irritat, mentem pertur- bat & odia accendit. Non poffum pati in do- mo mca & inter fios meos feri quaftiones pugnaíque verborum ; ex his enim, inquit Apoftolus ad "Timotheum , oriuntur - invidie , contentiones, blafphemia cr fufpiciones & rurfus : Risqui funt ex contentione , €? non acquiefcunt veritati, ira , tribulatio r 'onguffia ; cum con- tentiofis & per contentionem nihil tractare un- quam confuevit. Ita de me inquit Apoftolus; Jf quis aurem videtur contentiofus. effe , nos talem Concil. General. Tom. XXIX. fuafi forfitan communis cuiquam videatur , beatus Paulus postquam praedixit nihil per con- tentionem & inanem gloriam fed in humili- tate ; continuo fubdit ; Aoc eaim fentite in vo- bis quod in Chrifto Jefu, qui cum in forma Dei effet non rapinam | arbitrarus, eft. effe fe aqualem Deo, fed femetiplum exinanivit , formam fer- vi accipiens. Quod majus humilitatis exemplum tradi aut cogitari potuiffet , quam quod Do- minus & Creator omnium fe exinaniverit & fervilem conditionem acceperit ? Quis tam e- Xx 2 latus 

Strana 695
£s» 695 ellasur fieri humilis? hujufmodi exinanitio & feryilis forme acceptio, etfi fatis foret .ad perfuadendum omne genus humilitatis, quia tamen aca íponfi mei nimis mihi fuave est recenfere , ideo moram mihi in aufcultando gerite. Nonne tota ejus vita fumma redolet humi- litate ? Nalcitur ex humillima maire , huroili nutritio commendatur, in humili tugurio X inter humilia animalia reponitur, humiles pi- fcatores & difcipulos elegit, humiles parvu- los amplexatur; predicando fibi nihil attri- huit, fed dicit: fermo quem audis non eff meus. Es rurfus, do&frina mea non eft mea » fed ejus qui. mifit me , Faciendo miracula di-B cit difcipulis : videte memini dixeritis viffonem hanc; leprofo mundato: vide, nemüni dixeris; abluit in documentum humilitatis pedes Di- {cipulorum , & ut impleat omnem humijliza- tem permittit íe à feryo bapüzari; humiliter omnes audit, humiliterque refpendet etiam cafus . Taceo quam humiliter paflionem & crucem tulerit, ne forte fluvius lacrymarum me reliqua dicere, & vos audire impediat . DeGnerent mei quippe dies; fi omnia Chri- sti humilizatis gesta & documenta referre vel- lem . Quid. ergo intumefcis o homo! O pellis zmortua quid tenderis! © (fames foetida quid inflaris! Princeps tuus humilis, & tu fuper- bus; capur humile, & membrum füperbum! Difeite igitur , Alii , a Christo, quam miris est & humilis corde . Sed fi vultis , filioli mei in hoc fancio unitatis negotio, quod tra- Ctaturi estis, vitare contentionem , ánanem glo- ram & omnia ex humilitate agere, fi vulüs celeriter Gt fine difficultate idipfum fapere, x cbaritatem mutuam habere, accipite hoc fa- iubre praeceptum quod vobis trado, quo nihil confultius , nihil efücacius effe potest. Yn om- ni controverfia fcdanda primum gueritur ju- dex peritus,. & qui non fit acceptor períona- rum ; nam finc judice litigantes raro inter fe convenire confueverunt. Ecce hujufmodi vo- bis demonsiro judicem; ipfa ego fum fandla Dei ecclefia, mater veswa, compromittite in me, eligite me in judicem & arbitram. De fapientia mea cui relinquitur dubirandi locus, cum Spiritus San&us omnem me doceat ve- ritatem ? Si evangelia & omnis. Sacra Scrip- rura a me fidei aulioritatem fufceperunt, fi nihit catholicum dici potest quod per me non faerit approbatum , fi omnes DoGlores ac magi- sti fuas fententias meo femper judicio fubmi- ferunt dicentes: non erederegmus evangelio , nifr ecclefia catholice au&loritas commoveret. Quis de cetero ambigat, an cuilibet controverfz defi- niende competens ego judex fim ? De acce- ptione perfonarum fupervacuum est quidquam dicere, cum leges humanüz prohibeant , pa- APPENDIX PRIMA latus effe potost qui ista cogitans noa eom- Á Cur intelligentias veftras humanis inquifitioni- Py 696 bus & fubtilitaribus defatigatis? Ecce im me- dio veftri adeft magiftra weftra , cui Spiritus Domini fenfus , mysteria, & arcana aperit fcrippurarum * Nom mihi opus eft judicando, ut legisperitos advocenr, neque bibliorhecas perferuter , nullins hominis confilio opus ha- beo cui confulit Deus , Charitas Domini fem- per meum intellectum illuftrat , & agnus meus jefus Chriftus ante me lucernam defert, me errem , ut paulo ante ex A pocaly pfi joaunis reciatum audiftis. Et quia ego cum fum to- to orbe terrarum diffufa , in nno loco tota ef- fe non poflum, foleo pro necefitatibus Chri- stianz religionis nonnunquam urbem aliquam infignem eligere, & ad eam ex omnibus fini- bus mea ditionis epifcopos & facerdores & alios Levitici generis, quos voluero, ex po- pulo Christiano adyocare , quibus in Spintu Sano legitime congregatis , cgo ipfa repre- fentor , & ibi iibunal meum erigens, quid- quid per hujufmodi congregationem , quam univerialem fynodum & generale concilium voco, judicatum statutumque fuerit , perinde ratum habeo, ac fi ego ipla proprio ore ju- dicaffem ac statuiffem, idque ab omnibus ju- beo fub anathemate ubique obfervari . Hoc autem tempore nufquam melius quam in hae civitae Bafileenfi hujufmodi generalem fyno- dum vifum ast poffe indicare. Huic ergo (a- Gero concilio quod in Spiritu San&do legitime congregarum fateor, omnem meam auctorita- ters impartior, & ambas fcientie Ó potesta- tis caslestes claves mihi a Domino traditas yeraciter configno, vt quidquid in terris clau- dere & aperire, folvere & ligare voluerit jux- ta pollicitationem Christi indubitanter clau- fum & apertum folutum & ligatum reputetur im colis. ftaque non aliter nec minus revc- rzenter hoc Concilium quam meipfam existi- mare velitis. Ouamobrem , ut vestra fidelis advocata vobis firadeo, ut pia mater confu- lo; ut Sponía Christi, X regina Christiani po- puli impero, ut in omnibus vos iplos huic facro Concilio penitus committaris , «& ab ejus DíanGionibus nullatenus declinetis. Si nonnul- li de fide aliquando contendentes unum, vel duos aut paucos elegerunt homines, quorum judicio stare voluerunt: quanto magis & vos hanc tam celebrem ex toto Christiano popu- lo colledam fynodum pro dirimenda vestra contentione in judicem acceptare debetis ? Deus in veteri Testamento populo fuo man- davit dicens | J£ difficile aut ambiguum apud te judicium effe confpexeris, inter fanguinem & fan guinem, mter caufam. & caufam inter. lepram ef lepram , & judicum inter tuas portas audieris verba wariari, furge & efcende ad locum , quem elegit Dominus Deos tuus , oeniefque ad. facerdotes Le- witici generis, & ad judicem qui fuerit in illo tem- xentes a filiis , in quibus conftat affectus, ju- E pore , quercfque ab eis, qui indicabunr dbi ju- dicem recufari. Quis major vobis honor con- ringere poteft quam íponía Chrifli, & regina adflans a deftris ejus judicet inter vos, que major re@titndo veritatis , quam quod difcipu- 1a Spiritus San&i fententiam pronuntiet ? Quem wmquam fideliorem judicem - invenire poteri- tis, quam amantiffimam matrem veftram ? No- lite ergo difputando laborare, non contendo werbis alter alterum laceflere; quid vos mul. titudine librorum oneratis? cur diverforom ;magiftrorum fententias in medium aflertis ? diciż weritatem , © facies quecumque dixerint, qui prefunt tn loco quem elegit Dominus , & do- cuerint te. juxta legem ejus, fequarifque fenten- 4am eorum , non declinabis ad dexteram vel finiftram. Sed 8 hoc generale Concilium , 1o- cus est quem elegit Dominus, in quo fpon- fa fua fanctum tribunal erexit , & ii qui in €o congreganiur, in locum facerdotum Levi- tici generis fuccefferunt ; imo & plus quam 'Leviras funt , majoremque proculdubio (cien- tim potestaüfque copiam a Domino percepe- : | iunt: 

Strana 696
£s» 695 ellasur fieri humilis? hujufmodi exinanitio & feryilis forme acceptio, etfi fatis foret .ad perfuadendum omne genus humilitatis, quia tamen aca íponfi mei nimis mihi fuave est recenfere , ideo moram mihi in aufcultando gerite. Nonne tota ejus vita fumma redolet humi- litate ? Nalcitur ex humillima maire , huroili nutritio commendatur, in humili tugurio X inter humilia animalia reponitur, humiles pi- fcatores & difcipulos elegit, humiles parvu- los amplexatur; predicando fibi nihil attri- huit, fed dicit: fermo quem audis non eff meus. Es rurfus, do&frina mea non eft mea » fed ejus qui. mifit me , Faciendo miracula di-B cit difcipulis : videte memini dixeritis viffonem hanc; leprofo mundato: vide, nemüni dixeris; abluit in documentum humilitatis pedes Di- {cipulorum , & ut impleat omnem humijliza- tem permittit íe à feryo bapüzari; humiliter omnes audit, humiliterque refpendet etiam cafus . Taceo quam humiliter paflionem & crucem tulerit, ne forte fluvius lacrymarum me reliqua dicere, & vos audire impediat . DeGnerent mei quippe dies; fi omnia Chri- sti humilizatis gesta & documenta referre vel- lem . Quid. ergo intumefcis o homo! O pellis zmortua quid tenderis! © (fames foetida quid inflaris! Princeps tuus humilis, & tu fuper- bus; capur humile, & membrum füperbum! Difeite igitur , Alii , a Christo, quam miris est & humilis corde . Sed fi vultis , filioli mei in hoc fancio unitatis negotio, quod tra- Ctaturi estis, vitare contentionem , ánanem glo- ram & omnia ex humilitate agere, fi vulüs celeriter Gt fine difficultate idipfum fapere, x cbaritatem mutuam habere, accipite hoc fa- iubre praeceptum quod vobis trado, quo nihil confultius , nihil efücacius effe potest. Yn om- ni controverfia fcdanda primum gueritur ju- dex peritus,. & qui non fit acceptor períona- rum ; nam finc judice litigantes raro inter fe convenire confueverunt. Ecce hujufmodi vo- bis demonsiro judicem; ipfa ego fum fandla Dei ecclefia, mater veswa, compromittite in me, eligite me in judicem & arbitram. De fapientia mea cui relinquitur dubirandi locus, cum Spiritus San&us omnem me doceat ve- ritatem ? Si evangelia & omnis. Sacra Scrip- rura a me fidei aulioritatem fufceperunt, fi nihit catholicum dici potest quod per me non faerit approbatum , fi omnes DoGlores ac magi- sti fuas fententias meo femper judicio fubmi- ferunt dicentes: non erederegmus evangelio , nifr ecclefia catholice au&loritas commoveret. Quis de cetero ambigat, an cuilibet controverfz defi- niende competens ego judex fim ? De acce- ptione perfonarum fupervacuum est quidquam dicere, cum leges humanüz prohibeant , pa- APPENDIX PRIMA latus effe potost qui ista cogitans noa eom- Á Cur intelligentias veftras humanis inquifitioni- Py 696 bus & fubtilitaribus defatigatis? Ecce im me- dio veftri adeft magiftra weftra , cui Spiritus Domini fenfus , mysteria, & arcana aperit fcrippurarum * Nom mihi opus eft judicando, ut legisperitos advocenr, neque bibliorhecas perferuter , nullins hominis confilio opus ha- beo cui confulit Deus , Charitas Domini fem- per meum intellectum illuftrat , & agnus meus jefus Chriftus ante me lucernam defert, me errem , ut paulo ante ex A pocaly pfi joaunis reciatum audiftis. Et quia ego cum fum to- to orbe terrarum diffufa , in nno loco tota ef- fe non poflum, foleo pro necefitatibus Chri- stianz religionis nonnunquam urbem aliquam infignem eligere, & ad eam ex omnibus fini- bus mea ditionis epifcopos & facerdores & alios Levitici generis, quos voluero, ex po- pulo Christiano adyocare , quibus in Spintu Sano legitime congregatis , cgo ipfa repre- fentor , & ibi iibunal meum erigens, quid- quid per hujufmodi congregationem , quam univerialem fynodum & generale concilium voco, judicatum statutumque fuerit , perinde ratum habeo, ac fi ego ipla proprio ore ju- dicaffem ac statuiffem, idque ab omnibus ju- beo fub anathemate ubique obfervari . Hoc autem tempore nufquam melius quam in hae civitae Bafileenfi hujufmodi generalem fyno- dum vifum ast poffe indicare. Huic ergo (a- Gero concilio quod in Spiritu San&do legitime congregarum fateor, omnem meam auctorita- ters impartior, & ambas fcientie Ó potesta- tis caslestes claves mihi a Domino traditas yeraciter configno, vt quidquid in terris clau- dere & aperire, folvere & ligare voluerit jux- ta pollicitationem Christi indubitanter clau- fum & apertum folutum & ligatum reputetur im colis. ftaque non aliter nec minus revc- rzenter hoc Concilium quam meipfam existi- mare velitis. Ouamobrem , ut vestra fidelis advocata vobis firadeo, ut pia mater confu- lo; ut Sponía Christi, X regina Christiani po- puli impero, ut in omnibus vos iplos huic facro Concilio penitus committaris , «& ab ejus DíanGionibus nullatenus declinetis. Si nonnul- li de fide aliquando contendentes unum, vel duos aut paucos elegerunt homines, quorum judicio stare voluerunt: quanto magis & vos hanc tam celebrem ex toto Christiano popu- lo colledam fynodum pro dirimenda vestra contentione in judicem acceptare debetis ? Deus in veteri Testamento populo fuo man- davit dicens | J£ difficile aut ambiguum apud te judicium effe confpexeris, inter fanguinem & fan guinem, mter caufam. & caufam inter. lepram ef lepram , & judicum inter tuas portas audieris verba wariari, furge & efcende ad locum , quem elegit Dominus Deos tuus , oeniefque ad. facerdotes Le- witici generis, & ad judicem qui fuerit in illo tem- xentes a filiis , in quibus conftat affectus, ju- E pore , quercfque ab eis, qui indicabunr dbi ju- dicem recufari. Quis major vobis honor con- ringere poteft quam íponía Chrifli, & regina adflans a deftris ejus judicet inter vos, que major re@titndo veritatis , quam quod difcipu- 1a Spiritus San&i fententiam pronuntiet ? Quem wmquam fideliorem judicem - invenire poteri- tis, quam amantiffimam matrem veftram ? No- lite ergo difputando laborare, non contendo werbis alter alterum laceflere; quid vos mul. titudine librorum oneratis? cur diverforom ;magiftrorum fententias in medium aflertis ? diciż weritatem , © facies quecumque dixerint, qui prefunt tn loco quem elegit Dominus , & do- cuerint te. juxta legem ejus, fequarifque fenten- 4am eorum , non declinabis ad dexteram vel finiftram. Sed 8 hoc generale Concilium , 1o- cus est quem elegit Dominus, in quo fpon- fa fua fanctum tribunal erexit , & ii qui in €o congreganiur, in locum facerdotum Levi- tici generis fuccefferunt ; imo & plus quam 'Leviras funt , majoremque proculdubio (cien- tim potestaüfque copiam a Domino percepe- : | iunt: 

Strana 697
697 hi vero funt veritatis; illi fanguinis $ carnis judices, hi autem Spiritus & anime. Merito ergo ad verbum hujus concilii veftrum omne negotium pendeat, © quidquid fanctum & profanum judicaverit; id fine hefitatione fan- am profanumve habetote , ne veniat fuper vos judicium mortis, quod inobedientibus comminatur Dominus. In hoc apparebit hu- militas & obedientia veftra, fi quemzdmodum Chriltus venit facere voluntatem Patris, ita č vos veniretis facere voluntatem matris yeftre. Acquiefcite randem , obfecro monitionibus meis, neque innitamini prudentriz veítre ; accipite juf- fu Dei & meo in judicem hanc fančtam fy- nodum, de cujus gremio quilibet effe poreft. Qui ejus judicio flare voluerit , polliceor vo- bis quod non aliud judicabit, quam Spiritus Sanflus , dux & re@or ilhus , ditaverit; ip- fe adfiabit medius , judex & arbiter , perfecte illuminaturus corda omnium, nt viam ambp- lent veritatis & pacis . Sed ut ipfe Spiritus Paraclitus in cordibus veftris gfficacivs habitet St idipfem fapere & eandem charitatem vo- bis largiri dignetur , cui humilivin & man- fuetorum femper deprecatio placuit. Sitis in Oratione perfeverantes ; GC tamdiu ac ram fer- ventem fuam pietatem jejuniis, gemitibus, obfecrationibus 8r fanétis operibus interpella- bitis, ufquequo ipfe veritatis Doctor & cha- yitatis audtor corda univerfi populi per fen-G tentiam hujus facri concilii illaftrabit ad co- gnofcendam : ampicQendamque veritatis & humilitatis femitam , Hora exigit ut jam fiaem dicendi faciam. Audiftis ergo , dilectiffüuodi mei, confilia & precepta mea quam fanda & utilia funr o- ftendi tandem viam , quam facillime profequi poffetis, Apprehéndite , quafo illam, qua cer- ic nulla falubrior inveniri poteft. WMoveat vos honor Dei, qui fupramodum ex veftra diffen- tionc leditur ; fides enim carholica ab infide- libus blafphematur , inhonoratur , & irride- tur, nec yeram effe credunt, quam per tot feCas hincinde lacerare infpiciunt . Moveat vos honor matris veflre , quam hoites nomi- mis Chriftiani propter di(fdia veflra ubiqi. contemnun:. Moveant vos acerbiffimæ lacry- mz, quas pro Vobis quotidie fundo , & af fiduus dolor, qui me per veítram difcordiam excruciat. Vcre dicere illud poflum . quod . dicitur in Canticis : zmvenerunt me cuffodes qui fircuierumt cioitatem, percufferumni me vulne- paverunt me, tulerunt etiaim palliam meum cu- ftodes murorum, nii velitis ab omni huma- nitatis & gratitudinis veftigio deviarc. Mife- reri vos decet rot ærumnarum calamitatum mearum , ficcare cum pofitis filii lacrymas meas, . fanate vulnera mea , reítituite etiam pallium .meum, quod abftulerunt mihi cuftodes muro- rum; idololatre videlicet & gentiles, & qui in rebus mortuis hujus feculi fpem ponunt. Induite me veftem deauratam, circumdatam warietate , deduratamque charitate męmbrorum , variatam aurem copiofa filiorum multitudine. Sed & ^ publica vos movere debet calamitas 5 circumfpicite undique , quomodo plebs chri~ füana a Turcis, Saracenis , Tartaris ac Bar- 'baris conculcatur & devoratur , Cur non compatimini tot millibus fratrum veftrorum qui.fingulis annis. in durifimam infidelium fervitutem rediguntur? Oh f» audiretis, cum CONCILII BASILEENSIS. £50 runt : utique cum illi-umbrz ministri fuerint, 698 Araptores predam dividunt Chriftianorum , By quanta funt illa lamenta & fufpiria, cum zXot cedit in fortem nni, vir alteri, uni pater, dli filius, uni frater, alii alius ! Quan- ti funt, filii, gemitus quaniique fingultus mi- ferabilium filiorum meorum , cum invicem disjmagunrur, numquam íe amplius revifuri ! Quis zunc veftrum abflinere poffet a lacrymis? defineretis tunc forfitan bellis invicem decer- tare ? Sed lacrymabilius eft quod mult ex gis qui captivi ducuntur , nec valentes fam duram ferre fervitutero , fidem catholicam ab- negant, ad nefandam Mahometis feétam per- vertuntur. Quot deinde Regna, Provincias, urbes, oppida quotidie eripiunt & depopulan- Btur ? Jam vos pene ad angulum Occidentis reduxerunt; modicum ceffat , wt tandem de finibus terre vos ejiciant . Heu mihi ! cur tantam matris veftra frarumque veftrorum afffitionem non recogitatis ? Cur ista audien» tes, in vos ipfos bellum tam crudele conver- titis, ac fanguinera fratrum fine ulla miferi- cordia effunditis ? Harum omnium calamita- tum diffidia Chriftianorum funt caufa; fi idem faperenr, eandemque charitatem haberent , hujufimodi perfecutio mox finem acciperet . Neque enim ullo pacto ferre poffent adver- farios meos fanCluarium Domini polluere, & in populum Catholicum amplius defevire ; imo que infideles nunc Catholicis faciunt, fa- cere poffent hic eadem Catholici infidelibus. Moveat denique vos rcgni Bohemie ac re- gionum finitimarum miferanda calamitas: quait- ta in his partibus fanguinis chriftiani cfufio, quot flrages, czdes, conflictus, bella , rui- nz, incendia , devaftationes , depopulationes , quantaque in rebus & perfonis defolatic , ex boc recenti diffdio jamdudum fecute fint, fic quoque verofimiliter formidetur in dies > nifi vera unitas iuter vos fiat. Proh dolor ! toti orbi plufquam manifeftum eft. Profecto lacrymarum potius foret foc, quam loquen- dum foret. Vix inter Chriftianos alicujus fcif- fure memoria eft, unde Xccleüa Dei tantam ja&uram perpeffa fir, & tanto cruore refper- Día. Sed fi ineo acquieveritis confilio, quemad- snodum fpero , idipfum fapiéntes & mutuam charitatem habentes hzc omnia repente cet fabunt. Novus runc fol fuper vos quietis Gc iranquillitátis oriatur, reflorcbitin pace veftra catholicus populus chriftianus, orbis totus re- novari videbitur , implebitis celum terramque, Angelos & homines inenarrabili ledtia , ju- bilo & exultatione , tanto denique inter vos benevolentiæ nexu conjuhgemini , quod pre- teritorum penitus oblivifcentes , vos ipfos fi- cut fratres amabitis, & invicem in amore cer- tantes, alter alterum charitate fuperare ftudc- bitis. Benedicetis femper diem iflum , & ma- ximas Déo omnipotenti gratias referetis, qui Yin eadem vos unitate , & charitate devinxit. Quid plura ? fuccedet tandem vobis , quemad- modum fuccefit & Chriflo , quantum tamen humana conditio capere potefl; poflquam e- nim beatus Paulus fuperius commenioravit , quod Chriflus exinanivit fe formam feroi acci- piens , humiliavitque fe fačlus obediens ufque ad mortem; in premium hujus Łumiliationis & obedientie fubdit, propter quod exaltavit il- lum Deus c dedit illi nomen. quod eff fuper omne nomen, ut in nomine Jefu omne geuufle- Batur celeflium terre(trium € infernorum. Q om- nis 

Strana 698
697 hi vero funt veritatis; illi fanguinis $ carnis judices, hi autem Spiritus & anime. Merito ergo ad verbum hujus concilii veftrum omne negotium pendeat, © quidquid fanctum & profanum judicaverit; id fine hefitatione fan- am profanumve habetote , ne veniat fuper vos judicium mortis, quod inobedientibus comminatur Dominus. In hoc apparebit hu- militas & obedientia veftra, fi quemadmodum Chriltus venit facere voluntatem Patris, ita č vos veniretis facere voluntatem matris yeftre. Acquiefcite randem , obfecro monitionibus meis, neque innitamini prudentriz veítre ; accipite juf- fu Dei & meo in judicem hanc fančtam fy- nodum, de cujus gremio quilibet effe poreft. Qui ejus judicio flare voluerit , polliceor vo- bis quod non aliud judicabit, quam Spiritus Sanflus , dux & re@or ilhus , ditaverit; ip- fe adfiabit medius , judex & arbiter , perfecte illuminaturus corda omnium, nt viam ambp- lent veritatis & pacis . Sed ut ipfe Spiritus Paraclitus in cordibus veftris gfficacivs habitet St idipfem fapere & eandem charitatem vo- bis largiri dignetur , cui humilivin & man- fuetorum femper deprecatio placuit. Sitis in Oratione perfeverantes ; GC tamdiu ac ram fer- ventem fuam pietatem jejuniis, gemitibus, obfecrationibus 8r fanétis operibus interpella- bitis, ufquequo ipfe veritatis Doctor & cha- yitatis audtor corda univerfi populi per fen-G tentiam hujus facri concilii illaftrabit ad co- gnofcendam : ampicQendamque veritatis & humilitatis femitam , Hora exigit ut jam fiaem dicendi faciam. Audiftis ergo , dilectiffüuodi mei, confilia & precepta mea quam fanda & utilia funr o- ftendi tandem viam , quam facillime profequi poffetis, Apprehéndite , quafo illam, qua cer- ic nulla falubrior inveniri poteft. WMoveat vos honor Dei, qui fupramodum ex veftra diffen- tionc leditur ; fides enim carholica ab infide- libus blafphematur , inhonoratur , & irride- tur, nec yeram effe credunt, quam per tot feCas hincinde lacerare infpiciunt . Moveat vos honor matris veflre , quam hoíles nomi- mis Chriftiani propter di(fdia veflra ubiqi. contemnun:. Moveant vos acerbiffimæ lacry- mz, quas pro Vobis quotidie fundo , & af fiduus dolor, qui me per veítram difcordiam excruciat. Vcre dicere illud poflum . quod . dicitur in Canticis : zmvenerunt me cuffodes qui fircuierumt cioitatem, percufferumni me vulne- paverunt me, tulerunt etiaim palliam meum cu- ftodes murorum, nii velitis ab omni huma- nitatis & gratitudinis veftigio deviarc. Mife- reri vos decet rot ærumnarum calamitatum mearum , ficcare cum pofitis filii lacrymas meas, . fanate vulnera mea , reítituite etiam pallium .meum, quod abftulerunt mihi cuftodes muro- rum; idololatre videlicet & gentiles, & qui in rebus mortuis hujus feculi fpem ponunt. Induite me veftem deauratam, circumdatam warietate , deduratamque charitate męmbrorum , variatam aurem copiofa filiorum multitudine. Sed & ^ publica vos movere debet calamitas 5 circumfpicite undique , quomodo plebs chri~ füana a Turcis, Saracenis , Tartaris ac Bar- 'baris conculcatur & devoratur , Cur non compatimini tot millibus fratrum veftrorum qui.fingulis annis. in durifimam infidelium fervitutem rediguntur? Oh f» audiretis, cum CONCILII BASILEENSIS. £50 runt : utique cum illi-umbrz ministri fuerint, 698 Araptores predam dividunt Chriftianorum , By quanta funt illa lamenta & fufpiria, cum zXot cedit in fortem nni, vir alteri, uni pater, dli filius, uni frater, alii alius ! Quan- ti funt, filii, gemitus quaniique fingultus mi- ferabilium filiorum meorum , cum invicem disjmagunrur, numquam íe amplius revifuri ! Quis zunc veftrum abflinere poffet a lacrymis? defineretis tunc forfitan bellis invicem decer- tare ? Sed lacrymabilius eft quod mult ex gis qui captivi ducuntur , nec valentes fam duram ferre fervitutero , fidem catholicam ab- negant, ad nefandam Mahometis feétam per- vertuntur. Quot deinde Regna, Provincias, urbes, oppida quotidie eripiunt & depopulan- Btur ? Jam vos pene ad angulum Occidentis reduxerunt; modicum ceffat , wt tandem de finibus terre vos ejiciant . Heu mihi ! cur tantam matris veftra frarumque veftrorum afffitionem non recogitatis ? Cur ista audien» tes, in vos ipfos bellum tam crudele conver- titis, ac fanguinera fratrum fine ulla miferi- cordia effunditis ? Harum omnium calamita- tum diffidia Chriftianorum funt caufa; fi idem faperenr, eandemque charitatem haberent , hujufimodi perfecutio mox finem acciperet . Neque enim ullo pacto ferre poffent adver- farios meos fanCluarium Domini polluere, & in populum Catholicum amplius defevire ; imo que infideles nunc Catholicis faciunt, fa- cere poffent hic eadem Catholici infidelibus. Moveat denique vos rcgni Bohemie ac re- gionum finitimarum miferanda calamitas: quait- ta in his partibus fanguinis chriftiani cfufio, quot flrages, czdes, conflictus, bella , rui- nz, incendia , devaftationes , depopulationes , quantaque in rebus & perfonis defolatic , ex boc recenti diffdio jamdudum fecute fint, fic quoque verofimiliter formidetur in dies > nifi vera unitas iuter vos fiat. Proh dolor ! toti orbi plufquam manifeftum eft. Profecto lacrymarum potius foret foc, quam loquen- dum foret. Vix inter Chriftianos alicujus fcif- fure memoria eft, unde Xccleüa Dei tantam ja&uram perpeffa fir, & tanto cruore refper- Día. Sed fi ineo acquieveritis confilio, quemad- snodum fpero , idipfum fapiéntes & mutuam charitatem habentes hzc omnia repente cet fabunt. Novus runc fol fuper vos quietis Gc iranquillitátis oriatur, reflorcbitin pace veftra catholicus populus chriftianus, orbis totus re- novari videbitur , implebitis celum terramque, Angelos & homines inenarrabili ledtia , ju- bilo & exultatione , tanto denique inter vos benevolentiæ nexu conjuhgemini , quod pre- teritorum penitus oblivifcentes , vos ipfos fi- cut fratres amabitis, & invicem in amore cer- tantes, alter alterum charitate fuperare ftudc- bitis. Benedicetis femper diem iflum , & ma- ximas Déo omnipotenti gratias referetis, qui Yin eadem vos unitate, & charitate devinxit. Quid plura ? fuccedet tandem vobis , quemad- modum fuccefit & Chriflo , quantum tamen humana conditio capere potefl; poflquam e- nim beatus Paulus fuperius commenioravit , quod Chriflus exinanivit fe formam feroi acci- piens , humiliavitque fe fačlus obediens ufque ad mortem; in premium hujus Łumiliationis & obedientie fubdit, propter quod exaltavit il- lum Deus c dedit illi nomen. quod eff fuper omne nomen, ut in nomine Jefu omne geuufle- Batur celeflium terre(trium € infernorum. Q om- nis 

Strana 699
SF 699 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 760 nis lingua. confiteatur quim Jefu Chriftus in glo- A charitatis fleQentes , vos honowfcabunt, & «y via efl Dei Paris. Sic quidem fi vos humilia- eritis & mihi obedientes fueritis , exalrabit una vobifcum genuflexi præfentabunt vos in jubilo coram Christo Jefa Sponfo mco, ut in vos Deus fuper terram, & mapnificabit fuper eterna beatitudine vivatis & regnetis cum Chri- flios hominum, & dabit vobis nomen , quod fto. Tunc omnis lingua confitebitur quia meus eft fuper omne nomen, hoc est nomen re- populus catholicus in gloria est Dei Patris, a gium Chriftianum , quo nullum inter gentes quam gloriam ipfe Jefus Christus vos omnes eft gloriofius. "unc enim digne Chriftiani eri- tis & vocabimini; nam hoc nomen nifi chari- tatem habentibus non recle congruit, atque in Spiritu Sando benedictus in fecula, Amen. hoc vestro christianitatis nomine fi vere chri- stianum fuerit, idest fl fpiritalem charitatis u- nionem habueritis omne genufleCtetur; nam in- feri videntes vos eadem fide &x charitate mu- B nitos vobis fubjicientur, & tanquam vidi & genufexi vos contremifcentes , nihil adver(us vos praevalere. poterunt, homines vos revere- buntur , & meo Christiano populo 6 unani- mis faerit. totus orbis quafi genuflexus fervire cogetur, Angeli vero & cives caelestes genua 2 c ^ t a A čte ol (oie eB cod, Sp EHEN ES So 5 RS -ANNO CHRISTI. 2033. T 2 O R A IONES ía concilio Bafi Ex tomis antique leGionis Henrici Cani&i. C (y Joannis de Jagufro generalis ordinis N predicatorum proc. qua refpondit per cits dies in confilio Bofileenfi ad articulum. primum Bohemorum de communione fub utraque fpecie. Oratio Jsidii Carleri decani ccclefí Camera- cenfis, qua per dies quatuor in concilio Bafrleen- ff refpondit ad articulum. fecundum Bohemorum corrigendis peccatis publicis. Oratio. Henrici. Kalteifen. Dominicani , profef- foris theologie in Colomienfi academia, & here- tice pravitetis inguifitoris, qua in concilic Bafi- łeenfi per tres dies refutavit tertium articulum Bohemorum de libera praedicatione eerbi Dei. Oratio Joannis de Pólemar archidiaconi Bar-D cinonenfis, cpoflolici palatii caufarum auditoris, qua in concilio Bafileenfi refutavit. quartum. Bo- hemorum articulum de cięili dommio derico. rum. OR A T i O. Qua Joannes de Ragufio ordinis praedicatorum procurator generalis refpondit. per o&o. dies in concilio Bafdleenf ad articulum. primum Bo- hemorum, de communione [ub utraque fpe-. cie propofitum a JM. Joanne Rogkzana XvI. Januarii . . Everendiffimi reverendique patres, illu-E ftriffme princeps, reguum & principum, uaiverfitatum , atque communitatum 'ambafia- fores, oratorefque egregii, utriufque juris di- vini pariter: & humani doGres eximii čr ma- giflri, comites, barones, & nobiles, cives in- fignes, & ceteri in Chrifto Jefu omnes patres, domini & fratres dileCliffimi, qui hbuic facræ congregationi divinoque certamini interetlis : Poft valde utilem ac perneceffariam exhorta- tionem reverendi in Chrifto patris & domini mei fingulariffimi domini Ciflercienfis, ( cu- jus exhortationis verba utinam tali fide; tali St alios filios meos ubique existentes perdu- cere dignetur , qui vivit cum Deo Patre & à OBSERVATIO PHILIPPE LABBE, S. TL Notas Severini BiaW in a&a concilii Bafileenfis qua: in editione Luparenfi przmittuntur , ex ipfius auctoris ments rejecimus poft orationcs quatuor Joannis de Ragufio . Agi dii Carlerii , Ilenrici Kaltheisen ac Joannis de Polemar egregiorum catholice. fidei pugilum , quas ex tomis anti- uz lectionis V. C. Henrici Canifli academic Inpol(ladiea- fis iC. descriptas, colle&ioni sux inserendas censuit Bi. nius. Quz vero fucrist earum argumenta docebit sequen indiculus . pool UA TU OR ANNO CHRISTI 1433- Q leenfi habitæ, a devotione, talique caritatis affe&u fuiffent cun&is auditoribus accepta , quibus ab eodem patre prolata font: ) refponfionem pro mo- dulo meæ parvitatis, & ut Spiritus fanéti gra- Qpatuer orè- tia fuggeferit, ad articulum de communione trafantur >? fcratiffimæ Euchariftiæ dub utraque fpecie , feutiin per ambafiatores Gt oratores inclyti regni Bo- n ert hemie propofitum, daturus, video me necel- ;. confuere fitate compellente in praefenti aftu quatuor nen debere peragere. Ft primo opportunas & ne- A ceffarias excufationcs premittere . Secundo cie, ‘ divinum auxilium implorare. Tertio neceffa- = rias & confuetas proteftationes, annectere . Quarto catholice Romane ecclefie confuetu- dinom in communione unius fpeciei, quoad populum laicalem , firmare , flabilire & robo- rare , nec non & advería, quantum fieri po- ierit & vires mee debiles permiferint, pro- pulfare. Primum ipitur profequendo, triplici me in- tucor obrui difficultate. Prima eft objecte ma- teriz altitudo . Sccunda eft adítantis hujus glo- riofiffimdi ac celeberrimi & facradífimi coetus ingenii profunditas, & fumme atque incredi- bilis & pene divine fapientie magnitudo . "Torta eft proprii ingeni? vehemens infufficien- tia, inexiricabiles tenebre , & profecto inex- plicabilis hebetado. Nam fic altam & pro- fundam invenio, de qua ad prefens coram gloriofiffimis confpeCtibus veftris fum prolocu- turus mareriam , ut profecto at eam explican- dam nedum me infufficientem intuear, verum ctiam totaliter inhabilem & ineptum. Si enim Paulus Ápoftolus divinorum contemplator & referator arcanorum , immerfus divine provi- dentiz irreferabili atque inattingibili & imper- fcrurabili profundirati , coactus fuit exciama- re: O altitudo divitiarum fapientie & fcientia pom, c. Dei! quam incomprehenfibilia funt judicia ejus € imveffigabiles vis ejus? quid ego mifer di- cere potero de hoc ineffabili facramento, quod inter mirabilia opera Domini egregius pro- pheta David enumerat, ita dicens; Memoriam ei. vw. fecit 

Strana 700
SF 699 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 760 nis lingua. confiteatur quim Jefu Chriftus in glo- A charitatis fleQentes , vos honowfcabunt, & «y via efl Dei Paris. Sic quidem fi vos humilia- eritis & mihi obedientes fueritis , exalrabit una vobifcum genuflexi præfentabunt vos in jubilo coram Christo Jefa Sponfo mco, ut in vos Deus fuper terram, & mapnificabit fuper eterna beatitudine vivatis & regnetis cum Chri- flios hominum, & dabit vobis nomen , quod fto. Tunc omnis lingua confitebitur quia meus eft fuper omne nomen, hoc est nomen re- populus catholicus in gloria est Dei Patris, a gium Chriftianum , quo nullum inter gentes quam gloriam ipfe Jefus Christus vos omnes eft gloriofius. "unc enim digne Chriftiani eri- tis & vocabimini; nam hoc nomen nifi chari- tatem habentibus non recle congruit, atque in Spiritu Sando benedictus in fecula, Amen. hoc vestro christianitatis nomine fi vere chri- stianum fuerit, idest fl fpiritalem charitatis u- nionem habueritis omne genufleCtetur; nam in- feri videntes vos eadem fide &x charitate mu- B nitos vobis fubjicientur, & tanquam vidi & genufexi vos contremifcentes , nihil adver(us vos praevalere. poterunt, homines vos revere- buntur , & meo Christiano populo 6 unani- mis faerit. totus orbis quafi genuflexus fervire cogetur, Angeli vero & cives caelestes genua 2 c ^ t a A čte ol (oie eB cod, Sp EHEN ES So 5 RS -ANNO CHRISTI. 2033. T 2 O R A IONES ía concilio Bafi Ex tomis antique leGionis Henrici Cani&i. C (y Joannis de Jagufro generalis ordinis N predicatorum proc. qua refpondit per cits dies in confilio Bofileenfi ad articulum. primum Bohemorum de communione fub utraque fpecie. Oratio Jsidii Carleri decani ccclefí Camera- cenfis, qua per dies quatuor in concilio Bafrleen- ff refpondit ad articulum. fecundum Bohemorum corrigendis peccatis publicis. Oratio. Henrici. Kalteifen. Dominicani , profef- foris theologie in Colomienfi academia, & here- tice pravitetis inguifitoris, qua in concilic Bafi- łeenfi per tres dies refutavit tertium articulum Bohemorum de libera praedicatione eerbi Dei. Oratio Joannis de Pólemar archidiaconi Bar-D cinonenfis, cpoflolici palatii caufarum auditoris, qua in concilio Bafileenfi refutavit. quartum. Bo- hemorum articulum de cięili dommio derico. rum. OR A T i O. Qua Joannes de Ragufio ordinis praedicatorum procurator generalis refpondit. per o&o. dies in concilio Bafdleenf ad articulum. primum Bo- hemorum, de communione [ub utraque fpe-. cie propofitum a JM. Joanne Rogkzana XvI. Januarii . . Everendiffimi reverendique patres, illu-E ftriffme princeps, reguum & principum, uaiverfitatum , atque communitatum 'ambafia- fores, oratorefque egregii, utriufque juris di- vini pariter: & humani doGres eximii čr ma- giflri, comites, barones, & nobiles, cives in- fignes, & ceteri in Chrifto Jefu omnes patres, domini & fratres dileCliffimi, qui hbuic facræ congregationi divinoque certamini interetlis : Poft valde utilem ac perneceffariam exhorta- tionem reverendi in Chrifto patris & domini mei fingulariffimi domini Ciflercienfis, ( cu- jus exhortationis verba utinam tali fide; tali St alios filios meos ubique existentes perdu- cere dignetur , qui vivit cum Deo Patre & à OBSERVATIO PHILIPPE LABBE, S. TL Notas Severini BiaW in a&a concilii Bafileenfis qua: in editione Luparenfi przmittuntur , ex ipfius auctoris ments rejecimus poft orationcs quatuor Joannis de Ragufio . Agi dii Carlerii , Ilenrici Kaltheisen ac Joannis de Polemar egregiorum catholice. fidei pugilum , quas ex tomis anti- uz lectionis V. C. Henrici Canifli academiæ Ingolltadien- fis iC. descriptas, colle&ioni sux inserendas censuit Bi. nius. Quz vero fucrist earum argumenta docebit sequen indiculus . pool UA TU OR ANNO CHRISTI 1433- Q leenfi habitæ, a devotione, talique caritatis affe&u fuiffent cun&is auditoribus accepta , quibus ab eodem patre prolata font: ) refponfionem pro mo- dulo meæ parvitatis, & ut Spiritus fanéti gra- Qpatuer orè- tia fuggeferit, ad articulum de communione trafantur >? fcratiffimæ Euchariftiæ dub utraque fpecie , feutiin per ambafiatores Gt oratores inclyti regni Bo- n ert hemie propofitum, daturus, video me necel- ;. confuere fitate compellente in praefenti aftu quatuor nen debere peragere. Ft primo opportunas & ne- fas ceffarias excufationcs premittere . Secundo cie, ‘ divinum auxilium implorare. Tertio neceffa- = rias & confuetas proteftationes, annectere . Quarto catholice Romane ecclefie confuetu- dinom in communione unius fpeciei, quoad populum laicalem , firmare , flabilire & robo- rare , nec non & advería, quantum fieri po- ierit & vires mee debiles permiferint, pro- pulfare. Primum ipitur profequendo, triplici me in- tucor obrui difficultate. Prima eft objecte ma- teriz altitudo . Sccunda eft adítantis hujus glo- riofiffimdi ac celeberrimi & facradífimi coetus ingenii profunditas, & fumme atque incredi- bilis & pene divine fapientie magnitudo . "Torta eft proprii ingeni? vehemens infufficien- tia, inexiricabiles tenebre , & profecto inex- plicabilis hebetado. Nam fic altam & pro- fundam invenio, de qua ad prefens coram gloriofiffimis confpeCtibus veftris fum prolocu- turus mareriam , ut profecto at eam explican- dam nedum me infufficientem intuear, verum ctiam totaliter inhabilem & ineptum. Si enim Paulus Ápoftolus divinorum contemplator & referator arcanorum , immerfus divine provi- dentiz irreferabili atque inattingibili & imper- fcrurabili profundirati , coactus fuit exciama- re: O altitudo divitiarum fapientie & fcientia pom, c. Dei! quam incomprehenfibilia funt judicia ejus € imveffigabiles vis ejus? quid ego mifer di- cere potero de hoc ineffabili facramento, quod inter mirabilia opera Domini egregius pro- pheta David enumerat, ita dicens; Memoriam ei. vw. fecit 

Strana 701
or DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 702 e———— fecit mirabilium fuorum mifericors & miferator A » nino incomparabiliter majus cft quod. Dens ANNO CHRISTI 2433. dominus, efcam dedit timentibus fe? 1bì enim Apoftolus divine fapientie infinitate oppreffus cogebatur exclamare: OQ alritudo divitiarum fa- pienie & fcientie Dei! Egn vero in confide- ratione hujus diviniflimi facramenti veluti ma- nibus & pedibus triplici, qui difficile rumpi- tur, ligatus funicolo, nequeo me explicare . In hoc fiquidem diviniffime euchariftiz facra- mento diviia omnipotentia oftenditur, fum- ma fapientia explicatur, & immenfa divine bonitetis benignitas declaratur, Lt quidem divina omnipotentia oftenditur, dum divino verbo ad elementum accedente , unus in celo, & in omnibus locis in quibus C» Yaenoc. f. 4, de of. mil. © 7 Mast. 26. Jour. 1. Pfalm. 118, Genef. 19. Ærod. 4 y. a Pro, depo. ‘mere. A. Jem. 2. d. Reg. 2e Lur. 1. Joon. 1. haec terrena materies, remanentibus acciden- tibus, in Chrifti fubftanriam fubito & in. in- B» flanti conyertitur: dumi ipfa panis & vini ac- cidentia, preter natura ordinem , abfque fub- je&o relinquuntur: dum eis modus extiftendi fübftantie tribuitur, ita ut omuia po(inr agc- re & pad, ficut fi eifdem adeffet propria fub- ftaniia: dum non mutans locnm nec cælum deferens Chriftus totus verus & integer fub hoc incipit cfle facramento, & non folum ro- tus fub toto , fed totus fub qualibet parte: & quantumvis fpecics dividantur , franganrur, dentibus zsaflicentur, five in pluribus locis aut nbique terrarum multiplicentur, ipfe ta- xüen Chriftus totus & integer fub xualibet. particula divifionis perfeverai : idemque & hoc facrificium celebratur aut exfiflit, non multiplicarus manet idem penitus, qui ex Vir gine natus, qui in mundo converíatus, qui in ultima coena feipfum difcipulis, hoc facra- mentum inítituendo tradidit; qui in cruce pe- pendit, qui mortem pro nobis pertulit, lan- ceam militis füffinuit, in fcpulero jacuit, ter- tia die ‘de fepulcro gloriofus refurrexit , in czlum afcendit, Apoflolis Spiritum fanctum mifit , fedetque nunc ad dexteram Patris. ipfe nnu$, inquam, idem & totus atque integer eft & apud Patrem in celo & nobifum in alari , & ubicumque hoc divinum myfterium celebratur: & ficut non alius & alius hic & ibi Chriftus, fed unus verus X& totus in om- D» nibus altaribus; fic nec hoc aliud ab illo, fed hoc & illud & omnia unum verum & immaculatum facrificjam, Haec & innumera- bilia, quiz in hoc continentur facramento , » mirabilia fiunt omnipotenti virtute Dei. » Cum enim facerdos illa Chrifti verba pro- » nuntiat; Z/oc eff enim corpus meum , Č“ hic » eft fanguis eus, panis & vinum in carnem » & fanguine:s convertuntur , illa Verbi vir- » tute qua Verbum caro fattum ef € habite » viť in nobis, qua dixit & faa funt, man- » davit & creata funt; qua feminam mutavit » in fatuam falis, & virgam Moyfi in colu- » brum converüt, qua fontes mutavit in fan- » » » 9» Nam {i verbum lia potuit ignem de ce- lo a ponere, verbum Chrifii non. poterit anem in carnem mutare? quis hoc audeat opinari de illo cui nullum verbum eft im- pofübile, per quem omnia facta funt, & fine quo factum eft nihil? Certe majus cft creare quod non efl, quam mutare quod eft; ac longe majus, quod non efi, de ni- hilo procreare , quam quod ef, in alind tranfmutare . lllud autem nemo eft qui du- bitet, & hoc aliquis dubitabit ? abfit. Om- » » 3 [24 gunem, & aquam convertit in vinum „E ^ ita factas eff homo, quod non definit effe » Deus, quam quod panis ita fit caro, quod + non definit effe panis, quia non annichila- » tur, fed in corpus Chrifti convertitur. Il- » lud per incarnationem femel faQum eft, » iftud per confecrationem jugiter fit. Unde Ambrofius in libro de facramentis : & habetur de confecratione diflinctione fecun: da, » capite Revera: Cognovifti preftantiora: » potior eft lux quam umbra, veritas quam figura , corpus auctóris quam manna de cz- lo. Forte dicis, Aliud video; quomodo & tu mihi afferis, quod Chrifti corpus acci- piam? & hoc nobis adhuc fupereft ut pro- bemus. Quantis igitur utimur exemplis ut probemus hoc non effe quod natura forma- vit, fed quod benedictio confecravit; ma- joremque vim effe benedi&ionis, quam na- tare , quia benedi&ione natura ciiam ipfa mutatur? Virgam tenebat Moyfes , projecit eam, & facta cít ferpens : rurfus apprehen- dit caudam ferpentis, & in virge naturam convertitar. Vides igitur prophetica gratia bis mutatam effe naturam fcrpentis & vir- ge. Currebant /Égypti flumina puro meatu aquarum , fubito de fontium venis (fanguis. ccpit erumpere. Non erat potus in fluviis, rarfus ad prophete. preces cruor ceffavir flaminis, aquarum natura remeavit. Circum- clufüs crat undique populus Hebraeorum, hinc Zgyptiis.vallatus, inde mari conclu- fus; virgam levavit Moyfes , feparavit fe aqua, & in murorum fpeciem congelavit ; atque inter undas via pedeftris apparuit. Jordanis retrorfüm converfus contra natu- ” » » 9» » v) » » » » » » » » » » EI e » » » » » 7 2» » » » » » » » né claret naturam vel maritimorum flu- Quum vel fluyjalis curfus effe mutatam? Sitiebat populus patrum, tetigit Moyfes pe- tram, & aqua de petra fluxit. Numquid non preter naturam operata eít gratia, ut aquam vomeret petra, quam non habebat per naturam ? Mara fluvius amariffimus e- rat, ut fitiens populus bibere non poflat ; mifit Moyfes lignam in aquam, & amari- tudinem fuam aquarum natura depofuit , quam jnfufy fubito gratia temperavit. Sub Elifæo propheta uni ex filiis prophecarum excuffum est ferrum. de fecuri, & statim merfum est; rogavit Elifeum qui amiferat ferrum , mifirque Elifeus lignum in aquam, & ferrum natavit. Utique & hoc prater naturam factum cognovimus: gravior est enim ferri fpecies ; quam aquarum liquor. Advertimus igitur majoris potentiz effe gra- tiam quam naturam, & adhuc tamen pro- phetice benedictionis numeramus gratiam . Quod fi tantum valuit huraana benediciio , ut naturam converteret, quid dicimus de ipfa confecratione divina, ubi verba ipfa Domini Salvatoris operantur? Nam facra- mentum istud quod accipis, Christi fermo- ne conficitur. Quod fi tantum. valuit fermo Elie ut ignem de cælo deponeret , non va- lehit Christi fermo ut fpecies mutet clemen- torum ? De totius mundi operipus legistis : Quia ipfe dixit & falla funt, ipfe manda- vit ¢ creata. funt: fermo igitur Christi, qui potuit ex nihilo facere quod non etat, non potest ea que funt in id mutare quod non erat? Non minus est dare, quam mu- » tare n » » sł » ANNO CHRISTI 1433: Exod. wy ram in fui fontis revertitur exordium. Non- /sf. « Pal. 67. E xaJ. 15. 4. Reg. 6. Pfolm. ga 

Strana 702
or DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 702 e———— fecit mirabilium fuorum mifericors & miferator A » nino incomparabiliter majus cft quod. Dens ANNO CHRISTI 2433. dominus, efcam dedit timentibus fe? 1bì enim Apoftolus divine fapientie infinitate oppreffus cogebatur exclamare: OQ alritudo divitiarum fa- pienie & fcientie Dei! Egn vero in confide- ratione hujus diviniflimi facramenti veluti ma- nibus & pedibus triplici, qui difficile rumpi- tur, ligatus funicolo, nequeo me explicare . In hoc fiquidem diviniffime euchariftiz facra- mento diviia omnipotentia oftenditur, fum- ma fapientia explicatur, & immenfa divine bonitetis benignitas declaratur, Lt quidem divina omnipotentia oftenditur, dum divino verbo ad elementum accedente , unus in celo, & in omnibus locis in quibus C» Yaenoc. f. 4, de of. mil. © 7 Mast. 26. Jour. 1. Pfalm. 118, Genef. 19. Ærod. 4 y. a Pro, depo. ‘mere. A. Jem. 2. d. Reg. 2e Lur. 1. Joon. 1. haec terrena materies, remanentibus acciden- tibus, in Chrifti fubftanriam fubito & in. in- B» flanti conyertitur: dumi ipfa panis & vini ac- cidentia, preter natura ordinem , abfque fub- je&o relinquuntur: dum eis modus extiftendi fübftantie tribuitur, ita ut omuia po(inr agc- re & pad, ficut fi eifdem adeffet propria fub- ftaniia: dum non mutans locnm nec cælum deferens Chriftus totus verus & integer fub hoc incipit cfle facramento, & non folum ro- tus fub toto , fed totus fub qualibet parte: & quantumvis fpecics dividantur , franganrur, dentibus zsaflicentur, five in pluribus locis aut nbique terrarum multiplicentur, ipfe ta- xüen Chriftus totus & integer fub xualibet. particula divifionis perfeverai : idemque & hoc facrificium celebratur aut exfiflit, non multiplicarus manet idem penitus, qui ex Vir gine natus, qui in mundo converíatus, qui in ultima coena feipfum difcipulis, hoc facra- mentum inítituendo tradidit; qui in cruce pe- pendit, qui mortem pro nobis pertulit, lan- ceam militis füffinuit, in fcpulero jacuit, ter- tia die ‘de fepulcro gloriofus refurrexit , in czlum afcendit, Apoflolis Spiritum fanctum mifit , fedetque nunc ad dexteram Patris. ipfe nnu$, inquam, idem & totus atque integer eft & apud Patrem in celo & nobifum in alari , & ubicumque hoc divinum myfterium celebratur: & ficut non alius & alius hic & ibi Chriftus, fed unus verus X& totus in om- D» nibus altaribus; fic nec hoc aliud ab illo, fed hoc & illud & omnia unum verum & immaculatum facrificjam, Haec & innumera- bilia, quiz in hoc continentur facramento , » mirabilia fiunt omnipotenti virtute Dei. » Cum enim facerdos illa Chrifti verba pro- » nuntiat; Z/oc eff enim corpus meum , Č“ hic » eft fanguis eus, panis X& vinum in carnem » & fanguine:s convertuntur , illa Verbi vir- » tute qua Verbum caro fattum ef € habite » viť in nobis, qua dixit & faa funt, man- » davit & creata funt; qua feminam mutavit » in fatuam falis, & virgam Moyfi in colu- » brum converüt, qua fontes mutavit in fan- » » » 9» Nam {i verbum lia potuit ignem de ce- lo a ponere, verbum Chrifii non. poterit anem in carnem mutare? quis hoc audeat opinari de illo cui nullum verbum eft im- pofübile, per quem omnia facta funt, & fine quo factum eft nihil? Certe majus cft creare quod non efl, quam mutare quod eft; ac longe majus, quod non efi, de ni- hilo procreare , quam quod ef, in alind tranfmutare . lllud autem nemo eft qui du- bitet, & hoc aliquis dubitabit ? abfit. Om- » » 3 [24 gunem, & aquam convertit in vinum „E ^ ita factas eff homo, quod non definit effe » Deus, quam quod panis ita fit caro, quod + non definit effe panis, quia non annichila- » tur, fed in corpus Chrifti convertitur. Il- » lud per incarnationem femel faQum eft, » iftud per confecrationem jugiter fit. Unde Ambrofius in libro de facramentis : & habetur de confecratione diflinctione fecun: da, » capite Revera: Cognovifti preftantiora: » potior eft lux quam umbra, veritas quam figura , corpus auctóris quam manna de cz- lo. Forte dicis, Aliud video; quomodo & tu mihi afferis, quod Chrifti corpus acci- piam? & hoc nobis adhuc fupereft ut pro- bemus. Quantis igitur utimur exemplis ut probemus hoc non effe quod natura forma- vit, fed quod benedictio confecravit; ma- joremque vim effe benedi&ionis, quam na- tare , quia benedi&ione natura ciiam ipfa mutatur? Virgam tenebat Moyfes , projecit eam, & facta cít ferpens : rurfus apprehen- dit caudam ferpentis, & in virge naturam convertitar. Vides igitur prophetica gratia bis mutatam effe naturam fcrpentis & vir- ge. Currebant /Égypti flumina puro meatu aquarum , fubito de fontium venis (fanguis. ccpit erumpere. Non erat potus in fluviis, rarfus ad prophete. preces cruor ceffavir flaminis, aquarum natura remeavit. Circum- clufüs crat undique populus Hebraeorum, hinc Zgyptiis.vallatus, inde mari conclu- fus; virgam levavit Moyfes , feparavit fe aqua, & in murorum fpeciem congelavit ; atque inter undas via pedeftris apparuit. Jordanis retrorfüm converfus contra natu- ” » » 9» » v) » » » » » » » » » » EI e » » » » » 7 2» » » » » » » » né claret naturam vel maritimorum flu- Quum vel fluyjalis curfus effe mutatam? Sitiebat populus patrum, tetigit Moyfes pe- tram, & aqua de petra fluxit. Numquid non preter naturam operata eít gratia, ut aquam vomeret petra, quam non habebat per naturam ? Mara fluvius amariffimus e- rat, ut fitiens populus bibere non poflat ; mifit Moyfes lignam in aquam, & amari- tudinem fuam aquarum natura depofuit , quam jnfufy fubito gratia temperavit. Sub Elifæo propheta uni ex filiis prophecarum excuffum est ferrum. de fecuri, & statim merfum est; rogavit Elifeum qui amiferat ferrum , mifirque Elifeus lignum in aquam, & ferrum natavit. Utique & hoc prater naturam factum cognovimus: gravior est enim ferri fpecies ; quam aquarum liquor. Advertimus igitur majoris potentiz effe gra- tiam quam naturam, & adhuc tamen pro- phetice benedictionis numeramus gratiam . Quod fi tantum valuit huraana benediciio , ut naturam converteret, quid dicimus de ipfa confecratione divina, ubi verba ipfa Domini Salvatoris operantur? Nam facra- mentum istud quod accipis, Christi fermo- ne conficitur. Quod fi tantum. valuit fermo Elie ut ignem de cælo deponeret , non va- lehit Christi fermo ut fpecies mutet clemen- torum ? De totius mundi operipus legistis : Quia ipfe dixit & falla funt, ipfe manda- vit ¢ creata. funt: fermo igitur Christi, qui potuit ex nihilo facere quod non etat, non potest ea que funt in id mutare quod non erat? Non minus est dare, quam mu- » tare n » » sł » ANNO CHRISTI 1433: Exod. wy ram in fui fontis revertitur exordium. Non- /sf. « Pal. 67. E xaJ. 15. 4. Reg. 6. Pfolm. ga 

Strana 703
2 Innor. dixv- 113. H. 1. Por. 10. Forn. s. Albertnnt Magnus de suchar.E. de pripars- tiona ſacia- mentali hujus St h. p. 33. f.ô. J0R ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 703 „ tare novas naturas rebus. Sed cur argu-A, terno fecifti cælum & terram, & omnia que „ in eis ſunt contenta: & eodem Verbo crea- „ mentis utimur? ſuis utamur exemplis, in- „ turas in id quod vis tranſmutas, quia Do- � carnationiſque exemplo adstruamus myste- „ rii veritatem. Numquid naturæ uſus præ- „ minus univerforum ipſe tu es, cujus magni- " ceſfit, cum Dominus Jeſus ex Maria na- „ ficentiæ cuncta obediunt & nihil reſiſtit: & „ hoc eft quod dicitur Sapientiæ xv. Subest „ ſceretur? Si ordinem quærimus, viro mix- „ tibi cum volueris poſſe: quia quamvis fides „ ta femina generare conſueverat. Liquet igi- „ in omnibus articulis omnipotentiæ Dei in- „ tur quod præter naturæ ordinem virgo ge- „ nitatur , in ſacramento tamen altaris, in „ nerat : & hoc quod conficimus corpus , ex „ Virgine est. Quid hic quæris naturæ ordi- „ quo confiſtit fundamentum fidei, & totius „ eccleſiæ communio maxime innititur omni- » nem in Christi corpore, sum præter natu- „ ram fit ipſe Dominus Jeſus partus ex vir- „ potentiæ. Et hoc eft quod in figno hujus „ ſacramenti dixit ad Saram angelus. Gen. 18. » gine? vera utique caro Christi crucifixa est, „ ubi ſimul promiſſio * ſeminis facta eſt , & „ quæ ſepulta est: vere ergo illius carnis ſa- „ cramentum est. Ipſe clamat Dominus Je- „ confectio cibi angelorum de tribus farinæe „ ſus: Hoc est corpus meum. Ante benedictio-B, satis, quæ magna fuerunt, & non nifi ab „ nem verborum cælestium alia ſpecies nomi- „ omnipotentia Dei fieri poterant. Numquid " natur: post conſecrationem corpus Christi „ Deo quidquam erit difficile ? quaſi dicat , Non „ fignificatur . Ipſi dicit ſanguinem ſuum : an- „ facile eſt enim Deo creaturas mutare & „ te conſecrationem alind dicitur ; post con- tranſubstantiare, quas fecit, & de cibis no- n ſecrationem ſanguis nuncupatur; & tu di- „ bis conſuetis, hoc est pane & vino, cor- » cis, Amen, hoc est, verum est: quôd os „ poris ſui & ſanguinis nobis dulcem cœnam „ loquitur, mens interna fateatur: quod ſer- „ præparare. Hine eſt etiam quod Lucæ pri- „ mo ſonat, affectus ſentiat. Hæc Ambro- „ mo angelus dixit, cum de perfectione & „ conceptione dominici corporis & ſanguinis „ ſius. „ Sed a diceret aliquis: Certus ſum om- „ agcretur ; Non erit impoſſibile apud Deum „ omne verbum: & perſuadens Virgini unde „ nino quod Deus hæc valet, & majora: at „ non ſum certus aliquo modo quod velit. „ hoc fieri poſſet, dixit: Virtus altiſſimi obum- „ Advertat ergo, quod Christus panem, cumt „ brabit tibi, quod exponens Origenes, dicit, „ virtutem altiſſimi eſſe virtuoſam potentiam „ accepiſſet, benedixit, & dixit: Hoc est cor- * pus meum. Veritas enim hoc dixit, & ideo C„ Patris, quæ umbram & imaginem fui ipfius � verum est oninino quod dixit. Quod ergo „ perfecit in Maria virgine, de creatura ve- „ tuſtatis corruptæ novum hominem ſecundum „ panis fuerat cum accepit, corpus ſuum erat „ Deum creatum perficiens, & hunc non ad „ eum dedit: panis itaque mutatus erat in n corpus ipſius , & ſimiliter vinum in ſangui- „ imaginem, ſed ipſam imaginem faciens per „ nem. Non enim ut hæreticus sapit, ſed de- „ unionem, in quo perfecta reſultaret poten- „ ſipit, ita debet intelligi quod Dominus „ tia Patris. Hæc Albertus. * ait: Hoc est corpus meum, id est. Hoc ſi- Summa etiam divina ſapientia in hoc divi- " gnificat corpus meum: ficut quod dicit A- niſſimo ſaeramento cuchariſtiæ diſcernitur , dum „ postolus: Petra erat Chriftius, id est, Pe- juxta hominis naturalem conditionem hunc an- „ tra fignificabat Christum: hoc enim potius gelorum cibum in eis ſenſibilibus rebus præ- „ dixiſſet de agno paſchali, quam de azymo paravit, quibus communiter homines uti con- v pane. Nam agnus paſchalis abſque dubio ſueverunt, in cibo corporali, ut ſic per cor- » figurabat corpus Dominicum, ſed panis azy- poralia & ſensibilia diſcernerent & diſcerent „ mus cor fincerum. Sicut autem Joannes Ba- homines in cæleſtium & divinarum rerum co- „ ptista qui dixerat: Ecce agnus Dei, per ad-Dgnitionem devenire. Etenim neque poſſibile eſt aliter nobis lucere divinum radium, niſi „ junctum determinavit, qui tolit peccata mun- varietate ſacrorum velaminum analogice cir- di: ſic & Christus quod dixerat: Hoc eſt cumvelatum, ut divinus ait Dionyfius primo „ corpus meum, per adjunctum determinavit, " quod pro vobis tradetur. Sicut ergo corpus capitulo cælestis hierarchiæ: Quemadmodum enim infirmi oculi ſolem nube tectum libere „ Christi veraciter tradebatur, ita vere de- conſpiciunt , qui coruſcum lumen ejus intueri „ monstrabatur, non in figura quæ jam ceſsa- non poſſunt ; ſic & divinum radium lippien- „ verat, sed in veritate, qua jam advenerat. » Hæc Innocentius. tibus mentis oculis lucere impoſſibile eſt, niſa varietate facrorum velaminum circumvelatuns Bene igitur omnipotens Dominus memoriam & præparatum providentia paterna connatu- fecit mirabilium ſuorum, & talium, ad quæ raliter & proprie quæ fecundum nos funt, nullius creaturæ potentia valet nedum actu, &c. Hugo de ſancto Victore ibidem in gloffa. aut opere, ſed nee cogitatu attingere: ut me- rito ratione hujus ineffabilis potentiæ dicatur „ Unde Innocentius de officio miſſæ ita di- ei quod habetur Eſther XIII. Domine Deus „ eit : Sapientia Dei quæ ſe per viſibilia ma- rex omnipotens, in ditione tua cuncta funt po-E„ nifestat, volens evidenter ostendere, quod fita ; & non eſt qui poſſit reſiſtere voluntati tua, „ ipſa eſt cibus animarum, carnem aſſumptam ſi decreveris ſalvare Iſrael . Tu feciſti cælum & „ propoſuit in edulium, ut per cibum huma- terram, & quidquid cæli ambitu continetur. Do- „ nitatis invitaret ad guſtum divinitatis, de minus omnium es , nec eft qui reſiſtat majeſtati „ quo Pſalmiſta : Guſtatæ & videte quoniam tu�. Ac ſi dicat, ut inquit dominus Albertus „ ſuavis eſt dominus. Totum ergo ſe Chriftus „ in tractatu ſuo de officio Miſſæ , Talem re- „ pro nobis exhibet in cibum, ut divinitate „ nos reficiat, quem corporaliter ore comedi- „ demptionis nostræ cibum & pignus impoſ- „ bile eſt humanæ infirmitati præparare, ſed „ mus, ut ita de viſibilibus ad inviſibilia, de „ tibi Domine Deus rex omnipotens , nihil „ temporalibus ad æterna , de terrenis ad cæ- „ eſt impoſſibile , quia in ditione tua cuncta „ leſtia, de humanis ad divina nos transfe- rat. Ego ſum, inquit, panis vivus, qui de Josn. 8 „ ſuni poſita: quia tu Verbo ſimplici tibi coæ- celo aAlberiu? baase ſangul- nis, alrer lisei manaſerip. nec sanguintg. nec ſeminit babes. LEG. I. Lib. &0 Pſaln.. ANNO CHRIST! 1435. ANNO CHRISTE 2433.

Strana 704
2 Innor. dixv- 113. H. 1. Por. 10. Forn. s. Albertnnt Magnus de suchar.E. de pripars- tiona ſacia- mentali hujus St h. p. 33. f.ô. J0R ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 703 „ tare novas naturas rebus. Sed cur argu-A, terno fecifti cælum & terram, & omnia que „ in eis ſunt contenta: & eodem Verbo crea- „ mentis utimur? ſuis utamur exemplis, in- „ turas in id quod vis tranſmutas, quia Do- � carnationiſque exemplo adstruamus myste- „ rii veritatem. Numquid naturæ uſus præ- „ minus univerforum ipſe tu es, cujus magni- " ceſfit, cum Dominus Jeſus ex Maria na- „ ficentiæ cuncta obediunt & nihil reſiſtit: & „ ſceretur? Si ordinem quærimus, viro mix- „ hoc eft quod dicitur Sapientiæ xv. Subest „ ta femina generare conſueverat. Liquet igi- „ tibi cum volueris poſſe: quia quamvis fides „ in omnibus articulis omnipotentiæ Dei in- „ tur quod præter naturæ ordinem virgo ge- „ nerat : & hoc quod conficimus corpus , ex „ nitatur , in ſacramento tamen altaris, in „ Virgine est. Quid hic quæris naturæ ordi- „ quo confiſtit fundamentum fidei, & totius „ eccleſiæ communio maxime innititur omni- » nem in Christi corpore, sum præter natu- „ ram fit ipſe Dominus Jeſus partus ex vir- „ potentiæ. Et hoc eft quod in figno hujus „ ſacramenti dixit ad Saram angelus. Gen. 18. » gine? vera utique caro Christi crucifixa est, „ ubi ſimul promiſſio * ſeminis facta eſt , & „ quæ ſepulta est: vere ergo illius carnis ſa- „ cramentum est. Ipſe clamat Dominus Je- „ confectio cibi angelorum de tribus farinæe „ ſus: Hoc est corpus meum. Ante benedictio-B, satis, quæ magna fuerunt, & non nifi ab „ nem verborum cælestium alia ſpecies nomi- „ omnipotentia Dei fieri poterant. Numquid „ Deo quidquam erit difficile ? quaſi dicat , Non " natur: post conſecrationem corpus Christi „ fignificatur . Ipſi dicit ſanguinem ſuum : an- „ facile eſt enim Deo creaturas mutare & „ te conſecrationem alind dicitur ; post con- tranſubstantiare, quas fecit, & de cibis no- „ bis conſuetis, hoc est pane & vino, cor- n ſecrationem ſanguis nuncupatur; & tu di- » cis, Amen, hoc est, verum est: quôd os „ poris ſui & ſanguinis nobis dulcem cœnam „ loquitur, mens interna fateatur: quod ſer- „ præparare. Hine eſt etiam quod Lucæ pri- „ mo ſonat, affectus ſentiat. Hæc Ambro- „ mo angelus dixit, cum de perfectione & „ conceptione dominici corporis & ſanguinis „ ſius. „ agcretur ; Non erit impoſſibile apud Deum „ Sed a diceret aliquis: Certus ſum om- „ omne verbum: & perſuadens Virgini unde „ nino quod Deus hæc valet, & majora: at „ non ſum certus aliquo modo quod velit. „ hoc fieri poſſet, dixit: Virtus altiſſimi obum- „ Advertat ergo, quod Christus panem, cumt „ brabit tibi, quod exponens Origenes, dicit, „ virtutem altiſſimi eſſe virtuoſam potentiam „ accepiſſet, benedixit, & dixit: Hoc est cor- * pus meum. Veritas enim hoc dixit, & ideo C„ Patris, quæ umbram & imaginem fui ipfius � verum est oninino quod dixit. Quod ergo „ perfecit in Maria virgine, de creatura ve- „ panis fuerat cum accepit, corpus ſuum erat „ tuſtatis corruptæ novum hominem ſecundum „ Deum creatum perficiens, & hunc non ad „ eum dedit: panis itaque mutatus erat in n corpus ipſius , & ſimiliter vinum in ſangui- „ imaginem, ſed ipſam imaginem faciens per „ nem. Non enim ut hæreticus sapit, ſed de- „ unionem, in quo perfecta reſultaret poten- „ ſipit, ita debet intelligi quod Dominus „ tia Patris. Hæc Albertus. * ait: Hoc est corpus meum, id est. Hoc ſi- Summa etiam divina ſapientia in hoc divi- " gnificat corpus meum: ficut quod dicit A- niſſimo ſaeramento cuchariſtiæ diſcernitur , dum „ postolus: Petra erat Chriftius, id est, Pe- juxta hominis naturalem conditionem hunc an- „ tra fignificabat Christum: hoc enim potius gelorum cibum in eis ſenſibilibus rebus præ- „ dixiſſet de agno paſchali, quam de azymo paravit, quibus communiter homines uti con- v pane. Nam agnus paſchalis abſque dubio ſueverunt, in cibo corporali, ut ſic per cor- poralia & ſensibilia diſcernerent & diſcerent » figurabat corpus Dominicum, ſed panis azy- „ mus cor fincerum. Sicut autem Joannes Ba- homines in cæleſtium & divinarum rerum co- „ ptista qui dixerat: Ecce agnus Dei, per ad-Dgnitionem devenire. Etenim neque poſſibile eſt aliter nobis lucere divinum radium, niſi „ junctum determinavit, qui tolit peccata mun- varietate ſacrorum velaminum analogice cir- di: ſic & Christus quod dixerat: Hoc eſt cumvelatum, ut divinus ait Dionyfius primo „ corpus meum, per adjunctum determinavit, capitulo cælestis hierarchiæ: Quemadmodum " quod pro vobis tradetur. Sicut ergo corpus „ Christi veraciter tradebatur, ita vere de- enim infirmi oculi ſolem nube tectum libere conſpiciunt , qui coruſcum lumen ejus intueri „ monstrabatur, non in figura quæ jam ceſsa- „ verat, sed in veritate, qua jam advenerat. non poſſunt ; ſic & divinum radium lippien- tibus mentis oculis lucere impoſſibile eſt, niſa » Hæc Innocentius. varietate facrorum velaminum circumvelatuns Bene igitur omnipotens Dominus memoriam & præparatum providentia paterna connatu- fecit mirabilium ſuorum, & talium, ad quæ raliter & proprie quæ fecundum nos funt, nullius creaturæ potentia valet nedum actu, aut opere, ſed nee cogitatu attingere: ut me- &c. Hugo de ſancto Victore ibidem in gloffa. rito ratione hujus ineffabilis potentiæ dicatur „ Unde Innocentius de officio miſſæ ita di- ei quod habetur Eſther XIII. Domine Deus eit : Sapientia Dei quæ ſe per viſibilia ma- „ rex omnipotens, in ditione tua cuncta funt po-E„ nifestat, volens evidenter ostendere, quod fita ; & non eſt qui poſſit reſiſtere voluntati tua, „ ipſa eſt cibus animarum, carnem aſſumptam ſi decreveris ſalvare Iſrael . Tu feciſti cælum & „ propoſuit in edulium, ut per cibum huma- terram, & quidquid cæli ambitu continetur. Do- „ nitatis invitaret ad guſtum divinitatis, de minus omnium es , nec eft qui reſiſtat majeſtati „ quo Pſalmiſta : Guſtatæ & videte quoniam tu�. Ac ſi dicat, ut inquit dominus Albertus „ ſuavis eſt dominus. Totum ergo ſe Chriftus „ pro nobis exhibet in cibum, ut divinitate „ in tractatu ſuo de officio Miſſæ , Talem re- „ nos reficiat, quem corporaliter ore comedi- „ demptionis nostræ cibum & pignus impoſ- „ bile eſt humanæ infirmitati præparare, ſed „ mus, ut ita de viſibilibus ad inviſibilia, de „ tibi Domine Deus rex omnipotens , nihil „ temporalibus ad æterna , de terrenis ad cæ- „ eſt impoſſibile , quia in ditione tua cuncta „ leſtia, de humanis ad divina nos transfe- rat. Ego ſum, inquit, panis vivus, qui de Josn. 8 „ ſuni poſita: quia tu Verbo ſimplici tibi coæ- celo aAlberiu? baase ſangul- nis, alrer lisei manaſerip. nec sanguintg. nec ſeminit babes. LEG. I. Lib. &0 Pſaln.. ANNO CHRIST! 1435. ANNO CHRISTE 2433.

Strana 705
ANNO CHRISTI 1433- Balm 77. Gen. 2. Joan: 6. (em 3. Philipp, 2. > 795 ris, quem ego dedero , caro mea eff. ecce ci- bus humanitaris : Panis ergo angelorum fa- &us eíl cibus bominum , fecundum illud propheticum : Panem angelorum manducavit homo, quatenus quid fecundum animam ci- bum divinitatis accipimus, ctiam fecundum carnem cibum humanitatis fumamus : quo- niam ficut anima rationalis & caro unus eft ho- mo, ita Deus & homo unus.eft Chriflus : & quia per guftum homo mortem “incur- rit , per guftum quoque vitam acquirit ; quatenus ut uade mors oriebatur , inde vi- ta refurgeret ', DiQum é(t quippe de illo: Quacumque die comederis , morte morieris, di- citur autem de ifto: Si quis mandycaverit ex 8 hoc pane , vivet in eternum , Cibus ille mor- talis pefendit in ligno ícienti boni & ma- li: cius ifte vitalis pependit in hgno vite quod. eff in medio paradifi: illud fuit li- gnum inobedientie , ad quod homo ma- nus extenderet, ut fieret ficut Deus, juxta quod ferpens illi promiferat : Eritis ficur di fcientes bonum. € malum : iftud eft li- gnum obedientie , in quo Deus manus extendit ut fietet homo , juxta quod di- „> Cit apoftolus : Fxinanivit femetipfum formam » feroi accipiens , in. frmilitudinem hominum fa- » fattus, & habitu inventus ut homo , fatfus obe- diens ufque ad mortem , mortem autem. crucis. » Item Albertus Magnus in libro de officio C miffe iia dicit: De fapientia autem hunc cibum contemperante dicitur ad Romanos 11. O cliitude divitiarum fapientie © fcientie Dei, &c. Et fubdit: Quis enim digne in- vefligare valeat qualiter ex antiquo corpus inconuptum fit innovatum , qualitcr. nova anima vivificatum , qualiter uirunque ho- rum deitaü fit fociarum., & in unam per- fonam unitum & affumptum > gualiter in carne infirmitates carnis portaverit , quali-- ter jn cruce mortuus fit, & qualiter in cor- pus & fanguinem principalia elementa efcu- leni © poculenti humani mutaverit, & fic fe homini in cibum przbuerit. lle enim » “> 22 93 99 > 25 » » 7 ” ? » » ” ^ » „ » ” ” > » 7 „ 99 22 » ^ „ 2» 99 2 LIJ 25 ?Y ” a) 2 Unde Proverbioram trigefimo dicit Salo- mon, hac effe fibi abfcondita confitens : Tria funt difrilia mihi | quantum — penitus ignoro : viam equila . in calo , viam colubri fupra petram , viam navis in medio mari, & », viam viri in adolefcentia [ua . Qage g idem quatuor idem door pulchre děducens , ac difficultates que in hoc facramento continen- tur profequitur ibidem ; qua pro nunc caufa brevitatis omittuntur. In. quibus valde pui- chrum eft conGderare qualiter caleftis altitudo confilii difpofuit, ut ficut tres funt. perfone in unitate divinz fuübflanüe , fcilicet Pater, Ver- bum , & Spiritus fan&tus, ita tres effent fub- flantiæ in perfonæ unitate, fcilicer divinitas , corpus & anima . Fr ficut Chriflus fecundum divinam naturam tribus modis exiflir in. om- nibus, per effenriam, prefentiam , & poten- tiam ; in folis juflis per gratiam & gloriam, in homine affumpto per unionem: fic voluit ut idem ipfe fecundum naturam humanam tribus modis in rebus exifteret , fcilicet loca- liter in celo , perfonaliter in Verbo , facra- mentaliter in altari. Sicut enim fecundum di- vinitatem totus eflentialiter eft in omnibus re- bus, ita fecundum humaniratem totus facra- Concil. General. 'Tom. XXIX. 43 9) E DE COMMUNIONE SUB OTRAQUE SPECIE. celo de[cendi: ecce cibus divinitatis: ©” pa- A mentaliter cft in omnibus locis in quibus con- ——— — 706 ficitur & celebratur, Similiter & in hoc eodem venerabili facra- mertoimmenfa divine bonitatis benignitas er- ga nos miferos & pauperes copiofiffime decla- ratur. Ut enim fuam adverfus nos carita-, tem oftenderet, & noftram erga fe carita- tem accenderet, qui dedit fe pro nobis in precium , ipfe tribuit fe nobis in cibum . ut per precium redimeret nos a morte; pet cibum aleret nos ad vitam . Unde : Qui manducat me C ipfe vivet propter mc. Quid amplius unquam pro nobis potuit efficere ? Precium fe dedit pro nobis in mortem, & cibum fe tribuit nobis ad vitam , ut mor- tem noftram fua morte perimeret, č vitam noftram (ua vita nutriret. Panis ifte, fi di- gue cormeditur , impinguat, Poculum tuum inchrions quam preclarum eff! Per hanc er- go facramenti virtutem univerfæ virtutes augentur , & omnium gratiarum fractus exuberant. Is enim in hoc facramento fu- mitur totus & integer , qui eft fons & ori- Bo totius virtutis & gratiae. Quapropter antonomaflice refpectu omnium aliorum facramentorum euchariflia dicitur Græ- ce, quod Latine interpretatur bona gratia; cu- ?» »” ” ^" „ ” » 9) » » 9 9^ » m 35 » 29 ” » jus nunenpationis fex poffunt caufz & ratio-. nes afhgnari; quarum una eft , quia non eft nifi gratia, & non ni(i gratia effe poteft. Se- cunda autem , quia non datur mifi a gratif- fimo. Tertia, quia non ni(i gratiffimis admni- ftratur . Quarta, autem quia non nifi gratiam operatur. Quinta quia gratia eíl fuper gra- ANNO > CHRISTI 1433. Innocent. i. 4. de offie Milfæ c. 44 Jonah 8. Pfalm. 22. tiam . Sexta, quia eft omnis gratie contenti- - vum, etenim cum in omnibus facramentis 2- lis gratiam eorum per partes participemus , in hoc facramento totum. quod videmus, quod tangimus , quod guftamus, eft gratia. Unde Zachariæ 4. dicitur de hoc facramento: Zxe- » quabit gratiam gratie cjus, quia quidquid in omnibus facramentis & virtatibus fparfim in gratiis colligitur, totum fimul hic in una gra- tia invenitur. Unde fignificatur per gomor, quod eft menfura manne, quz unicuique fu£- vim fapientie Dei funt nobis abícondite Dficiebat , Exodi r6. Menfura enim fufficiens homini ad falutem non eft nifi que continet gratiam petfeclam, in qua totus Chriftus con- tinetur. Hac efl urna aurea continens. man- na, ad Hebreos 9. que intra fan&a fando- rum collocatur, que ad uniufcujufque fuffcit capacitatem .- Longum eífet fingulas bonitates, gratias & perfectiones hujus facramenti enumerare , & immenfam divina bonitatis benignitatem ex- tollere pro prefenti, & potius mens & lin- Bua, imo dies & tempora deficerent quam materia . Frenim ut dicit Innocentius: Per » euchariftiæ facramentum Chriftus eripuit nos 4 a poreftate peccandi , liberat a peccandi voluntate. Nam euchariftia fi digne fuma- tar, a malo liberat, & confirmat in bono, venialia delet & cavet mortalia; unde cum premittimus in oratione dominica : Panem noftrum fuperfubflantialem da nobis hodie : i tim adjungimus: & dimitte mobis debita no- flra , & me nos inducas in. tentationem , fed libera aos a malo , quia per panem iftum celeftem liberamur a malis preteritis, pra- fentibus & futuris. Dedit ergo nobis hoc facramentum falutis, ut quia nos quotidie peccamus , & ipfe jam mori non poteft, Yy » Hoc 2 19 » Innocents bid. Mattb. 6. 

Strana 706
ANNO CHRISTI 1433- Balm 77. Gen. 2. Joan: 6. (em 3. Philipp, 2. > 795 ris, quem ego dedero , caro mea eff. ecce ci- bus humanitaris : Panis ergo angelorum fa- Aus eíl cibus bominum , fecundum illud propheticum : Panem angelorum manducavit homo, quatenus quid fecundum animam ci- bum divinitatis accipimus, ctiam fecundum carnem cibum humanitatis fumamus : quo- niam ficut anima rationalis & caro unus eft ho- mo, ita Deus & homo unus.eft Chriflus : & quia per guftum homo mortem “incur- rit , per guftum quoque vitam acquirit ; quatenus ut uade mors oriebatur , inde vi- ta refurgeret ', DiQum é(t quippe de illo: Quacumque die comederis , morte morieris, di- citur autem de ifto: Si quis mandycaverit ex 8 hoc pane , vivet in eternum , Cibus ille mor- talis pefendit in ligno ícienti boni & ma- li: cius ifte vitalis pependit in hgno vite quod. eff in medio paradifi: illud fuit li- gnum inobedientie , ad quod homo ma- nus extenderet, ut fieret ficut Deus, juxta quod ferpens illi promiferat : Eritis ficur di fcientes bonum. € malum : iftud eft li- gnum obedientie , in quo Deus manus extendit ut fietet homo , juxta quod di- „> Cit apoftolus : Fxinanivit femetipfum formam » feroi accipiens , in. frmilitudinem hominum fa- » fattus, & habitu inventus ut homo , fatfus obe- diens ufque ad mortem , mortem autem. crucis. » Item Albertus Magnus in libro de officio C miffe iia dicit: De fapientia autem hunc cibum contemperante dicitur ad Romanos 11. O cliitude divitiarum fapientie © fcientie Dei, &c. Et fubdit: Quis enim digne in- vefligare valeat qualiter ex antiquo corpus inconuptum fit innovatum , qualitcr. nova anima vivificatum , qualiter uirunque ho- rum deitaü fit fociarum., & in unam per- fonam unitum & affumptum > gualiter in carne infirmitates carnis portaverit , quali-- ter jn cruce mortuus fit, & qualiter in cor- pus & fanguinem principalia elementa efcu- leni © poculenti humani mutaverit, & fic fe homini in cibum przbuerit. lle enim » “> 22 93 99 > 25 » » 7 ” ? » » ” ^ » „ » ” ” > » 7 „ 99 22 » ^ „ 2» 99 2 LIJ 25 ?Y ” a) 2 Unde Proverbioram trigefimo dicit Salo- mon, hac effe fibi abfcondita confitens : Tria funt difrilia mihi | quantum — penitus ignoro : viam equila . in calo , viam colubri fupra petram , viam navis in medio mari, & », viam viri in adolefcentia [ua . Qage g idem quatuor idem door pulchre děducens , ac difficultates que in hoc facramento continen- tur profequitur ibidem ; qua pro nunc caufa brevitatis omittuntur. In. quibus valde pui- chrum eft conGderare qualiter caleftis altitudo confilii difpofuit, ut ficut tres funt. perfone in unitate divinz fuübflanüe , fcilicet Pater, Ver- bum , & Spiritus fan&tus, ita tres effent fub- flantiæ in perfonæ unitate, fcilicer divinitas , corpus & anima . X ficur Chriflus fecundum divinam naturam tribus modis exiflir in. om- nibus, per effenriam, prefentiam , & poten- tiam ; in folis juflis per gratiam & gloriam, in homine affumpto per unionem: fic voluit ut idem ipfe fecundum naturam humanam tribus modis in rebus exifteret , fcilicet loca- liter in celo , perfonaliter in Verbo , facra- mentaliter in altari. Sicut enim fecundum di- vinitatem totus eflentialiter eft in omnibus re- bus, ita fecundum humaniratem totus facra- Concil. General. 'Tom. XXIX. 43 9) E DE COMMUNIONE SUB OTRAQUE SPECIE. celo de[cendi: ecce cibus divinitatis: ©” pa- A mentaliter cft in omnibus locis in quibus con- ——— — 706 ficitur & celebratur, Similiter & in hoc eodem venerabili facra- mertoimmenfa divine bonitatis benignitas er- ga nos miferos & pauperes copiofiffime decla- ratur. Ut enim fuam adverfus nos carita-, tem oftenderet, & noftram erga fe carita- tem accenderet, qui dedit fe pro nobis in precium , ipfe tribuit fe nobis in cibum . ut per precium redimeret nos a morte; pet cibum aleret nos ad vitam . Unde : Qui manducat me C ipfe vivet propter mc. Quid amplius unquam pro nobis potuit efficere ? Precium fe dedit pro nobis in mortem, & cibum fe tribuit nobis ad vitam , ut mor- tem noftram fua morte perimeret, č vitam noftram (ua vita nutriret. Panis ifte, fi di- gue cormeditur , impinguat, Poculum tuum inchrions quam preclarum eff! Per hanc er- go facramenti virtutem univerfæ virtutes augentur , & omnium gratiarum fractus exuberant. Is enim in hoc facramento fu- mitur totus & integer , qui eft fons & ori- Bo totius virtutis & gratiae. Quapropter antonomaflice refpectu omnium aliorum facramentorum euchariflia dicitur Græ- ce, quod Latine interpretatur bona gratia; cu- ?» »” ” ^" „ ” » 9) » » 9 9^ » m 35 » 29 ” » jus nunenpationis fex poffunt caufz & ratio-. nes afhgnari; quarum una eft , quia non eft nifi gratia, & non ni(i gratia effe poteft. Se- cunda autem , quia non datur mifi a gratif- fimo. Tertia, quia non ni(i gratiffimis admni- ftratur . Quarta, autem quia non nifi gratiam operatur. Quinta quia gratia eíl fuper gra- ANNO > CHRISTI 1433. Innocent. i. 4. de offie Milfæ c. 44 Jonah 8. Pfalm. 22. tiam . Sexta, quia eft omnis gratie contenti-- vum, etenim cum in omnibus facramentis 2- lis gratiam eorum per partes participemus , in hoc facramento totum. quod videmus, quod tangimus , quod guftamus, eft gratia. Unde Zachariæ 4. dicitur de hoc facramento: Zxe- » quabit gratiam gratie cjus, quia quidquid in omnibus facramentis & virtatibus fparfim in gratiis colligitur, totum fimul hic in una gra- tia invenitur. Unde fignificatur per gomor, quod eft menfura manne, quz unicuique fu£- vim fapientie Dei funt nobis abícondite Dficiebat , Exodi r6. Menfura enim fufficiens homini ad falutem non eft nifi que continet gratiam petfeclam, in qua totus Chriftus con- tinetur. Hac efl urna aurea continens. man- na, ad Hebreos 9. que intra fan&a fando- rum collocatur, que ad uniufcujufque fuffcit capacitatem .- Longum eífet fingulas bonitates, gratias & perfectiones hujus facramenti enumerare , & immenfam divina bonitatis benignitatem ex- tollere pro prefenti, & potius mens & lin- Bua, imo dies & tempora deficerent quam materia . Frenim ut dicit Innocentius: Per » euchariftiæ facramentum Chriftus eripuit nos 4 a poreftate peccandi , liberat a peccandi voluntate. Nam euchariftia fi digne fuma- tar, a malo liberat, & confirmat in bono, venialia delet & cavet mortalia; unde cum premittimus in oratione dominica : Panem noftrum fuperfubflantialem da nobis hodie : i tim adjungimus: & dimitte mobis debita no- fra , & ne nos inducas in. tentationem , fed libera aos a malo , quia per panem iftum celeftem liberamur a malis preteritis, pra- fentibus & futuris. Dedit ergo nobis hoc facramentum falutis, ut quia nos quotidie peccamus , & ipfe jam mori non poteft, Yy » Hoc 2 19 » Innocents bid. Mattb. 6. 

Strana 707
m ER An ANNO CHRISTI 2433- 707 ORATIO JOANNIS » tis ejus accipimus , remiffonem peccato- „ rum quotidie confequamur, Hec Innocen- » tius. ' Verum etiam ut aliqua ex multis fub com- pendig proferamus , primo hoc facramentum digne fumptum in nobis remiífionem peccato- zum operatur ; deinde vitam gratie tribuit ; & ne a gratia deficiamus , nutrit , augetque 2d perfectionem gratiæ , unionem noftri ad Deum operatur, fumentes in. Chriftum trans- format. Prater effe&us hos adhuc famem pa- tientes fatiat, inebriat fitientes, tenues impin- guat , confirmat debiles , lztificat mentes , ignit affedum , illuminat intelledum , mitigat ten- DE RAGUSIO O.P. 708 fum: verum quia ut vox teftatur apoftols non fumus fuffcienres non folum aliquid agere aut operari, fed nec cogitare quidem quafi ex nobis, fed omnis fufficientia noítra ex Deo ef, qui etiam omnia opcra noflra in nobis operatur; ideo fecundo loco, ut verbis utar Platonis, agamus: & deliberemus cœpta, vo- cata, ut mos eft, prius divinitate, Etenim, ut idem ait in principio Timei, omnibus mos eft & quafi quedam religio, qui vel de ma- ximis vel de minimis rebus funt a'turi aliquid , precari ad auxilium divinitatem ; & ut dicit facer theologus Dionyfius 3. cap. de divinis nominibus, ante omnia ab oratione incipere tationes , affectum mortalium reprimit, firmat eft utile , ficut nos ipfos tradentes Deo. & virtutes , ą futuris prefervat peccatis, poenam minuit, fubvenit vivis , proficit defunctis , Spi- yitum [anctum mittit, terret. demones , con- tra hoifes etiam vifibiles adjuvat , & tandem ad sterpam vitam perducit, Nullum igitur cft ifto facramento falubrius , quo peccata pur- gantur , virtutes augentur, & mens omnium {piritualium charifmatum abundantia impin- guatur. Quid plura? Hec pro exercitio St ex- citatione mentis noflra de mirabilibus hujus ineffabilis facramenti , quambreviter curavi perllringere, in quibus & omnipotentiam Dei > fummam fapientiam , Gr inenarrabilem ergą nos divine dignationis & benignitatis bonita- unientes: hz funr enim fumme intentiones Dei gratie cum aguntur a mortalibus ur. inquit Trifmegitus Mercurius in lib.o de Deo. Igi- tur ur ea dicantur a nobis que placeant Deo, veritatem «eclarent, mentes noftras iJluminent, gignant concordiam , caritatem accendant, pae riant unitatem & pacem; primum cum codem diviniffimo rheologo Parifiorum antiftite Areo- pagita vidclicet Dionyfio 1. cap. cæleftis hie- rarchiæ , Jefum primum lumen invocemus , quod eft , quod verum eft , quod illutninat om- nem hominem venientem in hunc mundum, per quem ad principale lumen Pairem acceí- fum habemus. Erenim ut idem ait Diouylius tem fedulo & grato animo contemplemur, &€C theologus; ficut omnis a Patre mote manife- quamvis parum fit, quod a nobis aut intelli- gi aut exprimi poflit, ( eft enim fupra om- dem fenfum & omnem intelligentiam ), id tamen modicum ,.etiam quantulumeumque fit, debet eíle. magis amatum & defidera- fum a nobis omni cognitione quam habe- mus de rebus inferioribus, fic enim čr Ari- ftoteles ait in rx, de animalibus , quod quamvis parum fit quod de fobitantiis fupe- rioribus percipimus, tamen illad modicum eft magis amatum & deíiderazum omni cogni&o- ne quam de fubftantiis inferioribus habemus. Et in i. de coio & mundo dicit. quod cum de corporibus ca&leftibus quæftiones poffunt ftationis Juminum proceffio in nos optime ac large provenir, fic iterum vivifica virtus qux eft Chriftus fefus rofliruens nos replet , & ad congregantis Patris unitatem & deifcam fim- plicitatem convertit, Sient enim. divinum ver- bum per Paulum apoftolnm teftatur , ex ipfo, C per ipfum , & in ipfo funt omnia ; origo enim fontium, ut inquit fanctus Bernardus , & flu- minum omnium eff mare ; virtutum & fcien- tiarum eft dominus Jefus Chriflus , in quo funt omnes thefauri fapientiz & fcientiæ Dei abfconditi , continentia carnis, cordis indnfiria . mentis rectirudo , caffa confilia, jufta judicia, fan&a defideria ex ipfo manant. Si quis vi- folvi parva & topica folutione , contingit au- D get ingenio, fi quis nitet eloquio , fi quis ditori , ut vehemens fit gaudium ejus. Ya in xe. ethicorum cum Simonides cuidam bomi- ni pratermittendam divinam cognitionem per- fuaderet & humanis rebus ingeninm appli- candum , oportere inquiens humana fàpere hominem, & mortalia mortalem ; contra eum philefophus dicit , quod homo debet fe ad immortalia & divina trahere quantum potefl : .quod utique & nos Deo adjuvante in prefen- ti altiffma materia quantum, poterimus facie- mus: tali tamen 2 nobis facrorum eloquiorum prædiffinita icge, ut non in perfuafibilibus aut iucredibilibus huiaanz fapientie verbis fpem moribus plazet , inde fcientiæ , inde fapien- tis fermo , quia gratia & veritas per Jefum -Chriflum fa&a eft, de cujus plenirudine omnes nos accepimus , ©' gratiam pro gratia. Joan. x. igitor in noflris precordiis , fundamentis ja- Cis humilitatis , te Chrifte fe(a buic coepto ; penes quem hominum & omnium fanctorum communi confenfu maris & terre regimen effe voluit, certifüma (alus patrie, invoco , ut nofler prefens hic fermo, nofira hec in- flans oratio, nofter hic traCtatus, atque piuia certamen fidelium devote flagitantibus tuam "Cbriftc veritatem , fruQus pariat falutares , ponamus, fed in demonfiratione a Spiritu mo- urgue nofter acus hic opportunum fortia- te theologorum virtutis, fecundum quaminef- Etur initium , fabilibus & ignotis ineffabiliter 8x. ignore con- jungimur fecundum meliorem noftre rationa- bilis intelleciualis virtutis & operationis unio- mem , ut divinus ait theologus Dionyfius i. Cap. de divinis nominibus ; crimufque circa hec divina myfteria tractanda, ut idem Diony- fius ait, temperantia & fanGitate conftri@i , fanélitate quidem divinis firmiter inhærendo ab omni nos crrore immunes Deo duce obfer- vabimus , temperantia vero, dum ad divina per- ferutanda myfíteria non magis nos ingerimus , progreffum ordinatum — acci- piat, atque fine competenti & debito termi. netur cum effeftu ficere & were unionis . Ámen. Sed jam accedo ad tertium mihi utique nes ceffarium fumme , & valde utile, fcilicet ad confuetas , debitas & laudabiles proteftatio- nes, quibus puro & fincero corde inharenda puto & fpero me ab omni erroris periculo li- berari; maximc cum per hujufmodi protefta- tiones, precipue quz eft omnis erroris mater & origo praíumptio evitetur ; & omnium vir- hoc facramentum quod in memoriam mor Aquam nobis datum de cælo fuerit & oflen- — ANNO CHRISTI 1433- 2. Cor. 9. Cap. 1. Rem. i5. Caloff. 2. 

Strana 708
m ER An ANNO CHRISTI 2433- 707 ORATIO JOANNIS » tis ejus accipimus , remiffonem peccaro- „ rum quotidie confequamur, Hec Innocen- » tius. ' Verum etiam ut aliqua ex multis fub com- pendig proferamus , primo hoc facramentum digne fumptum in nobis remiífionem peccato- zum operatur ; deinde vitam gratie tribuit ; & ne a gratia deficiamus , nutrit , augetque 2d perfectionem gratiæ , unionem noftri ad Deum operatur, fumentes in. Chriftum trans- format. Prater effe&us hos adhuc famem pa- tientes fatiat, inebriat fitientes, tenues impin- guat , confirmat debiles , lztificat mentes , ignit affedum , illuminat intelledum , mitigat ten- DE RAGUSIO O.P. 708 fum: verum quia ut vox teftatur apoftols non fumus fuffcienres non folum aliquid agere aut operari, fed nec cogitare quidem quafi ex nobis, fed omnis fufficientia noítra ex Deo ef, qui etiam omnia opcra noflra in nobis operatur; ideo fecundo loco, ut verbis utar Platonis, agamus: & deliberemus cœpta, vo- cata, ut mos eft, prius divinitate, Etenim, ut idem ait in principio Timei, omnibus mos eft & quafi quedam religio, qui vel de ma- ximis vel de minimis rebus funt a'turi aliquid , precari ad auxilium divinitatem ; & ut dicit facer theologus Dionyfius 3. cap. de divinis nominibus, ante omnia ab oratione incipere tationes , affectum mortalium reprimit, firmat eft utile , ficut nos ipfos tradentes Deo. & virtutes , ą futuris prefervat peccatis, poenam minuit, fubvenit vivis , proficit defunctis , Spi- yitum [anctum mittit, terret. demones , con- tra hoifes etiam vifibiles adjuvat , & tandem ad sterpam vitam perducit, Nullum igitur cft ifto facramento falubrius , quo peccata pur- gantur , virtutes augentur, & mens omnium {piritualium charifmatum abundantia impin- guatur. Quid plura? Hec pro exercitio St ex- citatione mentis noflra de mirabilibus hujus ineffabilis facramenti , quambreviter curavi perllringere, in quibus & omnipotentiam Dei > fummam fapientiam , Gr inenarrabilem ergą nos divine dignationis & benignitatis bonita- unientes: hz funr enim fumme intentiones Dei gratie cum aguntur a mortalibus ur. inquit Trifmegitus Mercurius in lib.o de Deo. Igi- tur ur ea dicantur a nobis que placeant Deo, veritatem «eclarent, mentes noftras iJluminent, gignant concordiam , caritatem accendant, pae riant unitatem & pacem; primum cum codem diviniffimo rheologo Parifiorum antiftite Areo- pagita vidclicet Dionyfio 1. cap. cæleftis hie- rarchiæ , Jefum primum lumen invocemus , quod eft , quod verum eft , quod illutninat om- nem hominem venientem in hunc mundum, per quem ad principale lumen Pairem acceí- fum habemus. Erenim ut idem ait Diouylius tem fedulo & grato animo contemplemur, &€C theologus; ficut omnis a Patre mote manife- quamvis parum fit, quod a nobis aut intelli- gi aut exprimi poflit, ( eft enim fupra om- dem fenfum & omnem intelligentiam ), id tamen modicum ,.etiam quantulumeumque fit, debet eíle. magis amatum & defidera- fum a nobis omni cognitione quam habe- mus de rebus inferioribus, fic enim čr Ari- ftoteles ait in rx, de animalibus , quod quamvis parum fit quod de fobitantiis fupe- rioribus percipimus, tamen illad modicum eft magis amatum & deíiderazum omni cogni&o- ne quam de fubftantiis inferioribus habemus. Et in i. de coio & mundo dicit. quod cum de corporibus ca&leftibus quæftiones poffunt ftationis Juminum proceffio in nos optime ac large provenir, fic iterum vivifica virtus qux eft Chriftus fefus rofliruens nos replet , & ad congregantis Patris unitatem & deifcam fim- plicitatem convertit, Sient enim. divinum ver- bum per Paulum apoftolnm teftatur , ex ipfo, C per ipfum , & in ipfo funt omnia ; origo enim fontium, ut inquit fanctus Bernardus , & flu- minum omnium eff mare ; virtutum & fcien- tiarum eft dominus Jefus Chriflus , in quo funt omnes thefauri fapientiz & fcientiæ Dei abfconditi , continentia carnis, cordis indnfiria . mentis rectirudo , caffa confilia, jufta judicia, fan&a defideria ex ipfo manant. Si quis vi- folvi parva & topica folutione , contingit au- D get ingenio, fi quis nitet eloquio , fi quis ditori , ut vehemens fit gaudium ejus. Ya in xe. ethicorum cum Simonides cuidam bomi- ni pratermittendam divinam cognitionem per- fuaderet & humanis rebus ingeninm appli- candum , oportere inquiens humana fàpere hominem, & mortalia mortalem ; contra eum philefophus dicit , quod homo debet fe ad immortalia & divina trahere quantum potefl : .quod utique & nos Deo adjuvante in prefen- ti altiffma materia quantum, poterimus facie- mus: tali tamen 2 nobis facrorum eloquiorum prædiffinita icge, ut non in perfuafibilibus aut iucredibilibus huiaanz fapientie verbis fpem moribus plazet , inde fcientiæ , inde fapien- tis fermo , quia gratia & veritas per Jefum -Chriflum fa&a eft, de cujus plenirudine omnes nos accepimus , ©' gratiam pro gratia. Joan. x. igitor in noflris precordiis , fundamentis ja- Cis humilitatis , te Chrifte fe(a buic coepto ; penes quem hominum & omnium fanctorum communi confenfu maris & terre regimen effe voluit, certifüma (alus patrie, invoco , ut nofler prefens hic fermo, nofira hec in- flans oratio, nofter hic traCtatus, atque piuia certamen fidelium devote flagitantibus tuam "Cbriftc veritatem , fruQus pariat falutares , ponamus, fed in demonfiratione a Spiritu mo- urgue nofter acus hic opportunum fortia- te theologorum virtutis, fecundum quaminef- Etur initium , fabilibus & ignotis ineffabiliter 8x. ignore con- jungimur fecundum meliorem noftre rationa- bilis intelleciualis virtutis & operationis unio- mem , ut divinus ait theologus Dionyfius i. Cap. de divinis nominibus ; crimufque circa hec divina myfteria tractanda, ut idem Diony- fius ait, temperantia & fanGitate conftri@i , fanélitate quidem divinis firmiter inhærendo ab omni nos crrore immunes Deo duce obfer- vabimus , temperantia vero, dum ad divina per- ferutanda myfíteria non magis nos ingerimus , progreffum ordinatum — acci- piat, atque fine competenti & debito termi. netur cum effeftu ficere & were unionis . Ámen. Sed jam accedo ad tertium mihi utique nes ceffarium fumme , & valde utile, fcilicet ad confuetas , debitas & laudabiles proteftatio- nes, quibus puro & fincero corde inharenda puto & fpero me ab omni erroris periculo li- berari; maximc cum per hujufmodi protefta- tiones, precipue quz eft omnis erroris mater & origo praíumptio evitetur ; & omnium vir- hoc facramentum quod in memoriam mor Aquam nobis datum de cælo fuerit & oflen- — ANNO CHRISTI 1433- 2. Cor. 9. Cap. 1. Rem. i5. Caloff. 2. 

Strana 709
799 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 710 —— Virtutum fundamentum ftabiliarur humilitas ,A Fateor infuper & proteflor cum beato Augu- mew am ANNO CHRISTI 14339 Zfa. 56. Masth 7e cui femper præfto ade(t illuminator & illu- firator cordium Spiritus fan&Qus , qui non nift fuper humilem & manfuetum requiefcit, do- cens ipfum omnem veritatem nucceffariam ad fatutem. Proteftor igitur in primis, quod in præfenti alu & in quocumque alio per me: Deo concedente fiendo in pofterum , non in- tendo, ficut nec unquam intendi, aliquid di- cere , afferere, dogmatizare , aut. pertinaciter üefendere, quod fit conia fidem catholicam ; facram fcripturam fane intellectam , determi- nationem facrofan&le catholice & apoftolice ac Romanz ecclefie, quod fit contra commu- nem intentionem fanctorum doctorum ab ec- fino in librode utilitate credendi, circa prin- cipium, quia rogavi Deum & rogo, & {pero ita fore, li mihi bene confcius fum, quod ad hunc flylum , atum & tractatum pio’ & officiofo animo, non vani nominis ap- petitione ac nugatorie oflenrationis acceff : fcit enim, ut idem inquit doctor , Deus , cui nota funt arcana confcientiæ mee, ni- hil me in hoc fermone malitiofe agere, fed ut exiflimo accipiendum effe veri probandi caufa, cui unirei vivere jam diu ftatuimus » & incredibili folicitudine . Non igitur de vani nominis appetitu aut rancoris aut mali- tie hodie five in prefenti au a vobis, pre- ? ” » » ” ” ” 2 » clefia approbatorum, aut contra bonos mores , D ftantifimi patres, habear fufpcQtus , nifi forfan feu guod fit quovis modo piarum aurium of- fenfivum . Quod fi ex ignorantia, que in me maxima. eft, & ivadvertentia , aut ex laplu Xngue aliquid me contra predicta dicere aut fcribere contingeret , quod Deus (ua pietate dignetur avertere, ex nunc prout ex tunc & ex tunc prout ex nune revoco & annihilio , & habeo pro non di&o , fubjiciens me & dicta mea atque fcripta corre@ioni & emendationi ecclefie íancte Dei, & fpecialiter hujus da- crofanéte generalis Bafileenfis fynodi in. Spi- ritus fancti gratia legitime congregate , & univerfalem ecclefiam repræfentantis, & om- nium aliornm , ad quos hujufmodi devianics aut errantes pertinet ad viam reducere veri-C z tatis; & huic proteftationi adhæreo pro pre- fenti, & adherere intendo quamdiu vitam du- xero in humanis: & utinam fimilem protefta- rionem , quoad fingulas ejus partes , fcciffent domini qui pro regno Bohemiz propofueruut , quia & feipfos & univerfam Chriflianitatem a multis laboribus ; anguíliis & perturbationibus fatis facile poiuiffent & poffent liberare , fe determinations ecclefiz catholicx Romane {ub- mültentes, quod quandoque, imo nunc, & ipüis & nobis Deus fua immenfa pietate di- gnerur concedere. Protefior infuper toto & puro corde & fin- cera intentione, quod in præfenti alu & to- clario incalligati vultus aut verba rigida "hec depingant . Sed rogo praeflanrifhmi domini mei, fi hec eveniant, recolite , quod corde profiteor , & date fignis veniam , & fi forfan interdum me conringat aliquid durius loqui , & a iolita exorbitare manfuerudine, indulge- te rogo fragilitati. dicentis, & audacitati fide- li. Non enim poffum omnes alloqui pari cor- de, nec tamen fi in me hujufmodi contingant defectus, debent contumelia reputad ab audi toribus, fecundum quod idem gloriofiffimus doctor Auguftinus declarat in confimili cafu , in epiftola ad Proculeianum inter epiftolas cente- fima fcptuagefima prima: Audivi, inquit, de memorato fratre noftro , te fuiffe con- queftum , quod neício quid contumeliofe tibi refponderit. Quod quefo te nc illam contumeliam deputes, quoniam Certum mihi eft de non fuperbo animo proceífiffe; novi enim fratrem meum. Sed fi quid in difpa- tando, pro fide fua & pro caritate ecclefia dixit forte ferventius , quam tua gravitas vellet audirc, non illa contumacia , fed fi- » ducia nominanda eft. Proinde per vifcera mifericerdiz Dei noftri; quemlibet hic affiften- tem rogo & oblecro, quatenus in inquifitione veritatis predictornm quatuor articalorum pro- pofitorum ftudear imitari atque fervare, quod venerabilis doctor Auguftinus in primo libro v 99 3) » 25 7 ^» » „ ta collatione quam habiturus (um coram hoc Ddc Trinitate de feipfo ait: Non pudebit me, sacro concilio Bafilecnfi publice cum. dictis do- ruinis zmbafiaroribus & oratoribus regni Bo- hemiz , nihil eriam privatim , non intendo aliquid quid dicere dut facere nutu vel figno. quomodocumque aut qualitercumque animo vel intentione injuriandi, nec intendo uti ter- minis quibuslibet in prejudicium & quovis modo in confüfionem ipforum vergentibus ; femper tamen manente verirate illibata, quam ecclefia catholica & Romana profitetur, in : cujus defenfione 6i aliquid me dicere contige- rit quod forte poffit eifdem rationabiliter dif- plicere, ex inadvertentia , vel ex lapfu lin- gue: illud ex nunc habeo pro non dicto, & » inquit , ficubi hefito querere, nec pudebit » ficubi erro difcere . Quifquis ergo hec au- dic vel legit, ubi paritér hæfitat, querat me- cum; ubi errorem fuum cognofcit, redeat ad Te; ubi meum * revocer me: ita ingredia- mur fimul caritatis viam , tendentes ad eum de quo dicum e(t: Quaerite faciem ejus femper. Cum denique coram reverendiífimis paterni- tatibus vestris omni auCboritàte. & fapientia præditis confidero me tam alta & grandia tra- €taturum, dum coram acutiffimis ingeniis, il- łustriffimis & omnium literarum peritiffimis , ' investigandeque veritatis divino amore flagran- tiffimis me profpicio locuturum , profeQo ti- rogo cofdem ‘dominos ut non capiant adani- E nior & tremor me taliter obraunt, ut potias mum, offcrens me ufque ad condignam fatis- factionem in omnibus , velintque recordari unius capituli in ipforum falvocondu&tu inferti, fub tali verborum forma: Item liberum erit illis ficut & nobis; falva pace & bona honeftate, coram dicto concilio ft placuerit, objicere five accufare quofcumque flatus exorbitantes, de- fectus fibi invicem , quos fenferint , modefte exponendo: velint etiam ad, mentem Chrifti regulam reducere ,'qua dixit: 7n qua menfura menf? fueritis, eadem remetietur vobis, Concil, General, ' Yom. XXiX. filentio opus effet quam verbis: nec mirum , reverendiflimi patres, nam fi quibufdam etiam constantiffimis dicturis in confpectu populi fu- dor erumpit , non aliter quam fatigatis & zstuantibus folet, quibufdam tremunt genua, quorumdam dentes colliduntur , lingua titu- hat, labia concurrunt , ut Seneca ait duodeci- ma epistola ad Lucilium ; quid mirum fi & nunc: & alis mihi loquenti, non in coofpectu vulgi ANNO CHRISTI 1433- Cap. 1. Cap 2. Cap. 2. & 3, * Nonnulla bic defuns. Pfal. 104, aut rudis populi, fed in prefentia gloriofil- szyi. u. ee fimi fenatus totius orbis Christiani , predicta Yy 2 » mi cundum : dit, Rom.Murett. 

Strana 710
799 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 710 —— Virtutum fundamentum ftabiliarur humilitas ,A Fateor infuper & proteflor cum beato Augu- mew am ANNO CHRISTI 14339 Zfa. 56. Masth 7e cui femper præfto ade(t illuminator & illu- firator cordium Spiritus fan&Qus , qui non nift fuper humilem & manfuetum requiefcit, do- cens ipfum omnem veritatem nucceffariam ad fatutem. Proteftor igitur in primis, quod in præfenti alu & in quocumque alio per me: Deo concedente fiendo in pofterum , non in- tendo, ficut nec unquam intendi, aliquid di- cere , afferere, dogmatizare , aut. pertinaciter üefendere, quod fit conia fidem catholicam ; facram fcripturam fane intellectam , determi- nationem facrofan&le catholice & apoftolice ac Romanz ecclefie, quod fit contra commu- nem intentionem fanctorum doctorum ab ec- fino in librode utilitate credendi, circa prin- cipium, quia rogavi Deum & rogo, & {pero ita fore, li mihi bene confcius fum, quod ad hunc flylum , atum & tractatum pio’ & officiofo animo, non vani nominis ap- petitione ac nugatorie oflenrationis acceff : fcit enim, ut idem inquit doctor , Deus , cui nota funt arcana confcientiæ mee, ni- hil me in hoc fermone malitiofe agere, fed ut exiflimo accipiendum effe veri probandi caufa, cui unirei vivere jam diu ftatuimus » & incredibili folicitudine . Non igitur de vani nominis appetitu aut rancoris aut mali- tie hodie five in prefenti au a vobis, pre- ? ” » » ” ” ” 2 » clefia approbatorum, aut contra bonos mores , D ftantifimi patres, habear fufpcQtus , nifi forfan feu guod fit quovis modo piarum aurium of- fenfivum . Quod fi ex ignorantia, que in me maxima. eft, & ivadvertentia , aut ex laplu Xngue aliquid me contra predicta dicere aut fcribere contingeret , quod Deus (ua pietate dignetur avertere, ex nunc prout ex tunc & ex tunc prout ex nune revoco & annihilio , & habeo pro non di&o , fubjiciens me & dicta mea atque fcripta corre@ioni & emendationi ecclefie íancte Dei, & fpecialiter hujus da- crofanéte generalis Bafileenfis fynodi in. Spi- ritus fancti gratia legitime congregate , & univerfalem ecclefiam repræfentantis, & om- nium aliornm , ad quos hujufmodi devianics aut errantes pertinet ad viam reducere veri-C z tatis; & huic proteftationi adhæreo pro pre- fenti, & adherere intendo quamdiu vitam du- xero in humanis: & utinam fimilem protefta- rionem , quoad fingulas ejus partes ,fcciffent domini qui pro regno Bohemiz propofueruut , quia & feipfos & univerfam Chriflianitatem a multis laboribus ; anguíliis & perturbationibus fatis facile poiuiffent & poffent liberare , fe determinations ecclefiz catholicx Romane {ub- mültentes, quod quandoque, imo nunc, & ipüis & nobis Deus fua immenfa pietate di- gnerur concedere. Protefior infuper toto & puro corde & fin- cera intentione, quod in præfenti alu & to- clario incalligati vultus aut verba rigida "hec depingant . Sed rogo praeflanrifhmi domini mei, fi hec eveniant, recolite , quod corde profiteor , & date fignis veniam , & fi forfan interdum me conringat aliquid durius loqui , & a iolita exorbitare manfuerudine, indulge- te rogo fragilitati. dicentis, & audacitati fide- li. Non enim poffum omnes alloqui pari cor- de, nec tamen fi in me hujufmodi contingant defectus, debent contumelia reputad ab audi toribus, fecundum quod idem gloriofiffimus doctor Auguftinus declarat in confimili cafu , in epiftola ad Proculeianum inter epiftolas cente- fima fcptuagefima prima: Audivi, inquit, de memorato fratre noftro , te fuiffe con- queftum , quod neício quid contumeliofe tibi refponderit. Quod quefo te nc illam contumeliam deputes, quoniam Certum mihi eft de non fuperbo animo proceífiffe; novi enim fratrem meum. Sed fi quid in difpa- tando, pro fide fua & pro caritate ecclefia dixit forte ferventius , quam tua gravitas vellet audirc, non illa contumacia , fed fi- » ducia nominanda eft. Proinde per vifcera mifericerdiz Dei noftri; quemlibet hic affiften- tem rogo & oblecro, quatenus in inquifitione veritatis predictornm quatuor articalorum pro- pofitorum ftudear imitari atque fervare, quod venerabilis doctor Auguftinus in primo libro v 99 3) » 25 7 ^» » „ ta collatione quam habiturus (um coram hoc Ddc Trinitate de feipfo ait: Non pudebit me, sacro concilio Bafilecnfi publice cum. dictis do- ruinis zmbafiaroribus & oratoribus regni Bo- hemiz , nihil eriam privatim , non intendo aliquid quid dicere dut facere nutu vel figno. quomodocumque aut qualitercumque animo vel intentione injuriandi, nec intendo uti ter- minis quibuslibet in prejudicium & quovis modo in confüfionem ipforum vergentibus ; femper tamen manente verirate illibata, quam ecclefia catholica & Romana profitetur, in : cujus defenfione 6i aliquid me dicere contige- rit quod forte poffit eifdem rationabiliter dif- plicere, ex inadvertentia , vel ex lapfu lin- gue: illud ex nunc habeo pro non dicto, & » inquit , ficubi hefito querere, nec pudebit » ficubi erro dilcere . Quifquis ergo hec au- dic vel legit, ubi paritér hæfitat, querat me- cum; ubi errorem fuum cognofcit, redeat ad Te; ubi meum * revocer me: ita ingredia- mur fimul caritatis viam , tendentes ad eum de quo dicum e(t: Quaerite faciem ejus femper. Cum denique coram reverendiífimis paterni- tatibus vestris omni auCboritàte. & fapientia præditis confidero me tam alta & grandia tra- €taturum, dum coram acutiffimis ingeniis, il- łustriffimis & omnium literarum peritiffimis , ' investigandeque veritatis divino amore flagran- tiffimis me profpicio locuturum , profeQo ti- rogo cofdem ‘dominos ut non capiant adani- E nior & tremor me taliter obraunt, ut potias mum, offcrens me ufque ad condignam fatis- factionem in omnibus , velintque recordari unius capituli in ipforum falvocondu&tu inferti, fub tali verborum forma: Item liberum erit illis ficut & nobis; falva pace & bona honeftate, coram dicto concilio ft placuerit, objicere five accufare quofcumque flatus exorbitantes, de- fectus fibi invicem , quos fenferint , modefte exponendo: velint etiam ad, mentem Chrifti regulam reducere ,'qua dixit: 7n qua menfura menf? fueritis, eadem remetietur vobis, Concil, General, ' Yom. XXiX. filentio opus effet quam verbis: nec mirum , reverendiffimi patres, nam fi quibufdam etiam constantiffimis dicturis in confpectu populi fu- dor erumpit , non aliter quam fatigatis & zstuantibus folet, quibufdam tremunt genua, quorumdam dentes colliduntur , lingua titu- hat, labia concurrunt , ut Seneca ait duodeci- ma epistola ad Lucilium ; quid mirum fi & nunc: & alis mihi loquenti, non in coofpectu vulgi ANNO CHRISTI 1433- Cap. 1. Cap 2. Cap. 2. & 3, * Nonnulla bic defuns. Pfal. 104, aut rudis populi, fed in prefentia gloriofil- szyi. u. ee fimi fenatus totius orbis Christiani , predicta Yy 2 » mi cundum : dit, Rom.Murett. 

Strana 711
— — 19 NNO CHRISTI: 1433. "» ORATIO JOANNIS 728 mihi enim effe & ruborem fcio , inquit idem philefophus , qui graviflimis quoque viris fubitus offunditur, magis quidem in juveni- bus apparet , quibus © plus caloris eft, & zenera frons: nihilo minus $£ veteranos & fenes tangit , & quidem nunquam magis quam cum eruberint timendi funt , qual omnem yerecundiam effuderint. Sylla tunc erat violentiffimus , cum faciem ejus fanguis invaferat . Nihil erat mollius ore Pompeii, nunquam non coram pluribus erubuit, uti- que in concionibus. Fabianum , cum in fe- natum effet teftis indaQus , erubuiffe memi- ni, & hic illum mire pudor decuit . Non accidit hoc ab infirmirate mentis , fed a no- vitate rei quae inexercitatos eti non concu- tit, movet naturali in hoc facilitate corpo- ris pronos. Nam ut quidam boni fanguinis funt. ita quidam incirati & mobilis, & ci- » to in os prodcuntis. Ft catera. Hac , ut dixi, nulla fapientia abigit. Superius enim dixcrat , poftquam verecundiam adolefcentis cujufdam defcripferat , rubor hic illum , quantum fufpicor , etiam cum fe confirma- verit, & omnibus vitiis exuerit, fapieutem quoque fequetur. Nulla enim fapicntiz cor- poris aut animi vitia naturalia ponuntur. ED 2 » » 22 37 » 2 kád ” » » „ 2 2” ” ” „ ” TT ^ 32 » 7 arte , non vincitur ; alioquin haberet rerum naturam fab imperio, fi omnia eraderct vi- ta, quecumque attribuit conditio nafcendi & corporis remperamentum , cum multum diuque fe animus compofuerit , hzrebunt 5 mhil horem virari poteft. Et infra: Mihil adverfus hzc fapieniia promittit, nihil pro- fcit, fui juris fant , injuffa venipnt. in: jaa difcedunt. Hæc Seneca in eadem epi- ftola. Quid ptura? ctfi nunquam predictis patu- rz defectibus impedirer, quos, ut verum fa- tear, in primordiis dicendi nunquam. arte quacumque ab ineunte ætate mea comprimere valui, nihilo minus tamen attenta altitudine rerum , & hujus facratiffimi coctus incflabili fapientia, meaque infufficientia atque inexpe- rientia , tarditate ingenii , hebetudine feu- fuum, lahilitate memoriz, difficulrate. judicii, indifcretione rationis , intellectus. imbccillita- te, qui fe habet ad ea , que manifeftiffima funt in natura; ficut vefpertilionis oculus ad lucem diei, ut philofophus dicit in principio fue prime philofophia : honeftior mihi fuga effet, quam quod tantillus in confpečtu tan- torum ac talium prafumam apparere. Grandes 25 ”» » » 2 » 25 s 2 » " figuidem materias, ut gloriofifimus doctor no- fter Hieronymus ait, ingeaia parva non fuffe- runt, & in ipfo conatu ultra vires aufa fuc- cumbunt: quantoque majus fuerit quod dicen- dum eít, tanto magis obruitur qui magnitu- Quidquid infixum & iupenitura cit, lenitur : DE RAGUSIO O. P. 712 contigerint & contingant? Inter hac A ignez flammæ comparatur, que furgens in re- dum jacere ac deprimi poteft non magis quam quiefcere. Vos potius , głoriofiimi patres , vos qui omni terreno caretis negotio, vos qui celefti abundatis otio, le&ione continua refe- fi, oratione aflidua faginati , quorum ficut adipe & pinguedine repletur anima {upernorum fecretorum. dulcedinem , inquam, labiis exul- tationis deberetis animas eiurientium reficere , fitientes potare, & ex fuperabundanie fpiritus veftri fagina cordium ariditatem impinguare , qui ejufdem panis verbo, quo vivunt angeli, dulci ac ineffabili fuavitate eftis repleti. Hæc quidem funt, gloriofiffimi patrcs, que rne file re jubent, loqui non permittunt, & impofita Bori cuftodia ad raciturnitatem exhartantur. Et revera, fi mea res effet hec, & nonfidei, & ecclefie catholice , cujus defenfioni ctiam uf* que ad fanguinis effüfionem , fpecialiter in fu+ fceptione gradus magiftralis , licet immeritus & indignus, jaramento me aftrinxi, longo al- tius pertimefcerem , Er licec. naturalis alfeQus, quo cx affinitate lingue inclyto regno Bohe- mia tota cordis affe&ionc & caritate afficior, me ab hoc certamine quamplurimum retra- hat, tamen quia fecundum urriufque philofo- phiæ divine pariter & humanæ dorinam ; duobus exiftentihus amicis , ur dicit Ariftore- les, fanélum eft prehonorare veritatem ; fic enim & ipfe folitus erat dicere: Amicus Pla- to, fed magis amica veritas: quod prover- bium eriam ab ipfo fao præceptore Platone acceperat, qui Śr ipfe folitus erat dicere: A- micus Socrates , fed magis amica veritas ; & in evengelio dicit ipfa prima Veritas ; Qui € ANNO CHRISTI 1433 Luc. 14 non odit patrem. & matrem. propter me, non eff , proprie ? me dignus, & multo magis qui non odit * pa- triam, linguam & gentem, quod quidem o- dium non excludit caritatem, ex qua & ipfi pater & mater fepe przcipueque propter fi- dei veritatem odio habentur, fic etiam & ter- tio E(dre 4. cap. dicitar: Omnis terra. verita- fein. invocat , calum etiam ipfam benedicit , & omnia opera moventur & tremunt eam , C non eff cum ea quidquam iniquum. & infra: nec ef Dapud cam recipere perfonas , neque. differentias , Jed qua juffa. funt , facit omnibus, & omnes be- nignantur in operibus ejus, &c. Et hec quoad primum , fcilicet quoad excufationes neceffa- rias & opportunas dicta funt cum omni hu- manitate & manfuetudine . His itaque humiliter præfuppoñitis , venio ad. quartum. & principale noflri actus prefen- tis intentum , videlicet ad refponfionem arri- culi de communione divinifimæ euchariftiæ fub wtraque fpecie , Pro cujus rei executione proponitur queftio fub tali verborum forma : Ütrum communio diviniffimz eucharifüz fub utraque fpecie, panis fcilicet. & vini, fit utilis multum X faluti expediens , toti. credentium dinem rerum verbis vult explicare ; fed etfi E populo neceffaria, & a domino precepta faiva: vulgi fimilia & pedeítris materie nos in pre- Íenti tractatu dicere oporteret , in i(to nihilo minus conventu facratiífimo me profecto prolo- cuturum eruübefco, quibus non nifi difficilia in- telle&tu , alra myfteriis, & imperfcrutabilia pla- cent facramentis, Neminem namque, ut nobi- liffimi oratoris teftatur fententia, excelfi inge- nii virum delectent humilia & parva. Habet enim hoc optimum im fe generofus animus , quod ad ardua concitatur & honefta , magna- rom rerum fpecies ad fe vocat & attollit, atque tore . Omilis argumentis pro & contra, pra- tia brevitatis, in determinatione hujus queflia- nis fic procedam , quia primo proponentur quædam neceffaria ad intellipentiam difcendo- rum per modum füppofitionum quarumdam . Secundo ponentur conclufiones ad quaftionem propofitam, & tertio refpondebo ad objecta adverfariorum & oppofitum tenentium. Quan- tura 2d primum , ponentur. fuppofitiones quz. dam generales fandantes ommem materiam fidem & ecclefiam catholicam conccrnentem : que Status que ftionis . ' 2 Ponentur fuppofitio- nes, 3. conclafio- Mes, 3 „refpanfianeg ed objefia. 

Strana 712
— — 19 NNO CHRISTI: 1433. "» ORATIO JOANNIS 728 mihi enim effe & ruborem fcio , inquit idem philefophus , qui graviflimis quoque viris fubitus offunditur, magis quidem in juveni- bus apparet , quibus © plus caloris eft, & zenera frons: nihilo minus $£ veteranos & fenes tangit , & quidem nunquam magis quam cum eruberint timendi funt , qual omnem yerecundiam effuderint. Sylla tunc erat violentiffimus , cum faciem ejus fanguis invaferat . Nihil erat mollius ore Pompeii, nunquam non coram pluribus erubuit, uti- que in concionibus. Fabianum , cum in fe- natum effet teftis indaQus , erubuiffe memi- ni, & hic illum mire pudor decuit . Non accidit hoc ab infirmirate mentis , fed a no- vitate rei quae inexercitatos eti non concu- tit, movet naturali in hoc facilitate corpo- ris pronos. Nam ut quidam boni fanguinis funt. ita quidam incirati & mobilis, & ci- » to in os prodcuntis. Ft catera. Hac , ut dixi, nulla fapientia abigit. Superius enim dixcrat , poftquam verecundiam adolefcentis cujufdam defcripferat , rubor hic illum , quantum fufpicor , etiam cum fe confirma- verit, & omnibus vitiis exuerit, fapieutem quoque fequetur. Nulla enim fapicntiz cor- poris aut animi vitia naturalia ponuntur. ED 2 » » 22 37 » 2 kád ” » » „ 2 2” ” ” „ ” TT ^ 32 » 7 arte , non vincitur ; alioquin haberet rerum naturam fab imperio, fi omnia eraderct vi- ta, quecumque attribuit conditio nafcendi & corporis remperamentum , cum multum diuque fe animus compofuerit , hzrebunt 5 mhil horem virari poteft. Et infra: Mihil adverfus hzc fapieniia promittit, nihil pro- fcit, fui juris fant , injuffa venipnt. in: jaa difcedunt. Hæc Seneca in eadem epi- ftola. Quid ptura? ctfi nunquam predictis patu- rz defectibus impedirer, quos, ut verum fa- tear, in primordiis dicendi nunquam. arte quacumque ab ineunte ætate mea comprimere valui, nihilo minus tamen attenta altitudine rerum , & hujus facratiffimi coctus incflabili fapientia, meaque infufficientia atque inexpe- rientia , tarditate ingenii , hebetudine feu- fuum, lahilitate memoriz, difficulrate. judicii, indifcretione rationis , intellectus. imbccillita- te, qui fe habet ad ea , que manifeftiffima funt in natura; ficut vefpertilionis oculus ad lucem diei, ut philofophus dicit in principio fue prime philofophia : honeftior mihi fuga effet, quam quod tantillus in confpečtu tan- torum ac talium prafumam apparere. Grandes 25 ”» » » 2 » 25 s 2 » " figuidem materias, ut gloriofifimus doctor no- fter Hieronymus ait, ingeaia parva non fuffe- runt, & in ipfo conatu ultra vires aufa fuc- cumbunt: quantoque majus fuerit quod dicen- dum eít, tanto magis obruitur qui magnitu- Quidquid infixum & iupenitura cit, lenitur : DE RAGUSIO O. P. 712 contigerint & contingant? Inter hac A ignez flammæ comparatur, que furgens in re- dum jacere ac' deprimi poteft non magis quam quiefcere. Vos potius , głoriofiimi patres , vos qui omni terreno caretis negotio, vos qui celefti abundatis otio, le&ione continua refe- fi, oratione aflidua faginati , quorum ficut adipe & pinguedine repletur anima {upernorum fecretorum. dulcedinem , inquam, labiis exul- tationis deberetis animas eiurientium reficere , fitientes potare, & ex fuperabundanie fpiritus veftri fagina cordium ariditatem impinguare , qui ejufdem panis verbo, quo vivunt angeli, dulci ac ineffabili fuavitate eftis repleti. Hæc quidem funt, gloriofiffimi patrcs, que rne file re jubent, loqui non permittunt, & impofita Bori cuftodia ad raciturnitatem exhartantur. Et revera, fi mea res effet hec, & nonfidei, & ecclefie catholice , cujus defenfioni ctiam uf* que ad fanguinis effüfionem , fpecialiter in fu+ fceptione gradus magiftralis , licet immeritus & indignus, jaramento me aftrinxi, longo al- tius pertimefcerem , Er licec. naturalis alfeQus, quo cx affinitate lingue inclyto regno Bohe- mia tota cordis affe&ionc & caritate afficior, me ab hoc certamine quamplurimum retra- hat, tamen quia fecundum urriufque philofo- phiæ divine pariter & humanæ dorinam ; duobus exiftentihus amicis , ur dicit Ariftore- les, fanélum eft prehonorare veritatem ; fic enim & ipfe folitus erat dicere: Amicus Pla- to, fed magis amica veritas: quod prover- bium eriam ab ipfo fao præceptore Platone acceperat, qui Śr ipfe folitus erat dicere: A- micus Socrates , fed magis amica veritas ; & in evengelio dicit ipfa prima Veritas ; Qui € ANNO CHRISTI 1433 Luc. 14 non odit patrem. & matrem. propter me, non eff , proprie ? me dignus, & multo magis qui non odit * pa- triam, linguam & gentem, quod quidem o- dium non excludit caritatem, ex qua & ipfi pater & mater fepe przcipueque propter fi- dei veritatem odio habentur, fic etiam & ter- tio E(dre 4. cap. dicitar: Omnis terra. verita- fein. invocat , calum etiam ipfam benedicit , & omnia opera moventur & tremunt eam , C non eff cum ea quidquam iniquum. & infra: nec ef Dapud cam recipere perfonas , neque. differentias , Jed qua juffa. funt , facit omnibus, & omnes be- nignantur in operibus ejus, &c. Et hec quoad primum , fcilicet quoad excufationes neceffa- rias & opportunas dicta funt cum omni hu- manitate & manfuetudine . His itaque humiliter præfuppoñitis , venio ad. quartum. & principale noflri actus prefen- tis intentum , videlicet ad refponfionem arri- culi de communione divinifimæ euchariftiæ fub wtraque fpecie , Pro cujus rei executione proponitur queftio fub tali verborum forma : Ütrum communio diviniffimz eucharifüz fub utraque fpecie, panis fcilicet. & vini, fit utilis multum X faluti expediens , toti. credentium dinem rerum verbis vult explicare ; fed etfi E populo neceffaria, & a domino precepta faiva: vulgi fimilia & pedeítris materie nos in pre- Íenti tractatu dicere oporteret , in i(to nihilo minus conventu facratiífimo me profecto prolo- cuturum eruübefco, quibus non nifi difficilia in- telle&tu , alra myfteriis, & imperfcrutabilia pla- cent facramentis, Neminem namque, ut nobi- liffimi oratoris teftatur fententia, excelfi inge- nii virum delectent humilia & parva. Habet enim hoc optimum im fe generofus animus , quod ad ardua concitatur & honefta , magna- rom rerum fpecies ad fe vocat & attollit, atque tore . Omilis argumentis pro & contra, pra- tia brevitatis, in determinatione hujus queflia- nis fic procedam , quia primo proponentur quædam neceffaria ad intellipentiam difcendo- rum per modum füppofitionum quarumdam . Secundo ponentur conclufiones ad quaftionem propofitam, & tertio refpondebo ad objecta adverfariorum & oppofitum tenentium. Quan- tura 2d primum , ponentur. fuppofitiones quz. dam generales fandantes ommem materiam fidem & ecclefiam catholicam conccrnentem : que Status que ftionis . ' 2 Ponentur fuppofitio- nes, 3. conclafio- Mes, 3 „refpanfianeg ed objefia. 

Strana 713
713 quedam vero fpeciales & proprie ad propo- CERO fitam queflionem & materiam pertinentes . 344 Pro executione primæ partis, primo fciendum oon gral €i & notandum , quod ficut im fcientüs na- fet feri re Set fest radu turalibus oportet fieri reductionem ad principia príma princi- quz. per priora probari non poffunt, ficut funt Ritseemon- i demonftrabilia & pet fe nota, quorum ftatira cognitis ter;ininis cognofcitur veritas, Gt per ipfa omnium aliorum quz traduntur in fcien- tis cnjus fant principia veritas innotefcit , cu- jufmodiin mathematica funt: Omne rotum eft majus fua parte. Et; Si ab æqualibus æqualia demas, ea quæ remanent funt æqualia, Et ce- ‘teræ taleg propofitiones. Et in metaphyfica : De quoliber eft ele vel non effe: ita in do- €lrina & fcientia fidei que fupernaturalis eft, funt quedam principia indemonftrabilia & per fe nota in iumine fidei, que per alia non probantur: fed omnia alia que in doflrina theologie traduntur , habent notiàiam & ma nifeftationem, per ipfa. Item ficut principis in- demonftrabilia & per fe nota funt plura, & Et tsndem perveniendum ad trum prig- fipium , quod «R dignitas dignitatum . tamen omnia neceffe eft reduci ad onum uni- . verfalifimum & primum atque commune om- nium quod eft dignitas omnium digaitatum , ficat eft illud, De quolibet effe vel non effe, Cc. ex cujus veritate & cognitione omnium aliorum.notitia dependet Śr veritas , ut patet per Áriffotelem iv. meraph. ii quamvis plu- ft hor ix TES {ing articuli fidei, tamen eft anus inter eos rebum Bed et qui eft janua & principium omnjum aliorum ; Taam, ca qui eft fimpliciter per fe notus quoad nos , eten vel nullo modo variabilis in aliquod aliud osd.fiaa tegi quod. fit notius quoad nos in iumine fidei , à Spiritu faa- - . . . Le fio. per quod aut probari aut manifeftari a priori quoquo modo poffit in vita prefenti. Er hoc eft credere. fanctam caibolicam & Apoftoli- cam ecclefiam regi & gubernari a Spiritu fan- &o, nec eam poffe ullo mado errare in his quz fdei funt & necefütatis ad falutem , Et tangitur in fymbolo , cum dicitur; Credo in Spiritum fanCtum, fanQam catholicam , eccle fiam , Quia per ipfum Spiritum fanctum fcili- cet catholica ecclefia fancta eft; & guberna- fur ac dirigitur per eumdem qui nec falli , nec fallere potet. Quod autem predictus ar- ticulus fit inter omnes alios primus , in quem omnes alii refolvuntur , manifeftum eft. Quia fi qua dubitatio circa alios articulos contin- git. ftatim ad facram ícripturam veluti ad certifimam & inobliquabilem regulam com- muniter recurritur, & fecundum teflimonium veritatis ejufdem , füblatis dubiis veritas elu- cefcit. In tali autem recurfu ad facram fcri- .pturam adhuc duplex dubium remanet. Quia cum facra fcriptura mon procedat ex rationi- bus convincentibus & Hganübus intellectum , quemadmodum in fcienüis naturalibus, & precipue mathematicis proceditur , oportet quod modus fuus procedendi fi: ex auctorita- ic: quia ; ut dicir Boetius, argumentatio fit duobus modis, vel ex ratione, vel ex aucto- ritate. Et licet in Ícienriis humanis locus ab audoritate fir debiliffimus , nii pro quanto fundatur in ratione ; in fcientia tamen divi- na locus ab auctoritate , qui non in humana ratione fuüadatur, fed etiam in divina revela- tione, eft firmifimus. Que aotem fcripture fint divina revelatione tradite , ut earum au- &oritati affentiatur , vel quæ non fciri non poteft nifi aliquo approbante , de çujus tefti- monio dubitari non poflit. Quod urique de DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 714 Ánullo particulari homine dici poteft, quia quilibet salis poteft errare , Oportet ergo firmitatem fcripturarum in ap- probationem refolvere ecclefig , (cundum quod gloriofiffimus facit Auguftinus qui in pluribus iocis ait: Non crederem evangelio, nifi me ecclefie aucoritas commoveret. Quod fi & ipfa errare poffet, utique nil firmi in fcientia divina remaneret. Deinde cura facra fcriptura in plerifque locis fit ad intelligendum diffici- lis, in folvendis huju(modi dubiis circa dem emergentibus, fzpe inter do&tos accidit varie- tas & multipliciras opinionum , & inextermi- nabilis quodam modo difficultas . In hac er- go difficultate feripturarum © varierare api- Bnionum, neceffe eft habere recurfum ad ali- quod metrum vel menfuram , per cujus ap- plicationem yerum a falfo difcernatur: quod uique non poteft efle aliud in humanis , quam ipfa eecle(ia faacta catholica , quam præfup- ponimus errare non pofle. Irem ficur in ícien- tiis phyficis contra negantem principia, & prz- cipue communiffima, non eft amplius difpu- tandum, ad probandum ipfum a priori, guia non eft aliquid prius per quod pofiit proba- ris cam ponatur fimpliciter primum, ut pa- tet per Ariftotelem in iv. mcraphylic. ita in doârina fidei contra negantem articulos fidei, & facræ ícripture veritatem , & precipue ec- Clefiam regi a Spiritu fanCto, & iia non er- Crare, quod eff fimpliciter primum in doctri- na fidei , non eff amplius difputandum a prio- ri, cum non fit aliquod prius in quod poffę Tefolvi , ut diQum eft. ftem licet nori fit di- Tpurandum a priori contra neganiem princi- pia, ad ipfa probandum , ut dictum efl: ta- men excipitur corum experienzia per fenfum : & ctiam, fi adverfarius concedat aliquod eo- rum, que in lumine nature nota funt a po- fteriori, ex conceffis poteft oftendere defenfor principiorum eorum veriatem, ducendo ip- fum ad inconveniens aliquod ; aut folvendo rationes, fi quas contra veritatem. ipforum ad- ducir. Si autem nihil concedat, tunc nec di- fputandum nec loquendum eft cam. ipío, ut D patet per Áriftotelem iniv. metaphyfic. prout ctiam per fe manifeftum eft: fic & in doCtri- na fidei a pofteriori quidem manifeftari pof- funt & declarari quoad nos in iumine fidei ipfius principia aliquo modo, ut per exem- pla, & alia; & contra negantem. adverfarium , fi aliquod eorum qua funt fidei concedat, ex conceífis procedi; ut fi adverfarius hereticus negaret refurrectionem fururam mortuorum , & concederet refurre@tionem Chrifli , poflet catholicus ex refurreQione capitis -arguere re- furreCtionem mortuorum . Sic & Apoftolus ad Gorinthios facit epiftola 1. cap. xv. Si autem nil eorum que funt fidei concedat, ut paga- ,nus, tunc cum ipfo de negotio fidei nihil a- Egendum eft , quia talis longe erit a noflra philofophia, ut Dionyfius ait an libro de di- vinis nomiaibus. Poterunt tamen fideles per exempla, manudućłiones , 6x perluafiones ali- quas, movere animos infidelium ad creden- dum non effe impoffibilia , nec divine poten- tie, fapientie ; majeftati & bonitati inconve- nientia ea quæ fides prædicat & affrmat; at- que rationes naturales ex philofophia huma- na fumptas, fi quas in oppofitum & in con- trarium fidei mundi fapientes adducerent , foi- vere & annullare ; cum non poffint effe de- mon- ANNO CHRISTÜU 3439. Aug, contra epift. Mani- chai eap. S. 6. & lib. 29. contra Fae- fium , cap. 2. tom. 6. Contra me- gantem prine cipla mor oft difpurandum ¢ Si que tamea adverferiuc toncedat , p9e teft oftendit veritas prin. cipiarum — ex tonec(fis , & a polterioyio 

Strana 714
713 quedam vero fpeciales & proprie ad propo- CERO fitam queflionem & materiam pertinentes . 344 Pro executione primæ partis, primo fciendum oon gral €i & notandum , quod ficut im fcientüs na- fet feri re Set fest radu turalibus oportet fieri reductionem ad principia príma princi- quz. per priora probari non poffunt, ficut funt Ritseemon- i demonftrabilia & pet fe nota, quorum ftatira cognitis ter;ininis cognofcitur veritas, Gt per ipfa omnium aliorum quz traduntur in fcien- tis cnjus fant principia veritas innotefcit , cu- jufmodiin mathematica funt: Omne rotum eft majus fua parte. Et; Si ab æqualibus æqualia demas, ea quæ remanent funt æqualia, Et ce- ‘teræ taleg propofitiones. Et in metaphyfica : De quoliber eft ele vel non effe: ita in do- €lrina & fcientia fidei que fupernaturalis eft, funt quedam principia indemonftrabilia & per fe nota in iumine fidei, que per alia non probantur: fed omnia alia que in doflrina theologie traduntur , habent notiàiam & ma nifeftationem, per ipfa. Item ficut principis in- demonftrabilia & per fe nota funt plura, & Et tsndem perveniendum ad trum prig- fipium , quod «R dignitas dignitatum . tamen omnia neceffe eft reduci ad onum uni- . verfalifimum & primum atque commune om- nium quod eft dignitas omnium digaitatum , ficat eft illud, De quolibet effe vel non effe, Cc. ex cujus veritate & cognitione omnium aliorum.notitia dependet Śr veritas , ut patet per Áriffotelem iv. meraph. ii quamvis plu- ft hor ix TES {ing articuli fidei, tamen eft anus inter eos rebum Bed et qui eft janua & principium omnjum aliorum ; Taam, ca qui eft fimpliciter per fe notus quoad nos , eten vel nullo modo variabilis in aliquod aliud osd.fiaa tegi quod. fit notius quoad nos in iumine fidei , à Spiritu faa- - . . . Le fio. per quod aut probari aut manifeftari a priori quoquo modo poffit in vita prefenti. Er hoc eft credere. fanctam caibolicam & Apoftoli- cam ecclefiam regi & gubernari a Spiritu fan- &o, nec eam poffe ullo mado errare in his quz fdei funt & necefütatis ad falutem , Et tangitur in fymbolo , cum dicitur; Credo in Spiritum fanCtum, fanQam catholicam , eccle fiam , Quia per ipfum Spiritum fanctum fcili- cet catholica ecclefia fancta eft; & guberna- fur ac dirigitur per eumdem qui nec falli , nec fallere potet. Quod autem predictus ar- ticulus fit inter omnes alios primus , in quem omnes alii refolvuntur , manifeftum eft. Quia fi qua dubitatio circa alios articulos contin- git. ftatim ad facram ícripturam veluti ad certifimam & inobliquabilem regulam com- muniter recurritur, & fecundum teflimonium veritatis ejufdem , füblatis dubiis veritas elu- cefcit. In tali autem recurfu ad facram fcri- .pturam adhuc duplex dubium remanet. Quia cum facra fcriptura mon procedat ex rationi- bus convincentibus & Hganübus intellectum , quemadmodum in fcienüis naturalibus, & precipue mathematicis proceditur , oportet quod modus fuus procedendi fi: ex auctorita- ic: quia ; ut dicir Boetius, argumentatio fit duobus modis, vel ex ratione, vel ex aucto- ritate. Et licet in Ícienriis humanis locus ab audoritate fir debiliffimus , nii pro quanto fundatur in ratione ; in fcientia tamen divi- na locus ab auctoritate , qui non in humana ratione fuüadatur, fed etiam in divina revela- tione, eft firmifimus. Que aotem fcripture fint divina revelatione tradite , ut earum au- &oritati affentiatur , vel quæ non fciri non poteft nifi aliquo approbante , de çujus tefti- monio dubitari non poflit. Quod urique de DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 714 Ánullo particulari homine dici poteft, quia quilibet salis poteft errare , Oportet ergo firmitatem fcripturarum in ap- probationem refolvere ecclefig , (cundum quod gloriofiffimus facit Auguftinus qui in pluribus iocis ait: Non crederem evangelio, nifi me ecclefie aucoritas commoveret. Quod fi & ipfa errare poffet, utique nil firmi in fcientia divina remaneret. Deinde cura facra fcriptura in plerifque locis fit ad intelligendum diffici- lis, in folvendis huju(modi dubiis circa dem emergentibus, fzpe inter doctos accidit varie- tas & multipliciras opinionum , & inextermi- nabilis quodam modo difficultas . In hac er- go difficultate feripturarum & varieraze api- Bnionum, neceffe eft habere recurfum ad ali- quod metrum vel menfuram , per cujus ap- plicationem yerum a falfo difcernatur: quod uique non poteft efle aliud in humanis , quam ipfa eecle(ia faacta catholica , quam præfup- ponimus errare non pofle. Irem ficur in ícien- tiis phyficis contra negantem principia, & prz- cipue communiffima, non eft amplius difpu- tandum, ad probandum ipfum a priori, guia non eft aliquid prius per quod pofiit proba- ris cam ponatur fimpliciter primum, ut pa- tet per Ariftotelem in iv. mcraphylic. ita in doârina fidei contra negantem articulos fidei, & facræ ícripture veritatem , & precipue ec- Clefiam regi a Spiritu fanCto, & iia non er- Crare, quod eff fimpliciter primum in doctri- na fidei , non eff amplius difputandum a prio- ri, cum non fit aliquod prius in quod poffę Tefolvi , ut diQum eft. ftem licet nori fit di- Tpurandum a priori contra neganiem princi- pia, ad ipfa probandum , ut dictum efl: ta- men excipitur corum experienzia per fenfum : & ctiam, fi adverfarius concedat aliquod eo- rum, que in lumine nature nota funt a po- fteriori, ex conceffis poteft oftendere defenfor principiorum eorum veriatem, ducendo ip- fum ad inconveniens aliquod ; aut folvendo rationes, fi quas contra veritatem. ipforum ad- ducir. Si autem nihil concedat, tunc nec di- fputandum nec loquendum eft cam. ipío, ut D patet per Áriftotelem iniv. metaphyfic. prout ctiam per fe manifeftum eft: fic & in doCtri- na fidei a pofteriori quidem manifeftari pof- funt & declarari quoad nos in iumine fidei ipfius principia aliquo modo, ut per exem- pla, & alia; & contra negantem. adverfarium , fi aliquod eorum qua funt fidei concedat, ex conceífis procedi; ut fi adverfarius hereticus negaret refurrectionem fururam mortuorum , & concederet refurre@tionem Chrifli , poflet catholicus ex refurreQione capitis -arguere re- furreCtionem mortuorum . Sic & Apoftolus ad Gorinthios facit epiftola 1. cap. xv. Si autem nil eorum que funt fidei concedat, ut paga- ,nus, tunc cum ipfo de negotio fidei nihil a- Egendum eft , quia talis longe erit a noflra philofophia, ut Dionyfius ait an libro de di- vinis nomiaibus. Poterunt tamen fideles per exempla, manudućłiones , 6x perluafiones ali- quas, movere animos infidelium ad creden- dum non effe impoffibilia , nec divine poten- tie, fapientie ; majeftati & bonitati inconve- nientia ea quæ fides prædicat & affrmat; at- que rationes naturales ex philofophia huma- na fumptas, fi quas in oppofitum & in con- trarium fidei mundi fapientes adducerent , foi- vere & annullare ; cum non poffint effe de- mon- ANNO CHRISTÜU 3439. Aug, contra epift. Mani- chai eap. S. 6. & lib. 29. contra Fae- fium , cap. 2. tom. 6. Contra me- gantem prine cipla mor oft difpurandum ¢ Si que tamea adverferiuc toncedat , p9e teft oftendit veritas prin. cipiarum — ex tonec(fis , & a polterioyio 

Strana 715
7145 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©. PB. 716 —— monftrationes , fed qualefcumque perfuafiones: À de. /ége umum apicem cadere ; quin videlicet Laus eus ANNO quia in infallibili veritate impoffibile eft de- CUN. . monflrare contrarium effe verum . Quia ergo in doârina fidei univerfaiifimum principium & primum eft , ecclefam catholi- cam credere a Spiritu {ancto dirigi & guber- nari , ac per hoc non pofle errare in his que necefftatis funt ad falurem , ut diclum e(t, & ex ipfo & per ipfum omnis hereticorum ne- quitia efiditur: idcirco leet non a priori, a pofteriori tamen ad ipfum declarandum & manifeflandum infilendum efl. Verum quia hujufmodi declaratio atque mauifeftatio præ- did univerfalihmi principii, & aliorum in hoc tradtatu dicendorum , precipue & maxi- propter infallibilem certitudinem ita eveniat, ANNO ] m : CHRISTI prout lege tactum eft & expreflum , juxta 29330 fenfum quem intendit Spiritus fandtus. Ad hanc veritatis regulam confirmandam funt quo- dam modo infiniti textus fcripturarum tam veteris quam novi te(lamenti , quos adduce- re longum effet & rediofum. Quam regulam & Augufünus confirmat his verbis in libro de videndo Deum: ,, Fieri nullo modo po- » teft , ut hac facrarum litterarum. aucloritas » €X aliqua parte fui mentiatur: hac enim , omnium catholicorum firma & inconcuffa » eft fententia: & oppofirum dicere , eft to- tus fidei noftre diruerc fundamenta . Quamo- me fumenda efl ex auctoritate facre fcripta- B brem tora facra fcriptura debet confiderari rz , quz fuperficie tenus & in cortice intelle- Ca, füperbis hominibus & elatis multam ma- teriam przílat erroris: ficut. patet intuenti o- ines antiquas berefes & modernas, quz in defenfionem fui erroris pluribus auctoritatibus facre fcripturæ male intelleQis fe muniuut & defendant : idcirco ut manifeftius & clarius pareat veritas catholice fidei; quam in pre- fenti, Deo auctore & directore , defenderc fu- fcepimus , & amnium hzrefcon falfitás & mia- litia ; quedam generalia cenfuimus præmit- tenda, quibus in intelleQu facrarum feriptu- ratum , veluti quibufdam regulis atque lineis, dirigamur » . . t ga note: a mentum firmiffimum füabiliatur, quod omnis media et ex fcriptura veteris. & novi teflamenti contenta sofrirarione in volumine Bibliæ , fit edita ab auctoribus ei. fuis Spiritu fandlo infpirante. Et de veteri quidem teflameato habetur 2. Petri 1. capite , ubi ait: Non enim voluntate humana. allata cft aliquando. prophetia , fed. Spiritu fanito. infpiran- te łoeuti funt fansła Dei homines; in nomine prophetiæ tamquam in nobiliori parte inclu- dens cæteras partes fcripeurarum . De feriptu- ris vero novi teftamenti habetur Matth, 1c. cap. ubi Chriflus mittens Apoflolos & dans 'eis auctoritatem predicandi & evangelizandi, dixit eis: JVolire cogitare quomodo aut quid lo- quafi effet una propofitio copulativa , ad. cu- jus veritatem. exigitur utramque propofitionem & partem effe veram , conneclens fingulas partes, & unam afhrmans, elucidans & ex- ponens per alteram ; alioquin fi propofitio a- liqua facræ fcripturæ pofita affertive per au- Qorem fuum , qui eft Spiritus fanclus , effet falfa , tota fcripture {acre , ficut dicit Augu- finus , vacillaret auctotitas . Tertia fuppolitio: Sacram feripturam 2 Des 3. dari hominibus , divine bonitati fuit CON- busdariaDco gruum , & humana faluti neceffarium . Pa- divine boni- frtl fuit con- tet , quia cüm bonum de ratione fua fit com-"gruum „8 hu. . - . mana falud municaiivam , G Deus fit non. folum quod- neceffariam « ' In primis igitur tamquam omnium funda-C dam , fed & omne , fumme ac per effeniiam bonum ; utique congruum fuit & eft; ut fe communicet liberaliffime omnibus creataris , fecundum wniufcujufque nature exigentiam , a qua, ut Plaro ait , porro invidia hominis longe relegata eft. Neque enim divinum in- vidum effe convenit, ut Árifloteles ponit in 1, metaph. contra poetas, qui maxime in comraunicatione fapientie Deum invidere ho- minibus afferebant. Unde & Simonides qui- dam : ,, Solus quidem Deus hunc habet ho- » norem , inquit , virum vero non dignum » €ffe querere qui fecundum fe eft fapien- 5 Dam: * & fecundum proverbium , ut idem Ariftoteles air, multa mentiuntur poeta. Gum 7. Metzph. cap. 2. quami: dabitur enim vobis in illa hora quid Digitur. rationalis creatura, homo fcilicet , ca- loquamini . Non enim wos eflis qui loquimini , fed Spiritus Patris veftri qui loguiur in wobis , Conftat autem Apoftolos confcripfiffe & evan- geliftas novum teftamentum; & de Ápoftolo Paulo notum eff, quia non ab homine , nc- que per hominem, fcd per revelationem Je- fu Chrifti, ut ipfe teftatur ad Galat. r. cap. Ex quibus (equitur, quod principalis auctor facrarum fcripturaram eft Spiritus fanctus, qui eft Deus: homines vero per quos edite & conícripue funt, fuerunt quafi inftrumenta & calami ejufdem Spiriius fancti. Unde Prophe- ta: Lingua mea calamus fcribe velociter feriben- tis. Scriba enim. dochiffimus in lege, ut ait Hieronymus, eft Spiritus fanctus . 2 Secunda {uppofitio eft : Tanta eft certitudo Scripture £^ veritatis facrarum fcriptararum , ut nihil in santa cit cer. Cis affertive. pofitam aur expreffum poflit effe titudo verita- - : sis, ur ning mendofum & falfum. Patet ex prima, quia plane ing auflor ipfarum fit Spiritus fanctus, cum fit pofiit. prima & fumma veritas, nec fallere nec falli poteft aut mendri. Ft patet Marth. xv. cap. Amen quippe dico vobis, donec tramfeat celum Œ lerra, jota unum aut nus apex nom preteri- bis lege donec omnia fiant. Xt Luc. cap. xvi. Facius. eff celum © terram. praterire , quam Pjalm. 44 E» pax Gt fccundum intelledtum & voluntatem divine felicitatis , quia ad hoc ipfum idem Deus & Dominus produxit & creavit propter bonitatem fuam, dicente Auguft in lib. de doctrina Cbri(iana , S allegatur a Magiftro “fententiarum ,, lib. 2. diflind. z. Quia, in- » quit, bonus eft Deus fuimus, & in quan- tum fummus bonus, fummus: ut fi queritur » ad quid creata fit rationalis creatura ? re- » fpondetur . Ád laudandum Deum , & ad » ferviendum ei , & ad froendum eo; in » quibus proficit ipfa, non Deus. Deus enim » perfectus, & fumma bonitzte plenus, nec » augeri potefi, nec minui. Quod ergo ratio- nalis creatura facta efl a Dco, referendum » eft ad creatoris bonitatem , & ad creatura. » utilitatem . Et iterum ibidem Magifter di- » cit: « Fecit Deus rationalem creaturam que . fummum bonum intelligeret , intelligendo a- maret , amando poffiderer, & poffidendo frue- retar. Verum quia hec fruitio non. competit homini fecundum naturam fnam , licet in- fit ci capacitas ad eam obtinendam & ha- bendam a natura per gratiam Dei , id- circo ipfa divina boniras ficut ipfum homi- nem ad prediflam fruitionem ; que compre- hen- 

Strana 716
7145 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©. PB. 716 —— monftrationes , fed qualefcumque perfuafiones: À de. /ége umum apicem cadere ; quin videlicet Laus eus ANNO quia in infallibili veritate impoffibile eft de- CUN. . monflrare contrarium effe verum . Quia ergo in doârina fidei univerfaiifimum principium & primum eft , ecclefam catholi- cam credere a Spiritu {ancto dirigi & guber- nari , ac per hoc non pofle errare in his que necefftatis funt ad falurem , ut diclum e(t, & ex ipfo & per ipfum omnis hereticorum ne- quitia efiditur: idcirco leet non a priori, a pofteriori tamen ad ipfum declarandum & manifeflandum infilendum efl. Verum quia hujufmodi declaratio atque mauifeftatio præ- did univerfalihmi principii, & aliorum in hoc tradtatu dicendorum , precipue & maxi- propter infallibilem certitudinem ita eveniat, ANNO ] m : CHRISTI prout lege raćtum eft & exprefium , juxta 29330 fenfum quem intendit Spiritus fandtlus. Ad hanc veritatis regulam confirmandam funt quo- dam modo infiniti textus fcripturarum tam veteris quam novi te(lamenti , quos adduce- re longum effet & rediofum. Quam regulam & Augufünus confirmat his verbis in libro de videndo Deum: ,, Fieri nullo modo po- » teft , ut hac facrarum litterarum. aucloritas » €X aliqua parte fui mentiatur: hac enim , omnium catholicorum firma & inconcuffa » eft fententia: & oppofirum dicere , eft to- tus fidei noftre diruerc fundamenta . Quamo- me fumenda efl ex auctoritate facre fcripta- B brem tora facra fcriptura debet confiderari rz , quz fuperficie tenus & in cortice intelle- Ca, füperbis hominibus & elatis multam ma- teriam przílat erroris: ficut. patet intuenti o- ines antiquas berefes & modernas, quz in defenfionem fui erroris pluribus auctoritatibus facre fcripturæ male intelleQis fe muniuut & defendant : idcirco ut manifeftius & clarius pareat veritas catholice fidei; quam in pre- fenti, Deo auctore & directore , defenderc fu- fcepimus , & amnium hzrefcon falfitás & mia- litia ; quedam generalia cenfuimus præmit- tenda, quibus in intelleQu facrarum feriptu- ratum , veluti quibufdam regulis atque lineis, dirigamur » . . t ga note: a mentum firmiffimum füabiliatur, quod omnis media et ex fcriptura veteris. & novi teflamenti contenta sofrirarione in volumine Bibliæ , fit edita ab auctoribus ei. fuis Spiritu fandlo infpirante. Et de veteri quidem teflameato habetur 2. Petri 1. capite , ubi ait: Non enim voluntate humana. allata cft aliquando. prophetia , fed. Spiritu fanito. infpiran- te łoeuti funt fansła Dei homines; in nomine prophetiæ tamquam in nobiliori parte inclu- dens cæteras partes fcripeurarum . De feriptu- ris vero novi teftamenti habetur Matth, 1c. cap. ubi Chriflus mittens Apoflolos & dans 'eis auctoritatem predicandi & evangelizandi, dixit eis: JVolire cogitare quomodo aut quid lo- quafi effet una propofitio copulativa , ad. cu- jus veritatem. exigitur utramque propofitionem & partem effe veram , conneclens fingulas partes, & unam afhrmans, elucidans & ex- ponens per alteram ; alioquin fi propofitio a- liqua facræ fcripturæ pofita affertive per au- Qorem fuum , qui eft Spiritus fanclus , effet falfa , tota fcripture {acre , ficut dicit Augu- finus , vacillaret auctotitas . Tertia fuppolitio: Sacram feripturam 2 Des 3. dari hominibus , divine bonitati fuit COn- busdaria Doo gruum , & humana faluti neceffarium . Pa- divine boni- frtl fuit con- tet , quia cüm bonum de ratione fua fit com-"gruum „8 hu. . - . mana falud municaiivam , G Deus fit non. folum quod- neceffariam « ' In primis igitur tamquam omnium funda-C dam , fed & omne , fumme ac per effeniiam bonum ; utique congruum fuit & eft; ut fe communicet liberaliffime omnibus creataris , fecundum wniufcujufque nature exigentiam , a qua, ut Plaro ait , porro invidia hominis longe relegata eft. Neque enim divinum in- vidum effe convenit, ut Árifloteles ponit in 1, metaph. contra poetas, qui maxime in comraunicatione fapientie Deum invidere ho- minibus afferebant. Unde & Simonides qui- dam : ,, Solus quidem Deus hunc habet ho- » norem , inquit , virum vero non dignum » €ffe querere qui fecundum fe eft fapien- 5 Dam: * & fecundum proverbium , ut idem Ariftoteles air, multa mentiuntur poeta. Gum 7. Metzph. cap. 2. quami: dabitur enim vobis in illa hora quid Digitur. rationalis creatura, homo fcilicet , ca- loquamini . Non enim wos eflis qui loquimini , fed Spiritus Patris veftri qui loguiur in wobis , Conftat autem Apoftolos confcripfiffe & evan- geliftas novum teftamentum; & de Ápoftolo Paulo notum eff, quia non ab homine , nc- que per hominem, fcd per revelationem Je- fu Chrifti, ut ipfe teftatur ad Galat. r. cap. Ex quibus (equitur, quod principalis auctor facrarum fcripturaram eft Spiritus fanctus, qui eft Deus: homines vero per quos edite & conícripue funt, fuerunt quafi inftrumenta & calami ejufdem Spiriius fancti. Unde Prophe- ta: Lingua mea calamus fcribe velociter feriben- tis. Scriba enim. dochiffimus in lege, ut ait Hieronymus, eft Spiritus fanctus . 2 Secunda {uppofitio eft : Tanta eft certitudo Scripture £^ veritatis facrarum fcriptararum , ut nihil in santa cit cer. Cis affertive. pofitam aur expreffum poflit effe titudo verita- - : sis, ur ning mendofum & falfum. Patet ex prima, quia plane ing auflor ipfarum fit Spiritus fanctus, cum fit pofiit. prima & fumma veritas, nec fallere nec falli poteft aut mendri. Ft patet Marth. xv. cap. Amen quippe dico vobis, donec tramfeat celum Œ lerra, jota unum aut nus apex nom preteri- bis lege donec omnia fiant. Xt Luc. cap. xvi. Facius. eff celum © terram. praterire , quam Pjalm. 44 E» pax Gt fccundum intelledtum & voluntatem divine felicitatis , quia ad hoc ipfum idem Deus & Dominus produxit & creavit propter bonitatem fuam, dicente Auguft in lib. de doctrina Cbri(iana , S allegatur a Magiftro “fententiarum ,, lib. 2. diflind. z. Quia, in- » quit, bonus eft Deus fuimus, & in quan- tum fummus bonus, fummus: ut fi queritur » ad quid creata fit rationalis creatura ? re- » fpondetur . Ád laudandum Deum , & ad » ferviendum ei , & ad froendum eo; in » quibus proficit ipfa, non Deus. Deus enim » perfectus, & fumma bonitzte plenus, nec » augeri potefi, nec minui. Quod ergo ratio- nalis creatura facta efl a Dco, referendum » eft ad creatoris bonitatem , & ad creatura. » utilitatem . Et iterum ibidem Magifter di- » cit: « Fecit Deus rationalem creaturam que . fummum bonum intelligeret , intelligendo a- maret , amando poffiderer, & poffidendo frue- retar. Verum quia hec fruitio non. competit homini fecundum naturam fnam , licet in- fit ci capacitas ad eam obtinendam & ha- bendam a natura per gratiam Dei , id- circo ipfa divina boniras ficut ipfum homi- nem ad prediflam fruitionem ; que compre- hen- 

Strana 717
737 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 718 sme —— benfionem rationis kumane excedit, ordina- Á pure nunquam poteft fubeffe falfum, ut di- ———— ‘ANNO vit, fecundum id Ifaie LXIV. Oculus non vi- cS dit , Deus, abfque te , que preparafli diligenti- bus te : ita. eidem fua liberaliffima communi- catione fcientiam & doctrinam facrarum fcri- pturarum omnem humani intellectus exceden- tem capacitatem revelavit, per quam ad hunc finem dirigeretur. Oportet enim pracognitum eífe $nem hominibus, qui fuas actiones & intentiones debent ordinare in finem : & hoc e(t valde homini utile & neceffarium. Unde Apoftolus z. 'l'im. x11. Omnis feriptura divini tus infpirata utilis eff ad docendum , ad arguen- dum; ad comipiendum , ad erudiendum in ju- fina. & Habet ilí2 u codemique fer. eodemque fermone habet plures fenfus , lit- gor UMS teralem foilicet & fpiritualem . » Patet per » » » 2 st » » » >» » Gregorium Tif. lib. moral ubi dicit: Sacra fcriptura omnes fcientias ipfo fuo more lo- cutionis tranfcendit , quia uno eodemque fermone habet plures fenfus. Dum narrat geftum , prodit myfierium , Quod S. 'Tho- mas 1. par. queft. x. art. X. it2 declarat : Auctor facre fcripture Deus eft, im cujus poteflate eft non folum quod voces ad fi. gaificandum accommodet, quod etiam. bo- mo facere poteft, fed etiam res ipfas ; & ideo cum in omnibus fcientiis voces fignifi- cent, hoc habet propriura ita fcientia , quod > » » » aliquid. Illa ergo prima fignificatio , qua vo- ces fignificant res , pertiner ad primum fen- fum, qui fcilicet eft iftoricus vel litteralis fenfus . Illa autem fignificaiio qua res fignifi- catæ per voces iterum res alias fignificant , dicitur fen(us fpiritualis; propter quod fen- fus fpiritualis fuper literam. fundatur , & eam fupponic . Hic autem fenfus fpiritualis wrifarie dividitur. Sicut enim dicit Apofto- lus: Lex vetus figura eff novs legis : & ip- fa nova lex, ut Dionyüus dicit in ecclefia- fica hierarchia , e(t figura future glorie, in nova etiam lege ea que in capire gefta funt > figna funt eorum que nos agere dcbemus. 2 » » » » s » » +? 5 ov 25 » » ^ legis, fignificant ea que funt nove legis , eft fcnfus allegoricus - Secundum vero quod ea in Chrifto fant falta, vcl in his que Chriftum fignifcant, funt figna eorum que nos agere debemus, eft fenfus moralis, & dicitur tropologicus: pront vero fignificant +» ea que font in æterna gloría , eft fenfus » anagogicus: « ficut exemplariter poflet de- clarart in illo verfu Pfalmifte: Zauda Jerufa- lem Dominum. Quinta fuppofitio: Senfus literalis facrarum fcripturarum principalis eft ille , non quem ron dum litera praetendit , fed quem au&or earum , dit, fe quem fcilicet Spiritus fanCtus, intendit: patet exem- Spiritus fen- &ua fcripturs- xum auctor in- zendit , » » » » » ЭР, 149. Se Scufus litera- lis principalls qui fub literali fenfu continetur . Nam in hujufmodi locutionibus parabolicis per voces fignificatur aliquid proprie & aliquid fignrati~ ve: nec eft literalis fenfus ipfa figura, fed id quod eft figuratum : fic enim cum fcriptura nominat Dei brachium, non eft literalis fen- fus, quod in Deo fit membrüm hujufmodi corporale , quia Spiritus eff. Deus, ut dicitur Joannis iv. fed id quod per hujufmodi mem- brum fignificatur , fcilicet virtus operativa . Ex quo patet quod fenfui literali. facre fcri- cit S. Thomas ubi fupra. Sexta füppofitio : Fides & omnia neceffaria ad falutem , tam credenda quam: agenda , fundantor in fenfu litterali , & ex ipfo folo argumentatio fumitur ad probatidum ea que fidei funt, vel neceíftatis ad. falutem , & non ex his que fecundum allegoriam vel alium fenfum fpiritualem dicunt; ur Auguftinus di- cit in epiftola contra Vincentium Donatiftam. Et nil fpirituali fenfu continetur fdei necef- farium quod fcriptura facra per literalem fen- fum alicubi manifefte non tradat; uc dicit S. Thomas in loco przallegato. Septima fuppofitio: Sacra fcriptura in fen- Quarta fappofitio : : Sacra fcriptura in uno Bfu litevali fane & bene intelle&a est infallibi- lis fidei regula & t fufficientiffima . Prima pars hujus fuppoftionis ex fuperioribus ma- nifesta eft: fed probatur , quia cum intelle- €tum circa ea quz fdei funt contingat erra- re , ut patet in hircticis , necefle est cffe regu- fam aliquam per cujus deviationem aur con- formitatem' percipiat fe intellectus errare vel non errare: Alioquin femper in dubío mane- ret, & femper luQuarce , & cum fides fit cir- ca ea. quz humanam intellipentiam & ratio- nem excedunt , fecundum illud apostoli ad Hebreos: Jide eff fubflantia rerum fperanda- sum , argwnentun non apparentium . Et fecun- dum Ambrofium ; Tolle argumenta, ubi fides ipfe res figni(icatz per vocem etiam fignificant C queritur: & fecundam Gregorium: fides non habet meritum , ubi humana ratio prebet ex«- perimentum , patet , nullam humanarum fcien- tiarum regulam effe fidei. Relinquitur ergo quod hujufinodi regula fidei fit facra fcriptu- ra. Hec regula est Joannis zo. cap. ubi ait; Hec autem [cripta funt ut credatis. quod. Jefus eft Filius Dei , & ut credentes vitam habeatis in nomine ejus. Er Petri fecunda capitulo r. JHabemus firmiorem. propheticum fermonem. cui benefacitis attendentes quaft lucerne lucenti in cas liginofo loco , donec dies illucefcat , & lucifer o- ratur in cordibus veffrss , Ét apostoli ad Во- ‘manos i5. Quacumque fcripta. funt , ad. noftram do&rinam. fcripta. funt, ut per. patientiam &? con- Secundum ergo quod ea que funr veteris D folationem feripiurarum fpem Вабеатиз ; & ра- tet. quod. predicte auctoritates funt facre. fcri- pire, & de eadem facra fcriptura loquun- tur, & non de aliis fcientiis humanitus adin- ventis. Secunda pars patet etiam , quia fi íá- cra fcriptura non effet fufficiens fidei regula, ANNO CHRISTI 1333, + intellige 9 explicite, vel implicite „ut ipfemer infra Íc explicat. Hebr. vi. fequeretur, quod Spiritus fantus infufficien- . ter tradidiffet ear , qui est auctor ipfius. Quod de Deo , cujus omnia opera funt perfecta , nut lo modo est fentiendum . Praeterea (i facra fcriptura in aliquibus ,. quæ funt neceffaria ad falutem , deficeret, tunc licite & meritorie ea quz deficiunt poffenz a- liunde fuperaddi, aur fi «liqua effent fuper- flua, diminui. Sed hoc est prohibitum a Joan- plariter in fenfu parabolico , five figurativo ,Ene evangelista apocalypfis ultimo , ubi ita ait: Si quis appofuerit ad hac, apponet Deus fuper ilum plagas fcriptas in libro ilo: & fi quis di- minuerit de verbis libri prophetia hujus , auferet Deus parem ejus de libro ita & de civitate fantla , & de his qua funt. fcripta in libro iflo. Xx quibus verbis Joannis evangeliste clare o- stenditur, in facra icriptura nihil diminure, nihilque fuperfiue contineri, quod urique con- gruit auctori ipfius, qui est Spiritus fan&tus, ut dictum est, cujus omnipotentis congruit ,, ut nil diminate; fapientiæ, ut nil fuperflue ; & ho- 

Strana 718
737 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 718 sme —— benfionem rationis kumane excedit, ordina- Á pure nunquam poteft fubeffe falfum, ut di- ———— ‘ANNO vit, fecundum id Ifaie LXIV. Oculus non vi- cS dit , Deus, abfque te , que preparafli diligenti- bus te : ita. eidem fua liberaliffima communi- catione fcientiam & doctrinam facrarum fcri- pturarum omnem humani intellectus exceden- tem capacitatem revelavit, per quam ad hunc finem dirigeretur. Oportet enim pracognitum eífe $nem hominibus, qui fuas actiones & intentiones debent ordinare in finem : & hoc e(t valde homini utile & neceffarium. Unde Apoftolus z. 'l'im. x11. Omnis feriptura divini tus infpirata utilis eff ad docendum , ad arguen- dum; ad comipiendum , ad erudiendum in ju- fina. & Habet ilí2 u codemique fer. eodemque fermone habet plures fenfus , lit- gor UMS teralem foilicet & fpiritualem . » Patet per » » » 2 st » » » >» » Gregorium Tif. lib. moral ubi dicit: Sacra fcriptura omnes fcientias ipfo fuo more lo- cutionis tranfcendit , quia uno eodemque fermone habet plures fenfus. Dum narrat geftum , prodit myfierium , Quod S. 'Tho- mas 1. par. queft. x. art. X. it2 declarat : Auctor facre fcripture Deus eft, im cujus poteflate eft non folum quod voces ad fi. gaificandum accommodet, quod etiam. bo- mo facere poteft, fcd etiam res ipfas ; & ideo cum in omnibus fcientiis voces fignifi- cent, hoc habet propriura ita fcientia , quod > » » » aliquid. Illa ergo prima fignificatio , qua vo- ces fignificant res , pertiner ad primum fen- fum, qui fcilicet eft iftoricus vel litteralis fenfus . Illa autem fignificaiio qua res fignifi- catæ per voces iterum res alias fignificant , dicitur fen(us fpiritualis; propter quod fen- fus fpiritualis fuper literam. fundatur , & eam fupponic . Hic autem fenfus fpiritualis wrifarie dividitur. Sicut enim dicit Apofto- lus: Lex vetus figura eff novs legis : & ip- fa nova lex, ut Dionyüus dicit in ecclefia- fica hierarchia , e(t figura future glorie, in nova etiam lege ea que in capire gefta funt > figna funt eorum que nos agere dcbemus. 2 » » » » s » » +? 5 ov 25 » » ^ legis, fignificant ea que funt nove legis , eft fcnfus allegoricus - Secundum vero quod ea in Chrifto fant falta, vcl in his que Chriftum fignifcant, funt figna eorum que nos agere debemus, eft fenfus moralis, & dicitur tropologicus: pront vero fignificant +» ea que font in æterna gloría , eft fenfus » anagogicus: « ficut exemplariter poflet de- clarart in illo verfu Pfalmifte: Zauda Jerufa- lem Dominum. Quinta fuppofitio: Senfus literalis facrarum fcripturarum principalis eft ille , non quem ron dum litera praetendit , fed quem au&or earum , dit, fe quem fcilicet Spiritus fanCtus, intendit: patet exem- Spiritus fen- &ua fcripturs- xum auctor in- zendit , » » » » » ЭР, 149. Se Scufus litera- lis principalls qui fub literali fenfu continetur . Nam in hujufmodi locutionibus parabolicis per voces fignificatur aliquid proprie & aliquid fignrati~ ve: nec eft literalis fenfus ipfa figura, fed id quod eft figuratum : fic enim cum fcriptura nominat Dei brachium, non eft literalis fen- fus, quod in Deo fit membrüm hujufmodi corporale , quia Spiritus eff. Deus, ut dicitur Joannis iv. fed id quod per hujufmodi mem- brum fignificatur , fcilicet virtus operativa . Ex quo patet quod fenfui literali. facre fcri- cit S. Thomas ubi fupra. Sexta füppofitio : Fides & omnia neceffaria ad falutem , tam credenda quam: agenda , fundantor in fenfu litterali , & ex ipfo folo argumentatio fumitur ad probatidum ea que fidei funt, vel neceíftatis ad. falutem , & non ex his que fecundum allegoriam vel alium fenfum fpiritualem dicunt; ur Auguftinus di- cit in epiftola contra Vincentium Donatiftam. Et nil fpirituali fenfu continetur fdei necef- farium quod fcriptura facra per literalem fen- fum alicubi manifefte non tradat; uc dicit S. Thomas in loco przallegato. Septima fuppofitio: Sacra fcriptura in fen- Quarta fappofitio : : Sacra fcriptura in uno Bfu litevali fane & bene intelle&a est infallibi- lis fidei regula & t fufficientiffima . Prima pars hujus fuppoftionis ex fuperioribus ma- nifesta eft: fed probatur , quia cum intelle- €tum circa ea quz fdei funt contingat erra- re , ut patet in hircticis , necefle est cffe regu- fam aliquam per cujus deviationem aur con- formitatem' percipiat fe intellectus errare vel non errare: Alioquin femper in dubío mane- ret, & femper luQuarce , & cum fides fit cir- ca ea. quz humanam intellipentiam & ratio- nem excedunt , fecundum illud apostoli ad Hebreos: Jide eff fubflantia rerum fperanda- sum , argwnentun non apparentium . Et fecun- dum Ambrofium ; Tolle argumenta, ubi fides ipfe res figni(icatz per vocem etiam fignificant C queritur: & fecundam Gregorium: fides non habet meritum , ubi humana ratio prebet ex«- perimentum , patet , nullam humanarum fcien- tiarum regulam effe fidei. Relinquitur ergo quod hujufinodi regula fidei fit facra fcriptu- ra. Hec regula est Joannis zo. cap. ubi ait; Hec autem [cripta funt ut credatis. quod. Jefus eft Filius Dei , & ut credentes vitam habeatis in nomine ejus. Er Petri fecunda capitulo r. JHabemus firmiorem. propheticum fermonem. cui benefacitis attendentes quaft lucerne lucenti in cas liginofo loco , donec dies illucefcat , & lucifer o- ratur in cordibus veffrss , Ét apostoli ad Во- ‘manos i5. Quacumque fcripta. funt , ad. noftram do&rinam. fcripta. funt, ut per. patientiam &? con- Secundum ergo quod ea que funr veteris D folationem feripiurarum fpem Вабеатиз ; & ра- tet. quod. predicte auctoritates funt facre. fcri- pire, & de eadem facra fcriptura loquun- tur, & non de aliis fcientiis humanitus adin- ventis. Secunda pars patet etiam , quia fi íá- cra fcriptura non effet fufficiens fidei regula, ANNO CHRISTI 1333, + intellige 9 explicite, vel implicite „ut ipfemer infra Íc explicat. Hebr. vi. fequeretur, quod Spiritus fantus infufficien- . ter tradidiffet ear , qui est auctor ipfius. Quod de Deo , cujus omnia opera funt perfecta , nut lo modo est fentiendum . Praeterea (i facra fcriptura in aliquibus ,. quæ funt neceffaria ad falutem , deficeret, tunc licite & meritorie ea quz deficiunt poffenz a- liunde fuperaddi, aur fi «liqua effent fuper- flua, diminui. Sed hoc est prohibitum a Joan- plariter in fenfu parabolico , five figurativo ,Ene evangelista apocalypfis ultimo , ubi ita ait: Si quis appofuerit ad hac, apponet Deus fuper ilum plagas fcriptas in libro ilo: & fi quis di- minuerit de verbis libri prophetia hujus , auferet Deus parem ejus de libro ita & de civitate fantla , & de his qua funt. fcripta in libro iflo. Xx quibus verbis Joannis evangeliste clare o- stenditur, in facra icriptura nihil diminure, nihilque fuperfiue contineri, quod urique con- gruit auctori ipfius, qui est Spiritus fan&tus, ut dictum est, cujus omnipotentis congruit ,, ut nil diminate; fapientiæ, ut nil fuperflue ; & ho- 

Strana 719
ANNO CHRISTI 1333. 716 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 720 & bonitati , ut ordine congruo nostre provi- deat neceffitati falutis. Unde Proverbiorum .30. Sermo Dei ignitus clypeus eft [perantibus in fe: me addas quidquam verbis illius, & arguaris inoeniarifque. mendax , & loquitur de divina fa- pientia. Sed pro declaratione ampliori hujuf- modi regula pro ista parte fciendum est, quod fufficientia alicujus doctrine neceffario inzelli- gatur dupliciter , uno modo explicite , alio mo- do implicite. Ft hoc verum est in qualibet doctrina & fcientia, quia nulla unquam do- étrina fuit tam fufhcienter tradita, quod om- mes conclufiones in ipfius principiis contonte Addere ali- auid ad dofiri- pam 4. modis inpeiligiter . explicite, & in propriis termiujs fuiffent tra- dite & expreffz. Et fic est in propofito no- siro : quia nihil est ad fidem S^ falutem. quo- modocumque & qualitercumque pertinens , quod non in facra fcriptura (ufficientiflfime ex- plicite aut implicitg contineatur, Ünde Augu- stinus: ,, Omnis veriras in feripturis contine- tur latens aut. patens, quemadmodum & in a- liis fcientiis five fpeculativis five moralibus & civilibus , conclufiones & determinationes in earum principiis continentur, quz juxta exi- geniiam rerum, temporis, & perfondrum, at- sue occafionum varietatem. educuntur & ex- plicantur, ut notum est cuilibet in fcholasti- cis difciplinis erudito. Quz quidem edudio fit per modum illationis vel dcrerminationis , ut in proceffu hujus operis fortaffe clarius cla- cefcet. ' Kem fciendum, quod ad aliquam dodtri- nam addere aliquid , potest inrelligi quatuor modis. Primo per modnm explicationis , aut declarationis . Secundo per raodum fuppletionis. Tertio per modum ampliationis. Quarto per modum destruétionis, ant contrarii. Primus mo- dus est neceffarius in qualibet fcientia & dodri- na, & fpecialiter in facra feriptura, non prop- terfíeipfam que fufficientiffima est & clzriffima in fe, fcd propter nos; unde & declarantibus cam promittit premium vite eterne: Qui elu. cidant me, inquit, vitam aternam habeburt, Kc- clefiaftici 24. Secundus modus eft neceflarius fcientiis ab auctoribus eatum diminute & in- À de cum facra doctrina fit cerüffima in verita- memo te, ut patet ex fecundo hujus, propter aucto- Anna, iitatem ejus qui errare non potest, omhe CON- 192, trarium ejus omnimodo est repellendum ; a- lioquin fic apponens incurret plagas defctiptas fuperius per Joannem evangelistam . Er: hoe modo intelligendz funt auctoritates feriprurarum quz prohibent additionem vel fubtracionem ad facram fcripturam. Unde fa- er illo Deuteronomii 4. JVon addetis ad ver- bum quod vobis loquor, nec auferetis ex eo, glofa ordinaria dicit: » Docer normam zqui- » tatis, & omnem herefin percutit. Vetat e- » nim re&z doGrine aliquid prave intentio- » nis adderc , vel aliquid veritatis fubtrahe- B» re. Via enim regia incedendum est, non » ad dexteram , vel ad finistram, quia recte » vie domini, ( justi ambulabunt in eis . Unde Nicolaus de Lyra: Confiderandam est, quod hic prohibetur additio depravaus intel- lectum legis, non autem additio declarans aut elucidans , fecundum quod Ecclefiastici 24. Qui elucidant me, vitam eternam habebunt , &c. Similiter fuper illo; Sermo Dei zgnitus; Be. dicit gloffa interlinearis ; ,, Ut heretici , qui » corrumpunt. fcripturas , ne eis convincan- » tur, Gt Hieronymus ibidem ; Ne corrum- » pas. eloquia facrirum fcripturarum , ficut » quidam heretici, ne eis convincerentur , » feciffe nofcuntur . Ft Nicolaus de Lyra: C Ne addas quidquam quod fit cis contrarium . pofínnt tamen bene & meritoric addi illa que faciunt ad verba domini declaranda, Ecclefia- stici 24. Qui elucidant me. Similiter faper di- &o Joannis Apacalypfis ultimo dicir gloffa or- dinaria , quia qucfdam fciebat in A(ia effe, qui pro fuis erroribus fovendis adderent, vel. diminuerent , fupponit cxcommunicationi. Et » Nicolaus de Lyra: Si quis appofuerit, e. » id esr, difcrepantia , ficut faciebant hereti- » ci, qui tempore illo addebant difcrepantia a » veritate evangelii, & aliqua diminuebant a » veritate, dicebant , dicentes Chriftum ante » Mariam non fuiffe; per hoc tamen non ex- cludirer quin poffent aliqua addi licite que = fuficienter traditis ad ipfarum fupplementum; D faciunt ad declarationem totius facræ fcriptu- cujufinodi apud nos fcientie aut philofophic naturali, quam aut ÁAristcteles nou plene & fufficienter tradidit, aut fi perfecle tradidit , ad nos. non pervenit complete aut perfecte: Albertus Magnus & alii phyficorum Latinorum, multos libros & tra&atus ad complementum ipfius addiderunt. 'l'ertius modus, maxime fi non fuerit exceflivas, fustinendus est toleran- dus ad bene effe, licet non fit neceffarius. Quartus modus potest addi in fcientiis duo- bus modis: vet declarative tamquam oppofi- tum oppofito, ut veram ex fuo contrario , & oppofito quod. est £lfum, magis elücefcat , fecundum quod. Aristoteles pofuit ,: & com- -muniter dicitur. : ,, Oppofira juxta fe pofita magis elucefcunt , fcilicet unumquodque in faa ratione, quia falfum oppofitum vero cjus fal- fitas ex comparatione veri manifestior fit, & econtrario veritas falfitati . Et fic modus iste ad primum reducitur, qui est utilis & laudabilis in qualibet doctrina: Vel affertive pro -con- clufione tamquam veram, & fic cum destruat veritatem doCtrine & corrumpar omnino, in qualibet do&rina tamquam venenum abjicien- dum est, & tanto amplius quanto dorina certior fuerit & remotior a contradictione , Un- rg , Et fic fecerunt doctores fancti. Et ad hunc modum reducitur fi quis mandatis Chri- sti dimiffs & neglectis, alias humanas fupe- radderet traditiones, ficut dicunt doctores fu- per illo verbo €hristi; Ve vobis qui decimaris Marb, 15. mentham , cyminum C anethum , €? qua potio- 7a furt legis dimittitis ,— ficut. mifericordiam d judicium , Matth. 23. Xx alibi increpat domi- nus Judæos dicens: Zrritum feciffis mandatum Dei propter traditiones veffras , Et per Maiam Jej. 29: prophetam : Sine caufa colunt me , mendata & doffrinas hominum docentes & fequentes. . : O&ava fuppofitio: Non est inconveniens füb — 4 uno & eodem textu facrarum literarum effe Nom ef in conveniens Eplures fenfus literales . Declarat hxc (an@us fb uno & co- Thomas ubi fupra, dicens: » Quia au&or fa- dom rene ta: crarum lite » cræ fcripturæ Deus, quia omnia fimul fue rasum plurez » intelletu comprehendit, ideo non est in- fere de ? conveniens, ut Augustinus dicit rz. con- » feffionum , fi etiam. fecundum literalem fen- » fum in una litera facre fcriptura plures » funt fenfus . Verbi gratia i. Paralipomenon » 17. Capite dicit dominus de Salomone : Ego ero illi in patrem, c ipfe erit mihi in. flium. Et intelligitur de Salomone ad literam , in quantum fuit filius Dei per.adoptionem in juven- v 

Strana 720
ANNO CHRISTI 1333. 716 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 720 & bonitati , ut ordine congruo nostre provi- deat neceffitati falutis. Unde Proverbiorum .30. Sermo Dei ignitus clypeus eft [perantibus in fe: me addas quidquam verbis illius, & arguaris inoeniarifque. mendax , & loquitur de divina fa- pientia. Sed pro declaratione ampliori hujuf- modi regula pro ista parte fciendum est, quod fufficientia alicujus doctrine neceffario inzelli- gatur dupliciter , uno modo explicite , alio mo- do implicite. Ft hoc verum est in qualibet doctrina & fcientia, quia nulla unquam do- étrina fuit tam fufhcienter tradita, quod om- mes conclufiones in ipfius principiis contonte Addere ali- auid ad dofiri- pam 4. modis inpeiligiter . explicite, & in propriis termiujs fuiffent tra- dite & expreffz. Et fic est in propofito no- siro : quia nihil est ad fidem S^ falutem. quo- modocumque & qualitercumque pertinens , quod non in facra fcriptura (ufficientiflfime ex- plicite aut implicitg contineatur, Ünde Augu- stinus: ,, Omnis veriras in feripturis contine- tur latens aut. patens, quemadmodum & in a- liis fcientiis five fpeculativis five moralibus & civilibus , conclufiones & determinationes in earum principiis continentur, quz juxta exi- geniiam rerum, temporis, & perfondrum, at- sue occafionum varietatem. educuntur & ex- plicantur, ut notum est cuilibet in fcholasti- cis difciplinis erudito. Quz quidem edudio fit per modum illationis vel dcrerminationis , ut in proceffu hujus operis fortaffe clarius cla- cefcet. ' Kem fciendum, quod ad aliquam dodtri- nam addere aliquid , potest inrelligi quatuor modis. Primo per modnm explicationis , aut declarationis . Secundo per raodum fuppletionis. Tertio per modum ampliationis. Quarto per modum destruétionis, ant contrarii. Primus mo- dus est neceffarius in qualibet fcientia & dodri- na, & fpecialiter in facra feriptura, non prop- terfíeipfam que fufficientiffima est & clzriffima in fe, fcd propter nos; unde & declarantibus cam promittit premium vite eterne: Qui elu. cidant me, inquit, vitam aternam habeburt, Kc- clefiaftici 24. Secundus modus eft neceflarius fcientiis ab auctoribus eatum diminute & in- À de cum facra doctrina fit cerüffima in verita- memo te, ut patet ex fecundo hujus, propter aucto- Anna, iitatem ejus qui errare non potest, omhe CON- 192, trarium ejus omnimodo est repellendum ; a- lioquin fic apponens incurret plagas defctiptas fuperius per Joannem evangelistam . Er: hoe modo intelligendz funt auctoritates feriprurarum quz prohibent additionem vel fubtracionem ad facram fcripturam. Unde fa- er illo Deuteronomii 4. JVon addetis ad ver- bum quod vobis loquor, nec auferetis ex eo, glofa ordinaria dicit: » Docer normam zqui- » tatis, & omnem herefin percutit. Vetat e- » nim re&z doGrine aliquid prave intentio- » nis adderc , vel aliquid veritatis fubtrahe- B» re. Via enim regia incedendum est, non » ad dexteram , vel ad finistram, quia recte » vie domini, ( justi ambulabunt in eis . Unde Nicolaus de Lyra: Confiderandam est, quod hic prohibetur additio depravaus intel- lectum legis, non autem additio declarans aut elucidans , fecundum quod Ecclefiastici 24. Qui elucidant me, vitam eternam habebunt , &c. Similiter fuper illo; Sermo Dei zgnitus; Be. dicit gloffa interlinearis ; ,, Ut heretici , qui » corrumpunt. fcripturas , ne eis convincan- » tur, Gt Hieronymus ibidem ; Ne corrum- » pas. eloquia facrirum fcripturarum , ficut » quidam heretici, ne eis convincerentur , » feciffe nofcuntur . Ft Nicolaus de Lyra: C Ne addas quidquam quod fit cis contrarium . pofínnt tamen bene & meritoric addi illa que faciunt ad verba domini declaranda, Ecclefia- stici 24. Qui elucidant me. Similiter faper di- &o Joannis Apacalypfis ultimo dicir gloffa or- dinaria , quia qucfdam fciebat in A(ia effe, qui pro fuis erroribus fovendis adderent, vel. diminuerent , fupponit cxcommunicationi. Et » Nicolaus de Lyra: Si quis appofuerit, e. » id esr, difcrepantia , ficut faciebant hereti- » ci, qui tempore illo addebant difcrepantia a » veritate evangelii, & aliqua diminuebant a » veritate, dicebant , dicentes Chriftum ante » Mariam non fuiffe; per hoc tamen non ex- cludirer quin poffent aliqua addi licite que = fuficienter traditis ad ipfarum fupplementum; D faciunt ad declarationem totius facræ fcriptu- cujufinodi apud nos fcientie aut philofophic naturali, quam aut ÁAristcteles nou plene & fufficienter tradidit, aut fi perfecle tradidit , ad nos. non pervenit complete aut perfecte: Albertus Magnus & alii phyficorum Latinorum, multos libros & tra&atus ad. complementum ipfius addiderunt. 'l'ertius modus, maxime fi non fuerit exceflivas, fustinendus est toleran- dus ad bene effe, licet non fit neceffarius. Quartus modus potest addi in fcientiis duo- bus modis: vet declarative tamquam oppofi- tum oppofito, ut veram ex fuo contrario , & oppofito quod. est £lfum, magis elücefcat , fecundum quod. Aristoteles pofuit ,: & com- -muniter dicitur. : ,, Oppofira juxta fe pofita magis elucefcunt , fcilicet unumquodque in faa ratione, quia falfum oppofitum vero cjus fal- fitas ex comparatione veri manifestior fit, & econtrario veritas falfitati . Et fic modus iste ad primum reducitur, qui est utilis & laudabilis in qualibet doctrina: Vel affertive pro -con- clufione tamquam veram, & fic cum destruat veritatem doCtrine & corrumpar omnino, in qualibet do&rina tamquam venenum abjicien- dum est, & tanto amplius quanto dorina certior fuerit & remotior a contradictione , Un- rg , Et fic fecerunt doctores fancti. Et ad hunc modum reducitur fi quis mandatis Chri- sti dimiffs & neglectis, alias humanas fupe- radderet traditiones, ficut dicunt doctores fu- per illo verbo €hristi; Ve vobis qui decimaris Marb, 15. mentham , cyminum C anethum , €? qua potio- 7a furt legis dimittitis ,— ficut. mifericordiam d judicium , Matth. 23. Xx alibi increpat domi- nus Judæos dicens: Zrritum feciffis mandatum Dei propter traditiones veffras , Et per Maiam Jej. 29: prophetam : Sine caufa colunt me , mendata & doffrinas hominum docentes & fequentes. . : O&ava fuppofitio: Non est inconveniens füb — 4 uno & eodem textu facrarum literarum effe Nom ef in conveniens Eplures fenfus literales . Declarat hxc (an@us fb uno & co- Thomas ubi fupra, dicens: » Quia au&or fa- dom rene ta: crarum lite » cræ fcripturæ Deus, quia omnia fimul fuo rasum plurez » intelletu comprehendit, ideo non est in- fere de ? conveniens, ut Augustinus dicit rz. con- » feffionum , fi etiam. fecundum literalem fen- » fum in una litera facre fcriptura plures » funt fenfus . Verbi gratia i. Paralipomenon » 17. Capite dicit dominus de Salomone : Ego ero illi in patrem, c ipfe erit mihi in. flium. Et intelligitur de Salomone ad literam , in quantum fuit filius Dei per.adoptionem in juven- v 

Strana 721
721 . DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 722 —— ——— juventute , propter quod Nathan prapheta no-A raliter, 8x fequentia, nifi virgam tantum, ae- mna AWNO minavit eum amabilem Deo, ut habetur 2. CHRISTI : : : 193. Meg. 12. Predicla etiam auctoritas, Ego ero illi in patrem , inducitur ab apoflolo ad He- bræos 1. tamquam dicta de Chrifto ad lite- ram, quod patet ex hoc, quia apoítolus in- ducit eam ad probandum quod Chriftus fuit major angelis, talis autem probatio non po- teft fieri per fenfum myfticum , ut dicit Au- guftinus contra Vincentium Donaüftam , ut * fupra allegapum eft. Predicla igitur auctori- » tas completa fuit ad literam in Salomone, » minus tamen perfecle, quia fuir Dei filius » folum per gratiam; in Chrilto autem per- » fcQtius, imo perfectifime , qui eft Dei Vi- » lins per naturam. Verba funt Nicolai de B» » Lyra io prologo biblia. 9 | Nona füppofitio : Ád recte intelligendum fa- AB AUT eram feriptaram , fecundum fenfum faum lite- fanétam feri- ralem neceffe eft fepe ut unus: & idem textus puiram fecnn- dum ee owad alia loca in quibus de eadem materia tra- ua de datur, quia per ipfim quandoque exponitur, lia quogue lo- & quandoque fuppletur: Unde Áuguflinus in e libro octuaginta trium. queftionum , queft. 69. Bolet circumftantia fcripturarum illuminare fen- zentiam : quapropter in verbis Chri(ti bec re- gula diligenter notanda cft, quia pcr eam per- peudimus fepe, an verba Chrifti figurative di- Ga fint 2n non, quia ex praecedentibus vel cx fequentibus ibidem, vel firaul ex. utrifque vel C» alis locis facrz feriptare perpenditur & ape- ritur intelleGtus ; ficut fi. volumus iutelligere que iflarum locutionum figurativa fit & qua non: Jgo fum vitis vera &, Hoc eff corpus meum. Ex his qua fabiunguniur , aperitur in- tciledtus . Nam ad primam (latim fübjunxit ad difcipulos , & vos palmites, per quam fubjun- Gionem mauifefte oftenditur , quod curo diflci- puli fui non effenr palmites naturales , fed tantum figurales, quod nec ipfe erat vitis „cum dixit, Ego fum vitis, nifi fecundum figuram , Ad fecundam vero fubdit, quod pro vobis tra- detur, per quod intelligitur, cum ipfe verum corpus faum & naturale , quod traxit de Vir- van. 16 daszek. 26. fenfum 2d præcedentia vel fubfequentia referatur, vel cipiunzur, myflice pro poteftate accipiendi vi- Qui neceffaria. Item hoc ipfum , niff virgam tan- tui , aliter accipitur nomine virge Matthei 10. Luce 9. Marci 6. quia in primis locis u- bi Chriftus loquitur de miflione apoftolorum, accipitur virga pro baculo , aut rebus neceffa- riis humanz fuftentationi; hic vero accipitur myftice pro potcfate accipiendi neceílaria ab audiroribus , quam Chriftus dedit evangelizan- tibus: » Unde Augufílinus de confenfu evan- Augattiou » geliftarum : Solet, inquit ,' queri quomodo de os » Matthæus & Lucas commemoraverint do- rum Ub 2t » minum dixiffe difcipulis ut nec virgam fer- » rent, cum dicat Marcus: Et precepit eis ne Mare. 6. quidquam rollerent. nifi virgam. tantum, quod yw ita folvitur , ut fub alia fignificatione di- 9? Cam virgam que fecundum Marcum fe- » rcnda eft, & fab alia que fecundum Mat- » theum & Lucam non est ferenda, intelli- » gamus. Potuit enim breviter. fic dici; Ni- » hil neceffuium vobifcum feratis, nec vir- » gim, nifi virgam tantum , ut illud quod » dictum eff , nec virgam iuiclligatur , nec » minimas quidem res: quod vero adjunctum | » eft, nif oirgam tantum , intelligatur pote- » flos, quia per potestatem a domino acce- » ptam , qua virge nomine fignificata est, e- » tiam qui non portantur non deerunr, & # fubdit ad propofitum : Quifquis autem pu- tat non potnuiffe dominum in uno fermone » quidam figurate, quadam proprie ponere » eloquia , caetera ejus infpiciat , & videbit » quam hoc temere & incrndite arbitretur . Similiter multi paffus facræ feripturæ fibi in- vicem efeur contrarii, fi tantum ad gramma- ‘ticalem fenfum refpiciamus, ut patuit in pre- diQlis locis, in quibus Mattheus & Lucas di- cunt , neque virgam , & Marcus , miff ormgam tantum. Similiter Matthei ultimo praecipitur diligi inimicos , & Luce 14. precipitur odi- ri patrem, matrem , uxorem, filios, fratres & forores. Item fiepe facra fcriptura fub uno contextu quafi una perfona aliquando loquitur , non ANNO CHRISTI 143)» gine , tradiderit in cruce pro nobis. quod e-Dtamen ad idem fingulz partes focutionis refe- tiam illud idem corpus quod affumpfit de Vir- gine, & in quo in cruce pependit, tradiderit difcipulis in coena , in hoc diviniffimo eucha- ritiæ facramento, Similiter ficpe truncata fen- tentia per alium paffüm fuppletnr. Nam ille textus. Matthei ultimo: Qui crediderii c bap- tizatus. fuerit, falous erit, fi præcife intelliga- tur de fide, & de baptifmo fine aliis virtuti- bus, falfus e(t & rruncarus , quia przdicta non fufficiunt ad falutem , fed oportet quod aliz vir- tutes concurrant , & fpecialiter caritas , fine qua nec fides, nec baptifmus proficit ad falutem , ut patet per apoftolum , & fimiliter facile ef- fer videre in multis aliis fancte fcripture locis. 30. Decima fuüppofitio : Ád habendum verum Adiabendum fenfum lireralem facrarum fcripturarum , necef- lterslem, o- (6. eft fummopere cum ftudio & diligentia at- pas eft atten- . : dere. dilize- tendere varium modum procedendi earumdem. ordo mto, Nam in eodem contextu verborum fepe ali- dendi exu. q3 yerba acciptuntur literaliter & pure gram- maticaliter , & aliqua myftice, & fepe unum & idem verbum aliter & aliter: Nam illud Marci 6. Wihil suleritis in vin nifé virgam tan- fum , habet predictam difünclionem , ubi hec verba, nihil tuleritig in via , accipiuntur lite- Concil, General, Tom, XXIX. runtur, fzd altera ad caput, altera ad corpus refertur , fcilicet altera ad Christum , altera ad ecclefiam, qui est corpus Christi mysti- cum: fecundum quem. modum intelligitur id Tfaje 61. Induit-me veflimento falutis , de im- dumento juflitie circumdedit. me quaf? fponfum de- caratum corona, & quafi Jponfam ornatam me nilibus fuis. Quod enim dicitur hic, guaff fpon- fum , intelligitur de Christo capite : & id quod fubditur, €^ quafi fponfam , intclligitur de ip(a ecclefia. Similiter canticorum primo: Ofculetur me ofculo oris fui, quia meliora. funt uber tua vino , cum enim: dicitur , ofculetur me, defiderium fponfe fponfum defiderantis Eexprimitur , & quod fubdirur , 4uia meliora funt ubera tua vino, verbum est Íponfi fpon- fam commendantis. Quia vero mysticum ec- clefie corpus est quafi fàgena nondum tracta ad littus, continens malos permixtos cum bo- nis, idco fepe in facra fcriptura mali com- mendantur cum bonis quibus funt permixti , ficut Ofez 4, Puer Jfrael, & dilexi eun, &e converfo fepe boni vituperantur cum malis , ficuc Yaje 1. fcribitur: Cognovit bos poffefforem fuum 5 & affnus prefepe domini fui , Ifrael autem me non cognovi, & populus meus non intelle. Zz xu. 

Strana 722
721 . DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 722 —— ——— juventute , propter quod Nathan prapheta no-A raliter, 8x fequentia, nifi virgam tantum, ae- mna AWNO minavit eum amabilem Deo, ut habetur 2. CHRISTI : : : 193. Meg. 12. Predicla etiam auctoritas, Ego ero illi in patrem , inducitur ab apoflolo ad He- bræos 1. tamquam dicta de Chrifto ad lite- ram, quod patet ex hoc, quia apoítolus in- ducit eam ad probandum quod Chriftus fuit major angelis, talis autem probatio non po- teft fieri per fenfum myfticum , ut dicit Au- guftinus contra Vincentium Donaüftam , ut * fupra allegapum eft. Predicla igitur auctori- » tas completa fuit ad literam in Salomone, » minus tamen perfecle, quia fuir Dei filius » folum per gratiam; in Chrilto autem per- » fcQtius, imo perfectifime , qui eft Dei Vi- » lins per naturam. Verba funt Nicolai de B» » Lyra io prologo biblia. 9 | Nona füppofitio : Ád recte intelligendum fa- AB AST eram feriptaram , fecundum fenfum faum lite- fanétam feri- ralem neceffe eft fepe ut unus: & idem textus puiram fecnn- dum ee owad alia loca in quibus de eadem materia tra- ua de datur, quia per ipfim quandoque exponitur, lia quogue lo- & quandoque fuppletur: Unde Áuguflinus in e libro octuaginta trium. queftionum , queft. 69. Bolet circumftantia fcripturarum illuminare fen- zentiam : quapropter in verbis Chri(ti bec re- gula diligenter notanda cft, quia pcr eam per- peudimus fepe, an verba Chrifti figurative di- Ga fint 2n non, quia ex praecedentibus vel cx fequentibus ibidem, vel firaul ex. utrifque vel C» alis locis facrz feriptare perpenditur & ape- ritur intelleGtus ; ficut fi. volumus iutelligere que iflarum locutionum figurativa fit & qua non: Jgo fum vitis vera &, Hoc eff corpus meum. Ex his qua fabiunguniur , aperitur in- tciledtus . Nam ad primam (latim fübjunxit ad difcipulos , & vos palmites, per quam fubjun- Gionem mauifefte oftenditur , quod cur diflci- puli fui non effenr palmites naturales , fed tantum figurales, quod nec ipfe erat vitis „cum dixit, Ego fum vitis, nifi fecundum figuram , Ad fecundam vero fubdit, quod pro vobis tra- detur, per quod intelligitur, cum ipfe verum corpus faum & naturale , quod traxit de Vir- van. 16 daszek. 26. fenfum 2d præcedentia vel fubfequentia referatur, vel cipiunzur, myflice pro poteftate accipiendi vi- Qui neceffaria. Item hoc ipfum , niff virgam tan- tui , aliter accipitur nomine virge Matthei 10. Luce 9. Marci 6. quia in primis locis u- bi Chriftus loquitur de miflione apoftolorum, accipitur virga pro baculo , aut rebus neceffa- riis humanz fuftentationi; hic vero accipitur myftice pro potcfate accipiendi neceílaria ab audiroribus , quam Chriftus dedit evangelizan- tibus: » Unde Augufílinus de confenfu evan- Augattiou » geliftarum : Solet, inquit ,' queri quomodo de os » Matthæus & Lucas commemoraverint do- rum Ub 2t » minum dixiffe difcipulis ut nec virgam fer- » rent, cum dicat Marcus: Et precepit eis ne Mare. 6. quidquam rollerent. nifi virgam. tantum, quod yw ita folvitur , ut fub alia fignificatione di- 9? Cam virgam que fecundum Marcum fe- » rcnda eft, & fab alia que fecundum Mat- » theum & Lucam non est ferenda, intelli- » gamus. Potuit enim breviter. fic dici; Ni- » hil neceffuium vobifcum feratis, nec vir- » gim, nifi virgam tantum , ut illud quod » dictum eff , nec virgam iuiclligatur , nec » minimas quidem res: quod vero adjunctum | » eft, nif oirgam tantum , intelligatur pote- » flos, quia per potestatem a domino acce- » ptam , qua virge nomine fignificata est, e- » tiam qui non portantur non deerunr, & # fubdit ad propofitum : Quifquis autem pu- tat non potnuiffe dominum in uno fermone » quidam figurate, quadam proprie ponere » eloquia , caetera ejus infpiciat , & videbit » quam hoc temere & incrndite arbitretur . Similiter multi paffus facræ feripturæ fibi in- vicem efeur contrarii, fi tantum ad gramma- ‘ticalem fenfum refpiciamus, ut patuit in pre- diQlis locis, in quibus Mattheus & Lucas di- cunt , neque virgam , & Marcus , miff ormgam tantum. Similiter Matthei ultimo praecipitur diligi inimicos , & Luce 14. precipitur odi- ri patrem, matrem , uxorem, filios, fratres & forores. Item fiepe facra fcriptura fub uno contextu quafi una perfona aliquando loquitur , non ANNO CHRISTI 143)» gine , tradiderit in cruce pro nobis. quod e-Dtamen ad idem fingulz partes focutionis refe- tiam illud idem corpus quod affumpfit de Vir- gine, & in quo in cruce pependit, tradiderit difcipulis in coena , in hoc diviniffimo eucha- ritiæ facramento, Similiter ficpe truncata fen- tentia per alium paffüm fuppletnr. Nam ille textus. Matthei ultimo: Qui crediderii c bap- tizatus. fuerit, falous erit, fi præcife intelliga- tur de fide, & de baptifmo fine aliis virtuti- bus, falfus e(t & rruncarus , quia przdicta non fufficiunt ad falutem , fed oportet quod aliz vir- tutes concurrant , & fpecialiter caritas , fine qua nec fides, nec baptifmus proficit ad falutem , ut patet per apoftolum , & fimiliter facile ef- fer videre in multis aliis fancte fcripture locis. 30. Decima fuüppofitio : Ád habendum verum Adiabendum fenfum lireralem facrarum fcripturarum , necef- lterslem, o- (6. eft fummopere cum ftudio & diligentia at- pas eft atten- . : dere. dilize- tendere varium modum procedendi earumdem. ordo mto, Nam in eodem contextu verborum fepe ali- dendi exu. q3 yerba acciptuntur literaliter & pure gram- maticaliter , & aliqua myftice, & fepe unum & idem verbum aliter & aliter: Nam illud Marci 6. Wihil suleritis in vin nifé virgam tan- fum , habet predictam difünclionem , ubi hec verba, nihil tuleritig in via , accipiuntur lite- Concil, General, Tom, XXIX. runtur, fzd altera ad caput, altera ad corpus refertur , fcilicet altera ad Christum , altera ad ecclefiam, qui est corpus Christi mysti- cum: fecundum quem. modum intelligitur id Tfaje 61. Induit-me veflimento falutis , de im- dumento juflitie circumdedit. me quaf? fponfum de- caratum corona, & quafi Jponfam ornatam me nilibus fuis. Quod enim dicitur hic, guaff fpon- fum , intelligitur de Christo capite : & id quod fubditur, €^ quafi fponfam , intclligitur de ip(a ecclefia. Similiter canticorum primo: Ofculetur me ofculo oris fui, quia meliora. funt uber tua vino , cum enim: dicitur , ofculetur me, defiderium fponfe fponfum defiderantis Eexprimitur , & quod fubdirur , 4uia meliora funt ubera tua vino, verbum est Íponfi fpon- fam commendantis. Quia vero mysticum ec- clefie corpus est quafi fàgena nondum tracta ad littus, continens malos permixtos cum bo- nis, idco fepe in facra fcriptura mali com- mendantur cum bonis quibus funt permixti , ficut Ofez 4, Puer Jfrael, & dilexi eun, &e converfo fepe boni vituperantur cum malis , ficuc Yaje 1. fcribitur: Cognovit bos poffefforem fuum 5 & affnus prefepe domini fui , Ifrael autem me non cognovit, & populus meus non intelle. Zz xu. 

Strana 723
Difficultas 4 riptura parte uipo- rin 724 ORATIO JOANNIS DE RAGUSID O. P. 723 xit . Similiter in eodem contextu , aliquando A poſteriori , unde Geneſis 15. cap. dictum fuit Abrahæ ; Scito prenoſcens, quod peregrinum fu- quid ad bonos pertineat, & quid ad malos, turum ſit ſemen tuum in terra non ſua, & ſu- exprimitur , ficut canticorum 1. Nigra ſum, bjicient cos ſervituti, & affigient quadringentis ſed formoſa , filie Jeruſalem, ſicut tabernacula annis: Exodi 12. de iſta eadem peregrinatio- Cedar, ſicut pelles Salomonis, verba ſunt ec- ne dicitur , quod manſio filiorum Iſrael in cleſiæ, quæ ratione malorum in ipſa conten- terra Ægypti fuit 430. annorum, quia com- torum dicit: Nigra ſum , ſed ratione bono- putatio hujus majoris numeri incipit a nativi- rum ſubdit , ſed formoſa , & quod ſubditur , tate Iſaac , quæ fuit triginta octo annis poſt quaſi pro exemplo inducitur , ſicut tabernacu- egreſſum Abrahæ de Haran . Quarto vero mo- la Cedar. Cedar enim fuit filius Iſmael, a do contingit, co quod ſcriptura ſacra loqui- quo deſcenderunt Saraceni , & refertur ad ma- tur de futuro per modum præteriti , ficuti I- los. Quod autem dicitur, ſicut pelles Salomo- ſajæ 9. Parvulus natus eſt nobis, &c. & hoc nis, refertur ad bonos. Per Salomonem enim ad denotandum certitudinem prophetiæ, cu- intelligitur ſecundum expoſitores catholicos & jus eventus eſt de futuro ita certus ficut jam Hebræos ipſe Deus , & ideo pelles ejus di- cuntur , quibus operiebatur tabernaculum in Bpræteriſſet . Et hoc eſt propter certitudinem divinæ a præſtantiæ , ex qua fit revelatio ipſr quo boni colebant eum. prophetæ. Eſt tamen advertendum , quod ta- Quandoque etiam ſacra ſcriptura in ſuo lis modus loquendi non habet locum niſi in modo loquendi tranfit de ſpecie ad genus , prophetia prædeſtinationis, quæ eſt quando a- ſive de parte ad totum , & e converſo , ſe- liquod certum contingens revelatur prophetæ cundum quod patet Iſajæ 13. ubi ſpecialiter co modo, quo eſt in præſcientia Dei, quæ loquitur contra Babylonem, primo dicens : ita infallibiliter intuetur ſutura, ſicut præſen- Onus Babylonis , & deinde tranſit ad intelli- tia & præterita. In prophetia vero commina- gendum verbum de toto mundo generaliter tionis non habet locum quæ eſt quando ali- per hoc quod ſubditur, a ſummitate cali do- qua pœna revelatur prophetæ, infligenda po- minus , & vaſa furoris ejus, ut diſperdat om- pulis vel alicui perſonæ particulari, non ſe- nem terram. Poſtea revertitur ad loquendum cundum quod eſt in Dei præſcientia, ſed ſe- contra Bbylonem ſpecialiter , cum dicit : Ec- cundum ordinem cauſarum ſecundarum, ut- ce ego ſuſcitabo ſuper cos Medos qui argentum pote ſecundum demerita hominum , ficut eſt non quarant, nec aurum velijt, ſed sagittis par- vulos interficient, & lactantibus uteris non mi-Cilla prophetia Jonæ 3. Adhuc quadraginta dies, & Ninive ſubvertetur. Hanc enim ſubverſio- ſerchuntur, & ſuper filios non parcet oculus eo- nem meruerant peccata illius civitatis, verum- rum, &c. quia Darius Medus cum Cyro ne- tamen quia talis cauſa mutabilis eſt , ideo ef- pote ſuo cepit Babyloniam , & interfecit Bal- fectus aliquando non ſequitur , ficut in pro- taſſar regem Babylonis, ut patet Danielis 5. poſito , quia Ninivitæ egerunt pœnitentiam , capite. Quia etiam diabolus cum malis con- & ſic dominus non inflixit eis pro tunc pœ- ſtituit corpus malorum , ſicut & Chriſtus cum bonis conſtituit corpus eccleſiæ myſticum , di- nam comminatam . Inſuper contingit difficultas in ſcriptura pro- „ cente Gregorio homilia 10. Certe iniquo- pter variam mutationem recapitulationis & an- „ rum omnium diabolus caput eft, & hujus » capitis membra ſunt omnes iniqui. Ideo ticipationis in narratione , quia non ſemper eo ordine geſta & facta ſcribuntur , & ideo propter connexionem utrorumque adinvicem quando præponuntur poſteriora, dicitur anti- ſcriptura in eodem contextu loquens de uno , cipatio , quando autem fit e converſo, dici- tranfit ad loquendum de altero , ficut habe- tur recapitulatio , ſicut Genefis 10. dicitur de tur Iſajæ 14. ubi loquens de rege Babylonis , Dfiliis Noe: Ab his diviſæ ſunt inſulæ gentium in qui erat membrum diaboli , tranſit ad loquen- regionibus ſuis , unuſquiſque ſecundum a legem dum de principe dæmoniorum, cum ſubdi- ſuam , & infra codem capite: Hi ſunt filii E- tur ibidem : Quomodo cecidiſti de cælo Lucifer, lam in cognationibus & linguis, postea 11. ca- qui mane oriebaris ? corruiſti in terram qui vul- pite dicitur: Erat autem terra labii unius, & nerabas gentes? & similiter habetur Ezechie- ſermonum corumdem, ex quo patet quod illud lis 28. ubi loquens de principe tranfit ad lo- quendum de diabolo, cum ſubditur: Tu ſi- quod dictum eft prius de diviſione linguarum, dictum est per anticipationem. Similiter Ge- gnaculum ſimilitudinis, plenus ſapientia & de neſis 2. capite poſtquam Moyſes deſcripſerat core, in deliciis paradiſi Dei fuiſti, Sæpe etiam creationem cæli & terræe, & distinctionem & in ſacra ſcriptura contingit difficultas ex par- ornatum partium mundi, dicit: Iſta ſunt ge- te temporis , quod quidem contingit quadru- pliciter, videlicet per synecdochen, quando nerationes celi & terræ in die quo creati ſunt, videlicet pars ponitur pro toto , ficut cum di- &c. Ex hoc patet, quod prædicta dicuntur citur in evangelio Chriſtus tribus diebus in hic, & referuntur per recapitulationem . Hæ & multæ aliæ difficultates in intelligendis fa- ſepulcro jacuiſſe , cum tamen prima & tertia dies non fuerint integræ, Alio modo per mi-E cris ſcripturis interveniunt voluntate & ordi- natione divina, cujus nutu & inſpiratione con- nutiarum temporis omiſſionem , quæ aliquan- ſcriptæ ſunt , ad quarum difficultatum eluci- do in ſcriptura computantur, & aliquando dationem Donatiſta quidam Tyconius nomine omittuntur: ſicut cum aliquando ſcriptura lo- ſeptem regulas adinvenit, quas Auguſtinus 3. quente de aliquo numero annorum , in plu- de doctrina Chriſtiana proſequitur , & decla- ribus locis accidit varietas quia in uno loco rat Iſidorus de ſummo bono, Nicolaus de numerantur minutiæ temporis, & ita viden- Lyra in prologo bibliæ, & alii multi docto- tur plures anti, in alio vero loco dimitten- do dictas minutias, pauciores videntur. Ter- res, quorum in aperiendis prædictis difficulta- tio modo contingit ex variatione termini, tibus veſtigia ſum ſecutus. Undecima ſuppoſitio : Prædicta diſficultas in quia computatio annorum aliquando incipit in uno loco a priori termino, & in alio loco a intelligentia ſacrarum ſcripturarum eſt eccle- a Farte, pra- ſcientim. a Lege, čin- gaani. — ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433- 13. Difficultan iliu ſanctne ſiæ

Strana 724
Difficultas 4 riptura parte uipo- rin 724 ORATIO JOANNIS DE RAGUSID O. P. 723 xit . Similiter in eodem contextu , aliquando A poſteriori , unde Geneſis 15. cap. dictum fuit Abrahæ ; Scito prenoſcens, quod peregrinum fu- quid ad bonos pertineat, & quid ad malos, turum ſit ſemen tuum in terra non ſua, & ſu- exprimitur , ficut canticorum 1. Nigra ſum, bjicient cos ſervituti, & affigient quadringentis ſed formoſa , filie Jeruſalem, ſicut tabernacula annis: Exodi 12. de iſta eadem peregrinatio- Cedar, ſicut pelles Salomonis, verba ſunt ec- ne dicitur , quod manſio filiorum Iſrael in cleſiæ, quæ ratione malorum in ipſa conten- terra Ægypti fuit 430. annorum, quia com- torum dicit: Nigra ſum , ſed ratione bono- putatio hujus majoris numeri incipit a nativi- rum ſubdit , ſed formoſa , & quod ſubditur , tate Iſaac , quæ fuit triginta octo annis poſt quaſi pro exemplo inducitur , ſicut tabernacu- egreſſum Abrahæ de Haran . Quarto vero mo- la Cedar. Cedar enim fuit filius Iſmael, a do contingit, co quod ſcriptura ſacra loqui- quo deſcenderunt Saraceni , & refertur ad ma- tur de futuro per modum præteriti , ficuti I- los. Quod autem dicitur, ſicut pelles Salomo- ſajæ 9. Parvulus natus eſt nobis, &c. & hoc nis, refertur ad bonos. Per Salomonem enim ad denotandum certitudinem prophetiæ, cu- intelligitur ſecundum expoſitores catholicos & jus eventus eſt de futuro ita certus ficut jam Hebræos ipſe Deus , & ideo pelles ejus di- cuntur , quibus operiebatur tabernaculum in Bpræteriſſet . Et hoc eſt propter certitudinem divinæ a præſtantiæ , ex qua fit revelatio ipſr quo boni colebant eum. prophetæ. Eſt tamen advertendum , quod ta- Quandoque etiam ſacra ſcriptura in ſuo lis modus loquendi non habet locum niſi in modo loquendi tranfit de ſpecie ad genus , prophetia prædeſtinationis, quæ eſt quando a- ſive de parte ad totum , & e converſo , ſe- liquod certum contingens revelatur prophetæ cundum quod patet Iſajæ 13. ubi ſpecialiter co modo, quo eſt in præſcientia Dei, quæ loquitur contra Babylonem, primo dicens : ita infallibiliter intuetur ſutura, ſicut præſen- Onus Babylonis , & deinde tranſit ad intelli- tia & præterita. In prophetia vero commina- gendum verbum de toto mundo generaliter tionis non habet locum quæ eſt quando ali- per hoc quod ſubditur, a ſummitate cali do- qua pœna revelatur prophetæ, infligenda po- minus , & vaſa furoris ejus, ut diſperdat om- pulis vel alicui perſonæ particulari, non ſe- nem terram. Poſtea revertitur ad loquendum cundum quod eſt in Dei præſcientia, ſed ſe- contra Bbylonem ſpecialiter , cum dicit : Ec- cundum ordinem cauſarum ſecundarum, ut- ce ego ſuſcitabo ſuper cos Medos qui argentum pote ſecundum demerita hominum , ficut eſt non quarant, nec aurum velijt, ſed sagittis par- vulos interficient, & lactantibus uteris non mi-Cilla prophetia Jonæ 3. Adhuc quadraginta dies, & Ninive ſubvertetur. Hanc enim ſubverſio- ſerchuntur, & ſuper filios non parcet oculus eo- nem meruerant peccata illius civitatis, verum- rum, &c. quia Darius Medus cum Cyro ne- tamen quia talis cauſa mutabilis eſt , ideo ef- pote ſuo cepit Babyloniam , & interfecit Bal- fectus aliquando non ſequitur , ficut in pro- taſſar regem Babylonis, ut patet Danielis 5. poſito , quia Ninivitæ egerunt pœnitentiam , capite. Quia etiam diabolus cum malis con- & ſic dominus non inflixit eis pro tunc pœ- ſtituit corpus malorum , ſicut & Chriſtus cum nam comminatam . bonis conſtituit corpus eccleſiæ myſticum , di- Inſuper contingit difficultas in ſcriptura pro- „ cente Gregorio homilia 10. Certe iniquo- pter variam mutationem recapitulationis & an- „ rum omnium diabolus caput eft, & hujus » capitis membra ſunt omnes iniqui. Ideo ticipationis in narratione , quia non ſemper eo ordine geſta & facta ſcribuntur , & ideo propter connexionem utrorumque adinvicem quando præponuntur poſteriora, dicitur anti- ſcriptura in eodem contextu loquens de uno , cipatio , quando autem fit e converſo, dici- tranfit ad loquendum de altero , ficut habe- tur recapitulatio , ſicut Genefis 10. dicitur de tur Iſajæ 14. ubi loquens de rege Babylonis , Dfiliis Noe: Ab his diviſæ ſunt inſulæ gentium in qui erat membrum diaboli , tranſit ad loquen- regionibus ſuis , unuſquiſque ſecundum a legem dum de principe dæmoniorum, cum ſubdi- ſuam , & infra codem capite: Hi ſunt filii E- tur ibidem : Quomodo cecidiſti de cælo Lucifer, lam in cognationibus & linguis, postea 11. ca- qui mane oriebaris ? corruiſti in terram qui vul- pite dicitur: Erat autem terra labii unius, & nerabas gentes? & similiter habetur Ezechie- ſermonum corumdem, ex quo patet quod illud lis 28. ubi loquens de principe tranfit ad lo- quendum de diabolo, cum ſubditur: Tu ſi- quod dictum eft prius de diviſione linguarum, gnaculum ſimilitudinis, plenus ſapientia & de dictum est per anticipationem. Similiter Ge- core, in deliciis paradiſi Dei fuiſti, Sæpe etiam neſis 2. capite poſtquam Moyſes deſcripſerat in ſacra ſcriptura contingit difficultas ex par- creationem cæli & terræe, & distinctionem & ornatum partium mundi, dicit: Iſta ſunt ge- te temporis , quod quidem contingit quadru- pliciter, videlicet per synecdochen, quando nerationes celi & terræ in die quo creati ſunt, &c. Ex hoc patet, quod prædicta dicuntur videlicet pars ponitur pro toto , ficut cum di- citur in evangelio Chriſtus tribus diebus in hic, & referuntur per recapitulationem . Hæ & multæ aliæ difficultates in intelligendis fa- ſepulcro jacuiſſe , cum tamen prima & tertia dies non fuerint integræ, Alio modo per mi-E cris ſcripturis interveniunt voluntate & ordi- natione divina, cujus nutu & inſpiratione con- nutiarum temporis omiſſionem , quæ aliquan- ſcriptæ ſunt , ad quarum difficultatum eluci- do in ſcriptura computantur, & aliquando dationem Donatiſta quidam Tyconius nomine omittuntur: ſicut cum aliquando ſcriptura lo- ſeptem regulas adinvenit, quas Auguſtinus 3. quente de aliquo numero annorum , in plu- de doctrina Chriſtiana proſequitur , & decla- ribus locis accidit varietas quia in uno loco rat Iſidorus de ſummo bono, Nicolaus de numerantur minutiæ temporis, & ita viden- Lyra in prologo bibliæ, & alii multi docto- tur plures anti, in alio vero loco dimitten- res, quorum in aperiendis prædictis difficulta- do dictas minutias, pauciores videntur. Ter- tibus veſtigia ſum ſecutus. tio modo contingit ex variatione termini, Undecima ſuppoſitio : Prædicta diſficultas in quia computatio annorum aliquando incipit in uno loco a priori termino, & in alio loco a intelligentia ſacrarum ſcripturarum eſt eccle- a Farte, pra- ſcientim. a Lege, čin- gaani. — ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433- 13. Difficultan iliu ſanctne ſiæ

Strana 725
725. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. fué valde utilis & neceffaria, cum propter e- A ciffi. Sed utinam auimadvertezent & vere (int mo 726 ANNO xercitium fudioforum , & meritum eorum- caufe in eis que junguntur, quia feffimonia ANNO „ wu. dem. Nam fi fingula paterent , & omnes pla~ fue exquiffvi: quia lex tua meditatio mea eff: aa fetes a num haberent acceffüm ad divina cognofcen- fequitur ulterius quod incautifimum eft fide- liz ef ac ne- da. & capienda myfteria, humanum ingenium libus accipere & fequi novas fcripturarum ex- xereitium iw pigrefceret , & multi qui nunc in inquifiione pofitiones aut interpretationes, quas non com- | dioforum, & veritatis głoriofo labore occupantur , aut otio mendat famoía weterum traditio, neque no- eumdem. — yüarceícerent , aut ad illicita prolaberentur , vorum exponentium vitz fanctitas, nec mira- nec in £udio earumdem. ícripturarum habe- .culorum atteflatio, nec fincere veritatis puri- rent illud meritura , quod eis promitritur; tas, nec univerfalis eeclefim certa approbans tum etiam propter vitandas irriffones infide- autoritas. Patet, quia hoc eft fe exponere linm, & ne etiam apud fideles eadem divi- periculo falutis, cum ignorantia legis Dei ne- na myfteria vilefcerent, unde dominus ait Mate minem excufet; & e converfo omnino can- thai 6. Nolite fanum dare canibus, & mar- tum. & fecurum eft in exponendo & allegan- garitas nolire proficere anie porcos , &c. do facram fcripturam inniti (entenüis anci- Hae Sheu Duodecima fuppofitio : Tali ac tanta dif B quorum doctorum ecclefie, de quorum condi- ate cxifien. Hcultate in intelligentia facrarum fcripturarum tionibus & gratiis in pracedenri dicebatur : equirantat >? exiflente , neceffario ipfe feripturz teguirunt quo enim quifque wagis ratione utitur, eo genes 2 diligentes & fideles expofitores , qui fint pre- majoris auctoritatis ejus verba effe videntur. Sores oui qua diti ingenio , exercitati ftudio, humiles in ju- Quartadecima fuppofitio : Sicut facra fesip- 156 A uoque beant, expl. dicio ; Gt immunes ab affecto vitio, Nam tura recipit interpretationem & expofitionem gore de- . fiuc. €x oppofito alterius illorum quamor, folet in fuis verbis originalibus, fic etiam do€tores dirantes fer facillime falfus intelleQus feripeuræ feboriri, ut fi fit homo hehens ingemii , iners Št ne- glector ftudii , fi fupechi Śr arrogantis judicii , f; denique fuerit infectus GC. damnatus ex sf- fe@u alicujus vitii aut pafüonis, ficut plerof- que. cxcecat malitia eorum, poffint praedica & quodlibet ipforum tam audoritaribus quam xemplis. && rationibus multipliciter declarari, exponentes eam fepe recipiunt interpretatio- cram , elle - cDofitioné id . quando dico» nem & expofiioném dictorum (fuorum , G iym fuorum comparanda fant dicta doctorum , & etiam interecetatios : : . or mem "ec unius & ejufdem docloris ad invicem , Gr fi pium. © aliqua contrarietas in dićlis corumdem vides- tur , reducenda eft ad concordiam, & fi om- nino repugnarent, tunc accipiendus eft ille doQor cujus fententia propinquior eft verita- que caufa brevitatis, cum fint ex fe nota,Cti & fenfui quem intendit auctor. feriprara= reliquuntur , 13. E S - . far expe. — CTertiadecima fuppofitio: inter expofitores & zm ppo 5 © żorez Met declaratores facræ fcripture fumma cum dili- fcripruræ fa- : : P : nx fa diligend gentia facienda eft comparaGo, & illi quos comparatione, Al . zmferendi conftat habere conditiones pofitas in prece- tnt qui prze denti fuppofitione , praferendi . funt non ha- bentibus , fimiliter revelationem. habentes , non "habentibus eam ; & dona gratis data poffi- dentes , ceteris paribus , non poffidentibus ea. Magna enim ftultitia & faruitas eft hominis, qui, dimiffis doctoribus omni fanCtitatc & de- .votione ferventübus , fummo ingenio praditis , exercitatis ftudio, humilibus in judicio, &o- mni vitio ac pafbone fpoliatis, qui etiam in di&zs condi- tionec habent non habcmti tus. rum, qui ef Spiritus fanQus, vel ei quem ecclefæ auctoritas cortoborat. Similiter fi die €t unius & ejufdem doclovis diffona & con- traria videantur , ea accipienda eft pars quam doctor ex intentione profequitur, & que ma- gis appropinquare videtur veritati aut fenfüi. literali quem ponit : ut fi Auguftinus ali- . quo in loco diceret communionem laicam u- triufque fpeciei effe de necefftate falutis, če alibi diceret vel fervaret oppofitum , tunc Ja- borandum effet ur di&us doctor ad concor- diam reduceretur , vel ea pars effet amplecten- da quam ex intentione profequitur: prout fa- cit in expofitione capitis G. joannis, ubi to- vita & poft mortem miraculis claruerunt, & Dtur illud capitulam ex intentione profequens interpretandis 8x exponendis facris fcripturis divinas & caxleftes revelationes habuerunt , fe- queretur homincs rudes ingenio, neglectores dludii , fuperbos & arroga^tes ac. prefumptuo- fos in judicio, depravatos & infeCtos omni vitio, quibus a percipienda veritate huma- nus animus retrahitur . Sed heu impletum eft hodie illad quod apoítolus prædixerat 2. ad "Ffimotheum 4. Erit enim tempus cum [anam doltrinam non fufiincbunt , fed ad fua. defideria coacervabunt fibi magiftros prurientes auribus , & a veritate quidem auditum avertent , ad fabulas autem comoertentur . Ex quo fequitur quod an- tiqui dodłores , cujufmodi fuerunt Hierony- exponit & declarat de manducatione fpiritua- li, ut clare declarabitur in fequentibus . uintadecima fuppofitio: Sacra fcriptura pa- .— ss. Q ppofitio: S prura pa oral” zip. titur in le&toribus füperbis, & prafumptuofis, trs patitur permittente Deo quod errent: & proterve a- ipe toribus gant incidantque in varias hirefes & errores , vrefumptvofis & hoc multiplici ratione, neque enim omni- beo. quod e potens Deus & optimus, herefes permitteret , A. ficut & alia mala , nifi eriam ex ipfis poffet & veller meliora bona eligere , ut Auguftinus di- cit in enchiridio: Diligentibus , inqvit apofto- las, Deum omnia cooperantur in bonum , ad Ro- manos 8. Nam ex ipíis fideles probantur, do- Xlores peramplius illuminantur , electi purgan- mus, Ambrofius , Áuguflinus, Gregorius , & Etur, inpocentes majorem gloriam merehtur , & alii qui fimiliter predictis . conditionibus - cla- ruerunt, preferendi fint mode:nis ; quibus & vite fanClitas, & ingenii * acuitas, & cater conditiones videntur noftris peccatis defeciife; atque inter modernos illi preferendi (unt qui plures de predidis conditionibus padicipant : ac proinde convincitur & deprchendituz quo- rumdam arrogantia modernorum , ufürpantium fibi illa de p(almo: Super omnes docentes me intellexi , & iterum ;. fuper fenes intellexi, & &terum : fuper inimicos meos prudentem me fe- Concil. General. "Tom, XXIX. * acutia f. ant acunsen . Pfs. 118. humane prefümptiones merito puniuntur. Mul- ti etenim tempore profperitatis fc putant effe bonos & firmos in fide , exemplo Petri. Lu- ca rz. qui paratum fe dixit cum Chrifto in mortem & in carcerem ire , qui tamen tempo- re perfecutionis aut dubitant , au a fide labun- tur. Quapropter inquit apoftolus z. ad Corinth, zi. Oportet haerefes effe, ut qui probati funt , manifefli fiant in vobis. » Ubi gloffa dicit; Non » vult apoftolus nec optat ut hzreíes fint , fed » fic futerum elle praedicit, uz quia hoc neile Zz a „eń, 

Strana 726
725. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. fué valde utilis & neceffaria, cum propter e- A ciffi. Sed utinam auimadvertezent & vere (int mo 726 ANNO xercitium fudioforum , & meritum eorum- caufe in eis que junguntur, quia feffimonia ANNO . wu. dem. Nam fi fingula paterent , & omnes pla~ fue exquiffvi: quia lex tua meditatio mea eff: aa fetes a num haberent acceffüm ad divina cognofcen- fequitur ulterius quod incautifimum eft fide- liz ef ac ac- da. & capienda myfteria, humanum ingenium libus accipere & fequi novas fcripturarum ex- xereitium iw pigrefceret , & multi qui nunc in inquifiione pofitiones aut interpretationes, quas non com- | dioforum, & veritatis głoriofo labore occupantur , aut otio mendat famoía weterum traditio, neque no- eumdem. — yüarceícerent , aut ad illicita prolaberentur , vorum exponentium vitz fanctitas, nec mira- nec in £udio earumdem. ícripturarum habe- .culorum atteflatio, nec fincere veritatis puri- rent illud meritura , quod eis promitritur; tas, nec univerfalis eeclefim certa approbans tum etiam propter vitandas irriffones infide- autoritas. Patet, quia hoc eft fe exponere linm, & ne etiam apud fideles eadem divi- periculo falutis, cum ignorantia legis Dei ne- na myfteria vilefcerent, unde dominus ait Mate minem excufet; & e converfo omnino can- thai 6. Nolite fanum dare canibus, & mar- tum. & fecurum eft in exponendo & allegan- garitas nolire proficere anie porcos , &c. do facram fcripturam inniti (entenüis anci- Hae Sheu Duodecima fuppofitio : Tali ac tanta dif B quorum doctorum ecclefie, de quorum condi- ate cxifien. Hcultate in intelligentia facrarum fcripturarum tionibus & gratiis in pracedenri dicebatur : equirantat >? exiflente , neceffario ipfe feripturz teguirunt quo enim quifque wagis ratione utitur, eo genes 2 diligentes & fideles expofitores , qui fint pre- majoris auctoritatis ejus verba effe videntur. Sores oui qua diti ingenio , exercitati ftudio, humiles in ju- Quartadecima fuppofitio : Sicut facra fesip- 156 A uoque beant, expl. dicio ; Gt immunes ab affecto vitio, Nam tura recipit interpretationem & expofitionem gore de- . fiuc. €x oppofito alterius illorum quamor, folet in fuis verbis originalibus, fic etiam do€tores dirantes fer facillime falfus intelleQus feripeuræ feboriri, ut fi fit homo hehens ingemii , iners Št ne- glector ftudii , fi fupechi Śr arrogantis judicii , f; denique fuerit infectus GC. damnatus ex sf- fe@u alicujus vitii aut pafüonis, ficut plerof- que. cxcecat malitia eorum, poffint praedica & quodlibet ipforum tam audoritaribus quam xemplis. && rationibus multipliciter declarari, exponentes eam fepe recipiunt interpretatio- cram , elle - cDofitioné id . quando dico» nem & expofiioném dictorum (fuorum , G iym fuorum comparanda fant dicta doctorum , & etiam interecetatios : : . or mem "ec unius & ejufdem docloris ad invicem , Gr fi pium. © aliqua contrarietas in dićlis corumdem vides- tur , reducenda eft ad concordiam, & fi om- nino repugnarent, tunc accipiendus eft ille doQor cujus fententia propinquior eft verita- que caufa brevitatis, cum fint ex fe nota,Cti & fenfui quem intendit auctor. feriprara= reliquuntur , 13. E S - . far expe. — CTertiadecima fuppofitio: inter expofitores & zm ppo 5 © żorez Met declaratores facræ fcripture fumma cum dili- fcripruræ fa- : : P : nx fa diligend gentia facienda eft comparaGo, & illi quos comparatione, Al . zmferendi conftat habere conditiones pofitas in prece- tnt qui prze denti fuppofitione , praferendi . funt non ha- bentibus , fimiliter revelationem. habentes , non "habentibus eam ; & dona gratis data poffi- dentes , ceteris paribus , non poffidentibus ea. Magna enim ftultitia & faruitas eft hominis, qui, dimiffis doctoribus omni fanCtitatc & de- .votione ferventübus , fummo ingenio praditis , exercitatis ftudio, humilibus in judicio, &o- mni vitio ac pafbone fpoliatis, qui etiam in di£&zs condi- tionec habent non habcmti tus. rum, qui ef Spiritus fanQus, vel ei quem ecclefæ auctoritas cortoborat. Similiter fi die €t unius & ejufdem doclovis diffona & con- traria videantur , ea accipienda eft pars quam doctor ex intentione profequitur, & que ma- gis appropinquare videtur veritati aut fenfüi. literali quem ponit : ut fi Auguftinus ali- . quo in loco diceret communionem laicam u- triufque fpeciei effe de necefftate falutis, če alibi diceret vel fervaret oppofitum , tunc Ja- borandum effet ur di&us doctor ad concor- diam reduceretur , vel ea pars effet amplecten- da quam ex intentione profequitur: prout fa- cit in expofitione capitis G. joannis, ubi to- vita & poft mortem miraculis claruerunt, & Dtur illud capitulam ex intentione profequens interpretandis 8x exponendis facris fcripturis divinas & caxleftes revelationes habuerunt , fe- queretur homincs rudes ingenio, neglectores dludii , fuperbos & arroga^tes ac. prefumptuo- fos in judicio, depravatos & infeCtos omni vitio, quibus a percipienda veritate huma- nus animus retrahitur . Sed heu impletum eft hodie illad quod apoítolus prædixerat 2. ad "Ffimotheum 4. Erit enim tempus cum [anam doltrinam non fufiincbunt , fed ad fua. defideria coacervabunt fibi magiftros prurientes auribus , & a veritate quidem auditum avertent , ad fabulas autem comoertentur . Ex quo fequitur quod an- tiqui dodłores , cujufmodi fuerunt Hierony- exponit & declarat de manducatione fpiritua- li, ut clare declarabitur in fequentibus . uintadecima fuppofitio: Sacra fcriptura pa- .— ss. Q ppofitio: S prura pa oral” zip. titur in le&toribus füperbis, & prafumptuofis, trs patitur permittente Deo quod errent: & proterve a- ipe toribus gant incidantque in varias hirefes & errores , vrefumptvofis & hoc multiplici ratione, neque enim omni- beo. quod e potens Deus & optimus, herefes permitteret , A. ficut & alia mala , nifi eriam ex ipfis poffet & veller meliora bona eligere , ut Auguftinus di- cit in enchiridio: Diligentibus , inqvit apofto- las, Deum omnia cooperantur in bonum , ad Ro- manos 8. Nam ex ipíis fideles probantur, do- Xlores peramplius illuminantur , electi purgan- mus, Ambrofius , Áuguflinus, Gregorius , & Etur, inpocentes majorem gloriam merehtur , & alii qui fimiliter predictis . conditionibus - cla- ruerunt, preferendi fint mode:nis ; quibus & vite fanClitas, & ingenii * acuitas, & cater conditiones videntur noftris peccatis defeciife; atque inter modernos illi preferendi (unt qui plures de predidis conditionibus padicipant : ac proinde convincitur & deprchendituz quo- rumdam arrogantia modernorum , ufürpantium fibi illa de p(almo: Super omnes docentes me intellexi , & iterum ;. fuper fenes intellexi, & &terum : fuper inimicos meos prudentem me fe- Concil. General. "Tom, XXIX. * acutia f. ant acunsen . Pfs. 118. humane prefümptiones merito puniuntur. Mul- ti etenim tempore profperitatis fc putant effe bonos & firmos in fide , exemplo Petri. Lu- ca rz. qui paratum fe dixit cum Chrifto in mortem & in carcerem ire , qui tamen tempo- re perfecutionis aut dubitant , au a fide labun- tur. Quapropter inquit apoftolus z. ad Corinth, zi. Oportet haerefes effe, ut qui probati funt , manifefli fiant in vobis. » Ubi gloffa dicit; Non » vult apoftolus nec optat ut hzreíes fint , fed » fic futerum elle praedicit, uz quia hoc neile Zz a „eń, 

Strana 727
727 ORATIO JOANNIS est, idcirco ad quid fir utile declarans fub- A dit: Ut non tantum reprobi qui dicunt , Ego fum Pauli, fed etiam qui probati funt jn vobis , id est inter yos, ficut illi qui dicunt, Ego (um Christi, manifest: fant hominibus; sunc edam videtur qui fint lo- lium feu zizania in agro ecclefie . Utiles funt, quia tunc do&ores plus illuminan- tur, dnde.glofa ex Augustino ubi prius. Malta quidem ad fidem catholicam perti- nentia. dum lhæreticorum callida inquietu- dine exagitantur ut adverfus eos defendi poffint, X confidezantur diligentins, & in- ; teliigunrur clarius, G praedicantur instan- tius, ideoque divina providentia hereticos multos effe permittit, ut cum infultant no-B bis, & jnferrogant nos quæ nefcimus , ex- cutiamus pigritiam, & divinas feripturas nof- - fe cupiamus . Utiles funt herefes, quia per eas ele&i purgantur , unde gloffa ubi prius : Omnes inimici ccclef , vel errore cœcati , vel malitia deprayati profünt, quia fi acci- piunt porestatem corporaliter affligendi, exer- cent ejus patientiam ; fi vero male fentien- do adverfantur, exercent ejus fapientiam. Ab ' adverfario enim mita questio difcendi existir vccafio. Postremo uüles funt hareies, quo- niam tunc yidetur quomodo divina justitia humanas præfumptiones puniat, Sunt enim quidam hominum tam de fuo ingenio præ- raza YY ANNO » CHRISTI uas |»? ? ” DE RAGUSICO O. P. 728 cam pertinens, finaliter refoivitut in audori- tatem , receptionem & approbationem nni- verfalis ecclefiæ, tamquam in primum & uni- verialifimum doftrine © fcientie fidei prin- ANNO CHRISTI, | 1433. vitor ín re- ceptionera & cipium: ad quod probandum ex eildem fun. approbation бай: auoriratibus in æternum, & veritati- fm. ‘bus ejufdem facre fcripture procedemus divi- mavgratia & Spiritu. fancto dirigente, qui est in fecula fæculorum beńedidus. Amen. Et hac de füppofitionibus generalibus di&a (nt pro præfenti, Quantum vero ad fuppofitioncs fpeciales x prima fpe- proprias prefentem quaftionem divinifimæ clefs de ga pefttio : 1n fa- й . . cramemto eu- tamquam articulus fidei , quod in facramento chasifie ef diviniffima euchariftia fit verum corpus Chri- Chom 5 tne - . . . a 4. puis licet fü & fanguis , licet nec fen(u nec ratione pof wi pnl fanctus 3. partc fümmz quæftione 75. articu- pom depre: ło 1. triplici ratione declarat. Prima fumitur cx perfećtione nova legis refpeclu veteris , ficium. paflionis Chrifli dolum in figura conti- nebant ; fecundum. illud ad. Jebr. ro. Um. bram habens lex futurorum bonorum , won ip- plus haberet facrificium nova legis a Chrifto infüitutum , nt fcilicet ipfum Chriftum paf. fum non folum io fignificatione vel figura | chariflia бор» euchariftiæ concernentes , primo fupponitur verum corpus fit deprehendi , Hanc fuppoñitionem door sec. ratione quia facrificia veteris legis illud yerum facri- Jam imaginem , & ideo oportuit ut aliquid fed etiam in rci veritate contineret. Quare fumentes, ut totam rerum naturam. fe repu-C ratione perfedionis noye legis & facramento- tent fuo intellectu poffe metiri, ut dicit fan- €tus Thomas 1. contra Gentiles, exisrimantes id fofum efíe verum quod eis videtur, & et fe falfum, quod eis non videtur, exempli gra- ii» fi quis crederet intrá celum & circulum Lunæ efle omnia, necefle haberet credere non effe quidquid intra ipfum non inveniret: & ex hoc. tanto amore ampleQuntur opiniones faas & fefas, ut de contrariis etiarn nec co- gitare velint, tantoque odio averfi funt, qi contraria errorum fuorum nullatenus videre , sefpicere, aut audire velint, in quibus verifi- catur ilud Proverbiorum 18. JVon recipit flul- tus verba prudentis, nifi ea dixeris que verfan- rum ejufdem , neccffrium eft dicere quod boc euchariftie ipfum Chriftum contineat rea liter; unde Dionyfius dicit 4. capite ecciefia- flice hierarchie, quod eft perfectiffimum om- nium facramentorum aliorum , in quibus vir- tus Chrifii participatur , Secunda fumitur ex perfe&ione caritatis & amicitie, qua ipfe do- minns Jefus Chriftus ecclefie (ug fanQe com. jungitur, ex qua provenit, vt. ficut pro falu- te nofiri corpus yerum nature affumpfit, & in eodem pro nobis paffus eft, ita etiam cum codem copore nobifcum & cum ecclefia ma- neat in eternum . Nam, ut dicit philofophus in ethicis, maxime proprium eft amicitie con- tur in ejus corde . Quare merito hujufmodiD vivere amicis , © quia in propria fpecie fe- præfumptio nequant venit puniendz , quia ut dicit apostolus ad Romanos 3. de Romanis & fapientibus Paganorum: Cum cognoviffent De. "um, non ficut Deum glorifcaverunt , avi gru- das egerunt, fed evanuerunt in cogitationibus Suis, & obfcurarym eff infipiens cor eorum: di- centes enim fe effe fapientes , ftulti fatti funt , ubi gloffa: Obfcuratum eff cor, id est, ratio ‘tumore fuperbiæ obumbrante., & fic paulatim ulgue ad infipientiam cor eorum deductum est . Nebula enim erroris contexit cor eo- rum . Unde Leo papa ait: Quid iniquius est quam iniqua fapere , & fapientibus do- Goribus non. credere? Sed in hanc infipien- tiam cadunt quicumque ad cognofcendum E veritatem aliquo impediuntur obfcuro , non autem ad propheticas voces „'nec ad evan- gelicas auctoritates , fed ad femetipfos re- currunt, & ideo magistri erroris existunt, quia veritatis difcipuli non fuerunt. » Ultima fuppofitio pro prefenti ad no- » Strum faciens propofitum : Scriptura facra ptione & expofitione authentica , atque intellectu ejufdem plano & wero, nec cue & doflo non & cujufcumque doGoris catholici expofi- plane. . 00. A : . dione» , zefol rio , intentio five (ententiz, ad fidem eatholi- ” 2» » ” = E 9 29 „ » 3€ $eriptura fa- «rz tm ful re- © s ecptione , & jn fui rece anthentica exes polisiane , fi. cundum. ftztnm mortalem non erat conveniens ut maneret nobifcum in zternum, tum prop- ter redemptionem noftram peragendam, tum etiam ut refurrectione fua futuram noftram re- furre@ionem aftrueret : nec etiam fecunium farum glorie congruebat , cum fit alterius conditionis incomparabiliter diftantis a. natu« ra; neceffarium nobis & opportunum fuie, & congruum fue immen(íe bonita, caritati & emicitie , ut falten. füb aliena fpecie , in pro- pria tamen corporali præfentia, femper & in æternum maneret cum ecclefia , ut fic per veritatem corporis & fanguinis fui nos fibi in hoc facramento conjungeret . Unde &ipte do- minus dicie Joan. 6. Qui manducat meam car- nem , & bibit meum Janguinem , in mc manet, € ego im eo, Unde hoc facramentum eft fi- gnum maxime caritatis Chrifli ad nos , & no- fira fpei ad Chriflum füblevatio ex tam fami- lari conjunctione ipfius & noftrum. Tertia ratio fumitur ex perfeQione fidei, qua ficut ей de divinitate Chrifti, it2 cít etiam de ejus humanitate, fecundum iilud Joannis 34. Üre- diis in. Deum, dr in me credite. Et quia fides eft invifibitium, idcirco ficut Christus , dum erat in hoc ízculo, divinitatem fuam exhi ; debat 

Strana 728
727 ORATIO JOANNIS est, idcirco ad quid fir utile declarans fub- A dit: Ut non tantum reprobi qui dicunt , Ego fum Pauli, fed etiam qui probati funt jn vobis , id est inter yos, ficut illi qui dicunt, Ego (um Christi, manifest: fant hominibus; sunc edam videtur qui fint lo- lium feu zizania in agro ecclefie . Utiles funt, quia tunc do&ores plus illuminan- tur, dnde.glofa ex Augustino ubi prius. Malta quidem ad fidem catholicam perti- nentia. dum lhæreticorum callida inquietu- dine exagitantur ut adverfus eos defendi poffint, X confidezantur diligentins, & in- ; teliigunrur clarius, G praedicantur instan- tius, ideoque divina providentia hereticos multos effe permittit, ut cum infultant no-B bis, & jnferrogant nos quæ nefcimus , ex- cutiamus pigritiam, & divinas feripturas nof- - fe cupiamus . Utiles funt herefes, quia per eas ele&i purgantur , unde gloffa ubi prius : Omnes inimici ccclef , vel errore cœcati , vel malitia deprayati profünt, quia fi acci- piunt porestatem corporaliter affligendi, exer- cent ejus patientiam ; fi vero male fentien- do adverfantur, exercent ejus fapientiam. Ab ' adverfario enim mita questio difcendi existir vccafio. Postremo uüles funt hareies, quo- niam tunc yidetur quomodo divina justitia humanas præfumptiones puniat, Sunt enim quidam hominum tam de fuo ingenio præ- raza YY ANNO » CHRISTI uas |»? ? ” DE RAGUSICO O. P. 728 cam pertinens, finaliter refoivitut in audori- tatem , receptionem & approbationem nni- verfalis ecclefiæ, tamquam in primum & uni- verialifimum doftrine © fcientie fidei prin- ANNO CHRISTI, | 1433. vitor ín re- ceptionera & cipium: ad quod probandum ex eildem fun. approbation бай: auoriratibus in æternum, & veritati- fm. ‘bus ejufdem facre fcripture procedemus divi- mavgratia & Spiritu. fancto dirigente, qui est in fecula fæculorum beńedidus. Amen. Et hac de füppofitionibus generalibus di&a (nt pro præfenti, Quantum vero ad fuppofitioncs fpeciales x prima fpe- proprias prefentem quaftionem divinifimæ clefs de ga pefttio : 1n fa- й . . cramemto eu- tamquam articulus fidei , quod in facramento chasifie ef diviniffima euchariftia fit verum corpus Chri- Chom 5 tne - . . . a 4. puis licet fü & fanguis , licet nec fen(u nec ratione pof wi pnl fanctus 3. partc fümmz quæftione 75. articu- pom depre: ło 1. triplici ratione declarat. Prima fumitur cx perfećtione nova legis refpeclu veteris , ficium. paflionis Chrifli dolum in figura conti- nebant ; fecundum. illud ad. Jebr. ro. Um. bram habens lex futurorum bonorum , won ip- plus haberet facrificium nova legis a Chrifto infüitutum , nt fcilicet ipfum Chriftum paf. fum non folum io fignificatione vel figura | chariflia бор» euchariftiæ concernentes , primo fupponitur verum corpus fit deprehendi , Hanc fuppoñitionem door sec. ratione quia facrificia veteris legis illud yerum facri- Jam imaginem , & ideo oportuit ut aliquid fed etiam in rci veritate contineret. Quare fumentes, ut totam rerum naturam. fe repu-C ratione perfedionis noye legis & facramento- tent fuo intellectu poffe metiri, ut dicit fan- €tus Thomas 1. contra Gentiles, exisrimantes id fofum efíe verum quod eis videtur, & et fe falfum, quod eis non videtur, exempli gra- ii» fi quis crederet intrá celum & circulum Lunæ efle omnia, necefle haberet credere non effe quidquid intra ipfum non inveniret: & ex hoc. tanto amore ampleQuntur opiniones faas & fefas, ut de contrariis etiarn nec co- gitare velint, tantoque odio averfi funt, qi contraria errorum fuorum nullatenus videre , sefpicere, aut audire velint, in quibus verifi- catur ilud Proverbiorum 18. JVon recipit flul- tus verba prudentis, nifi ea dixeris que verfan- rum ejufdem , neccffrium eft dicere quod boc euchariftie ipfum Chriftum contineat rea liter; unde Dionyfius dicit 4. capite ecciefia- flice hierarchie, quod eft perfectiffimum om- nium facramentorum aliorum , in quibus vir- tus Chrifii participatur , Secunda fumitur ex perfe&ione caritatis & amicitie, qua ipfe do- minns Jefus Chriftus ecclefie (ug fanQe com. jungitur, ex qua provenit, vt. ficut pro falu- te nofiri corpus yerum nature affumpfit, & in eodem pro nobis paffus eft, ita etiam cum codem copore nobifcum & cum ecclefia ma- neat in eternum . Nam, ut dicit philofophus in ethicis, maxime proprium eft amicitie con- tur in ejus corde . Quare merito hujufmodiD vivere amicis , © quia in propria fpecie fe- præfumptio nequant venit puniendz , quia ut dicit apostolus ad Romanos 3. de Romanis & fapientibus Paganorum: Cum cognoviffent De. "um, non ficut Deum glorifcaverunt , avi gru- das egerunt, fed evanuerunt in cogitationibus Suis, & obfcurarym eff infipiens cor eorum: di- centes enim fe effe fapientes , ftulti fatti funt , ubi gloffa: Obfcuratum eff cor, id est, ratio ‘tumore fuperbiæ obumbrante., & fic paulatim ulgue ad infipientiam cor eorum deductum est . Nebula enim erroris contexit cor eo- rum . Unde Leo papa ait: Quid iniquius est quam iniqua fapere , & fapientibus do- Goribus non. credere? Sed in hanc infipien- tiam cadunt quicumque ad cognofcendum E veritatem aliquo impediuntur obfcuro , non autem ad propheticas voces „'nec ad evan- gelicas auctoritates , fed ad femetipfos re- currunt, & ideo magistri erroris existunt, quia veritatis difcipuli non fuerunt. » Ultima fuppofitio pro prefenti ad no- » Strum faciens propofitum : Scriptura facra ptione & expofitione authentica , atque intellectu ejufdem plano & wero, nec cue & doflo non & cujufcumque doGoris catholici expofi- plane. . 00. A : . dione» , zefol rio , intentio five (ententiz, ad fidem eatholi- ” 2» » ” = E 9 29 „ » 3€ $eriptura fa- «rz tm ful re- © s ecptione , & jn fui rece anthentica exes polisiane , fi. cundum. ftztnm mortalem non erat conveniens ut maneret nobifcum in zternum, tum prop- ter redemptionem noftram peragendam, tum etiam ut refurrectione fua futuram noftram re- furre@ionem aftrueret : nec etiam fecunium farum glorie congruebat , cum fit alterius conditionis incomparabiliter diftantis a. natu« ra; neceffarium nobis & opportunum fuie, & congruum fue immen(íe bonita, caritati & emicitie , ut falten. füb aliena fpecie , in pro- pria tamen corporali præfentia, femper & in æternum maneret cum ecclefia , ut fic per veritatem corporis & fanguinis fui nos fibi in hoc facramento conjungeret . Unde &ipte do- minus dicie Joan. 6. Qui manducat meam car- nem , & bibit meum Janguinem , in mc manet, € ego im eo, Unde hoc facramentum eft fi- gnum maxime caritatis Chrifli ad nos , & no- fira fpei ad Chriflum füblevatio ex tam fami- lari conjunctione ipfius & noftrum. Tertia ratio fumitur ex perfeQione fidei, qua ficut ей de divinitate Chrifti, it2 cít etiam de ejus humanitate, fecundum iilud Joannis 34. Üre- diis in. Deum, dr in me credite. Et quia fides eft invifibitium, idcirco ficut Christus , dum erat in hoc ízculo, divinitatem fuam exhi ; debat 

Strana 729
729 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE 730 eum ehat difcipulis humanitate velatam invifibili- Afe ignis, aut quia iliuc defertur, aut quia ih anomm—u facramre 110 è poft con "fionem, : mo modo fe (ws. teíl panis & vini Tet, nec ce. * Mpancre tsft parie. z wini (adi zy. tia, ’ 8 ANNO CHRISTI 3M» ter, ita & in hoc facramento carnem fuam fimul & divinitatem ahenis fpeciebus velatam mode exhibet invifibili. Pr&dicta veritas ex verbis Chrifti patet, qui . ait: Hoc eft corpus meum , quod pro. vobis trade- aur, Manifeftum eft autem quod Chriftus ve- rum corpus fuum reale & naturale pro nobis tradidit in cruce & in morte: Ergo illud idem quod fic tadidit , dedit difcipulis , quando dixit: Joc eff corpus meum. Item idem patet per apoftolum Paulum , 1. Corinth. 11. Qui manducat ( bibit indigne , judicium. fibi mandu- cat & bibit, nom dijudicans corpus domini , ubi expreffe Paulus nop dicit, Non dijudicans f guram corporis domini, fed fimpliciter ; cor- B pus domini: proptcrca fi effet ibi corpus Chri- fti fecundum folam fignificationem , ad quid oporieret dijudicare hunc cibum ab aliis? quia quiliber panis eadem *atione poffet. fignificare & fignificat corpus Chrifti. Oportet igitur. po-- nere quod fit ibi verum corpus Christi. Ad hanc veritatem catholicam aftruendam, corro- borandam, & confirmandam eft anoritas ec- clefæ , que íemper tenuit, tenet & tenebic in æternum, ram diu, quam diu hic mundus durabit. quod in hoc divinifimæ eucharifliæ facramento fit verus , totus, & integer Chri- flus: que veritas fide tenetur omninm Chriftà fidelium , approbarur doctrina univerforum fanGorum doétorum ecclefiæ , -& innumeris C miraculis exiílir declarata, que omnia pcto * hic haberi pro repétisis gratia brevitatis. SECUNDO fupponitur, quod in. eodem di- vipiffime euchariftie farramenio polt confecra- *ca- tionem nullo modo remanet nec remanere po- ne fubftantia, quod. doctor fan- tus. declara in 4. ienrenr. dift. zo. quafl, 1. triplici ratione. Prima, quia eft contra verita- tem fcripture: nam 6 fimulin hoc facramen- to effet corpus Chrifti cum fubflantia panis , corpus Chrifli effet ibi concomitanter & quafi in loco , & fic cum pronomen hoc fit d_ smonftrativum fubstantie , Christus falfum di- xiffet pordgens pauem , Aoc eff corpus meum, & debuiffet potius dixiffe, Cum hoc vel hicD est corpus meum . Quia igirur est contra ve- fitztem verborum Christi, ut dicit idem do- 4tor, ommno cst hereticum dicere fubstan- tiam panis & vini post confecrationem reroa- nere. Secunda, quia fic dicere effet dare oc- cafionem idololatriæ populo Christiano . Nam cum huio facramento exhibeatur veneratio la- trie ratione prefentie domini nostri Jefu Chri- (li in ipfo a existentis ; fl ibi remaneret fub- flantia panis & vini cum fpecies extrinfecæ fint facramento corporis Christi , utique non ducerent in verum corpus Chrifti per mo- dum figni, fed magis in fubstantiam panis; & fic homines unum pro reliquo adorarent , quod effet maximum inconveniens & omnino importabile. Tertia, quia maneme veritete in hoe facramento corporis Christi prout prima füppofitio præfu;>ponit , impoffibile est eam- dem fubstantiam panis & vini remanere. Nam manifestum est juod ante confecrationem ibi corpus Christi non est; oportet igitur quod virtute confecrationis incipiat effe, ubi prius non erat. Non potest autem aliquid effe ali- cobi ubi prius sion erat, nifi aut per loci mu- taüonem, vel per alierius converfionem in ip- (am: ficut in domo aliqua de novo incipit z in cod eim 33$ 6X entis, generatur, ANNO, Manifestum est autem quod corpus Christi ^55. non incipit effe in hoc facramento per moram localem; quia ab extrinfeco adveniret: primo quidem quia fequeretur quod non remaneret in celo; nonenim quod localirer movetur per- venit de novo ad aliquem locum miü deferat priorcm . Secundo quia omne corpus localiter xmotum , pertranfit omnia media, quod hic de ci non potest . Tertio , quia impoffibile est quod unus motus ejufdem corporis localiter moti, terminetur fimul ad diverfa loca, cum tamen in pluribus locis corpus Christi fub hoc facramento fimul elfe incipiat, & propter hoc relinquitur quod non poffit aliter corpus Christi incipere effe de novo in hoc facra- mento, nifi per converfionem fubstantie pa- nis iu ipfum; quod autem. convertitur in ali- quid, facta converfione non manet, unde re- linquirur quod falva veritate hujus facramen- ti , fübstantia panis post confecrationem rema- nere non potest, ncc tamcn fubstantia panis in prejacentem materiam , ut quidam pofuc- ruut , nec eriam in nihilum. convertitur , ut alii dixerunt, quia fific fieret, non effet. da- re aliquem. modum per quem corpus Chri- sti verum inciperet effe in hoc facramento Tifi per folam fubstantie panis converfionem. in ipfum corpus Christi, ut clare deducit idem | doctor 3. fummz eadem quzstiene articulo zertio . Ex predictis fequitur Tertia fuppofitio : vi 3 Accideutia dclicet quod accidentia panis & vini que fen- pris & vial : . in hoc focre- u deprehenduntur in boc facramento post con- mento, poft : - T o- fecrationem remanent fine fubjeto. Nam ex fem roma quo ibi fides catholica ponit effe verum cor- sept fino lub pus Christi , ut dicit prima fuppofitio , nec remanet fubstantia panis , ut dicit fecunda , oportet quod remaneant fine fubjecto: quia f; remanerent in fubjedo , aut remanerent in ipfo corpore Christi , aut in aere, aut in ali. qua alia fubstantia , fed non poterit dici pri- mum, quia corpus humanum nullo modo po- test affici hujufmodi accidentibus, neque en. ^ est poffbile quod corpus Christi głoriofum © impaffbile existens alteretur ad fulcipiendas hujufmodi qualirates : nec potest dici fecun- dum , quia aer non est hujufmodi accidentium fufceptivus , quia edam accidens non tranfit de fubjecto in fubjeQum > ur fcilicet idem ac- cidens numero fit quod primo fut in fao fub- je&o ; postmodum fiat in alio: accidens enim accipit numero a fübjeCto , unde non potest effe quod idem numero manens fit quando- que in hoc, quandoque'in alio fubje&to , & videmus etiam ad oculum , quod cum hujuf- modi accidentia transferantur ,de loco ad lo- cum, ad motum harum fpecierum aer depel- litur, quod utique non fiexet fi in ipfo acre Eexisterent , ficut in fübjecto , nec potefl dici quod remancant in aliqua alia fubftantia pari ratione, ficut ncc in fubflanria panis ut fupe- rius dictum eft, cum ibi nullaremaneat . Nec hoc eft inconveniens divine omnipotentie & fue fapientie; cum enim effectus magis [de- pendeant a caufa prima quam a caufa fecun- da, utique nulli dubium poteft effe , quod Deus, qui eft prima caufa fuübftantie & acci- dends . poífit fua virtute infinita confervare in effe accidens , fubtracta fubftantia , per quam in effe confervabatur, ficut per caufam fe- 

Strana 730
729 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE 730 eum ehat difcipulis humanitate velatam invifibili- Afe ignis, aut quia iliuc defertur, aut quia ih anomm—u facramre 110 è poft con "fionem, : mo modo fe (ws. teíl panis & vini Tet, nec ce. * Mpancre tsft parie. z wini (adi zy. tia, ’ 8 ANNO CHRISTI 3M» ter, ita & in hoc facramento carnem fuam fimul & divinitatem ahenis fpeciebus velatam mode exhibet invifibili. Pr&dicta veritas ex verbis Chrifti patet, qui . ait: Hoc eft corpus meum , quod pro. vobis trade- aur, Manifeftum eft autem quod Chriftus ve- rum corpus fuum reale & naturale pro nobis tradidit in cruce & in morte: Ergo illud idem quod fic tadidit , dedit difcipulis , quando dixit: Joc eff corpus meum. Item idem patet per apoftolum Paulum , 1. Corinth. 11. Qui manducat ( bibit indigne , judicium. fibi mandu- cat & bibit, nom dijudicans corpus domini , ubi expreffe Paulus nop dicit, Non dijudicans f guram corporis domini, fed fimpliciter ; cor- B pus domini: proptcrca fi effet ibi corpus Chri- fti fecundum folam fignificationem , ad quid oporieret dijudicare hunc cibum ab aliis? quia quiliber panis eadem *atione poffet. fignificare & fignificat corpus Chrifti. Oportet igitur. po-- nere quod fit ibi verum corpus Christi. Ad hanc veritatem catholicam aftruendam, corro- borandam, & confirmandam eft anoritas ec- clefæ , que íemper tenuit, tenet & tenebic in æternum, ram diu, quam diu hic mundus durabit. quod in hoc divinifimæ eucharifliæ facramento fit verus , totus, & integer Chri- flus: que veritas fide tenetur omninm Chriftà fidelium , approbarur doctrina univerforum fanGorum doétorum ecclefiæ , -& innumeris C miraculis exiílir declarata, que omnia pcto * hic haberi pro repétisis gratia brevitatis. SECUNDO fupponitur, quod in. eodem di- vipiffime euchariftie farramenio polt confecra- *ca- tionem nullo modo remanet nec remanere po- ne fubftantia, quod. doctor fan- tus. declara in 4. ienrenr. dift. zo. quafl, 1. triplici ratione. Prima, quia eft contra verita- tem fcripture: nam 6 fimulin hoc facramen- to effet corpus Chrifti cum fubflantia panis , corpus Chrifli effet ibi concomitanter & quafi in loco , & fic cum pronomen hoc fit d_ smonftrativum fubstantie , Christus falfum di- xiffet pordgens pauem , Aoc eff corpus meum, & debuiffet potius dixiffe, Cum hoc vel hicD est corpus meum . Quia igirur est contra ve- fitztem verborum Christi, ut dicit idem do- 4tor, ommno cst hereticum dicere fubstan- tiam panis & vini post confecrationem reroa- nere. Secunda, quia fic dicere effet dare oc- cafionem idololatriæ populo Christiano . Nam cum huio facramento exhibeatur veneratio la- trie ratione prefentie domini nostri Jefu Chri- (ti in ipfo a existentis ; fl ibi remaneret fub- flantia panis & vini cum fpecies extrinfecæ fint facramento corporis Christi , utique non ducerent in verum corpus Chrifti per mo- dum figni, fed magis in fubstantiam panis; & fic homines unum pro reliquo adorarent , quod effet maximum inconveniens & omnino importabile. Tertia, quia maneme veritate M hoe facramento corporis Christi prout prima füppofitio præfu;>ponit , impoffibile est eam- dem fubstantiam panis & vini remanere. Nam manifestum est juod ante confecrationem ibi corpus Christi non est; oportet igitur quod virtute confecrationis incipiat effe, ubi prius non erat. Non potest autem aliquid effe ali- cobi ubi prius sion erat, nifi aut per loci mu- taüonem, vel per alierius converfionem in ip- (am: ficut in domo aliqua de novo incipit z in cod eim 33$ 6X entis, generatur, ANNO, Manifestum est autem quod corpus Christi ^55. non incipit effe in hoc facramento per moram localem; quia ab extrinfeco adveniret: primo quidem quia fequeretur quod non remaneret in celo; nonenim quod localirer movetur per- venit de novo ad aliquem locum miü deferat priorcm . Secundo quia omne corpus localiter motum , pertranfit omnia media, quod hic de ci non potest . Tertio , quia impoffibile est quod unus motus ejufdem corporis localiter moti, terminetur fimul ad diverfa loca, cum tamen in pluribus locis corpus Christi fub hoc facramento fimul elfe incipiat, & propter hoc relinquitur quod non poffit aliter corpus Christi incipere effe de novo in hoc facra- mento, nifi per converfionem fubstantie pa- nis iu ipfum; quod autem. convertitur in ali- quid, facta converfione non manet, unde re- linquirur quod falva veritate hujus facramen- ti , fübstantia panis post confecrationem rema- nere non potest, ncc tamcn fubstantia panis in prejacentem materiam , ut quidam pofuc- ruut , nec eriam in nihilum. convertitur , ut alii dixerunt, quia fific fieret, non effet. da- re aliquem. modum per quem corpus Chri- sti verum inciperet effe in hoc facramento Tifi per folam fubstantie panis converfionem. in ipfum corpus Christi, ut clare deducit idem | doctor 3. fummz eadem quzstiene articulo zertio . Ex predictis fequitur Tertia fuppofitio : vi 3 Accideutia dclicet quod accidentia panis & vini que fen- pris & vial : . in hoc focre- u deprehenduntur in boc facramento post con- mento, poft : - T o- fecrationem remanent fine fubjeto. Nam ex fem roma quo ibi fides catholica ponit effe verum cor- sept fino lub pus Christi , ut dicit prima fuppofitio , nec remanet fubstantia panis , ut dicit fecunda , oportet quod remaneant fine fubjecto: quia f; remanerent in fubjedo , aut remanerent in ipfo corpore Christi , aut in aere, aut in ali. qua alia fubstantia , fed non poterit dici pri- mum, quia corpus humanum nullo modo po- test affici hujufmodi accidentibus, neque en. ^ est poffbile quod corpus Christi głoriofum © impaffbile existens alteretur ad fulcipiendas hujufmodi qualirates : nec potest dici fecun- dum , quia aer non est hujufmodi accidentium fufceptivus , quia edam accidens non tranfit de fubjecto in fubjeQum > ur fcilicet idem ac- cidens numero fit quod primo fut in fao fub- je&o ; postmodum fiat in alio: accidens enim accipit numero a fübjeCto , unde non potest effe quod idem numero manens fit quando- que in hoc, quandoque'in alio fubje&to , & videmus etiam ad oculum , quod cum hujuf- modi accidentia transferantur ,de loco ad lo- cum, ad motum harum fpecierum aer depel- litur, quod utique non fiexet fi in ipfo acre Eexisterent , ficut in fübjecto , nec potefl dici quod remancant in aliqua alia fubftantia pari ratione, ficut ncc in fubflanria panis ut fupe- rius dictum eft, cum ibi nullaremaneat . Nec hoc eft inconveniens divine omnipotentie & fue fapientie; cum enim effectus magis [de- pendeant a caufa prima quam a caufa fecun- da, utique nulli dubium poteft effe , quod Deus, qui eft prima caufa fuübftantie & acci- dends . poífit fua virtute infinita confervare in effe accidens , fubtracta fubftantia , per quam in effe confervabatur, ficut per caufam fe- 

Strana 731
735 ORATIO JOANNIS = fecundam: ficut & in genere caufis efficientis A » tur, ANNO CARISTI 14530 poteít alios effectus naturalium caufarum pro- ducere, fine eifdem cauffs naturalibus, quem- admodum corpus humanum formavit fine vi- «В femine im utero Virginis. Has tres fuppo- fitiones de veritate noftri divinifimi facramen- ti volui proponere duplici de caufa , prima eft , quia ad fequentia multum mihi defer- vient, fecunda eft ad aliqualiter. aperiendam maledice & damnatifüme memorie hzrefiar- che Joannis Wicleff perfidiam , qui quantum | in eo fuit, non divino fed diabolico fpiritu infpiratus , vifus eft tollere 2 cordibus fide- lium fidem hujus venerabilis facramenti , & fubvertere univerfam fidem & ecclefiam catho- licam, ponens in forma trcs conclufiones con- trarias prediclis tribus veritatibus catholicis ; videlicet : Chriftus non eft in eodem facra- inento idemtice & realiter in propria præfen- tia corporeli, contra primam: Subftantia pa- nis materialis, & fimiliter fubftanria vini ma- terialis remanent. in facramento altaris: contra fecundam. Áccidentia panis non manent fine fubjecto in ecdem facramento: contra tertiam . Que fententie 6x propofitiones quam fint ad- verfe fidei, quam fint blafpohemg in Deum, utpote ejufdem emnipotentiz , fumum fapien- tio, & fumme bonitati derogantes, quam fint piarum aurium offenfive , quantum derogent ipfius ecclefize catholici & facramentorum ejuf- "dem dignitati , quis fufficiat enarrare € cum . etiam horror fit nedum-loqui aut audire tan- tas in Deum &-ecclefiam blafphemias , fed. nec edam pils mentibus cogitare .. O hominem iniquitate plenum, a omnium errore feductum, omni individia fauciarum , omni blafphemia fordidatum ! Tihi profe&to competit illa apo- ftoli fententia quam AG. 23. capite protulit : O plene omni dolo & omui fallacia , fili: diabo- Hi, inimice omnis juflitia , non definis fubvertere vias Domini relkas. . QUARTA fuppofitio : Sciendum quod fe- cundum Magiftrum fententiarum-in 4. diftin- frs func flione 8. in facramento eucharifliæ tria fun* delicec, a confideranda, videlicet id quod eft facramen- qnod eft fa. cramentuns d c ae fimul , & id quod eft res tantum & non fa- Gseramentam cramentum . Primum eft fpecies vifilbilis pa- ;idquod ', NN > €A restantum NIS Ś vini, quc pofl confecrationem manet. non c- Secundum eft corpus Chrifli verum . Tertium ей corpas Chrifli myíticum . Primum dicitur facramentum , quia facre rei fignum , hujus autem facramenti due funt ręs , quarum pri- ma ef contenta & fignata, atque fignificans , & ideo cít res fimul & facramentum , & hec res cft caro Chrifli quam de Virgine traxit , & fanguis quem pro nobis in cruce fudit; que res fignificatur per fpecies vifibiles panis & vi- ni, & veraciter fub eifdem continetur, & hoc 2 Forgo,cm- ml errore | 4 Fr facramen- to cuchariftiz DE RAGUSIO O. P. 732 fecundum aníma creditur, tertium cor- de percipitur, primum ей facramentum & non res, fecundum e(t facramentum & res» tertium eít res & non facramentum . Sed primum eft facramentum geminæ rei , fecun- dum vero facramentum unius eft, & res elterius, tertium vero est res gemini facra- menti. Nam forma panis utramque carnem Christi fignificat , id est veram & mysti- cam , fed veram carnem continet & figni- ficat, mysticam vero fignificat , fed non continet . Hem feiendum quod fecundum predi&am duplicem rem hujus facramenti , es; duplex caro Christi five corpus , ona quam. fumpfit B& traxit de Virgine, & fanguis qui fufus fuit in cruce pro nobis; de hac carne dicitur Lu- ce ulimo: Palpate c videte , quia fpiritus car- nem CF offi non habet, ficut me videtis habe- re. De fanguine vero dicitur joan. rg. Et coniinuo exivit fanguis CÓ" aqua. Àlia vero ca- ro & fanguis Christi est fpirirualis Gt mysti- ca ; id est corpus Christi mysticum , cujus corporis caput est ipfe Christus , reliqui vero fideles funt membra , de quo inquit Aposto- lus t. ad Corinth. r2. Sicur enim corpus unum eft & membra multa. habet , omnia autem. mem- bra corporis cum. fint multa , unum tamen. cor- pus funt ; ita 5 Chriflus, etenim in uno fpi- ritu omnes nos in unum corpus baptizati fi Cmus, five Judei, five Centiles, five fervi , five liberi , & omnes ix uno fpiritu porati fumus s & infra: Pos autem eflis corpus Chrifli , & membra de membro, nec est vis quod m pře- dicte distinctione in uno membro dicitur ca- ro, in alio vcto corpus: quia in hoc facra- mento idem figni&cant . Unde & falvator in insritutiöne bujus facramenti dixit: Zoe ef corpus meum, & Joannis 6. Caro mea were eff cibus. Corpus etiam mysticum Cbristi dicitur caro Christi , ut dicit Magister fententia- rum in 4. : Hanc distinc& onem duplicis carnis five cor- poris Christi tangit Augustinus 3. de Trinita- » te; dicens: Commoendavit enim Christus in x > "tum tantum, id quod eft res & facramentum D» hoc facramento corpus & fanguinem fuum, » quod stjam fecit & nos ipfos, namque & » nos ipfius corpus facli fumus . Et habetur de confecrationc distinctione 2. Commendavit , E: fimiliter Hieronymus fuper epistolam ad Epheíios , 8x ponitur in gloffa 1. Corinthio- rum ira dicens: Dupliciter intelligitur caro Christi & fanguis, vel fpiritualis illa atque divina de qua ipfe air: Caro meo were eff ci- bus, & fanguis me"s vere eff potus. Et пу manducaseritis carnem neam & biberitis meum fanguinem , non habebitis vitam in vobis , vel ‚ea qum crucifixa est, & fanguis qui militis ef- fafius cst lancea , & ponuntur hec verba de » corpus Chrifti et figura corporis Chrifti my- _ confecratione distinétione z. Dupliciter . Hu- füci, & ipfum fignificat. Ália vero res hujus É jus itaque geminæ carnis Christi ipfa vifibilis facramenti eft corpus Chri myfticum per ipfum facramentum fignificatum, fed non .con- tentam füb eo realirer: nec aliquid aliud fe- cundum ie ex vi hujus facramenti fignificans, & ideo eft res tantum & non facramentum . "Unde Innocentius in fumma de officio Miffz , » ubi dicit; 'Tria quippe in hoc facramento » font diícreta , videlicet forma vifibilis , ve- » ritas corporis, & virtus fpiritualis. Forma s panis & vini, veritas, caro & fanguis, vir- * tus, unitas & caritas. Primum oculo cerni- fpecies facramentum est qui utramque figni- ficat & utziufque fimilitudinem | gerit. Sicut enim papis prc cxteris cibis corpus reficit & fustentat , vinum hominem laetificat atque ine- briat; fic vera caro Christi & ejus fanguis plus cetetis facrameutis , gratiis imteriorem homi- nem reficit & faginar. Similiaer ficut ex mul- tis granis perficitur unus panis, & ex pluri mis racemis vinum in unum confuit: fic ex multis fidelium perfonis nitas ecclefiastica constat, & zenstituitur corpus Christi mysti- сит; ANNO CHRISTI 3433. Jlaplex cor- pue Chrifil, Verum, Myfticum « Сар. ©. 

Strana 732
735 ORATIO JOANNIS = fecundam: ficut & in genere caufis efficientis A » tur, ANNO CARISTI 14530 poteít alios effectus naturalium caufarum pro- ducere, fine eifdem cauffs naturalibus, quem- admodum corpus humanum formavit fine vi- «В femine im utero Virginis. Has tres fuppo- fitiones de veritate noftri divinifimi facramen- ti volui proponere duplici de caufa , prima eft , quia ad fequentia multum mihi defer- vient, fecunda eft ad aliqualiter. aperiendam maledice & damnatifüme memorie hzrefiar- che Joannis Wicleff perfidiam , qui quantum | in eo fuit, non divino fed diabolico fpiritu infpiratus , vifus eft tollere 2 cordibus fide- lium fidem hujus venerabilis facramenti , & fubvertere univerfam fidem & ecclefiam catho- licam, ponens in forma trcs conclufiones con- trarias prediclis tribus veritatibus catholicis ; videlicet : Chriftus non eft in eodem facra- inento idemtice & realiter in propria præfen- tia corporeli, contra primam: Subftantia pa- nis materialis, & fimiliter fubftanria vini ma- terialis remanent. in facramento altaris: contra fecundam. Áccidentia panis non manent fine fubjecto in ecdem facramento: contra tertiam . Que fententie 6x propofitiones quam fint ad- verfe fidei, quam fint blafpohemg in Deum, utpote ejufdem emnipotentiz , fumum fapien- tio, & fumme bonitati derogantes, quam fint piarum aurium offenfive , quantum derogent ipfius ecclefize catholici & facramentorum ejuf- "dem dignitati , quis fufficiat enarrare € cum . etiam horror fit nedum-loqui aut audire tan- tas in Deum &-ecclefiam blafphemias , fed. nec edam pils mentibus cogitare .. O hominem iniquitate plenum, a omnium errore feductum, omni individia fauciarum , omni blafphemia fordidatum ! Tihi profe&to competit illa apo- ftoli fententia quam AG. 23. capite protulit : O plene omni dolo & omui fallacia , fili: diabo- Hi, inimice omnis juflitia , non definis fubvertere vias Domini relkas. . QUARTA fuppofitio : Sciendum quod fe- cundum Magiftrum fententiarum-in 4. diftin- frs func flione 8. in facramento eucharifliæ tria fun* delicec, id confideranda, videlicet id quod eft facramen- qnod eft fa. cramentuns d c ae fimul , & id quod eft res tantum & non fa- Gseramentam cramentum . Primum eft fpecies vifilbilis pa- ;idquod ', NN > €A restantum NIS Ś vini, quc pofl confecrationem manet. non c- Secundum eft corpus Chrifli verum . Tertium ей corpas Chrifli myíticum . Primum dicitur facramentum , quia facre rei fignum , hujus autem facramenti due funt ręs , quarum pri- ma ef contenta & fignata, atque fignificans , & ideo cít res fimul & facramentum , & hec res cft caro Chrifli quam de Virgine traxit , & fanguis quem pro nobis in cruce fudit; que res fignificatur per fpecies vifibiles panis & vi- ni, & veraciter fub eifdem continetur, & hoc 2 Forgo,cm- ml errore | 4 Fr facramen- to cuchariftiz DE RAGUSIO O. P. 732 fecundum aníma creditur, tertium cor- de percipitur, primum ей facramentum & non res, fecundum e(t facramentum & res» tertium eít res & non facramentum . Sed primum eft facramentum geminæ rei , fecun- dum vero facramentum unius eft, & res elterius, tertium vero est res gemini facra- menti. Nam forma panis utramque carnem Christi fignificat , id est veram & mysti- cam , fed veram carnem continet & figni- ficat, mysticam vero fignificat , fed non continet . Hem feiendum quod fecundum predi&am duplicem rem hujus facramenti , es; duplex caro Christi five corpus , ona quam. fumpfit B& traxit de Virgine, & fanguis qui fufus fuit in cruce pro nobis; de hac carne dicitur Lu- ce ulimo: Palpate c videte , quia fpiritus car- nem CF offi non habet, ficut me videtis habe- re. De fanguine vero dicitur joan. rg. Et coniinuo exivit fanguis CÓ" aqua. Àlia vero ca- ro & fanguis Christi est fpirirualis Gt mysti- ca ; id est corpus Christi mysticum , cujus corporis caput est ipfe Christus , reliqui vero fideles funt membra , de quo inquit Aposto- lus 1. ad Corinth. r2. Sicur enim corpus unum eft & membra multa. habet , omnia autem. mem- bra corporis cum. fint multa , unum tamen. cor- pus funt ; ita 5 Chriflus, etenim in uno fpi- ritu omnes nos in unum corpus baptizati fi Cmus, five Judei, five Centiles, five fervi , five liberi , & omnes ix uno fpiritu porati fumus s & infra: Pos autem eflis corpus Chrifli , & membra de membro, nec est vis quod m pře- dicte distinctione in uno membro dicitur ca- ro, in alio vcto corpus: quia in hoc facra- mento idem figni&cant . Unde & falvator in insritutiöne bujus facramenti dixit: Zoe ef corpus meum, & Joannis 6. Caro mea were eff cibus. Corpus etiam mysticum Cbristi dicitur caro Christi , ut dicit Magister fententia- rum in 4. : Hanc distinc& onem duplicis carnis five cor- poris Christi tangit Augustinus 3. de Trinita- » te; dicens: Commoendavit enim Christus in x > "tum tantum, id quod eft res & facramentum D» hoc facramento corpus & fanguinem fuum, » quod stjam fecit & nos ipfos, namque & » nos ipfius corpus facli fumus . Et habetur de confecrationc distinctione 2. Commendavit , E: fimiliter Hieronymus fuper epistolam ad Epheíios , 8x ponitur in gloffa 1. Corinthio- rum ira dicens: Dupliciter intelligitur caro Christi & fanguis, vel fpiritualis illa atque divina de qua ipfe air: Caro meo were eff ci- bus, & fanguis me"s vere eff potus. Et пу manducaseritis carnem neam & biberitis meum fanguinem , non habebitis vitam in vobis , vel ‚ea qum crucifixa est, & fanguis qui militis ef- fafius cst lancea , & ponuntur hec verba de » corpus Chrifti eff figura corporis Chrifii my- confecratone distinétione z. Dupliciter . Hu- füci, & ipfum fignificat. Ália vero res hujus É jus itaque geminz carnis Christi ipfa vifibilis facramenti eft corpus Chri myfticum per ipfum facramentum fignificatum, fed non .con- tentam füb eo realirer: nec aliquid aliud fe- cundum ie ex vi hujus facramenti fignificans, & ideo eft res tantum & non facramentum . "Unde Innocentius in fumma de officio Miffz , » ubi dicit; 'Tria quippe in hoc facramento » font diícreta , videlicet forma vifibilis , ve- » ritas corporis, & virtus fpiritualis. Forma s panis & vini, veritas, caro & fanguis, vir- * tus, unitas & caritas. Primum oculo cerni- fpecies facramentum est qui utramque figni- ficat & utziufque fimilitudinem | gerit. Sicut enim papis prc cxteris cibis corpus reficit & fustentat , vinum hominem laetificat atque ine- briat; fic vera caro Christi & ejus fanguis plus cetetis facrameutis , gratiis imteriorem homi- nem reficit & faginar. Similiaer ficut ex mul- tis granis perficitur unus panis, & ex pluri mis racemis vinum in unum confuit: fic ex multis fidelium perfonis nitas ecclefiastica constat, & zenstituitur corpus Christi mysti- сит; ANNO CHRISTI 3433. Jlaplex cor- pue Chrifil, Verum, Myfticum « Сар. ©. 

Strana 733
ANNO CHRISTI 1433. - 4 Triplex cit manducatic hujus facra- menti ; fpe- sieram y ve vs cztniaChri- dli & carnis myfiice. Psi- ma pore cor- poralia . Se- endadz facra- znentalic 733 Unus panis © unum corpus multi fumus. fuper quo & Augustinus: Unus panis & unum cor- pus dicitur ecclefia pro co quod ficut unus panis ex snultis granis, & unum corpus ex multis membris componitur, fic ecclefia ex multis fidelibus caritare copulante conne®i- tur. Similiter ipfa vera caro Chrifti aut e- jus verus fanguis , eft carnis Chrifti myfti- cz & ipfius fanguinis myflici fignum & facra- Yoentum . Sicut enim vera caro Chrifli ex multis membris puriffimis & immaculatis con- flat, fic caro Chrifti myftica , que et. focic- tas ecclefiaftica, ex multis perfonis a crimina- ii macula, erroris filicet vel operis , liberis confiftis . Quinta fuppofitio: Quod fecundum tria præ- dicta quæ in hoc facramento attenduntur, tri- plex eft manducatio hujus facramenti & fum- ptio; fcilicet {pecieram , vere carnis Chrifti , & ipíus carnis myflice. Prima manducatio eft pure corporalis, qua hoc facramentum come- ftum mafticarur, & in ftomachum trahitur , & fimiliter bibirum , & póftea digeritor , & ultimo in fubfianóam fumentis convertitur . Et fic vere. manducantur & bibuntur illæ fpe- cies, fub quibus veraciter continetur verum corpus Chrifti. Alia vero manducatio e(l fum- ptio veri corporis & fanguinis Chrifti fub di- tis fpeciebus panis & vini contentis; & hxc Tertis (pii- tualis , qum duplex ef. manducario. dicitur facramentalis, de qua di- citur Matth. 26. Accipite & comedite , hoc eff corpus meum , & ibidem: Ribite ex hoc omnes. Et ifla manducatio fit dupliciter; uno modo in facrificii oblatione. Luc. 22. Zfoc facie , id eft conficite, in meam commemorationem , & fic fit duplici fpecie. Alio modo fit in laica five in fimplici comunione . Kt illa fecundum difpofitionem & obfervantiam ecclefie fir fub una fpecie tantum. Et predic due mandu- cationes pertinent ad os corporis. Tertia manducaiio & bibitio eft fpiritnalis , & hec ad os anime pertinet, Ér hec eff duplex fe- cundum quod duplex e(t res hujus facramen- ti. Prima prima ret, fcilicet vere carnis & veri fanguinis Cbristi; & hec eft. devota co- gitatio feu meditatio paffionis T'omini noflri Jefa Chrifli, five ipfius Chüfli fecundum quod fub hoc facramento continetur, cum vero fuo corpore & fanguine, in quo multiplicem fu- fiinuit paffonem , & quem pro nobis in ara crucis fudit. Et hanc ipfam cogitationem feu " meditationem fequitur ipflus recogitantis unio trausformativa ad ipfum cogitatum per actum amoris. Unde ad hare manducationem fpiritualem ficut in corporali , duo requiruntur : fcilicet mafticatio & incorporatio. Primo enim requi- titur quod homo in fide véra recogiter devo- te pafionem Chrifii, eujus memoriale eft hoc DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. ——— Uum, unde apostolus t. Corinth. 734 Chrilo domino , & in ipfam per amorem quantum poteft transformetur. Et hoc incor- porationi cortefponder . Secunda manducatio fpiritualis , que in. hoc facramento tertio prin- cipaliter attenditur, & bibitio, qus eft fecun- : de rei, eft confecutio unionis feu adeptio per fdem & caritatem ad membra ecclefie & cum Chrifto capite, quam unionem tam facramen- tum quam prima res hujus facramenti figni- ficat, Differentia inter predictas manducatio- nes eff, quia prima habet veram & omnimo- ro. dicit : A uniatur per actum amoris ipfi cogitato fcilicet smc ANNO CHRISTI 1433. Differentin hurum man. dam rationem corporalis manducatjonis ; ut dacationum. didum eft, cetere vero non: quia caro Chri- fü vera fampra facramentaliter, nec laceratur B dentibus , nec fecundum faporem guflum im- mutat; nec convertitur jn corporale mandu- cantis nutrimentum . Similiter. nec alie due Ípirituales , quia nec Chriftus dum recogitatur ejus paffio, aut dum fibi mens unitar per a- morem , comeditur, aut materialibus dentibus premitur; nec (militer corpus Chrifti myfti- cum, dum quis fbi unitur per fidem & cari- rem : intelliguntur tamen & dicuntur prædi- Az manducationes per aliquam fimilitudinem ad manducationem corporalem. Sicüt enim ci- bus corporalis nutrit, augmentat, reficit, con- fortat , & fuflentat corpus , & vitam confer- vat: fic & fumptio corporis Chrifti. five veri in facramento, & recogitati per devotionem; Cfive eriam myflici per fidei & caritatis unio- nem, animam nurrit , augmeatat , & confer- vat in vita fpirituali ; differant tamen & per contrarium ad manducationem corporalem , quia cibus corporalis (umptus in fumentem & man- ducantem convertitur. Sed Chriftus digne fum- ptus, five facramentaliter , five fpiritualiter ,' non in fulcipientem convertitur , fed potius ipfe fümens in Chriftum transformatur , five convertitur . Unde Auguftinus in libro fua- rum confeíhonum dicit : Quafi audirem vo- » cem Dei de excelfo dicentem ; Cibus fum „ grańdium , crefce & manducabis me , nec ,tu me mutabis in te ficut cibum carnis » tue, fed tu mutaberis in me. Similiter in D manducatione corporis mystici, fumens non fibi corpus mysticum incorporat , {ed potius ipfi corpori mystico & Chusto capiti conjun- gitur .& in ipfum transformatur & incorpo- ratur. Jem differentia est inter manducationem fa- cramentalem & {piritualem , quia manducatio vere carnis fit ore corporali , ut didum est, fub fpeciebus facramentalibus : manducatio vero Ípiritualis ft ore anime five intellectu & voluntate ; per fidem & caritatem . Per hec enim habitat Christus in nobis & nos in ipfo tamquam membra conjun&a capiti, fecundum illud ad Ephef. 3. Habitare Chriffum per fidem in cordibus noftris, & prime Joannis 4. Deus venerabile facramentum , & hoc fufficit quoad E caritas eff , & qui manet in carilate , in Deo minores feu vulgares. Sed quoad majores; ul- tra hoc requiritur , quod devote recogitent quemodo fub illis fpeciebus eft realiter & vere corpus Chrifti , Deus & homo , cum fuo fa- cratiffimo corpore , quod pro nobis expofuit tam multiplici paffioni. Et quod illud ex inef- fibili fua bonitate dedit nobis in cibum ani- vorum noftrarum , & cetera que in hoc fa- cramento mirabilia opera pietatis continentur. Xt talis devota recogitatio maflicationi corre- fpondet. Secundo requiritur quod ‘recôgitans manet. & Deus in co. Prima manducatio potest cffe hona & digna , & etiam indigna, & tunc ad judicium ; fecunda autem femper cst bo- na. Prima exigit fecundam , ut fit ad fala- tem , fecunda est fola fufliciens & ncceffaria ad falutem. Prima vocatur facramcentalis, fine qua multi martyres fan&di & parvuli falvati funt; fecunda vero vocatur fpititualis, fine qua nuilus falvatur. Ultimo notandum est , quod licet neceflarium five nece/ltas tam a theologis quam a philofophis , & præcipue ab Neceflitas vefpe£tu. finie triplex. 

Strana 734
ANNO CHRISTI 1433. - 4 Triplex cit manducatic hujus facra- menti ; fpe- sieram y ve vs cztniaChri- dli & carnis myfiice. Psi- ma pore cor- poralia . Se- endadz facra- znentalic 733 Unus panis © unum corpus multi fumus. fuper quo & Augustinus: Unus panis & unum cor- pus dicitur ecclefia pro co quod ficut unus panis ex snultis granis, & unum corpus ex multis membris componitur, fic ecclefia ex multis fidelibus caritare copulante conne®i- tur. Similiter ipfa vera caro Chrifti aut e- jus verus fanguis , eft carnis Chrifti myfti- cz & ipfius fanguinis myflici fignum & facra- Yoentum . Sicut enim vera caro Chrifli ex multis membris puriffimis & immaculatis con- flat, fic caro Chrifti myftica , quæ eft focie- tas ecclefiaftica, ex multis perfonis a crimina- ii macula, erroris filicet vel operis , liberis confiftis . Quinta fuppofitio: Quod fecundum tria præ- dicta quæ in hoc facramento attenduntur, tri- plex eft manducatio hujus facramenti & fum- ptio; fcilicet {pecieram , vere carnis Chrifti , & ipíus carnis myflice. Prima manducatio eft pure corporalis, qua hoc facramentum come- ftum mafticarur, & in ftomachum trahitur , & fimiliter bibirum , & póftea digeritor , & ultimo in fubfianóam fumentis convertitur . Et fic vere. manducantur & bibuntur illæ fpe- cies, fub quibus veraciter continetur verum corpus Chrifti. Alia vero manducatio e(l fum- ptio veri corporis & fanguinis Chrifti fub di- tis fpeciebus panis & vini contentis; & hxc Tertis (pii- tualis , qum duplex ef. manducario. dicitur facramentalis, de qua di- citur Matth. 26. Accipite & comedite , hoc eff corpus meum , & ibidem: Ribite ex hoc omnes. Et ifla manducatio fit dupliciter; uno modo in facrificii oblatione. Luc. 22. Zfoc facie , id eft conficite, in meam commemorationem , & fic fit duplici fpecie. Alio modo fit in laica five in fimplici comunione . Kt illa fecundum difpofitionem & obfervantiam ecclefie fir fub una fpecie tantum. Et predic due mandu- cationes pertinent ad os corporis. Tertia manducaiio & bibitio eft fpiritnalis , & hec ad os anime pertinet, Ér hec eff duplex fe- cundum quod duplex e(t res hujus facramen- ti. Prima prima ret, fcilicet vere carnis & veri fanguinis Cbristi; & hec eft. devota co- gitatio feu meditatio paffionis T'omini noflri Jefa Chrifli, five ipfius Chüfli fecundum quod fub hoc facramento continetur, cum vero fuo corpore & fanguine, in quo multiplicem fu- fiinuit paffonem , & quem pro nobis in ara crucis fudit. Et hanc ipfam cogitationem feu " meditationem fequitur ipflus recogitantis unio trausformativa ad ipfum cogitatum per actum amoris. Unde ad hare manducationem fpiritualem ficut in corporali , duo requiruntur : fcilicet mafticatio & incorporatio. Primo enim requi- titur quod homo in fide véra recogiter devo- te pafionem Chrifii, eujus memoriale eft hoc DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. ——— Uum, unde apostolus t. Corinth. 734 Chrilo domino , & in ipfam per amorem quantum poteft transformetur. Et hoc incor- porationi cortefponder . Secunda manducatio fpiritualis , que in. hoc facramento tertio prin- cipaliter attenditur, & bibitio, qus eft fecun- : de rei, eft confecutio unionis feu adeptio per fdem & caritatem ad membra ecclefie & cum Chrifto capite, quam unionem tam facramen- tum quam prima res hujus facramenti figni- ficat, Differentia inter predictas manducatio- nes eff, quia prima habet veram & omnimo- ro. dicit : A uniatur per actum amoris ipfi cogitato fcilicet smc ANNO CHRISTI 1433. Differentin hurum man. dam rationem corporalis manducatjonis ; ut dacationum. didum eft, cetere vero non: quia caro Chri- fü vera fampra facramentaliter, nec laceratur B dentibus , nec fecundum faporem guflum im- mutat; nec convertitur jn corporale mandu- cantis nutrimentum . Similiter. nec alie due Ípirituales , quia nec Chriftus dum recogitatur ejus paffio, aut dum fibi mens unitar per a- morem , comeditur, aut materialibus dentibus premitur; nec (militer corpus Chrifti myfti- cum, dum quis fbi unitur per fidem & cari- rem : intelliguntur tamen & dicuntur prædi- Az manducationes per aliquam fimilitudinem ad manducationem corporalem. Sicüt enim ci- bus corporalis nutrit, augmentat, reficit, con- fortat , & fuflentat corpus , & vitam confer- vat: fic & fumptio corporis Chrifti. five veri in facramento, & recogitati per devotionem; Cfive eriam myflici per fidei & caritatis unio- nem, animam nurrit , augmeatat , & confer- vat in vita fpirituali ; differunt tamen & per contrarium ad manducationem corporalem , quia cibus corporalis (umptus in fumentem & man- ducantem convertitur. Sed Chriftus digne fum- ptus, five facramentaliter , five fpiritualiter ,' non in fulcipientem convertitur , fed potius ipfe fümens in Chriftum transformatur , five convertitur . Unde Auguftinus in libro fua- rum confeíhonum dicit : Quafi audirem vo- » cem Dei de excelfo dicentem ; Cibus fum „ grańdium , crefce & manducabis me , nec ,tu me mutabis in te ficut cibum carnis » tue, fed tu mutaberis in me. Similiter in D manducatione corporis mystici, fumens non fibi corpus mysticum incorporat , {ed potius ipfi corpori mystico & Chusto capiti conjun- gitur .& in ipfum transformatur & incorpo- ratur. Jem differentia est inter manducationem fa- cramentalem & {piritualem , quia manducatio vere carnis fit ore corporali , ut didum est, fub fpeciebus facramentalibus : manducatio vero Ípiritualis ft ore anime five intellectu & voluntate ; per fidem & caritatem . Per hec enim habitat Christus in nobis & nos in ipfo tamquam membra conjun&a capiti, fecundum illud ad Ephef. 3. Habitare Chriffum per fidem in cordibus noftris, & prime Joannis 4. Deus venerabile facramentum , & hoc fufficit quoad E caritas eff , & qui manet in carilate , in Deo minores feu vulgares. Sed quoad majores; ul- tra hoc requiritur , quod devote recogitent quemodo fub illis fpeciebus eft realiter & vere corpus Chrifti , Deus & homo , cum fuo fa- cratiffimo corpore , quod pro nobis expofuit tam multiplici paffioni. Et quod illud ex inef- fibili fua bonitate dedit nobis in cibum ani- vorum noftrarum , & cetera que in hoc fa- cramento mirabilia opera pietatis continentur. Xt talis devota recogitatio maflicationi corre- fpondet. Secundo requiritur quod ‘recôgitans manet. & Deus in co. Prima manducatio potest cffe hona & digna , & etiam indigna, & tunc ad judicium ; fecunda autem femper cst bo- na. Prima exigit fecundam , ut fit ad fala- tem , fecunda est fola fufliciens & ncceffaria ad falutem. Prima vocatur facramcentalis, fine qua multi martyres fan&di & parvuli falvati funt; fecunda vero vocatur fpititualis, fine qua nuilus falvatur. Ultimo notandum est , quod licet neceflarium five nece/ltas tam a theologis quam a philofophis , & præcipue ab Neceflitas vefpe£tu. finie triplex. 

Strana 735
735 ORATIO JOANNIS ee eons ANNO pliciter diftinguantur, tamen quantum ad pre- CHRISTI fentem fpeétlat materiam neceffarium refpeQu finis eft tripliciter diftinguendum , quia ali- bolt. quid dicitur neceffarium refpectu finis fimpli- citer & abfolute, id fcilicec , fine quo. nullo modo pottft finis obtineri. Alio modo ex con- ditione five ex fuppofitione . "Tertio modo ne- ceffarium aecipiur pro utili & expedicnti: fi- cut relpe@u finis , qui eft eterna felicitas : confequendi aliquid dicitur neceflarium effe abfolute & fimpliciter, fcilicet ip(a divina vo- liio , fine qua impoffibile eft fimpliciter & abfolute dictam felicitatem confequi. Aliquid ex fuppofitione ; & ex communi.lege, ficüt Ex fupaoí- touc. Ez utili faciliorj mo do. DE RAGUSIO O.P. 79736 ab Ariftotele in quinto metaphyüce , multi- Aconficienübus fufficit ad falutem fumere pre dictum (acramentum fub wna fpecie, ergo non eft de neceífitate falutis, neque de precepto Chrifli, fumere fub utraque, confequentia no- ta elt, quia fi una fuffücit, fequitur quod al- tera non fit neceflaria , neque de precepto Chrifli, ut patet ex rationibus fufficientiz, & neceffarii atque precepti. Áffumptum proba- tur primo per legem divinam, deinde per praxin Chrift, per praxin apoftolorum & pri- mitive ecclefiz , tertio per facra generalia con- cilia, quarto per dica fanclorum do&torum veraciter fe in lege divina fundantium : Poft fubjungentur caufe alique & rationes pro con- clufione inrenta ; & primo per legem divinam eft baptifimus, de quo habetur Joannis tertio: Btam novi quam veteris teftamenti. Nam in JNiff quis renatus fuerit ex aqua € Spiritu. fan- Elo, non potefb intrare in. regnum Dei, Qui qui- dem baptifmus non eft ita neceffarius ad con- fequendam vitam æternam ficut divina voli- tio ; quia Deus non fic fuam potentiam alli- gavit facramentis, ut finc ipfis non poffit aut non valeat dare & conferre vitam æternam cui volucrit. Aliquid autem dicitur cffe ne- ceffarium refpeclu dicti &nis non fimpliciter A abfolute , nec ex fuppofitione, fed fecun- dum quid, quia etiam fine eo poteft (inis ob- tineri , licet non xa expedite & de facili: cujufmodi dicimus confilia Chrifti effe necetl- faria, id eft , utilia ad erernam; vitam con- nova lege Chriftus loquens de hoc facramen- to fecundum intentionem adverfariorum , Joan- ais 6. quindecim vicibus, vel forte pluribus, fecit mentionem de hoc facramento diviniffi- mo, de pane quidem & de manducatione tantum undecim vicibus, de manducatione vero carnis & bibirione fanguinis quater, de vino vero in toto proceffu illo non fecit men- tionem , ad oftendendum manifeftre , quod fu- mere fub altera fpecie tantum, fcilicet fub fpecie panis, fufficit ad falutem , & quod fub ipfa fpecie panis continetur vera caro Chrifli, & verus fanguis ipfius, unde inquit: Opera- mini non cibum qui perit, fed qui permanet in fequendam , quia per ipfa facilius. & | expe- C uitam. eternam, quem filius hominis dabit. oobis, ditius ad dictum finem poteft homo per- venire . Communio : S^ veni aivmiMmz — tis prefuppofiris, venio ad fecundam par- gucharifl= tem principalem propofitæ quæftionis, videli- ub wtraque - specie, küi- Cet ad proponendas conclufiones, pro ejufdem Vas e x. quæftionis decifione, & erunt tres in numero tantummodo , quarum prima fit ifta: Commu- pulo ereden- fium nor e v or A: . nio divinifimse euchariftie fub fpecie utraque meceľaria primo modo Escepta necef- fits: noel non eft neceffaria, primo modo accepta necef- eidem con- firate. Secunda conclufio : Communio divini(- muto . (i. . . *. tibus confae. mz cuchariftim fub fpecie utraquc, panis (ci- licet & vini, non eft neceffaria toti creden- tudins & sta. uro eccle © . tium populo , fecundo modo accepta necel- Jn oppnfiram, eft inulinm utilis gel ex- pediens. tie conclufio : Communio diviniffmæ enchari- rim conclu. fie fub fpecie utraque , panis fcilicet & vi- ni , confuetudine & flatuto. ecclefie ftantibus in oppofitum non eft multum utilis nec faiu- ti expediens roti credentium. populo, imo eft multam inutilis , & eidem nociva. Probatio- ni prime cónclufionis non intendo infifterc , cum fit quafi per fe nota, quia Deus non alli- :gavit fuam potentiam fic facramentis, ut abf- que illis non poffit & valeat falvare cum vo- laerit , nifi forre aliquis Vvichlefifta . vellet dicere , quod omnia ex meceffitate prove- niant. Ex quo fequerctur, quod folum per hanc viam facramentorum Deus poffet falva- fcilicet panis & vini, toti credentium populo hunc enim Pater fignificat Dcus. Ecce pri- raum teftimonium in quo nullam mentionem facit de potu, & dicit cibum permanere & fuffcere in vitam eternam. Irem: Non Moy- fes dedit vobis panem de calo , &c. Eccc fecun- dum teftimonium , in quo hic cæleflis panis praefertur manne dato per Moylen, quod in- ter hujufmodi cibos corporales habebat om- ncm faporem fuaviffimum, nec erat verus pa- nis, & quad hic fcilicet, de quo Chriftus lo- quitur, eft panis verus: ubi iterum nulla men- tio fit de potu, aut de vino. Z'amis enim ve- vis eff qui de calo defcendit , & dat vitam mun- do. Ecce tertium teftimonium de pane qui fitate, nec a domino precepta falvatore. Ter- Ddat vitam mundo, & nihil dicit de vino. Item: Ego fum panis vité; qui venit ed me mon cfuriet , & qui credit in me non fitiet ume quam . Ecce quartum teftimonium de pane vi- te manifeftiffimum , qui non folum tollit efu- riem, fed etiam fitim , ut cadem ratione ficut cibus dicitur , & eft, fic etiam & potus dicatur. Item quinto: Zzo fum panis vite: patres veffri manducaverunt manna in deferto & mormi funt, Ecce iterum dicit íe panem vite, & nulla mentio fit de vino. Item fexto: ic eff panis de celo defcendzns , ut. ff quis ex ipfo manducave- zit, non moriatur. Item feptimo: Ego [um panis "(vous , qui de celo defcendis ff quis manduca- verit ex hoc pane, ovoet in eternum . Item ow “re, & non aliter. À quo errore pefticro quia E Cava: ££ panis quem ego daba caro mea eft video magiftrum Joannem, qui hunc articulum propofuit, longe remote pofitum , idcirco in hac materia me non extendo , fed pergo ad 2. quaflionem in qua confiftit pondus belli, & diei , & wstus: quam iterum replico ,. videli- cet : Communio divinifime eucharistiæ fub fpecie utraque , panis fcilicet & vini , non est neceflária toti credentium populo , fecun- do modo accepta neceflitate , nec. a Domino praccpta falvatore. Probatur hec conciufo fic: Laicis & non pro mundi vita. Item nono: Amen amen dico vobis, nif manducaveritis carnem filii hominis €* biberetis ejus fanguinem, non habebitis vitam im vobis. Ubi. primo incipit mentionem face- re dc bibitione fanguinis, nullam tamen men- tionem faciens de fpecie vini. Item decimo: Qui manducat meam carnem & bibit meum fun- guinem. habet vitam eternam . Item undecimo: Caro mea vere ef cibus, € fanguinis meus ve- re eff potus. ltem duodecimo. Qui manducat meam carnem, C" bibit meum fangvinem , in me : ma- —— —À ANNO CHRISTY 1435. Pzobatio fe- cunde conclu- liomis per le» ben divinam. Chriftus joznnis 6. 19. vicibus fecit mencionem de hoc facrge mento, de pane in mane ducařione une decies, de carte & fame BRINE 9 qua- ter, de vine nunguam - 

Strana 736
735 ORATIO JOANNIS ee eons ANNO pliciter diftinguantur, tamen quantum ad pre- CHRISTI fentem fpeétlat materiam neceffarium refpeQu finis eft tripliciter diftinguendum , quia ali- bolt. quid dicitur neceffarium refpectu finis fimpli- citer & abfolute, id fcilicec , fine quo. nullo modo pottft finis obtineri. Alio modo ex con- ditione five ex fuppofitione . "Tertio modo ne- ceffarium aecipiur pro utili & expedicnti: fi- cut relpe@u finis , qui eft eterna felicitas : confequendi aliquid dicitur neceflarium effe abfolute & fimpliciter, fcilicet ip(a divina vo- liio , fine qua impoffibile eft fimpliciter & abfolute dictam felicitatem confequi. Aliquid ex fuppofitione ; & ex communi.lege, ficüt Ex fupaoí- touc. Ez utili faciliorj mo do. DE RAGUSIO O.P. 79736 ab Ariftotele in quinto metaphyüce , multi- Aconficienübus fufficit ad falutem fumere pre dictum (acramentum fub wna fpecie, ergo non eft de neceífitate falutis, neque de precepto Chrifli, fumere fub utraque, confequentia no- ta elt, quia fi una fuffücit, fequitur quod al- tera non fit neceflaria , neque de precepto Chrifli, ut patet ex rationibus fufficientiz, & neceffarii atque præcepti. Affumptum proba- tur primo per legem divinam, deinde per praxin Chrift, per praxin apoftolorum & pri- mitive ecclefiz , tertio per facra generalia con- cilia, quarto per dica fanclorum do&torum veraciter fe in lege divina fundantium : Poft fubjungentur caufe alique & rationes pro con- clufione inrenta ; & primo per legem divinam eft baptifimus, de quo habetur Joannis tertio: Btam novi quam veteris teftamenti. Nam in JNiff quis renatus fuerit ex aqua € Spiritu. fan- Elo, non potefb intrare in. regnum Dei, Qui qui- dem baptifmus non eft ita neceffarius ad con- fequendam vitam æternam ficut divina voli- tio ; quia Deus non fic fuam potentiam alli- gavit facramentis, ut finc ipfis non poffit aut non valeat dare & conferre vitam æternam cui volucrit. Aliquid autem dicitur cffe ne- ceffarium refpeclu dicti &nis non fimpliciter A abfolute , nec ex fuppofitione, fed fecun- dum quid, quia etiam fine eo poteft (inis ob- tineri , licet non xa expedite & de facili: cujufmodi dicimus confilia Chrifti effe necetl- faria, id eft , utilia ad erernam; vitam con- nova lege Chriftus loquens de hoc facramen- to fecundum intentionem adverfariorum , Joan- ais 6. quindecim vicibus, vel forte pluribus, fecit mentionem de hoc facramento diviniffi- mo, de pane quidem & de manducatione tantum undecim vicibus, de manducatione vero carnis & bibirione fanguinis quater, de vino vero in toto proceffu illo non fecit men- tionem , ad oftendendum manifeftre , quod fu- mere fub altera fpecie tantum, fcilicet fub fpecie panis, fufficit ad falutem , & quod fub ipfa fpecie panis continetur vera caro Chrifli, & verus fanguis ipfius, unde inquit: Opera- mini non cibum qui perit, fed qui permanet in fequendam , quia per ipfa facilius. & | expe- C uitam. eternam, quem filius hominis dabit. oobis, ditius ad dictum finem poteft homo per- venire . Communio : S^ veni aivmiMmz — tis prefuppofiris, venio ad fecundam par- gucharifl= tem principalem propofitæ quæftionis, videli- ub wtraque - specie, küi- Cet ad proponendas conclufiones, pro ejufdem Vas e x. quæftionis decifione, & erunt tres in numero tantummodo , quarum prima fit ifta: Commu- pulo ereden- fium nor e v or A: . nio divinifimse euchariftie fub fpecie utraque meceľaria primo modo Escepta necef- fits: noel non eft neceffaria, primo modo accepta necef- eidem con- firate. Secunda conclufio : Communio divini(- muto . (i. . . *. tibus confae. mz cuchariftim fub fpecie utraquc, panis (ci- licet & vini, non eft neceffaria toti creden- tudins & sta. uro eccle © . tium populo , fecundo modo accepta necel- Jn oppnfiram, eft inulinm utilis gel ex- pediens. tie conclufio : Communio diviniffmæ enchari- rim conclu. fie fub fpecie utraque , panis fcilicet & vi- ni , confuetudine & flatuto. ecclefie ftantibus in oppofitum non eft multum utilis nec faiu- ti expediens roti credentium. populo, imo eft multam inutilis , & eidem nociva. Probatio- ni prime cónclufionis non intendo infifterc , cum fit quafi per fe nota, quia Deus non alli- :gavit fuam potentiam fic facramentis, ut abf- que illis non poffit & valeat falvare cum vo- laerit , nifi forre aliquis Vvichlefifta . vellet dicere , quod omnia ex meceffitate prove- niant. Ex quo fequerctur, quod folum per hanc viam facramentorum Deus poffet falva- fcilicet panis & vini, toti credentium populo hunc enim Pater fignificat Dcus. Ecce pri- raum teftimonium in quo nullam mentionem facit de potu, & dicit cibum permanere & fuffcere in vitam eternam. Irem: Non Moy- fes dedit vobis panem de calo , &c. Eccc fecun- dum teftimonium , in quo hic cæleflis panis praefertur manne dato per Moylen, quod in- ter hujufmodi cibos corporales habebat omi- ncm faporem fuaviffimum, nec erat verus pa- nis, & quad hic fcilicet, de quo Chriftus lo- quitur, eft panis verus: ubi iterum nulla men- tio fit de potu, aut de vino. Z'amis enim ve- vis eff qui de calo defcendit , & dat vitam mun- do. Ecce tertium teftimonium de pane qui fitate, nec a domino precepta falvatore. Ter- Ddat vitam mundo, & nihil dicit de vino. Item: Ego fum panis vité; qui venit ed me mon cfuriet , & qui credit in me non fitiet ume quam . Ecce quartum teftimonium de pane vi- te manifeftiffimum , qui non folum tollit efu- riem, fed etiam fitim , ut cadem ratione ficut cibus dicitur , & eft, fic etiam & potus dicatur. Item quinto: Zzo fum panis vite: patres veffri manducaverunt manna in deferto & mormi funt, Ecce iterum dicit íe panem vite, & nulla mentio fit de vino. Item fexto: ic eff panis de celo defcendzns , ut. ff quis ex ipfo manducave- zit, non moriatur. Item feptimo: Ego [um panis "(vous , qui de celo defcendis ff quis manduca- verit ex hoc pane, ovoet in eternum . Item ow “re, & non aliter. À quo errore pefticro quia E Cava: ££ panis quem ego daba caro mea eft video magiftrum Joannem, qui hunc articulum propofuit, longe remote pofitum , idcirco in hac materia me non extendo , fed pergo ad 2. quaflionem in qua confiftit pondus belli, & diei , & wstus: quam iterum replico ,. videli- cet : Communio divinifime eucharistiæ fub fpecie utraque , panis fcilicet & vini , non est neceflária toti credentium populo , fecun- do modo accepta neceflitate , nec. a Domino praccpta falvatore. Probatur hec conciufo fic: Laicis & non pro mundi vita. Item nono: Amen amen dico vobis, nif manducaveritis carnem filii hominis €* biberetis ejus fanguinem, non habebitis vitam im vobis. Ubi. primo incipit mentionem face- re dc bibitione fanguinis, nullam tamen men- tionem faciens de fpecie vini. Item decimo: Qui manducat meam carnem & bibit meum fun- guinem. habet vitam eternam . Item undecimo: Caro mea vere ef cibus, € fanguinis meus ve- re eff potus. ltem duodecimo. Qui manducat meam carnem, C" bibit meum fangvinem , in me : ma- —— —À ANNO CHRISTY 1435. Pzobatio fe- cunde conclu- liomis per le» ben divinam. Chriftus joznnis 6. 19. vicibus fecit mencionem de hoc facrge mento, de pane in mane ducařione une decies, de carte & fame BRINE 9 qua- ter, de vine nunguam - 

Strana 737
757 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 738 ——œmipanet ©" ego) in eo. In-guibus folum quatuor A Ex quibus paret quód ad. vitam habendam -——— —— ANNO CHRISTY 2423- Jem 6 locis mentio ft de potatione fanguinis, če nal- ło modo de potationę vini. Et cum bb pe- cie panis contineatur totus & integer .Chri- ftus , manifeftum eft, quod qui furit fub n- na fpecie, fumit utrumque, fcilicet carnem & fanguinem , & adimplet domini mandatum : AVifr manducaveryis, &c. dato quod de facra- snentali fumptione inteligeretur, Deinde re- dit ad priftinum modum loquendi, fcilicet de folo pane, unde fubjungit rertio decimo lo- £o: Sicur mifit me wivens Pater , & ego vivo propter. Patrem : & qui manducat me, € ipfe vivet propter me. Et iterum quarto decimo : Hic eft panis qui de calo defcendit , Non ficut fufficit: fumptio hujus facramenti dub fpecie panis. Si autem ex oppofito illa au&oritas nifi - manducaoeritis carnem filiż hominis , Sc. nt adverfarius dicit ; obligat ad fumendum panem & vinam , fequitur expreffa contradi- fo , quia fufficit fumere panem ad falutem , & non fufficit fumere panem ad. falutem , quia „ad hoc vinum requiritur, contradicunt, quod nullus fane mentis diceret, Kt confirmatur . Nam in prædi@o proceffu pro eodem accipit panem ,.carnem fuam , carnem & fanguinem , f& feipfum, & ad omnia predicta idem pre- mium. appofuit .. Nam dixit primo: Si quis manducayerit ex. hoc pane , vivet in eternum . mandecayerunt patres veffri manna in deferto ,B Et declarans quis eflet ille panis , fubjunxit: ££ mortui.funt , © concludit finaliter :. Qui &* panis quem ego dabo caro mea eff pro mun- manducat hunc panem vivet in glernum, Ecce quoties Chriftus fecit mentionem de pane & nullam de yino; Gt quod qui man- Qucat hunc panem vivet ín eternum , Unde cum roto illo proceffu evangelico nullam fa- éier mentionem de yino, fed folum de pa- ne, manifetum eft quod femptio iftius fa- cramenti fub fpecie panis fuflicit ad falutem ; cui pene in fingulis claufjlis yitam vel equi- valens rribuit , quem utique qui manducat , veram Chrifli carnem manducat , & ve- rum ipfius fanguinem bibit, etiam fl nun- quam de yino gaflet, Unde & illud Chri- di "vita. Et: iterum : Qui manducat me & ipfe vivet propler sé . EX. quibus patet quod idem funt predicta quatuor , ex quo idem premium omnibus apponitur. Nam mandncare panem, manducare. carnom &X manducare carnem fimul & fanguinem bibere, nibil aliud funt quam manducare ipfum Chrjftum , quod erat ulti- mum, quia five fub fpecie panis, five fub u- traque fumatur Chriftus, in-tali fumptione nihil confert vitam nifi Chriftus qui fub illis fpecie- bus continetur & fumitur. Et fic de primo. Ytem. fecundo principaliter probatur idem ex lege Chrifti, Luce rr. cum difcipuli pe fti preceptum implet; fi iamen de facramen-C terent. ut. eos Chriftus orare. doceret, ait : .ali fumptione intelligatur ; JViff. manducaveri- dis garnem filii hominis , (5 biberitis ejus. fan— guinem , non habebitis ouam in vobis; quia fumendo tantum facramentum panis , fumit vere uirumque , cum mirumque fub altera fpecie contineatur, Unde fanQus Thomas in ftilla fuper Joannem. füper codem verbo , Aff, %c, Solus facerdos communicat fangui- ni, nec famen eft contra fententiam domi- ni; quia qui communicat corpori , communis cat etiam fanguini, cum fub utraque fpecie totus Chriflus contineatur, etiam. quantum ad corpus & quantum ad fanguinem , iiec ille, Si enim Chriftus predido mandato voluiffet ad utramque fpeciem obligare fideles, procul D» dubio ficut panem toties nominavit & ex- prefit, ita & vinum alicubi in praedico pro- ceffu nominaffet, quod minime fecit, Unde in hoc decipiuntur adverfarii quia argunné a contento ad continens , & preceptum quod determinar contentum & rem illius facramen- ti. trahunt ad continens , fcilicet fpecies , quie funt facramentum tantum . Chriftus fiqui- dem pofuit preceptum àd cämem & fangui- nem dicens i Nifi manducaveritis Sc. & ipfi trahunt 2d .panem. & vinum. Ulterins manifefla in predi&o proceffu e- . vangelico & verbis Chrifli contradictio impli- caretur fi jlia auctoritas, JViff manducageri- Jis , Gc. effet obligativa de neceffitate & de Ev» precepto Chrifti ,' quod omnes ad utramque fpeciem > & fic in uno illorum contradicto- rum prima & fumme veritas non diceret ve rum , quod nullo modo eft dicendum ; pa- tet tamen fequela , Nam Chriftus in predi- Go proceffa premifit: Ego fum penis vivus , qui de çalo defcendi. Si quis imanducaverit cx Aoc pane wivet in. eternum , & Verum: Si quis es ipfo. manducaverit , non morietur. Et ne& cuncta replicem , ita conciufit in præmiflis : Qui manducat hunc panem vivet im eternum . Concil, General. Tom. XXIX. Cum oralis , dicite: Pater: noffer gui es in calis, Qc. panem noffrum quotidianum da nobis hodie , &c. Matthei 6. dicitur : Panem noffrum Juperfub- flantialem. da nobis hodie ;' quod. utique principa- liter K fpecialiter de pane. hujus facramenri intelligendum plurimi fanQorum docterum - ex- pofuerunt, qui materiam in nobis non fub- ftantialem , fed fuperfubftanrialem , fcilicet gra- tiam auget & augmentat. » Unde Hieronymus » dicit; Quando petimus ut. peculiarem vel ».precipuun: nobis Deus tribuat. panem ,. il- » lum petim — qui dicit; Ego fum panic vi- ». ous qui de celo defcendi „ Et bcatus Cypria- » nus: Panis vite Ghriftus efi, & panis hic omnium non eft, fed nofter efl, hunc au- » tem panem dari nobis quotidie poftulamus. ANNO CHRISTI 1423- Cyn. de orat, Dosisice . » Ne qui in Chiüfto fumus, & euchariftiam. » quotidie ad cibum falutis accipimus , inter- » cedente aliquo graviori delicto dum abfen- » tes .& . non. communicantes a. celefti pane ».prohibemur, a Chrifli corpore. feparemur , » Petimus ergo, ut qui in Chrilto manemus & vivimus, a fanctificatione ejus & corpo- ? te.mon recedamus. Beatus: quoque Augufti- » nus in libro de bono perfeverantie: Perfe- » verantiam ergo a domino petunt fancti quan- do: petunt ne a corpore Chrifli (eparentur, » fed in ea fanGitate permaneant dua nule lum, quo inde feparari mereantur , crimen admittant, Et in collationibus Patrum dici- » tur: Cum dicit hodie, oftendit. cum quoti- s die effe fumendum. & heflernam | prebitio- » nem cjus non fuflcere, nifi. hodie. qucque » fimiliter fuerit attributus : omnique tempo- » re hanc orationem debere profundere, in- v .digentia ejus quotidianà commonet , quia » non eft dies in quo non opus fit nobis hu- » jus el ac perceptione cor interioris noftri » hominis confirmare. MEN ^ Predictas auctoritates adducit 8. Thomas in gloffa continua fuper Matshæum , ubi etiam : Aaa dis Auguft, de bono pezfevea ranżie c 4 Coll, 4. 6 2. 

Strana 738
757 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 738 ——œmipanet ©" ego) in eo. In-guibus folum quatuor A Ex quibus paret quód ad. vitam habendam -——— —— ANNO CHRISTY 2423- Jem 6 locis mentio ft de potatione fanguinis, če nal- ło modo de potationę vini. Et cum bb pe- cie panis contineatur totus & integer .Chri- ftus , manifeftum eft, quod qui furit fub n- na fpecie, fumit utrumque, fcilicet carnem & fanguinem , & adimplet domini mandatum : AVifr manducaveryis, &c. dato quod de facra- snentali fumptione inteligeretur, Deinde re- dit ad priftinum modum loquendi, fcilicet de folo pane, unde fubjungit rertio decimo lo- £o: Sicur mifit me wivens Pater , & ego vivo propter. Patrem : & qui manducat me, € ipfe vivet propter me. Et iterum quarto decimo : Hic eft panis qui de calo defcendit , Non ficut fufficit: fumptio hujus facramenti dub fpecie panis. Si autem ex oppofito illa au&oritas nifi - manducaoeritis carnem filiż hominis , Sc. nt adverfarius dicit ; obligat ad fumendum panem & vinam , fequitur expreffa contradi- fo , quia fufficit fumere panem ad falutem , & non fufficit fumere panem ad. falutem , quia „ad hoc vinum requiritur, contradicunt, quod nullus fane mentis diceret, Kt confirmatur . Nam in prædi@o proceffu pro eodem accipit panem ,.carnem fuam , carnem & fanguinem , f& feipfum, & ad omnia predicta idem pre- mium. appofuit .. Nam dixit primo: Si quis manducayerit ex. hoc pane , vivet in eternum . mandecayerunt patres veffri manna in deferto ,B Et declarans quis eflet ille panis , fubjunxit: ££ mortui.funt , © concludit finaliter :. Qui &* panis quem ego dabo caro mea eff pro mun- manducat hunc panem vivet in glernum, Ecce quoties Chriftus fecit mentionem de pane & nullam de yino; Gt quod qui man- Qucat hunc panem vivet ín eternum , Unde cum roto illo proceffu evangelico nullam fa- éier mentionem de yino, fed folum de pa- ne, manifetum eft quod femptio iftius fa- cramenti fub fpecie panis fuflicit ad falutem ; cui pene in fingulis claufjlis yitam vel equi- valens rribuit , quem utique qui manducat , veram Chrifli carnem manducat , & ve- rum ipfius fanguinem bibit, etiam fl nun- quam de yino gaflet, Unde & illud Chri- di "vita. Et: iterum : Qui manducat me & ipfe vivet propler sé . EX. quibus patet quod idem funt predicta quatuor , ex quo idem premium omnibus apponitur. Nam mandncare panem, manducare. carnom &X manducare carnem fimul & fanguinem bibere, nibil aliud funt quam manducare ipfum Chrjftum , quod erat ulti- mum, quia five fub fpecie panis, five fub u- traque fumatur Chriftus, in-tali fumptione nihil confert vitam nifi Chriftus qui fub illis fpecie- bus continetur & fumitur. Et fic de primo. Ytem. fecundo principaliter probatur idem ex lege Chrifti, Luce rr. cum difcipuli pe fti preceptum implet; fi iamen de facramen-C terent. ut. eos Chriftus orare. doceret, ait : .ali fumptione intelligatur ; JViff. manducaveri- dis garnem filii hominis , (5 biberitis ejus. fan— guinem , non habebitis ouam in vobis; quia fumendo tantum facramentum panis , fumit vere uirumque , cum mirumque fub altera fpecie contineatur, Unde fanQus Thomas in ftilla fuper Joannem füper codem verbo , Aff, %c, Solus facerdos communicat fangui- ni, nec famen eft contra fententiam domi- ni; quia qui communicat corpori , communis cat etiam fanguini, cum fub utraque fpecie totus Chriflus contineatur, etiam. quantum ad corpus & quantum ad fanguinem , iiec ille, Si enim Chriftus predido mandato voluiffet ad utramque fpeciem obligare fideles, procul D» dubio ficut panem toties nominavit & ex- prefit, ita & vinum alicubi in praedico pro- ceffu nominaffet, quod minime fecit, Unde in hoc decipiuntur adverfarii quia argunné a contento ad continens , & preceptum quod determinar contentum & rem illius facramen- ti. trahunt ad continens , fcilicet fpecies , quie funt facramentum tantum . Chriftus fiqui- dem pofuit preceptum àd cämem & fangui- nem dicens i Nifi manducaveritis Sc. & ipfi trahunt 2d .panem. & vinum. Ulterins manifefla in predi&o proceffu e- . vangelico & verbis Chrifli contradictio impli- caretur fi jlia auctoritas, JViff manducageri- Jis , Gc. effet obligativa de neceffitate & de Ev» precepto Chrifti ,' quod omnes ad utramque fpeciem > & fic in uno illorum contradicto- rum prima & fumme veritas non diceret ve rum , quod nullo modo eft dicendum ; pa- tet tamen fequela , Nam Chriftus in predi- Go proceffa premifit: Ego fum penis vivus , qui de çalo defcendi. Si quis imanducaverit cx Aoc pane wivet in. eternum , & Verum: Si quis es ipfo. manducaverit , non morietur. Et ne& cuncta replicem , ita conciufit in præmiflis : Qui manducat hunc panem vivet im eternum . Concil, General. Tom. XXIX. Cum oralis , dicite: Pater: noffer gui es in calis, Qc. panem noffrum quotidianum da nobis hodie , &c. Matthei 6. dicitur : Panem noffrum Juperfub- flantialem. da nobis hodie ;' quod. utique principa- liter K fpecialiter de pane. hujus facramenri intelligendum plurimi fanQorum docterum - ex- pofuerunt, qui materiam in nobis non fub- ftantialem , fed fuperfubftanrialem , fcilicet gra- tiam auget & augmentat. » Unde Hieronymus » dicit; Quando petimus ut. peculiarem vel ».precipuun: nobis Deus tribuat. panem ,. il- » lum petim — qui dicit; Ego fum panic vi- ». ous qui de celo defcendi „ Et bcatus Cypria- » nus: Panis vite Ghriftus efi, & panis hic omnium non eft, fed nofter efl, hunc au- » tem panem dari nobis quotidie poftulamus. ANNO CHRISTI 1423- Cyn. de orat, Dosisice . » Ne qui in Chiüfto fumus, & euchariftiam. » quotidie ad cibum falutis accipimus , inter- » cedente aliquo graviori delicto dum abfen- » tes .& . non. communicantes a. celefti pane ».prohibemur, a Chrifli corpore. feparemur , » Petimus ergo, ut qui in Chrilto manemus & vivimus, a fanctificatione ejus & corpo- ? te.mon recedamus. Beatus: quoque Augufti- » nus in libro de bono perfeverantie: Perfe- » verantiam ergo a domino petunt fancti quan- do: petunt ne a corpore Chrifli (eparentur, » fed in ea fanGitate permaneant dua nule lum, quo inde feparari mereantur , crimen admittant, Et in collationibus Patrum dici- » tur: Cum dicit hodie, oftendit. cum quoti- s die effe fumendum. & heflernam | prebitio- » nem cjus non fuflcere, nifi. hodie. qucque » fimiliter fuerit attributus : omnique tempo- » re hanc orationem debere profundere, in- v .digentia ejus quotidianà commonet , quia » non eft dies in quo non opus fit nobis hu- » jus el ac perceptione cor interioris noftri » hominis confirmare. MEN ^ Predictas auctoritates adducit 8. Thomas in gloffa continua fuper Matshæum , ubi etiam : Aaa dis Auguft, de bono pezfevea ranżie c 4 Coll, 4. 6 2. 

Strana 739
Seta ye ANNO CHRISTI 24380 739 ORATIO JOANNIS » DE RAGUSIO O.P. 74o eit: Panis ille medicina animarum eft, dc- A ut non in judicium comveniatis . Qui textus fe- cá : : : i i - ANNO » ferens vitam per hominem. hunc ergo quo- cundum głofiam Ambrofii fic exponitur. „Tra CHRISTI » tidie accipe, ut tibi quotidie profit: fic vi- » que fratres mei, cum convenitis in unum — ua » » ve, ut quetidie merearis accipere, & Lyra tractans illud Matthaei c. 6. Panem noftrum quotidianum , dicit : Omnia facramentz ordi- nantur ad hoc facramentum quod petimus quando dicimus: Panem mofirum fuperfub- flantialem . Diciter autem fuperfubfiantialis , quia tranfcendit vitam corporalem , & per- ducit ad vitam eternam . Joannis 6. Ego fum panis vious. qui dz celo defcendi , ff quis manducaverit ex hoc pañe , vivet in e ternum : & petendo hoc facraimentiun , pe- timus omnia alia quz ordinantur ad ip- fam . Er fubdit Lyra: Lucas evangelifta s. capite vocat cum panem quotidianum , quis quotidie ipfum fumnimus per miniftros ec- clefiæ qui hoc facrameatum percipiunt pro » fe & pro tora communirate, « Ex quorum doctorum auéloritate patet quod in pradicia oratione dowinica per panem quotidianum & fuperfubftantialem intelligitur corpus Chrifli , quod in facramento altaris accipimus , quod docct nos falvator petere ab eo . Cum igitur in praedicta oratione Chriflus nullam fecerit mentionem de potuaut vino , fed tantummo- do de pane, manifeftum cfi quod fuficit fpe- cies panis tantum, alioquin infüfficlenter Chri- ftus fees docuiffet orare. difcipulos . Item o » P » " [7] b or E » » w 19 " Toannis 1. dicitur : Lece Égnus Dei, ecce qui G folt peccata. mundi. Vbi pez Augaîtioom fe- ćundum omnes doctores intelligitur Chrifins , qui figarabatur per agnum paíchalem come- flum in Jguram comeítionis hujus facramen- “ti, & fic eucharittue facramentum hoc in io- "Ex dolina fpoñolica. co fub una fpecie fcilicet come(tibili exprimi- tur . Trem Luce ts. habetur de prodigo , quod ei paret occidit vitulam. faginatum , per quem Chriftus fignificatur propter gratie pin- guedinem: qui vitulus occifus mandwucabatur, nulla mentione facta de bibitione, & Jicet forte biberent , non tamen fit mentio, tam- quam de impertinenti , ficut nec de lotione & de alis que hujufmodi conviviis folent accidere & fieri , bus ad intentionem propofitam: ubi inquit Lyra: Adducite vitulum [aginatum ut epu- lemur, & occidite ut manducemus, id eft , facramentum euchari(tig fidelibus minifira-. re, in quo immolatur Chriftus , qui eft vi- rulus faginatus propter gratiæ pinguedinem, ué manducemus , quia in primitiva ecclefia non folum rainiftri ecclefæ fumebant hoc facra- mentum , fcd etiam omnis populus quotidie, ut habetur Actorum a. Frant perfeverantes in frattione panis , ` ftem tertio ex doctrina apoftolica . 1. 'Co- rinth. s. inquit Apoftolus: Jefcha noffrum im- molatus eff Chriffus. per quem tranfire debe- » » » » у mus de hoc mundo ad Patrem , ut dicit glof E» rat impletum , & fa, immolatus eft, quem fcilicor edere debe- mus. Ubi apoftołus: non dicit, Immolatum efi vinum , quod bibere debemus, unde & fubdit poftmodum: itaque epulemur, & non dicit, bibamus , im ezymis fmnceritatis & veri- «i$, ubi nullam meutionem facit de ving eut de potu, fed folum de pane azymo , fe- cundum quod ecclefia Romana conficit. Item apoftelus 1. Corinth. in. fine capitis: Zrague fra- tres mci cum convenitis ad manducandum , invi- cem expellate, Sí quis efurit, domi manducet , ad fimilitudinem cene dominice ad man- dueandum , (upple , corpus domini, invi- cem cxpeate, fupple jejuni , dum omnes conveniant , ut multorum oblatio fimul ce- lebretur . Si quis autem efurit, fupple & impatiens non vult expectare ,. domi man- ducet, fcilicet fuos cibos , id eft, pane ter- reno pafcatur, nec poflea eucharitiam fu- mat, ut non in judicium , fupple damnatio- м» nis, conveniatis. « Ecce quam aperte & no- tanter apoftoius , licet in precedentibus focu- tus fuerat de modo quem Chriftus tenuerat in PBulima cona, quando apoftolos in facerdotes ordinans communicavit fub duplici fpecie , in fola manducatione . {ui fermonis impofuit fnem, nullam faciens mentionem de bibi- tione , ad manifefle oflendendum , quod fuf- ficit fub fpecie panis & per modum mandu- cationis non. conficientibus hoc facramentum fumere . item quarto ex lege divina veteris testomen- ü: Manifestum esr enim fecundum apostolum , quod omnia vel plurima vereris testamenti con- tingebant in figuram: eorum quz funt in novo testamento : Omnia, inquit. t figuram. contin- gebant illis, Unde & hujus (acramenti quod est praecipnum & potiffimum, atque finis o muium aliorum facramentorum novis legis, plerz figure precefferunt. Inter quas funt res precipue fecundum Magistrum fententiarum in 4. distin€tione 8. vidclicet panis & vintm oh- blata per Melchifedec fub lege nature , agnus paífckalis, & manna fub lege Mofaica. Sed pa- nis & vinum obiata per Melchifedec fummum Dei facerdotem Cenefis 14. qui Christum pra- figuravit, ut dicit Apoftolus ab Hebreas 7. Hic enim Melchifedec 1ex Salem „- fucerdos Dei fum- mi, qui oboiavit Abrahe regrcffo a cade. regum , € henadixit ei , qui decimas omnium dimifit Ae braham ‚ Рутит quidem quia interpretatur vex juffitie s deinde autem & rex Salem > quod eß Tex paris, fine patre, fie matre , fine genealo- =» » » » » » 35 » » tamquam de impertineati- D gia, ncque iniium dierum , neque finem habens, afflatus autem. Filio Dei , manet facerdos. ia «ternum , de quo etiam air Ambrofius fuper illud Marthai 26. Accipite & comedite , Chri- stus , inquit, fuis difcipulis obtulit in cama, „Ex lege di. sina veterig tci! tsaegti - Te Core 10 quod Melchifedcc reprafentant in figura . Et Lib. gue n -3, idem in libro de facramentis, & allegatur „» per Magistrum fententiarum in distinctione 8. ex hoc accipit anteriora effe facrificia Chri- sHanorum quam [ndzeorum, obtulit enim Mel- chiftdec panem & vinum, fimilis per omnia Filio Dei, cui dicitur: Tu es facezdos in. ater- fum fecundum ordinem Melchifedec Hieronymus fuper illo; » Ceaontibus. illis ac- » cepit, dicit : Poftquam typicum pafcha fue- i carnes agni cum apofto- lis comedexat , ad verum pafchæ tranfgre- ditur facramenium , ut ficut in præfigura- , Bone ejus Melchifedec fummi Dei facerdos panem & vinum offerens fecerat , ipfe quo- que veritatem fui corporis & fanguinis fic figuratum repræfentaret . Per hunc itaque Melchifedec panis & vinum oblata , non le- guntur a popala fab utraque fpecie fumpta fed folum per Melchifedec oblata , Sic etiam hodie folem facerdos celebrans fmit fab u traque fpecie , Simi- Pel. reg . & beatus Mas. ss, 

Strana 740
Seta ye ANNO CHRISTI 24380 739 ORATIO JOANNIS » DE RAGUSIO O.P. 74o eit: Panis ille medicina animarum eft, dc- A ut non in judicium comveniatis . Qui textus fe- cá : : : i i - ANNO » ferens vitam per hominem. hunc ergo quo- cundum głofiam Ambrofii fic exponitur. „Tra CHRISTI » tidie accipe, ut tibi quotidie profit: fic vi- » que fratres mei, cum convenitis in unum — ua » » ve, ut quetidie merearis accipere, & Lyra tractans illud Matthaei c. 6. Panem noftrum quotidianum , dicit : Omnia facramentz ordi- nantur ad hoc facramentum quod petimus quando dicimus: Panem mofirum fuperfub- flantialem . Diciter autem fuperfubfiantialis , quia tranfcendit vitam corporalem , & per- ducit ad vitam eternam . Joannis 6. Ego fum panis vious. qui dz celo defcendi , ff quis manducaverit ex hoc pañe , vivet in e ternum : & petendo hoc facraimentiun , pe- timus omnia alia quz ordinantur ad ip- fam . Er fubdit Lyra: Lucas evangelifta s. capite vocat cum panem quotidianum , quis quotidie ipfum fumnimus per miniftros ec- clefiæ qui hoc facrameatum percipiunt pro » fe & pro tora communirate, « Ex quorum doctorum auéloritate patet quod in pradicia oratione dowinica per panem quotidianum & fuperfubftantialem intelligitur corpus Chrifli , quod in facramento altaris accipimus , quod docct nos falvator petere ab eo . Cum igitur in praedicta oratione Chriflus nullam fecerit mentionem de potuaut vino , fed tantummo- do de pane, manifeftum cfi quod fuficit fpe- cies panis tantum, alioquin infüfficlenter Chri- ftus fees docuiffet orare. difcipulos . Item o » P » " [7] b or E » » w 19 " Toannis 1. dicitur : Lece Égnus Dei, ecce qui G folt peccata. mundi. Vbi pez Augaîtioom fe- ćundum omnes doctores intelligitur Chrifins , qui figarabatur per agnum paíchalem come- flum in Sguram comeslionis hujus facramen- “ti, & fic eucharittie facramentum hoc in io- "Ex dolina fpoñolica. co fub una fpecie fcilicet come(tibili exprimi- tur . Trem Luce ts. habetur de prodigo , quod ei paret occidit vitulam. faginatum , per quem Chriftus fignificatur propter gratie pin- guedinem: qui vitulus occifus mandwucabatur, nulla mentione facta de bibitione, & Jicet forte biberent , non tamen fit mentio, tam- quam de impertinenti , ficut nec de lotione & de alis que hujufmodi conviviis folent accidere & fieri , bus ad intentionem propofitam: ubi inquit Lyra: Adducite vitulum [aginatum ut epu- lemur, & occidite ut manducemus, id eft , facramentum euchari(tig fidelibus minifira-. re, in quo immolatur Chriftus , qui eft vi- rulus faginatus propter gratiæ pinguedinem, ué manducemus , quia in primitiva ecclefia non folum rainiftri ecclefæ fumebant hoc facra- mentum , fcd etiam omnis populus quotidie, ut habetur Actorum a. Frant perfeverantes in frattione panis , ` ftem tertio ex doctrina apoftolica . 1. 'Co- rinth. s. inquit Apoftolus: Jefcha noffrum im- molatus eff Chriffus. per quem tranfire debe- » » » » у mus de hoc mundo ad Patrem , ut dicit glof E» rat impletum , & fa, immolatus eft, quem fcilicor edere debe- mus. Ubi apoftołus: non dicit, Immolatum efi vinum , quod bibere debemus, unde & fubdit poftmodum: itaque epulemur, & non dicit, bibamus , im ezymis fmnceritatis & veri- «i$, ubi nullam meutionem facit de ving eut de potu, fed folum de pane azymo , fe- cundum quod ecclefia Romana conficit. Item apoftelus 1. Corinth. in. fine capitis: Zrague fra- tres mci cum convenitis ad manducandum , invi- cem expellate, Sí quis efurit, domi manducet , ad fimilitudinem cene dominice ad man- dueandum , (upple , corpus domini, invi- cem cxpeate, fupple jejuni , dum omnes conveniant , ut multorum oblatio fimul ce- lebretur . Si quis autem efurit, fupple & impatiens non vult expectare ,. domi man- ducet, fcilicet fuos cibos , id eft, pane ter- reno pafcatur, nec poflea eucharitiam fu- mat, ut non in judicium , fupple damnatio- м» nis, conveniatis. « Ecce quam aperte & no- tanter apoftoius , licet in precedentibus focu- tus fuerat de modo quem Chriftus tenuerat in PBulima cona, quando apoftolos in facerdotes ordinans communicavit fub duplici fpecie , in fola manducatione . {ui fermonis impofuit fnem, nullam faciens mentionem de bibi- tione , ad manifefle oflendendum , quod fuf- ficit fub fpecie panis & per modum mandu- cationis non. conficientibus hoc facramentum fumere . item quarto ex lege divina veteris testomen- ü: Manifestum esr enim fecundum apostolum , quod omnia vel plurima vereris testamenti con- tingebant in figuram: eorum quz funt in novo testamento : Omnia, inquit. t figuram. contin- gebant illis, Unde & hujus (acramenti quod est praecipnum & potiffimum, atque finis o muium aliorum facramentorum novis legis, plerz figure precefferunt. Inter quas funt res precipue fecundum Magistrum fententiarum in 4. distin€tione 8. vidclicet panis & vintm oh- blata per Melchifedec fub lege nature , agnus paífckalis, & manna fub lege Mofaica. Sed pa- nis & vinum obiata per Melchifedec fummum Dei facerdotem Cenefis 14. qui Christum pra- figuravit, ut dicit Apoftolus ab Hebreas 7. Hic enim Melchifedec 1ex Salem „- fucerdos Dei fum- mi, qui oboiavit Abrahe regrcffo a cade. regum , € henadixit ei , qui decimas omnium dimifit Ae braham ‚ Рутит quidem quia interpretatur vex juffitie s deinde autem & rex Salem > quod eß Tex paris, fine patre, fie matre , fine genealo- =» » » » » » 35 » » tamquam de impertineati- D gia, ncque iniium dierum , neque finem habens, afflatus autem. Filio Dei , manet facerdos. ia «ternum , de quo etiam air Ambrofius fuper illud Marthai 26. Accipite & comedite , Chri- stus , inquit, fuis difcipulis obtulit in cama, „Ex lege di. sina veterig tci! tsaegti - Te Core 10 quod Melchifedcc reprafentant in figura . Et Lib. gue n -3, idem in libro de facramentis, & allegatur „» per Magistrum fententiarum in distinctione 8. ex hoc accipit anteriora effe facrificia Chri- sHanorum quam [ndzeorum, obtulit enim Mel- chiftdec panem & vinum, fimilis per omnia Filio Dei, cui dicitur: Tu es facezdos in. ater- fum fecundum ordinem Melchifedec Hieronymus fuper illo; » Ceaontibus. illis ac- » cepit, dicit : Poftquam typicum pafcha fue- i carnes agni cum apofto- lis comedexat , ad verum pafchæ tranfgre- ditur facramenium , ut ficut in præfigura- , Bone ejus Melchifedec fummi Dei facerdos panem & vinum offerens fecerat , ipfe quo- que veritatem fui corporis & fanguinis fic figuratum repræfentaret . Per hunc itaque Melchifedec panis & vinum oblata , non le- guntur a popala fab utraque fpecie fumpta fed folum per Melchifedec oblata , Sic etiam hodie folem facerdos celebrans fmit fab u traque fpecie , Simi- Pel. reg . & beatus Mas. ss, 

Strana 741
ANNO CHRISTI 3403- Brel fuavitatem , 741 ritur cum vino ve? hujufmodi bibitione, fed comeftus , & licet forte biberint, non tamen bibitio cadebat füb precepto. Similiter man- na omne deleCtamentum in fe habens (ne precepto bibitionis fumebatur , quod quidem manna in fcripturis panis angelorum & clea hominatur. Ünde Sapientie 16. Efia angclo- zum nutriviflüi populum tuum , €* paratum pa- nem de colo preffitifti eis fine labore , omne de- letłamentum in fe habentem & omnis faporis & in Pllmo: Panem celi dedit eis , panem angelorum. manducavit komo. In quibus nulla meniio fit de vino aut de po- wu. Infuper fanguis in veteri teftamento obla- DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. Similiter noc agnus pafchalis furaprus repe- A venit cum duodecim apoftolis, & Luce 22. 742 Cum faite fuiffet hore , difeubuit, & duodecim apaffoli eum eo. Quos duodecim ante in. fa- cerdotes ordinavit, ut dicunt communiter do- ćtores omnes, in eadem coma, per illa ver- ba : Accipite , hoc eft corpus meum, &, Hoc. fucite in meam commemorationem , & poftmodum €os communicavit , & licet pro tunc folus Chri- fius conficeret & nonu apoftoli , tamen commu- nicavit eos fub utraque fpecie non ut laicos, fed ut facerdotes, dans eis exemplum če do- Grimam, qualiter & ipfi conficientes conficere € fümere. deberent. Preterea “i hujufroodi communio füb utraque fpecie fuiffet de necef- fitate falutis , nequaquam matrem aliofque utriuf- tus domino in alrari (a (acerdote,) & mon B que lexus caros, qui ipfum dominum & men- 2 populo vifus eft immolari, unde Levit. 1. dicitur facerdotibus: Sanguinem fundentes per altaris circuitum , & 4. \bidem . Pro peccato fa- cerdoris ucl etiam totius multitudinis facerdos of- ferat. vitulum, cujus fanguinem afpergat contra velum fan&tuarii, Gó" de eodem ponat fuper cor. vua altaris, refiduum fundendo in bafin altaris holocaufli , & 17. ibidem dicitur: Sanguinem dedi vobis ut fuper altare meum expictis pro a- nimabus. ocflris : in cujus etiam fignum foli fa- cerdotes veteris teftamenti utebantur libami- mibus, & his facrificiis que fiebant ex fluida materia, fcilieer olco & vino. Item 1. Re- gum 2. capite, quidam facerdos in defiderio tis & corporis paffibus fequebantur, a predi Ala communione cxclufiffet, quod tamen vide- tur. feciffe, eum exceptis duodecim , ut dictum eft, non legantur dict cone interfuiffe. Item hoc idem patet ez. fanetatibus Chrifti , quibus fatiavit turbas, & difcipulos fuos ante. & poft fuam refurrectionem . Scribitur etenim Matthei 14. & foannis 9. quod dominus fatiavit quin» que millia hominum de quinque panibus & duobus pi&bns, & Marci 8. habetur quod fa- tiavit quatuor millia de feptem panibus , in qui- bus fatietatibus nulla mentio fit de poru aut vi- no five aqua aut quocumque alio liquore, Tc li- cet nou habeatur ex textu , quod larietates prze ANNO CHRISTL populi & omnium non facrificantium hunc ci- C dick fuerint de pane. veraciter tranffibflanuato , bum defiderantiam dicebat & petebat: Dimir- te mec obfecro ad unam partém. facerdotelem , ut romedam bucellam panis : dux enim partes. funt facerdotis facrificantis & conficientis, fcilicet panis & vinum, & fub ambabus & fub quali- het ipfarum totus & integer. Chriftus, Populus itaque non ad ambas partes facer- dotis, fed ad unam petit & obfcerat admit- ti, & ad eam que efl fub fpecie panis, ad quam utique admittitur , ut bacella corporis dominici (arietur. Hujus infuper figura pre- ceífit, ut inquit Albertus Magnus in tracta- tione de officio miflæ, in tribus ftis farinæ, Genefis 18. cum Abraham fedcret in hoflio in corpus Chrifli, camen veraciter tenendum eft, quod ille panis divina potentia multipli- catus , & «am mirabiliter fatians corpora man- dacantium , typum & figuram gerat hujus fan- Cüiffimi panis, qui de calo defcendit & dat vi- tam mundo. Quia ficut ille panis ineffabili qua-- dam fuavitate refecit manducantium corpora ; & in quadam admiratione omnes fufpendit , ita ut quererent ip(um regem facere , & ut ipfum fequerentur : fic ifte panis cæleftis & fuperfub- flantialis replet incffabili foavitate animas fe di- gne fumentes , & cas fic in fui amorem X admirationem conveztit, ut nihil preter Chri- ftum in cordibus ipfarum regnare permittant , tabernaculi fui, vidit tres. angelos defcenden-D ficque ip(as attrahat ; ut omnibus poftpofitis , cur- tes per viam, quibus tria fata farine fimile commixta parari fecit in fubcinericios & azy- mos panes ; per quod innuitur laicos folum ad unam fpeciem. debere admitti , eo quod de vino nullam mentionem facit . Tria vero fata fuiffe narrantur propter triplicem fübflantiam que in hoc facramento continetur , fcilicet corpus , anima , & deitas. Similiter in come- fione Elie hujufmodi marducationis facra mentalis expreffiffima figura preceflit , quando 9- Reg. 19. (ubcinericium panem comedit cum potu aqua, Ex . Chi. nulla facia mentione de vino, in cujus cibi fortitudine ambulabat quadraginta diebus & noGibus. Patet igitur ex lege divina tam no- rant in odorem unguentorum fuorum, Unde Chri(tus Joannis 6. loquens de pre- dicta fatietate corporań, ait: Amen amen di- co vobis, quaritis me, non quia vidiflis figna , fed. quia. manducaflis ex. panibus, & faturari e- fis , & ftatim poft fubjunxit loqui de hoc fa- cramenrali & fpirituali panc, fi tamen de fa- cramentali intelligitur, ut per praedictam fa- tietatem corporalem manducerct in fatieratem fpiritualem hujus fanctiffimi panis, de quo fta- tim fubjunxit: Operamini mon cibum qui perit Jed qui permanet in vitam arernam , quem filius hominis dabit . Trem poft paflionem foam, & habetur Luce ultimo: Er fotum efl cum di“ vi quam veteris teflamenti, quod communi- E fcumberet Jofus in Emaus, cum illis fcilicet duo- care laicos, aut non conficientes, fufficit" fub altera fpecie tantum , ícilicet panis, & per confequens non effe de neceffiate falatis, (i- ve de praecepto Chrifti, fomere fub utraque . Secundo principaliter probatur ex praxi Chri- {tie & primo quia in toto evangelio non re- peritur , quod Chriftus communicarit aliquem laicum füb utraque fpecie ; tantummodo duo- decim apoftolos, ut patet Joannis rz. ubi duodecim zpoftoloram pedes laviffe fertur , & Marci 34. ubi dicitur quod vefpere fa&o Concil, General, Tom. XXIX. bus di(cipulis Cleopha & alio, accepit panem , benedixit & fregit , ó' porrigebat illis, ubi fe- . cundum multos dolores , corpus (ub fpecie panis folum eis tradidit, eo quod nullam fa- cit mentionem de vino, unde Auguflinus ia homilia de concordantia evangeliftarum e ,, À. » Chrifto facta eft permiflio impedimenti uf- » que ad facramentum panis, ut unitate Cor- » poris participata, removeri intelligatur im- » pedimentam inimici , ut Chriflus poffit w cognofci. ltem Beda fuper ecdem ; Impe- Aaa 2 » die 

Strana 742
ANNO CHRISTI 3403- Brel fuavitatem , 741 ritur cum vino ve? hujufmodi bibitione, fed comeftus , & licet forte biberint, non tamen bibitio cadebat füb precepto. Similiter man- na omne deleCtamentum in fe habens (ne precepto bibitionis fumebatur , quod quidem manna in fcripturis panis angelorum & clea hominatur. Ünde Sapientie 16. Efia angclo- zum nutriviflüi populum tuum , €* paratum pa- nem de colo preffitifti eis fine labore , omne de- letłamentum in fe habentem & omnis faporis & in Pllmo: Panem celi dedit eis , panem angelorum. manducavit komo. In quibus nulla meniio fit de vino aut de po- wu. Infuper fanguis in veteri teftamento obla- DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. Similiter noc agnus pafchalis furaprus repe- A venit cum duodecim apoftolis, & Luce 22. 742 Cum faite fuiffet hore , difeubuit, & duodecim apaffoli eum eo. Quos duodecim ante in. fa- cerdotes ordinavit, ut dicunt communiter do- ćtores omnes, in eadem coma, per illa ver- ba : Accipite , hoc eft corpus meum, &, Hoc. fucite in meam commemorationem , & poftmodum €os communicavit , & licet pro tunc folus Chri- fius conficeret & nonu apoftoli , tamen commu- nicavit eos fub utraque fpecie non ut laicos, fed ut facerdotes, dans eis exemplum če do- Grimam, qualiter & ipfi conficientes conficere € fümere. deberent. Preterea “i hujufroodi communio füb utraque fpecie fuiffet de necef- fitate falutis , nequaquam matrem aliofque utriuf- tus domino in alrari (a (acerdote,) & non B que lexus caros, qui ipfum dominum & men- 2 populo vifus eft immolari, unde Levit. 1. dicitur facerdotibus: Sanguinem fundentes per altaris circuitum , & 4. \bidem . Pro peccato fa- cerdoris ucl etiam totius multitudinis facerdos of- ferat. vitulum, cujus fanguinem afpergat contra velum fan&tuarii, Gó" de eodem ponat fuper cor. vua altaris, refiduum fundendo in bafin altaris holocaufli , & 17. ibidem dicitur: Sanguinem dedi vobis ut fuper altare meum expictis pro a- nimabus. ocflris : in cujus etiam fignum foli fa- cerdotes veteris teftamenti utebantur libami- mibus, & his facrificiis que fiebant ex fluida materia, fcilieer olco & vino. Item 1. Re- gum 2. capite, quidam facerdos in defiderio tis & corporis paffibus fequebantur, a predi Ala communione cxclufiffet, quod tamen vide- tur. feciffe, eum exceptis duodecim , ut dictum eft, non legantur dict cone interfuiffe. Item hoc idem patet ez. fanetatibus Chrifti , quibus fatiavit turbas, & difcipulos fuos ante. & poft fuam refurrectionem . Scribitur etenim Matthei 14. & foannis 9. quod dominus fatiavit quin» que millia hominum de quinque panibus & duobus pi&bns, & Marci 8. habetur quod fa- tiavit quatuor millia de feptem panibus , in qui- bus fatietatibus nulla mentio fit de poru aut vi- no five aqua aut quocumque alio liquore, Tc li- cet nou habeatur ex textu , quod larietates prze ANNO CHRISTL populi & omnium non facrificantium hunc ci- C dick fuerint de pane. veraciter tranffibflanuato , bum defiderantiam dicebat & petebat: Dimir- te mec obfecro ad unam partém. facerdotelem , ut romedam bucellam panis : dux enim partes. funt facerdotis facrificantis & conficientis, fcilicet panis & vinum, & fub ambabus & fub quali- het ipfarum totus & integer. Chriftus, Populus itaque non ad ambas partes facer- dotis, fed ad unam petit & obfcerat admit- ti, & ad eam que efl fub fpecie panis, ad quam utique admittitur , ut bacella corporis dominici (arietur. Hujus infuper figura pre- ceífit, ut inquit Albertus Magnus in tracta- tione de officio miflæ, in tribus ftis farinæ, Genefis 18. cum Abraham fedcret in hoflio in corpus Chrifli, camen veraciter tenendum eft, quod ille panis divina potentia multipli- catus , & «am mirabiliter fatians corpora man- dacantium , typum & figuram gerat hujus fan- Cüiffimi panis, qui de calo defcendit & dat vi- tam mundo. Quia ficut ille panis ineffabili qua-- dam fuavitate refecit manducantium corpora ; & in quadam admiratione omnes fufpendit , ita ut quererent ip(um regem facere , & ut ipfum fequerentur : fic ifte panis cæleftis & fuperfub- flantialis replet incffabili foavitate animas fe di- gne fumentes , & cas fic in fui amorem X admirationem conveztit, ut nihil preter Chri- ftum in cordibus ipfarum regnare permittant , tabernaculi fui, vidit tres. angelos defcenden-D ficque ip(as attrahat ; ut omnibus poftpofitis , cur- tes per viam, quibus tria fata farine fimile commixta parari fecit in fubcinericios & azy- mos panes ; per quod innuitur laicos folum ad unam fpeciem. debere admitti , eo quod de vino nullam mentionem facit . Tria vero fata fuiffe narrantur propter triplicem fübflantiam que in hoc facramento continetur , fcilicet corpus , anima , & deitas. Similiter in come- fione Elie hujufmodi marducationis facra mentalis expreffiffima figura preceflit , quando 9- Reg. 19. (ubcinericium panem comedit cum potu aqua, Ex . Chi. nulla facia mentione de vino, in cujus cibi fortitudine ambulabat quadraginta diebus & noGibus. Patet igitur ex lege divina tam no- rant in odorem unguentorum fuorum, Unde Chri(tus Joannis 6. loquens de pre- dicta fatietate corporań, ait: Amen amen di- co vobis, quaritis me, non quia vidiflis figna , fed. quia. manducaflis ex. panibus, & faturari e- fis , & ftatim poft fubjunxit loqui de hoc fa- cramenrali & fpirituali panc, fi tamen de fa- cramentali intelligitur, ut per praedictam fa- tietatem corporalem manducerct in fatieratem fpiritualem hujus fanctiffimi panis, de quo fta- tim fubjunxit: Operamini mon cibum qui perit Jed qui permanet in vitam arernam , quem filius hominis dabit . Trem poft paflionem foam, & habetur Luce ultimo: Er fotum efl cum di“ vi quam veteris teflamenti, quod communi- E fcumberet Jofus in Emaus, cum illis fcilicet duo- care laicos, aut non conficientes, fufficit" fub altera fpecie tantum , ícilicet panis, & per confequens non effe de neceffiate falatis, (i- ve de praecepto Chrifti, fomere fub utraque . Secundo principaliter probatur ex praxi Chri- {tie & primo quia in toto evangelio non re- peritur , quod Chriftus communicarit aliquem laicum füb utraque fpecie ; tantummodo duo- decim apoftolos, ut patet Joannis rz. ubi duodecim zpoftoloram pedes laviffe fertur , & Marci 34. ubi dicitur quod vefpere fa&o Concil, General, Tom. XXIX. bus di(cipulis Cleopha & alio, accepit panem , benedixit & fregit , ó' porrigebat illis, ubi fe- . cundum multos dolores , corpus (ub fpecie panis folum eis tradidit, eo quod nullam fa- cit mentionem de vino, unde Auguflinus ia homilia de concordantia evangeliftarum e ,, À. » Chrifto facta eft permiflio impedimenti uf- » que ad facramentum panis, ut unitate Cor- » poris participata, removeri intelligatur im- » pedimentam inimici , ut Chriflus poffit w cognofci. ltem Beda fuper ecdem ; Impe- Aaa 2 » die 

Strana 743
carcasa ‘ANNO CHRISTI 1935. X praxi spo- ico. In proxi mul: >nam за» worm fag. toram o 743 GRATIO JOANNIS » » s facramentum perveniatur, fed percepta ve- ritate corporis Christi, impedimentum ini- mici aufertur , ur Christus poffit agnofci. Item 'Theophylactus : Sed & aliud innuit, qued fcilicec fumentibus facrum panem ape- siuntur oculi eorum, ur eum cognofcant, magnam enim habet & ineffabilem domini caro virtutem. Item gloffz est, & est Be- da: Per pańem corpus Christi & ejus fan- guinem fignabat. Item Toannis ultimo Christus manifestavit fe difcipulis feptem ad mare "Tiberiadis, ubi accepit panem & pifcem affum , & dabat eis, » quod verbum traftans Innocentins dicit: Per affum pifcem quem Christus cum fois di(cipulis comedebar, imelligi debet cor- pus Christi quod in ara crucis affaturo fuit. Unde beatus Gregorius in homilia 27. di- cit: Per af(um pifeem intelligi debet me- diator Dei & hominum, pro nobis paffus. Et patet- ibi nulla mentio fit de potu. vel vi- во. Item fequenti die post institutionem præ- didi facramenti Christus docuit exemplo & opere non folum mon effe de neceffitate falu- tis fumere fub uwaque fpecie quoad laicos. fed nec fimpliciter fumptionem. predi&i facra- menti, ut in larrone , cui mox credenti & dicenti: memento mei Domine, dum veneris in regnum (uum, promilit dominus paradi(um di- €ens: /Jodie mecum eris in yparadifo, abíquc C qaacumque hujus facramenti perceptione. Quod etiam io innumeris martyribus probatum est, qui abfque hujus perceptione facramenti ad regna cælestia feliciter pervenerunt, quod & de pueris baptizatis fantta tenet eccle(íia, Item probatur cx praxi apoftolica & pri mitive eccleüe fimul, quia dicitur A&Gorum a. Brant autem perfeverantes in doftrina upo- folorum, & communications frattionis panis fanQi, fecundum gloffam, ut Magifter hifto- riarum in fcholafticis hiftoriis exponit fraclio- nem pauis, id eft eucharifie, quia in pri- mitiva ecclefia fideles crebro. communicabant, & conveniebant ad percipiendam —eucbari- fliam: nem facit de vino aut de potu. Eodem mo- do & Albertus Magnus expomit de apoftolis & de ifia fradiione panis, Ttem .de nullo apoflolorum iegitur quod bujufmodi communionem duplicis fpeciei pra- €ticaverint quoad laicos, vel de co do&trinam fradiderint aut preceptum , excepto Paulo a- poftolo. qui recitaüve Corinthiis narrat, qua» liter Chriftus fub duplici fpecie hoc facramen- ium inflituerat, & (olum Corinthiis apud quos folo: erat huju(modi confuetudo. Et indubi- tanter fi fuiflet Chrifli preceptum indifferen- ter, quoad omncs, communicare fub utraquc fpecie, fanQus Paulus expreffius fcripfiffet de ipfo tam Corinthiis quam & aliis fidelibus qui- bus fuas tranümifit epiftolas, precipue Roma- mis qui erant caput mundi, & Hebræis pro quibus cupiebat effe anathema ut eos lucrifa: ceret. Similiter quilibet 2poftoloram & evan- geliftarum fcripfifle: aliquid de hujufmodi præ- cepto fine quo non effet falus hominibus , quod quia nan fecerunt, ideo indubitanter tenen- dum efl quod non fit preceptum Chrifti. Idem patet ex praxi multorum fanCtorum antiquo- zum, 6 precipue im ecclefia, de fan@a Pe- tronilla beati Petri apoftoli filia, de quo fic in © 9 A » s » „ В» DR RAGUSIO O. X. 744 multa jejuni& & orationes corpus domini fu- fcepit, & demum in lecto fe reclinans, poft triduum ad Chriftam migravit. Item attefta- tur beatus Fufebias ad Damafum Portuenfem epifcopum de morte gloriofifimi Hieronyrai , vbi refert quomodo beatus Hieronymus varie dimentum permittit efle Deus, donec ad Áejas legenda legitur, quod in extremis poft sen ANNO CHRISTI 1433. & multipliciter facramentum dominicum res . commendans, euchariftiæ facramentum fub fpe- cie panis ab alio fufcepit, ubi refer verba » Hieronymi in hunc modum: Rogo vos fra- s tres, ut domini mei afferatis corpus, qua- » tenus in fuo lumine videam lumen, ut fire » mans fuper me oculos fuos, det mihi in- » telletum (X infrüat me in via hac qua gradiar. His verbis finitis poft longas ora- tones vir Dei gloriofus facrum. domini cor- » pus fafcipiens ad terram füpinus rediit. Fiæc Eufcbius. Sic & ijdem beatus Kufebius inp extremis pofitus fub fpecie panis communicavit, ut de ео Коби. beatus Cyrillus in epiftola ad bea- tum Auguflinum de mirabilibus gloriofiffimi Hieronymi. Mio etiam modo beatus Ámbro- fius in extremis communicavit de manibus beati Honorati Vercellenfis epifcopi . Idem ha- betur de beato BenediQdo, de quo in legen- da fua dicitur, quod ultima die exitus fui, in oratorium portari fe fecit, &c ibi exitum fuum dominici corporis percepione munivit, Item refert beatus Gregorius tertio. dialogo- rum, quod beatus Agapitus papa quemdam elaudum & mutum iub una {pecie communi- cans eum plene fanavit,. Ytem habetur de bea- ta fmcia, quod ipfa fpiritum non tradidit poft gladii in guttur cjus immerfionem , donec fa- €erdos corpus dominicum ci traderet. Idem de bcato Dominico & Francifco & in multis aliis fan@is habetur per omnia, Irem Wilhelmus in fuo facramentali Hugo- nem de fanQo Vi@ore fub una fpecie tar- tum communieare debuille narrat , fub hie verbis: Quod cum Hugo de fanGo Vidore excelientifimus door ultima infirmitate la. boraret, corpus domini inftanter petebat fibi > in quo loco ícriprura nnllam mentio-D dari, & cum nullum cibum continere poffet; fratres ejus turbationem timentes. fimplicem hoftam ili obzulerunt , quod ille cognofcens; per Spiritam , ait, mifereatur vestri Deus fra- tres, cur me iia deludere vultis? iste quem portastis, non esf dominus Deus meus. Kt il attoniti mox corpus domini attulerunt. Sed ipfe videns fe non poffe recipere, cle- vatis in czlnm oculis ac manibus fic oravit v Afcendit Filius ad Patrem & Spiritus ad » Deum qui mifit illum , & inter hzc verba emifit fpiritum , & corpus domini ibidem dif- paruit. Ycce quam manifesta & clara narra- tione, refert hic doGor fanctum Hugonem de- buiffe fub «na tantum fpecie communicare . E Tertio principaliter probatur ex doctrina & g, do&rina institutione facrorum conciliorum . Nam ut ha- fżerarnm con. betur ex lib. conciliorum Ifidori, ica in fexta c Constantinopolitana fynodo legitur: Citra fanguinem ceremonias in ecclefis celebra- mus: ita quippe accedimus ad benedictio- nes arcanas., & fanclificamur participes effe- €i tam fan(læ carnis quam pretiofi fangui- nis Christi. Ecce quam aperte hac fanQa fy. nodus ponit distinC&ionem inier communionem laicam & facerdotalem , Nam quoad laicos di- cit: Citra fanguinem ceremonias in ecclefiis cc. febra- clliorum , Ex oncilio VT. Couftetinozo- litana 

Strana 744
carcasa ‘ANNO CHRISTI 1935. X praxi spo- ico. In proxi mul: >nam за» worm fag. toram o 743 GRATIO JOANNIS » » s facramentum perveniatur, fed percepta ve- ritate corporis Christi, impedimentum ini- mici aufertur , ur Christus poffit agnofci. Item 'Theophylactus : Sed & aliud innuit, qued fcilicec fumentibus facrum panem ape- siuntur oculi eorum, ur eum cognofcant, magnam enim habet & ineffabilem domini caro virtutem. Item gloffz est, & est Be- da: Per pańem corpus Christi & ejus fan- guinem fignabat. Item Toannis ultimo Christus manifestavit fe difcipulis feptem ad mare "Tiberiadis, ubi accepit panem & pifcem affum , & dabat eis, » quod verbum traftans Innocentins dicit: Per affum pifcem quem Christus cum fois di(cipulis comedebar, imelligi debet cor- pus Christi quod in ara crucis affaturo fuit. Unde beatus Gregorius in homilia 27. di- cit: Per af(um pifeem intelligi debet me- diator Dei & hominum, pro nobis paffus. Et patet- ibi nulla mentio fit de potu. vel vi- во. Item fequenti die post institutionem præ- didi facramenti Christus docuit exemplo & opere non folum mon effe de neceffitate falu- tis fumere fub uwaque fpecie quoad laicos. fed nec fimpliciter fumptionem. predi&i facra- menti, ut in larrone , cui mox credenti & dicenti: memento mei Domine, dum veneris in regnum (uum, promilit dominus paradi(um di- €ens: /Jodie mecum eris in yparadifo, abíquc C qaacumque hujus facramenti perceptione. Quod etiam io innumeris martyribus probatum est, qui abfque hujus perceptione facramenti ad regna cælestia feliciter pervenerunt, quod & de pueris baptizatis fantta tenet eccle(íia, Item probatur cx praxi apoftolica & pri mitive eccleüe fimul, quia dicitur A&Gorum a. Brant autem perfeverantes in doftrina upo- folorum, & communications frattionis panis fanQi, fecundum gloffam, ut Magifter hifto- riarum in fcholafticis hiftoriis exponit fraclio- nem pauis, id eft eucharifie, quia in pri- mitiva ecclefia fideles crebro. communicabant, & conveniebant ad percipiendam —eucbari- fliam: nem facit de vino aut de potu. Eodem mo- do & Albertus Magnus expomit de apoftolis & de ifia fradiione panis, Ttem .de nullo apoflolorum iegitur quod bujufmodi communionem duplicis fpeciei pra- €ticaverint quoad laicos, vel de co do&trinam fradiderint aut preceptum , excepto Paulo a- poftolo. qui recitaüve Corinthiis narrat, qua» liter Chriftus fub duplici fpecie hoc facramen- ium inflituerat, & (olum Corinthiis apud quos folo: erat huju(modi confuetudo. Et indubi- tanter fi fuiflet Chrifli preceptum indifferen- ter, quoad omncs, communicare fub utraquc fpecie, fanQus Paulus expreffius fcripfiffet de ipfo tam Corinthiis quam & aliis fidelibus qui- bus fuas tranümifit epiftolas, precipue Roma- mis qui erant caput mundi, & Hebræis pro quibus cupiebat effe anathema ut eos lucrifa: ceret. Similiter quilibet 2poftoloram & evan- geliftarum fcripfifle: aliquid de hujufmodi præ- cepto fine quo non effet falus hominibus , quod quia nan fecerunt, ideo indubitanter tenen- dum efl quod non fit preceptum Chrifti. Idem patet ex praxi multorum fanCtorum antiquo- zum, 6 precipue im ecclefia, de fan@a Pe- tronilla beati Petri apoftoli filia, de quo fic in © 9 A » s » „ В» DR RAGUSIO O. X. 744 multa jejuni& & orationes corpus domini fu- fcepit, & demum in lecto fe reclinans, poft triduum ad Chriftam migravit. Item attefta- tur beatus Fufebias ad Damafum Portuenfem epifcopum de morte gloriofifimi Hieronyrai , vbi refert quomodo beatus Hieronymus varie dimentum permittit efle Deus, donec ad Áejas legenda legitur, quod in extremis poft sen ANNO CHRISTI 1433. & multipliciter facramentum dominicum res . commendans, euchariftiæ facramentum fub fpe- cie panis ab alio fufcepit, ubi refer verba » Hieronymi in hunc modum: Rogo vos fra- s tres, ut domini mei afferatis corpus, qua- » tenus in fuo lumine videam lumen, ut fire » mans fuper me oculos fuos, det mihi in- » telletum (X infrüat me in via hac qua gradiar. His verbis finitis poft longas ora- tones vir Dei gloriofus facrum. domini cor- » pus fafcipiens ad terram füpinus rediit. Fiæc Eufcbius. Sic & ijdem beatus Kufebius inp extremis pofitus fub fpecie panis communicavit, ut de ео Коби. beatus Cyrillus in epiftola ad bea- tum Auguflinum de mirabilibus gloriofiffimi Hieronymi. Mio etiam modo beatus Ámbro- fius in extremis communicavit de manibus beati Honorati Vercellenfis epifcopi . Idem ha- betur de beato BenediQdo, de quo in legen- da fua dicitur, quod ultima die exitus fui, in oratorium portari fe fecit, &c ibi exitum fuum dominici corporis percepione munivit, Item refert beatus Gregorius tertio. dialogo- rum, quod beatus Agapitus papa quemdam elaudum & mutum iub una {pecie communi- cans eum plene fanavit,. Ytem habetur de bea- ta fmcia, quod ipfa fpiritum non tradidit poft gladii in guttur cjus immerfionem , donec fa- €erdos corpus dominicum ci traderet. Idem de bcato Dominico & Francifco & in multis aliis fan@is habetur per omnia, Irem Wilhelmus in fuo facramentali Hugo- nem de fanQo Vi@ore fub una fpecie tar- tum communieare debuille narrat , fub his verbis: Quod cum Hugo de fanGo Vidore excelientifimus dolor ultima infirmitate la- boraret, corpus domini inftanter petebat fibi > in quo loco ícriprura nnllam mentio-D dari, & cum nullum cibum continere poffet; fratres ejus turbationem timentes. fimplicem hoftam ili obzulerunt , quod ille cognofcens; per Spiritam , ait, mifereatur vestri Deus fra- tres, cur me iia deludere vultis? iste quem portastis, non esf dominus Deus meus. Kt il attoniti mox corpus domini attulerunt. Sed ipfe videns fe non poffe recipere, cle- vatis in czlnm oculis ac manibus fic oravit v Afcendit Filius ad Patrem & Spiritus ad » Deum qui mifit illum , & inter hzc verba emifit fpiritum , & corpus domini ibidem dif- paruit. Ycce quam manifesta & clara narra- tione, refert hic doGor fanctum Hugonem de- buiffe fub «na tantum fpecie communicare . E Tertio principaliter probatur ex doctrina & g, do&rina institutione facrorum conciliorum . Nam ut ha- fżerarnm con. betur ex lib. conciliorum Ifidori, ica in fexta c Constantinopolitana fynodo legitur: Citra fanguinem ceremonias in ecclefis celebra- mus: ita quippe accedimus ad benedictio- nes arcanas., & fanclificamur participes effe- €i tam fan(læ carnis quam pretiofi fangui- nis Christi. Ecce quam aperte hac fanQa fy. nodus ponit distinC&ionem inier communionem laicam & facerdotalem , Nam quoad laicos di- cit: Citra fanguinem ceremonias in ecclefiis cc. febra- clliorum , Ex oncilio VT. Couftetinozo- litana 

Strana 745
745 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 746 == = lebramus, čr vocat communionem laicam ce- 4 cogebantur rejicere quam deglutire non: vale- mew ANNO CHRISTI 1433+ fx Toletano | Ш Cap. xt, P remonías, quia precepto & statuto ecclefia in- troducta est.» Quoad facerdotes vero fübjun- » git: lta quippe accedimus ad benedidtiones » atcanas, X fanctificamur participes effedi tam 9 fanCte carnis quam pretiofi fanguinis Chri- » sti. Nam fi utraque pars istius decreti ad lai- cos vel ad facerdotes fine distinctione referre- fur, utique manifestam implicaret contradictio- nem, Nam in prima parte excludit fanguinem, cum dicit: Citra fanguinem , & in fecunda di- €it: Participes effecti tam fan&tz carnis quam pre- 'tiofi fanguinis. Clarum igitur est hoc decretum, nec aliquo modo potest inficiari aut infringi. Idem. longe clarius ostendit undecimum To- ^ » divino cagone debeat effe confufum, nihil dubiurä , nil etiam indifcretum , in collatio- ne nostri ccetus relcétus est canon "l'olerani primi concilii, in quo praceptum est, ut й quis acceptam a facerdote eucharistiam non fumpferit, velut facrilegus repellatur: nec adjedta est ibi difcretio volunzatum , » 2 » » » » » at fidelis accipiat fideliter quod. naturalis il- lum neceffitas deglutire non finit. Solet e- nim humanz nature infirmitas in ipfo mor- tis exitu pregtavara tanto ficcitatis pondere deprimi, ut nullis ciborum illationibus Fe- Aciatur, fed vix tantundem illati deleftetur poculi gratia vorum exitu vidimus, qui optatum fuis vo- tis fcre communionis expectantes viaticum, Coliatam fibi a facerdote eucharistiam re- jecerunt, quod non infidelitate hoc agerent, fcd quod preter dominici calicis haustum traditam fibi non poffent eucharistiam degiu- tire. Ex quo decreto manifeste ostendirur, » » » » ^ 3 » 3 2» 9 ^ ^ 25 ‘quod etiam tempore primi concili Toletani „to vel liquido mediante , manifestum est quod . infirmi tanturomodo lola hostia communica- bant, quod patet ex declaratione fuprapofi- ti decreti. Pam refert quod primum conci- lium "T'olezamum fecerat statutum , ut. quicum- que eucharistiam a facerdote acceptam non fumeret , velut facrilegus repelleretur . Et quia in hoc decrezo non fuerat faQa distin- D» cto de voluntate & neceffitate, cum & infi- delis hec talia infideliter agat , & fidelis ac- cipiat fidcliter quod naturalis illum | neceffitas deglutire non finit : declarata fequens conci- lium quia cum multi fideles in exitu mortis pofii , rauto ficcitatis pondere deprimantur , nt nihil poffint deglutirc , nifi aliquo poculen- tales accipiendo eucharistiam , hostiam fcilicet fine poculo , bona & fandta intentione , fi €am propter ficcitatem rejicerenr , non incur- rerenc facrilegii crimen. kr hoc per experien- tiam probant fancti patres in di&o concilio 2 » » » 9») tis facrc communionis expeClantis viati- cum, collatam fibi a facerdore eucharistiam rejeccrunt , non quod infidelitate hoc age- rent, fed quod prater dominici calicis had- stum traditam fibi non poffent eucharistiam deglutire . Ex quo luce clarius patet, quod fub íola fpecie panis tunc temporis facra communio ministtabatur infirmis , ait enim: » Preter dominici calicis haustum , quia quan- do eucharistia fine calice ministrabatur , idea fepe ex hujufmodi ficciiatis pondere gravati » 5 53 cum infidelis hæc & talia infideliter agat, fustentari, Quod ciiam in mul-Q» existentcs. Quod eriam , inquiunr, in mul-. torum exitu vidimus, quioptatum fuis vo-E» » bant. Kt hoc est quod dicit : Sed quod » preter dominici calicis haustum .traditam. » fibi non poflent eucharistiam deglutire, ltem fimiliter ex concilio Rhemenfi osten- ditur, & habetur de communione & confe- crat. distin@ione 2. сари. Pervenit : ubi de- claratur quod fufficit dare eucbaristiam five. ho- stiam infrmis fino vino. Nam quidam pres- byteri in rantum parvipendebant divina my- steria, nt laico aut femine facrum corpus tra- derent ad deferendum infirmis , quos fanéta fynodus graviter reprehendit, & statuit, quod ralis temeraria przíuümptio amplius fieri non debeat, fed presbyter per íemetipfum debeat letanom concilium ita dicens: Cum nihil in Binfirmum communicare , in quo decreto fo- lum fit mentio de corpore Chris, & nullo modo de vino aut de fanguine. Tenor vero dicti decreti est talis. : Pervenit ad noti- üam nostram quod quidam presbyteri in tantum párvipendant divina mysteria , ut laico , aut femine facrum corpus Domini tradant ad deferendum jofirmis, & quibus prohibetur ut nec facratium ingrediantur , nec ad altare appropinquent , illis fancia fanGorum: committunt: quod quam fit hor- ribile, quamque detestabile > omnium reli- giofaram animarum advertit prudentia: ideo interdicit per omnia fynodus ne talis te- mecaria prefuümptio ulterius fiat, fed omni- bus modis presbyter per femetipfum infr- mum communicet, quod fi aliter. fccerit , gradus fui periculo fubjacebit. ltem ex concilio Vormatienfi, eadem distin- ione, capit. Presbyter, precipitur quod pref- » » » » » » ” » 0 » » » [24 » ANNO CHRISTI 14330 byter eucharistiam , id est, hostiam , ut didum | est ,.femper habeat paratam , ut quando guis infirmatus faerit, statim eum communicet, ne fine comraunione moriatur, unde dicit Ga- » non: Presbyter eucharistiam (emper habeat » paratam , ut quando quis ipnfirmatus fuerit, » Statirn eum coramunicet, ne fine communio- » ne moriatur, faüper quo ait gloffa : Sangei- » nem mon. precipit fcrvare, quia opus effet nimia cautela in eo fervando. Ex addit ar- chidiaconus:; Addere praterea non est opus: quia ubi est corpus, ibi est & fanguis: & » 5 » in gloffa fuper capit. Comperimus , eadem distinctione fuper verba: Aut integra perci- piant, Hoc intelligo de conficiente: nam infir- mus , vel fanus, in neceffitate finc vino corpus fumere potest. Xx quibus omnibus patet, quod communio fub utraque fpecie non est de necef- fitate. falutis , ex quo per facra concilia fanis pariter & infirmis concedebatur tantummodo fub una fpecie. Item non folum infirmis facer- dotibus, fed etiam fanis ab corum officiis de- pofitis a facris conciliis conceffa est unius fpeciei communio, unde distinct. yo. capit. Si epifco- cap, so, pus ; & habetur ex concilio Agathenfi , dici- tur: Quod fi epifcopus , presbyter, aut dia- conus capitale crimen commiferit, aut Char. tam falfaverit , aut falfum testimonium di- xerit, ab officii honore depofitus, in mo- nasterium. detrudatur, & ibi quamdiu vixe- rit, laican tantummodo communionem ac- cipiat. » Lumdem modum loquendi habet, distin- „v sw% » » b. » nitio iracundiam nec ufque ad verbum furen- tem profilire permittit, ne fi raca. fratri. fuo quis dixerit, fit reus gehennz ignis, quali „ pů- » » &ione $5. ubi ira dicit: Si cvangelicz mo- cay. 3. 

Strana 746
745 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 746 == = lebramus, čr vocat communionem laicam ce- 4 cogebantur rejicere quam deglutire non: vale- mew ANNO CHRISTI 1433+ fx Toletano | Ш Cap. xt, P remonías, quia precepto & statuto ecclefia in- troducta est.» Quoad facerdotes vero fübjun- » git: lta quippe accedimus ad benedidtiones » atcanas, X fanctificamur participes effedi tam 9 fanCte carnis quam pretiofi fanguinis Chri- » sti. Nam fi utraque pars istius decreti ad lai- cos vel ad facerdotes fine distinctione referre- fur, utique manifestam implicaret contradictio- nem, Nam in prima parte excludit fanguinem, cum dicit: Citra fanguinem , & in fecunda di- €it: Participes effecti tam fan&tz carnis quam pre- 'tiofi fanguinis. Clarum igitur est hoc decretum, nec aliquo modo potest inficiari aut infringi. Idem. longe clarius ostendit undecimum To- ^ » divino cagone debeat effe confufum, nihil dubiurä , nil etiam indifcretum , in collatio- ne nostri ccetus relcétus est canon "l'olerani primi concilii, in quo praceptum est, ut й quis acceptam a facerdote eucharistiam non fumpferit, velut facrilegus repellatur: nec adjedta est ibi difcretio volunzatum , » 2 » » » » » at fidelis accipiat fideliter quod. naturalis il- lum neceffitas deglutire non finit. Solet e- nim humanz nature infirmitas in ipfo mor- tis exitu pregtavara tanto ficcitatis pondere deprimi, ut nullis ciborum illationibus Fe- Aciatur, fed vix tantundem illati deleftetur poculi gratia vorum exitu vidimus, qui optatum fuis vo- tis fcre communionis expectantes viaticum, Coliatam fibi a facerdote eucharistiam re- jecerunt, quod non infidelitate hoc agerent, fcd quod preter dominici calicis haustum traditam fibi non poffent eucharistiam degiu- tire. Ex quo decreto manifeste ostendirur, » » » » ^ 3 » 3 2» 9 ^ ^ 25 ‘quod etiam tempore primi concili Toletani „to vel liquido mediante , manifestum est quod . infirmi tanturomodo lola hostia communica- bant, quod patet ex declaratione fuprapofi- ti decreti. Pam refert quod primum conci- lium "T'olezamum fecerat statutum , ut. quicum- que eucharistiam a facerdote acceptam non fumeret , velut facrilegus repelleretur . Et quia in hoc decrezo non fuerat faQa distin- D» cto de voluntate & neceffitate, cum & infi- delis hec talia infideliter agat , & fidelis ac- cipiat fidcliter quod naturalis illum | neceffitas deglutire non finit : declarata fequens conci- lium quia cum multi fideles in exitu mortis pofii , rauto ficcitatis pondere deprimantur , nt nihil poffint deglutirc , nifi aliquo poculen- tales accipiendo eucharistiam , hostiam fcilicet fine poculo , bona & fandta intentione , fi €am propter ficcitatem rejicerenr , non incur- rerenc facrilegii crimen. kr hoc per experien- tiam probant fancti patres in di&o concilio 2 » » » 9») tis facrc communionis expeClantis viati- cum, collatam fibi a facerdore eucharistiam rejeccrunt , non quod infidelitate hoc age- rent, fed quod prater dominici calicis had- stum traditam fibi non poffent eucharistiam deglutire . Ex quo luce clarius patet, quod fub íola fpecie panis tunc temporis facra communio ministtabatur infirmis , ait enim: » Preter dominici calicis haustum , quia quan- do eucharistia fine calice ministrabatur , idea fepe ex hujufmodi ficciiatis pondere gravati » 5 53 cum infidelis hæc & talia infideliter agat, fustentari, Quod ciiam in mul-Q» existentcs. Quod eriam , inquiunr, in mul-. torum exitu vidimus, quioptatum fuis vo-E» » bant. Kt hoc est quod dicit : Sed quod » preter dominici calicis haustum .traditam. » fibi non poflent eucharistiam deglutire, ltem fimiliter ex concilio Rhemenfi osten- ditur, & habetur de communione & confe- crat. distin@ione 2. сари. Pervenit : ubi de- claratur quod fufficit dare eucbaristiam five. ho- stiam infrmis fino vino. Nam quidam pres- byteri in rantum parvipendebant divina my- steria, nt laico aut femine facrum corpus tra- derent ad deferendum infirmis , quos fanéta fynodus graviter reprehendit, & statuit, quod ralis temeraria przíuümptio amplius fieri non debeat, fed presbyter per íemetipfum debeat letanom concilium ita dicens: Cum nihil in Binfirmum communicare , in quo decreto fo- lum fit mentio de corpore Chris, & nullo modo de vino aut de fanguine. Tenor vero dicti decreti est talis. : Pervenit ad noti- üam nostram quod quidam presbyteri in tantum párvipendant divina mysteria , ut laico , aut femine facrum corpus Domini tradant ad deferendum jofirmis, & quibus prohibetur ut nec facratium ingrediantur , nec ad altare appropinquent , illis fancia fanGorum: committunt: quod quam fit hor- ribile, quamque detestabile > omnium reli- giofaram animarum advertit prudentia: ideo interdicit per omnia fynodus ne talis te- mecaria prefuümptio ulterius fiat, fed omni- bus modis presbyter per femetipfum infr- mum communicet, quod fi aliter. fccerit , gradus fui periculo fubjacebit. ltem ex concilio Vormatienfi, eadem distin- ione, capit. Presbyter, precipitur quod pref- » » » » » » ” » 0 » » » [24 » ANNO CHRISTI 14330 byter eucharistiam , id est, hostiam , ut didum | est ,.femper habeat paratam , ut quando guis infirmatus faerit, statim eum communicet, ne fine comraunione moriatur, unde dicit Ga- » non: Presbyter eucharistiam (emper habeat » paratam , ut quando quis ipnfirmatus fuerit, » Statirn eum coramunicet, ne fine communio- » ne moriatur, faüper quo ait gloffa : Sangei- » nem mon. precipit fcrvare, quia opus effet nimia cautela in eo fervando. Ex addit ar- chidiaconus:; Addere praterea non est opus: quia ubi est corpus, ibi est & fanguis: & » 5 » in gloffa fuper capit. Comperimus , eadem distinctione fuper verba: Aut integra perci- piant, Hoc intelligo de conficiente: nam infir- mus , vel fanus, in neceffitate finc vino corpus fumere potest. Xx quibus omnibus patet, quod communio fub utraque fpecie non est de necef- fitate. falutis , ex quo per facra concilia fanis pariter & infirmis concedebatur tantummodo fub una fpecie. Item non folum infirmis facer- dotibus, fed etiam fanis ab corum officiis de- pofitis a facris conciliis conceffa est unius fpeciei communio, unde distinct. yo. capit. Si epifco- cap, so, pus ; & habetur ex concilio Agathenfi , dici- tur: Quod fi epifcopus , presbyter, aut dia- conus capitale crimen commiferit, aut Char. tam falfaverit , aut falfum testimonium di- xerit, ab officii honore depofitus, in mo- nasterium. detrudatur, & ibi quamdiu vixe- rit, laican tantummodo communionem ac- cipiat. » Lumdem modum loquendi habet, distin- „v sw% » » b. » nitio iracundiam nec ufque ad verbum furen- tem profilire permittit, ne fi raca. fratri. fuo quis dixerit, fit reus gehennz ignis, quali „ pů- » » &ione $5. ubi ira dicit: Si cvangelicz mo- cay. 3. 

Strana 747
ANNO CHRISTI 24330 Сар, в» .» E doGores juris canonici, 747 » 2 nis hominem ministerio fervientem ,fed qua- fi nop fuffceret ad cedem manus, inftigan- te ita fe diabolo raptus eft ad iracundiam, ut fufte non folum percuteret , fed cram eruerct oculum íratris ? Et quamvis hujuf- 2» >» > m » ? » = » » dus , bene: tamen fratcrnitas iua fecit, ab officic presbyteratus removens . Hoc ta- men folicitudinis tuæ fit, ut locam ei pee- nafterio retrudas , laica fibi tantummodo » communione concella . Similitez cx concilio Sardicenfí habentur de eadem communione laica hu- tenore: Item Ofius epifcopus di- » xit: Non minus mala confuetudo , quam » perniciofa corruptela , funditus eradicanda v eft, ne cui liceat epifcopo de civitate (va » ad aliam tranfire civitatem , manifefte eft e- » nim caufa qua hoc facere tenants cum nul- » lus in bac.re inventus fit epifcopus qui de » majore civitate ad minorem rrańfiret, unde » apparet avaritie ardore eos infammari , & » ambitioni fervire , & ut dominationem exer- » ceant. Si ergo omnibus placot , hujufmodi » pernicles aufteriós vindicetur , ut nec lai- # cam commubionem habeat qui talis eft , » refbonderunt univerfi: Placer. Item idem Ofrus epifeopus dicit: EBtiamfi. talis alias ex- füterit temcrarius , ut fortafle exculationem duo decreta jufmodi fus 25 » » » s? u » » LJ roanifeftum fit potuiffe pauco premio & mer- cede corrumpi ; qui finceram fidem поп ha- bent, ue clamarent in ecclefia & ipfam petere viderentur epifcopum , omnino has fraudes damnandas effe arbitror, ita ut nec laicam in fine communionem talis accipiat , quod fi nobis omnibus placet, ftatuite . Synodus zefpondit : Placet . Ex ifs duobus decretis manifefte. declaratur , quod cormunio fecun- dum fe non eft de neceffitaze falutis , alio- quin impie predidum concilium {tatuiffer , ur taliter delinquens nec laicam communio- mem in fine acciperet , ait-enim,: Ita ut. nec » laicam in fine communionem talis accipiat. Per ‘communionem autem laicam quid po- teft iutelligi aliud quam commuńio fimplex fub una fpecie , & fub ipfa precipue , qua ut communiter minus poteft afferre periculi reverentie tanto facramento debitæ , cujuf- modi eft fpecies panis: & ad hoc funt omnes quibus credenduin eft utpote exercitatis & peritis in arte fua : Unde fuper predicto capite Hofius abbas exponit laicam communionem , id eft , cor- pus Chrifti, Innocentius; id eft , viaticum. Hofüenfis ; id cft , panem benedidum, vei corpus СЫНЫ, & idem dicit Toannes Andreas in novella. item Clemens papa ( & habetur de eonc- cratione , diftinCtione 2. capit. Tribus gradi- » bus) dicit: Tribus gradibus commüiffa funt „ facramenra divinorum fecretorum , id eft, » presbytero, diacono, & miniftro, qui cum timore & tremore clericorum reliquias cor poris domini cuflodire debeüt , & fequi tur ibidem: Tanta in altari certo holocau- fta offerantur : beant, quod fi remaníerint , im craflinum non referventur, fed cum timore St tremo- 2» 99 9» ” ORATIO jOANNIS DE RAGUSIO O. P. putamus poena ple&endus est, qui non fo- A ,, re clericorum diligentia confümantur . Qui c hun pugnis impie percuffit in Levitici ordi-. modi exceífus graviori effet poena р1ебеп- eum niterdiæ conffituas, & in aliquo eum mo- afferat quod populi literas acceperit ; cum. quanta populo fufficere de-- 748 autem refídua corporis domini quz in facra- rio relicta (unt , confumunt , non flatim ad 9 accipiendos communes cibos conveniant. Ec- ce quam manifefte in predicto canone habe- tar, quod reliquie corporis domini cuflodien- de funt cum magna clericorum diligentia , & nulla penitus fit mentio de reliquiis vini aut fanguinis , nec de cuftodia ipfius , de cujus tamen cuftodia, fi fuiffet in ufu , potius de-. buiffet cautela adhiberi, & ordinatio five (la- tutum fieri, cum in ipfo fanguine majus im- mincat periculum . Jtem fanQa fynodus Ro- mana, Cui beatus Leo papa prefedit , capit. Quibus , de confecratione dift. 2. loquens ‘de B veritate corporis & f(auguinis Chrifli in hoc facramentó , inrer cetera ita dicit: ldem eft corpus de quo dictum eft: Caro mea vere eft cibus , ©” fanguis meus vere.efl potus. Circa hoc corpus aquile funt, que alis circumyo- lant fpiritualibus , unde & idem corpus Chri fli edimus, ut vite eterne poflimus effe par- ticipes , ubi noranter fan&a fynodos corpori Chrifti foli illam copulativam attribuit ; caro mea , Ke. ad oftendendum. quod fub fpecie panis, fub qua , ex vi converfionis verbo- rum, eff proprie corpus Chrifti, vere če rez- liter ac integre utrumque contineatur , fcili- cet caro Chrifti & fanguis , & quecumque alia f? habent ad perfectionem Chrifti ex. na Cturali & reali concomitantia , & quod idem corpus Chrifti edimus, nuila mentione facta de fanguine, aut de vino , five de potu, u$ vite «terne poílimus effe participes : ad often- dendum quod fufücit fumere fub una fpecie, moviffime vero declaravit hoc facrum Con- flandenfe coucilium, cujus tenorem papa Mar- tinus V. in quadam bulla {ua . inter@rit , quam pro præfenti recitare gratia brevitatis omitto. Quanta autem fit auctoritas facrorurn con- ciliorum , oftendit Auguftinus ad Januarium ita dicens : Conciliorum in ecclefia eft fa- Iuberrima audloritas , quibus ecclefie ne- goüa terminantur , & in libro de fide catholica idem dicit : Si quis aliquas fcri- pturas preter jilas quas ecclefia catholica ^» ” 2 D, „m p didit, fuerit veneratus, dnathema fit. Item Gregorius , & habetur diftinétione 15. St- cut fancti evangelii quatuor libros , fic guatuor concilia fufcipere & venerari me 29 29 ?5 2% 23 » quas prefata veneranda concilia venerantur , veneror , & quas refpuunt , refpuo. Quia dum univerfali funt confenfu conftituta , fe, & non illa deflruit , quifquis prafumpferit aut folvere quos ligant, aut ligare quos fol- » Vunt, nec sirum, cum ipía facra generalia concilia regantur & dirigantur a Spiritu fane Edo, imo ab ipfo Jefu Chrifto. Nam fi ipfe dominus promifit fe effe in mcdio duorum vel trium in nomine ipfius congregatorum , quan- to magis erit in medio patrum feniorum om- nium Chrifli fdelium in facris conciliis gene- ralibus congregatorum ? qucd exprefie fancti apoítoli exemplo declaraverunt A&. rg. ubi prefidentiam in concilio Spiritui (anco attri- ^ » ” » recipit & in au@critate habendas effe tra- AO ISTE 1098 Au@eritas Comci)iorur quanta. Ep.ft. 138 Cap. 3. Greg. f vr gif, vp 24 fareor . Et fubdit : Cun@as vero perfonas - buerunt , vel potius infinuaverunt , dicentes ^ 3n fua epiftola decretali: Vi um eff Spiritui fan- ifo & nobis : quod etiam atteflatur. Calefti- aus paps. ad fynodum in Ephefo conftitutam » w Spis 

Strana 748
ANNO CHRISTI 24330 Сар, в» .» E doGores juris canonici, 747 » 2 nis hominem ministerio fervientem ,fed qua- fi nop fuffceret ad cedem manus, inftigan- te ita fe diabolo raptus eft ad iracundiam, ut fufte non folum percuteret , fed cram eruerct oculum íratris ? Et quamvis hujuf- 2» >» > m » ? » = » » dus , bene: tamen fratcrnitas iua fecit, ab officic presbyteratus removens . Hoc ta- men folicitudinis tuæ fit, ut locam ei pee- nafterio retrudas , laica fibi tantummodo » communione concella . Similitez cx concilio Sardicenfí habentur de eadem communione laica hu- tenore: Item Ofius epifcopus di- » xit: Non minus mala confuetudo , quam » perniciofa corruptela , funditus eradicanda v eft, ne cui liceat epifcopo de civitate (va » ad aliam tranfire civitatem , manifefte eft e- » nim caufa qua hoc facere tenants cum nul- » lus in bac.re inventus fit epifcopus qui de » majore civitate ad minorem rrańfiret, unde » apparet avaritie ardore eos infammari , & » ambitioni fervire , & ut dominationem exer- » ceant. Si ergo omnibus placot , hujufmodi » pernicles aufteriós vindicetur , ut nec lai- # cam commubionem habeat qui talis eft , » refbonderunt univerfi: Placer. Item idem Ofrus epifeopus dicit: EBtiamfi. talis alias ex- füterit temcrarius , ut fortafle exculationem duo decreta jufmodi fus 25 » » » s? u » » LJ roanifeftum fit potuiffe pauco premio & mer- cede corrumpi ; qui finceram fidem поп ha- bent, ue clamarent in ecclefia & ipfam petere viderentur epifcopum , omnino has fraudes damnandas effe arbitror, ita ut nec laicam in fine communionem talis accipiat , quod fi nobis omnibus placet, ftatuite . Synodus zefpondit : Placet . Ex ifs duobus decretis manifefte. declaratur , quod cormunio fecun- dum fe non eft de neceffitaze falutis , alio- quin impie predidum concilium {tatuiffer , ur taliter delinquens nec laicam communio- mem in fine acciperet , ait-enim,: Ita ut. nec » laicam in fine communionem talis accipiat. Per ‘communionem autem laicam quid po- teft iutelligi aliud quam commuńio fimplex fub una fpecie , & fub ipfa precipue , qua ut communiter minus poteft afferre periculi reverentie tanto facramento debitæ , cujuf- modi eft fpecies panis: & ad hoc funt omnes quibus credenduin eft utpote exercitatis & peritis in arte fua : Unde fuper predicto capite Hofius abbas exponit laicam communionem , id eft , cor- pus Chrifti, Innocentius; id eft , viaticum. Hofüenfis ; id cft , panem benedidum, vei corpus СЫНЫ, & idem dicit Toannes Andreas in novella. item Clemens papa ( & habetur de eonc- cratione , diftinCtione 2. capit. Tribus gradi- » bus) dicit: Tribus gradibus commüiffa funt „ facramenra divinorum fecretorum , id eft, » presbytero, diacono, & miniftro, qui cum timore & tremore clericorum reliquias cor poris domini cuflodire debeüt , & fequi tur ibidem: Tanta in altari certo holocau- fta offerantur : beant, quod fi remaníerint , im craflinum non referventur, fed cum timore St tremo- 2» 99 9» ” ORATIO jOANNIS DE RAGUSIO O. P. putamus poena ple&endus est, qui non fo- A ,, re clericorum diligentia confümantur . Qui c hun pugnis impie percuffit in Levitici ordi-. modi exceífus graviori effet poena р1ебеп- eum niterdiæ conffituas, & in aliquo eum mo- afferat quod populi literas acceperit ; cum. quanta populo fufficere de-- 748 autem refídua corporis domini quz in facra- rio relicta (unt , confumunt , non flatim ad 9 accipiendos communes cibos conveniant. Ec- ce quam manifefte in predicto canone habe- tar, quod reliquie corporis domini cuflodien- de funt cum magna clericorum diligentia , & nulla penitus fit mentio de reliquiis vini aut fanguinis , nec de cuftodia ipfius , de cujus tamen cuftodia, fi fuiffet in ufu , potius de-. buiffet cautela adhiberi, & ordinatio five (la- tutum fieri, cum in ipfo fanguine majus im- mincat periculum . Jtem fanQa fynodus Ro- mana, Cui beatus Leo papa prefedit , capit. Quibus , de confecratione dift. 2. loquens ‘de B veritate corporis & f(auguinis Chrifli in hoc facramentó , inrer cetera ita dicit: ldem eft corpus de quo dictum eft: Caro mea vere eft cibus , ©” fanguis meus vere.efl potus. Circa hoc corpus aquile funt, que alis circumyo- lant fpiritualibus , unde & idem corpus Chri fli edimus, ut vite eterne poflimus effe par- ticipes , ubi noranter fan&a fynodos corpori Chrifti foli illam copulativam attribuit ; caro mea , Ke. ad oftendendum. quod fub fpecie panis, fub qua , ex vi converfionis verbo- rum, eff proprie corpus Chrifti, vere če rez- liter ac integre utrumque contineatur , fcili- cet caro Chrifti & fanguis , & quecumque alia f? habent ad perfectionem Chrifti ex. na Cturali & reali concomitantia , & quod idem corpus Chrifti edimus, nuila mentione facta de fanguine, aut de vino , five de potu, u$ vite «terne poílimus effe participes : ad often- dendum quod fufücit fumere fub una fpecie, moviffime vero declaravit hoc facrum Con- flandenfe coucilium, cujus tenorem papa Mar- tinus V. in quadam bulla {ua . inter@rit , quam pro præfenti recitare gratia brevitatis omitto. Quanta autem fit auctoritas facrorurn con- ciliorum , oftendit Auguftinus ad Januarium ita dicens : Conciliorum in ecclefia eft fa- Iuberrima audloritas , quibus ecclefie ne- goüa terminantur , & in libro de fide catholica idem dicit : Si quis aliquas fcri- pturas preter jilas quas ecclefia catholica ^» ” 2 D, „m p didit, fuerit veneratus, dnathema fit. Item Gregorius , & habetur diftinétione 15. St- cut fancti evangelii quatuor libros , fic guatuor concilia fufcipere & venerari me 29 29 ?5 2% 23 » quas prefata veneranda concilia venerantur , veneror , & quas refpuunt , refpuo. Quia dum univerfali funt confenfu conftituta , fe, & non illa deflruit , quifquis prafumpferit aut folvere quos ligant, aut ligare quos fol- » Vunt, nec sirum, cum ipía facra generalia concilia regantur & dirigantur a Spiritu fane Edo, imo ab ipfo Jefu Chrifto. Nam fi ipfe dominus promifit fe effe in mcdio duorum vel trium in nomine ipfius congregatorum , quan- to magis erit in medio patrum feniorum om- nium Chrifli fdelium in facris conciliis gene- ralibus congregatorum ? qucd exprefie fancti apoítoli exemplo declaraverunt A&. rg. ubi prefidentiam in concilio Spiritui (anco attri- ^ » ” » recipit & in au@critate habendas effe tra- AO ISTE 1098 Au@eritas Comci)iorur quanta. Ep.ft. 138 Cap. 3. Greg. f vr gif, vp 24 fareor . Et fubdit : Cun@as vero perfonas - buerunt , vel potius infinuaverunt , dicentes ^ 3n fua epiftola decretali: Vi um eff Spiritui fan- ifo & nobis : quod etiam atteflatur. Calefti- aus paps. ad fynodum in Ephefo conftitutam » w Spis 

Strana 749
749 DE COMMUNIONE SUB. UTRAQUE SPECIE. 759 wem Dpiritus fanéti teftarur-prefentiam congre- cA, » Sato fácerdorum . Certum eft enim. quod 13. » legimus , quia nec poteft veritas noftra Coleftinus ” "mentiri , cujus in evangelio ifta fententia TL pifio- » et: Ubi dno vel tres congregati fuerunt in ce - ... “. . tium Ro. +, Mine meo, ibi ego fum in medio eorum, =ditaru : : - fom. np x55 Quod cum ita fir, nam nec huic tam brevi Marsh. sy. -> numero Spiritus fanctus: deeft, ) quanto ma— » gis enm nunc 3ntereffe credamus , quando in » unum convenit tanta turba fauctorum. San- » Gum namque eft pro debira veneratione » conciliem, in quo vtique nunc apoftolorum : v frequenrif5inz ilius quam legimus congre- “a gationis afpicienda reverentia eft . Numquam » his defuit magifter qucm receperant pradi- 4; candum, adfuit (emper iis dominus & ma- » Biftez, fed nec docentes a fuo doctore do- » ferti funt : docebat ille qui miferat, doce- $» bat qui dixerat quod docerent: docebar qui » in apoftolis fuis fs confirmat audiri, Hzc » Cæleflinus. m ltem Damafus papa ad Aureliura archiepi- AR. 35. fcopum de fervandis canonibus fan@orum pa- trum & decretis ia concilio editis, prout refert Ifidorns in libro conciliorum , ita fcribit; Re- verendiflimo fratri & coepifcopo Aurelio: Da- » Mafus : Scripta fan@itatis ru debita vene-- » ratione fufcepimus, in quibus fitire vencra- » fionem ac prudentiam ruam apoftolica indi- » futa , ut dignum erat ,* cognovimus. Qua » de re.cuædam ex his, quæ perifti, mifimus » & quedam adhuc com iterum miferis, wit- » tere cupimus. Nullum tamen a beato Petro » principe apoftolorum fiva predeccforum no- » ftrorum preiermifimus, de quorum flatuiis » aliquid per Ammonium presbytezum , & Fe- », icem diaconum fih certis fignaculis non mit- » tererius. Qua te d cultodire optamus & » alis praedicanda ac publicandz mandamus, » ut 2b omnibus inviolate debitz veneratione / 9 Cuftodizntur Gk inviolate {erventur , atque , 2b: omhibus fororis temporibus diligenter » venerentur. Quod. violatores voluntarii ca- |,» nomum graviter a fanclis patribus judican- » tur, & a Spiritu. fando , cujus inftin£tu ac A nomine in hac -fan@a fynodo congregati fu- mus, Amen. Quarto, principaliter probatur ex confuetu- dine ecclefim , quz ex antiquiffüimis tempori- AWNO CHRISTI 1433. Ex confue- bus Gt;ex multis centenis annorum füit uni- tudine ecde- verfaliter in ecclefiam introducta..Sunt enim ultra ducentos & trecentos annos ; vel faltem. prope, quibus doctores catholici in libris fuis & fcripris coeperunt laudare & approbare uni- verfalem ecclefiæ confuetudinem in -commu- nione füb vu» fpecie , nt paulo. post. patebit in allegatione doctorum . Clarum autem est quod hzc confuetudo non fuit uno die, aut uno menfe , feu uno anno in ecclefiam uni- verfaliter introducta , imo nullus doftorum ip- Bím laudantium & approbautium potuit aut feivit 2ffignare teraporis originem , quo hec confüetudo univerfaliter ortum. habuerit , pro- pter antiquitatem. füam: unde indubitanter te- nendum est.quod cormmunio fub utraque fpe- Cie. nunquam fuit in ecclefa Dei univer- fali, fed fecundum varium cxemplum Chri- sti, varia fuit femper habita contnetudo. Chri- stus enim in cosa fub duplici fpecie tradidir, instante faa paffione : fed post refurrectionem. fuam legitur , fecundum intentionem fancio- rum, confeciffe (ub fola fpecie panis , ut pa- tuit fuperius , quando in Emaus cognoverunt cum duo difcipuli in fractione panis. Sic et- iam & de primitiva ecclefia & de apostolis Clegitur ja. ffierofolymis , quod erant perle- verantes: iu fractione panis, & communicatios ne; ÁGorum 2. quod intelligitur. de commu- nione panis fancti , ut in precedenübus fuit declaratum : Gt Corinthii fub duplici fpecie communicabant , ut patet per 2postolum , & fic communiter femper manfit hujufmodi di- veritas comraunionis laicalis, fab una vel fub duplici fpecie , donec propter. pericula & varios erzores , univerfalis ecclefie confuetudo obtiauit communionem unius fpeciei, cujus confuetudi-- nis principium aut initium, nec in memoriis hominur , nec in fcriptis doctorum , aut in an- nalibus fcribentium reperitur: Et cum confue- tado , cajus initii memoria non habetur, jure “a dona didłati fünt,.damnantur, qui blafphe-Dstatuti habenda fit, ué dicunt leges, urique 5, mare Spirizam fanctum «non incongrue vi- » dentur," & quia contra eofdem factos ca- » nones non neceflitate compulfs , fed fiben- '» fer, ut præfixum eft, aliquid ane proterve » agunt , aut loqui prefümunt , aut facere » volentibus fponte confeniunt : talis enim » prefumptio manifefte unum genus est bla- | Íphemantium Spiritum fanGum, qui, ut jam + prælibatum est , contra eum agunt , cujus » impni& & gratia iidem fancti edidi funt ca- 4, nones, Diabolica vero nequitia; plerofque » fubriliter fallerc folet , & it quorumdam » imprudentiam per fimilitüdinem pietatis fze- » pime illudit, wt pro falubribus nocitura pro lege. habenda est & tenenda. Quanta autem fit auCtoritas confuetudinis ecclcfis Romane, oftendit Auguftinus in. libel- » lo de cura pro mortuis agenda , qui ait: ; Quod fi nulla effet auctoritas facra f{criptu- » re, que doceret orare pro defunctis, tanta » est auCloritas ecclefie Romanz, quod pro „ lege firmiffma fine dubitatione est tenen- „ da Similiter fan@us Thomas fecunda 2, questione" 10. articulo r2. dicir: maximam , auctoritatem habet ecclefie confuetudo, que .» femper in omnibus est zmulanda: quia & » ipfa doctrina catholicorum doctorum ab ec- » Clefia auctoritatem. haber , Unde fubdit : » perfüadear: idcirco norma fanctorum cano-E,, Quo magis standum .est auctoritati eccle- » num , qui funt Spiritu Dei conditi & to- » tius mundi reverentia confecrari, fideliter a j nobis est fcienda , & diligenrer tradenda , „ neque quoquomodo fanftorum patrurs sta- „ tura , abfque inevitabili neceffitate , quod « abfit, tranfgrediamur, fed fideliffime per ea ». gradientes, cum eis qui eos instindtu con- » diderunt divino, mercedis gloriam X labo- . Tis curasglum corum merius, auXiliante do- » mino habere mereamur . quod nobis prz- stare digmetur ipfe Spiritus fanCtus , in cujus fie, quam Augustini vel Hieronymi vel cu- jfcumquue doctoris. Qualiter autem tranfgreffores confuetudi- Epiftola 94 num coercendi fint, ostendit Augustinus ad Pifinéions Cafulanum presbyterum ., X habetur disrin- €&ine 2. capite , Ín his rebus : Qui dicit, » quod mos populi Dei , & instituta ina- Ba. © 7. » jorum pro lege tenenda funt, & ficut pre-* » Varieatores legum divinarum, ita contem- » ptores confuetudinum ecclefiasticarum coer- », cendi fant. Et in libro confcffhionum ita dicit : » Qua 

Strana 750
749 DE COMMUNIONE SUB. UTRAQUE SPECIE. 759 wem Dpiritus fanéti teftarur-prefentiam congre- cA, » Sato fácerdorum . Certum eft enim. quod 13. » legimus , quia nec poteft veritas noftra Coleftinus ” "mentiri , cujus in evangelio ifta fententia TL pifio- » et: Ubi dno vel tres congregati fuerunt in ce - ... “. . tium Ro. +, Mine meo, ibi ego fum in medio eorum, =ditaru : : - fom. np x05 Quod cum ita fir, nam nec huic tam brevi Marsh. sy. -> numero Spiritus fanctus: deeft, ) quanto ma— » gis enm nunc 3ntereffe credamus , quando in » unum convenit tanta turba fauctorum. San- » Gum namque eft pro debira veneratione » conciliem, in quo vtique nunc apoftolorum : v frequenrif5inz ilius quam legimus congre- “a gationis afpicienda reverentia eft . Numquam » his defuit magifter qucm receperant pradi- 4; candum, adfuit (emper iis dominus & ma- » Biftez, fed nec docentes a fuo doctore do- » ferti funt : docebat ille qui miferat, doce- $» bat qui dixerat quod docerent: docebar qui » in apoftolis fuis fs confirmat audiri, Hzc » Cæleflinus. m ltem Damafus papa ad Aureliura archiepi- AR. 35. fcopum de fervandis canonibus fan@orum pa- trum & decretis ia concilio editis, prout refert Ifidorns in libro conciliorum , ita fcribit; Re- verendiflimo fratri & coepifcopo Aurelio: Da- » Mafus : Scripta fan@itatis ru debita vene-- » ratione fufcepimus, in quibus fitire vencra- » fionem ac prudentiam ruam apoftolica indi- » futa , ut dignum erat ,* cognovimus. Qua » de re.cuædam ex his, quæ perifti, mifimus » & quedam adhuc com iterum miferis, wit- » tere cupimus. Nullum tamen a beato Petro » principe apoftolorum fiva predeccforum no- » ftrorum preiermifimus, de quorum flatuiis » aliquid per Ammonium presbytezum , & Fe- », icem diaconum fih certis fignaculis non mit- » tererius. Qua te d cultodire optamus & » alis praedicanda ac publicandz mandamus, » ut 2b omnibus inviolate debitz veneratione / 9 Cuftodizntur Gk inviolate {erventur , atque , 2b: omhibus fororis temporibus diligenter » venerentur. Quod. violatores voluntarii ca- |,» nomum graviter a fanclis patribus judican- » tur, & a Spiritu. fando , cujus inftin£tu ac A nomine in hac -fan@a fynodo congregati fu- mus, Amen. Quarto, principaliter probatur ex confuetu- dine ecclefim , quz ex antiquiffüimis tempori- AWNO CHRISTI 1433. Ex confue- bus Gt;ex multis centenis annorum füit uni- tudine ecde- verfaliter in ecclefiam introducta..Sunt enim ultra ducentos & trecentos annos ; vel faltem. prope, quibus doctores catholici in libris fuis & fcripris coeperunt laudare & approbare uni- verfalem ecclefiæ confuetudinem in -commu- nione füb vu» fpecie , nt paulo. post. patebit in allegatione doctorum . Clarum autem est quod hzc confuetudo non fuit uno die, aut uno menfe , feu uno anno in ecclefiam uni- verfaliter introducta , imo nullus doftorum ip- Bím laudantium & approbautium potuit aut feivit 2ffignare teraporis originem , quo hec confüetudo univerfaliter ortum. habuerit , pro- pter antiquitatem. füam: unde indubitanter te- nendum est.quod cormmunio fub utraque fpe- Cie. nunquam fuit in ecclefa Dei univer- fali, fed fecundum varium cxemplum Chri- sti, varia fuit femper habita contnetudo. Chri- stus enim in cosa fub duplici fpecie tradidir, instante faa paffione : fed post refurrectionem. fuam legitur , fecundum intentionem fancio- rum, confeciffe (ub fola fpecie panis , ut pa- tuit fuperius , quando in Emaus cognoverunt cum duo difcipuli in fractione panis. Sic et- iam & de primitiva ecclefia & de apostolis Clegitur ja. ffierofolymis , quod erant perle- verantes: iu fractione panis, & communicatios ne; ÁGorum 2. quod intelligitur. de commu- nione panis fancti , ut in precedenübus fuit declaratum : Gt Corinthii fub duplici fpecie communicabant , ut patet per 2postolum , & fic communiter femper manfit hujufmodi di- veritas comraunionis laicalis, fab una vel fub duplici fpecie , donec propter. pericula & varios erzores , univerfalis ecclefie confuetudo obtiauit communionem unius fpeciei, cujus confuetudi-- nis principium aut initium, nec in memoriis hominur , nec in fcriptis doctorum , aut in an- nalibus fcribentium reperitur: Et cum confue- tado , cajus initii memoria non habetur, jure “a dona didłati fünt,.damnantur, qui blafphe-Dstatuti habenda fit, ué dicunt leges, urique 5, mare Spirizam fanctum «non incongrue vi- » dentur," & quia contra eofdem factos ca- » nones non neceflitate compulfs , fed fiben- '» fer, ut præfixum eft, aliquid ane proterve » agunt , aut loqui prefümunt , aut facere » volentibus fponte confeniunt : talis enim » prefumptio manifefte unum genus est bla- | Íphemantium Spiritum fanGum, qui, ut jam + prælibatum est , contra eum agunt , cujus » impni& & gratia iidem fancti edidi funt ca- 4, nones, Diabolica vero nequitia; plerofque » fubriliter fallerc folet , & it quorumdam » imprudentiam per fimilitüdinem pietatis fze- » pime illudit, wt pro falubribus nocitura pro lege. habenda est & tenenda. Quanta autem fit auCtoritas confuetudinis ecclcfis Romane, oftendit Auguftinus in. libel- » lo de cura pro mortuis agenda , qui ait: ; Quod fi nulla effet auctoritas facra fcriptu-. » re, que doceret orare pro defunctis, tanta » est auCloritas ecclefie Romanz, quod pro „ lege firmiffma fine dubitatione est tenen- „ da Similiter fan@us Thomas fecunda 2, questione" 10. articulo r2. dicir: maximam , auctoritatem habet ecclefie confuetudo, que .» femper in omnibus est zmulanda: quia & » ipfa doctrina catholicorum doctorum ab ec- » Clefia auctoritatem. haber , Unde fubdit : » perfüadear: idcirco norma fanctorum cano-E,, Quo magis standum .est auctoritati eccle- » num , qui funt Spiritu Dei conditi & to- » tius mundi reverentia confecrari, fideliter a j nobis est fcienda , & diligenrer tradenda , „ neque quoquomodo fanftorum patrurs sta- „> tura , abfque inevitabili neceffitate , quod « abfit, tranfgrediamur, fed fideliffime per ea ». gradientes, cum eis qui eos instindtu con- » diderunt divino, mercedis gloriam X labo- . Tis curasglum corum merius, auXiliante do- » mino habere mereamur . quod nobis prz- stare digmetur ipfe Spiritus fanCtus , in cujus fie, quam Augustini vel Hieronymi vel cu- jfcumquue doctoris. Qualiter autem tranfgreffores confuetudi- Epiftola 94 num coercendi fint, ostendit Augustinus ad Pifinéions Cafulanum presbyterum ., X habetur disrin- €&ine 2. capite , Ín his rebus : Qui dicit, » quod mos populi Dei , & instituta ina- Ba. © 7. » jorum pro lege tenenda funt, & ficut pre-* » Varieatores legum divinarum, ita contem- » ptores confuetudinum ecclefiasticarum coer- », cendi fant. Et in libro confcffhionum ita dicit : » Qua 

Strana 751
ANNO CHRISTI S48 tb. s. c. 8. Cap 3 AuuBinus e. pitolo 86. Ex teftimonio far&orum pas UU. Rp. 69. pu de Tis qui initians eur facrio s co Bieg 3 “BP. Gap. 74 Cap. 35. Cap. sé. Esp. 49. 75E » Que funt contra mores » pro morum diverfitate vitanda funt, ut pa- » Aum inter fe gentis aur ciyitatis confuetu- s.dins aut lege firmatum nulla civis aut pe- » regrini jihidine yioletur, "urpis eft enim » omnis pars uniyerío fuo non congruens . » Item Auguflinus facere contra confuctudi- » nem prohibet epiftola } 8. ad Hieronymum » ita dicens; Contra ecclefie fundaiiffimum » modum nemo fentat. ftem Damafcenus li- » bro 4. fententiarum fuarum: Semper con- fuetudo ecclefie fervanda eft, &- contrariura dogmatizantes & fuam praxin confirmantes non funt audiendi. Item Hieronymus in qua- dam epiftola contra Vigilantium: > Quid ne: » celle eft in manus fumere quod ecclefia non D, recipit? nifi forte Balfamum mihi, & Bar- belum , & Thefaurum Manichæi, & ridicu- » lum nomen Lenfibore proferas , cc, Cum igitur ecclefia non recipit in. comrotmione lai- £a utramque fpeciem , ipfam utique recipere ridiculum eft, perniciofum & fuperfluum : propter quod B. Thomas dicit fecunda z. quæ- fone 93. artic. x. ,, Sicut enim falfarius ef fer, qui aliqua proponeret ex parte alicu- jes que nan effent ei commiüifa, ita virium falftatis incuvsit, qui ex parte ecclefie cul- tam exhibet Deo contra modum divina au- Goriwate ab ecclefia confürotum, & articu- lo 2. Si enim aliquid fit, quod quantum „ a n M w „ ” que ad hoc quod mens feratur im Deum, aut quod carnis concupifcentie moderate refrenentur , aut etiamfi íi preter Dei & ecclefiæ inftitutionem vel confuetudinem communem , quz fecundum Auguftinum pro s, lege habenda eít, totum hoc reéputandum » eft fuperflaum & fuperítitiofam, cc, Cum itaque di&a communio fub «aque fpecie, quoad laicos, fit contra communem confue- tudinem ecclefie, utique tamquam fuperflaz repelienda eft. Manifeftum eff antem quod jam a multis centenis annorum, predi@a cons fuetudo communicandi laicos fen non confi- cientes, fub una fpecie tantum, fcilicet panis, ” » » 3» 22 ORATIC JOANNIS DE RAGUSIO ©, В, hominum flagitia À difo foquitur fub bis verbis: » Cam igityr.in „ eft de fe, non pertinet ad Dei gloriam ne-C ;, 737 cibo neque premium fit, quia efca nos non commendat Deo, neque magnum pericu- lun fit, guia non quod intrat in.os coin- quinat hominem , fed quod exit de ore; videtur fine dubio a ranto au&tore non ef- fe preceptum , nifi hunc cibum ad от propheticum referas, quem pro magno pro- 2 > 2 2 » » DI qui feroiunt mihi, manducobunt , wos autem efurietis, iic est enim cibus in quo vita diffnitur aterma, quo quifguis fuerit de- fraudatus, morte morietur . Quandoquidem panis vivus atque calestis ipfe dominus est, qui vitam dat hnic mundo. Unde & ipfe » ^ » » » n beritis fanguinem meum , non. habebitis vitam eternam. Xrat ergo panis aliquis, de quo prefcripferat edendum. paradifi incolis: quis a s 25 » angelorum. manducavit homo. Est enim bo- , "nus panis, fi facias voluntatem Deis; vis »Ícire quam bonus panis? ipfe Filias man- », ducat hunc panem; dc «uo ait; Meus ci- 25 in celis eff ; Hc Ambrofius, ubi primo no- tandura quod hic dofor fandiffimus & u- nus ex quatuor çolumnis ecclefiæ, veraci- ier fe fundat in facra fcriptura: & in do- fring Christi. Deinde notandum est quod didt; Videtur fine dubio a tanto zuCere » uon cfe preceptum, ubi dici, Sine du » bio, omnem ambiguitatem excludens, non » elle preceptum . "Tertio notandum est ex diclis (uis, quod fi intelligatur preceptive » quod hoc fpiritualiter intelligendum est, de fpirituali manducatione, wut paret per totum refiduum guod fequitur: Nifi hunc cibum ad illum propheticum referas. ftem beatiffimus noster Hieronymus, ut fuperius fuit aliegatus, loquitur de duplici carne Christi, videlicet fpirtuali & divina, ‘de qua intelligitur illa au&oritas: Nif, manducavertis, de ca qua crucifixa est & fepulta , quis ut fides catho- lica tenet, est verc, realiter, & in propria » 2 2 32 25 in ecclefiam , aemine contradicente, univer-Dperíona ipíe Christus in hoc facramento , & faliter introducta eft, ut patebit ftatim. ex di- ftis do&orum de hac confüetudine mentio. nem facientibus, Quinto principaliter probatur per fanctorum do&orum atteftationem , modo innumeris de hujufmodi facramento & communione facientes mentionem, nihil de potu aut vigo memorati funt, fed tantummo- do de corpore Chrifti, five de pane aut elca locuü funt; per hoc oftendentes fufficere fub fola fpecie panis fumere divinifime euchari- ftia facramentum , Unde Ámbrofius in libro de facramentis : ,, Ifta efca quam accipis , ifte » panis vivus qui de calo defcendit, vit z- iin locis quodam- . m» non fpiritualiter tantum, _Jtem idem B. Hieronymus fuper Leviticum ita dicit: De hac quidem hostia que in Chri- sti commemoratione mirabiliter fit, edere li- cet; de hac vero.quam Christus in ara crucis obtulit, fecundum fe nuili edere licet, ubi notanter dicit, Edere, & nullam mentionem facit de Bibere, & habetur de confecratione ANNO CHRIST? 3482- mio dominus fancis pollicetur fuis: fce Yai. 85, ай: Му? mamnducaveritis carnein meam (9 bi- Joon. Gr ille? accipe quem dicat: Panem, inquit, 5/4 97. bus eff ut faciam. voluntatem. Patris mei, qui Роб 4 distin@®ione 2. De hac, , Item beatus Hiero- Cap, 6. » nymus in quodam fermone dicit: Singuli autera accipiunt Christum. dominum, & in fingulis portionibus totus est, nec per fin- gulos comminuitur, fed integrum fe prebet in fingulis . Et habetur de confecratione di- 2 3 „ `» ternæ fubftantiam adminiffrat. Et quicum- Estincüione z. Singuli. Jtem Augustinus in epi- stola ad Irenewmn: ,, Christus panis est, de e, 4, » que hunc panem manducaverit, non morie- » tur in eternum, quia carpus eit Ohrifti & habetur de confecratione diflin&tione 2. capi- te, Reveta. Idem eadem diftin&ione, fcilicet ‘confecratione, in mulds capitulis, videlicet Rmbrofizs go poradilo c, g. in capite, Omnia, & in capitulo, Nullo fa- cramento, & in capitulo, Non ifie panis eft, & in capitulo, Ánte benedictionem , in qui- bus locis manifeste habetur quod. fumptio hu- jus facramenti fufficit tantum fub fpecie pa- nis. Item idem Ambrofius in libre de para- » (uo qui manducat, vivet in æternum, & » üc quo ipfemet dicit: Panis quem ego da- 7,0, 6. „ bo, caro mea eff pro. mundi vita: & habe- tur de confecratione dist. 4. Christus. Item in fermone de verbis domini, & habetur in gloffa 1. ad Cor. io. ,, Non ergo timeamus, Cos, sp, m frótres , manducare panem istum, me for- » te fümamus, id est, confumamus illum; „ & postea quod manducemus .non invenias » mus; manducatur Christus, vivit mandu« г; CB 

Strana 752
ANNO CHRISTI S48 tb. s. c. 8. Cap 3 AuuBinus e. pitolo 86. Ex teftimonio far&orum pas UU. Rp. 69. pu de Tis qui initians eur facrio s co Bieg 3 “BP. Gap. 74 Cap. 35. Cap. sé. Esp. 49. 75E » Que funt contra mores » pro morum diverfitate vitanda funt, ut pa- » €um inter fe gentis aur ciyitatis confuetu- s.dins aut lege firmatum nulla civis aut pe- » regrini jihidine yioletur, "urpis eft enim » omnis pars uniyerío fuo non congruens . » Item Auguflinus facere contra confuctudi- » nem prohibet epiftola } 8. ad Hieronymum » ita dicens; Contra ecclefie fundaiiffimum » modum nemo fentat. ftem Damafcenus li- » bro 4. fententiarum fuarum: Semper con- fuetudo ecclefie fervanda eft, &- contrariura dogmatizantes & fuam praxin confirmantes non funt audiendi. Item Hieronymus in qua- dam epiftola contra Vigilantium: > Quid ne: » celle eft in manus fumere quod ecclefia non D, recipit? nifi forte Balfamum mihi, & Bar- belum , & Thefaurum Manichæi, & ridicu- » lum nomen Lenfibore proferas , cc, Cum igitur ecclefia non recipit in. comrotmione lai- £a utramque fpeciem , ipfam utique recipere ridiculum eft, perniciofum & fuperfluum : propter quod B. Thomas dicit fecunda z. quæ- fone 93. artic. x. ,, Sicut enim falfarius ef fer, qui aliqua proponeret ex parte alicu- jus que non effent ei commiüifa, ita virium falftatis incuvsit, qui ex parte ecclefie cul- tam exhibet Deo contra modum divina au- Goriwate ab ecclefia confürotum, & articu- lo 2. Si enim aliquid fit, quod quantum „ a n M w „ ” que ad hoc quod mens feratur im Deum, aut quod carnis concupifcentie moderate refrenentur , aut etiamfi íi preter Dei & ecclefiæ inftitutionem vel confuetudinem communem , quz fecundum Auguftinum pro s, lege habenda eít, totum hoc reéputandum » eft fuperflaum & fuperllitiofam, ec, Cum itaque di&a communio fub «aque fpecie, quoad laicos, fit contra communem confue- tudinem ecclefie, utique tamquam fuperflaz repelienda eft. Manifeftum eff antem quod jam a multis centenis annorum, predi@a cons fuetudo communicandi laicos fen non confi- cientes, fub una fpecie tantum, fcilicet panis, ” » » 3» 22 ORATIC JOANNIS DE RAGUSIO ©, В, hominum flagitia À difo foquitur fub bis verbis: » Cam igityr.in „ eft de fe, non pertinet ad Dei gloriam ne-C ;, 737 cibo neque premium fit, quia efca nos non commendat Deo, neque magnum pericu- lun fit, guia non quod intrat in.os coin- quinat hominem , fed quod exit de ore; videtur fine dubio a ranto au&tore non ef- fe preceptum , nifi hunc cibum ad от propheticum referas, quem pro magno pro- 2 > 2 2 » » DI qui feroiunt mihi, manducobunt , wos autem efurietis, iic est enim cibus in quo vita diffnitur aterma, quo quifguis fuerit de- fraudatus, morte morietur . Quandoquidem panis vivus atque calestis ipfe dominus est, qui vitam dat hnic mundo. Unde & ipfe » ^ » » » n beritis fanguinem meum , non. habebitis vitam eternam. Xrat ergo panis aliquis, de quo prefcripferat edendum. paradifi incolis: quis a s 25 » angelorum. manducavit homo. Est enim bo- , "nus panis, fi facias voluntatem Deis; vis »Ícire quam bonus panis? ipfe Filias man- », ducat hunc panem; dc «uo ait; Meus ci- 25 in celis eff ; Hc Ambrofius, ubi primo no- tandura quod hic dofor fandiffimus & u- nus ex quatuor çolumnis ecclefiæ, veraci- ier fe fundat in facra fcriptura: & in do- fring Christi. Deinde notandum est quod didt; Videtur fine dubio a tanto zuCere » uon cfe preceptum, ubi dici, Sine du » bio, omnem ambiguitatem excludens, non » elle preceptum . "Tertio notandum est ex diclis (uis, quod fi intelligatur preceptive » quod hoc fpiritualiter intelligendum est, de fpirituali manducatione, wut paret per totum refiduum guod fequitur: Nifi hunc cibum ad illum propheticum referas. ftem beatiffimus noster Hieronymus, ut fuperius fuit aliegatus, loquitur de duplici carne Christi, videlicet fpirtuali & divina, ‘de qua intelligitur illa au&oritas: Nif, manducavertis, de ca qua crucifixa est & fepulta , quis ut fides catho- lica tenet, est verc, realiter, & in propria » 2 2 32 25 in ecclefiam , aemine contradicente, univer-Dperíona ipíe Christus in hoc facramento , & faliter introducta eft, ut patebit ftatim. ex di- ftis do&orum de hac confüetudine mentio. nem facientibus, Quinto principaliter probatur per fanctorum do&orum atteftationem , modo innumeris de hujufmodi facramento & communione facientes mentionem, nihil de potu aut vigo memorati funt, fed tantummo- do de corpore Chrifti, five de pane aut elca locuü funt; per hoc oftendentes fufficere fub fola fpecie panis fumere divinifime euchari- ftia facramentum , Unde Ámbrofius in libro de facramentis : ,, Ifta efca quam accipis , ifte » panis vivus qui de calo defcendit, vit z- iin locis quodam- . m» non fpiritualiter tantum, _Jtem idem B. Hieronymus fuper Leviticum ita dicit: De hac quidem hostia que in Chri- sti commemoratione mirabiliter fit, edere li- cet; de hac vero.quam Christus in ara crucis obtulit, fecundum fe nuili edere licet, ubi notanter dicit, Edere, & nullam mentionem facit de Bibere, & habetur de confecratione ANNO CHRIST? 3482- mio dominus fancis pollicetur fuis: fce Yai. 85, ай: Му? mamnducaveritis carnein meam (9 bi- Joon. Gr ille? accipe quem dicat: Panem, inquit, 5/4 97. bus eff ut faciam. voluntatem. Patris mei, qui Роб 4 distin@®ione 2. De hac, , Item beatus Hiero- Cap, 6. » nymus in quodam fermone dicit: Singuli autera accipiunt Christum. dominum, & in fingulis portionibus totus est, nec per fin- gulos comminuitur, fed integrum fe præbet in fingulis . Et habetur de confecratione di- 2 3 „ `» ternæ fubftantiam adminiffrat. Er quicum- Estincüione z. Singuli. Jtem Augustinus in epi- stola ad Irenewmn: ,, Christus panis est, de e, 4, » que hunc panem manducaverit, non morie- » tur in eternum, quia carpus eit Ohrifti & habetur de confecratione diflin&tione 2. capi- te, Reveta. Idem eadem diftin&ione, fcilicet ‘confecratione, in mulds capitulis, videlicet Rmbrofizs go poradilo c, g. in capite, Omnia, & in capitulo, Nullo fa- cramento, & in capitulo, Non ifie panis eft, & in capitulo, Ánte benedictionem , in qui- bus locis manifeste habetur quod. fumptio hu- jus facramenti fufficit tantum fub fpecie pa- nis. Item idem Ambrofius in libre de para- » (uo qui manducat, vivet in æternum, & » üc quo ipfemet dicit: Panis quem ego da- 7,0, 6, „ bo, caro mea eff pro. mundi vita: & habe- tur de confecratione dist. 4. Christus. Item in fermone de verbis domini, & habetur in gloffa 1. ad Cor. io. ,, Non ergo timeamus, Cos, sp, m frótres , manducare panem istum, me for- » te fümamus, id est, confumamus illum; „ & postea quod manducemus .non invenias » mus; manducatur Christus, vivit mandu« г; CB 

Strana 753
TREK at: YJ ANNO CHRISTI 1433 Ta alcifa bsc faüus habeu- ?? fer, wide de <onfecratione z. €, 70. Íuvi- ter. E Cap. 13. Hee xerba lraben- tur apud Au- guftinum epi- | ftola 1:3. Cap. aa Innocentius poutifex « Alexander de Ales, Quazft. art. 4. Mn, 753 ” quidem in facramento fic fit, & norunt fi- ‘deles quemadmodum manducent carnem » vel corpus Chrifli. Tt fuper pfalmo ro. idem dicit: Judei pafcebantur tamquam de ccena domini, & nos de cruce domini pa- fcimur, quod corpus ipfius manducamus . Ecce Augnít. in predictis omnibus folum mentionem facit de pane , & nullam de 3, potu. » item Hilarus dicit, & habetur de con- fec. difl. 2. Si non funt ranta.peecata ut quis excommunicetur , non fe debet a me- dicina corporis domini noftri Jefu Chrifti » ” » >» » 9? 21 2 » betur de confec. dift. 2. In Chrifto Pater, & Chriflus in nobis eft, unum in his ee nos faciat. $i vero carnem corporis noílri Chriftus affumpfit ,' & vere ille homo qui ex Maria natus fait, Chriftus ей, nofque vero fub myfterio carnem corporis ejus fumimus, & per hoc unum erimus , quia , Pater in eo eft, & Chriftus in nobis. fa quibus fimiliter Ililarius de potu nullam fa- cit mentionem . Quid plura ? longum effet nárrare antiguorum fanctorum doCtorum di- fta, per que videntur omnia innuere fuffi- cientiam communioais facræ fub una fpecie . Sed jam..oculos moflros dirigamus ad dofto- 2 » 2 » 2 19 » res pofteriorcs ; qui tamen nos & hanc no-C,, vitatem per plura centena annorum przcef- ferunt , quorum dicta & fentenriæ fequantur in hunc modum. In. primis igitur occurrit antiquitimus do- étor & fummus ponrifez Innocentius in tra- Gata de officio miffe , particula quarta de fa- cramento cuchariftie , capite. Utrum panis fine vino vel e contrario valeat confecrari '. Ubi inter cetera ita loquitur: 5, Si vero vi- num inveniri non poíft , vel aliquo cafu defuerit, quæritur utrum neccfhtate vel ca- fn cogente , fola panis materia poflit in cu- chariftiam confecrari , ficut (ab fola panis fpecie deber cuchariftia fczvari. Et infra >» 99 39 > » 92 bus alterutrum inveniri non poteft , licite poffet alteram fine altero confecrari, minus enim ignorantia, quam neceffitas, vel ne- » gligentia quam difficultas , exculat. ” Hec Tnnocentius . Ta quibus verbis hic doctor af- firmative pcnit primum , quod fab fola panis Ípecie deber euchariftia fervari; fecundum, quod in iis regionibus, in quibus alterutrum inveniri non poteft, licite paíft alterum fine altero confecrari , que mullo modo pofient ftare in veritate, (i comraunio fub utrague fpecie effet de precepto Chrifti. Item Alexander de Ales doctor antiquus , folemnis, & profundus in doctrina divina pa- » » 7 riter & humana, & fandtz vite , magnæque Enc fanguine , anoritatis in tota fchola theologix, in 4, par- te fue fumme de materia lacramenti euchari- fie quxrit , utram liceat corpus Chrifli fume- re fab fpecie panis tantum, five fub fpecie vi- "ni. ft refpondendo ad iud dubium, dicir quod quia Chriftus integre fumitur fub utra- que fpecie , bene licet Chiiítum fumere fub fpecie panis tantum > ficut fere ft a laicis u- bique in ecclefia. Quod autem dicit canon , Comperimus , intelligitur de conficiente. Ec- clefia aurem illud facramentum difpenfare con- Concil. General. ' Tom, XX1X. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. catus ; quia furrexit occifus , nec quando A fuevir fub fpecie panis tantum , tum proptere-———. manducamus , partcs de illo facimus . Et. 754 periculum effufionis quod forte accideret , fi fub fpecie vini difpenfaretur, tum propter vitii in- fidclitatis amotionem , quod fe non. immerito fimplicium mentibus ingerzret, fi. femper fub fpeciebus panis & vini daretur , quiz fi ita fie- ret, pollent fimplices credere, quod Chriftus non contineretur integer fub altera fpecie, fi- cut contigit quandoque ; unde aliquibus reli- giofis pcrentibus & inftantibus ut fub utraque fpecie fumerent hoe facramentum , facerdote quodam pio ceiebrante , cum faceret fraClio- nem , concavum patenz totum vifüm eíl re- pleri fanguine. Ad quod obftupucrunt ipfe & circamítantes ;. fed cum conjungeret facerdos feparare . ítem idem de Trinitate, & ha-B partes hofliz, totus ille fanguis vifus eft re- intrare , & fic petitioni & rentationi illorum. fuit penitus fatisfauum . Kr in fcripto {uo fu- per Joannem, ubi exponens. illud Joannis 6. JViff manducaveritis carnem filii hominis, &c. dicit quod folus facerdos communicat fangui- ni. Reliqui vero, feilicet non facrificantes , communicant corpori. Item Albertus Magnus fummus philofophus & maximus theologus fanfleque vite , qui & in vita & poft mortem claruit miraculis , in tractatu de corpore Chrifti dieit: ,, Hoc eft quod dicitur 1. Regum 2. in defiderio po- puli hunc. cibum defiderantis:' Dimitte me obfecro ad unam partem . facerdotalem , ut. co- medam bucellam. panis. Unica enim & fin- 5; pularis pars facerdotalis eft hoftia corporis Chrifli, ad quam populus admittitur ut buc- cela corporis dominici fatieeur . Et confe- quenter. fübdit figuram. unius fpeciei in tri- „ bus fatis, dicens; " Et hoc e(t figuratum Genchs 18. ,, ubi dicitur, cum: Abraham fe- » deret in oftio tabermaculi fui , vidit tres EJ 2 2” 9” 2% 2 ANNO CHRISTI 1433. Albertus Mac pnus e Cap. Qued Chrlftas con. tivezar in for: mie (agrasmen~ talioue. » angelos defcendentes per viam, quibus tria . » fata. farine fimile commixta parari fecit in » fubcincritios & àzymos panes. ” Hac Al- bertus, per quz innuit laicos folum ad unam fpeciem effe admittendos , eo quod dc vino nullam facit mentionem. Item idem Albertus Magnus tcnuit &.credidit, quod ecclefia pot- concludit; Ín iis itaque regionibus, in qui-Dfet difpenftre eum facerdotibus , in partibus in quibus vinum non reperitur, quod cum fola boília poffent conficere. Cujus verba in pro- pria forma funt quz. fequuntur, & habentur in tractatu de officio miffe, circa finem. ,, Àd hoc autem quod queritur de terris in gui- bus vinum nullo modo poflit haberi, di- cendum videtur quod dc hoc confultatio ad curiam haberi debeat , quid fit agendum : tamen propter intolerabile damnum anima- rum , quod incurritur ex facramenti defe- €tu , videretur inihi efe cum talibus di(pen- fandum , ut corpus Chrifli fine calice habe- rent , & conficerent facramentum . Quia fi- » Cut patet per ante. dicta, corpas non eft fi- & anima , & deitate , quamvis non fit ibi fanguis ex virtute coníccrationis facramenti, H«c Albertus. ltem beatus "Thomas difcipulus ejufdem Al- berü Magni, qui fuit excellentiffimi ingenii, imo potius angelici quam humani, diligenrif- fimi ftudii, humillimi judici, & omni omni- no fpoliatus inordinata paffione , vite fanctif- » » » > 2 » » » +? Da rite coti. fefilouia ex patte minl- ftrt. Sanftue Thos mes. fime , qui fcientiam fuam plus oratione &' meditatione, quam ftudio & le&ione a domi- no promeruit. Quoties enim fanctus Dei di- fputare , legere , fcribere, vel dicare voluit ; Bob prius 

Strana 754
TREK at: YJ ANNO CHRISTI 1433 Ta alcifa bsc faüus habeu- ?? fer, wide de <onfecratione z. €, 70. Íuvi- ter. E Cap. 13. Hee xerba lraben- tur apud Au- guftinum epi- | ftola 1:3. Cap. aa Innocentius poutifex « Alexander de Ales, Quazft. art. 4. Mn, 753 ” quidem in facramento fic fit, & norunt fi- ‘deles quemadmodum manducent carnem » vel corpus Chrifli. Tt fuper pfalmo ro. idem dicit: Judei pafcebantur tamquam de ccena domini, & nos de cruce domini pa- fcimur, quod corpus ipfius manducamus . Ecce Augnít. in predictis omnibus folum mentionem facit de pane , & nullam de 3, potu. » item Hilarus dicit, & habetur de con- fec. difl. 2. Si non funt ranta.peecata ut quis excommunicetur , non fe debet a me- dicina corporis domini noftri Jefu Chrifti » ” » >» » 9? 21 2 » betur de confec. dift. 2. In Chrifto Pater, & Chriflus in nobis eft, unum in his ee nos faciat. $i vero carnem corporis noílri Chriftus affumpfit ,' & vere ille homo qui ex Maria natus fait, Chriftus ей, nofque vero fub myfterio carnem corporis ejus fumimus, & per hoc unum erimus , quia , Pater in eo eft, & Chriftus in nobis. fa quibus fimiliter Ililarius de potu nullam fa- cit mentionem . Quid plura ? longum effet nárrare antiguorum fanctorum doCtorum di- fta, per que videntur omnia innuere fuffi- cientiam communioais facræ fub una fpecie . Sed jam..oculos moflros dirigamus ad dofto- 2 » 2 » 2 19 » res pofteriorcs ; qui tamen nos & hanc no-C,, vitatem per plura centena annorum przcef- ferunt , quorum dicta & fentenriæ fequantur in hunc modum. In. primis igitur occurrit antiquitimus do- étor & fummus ponrifez Innocentius in tra- Gata de officio miffe , particula quarta de fa- cramento cuchariftie , capite. Utrum panis fine vino vel e contrario valeat confecrari '. Ubi inter cetera ita loquitur: 5, Si vero vi- num inveniri non poíft , vel aliquo cafu defuerit, quæritur utrum neccfhtate vel ca- fn cogente , fola panis materia poflit in cu- chariftiam confecrari , ficut (ab fola panis fpecie deber cuchariftia fczvari. Et infra >» 99 39 > » 92 bus alterutrum inveniri non poteft , licite poffet alteram fine altero confecrari, minus enim ignorantia, quam neceffitas, vel ne- » gligentia quam difficultas , exculat. ” Hec Tnnocentius . Ta quibus verbis hic doctor af- firmative pcnit primum , quod fab fola panis Ípecie deber euchariftia fervari; fecundum, quod in iis regionibus, in quibus alterutrum inveniri non poteft, licite paíft alterum fine altero confecrari , que mullo modo pofient ftare in veritate, (i comraunio fub utrague fpecie effet de precepto Chrifti. Item Alexander de Ales doctor antiquus , folemnis, & profundus in doctrina divina pa- » » 7 riter & humana, X fanéte vite , magnæque Enc fanguine , anoritatis in tota fchola theologix, in 4, par- te fue fumme de materia lacramenti euchari- fie quxrit , utram liceat corpus Chrifli fume- re fab fpecie panis tantum, five fub fpecie vi- "ni. ft refpondendo ad iud dubium, dicir quod quia Chriftus integre fumitur fub utra- que fpecie , bene licet Chiiítum fumere fub fpecie panis tantum > ficut fere ft a laicis u- bique in ecclefia. Quod autem dicit canon , Comperimus , intelligitur de conficiente. Ec- clefia aurem illud facramentum difpenfare con- Concil. General. ' Tom, XX1X. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. catus ; quia furrexit occifus , nec quando A fuevir fub fpecie panis tantum , tum proptere-———. manducamus , partcs de illo facimus . Et. 754 periculum effufionis quod forte accideret , fi fub fpecie vini difpenfaretur, tum propter vitii in- fidclitatis amotionem , quod fe non. immerito fimplicium mentibus ingerzret, fi. femper fub fpeciebus panis & vini daretur , quiz fi ita fie- ret, pollent fimplices credere, quod Chriftus non contineretur integer fub altera fpecie, fi- cut contigit quandoque ; unde aliquibus reli- giofis pcrentibus & inftantibus ut fub utraque fpecie fumerent hoe facramentum , facerdote quodam pio ceiebrante , cum faceret fraClio- nem , concavum patenz totum vifüm eíl re- pleri fanguine. Ad quod obftupucrunt ipfe & circamítantes ;. fed cum conjungeret facerdos feparare . ítem idem de Trinitate, & ha-B partes hofliz, totus ille fanguis vifus eft re- intrare , & fic petitioni & rentationi illorum. fuit penitus fatisfauum . Kr in fcripto {uo fu- per Joannem, ubi exponens. illud Joannis 6. JViff manducaveritis carnem filii hominis, &c. dicit quod folus facerdos communicat fangui- ni. Reliqui vero, feilicet non facrificantes , communicant corpori. Item Albertus Magnus fummus philofophus & maximus theologus fanfleque vite , qui & in vita & poft mortem claruit miraculis , in tractatu de corpore Chrifti dieit: ,, Hoc eft quod dicitur 1. Regum 2. in defiderio po- puli hunc. cibum defiderantis:' Dimitte me obfecro ad unam partem . facerdotalem , ut. co- medam bucellam. panis. Unica enim & fin- 5; pularis pars facerdotalis eft hoftia corporis Chrifli, ad quam populus admittitur ut buc- cela corporis dominici fatieeur . Et confe- quenter. fübdit figuram. unius fpeciei in tri- „ bus fatis, dicens; " Et hoc e(t figuratum Genchs 18. ,, ubi dicitur, cum: Abraham fe- » deret in oftio tabermaculi fui , vidit tres EJ 2 2” 9” 2% 2 ANNO CHRISTI 1433. Albertus Mac pnus e Cap. Qued Chrlftas con. tivezar in for: mie (agrasmen~ talioue. » angelos defcendentes per viam, quibus tria . » fata. farine fimile commixta parari fecit in » fubcincritios & àzymos panes. ” Hac Al- bertus, per quz innuit laicos folum ad unam fpeciem effe admittendos , eo quod dc vino nullam facit mentionem. Item idem Albertus Magnus tcnuit &.credidit, quod ecclefia pot- concludit; Ín iis itaque regionibus, in qui-Dfet difpenftre eum facerdotibus , in partibus in quibus vinum non reperitur, quod cum fola boília poffent conficere. Cujus verba in pro- pria forma funt quz. fequuntur, & habentur in tractatu de officio miffe, circa finem. ,, Àd hoc autem quod queritur de terris in gui- bus vinum nullo modo poflit haberi, di- cendum videtur quod dc hoc confultatio ad curiam haberi debeat , quid fit agendum : tamen propter intolerabile damnum anima- rum , quod incurritur ex facramenti defe- €tu , videretur inihi efe cum talibus di(pen- fandum , ut corpus Chrifli fine calice habe- rent , & conficerent facramentum . Quia fi- » Cut patet per ante. dicta, corpas non eft fi- & anima , & deitate , quamvis non fit ibi fanguis ex virtute coníccrationis facramenti, H«c Albertus. ltem beatus "Thomas difcipulus ejufdem Al- berü Magni, qui fuit excellentiffimi ingenii, imo potius angelici quam humani, diligenrif- fimi ftudii, humillimi judici, & omni omni- no fpoliatus inordinata paffione , vite fanctif- » » » > 2 » » » +? Da rite coti. fefilouia ex patte minl- ftrt. Sanftue Thos mes. fime , qui fcientiam fuam plus oratione &' meditatione, quam ftudio & le&ione a domi- no promeruit. Quoties enim fanctus Dei di- fputare , legere , fcribere, vel dicare voluit ; Bob prius 

Strana 755
ANNO OMRISTI 433. 755 ORATIO JCANNIS prius ad orationis fecretum acceffit, & inde A, furgens inveniebat fic in promptu , quod feri- beret vel diclaret , quafi in libro aliquo di- diciffet . Hoc do&cor cum quadam nofle ora- tioni infiteret, fancti apoftoli Petrus & Pau- lus ipfum de textu dubio fcrippture prophe- rice pleni(fime inftryxerunt , cujus dodtrine ipla prima Veritas teftimonium perbibuit . Nam poftquam ediderat officium corpori Chii- fii, & fcripferat materiam in tertia parte hu- jus diviniffimi facramenti, orante, ab imagine Chrifti crucifixi talis vox. 2udita eft, benc fcri- .» pfifti de me Thoma,’ quam ergo recipies 9 imo, in eonclufione feu corparę articnlj LeGlione 7. jm € c Jo»n- Tige E » pro tuo labore mercedem ? & refpondit » fanctus Thomas: Domine, non aliam mer- » cedem recipiam nifi teipfum, igitur qnid talis ac tantus doclor dicat in ma- teria noftra, Eccc ipfe in 3. parte fumme {uz , queftione Bo. articule 12. movens in forme articulum * in refponfione ad 3. arti- culum fic dicit: » Circa hujus facramenti u- fnm duo poffunt. confiderari , unum ex par- te ipfius facramenti, aliud ex parte fumen- » tium. Lx parte ipfius facramenti convenit » quod utrumque fumarur, fcilicet corpus & » fanguis, quia in urroque confiit perfe&io facramenti, & ideo quia ad facerdotem per- tinet hoc facramentum confecrare , & per- ficere, nullo modo. debet corpus Chrifti fumere fine fanguine. Ex parte autem fu- » » » "5 » b » cautela , ne aliud accidat qmod vergat ad injuriam tanti myfterii, quod pracipue pof- fct accidere in. fanguinis fufcepioue , qui quidem fi incaute fuümeretur , de facili pot- Íet eflundi. Et quia crefcente mulritudine populi Chrifliani, in qua continentur fenes, juvenes, & parvuli, quorum quidam non funt tante difcretionis , ut cautelam debi- tam circa ufum hujufmodi facramenti adhi- beant, ideo provide.in quibufdam ecclefiis fervatur, ut populo fanguis fumendus non detur , fed folum a facerdotibus fumatur ,' Ifec ille. Ad rationes vero quas adducit in oppofitum v » 8 ss » > ” » ” » » » » mentium , reverentia fümma requiritur &C,, ‚ 3% DE RAGUSIO O. P. 9756 fionis in afiquibus ecclefiis feryatur , ut folus facerdos communicet. fanguini ,. reliqui corpori, Nec tamen eft contra fententiam domini: quia qui coramunicat corpori, com- .municar etiam fanguini, cum fub. utraque fpecie totus Ghriflus contineatur , etiam quan- tum ad corpus & fanguinem . Sed fub fpecie- » bus panis continetur corpus Chrifti ex vi con- , verfionis , fanguinis vero ex naturali conco- mitantia. Sub fpeciebus vero wini contine- tur fanguis Chrifti, ex vi conver(ionis, cor- pus vero ex concomitantia . fic ille, qui & paulo fiperius declarans, quid intelligat per id quod dicit, In plerifque locis, In quibut- dam eeclefiis , digir, ubi miniftri altaris con- 3% 99 99 ^ 7 $^ ” 2» » » by » Audiamus B, tinue & corpori & fanguini communicant. Per que verba manifefte declarat quod tempore füo in nulla ecclefia laici communicabanr fab utraque fpecie, nifi folum minittri altaris, & hoc foium in quibufdam , &t non in omnibus. Jtem idem doctor in fcripto fuo fuper 4. fenten- tiarum , difinQtione 12. fic arguit uno articulo; erg ANNO VETO EHRISTI 38230 „ Gommanicacio corpuris & fanguinis domini a petto ? 5 equaliter debetur omnibus membris Chrifti," fed aliis datur corpus Chrifli fine fanguine, ergo facerdos faltem a fumptiene fanguinis abftiuere poteft. Refpondet prefatus door, quod perfe&io hujus facramenti in utroque confiftit, & ideo facerdos celebrans qui alte- rum. tantum fumerer, imperfecte facramen- tum perageret. Unde reus facrilegii fecundum canones judicatur, de confecr. dift. 2. cap. Gomperimus. Secus autem de aliis, qui iftud facramentum non perficiunt, quia eis fubtra- hitur fanguis propter effüfionis periculum . Unde & facerdos in parafceve, quando non » Confecrat, corpus fine fanguine (ümit. Item idem fanus Thomas in 4, diftin&. ra. quz- flione 2. in refponfione ad 3. articulum primi », articuli dicit: Ad tertium dicendum, quod populo non datur fanguis própter periculum ef- fuftonis , quia citius una gutta fanguinis labere« tur, quam aliqua. particula corporis. Unde mie niílis altaris , fecundum confuctudinem ali- quorum, ditur paiticipario fanguinis, de qui< ” „ ” » 9» »„ 93 » 2 „ refpondet ut fequitur, 8 primo ad auflorita-D bus prefumitur quod in talibus magis fint cau- tem Gelafii, quæ habetur de confecratione di- » flinQione 2. Comperimus , dicit quod Gela m [ins papa loquitur quantum ad facerdotes , » gui fiout totum confecrant facramentum“ ita s eriam ' tori communicare debent: Ut enim legitur in concilio Toletano : Quale erit fa- erifícium , ubi necipfe facrificans effe digmo- fcitur ? Ad fecundum, de perfectione hujus facramenti , dicit quod perfe&io hujus facra- menti non eft in ufu. fidelium , fed in confe- cratione materie. Et ideo nihil derogat per feüioni hujus facramenti, fi populus fumai 92 7 „u » v 29 ti. In lege etiam veteri de libaminibus nibił habebant offerentes , (ed. foli facerdotes , per quz fgnificabarur cibus hujus facramenti. Hzc S. doctor. Item idem do&or in alio loco dicit quod laicis debet dari fimplex vinum, non coníc- cratum , aut aqua, pro ablurione, non tamen propter myfterium aliquod, (ed ut laventur or2 fümengum, ne maneant aliqua reliquie eucbarifie intra dentes vtl gingivas , & et- iam ut non fervetur euchariftia in ora pro- pter maleficium exercendum, ut expertum fuit » „ p 2 ” 2 9» > s » ” ” S 1 corpus’ fine finguine , dummodo facerdos confecrans fumat utrrumque. Ad tertium de repræfentatione dominicæ pafhonis, dicit , quod repræfentatio dominicæ paffionis agitur in ipfa confecratione hujus facramenti > in qua non debet corpus fine fanguine confe- crari, poteft autem a populo corpus fine fan- guine fumi , nec exinde eidem aliquod fe- quitur detrimentum , quia façerdos in perfo- na omnium fanguinem offert & fumit, če fub uiraque fpecie totus Chriftus continetur, ut fupra habitum eft. Hec fanfius Thomas, in propriis terminis. item idem in pofiiila fo. per Joannem dicit: Propter periculum effu- E & abícondita, ut apes: augerentur . Et ulterius Ek tempore Ambrofii , quo in trunco apum ho- Simile quid ftia confecrata per unam: mulierem fuit fervata rius Heiftore v . 9. Tho- mas Cestipraa dicit, quod facerdoti femel fufficit in die com- auci pre. municare , aliis autem probatis perfecis fuf- ficit de octava in octavara , communiori autem populo, qui non eff magna devotione occu- patus , ad minus femel in anno. €t confequen- ter dicit: .,, Sacerdos porrigens aliis euchari- » Stiam fub una fpecie, potest illa vel fimili » Verba proferre : Corpus & fanguis domini ; nostri Jefu Christi proficiat tibi im vitats e , ternam , & non folum, Corpus domini no- stri, & dans vinnm fimplex pro sblutione, a de- 2 

Strana 756
ANNO OMRISTI 433. 755 ORATIO JCANNIS prius ad orationis fecretum acceffit, & inde A, furgens inveniebat fic in promptu , quod feri- beret vel diclaret , quafi in libro aliquo di- diciffet . Hoc do&cor cum quadam nofle ora- tioni infiteret, fancti apoftoli Petrus & Pau- lus ipfum de textu dubio fcrippture prophe- rice pleni(fime inftryxerunt , cujus dodtrine ipla prima Veritas teftimonium perbibuit . Nam poftquam ediderat officium corpori Chii- fii, & fcripferat materiam in tertia parte hu- jus diviniffimi facramenti, orante, ab imagine Chrifti crucifixi talis vox. 2udita eft, benc fcri- .» pfifti de me Thoma,’ quam ergo recipies 9 imo, in eonclufione feu corparę articnlj LeGlione 7. jm € c Jo»n- Tige E » pro tuo labore mercedem ? & refpondit » fanctus Thomas: Domine, non aliam mer- » cedem recipiam nifi teipfum, igitur qnid talis ac tantus doclor dicat in ma- teria noftra, Eccc ipfe in 3. parte fumme {uz , queftione Bo. articule 12. movens in forme articulum * in refponfione ad 3. arti- culum fic dicit: » Circa hujus facramenti u- fnm duo poffunt. confiderari , unum ex par- te ipfius facramenti, aliud ex parte fumen- » tium. Lx parte ipfius facramenti convenit » quod utrumque fumarur, fcilicet corpus & » fanguis, quia in urroque confiit perfe&io facramenti, & ideo quia ad facerdotem per- tinet hoc facramentum confecrare , & per- ficere, nullo modo. debet corpus Chrifti fumere fine fanguine. Ex parte autem fu- » » » "5 » b » cautela , ne aliud accidat qmod vergat ad injuriam tanti myfterii, quod pracipue pof- fct accidere in. fanguinis fufcepioue , qui quidem fi incaute fumeretur , de facili pot- Íet eflundi. Et quia crefcente mulritudine populi Chrifliani, in qua continentur fenes, juvenes, & parvuli, quorum quidam non funt tante difcretionis , ut cautelam debi- tam circa ufum hujufmodi facramenti adhi- beant, ideo provide.in quibufdam ecclefiis fervatur, ut populo fanguis fumendus non detur , fed folum a facerdotibus fumatur ,' Ifec ille. Ad rationes vero quas adducit in oppofitum v » 8 ss » > ” » ” » » » » mentium , reverentia fümma requiritur &C,, ‚ 3% DE RAGUSIO O. P. 9756 fionis in afiquibus ecclefiis feryatur , ut folus facerdos communicet. fanguini ,. reliqui corpori, Nec tamen eft contra fententiam domini: quia qui coramunicat corpori, com- .municar etiam fanguini, cum fub. utraque fpecie totus Ghriflus contineatur , etiam quan- tum ad corpus & fanguinem . Sed fub fpecie- » bus panis continetur corpus Chrifti ex vi con- , verfionis , fanguinis vero ex naturali conco- mitantia. Sub fpeciebus vero wini contine- tur fanguis Chrifti, ex vi conver(ionis, cor- pus vero ex concomitantia . fic ille, qui & paulo fiperius declarans, quid intelligat per id quod dicit, In plerifque locis, In quibut- dam eeclefiis , digir, ubi miniftri altaris con- 3% 99 99 ^ 7 $^ ” 2» » » by » Audiamus B, tinue & corpori & fanguini communicant. Per que verba manifefte declarat quod tempore füo in nulla ecclefia laici communicabanr fab utraque fpecie, nifi folum minittri altaris, & hoc foium in quibufdam , &t non in omnibus. Jtem idem doctor in fcripto fuo fuper 4. fenten- tiarum , difinQtione 12. fic arguit uno articulo; erg ANNO VETO EHRISTI 38230 „ Gommanicacio corpuris & fanguinis domini a petto ? 5 equaliter debetur omnibus membris Chrifti," fed aliis datur corpus Chrifli fine fanguine, ergo facerdos faltem a fumptiene fanguinis abftiuere poteft. Refpondet prefatus door, quod perfe&io hujus facramenti in utroque confiftit, & ideo facerdos celebrans qui alte- rum. tantum fumerer, imperfecte facramen- tum perageret. Unde reus facrilegii fecundum canones judicatur, de confecr. dift. 2. cap. Gomperimus. Secus autem de aliis, qui iftud facramentum non perficiunt, quia eis fubtra- hitur fanguis propter effüfionis periculum . Unde & facerdos in parafceve, quando non » Confecrat, corpus fine fanguine (ümit. Item idem fanus Thomas in 4, diftin&. ra. quz- flione 2. in refponfione ad 3. articulum primi », articuli dicit: Ad tertium dicendum, quod populo non datur fanguis própter periculum ef- fuftonis , quia citius una gutta fanguinis labere« tur, quam aliqua. particula corporis. Unde mie niílis altaris , fecundum confuctudinem ali- quorum, ditur paiticipario fanguinis, de qui< ” „ ” » 9» »„ 93 » 2 „ refpondet ut fequitur, 8 primo ad auflorita-D bus prefumitur quod in talibus magis fint cau- tem Gelafii, quæ habetur de confecratione di- » flinQione 2. Comperimus , dicit quod Gela m [ins papa loquitur quantum ad facerdotes , » gui fiout totum confecrant facramentum“ ita s eriam ' tori communicare debent: Ut enim legitur in concilio Toletano : Quale erit fa- erifícium , ubi necipfe facrificans effe digmo- fcitur ? Ad fecundum, de perfectione hujus facramenti , dicit quod perfe&io hujus facra- menti non eft in ufu. fidelium , fed in confe- cratione materie. Et ideo nihil derogat per feüioni hujus facramenti, fi populus fumai 92 7 „u » v 29 ti. In lege etiam veteri de libaminibus nibił habebant offerentes , (ed. foli facerdotes , per quz fgnificabarur cibus hujus facramenti. Hzc S. doctor. Item idem do&or in alio loco dicit quod laicis debet dari fimplex vinum, non coníc- cratum , aut aqua, pro ablurione, non tamen propter myfterium aliquod, (ed ut laventur or2 fümengum, ne maneant aliqua reliquie eucbarifie intra dentes vtl gingivas , & et- iam ut non fervetur euchariftia in ora pro- pter maleficium exercendum, ut expertum fuit » „ p 2 ” 2 9» > s » ” ” S 1 corpus’ fine finguine , dummodo facerdos confecrans fumat utrrumque. Ad tertium de repræfentatione dominicæ pafhonis, dicit , quod repræfentatio dominicæ paffionis agitur in ipfa confecratione hujus facramenti > in qua non debet corpus fine fanguine confe- crari, poteft autem a populo corpus fine fan- guine fumi , nec exinde eidem aliquod fe- quitur detrimentum , quia façerdos in perfo- na omnium fanguinem offert & fumit, če fub uiraque fpecie totus Chriftus continetur, ut fupra habitum eft. Hec fanfius Thomas, in propriis terminis. item idem in pofiiila fo. per Joannem dicit: Propter periculum effu- E & abícondita, ut apes: augerentur . Et ulterius Ek tempore Ambrofii , quo in trunco apum ho- Simile quid ftia confecrata per unam: mulierem fuit fervata rius Heiftore v . 9. Tho- mas Cestipraa dicit, quod facerdoti femel fufficit in die com- auci pre. municare , aliis autem probatis perfecis fuf- ficit de octava in octavara , communiori autem populo, qui non eff magna devotione occu- patus , ad minus femel in anno. €t confequen- ter dicit: .,, Sacerdos porrigens aliis euchari- » Stiam fub una fpecie, potest illa vel fimili » Verba proferre : Corpus & fanguis domini ; nostri Jefu Christi proficiat tibi im vitats e , ternam , & non folum, Corpus domini no- stri, & dans vinnm fimplex pro sblutione, a de- 2 

Strana 757
ANNO CHRISTI 1433. S. Thoma» de 757 „ nostri Jefu Christi, Amen, ngum effet replicare verba & loca qui- farameutosi-DUS Gk in quibus didus do&or hanc verita- taris c 29 lib, 6. c 16. S. Boaaven- ?nra. Qual. 2. tem fidei catholicæ ex propofito & intentio- ne profequitur. Nam in fermonibus dc cor- pore Christi, fermone 29. ad longum fpa- dum, & per medium fermonis, fub tali ti- tulo: ,, Secundo quazritur quare populus non accipiat fanguinem, ficut facerdos , fub fpe- » cie vini. ^ Profequitur refpondens & affi» gnans triplicem raionem quam ibidem de- ducit ed longum. Similiter & in compendio theologice veritatis , & in quzstionibus de facramentis, & in smulds aliis locis. Quoad. predidum do&orem pro preíenti dicte alle- B gationes fufficiant. Item. Bonaventura doctorum utique devotif- fimus, & fan&e vite, profundeque fcientiz & do&rinz , qui etiam miraculis claruit ; di- stincione rr. quarti fümmarum dicit: ,, Duo , fünt circa hoc facramentum confideranda, primum est ejus eficacia , fecundum .ejus fi- gnificantia , & fic aliquid potest eile de in- tegritate vel de perfe&tione hujus facramen- ti dupliciter. Uno modo quoad efficaciam, (fciticet ilud quod ex parte facramenti requiritur ad totalem efficaciam ejus ) & fic neuwa fpecies est de integrirate facra- meni; fed quilibet, quantum est ex ope- » ” ” 95 42 są » totalem facramenii efettum, & hoc ideo, v > ^ O - uia efficacia facramenti non est ratione 35 q 19 to: idem autem per omnia continctur fub utraque fpecie. & fecundum eumdem mo- dum existendi, nec plus fumit qui fumit utramque fpeciem , quam qui famit alteram tantum , ut dicit Nagister distinGione rx. quari. Unde ficur fub fpeciebus panis est totus Chiistus.cum corpore, anima , fangui- ne & deitate , ita fub fpeciebus vini est totus Christus eum omnibus eifdem & fe- cundum eumdem modum existendi: quia ficut fob fpeciebus panis deitas est unita v m ” 3 s 2 % hic anima informat corpus, iia & ibi: & ficut hic fauguis est inclufus inter venas cor- poris, ita ibi füb fpecicbus vini , & ira in modo existendi nulla est diverfitas hic & ibi, quamvis in converfione fit diverfitas, quia panis convertitur in corpus tantummo- do, & [catera funt ibi concomitantec. Alio modo aliquid est de integritate facramenti , quantum ad omnem fignificationem , fcili- cet illud quod requiritur ad totalem & com- » pletam illius facramenti figuificationem : hoc modo ambe fpecies funr, & quælibet illa- T" ^ 25 "5 29 » ?» v ?» E - „ menri, eo quod per ambas & per nullam s 5 primitur hujus facramenti fignificatio, quod fic patet. Hoc facramentum fignificat Chri- stum, ut nutrimentum perfecte reficiens fe digne communicantes facramentalicer , fed cum perfecta refettio corporalis ut commu- niter fcu fine miraculo non fiat in pane fo- fo, aut in vino folo, fed in utroque; non potest una fpecies fola fignificare Christum ut perfette reficientem , fed «ma fignificat eum per modum cibi reficientis , ratione cor- poris fui, & alia per modum potus ratione Concil. General, Tom. XXIX. » 2” ” ” >» 95 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. » debet vel potest dicere. Ín nomine dominiA,, fanguinis , ambe vero fimul hoc complete humanitati , $c fub fpeciebus vini: & ficut D,, rum est dc integritate & perfectione facra- eorum feorfüm fufficienter & complete ex- E 758 » fignificant. Quare requiruntur ad integrita- , tem fignificationis hujus facramenti. Et dico » culo. quia in fatietatibus Christi , quibus plura millia quisque panibus & duobus pi- Ícibus fatiavit, populus plene ac perfe&te fuit refeQtus. fine potu, tunc ad argumentum pri- mum refpondendo dicit : Etfi totum in u- traque fpecie contineatur , non ramen. alte- rum perfeÂe fignificatur, & ideo fideles per- fecum facramentum recipiunt, quia ad ef. fcaciam recipiunt Sed quantum ad fignifi- cationem, fufficit quod ecclefia facit in eo- rum præfentia . Subdit : Nec oportet quod ipfi recipiant fub fpeciebus vini propter peri- culum effufionis & erroris, Hec Bonaven- tura. i Itcm Petrus dc "Tarentafia doctor exceilen- tiffimus, fummus Romanorum pontifex , 8x fan €ig & devote vitz dist. 11. quarti. ,, Cum e- » nim in hoc facramento fit. ratio figni , fcili- 5 Cet fignificatio pertinens ad fapientiam, & » ratio caufe feu caufalitas pertinens ad gra- üam; & quia gratia est omnibus neceflaria , ideo omnibus traditur fub una fpecie perfectio пе caufative gratie. Sub qua cum majori cau« tela five reverentia potest tradi. Sed fapientia non est fic omnibus necéffaria , ideo a folis ma- joribus, id est presbytetis vel ministris altaris, ” » » » ” 9 > a » » » 2 » » re operato, fnuffcit fine alia ad caufandum C fumitur fub utraque fpecie, quia majorem caute- lam & reverentiam refervare fciunt. Hac ille. itcm Richardus de Media-Villa doGor pro- stinCtione r1. quarti dicit: ,, Commanirer non debet hoc facramentum populo tradi fub utraque fpecie propter periculum effufionis fanguinis, & eriam propter periculum erro- ris, ne fcilicet populus communis crederet Christum non effe totam füb utraque ipe- cie. Majoribus tamen, in quibus ncutrum predidlorum periculorum probabiliter time- tar , fub utraque fpecic, dari potest , non 7 7 99 » 2 27 ^^ ” » bus datur füb altera fpecie tantum, quam Alli quibus datur fub utraque , eo quod fub utraque fpecie totus Christus contine- tur. Sumptio tamen fub. utraque fpecie facit ad exprefliorem mysterii fignificatio- nem, Item Nicolaus de Lyra , in expofitione fa- crarum literarum meo judicio post antiquos doctores excellentifimus & bonæ . vitæ , tra- Clans ilud Joannis 6. Niff manducaveritis , &c. dicit: ,, Non intelligendum quod hoc facra- mentum íüb utraque fpecie fidelibus fit. ex- hibendum, fed tamen hoc modo a facerdo- te fuméndum , licet enim in primitiva eccle- fia populus fub utraque fpecie communica- ret, tamcn postea proinde ordinatum est , ut » non communicet fub fpecie vini propter peri- culum eflulionis , & quia fub fpecie panis ac- cipitur quodammodo fanguis,.in quantum ibi continetur, quia fab utraque fpecie est totus Christus, tamen aliter & aliter, quia fub fpecie panis est vera caro Christi virtu- te facramenti , cetera vero funt ibi per con- comitantiam : & eodem modo fub (pecie vini est fanguis Christi ex vi facramenti cæ- tera vero concomitative : & ibidem dicit , quod facramentum eucharistie non folum proficit facerdoti fumcnii , fed etiam ton Bbb z » €ccie- > 9» 7 » » 2 2 ” 37 ^ %„ ” ” » T. „ 9 9» ^ ” » ANNO CHRISTI 1433- notanter , Ut communiter , feu fine’ mira- © Petrus de Tae rentofia .. Richezdus da Media- Villa figni, fed ratione contenti füb facramen- fundus & magnæ auctoritatis in fcholis, di- articulo4.qué. tamcn minorem efficaciam recipiunr illi qui- Nicolas de Lyra. 

Strana 758
ANNO CHRISTI 1433. S. Thoma» de 757 „ nostri Jefu Christi, Amen, ngum effet replicare verba & loca qui- farameutosi-DUS Gk in quibus didus do&or hanc verita- taris c 29 lib, 6. c 16. S. Boaaven- ?nra. Qual. 2. tem fidei catholicæ ex propofito & intentio- ne profequitur. Nam in fermonibus dc cor- pore Christi, fermone 29. ad longum fpa- dum, & per medium fermonis, fub tali ti- tulo: ,, Secundo quazritur quare populus non accipiat fanguinem, ficut facerdos , fub fpe- » cie vini. ^ Profequitur refpondens & affi» gnans triplicem raionem quam ibidem de- ducit ed longum. Similiter & in compendio theologice veritatis , & in quzstionibus de facramentis, & in smulds aliis locis. Quoad. predidum do&orem pro preíenti dicte alle- B gationes fufficiant. Item. Bonaventura doctorum utique devotif- fimus, & fan&e vite, profundeque fcientiz & do&rinz , qui etiam miraculis claruit ; di- stincione rr. quarti fümmarum dicit: ,, Duo , fünt circa hoc facramentum confideranda, primum est ejus eficacia , fecundum .ejus fi- gnificantia , & fic aliquid potest eile de in- tegritate vel de perfe&tione hujus facramen- ti dupliciter. Uno modo quoad efficaciam, (fciticet ilud quod ex parte facramenti requiritur ad totalem efficaciam ejus ) & fic neuwa fpecies est de integrirate facra- meni; fed quilibet, quantum est ex ope- » ” ” 95 42 są » totalem facramenii efettum, & hoc ideo, v > ^ O - uia efficacia facramenti non est ratione 35 q 19 to: idem autem per omnia continctur fub utraque fpecie. & fecundum eumdem mo- dum existendi, nec plus fumit qui fumit utramque fpeciem , quam qui famit alteram tantum , ut dicit Nagister distinGione rx. quari. Unde ficur fub fpeciebus panis est totus Chiistus.cum corpore, anima , fangui- ne & deitate , ita fub fpeciebus vini est totus Christus eum omnibus eifdem & fe- cundum eumdem modum existendi: quia ficut fob fpeciebus panis deitas est unita v m ” 3 s 2 % hic anima informat corpus, iia & ibi: & ficut hic fauguis est inclufus inter venas cor- poris, ita ibi füb fpecicbus vini , & ira in modo existendi nulla est diverfitas hic & ibi, quamvis in converfione fit diverfitas, quia panis convertitur in corpus tantummo- do, & [catera funt ibi concomitantec. Alio modo aliquid est de integritate facramenti , quantum ad omnem fignificationem , fcili- cet illud quod requiritur ad totalem & com- » pletam illius facramenti figuificationem : hoc modo ambe fpecies funr, & quælibet illa- T" ^ 25 "5 29 » ?» v ?» E - „ menri, eo quod per ambas & per nullam s 5 primitur hujus facramenti fignificatio, quod fic patet. Hoc facramentum fignificat Chri- stum, ut nutrimentum perfecte reficiens fe digne communicantes facramentalicer , fed cum perfecta refettio corporalis ut commu- niter fcu fine miraculo non fiat in pane fo- fo, aut in vino folo, fed in utroque; non potest una fpecies fola fignificare Christum ut perfette reficientem , fed «ma fignificat eum per modum cibi reficientis , ratione cor- poris fui, & alia per modum potus ratione Concil. General, Tom. XXIX. » 2” ” ” >» 95 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. » debet vel potest dicere. Ín nomine dominiA,, fanguinis , ambe vero fimul hoc complete humanitati , $c fub fpeciebus vini: & ficut D,, rum est dc integritate & perfectione facra- eorum feorfüm fufficienter & complete ex- E 758 » fignificant. Quare requiruntur ad integrita- , tem fignificationis hujus facramenti. Et dico » culo. quia in fatietatibus Christi , quibus plura millia quisque panibus & duobus pi- Ícibus fatiavit, populus plene ac perfe&te fuit refeQtus. fine potu, tunc ad argumentum pri- mum refpondendo dicit : Etfi totum in u- traque fpecie contineatur , non ramen. alte- rum perfeÂe fignificatur, & ideo fideles per- fecum facramentum recipiunt, quia ad ef. fcaciam recipiunt Sed quantum ad fignifi- cationem, fufficit quod ecclefia facit in eo- rum præfentia . Subdit : Nec oportet quod ipfi recipiant fub fpeciebus vini propter peri- culum effufionis & erroris, Hec Bonaven- tura. i Itcm Petrus dc "Tarentafia doctor exceilen- tiffimus, fummus Romanorum pontifex , 8x fan €ig & devote vitz dist. 11. quarti. ,, Cum e- » nim in hoc facramento fit. ratio figni , fcili- 5 Cet fignificatio pertinens ad fapientiam, & » ratio caufe feu caufalitas pertinens ad gra- üam; & quia gratia est omnibus neceflaria , ideo omnibus traditur fub una fpecie perfectio пе caufative gratie. Sub qua cum majori cau« tela five reverentia potest tradi. Sed fapientia non est fic omnibus necéffaria , ideo a folis ma- joribus, id est presbytetis vel ministris altaris, ” » » » ” 9 > a » » » 2 » » re operato, fnuffcit fine alia ad caufandum C fumitur fub utraque fpecie, quia majorem caute- lam & reverentiam refervare fciunt. Hac ille. itcm Richardus de Media-Villa doGor pro- stinCtione r1. quarti dicit: ,, Commanirer non debet hoc facramentum populo tradi fub utraque fpecie propter periculum effufionis fanguinis, & eriam propter periculum erro- ris, ne fcilicet populus communis crederet Christum non effe totam füb utraque ipe- cie. Majoribus tamen, in quibus ncutrum predidlorum periculorum probabiliter time- tar , fub utraque fpecic, dari potest , non 7 7 99 » 2 27 ^^ ” » bus datur füb altera fpecie tantum, quam Alli quibus datur fub utraque , eo quod fub utraque fpecie totus Christus contine- tur. Sumptio tamen fub. utraque fpecie facit ad exprefliorem mysterii fignificatio- nem, Item Nicolaus de Lyra , in expofitione fa- crarum literarum meo judicio post antiquos doctores excellentifimus & bonæ . vitæ , tra- Clans ilud Joannis 6. Niff manducaveritis , &c. dicit: ,, Non intelligendum quod hoc facra- mentum íüb utraque fpecie fidelibus fit. ex- hibendum, fed tamen hoc modo a facerdo- te fuméndum , licet enim in primitiva eccle- fia populus fub utraque fpecie communica- ret, tamcn postea proinde ordinatum est , ut » non communicet fub fpecie vini propter peri- culum eflulionis , & quia fub fpecie panis ac- cipitur quodammodo fanguis,.in quantum ibi continetur, quia fab utraque fpecie est totus Christus, tamen aliter & aliter, quia fub fpecie panis est vera caro Christi virtu- te facramenti , cetera vero funt ibi per con- comitantiam : & eodem modo fub (pecie vini est fanguis Christi ex vi facramenti cæ- tera vero concomitative : & ibidem dicit , quod facramentum eucharistie non folum proficit facerdoti fumcnii , fed etiam ton Bbb z » €ccie- > 9» 7 » » 2 2 ” 37 ^ %„ ” ” » T. „ 9 9» ^ ” » ANNO CHRISTI 1433- notanter , Ut communiter , feu fine’ mira- © Petrus de Tae rentofia .. Richezdus da Media- Villa figni, fed ratione contenti füb facramen- fundus & magne auctoritatis in fcholis, di- articulo4.qué. tamcn minorem efficaciam recipiunr illi qui- Nicolas de Lyra. 

Strana 759
—Q? ANNO CHRISTI 2433. a Petrus de Pa. Jude q. 1. UT +) Scotya, > s Thomes de furgearios - . 24:5 ORATIO JOANNIS » » » » У jus ratio eft, quia euchariftia non eft tan- zum facramentum. , fed etiam eft facrifi- cium ecclefiæ , in quantum conrinet Chri- ftum paffum , & ideo proficit omnibus fi- delibus: Si fumatur alio modo ficut 2 lai- co tunc proficit fibi foli fümenii , quia of- fiiam ejus non eíl offerre facrificium , . fed tontum fumere facramentum , Et fuper il- iud apoftoli 1, ad Cor. «1. Probet autem fe- ipfum "homo , dicir idcm : Hic fit mentio de duplici fpecie, nam in primitiva ecclefia ic dabatur fidelibus , fed ' propter periculum effafionis fanguinis: modo datur tantum fub fpécie panis. [ Sacerdos tamen celebrans ac- Cipit füb utraque fpecie, non tantum pro fe , fed pra aliis. fTec ille, Item dominus Petrus de Palude, patriarcha Hierofotymitanus, doctor utigue magni ingenii E profunde fcićniie 8 (ance & devote vire in 4.feniar. diftinQione 11. fic dicit ; „ Secnn- da conclufio ef , quod non debet fub utraque fpecie dari populo , fed folum fub fpecie pa- nis propter periculum effaionis 2 ficut olira. offerentes edebant de facrificiis & oblationi- bus quæ crant in materia folida- fed foli mi- niftri de libaminibus, que erant in materia fiquida . Græci tamen communicant carni & fanguini, & in quibufdam ecclefiis eft con- füctudo quod communicent fub utraque fpe- cie, nec cft peccatum , quia quando mos c- rat ‚crimen non erat, & ita caute. in illis ec- clefüs five monafteziis faciunt, quod nihil effundant ; fed fi vulgo indifferenter dare- tur, effet majus periculum . Jtem Scotus , qui pre altitudine & fubtilitate doclrina antonomaflice nomen doctoris fubülis in fcholis obtinuit, in 4. fentent. dift. 8, in x. queft. Utrum facramentum a non jejunis poffit recipi , dicit in fumma, quod facer- dos polít confecrationem hujus facramenti rigidifiimum habet snandatum ecclefæ ad hoc ut percipiat utrumque, laicus antem non babet aliquod mandatum ecclefie ad hoc ut percipiat utrumque , ergo non eft neceffitatis , Hac ille, * Irem Thomas de Argentina doftor yalde profundus & magne auctoritatis in fcholis , fupra 4. difl 8. dicit : ,, Sicut facerdos in die » parafceves celebrando non debet uti yino Confecrato cx flatuto ecclefie, fed fola hó- „На referyata in precedente die , nec obli- , gatur ad coufecrándum & fumendum fan- guinem fub fpecie vini vali die , fic nec laica perfona poft communionem corporis Chri- fli tenctur ad fumptionem fanguinis , fed poteft fumere "vinum pon confecratam . Y[ec ille; & idem in alia quaft. dicit: Licet in paffione " domini fanguis fuerit feparatus a corpore ufque ad horam qua fürrexit a s » » » » » 35 > 2» 23 ” > >» s ” » 29 E T7 C ^ ^ » M y: » LE » 7 E ” 2 » 2 2, sy » 3% 93 2 » , confecratum corpus Chrifli , fuiffet - corpus fine fanguine , & á calix fuiffet confecra- tus , fanguis fuiffet fine corpore, & poft refurrectionem fanguis eft unitus corpori , & in fempiternum fic manebit, & propter hanc unionem realem fanguinis & corporis Chrifti fub uiraque fpecie panis S vini, recipiens liabet totum corpus Chrifti & totum fangui- nem. Ideo communi gopulo; fecundum con- fuetudinem Romane ecclefie , veritas corpo- ris & fanguinis Chrifli datur fub. fpecie pa- 3. 2 E „ » 5 ^^ » 2 E » ecclefie & illis qui. funt in purgatorio. Cu- À », Ddidus Fifcare , fuper 4. dift. DE RAGUSIO O. P. 760 nis tantum , & hoc propter periculum de- flillationis fanguinis ‚ quod poffet accidere fi fab fpecie vini rudi &. impetnofo popu lo traderetur facramentum . Et confequen. rer arguit pro ntraque fpecie fic: Sanguis per modum potus folum datur fub fpecie wini : igitur cuilibęt Chrifliano fanguis Chri- fti deber dari fab fpecie yini, ne privetur 29 23 2 » » 5 vita fpirituali ; Refpondetur: Cui dztur cof. pus Chrifti , illi. datur fpiritualis * perfeclio ghi. per modum Cibi & potus, quantum ad rem fignificaram , licet. non. quoad fpeciem. fignificantem . fi confequenter arguit : O- mnis ordinata refectio de communi lege, & fine miraculo ; datur per modum cibi & potus: Hefpondetur, quod qui digne reci- pit corpus Chrifli (ub ipecie panis , vere manducat ejus carnem & bibit ejus fangui- nem, quamyis hoc non fat ita fub propric figno expreffo , ficut fi reciperet illud fub fgecicbus vini . Nam Chriflus (ub fpeciebus panis eft onimz fpirituatis cibus & potus . Hec ile. Item ibidem arguit fic: Si fub fpeciebus panis habererur fargnis Chrifli , tunc in vanum iterom facerdos confecraref fanguinem calicis. Conízquentia tenct , quia frufira ordinatur zlins aclos ad habendum quod de facto habetur xealiter. Refponde- tur, quod ideo diftindim & divifim debet fieri confecratio fauguinis , vt. expreffe fi- gnificetur , uod in Chrifli paffione fanguis per effufionem fuerit feparatus a corpore, Jigo quamvis fanguis Chrifti concomitan- ter fit fub fpeciebus panis, fnb quibus cor- pus eft unitum fanguini ex vi facramenü , propter tamen dictam fignificationem idem fanguis ex vi facramenti eff fub fpeciebus vini, & corpus concomitanter . Fr ideą non eft fruftra, quia ilie actus qui. ordina tur ad fanguinem , eft alius ex vi vesborum 5 facramenti panis. Mec ille. Ad idem eft Hugo primus poflillator totius Biblie , fimili. ter. Corra, & pene quotquot fcripferunt fuper evangelia, aut fuper fententios. krem quidim doctor Anglicus folereis & valde profundus, ri. Xa dicit: 4 Quaeritur ; inquit, quere non datur popu- » lo corpus Chrifii fub fpeciebus vini focus , füb fpecie panis, vel fimul fab utraque ? » 5 Kefpanfio: Multiplex efügnatur. ratio: Una, » quam tangit Julius papa de confecrationc » difl, 2. Alia est propier periculum, faci- » lius enim elaberetur guttà quam hostia , p Tertia, quiz in lege & in facrificiis offcre- » bantur libamina, de libamine autem nihit ',; kabeban offerentes ; fzd tantum facerdotes; ^ licet de facrificio haberent. Et ideo ut inno- s tefcat congrua veritatis fignificatio de facrifi- » Cio, fcilicet de corpore Christi fub fpecic pa- » nis, datur populo, fed fub fpecie Iibaminis , » 5 „9 2 2) » EE] mortuis . Et fi in medio tempore fuiffet E,, non. Hac ille . Quid plura? longum effet » omnes doctores theologos hoc in loco enu- » merare , & uniufcujufque propriam fenten- » fiam in hac nostra materia replicare. Sed jam ad doGores juris canonici acceda- ANNO CHRISTI A433. * Fovte z pu DoBores ja- mus quorum fentendas breviter perstringe- '5 sanouiss mus. J;cce gloffa ordinaria distinQione 2. de confecratione cap. Presbyter , fuper verbo, » dicit: Sanguinem non precipit fervare , quia » Opus effet nimia cautela in eo fervando. Item eadem gloffa de codem 3. cap. Comperis mus. "Eucharistiam femper habeat poratam: >, ita Cop. 3. 

Strana 760
—Q? ANNO CHRISTI 2433. a Petrus de Pa. Jude q. 1. UT +) Scotya, > s Thomes de furgearios - . 24:5 ORATIO JOANNIS » » » » У jus ratio eft, quia euchariftia non eft tan- zum facramentum. , fed etiam eft facrifi- cium ecclefiæ , in quantum conrinet Chri- ftum paffum , & ideo proficit omnibus fi- delibus: Si fumatur alio modo ficut 2 lai- co tunc proficit fibi foli fümenii , quia of- fiiam ejus non eíl offerre facrificium , . fed tontum fumere facramentum , Et fuper il- iud apoftoli 1, ad Cor. «1. Probet autem fe- ipfum "homo , dicir idcm : Hic fit mentio de duplici fpecie, nam in primitiva ecclefia ic dabatur fidelibus , fed ' propter periculum effafionis fanguinis: modo datur tantum fub fpécie panis. [ Sacerdos tamen celebrans ac- Cipit füb utraque fpecie, non tantum pro fe , fed pra aliis. fTec ille, Item dominus Petrus de Palude, patriarcha Hierofotymitanus, doctor utigue magni ingenii E profunde fcićniie 8 (ance & devote vire in 4.feniar. diftinQione 11. fic dicit ; „ Secnn- da conclufio ef , quod non debet fub utraque fpecie dari populo , fed folum fub fpecie pa- nis propter periculum effaionis 2 ficut olira. offerentes. edebant de facrificiis & oblationi- bus quæ crant in materia folida- fed foli mi- niftri de libaminibus, que erant in materia fiquida . Græci tamen communicant carni & fanguini, & in quibufdam ecclefiis eft con- füctudo quod communicent fub utraque fpe- cie, nec cft peccatum , quia quando mos c- rat ‚crimen non erat, & ita caute. in illis ec- clefüs five monafteziis faciunt, quod nihil effundant ; fed fi vulgo indifferenter dare- tur, effet majus periculum . Jtem Scotus , qui pre altitudine & fubtilitate doclrina antonomaflice nomen doctoris fubülis in fcholis obtinuit, in 4. fentent. dift. 8, in x. queft. Utrum facramentum a non jejunis poffit recipi , dicit in fumma, quod facer- dos polít confecrationem hujus facramenti rigidifiimum habet snandatum ecclefæ ad hoc ut percipiat utrumque, laicus antem non babet aliquod mandatum ecclefie ad hoc ut percipiat utrumque , ergo non eft neceffitatis , Hac ille, * Irem Thomas de Argentina doftor yalde profundus & magne auctoritatis in fcholis , fupra 4. difl 8. dicit : ,, Sicut facerdos in die » parafceves celebrando non debet uti yino Confecrato cx flatuto ecclefie, fed fola hó- „На referyata in precedente die , nec obli- , gatur ad coufecrándum & fumendum fan- guinem fub fpecie vini vali die , fic nec laica perfona poft communionem corporis Chri- fli tenctur ad fumptionem fanguinis , fed poteft fumere "vinum pon confecratam . Y[ec ille; & idem in alia quaft. dicit: Licet in paffione " domini fanguis fuerit feparatus a corpore ufque ad horam qua fürrexit a s » » » » » 35 > 2» 23 ” > >» s ” » 29 E T7 C ^ ^ » M y: » LE » 7 E ” 2 » 2 2, sy » 3% 93 2 » , confecratum corpus Chrifli , fuiffet - corpus fine fanguine , & á calix fuiffet confecra- tus , fanguis fuiffet fine corpore, & poft refurrectionem fanguis eft unitus corpori , & in fempiternum fic manebit, & propter hanc unionem realem fanguinis & corporis Chrifti fub uiraque fpecie panis S vini, recipiens liabet totum corpus Chrifti & totum fangui- nem. Ideo communi gopulo; fecundum con- fuetudinem Romane ecclefie , veritas corpo- ris & fanguinis Chrifli datur fub. fpecie pa- 3. 2 E „ » 5 ^^ » 2 E » ecclefie & illis qui. funt in purgatorio. Cu- À », Ddidus Fifcare , fuper 4. dift. DE RAGUSIO O. P. 760 nis tantum , & hoc propter periculum de- flillationis fanguinis ‚ quod poffet accidere fi fab fpecie vini rudi &. impetnofo popu lo traderetur facramentum . Et confequen. rer arguit pro ntraque fpecie fic: Sanguis per modum potus folum datur fub fpecie wini : igitur cuilibęt Chrifliano fanguis Chri- fti deber dari fab fpecie yini, ne privetur 29 23 2 » » 5 vita fpirituali ; Refpondetur: Cui dztur cof. pus Chrifti , illi. datur fpiritualis * perfeclio ghi. per modum Cibi & potus, quantum ad rem fignificaram , licet. non. quoad fpeciem. fignificantem . fi confequenter arguit : O- mnis ordinata refectio de communi lege, & fine miraculo ; datur per modum cibi & potus: Hefpondetur, quod qui digne reci- pit corpus Chrifli (ub ipecie panis , vere manducat ejus carnem & bibit ejus fangui- nem, quamyis hoc non fat ita fub propric figno expreffo , ficut fi reciperet illud fub fgecicbus vini . Nam Chriflus (ub fpeciebus panis eft onimz fpirituatis cibus & potus . Hec Ше. Item ibidem arguit fic: Si fub fpeciebus panis habererur fargnis Chrifli , tunc in vanum iterom facerdos confecraref fanguinem calicis. Conízquentia tenct , quia frufira ordinatur zlins aclos ad habendum quod de facto habetur xealiter. Refponde- tur, quod ideo diftindim & divifim debet fieri confecratio fauguinis , vt. expreffe fi- gnificetur , uod in Chrifli paffione fanguis per effufionem fuerit feparatus a corpore, Jigo quamvis fanguis Chrifti concomitan- ter fit fub fpeciebus panis, fnb quibus cor- pus eft unitum fanguini ex vi facramenü , propter tamen dictam fignificationem idem fanguis ex vi facramenti eff fub fpeciebus vini, & corpus concomitanter . Fr ideą non eft fruftra, quia ilie actus qui. ordina tur ad fanguinem , eft alius ex vi vesborum 5 facramenti panis. Mec ille. Ad idem eft Hugo primus poflillator totius Biblie , fimili. ter. Corra, & pene quotquot fcripferunt fuper evangelia, aut fuper fententiss . krem quidim doctor Anglicus folemnis & valde profundus, ri. Xa dicit: 4 Quaeritur ; inquit, quere non datur popu- » lo corpus Chrifii fub fpeciebus vini focus , füb fpecie panis, vel fimul fab utraque ? » 5 Kefpanfio: Multiplex efügnatur. ratio: Una, » quam tangit Julius papa de confecrationc » difl, 2. Alia est propier periculum, faci- » lius enim elaberetur guttà quam hostia , p Tertia, quiz in lege & in facrificiis offcre- » bantur libamina, de libamine autem nihit ',; kabeban offerentes ; ífzd tantum facerdotes; ^ licet de facrificio haberent. Et ideo ut inno- s tefcat congrua veritatis fignificatio de facrifi- » Cio, fcilicet de corpore Christi fub fpecic pa- » nis, datur populo, fed fub fpecie Iibaminis , » 5 „9 2 2) » EE] mortuis . Et fi in medio tempore fuiffet E,, non. Hac ille . Quid plura? longum effet » omnes doctores theologos hoc in loco enu- » merare , & uniufcujufque propriam fenten- » fiam in hac nostra materia replicare. Sed jam ad doGores juris canonici acceda- ANNO CHRISTI A433. * Fovte z pu DoBores ja- mus quorum fentendas breviter perstringe- '5 sanouiss mus. Jicce gloffa ordinaria distinQione 2. de confecratione cap. Presbyter , fuper verbo, » dicit: Sanguinem non precipit fervare , quia » Opus effet nimia cautela in eo fervando. Item eadem gloffa de codem 3. cap. Comperis mus. "Eucharistiam femper habeat poratam: >, ita Cop. 3. 

Strana 761
762 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE 762 MUS, fuper verbo > Aut-integra, diciž : Et hoc A Ghriftus hoc inltituit: facramentum » gfque in mace ANNO GHRISTI 1433. Ese P intelligo de conficiente . Nam infrmus vel (a-. » nus im necefbtate fine vino Côrpts fomere » potefi. Àd quod confirmandum adducit di- fta gloffa tres folemnes doctores & antiques; videlicet Hugolinum.., Laurentium , & Joan- nem , ut patet ibidem . item Archidiaconus in eadem difl. cap. Presbyter; addit ad glof- {am praallegatamr, dicens: Addere preterea non opus eft; quia nbi eft corpus , ibi eft fanguis, Ttera idem Archidiaconus in capite; Comperimus , hanc materiam ex didlis Petri de Tarenzafia, hoc modo declarat: Dic ad hu- » jus. declarationem quod in hujufmodi facza- » mento eft ratio figni & ratio caufæ ; figni- prefentem dien;, unum do&orem fidelem & catholicum , qui ex propofito & ex inten. tione moverit'in libris, aut fcriptis , five in dictis fuis, hanc questionem in forma five in fententia: Ütrum in communione laica utrz- que fpecies anis fcilicer & yini fit de ne- ceflitate faluiis-, & de recepto Christi: 8r qui determinét pro parte adverfa, contiz tot ; tantos, & jam fandiffimos viros, S in divi- nis fcripturis doctores profundiffimos ,. in ioco 4prefent:per me addudtos , & offero me ad iubeundam omnef penitentiam .& ponam £orporalem di&dandam & inferendam per hoc . faerofan&yra generale concilium. in Spiritu s» ficatio pertinet ad fapientiam , fed. caufali- S Ganfto legitime congregatum . Nec. apud pare A tas ad pratiam, Quia ergo gratia communi- à ter omnibus neceffaria eít., fed non fic fa- € plentia, efficacia wero equalis eft fab jitra- » que, {ed non fipnificantja , ideo omnibus » graditur fub altera fpecie ; iu qua: poteft tra- se di cum reverentia & cautela snajori, A ma- jonbus vero fantum , id cfl, presbyteris , & rniniftris. famitar fub ntraque (pecie . Haec Archidiaconus. Ad idem eft Joannes in fum- ma confefforum , & Hoflienfis in fumma. fua, Item Rudolfus in paftorali novello in smetris de hac eadem materia loquens , ita dicit » ' tem advetlara dici fanQi dofores per me Ac indadi pro prefenti , & quorum libri hic in oculis omnium fuerunt revolus , pof- fünt au; debent haberi fufpecti quoquo mo- do’, cum -omnes per longa annorum fpatia hanc novitatem præceflerint , alii pene per ducentos annos , imo per plures , ut In- nocentius. Alii fere per ducentos, ut Àlexan- 'der de Áles, Albertus Magnus, fanttus doctor Bonaventura . Ali per centum quinquaginta, & alii per rentum , & nullus cít qui ad mi nus non przcefferit per. quinquaginta: annos > quorum utique vira & doctrina etiam in regno inclyto Bohemie , & in univerfitate Pragenfi Bic eoi gavtela fft hec, ne presbuter agrisC ante. hoc. diftusbiura. claruit, & in magna ye- "ut. fanis tribuat laicis de fanguine. Chrifli „- Jam fundi leviter. poffet ,. [ómplexque putaret Quod non Jó fpecie effet Jefus totus utraque , Sed facit hic: aliter novitatem gratia mater, Attendant igitur quio oppofitum hujus vé. ritatis tenentes , & libera ratione dijudicent , ‘quae pars habeat do&ores ex propofito Sc in- *entionc in materia loquentes potiores in con- gdirionibys faperius enumeratis ; in quadam fuppofiione generali. Comparabitnrne quidam Jacobellus , primus ‘ pniverfalis confuetudinis ecclefie effractor , & primus hujus novitatis in regno Bohemiæ inventor , in perfpicuitäte neratiône habiti funt , . Sexto: principaliter. predicta. veritas rationie bus quibufdam perfuaderi videtar ex füppo- fitione fidei ecclefie © doQrine fanctorum . Et primo fit prima ratio 7 Omnis fubftantig habens omnem perfedionem & virtutem. fub uno accidente >, ücut füb pluribus , & nihil perfeCtionis aut virtutis five effettus ak acci- dentibus capiens , dura talis fubflantia fab uno accidente accipirar non eft necefle quod fub pluribus capiatur , fine Chrifi preecepto vel ftatuto ecclefie . Sed Christus est (ubstantia . omnenr 'perfeQionem & virtutem: habens & continens fub uno accidents, id eft, fubfpe- ingenii, in exercitaüone fludii, in humilita-D'cie panis vel etiam {ub fpecie vini; igitur fi te judicii , in immunitate vitii J pafhonis , in fanQitate vitæ … in revelationibus & infpi- rationibus divinis , in jinrellectu divinarum feripturarum , im perceptione. divine volunta- tis, in cognitione veri , prefatis tof & tan- tis fanCüfümis & profandiffimis doGoribus ,- in quorum doctrina & vita fulget ecclefia ut Soi & Luna: Ubi quefo prefati Jacobelli mi- zacula vite fanclitatem .teffantia ? Ubi gradus magiftralis feu dogtoralis ; vel potius fcripta & opera fufficientiam doGrinæ {uz declaran- gia ? Mira res utique & hom mira, Non mi- rum qoidem quod unus homo detur in repro- bum fenfum , fed mirandum quod .poft fe accipitur fub uuo accidente fcilicet panis. , non ef neceffe. quod capiatur {ib pluribus; nifi obílarer Christi preceptum vel ecclefæ ANNO £HRISTI 1433, Probatur tac veritas ratio- tilbus « Prima- flatatum , Major patet; per illud oGavi phyfi- : corum , ubi dicitur quod peccatum eft feri per plura, .quod competenter poteít fieri per pauciora, Nec hoc etiam est de precepto Ohri- fli, nec pro nunc de statuto ccclefie .. Mi- nor etiam patet, quia-fi Christes non habe- ret. omnem ' perfectionem fub uno accidente ficat fub alio, tunc Ghristus füb uno acciden- -te non effet. perfectus, & quod ab accidenti- bus pliquam acquireret perfectionem. , quod nullus fane mentis dixerit. trahet innumeram mulsitndinem fidelium; mi-E Secunda ratio: fi facerdotibus quandoque Secunda .sandum uriqué & dolendum, quod tem glo- riofum & notabile regnum , derelictà univer- falis ecclefi&^ confüetudine , unius hominis movitatení fequi voluerit. .Ecce tot do£tores, tam fanGiffimés in vita , & tam id do@rina & fcientia divinarum feripturamm profundif- fimos , qui ex propofito & ex intentione at- que in propriis terminis fole clarius nofltam declarant & determinant fententiam , adduxi, & adduco in medium ; det mihi magifter Joannes; five pars zdverfa , a tempore quo congrut communicare fub una, fpecie fan. tum , fine peccato , tunc a fortiori laicis, Sed de facto facerdotibus in fexta feria pa- Xaíceve exstatnto ecclefie congruit, ficut pre- mittiter , communicare; igitur & laicis. Con-- fequentìa tenet. per regulam topicam , Si illud quod minus videtur incífe, & inest, tunc &, illud quod magis. Statnit' autem Tnnocentius papa. eucharistiam a dis cone refervari fub fpecie panis pro fdelibus communicandis., & ad implendum officium fequentis diei, in quo T= 

Strana 762
762 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE 762 MUS, fuper verbo > Aut-integra, diciž : Et hoc A Ghriftus hoc inltituit: facramentum » gfque in mace ANNO GHRISTI 1433. Ese P intelligo de conficiente . Nam infrmus vel (a-. » nus im necefbtate fine vino Côrpts fomere » potefi. Àd quod confirmandum adducit di- fta gloffa tres folemnes doctores & antiques; videlicet Hugolinum.., Laurentium , & Joan- nem , ut patet ibidem . item Archidiaconus in eadem difl. cap. Presbyter; addit ad glof- {am praallegatamr, dicens: Addere preterea non opus eft; quia nbi eft corpus , ibi eft fanguis, Ttera idem Archidiaconus in capite; Comperimus , hanc materiam ex didlis Petri de Tarenzafia, hoc modo declarat: Dic ad hu- » jus. declarationem quod in hujufmodi facza- » mento eft ratio figni & ratio caufæ ; figni- prefentem dien;, unum do&orem fidelem & catholicum , qui ex propofito & ex inten. tione moverit'in libris, aut fcriptis , five in dictis fuis, hanc questionem in forma five in fententia: Ütrum in communione laica utrz- que fpecies anis fcilicer & yini fit de ne- ceflitate faluiis-, & de recepto Christi: 8r qui determinét pro parte adverfa, contiz tot ; tantos, & jam fandiffimos viros, S in divi- nis fcripturis doctores profundiffimos ,. in ioco 4prefent:per me addudtos , & offero me ad iubeundam omnef penitentiam .& ponam £orporalem di&dandam & inferendam per hoc . faerofan&yra generale concilium. in Spiritu s» ficatio pertinet ad fapientiam , fed. caufali- S Ganfto legitime congregatum . Nec. apud pare A tas ad pratiam, Quia ergo gratia communi- à ter omnibus neceffaria eít., fed non fic fa- € plentia, efficacia wero equalis eft fab jitra- » que, {ed non fipnificantja , ideo omnibus » graditur fub altera fpecie ; iu qua: poteft tra- se di cum reverentia & cautela snajori, A ma- jonbus vero fantum , id cfl, presbyteris , & rniniftris. famitar fub ntraque (pecie . Haec Archidiaconus. Ad idem eft Joannes in fum- ma confefforum , & Hoflienfis in fumma. fua, Item Rudolfus in paftorali novello in smetris de hac eadem materia loquens , ita dicit » ' tem advetlara dici fanQi dofores per me Ac indadi pro prefenti , & quorum libri hic in oculis omnium fuerunt revolus , pof- fünt au; debent haberi fufpecti quoquo mo- do’, cum -omnes per longa annorum fpatia hanc novitatem præceflerint , alii pene per ducentos annos , imo per plures , ut In- nocentius. Alii fere per ducentos, ut Àlexan- 'der de Áles, Albertus Magnus, fanttus doctor Bonaventura . Ali per centum quinquaginta, & alii per rentum , & nullus cít qui ad mi nus non przcefferit per. quinquaginta: annos > quorum utique vira & doctrina etiam in regno inclyto Bohemie , & in univerfitate Pragenfi Bic eoi gavtela fft hec, ne presbuter agrisC ante. hoc. diftusbiura. claruit, & in magna ye- "ut. fanis tribuat laicis de fanguine. Chrifli „- Jam fundi leviter. poffet ,. [ómplexque putaret Quod non Jó fpecie effet Jefus totus utraque , Sed facit hic: aliter novitatem gratia mater, Attendant igitur quio oppofitum hujus vé. ritatis tenentes , & libera ratione dijudicent , ‘quae pars habeat do&ores ex propofito Sc in- *entionc in materia loquentes potiores in con- gdirionibys faperius enumeratis ; in quadam fuppofiione generali. Comparabitnrne quidam Jacobellus , primus ‘ pniverfalis confuetudinis ecclefie effractor , & primus hujus novitatis in regno Bohemiæ inventor , in perfpicuitäte neratiône habiti funt , . Sexto: principaliter. predicta. veritas rationie bus quibufdam perfuaderi videtar ex füppo- fitione fidei ecclefie © doQrine fanctorum . Et primo fit prima ratio 7 Omnis fubftantig habens omnem perfedionem & virtutem. fub uno accidente >, ücut füb pluribus , & nihil perfeCtionis aut virtutis five effettus ak acci- dentibus capiens , dura talis fubflantia fab uno accidente accipirar non eft necefle quod fub pluribus capiatur , fine Chrifi preecepto vel ftatuto ecclefie . Sed Christus est (ubstantia . omnenr 'perfeQionem & virtutem: habens & continens fub uno accidents, id eft, fubfpe- ingenii, in exercitaüone fludii, in humilita-D'cie panis vel etiam {ub fpecie vini; igitur fi te judicii , in immunitate vitii J pafhonis , in fanQitate vitæ … in revelationibus & infpi- rationibus divinis , in jinrellectu divinarum feripturarum , im perceptione. divine volunta- tis, in cognitione veri , prefatis tof & tan- tis fanCüfümis & profandiffimis doGoribus ,- in quorum doctrina & vita fulget ecclefia ut Soi & Luna: Ubi quefo prefati Jacobelli mi- zacula vite fanclitatem .teffantia ? Ubi gradus magiftralis feu dogtoralis ; vel potius fcripta & opera fufficientiam doGrinæ {uz declaran- gia ? Mira res utique & hom mira, Non mi- rum qoidem quod unus homo detur in repro- bum fenfum , fed mirandum quod .poft fe accipitur fub uuo accidente fcilicet panis. , non ef neceffe. quod capiatur {ib pluribus; nifi obílarer Christi preceptum vel ecclefæ ANNO £HRISTI 1433, Probatur tac veritas ratio- tilbus « Prima- flatatum , Major patet; per illud oGavi phyfi- : corum , ubi dicitur quod peccatum eft feri per plura, .quod competenter poteít fieri per pauciora, Nec hoc etiam est de precepto Ohri- fli, nec pro nunc de statuto ccclefie .. Mi- nor etiam patet, quia-fi Christes non habe- ret. omnem ' perfectionem fub uno accidente ficat fub alio, tunc Ghristus füb uno acciden- -te non effet. perfectus, & quod ab accidenti- bus pliquam acquireret perfectionem. , quod nullus fane mentis dixerit. trahet innumeram mulsitndinem fidelium; mi-E Secunda ratio: fi facerdotibus quandoque Secunda .sandum uriqué & dolendum, quod tem glo- riofum & notabile regnum , derelictà univer- falis ecclefi&^ confüetudine , unius hominis movitatení fequi voluerit. .Ecce tot do£tores, tam fanGiffimés in vita , & tam id do@rina & fcientia divinarum feripturamm profundif- fimos , qui ex propofito & ex intentione at- que in propriis terminis fole clarius nofltam declarant & determinant fententiam , adduxi, & adduco in medium ; det mihi magifter Joannes; five pars zdverfa , a tempore quo congrut communicare fub una, fpecie fan. tum , fine peccato , tunc a fortiori laicis, Sed de facto facerdotibus in fexta feria pa- Xaíceve exstatnto ecclefie congruit, ficut pre- mittiter , communicare; igitur & laicis. Con-- fequentìa tenet. per regulam topicam , Si illud quod minus videtur incífe, & inest, tunc &, illud quod magis. Statnit' autem Tnnocentius papa. eucharistiam a dis cone refervari fub fpecie panis pro fdelibus communicandis., & ad implendum officium fequentis diei, in quo T= 

Strana 763
763 ORATIO JOANNIS DE RAGUSI O.P. 764 —— faeramentum son conficitur . fatio autem a À&atus, nec petit baptizari , quia quilibet te«a s ANNO CHRISTI 5423: "Тела, dočtoribus affignatur , quia in predicta fexta fe- ria fanguis foit effufus de corpore domini, če divifüs a corpore realiter, unde non oportet illa die que ex * fe rerum toto officio predictam divifionem commemorat , per hujufmodi fpe- cies vifibiles defignari. Quapropter & eadem die facerdos fumit facramentum tantummodo fub fpecie panis ad refectionem potins im per- fona totius ccclefie, quam ad fignifieationem . Jtem quia ficut im veteri lege in fecundo ta- bernacalo, quod dicebatur fan&a fancorum , femel in. anno folus pontifex intrabat , non fne fanguine, quem offerret pro fua & po- puli ignorantia, ut ait apostolus ad Hebræos nctur diligentiam facere ad habendum id fine quo falvari non potest. Coníequentia patet fimiliter . Omnis enim qui peccat mortaliter; mec falem in extremis pofitus conteritur Gc eonfüetur , is profecto inter damnatos com- putatur. . ANNO "CHRISTI 1433- Manifestum ‘est autem, quod 2 multis ceu-. tenis annis a quibus predica communio fub una fpecie introducta cst , nullus fancorum facerdotum fic laicis ministrantium , five et: iam ipfi laici fic accipientes, contriti funt aut confeffi de hujufmodi ritu , quafi peccaffent mortaliter , & fic omnes effent damnati , & per coniequens omnes patres nostri, & Bo- $. ficad ostendendum quod ea die folus noster Bhemorum , & qui nos & eos in regno Ho- fummus facerdos dominus Jefus Christus in- tfravit per proprium fanguinem , de quo apo- stolus ibidem : Chriflus autem affiffens ponti- fex futurorum bonorum , per amplius & perfe- &ius tabernaculum , non manufatlum , id efl , non hujus ereationis, neque per fanguinem) fur- corum aut vitulorum , fed per proprium fangui- aem introivat : femel in [anita , eterna redem- pone inventa: nullus ea die celebrat . Uude Babanmus de institutione clericorum cap. 67. In hac die facrameuta penitus non celebran- tur , fed eucharistiam in coena domini con- fecratam , peracto officio ledionum & ora- tionum, & fancla crucis falutatione refamuni. hemie præceflerunt , efent damnati & æter- nis ignibus & ‘penis deputati, quod nec ipfi, nec alignis fane mentis' aflereret . Et fic ul- terjus pro hujufmodi & raliter. defunclis non effer orandum , nec alia fuffagia effent pro eifdem facienda, &per confequens predictam communionem füb utraque fpecie 'aflerentes pre parentibus eorum orare mon debereni , nec aliqua alia pietatis opera exercere, quod credo non folum apud nos catholicos , fed etiam apud ipfos adver(artos impium effet af- ferere , & audire. Nec fufficit dicere, quod pradeceffores falvati funt per unam fpeciem > quia notiüam fcripturarum. non habuerunt , "Tertia ratio: Si predica communicatio lai-Cíed jam ex quo fcriprure aperre iunt & re- ca fub utraque fpecie effet de neceffitate fa- lutis fequeretur quod omnes facerdotes & lai- ci 2 tempore quo huiufmodi communicatio fub una fpecie ortum habuit, peccalfent mor- taliter , & per coníequens quod effent dam- nati . Quod est error manifestus , quia fic fanftus Ambrofius , JHilarius , Hieronymus , Augustinus, Cregorius, & alii innumeri fan- Qiffimi patres eflent damnari; quod piz au- res exaudire perhorrefcunt. Affumptum pro- batur: primo de facerdotibus quidem , quia obligabantar populo ministrare hoc facramen- tum fub utraque fpecie, ex divino pracepto , z. hoc facere neglexerunt ; imo facere no- velate , non fufücit fub una fpecie tantum , fed iub duabus communicare , quia nullus excufatur per ignorantiam alicujus quod de neceffitare fcire tenetur, Gc fpccieliter , cuox €à quz credenda funt explicite , expreffe in facra fcriptura fünt pofita, ignorans enim igno- rabitur. Kt fequeretur. quod, eadem de caufa omnes pagani & infideles effent falvandi: pa- tet , quia ignorant baptifmum effe de necef- fitare falutis , mandata Dei , articulos fidei, facramenta & alia que in ecclefia funt de ne- celfitate falutis , & dicuntur effe. Item omnes perfequentes & obfidentes Christianos , pro- pter nomen Chii , putantes fe obíequium juerunt, & fic populum privaverunt jure fuo D prestare. Deo , effenr immunes a peccato , Quod habuit in tali facramenti perceptione , & impediverunt falutem. ipforum . Quod non potuerunt fine gravi & mortali peccato face- xe. Si cnim fpoliare honore , aut rebus , aut jure quod babet in aliqua poffeffione , effet peccatum snortale,, quanto iagis fpoliare quem- quam falute. & jure fuo in percepüonc tan- te rei ? ltem non folum facerdotes non sni- nistrabant aut fubtrahebant populo tantum. fa- cramentum , fed eüara docebant populum quod Yicitum effet fic fnb una fola fpecie commu- nicare, nec timebantur aliter. Ft in hac fup- : pofita adverfariorum opinione pro veritate do- cebant errorem contra divinam. leget, & fa- quia propter ignorantiam putant fe bene fa- cere, de quorum numero quandoque fuit Pau- ius apostolus , qui de feiplo ait z. ad Timo- theum x. Qui prius blafphemus fui & perfe- cutor & contumeliofus , fed mifericordiam Det confecuius fum , quia ignorans feci in increduli- fate, Ubi manifeste dicit fe fuiffe blafphemwum & contumeliofum , licet ipnoranter fecerit , & nifi fuiffet mifericordiam . confecutus , uti- que ignorantia non excufaffct eum . Simili- ter fi prelatus doceret populum fuum , quod Christus non effet Deus, fed pura creatura, & populus crederet , Пс certe non excufare- tur a gravi peccato: fic etiam ignorans for- cicbant fibi gregem commiffum. in tam ma-Enicationem cffe prohibitam lege divina , non gnis & arduis rebus periculofiffie errare ,' quod utique facere non poterant fine gravif- fimo peccato :nortali : Sicot fi prelatus do- ceret gregem fibi commiffum quod fornicari effet licitum , aut fe ipfum propria auctori- tate indifferenter vindicare, Gt fimilia, que omnino erronea fünt. Similiter laici, fi fuif- fent obligati ad utramque fpeciem , péccaffent mortaliter non faciendo diligentiam , nec pe-, tendo id quod fibi ad falutern competebat. Bicut non excufatur laicus fí поп (üt bapti propter hoc , fi fornicatur, excufatur a pec- cato mortali. Ad confirmationem hujus fa- cit illud evangelii: Si cecus ceco ducatum prè- fiet , ambo ín foveam cadunt. Oportet ergo cos de neceílitate fateri, aut quod patres Gt an- teceffores eorum in regno Bohemie; qui fue- funt per multa centena annorum ante ipfos, cum ignorantia non excufet eos , daxnnatos effe, aut quod ipfi harum novitatum inven- tores erant, & per confeguens dammnentur, Ó pertinaciter agant, Ee 3. Cor, 14- 38. ' Sleggb. vi 

Strana 764
763 ORATIO JOANNIS DE RAGUSI O.P. 764 —— faeramentum son conficitur . fatio autem a À&atus, nec petit baptizari , quia quilibet te«a s ANNO CHRISTI 5423: "Тела, dočtoribus affignatur , quia in predicta fexta fe- ria fanguis foit effufus de corpore domini, če divifüs a corpore realiter, unde non oportet illa die que ex * fe rerum toto officio predictam divifionem commemorat , per hujufmodi fpe- cies vifibiles defignari. Quapropter & eadem die facerdos fumit facramentum tantummodo fub fpecie panis ad refectionem potins im per- fona totius ccclefie, quam ad fignifieationem . Jtem quia ficut im veteri lege in fecundo ta- bernacalo, quod dicebatur fan&a fancorum , femel in. anno folus pontifex intrabat , non fne fanguine, quem offerret pro fua & po- puli ignorantia, ut ait apostolus ad Hebræos nctur diligentiam facere ad habendum id fine quo falvari non potest. Coníequentia patet fimiliter . Omnis enim qui peccat mortaliter; mec falem in extremis pofitus conteritur Gc eonfüetur , is profecto inter damnatos com- putatur. . ANNO "CHRISTI 1433- Manifestum ‘est autem, quod 2 multis ceu-. tenis annis a quibus predica communio fub una fpecie introducta cst , nullus fancorum facerdotum fic laicis ministrantium , five et: iam ipfi laici fic accipientes, contriti funt aut confeffi de hujufmodi ritu , quafi peccaffent mortaliter , & fic omnes effent damnati , & per coniequens omnes patres nostri, & Bo- $. ficad ostendendum quod ea die folus noster Bhemorum , & qui nos & eos in regno Ho- fummus facerdos dominus Jefus Christus in- tfravit per proprium fanguinem , de quo apo- stolus ibidem : Chriflus autem affiffens ponti- fex futurorum bonorum , per amplius & perfe- &ius tabernaculum , non manufatlum , id efl , non hujus ereationis, neque per fanguinem) fur- corum aut vitulorum , fed per proprium fangui- aem introivat : femel in [anita , eterna redem- pone inventa: nullus ea die celebrat . Uude Babanmus de institutione clericorum cap. 67. In hac die facrameuta penitus non celebran- tur , fed eucharistiam in coena domini con- fecratam , peracto officio ledionum & ora- tionum, & fancla crucis falutatione refamuni. hemie præceflerunt , efent damnati & æter- nis ignibus & ‘pœænis depurati, quod nec ipfi, nec aliquis fanæ mentis’ affereret . Et fic ul- terius pro hujufmodi & raliter. defunclis non effer orandum , nec alia fuffagia effent pro eifdem facienda, &per confequens predictam communionem füb utraque fpecie 'aflerentes pre parentibus eorum orare mon debereni , nec aliqua alia pietatis opera exercere, quod credo non folum apud nos catholicos , fed etiam apud ipfos adver(artos impium effet af- ferere , & audire. Nec fufficit dicere, quod pradeceffores falvati funt per unam fpeciem > quia notiüam fcripturarum. non habuerunt , "Tertia ratio: Si predica communicatio lai-Cíed jam ex quo fcriprure aperre iunt & re- ca fub utraque fpecie effet de neceffitate fa- lutis fequeretur quod omnes facerdotes & lai- ci 2 tempore quo huiufmodi communicatio fub una fpecie ortum habuit, peccalfent mor- taliter , & per coníequens quod effent dam- nati . Quod est error manifestus , quia fic fanftus Ambrofius , JHilarius , Hieronymus , Augustinus, Cregorius, & alii innumeri fan- Qiffimi patres eflent damnari; quod piz au- res exaudire perhorrefcunt. Affumptum pro- batur: primo de facerdotibus quidem , quia obligabantar populo ministrare hoc facramen- tum fub utraque fpecie, ex divino pracepto , z. hoc facere neglexerunt ; imo facere no- velate , non fufücit fub una fpecie tantum , fed iub duabus communicare , quia nullus excufatur per ignorantiam alicujus quod de neceffitare fcire tenetur, Gc fpccieliter , cuox €à quz credenda funt explicite , expreffe in facra fcriptura fünt pofita, ignorans enim igno- rabitur. Kt fequeretur. quod, eadem de caufa omnes pagani & infideles effent falvandi: pa- tet , quia ignorant baptifmum effe de necef- fitare falutis , mandata Dei , articulos fidei, facramenta & alia que in ecclefia funt de ne- celfitate falutis , & dicuntur effe. Item omnes perfequentes & obfidentes Christianos , pro- pter nomen Chii , putantes fe obíequium juerunt, & fic populum privaverunt jure fuo D prestare. Deo , effenr immunes a peccato , Quod habuit in tali facramenti perceptione , & impediverunt falutem. ipforum . Quod non potuerunt fine gravi & mortali peccato face- xe. Si cnim fpoliare honore , aut rebus , aut jure quod babet in aliqua poffeffione , effet peccatum snortale,, quanto iagis fpoliare quem- quam falute. & jure fuo in percepüonc tan- te rei ? ltem non folum facerdotes non sni- nistrabant aut fubtrahebant populo tantum. fa- cramentum , fed eüara docebant populum quod Yicitum effet fic fnb una fola fpecie commu- nicare, nec timebantur aliter. Ft in hac fup- : pofita adverfariorum opinione pro veritate do- cebant errorem contra divinam. leget, & fa- quia propter ignorantiam putant fe bene fa- cere, de quorum numero quandoque fuit Pau- ius apostolus , qui de feiplo ait z. ad Timo- theum x. Qui prius blafphemus fui & perfe- cutor & contumeliofus , fed mifericordiam Det confecutus fum , quia ignorans feci in increduli- fate, Ubi manifeste dicit fe fuiffe blafphemum & contumeliofum , licet ignoranter fecerit , & nifi fuiffet mifericordiam.confecutus ; uti- que ignorantia non excufaffct eum . Simili- ter fi prelatus doceret populum fuum , quod Christus non effet Deus, fed pura creatura, & populus crederet , Пс certe non excufare- tur a gravi peccato: fic etiam ignorans for- cicbant fibi gregem commiffum. in tam ma-Enicationem cffe prohibitam lege divina , non gnis & arduis rebus periculofiffie errare ,' quod utique facere non poterant fine gravif- fimo peccato :nortali : Sicot fi prelatus do- ceret gregem fibi commiffum quod fornicari effet licitum , aut fe ipfum propria auctori- tate indifferenter vindicare, Gt fimilia, que omnino erronea fünt. Similiter laici, fi fuif- fent obligati ad utramque fpeciem , péccaffent mortaliter non faciendo diligentiam , nec pe-, tendo id quod fibi ad falutern competebat. Bicut non excufatur laicus fí поп (üt bapti propter hoc , fi fornicatur, excufatur a pec- cato mortali. Ad confirmationem hujus fa- cit illud evangelii: Si cecus ceco ducatum prè- fiet , ambo ín foveam cadunt. Oportet ergo cos de neceílitate fateri, aut quod patres Gt an- teceflores eorum in regno Bohemie; qui fue- funt per multa centena annorum ante ipfos, cum ignorantia non excufet eos , daxnnatos effe, aut quod ipfi harum novitatum jinven- tores erant, & per confeguens dammnentur, Ó pertinaciter agant, Ee 3. Cor, 14- 38. ' Sleggb. vi 

Strana 765
76% DR COMMUNIONE SUB UTRAQUR SPECIE. Br praterea foripture, de- guibus adverfarii A „ 766 per tenuimus & tenemus, in qua fi minus —— Ep gloriantur fe-noviter inrellexiffe ; ante. multa» perite aut parum caute forte aliquid pofi- mE wi, Centena annorum a fanctis paribus fenfum —» tum eft, emendati cupimus a te; qui Potri "143. Chrifti , fecundum apoftolum , habentibus in fe , lecte & oprime expofite atque intelle fuerunt , nec non. & optimo fundamento íta- bilite, & per fingula fludia zflirmate & ap- probate , qui i neceflitatem hujulmodi com- municetionis füb utraque Ípede in his fcriptu- ris cognoviffent , utique flarato ecclefie fuif- fet hujufmodi communicatio afhgoata , cujus oppofitum apparet manifeffe. Non enim ve- riûmie eft ram fandiffimos viros & fapien- tes , atque totam eccleflam , per tam gran- de annorum fpatium , tam damnabiliter erra fe, & hodie iu errore perfiitere , cum ipfz aB» Spiritu (anCto regatur , qui cam non finit er- rare, in his potiífime, que neceffaria funt ad . falutem , uf, infra manifefliffimis teftimoniis. approbatur . Preterea fi predica communio fub utraguo fpecie fuiffe fub precepto , fe- quererur quod Deus pracepiffet aliquid impof bile aliquibus ; confequens falfum , quia de- rogat divine pietati : unde Hieronymus ex- communicat, imo verius excoramunicatos de- fidem. & fcdem tenes. Si autem hae noltra confeffio apoftolatus tui judicio comproba- tur, quicumque. me culpare voluerir , fe imperitum , vel malevolum, vel etiam non catholicum , fed hereticum comprobabit . Yrem. idem gloriofifinus Kieronymus eifdem S caufa & quæftione , capite , Quoniam vetuílo ; loquens ad Romanum poniificem dicit: Ego nullum previum nifi Chriftum fequens, beatitudini tue „id eft, cathedra Peiri, communione confocior: fupra illam petram zdificatam ecclefiam fcio . Quicum- que exira hanc domum agnüm comederit, profanus eft. Si quis in Noe arca. non fue- rit, peribit regnante diluvio. Et in fine ca- pituli fubdit: Non novi Vitalem, Meletium » refpuo , ignoro Paulinum , Quicumque te- » cum non colligit, fpargit. Qui Chrifli non eft , antichrifli ef. Ex predictis gloriofiffimi Hieronymi au&oritatibus bene. penfaris & in- telledis concludat ratio uniufcujufque quid fe- quatur. » » ” P » » » » » 2 2 » ” » » nuntiat in quadam epiftola, omnes qui dicunt : —Pofiremo licet predica fufficiant ad .predi- „Motivy gui- Deum aliquid impoffbile precepiffe : confe. tam communionem .veraciter confirmandam , caholica quentia tamen pater, quia multi homines funp ^ & commmnicandam > & fpecialiter ecclefie hune rem, qui naturaliter nec bibere , nec odorari vi- confuüctudo, atque facrorum. conciliorum , que contimat. num poflunt, & per confequens nec fubfpe- errare nom poffunt, flatutum S ordinato: ni- ciebus vini poffent communicare, Si ergo an- CQ hilominus ad majorem . veritatis manifeftatio- Asifatelss. Avgeftices » Gap. 73, zecedens effer! verum , fequeretur , quod om- nes hujufmodi effent in flatu damnationis . quod nullo modo eft dicendum, quia propter: inexiftentiam a natura nullus eft vituperan- dus ; ut dicit Árifto:eles in ethicis. Idem et- jam accidit de mulis infirmis, qui fab una, vel {ub alia fpecte euchariftiam fumentes, ip-. fam deglutire non poffunt , & fi deglurianr, tamen retinere non poilunt , fad, potius. evo- iunt. Undo aut impie aut improvide Chri- flus fuum corpus & fanguinem fub duplici fpecie fumendum præcepifler. Impie quidem, quia multi contra naturam & fine caufa dam- varentur; improvide. autem , fi ne(civiffet hu- jufmodi cafibus providere , quod de omnifcen-D fent & gravia pericula imminere , & te & Sapienra Patris nullo modo eft fufpi- candum . Item ad folos facerdotes pertinet offerre facrificiumn , fecundum illud ad He- brzos 8. Omnis enim pontifex ad offerenda mu- nera & hoflias conflituitur. Sed. vinum. & fan- guis nunquam offerebatur nifi in facrificio per manus facerdotum in lege veteri., ergo ra- tione correfpondentiæ figure ad figuratum , nec in nova lege debet offerri yioum , quod fanguimem reprefentat , niü in facrificio per facerdotes . Item Áuguftinus in libro qui intitulatur con- . tra epiftolam Manichaei , quam vocant Funda- » mehtum - Íd autem fcientia & voce fecu- » rum eft afferere, quod in guhernatione ec- E * » Cleo Dei falvatoris noftri fefu Chrifti uni- » verfalis ecclefie confenfione roboratum eft . Cum igitur communio fub una fpecie confen- fione univerfalis ecclefiæ foborata út, ur pa- ter de fuperius indu&tis, fcientia urique & voce ilam afferere. & tenere fecurum eft, & oppofi- tum omnimode infecurum , Item beatus Hie- ronymus icribens fymbolum fidei ad Damafum papam, ita loquitur: & habetur 24. quaft. :. » Hæc efl fides, papa beatifime , quam in » catholica ecclefia didicimus , quamque fem- nem & ad convincendum contumaces, moti-: va aliqua ex plurimis, quibus fancta mater ecclefia huoc ritum introduxit, bene & lau- dabiliter continuavit, hodieque continust, &c obfervat , funt inducenda , Et primum qui- dem -eft, ut evitetur periculum diflillationis & effufionis fanguinis domini noftri Jefu Chri- fü , quem tradare eft valde periculofum , propter fnecierum naturalem fluxibilitatem > que poffent effundi de facili, preferrim cum in mulirudine frequenter fit preffura , & multi fepe ad communionem veniant homi. nes tremuli, barbati, inGrmi & parvuli, cir- ca quorum facramenti fomptionem multa pot per confequens peccata., qua: non de facili pof- fent evitar. ' Quale autem fit peccatum effufionis & di- ftillationis fanguinis dómini- noftri Jefu. Chri- fii, oflendit Auguftinus lib. $. homil, 16. & » habetur x. quaft. r. interrogo vos fratres , » dicite mihi, quid plus effe videtur vobis, » verbum Dei, an.corpus Chrifli ? Si vultis » vcre refpondere , hoc utique dicere debe- » ti$, quod non fit minus verbum Dei, quam » corpus Chrifti : & ideo quanta folicitudine » У ^ datur, ut nihit ex ipfo de manibus noflris :in terram cadat, tanta folicitudinc obferve- mus, ne verbum Dei, quod nobis eroga- "n » » mür, de corde puro pereat, quia non mi- nus reus erit, qui verbum Dei negligenter » audierit , quam ille qui corpus Chrifli fua » negligentia in serram cadere permiferit . » Ecce quod Auguftinus dicit, quod reus e- rit, qui fua negligentia corpus Ghrifti in ter-, ram cadere permittit, & non minus qui ver- bum Dei negligenter apdierit , reus autem eft quilibet , qui in gravibus peccatis delin- quit; quapropter & facerdos qui per negli- gen- obfervamus , quando nobis corpus Chrifli . tur, dum aliud aut cogitamus , aut. loqui- ' Esp. 9x 

Strana 766
76% DR COMMUNIONE SUB UTRAQUR SPECIE. Br praterea foripture, de- guibus adverfarii A „ 766 per tenuimus & tenemus, in qua fi minus —— Ep gloriantur fe-noviter inrellexiffe ; ante. multa» perite aut parum caute forte aliquid pofi- mE wi, Centena annorum a fanctis paribus fenfum —» tum eft, emendati cupimus a te; qui Potri "143. Chrifti , fecundum apoftolum , habentibus in fe , lecte & oprime expofite atque intelle fuerunt , nec non. & optimo fundamento íta- bilite, & per fingula fludia zflirmate & ap- probate , qui i neceflitatem hujulmodi com- municetionis füb utraque Ípede in his fcriptu- ris cognoviffent , utique flarato ecclefie fuif- fet hujufmodi communicatio afhgoata , cujus oppofitum apparet manifeffe. Non enim ve- riûmie eft ram fandiffimos viros & fapien- tes , atque totam eccleflam , per tam gran- de annorum fpatium , tam damnabiliter erra fe, & hodie iu errore perfiitere , cum ipfz aB» Spiritu (anCto regatur , qui cam non finit er- rare, in his potiífime, que neceffaria funt ad . falutem , uf, infra manifefliffimis teftimoniis. approbatur . Preterea fi predica communio fub utraguo fpecie fuiffe fub precepto , fe- quererur quod Deus pracepiffet aliquid impof bile aliquibus ; confequens falfum , quia de- rogat divine pietati : unde Hieronymus ex- communicat, imo verius excoramunicatos de- fidem. & fcdem tenes. Si autem hae noltra confeffio apoftolatus tui judicio comproba- tur, quicumque. me culpare voluerir , fe imperitum , vel malevolum, vel etiam non catholicum , fed hereticum comprobabit . Yrem. idem gloriofifinus Kieronymus eifdem S caufa & quæftione , capite , Quoniam vetuílo ; loquens ad Romanum poniificem dicit: Ego nullum previum nifi Chriftum fequens, beatitudini tue „id eft, cathedra Peiri, communione confocior: fupra illam petram zdificatam ecclefiam fcio . Quicum- que exira hanc domum agnüm comederit, profanus eft. Si quis in Noe arca. non fue- rit, peribit regnante diluvio. Et in fine ca- pituli fubdit: Non novi Vitalem, Meletium » refpuo , ignoro Paulinum , Quicumque te- » cum non colligit, fpargit. Qui Chrifli non eft , antichrifli ef. Ex predictis gloriofiffimi Hieronymi au&oritatibus bene. penfaris & in- telledis concludat ratio uniufcujufque quid fe- quatur. » » ” P » » » » » 2 2 » ” » » nuntiat in quadam epiftola, omnes qui dicunt : —Pofiremo licet predica fufficiant ad .predi- „Motivy gui- Deum aliquid impoffbile prwecepiffe : confe. tam communionem .veraciter confirmandam , caholica quentia tamen pater, quia multi homines funp ^ & commmnicandam > & fpecialiter ecclefie hune rem, qui naturaliter nec bibere , nec odorari vi- confuüctudo, atque facrorum. conciliorum , que contimat. num poflunt, & per confequens nec fubfpe- errare nom poffunt, flatutum S ordinato: ni- ciebus vini poffent communicare, Si ergo an- CQ hilominus ad majorem . veritatis manifeftatio- Asifatelss. Avgeftices » Gap. 73, zecedens effer! verum , fequeretur , quod om- nes hujufmodi effent in flatu damnationis . quod nullo modo eft dicendum, quia propter: inexiftentiam a natura nullus eft vituperan- dus ; ut dicit Árifto:eles in ethicis. Idem et- jam accidit de mulis infirmis, qui fab una, vel {ub alia fpecte euchariftiam fumentes, ip-. fam deglutire non poffunt , & fi deglurianr, tamen retinere non poilunt , fad, potius. evo- innt, Undo aut impie aut improvide Chri- flus fuum corpus & fanguinem fub duplici fpecie fumendum præcepifler. Impie quidem, quia multi contra naturam & fine caufa dam- varentur; improvide. autem , fi ne(civiffet hu- jufmodi cafibus providere , quod de omnifcen-D fent & gravia pericula imminere , & te & Sapienra Patris nullo modo eft fufpi- candum . Item ad folos facerdotes pertinet offerre facrificiumn , fecundum illud ad He- brzos 8. Omnis enim pontifex ad offerenda mu- nera & hoflias conflituitur. Sed. vinum. & fan- guis nunquam offerebatur nifi in facrificio per manus facerdotum in lege veteri., ergo ra- tione correfpondentiæ figure ad figuratum , nec in nova lege debet offerri yioum , quod fanguimem reprefentat , niü in facrificio per facerdotes . Item Áuguftinus in libro qui intitulatur con- . tra epiftolam Manichaei , quam vocant Funda- » mehtum - Íd autem fcientia & voce fecu- » rum eft afferere, quod in guhernatione ec- E * » Cleo Dei falvatoris noftri fefu Chrifti uni- » verfalis ecclefie confenfione roboratum eft . Cum igitur communio fub una fpecie confen- fione univerfalis ecclefiæ foborata út, ur pa- ter de fuperius indu&tis, fcientia urique & voce ilam afferere. & tenere fecurum eft, & oppofi- tum omnimode infecurum , Item beatus Hie- ronymus icribens fymbolum fidei ad Damafum papam, ita loquitur: & habetur 24. quaft. :. » Hæc efl fides, papa beatifime , quam in » catholica ecclefia didicimus , quamque fem- nem & ad convincendum contumaces, moti-: va aliqua ex plurimis, quibus fancta mater ecclefia huoc ritum introduxit, bene & lau- dabiliter continuavit, hodieque continust, &c obfervat , funt inducenda , Et primum qui- dem -eft, ut evitetur periculum diflillationis & effufionis fanguinis domini noftri Jefu Chri- fü , quem tradare eft valde periculofum , propter fnecierum naturalem fluxibilitatem > que poffent effundi de facili, preferrim cum in mulirudine frequenter fit preffura , & multi fepe ad communionem veniant homi. nes tremuli, barbati, inGrmi & parvuli, cir- ca quorum facramenti fomptionem multa pol per confequens peccata., qua: non de facili pof- fent evitar. ' Quale autem fit peccatum effufionis & di- ftillationis fanguinis dómini- noftri Jefu. Chri- fii, oflendit Auguftinus lib. $. homil, 16. & » habetur x. quaft. r. interrogo vos fratres , » dicite mihi, quid plus effe videtur vobis, » verbum Dei, an.corpus Chrifli ? Si vultis » vcre refpondere , hoc utique dicere debe- » tis, quod non fit minus verbum Dei, quam » corpus Chrifti : & ideo quanta folicitudine » У ^ datur, ut nihit ex ipfo de manibus noflris :in terram cadat, tanta folicitudinc obferve- mus, ne verbum Dei, quod nobis eroga- "n » » mür, de corde puro pereat, quia non mi- nus reus erit, qui verbum Dei negligenter » audierit , quam ille qui corpus Chrifli fua » negligentia in serram cadere permiferit . » Ecce quod Auguftinus dicit, quod reus e- rit, qui fua negligentia corpus Ghrifti in ter-, ram cadere permittit, & non minus qui ver- bum Dei negligenter apdierit , reus autem eft quilibet , qui in gravibus peccatis delin- quit; quapropter & facerdos qui per negli- gen- obfervamus , quando nobis corpus Chrifli . tur, dum aliud aut cogitamus , aut. loqui- ' Esp. 9x 

Strana 767
ANNO CHRISTI 24530 Cap, 27, Ep. 167. Cep. 34 767 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIQ ©. P. 768 entiam guttam fanguinis Chrifti faper terram A» vabatur fine’ fanguine: Qui autem perdide- = aut pallam fundit, debet pośnitere quadragin- ta diebus, z palla comburi , & lapis radi, & terra lambi , & in facrarium reponi ,. ut dicirur de coníecratione dift. 3. Si per negli- » gentiam aliquid de fànguine domini filla- » verit in terram , lingua lambetur , tabula s radetur. Si vero non fuerit tabula, ut non » concuicetur locus , eorradetur, & igne con- » fumetur , & cinis intra altare recondetur, ». & facerdos quadraginta diebus poeniteat, Si » fuper altare füllaverit calix , forbeat mini- » fler flillam, & tribus diebus poeniteat, ec. Tec autem tam dura poenitentia. non impo- meretur facerdoti , 6 non effet valde grave peccatum . Si ergo per negligentiam caden- tc fanguine terra lambi, & tabula radi de- bet, & poft ad ignem projici rafüra ut com- Puratur : quautó magis pepla mulierum , & barbe virorum Chrifti fanguine madidate. de- berent comburi , eo quod ex propofito & fine neceffitate , ac irreverenter fic Chrifli fan- guine perfanduntur ? Si etiam facerdos qui fic negligens repertus fuerit, tam dure puniendus eíl, ut per quadraginta dies poenireat , quan- to magis perfonm laic puniende funt? & fi non magis aut æque , nihilo minus graviter puniendæ venient pro hujufmodi exceffibus ; & irreverentlis commiffis , quam uique puni- . tionem & poenitentiam" cum magna difficulta- te laici facere poffent, & utique abfque cau-C» fa.& neceflitate . Cavendum ergo fuit eccle- fie , & fumma diligentia procurandum , ut rudis populus non exponeretur gratis tam gra- vibus periculis peccatorum & poenarum . Ex quo decreto Pii paps , manifeftifimo figno conjeCturari poteft , quod confuctudo unius fpecici elt anfiquiffima . Nam ‘hic Pius papa fertur fuiffe decimus poft beatum Petrum pon- tifex in ecclefia Romana , ut refert Augufti- nus in epiftola ad Generofum , & fedit' in cathedra Petri: circa annum domini centefimum quinquagefimum tertium, qui abíque dnbio fi fuiffet tempore fuo confuetudo. utriufque fpe- Cjei, ita bene providiffet circa. effufionem fan- By » fit iliud in ecclefia , aut pars ceciderit & » inventa fuerit, triginta dies poeniteat. Ex quo decreto fimiliter patet, quod fola hoftia five euchariftia fervabatur fine fanguine quiz indubitanter , fi fanguis fuiffet preceptus fer- vari, multo major cautela fuiffer adhibite in cuftodiam ilius, quam in cuftodiam hoflie, cum fit majoris periculi ad cuffodiendum . » Quocirca fančtus doctor tertia partě: fum- » me fum dicit, quod circa ufum hujus fà » cramenti duo poffunt con(iderari ,; unum » ex parte ipfius facramenü, aliud ex parte » fumentium . Ex parte facramenti , 'conve- » nit quod utrumque fümatur , feilicet cor- » perfe&io facramenti. Et quia ad facerdo- » tem pertihet hoc facramentum confecrare » & perficere , nullo modo debet corpus » Chriffi fümere fine fanguine. Ex parte au- » tem funientium requiritur fumma reveren- » tia & cautela, ne aliquod accidat quod ver- » gat in injuriam, aut in irrevercntiam tanti » myíteri, quod przcipue poffet accidere in » fanguinis fumptione , qui quidem fi incau- » te fumeretur , de facili poder effundi. Br » quia crefcente multitudine populi Chriftia- p ni, in qua continentur fenes, X jnvencs > » St parvuli, quorum quidam non funt tan- » tæ difícretionis , ut cautelam "debitam cif- ca vfum hujus facramenti adhiberent, ideo » provide in quibufdam ecclefiis oblervatnr , » ut fanguis fumendus non detur populo, fed » folum a facerdore fumarur. Secundum , propter infirmos , pro quibus deberet fanguis fub fpecicbus vini in facrario refervari, circa quem multa horribilia poffent contingere . Nam de facili congelaretur , vel in acetum tranfmutaretur, &t ita corrumpere- tur facramentum , & fic acetum purum pro fanguine Chrifti daretur fidelibus , & fic de facili idololatrià committeretur y in eflate ete 'jam de facili vermes aut muftulæ in eo ori- rentuf , etiam quantumcumque vas claufum cuftodiretur, unde feret abominabile fumenti- guinis, qus contigeret aut poffet contingere Dbus ad bibendum ,. & multa alia qus non in fumptione laicorum . ficut. providit cir- ca périculà, que non contingunt in minifira- tione miniftrorum five facerdotum ; imo am- ‘plius & diligentias , in quantum laici, ma- Tés- & femine, fenes & juvenes , infirmi, & . ali funt minus cauti , & minus eircumipe- €ti atque difcreti in tractando divina myśle- ria, quam fint miniftri ad hoc ipecialiter de- putari. Aut igitur adverfarii producant tam anti- quum decrerum , quod feiant provifionem cir- ca hujufmodi pericula laicorum facere , quod non facient in eternum , aut fateantur nobif- cum antiquitatera confuerudinis unius fpeciei, poffunt exprimi . Similiter in porando ad infirmos ad longum fpatium fanguinem, mul- ta' poffent occurrere pericula & intervenire , five eques facerdos ipfum portaret , five pe- pus & fanguis , quia in utroque confir, NNO ch RISTT 145$- Secundum motiv unis des, ut tempore pluviarum , glacici, & mul-. ‘tis aliis modis, Tertium propter vitare errores , ne videli- Tertium cet populus communis , gui tantum judicat "247m « fecundum. fenfum , credat Chriftum non effe totum fub una fpecie ; ficut multi hared- corum, ut Meftorius & Pelagius, & eos fe- quentes aftruxerunt . Neftorius enim fic fub utrague [pecie miniftravit : exiflimans qued fub pecie panis effet tantammodo corpus ‘ex hoc decreto provifionert faciente in peri- E Chrifü fine (anguine, & fub fpecie vini fan- culis contingentibüs eircà effufionem fanguinis per miniftros, ficut etiam fit in alio decreto ex concilio Aurelianenfi de cuftodia. corpo- ris Chrifti ,' nuila fa&a mentione de fangui- ne., aut de épecie vini, & habetur de. con- fecratione diftin@ione 2. capit. Qui bene: ubi » itaconcilium determinat: Qui bene non cu- » flodierit facrificium,. & mus vel aliud ali- » quod animal comederit, quadraginta dic- » bus peniteat. Ex quo decreto fimiliter pa- s tet, quod fola hoftia five euchariftia fer- guis fíne corpore, quia fic in parafceve fanguis fuit divifus a corpore , & c converfo ; quod omnino.falfum eft Gt hereticum ; quia licet i parafceve ita füerit, & (ic in hoc facramen- to, fi eadem die fuiffet celebratum, fic fuiffet ut afferié , propter mortem, qua & anima & fanguis feparabantur ab invicem , & a corpo. re, non tamen nunc ita et, quia Chriftus re- furgens ex mortuis, jam .hon moritur, & per confequens, nec. fanguis ab ipfius corpore fepa- ratur. Pelagius vero & ipfius fequaces diclis als Row. 6. 

Strana 768
ANNO CHRISTI 24530 Cap, 27, Ep. 167. Cep. 34 767 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIQ ©. P. 768 entiam guttam fanguinis Chrifti faper terram À» vabatur fine fanguine: Qui autem perdide- = aut pallam fundit, debet pośnitere quadragin- ta diebus, z palla comburi , & lapis radi, & terra lambi , & in facrarium reponi ,. ut dicirur de coníecratione dift. 3. Si per negli- » gentiam aliquid de fànguine domini filla- » verit in terram , lingua lambetur , tabula s radetur. Si vero non fuerit tabula, ut non » concuicetur locus , eorradetur, & igne con- » fumetur , & cinis intra altare recondetur, ». & facerdos quadraginta diebus poeniteat, Si » fuper altare füllaverit calix , forbeat mini- » fler flillam, & tribus diebus poeniteat, ec. Tec autem tam dura poenitentia. non impo- meretur facerdoti , 6 non effet valde grave peccatum . Si ergo per negligentiam caden- tc fanguine terra lambi, & tabula radi de- bet, & poft ad ignem projici rafüra ut com- Puratur : quautó magis pepla mulierum , & barbe virorum Chrifti fanguine madidate. de- berent comburi , eo quod ex propofito & fine neceffitate , ac irreverenter fic Chrifli fan- guine perfanduntur ? Si etiam facerdos qui fic negligens repertus fuerit, tam dure puniendus eíl, ut per quadraginta dies poenireat , quan- to magis perfonm laic puniende funt? & fi non magis aut æque , nihilo minus graviter puniendæ venient pro hujufmodi exceffibus ; & irreverentlis commiffis , quam uique puni- . tionem & poenitentiam" cum magna difficulta- te laici facere poffent, & utique abfque cau-C» fa.& neceflitate . Cavendum ergo fuit eccle- fie , & fumma diligentia procurandum , ut rudis populus non exponeretur gratis tam gra- vibus periculis peccatorum & poenarum . Ex quo decreto Pii paps , manifeftifimo figno conjeCturari poteft , quod confuctudo unius fpecici elt anfiquiffima . Nam ‘hic Pius papa fertur fuiffe decimus poft beatum Petrum pon- tifex in ecclefia Romana , ut refert Augufti- nus in epiftola ad Generofum , & fedit' in cathedra Petri: circa annum domini centefimum quinquagefimum tertium, qui abíque dnbio fi fuiffet tempore fuo confuetudo. utriufque fpe- Cjei, ita bene providiffet circa. effufionem fan- By » fit iliud in ecclefia , aut pars ceciderit & » inventa fuerit, triginta dies poeniteat. Ex quo decreto fimiliter patet, quod fola hoftia five euchariftia fervabatur fine fanguine quiz indubitanter , fi fanguis fuiffet preceptus fer- vari, multo major cautela fuiffer adhibite in cuftodiam ilius, quam in cuftodiam hoflie, cum fit majoris periculi ad cuffodiendum . » Quocirca fančtus doctor tertia partě: fum- » me fum dicit, quod circa ufum hujus fà » cramenti duo poffunt con(iderari ,; unum » ex parte ipfius facramenü, aliud ex parte » fumentium . Ex parte facramenti , 'conve- » nit quod utrumque fümatur , feilicet cor- » perfe&io facramenti. Et quia ad facerdo- » tem pertihet hoc facramentum confecrare » & perficere , nullo modo debet corpus » Chriffi fümere fine fanguine. Ex parte au- » tem funientium requiritur fumma reveren- » tia & cautela, ne aliquod accidat quod ver- » gat in injuriam, aut in irrevercntiam tanti » myíteri, quod przcipue poffet accidere in » fanguinis fumptione , qui quidem fi incau- » te fumeretur , de facili poder effundi. Br » quia crefcente multitudine populi Chriftia- p ni, in qua continentur fenes, X jnvencs > » St parvuli, quorum quidam non funt tan- » tæ difícretionis , ut cautelam "debitam cif- ca vfum hujus facramenti adhiberent, ideo » provide in quibufdam ecclefiis oblervatnr , » ut fanguis fumendus non detur populo, fed » folum a facerdore fumarur. Secundum , propter infirmos , pro quibus deberet fanguis fub fpecicbus vini in facrario refervari, circa quem multa horribilia poffent contingere . Nam de facili congelaretur , vel in acetum tranfmutaretur, &t ita corrumpere- tur facramentum , & fic acetum purum pro fanguine Chrifti daretur fidelibus , & fic de facili idololatrià committeretur y in eflate ete 'jam de facili vermes aut muftulæ in eo ori- rentuf , etiam quantumcumque vas claufum cuftodiretur, unde feret abominabile fumenti- guinis, qus contigeret aut poffet contingere Dbus ad bibendum ,. & multa alia qus non in fumptione laicorum . ficut. providit cir- ca périculà, que non contingunt in minifira- tione miniftrorum five facerdotum ; imo am- ‘plius & diligentias , in quantum laici, ma- Tés- & femine, fenes & juvenes , infirmi, & . ali funt minus cauti , & minus eircumipe- €ti atque difcreti in tractando divina myśle- ria, quam fint miniftri ad hoc ipecialiter de- putari. Aut igitur adverfarii producant tam anti- quum decrerum , quod feiant provifionem cir- ca hujufmodi pericula laicorum facere , quod non facient in eternum , aut fateantur nobif- cum antiquitatera confuerudinis unius fpeciei, poffunt exprimi . Similiter in porando ad infirmos ad longum fpatium fanguinem, mul- ta' poffent occurrere pericula & intervenire , five eques facerdos ipfum portaret , five pe- pus & fanguis , quia in utroque confir, NNO ch RISTT 145$- Secundum motiv unis des, ut tempore pluviarum , glacici, & mul-. ‘tis aliis modis, Tertium propter vitare errores , ne videli- Tertium cet populus communis , gui tantum judicat "247m « fecundum. fenfum , credat Chriftum non effe totum fub una fpecie ; ficut multi hared- corum, ut Meftorius & Pelagius, & eos fe- quentes aftruxerunt . Neftorius enim fic fub uträgue [pecie miniftravit : exiflimans qued fub fpecie panis effet tantammodo corpus ‘ex hoc decreto provifionert faciente in peri- E Chrifü fine (anguine, & fub fpecie vini fan- culis contingentibüs eircà effufionem fanguinis per miniftros, ficut etiam fit in alio decreto ex concilio Aurelianenfi de cuftodia. corpo- ris Chrifti ,' nuila fa&a mentione de fangui- ne., aut de épecie vini, & habetur de. con- fecratione diftin@ione 2. capit. Qui bene: ubi » itaconcilium determinat: Qui bene non cu- » flodierit facrificium,. & mus vel aliud ali- » quod animal comederit, quadraginta dic- » bus peniteat. Ex quo decreto fimiliter pa- s tet, quod fola hoftia five euchariftia fer- guis fíne corpore, quia fic in parafceve fanguis fuit divifus a corpore , & c converfo ; quod omnino.falfum eft Gt hereticum ; quia licet i parafceve ita füerit, & (ic in hoc facramen- to, fi eadem die fuiffet celebratum, fic fuiffet ut afferié , propter mortem, qua & anima & fanguis feparabantur ab invicem , & a corpo. re, non tamen nunc ita et, quia Chriftus re- furgens ex mortuis, jam .hon moritur, & per confequens, nec. fanguis ab ipfius corpore fepa- ratur. Pelagius vero & ipfius fequaces diclis als Row. 6. 

Strana 769
ANNO GHRISTY 2433, "mitentes ili fripeuræ Exod. Quastum EelLyum , Quiatum : Sega, 4. fe- sín 5. wajo- sls hood. jn Ordine $469 Sextum. 769 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 779 falyatoris innitentes : Nifé manducaveritis car- À cervus ad aquæ fluvium , effundere fanguinem e nem filii hominis, &c. dederunt laicis sub utra- que fpecie , & edam parvulis ftatim. poft baptifmum : & G fpeciem panis facramenta- lem non poffenr fumere, dieebant quod de- bebat conteri cum fanguine , & fic infundi in ora puerorum ; & fi fortaffe quippiam eje- cient, dicebant illud effe comburendum , in- 12. Si quid res fiduum fuerit , combüretis. Multi etiam ira ex. tenfive hunc textüm acceperunt, ut ultra Pe- lagianos non folum minifirarent vivis utram- que fpeciem , fed etiam defunctis, ut refert venerabilis Beda in homilia fuper Matthæi 26. capite . propríum ; & hoc principaliter ex triplici cau- fa. Primo ex vicifltudine amoris , ad quam invitabat apostolus dicens: Z/oc.fentite in vo- bis, quod ¢& in Chriflo Jefu . Secundo ex re- compenfatione fatisfactionis , prout beatus Pe- trus hortabatur fideles , dicens: Chriffo igitur paffo in carne , & vos.eadem cogitatione arma- mini. Tertio propter exemplum apostolorum quos videbant ultro fe paffionibus ingerere atque petfecutionibus , de quibus dicitur actorum s. Jbant apofloli gaudentes a confpettu coücilii, quo- niam digni habi fant" pro nomine Jefu contu- meliam pati: in cujus fervoris fignum Christo eos ad paílionem invitanti , fecundum bea- Datur ergo non conficientibus fub una fpe- B tum ; Hieronymum , poteffis bibere calicem quem cie , ut evitentur predicti errores, ut vidclicet Chriftus non credarur in hoc facrameuto divi- fus fecundum divifionem fpecierum , fed quod fub altera totus. fit & integer, contra. id quod Neftorius afferebat; & ne credatur illud dictum Chrifti neceffitatem inducere abfolutam , ut Pe- Jagius afferuit, ita ut etiam. pueris ufu rationis carentibus , & aliis amentibus dari deberet, Śr miniftrari, ne forte eis füb diverfis fpecie- bus alius & alius Chriftus crederetur , preci- pueque apud illos qui intelligere nequeunt , idem corpus per divinum miraculum fub alie- nis dimenfionibus poffe in diverfi is locis con- tineri .. ego bibiturus fum ?' 'efficaciter refponderunt , pofionus, ex fervore martyrii. His itaque & aliis de caufis iila facra primi- tive ecclefie non folum clericorum , fed et- iam laicorum caritas*, ita eos ad paífionem. martyrii- animabat , ut alter alterum certaret . prevenire, decantans cum Propheta : Quod re- tribuam | damina, pro. omnibus qua. retribuit mihi ? Calicem falutaris accipiam , & nomen domini snvocabo . ''ínc etenim qui epifcopatum defide- rabat , non aliud quam. martyrium optabat, AWNO CHRISTE 1433, Philip. z. 2. Pair. & Mere, 10. Pfats ns» fecundum Gregorium in’ pastorali: ad quam ‘ intentionem dicebat apostolus: Qui epifcopa- zum. defiderat , bonum apus defiderar. Tali igi- Quartum, ut veritas umbrz & figure cor-CGtur devotione & caritate in fanclis laicis exi- sefponderet . In veteri enim lege, do liba- minibus, per que fauguis Chrifti prefigarz- batur, nihilfumebant laici, fed foli facerdo- tes. ut predictum. eft. Quintum, propter. ho- - „norem & dignitatem facerdotalis officii: dignum enim & juítum e(t, ut characterem & digni- tatem. facerdoralem sc. officium quibus a com- muni populo diftinguuntur , et non quantum ad rem & effectum ceteris paribus, in fignis tamen dum miniftrant & celebrant hoc facra- mentum , a ceteris diflinguantur , & quadam extrinfeca in myfterii. hujus oblationis digni- tate refulgeant . Unde quidam doctor di&us Albertus de Pa- dua, » ccena domini , ait : Congruit etiam inter » rhinillros ecclefie & populum effe differen- » tiam, & ideo populo fufficit eífe dc corpo- » £e, Ghrifli : fed. miniflros oportet efle quafi „ animam corporis , dirigendo populum fubdi- » tum , ideo illi corpus tantum , ifii etiam »Íanguinem , in quo est anima, fumunt , s» Ne etiam crederetur virtus: hujus facramenti s eque principalius: confiftere in fumptione & + Confecraiione. Si enim laici ad utramque fpe- s ciem admitterentur equaliter. facerdotibus ,. »- & fub utraque fpecie coinmunicarent , faci- ^ le, crefcente: temeritate Gc malitia homi- » num , laici forraie & mulierculæ poffent’ » præfumere aliquid non folum fic fumen- E dum , fcd etiam conficiendum , quod quam » detestabilis & damnabilis error effet , nul » lus fane mentis. dubitat . YFinaliter ecclefia debuit ceffante canfa tol- lere & amovere effectum. Cum enim eucha- ristiæ facramentum etiam fecundum .virtutem nominis, fit facramentum caritatis ,. que fo- la celar &. operit multitudinem peccatorum, 1. Petri 4. in primitiva autem ecclefa , lai- corum caritas efferbuerat in santum , quod pro Christiano. nomine fitiebanc > Ücor fit Concil, General, Tom. XXIX, in quadam fua quadregefimali homil. in D,, stentibus , & perfecutoribus omni momento & loco mortem inrentantibus, tunc qualibet hora licebat leicis.in provocationem & de- votionem effundendi fanguinem. proprium, hi- bere de calice altaris fanguinem Christi , & hac .in caufa & ad propofitum loquebatur, beatus Cyprianus epist; 37. de lapfis: Et cum ‘ad hoc fat eucharistia, ut poffit accipienti- se. bus effe tutela , quos. tutos effe contra ad- verfarioó volumus , munimento dominice fecuritatis armemus . €enrus aut provocamus eos in confeffione nominis fanguinem fuum fundere, fi cis mi- litaturis Christi fanguinem denegamus ? aut quomodo ad martyrii poculum idoneos fa- cimus ; fi non eos prius ad bibendum in ecclefia poculum , domini jure :communica- tionis admirtimus ? Tunc igitur zalis fervor caritatis erat úngu- laris: privilegii ;. apostolo attestante cap. 1. ad Philipp. . #obis datum eff pro Chriffo non folum ut in eo credatis, fed eram wt pro illo patiamini »'& fecundum Augustinum : Sicut nullus est melior in hac vita introitus quam ' per baptifinum , fic nullus tutior exitus quam per martyrium , in quo ficut in;baptifÜno omnia tolluntur peccara ; in , Cujus mysterium fuper Christum primum baptizatum , & fuper Stephanum primum pro Christo lapidatum , celi leguntur aper » ti. Ceffante illo fervore caritatis & ‘devo- tionis, & hoc fingulari privilegio, quod erat martyrii defiderium , utique ceffare debuir & debet hoc, quod in fignum illius defiderii da- batur laicis. Nee obstat , quod facerdotes conficientés fumunt fanguinem, in eis deficiente illa cari- tare & devotione , de quibus predictum est, quia non folum» pro feipfis, fed pro tora eg- elefia , in qua non est exstinéta caritas, nec in fempiternum exstinguetur a Dec offerume Gce (ofa- 2 » ” „ ^ a9, » » » >» ” 1 Tim, 2 Jaxta ediř. a eplfia ‘ am quomodo do-: Auzußinge o, 

Strana 770
ANNO GHRISTY 2433, "mitentes ili fripeuræ Exod. Quastum EelLyum , Quiatum : Sega, 4. fe- sín 5. wajo- sls hood. jn Ordine $469 Sextum. 769 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 779 falyatoris innitentes : Nifé manducaveritis car- À cervus ad aquæ fluvium , effundere fanguinem e nem filii hominis, &c. dederunt laicis sub utra- que fpecie , & edam parvulis ftatim poft baptifmum : & G fpeciem panis facramenta- lem non poffenr fumere, dieebant quod de- bebat conteri cum fanguine , & fic infundi in ora puerorum ; & fi fortaffe quippiam eje- cient, dicebant illud effe comburendum , in- 12. Si quid res fiduum fuerit , combüretis. Multi etiam ira ex. tenfive hunc textüm acceperunt, ut ultra Pe- lagianos non folum minifirarent vivis utram- que fpeciem , fed etiam defunctis, ut refert venerabilis Beda in homilia fuper Matthæi 26. capite . propríum ; & hoc principaliter ex triplici cau- fa. Primo ex vicifltudine amoris , ad quam invitabat apostolus dicens: Z/oc.fentite in vo- bis, quod ¢& in Chriflo Jefu . Secundo ex re- compenfatione fatisfactionis , prout beatus Pe- trus hortabatur fideles , dicens: Chriffo igitur paffo in carne , & vos.eadem cogitatione arma- mini. Tertio propter exemplum apostolorum quos videbant ultro fe paffionibus ingerere atque petfecutionibus , de quibus dicitur actorum s. Jbant apofloli gaudentes a confpettu coücilii, quo- niam digni habi fant" pro nomine Jefu contu- meliam pati: in cujus fervoris fignum Christo eos ad paílionem invitanti , fecundum bea- Datur ergo non conficientibus fub una fpe- B tum ; Hieronymum , poteffis bibere calicem quem cie , ut evitentur predicti errores, ut vidclicet Chriftus non credarur in hoc facrameuto divi- fus fecundum divifionem fpecierum , fed quod fub altera totus. fit & integer, contra. id quod Neftorius afferebat; & ne credatur illud dictum Chrifti neceffitatem inducere abfolutam , ut Pe- Jagius afferuit, ita ut etiam. pueris ufu rationis carentibus , & aliis amentibus dari deberet, Śr miniftrari, ne forte eis füb diverfis fpecie- bus alius & alius Chriftus crederetur , preci- pueque apud illos qui intelligere nequeunt , idem corpus per divinum miraculum fub alie- nis dimenfionibus poffe in diverfi is locis con- tineri .. ego bibiturus fum ?' 'efficaciter refponderunt , pofionus, ex fervore martyrii. His itaque & aliis de caufis iila facra primi- tive ecclefie non folum clericorum , fed et- iam laicorum caritas*, ita eos ad paífionem. martyrii- animabat , ut alter alterum certaret . prevenire, decantans cum Propheta : Quod re- tribuam | damina, pro. omnibus qua. retribuit mihi ? Calicem falutaris accipiam , & nomen domini snvocabo . ''ínc etenim qui epifcopatum defide- rabat , non aliud quam. martyrium optabat, AWNO CHRISTE 1433, Philip. z. 2. Pair. & Mere, 10. Pfats ns» fecundum Gregorium in’ pastorali: ad quam ‘ intentionem dicebat apostolus: Qui epifcopa- zum. defiderat , bonum apus defiderar. Tali igi- Quartum, ut veritas umbrz & figure cor-CGtur devotione & caritate in fanclis laicis exi- sefponderet . In veteri enim lege, do liba- minibus, per que fauguis Chrifti prefigarz- batur, nihilfumebant laici, fed foli facerdo- tes. ut predictum. eft. Quintum, propter. ho- - „norem & dignitatem facerdotalis officii: dignum enim & juítum e(t, ut characterem & digni- tatem. facerdoralem sc. officium quibus a com- muni populo diftinguuntur , et non quantum ad rem & effectum ceteris paribus, in fignis tamen dum miniftrant & celebrant hoc facra- mentum , a ceteris diflinguantur , & quadam extrinfeca in myfterii. hujus oblationis digni- tate refulgeant . Unde quidam doctor di&us Albertus de Pa- dua, » ccena domini , ait : Congruit etiam inter » rhinillros ecclefie & populum effe differen- » tiam, & ideo populo fufficit eífe dc corpo- » £e, Ghrifli : fed. miniflros oportet efle quafi „ animam corporis , dirigendo populum fubdi- » tum , ideo illi corpus tantum , ifii etiam »Íanguinem , in quo est anima, fumunt , s» Ne etiam crederetur virtus: hujus facramenti s eque principalius: confiftere in fumptione & + Confecraiione. Si enim laici ad utramque fpe- s ciem admitterentur equaliter. facerdotibus ,. »- & fub utraque fpecie coinmunicarent , faci- ^ le, crefcente: temeritate Gc malitia homi- » num , laici forraie & mulierculæ poffent’ » præfumere aliquid non folum fic fumen- E dum , fcd etiam conficiendum , quod quam » detestabilis & damnabilis error effet , nul » lus fane mentis. dubitat . YFinaliter ecclefia debuit ceffante canfa tol- lere & amovere effectum. Cum enim eucha- ristiæ facramentum etiam fecundum .virtutem nominis, fit facramentum caritatis ,. que fo- la celar &. operit multitudinem peccatorum, 1. Petri 4. in primitiva autem ecclefa , lai- corum caritas efferbuerat in santum , quod pro Christiano. nomine fitiebanc > Ücor fit Concil, General, Tom. XXIX, in quadam fua quadregefimali homil. in D,, stentibus , & perfecutoribus omni momento & loco mortem inrentantibus, tunc qualibet hora licebat leicis.in provocationem & de- votionem effundendi fanguinem. proprium, hi- bere de calice altaris fanguinem Christi , & hac .in caufa & ad propofitum loquebatur, beatus Cyprianus epist; 37. de lapfis: Et cum ‘ad hoc fat eucharistia, ut poffit accipienti- se. bus effe tutela , quos. tutos effe contra ad- verfarioó volumus , munimento dominice fecuritatis armemus . €enrus aut provocamus eos in confeffione nominis fanguinem fuum fundere, fi cis mi- litaturis Christi fanguinem denegamus ? aut quomodo ad martyrii poculum idoneos fa- cimus ; fi non eos prius ad bibendum in ecclefia poculum , domini jure :communica- tionis admirtimus ? Tunc igitur zalis fervor caritatis erat úngu- laris: privilegii ;. apostolo attestante cap. 1. ad Philipp. . #obis datum eff pro Chriffo non folum ut in eo credatis, fed eram wt pro illo patiamini »'& fecundum Augustinum : Sicut nullus est melior in hac vita introitus quam ' per baptifinum , fic nullus tutior exitus quam per martyrium , in quo ficut in;baptifÜno omnia tolluntur peccara ; in , Cujus mysterium fuper Christum primum baptizatum , & fuper Stephanum primum pro Christo lapidatum , celi leguntur aper » ti. Ceffante illo fervore caritatis & ‘devo- tionis, & hoc fingulari privilegio, quod erat martyrii defiderium , utique ceffare debuir & debet hoc, quod in fignum illius defiderii da- batur laicis. Nee obstat , quod facerdotes conficientés fumunt fanguinem, in eis deficiente illa cari- tare & devotione , de quibus predictum est, quia non folum» pro feipfis, fed pro tora eg- elefia , in qua non est exstinéta caritas, nec in fempiternum exstinguetur a Dec offerume Gce (ofa- 2 » ” „ ^ a9, » » » >» ” 1 Tim, 2 Jaxta ediř. a eplfia ‘ am quomodo do-: Auzußinge o, 

Strana 771
d ANNO CHRIST] 3435» M. Rockan- gzni $ntuffi- Kleus prote- fiatio . 271 ORATIO JOANNIS facrificjum . Yr etiam quia ad ipfos pertinet non folam ad efficaciam füumere , fed etiam ad fignificationem . Unde Nicolaus de Lyra fuper illud Joaunis 6. JViff manducaverüis , Ac. dicit; Sacramentum euchariflie non fo- +» lum proficit facerdoti fumenti , fed etiam » toti ecclefie, ctiam illis qui funt in purga- » torio. Cujus ratio eft, quia euchariftia non ef tantum facramentum , fed etiam facrificinm ecclefim , inquantum continet Chriftum paf fum, & ideo proficit omnibus fidelibus . Si fumatur alio modo , ut a laico, tunc profici fibi foli fumenti , quia officium ejus non eft offerre -facrificium , fed tantum fufripere fa- cramentum , & quia etiam apoffolis prace- püve didum eft. Zoc facite in: meam comme- morationem: per quæ eiiam verba in facerdo- ies conflituebantur , ur patebit . Ex his & aliis motivis, confaetudo & auctorijas eccle- fig obtinuit , ut non conficientibus tantum- modo hoc facramentum dub (pecie panis tra- deretur . Et hec de pofitione mea -prafen- ti dicta fufficiant , ad laudem omnipotentis Dei, cui fit honor & gloria in fecula facu- lorum. Amen. ' Expedita divino auxilio pofitlone prime & fecunde concluGonym propofitarum pro veri- gate catholica , * poflergata etiam tertia, qui €x dicendis dependet, accedo ad ultimam par- tem prefentis actus , videlicet ad refponden- dum objectis partis adverfa . Er licet quam- plurimum cogitaverim , quem ordinem in se- fpondendo tenere deberem , an ordinem cop- clufionura :nearum , vel fue pofiionis , fan- dem deliberavi potius infequi pofitionem pro- ponens, licet ordo doctrine & mairie pró- pofite exigeret oppofirum , In qua refpontio- ne tencbo hunc modum , quia ca im quibus convenimus vel diffcrimus , referam breviter, ut hoc venerabile agditorinm pęrcipiat tam convenientiam quam differentiam noftram. in primis igitur quod proreftarionem quam idem magifler nomine omnium fuorum. propofüit in medium , videtur quod {it infufficiens . Primo quoad credulitatem fidei articulorum , DE RAGUSIO O.P. 75 Áflare ecclefiam , cum ad mullam predicarum acceptionum fe dcterminent quoad credulita- tem. ecclefie , patet quod pioreftatio eorum eft. infufficiens , : Deinde cum proprie ad ecciefiatn , devian- tes Gt errantes a fide &t in moribus , perti- neat corrigere , ad cujus judicium quetnlibet fratrem. errantem dominus, tamquam ad in- obliquabilem regulam , remifit, dicens: Si /e pon audierit, dic ecclefie: quo& ff ecclefiam non pudiert , fit dbi freur ethnices & publicamus. Marth, 28. patet, quod fübmifüo ipforum ей ANNO CHRISTI Hir in individuo vago , & in re inftabiti & ine certa , & per confequens omnino proreftatic eorum eft infufficiens ; quiz nan fubmitrunt Bfe alicui certo judici . Secundo in declara- ‚Goneinfiones Rocken- tione rerminorum in conclufione fua pofito- zani de com- rum , ponit trimembrem divifionem de com- munione corporis Chrifti, & dicit quod pri- mo modo communio corporis Chrifli dicirur íocietas fancterum , & folum talium eft unum corpus Chrifti mylticum , cujus caput eft Chri- ftus. Secundo mode communio fignificat fa- 'cramentum corporis & fanguinis Chrifti, per cujus fumptionem dignam homo ingeritur ad communionem primo modo acceptam, Tertio modo accipitur communio pro congregarione omnium credentium in Chriftum , bonoruny Chriftianorum mul & malorum , & hzc eft vulgaris acceptio communis & minus propriz . Circa primum membrum magifler proponens intendit quod corpus Chrifli miyfticum , quod efl ecclefia , fit focietas % ecclefia fznfto- yum , cujus caput eft Chriftus , ex quo &eclaratur , quod ipfe inreligat per eccle- "fam folum congregationem fidelium in gra- На conftitutorum, uf paret etiam per decla- munione . fationem fuzm, cum dicit, quod in hac côm- munitate fidelium , de qua loquitur , talis & tanta eft vnio, quod quodlibet membro- sum oronium bonorum ей particeps , mifi per peccatum morrale ft mortuum & abfcif- far , In qua re quantum deviet a veritate; often- ditur ex duplici capite. Primo ex ratione ca Secundo quoad ecclefiam quam profitetur . D pitis , que ipfi Chrito competit. Secundo ex "Tero quoad fübmiffonem , qua dicunt fe velle fammitti corte&tioni in calu quo defice- rent. Quia in prediétis locis folum flant in genere , circa quod latent squivoeationes » ut dicit Ariftoteles , non terminantes fe ad aliquod cerium particulare & | determinatum. Nam dicunt fe eredere articulos fidei ad. illum intellectum ad quem benedicta Trinitas & do- minus fefus precepit & vult credi , Cum e- nim voluntas benediélifimæ "Trinitatis non in- notefcat hominibus , nifi per fcripturas fan- étas, quas contingit bene & male intelligi ; aut per ecclefiam , quam ipfe dominus non finit errare; vel per revelationem: cim nihii torum exprimant , patet quod infufficienter articolos fidei profirentur . Similiter cum di- «unt fe credere fanttam ecclefiam per tótum mundum diffufam , cum mnlrüplex fir varie- tas in acceptione ecclefie per totum mundum diffufe . Nam mulri dicunt ecclefiam catholi- cam tantummodo conítaze ex prædeflinatis , five fidelibus, ive infidelibus, muli etiam di- cunt earn. conftaee ex fidelibus in gratia gratum faciente conítitutis. Alii vero ex cunQAis fide- Mbus, in unitate fidei , ritu facramentorum , & praeceptorum Dei exiftentibus dicunt con- ratione membrorum & corporis , fecundum quod corpus ejus in hac vira peregtinatur, Ratione primi, fcilicet. rarione capitis , probatur fic ; Propria ratio capitis accipienda eit ex propria operatione ejufdem ; maxima autem & propria operatio Chriili hominis , fecundum quam ve- re & proprie eft caput ecclefie , eft. falvare : £ qua operatione tamquam fibi maxime pro- pria, proprio vocabulo ac nomine noncupari voluit, Jefus ícilicet , quod idem ef «quod falvator , quod nomen fuit fibi irypofitum ab æterno , licet ab angelo fucrit pronuntiatum ex tempore, Luce t. E; vocabis momen ejus Jefum, & Matth. г, quod vocatum ей ab Eangelo . prius quam in utero conciperetur , Cujus inrerprezationem & fenfum ibidem an- gelus exprimens , pofiquam dixerat: E? voca- bis nomen' ejus Jefum , faubjunxit : ipfe enim falvum faciet populum fuum a peccatis eorum. Quorumcumque igitur ipfe Ghrifiis & falva- tor erit, utique & caput. Ex quo ipfius pro- pria operatio eft falvare , Sed ipfe efl falvator omnium hominum , & maxime fidelium , m ait apoftolus fecundæ ad "Timotheum ca- pite 4. Er ipfe eff propitietio pro peccatis mo- finis, non auiem pro moftris tantum , fed etiam pra + Chrifins que modo & qus fum «apue , 

Strana 772
d ANNO CHRIST] 3435» M. Rockan- gzni $ntuffi- Kleus prote- fiatio . 271 ORATIO JOANNIS facrificjum . Yr etiam quia ad ipfos pertinet non folam ad efficaciam füumere , fed etiam ad fignificationem . Unde Nicolaus de Lyra fuper illud Joaunis 6. JViff manducaverüis , Ac. dicit; Sacramentum euchariflie non fo- $» lum proficit facerdoti fumenti , fed etiam » toti ecclefie, ctiam illis qui funt in purga- » torio. Cujus ratio eft, quia euchariftia non ef tantum facramentum , fed etiam facrificinm ecclefim , inquantum continet Chriftum paf fum, & ideo proficit omnibus fidelibus . Si fumatur alio modo , ut a laico, tunc profici fibi foli fumenti , quia officium ejus non eft offerre -facrificium , fed tantum fufripere fa- cramentum , & quia etiam apoffolis prace- püve didum eft. Zoc facite in: meam comme- morationem: per quæ eiiam verba in facerdo- ies conflituebantur , ur patebit . Ex his & aliis motivis, confaetudo & auctorijas eccle- fig obtinuit , ut non conficientibus tantum- modo hoc facramentum dub (pecie panis tra- deretur . Et hec de pofitione mea -prafen- ti dicta fufficiant , ad laudem omnipotentis Dei, cui fit honor & gloria in fecula facu- lorum. Amen. ' Expedita divino auxilio pofitlone prime & fecunde concluGonym propofitarum pro veri- gate catholica , * poflergata etiam tertia, qui €x dicendis dependet, accedo ad ultimam par- tem prefentis actus , videlicet ad refponden- dum objectis partis adverfa . Er licet quam- plurimum cogitaverim , quem ordinem in se- fpondendo tenere deberem , an ordinem cop- clufionura :nearum , vel fue pofiionis , fan- dem deliberavi potius infequi pofitionem pro- ponens, licet ordo doctrine & mairie pró- pofite exigeret oppofirum , In qua refpontio- ne tencbo hunc modum , quia ca im quibus convenimus vel differimus , referam breviter, ut hoc venerabile agditorinm pęrcipiat tam convenientiam quam differentiam noftram. in primis igitur quod proreftarionem quam idem magifler nomine omnium fuorum. propofüit in medium , videtur quod {it infufficiens . Primo quoad credulitatem fidei articulorum , DE RAGUSIO O.P. 75 Áflare ecclefiam , cum ad mullam predicarum acceptionum fe dcterminent quoad credulita- tem. ecclefie , patet quod pioreftatio eorum eft. infufficiens , : Deinde cum proprie ad ecciefiatn , devian- tes Gt errantes a fide & in moribus , perti- neat corrigere , ad cujus judicium quetnlibet fratrem. errantem dominus, tamquam ad in- obliquabilem regulam , remifit, dicens: Si /e pon audierit, dic ecclefie: quo& ff ecclefiam non pudiert , fit dbi freur ethnices & publicamus. Marth, 28. patet, quod fübmifüo ipforum eft ANNO CHRISTI Hir in individuo vago , & in re inflabili & ine certa , & per confequens omnino proreftatic eorum eft infufficiens ; quiz nan fubmitrunt Bfe alicui certo judici . Secundo in declara- ‚Goneinfiones Rocken- tione rerminorum in conclufione fua pofito- zani de com- rum , ponit trimembrem divifionem de com- munione corporis Chrifti, & dicit quod pri- mo modo communio corporis Chrifli dicirur íocietas fancterum , & folum talium eft unum corpus Chrifti mylticum , cujus caput eft Chri- ftus. Secundo mode communio fignificat fa- 'cramentum corporis & fanguinis Chrifti, per cujus fumptionem dignam homo ingeritur ad communionem primo modo acceptam, Tertio modo accipitur communio pro congregarione omnium credentium in Chriftum , bonoruny Chriftianorum mul & malorum , & hzc eft vulgaris acceptio communis & minus propriz . Circa primum membrum magifler proponens intendit quod corpus Chrifli miyfticum , quod efl ecclefia , fit focietas % ecclefia fznfto- yum , cujus caput eft Chriftus , ex quo &eclaratur , quod ipfe inreligat per eccle- "fam folum congregationem fidelium in gra- tia conftitutorum, uf paret etiam per decla- munione . fationem fuzm, cum dicit, quod in hac côm- munitate fidelium , de qua loquitur , talis & tanta eft vnio, quod quodlibet membro- sum oronium bonorum eft particeps , mifi per peccatum morrale ft mortuum & abfcif- far , In qua re quantum deviet a veritate; often- ditur ex duplici capite. Primo ex ratione ca Secundo quoad ecclefiam quam profitetur . D pitis , que ipfi Chrito competit. Secundo ex "Tero quoad fübmiffonem , qua dicunt fe velle fammitti corte&tioni in calu quo defice- rent. Quia in prediétis locis folum flant in genere , circa quod latent squivoeationes » ut dicit Ariftoteles , non terminantes fe ad aliquod cerium particulare & | determinatum. Nam dicunt fe eredere articulos fidei ad. illum intellectum ad quem benedicta Trinitas & do- minus fefus precepit & vult credi , Cum e- nim voluntas benediélifimæ "Trinitatis non in- notefcat hominibus , nifi per fcripturas fan- étas, quas contingit bene & male intelligi ; aut per ecclefiam , quam ipfe dominus non finit errare; vel per revelationem: cim nihii torum exprimant , patet quod infufficienter articolos fidei profirentur . Similiter cum di- «unt fe credere fanttam ecclefiam per tótum mundum diffufam , cum mnlrüplex fir varie- tas in acceptione ecclefie per totum mundum diffufe . Nam mulri dicunt ecclefiam catholi- cam tantummodo conítaze ex prædeflinatis , five fidelibus, ive infidelibus, muli etiam di- cunt earn. conftaee ex fidelibus in gratia gratum faciente conítitutis. Alii vero ex cunQAis fide- Mbus, in unitate fidei , ritu facramentorum , & praeceptorum Dei exiftentibus dicunt con- ratione membrorum & corporis , fecundum quod corpus ejus in hac vira peregtinatur, Ratione primi, fcilicet. rarione capitis , probatur fic ; Propria ratio capitis accipienda eit ex propria operatione ejufdem ; maxima autem % propria operatio Chriili hominis , fecundum quam ve- re & proprie eft caput ecclefie , eft. falvare : £ qua operatione tamquam fibi maxime pro- pria, proprio vocabulo ac nomine noncupari voluit, Jefus ícilicet , quod idem ef «quod falvator , quod nomen fuit fibi irypofitum ab æterno , licet ab angelo fucrit pronuntiatum ex tempore, Luce t. E; vocabis momen ejus Jefum, & Matth. r, quod vocatum ef ab Eangelo . prius quam in utero conciperetur , Cujus inrerprezationem & fenfum ibidem an- gelus exprimens , pofiquam dixerat: E? voca- bis nomen' ejus Jefum , faubjunxit : ipfe enim falvum faciet populum fuum a peccatis eorum. Quorumcumque igitur ipfe Ghrifiis & falva- tor erit, utique & caput. Ex quo ipfius pro- pria operatio eft falvare , Sed ipfe efl falvator omnium hominum , & maxime fidelium , m ait apoftolus fecundæ ad "Timotheum ca- pite 4. Er ipfe eff propitietio pro peccatis mo- finis, non auiem pro moftris tantum , fed etiam pra + Chrifins que modo & qus fum «apue , 

Strana 773
ANNO CHRISTI 44334 Differesria futer corpue matrale & my Rca , m 773 ‘cap, 2. ergo ipfe Chriflus eft caput omnium hominum , & maxime -fidelium , $ non tantum omniym nofrum , fed etiam torius mundi. » Pro cujys deciaratione fciendum eft, gnod differentia eft inter corpus naturale homi- nis , Gt corpus ecclefie myíticum , ut dicit doftor fanGus parre 3. quat. 8. articulo 3. quia membra naturalia fant omuia fimul , non fic autem ecclefie, neque quantum ad effe natarg , cum conflituatur ex omnibus hominibps qui fuerunt a principio mundi , ufque ad finem ipfius, qui non funt fimul; neque etiam quantum ad effe gratie, quia » » p » > e 2 [24 er » 2» oF v 5 s e or » E » 8 » s dam carent gratia , cam poftmodum habi- turi, alis jam habentibus, Sic igitur mem- bra corporis myflici non folum accipiuntuc fecundum quod a&u font, fed etiam fecun- dum quod in potentia ; quidam autem in. potentia, que nunquam ad actum reducun- tur , quidam yero ad acum reducuntur quandogue. Et hoc fccundum triplicem gra- dum, quorum unus cft per fidem, fecundus ‘pes. caritatem vie , tertius. per fruitionem patrie. Sic ergo djcendum eft, quod acci- piendo generaliter fecundum totum tempus musdi, Chriftus eff caput omnium homi- num : fed fecundum diyerfos gradus, quia » ? p 4 » > » » » 2 " > pm » 9 » » qui aótu fibi per gloriam nniuntur. Se- cundario eorum , qui ei actu uniuntur per caritatem viz , tertio qui fibi uniuntur per fidem , quarto eorum qui uniuntur fibi folum in porentia nondum ad adum reducti, quandoque tamen reducendi per divinam predeftinationem . Quinto eo- rum qui fbi nniuntur in potentia , qua tamen nunguam reducetur ad actum , cujufmodi funt homines in hoc mundo viventes.,, qui non funt prædeftinati , qui nunquam fibi uniungut per fidem , aut caritatem > gui tamen decedentes de hoc mundo, definunt effc in potentia ut unian- mas ubi fupra . Ex quibus fequitur primo quod Chriftus efl caput principaliter ecclefis trinmphantis , & non folum animarpm omnium, fed eriam angelorum ., fecundum .illad quod apoftolus dicit ed Coloffenfes 2, loquens de Chrifto ; qui eff caput omnis principatus d poicflatis, & ad Ephefios x, quod confütuens eum , fcilicet Chriftum , Deus Pater ad dexteram -fuam in celeffibus fuper omnem. poteffatem ,| & principa jum. C virtutem , & dominationem , & omne nomen quod nominatur , non folum in hoc fe- culo , fed etiam in futuro, & omnia fubjecir füb pedibus ejus , & ipfum dedit eaput fuper omnem ecclofjam , qua eff corpus ipfius dr ple- E» pitudo ejus qui omnia im omnibus adimpletur , Sequitur etiam. quod Chriftus eft caput fecun- dario ecclefte militantis, de qua jn præfenti loquimur, ordine tamen prefcripto fervato in perfonis, & non folum aliquorum, fed etiam - omnium hominpm, qui ab iniiio mundi fue- Tunt, & erunt ufque ad finem mundi; hi ta- men actualites Chrifti ecclefiam militąntem conftituunt ; qui au. Chrifto aliquo modo uniuntur, fcilicet per fidem aut caritatem. Ex quibus mamifefte colligitur, quod Chriftus eft Cuncil, General, Tom. XXIX. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. gro fus mundi, ut dicitur prime Joannis A vere & proprie caput non folum in gratia con- etiam gorum qui funt in uno tempore, qui-B » primo & principaliter eft caput’ eorum ,C» tur Chrifto , hec in fumma fancus Tho-D w 774 flitnrorum,, fed etiam in fide fibi unitorum & unitate facramentorum , Secundo declaratur falüras predi&di primi membri ex ratione conditionis ecclefie pere- grinantis & militantis in hac vita, in qua ne- cefle eft effe fimul malos cum bonis , quod utique efficaciffimis feripturaram 8x doctorum teftimoniis oftendendum- cft . Et primo qui- dem ex fimilitudinibus quas Chriftus adducit in evangelio, quibus comparat prefentem ec- clefiąm » nude Marthzi 25. ait dominus: Si- mile eff regnum celorum decem virginibus , quin- que videlicet. prudentibus , cw quinque fatuis. » Super guo fic ait. Gregorius: Sed fciendum nobis eft quod fepe in facro eloquio re- gnum celorum przfentis temporis ecclefia dicitur, de quo in alio loco dominus di- cit: Jitet filius hominis angelos , € colli- gent omnia fcandala de regno cjus . Neque e- nim in illo regoo beatitudinis, in quo pax fumma eft , inveniri poterunt fcandala que colligantur : Unde rurfus dicitur : Qui ergo folverit unum de mandatis iflis minimis , c docuerit fjc homines , minimus vocabitur im régno calorum : in quo, doctor qui manda- tum folverit, minimus vocatur: cujus enim vita defpicitur , reflat ut cjus praedicatio [24 » iiam nifl prefens ecclefia regnum celorum dicitur? Et quia ex ntroque fexu fidelium muliimudo colligitur , fan&a ecclefía decem virginibus fimilis denunriatur, in qua quiz mali cum bonis, & reprobi cum eleGis funt admixti, recte fimilis girginibrs prudenti- bus, fatuifque effe perhibetur , Quoufque enim hic vivimus, neceffe eft nt vitam pre- fentis fieculi permixte agamus. Boni enim foli nufquam funt nifi in celo , & mali foi nufquam funt nifi in inferno; hec autem vita qua inter celum & inferaum fita eft, ficut in medio fubfiftit, ita mixta utrarumque par- tium cives communiter recipit, quod tamen fanda ecclefia & nunc indiffinGe recipit, & poftmodum in egrefüione diícernet . Jtem ianQa ecclefia comparatur fagenæ mif- {æ in mari, & ex omni genere pifcium con» greganii , Idem ubi fupra Gregoiius homilia 11.: San(la ecclefia fagenz miffe in mare comparatur, quia & pifcatoribus eft com- miffa, & per eam quifque ad eternum re- gnum a prefentis feculi flu&ibus trahitur, ne in sferne mortis profunda mergatur , que ex omni generc pifcium congregat , quia ad peccatorum veniam fapientes če fatuos , liberos & fervos , pauperes & di- vites, fortes & infirmos vocat , & infra : Nunc enim bonos malofque communiter quali permixtos . pifces fidei fagena ‘conti- nét; fed litus fanc ecclefie, id eft finis, judicat fagena quid trahebat. Et Chryfofto- mus fuper illud : Collegerunt bonos in vafa fua, &c. inquit: Ecclefia media eft inter celum, quod eft tantum. bonorum locus , & infernum, qui eft tantum malorum, Ipfa vero ecclefía eft media , quia indifferenter bonos & malos colligit, . Xtem ecclefia militans comparatut arec , fe- cundum illud Luce 3. Jpfe vos bamizobit ta aqua C igue , & Spiritu fantto: Cujus ventila- brum in manu ejus , © congregabit triticum. in horrexm fuum , paleas autem , &c. ubi per aream Cece à Joan- » » » EZ p a s 9 „ » » » » > 5 ” » $ 97 » ANNO CHRISTI 1433» In ecclefía militante fuse boni majis pexmixti « Mattb. 13- Masch. $. condemnetur . Quid ergo per hanc fenten- Gregoriur komik. 39. Marsh. 1g. Raab. 33. 

Strana 774
ANNO CHRISTI 44334 Differesria futer corpue matrale & my Rca , m 773 ‘cap, 2. ergo ipfe Chriflus eft caput omnium hominum , & maxime -fidelium , $ non tantum omniym nofrum , fed etiam torius mundi. » Pro cujys deciaratione fciendum eft, gnod differentia eft inter corpus naturale homi- nis , Gt corpus ecclefie myíticum , ut dicit doftor fanGus parre 3. quat. 8. articulo 3. quia membra naturalia fant omuia fimul , non fic autem ecclefie, neque quantum ad effe natarg , cum conflituatur ex omnibus hominibps qui fuerunt a principio mundi , ufque ad finem ipfius, qui non funt fimul; neque etiam quantum ad effe gratie, quia » » p » > e 2 [24 er » 2» oF v 5 s e or » E » 8 » s dam carent gratia , cam poftmodum habi- turi, alis jam habentibus, Sic igitur mem- bra corporis myflici non folum accipiuntuc fecundum quod a&u font, fed etiam fecun- dum quod in potentia ; quidam autem in. potentia, que nunquam ad actum reducun- tur , quidam yero ad acum reducuntur quandogue. Et hoc fccundum triplicem gra- dum, quorum unus cft per fidem, fecundus ‘pes. caritatem vie , tertius. per fruitionem patrie. Sic ergo djcendum eft, quod acci- piendo generaliter fecundum totum tempus musdi, Chriftus eff caput omnium homi- num : fed fecundum diyerfos gradus, quia » ? p 4 » > » » » 2 " > pm » 9 » » qui aótu fibi per gloriam nniuntur. Se- cundario eorum , qui ei actu uniuntur per caritatem viz , tertio qui fibi uniuntur per fidem , quarto eorum qui uniuntur fibi folum in porentia nondum ad adum reducti, quandoque tamen reducendi per divinam predeftinationem . Quinto eo- rum qui fbi nniuntur in potentia , qua tamen nunguam reducetur ad actum , cujufmodi funt homines in hoc mundo viventes.,, qui non funt prædeftinati , qui nunquam fibi uniungut per fidem , aut caritatem , qui tamen decedentes de hoc mundo, definunt effc in potentia ut unian- mas ubi fupra . Ex quibus fequitur primo quod Chriftus efl caput principaliter ecclefis trinmphantis , & non folum animarpm omnium, fed eriam angelorum ., fecundum .illad quod apoftolus dicit ed Coloffenfes 2, loquens de Chrifto ; qui eff caput omnis principatus d poicflatis, & ad Ephefios x, quod confütuens eum , fcilicet Chriftum , Deus Pater ad dexteram -fuam in celeffibus fuper omnem. poteffatem ,| & principa jum. C virtutem , & dominationem , & omne nomen quod nominatur , non folum in hoc fe- culo , fed etiam in futuro, & omnia fubjecir füb pedibus ejus , & ipfum dedit eaput fuper omnem ecclofjam , qua eff corpus ipfius dr ple- E» pitudo ejus qui omnia im omnibus adimpletur , Sequitur etiam. quod Chriftus eft caput fecun- dario ecclefte militantis, de qua jn præfenti loquimur, ordine tamen prefcripto fervato in perfonis, & non folum aliquorum, fed etiam - omnium hominpm, qui ab iniiio mundi fue- Tunt, & erunt ufque ad finem mundi; hi ta- men actualites Chrifti ecclefiam militąntem conftituunt ; qui au. Chrifto aliquo modo uniuntur, fcilicet per fidem aut caritatem. Ex quibus mamifefte colligitur, quod Chriftus eft Cuncil, General, Tom. XXIX. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. gro fus mundi, ut dicitur prime Joannis A vere & proprie caput non folum in gratia con- etiam gorum qui funt in uno tempore, qui-B » primo & principaliter eft caput’ eorum ,C» tur Chrifto , hec in fumma fancus Tho-D w 774 flitnrorum,, fed etiam in fide fibi unitorum & unitate facramentorum , Secundo declaratur falüras predi&di primi membri ex ratione conditionis ecclefie pere- grinantis & militantis in hac vita, in qua ne- cefle eft effe fimul malos cum bonis , quod utique efficaciffimis feripturaram 8x doctorum teftimoniis oftendendum- cft . Et primo qui- dem ex fimilitudinibus quas Chriftus adducit in evangelio, quibus comparat prefentem ec- clefiąm » nude Marthzi 25. ait dominus: Si- mile eff regnum celorum decem virginibus , quin- que videlicet. prudentibus , cw quinque fatuis. » Super guo fic ait. Gregorius: Sed fciendum nobis eft quod fepe in facro eloquio re- gnum celorum przfentis temporis ecclefia dicitur, de quo in alio loco dominus di- cit: Jitet filius hominis angelos , € colli- gent omnia fcandala de regno cjus . Neque e- nim in illo regoo beatitudinis, in quo pax fumma eft , inveniri poterunt fcandala que colligantur : Unde rurfus dicitur : Qui ergo folverit unum de mandatis iflis minimis , c docuerit fjc homines , minimus vocabitur im régno calorum : in quo, doctor qui manda- tum folverit, minimus vocatur: cujus enim vita defpicitur , reflat ut cjus praedicatio [24 » iiam nifl prefens ecclefia regnum celorum dicitur? Et quia ex ntroque fexu fidelium muliimudo colligitur , fan&a ecclefía decem virginibus fimilis denunriatur, in qua quiz mali cum bonis, & reprobi cum eleGis funt admixti, recte fimilis girginibrs prudenti- bus, fatuifque effe perhibetur , Quoufque enim hic vivimus, neceffe eft nt vitam pre- fentis fieculi permixte agamus. Boni enim foli nufquam funt nifi in celo , & mali foi nufquam funt nifi in inferno; hec autem vita qua inter celum & inferaum fita eft, ficut in medio fubfiftit, ita mixta utrarumque par- tium cives communiter recipit, quod tamen fanda ecclefia & nunc indiffinGe recipit, & poftmodum in egrefüione diícernet . Jtem ianQa ecclefia comparatur fagenæ mif- {æ in mari, & ex omni genere pifcium con» greganii , Idem ubi fupra Gregoiius homilia 11.: San(la ecclefia fagenz miffe in mare comparatur, quia & pifcatoribus eft com- miffa, & per eam quifque ad eternum re- gnum a prefentis feculi flu&ibus trahitur, ne in sferne mortis profunda mergatur , que ex omni generc pifcium congregat , quia ad peccatorum veniam fapientes če fatuos , liberos & fervos , pauperes & di- vites, fortes & infirmos vocat , & infra : Nunc enim bonos malofque communiter quali permixtos . pifces fidei fagena ‘conti- nét; fed litus fanc ecclefie, id eft finis, judicat fagena quid trahebat. Et Chryfofto- mus fuper illud : Collegerunt bonos in vafa fua, &c. inquit: Ecclefia media eft inter celum, quod eft tantum. bonorum locus , & infernum, qui eft tantum malorum, Ipfa vero ecclefía eft media , quia indifferenter bonos & malos colligit, . Xtem ecclefia militans comparatut arec , fe- cundum illud Luce 3. Jpfe vos bamizobit ta aqua C igue , & Spiritu fantto: Cujus ventila- brum in manu ejus , © congregabit triticum. in horrexm fuum , paleas autem , &c. ubi per aream Cece à Joan- » » » EZ p a s 9 „ » » » » > 5 ” » $ 97 » ANNO CHRISTI 1433» In ecclefía militante fuse boni majis pexmixti « Mattb. 13- Masch. $. condemnetur . Quid. ergo per hanc fenten- Gregoriur komik. 39. Marsh. 1g. Raab. 33. 

Strana 775
Rom 9 Rom. 9. 776 7 75 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. Joannes intelligit & deſignat præſentem eccle-A» vaſa aurea & argeritea, quod dupliciter in-- ſiam, ut exponunt communiter ſancti, & præ- " telligitur: uno mòdo per vaſa aurea & ar- „ genta intelliguntur electi, -per lignea & fi- ſertim Auguſtinus , qui ſuper pſalmo 25. Ju- „ ctilia reprobi , & ſic, quod ſequitur, que- „ dica me domine, dieit: Area eſl eccleſia hu- „ dam in honorem , refertur ad vaſa aurea & majus temporis: ſæpe diximus &, ſæpe dici- „ argentea, quadam in contumeliam, refertur „ mus , & paleam habet , & frumentum. „ ad lignea, & fictilia vaſa. Alio modo per Item ad Petrum diaconum in libro de fide „ vaſa aurca & argentea intelliguntur boni in » dicit , cap. 43: Firmiſſime tene , & nulla- » præſenti, ſive electi ſive reprobi, per lignea » tenus dubites , arcam Dei eſſe catholicam » & ſictilia omnes mali in præſenti , ſive re- „ eccleſiam , & in ea uſque ad finem ſæculi » probi ſive electi , & tunc quod ſequitur , „ frumento mixtas palcas contineri , & in- „ quædam in honoram, quædam in contumeliam, » frai In fine vero ſæculi , bonos a malis et- � refertur indifferenter ad utrumque . Primo „ iam corpore ſeparandos, quando veniet Chri- „ ergo modo exprimitur ſic: In magna do- „ ſtus habens ventilabrum in manu ſua , & „ mo, id eſt, in eccleſia , non ſolum ſunt va- „ permundabir aream ſuam , & congregabit „ triticum in horreum ſuum , paleas autem B " ſa aurca, id eft , electi perfecti , & argen- „ tea, id eſt, electi imperfecti, ſed lignea, „ comburet igne inexſtinguibili. » id eſt, reprobi aperte mali, æterno incendio Item cadem præſens eccleſia comparatur nu- „ præparati, & fictilia, id eſt, reprobi ficte tiis, de quibus Matthæi 22. dicitur : Simile „ boni, qui non ita aperte ſunt mali: & qu�- eſt regnum cælorum homini regi qui fecit nu- „ dam quidem , ſcilicet vaſa aurea & argen- ptias filio , &c. qui egreſſi congregaverunt om- „ tea, ſunt in honorem, ſcilicet in uſum hono- nes quos invenerunt, bonos & malos, & im- „ rabilem ordinata , hic gratiæ , & in futuro pletæ ſunt nuptiæ diſcumbenium. Ubi, ut Gre- „ gloriæ. Quædam autem, ſcilicet lignea & ſi- „ gorius inquit , aperte oſtenditur , quia per „ ctilia, in contumeliam , id eſt, in uſum vi- n has regis nuptias eccleſia deſignatur, in qua „ lem , hic culpæ , & in futuro gehennæ. Se- „ mali cum bonis conveniunt, permixta quip- „ cundo modo legitur sic: In magna domo, „ pe eſt diverſitate filiorum , quia ſic homi- „ id eſt , in eccleſia , non ſolum ſunt vaſa „ nes ad fidem generat, ut tamen omnes per „ imitationem vitæ ad libertatem ſpiritualis „ aurea & argentea, id est, omnes boni per- „ vitæ, culpis exigentibus , non perducat. „ fecti & imperfecti , & hoc ſive præſciti , „ Quouſque namque hic vivimus, &c. ut ſu-C„ sive electi, sed & lignea & fictilia, id est, mali aperti & occulti , & hoe ſimiliter „ „ pra de decem virginibus, &c. Idem ſuper „ ſive electi ſive reprobi: & quædam quidem, » illud Matthai 22. Intravit autem rex ut vi- „ ſcilicet ex utriſque , tam ex bonis , quam „ deret diſcumbentes , & vidit ibi hominem non „ ex malis, ſunt in honorem, ſcilicet electi: „ veſtitum veſte nuptiali, &c. dicit: Intrat e- nim ad nuptias, ſed cum veſle nuptiali non „ Quadam autem in contumeliam, fcilicet re- � intrat , qui in ſancta eccleſa exiſtens fidem „ probi. Ex bonis enim quidam ad tempus „ habet, ſed caritatem non habet. Et Simon „ tantum boni ſunt , tamen in fine ſunt „ mali , & hi ſunt in contumeliam . Qui- de Caſſia ſuper illud: Egreſſi ſunt ſervi ejus dam autem perſeverantes in bono , & hi in vias , congregaverunt omnes quos invene- ſunt in honorem. Similiter de malis quidam runt, bonos & malos , & impletæ ſunt nuptiæ ad tempus ſunt mali tantum , tamen in fine diſcumbentium , &c. dicit , quod ex omnibus ſunt boni , & hi ſunt in honorem: Quidam „ nationibus crediderunt homines , ex quibus autem ſunt perſeverantes in malo, & hi ſunt „ eccleſia impleta eſt, & ex malis & ex bo- in contumeliam. Eece quam planum & aper- „ nis Chriſtianis conſtat eccleſia , & mixtum D tum teſtimonium ſacrarum ſcripturarum , & „ eſt eccleſiæ Chriſti corpus, quamquam ipſe ſanctorum doctorum , quod præſens ſancta ec- „ velit eam exhibere glorioſam , non haben- cleſia militans continet in ſe bonos & malos , „ tem maculam neque rugam : ſed in area prædeſtinatos & præſcitos , ficur navicula quæ ". negotium agitur ubi paleæ ſunt & triticum; Chriſtum cum apoſtolis & Judam continebat ; „ nondum enim ventilabrum excuſſit unum ex qui & inter apoſtolos habebatur apoſtolus. Est „ altero , ſed boni & mali diſeumbunt in „ nuptis eccleſiæ militantis, diſpari vita, di- „ ergo , ait Auguſlinus ſuper pſalmo 51. in „ ſpari cultu , diſparibus moribus atque meri- „ prologo, regnum terrenum & regnum cæ- „ tis , quouſque decernat ſuper utrumque rex, „ leſte , regnum eradicandum , & regnum in „ æternum plantandam . Modo in hoc ſæculo „ qui novit non perperam , ſed in veritate „ cives utriuſque regni permixti ſunt, corpus „ proferre judicium , qui excludet merito ex- „ regni terreni & corpus regni cæleſtis com- „ cludendos , & juſte abſque macula ſuper „ mixtum eſt. „ menſam eccleſiæ epulantes in pace dimittet. Poſt hæc declaratur prædicta veritas eatho- Item præſens eccleſia comparatur arcæ. Noe , lica ratione fundata in veritate divinarum in qua animalia mitia fuerunt cum immitibus ; corvus cum columba , & homines cum ani-E ſcripturarum , & aſſumitur ſic: Eccleſia ca- tholica eſt illa eccleſia, quam fideles profiten- malibus , per quæ boni & mali in arca eccle- tur in ſymbolo tam apoſtolorum quam etiam ſiæ ſignificantur. Nicæno , cum dicitur : Credo in Spiritum Item eccleſia militans comparatur domui ſanctum , ſanctam eccleſiam catholicam , & ite- magnæ, de qua apoſtolus loquitur: In ma- rum : Et unam ſanctam catholicam & apoſto- gna domo , inquiens, non ſolum ſunt vaſa au- licain eccleſiam . Aut igitur profitentur id quod rea & argentea, ſed etiam lignea, & fictilia, credunt , aut id quod non credunt ; aut ſo- & quædam quidem in honorem, quadam autem lum id quod dubitant. Non eſt dicendum , in contumeliam: Ubi inquit gloſſa: In magna quod profitentur id quod non credunt, quia „ domo, quæ eſt eccleſia , ſcilicet domus tunc mentirentur ; nec id etiam quod dubi- „ Dei viri, columna & firmamentum veri- tant , quia nec non haberent fidem , quæ eſt „ritatis, 2. ad Timotheum 2. non ſolum ſunt ANNO CHRIST7 1433. ANNO CHRISTI 1423. fir-

Strana 776
Rom 9 Rom. 9. 776 7 75 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. Joannes intelligit & deſignat præſentem eccle-A» vaſa aurea & argeritea, quod dupliciter in-- ſiam, ut exponunt communiter ſancti, & præ- " telligitur: uno mòdo per vaſa aurea & ar- „ genta intelliguntur electi, -per lignea & fi- ſertim Auguſtinus , qui ſuper pſalmo 25. Ju- „ ctilia reprobi , & ſic, quod ſequitur, que- „ dica me domine, dieit: Area eſl eccleſia hu- „ dam in honorem , refertur ad vaſa aurea & majus temporis: ſæpe diximus &, ſæpe dici- „ argentea, quadam in contumeliam, refertur „ mus , & paleam habet , & frumentum. „ ad lignea, & fictilia vaſa. Alio modo per Item ad Petrum diaconum in libro de fide „ vaſa aurca & argentea intelliguntur boni in » dicit , cap. 43: Firmiſſime tene , & nulla- » præſenti, ſive electi ſive reprobi, per lignea » tenus dubites , arcam Dei eſſe catholicam » & ſictilia omnes mali in præſenti , ſive re- „ eccleſiam , & in ea uſque ad finem ſæculi » probi ſive electi , & tunc quod ſequitur , „ frumento mixtas palcas contineri , & in- „ quædam in honoram, quædam in contumeliam, » frai In fine vero ſæculi , bonos a malis et- � refertur indifferenter ad utrumque . Primo „ iam corpore ſeparandos, quando veniet Chri- „ ergo modo exprimitur ſic: In magna do- „ ſtus habens ventilabrum in manu ſua , & „ mo, id eſt, in eccleſia , non ſolum ſunt va- „ permundabir aream ſuam , & congregabit „ triticum in horreum ſuum , paleas autem B " ſa aurca, id eft , electi perfecti , & argen- „ tea, id eſt, electi imperfecti, ſed lignea, „ comburet igne inexſtinguibili. » id eſt, reprobi aperte mali, æterno incendio Item cadem præſens eccleſia comparatur nu- „ præparati, & fictilia, id eſt, reprobi ficte tiis, de quibus Matthæi 22. dicitur : Simile „ boni, qui non ita aperte ſunt mali: & qu�- eſt regnum cælorum homini regi qui fecit nu- „ dam quidem , ſcilicet vaſa aurea & argen- ptias filio , &c. qui egreſſi congregaverunt om- „ tea, ſunt in honorem, ſcilicet in uſum hono- nes quos invenerunt, bonos & malos, & im- „ rabilem ordinata , hic gratiæ , & in futuro pletæ ſunt nuptiæ diſcumbenium. Ubi, ut Gre- „ gloriæ. Quædam autem, ſcilicet lignea & ſi- „ gorius inquit , aperte oſtenditur , quia per „ ctilia, in contumeliam , id eſt, in uſum vi- n has regis nuptias eccleſia deſignatur, in qua „ lem , hic culpæ , & in futuro gehennæ. Se- „ mali cum bonis conveniunt, permixta quip- „ cundo modo legitur sic: In magna domo, „ pe eſt diverſitate filiorum , quia ſic homi- „ id eſt , in eccleſia , non ſolum ſunt vaſa „ nes ad fidem generat, ut tamen omnes per „ imitationem vitæ ad libertatem ſpiritualis „ aurea & argentea, id est, omnes boni per- „ vitæ, culpis exigentibus , non perducat. „ fecti & imperfecti , & hoc ſive præſciti , „ Quouſque namque hic vivimus, &c. ut ſu-C„ sive electi, sed & lignea & fictilia, id est, „ mali aperti & occulti , & hoe ſimiliter „ pra de decem virginibus, &c. Idem ſuper » illud Matthai 22. Intravit autem rex ut vi- „ ſive electi ſive reprobi: & quædam quidem, „ deret diſcumbentes , & vidit ibi hominem non „ ſcilicet ex utriſque , tam ex bonis , quam „ ex malis, ſunt in honorem, ſcilicet electi: „ veſtitum veſte nuptiali, &c. dicit: Intrat e- nim ad nuptias, ſed cum veſle nuptiali non „ Quadam autem in contumeliam, fcilicet re- � intrat , qui in ſancta eccleſa exiſtens fidem „ probi. Ex bonis enim quidam ad tempus „ habet, ſed caritatem non habet. Et Simon „ tantum boni ſunt , tamen in fine ſunt de Caſſia ſuper illud: Egreſſi ſunt ſervi ejus „ mali , & hi ſunt in contumeliam . Qui- dam autem perſeverantes in bono , & hi in vias , congregaverunt omnes quos invene- ſunt in honorem. Similiter de malis quidam runt, bonos & malos , & impletæ ſunt nuptiæ ad tempus ſunt mali tantum , tamen in fine diſcumbentium , &c. dicit , quod ex omnibus ſunt boni , & hi ſunt in honorem: Quidam „ nationibus crediderunt homines , ex quibus autem ſunt perſeverantes in malo, & hi ſunt „ eccleſia impleta eſt, & ex malis & ex bo- in contumeliam. Eece quam planum & aper- „ nis Chriſtianis conſtat eccleſia , & mixtum D tum teſtimonium ſacrarum ſcripturarum , & „ eſt eccleſiæ Chriſti corpus, quamquam ipſe ſanctorum doctorum , quod præſens ſancta ec- „ velit eam exhibere glorioſam , non haben- cleſia militans continet in ſe bonos & malos , „ tem maculam neque rugam : ſed in area prædeſtinatos & præſcitos , ficur navicula quæ ". negotium agitur ubi paleæ ſunt & triticum; Chriſtum cum apoſtolis & Judam continebat ; „ nondum enim ventilabrum excuſſit unum ex qui & inter apoſtolos habebatur apoſtolus. Est „ altero , ſed boni & mali diſeumbunt in „ nuptis eccleſiæ militantis, diſpari vita, di- „ ergo , ait Auguſlinus ſuper pſalmo 51. in „ ſpari cultu , diſparibus moribus atque meri- „ prologo, regnum terrenum & regnum cæ- „ leſte , regnum eradicandum , & regnum in „ tis , quouſque decernat ſuper utrumque rex, „ æternum plantandam . Modo in hoc ſæculo „ qui novit non perperam , ſed in veritate „ cives utriuſque regni permixti ſunt, corpus „ proferre judicium , qui excludet merito ex- „ regni terreni & corpus regni cæleſtis com- „ cludendos , & juſte abſque macula ſuper „ mixtum eſt. „ menſam eccleſiæ epulantes in pace dimittet. Poſt hæc declaratur prædicta veritas eatho- Item præſens eccleſia comparatur arcæ. Noe , lica ratione fundata in veritate divinarum in qua animalia mitia fuerunt cum immitibus ; corvus cum columba , & homines cum ani-E ſcripturarum , & aſſumitur ſic: Eccleſia ca- tholica eſt illa eccleſia, quam fideles profiten- malibus , per quæ boni & mali in arca eccle- tur in ſymbolo tam apoſtolorum quam etiam ſiæ ſignificantur. Nicæno , cum dicitur : Credo in Spiritum Item eccleſia militans comparatur domui ſanctum , ſanctam eccleſiam catholicam , & ite- magnæ, de qua apoſtolus loquitur: In ma- rum : Et unam ſanctam catholicam & apoſto- gna domo , inquiens, non ſolum ſunt vaſa au- licain eccleſiam . Aut igitur profitentur id quod rea & argentea, ſed etiam lignea, & fictilia, credunt , aut id quod non credunt ; aut ſo- & quædam quidem in honorem, quadam autem lum id quod dubitant. Non eſt dicendum , in contumeliam: Ubi inquit gloſſa: In magna quod profitentur id quod non credunt, quia „ domo, quæ eſt eccleſia , ſcilicet domus tunc mentirentur ; nec id etiam quod dubi- „ Dei viri, columna & firmamentum veri- tant , quia nec non haberent fidem , quæ eſt „ritatis, 2. ad Timotheum 2. non ſolum ſunt ANNO CHRIST7 1433. ANNO CHRISTI 1423. fir-

Strana 777
777 .ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 778 pre TA adhzfe- ad credibilia, quam dubitatio À phetæ ; de quibus cautos nos reddidit domi- mmm ANNO OHRISTE 16330 excludi:: Oportet šgimr quad profiteangur id quod frmirer credunt. Aut igitur ulterius cre- dunt.fe' effe de gremio ecclefie catholice. Non profitentur, aut non? fi non, tuńc ha- retigirnentiuntur quande dicunt apud eos eí- fe. ecclefiam catholicam , vel fe effe de gre- mio ecclefie catholice , ex quo non crédunt fe efle in ea; fi (ic, oportet quod per ali- uid. accipiant hujufmodi- credulitatem . Aut Agitur hoc erit, quia nota eft eis pradeftina- | fio, aut quod fini in gratia gratum faciente ęonftituti per fe, aur quia habent per revela- tionem : Sed non primo modo, quiz cum di- vina predeíünatio nihil ponat im predeftina- to, cum ft fola divina voliso, qua ab eter- B fratris corre&tio fequeretur. Oportet igitur quod no voluit aliquem ad vitam zrernam ordina- xe , non poteíl cffe note predeítinato ,. nif quantum fibi a Deo tevelaretur : Similiter ne- mo fecundum 1e, nifi fibi reveletur, fcit an amore vel odio dignus fit, nt, feriptura dicit. Si igitur heretici crednnt fe effe de gremio ecclefie catholice, oportet quod habeant hoc per revelationem , & tunc unufquifque eorum: examinet coram Deo conícientiam fvam ; ubi s siemens ČT quando hoc fuerit fibi revelatum . Si igi- ferzdcftiaato- yum; aut in . - . . . gratia coni. zum, Qui funt in gratia conflituti, effet ec- zum eer ec Clefia catholica, patet quod nulla effet certi- $a ind 7- tudo ipfins, quod nullo modo cít dicendum 2. molle e£ d et ipfius cer. : . R : - tudo , aec montem pofita , id -eft', fuper Chriftum zdi- offer civitac flupea monceim pofitz, Cheyl foftoraus fuper Matthzum 8 fuper hoc ver- o » ta . . M Mart. in ope, DOs Non potefl civitas abfcondi , & allegat fan- Mon T^. Gus Thomas eum: ,, Hzc civitas ecclefia fa- » Aus Thomas eum: Hac civitas ecclefia fan- sì C&orum eft, de qua dicitur in pfalmo: &lo- » riofa ditio funt de.te, civitas Dei . Cives ejus » font omnes fdeles, quibus apoftolus ait : Bed. ue » Vos eflis cives fantlorum , hæc ergo civitas Don. s pofita elt fuper montem. Chrifti , de quo ^ Weme poli a? Danielis 2. dicitur: Lapis abfciffus fine ma- ad sam con » nibus foftus eff. mons magnus, Sane non po- 7:- y teft abfcondi fupra Chriftum pofita, etiamfi Bjnl. $6. tur numerus predeftinarorum tantum , vel eo-' e ecclefia cáthoólica , qua eft civitas fuperG — Ulterius ex. predictis poteft colligi una de- ficata, que non' poteft abícondi, unde Chry-: nus, dicens: Jiendite. a. falfís. prophetis ,. qui ANNO, veniunt ad vos in veflimentis ovium , tntrinfecus 1335 | autem. funt. (upi, rapaces . Opertet igitur quod Msttb. 7 certa & manifefla fint figna & indicia eccle- fis catholice, per que difcernantur oves à lu-- pis. Hujus autem figna (ent uniras fidei, uni- tas facramentorum & præceptorum Dei. Item Chriftus refoivens ultimam correctio nem fratris remifir ad ecclefam , ita dicens: Si ‘te nomaudierit , dic ecclefie ,- fi autem eccle- fíam non audierit , fit tibi ficut. ethnitus e pa- blicanus .. Aut ergo Chriftus remifit nos ad a liquem certum judicem aut incertum. Non ét dicendum , incertum, quia tunc nunquam Hops, 9. Aut frotrís peccatum ei- dem denne tisse. gi ad certum judicem tranfinistat nos.. Cum igi tur ecclefia pradeftinatorum & in gratia com ftiratorum , {it homini incerta, ut dictüm eft, oportet quod hujufmodi remiffo fit ad eccle- fiam, que fit nota & certa: viatoribus , de- cundum ftatum vie prefentis, cujufmodi eft ecclefia "catholica in unitate fidei & facra- mentorüm ubique per orbem perfeverans. Ex quibus. patet, quod corpus Chrifti myfticum , prout in hac valle miferie peregrinatur, quod eft ecclefia ejus, non folum przdeftinatos auc folum. in gratia gratum faciente conllitutos retinet &. comprehendit, fed infimul honos & malos, fide rectos ; Chriffo capiti adherentes . Zcelelia o Ícriptig, ecclefie catholicæ, ralis. videlicer „Police ku quod ecclefia eff corpus myfticum organicum, fide Chrifti animatum . Corpus ponitur loco generis, additur My(ticum ad differentiam cor- poris naturalis ; licet ad fimilieudinem ejuf- dem dicatur, íic Organicum propter diverfi- tatem fatuum , graduum G& officiorum, ad fi- militudinem diverforum membrorum in cor- pore naturali, que fünt diverfa organa , qua declarans apoftrolus inquit x. ad Corinth. 52.. ' Sicut corpus unum eff, dv multa membra. ha- bet, omnia autem membra. corporis cum fmt mul- ta , unum corpus funt, ite & Chriffus haber mul- ta membra in fuo corpore, & iterum: Pos au- » ipfa voluerit, mons enim qui eam portatD/em effis corpus Chrifli & membra. de membro, » facit. eam omnibus manifeftam , fic & apo- » ftoli , & ficerdotes, . qui fundari funt in » Chrito, non poffunt effe abíconditi, etiamfi » voluerinz, quia Chriftus eos maniíeflat, Hac Chryfofłomus. Que idcirco füpra montem. po- fita defcribitur, ut & habitantibus ined fit firma Sc certa fecuritas , & ut cunctis exteris pateat ad eam confugere feu venire volenti- bus: in qua licet gratia Dei infunt, ut firmi- te: credimus, multi predeílinati & multi in gratia conflitui, quorum meriris adhnc durat mundus ; non famen propter praceitinationem aut gratiam qux occulta funt fancta ecclefia, dicitur catholica , fed, propter. communionem & terum : Sicur im uno corpore multa membra . habemus, omnia autem membra non eumdem a- Hum habent: ita multi unum corpus fumus in Chriflo , finguli autem altez. alterius membra, Et ficat unum membrum fervit fibi & toti cor- pori, fic.in eeclefia militante diverfi ia diver- fis flatibus &' officiis fibi & aliis in.ecciefia fübminiflrant. Ex quibus verbis & fententiis apoftoli clare habentur predicte particule tres, fcilicet , quod ecclefia eft corpus myfli- cum, organicum , additur autem , fide Chri- fti animatum , per quam ecclefia militas in ta- li ele confituitur, & ab omni. alia ecclefia , five congregatione diflinguitur . Dicirar autera unius fidci, facramentorum , & praeceptorum, E animatum fide , quia ficut. anima corpus, fic quz omnibus poffunt effe nota & communia, bonis fcilicet; & malis. Item prædeftinatio & gratia hujufmodi ec- clefiz quam fingunt.adverfarii, minus nota eft aliis, quam ipfifmet qui fe dicunt in eadem exiftere: igitur quamturacumque fulgerenz per inundum bonis, operibus, eum fepe angelus fatanæ transfiguret fe in angelum lucis , non propter hoc anderet homo feipfis conjungere, 1amquam ecclefie catholica , quià femper du- Bitandum effet de ipfis, an effent pfcudopro- 2 Cor Ile fides animam '& ipecialiter formata pet gra- tiam vivificat; fccündum id ad Romanos r. & 10; ad Hebraeos: Jufus autem meus ex fi- de vivit, quod non folum intelligendum eft de fide formata, fed etiam informi, quia et- iam mali fideles per fidem , & in feipüs vi- vunt, licet non vita perfetta , & ceteris mem- bris ecclefie ac Chrifto capiti conjunguntur , & Peccatar quo- multas vitæ operationes exercent. Et. ita fe bó- qlega, * © bet fidelis péccator ad caput Chrifli, .& ad cor- pus ecclefie , ficut mombrum in corpore natu- Var 

Strana 778
777 .ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 778 pre TA adhzfe- ad credibilia, quam dubitatio À phetæ ; de quibus cautos nos reddidit domi- mmm ANNO OHRISTE 16330 excludi:: Oportet šgimr quad profiteangur id quod frmirer credunt. Aut igitur ulterius cre- dunt.fe' effe de gremio ecclefie catholice. Non profitentur, aut non? fi non, tuńc ha- retigirnentiuntur quande dicunt apud eos eí- fe. ecclefiam catholicam , vel fe effe de gre- mio ecclefie catholice , ex quo non crédunt fe efle in ea; fi (ic, oportet quod per ali- uid. accipiant hujufmodi- credulitatem . Aut Agitur hoc erit, quia nota eft eis pradeftina- | fio, aut quod fini in gratia gratum faciente ęonftituti per fe, aur quia habent per revela- tionem : Sed non primo modo, quiz cum di- vina predeíünatio nihil ponat im predeftina- to, cum ft fola divina voliso, qua ab eter- B fratris corre&tio fequeretur. Oportet igitur quod no voluit aliquem ad vitam zrernam ordina- xe , non poteíl cffe note predeítinato ,. nif quantum fibi a Deo tevelaretur : Similiter ne- mo fecundum 1e, nifi fibi reveletur, fcit an amore vel odio dignus fit, nt, feriptura dicit. Si igitur heretici crednnt fe effe de gremio ecclefie catholice, oportet quod habeant hoc per revelationem , & tunc unufquifque eorum: examinet coram Deo conícientiam fvam ; ubi s siemens ČT quando hoc fuerit fibi revelatum . Si igi- ferzdcftiaato- yum; aut in . - . . . gratia coni. zum, Qui funt in gratia conflituti, effet ec- zum eer ec Clefia catholica, patet quod nulla effet certi- $a ind 7- tudo ipfins, quod nullo modo cít dicendum 2. molle e£ d et ipfius cer. : . R : - tudo , aec montem pofita , id -eft', fuper Chriftum zdi- offer civitac flupea monceim pofitz, Cheyl foftoraus fuper Matthzum 8 fuper hoc ver- o » ta . . M Mart. in ope, DOs Non potefl civitas abfcondi , & allegat fan- Mon T^. Gus Thomas eum: ,, Hzc civitas ecclefia fa- » Aus Thomas eum: Hac civitas ecclefia fan- sì C&orum eft, de qua dicitur in pfalmo: &lo- » riofa ditio funt de.te, civitas Dei . Cives ejus » font omnes fdeles, quibus apoftolus ait : Bed. ue » Vos eflis cives fantlorum , hæc ergo civitas Don. s pofita elt fuper montem. Chrifti , de quo ^ Weme poli a? Danielis 2. dicitur: Lapis abfciffus fine ma- ad sam con » nibus foftus eff. mons magnus, Sane non po- 7:- y teft abfcondi fupra Chriftum pofita, etiamfi Bjnl. $6. tur numerus predeftinarorum tantum , vel eo-' e ecclefia cáthoólica , qua eft civitas fuperG — Ulterius ex. predictis poteft colligi una de- ficata, que non' poteft abícondi, unde Chry-: nus, dicens: Jiendite. a. falfís. prophetis ,. qui ANNO, veniunt ad vos in veflimentis ovium , tntrinfecus 1335 | autem. funt. (upi, rapaces . Opertet igitur quod Msttb. 7 certa & manifefla fint figna & indicia eccle- fis catholice, per que difcernantur oves à lu-- pis. Hujus autem figna (ent uniras fidei, uni- tas facramentorum & præceptorum Dei. Item Chriftus refoivens ultimam correctio nem fratris remifir ad ecclefam , ita dicens: Si ‘te nomaudierit , dic ecclefie ,- fi autem eccle- fíam non audierit , fit tibi ficut. ethnitus e pa- blicanus .. Aut ergo Chriftus remifit nos ad a liquem certum judicem aut incertum. Non ét dicendum , incertum, quia tunc nunquam Hops, 9. Aut frotrís peccatum ei- dem denne tisse. gi ad certum judicem tranfinistat nos.. Cum igi tur ecclefia pradeftinatorum & in gratia com ftiratorum , {it homini incerta, ut dictüm eft, oportet quod hujufmodi remiffo fit ad eccle- fiam, que fit nota & certa: viatoribus , de- cundum ftatum vie prefentis, cujufmodi eft ecclefia "catholica in unitate fidei & facra- mentorüm ubique per orbem perfeverans. Ex quibus. patet, quod corpus Chrifti myfticum , prout in hac valle miferie peregrinatur, quod eft ecclefia ejus, non folum przdeftinatos auc folum. in gratia gratum faciente conllitutos retinet &. comprehendit, fed infimul honos & malos, fide rectos ; Chriffo capiti adherentes . Zcelelia o Ícriptig, ecclefie catholicæ, ralis. videlicer „Police ku quod ecclefia eff corpus myfticum organicum, fide Chrifti animatum . Corpus ponitur loco generis, additur My(ticum ad differentiam cor- poris naturalis ; licet ad fimilieudinem ejuf- dem dicatur, íic Organicum propter diverfi- tatem fatuum , graduum G& officiorum, ad fi- militudinem diverforum membrorum in cor- pore naturali, que fünt diverfa organa , qua declarans apoftrolus inquit x. ad Corinth. 52.. ' Sicut corpus unum eff, dv multa membra. ha- bet, omnia autem membra. corporis cum fmt mul- ta , unum corpus funt, ite & Chriffus haber mul- ta membra in fuo corpore, & iterum: Pos au- » ipfa voluerit, mons enim qui eam portatD/em effis corpus Chrifli & membra. de membro, » facit. eam omnibus manifeftam , fic & apo- » ftoli , & ficerdotes, . qui fundari funt in » Chrito, non poffunt effe abíconditi, etiamfi » voluerinz, quia Chriftus eos maniíeflat, Hac Chryfofłomus. Que idcirco füpra montem. po- fita defcribitur, ut & habitantibus ined fit firma Sc certa fecuritas , & ut cunctis exteris pateat ad eam confugere feu venire volenti- bus: in qua licet gratia Dei infunt, ut firmi- te: credimus, multi predeílinati & multi in gratia conflitui, quorum meriris adhnc durat mundus ; non famen propter praceitinationem aut gratiam qux occulta funt fancta ecclefia, dicitur catholica , fed, propter. communionem & terum : Sicur im uno corpore multa membra . habemus, omnia autem membra non eumdem a- Hum habent: ita multi unum corpus fumus in Chriflo , finguli autem altez. alterius membra, Et ficat unum membrum fervit fibi & toti cor- pori, fic.in eeclefia militante diverfi ia diver- fis flatibus &' officiis fibi & aliis in.ecciefia fübminiflrant. Ex quibus verbis & fententiis apoftoli clare habentur predicte particule tres, fcilicet , quod ecclefia eft corpus myfli- cum, organicum , additur autem , fide Chri- fti animatum , per quam ecclefia militas in ta- li ele confituitur, & ab omni. alia ecclefia , five congregatione diflinguitur . Dicirar autera unius fidci, facramentorum , & praeceptorum, E animatum fide , quia ficut. anima corpus, fic quz omnibus poffunt effe nota & communia, bonis fcilicet; & malis. Item prædeftinatio & gratia hujufmodi ec- clefiz quam fingunt.adverfarii, minus nota eft aliis, quam ipfifmet qui fe dicunt in eadem exiftere: igitur quamturacumque fulgerenz per inundum bonis, operibus, eum fepe angelus fatanæ transfiguret fe in angelum lucis , non propter hoc anderet homo feipfis conjungere, 1amquam ecclefie catholica , quià femper du- Bitandum effet de ipfis, an effent pfcudopro- 2 Cor Ile fides animam '& ipecialiter formata pet gra- tiam vivificat; fccündum id ad Romanos r. & 10; ad Hebraeos: Jufus autem meus ex fi- de vivit, quod non folum intelligendum eft de fide formata, fed etiam informi, quia et- iam mali fideles per fidem , & in feipüs vi- vunt, licet non vita perfetta , & ceteris mem- bris ecclefie ac Chrifto capiti conjunguntur , & Peccatar quo- multas vitæ operationes exercent. Et. ita fe bó- qlega, * © bet fidelis péccator ad caput Chrifli, .& ad cor- pus ecclefie , ficut mombrum in corpore natu- Var 

Strana 779
779 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©, P. 780 c fali, non quidem mortuum totaliter & prz- À — Ex hoc argumentur fic: Nihil erronel DUL mamma ANNO cifam , fed tamquam inembrum mortificatam up. — C unitum corpori, quia adhuc in ipfo eft ra- dix vitz, fcilicet, ipfa fides, Non igitur verum eft quod fidelis per pec- catuz) moriatur ex toto , aut abftindatur a A a corpore , ut proponens dicit. Et de mortifi- eusdum: ^ catione quidem dicit fanctus "Thomas 3. par- 1e füumnmue, articulo 3. loquens de hujufmodi peccatoribus fidelibus: ,, Percipiunt, inquit ; tamen tales a Chrifto quemdam actum qui eft credere, (icut fj membrum mortificatum aliqualiter moveatur ab bomine. Quod et- iam non fint membra abfciffa, oftendit Au- guflinus contra Donatiflas, dicens: $i cujus 23 25 Lib 4 sa > ^ 2 v brum, quamvis fine fanguine & inefficax , & mortuum , fic & fides cum fit vera, ta- mcn fine operibus mortua eft; Et habetur 1. queflione 1. Sicut urgeri . АМ vero fic defcribunt ecclefiam. Ecclefia fancta catholica militans five viatrix eft uni- verfitas fidelium bonorum & malorum ortho- doxam fidem :enentium , in facramentis ec- clefiaflicis focietatem habentium: que iu fen- rentia in idem redit cum prima. Sed jam ad id quod in prima generali fuppoftione præ- mifimus , & fæpe promifmus , greflus noftros dirigamus, fcilicet, ad propandum ccclefiam catholicam errare non pofie. Pro cujus decla- ratione ponitur talis propofitio : Impoffibile eft ccclefiam. Dei militantem catholicam erra- re in his que fidei funt & necetlitatis ad fa- lutem. Que propofiio licet quondam fuerit apud omncs doctores catholicos , & fanétos , & alios fideles, & nunc fit principium — fidei per fe notum & manifeftum , tamen propter guoClam qui eam rrivole difficultant ad: con- folationem fidelium , & eorum qui eam diff. cuirantes confutationem , ipfam ex fundamentis in «iernum fnudatis facra fcriptnre , multi- pliciter probabimus in profenti. Ft primo , quia predica propofitio virtaaliter eft' articn+ Jus fidei ut patet in fymbolis tam apofiolo- rum quam Niceno. In quibus fideles profi- tentur , fe credere fan&jam catholicam eccle- fiam. !n altero enim dicitur: Credo in Spiri- zum 1anétum , fan&am ecclefiam: catholicam . In altero: Et unam fan&am catholicam & a- poftolicam eccléfiam, 1dem autem «ft crede- 29 2 5 » ©эр. 47. АНА * ecciefie de ścziptia. * Ymporfbile af eeclefinm Deł militantem ; in bis qus h- det funt & ne cefůtatis ad fzlutem , er- Tare, ' &iloquin non effet pro tear: pore» quo er. fO ecclefiam catholicam effe fanQam . & ec- >t, fan@ta. .. n m "Expofitio п: Clefiam catholicam non poffe' errare in his , 12 eit Ru : que neceílaria fünt ad falutem : quia pro tem- pore guo erraret in predictis, non effet fan- tz, fed effet maculara errore. mortifero pec- cati mortalis . ,, Unde beatus Auguftinus in expofitione fymboli: Yíta ей fancta ecciefia, non habens maculam auf rugam : multi e- Batetwr id 5, 1omo Cypris- "m. u ?^ 2 cion, wut Valentinns. ut Ebicn, ut Mani- cheus, ut Árius , & ceteri omaes herctici , fed ille ecclefie non funt fine macula vel ruga perfidiæ ; & ideo dicebar de illis pro- phetz: Odivi ecclefiam inolignantium , € cum impiis nou fedebo. De khac autem ecclefia que fidem Chrifli inregram iermat , audi quid dicit Spiritus fan tus im canticis can- ticoram « Une eff columbu mea , perfcla mea , elette genitricà fue. Qui ergo hanc fidem in ecclefia fufceperit , non declinet in confilia » Vanitatis, & com iniqua gerentibus non in- s trocat. Jc Auguftinus, 375 „ ” > Dfaß. 28. oy 92 » » Cons. 6. 9 » 3 tenim alii ecclefias congregarunt, ut Mar-, falfi fuübefl aut fubeffe poteft articulis fidei ; fed praediGa propofitio eft articulus fidei, er- Bo fub ipfa aat in ipfa non fubefi, nec po- teft fübeffe aliquid erronei ant fali. Affum- ptum pro minori parte probatum e(t, fed ma- jor patet, quia qua ratione fub uno articulo daretur falfum , eadem ratione & fub alio , & ipfa tota fdes vacillaret, & omnia in du- bium yerterentar, Quod nullo modo cft di- cendum. Secundo , ecclefia regitur a Spiritu fancto, fed Spiritus fanctus errare non. poteft, ergo nec ecclefia. Prima pars innuitur ram per fymbolum apoftolorum , quam Nicenum, cum flatim poff articulum Spiritus fandi , eft manus arida, verum. quidem eft mem- B cam dicitur, Credo in Spiritum fanctum , fob- jungitur articulus de ecclefia , videlicet, fan- "tam ecclefiam, catholicam ; vt fit fenfus , Credo in Spiritum fanctum, fupple dirigen- sem , gubernantem , & fanificantem fanQam ccciefiam , àmo & vivificanrem, ur. dicitur in fymbolo Niceno. Unde Albertus Magnus in expofitione fymboli quam ponit in tractatu de officia imiffæ > dicit: , Deinde füum fym- bolum pofuit facobus minor, dicens: San- {tam ecciefiam catholicam , fanctorum corm- munionem : refpiciens enim ad hoc quod fanclus Spiritus datur & mittitur ad lan- Aifcandum creaturam , qui fanctitas nun- quam fallir in ecclefia , fed nonnumquam fallit in perfona , dixit , an@am eccle- fiam . E: quia omnis articulus fundatur in divina & æterna veritate, & non fuper creatam veritatem, quia omnis creatura va- ra eft, & non habet folidum veritatem , ideo iste articulus fic refolvendus est ad proprium opus Spiritus fancti hoc est, cre- do in Spiritum faectum non folum fecun- dum fe, ficut dixit precedens articulus , fed etiam credo in eum , fecundum pro- priura opus ejus quod & quod fanclificar ecclefiam , quara fan&itarem profudit in fa- cramento & virtatibus & donis que dat ad fanQGitatis perfectionem , & eamdem is mi raculís & donis gratis datis, ficut fapien- tia , fcientiz, fides, difcretio fpiritum , ope- ratio fanuarum & prophetia, & hujufno- di que dat Spiitus ad fan&itatis ecclefia demonstravi onem . Kec Albertus . Bimilirer patet per illad Joannis 14. Rogue bo Patrem, C" alium. Paracletum | dabit vobis , Similiter per illud; Paraclemus autem. Spiritus Sanbtus quem :nittet. Pater in. nomine meo, ille ” 2 » »„ » 2 С» 2 Е > » „ n » t » > 22 » 2 D » 9 27 19 ANNO CHRISTE 343». Non renerce mę e Gpésira fando. P Cof. 22 vos docebie amnia. Et per ilad: Multa habeo vobis dicere , fed! nom. porefits portare modo , cum autem venerit Spiritus veritatis , ille vos docebit ommem weria'em. Ver orania & fimilia deter manifesffime intelligi commiffum fuiffe regi- mer ecclefis Spiritui fan&o, Christo prefen« tia corporali ab ecclefia recedente , fecundum Killud: $7 ego non ubicro, Paracleius non ve- niet ad vos: ff autem. abiero , mittam eum ad vos. Et Spiritus fan&us docuit ecclefiam om- nem vcriratem , fcilicet , ad falutem neceffa- riam, S in fignum hujus invifibilis miffionis & aflisteotie, Spiritus fanGus fuit datus in die pentecostes in figno vifbili, fcilicet im Чаво igneis, apostolis, & catcris fidelibus, in quibus pro tünc erat ecclefia, & qui eam constiruebant. Secunda pars pater, quia Spiri: fus factus dicitur a Christo Spiritus verita- tis, qui a Patre procedi, Gr cum fit Deus qui TH, 

Strana 780
779 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©, P. 780 c fali, non quidem mortuum totaliter & prz- À — Ex hoc argumentur fic: Nihil ezronei sul comen ERO. cifam , fed tamquam inembrum mortificatam up. — C unitum corpori, quia adhuc in ipfo eft ra- dix vitz, fcilicet, ipfa fides, Non igitur verum eft quod fidelis per pec- catuz) moriatur ex toto , aut abftindatur a A a corpore , ut proponens dicit. Et de mortifi- eusdum: ^ catione quidem dicit fanctus "Thomas 3. par- 1e füumnmue, articulo 3. loquens de hujufmodi peccatoribus fidelibus: ,, Percipiunt, inquit ; tamen tales a Chrifto quemdam actum qui eft credere, (icut fj membrum mortificatum aliqualiter moveatur ab bomine. Quod et- iam non fint membra abfciffa, oftendit Au- guflinus contra Donatiflas, dicens: $i cujus 23 25 Lib 4 sa > ^ 2 v brum, quamvis fine fanguine & inefficax , & mortuum , fic & fides cum fit vera, ta- mcn fine operibus mortua eft; Et habetur 1. queflione 1. Sicut urgeri . АМ vero fic defcribunt ecclefiam. Ecclefia fancta catholica militans five viatrix eft uni- verfitas fidelium bonorum & malorum ortho- doxam fidem :enentium , in facramentis ec- clefiaflicis focietatem habentium: que iu fen- rentia in idem redit cum prima. Sed jam ad id quod in prima generali fuppoftione præ- mifimus , & fæpe promifmus , greflus noftros dirigamus, fcilicet, ad propandum ccclefiam catholicam errare non pofie. Pro cujus decla- ratione ponitur talis propofitio : Impoffibile eft ccclefiam. Dei militantem catholicam erra- re in his que fidei funt & necetlitatis ad fa- lutem. Que propofiio licet quondam fuerit apud omncs doctores catholicos , & fanétos , & alios fideles, & nunc fit principium — fidei per fe notum & manifeftum , tamen propter guoClam qui eam rrivole difficultant ad: con- folationem fidelium , & eorum qui eam diff. cuirantes confutationem , ipfam ex fundamentis in «iernum fnudatis facra fcriptnre , multi- pliciter probabimus in profenti. Ft primo , quia predica propofitio virtaaliter eft' articn+ Jus fidei ut patet in fymbolis tam apofiolo- rum quam Niceno. In quibus fideles profi- tentur , fe credere fan&jam catholicam eccle- fiam. !n altero enim dicitur: Credo in Spiri- zum 1anétum , fan&am ecclefiam: catholicam . In altero: Et unam fan&am catholicam & a- poftolicam eccléfiam, 1dem autem «ft crede- 29 2 5 » ©эр. 47. АНА * ecciefie de ścziptia. * Ymporfbile af eeclefinm Deł militantem ; in bis qus h- det funt & ne cefůtatis ad fzlutem , er- Tare, ' &iloquin non effet pro tear: pore» quo er. fO ecclefiam catholicam effe fanQam . & ec- >t, fan@ta. .. n m "Expofitio п: Clefiam catholicam non poffe' errare in his , 12 eit Ru : que neceílaria fünt ad falutem : quia pro tem- pore guo erraret in predictis, non effet fan- tz, fed effet maculara errore. mortifero pec- cati mortalis . ,, Unde beatus Auguftinus in expofitione fymboli: Yíta ей fancta ecciefia, non habens maculam auf rugam : multi e- Batetwr id 5, 1omo Cypris- "m. u ?^ 2 cion, wut Valentinns. ut Ebicn, ut Mani- cheus, ut Árius , & ceteri omaes herctici , fed ille ecclefie non funt fine macula vel ruga perfidiæ ; & ideo dicebar de illis pro- phetz: Odivi ecclefiam inolignantium , € cum impiis nou fedebo. De khac autem ecclefia que fidem Chrifli inregram iermat , audi quid dicit Spiritus fan tus im canticis can- ticoram « Une eff columbu mea , perfcla mea , elette genitricà fue. Qui ergo hanc fidem in ecclefia fufceperit , non declinet in confilia » Vanitatis, & com iniqua gerentibus non in- s trocat. Jc Auguftinus, 375 „ ” > Dfaß. 28. oy 92 » » Cons. 6. 9 » 3 tenim alii ecclefias congregarunt, ut Mar-, falfi fuübefl aut fubeffe poteft articulis fidei ; fed praediGa propofitio eft articulus fidei, er- Bo fub ipfa aat in ipfa non fubefi, nec po- teft fübeffe aliquid erronei ant fali. Affum- ptum pro minori parte probatum e(t, fed ma- jor patet, quia qua ratione fub uno articulo daretur falfum , eadem ratione & fub alio , & ipfa tota fdes vacillaret, & omnia in du- bium yerterentar, Quod nullo modo cft di- cendum. Secundo , ecclefia regitur a Spiritu fancto, fed Spiritus fanctus errare non. poteft, ergo nec ecclefia. Prima pars innuitur ram per fymbolum apoftolorum , quam Nicenum, cum flatim poff articulum Spiritus fandi , eft manus arida, verum. quidem eft mem- B cam dicitur, Credo in Spiritum fanctum , fob- jungitur articulus de ecclefia , videlicet, fan- "tam ecclefiam, catholicam ; vt fit fenfus , Credo in Spiritum fanctum, fupple dirigen- sem , gubernantem , & fanificantem fanQam ccciefiam , àmo & vivificanrem, ur. dicitur in fymbolo Niceno. Unde Albertus Magnus in expofitione fymboli quam ponit in tractatu de officia imiffæ > dicit: , Deinde füum fym- bolum pofuit facobus minor, dicens: San- «ат ecciefiam catholicam , fanctorum com- munionem : refpiciens enim ad hoc quod fanclus Spiritus datur & mittitur ad lan- Aifcandum creaturam , qui fanctitas nun- quam fallir in ecclefia , fed nonnumquam fallit in perfona , dixit , an@am eccle- fiam . E: quia omnis articulus fundatur in divina & æterna veritate, & non fuper creatam veritatem, quia omnis creatura va- ra eft, & non habet folidum veritatem , ideo iste articulus fic refolvendus est ad proprium opus Spiritus fancti hoc est, cre- do in Spiritum faectum non folum fecun- dum fe, ficut dixit precedens articulus , fed etiam credo in eum , fecundum pro- priura opus ejus quod & quod fanclificar ecclefiam , quara fan&itarem profudit in fa- cramento & virtatibus & donis que dat ad fanQGitatis perfectionem , & eamdem is mi raculís & donis gratis datis, ficut fapien- tia , fcientiz, fides, difcretio fpiritum , ope- ratio fanuarum & prophetia, & hujufno- di que dat Spiitus ad fan&itatis ecclefia demonstravi onem . Kec Albertus . Bimilirer patet per illad Joannis 14. Rogue bo Patrem, C" alium. Paracletum | dabit vobis , Similiter per illud; Paraclemus autem. Spiritus Sanbtus quem :nittet. Pater in. nomine meo, ille ” 2 » »„ » 2 С» 2 Е > » „ n » t » > 22 » 2 D » 9 27 19 ANNO CHRISTE 343». Non renerce mę e Gpésira fando. P Cof. 22 vos docebie amnia. Et per ilad: Multa habeo vobis dicere , fed! nom. porefits portare modo , cum autem venerit Spiritus veritatis , ille vos docebit ommem weria'em. Ver orania & fimilia deter manifesffime intelligi commiffum fuiffe regi- mer ecclefis Spiritui fan&o, Christo prefen« tia corporali ab ecclefia recedente , fecundum Killud: $7 ego non ubicro, Paracleius non ve- niet ad vos: ff autem. abiero , mittam eum ad vos. Et Spiritus fan&us docuit ecclefiam om- nem vcriratem , fcilicet , ad falutem neceffa- riam, S in fignum hujus invifibilis miffionis & aflisteotie, Spiritus fanGus fuit datus in die pentecostes in figno vifbili, fcilicet im Чаво igneis, apostolis, & catcris fidelibus, in quibus pro tünc erat ecclefia, & qui eam constiruebant. Secunda pars pater, quia Spiri: fus factus dicitur a Christo Spiritus verita- tis, qui a Patre procedi, Gr cum fit Deus qui TH, 

Strana 781
781 ANNO fortaffe dicęt adverfarius quod predicta verba oen fant de apoftolis & primitiva ecclefia, quando ecclefia exact in. vera imitatione docdlrinz & vite Chrifti conflituta ; (ed recedente ab imitatione Chrifii, & immergente fe vitiis & — peccatis, Sam a. receflit ab ca Spiritus fanétus , gui non ha- bitat in corpore fübdito peccatis, & per con- Won dicere- fequens , incidit in varios errores & hzrefes; tur inomnem fed contra Chriftus veritatem fe Que od confum- masionem fe- sułi. Hom. $t iu Mag. promifit indefectibilem fui affiftentiam ecclefiæ, ulque ad confummatio- nem feculi, idco predicta non [folum intelli- guntur de apoftolis , & primitiya ecclefia fed fimipliciter de ecclefia duratura nfque ad finem fecu, Affumptum patet Matth. ultimo, cap. Euntes docete omnes gentes , &c. Et fubdit : B negatione, ut patet ex rextu evangelii, & fi- "militer pazet. ex verbis confequengibus, cum Kt ecce ego "vobifcum fum omnibus diebus uJque ad confummationem feculi , Manifeftum eft au- tera quod apofloli non funy, nec erunt in hoc mundo ufque ad confummationem fecu- li, non igitur pro ipfis folis dictum eft, fed & pro fuccelforibus eorum duraturis ufque ad confummationem feculi. Unde Chryfoíto- mus in homilia fuper hoc eodem paflu: Quia vero eis magua injunxerat, erigens eorum feu- fus dicit: » Ecce ego vobifcum fum, quafi di- » car, ne dicas difficile effe injunctum ne- » gorium , ego fum vobifcum , quia omnia fa- » cio leva. Non autem illis folum dixit fe » futurum effe, fed & cam omnibus qui poft | » » mationem fæculi apoftoli manfuri erant , » fed . ficut uni corpori fdelibus loquitur . sor A. Thomas in - i z fu Ifzc Chryfoftomus . Item Reda: Ex hoc Tetenz fupst Jom: tin » autem inrelligicur quod ulque ad finem @æ- Hieronymus » culi non funt defuturi in mundo qui divi- B 28. cap, » Na manfione & inhabitatione fint digni in Matshzi. ecclefia. Item in glofa ordinaria habetur fic ; Quod apoftolis per fucceffonem uni- verfali ecclefie promittit. Nota quod ufque ad finem feculi . Item Hieronymus ibidem: Qui crgo ufque ad confummationem fæculi cum difcipulis fe elle promitGt , & illos oftendit (emper effe vidturos , & fe nun- quam à credeniibus reccflfurum. .Mæc Hic- ronymus. Si igitur ecclefia aliquo. tempore erraffet , aut erraverit de facto, quomodo Chriftus erit aut fuit femper cum ea omnibus diebus? Si- militer eiiam promifit afüfteutiam. Spiritus fan- fti ufquc in eternum ita dicens Joanni r4. Ego rosgabo Patrem , & alium. Paracletum. da- bit vobis ut maneat. vobifcum in. eternum , Spi- vitum veritatis. Sed. dicet adveríarius :. Pradi- €a verba dicta fuut apostolis, cum quibus fuit Christus, quamdiu fuerunt in hac vita , cos hic per gratiam protegendo , & in per- fecutionibus adjuvando, & póst hanc vitam fait & erit cum eifdem per gloriam ufque ad confummationem feculi, $ ufque in «ternum DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. — qui est prima veritas, errare non potest. SedA etiam quod dixit fuperius Chryfostomus , Be- D 782 "ANNO CHRISTI 3433: da & Hieronymus. "Preterea Christus fuit exauditus in omni- bus petitionibus , & rogationibus, fed ipfe ro- gavit pro fide Petri, ut non deficiat, ergo fi- des Petri non deficiet , nec deficit. Primum patet ad. Hebrzos quinto, ubi dicit Aposto- lus, quod Christus exauditus est pto fua re- verentia; & Joannis 11. ubi Christus ait: Pa- Jer gratias ago tibi quoniam audifli me: ego e- nim fciebam quia femper audis me . Sccundnm patet Luce 22. ubi dominus ait ad Petrum : figo rogaoi pro te, ut non deficiat fides tua . Hoc autem non potest intelligi de fide per- fonali Petri, quia in illa defecit in trina ab- Deficozer » > deg Peri con tra promiffio- nem Chrifli - fubjungitur: € tu aliquando converfus' confir- ma fratres tuos, qui utique non. diceretur con-- verfus, nifi fuiffet prius a fidé propria aver- fus. Intelligendum est igitur, guod Christus rogaverit pro fide, quam: ipfe confeffus fue- rat, dum dixit: Zu es Chriflus Filius Dei- vi- Man, i6. vi , & fuper quam ipfe Christus fundavit fuam ecclefiam , eodem domino dicente: 7 es. Pe- trus, © fuper hanc petram adificabo ceclefram meam . Pro fide igitur ecclefie Christus roga- vit, ut non deficeret , & non pro fide perfo- nali Petri . Quare fi in àliquo neceflariorum, ad falutem. pro aliquo tempore errarer, aut er- illos credugt, non enim ufque ad confum-C raffet ecclefia totaliter , Christus dominus & prima veritas non .dixiffer verum , nec fuiffet exauditus pro fua reverentia, quod est con- . tra predicta, & omnino falfum, ,, Unde Ai- Sete in » bertus Magnus fuper eodem paflu, Ego: r0- Lute 7. gavi ut non deficiat, icilicet finaliter , fides tua . Hoc argumentum efficax est pro Sede Petri, & fucceffore ipfius, quod fides non finaliter deficiat: Jom adjiciet ultra: ut per- tranfeat per te Belial: univerfus interiit; Meč Albertus ; Item Gorramus , Fides tua, id est ecclefie tibi commiflæ, fcilicet Romane ec- clefic . Unde hoc est argumentum quod fides Romane ecclefie, quam in ea Petrus plantavit , fit femper duratura . Hzc ille. Item quod Christus rogaverit non folum pro Petro & apostolis, fcd pro omnibus fe- quentibus, patet manifeste Joannis decimofe- ptimo, ubi cum pramififlet ardenriffimz cari- tatis pro ipfis difcipulis orationem , ut, Pater fanite , ferva eos in nomine tuo , quos dedifli mihi ut unum fint, fieut & nos. Fx infra: Sančtifi- ca eos in veritete : Sermo tuus veritas eff ;. ficut zu me mifjflhni in mundum , € ego mifi eos im mundum , © ego pro eis fanififico me ipfum , ut fint & ipfi fandificati in veritate, Post. hsec fubjunxit : Nom pro cis rogo tantum, fed c pro eis qui crediuri funt per verbum eorum. in N'aèuis & 2, 29 » ^» Item afiorum apoftolocum pro guibus Chriftus rogas vit., . me, ut omnes unum fint, ficut lu Pater in me, & ego in te: ut mundus credat quia tu me mi- cum eifdem manebit Spiritus fandtus , undeE ff. Lr patet, quod omnes qui crcdiderunt, 'predidla verba non videntur extendi ad a- lios, fed tantum ad apostolos. Contra hoc expreffe est inrentio Chris? , quia mittens cos in mundum univeríum prædicare & docere omnes gentes, dixit cis: Zgo oobifcum fum ufque ad confummationem faculi . Ibi enim pro- mifit fe permanere cum eis quos ipfe mitte- bat, ufque ad confammationem feculi . Cum ergo ia mundum eos mitteret, in muado fe effe cum eis promifit manifeste , & cum eif- dem manfurum Spiricam fan@um , & hoc est & credunt, five credent ufque ad finem fæ- culi in Ghristum , credunt in ipfum per ver- bum & doCtrinam apostolorum. Quamobrem & fymbolo Niceno profiremur: Ecclefiam, a- postolicam , non alia de caufa, nifi quia in verbo & dotlrina apostolica fundata est, di- cente apostolo ad Epheífios: Jam mon effis hof- gpup. s. pites ©" advene , fed. effis cives fantorum C do- meftici Dei fuperadificati fuper fundamentum a- poffolorum & prophetarum . &c. Unde & Joàn- nes in Apocalypís i1. defcribens murum ci- vita- 

Strana 782
781 ANNO fortaffe dicęt adverfarius quod predicta verba oen fant de apoftolis & primitiva ecclefia, quando ecclefia exact in. vera imitatione docdlrinz & vite Chrifti conflituta ; (ed recedente ab imitatione Chrifii, & immergente fe vitiis & — peccatis, Sam a. receflit ab ca Spiritus fanétus , gui non ha- bitat in corpore fübdito peccatis, & per con- Won dicere- fequens , incidit in varios errores & hzrefes; tur inomnem fed contra Chriftus veritatem fe Que od confum- masionem fe- sułi. Hom. $t iu Mag. promifit indefectibilem fui affiftentiam ecclefiæ, ulque ad confummatio- nem feculi, idco predicta non [folum intelli- guntur de apoftolis , & primitiya ecclefia fed fimipliciter de ecclefia duratura nfque ad finem fecu, Affumptum patet Matth. ultimo, cap. Euntes docete omnes gentes , &c. Et fubdit : B negatione, ut patet ex rextu evangelii, & fi- "militer pazet. ex verbis confequengibus, cum Kt ecce ego "vobifcum fum omnibus diebus uJque ad confummationem feculi , Manifeftum eft au- tera quod apofloli non funy, nec erunt in hoc mundo ufque ad confummationem fecu- li, non igitur pro ipfis folis dictum eft, fed & pro fuccelforibus eorum duraturis ufque ad confummationem feculi. Unde Chryfoíto- mus in homilia fuper hoc eodem paflu: Quia vero eis magua injunxerat, erigens eorum feu- fus dicit: » Ecce ego vobifcum fum, quafi di- » car, ne dicas difficile effe injunctum ne- » gorium , ego fum vobifcum , quia omnia fa- » cio leva. Non autem illis folum dixit fe » futurum effe, fed & cam omnibus qui poft | » » mationem fæculi apoftoli manfuri erant , » fed. ficut uni corpori fdelibus loquitur . sr B. Thomas in - i z fu Ifzc Chryfoftomus . Item Reda: Ex hoc Tetenz fupst Jom: tin » autem inrelligicur quod ulque ad finem @æ- Hieronymus » culi non funt defuturi in mundo qui divi- B 28. cap, » Na manfione & inhabitatione fint digni in Matshzi. ecclefia. Item in glofa ordinaria habetur fic ; Quod apoftolis per fucceffonem uni- verfali ecclefie promittit. Nota quod ufque ad finem feculi . Item Hieronymus ibidem: Qui crgo ufque ad confummationem fæculi cum difcipulis fe elle promitGt , & illos oftendit (emper effe vidturos , & fe nun- quam à credeniibus reccflfurum. .Mæc Hic- ronymus. Si igitur ecclefia aliquo. tempore erraffet , aut erraverit de facto, quomodo Chriftus erit aut fuit femper cum ea omnibus diebus? Si- militer eiiam promifit afüfteutiam. Spiritus fan- fti ufquc in eternum ita dicens Joanni r4. Ego rosgabo Patrem , & alium. Paracletum. da- bit vobis ut maneat. vobifcum in. eternum , Spi- vitum veritatis. Sed. dicet adveríarius :. Pradi- €a verba dicta fuut apostolis, cum quibus fuit Christus, quamdiu fuerunt in hac vita , cos hic per gratiam protegendo , & in per- fecutionibus adjuvando, & póst hanc vitam fait & erit cum eifdem per gloriam ufque ad confummationem feculi, $ ufque in «ternum DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. — qui est prima veritas, errare non potest. SedA etiam quod dixit fuperius Chryfostomus , Be- D 782 "ANNO CHRISTI 3433: da & Hieronymus. "Preterea Christus fuit exauditus in omni- bus petitionibus , & rogationibus, fed ipfe ro- gavit pro fide Petri, ut non deficiat, ergo fi- des Petri non deficiet , nec deficit. Primum patet ad. Hebrzos quinto, ubi dicit Aposto- lus, quod Christus exauditus est pto fua re- verentia; & Joannis 11. ubi Christus ait: Pa- Jer gratias ago tibi quoniam audifli me: ego e- nim fciebam quia femper audis me . Sccundnm patet Luce 22. ubi dominus ait ad Petrum : figo rogaoi pro te, ut non deficiat fides tua . Hoc autem non potest intelligi de fide per- fonali Petri, quia in illa defecit in trina ab- Deficozer » > deg Peri con tra promiffio- nem Chrifli - fubjungitur: € tu aliquando converfus' confir- ma fratres tuos, qui utique non. diceretur con-- verfus, nifi fuiffet prius a fidé propria aver- fus. Intelligendum est igitur, guod Christus rogaverit pro fide, quam: ipfe confeffus fue- rat, dum dixit: Zu es Chriflus Filius Dei- vi- Man, i6. vi , & fuper quam ipfe Christus fundavit fuam ecclefiam , eodem domino dicente: 7 es. Pe- trus, © fuper hanc petram adificabo ceclefram meam . Pro fide igitur ecclefie Christus roga- vit, ut non deficeret , & non pro fide perfo- nali Petri . Quare fi in àliquo neceflariorum, ad falutem. pro aliquo tempore errarer, aut er- illos credugt, non enim ufque ad confum-C raffet ecclefia totaliter , Christus dominus & prima veritas non .dixiffer verum , nec fuiffet exauditus pro fua reverentia, quod est con- . tra predicta, & omnino falfum, ,, Unde Ai- Sete in » bertus Magnus fuper eodem paflu, Ego: r0- Lute 7. gavi ut’ non deficiar , icilicet finaliter , fides tua . Hoc argumentum efficax est pro Sede Petri, & fucceffore ipfius, quod fides non finaliter deficiat: Jom adjiciet ultra: ut per- tranfeat per te Belial: univerfus interiit; Meč Albertus ; Item Gorramus , Fides tua, id est ecclefie tibi commiflæ, fcilicet Romane ec- clefic . Unde hoc est argumentum quod fides Romane ecclefie, quam in ea Petrus plantavit , fit femper duratura . Hzc ille. Item quod Christus rogaverit non folum pro Petro & apostolis, fcd pro omnibus fe- quentibus, patet manifeste Joannis decimofe- ptimo, ubi cum pramififlet ardenriffimz cari- tatis pro ipfis difcipulis orationem , ut, Pater fanite , ferva eos in nomine tuo , quos dedifli mihi ut unum fint, fieut & nos. Fx infra: Sančtifi- ca eos in veritete : Sermo tuus veritas eff ;. ficut zu me mifjflhni in mundum , € ego mifi eos im mundum , © ego pro eis fanififico me ipfum , ut fint & ipfi fandificati in veritate, Post. hsec fubjunxit : Nom pro cis rogo tantum, fed c pro eis qui crediuri funt per verbum eorum. in N'aèuis & 2, 29 » ^» Item afiorum apoftolocum pro guibus Chriftus rogas vit., . me, ut omnes unum fint, ficut lu Pater in me, & ego in te: ut mundus credat quia tu me mi- cum eifdem manebit Spiritus fandtus , undeE ff. Lr patet, quod omnes qui crcdiderunt, 'predidla verba non videntur extendi ad a- lios, fed tantum ad apostolos. Contra hoc expreffe est inrentio Chris? , quia mittens cos in mundum univeríum prædicare & docere omnes gentes, dixit cis: Zgo oobifcum fum ufque ad confummationem faculi . Ibi enim pro- mifit fe permanere cum eis quos ipfe mitte- bat, ufque ad confammationem feculi . Cum ergo ia mundum eos mitteret, in muado fe effe cum eis promifit manifeste , & cum eif- dem manfurum Spiricam fan@um , & hoc est & credunt, five credent ufque ad finem fæ- culi in Ghristum , credunt in ipfum per ver- bum & doCtrinam apostolorum. Quamobrem & fymbolo Niceno profiremur: Ecclefiam, a- postolicam , non alia de caufa, nifi quia in verbo & dotlrina apostolica fundata est, di- cente apostolo ad Epheífios: Jam mon effis hof- gpup. s. pites ©" advene , fed. effis cives fantorum C do- meftici Dei fuperadificati fuper fundamentum a- poffolorum & prophetarum . &c. Unde & Joàn- nes in Apocalypís i1. defcribens murum ci- vita- 

Strana 783
&NNO CHRISTI 1433. 9iulla e(fot fe- gurizag ulline fádet articuli , Mori. 16. u) dicunt fe bee dofiri nam domini, gecinfpiratio- uem & reve- Bationems Lin vatam © vofreeuls E Pre gna probare sobest. , univerfalis , ut patet , Сер. 3. Salas Ro nana o i» 783 litans , defcribit enim eam habere duodecim fundamenta, & in ipfis nomina duodecim a- postolorum , & agni. Si igitur aliquando de- viaffet ecclefía ab hoc fundamento, feu fun- damentis doctrine apostolice per errorem , fe- queretur quod Christus non fuiffet exauditus , ut prius. Prætersa fi ecclefia poffet errare, in his, que neceffaria funt ad falutem , fequererur, guod non effet fecuritas, neque aliqua certi- tado credibilium existentibus in ez , & per con- fequens nec aliqua fides pateret , quia qua ra- tione uaus articulus, & unum dogma eccle- fie in dubium verteretur, eadem ratione & ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. ——— vitads fan&te Jerufalem ,, quie est. ecclefia mi- À,, appellatur Thome, 284 ^» qui appellatur Stephani , apocrypha . Cum , itaque omnia predicta evangeliz, & cæteri Jibi prenominau reperiantur 'Ícripti ," unde certi funt adverfarii, quod ista quataor evan- gelia contineant veritaterí, alia vero non , & quod ista feripra funt a veris apostolis , & non illa? quodque illa falfificata fint , & non ista, & per confequens ista quatuor fint re- cipienda , alia vero tamquam falfa refpuen- apocrypha, revelatio es ANNO CHRISTI wis da? cum ipli non audiverint Christum. predi- cantem , nec docentem , nec viderint ipfum mirabilia facientem , nec alia dicta aut facta ipfus, a que in diclis quatuor evangeliis fcri- pta funt, nec ulterius viderint, hos quatuor e- omnia alia pcr ipfam pradicata & ordinata, B vangelistas magis quam alios, ut poffent ex ficuc fi. quis dubitaret an. Christus refurrexc- rit, cadem ratione dubitaret an in celum a- fcenderit, & fimiliter de aliis, & ita non ha- beret fccuritatem certitudinis de aliquo , & cum dubias im fide, infidelis fit, quemad- modum habetur capite 1. de hzreticis , quia fides cum dubiratione srare non potest, fequi- tur manifeste ,.quod fi ccclefía errare poffet, quod mulla feccuritas certitudinis cffer in. ea, & per confequens fides non. effet in ecclefia, quod est omnino contra Christum, indefedti- bilem fecuritatem ecclefie fue. promittentem, qui ait Petro : Super hanc petram adificabo ec- clefiam meam; & porta inferi non prevalebunt adocr[us eam , ronymus, portas inferi, inquit, vida reor ef fe atque peccata (quo ad agenda) vel certe hereticorum. doClrinas ( quaod credenda ) qux adverfus ecclefiam praevalere non poflunt. Nec potest dicere adveríarius, quod aliun- de capiat certitudinem, aut fecuritatem cre-.' deddorum, quam ab ecclefia, quia aut eam: haberet a. Dco per fingularem infpirationem, eut ab aliquo homine particulari , aug forte per evangelia que coniinent doctrinam Chri- sti.Sed non primo modo, quia talis infpi- [ratio cum fit occulta & fupernaturalis, opor- teret. quod aliquibus fignis fupcrnaturalibus, feu miraculis manifestaretur , quemadmodum doctrina, vita aut miraculis magis approbare istorum evangelia, quam aliorum, nifi quia univerfalis ecclefia ista quatuor recipit , illa vero refpuit? Si ergo urüverfalis ecclefia non dirigeretur a Spiritu-fan@o . in his que fidei funt & de neceffitare falutis , & poffet in il- lis errarc , fequirur, quod in recipiendo illa quatuor evangelia, & alia refpuendo , erraré potuerit , & ita verterur in dubjum , an ista quatuor evangelia contineant do@rinam, fa- Ada & zniracula Christi . Et ulterius , quidquid praedicti adveríarüi, afhrmant ex dictis dicto- rum evangeliorum , totum crit dubium , & fic apud eos nihil erit certum in fide, aut i Super quo vcrbo beatus Hie-Gcurum , & confequenter mullum habebune fi- dem . IToc profcéto intellexit Augustinus , cum dixit in libro contra epistolam Fundamenti , & etiain contra. Faustum hareticum , & in multis aliis locis: Non crederem evangelio , uifi me auctoritas ecclefie commoveret. Si dicar adverfarius, Accepto hec quatuor evan- gelia, & non alia, quia primiriva ecclefia , quz propter affistentiam Spiritus fan@i errare non potcrat ,. illa refpuit, & ista accepravit , quibus tamen non crederem , fi ea moderna, a qua propter vitia & peccata receffir Spiri- tus fan&tus , tantummodo aliis fpretis , acce- ptaffet : Contra quod potest argui vt fuperius, per illud Christi: Zcce ego vobifcum fum ufque do@rina apostolorum confiimabatur fignis & D ad confummationem faculi , &c. Preterea. cum miraculis. Si ipirur doctrina adverfariorum ha- betur per infpirationem , ostendant fipna & miracula, & credemus eis, quod non facient in eternum , quia fumma veritas, cujus est miracula facere, non potest perhibere testimo- nium mendacio & falfitaci , fimiliter nec fe- cundo modo , quia multo magis potest erra- re quilibet particularis homo, quam ecclefia quia plora vident & fubtilius oculi quam oculus, fimiliter nec ter- tio modo, quia nec ipfa evangelia haberent certitudinis fecuritatem , nifi fuiffent ab eccle- fia approbata & acceprata . Cum enim inulta evangelia & actus reperiantur, qua dicuntur predicli adverfarii non fuerint in primitiva ecclefia , unde fciunt , quod ipfa hec acce- ptaverit, & alia refpucrit ? revera non aliun- de quam ex attestatione moderna ecclefie , cujus arrestatio fi dubia fuerit, multo magis & id quod artestatur , fub dubio remanebit , Preterea cum hzc evangelia veram Christi dodrinam , facla & mirabilia contineant, u- tique ad veram & certam fidem. habendam , intelligentia in verbis & factis Christi opus est, ut videlicez eum fen(um in verbis Chri- sti apprehendamus , quem ipfe Christus inten- dit ; alioquin non haberemus veram do&tri- nam ejus, neque fidem , quemadmodum cons fuifle ab apostolis compilata, fic enim legitur Ë tingit pauperibus Lugdunenfibus , qui fecun- in decretis distin@tione 15. AQus nomine Andree apostoli apocryphi , actus nomine Petri apocryphi, actus nomine Philippi a- postoli apocryphi , a&tus nomine Thome apocryphi , evangelium nomine "lhaddei apostoli apocryphum , evangelia nomine Thomz' apostoli ; quibue Manichæi utun- tur, apocrypha, evangelia que falfavit Lu- cianus, apocrypha, evangelia quz falfavit Itircius , apocrypha , & infra: Revelatio que appellatur Pauli, apocrypha, revelatio quæ u 9 9 ^ 9 5 9 LU 9 se dum lireralem fenfum, fed non Christi , illud dictum intelligentes : $i oculos zuus fcandali- qaveri te, erue eum C projice abs te, .oculos fibi eruebant cum contingebat eos peccare per oculos, qui utique fic facientes , non habe- bant fenfum Christi: non enim dominus e- ruiionem corporalem oculorum, ftd fpiritua- lem vitiorum, que per oculos, & alia mern- bra committuntur , precepit ibidem, unde & Joannis 6. lognens de manducatione & bibi tione fui corporis & fanguinis, cum diceret; Nif 2 Forte, quam Cspe Je Hand. 18a Marek, 38, 

Strana 784
&NNO CHRISTI 1433. 9iulla e(fot fe- gurizag ulline fádet articuli , Mori. 16. u) dicunt fe bee dofiri nam domini, gecinfpiratio- uem & reve- Bationems Lin vatam © vofreeuls E Pre gna probare sobest. , univerfalis , ut patet , Сер. 3. Salas Ro nana o i» 783 litans , defcribit enim eam habere duodecim fundamenta, & in ipfis nomina duodecim a- postolorum , & agni. Si igitur aliquando de- viaffet ecclefía ab hoc fundamento, feu fun- damentis doctrine apostolice per errorem , fe- queretur quod Christus non fuiffet exauditus , ut prius. Prætersa fi ecclefia poffet errare, in his, que neceffaria funt ad falutem , fequererur, guod non effet fecuritas, neque aliqua certi- tudo credibilium existentibus in ez , & per con- fequens nec aliqua fides pateret , quia qua ra- tione uaus articulus, & unum dogma eccle- fie in dubium verteretur, eadem ratione & ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. ——— vitads fan&te Jerufalem ,, quie est. ecclefia mi- À,, appellatur Thome, 284 ^» qui appellatur Stephani , apocrypha . Cum , itaque omnia predicta evangeliz, & cæteri Jibi prenominau reperiantur 'Ícripti ," unde certi funt adverfarii, quod ista quataor evan- gelia contineant veritaterí, alia vero non , & quod ista feripra funt a veris apostolis , & non illa? quodque illa falfificata fint , & non ista, & per confequens ista quatuor fint re- cipienda , alia vero tamquam falfa refpuen- apocrypha, revelatio es ANNO CHRISTI wis da? cum ipli non audiverint Christum. predi- cantem , nec docentem , nec viderint ipfum mirabilia facientem , nec alia dicta aut facta ipfus, a que in diclis quatuor evangeliis fcri- pta funt, nec ulterius viderint, hos quatuor e- omnia alia pcr ipfam pradicata & ordinata, B vangelistas magis quam alios, ut poffent ex ficuc fi. quis dubitaret an. Christus refurrexc- rit, cadem ratione dubitaret an in celum a- fcenderit, & fimiliter de aliis, & ita non ha- beret fccuritatem certitudinis de aliquo , & cum dubias im fide, infidelis fit, quemad- modum habetur capite 1. de hzreticis , quia fides cum dubiratione srare non potest, fequi- tur manifeste ,.quod fi ccclefía errare poffet, quod mulla feccuritas certitudinis cffer in. ea, & per confequens fides non. effet in ecclefia, quod est omnino contra Christum, indefedti- bilem fecuritatem ecclefie fue. promittentem, qui ait Petro : Super hanc petram adificabo ec- clefiam meam; & porta inferi non prevalebunt adocr[us eam , ronymus, portas inferi, inquit, vida reor ef fe atque peccata (quo ad agenda) vel certe hereticorum. doClrinas ( quaod credenda ) qux adverfus ecclefiam praevalere non poflunt. Nec potest dicere adveríarius, quod aliun- de capiat certitudinem, aut fecuritatem cre-.' deddorum, quam ab ecclefia, quia aut eam: haberet a. Dco per fingularem infpirationem, eut ab aliquo homine particulari , aug forte per evangelia que coniinent doctrinam Chri- sti.Sed non primo modo, quia talis infpi- [ratio cum fit occulta & fupernaturalis, opor- teret. quod aliquibus fignis fupcrnaturalibus, feu miraculis manifestaretur , quemadmodum doctrina, vita aut miraculis magis approbare istorum evangelia, quam aliorum, nifi quia univerfalis ecclefia ista quatuor recipit , illa vero refpuit? Si ergo urüverfalis ecclefia non dirigeretur a Spiritu-fan@o . in his que fidei funt & de neceffitare falutis , & poffet in il- lis errarc , fequirur, quod in recipiendo illa quatuor evangelia, & alia refpuendo , erraré potuerit , & ita verterur in dubjum , an ista quatuor evangelia contineant do@rinam, fa- Ada & zniracula Christi . Et ulterius , quidquid praedicti adveríarüi, afhrmant ex dictis dicto- rum evangeliorum , totum crit dubium , & fic apud eos nihil erit certum in fide, aut i Super quo vcrbo beatus Hie-Gcurum , & confequenter mullum habebune fi- dem . IToc profcéto intellexit Augustinus , cum dixit in libro contra epistolam Fundamenti , & etiain contra. Faustum hareticum , & in multis aliis locis: Non crederem evangelio , uifi me auctoritas ecclefie commoveret. Si dicar adverfarius, Accepto hec quatuor evan- gelia, & non alia, quia primiriva ecclefia , quz propter affistentiam Spiritus fan@i errare non potcrat ,. illa refpuit, & ista accepravit , quibus tamen non crederem , fi ea moderna, a qua propter vitia & peccata receffir Spiri- tus fan&tus , tantummodo aliis fpretis , acce- ptaffet : Contra quod potest argui vt fuperius, per illud Christi: Zcce ego vobifcum fum ufque do@rina apostolorum confiimabatur fignis & D ad confummationem faculi , &c. Preterea. cum miraculis. Si ipirur doctrina adverfariorum ha- betur per infpirationem , ostendant fipna & miracula, & credemus eis, quod non facient in eternum , quia fumma veritas, cujus est miracula facere, non potest perhibere testimo- nium mendacio & falfitaci , fimiliter nec fe- cundo modo , quia multo magis potest erra- re quilibet particularis homo, quam ecclefia quia plora vident & fubtilius oculi quam oculus, fimiliter nec ter- tio modo, quia nec ipfa evangelia haberent certitudinis fecuritatem , nifi fuiffent ab eccle- fia approbata & acceprata . Cum enim inulta evangelia & actus reperiantur, qua dicuntur predicli adverfarii non fuerint in primitiva ecclefia , unde fciunt , quod ipfa hec acce- ptaverit, & alia refpucrit ? revera non aliun- de quam ex attestatione moderna ecclefie , cujus arrestatio fi dubia fuerit, multo magis & id quod artestatur , fub dubio remanebit , Preterea cum hzc evangelia veram Christi dodrinam , facla & mirabilia contineant, u- tique ad veram & certam fidem. habendam , intelligentia in verbis & factis Christi opus est, ut videlicez eum fen(um in verbis Chri- sti apprehendamus , quem ipfe Christus inten- dit ; alioquin non haberemus veram do&tri- nam ejus, neque fidem , quemadmodum cons fuifle ab apostolis compilata, fic enim legitur Ë tingit pauperibus Lugdunenfibus , qui fecun- in decretis distin@tione 15. AQus nomine Andree apostoli apocryphi , actus nomine Petri apocryphi, actus nomine Philippi a- postoli apocryphi , a&tus nomine Thome apocryphi , evangelium nomine "lhaddei apostoli apocryphum , evangelia nomine Thomz' apostoli ; quibue Manichæi utun- tur, apocrypha, evangelia que falfavit Lu- cianus, apocrypha, evangelia quz falfavit Itircius , apocrypha , & infra: Revelatio que appellatur Pauli, apocrypha, revelatio quæ u 9 9 ^ 9 5 9 LU 9 se dum lireralem fenfum, fed non Christi , illud dictum intelligentes : $i oculos zuus fcandali- qaveri te, erue eum C projice abs te, .oculos fibi eruebant cum contingebat eos peccare per oculos, qui utique fic facientes , non habe- bant fenfum Christi: non enim dominus e- ruiionem corporalem oculorum, fcd fpiritua- lem vitiorum, que per oculos, & alia mern- bra committuntur , precepit ibidem, unde & Joannis 6. lognens de manducatione & bibi tione fui corporis & fanguinis, cum diceret; Nif 2 Forte, quam Cspe Je Hand. 18a Marek, 38, 

Strana 785
Tract. 16. in Joan. Nemo effet cerruz de ullo icriptura itri- ſu 786 785 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. Nisi manducaveritis, &c. manifeste scandaliza-A reticis funt habendi. Unde fanctus Tho- ti etiam diſcipulorum quidam retro abierunt, » mas ſecunda ſecundæ quæst. 5. articulo 3. putantes ipſum loqui de carnali manducatio- „ dicit: Objectum fidei eſt veritas prima, ſe- ne , ſubjunxit : Spiritus eſt qui vivificat, caro „ cundum quod manifeſtatur in ſcripturis ſa- autem non prodeſt quidquam: & Paulus aposto- „ cris & doctrina eceleſiæ . " Unde quicum- lus: Litera occidit, ſpiritus autem vivificat, quia que non inhæret ſicut infallibili & divinæ re- in intelligendo ſacras ſcripturas non ſemper gulæ , doctrinæ ecclefiæ , quæ procedit ex ve- ritate prima in ſacris ſcripturis manifeſtata literalis ſenſus & grammaticalis est accipien- dus, ſed myſticus & ſpiritualis eſt requiren- non habet habitum fidei. Et infra : Et ſie manifeſtum eſt quod hæreticus qui pertinaci- dus, ut ſuperius dictum eſt. Cum ergo qui- libet particularis homo in intelligendo doctri- ter diſcredit unum articulum , non eſt para- nam Chriſti, & verba ejus poſſit errare, & tus in omnibus ſequi doctrinam eccleſiæ. „ Et decipi , quemadmodum & omnes hæretici de- » infra: Unde & manifestum est, quod talis cepti ſunt , qui ex aliquo dicto ſacræ ſcriptu- » fidem non habet de aliis articulis , ſed o- „ pinionem quamdam ſecundum propriam vo- ræ male intellecto ſui erroris occaſionem ſum- pſerunt & originem , dicente Auguſtino ho- B » luntatem . Et infra reſponſione ad ſecun- milia ſuper Joannis 18. „ Neque enim natæ » dum argumentum dicit: Omnibus articulis „ ſunt hæreſes , & quædam dogmata perver- „ fidei inhæret fides propter unum medium , „ ſcilicet popter veritatem primam propoſi- „ ſitatis illaqueantia animas , & in profundum „ tam nobis in ſcripturis ſecundum doctri- „ præcipitantia, niſi dum ſcripturæ bonæ in- " nam eccleſiæ ſane intelligentis , & iden qui „ telliguntur non bene, & quod in eis non » ab hoc medio decidit, totaliter fide caret. „ bene intelligitur , etiam temere & audacter » Hæc beatus Thomas. „ aſſeritur . Itaque cariſſimi , valde caute au- Sed forte dicet adverſarius , volens fugere „ dire debemus, ad quæ capienda parvuli ſu- verum eccleſiæ judicium, ſe velle intellige- mus , & corde pio & cum tremore , fieut re ſcripturas ſecundum expoſitionem docto- „ ſcriptum eſt, hanc tenentes regulam ſani- rum & non eccleſiæ . Contra , quia ſicut di- „ tatis , ut quod ſecundum fidem qua imbuti ctum est de evangeliis, cum multi ſcripſe- „ ſumus , intelligere valuerimus , tamquam „ de cibo gaudeamus; quod autem ſecun- rint & expoſucrint ſcripturas & evangelia, „ dum ſanam fidei regulam intelligere non unde ipsi adverſarii erunt certi, qui doclo- „ potuerimus, dubitationem non auferamus , Crum fuerint & fint boni , & ſequendi , & qui mali , & reſpuendi, cum non omnes in- „ intelligentiam differamus: hoc eft, ut et- differenter acceptentur , nec etiam reſpuan- „ iam ſi quid ſit neſcimus, bonum tamen & tur , propter contrarietatem & diverſitatem „ verum eſſe minime dubitemus. Et ego fra- plurium ipſorum circa eumdem paſſum ſcri- „ tres qui ſuſcepi loqui vobis , cogitandus ſum pturarum ; manifestum eſt quod hoc judi- „ a vobis qui ſuſceperim , & quæ ſuſceperim. cium & diſcretio ecclefiæ relinquitur , & non „ Suſcepi enim tractandi divina homo, ſpi- „ ritualia carnalis, æterna mortalis . Etiam alicui particulari homini, ut patet in decre- „ a me, cariſſimi, longe ſit vana præſum- tis diſtinctione 15. ubi illi doctores approba- „ptio , ſi volo ſanus in domo Dei conſer- ti, vel reprobati habentur, quos eccleſia ap- » vari, quæ eſt eccleſia Dei vivi, columna ptobat vel reprobat . Quis enim adverſariis „ & firmamentum veritatis, pro modulo meo indicavit , beatum Auguſtinum vel Hierony- „ capio, quod vobis appono, ubi aperitur, mum, vel quemcumque alium eſſe ſanctum , „ paſcor vobiſcum , ubi clauditur, pulſo vo- & doctorem catholicum , niſi approbatio ec- dleſiæ ? Et ſi dicat, quod ex vita ip- „ blſcum. Hæc Augustinus. Et ſi ſimiliter univerſalis eccleſia poſſet er- Dſius , unde ſeis legendam ipſius non eſſe a- pocrypham , niſi ex auctoritate eccleſiæ ? rare in intelligendo & exponendo doctrinam quæ fi potuit & poteſt errare in aliis, uti- Chriſti , ſequitur manifeſte quod nullus eſ- que & in hac doctorum approbatione . Præ- ſet certus de vero intellectu ſcripturarum , & terea cum inter doctores multa fit varie- per conſequens de fide , quæ ex vero intelle- ctu ſcripturarum accipitur , & ſic omnes eſ- tas opinionum & contrarietas , & ſæpe cir- ſent infideles , cujuſmodi ſunt adverſarii , aſ- ca idem dictum doctoris ejuſdem multa con- ferentes eccleſiam univerſalem poſſe errare in tingat ambiguitas, neceſſe eft per aliquem his quæ fidei ſunt & neceſſitatis ad ſalu- doctorem infallibilem tolli hujuſmodi du- tem. Nec ſufficit , quod aliquis confiteatur o- bia , & declarari : & cum quilibet parti- cularis homo ſalli poſſit & errare , neceſ- re verba , niſi etiam ſine dubitatione credat ſe eſt quod eccleſia ſit hujuſmodi infallibi- intelligentiam & fignificationem verborum lis expoſitor & doctor credendorum & agen- Chriſti , quia utrumque apoſtolus ad Roma- dorum. nos 10. conjunxit, inquiens : Corde creditur ad Præterea nemo debet majorem fidem dictis Neque decto- juſtitiam , ore autem confeſſio fit ad ſalutem . rez tancti ſe Unde si quilibet particularis homo potest er- E& expositionibus doctorum adhibere, quam judicio ctr- fie & frdis a- rare , & ſimiliter eccleſia univerſalis in acci- ipſimet doctores ſibi ipſis adhibuerunt , vel ab poſtolien ſub- miliilení. aliis adhiberi voluerunt: ſed ipſi in dictis & piendo veram fignificationem verborum Chri- expoſitionibus ipſorum ſæpe dubitabant , & ne ſti, patet quod nullus haberet fidem, quæ omnimodam excludit dubitationem , ex quo damnabiliter errarent , in omnibus ſe & ſua dicta omnia correctioni eccleſiæ ſubjiciebant. intelligentia verborum Chriſti ſub dubio re- Ergo fideles non debent expoſitiones docto- maneret. Dicendum eſt igitur univerſalem ec- rum certitudinaliter eſſe veras reputare , nec cleſam in exponendo evangelia & ſacram eis certam fidem adhibere, niſi in quan- ſcripturam errare non poffe , & a Spiritu ſancto dirigi, ac eidem, tamquam infallibi- tum fuerint doctrinæ eccleſiæ conſonæ vel per eccleſiam approbatæ. Minor patet pene li & divinæ regulæ debere quemlibet fide- per omnes doctores qui ſua dicta corrigenda lem adhærere , & qui non faciunt , pro hæ- Ddd ec- Concilo General. Tom. XXIX. Tolli diver- fitek oplníc num vallorum dectorum n9n poČst. t ANNO CHRISTI 1433. Cor. 3. ANNO CHRISTI 1435.

Strana 786
Tract. 16. in Joan. Nemo effet cerruz de ullo icriptura itri- ſu 786 785 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. Nisi manducaveritis, &c. manifeste scandaliza-A reticis funt habendi. Unde fanctus Tho- ti etiam diſcipulorum quidam retro abierunt, » mas ſecunda ſecundæ quæst. 5. articulo 3. putantes ipſum loqui de carnali manducatio- „ dicit: Objectum fidei eſt veritas prima, ſe- ne , ſubjunxit : Spiritus eſt qui vivificat, caro „ cundum quod manifeſtatur in ſcripturis ſa- „ cris & doctrina eceleſiæ . " Unde quicum- autem non prodeſt quidquam: & Paulus aposto- lus: Litera occidit, ſpiritus autem vivificat, quia que non inhæret ſicut infallibili & divinæ re- gulæ , doctrinæ ecclefiæ , quæ procedit ex ve- in intelligendo ſacras ſcripturas non ſemper ritate prima in ſacris ſcripturis manifeſtata literalis ſenſus & grammaticalis est accipien- dus, ſed myſticus & ſpiritualis eſt requiren- non habet habitum fidei. Et infra : Et ſie manifeſtum eſt quod hæreticus qui pertinaci- dus, ut ſuperius dictum eſt. Cum ergo qui- ter diſcredit unum articulum , non eſt para- libet particularis homo in intelligendo doctri- nam Chriſti, & verba ejus poſſit errare, & tus in omnibus ſequi doctrinam eccleſiæ. „ Et decipi , quemadmodum & omnes hæretici de- » infra: Unde & manifestum est, quod talis cepti ſunt , qui ex aliquo dicto ſacræ ſcriptu- » fidem non habet de aliis articulis , ſed o- „ pinionem quamdam ſecundum propriam vo- ræ male intellecto ſui erroris occaſionem ſum- pſerunt & originem , dicente Auguſtino ho- B » luntatem . Et infra reſponſione ad ſecun- » dum argumentum dicit: Omnibus articulis milia ſuper Joannis 18. „ Neque enim natæ „ ſunt hæreſes , & quædam dogmata perver- „ fidei inhæret fides propter unum medium , „ ſcilicet popter veritatem primam propoſi- „ ſitatis illaqueantia animas , & in profundum „ tam nobis in ſcripturis ſecundum doctri- „ præcipitantia, niſi dum ſcripturæ bonæ in- " nam eccleſiæ ſane intelligentis , & iden qui „ telliguntur non bene, & quod in eis non » ab hoc medio decidit, totaliter fide caret. „ bene intelligitur , etiam temere & audacter » Hæc beatus Thomas. „ aſſeritur . Itaque cariſſimi , valde caute au- Sed forte dicet adverſarius , volens fugere „ dire debemus, ad quæ capienda parvuli ſu- verum eccleſiæ judicium, ſe velle intellige- mus , & corde pio & cum tremore , fieut re ſcripturas ſecundum expoſitionem docto- „ ſcriptum eſt, hanc tenentes regulam ſani- rum & non eccleſiæ . Contra , quia ſicut di- „ tatis , ut quod ſecundum fidem qua imbuti ctum est de evangeliis, cum multi ſcripſe- „ ſumus , intelligere valuerimus , tamquam „ de cibo gaudeamus; quod autem ſecun- rint & expoſucrint ſcripturas & evangelia, „ dum ſanam fidei regulam intelligere non unde ipsi adverſarii erunt certi, qui doclo- „ potuerimus, dubitationem non auferamus , Crum fuerint & fint boni , & ſequendi , & qui mali , & reſpuendi, cum non omnes in- „ intelligentiam differamus: hoc eft, ut et- differenter acceptentur , nec etiam reſpuan- „ iam ſi quid ſit neſcimus, bonum tamen & tur , propter contrarietatem & diverſitatem „ verum eſſe minime dubitemus. Et ego fra- plurium ipſorum circa eumdem paſſum ſcri- „ tres qui ſuſcepi loqui vobis , cogitandus ſum pturarum ; manifestum eſt quod hoc judi- „ a vobis qui ſuſceperim , & quæ ſuſceperim. cium & diſcretio ecclefiæ relinquitur , & non „ Suſcepi enim tractandi divina homo, ſpi- „ ritualia carnalis, æterna mortalis . Etiam alicui particulari homini, ut patet in decre- „ a me, cariſſimi, longe ſit vana præſum- tis diſtinctione 15. ubi illi doctores approba- „ptio , ſi volo ſanus in domo Dei conſer- ti, vel reprobati habentur, quos eccleſia ap- » vari, quæ eſt eccleſia Dei vivi, columna ptobat vel reprobat . Quis enim adverſariis „ & firmamentum veritatis, pro modulo meo indicavit , beatum Auguſtinum vel Hierony- „ capio, quod vobis appono, ubi aperitur, mum, vel quemcumque alium eſſe ſanctum , „ paſcor vobiſcum , ubi clauditur, pulſo vo- & doctorem catholicum , niſi approbatio ec- „ blſcum. Hæc Augustinus. dleſiæ ? Et ſi dicat, quod ex vita ip- Dſius , unde ſeis legendam ipſius non eſſe a- Et ſi ſimiliter univerſalis eccleſia poſſet er- rare in intelligendo & exponendo doctrinam pocrypham , niſi ex auctoritate eccleſiæ ? quæ fi potuit & poteſt errare in aliis, uti- Chriſti , ſequitur manifeſte quod nullus eſ- que & in hac doctorum approbatione . Præ- ſet certus de vero intellectu ſcripturarum , & per conſequens de fide , quæ ex vero intelle- terea cum inter doctores multa fit varie- tas opinionum & contrarietas , & ſæpe cir- ctu ſcripturarum accipitur , & ſic omnes eſ- ſent infideles , cujuſmodi ſunt adverſarii , aſ- ca idem dictum doctoris ejuſdem multa con- ferentes eccleſiam univerſalem poſſe errare in tingat ambiguitas, neceſſe eft per aliquem doctorem infallibilem tolli hujuſmodi du- his quæ fidei ſunt & neceſſitatis ad ſalu- bia , & declarari : & cum quilibet parti- tem. Nec ſufficit , quod aliquis confiteatur o- cularis homo ſalli poſſit & errare , neceſ- re verba , niſi etiam ſine dubitatione credat ſe eſt quod eccleſia ſit hujuſmodi infallibi- intelligentiam & fignificationem verborum lis expoſitor & doctor credendorum & agen- Chriſti , quia utrumque apoſtolus ad Roma- dorum. nos 10. conjunxit, inquiens : Corde creditur ad Præterea nemo debet majorem fidem dictis Neque decto- juſtitiam , ore autem confeſſio fit ad ſalutem . rez tancti ſe Unde si quilibet particularis homo potest er- E& expositionibus doctorum adhibere, quam judicio ctr- fie & frdis a- rare , & ſimiliter eccleſia univerſalis in acci- ipſimet doctores ſibi ipſis adhibuerunt , vel ab poſtolien ſub- miliilení. aliis adhiberi voluerunt: ſed ipſi in dictis & piendo veram fignificationem verborum Chri- expoſitionibus ipſorum ſæpe dubitabant , & ne ſti, patet quod nullus haberet fidem, quæ omnimodam excludit dubitationem , ex quo damnabiliter errarent , in omnibus ſe & ſua dicta omnia correctioni eccleſiæ ſubjiciebant. intelligentia verborum Chriſti ſub dubio re- Ergo fideles non debent expoſitiones docto- maneret. Dicendum eſt igitur univerſalem ec- rum certitudinaliter eſſe veras reputare , nec cleſam in exponendo evangelia & ſacram eis certam fidem adhibere, niſi in quan- ſcripturam errare non poffe , & a Spiritu ſancto dirigi, ac eidem, tamquam infallibi- tum fuerint doctrinæ eccleſiæ conſonæ vel per eccleſiam approbatæ. Minor patet pene li & divinæ regulæ debere quemlibet fide- per omnes doctores qui ſua dicta corrigenda lem adhærere , & qui non faciunt , pro hæ- Ddd Concilo General. Tom. XXIX. ec- Tolli diver- fitek oplníc num vallorum dectorum n9n poČst. t ANNO CHRISTI 1433. Cor. 3. ANNO CHRISTI 1435.

Strana 787
787 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 588 = Clelia vel fummo pontifici fubjiciebant . À quam defunctorum , ad judicium ecclefie , tauti- ss ANNO + CHRISTI 1033. Ianoc. pape epift. 26. Cap, 14. , Bernardus epift, 174. Bec, 1. 9, » Unde 24. quaft. 1. Quoties fidei ratio ven- » ülatur, arbitror omnes fratres noftros & coe- pifcopes non nifi ad Petrum , id eit , fui no- minis & honoris auctorem referri debere. Con- tra cujus auctoritatem nec Hieronymus, nec Auguftinus , nec aliquis facrorum. doctorum fuam fententiam defendit. Sic cnim dicit Hie- ronymus eadem quæflione : ,, hac eft fides , » papa bcatiflime , quam in catholica didici- mus ecclefia , quamque femper tenuimus & tenemus, in qua ft minus: perite , aut parum cautc forte aliquid pofitum eft, cu- pimus emendari a te, qui Petri fidem & i.dem tenes. Si autem hzc noftra confellio » » » » » » » que me culpare voluerit, fc impcritum , » vel malevolum, vel etiam non catholicum, » fed hærcticam comprobavit . Beatus ctiam Bernardus in epiftola ad canonicos Lugdu- nenfes ita dicit: quæ autem dixi , ablque præjudicio fane dicta fint fanius fapientis , Romanæ præfertim ecclefie auctoritati atquc examini totüm hoc, ficut & cetera que e- jufmodi funt univerfa , refervo , ipfius , fi quid aliter fapio, paratus judicio emendare . Similiter fanétus Thomas in proœmio fu- per evangelia feribens Pape Urbano IV. ita dicit: Sufeipiat itaque weflra fandlitas opus. veftro difcutiendum corrigendumque » 3 » » 9 » » *; mer fructum; ut dum a vobis emina- vit pri&ceptum , vobis etiam rcíervetur fi- 2 nale judicium : ad locum unde exeunt. flu- » mina, cevertantur ". Idem /ccunda fecun- dæ quæflione 11. art. 10. dicit : » Maximam » haber auGoritatem ecclefiæ confuetudo » quæ femper cft in omnibus zmulanda , 9 quia & ipfa dottrina catholicorum docto- rum ab ecclefia auctoritatem habet. Un- de magis eft ftandum auctoritati ecclefim , quam auGorijati Auguflini vei Hicronymi, vel cujufcumque doctoris. Hoc fandtus Tho- mas. : ; Ecce quomodo če guam manifefte fe & di- €&a fua fanc) doctores corrcclioni fancts ma- tris ecclefie fubjiciunt: Unde & nullum di- €tum alicujus fancti valeret , fi contra. deter- minationem ecclefiæ allegaretur.; quia auétori- tas ecclefæ femper major eft auctoritate cu- jufcumque ‘quantumcumque docti, aur fan viri, & per confequens , omnibus æmulanda, Præterea fi dicunt adverfarii fe. velle intelli- gere. Ícripturas fecundum cxpofitionem. docta- rum , & non ecclefie ; tunc aut ipfi ftabunt expofitioni doCtorum viventium , aut corum qui ab hac vita migraverunt. Si primo mo- do, cum inter viventes fepenumero , imo fepilime conrrarictas oriatur, & diffenfio, ut patet fpecialiter , inter doCtores catholicos & hereticos : ad contrarietatem & diffenfionem E hane tollendam , quis erít judex in vita præ- fenti nifi ecclefia ? Si fecundo modo , ut qui- dam doctorum adverfariorum dicunt , tunc fi difcordia oviatur de intelledu au@oritatum fan@orum doťtorum jam defunctorum , quis erit judex ? numquid alii doGores defuná&i ? & fi fic, tunc orta difcordia in didis alio- rum, quis judicabit ? Si ulterius, alii do@o- res defuncti; tunc erit proceffus in jnfinitum , quod eft ownino abfurdum . Dicendum igi- tur cft, quod tam dida doctorum viventium apoftolatus tui judicio approbatur, quicum- Bgitur, fic & in fpirituali, dicente propheta : quam ad infallibilem & divinam regulam: fant referenda ; & ejus fententia tam in expoñ- tione fcripeurarum fan&tarum, quam intelli- gendo dita doflorum , & in aliis neceffariis ad falutem tamquam divino ore prolata , a cunctis Chrifli fidelibus eft amplectenda & ac- ceptanda. Præterca ad principale propofitum redeun- do, inter Chriftum & ecclefiam eft matrimo- nium fpirituale , tefte Apoftolo; qui ex ver- “ANNO CHRISTI 1423. bis protoplafli dicentis: .Er erunt duo im carné Epbef. s. una > concludit : Sacramentum hoc magnum eff, ego autem dico in Chriflo & ecclefia . Sed ficut in matrimonio carnali præcipue fides ‘tori exi- Defponfabo te mihi in fide . Sicut igitur fraGio- Ofa 2. nem fidci in toro adulterii macula fequitur ; fic & in matrimonio fpirituali dcviationem ab his que fidei funt & ncceffaria ad falutem fcquitur. macula emoris, & per confequensa dultcrii fpiritualis, quod cft contra A poftolum dicentem ad Ephefios 5. quod Chriftus tradi- dit fcmetipfum pro ccclefia, ut. exhiberet eam fibi gloriofam ; non habentem maculam neque rugam, neque aliquid hujufimodi. Chriftes . Preterea quicumque dat alicui ex caritate ote fue dee id quod incomparabiliter majus eft refpectn dic feipfum v alicujus finis confequendi , dat etiam id quod minus eft, refpedu ejufdem, & tanto am- jadicio, veftra folicitudinis, Gc obedien-C plius , quanto magis eít neceffarium ad di- €um fincm confequendum ; fed Chriftus de- dit fponte fue ecclefie feipfum , ut patet per Apoftolum immediate ailegatum , quod in- comparabiliter majus eft, quam ipfam non Ünerc errare in his quae fidei funt. Ergo ci dem contulir ut. nullo modo poffit errare in prgdidlis, quod eft maxime ecclefiz neceffa- rium , quia ad ipfius falutem. Si igitur Chri- flus ex caritate feipfum tradidit ecclefie , & cur ‘on grotiam 4 Q@ falli queact pro ecclefia; fi Deus Pater. mundum frc dile- Joan. ze хи ‚ uč Filium fuum unigenitum daret, ut in- quit Joannes , & qui proprio filio fuo non pe- percit, ut ait Apoftolus , fed pro nobis omnibus tradidit illum, quomodo non ctiam cum illo no- Dis ómnia donavit? & fi omnia, quomodo af fifentiam fui, feu Spiritus fandi indefe&ibi- lem nobis, feu fus ecclefie , que eam non finat errare in his que neceffariz funt ad fa- lutem , non donavit? Commendat Deus carita. tem fuam in nobis, inquit Apoftolus ad Ro- manos 5. loquens in perfona omnium eccle- fiam conftituentium ; quoniam J£ cum adhuc Ppecdatores effemus , fecundum tempus Chriflus pro nolis mortuus eff, multo magis nunc Juflificati im fanguine ipfíus faloi erimus . Quomodo au- tem nos vcl ecclefia (alvi erimus, fi in his que fidei funt erraverimus ? aut quomodo de- "relinquet ecclefiam , ex fidelibus colleQam , lavacro baptifmi regeneratam & fuo fanguine pretiofiffimo redemptam , ut non ei adüt in his, que ncceflaria funt ad falutem ; 6 pro ea dum adhuc ex infidelibus & peccatoribus atque idolairis colligebatur, tam turpifimam & ignominiofiffimam mortem faftinuit , ut exhibe- ret fibi eam gloriofam non habentem mácülam , neque rugam. ut dictum eft? Et hac profecto conclufio & intentio Pauli eff in predictis verbis: Commendat. Deus caritatem. fuam , &c. Praterea. nullus fapiens füi ipfius, aut eis, quod ex caritate & dileQione vera amantem it 4 amatum cransformantem (gipium reputat, dum poteft & Rom. 2. Nullus yes s amator se mati curam. grovidca- 

Strana 788
787 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 588 = Clelia vel fummo pontifici fubjiciebant . À quam defunctorum , ad judicium ecclefie , tauti- ss ANNO + CHRISTI 1033. Ianoc. pape epift. 26. Cap, 14. , Bernardus epift, 174. Bec, 1. 9, » Unde 24. quaft. 1. Quoties fidei ratio ven- » ülatur, arbitror omnes fratres noftros & coe- pifcopes non nifi ad Petrum , id eit , fui no- minis & honoris auctorem referri debere. Con- tra cujus auctoritatem nec Hieronymus, nec Auguftinus , nec aliquis facrorum. doctorum fuam fententiam defendit. Sic cnim dicit Hie- ronymus eadem quæflione : ,, hac eft fides , » papa bcatiflime , quam in catholica didici- mus ecclefia , quamque femper tenuimus & tenemus, in qua ft minus: perite , aut parum cautc forte aliquid pofitum eft, cu- pimus emendari a te, qui Petri fidem & i.dem tenes. Si autem hzc noftra confellio » » » » » » » que me culpare voluerit, fc impcritum , » vel malevolum, vel etiam non catholicum, » fed hærcticam comprobavit . Beatus ctiam Bernardus in epiftola ad canonicos Lugdu- nenfes ita dicit: quæ autem dixi , ablque præjudicio fane dicta fint fanius fapientis , Romanæ præfertim ecclefie auctoritati atquc examini totüm hoc, ficut & cetera que e- jufmodi funt univerfa , refervo , ipfius , fi quid aliter fapio, paratus judicio emendare . Similiter fanétus Thomas in proœmio fu- per evangelia feribens Pape Urbano IV. ita dicit: Sufeipiat itaque weflra fandlitas opus. veftro difcutiendum corrigendumque » 3 » » 9 » » *; mer fructum; ut dum a vobis emina- vit pri&ceptum , vobis etiam rcíervetur fi- 2 nale judicium : ad locum unde exeunt. flu- » mina, cevertantur ". Idem /ccunda fecun- dæ quæflione 11. art. 10. dicit : » Maximam » haber auGoritatem ecclefiæ confuetudo » quæ femper cft in omnibus zmulanda , 9 quia & ipfa dottrina catholicorum docto- rum ab ecclefia auctoritatem habet. Un- de magis eft ftandum auctoritati ecclefim , quam auGorijati Auguflini vei Hicronymi, vel cujufcumque doctoris. Hoc fandtus Tho- mas. : ; Ecce quomodo če guam manifefte fe & di- €&a fua fanéti dočtores correctioní fanéte ma- tris ecclefie fubjiciunt: Unde & nullum di- €tum alicujus fancti valeret , fi contra. deter- minationem ecclefiæ allegaretur.; quia auétori- tas ecclefæ femper major eft auctoritate cu- jufcumque ‘quantumcumque docti, aur fan viri, & per confequens , omnibus æmulanda, Præterea fi dicunt adverfarii fe. velle intelli- gere. Ícripturas fecundum cxpofitionem. docta- rum , & non ecclefie ; tunc aut ipfi ftabunt expofitioni doCtorum viventium , aut corum qui ab hac vita migraverunt. Si primo mo- do, cum inter viventes fepenumero , imo fepilime conrrarictas oriatur, & diffenfio, ut patet fpecialiter , inter doCtores catholicos & hereticos : ad contrarietatem & diffenfionem E hane tollendam , quis erít judex in vita præ- fenti nifi ecclefia ? Si fecundo modo , ut qui- dam doctorum adverfariorum dicunt , tunc fi difcordia oviatur de intelledu au@oritatum fan@orum doťtorum jam defunctorum , quis erit judex ? numquid alii doGores defuná&i ? & fi fic, tunc orta difcordia in didis alio- rum, quis judicabit ? Si ulterius, alii do@o- res defuncti; tunc erit proceffus in jnfinitum , quod eft ownino abfurdum . Dicendum igi- tur cft, quod tam dida doctorum viventium apoftolatus tui judicio approbatur, quicum- Bgitur, fic & in fpirituali, dicente propheta : quam ad infallibilem & divinam regulam: fant referenda ; & ejus fententia tam in expoñ- tione fcripeurarum fan&tarum, quam intelli- gendo dita doflorum , & in aliis neceffariis ad falutem tamquam divino ore prolata , a cunctis Chrifli fidelibus eft amplectenda & ac- ceptanda. Præterca ad principale propofitum redeun- do, inter Chriftum & ecclefiam eft matrimo- nium fpirituale , tefte Apoftolo; qui ex ver- “ANNO CHRISTI 1423. bis protoplafli dicentis: .Er erunt duo im carné Epbef. s. una > concludit : Sacramentum hoc magnum eff, ego autem dico in Chriflo & ecclefia . Sed ficut in matrimonio carnali præcipue fides ‘tori exi- Defponfabo te mihi in fide . Sicut igitur fraGio- Ofa 2. nem fidci in toro adulterii macula fequitur ; fic & in matrimonio fpirituali dcviationem ab his que fidei funt & ncceffaria ad falutem fcquitur. macula emoris, & per confequensa dultcrii fpiritualis, quod cft contra A poftolum dicentem ad Ephefios 5. quod Chriftus tradi- dit fcmetipfum pro ccclefia, ut. exhiberet eam fibi gloriofam ; non habentem maculam neque rugam, neque aliquid hujufimodi. Chriftes . Preterea quicumque dat alicui ex caritate ote fue dee id quod incomparabiliter majus eft refpectn dic feipfum v alicujus finis confequendi , dat etiam id quod minus eft, refpedu ejufdem, & tanto am- jadicio, veftra folicitudinis, Gc obedien-C plius , quanto magis eít neceffarium ad di- €um fincm confequendum ; fed Chriftus de- dit fponte fue ecclefie feipfum , ut patet per Apoftolum immediate ailegatum , quod in- comparabiliter majus eft, quam ipfam non Ünerc errare in his quae fidei funt. Ergo ci dem contulir ut. nullo modo poffit errare in prgdidlis, quod eft maxime ecclefiz neceffa- rium , quia ad ipfius falutem. Si igitur Chri- flus ex caritate feipfum tradidit ecclefie , & cur ‘on grotiam 4 Q@ falli queact pro ecclefia; fi Deus Pater. mundum frc dile- Joan. ze хи ‚ uč Filium fuum unigenitum daret, ut in- quit Joannes , & qui proprio filio fuo non pe- percit, ut ait Apoftolus , fed pro nobis omnibus tradidit illum, quomodo non ctiam cum illo no- Dis ómnia donavit? & fi omnia, quomodo af fifentiam fui, feu Spiritus fandi indefe&ibi- lem nobis, feu fus ecclefie , que eam non finat errare in his que neceffariz funt ad fa- lutem , non donavit? Commendat Deus carita. tem fuam in nobis, inquit Apoftolus ad Ro- manos 5. loquens in perfona omnium eccle- fiam conftituentium ; quoniam J£ cum adhuc Ppecdatores effemus , fecundum tempus Chriflus pro nolis mortuus eff, multo magis nunc Juflificati im fanguine ipfíus faloi erimus . Quomodo au- tem nos vcl ecclefia (alvi erimus, fi in his que fidei funt erraverimus ? aut quomodo de- "relinquet ecclefiam , ex fidelibus colleQam , lavacro baptifmi regeneratam & fuo fanguine pretiofiffimo redemptam , ut non ei adüt in his, que ncceflaria funt ad falutem ; 6 pro ea dum adhuc ex infidelibus & peccatoribus atque idolairis colligebatur, tam turpifimam & ignominiofiffimam mortem faftinuit , ut exhibe- ret fibi eam gloriofam non habentem mácülam , neque rugam. ut dictum eft? Et hac profecto conclufio & intentio Pauli eff in predictis verbis: Commendat. Deus caritatem. fuam , &c. Praterea. nullus fapiens füi ipfius, aut eis, quod ex caritate & dileQione vera amantem it 4 amatum cransformantem (gipium reputat, dum poteft & Rom. 2. Nullus yes s amator se mati curam. grovidca- 

Strana 789
780 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 70 —————— poteft & valet , curam & providentiam pre- À fuam firmiter, & fupra firmam petram ; & per &NNO €HRISTE 1432. termittit : fed Chriftus tanto carizatis affc&u . . *cclefam diligit, ut non aliam & aliam, (em deponit: fod unam Śr eamdem perfonam fe & eccle- Chüfosecde flam. reputet, ut patet. ÁCtuum mono, ubi ’ Chriftus ad Szulum loquens ecclefiam perfe- quentem, ait: Saule, Saule, quid me - perfe- queris ? Chriftus jam in calo regnabat, & Saulus in terra non ipfum, fed membra fua & fideles fuos perfequebatur: & ramen trans- formans caritas cogebat iplfum perfecutionein Íponfe propriam reputare, &t unam eamdem- Meth. 25. que perfonam fateri, cum ait: Quid me perfe- queris? fic. & in fine mundi, mundum judi çaturus , dicet: Quod uni ex minimis meis fe- confequens , quod non fuerit architectus fa- piens, & quod falum dixillet, quod porte inferi non prevalerent adverfus eam : que om- nia funt a fide zliena. Dicendum .eft igitur & concludendum firmiter, quod licer defcen- dat pluvia, fent venti, veniant flumina -ha- reticorum & malorum hominum, & irruant in domum hanc ecclefiz catholice , non ta- men cecidit , neque cadet; quia firmata eft fupra firmam petram. Unde & Apoftolus vo- cateam columnam & firmamentüm veritatis , 1. ad "Timoth. 3. ita fcribens Timotheo : Scias quomodo oporteat te in domo Dei converfari , que eft ecclefia Dei vivt , columna € firmamen- ciffis, mihi feciflis. Ergo Chriftus Cum potens Btum veritatis. Super quo Ambrofius in epiíta- fit & valeat, numquam fpon(e fue ecclefie providentiam pratermittit Sz curam. — Si provideu- . tia in natura- Bibuc dog de. Écit , molto зайца За Вто» tulzia . tanto & divina providentia, quae ef fecun- dum gratiam , eft potior & efficacior refpe- Qu proviforum , quam fit providentia , qu eft fecundum. naturam : fed divina providen- tia, que eft fecundum naturam , numquam deficit univerfaliter - ergo nec fecundum gra- tiam deficiet totaliter , ut videlicet Chriftus fponfam fuam :eccle(iam , quam indefectibiliter guhernat fecundum. effe nature, & eidem pro« videt fecundum conditionem fua nature , per- rnittat errare in his que maxime neceflaria funt zd flatum granie & falutis, cujufmodi eft errare in fide, - ` Preterea ecclefia Chriftianorum eft multe præflantior ; quam fuerit fynagoga Judæorum. Synagogam mon defcruit, “no modo ec- ciefiąm ? : . Patet tam ratione legis, quam facerdotum , facramentorum ,,&t omaium in ea contento- rum. Sed Deus: nunquam ex toto deferuit fynagogam Judaeorum ; pro tempore quo ip- fam durare oportuit, nec eam errare permifit Mave. 33, circa fidem , de qua Yfaje 2:. Super fpeculam Domini ego fum fans jugiter per dion, & fu- per cufłodiam meam_ ego fum fłans totis notlibus. Ejufdem 49. dicit Dominus : Numquid poteft mulier obiivifti infantem fuum ? E: fi ila obl ia fuerit. ego tamen non oblioifcor mi. Que Preterea quanto gratia eft potior matura , | lam ad Timotheum ita dicit: » Cum totus » mundus Dei ft, ecclefia ramen. domus ejus » dicitur, cujus hodie rector e(t Damafus . v Mundus enim in prevaricatione eft, diver- > fo turbajus errore , ideo illic necefle eft ut ? dicatur effe domus Dei, & veritas , ubi fe- » cundum voluntatem fuim timetur. " Hzc Ambrofius . Ecce quam aperte hic dotlor de- zov ANNO CHRIST? ° 2433» clarat ubi fit ecclefia , que eft domus Dei, il- - la fcilicet. & ibi, cui tempore fuo Damafus Papa prefidebat , fancta ecclefia Romana. Te- neèdum itaque eft fide jnconcuffa, ecclefiam Chrifi' & Petri naviculam , quamvis agitetur maltis interdum turbinibus in boc tempefhzo- fo mari & procellofo , numquam privari prz- fentia Chrifti, & gubernaculo Spiritus fandi, qui cam non finic errare in his qua fidei font , & neceffitati: ad falutem. Cztera qua de ecclefia erant dicenda hoc in loco, gra- tia brevitatis dimi(fa funt , cem hac in audien- tia publica fuerinr recitata. ` . Profequende refponfionem inchoatam die fabbati ad dicta magiflri proponentis in ma- teria articuli communionis fub uaque ipe- cie , quia coarétor temporis brevitate , non. valeo omnia dicla ejus, ut opportunum effet ,. perfcrutari: tamen ne claufis oculis pertran- feam illa, que mihi videntur in pofiione fua. difficultatem habere, referam per articulos , omnia & infinita hujufmodi di&a funr ad li-Ddifcuffionem eorum fequentibus reverendis ma- teram de.fynagoga, pro tempore fuz duratio- nis. Unde & Pharifecrum dodrinam Domi- nus tamquam vcram , licet ipfi effent mali, approbavit , cum dixit » Super cathedram oyje federunt Scribe & Pharifai , &c. Ergo nec ec- clefiam . Deus deferiz , zut errare permittit in bis que {unt neceffaria ad falutem , pro toto tem- pore dominationis fuz, quod quidem durabit ufque ad confummaticnem fæculi . Preterea omnis architectus fapiens'edificat domum fuam firmiter, tantum) quantum fit & poteft , five Fe {орга f&rmam petram , five aliter: fed Chriftus fuit & eft fapientiffimus architectus: ergo edi- Nen imperfe- Qum reliquir Chriftus zdí- fictura. fuum , «uod fupra fir- mam giftris & doctoribus relinquendo. Curabo au- tem pro prafenti ad ca folum refpondere , que faciunt, vel videntur facere contra in- tentionem meam , in articulo propofito per eumdem . In primis igitur poft ea qua de in- foffcientiæ proteftatione dida funt , & de ac- ceptione ‘ecclefiæ , qua vifus fuit ponere ec- cleflam constare folum ex justis , & in gratia gratum faciente actualiter constitutis: difficul-: tatem .affert id quod dicit in: fecundo mem- bro divifionis ; quam facit de communione , quod per fumptionem dignam corporis & fan .guinis Ghristi homo ingeritur ad communio- ficavit domum fuam, qu& eft ecciefia, firmi- nem primo modo acceptam, & fir de focieta- fer, & fupra firmam petram; Major patet perÉ te fan&orum. T quod ad hunc fenfum intel- Apofolum, qui ait: & fapiens architettus fun- damentum pofuit. Et Matthæi 7. Similis eff fa- pienti qui adificavit domum fuam fupra firmam petram . Münor etam patet, quia Chriftus Dei fapientia, & Dei virtus fecundum Apoftolum ; eft etiam architeGus , quia ædificavis eccle- fiam , fecundum illud : 7% es Petrus, & fuś per hanc petram. edificabo eccleffam meam. Si ergo ecclefia poffet errare, aut erravit a- Jiquando., ut dicunt adverfarii, fequitur mani- fce, quod Chriftus non edificaverit ecclefiam Concil, General. "Tom. XXix. t Bosak X. ligatur auctoritas Augustini in homilia: » Core » pus Domini a quibus fumatur. Item circa tertium membrum dicte divifionis dicit. quod a communione , quz minas proprie & vulgari- ter accipitur, fit. excornmunicatio hominum a: judicibus ecclefie: & quod hujufmodi excom- municatio fertur quamplurimum non pro peccae to mortali, fed foium de fa&o, & non de ju- re, Gc lolum pro veniali. rem in refümptione predicta trimembris divifionis dicit: Boni Chri- etiani cum salis non habent unitatem vite 86 Did a {piri 

Strana 790
780 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 70 —————— poteft & valet , curam & providentiam pre- À fuam firmiter, & fupra firmam petram ; & per &NNO €HRISTE 1432. termittit : fed Chriftus tanto carizatis affc&u . . *cclefam diligit, ut non aliam & aliam, (em deponit: fod unam Śr eamdem perfonam fe & eccle- Chüfosecde flam. reputet, ut patet. ÁCtuum mono, ubi ’ Chriftus ad Szulum loquens ecclefiam perfe- quentem, ait: Saule, Saule, quid me - perfe- queris ? Chriftus jam in calo regnabat, & Saulus in terra non ipfum, fed membra fua & fideles fuos perfequebatur: & ramen trans- formans caritas cogebat iplfum perfecutionein Íponfe propriam reputare, &t unam eamdem- Meth. 25. que perfonam fateri, cum ait: Quid me perfe- queris? fic. & in fine mundi, mundum judi çaturus , dicet: Quod uni ex minimis meis fe- confequens , quod non fuerit architectus fa- piens, & quod falum dixillet, quod porte inferi non prevalerent adverfus eam : que om- nia funt a fide aliena. Dicendum .eft igitur & concludendum firmiter, quod licer defcen- dat pluvia, fent venti, veniant flumina -ha- reticorum & malorum hominum, & irruant in domum hanc ecclefiz catholice , non ta- men cecidit , neque cadet; quia firmata eft fupra firmam petram. Unde & Apoftolus vo- cateam columnam & firmamentüm veritatis , 1. ad "Timoth. 3. ita fcribens Timotheo : Scias quomodo oporteat te in domo Dei converfari , que eft ecclefia Dei vivt , columna € firmamen- ciffis, mihi feciflis. Ergo Chriftus Cum potens Btum veritatis. Super quo Ambrofius in epiíta- fit & valeat, numquam ípon(e fuz ecclefie providentiam pratermittit Sz curam. — Si provideu- . tia in natura- Bibuc dog de. Écit , molto зайца За Вто» tulzia . tanto & divina providentia, quae ef fecun- dum gratiam , eft potior & efficacior refpe- Qu proviforum , quam fit providentia , qu eft fecundum. naturam : fed divina providen- tia, que eft fecundum naturam , numquam deficit univerfaliter - ergo nec fecundum gra- tiam deficiet totaliter , ut videlicet Chriftus fponfam fuam :eccle(iam , quam indefectibiliter guhernat fecundum. effe nature, & eidem pro« videt fecundum conditionem fua nature , per- rnittat errare in his que maxime neceflaria funt zd flatum granie & falutis, cujufmodi eft errare in fide, - ` Preterea ecclefia Chriftianorum eft multe præflantior ; quam fuerit fynagoga Judæorum. Synagogam mon defcruit, “no modo ec- ciefiąm ? : . Patet tam ratione legis, quam facerdotum , facramentorum ,,&t omaium in ea contento- rum. Sed Deus: nunquam ex toto deferuit fynagogam Judaeorum ; pro tempore quo ip- fam durare oportuit, nec eam errare permifit Mave. 33, circa fidem , de qua Yfaje 2:. Super fpeculam Domini ego fum fans jugiter per dion, & fu- per cufłodiam meam_ ego fum fłans totis notlibus. Ejufdem 49. dicit Dominus : Numquid poteft mulier obiivifti infantem fuum ? E: fi ila obl ia fuerit. ego tamen non oblioifcor mi. Que Preterea quanto gratia eft potior matura , | lam ad Timotheum ita dicit: » Cum totus » mundus Dei ft, ecclefia ramen. domus ejus » dicitur, cujus hodie rector e(t Damafus . v Mundus enim in prevaricatione eft, diver- > fo turbajus errore , ideo illic necefle eft ut ? dicatur effe domus Dei, & veritas , ubi fe- » cundum voluntatem fuim timetur. " Hzc Ambrofius . Ecce quam aperte hic dotlor de- zov ANNO CHRIST? ° 2433» clarat ubi fit ecclefia , que eft domus Dei, il- - la fcilicet. & ibi, cui tempore fuo Damafus Papa prefidebat , fancta ecclefia Romana. Te- neèdum itaque eft fide jnconcuffa, ecclefiam Chrifi' & Petri naviculam , quamvis agitetur maltis interdum turbinibus in boc tempefhzo- fo mari & procellofo , numquam privari prz- fentia Chrifti, & gubernaculo Spiritus fandi, qui cam non finic errare in his qua fidei font , & neceffitati: ad falutem. Cztera qua de ecclefia erant dicenda hoc in loco, gra- tia brevitatis dimi(fa funt , cem hac in audien- tia publica fuerinr recitata. ` . Profequende refponfionem inchoatam die fabbati ad dicta magiflri proponentis in ma- teria articuli communionis fub uaque ipe- cie , quia coarétor temporis brevitate , non. valeo omnia dicla ejus, ut opportunum effet ,. perfcrutari: tamen ne claufis oculis pertran- feam illa, que mihi videntur in pofiione fua. difficultatem habere, referam per articulos , omnia & infinita hujufmodi di&a funr ad li-Ddifcuffionem eorum fequentibus reverendis ma- teram de.fynagoga, pro tempore fuz duratio- nis. Unde & Pharifecrum dodrinam Domi- nus tamquam vcram , licet ipfi effent mali, approbavit , cum dixit » Super cathedram oyje federunt Scribe & Pharifai , &c. Ergo nec ec- clefiam . Deus deferiz , zut errare permittit in bis que {unt neceffaria ad falutem , pro toto tem- pore dominationis fuz, quod quidem durabit ufque ad confummaticnem fæculi . Preterea omnis architectus fapiens'edificat domum fuam firmiter, tantum) quantum fit & poteft , five Fe {орга f&rmam petram , five aliter: fed Chriftus fuit & eft fapientiffimus architectus: ergo edi- Nen imperfe- Qum reliquir Chriftus zdí- fictura. fuum , «uod fupra fir- mam giftris & doctoribus relinquendo. Curabo au- tem pro prafenti ad ca folum refpondere , que faciunt, vel videntur facere contra in- tentionem meam , in articulo propofito per eumdem . In primis igitur poft ea qua de in- foffcientiæ proteftatione dicta funt , & de ac- ceptione ‘ecclefiæ , qua vifus fuit ponere ec- cleflam constare folum ex justis , & in gratia gratum faciente actualiter constitutis: difficul-: tatem .affert id quod dicit in: fecundo mem- bro divifionis ; quam facit de communione , quod per fumptionem dignam corporis & fan .guinis Ghristi homo ingeritur ad communio- ficavit domum fuam, qu& eft ecciefia, firmi- nem primo modo acceptam, & fir de focieta- fer, & fupra firmam petram; Major patet perÉ te fan&orum. T quod ad hunc fenfum intel- Apofolum, qui ait: & fapiens architettus fun- damentum pofuit. Et Matthæi 7. Similis eff fa- pienti qui adificavit domum fuam fupra firmam petram . Münor etam patet, quia Chriftus Dei fapientia, & Dei virtus fecundum Apoftolum ; eft etiam architeGus , quia ædificavis eccle- fiam , fecundum illud : 7% es Petrus, & fuś per hanc petram. edificabo eccleffam meam. Si ergo ecclefia poffet errare, aut erravit a- Jiquando., ut dicunt adverfarii, fequitur mani- fce, quod Chriftus non edificaverit ecclefiam Concil, General. "Tom. XXix. t Bosak X. ligatur auctoritas Augustini in homilia: » Core » pus Domini a quibus fumatur. Item circa tertium membrum dicte divifionis dicit. quod a communione , quz minas proprie & vulgari- ter accipitur, fit. excornmunicatio hominum a: judicibus ecclefie: & quod hujufmodi excom- municatio fertur quamplurimum non pro peccae to mortali, fed foium de fa&o, & non de ju- re, Gc lolum pro veniali. rem in refümptione predicta trimembris divifionis dicit: Boni Chri- etiani cum salis non habent unitatem vite 86 Did a {piri 

Strana 791
791 ORATIO JOANNIS DE RAGUSTO ©. P 79% === fpiritus in Christo, ficnt vivum membrum a À stice, nominatur communio ‘vel fynaxis > fer mous ANNO CBRISTÍ 1432. aj Pro, co- zollujis . mortuo ; & ad hoc inducit Apostolum, 1. Co- rinth. 10. Non poteftis calicem Domini bibere , €" calicem, demoniorum , Fe 2. Corinth. 6. Que eff concentio Chrifti ad Belial ? Item jna co- rolariis que infert ex precędeni notabili. Yn primo dicit, quod non omnis qui ejectus est de rertia-communione , puta per excommu- nicationem judicis, ejectus est de fecunda com- munioné , Item in fecundó correlario dicit, guod minus est perniciofum & incautum com- municaré am cum fcito excommunicato a ju- dice, quam eum Ícito mortaliter peccante. Et ad hunc fenfüm adducit Apostolum: Wolite ‘ communicare , Xe, Item in rertia corolario po- nit , quod nororib peccatores debent a com- Bde differentia termjuorum , fcilicet , Licet , Cop. 93. . Superius. in testie princi- pali probatic- npo ;nunione íanGorum propelli, Et ad hunc fen- fum inducit exemplum de Dathan & Abiron, Numerorum 16. ubi dicitor : Recedite a taber- maculis hominum , &c. que ibi profequitür con- íra manifesta peccata; predica fcilicet , que mihi videntur , falvo judicio meliori extra materiam meam pofita , non modicas in fe continere difficultates, quas ut prædixi , do- ftores & magistri fubfequentes , ut fpero, ple- niffime aperienr & deciarabunt . einceps ad ca qu& me rontingunt oculos aperiam . Et primo ad id quod fupponit, vi- delicet quod communio eucharistie Grece di- citur panis & calicis facramentam ." Ad quod cundum quod omnes per hoc facramentuin fi- gnifcantur aggregari in unum corpus Christ; mysticum . Unde dicit Damaícenus guarto ti- bro, quod dicitur communio, quia commu- nicamus per ipiam Christo & participemus ejus carne & deitate; & quod communica- mus & unimur per jpfam ad invicem. Dici tur etiam in Graco metalepfis , perdre; id est , affumptio, quia uc Dameícenus dicit, pev hoc Filii deitatem affumimus. Quere fuppofi- tjo generaliter non est vera, imo ut in plu ribus & quafi femper eucharistia fupponit pro hostia tantum. Quantum ad fccundnm notabile, quod est Expedit, & Neceffarium , & quod hujulinc- di facramenti fumptio non fit neceffaria ner efftate abfoluta fumus fatis concordes , ut di- ftum fuit in prima conclufione mea . Quan- tum ad tertium notabile, de differentia præ- ceptorum Dei, licet concordemus de eo. quod dicit, quod quedam obligant femper, & pro femper, quedam autem ad femper, fed non prp femper; Nihilo minus in exemplo pofi- to, de diligere Deum, videat ipfe fi bene di- €um fit, cum diligere dicat actum elicitum a diligente , lice” fit. actus immanens , & non tranflens in exteriorem materiam , ficut Br in telligere , & fi quilibet teneatur fub precepto dicendum , quod hoc non femper verum Comni tempore & momento inceflanter , & fi- est, quia quandoque accipitur pro hostia tan- zum , ficur patuit ex concilio Toletano rz, fuperius allegato, -& etiam per cap. Presby- ter de confecr. dist. z1. ubi ex concilio Wor- macenfi præcipiebatur fub his verbis: , Pref- » bywr cucharistiam femper habeat paratam , ut quando quis infirmarus fuerit, statim eum communicet , ne fine communiong moriatur: uhi fecundum gloflam, euchari- stie nomine fola hostia defignatur. Mam dicit : Sanguinem non przcipit fervare , quia » opus effet nimia qautela in eo fervando ; mec est de intentione Cregorii dicere. ip loco ^ e » 7 s 22 ' preallegato , quod eucharistia fignifice: panem & calicem, quafi de fuo principali fignificato, Dclufionem meam tertiam , in. terminis contra- :( imo dicit fie; Cujus panis & calicis far 3. queft. 73. articolo 4 » Cramentum Grace eucharistia dicitur , La- » tine bona gratia inrerpretatur. Et fequitur: Et quid melius fanguine && corpore Christi ? Ex quibus verbis patet , quod momen eu- Charistie non competit fpeciebus: fed ipfi rei, fcilicet, carni & fanguini Domini nostri Je- fu Chris, Unde fanctus Thomas tertia par- te fumme fue loquens de nominibus hujus fa- cramenü , X Petrus de Palude in 4. dist. 8. dicunt in forma , quod licet istud facramen- tum fit unum pérfe&ione & ordine, est ta- ien diverfis nominibus nuncupatum, Nam in quantum est rememoramentum Dominicæ Paf- fionis , dicitur facrifcium , hostia & oblatio > & hoc modo fignificatio ejus refertur ad præ teritum , Ín quantum vero fignificat rem, re- {pein præfentis temporis, tunc cum duplex fit res hujus facramenti, una fignificata Gt contenta, fcilicet eoclefiastica unitas , ideo ra- tione prima rei figniflcate Gc contente , ut di. cit dominus Petrus de Palude , dicitur eucha- zistia quali bona gratią , «guia continet fon- tem gratiz : eucharistia enim Grace, bona gratia Latine interpretatur. Ratione vero fe- cundą rei figuiScate , fcilices unitatis ecclefia- ne interpellarjone intelligere , & diligere Deom actuali elicitione aéluum, & fi ipfe faciat , dum dormit, comedit, & bibit, & in alits fcbus occupatur, videat ipfe & judicet, quia hoc est proprium angclorum Br coinprehenio- rum in patria. Credo tamen quod accipit di- ligere pro habitu dilectionis & non pro actu, & fic utique verum est. Et hec dica (nt contra præfuppofita breviter. q рег» fed ses ANNO CHRISTÉ 1433» Præcepta qurdam oblf- gant femper 3 uædam fem- pro KED Sed jam venio ad primam partem fuz рот лает es fitionis, in qua dicit, quod comraunio divi niffimz eucharistie fub fpecie utraquc, panis fcilicet St vini , utilis multum est, & faiuti expediens . Contra quam in forma pofui con« riam, in quibus conclufionibus ram fua quam mez duo tanguntur, unum est quod commu- nic divinifime eucharistiz fit multum utilis, & faluti expediens, & iu hoc fumus concor- des, quia tanta est urilitas bujus facramenti , & tot effé&us divinos in fumentibus digne o- peratur, ut ncc ipfe mapister , nec ego, imo nec omnes lingue saortalium , etiamfi omnia membra converterentar in linguas > fufficerent enarrare, imo nec etiam ipfi angeli, & fan- Ai in patris comprehendere poffunt, nec var lent comprehendere, Secundam , quod atten- ditur in predictis conclufionibus, est in quo Confstit contrarietas inter ipfam & me, vi- Edclieet, quod fub duplidi fpecie, vel (ub u. .na ministretur quoad populus laicsjem Auctoritates igitur quibus probat utilitatem furmptionis hujus facramenBü, concedo , quia nihil aliud intendunt quam utilitarem. fimpli- citer fumptionis hujus facramenti , que utili- tas , fequitur plene & perfecte in digne fumen- tibus, five fub una, üve fob duabus fpecie- bus fümatur; cum fub altera plene & integre caro Christi, & fanguis ejos. imo &- totus Christus fümarur, ratione cujus fuumptionis fen quuntur omnes predicti effeétus . Quzproptee felle 3 i chariftio faef- Fabifss. Te hat Raz ceriefte_ ro- deunt ad cotz- enunicsntem fub una quam fub użtrząne fpecie, 

Strana 792
791 ORATIO JOANNIS DE RAGUSTO ©. P 79% === fpiritus in Christo, ficnt vivum membrum a À stice, nominatur communio ‘vel fynaxis > fer mous ANNO CBRISTÍ 1432. aj Pro, co- zollujis . mortuo ; & ad hoc inducit Apostolum, 1. Co- rinth. 10. Non poteftis calicem Domini bibere , €" calicem, demoniorum , Fe 2. Corinth. 6. Que eff concentio Chrifti ad Belial ? Item jna co- rolariis que infert ex precędeni notabili. Yn primo dicit, quod non omnis qui ejectus est de rertia-communione , puta per excommu- nicationem judicis, ejectus est de fecunda com- munioné , Item in fecundó correlario dicit, guod minus est perniciofum & incautum com- municaré am cum fcito excommunicato a ju- dice, quam eum Ícito mortaliter peccante. Et ad hunc fenfüm adducit Apostolum: Wolite ‘ communicare , Xe, Item in rertia corolario po- nit , quod nororib peccatores debent a com- Bde differentia termjuorum , fcilicet , Licet , Cop. 93. . Superius. in testie princi- pali probatic- npo ;nunione íanGorum propelli, Et ad hunc fen- fum inducit exemplum de Dathan & Abiron, Numerorum 16. ubi dicitor : Recedite a taber- maculis hominum , &c. que ibi profequitür con- íra manifesta peccata; predica fcilicet , que mihi videntur , falvo judicio meliori extra materiam meam pofita , non modicas in fe continere difficultates, quas ut prædixi , do- ftores & magistri fubfequentes , ut fpero, ple- niffime aperienr & deciarabunt . einceps ad ca qu& me rontingunt oculos aperiam . Et primo ad id quod fupponit, vi- delicet quod communio eucharistie Grece di- citur panis & calicis facramentam ." Ad quod cundum quod omnes per hoc facramentuin fi- gnifcantur aggregari in unum corpus Christ; mysticum . Unde dicit Damaícenus guarto ti- bro, quod dicitur communio, quia commu- nicamus per ipiam Christo & participemus ejus carne & deitate; & quod communica- mus & unimur per jpfam ad invicem. Dici tur etiam in Graco metalepfis , perdre; id est , affumptio, quia uc Dameícenus dicit, pev hoc Filii deitatem affumimus. Quere fuppofi- tjo generaliter non est vera, imo ut in plu ribus & quafi femper eucharistia fupponit pro hostia tantum. Quantum ad fccundnm notabile, quod est Expedit, & Neceffarium , & quod hujulinc- di facramenti fumptio non fit neceffaria ner efftate abfoluta fumus fatis concordes , ut di- ftum fuit in prima conclufione mea . Quan- tum ad tertium notabile, de differentia præ- ceptorum Dei, licet concordemus de eo. quod dicit, quod quedam obligant femper, & pro femper, quedam autem ad femper, fed non prp femper; Nihilo minus in exemplo pofi- to, de diligere Deum, videat ipfe fi bene di- €um fit, cum diligere dicat actum elicitum a diligente , lice” fit. actus immanens , & non tranflens in exteriorem materiam , ficut Br in telligere , & fi quilibet teneatur fub precepto dicendum , quod hoc non femper verum Comni tempore & momento inceflanter , & fi- est, quia quandoque accipitur pro hostia tan- zum , ficur patuit ex concilio Toletano rz, fuperius allegato, -& etiam per cap. Presby- ter de confecr. dist. z1. ubi ex concilio Wor- macenfi præcipiebatur fub his verbis: , Pref- » bywr cucharistiam femper habeat paratam , ut quando quis infirmarus fuerit, statim eum communicet , ne fine communiong moriatur: uhi fecundum gloflam, euchari- stie nomine fola hostia defignatur. Mam dicit : Sanguinem non przcipit fervare , quia » opus effet nimia qautela in eo fervando ; mec est de intentione Cregorii dicere. ip loco ^ e » 7 s 22 ' preallegato , quod eucharistia fignifice: panem & calicem, quafi de fuo principali fignificato, Dclufionem meam tertiam , in. terminis contra- :( imo dicit fie; Cujus panis & calicis far 3. queft. 73. articolo 4 » Cramentum Grace eucharistia dicitur , La- » tine bona gratia inrerpretatur. Et fequitur: Et quid melius fanguine && corpore Christi ? Ex quibus verbis patet , quod momen eu- Charistie non competit fpeciebus: fed ipfi rei, fcilicet, carni & fanguini Domini nostri Je- fa Chris, Unde fanctus Thomas tertia par- te fumme fue loquens de nominibus hujus fa- cramenü , X Petrus de Palude in 4. dist. 8. dicunt in forma , quod licet istud facramen- tum fit unum pérfe&ione & ordine, est ta- men diverfis nominibus nuncupatum, Nam in quantum est rememoramentum Dominicæ Paf- fionis , dicitur facrifcium , hostia & oblatio > & hoc modo fignificatio ejus refertur ad præ teritum , Ín quantum vero fignificat rem, re- {pein præfentis temporis, tunc cum duplex fit res hujus facramenti, una fignificata Gt contenta, fcilicet eoclefiastica unitas , ideo ra- tione prima rei figniflcate Gc contente , ut di. cit dominus Petrus de Palude , dicitur eucha- zistia quali bona gratią , «guia continet fon- tem gratiz : eucharistia enim Grace, bona gratia Latine interpretatur. Ratione vero fe- cundą rei figuiScate , fcilices unitatis ecclefia- ne interpellarjone intelligere , & diligere Deom actuali elicitione aéluum, & fi ipfe faciat , dum dormit, comedit, & bibit, & in alits fcbus occupatur, videat ipfe & judicet, quia hoc est proprium angclorum Br coinprehenio- rum in patria. Credo tamen quod accipit di- ligere pro habitu dilectionis & non pro actu, & fic utique verum est. Et hec dica (nt contra præfuppofita breviter. q рег» fed ses ANNO CHRISTÉ 1433» Præcepta qurdam oblf- gant femper 3 uædam fem- pro KED Sed jam venio ad primam partem fuz por Yıllitates es fitionis, in qua dicit, quod comraunio divi niffimz eucharistie fub fpecie utraquc, panis fcilicet St vini , utilis multum est, & faiuti expediens . Contra quam in forma pofui con« riam, in quibus conclufionibus ram fua quam mez duo tanguntur, unum est quod commu- nic divinifime eucharistiz fit multum utilis, & faluti expediens, & iu hoc fumus concor- des, quia tanta est urilitas bujus facramenti , & tot effé&us divinos in fumentibus digne o- peratur, ut ncc ipfe mapister , nec ego, imo nec omnes lingue saortalium , etiamfi omnia membra converterentar in linguas > fufficerent enarrare, imo nec etiam ipfi angeli, & fan- Ai in patris comprehendere poffunt, nec var lent comprehendere, Secundam , quod atten- ditur in predictis conclufionibus, est in quo Confstit contrarietas inter ipfam & me, vi- Edclieet, quod fub duplidi fpecie, vel (ub u. .na ministretur quoad populus laicsjem Auctoritates igitur quibus probat utilitatem furmptionis hujus facramenBü, concedo , quia nihil aliud intendunt quam utilitarem. fimpli- citer fumptionis hujus facramenti , que utili- tas , fequitur plene & perfecte in digne fumen- tibus, five fub una, üve fob duabus fpecie- bus fümatur; cum fub altera plene & integre caro Christi, & fanguis ejos. imo &- totus Christus fümarur, ratione cujus fuumptionis fen quuntur omnes predicti effeétus . Quzproptee felle 3 i chariftio faef- Fabifss. Te hat Raz ceriefte_ ro- deunt ad cotz- enunicsntem fub una quam fub użtrząne fpecie, 

Strana 793
793 am faile infertur, Xx male , cum ex prediQisau- ANNO Goritatibus fic eoncluditur : Quare fequitur , ST quam utilis eft & quam expediens faluti fide- fium diviniffime euchasifliz {ub fpecie utra- que communio, fifuerit digne celebrata, Nifi forte propter id quod dicit, Digne celebrata, vellet referre ad. celebrationem facerdotum » quia proprie celebrare & offerre facrificium in rebus fenübilibus Deo, pertinet ad fżcer- dotes » licet etiam ex pradićiis auctojitari- bus nec hoc fequatut , cum pure loquatur de manducatione , & fumptione corporis Chrifli > nifi forte auctoris Alexandri papse , qui Jicit : Nihil facrifcio majus effe poteft , quia .ut didum , folum facerdotum eft of ferre facrificia domino , ’ Sed jum pro declaratione ancloritatum Am- brofii , fan&i Thome, Albert Magni, Ínno- centii ; & mulrorum aliorum, qui fequuntur, eft diligenter notanda diftindio quie (equitur, ex qua fpero per gratiam Jefu Chrifti fatisfa- Cere omnibus audientibus, non hzbentibus a- nimum pafüone aliqua obumbratum , qua di- flinétio , prefuppofira catholica veritare , eft $ta clara & ita diftic@a , quod nemo poterit contra eam aliquid objicere, mifi proterva voluntate . . Sciendum igitur quod triplex eft hujus fa- figi , & effectus . Perfe&io hujus facramenti ,. quan- tum ad rem, confiftit im integritate & totali- tate præfentiæ rei & contente & fignatz in hoc faeramento , videlicet ipfius Chrifli , & fic fab urraquę fpecie hujus facramenti fimul totus Chriftus vere & totaliter conünetur , St fub altera fimiliter. Unde idem per omnia continetür fab utraque fpecie fimul, & fyb altera tantum , & fecundum eumdem modum exiftendi , unde ficut fub fpecicbus panis & vini fimul totus & unus Chriftus & integer £ontinerur , fcilicet cum corpore , anima , fanguiac , & deitate , fic per omnia fub fpe- &iebus panis per fe fumptis, & [fimiliter iuh fpeciebus vini, imo X fub qualibet particula panis, G iub qualibet gutta vini , & fecun- 3423. De eonfscrz. gione diR. z, sap, 9. init, Taplex ef orécio hu- . - - uh : us fscramsen. Cramenti perfe&tio , videlicet rei , ti .rci , Bani, efcctus . Per- &dlio rei cou. ffti in ipfo Chrifto inte- go fab quali- ez fpecie . DE COMMUNIONE SUE UT A LA RAQUE SPECIE. 794 À ratione fuæ immenfz majeftatis , (od etiam sm s hypoftatice ex reali concomitantia, Anno Similiter fub fpeciebus vini eft tantum fan- DT t guis Chrifti ex wi facramenii directe , tam- quam terminus per fe confecrationis , corpus vero, anima , & deitas funt ibi ut dictum eft , ex naturali & reali concomitantia , Sj quis vero in triduo mortis domini confeciffet hoc facramentum , predicta realiter feparata in ipfo, fcilicet corpus , fanguis , & anima > ab utroque , quia fub fperie panis fuiffet cor- pus & divinitzs, fed non anima, neque fan- guis, quia erani in re per mortem feparata , & fimiliter fub fpecie vini. Sic igitur in hoc facramento ubicumque eft aliqua pars facra- 9 menti, five fub fpecie panis, five fub fpecie vini, five aliqua pars corporis aut fangninis Chrifii, ibi 2(t totus & integer Chriftus: un- de beatus Hilarius loquens de hoc facramen- to , & haberur de confecratione , diftinét. 2. ». Ubi pars eft corporis , ibi &t totum . Hie- » fonymus etiam , & habetur eadem dift. 5 Sispuli: Singuli accipiant Chritum domi- » num : a & in fingulis portionibus totus : » nec per fugulos minuitur, fed integrum fe priber fingulis . Magifler quoque fen- tentiarum lihro 4. dift. iir. ita dicit » Sub utraque fpecie totus fumitur Chriftus , nec plus fab utraque , nec minus fub altera, Eadem enim rario eff, ut ait Hilarius, ia corpore Chrifi , que in manna przceffit , de quo dicitar Exodi 16. Qui plus colleges. rat, non bobuit amplius , nec qui mimus pa- zaverat , habuit minus, & infra : Nec debent dici duo facramenta , fed unum , quia fub utraque fpecie idem fumitur , & habetur de confecr: dift. 2. Ubi pars. Item Augu- ftinus in iib. fententiarum Profperi : Quia femel immolatus eft Chriftus , hoc autem facrificium, exemplum eft illius , id ipfum, & femper id ipfum, proinde unum eft hoc facrificium ,;alioquin quoniam in multis lo- cis offertur > non multi fant Chrifi ; fed unus ubiquc eft Chriftus , & 'hic plenns , & ilic plenus, & habetur de confecratione . Cap. 79. a Forse, & ít in» „ 2% a » » Cw» » » 2 » » » » » » » E » m ” dum eumdem modum eriam exifiendi , quiaD dift. z. In Christo. His audtoritatibus: oftendi- ficut {ub fpecie panis eft unita deitas huma- nitati, fic & fub fpeciebus vini: & ficut hic anima informari corpus, ita ibi , & feut hic fanguis eft inclufus intra venas corporis , ita fub fpeciebus vini, & ita quantum ad rem , & in modo exiftendi zei in hoc facramento, nulla eft diverfitas, five confideretur fub am- babus , five {ub zlrera tantum fpeciebus. Sed, in converfione eft diverfias , guia ex vi fa- cramenti, panis tentummodo in corpus Chri- fli convertitur , videlicet, quod ex carne, of- fibus , nervis ; & aliis hujufmodi integratur . Cætcra vero funt ibi ex vi naturalis & realis Diverfitas eit in conver- fenes concamitantim , fcilicet , anima , fanguis > cx deitas, que corpori Chrifii realiter , &.natu- raliter confequenter funt unita, quia ut dici- tur ad Romanos 6. Chrifius refurgens ex mor. duis jam mon moritur, mors illi ultra non domi- naübitur. Quod enim wivit , vivit Deo , Unde cum corpus non vivat nifi per animam , & anima animalis in fanguine fit, ut habetur Genefeos nono, neceffe e(t naturali concomi- antia fit ibi & danguis & anima. Er cum . deitas nunquam corpus quod affumpfit depo- fuerit aut dereliquerit , neceffe eff ut etiam fit ibi deitas, non folum abfolute confiderata, tur manifefle , quod in hoc facramento fub qualibet fpecie cst totus & integer , atque plenus Christus , & fub utraque fimul , imo & in qualibet particula , fcilicet , cum cor- pore, fanguine , anima & deitate, , & cum omnibus qua ad perfe&ionem & integritav tem ipfius pertinent, nec in hoc debet ali- quis.fidelium dubitare, quia hec est fidei cz- tholice , & omnium fanQorum doctorum fer- tentia, &c. Alia perfeQio hujus facramenti confistit in figno , five in fignificatione , fecundum quod concurrunt omnia illa & integre, que requi- Tuntur ad totalesa. & completam. illius facra- Ement fignificationem ; & fecundum hoc ambe fpecies , ficut & quelibet earum est de. inte- gritate , & perfeclione facramenti , eo quod per ambas, & per nullam illarum feorfum , fufücienter & complete exprimitur hnjus fa- cramenti fignificatio 5 quod patet ; primo , quia hoc facramentum fignificat Christum, ut nutrimentum perfecte reficiens fe digne man- ducantes : fed cum perfecta refeclio corpora- Jis non in folo pane, aut in. folo vino con- fistar , fed in utroque fimul, utique una fola fpecierum mom potest fignificare Christum , ut per- Perfeftio A. n 

Strana 794
793 am faile infertur, Xx male , cum ex prediQisau- ANNO Goritatibus fic eoncluditur : Quare fequitur , ST quam utilis eft & quam expediens faluti fide- fium diviniffime euchasifliz {ub fpecie utra- que communio, fifuerit digne celebrata, Nifi forte propter id quod dicit, Digne celebrata, vellet referre ad. celebrationem facerdotum » quia proprie celebrare & offerre facrificium in rebus fenübilibus Deo, pertinet ad fżcer- dotes » licet etiam ex pradićiis auctojitari- bus nec hoc fequatut , cum pure loquatur de manducatione , & fumptione corporis Chrifli > nifi forte auctoris Alexandri papse , qui Jicit : Nihil facrifcio majus effe poteft , quia .ut didum , folum facerdotum eft of ferre facrificia domino , ’ Sed jum pro declaratione ancloritatum Am- brofii , fan&i Thome, Albert Magni, Ínno- centii ; & mulrorum aliorum, qui fequuntur, eft diligenter notanda diftindio quie (equitur, ex qua fpero per gratiam Jefu Chrifti fatisfa- Cere omnibus audientibus, non hzbentibus a- nimum pafüone aliqua obumbratum , qua di- flinétio , prefuppofira catholica veritare , eft $ta clara & ita diftic@a , quod nemo poterit contra eam aliquid objicere, mifi proterva voluntate . . Sciendum igitur quod triplex eft hujus fa- figi , & effectus . Perfe&io hujus facramenti ,. quan- tum ad rem, confiftit im integritate & totali- tate præfentiæ rei & contente & fignatz in hoc faeramento , videlicet ipfius Chrifli , & fic fab urraquę fpecie hujus facramenti fimul totus Chriftus vere & totaliter conünetur , St fub altera fimiliter. Unde idem per omnia continetür fab utraque fpecie fimul, & fyb altera tantum , & fecundum eumdem modum exiftendi , unde ficut fub fpecicbus panis & vini fimul totus & unus Chriftus & integer £ontinerur , fcilicet cum corpore , anima , fanguiac , & deitate , fic per omnia fub fpe- &iebus panis per fe fumptis, & [fimiliter iuh fpeciebus vini, imo X fub qualibet particula panis, G iub qualibet gutta vini , & fecun- 3423. De eonfscrz. gione diR. z, sap, 9. init, Taplex ef orécio hu- . - - uh : us fscramsen. Cramenti perfe&tio , videlicet rei , ti .rci , Bani, efcctus . Per- &dlio rei cou. ffti in ipfo Chrifto inte- go fab quali- ez fpecie . DE COMMUNIONE SUE UT A LA RAQUE SPECIE. 794 À ratione fuæ immenfz majeftatis , (od etiam sm s hypoftatice ex reali concomitantia, Anno Similiter fub fpeciebus vini eft tantum fan- DT t guis Chrifti ex wi facramenii directe , tam- quam terminus per fe confecrationis , corpus vero, anima , & deitas funt ibi ut dictum eft , ex naturali & reali concomitantia , Sj quis vero in triduo mortis domini confeciffet hoc facramentum , predicta realiter feparata in ipfo, fcilicet corpus , fanguis , & anima > ab utroque , quia fub fperie panis fuiffet cor- pus & divinitzs, fed non anima, neque fan- guis, quia erani in re per mortem feparata , & fimiliter fub fpecie vini. Sic igitur in hoc facramento ubicumque eft aliqua pars facra- 9 menti, five fub fpecie panis, five fub fpecie vini, five aliqua pars corporis aut fangninis Chrifii, ibi 2(t totus & integer Chriftus: un- de beatus Hilarius loquens de hoc facramen- to , & haberur de confecratione , diftinét. 2. ». Ubi pars eft corporis , ibi &t totum . Hie- » fonymus etiam , & habetur eadem dift. 5 Sispuli: Singuli accipiant Chritum domi- » num : a & in fingulis portionibus totus : » nec per fugulos minuitur, fed integrum fe priber fingulis . Magifler quoque fen- tentiarum lihro 4. dift. 11. ita dicit : Sub utraque fpecie totus fumitur Chriftus , nec plus fab utraque , nec minus fub altera, Eadem enim rario eff, ut ait Hilarius, ia corpore Chrifi , que in manna przceffit , de quo dicitar Exodi 16. Qui plus colleges. rat, non bobuit amplius , nec qui mimus pa- zaverat , habuit minus, & infra : Nec debent dici duo facramenta , fed unum , quia fub utraque fpecie idem fumitur , & habetur de confecr: dift. 2. Ubi pars. Item Augu- ftinus in iib. fententiarum Profperi : Quia femel immolatus eft Chriftus , hoc autem facrificium, exemplum eft illius , id ipfum, & femper id ipfum, proinde unum eft hoc facrificium ,;alioquin quoniam in multis lo- cis offertur > non multi fant Chrifi ; fed unus ubiquc eft Chriftus , & 'hic plenns , & ilic plenus, & habetur de confecratione . Cap. 79. a Forse, & ít in» „ 2% a » » Cw» » » 2 » » » » » » » E » m ” dum eumdem modum eriam exifiendi , quiaD dift. z. In Christo. His audtoritatibus: oftendi- ficut {ub fpecie panis eft unita deitas huma- nitati, fic & fub fpeciebus vini: & ficut hic anima informari corpus, ita ibi , & feut hic fanguis eft inclufus intra venas corporis , ita fub fpeciebus vini, & ita quantum ad rem , & in modo exiftendi zei in hoc facramento, nulla eft diverfitas, five confideretur fub am- babus , five {ub zlrera tantum fpeciebus. Sed, in converfione eft diverfias , guia ex vi fa- cramenti, panis tentummodo in corpus Chri- fli convertitur , videlicet, quod ex carne, of- fibus , nervis ; & aliis hujufmodi integratur . Cætcra vero funt ibi ex vi naturalis & realis Diverfitas eit in conver- fenes concamitantim , fcilicet , anima , fanguis > cx deitas, que corpori Chrifii realiter , &.natu- raliter confequenter funt unita, quia ut dici- tur ad Romanos 6. Chrifius refurgens ex mor. duis jam mon moritur, mors illi ultra non domi- naübitur. Quod enim wivit , vivit Deo , Unde cum corpus non vivat nifi per animam , & anima animalis in fanguine fit, ut habetur Genefeos nono, neceffe e(t naturali concomi- antia fit ibi & danguis & anima. Er cum . deitas nunquam corpus quod affumpfit depo- fuerit aut dereliquerit , neceffe eff ut etiam fit ibi deitas, non folum abfolute confiderata, tur manifefle , quod in hoc facramento fub qualibet fpecie cst totus & integer , atque plenus Christus , & fub utraque fimul , imo & in qualibet particula , fcilicet , cum cor- pore, fanguine , anima & deitate, , & cum omnibus qua ad perfe&ionem & integritav tem ipfius pertinent, nec in hoc debet ali- quis.fidelium dubitare, quia hec est fidei cz- tholice , & omnium fanQorum doctorum fer- tentia, &c. Alia perfeQio hujus facramenti confistit in figno , five in fignificatione , fecundum quod concurrunt omnia illa & integre, que requi- Tuntur ad totalesa. & completam. illius facra- Ement fignificationem ; & fecundum hoc ambe fpecies , ficut & quelibet earum est de. inte- gritate , & perfeclione facramenti , eo quod per ambas, & per nullam illarum feorfum , fufücienter & complete exprimitur hnjus fa- cramenti fignificatio 5 quod patet ; primo , quia hoc facramentum fignificat Christum, ut nutrimentum perfecte reficiens fe digne man- ducantes : fed cum perfecta refeclio corpora- Jis non in folo pane, aut in. folo vino con- fistar , fed in utroque fimul, utique una fola fpecierum mom potest fignificare Christum , ut per- Perfeftio A. n 

Strana 795
c perfeéle reficientem , ANNO CHRISTE 14233: Lac, 23, ' Perfeftioef- fecus sucha. vittiz + Cap, Quid In hoc pa mento Hit fz. esamentum tsntum : quid co tamum , Es 795 per modum cibi reficientis, & famem tollen- üs, ratione fui corporis , & alia per modum potus fitim extinguentis , ratione fanguinis , unde nulla feorfum , fed ambe fimul hoc com- plete fgnificant , quia ambe fpecies ad inte- gritatem fignificationis hujus facramenti requi- runtur. Secundo, quia hoc facramentum infti- tutum eff in memoriam dominice paffionis , fe- cundun illud : Hoc facite in. meam commemoratio- nem , & apoftolam prima ad Corinth. 1 1. Quoticf- cumqae manducaveritis panem hunc, & calicem Biberitis , mortem domini annuntiabitis, donec. ve- niat , prout vidclicet Chriftus in fua paffione fuit in corpore fao fübje&tus multiplici affli&ioni , & fe- ORATIO JOANNIS D fed una fignificat eum >, corpus Chrifti veram , E RAGUSIO O. P. 796 & aliquid res tan- „tum , ficut gratia nutriens fpiritualirer ad. , incorporztionem in Chriftum faciendam . » Forma enim facramentales fignificant tan- » tum , & nihil caufant , corpus autem Chri- » fti verum fignificat & caufat: gratia autem ,, nutriens fpiritualiter fignificatur &c caufa- » tur , & nihil ulrerius figniücat , fed cau- » fat im myfílico corpore incorporationem ; » qum fit fidclium in Chriftum . Et hac de » caufa ifta tria {unt in facramento ; ita íci- » licet, quod primum 'eft fignificans , & non » fignificatum: tertium autem fignificans , & » fignificatum : medium autem eft fignfica- » tun & fignificans . Quidquid autem ex I SE Cae Le. : . cundum quod ejus fanguis fuit a corpore fepara- B » infitutione divina fignificat gratiam , facra- ius. Sed hoc non poteft fignificari nec repræfen- tari per alterar fpeciem tantam , fed per utram- que fimul: igitut ad completam & perfectam fgnificationem ;paffionis Chrifti & repræfenta- üonem , utraque fpecies requiritur , fcilicet ; fpecies panis., que poít confecrationem in altari frangitur , per quam corpus Chrifli fabjełum mukiplici fractioni feu pœnalitari, fignificatur ; & fpecies vini, per quam éeor fum fanguis Chrifti effufus oftenditar. Ad hujus paffonis igitur completam figni- ficationem regqairuntur ambz fpecies , unde » Auguftinus in libro fententiarum Profperi : Dum frangitur hoflia, dum fanguis de ca- quazm dominici corporis in cruce immola- tio, ejufque fanguinis effufio de latere fi- gnificator ¢ Tertio , quia facramentum hoc fignificat affumprionem totalis Humanitatis af- fumpte a Chrifto , tam quoad animam, quam quoad corpus , & etiam fignificat. perfe&iara moflram redemptionem , fcilicet in anima & corpore, Undc dicit magifler fententiarum in » 4. diftindtione 2. quod in duabus fpeciebus » celebratur, & anime & corporis ih Chrifto » fofceptio, & utriufque in nobis liberatio fi- gnificatur: hzc autem fignificatio non poteft fer per alteram fpeciem tantum , fed per ambas fimul , ut per fpeciem panis figni- v +» » » » anima, cujus fcdes e(t in fanguine , fecun- dům modum ftripture dicentis quod fedes anime eft in fanguine. Tertia vero perfcQio hujus faeramenu eft effectus ipfius, qur eff augmentum gratie , de- letio peccatorum. venialium . przfervatio a fu- ” 5 iuris peccatis, quzdam refectio fpiritualis ani- mæ , & tandem in perfeverantibus & digne dumentibus adeptio æternæ glorie . lli autem effectus, ut manifeftum eft, non dependent a fpeciebus facramentalibus, nec ex fignificatio- ne qua repræfentantur per dictas fpecies paf- fio dominica , perfe&um fpirituäle nutrimen-. zum , perfecta a Chiifto noflre humanitatis » menti nomen habet & rationem , quia fa- » cramentum eft invifibilis gratiæ vifibilis for- » ma, cujus fpeciem gerat, & caufa exiftat, » ficut dicir Auguítinus. Hec Albertus . Cum igirur fub utraque fpecie totus & in- teger Chriftus contineatur , & feorfum fub qualibet , manifeftum eft quod five fumatur fub ambabus fpceciebus , five fub altera tan- tum , cum totus & integer fumatur utroque modo, quod in digne fumentibus totus & in- teger effectus confequitur . -3%a igitur diflin- Qione prafuppofita , venio particulariter ad auctoritates que inducuntur, & primo adau- &oritatem beati ÁAmbrofii. Dicendum igitur rati fumus, & quod hoc facramentum in me- moriam illius divini beneficii celebratur, & ANNO CHRISTT 1433¢ Ad S. Am=' lice in ora fidelium. fanditur ; quid aliud C quod. vcrum cft, quia.in morte Chrifti libe- brofium., quod ad tuitionem utriufque anime fcilicet & - corporis , utrumque fcilicet caro & fanguis fumitur , fivc fub duplici fpecie, five füb uta accipiatur , verum quantum ad fignificatio- nem > hac tuitio utriufque completius & per feGius fab duplici fpecie, quam fub una de- fignatur , licet non magis fub duplici, quam fub una, quoquo modo in fimplici fumptione ad predictorum tuitionem operetur. Quod zá fignificationem faciendam , ficut & paffionis Chrifli, quantum ad fpecies vifibiles , perti- net ad facerdotes , quibus folis ipfe Deus di- ficefur corpus, per fpeciem: vini fignificetur D xit: Joc facite in meam commemorationem , &c. Unde in libro fentenüarum difüinGione 2. quarti. bhri, poft predicta verba bezti Ame s brofii fubditur: Sub, uuaque fpecie fumi- » tur, quod ad utrumque valet , quia fub » utraque fpecie fumitur totus Chriftus . Sed fi » in altera tantum fumeretur, ad alterius tan- * rum, id eft , corporis aut anima, non utrinf> * que. pariter, tuitionem valere figrificaretur . Ecce quomodo Magifter loguitur de fignifica- tione . Non enim dicit , ad alterius tuitio+ nem tantum valeret ; fed ad alterius ‘tan um tuitionem fignifcaretur valere . Imo di- cit, quod füb utraque fpecie fümitur, qued ad utrumque valet . : = affamptio , & totius hominis per pafonem E Ad idem ef Hugo in quarto de facramen- foam perfecta & integra redemptio , fed ex perfeQione & totalitate rei, fecunduni quod fuperius didum eft. Unde Albertus Magnus in tractatu de officio miffe ita dicit refpon- » dendo ad quadam objecta: Ád hec autem » & fimilia non eft difficile refpondere ei, qui apud-fe bene haber {cientiam facramen- talem: dici enim debet quod ficut in omni facramento, ita & in ifto eft aliquid facra- mentum tantum , ficut. forme —facramenta- les, & aliquid res & facramenzum , ficut » » » ” 2 » tis, ubi ita dicir: Nunc videtur dicendum » quod licet in duabus fpeciebus fumatur , » tamen fub utraque integer Chriflus fumi- » tur. Non enim poteft efle corpus fine fan- » guine, nec fanguis fine corpore effe po- teft . Sed ideo in duabus fpeciebus fumio tur, hujus ut fignificetur facramenti duplex effeclus. Valet enim , ut ait. Ambrofius sd tuitionem corporis & anima , & quod du- mitut ia pane, valet ad utrumque & fimi- » liter quod in vino fumitur , quia in pane » to= » » » » ” Ad Huge. fem + 

Strana 796
c perfeéle reficientem , ANNO CHRISTE 14233: Lac, 23, ' Perfeftioef- fecus sucha. vittiz + Cap, Quid In hoc pa mento Hit fz. esamentum tsntum : quid co tamum , Es 795 per modum cibi reficientis, & famem tollen- üs, ratione fui corporis , & alia per modum potus fitim extinguentis , ratione fanguinis , unde nulla feorfum , fed ambe fimul hoc com- plete fgnificant , quia ambe fpecies ad inte- gritatem fignificationis hujus facramenti requi- runtur. Secundo, quia hoc facramentum infti- tutum eff in memoriam dominice paffionis , fe- cundun illud : Hoc facite in. meam commemoratio- nem , & apoftolam prima ad Corinth. 1 1. Quoticf- cumqae manducaveritis panem hunc, & calicem Biberitis , mortem domini annuntiabitis, donec. ve- niat , prout vidclicet Chriftus in fua paffione fuit in corpore fao fübje&tus multiplici affli&ioni , & fe- ORATIO JOANNIS D fed una fignificat eum >, corpus Chrifti veram , E RAGUSIO O. P. 796 & aliquid res tan- „tum , ficut gratia nutriens fpiritualirer ad. , incorporztionem in Chriftum faciendam . » Forma enim facramentales fignificant tan- » tum , & nihil caufant , corpus autem Chri- » fti verum fignificat & caufat: gratia autem ,, nutriens fpiritualiter fignificatur &c caufa- » tur , & nihil ulrerius figniücat , fed cau- » fat im myfílico corpore incorporationem ; » qum fit fidclium in Chriftum . Et hac de » caufa ifta tria {unt in facramento ; ita íci- » licet, quod primum 'eft fignificans , & non » fignificatum: tertium autem fignificans , & » fignificatum : medium autem eft fignfica- » tun & fignificans . Quidquid autem ex I SE Cae Le. : . cundum quod ejus fanguis fuit a corpore fepara- B » infitutione divina fignificat gratiam , facra- ius. Sed hoc non poteft fignificari nec repræfen- tari per alterar fpeciem tantam , fed per utram- que fimul: igitut ad completam & perfectam fgnificationem ;paffionis Chrifti & repræfenta- üonem , utraque fpecies requiritur , fcilicet ; fpecies panis., que poít confecrationem in altari frangitur , per quam corpus Chrifli fabjełum mukiplici fractioni feu pœnalitari, fignificatur ; & fpecies vini, per quam éeor fum fanguis Chrifti effufus oftenditar. Ad hujus paffonis igitur completam figni- ficationem regqairuntur ambz fpecies , unde » Auguftinus in libro fententiarum Profperi : Dum frangitur hoflia, dum fanguis de ca- quazm dominici corporis in cruce immola- tio, ejufque fanguinis effufio de latere fi- gnificator ¢ Tertio , quia facramentum hoc fignificat affumprionem totalis Humanitatis af- fumpte a Chrifto , tam quoad animam, quam quoad corpus , & etiam fignificat. perfe&iara moflram redemptionem , fcilicet in anima & corpore, Undc dicit magifler fententiarum in » 4. diftindtione 2. quod in duabus fpeciebus » celebratur, & anime & corporis ih Chrifto » fofceptio, & utriufque in nobis liberatio fi- gnificatur: hzc autem fignificatio non poteft fer per alteram fpeciem tantum , fed per ambas fimul , ut per fpeciem panis figni- v +» » » » anima, cujus fcdes e(t in fanguine , fecun- dům modum ftripture dicentis quod fedes anime eft in fanguine. Tertia vero perfcQio hujus faeramenu eft effectus ipfius, qur eff augmentum gratie , de- letio peccatorum. venialium . przfervatio a fu- ” 5 iuris peccatis, quzdam refectio fpiritualis ani- mæ , & tandem in perfeverantibus & digne dumentibus adeptio æternæ glorie . lli autem effectus, ut manifeftum eft, non dependent a fpeciebus facramentalibus, nec ex fignificatio- ne qua repræfentantur per dictas fpecies paf- fio dominica , perfe&um fpirituäle nutrimen-. zum , perfecta a Chiifto noflre humanitatis » menti nomen habet & rationem , quia fa- » cramentum eft invifibilis gratiæ vifibilis for- » ma, cujus fpeciem gerat, & caufa exiftat, » ficut dicir Auguítinus. Hec Albertus . Cum igirur fub utraque fpecie totus & in- teger Chriftus contineatur , & feorfum fub qualibet , manifeftum eft quod five fumatur fub ambabus fpceciebus , five fub altera tan- tum , cum totus & integer fumatur utroque modo, quod in digne fumentibus totus & in- teger effectus confequitur . -3%a igitur diflin- Qione prafuppofita , venio particulariter ad auctoritates que inducuntur, & primo adau- &oritatem beati ÁAmbrofii. Dicendum igitur rati fumus, & quod hoc facramentum in me- moriam illius divini beneficii celebratur, & ANNO CHRISTT 1433¢ Ad S. Am=' lice in ora fidelium. fanditur ; quid aliud C quod. vcrum cft, quia.in morte Chrifti libe- brofium., quod ad tuitionem utriufque anime fcilicet & - corporis , utrumque fcilicet caro & fanguis fumitur , fivc fub duplici fpecie, five füb uta accipiatur , verum quantum ad fignificatio- nem > hac tuitio utriufque completius & per feGius fab duplici fpecie, quam fub una de- fignatur , licet non magis fub duplici, quam fub una, quoquo modo in fimplici fumptione ad predictorum tuitionem operetur. Quod zá fignificationem faciendam , ficut & paffionis Chrifli, quantum ad fpecies vifibiles , perti- net ad facerdotes , quibus folis ipfe Deus di- ficefur corpus, per fpeciem: vini fignificetur D xit: Joc facite in meam commemorationem , &c. Unde in libro fentenüarum difüinGione 2. quarti. bhri, poft predicta verba bezti Ame s brofii fubditur: Sub, uuaque fpecie fumi- » tur, quod ad utrumque valet , quia fub » utraque fpecie fumitur totus Chriftus . Sed fi » in altera tantum fumeretur, ad alterius tan- * rum, id eft , corporis aut anima, non utrinf> * que. pariter, tuitionem valere figrificaretur . Ecce quomodo Magifter loguitur de fignifica- tione . Non enim dicit , ad alterius tuitio+ nem tantum valeret ; fed ad alterius ‘tan um tuitionem fignifcaretur valere . Imo di- cit, quod füb utraque fpecie fümitur, qued ad utrumque valet . : = affamptio , & totius hominis per pafonem E Ad idem ef Hugo in quarto de facramen- foam perfecta & integra redemptio , fed ex perfeQione & totalitate rei, fecunduni quod fuperius didum eft. Unde Albertus Magnus in tractatu de officio miffe ita dicit refpon- » dendo ad quadam objecta: Ád hec autem » & fimilia non eft difficile refpondere ei, qui apud-fe bene haber {cientiam facramen- talem: dici enim debet quod ficut in omni facramento, ita & in ifto eft aliquid facra- mentum tantum , ficut. forme —facramenta- les, & aliquid res & facramenzum , ficut » » » ” 2 » tis, ubi ita dicir: Nunc videtur dicendum » quod licet in duabus fpeciebus fumatur , » tamen fub utraque integer Chriflus fumi- » tur. Non enim poteft efle corpus fine fan- » guine, nec fanguis fine corpore effe po- teft . Sed ideo in duabus fpeciebus fumio tur, hujus ut fignificetur facramenti duplex effeclus. Valet enim , ut ait. Ambrofius sd tuitionem corporis & anima , & quod du- mitut ia pane, valet ad utrumque & fimi- » liter quod in vino fumitur , quia in pane » to= » » » » ” Ad Huge. fem + 

Strana 797
797 n AU. » ne tantum fameremus , alterum tantum fi- 343. * gnificaretur, fecundum quod ad tuitionem » corporis valeret. Iterem, fi in vino tantum » fumeretur , licet hoc fufficerer ad carporis » & anime tuitionem , tamen hoc folum &- » gnificarctur quod pro falute anime fufti- Md S. Tho. peretur. Hec ille. ’ [rosy Poft hzc adducit fanétum "Thomam parte 3.qu. 74. art. 1. dicentem de diftinétione du- plicis fpeciei, & fimiliter eadem parte quaft. 76. art. 2. Ad quem dicendum , quod fanus doctor ex propofito & ex intentione tam in 3. parte , quam in quarto fententiarum , & pene in omnibus fctipturis fuis , in quibus DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 798 totum & integrum fumimus. Sed fi in pá- A cendum, guod dicta audtoritas Augustini po. nitur in gloffa ordinaria fuper pfalmo 22. In quo pfalmo David enumerat decem dona Dei , que predi&a gloffa vocat, decem. gra. tias, & post nonam gratiam .ponit atítoriza- tem jam allegatam , quam fic incipit : "Nota » quod calicem & fanguinem Christi pfalmi- > sta per fe ponit, quafi aliam gratiam a men- » fà & a corpore Christi , cum tamen cato ? fne fanguine, G'c. In qua au&oritate glof- fà implicite folvit illam questionem , Cur pfai- mista enumerando dicta dona Dei feu gratias , menfam & corpus Christi & calicem & fan- guinem distinguit, velut duas gratias & duo dona Dei? cum fpecies panis & vini fint unum x iraCtat hanc materiam , determinat pro parte Bfacramentum totale & non duo, & caro Chri- confuetudinis Romane ecclefie , čr eamdem confuetudinem multipliciter laudat & appro- bat, fecundam quod in precedentibus ex di- £tis fois fatis fuit diffufe declaratum . Sunt au- tem doctores allegandi ad eum fenfum quem $pfi intendunt in dictis ipforum , & non ad fenfum repugnantem, ficut & facra fcriptura. Sed videtur mihi quod magitter opponens, o- miffa doGorum clara & manifefta intentione, nitatur & laboret eofdem doctores capere in fermone , quemadmodum & judai obferva- bant Chriftum . Verumtamen ne credat fe do- Gores catholicos im hac materia in contradi- |" &ione deprehendiffe , refpondendum eft. Et sti non pofüt de lege communi effe aut fumi fine fanguine, & e converío , eo quod totus Christus est fub utraque fpecie. Et refpondendo reddit istius distinctionis tres caufas, Prima est distin@ic effentialis cor- poris. Christi & fanguinis ejus. Et hanc tan- git cum dicit: Sed quia caro non est fanguis , & fanguis non est caro. Secunda est diver- fias converfionis & illam innuit cum fubjun- git: Et panis in-Carnem convertitur, & vi- num in fanguinem, & non e converfo. Ter- tia est distinctio fpeciernm panis & vini, & istam dat intelligere, cum addit: Fr fob di- verfis fpeciebus utrumque fumitur. Et hzc primo ad dita hujus doctoris, qui in predi- C'est totalis intentio aucloritatis illius , in qua Gis locis intendit aífipnare caufas , quare in confccratione hujus facramenti utraque fpecies requiritur , cum tamen idem contineatur utro- biguc > & quod una [Ípecierum nullo modo faperfluit, & ad hoc, oftendendum triplicem caufam aífgnat. Prima cft exprceffior (ignifica- tio dominice paflüionis. Secunda eft expreffior fignificatio complete refectionis fpiritualis . "Tertia cxpreffor figuificatio falvationis utriuf- que hominis, quorum .omnium reprzfentatio- nem faccre pertinet ad facerdotes , quibus .di- Qum eft & preceptum : Jfoc facite in méam commemorationem . Quod autem dicit: Con- veniens eft ut feorlům exhibeatur fidelibus nulla mentio fit de communione laicorum fub utraque fpecie, & illud quod io fine ip- fius ponitur: & fub diverüs fpeciebus urrum- que fumitur ; xcfertur ad. facerdotes facrifican- tes, ad quos pertinet fub utraque fpecie con- ficere, & fuimere propter perfectam. facramen- ti fignificationem. : Et ex hoc patet quod falfo infertur & ma- £, cum dicitur, quod fit alia gratia fub illis diverfis fpeciebus , & per confequens fumens fub una non fumit utraque, quia illa distin- &io tantum ponitur propter rationes przdi- &as , que nullo modo inferunt aliquam di- stinCienem in: re aut in eífe&u . Unde & tam ratione ufus, quam ratione effectus ; di- D» caute Áugusrinus & ploffa inquiunt: Idco cendum eft quod doctor loquitur de inftitutio- ne hujus facramenti, caufas affgnando, quod non fruftra fub duplici fpecie inftitutum fit , & fic id quod dicit quod feorfum exhibeatur fidelibus refertar indifferenter ad ecclefiam , x verificantur verba fua , tam in facerdotibus ; quam in non facerdotibus, quibus fic ex con- fuetudine miniftrabatur , ut dictum eft de mi- nitis quarumdam ecclefiarum , fpecialiter in ordine Ciffertienfium . Id vero quod dicit , quod corpus Chrifti exhibetur pro falute cor- poris, & fanguis pro. falute anime fub di- veris fpeciebus , intelligendum est fignificati- ve, ut fepe dictum eft, & fecundum quod » meníam & calicem hic distinguit, velut di- » verfas gratias. Et fuperius in principio au- » Coritatis dixcrunt : Qui caliccm , id est , fanguinem Christi per fe ponit quafi aliam gratiam , ec. Non enim ajunt quod fint di- verfe gratim , fcd propter predictas diverfita- tis caufas dicunt Velut, id est, quafi diver- fas gratias . Xx quo nunlium potest inferri præjudicium communioni fub una fpecie, qua- f minus contineat in fe ant iei aut gratie. Ad illud igitur quod ex predi&is auctori- tatibus vidclicet Ambrofii, Thomæ & Augu- 'stini concludit , videlicet quod fint diverfe gratie five efficacie ; & diverfi fruQus fub didum eft ad autoritatem Ambrofii . Ex qui- E duabus fpeciebus, negatur, ut expofitum est, bus patet, quod quantum ad rem, & fimpli- citer, nulla est utilitas major capere füb utra- que fpecie , quam fub una , imo stantibus confuetuding univerfali , & statuto ecclefie in oppofitum , quibus fideles tenentor confor- mari & obedire, capere fub utraque est dam- nabile & perniciofum . : Ulterius, quod ex communione fub utraque fpecie augeatur gratia in fümenie , fcilicet ra- done adjun&z fecundze fpeciei, negetur fim- pliciter... Et ad aucboritatem Augustini di- quia ex dictis illoram nihil fequitur. Qua- re fideles inteligere debent, quod nihil uti- litatis , nihil virtutis, nihi) gratie aut cuju- fcumque fpiritualis effe&us , fumitur per fu- mentes hoc facramentum füb duplici fpecie magis, quam per fumentes fub altera tan- tum , ceteris paribus, & ex opere operato, & quod eis per confequens nihil aufertur fpiritualis effeQus , nifi occafio erroris, peri- colum effufionis, & irreverentia, que in mul- ütudine populü minus difcretà Gt minus cau- ti, ANNO CERISFÉ 1432- Ad Augufi?- gum. Won plus fu. mitur , quoad efefum , fub utraque,quarm fub una, ca« teris psribug. 

Strana 798
797 n AU. » ne tantum fameremus , alterum tantum fi- 343. * gnificaretur, fecundum quod ad tuitionem » corporis valeret. Iterem, fi in vino tantum » fumeretur , licet hoc fufficerer ad carporis » & anime tuitionem , tamen hoc folum &- » gnificarctur quod pro falute anime fufti- Md S. Tho. peretur. Hec ille. ’ [rosy Poft hzc adducit fanétum "Thomam parte 3.qu. 74. art. 1. dicentem de diftinétione du- plicis fpeciei, & fimiliter eadem parte quaft. 76. art. 2. Ad quem dicendum , quod fanus doctor ex propofito & ex intentione tam in 3. parte , quam in quarto fententiarum , & pene in omnibus fctipturis fuis , in quibus DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 798 totum & integrum fumimus. Sed fi in pá- A cendum, guod dicta audtoritas Augustini po. nitur in gloffa ordinaria fuper pfalmo 22. In quo pfalmo David enumerat decem dona Dei , que predi&a gloffa vocat, decem. gra. tias, & post nonam gratiam .ponit atítoriza- tem jam allegatam , quam fic incipit : "Nota » quod calicem & fanguinem Christi pfalmi- > sta per fe ponit, quafi aliam gratiam a men- » fà & a corpore Christi , cum tamen cato ? fne fanguine, G'c. In qua au&oritate glof- fà implicite folvit illam questionem , Cur pfai- mista enumerando dicta dona Dei feu gratias , menfam & corpus Christi & calicem & fan- guinem distinguit, velut duas gratias & duo dona Dei? cum fpecies panis & vini fint unum x iraCtat hanc materiam , determinat pro parte Bfacramentum totale & non duo, & caro Chri- confuetudinis Romane ecclefie , čr eamdem confuetudinem multipliciter laudat & appro- bat, fecundam quod in precedentibus ex di- £tis fois fatis fuit diffufe declaratum . Sunt au- tem doctores allegandi ad eum fenfum quem $pfi intendunt in dictis ipforum , & non ad fenfum repugnantem, ficut & facra fcriptura. Sed videtur mihi quod magitter opponens, o- miffa doGorum clara & manifefta intentione, nitatur & laboret eofdem doctores capere in fermone , quemadmodum & judai obferva- bant Chriftum . Verumtamen ne credat fe do- Gores catholicos im hac materia in contradi- |" &ione deprehendiffe , refpondendum eft. Et sti non pofüt de lege communi effe aut fumi fine fanguine, & e converío , eo quod totus Christus est fub utraque fpecie. Et refpondendo reddit istius distinctionis tres caufas, Prima est distin@ic effentialis cor- poris. Christi & fanguinis ejus. Et hanc tan- git cum dicit: Sed quia caro non est fanguis , & fanguis non est caro. Secunda est diver- fias converfionis & illam innuit cum fubjun- git: Et panis in-Carnem convertitur, & vi- num in fanguinem, & non e converfo. Ter- tia est distinctio fpeciernm panis & vini, & istam dat intelligere, cum addit: Fr fob di- verfis fpeciebus utrumque fumitur. Et hzc primo ad dita hujus doctoris, qui in predi- C'est totalis intentio aucloritatis illius , in qua Gis locis intendit aífipnare caufas , quare in confccratione hujus facramenti utraque fpecies requiritur , cum tamen idem contineatur utro- biguc > & quod una [Ípecierum nullo modo faperfluit, & ad hoc, oftendendum triplicem caufam aífgnat. Prima cft exprceffior (ignifica- tio dominice paflüionis. Secunda eft expreffior fignificatio complete refectionis fpiritualis . "Tertia cxpreffor figuificatio falvationis utriuf- que hominis, quorum .omnium reprzfentatio- nem faccre pertinet ad facerdotes , quibus .di- Qum eft & preceptum : Jfoc facite in méam commemorationem . Quod autem dicit: Con- veniens eft ut feorlům exhibeatur fidelibus nulla mentio fit de communione laicorum fub utraque fpecie, & illud quod io fine ip- fius ponitur: & fub diverüs fpeciebus urrum- que fumitur ; xcfertur ad. facerdotes facrifican- tes, ad quos pertinet fub utraque fpecie con- ficere, & fuimere propter perfectam. facramen- ti fignificationem. : Et ex hoc patet quod falfo infertur & ma- £, cum dicitur, quod fit alia gratia fub illis diverfis fpeciebus , & per confequens fumens fub una non fumit utraque, quia illa distin- &io tantum ponitur propter rationes przdi- &as , que nullo modo inferunt aliquam di- stinCienem in: re aut in eífe&u . Unde & tam ratione ufus, quam ratione effectus ; di- D» caute Áugusrinus & ploffa inquiunt: Idco cendum eft quod doctor loquitur de inftitutio- ne hujus facramenti, caufas affgnando, quod non fruftra fub duplici fpecie inftitutum fit , & fic id quod dicit quod feorfum exhibeatur fidelibus refertar indifferenter ad ecclefiam , x verificantur verba fua , tam in facerdotibus ; quam in non facerdotibus, quibus fic ex con- fuetudine miniftrabatur , ut dictum eft de mi- nitis quarumdam ecclefiarum , fpecialiter in ordine Ciffertienfium . Id vero quod dicit , quod corpus Chrifti exhibetur pro falute cor- poris, & fanguis pro. falute anime fub di- veris fpeciebus , intelligendum est fignificati- ve, ut fepe dictum eft, & fecundum quod » meníam & calicem hic distinguit, velut di- » verfas gratias. Et fuperius in principio au- » Coritatis dixcrunt : Qui caliccm , id est , fanguinem Christi per fe ponit quafi aliam gratiam , ec. Non enim ajunt quod fint di- verfe gratim , fcd propter predictas diverfita- tis caufas dicunt Velut, id est, quafi diver- fas gratias . Xx quo nunlium potest inferri præjudicium communioni fub una fpecie, qua- f minus contineat in fe ant iei aut gratie. Ad illud igitur quod ex predi&is auctori- tatibus vidclicet Ambrofii, Thomæ & Augu- 'stini concludit , videlicet quod fint diverfe gratie five efficacie ; & diverfi fruQus fub didum eft ad autoritatem Ambrofii . Ex qui- E duabus fpeciebus, negatur, ut expofitum est, bus patet, quod quantum ad rem, & fimpli- citer, nulla est utilitas major capere füb utra- que fpecie , quam fub una , imo stantibus confuetuding univerfali , & statuto ecclefie in oppofitum , quibus fideles tenentor confor- mari & obedire, capere fub utraque est dam- nabile & perniciofum . : Ulterius, quod ex communione fub utraque fpecie augeatur gratia in fümenie , fcilicet ra- done adjun&z fecundze fpeciei, negetur fim- pliciter... Et ad aucboritatem Augustini di- quia ex dictis illoram nihil fequitur. Qua- re fideles inteligere debent, quod nihil uti- litatis , nihil virtutis, nihi) gratie aut cuju- fcumque fpiritualis effe&us , fumitur per fu- mentes hoc facramentum füb duplici fpecie magis, quam per fumentes fub altera tan- tum , ceteris paribus, & ex opere operato, & quod eis per confequens nihil aufertur fpiritualis effeQus , nifi occafio erroris, peri- colum effufionis, & irreverentia, que in mul- ütudine populü minus difcretà Gt minus cau- ti, ANNO CERISFÉ 1432- Ad Augufi?- gum. Won plus fu. mitur , quoad efefum , fub utraque,quarm fub una, ca« teris psribug. 

Strana 799
799 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 806 a ti, poffet accidere kuic venerabili facramento À clefia non eft praccpta immediate a Chriito , momeanmeni ANNO CHRISTI 1433. ad Alber. «wmMegnam. Suprz in te- füimociis fan- £torum pse erum. Ta cep. De huius potus roprit effe. ue operatio. Te, ue in adminiftratione fub fpecie vini. Ulterius , ad audoritarem Alberti Magni dicendum primo, quod tempore Alberti Magni non dubiom eft quin modus & confuerndo snius fpeciei jam erat in ecclefa introducta , nec reperitur quod eam hic door profundif- fimus in loco aliquo redarguerit , aut repre- henderit , quod utique audacter fsciffet , fi ipfam quoquo modo éredidiffer aut putaffet illicitam : imo przedictus doctor putavit G credidit , non folum ecclefiam. poffe miniftrare laicis hoc factamentum fub una fpecie , fed etiam credidit quod eccltfia poffet cum faccr- dotibus difpenfare, ut in illis partibus, in qui- fed per fiatuta apoftolica: que tamen flatuta apoftolica ipfi Chrifto attribuit ad. declarandum qued nihil ecclefía ftatuit , aut poteft ftatue- re, quod concernat fidem , aut aliquid necef- farium ad falutem fine Chrifto iplam dirigen- te, & cidem affiffenie ufque ad. confumma- tonem íxzculi. Unde & inferius ait afbgnans rationem de duplici fpecie in celebratione + Hujus autem fadi Chriti & ecclefie bec eft caufa, (&c. ubi & Chriflo & ecclefie hoc fa- €um attribuit, & ex hoc fundamento depen- det illa fenténtia fuz, qua ut füperius di&um eft , afferuiz, quod in partibus , in quibus non repcrirur vinum , ecclefia poffet difpenfa- bus non poteft vinum de facili reperiri, con- Dre ut fub fpecie panis tantum facerdos con- ficerent fab una fpecie. Unde in traQato fuo de miffa prepe finem dicit: Propter intolera- » bile damnum animarum quod incurrunt ha- bitantes in terris ubi non habetur vinum, expediret ut difpenfaretur , ut Chrifti cor- pus fine calice confici poffet. Et fubdit ra- tionem illius dicti dicens: Corpus enim non eft finé fanguine , & anima, & deitaic , quamvis non fit ibi fanguis vi confecratio- nis. Non eft igitur dicendum nec prefu- mendum , «quod tantus doGbor fibi ipfi in allegaris au&toritatibus fuerit contrarius. Ad aa@oritatem igitur ejus allcgatam dicen- dum , quod loquitur de facerdotibus celebran- o M n » » b » » » ficeret , quod utique nullo modo poffet fie- ri, fi fuiffet Chrifli preceptum tantum ob- ligans in celebratione hujus facramenti , & fumptione , quantum adverfarii conantur per- fiadere. Ad verbum , autem , Tradimus fanguinem, dicendum , quod (pe dodorcs fübinducune perfonani totius communitatis , vcl ecclefie , & loquantur in numero plurali ; & fic ifte docor loquitur ?n perfona ecclefie . Nam -fu- perius dixerat , quod Chriftus utrumque. fa- cramentaliter cclebrandum effe in ecclefia per flatuta apoftolica præceperat , & pofimodum fubdit : Er ideo fab una fpecie corpus, & tibus & confcientibus hoc facramentum, quod Cfub altera fanguinem tradimus , per modum manifeflifmg patet, & fole clarius ex ipfius re(ponfione , quam immediate ad didum du- bium motum fübfequitur , quam refponfionem magifter Joannes ea ex caufa dimifit, quia to- taliter facit contra eum. Nam Albertus refpon- dens ita dieit: Sed hoc dicimus , quod Chri- 9 ftus poftquam: exhibuit corpus fuum fub » fpecie panis , tunc etiam poftea exbibuit fanguinem fuum fub fpecie vini, & utrum- que facramentaliter effe celebrandum prace- pit in eccléfia per flatuta apoftolica, & ideo ecclefia inlruc&ta actione Chrifli , utrumque celebrat ; diviüm conficiendo corpus fub fpecie panis , & divifim conficiendo fan- v » 9 b s >» » vim hec duo exhibuerit , & celebranda » inflitaerit Chriftus, patee Matthei 27. Hac » Albertus, Qui poft predicta cum teflimoniis evangeliftaram probailec quod Chriflus fub du- . plici fpecie hoc facramentum | inflituerit , & ita celebrandum & conficiendum in ecclefia per fiatuta apoftolica preceperit, fubjungit : » Ex omnibus iflis accipitur , quod Chriftus fub una fpecie panis corpus fuum tradidit, & fub altera fpecie vini tradidit fanguinem , & fic fervandum inflituit: & cum Chrifti actio fit, noftra inftructio ,' pro certo: hzc duo nobis fervanda eífe precepit , & ideo fub una fpecie corpus ,' & fub alia tradi- » dictus magifler allegat eum , in quo unuf- quifque vel íciens grammaticam poteft intel- ligere hunc doQorem , quod non loquitur nif de celebrantibus &t conficientibus hoc fa- cramenturs . ; i : Ulterius ,,valde notandum verbum , quod ibi dicitur , quod Chriftus utrumque facra- fnentaliter celebrandum effe precepit in ecele- fia per flatuta zpofłolica . Ex quo verbo pa- tet intentio hujus doCtoris, quod etiam cele- bratio hujus facramenti per facerdotes in ec- mus fanguinem. liec Albertus in loco ubi E» fcilicet statuti & doclrinz, quaft diceret, Nos ccclefia tradimus & mandamus , five statui- mus & doceinus fub una fpecie corpus , & fub altera fanguinem debere celebrari . Secun- dum quod & apostolus in nostra materia lo- quitur r. ad Corinth. ri. Éso enim accepi & domino quod & tradidi vobis . Non cnim aposto- lus acceperat communionem fàcramentalem a domino per modum quo communicans ac- cipit euchatistiam a facerdotc , ncc fimiliter ipfe ita uadidit Corinthiis , nifi per modum do€trinz ; unde arguens paralogizat in acce- ptione termini, Tradimus . Ád aliud autem quod inducitur de eodem guinem fub fpecie vini. Quod autem (ic di- Ddo£tore , videlicet de divifa vel diverfa opcra- tione corporis a fanguine , GC. dicendum , quod idemmet dottor fuper illa litera. textus Augustini, quod facramenium componatur ex viibili elementorum fpecie, & domini nostri Jefu Christi carne, facramento videlicet , & ve facramenti , dicit fic : Non -intendit hic » Augustinus determinare ‘partes effentiales » facramenti , fed potius.dicere ea que exi- » guntur ad veritatem & facramenti perfe- » Cüonem, fecundum quod est effectivum uni- » tatis Corporis mystici., quod est ecclcfii . » Species aurem vifibiles operantur illum per * modum fgnificandi , ut Mapister dicit in » fequenti distin@ione , quia ficut unus pa- nis fit ex multis granis deputatis , & vi. num confluit ex multis uvis, fic ecclefia congregatur ex multis fidelibus , corpus autem Christi efficit illam per modum cau- fe. Hec ille. Ex quibus verbis ejufdem dodoris manife- ste colligitur, que fit operatio fpecierum fa- cramentalium , quia est ipfa fignificatio , pro- ut etam fuperius dicum est per eumdem doftorem , quod formz facramentales nihil caufant , fed folum fignificant. Ista igitur e- jufdem doctoris prafappofita declaratione, ma- nifę- > » » 9 ANNQ CHRISTI 1433 Lib, Come, dift. 16, + 

Strana 800
799 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 806 a ti, poffet accidere kuic venerabili facramento À clefia non eft praccpta immediate a Chriito , momeanmeni ANNO CHRISTI 1433. ad Alber. «wmMegnam. Suprz in te- füimociis fan- £torum pse erum. Ta cep. De huius potus roprit effe. ue operatio. Te, ue in adminiftratione fub fpecie vini. Ulterius , ad audoritarem Alberti Magni dicendum primo, quod tempore Alberti Magni non dubiom eft quin modus & confuerndo snius fpeciei jam erat in ecclefa introducta , nec reperitur quod eam hic door profundif- fimus in loco aliquo redarguerit , aut repre- henderit , quod utique audacter fsciffet , fi ipfam quoquo modo éredidiffer aut putaffet illicitam : imo przedictus doctor putavit G credidit , non folum ecclefiam. poffe miniftrare laicis hoc factamentum fub una fpecie , fed etiam credidit quod eccltfia poffet cum faccr- dotibus difpenfare, ut in illis partibus, in qui- fed per fiatuta apoftolica: que tamen flatuta apoftolica ipfi Chrifto attribuit ad. declarandum qued nihil ecclefía ftatuit , aut poteft ftatue- re, quod concernat fidem , aut aliquid necef- farium ad falutem fine Chrifto iplam dirigen- te, & cidem affiffenie ufque ad. confumma- tonem íxzculi. Unde & inferius ait afbgnans rationem de duplici fpecie in celebratione + Hujus autem fadi Chriti & ecclefie bec eft caufa, (&c. ubi & Chriflo & ecclefie hoc fa- €um attribuit, & ex hoc fundamento depen- det illa fenténtia fuz, qua ut füperius di&um eft , afferuiz, quod in partibus , in quibus non repcrirur vinum , ecclefia poffet difpenfa- bus non poteft vinum de facili reperiri, con- Dre ut fub fpecie panis tantum facerdos con- ficerent fab una fpecie. Unde in traQato fuo de miffa prepe finem dicit: Propter intolera- » bile damnum animarum quod incurrunt ha- bitantes in terris ubi non habetur vinum, expediret ut difpenfaretur , ut Chrifti cor- pus fine calice confici poffet. Et fubdit ra- tionem illius dicti dicens: Corpus enim non eft finé fanguine , & anima, & deitaic , quamvis non fit ibi fanguis vi confecratio- nis. Non eft igitur dicendum nec prefu- mendum , «quod tantus doGbor fibi ipfi in allegaris au&toritatibus fuerit contrarius. Ad aa@oritatem igitur ejus allcgatam dicen- dum , quod loquitur de facerdotibus celebran- o M n » » b » » » ficeret , quod utique nullo modo poffet fie- ri, fi fuiffet Chrifli preceptum tantum ob- ligans in celebratione hujus facramenti , & fumptione , quantum adverfarii conantur per- fiadere. Ad verbum , autem , Tradimus fanguinem, dicendum , quod (pe dodorcs fübinducune perfonani totius communitatis , vcl ecclefie , & loquantur in numero plurali ; & fic ifte docor loquitur ?n perfona ecclefie . Nam -fu- perius dixerat , quod Chriftus utrumque. fa- cramentaliter cclebrandum effe in ecclefia per flatuta apoftolica præceperat , & pofimodum fubdit : Er ideo fab una fpecie corpus, & tibus & confcientibus hoc facramentum, quod Cfub altera fanguinem tradimus , per modum manifeflifmg patet, & fole clarius ex ipfius re(ponfione , quam immediate ad didum du- bium motum fübfequitur , quam refponfionem magifter Joannes ea ex caufa dimifit, quia to- taliter facit contra eum. Nam Albertus refpon- dens ita dieit: Sed hoc dicimus , quod Chri- 9 ftus poftquam: exhibuit corpus fuum fub 9 fpecie panis , tunc etiam poftea exbibuit fanguinem fuum fub fpecie vini, & utrum- que facramentaliter effe celebrandum prace- pit in eccléfia per flatuta apoftolica, & ideo ecclefia inlruc&ta actione Chrifli , utrumque celebrat ; diviüm conficiendo corpus fub fpecie panis , & divifim conficiendo fan- v » 9 b s >» » vim hec duo exhibuerit , & celebranda » inflitaerit Chriftus, patee Matthei 27. Hac » Albertus, Qui poft predicta cum teflimoniis evangeliftaram probailec quod Chriflus fub du- . plici fpecie hoc facramentum | inflituerit , & ita celebrandum & conficiendum in ecclefia per fiatuta apoftolica preceperit, fubjungit : » Ex omnibus iflis accipitur , quod Chriftus fub una fpecie panis corpus fuum tradidit, & fub altera fpecie vini tradidit fanguinem , & fic fervandum inflituit: & cum Chrifti actio fit, noftra inftructio ,' pro certo: hzc duo nobis fervanda eífe precepit , & ideo fub una fpecie corpus ,' & fub alia tradi- » dictus magifler allegat eum , in quo unuf- quifque vel íciens grammaticam poteft intel- ligere hunc doQorem , quod non loquitur nif de celebrantibus &t conficientibus hoc fa- cramenturs . ; i : Ulterius ,,valde notandum verbum , quod ibi dicitur , quod Chriftus utrumque facra- fnentaliter celebrandum effe precepit in ecele- fia per flatuta zpofłolica . Ex quo verbo pa- tet intentio hujus doCtoris, quod etiam cele- bratio hujus facramenti per facerdotes in ec- mus fanguinem. liec Albertus in loco ubi E» fcilicet statuti & doclrinz, quaft diceret, Nos ccclefia tradimus & mandamus , five statui- mus & doceinus fub una fpecie corpus , & fub altera fanguinem debere celebrari . Secun- dum quod & apostolus in nostra materia lo- quitur r. ad Corinth. ri. Éso enim accepi & domino quod & tradidi vobis . Non cnim aposto- lus acceperat communionem fàcramentalem a domino per modum quo communicans ac- cipit euchatistiam a facerdotc , ncc fimiliter ipfe ita uadidit Corinthiis , nifi per modum do€trinz ; unde arguens paralogizat in acce- ptione termini, Tradimus . Ád aliud autem quod inducitur de eodem guinem fub fpecie vini. Quod autem (ic di- Ddo£tore , videlicet de divifa vel diverfa opcra- tione corporis a fanguine , GC. dicendum , quod idemmet dottor fuper illa litera. textus Augustini, quod facramenium componatur ex viibili elementorum fpecie, & domini nostri Jefu Christi carne, facramento videlicet , & ve facramenti , dicit fic : Non -intendit hic » Augustinus determinare ‘partes effentiales » facramenti , fed potius.dicere ea que exi- » guntur ad veritatem & facramenti perfe- » Cüonem, fecundum quod est effectivum uni- » tatis Corporis mystici., quod est ecclcfii . » Species aurem vifibiles operantur illum per * modum fgnificandi , ut Mapister dicit in » fequenti distin@ione , quia ficut unus pa- nis fit ex multis granis deputatis , & vi. num confluit ex multis uvis, fic ecclefia congregatur ex multis fidelibus , corpus autem Christi efficit illam per modum cau- fe. Hec ille. Ex quibus verbis ejufdem dodoris manife- ste colligitur, que fit operatio fpecierum fa- cramentalium , quia est ipfa fignificatio , pro- ut etam fuperius dicum est per eumdem doftorem , quod formz facramentales nihil caufant , fed folum fignificant. Ista igitur e- jufdem doctoris prafappofita declaratione, ma- nifę- > » » 9 ANNQ CHRISTI 1433 Lib, Come, dift. 16, + 

Strana 801
dor DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. $ea mm Wifeftz est iütentio faa , quis videlicet ficut À facrificantem pertinet, ut dictum eft, uterque oum ANNO CHRISTI 1333. Ad innocen- tium. Supe- ring in tefti- znoniic SS. Patrum, ad nutrimentum corporale fumitur potus ad perfe&ionem nutrimenti, ita & in nutrimen- zo fpirituali darus eft potus ad perfeGionem nutrimenti fpiritualis, fcilicet ipfe fanguis Chri- sti , & quantum ad hoc, ut fuperius diceba- tur poft Hugonem de fancto Victore & Ma- giftrum fententiarum , totum completur & conünetur fub altera fpecierum . Veram quia perfecla refzCio , quz confiílit in. cibo & po- gu fpirituali , non fignificatur per unam fpe- ciem , idcirco idem doclor ait, quod divifa habet operationem fanguis a corpore, corpus enim dedit Christus in communionem fui X 3nembrorum , fanguinem autem dedit in re- actus , fcilicet conficiendi & fumendi, & hoc propter fignificationem perfectam , tam Christi paffionis , quam etiam falutis utriufque homi- nis. Si enim in facrificatione una tantum fpe- cies conficeretur, & fumeretur , ad alterius , corporis fcilicet , vel animze , falutem per- tinere fignificaretur: fed idcirco utrumque a facerdotibus conficitur & fumitur , ut mors Christi & falus utriufque hominis fignificetur. Quod autem ulterius addiicitur , quod ncc fanguis fub fpecie panis ; nec corpus fub fpe- cie vini bibitur & comcditur, verum est quo- ad fignum extrinfecum : fed ramen quoad rem quæ est caro & fanguis , & quoad effe- demptionem . Ifte autem funt diverfe ope-Bétum , qui est extinétio efuriei & fitis , vel rationes , quod utique verum cft tan in fe , quam etiam in figno: tamen cum utrumque fcilicet corpus & fanguis cohtineatur fub al- tera fpecie , parct quod fub altera fpecie u- zrumąue fit, communio fcilicer & redemptio, mon tamen utrumque per alteram fpeciem fi- gnifcamr. Fr ideo funt diverfe operationes, & effentialiter inter fe , & etiam in fignis. Yt hoc eff quod idem. do&or concludit: Quod cum Dominus fic ordinaverit , & multiplica- verit facramenta , quod omnes gratias facra- mentales habeamus in facramentis ; fupple , effective , & fignificative; & alia gratia fit re- demptionis per fanguinem, quam communio- quoad perfotłam & completam cibationem , que principaliter in quolibet nutrimento ai- tenduntur , ita plene & perfeQe {ub una fpe- cie utrumque fümirur , ficut fub urraque, SC vere comeditur corpus Christi , & vere ip- fius fanguis bibitur. Unde Prepo(tüivus , qui fuit doctor antiquiflimus , quem fanctus 'Tho- mas & multi antiquorum doctorum allegant , in quzstionibus dc faciamentis dicit: Sub hac fpecie fanguinis c(t corpus & fanguis , & fub fpecie panis hac fumis fanguinem: vel ergo comedis vel bibis fanguinem ; fed non est dicendum qnod comedis, ergo bi- bis; & füb hac fpecie comedis . Solutio : $ ANNO CHRISTI 143% mis per corporis fumptionem ; non fufficit in C fub hac fpecie comedo & bibo. lec præfa- facramento habere elementum fignificans com-- munjonem , nif etiam haberetur elementum fi- gnificans redemptionem ; ubi czprefle doctor includit totam iftam diverfiratem exfiltere in diverftate fignificationis, & non in re, quoad effedum . Non enim dixit , Non fufficit in facramento habere elemenrum efficiens feu caufans, fed , fignificans communionem . Ex guibüs manifeste patet , quod quantum perri- net ad effe rai, nulla utilitas refultat commu- nioris duplicis (peciei: quia ifta pluralitas fo- Jum requiritur propter completam fignificatio- nem faciendam completg refe@ionis , feu a~ liorum, quz per hoc facramentum effciuntar in nobis per dignam fumpticnem. Ád au&toritatem Innocentii dicendum, quod ipfe , ut füperius dictum est , rence in fe- quenti capitulo , quod (ub fola fpecie panis dehet eucharistia fervari. Item quod in illis regionibus , iu quibus alterurum inveniri non potest, licite poteft alterutrum fine alte- ro confecrari : & in fine capituli approbat modum qui tenetur in parafceve de fumptio- ne eucharistie fine fpecie vini. Ex quibus pa- tet , quod hic doctor non fuit opinionis , quod utraque fÍpécies fuerit vel fit de necef- frate falutis , five de pracepto Chrifli : quia fi fic , nullum predictorum potui(et rationa: biliter concedere. Ad auétoritatem igitur quæ bic inducitur , dicendum , quod loquitur E,, de facerdotibus aclu conficientibus , quorum eft conficere. fimul. & fumere fub utrague fpecie , propter. perfc&am fignificationem , ut in fuperioribus fepe dictum est : quod patet ex hoc, quia nullam mentionem facir de lai- fis, & quia loquitur de oblatione & confe- £ratione , quz. folis competunt. facerdotibus . Moc etiam rubrica ejufdem capituli ostendit , que dicit , Cur eucharistia fub duplici fpecie confecratur? Fr item quod de fumptione di- Ch , referendum eft ad facrficium, quia ad Concil, General, Tom. XXIX. tus do&or antiquus . Idem dicunt Petrus de Tarentafia , & Thomas. de Argentina, & pe- ne omnes , qui approbant communionem fub una fpecie. Nec tamen in facrificio una fpe- cies fupcrfluit alteri; imo ficut utraque re- quiritur ad perfectam fignificationem prodicto- rum, fic & predicti duo actus; qui refpiciunt ratione figniicationis prediclas fpecies, necef- fario exiguntur. Quare totum quod idem do- ctor & Pontifex loquitur , ad facrificimn re- ferendum ; in quo tam utraque fpecies, quam uterque actus propter fignificarionem prædi- €tam requiruntur, Ad auctoritatem fandi Thome de diverfis D inflrumentis , dicendum' est, quod in hoc fa- cramento , pauis & vini non fant divería in- ftrumenta , ficut nec divería facramenta , ni- fi materialiter : & ita non est nifi unum instrumentum , per quod Deus in nobis o peratur perfectam nutritionem & cibatio- nem ; unde nec fub duplici fpecie divina virtus diverfas efficacias operatur . Unde Al- » bertus in tractatu. de Miffa dicit : Quod autem objicirur quod due inftitutiones fa- ciunt duo facramenta ; dicendum , quod non fequitur, nif! due inflitutiones effent de duabus materiis a diverfis , & dua- bus formis diverfis, S duabus gratiis in facramentis fabftantialiter effectis. diverfis , que hic non funt : quia dua materie pa- nis & vini indicant unum perfectum nu- trimentum , quod in perfectione nutriens di altera illatam materiam indicare non fufficit: forma etiam .ad formam refertur ad perfectionem unius facramenti: una e- tiam.est gratia in utroque effecta, & idco » duz effe non poffunt. Hwee Albertus. Ex quibus fole clarius patct , quod mullum bo- nuin, nulla utilitas fequitur ex fumptionę du- plicis fpeciei , cum nulla efficacia magis füb una, quam fub duplici contingatur, & cum fiat Eee con- s 2 » ”» > 2 D "n > 2, » ” De hujas ft» cramenti fois ma füper vi- num, e Impreffom exemplar hoo bec , divilis. 

Strana 802
dor DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. $ea mm Wifeftz est iütentio faa , quis videlicet ficut À facrificantem pertinet, ut dictum eft, uterque oum ANNO CHRISTI 1333. Ad innocen- tium. Supe- ring in tefti- znoniic SS. Patrum, ad nutrimentum corporale fumitur potus ad perfe&ionem nutrimenti, ita & in nutrimen- zo fpirituali darus eft potus ad perfeGionem nutrimenti fpiritualis, fcilicet ipfe fanguis Chri- sti , & quantum ad hoc, ut fuperius diceba- tur poft Hugonem de fancto Victore & Ma- giftrum fententiarum , totum completur & conünetur fub altera fpecierum . Veram quia perfecla refzCio , quz confiílit in. cibo & po- gu fpirituali , non fignificatur per unam fpe- ciem , idcirco idem doclor ait, quod divifa habet operationem fanguis a corpore, corpus enim dedit Christus in communionem fui X 3nembrorum , fanguinem autem dedit in re- actus , fcilicet conficiendi & fumendi, & hoc propter fignificationem perfectam , tam Christi paffionis , quam etiam falutis utriufque homi- nis. Si enim in facrificatione una tantum fpe- cies conficeretur, & fumeretur , ad alterius , corporis fcilicet , vel animze , falutem per- tinere fignificaretur: fed idcirco utrumque a facerdotibus conficitur & fumitur , ut mors Christi & falus utriufque hominis fignificetur. Quod autem ulterius addiicitur , quod ncc fanguis fub fpecie panis ; nec corpus fub fpe- cie vini bibitur & comcditur, verum est quo- ad fignum extrinfecum : fed ramen quoad rem quæ est caro & fanguis , & quoad effe- demptionem . Ifte autem funt diverfe ope-Bétum , qui est extinétio efuriei & fitis , vel rationes , quod utique verum cft tan in fe , quam etiam in figno: tamen cum utrumque fcilicet corpus & fanguis cohtineatur fub al- tera fpecie , parct quod fub altera fpecie u- zrumąue fit, communio fcilicer & redemptio, mon tamen utrumque per alteram fpeciem fi- gnifcamr. Fr ideo funt diverfe operationes, & effentialiter inter fe , & etiam in fignis. Yt hoc eff quod idem. do&or concludit: Quod cum Dominus fic ordinaverit , & multiplica- verit facramenta , quod omnes gratias facra- mentales habeamus in facramentis ; fupple , effective , & fignificative; & alia gratia fit re- demptionis per fanguinem, quam communio- quoad perfotłam & completam cibationem , que principaliter in quolibet nutrimento at- tenduntur , ita plene & perfeQe {ub una fpe- cie utrumque fümirur , ficut fub urraque, SC vere comeditur corpus Christi , & vere ip- fius fanguis bibitur. Unde Prepo(tüivus , qui fuit doctor antiquiflimus , quem fanctus 'Tho- mas & multi antiquorum doctorum allegant , in quzstionibus dc faciamentis dicit: Sub hac fpecie fanguinis c(t corpus & fanguis , & fub fpecie panis hac fumis fanguinem: vel ergo comedis vel bibis fanguinem ; fed non est dicendum qnod comedis, ergo bi- bis; & füb hac fpecie comedis . Solutio : $ ANNO CHRISTI 143% mis per corporis fumptionem ; non fufficit in C fub hac fpecie comedo & bibo. lec præfa- facramento habere elementum fignificans com-- munjonem , nif etiam haberetur elementum fi- gnificans redemptionem ; ubi czprefle doctor includit totam iftam diverfiratem exfiltere in diverftate fignificationis, & non in re, quoad effedum . Non enim dixit , Non fufficit in facramento habere elemenrum efficiens feu caufans, fed , fignificans communionem . Ex guibüs manifeste patet , quod quantum perri- net ad effe rai, nulla utilitas refultat commu- nioris duplicis (peciei: quia ifta pluralitas fo- Jum requiritur propter completam fignificatio- nem faciendam completg refe@ionis , feu a~ liorum, quz per hoc facramentum effciuntar in nobis per dignam fumpticnem. Ád au&toritatem Innocentii dicendum, quod ipfe , ut füperius dictum est , rence in fe- quenti capitulo , quod (ub fola fpecie panis dehet eucharistia fervari. Item quod in illis regionibus , iu quibus alterurum inveniri non potest, licite poteft alterutrum fine alte- ro confecrari : & in fine capituli approbat modum qui tenetur in parafceve de fumptio- ne eucharistie fine fpecie vini. Ex quibus pa- tet , quod hic doctor non fuit opinionis , quod utraque fÍpécies fuerit vel fit de necef- frate falutis , five de pracepto Chrifli : quia fi fic , nullum predictorum potui(et rationa: biliter concedere. Ad auétoritatem igitur quæ bic inducitur , dicendum , quod loquitur E,, de facerdotibus aclu conficientibus , quorum eft conficere. fimul. & fumere fub utrague fpecie , propter. perfc&am fignificationem , ut in fuperioribus fepe dictum est : quod patet ex hoc, quia nullam mentionem facir de lai- fis, & quia loquitur de oblatione & confe- £ratione , quz. folis competunt. facerdotibus . Moc etiam rubrica ejufdem capituli ostendit , que dicit , Cur eucharistia fub duplici fpecie confecratur? Fr item quod de fumptione di- Ch , referendum eft ad facrficium, quia ad Concil, General, Tom. XXIX. tus do&or antiquus . Idem dicunt Petrus de Tarentafia , & Thomas. de Argentina, & pe- ne omnes , qui approbant communionem fub una fpecie. Nec tamen in facrificio una fpe- cies fupcrfluit alteri; imo ficut utraque re- quiritur ad perfectam fignificationem prodicto- rum, fic & predicti duo actus; qui refpiciunt ratione figniicationis prediclas fpecies, necef- fario exiguntur. Quare totum quod idem do- ctor & Pontifex loquitur , ad facrificimn re- ferendum ; in quo tam utraque fpecies, quam uterque actus propter fignificarionem prædi- €tam requiruntur, Ad auctoritatem fandi Thome de diverfis D inflrumentis , dicendum' est, quod in hoc fa- cramento , pauis & vini non fant divería in- ftrumenta , ficut nec divería facramenta , ni- fi materialiter : & ita non est nifi unum instrumentum , per quod Deus in nobis o peratur perfectam nutritionem & cibatio- nem ; unde nec fub duplici fpecie divina virtus diverfas efficacias operatur . Unde Al- » bertus in tractatu. de Miffa dicit : Quod autem objicirur quod due inftitutiones fa- ciunt duo facramenta ; dicendum , quod non fequitur, nif! due inflitutiones effent de duabus materiis a diverfis , & dua- bus formis diverfis, S duabus gratiis in facramentis fabftantialiter effectis. diverfis , que hic non funt : quia dua materie pa- nis & vini indicant unum perfectum nu- trimentum , quod in perfectione nutriens di altera illatam materiam indicare non fufficit: forma etiam .ad formam refertur ad perfectionem unius facramenti: una e- tiam.est gratia in utroque effecta, & idco » duz effe non poffunt. Hwee Albertus. Ex quibus fole clarius patct , quod mullum bo- nuin, nulla utilitas fequitur ex fumptionę du- plicis fpeciei , cum nulla efficacia magis füb una, quam fub duplici contingatur, & cum fiat Eee con- s 2 » ”» > 2 D "n > 2, » ” De hujas ft» cramenti fois ma füper vi- num, e Impreffom exemplar hoo bec , divilis. 

Strana 803
ORATIO JOANNIS 8o3 ANNO nan cit expediens (aluti, fed omnino eft dam- OT E pabilis , & nociva, maxime fi pertinacia ad- jungatur . Ulterius , ad au&oritates fequentes , que procedunt ex effeClibus appropriatis fanguini. Et primo ad av@oritatem fanéti Thomæ di- éeridum , quod ipfemet do&tor declarat fe ip- fum & verbs fua atque fententiam . Nam di- D'un en dé cit: Per hec verba , Aic eff calix fanguinis mei, fignificatar ipfa converfo vini in fanguinem, per verba autem fequentia defignatur virtus fanguinis eflufi in paffone , quae operatur in hoc facramento: que quidem , fcilicet virtus fanguinis effufi in pafhione , ad tria ordinatur , DE RAGUSIO O. P. 804 éontrà detérminationem ecclefie , non folum A fe. Nam idem dottor in fermone xxix. qu&- ————— rit ex intentione , Quare populus nog acci- ANNO pit, fanguinem ficut facerdos? 8 aflignat tres _ 1433 : ir S . Si in tes rationes quas ibidem diffufe profequitur, qua- gimonis rum profecutio hic gratia brevitatis. omitti- Panic tur, quia di£li fermones fatis communes funt. Dicitur igitur quod omnes illi effe&us quos enumerat doclor prefatus in dicto fermone trigefimo , fünt cHeclus ipfius rei , id eft, veri fanguinis Chrili, & non fpeciei: idcir- to fanguis Chrifti five fignificetur per aquam , five fignificetur per vinum , five per quem- cumque alium liquorem , feu aliam rem fen- fibilem , & quidquid poteft dici de cffedi- bus ejus, de utilitatibus , de dulcedine , to- Primo quidem & principaliter ad adipifcendam B tum fibi competit ratione fui, & non ratio- ælernam hereditatem . Secundo ad juftitiam gralie, que eft per fidem . Tertio, ad remo- vendum impedimenta utriufque przdichorum > fcilicet. peccata . In quibus verbis expreffe dedor oftendit , quod prediQa tria confe- cuii funt fideles ex effufione fanguinis Chri- fli in Paffione ; & eadem virtus Paffionis operatur in hee facramento . Et non dixit dodłor , in facramento lantum fanguinis ; fed In facramento fimpliciter . Bt licet pre- dita verba , novi & aterni deflamenti , & a- lia que fequuntur , adjuncla fint forme con- fecrationis fanguinis propter majorem expref- fionem. & fimilitudinem , qua ejufdem fan- né fpeciei "ncque figni , ldeirco quicumque digne fumit, five fub fpecio panis, five fub fpscie fibi appropriata , femper confequetur fuos efieftus. . Et idem dicendum cft ad effedus & utili- tates , quas enumerat Chryfoflomus , & non A28. Chry- folum Chryfoftomus , fed quidquid unquam dixerant omnes Apoftoli , omnes dolores, & quidquid poteft copitari, aut imaginari de ipfo facratifimo fanguine Chrifli, totum fibi competit , fecundum naturam (uam , & non fecundum fpeciem , a qua nihil accipit. vir- tutis aut efhcacie ; quod utique dicere effet nonu folum hzreticum , fed omnino inífanum , guinis habetur in fpecie appropriata , fcilicet C Cum igitur totus & integer fanguis, & Christus vini; tamen effectus predicti cum non fequan- tur fpeciem, manifeftum eft quod. ubicumque eft (anguis ille qui effufus eft, ibi furit omnes effeŒus ejus. Cum igitur fub fpecie panis fit verus fan- guis Ghrili , imo totus & integer Chriftus , manifeftum. eit, quod ibi erunt omnes cfle- Gus virtualiter & fufficientifime eiufdem fan- Téié. aà o. &uinis. BE mirabilis caufa quam adducit, e- Qivum , » jufdem do‘oris declarat veritatem , cum , fubdit, quod fanguis non folum habct ef- » ficaciam in facerdotibus qui hoc conficiunt » facramentum , vel in aliis qui fumunt, fed » etiam in illis pro quibus offertur. Si enim contineatur fub una Ipecie, vel fub duabus, quomodocumque confideretur, totum fibi com- petit . u£ didum eft, ratione füi , & non ratione fpeciei ; quapropter non valet ila- tio , qnam magifter proponens infezt ex di- Elis audloricatilms .fan&i Thome & Chryfofto- mi dicens: Ex quo petet quam preriofos & + nobiliffunos efeQus gratiarum facit calix » facramentalis illis , qui cum puritate con- » Íciente accedunt & quam faluti omnium » fidelium neceffaiios & opportunos : quod » quidem eflicit in eis ex vi facramenti , & » ex infütulione Chrifli fpeciali . Quia nullo modo prædidti effe£tus veniunt ex vi facras fanguis Chrifli proficit ilis ;, pro quibus of-D menti, fed ex vi prefentiz & ex(illentiz fan- fertar, licet non fumant ipfi, nec in re, nec in figno ; quanto magis proficiet illis. qui capiunt & fumunt ipfum in re, licet non in figno ; ut facerdotes faciunt , ex quo fecun- dum fe nulla virtus fequitur aut caufatur; ut dixit Alberius ? Ex quo patet, quod populus fidelis in fubtraGione calicis non fpoliatur qui- bufcumque effc£iibus falutiferis, aut quomodo- cumque uülibus , cum fanguis Chrifti non auferalur ab eis, fed folum fpecies & fignum reprelentans , & hoc propter pericula effufio- nis & erroris, . Ad auctoritatem Cypriani dicendum primo, Ad a e 2" quod ipfein hac audloritate nullam neceffita- ptisnur ,. pra moti- vo s. iius facit mentionem de .communione laica fub utraque fpecie, imo nec de fpecie vini, fed folum de fanguine , quem quilibet fu- mit , ita bene communicans {ub uma (pecie, & omnem effeQum ejus , ficut qui commu- micat fub vtraque. Ad aliam auétoritatem fan&i "home , quam allegat .fermone trige- fiiio , dicendum primo , quod mirum eft quomodo magifter proponens non adverterit ad przcedentem fermonem , imo ad unam lineam praecedentem: dica, que affumat pro guinis Chrifti veri , qui ita perfecte , com- plete & integre eft fub una fpecie ficut fub duabus , licet non fit ibi tamquam in appro- priato figno . Ideo univerfi fideles « coníide- , pon, , cox rantes pura & fanQa fide tam preciofos effe- fiderent. €tus non coníequi [fpecies & accidentia fine fubftantia & fübje&o exfiftentia , fed verum Chriftum , id efl , verum fanguinem ejus ; nec contineri fub illis accidentibus ex vi fa- cramenti , fed ex vi prefentié & exiftentie Chrifli, ideirco per vifcera mifericordie Dei noflri exhortor & obieftor omnes Chrifti fi- deles , quatenus etiam fi oporteret perferre mille mortes, pefles , & ignes , non permit- iem ponit aut preceptum Chrifti , nec ulte-Eiant fe abduci a confuetudine (àn&e Romane ecclefie catholice , in communione facratiffimi corporis fub fpecie panis, fub qua totus, per- fecus , & integer Christus conrinétur , ple- nus gratia o Č eritale , de cujus plenitudine omnes 10s accepimus gratiam pro grctla, Joan- nis 1, Ad auGoritatem Armachanhi dico primo , Ad hm quod dicus do&tor in raultis aliis fuis dicts = fuit fufpectus, & de herefi notatus. Fateor ta- men me hoc dicere ex auditu, & ex relatio- ne multorum, non quod legerim errores fuos, Dein- 

Strana 804
ORATIO JOANNIS 8o3 ANNO nan cit expediens (aluti, fed omnino eft dam- OT E pabilis , & nociva, maxime fi pertinacia ad- jungatur . Ulterius , ad au&oritates fequentes , que procedunt ex effeClibus appropriatis fanguini. Et primo ad av@oritatem fanéti Thomæ di- éeridum , quod ipfemet do&tor declarat fe ip- fum & verbs fua atque fententiam . Nam di- D'un en dé cit: Per hec verba , Aic eff calix fanguinis mei, fignificatar ipfa converfo vini in fanguinem, per verba autem fequentia defignatur virtus fanguinis eflufi in paffone , quae operatur in hoc facramento: que quidem , fcilicet virtus fanguinis effufi in pafhione , ad tria ordinatur , DE RAGUSIO O. P. 804 éontrà detérminationem ecclefie , non folum A fe. Nam idem dottor in fermone xxix. qu&- ————— rit ex intentione , Quare populus nog acci- ANNO pit, fanguinem ficut facerdos? 8 aflignat tres _ 1433 : ir S . Si in tes rationes quas ibidem diffufe profequitur, qua- gimonis rum profecutio hic gratia brevitatis. omitti- Panic tur, quia di£li fermones fatis communes funt. Dicitur igitur quod omnes illi effe&us quos enumerat doclor prefatus in dicto fermone trigefimo , fünt cHeclus ipfius rei , id eft, veri fanguinis Chrili, & non fpeciei: idcir- to fanguis Chrifti five fignificetur per aquam , five fignificetur per vinum , five per quem- cumque alium liquorem , feu aliam rem fen- fibilem , & quidquid poteft dici de cffedi- bus ejus, de utilitatibus , de dulcedine , to- Primo quidem & principaliter ad adipifcendam B tum fibi competit ratione fui, & non ratio- ælernam hereditatem . Secundo ad juftitiam gralie, que eft per fidem . Tertio, ad remo- vendum impedimenta utriufque przdichorum > fcilicet. peccata . In quibus verbis expreffe dedor oftendit , quod prediQa tria confe- cuii funt fideles ex effufione fanguinis Chri- fli in Paffione ; & eadem virtus Paffionis operatur in hee facramento . Et non dixit dodłor , in facramento lantum fanguinis ; fed In facramento fimpliciter . Bt licet pre- dita verba , novi & aterni deflamenti , & a- lia que fequuntur , adjuncla fint forme con- fecrationis fanguinis propter majorem expref- fionem. & fimilitudinem , qua ejufdem fan- né fpeciei "ncque figni , ldeirco quicumque digne fumit, five fub fpecio panis, five fub fpscie fibi appropriata , femper confequetur fuos efieftus. . Et idem dicendum cft ad effedus & utili- tates , quas enumerat Chryfoflomus , & non A28. Chry- folum Chryfoftomus , fed quidquid unquam dixerant omnes Apoftoli , omnes dolores, & quidquid poteft copitari, aut imaginari de ipfo facratifimo fanguine Chrifli, totum fibi competit , fecundum naturam (uam , & non fecundum fpeciem , a qua nihil accipit. vir- tutis aut efhcacie ; quod utique dicere effet nonu folum hzreticum , fed omnino inífanum , guinis habetur in fpecie appropriata , fcilicet C Cum igitur totus & integer fanguis, & Christus vini; tamen effectus predicti cum non fequan- tur fpeciem, manifeftum eft quod. ubicumque eft (anguis ille qui effufus eft, ibi furit omnes effeŒus ejus. Cum igitur fub fpecie panis fit verus fan- guis Ghrili , imo totus & integer Chriftus , manifeftum. eit, quod ibi erunt omnes cfle- Gus virtualiter & fufficientifime eiufdem fan- Téié. aà o. &uinis. BE mirabilis caufa quam adducit, e- Qivum , » jufdem do‘oris declarat veritatem , cum , fubdit, quod fanguis non folum habct ef- » ficaciam in facerdotibus qui hoc conficiunt » facramentum , vel in aliis qui fumunt, fed » etiam in illis pro quibus offertur. Si enim contineatur fub una Ipecie, vel fub duabus, quomodocumque confideretur, totum fibi com- petit . u£ didum eft, ratione füi , & non ratione fpeciei ; quapropter non valet ila- tio , qnam magifter proponens infezt ex di- Elis audloricatilms .fan&i Thome & Chryfofto- mi dicens: Ex quo petet quam preriofos & + nobiliffunos efeQus gratiarum facit calix » facramentalis illis , qui cum puritate con- » Íciente accedunt & quam faluti omnium » fidelium neceffaiios & opportunos : quod » quidem eflicit in eis ex vi facramenti , & » ex infütulione Chrifli fpeciali . Quia nullo modo prædidti effe£tus veniunt ex vi facras fanguis Chrifli proficit ilis ;, pro quibus of-D menti, fed ex vi prefentiz & ex(illentiz fan- fertar, licet non fumant ipfi, nec in re, nec in figno ; quanto magis proficiet illis. qui capiunt & fumunt ipfum in re, licet non in figno ; ut facerdotes faciunt , ex quo fecun- dum fe nulla virtus fequitur aut caufatur; ut dixit Alberius ? Ex quo patet, quod populus fidelis in fubtraGione calicis non fpoliatur qui- bufcumque effc£iibus falutiferis, aut quomodo- cumque uülibus , cum fanguis Chrifti non auferalur ab eis, fed folum fpecies & fignum reprelentans , & hoc propter pericula effufio- nis & erroris, . Ad auctoritatem Cypriani dicendum primo, Ad a e 2" quod ipfein hac audloritate nullam neceffita- ptisnur ,. pra moti- vo s. iius facit mentionem de .communione laica fub utraque fpecie, imo nec de fpecie vini, fed folum de fanguine , quem quilibet fu- mit , ita bene communicans {ub uma (pecie, & omnem effeQum ejus , ficut qui commu- micat fub vtraque. Ad aliam auétoritatem fan&i "home , quam allegat .fermone trige- fiiio , dicendum primo , quod mirum eft quomodo magifter proponens non adverterit ad przcedentem fermonem , imo ad unam lineam praecedentem: dica, que affumat pro guinis Chrifti veri , qui ita perfecte , com- plete & integre eft fub una fpecie ficut fub duabus , licet non fit ibi tamquam in appro- priato figno . Ideo univerfi fideles « coníide- , pon, , cox rantes pura & fanQa fide tam preciofos effe- fderat » €tus non coníequi [fpecies & accidentia fine fubftantia & fübje&o exfiftentia , fed verum Chriftum , id efl , verum fanguinem ejus ; nec contineri fub illis accidentibus ex vi fa- cramenti , fed ex vi prefentié & exiftentie Chrifli, ideirco per vifcera mifericordie Dei noflri exhortor & obieftor omnes Chrifti fi- deles , quatenus etiam fi oporteret perferre mille mortes, pefles , & ignes , non permit- iem ponit aut preceptum Chrifti , nec ulte-Eiant fe abduci a confuetudine (àn&e Romane ecclefie catholice , in communione facratiffimi corporis fub fpecie panis, fub qua totus, per- fecus , & integer Christus conrinétur , ple- nus gratia o Č weritale , de cujus plenitudine omnes Mos accepimus gratiam pro gictla, Joan- nis 1, Ad auGoritatem Armachanhi dico primo , Ad hm quod dicus do&tor in raultis aliis fuis dicts = fuit fufpectus, & de herefi notatus. Fateor ta- men me hoc dicere ex auditu, & ex relatio- ne multorum, non quod legerim errores fuos, Dein- 

Strana 805
ANNO . CHRISTI 3438. Ad murem primitiva ce- clefiæo Epif. 1. De confecratione d. 2. c. 10. Tak. 26. 805 Deinde dico quod hec autoritas fua non fa- cit contra me , q ia fumendo fub una fpecie facrzmentali, eft fumptio facramentalis corpo- ris & fanguinis Salvatoris noftri; & fic dico, quod non eít negandum, fed firmiter aftruen- dum, quod fic fumere multum prodeft fidc- libus ad vitara fpiritualem agendam. Ad iliad quod inducitur de ecclefia primi- tiva, concedo quod propter devotionem qua- libet die fumebant fideles facramentum eucha- ristie, non tamen fub utraque fpecie. Echoc patet pcr auctoritatem quam proponens indu- cit Aftaum rz. cupit. ubi. dicitur de quotidia- na- fraftione panis, nulla fata mentione de vino, aut de calice Similiter dicendum est DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. | A, jam & immediate adductis & allegatis, Di- 806 » cendum primo , quod ifte epiiogus & iila- iio peccat in maleria & in forma. In mate- 'ria quidem , quia nulla predictarum au&tori- tatum nequc Chriti aeque do&dorum, neque praxis primitive ecclefiz, neque Pape dictum Anacleti ex libro conciliorum , neque etiam figura facit quantumcumque mentionem ín verbo, vel in fenfu, de duplici fpecie per- üinente quoquo modo ad communionem lai- cam, fed folum de carne & fanguine Domini noftri, due fub una fpecie continentur & ce- lebrantur, atque de conficientibus illa facer- dotibus, Patet iutuenti , & examinentur om- nes auGoritates induétæ , quia non reperietur 2d auétoritatem Anacleti Papa, qui videlicet Baliqua quz intendat aliquo modo tangere com- statuit, quod fideles fepe commünicarent, non tamen habetur, quod fub duplici fpecie. Et dato etiem quod fub duplici fpecie statuiffet, non tamen pronter hoc fuiffet statutum Chri- sti. immediatum five preceptum ‘jus, fed ec- clefæ, aut Pape; unde & ipfemet Anacletus testatur , non. quod Christus , fed quod Apo- stoli ita statuerunt, ita enim dicit: Sic enim & Apostoli statuerunt , &c fanGe Romana te- net ecclefia, Et dato etiam quod füb duplici fpecie communicaffent, non tamen bic fervor erat jn fanétis viris propter fpecies unam vel duas, fed propter verum Christam Do- minum nostrim , qui in hoc facramento æ- qualiter, & fecondum rem & fecundum effe- &um continetur, five fub una five fub. dupli- ci fpecie fumatur. Quod autem fepe accedere digne & devo- te, & cum difcuffione debita fit utile & val- . de profcuum , imo fumme neceffarium cupien- t, & defideranti in via Domini non regradi fed progredi, omnes doGtores catholici pra- dicant, laudant; hortantur, adrconent , & ob- fecrant inceffanter fidelem — populum : imo contra negligentes ecclefia Romana catholi- ca ponas infligit, ut vel faltem femel in anno hoc facratifimo cibo reficiantur. Et li- cet antiquitus in frequentatione hujus my- sterii fidelis populus fuerit ferventior, nihi- munionem laieam fub utraque fpecie. Secun- do peccat predictus epilogus in inferendo a dito fimpliciter ad fecundum quid. Nam omnes auGoritetes pretacte intendunt perfua- dere utililatem. devote fiumptionis hujus facra- menti, fimpliciter & abfolute, non habendo refpe&tum ad unam vel ad duplicem fpecietn, nif pro quanto quilibet tenetur in ritu. facra- mentorum qui confueludinem & ftatuta ec- clefue catholicm; & nihilo minus proponens trabit has contra confuetudinem & flatutum ecclefie . & ad fenfum repugnantem , & om- nino contrarium inlentioni doctorum ; qui femper & in omnibus nifi funt fequi con- Cfuétudinem & ordinationem ecclefie , om- nia dida eorum corre@ioni ecclefie fubmit- tentes . Tandem fuccelhve dicendum eft ad covolla- ma, que inferuntur. Ht primo quoad pti- mum , quando dicit, quod quamvis Chriftus totus plenus Deus & homo fit. fub alterutra fpecic cum plenitudine omnium gratiarum , non tamen uno modo omnem gratiam. difpen- fat , fed per diverfa facramenta divesfas gra- fias idem ip(e Chriflus confert. Ex ifto co- rollario habentur tria. Primum eft, quod fub alterutra fpecie eft totus Chriftus plenus Deus & homo cum plenitudine omnium gratiarum, Secundum, eít quod non uno modo omnem lo minus & adhuc in vereratione ejufdem D gratiam difpenfat . Tertium eft, quod per folers & diligentiffima cura adhibetur , tam in ministrando , quam in facrariis, in gui- bus confervatur , quam etiam in celeberri- ma festivitate , quz fingulis annis apud u- niverfos Christ! fideles preter quotidianam venerationem , folemuiter 8x devotifime per- agitar . Regratior autem magiftro proponenti de auctoritate quam adducit ex Exodi quintode- cimo, ubi Dominus in $fgura hujus facra- menti precepit Judeis, dicens : Lecce ego płuam vobis panes de c«lo.; egrediatur populus, & que fuffciunt per fingulos dies colligat: quia in dicta figura nulla mentio fit de pluvia vi- diverfa facramenta divei(as gratias idem ipfe Chriftus confert: ex quo applicando ad pro- pofitum , panis & vinam funt diverfa facra- menta. Contra predidum corollarium ex op- poto tertii, & primo ‘inftabo contra fecun-- dum diQum przdi&i corollarii, & affumo fic: Panis & vimum non funt diverfa faàcra- menta, fed unum: ergo Chrius non con-. fert diverfas gratias per illa duo. Argumen- tum patet ab oppofitis , quia ficut ad diver- fitatem facramentorum fequitur diverfilas gra- tiarum, ut dicit adverfarius; ita per oppo- fitum , ad unitatem caule five facramenti fe- quitar unitas gratie. Affumptum patet per ni, cui tamen magis competeret quod plue- E omnes doCtores, qui loquuntur de unitate hu- ret, quam pani, cum vinum originaliter fit aqua, cui competit pluere proprie; & non pani. : Ulterius ad epilogum , quem facit ex pre- cedentibus, cum dicit: & patet quam ulti- lis & expedieas fit faluti hominum com- munio divinifüme euchariftiæ fub fpecie utraque a Chriftianis digne celebrate : hoc autem patet ex verbis Chrifli, fententiis do£lorum, praxi primitive ecclefie, & li- bro conciliorum , ex dicto Anacleti fupra Concil, General. Tom. XXIX. w » 99 95 ^» »5 jus Tacrameniti; omnes enim concorditer con- cludunt, unum effe facramentum formaliter , ratione fiis & perfectionis, plura fecundum quid & materialiter . Ad hoc nota doftores Albertem Magnum , S. Thomam, & alios &c. Manifeftum eft au- tem , quod unitas effectus fequitur unitatem forme. Patet etiam , quia effectus hujus facra- menti eft unus principalis, videlicet ipía fpiri- tualis refectio, ut fuperius dixit Albertus. Si ergo non fit nifi unum facramentum , & unus Bee 2 effe- ANNO CHRISTL 3498» 

Strana 806
ANNO . CHRISTI 3438. Ad murem primitiva ce- clefiæo Epif. 1. De confecratione d. 2. c. 10. Tak. 26. 805 Deinde dico quod hec autoritas fua non fa- cit contra me , q ia fumendo fub una fpecie facrzmentali, eft fumptio facramentalis corpo- ris & fanguinis Salvatoris noftri; & fic dico, quod non eít negandum, fed firmiter aftruen- dum, quod fic fumere multum prodeft fidc- libus ad vitara fpiritualem agendam. Ad iliad quod inducitur de ecclefia primi- tiva, concedo quod propter devotionem qua- libet die fumebant fideles facramentum eucha- ristie, non tamen fub utraque fpecie. Echoc patet pcr auctoritatem quam proponens indu- cit Aftaum rz. cupit. ubi. dicitur de quotidia- na- fraftione panis, nulla fata mentione de vino, aut de calice Similiter dicendum est DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. | A, jam & immediate adductis & allegatis, Di- 806 » cendum primo , quod ifte epiiogus & iila- iio peccat in maleria & in forma. In mate- 'ria quidem , quia nulla predictarum au&tori- tatum nequc Chriti aeque do&dorum, neque praxis primitive ecclefiz, neque Pape dictum Anacleti ex libro conciliorum , neque etiam figura facit quantumcumque mentionem ín verbo, vel in fenfu, de duplici fpecie per- üinente quoquo modo ad communionem lai- cam, fed folum de carne & fanguine Domini noftri, due fub una fpecie continentur & ce- lebrantur, atque de conficientibus illa facer- dotibus, Patet iutuenti , & examinentur om- nes auGoritates induétæ , quia non reperietur 2d auétoritatem Anacleti Papa, qui videlicet Baliqua qua intendat aliquo modo tangere com- statuit, quod fideles fepe commünicarent, non tamen habetur, quod fub duplici fpecie. Et dato etiem quod fub duplici fpecie statuiffet, non tamen pronter hoc fuiffet statutum Chri- sti. immediatum five preceptum ‘jus, fed ec- clefæ, aut Pape; unde & ipfemet Anacletus testatur , non. quod Christus , fed quod Apo- stoli ita statuerunt, ita enim dicit: Sic enim & Apostoli statuerunt , &c fanGe Romana te- net ecclefia, Et dato etiam quod füb duplici fpecie communicaffent, non tamen bic fervor erat jn fanétis viris propter fpecies unam vel duas, fed propter verum Christam Do- minum nostrim , qui in hoc facramento æ- qualiter, & fecondum rem & fecundum effe- &um continetur, five fub una five fub. dupli- ci fpecie fumatur. Quod autem fepe accedere digne & devo- te, & cum difcuffione debita fit utile & val- . de profcuum , imo fumme neceffarium cupien- t, & defideranti in via Domini non regradi fed progredi, omnes doGtores catholici pra- dicant, laudant; hortantur, adrconent , & ob- fecrant inceffanter fidelem — populum : imo contra negligentes ecclefia Romana catholi- ca ponas infligit, ut vel faltem femel in anno hoc facratifimo cibo reficiantur. Et li- cet antiquitus in frequentatione hujus my- sterii fidelis populus fuerit ferventior, nihi- munionem laieam fub utraque fpecie. Secun- do peccat predictus epilogus in inferendo a dito fimpliciter ad fecundum quid. Nam omnes auGoritetes pretacte intendunt perfua- dere utililatem. devote fiumptionis hujus facra- menti, fimpliciter & abfolute, non habendo refpe&tum ad unam vel ad duplicem fpecietn, nif pro quanto quilibet tenetur in ritu. facra- mentorum qui confueludinem & ftatuta ec- clefue catholicm; & nihilo minus proponens trabit has contra confuetudinem & flatutum ecclefie . & ad fenfum repugnantem , & om- nino contrarium inlentioni doctorum ; qui femper & in omnibus nifi funt fequi con- Cfuétudinem & ordinationem ecclefie , om- nia dida eorum corre@ioni ecclefie fubmit- tentes . Tandem fuccelhve dicendum eft ad covolla- ma, que inferuntur. Ht primo quoad pti- mum , quando dicit, quod quamvis Chriftus totus plenus Deus & homo fit. fub alterutra fpecic cum plenitudine omnium gratiarum , non tamen uno modo omnem gratiam. difpen- fat , fed per diverfa facramenta divesfas gra- fias idem ip(e Chriflus confert. Ex ifto co- rollario habentur tria. Primum eft, quod fub alterutra fpecie eft totus Chriftus plenus Deus & homo cum plenitudine omnium gratiarum, Secundum, eít quod non uno modo omnem lo minus & adhuc in vereratione ejufdem Dgratiam difpenfat . Tertium eft, quod per folers & diligentiffima cura adhibetur , tam in ministrando , quam in facrariis, in gui- bus confervatur , quam etiam in celeberri- ma festivitate , quz fingulis annis apud u- niverfos Christ! fideles preter quotidianam venerationem , folemuiter 8x devotifime per- agitar . Regratior autem magiftro proponenti de auctoritate quam adducit ex Exodi quintode- cimo, ubi Dominus in $fgura hujus facra- menti precepit Judeis, dicens : Lecce ego płuam vobis panes de c«lo.; egrediatur populus, @ que fuffciunt per fingulos dies colligat: quia in dicta figura nulla mentio fit de pluvia vi- diverfa facramenta divei(as gratias idem ipfe Chriftus confert: ex quo applicando ad pro- pofitum , panis & vinam funt diverfa facra- menta. Contra predidum corollarium ex op- робю tertii, & primo ‘inftabo contra fecun-- dum diQum przdi&i corollarii, & affumo fic: Panis & vimum non funt diverfa faàcra- menta, fed unum: ergo Chrius non con-. fert diverfas gratias per illa duo. Argumen- tum patet ab oppofitis , quia ficut ad diver- fitatem facramentorum fequitur diverfilas gra- tiarum, ut dicit adverfarius; ita per oppo- fitum , ad unitatem caule five facramenti fe- quitar unitas gratie. Affumptum patet per ni, cui tamen magis competeret quod plue- E omnes doCtores, qui loquuntur de unitate hu- ret, quam pani, cum vinum originaliter fit aqua, cui competit pluere proprie; & non pani. ` Ulterius ad epilogum , quem facit ex pre- cedentibus, cum dicit: & patet quam ulti- lis & expedieas fit faluti hominum com- munio divinifüme euchariftiæ fub fpecie utraque a Chriftianis digne celebrate : hoc autem patet ex verbis Chrifli, fententiis do£lorum, praxi primitive ecclefie, & li- bro conciliorum , ex dicto Anacleti fupra Concil, General. Tom. XXIX. w » 99 95 ^» 2 jus Tacrameniti; omnes enim concorditer con- cludunt, unum effe facramentum formaliter , ratione fiis & perfectionis, plura fecundum quid & materialiter . Ad hoc nota doftores Albertem Magnum , S. Thomam, & alios &c. Manifeftum eft au- tem , quod unitas effectus fequitur unitatem forme. Patet etiam , quia effectus hujus facra- menti eft unus principalis, videlicet ipía fpiri- tualis refectio, ut fuperius dixit Albertus. Si ergo non fit nifi unum facramentum , & unus Bee 2 effe- ANNO CHRISTL 3498» 

Strana 807
Box ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©, 2. 803 ran. Effetuis , fuque żpie Dominus £ub alterutra À legatam, qui de fe ipfo: Non pigebat me’, om ANNO CURTI Mad. lgnorantia ju i ste in bis, gu natione. zeceffaria tunt excufaret sé folutem, moa cxcufat. T fpecie cum plenitudine gratiarum , ut prima pars corollarii dicit; fequitur de neceffate , quod nno modo omnem gratiam difpenfac, prout compctit ei fecundum rationem hujus facramenti , qua elt refectio fpiritualis, quod eft contra fecundum : & per confequens , fi- ve fumat {ub una fpecie, five fub altera; tan- tumdem fumit & «eodem modo de gratia , fine quacumque diver(iate, aut diminutione , quantum ad rém ; licer cum fub altera fumitur , non urrumque fignificarur, prout fuperius di- €tum eft (ecundnm intentionem Magitlri fen- tentiarum & Ifugonis de аобо Victore. Si- militer dicendum eft, quod iub prima fpecie inquit, ficubi hefito qumrere; non pudebit me, fienbi erro difcere. » Quifquis ergo hoc » audit vel legit, ubi pariter certus e(£, per- » gat mecum, ubi pariter hafitat, querat me- cum, ubi errorem fuum coguofcit , redeat ad me, abi meum, revocet me. Ita ingredia- mur fimul caritatis viam rendentes ad eum de quo dictum eft: Querite faciem ejus femper. Verum quia auctoritates & rationes quas ad- ducit, precedentes & fublequentes, ad corre- horationem dicti corollarii , non faciunt ad pro- pofitum , ideo nihil concludit. Similiter. quar- tum corollarium , jn guo dicit, quod multum damnificantur fideles 2ltcra fpecie fubtraéia, » » e » Chriftlus e(t verus cibus, & vera vitis, refi- Bnihil concludit, quia patet , quod nihil minus ciens plene & periece utrumque, animam fcilicet & corpus; Gc fimiliter fub fecunda Ípecie, licer non urrumque fignificetur per proprium fignum. Ad jllud autem quod dici, quod primam .Seguftarionem Chriftus yocat. comeftionem fi- ve manducationem , & fecundam bibitionem ad fpecies panis S. vini, fed ad iplas res, fcilicet carnem: & fanguinem , cum dicit: Ca- го mea vere eff cibus , @ [anguis meus vere eff gotus, &c. Ec: NÉE mandycaperitis, &c. Qua- re five fub una {pecic fumat, five fub dupli- -ci, vere utrumque facit, quia vere comedit carnem , & verc bibit ejus fanguinem . Quare nec in re, nec in ceffedu capit fumens fuk nna fpecie, quam fub utraque. Et hec dita finr quo ad primam partem fue pofitionis , ad laudem oranipotentis Dei, cui fit honor & gloria in fecula fæculorum. Amen, ^ Ukeüus progrediendo ad fecundam partem propofitionis, in qua intendit tria probere, vidclicet quod communio fub utraque fpecie fit a Chrifto toti populo credenrium ad com- municandum inílituta. Secundo quod ipfa com- munio facramenralis fir de necellitare, & de precepto Chrifti. "Tertio quod ifla auétoriras, Nifi Manducaverits, &c. intelligitur de (acra- mentali manducatione , & nom de fpirituali non fequitur quod fit alia & alia eíficacia fub C Licet poffit dici pro expeditione materiæ, una & (ub alia fpecie, quiaíub altera fumit completam nuttüitionem , & complectam refę- ionem . Ex pradj@is pater, gued falfum infert & inale fecundum corollarium , videlicet quod fub duplici fpecie capiens, difpofirive dypli- cem gratiam accipit fupra illum qui in una Ípecie accipit, ceteris tamen paribus, quia aut declaratum eft, hoc falfum eft, & fatis refponfum eft ad auctoritatem. Auguflini. Item in tertio corollario infert, quod luce ¢larius patet, quod magnum facrilegium. committunt qui facramentum calicis ab ecclefia fidelium £ontempribiliter auferunt. In quo ecclefie Ro- quod prediclae difücultates fint omnino extra- nee, & nullo modo facientes ad propofitum г É& probationes introducte , aut auctoritates confimili modo in vanum occupant membia~ nas in hac materias. Quia dato quod Chriftus hoc facramentum inftiruerit pro fingulis gene- ribus omnium fdelium, S& quod ejus ufum mandaverit obfervari fub precepto, quodque etiam dicla au£loritas Joannis 6. Wifi mandu- caveritis carnem. filii homjnis, &c. inteligecetur de facramentali manducatione, non tamen ad- huc haberent intentum , ime aule modo Ба» bent de communione utriufque fpeciei, quod fcilicet cadat fub praecepto, Nihilo minus me mana duo imponit, facrilegium icilicer Gc D videar füubterfugere materias propofitas , quam» contempium, & ex his tertio damnationem, quia in probatione dicit, quod a populo Chri- {Чаво fub altera fpecie gratiam & efficaciam abftrahunt damnabilier. Nam fi preceptum Chrifti tradit & qleterminat utramque fpeciem, é ita manifeile proponens dicit, nullo mo- do ccclefia poffet a contemptu excufari, & per confequens a facrilegio, & ulterius a dam- Nec poteft dicere quod ignorantia ecclefiam a facrilegio, & contemptu, & per confequens a damnatione, quia ut a- lias dictum eft, ignoranti? juris, in his, que „funt neceffaja ad falutem, cujufmodi funt precepta divina & Chrifli, non excufat. Qua- yis non fit ad propofitum principalis intenü, pro veritate dilucidanda dicam aliquid de quolibet .' Kr quantum ad primum, dicendum, quod Chriftus inftiruit koc facramentum in ultima coca fub utraque fpecic, & fic fuos difcipu- los communicavit: & hoc intendunt & reje- runt narrative auctoritates inducle evangeli- ftrum, videlicet Matthei, Marci & Luce: Accinite er comedite , hoc eff corpus meum, & bibite ex hoc pmnes, bic eff fanpuis meus, &c. Xt ex iftis auctoritatibus nibii poteft aliud in- ferri, nec infettur . Ad audloritates vere qua ex fexto capitulo Joannis adducuntur, dice- Te fi tam aperte notaverit partem noftram , & E tÿr in fequentibus loco fuo, tam dure eidem facrlegium, contemptum & damnationem impofucrit, fueritque & ipfe , & fua pars, parienter & modefíle auditus ab hoc facro concilio, & ab hoc venerabili auditorio, utigue & ip(c & fai, verba non ad cos di- recta , nec etiam de eis, Dco tefle, intalle- €, vel dicta, imo pure, & fincere , prola- ta, deberent patienter & modefle fuüfferre: S ira Toga propter pium Jefüm, procedamus in Saprain pro ipquifitionc veritatis jufta regulam B. Augu- teftatione. & in 1. de "Trinitate hic per me alias al- Uiterius eum dicit quod Paulus apoílolus dicit effe inftitutam cœnam facramentafem communirad fidelium , propcer. dominico paf fionis commemorationem. r. ad €orinthios 31. cum dicit: Ego enim accepi a domino, &c. dicendum primo , quod Paulus loquitur ibidem de communione facramentali, deinde quod ipfe loquitur pure & fincere narrative referendo fcilicet, qualiter Chriftus im eosna hoc facramentum eonfecerat. Pertio, quod ipfe Raulus neé im verhis, aec in foatentia, nee in . quo- ANNO CHRISTI 3429. 2fal. pos. 

Strana 808
Box ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©, 2. 803 ran. Effetuis , fuque żpie Dominus £ub alterutra À legatam, qui de fe ipfo: Non pigebat me’, om ANNO CURTI Mad. lgnorantia ju i ste in bis, gu natione. zeceffaria tunt excufaret sé folutem, moa cxcufat. T fpecie cum plenitudine gratiarum , ut prima pars corollarii dicit; fequitur de neceffate , quod nno modo omnem gratiam difpenfac, prout compctit ei fecundum rationem hujus facramenti , qua elt refectio fpiritualis, quod eft contra fecundum : & per confequens , fi- ve fumat {ub una fpecie, five fub altera; tan- tumdem fumit & «eodem modo de gratia , fine quacumque diver(iate, aut diminutione , quantum ad rém ; licer cum fub altera fumitur , non urrumque fignificarur, prout fuperius di- €tum eft (ecundnm intentionem Magitlri fen- tentiarum & Ifugonis de аобо Victore. Si- militer dicendum eft, quod iub prima fpecie inquit, ficubi hefito qumrere; non pudebit me, fienbi erro difcere. » Quifquis ergo hoc » audit vel legit, ubi pariter certus e(£, per- » gat mecum, ubi pariter hafitat, querat me- cum, ubi errorem fuum coguofcit , redeat ad me, abi meum, revocet me. Ita ingredia- mur fimul caritatis viam rendentes ad eum de quo dictum eft: Querite faciem ejus femper. Verum quia auctoritates & rationes quas ad- ducit, precedentes & fublequentes, ad corre- horationem dicti corollarii , non faciunt ad pro- pofitum , ideo nihil concludit. Similiter. quar- tum corollarium , jn guo dicit, quod multum damnificantur fideles 2ltcra fpecie fubtraéia, » » e » Chriftlus e(t verus cibus, & vera vitis, refi- Bnihil concludit, quia patet , quod nihil minus ciens plene & periece utrumque, animam fcilicet & corpus; Gc fimiliter fub fecunda Ípecie, licer non urrumque fignificetur per proprium fignum. Ad jllud autem quod dici, quod primam .Seguftarionem Chriftus yocat. comeftionem fi- ve manducationem , & fecundam bibitionem ad fpecies panis S. vini, fed ad iplas res, fcilicet carnem: & fanguinem , cum dicit: Ca- го mea vere eff cibus , @ [anguis meus vere eff gotus, &c. Ec: NÉE mandycaperitis, &c. Qua- re five fub una {pecic fumat, five fub dupli- -ci, vere utrumque facit, quia vere comedit carnem , & verc bibit ejus fanguinem . Quare nec in re, nec in ceffedu capit fumens fuk nna fpecie, quam fub utraque. Et hec dita finr quo ad primam partem fue pofitionis , ad laudem oranipotentis Dei, cui fit honor & gloria in fecula fæculorum. Amen, ^ Ukeüus progrediendo ad fecundam partem propofitionis, in qua intendit tria probere, vidclicet quod communio fub utraque fpecie fit a Chrifto toti populo credenrium ad com- municandum inílituta. Secundo quod ipfa com- munio facramenralis fir de necellitare, & de precepto Chrifti. "Tertio quod ifla auétoriras, Nifi Manducaverits, &c. intelligitur de (acra- mentali manducatione , & nom de fpirituali non fequitur quod fit alia & alia eíficacia fub C Licet poffit dici pro expeditione materiæ, una & (ub alia fpecie, quiaíub altera fumit completam nuttüitionem , & complectam refę- ionem . Ex pradj@is pater, gued falfum infert & inale fecundum corollarium , videlicet quod fub duplici fpecie capiens, difpofirive dupli- cem gratiam accipit fupra illum qui in una Ípecie accipit, ceteris tamen paribus, quia aut declaratum eft, hoc falfum eft, & fatis refponfum eft ad auctoritatem. Auguflini. Item in tertio corollario infert, quod luce ¢larius patet, quod magnum facrilegium. committunt qui facramentum calicis ab ecclefia fidelium £ontempribiliter auferunt. In quo ecclefie Ro- quod prediclae difücultates fint omnino extra- nee, & nullo modo facientes ad propofitum г É& probationes introducte , aut auctoritates confimili modo in vanum occupant membia~ nas in hac materias. Quia dato quod Chriftus hoc facramentum inftiruerit pro fingulis gene- ribus omnium fdelium, S& quod ejus ufum mandaverit obfervari fub precepto, quodque etiam dicla au£loritas Joannis 6. Wifi mandu- caveritis carnem. filii homjnis, &c. inteligecetur de facramentali manducatione, non tamen ad- huc haberent intentum , ime aule modo Ба» bent de communione utriufque fpeciei, quod fcilicet cadat fub praecepto, Nihilo minus me mana duo imponit, facrilegium icilicer Gc D videar füubterfugere materias propofitas , quam» contempium, & ex his tertio damnationem, quia in probatione dicit, quod a populo Chri- {Чаво fub altera fpecie gratiam & efficaciam abftrahunt damnabilier. Nam fi preceptum Chrifti tradit & qleterminat utramque fpeciem, é ita manifeile proponens dicit, nullo mo- do ccclefia poffet a contemptu excufari, & per confequens a facrilegio, & ulterius a dam- Nec poteft dicere quod ignorantia ecclefiam a facrilegio, & contemptu, & per confequens a damnatione, quia ut a- lias dictum eft, ignoranti? juris, in his, que „funt neceffaja ad falutem, cujufmodi funt precepta divina & Chrifli, non excufat. Qua- yis non fit ad propofitum principalis intenü, pro veritate dilucidanda dicam aliquid de quolibet .' Kr quantum ad primum, dicendum, quod Chriftus inftiruit koc facramentum in ultima coca fub utraque fpecic, & fic fuos difcipu- los communicavit: & hoc intendunt & reje- runt narrative auctoritates inducle evangeli- ftrum, videlicet Matthei, Marci & Luce: Accinite er comedite , hoc eff corpus meum, & bibite ex hoc pmnes, bic eff fanpuis meus, &c. Xt ex iftis auctoritatibus nibii poteft aliud in- ferri, nec infettur . Ad audloritates vere qua ex fexto capitulo Joannis adducuntur, dice- Te fi tam aperte notaverit partem noftram , & E tÿr in fequentibus loco fuo, tam dure eidem facrlegium, contemptum & damnationem impofucrit, fueritque & ipfe , & fua pars, parienter & modefíle auditus ab hoc facro concilio, & ab hoc venerabili auditorio, utigue & ip(c & fai, verba non ad cos di- recta , nec etiam de eis, Dco tefle, intalle- €, vel dicta, imo pure, & fincere , prola- ta, deberent patienter & modefle fuüfferre: S ira Toga propter pium Jefüm, procedamus in Saprain pro ipquifitionc veritatis jufta regulam B. Augu- teftatione. & in 1. de "Trinitate hic per me alias al- Uiterius eum dicit quod Paulus apoílolus dicit effe inftitutam cœnam facramentafem communirad fidelium , propcer. dominico paf fionis commemorationem. r. ad €orinthios 31. cum dicit: Ego enim accepi a domino, &c. dicendum primo , quod Paulus loquitur ibidem de communione facramentali, deinde quod ipfe loquitur pure & fincere narrative referendo fcilicet, qualiter Chriftus im eosna hoc facramentum eonfecerat. Pertio, quod ipfe Raulus neé im verhis, aec in foatentia, nee in . quo- ANNO CHRISTI 3429. 2fal. pos. 

Strana 809
809 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 810 e juüocumque figno evidenti,’ referendo prædi- À tive, quod ibi vel iilud oblget ex néceffitaté, ANNO £HRIST] 1433. Supra in fnp- pofitione . Nan efl ne- ceffariumy ut nbi ponitur mots precepti, afficaative , vel negative Jbi fequarur obligatio fub mcceflitace . am cœnam dominicam , innuit, quod Chri- ftus fic agendo in cona inflituerit didum fa- cramentum fub utraque fpecie pro apoflolis, - aur pro fdelibus quibufeumque, & qualiter- cumque in futurum , nec ulterius dicit apo- ftolus, quod Chriftus hoc facranientum fre- Quentandum aut celebrandum five ctiam fu- mendum przceperit, aut mandaverit: nec et- jam ipfe apoftoius in foto illo pxoceffu ali- quid mandat vel præcipit, fed omnia quse ibi dicuntur, yel narrative referuntur, aut ex fup- politione per admonitionem dicuntur. Nam £otum illud ad narrationem pertinet, quid- quid dicitur ab illo loco; Ego enim accepi a fed femper oportet recurreré ad inténtiohetn dicentis. Unde legitur Matthzi nóno de du6- bus cecis, quibus curatis comminajgus eft dà- minus, dicens: Fidete ne quis fcias. Yi av- tem exepntes, diffamaverunt eum iu tota rer- ra illa, ut puta gratias agentes ; manifeíturtr eft autem quod. Chriftus non intendébat éos obligare ad ingratitudinem wel ad peccátum. Similiter precepit apoftolis, dicens: Nihil ru leritis in. via, ncque baculum , neque perari , ne- que calceamenta , neque duas. turicas habeatis , quod utique nullo modo ad Jiteram , & pr&- €eprive poteft intelligi, quia neguc Chriftus , neque fui difcipuli hoc fecerunt, Nam ipfe domino, uíque ad jocum, Aoc facite , quotie[- B dominus plures vefles habuit, ut patet Joan- cumque bibetis, ín meam commemorationem . Quidquid autem ulterius fequitur, ad exhor- rationem pertinet, videlicet, quotiefeumque £- nim manducaceritis, &c. Non enim dicit quod Chriftus fic facere precipit aut mandayit. Ne- sue ego precipio aut mando ut fic faciatis, aut ut fic fumatis, fcd, quotiefeumque enim manducaveritis, &c, quo nodo dicendi, giam fecundum (enfum grammeticalem, nihil infer- iur; aut intelligituz, nifi conditionalis fuppo- fitio, qua diceret, quod Chriftus fic in. coe- ma fecit, & fi vos vultis facere, faciatis ad eum fnem, ad quem ipfe dixit faciendum , fcilicet in dominice mortis commemoratio- nem . Deinde taliter fümite, quod potius ce- dat vobis in falut&m , quam in damnationem, £& antequam aliquis accedat , probet feipfum, ne videlicet cum conftcientia peccati mortalis accedat, habeat etiam difcretionem, ut cum £à reverentia 4ccedat, ficut decet rantum fa- eramentum, dijudicando corpus domini ab alis cibis corporalibus & carnalibus, & nihil aliud Paulus in roto proceffu hoc intendit aut deducit. Et. norandi funt hic duo textus apofol : Probet autem feipfum. homa: & Non adijudicans corpus domini, conira illos, qui in maximam irriverentiam hnjus divinifimi facramenti com- municant infantes flagm poft baptifmnum, & nis 13. Suvgit & cena, & ponit veffimenta fua , Non eff aurem dicendum quod tantum unarh tunicam babuit, & illa depofira nudus lavcri£ pedes difcipulorum . Similiter quando crucifi- xus fuit, plures vestes habebat, fecundum il- lud: Diviferuńt fibi veflimenta mea , & fuper wejlem mcam miferunt fortem. Item beatus Bar- tholomeus habuit fandelia, Paulus baculum, Petrus caligas , & per confequens calceamen- ta, Unde angelus ad eum Aftuum 12. Surge, precingere & calcea te caligas tuas. Similiter idem falvator ait in alio loco : JViff quis renun- ANNO CHRISTY 1438. Matsk. 10. Pfal. 21. Massb. 37. Lue. 34. Haverit omnibus que poffider, non poteft meus. effe difcipulus. Quz fententia fi przceptive in- C celligererur, &, literaliter, non video quómó- do reges, duces, marchiones, barones , mili- tes, nobiles, ciyes, & alii-divites falvares- rur: cum difcipułatus Christi it ad viram =- fernam confequendam neceflarjus, cum tamen legamus Mariam Magdalenam , Majtham, & Lazarum, ceterafque mulieres, quae de facul- tatibus earum ministrabant domino, divites. fuiffe, & difcipulas ejufdem. Similiter Iofeph ab Arimathea, fingulariter difcipulum domini nominatum, divitem fuiffe evangelium com memorat, & Nicodemum fimiliter, & Zac- cheum, San&um denique Gregorium, Silve- strum , Constantinum , Carolum Magnum, Hen: ricum , Venzeslaum , ceterofque innumeros fan- alios amentes & níu rationis carentes, Dein- D &os, quos opuleniiffimos constat extitiffe , fan- de magifter propanens profeguitur intentionem fuam, dicens: Quod autem communio divi- nifhime euchariflie fub utraque fpecie toti cre- dentium populo fit neceflaria, patet per illud Joannis 6, Nis menducaveritis carnem. filii ho- minis, &c. Importat namque hec diclio, nifi neçeffitatem praceprivam, non folum de co- meftione, fed & de bibitione facramentali , obligativam omnium fidelinm fub carentia vi- te ererpe, Hoc proponens. Refpondendo ad hanc auctoritatem. quz ma- le intellecta eft Achilles adverfariorum, poteft dici tripliciter, Primo, quod dicla auctoritas non intelligitur preceptive , nec includit in do, dato, quod importaret' preceptum, non intelligitur de facrameniali , fed de fpirituali manducatione , quarto modo accepta mandu- catione in precedentibus declarata. Tertio , dato, licet non conceffo ; quod dicta aucteri- tas flaret praceptive; & de facramentali fum- püone intelligeretur, adhuc non habet adver- farius intentum de duplici fpecic. Primus mo- dus dicendi declaratur, quia. mon eft neceffa- riàun quod ubicumque in doctria Chrifti po- Bitur nota praecepti vel affirmative, vel nega- Aa ecclefia inter Christ difcipulos, & regni celorum :pofleffores commemorat. Similiter Marci decimo Christus permiffionem libelli re- pudii in lege veteri vocat preceptum , ubi ita loquitur ad Pharifeos de libello repudii; Quid vobis practpi Moyfes? & infra, 4d duritiam eordis »vefIvi fcripfit vobis Moyfes preceptum iftud , manifestum est autem. omni homini (cienti fa- cras literas, quod nunquam fuit preceprum, accipiendo in propria fignificatione preceptum, de libello repudii dando in lege veteri: fo- lum permiffum fuit propter vitare homicidia, & alia majora fcandala. Ex quibus patet, quod predica auctoritas, nif menducaveritis, : fe aliquod. preceptum. vel mandatum. Secun- É potest intelligi non preceptive, non obstante nota precepr. Verumtamen dato, quod dicta verba intel- ligantur preceptiva, dico quod non iniclli guntur de manducatione facramenrali, fed de manducatione fpirituali , quod quidem multi- pliciter ostenditur, & primo per expofitionem ipfius Christi, quia nulla melior effe potest, qui qualiter effent predicta verba intelligenda, mifi manducaveriis, mox declarans, fubjunxit dicens: Qui manducat meam carnem , © bibir meum. fanguinem , 1n mc manet, © ego tn en. Ubi Verba Chrifti, nifi mandura. veri. ác. iutel[iguntur de manduca- tione fpiritua: li. 

Strana 810
809 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 810 e juüocumque figno evidenti,’ referendo prædi- À tive, quod ibi vel iilud oblget ex néceffitaté, ANNO £HRIST] 1433. Supra in fnp- pofitione . Nan efl ne- ceffariumy ut nbi ponitur mots precepti, afficaative , vel negative Jbi fequarur obligatio fub mcceflitace . am cœnam dominicam , innuit, quod Chri- ftus fic agendo in cona inflituerit didum fa- cramentum fub utraque fpecie pro apoftolis, - aur pro fdelibus quibufeumque, & qualiter- cumque in futurum , nec ulterius dicit apo- ftolus, quod Chriftus hoc facranientum fre- Quentandum aut celebrandum five ctiam fu- mendum przceperit, aut mandaverit: nec et- jam ipfe apoftoius in foto illo pxoceffu ali- quid mandat sel præcipit, fed omnia quse ibi dicuntur, yel narrative referuntur, aut ex fup- politione per admonitionem dicuntur. Nam £otum illud ad narrationem pertinet, quid- quid dicitur ab illo loco; Ego enim accepi a fed femper oportet recurreré ad inténtiohetn dicentis. Unde legitur Matthzi nóno de du6- bus cecis, quibus curatis comminajgus eft dà- minus, dicens: Fidete ne quis fcias. Yi av- tem exepntes, diffamaverunt eum iu tota rer- ra illa, ut puta gratias agentes ; manifeíturtr eft autem quod. Chriftus non intendébat éos obligare ad ingratitndinem wel ad peccátum. Similiter precepit apoftolis, dicens: Nihil ru leritis in. via, ncque baculum , neque perari , ne- que calceamenta , neque duas. turicas habeatis , quod utique nullo modo ad Jiteram , & pr&- €eprive poteft intelligi, quia neguc Chriftus , neque fui difcipuli hoc fecerunt, Nam ipfe domino, uíque ad jocum, Aoc facite , quotie[- B dominus plures vefles habuit, ut patet Joan- cumque bibetis, ín meam commemorationem . Quidquid autem ulterius fequitur, ad exhor- rationem pertinet, videlicet, quotiefeumque £- nim manducaceritis, &c. Non enim dicit quod Chriftus fic facere precipit aut mandayit. Ne- sue ego precipio aut mando ut fic faciatis, aut ut fic fumatis, fcd, quotiefeumque enim manducaveritis, &c, quo nodo dicendi, giam fecundum (enfum grammeticalem, nihil infer- iur; aut intelligituz, nifi conditionalis fuppo- fitio, qua diceret, quod Chriftus fic in. coe- ma fecit, & fi vos vultis facere, faciatis ad eum fnem, ad quem ipfe dixit faciendum , fcilicet in dominice mortis commemoratio- nem . Deinde taliter fümite, quod potius ce- dat vobis in falut&m , quam in damnationem, £& antequam aliquis accedat , probet feipfum, ne videlicet cum conftcientia peccati mortalis accedat, habeat etiam difcretionem, ut cum £à reverentia 4ccedat, ficut decet rantum fa- eramentum, dijudicando corpus domini ab alis cibis corporalibus & carnalibus, & nihil aliud Paulus in roto proceffu hoc intendit aut deducit. Et. norandi funt hic duo textus apofol : Probet autem feipfum. homa: & Non adijudicans corpus domini, conira illos, qui in maximam irriverentiam hnjus divinifimi facramenti com- municant infantes flagm poft baptifmnum, & nis 13. Suvgit & cena, & ponit veffimenta fua , Non eff aurem dicendum quod tantum unarh tunicam babuit, & illa depofira nudus lavcri£ pedes difcipulorum . Similiter quando crucifi- xus fuit, plures vestes habebat, fecundum il- lud: Diviferuńt fibi veflimenta mea , & fuper wejlem mcam miferunt fortem. Item beatus Bar- tholomeus habuit fandelia, Paulus baculum, Petrus caligas , & per confequens calceamen- ta, Unde angelus ad eum Aftuum 12. Surge, precingere & calcea te caligas tuas. Similiter idem falvator ait in alio loco : JViff quis renun- ANNO CHRISTY 1438. Matsk. 10. Pfal. 21. Massb. 37. Lue. 34. Haverit omnibus que poffider, non poteft meus. effe difcipulus. Quz fententia fi przceptive in- C celligererur, &, literaliter, non video quómó- do reges, duces, marchiones, barones , mili- tes, nobiles, ciyes, & alii-divites falvares- rur: cum difcipułatus Christi it ad viram =- fernam confequendam neceflarjus, cum tamen legamus Mariam Magdalenam , Majtham, & Lazarum, ceterafque mulieres, quae de facul- tatibus earum ministrabant domino, divites. fuiffe, & difcipulas ejufdem. Similiter Iofeph ab Arimathea, fingulariter difcipulum domini nominatum, divitem fuiffe evangelium com memorat, & Nicodemum fimiliter, & Zac- cheum, San&um denique Gregorium, Silve- strum , Constantinum , Carolum Magnum, Hen: ricum , Venzeslaum , ceterofque innumeros fan- alios amentes & níu rationis carentes, Dein- D &os, quos opuleniiffimos constat extitiffe , fan- de magifter propanens profeguitur intentionem fuam, dicens: Quod autem communio divi- nifhime euchariflie fub utraque fpecie toti cre- dentium populo fit neceflaria, patet per illud Joannis 6, Nis menducaveritis carnem filii ho- minis, &c. Importat namque hec diclio, nifi neçeffitatem praceprivam, non folum de co- meftione, fed & de bibitione facramentali , obligativam omnium fidelinm fub carentia vi- te ererpe, Hoc proponens. Refpondendo ad hanc auctoritatem. quz ma- le intellecla eft Achilles advecfariorum, poteít dici tripliciter, Primo, quod dicla auctoritas non intelligitur preceptive , nec includit in do, dato, quod importaret' preceptum, non intelligitur de facrameniali , fed de fpirituali manducatione , quarto modo accepta mandu- catione in precedentibus declarata. Tertio , dato, licet non conceffo ; quod dicta aucteri- tas flaret praceptive; & de facramentali fum- püone intelligeretur, adhuc non habet adver- farius intentum de duplici fpecic. Primus mo- dus dicendi declaratur, quia. mon eft neceffa- riàun quod ubicumque in doctria Chrifti po- Bitur nota praecepti vel affirmative, vel nega- Aa ecclefia inter Christ difcipulos, & regni celorum :pofleffores commemorat. Similiter Marci decimo Christus permiffionem libelli re- pudii in lege veteri vocat preceptum , ubi ita loquitur ad Pharifeos de libello repudii; Quid vobis practpi Moyfes? & infra, 4d duritiam eordis »vefIvi fcripfit vobis Moyfes preceptum iftud , manifestum est autem. omni homini (cienti fa- cras literas, quod nunquam fuit preceprum, accipiendo in propria fignificatione preceptum, de libello repudii dando in lege veteri: fo- lum permiffum fuit propter vitare homicidia, & alia majora fcandala. Ex quibus patet, quod predica auctoritas, nif menducaveritis, : fe aliquod. preceptum. vel mandatum. Secun- É potest intelligi non preceptive, non obstante nota precepr. Verumtamen dato, quod dicta verba intel- ligantur preceptiva, dico quod non iniclli guntur de manducatione facramenrali, fed de manducatione fpirituali , quod quidem multi- pliciter ostenditur, & primo per expofitionem ipfius Christi, quia nulla melior effe potest, qui qualiter effent predicta verba intelligenda, mifi manducaveriis, mox declarans, fubjunxit dicens: Qui manducat meam carnem , © bibir meum. fanguinem , 1n mc manet, © ego tn en. Ubi Verba Chrifti, nifi mandura. veri. ác. iutel[iguntur de manduca- tione fpiritua: li. 

Strana 811
811 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 819 — Ubi notandum , quod ficnt. Christus loquens de À » mortem : fpiritualis vero femper eft ad vi ace ANNO baptifmo, Joannis 3. primo. premifit indistin- » tam, unde dicit: Res vero ip, dc. omni duo. rcu i £e & indeterminate preceptum, & de iplo » homini ad vitam, nulli ad exitium: Item "5, inquiens: Amen amen dico tibi, fcilicet Nico- idem do&tor ibidem fupra di&am fententiam j^ о Габон, demo, "nif quis natus fuerit denuo , non potefl videre regnum. Dei, & cum multiplex fit na- fivitas, carnalis fcilicet, de qua idem, Nico- demus intelligebat, unde dixit: Quomodo po- ге)? homo nafci cum fe fenex P? numquid poteft in ventrem matris fus üerato introire & Tena- JG? & fpiritaalisy ad declarandum, dé utra iftamun nativitatum intelligeretur ; mox fub- junxit, modum ctiam ipfius oflendens: Amen amen dico Hbi , nifi quis renatus fuerit ex aqua € Spiritu fanilo, non potefé entrare in regnum replicans , oftendit quid fit cibus & potus qui cos a quibus fumitur. ia mortales & incorsi- plibiles facit, id e(t focietas ipforum fandto= rum. Et fubdit declaráns.rem éx (imilitudine facramenti: » Nam facramentum eft facre rei » fignum, 6 fimilitudinem ejus gerit, dicens: » Propterea quippe ficut etiam ante nos hoc » intellexerunt homines Dei , dominus nofter » Jefus Chriftus corpus & fanguinem faum » in rebus commendavit quz ad. unuin aliquid » rediguntur. Namque aliud in unum ex mul Dei, ita e(t omnimode in propolito: quia B» tis granis conficitur, aliud in unum. ex mul- cum multiplex fit comeflio , fcilicet, carna- lis, de qua ad literam Judæi intelligebant , facramentalis, & {piritualis, ut in prima par- te declaratum eft, Chriftus loquens de man- ducatione {ne carnis, primo præmifit præce- ptum indiftin&um & indeterminatum, non ex- primens modum manducatioois , dicens: Amen- amer dico vobis, nif manducaveritis carnem fi- li hominis, & biberitis ejnsfanguinem , non ha- tis acinis confluit. Hæc ille. Propterea,. ine quit,. quafi diceret, ideo dominus tradidit corpus & fanguinem fium fub fpeciebus pa- nis & vini , wt fimilitudine fua efict Gera- mentum corporis Chrifti myflici, fcilicet ipfius focietatis fan&torum , de qua hic agitur. & tre- Qatur . . Ulterius idem doctor profequens inceptam explanationem de fpirituali manducationc quo- 4» Spiritozil ? ter, habent fubdit ibidem ifa dicens: Denique jam ex: impreffa, 5, ponit quomodo id fiat quod loquitur, & foc loco, fed quid fit manducare. corpus cjus , & fangui- open nem bibere: Qui manducat meam carnem , aon Bent. & bii meum fangumem , in me-manet, © ego in illo. Hoc e(t ergo manducare illam efcam, & illum bibere potum, in Chrifto manere, & illum manentem in fe habere, ác per hoc, qui non manet in Chrifto, & in quo Chriftus non manet, procul dubia nec manducat ejus carnem , nec bibit fan- guinem, etiamfi tante rei facramentum ad judicium fibi: manducet & bibat. Нес Ам bebitis witam in vobis; poftmodum vero quo- modo fiat, & quid fit manducare & bibere +f modo hoc fieret, & quis modus effet man- » ducationis fue carnis declaravit inquiens; Qui » manducat meam carnem, € bibit meum fangui- » Wem, in me manet, ©' ego in eo. Sicut igitnr» preceptum baptifmi indiftin&tum determinatur C » & declaratur per aquam Gc Spiritum, videli » cet: Nif quis renatus fuerit ex aqua C Spiri- » su fanflo: ita preceptum indiftinGum de man- » ducatione fuæ carnis determiuatur & declara- »- tur per id quod dicitur: Zr me manet, & e- » go in ilo. » Hac autem non mea, fed Anguflini fenten- * “tia eft, homilia vigefumafexta fuper Joannem, > vx ubi primo declarat quis fit cibus ifte & po- tus, de quo Chriftus hic loquitur: MNiff man- ducaveritis carnem , & biberitis fanguinem , ita, dicens: » Hunc itaque cibum & potum fo- guftinus. Ubi expreffe idem: do&or declarat, quod manducare & bibere nihil aliud eft in hoc loco, nifi in Chrifto manere, & illum manentem in fe habere, quod etiam in fe- = » cietatem vult intelligi corporis & membro- quenti homilia circa principium oftendit di- rum fuorum , quod eft (anda ecclefia in cens: » Expofuit autem modum attributionis » predeflinatis, & vocatis , & juftificatis, & D» hujus doni fui, quomodo daret carnem » glorificatis fanGtis, & fidelibus ejus, quo- » fuam manducare , dicens: Qui manducat » rum primum jam factum eft, id efl, predeíti- » meam carnem, d bibu meum fangwinem , in » natio: fecundum & tertium factum eft, & fit, » me maner, & ego in illo. Signum quia man- » & fiet, id eft, vocitio & juftificatio: quar- » ducavit & bibit, hoc eft, fi manet & ma- » tum vero nunc in fpe eft, in re autem fu- » netur, i inhabitat 8 inhabitatur , fi haret » turum eft, id eft, glorificatio , Hujus rei. » & non deferitur, hoc ergo nos docuit & » facramentum , id e(l, unitatis corporis & » admonuit myflicis verbis, ut fimus in ejus » fanguinis Chrifti alicubi quotidie, alicubi » corpore, iob ipfo capite in membris ejus, » certis intervallis dierum , iri dominica men- » edentes carnem ejus, non relinquentes uni- » fa preparatur, & .de menfz dominica fumi. » tatem ejus. Hec ille. .Et in fne ejufdem » tur quibufdam ad vitam, quibuídam ad exi- » hom. 24. idem epilogando dicit: Hoc го: ТОЙ. 27, sw Gum, res vero ipfa cujus facramentum eft » tum quod dominus de carne & fanguine » omni homini ad vitam, nulli ad. exitium , ' » fuo locutus efl, & quod in ejus diftributio- » quicumque ejus particeps fuerit. Haec Au- .» nis gratia vitam nobis promifit eternam , gufünus:?Hcce quam aperte hic do&or decla-E» & quod hinc voluit intelligi manducatores rat, quid intelligat dominus per cibum & po- » & potatores carnis & fanguinis fui, ut ia tum, de quibus dominus loquitur in predicto ipfo maneant, & ille in ipfis. Ft infra: textu, mifi manducaveritis, Gc. ait enim: » Hoc ergo totum ad hoc nobis valeat, di- » Hunc cibum & potum focietatem voit in- » le&iffimi, ut carnem Cbrif6 & fanguinem » telligi. Ulterius cum dicit: Hujus rei fa- » non edemus tantum in facramento, quod. » cramentum , id eít, unitas & corporis & » & multi mali, fed nique ad fpiritus parti- » fanguinis Chrifti, cc. per hoc etiam duod » cipationem manducemus 6 bibamus, ut in » dicit, Quibufdam ad viram. quibufdam ad » domini corpore tamquam membra manea- » exitium ; oftendit differentia inter manduca- » mus, aut ejus Spiritu vegetemur . Hac » tionem facramentalem & fpiritualem, quia ille. » facramentalis indifferens eft ad vitam & ad Item idem doctor libro vigefimo primo de civi- i Aug. tract, 27 in feno. x 

Strana 812
811 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 819 — Ubi notandum , quod ficnt. Christus loquens de À » mortem : fpiritualis vero femper eft ad vi ace ANNO baptifmo, Joannis 3. primo. premifit indistin- » tam, unde dicit: Res vero ip, dc. omni duo. rcu i £e & indeterminate preceptum, & de iplo » homini ad vitam, nulli ad exitium: Item "5, inquiens: Amen amen dico tibi, fcilicet Nico- idem do&tor ibidem fupra di&am fententiam j^ о Габон, demo, "nif quis natus fuerit denuo , non potefl videre regnum. Dei, & cum multiplex fit na- fivitas, carnalis fcilicet, de qua idem, Nico- demus intelligebat, unde dixit: Quomodo po- ге)? homo nafci cum fe fenex P? numquid poteft in ventrem matris fus üerato introire & Tena- JG? & fpiritaalisy ad declarandum, dé utra iftamun nativitatum intelligeretur ; mox fub- junxit, modum ctiam ipfius oflendens: Amen amen dico Hbi , nifi quis renatus fuerit ex aqua € Spiritu fanilo, non potefé entrare in regnum replicans , oftendit quid fit cibus & potus qui cos a quibus fumitur. ia mortales & incorsi- plibiles facit, id e(t focietas ipforum fandto= rum. Et fubdit declaráns.rem éx (imilitudine facramenti: » Nam facramentum eft facre rei » fignum, 6 fimilitudinem ejus gerit, dicens: » Propterea quippe ficut etiam ante nos hoc » intellexerunt homines Dei , dominus nofter » Jefus Chriftus corpus & fanguinem faum » in rebus commendavit quz ad. unuin aliquid » rediguntur. Namque aliud in unum ex mul Dei, ita e(t omnimode in propolito: quia B» tis granis conficitur, aliud in unum. ex mul- cum multiplex fit comeflio , fcilicet, carna- lis, de qua ad literam Judæi intelligebant , facramentalis, & {piritualis, ut in prima par- te declaratum eft, Chriftus loquens de man- ducatione {ne carnis, primo præmifit præce- ptum indiftin&um & indeterminatum, non ex- primens modum manducatioois , dicens: Amen- amer dico vobis, nif manducaveritis carnem fi- li hominis, & biberitis ejus fanguinem , non ha- tis acinis confluit. Hæc ille. Propterea,. ine quit,. quafi diceret, ideo dominus tradidit corpus & fanguinem fium fub fpeciebus pa- nis & vini , wt fimilitudine fua efict Gera- mentum corporis Chrifti myflici, fcilicet ipfius focietatis fan&torum , de qua hic agitur. & tre- Qatur . . Ulterius idem doctor profequens inceptam explanationem de fpirituali manducationc quo- 4» Spiritozil ? ter, habent fubdit ibidem ifa dicens: Denique jam ex: impreffa, 5, ponit quomodo id fiat quod loquitur, & foc loco, fed quid fit manducare. corpus cjus , & fangui- open nem bibere: Qui manducat meam carnem , aon Bent. & bii meum fangumem , in me-manet, © ego in illo. Hoc e(t ergo manducare illam efcam, & illum bibere potum, in Chrifto manere, & illum manentem in fe habere, ác per hoc, qui non manet in Chrifto, & in quo Chriftus non manet, procul dubia nec manducat ejus carnem , nec bibit fan- guinem, etiamfi tante rei facramentum ad judicium fibi: manducet & bibat. Нес Ам bebitis witam in vobis; poftmodum vero quo- modo fiat, & quid fit manducare & bibere +f modo hoc fieret, & quis modus effet man- » ducationis fue carnis declaravit inquiens; Qui » manducat meam carnem, € bibit meum fangui- » Wem, in me manet, ©' ego in eo. Sicut igitnr» preceptum baptifmi indiftin&tum determinatur C » & declaratur per aquam Gc Spiritum, videli » cet: Nif quis renatus fuerit ex aqua C Spiri- » su fanflo: ita preceptum indiftinGum de man- » ducatione fuæ carnis determiuatur & declara- »- tur per id quod dicitur: Zr me manet, & e- » go in ilo. » Hac autem non mea, fed Anguflini fenten- * “tia eft, homilia vigefumafexta fuper Joannem, > vx ubi primo declarat quis fit cibus ifte & po- tus, de quo Chriftus hic loquitur: MNiff man- ducaveritis carnem , & biberitis fanguinem , ita, dicens: » Hunc itaque cibum & potum fo- guftinus. Ubi expreffe idem: do&or declarat, quod manducare & bibere nihil aliud eft in hoc loco, nifi in Chrifto manere, & illum manentem in fe habere, quod etiam in fe- = » cietatem vult intelligi corporis & membro- quenti homilia circa principium oftendit di- rum fuorum , quod eft (anda ecclefia in cens: » Expofuit autem modum attributionis » predeflinatis, & vocatis , & juftificatis, & D» hujus doni fui, quomodo daret carnem » glorificatis fanGtis, & fidelibus ejus, quo- » fuam manducare , dicens: Qui manducat » rum primum jam factum eft, id efl, predeíti- » meam carnem, d bibu meum fangwinem , in » natio: fecundum & tertium factum eft, & fit, » me maner, & ego in illo. Signum quia man- » & fiet, id eft, vocitio & juftificatio: quar- » ducavit & bibit, hoc eft, fi manet & ma- » tum vero nunc in fpe eft, in re autem fu- » netur, i inhabitat 8 inhabitatur , fi haret » turum eft, id eft, glorificatio , Hujus rei. » & non deferitur, hoc ergo nos docuit & » facramentum , id e(l, unitatis corporis & » admonuit myflicis verbis, ut fimus in ejus » fanguinis Chrifti alicubi quotidie, alicubi » corpore, iob ipfo capite in membris ejus, » certis intervallis dierum , iri dominica men- » edentes carnem ejus, non relinquentes uni- » fa preparatur, & .de menfz dominica fumi. » tatem ejus. Hec ille. .Et in fne ejufdem » tur quibufdam ad vitam, quibuídam ad exi- » hom. 24. idem epilogando dicit: Hoc го: ТОЙ. 27, sw Gum, res vero ipfa cujus facramentum eft » tum quod dominus de carne & fanguine » omni homini ad vitam, nulli ad. exitium , ' » fuo locutus efl, & quod in ejus diftributio- » quicumque ejus particeps fuerit. Haec Au- .» nis gratia vitam nobis promifit eternam , gufünus:?Hcce quam aperte hic do&or decla-E» & quod hinc voluit intelligi manducatores rat, quid intelligat dominus per cibum & po- » & potatores carnis & fanguinis fai, ut ic tum, de quibus dominus loquitur in predicto ipfo maneant, & ille in ipfis. Ft infra: textu, mifi manducaveritis, Gc. ait enim: » Hoc ergo totum ad hoc nobis valeat, di- » Hunc cibum & potum focietatem voit in- » le&iffimi, ut carnem Cbrif6 & fanguinem » telligi. Ulterius cum dicit: Hujus rei fa- » non edemus tantum in facramento, quod. » cramentum , id eít, unitas & corporis & » & multi mali, fed nique ad fpiritus parti- » fanguinis Chrifti, cc. per hoc etiam quod » cipationem manducemus 6 bibamus, ut in » dicit, Quibufdam ad viram. quibufdam ad » domini corpore tamquam membra manea- » exitium ; oftendit differentia inter manduca- » mus, aut ejus Spiritu vegetemur . Hac » tionem facramentalem & fpiritualem, quia ille. » facramentalis indifferens eft ad vitam & ad Item idem doctor libro vigefimo primo de civi- i Aug. tract, 27 in feno. x 

Strana 813
813 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 814 ————— Civitate Dei, capite vigefimoquinto , de hacA pro mundi vita, de qua carne litigantibus Ju- » flianorum compage membrorum , cujus cor- » poris facramentum fideles communicantes » de altarifamere confueverunt, ipfe vere. di- sw cendus eft manducare corpus Ghrifti , & bibere » fanguinem Chrifli « ac per hoc heretici & 'o» fehifiatici, ab hujus unitale corporis fepara- » ti,poffunt idem percipere facramentum , fed » non fbi utile, imo vero etiam noxium, » quo judicentur gravius, quam vel tardius » liberentur. Non funt enim in co vinculo » pacis, quod in illo exprimitur facramentó. Et infra pofi mwlta confequenter fubdit : $ T vw © v »'pus Chrifli, quoniam nec in membris com- » putandi funt Chrifli, ut etiam alia taceam, » non poffunt fimul effe & membra Chrifli, 5 & membra meretricis . Denique ipfe di » cens: Qui manducat meam carnem , e bibit » meum fanguinem in me manet, C ego in eo, » oflendit quid fit, non facramento tenus , » fed revera corpus Chrifti manducare , & e- » jus (nguinem bibere . Hoc eft enim in » Chrifto manere, ut in illo maneat & Chri-- » ftus , fic enim hoc dixit , tamquam diceret , » Qui non in me manet, & in quo non ma- neo, non fe dicai aut zílimet manducare corpus meum aut bibere fanguinem meum. х yz У № » Non itaque manent in Chriflo, qui non funtC ,, membra ejus, non fünt autem membra Chri- fli qui fe faciunt membra meretricis, nifi » malum illud ponitendo eife defliterint , & » ad hoc bonum reconciliatione redicrint . Hec Áuguflious . Ubi apertifime declarat in- tellectum prædictarum auétoritatum, & quid fit manducare & bibere , quia non facramen- to tenus , fed revera corpus Chrifti mandu- eüre , & fanguinem ejus bibere , eft in. Chri- fto manere , ita ut in illo maneat & Chri- itus. Habitat autem Chriftus in nobis, & ma- net per. fidem, dicente apoftolo ad Ephefios tertio , habifare Chriflum in cordibus noflris per fidem, manet etiam in nobis, & nos mane- e v $ » v mus in Chrifto per caritatem , dicente Joau-D, ne 1. Capite 4. Deus caritas eff , &' qui manet in. caritate, in. Deo manet, & Deus in eo. Et per con(equens manducare carnem Chiifli , & bibere fanguinem ipfius, nihil aliud eft , quam credere in Cbriftun, & eidem per ca- ritatem adherere . ; ` Quod etiam ipfe dominus eodem capitu- Io apettiffime declarat, cum ait; Zgo fum pa- sis vita, qui venit ad me , non efuriet , & qui credit in me , non fitiet unquam. Manife(tum eft autem quod ad non efurire & non fitire. per- yenitur per manducare & bibere, & per con- fequens credere in Chriftum , (& venire ad ip- fum, quod fit per fidem & caritatem , idem ANO. eadem materia jra loquitur : „ Qui ergo сей dis, & dicentibus : Quomodo pateff hic nobis eX x5. * im ejus corporis unitate, id efi, in Chri- dare camem [нат ad manducandum ? fubjun = Xit. Amen amen dico wobis , nifi. manducaueri- tés, &c. Manifefle oftendens idem effe man ducare panem hunc, &t manducare carnem fuam, & fuum fanguinem bibere, & per con fequens ut fiat proceffus de primo ad ulti- muni, idem quod credere in ipfum , & eidem per caritatem adhzrere., Ex quo proceflu patet primo, quod Chriftus manet in nobis & nos in Chrifto, per fidem & caritatem . Secundo patet, quod credere & amare per caritatem , idem eft in hoc lo+ co quod manducare & bibere, qux duo Com Nec ifli ergo. dicendi-funt manducare cor-B firmantur per beatum. Auguflinum , qui quali- ter maneamnus in Chrifte, & qualiter Chriftus in nobis, oftendit in homilia 27. ubi ita di- cit: ,, Diximus enim fratres , hoe. dominum » commendaffe in manducatione carnis fug čr » potatione fanguinis fui, ut in illo manea- » mus & ipfe in nobis: manemus autem in » illo, cum fumus membra ejus , manet au- » tem ipfe in nobis, cum fumus templum » tjus. Ut autem fimus membra cjus unitas nos » Compaginat. Ut compaginet unitas, quid fecit | » nif caritas ? & caritas Dei. Unde аройо- » lum interroga , Curitas, inquit, Det diffufa » 6ff im cordibus nofiris per Spiritum fantlum qui » datus efl nobis. Ergo Spiritus ei qui vivifi- cat. Spiritus enim facit viva membra , nec » Viva membra fpiritus facit , nifi quz in cor- » pore , quod vegetat, ipfe fpiritus invenit. » Nam fpiritus qui cft in te, o homo , quo » con(las ut fis homo , numquid vivificat » membrum , quod feparatum invenitur a car- , ne tua? Spiritum tuum dico animam tuam » anima iua non vivificat nifi membra que , fànt in carne tua, Unum 6 tolias, jam ex » anima rua non vivificatur , quia unitati cor- », poris tui non copulatur. Hec dicuntur, ut » amemus unítatem, & tiimeamus feparatio- » nem, nihil enim fic debet formidare Chri- » flianus, quam feparari à corpore, (i enim feparatur a corporc Chrifli , non eft mem- brum ejus: fi non eft membrum ejus, non » regetur Spiritu ejus. Quifquis autem, inquit » apoftolus , Spiritum Chriffü non. habet , hic non. ^. €ff ejus. Spiritus ergo eff qui oivificat , caro au- » tem non prodeft gidquam Yerbæ qua ego lo- » Cufus fum, vobis, fpiritus & vita funt , Quid efl, fpiritus (f vita funt? Spiritualiter intel- 5 ligenda funt. Intelexifti fpiritualiter? Spiri- . » tus & vita funt. Intellexifli carnaliter ? X- „ tiam fic illa fpiritus & vita funt, fed tibi » non fünt, Hec Auguftinus. De hac eadem fpirituali manducatione & in- habitaGoue Chrifli in nobis, & noftra in Chri- fto, idem doctor homilia 22. exponendo il- "lud , Cam mea ef pro mundi vita, loquitur Y Y $ Y ? funt quod manducare $ bibere. Unde eodem Eita dicens Norunt fideles corpus Chrifti . Si capitulo ait idem dominus: Qui credi in me, habet vitam eternam . Et. poft: Si quis mandu- caverit ex hoc pane , vivet in. eternum . Manife- fle oftendens idem effe, qui credit in me, & fi quis manducawerii , &c. & per confequens , qui idem fit credere ; & manducare. Quod autem manducare hunc panem fit idem. quod mandu- care carnem ejus, & ipfius faguinem bibere, ut omnis tolleretur ambiguitas, & ne feret vis in verbis , fimiliter ipfe dominus declarat , in- guiens: E! panis quem ego dabo , caro mea eft corpus Chrifli cffe non negligunt , fiant. cor- pus Chrifti fi. volunt vivere de Spiritu Chri- fti: de Spiritu Chrifti; non vivit -nifi. corpus Chritti. Tntelligite fratres mei, quid dixerim; Homo es & fpiritum habes ; & corpus ha- bes. Spiritum dico, qui anima vocatur, qua constat quod homo cst ; constat enim ex a- nima & corporc. Habes fpiritum itaque, fpi- ritum invifibilem ; corpus vifibilc. Dic mihi quid ex quo vivat? fpiritus tuus vivit ex cor- pore №0, ай corpus tuum ex [fpiritu quo ? e- 

Strana 814
813 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 814 ————— Civitate Dei, capite vigefimoquinto , de hacA pro mundi vita, de qua carne litigantibus Ju- » flianorum compage membrorum , cujus cor- » poris facramentum fideles communicantes » de altarifamere confueverunt, ipfe vere. di- sw cendus eft manducare corpus Ghrifti , & bibere » fanguinem Chrifli « ac per hoc heretici & 'o» fehifiatici, ab hujus unitale corporis fepara- » ti,poffunt idem percipere facramentum , fed » non fbi utile, imo vero etiam noxium, » quo judicentur gravius, quam vel tardius » liberentur. Non funt enim in co vinculo » pacis, quod in illo exprimitur facramentó. Et infra pofi mwlta confequenter fubdit : $ T vw © v »'pus Chrifli, quoniam nec in membris com- » putandi funt Chrifli, ut etiam alia taceam, » non poffunt fimul effe & membra Chrifli, 5 & membra meretricis . Denique ipfe di » cens: Qui manducat meam carnem , e bibit » meum fanguinem in me manet, C ego in eo, » oflendit quid fit, non facramento tenus , » fed revera corpus Chrifti manducare , & e- » jus (nguinem bibere . Hoc eft enim in » Chrifto manere, ut in illo maneat & Chri-- » ftus , fic enim hoc dixit , tamquam diceret , » Qui non in me manet, & in quo non ma- neo, non fe dicai aut zílimet manducare corpus meum aut bibere fanguinem meum. х yz У № » Non itaque manent in Chriflo, qui non funtC ,, membra ejus, non fünt autem membra Chri- fli qui fe faciunt membra meretricis, nifi » malum illud ponitendo eife defliterint , & » ad hoc bonum reconciliatione redicrint . Hec Áuguflious . Ubi apertifime declarat in- tellectum prædictarum auétoritatum, & quid fit manducare & bibere , quia non facramen- to tenus , fed revera corpus Chrifti mandu- eüre , & fanguinem ejus bibere , eft in. Chri- fto manere , ita ut in illo maneat & Chri- itus. Habitat autem Chriftus in nobis, & ma- net per. fidem, dicente apoftolo ad Ephefios tertio , habifare Chriflum in cordibus noflris per fidem, manet etiam in nobis, & nos mane- e v $ » v mus in Chrifto per caritatem , dicente Joau-D, ne 1. Capite 4. Deus caritas eff , &' qui manet in. caritate, in. Deo manet, & Deus in eo. Et per con(equens manducare carnem Chiifli , & bibere fanguinem ipfius, nihil aliud eft , quam credere in Cbriftun, & eidem per ca- ritatem adherere . ; ` Quod etiam ipfe dominus eodem capitu- Io apettiffime declarat, cum ait; Zgo fum pa- sis vita, qui venit ad me , non efuriet , & qui credit in me , non fitiet unquam. Manife(tum eft autem quod ad non efurire & non fitire. per- yenitur per manducare & bibere, & per con- fequens credere in Chriftum , (& venire ad ip- fum, quod fit per fidem & caritatem , idem ANO. eadem materia jra loquitur : „ Qui ergo сей dis, & dicentibus : Quomodo pateff hic nobis eX x5. » inejus corporis unitate, id eíl, in Chri- dare camem [нат ad manducandum ? fubjun = Xit. Amen amen dico wobis , nifi. manducaueri- tés, &c. Manifefle oftendens idem effe man ducare panem hunc, &t manducare carnem fuam, & fuum fanguinem bibere, & per con fequens ut fiat proceffus de primo ad ulti- muni, idem quod credere in ipfum , & eidem per caritatem adhzrere., Ex quo proceflu patet primo, quod Chriftus manet in nobis & nos in Chrifto, per fidem & caritatem . Secundo patet, quod credere & amare per caritatem , idem eft in hoc lo+ co quod manducare & bibere, qux duo Com Nec ifli ergo. dicendi-funt manducare cor-B firmantur per beatum. Auguflinum , qui quali- ter maneamnus in Chrifte, & qualiter Chriftus in nobis, oftendit in homilia 27. ubi ita di- cit: ,, Diximus enim fratres , hoe. dominum » commendaffe in manducatione carnis fug čr » potatione fanguinis fui, ut in illo manea- » mus & ipfe in nobis: manemus autem in » illo, cum fumus membra ejus , manet au- » tem ipfe in nobis, cum fumus templum » tjus. Ut autem fimus membra cjus unitas nos » Compaginat. Ut compaginet unitas, quid fecit | » nif caritas ? & caritas Dei. Unde аройо- » lum interroga , Curitas, inquit, Det diffufa » 6ff im cordibus nofiris per Spiritum fantlum qui » datus efl nobis. Ergo Spiritus ei qui vivifi- cat. Spiritus enim facit viva membra , nec » Viva membra fpiritus facit , nifi quz in cor- » pore , quod vegetat, ipfe fpiritus invenit. » Nam fpiritus qui cft in te, o homo , quo » con(las ut fis homo , numquid vivificat » membrum , quod feparatum invenitur a car- , ne tua? Spiritum tuum dico animam tuam » anima iua non vivificat nifi membra que , fànt in carne tua, Unum 6 tolias, jam ex » anima rua non vivificatur , quia unitati cor- », poris tui non copulatur. Hec dicuntur, ut » amemus unítatem, & tiimeamus feparatio- » nem, nihil enim fic debet formidare Chri- » flianus, quam feparari à corpore, (i enim feparatur a corporc Chrifli , non eft mem- brum ejus: fi non eft membrum ejus, non » regetur Spiritu ejus. Quifquis autem, inquit » apoftolus , Spiritum Chriffü non. habet , hic non. ^. €ff ejus. Spiritus ergo eff qui oivificat , caro au- » tem non prodeft gidquam Yerbæ qua ego lo- » Cufus fum, vobis, fpiritus & vita funt , Quid efl, fpiritus (f vita funt? Spiritualiter intel- 5 ligenda funt. Intelexifti fpiritualiter? Spiri- . » tus & vita funt. Intellexifli carnaliter ? X- „ tiam fic illa fpiritus & vita funt, fed tibi » non fünt, Hec Auguftinus. De hac eadem fpirituali manducatione & in- habitaGoue Chrifli in nobis, & noftra in Chri- fto, idem doctor homilia 22. exponendo il- "lud , Cam mea ef pro mundi vita, loquitur Y Y $ Y ? funt quod manducare $ bibere. Unde eodem Eita dicens Norunt fideles corpus Chrifti . Si capitulo ait idem dominus: Qui credi in me, habet vitam eternam . Et. poft: Si quis mandu- caverit ex hoc pane , vivet in. eternum . Manife- fle oftendens idem effe, qui credit in me, & fi quis manducawerii , &c. & per confequens , qui idem fit credere ; & manducare. Quod autem manducare hunc panem fit idem. quod mandu- care carnem ejus, & ipfius faguinem bibere, ut omnis tolleretur ambiguitas, & ne feret vis in verbis , fimiliter ipfe dominus declarat , in- guiens: E! panis quem ego dabo , caro mea eft corpus Chrifli cffe non negligunt , fiant. cor- pus Chrifti fi. volunt vivere de Spiritu Chri- fti: de Spiritu Chrifti; non. vivit - nifi. corpus Chritti. Tntelligite fratres mei, quid dixerim; Homo es & fpiritum habes ; & corpus ha- bes. Spiritum dico, qui anima vocatur, qua constat quod homo cst ; constat enim ex a- nima & corporc. Habes fpiritum itaque, fpi- ritum invifibilem ; corpus vifibilc. Dic mihi quid ex quo vivat? fpiritus tuus vivit ex cor- pore №0, ай corpus tuum ex [fpiritu quo ? e- 

Strana 815
ANNO CHRÊSTI 1833» Rom. 12. Avaufinus maétatne in espnis 23. raft, 26. + 2» E 855 poteft refponderc , nefcio fi vivit. Quid ref- ponrdet omnis qui vivit ? Corpus utique meum vivit de fpiritu meo. Vis ergo & tu vivere de Spiritu Christi ? in. corpore esto Christi . Num- quid enim corpus meum vivit de fpiritu tuo? meum vivit de fpiritu meo, tuum vivit de tuo, non potest eivere corpus Christi, nifi de ' Bpiritu Christi. Inde est quod exponens nobis apostolus Paulus hunc panem : mns panis; 3aquit, unum corpus. malti fumus, O facramen- ium pietas, o fignum unitads, o vinculum caritatis! qui vult vivere habet unde vivat, habet ubi vivat, accedat , credat, incorporc- tur ut wivifücerur, non abhorreat a compage membrorum , non fit putre. membrum quod B fefecari mereatur. Nou fit distortum de quo erubefcatur , fiz pulcrum, fit aprom , fir fanum , hzreat corpori, vivat Deo de Deo, nanc la- boret in terra, ut postca regnet in celo. Hac Augustimus. Cujus verba utinam tali virtute cordibus audientium & legentium imprime- rentur, quali fervore a di&to doctore fanctif. fimo edita, confcripta & prolata funt. Et hac dicta fint ad confirmationem. primi . | Quod autem manducare & bibere idem fit quod credere, ostendit idem doctor homil. 22. exponens iliud: Operamini non cibum qui pe- vit » fed qui permanet in vitam eternam , ita di- cens : , Dixerat enim illis : Operamini efcam ORATIO IOANNIS DE RAGUSIO O. P. Refpondir omnis qui vivir, gui autem hoc nonÁtem im Christum, & sidem inhererc рег Са» rem 8:6 ritatem , quid aliud est quam vivere in vi ta gratie ? & per conleguens habere in fe vitam wrernam? dicitur enim de fide ad Ro- manos 1. Juflus autem meus ex fide vivit, Et de caritate 1. Joannis 4. Qui non diligi, manet in morte. Vides autem &- caritas ideo praestant viram, quia illi conjungunt & fa- ciunt inhwrere , apud quem est fons vite, imo qui est ipfa, vita, qui de fe ipfo ait: Ego [um via, veritas C" vita, Yosnnis t4. 65 de quo dicirur Deuteronomi 5o. fli adhe- res, ipfe enim eff cita tita. jdem ergo est cre- dere ia Christum, & ipfura diligere, & habere vitam. Unde Auguftinus homil. 33. faper ilio: x Amen dico wobis , qui credit im me , haber „vam eternam , ita dicit: Revelare fe vo- » luit quid effet: nam compendio dicere po- tuit, Qui credir in me, haber me. Ipfc enim Christus verus Deus est, & vita æterna, {qui ergo credit in mc, inquit, it in me, & qui » X in me, habet me, ) Quid est autem haberc me ? habere vilam æternam . Vita aterna mortem affompfic, vita eterna mori voluit, fed de tuo, non de fuo. Hec Au- gustinus. Éx quibus omnibus tam ex inten- tione Christi , quam etiam ex intentione Au- gustini verba Christi poftillantis & exponen- tis , patet quid intelligatur , per hunc ci- bum & porum , de quo ipfe dominus lo- 99 » » e non que perit, fed que permanet in. vitam C quitur , quia ipfa unitas & fatietas danéto- erernam , Quid faciemus? inquiunt , quid ob- ftrvando hoc preceptum implere poteri- » ius? refpondit Jefus & dixit eis: Joc ef © opus Dei, wt credatis in. eum quem mifer ille: » hoc est ergo manducare cibum non qui pe- » Tit, fed qui permanet in vitam ternam . 5 Ut quid paras dentes & ventrem , crede & y manéucasti." Hec Augustinus. Ubi expref Je declarat, quod operezri cibum, de quo hic dominus loquitur, idem cst quod mandu- care, & manducare idem quod credere. Item idem eadem homilia: „ Verus crgo panis il- le, qui dat vitam mundo; X iple cibus est, de quo pauło. ante locutus fum : Ope- 29 52 22 » 29 nez in witam «ternam.. item ibidem oszendit, quod non folum credere & manducare idem 2» >» 2 fin: declarans illud: Feo fum panis vite ; qui vent ad me, non efuriet , & qui credit т me, non fiie unquam , ubi ita dicit: Qui venit ad me, hoc est quod ait, € credit in mc, & quod dixit mom efuriet , hoc intelligendum est, & non fuiet un- quam, utroque cnim ilio fignificatur eterna » fatietas, ubi nulla est cpgcstas. " Hac Áu- gustinus . Item idem dolor homilia 23. ad idem dicit : Daturas ergo. dominus Spiritum fanCctum , dixit fc panem gui de celo de- a9 97 39 92 9 25 ^ „m » Credere enim in eum ; hoc est manducare » panem vivum; qui credit in eum, mándu- » Cat, invilibilirer faginatur , quia & invifibi- » infans iutus est, nocus intus &st, ubi ńovel- » latus , ibi fatiatur, ” Hæc Augustinus , Ex quibus luce clarius patet, quod fecundum in- tentionem Augustini in hoc loco, & in гого proceffu hujus capituli, idem est manducare & bibere , quod. credere , & invifibiliter intus per caritatem pinguefcere & faginari, Credere au- fint, fcd etiam mandncare & bibere idem liter fignatur, quia & invifibiliter renafcitur ,. rum, denique quomodo fiat hujufmodi man- ducatio & bibitio , & quid (t utrumque , fcilicet manducare & bibere , quia hoc est. mauete in Christo, & Christum jn fe ma- nentem habere . Ulterius quomodo per fidem & caritatem ANNO CHRÍSTI 132- Tesli. 6. Hsc verbe non habre textus {me prefiue. Christus in nobis , & nos manemus & in- habitamus in Christo, posthzc quomodo .cre- dere & caritate diligere idem est quod man- ducare & bibere , imo eriam quod mandu- care & bibere idem funt, & finaliter quo- modo ad credere & manducare tamquam ad unum & idem fequitur vita æterna, per que omnia luce clarius oftenditur , quod prædi- ramini cibum qui non peri, fed qui perma- D Elus’ textus Joannis 6. Nife manducaveritis , &c. ima & totum iliud capitulum intelligi- tar de fpirituali manducatione , & nullo ma- do de facramentali. Item Christus removens carnalem intclligentiam Judæorum & difcipu- lorum , expofuit qualiter hec manducatio in- » telligenda (it, cum dicit: Spiritus & vite +, funt , (piritualiter intelligenda funt: iniel- lexisti fpiritualiter ? fpiritus Sc vita funt: intellexisti carnaliter? etiam fic illa fpirirus & vita funt, fed tibi non funt, De iliz igitur manducatione Christus loquebatur , que fecundum it vitam: přestat, & hac » €st fola manducatio fpifitualis . Sacramen- falis antem manducatio non femper dat vi- 20 ” 99 u » fcendit, hortans nos ur credamus in eum .Etam , imo (epe, mortem , ut patct per apo- stolum dicentem : Qui manducot & bibi in- digne , judicium fibi manducat c bibit, Unde hic differentia est inter fpiritualem mandu- cationem i facramentalem , ut in prima par. te dictum est , quia fpiritualis manducatio femper dat vitam, facramentalis vero (epe dar mortem , ut didum est ; & quod de fpiriruali ianducatione Christus hic loquitur, patet, qui? ubicumque hic de manducatione loquitur, femper adjungit vitam , que utiqie ad facramenialem femper non fequitur, imo po- Augaßlinug erafistu 27. in Josenem e. Supra ie fugo pofitione 3. 

Strana 816
ANNO CHRÊSTI 1833» Rom. 12. Avaufinus maétatne in espnis 23. raft, 26. + 2» E 855 poteft refponderc , nefcio fi vivit. Quid ref- ponrdet omnis qui vivit ? Corpus utique meum vivit de fpiritu meo. Vis ergo & tu vivere de Spiritu Christi ? in. corpore esto Christi . Num- quid enim corpus meum vivit de fpiritu tuo? meum vivit de fpiritu meo, tuum vivit de tuo, non potest eivere corpus Christi, nifi de ' Bpiritu Christi. Inde est quod exponens nobis apostolus Paulus hunc panem : mns panis; 3aquit, unum corpus. malti fumus, O facramen- ium pietas, o fignum unitads, o vinculum caritatis! qui vult vivere habet unde vivat, habet ubi vivat, accedat , credat, incorporc- tur ut wivifücerur, non abhorreat a compage membrorum , non fit putre. membrum quod B fefecari mereatur. Nou fit distortum de quo erubefcatur , fiz pulcrum, fit aprom , fir fanum , hzreat corpori, vivat Deo de Deo, nanc la- boret in terra, ut postca regnet in celo. Hac Augustimus. Cujus verba utinam tali virtute cordibus audientium & legentium imprime- rentur, quali fervore a di&to doctore fanctif. fimo edita, confcripta & prolata funt. Et hac dicta fint ad confirmationem. primi . | Quod autem manducare & bibere idem fit quod credere, ostendit idem doctor homil. 22. exponens iliud: Operamini non cibum qui pe- vit » fed qui permanet in vitam eternam , ita di- cens : , Dixerat enim illis : Operamini efcam ORATIO IOANNIS DE RAGUSIO O. P. Refpondir omnis qui vivir, gui autem hoc nonÁtem im Christum, & sidem inhererc рег Са» rem 8:6 ritatem , quid aliud est quam vivere in vi ta gratie ? & per conleguens habere in fe vitam wrernam? dicitur enim de fide ad Ro- manos 1. Juflus autem meus ex fide vivit, Et de caritate 1. Joannis 4. Qui non diligi, manet in morte. Vides autem &- caritas ideo praestant viram, quia illi conjungunt & fa- ciunt inhwrere , apud quem est fons vite, imo qui est ipfa, vita, qui de fe ipfo ait: Ego [um via, veritas C" vita, Yosnnis t4. 65 de quo dicirur Deuteronomi 5o. fli adhe- res, ipfe enim eff cita tita. jdem ergo est cre- dere ia Christum, & ipfura diligere, & habere vitam. Unde Auguftinus homil. 33. faper ilio: x Amen dico wobis , qui credit im me , haber „vam eternam , ita dicit: Revelare fe vo- » luit quid effet: nam compendio dicere po- tuit, Qui credir in me, haber me. Ipfc enim Christus verus Deus est, & vita æterna, {qui ergo credit in mc, inquit, it in me, & qui » X in me, habet me, ) Quid est autem haberc me ? habere vilam æternam . Vita aterna mortem affompfic, vita eterna mori voluit, fed de tuo, non de fuo. Hec Au- gustinus. Éx quibus omnibus tam ex inten- tione Christi , quam etiam ex intentione Au- gustini verba Christi poftillantis & exponen- tis , patet quid intelligatur , per hunc ci- bum & porum , de quo ipfe dominus lo- 99 » » e non que perit, fed que permanet in. vitam C quitur , quia ipfa unitas & fatietas danéto- erernam , Quid faciemus? inquiunt , quid ob- ftrvando hoc preceptum implere poteri- » ius? refpondit Jefus & dixit eis: Joc ef © opus Dei, wt credatis in. eum quem mifer ille: » hoc est ergo manducare cibum non qui pe- » Tit, fed qui permanet in vitam ternam . 5 Ut quid paras dentes & ventrem , crede & y manéucasti." Hec Augustinus. Ubi expref Je declarat, quod operezri cibum, de quo hic dominus loquitur, idem cst quod mandu- care, & manducare idem quod credere. Item idem eadem homilia: „ Verus crgo panis il- le, qui dat vitam mundo; X iple cibus est, de quo pauło. ante locutus fum : Ope- 29 52 22 » 29 nez in witam «ternam.. item ibidem oszendit, quod non folum credere & manducare idem 2» >» 2 fin: declarans illud: Feo fum panis vite ; qui vent ad me, non efuriet , & qui credit т me, non fiie unquam , ubi ita dicit: Qui venit ad me, hoc est quod ait, € credit in mc, & quod dixit mom efuriet , hoc intelligendum est, & non fuiet un- quam, utroque cnim ilio fignificatur eterna » fatietas, ubi nulla est cpgcstas. " Hac Áu- gustinus . Item idem dolor homilia 23. ad idem dicit : Daturas ergo. dominus Spiritum fanCctum , dixit fc panem gui de celo de- a9 97 39 92 9 25 ^ „m » Credere enim in eum ; hoc est manducare » panem vivum; qui credit in eum, mándu- » Cat, invilibilirer faginatur , quia & invifibi- » infans iutus est, nocus intus &st, ubi ńovel- » latus , ibi fatiatur, ” Hæc Augustinus , Ex quibus luce clarius patet, quod fecundum in- tentionem Augustini in hoc loco, & in гого proceffu hujus capituli, idem est manducare & bibere , quod. credere , & invifibiliter intus per caritatem pinguefcere & faginari, Credere au- fint, fcd etiam mandncare & bibere idem liter fignatur, quia & invifibiliter renafcitur ,. rum, denique quomodo fiat hujufmodi man- ducatio & bibitio , & quid (t utrumque , fcilicet manducare & bibere , quia hoc est. mauete in Christo, & Christum jn fe ma- nentem habere . Ulterius quomodo per fidem & caritatem ANNO CHRÍSTI 132- Tesli. 6. Hsc verbe non habre textus {me prefiue. Christus in nobis , & nos manemus & in- habitamus in Christo, posthzc quomodo .cre- dere & caritate diligere idem est quod man- ducare & bibere , imo eriam quod mandu- care & bibere idem funt, & finaliter quo- modo ad credere & manducare tamquam ad unum & idem fequitur vita æterna, per que omnia luce clarius oftenditur , quod prædi- ramini cibum qui non peri, fed qui perma- D Elus’ textus Joannis 6. Nife manducaveritis , &c. ima & totum iliud capitulum intelligi- tar de fpirituali manducatione , & nullo ma- do de facramentali. Item Christus removens carnalem intclligentiam Judæorum & difcipu- lorum , expofuit qualiter hec manducatio in- » telligenda (it, cum dicit: Spiritus & vite +, funt , (piritualiter intelligenda funt: iniel- lexisti fpiritualiter ? fpiritus Sc vita funt: intellexisti carnaliter? etiam fic illa fpirirus & vita funt, fed tibi non funt, De iliz igitur manducatione Christus loquebatur , que fecundum it vitam: přestat, & hac » €st fola manducatio fpifitualis . Sacramen- falis antem manducatio non femper dat vi- 20 ” 99 u » fcendit, hortans nos ur credamus in eum .Etam , imo (epe, mortem , ut patct per apo- stolum dicentem : Qui manducot & bibi in- digne , judicium fibi manducat c bibit, Unde hic differentia est inter fpiritualem mandu- cationem i facramentalem , ut in prima par. te dictum est , quia fpiritualis manducatio femper dat vitam, facramentalis vero (ape dar mortem , ut didum est ; & quod de fpiriruali ianducatione Christus hic loquitur, patet, qui? ubicumque hic de manducatione loquitur, femper adjungit vitam , que utiqie ad facramenialem femper non fequitur, imo po- Augaßlinug erafistu 27. in Josenem e. Supra ie fugo pofitione 3. 

Strana 817
ANNO CHRISTI 1433» Tr2&. z6. 2 Con m #& Hic habc. tur, Non c- Rom. ter. tu imprello Nonne, &$. carpara kie. -817 kobebitis vitam in vobis, quia qui manducat, Aunc panem, oiuet in elernum, BL: qui man- ducar me , & ipfe vivet propter me. Quæ fi de facramentali intelligerentur , utique feraper qui facramentaliter fumeret , femper viverct vita pirituali , quod falfum eft, quiz mul co- meduut ad mortem. Unde Auguflinus homil 23. fuper Joan- nem: , Quam mulri de aliari accipiunt , » moriuntur, G accipiendo moriuntur! Un- de dicit apoftolus : Judicium fili manducat » (6 bibir. +% Non enim bucclla dominica venenum fuit jude , & tamen accepit, & cum accepit, inimicus in eum intravit , male malus accepit. Xcce quam exprefle Auguflinus ait , quod fumptio facramenta- lis et indifezens &k ad bonos & ad malos » & ad vitam & ad mortem, fed non fic eft de fumptione & manducatione, de qua hoc in loco dominus loquitur , quod aperte idem AÁuguflinus eadem bomilia loquens de hoc precepto , JVif£, &c. declarat dicens: ,, Quo- ; moda quidem detur , & quifham modus fit » manducandi ipfum panem, ignoratis, ve- rumtamen Vif manducaveritis , &c. hec non utique cadaveribus , fed viventibus fo- quebatur . Unde ne iftam vitam intelligen- tes de hac re lirigarent, fecurus adjunxit : Qui manducat mcam caynem fenguinem ; habet vitam. aternam, hanc er- &o non habet, qui iftum ' panem non man- ducat , nec iftum fanguinem bibit Nam temporalem vitem fine ilo habere homi- nes poffunt , sternam vcro omnino non poffunt. Qui ergo non mandacat ejus car- nem , nec bibit ejus fanguinem , non ha- bet viram in fe , G qui manducat ejus carnem , & bibit ejus fanguinem , habet vitam æternam . Äd utrumque autem re- fpondit quod dixit , «rermam, non ita eft in alia efca , quam fuftentande hujus * temporalis vite cauía fumimus , nam qui eam non fumpferit, non vivet , nec tamen » e e s » ” » » E 2 » » ^ » » » „ > » » » teft, ut fenio vcl morbo, vel aliquo caf plurimi , & qui eam fampferant , morian- tur, in hoe antem cibo & pom, id eft , corpore & fanguine domini non ira eft. Nam & qui eam non fumit, non habet vi- tam , & qui eam fumit, haber vitam, & hanc utique æternam . Spiritualis igitur manducatio, de qua hic agitur , pertinet ad bonos tantum , facramentalis vero indiffe- renter ad utrofque , unde ecclefa cantat in profa fefti corporis Chrifti : ,, Sumunt bo- » ni, fumunt mali, forte tamen inequali., » vite vel interitus . Mors eft malis , vita » bonis; vide paris fumprionis quam fit dif- ? » > » > » a par exius, (c. Sic enim Petrus & Judas fa- Ede fpeciebus , eramentaliter comederant ; fed alter ad falu- tem, alter vero ad damnationem , quare pa- get manifefle , fi predicta doctrina Chrifi de facramentali manducatione intelligeretur , quod . omnes facramentaliter manducantes effent fai- vat , & omnes facramentaliter non mandu- cantes,…effent darmuati , quod patet effe fal- fum in utrifque , quia multi faczamenialiter mandueantes damnantur, ut patet de Juda , & multi facramentaliter non comedentes , Concil. General, Tom. X XYX. ) DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. potius mors, unde &' in ipfo precepto, NonAut puert & martyres, falvati funt , qui eam fumpfit , vivet : feri enim po-D ris capitis n 8:8 & fai- vantur. Nec valet fi dicat adverfarius , quod intel- figitur de manducatione facramentali fimul cum fpirituali, gûia fpiritualis manducatio & facramen:alis funt mandicationes propriis pro- preratbus condifinde, & fpiritualis quidem roanducationis proprietas , eam neceffario con- fequens , eft femper manducanti conferre vi- tam formaliter. Sacramentalis vera manduca tio eft indifferens ad vitam, vel ad mortem - lieet enim ex fe femper fit ad vitam , quia ipfum facramentum iu fe continet fontem vi- tc , tamen ratione füufcipientis , id quod fc- cundum fe vira eft, fit mors male fumenti . non quia malum accepit, fed quia bonum B» Non enim buccella dominica venenum fuit 9 Jude, & tamen áccepit, & cum accepit , inimicus in eum intravit, non quia malim » accepit, fed quia bonum malus accepit . » Ifec Augufinns homilia decima tertia . Cum igitur ex propriis effectibus devenia- tur ad cognitionem propriarum caufarum, u- tique f vx verbis Chrifti volumus fine erro- re venire in notitiam , de qua mandncarione in hoc loco Chriftus intelligat, neceffe eft ut conferamus effedus harum manducationum , ad ipfas manducationes , tamquam ad pro- prias caufas. Qnia ergo in ifto toto. proceffu hujus capituli manducationi Chriftus. tribuir vitam , quz eft proprius effectus hujus fpiri- » c bibit meum C tnalis manducationis, utique ex proprio effe- Qu, ex neceffitare concluditur , quod Chri- fins loquitur hic de fpirituali mandueatione . Et ficut ex fenfibili nunquam poffemus veni- re in cógnitionem hominis in quantum ho- mo, Difi per aliquod additum ad fenfibile , licet etiam ipfum fenfibile conveniar homini: ita quantumcumque vita fequatur ad mandu- cationem facramentalem , ex quo non eft fibi neceffario nec tamquam proprium annexa , ex ipfa vita non poteft argui aut inferri mandu- catio fecramentalis. Oportet igitur quod ficut ex fenfibili infertur animal, fic ex vita in lo- co prefenti inferatur manducatio fpiritualis : precipue cum Chriftus in nulla parte prefen- ec per fe, nec per accidens , fa- tiat quoquo modo mentionem de facramen~ tali manducatione . Satis enim mirabile effet, quod Chriftas divina fapientia , Dei virtus , & immenía bonitas , voluiffer fua precepta & falutem humanam tali involucro verbo- rum obumbrare , & tam * periculofe inftan- tibus temporibus univerfalem ecclefam erra- fe , & wm longo tempore , cujus initium aut origo , nec in memoriis hominum, nec in annalibus fcribentium , reperitur: unde pra- ter predicta , manifefliffiimum fignum. quod non de facramentali manducatione loquatur , eft, quia in- predicto precepto , fi tamen precepnve teneatur , nullam facit mentionem panis fcilícer; aut vini, imo quod plus eft, quotiefeumque loquitur Joan- nis 6. de corpore aut fanguine fuo, nullam unquam facit mentionem de fpeciebus , ad oitendendum, non de fpecifica feu facramen- tali furaptione intelligenda fore verba ipfius, fed fpirituali, ut dicum eft. Yrem fi illa verba, JVifj manducaveritis , in- telliguntur. praceprive de facramentali fum- ptione , pari ratione & illa: Qui manducar meam carnem. G bibit meum fanguinem , in me manet , rff & ego ANNO CHRISTI 1433. fua. 26. % fovfan nl 0 : 

Strana 818
ANNO CHRISTI 1433» Tr2&. z6. 2 Con m #& Hic habc. tur, Non c- Rom. ter. tu imprello Nonne, &$. carpara kie. -817 kobebitis vitam in vobis, quia qui manducat, Aunc panem, oiuet in elernum, BL: qui man- ducar me , & ipfe vivet propter me. Quæ fi de facramentali intelligerentur , utique feraper qui facramentaliter fumeret , femper viverct vita pirituali , quod falfum eft, quiz mul co- meduut ad mortem. Unde Auguflinus homil 23. fuper Joan- nem: , Quam mulri de aliari accipiunt , » moriuntur, G accipiendo moriuntur! Un- de dicit apoftolus : Judicium fili manducat » (6 bibir. +% Non enim bucclla dominica venenum fuit jude , & tamen accepit, & cum accepit, inimicus in eum intravit , male malus accepit. Xcce quam exprefle Auguflinus ait , quod fumptio facramenta- lis et indifezens &k ad bonos & ad malos » & ad vitam & ad mortem, fed non fic eft de fumptione & manducatione, de qua hoc in loco dominus loquitur , quod aperte idem AÁuguflinus eadem bomilia loquens de hoc precepto , JVif£, &c. declarat dicens: ,, Quo- ; moda quidem detur , & quifham modus fit » manducandi ipfum panem, ignoratis, ve- rumtamen Vif manducaveritis , &c. hec non utique cadaveribus , fed viventibus fo- quebatur . Unde ne iftam vitam intelligen- tes de hac re lirigarent, fecurus adjunxit : Qui manducat mcam caynem fenguinem ; habet vitam. aternam, hanc er- &o non habet, qui iftum ' panem non man- ducat , nec iftum fanguinem bibit Nam temporalem vitem fine ilo habere homi- nes poffunt , sternam vcro omnino non poffunt. Qui ergo non mandacat ejus car- nem , nec bibit ejus fanguinem , non ha- bet viram in fe , G qui manducat ejus carnem , & bibit ejus fanguinem , habet vitam æternam . Äd utrumque autem re- fpondit quod dixit , «rermam, non ita eft in alia efca , quam fuftentande hujus * temporalis vite cauía fumimus , nam qui eam non fumpferit, non vivet , nec tamen » e e s » ” » » E 2 » » ^ » » » „ > » » » teft, ut fenio vcl morbo, vel aliquo caf plurimi , & qui eam fampferant , morian- tur, in hoe antem cibo & pom, id eft , corpore & fanguine domini non ira eft. Nam & qui eam non fumit, non habet vi- tam , & qui eam fumit, haber vitam, & hanc utique æternam . Spiritualis igitur manducatio, de qua hic agitur , pertinet ad bonos tantum , facramentalis vero indiffe- renter ad utrofque , unde ecclefa cantat in profa fefti corporis Chrifti : ,, Sumunt bo- » ni, fumunt mali, forte tamen inequali., » vite vel interitus . Mors eft malis , vita » bonis; vide paris fumprionis quam fit dif- ? » > » > » a par exius, (c. Sic enim Petrus & Judas fa- Ede fpeciebus , eramentaliter comederant ; fed alter ad falu- tem, alter vero ad damnationem , quare pa- get manifefle , fi predicta doctrina Chrifi de facramentali manducatione intelligeretur , quod . omnes facramentaliter manducantes effent fai- vat , & omnes facramentaliter non mandu- cantes,…effent darmuati , quod patet effe fal- fum in utrifque , quia multi faczamenialiter mandueantes damnantur, ut patet de Juda , & multi facramentaliter non comedentes , Concil. General, Tom. X XYX. ) DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. potius mors, unde &' in ipfo precepto, NonAut puert & martyres, falvati funt , qui eam fumpfit , vivet : feri enim po-D ris capitis n 8:8 & fai- vantur. Nec valet fi dicat adverfarius , quod intel- figitur de manducatione facramentali fimul cum fpirituali, gûia fpiritualis manducatio & facramen:alis funt mandicationes propriis pro- preratbus condifinde, & fpiritualis quidem roanducationis proprietas , eam neceffario con- fequens , eft femper manducanti conferre vi- tam formaliter. Sacramentalis vera manduca tio eft indifferens ad vitam, vel ad mortem - lieet enim ex fe femper fit ad vitam , quia ipfum facramentum iu fe continet fontem vi- tc , tamen ratione füufcipientis , id quod fc- cundum fe vira eft, fit mors male fumenti . non quia malum accepit, fed quia bonum B» Non enim buccella dominica venenum fuit 9 Jude, & tamen áccepit, & cum accepit , inimicus in eum intravit, non quia malim » accepit, fed quia bonum malus accepit . » Ifec Augufinns homilia decima tertia . Cum igitur ex propriis effectibus devenia- tur ad cognitionem propriarum caufarum, u- tique f vx verbis Chrifti volumus fine erro- re venire in notitiam , de qua mandncarione in hoc loco Chriftus intelligat, neceffe eft ut conferamus effedus harum manducationum , ad ipfas manducationes , tamquam ad pro- prias caufas. Qnia ergo in ifto toto. proceffu hujus capituli manducationi Chriftus. tribuir vitam , quz eft proprius effectus hujus fpiri- » c bibit meum C tnalis manducationis, utique ex proprio effe- Qu, ex neceffitare concluditur , quod Chri- fins loquitur hic de fpirituali mandueatione . Et ficut ex fenfibili nunquam poffemus veni- re in cógnitionem hominis in quantum ho- mo, Difi per aliquod additum ad fenfibile , licet etiam ipfum fenfibile conveniar homini: ita quantumcumque vita fequatur ad mandu- cationem facramentalem , ex quo non eft fibi neceffario nec tamquam proprium annexa , ex ipfa vita non poteft argui aut inferri mandu- catio fecramentalis. Oportet igitur quod ficut ex fenfibili infertur animal, fic ex vita in lo- co prefenti inferatur manducatio fpiritualis : precipue cum Chriftus in nulla parte prefen- ec per fe, nec per accidens , fa- tiat quoquo modo mentionem de facramen~ tali manducatione . Satis enim mirabile effet, quod Chriftas divina fapientia , Dei virtus , & immenía bonitas , voluiffer fua precepta & falutem humanam tali involucro verbo- rum obumbrare , & tam * periculofe inftan- tibus temporibus univerfalem ecclefam erra- fe , & wm longo tempore , cujus initium aut origo , nec in memoriis hominum, nec in annalibus fcribentium , reperitur: unde pra- ter predicta , manifefliffiimum fignum. quod non de facramentali manducatione loquatur , eft, quia in- predicto precepto , fi tamen precepnve teneatur , nullam facit mentionem panis fcilícer; aut vini, imo quod plus eft, quotiefeumque loquitur Joan- nis 6. de corpore aut fanguine fuo, nullam unquam facit mentionem de fpeciebus , ad oitendendum, non de fpecifica feu facramen- tali furaptione intelligenda fore verba ipfius, fed fpirituali, ut didum eft. Yrem fi illa verba, JVifj manducaveritis , in- telliguntur. praceprive de facramentali fum- ptione , pari ratione & illa: Qui manducar meam carnem. G bibit meum fanguinem , in me manet , rff & ego ANNO CHRISTI 1433. fua. 26. % fovfan nl 0 : 

Strana 819
© Trafi. 36. | 819 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 810 ego in Hp, quia non videtur ratio , quod Áiam preteritorum ,.Sed quomodo nandacáva- LL QAKRO. Chriftus in tam modico fpatio" mutaffet mo- PEST dnm &-fententam dicendi, ur nunc de fa- érementali & immediate рой de fpirittali famptione loqueretur fine aliqua nota diver- fitatis, Sed quod fecunda auCioritas mom in- ieMigatur de fhcramentali, paret , quia fenfus effet, Qui mundacat meam carnem , (P? bibit meu fanguinem , in me manet, id eft, in fa- ¢ramento pabis Gc vini manet, © ego, id eft, facramentum pànis & vini, in illo, quod nellus fane mentis diceret . Item quod fpiri- ftaliter intelligenda fint. verba Chrifti & do- €trina de manducatione & bibitione , oflen- dit apoftolus 1. ad Cor. 16. Nolo wos , iü- funr.? fide utique , & dileclione, tune enim thanducaverunt carnem , quando crediderunt implicite vel explicite, Filium Dei camem "humanam de nostre mortalitatis fubstantia af- fumpturam , & fimiliter biberunt éjus fangui- neni, quando modo fimili fd crediderunt & fperaverunt iiberari per fupplicium fus Ata. rifima paffionis. Ka propter fimo defide- rio .clamabant fanQi patres vaturií testamen- tl per oracula prophetarum : Vrinam difrum= peres clos & defcenderes, G rurfus: Emitte doming agnum dominatorem terre de petra de- ferti ad montem filie Sion . Verba ista fant 1fa- je decimo fexto. capite . loc itaqne modo Quit, ignorare fratres, quoniam patres nofiri o- B matiducare carnem fuam , &thibere fanguitem mnes fub nube fuerunt, & omnes mare tranfie~ runt, & omnes in Moyfe baptizati funt , in nu- be, @ in mari: @ omnes eamdem efcam. fpiri- łualem wanducewverunt , 6 omnes eumdem po- fb biberunt. Bibebant autem de fpirituali con- fequente доз petr& , petra autem erat Chriftus . Super quo ait gloffa ; & colligitur ex didis » Auguitiui homilia 23. Omnes camdera efcam » ihanducaverunt Ipititualem quam & nos, » tofporalem vero alteram , id eft, manna, » quód fignificat Chriftum , &t idem eredenti- bus efficit , quare .? qoia tifibilem cibum fpiritualiter intellexétunt , fpiritualiter efu- ficrunt ; fpiritualiter gnflaveränt ; ut {piri 3 $ $$ TS s Éú z a s cipimus vifibilern ciburn , fed aliud eft facra- mehtum , alind eft. virtus facráriehü . Sacra- menta illa fuetunt , facramenta funt &. no- ftra, & utique ejufdem rei Manna enim Chriftum fignificavit ,, bunc panem figm- Écat altare Dei. Chriftus enim panis eft " gui de celo deícendir . Si quis manducat 9 ex hoc pane, non moftietur in "ztpifiütll , » fed quod pertinet ad virturedr facramenti , » non ad vifibile facramentum , qui mandu- x SZ # car.intus , non forig, gui manducať corde,. » non qui premit dente, ideo apoftolus vigi- » lanter non fimpliciter ait , manduceverunt , v tomdem efcam , fed addit , fpiritualem , quia > €? nos; corporalem vero alteram, quia illi » manna, nos aliud; & vigilanter ait , pa- tres noflri , & non illorum, per hoc tan- tui bonos fignificans, quibus nos fimiles + famus, Nam ilii füerunt , qui eamdem. e- » ftam fpiritualem manducaverunt quam & » nos, & tamen & aliud illi, & aliud nos, ^ fed ipecie vifibili aliud ; quod tamen hoc » idem fignificaret virtute épirituali . liec » ibi." Ex quibus verbis patet tam apofloli, quar gloffz, quod eamdem. eícam fpiritualem pa- e v $ 3 tres noltri manducaverunt, & nos manduca-' mus, & eumdem potum fpiritualem bibe- tualiter fatiarentur. Nath & nos hodie ac- C berent, rogabat dicens: Non pro mundo sago fuum, turbis Jjudeorum & difcipulis fuis do- minus precipit , ut videlicet, in eutm créde- rent , ficut. ipfe nit:. Qui credit in me , habet vitam eternam ; Ego fum punis vita, & hic eft panis de calo deftendens, ut fe quis manduch- verit ex ipfo, non moriatur , & hoc cst in Chri- sto manere , & ipfum in fe manentem habt- re ; hoc est quod longo fermoné auribus di» fcipulorum intuleare volebat, non 4pecios : pa- nis aut vini , dicens : met, Sicut Joannes testatur , maxima. cmtita- te, ferventifiimove defiderió perfulus, preci- bus fuis, dileCiffmum Patrem pro hac fpiri- tuali manducatione , ut eam fui difcipuli ha- fed pro his qui credituri funt in nomine mzo , Rogo Pater, ut [fnt unum mobiftum, ficut. ego ( he unum fumus. Peter fantte , ferua eos. in nomine ipo, quos dedii mihi . Quid plura? in- nuümerabilia {unt loca Amgustini in quibus di- Cam ayétoritarem Joannis 6. Vif manducoves fiis, &c: de fpirituali mandutatione exponit & declarat, & ne omnia pretercum 4 homl: dia zi. fuper Joannem , declarans in facto Nie cademi illud quod dicit evangelista , vídclicet ; quod mulü crediderant in nomine ejus, & ipfe. Jefus non fe credebat cis, fimpliciter & de plano hoc 6. capire foannis inducens , de- clarat & exponit de fpirituali: manducarione . * fpiritualem earundem mandacaverunt quam &D Item idem libro tcrtio de doctrina Christiana, qui locus pon ust parvipendendus , quia in co iradit modos & regulas ad intelligendum fa- cras {cripwures, & ad accipiendum verum: fen- fum literalem facrarum fcripturatum , ubi in- ducens fepe dicam aucontatem, Vif тап- ducaveritts, ira dicit: Si autem flagitium aut » facinus videtur jubere , aut utilitatem & be- ,nefcentiam vetare, figurata est. JViff man- » Uucaveritis , inquit , varmem fi hominis, €r » óiberitis ejus fanguinem, non habebis witam » Db uobis: facinus vel flagitium videatur ju- » bere, figura ergo est, precipiens paflioni » dominice e(fe communicandum , & fuavi- , ter atque utiliter effe recondendum in me- runt, & nos bibimus, quod nequaquam jn-E;, moria, quod pro nobis caro ejus crucifixa telligi poteft de facramentali, quia ut dicit Bloifa, aliud ipfi, aliud nos. ,, Que eft igi- » tur illa eíca fpiritualis? & quis potus? non- » Be caro Chrifti & fanguis? utique y ipfe e- ;, nim mediator Dei & hominum, Christus » Jefas , qui est. caput fuper omnem eccic- » fam, ad Ephef x.'qui erat cibus & fadie- tas fecundum deitatem , angelorum , fecundum humanitatem facts est cibus & efca viato- rüfn, non folum eorum qui post adventum fuum ih carne in ipfüm credidernnt, fed er- » & vulnerata fit. llec Augustinus. Ad idem est głoffa ordinaria fuper eodem textu : JViff manducaveritis , que ita dicits » Sed quzritur , quomodo in vitam zter- » nam, chm quidam ad mortem , ut dicit a- '» posrolus? & refpondet, Si quis comedit in » altari cum hac comestione, de gue hic agi- » tut , fcilicer, cum fide operante ex dile- » €tione , hic comedit in vitam æternam , » Si quis vero aliter , in mortem . Hæc glof, |. Ecce quam aperte demonstrat , de «ua co- Traf. ANNO CHRISTI 1583. 64. Ifai. Manete tn dilefHone Jean. 15. > Joan w. Cap. 16, 

Strana 820
© Trafi. 36. | 819 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 810 ego in Hp, quia non videtur ratio , quod Áiam preteritorum ,.Sed quomodo nandacáva- LL QAKRO. Chriftus in tam modico fpatio" mutaffet mo- PEST dnm &-fententam dicendi, ur nunc de fa- érementali & immediate рой de fpirittali famptione loqueretur fine aliqua nota diver- fitatis, Sed quod fecunda auCioritas mom in- ieMigatur de fhcramentali, paret , quia fenfus effet, Qui mundacat meam carnem , (P? bibit meu fanguinem , in me manet, id eft, in fa- ¢ramento pabis Gc vini manet, © ego, id eft, facramentum pànis & vini, in illo, quod nellus fane mentis diceret . Item quod fpiri- ftaliter intelligenda fint. verba Chrifti & do- €trina de manducatione & bibitione , oflen- dit apoftolus 1. ad Cor. 16. Nolo wos , iü- funr.? fide utique , & dileclione, tune enim thanducaverunt carnem , quando crediderunt implicite vel explicite, Filium Dei camem "humanam de nostre mortalitatis fubstantia af- fumpturam , & fimiliter biberunt éjus fangui- neni, quando modo fimili fd crediderunt & fperaverunt iiberari per fupplicium fus Ata. rifima paffionis. Ka propter fimo defide- rio .clamabant fanQi patres vaturií testamen- tl per oracula prophetarum : Vrinam difrum= peres clos & defcenderes, G rurfus: Emitte doming agnum dominatorem terre de petra de- ferti ad montem filie Sion . Verba ista fant 1fa- je decimo fexto. capite . loc itaqne modo Quit, ignorare fratres, quoniam patres nofiri o« B matiducare carnem fuam , &thibere fanguitem mnes fub nube fuerunt, & omnes mare tranfie~ runt, & omnes in Moyfe baptizati funt , in nu- be, @ in mari: @ omnes eamdem efcam. fpiri- łualem wanducewverunt , 6 omnes eumdem po- fb biberunt. Bibebant autem de fpirituali con- fequente доз petr& , petra autem erat Chriftus . Super quo ait gloffa ; & colligitur ex didis » Auguitiui homilia 23. Omnes camdera efcam » ihanducaverunt Ipititualem quam & nos, » tofporalem vero alteram , id eft, manna, » quód fignificat Chriftum , & idem eredenti- bus efficit , quare .? qoia tifibilem cibum fpiritualiter intellexétunt , fpiritualiter efu- ficrunt ; fpiritualiter gnflaveränt ; ut {piri 3 $ $$ TS s Éú z a s cipimus vifibilern ciburn , fed aliud eft facra- mehtum , alind eft. virtus facráriehü . Sacra- menta illa fuetunt , facramenta funt &. no- ftra, & utique ejufdem rei Manna enim Chriftum fignificavit ,, bunc panem figm- Écat altare Dei. Chriftus enim panis eft " gui de celo deícendir . Si quis manducat 9 ex hoc pane, non moftietur in "ztpifiütll , » fed quod pertinet ad virturedr facramenti , » non ad vifibile facramentum , qui mandu- x SZ # car.intus , non forig, gui manducať corde,. » non qui premit dente, ideo apoftolus vigi- » lanter non fimpliciter ait , manduceverunt , v tomdem efcam , fed addit , fpiritualem , quia > €? nos; corporalem vero alteram, quia illi » manna, nos aliud; & vigilanter ait , pa- tres noflri , & non illorum, per hoc tan- tui bonos fignificans, quibus nos fimiles + famus, Nam ilii füerunt , qui eamdem. e- » ftam fpiritualem manducaverunt quam & » nos, & tamen & aliud illi, & aliud nos, ^ fed ipecie vifibili aliud ; quod tamen hoc » idem fignificaret virtute épirituali . liec » ibi." Ex quibus verbis patet tam apofloli, quar gloffz, quod eamdem. eícam fpiritualem pa- e v $ 3 tres noltri manducaverunt, & nos manduca-' mus, & eumdem potum fpiritualem bibe- tualiter fatiarentur. Nath & nos hodie ac- C berent, rogabat dicens: Non pro mundo sago fuum, turbis Jjudeorum & difcipulis fuis do- minus precipit , ut videlicet, in eutm créde- rent , ficut. ipfe nit:. Qui credit in me , habet vitam eternam ; Ego fum punis vita, & hic eft panis de calo deftendens, ut fe quis manduch- verit ex ipfo, non moriatur , & hoc cst in Chri- sto manere , & ipfum in fe manentem habt- re ; hoc est quod longo fermoné auribus di» fcipulorum intuleare volebat, non Spećios : pą- nis aut vini , dicens : met, Sicut Joannes testatur , maxima. cmtita- te, ferventifiimove defiderió perfulus, preci- bus fuis, dileCiffmum Patrem pro hac fpiri- tuali manducatione , ut eam fui difcipuli ha- fed pro his qui credituri funt in nomine mzo , Rogo Pater, ut [fnt unum mobiftum, ficut. ego ( he unum fumus. Peter fantte , ferua eos. in nomine ipo, quos dedii mihi . Quid plura? in- nuümerabilia {unt loca Amgustini in quibus di- Cam ayétoritarem Joannis 6. Vif manducoves fiis, &c: de fpirituali mandutatione exponit & declarat, & ne omnia pretercum 4 homl: dia zi. fuper Joannem , declarans in facto Nie cademi illud quod dicit evangelista , vídclicet ; quod mulü crediderant in nomine ejus, & ipfe. Jefus non fe credebat cis, fimpliciter & de plano hoc 6. capire foannis inducens , de- clarat & exponit de fpirituali: manducarione . * fpiritualem earundem mandacaverunt quam &D Item idem libro tcrtio de doctrina Christiana, qui locus pon ust parvipendendus , quia in co iradit modos & regulas ad intelligendum fa- cras {cripwures, & ad accipiendum verum: fen- fum literalem facrarum fcripturatum , ubi in- ducens fepe dicam aucontatem, Vif тап- ducaveritts, ira dicit: Si autem flagitium aut » facinus videtur jubere , aut utilitatem & be- ,nefcentiam vetare, figurata est. JViff man- » Uucaveritis , inquit , varmem fi hominis, €r » óiberitis ejus fanguinem, non habebis witam » Db uobis: facinus vel flagitium videatur ju- » bere, figura ergo est, precipiens paflioni » dominice e(fe communicandum , & fuavi- , ter atque utiliter effe recondendum in me- runt, & nos bibimus, quod nequaquam jn-E;, moria, quod pro nobis caro ejus crucifixa telligi poteft de facramentali, quia ut dicit Bloifa, aliud ipfi, aliud nos. ,, Que eft igi- » tur illa eíca fpiritualis? & quis potus? non- » Be caro Chrifti & fanguis? utique y ipfe e- ;, nim mediator Dei & hominum, Christus » Jefas , qui est. caput fuper omnem eccic- » fam, ad Ephef x.'qui erat cibus & fadie- tas fecundum deitatem , angelorum , fecundum humanitatem facts est cibus & efca viato- rüfn, non folum eorum qui post adventum fuum ih carne in ipfüm credidernnt, fed er- » & vulnerata fit. llec Augustinus. Ad idem est głoffa ordinaria fuper eodem textu : JViff manducaveritis , que ita dicits » Sed quzritur , quomodo in vitam zter- » nam, chm quidam ad mortem , ut dicit a- '» posrolus? & refpondet, Si quis comedit in » altari cum hac comestione, de gue hic agi- » tut , fcilicer, cum fide operante ex dile- » €tione , hic comedit in vitam æternam , » Si quis vero aliter , in mortem . Hæc glof, |. Ecce quam aperte demonstrat , de «ua co- Traf. ANNO CHRISTI 1583. 64. Ifai. Manete tn dilefHone Jean. 15. > Joan w. Cap. 16, 

Strana 821
ANNO CHRISTI 1433. Rome sz. Bugezlus fup- politione. 13. 821 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. - 822 == Comeílione hic agatur, quia de illa, que Ácarholicam in veritate idei & doctrine ca- vek cum fide & dile&ione operatur. ,, Àd idem + eft Innocentius in libro de officio miffe , » parte 4. capite ro. faper illo verbo, acci- « pite &" comedite, ubi ita dicit: Accipite & y Comedite, ac fi diceret , comedite & come- » dite, utramque hujus facramenti comet(tio- + nem infünuans, Dupliciter enim corpus Chri- » fli comeditur, quia dupliciter, intelligi- » tür, verum fcilicer quod de Virgine traxit, » & in cruce pependit ; & znylticum , quod » eit ecclefia Chrifti Spiritn. vegetata. De ve- » ro corpore dominus ait: .Zoc eff corpus s, meum quod pro vobis wadétur : de myftico » dicit apoftolus: Usus paris & unum corpus n» multi fumus : verum corpus Chrifti come- » ditur facramentaliter, id e(t, fub fpecie ; » mylticum autem comeditur fpiritualiter, id » €ft, in fide: de comeflione facramentali >, dominus ait: Accipite-& comedite , hoc ef » Corpus meum, quod pro vobis tradetur, hoc » facite in meam commemorationem ; hoc mo- w do tam boni quam mali corpus Chrifti , manducant , fed boni comedunt ad falu- , tem , mali vero comedunt ad judicium , .» nifi enim & mali corpus Chridi manduca- 3 rent, non dixiffet apoftolus: Qui manducat ss indigne , judicium fibi manducat ef bibit, * non djudicans corpus domini. Nam & ju- » das cum aliis éucharifliam zraditur > acce- » piffe? De fpirituali vero’ comeftione domi- » nus ait - Niff manducaveritis carnem filii ho- » mini$ , &c, Hoc modo comedünt corpus » Ohrifi foli boni , unde, qui manducat car- + mem meam, © bibit, &c. ut quid paras » dentem aut ventrem ? .crede & manduca- » fi, qui mazducat , id eft, credit in Chri- » ftum , comedit ipfüm , quando incorpora- » tur Chrifto per fidem , id eft, membrum » ejus efficitur, vel in unitate corporis ejus » firmius folidatur . Hec. Innocentius . Lon- gum ‘effet fingulos doCtores: inducere , qui hanc auctoritatem, & totum preíens capitu- lum de -fpirituali manducatione principaliter & ex directio expofuerunt. Sed hac tantum fuffciant pro prefenti . His iraque luce clarius prefuppofitis , ac- cedo ad refpondendum obje&Gis , que viden- iur facere contra hanc intentionem & decla- rationem Chrifli & fan corum . Et primo ad auctoritatem Nicolai de Lyra , & forte aliorum , qui videntur predictam auCorita- tem , JVifi manducaveritis , &c. exponere de: facramentali manducatione : ubi primo re- ducenda e(t ad memoriam quedam fuppofi- tio generalis , quam prepofui in principio prefenüs acus , videlicet quod inter docto- „res exponentes facram fcripturam , facien- da eft comparatio in ingenii acuitate , in ftudii affiduitare , in humilitate judicii , in immunitate vitii & paffonis , in fanGitate vitz , jn divinis infpirationibus , & aliis hujufmodi ; que .praílant auctoritatem do- €toribus : & ille doctor fequendus eft cir- ca expofitionem unius paffus fcripture , in quo repenuntur plures conditiones de pre- dicis . Et dicebatar ulterius, quod doctores anti- qui, qui in predidis conditionibus excelluiffe zeperiuntut , preferendi funt modernis docto- ribus, precipue quatuor doCtores, quos tam- quam quatuor columnas fuftentantes ecclefiam Concil. General, 'Tom. XXIX. .tholica ecclefia recipit, t veneratur, vide- „ANNO. licet Augufiinum , Hieronymum , Ambro- nn fium, Gregorium, inter quos Auguftinus pra-. cellit ingenio , & excellentifimus habetur , præferenda eft igitur auctoritas fua in expo- fione catholice veritatis. omnibus dodori- bus modernis, quantecumque auctoritatis vel ingeni fuerint, & ita in quantum Nicolaus de Lyra vel quicumque doctorum moderno- rum eidem Auguítino in aliquo paffu contra- dicere viderenrur , omnino funt poftponen- di , maxime quando expofitio Auguftini pro- pinquior eft fenfui, quem au&tor ícripturarum intendit . B Vel dicendum, & melius, quod principa- lis intelleQus literalis iliius au&oritatis , cum fit figurativa, ut patuit. fiperius per Augufti- num in tertio de doctrina , Chrittiana, eft fpiritualis communio , eo modo quo expofi- tum eft, fed ad facramentalem fepe per quam- dam adaptationem, a: doctoribus adduci con- fuevit . Bolent enim do&ores , ficut & ec- clefia , multas auctoritates adaptare ratione fimilitudinis vel alterius correfpondentiz , vel fecundum, literam, vel fecundum fenfum ad intentionem ipforum. Nam evangelium, quod Quedam fei- ecclefia in fefto .affumptionis decantat, quan- Pimmienm tum ad literam & fenfam ejus, non eft de zem quibut ee > : . peclalie beata. Virgine , ied ei adaptatur: fic & do- mz adaptan- C &ores loquentes de hoc ineffabili facramento , **'* fepe ad confirmationem dictorum adducunt auctoritates habentes , vel fonantes. fimilitudi- nem vel fecundum literam , vel fecundum fenfum ad intentionem ipforum, ficat cum do- €tores loquuntur de veritate hujus facramen- ti, probant verum corpus Chrifli in eo con- tineri per illa verba Chrifli, cum dixit с Hoc eff corpus meum , quod pro vobis tradetur, & verum fanguinem ipfius per ila verba: Jic eft calix fanguinis mei qui pro vobis effundetur , que verba non poffunt intelligi figurative, (i- cut illa: Zgo fum vitis vera, &: Petra autem erat Chriffus, vel alio quocumque modo , ut quidam hereticorum intellexerunt , fed vere D& realiter , & fecundum literam ; ficut. ve» re & realiter. corpus fuum pro nobis tradi- dit, & verum fuum fanguinem pro nobis fu- dit, & nihilo minus ad id probandum indu- cunt alios, cajufmodi funt in di@o capitu- lo Joannis 6. Caro mea vere cff cibus , & fan- guis meus vere. efl.potus , & iteram: Panis, quem ego dabo caro mea eft pro mundi vita , que quidem aučtoritates habent omnimodam fimilitudinem quantum ad literam cum pri- mis, fed non quantum ad fenfum litere pri- mum & immediatum : quia prime verc & realiter intelligenidæ funt , fecunde autem fpiritualiter, & fecundum eumdem fenfum fecundum quem expofita eft illa: NifG man-,. 16. | Y ducaveritis , &c. nico. Similiter in Clementinis de reliquis & ve- neratione fan(lorum , Si dominum in fan- Gis: per adaptationen' adducitur illa auctori- tas : Lecce ego vobifcum fum , &c. ad declaran- mass, ag. dam veritatem & realem prafentiam Chrifti in hoc facramento : cum tamen in primo fuo intelle&u non intelligatur , mifi de [affftentia fua per gratiam » fic enim ibidem dieitur : » in hac vero facramentali Christi comme- » moratione Jefus Chriftus prefens fub alia » quidem forma, in propria vero fubftantia eb НЕЕ а no- 

Strana 822
ANNO CHRISTI 1433. Rome sz. Bugezlus fup- politione. 13. 821 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. - 822 == Comeílione hic agatur, quia de illa, que Ácarholicam in veritate idei & doctrine ca- vek cum fide & dile&ione operatur. ,, Àd idem + eft Innocentius in libro de officio miffe , » parte 4. capite ro. faper illo verbo, acci- « pite &" comedite, ubi ita dicit: Accipite & y Comedite, ac fi diceret , comedite & come- » dite, utramque hujus facramenti comet(tio- + nem infünuans, Dupliciter enim corpus Chri- » fli comeditur, quia dupliciter, intelligi- » tür, verum fcilicer quod de Virgine traxit, » & in cruce pependit ; & znylticum , quod » eit ecclefia Chrifti Spiritn. vegetata. De ve- » ro corpore dominus ait: .Zoc eff corpus s, meum quod pro vobis wadétur : de myftico » dicit apoftolus: Usus paris & unum corpus n» multi fumus : verum corpus Chrifti come- » ditur facramentaliter, id e(t, fub fpecie ; » mylticum autem comeditur fpiritualiter, id » €ft, in fide: de comeflione facramentali >, dominus ait: Accipite-& comedite , hoc ef » Corpus meum, quod pro vobis tradetur, hoc » facite in meam commemorationem ; hoc mo- w do tam boni quam mali corpus Chrifti , manducant , fed boni comedunt ad falu- , tem , mali vero comedunt ad judicium , .» nifi enim & mali corpus Chridi manduca- 3 rent, non dixiffet apoftolus: Qui manducat ss indigne , judicium fibi manducat ef bibit, * non djudicans corpus domini. Nam & ju- » das cum aliis éucharifliam zraditur > acce- » piffe? De fpirituali vero’ comeftione domi- » nus ait - Niff manducaveritis carnem filii ho- » mini$ , &c, Hoc modo comedünt corpus » Ohrifi foli boni , unde, qui manducat car- + mem meam, © bibit, &c. ut quid paras » dentem aut ventrem ? .crede & manduca- » fi, qui mazducat , id eft, credit in Chri- » ftum , comedit ipfüm , quando incorpora- » tur Chrifto per fidem , id eft, membrum » ejus efficitur, vel in unitate corporis ejus » firmius folidatur . Hec. Innocentius . Lon- gum ‘effet fingulos doCtores: inducere , qui hanc auctoritatem, & totum preíens capitu- lum de -fpirituali manducatione principaliter & ex directio expofuerunt. Sed hac tantum fuffciant pro prefenti . His iraque luce clarius prefuppofitis , ac- cedo ad refpondendum obje&Gis , que viden- iur facere contra hanc intentionem & decla- rationem Chrifli & fan corum . Et primo ad auctoritatem Nicolai de Lyra , & forte aliorum , qui videntur predictam auCorita- tem , JVifi manducaveritis , &c. exponere de: facramentali manducatione : ubi primo re- ducenda e(t ad memoriam quedam fuppofi- tio generalis , quam prepofui in principio prefenüs acus , videlicet quod inter docto- „res exponentes facram fcripturam , facien- da eft comparatio in ingenii acuitate , in ftudii affiduitare , in humilitate judicii , in immunitate vitii & paffonis , in fanGitate vitz , jn divinis infpirationibus , & aliis hujufmodi ; que .praílant auctoritatem do- €toribus : & ille doctor fequendus eft cir- ca expofitionem unius paffus fcripture , in quo repenuntur plures conditiones de pre- dicis . Et dicebatar ulterius, quod doctores anti- qui, qui in predidis conditionibus excelluiffe zeperiuntut , preferendi funt modernis docto- ribus, precipue quatuor doCtores, quos tam- quam quatuor columnas fuftentantes ecclefiam Concil. General, 'Tom. XXIX. .tholica ecclefia recipit, t veneratur, vide- „ANNO. licet Augufiinum , Hieronymum , Ambro- nn fium, Gregorium, inter quos Auguftinus pra-. cellit ingenio , & excellentifimus habetur , præferenda eft igitur auctoritas fua in expo- fione catholice veritatis. omnibus dodori- bus modernis, quantecumque auctoritatis уе? ingeni fuerint, & ita in quantum Nicolaus de Lyra vel quicumque doctorum moderno- rum eidem Auguítino in aliquo paffu contra- dicere viderenrur , omnino funt poftponen- di , maxime quando expofitio Auguftini pro- pinquior eft fenfui, quem au&tor ícripturarum intendit . B Vel dicendum, & melius, quod principa- lis intelleQus literalis iliius au&oritatis , cum fit figurativa, ut patuit. fiperius per Augufti- num in tertio de doctrina , Chrittiana, eft fpiritualis communio , eo modo quo expofi- tum eft, fed ad facramentalem fepe per quam- dam adaptationem, a: doctoribus adduci con- fuevit . Bolent enim do&ores , ficut & ec- clefia , multas auctoritates adaptare ratione fimilitudinis vel alterius correfpondentiz , vel fecundum, literam, vel fecundum fenfum ad intentionem ipforum. Nam evangelium, quod Quedam fei- ecclefia in fefto .affumptionis decantat, quan- Pimmienm tum ad literam & fenfam ejus, non eft de zem quibut ee > : . peclalie beata. Virgine , ied ei adaptatur: fic & do- mz adaptan- C &ores loquentes de hoc ineffabili facramento , **'* fepe ad confirmationem dictorum adducunt auctoritates habentes , vel fonantes. fimilitudi- nem vel fecundum literam , vel fecundum fenfum ad intentionem ipforum, ficat cum do- €tores loquuntur de veritate hujus facramen- ti, probant verum corpus Chrifli in eo con- tineri per illa verba Chrifli, cum dixit с Hoc eff corpus meum , quod pro vobis tradetur, & verum fanguinem ipfius per ila verba: Jic eft calix fanguinis mei qui pro vobis effundetur , que verba non poffunt intelligi figurative, (i- cut illa: Zgo fum vitis vera, &: Petra autem erat Chriffus, vel alio quocumque modo , ut quidam hereticorum intellexerunt , fed vere D& realiter , & fecundum literam ; ficut. ve» re & realiter. corpus fuum pro nobis tradi- dit, & verum fuum fanguinem pro nobis fu- dit, & nihilo minus ad id probandum indu- cunt alios, cajufmodi funt in di@o capitu- lo Joannis 6. Caro mea vere cff cibus , & fan- guis meus vere. efl.potus , & iteram: Panis, quem ego dabo caro mea eft pro mundi vita , que quidem aučtoritates habent omnimodam fimilitudinem quantum ad literam cum pri- mis, fed non quantum ad fenfum litere pri- mum & immediatum : quia prime verc & realiter intelligenidæ funt , fecunde autem fpiritualiter, & fecundum eumdem fenfum fecundum quem expofita eft illa: NifG man-,. 16. | Y ducaveritis , &c. nico. Similiter in Clementinis de reliquis & ve- neratione fan(lorum , Si dominum in fan- Gis: per adaptationen' adducitur illa auctori- tas : Lecce ego vobifcum fum , &c. ad declaran- mass, ag. dam veritatem & realem prafentiam Chrifti in hoc facramento : cum tamen in primo fuo intelle&u non intelligatur , mifi de [affftentia fua per gratiam , fic enim ibidem dicitur : » in hac vero facramentali Christi comme- » moratione Jefus Chriftus prefens fub alia » quidem forma, in propria vero fubftantia eb НЕЕ а no- 

Strana 823
823 WO 99 ANNO „apoftolis z eprum fequacibus: Æecce ego po- CHRISTI e né - wn. — „, Bifcum fum omnibus diebus ufque ad confum- Hash. 28. mationem feruli , benigna iplos promiflione , confortans , quod remaneret , & effet cum „„ €is etiam prafentia corporali. " Nec poteft dici in hoc loco , quod eterque fenfus tam fpiritualis quam facramentalis fint ex equo fenfus literales, & quod obligent ad utrum- que , quia illi duplices fenfus literales reperiun- fur folum in his fcripturis , in quibus aliquid competit figure , & aliquid fecundum excel- lentiorem modum figurate , prout ipfe Nicolaus de Lyra declarat, in illis verbis c. 57. Paralip. Ego ero ШВ in patrem, & ipfe erit mihi in fi- lium. Dicendum igitur ad Nicolaum de Lyra >». vel quod auctoritas fua cedat auctoritati An- guílini, vel quodipfe exponit predictum tex- tum per quamdam applicationam ad facramen- talem manducationem , nec dicit quod Chri- flus przcipiat > fed dicit, quod. hic confer quenter oftenditur hujns facramenti neceffitas, dictum eít autem. quod neceffarium. accipitur. multipliciter, & inter alias acceptiones, ac- cipitur pro utili: & fic ego concedo : quod fumptio hujus facramenti eft valde & multum utilis; & valde neceflaria . Eodem modo in- telligitur dictum. Auguftini, quod dicit , pa- nem quotidianum huic tempori neceffarium , « Pavojle, sj. Supra, ORATIO JOANNIS nobifcum : afcenfurus enim in cælum , dixitA rativi modi : ľade, fume tibi uxorem forni DE RAGUSIO O.P. 824 ANNO CHRISTE 1433. exhortatoric , Epbdf. 5, cariam „€ foc tibi filios forniearios , quia ter- ra fornicans fornicabitur a domino, 8 rur(us Sapientiæ x..Diligite juflitiam ,. qui judicatis tere zam. ?ro fecundo modo, fcilicet exhortati- vo, facit illud apoftoli: Surge a mortuis , dx illuminabit te. Chriflus, & Matthei 6. Nolite fo- liciti effe quid manducabitis, & quid bibetis , Ke. cui etiam fimile e quod dixit Matthaeus 5, Nolite jurare omnino, neque per celum , neque per terram , c. prout tradit Auguftinus in Liz libelle de fermone domini in monte, & in femone quem de perjurio fcripfit, ubi dicit, quod non prohibuit dominus licitam juratio- nem, De tcrtio modo, vidclicet optativo , fi aptative, Bve deprecatorio , pleni font libri prophetales, qui expe&tantes adventum Chrifli, verbis im- perativis loquebantur, quorum unus dicebat : Vent ad nos liberandum domine. Deus .dirtu- pre, 59. tum, € oflende mobis faciem. tuam, 6 falui erimus , & Ifajas capir. 16. Emitte, inquit, domine agnum, domlnatorem terre de petra de- ferti, &c. Et in alio loco ; Veni domine , & по tardare , Pro quarto modo, videlicet in. vittorie, vitatorio , habetur Matth. 19. Si vis perfectius effe, vade € vende omnia que habcs, & da pauperibus, fequere me, & mulra hujufmo- di fimilia poffent induci, ad oftendendum , non femper modnm imperativum præceptivé poni. Et de ironico. modo, modus commu- Josics, id efl, utilem , quod ex ipfius di&is apparet,C nis fzpe habet, quemadmodum fi magifter di- cum dicit: » Norunt enim fideles quid acci- » piant, & bonum eft cos accipere. Non er- » 8&0 bene infert ex przdidis, cum dicit : Ex » quo pater quod euchariftja cfi panis huic » tempori neceffarius, & fic ex neceffitate & » præcepio expetendus & accipiendus , quia non fequitur , Ifle panis eft neceffarius, id. eft, utilis & valde utilis, Ergo eft ex precepto, & ulterius non fequitur, Hoc facramentum ef ex praecepto Chrifi , Ergo fub utraque fpecie. Rt quia pene in fingulis autoritati- bus, quas adducit pro neceifitate hujus fa eramenti, dictum modum arguendi tenet & inferendi, in quo paralogizatur , mutans quod cit difcipulo pigritanti : Dormi puer , dormi, volens ipfum a defdia & gravi torpore ad vigilantiam excitare. Dicunt igitur, confide- aatis his acceptionibus impetrativi modi , qui- dam, quod , accipite, & , hoc facite, licet fint verba imperativi modi, non tamen precep- tum important , & ita fimiliter ponuntur ibi, ut dicunt, exhortatorie , & invitatorie, quali dicat; Koc facite in meam commemo- rationem , quia vobis proderit ad magnum augmentum gratie unde potius per modum confli quam precepri dictum eff , ficut & ilud ; Fade € vende omnia qu& habes , & ira etiam fe expediunt de gloffa interlineari, Masts, 19. Supra jz ze» in quale , & fubftantjam in modum : idcirco ve-D qua dicitur, Et aliis miniftrate; qui modus fponfione sd mio ad tertium modum dicendi pro expedi- tione faciliori, videlicet dato quod dicta au- €toriras foannis inrelligeretur de fumptione facrameniali , 8 quod hoc facramentum fit de precepto Chrifti, quoad fingulos fideles , adhuc ramen adverfariüi non haben: intentum de utraque fpecie, Nam de nccefhtate & præ- €epto hujus facramenti inter dodtores nulla. videtur varietas, etenim quidam videntur di- £ere quod hoc facramentum neque quoad ce- lebrationem (eu confecionem ipfius per ma- mus facerdotum in facrificic., eft de precepto Chrifti immediate , & multo minus quoad fumptionem vulgarium , dicentes ; quod ver- : Chrifto , ipfo dicente : dicendi fatis videretur conveniens, qui vellet farem pe: infequi textum Joannis , Vif manducaveritis , fisi Joannin o fecundum fpirituałem manducationem tantum. tem Alberi Hanc fententiam videtur fecutus fuiffe Alber- Masai. tus Magnus , qui, ut alias allegatus hic . per me & le&us, dicit, quod Chrifus'u- trumque facramentaliter celebrandum prece- pit in eccle(ia per ftatuta apoflolica , attri- buens preceptum ecclefie Chrifto tamquam principali agenti & imperanti, propter inde- fe&ibilem fui affitentiam qua ipfi ecclefie. af- fifit, & affiftet u(que ad confummationem fz- culi . Nam ecclefia nihil poteft facere fine Sine me nihii poteftis Jean. 15. bum imperativi modi in facra feriptura mul- E facere. tipliciter sccipitur > & non femper pracepti- ve. Sumitur enim guandodgue preceptorie , quandoque exhortatorie, quandoque optative five deprecatorie , quandoque invitatorie , quan- doque juxta vulgarem modum ironice, & for- taffe pluribus alis modis quos diligens fcru- tator Ícripturarum poffet reperire. Sed quantum. ad præfens fpeQtat de præta- is modis exempla in medium adducantur : & pro primo facit illud O(ez prophete , cui dominus precipiens dixit per verbum impe- Imperative verba ali- quando dne telliguntny , preceptorie o Více 1. Alij vero dixerunt , & dicunt , quod hoc facramentum , quoad celebrationem in ecclefia per facerdotes & miniftros in præfentia popu- Hi, eff de precepto Christi immediate, & fun- dant hoc preceptum in illis verbis imperati- ve prolatis : Joc facite in meam commemora- tionem , fed quoad {umptionem pon facrificans tium , aut non celebrantium , non est de prze cepto Christi . fed folum de precepto eccle. fiz . Ad hoc funt in terminis propriis Alexan- der de Ales, &t Bonaventura, quorum dicta e- Alcx. de Ales q.-4.9-10.2?t,.4. 

Strana 824
823 WO 99 ANNO „apoftolis z eprum fequacibus: Æecce ego po- CHRISTI e né - wn. — „, Bifcum fum omnibus diebus ufque ad confum- Hash. 28. mationem feruli , benigna iplos promiflione , confortans , quod remaneret , & effet cum „„ €is etiam prafentia corporali. " Nec poteft dici in hoc loco , quod eterque fenfus tam fpiritualis quam facramentalis fint ex equo fenfus literales, & quod obligent ad utrum- que , quia illi duplices fenfus literales reperiun- fur folum in his fcripturis , in quibus aliquid competit figure , & aliquid fecundum excel- lentiorem modum figurate , prout ipfe Nicolaus de Lyra declarat, in illis verbis c. 57. Paralip. Ego ero ШВ in patrem, & ipfe erit mihi in fi- lum. Dicendum igitur ad Nicolaum de Lyra >». vel quod auctoritas fua cedat auctoritati An- guílini, vel quodipfe exponit predictum tex- tum per quamdam applicationam ad facramen- talem manducationem , nec dicit quod Chri- flus przcipiat > fed dicit, quod. hic confer quenter oftenditur hujns facramenti neceffitas, dictum eít autem. quod neceffarium. accipitur. multipliciter, & inter alias acceptiones, ac- cipitur pro utili: & fic ego concedo : quod fumptio hujus facramenti eft valde & multum utilis; & valde neceflaria . Eodem modo in- telligitur dictum. Auguftini, quod dicit , pa- nem quotidianum huic tempori neceffarium , « Pavojle, sj. Supra, ORATIO JOANNIS nobifcum : afcenfurus enim in cælum , dixitA rativi modi : ľade, fume tibi uxorem forni DE RAGUSIO O.P. 824 ANNO CHRISTE 1433. exhortatoric , Epbdf. 5, cariam „€ foc tibi filios forniearios , quia ter- ra fornicans fornicabitur a domino, 8 rur(us Sapientiæ x..Diligite juflitiam ,. qui judicatis tere zam. ?ro fecundo modo, fcilicet exhortati- vo, facit illud apoftoli: Surge a mortuis , dx illuminabit te. Chriflus, & Matthei 6. Nolite fo- liciti effe quid manducabitis, & quid bibetis , &c. cui etiam fimile e quod dixit Matthaeus 5, Nolite jurare omnino, neque per celum , neque per terram , c. prout tradit Auguftinus in Liz libelle de fermone domini in monte, & in femone quem de perjurio fcripfit, ubi dicit, quod non prohibuit dominus licitam juratio- nem, De tcrtio modo, vidclicet optativo , fi aptative, Bve deprecatorio , pleni font libri prophetales, qui expe&tantes adventum Chrifli, verbis im- perativis loquebantur, quorum unus dicebat : Vent ad nos liberandum domine. Deus .dirtu- pre, 59. tum, € oflende mobis faciem. tuam, 6 falui erimus , & Ifajas capir. 16. Emitte, inquit, domine agnum, domlnatorem terre de petra de- ferti, &c. Et in alio loco ; Veni domine , & по tardare , Pro quarto modo, videlicet in. vittorie, vitatorio , habetur Matth. 19. Si vis perfectius effe, vade € vende omnia que habcs, & da pauperibus, fequere me, & mulra hujufmo- di fimilia poffent induci, ad oftendendum , non femper modnm imperativum præceptivé poni. Et de ironico. modo, modus commu- Josics, id efl, utilem , quod ex ipfius di&is apparet,C nis fzpe habet, quemadmodum fi magifter di- cum dicit: » Norunt enim fideles quid acci- » piant, & bonum eft cos accipere. Non er- » 8&0 bene infert ex przdidis, cum dicit : Ex » quo pater quod euchariftja cfi panis huic » tempori neceffarius, & fic ex neceffitate & » præcepio expetendus & accipiendus , quia non fequitur , Ifle panis eft neceffarius, id. eft, utilis & valde utilis, Ergo eft ex precepto, & ulterius non fequitur, Hoc facramentum ef ex praecepto Chrifi , Ergo fub utraque fpecie. Rt quia pene in fingulis autoritati- bus, quas adducit pro neceifitate hujus fa eramenti, dictum modum arguendi tenet & inferendi, in quo paralogizatur , mutans quod cit difcipulo pigritanti : Dormi puer , dormi, volens ipfum a defdia & gravi torpore ad vigilantiam excitare. Dicunt igitur, confide- aatis his acceptionibus impetrativi modi , qui- dam, quod , accipite, & , hoc facite, licet fint verba imperativi modi, non tamen precep- tum important , & ita fimiliter ponuntur ibi, ut dicunt, exhortatorie , & invitatorie, quali dicat; Koc facite in meam commemo- rationem , quia vobis proderit ad magnum augmentum gratie unde potius per modum confli quam precepri dictum eff , ficut & ilud ; Fade € vende omnia qu& habes , & ira etiam fe expediunt de gloffa interlineari, Masts, 19. Supra jz ze» in quale , & fubftantjam in modum : idcirco ve-D qua dicitur, Et aliis miniftrate; qui modus fponfione sd mio ad tertium modum dicendi pro expedi- tione faciliori, videlicet dato quod dicta au- €toriras foannis inrelligeretur de fumptione facrameniali , 8 quod hoc facramentum fit de precepto Chrifti, quoad fingulos fideles , adhuc ramen adverfariüi non haben: intentum de utraque fpecie, Nam de nccefhtate & præ- €epto hujus facramenti inter dodtores nulla. videtur varietas, etenim quidam videntur di- £ere quod hoc facramentum neque quoad ce- lebrationem (eu confecionem ipfius per ma- mus facerdotum in facrificic., eft de precepto Chrifti immediate , & multo minus quoad fumptionem vulgarium , dicentes ; quod ver- : Chrifto , ipfo dicente : dicendi fatis videretur conveniens, qui vellet farem pe: infequi textum Joannis , Vif manducaveritis , fisi Joannin o fecundum fpirituałem manducationem tantum. tem Alberi Hanc fententiam videtur fecutus fuiffe Alber- Masai. tus Magnus , qui, ut alias allegatus hic . per me & le&us, dicit, quod Chrifus'u- trumque facramentaliter celebrandum prece- pit in eccle(ia per ftatuta apoflolica , attri- buens preceptum ecclefie Chrifto tamquam principali agenti & imperanti, propter inde- fe&ibilem fui affitentiam qua ipfi ecclefie. af- fifit, & affiftet u(que ad confummationem fz- culi . Nam ecclefia nihil poteft facere fine Sine me nihii poteftis Jean. 15. bum imperativi modi in facra feriptura mul- E facere. tipliciter sccipitur > & non femper pracepti- ve. Sumitur enim guandodgue preceptorie , quandoque exhortatorie, quandoque optative five deprecatorie , quandoque invitatorie , quan- doque juxta vulgarem modum ironice, & for- taffe pluribus alis modis quos diligens fcru- tator Ícripturarum poffet reperire. Sed quantum. ad præfens fpeQtat de præta- is modis exempla in medium adducantur : & pro primo facit illud O(ez prophete , cui dominus precipiens dixit per verbum impe- Imperative verba ali- quando dne telliguntny , preceptorie o Více 1. Alij vero dixerunt , & dicunt , quod hoc facramentum , quoad celebrationem in ecclefia per facerdotes & miniftros in præfentia popu- Hi, eff de precepto Christi immediate, & fun- dant hoc preceptum in illis verbis imperati- ve prolatis : Joc facite in meam commemora- tionem , fed quoad {umptionem pon facrificans tium , aut non celebrantium , non est de prze cepto Christi . fed folum de precepto eccle. fiz . Ad hoc funt in terminis propriis Alexan- der de Ales, &t Bonaventura, quorum dicta e- Alcx. de Ales q.-4.9-10.2?t,.4. 

Strana 825
ANNG - CHRISTI 1433- De porn. & semilf. 825 quarta parte fummæ {uæ quærens de neceflita- te aQus manducandi , quærit , utrum. neceffe - fit manducare corpus Chrifli, & arguit ex audoritatibus Joannis 6. JViff manducaceritis , »» &c, & 1. Corinth. 11. Jtem ex flatuto ec- » Clefie , Omnis ntriufque fexus . icem quia » baptifmus eft facramentum neceffitatis, Joan- » nis 3. Niff quis renatus fuérit, &c. Et fimi- » li modo videtur > quod hoc facramentum » fit neceffitatis propter eumdem modum ło- » quendi , Nifi manducaveritis , &c. In con- » trarium arguit, quia illud facramentum , & » folum illud , eft neceffitatis , quo non fu- » fcepto , non vivit quis vita gratis , ficut » » » > » » » ? » dem , ergo fi hoc facramentum eft necet- fitatis , utique anie ipfius fufceptionem nul- lus viveret vita gratie , quod manifefle fal- iretur ante ejus fufceprionem . Refpondet ifte do&or, guod hoc facrameatum non eft de neceffirate falutis , quantum eft de fua » pto officio, ve! de mandato fupraddito, ver- bi gratia, cclefia conflituit, uz fidcles com: municent femel in anno, & in morte, un- de fi quis negligit , non eft fine contem- ptu, & peccat morraliter, & hzc. conflitu- tio eccle e(t fub precepto , ut patet ex » LÀ 2» » » = » fexus , Poft predicta refpondet prædiqus do&or ad argumentum , & primo ad illud Joannis 6. Niff manducaveriis , &c. dicit, quod intelligitur de manducatione fpirituali & per fidem , fine qua nullus adultus falva- bitur, nec etiam parvulus : aut. de, mandu- catione facramentali, ratione infliturjonis ec- clefiæ : & fic intelligitur etium. quod. adduci- tur de fimilitudine baptifmi. Ad aliud de in- füturione ecclefie, dicit quod communio. eo modo quo infürutum e(t ab ccclefia , debet obfervari, nec poteft negligi fine offenfa mor- : tali, fuppetente facultate, Hzc ifte odor in 9? divus, fumma. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. —— f'e((uuntur in honc modum. Nam Alexander A» patet de baptifmo ante fufceptionem cjuf-B» fem eft, quia tunc nullus falvaretur, À mo- inflitutione , fed fi eft, hoc eft ex affum- ? decrerali predicta, fcilicer, Omois utriufque C 826 negligat , non eft fine contemptu , & pec- cat mortaliter : ratio antem quare ecclefia infütuit, eft, quia hoc facramentum eft fa- lubre , & multi erant negligentes de fua falute, Inflitao autem ecclefie fab præce- .pto fuit : Omnis utsinfque fexus fidelis , cum ad aunos difcretionis pervenerit , ut ad minus in pafcha recipiat euchariftiz fa- cramentum , nifi forte de proprii facerdotis confilio ob aliquam rationabilem caufam du- xerit abflinendum ; alioquin vivens ab in- greffu ecclefie arceatur, & moriens Chriftia- na careat fepultura. Conftat autem quod » pate: refponfiu ad obje&a. Nam verbum domini foannis 6. intelligitur de manduca- tione fpirituali, quz eft per fidem & cari- tatem , fine qua nemo adulmws falvatur. liec ifle doCor in forma . De hac eriam opinione fuiffe videtur fanctus "Thomas dum » legeret fententias , ut patet in 4, fentent, difinctione 9. quælt. 1. art, s. ubi fic quæ- » 2 2) 2% zit: Ulterius videtur quod mandaucatio corpo- ri Chrifti fit de neceffirate falutis, Fe. & in fne pofitis argumentis pro & contra, fic de- terminat dicens, quod graria eft fufficjens cau- fa glorie : unde omne illud fine quo poteft haberi gratia , non eft de neceffirare falu- tis : hoc autem facramentum præfupponit gratiam , quia prefupponit baprifmum , in quo gratia datur, neque debet peccato prze- veniri, quod gratiam privet; & ideo quan- tum eft de fe, non eft de neceffirate falu- tis , fed de ordinatione eccle&z homines obligantur fecundum ecclefie ftatutum , cor- » pus Christi femel in anno fumere. Hac do- dor prefatus , quoad eamdem fententiam , in multis aliis replicat , » [I ” D » ——— ANNO CHRISTI 1433. Ut patet in decreto de pon. & re- riff. lib. 6. hzc eft poena excommunicatorum . Ex his Alii vero videntur fentire , quod tam cele- bratio hujus facramenti , per modum facri- ficii, quod fit per facerdotes , quam etiam ip- fius ufus, quoad fingulos fideles, et de pre- cepto Chrifti, & banc opinionem fequentes, adhuc videntur varieri ; quia alii dicunt hoc effe de precepto Christi expreffo & explicito , Item * dominus Bonaventura in 4. diftinctio- D quantum ad fubftantiam , & ea que funt ef- ne 12, movens quæftionem, Utrum neceffe fir ad hoc facramentum accedere , & arguit eif- dem aucloritatibus quibus upra , Joannis 6, » In contrarium vero arguit per Auguítinum , » Quid paras dentem & ventrem ? crede & » mauducaíti: fufficit ergo. ad manducandum » Credere, nec tenemur fumerc facramentum, Item effectus hujus facramenti eft delerio ve- nialium peccatorum, & augmentum virtu- tum , fed neutrum eft de neceffizate | falu- tis, ergo, Cc. Item fi neceffe effet accede: re, parvuli qui non accedunt, nec mandu- cant , omnes damnarentur . Re(pondenda dicit ifte do@or , quod hoc facramentum » » *» E » » » » » » » » ” 2 5 » » » de fua inftitutione, fed fi eft, hoc e(t. cx affümpto officio. vel mandato füperaddito . Ex affüumpto officio, quod neceffarium eft exequi , ut cum: facerdos vivit de altari , ur parochianus debet iervire altari. Si au- tem non vivat de altari , fed in libertate fua remaneat, non tenetur magis quam a- lius horno ex debito: fed magis de bono & ex equo. Ex mandato fuperaddito , quod ecclefia inftituit ut fideles communicent. fe- » mel in anno, & in morie, undc (i quis fentialia facramento . Alit vero çx præccpto implicito. Primum modum videtur fequi Ni- colaus de Lyra , fecundum modum (anctus Thomas in tertia parte fummæ , ubi allegat eum dominus proponens: etenim dicit: quod fpiritualis mandacauio includit votum feu de- fiderium percipiendi hoc facramentum, & fic fecundum ipfum in predicto loco fpiritualis manducatio expretfe cadit & explicite fub præ- cepto Chris, quod patet, quia dictus doCtor ubique illam. auctoritatem , JVif. manducaveri- iis, principaliter declarat & exponit pro fpi- rituali manducatione, & in ipía fpecialiter in- Cludit votum percipiendi hoc facramentum , non eft de neceífitare falutis , quantum. eft K& ita. fecundum eumdem intelligenda eft au- ctoritas , quam inducir ibid. ex Matth. Hoc facite in meam | commemorationem , quia ficat in illa, Nif manducaveritis , fecundum ipfum includitur implicite facramentalis fumptio , fic & in ifla: cum enim per dicta verba commu- S. Thom. part. 3. q. 8o, arr. i niter fecundum omnes doGores, Jfoc facite im. meam commemorationem , apoftolos in facerdo- tes ordinaverit , fi illa verba expreffe & ex- plicite quoad fubftantiam , & quoad modum obligative, ad omnes indifferenter fideles ex^ tenderentur, manifefte fequerctur , quod. om- nibus 

Strana 826
ANNG - CHRISTI 1433- De porn. & semilf. 825 quarta parte fummæ {uæ quærens de neceflita- te aQus manducandi , quærit , utrum. neceffe - fit manducare corpus Chrifli, & arguit ex audoritatibus Joannis 6. JViff manducaceritis , »» &c, & 1. Corinth. 11. Jtem ex flatuto ec- » Clefie , Omnis ntriufque fexus . icem guia » baptifmus eft facramentum neceffitatis, Joan- » nis 3. Niff quis renatus fuérit, &c. Et fimi- » li modo videtur > quod hoc facramentum » fit neceffitatis propter eumdem modum ło- » quendi , Nifi manducaveritis , &c. In con- » trarium arguit, quia illud facramentum , & » folum illud , eft neceffitatis , quo non fu- » fcepto , non vivit quis vita gratis , ficut » » » > » » » ? » dem , ergo fi hoc facramentum eft necet- fitatis , utique anie ipfius fufceptionem nul- lus viveret vita gratie , quod manifefle fal- iretur ante ejus fufceprionem . Refpondet ifte do&or, guod hoc facrameatum non eft de neceffirate falutis , quantum eft de fua » pto officio, ve! de mandato fupraddito, ver- bi gratia, cclefia conflituit, uz fidcles com: municent femel in anno, & in morte, un- de fi quis negligit , non eft fine contem- ptu, & peccat morraliter, & hzc. conflitu- tio eccle e(t fub precepto , ut patet ex » LÀ 2» » » = » fexus , Poft predicta refpondet prædiqus do&or ad argumentum , & primo ad illud Joannis 6. Niff manducaveriis , &c. dicit, quod intelligitur de manducatione fpirituali & per fidem , fine qua nullus adultus falva- bitur, nec etiam parvulus : aut. de, mandu- catione facramentali, ratione infliturjonis ec- clefiæ : & fic intelligitur etium. quod. adduci- tur de fimilitudine baptifmi. Ad aliud de in- füturione ecclefie, dicit quod communio. eo modo quo infürutum e(t ab ccclefia , debet obfervari, nec poteft negligi fine offenfa mor- : tali, fuppetente facultate, Hzc ifte odor in 9? divus, fumma. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. —— f'e((uuntur in honc modum. Nam Alexander A» patet de baptifmo ante fufceptionem cjuf-B» fem eft, quia tunc nullus falvaretur, À mo- inflitutione , fed fi eft, hoc eft ex affum- ? decrerali predicta, fcilicer, Omois utriufque C 826 negligat , non eft fine contemptu , & pec- cat mortaliter : ratio antem quare ecclefia infütuit, eft, quia hoc facramentum eft fa- lubre , & multi erant negligentes de fua falute, Inflitao autem ecclefie fab præce- .pto fuit : Omnis utsinfque fexus fidelis , cum ad aunos difcretionis pervenerit , ut ad minus in pafcha recipiat euchariftiz fa- cramentum , nifi forte de proprii facerdotis confilio ob aliquam rationabilem caufam du- xerit abflinendum ; alioquin vivens ab in- greffu ecclefie arceatur, & moriens Chriftia- na careat fepultura. Conftat autem quod » pate: refponfiu ad obje&a. Nam verbum domini foannis 6. intelligitur de manduca- tione fpirituali, quz eft per fidem & cari- tatem , fine qua nemo adulmws falvatur. liec ifle doCor in forma . De hac eriam opinione fuiffe videtur fanctus "Thomas dum » legeret fententias , ut patet in 4, fentent, difinctione 9. quælt. 1. art, 5. ubi fic quæ- » 2 2) 2% zit: Ulterius videtur quod mandaucatio corpo- ri Chrifti fit de neceffirate falutis, Fe. & in fne pofitis argumentis pro & contra, fic de- terminat dicens, quod graria eft fufficjens cau- fa glorie : unde omne illud fine quo poteft haberi gratia , non eft de neceffirare falu- tis : hoc autem facramentum præfupponit gratiam , quia prefupponit baprifmum , in quo gratia datur, neque debet peccato prze- veniri, quod gratiam privet; & ideo quan- tum eft de fe, non eft de neceffirate falu- tis , fed de ordinatione eccle&z homines obligantur fecundum ecclefie ftatutum , cor- » pus Christi femel in anno fumere. Hac do- dor prefatus , quoad eamdem fententiam , in multis aliis replicat , » [I ” D » ——— ANNO CHRISTI 1433. Ut patet in decreto de pon. & re- riff. lib. 6. hzc eft poena excommunicatorum . Ex his Alii vero videntur fentire , quod tam cele- bratio hujus facramenti , per modum facri- ficii, quod fit per facerdotes , quam etiam ip- fius ufus, quoad fingulos fideles, et de pre- cepto Chrifti, & banc opinionem fequentes, adhuc videntur varieri ; quia alii dicunt hoc effe de precepto Christi expreffo & explicito , Item * dominus Bonaventura in 4. diftinctio- D quantum ad fubftantiam , & ea que funt ef- ne 12, movens quæftionem, Utrum neceffe fir ad hoc facramentum accedere , & arguit eif- dem aucloritatibus quibus upra , Joannis 6, » In contrarium vero arguit per Auguítinum , » Quid paras dentem & ventrem ? crede & » mauducaíti: fufficit ergo. ad manducandum » Credere, nec tenemur fumerc facramentum, Item effectus hujus facramenti eft delerio ve- nialium peccatorum, & augmentum virtu- tum , fed neutrum eft de neceffizate | falu- tis, ergo, Cc. Item fi neceffe effet accede: re, parvuli qui non accedunt, nec mandu- cant , omnes damnarentur . Re(pondenda dicit ifte do@or , quod hoc facramentum » » *» E » » » » » » » » ” 2 5 » » » de fua inftitutione, fed fi eft, hoc e(t. cx affümpto officio. vel mandato füperaddito . Ex affüumpto officio, quod neceffarium eft exequi , ut cum: facerdos vivit de altari , ur parochianus debet iervire altari. Si au- tem non vivat de altari , fed in libertate fua remaneat, non tenetur magis quam a- lius horno ex debito: fed magis de bono & ex equo. Ex mandato fuperaddito , quod ecclefia inftituit ut fideles communicent. fe- » mel in anno, & in morie, undc (i quis fentialia facramento . Alit vero çx præccpto implicito. Primum modum videtur fequi Ni- colaus de Lyra , fecundum modum (anctus Thomas in tertia parte fummæ , ubi allegat eum dominus proponens: etenim dicit: quod fpiritualis mandacauio includit votum feu de- fiderium percipiendi hoc facramentum, & fic fecundum ipfum in predicto loco fpiritualis manducatio expretfe cadit & explicite fub præ- cepto Chris, quod patet, quia dictus doCtor ubique illam. auctoritatem , JVif. manducaveri- iis, principaliter declarat & exponit pro fpi- rituali manducatione, & in ipía fpecialiter in- Cludit votum percipiendi hoc facramentum , non eft de neceífitare falutis , quantum. eft K& ita. fecundum eumdem intelligenda eft au- ctoritas , quam inducir ibid. ex Matth. Hoc facite in meam | commemorationem , quia ficat in illa, Nif manducaveritis , fecundum ipfum includitur implicite facramentalis fumptio , fic & in ifla: cum enim per dicta verba commu- S. Thom. part. 3. q. 8o, arr. i niter fecundum omnes doGores, Jfoc facite im. meam commemorationem , apoftolos in facerdo- tes ordinaverit , fi illa verba expreffe & ex- plicite quoad fubftantiam , & quoad modum obligative, ad omnes indifferenter fideles ex^ tenderentur, manifefte fequerctur , quod. om- nibus 

Strana 827
827 | ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 828 === Ribus fuiffet collata potestas conficiendi hoc À —Prefequor igitur ordinem auëtaritatum fea- ANNO CHRISTI 1433» facramentum , viris & mulieribus, parvis & magnis , & fic quilibet effet bic & hec. fa- cerdos, quod nullo modo est dicendum, ne- que etiam cogitandum . Oportet ergo fecundum intentionem, dicti do&oris, quod preceptum de fumptione fa- cramentali in predictis verbis includatur, im- , plicire & in modulla cum -eutem in. pradi- S. Th. part. 3. q. 80. art. 22, fuprc , in tellimaniie Ss. patrum & o&orum , &o precepto , Joc facite in: meam. commemo- zationem , duo includantur , videlicet fubstan- iia facramenB , que fignificatur per hoc pro- nomen demonstrativum , Aoc , & commemo- ratio dominice paffionis , oportet quod alte- rum , videlicet id quod est fubstantie ,,pcr- rum refpondendo ad fnguias , & ostendeudo ad oeulum & cum digito, quod per nullam earum concludit inrentum. Adducit igitur Am- brofium in gloffa ordinaria faper verba . Cs- fera, cum venero , difpnniam , &e. Ex quibus infert tam apostoli quam gloffe verbis, quod apostolus precipit de facramenro, dicens: Te- nete quod dixi, (cilicer , Accipite & mandu- cate, & calicem bibite, tenete inquit, & non intermittite nec mutate . Hac est illatio do- mini propouenris, quz quantum. aliena. & ad- verfa fit tam a mente apostoli , quam a glof fa, nullus habens intelle&um . potest decipi . Dicit enim apostolus: Cetera, cum venero, di- tincat ad omnes; id autem quod fe habet ex B /ponam, gloffa autem dicit, Tenere quod di- .confequenti ; & quafi finis quidam atque mo- dus, tantummodo ad facerdotes pertineat , ipfa videlicer. fuh divetíis fignis & fpecicbus dominice paflionis reprefentatic . Et quod hec fuerit didi doctoris intentio , patet ex articulo immediate fequenti , ie quc ex in- tentione querir , utrum liceat füumere corpus Christi fine (ànguine , & determinat ficut a- lias hic lectum est & declaratum . Non est autem pium credere, nec est veri(imile, quod falis ac tantus & tam fandlifmus vir & do- &or in tam modico fpatio, fibi ipfí contra- diceret, ibi ponendo neceffitatem facramenti , & hic vero neceífftatem alterius fpeciei . In xi, catera autem de eodem, id est, que ad eju(dem facramenti ordinem pertinent , cum venero difponam. In quibus verbis nullo mo» do daptur intelligi ea qua infert dominus pro- ponens, qui omnimodo distrahit textum glof- fe -Ambrofii contra intelleQum apostoli. Nam apostolus in prædiéto loco non insteuie Coria- thios, neque docet qualiter debeant commu- nicare , fed qualiter pacifice, modesie, cum difcrerione , cum probatione confcientiæ de- beaut accedere ad fumptionem hujus facra- menti, unde refert Ambrofius , tenete. quod dixi, id est, Accipite , manducate , & cali- cem bibite , & non intermitiite , nec muta. praecedenti igitur articulo declarat codem fub Cte: fed potius tenete quod dixi quantum ad precepto fubstantiam & rem hujus facramen- td quoad omnes, ln isto autem articulo de- clarat & fubstantiam. & modum eodem fuh precepro folum facerdotibus , non autem univerfis Christi fidelibus. In hac igitur tali ac. tanta varigtate doéto- yum , nihilo minus fua dicia ecclefia judicio fubmittentium , ipfa fancta mater ecclefia ab initio fcmper in rebus dubiis cepit & tenüit partem. fecuriorem & tutiorem. Nam quoad celebrationem & confecrationem hujus facra- menti , ccclefia instituit Gt precepit , quod hoc facramentum frequentaretur in ecclefiis Christi fidelium , five Christus prceplt five devotionem , puritatem confcientix, pacem , concordiam & pietatem . Similiter dicendum ad id quod dicit: His carere non potestis, videlicet virtatibus prædi- élis , ad digne famendum hoc facramentum : unde, ífís carere nou potestis, non refertur ad communionem fub utraquc fpecie, fed ad vir- tutes de quibus dictom est, licet fimilitudo quam inducit de vita corporali, que videlicet fue cibo & potu non potest continuari, vale- ret transferendo ad vitam fpiritualem, zefpectu hujus facramenti, non tamen fequeretur, quod utraque fpecies exigatur, quia vita animz non confistit in fpeciebus , fed in ipfa vera carng non precepit. Similiter quoad ufam fidelium D Christi, & vero fanguine ejus , unde cüm hujus facramenti , ecclefia eligit partem tutio- rem, precipiens univeris Christi fidelibus ca- 'pacibus & difpofitis varie, fecundum varieta- tem temporum , conditionum , perfonarum > fumptionem ejuídem facramentt. Quia vero in modo ministrandi hoc facramentum non con- ficientibus , nulla unquam fuit varietas opi- nionum , an fub una vel feb duplici fpecie pofft ministrari , quia ut alias dixi, ante no- vitatem cujufdam Jacobełli in regno Bohe- mie, non reperitur doctor ab institutione hu- jus facramenti fidelis & catholicus , qui in forma vel in feutentia moto dubio determi- naverit , quod fic, vel fic, fcilicet. fub du- fumenda fub uma fpecie quifque fidelis fumat carnem G fanguinem, manifestum est quod fumit perfeQum alimentum & nutrimentum , quo vivit anima, quia vcre comedit carnem Christi, & vere bibit fanguinem ejus, de qui- bus ipfe dominus dicit: Coro mea vere cibus eff ,.&c. fed tamen fimpliciter falfum est , quod fine fumptione quotidiana aut {requen- ti, anima non poffit stare, vegetari , augmen- fari & continuari in vita perfc&ta & fpiritua li , ur patet in snultis fan&tis patribus ; & fpecialiter in fanQa Paulo primo eremita , . ui per 4o. annos mauíi in cremo abfque hu- jus facramenti fumptione. Similiter de S. Ma- plici, vel fub una fpecie Christus preceperit E ria JEgyptiaca , que fera per totidem annos hoc facramentum ministrari fidelibus, & quod ecclefia non poflit fic vel fic in administra- tione ejus facere & statuere : ideo & ipfa ecélefia propter mulras caufas fuperius alle- gates, statuit fub una fpecie ministrari , Rc- deundo igitur ad propofitum nostrum , ni- hi predictis difficultatibus temere diffinien- do , dico quod fi etiam ministratio , quoad mon conficjentes , dicli facramenti caderet fub precepto , non tamen ufus ejus fub duplici &ut fub una fpecie, cadit fub precepto Christi, {пе communione permanfit. Yt fic ad Nico- laum de Lyra dico, quod ipfe loquitur per- fuafive S communiter, inducens populum ad frequentem fümptionem hujus facramenti , quod utique valde utile est: non autem intendit ibi neceffitarcm preceptivam inducere ad quoti- dianam fumptionem vel frequentem, & multo minus frequentem fumptionem fub utraque fpecie. Ad aucloritatem Pafchafii dicendum , quod ipfe loquitur de carne & fanguine , que duo prastant vitam anime, non autem Фре- cie- ANNO CHRISTY £435. 1. Cor. sr. Ad gloffam in verba , CIE, cum. venero, dif- ponam. J'oat» 6. Ad Pecha. fium lib. de facramento corporis £ fanpuiaie dow miai cap. 1% 

Strana 828
827 | ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 828 === Ribus fuiffet collata potestas conficiendi hoc À —Prefequor igitur ordinem auëtaritatum fea- ANNO CHRISTI 1433» facramentum , viris & mulieribus, parvis & magnis , & fic quilibet effet bic & hec. fa- cerdos, quod nullo modo est dicendum, ne- que etiam cogitandum . Oportet ergo fecundum intentionem, dicti do&oris, quod preceptum de fumptione fa- cramentali in predictis verbis includatur, im- , plicire & in modulla cum -eutem in. pradi- S. Th. part. 3. q. 80. art. 22, fuprc , in tellimaniie Ss. patrum & o&orum , &o precepto , Joc facite in: meam. commemo- zationem , duo includantur , videlicet fubstan- iia facramenB , que fignificatur per hoc pro- nomen demonstrativum , Aoc , & commemo- ratio dominice paffionis , oportet quod alte- rum , videlicet id quod est fubstantie ,,pcr- rum refpondendo ad fnguias , & ostendeudo ad oeulum & cum digito, quod per nullam earum concludit inrentum. Adducit igitur Am- brofium in gloffa ordinaria faper verba . Cs- fera, cum venero , difpnniam , &e. Ex quibus infert tam apostoli quam gloffe verbis, quod apostolus precipit de facramenro, dicens: Te- nete quod dixi, (cilicer , Accipite & mandu- cate, & calicem bibite, tenete inquit, & non intermittite nec mutate . Hac est illatio do- mini propouenris, quz quantum. aliena. & ad- verfa fit tam a mente apostoli , quam a glof fa, nullus habens intelle&um . potest decipi . Dicit enim apostolus: Cetera, cum venero, di- tincat ad omnes; id autem quod fe habet ex B /ponam, gloffa autem dicit, Tenere quod di- .confequenti ; & quafi finis quidam atque mo- dus, tantummodo ad facerdotes pertineat , ipfa videlicer. fuh divetíis fignis & fpecicbus dominice paflionis reprefentatic . Et quod hec fuerit didi doctoris intentio , patet ex articulo immediate fequenti , ie quc ex in- tentione querir , utrum liceat füumere corpus Christi fine (ànguine , & determinat ficut a- lias hic lectum est & declaratum . Non est autem pium credere, nec est veri(imile, quod falis ac tantus & tam fandlifmus vir & do- &or in tam modico fpatio, fibi ipfí contra- diceret, ibi ponendo neceffitatem facramenti , & hic vero neceífftatem alterius fpeciei . In xi, catera autem de eodem, id est, que ad eju(dem facramenti ordinem pertinent , cum venero difponam. In quibus verbis nullo mo» do daptur intelligi ea qua infert dominus pro- ponens, qui omnimodo distrahit textum glof- fe -Ambrofii contra intelleQum apostoli. Nam apostolus in prædiéto loco non insteuie Coria- thios, neque docet qualiter debeant commu- nicare , fed qualiter pacifice, modesie, cum difcrerione , cum probatione confcientiæ de- beaut accedere ad fumptionem hujus facra- menti, unde refert Ambrofius , tenete. quod dixi, id est, Accipite , manducate , & cali- cem bibite , & non intermitiite , nec muta. praecedenti igitur articulo declarat eodem fub Cte: fed potius tenete quod dixi quantum ad precepto fubstantiam & rem hujus facramen- td quoad omnes, ln isto autem articulo de- clarat & fubstantiam. & modum eodem fuh precepro folum facerdotibus , non autem univerfis Christi fidelibus. In hac igitur tali ac. tanta varigtate doéto- yum , nihilo minus fua dicia ecclefia judicio fubmittentium , ipfa fancta mater ecclefia ab initio fcmper in rebus dubiis cepit & tenüit partem. fecuriorem & tutiorem. Nam quoad celebrationem & confecrationem hujus facra- menti , ccclefia instituit Gt precepit , quod hoc facramentum frequentaretur in ecclefiis Christi fidelium , five Christus prceplt five devotionem , puritatem confcientix, pacem , concordiam & pietatem . Similiter dicendum ad id quod dicit: His carere non potestis, videlicet virtatibus prædi- élis , ad digne famendum hoc facramentum : unde, ífís carere nou potestis, non refertur ad communionem fub utraquc fpecie, fed ad vir- tutes de quibus dictom est, licet fimilitudo quam inducit de vita corporali, que videlicet fue cibo & potu non potest continuari, vale- ret transferendo ad vitam fpiritualem, zefpectu hujus facramenti, non tamen fequeretur, quod utraque fpecies exigatur, quia vita animz non confistit in fpeciebus , fed in ipfa vera carng non precepit. Similiter quoad ufam fidelium D Christi, & vero fanguine ejus , unde cüm hujus facramenti , ecclefia eligit partem tutio- rem, precipiens univeris Christi fidelibus ca- 'pacibus & difpofitis varie, fecundum varieta- tem temporum , conditionum , perfonarum > fumptionem ejuídem facramentt. Quia vero in modo ministrandi hoc facramentum non con- ficientibus , nulla unquam fuit varietas opi- nionum , an fub una vel feb duplici fpecie pofft ministrari , quia ut alias dixi, ante no- vitatem cujufdam Jacobełli in regno Bohe- mie, non reperitur doctor ab institutione hu- jus facramenti fidelis & catholicus , qui in forma vel in feutentia moto dubio determi- naverit , quod fic, vel fic, fcilicet. fub du- fumenda fub uma fpecie quifque fidelis fumat carnem G fanguinem, manifestum est quod fumit perfeQum alimentum & nutrimentum , quo vivit anima, quia vcre comedit carnem Christi, & vere bibit fanguinem ejus, de qui- bus ipfe dominus dicit: Coro mea vere cibus eff ,.&c. fed tamen fimpliciter falfum est , quod fine fumptione quotidiana aut {requen- ti, anima non poffit stare, vegetari , augmen- fari & continuari in vita perfc&ta & fpiritua li , ur patet in snultis fan&tis patribus ; & fpecialiter in fanQa Paulo primo eremita , . ui per 4o. annos mauíi in cremo abfque hu- jus facramenti fumptione. Similiter de S. Ma- plici, vel fub una fpecie Christus preceperit E ria JEgyptiaca , que fera per totidem annos hoc facramentum ministrari fidelibus, & quod ecclefia non poflit fic vel fic in administra- tione ejus facere & statuere : ideo & ipfa ecélefia propter mulras caufas fuperius alle- gates, statuit fub una fpecie ministrari , Rc- deundo igitur ad propofitum nostrum , ni- hi predictis difficultatibus temere diffinien- do , dico quod fi etiam ministratio , quoad mon conficjentes , dicli facramenti caderet fub precepto , non tamen ufus ejus fub duplici &ut fub una fpecie, cadit fub precepto Christi, {пе communione permanfit. Yt fic ad Nico- laum de Lyra dico, quod ipfe loquitur per- fuafive S communiter, inducens populum ad frequentem fümptionem hujus facramenti , quod utique valde utile est: non autem intendit ibi neceffitarcm preceptivam inducere ad quoti- dianam fumptionem vel frequentem, & multo minus frequentem fumptionem fub utraque fpecie. Ad aucloritatem Pafchafii dicendum , quod ipfe loquitur de carne & fanguine , que duo prastant vitam anime, non autem Фре- cie- ANNO CHRISTY £435. 1. Cor. sr. Ad gloffam in verba , CIE, cum. venero, dif- ponam. J'oat» 6. Ad Pecha. fium lib. de facramento corporis £ fanpuiaie dow miai cap. 1% 

Strana 829
ANNO CHRISTI 1483. # ul codes 3 cepnuotur. Май. 36. Less, 32. Dik. r 2. ardt ordre e Supra ja te- flimoniia SS. pscum če do- orum „ ad fi- nem. 829 DE COMMUNIONE SUR UTRAQUE SPECIE. 830 .ciebus panis & wini > que fecondum de nihil A carnem Chrifti & fanguinem in facramento : cossa caufant in anima , imo nec guitat eas cum corporaliter fumuntur, & corporaliter in fto- mathum trahuntur , unde dicit, Quod juftum & perneceffarium eft, &c. quod autem dicit, Quod idco bene fimul in calice * reddun- tur, quia de uno calice paffhonis Chrifli h&c duo nobis manarunt , intelligendum cít quod caro Chrifi & fanguis in calice redduntur , id e(t, traduntur, quia etiam im calice totus & integer Chriftus continetur , ficut & fub Ípecie panis, &t qui hoc non credit, infelix eit, quiafi cibo & port materiali vita huma- na fuftlentetur , multo magis carne & fangai- ne domini no(fri Jefu Chrifti vita fpirirualis , potus autem jn hoc loco hic doftor calicem 8 cus © publicanus , & íecandum illud : nominavit , quam panem , quia eomparat cf- fectum hujus facramenti ad paffionem Chrifti , tamquam ad caufam , qua paffio magis in fpe- cie & in fimilitudine vini exprimitur , Št et- iam quia paffio in fcripturis calix appellatur, fecundum illad : Porteflis bibere calicem , quem ego bibiturus fum ? & idera dominus in ora- tione de monte. dixit: Pater transfer a me calicem iflum , unde dicit, Quia de uno ca- lice paffonis Chrifli, dc. quarc cum in -di- €ta auctoritate Pafchafüi nulla mentio fiat de pane & vine , fed folum de cibo & po- tu, que duo carni & fanguini Chrifti attri- buit, utique non bene refett proponens di- nec tamen probant preceptum Christi , fed tantum ecclefe: que habet. auBoritatem li- .gandi & folvendi , flatuendi & præcipiendi & cujus prxceptum obligat ad poenam eter- nam, quemadmodum & precepta divina: (n- de ficut contemptores legum divinarum ; fic contemptores legum ecclefiaflicarum , & hoc in future , fi fine penitentia deceflerine , ve- niunt puniendi. unde lex ectlefiafica ita ne- ccíhtatem imponit fubditis ejufdem , fieut & lex divina , quia ipfa lege divina precipiendi & flatuendi andoritas ecclefiæ data eft , fe- cundum id : Qui vos audit, me audit, ©: Qui ecclefiam non audieru , fit tibi ut ethui- Super cathedram | Moyf , Sc. quecumque dixerint об ANNO CHRISTI 3430- Lue, 10. Matsh. 19. | bis, facite , &c. ramen. quidquid fit , nulla Mash, 23, predictarum auctoritatum defervit fihi, quo- cumque modo intelligantur , aliquid ad pro- pofitum duplicis fpcciei. Ulterius magiffer proponens inducit aucto- ritates ad probandum quod iile textus Joan- nis 6. JVifi manducaveritis , intelligatur de manducatione facramentali & bibiüone , & ron de fola fpirituali . Et primo ad gloffam duplicera ordinariam dicendum , duod dato quod illa auctoritas intellisatur de facramen- tali manducatione, non tamen ex dicto textu habetur neceffitas duplicis fpeciti , nec ex €i doctoris intentionem ad facramentum pa-Cipls gloflis , imo ex dictis gloffis habetue nis: & vini. Ad-auctoritatem S. Thoma , & doQoris {ub- tilis. Scoti , feilicet ,. dicendum , quod nulla earum probat aliquid dc duplici fpecie , fed folum volunt , quod fumprio facramcnri hu- jus fit dc. precepto Chrifli, & non aliud in- tendunt diQi doctores, co modo quo fuperius declaratum eft. Ad illud autem quod infert cx dido Scoti, quod fumptio feu communio facramenti eft majoris neceffitatis quan: con- fecratio tamquam finis melior & nobilior ipfa confecratione , & dicit quod hoc efl conrra omnes adverarios hujus veritatis , dicentes confecrationem effe de precepto; non corn- manifefte fufücienia unius fpeciei & come» {tionis. Nam in nulla fit mentio de bibitione vini. fed de fola comeftione . Kt ulterius utraque! egloffa exponit de comeftionz. altaris > & per confequens glofla trahit hunc tektam ad faceydotes , qui 1oli corliciunt , © come- dunt in altari, & lic intelligendo hunc tex- tum five fpiritoaliter , ut. Augustinus. & alii doCores anüqui, five de facramenrali come- Ad plofam ordinariam , stione altaris, bene dicunt: ergo, per locum ` a contrario fenfn, omnes adverfarii , dicenda ilam literam non effe exponendam de fpiri- tuali vel facrzmentsli manducatione altaris .; fed eam debere trahi ad communionem lai- munionem . Sed falva grada fua , advcrfadi D cam utriufque fpeciei , decipiuntar , & male communionis fub utraque fpecie non dicunt hoc , imo dicunt oppofitum , quia dicunt quod fimul confecratio & fumptio , que fit per facerdotem in altari , perficiunt. fimul u- num facrificium , quod prodeft non folum ipfi confccranti , fed toti ecclefie militanti ; & etiam dormendum in purgatorio , & in hoc tali facrificio utique coníecratio ordinatur ad famptionem , in qua & ipfum facrificium perficitur. Sed bene dicunt aliqui, quod com- munio non facrificantium non eft neceffitatis ; ncque praecepti, nifi ecclefie . Ad fecundum quod infert ex. dictis Scoti , quod omnibus loquitur Chriftus , wt ipfe dicit , & omnes dicunt . Deinde adducit autoritatem Remigii: mul- tam $ fatis longam füper eodem verbo, АЗ manducaveritis , &c. in qua. tota auctoritate , & in omnibus per proponcniem cx ea clici- tis , non reperio nec video aliquid , in quo pofüt vel valeat fuum fundare intentum , quo- ad preceptum communionis fub utraque {pe- cie. Deinde quoad au&oritatem communionis , plus facit contra eum di&a auctoritas, quam contra tenentes oppofitum . Nam cum dicit : . Ad hanc fpiritualem alimoniam , ad hoc my- sticum epulum & divinum nos dominus in- vitat, "c. manifeste declarat fe loqui de fpi- obligat ad manducandum & bibendum facra- Erituali manducatione, quod mauifestius decla- mentaliicr ; dicendum , quod falva gratia in- ferentis , cx diclis Scoti non poteft elici quod illa au&oritas Chrifti obliget ad manducan- dum SŠ bibendum facramentum hoc fub di- verlis fpeciebus facramentaliter , cum. expref- fe teneat Scotus oppo(itum , ut alias extitit cum digito & ad oculum ex libris fuis decia- ratum. | Poft predictas auctoritates. inducit auckori- tates conciliorum & canonum , que fimiliter probant necefltafem precepti ad fumendam ratur, cum confequenter dicit in S. Nam ve- ro: Subfequenter exponit quomodo. id fiat, 8 quid fir manducare carnem ejus, & fan- guinem bibere . Qui manducat , inquit > meam carnem , OF bibit meum fangumem, in me ma- net, d ego im lo, hoc profecto est hanc e- fcam manducare, & hunc potum bibere , ma- nere in. Christo , & Christum in fe habere manentem , Cc. Ubi hic doctor S. Remigius conformiter ad Augustinum exponit quid;dira- tive © eflentialiter quid fit maąducare car- nem Ad Remi. gium . 

Strana 830
ANNO CHRISTI 1483. # ul codes 3 cepnuotur. Май. 36. Less, 32. Dik. r 2. ardt ordre e Supra ja te- flimoniia SS. pscum če do- orum „ ad fi- nem. 829 DE COMMUNIONE SUR UTRAQUE SPECIE. 830 .ciebus panis & wini > que fecondum de nihil A carnem Chrifti & fanguinem in facramento : cossa caufant in anima , imo nec guflar eas cum corporaliter fumuntur, & corporaliter in fto- mathum trahuntur , unde dicit, Quod juftum & perneceffarium eft, &c. quod autem dicit, Quod idco bene fimul in calice * reddun- tur, quia de uno calice paffhonis Chrifli h&c duo nobis manarunt , intelligendum cít quod caro Chrifi & fanguis in calice redduntur , id e(t, traduntur, quia etiam im calice totus & integer Chriftus continetur , ficut & fub Ípecie panis, &t qui hoc non credit, infelix eit, quiafi cibo & port materiali vita huma- na fuftlentetur , multo magis carne & fangai- ne domini no(fri Jefu Chrifti vita fpirirualis , potus autem jn hoc loco hic doftor calicem 8 cus © publicanus , & íecandum illud : nominavit , quam panem , quia eomparat cf- fectum hujus facramenti ad paffionem Chrifti , tamquam ad caufam , qua paffio magis in fpe- cie & in fimilitudine vini exprimitur , Št et- iam quia paffio in fcripturis calix appellatur, fecundum illad : Porteflis bibere calicem , quem ego bibiturus fum ? & idera dominus in ora- tione de monte. dixit: Pater transfer a me calicem iflum , unde dicit, Quia de uno ca- lice paffonis Chrifli, dc. quarc cum in -di- €ta auctoritate Pafchafüi nulla mentio fiat de pane & vine , fed folum de cibo & po- tu, que duo carni & fanguini Chrifti attri- buit, utique non bene refett proponens di- nec tamen probant preceptum Christi , fed tantum ecclefe: que habet. auBoritatem li- .gandi & folvendi , flatuendi & præcipiendi & cujus prxceptum obligat ad poenam eter- nam, quemadmodum & precepta divina: (n- de ficut contemptores legum divinarum ; fic contemptores legum ecclefiaflicarum , & hoc in future , fi fine penitentia deceflerine , ve- niunt puniendi. unde lex ectlefiafica ita ne- ccíhtatem imponit fubditis ejufdem , fieut & lex divina , quia ipfa lege divina precipiendi & flatuendi andoritas ecclefiæ data eft , fe- cundum id : Qui vos audit, me audit, ©: Qui ecclefiam non audieru , fit tibi ut ethui- Super cathedram | Moyf , Sc. quecumque dixerint об ANNO CHRISTI 3430- Lue, 10. Matsh. 19. | bis, facite , &c. ramen. quidquid fit , nulla Mash, 23, predictarum auctoritatum defervit fihi, quo- cumque modo intelligantur , aliquid ad pro- pofitum duplicis fpcciei. Ulterius magiffer proponens inducit aucto- ritates ad probandum quod iile textus Joan- nis 6. JVifi manducaveritis , intelligatur de manducatione facramentali & bibiüone , & ron de fola fpirituali . Et primo ad gloffam duplicera ordinariam dicendum , duod dato quod illa auctoritas intellisatur de facramen- tali manducatione, non tamen ex dicto textu habetur neceffitas duplicis fpeciti , nec ex €i doctoris intentionem ad facramentum pa-Cipls gloflis , imo ex dictis gloffis habetue nis: & vini. Ad-auctoritatem S. Thoma , & doQoris {ub- tilis. Scoti , feilicet ,. dicendum , quod nulla earum probat aliquid dc duplici fpecie , fed folum volunt , quod fumprio facramcnri hu- jus fit dc. precepto Chrifli, & non aliud in- tendunt diQi doctores, co modo quo fuperius declaratum eft. Ad illud autem quod infert cx dido Scoti, quod fumptio feu communio facramenti eft majoris neceffitatis quan: con- fecratio tamquam finis melior & nobilior ipfa confecratione , & dicit quod hoc efl conrra omnes adverarios hujus veritatis , dicentes confecrationem effe de precepto; non corn- manifefte fufücienia unius fpeciei & come» {tionis. Nam in nulla fit mentio de bibitione vini. fed de fola comeftione . Kt ulterius utraque! egloffa exponit de comeftionz. altaris > & per confequens glofla trahit hunc tektam ad faceydotes , qui 1oli corliciunt , © come- dunt in altari, & lic intelligendo hunc tex- tum five fpiritoaliter , ut. Augustinus. & alii doCores anüqui, five de facramenrali come- Ad plofam ordinariam , stione altaris, bene dicunt: ergo, per locum ` a contrario fenfn, omnes adverfarii , dicenda ilam literam non effe exponendam de fpiri- tuali vel facrzmentsli manducatione altaris .; fed eam debere trahi ad communionem lai- munionem . Sed falva grada fua , advcrfadi D cam utriufque fpeciei , decipiuntar , & male communionis fub utraque fpecie non dicunt hoc , imo dicunt oppofitum , quia dicunt quod fimul confecratio & fumptio , que fit per facerdotem in altari , perficiunt. fimul u- num facrificium , quod prodeft non folum ipfi confccranti , fed toti ecclefie militanti ; & etiam dormendum in purgatorio , & in hoc tali facrificio utique coníecratio ordinatur ad famptionem , in qua & ipfum facrificium perficitur. Sed bene dicunt aliqui, quod com- munio non facrificantium non eft neceffitatis ; ncque praecepti, nifi ecclefie . Ad fecundum quod infert ex. di£tis Scoti , quod omnibus loquitur Chriftus , wt ipfe dicit , & omnes dicunt . Deinde adducit autoritatem Remigii: mul- tam $ fatis longam füper eodem verbo, АЗ manducaveritis , &c. in qua. tota auctoritate , & in omnibus per proponcniem cx ea clici- tis , non reperio nec video aliquid , in quo pofüt vel valeat fuum fundare intentum , quo- ad preceptum communionis fub utraque {pe- cie. Deinde quoad au&oritatem communionis , plus facit contra eum di&a auctoritas, quam contra tenentes oppofitum . Nam cum dicit : . Ad hanc fpiritualem alimoniam , ad hoc my- sticum epulum & divinum nos dominus in- vitat, "c. manifeste declarat fe loqui de fpi- obligat ad mandacandum & bibendum facra- Erituali manducatione, quod mauifestius decla- mentaliicr ; dicendum , quod falva gratia in- ferentis , cx diclis Scoti non poteft elici quod illa au&oritas Chrifti obliget ad manducan- dum SŠ bibendum facramentum hoc fub di- verlis fpeciebus facramentaliter , cum. expref- fe teneat Scotus oppo(itum , ut alias extitit cum digito & ad oculum ex libris fuis decia- ratum. | Poft predictas auctoritates. inducit auckori- tates conciliorum & canonum , que fimiliter probant necefltafem precepti ad fumendam ratur, cum confequenter dicit in S. Nam ve- wo : Subfequenter exponit quomodo. id fiat, 8 quid fir manducare carnem ejus, & fan- guinem bibere . Qui manducat , inquit > meam carnem , OF bibit meum fangumem, in me ma- net, d ego im lo, hoc profecto est hanc e- fcam manducare, & hunc potum bibere , ma- nere in. Christo , & Christum in fe habere manentem , Cc. Ubi hic doctor 'S;, Remigius conformiter ad Augustinum exponit quid;dira- tive © eflentialiter quid fit maąducare car- nem Ad Remi. gium . 

Strana 831
— ———- ANNO CHRISTI 1933- 8:1. ORATIO JOANNIS nem ejus, & fanguinem bibere , & refpon- det: Qui manducat, inquit , mcam carnem , &c. ubi cxpreffe declarat , quod manducars & bibere in hoc loco fumitur pro mancre in Chrifto, & e converío Chriftum in fe manen- tem habere. AÀd eumdem fenfum, totum refiduum illius auctoritatis tendit , fcilicet. dc fpirituali man- ducetione. Nec obílat de exemplis qua indu- cit de comieflione facramentali , ut. expofitum «f. in dictis Auguftini, lequens enim. Áugu- finus & Remigius abbreviator ejufdem de ve- ro fenfu, quem Chriflus intendit. de his vcr- bis, fcilicet, de fpirituali manducatione , ad- ducunt fermones de facramentali manducatio- ne, ficuc cum adducitur figura ad figuratum, & facrzmenzum ad id quod fignificat & figu- rat; ficut fi loqueremur de paffione Chrifli , adduceremus figuras veteris teflamenti , qu& СЫН paffionem prefigurabant ; utique. non omnia que dicerentur de ipfa paffionc Chrilli in fe, & quz diccrentur de figuris illis , ad idem referrentur , quia femper aliud eft figu- ra , aliud. figuratum. Similiter fi loqueremur de corpore Chrifti ‘vero in hoe facramento, & adduceremus ma- teriam facramenii , ut puta panis & vini, u- tique non quidquid diceretur dz vero corpc- ‚re Chrifli , hoc intelligeretur de fpeciebus , nec e converfo : ita eft proprie in propofito. DE RAGUSIO O P. 335: A nino catholice veritati , fan€torumque patrum traditionibus, & fententiis effet contrarium & adverfum , . qui aulo modo dicunt ob.gari univerfam fidelium congreeationem ad hujus venerabilis facramenri quotidianam fumptio= nem. Unde Áuguflinus, & habetur de con- fecrarione diflindione fecunda ; Quotidle en- » charifliam fumere nec laudo ,. nec vitnpe- » ro , c. Dicendum igitur , quod Remigius in di@a auGoritate verbum mandati large ac- cepit, non pro precepto proprie, fed exhor- tatione , quia qui taliter poffet difponere vi- tam fuam , ut omnino Caveret à peccatis mor- talibus , & ex fumptione quotidiana hujus facramenti [entirer fe in devotione ac fervore Bproficere , valde neceffarium effer & wile fie anime difpofite frequenter. & quotidie ad hoc facramentum accedere . Sicut igitur hoc ver- bum , Mandavit , proprie non poteft deter- minare illud quod dicitur, Qvoridie , fic mi- nus determinat illam neceffitaicm . Ex omni. Lus tamen praedictis hoc indubie haberur & manifefte , quod dicla auctoritas Remigii ia nullo defeivit fibi ad commuhioncm laicam fub utraque fpecie. Ád auCloritares Auguílini ( quas coufequenter inducit , que videntur eidemmet doftori contrariari, qui , ut dictum eft, Soie clarius & luce meridiana , in. mut- tis locis dcclaravir cvangcelium Joannis debe- re intelligi de fpirituali manducatione ) non Gum énim hoc facramentum alraris , quan-Qeffet difficile refpondere , eumdem | doctorem tum ad fpecies füazs , & quantum ad primam rem contentam , que eft vera caro Chrifli , .& verus fanguis cjus, fit facramentum corpo- ris Chrifli myftici , ut pater omnibus mate- ziam hujus facramenti intellgentibus , fi fa- cerdotes loquentes de corpore Chrifli myftico & fpirituali, & carne ejus myflica, adducant materiam hujus facramenti , five quoad fpe- cies , five quoad ipfam primam rem ejufdem, ficut figni ad fignatum , & facramenti ad id cujus e(t facramentum , non cfl dicendum quod idem fit , & quod ad idem referantur omia que dicuntur , tamquam idem effet fignum & fignatum , res & facramentum . Et ad concordiam rcvocando ex libris ejufdem , €x quibus dice auctoritates affumuntur . Ni- hilo minus quia tempore coarétor, dico quod nulla predictarum auQoritarum , dato quod omnes intelligerentur de facramentali fumptio- ne, probat propofitum de duplici fpecie , in communionc laicali. Et funt auctoritates Au. guílint, prima a in libro de meritis & remif- fione peccatorum . Secunda b contra Crefco- nium grammaticum. Tertia in lectionibus do-- minice prime in adventu domini. Quarta c H- bro primo de baptifmo parvulorum , ut iple allegat eam, que incipit, Auferatur ergo du- bitatio, &c. que temen ponitur in libro de hec eft profecto ; fdvo judicio meliori , vera D meritis & remiffione peccatorum , nifi velit intentio Auguftini & Remigii S multorum a- liorum do&orum , didum capitulum Joannis exponentium , qui exponentes de fpirituali corpore Chrifli myftico , 8x de manduca- tionc , adducunt materiam facramenti altaris, tamquam figni ad-fgnatum , & facramentum ad id quod figtificat & figurat . » Ulterius dato quod Remigius loquercretur » in illa parte , Ad hanc fpirirualem alimo- » niam, de facramento altaris; adhuc ex ipfis verbis fuis declaratur, quod non ncceffiratem fumendz hnjus alimoniz nobis inducit , pez hoc enim cum dicit, "Tamquam , cum fit adver- bium fimilitudinis , utique fimilitudinariam , non perfectam neceffitatem expreflit; per quod dat intelligi quamdam inagnam & vehemen- tem utilitatem , non precepli innuit ncceffira- zem . ÜUltrcrius patet per illud licet quod fe- quitur, quod dictus fan&tus Remigius non ac- ceperit jn verbis predictis ftri£te neceffitatem . Nam infra dicit , quod ipfe dominus myfte-. rium fui corporis & fanguinis quotidie a fi- delibus per facerdotum miniflerium fieri man- davit ratienabili facramento , quod utique , proprie accipiendo mandatum & præceptum , nullo modo flare poícfl in veritate; quie om- unum & eumdem librum predicto duplici ti- tulo infgnirc. Quinta pfalmo 98. fuper illo verbo , Adarate fcabellum. pedum ejus , verum- tamen ut detur occafio volenti dictas aucto- ritates Avgufüni intelligere in quo íenfu ab eo prolate funt, fübjongo auctoritatem fuam, que habetur trunflumptive de confecratione diftinét. 4. capite , Nulli dubitandum & am- bigendum eft ; ubi ita dicit: Nulli ambigen- » dum e(t, tum corporis & fanguinis domi- ni unumquemque fidelium parücipem fien, quando membrum Christi in baptifno ef- fcitur , nec alienari ab illius panis calicit- que confortio , etiamfi antequam panem illum edat & calicem bibat, de hoc fecu- lo, in unizate corporis conftitutns, abfce- dat , quia illias facramenti beneficio non privatur , quando in ipfo hoc quod illud .facramentum fignificat, invcnitor . Та Шо » » » » Е» in nobis commendavit , quod & fecit nos .ipfos, nam & nos corpus Christi fadi fu- mus. Hec Augustinus . Yt iterum idem ad Bonifacium ita fcribit : & habetur eadem distin&lione 4. capite ', In » ecclefia , ubi dicit; Non cogitetis vitam babe- enim facramento corpus & fanguinem fuunr ANNO CHRISTI 3498 Сар. в}. De oczicfs ficis dogma. tibus. «2p. $3. A4 5. Angu- Riaues . a Lib. у. евр. 25. b Lib. 7. cup, 35- € Cap. 4. Cap. 15» De conker; difr. 3. c. 48; Commendes; vit. 

Strana 832
— ———- ANNO CHRISTI 1933- 8:1. ORATIO JOANNIS nem ejus, & fanguinem bibere , & refpon- det: Qui manducat, inquit , mcam carnem , &c. ubi cxpreffe declarat , quod manducars & bibere in hoc loco fumitur pro mancre in Chrifto, & e converío Chriftum in fe manen- tem habere. AÀd eumdem fenfum, totum refiduum illius auctoritatis tendit , fcilicet. dc fpirituali man- ducetione. Nec obílat de exemplis qua indu- cit de comieflione facramentali , ut. expofitum «f. in dictis Auguftini, lequens enim. Áugu- finus & Remigius abbreviator ejufdem de ve- ro fenfu, quem Chriflus intendit. de his vcr- bis, fcilicet, de fpirituali manducatione , ad- ducunt fermones de facramentali manducatio- ne, ficuc cum adducitur figura ad figuratum, & facrzmenzum ad id quod fignificat & figu- rat; ficut fi loqueremur de paffione Chrifli , adduceremus figuras veteris teflamenti , qu& СЫН paffionem prefigurabant ; utique. non omnia que dicerentur de ipfa paffionc Chrilli in fe, & quz diccrentur de figuris illis , ad idem referrentur , quia femper aliud eft figu- ra , aliud. figuratum. Similiter fi loqueremur de corpore Chrifti ‘vero in hoe facramento, & adduceremus ma- teriam facramenii , ut puta panis & vini, u- tique non quidquid diceretur dz vero corpc- ‚re Chrifli , hoc intelligeretur de fpeciebus , nec e converfo : ita eft proprie in propofito. DE RAGUSIO O P. 335: A nino catholice veritati , fan€torumque patrum traditionibus, & fententiis effet contrarium & adverfum , . qui aulo modo dicunt ob.gari univerfam fidelium congreeationem ad hujus venerabilis facramenri quotidianam fumptio= nem. Unde Áuguflinus, & habetur de con- fecrarione diflindione fecunda ; Quotidle en- » charifliam fumere nec laudo ,. nec vitnpe- » ro , c. Dicendum igitur , quod Remigius in di@a auGoritate verbum mandati large ac- cepit, non pro precepto proprie, fed exhor- tatione , quia qui taliter poffet difponere vi- tam fuam , ut omnino Caveret à peccatis mor- talibus , & ex fumptione quotidiana hujus facramenti [entirer fe in devotione ac fervore Bproficere , valde neceffarium effer & wile fie anime difpofite frequenter. & quotidie ad hoc facramentum accedere . Sicut igitur hoc ver- bum , Mandavit , proprie non poteft deter- minare illud quod dicitur, Qvoridie , fic mi- nus determinat illam neceffitaicm . Ex omni. Lus tamen praedictis hoc indubie haberur & manifefte , quod dicla auctoritas Remigii ia nullo defeivit fibi ad commuhioncm laicam fub utraque fpecie. Ád auCloritares Auguílini ( quas coufequenter inducit , que videntur eidemmet doftori contrariari, qui , ut dictum eft, Soie clarius & luce meridiana , in. mut- tis locis dcclaravir cvangcelium Joannis debe- re intelligi de fpirituali manducatione ) non Gum énim hoc facramentum alraris , quan-Qeffet difficile refpondere , eumdem | doctorem tum ad fpecies füazs , & quantum ad primam rem contentam , que eft vera caro Chrifli , .& verus fanguis cjus, fit facramentum corpo- ris Chrifli myftici , ut pater omnibus mate- ziam hujus facramenti intellgentibus , fi fa- cerdotes loquentes de corpore Chrifli myftico & fpirituali, & carne ejus myflica, adducant materiam hujus facramenti , five quoad fpe- cies , five quoad ipfam primam rem ejufdem, ficut figni ad fignatum , & facramenti ad id cujus e(t facramentum , non cfl dicendum quod idem fit , & quod ad idem referantur omia que dicuntur , tamquam idem effet fignum & fignatum , res & facramentum . Et ad concordiam rcvocando ex libris ejufdem , €x quibus dice auctoritates affumuntur . Ni- hilo minus quia tempore coarétor, dico quod nulla predictarum auQoritarum , dato quod omnes intelligerentur de facramentali fumptio- ne, probat propofitum de duplici fpecie , in communionc laicali. Et funt auctoritates Au. guílint, prima a in libro de meritis & remif- fione peccatorum . Secunda b contra Crefco- nium grammaticum. Tertia in lectionibus do-- minicz prime in adventu domini. Quarta c H- bro primo de baptifmo parvulorum , ut iple allegat eam, que incipit, Auferatur ergo du- bitatio, &c. que temen ponitur in libro de hec eft profecto ; fdvo judicio meliori , vera D meritis & remiffione peccatorum , nifi velit intentio Auguftini & Remigii Sc multorum a- liorum do&orum , didum capitulum Joannis exponentium , qui exponentes de fpirituali corpore Chrifli myftico , 8x de manduca- tionc , adducunt materiam facramenti altaris, tamquam figni ad-fgnatum , & facramentum ad id quod figtificat & figurat . » Ulterius dato quod Remigius loquercretur » in illa parte , Ad hanc fpirirualem alimo- » niam, de facramento altaris; adhuc ex ipfis verbis fuis declaratur, quod non ncceffiratem fumendz hnjus alimoniz nobis inducit , pez hoc enim cum dicit, "Tamquam , cum fit adver- bium fimilitudinis , utique fimilitudinariam , non perfectam neceffitatem expreflit; per quod dat intelligi quamdam inagnam & vehemen- tem utilitatem , non precepli innuit ncceffira- zem . ÜUltrcrius patet per illud licet quod fe- quitur, quod dictus fan&tus Remigius non ac- ceperit jn verbis predictis ftri£te neceffitatem . Nam infra dicit , quod ipfe dominus myfte-. rium fui corporis & fanguinis quotidie a fi- delibus per facerdotum miniflerium fieri man- davit ratienabili facramento , quod utique , proprie accipiendo mandatum & præceptum , nullo modo flare poícfl in veritate; quie om- unum & eumdem librum predicto duplici ti- tulo infgnirc. Quinta pfalmo 98. fuper illo verbo , Adarate fcabellum. pedum ejus , verum- tamen ut detur occafio volenti dictas aucto- ritates Avgufüni intelligere in quo íenfu ab eo prolate funt, fübjongo auctoritatem fuam, que habetur trunflumptive de confecratione diftinét. 4. capite , Nulli dubitandum & am- bigendum eft ; ubi ita dicit: Nulli ambigen- » dum e(t, tum corporis & fanguinis domi- ni unumquemque fidelium parücipem fien, quando membrum Christi in baptifno ef- fcitur , nec alienari ab illius panis calicit- que confortio , etiamfi antequam panem illum edat & calicem bibat, de hoc fecu- lo, in unizate corporis conftitutns, abfce- dat , quia illias facramenti beneficio non privatur , quando in ipfo hoc quod illud .facramentum fignificat , invcnitur . Та Шо » » » » Е» in nobis commendavit , quod & fecit nos .ipfos, nam & nos corpus Christi fadi fu- mus. Hec Augustinus . Yt iterum idem ad Bonifacium ita fcribit : & habetur eadem distin&lione 4. capite ', In » ecclefia , ubi dicit; Non cogitetis vitam babe- enim facramento corpus & fanguinem fuunr ANNO CHRISTI 3498 Сар. в}. De oczicfs ficis dogma. tibus. «2p. $3. A4 5. Angu- Riaues . a Lib. у. евр. 25. b Lib. 7. cup, 35- € Cap. 4. Cap. 15» De conker; difr. 3. c. 48; Commendes; vit. 

Strana 833
833 habere non poffe parvulos qui fuerint ex- пинок тонко 9 АММО » pertes corporis & fanguinis domini noftri CHRISTI ds ne > - 1433. 9? Jefu Chri(ti , dicente domino : Niff mandu- Csp. 130. » caweritis carnem , &c. Manifeflur eft enim Jes 6 » tunc. unumquemque corporis & (anguinis » domini participem fieri, quando in Бар! » mo membrum Chriti effcirur . Hac Au- » guftinns. Esp. 4e Kx his auétoritatibus & ultima refolutions quam facit idem do&or dictorum fuorum libro tertio. de. meritis Cz remiflione peccatorum , five dc baptifmo parvulorum, ftudiofus lector & pius didum excellentifhmum doctorem non - contrarium nec fibi ipfi diffonum , fed maxi- me uniformem & concordem in fuis dictis Xx fententiis clare percipiet & intelliget. жа Онае — Similiter dicendum eft ad auctoritates Orige- nem & Chry. fotemum , nis & Chryfoftomi, quia ex ipfis nihil conclu: ditur ad au&oritatem communionis fub utra- que fpecic, cum nullam mentionem faciant de fpecie vini, fed folum de carne & fauguine, que ira integre, plene, & perfe&e fumuntur a fidelibus fub una fpecie, ficut fi fümerentur otanocene | Sub duplici. Similiter dicendum eft ad. aucto- Tum. ritatem Ínnocentii, quia nihil facit ad propo- fium de praecepto aut neceffitate communionis fub utraque fpecie. Zodem modo ad dominum Armacha- Armachanum dicendum e(t, quod nihil con- Sim. fert fua auctoritas ad communionem utriufque fpeciei: imo quantum potefl concipi ex verbis ejufdem didi textus Joannis 6. Niff manduca- veritis, &c. non intelligitur de manducatione facramentali quantam ad intentionem fuam , dicit enim: Si quis vero diQum falvatoris om- nino velit accipere de manducatione & bibi-. tione facramentali, tuac intelligendum eft de modificarione , @c. ubi expreile & manifelte declarat fe loqui non ex fua intentione cum dicit: Si quis vero, re. Ád auCtoritatem vero Yufebii dicendum , guod Eufebius loquitur de confecratione qua Chriftus in coena vinum in fanguinem com- mutayit , & quotidie commutat in altari , quod manifefte oftenditur ex verbis ejus, dum Enfebius in dicit : Advertc quam evidenter conílat vini homil. de cor- pore & fam. » creaturam Chrifli fanguinem nuncupandam. BuineChafti- Quod utique non fit nifi in altari , ubi prius eft vini creatura , & deinde Chrilti fanguis poft coníscrationem nuncupatur , pot quam confecrationem nulia modo fanguis Chrifli eft vini creatura. Et ad bunc fenium per quam- dam adaptationem ad fíacramentum altaris 3nducit auctoritatem + Vif manducaveritis car- nem filü hominis, &c. Et preterea dictus do- &or nullam raentionem facit in predictis "verbis de communione laica aur de præce- pto (ive de neceffürate illa de qua hic lo- quimur , nec etiam de quacumque alia. Kt hec fint dicta ad fecundam partem fue pro- pofitionis , ad landem & - gloriam omnipoten- tis Dei. Ukerius profequendo tertiam partem {иг ро» firionis proponens ita dicit: Cum autem pío- rimi adyerfiriorum divinifimæ communioni fub utraque fpecie ad laicos propter tot te- ftimonia & fan&orum auctoritates refiflere uon valentes ipfam communionem benedicta eu- - chariffiz fub utraque fpecie ad laicos fideles concedunt , quantum im fe eft, & de fe effe licitam & catholicam , quia a Chrifto institu- ta, & ab apostolis & eccle(ia primitiva præ- dicata, & hec eorum confeffio patet per eo- Concil. General, Tom. XXIX. Enfebium DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 834 A rum plurima feripta : fé in hoc latibulum so omnes confugiunt, dicentes , quod ipfa com- E munio utriufque fpeciei non (it de precepto. 1433. Hec propotiens. Ad hoc dico, non propter auctoritates Gt rationes quas adverfarii addu- cunt, quia nulle funt, fed propter veritatem in fe , quod communio hujus facramenti fe- cundum fe confiderata, efl licita & carholica , & digne famentibus ac devote multum utilis ac neceflaria: fed quod fiet fub una vel fub duplici fpecie, eft indifferens ad meritum vel demeriium , nifi pro quanto ecclefie con- fuetudo aut ftitutum determinat ad unam vel ad duplicem fpeciem. Nam Christus iuffituit facramenta, fcd modum cadem difpenfandi re- Bliquit eccleliæ , ut tenent omnes dolores con- corditer. Quando igitur confuetudo ecclefiæ habebat duplicem fpeciem , tunc pulli licebar communi- care füb una. fpecie in locis in quibus hujufmo- di confuerudo fervabatur, & fimiliter sppofita confuetudine in ecclefia ex rationabilibus caufis invalefcente ; & maxime statuto & precepto ue niverfalis ecclefie confirmata, nulli licer. non conficienti communicare füb utraque fpecie : unde nullo modo concedimus ipfam commu- nionem fub utraque fpecie ейс licitam & ca- tholicam quoad laicos , licet fic Chriftus fee cerit & apoftolis tradiderit , & apoflolus in primitiva ecclefia Corinthiis fic facere permis. Cferit , flante flatuto ecciefæ in oppofitum . Nec confugimus in latibulum , qui eft locus hereticorum , dicentes; quod ipfa communio füb utraque fpecie non fit de præcep:o : imo manemus in ipfa verirate catholica , ficut im civirate fupra montem pofita , que omnibus fole clarius eluce(cit . Ad auctoritates igitur evangeliftarum , vi-' delicet Matth. 26. Marci 14. & Luca 22. di-. co . quod ftant narrative , quia evangelite narrant modum quem Chriftus tenuit in con- feQione hujus facramenti , & verbum hoc, facite, quod innuit preceptum , fi. preceptive teneatur , refertur ad apoítolos, quos per illa verba in facerdotes ordinavit, & ad ipforum D fucceflores tantum ; alioquin omnes viri & mu- ieres eflent facerdotes, & pofífent hoc conficere facramentum . Quod nuílus fane mentis dixerit. Ad gloffam autem que dicit, Et alis da- te : dicendum quod: gloffa non dicit , quod Christus precepit apoflolis aliis dare. Dato e- nim, quod non concedetur pro prefenti, quod Chriftus precepiffet. difcipulis dare aliis hoc facramentum ; non ramen precepit fic dare , quapropter notanter gloffa non exprefft fic , vel taliter , vel hoc modo aliis dare. Ad canticum ecclefie, Dedit fragilibus Ge. |) bp dicendum quod Chriftus facrificium iftud — & bymni: Dedit inflituit, & commifit ipfum celebrandum {o- Fasilibus- lum presbyteris , quibus fic congruit fumere, Enon tamen fic dare ceteris, quapropter no- tanter dicit: Quibus fic congruit ut fumant & » dent ceteris. Et quod ifta fiz intentio illius » cantici , paret. ram ex fummo pontifice , quam ex compofitore officii; quam ex ipfa cc- clefia cantante dictum canticum . Nam tempo- "re Urbani, & doctoris fandi qui officium cor- poris Chrifli, & predidum canticum. compo- fuit, per totam ecclefiam wniverfaliter erat u- nius fpeciei confüetudo , ut patet ex doétrina ejufdem doftoris . Ad Nicolaum de Lyra dicendum quod fe Сев "ean- Ad verbum hoc, facist o Ad glofem. Ád Nicohum de Lyra, 

Strana 834
833 habere non poffe parvulos qui fuerint ex- пинок тонко 9 АММО » pertes corporis & fanguinis domini noftri CHRISTI ds ne > - 1433. 9? Jefu Chri(ti , dicente domino : Niff mandu- Csp. 130. » caweritis carnem , &c. Manifeflur eft enim Jes 6 » tunc. unumquemque corporis & (anguinis » domini participem fieri, quando in Бар! » mo membrum Chriti effcirur . Hac Au- » guftinns. Esp. 4e Kx his auétoritatibus & ultima refolutions quam facit idem do&or dictorum fuorum libro tertio. de. meritis Cz remiflione peccatorum , five dc baptifmo parvulorum, ftudiofus lector & pius didum excellentifhmum doctorem non - contrarium nec fibi ipfi diffonum , fed maxi- me uniformem & concordem in fuis dictis Xx fententiis clare percipiet & intelliget. жа Онае — Similiter dicendum eft ad auctoritates Orige- nem & Chry. fotemum , nis & Chryfoftomi, quia ex ipfis nihil conclu: ditur ad au&oritatem communionis fub utra- que fpecic, cum nullam mentionem faciant de fpecie vini, fed folum de carne & fauguine, que ira integre, plene, & perfe&e fumuntur a fidelibus fub una fpecie, ficut fi fümerentur otanocene | Sub duplici. Similiter dicendum eft ad. aucto- Tum. ritatem fnnocentii, quia nihił facit ad propo- fium de praecepto aut neceffitate communionis fub utraque fpecie. Zodem modo ad dominum Armacha- Armachanum dicendum e(t, quod nihil con- Sim. fert fua auctoritas ad communionem utriufque fpeciei: imo quantum potefl concipi ex verbis ejufdem didi textus Joannis 6. Niff manduca- veritis, &c. non intelligitur de manducatione facramentali quantam ad intentionem fuam , dicit enim: Si quis vero diQum falvatoris om- nino velit accipere de manducatione & bibi-. tione facramentali, tuac intelligendum eft de modificarione , @c. ubi expreile & manifelte declarat fe loqui non ex fua intentione cum dicit: Si quis vero, re. Ád auCtoritatem vero Yufebii dicendum , guod Eufebius loquitur de confecratione qua Chriftus in coena vinum in fanguinem com- mutayit , & quotidie commutat in altari , quod manifefte oftenditur ex verbis ejus, dum Enfebius in dicit : Advertc quam evidenter conílat vini homil. de cor- pore & fam. » creaturam Chrifli fanguinem nuncupandam. BuineChafti- Quod utique non fit nifi in altari , ubi prius eft vini creatura , & deinde Chrilti fanguis poft coníscrationem nuncupatur , pot quam confecrationem nulia modo fanguis Chrifli eft vini creatura. Et ad bunc fenium per quam- dam adaptationem ad fíacramentum altaris 3nducit auctoritatem + Vif manducaveritis car- nem filü hominis, &c. Et preterea dictus do- &or nullam raentionem facit in predictis "verbis de communione laica aur de præce- pto (ive de neceffürate illa de qua hic lo- quimur , nec etiam de quacumque alia. Kt hec fint dicta ad fecundam partem fue pro- pofitionis , ad landem & - gloriam omnipoten- tis Dei. Ukerius profequendo tertiam partem {иг ро» firionis proponens ita dicit: Cum autem pío- rimi adyerfiriorum divinifimæ communioni fub utraque fpecie ad laicos propter tot te- ftimonia & fan&orum auctoritates refiflere uon valentes ipfam communionem benedicta eu- - chariffiz fub utraque fpecie ad laicos fideles concedunt , quantum im fe eft, & de fe effe licitam & catholicam , quia a Chrifto institu- ta, & ab apostolis & eccle(ia primitiva præ- dicata, & hec eorum confeffio patet per eo- Concil. General, Tom. XXIX. Enfebium DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 834 A rum plurima feripta : fé in hoc latibulum so omnes confugiunt, dicentes , quod ipfa com- E munio utriufque fpeciei non (it de precepto. 1433. Hec propotiens. Ad hoc dico, non propter auctoritates Gt rationes quas adverfarii addu- cunt, quia nulle funt, fed propter veritatem in fe , quod communio hujus facramenti fe- cundum fe confiderata, efl licita & carholica , & digne famentibus ac devote multum utilis ac neceflaria: fed quod fiet fub una vel fub duplici fpecie, eft indifferens ad meritum vel demeriium , nifi pro quanto ecclefie con- fuetudo aut ftitutum determinat ad unam vel ad duplicem fpeciem. Nam Christus iuffituit facramenta, fcd modum cadem difpenfandi re- Bliquit eccleliæ , ut tenent omnes dolores con- corditer. Quando igitur confuetudo ecclefiæ habebat duplicem fpeciem , tunc pulli licebar communi- care füb una. fpecie in locis in quibus hujufmo- di confuerudo fervabatur, & fimiliter sppofita confuetudine in ecclefia ex rationabilibus caufis invalefcente ; & maxime statuto & precepto ue niverfalis ecclefie confirmata, nulli licer. non conficienti communicare füb utraque fpecie : unde nullo modo concedimus ipfam commu- nionem fub utraque fpecie ейс licitam & ca- tholicam quoad laicos , licet fic Chriftus fee cerit & apoftolis tradiderit , & apoflolus in primitiva ecclefia Corinthiis fic facere permis. Cferit , flante flatuto ecciefæ in oppofitum . Nec confugimus in latibulum , qui eft locus hereticorum , dicentes; quod ipfa communio füb utraque fpecie non fit de præcep:o : imo manemus in ipfa verirate catholica , ficut im civirate fupra montem pofita , que omnibus fole clarius eluce(cit . Ad auctoritates igitur evangeliftarum , vi-' delicet Matth. 26. Marci 14. & Luca 22. di-. co . quod ftant narrative , quia evangelite narrant modum quem Chriftus tenuit in con- feQione hujus facramenti , & verbum hoc, facite, quod innuit preceptum , fi. preceptive teneatur , refertur ad apoítolos, quos per illa verba in facerdotes ordinavit, & ad ipforum D fucceflores tantum ; alioquin omnes viri & mu- ieres eflent facerdotes, & pofífent hoc conficere facramentum . Quod nuílus fane mentis dixerit. Ad gloffam autem que dicit, Et alis da- te : dicendum quod: gloffa non dicit , quod Christus precepit apoflolis aliis dare. Dato e- nim, quod non concedetur pro prefenti, quod Chriftus precepiffet. difcipulis dare aliis hoc facramentum ; non ramen precepit fic dare , quapropter notanter gloffa non exprefft fic , vel taliter , vel hoc modo aliis dare. Ad canticum ecclefie, Dedit fragilibus Ge. |) bp dicendum quod Chriftus facrificium iftud — & bymni: Dedit inflituit, & commifit ipfum celebrandum {o- Fasilibus- lum presbyteris , quibus fic congruit fumere, Enon tamen fic dare ceteris, quapropter no- tanter dicit: Quibus fic congruit ut fumant & » dent ceteris. Et quod ifta fiz intentio illius » cantici , paret. ram ex fummo pontifice , quam ex compofitore officii; quam ex ipfa cc- clefia cantante dictum canticum . Nam tempo- "re Urbani, & doctoris fandi qui officium cor- poris Chrifli, & predidum canticum. compo- fuit, per totam ecclefiam wniverfaliter erat u- nius fpeciei confüetudo , ut patet ex doétrina ejufdem doftoris . Ad Nicolaum de Lyra dicendum quod fe Сев "ean- Ad verbum hoc, facist o Ad glofem. Ád Nicohum de Lyra, 

Strana 835
Ad Dama- ſeenum lib. 14, Pſas. 148. Paſchafius de corpore & fanguine do- minl, cap. 15. 836 835 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. cundum opinionem verum dicit , quod per Aſimul ad confectionem & ad manducafionem illa verba, hoc facite, injungitur eccleſiæ hu- & bibitionem , quoad ipſum conficientem quia ſacerdos conficiens tenetur ſicut confice- jus ſacramenti uſus , ſed non habetur ex hoc ré , fic & utrumque distincte , ſeorſum & ſe- quod injungatur laicali populo uſus commu- paratim ſumere : unde non ſequitur , quod nionis ſub utraque ſpecie. Ulterius ad aucto- per illa verba dominus præcipiat ſolam man- ritatem Damaſceni cum dixit : Dixit dominus ducationem & bibitionem ſacramentalem , ſe- » Jeſus; Hoc eft corpus meum, &: Hic eſt ſan- cundum quod reſpicit univerſaliter omnes , o guis meus , & hoc facite in meam commemo- » rationem , Omnipotenti ejus præcepto, donec ſed ſolum prout manducatio & bibitio ſunt „ veniat , efficitur . Dicendum est quod ibi conjunctæ conſecrationi , ſcilicet in ipſo ſan- ctificante . Ad auctoritatem ſancti Thomæ præceptum Damaſceni non intendit referre ad apostolos, quaſi ipſis ſit præceptum, ut ſic mi- dictum est in præcedentibus, quod in di- nistrent aliis, ſed refert ad naturam panis ſci- ctis verbis dictus doctor intendit fundare præe- licet, & vini conſecrandam, ut obediat præe- ceptum implicite ſacramenti ſecundum ſe con- cepto omnipotentis Dei ſive Christi, dum vi- ſiderati, ſed non ſub utraque ſpécie, quam delicet ad verba prolata facerdotis, panis & Bin ſequenti articulo dicit non eſfe de neces- vini ſubstantia in corpus & ſanguinem Christi ſitate, neque de præcepto. Etenim, ſecun- divina & Omnipotenti virtute convertitur. Est dum quod fuit in præcedentibus aliqualiter igitur ſenſus, hoc facite , id est, conficite, & apertum , in hoc ſacramento duo ſunt atten- conſecrate tranſmutando naturæ ſubstantiam in denda: vel ea quæ ſunt eſſentialia, vel ea quæ ſunt accidentalia. Quantum ergo ad eſ- corpus Christi & ſanguinem , non utique vir- tute vestra , ſed omnipotenti ejus præcepto , ſentialia, quæ ſunt forma, materia, intentio, quo ſcilicet non ſolum ea quæ ſunt , poſſunt & ordo , Christus dedit præceptum, quod uti- converti in alia, ſed etiam ea quæ ſunt, poſ- que invariabile ac immutabile est, fed non ſunt in nihilum redigi , & ea quæ non ſunt , quantum ad accidentalia , cujuſmodi ſunt , ad eſſe produci, ſecundum quod dicitur in tempus , conditio materiæ , modus ſumen- pſalmo ; Ipſe dixit & ſacta ſunt, ipſe manda- di, ritus conficiendi , & hujuſmodi, quæ vit & creata ſunt. Si enim Daniaſcenus voluit Christus dimiſit in potestate ecclefiæé , ut referre id præceptum ad apostolos; ut sic de- circa ipſa ordinaret, prout ei Spiritus fan- berent facere donec veniat, ſuffeciſſet ſibi ſim- ctus rector ejuſdem inſpiraret . Unde ſicut pliciter dicere : Hoc facite præcepto ejus , ſine Cin potestate eccleſiæ fuit statuere , ut non additione, Omnipotenti, quia ad mandatum nifi a jejunis hoc facramentum conficeretur, obligatorium faciendum non exigitur omnipo- & etiam niſi in certis caſibus ſumeretur, cum tentia , cum & prælari & puri homines poſ- tamen Christus post cœnam ipſum confece- fint obligatorie præcipere, in quibus non est rit & difcipulis dederit ad ſumendum . Es omnipotentia, quæ utique ad naturalem tranſ- ſicut in potestate fuit accleſiæ per aliquod ſubstantiationem ſubitam & instantaneam de tempus in fermentato conficere , licet Chri- neceſſitate requiritur. stus in azymo confecerit , ſic eodem & pari Et ad hunc eumdem ſenſum proprie loqui- modo fuit & est in potestate eccleſiæ propter tur Paſchaſius in ſequenti allegatione , cum di- aliquas cauſas neceſſarias & rationes mutare cit : Crede ò fili , quia ita est quomodo ipſe modum communicandi laicos, ut videlicet dixit , & dubitare factum non potes , ipſe ſub una & non ſub duabus ſpeciebus, mandavit & creatum est, prrceptum poſuit quemadmodum Christus tradidit communio- dicens : In meam commemorationem hoc facite. nem. Nec videtur ratio quare potius illa Nam tota intentio Paſchaſii in hoc loco est, quam liune modum mutare potuerit , cum inducere fidem tranſubstantiationis panis & Diste modus ita se habeat per accidens ficut vini in veram carnem Christi & in verum & illa. Et hæc distinctio expreffe innui- ſanguinem ejuſdem, ad quam tranſubstantia- tur in præcepto Christi , cum ait : Hoc fa- tionem credendam ipſe hortatur quemlibet fi- cite , non autem dixit , Sic , vel hoc modo delem : quod ex verbis ejus patet, & ex per- facite. Hoc enim ad ſubstantiam refertur , non ſuaſionibus, cum dicit : Crede o fili , &c. & ad modum , ibi punctus faciendus est, Præceptum poſuit, Sed contra arguit proponem , quia ipſe & postmodum fequendum est, in meam com- Christus ad utrumque addit præceptum, hoc memorationem facite. Quidquid tamen fit, five facite, ut récitat apostolus, diceudum quod Paſchaſius , ſive Damaſcenus , five Nicolaus materia in hoc ſacramento potest duobus mo- de Lyra , & quicumque alii dicant , quod illa dis conſiderari: Uno modo reſpectu rei con- verba, hoc ſacite in meam commemorationem , tentæ cujuſmodi est verum corpus Christi, & dicta fuerunt a Christo apostolis præceptive, verus ſanguis ejus . Alio modo reſpectu rel & in perſona ipſorum cæteris ſacerdotibus , & ſignificatæ cujuſmodi est paſſio Christi, refe- per conſequens eccleſiæ , in cujus periona fa- ctio ſpiritualis, tuitio corporis & animæ, & cerdotes ut ministri tenentur hoc ſacramentum E cætera , ſi qua ſunt quæ in hoc ſacramento celebrare, conficere , & paſſionem Christi ſub repræſentantur . Ratione primi , panis & vi- utraque ſpecie repræſentare in conſpectu & num cadunt ſub præcepto disjunctive, quia præſentia fidelium concedo; nec tamen ali- vel utrumque vel alterum ipſorum ſuſficit , quid ſequitur pro communione ſub utraque cum ſub utraque , & ſub altera ipſarum , verus ſpecie. & integer Christus contineatur, ut fuit declara- Ad illud igitur quod refert proponens , quod tum in ſuperiotibus ſatis diffuſe. Ratione vero per illa verba hoc facite , intellexit non ſolum ſecundi , cadit utrumque copulative ſub præce- confectionem , ſed manducationem & bibitio- ptum , quia paſſio Christi non potest perfecte nem ſacramentalem , & quod illa verba dixit repræſentari ſub altero ipſorum , & hoc ipſius præceptive, dicendum quod præceptum illud, Christi verhis expreſſe comprehenditur. Non ſi tamen præceptive teneatur, extendit ſe enim ait ſimpliciter, hoc facite, ſed addit, in Supre is ☞ pořímione ho rum verbo- rum .. Nijt wendu averitis: &c. In :5EraRei. to euchari ſtis confideranda effentialia, & decidenra- lia. Ille fun immutabilis bac vattabi- Materia in toc ſacra- měno dupli- siter confide. ratur. ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 5433. Quid prrilla verba, bor facit, intal hentur? meam

Strana 836
Ad Dama- ſeenum lib. 14, Pſas. 148. Paſchafius de corpore & fanguine do- minl, cap. 15. 836 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O.P. 835 cundum opinionem verum dicit , quod per Aſimul ad confectionem & ad manducafionem illa verba, hoc facite, injungitur eccleſiæ hu- & bibitionem , quoad ipſum conficientem jus ſacramenti uſus , ſed non habetur ex hoc quia ſacerdos conficiens tenetur ſicut confice- quod injungatur laicali populo uſus commu- ré , fic & utrumque distincte , ſeorſum & ſe- nionis ſub utraque ſpecie. Ulterius ad aucto- paratim ſumere : unde non ſequitur , quod per illa verba dominus præcipiat ſolam man- ritatem Damaſceni cum dixit : Dixit dominus ducationem & bibitionem ſacramentalem , ſe- » Jeſus; Hoc eft corpus meum, &: Hic eſt ſan- o guis meus , & hoc facite in meam commemo- cundum quod reſpicit univerſaliter omnes , ſed ſolum prout manducatio & bibitio ſunt » rationem , Omnipotenti ejus præcepto, donec „ veniat , efficitur . Dicendum est quod ibi conjunctæ conſecrationi , ſcilicet in ipſo ſan- ctificante . Ad auctoritatem ſancti Thomæ præceptum Damaſceni non intendit referre ad dictum est in præcedentibus, quod in di- apostolos, quaſi ipſis ſit præceptum, ut ſic mi- ctis verbis dictus doctor intendit fundare præe- nistrent aliis, ſed refert ad naturam panis ſci- licet, & vini conſecrandam, ut obediat præe- ceptum implicite ſacramenti ſecundum ſe con- cepto omnipotentis Dei ſive Christi, dum vi- ſiderati, ſed non ſub utraque ſpécie, quam delicet ad verba prolata facerdotis, panis & Bin ſequenti articulo dicit non eſfe de neces- vini ſubstantia in corpus & ſanguinem Christi ſitate, neque de præcepto. Etenim, ſecun- divina & Omnipotenti virtute convertitur. Est dum quod fuit in præcedentibus aliqualiter igitur ſenſus, hoc facite , id est, conficite, & apertum , in hoc ſacramento duo ſunt atten- conſecrate tranſmutando naturæ ſubstantiam in denda: vel ea quæ ſunt eſſentialia, vel ea quæ ſunt accidentalia. Quantum ergo ad eſ- corpus Christi & ſanguinem , non utique vir- ſentialia, quæ ſunt forma, materia, intentio, tute vestra , ſed omnipotenti ejus præcepto , quo ſcilicet non ſolum ea quæ ſunt , poſſunt & ordo , Christus dedit præceptum, quod uti- converti in alia, ſed etiam ea quæ ſunt, poſ- que invariabile ac immutabile est, fed non ſunt in nihilum redigi , & ea quæ non ſunt , quantum ad accidentalia , cujuſmodi ſunt , ad eſſe produci, ſecundum quod dicitur in tempus , conditio materiæ , modus ſumen- pſalmo ; Ipſe dixit & ſacta ſunt, ipſe manda- di, ritus conficiendi , & hujuſmodi, quæ vit & creata ſunt. Si enim Daniaſcenus voluit Christus dimiſit in potestate ecclefiæé , ut referre id præceptum ad apostolos; ut sic de- circa ipſa ordinaret, prout ei Spiritus fan- berent facere donec veniat, ſuffeciſſet ſibi ſim- ctus rector ejuſdem inſpiraret . Unde ſicut pliciter dicere : Hoc facite præcepto ejus , ſine Cin potestate eccleſiæ fuit statuere , ut non additione, Omnipotenti, quia ad mandatum nifi a jejunis hoc facramentum conficeretur, obligatorium faciendum non exigitur omnipo- & etiam niſi in certis caſibus ſumeretur, cum tentia , cum & prælari & puri homines poſ- tamen Christus post cœnam ipſum confece- fint obligatorie præcipere, in quibus non est rit & difcipulis dederit ad ſumendum . Es omnipotentia, quæ utique ad naturalem tranſ- ſicut in potestate fuit accleſiæ per aliquod ſubstantiationem ſubitam & instantaneam de tempus in fermentato conficere , licet Chri- neceſſitate requiritur. stus in azymo confecerit , ſic eodem & pari Et ad hunc eumdem ſenſum proprie loqui- modo fuit & est in potestate eccleſiæ propter tur Paſchaſius in ſequenti allegatione , cum di- aliquas cauſas neceſſarias & rationes mutare cit : Crede ò fili , quia ita est quomodo ipſe modum communicandi laicos, ut videlicet dixit , & dubitare factum non potes , ipſe ſub una & non ſub duabus ſpeciebus, mandavit & creatum est, prrceptum poſuit quemadmodum Christus tradidit communio- dicens : In meam commemorationem hoc facite. nem. Nec videtur ratio quare potius illa Nam tota intentio Paſchaſii in hoc loco est, quam liune modum mutare potuerit , cum inducere fidem tranſubstantiationis panis & Diste modus ita se habeat per accidens ficut vini in veram carnem Christi & in verum & illa. Et hæc distinctio expreffe innui- ſanguinem ejuſdem, ad quam tranſubstantia- tur in præcepto Christi , cum ait : Hoc fa- tionem credendam ipſe hortatur quemlibet fi- cite , non autem dixit , Sic , vel hoc modo delem : quod ex verbis ejus patet, & ex per- facite. Hoc enim ad ſubstantiam refertur , non ſuaſionibus, cum dicit : Crede o fili , &c. & ad modum , ibi punctus faciendus est, Præceptum poſuit, Sed contra arguit proponem , quia ipſe & postmodum fequendum est, in meam com- Christus ad utrumque addit præceptum, hoc memorationem facite. Quidquid tamen fit, five facite, ut récitat apostolus, diceudum quod Paſchaſius , ſive Damaſcenus , five Nicolaus materia in hoc ſacramento potest duobus mo- de Lyra , & quicumque alii dicant , quod illa dis conſiderari: Uno modo reſpectu rei con- verba, hoc ſacite in meam commemorationem , tentæ cujuſmodi est verum corpus Christi, & dicta fuerunt a Christo apostolis præceptive, verus ſanguis ejus . Alio modo reſpectu rel & in perſona ipſorum cæteris ſacerdotibus , & ſignificatæ cujuſmodi est paſſio Christi, refe- per conſequens eccleſiæ , in cujus periona fa- ctio ſpiritualis, tuitio corporis & animæ, & cerdotes ut ministri tenentur hoc ſacramentum E cætera , ſi qua ſunt quæ in hoc ſacramento celebrare, conficere , & paſſionem Christi ſub repræſentantur . Ratione primi , panis & vi- utraque ſpecie repræſentare in conſpectu & num cadunt ſub præcepto disjunctive, quia præſentia fidelium concedo; nec tamen ali- vel utrumque vel alterum ipſorum ſuſficit , quid ſequitur pro communione ſub utraque cum ſub utraque , & ſub altera ipſarum , verus ſpecie. & integer Christus contineatur, ut fuit declara- Ad illud igitur quod refert proponens , quod tum in ſuperiotibus ſatis diffuſe. Ratione vero per illa verba hoc facite , intellexit non ſolum ſecundi , cadit utrumque copulative ſub præce- confectionem , ſed manducationem & bibitio- ptum , quia paſſio Christi non potest perfecte nem ſacramentalem , & quod illa verba dixit repræſentari ſub altero ipſorum , & hoc ipſius præceptive, dicendum quod præceptum illud, Christi verhis expreſſe comprehenditur. Non ſi tamen præceptive teneatur, extendit ſe enim ait ſimpliciter, hoc facite, ſed addit, in Supre is ☞ pořímione ho rum verbo- rum .. Nijt wendu averitis: &c. In :5EraRei. to euchari ſtis confideranda effentialia, & decidenra- lia. Ille fun immutabilis bac vattabi- Materia in toc ſacra- měno dupli- siter confide. ratur. ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 5433. Quid prrilla verba, bor facit, intal hentur? meam

Strana 837
Ad S. Cy- prinnum. DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 838 337 meam commemorationem. Si enim dixisset tan-A non fuit auſus ſequi tam fanctiſſimum & pro-- tummodo, hoc facite , planum eſſet quod alte- fundiſſimum marty rem , ſtante in oppoſitum ra ſpecies ſufficeret: quia vero addit, in meam determinatione eccleſiæ, quid faciemus nos miſeri homunculi , qui vix ſcimus alphabe- commemorationem, utraque neceſsaria est: unde tum componendo balbutire, non dico pro- & Paulus utrumque complexus eſt copulati- ve in hujuſmodi commemoratione facienda funda ſcripturarum indagare? numquid pru- dentiæ meæ insistendo, erecta ſcilicet cervi- dicens: Quotieſcumque enim manducabitis panem hunc & calicem bibetis, mortem domini annun- ce , hujus hominis quantumcumque ſancti tiabilis donec veniat: ideo etiam ad utrumque & excellentis ingenii ſententiam aut ſenſum noſtrum præponemus & anteferemus ſenten- appoſuit præceptum , ut utrumque ſimul oſten- tiæ & determinationi catholicæ ecclesiæ ? ab- deret fore neceſſarium ad hujuſmodi domini- ſit hoc a nobis , & a cordibus cunctorum cæ mortis repræſentationem : ſi enim ad unam ſolum appoſuiſſet , videretur quod ſola ſpecies Chriſti fidelium. Prædicta ideirco præmiſi de dicto martyre, ſuſſiceret ad repræſentationem : unde aposto- lus est declarativus Lucæ evangelistæ in hac non quod velim ipſum in hac materia nostra parte, & Lucas aliorum evangelistarum, qui Bnegare, fed ut appareat quia non in omnibus non fecerunt mentionem de hujuſmodi præe- ejus doctrina est fequenda. Dicendum igitur, cepto. Quia vero hujuſmodi commemoratio quod nec in iſta auctoritate, nec in omni- bus aliis ſequentibus , quoquo modo prædi- dominicæ paſſionis tantummodo conſicientibus ctus martyr , nec implicite nec explicite po- ſive ſacerdotibus præcepta eſt, ut ex ſuperio- nit aut dicit , communionem utriuſque ſpe- ribus patet , cum ait , facite , quod idem eft ciei, quoad laicos, eſſe de præcepto Chriſti, quod conficite vel ſacrificate , idoirco ſufficit aut de mandato ejus ; deinde in hac auctori- quod ſoli ſacerdotes in eccleſia coram populo conficientes & ſacrificantes hujuſmodi repræ- tate loquitur de ſacerdotibus & celebrantibus , quibus dominus præcepit facere in commemo- ſentent paſſionem ſignis exterioribus , ſpecie- bus ſcilicet panis & vini , non autem quod rationem ſuæ mortis , quod patet , quia lo- quitur in propria perſona , qui erat epiſco- sic cæteris ministrent. Et licet si non sacrifican- pus , & etiam loquebatur & ſcribebat epiſco- tes ſumerent ſub utraque ſpecie , ſicut antiqui- tus Corinthii faciebant , & modo faciunt Græ- pis ; quibus utique præceptum fuit ut face- rent in commemorationem mortis domini : ci ſimiliter , & repræſentarent mortem domini, ſiout & ſacrificantes , non tamen eodem modo , C unde dicit , quod ſic a domino præcipitur , quia ſacrificantes , ex præcepto , hi vero ſine ut quotieſcumque biberimus , in commemo- rationem domini hoc faciamus . Hane autem præcepto : & ulterius expreſſius fignificantes : reprehenſionem faciebat prædictus martyr aliis quia non ſolum in ſumptione ſub utraque ſpe- cie , ſed principalius in confectione , & in ele- epiſcopis non occaſione unius vel duplicis ſpe- vatione , & cæteris fignis & ritibus Chriſti, ciei , quoad populum laicalem , ſed in primi- tiva eccleſia multi ſacerdotes multipliciter a- paſſio repræſentatur, quam in ſola ſumptione. Ad auctoritatem Cypriani quæ hic ponitur‘ berrabant tam circa celebrationem hujus ſacra- menti, quam circa diſpenſationem ejuſdem ad & ad cæteras quæ infra ponuntur , primo di- cendum eſt , quod non omnia opuſcula neque populum. Nam aliqui hoſtiam ſanguine intin- dicta ejuſdem ſancti maryris ab ecclefia acce- ctam populo porrigebant, alii uvas vino ap- ponebant, & vinum presbyteri ſumebant , u- ptantur , ipſe enim cum octuaginta epiſcopis in quadam ſynodo provinciali , ſub eodem vas vero dabant communicantibus laicis , & Cypriano in civitate Carthaginenſi celebrata , pro infirmis in ſacrario reponebant: alii vero dixit , hæreticos & ſchiſmaticos non poſſe ba- pannum lineum muſto tinctum per totum an- ptizare ; & quod baptiſmus ab hæreticis colla-Dnum ſervabant , & in tempore ſacrificii aqua partem ejus lavantes, loturam illam miniſtra- tus eſſet lavacrum diaboli, in quo tamen ipſe non tenetur eo quod eccleſia oppoſitum deter- bant . Alii lac dabant pro ſanguine , ut patet de conſecratione diſtinctione 2. Didicimus , minat , ut habetur 3. diſtinctione , Sed ſcien- dum ; & in quarto ſententiarum - diſtinctione Et capitulo , Cum omne crimen. Illa igitur advertens , & multa alia hic ſanctus maryr 6. contra quem in hac materia egregius do- fieri præter modum a Chriſto traditum in mi- ctor Auguſtinus edidit librum, quem de uni- co baptiſmo nominavit: de quo martyre idem niſtratione & oblatione hujus ſacri myſterii , zelo accenſus præſertim epiſcopos reprehen- Auguſtinus dicit: Ego viſa ſanctitate Cypria- dit , tamquam eos ad quos pertinebar alios „ ni , eidem adhæſiſſem , niſi me Romana ſy- corrigere & ad viam reducere veritatis , & " nodus retraxiſſet . Et ſubdit: Ego dicta Cy- hæc est totalis & vera intentio prædicti mar- „ priani non approbo, cujus martyrium vene- „ ror, cujus ingenium laudo, quia nec ec- tyris , tam in præſenti auctoritate , quam in omnibus ſequentibus , prout declarabitur loco * cleſia approbavit: ubi male ſenſit , hoc pur- » gatum est igne paſſionis. Hæc Augustinus. ſuo : & per dicta patet , quod ea quæ infert Eproponens , omnino falſa ſunt , quia non ſe- Ubi bene attendendum est excellentiſſimi do- ctoris Auguſtini exemplum & documentum , quuntur ex intentione dicti doctoris. Ulterius ad auctoritatem Joannis 6. Niſ- & perpetuo memoria retinendum: libenter fi- manducaveritis, cum Nicolao de Lyra dicen- quidem, tum propter ſanctitatem tum propter dum , dato quod eſſet præceptum de ſacra- excellentiam ingenii , ſecutus fuiſſet opinionem mentali ſumptione, nullo modo tamen pra- hujus ſancti & glorioſiſſimi martyriis Cypria- ceptum eſt, de utraque specie, ut dictum est, ni, quod tamen non fecit propter Roma- & clare oſtenſum etiam ſecundum intentio- nam ſynodum , quæ oppoſitum illius de- nem Nicolai de Lyra, qui ponit ibidem, ut terminaverat: nec auſus fuit dicta Cypriani alias allegatum eſt, verba in hunc modum : approbare, quæ non approbaverat ecclefia. „ Non eſt intelligendum quod ſcilicet hoc Si tantus doctor & tam excellentiſſimi inge- » ſacramentum ſub utraque ſpecie fidelibus ſit ni ac ſanctiſſimæ vitæ , Auguſtinus ſcilicet , G gg 2 Concil. General. Tom. XXIX. » ex- Epiſ. 63. editionis Pa- melli antiqus autem lib. 2. epiſt. 3. Cay. 6. ANNO CHRISTI 1433. A ANNO CHRUSTI 1433. E

Strana 838
Ad S. Cy- prinnum. 337 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 838 meam commemorationem. Si enim dixisset tan-A non fuit auſus ſequi tam fanctiſſimum & pro-- tummodo, hoc facite , planum eſſet quod alte- fundiſſimum marty rem , ſtante in oppoſitum ra ſpecies ſufficeret: quia vero addit, in meam determinatione eccleſiæ, quid faciemus nos commemorationem, utraque neceſsaria est: unde miſeri homunculi , qui vix ſcimus alphabe- tum componendo balbutire, non dico pro- & Paulus utrumque complexus eſt copulati- ve in hujuſmodi commemoratione facienda funda ſcripturarum indagare? numquid pru- dentiæ meæ insistendo, erecta ſcilicet cervi- dicens: Quotieſcumque enim manducabitis panem hunc & calicem bibetis, mortem domini annun- ce , hujus hominis quantumcumque ſancti tiabilis donec veniat: ideo etiam ad utrumque & excellentis ingenii ſententiam aut ſenſum noſtrum præponemus & anteferemus ſenten- appoſuit præceptum , ut utrumque ſimul oſten- tiæ & determinationi catholicæ ecclesiæ ? ab- deret fore neceſſarium ad hujuſmodi domini- ſit hoc a nobis , & a cordibus cunctorum cæ mortis repræſentationem : ſi enim ad unam Chriſti fidelium. ſolum appoſuiſſet , videretur quod ſola ſpecies Prædicta ideirco præmiſi de dicto martyre, ſuſſiceret ad repræſentationem : unde aposto- lus est declarativus Lucæ evangelistæ in hac non quod velim ipſum in hac materia nostra parte, & Lucas aliorum evangelistarum, qui Bnegare, fed ut appareat quia non in omnibus non fecerunt mentionem de hujuſmodi præe- ejus doctrina est fequenda. Dicendum igitur, quod nec in iſta auctoritate, nec in omni- cepto. Quia vero hujuſmodi commemoratio bus aliis ſequentibus , quoquo modo prædi- dominicæ paſſionis tantummodo conſicientibus ctus martyr , nec implicite nec explicite po- ſive ſacerdotibus præcepta eſt, ut ex ſuperio- ribus patet , cum ait , facite , quod idem eft nit aut dicit , communionem utriuſque ſpe- ciei, quoad laicos, eſſe de præcepto Chriſti, quod conficite vel ſacrificate , idoirco ſufficit aut de mandato ejus ; deinde in hac auctori- quod ſoli ſacerdotes in eccleſia coram populo tate loquitur de ſacerdotibus & celebrantibus , conficientes & ſacrificantes hujuſmodi repræ- quibus dominus præcepit facere in commemo- ſentent paſſionem ſignis exterioribus , ſpecie- rationem ſuæ mortis , quod patet , quia lo- bus ſcilicet panis & vini , non autem quod quitur in propria perſona , qui erat epiſco- sic cæteris ministrent. Et licet si non sacrifican- pus , & etiam loquebatur & ſcribebat epiſco- tes ſumerent ſub utraque ſpecie , ſicut antiqui- pis ; quibus utique præceptum fuit ut face- tus Corinthii faciebant , & modo faciunt Græ- ci ſimiliter , & repræſentarent mortem domini, rent in commemorationem mortis domini : ſiout & ſacrificantes , non tamen eodem modo , C unde dicit , quod ſic a domino præcipitur , quia ſacrificantes , ex præcepto , hi vero ſine ut quotieſcumque biberimus , in commemo- rationem domini hoc faciamus . Hane autem præcepto : & ulterius expreſſius fignificantes : reprehenſionem faciebat prædictus martyr aliis quia non ſolum in ſumptione ſub utraque ſpe- cie , ſed principalius in confectione , & in ele- epiſcopis non occaſione unius vel duplicis ſpe- vatione , & cæteris fignis & ritibus Chriſti, ciei , quoad populum laicalem , ſed in primi- paſſio repræſentatur, quam in ſola ſumptione. tiva eccleſia multi ſacerdotes multipliciter a- Ad auctoritatem Cypriani quæ hic ponitur‘ berrabant tam circa celebrationem hujus ſacra- menti, quam circa diſpenſationem ejuſdem ad & ad cæteras quæ infra ponuntur , primo di- populum. Nam aliqui hoſtiam ſanguine intin- cendum eſt , quod non omnia opuſcula neque dicta ejuſdem ſancti maryris ab ecclefia acce- ctam populo porrigebant, alii uvas vino ap- ponebant, & vinum presbyteri ſumebant , u- ptantur , ipſe enim cum octuaginta epiſcopis vas vero dabant communicantibus laicis , & in quadam ſynodo provinciali , ſub eodem Cypriano in civitate Carthaginenſi celebrata , pro infirmis in ſacrario reponebant: alii vero dixit , hæreticos & ſchiſmaticos non poſſe ba- pannum lineum muſto tinctum per totum an- ptizare ; & quod baptiſmus ab hæreticis colla-Dnum ſervabant , & in tempore ſacrificii aqua partem ejus lavantes, loturam illam miniſtra- tus eſſet lavacrum diaboli, in quo tamen ipſe non tenetur eo quod eccleſia oppoſitum deter- bant . Alii lac dabant pro ſanguine , ut patet minat , ut habetur 3. diſtinctione , Sed ſcien- de conſecratione diſtinctione 2. Didicimus , dum ; & in quarto ſententiarum - diſtinctione Et capitulo , Cum omne crimen. Illa igitur 6. contra quem in hac materia egregius do- advertens , & multa alia hic ſanctus maryr fieri præter modum a Chriſto traditum in mi- ctor Auguſtinus edidit librum, quem de uni- co baptiſmo nominavit: de quo martyre idem niſtratione & oblatione hujus ſacri myſterii , zelo accenſus præſertim epiſcopos reprehen- Auguſtinus dicit: Ego viſa ſanctitate Cypria- dit , tamquam eos ad quos pertinebar alios „ ni , eidem adhæſiſſem , niſi me Romana ſy- corrigere & ad viam reducere veritatis , & " nodus retraxiſſet . Et ſubdit: Ego dicta Cy- hæc est totalis & vera intentio prædicti mar- „ priani non approbo, cujus martyrium vene- „ ror, cujus ingenium laudo, quia nec ec- tyris , tam in præſenti auctoritate , quam in * cleſia approbavit: ubi male ſenſit , hoc pur- omnibus ſequentibus , prout declarabitur loco ſuo : & per dicta patet , quod ea quæ infert » gatum est igne paſſionis. Hæc Augustinus. Ubi bene attendendum est excellentiſſimi do- Eproponens , omnino falſa ſunt , quia non ſe- ctoris Auguſtini exemplum & documentum , quuntur ex intentione dicti doctoris. Ulterius ad auctoritatem Joannis 6. Niſ- & perpetuo memoria retinendum: libenter fi- manducaveritis, cum Nicolao de Lyra dicen- quidem, tum propter ſanctitatem tum propter dum , dato quod eſſet præceptum de ſacra- excellentiam ingenii , ſecutus fuiſſet opinionem mentali ſumptione, nullo modo tamen pra- hujus ſancti & glorioſiſſimi martyriis Cypria- ceptum eſt, de utraque specie, ut dictum est, ni, quod tamen non fecit propter Roma- & clare oſtenſum etiam ſecundum intentio- nam ſynodum , quæ oppoſitum illius de- nem Nicolai de Lyra, qui ponit ibidem, ut terminaverat: nec auſus fuit dicta Cypriani alias allegatum eſt, verba in hunc modum : approbare, quæ non approbaverat ecclefia. „ Non eſt intelligendum quod ſcilicet hoc Si tantus doctor & tam excellentiſſimi inge- » ſacramentum ſub utraque ſpecie fidelibus ſit ni ac ſanctiſſimæ vitæ , Auguſtinus ſcilicet , G gg 2 Concil. General. Tom. XXIX. » ex- Epiſ. 63. editionis Pa- melli antiqus autem lib. 2. epiſt. 3. Cay. 6. ANNO CHRISTI 1433. A ANNO CHRUSTI 1433. E

Strana 839
830 . ORATIO JOANNIS ear) > A ANNO » cerdotibus eft fumendum. Licet enim in CHIRSTI So 3433. » primitiva ecclefla populus fub utraque fpe- » Cie communicaret , tamen poflea a proin- » de ordinatum, ut non communicet fub » fpecie vini propter pericufum effufionis. Item ad S. Thoman quem inducit in quæ- Ad S. The-flionibus fuper 4. fimiliter dicendum, quod nihil concludit de utraque fpccie. Similiter glofla iuterlinezris nullam mentionem facit de fpecie vini. Irem. inducit 8. Thomam fer- mone 2o, &ejus auGboritaeem recitat per lon- gum fpatium in qua avéoritate fanQus door. nec in verbis nec infententia nec in quocum-- que figno explicite vel implicite facit mentio- a A Forte , pro- vide , De Sneramen- to altaria c. 20, nem de communione laica utriufque fpeciei , nec B » in tota illa aucloritzte facit mentionem de- vino aut de fecunda fpecie. Et quantum ad audtoritatem Joannis 6. Jeff manducaveritis , Sc. faepius repetitum eft, quod fi intelligi tur de facramentali , folum cadit precepiam ad carnem & fanguinem & non ad fpecies facramentales : quapropter corollaria quae in- fert, pro quanto zliquid infert pro utraque fpecie , falfe &c male infert, quia in toto .procefiu ille doGor non fecit mentionem de utraque fpecie , fed folum de corpore & fan- guine Chrifli alicubi vero fine. determinatione de facramento. Quare ex dicta autoritate ni- hil concludit quoad utramque fpeciem, Uierius inducit eumdem doctorem in eo- dem fermone, quod ípiritualis fimul & fa- "cramentalis manducatio corporis & fanguinis Chrifti eft utilior & falubrior fola manduca- tione fpiriiuah, quod utque concedo, ceteris paribus , tamen hoc nibil facit ad utramque fpeciem. —— . Pihaüus ae ltem ad Paíchafium, quem indncit in tra sormere 8. CQlatu fuo de corpore Chrifii , dicendum pri mini cap. 7, mo, quod diQus door nullam facit mentio- nem de przcepro zut de neceflirate. Deinde ipfe loquitur in perfona laicorum de fola manducatione , cum dicit: Et comedimus ; » & de modo quo facerdotes conficiunt di- » Cam ^cramentum, fcilicet in pane corpo- » corporis nobis quotidie per ofhcium facere » dotum maturefcunt. Xt ad hoc inducit fi- guram benedictionis frumenü & vini, Quare nihil di&a avfloritas valet ad propofitum : in fequenti particnla folum loquitur de carne Chrifti & ejus fanguine , & nuam facit men- tionem de fpeciebus; & fic fimiliter nihil concludit ad intentum utriufque fpeciei, Ad Albercum Magnum dicum eft fuperius , quia loquitur folum de conficientibus & facerdori- bus, & cum hoc de fignificatione, Item ad beatum Bernardum quem inducit in fermone ad Petrum de corpore Chrifli, primo dicen- dum, guid ifte doctor fenfcrit de illa aucto- ritate; Ji manducaveritis, &c. qui fuper 3. verlu pfal, 90. dicit; Quid eft autem man- ducare ejus carnem , & bibere cjus fangui- nem, nifi communicare paffionibus ejus, & ejus converfationi quam geffit in carne ? Un- de X in hoc defignat illud illibatum altaris facramentum , ubi dominicum corpus accipi- znus , ut ficut videtur illa panis forma innos intrare , fic noverimus per eam quam in ter ris habuit converfationem , ipfum intrare in os, & habitare per Sdem in cordibus no- ftris. Hac ille, „ Ad Albertum Magnum. S. Bernardus 34 pfal. Qus Habitat, de serrio veria. exhibendum, fed tantum hoc modo a fa- A DE RAGUSIO O. P. 840 Item idem * Bernardus in epifloia 2d fra- LL » tres de Monte Dei ita dicit: Sicut enim _ ANNO » quieumque babet fenfus Chrifi , quan- C5. tum Chriftiane pietati expediat, quantum 7 Gwllelans fervam Dei, fervum redemptionis Chrifti Theodorico. deceat, & utile eis fit, una faltem aliqua diei hora paffionis ipfius ac redemptionis artentius recolere. beneficia, ad fruendum fuaviter in conicientia & recondendum £- deliter in memoria, quod eft fpiritualites manducare corpus Chrifli, & bibere ejus fanguinem in memoriam cjus, qui in fe credentibüs precepit, dicens, Hoc fucite in meam cominremorattonem , in quo ettam pro- pter. peccatum. inobedientiz, quam impium Gt hominem tante pictatis, Dcicíle imme-- morem , pzjam. omnibus eft, cum amici hominis abeuntis fub quolibet fgno com- mendatam memoriam nefas fit oblivifti . Ex quibus verbis manifefle patet quid predi- €tus doctor fentiat de illa duplici auctoritate; videlicer, JVifr. manducaveritis, &: Joc facite: quia ambas interpretatur preceptive & fpiri- tualiter , Sed jam ad aufloritiatem fuam per adver. farium adductam dicendum cft, videlicet quod dominus nofter fefus Chriftus ecclefie fponfz fue & columbe dulcifüma Loc dotalitium , fcilicet corpus & fanguinem foum , indulfie fub facramento in fuz paffionis & sortis me- Cmoriam: & quidem quotidie frequentatur £ fit inecclefia per operationem & minifterium facerdotum , pro omnibus fidelibus tam vivis quam defunctis, Non enim omnia que Chri- Nou omnia, ftus dimifit ecclefie, eodem modo conve- c«lefia celi- : : - - . quit, ad oma. _miang fingufis de Ecciefia , alioquin cura. Chri- uec Ipt&anc: flus dimifit ecclefie facerdotium, fequeretur bee rene tec quod omnes effent facerdotes , omnes prophe- Mieter EE 12, omncs apoíloli, omncs paftores & doGlo- teli. res, guod patet falfum effe manifefte, quia ncc omnes funt facerdotes, nec omnes pto- phete , r. & tamen omnia Chriftus indulfit ecclefiz fom fponfe fecundum quod dicit e poftolus: Quofdam quidem dedit apoflulos, &c. in confammationem. fantlorum , in opus miniffe- » » >? » > Ephef, &, ris Chüfli & potu fanguinis, que de agro D ni , in edificationem corporis Chzift .. Similiter in corpore naturali oculus daius cft non fibi foli, fed corpori , nec tamen omnia merabra funt ocolas , Similiter Chriftus hoc dotalitium , in quantum eft memoriale fuz mortis induł- fit ecclefia in perfona facerdotum , ut non folum fibi, fed tod ecclefæ defervirent. Ad iflud autem quod dicit Bernardus; Idem fie- ri precepit; referendum eft ad illad prece- ptum, quo Chriftus precepit apoftolis, dum eos in facerdotes ordinavit, dicens: Hoc fa- In fermone cite in meam commemorationem , ubi precepit de coma do confe&üonem hujus facramenti in pane & vi- no, quod ad folos pertinet facerdotes, Quod quidera preceptum fi univerfos fideles obliga- Eret , fequeretur quod omnes laici, mares & feminz deberent & poffent hoc facramentum conficere , quod omnino falfum eft, abfürdum, & erroneum . Item ad. Durandum dicendum, quod nullam mentionem facit de duplici fpe- cie, Íed tantummodo dicit quod facramen- tum hoc eít de neceífitate falutis, ratione precepti domini, & etiam ecclefiæ , ex quo : non fequitur quod' utraque fpecies fit de pres cepto, Ítem ad Armachanum primatera Hi- bernig dicendum, quod ifle expreffe approbat ritum cccleis Romane & confuetudinem wu- nius Ad Durandum lib. 4. dift. 9, c. z. Ad Armacha- nume 

Strana 840
830 . ORATIO JOANNIS ear) > A ANNO » cerdotibus eft fumendum. Licet enim in CHIRSTI So 3433. » primitiva ecclefla populus fub utraque fpe- » Cie communicaret , tamen poflea a proin- » de ordinatum, ut non communicet fub » fpecie vini propter pericufum effufionis. Item ad S. Thoman quem inducit in quæ- Ad S. The-flionibus fuper 4. fimiliter dicendum, quod nihil concludit de utraque fpccie. Similiter glofla iuterlinezris nullam mentionem facit de fpecie vini. Irem. inducit 8. Thomam fer- mone 2o, &ejus auGboritaeem recitat per lon- gum fpatium in qua avéoritate fanQus door. nec in verbis nec infententia nec in quocum-- que figno explicite vel implicite facit mentio- a A Forte , pro- vide , De Sneramen- to altaria c. 20, nem de communione laica utriufque fpeciei , nec B » in tota illa aucloritzte facit mentionem de- vino aut de fecunda fpecie. Et quantum ad audtoritatem Joannis 6. Jeff manducaveritis , Sc. faepius repetitum eft, quod fi intelligi tur de facramentali , folum cadit precepiam ad carnem & fanguinem & non ad fpecies facramentales : quapropter corollaria quae in- fert, pro quanto zliquid infert pro utraque fpecie , falfe &c male infert, quia in toto .procefiu ille doGor non fecit mentionem de utraque fpecie , fed folum de corpore & fan- guine Chrifli alicubi vero fine. determinatione de facramento. Quare ex dicta autoritate ni- hil concludit quoad utramque fpeciem, Uierius inducit eumdem doctorem in eo- dem fermone, quod ípiritualis fimul & fa- "cramentalis manducatio corporis & fanguinis Chrifti eft utilior & falubrior fola manduca- tione fpiriiuah, quod utque concedo, ceteris paribus , tamen hoc nibil facit ad utramque fpeciem. —— . Pihaüus ae ltem ad Paíchafium, quem indncit in tra sormere 8. CQlatu fuo de corpore Chrifii , dicendum pri mini cap. 7, mo, quod diQus door nullam facit mentio- nem de przcepro zut de neceflirate. Deinde ipfe loquitur in perfona laicorum de fola manducatione , cum dicit: Et comedimus ; » & de modo quo facerdotes conficiunt di- » Cam ^cramentum, fcilicet in pane corpo- » corporis nobis quotidie per ofhcium facere » dotum maturefcunt. Xt ad hoc inducit fi- guram benedictionis frumenü & vini, Quare nihil di&a avfloritas valet ad propofitum : in fequenti particnla folum loquitur de carne Chrifti & ejus fanguine , & nuam facit men- tionem de fpeciebus; & fic fimiliter nihil concludit ad intentum utriufque fpeciei, Ad Albercum Magnum dicum eft fuperius , quia loquitur folum de conficientibus & facerdori- bus, & cum hoc de fignificatione, Item ad beatum Bernardum quem inducit in fermone ad Petrum de corpore Chrifli, primo dicen- dum, guid ifte doctor fenfcrit de illa aucto- ritate; Ji manducaveritis, &c. qui fuper 3. verlu pfal, 90. dicit; Quid eft autem man- ducare ejus carnem , & bibere cjus fangui- nem, nifi communicare paffionibus ejus, & ejus converfationi quam geffit in carne ? Un- de X in hoc defignat illud illibatum altaris facramentum , ubi dominicum corpus accipi- znus , ut ficut videtur illa panis forma innos intrare , fic noverimus per eam quam in ter ris habuit converfationem , ipfum intrare in os, & habitare per Sdem in cordibus no- ftris. Hac ille, „ Ad Albertum Magnum. S. Bernardus 34 pfal. Qus Habitat, de serrio veria. exhibendum, fed tantum hoc modo a fa- A DE RAGUSIO O. P. 840 Item idem * Bernardus in epifloia 2d fra- LL » tres de Monte Dei ita dicit: Sicut enim _ ANNO » quieumque babet fenfus Chrifi , quan- C5. tum Chriftiane pietati expediat, quantum 7 Gwllelans fervam Dei, fervum redemptionis Chrifti Theodorico. deceat, & utile eis fit, una faltem aliqua diei hora paffionis ipfius ac redemptionis artentius recolere. beneficia, ad fruendum fuaviter in conicientia & recondendum £- deliter in memoria, quod eft fpiritualites manducare corpus Chrifli, & bibere ejus fanguinem in memoriam cjus, qui in fe credentibüs precepit, dicens, Hoc fucite in meam cominremorattonem , in quo ettam pro- pter. peccatum. inobedientiz, quam impium Gt hominem tante pictatis, Dcicíle imme-- morem , pzjam. omnibus eft, cum amici hominis abeuntis fub quolibet fgno com- mendatam memoriam nefas fit oblivifti . Ex quibus verbis manifefle patet quid predi- €tus doctor fentiat de illa duplici auctoritate; videlicer, JVifr. manducaveritis, &: Joc facite: quia ambas interpretatur preceptive & fpiri- tualiter , Sed jam ad aufloritiatem fuam per adver. farium adductam dicendum cft, videlicet quod dominus nofter fefus Chriftus ecclefie fponfz fue & columbe dulcifüma Loc dotalitium , fcilicet corpus © fanguinem foum , indulfie fub facramento in fuz paffionis & sortis me- Cmoriam: & quidem quotidie frequentatur £ fit inecclefia per operationem & minifterium facerdotum , pro omnibus fidelibus tam vivis quam defunctis, Non enim omnia que Chri- Nou omnia, ftus dimifit ecclefie, eodem modo conve- c«lefia celi- : : - - . quit, ad oma. .niunr fingulis de Ecciefia , alioquin cura. Chri- uec Ipt&anc: flus dimifit ecclefie facerdotium, fequeretur bee rene tec quod omnes effent facerdotes , omnes prophe- Mieter EE 12, omncs apoíloli, omncs paftores & doGlo- teli. res, guod patet falfum effe manifefte, quia ncc omnes funt facerdotes, nec omnes pto- phete , r. & tamen omnia Chriftus indulfit ecclefiz fom fponfe fecundum quod dicit e poftolus: Quofdam quidem dedit apoflulos, &c. in confammationem. fantlorum , in opus miniffe- » » >? » > Ephef, &, ris Chüfli & potu fanguinis, que de agro D ni , in edificationem corporis Chzift .. Similiter in corpore naturali oculus daius cft non fibi foli, fed corpori , nec tamen omnia merabra funt ocolas , Similiter Chriftus hoc dotalitium , in quantum eft memoriale fuz mortis induł- fit ecclefia in perfona facerdotum , ut non folum fibi, fed tod ecclefæ defervirent. Ad iflud autem quod dicit Bernardus; Idem fie- ri precepit; referendum eft ad illad prece- ptum, quo Chriftus precepit apoftolis, dum eos in facerdotes ordinavit, dicens: Hoc fa- In fermone cite in meam commemorationem , ubi precepit de coma do confe&üonem hujus facramenti in pane & vi- no, quod ad folos pertinet facerdotes, Quod quidera preceptum fi univerfos fideles obliga- Eret , fequeretur quod omnes laici, mares & feminz deberent & poffent hoc facramentum conficere , quod omnino falfum eft, abfürdum, & erroneum . Item ad. Durandum dicendum, quod nullam mentionem facit de duplici fpe- cie, Íed tantummodo dicit quod facramen- tum hoc eít de neceífitate falutis, ratione precepti domini, & ctiam ecclefia , ex quo : non fequitur quod' utraque fpecies fit de pres cepto, Îtem ad Armachanum primatem Hi- bernie dicendum, quod ifle expreffe approbat ritum cccleis Romane & confuetudinem wu- nius Ad Durandum lib. 4. dift. 9, c. z. Ad Armacha- nume 

Strana 841
94, DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 842 —————. Dius fpeciei , vel faltem- eam non reprobat, A celebravit, & ut ad nofira veniamus, hoc o. ANNO quod unique feciffet, fi credidiffet eam fore en jilicitam, alioquin affimilaretur cani muto non valenti latrare: & cum duo fint ofücia fa- pieniis, videlicet meditari , & defendere ve- ritatem , & falfitarem. aique impiam deteftari, Prov. 5, fecundun illud : Feritarem meditabitur guttur que nom fuiffet do&or veritatis , fi vifa im- pietate , non fuiffet ezm deteftatus. Appro- bat igitur. confuetudinem ecclefie Romane ex quo -parrat eam, & fulcit rationibus , mec cam reprehendit , ut decuifíet doftorem ca- zholicum, ut patet in fine auGoritatis ejus . » Mam ita dicit: Ecclefie :zmen Romana in meum , & labia mea deteflabuntur impivm : uti-" ineffabile facramentum , de quo eft fermo in NO, A præfenti , ipfe dominus in cœna- confecit, & ^"; poft alios cibos ipfum tradidit edendum dil- cipulis: in quibus omnibus ecclefa nec imi- tatur Ghriftum , nec tenecur imirari, imo fe ra. ines. tur non imitari. Et pari ratione non tenetur tenentur. ob- : : : + ; (esvare In 0 nec obligatur ex ratione praxis vel exempli pnibue pra- imirari Christum in communione fub utraque eme fpecie. Si igitur praxis Christi & exemplum non obligat {ub prieceto, mulio minus pra» xis apostolorum ant primitiva: ecclefia . Sive igitur in primitiva ecclefia fuit hic modus comununicandi iaicos fub utraque fpecie univer(lis im tota ecclefia, five par- » uiu habet íolum vinum calicis conferre Brialis in: aliquibus ecclefiis, ut communiter s pofl communionem corporis Ghrilli, Ecce » 'rarratio; ne forte per negligenüam, que » leviter pollet contingere ih rainiflrando in x multitudine popali . facramentum fnguinis + Chrifli fdelibus quibelcumque , alignid ef- » fuuderstur de ipo facramente, quale peri- » culum non eft in miniGratione corporis Chrifti « fidelibus indiftinQe & idec populo facramen- 9» tum fanguinis non miniftrar quanwis fieri » pofec licite juxra feripraram canonicam . Mac Armachanus . Uficrius ipfe idem in pre- cedentibus, non dicit quod urragque fpecies fir de necefiirate, aut de precepto. Cbrifli, xia legem five fcripturam canonicam i- i » se = | conínetudine kecieGa in oppolitam , Ultesius megifter proponens inducit, quod rauitum ac commodum effet in materia. idei, êt'allis, conformari ecclefæ primitivz , & ad koc inducit auCloritatem Bedæ in bomil- liz mira oGavam afcenfionis domini, dicen- tis: Perfedum vite magiflerium eft ecclefie 2. Thef. 2. Primitivæ aQus imitari. Ad idcm inducit a- » poltolum , qui dicebat fideles imitari eos , & debere flare & ienere traditiones , quas didicerant five per fermonem five per epifto- iam. Ad quod dicendum , quod fi praxis Chrifli & exemplum non obligat fub przcepto , Won tenes. DURO minus praxis apoftolorum , aui primi tur fideles in fivæ ecclefie . Nam praxis & exemplum Chri- Sa Cheitum, f non obligat de necefftate falutis ad ipfum in fuis o- imitandum in omnibus {ais ačtionibus če o- in miraculis, perationibus, quod paver induflive in fingu- pre ig lis generibus operum Chritti. Nam non tene- Junto ao mur de neceffutate Chriftum imitari in operi- ranez paflio- bus füpernaruralibus: ur puta in faciendis mi- Ne y facramen- : qe : . : raculis, fimiliter. nec in omnibus operibus e, non obftanze & flatuto t j = salitms & ce. xemoniaibus. smoralibus, ut puta in his que pertinent ad perfeQionem , aifi quis fe fponte voto pro- prio aflrinxerit , ut e(t paupertas, caftitas , o- bedientia & hujusmodi ; que íi ratione e xempli obligarent , utique omnes Chrifliani ad predica obligarentur , & fic omnes divi- tes, in matrimonio conftiturt , effent in flatu Ev damnationis, quod eft omnino hzreüdcum. Similiter Chriftus jejunavit quadraginta dicbus & noCibus, non habuit propriam domum, fponte permifit fe crucifgi, & multaalia pat- ti, in quibus imitari non tenemur de necef- fitete. Alioquin omnes hretici , ficut. funt €o quod heredci, effent in ftatu damnatio- nis, qui in predictis Chriftum non fequun- tur . Similiter in facramentalibus & cererno- nialibus ; Chriftus permift (e circumcidi ; o- lavo die in tempio prefentari, pafcha vetus ienent omnes quia non potest fufficienter probari hunc modum fuiffc univerfalem , nec alicuem apostolorum dediffe communionem fab utrzque fpecie, excepto apostolo , hoc Coriaghiis permitrente , non fequitur iamen, quod ctiam nunc ita debeat fieri zur obferva- ri, cum Christus nullibi , ur declararum est, fic vel fic fieri mandaverit aut preceperit . Ad aulioritatem vero Bede dicendum pri- Aj Beda. .3mo, quod nullam facit raentionem de hoc Sacramento: demum quod ipfe loquitur de imitatioue vit in moribus nec neceífitarem imponit, fed. invitat ad perfeClionem ; unde » dicit: PerfeQum vite magisterinm est ec- te poffit fub utraque fpecie miniflrari , fup- C » clefie primitive aCus imitati, non autem » dicit, Meceffariwm vite magisterium , c'e. muta enim in primitiva ecclefia fiehanr , ad que tamcn moderna mon obligatur ex pre cępto. Et ut exemplariter-dicatur, legitnr dui- dem in Actis apostolotum 4. cap. quod mul- Ut const fitudinis credenüum erat cor unum © anima tate rerum, una, neque quifquam corum qua poflidebat Ae oem aliquid fuum effe dicebat, fed erant illis om- de úniku“ niacommunia, & quod offerebant preciaeo- ^ „rum que vendebant, & ponebant ante pe- des apostolorum , dividebaturque fingulis prout cuique opus crar: hoc quidem tunc fiebat; fed tamen non €x precepto neque de necef- fitate falutis, nec tenentur omnes fideles ad Dhujufinodi communizatem. Paulus etiam cir- cumeidit Timotheum Actorum. 16. & apofto- Li przceperunt quod Gentiles converfi ad fi- dem abftinerent a fanguine & fuffocato , A- corum 15. qu& iamen fne periculo omitti- mus, cum nallum ipforum fit de neceffirate. falutis . Similiter facerdotes tunc licite duce- ioo usorats bant uxorés , non autem tempore prefenti , Promoveban. & multa alia fiebant in primitiva ecclefia , dotium , eb us que modo licite non fiunt , & fic dicendum Loribis amen eft de communione urriufque fpeciei, &c.. Item in primitiva eccle&a quafi omnibus in- differenter licitum erat baptizare , predicare» & hujufmodi. unde Ambrofius fuper epiltola ad Ephefios, Zt ipfe dedit quofdam apoffo- $. Ambrofius los, ita dicit: Ut crefceset plebs & multi- Ep d » plicaretar , omnibus inter initia conceffum » eft evangelizare & baptizare & fcripturas » in ecclefia explanare: at ubi omnia Joca » circumplexa eft ecclefia , conventicnla con- » fütuta funt , &c rectores ac cetera officia in .» ecclefis ordinata funt: quia fi omnes ea- » dem poffent , irrationabile effet , & vui- » garis res & vilifima videretur. Mac il- „ lé. Polt predicta magifter proponnes praxin di- &e ecclefiz primitive volens diligenter confir- mare 

Strana 842
94, DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 842 —————. Dius fpeciei , vel faltem- eam non reprobat, A celebravit, & ut ad nofira veniamus, hoc o. ANNO quod unique feciffet, fi credidiffet eam fore en jilicitam, alioquin affimilaretur cani muto non valenti latrare: & cum duo fint ofücia fa- pieniis, videlicet meditari , & defendere ve- ritatem , & falfitarem. aique impiam deteftari, Prov. 5, fecundun illud : Feritarem meditabitur guttur que nom fuiffet do&or veritatis , fi vifa im- pietate , non fuiffet ezm deteftatus. Appro- bat igitur. confuetudinem ecclefie Romane ex quo -parrat eam, & fulcit rationibus , mec cam reprehendit , ut decuifíet doftorem ca- zholicum, ut patet in fine auGoritatis ejus . » Mam ita dicit: Ecclefie :zmen Romana in meum , & labia mea deteflabuntur impivm : uti-" ineffabile facramentum , de quo eft fermo in NO, A præfenti , ipfe dominus in cœna- confecit, & ^"; poft alios cibos ipfum tradidit edendum dil- cipulis: in quibus omnibus ecclefa nec imi- tatur Ghriftum , nec tenecur imirari, imo fe ra. ines. tur non imitari. Et pari ratione non tenetur tenentur. ob- : : : + ; (esvare In 0 nec obligatur ex ratione praxis vel exempli pnibue pra- imirari Christum in communione fub utraque eme fpecie. Si igitur praxis Christi & exemplum non obligat {ub prieceto, mulio minus pra» xis apostolorum ant primitiva: ecclefia . Sive igitur in primitiva ecclefia fuit hic modus comununicandi iaicos fub utraque fpecie univer(lis im tota ecclefia, five par- » uiu habet íolum vinum calicis conferre Brialis in: aliquibus ecclefiis, ut communiter s pofl communionem corporis Ghrilli, Ecce » 'rarratio; ne forte per negligenüam, que » leviter pollet contingere ih rainiflrando in x multitudine popali . facramentum fnguinis + Chrifli fdelibus quibelcumque , alignid ef- » fuuderstur de ipo facramente, quale peri- » culum non eft in miniGratione corporis Chrifti « fidelibus indiftinQe & idec populo facramen- 9» tum fanguinis non miniftrar quanwis fieri » pofec licite juxra feripraram canonicam . Mac Armachanus . Uficrius ipfe idem in pre- cedentibus, non dicit quod urragque fpecies fir de necefiirate, aut de precepto. Cbrifli, xia legem five fcripturam canonicam i- i » se = | conínetudine kecieGa in oppolitam , Ultesius megifter proponens inducit, quod rauitum ac commodum effet in materia. idei, êt'allis, conformari ecclefæ primitivz , & ad koc inducit auCloritatem Bedæ in bomil- liz mira oGavam afcenfionis domini, dicen- tis: Perfedum vite magiflerium eft ecclefie 2. Thef. 2. Primitivæ aQus imitari. Ad idcm inducit a- » poltolum , qui dicebat fideles imitari eos , & debere flare & ienere traditiones , quas didicerant five per fermonem five per epifto- iam. Ad quod dicendum , quod fi praxis Chrifli & exemplum non obligat fub przcepto , Won tenes. DUO minus praxis apoftolorum , aui primi tur fideles in fivæ ecclefie . Nam praxis & exemplum Chri- Sa Cheitum, f non obligat de necefftate falutis ad ipfum in fuis o- imitandum in omnibus {ais ačtionibus če o- in miraculis, perationibus, quod paver induflive in fingu- pre ig lis generibus operum Chritti. Nam non tene- Junto ao mur de neceffutate Chriftum imitari in operi- ranez paflio- bus füpernaruralibus: ur puta in faciendis mi- Ne y facramen- : qe : . : raculis, fimiliter. nec in omnibus operibus e, non obftanze & flatuto t j = salitms & ce. xemoniaibus. smoralibus, ut puta in his que pertinent ad perfeQionem , aifi quis fe fponte voto pro- prio aflrinxerit , ut e(t paupertas, caftitas , o- bedientia & hujusmodi ; que íi ratione e xempli obligarent , utique omnes Chrifliani ad predica obligarentur , & fic omnes divi- tes, in matrimonio conftiturt , effent in flatu Ev damnationis, quod eft omnino hzreüdcum. Similiter Chriftus jejunavit quadraginta dicbus & noCibus, non habuit propriam domum, fponte permifit fe crucifgi, & multaalia pat- ti, in quibus imitari non tenemur de necef- fitete. Alioquin omnes hretici , ficut. funt €o quod heredci, effent in ftatu damnatio- nis, qui in predictis Chriftum non fequun- tur . Similiter in facramentalibus & cererno- nialibus ; Chriftus permift (e circumcidi ; o- lavo die in tempio prefentari, pafcha vetus ienent omnes quia non potest fufficienter probari hunc modum fuiffc univerfalem , nec alicuem apostolorum dediffe communionem fab utrzque fpecie, excepto apostolo , hoc Coriaghiis permitrente , non fequitur iamen, quod ctiam nunc ita debeat fieri zur obferva- ri, cum Christus nullibi , ur declararum est, fic vel fic fieri mandaverit aut preceperit . Ad aulioritatem vero Bede dicendum pri- Aj Beda. .3mo, quod nullam facit raentionem de hoc Sacramento: demum quod ipfe loquitur de imitatioue vit in moribus nec neceífitarem imponit, fed. invitat ad perfeClionem ; unde » dicit: PerfeQum vite magisterinm est ec- te poffit fub utraque fpecie miniflrari , füp- C » clefie primitive aCus imitati, non autem » dicit, Meceffariwm vite magisterium , c'e. muta enim in primitiva ecclefia fiehanr , ad que tamcn moderna mon obligatur ex pre cępto. Et ut exemplariter-dicatur, legitnr dui- dem in Actis apostolotum 4. cap. quod mul- Ut const fitudinis credenüum erat cor unum © anima tate rerum, una, neque quifquam corum qua poflidebat Ae oem aliquid fuum effe dicebat, fed erant illis om- de úniku“ niacommunia, & quod offerebant preciaeo- ^ „rum que vendebant, & ponebant ante pe- des apostolorum , dividebaturque fingulis prout cuique opus crar: hoc quidem tunc fiebat; fed tamen non €x precepto neque de necef- fitate falutis, nec tenentur omnes fideles ad Dhujufinodi communizatem. Paulus etiam cir- cumeidit Timotheum Actorum. 16. & apofto- Li przceperunt quod Gentiles converfi ad fi- dem abftinerent a fanguine & fuffocato , A- corum 15. qu& iamen fne periculo omitti- mus, cum nallum ipforum fit de neceffirate. falutis . Similiter facerdotes tunc licite duce- ioo usorats bant uxorés , non autem tempore prefenti , Promoveban. & multa alia fiebant in primitiva ecclefia , dotium , eb us que modo licite non fiunt , & fic dicendum Loribis amen eft de communione urriufque fpeciei, &c.. Item in primitiva eccle&a quafi omnibus in- differenter licitum erat baptizare , predicare» & hujufmodi. unde Ambrofius fuper epiltola ad Ephefios, Zt ipfe dedit quofdam apoffo- $. Ambrofius los, ita dicit: Ut crefceset plebs & multi- Ep d » plicaretar , omnibus inter initia conceffum » eft evangelizare & baptizare & fcripturas » in ecclefia explanare: at ubi omnia Joca » circumplexa eft ecclefia , conventicnla con- » fütuta funt , &c rectores ac cetera officia in .» ecclefiis ordinata funt: quia fi omnes ea- » dem poffent , irrationabile effet , & vui- » garis res & vilifima videretur. Mac il- „ lé. Polt predicta magifter proponnes praxin di- &e ecclefiz primitive volens diligenter confir- mare 

Strana 843
—— gare &p pertractare , inducit multa exempla, A ANNO CHRISTI 1433- $23 | ORAT!O JOANNIS & primo exemplum.Gorinthioram , apud quos viguit communio prztadli calicis, -prout ex epiftola apoftoli Pauli colligitur ; ad quod dicendum , quod ficut praxis Chrifii, qui feb utraque confecit & tradidit difcipulis , non obligat ex neceffitate aut ex pracepto, fic multo minus exemplum Corinthiorum & raxis eorumdem obligabit, ecclefiam ad fic vel fic faciendum . S. Diony6us- Ulterius inducit practicam - & auctoritatem cap. 3. e Forte fic - etiam. Ad Orize nem- Diony6i feribentis de ecclefiaflica hierarchia , cap. de euchariftia, Compertum. Ad quod dicendum quod prædi@us fanftus philofo- phus & fummus theologus fuit difcipulus Pauli, & Græcus, & nia igitur in primitiva ecclefia Greci ab a- poftolo füfceperunt confuetudinem: utriufque fpeciei, eam fervarunt ufque ad prefentem diem, & fic Dionyflus confuetndinem Gra- corum fequens; loquitur in predica fua au- &oritate , & gloffa:eju(dem , de predicta com- munione ulriufque fpeciei. In nulla tamen parte illius auétoritatis, nec in .toto illo ca- pitulo, imo nec in tota fua doctrina, beatus Dionyfius dicit illam communionem effc. ne- ceffariam wel de precepto Chrifti , & per copfcquens per ipfam nihil. contra veritatem catholicam & ecclefia confuetudinem conclu- . ditur. Vel dicendum «d dictam auctoritatem. Dionyfiü, ficut dicit SanQus Thomas in 3.C parte, quod ficut facerdos offcrt unum. cali- cem pro omni populo, & idco calix populo non datur, ficur etiam facerdos facrificans u- niónem calicis quod meritum & remiffionem peccatorum ' omnibus qui adfunt de:populo fide & devotione dividit & diftribuit. Sicat enim pro ofnnibus orat & pro omribus offert imo & ipfi cum ipfo offerunt , * ficut enim facerdos ait pro omnibus orans, & omnium cireumftantium , quorum tibi fides cogni- ta eft , & nota devotio, pro guibus tibi of- ferimus vel qui tibi offerunt hoc facrificium laudi, cc. Sic & ipfe fumens in perfona omnium, omues fumunt cum ipfo , quia i- pfius oblationis omnes fideles participes per remiffionem peccatorum & augmentum gratis, & in his feaerdos facram confummai actionem . i Ulterius ad Origenem quem inducit in ho- milia r6. fupra lib. Numerorum, dicendum quod iple intelfigit prædiQum - textum Joan, 6. Nif£ manducaveritis , &c. de duplici man- ducatione , facramentali fcilicer & fpirituali : uade eodem modo intelligitur di&um fuum, ficut & predi&a' auctoritas, IViff manducave- sis carnem fili hominis. Wfpofitum eft autem fupra, quod pradi®a aun&oritas five intel- ligatur de facramentali manducatione , five fpirituali, non tamen adverfarius habet in- tentum , quod utraque fpecies $recepto , in cujus fignum nulla mentio fir de fpeciebus panis & vini. Verum fi pre- didus doXtor vel ex praedicta auGoritate vel ex alis diQis ejufdem traheretur ad. com- xounionem utriufque fpeciei , tunc dicendum effet , quod ipfe lóquitur fecundum confue- tudinem Grecorum , cum ipfe Grecus fuerit natione , apud quos, ut dictum ef, fuir & eft confuetudo utriufque fpeciei, non tamen aliquo modo dicit eam effe de neceíftate aut de precepto Chrifli , DE RAGUSIO O.P. 844 Deinde inducit pradicam beati Donati, aliegans beatum Gregorium G paffionale óc. Dicendum quod beatus Gregorius nullam mentionem in loco preallegato facit de fan- guine , fed folum de reparatione calicis. Et ad iftoriam legende fue efi dicendum , qnod B. Donatus miniitrabat populo fanguinem fe- cundum confustudinem que tunc in ecclefia fua tenebatur, & fecundum quod quidam di- cunt , proper predictum fcandalem, god fibi contigit - in -predita fraflicoe . licet per miracolim reparaverit, deinceps dictus matyf coperit populo miniftrare hoc facramentum fab una fpecie: ejus exemplo alii. propter. fi- milia fcandala , & alia que numerara funt, Athenienfis natione . B coeperunt fimiliter facerc: &x guia predictus martyr non. affirmabar neque docebat dupli- cem fpeciem effe de: falutis neceflitate aut de precepto Chrifli , ideo non plus conclu dunt adverfarii exemplo fuo, quam fecerunt exemplo Chrifi & aliorum fanctoram, qui fub utraque fpecie hoc facramentum mint- ftraverunt. | a ltem ad id quod inducit de fanQo Tho- ma , quod videlicet diaconi babent difpenfa- re fanguinem Chrifti fidelibus , dicendum quod doctor fanc&tus ibidem defcribat actus quos in facris conflituri ex officiis ipforum e- Xequi poffunt: quapropter fi effet confueiu- do , vel fi ecclefia non ftatviffet oppofitum , quod fanguis Chrifti fub fpecie vini popu: lo miuiflraretur , utique diacuni ex officio poffeat miniftrare; fecundum quod de beato Yaurentio legitur, Gs allegatur per beatum Auguíflinum: fed hoc nihil facit ad propofi- tum de necefftate & precepto utriufque. fpe- dei. / Ulterius ad Leonem papám dicendum ; quod predictus Leo papa fcripfit contra Ma- nichæos , qui negabant Chriftum refurrexifte a:mortuis, & per confequens nec diem do- minicom volebant cclebrare , fed in contem- ptum dominice refurrectionis & ecclefie Dei, ill die jejunabant , & fic de hujufmodi ha- reticís loquitur, quod ad tegendam fuam in- efficiuntur D£delitatem immifcebant fe conventibus Chri- ftianorum , © interdum quando latere am- plius non poterant, indigno ore .fimulando fe effe catholicos, corpus Chrifti recipiebant, fanguinem autem Chrifli haurire de calice omnino declinabant , exiflimantes nondum Ghriftum refurrexiffe, fed ipfum adhuc mor- tuum effe, ideoque ex confequenti crede- Dant corpus ejus fine fanguine exiftere , & fic propter illam infidelitatem Chrifli fanguinem omnino cavebant recipere ab altari. Non eft fimilis ratio in illis & in noftiis Chrifti fide. fibus catholicis, quia ili propter di&ama in- fidelitatem fanguinem nolebant capere , no- ftri autem ' propter confuetudinem & prece- cadat fub Eptum eccles laudabiliter & ex caufis necef- faris & rationabilibus introduCam. Et ulte- rius patet quod in di&a auctoritate Leo papa nullam fecit mentionem de neceflitate aut de prz- — ANNO CHRISTI 1451. Ad fan&t. Thom. l. 4- dift. 24. q.2 arts 3. 8d S- Ad Leonem papam + cepto Chrifli, quare nihil facit ad propofitum, ' ad quod probandum eam adver(arii introducunt, & per confequens non fequitur quod commu- nicantes fub prima fpecie, & calicem haurire declinantes, dicantur facrilegii crimen commi- tere : nec etiam a (íocietate fat ctorum funt expellendi , & fic excommunicandi , necab ipfis tamquam ab excommunicatis eft. declinandim , utc 

Strana 844
mmm mare &p pertractare , inducit multa exempla, A ANNO CHRISTI 1453+ $23 ORATIO JOANNIS & primo exemplum.Gorinthioram , apud quos viguit communio prztačti calicis, -prout ex epiftola apoftoli Pauli colligitur ; ad quod dicendum , quod ficut praxis Chrifii, qui feb utraque confecit & tradidit difcipulis , non obligat ex neceffitate aut ex pracepto, fic multo minus exemplum Corinthiorum & raxis eorumdem obligabit, ecclefiam ad fic vel fic faciendum . S. Diony6us- Ulterius inducit practicam - & auctoritatem cap. 3. e Forte fic - etiam. Ad Orize nem- Diony6i feribentis de ecclefiaflica hierarchia , cap. de euchariftia, Compertum. Ad quod dicendum quod prædi@us fanftus philofo- phus & fummus theologus fuit difcipulus Pauli, & Græcus, & nia igitur in primitiva ecclefia Greci ab a- poftolo füfceperunt confuetudinem: utriufque fpeciei, eam fervarunt ufque ad prefentem diem, & fic Dionyflus confuetndinem Gra- corum fequens; loquitur in predica fua au- &oritate , & gloffa:eju(dem , de predicta com- munione ulriufque fpeciei. In nulla tamen parte illius auétoritatis, nec in .toto illo ca- pitulo, imo nec in tota fua doctrina, beatus Dionyfius dicit illam communionem effc. ne- ceffariam wel de precepto Chrifti , & per copfcquens per ipfam nihil. contra veritatem catholicam & ecclefia confuetudinem conclu- . ditur. Vel dicendum «d dictam auctoritatem. Dionyfiü, ficut dicit SanQus Thomas in 3.C parte, quod ficut facerdos offcrt unum. cali- cem pro omni populo, & idco calix populo non datur, ficur etiam facerdos facrificans u- niónem calicis quod meritum & remiffionem peccatorum ' omnibus qui adfunt de:populo fide & devotione dividit & diftribuit. Sicat enim pro ofnnibus orat & pro omribus offert imo & ipfi cum ipfo offerunt , * ficut enim facerdos ait pro omnibus orans, & omnium cireumftantium , quorum tibi fides cogni- ta eft , & nota devotio, pro guibus tibi of- ferimus vel qui tibi offerunt hoc facrificium laudi, cc. Sic & ipfe fumens in perfona omnium, omues fumunt cum ipfo , quia i- pfius oblationis omnes fideles participes per remiffionem peccatorum & augmentum gratis, & in his feaerdos facram confummai actionem . i Ulterius ad Origenem quem inducit in ho- milia r6. fupra lib. Numerorum, dicendum quod iple intelfigit prædiQum - textum Joan, 6. Nif£ manducaveritis , &c. de duplici man- ducatione , facramentali fcilicer & fpirituali : uade eodem modo intelligitur di&um fuum, ficut & predi&a' auctoritas, IViff manducave- sis carnem fili hominis. Wfpofitum eft autem fupra, quod pradi®a aun&oritas five intel- ligatur de facramentali manducatione , five fpirituali, non tamen adverfarius habet in- tentum , quod utraque fpecies $recepto , in cujus fignum nulla mentio fir de fpeciebus panis & vini. Verum fi pre- didus doXtor vel ex praedicta auGoritate vel ex alis diQis ejufdem traheretur ad. com- xounionem utriufque fpeciei , tunc dicendum effet , quod ipfe lóquitur fecundum confue- tudinem Grecorum , cum ipfe Grecus fuerit natione , apud quos, ut dictum ef, fuir & eft confuetudo utriufque fpeciei, non tamen aliquo modo dicit eam effe de neceíftate aut de precepto Chrifli , DE RAGUSIO O.P. 844 Deinde inducit pradicam beati Donati, aliegans beatum Gregorium G paffionale óc. Dicendum quod beatus Gregorius nullam mentionem in loco preallegato facit de fan- guine , fed folum de reparatione calicis. Et ad iftoriam legende fue efi dicendum , qnod B. Donatus miniitrabat populo fanguinem fe- cundum confustudinem que tunc in ecclefia fua tenebatur, & fecundum quod quidam di- cunt , proper predictum fcandalum, quod fibi contigit.in "predicta fractione. licet per miracolim reparaverit, deinceps dictus matyf coperit populo miniftrare hoc facramentum fab una fpecie: ejus exemplo alii. propter. fi- milia fcandala , & alia que numerara funt, Athenienfis natione . B coeperunt fimiliter facerc: &x guia predictus martyr non. affirmabar neque docebat dupli- cem fpeciem effe de: falutis neceflitate aut de precepto Chrifli , ideo non plus conclu dunt adverfarii exemplo fuo, quam fecerunt exemplo Chrifi & aliorum fanctoram, qui fub utraque fpecie hoc facramentum mint- ftraverunt. | a ltem ad id quod inducit de fanQo Tho- ma , quod videlicet diaconi babent difpenfa- re fanguinem Chrifti fidelibus , dicendum quod doctor fanc&tus ibidem defcribat actus quos in facris conflituri ex officiis ipforum e- Xequi poffunt: quapropter fi effet confueiu- do , vel fi ecclefia non ftatviffet oppofitum , quod fanguis Chrifti fub fpecie vini popu: lo miuiflraretur , utique diacuni ex officio poffeat miniftrare; fecundum quod de beato Yaurentio legitur, Gs allegatur per beatum Auguíflinum: fed hoc nihil facit ad propofi- tum de necefftate & precepto utriufque. fpe- dei. / Ulterius ad Leonem papám dicendum ; quod predictus Leo papa fcripfit contra Ma- nichæos , qui negabant Chriftum refurrexifte a:mortuis, & per confequens nec diem do- minicom volebant cclebrare , fed in contem- ptum dominice refurrectionis & ecclefie Dei, ill die jejunabant , & fic de hujufmodi ha- reticís loquitur, quod ad tegendam fuam in- efficiuntur D£delitatem immifcebant fe conventibus Chri- ftianorum , © interdum quando latere am- plius non poterant, indigno ore .fimulando fe effe catholicos, corpus Chrifti recipiebant, fanguinem autem Chrifli haurire de calice omnino declinabant , exiflimantes nondum Ghriftum refurrexiffe, fed ipfum adhuc mor- tuum effe, ideoque ex confequenti crede- Dant corpus ejus fine fanguine exiftere , & fic propter illam infidelitatem Chrifli fanguinem omnino cavebant recipere ab altari. Non eft fimilis ratio in illis & in noftiis Chrifti fide. fibus catholicis, quia ill propter di&ama in- fidelitatem fanguinem nolebant capere , no- ftri autem ' propter confuetudinem & prece- cadat fub Eptum eccles laudabiliter & ex caufis necef- faris & rationabilibus introduCam. Et ulte- rius patet quod in di&a auctoritate Leo papa nullam fecit mentionem de neceflitate aut de prz- — ANNO CHRISTI 1451. Ad fan&t. Thom. l. 4- dift. 24. q.2 arts 3. 8d S- Ad Leonem papam + cepto Chrifli, quare nihil facit ad propofitum, ad quod probandum eam adver(arii introducunt, & per confequens non fequitur quod commu- nicantes fub prima fpecie, & calicem haurire declinantes, dicantur facrilegii crimen commi- tere : nec etiam a (íocietate fat ctorum funt expellendi , & fic excommunicandi , necab ipfis tamquam ab excommunicatis eft. declinandixm , utc 

Strana 845
ANNO CHRISTI 1433- d S. Grego. iugi. Ad S. Aupw flinum. Cap. 36. 845 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 846 ut inagifter próponems ex dicta auctoritate À fli paffionem fuis myfleriis & áctibus pertinet LL Leónis infert: quia nec communio calicis eft precepta, & per conféquens nec grande fce- lus contra legem Dei committunt communi- cantes fub mna fpecie, nec fubeft etiam ea- dem cauía in nobis, ficut fuberat in iilis hz- reticis, de quibus Leo papa loquebatur. Po- tuiffet tàmen domihus proponens honeflius in- ferre quod intendebat, vel faltem. honeftarem meam curn majori patientia fupportare, Deinde ad auctorirates Gregorii dicendum , quod Cregorius loquitur in dita auGoritate de fanguiné"domini, & non de fpecie vini, qui fanguis vere & complete fumitur füb pri- ma fpecie fanguinis Chrif per ora fidelium populorum . Ulterius ad anétoritates Anguftini & primé ad illam que haberur de confecrarione diftin- €lione 2. Quia paffus , dc. dicendum quod Augultinus loquitur de fidélibus & popnlis , invitins eos ad hujüfmodi facramenti perce- ptionem , migis fub nominé calicis, non ra- tione facramentalis famptionis , fed ratione fi- guificationis, fcilicer ratione contenti & effe- Élus, qui fanguini appropriatur , videlicet ra- » tione refrigerii © lartie fpiritualis; quan- » do "manifele innuitur cum dicit: Et vos » pofi jejunia, poft labores, poft huinilita- » tem, & contritionem , jam in nomine Chri- » fli ramquam ad calicem veuiftis; quafi di- reprefentare. Nam dictum eft quod apoftolis & eorum füccefforibus facerdotibus dicta funt illa verba: Zoc facite àn menm commemoratio-- zem , quod igitur illa auctoritas fic intelliga- tur, pafet ex verbis in eadem pofitis , & de- bite ponderatis. Nam dicit : Dum frangitur hoftia, €*c. patet autem quod hofiia frangitur a facerdotibus & non 4 laicis, qua fractio nihil aliud fignifcat, quam corporis dominici in cruce immolationem: frangitur autém in tres partes , fecundum rriplicem differentiam corporis Chrifii myftici, nt patet per Magi- ANNO CHRISTI 1433. frum diftinQione 12. 4. libri fenténtarum. . Сар. 8 Sicut igitur pert. predidam fraftionem , que Bfit per facerdotém, -vnlnerdtio veri corporis Chrifti defignarur , fic & per fpecies vini &- .earum de calicé in os facérdotis fidelis fuio- nem , exprefía effufio fanguinis Chrifti in cru- ce falta pro noftra reconciliatióne ad Deum fignificatur . Unde & infimul prædiée duo conjuhiit,; videlicet: Dam' frangitur hofüia , Dum fanguis de calice in ora fidelium fundi- tur, ut ad eumdem utrumque pertinere. defi- gnaret, fcilicet fraftionem & fanguinis fum- ptioném, fcilicet ad facerdotes .. Pro fano fa- men inteile&u ejns quod dicit Auguflinus & multi alii fan&i doctores , notandum e(t id, quod dicit Wilhelmus Parifierifis de facramen- tis parte 3.» Si a fandis aliquando dicitur terét ; Poft anxietates Gi labores prefentis fx-G» quod fanguis ille fan@iffimus in ora fide- culi , tamquam ad refrigerium , id eft, ad confolationem fpiritualem , ad calicem veni- ftis; & notanter ait, Tamquam ad calicem , & hon fimpliciter , Ad calicem veniftis ; ad innuendum quod non de facramenrali calice, fed de eo quod per calicem fignifcatur , in- félligit, quod etiam {equentia verba declarant cum dicit: » Er vos ibi eftis in mena, & ibi vos eflis in éalicc, nobiféum vos etlis. Eft enim' populus in calice (imul cum fa- cerdotibus, in quantum popülus Chrifto conjungitur , qui per aqíam fignificatur : ? ideo enim aqua in calice mifcetur, ut po- pülus Chrifto füo capiti uriiri figniücetur ; mus, fimul hibimus ; non ibi fubfticic , fed quomodo populus fimul bibat nobifcum de- clarans adjanxit: Quia fimul vivimus, di- cunrur igitur laici bibere nobifcum , quia fimul vivunt nóbifcum caritate. conjuncli &' Ex quibus patet manifefle quod Auguflinus non dicit abfolute, quod populus bibat de calice facramentali , quod oftendit per illud quod dicit, 'amquam ad calicem veniflis ; éra. per illud enim declarat , Simul bibimus; per, Simul vivimus. Quare fecundario poffet dici, quod Auguftinus ibi loquitur de bibitios ne & fumptione myflica, ut patet per illud, Simul bibimus, quia fimul vivimus , fupple , У У Е) 2 » lium funditur, intellige quod non fundi- » tur, fed minitur; & ho6 cum ipfó & in » ipfo facro corporé Cujus eft, non extra . Hec ille;, quia ut fuperius declaratum eft, fanguis Chrifti eumdem, modum habet exi- ftendi, quantum ad veritatenr, fub fpeciebus vini, quem habet füb fpeciebus panis, quia fab utrifque fanguis eft in corpore , in venis ; & non extra; Unde proprie nec corpus man- ducatur nec fanguis bibitur, fed hi a&us pro- prie ad fpecies terminantur, fab quibus vere & proprie fumitur, caro fcilicet & fanguis ; licer ex vi converfionis aliter & aliter. Vel dicendum , quod etiam fi indifferenter intelli- & cum fübjunxit: Simul enim hoc fumi-Dgatur de omnibus fidelibus , verum erit in communione unius fpecici , quod fanguis Chri- fli in ora fidelium fünditur fub fpeciebus pa- nis, quia cum non alium modum fanguis Chrift; habeat exiftendi füb fpeciebus vini , quam fub fpeciebus panis, cum nec ibi > nec hic fit effufus , fed intra venas corporis íinclufus, ita benc füb fpecicbus panis in orà fidelinm fünditur; ficut {ub fpeciebus vini . Unde ficut predicta fractio hoftim in altari non eft uifi fpecierum tantum, & non corpo- ris Chrifti, cum fit infrangibile , impaffbile ; & incorruptibile , fic etiam nec illa effufio “ef fanguinis Chrifli eadcm) ratione , fed tan- iummodo fpecierum vini. Quare füb quibu- uniti in caritate Dei, qua fideles efficiuntur E fcamque fpecicbus tradatur fidelibus, ferm- «una vita in Chrito & cum Chriflo. Er quod ' fic debeat intelligi di&ta auctoritas, Quia paf fus, &c. oftenditur per fubfequentem aucto- ritatem, Nulli ambigendum ей, unumquem- que fidelium corporis & fanguinis domini párticipem feri ; ut fuit fuperius allegatum . Cap. 17. Item ad fecundam aucdtoriratem ejufdem do&oris, que ponitur de confecratione diflin- Qione 2. Cum frangitur hoftia, dc dicen- dum quod hec auctoritas omnino intelligitur de facrificantibus facerdotibus , ad quos Chri- per fanguis Chrifti in ora ipforum funditur ; co modo fanc intclligendum quod dictum eft. U Ulterius dicendum eft ad audtoritatcs que Ad S. Cypriz- inducuntur ex dictis fancti martyris Cypriani aum iierum. & ex cpiftolis ejufdem . Et primo ad primam, gp ai Cre quod dictus martyr reprehendit epifcopos , vm 63- quia füb una fpecie populo miniftrarent , imo in tora do&rina prédicli martyris & in om- nibus epiftolis fuis nunquam reperietur , ne: in verbis nec in fenfu, quod ipfe tra&taverit in 

Strana 846
ANNO CHRISTI 1433- d S. Grego. iugi. Ad S. Aupw flinum. Cap. 36. 845 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 846 ut inagifter próponems ex dicta auctoritate À fli paffionem fuis myfleriis & áctibus pertinet LL Leónis infert: quia nec communio calicis eft precepta, & per conféquens nec grande fce- lus contra legem Dei committunt communi- cantes fub mna fpecie, nec fubeft etiam ea- dem cauía in nobis, ficut fuberat in iilis hz- reticis, de quibus Leo papa loquebatur. Po- tuiffet tàmen domihus proponens honeflius in- ferre quod intendebat, vel faltem. honeftarem meam curn majori patientia fupportare, Deinde ad auctorirates Gregorii dicendum , quod Cregorius loquitur in dita auGoritate de fanguiné"domini, & non de fpecie vini, qui fanguis vere & complete fumitur füb pri- ma fpecie fanguinis Chrif per ora fidelium populorum . Ulterius ad anétoritates Anguftini & primé ad illam que haberur de confecrarione diftin- €lione 2. Quia paffus , dc. dicendum quod Augultinus loquitur de fidélibus & popnlis , invitins eos ad hujüfmodi facramenti perce- ptionem , migis fub nominé calicis, non ra- tione facramentalis famptionis , fed ratione fi- guificationis, fcilicer ratione contenti & effe- Élus, qui fanguini appropriatur , videlicet ra- » tione refrigerii © lartie fpiritualis; quan- » do "manifele innuitur cum dicit: Et vos » pofi jejunia, poft labores, poft huinilita- » tem, & contritionem , jam in nomine Chri- » fli ramquam ad calicem veuiftis; quafi di- reprefentare. Nam dictum eft quod apoftolis & eorum füccefforibus facerdotibus dicta funt illa verba: Zoc facite àn menm commemoratio-- zem , quod igitur illa auctoritas fic intelliga- tur, pafet ex verbis in eadem pofitis , & de- bite ponderatis. Nam dicit : Dum frangitur hoftia, €*c. patet autem quod hofiia frangitur a facerdotibus & non 4 laicis, qua fractio nihil aliud fignifcat, quam corporis dominici in cruce immolationem: frangitur autém in tres partes , fecundum rriplicem differentiam corporis Chrifii myftici, nt patet per Magi- ANNO CHRISTI 1433. frum diftinQione 12. 4. libri fenténtarum. . Сар. 8 Sicut igitur pert. predidam fraftionem , que Bfit per facerdotém, -vnlnerdtio veri corporis Chrifti defignarur , fic & per fpecies vini &- .earum de calicé in os facérdotis fidelis fuio- nem , exprefía effufio fanguinis Chrifti in cru- ce falta pro noftra reconciliatióne ad Deum fignificatur . Unde & infimul prædiée duo conjuhiit,; videlicet: Dam' frangitur hofüia , Dum fanguis de calice in ora fidelium fundi- tur, ut ad eumdem utrumque pertinere. defi- gnaret, fcilicet fraftionem & fanguinis fum- ptioném, fcilicet ad facerdotes .. Pro fano fa- men inteile&u ejns quod dicit Auguflinus & multi alii fan&i doctores , notandum e(t id, quod dicit Wilhelmus Parifierifis de facramen- tis parte 3.» Si a fandis aliquando dicitur terét ; Poft anxietates Gi labores prefentis fx-G» quod fanguis ille fan@iffimus in ora fide- culi , tamquam ad refrigerium , id eft, ad confolationem fpiritualem , ad calicem veni- ftis; & notanter ait, Tamquam ad calicem , & hon fimpliciter , Ad calicem veniftis ; ad innuendum quod non de facramenrali calice, fed de eo quod per calicem fignifcatur , in- félligit, quod etiam {equentia verba declarant cum dicit: » Er vos ibi eftis in mena, & ibi vos eflis in éalicc, nobiféum vos etlis. Eft enim' populus in calice (imul cum fa- cerdotibus, in quantum popülus Chrifto conjungitur , qui per aqíam fignificatur : ? ideo enim aqua in calice mifcetur, ut po- pülus Chrifto füo capiti uriiri figniücetur ; mus, fimul hibimus ; non ibi fubfticic , fed quomodo populus fimul bibat nobifcum de- clarans adjanxit: Quia fimul vivimus, di- cunrur igitur laici bibere nobifcum , quia fimul vivunt nóbifcum caritate. conjuncli &' Ex quibus patet manifefle quod Auguflinus non dicit abfolute, quod populus bibat de calice facramentali , quod oftendit per illud quod dicit, 'amquam ad calicem veniflis ; éra. per illud enim declarat , Simul bibimus; per, Simul vivimus. Quare fecundario poffet dici, quod Auguftinus ibi loquitur de bibitios ne & fumptione myflica, ut patet per illud, Simul bibimus, quia fimul vivimus , fupple , У У Е) 2 » lium funditur, intellige quod non fundi- » tur, fed minitur; & ho6 cum ipfó & in » ipfo facro corporé Cujus eft, non extra . Hec ille;, quia ut fuperius declaratum eft, fanguis Chrifti eumdem, modum habet exi- ftendi, quantum ad veritatenr, fub fpeciebus vini, quem habet füb fpeciebus panis, quia fab utrifque fanguis eft in corpore , in venis ; & non extra; Unde proprie nec corpus man- ducatur nec fanguis bibitur, fed hi a&us pro- prie ad fpecies terminantur, fab quibus vere & proprie fumitur, caro fcilicet & fanguis ; licer ex vi converfionis aliter & aliter. Vel dicendum , quod etiam fi indifferenter intelli- & cum fübjunxit: Simul enim hoc fumi-Dgatur de omnibus fidelibus , verum erit in communione unius fpecici , quod fanguis Chri- fli in ora fidelium fünditur fub fpeciebus pa- nis, quia cum non alium modum fanguis Chrift; habeat exiftendi füb fpeciebus vini , quam fub fpeciebus panis, cum nec ibi > nec hic fit effufus , fed intra venas corporis íinclufus, ita benc füb fpecicbus panis in orà fidelinm fünditur; ficut {ub fpeciebus vini . Unde ficut predicta fractio hoftim in altari non eft uifi fpecierum tantum, & non corpo- ris Chrifti, cum fit infrangibile , impaffbile ; & incorruptibile , fic etiam nec illa effufio “ef fanguinis Chrifli eadcm) ratione , fed tan- iummodo fpecierum vini. Quare füb quibu- uniti in caritate Dei, qua fideles efficiuntur E fcamque fpecicbus tradatur fidelibus, ferm- «una vita in Chrito & cum Chriflo. Er quod ' fic debeat intelligi di&ta auctoritas, Quia paf fus, &c. oftenditur per fubfequentem aucto- ritatem, Nulli ambigendum ей, unumquem- que fidelium corporis & fanguinis domini párticipem feri ; ut fuit fuperius allegatum . Cap. 17. Item ad fecundam aucdtoriratem ejufdem do&oris, que ponitur de confecratione diflin- Qione 2. Cum frangitur hoftia, dc dicen- dum quod hec auctoritas omnino intelligitur de facrificantibus facerdotibus , ad quos Chri- per fanguis Chrifti in ora ipforum funditur ; co modo fanc intclligendum quod dictum eft. U Ulterius dicendum eft ad audtoritatcs que Ad S. Cypriz- inducuntur ex dictis fancti martyris Cypriani aum iierum. & ex cpiftolis ejufdem . Et primo ad primam, gp ai Cre quod dictus martyr reprehendit epifcopos , vm 63- quia füb una fpecie populo miniftrarent , imo in tora do&rina prédicli martyris & in om- nibus epiftolis fuis nunquam reperietur , ne: in verbis nec in fenfu, quod ipfe tra&taverit in 

Strana 847
847 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 848 am um in materia unius vel duplicis fpeciei , an’ vi-Afub duplici fumatur fideliter & devote , fem- LL LL. ANNO CHRISTI 2433. delicet cadat fab precepto Chrifti vel quod ipfe dicat duplicem fpeciem effe de præce- to Chrifi, fed quia.3n calice dominico fan- €lificando , & plebi miniftrando , non hoc fa- ciebant quod Jefus Chridus fecerat, fcilicet vinum cum aqua tantummodo mixtum offe- rendo, fed aut lac pro vino, vel uvas admis fcendo , vel aliquod aliud offerendo , confe- ¢rando , ficut & miniftrando populo contra ritum & modum a Chrifto iraditum, & ideo reprehendendi erant, quia graviter erzabant, vel forte quia calicem non confecrabant, àur forte aquam vino non mifcebant. Offerre au- tem populo füb una fpecie, ex confuetudine per latificat turbam, Quia vero tempore pre- diGi martyris confuezudo erat duplicis fpe- ciei, idcirco ex quo calix dabatur populo, debebat dari eo modo quo Christus dederat, videlicet vinnm cum aqua mixtum propter fi- gnificationem. Nam aqua populum fignificat , que mixta in calice conjunctionem populi. ad Christum fignificat , quod utique non facie- bant illi, quos dictus martyr reprebendebst , & ob hoc errabant , unde merito erant repre- hendendi. Cum autem dicitar: Veritas domi- nica , €'c. dicendum quod verum est quod Christus feorfum .panem , & feorfum vinum tradidit ; non tamen fic precepit laicis tra- & flaruto ecclefie , non errare, & ira non B dendum , nec de hac verirate loquitur hic reprehenübile, imo laudabile & merirorium ;. cum nihil agatur in calice dominico. fanctifi- cando , quod Chriftus non fecerit , in quo to- tus error predictorum confíiftebat, Si enim in . fanctificando & coníccrando calicem domini, Ep. 16 Sopra in motivia ecciefiz pro una fpocie , circa finem. ' martyr loquitur de communione fimpliciter , E fortaffe dederunt Wickleviste, ut propter au- copfecraffenr vinum & aquam, ficut .Ghriftus fecerat, & ficut nunc ecclefia facit , licer a- liter populo poft confecrationem hofliam mi- niftrazent, non confecratum. vinum vel aquam ficat nunc facimus , non fuiffeot tantum re- prehenfibiles , nifi in quantum coniravenilfent confuetudini ecclefiæ. Ad fecundam auctoritatem. ejufdem , di- cendum , quod loquitur martyr fecundum con- martyr, ‘ed de veritate fanguinis five vini & „aqua , que in calice debet offerri, &t pro tunc populo tradi , quam veritatem mon fe- quebantur illi, qui hic reprehenduntur , quia vel lac offerebant , vel aquam non admifce-. bant, vel aliquem alium ‘errorem ex prædi- Kis in confecrando & ministrando committe- bant. Ád aliud , quod qui ex contemptu dimit- tebant tunc bibere fanguinem Christi, quafi e- rubefcentes, errabant & graviter peccabant , cum ex contemptu, tum quia contra confue- fudinem eccleüm faciebant, & ex hoc fignum erat modice devodonis & modici fervoris qui ad fustinendum martyrium maximus requiri- fuetudinem quam habebat in ecclefia cui pre- C tur, Similiter & nunc dicete poffamus, quod fidehar . Et ficut runc neceffarium ‘erat, id eft, utile , in quotidiana pugna exiftentibus fumere euchariftie .facramentum jaxta morem ecclefim fub utraque fpecie ; (ic & nunc val- de utile effer & eft fidelibus fepius accipere hoc divinifimum facramentum fub üna fpe- Cie, qua armentur contra inftantia hujus mi- ferabilis mundi pericula & tentationes quas jam antichriftus per fuos mini(iros parare iu- Cepit, & gravifme producere , nec minus erunt armau fideles, fub una fpecie fumea- tes. quam effent illi qui idem Gt tantumdem: fumebant fub utraque. Et utique optime fa- cit ad propofitum auctoritas ejufdem marty- fanguinem pro Christo effundere non pore- runt, qui fanguinem Christi fub duplici fpe« AWNO CHRISTY 1433- cie, ficut funr facerdotes , vel fub una vs lais | ci, bibere erubefcunt , facram communionem contemnenfcs. Ad 2uctoritatem qua fub nomine Fulgentii alegatur , dicendum primo nullam facit men- tionem de neceffitate aut de precepto Chri- sti , nec facit meutionem : de communione laica, quare in nullo adverfzriis fuffragatur . Sed advertendum | quod predicta aucloritas fub nomine Fulgentii allegata, non est illius antiquiffimi do£loris, cujus auctoritas in ma- gna veneratione habetur apud ecclefiasticos iis loquentis de preffura & de temporibus D doctores , quod patet tam ex diverfa allega- antichnfli, qui Christi milites his graviffimis Temporibus fide incorrupta & véritate robu- sta debent fe parare ad perfistendum fortiter , & ut armentur & fortificentur, debent quoti- die fpiritualiter &de & devotione calicem do- mini bibere; & fæpc ad facram' communio- nem unius fpeciei, füb qua vera caro Christi & veras fanguis Christi: cum ceteris concomi- tantibus continetur, accedere; quemadmodum $t ad communionem fub duplici fpecie, de qua idem martyr loquebatur ;. propter confue- tudinem que tunc in ecclelia fua habebatur , fideles devotiflime accedebant. Ad tertiam ejuldem dicendum , quod dictus nec est fenfus quod tunc aliqui facerdotes mi nistraffent militataris pro Christo , hostia tantum fine vino, & quad, propter hoc ipfos reprehenderet , fed quia denegaban: eis fim- pliciter facramentum , utitur autem magis ter- minis fanguinis & poculi propter fimilitudi- nem effuadendi fanguinis in martyrio , Ad quartam ejufdem martyris dicendum , quod calix domini laetificat curbzm non ratio- ne fpecierum , fed ratione rerum, ut fepe di- fum est, & ideo (ive fub una fpecie, five tione dice auGoritatis, quam etiam ex fuf- peta do@rina que in dieta auetoritate vide- tur contineri. Nam ut refert magister Tho- Ad Falgen- tium « Thomas Waldents de mas Anglicus, qui doctrinam Wickleff plenif- tcramento euchaziftim , fime legit, optime intellexit , & fortiffime at- 257. que acerüme, ut verus ecclefie catholice fi- lius & doctor catholicus, impugaavit, hunc Falgentium Wickef * animo vocabat ma- gnum Ambrofium , vel faltem magni Ambro- fii difcipulum. Alii vero fubfequentes Wickle- viste hunc eumdem vocaverunt & vocant Ifi- dorum, alii vero Walécanum ; alii autem vo- cant & nuncupant Fulgentium: hanc autem falfam nominationem diQz auQoritati & aliis €oritatem dictorum doQorum , quorum falfe nomina affumunt, facilius valeant fimplices & incautas mentes decipere. Unde videtur prz- dica auctoritas effe Berengarii , qui aliquando male fenfit de veritate hujus facramenti, cu- jus revocatio habetur de confecratione distin- élione 2. Ego Berengarius, qui, ut refert Coe qt. magister Thomas in 2. 2 damnate memorie "Wickleff differebat, quia dicebat in hoc f2cra- mento post confecrationem panis & vini fub. stantiam remanere fimul cum vero corpore & fan- 

Strana 848
847 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P. 848 am um in materia unius vel duplicis fpeciei , an’ vi-Afub duplici fumatur fideliter & devote , fem- LL LL. ANNO CHRISTI 2433. delicet cadat fab precepto Chrifti vel quod ipfe dicat duplicem fpeciem effe de præce- to Chrifi, fed quia.3n calice dominico fan- €lificando , & plebi miniftrando , non hoc fa- ciebant quod Jefus Chridus fecerat, fcilicet vinum cum aqua tantummodo mixtum offe- rendo, fed aut lac pro vino, vel uvas admis fcendo , vel aliquod aliud offerendo , confe- ¢rando , ficut & miniftrando populo contra ritum & modum a Chrifto iraditum, & ideo reprehendendi erant, quia graviter erzabant, vel forte quia calicem non confecrabant, àur forte aquam vino non mifcebant. Offerre au- tem populo füb una fpecie, ex confuetudine per latificat turbam, Quia vero tempore pre- diGi martyris confuezudo erat duplicis fpe- ciei, idcirco ex quo calix dabatur populo, debebat dari eo modo quo Christus dederat, videlicet vinnm cum aqua mixtum propter fi- gnificationem. Nam aqua populum fignificat , que mixta in calice conjunctionem populi. ad Christum fignificat , quod utique non facie- bant illi, quos dictus martyr reprebendebst , & ob hoc errabant , unde merito erant repre- hendendi. Cum autem dicitar: Veritas domi- nica , €'c. dicendum quod verum est quod Christus feorfum .panem , & feorfum vinum tradidit ; non tamen fic praecepit laicis tra- & flaruto ecclefie , non errare, & ira non B dendum , nec de hac verirate loquitur hic reprehenübile, imo laudabile & merirorium ;. cum nihil agatur in calice dominico. fanctifi- cando , quod Chriftus non fecerit , in quo to- tus error predictorum confíiftebat, Si enim in . fanctificando & coníccrando calicem domini, Ep. 16 Sopra in motivia ecciefiz pro una fpocie , circa finem. ' martyr loquitur de communione fimpliciter , E fortaffe dederunt Wickleviste, ut propter au- copfecraffenr vinum & aquam, ficut .Ghriftus fecerat, & ficut nunc ecclefia facit , licer a- liter populo poft confecrationem hofliam mi- niftrazent, non confecratum. vinum vel aquam ficat nunc facimus , non fuiffeot tantum re- prehenfibiles , nifi in quantum coniravenilfent confuetudini ecclefiæ. Ad fecundam auctoritatem. ejufdem , di- cendum , quod loquitur martyr fecundum con- martyr, ‘ed de veritate fanguinis five vini & „aqua , que in calice debet offerri, &t pro tunc populo tradi , quam veritatem mon fe- quebantur illi, qui hic reprehenduntur , quia vel lac offerebant , vel aquam non admifce-. bant, vel aliquem alium ‘errorem ex prædi- Kis in confecrando & ministrando committe- bant. Ád aliud , quod qui ex contemptu dimit- tebant tunc bibere fanguinem Christi, quafi e- rubefcentes, errabant & graviter peccabant , cum ex contemptu, tum quia contra confue- fudinem eccleüm faciebant, & ex hoc fignum erat modice devodonis & modici fervoris qui ad fustinendum martyrium maximus requiri- fuetudinem quam habebat in ecclefia cui pre- C tur, Similiter & nunc dicete poffamus, quod fidehar . Et ficut runc neceffarium ‘erat, id eft, utile , in quotidiana pugna exiftentibus fumere euchariftie .facramentum jaxta morem ecclefim fub utraque fpecie ; (ic & nunc val- de utile effer & eft fidelibus fepius accipere hoc divinifimum facramentum fub üna fpe- Cie, qua armentur contra inftantia hujus mi- ferabilis mundi pericula & tentationes quas jam antichriftus per fuos mini(iros parare iu- Cepit, & gravifme producere , nec minus erunt armau fideles, fub una fpecie fumea- tes. quam effent illi qui idem Gt tantumdem: fumebant fub utraque. Et utique optime fa- cit ad propofitum auctoritas ejufdem marty- fanguinem pro Christo effundere non pore- runt, qui fanguinem Christi fub duplici fpe« AWNO CHRISTY 1433- cie, ficut funr facerdotes , vel fub una vs lais | ci, bibere erubefcunt , facram communionem contemnenfcs. Ad 2uctoritatem qua fub nomine Fulgentii alegatur , dicendum primo nullam facit men- tionem de neceffitate aut de precepto Chri- sti , nec facit meutionem : de communione laica, quare in nullo adverfzriis fuffragatur . Sed advertendum | quod predicta aucloritas fub nomine Fulgentii allegata, non est illius antiquiffimi do£loris, cujus auctoritas in ma- gna veneratione habetur apud ecclefiasticos iis loquentis de preffura & de temporibus D doctores , quod patet tam ex diverfa allega- antichnfli, qui Christi milites his graviffimis Temporibus fide incorrupta & véritate robu- sta debent fe parare ad perfistendum fortiter , & ut armentur & fortificentur, debent quoti- die fpiritualiter &de & devotione calicem do- mini bibere; & fæpc ad facram' communio- nem unius fpeciei, füb qua vera caro Christi & veras fanguis Christi: cum ceteris concomi- tantibus continetur, accedere; quemadmodum $t ad communionem fub duplici fpecie, de qua idem martyr loquebatur ;. propter confue- tudinem que tunc in ecclelia fua habebatur , fideles devotiflime accedebant. Ad tertiam ejuldem dicendum , quod dictus nec est fenfus quod tunc aliqui facerdotes mi nistraffent militataris pro Christo , hostia tantum fine vino, & quad, propter hoc ipfos reprehenderet , fed quia denegaban: eis fim- pliciter facramentum , utitur autem magis ter- minis fanguinis & poculi propter fimilitudi- nem effuadendi fanguinis in martyrio , Ad quartam ejufdem martyris dicendum , quod calix domini laetificat curbzm non ratio- ne fpecierum , fed ratione rerum, ut fepe di- fum est, & ideo (ive fub una fpecie, five tione dice auGoritatis, quam etiam ex fuf- peta do@rina que in dieta auetoritate vide- tur contineri. Nam ut refert magister Tho- Ad Falgen- tium « Thomas Waldents de mas Anglicus, qui doctrinam Wickleff plenif- tcramento euchaziftim , fime legit, optime intellexit , & fortiffime at- 257. que acerüme, ut verus ecclefie catholice fi- lius & doctor catholicus, impugaavit, hunc Falgentium Wickef * animo vocabat ma- gnum Ambrofium , vel faltem magni Ambro- fii difcipulum. Alii vero fubfequentes Wickle- viste hunc eumdem vocaverunt & vocant Ifi- dorum, alii vero Walécanum ; alii autem vo- cant & nuncupant Fulgentium: hanc autem falfam nominationem diQz auQoritati & aliis €oritatem dictorum doQorum , quorum falfe nomina affumunt, facilius valeant fimplices & incautas mentes decipere. Unde videtur prz- dica auctoritas effe Berengarii , qui aliquando male fenfit de veritate hujus facramenti, cu- jus revocatio habetur de confecratione distin- élione 2. Ego Berengarius, qui, ut refert Coe qt. magister Thomas in 2. 2 damnate memorie "Wickleff differebat, quia dicebat in hoc f2cra- mento post confecrationem panis & vini fub. stantiam remanere fimul cum vero corpore & fan- 

Strana 849
849 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. fanguine domini noftri fesu Chrifti. Wiekieff' A ut clavus clavo retundatur, cum adducant cocmecees 850 ANNO vero totaliter amnvit fuhltantiam & verita- antiqua miffalia, adducamus & nos antiquif- ANNO CHRISTI : - : ,. CHRISTI 13:33. . tem corporis Chrifli ab hoc facramento. Îta fima, in quibus rubrica & notula de officio "437. b) Porta oe 2 , inqvit. dicit Waleranus 3. capite de azymo & fer- mentato : Significari pane illo dixi ecclefiam, » gon in eo quod offertur, & confecratur, » fed in eo quod de multis granis, ut di- » €um eft, conficitur. Nam ineo quod con- » fecratur , nec ipfum .individeum corpus » domini figaificat, fed eft: transfufo in fe Dei » Verbo per fidem paffionis. Dominus enim » non hoc fignificat, fed Aoc eff corpus meum , Hac ille, cujis memoria in damna tione e(l: videtur autem fuiffe predicus Be- rengarius tempore Anfelmi, ut pote(t perpen- di ex epiflola, que in proosnio ponitur libri ejufdem Anfeimi de corpore & fanguine domi- | mi , in qua eumdem redarguit de errore fuo , quem tcnebat ix capitulo de euchariflia , % fraternc monet, ut errorem fuum corrigat. Patet. fecundo quod. dida auctoritas non fir magni Fulgentii, propter fufpecam do- €trinam in ea contentam, Nam mauifefle fapit errorem Berengarii , qui pofuir fubflantiam panis & vini imul cum fubítantia corporis Chrifii in hoc facramento remanere. Unde » dicit: Verbum Patris carni: & fanguini , » quem de urero Virginis affampferat , , & a + pane ac vino quod in altari fumitur, me- 3 Moves» par ss dium interveniéns , unum efficit facramen- » tum. num , cum dicit, quod vcrbam Parris inter- veniens ex carne & fanguine & pane ac vi- no unum effecit facramentum , quod eft om- nino contra fidem catholicam. idem oftendi- tur error quod cum in ora Bdelium facerdos diftribuit , panis & vinum abfumitur 6 rranfic, partus autem Virginis cum unito fibi Verbo Patris & in cælo & in hominibus integer permanet & inconfum ptus . Ecce iterum dicit quod in ora £-ielium facerdos diftribuit panem & vinum quod omzino eft a fide eccles alienum. Ex quibus mzuifefte colligitur , quod diclus auctor cujus eft dicta auctoritss , & multe alie fimi- Hcce quam aperte hic patet vene- Cdicendum oft, per verba fequentia, cum dicit», diei parafceves fentit & ponit, «quod illo die corpus & fanguis non debent confecrari , fed quod hoítia a precedenti «ie deber fervari > fola fpecies, fcilicet, panis debeat fumi a fa- ceidote . Quod fi tali ac tanto die fufficit to- ti ecclefiæ fab fola fpecie panis , corpus Chri- fi & fanguinem fumere, multo magis fufi- ciet fic famere laicis. Er fine dubio fi fuif- fer preceptum Chrifli femper fumere fub u- traque fpecie » nequaquam: ecclefia tali die, in quo maxime Chrifto pallo compatieur & conformatur in poœniteutia , in jejuniis, in vi- Bgilis, in peregrinationibus , & aliis piis , fan- Qis, & devotis opcribus, pretermitteret pra» ceptum. Chrifti adimplere , nec permififfet Deus a tantis remporibus tam periculofe er- rave ecclefiam , me fideles & populus Chri(tianus humiliatur, eompungitur, & Chrifto domino ex intimis cordibus aficitur & compatimr . Ad. rolitionem Nicolai de Lyra, quod fi- deles antignitusin utraque fpecie communica- bant, & quod fic dabatur fidelibus in pri- mitiva ecclefia, fiepe conceflum eft, & con- ditur, nec tamen Nicolaus de Lyra dicit aut refert quod hoc facerent ex precepto Chrifti. Similiter ad Wilhelmum de monte Lauduno quod ipfe refert* quod tem- pore fuo in mulis locis communicabatur cum pane & vino, & cum toto facramento ; fane & in rali dic in qua maxi- : intelligendo pro pane & vino fpecies facra- . mentales: non tamen dicit do&or, quod im ilis muitis locis feret hujufmodi communio fub utraque fpecie ex pracepto Chrifti . Similiter ad id quod Nicolaus de Lyra dicit quod per apoftolosfuos facit & fecit dominus hoc convivium miniflrai omaibus Chriftianis per orbcm diffufis, verum dicit, five {ub u- na fpecie five fub duplici miniftretur, quia etiam {ub una fpecie verum & perfectum convivium carnis Chrifti & fanguinis mini- firatur , nec dicit quod fub utraque fpecie les nec auCtoritate Ambrofius magnus fuerit, D Chrius preceperit omnibus Chriflianis mini- nec ejus difcipulus , nec fide Hidorus „ nec ætate Fulgentius , fed potins Berengarius quandoque in fide P de vino. & contempo- zaneus Anfelmi: vel forte aliquis ejus Beren-, gari difcipulus in errore: quapropter fimpli- citer neganda eft hujufmodi auctoritas, & ceterae fimiles , cum eodém auctore, Labo- randum tamen efífer;ut originalia haberentur magni Fulgentii, & aliorum, ur manifeftior dicendum eft ad auctorita- tem ejuflem de mulziplicatione virginum . Ad auBoriratem S. Thome, In qua facit mentionom | dc- difpenfatione fanguinis per diaconos , & de fancto Laureutio , & ad au- Goritatem È , qui inducit fanétum mar- tyrem in Romana ecclefia Chrifti fanguinem difpenfaife , diftum eft. fuperius in refponfio- ne ad quamdam auctoritatem dicti fancti Thome. ftrare. Et idem fieret facrilega malitia Wickleffftarum, qui non definunt facrarum feripturaram & catho- licornm doftorum fanum' pervertere. fenum . Sed jam auctoritates duorum: conciliorum Supra proba quas etiam adducir, dicendum eft, & primo sone 7 oftring (acroe ad decretum concilii Certhaginenfis quarti di- rum concilic- ex rua. ? ferzanéu: 4, Legi fiquidem ejufdem Fulgentii tractatum de fde incarnationis Fili Dei, infuper libel- cendum ; quod.euchariftia , ut dictum eft. fupe- rius in quodam decreto duodecimi concilii 'T'o- lum cjufdem de quinque quecionibus ad "E letani, propric accipitur pro hotlia ; tamen quan- Ferdinandum Cartaginenfem — diaconum ,. & nihil de hujusmodi fufpecta doCtrina valui deprhendere in didis ejufdem praclariffimi- & gloriofiffimi doctoris. Ad antiqua miffalia dicendum , quod mif- falia antiqua continent rubricam & notulam fecundum confuetudizem primirive ecclefie, in qua in aliquibus locis confüetudo crat com- munionis utriufque fpeciei quoad populum: nec tamen in illa norula dicitur quod fic fie- zi debeat ex uecefütaie aut ex precepto: X Concil. General. ‘Tom, XXIX. doque accipitur pro toto facramento, hoftia vi- delicet, & fanguine. Nunquam veto, quan- tam memorie occurit, euchariftia accipitur pro folo fanguine. Tota ergo diificultas hu- jus decreti remanet io hoc verbo, lüfunda- tur, quia infundi pertinet ad liquidam ma- teriam . Quare dicendum quod illud verbu, Infundi, redecatur ad euchariftiam , ur fir fenfus , Ínfundatur, id eft, immittarur, non fub fpecie vini, quia non dicit hoc canon, fcd fub fpecic panis , vele converfo euchariftlæ Hhh nomen 

Strana 850
849 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. fanguine domini noftri fesu Chrifti. Wiekieff' A ut clavus clavo retundatur, cum adducant cocmecees 850 ANNO vero totaliter amnvit fuhltantiam & verita- antiqua miffalia, adducamus & nos antiquif- ANNO CHRISTI : - : ,. CHRISTI 13:33. . tem corporis Chrifli ab hoc facramento. Îta fima, in quibus rubrica & notula de officio "437. b) Porta oe 2 , inqvit. dicit Waleranus 3. capite de azymo & fer- mentato : Significari pane illo dixi ecclefiam, » gon in eo quod offertur, & confecratur, » fed in eo quod de multis granis, ut di- » €um eft, conficitur. Nam ineo quod con- » fecratur , nec ipfum .individeum corpus » domini figaificat, fed eft: transfufo in fe Dei » Verbo per fidem paffionis. Dominus enim » non hoc fignificat, fed Aoc eff corpus meum , Hac ille, cujis memoria in damna tione e(l: videtur autem fuiffe predicus Be- rengarius tempore Anfelmi, ut pote(t perpen- di ex epiflola, que in proosnio ponitur libri ejufdem Anfeimi de corpore & fanguine domi- | mi , in qua eumdem redarguit de errore fuo , quem tcnebat ix capitulo de euchariflia , % fraternc monet, ut errorem fuum corrigat. Patet. fecundo quod. dida auctoritas non fir magni Fulgentii, propter fufpecam do- €trinam in ea contentam, Nam mauifefle fapit errorem Berengarii , qui pofuir fubflantiam panis & vini imul cum fubítantia corporis Chrifii in hoc facramento remanere. Unde » dicit: Verbum Patris carni: & fanguini , » quem de urero Virginis affampferat , , & a + pane ac vino quod in altari fumitur, me- 3 Moves» par ss dium interveniéns , unum efficit facramen- » tum. num , cum dicit, quod vcrbam Parris inter- veniens ex carne & fanguine & pane ac vi- no unum effecit facramentum , quod eft om- nino contra fidem catholicam. idem oftendi- tur error quod cum in ora Bdelium facerdos diftribuit , panis & vinum abfumitur 6 rranfic, partus autem Virginis cum unito fibi Verbo Patris & in cælo & in hominibus integer permanet & inconfum ptus . Ecce iterum dicit quod in ora £-ielium facerdos diftribuit panem & vinum quod omzino eft a fide eccles alienum. Ex quibus mzuifefte colligitur , quod diclus auctor cujus eft dicta auctoritss , & multe alie fimi- Hcce quam aperte hic patet vene- Cdicendum oft, per verba fequentia, cum dicit», diei parafceves fentit & ponit, «quod illo die corpus & fanguis non debent confecrari , fed quod hoítia a precedenti «ie deber fervari > fola fpecies, fcilicet, panis debeat fumi a fa- ceidote . Quod fi tali ac tanto die fufficit to- ti ecclefiæ fab fola fpecie panis , corpus Chri- fi & fanguinem fumere, multo magis fufi- ciet fic famere laicis. Er fine dubio fi fuif- fer preceptum Chrifli femper fumere fub u- traque fpecie » nequaquam: ecclefia tali die, in quo maxime Chrifto pallo compatieur & conformatur in poœniteutia , in jejuniis, in vi- Bgilis, in peregrinationibus , & aliis piis , fan- Qis, & devotis opcribus, pretermitteret pra» ceptum. Chrifti adimplere , nec permififfet Deus a tantis remporibus tam periculofe er- rave ecclefiam , me fideles & populus Chri(tianus humiliatur, eompungitur, & Chrifto domino ex intimis cordibus aficitur & compatimr . Ad. rolitionem Nicolai de Lyra, quod fi- deles antignitusin utraque fpecie communica- bant, & quod fic dabatur fidelibus in pri- mitiva ecclefia, fiepe conceflum eft, & con- ditur, nec tamen Nicolaus de Lyra dicit aut refert quod hoc facerent ex precepto Chrifti. Similiter ad Wilhelmum de monte Lauduno quod ipfe refert* quod tem- pore fuo in mulis locis communicabatur cum pane & vino, & cum toto facramento ; fane & in rali dic in qua maxi- : intelligendo pro pane & vino fpecies facra- . mentales: non tamen dicit do&or, quod im ilis muitis locis feret hujufmodi communio fub utraque fpecie ex pracepto Chrifti . Similiter ad id quod Nicolaus de Lyra dicit quod per apoftolosfuos facit & fecit dominus hoc convivium miniflrai omaibus Chriftianis per orbcm diffufis, verum dicit, five {ub u- na fpecie five fub duplici miniftretur, quia etiam {ub una fpecie verum & perfectum convivium carnis Chrifti & fanguinis mini- firatur , nec dicit quod fub utraque fpecie les nec auCtoritate Ambrofius magnus fuerit, D Chrius preceperit omnibus Chriflianis mini- nec ejus difcipulus , nec fide Hidorus „ nec ætate Fulgentius , fed potins Berengarius quandoque in fide P de vino. & contempo- zaneus Anfelmi: vel forte aliquis ejus Beren-, gari difcipulus in errore: quapropter fimpli- citer neganda eft hujufmodi auctoritas, & ceterae fimiles , cum eodém auctore, Labo- randum tamen efífer;ut originalia haberentur magni Fulgentii, & aliorum, ur manifeftior dicendum eft ad auctorita- tem ejuflem de mulziplicatione virginum . Ad auGoriratem S. Thome, 1o qua facit mentionom | dc- difpenfatione fanguinis per diaconos , & de fancto Laureutio , & ad au- Goritatem È , qui inducit fanétum mar- tyrem in Romana ecclefia Chrifti fanguinem difpenfaife , diftum eft. fuperius in refponfio- ne ad quamdam auctoritatem dicti fancti Thome. ftrare. Et idem fieret facrilega malitia Wickleffftarum, qui non definunt facrarum feripturaram & catho- licornm doftorum fanum' pervertere. fenum . Sed jam auctoritates duorum: conciliorum Supra proba quas etiam adducir, dicendum eft, & primo sone 7 oftring (acroe ad decretum concilii Certhaginenfis quarti di- rum concilic- ex rua. ? ferzanéu: 4, Legi fiquidem ejufdem Fulgentii tractatum de fde incarnationis Fili Dei, infuper libel- cendum ; quod.euchariftia , ut dictum eft. fupe- rius in quodam decreto duodecimi concilii 'T'o- lum cjufdem de quinque quecionibus ad "E letani, propric accipitur pro hotlia ; tamen quan- Ferdinandum Cartaginenfem — diaconum ,. & nihil de hujusmodi fufpecta doCtrina valui deprhendere in didis ejufdem praclariffimi- & gloriofiffimi doctoris. Ad antiqua miffalia dicendum , quod mif- falia antiqua continent rubricam & notulam fecundum confuetudizem primirive ecclefie, in qua in aliquibus locis confüetudo crat com- munionis utriufque fpeciei quoad populum: nec tamen in illa norula dicitur quod fic fie- zi debeat ex uecefütaie aut ex precepto: X Concil. General. ‘Tom, XXIX. doque accipitur pro toto facramento, hoftia vi- delicet, & fanguine. Nunquam veto, quan- tam memorie occurit, euchariftia accipitur pro folo fanguine. Tota ergo diificultas hu- jus decreti remanet io hoc verbo, lüfunda- tur, quia infundi pertinet ad liquidam ma- teriam . Quare dicendum quod illud verbu, Infundi, redecatur ad euchariftiam , ur fir fenfus , Ínfundatur, id eft, immittarur, non fub fpecie vini, quia non dicit hoc canon, fcd fub fpecic panis , vele converfo euchariftlæ Hhh nomen 

Strana 851
Bst ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P.. 852 neue Vomen trahatur ad verbum , Ínfundi, pe vi- A nam, vel e converfo , in communione vel funi- anni" ANNO CHRISTY 1433. Can. y. delicet ut fit fenfüs Origenis , Infundatur eu- €hariftia, fcilicet fub fpecie vini, vel quod utrumque flet in propria fignificatione, & per fyncopen de toto facramento intelligatur, ut fit fenfus, quod detur facramentum fub fpe- cie panis, ratione nominis euchariftie, & fub Ípecie vini ratione verbi, Ínfundi, & quo- cumque modo intelligatur, nullum inconve- niens fequitur, nec adverfarius hahet inten- tum , quia concilium difponebat adminiftra- | tionem. facramentorum fecundum confuetudi- nem, que tunc in ecclefia Africana & Car- taginenfi fervabatut. Nec dicit ille canon , quod ideo fic fan&um concilium infüitaerit , ptione laicorum vel non confcientium. Un- ANNO, de patet , quod in omnibus hujufmodi argu- © 2433: mentationibus paralogizatur arguendo a fim- pliciter, ad fecundum quid: imo in iftis ui- timis rationibus , auctoritates quas adducit ad probandum minores fuas, ut plurimum potius faciun: pro una fpecie, quam pro utra» que: ficut eft: Panem de celo dedifi, xe. i- tem de conyivio five de pupfiis, quas rex fecit filio fuo , in quibus nulla fit mentio de vino aut potu , tamquam de impertinenti ad facramentum , quod ille nuprie prafaura- bant. Ex quibus nullo modo concluditur pe- cefftas aut preceprura mtrinfque fpecici. Et quia effec preceptum Chrifti aut. cujufcumque B hec dicta funt de 3. parte & ultima, & per apoftoloram , quod flatutum 4G preceptum concilii, ex quo non emanabat originaliter ex praecepto & oblatione Chrifii, potuit ra- tionabilibus Gc juflis de caufis per confuerudi- ner , vel per decreta fümmorum pontificum aut etiam conciliorum generalium fequentium abrogari, Ad illud autem quod adducitur de conci- lio IV. Toletang dicendum , quod nulfa men- do fit ibi de fpeciebus, fed tantummodo de corpore & fanguine domini noftri, que duo plene & perfe&ic fumuntur fub fpecic panis. Poftremo & finaliter adducit dominus propo- tiens tres rationts, quarum rationum ornnes confeguens de tota pofitione, quam dictus do- minus proponens pofuit coram hoc fagro cone cilio Bafileenfi in Spiritu San&o iczitme con- gregato, pro defenfionc communionis łaicalis feu non conficientinee fub utraque fpecie: in qua ręfponfione & defenflone confuerudinig ecclefia catholichz fi quid minus fufücienter pofitum eft, pium & benevolum defidero corre&orem , Cc nihilo minus prediQa fub- jicio correctioni & emendarioni hujus facro- fande generalis fynodi Bafileenfis ; & ex toto corde adhzreo proteftationi per me in prin- cipio hujus a&us. premifí2 , ad laudem omnipotentis Dei , cui fir laus , honor , majores propofitiones concedo , fed pro de. C & gloria > per infinita fzcula foculorum, Claratione minorum propofitionum , reducenda eft ad memoriam diftin&io pofita a principio refponfionis ad śćloritates induflas per eum- dem : dicebatur enim ibi , quod in conclufioni- bus fuis & meis duo erant attendénda, videli- cet ipfa communio fecundum. fe confiderata, non habito refpectu ad unam vel ad dupli- cem fpeciem: aliud, quod alis communio «debeat dari fub una vel fub duplici fpecie populo laicali yel non conficientibus. | ' Quantum ad primum , concordia eft inter ipfum & mc, videlicet, communio divinif- fime euchariflie eff multum uiilis, valde ne- £efíaria Chrifli fidelibas, Gc quod innumeros Ámen, Pro finali confirmatione veritatis cathoficz „ Eceiefia der lium catho- & coníaerudinis communionis fub una fpecie ; lies non et quantum arélitudo temporis permittit prafen- misere sm. t aGgi, yivendum cft per exemplum & per re es que | experientiam, que eft rerum omnium magi- Edem če regt fra, quid poffic univerfalis ecclefia catholica Ten Shite circa ea que pertinent ad fidem & regimen (ysesoge - Chrifi fidelium , Et ante omnia præfuppo- nendum e(t, quod eccleGa Chrifti fidelium non e(t minoris auctoritatis fub lege eyange- lica , quam fuerit fynagoga Judeorum fab lege Mofaica . Reperimus eutem quod non folum fynagoga vel in ea exiftentes pro temo efft&us fpirituales efficit in accipientibus & D pore prater legem Dei nova flatua . traditio- fumentibus digne , & quod etiam fecundum multorum doctorum intentionem & opinio- mem, cadit fub precepto omnibus Chrifli fi- delibus ufum rationis, & difcretionis habenti- fibus & taliter difpotis , prout decet & con- gruit honori & reverentiæ tanti {acramenti ; Śc ad hvnc fenfum conceff fibi auctoritates fanc&orum extollentes utilitates & effectus diviniffimi facramenti; eas etiam qua neceffi tatem aut preceptum videntur importare: & fimiliter ad huac fenfum concedo fibi omnes propolitiones fuas minores , & audoritaies quibus probat eas. Sed quantum ad fecundum , videlicet, guod fit utile & neceffarium , Chrifti fumere dicum facramentym magis fub duplici fpecie quam fub pna, nifi in quan- tum ecclefiæ confictudo vel ftatuium magis ad unum modum vel ad alium declinaret , negavi, & nunc finaliter nego, quia nulla auftoritas in tota fua pofitione pofita, five fit auctoritas fanCctarum fcripturarum , five cu- jufcumque fandi , aut doctoris , nec implici- cite, siec explicite, nec aliquo [modo dicit , innvit, aut praetendit preceptum Chrifti de- terminare magis duplicem fpeciem , quam u- ncs; G ceremonias flatuerit, fed etiam circa precepta divina difpenfaverit , quod plane inducitur & declaratur per exempla, Br r. Efther 9. ubi Judæi conftiraerant 74. diem Martii elfe folemnem : fertur enim ibidem, quod quando fententia, que erat in mor [TEs net tem omnium Judzorum fub rege Affuero de- traditiones > gentium, mutata fuit in fententiam (alutis , ianituiz , Pes tunc ftatuium fuit ut 14. dies menfis 12, jet jn foto cum omui letitia inter dies feftos celebrare- niorum, ini- tur, ut ín pofterum agnofcatur, cc, Et Pau- Unt, obliga lo poft: Ommis autem provincia & civitas que tone Recbé- moluerie hujus folemnitatis effe particeps , gla- rare - dio & igne pereat. ut habetur ultimo capi- Synagoga non todo pro aut de præcepto Ete ibidem . Praceptum igitur de die hujus feftivitatis non erat legis divine , fed una- nimi confenfu populi ftarutum eft, & tan- tum univerfaliter in lege veteri per Judaeos, & tenetur omni anno ulque in præfentem djem . Item Judas Machabæus & fratres ejus , & uui- verfa ecclefia rael conftituerunt ut agatur dies dedicationis altaris , ab anno in anum per dies octo, prime Machabzorum 4. David quoque conftituit cantores z fummos facerdotes. z, Pa- ral,15. multa hujufmodi ftatuta , ceremonias & ordinationes diligens lector in veteri lege per. ordj- 

Strana 852
Bst ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO O. P.. 852 neue Vomen trahatur ad verbum , Ínfundi, pe vi- A nam, vel e converfo , in communione vel funi- anni" ANNO CHRISTY 1433. Can. y. delicet ut fit fenfüs Origenis , Infundatur eu- €hariftia, fcilicet fub fpecie vini, vel quod utrumque flet in propria fignificatione, & per fyncopen de toto facramento intelligatur, ut fit fenfus, quod detur facramentum fub fpe- cie panis, ratione nominis euchariftie, & fub Ípecie vini ratione verbi, Ínfundi, & quo- cumque modo intelligatur, nullum inconve- niens fequitur, nec adverfarius hahet inten- tum , quia concilium difponebat adminiftra- | tionem. facramentorum fecundum confuetudi- nem, que tunc in ecclefia Africana & Car- taginenfi fervabatut. Nec dicit ille canon , quod ideo fic fan&um concilium infüitaerit , ptione laicorum vel non confcientium. Un- ANNO, de patet , quod in omnibus hujufmodi argu- © 2433: mentationibus paralogizatur arguendo a fim- pliciter, ad fecundum quid: imo in iftis ui- timis rationibus , auctoritates quas adducit ad probandum minores fuas, ut plurimum potius faciun: pro una fpecie, quam pro utra» que: ficut eft: Panem de celo dedifi, xe. i- tem de conyivio five de pupfiis, quas rex fecit filio fuo , in quibus nulla fit mentio de vino aut potu , tamquam de impertinenti ad facramentum , quod ille nuprie prafaura- bant. Ex quibus nullo modo concluditur pe- cefftas aut preceprura mtrinfque fpecici. Et quia effec preceptum Chrifti aut. cujufcumque B hec dicta funt de 3. parte & ultima, & per apoftoloram , quod flatutum 4G preceptum concilii, ex quo non emanabat originaliter ex praecepto & oblatione Chrifii, potuit ra- tionabilibus Gc juflis de caufis per confuerudi- ner , vel per decreta fümmorum pontificum aut etiam conciliorum generalium fequentium abrogari, Ad illud autem quod adducitur de conci- lio IV. Toletang dicendum , quod nulfa men- do fit ibi de fpeciebus, fed tantummodo de corpore & fanguine domini noftri, que duo plene & perfe&ic fumuntur fub fpecic panis. Poftremo & finaliter adducit dominus propo- tiens tres rationts, quarum rationum ornnes confeguens de tota pofitione, quam dictus do- minus proponens pofuit coram hoc fagro cone cilio Bafileenfi in Spiritu San&o iczitme con- gregato, pro defenfionc communionis łaicalis feu non conficientinee fub utraque fpecie: in qua ręfponfione & defenflone confuerudinig ecclefia catholichz fi quid minus fufücienter pofitum eft, pium & benevolum defidero corre&orem , Cc nihilo minus prediQa fub- jicio correctioni & emendarioni hujus facro- fande generalis fynodi Bafileenfis ; & ex toto corde adhzreo proteftationi per me in prin- cipio hujus a&us. premifí2 , ad laudem omnipotentis Dei , cui fir laus , honor , majores propofitiones concedo , fed pro de. C & gloria > per infinita fzcula foculorum, Claratione minorum propofitionum , reducenda eft ad memoriam diftin&io pofita a principio refponfionis ad śćloritates induflas per eum- dem : dicebatur enim ibi , quod in conclufioni- bus fuis & meis duo erant attendénda, videli- cet ipfa communio fecundum. fe confiderata, non habito refpectu ad unam vel ad dupli- cem fpeciem: aliud, quod alis communio «debeat dari fub una vel fub duplici fpecie populo laicali yel non conficientibus. | ' Quantum ad primum , concordia eft inter ipfum & mc, videlicet, communio divinif- fime euchariflie eff multum uiilis, valde ne- £efíaria Chrifli fidelibas, Gc quod innumeros Ámen, Pro finali confirmatione veritatis cathoficz „ Eceiefia der lium catho- & coníaerudinis communionis fub una fpecie ; lies non et quantum arélitudo temporis permittit prafen- miens sm. t aGgi, yivendum cft per exemplum & per re es que | experientiam, que eft rerum omnium magi- Edem če regt fra, quid poffic univerfalis ecclefia catholica Ten Shite circa ea que pertinent ad fidem & regimen (ysesoge - Chrifi fidelium , Et ante omnia præfuppo- nendum e(t, quod eccleGa Chrifti fidelium non e(t minoris auctoritatis fub lege eyange- lica , quam fuerit fynagoga Judeorum fab lege Mofaica . Reperimus eutem quod non folum fynagoga vel in ea exiftentes pro temo efft&us fpirituales efficit in accipientibus & D pore prater legem Dei nova flatua . traditio- fumentibus digne , & quod etiam fecundum multorum doctorum intentionem & opinio- mem, cadit fub precepto omnibus Chrifli fi- delibus ufum rationis, & difcretionis habenti- fibus & taliter difpotis , prout decet & con- gruit honori & reverentiæ tanti {acramenti ; Śc ad hvnc fenfum conceff fibi auctoritates fanc&orum extollentes utilitates & effectus diviniffimi facramenti; eas etiam qua neceffi tatem aut preceptum videntur importare: & fimiliter ad huac fenfum concedo fibi omnes propolitiones fuas minores , & audoritaies quibus probat eas. Sed quantum ad fecundum , videlicet, guod fit utile & neceffarium , Chrifti fumere dicum facramentym magis fub duplici fpecie quam fub pna, nifi in quan- tum ecclefiæ confictudo vel ftatuium magis ad unum modum vel ad alium declinaret , negavi, & nunc finaliter nego, quia nulla auftoritas in tota fua pofitione pofita, five fit auctoritas fanCctarum fcripturarum , five cu- jufcumque fandi , aut doctoris , nec implici- cite, siec explicite, nec aliquo [modo dicit , innvit, aut praetendit preceptum Chrifti de- terminare magis duplicem fpeciem , quam u- ncs; G ceremonias flatuerit, fed etiam circa precepta divina difpenfaverit , quod plane inducitur & declaratur per exempla, Br r. Efther 9. ubi Judæi conftiraerant 74. diem Martii elfe folemnem : fertur enim ibidem, quod quando fententia, que erat in mor [TEs net tem omnium Judzorum fub rege Affuero de- traditiones > gentium, mutata fuit in fententiam (alutis , ianituiz , Pes tunc ftatuium fuit ut 14. dies men(is 12, jet jn foto cum omui letitia inter dies feftos celebrare- niorum, ini- tur, ut ín pofterum agnofcatur, cc, Et Pau- Unt, obliga lo poft: Ommis autem provincia & civitas que tone Recbé- moluerie hujus folemnitatis effe particeps , gla- rare - dio & igne pereat. ut habetur ultimo capi- Synagoga non todo pro aut de præcepto Ete ibidem . Praceptum igitur de die hujus feftivitatis non erat legis divine , fed una- nimi confenfu populi ftarutum eft, & tan- tum univerfaliter in lege veteri per Judaeos, & tenetur omni anno ulque in præfentem djem . Item Judas Machabæus & fratres ejus , & uui- verfa ecclefia rael conftituerunt ut agatur dies dedicationis altaris , ab anno in anum per dies octo, prime Machabzorum 4. David quoque conftituit cantores z fummos facerdotes. z, Pa- ral,15. multa hujufmodi ftatuta , ceremonias & ordinationes diligens lector in veteri lege per. ordj- 

Strana 853
$53 ANNO '& ordinatas , €BRISTI 1933. five etiam particularium , infi- £nium tamen perfonarum, gratas Gt acceptas Deo, quemadmodum habetur de Jonadab pa- tre Rechabitarum, de quibus legitur Jeremiæ 35. nbi habetur quod Deus precepit Jeremie ut intraret in domum Rechabitarum , 60 in- ducis Rechabitis in domum domini, daret illis vinum ad bibendaro, €: eidem Jeremie juxta veronm domini facienti - refponderuat Reckhabit& in demo domini: Nor bibimus vie num nos © domus mofira ir elernura ; ad quos Yeremias dixit: Cur bibere non vuliis juxia ver- Gazda vt. bum, domini vobis oblutwm. vint? Refponde-- bs in Jeremias . 4 T ; . , son kabentus- TUNE: Quie pater moffer Jonadch filius Rechad DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. ra Cipiet , five communi confenfu populi factas À gentes etiam diebus fabbatorum . Îtem Levi- 854 NNO © CHRISTI 1433- Panibus pro- politienis tici 8. habetur, quod panis propofitionis lai- cis non debebat exponi ed manducandum, & tamen David cum pueris fuis, tempore ne- ceślitatis , apud Abimelech facerdotem eis u- David ad fus fuit, mt patet r. Regum 2. Matth. 12.25» dui. Luc.6. Sic denique ferpentem æneum , quem Spes t"? dominus precepit fieri Moyfi, dicens Nume- rorum 2i. Ft fac ferpentem sneum, & pone eum pro вто , .fan&us Ezechias rex 4. Re- gum 18. deflruxit; fic enim refert ícriptura de co: Fecit quod erat bonum coram domino , juzta omnia qua feceraż David pater,. ipje dif- Fpwoit excelfa , & contrivit flatuas , © fuccidit -lucos, confregitque ferpentem eńeum диет fece- mobis conféirait, ut mon edificemus demos, mon Brat T£oyfes. Siquidem wfgue ad ilud tempus fili? colomus agros, cut vincas , & non bibamus vi- mum im clernem . Te circz. finem cjufdera capi- £is landavit dominus cbedientiars Rechabita-- sum, Et premium adjiciende dixit: Jo eo quod obzdiverunt Rechabite precepro patris fui Joncdab, non deficic? homo de domo Rechabira- vam in fempiternum. Ecce quem zperte decia- fatur, quod etiam pre cere pasticularibes perienie ordinarioner vel ftaiutz , femper tamen in bonmum, & in his quæ' tendunt ad perfeQionem , quumadme- dum fecir Jonadab filius Rechab, cujus præ- teprum ipfe domiaus acprobavit, quod nüque non feciffet nif placuiffot ci. Sed & imqui- rdc præcepicrum , in veteri lege pstct, quia jj Peer cet -circumcifio ft Aime precepta fuerit, ut cumciione. patet Gen. 17. quando dominus apparuit Abra- he 99. annorua exifterd, dicens ad eum : Ega dominus omnipotens , ambula coram me, eflo perfeäus , ponemque fædus ‘mneum inter te € me. Er infra: Ecatuamgie puËlum inter me & te, € inter fenen ivum pof te in genera- tionibus tuis fodere fempiterne . Et infra: Tu ergo cufodżes p Zum тест € femen tuin pof że, in generañon: fervabitis , eircunzcdetur ex vodis omne mafeu- mum , Ÿ cireumeidetis carmem prepuiii vefiri, at ft fiznum federis inter me, & vos: infens u$ fuis: Aoc natum eff quod: Jfrael adolebaet ei incenfum . Be eulos 8 + " . Ex quibus & quampluribus aliis exemplis si ecclefia veteris legis , fatis manifefte colligitur , quod pot Antara fi fva lad e ud be. condere , prze ynagoga: Judzorum , vel ejuldem guber- ter ca qua im 3 n arti i à 1 -O(cripturis. ex- natoribus > vel aliis particularibus licait, fta S funt; Ec tata , ordinationes ,. « ceremonias flatuere » ipfam Em - : : ye - + interpretari- & ex certis &c rationabilibus cau(is etiam di- "7? vinam legem interpretari, & cx hoc immuta- re aut tollere , five fufpendere pro tempore ; multo magis hoc licct & licebit ecclefie ca- tholicæ , & cjus univerfali pontifci pape, fciliect qui totius ecclefie curam gerit , qui non cft minoris auctoritatis in populo Chri- fli , quam fuerit Moyfes in: populo Judco- Quantum vera od mutationem divinorum Crum , maxime cum iple Chriflus indefeGibi- lem affilentiam foi & Spiritus fenQi ecclefie catholice promiferit, dicens &t loquens apo- ftolis: Ecce ego vobifcum fum vfque ad confum- wis, 19. mationem feculi . Xt fimiliter eifdem loquens - dc affiftentia Spiritus fancti, foannis 1o. dicit: Paracleius autem Spiritus fantlus quem mittet. Pa- ierin nomine meo , ille vos docebit omnia , €& fug- geret vobis omnia quecumque dixero vobis. Kt ne uis æffimet quod apoftolis & non futuris ce- clef;e reQoribus íi: hoc di&um , ideo Joan- nis z4. idcm dominus dicit: Ege rogabo Pa- frein, & alium. Paracletum dabit oobis ut ma- neat vobifeum in eternum , Spiritum. veritatis . Рогей igitur ecclefia catholica ftatura & ordi- обо dierum circumcidetur in vobis : one mafceu-D nationes facere , præter ea que in lege Chris linum in generationibus oefris. teri vernaculus qucm empfiius cirzumcidetur , © quicumque noii fuerit de fürpe vefira: erisque patum me- um in carne vefira in fodus aeternum) , mefcu- lus cujus preputü caro circumcifa mon fusrit, delebitur anime illa de populo fue , quia pa- Hum mewnm irritum fuit. Ecce fœdus æter- hum, ecce padtum fempiternum inter Deum ex una parte, & Abraham & femen ejus in generationibus fuis poft iplnra , parte ex al. zera: nihilo minus Moyfes cum de Raypto Ifrael flios educeret , tam ftridie 2 domi- no præceptam circumcifionem per annos qua» draginta ob caufam laboris itincris præter- roifit , cumcifi in deferto, fed poftquam eos Jofue eduxerat in terram promiffionis trans Jorda- nem , ibi in Galgalis (en in colle prepu- tiorum juxta preceptum domini eos circam- cidit. Jofue s. Pugna in be ftem legitur x. Machabzorum 2. quod Ma- thathizs cum бла focietate-, non. obftante quod dies fabbati fuiffet tam de lege natura, quam de liege fcripta , flriftif&me precepta , conflituerunt fcilicet Judzis quod non lice- hat fecundum legem , ut pugnarent contra Concil. Gensral. Tora. X XIX. fii expreffe concinentur , S etiam ipfam le- gem Christi interpretari , & ex certis & ra- tionabilibus caufis > pro locorum & temporum varietate praecepiz ejus & ordinationes fufpen- derc , tollere , aut immutarc pro tempore, quod tamcn nufquam factum cft , quia nune quam preceptum in virtute aut iu fubftantia ufquequaque ab ecclefia füblatum eft aut im- mutatum : & ex hoc concluditur, quod fi ei- iam communio utriufque fpeciei fuiflet de pre- cepto Chrifli, quod tamen nullo modo conce-- ditur, quia nullo modo verum est, ipfam ec- clefia catholica ex ceitis caufis pozuiffet immu- tare aut tollere ,. multo magis quam Moyfes . non enim fili Irae! leguntur cir- E circumcifionem vel Machabaei fabbatum , qua tam flrictiffe divina lege obfervari manda- bantur , & ritum unius fpeciei flatuere ..— Et hec ratio in materia omnino convinceret ad- verfarios , fi convenirent nobifcum in acceptio- ne, quid est ecclefia catholica , quia nullo modo auderent negare przeminentiam legis evangelicæ & ecclefiæ catholieæ ad legem Mofaycam % fynagogam fudzorum. Sed jam ad ea quz ecclefia catholica Chri- fü in preteritum fecit, ftatnit & ordinávit , oculos dirigamus , ut preteritorum ‘memoria Hhh 2 men- 

Strana 854
$53 ANNO '& ordinatas , €BRISTI 1933. five etiam particularium , infi- £nium tamen perfonarum, gratas Gt acceptas Deo, quemadmodum habetur de Jonadab pa- tre Rechabitarum, de quibus legitur Jeremiæ 35. nbi habetur quod Deus precepit Jeremie ut intraret in domum Rechabitarum , 60 in- ducis Rechabitis in domum domini, daret illis vinum ad bibendaro, €: eidem Jeremie juxta veronm domini facienti - refponderuat Reckhabit& in demo domini: Nor bibimus vie num nos © domus mofira ir elernura ; ad quos Yeremias dixit: Cur bibere non vuliis juxia ver- Qaatim vt. bum, domini vobis oblatum. vinti? Refponde-. bs in Jeremias . 4 T ; . , son kabentus- TUNE: Quie pater moffer Jonadch filius Rechad DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. ra Cipiet , five communi confenfu populi factas À gentes etiam diebus fabbatorum . Îtem Levi- 854 NNO © CHRISTI 1433- Panibus pro- politienis tici 8. habetur, quod panis propofitionis lai- cis non debebat exponi ed manducandum, & tamen David cum pueris fuis, tempore ne- ceślitatis , apud Abimelech facerdotem eis u- David ad fus fuit, mt patet r. Regum 2. Matth. 12.25» dui. Luc.6. Sic denique ferpentem æneum , quem Spes t"? dominus precepit fieri Moyfi, dicens Nume- rorum 2i. Ft fac ferpentem sneum, & pone eum pro вто , .fan&us Ezechias rex 4. Re- gum 18. deflruxit; fic enim refert ícriptura de co: Fecit quod erat bonum coram domino , juzta omnia qua feceraż David pater,. ipje dif- Fpwoit excelfa , & contrivit flatuas , © fuccidit -lucos, confregitque ferpentem eńeum диет fece- mobis conféirait, ut mon edificemus demos, mon Brat T£oyfes. Siquidem wfgue ad ilud tempus fili? colomus agros, cut vincas , & non bibamus vi- mum im clernem . Te circz. finem cjufdera capi- £is landavit dominus cbedientiars Rechabita-- sum, Et premium adjiciende dixit: Jo eo quod obzdiverunt Rechabite precepro patris fui Joncdab, non deficic? homo de domo Rechabira- vam in fempiternum. Ecce quem zperte decia- fatur, quod etiam pre cere pasticularibes perienie ordinarioner vel ftaiutz , femper tamen in bonmum, & in his quæ' tendunt ad perfeQionem , quumadme- dum fecir Jonadab filius Rechab, cujus præ- teprum iple demiaus acprobavit, quod nüque non feciffet nif placuiffot ci. Sed & imqui- rdc præcepicrum , in veteri lege pstct, quia jj Peer cet -circumcifio ft Aime precepta fuerit, ut cumciione. patet Gen. 17. quando dominus apparuit Abra- he 99. annorua exifterd, dicens ad eum : Ega dominus omnipotens , ambula coram me, eflo perfeäus , ponemque fædus ‘mneum inter te € me. Er infra: Ecatuamgie puËlum inter me & te, € inter fenen ivum pof te in genera- tionibus tuis fodere fempiterne . Et infra: Tu ergo cufodżes p Zum тест € femen tuin pof że, in generañon: fervabitis , eircunzcdetur ex vodis omne mafeu- mum , Ÿ cireumeidetis carmem prepuiii vefiri, at ft fiznum federis inter me, & vos: infens u$ fuis: Aoc natum eff quod: Jfrael adolebaet ei incenfum . Be eulos 8 + " . Ex quibus & quampluribus aliis exemplis si ecclefia veteris legis , fatis manifefte colligitur , quod pot Antara fi fva lad e ud be. condere , prze ynagoga: Judzorum , vel ejuldem guber- ter ca qua im 3 n arti i à 1 -O(cripturis. ex- natoribus > vel aliis particularibus licait, fta S funt; Ec tata , ordinationes ,. « ceremonias flatuere » ipfam Em - : : ye - + interpretari- & ex certis &c rationabilibus cau(is etiam di- "7? vinam legem interpretari, & cx hoc immuta- re aut tollere , five fufpendere pro tempore ; multo magis hoc licct & licebit ecclefie ca- tholicæ , & cjus univerfali pontifci pape, fciliect qui totius ecclefie curam gerit , qui non cft minoris auctoritatis in populo Chri- fli , quam fuerit Moyfes in: populo Judco- Quantum vera od mutationem divinorum Crum , maxime cum iple Chriflus indefeGibi- lem affilentiam foi & Spiritus fenQi ecclefie catholice promiferit, dicens &t loquens apo- ftolis: Ecce ego vobifcum fum vfque ad confum- wis, 19. mationem feculi . Xt fimiliter eifdem loquens - dc affiftentia Spiritus fancti, foannis 1o. dicit: Paracleius autem Spiritus fantlus quem mittet. Pa- ierin nomine meo , ille vos docebit omnia , €& fug- geret vobis omnia quecumque dixero vobis. Kt ne uis æffimet quod apoftolis & non futuris ce- clef;e reQoribus íi: hoc di&um , ideo Joan- nis z4. idcm dominus dicit: Ege rogabo Pa- frein, & alium. Paracletum dabit oobis ut ma- neat vobifeum in eternum , Spiritum. veritatis . Рогей igitur ecclefia catholica ftatura & ordi- обо dierum circumcidetur in vobis : one mafceu-D nationes facere , præter ea que in lege Chris linum in generationibus oefris. teri vernaculus qucm empfiius cirzumcidetur , © quicumque noii fuerit de fürpe vefira: erisque patum me- um in carne vefira in fodus aeternum) , mefcu- lus cujus preputü caro circumcifa mon fusrit, delebitur anime illa de populo fue , quia pa- Hum mewnm irritum fuit. Ecce fœdus æter- hum, ecce padtum fempiternum inter Deum ex una parte, & Abraham & femen ejus in generationibus fuis poft iplnra , parte ex al. zera: nihilo minus Moyfes cum de Raypto Ifrael flios educeret , tam ftridie 2 domi- no præceptam circumcifionem per annos qua» draginta ob caufam laboris itincris præter- roifit , cumcifi in deferto, fed poftquam eos Jofue eduxerat in terram promiffionis trans Jorda- nem , ibi in Galgalis (en in colle prepu- tiorum juxta preceptum domini eos circam- cidit. Jofue s. Pugna in be ftem legitur x. Machabzorum 2. quod Ma- thathizs cum бла focietate-, non. obftante quod dies fabbati fuiffet tam de lege natura, quam de iege fcripta , ftriftif&me precepta , conflituerunt fcilicet Judzis quod non lice- hat fecundum legem , ut pugnarent contra Concil. Gensral. Tora. X XIX. fii expreffe concinentur , S etiam ipfam le- gem Christi interpretari , & ex certis & ra- tionabilibus caufis > pro locorum & temporum varietate praecepiz ejus & ordinationes fufpen- derc , tollere , aut immutarc pro tempore, quod tamcn nufquam factum cft , quia nune quam preceptum in virtute aut iu fubftantia ufquequaque ab ecclefia füblatum eft aut im- mutatum : & ex hoc concluditur, quod fi ei- iam communio utriufque fpeciei fuiflet de pre- cepto Chrifli, quod tamen nullo modo conce-- ditur, quia nullo modo verum est, ipfam ec- clefia catholica ex ceitis caufis pozuiffet immu- tare aut tollere ,. multo magis quam Moyfes . non enim fili Irae! leguntur cir- E circumcifionem vel Machabaei fabbatum , qua tam flrictiffe divina lege obfervari manda- bantur , & ritum unius fpeciei flatuere ..— Et hec ratio in materia omnino convinceret ad- verfarios , fi convenirent nobifcum in acceptio- ne, quid est ecclefia catholica , quia nullo modo auderent negare przeminentiam legis evangelicæ & ecclefiæ catholieæ ad legem Mofaycam % fynagogam fudzorum. Sed jam ad ea quz ecclefia catholica Chri- fü in preteritum fecit, ftatnit & ordinávit , oculos dirigamus , ut preteritorum ‘memoria Hhh 2 men- 

Strana 855
85s .ORATIO JOANNTIS a NEM moveat noftram de præfentibus & fu- NS, turis cogitare. Jn primis quidera roanifeflum 2033. €f bibliam , quz eft fundamentum totius fi- dei nofiræ , & ccclefiafticæ difciplinæ, robar & auctoriiaiem accepiffe ex acceptatione & ap- probatione ecclefiz univerfalis , fccundum re- parationem & intowationem Efdre fcribe magni facerdotis, cujus innovatio. per multa tempora ante Ghrifti aduentum fuerat, per fy- nagogain Judæorum acceptata & approbata . Tnfeper manifeftum eft. multos in codern vo- lumine libros contüneri, qui apud Judzos in auctoritate non habcnrur , fed inter apocry- phos computantur. Qui tamen apud nos in cadem veaematione S auctorkate habentur; ücut & cxteri , & hoc utique non nifi ex iriditione & acceptatione univceríalis ecclefie catholice , quibus contradicere nullo modo li- cet pertinaciter . Infuper cum multi evangelia feripferint , ut . habetur dillinctione 15. in decretis, utpote , Barthciomes , Nicodemus , & quamplures a- lii, de quibus dictum ef in fuperioribus, ta- *nen ecclefia catholica omnibus aliis fpretis , quatuor tantummodo. acceptavit , approbavit & in auctoütate atque jn fumma vencratione ha- bere voluit. Et quod predidi libri divine legis tam veteris quara nowi teflamcenti au&bo- 'titatem .ab ecclefia habeant, patet per egre- Augufiinus Glam doctorem Augufinum contra Fauftum Aon Fe bereticnm ita dicentem: Noffrorum librorum em o audłoritas ex gentium coulenfione per fuccef- 33. cap. $ fores apofiolorum conciliorumque roborata vo- Contra epifto. ; . . p Jam Manichej Dis adverfa eft.. Fr iterůum: Non crederem e> ze dieta vangelio, nifi me ecclefie catholice auctori- sap. 5. tas. commoveret . łtem : Quis 14. epiftolas Pauli in audloritate habendas ftatuit, & quis quintadecimam refecavit ? Nam & unam Lao- dicenfibus feripfit, de qua ipfemet apoftolus facit mentionem Colof( 4.cap.-in fme ubi di- cit: Er ea que Laodicenffum efl vobis legatur Similiter cam apud. plures dubium fuerit quis cam quz ad Hebreos eft epiítolam fcripferit, quis cam. adícripfit Paulo apoflolo? cum plu- Tes etiam ejuídem epiftole ad Senecam legan- tur, quis euGoritate haberentur ? utique hec omnia auclozitate folius ecclefie gefta funt , cuius e- tiam auCboritas epiflolas canonicas , aus apo- stolorura & Apocalypfin Joannis inter cano- nicos & divines libres haberi voluit , flatuit; & ordinavit. Item cum plures bibliam in Latinum tran- flulerint, five de Hebrzo five de Greco, to- Zius tamer noftri Hieronymi gloriofiffimi trant- latio ecclefie auctoritate antefertur, Cum igi- tur omnis noftra auctoritas in affirmanda ve- zitate catholica & adverfa falfitate confutan- da ortum babear a fonte facrarum —fcriptura- yum , utique soulto fortius habebit ab ipfa ecclefia catholica, que '& ipías feripturas (à- £ras tradidit, & flatuit in auGoritate haben- das. Præterea glofa ordinaria fuper totam bi- biam, Hbri fancterum do&orum , Ambrofii , Hücronymi, Augaftini , Gregorii , & aliorum, feges civiles, decreta , decretales , &c omnes alie fcripture , quz inter Chriflianos in au- &oritate habentur , non aliunde habent au- Coritatem , nifi abr ecclefia ;;&t in tanrum va- sent quantum ab ecclefia probamyur , aut falem ínflinentur, aut permittuntur . Infuper auctoritate ecclefie univerfttatos & fudia funda- Wi conßat ex &cceptatione & approbatio- De lıbroram "ovi & vete- ris teftamen- si. DE RAGUSIO OD. P. 856 Ara funt , gradus magiftraies & doctorales in otn» a ni facultate ordinati & conceffi fun: in eifdem . ANNO. Denique quanta circa fidem ecclefia flatue- "ig rit vel ordinaverit , vel pro infallibili verite- . te tenenda mandaverit , manifefte liquet . Nam EXreccrione licer ex feripruris fanéhs conflet eife Trinita- fonz in fat" tem in divinis, tamen quod. finguli in Tri- nies ie nitate exiftentes, perfonz nominentur, hoc Mpimo vp ecclea catholica erdinavit & ftatuit. Infüper sfigrmione . . campatrans quod in Chrifto non fint due perfone, ut quidam hzrericorum potuerunt , cum cx fcri- pturis manifefte non babeatur, hoc per do- Ctores fuos ecclefia declaravit. Similiter, quot mater Chrifti, mater Dei diceretur , Trem anfguam in: canone facre fcripture | Breperitur , quod. parvulus recenter bapüzatus ; qui ucc corde credit ad juftiriam , nec ore confitetur. ad falatem ; inter fideles & cre- dentes computetu; , & nihilominus ecclefia ita determinavit, G flatuit, quod fi quif- quam negare hoc aufus fuerit, apertus uti- que judicabitur hzreticus. Unde Augaflinus de verbis apoftoli, fermone 14. Ubi ponis » parvulos baptizatos? profedo in numero credentium . Nam ideo ex confueiudina antiqua canonica & fundatiffima ; parvuli baptizati fideles vocantur. Ft infra: Inter Credentes baptizatos parvulos numerabis , ncc judicarc ullo modo aliter. auécbis, ft non vis apertus cfle hercriens, zrgo ideo habent vitam eternam , quia qui credit hshet vitam erérnam . Nolo eis fine ifte fide, & fine ifto facramento hujas fidei , promitterc vitam arernam , ft infra: Ra- » tiocinationes eorum , Ścilicer Pelagianorum , » adhoc videnmr compellere, fed auctorita- » te reprimuntus ecclefie , ne non dicam » fpuüs hominum obruuntur, fed ip(orum » infanüom lacrymis tamquam fluvio pers 9 trahuntur: & fic patet quod ecclefia fun- davit ibi fdem, que ex' canone fcripturm non habetur, frem nullus canon biblia: fe docct, quot fi aliguis moztuus fuerit ; & mon crediderit , quod ralis falvetur : imo haberur oppofitum , » » » ” » bed Cw » » » cas removit, ut non cum ceteris in DMarci ultimo: Qui. crediderit. e* bapricarus fue- rit fałous eri , qui vero mon crediders , da- mrabitur ; & nihilo minus fides cccleliz flaw tuit, ut quilbet fidelis firmiter credat, pac- vulum baptizatum , etiamfi anie ufam ratio nis: moriatur , falvari . » Unde Auguftinus , & » ponitur in capite I5. questione t. capite . + Firmif…ime, ubi fic habetur : Parvuls ve » ro qui necdum propria voluntate credere , » nec peenitentiam pro peccato ; quod origi- » naliter trahunt , agere poffunt , facrameu- » tum (fidei, quod eft fandum bapüfma , s quamdiu ratjonis «tas corum capax efle 5 non potelt , fuficere ad falutem. Yiem fola auctoritas ecclefre conflituit ut compatres in Ebaptifmo parvuli fidem pro ipío refpondeant loco eccleñæ , & quod fides ecclefie fufficit parvulo fic bapüzato, quamdiu ad etatem non pervenerit , ad falutem. Xt fic auctoritas ec- clefie nobis infüiruit , ut parvuli per aliorum pedes ad fidem vcntaor , per aliorum corda credant , per aliorum lingwas in bapitifmo re- fpondeant & fidem confiteantur . Unde Augu- flinus in libro 3. de libero arbitrio, & habetur » de confecratione diftinétione 4. Mud perfer, Caps 22 » turi homines folept, facramentum baptifmi >, Christi quid profit parvulis cum eo accepto Crb-$s 5 ple 

Strana 856
85s .ORATIO JOANNTIS a NEM moveat noftram de præfentibus & fu- NS, turis cogitare. Jn primis quidera roanifeflum 2033. €f bibliam , quz eft fundamentum totius fi- dei nofiræ , & ccclefiafticæ difciplinæ, robar & auctoriiaiem accepiffe ex acceptatione & ap- probatione ecclefiz univerfalis , fccundum re- parationem & intowationem Efdre fcribe magni facerdotis, cujus innovatio. per multa tempora ante Ghrifti aduentum fuerat, per fy- nagogain Judæorum acceptata & approbata . Tnfeper manifeftum eft. multos in codern vo- lumine libros contüneri, qui apud Judzos in auctoritate non habcnrur , fed inter apocry- phos computantur. Qui tamen apud nos in cadem veaeratione S auctorkate habentur; ücut & cxteri , & hoc utique non nifi ex iriditione & acceptatione univceríalis ecclefie catholice , quibus contradicere nullo modo li- cet pertinaciter . Infuper cum multi evangelia feripferint , ut . habetur dillinctione 15. in decretis, utpote , Barthciomes , Nicodemus , & quamplures a- lii, de quibus dictum ef in fuperioribus, ta- *nen ecclefia catholica omnibus aliis fpretis , quatuor tantummodo. acceptavit , approbavit & in auctoütate atque jn fumma vencratione ha- bere voluit. Et quod predidi libri divine legis tam veteris quara nowi teflamcenti au&bo- 'titatem .ab ecclefia habeant, patet per egre- Augufiinus Glam doctorem Áugufüinum contra Favftum Aon Fe bereticnm ita dicentem: Noffrorum librorum em o audłoritas ex gentium coulenfione per fuccef- 33. cap. $ fores apofiolorum conciliorumque roborata vo- Contra epifto. ; . . p Jam Manichej Dis adverfa eft.. Fr iterůum: Non crederem e> ze dieta vangelio, nifi me ecclefie catholice auctori- sap. 5. tas. commoveret . łtem : Quis 14. epiftolas Pauli in audloritate habendas ftatuit, & quis quintadecimam refecavit ? Nam & unam Lao- dicenfibus feripfit, de qua ipfemet apoftolus facit mentionem Colof( 4.cap.-in fme ubi di- cit: Er ea que Laodicenffum efl vobis legatur Similiter cam apud. plures dubium fuerit quis cam quz ad Hebreos eft epiítolam fcripferit, quis cam. adícripfit Paulo apoflolo? cum plu- Tes etiam ejuídem epiftole ad Senecam legan- tur, quis euGoritate haberentur ? utique hec omnia auclozitate folius ecclefie gefta funt , cuius e- tiam auCboritas epiflolas canonicas , aus apo- stolorura & Apocalypfin Joannis inter cano- nicos & divines libres haberi voluit , flatuit; & ordinavit. Item cum plures bibliam in Latinum tran- flulerint, five de Hebrzo five de Greco, to- Zius tamer noftri Hieronymi gloriofiffimi trant- latio ecclefie auctoritate antefertur, Cum igi- tur omnis noftra auctoritas in affirmanda ve- zitate catholica & adverfa falfitate confutan- da ortum babear a fonte facrarum —fcriptura- yum , utique soulto fortius habebit ab ipfa ecclefia catholica, que '& ipías feripturas (à- £ras tradidit, & flatuit in auGoritate haben- das. Præterea glofa ordinaria fuper totam bi- biam, Hbri fancterum do&orum , Ambrofii , Hücronymi, Augaftini , Gregorii , & aliorum, feges civiles, decreta , decretales , &c omnes alie fcripture , quz inter Chriflianos in au- &oritate habentur , non aliunde habent au- Coritatem , nifi abr ecclefia ;;&t in tanrum va- sent quantum ab ecclefia probamyur , aut falem ínflinentur, aut permittuntur . Infuper auctoritate ecclefie univerfttatos & fudia funda- Wi conßat ex &cceptatione & approbatio- De lıbroram "ovi & vete- ris teftamen- si. DE RAGUSIO OD. P. 856 Ara funt , gradus magiftraies & doctorales in otn» a ni facultate ordinati & conceffi fun: in eifdem . ANNO. Denique quanta circa fidem ecclefia flatue- "ig. rit vel ordinaverit , vel pro infallibili verite- . te tenenda mandaverit , manifefte liquet . Nam EXreccrione licer ex feripruris fanéhs conflet eife Trinita- fonz in fat" tem in divinis, tamen quod. finguli in Tri- nies ie nitate exiftentes, perfonz nominentur, hoc Mpimo vp ecclea catholica erdinavit & ftatuit. Infüper sfigrmione . . campatrans quod in Chrifto non fint due perfone, ut quidam hzrericorum potuerunt , cum cx fcri- pturis manifefte non babeatur, hoc per do- Ctores fuos ecclefia declaravit. Similiter, quot mater Chrifti, mater Dei diceretur , Trem anfguam in: canone facre fcripture | Breperitur , quod. parvulus recenter bapüzatus ; qui ucc corde credit ad juftiriam , nec ore confitetur. ad falatem ; inter fideles & cre- dentes computetu; , & nihilominus ecclefia ita determinavit, G flatuit, quod fi quif- quam negare hoc aufus fuerit, apertus uti- que judicabitur hzreticus. Unde Augaflinus de verbis apoftoli, fermone 14. Ubi ponis » parvulos baptizatos? profedo in numero credentium . Nam ideo ex confueiudina antiqua canonica & fundatiffima ; parvuli baptizati fideles vocantur. Ft infra: Inter Credentes baptizatos parvulos numerabis , ncc judicarc ullo modo aliter. auécbis, ft non vis apertus cfle hercriens, zrgo ideo habent vitam eternam , quia qui credit hshet vitam erérnam . Nolo eis fine ifte fide, & fine ifto facramento hujas fidei , promitterc vitam arernam , ft infra: Ra- » tiocinationes eorum , Ścilicer Pelagianorum > » adhoc videnmr compellere, fed auctorita- » te reprimuntus ecclefie , ne non dicam » fpuüs hominum obruuntur, fed ip(orum » infanüom lacrymis tamquam fluvio pers 9 trahuntur: & fic patet quod ecclefia fun- davit ibi fdem, que ex' canone fcripturm non habetur, frem nullus canon biblia: fe docct, quot fi aliguis moztuus fuerit ; & mon crediderit , quod ralis falvetur : imo haberur oppofitum , » » » ” » bed Cw » » » cas removit, ut non cum ceteris in DMarci ultimo: Qui. crediderit. e* bapricarus fue- rit fałous eri , qui vero mon crediders , da- mrabitur ; & nihilo minus fides cccleliz flaw tuit, ut quilbet fidelis firmiter credat, pac- vulum baptizatum , etiamfi anie ufam ratio nis: moriatur , falvari . » Unde Auguftinus , & » ponitur in capite I5. questione t. capite . + Firmif…ime, ubi fic habetur : Parvuls ve » ro qui necdum propria voluntate credere , » nec peenitentiam pro peccato ; quod origi- » naliter trahunt , agere poffunt , facrameu- » tum (fidei, quod eft fandum bapüfma , s quamdiu ratjonis «tas corum capax efle 5 non potelt , fuficere ad falutem. Yiem fola auctoritas ecclefre conflituit ut compatres in Ebaptifmo parvuli fidem pro ipío refpondeant loco eccleñæ , & quod fides ecclefie fufficit parvulo fic bapüzato, quamdiu ad etatem non pervenerit , ad falutem. Xt fic auctoritas ec- clefie nobis infüiruit , ut parvuli per aliorum pedes ad fidem vcntaor , per aliorum corda credant , per aliorum lingwas in bapitifmo re- fpondeant & fidem confiteantur . Unde Augu- flinus in libro 3. de libero arbitrio, & habetur » de confecratione diftinétione 4. Mud perfer, Caps 22 » turi homines folept, facramentum baptifmi >, Christi quid profit parvulis cum eo accepto Crb-$s 5 ple 

Strana 857
$55 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 858 a 8 plerumque moriuntur; priufquam ex' eo À nim aliornm preceptorum tante memorie i- AWNO CHRISTI 1433. „Ex fymbolo apalkolos xm . » quidquam notneruns cognoicere : quare fa- » tis pie recteque credimus, prodeffe parvu- 4 lo £dem eorum a quibus confecrandus af- » fertur , & hoc ecclefie commeudat faluber- + rima aufloritas , ur ex. eo quifque fentiat » quid fibi profit (ua fides, quando in alio- » rum quoque beneficio , qui propriam non- » dum habent poteltatem , commoda fit. Infuper nufquam legitar in facris literis guod apoficli fymbolum minus , quod in di verfis horis diurnis filentio dicitur , compofue- rint aut fecerint, vel in duodecim articulos diflinxerint, & tamen fideles tenent: Gt cre- dunt, imo & nominznt ipfum fymbolum a- gno confignavit: qui dies magna fub cuftodia & religio» ohfervatione femper habitus fuit & cuftoditus, etiam tempore apoftolorum , & longe poft obfervatus, & nibilo minus propter reverentiam X beneficium dominicz refurre- €ionis dictus dies fabbari ex fola confuerudi- ne ecclefia univerfalis fuit in diem dominicum commntatus , preter aucoritatem cuiufcumque fcripture facre veteris vei novi teflamenti. Trem dominus precepit Exodi 12. in legie timum fempirernum , quatenus fidelis populus celebraret pafeha domini ad vefperum diei 14. menfls prima, quod prfeceptum etiam ec- clefia catholica per multa tempora poft pb- poftolicam; & hoc non nifi au&borse:e eccle-Bíervavit: randem Spiritu fanclo duce; fine cu- fiz, & fpecialiter concilii Nicæni, cujus et- jam audoritate articulus de defcenfu Chrifti ad inferos tenetur, & firmiter creditur . Ipfum etiam facrum concilium Nicenum fecundum & majus fymbolum edidit, in quo plurima fidem concernentia declaravit , quod & pu- blice & aperta vocc ubique in cunis eccle- . füis catholicis dicitur & cantatur, cui pofimo- Ex ufu ima- gium, dum 2rticülum de proceffione Spiritus fancti a filio ecclefía addidit > cujus au&oritate etiam fymdolum Achanafii in divinis officiis cani- sur. Quanta vero ecclefia catholica de his qua ad fidem pertinent inierprezzta fuerit , decla- xaverit , expofuerit, marifeflat confutatio in- julcamque ‘eriptoræ audloritare præditum ri- iui , quoad tempus , propria auQoritate per- mutavit, taliter. ut nunquam paicha noftrum cui paicha Judzorum coincidat, & femper in dic dominico celebretur . Trem ut fupra ha- bitum eff, in principio licet cirenmcifio in lege fuerir ftrictiffime mandata obfervari, fue- rtque ipfe dominus nofler jefus Chriftvs cir- cumcifas, & omnes apoftoli , & etiam poit a- fceninnem domini fuerit obfervata , nihilo minus abfque alia audtoritate feripturæ apo- floli eam immutaverunt auctoritate. Spiritus fancli ecclefiam dirigentis Gk gubernantis, wt habetur A&oram sę. ubi dior Petrus: Quid numerabilium hærefeon, ad quas enumeran-Qzentetis imponere jugum fuper cereicem difcipu= das non fufüceret tempus, nec manus ad fcübendum , nec lingua ad narrandum vale- ret, in quarum confuratione tot vcritaies fir dei clucidate , manifeflate & aperte facere, que prius latebant in opeito, quor fuerunt hærefes confutatæ, . : Sed jam defcerdamus ad ea, qus eadem ca- tholica circa divina precepta facramenta im- mutaverit, Ecenim licet in lege veteri prohi- bite fuiffenr lege divina imirines vifibiles , nedum ipfis Dei, fed quorumcumque fan- Ex mutatione diei abbati ie dominicam , &orum hominum , nec de poft in fcripturis five veteris five novi tefłamcnti concefla li- centia 'eas faciendi aut fabricandi reperiatur , lorum , quod neque patres nofl negue nos pore tare poteimus, fed per gratum domini moffri Jefu Chrifli credimus. faloari quemadmodum v ii. Unde G infra (latuervat apotoli omnino eaim debere tolli, fcribentes epiflolam ad fide- les, qui erant Antiochie , per manus Pauli & Barnabæ dicentes: Fifwm eff Spirtui fausto & nobis, nihil ultra vobis imponere oncris quam Aec neceffaria , Sc. Ex quibus manifefle offen- ditur poteílas ecclefie, & veritas indefedlibilis in his que fidei fint & neceffiratis ad falu- tem : & Paulus ad. Calatas 3. post decretum & statutum apostolorum ait : 52 circumcidimini , Chriflus vobis nihil proderit , ubi apparet totalis mihilo minus ecclefia. catholica edo&ta a Spiri-Dablaüo, imo annihilatio circumcifionis , quz tu finto , nedum permifit , imo ílatuit & ordinavit , ut venerabiles imagines Chrifti, gloriofiffmæ fuæ matris, $t ceterorum fenéto- rum. fiereat, quibus manudacerentar homines ad memorardum & recordandum gella & fa- 4a domini noftri jefu Chridi, & alioram fanG&orum , ut fic excitarentur. ad eoram imi- tationem , Gt ut eorum (apius implorarent pro fo fuifque , vivis & defunctis , fufragia & auxilia . Infuper licet dies fahbati fuerit ftrictiffimo ad obíervandum & cuftodiendum precepta & mandata, ut patct Genefis 2. capite, ubi le- gitur quod pof creationem fex dierum ceffas debuit tub pcena moztis lata ab ipfo domino, erernaliter obfervari. Item innumeræ ceremoniæ erant in lege ve- teri precepte celebrari a domino , quas apo- stoli post & écclefia fustulerunt ex certis & radonabilibus caufis. ftem. videamus mutatio- nes factas circa precepta Christi x facramen- ta nove legis, & primo circa facramentum baptifmi, quod ipfi circumeifioni in nova Je- ge fuccedit. Nam dominus noster fefus Chri- stus a(cendens in celum , praecepit apostolis dicens, Matthei ultimo :. Ze docete. otnres zen- tes, baptizanies eos is somine Patris & Filiż C fpiritus jantli , in quibus verbis dedit eis vit dominus die feptimo ab omni opere quod E & limitavit formam baptifini, & in perfona patraverat, & benedixit diei feptimo, atque in lege fcripta poftmodum in legitimum fem- piternum conflivaerir {ub diverfis poenis diem hunc feptimum. a cunctis generericnibus cele- brandum obfervari. Unde & colledorem li- gnorum in die fabbati mandavit dominus la- pidibus obrui, ur patet Numerorum t3. & pro firmiori ratificatione fuz conftantiffime vo- luntatis, & pro diligentiori cuftodia fpeciali munimine confignavit hoc præceprum, dicens. Memento wt diem fabbaii fanétifices. Nullum c- eorum tori ecclefiæ, & tamen non post lon- gum tempus, ipfi apostoli & ecclefia , dimit- tendo didam formam , in nomine, Patris, &c. tradiram per dominum , baptizabant tantum in nomine Christi, dicenres : Te baptizo in nomine domini Jefu,Christi. Com autem hoc nomen Jefus Christus dicat unam perfonam tantum dnarem naturarum , bec autem ncmi- na , Pater, & Yilins, & Spiritus fanctus , di- cant tres perfonas in una natura tantum , pa- tet maximam effe differentiam inter has duas fot- ANNO ‚CHRISTI 4435» Ex ordine» tione ps(chze tise Ex abolitio= ne ceremonia« rum vereris legis. 

Strana 858
$55 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUE SPECIE. 858 a 8 plerumque moriuntur; priufquam ex' eo À nim aliornm preceptorum tante memorie i- AWNO CHRISTI 1433. „Ex fymbolo apalkolos xm . » quidquam notneruns cognoicere : quare fa- » tis pie recteque credimus, prodeffe parvu- 4 lo £dem eorum a quibus confecrandus af- » fertur , & hoc ecclefie commeudat faluber- + rima aufloritas , ur ex. eo quifque fentiat » quid fibi profit (ua fides, quando in alio- » rum quoque beneficio , qui propriam non- » dum habent poteltatem , commoda fit. Infuper nufquam legitar in facris literis guod apoficli fymbolum minus , quod in di verfis horis diurnis filentio dicitur , compofue- rint aut fecerint, vel in duodecim articulos diflinxerint, & tamen fideles tenent: Gt cre- dunt, imo & nominznt ipfum fymbolum a- gno confignavit: qui dies magna fub cuftodia & religio» ohfervatione femper habitus fuit & cuftoditus, etiam tempore apoftolornm , & longe poft obfervatus, & nibilo minus propter reverentiam X beneficium dominicz refurre- €ionis dictus dies fabbari ex fola confuerudi- ne ecclefia univerfalis fuit in diem dominicum commntatus , preter aucoritatem cuiufcumque fcripture facre veteris vei novi teflamenti. Trem dominus precepit Exodi 12. in legie timum fempirernum , quatenus fidelis populus celebraret pafeha domini ad vefperum diei 14. menfls prima, quod prfeceptum etiam ec- clefia catholica per multa tempora poft pb- poftolicam; & hoc non nifi au&borse:e eccle-Bíervavit: randem Spiritu fanclo duce; fine cu- fiz, & fpecialiter concilii Nicæni, cujus et- jam audoritate articulus de defcenfu Chrifti ad inferos tenetur, & firmiter creditur . Ipfum etiam facrum concilium Nicenum fecundum & majus fymbolum edidit, in quo plurima fidem concernentia declaravit , quod & pu- blice & aperta vocc ubique in cunis eccle- . füis catholicis dicitur & cantatur, cui pofimo- Ex ufu ima- gium, dum 2rticülum de proceffione Spiritus fancti a filio ecclefia addidit > cujus au&oritate etiam fymdolum Achanafii in divinis officiis cani- sur. Quanta vero ecclefia catholica de his qua ad fidem pertinent inierprezzta fuerit , decla- xaverit , expofuerit, marifeflat confutatio in- julcamque ‘eriptoræ audloritare præditum ri- iui , quoad tempus , propria auQoritate per- mutavit, taliter. ut nunquam paicha noftrum cui paicha Judzorum coincidat, & femper in dic dominico celebretur . Trem ut fupra ha- bitum eff, in principio licet cirenmcifio in lege fuerir ftrictiffime mandata obfervari, fue- rtque ipfe dominus nofler jefus Chriftvs cir- cumcifas, & omnes apoftoli , & etiam poit a- fceninnem domini fuerit obfervata , nihilo minus abfque alia audtoritate feripturæ apo- floli eam immutaverunt auctoritate. Spiritus fancli ecclefiam dirigentis Gk gubernantis, wt habetur A&oram sę. ubi dior Petrus: Quid numerabilium hærefeon, ad quas enumeran-Qzentetis imponere jugum fuper cereicem difcipu= das non fufüceret tempus, nec manus ad fcübendum , nec lingua ad narrandum vale- ret, in quarum confuratione tot vcritaies fir dei clucidate , manifeflate & aperte facere, que prius latebant in opeito, quor fuerunt hærefes confutatæ, . : Sed jam defcerdamus ad ea, qus eadem ca- tholica circa divina precepta facramenta im- mutaverit, Ecenim licet in lege veteri prohi- bite fuiffenr lege divina imirines vifibiles , nedum ipfis Dei, fed quorumcumque fan- Ex mutatione diei abbati ie dominicam , &orum hominum , nec de poft in fcripturis five veteris five novi tefłamcnti concefla li- centia 'eas faciendi aut fabricandi reperiatur , lorum , quod neque patres nofl negue nos pore tare poteimus, fed per gratum domini moffri Jefu Chrifli credimus. faloari quemadmodum v ii. Unde G infra (latuervat apotoli omnino eaim debere tolli, fcribentes epiflolam ad fide- les, qui erant Antiochie , per manus Pauli & Barnabæ dicentes: Fifwm eff Spirtui fausto & nobis, nihil ultra vobis imponere oncris quam Aec neceffaria , Sc. Ex quibus manifefle offen- ditur poteílas ecclefie, & veritas indefedlibilis in his que fidei fint & neceffiratis ad falu- tem : & Paulus ad. Calatas 3. post decretum & statutum apostolorum ait : 52 circumcidimini , Chriflus vobis nihil proderit , ubi apparet totalis mihilo minus ecclefia. catholica edo&ta a Spiri-Dablaüo, imo annihilatio circumcifionis , quz tu finto , nedum permifit , imo ílatuit & ordinavit , ut venerabiles imagines Chrifti, gloriofiffmæ fuæ matris, $t ceterorum fenéto- rum. fiereat, quibus manudacerentar homines ad memorardum & recordandum gella & fa- 4a domini noftri jefu Chridi, & alioram fanG&orum , ut fic excitarentur. ad eoram imi- tationem , Gt ut eorum (apius implorarent pro fo fuifque , vivis & defunctis , fufragia & auxilia . Infuper licet dies fahbati fuerit ftrictiffimo ad obíervandum & cuftodiendum precepta & mandata, ut patct Genefis 2. capite, ubi le- gitur quod pof creationem fex dierum ceffas debuit tub pcena moztis lata ab ipfo domino, erernaliter obfervari. Item innumeræ ceremoniæ erant in lege ve- teri precepte celebrari a domino , quas apo- stoli post & écclefia fustulerunt ex certis & radonabilibus caufis. ftem. videamus mutatio- nes factas circa precepta Christi x facramen- ta nove legis, & primo circa facramentum baptifmi, quod ipfi circumeifioni in nova Je- ge fuccedit. Nam dominus noster fefus Chri- stus a(cendens in celum , praecepit apostolis dicens, Matthei ultimo :. Ze docete. otnres zen- tes, baptizanies eos is somine Patris & Filiż C fpiritus jantli , in quibus verbis dedit eis vit dominus die feptimo ab omni opere quod E & limitavit formam baptifini, & in perfona patraverat, & benedixit diei feptimo, atque in lege fcripta poftmodum in legitimum fem- piternum conflivaerir {ub diverfis poenis diem hunc feptimum. a cunctis generericnibus cele- brandum obfervari. Unde & colledorem li- gnorum in die fabbati mandavit dominus la- pidibus obrui, ur patet Numerorum t3. & pro firmiori ratificatione fuz conftantiffime vo- luntatis, & pro diligentiori cuftodia fpeciali munimine confignavit hoc præceprum, dicens. Memento wt diem fabbaii fanétifices. Nullum c- eorum tori ecclefiæ, & tamen non post lon- gum tempus, ipfi apostoli & ecclefia , dimit- tendo didam formam , in nomine, Patris, &c. tradiram per dominum , baptizabant tantum in nomine Christi, dicenres : Te baptizo in nomine domini Jefu,Christi. Com autem hoc nomen Jefus Christus dicat unam perfonam tantum dnarem naturarum , bec autem ncmi- na , Pater, & Yilins, & Spiritus fanctus , di- cant tres perfonas in una natura tantum , pa- tet maximam effe differentiam inter has duas fot- ANNO ‚CHRISTI 4435» Ex ordine» tione ps(chze tise Ex abolitio= ne ceremonia« rum vereris legis. 

Strana 859
- 859 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©O.P. 860 ———— formas baptifini , fcilicet , im nomine Patris c Àiam fub lege constitutis , in. quibus lex vetus memu ANNO .Filii d» Spiritus fantti, &, in nomine Jefu 3433. Chrifli ; & ^ licet fecundum rem & effentiam idem fit baptifmus, qui fiebat primo, & nunc in nominé Patris & Filii & Spiritus fanQli, 8, in nomine Christi , tamen tanta videtur effe differentia, ut fi quis nunc in nomine Chrifti baptizaret , non baprizaret , ut dicit fanctus Thomas in tertia parte. Nec pratermittendum est, de mutationibus factis in ecclefia ; hoc facramentum bapti(mi tam quoad tempus baptizandi, quam quoad etatem bapizandorum , quam ,eriam quoad perfonas qui poffint hoc faciamentum mini- strare. in principio enim hujus facramend uxorum pluralitatem videmur apprcbaffe, Sed 2dveniente lege nova , in quz perfeclio evan- gelita exprimiter, muçara est lex nuptiarum atque matrimonii , X redufla ad priorem ine stitutionem & honestiorem , ut unus uni , & € copverío , tantummodo conjungantur in f- gura Christi & ecclefie unice fponíe , de quorum matrimonio ait apostolus ad Ephefios 5. Sacramentum hoc, icilicer matrimonii, ma- gnum eff, dico autem in Chriffo & ecclefic . Hanc autem reductionem ad pristinum stz- rum nullo modo legimus reductam ex qui- bufvis facris literis, nifi ex statute & confue- tudine ecclefie, nec audebit quis dicere quod baptizabantur folum illi, qui per fe fciebant B rempore legis nature & Îegis Mofaice non fidem interrogati refpondere. Sed postmodum , ne parvuli & alii ufa carentes rationib , fu- beffent periculo damnsetionis , ecclefia provi- dit circa corum Laptifmum , ut etiaiu fupe- rius tractatum est, 'l'enuit etiam ecclefia pro statuto , quod preter vigilias pafchatis Gt pen- tecostes nullo modo folemmnis baptifmus cele- braretur , ominefque ad predictas vigilias , ex- clufo neceffitatis articulo , baptizandi fervaren- tur. Porzo nec ex doctrina Christi & cvan- geli, ncc etiam ex doctrina alicujus aposto- Joram habetur expreffe, quod aliquis habeat potestatem baptizandi exceptis ecclefiasticis , quorum siatum prefigurabant apostoli, quibus folis didum est, Jte bapüzantes , Sc. & ni-Cin nova lege ad aliquod tempus fertur per- -hilominus in neceffitatis artlculo mares & fe- mine, Pagani , Judei , & heretici poffunt baptizare, dümmodo fervent formam , smate- riam, & inremtionem ecclefie : unde hoc ? certe quia fic declaravit ecclefia, (ic ordinavit, & quia fic ei placuit: fuam audtoritatem om- Azibus communicare in neceffitatis articulo. ltem non modica mutatio etiam in facra- mento matrimonii fecundum fucceffionom tem- , porum auGboritare ecclefie facta est. Nam in principio fuz institutionis erat illimitatum , ita quod maículus & femina, uterini & germa- zi, poterant legitime matrimonialiter. copula- ri, & post aliquam multiplicationem humani fuerit in hominibus verum matrimonium , aut quod ipforum fuerit aliud facramentura matri- monii a facramento legis gratim , propter di- um Christi in evangelio loquentis de hujuf- modi facramento: Quod Deus conjunxit, kome non feparet. Xtenim facramentum matrimonii , & facramentum pœnitentiæ in lege naturali fcilicec, Mofaica & cvangelica locum habue- runt, quamvis inufu fuerint multipliciter im- mutari . ltem praecipitur 235. capite Deutcro- nomii , quod habitantibus fratribus germanis fimul. uno moriente ab(que liberis , uxor de- functi alteri non nubat, fed accipiat eam frater ejus , ut füfcitet fratri fuo femen, quod duraffe, que tandem lex nulla adhuc fcripiu- ra promovente , per ecclefie confuctudinem & statutum fablata est, quibus staruitur. & prohibetur quod fponfus non poffit contrahe- re matrimonium cum aliqua confanguinea' {ponfæ mortuz ufque ad quintum. gradum con- fanguinitatis exclufive. Item falvaror noster. dominus noster Jefus Christus, Matthei 19. . accedentibus ad eum Pharifæis ad ipfum ten- tandum, & ab eo quzrentibus , $i .[;cet homi- "i dimittere uxorem. fuam quacumque ex caufa? ita refpoàdit: Quicumque dimiferit. uxorem fuam mif ob caufam fornicationis , &" aliam duxeris , mæchatur: & nihilo minus fánfta ecclefia ča- generis ordinztam fuir , ne ia prima linea Dtholica non folum ex hac ¢anfa , fed ex plus confanguinitatis contraheretur, deinde post a- bundantem zmultiplicaionem , ufum hujus ar- €tando íacramenti, ordinatum exstitit, ut non 3n propinquiori quam quintz linea confangui- nitatis poffet matrimonium contrahi: ex gui- bus patet quod certus ufus facramentorum conceditur paucitati hominum , qui tamen xoultitudini ex certis caufis denegatur. Et fic potuit effe, imo ita fuit, quod in primitiva ecclefia , güando adhuc homines pauci erant Christiani, dabatur eucharistiæ' facramentum fidelibus populis fub utraque fpecie , quibus multiplicatis propter fepg cnumerata pericu- ia, quod paucis concedebatur , nunc smultitu- dini denegatur. . Item quamvis Deus in lege natüre, quan- do hoc matrimonii facramentum instituebatur, 'statuiffet , quod unius viri tanturnmodo una effet uxor, & e converfo, prout patet Gene- fis 2. quando Spirizus fanQtus dixit per Adam: "Relinquet homo parrem fuum & matrem fuam € adhercbit uxori fuz: fequitur: € erunt duo ín carne unas; nihilo minus hec lex mutata fuit in fan&is patriarchis , ut patet in La- mech, qui primus fimu}l duzs uxores habuit, in Abraham fimiliter , & Jacob, in aliis em xibus aliis permittit & facit rationabiliter. di- vortia fieri, ut patet in frigidis X maleficia- tis, de afünibus, ex caufis herefis, & pluri- bus aliis caufis. Ecce quot & quante muta- tiones circa tam magnum & neceffarium fa- cramentum auctoritate ecclefie contigerunt . Item in facramento penitentiz, quod ab Adam in paradifo incepit & deber durare uf? que ad confummationem fæculi, fimiliter mu- tatio magna facta est fecundum fucceffionens temporum . Nam cum confeffio fit pars prin- cipalis pœnitentiæ , tempore legis nature ad eam tantummodo Deo faciendam mentaliter tenebantur : füccedente vero lege Mofaica > E ultra hoc homines obligabantur ad confeffio- nem ceremonialem extrinfecam , prout per a- liquod facrificium homines raanifestabant fe hoc vel ilio peccato deliquiffe, uz habetur Levi- tici 4. & y. ut habetur eodem libro 16. {a= cerdotes pofitis manibus fuper caput hirci, o- mnes filiorum Ifrael confitebantur iniquitates: fed adveniente veritate evangelidz legis , etiam confeffionem vocalem de univerfis cogitatio- nibus, locutionibus , operibus, & omiffioni- bus clare distincteque faciendam institut ec- ciefia facerdoti auctoritatem — & — jurifdi&tio- nem ANNO - CHRIST! 1432. 

Strana 860
- 859 ORATIO JOANNIS DE RAGUSIO ©O.P. 860 ————— formas baptifini , feilicet , im nomine Patris & À jam {ub lege constitutis , in. quibus {eX vers comms ANNO .Filii d» Spiritus fantti, &, in nomine Jefu 3433. Chrifli ; & ^ licet fecundum rem & effentiam idem fit baptifmus, qui fiebat primo, & nunc in nominé Patris & Filii & Spiritus fanQli, 8, in nomine Christi , tamen tanta videtur effe differentia, ut fi quis nunc in nomine Chrifti baptizaret , non baprizaret , ut dicit fanctus Thomas in tertia parte. Nec pratermittendum est, de mutationibus factis in ecclefia ; hoc facramentum bapti(mi tam quoad tempus baptizandi, quam quoad etatem bapizandorum , quam ,eriam quoad perfonas qui poffint hoc faciamentum mini- strare. in principio enim hujus facramend uxorum pluralitatem videmur apprcbaffe, Sed 2dveniente lege nova , in quz perfeclio evan- gelita exprimiter, muçara est lex nuptiarum atque matrimonii , X redufla ad priorem ine stitutionem & honestiorem , ut unus uni , & € copverío , tantummodo conjungantur in f- gura Christi & ecclefie unice fponíe , de quorum matrimonio ait apostolus ad Ephefios 5. Sacramentum hoc, icilicer matrimonii, ma- gnum eff, dico autem in Chriffo & ecclefic . Hanc autem reductionem ad pristinum stz- rum nullo modo legimus reductam ex qui- bufvis facris literis, nifi ex statute & confue- tudine ecclefie, nec audebit quis dicere quod baptizabantur folum illi, qui per fe fciebant B rempore legis nature & Îegis Mofaice non fidem interrogati refpondere. Sed postmodum , ne parvuli & alii ufa carentes rationib , fu- beffent periculo damnsetionis , ecclefia provi- dit circa corum Laptifmum , ut etiaiu fupe- rius tractatum est, 'l'enuit etiam ecclefia pro statuto , quod preter vigilias pafchatis Gt pen- tecostes nullo modo folemmnis baptifmus cele- braretur , ominefque ad predictas vigilias , ex- clufo neceffitatis articulo , baptizandi fervaren- tur. Porzo nec ex doctrina Christi & cvan- geli, ncc etiam ex doctrina alicujus aposto- Joram habetur expreffe, quod aliquis habeat potestatem baptizandi exceptis ecclefiasticis , quorum siatum prefigurabant apostoli, quibus folis didum est, Jte bapüzantes , Sc. & ni-Cin nova lege ad aliquod tempus fertur per- -hilominus in neceffitatis artlculo mares & fe- mine, Pagani , Judei , & heretici poffunt baptizare, dümmodo fervent formam , smate- riam, & inremtionem ecclefie : unde hoc ? certe quia fic declaravit ecclefia, (ic ordinavit, & quia fic ei placuit: fuam audtoritatem om- Azibus communicare in neceffitatis articulo. ltem non modica mutatio etiam in facra- mento matrimonii fecundum fucceffionom tem- , porum auGboritare ecclefie facta est. Nam in principio fuz institutionis erat illimitatum , ita quod maículus & femina, uterini & germa- zi, poterant legitime matrimonialiter. copula- ri, & post aliquam multiplicationem humani fuerit in hominibus verum matrimonium , aut quod ipforum fuerit aliud facramentura matri- monii a facramento legis gratim , propter di- um Christi in evangelio loquentis de hujuf- modi facramento: Quod Deus conjunxit, kome non feparet. Xtenim facramentum matrimonii , & facramentum pœnitentiæ in lege naturali fcilicec, Mofaica & cvangelica locum habue- runt, quamvis inufu fuerint multipliciter im- mutari . ltem praecipitur 235. capite Deutcro- nomii , quod habitantibus fratribus germanis fimul. uno moriente ab(que liberis , uxor de- functi alteri non nubat, fed accipiat eam frater ejus , ut füfcitet fratri fuo femen, quod duraffe, que tandem lex nulla adhuc fcripiu- ra promovente , per ecclefie confuctudinem & statutum fablata est, quibus staruitur. & prohibetur quod fponfus non poffit contrahe- re matrimonium cum aliqua confanguinea' {ponfæ mortuz ufque ad quintum. gradum con- fanguinitatis exclufive. Item falvaror noster. dominus noster Jefus Christus, Matthei 19. . accedentibus ad eum Pharifæis ad ipfum ten- tandum, & ab eo quzrentibus , $i .[;cet homi- "i dimittere uxorem. fuam quacumque ex caufa? ita refpoàdit: Quicumque dimiferit. uxorem fuam mif ob caufam fornicationis , &" aliam duxeris , mæchatur: & nihilo minus fánfcta ecclefia ča- generis ordinztam fuir , ne ia prima linea Dtholica non folum ex hac ¢anfa , fed ex plus confanguinitatis contraheretur, deinde post a- bundantem zmultiplicaionem , ufum hujus ar- €tando íacramenti, ordinatum exstitit, ut non 3n propinquiori quam quintz linea confangui- nitatis poffet matrimonium contrahi: ex gui- bus patet quod certus ufus facramentorum conceditur paucitati hominum , qui tamen xoultitudini ex certis caufis denegatur. Et fic potuit effe, imo ita fuit, quod in primitiva ecclefia , güando adhuc homines pauci erant Christiani, dabatur eucharistiæ' facramentum fidelibus populis fub utraque fpecie , quibus multiplicatis propter fepg cnumerata pericu- ia, quod paucis concedebatur , nunc smultitu- dini denegatur. . Item quamvis Deus in lege natüre, quan- do hoc matrimonii facramentum instituebatur, 'statuiffet , quod unius viri tanturnmodo una effet uxor, & e converfo, prout patet Gene- fis 2. quando Spirizus fanQtus dixit per Adam: "Relinquet homo parrem fuum & matrem fuam € adhercbit uxori fuz: fequitur: € erunt duo ín carne unas; nihilo minus hec lex mutata fuit in fan&is patriarchis , ut patet in La- mech, qui primus fimu}l duzs uxores habuit, in Abraham fimiliter , & Jacob, in aliis em xibus aliis permittit & facit rationabiliter. di- vortia fieri, ut patet in frigidis X maleficia- tis, de afünibus, ex caufis herefis, & pluri- bus aliis caufis. Ecce quot & quante muta- tiones circa tam magnum & neceffarium fa- cramentum auctoritate ecclefie contigerunt . Item in facramento penitentiz, quod ab Adam in paradifo incepit & deber durare uf? que ad confummationem fæculi, fimiliter mu- tatio magna facta est fecundum fucceffionens temporum . Nam cum confeffio fit pars prin- cipalis pœnitentiæ , tempore legis nature ad eam tantummodo Deo faciendam mentaliter tenebantur : füccedente vero lege Mofaica > E ultra hoc homines obligabantur ad confeffio- nem ceremonialem extrinfecam , prout per a- liquod facrificium homines raanifestabant fe hoc vel ilio peccato deliquiffe, uz habetur Levi- tici 4. & y. ut habetur eodem libro 16. {a= cerdotes pofitis manibus fuper caput hirci, o- mnes filiorum Ifrael confitebantur iniquitates: fed adveniente veritate evangelidz legis , etiam confeffionem vocalem de univerfis cogitatio- nibus, locutionibus , operibus, & omiffioni- bus clare distincteque faciendam institut ec- ciefia facerdoti auctoritatem — & — jurifdi&tio- nem ANNO - CHRIST! 1432. 

Strana 861
861 DE COMMUNIONE SUB ÜTRAQUE SPECIE. 862 — Bem habetü, 1n fecreto , non ut homjni,À dalum evitandum, fuflinnerant adhuc eeremo- ———áÀ— ANNO CHRISTI 54339 Meob, 36, fed ut Deo, fine offenfa quacumque honoris confitentis , fub formidabilibus & execrabili- bus pomis precipiendo & mandando facerdo- fi, ne quoquo modo figno aut werbo prodat aut revelet peccata confitentis: de gus quidem confeffione (ingulariter & fpecialiter, quatenus folura fic fecrete & auriculariter fieri debeat facerdoti , nulla de Ícripturis facris habetur traditio, pifi quantum ad fic agendum Spiri- tus fanctus movi; & direxit ecclefiam , quee ni- hilo minus originaliter fandat fe in auGlorita- te clavinm , que ipfi ecclefie ab ipfo domi- no tradite funt, dicente Petro: Tibi dado cla- wes repni celorum , &* quodcumque bgaveris , če. nias legales , & voluerunt ; nt Paulus afcene dens semplum , purificarer fe & fanétificarer tamquam ambulans & cuflodiens legem , mt habetur ÁCtorüm 2z. Et post predicta etiam ex ipfis preceptis que per apostolos tradita ANNO CHRISTI 1433» erant fervanda , quedam confuetudo ecclefie | immutavit . Nam ex prædiQis quatuor , pri- mo čr guarto manentibus, illzfis, de non e- dendo de immolatis five idolothytis čz de cu- ftodienda fe a fornicatione , fecundum & ter- tium mutata fnnt , quia & fanguinem, edi- mus & fuftocamum . Jtem Paulus apestolus dicit : Oportet epiftopum unius mxoris virum effe, in quibus verbis preceptum apostoli in- Et Joannis zo. Quorum remiferiis peccors re-Bcluditur , & ex hoc, & etam ex ratione fi- mittunsur eis , CP quorum resnueriis retenta fünt: quia igitur facerdoses habent remirtere peccata, utique oportet nt agnofcant ea, & fic Spirite fando ducente finca ecclefia con- fefionem , ut premitur » fecreram flatuit & ordinavit . Item circa facramentum ordinis videtur ec- tlefia addidiffe, Nam in primitiva ecclefia erant duo £antummodo ordines, diaconatus, fcilicet, & facerdotinm . Et fecundum beatum Hüeropymum idem tunc erat epifcopus & fa- £erdos , quoad nomen , non autem quantum ad rem, quod tamen nunc non eft, irem cir- ca facramentum divinifimæ eucharifliæ mu?- gnificationis higamiz , cui femper est an» nexa imregularitas; & nihilo mines papa, & multo magis ecclefia potest , imo © de fa&o difpenfat in bigamis , non obstante precepto predicti apostoli ; Unde dicit fan- us doctor in 4. distinC'ione 27. in refpon-" fione ad dicam au&boritatem Pauli. » Quantum ad ea que funt de neceffitate Bo Fit. se Qua’ 3.80% ge sd 3. » facramentorum. & fidei , nec ecclefia nec. » papa potest difpenfare, fed in aliis quz funt v de institutione apostolorum , cum ecclefia » nunc habeat eamdem potestatem statuendi » & destituendi quam tunc habuit , potest & pereum qui primatum tenet in ecclefie , dif- ta videntur addita vel mutata , Nam forma C» penfare: quapropter & Lucius papa diípen- qua calix confecratur , im nullo evangelifta- yum io propria forma verborum reperitur , fed videtur per ecclefiam ex omnibus dicts evangelitarum compilata , & in ea funt ali- qua addira . Eriam in çonfecratione hoftie ecclefia addidit hanc dictionem , Enim, Cæ- terum Chriftus iuflituit hoc facramentum 3 & miniflravit poft ccenam , & tamen ecclefia immuravit , & ordinavit ut non nifi a. jeju- mis de mane celebraretur & mainifraretuz > nif in neceffitatis articulo. Pmminente eiiam errore de obfervatione legalium , Leo papa ordinavit , ur pro tempore in fermento con- ficeretur , licet. Chriflus confecesat in azymo, ad quem ritum pofimodum, ceffante dico erz- D ritum. ecclefiasticum adinvenit, quem rore , ecclefia reverfa eff, Denique ecclefia or- dinavi; ritum & modum ad hoc facramentum celebrandum cum talibus orationibus ; epifto- lis & evangeliis, fecretis, mylfticis fignis, ve- fübus facris & vafis confecratis , in ecclefia, in altari, cum luminaribus, cum affftentibus , & aliis que pro devodone & folemnitare ran- ti facramepti funt , de qvibus per fingula di- fturrere longum effet, | Item in pluribus que apoftoli ftamerunt , fecundum temporum fuccefionem & temporum varietatem. facta eft mutatio. Nam apofioli in concilio 3. Hierofolymis celebreto , quod habetur AGorum 35. fublata circumcifione , » favit cum Panormitanc gui erat bigamus. S. Thom. 16. Item fanGa mater ecclefia docuit fignum - facratifimæ crucis in fronte depingere , ipfa docuit in eodem figno benedictiones fieri fa- cramentorhm & copfecrationes, pro defeníio- .ne & contra infidias malignorum fpirituum fal 8x aquam benedicere , & za infimul mi- fcere , Ipfa docuit fontes baptifmatis benedi-- cere , pro congregatione fidelium , ad facra- menta percipienda , ad doftrinam divinam ?udiendam , ad divina mysteria peragenda , & laudandum Deum fpecialiter ecclefas fa- bricari, ccemeteria ubi fidcles fepelirentar, & exequias mortuorum facere & omnem alium er fin- guia explicare dies nobis potius dekceret , quam materia dicendi. Ín quibus immutatio- nibus faciendis , fan&a mater eccíefíia pro io- corum , temporum , & perfonarum varietate exemplum habuit a Deo, & a Christo domi- no. Nam licer fides confiteatur Deum elle omnipotentem , omriftientem , eternum , in- variabilem , $X omnimode incommutabilem , ipfe tamen immutabilis & immobilis fecun- . dum exigentiam & diverfitatem remporum , & varias leges dedit ut aliter. homo in statu naturą , aliter in tempore legis, & aliter in' statu gratie falvaretur ; non quod runc eflet alia fides quam nunc; fed unz & cadem , per & omnibus quodammodo ceremoniis veteris E quam omnes justi ab Ábel ufque ad ultimum legis , flatuerant us fideles deberent tantum- modo abllinere ab immolatis fimulacrorutn , fanguine , Íuffocato , & fornicatione ,. & nihilo minus flatim po(t prodictam fublatio- nem circumcifíonis Paulus apoftolus circum. cidit Timoiheum qui ex patre Gentili natus fuerat, propter vitare fcandalum Judaeorum , qui erant in illis locis , ut habetur &&orum 16. Infuper hoc di&um concilium de ceffa- zione Jegalium , apofoli & feniores qui erant Niierofolymis, adveniente Paulo, propter fcan- justum Deo placuerunt , quia fecundum apo- stolum, una fides, unum baptifma, unus Deus omnipotens, & ita licet femper eadem fides manferit , ceremonias & protestationes fidei ipíe Deus immobilis & invariabilis fecundum varietatem temporum variavit . ipfe etiam dominus noster Jefus Christus Taagistes & exemplum omnium actuuin eccle- fe,in affumpta humanitate fuas fanCtiffimas, constitutiones , & íua precepta, juxta quali- tatem s$emiporum pro informatione eccicfiæ immu- Bsloj. 4. 

Strana 862
861 DE COMMUNIONE SUB ÜTRAQUE SPECIE. 862 — Bem habetü, 1n fecreto , non ut homjni,À dalum evitandum, fuflinnerant adhuc eeremo- ———áÀ— ANNO CHRISTI 54339 Meob, 36, fed ut Deo, fine offenfa quacumque honoris confitentis , fub formidabilibus & execrabili- bus pomis precipiendo & mandando facerdo- fi, ne quoquo modo figno aut werbo prodat aut revelet peccata confitentis: de gus quidem confeffione (ingulariter & fpecialiter, quatenus folura fic fecrete & auriculariter fieri debeat facerdoti , nulla de Ícripturis facris habetur traditio, pifi quantum ad fic agendum Spiri- tus fanctus movi; & direxit ecclefiam , quee ni- hilo minus originaliter fandat fe in auGlorita- te clavinm , que ipfi ecclefie ab ipfo domi- no tradite funt, dicente Petro: Tibi dado cla- wes repni celorum , &* quodcumque bgaveris , če. nias legales , & voluerunt ; nt Paulus afcene dens semplum , purificarer fe & fanétificarer tamquam ambulans & cuflodiens legem , mt habetur ÁCtorüm 2z. Et post predicta etiam ex ipfis preceptis que per apostolos tradita ANNO CHRISTI 1433» erant fervanda , quedam confuetudo ecclefie | immutavit . Nam ex prædiQis quatuor , pri- mo čr guarto manentibus, illzfis, de non e- dendo de immolatis five idolothytis čz de cu- ftodienda fe a fornicatione , fecundum & ter- tium mutata fnnt , quia & fanguinem, edi- mus & fuftocamum . Jtem Paulus apestolus dicit : Oportet epiftopum unius mxoris virum effe, in quibus verbis preceptum apostoli in- Et Joannis zo. Quorum remiferiis peccors re-Bcluditur , & ex hoc, & etam ex ratione fi- mittunsur eis , CP quorum resnueriis retenta fünt: quia igitur facerdoses habent remirtere peccata, utique oportet nt agnofcant ea, & fic Spirite fando ducente finca ecclefia con- fefionem , ut premitur » fecreram flatuit & ordinavit . Item circa facramentum ordinis videtur ec- tlefia addidiffe, Nam in primitiva ecclefia erant duo £antummodo ordines, diaconatus, fcilicet, & facerdotinm . Et fecundum beatum Hüeronymum idem tunc erat epifcopus & fa- £erdos , quoad nomen , non autem quantum ad rem, quod tamen nunc non eft, irem cir- ca facramentum divinifmz euchariftie mul- gnificationis higamiz , cui femper est an» nexa imregularitas; & nihilo mines papa, & multe magis ecclefia potest , imo & ds fa&o difpenfat in bigamis , non obstante precepto predicti apostoli ; Unde dicit fan- us doctor in 4. distinC'ione 27. in refpon-" fione ad dicam au&boritatem Pauli. » Quantum ad ea que funt de neceffitate Bo Fit. se Qua’ 3.80% ge sd 3. » facramentorum. & fidei , nec ecclefia nec. » papa potest difpenfare, fed in aliis quz funt v de institutione apostolorum , cum ecclefia » nunc habeat eamdem potestatem statuendi » & destituendi quam tunc habuit , potest & pereum qui primatum tenet in ecclefie , dif- ta videntur addita vel mutata , Nam forma C» penfare: quapropter & Lucius papa diípen- qua calix confecratur , im nullo evangelifta- yum io propria forma verborum reperitur , fed videtur per ecclefiam ex omnibus diltis evangelitarum compilata , & in ea funt ali- qua addira . Eriam in çonfecratione hoftie ecclefia addidit hanc dictionem , Enim, Cæ- terum Chriftus iuflituit hoc facramentum 3 & miniflravit poft ccenam , & tamen ecclefia immuravit , & ordinavit ut non nifi a. jeju- mis de mane celebraretur & mainifraretuz > nif in neceffitatis articulo. Pmminente eiiam errore de obfervatione legalium , Leo papa ordinavit , ur pro tempore in fermento con- ficeretur , licet. Chriflus confecesat in azymo, ad quem ritum pofimodum, ceffante dico erz- D ritum. ecclefiasticum adinvenit, quem rore , ecclefia reverfa eff, Denique ecclefia or- dinavi; ritum & modum ad hoc facramentum celebrandum cum talibus orationibus ; epifto- lis & evangeliis, fecretis, mylfticis fignis, ve- fübus facris & vafis confecratis , in ecclefia, in altari, cum luminaribus, cum affftentibus , & aliis que pro devodone & folemnitare ran- ti facramepti funt , de qvibus per fingula di- feurrere longum effet, | Item in pluribus que apoftoli ftamerunt , fecundum temporum fuccefionem & temporum varietatem. facta eft mutatio. Nam apofioli in concilio 3. Hierofolymis celebreto , quod habetur AGorum 35. fublata circumcifione , » favit cum Panormitanc gui erat bigamus. S. Thom. 16. Item fanGa mater ecclefia docuit fignum - facratifimæ crucis in fronte depingere , ipfa docuit in eodem figno benedictiones fieri fa- cramentorhm & copfecrationes, pro defeníio- .ne & contra infidias malignorum fpirituum fal 8x aquam benedicere , & za infimul mi- fcere , Ipfa docuit fontes baptifmatis benedi-- cere , pro congregatione fidelium , ad facra- menta percipienda , ad doftrinam divinam ?udiendam , ad divina mysteria peragenda , & laudandum Deum fpecialiter ecclefas fa- bricari, ccemeteria ubi fidcles fepelirentar, & exequias mortuorum facere & omnem alium er fin- guia explicare dies nobis potius dekceret , quam materia dicendi. Ín quibus immutatio- nibus faciendis , fan&a mater eccíefíia pro io- corum , temporum , & perfonarum varietate exemplum habuit a Deo, & a Christo domi- no. Nam licer fides confiteatur Deum elle omnipotentem , omriftientem , eternum , in- variabilem , $X omnimode incommutabilem , ipfe tamen immutabilis & immobilis fecun- . dum exigentiam & diverfitatem remporum , & varias leges dedit ut aliter. homo in statu naturą , aliter in tempore legis, & aliter in' statu gratie falvaretur ; non quod runc eflet alia fides quam nunc; fed unz & cadem , per & omnibus quodammodo ceremoniis veteris E quam omnes justi ab Ábel ufque ad ultimum legis , flatuerant us fideles deberent tantum- modo abllinere ab immolatis fimulacrorutn , fanguine , Íuffocato , & fornicatione ,. & nihilo minus flatim po(t prodictam fublatio- nem circumcifíonis Paulus apoftolus circum. cidit Timoiheum qui ex patre Gentili natus fuerat, propter vitare fcandalum Judaeorum , qui erant in illis locis , ut habetur &&orum 16. Infuper hoc di&um concilium de ceffa- zione Jegalium , apofoli & feniores qui erant Niierofolymis, adveniente Paulo, propter fcan- justum Deo placuerunt , quia fecundum apo- stolum, una fides, unum baptifma, unus Deus omnipotens, & ita licet femper eadem fides manferit , ceremonias & protestationes fidei ipíe Deus immobilis & invariabilis fecundum varietatem temporum variavit . ipfe etiam dominus noster Jefus Christus Taagistes & exemplum omnium actuuin eccle- fe,in affumpta humanitate fuas fanCtiffimas, constitutiones , & íua precepta, juxta quali- tatem s$emiporum pro informatione eccicfiæ immu- Bsloj. 4. 

Strana 863
Cap. 5. 864 ORATIO JOANNIS DE RACUSIO O. P. 863 immutavit. Nam ut habetur Matth. 10. Marci A„ pauca ; niſi quia tacita ac mystica traditio. 3. & Lucæ 9. dominus Jesus Chriſtus mittens » ne a patribus ecclefiastico more, & reve- „ rentiori diligentia ſunt in mysteriis obſer- ſuos diſcipulos ad prædicandum, præcepit eis „ vata magis ſilentio, quam publicata ſcri- ut non haberent ſacculum neque peram , & „ pto . Cujuſmodi ſunt immutatio ſabbati & fimiliter præcepit eis : In viam gentium ne paſchalis festivitatis , crucis fignatio , aquæ abieritis , in civitates Samaritanorum ne Intrave- & ſalis benedictio , multorum præceptorum ritis. Nihilo minus, mutata conditione tem- & ceremoniarum veteris legis immutatio : porum , & ipſe dominus mutavit ſua præcc- multa quoque quæ nunc in ſacrificiis fiunt , pta . Etenim iſtante paſſionis tempore , quo ut & forma conſecrationis calicis , benedi- cum oportebat ſua præſentia corporali ſuos re- ctiones fontium , baptiſmatis & multa hujuſ- linquere diſcipulos, plurima exempla relaxa- modi, quibus ſola conſuetudo univerſalis ec- vit. Nam Lucæ 22. ait : Quando niſi vos ſine clestæ auctoritatem tribuit, & sic est etiam ſacculo & ſine pera, numquid aliquid defuit vo- bis ? Reſponderunt : Nihil . Tunc Chriſtus di- communio unius ſpeciei cujus immutationis & xit eis : Nunc autem dico vobis, qui habet auctor & tempus & locus ignorantur, & uſ- ſacaulum, tollat, ſimiliter & peram , & poſt Bque ad Constantienſe concilium, ſola ei ra- tionabilis conſuetudo & ſanctorum doctorum reſurrectionem ſuam aſcenſurus in cælum , comprobatio auctoritatem præbuit, quam post- quos ante paſſionem ſuam tantummodo ad Ju- modum compellente adverſariorum instantia, dæam miſerat , mittit in univerſum mundum , idem ſacroſanctum concilium approbavit. Et dicons Marci ultimo: Ite in mundum univer- ut postmodum , non ut conſuetudo tantum , ſum , & prædicate evangelium omni creaturæ , & ſed ut statutum & ordinatio eccleſiæ uni- fimiliter Matth. ultimo ita : Docete omnes gen- verſalis veneraretur, ad laudem omnipoten- tes baptizantes tos , &c. His nimirum exemplis tis Dei, qui est benedictus in fæcula ſu- divinis , & Chriſti hominis , ſanéta univerſalis culorum . eccleſsa edocta , nihilo minus a Chriſto & a Ultimo vero & finaliter pro facili & ma- Spiritu ſancto directa , cum ſeiat nihil velle nuali ſolutione diétarum auctoritatum & alia- Deum nec Chriſtum dominum niſi ſalutem no- rum quas pro ſe adducunt adverſarii, notan- ſtram , & omnia præcepta, ſtatuta, conſilia, læ ſunt diligenter ſeptem regulæ quu ſequun- & alia ad hunc unum & ſolum finem ordina- tur. Primo itaque ſciendum , quod quamvis ri, prædictas mutationes, variationes, ſtatu- plures auctoritates ſacræ ſcripturæ & etiam ta , ceremonias fecit , & ſtatuit & ordinavit. C ſanctorum loquantur indifferenter de commu- Si igitur eccleſia catholica tot & tanta, ducta nione ſub utraque ſpecie , panis ſcilicet , & & directa a Spiritu ſancto fecerit , in præte- vini, non tamen prætendunt præceptum , nec ritum statuerit , & ordinaverit, juste, ſan- dicunt , hujuſmodi communionem ſub utra- cte , rationabiliter & ſine reprehenſione , ac que ſpecie quoad laicos eſſe de neceſſitate ſa- etiam in divinis Chriſti & apoſtolicis præce- lutis, vel de præcepto Christi , & ſic omnes ptis mutationes , & intorpretationes fecerit, hujuſmodi auctoritates adducuntur per eos quis tam inſanus & hebetis ingenii audebit frivole & impertinenter, nihilque contra ca- afſerere eccleſiam , ex rationabilibus & ur- tholicam veritatem concludentes , cujuſmodi gentibus cauſis , non potuiſſe communionem ſunt auctoritates apostoli 1. Corinth. 11. quæ dupliois ſpeciei mutare in communionem u- indifferenter loquuntur tam de ſacerdotibus nius ? præcipue cum nec fit de præcepto Chri- conficientibus , quam laicis ; in quibus tamen sti , nec aliquod detrimentum incurrant non nullum præceptum exprimitur, ut plene pa- conficientes ſic ſumendo? Si enim immutave- tuit loco ſuo , dum de ipſis ſuperius ageretur runt apoſtoli formam baptiſmi , quæ dat eſ- ſentiam ſaeramento , taliter ut ſi quis nunc in D in ſpeciali . Secundo ſciendum, quod auctoritates tam illa forma, qua ipſi apoſtoli baptizabant, ba- ſacræ ſcripturæ , quam etiam doctorum multo- ptizaret , non eſſet baptiſmus ; quanto magis rum , facientes mentionem de communione poteſt eccleſia mutare vel tollere unam ſpe- ſub utraque ſpecie continentes in ſe præce- ciem , quæ ſe tenet ex parte materiæ , & ex ptum vel vim habentes præcepti , ut in pluri- qua nihil eſſentiæ ſacramenti deperditur , nec bus loquuntur , & ſunt intelligendæ de ſacer- etiam ſumentis gratiæ ? Si tot & tanta facta dotibus ſacrificantibus , quorum est conficere ſunt tam cirea hoc ſacramentum quam circa hoc ſacramentum , & ſub utraque ſpecie ſu- alia, auctoritate eceleſiæ, mirum profecto vi- mere propter perfectam fignificationem & re- detur , cur etiam circa communionem & uſum præſentationem dominicæ paſſionis , & mortis ; hujus ſacramenti eccleſia non poſſit ſtatuere ſpiritualis refectionis completæ, & aliorum ut ſic vel fic ſumatur- Et ſi quæratur , quæ , aut ubi, aut quo quæ in hoc ſacramento repræſentantur , non autem de communione laicorum , quorum ca- tempore , ante Conſtantienſe coneilium fuit pere & ſumere est ſolum propter efficaciam , duplicis ſpeciei in unam auctoritate ecclefice facta mutatio ? Reſpondendum est ſecundum E & non propter repræeſentationem , cujuſmodi Auguſtinum , & habetur distinctione 1. ca- est auctoritas Christi, qui ſolis apostolis, ques in ſacerdotes instituerat , præcepit ut hoc fa- pit. 2. Eccleſiasticarum, ubi dicitur ; quod cerent ſub utraque ſpecie in ſuam commemo- „ eccleſiasticarum institutionum quaſdam ſcri- » pturis, quaſdam vero apostolica traditione rationem . Hoc modo etiam intelligitur caput „ per ſucceſſores in ministerio confirmatas , papæ Gelaſii , Comperimus: de quibus in lo- „ accepimus , quaſdam vero conſuetudine ro- cis ſuis dictum fuit ſuperius. Tertio ſciendum , quod auctoritates ſancto- Tertia. „ boratas approbavit uſus, quibus par ritus, „ & idem utriuſque pietatis debetur affe- rum, ſi quæ forte ſunt loquentes de hujuſmo- di communione ſub utraque ſpecie, restringen- „ ctus. Et infra, enumeratis plurimis , de dæ ſunt ad tempus illud , in quo mos ille, in quibus auctor & locus & tempus ignorantur , ſubjungit hæe & alia in hunc modum non eccleſia ſervabatur. Conſuetudo enim eccleſiæe Septem ragu l pro tutel- ledtu aučtori- tatum indu- čterum ackan. de Pama. Secunda- ANNO EHRISTI 1422. ANNO CHRISTI to21. quæ

Strana 864
Cap. 5. 864 ORATIO JOANNIS DE RACUSIO O. P. 863 immutavit. Nam ut habetur Matth. 10. Marci A„ pauca ; niſi quia tacita ac mystica traditio. 3. & Lucæ 9. dominus Jesus Chriſtus mittens » ne a patribus ecclefiastico more, & reve- „ rentiori diligentia ſunt in mysteriis obſer- ſuos diſcipulos ad prædicandum, præcepit eis „ vata magis ſilentio, quam publicata ſcri- ut non haberent ſacculum neque peram , & „ pto . Cujuſmodi ſunt immutatio ſabbati & fimiliter præcepit eis : In viam gentium ne paſchalis festivitatis , crucis fignatio , aquæ abieritis , in civitates Samaritanorum ne Intrave- & ſalis benedictio , multorum præceptorum ritis. Nihilo minus, mutata conditione tem- & ceremoniarum veteris legis immutatio : porum , & ipſe dominus mutavit ſua præcc- multa quoque quæ nunc in ſacrificiis fiunt , pta . Etenim iſtante paſſionis tempore , quo ut & forma conſecrationis calicis , benedi- cum oportebat ſua præſentia corporali ſuos re- ctiones fontium , baptiſmatis & multa hujuſ- linquere diſcipulos, plurima exempla relaxa- modi, quibus ſola conſuetudo univerſalis ec- vit. Nam Lucæ 22. ait : Quando niſi vos ſine clestæ auctoritatem tribuit, & sic est etiam ſacculo & ſine pera, numquid aliquid defuit vo- bis ? Reſponderunt : Nihil . Tunc Chriſtus di- communio unius ſpeciei cujus immutationis & xit eis : Nunc autem dico vobis, qui habet auctor & tempus & locus ignorantur, & uſ- ſacaulum, tollat, ſimiliter & peram , & poſt Bque ad Constantienſe concilium, ſola ei ra- tionabilis conſuetudo & ſanctorum doctorum reſurrectionem ſuam aſcenſurus in cælum , comprobatio auctoritatem præbuit, quam post- quos ante paſſionem ſuam tantummodo ad Ju- modum compellente adverſariorum instantia, dæam miſerat , mittit in univerſum mundum , idem ſacroſanctum concilium approbavit. Et dicons Marci ultimo: Ite in mundum univer- ut postmodum , non ut conſuetudo tantum , ſum , & prædicate evangelium omni creaturæ , & ſed ut statutum & ordinatio eccleſiæ uni- fimiliter Matth. ultimo ita : Docete omnes gen- verſalis veneraretur, ad laudem omnipoten- tes baptizantes tos , &c. His nimirum exemplis tis Dei, qui est benedictus in fæcula ſu- divinis , & Chriſti hominis , ſanéta univerſalis culorum . eccleſsa edocta , nihilo minus a Chriſto & a Ultimo vero & finaliter pro facili & ma- Spiritu ſancto directa , cum ſeiat nihil velle nuali ſolutione diétarum auctoritatum & alia- Deum nec Chriſtum dominum niſi ſalutem no- rum quas pro ſe adducunt adverſarii, notan- ſtram , & omnia præcepta, ſtatuta, conſilia, læ ſunt diligenter ſeptem regulæ quu ſequun- & alia ad hunc unum & ſolum finem ordina- tur. Primo itaque ſciendum , quod quamvis ri, prædictas mutationes, variationes, ſtatu- plures auctoritates ſacræ ſcripturæ & etiam ta , ceremonias fecit , & ſtatuit & ordinavit. C ſanctorum loquantur indifferenter de commu- Si igitur eccleſia catholica tot & tanta, ducta nione ſub utraque ſpecie , panis ſcilicet , & & directa a Spiritu ſancto fecerit , in præte- vini, non tamen prætendunt præceptum , nec ritum statuerit , & ordinaverit, juste, ſan- dicunt , hujuſmodi communionem ſub utra- cte , rationabiliter & ſine reprehenſione , ac que ſpecie quoad laicos eſſe de neceſſitate ſa- etiam in divinis Chriſti & apoſtolicis præce- lutis, vel de præcepto Christi , & ſic omnes ptis mutationes , & intorpretationes fecerit, hujuſmodi auctoritates adducuntur per eos quis tam inſanus & hebetis ingenii audebit frivole & impertinenter, nihilque contra ca- afſerere eccleſiam , ex rationabilibus & ur- tholicam veritatem concludentes , cujuſmodi gentibus cauſis , non potuiſſe communionem ſunt auctoritates apostoli 1. Corinth. 11. quæ dupliois ſpeciei mutare in communionem u- indifferenter loquuntur tam de ſacerdotibus nius ? præcipue cum nec fit de præcepto Chri- conficientibus , quam laicis ; in quibus tamen sti , nec aliquod detrimentum incurrant non nullum præceptum exprimitur, ut plene pa- conficientes ſic ſumendo? Si enim immutave- tuit loco ſuo , dum de ipſis ſuperius ageretur runt apoſtoli formam baptiſmi , quæ dat eſ- ſentiam ſaeramento , taliter ut ſi quis nunc in D in ſpeciali . Secundo ſciendum, quod auctoritates tam illa forma, qua ipſi apoſtoli baptizabant, ba- ſacræ ſcripturæ , quam etiam doctorum multo- ptizaret , non eſſet baptiſmus ; quanto magis rum , facientes mentionem de communione poteſt eccleſia mutare vel tollere unam ſpe- ſub utraque ſpecie continentes in ſe præce- ciem , quæ ſe tenet ex parte materiæ , & ex ptum vel vim habentes præcepti , ut in pluri- qua nihil eſſentiæ ſacramenti deperditur , nec bus loquuntur , & ſunt intelligendæ de ſacer- etiam ſumentis gratiæ ? Si tot & tanta facta dotibus ſacrificantibus , quorum est conficere ſunt tam cirea hoc ſacramentum quam circa hoc ſacramentum , & ſub utraque ſpecie ſu- alia, auctoritate eceleſiæ, mirum profecto vi- mere propter perfectam fignificationem & re- detur , cur etiam circa communionem & uſum præſentationem dominicæ paſſionis , & mortis ; hujus ſacramenti eccleſia non poſſit ſtatuere ſpiritualis refectionis completæ, & aliorum ut ſic vel fic ſumatur- quæ in hoc ſacramento repræſentantur , non Et ſi quæratur , quæ , aut ubi, aut quo tempore , ante Conſtantienſe coneilium fuit autem de communione laicorum , quorum ca- pere & ſumere est ſolum propter efficaciam , duplicis ſpeciei in unam auctoritate ecclefice facta mutatio ? Reſpondendum est ſecundum E & non propter repræeſentationem , cujuſmodi est auctoritas Christi, qui ſolis apostolis, ques Auguſtinum , & habetur distinctione 1. ca- in ſacerdotes instituerat , præcepit ut hoc fa- pit. 2. Eccleſiasticarum, ubi dicitur ; quod „ eccleſiasticarum institutionum quaſdam ſcri- cerent ſub utraque ſpecie in ſuam commemo- rationem . Hoc modo etiam intelligitur caput » pturis, quaſdam vero apostolica traditione papæ Gelaſii , Comperimus: de quibus in lo- „ per ſucceſſores in ministerio confirmatas , „ accepimus , quaſdam vero conſuetudine ro- cis ſuis dictum fuit ſuperius. „ boratas approbavit uſus, quibus par ritus, Tertio ſciendum , quod auctoritates ſancto- Tertia. „ & idem utriuſque pietatis debetur affe- rum, ſi quæ forte ſunt loquentes de hujuſmo- di communione ſub utraque ſpecie, restringen- „ ctus. Et infra, enumeratis plurimis , de quibus auctor & locus & tempus ignorantur , dæ ſunt ad tempus illud , in quo mos ille, in eccleſia ſervabatur. Conſuetudo enim eccleſiæe ſubjungit hæe & alia in hunc modum non Septem ragu l pro tutel- ledtu aučtori- tatum indu- čterum ackan. de Pama. Secunda- ANNO EHRISTI 1422. ANNO CHRISTI to21. quæ

Strana 865
or 865 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUY SPECIE. 866 que habuit ex caufa rationabili originem, fi- A autem multi doctores catholici dicunt come. e. ANNO ve. fucrit generalis fimpliciter im tora ecclefia, munionem divinifimz euchariltie non confi- ANNO wu. five iu aliqua foi parte notabili, utpote inu- cientibus fuflicere fub una fpecie, ut in fupe- "5*1 na natione , vel regno , five etiam in una rioribus diffüfe oftenfum eft. provincia, aut dicecefi , vim haber obligati- Quarto notandum, quod auctoritates tam {a Quarts. vam legis & precepti , nec alicui particulari ere feripturæ quam aliorum doftorum , quæ fcicnier licet contra eam agere , aut ipfam videntur facere mentionem de famptione Hu- fua fpoute præterire in loco ubi communitér jus facramenti fui duplici fpecie , quoad lai- Erift, 8%. obfervatur: unde dicit Auguftinus ad Cafula- cos, vel indifferenter qugad omnes , duplici , num presbyterum, quod mos populi Dei & » inflitura majorum pro lege tenenda funt: & » ficut prevaricatores legam divinarum , ita contemptores confuetudinum ecclefiaflicarum forum in orientali five Cr«ca ecclefía contra coercendi funt. " Quapropter ff quis Lati-, modo loquuntur, vel nomina rerum affumen- ies, vel nomina fpecierum . Exemplum pri- mi, Joan. 6. Nif menducaveritis carnem fli hominis, & biberitls cjus fanguinem, non habebi- tis vam in vobis. Caro enim Gt fanguis funt res facramenti , & ea qua ex naturali aut fea- amorem ipforum in azymo conficeret, pecca- Bli concomizantia confequuntur ad hic. Exem- ret, ut dicunt doctores communiter, &;é plum fecundi, x. Corinth. rz. Quotiefcumque converfo fi Græcus apud nos ageret in fer- enim marducabitis panem. bunc , & calicem bi- mentato, propter diverfam confeetudinem es- berisy mortem domini &c..panis enim. & calix, clefiarum . Quia igitur Chriftus ita fub duplici fpecie. difcipulis in ultima cocoa mini(lravera? hoc facramentum , multi fequentes hünc ritum te- nuerunt, &. in multis ecclefiis inditinite , quoad non faerificantes , habitus eff pro in- variabili confuetudine,; & pro lege ; nun- quam tamen bec con(ueiudo mini(trandi lai- cis fub utraque fpecie fuit in ecciefia omni- mode generalis, quia etiam tempore apoítolo- ium legitur. Actorum 2. quod erant períeve- qui vinum continet & pro vino accipitur, fi- cut (ape continens pro contento, funt nomi- na {pecteram hujus facramenti. Inter has au- tem locutiones diligens lector hane differen- tiam attendat , quoniam in auctoritate, que e(t ex terminis fpecicrum , nunquam ant raro inveniet notam przeccpü aut terminum vim precepti habentem , pcr quam pofht depre- heudi , quod hajufmodi fumptio. fpecierum ca- dat & obliger ad preceptum, ad oftenden- dum quod hujufmodi fumptio fub utraque rantes fideles in doctrina. apoflolorum , GC fpecie non e(t de neceffitate falutis, & per communicatione fraétionis panis, & orationi- bus, & in fine capitis , quod erant fideles confequens de precepto dominico. Quod fi forte in aliqua auctoritate doCtoris fraGgentes panes circa domos quotidie, quod alicujus repernum fuerit, ad. praecedentem. im- utique de pane facramentali do&ores intelli mediate regulam recurrendum c(t, vel faltem gunt, & fpecialiter magifter hiftoriarum in hi- ad eam quz in loco ultimo adducetur, que floriis (cholefticis , ubi nelia mentio fit de vi- eft finalis refolutio omnium . Ín auctoritate no aut potu, net éfi verifimile quod in rau- vero quz coníla: ex ierminis rerum, fepe, ta re ab hoc riíü ecclefa tam generalitèr re- imo {mpifime reperitur preceptum , vel in ceffifet , nif im aliquibus aliquo exemplo pre- propriis terminis, vel in æquivalentibus , ficut cedente dedeco ex apoflolis & primitiva ec- clefia, etam rationdbilibus & necéífariis- cau- fis concurrentibus. Auctoritate: igitur loquentes fub precepto páter in primo exemplo, Aiff mauducaveruis , Gc. fi tamen dicta auctoritas intelligatur , ad declarandum quod ex precepto divino tenetur quilibet f- de laicis , reftringende font ad tempus, & ad — delis Chriffianus rem utramque hujus facra- legé habebatur , qua confueeudine ceffante , ceflat obligatio hujufmodi au&toritatum G ve- fitds , quia queliber au€oritas vera ex caufa tantum ; ceffante caufa veritatis ejus, ceflat veritdé & allegatio ejus, ficut ifta: Chriftus eft incarnandus, quandoque fuit vera , quia caufa veritatis ipfius erar futuri temporis quod nondum advenerat, fed jam, futuro pro tunc témpore adveniente, & Chrifto nato, caufa ipfius veritatis ablata cit, & per confequens Spía pro nunc remanet falfa, quia non ef ve- ra: Chriftus eft incarnandus . Cum igitur au- Qoritates hujufmodi doctorum non erant ve- . re, nif ex confuüetudine, vim legis & præ- 'ecclefias in quibus hujufmodi confuetudo pro D menti fumere , five fpiritualiter , five etiam realiter , fecandum quod in facramento con- tinerür: & cum utraque res vere & integre fub qualibet fpecierum contineatur , perfe- te .adimplet præceptum quicumque fub u- traque vel fub una accipit fpecie, quia præ ceptum rem , non fpeciem determinat. Mt per hanc adverteniiam mul auctoritates & rationes adverfariorum evacuantur, imo ipfo- rum totale & principale fundamentum , fci- licet , Nifg manducaveritis , Wc. pcnitus: e- nervatur . Quinto .fciendum , quod in auctoritatibus facre fcripturæ & fandorum per manduca- tionem corporis, & bibitionem fanguinis , in- cept habente, ceffante confuctudine , eorum Ktelligitur in generali fümptio utriufque, quod veritas ceffabat & allegatio. Er valde diligenter eft advertendum 5 quod nullus doctorum catholicorum per adverfarios allegatorum (& ita credo de omnibus aliis lo- quentibus de hujufmodi communione fub u- traque )- dixit eam indifferenter quoad omnes effe de præcepto Chrifli, aut de neceflitate fa- lutis, ita quod una fpecies non fufficiat fine alia: nec aliqua auctoritatum per adveríarium adductarum di&um preceptum Chrifli inten- dit quoqno modo aut pretendit. É contrario Concil, General, Yom. XXIX. utique ita vere & integre fit fub uni {ola fpecie, ficar füb utraque , cum fub qualiber ipfarum per fe fumpta, totus & integer Chri flus, contineatar, ut declaratum eft. Et et- jamfi ad proprietatem locutionis attendamus , non proprie fanguis in calice bibitur, fed fola vini fpecies , cure füb fpecie viui eumdem modum languis Chrifli habeat exiftendi, quem haber omnimode {ub fpecie panis. Etenim fi- cut fub fpecie panis fangnis habet effe intra tor pos Chrifti, & intra venas ipfius inclufus , fic iii per de facramentali manducationg. Quiata . 

Strana 866
or 865 DE COMMUNIONE SUB UTRAQUY SPECIE. 866 que habuit ex caufa rationabili originem, fi- A autem multi doctores catholici dicunt come. e. ANNO ve. fucrit generalis fimpliciter im tora ecclefia, munionem divinifimz euchariltie non confi- ANNO wu. five iu aliqua foi parte notabili, utpote inu- cientibus fuflicere fub una fpecie, ut in fupe- "5*1 na natione , vel regno , five etiam in una rioribus diffüfe oftenfum eft. provincia, aut dicecefi , vim haber obligati- Quarto notandum, quod auctoritates tam {a Quarts. vam legis & precepti , nec alicui particulari ere feripturæ quam aliorum doftorum , que fcicnier licet contra eam agere , aut ipfam videntur facere mentionem de famptione Hu- fua fpoute præterire in loco ubi communitér jus facramenti fui duplici fpecie , quoad lai- Erift, 8%. obfervatur: unde dicit Auguftinus ad Cafula- cos, vel indifferenter qugad omnes , duplici , num presbyterum, quod mos populi Dei & » inflitura majorum pro lege tenenda funt: & » ficut prevaricatores legam divinarum , ita contemptores confuetudinum ecclefiaflicarum forum in orientali five Cr«ca ecclefía contra coercendi funt. " Quapropter ff quis Lati-, modo loquuntur, vel nomina rerum affumen- ies, vel nomina fpecierum . Exemplum pri- mi, Joan. 6. Nif menducaveritis carnem fli hominis, & biberitls cjus fanguinem, non habebi- tis vam in vobis. Caro enim Gt fanguis funt res facramenti , & ea qua ex naturali aut fea- amorem ipforum in azymo conficeret, pecca- Bli concomizantia confequuntur ad hic. Exem- ret, ut dicunt doctores communiter, &;é plum fecundi, x. Corinth. rz. Quotiefcumque converfo fi Græcus apud nos ageret in fer- enim marducabitis panem. bunc , & calicem bi- mentato, propter diverfam confeetudinem es- berisy mortem domini &c..panis enim. & calix, clefiarum . Quia igitur Chriftus ita fub duplici fpecie. difcipulis in ultima cocoa mini(lravera? hoc facramentum , multi fequentes hünc ritum te- nuerunt, &. in multis ecclefiis inditinite , quoad non faerificantes , habitus eff pro in- variabili confuetudine,; & pro lege ; nun- quam tamen bec con(ueiudo mini(trandi lai- cis fub utraque fpecie fuit in ecciefia omni- mode generalis, quia etiam tempore apoítolo- ium legitur. Actorum 2. quod erant períeve- qui vinum continet & pro vino accipitur, fi- cut (ape continens pro contento, funt nomi- na {pecteram hujus facramenti. Inter has au- tem locutiones diligens lector hane differen- tiam attendat , quoniam in auctoritate, que e(t ex terminis fpecicrum , nunquam ant raro inveniet notam przeccpü aut terminum vim precepti habentem , pcr quam pofht depre- heudi , quod hajufmodi fumptio. fpecierum ca- dat & obliger ad preceptum, ad oftenden- dum quod hujufmodi fumptio fub utraque rantes fideles in doctrina. apoflolorum , GC fpecie non e(t de neceffitate falutis, & per communicatione fraétionis panis, & orationi- bus, & in fine capitis , quod erant fideles confequens de precepto dominico. Quod fi forte in aliqua auctoritate doCtoris fraGgentes panes circa domos quotidie, quod alicujus repernum fuerit, ad. praecedentem. im- utique de pane facramentali do&ores intelli mediate regulam recurrendum c(t, vel faltem gunt, & fpecialiter magifter hiftoriarum in hi- ad eam quz in loco ultimo adducetur, que floriis (cholefticis , ubi nelia mentio fit de vi- eft finalis refolutio omnium . Ín auctoritate no aut potu, net éfi verifimile quod in rau- vero quz coníla: ex ierminis rerum, fepe, ta re ab hoc riíü ecclefa tam generalitèr re- imo {mpifime reperitur preceptum , vel in ceffifet , nif im aliquibus aliquo exemplo pre- propriis terminis, vel in æquivalentibus , ficut cedente dedeco ex apoflolis & primitiva ec- clefia, etam rationdbilibus & necéífariis- cau- fis concurrentibus. Auctoritate: igitur loquentes fub precepto páter in primo exemplo, Aiff mauducaveruis , Gc. fi tamen dicta auctoritas intelligatur , ad declarandum quod ex precepto divino tenetur quilibet f- de laicis , reftringende font ad tempus, & ad — delis Chriffianus rem utramque hujus facra- legé habebatur , qua confueeudine ceffante , ceflat obligatio hujufmodi au&toritatum G ve- fitds , quia queliber au€oritas vera ex caufa tantum ; ceffante caufa veritatis ejus, ceflat veritdé & allegatio ejus, ficut ifta: Chriftus eft incarnandus, quandoque fuit vera , quia caufa veritatis ipfius erar futuri temporis quod nondum advenerat, fed jam, futuro pro tunc témpore adveniente, & Chrifto nato, caufa ipfius veritatis ablata cit, & per confequens Spía pro nunc remanet falfa, quia non ef ve- ra: Chriftus eft incarnandus . Cum igitur au- Qoritates hujufmodi doctorum non erant ve- . re, nif ex confuüetudine, vim legis & præ- 'ecclefias in quibus hujufmodi confuetudo pro D menti fumere , five fpiritualiter , five etiam realiter , fecandum quod in facramento con- tinerür: & cum utraque res vere & integre fub qualibet fpecierum contineatur , perfe- te .adimplet præceptum quicumque fub u- traque vel fub una accipit fpecie, quia præ ceptum rem , non fpeciem determinat. Mt per hanc adverteniiam mul auctoritates & rationes adverfariorum evacuantur, imo ipfo- rum totale & principale fundamentum , fci- licet , Nifg manducaveritis , Wc. pcnitus: e- nervatur . Quinto .fciendum , quod in auctoritatibus facre fcripturæ & fandorum per manduca- tionem corporis, & bibitionem fanguinis , in- cept habente, ceffante confuctudine , eorum Ktelligitur in generali fümptio utriufque, quod veritas ceffabat & allegatio. Er valde diligenter eft advertendum 5 quod nullus doctorum catholicorum per adverfarios allegatorum (& ita credo de omnibus aliis lo- quentibus de hujufmodi communione fub u- traque )- dixit eam indifferenter quoad omnes effe de præcepto Chrifli, aut de neceflitate fa- lutis, ita quod una fpecies non fufficiat fine alia: nec aliqua auctoritatum per adveríarium adductarum di&um preceptum Chrifli inten- dit quoqno modo aut pretendit. É contrario Concil, General, Yom. XXIX. utique ita vere & integre fit fub uni {ola fpecie, ficar füb utraque , cum fub qualiber ipfarum per fe fumpta, totus & integer Chri flus, contineatar, ut declaratum eft. Et et- jamfi ad proprietatem locutionis attendamus , non proprie fanguis in calice bibitur, fed fola vini fpecies , cure füb fpecie viui eumdem modum languis Chrifli habeat exiftendi, quem haber omnimode {ub fpecie panis. Etenim fi- cut fub fpecie panis fangnis habet effe intra tor pos Chrifti, & intra venas ipfius inclufus , fic iii per de facramentali manducationg. Quiata . 

Strana 867
Ld ANNO CHRIST! 1933- Sexta, 867 per omnia & fub fpecie vini, eflufus extra corpus , aut a corpore divifus , ficut per fpecies defignatur, in memoriam do- minice paffionis. Sepe iraque fcripture & do- Qores fanGi loquentes de hoc facramento, e- tiam fecundum quod fub una fpecie contine- zur utuntur manducationis & bibitionis tér- minis pro fumptione , ad fignifcandum fideli- bus , quod fub una fola fpecie panis fumant corpus & fanguinem Chrifti verum vere & realiter , & non aliter fub ambabus , quam fub una carum , nec. magis efficaciter. — Sexto etiam intelligendum , quod muite au- Goritates facientes mentiopem. de communio- ne laicali fub utraque fpecie, potius fpiritua- liter intelligende font, quam facramentaliter,Bferianos , omnium adyerfariorum argumenta ut de multis patuit. Quando enim facerdotes in altär! in confpeQu populi conficiunt fub duplici fpecie, & fimiliter fummunt in memo- riam dominice paffionis, tunc populus affiftens ' fide & devotione manducat & bibit & cor- gus G fanguinem domini {piritualiter in fin- ceritate fidei, per recogitationes bonas & fan- €tas meditariones, mafücando ;& hauriendo o- Supra In {ups TE cordis , & fe Chrifto uniendo per affectum pofitione 5. in tercin mandv- amoris. flunc mcdnm adłualis manducątionis «stione fpiri- fpiritualis, qui tertius fuit fuperius affignatus , zuali. Boptima. tangit Auguftinns: Ut quid paras venirem & : dentes? Crede & mandacafti : Multæ auGori- tates intelliguntur dc modo fpiritualis mandu- cationis fuperius fimiliter taco , fecundumC quem modum ill:m auctoritatem, ZViff man- ducaveritis carnem, &c. exponit Auguflinus , ut clare oftenfum eft loco fuo, . : Septimo & ultimo ziotandum > quod nulla auétoritas cujufcumque fancti aut doctoris ha- bet efficaciam ad aliquid probandum aut con- cludendum autbentice jn: aliqua: materia. £- dem aut falutem animarum concernente, nifi in quantum dottrinæ ecclefiaflicæ congrueret , aut ab ecclefia approbaretur: ubi autem-con- trarium & diffonum haberet aliquid , totam ut falfum repudiatur & inutile, & hoc ideo, quia non doClrine doctorum ecclefia fubjici- tur, fed e converfo doctrina ipforum ecclefia tamquam indeficienti regule, qui errare non Dftiflimi viri , venerabilefque oratores regni poteft , ut clariflime :monftratum eft in capi- 1ulo hujufmodi materiam declarante. » Unde » & Auguflinus-contra epiftolam Fundamen- » tit: Non folum do&rine doclorum , fed e- » tiam ipfi evangelio prefertur. ecclefia : evan- gelio non crederem , inquit, nifi me eccle- fie auctoritas commovercr. Etenim cum plu- ra reperiantur ícripta cvaugcelia,. quam qua- 'tüor, ut puta Andrea , Thom», & mulıo- rum aliorum, illa nihilo minus obtinuerunt auctoritatem , qua ipfa ecclefía approbavit , & illa reprobara fünt, quz ipfa reprobavit. Qua- rc &. omnes dottores^ ecclefie fuas doctrinas mérito ecclefie judicio fubmiferunt, & fub- mittunt quotidie. Sic & Paulus ad Gałatas z, non obflante quod evangelium fuum a Chri- ORAT. JOAN. DE RAG. O. P. DE COMMUN. &c. quia non efi A fueritque di&a confuetudo per gentfalia con- 868 cilia approbata & declarata , non effc contra divinam voluntatem aut Chrifli preceptum , manifeffum eff , omnem auctoritatem | cuju- fcumque doctoris , quantumcumque fandi, aut -ingenio $ fapientia prediti, contra hanc confüetudinem & fatutum ecclefie nihil pof- fe concludere, quapropter fi adduceretur ali. gua áuctoritas., cui per aliquam predictarum regularum non poffet fatisfieri ad plenum ^ maxime proptef proterviam adverfantis ; re- fpondens fidelis catholicus ad hanc ultimare regulam , tamquam ad portum tutifimum , confugiat , quia pnico fiog ecclefiæ Sole, ut air Hieronymus in difputatione contra Luci- tionum rivulos facile poterit deficcare . Ad laudem omnipotentis Dci, & exaltationem fr dei catholice, Er hic finis eff pofitionis & scfponfionis ma- giffri Joannis de Ragufio funde theologie pro- fefforis , ordims fratrum. predicatorum , fuéte in -facro gencrali Rafileenfi concilic , nd ditta ma "giftri Joannis de Rochizano Bohemi , in articulo commupipnis fub utraque fpecie, ammo domiui MCCCCXXXTU, XY OR EAR IR RAI ACH RIA Ro ZEGIDII CARLERII DECANI FCCLESTÆ CAMERACENSIS o R ATI O, Qua refpondit per dies quuluor in concilio Ba- füieenfr ad articulum. fecundum Bohemorum , de corrigendis peccatis. publicis , quem. propo- fuit per biduum. Nicolaus T'aborita : Udiftis reverendiffimi patres > illufiriffime princeps, celeberrimi , inclyti & do- Bohemie , profundam , precelfam & veram Poüfionem de communione divinilune eu- chariiz , per «quam oftenfüm eft, non effe de ncceffitate falutis, nec preceptum o Chri- fto falvatore quofrumque non conficientes fan- Qum communionem accipere füb utraque fpe- cie , fcilicet panis & vini, fam precor patien- tes aurcs. commodate , facite quietum filen- tium, ut dum fermo, qui ut fperb, de'rega- libus fedibus venir, in hoc divino coeru fibe- re currat, nullus fabtilia fperet ab ore dicen- tis ; neque fabeft ingenium , neque hoc patitur materia. Debet, fi philofophorum dida me- mini, fermo rei effe fubje&us , non res fer- meni. Unde cum de punitione peccatorum fa- tura fit oratio , in ea ut in moralibus , typice f revelatione habuiffet , tamen ut authenti- E & figuraliter procedendum. eft. Cum manus ad caretur, afcendit cum Barnaba iierufalem , ubi pro tunc ecclefia principaliter refidebat , & contulit cum illis, fcilicet apoftolis , & a- lis in quibus ecclefia confiftebat , & feorfum cum illis , qui videbantur effe aliquid , ne forte in vacuum curreret , ant. cucurriffet, ' Cum igitur ecclefia confuetudo obtinuerit generaliter a. multis retro temporibus ; ut non facrificantes fub' una fpecie communicent , opus ponere tentavi , quorfum oculos , quorfum articulos digitorum fcribentium » guorfum de- nique animum volverem pavidus nefciebam.. Obrulit fe lata materia, & anguftus erat lo- cus ingenii , fparía valde , & colligendi vir- tus non erat. Quodque cum necefficatem rei intelligerem , quod in ea pendeat falus orbjs, & fignanter catholice ecclefiæ , ultra quara ANNO CHRISTI 24331 credi poteft ; timor & tremor venerunt Super me, prim. è I : 9 con- 

Strana 868
Ld ANNO CHRIST! 1933- Sexta, 867 per omnia & fub fpecie vini, eflufus extra corpus , aut a corpore divifus , ficut per fpecies defignatur, in memoriam do- minice paffionis. Sepe iraque fcripture & do- Qores fanGi loquentes de hoc facramento, e- tiam fecundum quod fub una fpecie contine- zur utuntur manducationis & bibitionis tér- minis pro fumptione , ad fignifcandum fideli- bus , quod fub una fola fpecie panis fumant corpus & fanguinem Chrifti verum vere & realiter , & non aliter fub ambabus , quam fub una carum , nec. magis efficaciter. — Sexto etiam intelligendum , quod muite au- Goritates facientes mentiopem. de communio- ne laicali fub utraque fpecie, potius fpiritua- liter intelligende font, quam facramentaliter,Bferianos , omnium adyerfariorum argumenta ut de multis patuit. Quando enim facerdotes in altär! in confpeQu populi conficiunt fub duplici fpecie, & fimiliter fummunt in memo- riam dominice paffionis, tunc populus affiftens ' fide & devotione manducat & bibit & cor- gus G fanguinem domini {piritualiter in fin- ceritate fidei, per recogitationes bonas & fan- €tas meditariones, mafücando ;& hauriendo o- Supra In {ups TE cordis , & fe Chrifto uniendo per affectum pofitione 5. in tercin mandv- amoris. flunc mcdnm adłualis manducątionis «stione fpiri- fpiritualis, qui tertius fuit fuperius affignatus , zuali. Boptima. tangit Auguftinns: Ut quid paras venirem & : dentes? Crede & mandacafti : Multæ auGori- tates intelliguntur dc modo fpiritualis mandu- cationis fuperius fimiliter taco , fecundumC quem modum ill:m auctoritatem, ZViff man- ducaveritis carnem, &c. exponit Auguflinus , ut clare oftenfum eft loco fuo, . : Septimo & ultimo ziotandum > quod nulla auétoritas cujufcumque fancti aut doctoris ha- bet efficaciam ad aliquid probandum aut con- cludendum autbentice jn: aliqua: materia. £- dem aut falutem animarum concernente, nifi in quantum dottrinæ ecclefiaflicæ congrueret , aut ab ecclefia approbaretur: ubi autem-con- trarium & diffonum haberet aliquid , totam ut falfum repudiatur & inutile, & hoc ideo, quia non doClrine doctorum ecclefia fubjici- tur, fed e converfo doctrina ipforum ecclefia tamquam indeficienti regule, qui errare non Dftiflimi viri , venerabilefque oratores regni poteft , ut clariflime monftratum eft in capi- 1ulo hujufmodi materiam declarante. » Unde » & Auguflinus-contra epiftolam Fundamen- » tit: Non folum do&rine doclorum , fed e- » tiam ipfi evangelio prefertur. ecclefia : evan- gelio non crederem , inquit, nifi me eccle- fie auctoritas commovercr. Etenim cum plu- ra reperiantur ícripta cvaugcelia,. quam qua- 'tüor, ut puta Andrea , Thom», & mulıo- rum aliorum, illa nihilo minus obtinuerunt auctoritatem , qua ipfa ecclefía approbavit , & illa reprobara funt, que ipfa reprobavit. Qua- rc &. omnes dottores^ ecclefie fuas doctrinas mérito ecclefie judicio fubmiferunt, & fub- mittunt quotidie. Sic & Paulus ad Gałatas z, non obflante quod evangelium fuum a Chri- ORAT. JOAN. DE RAG. O. P. DE COMMUN. &c. quia non efi A fueritque di&a confuetudo per gentfalia con- 868 cilia approbata & declarata , non effc contra divinam voluntatem aut Chrifli preceptum , manifeffum eff , omnem auctoritatem | cuju- fcumque doctoris , quantumcumque fandi, aut -ingenio $ fapientia prediti, contra hanc confüetudinem & fatutum ecclefie nihil pof- fe concludere, quapropter fi adduceretur ali. gua áuctoritas., cui per aliquam predictarum regularum non poffet fatisfieri ad plenum ^ maxime proptef proterviam adverfantis ; re- fpondens fidelis catholicus ad hanc ultimare regulam , tamquam ad portum tutifimum , confugiat , quia pnico fiog ecclefiæ Sole, ut air Hieronymus in difputatione contra Luci- tionum rivulos facile poterit deficcare . Ad laudem omnipotentis Dci, & exaltationem fr dei catholice, Er hic finis eff pofitionis & scfponfionis ma- giffri Joannis de Ragufio funde theologie pro- fefforis , ordims fratrum. predicatorum , fuéte in -facro gencrali Rafileenfi concilic , nd ditta ma "giftri Joannis de Rochizano Bohemi , in articulo commupipnis fub utraque fpecie, ammo domiui MCCCCXXXTU, XY OR EAR IR RAI ACH RIA Ro ZEGIDII CARLERII DECANI FCCLESTÆ CAMERACENSIS o R ATI O, Qua refpondit per dies quuluor in concilio Ba- füieenfr ad articulum. fecundum Bohemorum , de corrigendis peccatis. publicis , quem. propo- fuit per biduum. Nicolaus T'aborita : Udiftis reverendiffimi patres > illufiriffime princeps, celeberrimi , inclyti & do- Bohemie , profundam , precelfam & veram Poüfionem de communione divinilune eu- chariiz , per «quam oftenfüm eft, non effe de ncceffitate falutis, nec preceptum o Chri- fto falvatore quofrumque non conficientes fan- Qum communionem accipere füb utraque fpe- cie , fcilicet panis & vini, fam precor patien- tes aurcs. commodate , facite quietum filen- tium, ut dum fermo, qui ut fperb, de'rega- libus fedibus venir, in hoc divino coeru fibe- re currat, nullus fabtilia fperet ab ore dicen- tis ; neque fabeft ingenium , neque hoc patitur materia. Debet, fi philofophorum dida me- mini, fermo rei effe fubje&us , non res fer- meni. Unde cum de punitione peccatorum fa- tura fit oratio , in ea ut in moralibus , typice f revelatione habuiffet , tamen ut authenti- E & figuraliter procedendum. eft. Cum manus ad caretur, afcendit cum Barnaba iierufalem , ubi pro tunc ecclefia principaliter refidebat , & contulit cum illis, fcilicet apoftolis , & a- lis in quibus ecclefia confiftebat , & feorfum cum illis , qui videbantur effe aliquid , ne forte in vacuum curreret , ant. cucurriffet, ' Cum igitur ecclefia confuetudo obtinuerit generaliter a. multis retro temporibus ; ut non facrificantes fub' una fpecie communicent , opus ponere tentavi , quorfum oculos , quorfum articulos digitorum fcribentium » guorfum de- nique animum volverem pavidus nefciebam.. Obrulit fe lata materia, & anguftus erat lo- cus ingenii , fparía valde , & colligendi vir- tus non erat. Quodque cum necefficatem rei intelligerem , quod in ea pendeat falus orbjs, & fignanter catholice ecclefiæ , ultra quara ANNO CHRISTI 24331 credi poteft ; timor & tremor venerunt Super me, prim. è I : 9 con- 

Strana 869
ANNO CHRISTI 3433- 3» Rep. 2. entm. 2. Pfaim. 1:2, Jem. 5: 869 DE PUNFTIONE PECCATORUM PUBLICORUM 870 & contexerunt me tenebre. Ea propter poítu-Aita cum zelus exuflis peccatie in, meditatione —— == lavi a domina, ut oriretur mihi fol verita- tis, ut pergerem ad opus meum, & ad ope- rationem meam ufque ad vefperam, id eft fi- nem "hujus actus , & dixi: Revela oculos meés., & confiderabo mirabilia de loge tua, píalmo 1:78. Non miretur aliquis, quod revelationem pe- £0 oculorum : pro regendo uno populo rex Salomon fapientiam popolit; ut fciret introi- tum & exitum fuum. Er ego vermis & cinis pro reparatione populi univerfi lumen fapien- riz hon quaeram? llle de populi, circumcifi re- £imine acturus erat, nec in viribus fuis fuit confíus; & ego pro falute Chriftianorum, pro permanet , lucidus eft , non. urit, nom laborat; fed tamen in. ardore crefcit, de--quo Propheta pfalmo 38. fn meditatione mea exardefcet ignis . Quis vero fuccenfor & olle faber eft qui fuf- flavit fub ea prunas ? ipfe eft venerabilis pro- pouens articulum de punitione péccatorum , prunas rationum faarum & auGoritarum com retulit , fuffavit, quem creans dominus ad vos mifit, ut ollam ardentem amplius: füccenderet. De quo Yfaie ait $4. capite.: Æcce ego creavi ja- brum fufflantem in igne prunas, & proferentem vas in opus fuum, adco dilectus meus faber ex- fofflavit, & prunas fuccendit, ut olla ipla pe- ne refoluta liqaefcat. Sed (cut cum videt o- quibus dominus nofter fefus Chriftus ‘fangui- B perarius flammam excrefcere , ut vas. profcrat mem fuum fudir , pro pace & nuitate labo- rem affumens, ut qui conjunxit duos parietes Judæoruni & Centilium, in uno angulari lapi- de Chriflo Jefu, jungat & nos in vingulo Spi- ritus & caritatis . Speraho in virtute' mea? magna certe mibi eura eff vos & hoc famo- fum atque inclytum regnum Bohemie , Cal- lie mes regioni olim amicum , couciliare & fociare in fodere fempiterne pacis, & ut u- nanimes de-czrero habitemus in domo domi- zi; unde ipfos dilectos propter Deum venc- randos nuniios Bohemorum oratores velim, ut fi aliter. ífapiam quoad aliqua ; quam ipfi in articulo de puniziane publicorum peccatorum , mon moveantur eorum refides animi: enim ad rofas venitor nifi per medium fpina- rum, nec mel quis reperiet, nifi fe ingefle- Tit exercitui 2yum , neque in diffcilibus nifi poft difpurationem verias lucobit, Si in hoc non fit modicus labor, non erit tenuis glo- ‘ria. Aperui oculos mentis. Peto patres digniffini, quoniam vifio raihi oftenfa: eft, & eam non plene intelligo , cala- mitatern ecclefæ mente revolvens , cum luper eam plorarem plan&u magno, ut alter Jere- mias, vidi ollam füccenfam & facieià ejus a facie Aquilonis. Et quoniam intelligentia o- pus eft in tali vifione , dixt Deo: jievelz o- culos meos , & confiderabo mirabilia de lege tue. hec olla, qua füccenfio, que facies contra faciem Aquilonis. Olla ifta hujus facrofan&te Íynodi, nec non & horum venerabilium o- ratorum Bohemiæ cogitatio e(t, in qua ur in olla, concepta & avifata reponuntur. Siqui- dem intelledus poffibilis eff. omnia fieri , ut agens omnia facere : fuccenfo, ardor & ze- lus eft; facies , que anterior pars eft capitis, intendo non incongrue accipitur. Aquilo re- gio figida & ficca, a qua, ut Jeremias pro- pheta teftatur, panditur omne malum & pec- cata. Carent enim calore gratis , & humore pietatis. Cogitatio itaque hujus facri concilii Ge pre- in opus fuum, aquam mittit in ignem , neque tamen fuccendere definit, ita cum zelum ve- perabilis proponentis admodum vehementem viderem ad combuftionem vitiorum, timens cum vitiis etiam ipfius olle uflionem, aquam moderationis hujus ignei zeli ut alter faber: mittere curavi , videram equidem quoniam flam- ma ultra fornacem effundebatur cubitis multis, & fuccenderat eam valde, unde ego intelligens omnem exceffum periculofim , imo utile in vita effe, le miniftrat omnia impetus , focius officio , dif- . ferenti minifterio , preparavi antidotum , aquanr ad ignem attuli. ut aliquid ex ambobus no- . nequé G bis medium feret; medium enim amat do- minus : ftat medius venientium ad baptüf: mum: Jefus in medio doctorum eft : in medio duorum aut trium congregatorum in nomine fuo in medio: difcipulorum facrum , dum di- xit, pax vobis. Non eft ergo pax nifi in medio. igitur extremitatem venerandi proponenris ad medium tentabo reducere , ut ad pacem veniamus , tunc in camino ignis erit , ur in propria materia , dum purgatis vitiorum rubi- ginibus & combuttis , riorum ardebit füaviter , hunc dominus fufci- tat, hunc dominus agitat , hunc füccendit , de quo ipfe Loquitur Luce r2. Zenem veni mittere in rerram , © quid volo mifi ut ardeat? Dicam iamen ur intelligo; quenam fit Dideo ignem mifit in terram. quoniam juxta. ver- ba legis, Dcus ignis confumens eft, Deus æ- mulator qui in rubo ardenii apparuit, qui du- €tor fuit populi in columna ignis per noctem : tunc impletum cft verbum evangelici prophe- te .Iaiaz ro. Erit lümncn Jfracl in igne, c fan- Eus in flamma ignis, luceat ignis ifte obfecro domine in corde meo , ut revelentur oculi mei, & confiderem mirabilia de lege tua, ar- deat ad confumpiionem peccatorum , ut ver-. ba ignea proferam , & fit fermo meus ut facu- la ardens, ur illo ollam cordis per venerabi- lem proponentem fupra modum , quantum in fe- fuit , fuccenfam , nec furere faciam , nec exflingnam , fed alperfio aque moderationis , fentium venerabilium oratorum Bohemie Huc- E fervorem cordium in correctione temperet , & cenditur, & hujus cogitationis intentio- verfa eít contra peccata in olla cogitationum ve- . flrarum , patres eximii, & viri venerabiles , profedo comburuntur; quoniam adverfus ea zelus affectuum veftrorum commotus: eft . Sed quemadmodum ignis in altena. materia writ & crepitat, ita quamdiu in péccata zelus ac- cenditur, turbidus eft & inquietus. Bt. ficut jgnis in propria materia jam non ignis, car- bo , aut ignis flamma , fed ignis lux eft non irens , fed lucens , non agitata , fed. quieta : Condl, General. 'Yom, XXIX. ignitum eloquium frigida commoveat ;. quate- uus reformatione fanctz ecclefie ad Dei laudem peracta, zelus domus Dei wltra non crepitet, nec prunas denuo füfflare necefle habeamus, in prefenü ; fed luceant fidelibus quafr lumi- naria in firmamento ., & tandem in lumine fortis fan&orum fulgeant:. ut ftellz in perpe- tuas eternitates, preftante domino Jefu Chri- fto , qui eft lucerna ejus ,. qui cum Patre.& Spiritu fanéto el Deus benediQus in fæcula fæculorum . Amen. Iii a Ad ignis cale(tium defide- ANNO CHRISTI 1433. Ne quid nimis, preterea quod ma- - Dot, ze 

Strana 870
ANNO CHRISTI 3433- 3» Rep. 2. entm. 2. Pfaim. 1:2, Jem. 5: 869 DE PUNFTIONE PECCATORUM PUBLICORUM 870 & contexerunt me tenebre. Ea propter poítu-Aita cum zelus exuflis peccatie in, meditatione —— == lavi a domina, ut oriretur mihi fol verita- tis, ut pergerem ad opus meum, & ad ope- rationem meam ufque ad vefperam, id eft fi- nem "hujus actus , & dixi: Revela oculos meés., & confiderabo mirabilia de loge tua, píalmo 1:78. Non miretur aliquis, quod revelationem pe- £0 oculorum : pro regendo uno populo rex Salomon fapientiam popolit; ut fciret introi- tum & exitum fuum. Er ego vermis & cinis pro reparatione populi univerfi lumen fapien- riz hon quaeram? llle de populi, circumcifi re- £imine acturus erat, nec in viribus fuis fuit confíus; & ego pro falute Chriftianorum, pro permanet , lucidus eft , non. urit, nom laborat; fed tamen in. ardore crefcit, de--quo Propheta pfalmo 38. fn meditatione mea exardefcet ignis . Quis vero fuccenfor & olle faber eft qui fuf- flavit fub ea prunas ? ipfe eft venerabilis pro- pouens articulum de punitione péccatorum , prunas rationum faarum & auGoritarum com retulit , fuffavit, quem creans dominus ad vos mifit, ut ollam ardentem amplius: füccenderet. De quo Yfaie ait $4. capite.: Æcce ego creavi ja- brum fufflantem in igne prunas, & proferentem vas in opus fuum, adco dilectus meus faber ex- fofflavit, & prunas fuccendit, ut olla ipla pe- ne refoluta liqaefcat. Sed (cut cum videt o- quibus dominus nofter fefus Chriftus ‘fangui- B perarius flammam excrefcere , ut vas. profcrat mem fuum fudir , pro pace & nuitate labo- rem affumens, ut qui conjunxit duos parietes Judæoruni & Centilium, in uno angulari lapi- de Chriflo Jefu, jungat & nos in vingulo Spi- ritus & caritatis . Speraho in virtute' mea? magna certe mibi eura eff vos & hoc famo- fum atque inclytum regnum Bohemie , Cal- lie mes regioni olim amicum , couciliare & fociare in fodere fempiterne pacis, & ut u- nanimes de-czrero habitemus in domo domi- zi; unde ipfos dilectos propter Deum venc- randos nuniios Bohemorum oratores velim, ut fi aliter. ífapiam quoad aliqua ; quam ipfi in articulo de puniziane publicorum peccatorum , mon moveantur eorum refides animi: enim ad rofas venitor nifi per medium fpina- rum, nec mel quis reperiet, nifi fe ingefle- Tit exercitui 2yum , neque in diffcilibus nifi poft difpurationem verias lucobit, Si in hoc non fit modicus labor, non erit tenuis glo- ‘ria. Aperui oculos mentis. Peto patres digniffini, quoniam vifio raihi oftenfa: eft, & eam non plene intelligo , cala- mitatern ecclefæ mente revolvens , cum luper eam plorarem plan&u magno, ut alter jfere- mias, vidi ollam füccenfam & facieià ejus a facie Aquilonis. Et quoniam intelligentia o- pus eft in tali vifione , dixt Deo: jievelz o- culos meos , & confiderabo mirabilia de lege tue. hec olla, qua füccenfio, que facies contra faciem Aquilonis. Olla ifta hujus facrofan&te Íynodi, nec non & horum venerabilium o- ratorum Bohemiæ cogitatio e(t, in qua ur in olla, concepta & avifata reponuntur. Siqui- dem intelledus poffibilis eff. omnia fieri , ut agens omnia facere : fuccenfo, ardor & ze- lus eft; facies , que anterior pars eft capitis, intendo non incongrue accipitur. Aquilo re- gio figida & ficca, a qua, ut Jeremias pro- pheta teftatur, panditur omne malum & pec- cata. Carent enim calore gratis , & humore pietatis. Cogitatio itaque hujus facri concilii Ge pre- in opus fuum, aquam mittit in ignem , neque tamen fuccendere definit, ita cum zelum ve- perabilis proponentis admodum vehementem viderem ad combuftionem vitiorum, timens cum vitiis etiam ipfius olle uflionem, aquam moderationis hujus ignei zeli ut alter faber: mittere curavi , videram equidem quoniam flam- ma ultra fornacem effundebatur cubitis multis, & fuccenderat eam valde, unde ego intelligens omnem exceffum periculofim , imo utile in vita effe, le miniftrat omnia impetus , focius officio , dif- . ferenti minifterio , preparavi antidotum , aquanr ad ignem attuli. ut aliquid ex ambobus no- . nequé G bis medium feret; medium enim amat do- minus : ftat medius venientium ad baptüf: mum: Jefus in medio doctorum eft : in medio duorum aut trium congregatorum in nomine fuo in medio: difcipulorum facrum , dum di- xit, pax vobis. Non eft ergo pax nifi in medio. igitur extremitatem venerandi proponenris ad medium tentabo reducere , ut ad pacem veniamus , tunc in camino ignis erit , ur in propria materia , dum purgatis vitiorum rubi- ginibus & combuttis , riorum ardebit füaviter , hunc dominus fufci- tat, hunc dominus agitat , hunc füccendit , de quo ipfe Loquitur Luce r2. Zenem veni mittere in rerram , © quid volo mifi ut ardeat? Dicam iamen ur intelligo; quenam fit Dideo ignem mifit in terram. quoniam juxta. ver- ba legis, Dcus ignis confumens eft, Deus æ- mulator qui in rubo ardenii apparuit, qui du- €tor fuit populi in columna ignis per noctem : tunc impletum cft verbum evangelici prophe- te .Iaiaz ro. Erit lümncn Jfracl in igne, c fan- Eus in flamma ignis, luceat ignis ifte obfecro domine in corde meo , ut revelentur oculi mei, & confiderem mirabilia de lege tua, ar- deat ad confumpiionem peccatorum , ut ver-. ba ignea proferam , & fit fermo meus ut facu- la ardens, ur illo ollam cordis per venerabi- lem proponentem fupra modum , quantum in fe- fuit , fuccenfam , nec furere faciam , nec exflingnam , fed alperfio aque moderationis , fentium venerabilium oratorum Bohemie Huc- E fervorem cordium in correctione temperet , & cenditur, & hujus cogitationis intentio- verfa eít contra peccata in olla cogitationum ve- . flrarum , patres eximii, & viri venerabiles , profedo comburuntur; quoniam adverfus ea zelus affectuum veftrorum commotus: eft . Sed quemadmodum ignis in altena. materia writ & crepitat, ita quamdiu in péccata zelus ac- cenditur, turbidus eft & inquietus. Bt. ficut jgnis in propria materia jam non ignis, car- bo , aut ignis flamma , fed ignis lux eft non irens , fed lucens , non agitata , fed. quieta : Condl, General. 'Yom, XXIX. ignitum eloquium frigida commoveat ;. quate- uus reformatione fanctz ecclefie ad Dei laudem peracta, zelus domus Dei wltra non crepitet, nec prunas denuo füfflare necefle habeamus, in prefenü ; fed luceant fidelibus quafr lumi- naria in firmamento ., & tandem in lumine fortis fan&orum fulgeant:. ut ftellz in perpe- tuas eternitates, preftante domino Jefu Chri- fto , qui eft lucerna ejus ,. qui cum Patre.& Spiritu fanéto el Deus benediQus in fæcula fæculorum . Amen. Iii a Ad ignis cale(tium defide- ANNO CHRISTI 1433. Ne quid nimis, preterea quod ma- - Dot, ze 

Strana 871
871 sat ANNO di articuli, qui eft de punitione peccatorum , »3* muper pro parte. venerabilium oratorum incly- ti.regni Bohemie propofiti venturps , & ve- ritatem juxta vires oflenfurus , unam prote- flationem , unamque fupplicationem ut come ponerem , ratio judicavit , Proteftor ; quod jam dicenda fubmitto correCtioni , & emen- dationi hujus facre fynodi Bafileenfis , afhr- mans quod affirmandum dictabit, negans quod negabit , a fua confefhone nullatenus, quam- dia vixero, difceffurus. Supplico cum omni reyerentia , ut dicenda univerfí cum omni manfuetudine fulcipiant, fcientes quod neque animo turgido vel indignanti, neque temera- ORATIO ÆGIDII CARLERII. Ad declarationem veritatis materie fecun- A & frui utendis, libro 83. queft. Ambrofius LL 872 fic peccatum difünit; Peccatum est prevari- catio legis divine , & czleflium | inobedien- tia mandatorum . Áníclmus peccatum eft ca- rentia debitz juftitiæ ex propria voluntate procedens. Quoniam yero formale peccati eft defeftus a reflitudine ; redtirudo autem. per effentiam eft lex gterna pariicipata in recta ratione: Forma poccati cft exorbiratio a lege Dei, aut rcéta ratione; & hic rece(fus a zectitu- ding debira, ponitur in omnibus defcririonibus Auguftini. Efl verum quod etiam ponitur mate« ridle peccari fcilicet aQtus . Itaque omnes. def- criptiones peccari ab Augustino date coraple- ftuntur matcriale & formaie. Defcriptio Ame rjo propofito , fed in fpiritu lenitaris , & inBbrofiüi dicit folam formam & caufam deficien- vifceribus caritatis zelus domus Dei hanc far- tinam me fufcipere coegit. Audiftis , patres. reverendiffimi, inclyti do- mini, ac viri percelebres, prolatum articulum fab hac forma: Peccata mortalia publica, & quantum rationabiliter ficri poteft, privata, a= lieque deordinationes Jegi Dci contrzrie , in communitatibus Chriflianoram , & quoliber fta- tu eorumdem , debite juxta dictamen divinz legis per Christi fideles tam fpirituales, quam Íeculates, prout congruit utrifque , funt cohi- benda , corripienda , crftiganda, & pro poffe ab edem propellenda . D'educendo enim pro- ponens propter Chiiftum dilectus , mulra in- Articulag Uullitarum . guos , & quando peccata publica & fecreta , quantum fieri poteft, fint corripienda, de pec- catis prelatorum & facerdotum, de indulgen- tiis , abfolutionibus & confecrationihus ; de peregrinationibus , & venerationibus reliqvia- rum , & exceffibus circa illas , de pluribus fceleribus aliis intrinfecus & ęxrrinfecus con- tingentibus facerdotes ipfos & alios fideles . tem , ex quod illud formale procedit , cum dicit, a voluntare procedens , à ‘yoluntate fcilices non efficiente, fed .deficiente, cujus defeGus eft caufs carentiæ reétitudinis debitæ ineffe aQui, qui dicitur culpa ant peccatum . Hæc dida funt , quia quid. nominis eft principium do&rine. Inter ceteras defcritiones , ilia que eft Ambrofü , yidetur bere propria, quia for- malis, & jllam accepit proponens articulum. Secundo notandum ; quod peceatum dici- tur publicum , quod habct fadi pvidentiam , quod probabiliter negari non poteft. Priva- tum vero , quod caret tali evidentia fadi, : quemadrmodam dixit proponens , feruit, fcilicet de pote(late legis humanz , per C Terüo notandum , ad. tollendum æquivoca- tionem in feguenribus quadrnplex eft judi- cium, Quoddam eít difcuffionis , aliud eft condemnationis vel generaliter diffinitionis fe- fundum qued eíl a&us juflitie. Aliud com- parationis , alind affcffionis. De judicio diícuC lionis feu. difcretionis oftendens apoftolus quo- modo homo debet fe ipfum probare, ait: Quod f£. nofmetipfos dijudzcaremus, поп. utique Divifio to- Rius traftażus Mareriam igitur hanc latam & fpatiofam ad jadicoremur. De iudicio comparationis , quo a- tria puncta breviabo. Primus erit de punitio- liqui judicari dicuntur, quia refpectu aliorsm ne peccatorum publicorum , de veritate te- aliqui judicantur, nt loquitur Alexander de nenda circa unam ípecialem materiam buic pro- les in 3. fcribitur Matthei 12, Firi Ninivi- pofito aliqualizer attinentem, Secundus. pertra- se furgent in judicio cum generatione ifla , © Gabit, per quos fieri debeat peccatorum publi- condemnabuht eam , quia. penitenliam egerunt in corum punitio, T'ertius fatisfaciet pro poife ra- D predicarione Jona , 6 ecce plus quam Jonas hic, tionibus per proponentem inductis, & erit de aliquibus inctdenter per eum expofitis , & ex- cefbbus. narratis, cum indicione, ut circa hec fiat debita per reformationem provifio , Quantum ad primum de punitione pecca- torum privatorum , ron eft magna difficultas, maxime ut in articulo proponitur, quia di- citur ; Er quantum rationabiliter fieri poteft privata. Tamen de illis aliquid dicetur jn pro- fecutione materie de punitione peccatorum publicorum . Notandum ergo quod peccatum mortale multas habet defériptiones, non enim habet definitionem dicentem quid eft. Nam multa funt entia non habentia quidditatem vel Regina Aufiri furget in judicio cum generatione gfe, ¢ tondemnabit eam , quia. menu e. finibus terra videre fapientiam. Salomonis; C ecce plus quam Salomon hic. De Iudicio affeffionis Mat- żhai 19. Judicantes 12. tribus Ffrael, Et'ifta di- (indie utilis erit ad propofitum in fequen- tibus de confidaratione peccati fecundum fe, & in comparatione ad fübjectum, non eftinu- tilis distin&io ut in fequenribus cohibitio ad peccatum in fe referatur, correctio antem , pue nitio & propnifio, ad peccatum im fuhbjecto , id est ad: peccantem. Quarto noiandum , quod duplex correctio: quidam est actus justitie pro cobibitione pae cílentiam , ut funt privationes & negationes, Ene , alia esr caritatis ad confervationem con- & fic defcriptiones pęccati morralis funt fer- mones majoris declarationis . Ita dantur a beato - Auguftino quatuor ‘defcriptiones pecca- ti mortalis. Primum, peccatum mortale eff, dicum , fatum vel concupitum contra legem Contra Fau. Dei, Secundum , peccatum .eft voluntas te- fum Man- ^, . : td chzum 3. 23. tinendi yel confequendi quod- juflitia vetat, . 27. Dad + ; 1 ] bus animabas DOC dicitur libro de duabus animabus, Ter- gam. sr. Beli- ciem , peccarum e(t, neglectis rebus cternis c. 16, Li. 83. temporalia fe&ari , hoc dicit de libero ar- ifti 21 - - Surf. 3o. " bitrio. Quartum, peccatum eft, uti fruendis, fcientie, & hoc iterum ad tollendam &ruivoca- tionem in tollendis non erit impertinens. Nam fpe propter idemtitatem nominis convolat quis de una in aliam. ) Exordiendo igitur ab origine legum, fit hec propofiio 1, Ponendz est lex sterna. in fummo omnium principe , cum enim mundus divina providentia regatur, necefís est in gu- betnante effe dictamen pr2cticnin omnium ab so direQorum , in quantum a rations pradlica errs increase proceflit , we fic fua providentia in ipfam, ut ANNO RISTI 1433. Ambr. de pz- cd. c, 8. Àn- felm. de pce- cat, orig. © fe Cur Deus ho- mo > lib. z Kup. 2. T. Cam xn Pas. g. д. #5 BT 3. propofirie, prima . 

Strana 872
871 sat ANNO di articuli, qui eft de punitione peccatorum , »3* muper pro parte. venerabilium oratorum incly- ti.regni Bohemie propofiti venturps , & ve- ritatem juxta vires oflenfurus , unam prote- flationem , unamque fupplicationem ut come ponerem , ratio judicavit , Proteftor ; quod jam dicenda fubmitto correCtioni , & emen- dationi hujus facre fynodi Bafileenfis , afhr- mans quod affirmandum dictabit, negans quod negabit , a fua confefhone nullatenus, quam- dia vixero, difceffurus. Supplico cum omni reyerentia , ut dicenda univerfí cum omni manfuetudine fulcipiant, fcientes quod neque animo turgido vel indignanti, neque temera- ORATIO ÆGIDII CARLERII. Ad declarationem veritatis materie fecun- A & frui utendis, libro 83. queft. Ambrofius LL 872 fic peccatum difünit; Peccatum est prevari- catio legis divine , & czleflium | inobedien- tia mandatorum . Áníclmus peccatum eft ca- rentia debitz juftitiæ ex propria voluntate procedens. Quoniam yero formale peccati eft defeftus a reflitudine ; redtirudo autem. per effentiam eft lex gterna pariicipata in recta ratione: Forma poccati cft exorbiratio a lege Dei, aut rcéta ratione; & hic rece(fus a zectitu- ding debira, ponitur in omnibus defcririonibus Auguftini. Efl verum quod etiam ponitur mate« ridle peccari fcilicet aQtus . Itaque omnes. def- criptiones peccari ab Augustino date coraple- ftuntur matcriale & formaie. Defcriptio Ame rjo propofito , fed in fpiritu lenitaris , & inBbrofiüi dicit folam formam & caufam deficien- vifceribus caritatis zelus domus Dei hanc far- tinam me fufcipere coegit. Audiftis , patres. reverendiffimi, inclyti do- mini, ac viri percelebres, prolatum articulum fab hac forma: Peccata mortalia publica, & quantum rationabiliter ficri poteft, privata, a= lieque deordinationes Jegi Dci contrzrie , in communitatibus Chriflianoram , & quoliber fta- tu eorumdem , debite juxta dictamen divinz legis per Christi fideles tam fpirituales, quam Íeculates, prout congruit utrifque , funt cohi- benda , corripienda , crftiganda, & pro poffe ab edem propellenda . D'educendo enim pro- ponens propter Chiiftum dilectus , mulra in- Articulag Uullitarum . guos , & quando peccata publica & fecreta , quantum fieri poteft, fint corripienda, de pec- catis prelatorum & facerdotum, de indulgen- tiis , abfolutionibus & confecrationihus ; de peregrinationibus , & venerationibus reliqvia- rum , & exceffibus circa illas , de pluribus fceleribus aliis intrinfecus & ęxrrinfecus con- tingentibus facerdotes ipfos & alios fideles . tem , ex quod illud formale procedit , cum dicit, a voluntare procedens , à ‘yoluntate fcilices non efficiente, fed .deficiente, cujus defeGus eft caufs carentiæ reétitudinis debitæ ineffe aQui, qui dicitur culpa aut peccarum . Hac dida funt , quia quid. nominis eft principium do&rine. Inter ceteras defcritiones , ilia que eft Ambrofü , yidetur bere propria, quia for- malis, & jllam accepit proponens articulum. Secundo notandum ; quod peceatum dici- tur publicum , quod habct fadi pvidentiam , quod probabiliter negari non poteft. Priva- tum vero , quod caret tali evidentia fadi, : quemadrmodam dixit proponens , feruit, fcilicet de pote(late legis humanz , per C Terüo notandum , ad. tollendum æquivoca- tionem in feguenribus quadrnplex eft judi- cium, Quoddam eít difcuffionis , aliud eft condemnationis vel generaliter diffinitionis fe- fundum qued eíl a&us juflitie. Aliud com- parationis , alind affcffionis. De judicio diícuC lionis feu. difcretionis oftendens apoftolus quo- modo homo debet fe ipfum probare, ait: Quod f£. nofmetipfos dijudzcaremus, поп. utique Divifio to- Rius traftażus Mareriam igitur hanc latam & fpatiofam ad jadicoremur. De iudicio comparationis , quo a- tria puncta breviabo. Primus erit de punitio- liqui judicari dicuntur, quia refpectu aliorsm ne peccatorum publicorum , de veritate te- aliqui judicantur, nt loquitur Alexander de nenda circa unam ípecialem materiam buic pro- les in 3. fcribitur Matthei 12, Firi Ninivi- pofito aliqualizer attinentem, Secundus. pertra- se furgent in judicio cum generatione ifla , © Gabit, per quos fieri debeat peccatorum publi- condemnabuht eam , quia. penitenliam egerunt in corum punitio, T'ertius fatisfaciet pro poife ra- D predicerione Jona , 6 ecce plus quam Jonas hic, tionibus per proponentem inductis, & erit de aliquibus inctdenter per eum expofitis , & ex- cefbbus. narratis, cum indicione, ut circa hec fiat debita per reformationem provifio , Quantum ad primum de punitione pecca- torum privatorum , ron eft magna difficultas, maxime ut in articulo proponitur, quia di- citur ; Er quantum rationabiliter fieri poteft privata. Tamen de illis aliquid dicetur jn pro- fecutione materie de punitione peccatorum publicorum . Notandum ergo quod peccatum mortale multas habet defériptiones, non enim habet definitionem dicentem quid eft. Nam multa funt entia non habentia quidditatem vel Regina Aufiri furget in judicio cum generatione gfe, ¢ tondemnabit eam , quia. menu e. finibus terra videre fapientiam. Salomonis; C ecce plus quam Salomon hic. De Iudicio affeffionis Mat- żhai 19. Judicantes 12. tribus Ffrael, Et'ifta di- (indie utilis erit ad propofitum in fequen- tibus de confidaratione peccati fecundum fe, & in comparatione ad fübjectum, non eftinu- tilis distin&io ut in fequenribus cohibitio ad peccatum in fe referatur, correctio antem , pue nitio & propnifio, ad peccatum im fuhbjecto , id est ad: peccantem. Quarto noiandum , quod duplex correctio: quidam est actus justitie pro cobibitione pae cílentiam , ut funt privationes & negationes, Ene , alia esr caritatis ad confervationem con- & fic defcriptiones pęccati morralis funt fer- mones majoris declarationis . Ita dantur a beato - Auguftino quatuor ‘defcriptiones pecca- ti mortalis. Primum, peccatum mortale eff, dicum , fatum vel concupitum contra legem Contra Fau. Dei, Secundum , peccatum .eft voluntas te- fum Man- ^, . : td chzum 3. 23. tinendi yel confequendi quod- juflitia vetat, . 27. Dad + ; 1 ] bus animabas DOC dicitur libro de duabus animabus, Ter- gam. sr. Beli- ciem , peccarum e(t, neglectis rebus cternis c. 16, Li. 83. temporalia fe&ari , hoc dicit de libero ar- ifti 21 - - Surf. 3o. " bitrio. Quartum, peccatum eft, uti fruendis, fcientie, & hoc iterum ad tollendam &ruivoca- tionem in tollendis non erit impertinens. Nam fpe propter idemtitatem nominis convolat quis de una in aliam. ) Exordiendo igitur ab origine legum, fit hec propofiio 1, Ponendz est lex sterna. in fummo omnium principe , cum enim mundus divina providentia regatur, necefís est in gu- betnante effe dictamen pr2cticnin omnium ab so direQorum , in quantum a rations pradlica errs increase proceflit , we fic fua providentia in ipfam, ut ANNO RISTI 1433. Ambr. de pz- cd. c, 8. Àn- felm. de pce- cat, orig. © fe Cur Deus ho- mo > lib. z Kup. 2. T. Cam xn Pas. g. д. #5 BT 3. propofirie, prima . 

Strana 873
AnR. de ve- ra relig- čap. 30. tom. 1. Rom. 2. Gloi. ard. in čap. 2. Kom. Prepoſitit ſbeunda. B. Thom, I. Irt. 31. 2. q. 3. 11 cOrP. 873 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 874 ut finem ultimum reducatur. De qua dicit Aad hoc perducantur, ut voluntarie faciant,- beatus Auguſtinus in libro de libero arbitrio: quod a principio metu impleverunt. Talis ve- Lex quæ ſumma ratio nominatur, non poteſt ro diſciplina eſt diſciplina legum . Hæe ratio cuiquam intelligenti niſi incommutabilis æter- tangitur a B. Thoma 1. 2. quæest. 95. artic. 1. naque videri. Et idem de vera religione di- in corpore. Hæ duæ viæ differunt , quia unæ cit : Menti nostræ conceſſum est videre legem ſumitur penes cognitionem , alia penes adtio- veritatis immutabilem , ſed omne immutabile nem. Ex prima ratione ſequitur , quod mul- dicitur æternum : ponenda est ergo lex æter- ta præcepta legis humanæ derivantur ex præ- na. Ab hac derivatur in nobis lex naturæ , cepto legis naturalis , & communiter per mo- velut quædam participatio ejus, per quam dum determinationis communium principio- inclinamur ad proprios actus ad finem vitæ rum , ſicut ex illo principio legis naturæ: humanæ , de qua ſuper illo ad Romanos 2. Qui male facit eſt puniendus ; derivatur præ- Cum gentes quæ legem non habent , naturali- ceptum , quod tali vel tali pœena eſt punien- ter ca quæ legis ſunt faciunt, hujuſmodi legem dus . Aliqua etiam derivantur ex præceptis non habentes ſibi ipſis ſunt lex, Dicit gloſſa : legis naturæ per modum concluſionum ex prin- Etſi non habent legem feriptam, habent ta-B cipiis, ut ex illo legis naturæ: Nullum ma- men legem naturalem, qua quisquis intelli- lum est faciendum; derivatur illud præceptum git & ſibi conſcius est, quid bonum , quid legis humanæ , Non eſt occidendum , ſcilicer propria auctoritate: Et ea quæ derivantur per malum . Hæc est impreſſio de qua Propheta in pſalmo quarto ; Signatum eſt ſuper nos lu- modum concluſionum ex præceptis legis na- men vultus tui domine. De hac etiam dicit turæ, ficut ex principiis, vigorem habent, » Augustinus in libro 83. ex inoffabili atque non ſolum quia lege ſunt poſita , ſed etiam „ ſublimi rerum adminiſtratione, quæ fit per ex lege naturæ . Quae vero derivantur per „ divinam providenriam, quaſi tranſcripta est modum determinationis , cum non ſint inclu- ſa in illis, ut ſunt concluſiones in principiis , „ lex naturalis in animam rationalem, Secunda propoſitio, Ultra legem æternam habent ex ſola lege Fumana vigorem. Hace & legem naturalem oportet ponere legem hu- in ſumma habentur a Thoma 1. 2. quaeft. 95. art. 2 in corpore . Et infra, quaestione 99. manam, humana enim ratio non potest par- art. 3. & 4. oſtendit , quod lex divina ordi- ticipare ad plenum dictamen rationis divinæ, ſed ſuo modo & imperfecte ac ſecundum ob- net hominem ad Deum , & ad hominem & ſeuram reſonantiam, ut loquitur Albertus Ma-Cquod utrumque in communi pertineat ad di- ctamen legis naturae , ad quod pertinet praece- gnus . Ideo ſicut ex parte rationis ſpeculativæ per naturalem participationem divinæ ſapien- pta moralia determinare. Determinatio in his quae ordinant homines ad Deum, facta eft in tiæ inest nobis aliquorum communium prin- lege veteri per ceremonialia. Determinatio ve- cipiorum cognitio, non autem cujuslibet ve- ro in his quae ordinant homines adinvicem , fa- ritatis , ficut in divina ſapientia continetur ; cta eſt in lege ipſa per judicialia. Et hujus de- ſic etiam ex parte rationis practicæ naturali- ter homo participat legem æternam ſecundum terminationis ceremonialium & judicialium ne- quædam principia communia, non autem ſe- ceſſitas fuit , quia univerſalia non movent ſuf- ficienter ad opus: unde ex hoc praecepto: Deus cundum particulares directiones ſingulorum , est adorandus , ſine particulari pius & religio quæ in æterna lege continentur . Unde ne- ſus affectus neſciebat exire in opus , ſed aut. ceſſe est quod ratio humana procedat ad par- ut inſpirabatur unicuique , ut factum eſt ante ticulares quaſdam legum ſanctiones . Et hæ legem datam , aut expoſt per ceremonialia dicuntur lex humana . Sic dixere quidam , quod initium juris est a natura profectum, fuit determinatum , ſic adoratum eſt , ſic ſa- deinde quædam in confuetudinem , ex utili-D crificatum eſt tunc: ideo etiam ex praece- ptis : Non furtum facies , Non mœchaberis , & tate rationis; venerunt: postea res a natu- ra proſectas, a conſuetudine probatas legum ſie de aliis , qua ſunt legis naturae & mora- metus & religio ſanxit. lia , ſi non fuiſſet determinatum postea, qua Igitur prima ratio neceſſitatis legis humanæ pœna fur , aut meichus , aut homicida , & ſic ſumitur ex imperfectione rationis nostræ quæ de aliis , puniendus erat , judex non niſi pro- prio arbitrio pœnam ſciviſſet infligere ; ideo de fingulis agendis non potest judicium ferre ut debitus ordo hominum adinvicem & pa- ex ſolis principiis practicis legis naturæ. Et illam tangit S. Thomas 1. 2. quæst. 91. art. 3. cis ordo ſervaretur , oportuit judicialia præce- in corpore. Præterea etſi vi refulgentiæ legis pta ſuperaddere moralibus. Videtis exemplum quantum ad illud de ob- æternæ in nobis , & ſuper vultus rationalis creaturæ infulſi radii divini luminis , quædam ſervatione ſabbati, quod in generali, quan- tum ad actum colendi, morale est, quoniam naturalis inclinatio fit in nobis ad virtutes, perſectio tamen est per aliquam diſciplinam , Moyſes non habens qua pœna puniendus erat, quæ perfectio præcipue conſistit in retrahen- qui ligna collegerat in ſabbato, dominum do hominem ab indebitis delectationibus , ad E conſuluit . Et iterum Joſue ſuper furto * A- quas proni ſunt homines, maxime júvenes, chior, quod non ſimplex furtum videbatur, Ideo neceſse est hane diſciplinam haberi ab ſed furtum de anathemate Jericho, reſpon- ſum petiit a domino. Quoniam vero ceremo- alio . Et quidem in bene diſpoſitis ad vir- nialia legis veteris ſunt mortua & mortifera , tutes ex bona diſpoſitione naturæ , vel con- & judicialia ejuſdem mortua, neceſſe fuit ſub ſuetudine , vel divino munere , ſufficit diſci- lege gratiæ eſſe leges humanas , quæ præcepta plina paterna, quæ est per monitiones in moralia legis divinæ & naturalis per deriva- pronis vero ad vitia , qui verbis non fa- tionem ab illa determinarent . Alioquin judex cile moventur , neceſſaria est diſciplina coa- cliva per vim aut metum , ut ſaltem ſic homo ſæpe neſciret furem , homicidam , adul- terum qua pœna puniret ficut ſciens quod male facere deſistant , dentque cæteris vitam quietam , & tandem mediante conſuetudine, currendum eſt , ſed neſciens quo curſum Num. 15. oſue 7. * Pro Achan ANNO CHRISTI 1433. Aug. de li- bero arbitrin Cap. 6. ANNO CHRISTI 1431. diri-

Strana 874
AnR. de ve- ra relig- čap. 30. tom. 1. Rom. 2. Gloi. ard. in čap. 2. Kom. Prepoſitit ſbeunda. B. Thom, I. Irt. 31. 2. q. 3. 11 cOrP. 873 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 874 ut finem ultimum reducatur. De qua dicit Aad hoc perducantur, ut voluntarie faciant,- beatus Auguſtinus in libro de libero arbitrio: quod a principio metu impleverunt. Talis ve- Lex quæ ſumma ratio nominatur, non poteſt ro diſciplina eſt diſciplina legum . Hæe ratio cuiquam intelligenti niſi incommutabilis æter- tangitur a B. Thoma 1. 2. quæest. 95. artic. 1. naque videri. Et idem de vera religione di- in corpore. Hæ duæ viæ differunt , quia unæ cit : Menti nostræ conceſſum est videre legem ſumitur penes cognitionem , alia penes adtio- veritatis immutabilem , ſed omne immutabile nem. Ex prima ratione ſequitur , quod mul- dicitur æternum : ponenda est ergo lex æter- ta præcepta legis humanæ derivantur ex præ- na. Ab hac derivatur in nobis lex naturæ , cepto legis naturalis , & communiter per mo- velut quædam participatio ejus, per quam dum determinationis communium principio- inclinamur ad proprios actus ad finem vitæ rum , ſicut ex illo principio legis naturæ: humanæ , de qua ſuper illo ad Romanos 2. Qui male facit eſt puniendus ; derivatur præ- Cum gentes quæ legem non habent , naturali- ceptum , quod tali vel tali pœena eſt punien- ter ca quæ legis ſunt faciunt, hujuſmodi legem dus . Aliqua etiam derivantur ex præceptis non habentes ſibi ipſis ſunt lex, Dicit gloſſa : legis naturæ per modum concluſionum ex prin- Etſi non habent legem feriptam, habent ta-B cipiis, ut ex illo legis naturæ: Nullum ma- men legem naturalem, qua quisquis intelli- lum est faciendum; derivatur illud præceptum legis humanæ , Non eſt occidendum , ſcilicer git & ſibi conſcius est, quid bonum , quid propria auctoritate: Et ea quæ derivantur per malum . Hæc est impreſſio de qua Propheta in pſalmo quarto ; Signatum eſt ſuper nos lu- modum concluſionum ex præceptis legis na- turæ, ficut ex principiis, vigorem habent, men vultus tui domine. De hac etiam dicit » Augustinus in libro 83. ex inoffabili atque non ſolum quia lege ſunt poſita , ſed etiam „ ſublimi rerum adminiſtratione, quæ fit per ex lege naturæ . Quae vero derivantur per „ divinam providenriam, quaſi tranſcripta est modum determinationis , cum non ſint inclu- ſa in illis, ut ſunt concluſiones in principiis , „ lex naturalis in animam rationalem, Secunda propoſitio, Ultra legem æternam habent ex ſola lege Fumana vigorem. Hace & legem naturalem oportet ponere legem hu- in ſumma habentur a Thoma 1. 2. quaeft. 95. manam, humana enim ratio non potest par- art. 2 in corpore . Et infra, quaestione 99. ticipare ad plenum dictamen rationis divinæ, art. 3. & 4. oſtendit , quod lex divina ordi- ſed ſuo modo & imperfecte ac ſecundum ob- net hominem ad Deum , & ad hominem & ſeuram reſonantiam, ut loquitur Albertus Ma-Cquod utrumque in communi pertineat ad di- ctamen legis naturae , ad quod pertinet praece- gnus . Ideo ſicut ex parte rationis ſpeculativæ per naturalem participationem divinæ ſapien- pta moralia determinare. Determinatio in his quae ordinant homines ad Deum, facta eft in tiæ inest nobis aliquorum communium prin- cipiorum cognitio, non autem cujuslibet ve- lege veteri per ceremonialia. Determinatio ve- ritatis , ficut in divina ſapientia continetur ; ro in his quae ordinant homines adinvicem , fa- cta eſt in lege ipſa per judicialia. Et hujus de- ſic etiam ex parte rationis practicæ naturali- terminationis ceremonialium & judicialium ne- ter homo participat legem æternam ſecundum ceſſitas fuit , quia univerſalia non movent ſuf- quædam principia communia, non autem ſe- ficienter ad opus: unde ex hoc praecepto: Deus cundum particulares directiones ſingulorum , est adorandus , ſine particulari pius & religio quæ in æterna lege continentur . Unde ne- ſus affectus neſciebat exire in opus , ſed aut. ceſſe est quod ratio humana procedat ad par- ut inſpirabatur unicuique , ut factum eſt ante ticulares quaſdam legum ſanctiones . Et hæ dicuntur lex humana . Sic dixere quidam , legem datam , aut expoſt per ceremonialia fuit determinatum , ſic adoratum eſt , ſic ſa- quod initium juris est a natura profectum, deinde quædam in confuetudinem , ex utili-D crificatum eſt tunc: ideo etiam ex praece- ptis : Non furtum facies , Non mœchaberis , & tate rationis; venerunt: postea res a natu- ſie de aliis , qua ſunt legis naturae & mora- ra proſectas, a conſuetudine probatas legum metus & religio ſanxit. lia , ſi non fuiſſet determinatum postea, qua Igitur prima ratio neceſſitatis legis humanæ pœna fur , aut meichus , aut homicida , & ſic de aliis , puniendus erat , judex non niſi pro- ſumitur ex imperfectione rationis nostræ quæ prio arbitrio pœnam ſciviſſet infligere ; ideo de fingulis agendis non potest judicium ferre ut debitus ordo hominum adinvicem & pa- ex ſolis principiis practicis legis naturæ. Et illam tangit S. Thomas 1. 2. quæst. 91. art. 3. cis ordo ſervaretur , oportuit judicialia præce- pta ſuperaddere moralibus. in corpore. Præterea etſi vi refulgentiæ legis Videtis exemplum quantum ad illud de ob- æternæ in nobis , & ſuper vultus rationalis ſervatione ſabbati, quod in generali, quan- creaturæ infulſi radii divini luminis , quædam tum ad actum colendi, morale est, quoniam naturalis inclinatio fit in nobis ad virtutes, perſectio tamen est per aliquam diſciplinam , Moyſes non habens qua pœna puniendus erat, quæ perfectio præcipue conſistit in retrahen- qui ligna collegerat in ſabbato, dominum do hominem ab indebitis delectationibus , ad E conſuluit . Et iterum Joſue ſuper furto * A- quas proni ſunt homines, maxime júvenes, chior, quod non ſimplex furtum videbatur, Ideo neceſse est hane diſciplinam haberi ab ſed furtum de anathemate Jericho, reſpon- ſum petiit a domino. Quoniam vero ceremo- alio . Et quidem in bene diſpoſitis ad vir- nialia legis veteris ſunt mortua & mortifera , tutes ex bona diſpoſitione naturæ , vel con- & judicialia ejuſdem mortua, neceſſe fuit ſub ſuetudine , vel divino munere , ſufficit diſci- lege gratiæ eſſe leges humanas , quæ præcepta plina paterna, quæ est per monitiones in moralia legis divinæ & naturalis per deriva- pronis vero ad vitia , qui verbis non fa- tionem ab illa determinarent . Alioquin judex cile moventur , neceſſaria est diſciplina coa- homo ſæpe neſciret furem , homicidam , adul- cliva per vim aut metum , ut ſaltem ſic male facere deſistant , dentque cæteris vitam terum qua pœna puniret ficut ſciens quod quietam , & tandem mediante conſuetudine, currendum eſt , ſed neſciens quo curſum Num. 15. oſue 7. * Pro Achan ANNO CHRISTI 1433. Aug. de li- bero arbitrin Cap. 6. ANNO CHRISTI 1431. diri-

Strana 875
875 ANNO fita funr , ut non. defpicianrur leges hnmanz, CHRIST] 1433 Propofita ter- tia, O Prov. 5. Masth. 9ı fed omnino teneantur neceffarie , que tan- tum bone funt, quantum divine legis redi- tudinem & juititiam imitantur . 'fertia propolitio . Quainvis omnia peccata moralia, & maxime publica, fint 2 quoli- ber fideli deteftanda, non tamen omnia pof- funt puniri lege humapa. Primam partem conclufionis fuppono: probo fic: Tldorus v. Ztymologici cap. xxi. dicit, quod lex de- bet efle honefta, giufta. pofhbilis , fecon- dum naturam , fecundum confuetndinem » patriæ > . » negeffaria, utilis, manifetta quoque, ne aliquid per obícuriratem in captione comti- near, nullo privato commodo , fed pro communi nülitate civium conícripta. Ex $ o» » pr » hoc ergo quod lex debet eflc poffibilis: fe-. cundum naturam & confuetudinem patria, & ex hoe quod pro communi omnium fer- - tur utilitate, deducitur conclufio fic : Lex ponenda eft hominibus fscundum earum con- * ditionem: ergo fecandum diverfos hominum * mores , diveríe leges funt ferende , imo fecundum varietatem" temporam funt mutane de.: Cum igitur non fit eadem conditio perfe- &orum & imperfectorum ; & aliqua fint pof-C ? fibilia perfectis, que nou imperfedtis ; legisla- tor, qui multitudini przeít, cui & fert le- gem, in qua communiter major pars eft im. perfectorum , cujus intentio eft.cives facere bo- nos , poffibilia mulritudini debet pracipere: a- Hoquin faceret eos deteriores , cum tranfgre- derentur perfe&ionis precepta. Ille ergo prohi- ber a quibus poffibile eft faciliter multitudinem sbfinere, & ‘qua vértuntur in nocumeütum communitatis . Alia vero, qua non funt hy- jufmodi , tolerat & permittit. Haec ex Tho- ma I. il. queftione XCxV. articulo 111 in ORATIO AGIDII CARLERSI dirigeret, numquam 'inchoarez. Mæc ideo. po- A w trices de rebus humanis , turbaveris omnia loca , temporique conveniens , p» 876 » libidinibus . Irem de tolerantia fudeorum CHRISTI icriptum eft Palm. LVIIL Dominus affendit © 1433. mihi fuper inimicos meos , ne occidas eos, Et tamen funt mali : iginr , c. De hac vero tolerantia fic dixit Thomas 2. 2. » queftione x. articulo x1. in corpore: Hu- » manum regimen derivatur a divino, & » ipfum debet imitari. Deus autem quamvis » Bt omnipotens & fumme bonus, perinittit » tamen aliqua mala fieri in univers , qua » prohibere pofífet ; ne eis fublatis ,. majora 2» bona tollerentur, vel etiam pejora mala fequerentur . Sic ergo in regimine humano illi qui prefuat rede, aliqua mala tolerant, ne aliqua bona tollantur, vel etiam ne a- » liqua pejora mala incurrantur. llegar ibi - » Auguflinum lib. de ordine dicenrem : Aufer » meretrices, c, ur fapra: Sic érgo infideles » tolerari po(funt, quamvis peccent, propter » ahud bonum quod ex eis provenit, vol » propter aliquod malum quod vitatur. E» hoc autem. quod Judai ritus fuo obfervant , in quibus olim præfigurabatur fidei veritas , quam tenemus > hoc bonum provenir, quod teftimonium fidei noftre habemus ab ho- fübus , quafi figura nobis reprafentatur quod credimus , & idem [uis ritibus tole- ratur. Aliqrum vero infedelium ritus, qui » nil veritatis aut ntilitatis aflerunt , “107 » funt aliqualiter tolerandi ; nifi forie ad a- » liquod. malum vitandum , fcilicet , ad. vi- tandum ícandalum , vel difidiun , quod ex hoc pofler provenirc, vel impedimentum falutis eorum, qui fic rolerati convertuntur paulatim ad fidem : propter hoc enim etiam hereticorum & Paganorum ritus aliquando ecclefia toleravit , quando erat magna infi- delium muliitudo . Heee ille , .frem Cregorius dicit de Fudæis , & habe- Lib. zur in decreto, diítin&d, XLV. cap. Qui om- » » » » x 2 » » sto GP 15. cape 3 s . m0. . ivi ^ . Sincen: « corpore . Si vero_mulsitudini ; in qua major Des feflivitates fuas ficut hactenus ipfi & pa- pars regulariter eft imperfectorum, difficilia ttes ipforum per longa colentes retro tempo- preciperer, & aut minus gravia prohiberet ,D.I4 tenuerunt , liberam habeant obfervandi ce- quia nimis vellet emungere, eliceret fangui- lebrandique licentiam. ltem Auguflinus pri- nem rebellionis & contemptus , aut torbatio- "s pacis. Quod fi vinum novum , id eft, precepta perfecta vitae , mittatur jin -utres' veteres , id mo de libero arbitrio dixit: Tex humana non pote(l omnia que male fiunt punire , vcl prohibere , quia dum aufer vellet om- nia mala , tollerentur etiam plura bona , & eft, in. homines imperfeCtos, utres rumpun- impediretur utilitas communis, Proptera i- Lib. s eap. s. tur, & vinum effunditur , id ef ; precepta conremnuntur, & homines ex contemptu ad pejora mala prorumpunt. liec ex fancto do- dem eodem lib. ait: Ifa lex quae regendis civitatibus fertur, multa concedit atque im- punita relinquit, qua per divinam providen- 1.3. qu. 96. Étore accipiunt. Unde furta, homicidia, fans vindicantur: neque enim quia non om- adulteria, cv. que conturbant politiam, & a quibus multitudo facilier abftinere poteit, humana & civilis lex prohibet. Simplicem autem fornicationem , aut- fimplex meretri- cium , íi fat vis in verbo, licet fit pecca-Ei® politia. Nam Auguflinus, ut Alexander tum mortale , & divine majeftatis offenfivum zolerat. Nam per ipíum non turbatur poli- tia; nec plebium multitudinem luübus, deli- ciis & voluptatibus deditam facile eft abfli- nere. Dicit enim: lieronymus in epiftola ad Oceanum : Venter mero zítuans cito def- pumat in libidines: & quidam , Proximus, ‘ait, a libcro patre intemperantie gradus eft. Ímo punitio pænalis hujus peccati oc- cafionem daret majoribus criminibus , & pa- raret in politia grave feandalum . Jem Au- guílinus de hoc peccato loquens, lib. dc or- dine, ut Thomas refert , ait ; Aufer mere- nia facit, ideo que facit improbanda funt. Y - = . Verum, fi non omnia mala publica pofüit poenalirer punire, tamen prohibet omnia & punit qu£ vergunt in aliorum nocumentum reciat in fuo rir. ponit in lib de decem chord. differentiam inter flagitiofos & fa- cinorofos ; & dicit, quod flagitiofi funr, qui peccant in ie ; faciuorofi vero , qui peccant in alios, cis nocendo. Et.conrra rales qui no- cent proximis, date funt leges, ut cito de mediis rapiantur , uri fcilitez fint. velut mem- bra putrida iu corpore focietatis humane. Kt ideo a focietare funt abfcindendi. Propterea fic dicit lüdorus v.lib. etymolo- Cap. vo. lüdorus lib. gici: Facle funt leges, ut carüm metu huma- * ap. 20, na Coerceatur audacia , tutaque fit inter im- probos innocentia, & in ipfis improbis fortei- dato 

Strana 876
875 ANNO fita funr , ut non. defpicianrur leges hnmanz, CHRIST] 1433 Propofita ter- tia, O Prov. 5. Masth. 9ı fed omnino teneantur neceffarie , que tan- tum bone funt, quantum divine legis redi- tudinem & juititiam imitantur . 'fertia propolitio . Quainvis omnia peccata moralia, & maxime publica, fint 2 quoli- ber fideli deteftanda, non tamen omnia pof- funt puniri lege humapa. Primam partem conclufionis fuppono: probo fic: Tldorus v. Ztymologici cap. xxi. dicit, quod lex de- bet efle honefta, giufta. pofhbilis , fecon- dum naturam , fecundum confuetndinem » patriæ > . » negeffaria, utilis, manifetta quoque, ne aliquid per obícuriratem in captione comti- near, nullo privato commodo , fed pro communi nülitate civium conícripta. Ex $ o» » pr » hoc ergo quod lex debet eflc poffibilis: fe-. cundum naturam & confuetudinem patria, & ex hoe quod pro communi omnium fer- - tur utilitate, deducitur conclufio fic : Lex ponenda eft hominibus fscundum earum con- * ditionem: ergo fecandum diverfos hominum * mores , diveríe leges funt ferende , imo fecundum varietatem" temporam funt mutane de.: Cum igitur non fit eadem conditio perfe- &orum & imperfectorum ; & aliqua fint pof-C ? fibilia perfectis, que nou imperfedtis ; legisla- tor, qui multitudini przeít, cui & fert le- gem, in qua communiter major pars eft im. perfectorum , cujus intentio eft.cives facere bo- nos , poffibilia mulritudini debet pracipere: a- Hoquin faceret eos deteriores , cum tranfgre- derentur perfe&ionis precepta. Ille ergo prohi- ber a quibus poffibile eft faciliter multitudinem sbfinere, & ‘qua vértuntur in nocumeütum communitatis . Alia vero, qua non funt hy- jufmodi , tolerat & permittit. Haec ex Tho- ma I. il. queftione XCxV. articulo 111 in ORATIO AGIDII CARLERSI dirigeret, numquam 'inchoarez. Mæc ideo. po- A w trices de rebus humanis , turbaveris omnia loca , temporique conveniens , p» 876 » libidinibus . Irem de tolerantia fudeorum CHRISTI icriptum eft Palm. LVIIL Dominus aftendit © 143. mihi fuper inimicos meos , ne occidas eos, Et tamen funt mali : iginr , c. De hac vero tolerantia fic dixit Thomas 2. 2. » queftione x. articulo x1. in corpore: Hu- » manum regimen derivatur a divino, & » ipfum debet imitari. Deus autem quamvis » Bt omnipotens & fumme bonus, perinittit » tamen aliqua mala fieri in univers , qua » prohibere pofífet ; ne eis fublatis ,. majora 2» bona tollerentur, vel etiam pejora mala fequerentur . Sic ergo in regimine humano illi qui prefuat rede, aliqua mala tolerant, ne aliqua bona tollantur, vel etiam ne a- » liqua pejora mala incurrantur. llegar ibi - » Auguflinum lib. de ordine dicenrem : Aufer » meretrices, c, ur fapra: Sic érgo infideles » tolerari po(funt, quamvis peccent, propter » ahud bonum quod ex eis provenit, vol » propter aliquod malum quod vitatur. E» hoc autem. quod Judai ritus fuo obfervant , in quibus olim præfigurabatur fidei veritas , quam tenemus > hoc bonum provenir, quod teftimonium fidei noftre habemus ab ho- fübus , quafi figura nobis reprafentatur quod credimus , & idem [uis ritibus tole- ratur. Aliqrum vero infedelium ritus, qui » nil veritatis aut ntilitatis aflerunt , “107 » funt aliqualiter tolerandi ; nifi forie ad a- » liquod. malum vitandum , fcilicet , ad. vi- tandum ícandalum , vel difidiun , quod ex hoc pofler provenirc, vel impedimentum falutis eorum, qui fic rolerati convertuntur paulatim ad fidem : propter hoc enim etiam hereticorum & Paganorum ritus aliquando ecclefia toleravit , quando erat magna infi- delium muliitudo . Heee ille , .frem Cregorius dicit de Fudæis , & habe- Lib. zur in decreto, diítin&d, XLV. cap. Qui om- » » » » x 2 » » sto GP 15. cape 3 s . m0. . ivi ^ . Sincen: « corpore . Si vero_mulsitudini ; in qua major Des feflivitates fuas ficut hactenus ipfi & pa- pars regulariter eft imperfectorum, difficilia ttes ipforum per longa colentes retro tempo- preciperer, & aut minus gravia prohiberet ,D.I4 tenuerunt , liberam habeant obfervandi ce- quia nimis vellet emungere, eliceret fangui- lebrandique licentiam. ltem Auguflinus pri- nem rebellionis & contemptus , aut torbatio- "s pacis. Quod fi vinum novum , id eft, precepta perfecta vitae , mittatur jin -utres' veteres , id mo de libero arbitrio dixit: Tex humana non pote(l omnia que male fiunt punire , vcl prohibere , quia dum aufer vellet om- nia mala , tollerentur etiam plura bona , & eft, in. homines imperfeCtos, utres rumpun- impediretur utilitas communis, Proptera i- Lib. s eap. s. tur, & vinum effunditur , id ef ; precepta conremnuntur, & homines ex contemptu ad pejora mala prorumpunt. liec ex fancto do- dem eodem lib. ait: Ifa lex quae regendis civitatibus fertur, multa concedit atque im- punita relinquit, qua per divinam providen- 1.3. qu. 96. Étore accipiunt. Unde furta, homicidia, fans vindicantur: neque enim quia non om- adulteria, cv. que conturbant politiam, & a quibus multitudo facilier abftinere poteit, humana & civilis lex prohibet. Simplicem autem fornicationem , aut- fimplex meretri- cium , íi fat vis in verbo, licet fit pecca-Ei® politia. Nam Auguflinus, ut Alexander tum mortale , & divine majeftatis offenfivum zolerat. Nam per ipíum non turbatur poli- tia; nec plebium multitudinem luübus, deli- ciis & voluptatibus deditam facile eft abfli- nere. Dicit enim: lieronymus in epiftola ad Oceanum : Venter mero zítuans cito def- pumat in libidines: & quidam , Proximus, ‘ait, a libcro patre intemperantie gradus eft. Ímo punitio pænalis hujus peccati oc- cafionem daret majoribus criminibus , & pa- raret in politia grave feandalum . Jem Au- guílinus de hoc peccato loquens, lib. dc or- dine, ut Thomas refert , ait ; Aufer mere- nia facit, ideo que facit improbanda funt. Y - = . Verum, fi non omnia mala publica pofüit poenalirer punire, tamen prohibet omnia & punit qu£ vergunt in aliorum nocumentum reciat in fuo rir. ponit in lib de decem chord. differentiam inter flagitiofos & fa- cinorofos ; & dicit, quod flagitiofi funr, qui peccant in ie ; faciuorofi vero , qui peccant in alios, cis nocendo. Et.conrra rales qui no- cent proximis, date funt leges, ut cito de mediis rapiantur , uri fcilitez fint. velut mem- bra putrida iu corpore focietatis humane. Kt ideo a focietare funt abfcindendi. Propterea fic dicit lüdorus v.lib. etymolo- Cap. vo. lüdorus lib. gici: Facle funt leges, ut carüm metu huma- * ap. 20, na Coerceatur audacia , tutaque fit inter im- probos innocentia, & in ipfis improbis fortei- dato 

Strana 877
877 DE PUNITIONE PECCATORUM PUPLICORUM. 378 —— dato füpplicio refrenetur nocendi facultas. Co- A loquitur, videantur Idze Herecynthie mat?iS. comms AWNO CHRISTI 1433. . Auguftinus cap. 48 2» git interdum lex humana nonnullos. legem e- vangelicam obfervare , fecundum quod dici- tur Luce xiv. Exi in vies & fepes , &. com- elle inirare , ut impleatur domus mea . Et hoc teftatur beatus Augultinus ad Vincentium » Donatiftam , dicens: Hec awtem primitus » fententia mea erat , neminem ad unitatem 5 Chrifti effe cogendum : verbo enim agen- » dum, di(putatione pugnandum , ratione vin- » cendom , ne fios catholicos haberemus » quos apertos hzreticos noveramus , Sed » h&c opinio mea non contradicentium ver- » bis, fed demonftrantium füperabatur exem- » plis. Nam primo mihi opponebatur civitas » mea , que cum tota effet in parte Dona- » ti , ad unitatem catholicam timore legum » imperiahum converfa eft, quam nunc vi- » demus ita hujus vefire animofiratis perni- 5 ciem deieftari , ut in ea numquam fuiffe » ctedatur . Et commemoratis aliis pluri- bus, fubjungit: His omnibus terror legum, quibus promulgandis reges. fervinnt * Deo in timore, ita profuit, ut nunc alii dicant: Jam hoc volehamus, fed Deo gratias, qui nobis occafionem prebuit , & dilationum morulas amputavit, Alii dicant: Hoc effe verum jam iciebamus, fed nefcio qua con- » fuetudine tenebamur: Deo gratias, qui vin- cula nofira difrupit , & nos ad pacis vin- cula txanftulit . Alii dicant : Nefciebamus hic eífe veritatem , nec eam difcere voleba- mus; fed nos ad eam. cognofcendam metus fecit éfle intentos , quo timuimus , ne for— te fine ullis reram. eternarum lucris, dam- no rerum temporalium feriremar : gratias Domino, qui negligentiam noftram fimulo terroris excufht. Álii dicant : Mos falfis rumoribus terrebamur intrarc , quos falfos effe nefciremus nifi intraremus , nec intrarc- mus, nii cogeremur: gratias Deo, qui tre- pidationem noftram flagello abftulit , exper- tos docuit, quim vana & inania de eccle- fia foà mendax fama jaCtaverit. Alii di- tant : Putabamus quidem nihil iutereffe , ubi fidem Chrilti teneremus : giatias. Deo , qui nos a divifione collegit , & hoc uni Deo congruere , ut in unitate colatur , o- flendit . Serviant ergo reges terre Chri- flo, leges edendo pro Chrifto , Hec Au- guftinus . Ex quo fequitur , quod illa mala que lex humana permittit ad vitandum majus malum, f& maxime illa que (unt circa delectationes ractus , puítus , & olfactus , ficuc eft. fimplex fornicatio, & magis proprie loquendo , fim- plex meretricium , tenetur pro poffe reftringe- re, puta quantum ad locum , ut morctrices non fint in loco.honefto civiratis , fed in lo- co qual íterquilinii , ubi funt purgamenta civiraus. Nec fint in locis privatis , ne inve- recundius peccetur, fed in loco publico , Er melius vidctur fortaffe , ut in {uborbiis ci- vitatam . Quantum ad progreffum , nec cur- rere permitrantur per vicos & plateas civita- tis, non tabernas aur comeffationes cum viris frequentare. Quantum ad ornatum , ne pretio- fis utantur veflimentis , ne auro vel argento capita fulgeant , non intortis crinibus, non in extrinfeca capillatara videantur ab ho- minibus, non tunice manicas ad terram ha- beant , non redimicula mitræ , ne, ut quidam » » 37 » » 2 S ^ 9,5 m » 2 » » > 9 22 Sicque per legem humanam civilem fieri de- bet, ut non ficut licitum , hec peítis. maneat in urbibus ; fed tamquam malum , licet mi- nus , ad vitandum majora; iia ut quantum poffibile eft, infolentia reprimatur; nec in lo- CO permittantur meretrices manere, ad quem pateat aliunde licitus acceffus . Propellantur ergo omnino a domibus mechanicorum , ftu- farum , & locis balnealibus : ne fub prærex- tu alicujus liciti. peccetar licentius: quin imo nec permirantur fimili habitu mti , nr honeftz mulieres . Tenetur infuper lex civilis delectationes gu- ftus temperare pro poffe: fcilicet ne tabernas Bviri fcurriliter , & lic ingurgitando frequen- tent, nec illuc taxjllarii aut alii accedant: nec pateat illic femine fufpede accefíus. Ne ta- bernarii vina fophifticent : ne ad eos accéden- tibus falfa offerant irritamenta malorum . Et generaliter poffet prohibere humana lex , & punire omuia peccata mortalia publica, a qui- bus facile eft multitudinem abftinere , tribus concurrerítibus , fcilicet jurifdictione , 2 çon- jon&ione , & pace falva, de quibus dicetur infra. Alia tolerat & permittit propter quid, bonus legislator, ut cdificatores in Lesbia in- fula. Eft enim Lesbia infula , in qua regula plumbea edificare oportet , eo quod [funt jbi durifhmi lapides eitius malleo frangibiles , Cquam vut poflint eoram nodi rećlificari .- Fra- que regula ibi edificantium plumbea eft, ut ad duriffimos lapidum nodos fectatur , & rurfus reGifiçerur ; non 'omnes , fed enormes tortuofitates devitans . t ibec eff dodrina principis Peripateticorum ANNO CHRISTI 1433. à Loge , eou- viétione » Áríft. lib. 5, Ethicorum , * Ariflotelis , v. Ethicorum: a quo ficut a CZ- cap. 1o. teris , ut ait Áugustinus , tamquam ab in- S, Thomas , left. 16. Au- juftis poffeforibus catholici poffunt exrtorque- suf. re veritatem : Sic .fervit Domino in timore łex - humana . Sic tamen difcai a lege Do- mini lex humana, ur non puniat omne pec- catum mortale quod fit in hoc fæculo. Et ta- men aliqua crimina licite poreft punire mor- tis fupplicio. Nec in hoc contradicit evange- Dlice legi , ut proponens. expofuit. Probair hoc fic: Gloffa interlinearis fupecillo Exodi xx. Non occides, dicit: Judex non occidit reum; fed lex que jubet. lnnuens quod auctoritate jaflitie hoc liceat: quia fi nulla au&oritate liceret , fuperflue dixiffet , Sed lex. Hec glof- ‘fa non eft precepti judicialis nec. mortui , fed moralis in lege grati manentis in vigore. Nam fecundum quod dicit Habbi Salomon , ut recitat. Nicolaus de Lyra, in ifto precepro homicidium tantum prohibetur, propter quod imponitur poena mortis. Alia vero mala que corpori, aut rebus poffunt inferri, prohiben- tur, aliis preceptis judicialibus . Item. fcriptum eft Proverbiorum vziz. Per.me.reges regnant, EG legum conditores jufla decernunt . Deus au- tem poteft occidere, cum fit auGor vitæ, & mortis habeat imperium , ipfo dicenre Deuter, xxXII. Żgo occdam | © ego vivere faciam percutiam , & ego fanabo. €vgo reges quibus ip(e conceffüt regnare , hoc pofíun: facere per juftitiam , fcilicet , móriem inferre. I- tem ad Romanos 1. dicitur de committenti- bus gravia mortalia: Qui agun: italia, digni - funt morte. Sed de judice dicitur in xirs. quod Dei minifter e(t: ergo quos Deus judi-: cat ad mortem , poteft judex licite interfice- TE 

Strana 878
877 DE PUNITIONE PECCATORUM PUPLICORUM. 378 —— dato füpplicio refrenetur nocendi facultas. Co- A loquitur, videantur Idze Herecynthie mat?iS. comms AWNO CHRISTI 1433. . Auguftinus cap. 48 2» git interdum lex humana nonnullos. legem e- vangelicam obfervare , fecundum quod dici- tur Luce xiv. Exi in vies & fepes , &. com- elle inirare , ut impleatur domus mea . Et hoc teftatur beatus Augultinus ad Vincentium » Donatiftam , dicens: Hec awtem primitus » fententia mea erat , neminem ad unitatem 5 Chrifti effe cogendum : verbo enim agen- » dum, di(putatione pugnandum , ratione vin- » cendom , ne fios catholicos haberemus » quos apertos hzreticos noveramus , Sed » h&c opinio mea non contradicentium ver- » bis, fed demonftrantium füperabatur exem- » plis. Nam primo mihi opponebatur civitas » mea , que cum tota effet in parte Dona- » ti , ad unitatem catholicam timore legum » imperiahum converfa eft, quam nunc vi- » demus ita hujus vefire animofiratis perni- 5 ciem deieftari , ut in ea numquam fuiffe » ctedatur . Et commemoratis aliis pluri- bus, fubjungit: His omnibus terror legum, quibus promulgandis reges. fervinnt * Deo in timore, ita profuit, ut nunc alii dicant: Jam hoc volehamus, fed Deo gratias, qui nobis occafionem prebuit , & dilationum morulas amputavit, Alii dicant: Hoc effe verum jam iciebamus, fed nefcio qua con- » fuetudine tenebamur: Deo gratias, qui vin- cula nofira difrupit , & nos ad pacis vin- cula txanftulit . Alii dicant : Nefciebamus hic eífe veritatem , nec eam difcere voleba- mus; fed nos ad eam. cognofcendam metus fecit éfle intentos , quo timuimus , ne for— te fine ullis reram. eternarum lucris, dam- no rerum temporalium feriremar : gratias Domino, qui negligentiam noftram fimulo terroris excufht. Álii dicant : Mos falfis rumoribus terrebamur intrarc , quos falfos effe nefciremus nifi intraremus , nec intrarc- mus, nii cogeremur: gratias Deo, qui tre- pidationem noftram flagello abftulit , exper- tos docuit, quim vana & inania de eccle- fia foà mendax fama jaCtaverit. Alii di- tant : Putabamus quidem nihil iutereffe , ubi fidem Chrilti teneremus : giatias. Deo , qui nos a divifione collegit , & hoc uni Deo congruere , ut in unitate colatur , o- flendit . Serviant ergo reges terre Chri- flo, leges edendo pro Chrifto , Hec Au- guftinus . Ex quo fequitur , quod illa mala que lex humana permittit ad vitandum majus malum, f& maxime illa que (unt circa delectationes ractus , puítus , & olfactus , ficuc eft. fimplex fornicatio, & magis proprie loquendo , fim- plex meretricium , tenetur pro poffe reftringe- re, puta quantum ad locum , ut morctrices non fint in loco.honefto civiratis , fed in lo- co qual íterquilinii , ubi funt purgamenta civiraus. Nec fint in locis privatis , ne inve- recundius peccetur, fed in loco publico , Er melius vidctur fortaffe , ut in {uborbiis ci- vitatam . Quantum ad progreffum , nec cur- rere permitrantur per vicos & plateas civita- tis, non tabernas aur comeffationes cum viris frequentare. Quantum ad ornatum , ne pretio- fis utantur veflimentis , ne auro vel argento capita fulgeant , non intortis crinibus, non in extrinfeca capillatara videantur ab ho- minibus, non tunice manicas ad terram ha- beant , non redimicula mitræ , ne, ut quidam » » 37 » » 2 S ^ 9,5 m » 2 » » > 9 22 Sicque per legem humanam civilem fieri de- bet, ut non ficut licitum , hec peítis. maneat in urbibus ; fed tamquam malum , licet mi- nus , ad vitandum majora; iia ut quantum poffibile eft, infolentia reprimatur; nec in lo- CO permittantur meretrices manere, ad quem pateat aliunde licitus acceffus . Propellantur ergo omnino a domibus mechanicorum , ftu- farum , & locis balnealibus : ne fub prærex- tu alicujus liciti. peccetar licentius: quin imo nec permirantur fimili habitu mti , nr honeftz mulieres . Tenetur infuper lex civilis delectationes gu- ftus temperare pro poffe: fcilicet ne tabernas Bviri fcurriliter , & lic ingurgitando frequen- tent, nec illuc taxjllarii aut alii accedant: nec pateat illic femine fufpede accefíus. Ne ta- bernarii vina fophifticent : ne ad eos accéden- tibus falfa offerant irritamenta malorum . Et generaliter poffet prohibere humana lex , & punire omuia peccata mortalia publica, a qui- bus facile eft multitudinem abftinere , tribus concurrerítibus , fcilicet jurifdictione , 2 çon- jon&ione , & pace falva, de quibus dicetur infra. Alia tolerat & permittit propter quid, bonus legislator, ut cdificatores in Lesbia in- fula. Eft enim Lesbia infula , in qua regula plumbea edificare oportet , eo quod [funt jbi durifhmi lapides eitius malleo frangibiles , Cquam vut poflint eoram nodi rećlificari .- Fra- que regula ibi edificantium plumbea eft, ut ad duriffimos lapidum nodos fectatur , & rurfus reGifiçerur ; non 'omnes , fed enormes tortuofitates devitans . t ibec eff dodrina principis Peripateticorum ANNO CHRISTI 1433. à Loge , eou- viétione » Áríft. lib. 5, Ethicorum , * Ariflotelis , v. Ethicorum: a quo ficut a CZ- cap. 1o. teris , ut ait Áugustinus , tamquam ab in- S, Thomas , left. 16. Au- juftis poffeforibus catholici poffunt exrtorque- suf. re veritatem : Sic .fervit Domino in timore łex - humana . Sic tamen difcai a lege Do- mini lex humana, ur non puniat omne pec- catum mortale quod fit in hoc fæculo. Et ta- men aliqua crimina licite poreft punire mor- tis fupplicio. Nec in hoc contradicit evange- Dlice legi , ut proponens. expofuit. Probair hoc fic: Gloffa interlinearis fupecillo Exodi xx. Non occides, dicit: Judex non occidit reum; fed lex que jubet. lnnuens quod auctoritate jaflitie hoc liceat: quia fi nulla au&oritate liceret , fuperflue dixiffet , Sed lex. Hec glof- ‘fa non eft precepti judicialis nec. mortui , fed moralis in lege grati manentis in vigore. Nam fecundum quod dicit Habbi Salomon , ut recitat. Nicolaus de Lyra, in ifto precepro homicidium tantum prohibetur, propter quod imponitur poena mortis. Alia vero mala que corpori, aut rebus poffunt inferri, prohiben- tur, aliis preceptis judicialibus . Item. fcriptum eft Proverbiorum vziz. Per.me.reges regnant, EG legum conditores jufla decernunt . Deus au- tem poteft occidere, cum fit auGor vitæ, & mortis habeat imperium , ipfo dicenre Deuter, xxXII. Żgo occdam | © ego vivere faciam percutiam , & ego fanabo. €vgo reges quibus ip(e conceffüt regnare , hoc pofíun: facere per juftitiam , fcilicet , móriem inferre. I- tem ad Romanos 1. dicitur de committenti- bus gravia mortalia: Qui agun: italia, digni - funt morte. Sed de judice dicitur in xirs. quod Dei minifter e(t: ergo quos Deus judi-: cat ad mortem , poteft judex licite interfice- TE 

Strana 879
379 ANNG adjudicandi funt morti, fecundum quod di- CHI citur ‘Luce xix, Inimicos meos illos, qui noine- runt me regnare fuper fe , adducite huc , & interficits ante me hem ad- Romanos x 1 I 1. dicitnr de temporali principe: Non fine cau- fa gladium portat, Dei enim miniffer eft | vindex in iram ei, qui malum faci! . Ergo maleficum occidendo non peccat, cum facit auctoritate . juftitiz, quia Dei minifter eft. | Cyri Md — Cyprianus fuper illo Deuter, xitr. Si аи» exhortatione diceris im una ex cioaribus , quas Dominus Detis pom! — fuus dabir tibi inhabitare te illis, dicentes: Ба» smus , ferviamus diis alienis quos non moffi , in- terficiens necabis omnes qui funt im cicuate ce- ORATIO EGIDII! CARLERITI re ; & maxime illos, qui per legem- divinam Á tumacia e(t grave peccatum , quod merito oo 880 contumacie debet crefcere'posna , aut coniu- ANNO mucia remanebit impunita. Quia ergo crefce- ass. re poteft quantumlibet contumacia , crefcere poteft de jure quantumlibet & pœna . Quare neceffe ей, ut ipla vel fit mors corporalis , vel equalis illi , cum mors-eorporalis non fit poena infinita. Per hanc aátem viam a fla- gellis levibus venitur ad gravia, a gravibus ad vulnera , ab illis ad tormenta , a. tormentis ad ipfüm mortem , per fimilia contumacie tormenta , Secunda ratio. Cum proportionales fint cuipæ pænæ illis debite , fi ergo alicui culi: pe dehetur flagellaüo , majori culpe dubio » de gladii; dicit: Hujus precepti memor Ma-B major flagellatio dchetur . Et fic in decuplo, s thathias i. Mach. rr. interfecit illum, qui » fuper altare facrificabat. Sj aute adventum Chrifti hec precepta funt, quanto magis poft adventum Chrifti funt ob(crvanda ? Et fi di- catur quod non cít obfervandum hoc prece- pium , quia judiciale, & per confequens mor- tuum; efto, quod ca ratione , ‘qua judidialo erat » non fir fervandum ; tamen ca patte qua in nova lege fundamentum hahet, ficut ex- pofitum eft ex verbis Apoftoli ad Romances 1. & xiii. & ficut ftatim patebit in vcr- bis Salvatoris implicite. eonzentum , licite po- teft impleri, : + Araplius beatus Auguftinus dicit: Cum Auglflisus in quæftioni- » mibus Leviti- ci, qu; 468, ? Ait ad judicem. Rurfis dicit Hieronymus S roue. # ad Riparium : Non eft crudelitas crimina me is. » pro Deo .punire, fed pietas: & quod de pu- isum. — ^ nitione ultimi fapplicii fcilicet morris intel- Re AB. » ligat, apparet , quia premifit : Legi viudi- He CE » Gam Phinces, dufteritatem Elie ,. zelum Si- ser 13: » monis Chananei, qui in duos magos Zà- v roc & Arphaxat ignitos ferpentes extorfit, » Petri feveritatem Ananiam & Spphiram » trucidantis Paulique conflatiam , qui Kly- » mam magnum æterna cœcitate damnavit. » Xt tunc fubjungit: Non eft crudelitas cri- » mina pro 'Deo punire, cc. Et poft hec » verba fübjungit: Unde & in lege dicitur: "fe: Ego autem vobis omnino non refifiere malo. & eentuplo , & tanta poterit effe flspellatio , quod inducer mortem; fequitur ergo de ne- ceffirare , quod mors corporalis pro aliquz culpa poteft infligi . Tertia ratio. Occidens hominem injufle , 5 pterifque aut puniendus eft paena mortis , aut minorl. fe«fes magic Si primum , habetur jnientum . Si pena diante. minori ,. aut finite minori , aut infinite „2% 25» Non fecundum , quia non fervaretur æqua- litas pœnæ ad ‘culpam , contra illud: Se cundum quantitatem — delisli: erit! & plagorum modus: & contra illud ^Apocalypfs xviii. Quantum glorificavit fe & in. delichs fuit , tan- : tantum. daie ei tormentum t. luthum. Si finite quis juíte occiditur, lex occidit, non tu , G minori , adhuc idem . Et ficut. dum quis da- mnificavit aliquem in mille marcrs , non fuf- ficienter puniretur тейнцепдо unam , fic nec in propofito . . Quarta ratio. Áut mors corporalis major eft omni culpa, aut non. Si primum, ergo injuflus eft Deus, qui cam inflixit tori gene- ri humano pro comeftione fraQtus ligni fcien- На boni & mali. Injuftus eff Christus, qui eam inferet Antichristo, ficut dicitur r1. ad Theffalonicenfes 11. Quem Chriftus efus inter- ficiet: fpiritu oris. fui . Sj fecundum , ergo in- ferri potest licite. pro aliqua culpa: Nec va- let qnod dicunt Dominum Matthzi v. dixif- Aukuftinns gusfionituc » Si frarer tuus d? amicus. , G' uxor qua cft in D Nam ficut dicit Augastinus, non prohibetur fuper avany, + finu tuo, deprąvare te woluerint a veritate , » fit manus tua fuper. cos e. effunde. fangumem » eorum, C uquferes malum de Ifrael, liem » Ávuguílinus in fermone Domini in raonte, » ai: Elias multes morte affecit, & propria » manu & igne divinitus impetrató, quem » conflat Spiritu fan@o repletum . Sic dici- » tur Luce x. de Joanne Baptifta, Jpfe prze » ceder ante ilum in fpiritu © virtue Elie, - » $t ali mulü magni & divini viri codem » Ípiritu confülendi rebus humanis non teme- w re id fecerant . Item idem in eodem :. Ver- » bis Apoftoli Petri Ananias & uxor ejus, » ficüt in Aflis Apoftolorum legimus, exani- Lib. s. ultra mediam , «т, $ oa. . M. ib. r, vindidła que fit ad correCtionem. Et iterum 10. idem ait ibidem : Officia vindi&= poflent bo- no animo impleri, quomodo judex , quomodo lex. intelligetur ergo probibita injuria: perfo- nalis vindicanda libidine vindicte , non dein, juria Dei vel ecclefie vindicanda zelo julti- ца: : Nec illad quod aliegant ex Matthai x11r. de prohibitione eradicationis zizaniorum , valet : nam hoc fecit Dominus ut parceretur tritico, non ut parceretur zizaniis in detrimentum tritici. Idea ubi erefcunt zizania in detrimen- tum tritici; & fuffocationem , nullatenus cref- cere finendi funt; fed fi opus eft per mor- tem corporalem vindicandi. quesft- » mes ceciderunt, nec refufcitati funr, fed E Rurfus nec prohibuit Dominus fimpliciter » fepulti. Ex quo fümitur ratio, quod fj in plenitudine temporis nullum liceret occide- re , Petrus aut rion occidiffet ,- aut, ut com- muuniter dicitur, fententiam mortis non pro- mulgaffet , Adduco pro hac parte rationes Alexandri de Ales doforis irrefragabilis. Prima, fi ex juftitia leviores posne inferendz funt alicui pro culpa aliqua, cum ipíe per illas non- dum corripitur, fed addit preterie culpe contumaciam ; manifefum eft quod cum con» Part. 3.quafi. $7. membz. & art Le eradicationem zizaniorum , fed eradicationem generalem , dubiám & fufpeciam ; ue (cili- cet de ambiguo judicemus, ut eft inter lo- Hum & triticum , dum funt in herba. De i- fto inferius aliqua dicentur. Dicit ergo Ale- xander: Meleficus poteft interfici duplici de Aer tier d? i 7 &les part. 7. caufa, aut quia homo , aut quia maleficus EE Si interficiatur quia homo , interficitur odio ce. % perfonæ : & hoc prokibetur cum dicitur, Non octides ; quia maleficus occiditur odio maliriæ & amore juftitiz. Et tunc diftinguendum Aug 

Strana 880
379 ANNG adjudicandi funt morti, fecundum quod di- CHI citur ‘Luce xix, Inimicos meos illos, qui noine- runt me regnare fuper fe , adducite huc , & interficits ante me hem ad- Romanos x 1 I 1. dicitnr de temporali principe: Non fine cau- fa gladium portat, Dei enim miniffer eft | vindex in iram ei, qui malum faci! . Ergo maleficum occidendo non peccat, cum facit auctoritate . juftitiz, quia Dei minifter eft. | Cyri Md — Cyprianus fuper illo Deuter, xitr. Si аи» exhortatione diceris im una ex cioaribus , quas Dominus Detis pom! — fuus dabir tibi inhabitare te illis, dicentes: Ба» smus , ferviamus diis alienis quos non moffi , in- terficiens necabis omnes qui funt im cicuate ce- ORATIO EGIDII! CARLERITI re ; & maxime illos, qui per legem- divinam Á tumacia e(t grave peccatum , quod merito oo 880 contumacie debet crefcere'posna , aut coniu- ANNO mucia remanebit impunita. Quia ergo crefce- ass. re poteft quantumlibet contumacia , crefcere poteft de jure quantumlibet & pona . Quare neceffe ей, ut ipfa vel fit mors corporalis, vel equalis illi , cum mors-eorporalis non fit poena infinita. Per hanc aátem viam a fla- gellis levibus venitur ad gravia, a gravibus ad vulnera , ab illis ad tormenta , a. tormentis ad ipfüm mortem , per fimilia contumacie tormenta , Secunda ratio. Cum proportionales fint cuipæ pænæ illis debite , fi ergo alicui culi: pe dehetur flagellaüo , majori culpe dubio » de gladii; dicit: Hujus precepti memor Ma-B major flagellatio dchetur . Et fic in decuplo, s thathias i. Mach. rr. interfecit illum, qui » fuper altare facrificabat. Sj aute adventum Chrifti hec precepta funt, quanto magis poft adventum Chrifti funt ob(crvanda ? Et fi di- catur quod non cít obfervandum hoc prece- pium , quia judiciale, & per confequens mor- tuum; efto, quod ca ratione , ‘qua judidialo erat » non fir fervandum ; tamen ca patte qua in nova lege fundamentum hahet, ficut ex- pofitum eft ex verbis Apoftoli ad Romances 1. & xiii. & ficut ftatim patebit in vcr- bis Salvatoris implicite. eonzentum , licite po- teft impleri, : + Araplius beatus Auguftinus dicit: Cum Auglflisus in quæftioni- » mibus Leviti- ci, qu; 468, ? Ait ad judicem. Rurfis dicit Hieronymus S roue. # ad Riparium : Non eft crudelitas crimina me is. » pro Deo .punire, fed pietas: & quod de pu- isum. — ^ nitione ultimi fapplicii fcilicet morris intel- Re AB. » ligat, apparet , quia premifit : Legi viudi- He CE » Gam Phinces, dufteritatem Elie ,. zelum Si- ser 13: » monis Chananei, qui in duos magos Zà- v roc & Arphaxat ignitos ferpentes extorfit, » Petri feveritatem Ananiam & Spphiram » trucidantis Paulique conflatiam , qui Kly- » mam magnum æterna cœcitate damnavit. » Xt tunc fubjungit: Non eft crudelitas cri- » mina pro 'Deo punire, cc. Et poft hec » verba fübjungit: Unde & in lege dicitur: "fe: Ego autem vobis omnino non refifiere malo. & eentuplo , & tanta poterit effe flspellatio , quod inducer mortem; fequitur ergo de ne- ceffirare , quod mors corporalis pro aliquz culpa poteft infligi . Tertia ratio. Occidens hominem injufle , 5 pterifque aut puniendus eft paena mortis , aut minorl. fe«fes magic Si primum , habetur jnientum . Si pena diante. minori ,. aut finite minori , aut infinite „2% 25» Non fecundum , quia non fervaretur æqua- litas pœnæ ad ‘culpam , contra illud: Se cundum quantitatem — delisli: erit! & plagorum modus: & contra illud ^Apocalypfs xviii. Quantum glorificavit fe & in. delichs fuit , tan- : tantum. daie ei tormentum t. lutlum. Si finite quis juíte occiditur, lex occidit, non tu , G minori , adhuc idem . Et ficut. dum quis da- mnificavit aliquem in mille marcrs , non fuf- ficienter puniretur тейнцепдо unam , fic nec in propofito . . Quarta ratio. Áut mors corporalis major eft omni culpa, aut non. Si primum, ergo injuflus eft Deus, qui cam inflixit tori gene- ri humano pro comeftione fraQtus ligni fcien- На boni & mali. Injuftus eff Christus, qui eam inferet Antichristo, ficut dicitur r1. ad Theffalonicenfes 11. Quem Chriftus efus inter- ficiet: fpiritu oris. fui . Sj fecundum , ergo in- ferri potest licite. pro aliqua culpa: Nec va- let qnod dicunt Dominum Matthzi v. dixif- Aukuftinns gusfionituc » Si frarer tuus d? amicus. , G' uxor qua cft in D Nam ficut dicit Augastinus, non prohibetur fuper avany, + finu tuo, deprąvare te woluerint a veritate , » fit manus tua fuper. cos e. effunde. fangumem » eorum, C uquferes malum de Ifrael, liem » Ávuguílinus in fermone Domini in raonte, » ai: Elias multes morte affecit, & propria » manu & igne divinitus impetrató, quem » conflat Spiritu fan@o repletum . Sic dici- » tur Luce x. de Joanne Baptifta, Jpfe prze » ceder ante ilum in fpiritu © virtue Elie, - » $t ali mulü magni & divini viri codem » Ípiritu confülendi rebus humanis non teme- w re id fecerant . Item idem in eodem :. Ver- » bis Apoftoli Petri Ananias & uxor ejus, » ficüt in Aflis Apoftolorum legimus, exani- Lib. s. ultra mediam , «т, $ oa. . M. ib. r, vindidła que fit ad correCtionem. Et iterum 10. idem ait ibidem : Officia vindi&= poflent bo- no animo impleri, quomodo judex , quomodo lex. intelligetur ergo probibita injuria: perfo- nalis vindicanda libidine vindicte , non dein, juria Dei vel ecclefie vindicanda zelo julti- ца: : Nec illad quod aliegant ex Matthai x11r. de prohibitione eradicationis zizaniorum , valet : nam hoc fecit Dominus ut parceretur tritico, non ut parceretur zizaniis in detrimentum tritici. Idea ubi erefcunt zizania in detrimen- tum tritici; & fuffocationem , nullatenus cref- cere finendi funt; fed fi opus eft per mor- tem corporalem vindicandi. quesft- » mes ceciderunt, nec refufcitati funr, fed E Rurfus nec prohibuit Dominus fimpliciter » fepulti. Ex quo fümitur ratio, quod fj in plenitudine temporis nullum liceret occide- re , Petrus aut rion occidiffet ,- aut, ut com- muuniter dicitur, fententiam mortis non pro- mulgaffet , Adduco pro hac parte rationes Alexandri de Ales doforis irrefragabilis. Prima, fi ex juftitia leviores posne inferendz funt alicui pro culpa aliqua, cum ipíe per illas non- dum corripitur, fed addit preterie culpe contumaciam ; manifefum eft quod cum con» Part. 3.quafi. $7. membz. & art Le eradicationem zizaniorum , fed eradicationem generalem , dubiám & fufpeciam ; ue (cili- cet de ambiguo judicemus, ut eft inter lo- Hum & triticum , dum funt in herba. De i- fto inferius aliqua dicentur. Dicit ergo Ale- xander: Meleficus poteft interfici duplici de Aer tier d? i 7 &les part. 7. caufa, aut quia homo , aut quia maleficus EE Si interficiatur quia homo , interficitur odio ce. % perfonæ : & hoc prokibetur cum dicitur, Non octides ; quia maleficus occiditur odio maliriæ & amore juftitiz. Et tunc diftinguendum Aug 

Strana 881
ANNO CHRIST! 1433- Wien lib. s. aper Esechiel. im c. 9. Item 33. uU. 5- Qui maîce ; 6e» 29 Propofitio quarts. Aug. lib. 22. €. 76. contra Fauftum + 881 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 882 Aut oceiditur ab illo, qui habet auctoritatem , Á licet adhuc carnali , tamen amore peccavit eee at a principe feculari; & hoc non prohibe- tur bi, Non oecides. Aut ab illo, qui non ha- bet poteflatem; & fic prohibetur. cum dici- tur: Non occides ; Non eft ergo illiciram oc- cidere maleficum in eo quod maleficus, ab eo qui habet auGboritatem : imo in hoc ille eft Dei minifter , tefte beato Hieronymo li- bro iv. fuper Ezechielem , dicente: Qui ma- los percutit in eo quod fant mali, & habet vafa interfectionis , id eft, poreflatem ut oc- ' cidat peífimos, minifter Domini eft. Sanctus Thomas 11. 11.-quæftione Lxiv. articulo 11. & 111. in corpore , determinat quod pecca- tores poffnt jufte occidi pro falute totius rei- Tamen illud peccatum Moyfi non legitur a Domino punitum , imo poftea ducatum po- puli Hebreorum ab eo accepit . Item uiura eft de fe mala , fed licet Deus poffr facere de re non tua quod fit tua, quia sít Dominus univerforum ; tamen fieri non po- teft, ut quod habet in fe convolutam mali-- tiam, licite fiat. Cum ergo ufura, in ratione ufure , habeat in fe conyolutam malitiam , licite feri non potefl: tamen in lege veteri non puniebatur, imo ad extraneos permittc- batur. Deuteronomii enim xxziir. fcriptum eft: Von feneraberis fratri tuo , ad ufuram , nec fruges , nec quamlibet aliara. rem, fed alieno . publice , ad quam quilibet comparatur ut BHoc vero, fed alieno , non dicitur velut pre- - pars. Unde ficut inembrum putriduia pro fa- lute corporis licite poteft a. corpore abfcin- di : fic peccarar periculofus reipublice & in- fetivus , qui verifimiliter non poteft fanari, propter fałutem boni communis laudabiliter & falubriter occiditur :. Modicum enim fermen- zum totam maffam corrumpit, 1. ad Corinth, v. Oftienfis iun fumma r. libro titulo xxv. idem dicit in fubftantia quod Alexander X Thomas : & rürfus de eodem libro xiv. De Lyra idem fentir Exodi xxiiz. Znfontem € juftum non occides. Ex verbis cnim {ois po- teft hoc elici , & in hoc concordant do&Go- res. Unde nefcio unde venerit hzc adinven- tio, nil ut major licentia detur, fiugere vo-C eam dd facerdoten, G Jentibus nova. . Tanta de lege humana difa. funt, quia proponens in articulo fuo videtur cam negh- gere , quoad correClionem , cafligationem , ex- pulfíionem peccatorum publicorum , aut parvi penderc, imo contemuere in quodam notabi- Ji, ubi dicit: » Ne auiem aliqua ex iflis di- Qis modis peccata caftigand) aut corrigen- di occafionem accipianr fecundum judicialia legis pro nunc obligania , aut fecundum humanas leges iegi evangelice dillonas , reos mortis fupplicio puniendi. lllud prz- miffis adjungimus . Übi videtur dicere eas le- gi evangelice diffonas , plectere mortis fup- plicio : dirum hoc facturum in Antichrillo , Petrum feciffe, aut a Domino fadum promulgafie in Anania & Sapphira ; audiveritis auctoritates veteris & novi teflamenti, & doctorum fan- &orum , cum rationibus difficilibus Alexandri. jam ad eorum intentionem magis accedo, ponens hanc unicam conclufionem : Licet o- annia peccata mortalia Ünf divina lege expret- fe vel implicite prohibita, non tamen omnia peccata mortalia publice ab homine funt; ex dictamine hujus legis, pœnaliter per judicium punienda. Prima pars conclufionis nota efl; Íecunda probatur: Deus qui eft jufliffimus ju- dex , aliqua in lege veteri permifit ; multo ergo magis habet homo permittere , cujus po- tentia exfecutiva eft remillior lege divina prz- cum ramen audivcritis Salvatorem no- D cipiendo aliquid juflo, fed permittendo infir- mo. Poteram allegare de repudio uxoris in veteri lege , quod utique permittebatur: & ut communius doctores tenent , erat peccatum mor- tale: propier varietates opinionum , dimitto . ' Jtem. inquifitio. feu. invefligatio de adulterio per facrificium zelotypie, fi hoc non ex ze- o juftiria, ac reverenter , ac cum fupplica- tione fleret, erat peccatum mortale publicum: iamen non puniebatur , imo in lege illa Nu- mer. v. lex facrificii zelorypiæ fuit inftituta in hunc modum : Si fpiritus zelotypia concitaue- vit virum contra uxorem fuam, que vel pollu- ta ef}, vel falfa fufpicione appetitur ,' adducet € offeret oblationem. pro ea > Sc. Erat ibi duplex actus , unus facer- dotis , qui fecundum divinam inflitutionem ANNO CHRISTI 1433. quàfi coactus offerebat , ne vir pejus face- | iet, puta ne fuz fufpicioni relictus, uxorem interficeret . Et ifte aCtus erat acceptus Deo & approbatus . Alius aQus erat fpiritu zelo- typi& concita : & hic fi fine prefumptio- ne probabili , aut ex invidia, vel alio inor- dinato affedu procedebat , erat malus, tamen permiflus a Deo , non approbatus . Arguit ratio . Item occifio filiæ Jephte. fuit mortale pcc- catum publicum : » dicit enim canon Ifidori » xxil. q. tv. In. malc promiflis refcinde fi. €4*- 9 » dem, in rurpi voto muta decretum : quod » incaute vovifli, ne facias: impia eft pro- mifho que fcelere adimpletur. Non tamen legitur a Deo fuiffe punitum . Quod autem fuit peccatum , patet aliunde. Àd hoc quod juramentum fit. licirum , requiruntur tres co- mites , fcilicet judicium, juditia & vetitas, fi- cut fcriptum. efl Jeremie rv. Jurabis , vivie Dominus, in jufiitia , judicio, (& veritate: pro- . miffio autem illa caruit judicio difcretionis , & fuit ejus impletio injuffa & impia. Item Sapient 11. fcriptum eft ; mifereris omnium , quia omnia potes, & diffmulas peccata homi- num propter penitentiam :| diligis enim omnia que funt , © Nihil odii eorum que fecifi . Et poft pauca . Parcis autc" omnibus , quo- niam tua funt , Domine , quia amas animas . ceptiva, aut prohibitiva. Patet affumptum .EEx quo patet , Deum non femper puhire Primo : Moyfes occidendo Ægyptium pecca- vit. Nam Auguftinus contra Fauflum loquens de illo, & eriam de Petro qui abfcidir auri- colam Malchi fententialiter dicit , quod uter- ‘que nondum regimen aíffumpíerat , hic fyna- goge » ifte ecciefiz : uterque non dereftabili immanitate, fed emendabili animofitate jufti- ze regulam exceffit: uterque odio improbita- Us aliene , fed, ille. fraterno, ifte Dominico , conci, Genéral. "Tom, XXIX. propter peccata , fed parcere aliquando. [E tem Ezech. xxxiii. dicitur: S; dixero im- jio ; morte morieris , ( egerit penitentiam a peccato | fuo , feceritque juftitiam & judicium : fequitur : : vita wvivet , & non morietur: Om- nia peccata ejus .qua ' peccavit , mon imputae buntur ei. ltem. gloffa ordinaria füper illo Pfalm. c. Im maturino interficiebam omnes pec. catores terre, ut difpergerem de civitate om- Kkk nes 

Strana 882
ANNO CHRIST! 1433- Wien lib. s. aper Esechiel. im c. 9. Item 33. uU. 5- Qui maîce ; 6e» 29 Propofitio quarts. Aug. lib. 22. €. 76. contra Fauftum + 881 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 882 Aut oceiditur ab illo, qui habet auctoritatem , Á licet adhuc carnali , tamen amore peccavit eee at a principe feculari; & hoc non prohibe- tur bi, Non oecides. Aut ab illo, qui non ha- bet poteflatem; & fic prohibetur. cum dici- tur: Non occides ; Non eft ergo illiciram oc- cidere maleficum in eo quod maleficus, ab eo qui habet auGboritatem : imo in hoc ille eft Dei minifter , tefte beato Hieronymo li- bro iv. fuper Ezechielem , dicente: Qui ma- los percutit in eo quod fant mali, & habet vafa interfectionis , id eft, poreflatem ut oc- ' cidat peífimos, minifter Domini eft. Sanctus Thomas 11. 11.-quæftione Lxiv. articulo 11. & 111. in corpore , determinat quod pecca- tores poffnt jufte occidi pro falute totius rei- Tamen illud peccatum Moyfi non legitur a Domino punitum , imo poftea ducatum po- puli Hebreorum ab eo accepit . Item uiura eft de fe mala , fed licet Deus poffr facere de re non tua quod fit tua, quia sít Dominus univerforum ; tamen fieri non po- teft, ut quod habet in fe convolutam mali-- tiam, licite fiat. Cum ergo ufura, in ratione ufure , habeat in fe conyolutam malitiam , licite feri non potefl: tamen in lege veteri non puniebatur, imo ad extraneos permittc- batur. Deuteronomii enim xxziir. fcriptum eft: Von feneraberis fratri tuo , ad ufuram , nec fruges , nec quamlibet aliara. rem, fed alieno . publice , ad quam quilibet comparatur ut BHoc vero, fed alieno , non dicitur velut pre- - pars. Unde ficut inembrum putriduia pro fa- lute corporis licite poteft a. corpore abfcin- di : fic peccarar periculofus reipublice & in- fetivus , qui verifimiliter non poteft fanari, propter fałutem boni communis laudabiliter & falubriter occiditur :. Modicum enim fermen- zum totam maffam corrumpit, 1. ad Corinth, v. Oftienfis iun fumma r. libro titulo xxv. idem dicit in fubftantia quod Alexander X Thomas : & rürfus de eodem libro xiv. De Lyra idem fentir Exodi xxiiz. Znfontem € juftum non occides. Ex verbis cnim {ois po- teft hoc elici , & in hoc concordant do&Go- res. Unde nefcio unde venerit hzc adinven- tio, nil ut major licentia detur, fiugere vo-C eam dd facerdoten, G Jentibus nova. . Tanta de lege humana difa. funt, quia proponens in articulo fuo videtur cam negh- gere , quoad correClionem , cafligationem , ex- pulfíionem peccatorum publicorum , aut parvi penderc, imo contemuere in quodam notabi- Ji, ubi dicit: » Ne auiem aliqua ex iflis di- Qis modis peccata caftigand) aut corrigen- di occafionem accipianr fecundum judicialia legis pro nunc obligania , aut fecundum humanas leges iegi evangelice dillonas , reos mortis fupplicio puniendi. lllud prz- miffis adjungimus . Übi videtur dicere eas le- gi evangelice diffonas , plectere mortis fup- plicio : dirum hoc facturum in Antichrillo , Petrum feciffe, aut a Domino fadum promulgafie in Anania & Sapphira ; audiveritis auctoritates veteris & novi teflamenti, & doctorum fan- &orum , cum rationibus difficilibus Alexandri. jam ad eorum intentionem magis accedo, ponens hanc unicam conclufionem : Licet o- annia peccata mortalia Ünf divina lege expret- fe vel implicite prohibita, non tamen omnia peccata mortalia publice ab homine funt; ex dictamine hujus legis, pœnaliter per judicium punienda. Prima pars conclufionis nota efl; Íecunda probatur: Deus qui eft jufliffimus ju- dex , aliqua in lege veteri permifit ; multo ergo magis habet homo permittere , cujus po- tentia exfecutiva eft remiflior lege divina pre- cum ramen audivcritis Salvatorem no- D cipiendo aliquid juflo, fed permittendo infir- mo. Poteram allegare de repudio uxoris in veteri lege, quod utique permittebatur: & ut communius doctores tenent , erat peccatum mor- tale: propier varietates opinionum , dimitto . ' Jtem. inquifitio. feu. invefligatio de adulterio per facrificium zelotypie, fi hoc non ex ze- o juftiria, ac reverenter , ac cum fupplica- tione fleret, erat peccatum mortale publicum: iamen non puniebatur , imo in lege illa Nu- mer. v. lex facrificii zelorypiæ fuit inftituta in hunc modum : Si fpiritus zelotypia concitaue- vit virum contra uxorem fuam, que vel pollu- ta ef}, vel falfa fufpicione appetitur ,' adducet € offeret oblationem. pro ea > Sc. Erat ibi duplex actus , unus facer- dotis , qui fecundum divinam inflitutionem ANNO CHRISTI 1433. quàfi coactus offerebat , ne vir pejus face- | iet, puta ne fuz fufpicioni relictus, uxorem interficeret . Et ifte a€tus erat acceptus Deo & approbatus . Alius aQus erat fpiritu zelo- typi& concita : & hic fi fine prefumptio- ne probabili , aut ex invidia, vel alio inor- dinato affedu procedebat , erat malus, tamen permiflus a Deo , non approbatus . Arguit ratio . Item occifio filiæ Jephte. fuit mortale pcc- catum publicum : » dicit enim canon Ifidori » xxil. q. tv. In. malc promiflis refcinde fi. €4*- 9 » dem, in rurpi voto muta decretum : quod » incaute vovifli, ne facias: impia eft pro- mifho que fcelere adimpletur. Non tamen legitur a Deo fuiffe punitum . Quod autem fuit peccatum , patet aliunde. Àd hoc quod juramentum fit. licirum , requiruntur tres co- mites , fcilicet judicium, juditia & vetitas, fi- cut fcriptum. efl Jeremie rv. Jurabis , vivie Dominus, in jufiitia , judicio, (& veritate: pro- . miffio autem illa caruit judicio difcretionis , & fuit ejus impletio injuffa & impia. Item Sapient 11. fcriptum eft ; mifereris omnium , quia omnia potes, & diffmulas peccata homi- num propter penitentiam :| diligis enim omnia que funt , © Nihil odii eorum que fecifi . Et poft pauca . Parcis autc" omnibus , quo- niam tua funt , Domine , quia amas animas . ceptiva, aut prohibitiva. Patet affumptum .EEx quo patet , Deum non femper puhire Primo : Moyfes occidendo Ægyptium pecca- vit. Nam Auguftinus contra Fauflum loquens de illo, & eriam de Petro qui abfcidir auri- colam Malchi fententialiter dicit , quod uter- ‘que nondum regimen aíffumpíerat , hic fyna- goge » ifte ecciefiz : uterque non dereftabili immanitate, fed emendabili animofitate jufti- ze regulam exceffit: uterque odio improbita- Us aliene , fed, ille. fraterno, ifte Dominico , conci, Genéral. "Tom, XXIX. propter peccata , fed parcere aliquando. [E tem Ezech. xxxiii. dicitur: S; dixero im- jio ; morte morieris , ( egerit penitentiam a peccato | fuo , feceritque juftitiam & judicium : fequitur : : vita wvivet , & non morietur: Om- nia peccata ejus .qua ' peccavit , mon imputae buntur ei. ltem. gloffa ordinaria füper illo Pfalm. c. Im maturino interficiebam omnes pec. catores terre, ut difpergerem de civitate om- Kkk nes 

Strana 883
283 ORATIO ZGIDII CARLERII 884 с 6$ operantes iniguitatem, Dicit fic in perfona À quod fet in confummatione feculi, a hononum ANNO Chrifti: Tempus mifericordie ef, nox eft, pifcimm in yafa recentia, & ejeétio malorum , ARE > CHRISTI . ^ dum omnia funt manifeffa in hac nocte: & juftorum præmiatio in regno Dei, & im- CHRISTI 3- Ex S Au abundant tentationce, in qua pertranfeunt be- fiiz úlveftres , & catuli leonum , id eft, dia- boli , quærunt efcam fibi. In hac ergo nocte parco, tolero , corrigo: fed ia matutino cam dies judiciì adycnerit, & erunt omnia aperta, que omnia funt occulta, interficicham omnes peccatores terre , id eft, omnes mali mittentur in ignem æternum : vel interficicbam , id eft, puniebam in matutino judicii interficiendos , Nam Nicolaus de Lyra dicit fuper ille Exo- di xxi. $i quis per mduffriam occiderit. proxi- mum fuum, € per infídias , ab altari meo a velles eum , ut moriatur ;; poena homicidii in-B,, commiífa, & per eam quifqu telligitur de interfeGione Judæi : ideo diei- tur , Occiderit'proximum | fuum y non intelligitur de interfeCtione gentilis . Lex ait, ut dicit Rabbi Salomon, qui per infidiae occidebar , interficiebatur, & extrahebatur , fi ad ipfum confügiffet, de altari , cc. Si facerdos occi- diffet, extrahebarar , nifi officium miniftrandi incepifífet: quo cafa exfpeCabatur complg- mentum miniflerii , quo peracto trahebatur ad mortem . Et fic locus facer erat refugium in aliquibus cafibus , inter quos erat homicidium gentilis, quod erat mortale , & interdum pu- blicum: tamen non puniebatur, fi homicida . " 2495. piorum tortura, & compedes, ac alia gehen- «реф, DLA ne fupplicia . $t hec omnia patent ex ex- "°° pofitione Salvatoris , qui ait: Sic. erit in COM» fummatione faculi . Exibunt angeli d? fepare- bune - malos de medio juflorum , & mitænt éos in caminum ignis, ubi ети fletus © firżdor den- tium . Ergo ufque ad confummationem feculi iu fagena ecclefie militantis erunt fumul boni &. mali. Unde fuper illo fic dieit Gregotrins , üt Grog fom ys Thomas in expofirione recitat , Sancta ecclefia » fagen$ comparatur, quia & pifeatoribus eft e ad ætefnum + regnum trahitur a prefentibus feculi flu&ti- » bus, ue aterne mortis profando mergatur. » Que ex omni genere pifcium congregat , e quia ad peccatorum veniam , fapientes & 5, fatuos , liberos. & fervos , divites &c paupe- „ res, fortes & infirmos vocat. Poft pauca » fequitur : Sicut enim. mare feculum , ita fæ- » Culi finem fignat litus maris , in quo in fine » boni pifces in vafis eligenrur, mali proji- » Cientur foras , dc, Nunc enim bonos nia- , lofque communiter quafi permixtos pifces » fidei fagena continet, fed litus indicat fa v gena eccle(ie quod trahebat . - confugiffet ad altare , Er hoc eft quod Hieronymus dicit , ut Thr yn s3. rog. probs et "Tertio probatur conclufio ex teflimoniis le- C mas recitat , dum fagena extrahetur ad litas , Mee sis zove. gis nova. Joannis vrir. Dominus & Salvator (unc vernm feceroendorum pifcium fignum feen. 8, nofter dixit mulieri in adulterio depreheniz fibi oblate: Nemo te condemnavit ? nec egote gondemnabo : noçentem in mifericordia indem- вагат remifit, Cum ergo Chrifli actio nollra fit inftructio , ut. allegavit proponens articu- lum de communione diviniffimz euchariítiz , éliqua crimina fuot ab homine mifericorditer felaxanda per judicium , vel non punienda . Praterea peccatum. Samaritanorum nolentigm recipere facobum & Joannem , füit mortale X notorium , tameu non fui punimm . Nam Cum indignaci difcipuli dicerent : Vis ignis defcendet de celo > «f confumaz eos? Refpon- demonftrabitur . Jtem. id patet in nuptiis quas fecit rex. regum Deus Pater lilio fuo , in quibus vocaii fünt boni & mali, & implerk nuptiæ juflis & injeftis . Nam dicitur Matthei xx. Egrefi fervi congregaverunt omnes guos zn. vener&nt, bonos 9 malos, guia in ecclefia militante admixti fünr boni cum malis. Sic ergo in ecclefia militante funt boni & mali: fed in ecciefia triamphante folum boni. Pro- prerea cum Dominus intraffet, quod erit ge« neraliter in finali judicio , & particulariter in morte cujushber hominis, & vidiffet ho- minem nou habentom veftem nuptialem , fci- dit Dominus: Nefcitis cujus fpiritus eflis filii .D licet caritatis, rex przcepit eum. ejii, & mit- Tuce rx. Amplius de zizaniis feminatis in a- gro que fervi volebant eradicare , & dice- bant: Fis imus & colligimus ea? dominus re- ' fpondit: Zia finite ea crefcere. ufque ad mef- fem , ne colligentes zizania fimul eradicetis cum eis & triticum , Matthei x1xy. Ex qua para- bola apparet , quod mali rolerandi funt inier .bonos, donee fine periculo bonorum pote- runt ab eis feparati, quod erit ad meffem fi- nalis judicii. Sic enim ipfe: Dominus Jefus il- lam exponit dicens : 4ger eff mundus, femen hi funt filii regni , ziąania fili nequam , meflis vero ef confummatio faculi , mefores angeli . Rurfus fcriptum eft ubi fupra, Matthmi x1rr. ti in tenebras extériores , ubi erit fletus & firidor dentium, Et quod (imul funt boni & mali in ecclefia militante , dicit fpenfus Can- ticorum 1. Sicuo liliun inter fpinas , fie amica mea inter filias, Mem Machei xxv. dicit ipfa Veritas: Simi- le eff regnum calorüm decem virginibus , qus.ac- ejnentes lampades fuat, exierunt oboiam fpon- fo & fponfa: quinque autem erant fatus, d quinque prudentés . Sed quinque fatua acceptis łampadibus fuis non fumpferunt oleum fecam ws "vafis fais cum Jmnpadibus . Regnum hoc calo» rem non ef ecclefía triumphans , quia ab ez Xiullus fatuus recipitur: Eft igitur ecclefia mi- Simile eff regnum celorum fagena miffa in mari,Kltaus, in qua funt virgines prudentes &.fa- €" ox omni genere pifcium congreganii : que cum smpleta effet , educentes, & fecus lus fedone tes , elegerunt bonos in vafa fua , malos gutem fo- ras miferunt. Regnum czlorum eft militans ecclefia , & hxc eft fimilis fagene miffz in mari tempeftuofo hujus mundi: habet pifces ' bonos & malos, hoc eft, juftos & injuftos . Mam Habacuc x. Facies homines quafi pifces maris. implebitur illa fagena dum erit com- plews numerus ele&orum: educetur, cum de vita corruptibili cranfibig ad incorruptibilem , tu&; igitur boni & mali; ergo non omne . peccatum étiam publicum de ea pellitur aur ex- cluditur . Preterea Apocalypfis 11. fcriptum eft angelo Eplhiefi ecclefia : 7Memor effn unda exci- deris, & age penitantiam , &* prima opera fuc. Sm amem, veniam tbi, c movebo candela» brum de loco fuo , vafe penitentiam. egeris. In angelo, &c, prepofitum & epifcopur ecclefiż Ephefinz intelligere debemus, fecundum quod fcriptum eft: Zabić facesdotis cuflodiunt feion- diam , (7 legem de ore ejus fequirent, guia an. gelus Maïscie 

Strana 884
283 ORATIO ZGIDII CARLERII 884 с 6$ operantes iniguitatem, Dicit fic in perfona À quod fet in confummatione feculi, a hononum ANNO Chrifti: Tempus mifericordie ef, nox eft, pifcimm in yafa recentia, & ejeétio malorum , ARE > CHRISTI o dum omnia funt manifeffa in hac noce: & juftorum præmiatio in regno Dei, & im- CHRISTI 3- Ex S Au abundant tentationce, in qua pertranfeunt be- fiiz úlveftres , & catuli leonum , id eft, dia- boli , quærunt efcam fibi. In hac ergo nocte parco, tolero , corrigo: fed ia matutino cam dies judiciì adycnerit, & erunt omnia aperta, que omnia funt occulta, interficicham omnes peccatores terre , id eft, omnes mali mittentur in ignem æternum : vel interficicbam , id eft, puniebam in matutino judicii interficiendos , Nam Nicolaus de Lyra dicit fuper ille Exo- di xxi. $i quis per mduffriam occiderit. proxi- mum fuum, € per infídias , ab altari meo a velles eum , ut moriatur ;; poena homicidii in-B,, commiífa, & per eam quifqu telligitur de interfeGione Judæi : ideo diei- tur , Occiderit'proximum | fuum y non intelligitur de interfeCtione gentilis . Lex ait, ut dicit Rabbi Salomon, qui per infidiae occidebar , interficiebatur, & extrahebatur , fi ad ipfum confügiffet, de altari , cc. Si facerdos occi- diffet, extrahebarar , nifi officium miniftrandi incepifífet: quo cafa exfpeCabatur complg- mentum miniflerii , quo peracto trahebatur ad mortem . Et fic locus facer erat refugium in aliquibus cafibus , inter quos erat homicidium gentilis, quod erat mortale , & interdum pu- blicum: tamen non puniebatur, li homicida . " 2495. piorum tortura, & compedes, ac alia gehen- «реф, DLA ne fupplicia . $t hec omnia patent ex ex- "°° pofitione Salvatoris, qui ait: Sic. erit in COM» fummatione faculi . Exibunt angeli & fepare- bune - malos de medio juflorum , & mitænt éos in caminum ignis, ubi ети fletus © firżdor den- tium . Ergo ufque ad confummationem feculi iu fagena ecclefie militantis erunt fumul boni &. mali. Unde fuper illo fic dieit Gregotrins , üt Grog fom ys Thomas in expofirione recitat , Sancta ecclefia » fagen$ comparatur, quia & pifeatoribus eft e ad ætefnum + regnum trahitur a prefentibus feculi flu&ti- » bus, ue aterne mortis profando mergatur. » Que ex omni genere pifcium congregat , e quia ad peccatorum veniam , fapientes & 5, fatuos , liberos. & fervos , divites &c paupe- „ res, fortes & infirmos vocat. Poft pauca » fequitur : Sicut enim. mare feculum , ita fæ- » Culi finem fignat litus maris , in quo in fine » boni pifces in vafis eligenrur, mali proji- » Cientur foras , dc, Nunc enim bonos nia- , lofque communiter quafi permixtos pifces » fidei fagena continet, fed litus indicat fa v gena eccle(ie quod trahebat . - confugiffet ad altare , Er hoc eft quod Hieronymus dicit , ut Thr yn s3. rog. probs et "Tertio probatur conclufio ex teflimoniis le- C mas recitat , dum fagena extrahetur ad litas , Mee sis zove. gis nova. Joannis vrir. Dominus & Salvator (unc vernm feceroendorum pifcium fignum feen. 8, nofter dixit mulieri in adulterio depreheniz fibi oblate: Nemo te condemnavit ? nec egote gondemnabo : noçentem in mifericordia indem- вагат remifit, Cum ergo Chrifli actio nollra fit inftructio , ut. allegavit proponens articu- lum de communione diviniffimz euchariítiz , éliqua crimina fuot ab homine mifericorditer felaxanda per judicium , vel non punienda . Praterea peccatum. Samaritanorum nolentigm recipere facobum & Joannem , füit mortale X notorium , tameu non fui punimm . Nam Cum indignaci difcipuli dicerent : Vis ignis defcendet de celo > «f confumaz eos? Refpon- demonftrabitur . Jtem. id patet in nuptiis quas fecit rex. regum Deus Pater lilio fuo , in quibus vocaii fünt boni & mali, & implerk nuptiæ juflis & injeftis . Nam dicitur Matthei xx. Egrefi fervi congregaverunt omnes guos zn. vener&nt, bonos 9 malos, guia in ecclefia militante admixti fünr boni cum malis. Sic ergo in ecclefia militante funt boni & mali: fed in ecciefia triamphante folum boni. Pro- prerea cum Dominus intraffet, quod erit ge« neraliter in finali judicio , & particulariter in morte cujushber hominis, & vidiffet ho- minem nou habentom veftem nuptialem , fci- dit Dominus: Nefcitis cujus fpiritus eflis filii .D licet caritatis, rex przcepit eum. ejii, & mit- Tuce rx. Amplius de zizaniis feminatis in a- gro que fervi volebant eradicare , & dice- bant: Fis imus & colligimus ea? dominus re- ' fpondit: Zia finite ea crefcere. ufque ad mef- fem , ne colligentes zizania fimul eradicetis cum eis & triticum , Matthei x1xy. Ex qua para- bola apparet, quod reali tolerandi funt inter .bonos, donee fine periculo bonorum pote- runt ab eis feparati, quod erit ad meffem fi- nalis judicii. Sic enim ipfe: Dominus Jefus il- lam exponit dicens : 4ger eff mundus, femen hi funt filii regni , ziąania fili nequam , meflis vero ef confummatio faculi , mefores angeli . Rurfus fcriptum eft ubi fupra, Matthmi x1rr. ti in tenebras extériores , ubi erit fletus & firidor dentium, Et quod (imul funt boni & mali in ecclefia militante , dicit fpenfus Can- ticorum 1. Sicuo liliun inter fpinas , fie amica mea inter filias, Mem Machei xxv. dicit ipfa Veritas: Simi- le eff regnum calorüm decem virginibus , qus.ac- ejnentes lampades fuat, exierunt oboiam fpon- fo & fponfa: quinque autem erant fatus, d quinque prudentés . Sed quinque fatua acceptis łampadibus fuis non fumpferunt oleum fecam ws "vafis fais cum Jmnpadibus . Regnum hoc calo» rem non ef ecclefía triumphans , quia ab ez Xiullus fatuus recipitur: Eft igitur ecclefia mi- Simile eff regnum celorum fagena miffa in mari,Kltaus, in qua funt virgines prudentes &.fa- €" ox omni genere pifcium congreganii : que cum smpleta effet , educentes, & fecus lus fedone tes , elegerunt bonos in vafa fua , malos gutem fo- ras miferunt , Regnum czlorum eft militans ecclefia , & hxc eft fimilis fagene miffz in mari tempeftuofo hujus mundi: habet pifces ' bonos & malos, hoc eft, juftos & injuftos . Mam Habacuc x. Facies homines quafi pifces maris. implebitur illa fagena dum erit com- plews numerus ele&orum: educetur, cum de vita corruptibili cranfibig ad incorruptibilem , tu&; igitur boni & mali; ergo non omne . peccatum étiam publicum de ea pellitur aur ex- cluditur . Preterea Apocalypfis 11. fcriptum eft angelo Eplhiefi ecclefia : 7Memor effn unda exci- deris, & age penitantiam , &* prima opera fuc. Sm amem, veniam tbi, c movebo candela» brum de loco fuo , vafe penitentiam. egeris. In angelo, &c, prepofitum & epifcopur ecclefiż Ephefinz intelligere debemus, fecundum quod fcriptum eft: Zabić facesdotis cuflodiunt feion- diam , (7 legem de ore ejus fequirent, guia an. gelus Maïscie 

Strana 885
E b RISTI 1433. Aug. hom. ? de vcrbis Do- y; miał 31. Ex praxi Chrifti. Ex praxi A- poftolorum . 885 gelus Domini exercituum- eft . & tamen non expellimr a Joanne, fed mo- netur, . Midorus autem fuper eodem textti ait: Præ- pofitus lapfus in vittum monetur ut memor fit unde ceciderit, & penitentiam agat, & priora opera faciat, ut non moveatur candelabrum ejus. Nam candelabrmn do- étrina facerdotalis, vel honor poteftatis quem geftabar, intelligitur : malus ergo in- terdum prepofims e(t in ecclefia militante. 'Non ergo flatim poftquam malus, et com- » pellendas — imo fuftinendus ad tempus: & tale virium effe poffet, quod puniendus & expellendus -effet de officio , per eum ad DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 386 Ipfe peccaverat, Adam propter invidiam, quidam propter con- ——— ANNO CHRISTI 1433» tentionem. Dicitur enim ad Philipp. s. Qui- dam propter contentionem C" invidiam ,. quidam autem & propter. bonam ' voluntatem Chriflum predicant . Quidam ex caritate, [centes , quo- niam in defenffone evangcli? pofitus. Jum ;. Qui- dam awem'ex contentione. Chriffum anziumiant , non fiñcere, exiflimantes fe prefuram fuftitare vinculi; meis . Quid: enim ?. dum | omnimodo Jive. per occafionem, ffoe per caritatem. Chriftus annuntietur, Maledictiones etiam in Apostolos erant peccata publicá, nec tamen puniebantus » ad eorum faltem instantiam :. imo t. Cor. 1v. dicit Apostolus : Maledicimur , & benedicimus , blafphemamur & obfecramus . Rurfus contradiQtio quem fpeétat; & tale quod permittendus , BJudæorum verbo Dei , erat. peccatum. mortale ut poftea videbitur. Preterea fuper maledidione ficus que tri- bus annis fru&dum non attulit, dicit beatus Auguftinus libro de verbis Domini fermone: »-xxxI. Arbor ficulnea elt humanum genus: ires anni, in quibus illa non fecit fructum, tria tempora lunt: unum ante legem , al- terum fub lege ; tertium ‘fab grata, in quibus bumanum genus, quantum ad mal- tos, infructuofum fuit, puta fine meriroriis operibus: maledictio eft illa divina fenten- tia, que in finali judicio fulminabitur: Hzc ille. Tertio anno, fcilicet tempore le- gis evangelicæ dimitritur & non præfcinditur. » » » s? » » s >» Nam Luce xirt. percultorem vinee dicitur. Cprobatur conclufio; oftendendo enim quomodo iae fa Dimitte: eam & hoc anno , ufquedum fodiam &rca illam, 6& mittam flercora . Poft tres an- nos fuccidirur ; quia | poft feculum peccator aridus, fola folia, non fru&um boni operis habens, in ignem :&terpum mittitur. Parcit ergo Dominus mulris in ecclefia. exüttenribus: ergo & homo párcere debet, & nonnulla mala permittere Dwe tolerare ex caufa. Ex praxi Chiifti apparet. quoniam peccata in illum commiffa paiientiffime fufinoit . De eo enim ifaie LÍIT. T'amquam agnus .ad ocd- fsonem dučtus coram tondente [e non apervit os : fuum , De cujus patientia quoad proprias in- jexiss ; ait beatus Gregorius homilia xvirr. fuper illo Joannis writ. mon quaro, eft qui querat d judicet. Mlatas contumelias Patris judicio refervat , ut. profe- » Co nobis infinuet quaütum nos patientes effe $ debemus, dum -fe adbuc ulciíti non vult » ipfe qui judicat. Item non contentus Scri- bas & Pharifeos non: puniri, ex abnndańn- tia caritatis. fuader turbis ut ‘obediant ipfis, quamquam multa mala publica commirterent , dicens illis Mathei xxxtz. Shper cathedram Moyfi federunt Scribe & Phara; que dicunt Jacite. Ex praxi Apoftoloram manifefla est con- clufio. Nam ili multa mala viderunt , nec. puniverunt omnia, quantum ex facro: codice potest perpendi. Legitur AQuum vr. mur- E» mur fadum fuiffe Crecorum adverfus. fudzos quod viduz eorum defpiciebantur in. quoridia- no ministerio. Nec hoc legitur judicialiter aut per pcenas justitie punitum , quamvis eí- fet publicam. Leguntur contentiones ‘fuiffe &"zelj ad invicem inter Corinthios , non ta- men legitur hoc peccatum poenaliter | fuiffe punitum . Ytem 'erant aliqui pfeudoapostoli, é ii erant publici peccatores ; tamen illos permittcbat Apostolus: quia . quamvis bene docebant, tamen malo animo faciebant, qui- Concil. General. Tom. XXIX. Ego gloriem meam Dw publicum , nec leguntur Apostoli eos punivif- fe pœna justitiæ pofitiva , fed. folum privativa , quia difcerant: -Oportebat vvobis primum loqui verbum Dei : fed quoniam repellitis illud , & indi- gnos vos Judicatis eterna vita , ecce convertimur ad Gentes. Sic enim Dominus precepit nobis. De aliis fauctis idem ostendit fancta mater eccle- fia, quorum parientiam in tormentis , ab- {gue in tortores contemptu aut indignatione, pulcherrimo metro canit fuaviter, cum ait ; Cen » duntur gladiis more bidentium , Non murmur p refonat ; non querimonia, Sed corde tacito « mens bene confcia, Confervat patientiam . Dehinc auGoritatibus facrorum. canonunx Ey auttorie accarum. d Bor. 13. rigor juftitie debeat .temperari ex peccantium Ge mułritudine , ait fanctus Auguftinus Bonifa- cio, & hahetur L. dift. cap. Ut constitueretur: » Verom in "hujufmodi caufis; ubi per gra- Ditim&. so. ves diffenfonum fiffuras non .hujus aût il- Sp 28 ine pift. od Boni. » lius hominis, efl periculum , fed popülo- f&ciem so. Ii cenffieucear . » rum {rages jacent , detrahendum eft ali- 35.7 up- ties 23. quid feveritati, ut rnajoribus malis fanan- dis fincera caritas fubveniat. Item 2. quzft. vr. cap. Quoties, dicit Innocentius epift. XXII. Quoties a populis aut a turba pec- catur, quia in omnes propter ruliitudi- ‘nem vindicari non poteft,- inultum foler tranfire. Priora ergo dimittenda dico Dei judicio , &.de reliquo maxima folicitudine precavendum., Iterum. xxiri. quæftione IV. „> queftione » Forte: & habetur ab Auguftino libro uni- 4. Forse, cap. 15. Auguftinus + co de bapiifmo. Force , inquit Auguflinus ; ferm. 24 de ibi in populo Dei ftatjuxta teavarus , raptor, ded euo » inhians rebus alienis, quem nofli talem , & fidelis e(t ; vel fidelis nominatur. Non eura: de- 'ccclefia pellere potes, non habens aliquem aditum caftigando & corripiendo corrigere: acceffurus eft tecum ad altare , noli time- re, unufquifque onus [fuum portabit. Sed quomodo, inquis, ferrem quem novi ma- lum? Nopne melius eft ipfum ferre, quam te foras efferre ? Ecce quomodo feres , at- tende Ápoflolum dicentem : Z/nwfquifque 'o- nus fuum portabir. Liberet te ifta. fententia. Ex ifto haberur quod ferendi funt inter- » dum mali, Item xxiii. quaft. rv. Tole- » randi; & habetur. ab Augufino libro de Cape 1, verbis Domini, dicitur enim ibi: Tolerandi funt mali pro pace, ne ‘corporabiter ab eis recedatur, fed fpiritualiter. Spiritnaliter autem exirs eft facere quod pertinet ad cot- Auguftinus dc verbis Domi. rectionem malorua: ,quantom licet pro gradu ni, cap. 18 » Cujufque falva pace. Habetur bic quod pro pace falvanda tolerandi funt. quandoque mali, imo & quod a. correctione malorum pro pace Kkk 2 fal- » Galar. 6. » 

Strana 886
E b RISTI 1433. Aug. hom. ? de vcrbis Do- y; miał 31. Ex praxi Chrifti. Ex praxi A- poftolorum . 885 gelus Domini exercituum- eft . & tamen non expellimr a Joanne, fed mo- netur, . Midorus autem fuper eodem textti ait: Præ- pofitus lapfus in vittum monetur ut memor fit unde ceciderit, & penitentiam agat, & priora opera faciat, ut non moveatur candelabrum ejus. Nam candelabrmn do- étrina facerdotalis, vel honor poteftatis quem geftabar, intelligitur : malus ergo in- terdum prepofims e(t in ecclefia militante. 'Non ergo flatim poftquam malus, et com- » pellendas — imo fuftinendus ad tempus: & tale virium effe poffet, quod puniendus & expellendus -effet de officio , per eum ad DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 386 Ipfe peccaverat, Adam propter invidiam, quidam propter con- ——— ANNO CHRISTI 1433» tentionem. Dicitur enim ad Philipp. s. Qui- dam propter contentionem C" invidiam ,. quidam autem & propter. bonam ' voluntatem Chriflum predicant . Quidam ex caritate, [centes , quo- niam in defenffone evangcli? pofitus. Jum ;. Qui- dam awem'ex contentione. Chriffum anziumiant , non fiñcere, exiflimantes fe preffuram fuftitare vinculi; meis . Quid: enim ?. dum | omnimodo Jive. per occafionem, ffoe per caritatem. Chriftus annuntietur, Maledictiones etiam in Apostolos erant peccata publicá, nec tamen puniebantus » ad eorum faltem instantiam :. imo t. Cor. 1v. dicit Apostolus : Maledicimur , & benedicimus , blafphemamur & obfecramus . Rurfus contradiQtio quem fpeétat; & tale quod permittendus , BJudæorum verbo Dei , erat. peccatum. mortale ut poftea videbitur. Preterea fuper maledidione ficus que tri- bus annis fru&dum non attulit, dicit beatus Auguftinus libro de verbis Domini fermone: »-xxxI. Arbor ficulnea elt humanum genus: ires anni, in quibus illa non fecit fructum, tria tempora lunt: unum ante legem , al- terum fub lege ; tertium ‘fab grata, in quibus bumanum genus, quantum ad mal- tos, infructuofum fuit, puta fine meriroriis operibus: maledictio eft illa divina fenten- tia, que in finali judicio fulminabitur: Hzc ille. Tertio anno, fcilicet tempore le- gis evangelicæ dimitritur & non præfcinditur. » » » s? » » s >» Nam Luce xirt. percultorem vinee dicitur. Cprobatur conclufio; oftendendo enim quomodo iae fa Dimitte: eam & hoc anno , ufquedum fodiam &rca illam, 6& mittam flercora . Poft tres an- nos fuccidirur ; quia | poft feculum peccator aridus, fola folia, non fru&um boni operis habens, in ignem :&terpum mittitur. Parcit ergo Dominus mulris in ecclefia. exüttenribus: ergo & homo párcere debet, & nonnulla mala permittere Dwe tolerare ex caufa. Ex praxi Chiifti apparet. quoniam peccata in illum commiffa paiientiffime fufinoit . De eo enim ifaie LÍIT. T'amquam agnus .ad ocd- fsonem dučtus coram tondente [e non apervit os : fuum , De cujus patientia quoad proprias in- jexiss ; ait beatus Gregorius homilia xvirr. fuper illo Joannis writ. mon quaro, eft qui querat d judicet. Mlatas contumelias Patris judicio refervat , ut. profe- » Co nobis infinuet quaütum nos patientes effe $ debemus, dum -fe adbuc ulciíti non vult » ipfe qui judicat. Item non contentus Scri- bas & Pharifeos non: puniri, ex abnndańn- tia caritatis. fuader turbis ut ‘obediant ipfis, quamquam multa mala publica commirterent , dicens illis Mathei xxxtz. Shper cathedram Moyfi federunt Scribe & Phara; que dicunt Jacite. Ex praxi Apoftolorum manifefla est con- clufio. Nam ili multa mala viderunt , nec. puniverunt omnia, quantum ex facro: codice potest perpendi. Legitur AQuum vr. mur- E» mur fadum fuiffe Crecorum adverfus. fudzos quod viduz eorum defpiciebantur in. quoridia- no ministerio. Nec hoc legitur judicialiter aut per pcenas justitie punitum , quamvis eí- fet publicam. Leguntur contentiones ‘fuiffe &"zelj ad invicem inter Corinthios , non ta- men legitur hoc peccatum poenaliter | fuiffe punitum . Ytem 'erant aliqui pfeudoapostoli, é ii erant publici peccatores ; tamen illos permittcbat Apostolus: quia . quamvis bene docebant, tamen malo animo faciebant, qui- Concil. General. Tom. XXIX. Ego gloriem meam Dw publicum , nec leguntur Apostoli eos punivif- fe pœna justitiæ pofitiva , fed. folum privativa , quia difcerant: -Oportebat vvobis primum loqui verbum Dei : fed quoniam repellitis illud , & indi- gnos vos Judicatis eterna vita , ecce convertimur ad Gentes. Sic enim Dominus precepit nobis. De aliis fauctis idem ostendit fancta mater eccle- fia, quorum parientiam in tormentis , ab- {gue in tortores contemptu aut indignatione, pulcherrimo metro canit fuaviter, cum ait ; Cen » duntur gladiis more bidentium , Non murmur p refonat ; non querimonia, Sed corde tacito « mens bene confcia, Confervat patientiam . Dehinc auGoritatibus facrorum. canonunx Ey auttorie accarum. d Bor. 13. rigor juftitie debeat .temperari ex peccantium Ge mułritudine , ait fanctus Auguftinus Bonifa- cio, & hahetur L. dift. cap. Ut constitueretur: » Verom in "hujufmodi caufis; ubi per gra- Ditim&. so. ves diffenfonum fiffuras non .hujus aût il- Sp 28 ine pift. od Boni. » lius hominis, efl periculum , fed popülo- faciem so. Ii cenffieucear . » rum {rages jacent , detrahendum eft ali- 35.7 up- ties 23. quid feveritati, ut rnajoribus malis fanan- dis fincera caritas fubveniat. Item 2. quzft. vr. cap. Quoties, dicit Innocentius epift. XXII. Quoties a populis aut a turba pec- catur, quia in omnes propter ruliitudi- ‘nem vindicari non poteft,- inultum foler tranfire. Priora ergo dimittenda dico Dei judicio , &.de reliquo maxima folicitudine precavendum., Iterum. xxiri. quæftione IV. „> queftione & Forte: & habetur ab Auguftino libro uni- 4. Forse, cap. 15. Auguftinus + co de bapiifmo. Force , inquit Auguflinus ; ferm. 24 de ibi in populo Dei ftatjuxta teavarus , raptor, ded euo » inhians rebus alienis, quem nofli talem , & fidelis e(t ; vel fidelis nominatur. Non eura: de- 'ccclefia pellere potes, non habens aliquem aditum caftigando & corripiendo corrigere: acceffurus eft tecum ad altare , noli time- re, unufquifque onus [fuum portabit. Sed quomodo, inquis, ferrem quem novi ma- lum? Nopne melius eft ipfum ferre, quam te foras efferre ? Ecce quomodo feres , at- tende Ápoflolum dicentem : Z/nwfquifque 'o- nus fuum portabir. Liberet te ifta. fententia. Ex ifto haberur quod ferendi funt inter- » dum mali, Item xxiii. quaft. rv. Tole- » randi; & habetur. ab Augufino libro de Cape 1, verbis Domini, dicitur enim ibi: Tolerandi funt mali pro pace, ne ‘corporabiter ab eis recedatur, fed fpiritualiter. Spiritnaliter autem exirs eft facere quod pertinet ad cot- Auguftinus dc verbis Domi. rectionem malorua: ,quantom licet pro gradu ni, cap. 18 » Cujufque falva pace. Habetur bic quod pro pace falvanda tolerandi funt. quandoque mali, imo & quod a. correctione malorum pro pace Kkk 2 fal- » Galar. 6. » 

Strana 887
1. quRiooe 7. Quonram quidquie- cap. 13. Ex zuktori- rate Docto- rum. Masth. 23. Morth. 10. a Fros a- Tiud exemplar habetur- Contra epilt. Parmeniani, 1ib. 2. cap. I1. Cap. 1. Iſain 5. 888 ORATIO ÆGIDII CARLERII. 887 ſalvanda est nonnunquam ceſſandum , alio-A" firmitate ſupportat; hic eft pacificus, & ab quin frustra addidiſſet: Ad correctionem fal- » illo maledicto immunis, de quo dicit scri- va pace . Quod etiam interdum rigor juris " ptura: Væ his qui dicunt quod bonum e�t na- „ quam, & nequam bonum, &c. omnino li- relaxetur ad vitandum contentiones , patet „ ber , prorſus ſecurus , penitus alienus. Por- per illud 1. quæst. v11. Quoniam quidquid. „ ro idem reſpondens ad illud per ſequaces „ Ubi Hilarus Papa fic ait : Quoniam quid- „ Parmeniani in Iſaia propoſitum: Numquid „ quid ab alterutra parte est judiçatum, o- „ valet manus Domini ſalvos facere, aut aggra- „ mnium vklemus perverſitate confuſum , tem- „ vavit aurem ne exaudit? Sed delicta veſtra „ porum neceſſitate perſpecta hanc rationem „ diſtinxerunt inter medium veſtrum & Dei „ decernimus ad véniam pertinere quod ge- „ Ubicumque ſuerint mali inter bonos , non „ stum est. Ibi tolerat Papa quemdam ad „ obsurt bonis , ſicut nec palea frumentis , epiſcopatum aſſumptum ſuo metropolitano in- „ donec veniat Dominus areæ ferens ventila- ſcio: quia ut ait Apostolus 1. Cor. 11. Si „ brum in manu ſua, ut mundet aream quis videtur contentioſus eſse, nos talem non ha- „ ſuam , ſrumenta recondat in horreum ſuum , bemus conſuetudinem. Postea probatur concluſio auctoritatibus ſan-B " paleas vero comburat igne inextinguibili: „ ſicut non obfuit bonis tanta multitudo ſce- ctorum doctorum: puta, non omnia peccata „ leratorum, qui per Ezechielem dicti ſunt, mortalia publica ſunt ab homine, ex dicta- „ illi videlicet, qui gemebant & moerebant mine divinæ legis , peenaliter per judicium „ ſacinora populi quæ fiebant in medio eo- punienda. Quædam enim illorum ſunt, quæ » rum : unde quia eos corrigere non pote- ſine periculo bonorum puniri non poſſunt ab „ rant, nec ab unitate populi Dei ſe ullo mo- homine, ut cum in multitudine ſunt boni & » do ſeparare volebant , pro merito innocen- mali, & non poſfunt diſcerni isti ab illis: » tiſſimo tolerantiæ ſuæ ſignari meruerunt, & & talia ſunt permittenda ab homine : ſi ta- » in illorum perditorum vaſtatione atque in- men ex illa permiſſione non ſequatur majus ſeandalum quam ex punitione : Quædam fine „ teritu liberari. Hæe ille. periculo ſchiſmatis eccleſiæ , aut gravis tur- Item idem in III. lib. contra epiſtolam bationis puniri non poſſunt , ut peccatum prin- Parmeniani ſuper illo verbo L. ad Corinthios cipis , aut alterius qui ſociam habet multi- v. Si quis vero frater nominatur in vobis, & tudinem: Quædam, etſi ſunt manifesta illi, eſt aut fornicator, aut idolis ſerviens; aut cui punitio de jure convenit , cum illa con-Cavarus, aut cbrioſus , aut rapax , nec quidem vinci non poſſunt . Hæc & ſimilia per ho- cum eo cibum ſumere: dicit in ſententia quod minem non ſunt punienda ex dictamine le- non præcipitur ſola ſeparatio cordis: nam gis divinæ. Illud vero dictamen est: Sinite idem Apoſtolus dicit alibi : Si quis vocaverit utraque creſcere uſque ad meſſem, Conſequen- ex infidelibus & volueritis ire, omnia qua vo- ter idem in parabola de ſagena maris bonos bis apponuntur manducate, nihil interrogantes; & malos piſces continente; & in nuptiis fi- & ſic hic permittit communionem fidelis cum- lii regis , in quibus fuerunt boni & mali , infideli , ut prius prohibuit communionem fi- deſignatur . Hæc declaratio ideo facta est, delis cum fideli peccatore : modo ab omni ne videar fautor peccatorum , dum nitor o- malo ſe ſeparandum eſt corde : ergo plus stendere talia non eſſe per hominem judi- prohibet, puta ſeparationem corporalem, cialiter castiganda ; a & ne videar agnitor quam cum infideli permittit . Dicitur igitur conditionis eccleſiæ militantis , ponendo in ea in ſententia Auguſtini, quod ſe ſeparandum bonos & malos, dum tamen iit unus Deus, eſt corpore ab his de quibus loquitur Apoſto- una fides, unum baptiſma, lus , ſi tamen ſime periculo ſchiſmatis fieri Prima auctoritas ad probationem concluſio-Dn poteſt : ait enim in forma : Cum quis fra- nis est Augustini in lib. contra epistolam „ trum , id eſt , Chriſtianorum intus in ec- Parmeniani, dicentis : Hæe de ſcriptis ſan- „ cleſiæ ſocietate conſtitutorum, in aliquo ta- „ ctis documenta proferimus, ut appareat » li peccato fuerit deprehenſus ut anathemate „ dignus habeatur , fiat hoc ubi periculum „ facile non eſſe quidquam gravius ſacrile- „ ſchiſnatis nullum eſt, atque id cum ea di- „ gio ſchiſmatis: quia præſcindende unita- „ lectione , de qua ipſe alibi præcipit ſecun- „ tis nulla est justa neceſſitas, cum ſibi ne- „ quaquam ſpiritualiter nocituros malos bo- » da ad Thesfalonicenſes 11. dicens: Ut ini- „ micum non exiſtimetis, ſed corripite ut fra- „ ni ideo tolerant , ne ſpiritualiter ſejun- „ trem. Non enim eſtis ad eradicandum , ſed „ gantur a bonis ; cum diſciplinæ ſeverita- „ tem confideratio custodiendæ pacis refre- » ad corrigendum . Quod ſi ſe non agnove- „ rit , neque pœnitendo correxerit , ipſe fo- „ nat , aut differt : quam tamen ſecuritas „ ras exi, & per propriam voluntatem ab ec- „ exſerit , cum apparet , ſine vulnere ſchiſ- „ matis , ad ſalubrem correctionem poſſe a- y cleſiæ unitate dirimetur. Nam tunc non eft „ liquid eccleſiastico judicio vindicari. „ metus eradicandi triticum, Item idem reſpondens circa principium 11. E Itaque quando , ut ait Auguſtinus in for- libri contra epistolam Parmeniani Donatistæ ma, ita cujuſque crimen notum eſt, & o- Carthaginenſis epiſcopi ad illud per ſequaces mnibus exſecrabile apparet , ut vel prorſus ipſius adductum : Væ his qui dicunt quod ne- nullos vel non tales habeat defenſores , per quam eft bonum, & quod bonum eſt nequam, quos poſſit ſchiſma contingere : non dormiat Qui ponunt lucem tenebras, & tencbras lu- ſeveritas diſciplinæ, cum ſine læfione unitatis cem, qui dicunt dulce amarum, & amarum eccleſiæ poteſt fieri vindicta, cum eccleſia ab dulce , concludit post multa : Quiſquis ergo illo crimine quo anathematizatur, eſt aliena, „ vel quod potest arguendo corrigit, vel Ideo dixit Apoſtolus, Si quis, ad differen- „ quod non potest corrigere ſalvo pacis vin- tiam ab aliis notandam. Item, nominatur, ad „ culo excludit , vel quod ſalvo pacis vincu- oſtendendum , quod crimen eſt notorium & „ lo excludere non potest æquitate improbat , famoſum - Tunc ſubjungit in forma : Neque Tſoia 5r. Ezech. 9. Cop. 2. 1. Čor. 10 Habetur ot- iam 23. qt. 4. c. Cumn quif- que , &c. — ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433. 2. Cor. enim

Strana 888
1. quRiooe 7. Quonram quidquie- cap. 13. Ex zuktori- rate Docto- rum. Masth. 23. Morth. 10. a Fros a- Tiud exemplar habetur- Contra epilt. Parmeniani, 1ib. 2. cap. I1. Cap. 1. Iſain 5. 887 ORATIO ÆGIDII CARLERII. 888 ſalvanda est nonnunquam ceſſandum , alio-A" firmitate ſupportat; hic eft pacificus, & ab quin frustra addidiſſet: Ad correctionem fal- » illo maledicto immunis, de quo dicit scri- va pace . Quod etiam interdum rigor juris " ptura: Væ his qui dicunt quod bonum e�t na- „ quam, & nequam bonum, &c. omnino li- relaxetur ad vitandum contentiones , patet „ ber , prorſus ſecurus , penitus alienus. Por- per illud 1. quæst. v11. Quoniam quidquid. „ ro idem reſpondens ad illud per ſequaces „ Ubi Hilarus Papa fic ait : Quoniam quid- „ Parmeniani in Iſaia propoſitum: Numquid „ quid ab alterutra parte est judiçatum, o- „ valet manus Domini ſalvos facere, aut aggra- „ mnium vklemus perverſitate confuſum , tem- „ vavit aurem ne exaudit? Sed delicta veſtra „ porum neceſſitate perſpecta hanc rationem „ diſtinxerunt inter medium veſtrum & Dei „ decernimus ad véniam pertinere quod ge- „ Ubicumque ſuerint mali inter bonos , non „ stum est. Ibi tolerat Papa quemdam ad „ obsurt bonis , ſicut nec palea frumentis , epiſcopatum aſſumptum ſuo metropolitano in- „ donec veniat Dominus areæ ferens ventila- ſcio: quia ut ait Apostolus 1. Cor. 11. Si „ brum in manu ſua, ut mundet aream quis videtur contentioſus eſse, nos talem non ha- bemus conſuetudinem. „ ſuam , ſrumenta recondat in horreum ſuum , Postea probatur concluſio auctoritatibus ſan-B " paleas vero comburat igne inextinguibili: „ ſicut non obfuit bonis tanta multitudo ſce- ctorum doctorum: puta, non omnia peccata „ leratorum, qui per Ezechielem dicti ſunt, mortalia publica ſunt ab homine, ex dicta- „ illi videlicet, qui gemebant & moerebant mine divinæ legis , peenaliter per judicium „ ſacinora populi quæ fiebant in medio eo- punienda. Quædam enim illorum ſunt, quæ » rum : unde quia eos corrigere non pote- ſine periculo bonorum puniri non poſſunt ab „ rant, nec ab unitate populi Dei ſe ullo mo- homine, ut cum in multitudine ſunt boni & » do ſeparare volebant , pro merito innocen- mali, & non poſfunt diſcerni isti ab illis: » tiſſimo tolerantiæ ſuæ ſignari meruerunt, & & talia ſunt permittenda ab homine : ſi ta- » in illorum perditorum vaſtatione atque in- men ex illa permiſſione non ſequatur majus ſeandalum quam ex punitione : Quædam fine „ teritu liberari. Hæe ille. periculo ſchiſmatis eccleſiæ , aut gravis tur- Item idem in III. lib. contra epiſtolam bationis puniri non poſſunt , ut peccatum prin- Parmeniani ſuper illo verbo L. ad Corinthios cipis , aut alterius qui ſociam habet multi- v. Si quis vero frater nominatur in vobis, & tudinem: Quædam, etſi ſunt manifesta illi, eſt aut fornicator, aut idolis ſerviens; aut cui punitio de jure convenit , cum illa con-Cavarus, aut cbrioſus , aut rapax , nec quidem vinci non poſſunt . Hæc & ſimilia per ho- cum eo cibum ſumere: dicit in ſententia quod minem non ſunt punienda ex dictamine le- non præcipitur ſola ſeparatio cordis: nam gis divinæ. Illud vero dictamen est: Sinite idem Apoſtolus dicit alibi : Si quis vocaverit utraque creſcere uſque ad meſſem, Conſequen- ex infidelibus & volueritis ire, omnia qua vo- ter idem in parabola de ſagena maris bonos bis apponuntur manducate, nihil interrogantes; & malos piſces continente; & in nuptiis fi- & ſic hic permittit communionem fidelis cum- lii regis , in quibus fuerunt boni & mali , infideli , ut prius prohibuit communionem fi- deſignatur . Hæc declaratio ideo facta est, delis cum fideli peccatore : modo ab omni ne videar fautor peccatorum , dum nitor o- malo ſe ſeparandum eſt corde : ergo plus stendere talia non eſſe per hominem judi- prohibet, puta ſeparationem corporalem, cialiter castiganda ; a & ne videar agnitor quam cum infideli permittit . Dicitur igitur conditionis eccleſiæ militantis , ponendo in ea in ſententia Auguſtini, quod ſe ſeparandum bonos & malos, dum tamen iit unus Deus, eſt corpore ab his de quibus loquitur Apoſto- una fides, unum baptiſma, lus , ſi tamen ſime periculo ſchiſmatis fieri Prima auctoritas ad probationem concluſio-Dn poteſt : ait enim in forma : Cum quis fra- nis est Augustini in lib. contra epistolam „ trum , id eſt , Chriſtianorum intus in ec- Parmeniani, dicentis : Hæe de ſcriptis ſan- „ cleſiæ ſocietate conſtitutorum, in aliquo ta- » li peccato fuerit deprehenſus ut anathemate „ ctis documenta proferimus, ut appareat „ dignus habeatur , fiat hoc ubi periculum „ facile non eſſe quidquam gravius ſacrile- „ ſchiſnatis nullum eſt, atque id cum ea di- „ gio ſchiſmatis: quia præſcindende unita- „ lectione , de qua ipſe alibi præcipit ſecun- „ tis nulla est justa neceſſitas, cum ſibi ne- » da ad Thesfalonicenſes 11. dicens: Ut ini- „ quaquam ſpiritualiter nocituros malos bo- „ ni ideo tolerant , ne ſpiritualiter ſejun- „ micum non exiſtimetis, ſed corripite ut fra- „ gantur a bonis ; cum diſciplinæ ſeverita- „ trem. Non enim eſtis ad eradicandum , ſed „ tem confideratio custodiendæ pacis refre- » ad corrigendum . Quod ſi ſe non agnove- „ nat , aut differt : quam tamen ſecuritas „ rit , neque pœnitendo correxerit , ipſe fo- „ ras exi, & per propriam voluntatem ab ec- „ exſerit , cum apparet , ſine vulnere ſchiſ- „ matis , ad ſalubrem correctionem poſſe a- y cleſiæ unitate dirimetur. Nam tunc non eft „ liquid eccleſiastico judicio vindicari. „ metus eradicandi triticum, Item idem reſpondens circa principium 11. E Itaque quando , ut ait Auguſtinus in for- libri contra epistolam Parmeniani Donatistæ ma, ita cujuſque crimen notum eſt, & o- Carthaginenſis epiſcopi ad illud per ſequaces mnibus exſecrabile apparet , ut vel prorſus ipſius adductum : Væ his qui dicunt quod ne- nullos vel non tales habeat defenſores , per quam eft bonum, & quod bonum eſt nequam, quos poſſit ſchiſma contingere : non dormiat Qui ponunt lucem tenebras, & tencbras lu- ſeveritas diſciplinæ, cum ſine læfione unitatis cem, qui dicunt dulce amarum, & amarum eccleſiæ poteſt fieri vindicta, cum eccleſia ab dulce , concludit post multa : Quiſquis ergo illo crimine quo anathematizatur, eſt aliena, „ vel quod potest arguendo corrigit, vel Ideo dixit Apoſtolus, Si quis, ad differen- „ quod non potest corrigere ſalvo pacis vin- tiam ab aliis notandam. Item, nominatur, ad „ culo excludit , vel quod ſalvo pacis vincu- oſtendendum , quod crimen eſt notorium & „ lo excludere non potest æquitate improbat , famoſum - Tunc ſubjungit in forma : Neque Tſoia 5r. Ezech. 9. Cop. 2. 1. Čor. 10 Habetur ot- iam 23. qt. 4. c. Cumn quif- que , &c. — ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433. 2. Cor. enim

Strana 889
889 ANNO nif cum ille corripitur , qui pon habet: fo- CHRISTI 1433- Wien cp. ny. Caps x. Aegufiinus pro tunc, té. 3. in Joannee . ciam multitudinem . Cum vero idem morbus plurimos occupaveiit , nihil aliud bonis re- flat quam dolor & gemitus , &c. Ideo Ápo- ftelus cum jani multos comperiffet immunda luxuria & fornieationibus inquinatos, non iti- dem precepit ut cum talibus nec cibum fu- merent, in fecunda epiftole xri. capite, fir cut vetuerat. prius, Nec dici poteraz: Si quis fornicajor nominatur in -wobis , propier mul- titadinem : fed dixit, JVe erum cum enero humiliet me Dominus , © lugegm multos ez his qui ante peccaverunt , nitentiam , © fuper. immunditia & luxuria. A- » liquibus autem interpofitis dicit beatus Au- » guílinus : Confilia feparationis 8. inania „ funt & perniciofa atque facrilega , quia & » impia funt & füperba:' & plus perturbant , infirmos bonos , quam corrignnę animofos », malos, Irem beatus Gregorius fuper illo Denrgron. vrs. de fepiem civitatibus gentilibus interi- , mendis ufque ad inierfe&tionem , ait » fienter tolerandi {unt mali, ubi aliqui in- » veniuntur boni , juxta illud didum Abra- » ham , Genef. xviz. $8 fuerint in civitate n Sodomorum decem juffi , noü delebo eam pro- » pter. illos, item beatus Hieronymus epifiola ad Darda- „ num ait : YÍpía metropolis tua prius Jebus » poftca Salem, terio iiierofolyma, Bt nunc » Ælia, Jcbufaos expellere non valuit , fed 5» manlerunt cum eis in fcandalum exemplum- » que vitiorum . Hoc ipfum , quod aliqua 4 peccata per hominem hic non puniuntür , » fed Deo refervantur vindicanda ,'fignifica- „ tum eft in David , qui peccatum Joab ».non punivit , fed Salomoni vindicandam v '„» refervavit, ut guod manu forti judex, íci- » licet non puniverit , verus Salomon Chri- , ftus inultum non relinquat . Infüper ifto Apoftoli x. ad Corinth. v. 4u- ferte malum ex. vobis ipfis, im 111. lib. contraD» epiltolam Parmeniani dicit Àuguflinus in fen-. tenia, quod ubi quis impeditur feparare ma- los a congregatione ecclefie, fi a feipfo aufe- zat malum, non .eis corde mifcetur, atque ita fpiritualier non folum conjungitur bonis, fed etiam feparatur a malis, Sed quod hoc modo non fufficiat , ubi non impeditur , declarat , » cum infcrt aliquibus interpofitis , & dicit fic » in forma: Quapropter quifquis etiam con- » tempterit ecclefie Dei diciplinam , ut malos » cum quibus non pecçai, & quibus non fa- '» vet, defiftat monere , corrigere , arguere , ^ fi etiam talem gerit perfonam & pax eccle- :» fie patitur ur etlagi à partieipatione facra- » mentorum po(ht quempiam feparare , nonE» » alieno malo peccat, fed fuo . Ipfa quippe » in tanta re negligentia, grave malum eft . » Et ideo ficut Apoftolus admonet, fi. aufe- » rat malum a fe ipfo, non folure aufert au- » daciam committendi , aut pefiilentiam con- », fentiendi , fed etiam pigritiam corrigendi , » & negligentiam vindicandi , adhibita pru- » dentia & obedientia in eo quod precipit » Dominus , ne frumenta ledantur. Hac ille. Ergo fi pax ecclefis turbaretur , aut frumen- ta lederentur , ceffandum eflet a puninone Praeterea Àuguftinus faper illo Toannis viii. DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . m Ci poteft effe falubris a mulis eorreptio', A bi funt qui te accufeban:? Nemo te condemna- €" non egerunt pa- B, ; Pa- '» rantiam vindicandi , .89o . » 9i? nec epo te condemnuabo , ait: Audivimus » vocem juflitie , quia dixerat Dominus: Qui » veßrum eff. fine peccato , pruntis sn. illam lapi- s dam mittag . Audiamus vocem manfuctudi- a Dis: dixit ei Jelus: Nec ego je condemnabo , à QUO forte te condemnari timnifti. Quia in » Ine peccatum non invenili, nee ego te eon- » demnabo . Quid e(t, Domine - faves ergo » peccans ? non plane. Attende quod fequi- „ tur, Fade, C jam amplius noli peccare. Er- » £0 & Dominus damnavit peccatum , non ho- » minem. Nam fi peccatorum fautor effet, di- ceret , Vade , vive ur vis, de mea libera- „. tjone esto fecura : ego 1e quantémeumque » peccaveris , ab omni pœna , etiam gehen- » ne G inferni tortoribus liberabo. Nen hoc » dixit: intendant ergo qui amant in Demi- » no manfuetudinem , ¢& ilmeant veritatem : » etenim duicis & rectus Dominus. . Amplius beatus Àmbrefius füper eodem fic » - dixit ad Stuclium epiftol. lxxvr. Exierunt, fei- » licet qui accufabant adulteram , exierunt fo- » ras, & remanfit folus Je(as & mulier in ine- » dio flans; bene ait , qued exierunt foras, » qui nolebant effe cum Chrifto. Foris litera » est, intus myfteria. Dénique difcendentipus „ illis remanfit folus Jefus & mulier in medio +, fians , Donatnrus peccatum folus remanet » Jefus, quia non poteft hoc cuiquam homini » €um Christo ef(e commune ut peccata condo- » net: folius hoc munas est Christi, qui tol , lit peccata mundi. Meruit ór mulier rcfol- » Vi, que recedentibus Judeis remaníit fola » cum Christo . Vide , lector, divina myste- ^ ria; clementia Christi: cum accufatur mu- » lier, caput Chriftus inclinat : elevat au- » tcm ubi deficit accufaror : ita nullum da- » mnar vult, abfolvi omnes. Ecce & hic » ait: Nemo fe lapiduvit? quo mode utique » iüterrogat qui videbat ? fed interrogat no- # bis, ut nofceremus , non effe iapidatam . » Adverte quomodo propriam fententiam tems peravit , ut Judei de abfolurione mulieris' » calumniari nihil poflent , fed in fe magis » calumniam retorquerent , fi queri vellent, » Dimittitar enim mulier , non abfolvitur ; » quia deerat accufator , non quia innocens » effe probatur. Quid ergo quererentur qui » priores 2 perfecutione criminis » & ab ex- » fecutione fupplicii defliterant ? Addit au- » tem devie ; Vade, & amodo vide ne pec- » ces . EÉrnendavit ream , non crimine abfol- » vit. Etenim feveriore feutentia culpa da- » mnatar , fi unufquifque crimen fium ode- » rit, Gc in fe incipiat condemnare deliQum. » Etenim cum reus occiditur, perfona magis » quam culpa punitur; ubi vero culpa depo- nitur , abíolutio eft pro posna peccati ; » Quid eft ergo, wade ; & amplius noli pec- » care? hoc eft, ex quo Chriftus te rede- » mir, corrigit gratia, quam poena non o- » mendavit. Hec Ambrofius. Ex qua aucio- ritate apparer aliquod peccatum a. Chrifte non effe punitum , concretive loquendo; id eft, feminam iftam adulteram non effc lapidatam, ut lex jubebat. Ceterum füper illo : » filii eflis , » non exemplum prophete fan&i , fed igno- que adhuc erat ih » in rudibus ; animadvertens eos non amore » Cor- S Mefcitis cujus fpiritus Lue. 9. ANNO CHRISTI 1433. Thom. in dicit Beda: Reprehendit Dominus Catena. 

Strana 890
889 ANNO nif cum ille corripitur , qui pon habet: fo- CHRISTI 1433- Wien cp. ny. Caps x. Aegufiinus pro tunc, té. 3. in Joannee . ciam multitudinem . Cum vero idem morbus plurimos occupaveiit , nihil aliud bonis re- flat quam dolor & gemitus , &c. Ideo Ápo- ftelus cum jani multos comperiffet immunda luxuria & fornieationibus inquinatos, non iti- dem precepit ut cum talibus nec cibum fu- merent, in fecunda epiftole xri. capite, fir cut vetuerat. prius, Nec dici poteraz: Si quis fornicajor nominatur in -wobis , propier mul- titadinem : fed dixit, JVe erum cum enero humiliet me Dominus , © lugegm multos ez his qui ante peccaverunt , nitentiam , © fuper. immunditia & luxuria. A- » liquibus autem interpofitis dicit beatus Au- » guílinus : Confilia feparationis 8. inania „ funt & perniciofa atque facrilega , quia & » impia funt & füperba:' & plus perturbant , infirmos bonos , quam corrignnę animofos », malos, Irem beatus Gregorius fuper illo Denrgron. vrs. de fepiem civitatibus gentilibus interi- , mendis ufque ad inierfe&tionem , ait » fienter tolerandi {unt mali, ubi aliqui in- » veniuntur boni , juxta illud didum Abra- » ham , Genef. xviz. $8 fuerint in civitate n Sodomorum decem juffi , noü delebo eam pro- » pter. illos, item beatus Hieronymus epifiola ad Darda- „ num ait : YÍpía metropolis tua prius Jebus » poftca Salem, terio iiierofolyma, Bt nunc » Ælia, Jcbufaos expellere non valuit , fed 5» manlerunt cum eis in fcandalum exemplum- » que vitiorum . Hoc ipfum , quod aliqua 4 peccata per hominem hic non puniuntür , » fed Deo refervantur vindicanda ,'fignifica- „ tum eft in David , qui peccatum Joab ».non punivit , fed Salomoni vindicandam v '„» refervavit, ut guod manu forti judex, íci- » licet non puniverit , verus Salomon Chri- , ftus inultum non relinquat . Infüper ifto Apoftoli x. ad Corinth. v. 4u- ferte malum ex. vobis ipfis, im 111. lib. contraD» epiltolam Parmeniani dicit Àuguflinus in fen-. tenia, quod ubi quis impeditur feparare ma- los a congregatione ecclefie, fi a feipfo aufe- zat malum, non .eis corde mifcetur, atque ita fpiritualier non folum conjungitur bonis, fed etiam feparatur a malis, Sed quod hoc modo non fufficiat , ubi non impeditur , declarat , » cum infcrt aliquibus interpofitis , & dicit fic » in forma: Quapropter quifquis etiam con- » tempterit ecclefie Dei diciplinam , ut malos » cum quibus non pecçai, & quibus non fa- '» vet, defiftat monere , corrigere , arguere , ^ fi etiam talem gerit perfonam & pax eccle- :» fie patitur ur etlagi à partieipatione facra- » mentorum po(ht quempiam feparare , nonE» » alieno malo peccat, fed fuo . Ipfa quippe » in tanta re negligentia, grave malum eft . » Et ideo ficut Apoftolus admonet, fi. aufe- » rat malum a fe ipfo, non folure aufert au- » daciam committendi , aut pefiilentiam con- », fentiendi , fed etiam pigritiam corrigendi , » & negligentiam vindicandi , adhibita pru- » dentia & obedientia in eo quod precipit » Dominus , ne frumenta ledantur. Hac ille. Ergo fi pax ecclefis turbaretur , aut frumen- ta lederentur , ceffandum eflet a puninone Praeterea Àuguftinus faper illo Toannis viii. DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . m Ci poteft effe falubris a mulis eorreptio', A bi funt qui te accufeban:? Nemo te condemna- €" non egerunt pa- B, ; Pa- '» rantiam vindicandi , .89o . » 9i? nec epo te condemnuabo , ait: Audivimus » vocem juflitie , quia dixerat Dominus: Qui » veßrum eff. fine peccato , pruntis sn. illam lapi- s dam mittag . Audiamus vocem manfuctudi- a Dis: dixit ei Jelus: Nec ego je condemnabo , à QUO forte te condemnari timnifti. Quia in » Ine peccatum non invenili, nee ego te eon- » demnabo . Quid e(t, Domine - faves ergo » peccans ? non plane. Attende quod fequi- „ tur, Fade, C jam amplius noli peccare. Er- » £0 & Dominus damnavit peccatum , non ho- » minem. Nam fi peccatorum fautor effet, di- ceret , Vade , vive ur vis, de mea libera- „. tjone esto fecura : ego 1e quantémeumque » peccaveris , ab omni pœna , etiam gehen- » ne G inferni tortoribus liberabo. Nen hoc » dixit: intendant ergo qui amant in Demi- » no manfuetudinem , ¢& ilmeant veritatem : » etenim duicis & rectus Dominus. . Amplius beatus Àmbrefius füper eodem fic » - dixit ad Stuclium epiftol. lxxvr. Exierunt, fei- » licet qui accufabant adulteram , exierunt fo- » ras, & remanfit folus Je(as & mulier in ine- » dio flans; bene ait , qued exierunt foras, » qui nolebant effe cum Chrifto. Foris litera » est, intus myfteria. Dénique difcendentipus „ illis remanfit folus Jefus & mulier in medio +, fians , Donatnrus peccatum folus remanet » Jefus, quia non poteft hoc cuiquam homini » €um Christo ef(e commune ut peccata condo- » net: folius hoc munas est Christi, qui tol , lit peccata mundi. Meruit ór mulier rcfol- » Vi, que recedentibus Judeis remaníit fola » cum Christo . Vide , lector, divina myste- ^ ria; clementia Christi: cum accufatur mu- » lier, caput Chriftus inclinat : elevat au- » tcm ubi deficit accufaror : ita nullum da- » mnar vult, abfolvi omnes. Ecce & hic » ait: Nemo fe lapiduvit? quo mode utique » iüterrogat qui videbat ? fed interrogat no- # bis, ut nofceremus , non effe iapidatam . » Adverte quomodo propriam fententiam tems peravit , ut Judei de abfolurione mulieris' » calumniari nihil poflent , fed in fe magis » calumniam retorquerent , fi queri vellent, » Dimittitar enim mulier , non abfolvitur ; » quia deerat accufator , non quia innocens » effe probatur. Quid ergo quererentur qui » priores 2 perfecutione criminis » & ab ex- » fecutione fupplicii defliterant ? Addit au- » tem devie ; Vade, & amodo vide ne pec- » ces . EÉrnendavit ream , non crimine abfol- » vit. Etenim feveriore fententia culpa da- » mnatar , fi unufquifque crimen fium ode- » rit, Gc in fe incipiat condemnare deliQum. » Etenim cum reus occiditur, perfona magis » quam culpa punitur; ubi vero culpa depo- nitur , abíolutio eft pro posna peccati ; » Quid eft ergo, wade ; & amplius noli pec- » care? hoc eft, ex quo Chriftus te rede- » mir, corrigit gratia, quam poena non o- » mendavit. Hec Ambrofius. Ex qua aucio- ritate apparer aliquod peccatum a. Chrifte non effe punitum , concretive loquendo; id eft, feminam iftam adulteram non effc lapidatam, ut lex jubebat. Ceterum füper illo : » filii eflis , » non exemplum prophete fan&i , fed igno- que adhuc erat ih » in rudibus ; animadvertens eos non amore » Cor- S Mefcitis cujus fpiritus Lue. 9. ANNO CHRISTI 1433. Thom. in dicit Beda: Reprehendit Dominus Catena. 

Strana 891
—— ——:, corre&tionis, fed odio defiderare vindidtàm. A cunt. facite : Unde mali viri recte docentes ví- ANNO "CHRISTI 1433. 891 ORATIO ÆGIDII CARLERII 892 », Irague poftea quandó eos. docuit, quid ef fet diligere proximum ficut fe ipfum, in- » fufo étiam Spiritu fanfto noa. defucrant ta- » les vindice, quamvis multo rarius, quam 2 - » in veteri teftamento, quia fequitur : Filius "In cap. 33. Macthæi. "29 32 „ hominis non "uenit ammas perdere , fed fal- » vare. Quafi dicat : Et vos, qui ejus Spiri- tu fignati eftis, etiam acta ejus imiremini 7, nunc pie confulentes, fed in futuro jufte z, judicantes . Jtem. fuper eodem fic loquitur 5 Ambrofius. Non enim femper in: cos, qui peccaverunt, eft vindicandum, quia non- nunquam amplius prodeft clementia tibi ad patientiam , Japfo ad. correctionem . Denique ^» 95 „ » BY » loco ignis arcetur . Ita Hieronymus fuper illo: Vis imus & col- ligimus ca? quod de zizaniis dicitur , ait : Datur locus pœnitentiæ, & monemur ne ci- to amputemus: fratrem , quia fieri. poreft. ur ile qui. bodie noxio depravatus eft dogma- » te, cras refipifcat & defendere incipiat ve- » Titarem . Unde fubditur. Ne forte colligenzes złzaniam ; eradicetis & triticum . 'Chryfofto- mus autem fuper eodem ait: Trruenda cit fervorüm diligentia: ctenim feftinant ziza- niam evellere, quod monuftrat eorum de fe- mine folicitudinem , 2d hoc enim folum refpiciant, non ut aliquis puniatur, fed ut » ?» ” » 7 TS » 2 2 » » nus refpondit, fubditur, & ait; Non . Îlie- ronymus vero circa hoc dicit: Viderur hoc effé contrarium illi præcepto, Aüfere ma- lum de medio weflrum , Si enim. prohibetur eradicario , & uique ad' meffem tenenda eft patienria, quomodo ejiciendi funt quidam de medio noflrum 7.Sed inter tritieum & zizaniam ,. duod :nos lolium ' vocamus ; quamdiu: herba efl, & necdum calamus venit ad fpicam , grandis fimilitudo eft; & in difcernendo aut nulla aut perdifficic lis diffantia. Premoper ergo Dominus, ne ubi quid: ambiguum eft , cio fenten- tiam proferamus , fed Dei judicio refer- 5 2 » » » ” 9) + ^ 9 », » 2 Ratio autem quare aliqui mali in ecclefia funt interdum toleraudi , quia tales funt u- tiles bonis, five ut per eos exerceantur, fi- ve ut illorum comparationc magna eis exhor- tatio fat, ut uitantur ad melius, ficut dicit Auguflinus de quæfionibus evangeliftarum : aut quia bene docent, quia pura donum ha- bent ícioniie , aut inierpretarionis fcriptura- rum, aut alind , Que omnia dantur ad utili- tatem non recitantis , fed ecclefie , tefle A- poftolo t. ad Corinthios x11. Quod propte- rea fepius divina difpohitione bonis mali funt permixti: nbi enim crant Moyfes & Aaron, ibi fuerunt murmuratores facrilegl ; ubi Za-: "dentur tolerandi interdum. Verum , quod il- Anne, lorum & cæreroramr peccatà publica funt pu- 1453. "nienda , tribus concurrentibus , fcilicet jurifdi- Звапь. 13. ione , conviclione, & pace falva. De jurifdi@tione dicit Auguftinus fuper illo ; frondes verbu: Quid enim mihi de his qui foris funt: je. ax memb. id eft inf delibus., judicare? Deus judicabit : De 1. in reote his qui intus fusis ; id e(t fidelibus , putredo eff de cuis. qol a me refecanda; loquituc ibi in perfona: judi- cit 5o. vide że cis, puta. Apoftoli , fed de hoc videbitur in 4 uo Muti fecundo pundo . De conviQione dicit idem. "Auguftinus Гарег illo prime ad Corinth. 11. Qui manducat indigne , judicium fibi mandueat » @ bibit. Sii, inquit, non tibi. Sane fr Samariteni citius crediderunt a quibus hocB.,, judex es, fi apud re accufatur, fi vere do- » cumentis teftibufque comvincitur , coerce » 5, cortipe . excommunica , degrada : judi- » Cium fiquidem humanum procedere de- » bet ex caufs manifeftis, cum homo tan- » tum: videas ea que patent., 1. Regum » VI. ldeo puniendus de crimine deber con- » vincl. . . Tertio de pace falvanda dicit: Augufti- Augutinis 5» nus, ad illud Iie : Recedite recedite , esi- neas te, exile, immundum nolite tangere , per ad-*, re » Verfarios allegatum , dicit: Immuadum non Parmenianam, » tangit, qui. ad peccatum null confentit » exit autern inde , & falva fit ejus caufa a- pud Deum, fi euam difciplinam corripien- E M feminata non pereant. Quid .antem Domi-C,, di če argaendi falva pace non neglgit . » Nam qui vul corporalirer quafi manifeflos 7, malos deferere ; fpiritualiter deferic laten- » tes bonos , quos inexpertos G incognitos » Cogitur accufare , dum feparationem fuam conatur defendere . Mulris interpofitis dio „ cit: Cum laude patientke mali tolerantur ; » ne ignoti boni damnentur , fic lfaias ipfe » dicit. Recedite, vecedite, exite inde, immum- far. ag. » dum nolite tangere. In medio immundi po- puli polluta criam labia habentis corpo- raliter habitavit Jeremias: ab immendo po- pulo non difceflit David mundus & juftus, qui dixit : Non Jedi cum concilio eanita- Pal. 25, Hs , & cum facinorofis non introibo : non » » » » ” » vemus. : D, reliquit corpore omaes malos , imo re- probatum Saulem venerabatur . Non er- go corporalis recellus ., ubi falva pace ecclefis fieri non poteft , eff neceífarius , » fcd fpiitualié , ut malis non confentia- „ mus. ” i Alexander de Ales in tertia parte tangil Part, 3. q. 34 memb. 2. alto 2 » > ifla fub alia forma dicens', quod ad interfi- 2 334. ciendum fecandum legem requiruntur plura ; fcilicet jula caufa , juftus ordo, juftus ani- mus. jufta caufa, quod ieus meruerit inter- fici, quia dicitur Exodi xxiis. Zmnocentem @* Sagra prom A В i, 32 pro jufium non occides . Juftus ordo-, ut occi F9 4 .dens habeat poteftatem , & reus út con- Stol. ordina, Tja, abAć 'widłus de crimine : habeat poteftatem , in- lezdadro ab Ales iu di&a charías , Simeon , & ceteri fancti, ibi fuerunt Equam , judex , vel-a divina audłoritate , qua a. citatar Annas & Caiphas, ubi Chriftus & difcipuli , ibi Judas, Sctibe & Phorifei. Propter quod, sttendenda funt Domini Jefus Salvatoris ver- ba, quibus docuit, à quibus nos obfervare debeamus , dixit enim : 4: falfîis prophetis , qui veniunt ad vos in veflimentis отит, intrin« fecus autem. funt lupi rapaces. Matthei vit. Non dixit, À mercenarii, qui licet vera di- cant, querunt. que íua funt, Gc mali funt: imo de his qui füper cathedram Moyfi fe- debant, quia vere docebant: dixic: Que dis eft in lege , vel ab ejus voluntate , fcilicet Dei , intellecta per inipirationem internam : quam , dico ego , probet per miracula aut, per facram fcripturam , priufquam fit ei de "neceffirate credendum. , Propterea dicit Àu- » guftinus fuper illo Matth. v. Officia vindi- » 6» poflunt impleri quomodo judex, quo- ;; modo lex. Per Ambrofium fuper illud. 1. ad Corinth. Aviso v. Modicum fermentum totam maffam corrumpit 3 dec es Mua » Si quis poteftatem non haber quem: fei “dem ‘quela y reum 

Strana 892
—— ——:, corre&tionis, fed odio defiderare vindidtàm. A cunt. facite : Unde mali viri recte docentes ví- ANNO "CHRISTI 1433. 891 ORATIO ÆGIDII CARLERII 892 », Irague poftea quandó eos. docuit, quid ef fet diligere proximum ficut fe ipfum, in- » fufo étiam Spiritu fanfto noa. defucrant ta- » les vindice, quamvis multo rarius, quam 2 - » in veteri teftamento, quia fequitur : Filius "In cap. 33. Macthæi. "29 32 „ hominis non "uenit ammas perdere , fed fal- » vare. Quafi dicat : Et vos, qui ejus Spiri- tu fignati eftis, etiam acta ejus imiremini 7, nunc pie confulentes, fed in futuro jufte z, judicantes . Jtem. fuper eodem fic loquitur 5 Ambrofius. Non enim femper in: cos, qui peccaverunt, eft vindicandum, quia non- nunquam amplius prodeft clementia tibi ad patientiam , Japfo ad. correctionem . Denique ^» 95 „ » BY » loco ignis arcetur . Ita Hieronymus fuper illo: Vis imus & col- ligimus ca? quod de zizaniis dicitur , ait : Datur locus pœnitentiæ, & monemur ne ci- to amputemus: fratrem , quia fieri. poreft. ur ile qui. bodie noxio depravatus eft dogma- » te, cras refipifcat & defendere incipiat ve- » Titarem . Unde fubditur. Ne forte colligenzes złzaniam ; eradicetis & triticum . 'Chryfofto- mus autem fuper eodem ait: Trruenda cit fervorüm diligentia: ctenim feftinant ziza- niam evellere, quod monuftrat eorum de fe- mine folicitudinem , 2d hoc enim folum refpiciant, non ut aliquis puniatur, fed ut » ?» ” » 7 TS » 2 2 » » nus refpondit, fubditur, & ait; Non . Îlie- ronymus vero circa hoc dicit: Viderur hoc effé contrarium illi præcepto, Aüfere ma- lum de medio weflrum , Si enim. prohibetur eradicario , & uique ad' meffem tenenda eft patienria, quomodo ejiciendi funt quidam de medio noflrum 7.Sed inter tritieum & zizaniam ,. duod :nos lolium ' vocamus ; quamdiu: herba efl, & necdum calamus venit ad fpicam , grandis fimilitudo eft; & in difcernendo aut nulla aut perdifficic lis diffantia. Premoper ergo Dominus, ne ubi quid: ambiguum eft , cio fenten- tiam proferamus , fed Dei judicio refer- 5 2 » » » ” 9) + ^ 9 », » 2 Ratio autem quare aliqui mali in ecclefia funt interdum toleraudi , quia tales funt u- tiles bonis, five ut per eos exerceantur, fi- ve ut illorum comparationc magna eis exhor- tatio fat, ut uitantur ad melius, ficut dicit Auguflinus de guaefionibus evangelifiarum : aut quia bene docent, quia pura donum ha- bent ícioniie , aut inierpretarionis fcriptura- rum, aut alind , Que omnia dantur ad utili- tatem non recitantis , fed ecclefie , tefle A- poftolo t. ad Corinthios x11. Quod propte- rea fepius divina difpohitione bonis mali funt permixti: nbi enim crant Moyfes & Aaron, ibi fuerunt murmuratores facrilegl ; ubi Za-: "dentur tolerandi interdum. Verum , quod il- Anne, lorum & cæreroramr peccatà publica funt pu- 1453. "nienda , tribus concurrentibus , fcilicet jurifdi- Звапь. 13. ione , conviclione, & pace falva. De jurifdi@tione dicit Auguftinus fuper illo ; frondes verbu: Quid enim mihi de his qui foris funt: je. a memb. id eft inf delibus., judicare? Deus judicabit : De 1. in reote his qui intus fusis ; id e(t fidelibus , putredo eff de cuis. qol a me refecanda; loquituc ibi in perfona: judi- cit 5o. vide że cis, puta. Apoftoli , fed de hoc videbitur in 4 uo Muti fecundo pundo . De conviQione dicit idem. "Auguftinus Гарег illo prime ad Corinth. 11. Qui manducat indigne , judicium fibi mandueat » @ bibit. Sii, inquit, non tibi. Sane fr Samariteni citius crediderunt a quibus hocB.,, judex es, fi apud re accufatur, fi vere do- » cumentis teftibufque comvincitur , coerce » 5, cortipe . excommunica , degrada : judi- » Cium fiquidem humanum procedere de- » bet ex caufs manifeftis, cum homo tan- » tum: videas ea que patent., 1. Regum » VI. ldeo puniendus de crimine deber con- » vincl. . . Tertio de pace falvanda dicit: Augufti- Augutinis 5» nus, ad illud Iie : Recedite recedite , esi- neas te, exile, immundum nolite tangere , per ad-*, re » Verfarios allegatum , dicit: Immuadum non Parmenianam, » tangit, qui. ad peccatum null confentit » exit autern inde , & falva fit ejus caufa a- pud Deum, fi euam difciplinam corripien- E M feminata non pereant. Quid .antem Domi-C,, di če argaendi falva pace non neglgit . » Nam qui vul corporalirer quafi manifeflos 7, malos deferere ; fpiritualiter deferic laten- » tes bonos , quos inexpertos G incognitos » Cogitur accufare , dum feparationem fuam conatur defendere . Mulris interpofitis dio „ cit: Cum laude patientke mali tolerantur ; » ne ignoti boni damnentur , fic lfaias ipfe » dicit. Recedite, vecedite, exite inde, immum- far. ag. » dum nolite tangere. In medio immundi po- puli polluta criam labia habentis corpo- raliter habitavit Jeremias: ab immendo po- pulo non difceflit David mundus & juftus, qui dixit : 4Vom fedi cum concilio eanita- Pal. 25, Hs , & cum facinorofis non introibo : non » » » » ” » vemus. : D, reliquit corpore omaes malos , imo re- probatum Saulem venerabatur . Non er- go corporalis recellus ., ubi falva pace ecclefis fieri non poteft , eff neceífarius , » fcd fpiitualié , ut malis non confentia- „ mus. ” i Alexander de Ales in tertia parte tangil Part, 3. q. 34 memb. 2. alto 2 » > ifla fub alia forma dicens', quod ad interfi- 2 334. ciendum fecandum legem requiruntur plura ; fcilicet jula caufa , juftus ordo, juftus ani- mus. jufta caufa, quod ieus meruerit inter- fici, quia dicitur Exodi xxiis. Zmnocentem @* Sagra prom A В i, 32 pro jufium non occides . Juftus ordo-, ut occi F9 4 .dens habeat poteftatem , & reus út con- Stol. ordina, Tja, abAć 'widłus de crimine : habeat poteftatem , in- lezdadro ab Ales iu di&a charías , Simeon , & ceteri fancti, ibi fuerunt Equam , judex , vel-a divina audłoritate , qua a. citatar Annas & Caiphas, ubi Chriftus & difcipuli , ibi Judas, Sctibe & Phorifei. Propter quod, sttendenda funt Domini Jefus Salvatoris ver- ba, quibus docuit, à quibus nos obfervare debeamus , dixit enim : 4: falfîis prophetis , qui veniunt ad vos in veflimentis отит, intrin« fecus autem. funt lupi rapaces. Matthei vit. Non dixit, À mercenarii, qui licet vera di- cant, querunt. que íua funt, Gc mali funt: imo de his qui füper cathedram Moyfi fe- debant, quia vere docebant: dixic: Que dis eft in lege , vel ab ejus voluntate , fcilicet Dei , intellecta per inipirationem internam : quam , dico ego , probet per miracula aut, per facram fcripturam , priufquam fit ei de "neceffirate credendum. , Propterea dicit Àu- » guftinus fuper illo Matth. v. Officia vindi- » 6» poflunt impleri quomodo judex, quo- ;; modo lex. Per Ambrofium fuper illud. 1. ad Corinth. Aviso v. Modicum fermentum totam maffam corrumpit 3 dec es Mua » Si quis poteftatem non haber quem: fei “dem ‘quela y reum 

Strana 893
ANNO CHRISTI 1633. 893 $5 munis eft; & judicis non eft fine accufato- re damnare , ficut nec Chriftus Judam ab- jecit . Juftus animus , ut fiat folum amore juftitie , non libidine vindice , vel appeti- tu pene. , Auguftinus in qusftiotibus feper Exo- dum : Cum minifler judicis occidit. quer judex juffit occidi, profecto 8 id fponte fa- cit , homicida eft: ctiam( occidit eum, quem fit 2 jüdice dcbuiffe occidi . Quod hec tria finr nece(faria ad juflam pu- nitionem exfequendam , deducitur fic; Judex gerit in judicando vices Dei Deuteronomii 1. dicitur , Audire illos , ícilicet populum , & 2 99 or 9 9 9% 32 > 95 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. reum abjicere , vel probare aon valet, im-À lutum reperio 2quivocationihus , compofitio- 894 ne, vel divifione. Poflet enim habere fenfum verum &. fenfus falfos, prout in fine fecundi punGi declarabitur . Et quoniam magis ex probationibus & notabilibus , quam ex ferio terminorum arüculi proponens przterdit dice- re’, omnia peccata miortalia publica effe ar- guenda , punienda , corripienda , caftigan- nis da & expellenda , premiffa, ut audiftis in confpečiu hujus fanz {ynodi narravi ; eu- ‘jus eorre(honi & emendationi to corde fubmitto . Hoc de primo punéto fufficiat. Quantum ad fecundum pun&tum , ubi vi- dendum est per quos & quomodo correctio , quod jufhum eff judicate , ffoe crois fit ille, frve B castigatio & expulfio peccatorum eft facienda. peregrinus. Nulla erit difłantia perfanarum , На parcum audietis ut magnum: jufquam perfonam , qua judicium Dei eff. De- bet ergo judex ex quo ejus judicium eft Dei, in tribus fe ei conformare , in poteflate , in veritate , & bonitate : ut pote(tas referatur ad. ordinem jufium , veritas ad juftam cau- fam , bonitas ad juftum animum. Hoc Exo- di xvrri., infinnatur , cum dicitur : Provide de omni plebe viros fapientes, timentes Deum , sn quibus fft veritas, & qui oderint avaritiam . Saprentes ; timentes Deum, ecce primum : ir quibus Jit veritas, ecce fecundum : qui oderint ' avaritiam , ecce tertium . Item Dęuseronomii 1. repetitur Tab alia forma » cum dicizur : Date C ex vobis uiros fapientes, C» guaros , quorum con- werfatio fir probata in rribubus « vefhis, ut ponam eos vobis principes. In fapicntia intelligieur ve- ritas , in converfatione probata bonitas , in principam pore(tas. Übi vero alterum ' predi- €orum , fcilicct jnrifdi£tio, convictio., & pax falva defece erit, non potęrunt peccata publica puniri. Nam fi puniendus non eff ii fubje- . ut eft in peccato multitudinis , aut principis € "Tom. 2. Au faflinus, ep. Gub, non babcbit in eum fere judicium , fi crimina non poffant manifeflis indiciis proba- Yi: efto quod fint judici ut perfone fingulari mota, non poterant puniri, quoniam judicium humanum, ex teftimoniis imanifeftis procedere debet. Si fiae periculo fchifmatis aut turba- nec accipietis eu, Mam dicit articułus fic: Pecéara mortalia pu- blica , & quantum rationabiliter fieri poteft , privata, alisque deordinationes legi Dei con- trari2 jn communitatibus Christiznorum , X quolibet statu. corumdem; debite juxta dicta- men divine legis per Christi fideles tama. fae culares , quam fpirituales , prout congruit u- trifqdue , funt cohibenda , corripienda , ta- fiiganda , & pro poffe expellenda . Et quo- niam duplex est modus correQionis & ca- Stigationis , unus ex fraterna Carirate proce- dens , alius ex aucloritate & poteflate ; e- runt due conclufiones. Prima de fratetna C ritate , & est talis : Quilibet fidelis. potóst , Q& cafu tenetur, quemlibet pro peccatis fnis faltem — privatis alium corripere corre&ione fraterna . Fandatur autem correQio iffa in verbis Sal. vatoris nostri Jefe Christi , Mauhai xviir. Si peccaverm in te frater tuus , vade ; corripe eum inter te. C ipfum folum; Qrdo autem fer- vandus est in illa , de quo fubditar : Si fe audierit , lucratus es fratrem. tuum : fi autem ze nos audierit , adhibe tecum. unum vel duos , quia in ore duorum tel trium flat omne wer- bum. Quod fi non audierit eos , dic ecclefie. Si autem. ecelefram mon. audierit , fit. ub? ut ethni~ cus & publicanus. Quod cerrectio ísta fit licita & honesta, pa- iionis ecclefie judicium exerceri non poteft ,Dtet ex triplici lege, oaturali ; fcripta, & gra- um Ex naturali, quia lege nature przcepram De cond. I. ceflandem eft a peenali punitione & judiciali, quem fequitur mulütudo . Nam Augufüm e- piftola ad Aurelium de peccato multitudinis, | oftendens quod non feveriter cum ea agen- dum eft, dicit: Non alpere , quantum æ- fimo, non duriter, non imperiole pecca- ta mulürudinis , aut prave confuerudinis corripieada 'funt , Ifta rolluntur magis do- cendo , quam jubendo ; magis monendo, quam minando ; fic enim agendum eft cum multitudine peccantium ; & fi quid mina- tur, cum dolore fiat; de (cripturis commi- nando vindictam fururam, ne nos in noftra ” 9 29 v » n ” » » ” > timeatur , Пес Auguftinus . Ft ubi ifle tres conditiones funt, peccata morealia pu- blica poffunt puniri . Xx quibus patct, quod hoc modo dicendo non defenduntur peccata : cum tribus fcilices , jurifdi@tione , convictione , & pace falva concurrentibus , di&um fit omnia peccata publica mortalia ef- fe purienda , fed non conceditur peccata pu- nit abíque ordine juris , ur in detrimentum ecclefie vcl boni communis. Articulam autem propefitum multum invo- , Hoc facies aliis quod tibi vis fier 4l ‚ quod velle debes übi ficri . Debes au- tem velie ; ut alius te corrigat quando pec- cas, ut emendes : crgo debes tu hoc unicui: que facere. Ex lege fcripta , nam Deuteronomii xxirz. dicitur : Nom prateribis bovem aut ovem erran- zem , fed reduces fratrz tuo | Etiamfi nor ef propinquus frater tuus , nee mnofli eum , duces in domum tuàm y C erunt apud te quamdiu querat ea frater tuus , © recipiat. Similiter. fa- cies de afino , & de omm) re frotris tui: e f£ videris. afinum fratris. tui aut. bovem. cecidif. poteftate , {ed Dominus in noftro fermone Efe im via , nor defpicias , fed fublevabis eum cum eo. Нес de benignitate legis ad litte- ram obfervanda erant. Quod fi de brutis proximorum debebat alter elle folicitus , quanto magis de proximo errante ? Propie- rea fcriptum e(t Ecclefaftici xvii. Umicuigne mandavit Deus de proximo fuo . Vie illorum coram ipfo funt femper , non funt abfconditz ah oculis ipffus . Воры autem curam negle- fiam a proximo , in lege tamen prace: piam , beatus Bernardus ad Eugenium deplo- rabat dicens ; in effedu cadit afina , fucour » ritur ANNO CHRISTI 149$. Duplex mo» dus cozreftio- » Vous ex aritate fra- terne prece» gens. Pzopo- . fitio prima de eidem devo- correflivse fraterna . id ultra medium. 

Strana 894
ANNO CHRISTI 1633. 893 $5 munis eft; & judicis non eft fine accufato- re damnare , ficut nec Chriftus Judam ab- jecit . Juftus animus , ut fiat folum amore juftitie , non libidine vindice , vel appeti- tu pene. , Auguftinus in qusftiotibus feper Exo- dum : Cum minifler judicis occidit. quer judex juffit occidi, profecto 8 id fponte fa- cit , homicida eft: ctiam( occidit eum, quem fit 2 jüdice dcbuiffe occidi . Quod hec tria finr nece(faria ad juflam pu- nitionem exfequendam , deducitur fic; Judex gerit in judicando vices Dei Deuteronomii 1. dicitur , Audire illos , ícilicet populum , & 2 99 or 9 9 9% 32 > 95 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. reum abjicere , vel probare aon valet, im-À lutum reperio 2quivocationihus , compofitio- 894 ne, vel divifione. Poflet enim habere fenfum verum &. fenfus falfos, prout in fine fecundi punGi declarabitur . Et quoniam magis ex probationibus & notabilibus , quam ex ferio terminorum arüculi proponens przterdit dice- re’, omnia peccata miortalia publica effe ar- guenda , punienda , corripienda , caftigan- nis da & expellenda , premiffa, ut audiftis in confpečiu hujus fanz {ynodi narravi ; eu- ‘jus eorre(honi & emendationi to corde fubmitto . Hoc de primo punéto fufficiat. Quantum ad fecundum pun&tum , ubi vi- dendum est per quos & quomodo correctio , quod jufhum eff judicate , ffoe crois fit ille, frve B castigatio & expulfio peccatorum eft facienda. peregrinus. Nulla erit difłantia perfanarum , На parcum audietis ut magnum: jufquam perfonam , qua judicium Dei eff. De- bet ergo judex ex quo ejus judicium eft Dei, in tribus fe ei conformare , in poteflate , in veritate , & bonitate : ut pote(tas referatur ad. ordinem jufium , veritas ad juftam cau- fam , bonitas ad juftum animum. Hoc Exo- di xvrri., infinnatur , cum dicitur : Provide de omni plebe viros fapientes, timentes Deum , sn quibus fft veritas, & qui oderint avaritiam . Saprentes ; timentes Deum, ecce primum : ir quibus Jit veritas, ecce fecundum : qui oderint ' avaritiam , ecce tertium . Item Dęuseronomii 1. repetitur Tab alia forma » cum dicizur : Date C ex vobis uiros fapientes, Ô& gnaros , quorum con- werfatto fir probata in rribubus « vefhis, ut ponam eos vobis principes. In fapicntia intelligieur ve- ritas , in converfatione probata bonitas , in principam pore(tas. Übi vero alterum ' predi- €orum , fcilicct jnrifdi£tio, convictio., & pax falva defece erit, non potęrunt peccata publica puniri. Nam fi puniendus non eff ii fubje- . ut eft in peccato multitudinis , aut principis € "Tom. 2. Au faflinus, ep. Gub, non babcbit in eum fere judicium , fi crimina non poffant manifeflis indiciis proba- Yi: efto quod fint judici ut perfone fingulari mota, non poterant puniri, quoniam judicium humanum, ex teftimoniis imanifeftis procedere debet. Si fiae periculo fchifmatis aut turba- nec arccipietis eu, Nam dicit articulus fic: Pecéata mortalia pu- blica , & quantum rationabiliter fieri poreft , privata, alisque deordinationes legi Dei con- trari2 jn communitatibus Christiznorum , X quolibet statu. corumdem; debite juxta dicta- men divine legis per Christi fideles tama. fae culares , quam fpirituales , prout congruit u- trifqdue , funt cohibenda , corripienda , ta- fiiganda , & pro poffe expellenda . Et qao- niam duplex est modus correQionis & ea- Stigationis , unus ex fraterna Carirate proce- dens , alius ex aucloritate & poteflate ; e- runt due conclufiones. Prima de fratetna C ritate , & est talis : Quilibet fidelis. potóst , Q& cafu tenetur, quemlibet pro peccatis fnis faltem — privatis alium corripere corre&ione fraterna . Fandatur autem correQio iffa in verbis Sal. vatoris nostri Jefe Christi , Mauhai xviir. Si peccaverm in te frater tuus , vade ; corripe eum inter te. C ipfum folum; Qrdo autem fer- vandus est in illa , de quo fubditar : Si fe audierit , lucratus es fratrem. tuum : fi autem ze nos audierit , adhibe tecum unum vel duos, quia in ore duorum tel trium flat omne wer- bum. Quod fi non audierit eos , dic ecclefie. Si autem. ecelefzam mon. audierit , ftt. ub? ut ethni~ cus & publicanus. Quod cerrectio ísta fit licita & honesta, pa- iionis ecclefie judicium exerceri non poteft ,Dtet ex triplici lege, oaturali ; fcripta, & gra- um Ex naturali, quia lege nature przcepram De cond. I. ceflandem eft a peenali punitione & judiciali, quem fequitur multitudo . Nam Auguftini e- piftola ad Aurelium de peecato multitudinis, | oftendens quod non feveriter cum ea agen- dum eft, dicit: Non alpere , quantum æ- fimo, non duriter, non imperiole pecca- ta mulürudinis , aut prave confuerudinis corripieada 'funt , Ifta rolluntur magis do- cendo , quam jubendo ; magis monendo, quam minando ; fic enim agendum eft cum multitudine peccantium ; & fi quid mina- tur, cum dolore fiat; de (cripturis commi- nando vindictam fururam, ne nos in noftra ” 9 29 v » n ” » » ” > timeatur , Пес Auguftinus . Ft ubi ifle tres conditiones funt, peccata morealia pu- blica poffunt puniri . Xx quibus patct, quod hoc modo dicendo non defenduntur peccata : cum tribus fcilices , jurifdi@tione , convictione , & pace falva concurrentibus , di&um fit omnia peccata publica mortalia ef- fe purienda , fed non conceditur peccata pu- niti abfque ordine juris , ur in detrimentum ecclefie vcl boni communis. Articulam autem propefitum multum invo- , Hoc facies aliis quod tibi vis fier 4l ‚ quod velle debes übi ficri . Debes au- tem velie ; ut alius te corrigat quando pec- cas, ut emendes : crgo debes tu hoc unicui: que facere. Ex lege fcripta , nam Deuteronomii xxirz. dicitur : Nom prateribis bovem aut ovem erran- zem , fed reduces fratrz tuo | Etiamfi nor ef propinquus frater tuus , nee mnofli eum , duces in domum tuàm y C erunt apud te quamdiu querat ea frater tuus , © recipiat. Similiter. fa- cies de afino , & de omm) re frotris tui: e f£ videris. afinum fratris. tui aut. bovem. cecidif. poteftate , {ed Dominus in noftro fermone Efe im via , nor defpicias , fed fublevabis eum cum eo. Нес de benignitate legis ad litte- ram obfervanda erant. Quod fi de brutis proximorum debebat alter elle folicitus , quanto magis de proximo errante ? Propie- rea fcriptum e(t Ecclefaftici xvii. Umicuigne mandavit Deus de proximo fuo . Vie illorum coram ipfo funt femper , non funt abfconditz ah oculis ipffus . Воры autem curam negle- fiam a proximo , in lege tamen prace: piam , beatus Bernardus ad Eugenium deplo- rabat dicens ; in effedu cadit afina , fucour » ritur ANNO CHRISTI 149$. Duplex mo» dus cozreftio- » Vous ex aritate fra- terne prece» gens. Pzopo- . fitio prima de eidem devo- correflivse fraterna . id ultra medium. 

Strana 895
895 ORATIO EGIDII CARLERTI . 896 4 Dur eic cadit anima , & non eft qui re- A hibere , & ille fübditis curam folicitudinis "ANNO CHRISTI 1433. Cap. 4. & s. quod fenfum . - » levet eam. Éx lege gratie per textum allegarum A Mat- shei xviii. $? peccaverit im te frater tuus, wade C corripe eum inter te & ipfim folum. Gloffa autem oftendit eam effe licitam , qui dicit: Peccantem de zelo jutlitim corripia- mus & pcenitenti vifcera mifericordie pan- damus. impartui ; ita isi fibi invicem ferre auxi- lium non folum in corporalibus, imo ma- gis in fpiritualibus . flec fententia de obli- gatione ad correctionem fraternam , est. Ál- beri in quarto fuo , Richardi de Media & omnium je Media ANNO CHRISTL 1433+ villa , Ostienfis in fua fumma , Jib.4. (entént? doctorum . air P aga. do Audtoritates autem aliquorum audiamus . serb. Dom. Beatus Áuguítinus ibidem de corre&ione & gratiď' ponir quatuor caufas cur exercenda eft fraterna carrellio . Prima , ut peccator fuum peccatum & fe recognofcat . Proverbiorum, xxix. Pirga & correčko tribuit fapientiam : un- de non correpti, quia fe ignorant & peccata fua , alios confundunt : propterea fequitur :B Puer, qui dimittitur voluntas fue , confundet ma- "rem fuam . Secunda , ut de peccato cognito Cop. 15. Gloffa ordi. paria in 18. c. Marth. Sern, 36. S, T h.dift 15. que 2 :dens, reformari defideret, m dolorem , pudorem, & timorem habeat. 'f'er- tia, ut peccator fe diformem cx peccato vi- & Deum oret , ne. in-tali debilirate permaneat. Quarta, ut fi cor- ripiens correpto non proficiat, tamen fibi va- lest.u: peccatum effugiat & meritum acqui- rat: uode xXITI. moralium capite xx. Gre- gorius'dicit: >, Cariratis zelus sala que corri- gere non valet, iucrepare non defnat, ne ie participem deliuquentium ex confenfu taciturnitatis adjiciat , Xt Auguftinus. de correctione & gratia ait: Sine defperatione corripiamus, quia fi filius C pacis eft quem corripimus , requiefcet fuper , €um pax noftra; fin autem , ad nos rever- » tetur, Quod vero fir in precepto affirmati- vo, quod obliga: fempcr, fed non pro femper tantum , fed pro rempore ,. X loco , & aliis circumftantiis , pater ex textu Salvatoris di- centis, comipé, ubi manifefte videtur impera- „re. Glofa ibi air: Ita peccat qui fratrem ,» füum videt peecate Gt tacet, ficat qui pec- , Canti non. indulget. Sed preceptum eff non indulgere geccaoti , &rgo & corripere pec- cantem . X: Auguftinus in libro de verbis Domini fic ait: Si nuegicxeris corrigere, pejor faQtus es eo qui peccavir. Beatus Thomas 1r, 11. quæ-D fione xxxz11. articulo 1 1. in corpore, deda- cit quod fitin precepto, ex ratione finis qui est fratris emendatio: ad hoc autem ordi- narur correctio fraterna , ficut ista qua: est paterne: aut per cohibitionem pænæ & vir- tute justitiæ quis ordinatar ad -bonum com- mune . Et dicit ; quod est necéffaria fra- terna correctio fécundum quod ad emenda- tionem fratris ordinatur . Et hoc in quarto magis declarat distinctio- ne xix. ostendendo quod per precepta legis divine fufficienter homines in vita ordinan- tur ;. & quemadmodum in exercitu est du- plex ordo , unus quo totus éxercitus ordina- > > 3 > s 99 » » ” ” ” „ 25 » » 2 s 35 net nos quidem Dominus non negligere in- vicem nostra peccata, non quzrendo quid reprehendas , fed videndo quid corrigas : debemus enim amando corripere , non no- cendi cupiditate , fed studio corrigendi. Chryfostomus autem, dicit fic: Conlideran- » ^ 2 a s? „ 2 qui contristavit , ad eum qui contristatus est dacit , ficut cum dicit : St recordatus fueris quod. frater tuus. hobet aliquid. adverfus tę , "vade , reconciliare fratri 1u0 . Quando- que eum qui injusta paffus est jubet di- mittere proximo , ficut ibi: Dimie nobis dchia nofra , ficus cy nos dimittimus. debi- toribus noftris . Hic autew alium excogitat modum : nam eum qui contristatus est; ducit ad eum qui contristavit cit : $2 peccaverit ij te frater tuus , vade ad eun , Quia enim ilie qui injoste fe- cit , non facile veniret ad excufarionem veréenudatus , hunc:qui paffos est ad il- lum mite | & non fimpliciter , fed ut corrigat quod fa&um est: ideo air:, 7a- de, coripe exin. Stem idem . Non autem dicit, Accnfa , nsque increpa , neque vin- dica, neque vindictas experte , fed argue, id est, rememora fibi peccatum. , dic e& quid. ab eo paffus es : ipfe enim ira & » = „ 2% 37 M ” 2 9 ” ” ?? 9 » » 29 93. ^ „ „ „ » gravi fomno : unde oportet te, nus es, 2d ilium qui wgrorar adire . » Et beatus Hieronymus ait : Sciendum ta- men quod f peccaverit in nos frater no- ster, & in qualibet caufa nos læferit, di- mittendi habemus potestatem , imo necef- fitatem, qua præcipitur ut debitoribus no- stris debita dimittamus : proprer quod & hic dicitux: $i peccaverit in te frater tuus, &c. » Rurfus Chryfoflomus dicit : Ideo autem precipit ei arguere, qui paffus e(t injuriam, & non alii ; quia ile qui fecit injuriam, ab eo manfuetis füflinet, & maxime fi folus euni corripiat. Cum enim qui vindictam ex- petere debet, hic falutis videtur diligentiam haberc, maxime hoc eum poteft propitium ; facere. Ne tamen ex verbis iftis & quibuf- dam premiffs quis credat , quod folum inju- riam paffus habeat delinquentem corripere ; cum juxta doctores cuilibet hoc comperat , cui peccatum eft notum , tamen cum certis 2 2 ” E 2, „6 ? 2 » ^ kd ” tur ad ducem , alius partum exercitus ad E circumftantiis: dicendum eft, quod hoc quod in Christiana converfatione duplex est ordo ; unus ad praelatum , alius fingulorum ad invicem : unde uterque debct precepto legis divine institui. Juxta primum ordinem omnes tendere debent ad illud, ad quod prelati intentio reCa verfatur : & ad fe invicem ; fic . hunc. finem , commune fcilicet bonum , de- bet prelatus eos dirigere , fuxtz fecundum, unufquifque alteri prebere debet auxilium ad bonum fuum confequendum . Sicut ergo te- nentur fübditi pralato fuo obedientiam ex- . dicitur, i2 /e , non intelligitur folum contra te , tamquam injuriam fuftinenti, nifi dica- tur quod five Deo five alio. injuriato injurie- ris, fed , in te, id eft, re fciente. Unde Auguftinus : Aliquando fcias fratrem » tnum effe corripiendum inter te & ipfum do- ^ lum; aliquando vero coram omnibas. Quid » autem quando facere debemus juridice : ? $i peccaverit in te frater tuus , Corripe eum anier te, & ipfum folum , Quarc? quid eft, In te pec- cavit? tu fcis quia peccavit: quia enim fe. v» Ce. » 9 2 dum autem quod quandoque Domiaus eum & ideo. di-. verecundia detinetur ebrius fadtus., quat qui fa- Dicit Augustinus de verbis Domini : Mo- fr 16. Chryfoft, in Tach, 5. Marek 5 ldem £. 60 Hicronym. in 18. cap Mathai. Ubi fup. Eodem fer. mon. de vete. bls Dom. 16.: 

Strana 896
895 ORATIO EGIDII CARLERTI . 896 4 Dur eic cadit anima , & non eft qui re- A hibere , & ille fübditis curam folicitudinis "ANNO CHRISTI 1433. Cap. 4. & s. quod fenfum . - » levet eam. Éx lege gratie per textum allegarum A Mat- shei xviii. $? peccaverit im te frater tuus, wade C corripe eum inter te & ipfim folum. Gloffa autem oftendit eam effe licitam , qui dicit: Peccantem de zelo jutlitim corripia- mus & pcenitenti vifcera mifericordie pan- damus. impartui ; ita isi fibi invicem ferre auxi- lium non folum in corporalibus, imo ma- gis in fpiritualibus . flec fententia de obli- gatione ad correctionem fraternam , est. Ál- beri in quarto fuo , Richardi de Media & omnium je Media ANNO CHRISTL 1433+ villa , Ostienfis in fua fumma , Jib.4. (entént? doctorum . air P aga. do Audtoritates autem aliquorum audiamus . serb. Dom. Beatus Áuguítinus ibidem de corre&ione & gratiď' ponir quatuor caufas cur exercenda eft fraterna carrellio . Prima , ut peccator fuum peccatum & fe recognofcat . Proverbiorum, xxix. Pirga & correčko tribuit fapientiam : un- de non correpti, quia fe ignorant & peccata fua , alios confundunt : propterea fequitur :B Puer, qui dimittitur voluntas fue , confundet ma- "rem fuam . Secunda , ut de peccato cognito Cop. 15. Gloffa ordi. paria in 18. c. Marth. Sern, 36. S, T h.dift 15. que 2 :dens, reformari defideret, m dolorem , pudorem, & timorem habeat. 'f'er- tia, ut peccator fe diformem cx peccato vi- & Deum oret , ne. in-tali debilirate permaneat. Quarta, ut fi cor- ripiens correpto non proficiat, tamen fibi va- lest.u: peccatum effugiat & meritum acqui- rat: uode xXITI. moralium capite xx. Gre- gorius'dicit: >, Cariratis zelus sala que corri- gere non valet, iucrepare non definat , ne ie participem deliuquentium ex confenfu taciturnitatis adjiciat , Xt Auguftinus. de correctione & gratia ait: Sine defperatione corripiamus, quia fi filius C pacis eft quem corripimus , requiefcet fuper , €um pax noftra; fin autem , ad nos rever- » tetur, Quod vero fir in precepto affirmati- vo, quod obliga: fempcr, fed non pro femper tantum , fed pro rempore ,. X loco , & aliis circumftantiis , pater ex textu Salvatoris di- centis , corripe, ubi manifeße videtur impera- „re. Gloffa ibi ait; It2 peccat qui fratrem ,» füum videt peecate Gt tacet, ficat qui pec , Canti non. indulget. Sed preceptum eff non indulgere geccaoti , &rgo & corripere pec- cantem . X: Auguftinus in libro de verbis Domini fic ait: Si nuegicxeris corrigere, pejor faQtus es eo qui peccavir. Beatus Thomas 1r, 11. quæ-D fione xxxz11. articulo 1 1. in corpore, deda- cit quod fitin precepto, ex ratione finis qui est fratris emendatio: ad hoc autem ordi- narur correctio fraterna , ficut ista qua: est paterne: aut per cohibitionem pænæ & vir- tute justitiæ quis ordinatar ad -bonum com- mune . Et dicit ; quod est necéffaria fra- terna correctio fécundum quod ad emenda- tionem fratris ordinatur . Et hoc in quarto magis declarat distinctio- ne xix. ostendendo quod per precepta legis divine fufficienter homines in vita ordinan- tur ;. & quemadmodum in exercitu est du- plex ordo , unus quo totus éxercitus ordina- > > 3 > s 99 » » ” ” ” „ 25 » » 2 s 35 net nos quidem Dominus non negligere in- vicem nostra peccata, non quzrendo quid reprehendas , fed videndo quid corrigas : debemus enim amando corripere , non no- cendi cupiditate , fed studio corrigendi. Chryfostomus autem, dicit fic: Conlideran- » ^ 2 a s? „ 2 qui contristavit , ad eum qui contristatus est dacit , ficut cum dicit : St recordatus fueris quod. frater tuus. hobet aliquid. adverfus tę , "vade , reconciliare fratri 1u0 . Quando- que eum qui injusta paffus est jubet di- mittere proximo , ficut ibi: Dimie nobis dchia nofra , ficus cy nos dimittimus. debi- toribus noftris . Hic autew alium excogitat modum : nam eum qui contristatus est; ducit ad eum qui contristavit cit : $2 peccaverit ij te frater tuus , vade ad eun , Quia enim ilie qui injoste fe- cit , non facile veniret ad excufarionem veréenudatus , hunc:qui paffos est ad il- lum mite | & non fimpliciter , fed ut corrigat quod fa&um est: ideo air:, 7a- de, coripe exin. Stem idem . Non autem dicit, Accnfa , nsque increpa , neque vin- dica, neque vindictas experte , fed argue, id est, rememora fibi peccatum. , dic e& quid. ab eo paffus es : ipfe enim ira & » = „ 2% 37 M ” 2 9 ” ” ?? 9 » » 29 93. ^ „ „ „ » gravi fomno : unde oportet te, nus es, 2d ilium qui wgrorar adire . » Et beatus Hieronymus ait : Sciendum ta- men quod f peccaverit in nos frater no- ster, & in qualibet caufa nos læferit, di- mittendi habemus potestatem , imo necef- fitatem, qua præcipitur ut debitoribus no- stris debita dimittamus : proprer quod & hic dicitux: $i peccaverit in te frater tuus, &c. » Rurfus Chryfoflomus dicit : Ideo autem precipit ei arguere, qui paffus e(t injuriam, & non alii ; quia ile qui fecit injuriam, ab eo manfuetis füflinet, & maxime fi folus euni corripiat. Cum enim qui vindictam ex- petere debet, hic falutis videtur diligentiam haberc, maxime hoc eum poteft propitium ; facere. Ne tamen ex verbis iftis & quibuf- dam premiffs quis credat , quod folum inju- riam paffus habeat delinquentem corripere ; cum juxta doctores cuilibet hoc comperat , cui peccatum eft notum , tamen cum certis 2 2 ” E 2, „6 ? 2 » ^ kd ” tur ad ducem , alius partum exercitus ad E circumftantiis: dicendum eft, quod hoc quod in Christiana converfatione duplex est ordo ; unus ad praelatum , alius fingulorum ad invicem : unde uterque debct precepto legis divine institui. Juxta primum ordinem omnes tendere debent ad illud, ad quod prelati intentio reCa verfatur : & ad fe invicem ; fic . hunc. finem , commune fcilicet bonum , de- bet prelatus eos dirigere , fuxtz fecundum, unufquifque alteri prebere debet auxilium ad bonum fuum confequendum . Sicut ergo te- nentur fübditi pralato fuo obedientiam ex- . dicitur, i2 /e , non intelligitur folum contra te , tamquam injuriam fuftinenti, nifi dica- tur quod five Deo five alio. injuriato injurie- ris, fed , in te, id eft, re fciente. Unde Auguftinus : Aliquando fcias fratrem » tnum effe corripiendum inter te & ipfum do- ^ lum; aliquando vero coram omnibas. Quid » autem quando facere debemus juridice : ? $i peccaverit in te frater tuus , Corripe eum anier te, & ipfum folum , Quarc? quid eft, In te pec- cavit? tu fcis quia peccavit: quia enim fe. v» Ce. » 9 2 dum autem quod quandoque Domiaus eum & ideo. di-. verecundia detinetur ebrius fadtus., quat qui fa- Dicit Augustinus de verbis Domini : Mo- fr 16. Chryfoft, in Tach, 5. Marek 5 ldem £. 60 Hicronym. in 18. cap Mathai. Ubi fup. Eodem fer. mon. de vete. bls Dom. 16.: 

Strana 897
867 DE PUNITIONE PECCATORUM .PUBLICORUM. 898 zn 9 Cretum fuit quando im te peccavit, fecre- À ,, punt in verba contumelic, È tunc ex Mi» came ANNO CHRISTI 133. w'tum quere, cum corrigis que peccavit. » Nam íi folus nosti quia peccavit in te, & » eumr vis coram omnibus arguere, non es » correptor , fed proditor. Hiec Augustinus, Si tamen fint occulta peccata , fic videtur ha- bere locum qued dicit Dominus: Si peccave- zit in te frater tuus: quoniam enim te publi- te offendit, jam non folum inte peccat, fed c ‘etiam in alios , quos turbat. etollerinm : naL i. Ex conciufione fequitur primo, quod fupe- riores poffnnt inferiores corrigere: & corripere correCtione fraterna, & contra fabdiri fupe- riores. Er femper dicetur fraterna, fi debiris circumsrantiis fuis induta: nempe prelatus, „ пой mało factum e(t majus malum . Et ifta ANNO, „ diftinétio ef optima, Hec Albertus Magnus. ud "Tertio infero quod .correCtio inferiorum a fuperioribus.deber e(fe aliquando lenis, ali- Goroilariom: quando afpera , numquam tamen omnino ca- coo. ds- rere dulcedine . Oftienfis in fumma fuz. diftin- 5c alipsto guit, & partem habet a Thoma in iv. fic quando aiperzo » inquit: Si peccatum fiat ex ignorantia vel n infirmitate , debet corripere leniter & mo- ».derate, Et hoc etiam dicit "'homas ubi fu- pra: Galat. Vi. $$ preoccupatus fuerit homo In sene, at. aliquo delito, vos qui [pirisuoles. effis , inffruite 1. 9 % Aujufmod: in. fpiritu lenitorie. Si peccaturà fit ex paffionc, & faperinducta mala confuetudi- est frater , & est pater, & fuperior dignitate B ne, e(t corripiendum partim leniter , & partim vel officio: patet beneficio, frater fide , reli- gione, aur naturz conformitate . Quia prala- tas & fuperior, debet inferior ei reverentiam & honorem: quia pater, amorem ; quia fra- ter, adjutorium , & ita fi .peccat , correctio- nem , fecandum quod Proverbiorum xv11I. feriptum est: Frater qui adjuvatur a fratre, quafé civitas firme, &c. Debet autem hec corectio habere tres con- ditiones , maxime dum fuperiores ab inferio- Angufisine de Tibus corripiuntur, ut dicit Augustinus de An- o Ancona qu 7 cona.… ‘Primo debet habere difcrerionem & de- ort. 3. Corrdt- tiones cone. bitam diligentiam , ut femper fperetur & pro- fenis fruter- t Diliter eredatur ejus emendatio. Superlores Poflsar mie- riores corripere £orrc&tiouc fraterna „ Br vice Yerla o. nz. rentiam , ut noa fiat modo temerario & cum protervia . "Tertio debet habere dilectionem & benevolentiam, ut non fiat caufa diffamatio- nis & detractionis. Propter defectum prime conditionis debent inferiores increpari , fi fi- ne difcretione debita fuperiores corrigant & corriplant: & fecundum hoc in lege divina juffum erat bestiam. que moniem tangeret la- pidari , Exodi xzx. Propter Че дот fecunde Oza fuit percuflus. Nam a cum effet de ge- nere facerdotali , fecundum quofdam , propriis humeris debebat portate arcam. Domini ..'Tho- mas in Iv. dicit quod rangere arcam non e- rat Levitarum , fed faccrdotum . ideo percuf- a 1 Poris , qui cft. Secundo . debet habere fabje&ionem & debitam reve-C pantis ore fentiatur . Hoc etiam dicit 'Tho- dure, prout dicir commentator 1. Ethicorum. ++ Juvenis enim , inquit, paffionum feator , » non folum períuafionibus & monitionibus cor- » tipiendns eft, fed opprobriis & contumeliis » frequenter indiget . Unde Heli, licet mone- ret filios fuos juvenes per quos noverat ini- que agere, quia, non inrnlir opprobria aut contumelias, dicitur non corripuiffe , id eft, non fufficienter, 1. Reg. 11. Quando pecca- tum committitur ex electione & pura malitia, tunc corripiendum eft dure . Gregorius in Pa- » florali: Nonnulla peccata fünt vehementer » increpanda , ut cum culpa ab a&ore non » cognofcitur quanti fit ponderis ab incre- mas. Preterea ex parre jncrepantium diftin- guendum eft: aut increpantes fünt jovenes, aut fees: fi juvenes, debent corripere aut monete humiliter : fi fenes, corripiant mo- derate & mature : alios fenes reverenter, pre- latos humüiter. Si vero corripientes. effent prelati, corripiant fenes obfecrando, juvenes: humaniter monendo, r. Timoth. tv. Seniorem ne increpavens , fed obfecra ut patrem , juvenes ut fraires, &c. Quia autem generofus eft ani- Senecade cie. mus humanus, & facilius ducitur, quam tra- c sq. fits hatur, ut dicit Seneca; in omni correctiono Yd haber. aliquid ini(cendum eft manfuetudinis, ut ca-. ritas , ex qua ut ex radice correctio procede- fus fuit, quia officium fuperioris ufurpavit .D re. diguofcitur, femper fulgeat. Idem Seneca Et in utraque. refponfione apparet, quod irre- verenter fe habuit, idco percuífus fait . Pro- pier quod dicitur in textu z1. Regum vt. cap. Propter temeritatem. percuffus eff a Domino. Pro- pter. defectum. tertie Maria foror Moyfi foit percuffa lepra , quia caufa murmurationis , diffa- marionis & detra&ionis infurrexit contra Moy- ícn, ur habetur Numerorum xii. Infero fecundo: Cum dìferetione magna Corollacjem Kujufmodi согтеёНо facienda eft : ad quatuor 1. fiquidem infpiciendum ef, ut dic: Albertus Magneditre- | Magnus in quarto fententiarum , fcilicet ad ge bscadbi. », quanfitatem culpa delinquentis, ad fpem ° » emendationis , ad ftarum perfonz que ad- » тепешг, & ad zelum qni movet corripien-E ripiendum: guoniam fi alii =que boni vel me- |» tem. Si culpa eft levis, & timetur ne tur- i» batio gravior fequatur, non tenetur corri- » gere, quia pejus fublequetur. Ttem fi pro- »' babiliter defperatur de emendatione , non » tenetar corrigere , quia nihi! faceret mifi » provocare ad poenam. Ád hec, fi (latus al- » ius eft perfone , cum reverentia & excufa- s tione delicti, debet poiius admonere quam » iucrepare. Quarto fi videt fe. ex rancore & » invidia moveri vebaliqua alia radice, tunc „ non debet facere, quia tales cito prorum- Concil, General. ' Tom. XXIX. » ait. Semper objurgationi aliquid blandiriz » admifce. . Coroitari fufero quarto ex hoc, quod correctio eft sa preceptum , quod obligat non pro femper, fed = ai pro aliquo tempore, quia eft preceptum af- bligans pro firmativum : tria autem ex parte corripientis femper, debent effe, & tria ex parte correpti , qui- bus exfiftentibus obligat , alias non. Primum eft certa peccati cognitio , Ecclefiaftici x 1. Priuf- quam interropes, Mon wilupera quemquam; & sum interrogaveris, corripe jufle .. Secundum eft manfuetudo in corripiendo, Pfalm. 89. Quoniam fupervenit manfuetudo , & corripiemur. "Tertium py parte core c(t quod in alio non fir tanta aptitudo ad cor- ripientis vos quititt pece c&ti cogoitlo certa manfucą tudo iz corri. piendo 4 in liores adfint, aur peccanti magis familiares ; & probabiliter eftimatur quod magis proficieht , eie pro tunc non obligatur ifte "praefertim ni(i ve- tots cort rifimiliter appareret quod ifli eum uon negli- endi spritus gerent. Sic enun: profecto. obligaretur : nam tunc fibi competit illud 111. Reg. xx. Cuffo- Ex parte рез» di mihi virum iffum , qui fi. lapfus fuerit, erit zantic, Сред anima tug pro anima illius . Primum requifitorum ex parte peccantis ef? Quad peccovit foes de correctione: alias ut dictum eff, mor“értalites. obligatur quis talem corripere. Proverbiorum L1! zx. 

Strana 898
867 DE PUNITIONE PECCATORUM .PUBLICORUM. 898 zn 9 Cretum fuit quando im te peccavit, fecre- À ,, punt in verba contumelic, È tunc ex Mi» came ANNO CHRISTI 133. w'tum quere, cum corrigis que peccavit. » Nam íi folus nosti quia peccavit in te, & » eumr vis coram omnibus arguere, non es » correptor , fed proditor. Hiec Augustinus, Si tamen fint occulta peccata , fic videtur ha- bere locum qued dicit Dominus: Si peccave- zit in te frater tuus: quoniam enim te publi- te offendit, jam non folum inte peccat, fed c ‘etiam in alios , quos turbat. etollerinm : naL i. Ex conciufione fequitur primo, quod fupe- riores poffnnt inferiores corrigere: & corripere correCtione fraterna, & contra fabdiri fupe- riores. Er femper dicetur fraterna, fi debiris circumsrantiis fuis induta: nempe prelatus, „ пой mało factum e(t majus malum . Et ifta ANNO, „ diftinétio ef optima, Hec Albertus Magnus. ud "Tertio infero quod .correCtio inferiorum a fuperioribus.deber e(fe aliquando lenis, ali- Goroilariom: quando afpera , numquam tamen omnino ca- coo. ds- rere dulcedine . Oftienfis in fumma fuz. diftin- 5c alipsto guit, & partem habet a Thoma in iv. fic quando aiperzo » inquit: Si peccatum fiat ex ignorantia vel n infirmitate , debet corripere leniter & mo- ».derate, Et hoc etiam dicit "'homas ubi fu- pra: Galat. Vi. $$ preoccupatus fuerit homo In sene, at. aliquo delito, vos qui [pirisuoles. effis , inffruite 1. 9 % Aujufmod: in. fpiritu lenitorie. Si peccaturà fit ex paffionc, & faperinducta mala confuetudi- est frater , & est pater, & fuperior dignitate B ne, e(t corripiendum partim leniter , & partim vel officio: patet beneficio, frater fide , reli- gione, aur naturz conformitate . Quia prala- tas & fuperior, debet inferior ei reverentiam & honorem: quia pater, amorem ; quia fra- ter, adjutorium , & ita fi .peccat , correctio- nem , fecandum quod Proverbiorum xv11I. feriptum est: Frater qui adjuvatur a fratre, quafé civitas firme, &c. Debet autem hec corectio habere tres con- ditiones , maxime dum fuperiores ab inferio- Angufisine de Tibus corripiuntur, ut dicit Augustinus de An- o Ancona qu 7 cona.… ‘Primo debet habere difcrerionem & de- ort. 3. Corrdt- tiones cone. bitam diligentiam , ut femper fperetur & pro- fenis futct- t^ Diliter eredatur ejus emendatio. Superlores Poflsar mie- riores corripere £orrc&tiouc fraterna „ Br vice Yerla o. nz. rentiam , ut noa fiat modo temerario & cum protervia . "Tertio debet habere dilectionem & benevolentiam, ut non fiat caufa diffamatio- nis & detractionis. Propter defectum prime conditionis debent inferiores increpari , fi fi- ne difcretione debita fuperiores corrigant & corriplant: & fecundum hoc in lege divina juffum erat bestiam. que moniem tangeret la- pidari , Exodi xzx. Propter Че дот fecunde Oza fuit percuflus. Nam a cum effet de ge- nere facerdotali , fecundum quofdam , propriis humeris debebat portate arcam. Domini ..'Tho- mas in Iv. dicit quod rangere arcam non e- rat Levitarum , fed faccrdotum . ideo percuf- a 1 Poris , qui cft. Secundo . debet habere fabje&ionem & debitam reve-C pantis ore fentiatur . Hoc etiam dicit 'Tho- dure, prout dicir commentator 1. Ethicorum. ++ Juvenis enim , inquit, paffionum feator , » non folum períuafionibus & monitionibus cor- » tipiendns eft, fed opprobriis & contumeliis » frequenter indiget . Unde Heli, licet mone- ret filios fuos juvenes per quos noverat ini- que agere, quia, non inrnlir opprobria aut contumelias, dicitur non corripuiffe , id eft, non fufficienter, 1. Reg. 11. Quando pecca- tum committitur ex electione & pura malitia, tunc corripiendum eft dure . Gregorius in Pa- » florali: Nonnulla peccata fünt vehementer » increpanda , ut cum culpa ab a&ore non » cognofcitur quanti fit ponderis ab incre- mas. Preterea ex parre jncrepantium diftin- guendum eft: aut increpantes fünt jovenes, aut fees: fi juvenes, debent corripere aut monete humiliter : fi fenes, corripiant mo- derate & mature : alios fenes reverenter, pre- latos humüiter. Si vero corripientes. effent prelati, corripiant fenes obfecrando, juvenes: humaniter monendo, r. Timoth. tv. Seniorem ne increpavens , fed obfecra ut patrem , juvenes ut fraires, &c. Quia autem generofus eft ani- Senecade cie. mus humanus, & facilius ducitur, quam tra- c sq. fits hatur, ut dicit Seneca; in omni correctiono Yd haber. aliquid ini(cendum eft manfuetudinis, ut ca-. ritas , ex qua ut ex radice correctio procede- fus fuit, quia officium fuperioris ufurpavit .D re. diguofcitur, femper fulgeat. Idem Seneca Et in utraque. refponfione apparet, quod irre- verenter fe habuit, idco percuífus fait . Pro- pier quod dicitur in textu z1. Regum vt. cap. Propter temeritatem. percuffus eff a Domino. Pro- pter. defectum. tertie Maria foror Moyfi foit percuffa lepra , quia caufa murmurationis , diffa- marionis & detra&ionis infurrexit contra Moy- ícn, ur habetur Numerorum xii. Infero fecundo: Cum dìferetione magna Corollacjem Kujufmodi согтеёНо facienda eft : ad quatuor 1. fiquidem infpiciendum ef, ut dic: Albertus Magneditre- | Magnus in quarto fententiarum , fcilicet ad pe besobi- , quantitatem culpa delinquentis, ad fpem ° » emendationis , ad ftarum perfonz que ad- » тепешг, & ad zelum qni movet corripien-E ripiendum: guoniam fi alii =que boni vel me- |» tem. Si culpa eft levis, & timetur ne tur- i» batio gravior fequatur, non tenetur corri- » gere, quia pejus fublequetur. Ttem fi pro- »' babiliter defperatur de emendatione , non » tenetar corrigere , quia nihi! faceret mifi » provocare ad poenam. Ád hec, fi (latus al- » ius eft perfone , cum reverentia & excufa- s tione delicti, debet poiius admonere quam » iucrepare. Quarto fi videt fe. ex rancore & » invidia moveri vebaliqua alia radice, tunc „ non debet facere, quia tales cito prorum- Concil, General. ' Tom. XXIX. » ait. Semper objurgationi aliquid blandiriz » admifce. . Coroitari fufero quarto ex hoc, quod correctio eft sa preceptum , quod obligat non pro femper, fed = ai pro aliquo tempore, quia eft preceptum af- bligans pro firmativum : tria autem ex parte corripientis femper, debent effe, & tria ex parte correpti , qui- bus exfiftentibus obligat , alias non. Primum eft certa peccati cognitio , Ecclefiaftici x 1. Priuf- quam interropes, Mon wilupera quemquam; & sum interrogaveris, corripe jufle .. Secundum eft manfuetudo in corripiendo, Pfalm. 89. Quoniam fupervenit manfuetudo , & corripiemur. "Tertium py parte core c(t quod in alio non fir tanta aptitudo ad cor- ripientis vos quititt pece c&ti cogoitlo certa manfucą tudo iz corri. piendo 4 in liores adfint, aur peccanti magis familiares ; & probabiliter eftimatur quod magis proficieht , eie pro tunc non obligatur ifte "praefertim ni(i ve- tots cort rifimiliter appareret quod ifli eum uon negli- endi spritus gerent. Sic enun: profecto. obligaretur : nam tunc fibi competit illud 111. Reg. xx. Cuffo- Ex parte рез» di mihi virum iffum , qui fi. lapfus fuerit, erit zantic, Сред anima tug pro anima illius . Primum requifitorum ex parte peccantis ef? Quad peccovit foes de correctione: alias ut dictum eff, mor“értalites. obligatur quis talem corripere. Proverbiorum L1! zx. 

Strana 899
$25 ANNO dum, quod fuum peccztüm fit mortale . Nam e dicitur ; Si te audierit, lucratus es fratrem tuum ; en l non, tandem dic ecclefre, Per hoc quod. libe- epportuaile- patur quis à veniali, non eft lucratus quis eum , "i €uia propter hec non erat perditus : nec opor- tet talem propter hoc denontiari ecclefie. Ter- tium , quod non eft fpes majoris opportunita» tis in'corripiendo; dicit enim. Auguftinus pri- » mo de civitate Dei: Bi . propterea quifqu Pngatinus de 5p objurgandis & corripiendis malc agentibw Jib, s, cop.g9 9 paruit, quia tempus opportunum iuquiritur , » non eft occafio. cupiditatis , fsd confilium ca- » ritatis, ilec fentenrialiter ex illo dodtore , or "Tres autem. cafrs tangit fanctus Thomas fe- ORATIO £GIDI! CARLERIEI 35. Joli. arguere. deriforem, 1e oderit te . Secan- A fabvertendo populum in fide, aut moribus; — see ANNO CHRISTE - 2432 Nam ftetim procedendum eft ad denuntiatio- nem talium , admonitione fecreta pretermiffa, ut impediatur tantum nocumentum: nifi fire miter quis exiftimaret quod per folam fecre- tam admonitionem poffet hujufmodi maka impe- dire. Nec tamen coutra ordinem Christi fit, quia talia peccata non funt folum in te, fed etiam in alios; fed. in ilis peccatis que tàn- ium nocent peccanti dire&e & per fe, aut paucis, ordo tenet, De prelatis autem qui committunt peccatura Ordein card occultum , & postquam mouiti caritative Gc hus brgreautte — militer ac reverenter fuerint , nolunt acquifce- re corręćlioni , utfum fic procedendum est ad cunda fecunde, queflióne xxx31,. articulo 1 1. Bdenuntiationem , dicit Albertus fuper. 1v. quod ad tertium , & item Ricardus de Media villa, in quoram primo méritorie a correclione fra- serna quis fe abffinee, fi ícilicet opportunum ?empus ex(pectetur, In fecundo cum peccato mortali ; dum probabiliter fcit fe pofic frarrem peccantem emendare tamen pro temporali com- modo aut metu amittendi aliquid temporale. In iertió cum peccato veniali , dum mon ha- bet fpem probabilem de emendauüone fratris per eum, & nimis inhiat ifte, qui habet cor- tipere, temporalibus. Non tamen ita, quod fi conflaret, quod fratrem poffet a peccato retrahere, & propter timorem , vel cupidita- tem omitteret , quibus in animo fno. prepo- mit caritatem fraternam . . | Sequitur per hoc quod iffa correctio ordinata Correia ordi ft ad smendationem peccantis , ordę , fi pec- Terao cata (int occulta, a Salvatore datus, fervandus a caritative peccans ipfe s Goroliarium 620 orio a Sa-eff : fi admonitiani Vetore darus obferuzndus paruit: itaque fi monitus non paruit aut ac- A ievit cft ul fuppofitis dif: 2 1 Alem quievit eft ultra. procedendum , fuppofitis dit pu 137, nen. pofitionibus & circumftantiis antediótis .. Ádvo- DM candus eft enim unus tefüs vel duo, quos fperemus probabiüer velle correpto prodefie , non obefle; quos fi non audierit , dicendum €t ecclefie , id eft, prelato ut judici . Ratio hujus ficut ubiuna lenis medicina non proficit ad falutem corporis , adhibenda eft fortior, ut xamen minus gravetur infimus , quantum fie- non, & dicit in forma Gic : In distintione xxx. :iI. quxstione, utrum idem ordo obíervan- dus cst in correClione cujuslibet hominis? Ad refponüonem post reprobationem cujufdam opi- nionis , dicimus cum quibuídam , quod ad o- »:mnes extendatur , fed ad omnes prelatos est » admonitio in denuntiatione non procedens » In aliis autem potest procedere in depunw » tiatione , ut fupra diftum esz. Xt in arti- culo priori, utrum hac corre&io fraterna fit » omnium in omnes , dicit fic in folutione - O- » 1nnis homo omnem hominem cum reveren- $ ta & manfuetudine tenetur admonere Gcorri- » pere de delicto: fed non ulterius potest de- nuntisre fi est inobediens , quia fi prelatus » füpremus est, non habet judicem. Ibi io- s quitur de fupremo praelato fpecialiter , & etiam stztim dixerat univerfaliter de omni prelato. Quidquid fit manifestum est quod u- bi prelatus ionitus non obedierit; licet ad fuperiorem , fi habear, reccurrere quis. poffet , non.est ad popolum recurrendum ; prout di- Cit proponcns coram eodem hec peccata fua arguenda; nifl immineret fidei periculum , ut communiter do&ores exemplificant : addere poffem, & in periculo fchifmazis & corruptic- nis morom in ecclefia per malam doctrinam. Unde dicit Thomas fecunda fecondz questione vigefima tertia articulo quarto, ad fecundum, zi poteft: fic in fanatione fpirituali ubi. fecre- D) quod. in faciem. refistere coram onibus exce- tà monito non fufficit, ad graviora proceden- dum e(t, quod fir cum teflis unus affumitur vel duo, qui triplici ratione advocantur: prima ut videant; fecunda, ut teftes fint admoni- tionis facte: tertia , ut negantem coram eccle- fia, id eft, pralato convincant. Poffem etiam non incongrue per eccleflam intelligere conci- Jium generale . Xt fic talis ordo eft obfervandus: primo frater delinquens monendus eft caritative; fi non acquiefcit , dicendum eft prelato, ut ef privata perfona , quia nullus eft qui ma- gis dzbat illi prodeffe quam perfona prelati . Si fic eum non, audierit, adhibendus eft u- mus teftis vel duo ad iterum monendum; Et f illos non audierit, dicendum eft prałato E ut judici. Si coram illo conventus negaverit; convincendus eft per teftes adhibitos , quia fcriptura: Jn ore duorum wel trium flet omne teflimonium . Toca fpr. unc ordinem tangit Thomas in quarto. ino. Et quod dicendum eft pralato ente cefüium 2dhibitionem , ut tamen eft privata perfona ; habetur ab Auguflino in regula , Verum quod in aliquibus fecretis vel privatis pecgatis aon ef obfervandus itle ordo de neceffitate , ut f «uie fraCtaret de prodidone civitatis , aut. de dit modum fraterne correctionis. Et ideo fic Paulus Petrum non reprehendiflet , nifi aliquo modo effet par quantum ad fidei defenfonem , Sed in occulto admonere & reverenter hoc poteft ciam ille gui non eft par. Unde Apa- flolus ad Coloffenfes capite ultumo fcribit, ut prælatum fuum admoneant, cum dicit, Z- cue Archippo epifcopo , Miniflerium tuum imple. Sciendum tamen quod ubi imminerer fidei periculum , etiam. publice effent praelati a fub- ditis arguendi, Unde etiam Paulus, qui erat fubditus Petro, propter imminens periculum fcandali circa fidem , publice Perrum arguit Be ficur gloffa dicit , Auguftinus ad. Galatas z E.g. iy hé » ipfe Petras exemplum majoribus praebuit , tt medizm &. » wrficubi forte reQum tramitem zeliquiifent , iem. » non dedignarentur etiam a pofierioribus cor- rigi. Hec Thomas ibidem, in zv. diftindtio- ne decima nona dicit fio in forma, refpon- dendo ad unam rationem quz eft de repre-, henfione Petri a Paulo , Dicendum , inauit .quod » Paulus reflitit in faciem Petro coram omnibus > t flout ibidem ad Galatas rz. dicitur. Hoc » autem excedit modum fraterae correctionis , » qui prelatis a fubditis debatur. Non enim » prælari a fubditis coram plebz Eu multitu- » dine, 

Strana 900
$25 ANNO dum, quod fuum peccztüm fit mortale . Nam e dicitur ; Si te audierit, lucratus es fratrem tuum ; en l non, tandem dic ecclefre, Per hoc quod. libe- epportuaile- patur quis à veniali, non eft lucratus quis eum , "i €uia propter hec non erat perditus : nec opor- tet talem propter hoc denontiari ecclefie. Ter- tium , quod non eft fpes majoris opportunita» tis in'corripiendo; dicit enim. Auguftinus pri- » mo de civitate Dei: Bi . propterea quifqu Pngatinus de 5p objurgandis & corripiendis malc agentibw Jib, s, cop.g9 9 paruit, quia tempus opportunum iuquiritur , » non eft occafio. cupiditatis , fsd confilium ca- » ritatis, ilec fentenrialiter ex illo dodtore , or "Tres autem. cafrs tangit fanctus Thomas fe- ORATIO £GIDI! CARLERIEI 35. Joli. arguere. deriforem, 1e oderit te . Secan- A fabvertendo populum in fide, aut moribus; — see ANNO CHRISTE - 2432 Nam ftetim procedendum eft ad denuntiatio- nem talium , admonitione fecreta pretermiffa, ut impediatur tantum nocumentum: nifi fire miter quis exiftimaret quod per folam fecre- tam admonitionem poffet hujufmodi maka impe- dire. Nec tamen coutra ordinem Christi fit, quia talia peccata non funt folum in te, fed etiam in alios; fed. in ilis peccatis que tàn- ium nocent peccanti dire&e & per fe, aut paucis, ordo tenet, De prelatis autem qui committunt peccatura Ordein card occultum , & postquam mouiti caritative Gc hus brgreautte — militer ac reverenter fuerint , nolunt acquifce- re corręćlioni , utfum fic procedendum est ad cunda fecunde, queflióne xxx31,. articulo 1 1. Bdenuntiationem , dicit Albertus fuper. 1v. quod ad tertium , & item Ricardus de Media villa, in quoram primo méritorie a correclione fra- serna quis fe abffinee, fi ícilicet opportunum ?empus ex(pectetur, In fecundo cum peccato mortali ; dum probabiliter fcit fe pofic frarrem peccantem emendare tamen pro temporali com- modo aut metu amittendi aliquid temporale. In iertió cum peccato veniali , dum mon ha- bet fpem probabilem de emendauüone fratris per eum, & nimis inhiat ifte, qui habet cor- tipere, temporalibus. Non tamen ita, quod fi conflaret, quod fratrem poffet a peccato retrahere, & propter timorem , vel cupidita- tem omitteret , quibus in animo fno. prepo- mit caritatem fraternam . . | Sequitur per hoc quod iffa correctio ordinata Correia ordi ft ad smendationem peccantis , ordę , fi pec- Terao cata (int occulta, a Salvatore datus, fervandus a caritative peccans ipfe s Goroliarium 620 orio a Sa-eff : fi admonitiani Vetore darus obferuzndus paruit: itaque fi monitus non paruit aut ac- A ievit cft ul fuppofitis dif: 2 1 Alem quievit eft ultra. procedendum , fuppofitis dit pu 137, nen. pofitionibus & circumftantiis antediótis .. Ádvo- DM candus eft enim unus tefüs vel duo, quos fperemus probabiüer velle correpto prodefie , non obefle; quos fi non audierit , dicendum €t ecclefie , id eft, prelato ut judici . Ratio hujus ficut ubiuna lenis medicina non proficit ad falutem corporis , adhibenda eft fortior, ut xamen minus gravetur infimus , quantum fie- non, & dicit in forma Gic : In distintione xxx. :iI. quxstione, utrum idem ordo obíervan- dus cst in correClione cujuslibet hominis? Ad refponüonem post reprobationem cujufdam opi- nionis , dicimus cum quibuídam , quod ad o- »:mnes extendatur , fed ad omnes prelatos est » admonitio in denuntiatione non procedens » In aliis autem potest procedere in depunw » tiatione , ut fupra diftum esz. Xt in arti- culo priori, utrum hac corre&io fraterna fit » omnium in omnes , dicit fic in folutione - O- » 1nnis homo omnem hominem cum reveren- $ ta & manfuetudine tenetur admonere Gcorri- » pere de delicto: fed non ulterius potest de- nuntisre fi est inobediens , quia fi prelatus » füpremus est, non habet judicem. Ibi io- s quitur de fupremo praelato fpecialiter , & etiam stztim dixerat univerfaliter de omni prelato. Quidquid fit manifestum est quod u- bi prelatus ionitus non obedierit; licet ad fuperiorem , fi habear, reccurrere quis. poffet , non.est ad popolum recurrendum ; prout di- Cit proponcns coram eodem hec peccata fua arguenda; nifl immineret fidei periculum , ut communiter do&ores exemplificant : addere poffem, & in periculo fchifmazis & corruptic- nis morom in ecclefia per malam doctrinam. Unde dicit Thomas fecunda fecondz questione vigefima tertia articulo quarto, ad fecundum, zi poteft: fic in fanatione fpirituali ubi. fecre- D) quod. in faciem. refistere coram onibus exce- tà monito non fufficit, ad graviora proceden- dum e(t, quod fir cum teflis unus affumitur vel duo, qui triplici ratione advocantur: prima ut videant; fecunda, ut teftes fint admoni- tionis facte: tertia , ut negantem coram eccle- fia, id eft, pralato convincant. Poffem etiam non incongrue per eccleflam intelligere conci- Jium generale . Xt fic talis ordo eft obfervandus: primo frater delinquens monendus eft caritative; fi non acquiefcit , dicendum eft prelato, ut ef privata perfona , quia nullus eft qui ma- gis dzbat illi prodeffe quam perfona prelati . Si fic eum non, audierit, adhibendus eft u- mus teftis vel duo ad iterum monendum; Et f illos non audierit, dicendum eft prałato E ut judici. Si coram illo conventus negaverit; convincendus eft per teftes adhibitos , quia fcriptura: Jn ore duorum wel trium flet omne teflimonium . Toca fpr. unc ordinem tangit Thomas in quarto. ino. Et quod dicendum eft pralato ente cefüium 2dhibitionem , ut tamen eft privata perfona ; habetur ab Auguflino in regula , Verum quod in aliquibus fecretis vel privatis pecgatis aon ef obfervandus itle ordo de neceffitate , ut f «uie fraCtaret de prodidone civitatis , aut. de dit modum fraterne correctionis. Et ideo fic Paulus Petrum non reprehendiflet , nifi aliquo modo effet par quantum ad fidei defenfonem , Sed in occulto admonere & reverenter hoc poteft ciam ille gui non eft par. Unde Apa- flolus ad Coloffenfes capite ultumo fcribit, ut prælatum fuum admoneant, cum dicit, Z- cue Archippo epifcopo , Miniflerium tuum imple. Sciendum tamen quod ubi imminerer fidei periculum , etiam. publice effent praelati a fub- ditis arguendi, Unde etiam Paulus, qui erat fubditus Petro, propter imminens periculum fcandali circa fidem , publice Perrum arguit Be ficur gloffa dicit , Auguftinus ad. Galatas z E.g. iy hé » ipfe Petras exemplum majoribus praebuit , tt medizm &. » wrficubi forte reQum tramitem zeliquiifent , iem. » non dedignarentur etiam a pofierioribus cor- rigi. Hec Thomas ibidem, in zv. diftindtio- ne decima nona dicit fio in forma, refpon- dendo ad unam rationem quz eft de repre-, henfione Petri a Paulo , Dicendum , inauit .quod » Paulus reflitit in faciem Petro coram omnibus > t flout ibidem ad Galatas rz. dicitur. Hoc » autem excedit modum fraterae correctionis , » qui prelatis a fubditis debatur. Non enim » prælari a fubditis coram plebz Eu multitu- » dine, 

Strana 901
96i wm dine , fed humiliter in privato corripiendi A ANNO, » funt, nifi immineret periculum fidei . Tunc 3433. 55 enim prelatus minor feret, fi in infidelica- $ tem laberetur , & fubditus fidelis major. I- dem dicir Richardus de Media villa. Dico ul- terius quod fraterna corre@io de peccatis pre- teritis publicis locum habet. Etiam dicit Tho- snas: Publica reprehenío : falvis his qua di- €t funt de prelatis. Dicit enim hic fanQus Thomas fecunda fecunda quzftione trigefima. tertia , articulo feptimo , in corpore : » Quz- $ fierat enim utrum in correclione fraterna fe- » Creta admonitio ex neceíftate praecepti de- » beat praecedere denuntiationem. Di(tinguen- » бот ей, inquit: Áut enim peccata fünt. pu- » ca, non santum adhibendum cft remedium el qui peccavit, ut melior fiat, fed etiam a- liis in quorum notitiam devenit , ut non fcan- dalizentur . Et ideo talia peccata fuot publi- ce arguenda , fecundum illud t. Timorh. v. Peccantem coram: omnibus argue , ut .cateri ti- morem habeant. Quod intelligitur de pecca- » tis publicis, ut dieit Auguftinus in libro de -» verbis Domini . ibi dicit fanQus Thomas quod remedium ut melior fiat illi adbiben- dum eft. Et hoc fit per correctionem frater- nam; ficur quod coram omnibus arguitur , re- medium eft aliis, ne ipfarn in culpa fequantur, ut de republica tollatur fcandalum . Sexto infero, quod cum przlard presbyteri C & ecclefiaftici fint fuperiores laicis, non eft fraterna correctio facienda eis coram multitu- dine laicorum , de peccatis etiam publicis per- om crt fonalibus , neque etiam fidem, neque fubves- fenus ab fionem morum per malam do&Grinam directe bira obedien- Concernentibus, ut per iliam iüducantur laici . ad fubtraQionem obedientie refpeCtu facerdo- tem. fftud corollarium ponit ultra premiffa, quod non debent induci laici ad fubtrahen- dam obedientiam presbyteris etiam malis ma- liia perfouali, quamquam etiam fit. publica. Paret per illud Exodi xx. Honora patrem tuum ,, quod aon tantum de patre carnali, fed tpiri- tuali intelligitur. Et ifiud morale preceptum 2 » » » » » Sara 26. 9 "Corollarlum VL Ecclefiofici presbyter non une lice carri pia » DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. » 902 Ipfi qui proprio ore corpus Domini confi- mamas ciunt, ab omnibus funt audiendi & timen- ANNO di , & non dilacerandi , ant detrahendi : Mod ! quia a quibus populus Domini fe benedici ; f, falvari , & inflrui cupit, nullatenus debet rene 5o. 60$ arguere , nec vulgus in eorum accufa- imas > tione fuícipi: populus enim ab eis docen- dus efl, & corripiendus, non ipfi a popu- lo, quia non eft difcipulus fupra magi- » ftrum. Apparet per hoc quod populus de- bet obedire facerdotibus, & fe non fubirahe- re ab eorum obedientia. . Item Gregorius Nazianzenus fecunda oratic- ne in fané&ta lumina poft medium, demum e- uam illud docet, quomodo fubjectos effe o- blica , aut occulta. Si quidem funt publi- B porteat eos qui accedunt ad. gratiam , his qui- bus difpenfatio my(teriorum Dei commiffa est. maxime etiam fi dignitate aliqua fibi vei fa- pientia prediti videantur: ,, Nemo diffimulet baptifmum , nemo contemnat, nemo pradi- catoribus fidei & difpenfatoribus gratie re- Óistat atque repugnet , fed cum omni humi- litate & veneratione fubjaceat. Hzc ille. » Praterez, Chryfostomus fuper. epistola fc- cunda ad "'imotheum homilia fecunda dicit : Nefcis quid est f^cerdos? quoniam angelus Dei est; non enim qua fui ipfius funt loquitur. Si contempferis , non eum contemnis , fed eum Qui inchronizavit eum , Deum. Et unde ma- nifestum est quod Deus inthronizavit eum ? nifi. hanc habeas opinionem, fpes tua evacua- ta est, Si'enim nihil agat Deus per cum, ne- quc lavacrum habes, neque mysterii parti- ceps es, neque benedictionibus frueris: Non ergo Christianus es. Quid ergo? Omnes or- dinar, etíam indignos? Nou omnes quidem inthronizat, per omnes tamen ip(e operatur, falutem. populi moliens , non illorum intrans „ merita. Hac ille. Profecto hzc fententia in ilio verbo Salvatoris fundata est: Qui vos au- dit , me audit; & qui wos [pernit, me. fpernit Forte dicet quilpiam : Idec publice malis facerdotibus non obedio , quiz propter fuam malitiam publicam dominium fuper me perdi- ir domi derunt. Patas, quifo, dominium in caritate "I"m. » " Маг, хе. Por peccatum quodvis mor, eft, ideo femper manet: lex etiam dicebat, Dfundari ? (i hoc credis , cum certi efle non Deuter. xv11. Qui fuperbierit , nolens obedire. fa- cerdotis imperio , morietur komo ille, & auferes snalum de Zfrael: cun&ufque populus audiens ti- mebit, ut nullus: deinceps ittumefcat | fuperbia . Quamvis autem hoc preceptum, quia judicia- le erat, fit mortuum , ratio tamen. precepti manet, fcilicet de obediendo -facerdotis impe- rio. Nam hoc morale eff, quia praecipitur ho- norare parentes, Nec hoc velet dicere, quod Alexander hoc folum intelligitur de bonis: nam dicit Á- $e Al 2s lexander de Ales in tertia parte fuz fumme, membj.sR$ quod malo praelato, quamdiu ab ecclefia ro- leratur , debetur honor . Et quamvis male pra- fideat , quoufque ab ecclefia deponatur ; ut poffimus de alio fi fit in. caritate, cum nec de nobis ipfis fimus, Sapiente teste, qui ait. Ec- clefiastici xx. Nemo [cit am odio vel amore di- gnus fit : & Apostolo qui dicit x. ad Corin- thios iv. ZVihil mihi confcius [um , fed non in hoc juflificatus' fum ; certi eff: non. poflumus de aliquo , fi fit verus dominus: & ita non fo- lum fpiritualia dominia ambigua erunt, fed & temporalia. Quod fi dicatur , imo certi eri- mus, donec aliquod publicum mortale com- miferint ; fi fic dicirur, ergo dominium aut fpirituale aut temporale in caritate non fun- datur, cum per mortale occultum quis domi- nium non amitüt. bene »prafidens debet haberi, & intelligitur de E "Porro ostendo, quod per mortale publicum maliüa perfonah. . Patet corollarium iflud per iliud Matth. xxiii. Super cathedram. Moyfe federunt Scribe c Pharifai ; que dicunt vobis, facite. Xt 1. Petr. ii. Subditi effote in. omni timore dominis vefíris; non tantum bonis & modeffis , fed etiam. dyfco- lis. Hec efl enim gratia, fi propter. Dei con- fcientiam fuflinet quis iriffitias gatiens injufle. Pa- tet etiam auctoritatibus doctorum fanctorum . _ Felofphorus Dicit Telefphorus Papa VII. a beato Petre, smapifiols fue gx computo Auguftini, decreto fuo cap. x. Concil. General. Tom. XXIX. non amittitur dominium , faltem per peccatum perfonale, quod fidem non corrumpir , aut ec- clefiam non fcindit, vel bonos mores per ma- Jam doCtrinam directe non perimit. Dignitates & dominia funt a Dei providentia derivata : nam ad Romanos x1t1. dicitur. Qui poreflati res fiflit dvoina ordinationi. vefiflit, Et. Proverbiorum oétavo dicit eterna fapientia ; cujus munere om- nia gubernantur: Per me reges regnant, & le- gum conditores juffa decernunt, Ergo quibus'de- dit Dominus potestates & imperia, illi veri LI! 3 fane 

Strana 902
96i wm dine , fed humiliter in privato corripiendi A ANNO, » funt, nifi immineret periculum fidei . Tunc 3433. 55 enim prelatus minor feret, fi in infidelica- $ tem laberetur , & fubditus fidelis major. I- dem dicir Richardus de Media villa. Dico ul- terius quod fraterna corre@io de peccatis pre- teritis publicis locum habet. Etiam dicit Tho- snas: Publica reprehenío : falvis his qua di- €t funt de prelatis. Dicit enim hic fanQus Thomas fecunda fecunda quzftione trigefima. tertia , articulo feptimo , in corpore : » Quz- $ fierat enim utrum in correclione fraterna fe- » Creta admonitio ex neceíftate praecepti de- » beat praecedere denuntiationem. Di(tinguen- » бот ей, inquit: Áut enim peccata fünt. pu- » ca, non santum adhibendum cft remedium el qui peccavit, ut melior fiat, fed etiam a- liis in quorum notitiam devenit , ut non fcan- dalizentur . Et ideo talia peccata fuot publi- ce arguenda , fecundum illud t. Timorh. v. Peccantem coram: omnibus argue , ut .cateri ti- morem habeant. Quod intelligitur de pecca- » tis publicis, ut dieit Auguftinus in libro de -» verbis Domini . ibi dicit fanQus Thomas quod remedium ut melior fiat illi adbiben- dum eft. Et hoc fit per correctionem frater- nam; ficur quod coram omnibus arguitur , re- medium eft aliis, ne ipfarn in culpa fequantur, ut de republica tollatur fcandalum . Sexto infero, quod cum przlard presbyteri C & ecclefiaftici fint fuperiores laicis, non eft fraterna correctio facienda eis coram multitu- dine laicorum , de peccatis etiam publicis per- om crt fonalibus , neque etiam fidem, neque fubves- fenus ab fionem morum per malam do&Grinam directe bira obedien- Concernentibus, ut per iliam iüducantur laici . ad fubtraQionem obedientie refpeCtu facerdo- tem. fftud corollarium ponit ultra premiffa, quod non debent induci laici ad fubtrahen- dam obedientiam presbyteris etiam malis ma- liia perfouali, quamquam etiam fit. publica. Paret per illud Exodi xx. Honora patrem tuum ,, quod aon tantum de patre carnali, fed tpiri- tuali intelligitur. Et ifiud morale preceptum 2 » » » » » Sara 26. 9 "Corollarlum VL Ecclefiofici presbyter non une lice carri pia » DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. » 902 Ipfi qui proprio ore corpus Domini confi- mamas ciunt, ab omnibus funt audiendi & timen- ANNO di , & non dilacerandi , ant detrahendi : Mod ! quia a quibus populus Domini fe benedici ; f, falvari , & inflrui cupit, nullatenus debet rene 5o. 60$ arguere , nec vulgus in eorum accufa- imas > tione fuícipi: populus enim ab eis docen- dus efl, & corripiendus, non ipfi a popu- lo, quia non eft difcipulus fupra magi- » ftrum. Apparet per hoc quod populus de- bet obedire facerdotibus, & fe non fubirahe- re ab eorum obedientia. . Item Gregorius Nazianzenus fecunda oratio- ne in fané&ta lumina poft medium, demum e- üam illud docet, quomodo fubjectos effe o- blica , aut occulta. Si quidem funt publi- B porteat eos qui accedunt ad. gratiam , his qui- bus difpenfatio my(teriorum Dei commiffa est. maxime etiam fi dignitate aliqua fibi vei fa- pientia prediti videantur: ,, Nemo diffimulet baptifmum , nemo contemnat, nemo pradi- catoribus fidei & difpenfatoribus gratie re- Óistat atque repugnet , fed cum omni humi- litate & veneratione fubjaceat. Hzc ille. » Praterez, Chryfostomus fuper. epistola fc- cunda ad "'imotheum homilia fecunda dicit : Nefcis quid est f^cerdos? quoniam angelus Dei est; non enim qua fui ipfius funt loquitur. Si contempferis , non eum contemnis , fed eum Qui inchronizavit eum , Deum. Et unde ma- nifestum est quod Deus inthronizavit eum ? nifi. hanc habeas opinionem, fpes tua evacua- ta est, Si'enim nihil agat Deus per cum, ne- quc lavacrum habes, neque mysterii parti- ceps es, neque benedictionibus frueris: Non ergo Christianus es. Quid ergo? Omnes or- dinar, etíam indignos? Nou omnes quidem inthronizat, per omnes tamen ip(e operatur, falutem. populi moliens , non illorum intrans „ merita. Hac ille. Profecto hzc fententia in ilio verbo Salvatoris fundata est: Qui vos au- dit , me audit; & qui wos [pernit, me. fpernit Forte dicet quilpiam : Idec publice malis facerdotibus non obedio , quiz propter fuam malitiam publicam dominium fuper me perdi- ir domi derunt. Patas, quifo, dominium in caritate "I"m. » " Маг, хе. Por peccatum quodvis mor, eft, ideo femper manet: lex etiam dicebat, Dfundari ? (i hoc credis , cum certi e(le non Deuter. xv11. Qui fuperbierit , nolens obedire. fa- cerdotis imperio , morietur komo ille, & auferes snalum de Zfrael: cun&ufque populus audiens ti- mebit, ut nullus: deinceps ittumefcat | fuperbia . Quamvis autem hoc preceptum, quia judicia- le erat, fit mortuum , ratio tamen. precepti manet, fcilicet de obediendo -facerdotis impe- rio. Nam hoc morale eff, quia praecipitur ho- norare parentes, Nec hoc velet dicere, quod Alexander hoc folum intelligitur de bonis: nam dicit Á- $e Al 2s lexander de Ales in tertia parte fuz fumme, membj.sR$ quod malo praelato, quamdiu ab ecclefia to- leratur , debetur honor . Et quamvis male pra- fideat , quoufque ab ecclefia deponatur ; ut poffimus de alio fi fit in. caritate, cum nec de nobis ipfis fimus, Sapiente teste, qui ait. Ec- clefiastici xx. Nemo [cit am odio vel amore di- gnus fit : & Apostolo qui dicit x. ad Corin- thios iv. ZVihil mihi confcius [um , fed non in hoc juflificatus' fum ; certi eff: non. poflumus de aliquo , fi fit verus dominus: & ita non fo- lum fpiritualia dominia ambigua erunt, fed & temporalia. Quod fi dicatur , imo certi eri- mus, donec aliquod publicum mortale com- miferint ; fi fic dicirur, ergo dominium aut fpirituale aut temporale in caritate non fun- datur, cum per mortale occultum quis domi- nium non amitüt. bene »prafidens debet haberi, & intelligitur de E "Porro ostendo, quod per mortale publicum maliüa perfonah. . Patet corollarium iflud per iliud Matth. xxiii. Super cathedram. Moyfe federunt Scribe c Pharifai ; que dicunt vobis, facite. Xt 1. Petr. ii. Subditi effote in. omni timore dominis vefíris; non tantum bonis & modeffis , fed etiam. dyfco- lis. Hec efl enim gratia, fi propter. Dei con- fcientiam fuflinet quis iriffitias gatiens injufle. Pa- tet etiam auctoritatibus doctorum fanctorum . . Talofplorur Dicit Telefphorus Papa VII. a beato Petro , smapifiols fue gx computo Auguftini, decreto fuo cap. x. Concil. General. Tom. XXIX. non amittitur dominium , faltem per peccatum perfonale, quod fidem non corrumpir , aut ec- clefiam non fcindit, vel bonos mores per ma- Jam doCtrinam directe non perimit. Dignitates & dominia funt a Dei providentia derivata : nam ad Romanos x1t1. dicitur. Qui poreflati res fiflit dvoina ordinationi. vefiflit, Et. Proverbiorum oétavo dicit eterna fapientia ; cujus munere om- nia gubernantur: Per me reges regnant, & le- gum conditores juffa decernunt, Ergo quibus'de- dit Dominus potestates & imperia, illi veri LI! 3 fane 

Strana 903
903 ocra {unt domini, Conftat autem Dominum infer- À,, ANNO dum facere malum hominem regnare füper CHRISTI : Lea: a: 142. populum ad populi afflidionem, Job xxxiv. "Qui regnare facit hominem hypocritam propter peccata populi, Ígitur.tales quamvis fint mali culpa perfonali, tamen domini funr. Idem mangifeftum e(t in angelis Ephef , Pergami, Thyatire , Sardium , & Laodicez: adverfus euim illos epifcopos Dominus com- minationes revelat, quarum alique non funt pro peccato yeniali imo morjali , & tamen adhuc epi(copi funr, & non ipfo facto depofiti, Preterea 4. Anfelmus in gloffa fuper illo z. Corinth. 1. Ve fcias que a Deo donata funt nobis, ait: Multi habent donum fpiritus: Dei, Hpac. 2. € 3. a Śliyr libor Babss Dugnfii- nrg, . ORATIO JXEGIDII CARLERTI $94 net, cft honorandus fi non propler fe, vel — a ss propter ordinem: ünde gentilem, im pote- ANNE; » flate tamen pofitum, honoramus, licet ine "4. dignus fit. KÉec ille,. Patet. quomodo ip ^ rege perfonam distinguit Augustinus ab or- dine. Si fuerit peccator jn perfona meretur privari bonis Dei. Sed quia est rex ex offi- Cio , meretur habere Dei bona etiam valida, honores excelfos ab homine, & a Deo vifio- nes & fomnia. Proinde idem libro de civi- tate Dei dicit in effedu, quod idem Dcus dedit regna piis & impiis; qui Mario imper rium, ipfe & Cajo, qui Constantino Chri- stiano, & fuliano apostate , Pater ergo quod yerum dominium non fun- » » & nefciendo a quo habent impia vanitate B datur in graria gratum faciente , fed jn divina » jadantur. Nemo donis Dei beatus qui dan- ti eft ingratus. fdem Auguftinus fuper Pfal. LxvI. Y. 1. Aha funt dona que dat Deus: inimicis fuis, & alia que non fervat nifi amicis fais . Que funt dona que dat Deus inimicis fuis? quie nunc memorayi, Non enim foli boni plenas habent domos rebus: neceffariis ; aut. foli boni vel (alvi fa&i funt , » vel abægritudine convalefcunt.. Hec Áugu- fünus. Quid mirum, fi dominia dat pecca- soribus , fidelibus tamen , qui etiam infidelibus larga dedit imperia? imo & infidelem fuper populum fuum regnare conftituit? patet in Mabuchodonofor, Frat enim ille idolatra, E 3» fed & rex conflitutus a Domino fuper popn-Cditus. populus non potest licite. fubtrahere gr. Gorol lum Ifrael peccantem . Jeremie fiquidem xxv11. fcriptum eft : Ego feci terram. &- homines & ‚bus publica malitia perfonali . jumentu, qua uper faciem terre funt jn forti żudine mea magna , €' in brachia meo extento , € dedi eam ei, qui placuit. in. oculis. meis. Et "punc üaque ego dedi ommes terras iftas in má- vus ANabuchodonofor regis Babylonis feroi mei. Jnfaper dr beffias agri dedi ei ut ferviant illi €k ferwient ei omnes gentes, C filio ejus, qf filio fli ejut. Videtis quomodo Deus eum præfecit in regem terre Ifrael , ficut de ipfo propheta loquitur im textu: nec folum: eum ; fed fiium, & flinm fil. Nec. pote dici quod. Deus dicatur facere hoc permitfive , providentia , ficutin caufa efficientc , fecandum quam , propter occultas nobis cauías fuc æ- ternæ fapicntig manifefliflimas , bene vult ma- lis, & jnterdum male, pognaliter vero bonis, Cum autem vifum erit in fequenti couclufio- ne facerdoies populo non elle fubjectos > apr parebit irrationabile , ipfos coram populo de peccatis fuis perfonalibus publicis arguere , hypochrifim detegere, 85 coram ipfo fuis ma- nifeflis fceleribus contraire, ut dixir propo- nens; dum tamen non fint in fübverfionem , “per fallam doGrinam:; iu quo cafu pofunt argui publice coram. populo, ut füpra. dictum. Sequitur feptimo ex pr&cedentí, quod fub- is i. rium. Pop malis facerdoti- ru M .Nec valet ex- cite fubte cufatio avaritie hoc facere volentium , Quia m i eiae ! à + malis © Saul nolunt tales nutrire in peccatis quod tamen otibuse fecerent dando , ut dicunt. Probatur: Chri- ftus. fufteniayir Judam proditorem » deditque ille buccellam panis, & fecit eum parüci- pem menfe fue, & adhuc erat facerdos. I- tem Deus pafcit genfiles in. orbe hereticos, & impios Chrifianos, ita ut fob dicat: A- bundant tabernacula pradonum , & laudatler pro- vocant eum , cum ipfe dederit omnia im mani- bus eorum . fob xx1. Et Veritas ipfa de hoc ait: Qui folem fuum facit oriri fuper bonos € decimas & oblationes . a quia Dominus addit: Sero: mci, & beffias a- D malos , € pluit fuper jufos € injufos , gri dedi ei. fterum Cyro adhuc idololatra dedit Dominus regna terre. Ifaiz enim xiv, Hac dicit Dominus chriffo meo Cyro, cujus ap- prehendi dexteram , ut fubjiciam ante faciem €jus gentes, C doría regum vertam. Sequitar & ibi: Dabo. iibi thefauros abfconditos , & ar- cana fecretorum . Hieronymus in commentario lib xii. aii: Hujus dexteram apprehendit & » tenuit , ui nullus "forticudini ejus valeret: „> refiftere' : legamus Xenophontis octo li. » brorum &yri majoris hiftoriam, & prophe- » tiam ffaiæ cernemus expletam . Que enim » Civitasilli non patuit ? quis non regum ter- a £2 fubjecit? qui muri prius inexpugnabiles », non illius obfidione fubverfi fant? lac ille. E ,, Amplius Cefar erat injuftus injaftitia. fidei, tamen: Dominus dominium fuum confirmavit, cum ait ; Reddite que funs Cafaris Cafari . sand. as Pilatus etiam erat iniquus Chrifto , judicans ia favorem Judæorum, tamen fram potefta- tem approbavit, cum ait: Non haberes po- zafłatęm adoerfum me ullam , "niff tibi datum. effet defuper. Propterea dicit Auguflinus libro de queftionibus veteris & ney: . teftamenti : Dei imaginem habet rex, ficut epifcopus » Chrifti. Quamdiu ergo inea traditione ma- M Item Áuguüinus traCaru de oratione Do- Mattb. minica, qui incipit, San&@ifimis Apoftolis , ait: Ipfum panem, cariffimi, quo venter im- » pletur quo caro quotidie reficitur, ipfum » panem videtis dare Deum, non folum lau- » datoribus fuis, qui facit folem fuum oriri » fuper bonos & malos, & pluit fuper ju- » flos & injuttos. Laudas, pafcit te: blafphe-. » mas, pafcit tc: ut poenitentiam agas, ex- » peat te; fi non te mutayeris , damnat » te. Quia ergo panem iftum accipiunt boni » & mali a Deo, putas non eft alter panis? Haec ille. Ftem idem prima. parte fermo- ; num, fermone de generalitate eleemofynæ, qui incipit: Sunt qui dicunt, Da miferi- Fe (d » cordiam, & ne fuícipias peccatorem , Iljà © 35" » enim ob hoc di&a fünt, ne umquam pec- catori benefacias proprerea quia peccator, » fed quia homo eft: itaquc utrumque pra » €eptum tenebis, non ad vindictam remiffus nec ad fubveniendum, Omnis : enim qui ratione argdit peccatorem » quid aliud | quam vult non effe peccatorem ? Odit er- go in illo quod odit Deus, ut perimatur quod homo fecit, & liberetur quod Deus fecit: peccatum autem homo fécit ipfos + ko- se ” 3 » 

Strana 904
903 ocra {unt domini, Conftat autem Dominum infer- À,, ANNO dum facere malum hominem regnare füper CHRISTI : Lea: a: 142. populum ad populi afflidionem, Job xxxiv. "Qui regnare facit hominem hypocritam propter peccata populi, Ígitur.tales quamvis fint mali culpa perfonali, tamen domini funr. Idem mangifeftum e(t in angelis Ephef , Pergami, Thyatire , Sardium , & Laodicez: adverfus euim illos epifcopos Dominus com- minationes revelat, quarum alique non funt pro peccato yeniali imo morjali , & tamen adhuc epi(copi funr, & non ipfo facto depofiti, Preterea 4. Anfelmus in gloffa fuper illo z. Corinth. 1. Ve fcias que a Deo donata funt nobis, ait: Multi habent donum fpiritus: Dei, Hpac. 2. € 3. a Śliyr libor Babss Dugnfii- nrg, . ORATIO JXEGIDII CARLERTI $94 net, cft honorandus fi non propler fe, vel — a ss propter ordinem: ünde gentilem, im pote- ANNE; » flate tamen pofitum, honoramus, licet ine "4. dignus fit. KÉec ille,. Patet. quomodo ip ^ rege perfonam distinguit Augustinus ab or- dine. Si fuerit peccator jn perfona meretur privari bonis Dei. Sed quia est rex ex offi- Cio , meretur habere Dei bona etiam valida, honores excelfos ab homine, & a Deo vifio- nes & fomnia. Proinde idem libro de civi- tate Dei dicit in effedu, quod idem Dcus dedit regna piis & impiis; qui Mario imper rium, ipfe & Cajo, qui Constantino Chri- stiano, & fuliano apostate , Pater ergo quod yerum dominium non fun- » » & nefciendo a quo habent impia vanitate B datur in graria gratum faciente , fed jn divina » jadantur. Nemo donis Dei beatus qui dan- ti eft ingratus. fdem Auguftinus fuper Pfal. LxvI. Y. 1. Aha funt dona que dat Deus: inimicis fuis, & alia que non fervat nifi amicis fais . Que funt dona que dat Deus inimicis fuis? quie nunc memorayi, Non enim foli boni plenas habent domos rebus: neceffariis ; aut. foli boni vel (alvi fa&i funt , » vel abægritudine convalefcunt.. Hec Áugu- fünus. Quid mirum, fi dominia dat pecca- soribus , fidelibus tamen , qui etiam infidelibus larga dedit imperia? imo & infidelem fuper populum fuum regnare conftituit? patet in Mabuchodonofor, Frat enim ille idolatra, E 3» fed & rex conflitutus a Domino fuper popn-Cditus. populus non potest licite. fubtrahere gr. Gorol lum Ifrael peccantem . Jeremie fiquidem xxv11. fcriptum eft : Ego feci terram. &- homines & ‚bus publica malitia perfonali . jumentu, qua uper faciem terre funt jn forti żudine mea magna , €' in brachia meo extento , € dedi eam ei, qui placuit. in. oculis. meis. Et "punc üaque ego dedi ommes terras iftas in má- vus ANabuchodonofor regis Babylonis feroi mei. Jnfaper dr beffias agri dedi ei ut ferviant illi €k ferwient ei omnes gentes, C filio ejus, qf filio fli ejut. Videtis quomodo Deus eum præfecit in regem terre Ifrael , ficut de ipfo propheta loquitur im textu: nec folum: eum ; fed fiium, & flinm fil. Nec. pote dici quod. Deus dicatur facere hoc permitfive , providentia , ficutin caufa efficientc , fecandum quam , propter occultas nobis cauías fuc æ- ternæ fapicntig manifefliflimas , bene vult ma- lis, & jnterdum male, pognaliter vero bonis, Cum autem vifum erit in fequenti couclufio- ne facerdoies populo non elle fubjectos > apr parebit irrationabile , ipfos coram populo de peccatis fuis perfonalibus publicis arguere , hypochrifim detegere, 85 coram ipfo fuis ma- nifeflis fceleribus contraire, ut dixir propo- nens; dum tamen non fint in fübverfionem , “per fallam doGrinam:; iu quo cafu pofunt argui publice coram. populo, ut füpra. dictum. Sequitur feptimo ex pr&cedentí, quod fub- is i. rium. Pop malis facerdoti- ru M .Nec valet ex- cite fubte cufatio avaritie hoc facere volentium , Quia m i eiae ! à + malis © Saul nolunt tales nutrire in peccatis quod tamen otibuse fecerent dando , ut dicunt. Probatur: Chri- ftus. fufteniayir Judam proditorem » deditque ille buccellam panis, & fecit eum parüci- pem menfe fue, & adhuc erat facerdos. I- tem Deus pafcit genfiles in. orbe hereticos, & impios Chrifianos, ita ut fob dicat: 4- bundant tabernacula pradonum , & laudatler pro- vocant eum , cum ipfe dederit omnia im mani- bus eorum . fob xx1. Et Veritas ipfa de hoc ait: Qui folem fuum facit oriri fuper bonos € decimas & oblationes . a quia Dominus addit: Sero: mci, & beffias a- D malos , € pluit fuper jufos € injufos , gri dedi ei. fterum Cyro adhuc idololatra dedit Dominus regna terre. Ifaiz enim xiv, Hac dicit Dominus chriffo meo Cyro, cujus ap- prehendi dexteram , ut fubjiciam ante faciem €jus gentes, C doría regum vertam. Sequitar & ibi: Dabo. iibi thefauros abfconditos , & ar- cana fecretorum . Hieronymus in commentario lib xii. aii: Hujus dexteram apprehendit & » tenuit , ui nullus "forticudini ejus valeret: „> refiftere' : legamus Xenophontis octo li. » brorum &yri majoris hiftoriam, & prophe- » tiam ffaiæ cernemus expletam . Que enim 3, Civitasilli non patuit ? quis non regum ter- a £2 fubjecit? qui muri prius inexpugnabiles », non illius obfidione fubverfi fant? lac ille. E ,, Amplius Cefar erat injuftus injaftitia. fidei, tamen: Dominus dominium fuum confirmavit, cum ait ; Reddite que funs Cafaris Cafari . sand. as Pilatus etiam erat iniquus Chrifto , judicans ia favorem Judæorum, tamen fram potefta- tem approbavit, cum ait: Non haberes po- zafłatęm adoerfum me ullam , "niff tibi datum. effet defuper. Propterea dicit Auguflinus libro de queftionibus veteris & ney: . teftamenti : Dei imaginem habet rex, ficut epifcopus » Chrifti. Quamdiu ergo inea traditione ma- M Item Áuguüinus traCaru de oratione Do- Mattb. minica, qui incipit, San&@ifimis Apoftolis , ait: Ipfum panem, cariffimi, quo venter im- » pletur quo caro quotidie reficitur, ipfum » panem videtis dare Deum, non folum lau- » datoribus fuis, qui facit folem fuum oriri » fuper bonos & malos, & pluit fuper ju- » flos & injuttos. Laudas, pafcit te: blafphe-. » mas, pafcit tc: ut poenitentiam agas, ex- » peat te; fi non te mutayeris , damnat » te. Quia ergo panem iftum accipiunt boni » & mali a Deo, putas non eft alter panis? Haec ille. Ftem idem prima. parte fermo- ; num, fermone de generalitate eleemofynæ, qui incipit: Sunt qui dicunt, Da miferi- Fe (d » cordiam, & ne fuícipias peccatorem , Iljà © 35" » enim ob hoc di&a fünt, ne umquam pec- catori benefacias proprerea quia peccator, » fed quia homo eft: itaquc utrumque pra » €eptum tenebis, non ad vindictam remiffus nec ad fubveniendum, Omnis : enim qui ratione argdit peccatorem » quid aliud | quam vult non effe peccatorem ? Odit er- go in illo quod odit Deus, ut perimatur quod homo fecit, & liberetur quod Deus fecit: peccatum autem homo fécit ipfos + ko- se ” 3 » 

Strana 905
am homines Deus, Er infra; Benefac humili A rentia , honore x manfuerudine corrigere, ad- ANNO CHRISTI 1433- 905 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 206 » propter hoc quod humilis e(t, &c ne de- » deris impio.propter hoc quod impius eft: » quoniam & Alitiffimus oit peccatores, & » impüs reddet vindicfam; qui tamen non » folum propter quod peccatores & impii » fant, verum etiam quod homines, facit w» oriri folem fuum fuper bonos & malos, » & pluit fuper juftos & injuftos; ita nulli ho- » minum claudenda eft mifericordia , nulli pec- ». Catori im punitas relaxanda . ]Eec Auguflinus. Ex quo patet, quomodo poteft dari malis, nec tamen nutrietur malitia: ideo poffant reddi decimae , utique jufliffime debite, nec ideo nutrietur malitia; nam folventur , quia debite hibitis debitis circumffantiis. Quod fi illum non ANNO audierit ,adhibeat unum vel duos teftes ; quos CAU fi non audierit , dicat ecclefie, id eft, praelato ec- clefie , qui eft fuperior facerdoris delinquentis . Si ille neglexerit, poteft ad füperiorem recurrere, ufque ad fümmum Poarificem ; quem fi rurfus delidem in correQione ifta judicaverit, habet pro finali récurfu. generale concilium , quod. requifi-- tum & a corrigendis informatum nullatenus def- ; + c - 1. . : . a masuferipsus ciet. Speciali enim quadäm præfentia Paracle-"sodes alrer p tus Spiritus fan&us ej adesz, čz Chriftus, gui Tpon= $4ebite corri- fam fuam ecclefiam catholicam in concilio gene- atum. rali reprafentatam , nullatenus crrare permittit , quam defponfavit (ibi ia fide & in mifericordia © & quia illi funt facerdotes, non autem quia B& miferationibus ufque jn fempiternum . Marsh. 23. Hieron. in ea. pit. ad Bom. 32» я $5 2 Yoriut $m- prelfas babes fuam Zeom ia Bfat 33. im zpsfł. ad Hodybians 150. sali. Item. Hieronimus in commentario fuper ilo Marrhai , Reddite que funt. Caefaris Cefari , © qua funt Dei Deo, dicit fic: Porro quod ait: Reddite qua funt Сеат Cefari , id ett, 5, Dumui, tributum; © pecuniam: дих ^ funt Dei Deo , id. eft, decimas primitias, » & oblationes. Hec Hieronymus, "Tunc autem. Caefar Tiberius erat tyrannus, fucceffor tyranni S heres; facerdotes infide- les, avari, & malo pertinaces , ad pietatem indociles, & mortem Domini jugiter medi- tantes, & iamen illis decimas Dominus jubet dari: Si jllis dande funr, cur non facerdoti- bus malis; tamen fidelibus ? Rurfus idem in Propter quod in morum reformatione non est ambigendum , concilium generale tramitem ve- ritacis umquam relji£turam ; hoc tantum reftar ; ut omnis puritas amator conciliorum genera- lium celebrationem toto corde & opere procuret. Ecce leni:z2tem Domini , ecce mandatum de cor- re@ione fraterna , ecce practicam. horum eon- irà malitiam facerdorum — perfónalem . Dixi, perfonalem ; quia i fide aut do&rina crrarent & perverterene populum; hoc modo fi, mores fanctos documentis malis niterentur evertere , aliter effer. procedendum , ut dictum eft, nec peccarent folum in ie ,fed in omnes Christia- nos. Ubi vero omitteretar celebratio genera- annotationibus fuper illo: $7 efurierit inimicus Ó tium conciliorum , quod Deus avertat ; reme- „ £üus , ciba illum; fe fitit, pota illum; ait: No- » E negare quod Dominus nulli negat, » quamvis fit blafphemus & impius: hoc e- » him faciens, carbones congeres fupcr ca- » put ejus: ur cum fibi carbones intcllexeérit per a tuam indebitam mifericordiam con- » gregari, excuriat cos, hoc eft, converta- » fur; & diligat te; quem habuerat aliquando 5 perofüm . hem : ldem Deus nulli negat e- » tiam blafphemo , & impio: & numquid i- + ple cibat inimicos íuos contra fe ipfum? » non, fed contra fe ipfos eis gratitudo Do- » mini, gratiiudo & fervorum ejus obelle 5 poteft ad pœnam, Domini gratitudo au- dium est prædicatio verbi Dei maxime ad cle-- rum. facta, In illa fiat generalis exprobratio vi- tiorum » ne umquam putent jinfipienres vitia fibi licere. ÀÁd populum vero exprobrario vitio- rum cleri non videtur expediens , nifi cum ma- gno moderamine, & diligenti verborum tem- . peranüa fiat ; ne clero populus infestüs infolen- tior fiat, & abjiciat omnem reverentiam & o- bedientiam , Ubi ramen probabiliter appareret populum. errare , credendo vitia cleri jam non effe vitia, effet per veram doctrinam ei fuccur~ rendum; fed hoc diebus nostris evenirc pro magna.parte populi non permitit Dominus. Non ergo arguendi fant mali facerdotes ma- „> tem fervis ejus cre(cet ad gloriam, quiaD litia perfonali coram populo propter hoc: ultra » hec ideo paícunt peccatorem ut amplius » peccet, fed magis ut gratia Domini vicus » à deli&o quielcat , Hec Hieronymus: Cry- + foffomus aurem fuper Joannem. homilia rxx, » Qui manducat meum panem: Omnia alia » inquit, dimittens , hoc unum quod fufficiens „; erat eum, fcilicet Judam , detinere & con- » vertere , pofuit Coriftus , Qui a me nutritus „ elt, qui apud menfam communicavit. Hoc , autem dixit, erudiens cos ;qui malefaciunt ; » benefacere; etiamfi manferint infanabiliter » habentes. [Tec ille. Ponderate quod dicit, ^ Etfi manferint infanabiliter habentes: nam illis » benefaciendum , non obfłante malitia ; do- ? „ mus. Si vero zelum habens correctionis vi- üorum , utinam fecundum fcientiam , caufetur dicens, quód. nifi coram multitudine populi vitia cleri arguantur & improbentur , judicabit fimplex populus illa effe licita, ideo ut eis con- fulatur , neceffarium eft omnibus talibus pu- blice coram populo contraire : dico quod non habet unde rationabiliter congueratur: Nam juxta præmiffa doctrinam Salvatoris infequen- do , facerdotes delinquenres publice pecca- jis perfonalibus poteft fraternaliter cum reve- cet Dominus jefus, ur ait ipfe Chryfofto- E premiffa, hanc unicam facio rationem. Ordo fraterne correctionis ostendit, quod ab ea itur in correctionem paternam feu judiciariam , dum illa non füfficir. Nam post correptionem in- rer te & illum, unus vel duo testes adhiben- tur ,ut conyincatur jam correptus coram judice Postea fi negaverit , dicetur ecclefie, id est, praelato, vel univerfali ecclefie in negligentia praelatorum : fi illam. non audierit , excommu- nicatur vel excommunicatus est ; ideo fit sibi ut ethnicus & publicanus . Igitur ubi fraterna cor- reptio non fufficir , currituzad judicem, utqui volens corrigi noluit, nolens corrigatur. Mo- do populus, ut postea patebit, non est jadex facerdotum , nec haber excomununicare aut claves ecclefie , fed porius pastores, & eccle- fia univerfalis feu concilium illam reprefentans , Ygitur corrigendo coram populo malum facer- dotem, legem corrc&tionis fraternz quis zraní- greditur, & non ingreditur ordinem jadicia- rie potestatis , ergo boc non est faciendum , Sequitur fecunda. conclufro, Secunda conclifio: Soli habentes auctorita- tem 2 lege,a divina voluntate , per infpiratio- nem 

Strana 906
am homines Deus, Er infra; Benefac humili A rentia , honore x manfuerudine corrigere, ad- ANNO CHRISTI 1433- 905 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 206 » propter hoc quod humilis e(t, &c ne de- » deris impio.propter hoc quod impius eft: » quoniam & Alitiffimus oit peccatores, & » impüs reddet vindicfam; qui tamen non » folum propter quod peccatores & impii » fant, verum etiam quod homines, facit w» oriri folem fuum fuper bonos & malos, » & pluit fuper juftos & injuftos; ita nulli ho- » minum claudenda eft mifericordia , nulli pec- ». Catori im punitas relaxanda . ]Eec Auguflinus. Ex quo patet, quomodo poteft dari malis, nec tamen nutrietur malitia: ideo poffant reddi decimae , utique jufliffime debite, nec ideo nutrietur malitia; nam folventur , quia debite hibitis debitis circumffantiis. Quod fi illum non ANNO audierit ,adhibeat unum vel duos teftes ; quos CAU fi non audierit , dicat ecclefie, id eft, praelato ec- clefie , qui eft fuperior facerdoris delinquentis . Si ille neglexerit, poteft ad füperiorem recurrere, ufque ad fümmum Poarificem ; quem fi rurfus delidem in correQione ifta judicaverit, habet pro finali récurfu. generale concilium , quod. requifi-- tum & a corrigendis informatum nullatenus def- ; + c - 1. . : . a masuferipsus ciet. Speciali enim quadäm præfentia Paracle-"sodes alrer p tus Spiritus fan&us ej adesz, čz Chriftus, gui Tpon= $4ebite corri- fam fuam ecclefiam catholicam in concilio gene- atum. rali reprafentatam , nullarenus crrare permittit , quam defponfavit (ibi ia fide & in mifericordia © & quia illi funt facerdotes, non autem quia B& miferationibus ufque jn fempiternum . Marsh. 23. Hieron. in ea. pit. ad Bom. 32» я $5 2 Yoriut $m- prelfas babes fuam Zeom ia Bfat 33. im zpsfł. ad Hodybians 150. sali. Item. Hieronimus in commentario fuper ilo Marrhai , Reddite que funt. Caefaris Cefari , © qua funt Dei Deo, dicit fic: Porro quod ait: Reddite qua funt Сеат Cefari , id ett, 5, Dumui, tributum; © pecuniam: дих ^ funt Dei Deo , id. eft, decimas primitias, » & oblationes. Hec Hieronymus, "Tunc autem. Caefar Tiberius erat tyrannus, fucceffor tyranni S heres; facerdotes infide- les, avari, & malo pertinaces , ad pietatem indociles, & mortem Domini jugiter medi- tantes, & iamen illis decimas Dominus jubet dari: Si jllis dande funr, cur non facerdoti- bus malis; tamen fidelibus ? Rurfus idem in Propter quod in morum reformatione non est ambigendum , concilium generale tramitem ve- ritacis umquam relji£turam ; hoc tantum reftar ; ut omnis puritas amator conciliorum genera- lium celebrationem toto corde & opere procuret. Ecce leni:z2tem Domini , ecce mandatum de cor- re@ione fraterna , ecce practicam. horum eon- irà malitiam facerdorum — perfónalem . Dixi, perfonalem ; quia i fide aut do&rina crrarent & perverterene populum; hoc modo fi, mores fanctos documentis malis niterentur evertere , aliter effer. procedendum , ut dictum eft, nec peccarent folum in ie ,fed in omnes Christia- nos. Ubi vero omitteretar celebratio genera- annotationibus fuper illo: $7 efurierit inimicus Ó tium conciliorum , quod Deus avertat ; reme- „ £üus , ciba illum; fe fitit, pota illum; ait: No- » E negare quod Dominus nulli negat, » quamvis fit blafphemus & impius: hoc e- » him faciens, carbones congeres fupcr ca- » put ejus: ur cum fibi carbones intcllexeérit per a tuam indebitam mifericordiam con- » gregari, excuriat cos, hoc eft, converta- » fur; & diligat te; quem habuerat aliquando 5 perofüm . hem : ldem Deus nulli negat e- » tiam blafphemo , & impio: & numquid i- + ple cibat inimicos íuos contra fe ipfum? » non, fed contra fe ipfos eis gratitudo Do- » mini, gratiiudo & fervorum ejus obelle 5 poteft ad pœnam, Domini gratitudo au- dium est prædicatio verbi Dei maxime ad cle-- rum. facta, In illa fiat generalis exprobratio vi- tiorum » Ne umquam putent jinfipienres vitia fibi licere. ÀÁd populum vero exprobrario vitio- rum cleri non videtur expediens , nifi cum ma- gno moderamine, & diligenti verborum tem- . peranüa fiat ; ne clero populus infestüs infolen- tior fiat, & abjiciat omnem reverentiam & o- bedientiam , Ubi ramen probabiliter appareret populum. errare , credendo vitia cleri jam non effe vitia, effet per veram doctrinam ei fuccur~ rendum; fed hoc diebus nostris evenirc pro magna.parte populi non permitit Dominus. Non ergo arguendi fant mali facerdotes ma- „> tem fervis ejus cre(cet ad gloriam, quiaD litia perfonali coram populo propter hoc: ultra » hec ideo paícunt peccatorem ut amplius » peccet, fed magis ut gratia Domini vicus » à deli&o quielcat , Hec Hieronymus: Cry- + foffomus aurem fuper Joannem. homilia rxx, » Qui manducat meum panem: Omnia alia » inquit, dimittens , hoc unum quod fufficiens „; erat eum, fcilicet Judam , detinere & con- » vertere , pofuit Coriftus , Qui a me nutritus „ elt, qui apud menfam communicavit. Hoc , autem dixit, erudiens cos ;qui malefaciunt ; » benefacere; etiamfi manferint infanabiliter » habentes. [Tec ille. Ponderate quod dicit, ^ Etfi manferint infanabiliter habentes: nam illis » benefaciendum , non obfłante malitia ; do- ? „ mus. Si vero zelum habens correctionis vi- üorum , utinam fecundum fcientiam , caufetur dicens, quód. nifi coram multitudine populi vitia cleri arguantur & improbentur , judicabit fimplex populus illa effe licita, ideo ut eis con- fulatur , neceffarium eft omnibus talibus pu- blice coram populo contraire : dico quod non habet unde rationabiliter congueratur: Nam juxta præmiffa doctrinam Salvatoris infequen- do , facerdotes delinquenres publice pecca- jis perfonalibus poteft fraternaliter cum reve- cet Dominus jefus, ur ait ipfe Chryfofto- E premiffa, hanc unicam facio rationem. Ordo fraterne correctionis ostendit, quod ab ea itur in correctionem paternam feu judiciariam , dum illa non füfficir. Nam post correptionem in- rer te & illum, unus vel duo testes adhiben- tur ,ut conyincatur jam correptus coram judice Postea fi negaverit , dicetur ecclefie, id est, praelato, vel univerfali ecclefie in negligentia praelatorum : fi illam. non audierit , excommu- nicatur vel excommunicatus est ; ideo fit sibi ut ethnicus & publicanus . Igitur ubi fraterna cor- reptio non fufficir , currituzad judicem, utqui volens corrigi noluit, nolens corrigatur. Mo- do populus, ut postea patebit, non est jadex facerdotum , nec haber excomununicare aut claves ecclefie , fed porius pastores, & eccle- fia univerfalis feu concilium illam reprefentans , Ygitur corrigendo coram populo malum facer- dotem, legem corrc&tionis fraternz quis zraní- greditur, & non ingreditur ordinem jadicia- rie potestatis , ergo boc non est faciendum , Sequitur fecunda. conclufro, Secunda conclifio: Soli habentes auctorita- tem 2 lege,a divina voluntate , per infpiratio- nem 

Strana 907
908 ORATIO ÆGIDII CARLERII 907 nem ſeu revelationem cognita, aut ab aliquo A Præterea eodem modo videtur dicendum, illorum commiſfi , poſſunt licite in quolibet quod ſubditi poſſunt peccata principum ſæcula- rium publica auctoritate juſtitiæ punire & cor- ſtatu corrigere judicialiter ſubditorum ſuorum ripere ; & hoc eſſet ſeditioſum , & ſubverſio peccata mortalia publica. Iſta concluſio proba- omnis principatus temporalis . Amplius: fu- tur lege divina, praxi Apoſtolorum , & eccle- periores non habent ab inferioribus puniri pro- ſiæ primitivæ , decretis libri conciliorum Iſido- pter eorum negligentias in juſtitia miniſtranda ri , & ſanctorum patrum , & auctoritatibus aut regimine , & ſpecialiter eccleſiaſtici a lai- ſanctorum doctorum , ſe fundantium in lege cis. Illorum enim defectus Dominus judicabit divina. & non populus terræ . Quod patet Iſaiæ ter- Primo probatur ex teſtimoniis veteris teſta- tio, ubi dicitur: Stat ad judicandum Dominus. menti. Exodi 11. ſcriptum eſt, cum quidam Quod ad prælatos aut ad ſacerdotes hoc di- Hebræus alteri faceret injuriam , & Moyſes in- clum fit, patct : nam paulo poſt dicitur: Vos juriantem corriperet , ait correptus: Quis te con- depaſti eſtis vineam meam, & rapina pauperis ſlituit judicem ſuper nos ? numquid vis me interfi- cere , ſicut heri interfeciſti Ægyptium? Auguſtinus in domo veſtra : ſie enim ad hoc propoſitum AR- tOEA autem contra Fauftum dicit ſuper interfectionem Ballegat Alexander illam auctoritatem . Idem FAnffur Ma- pater Ezechielis 33. De ſpeculatore enim di- nies-uni drě- » Egyptii per Moyſen: Moyſes non deteſtabili 1. 4. 11. Fant. citur : Niſi inſonuerit buccina , cum viderit gla- 6 Supra pro- „ immanitate, ſed emendabili animoſitate juſti- Poſsetone p.i dium venientem , ſanguinem pereuntis de manu „ tiæ regulam exceſſit , quia nondum a Domino ſua requiram , non populus terræ , ſed ego, „ principatum acceperat , ut prius allegatum eſt. ſupple , Dominus. Hæc enim ſunt verba Do- Secundo : Sic David quemdam juvenem (dicunt mini- Non habet ergo nogligentias exigere multi doctores , quod fuit Doeg Idumæus , qui populus ex auctoritate de manibus prælato- dixerat ſe Saulem occidiſſe , licet mentiretur) rum aut presbyterorum , ſed Dominus: quam- occidit. Nam 11. Regum 1. dixit illi juveni: vis poſſit pro defectibus & negligentiis in of- Quare non timuiſti manum tuam mittere, ut occi- ficio querimoniam ſuperioribus ipſorum eccle- deres chriſtum Domini ? Et paulo poſt dixit : San- fiaſticorum deficientium porrigere , ac pro guis tuus ſuper caput tuum ſit , juſlitque eum in- peccatis perſonalibus ens monere fraternaliter terfici : hoc autem non feciſſet , ſi ſibi licuiſſet modo diéto in præcedenti concluſione. regem Saulem occidiſſe. Non ergo illi licuit, Deinde probatur concluſio teſtimoniis novi quamvis Saul effet malus , & reprobatus a Do- mino ne regnaret. Tertio , Proverb. xxx. dici-C teſtamenti , & primo Matthæi XXVI. dicit Sal- vator: Omnis qui gladium acceperit , gladio peri- tur: Per tria movetur terra, & quartum non po- bit. Ille vero dicitur gladium accipere , qui teſt ſuſtinere. Primum eſt per ſervum, cum regna- propria auctoritate juſtitiæ pœnas exercet. Un- verit: hoc autem fieret, si ſubditi vellent de- » de Auguſtinus : Ille gladium accipit , qui fectus ſuperiorum publicos per juditiam vindi- » nulla ſupcriori aut legitima poteſtate vel ju- care. Quoniam vero orbis perturbatio mala eſt, „ hente vel concedente in ſanguinem alicujus hoc non licet: Quarto, Pſalm. LXXI. dicit Pro- armatur : ergo ſoli tales , non qui gladium ac- pheta: Deus judicium tuum regi da, & juſtitiam cipiunt quoniam gladio peribunt , ſed quibus tuam ſilio regis. Ibi judicium juſtitiæ committi gladius a Deo datus eſt, debent peccata pu- precatur propheta, non cuilibet , ſed regi , aut blica auctoritate juſlitiæ vindicare : filio regis , vel his qui juſte aliis præſunt. Ite- Secundo Apoſtolus ad Romanos XIII. dicit : rum Proverbiorum XIX. Sapiens ait : Non de- Omnis anima poteſtatibus ſublimioribus ſubdita ſit, cent ſtultum deliciæ , nec ſervum dominari principi- Nam qui poteſtati reſiſtit, Dei ordinationi reſiſtis. bus. Ex illis patet ſubditos non debere ſuperio- Poſt pauca ſubdit: Non ſine cauſa gladium por- rum peccata per justitiam corrigere, castigare, aut punire. Item Iſaiæ decimo dicit Spiritus Drat, Dei enim minister eſt, vindex in iram ei, qui male agit . Ex his patet quod inferiores ſanctus: Numqutd gloriabitur ſecuris contra eum ſubdi debent poteſtatibus ſublimioribus , & ſic qui ſecat in sa, aut exaltabitur ſerra contra eum non habent de illis poteſtatibus justitiam fa- a quo trahitur ? Quomodo ſi elevetur virga contra cere : non enim habent gladium datum a Do- elevaniem ſe , & exaltetur baculus, qui utique mino, ſed princeps, qui Dei minister est con- lignum eſt. Licet autem hoc dictum ſit contra tra operantes malum . Si de facto faciunt , gla- prævaricatores divinorum mandatorum , quod dium accipiunt, & gladio peribunt, ut dicit patet ex pronuntiatione pœnæ divinitus com- Dominus. minatæ ; rationabiliter tamen poteſt exponi de Tertio Apoſtolus reprehendit eos, qui ju- inſurgentibus in ſuperiores , delicta eorum cu- dicant non ſibi ſubditos. Dicit enim ad Roma- pientes ſub titulo juſtitiæ vindicare. nos xIV. Tu quis es , qui judicas alienum ſer- Rurſus , ut allegatum fuit , inobediens ſacer- vum? Domino ſuo ſtat aut cadit . Nec poteſt dotis imperio moriebatur in lege. Ex quo ver- dici, quod propter peccatum domini effician- bo hoc morale accipiendum eſt, quod ſacerdo- tur ſubditi, dum tamen illud peccatum fit tan- tibus evangelicis , in his quæ bene præcipiunt , Etum perſonale , &t non fit in fidem , aut con- populus tonetur obedire : non ergo habet po- tra rempublicam , ad cujus cuſtodiam , & fidei pulus eorum peccata perſonalia per juſtitiæ po- reſlarem corrigere. Si dicatur , quod hoc verum defenſionem ordinatum eſt dominium , ſicut eſt de bonis (nam malos presbyteros puerulus probatum eſt ſupra. Quarto, 1. Petri 11. Petrus Apoſtolus: Sub- Daniel judicavit, ut patet Danielis XIII.) reſ- diti eſtote omni humunæ creaturæ propter Deum ; pondebo , quod ita fecit ; ſed hoc fuit accepta ſpecificando autem cui, ſubjungit , Sive regi a Domino ſuper hoc ſpeciali poteſtate , quæ in- quaſi præcellenti, ſive ducihus quaſi ab co miſſis, noteſcit hominibus aut per miracula , aut per ad vindictam malefactorum, laudem vero bono- teſtimonium ſacrarum ſcripturarum : hæe au- rum , quia fic eſt voluntas Dei. Si dicatur, quod tem , de qua hic , inſpiratio divina ex ſcriptura bonis parendum eſt, non malis, contradicitil- manifeſtatur. Nam dicitur: Suſcitavit Deus ſpi- lud 1. Petr. 11. Servi ſubditi eſtote in omni timo- ritum pueri junioris, cui nomen Daniel. Ag. F. Zo CRIE FAN. Mani- ESaumaF. 70. rem. ANNO CHRISTI 1933. ANNO CHRISTI 1435. re

Strana 908
908 ORATIO ÆGIDII CARLERII 907 nem ſeu revelationem cognita, aut ab aliquo A Præterea eodem modo videtur dicendum, illorum commiſfi , poſſunt licite in quolibet quod ſubditi poſſunt peccata principum ſæcula- rium publica auctoritate juſtitiæ punire & cor- ſtatu corrigere judicialiter ſubditorum ſuorum ripere ; & hoc eſſet ſeditioſum , & ſubverſio peccata mortalia publica. Iſta concluſio proba- omnis principatus temporalis . Amplius: fu- tur lege divina, praxi Apoſtolorum , & eccle- periores non habent ab inferioribus puniri pro- ſiæ primitivæ , decretis libri conciliorum Iſido- pter eorum negligentias in juſtitia miniſtranda ri , & ſanctorum patrum , & auctoritatibus aut regimine , & ſpecialiter eccleſiaſtici a lai- ſanctorum doctorum , ſe fundantium in lege cis. Illorum enim defectus Dominus judicabit divina. & non populus terræ . Quod patet Iſaiæ ter- Primo probatur ex teſtimoniis veteris teſta- tio, ubi dicitur: Stat ad judicandum Dominus. menti. Exodi 11. ſcriptum eſt, cum quidam Quod ad prælatos aut ad ſacerdotes hoc di- Hebræus alteri faceret injuriam , & Moyſes in- clum fit, patct : nam paulo poſt dicitur: Vos juriantem corriperet , ait correptus: Quis te con- depaſti eſtis vineam meam, & rapina pauperis ſlituit judicem ſuper nos ? numquid vis me interfi- cere , ſicut heri interfeciſti Ægyptium? Auguſtinus in domo veſtra : ſie enim ad hoc propoſitum AR- tOEA autem contra Fauftum dicit ſuper interfectionem Ballegat Alexander illam auctoritatem . Idem FAnffur Ma- pater Ezechielis 33. De ſpeculatore enim di- nies-uni drě- » Egyptii per Moyſen: Moyſes non deteſtabili 1. 4. 11. Fant. citur : Niſi inſonuerit buccina , cum viderit gla- 6 Supra pro- „ immanitate, ſed emendabili animoſitate juſti- Poſsetone p.i dium venientem , ſanguinem pereuntis de manu „ tiæ regulam exceſſit , quia nondum a Domino ſua requiram , non populus terræ , ſed ego, „ principatum acceperat , ut prius allegatum eſt. ſupple , Dominus. Hæc enim ſunt verba Do- Secundo : Sic David quemdam juvenem (dicunt mini- Non habet ergo nogligentias exigere multi doctores , quod fuit Doeg Idumæus , qui populus ex auctoritate de manibus prælato- dixerat ſe Saulem occidiſſe , licet mentiretur) rum aut presbyterorum , ſed Dominus: quam- occidit. Nam 11. Regum 1. dixit illi juveni: vis poſſit pro defectibus & negligentiis in of- Quare non timuiſti manum tuam mittere, ut occi- ficio querimoniam ſuperioribus ipſorum eccle- deres chriſtum Domini ? Et paulo poſt dixit : San- fiaſticorum deficientium porrigere , ac pro guis tuus ſuper caput tuum ſit , juſlitque eum in- peccatis perſonalibus ens monere fraternaliter terfici : hoc autem non feciſſet , ſi ſibi licuiſſet modo diéto in præcedenti concluſione. regem Saulem occidiſſe. Non ergo illi licuit, Deinde probatur concluſio teſtimoniis novi quamvis Saul effet malus , & reprobatus a Do- mino ne regnaret. Tertio , Proverb. xxx. dici-C teſtamenti , & primo Matthæi XXVI. dicit Sal- vator: Omnis qui gladium acceperit , gladio peri- tur: Per tria movetur terra, & quartum non po- bit. Ille vero dicitur gladium accipere , qui teſt ſuſtinere. Primum eſt per ſervum, cum regna- propria auctoritate juſtitiæ pœnas exercet. Un- verit: hoc autem fieret, si ſubditi vellent de- » de Auguſtinus : Ille gladium accipit , qui fectus ſuperiorum publicos per juditiam vindi- » nulla ſupcriori aut legitima poteſtate vel ju- care. Quoniam vero orbis perturbatio mala eſt, „ hente vel concedente in ſanguinem alicujus hoc non licet: Quarto, Pſalm. LXXI. dicit Pro- armatur : ergo ſoli tales , non qui gladium ac- pheta: Deus judicium tuum regi da, & juſtitiam cipiunt quoniam gladio peribunt , ſed quibus tuam ſilio regis. Ibi judicium juſtitiæ committi gladius a Deo datus eſt, debent peccata pu- precatur propheta, non cuilibet , ſed regi , aut blica auctoritate juſlitiæ vindicare : filio regis , vel his qui juſte aliis præſunt. Ite- Secundo Apoſtolus ad Romanos XIII. dicit : rum Proverbiorum XIX. Sapiens ait : Non de- Omnis anima poteſtatibus ſublimioribus ſubdita ſit, cent ſtultum deliciæ , nec ſervum dominari principi- Nam qui poteſtati reſiſtit, Dei ordinationi reſiſtis. bus. Ex illis patet ſubditos non debere ſuperio- Poſt pauca ſubdit: Non ſine cauſa gladium por- rum peccata per justitiam corrigere, castigare, aut punire. Item Iſaiæ decimo dicit Spiritus Drat, Dei enim minister eſt, vindex in iram ei, qui male agit . Ex his patet quod inferiores ſanctus: Numqutd gloriabitur ſecuris contra eum ſubdi debent poteſtatibus ſublimioribus , & ſic qui ſecat in sa, aut exaltabitur ſerra contra eum non habent de illis poteſtatibus justitiam fa- a quo trahitur ? Quomodo ſi elevetur virga contra cere : non enim habent gladium datum a Do- elevaniem ſe , & exaltetur baculus, qui utique mino, ſed princeps, qui Dei minister est con- lignum eſt. Licet autem hoc dictum ſit contra tra operantes malum . Si de facto faciunt , gla- prævaricatores divinorum mandatorum , quod dium accipiunt, & gladio peribunt, ut dicit patet ex pronuntiatione pœnæ divinitus com- Dominus. minatæ ; rationabiliter tamen poteſt exponi de Tertio Apoſtolus reprehendit eos, qui ju- inſurgentibus in ſuperiores , delicta eorum cu- dicant non ſibi ſubditos. Dicit enim ad Roma- pientes ſub titulo juſtitiæ vindicare. nos xIV. Tu quis es , qui judicas alienum ſer- Rurſus , ut allegatum fuit , inobediens ſacer- vum? Domino ſuo ſtat aut cadit . Nec poteſt dotis imperio moriebatur in lege. Ex quo ver- dici, quod propter peccatum domini effician- bo hoc morale accipiendum eſt, quod ſacerdo- tur ſubditi, dum tamen illud peccatum fit tan- tibus evangelicis , in his quæ bene præcipiunt , Etum perſonale , &t non fit in fidem , aut con- populus tonetur obedire : non ergo habet po- tra rempublicam , ad cujus cuſtodiam , & fidei pulus eorum peccata perſonalia per juſtitiæ po- reſlarem corrigere. Si dicatur , quod hoc verum defenſionem ordinatum eſt dominium , ſicut probatum eſt ſupra. eſt de bonis (nam malos presbyteros puerulus Quarto, 1. Petri 11. Petrus Apoſtolus: Sub- Daniel judicavit, ut patet Danielis XIII.) reſ- diti eſtote omni humunæ creaturæ propter Deum ; pondebo , quod ita fecit ; ſed hoc fuit accepta ſpecificando autem cui, ſubjungit , Sive regi a Domino ſuper hoc ſpeciali poteſtate , quæ in- noteſcit hominibus aut per miracula , aut per quaſi præcellenti, ſive ducihus quaſi ab co miſſis, ad vindictam malefactorum, laudem vero bono- teſtimonium ſacrarum ſcripturarum : hæe au- rum , quia fic eſt voluntas Dei. Si dicatur, quod tem , de qua hic , inſpiratio divina ex ſcriptura bonis parendum eſt, non malis, contradicitil- manifeſtatur. Nam dicitur: Suſcitavit Deus ſpi- lud 1. Petr. 11. Servi ſubditi eſtote in omni timo- ritum pueri junioris, cui nomen Daniel. Ag. F. Zo CRIE FAN. Mani- ESaumaF. 70. rem. ANNO CHRISTI 1933. ANNO CHRISTI 1435. re

Strana 909
Sapra corol- dario 5. Them. 2. 2. T33. Es. 7- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 909 910 re dominis veſtris , non tantum bonis & mode-A tur cum diabolo de corpore Moyſis , non eſt auſus— judicium inferre blaſphemia , ſed dixit, Imperet ti- ſeis , ſed etiam dyſcolis ; Conſequenter ex praxi Chriſti , Apoſtolorum bi Dominus. Si punitionem noluit archangelus & primitivæ eccleſiæ . Sic ex praxi Chriſti : in diabolum ſine auctoritate ſuperioris , ſcilicet Dei, exercere , ſed Domino reſervavit ; cum Chriſtus uni tantum, non omnibus dixit, ſci- licet Petro : Paſces oves meas , Joannis ultimo homines non fint meliores angelis , nec delin- quentes pejores diabolo, vindictam malorum dans uni , non pluribus , univerſalem auctorita- non debent exercere , ſed ſuperioribus reſervare. tem corripiendi peccata ſubditorum , & in vir- tutibus eos nutriendi. Item ex praxi Apoſtolo- Poſſet ex praxi primitivæ eccleſiæ ſatis fa- cile idem deduci per multa. Sufficiant autem rum, Petrus ſolus tamquam caput aliorum, di- duo exempla, quæ ſi non ſunt de primitiva vinam ſententiam in Ananiam & Saphiram pro- eccleſia ſunt tamen de eccleſia ſatis primiti- mulgat , quia defraudaverant de pretio agri, va. Unum eſt Conſtantini Magni, de quo in mentiti Spiritui ſancto , ut habetur Actorum v. 111. lib. hiſtoriæ tripartitæ dicitur, quod epi- In quo patet ; quod ſuperior habet ferre judi- ſeopis inter ſe diſſidentibus & libellos famoſos cium aut promulgare. Cæterum cum Simon ma- gus offerret pecuniam Apoſtolis , ut haberet po- Bcontra ſe invicem Constantino offerentibus, ipſe ait : Dominus conſtituit vos ſacerdotes, teſtatem dandi Spiritum ſanctum per impoſitio- & poteſtatem dedit vobis de nobis judicandi, nem manuum , ſolus Petrus, ut aliorum prin- ideo nos a vobis recte judicamur, vos autem ceps , legitur eum corripuiſſe imperioſe , dicens : non potestis judicari ab hominibus; propter Pecunia tua tecum ſit in perditionem. Actorum quod inter vos Dei ſolius expectate judicium ; VI21. Præterea cum Paulus percuſſus juſsu Ana- & veſtra jurgia, quæcumque funt, ad illud niæ ſummi ſacerdotis Judæorum dixiſſet : Per- divinum reſerventur examen. Vos eſtis nobis cutiet te Deus paries dealbata: & quidam adstan- dati dii : inconveniens eſt ut homo judicet tium ei appoſuiſſet: Sic ſummum ſacerdotem Dei deos, ſed ille ſolus , de quo ſcriptum eſt maledicit : Reſpondit: Neſciebam fratres , quia Pſal. LXXXI. Deus ſletit in ſynagoga deorum, princeps eſt ſacrdotum , per hoc ſe excuſans de in medio autem deos dijudicat. Aliud eſt exém- maledicti pronuntiatione, ostendens quod ſupe- plum de obedientia Theodoſii erga beatum rioribus non ſunt maledicta inferenda, & mul- Ambroſium . Ex quibus apparet principes ſæ- to minus corporales pœnæ per inferiores. De culares Chriſtianiſſimos judicibus ecclefiaſticis his Apoſtoli verbis habetur Actuum xXIII. Nec valet quod Paulus restitit Petro in faciem-Cparuiſſe, quamquam aliqui eorum mali eſſent, ſicut patuit in primo exemplo. Nam habetur Galat. 13. Cum veniſſet Cephas Ex his autem , quæ in libro conciliorum Iſi- Antiochiam , in faciem ei reſtitit, quia reprehen- dori habentur, probatur concluſio. In epiſtola ſibilis erat. Quia cum ſuperior peccat in facto Clementis Papæ ad Jacobum fratrem Domini de fidei , fit inferior in hac parte, & ſubditi non » morte ſancli Petri dicitur : Epiſcopos a ſolo lapſi fient ſuperiores , ut Thomas in 1v. diſtin- » Domino judicandos aut removendos , & non ctione xIx. vel magis gloſſam ſequendo dico, „ ab aliis eſſe dicebat , qui ſui ſunt & non al- quod in defenſione fidei Paulus fuit par Pe- „ terius. Et quis eſt qui alterius judicet ſervum ; tro : dicit enim gloſſa ſuper illo : Reſtitit enim » nam ſi ita non patiuntur homines , nec Deus in faciam, ut par: ita dicit Richardus de Me- » deorum, nec Dominus dominantium, hoc ul- dia villa in quarto, diſtinctione xIx. In una » latenus patietur. Item Evariſtus Papa, ut eo- reſponſione tangit aliam, quæ Thomæ vide- „ dem libro conciliorum Iſidorus narrat , de- tur conformari in quarto : quod ubi imminet » creto ſuo nono ait : Non eſt itaque a plebe periculum fidei, inferior poteſt ſuperiorem et- „ aut a vulgaribus hominibus arguendus epi- iam publice arguere , ut etiam dicit Thomas Dn ſcopus vel accuſandus , licet ſit inordinatus , in 11. ſecundæ immediate ſupra , ſicut ante � quia pro meritis ſubditorum diſponitur a Deo in fine quinti corollarii dictum eſt. Et hoc „ vita iſtorum; Et tranſumptione habetur 11. maxime dico verum eſſe , quando periculum " quæft. v11. Non est. Item ex decreto Ale- eſt in mora , nec dilationem recurrendi ad ſu- xandri primi in eodem libro conciliorum Ifido- periorem periculum patitur. „ ri dicitur: Relatum inſuper est ad hujus ſan- Ita dicit de paritate Petri & Pauli in defen- „ ctæ & Apoſtolicæ ſedis apicem, cui ſumma- ſione fidei Auguſtinus de Ancona libro de po- „ rum ſiſpofitiones cauſarum , & omnia nego- testate ecclesiastica, quæstione va1. art. 11. ad „ tia eccleſiarum ah ipſo Domino tradita ſunt primum , ubi oſtendit , quod Paulus fuit minor » quaſi ad caput , ipſo dicente principi Apoſto- Petro , major , & æqualis . Minor quidem po- » lorum Petro : Tu es Petrus , & ſuper hanc teſtate prælationis , quia ſolus Petrus fuit Ce- „ petram �dificabo eccleſsam meam : quod quidam phas, id eſt, caput totius eccleſiæ; major au- » æmuli Chriſti ejuſque ſanctæ eccleſiæ inſidia- tem prærogativa electionis, electus fuit a Chri- ſto poſt reſurrectionem & poſt glorificationem. " tores, ſacerdotes Dei ad judices publicos ac- Unde in bulla Papæ, Paulus ponitur ad dex- " cuſare præſumant : cum magis Apoſtolus teram . Æqualis in officio prædicationis , & fi-E» Chriſtianorum cauſas ad eccleſias deferri, & dei defenſionis. In hac autem reprehenſione » ibidem determinari præcipiat. Taliter præ- » varicantes prævaricati funt in Deum ſuum, fides defensionis tangebatur, quantum ad ces- » & non obediunt præceptis ejus. Amplius in ſationem legalium , unde ad Galatas 11. Post „ concilio generali Pariſienſi , & habetur in verba aſſumpta ſequitur de Petro: Non enim » cap. Nullus judicum , de for. compe. ſic fuir ambulabat ad veritatem evangelii. " diffinitum: Nullus judicum neque presbyte- Allego ultra praxim Apoſtolicam, praxim, " rum neque diaconum , aut clericum ullum aut ut ſic dicam, angelicam Michaelis archangeli: „ minores eccleſiæ , fine permiſſu Pontificis per qui dum cum diabolo de corpore Moyfis alter- „ ſe distringere aut condemnare præſumat. Quod caretur , noluit imperare , ſed Domino impe- „ ſi fecerit , ab eccleſia Dei cui injuriam irro- randum reſervavit . De hoc enim habetur in " gare dignoſcitur , tamdiu ſit ſequestratus , epiſt. Judæ: Cum Michael archangelus altercare- » quouſ- Clgmens Fo- pa apiſtols to Evarsftar dp. 2. bobetuv 2. m. 7. 5F. Non eft. AEAMO Pontifen epiß. 2. Matth. 16. ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTS 1433.

Strana 910
Sapra corol- dario 5. Them. 2. 2. T33. Es. 7- 909 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 910 re dominis veſtris , non tantum bonis & mode-A tur cum diabolo de corpore Moyſis , non eſt auſus— judicium inferre blaſphemia , ſed dixit, Imperet ti- ſeis , ſed etiam dyſcolis ; Conſequenter ex praxi Chriſti , Apoſtolorum bi Dominus. Si punitionem noluit archangelus in diabolum ſine auctoritate ſuperioris , ſcilicet & primitivæ eccleſiæ . Sic ex praxi Chriſti : Chriſtus uni tantum, non omnibus dixit, ſci- Dei, exercere , ſed Domino reſervavit ; cum homines non fint meliores angelis , nec delin- licet Petro : Paſces oves meas , Joannis ultimo quentes pejores diabolo, vindictam malorum dans uni , non pluribus , univerſalem auctorita- non debent exercere , ſed ſuperioribus reſervare. tem corripiendi peccata ſubditorum , & in vir- Poſſet ex praxi primitivæ eccleſiæ ſatis fa- tutibus eos nutriendi. Item ex praxi Apoſtolo- cile idem deduci per multa. Sufficiant autem rum, Petrus ſolus tamquam caput aliorum, di- duo exempla, quæ ſi non ſunt de primitiva vinam ſententiam in Ananiam & Saphiram pro- eccleſia ſunt tamen de eccleſia ſatis primiti- mulgat , quia defraudaverant de pretio agri, va. Unum eſt Conſtantini Magni, de quo in mentiti Spiritui ſancto , ut habetur Actorum v. 111. lib. hiſtoriæ tripartitæ dicitur, quod epi- In quo patet ; quod ſuperior habet ferre judi- ſeopis inter ſe diſſidentibus & libellos famoſos cium aut promulgare. Cæterum cum Simon ma- Bcontra ſe invicem Constantino offerentibus, gus offerret pecuniam Apoſtolis , ut haberet po- ipſe ait : Dominus conſtituit vos ſacerdotes, teſtatem dandi Spiritum ſanctum per impoſitio- & poteſtatem dedit vobis de nobis judicandi, nem manuum , ſolus Petrus, ut aliorum prin- ideo nos a vobis recte judicamur, vos autem ceps , legitur eum corripuiſſe imperioſe , dicens : non potestis judicari ab hominibus; propter Pecunia tua tecum ſit in perditionem. Actorum quod inter vos Dei ſolius expectate judicium ; VI21. Præterea cum Paulus percuſſus juſsu Ana- & veſtra jurgia, quæcumque funt, ad illud niæ ſummi ſacerdotis Judæorum dixiſſet : Per- divinum reſerventur examen. Vos eſtis nobis cutiet te Deus paries dealbata: & quidam adstan- dati dii : inconveniens eſt ut homo judicet tium ei appoſuiſſet: Sic ſummum ſacerdotem Dei deos, ſed ille ſolus , de quo ſcriptum eſt maledicit : Reſpondit: Neſciebam fratres , quia princeps eſt ſacrdotum , per hoc ſe excuſans de Pſal. LXXXI. Deus ſletit in ſynagoga deorum, in medio autem deos dijudicat. Aliud eſt exém- maledicti pronuntiatione, ostendens quod ſupe- plum de obedientia Theodoſii erga beatum rioribus non ſunt maledicta inferenda, & mul- Ambroſium . Ex quibus apparet principes ſæ- to minus corporales pœnæ per inferiores. De culares Chriſtianiſſimos judicibus ecclefiaſticis his Apoſtoli verbis habetur Actuum xXIII. Nec valet quod Paulus restitit Petro in faciem-Cparuiſſe, quamquam aliqui eorum mali eſſent, ſicut patuit in primo exemplo. Nam habetur Galat. 13. Cum veniſſet Cephas Ex his autem , quæ in libro conciliorum Iſi- Antiochiam , in faciem ei reſtitit, quia reprehen- dori habentur, probatur concluſio. In epiſtola ſibilis erat. Quia cum ſuperior peccat in facto Clementis Papæ ad Jacobum fratrem Domini de fidei , fit inferior in hac parte, & ſubditi non » morte ſancli Petri dicitur : Epiſcopos a ſolo lapſi fient ſuperiores , ut Thomas in 1v. diſtin- » Domino judicandos aut removendos , & non ctione xIx. vel magis gloſſam ſequendo dico, „ ab aliis eſſe dicebat , qui ſui ſunt & non al- quod in defenſione fidei Paulus fuit par Pe- „ terius. Et quis eſt qui alterius judicet ſervum ; tro : dicit enim gloſſa ſuper illo : Reſtitit enim » nam ſi ita non patiuntur homines , nec Deus in faciam, ut par: ita dicit Richardus de Me- » deorum, nec Dominus dominantium, hoc ul- dia villa in quarto, diſtinctione xIx. In una » latenus patietur. Item Evariſtus Papa, ut eo- reſponſione tangit aliam, quæ Thomæ vide- „ dem libro conciliorum Iſidorus narrat , de- tur conformari in quarto : quod ubi imminet » creto ſuo nono ait : Non eſt itaque a plebe periculum fidei, inferior poteſt ſuperiorem et- „ aut a vulgaribus hominibus arguendus epi- iam publice arguere , ut etiam dicit Thomas Dn ſcopus vel accuſandus , licet ſit inordinatus , in 11. ſecundæ immediate ſupra , ſicut ante � quia pro meritis ſubditorum diſponitur a Deo in fine quinti corollarii dictum eſt. Et hoc „ vita iſtorum; Et tranſumptione habetur 11. maxime dico verum eſſe , quando periculum " quæft. v11. Non est. Item ex decreto Ale- eſt in mora , nec dilationem recurrendi ad ſu- xandri primi in eodem libro conciliorum Ifido- periorem periculum patitur. „ ri dicitur: Relatum inſuper est ad hujus ſan- Ita dicit de paritate Petri & Pauli in defen- „ ctæ & Apoſtolicæ ſedis apicem, cui ſumma- ſione fidei Auguſtinus de Ancona libro de po- „ rum ſiſpofitiones cauſarum , & omnia nego- testate ecclesiastica, quæstione va1. art. 11. ad „ tia eccleſiarum ah ipſo Domino tradita ſunt primum , ubi oſtendit , quod Paulus fuit minor » quaſi ad caput , ipſo dicente principi Apoſto- Petro , major , & æqualis . Minor quidem po- » lorum Petro : Tu es Petrus , & ſuper hanc teſtate prælationis , quia ſolus Petrus fuit Ce- „ petram �dificabo eccleſsam meam : quod quidam phas, id eſt, caput totius eccleſiæ; major au- » æmuli Chriſti ejuſque ſanctæ eccleſiæ inſidia- tem prærogativa electionis, electus fuit a Chri- ſto poſt reſurrectionem & poſt glorificationem. " tores, ſacerdotes Dei ad judices publicos ac- Unde in bulla Papæ, Paulus ponitur ad dex- " cuſare præſumant : cum magis Apoſtolus teram . Æqualis in officio prædicationis , & fi-E» Chriſtianorum cauſas ad eccleſias deferri, & dei defenſionis. In hac autem reprehenſione » ibidem determinari præcipiat. Taliter præ- » varicantes prævaricati funt in Deum ſuum, fides defensionis tangebatur, quantum ad ces- » & non obediunt præceptis ejus. Amplius in ſationem legalium , unde ad Galatas 11. Post „ concilio generali Pariſienſi , & habetur in verba aſſumpta ſequitur de Petro: Non enim » cap. Nullus judicum , de for. compe. ſic fuir ambulabat ad veritatem evangelii. " diffinitum: Nullus judicum neque presbyte- Allego ultra praxim Apoſtolicam, praxim, " rum neque diaconum , aut clericum ullum aut ut ſic dicam, angelicam Michaelis archangeli: „ minores eccleſiæ , fine permiſſu Pontificis per qui dum cum diabolo de corpore Moyfis alter- „ ſe distringere aut condemnare præſumat. Quod caretur , noluit imperare , ſed Domino impe- „ ſi fecerit , ab eccleſia Dei cui injuriam irro- randum reſervavit . De hoc enim habetur in " gare dignoſcitur , tamdiu ſit ſequestratus , epiſt. Judæ: Cum Michael archangelus altercare- » quouſ- Clgmens Fo- pa apiſtols to Evarsftar dp. 2. bobetuv 2. m. 7. 5F. Non eft. AEAMO Pontifen epiß. 2. Matth. 16. ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTS 1433.

Strana 911
915 ANNO , mendet, Sunt tainen cafus fpeciales, in qui- CHRIST! bus judex fecularis potest: efie judex clerici , Ofiienfir do qui motantur per Ostienfem, & alios doflores f^ pedit, i^ decreto cap. Nullos, de for. comp. Rurfus, . quod dignitas epifcopalis fit major imperiali , exceptis temporalibus , que epifcopus ab eo recipit, declarat Innocentius TEL illustri impe- ratori Constantino, in cap. Solicite, de tmajo- rirate & obedientia . Tiem ex decretis fan&orum patram apparet conclufio. Primo , in decreto distin£tione x. di- Cit beatus Gregorius Nazianzenus Imperatori- bus Constantinopolitanis, quod etiam potestas tribunalium regiorum lege Christi fubje@z est De majovisa 90 & bcd ren. sia, cep. 6. Grogoriut . Naxionzeans sm ovat. ad ci- ves Neviance- sms défi, 1p. cap. 6. Aariter ecclefiasticorum delicta a principibus fiecularibus puniri, & multo miuus a populo vel aliis Chrisii fdelibus. Item zx. quest. v1r. » cap. Laicos , dieitur: Laicos non acculaffe » €pifcopos ha&enus obfervatum & constitu- » tum est, quia non {unt ejufdem convería- » tionis , & oppido quidem eis infesti exfi- aee so stunt . „keram 23. quastione v... cap. Non d rustra, diciruz ab Augustino ad Macedonium: », Non frustra instituta. funt potestas: regis , », jus cognitoris , ungulæ carnificis, arma mi- » litis ; difciplina dominantis, feveritas etiam „ boni patris ; habent omnia ista modos fuos , ,, caufas , utilitates , rationes. Tec cum ti- ORATIO J/EGIDII CARLERII «===» Qquoufque reatum fuum recogiüofeat s. & e- A conclufio . quod foli habentes audloritatem à ce 912 lege, aut a divina voluntate per infpirationem feu revelationem | cognita aut ab aliquo illo- rum cominiffi, poffunt licite in quolibet statu corrigere judicialiter fübditorum fuorum pecca- ta mortalia publica. Ex quo patet, quod pec- cata puniri non poffunt, nifi adfit jurifdictio > & quia judicium humanum procedere debet ex manifestis , oportet quod adfit convicio: o- portet etiam , ut in primo puncto deductum fuit, quod (at ab(que turbatione boni com- munis: ideo oportet quod fit pax falva. Ilis igitur tribus concurrentibus , ex primo puncto X ex isto declaratis , fcilicet juzifdiQione, convi- étione , pace falva, peccata publica funt punien- ANNO CHRISTI LE potestati ecclefiastice. Ideo non debent regu-B da , alias non, nifi ubi majus fczndalum ori- retur ex diffimulàtione punitionis peccati , quam ex : mrbatione pacis ecclefie , aut boni commu- ; ficut etiam dictum fuit in primo puncto. Ex hac concluGone infero primo , quod pec- [e Corolla: cata publica perfonalia prelatorum , facerdo- Peccate public tum, & aliorum ecclefiasticorum Christi fide- gs lium , per laicos non funt punienda , etiam peores fecundum dictamen legis divime , per cohi- fepris quibut bitionem pene, exceptis cafibus, etiam pau- 4 calibus- cis .infra dicendis , in quibus nec eis liceret, tif effet ab. ecclefia fpecialiter conceffum . Hoc probatum erit, fi fuerit ostenfum , quod non funt laicis, quoad ea , fubditi ; hoc autem fic patet, primo ante legem fcripram , fecundo in » mentur, & mali coercentur , & boni quie- Clege, :ertio füb evangelio. Ante legem iu re- ti inrer maloe vivunt. Jn hoc patet, quod ad folam auctoritatem publicam pertinet pec- cata püblica per jastitiam punire. Postremo au&oritadbus fanctorum doctorum iń lege divina veraciter fe fundantium : Pro- batur conclufio per Augustinum primo de ci- vitate Dei, & recitat Thomas in gloffa fuper os Attis Matth. v. capite: Audiflis quia. di&um eff. anii- Dei, cap. z1. qUis :. IVon occides; qui outem acciderit, reus e- rit judicio: dicit enim fic: Nequaquam contra , hoc preceptum fecerunt , qni auctore Deo » bella gelfesunt , ac perfonam gerentes publi- „ce potestatis , justifie rationis impcrio » iceleratos morte puniverunt.. Xi Abiaham ^ . mine , verum etiam laudatus est. nomine » pietatis, quod voluit filium. nequaquam fce- » lerate, fed obedienter occidere . Hi ergo s, €Xcipiuntur, quos Deus occidi juberet five » lege lata ad perfonam pro tempore , five » expreffa juffione . Non autem ipfe occidir ; » qui ministerium dat jubenti ; ficut admini- », culum gladius est utenti. Hzc Augustinus. Ex quo patet , quod folum ad habentem auctoritatem , five a lege, five fpeciali juifu Dei > pertinet peenam per justitiam inferre . » ltem idem fuper Matth. eodem cap. dicit : » Non probibetur vindida, quz fit per cor- 4, reétionem nec hec ei conceditur > nif cui gno Egypti fub Pharaone manifestum esr. fa- cerdotes ab omni regali exactione fuiffe libe- ros. Cum enim omnes effent Pharaonis impe- rio fubje&i, Sin fervitutem fubacti , fola ter- ra facerdotum permanfit libera, ut habewr Ge- nef. quadragcfimo feptimo. In lege vero non reperiuntur facerdotes populo effe fubjedti, imo € contra. Nam difinitio quæstionum ad fa- cerdotis pertinebat arbitrium , quod ei obe- diendum lex jubebar (ub poena mortis. Deu- teron. enim XvII. fcriprum est: Si dificile c ambiguum apud te judicium effe perfpexeris, in- ter fünguinem é fanguinem, caufam , & caufam. lepram C lepram, c judicum intra. portus tuas non folum non est culpatus crudelitatis cri-D videris verba oariari, firge (7 aftende ad locum quem elegcrit Dominus Deus tuus; veniefquc ad facerdotes Levitici generis, & ad judicem > qui fucrit illo. tempore, querejque ab. cis , qui indica- bunt (ib: judicii oeritatem , &. facies quodcumque dixerint qui prefunt loco quem elegerit Dominus, Sequitur paucis interpofidis : Quz autem fuper- bierit , nolens obedire facerdotis imperio , qui eo tempore minifirat Domino Deo tuo , ex decreto judicis morietur homo iile. Sub evangelio autem facerdotium Hiberum est ab omni potestate Geculari , quantum ad corum perfonas . Maxime probatur per id Matth. 17. ubi Chiistus interrogavit Petrum, A quibus żeges accipiunt triburum , an a filiis, on ab alie- “a potestas ex ordine data est. Rurfus idem E sis? Refpondit Petrus : Ab alienis: Et Domi- Aogufings fet, primo de civitate Dei ait: Qui fine aliqua » publica administratione maleficum | interfe- » Cerit, velut homicida reputabitur . Iterum idem fuper Matth. v. cap. Officia vindicte pof- funt bono animo impleri , quomodo judex , & quomodo lex Preterea Gregorius fuper Deuter. xxQiir. Si iniraveris fegetem proximi tui , franges [picas , €" mams conteres , falce autem non metes, dicit: Falcem judicii mitte- » 1€ non potest quis in eam rem, que alte- 7i videtur effe fubje@ta. Ex his. patet probata Aupußinus 3a qusp, e- vang. lib. 3. c. so, Some, 4. nus, Ergo fili funt liberi. Per hoc intelligens Apostolos , difcipulos , & eorum fucceflores elle liberos a fübje&ione temporali. Unde quod íolvit tributum , fuit ne {candalizarent exactores tribntorum.: ideo dicit: Ne feanda- lizemus eos, vade ad mare , & mitte hamum : & eum pifcem qui: primus afcendet tolle , & a- perto ofe ejus, invenies flaterem: lum fumens, da cis pro me & pro te. Ecce patet ecclefia- $ticas perfonas liberas effe a tributis ‚ & aliis oneribus principum tertenorum . Augu- 

Strana 912
915 ANNO , mendet, Sunt tainen cafus fpeciales, in qui- CHRIST! bus judex fecularis potest: efie judex clerici , Ofiienfir do qui motantur per Ostienfem, & alios doflores f^ pedit, i^ decreto cap. Nullos, de for. comp. Rurfus, . quod dignitas epifcopalis fit major imperiali , exceptis temporalibus , que epifcopus ab eo recipit, declarat Innocentius TEL illustri impe- ratori Constantino, in cap. Solicite, de tmajo- rirate & obedientia . Tiem ex decretis fan&orum patram apparet conclufio. Primo , in decreto distin£tione x. di- Cit beatus Gregorius Nazianzenus Imperatori- bus Constantinopolitanis, quod etiam potestas tribunalium regiorum lege Christi fubje@z est De majovisa 90 & bcd ren. sia, cep. 6. Grogoriut . Naxionzeans sm ovat. ad ci- ves Neviance- sms défi, 1p. cap. 6. Aariter ecclefiasticorum delicta a principibus fiecularibus puniri, & multo miuus a populo vel aliis Chrisii fdelibus. Item zx. quest. v1r. » cap. Laicos , dieitur: Laicos non acculaffe » €pifcopos ha&enus obfervatum & constitu- » tum est, quia non {unt ejufdem convería- » tionis , & oppido quidem eis infesti exfi- aee so stunt . „keram 23. quastione v... cap. Non d rustra, diciruz ab Augustino ad Macedonium: », Non frustra instituta. funt potestas: regis , », jus cognitoris , ungulæ carnificis, arma mi- » litis ; difciplina dominantis, feveritas etiam „ boni patris ; habent omnia ista modos fuos , ,, caufas , utilitates , rationes. Tec cum ti- ORATIO J/EGIDII CARLERII «===» Qquoufque reatum fuum recogiüofeat s. & e- A conclufio . quod foli habentes audloritatem à ce 912 lege, aut a divina voluntate per infpirationem feu revelationem | cognita aut ab aliquo illo- rum cominiffi, poffunt licite in quolibet statu corrigere judicialiter fübditorum fuorum pecca- ta mortalia publica. Ex quo patet, quod pec- cata puniri non poffunt, nifi adfit jurifdictio > & quia judicium humanum procedere debet ex manifestis , oportet quod adfit convicio: o- portet etiam , ut in primo puncto deductum fuit, quod (at ab(que turbatione boni com- munis: ideo oportet quod fit pax falva. Ilis igitur tribus concurrentibus , ex primo puncto X ex isto declaratis , fcilicet juzifdiQione, convi- étione , pace falva, peccata publica funt punien- ANNO CHRISTI LE potestati ecclefiastice. Ideo non debent regu-B da , alias non, nifi ubi majus fczndalum ori- retur ex diffimulàtione punitionis peccati , quam ex : mrbatione pacis ecclefie , aut boni commu- ; ficut etiam dictum fuit in primo puncto. Ex hac concluGone infero primo , quod pec- [e Corolla: cata publica perfonalia prelatorum , facerdo- Peccate public tum, & aliorum ecclefiasticorum Christi fide- gs lium , per laicos non funt punienda , etiam peores fecundum dictamen legis divime , per cohi- fepris quibut bitionem pene, exceptis cafibus, etiam pau- 4 calibus- cis .infra dicendis , in quibus nec eis liceret, tif effet ab. ecclefia fpecialiter conceffum . Hoc probatum erit, fi fuerit ostenfum , quod non funt laicis, quoad ea , fubditi ; hoc autem fic patet, primo ante legem fcripram , fecundo in » mentur, & mali coercentur , & boni quie- Clege, :ertio füb evangelio. Ante legem iu re- ti inrer maloe vivunt. Jn hoc patet, quod ad folam auctoritatem publicam pertinet pec- cata püblica per jastitiam punire. Postremo au&oritadbus fanctorum doctorum iń lege divina veraciter fe fundantium : Pro- batur conclufio per Augustinum primo de ci- vitate Dei, & recitat Thomas in gloffa fuper os Attis Matth. v. capite: Audiflis quia. di&um eff. anii- Dei, cap. z1. qUis :. IVon occides; qui outem acciderit, reus e- rit judicio: dicit enim fic: Nequaquam contra , hoc preceptum fecerunt , qni auctore Deo » bella gelfesunt , ac perfonam gerentes publi- „ce potestatis , justifie rationis impcrio » iceleratos morte puniverunt.. Xi Abiaham ^ . mine , verum etiam laudatus est nomine » pietatis, quod voluit filium. nequaquam fce- » lerate, fed obedienter occidere . Hi ergo s, €Xcipiuntur, quos Deus occidi juberet five » lege lata ad perfonam pro tempore , five » expreffa juffione . Non autem ipfe occidir ; » qui ministerium dat jubenti ; ficut admini- », culum gladius est utenti. Hzc Augustinus. Ex quo patet , quod folum ad habentem auctoritatem , five a lege, five fpeciali juifu Dei > pertinet peenam per justitiam inferre . » ltem idem fuper Matth. eodem cap. dicit : » Non probibetur vindida, quz fit per cor- 4, reétionem nec hec ei conceditur > nif cui gno Egypti fub Pharaone manifestum esr. fa- cerdotes ab omni regali exactione fuiffe libe- ros. Cum enim omnes effent Pharaonis impe- rio fubje&i, Sin fervitutem fubacti , fola ter- ra facerdotum permanfit libera, ut habewr Ge- nef. quadragcfimo feptimo. In lege vero non reperiuntur facerdotes populo effe fubjedti, imo € contra. Nam diffinitio quæstionum ad fa- cerdotis pertinebat arbitrium , quod ei obe- diendum lex jubebar (ub poena mortis. Deu- teron. enim XvII. fcriprum est: Si dificile c ambiguum apud te judicium effe perfpexeris, in- ter fünguinem é fanguinem, caufam , & caufam. lepram C lepram, c judicum intra. portus tuas non folum non est culpatus crudelitatis cri-D videris verba oariari, firge (7 aftende ad locum quem elegcrit Dominus Deus tuus; veniefquc ad facerdotes Levitici generis, & ad judicem > qui fucrit illo. tempore, querejque ab. cis , qui indica- bunt (ib: judicii oeritatem , &. facies quodcumque dixerint qui prefunt loco quem elegerit Dominus, Sequitur paucis interpofidis : Quz autem fuper- bierit , nolens obedire facerdotis imperio , qui eo tempore minifirat Domino Deo tuo , ex decreto judicis morietur homo iile. Sub evangelio autem facerdotium Hiberum est ab omni potestate Geculari , quantum ad corum perfonas . Maxime probatur per id Matth. 17. ubi Chiistus interrogavit Petrum, A quibus żeges accipiunt triburum , an a filiis, on ab alie- “a potestas ex ordine data est. Rurfus idem E sis? Refpondit Petrus : Ab alienis: Et Domi- Aogufings fet, primo de civitate Dei ait: Qui fine aliqua » publica administratione maleficum | interfe- » Cerit, velut homicida reputabitur . Iterum idem fuper Matth. v. cap. Officia vindicte pof- funt bono animo impleri , quomodo judex , & quomodo lex Preterea Gregorius fuper Deuter. xxQiir. Si iniraveris fegetem proximi tui , franges [picas , €" mams conteres , falce autem non metes, dicit: Falcem judicii mitte- » 1€ non potest quis in eam rem, que alte- 7i videtur effe fubje@ta. Ex his. patet probata Aupußinus 3a qusp, e- vang. lib. 3. c. so, Some, 4. nus, Ergo fili funt liberi. Per hoc intelligens Apostolos , difcipulos , & eorum fucceflores elle liberos a fübje&ione temporali. Unde quod íolvit tributum , fuit ne {candalizarent exactores tribntorum.: ideo dicit: Ne feanda- lizemus eos, vade ad mare , & mitte hamum : & eum pifcem qui: primus afcendet tolle , & a- perto ofe ejus, invenies flaterem: lum fumens, da cis pro me & pro te. Ecce patet ecclefia- $ticas perfonas liberas effe a tributis ‚ & aliis oneribus principum tertenorum . Augu- 

Strana 913
ANNO CHRISTI 2488» Acqutinas Fiac hebet Camfotomua honil. so, ia ep. Mate W > 913 fa fuper Matth, decimo feptimo capite faper il- » lo verbo. Ergo filü funt liberi, fic zit: Dicit » Christus in omni regno filios effe liberos, id est non.effe ve&igales , multo magis liberi effe debent in quolibet regno terreno , fcilicet filii regni ipfius, fub quo (unt orania regn terre . Hieronymus vero in eadern ploffa dicit fic: Dominus autem noster, & fecundum carnem, & fecundum fpiritum filius erat regis, velex David stirpe generatus, vel omnipotentis Pa» | tris Verbum ; ergo tributa quafi regum filius non debebat. Origenes autem ibidem fic: Vi de Christi prudentiam , qualiter nec renuit tri- butum , nec fimpliciter jubet dare: íed prius ostendit fe non effe obnoxium, & tunc dat. B + Quorum unum fecir, fcilicet dare tributum , >» Utilli, fcilicet exactores , non {candalizaren- s tur, hoc.autem, qucd ostendit fe liberum, » ut non fcandalizentur difcipuli . Hec Orige- » nes. Ita ego dico ecclefiasticos liberos a fub- jectione populari, & omnium laicorum , quoad períonas & atus corum peifonales , preterquam án refpondendo exprimendis , ut prius dictum est. Xt ut non fcandalizem "diícipulorum Domini fuccellores , fi putarem aliquos dicere velle fa- cerdotes Dei , quia revera funt medii inier Deum & populum, ex quo $t, ut dicantür os Dei, & os pupuli; Os Dei, pro eo quod mandata Dei populo exponunt. Os populi, 29 s p m s w. n 23 ” v 2 qua pieces offerunt & facrificia pro popuło : fubjeftos effe C.,, quoad judiciariam punitionem cuilibet fideli , Christiano , laborarem auforitates multiplicare: .fed quiz hoc effe falfum judicandum puto; fü; períedeo. Vile namque & captivum effet facer- dotium , fi indifciplinatis & converfis ad terram laicis eífet fubje&um , nec aliud fibi quam dolendum, efíet íaps: Aumina Babylonicæ confofionis . Igitur ex quo. fuübditi nou fant laicis modo. dicto, non funt ab eis ralitet pu- Corellarnem nicndi, xr Licet Carifit fideles "pa&ent 3udi- «ars Ecclefia- flicag perfonas Sudicio difere- €fioulg , don temen dam- renriogie a Infaro fecundo, quod licet quiliber Christi ífdelis poffet judicare judicio diicretionis , de peccatis publicis facerdotum , .& aliorum ecele- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. ee——— Augustinos so:em, nt recitat "Thomas in glof- A ,, 914 cutere quod alienum eft. Sicur enim facerdo- tes etiam infideles. docent propter fideles , melius judicantes propter bonos etiam matos ' fovere , quam propter malos etiam bonos ne- ; gligere; fic ergo vos propter bonos facer. dores etiam malos, honorate , ne etiam propter malos, bonos contemnhtis . Me- {ius eft. enim jufta preftare malis , quam bonis fübtrahere : frequenter enim, & de ma- lo homine bona doctrina procedit - Zicce enim & vilis tezra pretiofum aurum producit . "Numquid propter vilem terram pretiofum , aurum contemnitur? Non. Sedficut aurum » eligitur & terra relinquitur, fic & vos fu- » fipite dodtrinam , & mores relinquire . Hec. Chryfoftomus. Apparet ex ifta auctorita- te , quod de moribus non habent judicare . Nam propter pcecata perfonalia facerdos non redditur par aur inferior laicis. ” » Ceterum idem Chryfoftomus fuper Joannem inorali feu homilia Lxxxv. fic inquit: Nunc non ef dicere , Super cathedram Moyft fede- runt Scribe c Pharifzi, fed faper cathedram Chrifti federunt facerdotes, ejus enim acce- perunr doctrinam „Idcirco Apoftolus ait: Pro Chriflo legatione fungimur . Non videtis in his, qui foris funt principibus, univerfos curvantes ; G, genere meliores exfiftentes, multoties etiam. s vita & prudentia , bis qui judicant eos; fed v ” » ^ » ” s „ » rüm exagitant, fed venerantur fententiam re- 3 ceperit principatum . Demum fi ubi homo in- thronizavit , tantus eft timor , ut inthronizato obediamus; inthronizante Domino, contera- nemus eum, qui inthronizatus eft, & con- viciabimur ,, & decem millibus opprobriis las niabimus , & fratres noftros prohibiti judi- 'care., adverfus facerdotes lingnam exacue- » mus ? Ecce arguit Chryfoftomus'a majori , populares Christianos non debere judiéare ma- giftros, qui prohibiti funt judicare fratres fibi pares . Quoniam dicit Dominus Marih. vtr. 2 32 » 3 » ” 2 fiasticorum; t2men nullus eorum potest judica- Nolte judicari , © non judicabimini, De quo re judicio 'condemnationis & diffinitionis, ut Dautem judicio intelligat , patet ex fequentibus > est aCtus justitie, de peccatis publicis perfona- libus eontmmdem , modo nuper expreflo. Prima pars a proponente videtur concedenda, & est nota faris. Nam tale judicium non prohibetur de proximo , aut de fuperiori. Sechnda pars pa- tet ex boc, quod tale judicium non debet fieri nifi de inferioribus. Ostenfum estautem , quod facerdotes non funr inferiores Christi fidelibus " Yaicis: igitur, 6c. Àudite, quid dicat Joannes . Ld Chryfostomus fuper Matth. in opere imperfe- Qo, homilia xtrir. & loquitur popularibus, homilia quippe est fermo ad populum: Vos, inquit, qui fedetis in ecclefia quafi facerdo- tum judices, & non auditores, aliena difcu- tientés » & propria non con(derantes,,' ex vo-E bis ipfis judicate de facerdoribus ; f icut vos omnes anditis & non omnes facitis quod au- ditis , fic facerdotes omnes docent, & non fa- ctiünt quod.docent. Nam in hominibus di- gnitas quedam diverfa est, omnium autem natura una eft: homines enim ab initio creati > 29 95» s » 2 99 2% ” >, dinati- funt propter yos: propterea natura eo- yum, Vestra; ordinatio autem sorum , ipfo- fum est. Unde > fi bene vixerint., lucrui est eorum ; fi bene docuerint, vestrum. Âc- Čoncil, General. Tor. XXIX. D 5» m Uu fant propter fe, postea autem facerdotes or- - quia fübjungiv: JVolite condemnare, & non con- demnabimini . Undeimproperando tale judicium præfumptum vel ufurpatum a populo, quod el nom convenit de facerdotibus , dict idem Chryfoftomus fuper 11. epiftola ad Timoth. homilia 11. & ait: Si debemus examinare vitas principantium , ipfi debemus effe in- thronizatores magiflzorum ; & que furfum , inferius fienr; furfum pedes , inferius .ca- put. Ei idem 131. dialogorum : Kit qui- dem , inquit , facerdotes in veteri teftamen- to habebant poteftatem non curandi , fed ofiendendi tantum cos, quos conítabar fuif fe mundatos;.& nofli quantümi ibi immi- nebat labor: at hi, fciícét in novo tefla- mento, non corporis lepram , fed immuadi- tiam mentium, non ex parte probandi, fed omnifariam mundandi obtinent poteftatem : propter quod , qui defpiciunt , magis mihi rei, quam Dathan & Abiron videntur, di- gnique majori füpplicio quam illi. Mec valet quod diceret aliquis , Dominus 29 m > » 22 2% ” 2 25 > 29 ” 29 ?Y 22 ” majeftatis Chriftus Jefus conceffit populo: Ju- dzorum judicare de vità & operibus ejus: dicit enim Joannis x. $i non facio opera Patris mèi nolite mii credere, Quomodo ergo non potue- Mmm runt tamen propter euni qui dedit judices, nihil ho-. gis: & fi quicumque abjectus fuerit, qui ac- cipite ergo quod vestram est, & nolite di» LÀ ANNO . CHRISTI 1423. B. Con Jo 

Strana 914
ANNO CHRISTI 2488» Acqutinas Fiac hebet Camfotomua honil. so, ia ep. Mate W > 913 fa fuper Matth, decimo feptimo capite faper il- » lo verbo. Ergo filü funt liberi, fic zit: Dicit » Christus in omni regno filios effe liberos, id est non.effe ve&igales , multo magis liberi effe debent in quolibet regno terreno , fcilicet filii regni ipfius, fub quo (unt orania regn terre . Hieronymus vero in eadern ploffa dicit fic: Dominus autem noster, & fecundum carnem, & fecundum fpiritum filius erat regis, velex David stirpe generatus, vel omnipotentis Pa» | tris Verbum ; ergo tributa quafi regum filius non debebat. Origenes autem ibidem fic: Vi de Christi prudentiam , qualiter nec renuit tri- butum , nec fimpliciter jubet dare: íed prius ostendit fe non effe obnoxium, & tunc dat. B + Quorum unum fecir, fcilicet dare tributum , >» Utilli, fcilicet exactores , non {candalizaren- s tur, hoc.autem, qucd ostendit fe liberum, » ut non fcandalizentur difcipuli . Hec Orige- » nes. Ita ego dico ecclefiasticos liberos a fub- jectione populari, & omnium laicorum , quoad períonas & atus corum peifonales , preterquam án refpondendo exprimendis , ut prius dictum est. Xt ut non fcandalizem "diícipulorum Domini fuccellores , fi putarem aliquos dicere velle fa- cerdotes Dei , quia revera funt medii inier Deum & populum, ex quo $t, ut dicantür os Dei, & os pupuli; Os Dei, pro eo quod mandata Dei populo exponunt. Os populi, 29 s p m s w. n 23 ” v 2 qua pieces offerunt & facrificia pro popuło : fubjeftos effe C.,, quoad judiciariam punitionem cuilibet fideli , Christiano , laborarem auforitates multiplicare: .fed quiz hoc effe falfum judicandum puto; fü; períedeo. Vile namque & captivum effet facer- dotium , fi indifciplinatis & converfis ad terram laicis eífet fubje&um , nec aliud fibi quam dolendum, efíet fupsr Aumina Babylonicæ confofionis . Igitur ex quo. fuübditi nou fant laicis modo. dicto, non funt ab eis ralitet pu- Corellarnem nicndi, xr Licet Carifit fideles "pa&ent 3udi- «ars Ecclefia- flicag perfonas Sudicio difere- €fioulg , don temen dam- renriogie a Infaro fecundo, quod licet quiliber Christi ífdelis poffet judicare judicio diicretionis , de peccatis publicis facerdotum , .& aliorum ecele- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. ee——— Augustinos so:em, nt recitat "Thomas in glof- A ,, 914 cutere quod alienum eft. Sicur enim facerdo- tes etiam infideles. docent propter fideles , melius judicantes propter bonos etiam matos ' fovere , quam propter malos etiam bonos ne- ; gligere; fic ergo vos propter bonos facer. dores etiam malos, honorate , ne etiam propter malos, bonos contemnhtis . Me- {ius eft. enim jufta preftare malis , quam bonis fübtrahere : frequenter enim, & de ma- lo homine bona doctrina procedit - Zicce enim & vilis tezra pretiofum aurum producit . "Numquid propter vilem terram pretiofum , aurum contemnitur? Non. Sedficut aurum » eligitur & terra relinquitur, fic & vos fu- » fipite dodtrinam , & mores relinquire . Hec. Chryfoftomus. Apparet ex ifta auctorita- te , quod de moribus non habent judicare . Nam propter pcecata perfonalia facerdos non redditur par aur inferior laicis. ” » Ceterum idem Chryfoftomus fuper Joannem inorali feu homilia Lxxxv. fic inquit: Nunc non ef dicere , Super cathedram Moyft fede- runt Scribe c Pharifzi, fed faper cathedram Chrifti federunt facerdotes, ejus enim acce- perunr doctrinam „Idcirco Apoftolus ait: Pro Chriflo legatione fungimur . Non videtis in his, qui foris funt principibus, univerfos curvantes ; G, genere meliores exfiftentes, multoties etiam. s vita & prudentia , bis qui judicant eos; fed v ” » ^ » ” s „ » rüm exagitant, fed venerantur fententiam re- 3 ceperit principatum . Demum fi ubi homo in- thronizavit , tantus eft timor , ut inthronizato obediamus; inthronizante Domino, contera- nemus eum, qui inthronizatus eft, & con- viciabimur ,, & decem millibus opprobriis las niabimus , & fratres noftros prohibiti judi- 'care., adverfus facerdotes lingnam exacue- » mus ? Ecce arguit Chryfoftomus'a majori , populares Christianos non debere judiéare ma- giftros, qui prohibiti funt judicare fratres fibi pares . Quoniam dicit Dominus Marih. vtr. 2 32 » 3 » ” 2 fiasticorum; t2men nullus eorum potest judica- Nolte judicari , © non judicabimini, De quo re judicio 'condemnationis & diffinitionis, ut Dautem judicio intelligat , patet ex fequentibus > est aCtus justitie, de peccatis publicis perfona- libus eontmmdem , modo nuper expreflo. Prima pars a proponente videtur concedenda, & est nota faris. Nam tale judicium non prohibetur de proximo , aut de fuperiori. Sechnda pars pa- tet ex boc, quod tale judicium non debet fieri nifi de inferioribus. Ostenfum estautem , quod facerdotes non funr inferiores Christi fidelibus " Yaicis: igitur, 6c. Àudite, quid dicat Joannes . Ld Chryfostomus fuper Matth. in opere imperfe- Qo, homilia xtrir. & loquitur popularibus, homilia quippe est fermo ad populum: Vos, inquit, qui fedetis in ecclefia quafi facerdo- tum judices, & non auditores, aliena difcu- tientés » & propria non con(derantes,,' ex vo-E bis ipfis judicate de facerdoribus ; f icut vos omnes anditis & non omnes facitis quod au- ditis , fic facerdotes omnes docent, & non fa- ctiünt quod.docent. Nam in hominibus di- gnitas quedam diverfa est, omnium autem natura una eft: homines enim ab initio creati > 29 95» s » 2 99 2% ” >, dinati- funt propter yos: propterea natura eo- yum, Vestra; ordinatio autem sorum , ipfo- fum est. Unde > fi bene vixerint., lucrui est eorum ; fi bene docuerint, vestrum. Âc- Concil. Ceneral. Tor. XXIX. D 5» m Uu fant propter fe, postea autem facerdotes or- - quia fübjungiv: JVolite condemnare, & non con- demnabimini . Undeimproperando tale judicium præfumptum vel ufurpatum a populo, quod el nom convenit de facerdotibus , dict idem Chryfoftomus fuper 11. epiftola ad Timoth. homilia 11. & ait: Si debemus examinare vitas principantium , ipfi debemus effe in- thronizatores magiflzorum ; & que furfum , inferius fienr; furfum pedes , inferius .ca- put. Ei idem 131. dialogorum : Kit qui- dem , inquit , facerdotes in veteri teftamen- to habebant poteftatem non curandi , fed ofiendendi tantum cos, quos conítabar fuif fe mundatos;.& nofli quantümi ibi immi- nebat labor: at hi, fciícét in novo tefla- mento, non corporis lepram , fed immuadi- tiam mentium, non ex parte probandi, fed omnifariam mundandi obtinent poteftatem : propter quod , qui defpiciunt , magis mihi rei, quam Dathan & Abiron videntur, di- gnique majori füpplicio quam illi. Mec valet quod diceret aliquis , Dominus 29 m > » 22 2% ” 2 25 > 29 ” 29 ?Y 22 ” majeftatis Chriftus Jefus conceffit populo: Ju- dzorum judicare de vità & operibus ejus: dicit enim Joannis x. $i non facio opera Patris mèi nolite mii credere, Quomodo ergo non potue- Mmm runt tamen propter euni qui dedit judices, nihil ho-. gis: & fi quicumque abjectus fuerit, qui ac- cipite ergo quod vestram est, & nolite di» LÀ ANNO . CHRISTI 1423. B. Con Jo 

Strana 915
m ANNO €HRISTI 1433. ‚в Pro ratio- gibus exem. plaria impref. fa habcut rc- . Sponfonibus, Gregor. er, Mor. c. zi. ^ Corollarinm IE. Propter malitiam ec- elefiafticorum five laicorum, son poteft aule licite nb unitate eccic- fiz recedere. Contra epift. Parmenizni , fib. x. cap, 2 Genef. 22. Genef. 26. Genef, 28. kl 915 ORATIO AGI DII CARLERII 216 runt Chrifti fideles de fuis mini(lris judicare, À.,, dormis, iibi dabo c femim tuo: C" erit femen — —— quibus de Domino hoc licuit? Ifoc inquit , non valet: nam Dominus non dixit: Si non facio opera Patris mei, judicate me: fed dixit, no- lite mihi, credere . Mic opera. erant. miracula , que funt seftimonia veritatis, pradicationis & do@rine , Conceflit ergo Chriflus , ut propter miracula mundi crederent, non ut vitam cum operibus judicarent. P'ropterea beatus Grego- rius in paftorali libro rii. capite v. ait. Admonendi funt fübditi , ne præpoftorum fuorum viram temere judicent , fi quid for- taffe eos agere reprehenfibiliter vident; ne unde recte mala redarguunt , inde per ela- tionis impulfum in profundiora demergan- tur. Ádmonendi funt, nc cum culpas pre- pofitorum confiderant , contra eos audacio- res fiant : fed fi qua valde eorum prava, apud femetipfum dijudicent, ut tantum di- vino conftri&i amore , ferre fub eis jugum 9” s p żł у » 2 9 5 „ n » 5 demus, fi David factum ad medium dedu- camus. Saul quippe períecutor, cum ad pur- gandum ventrem. fpeluncam fuiffet ingreffus , illic cum viris fuis David inerat , qui jam longo tempore perfecutionis ejus mala tolera- bat; cumque viri fui ad feriendum eum ac- cederenr, fregit eos a rationibus , dicens : Quia manum in Chrifhuim Domini mittere noh auderet , qui tamen occulte furrexit, oramque chlamydis ejus abfcidit. Quid per Saul ,.niG mali rectores ; quid per David , nii boni fubdit defignanrer ? Poft. mulra dicitur: Poft hoc David percuffit cor fuum eo quod abícidiffet oram chlamydis Saul. F'acta quippe prepofitorum oris gladio ferien- da non funt, etiam cum ratione rcprehen- denda judicantur : Et fi quando contra eos yel in minimis lingua labitur, neceffe eft ut per affliGiones pœnitentiæ cor prematur . Ec- ce quod eti judicio difcretionis de manife- flis judicare poffint inferiores , non tamen judicio condemnationis aut diffinitionis , que eft aclus juftitiz. Kt hoc eft quod di- citur xxv. moralium c. xxt, fuper illo Jo»: Qui regnare facit hominem hypocritam . Quia , inquit, rectores habent judicem fuum , ma- gna cautela fubdicorum eft , non remere vi- tam judicare regentium : neque enim fruftra per femcripfum Dominus «s nummulario- rum fudit, & cathedras vendentium colum- bas evertit: nimirum fignificans , quia per magiftros quidem judicabat vitam plebium fed per femetipfum facla judicat & exami- nat magiftrorum, Tertio infero, quod propter malitiam non- nulloram , five ecclefiafticorum , five laicorum , non potest licite fe aliqua natjo ab. unitate to- tius refidui orbis Chrifliani feparare , putans fe ecclefiam. effe. Hic duo dicuntur, primum , quod non eft purandum quod ecclefia catholica » 2 23 » s » 3 2 » Ia » » » ss » 5 » > s » » 92 ” v ” » ” 2 >, » 21 97 fitin unica regione. Secundum , quód una na- © tio fe ab aliis dividere non debet propter mul- torum peccata publica, Primum patet fic. Ar- guit beatus Auguftinus primo libro contra epi- flolam Parmeniani: Dixit enim Dominus A- brahe. 7n femine tuo benedicentur omnes gen- y» des Ferra. Et NMaac: Zn femine tuo benedicen- b tur omnes gentes terre , pro eo quod audivit sy Abraham pater tuus vocem. meam. Ad Jacob , dixit: Ego fum Deus Abrahe patris tvi , & p Deus Zfaac , ne timeas; terram enim in qua 2 2 reverentie non recufent: quod melius often- . tugm iamquam arena maris, & replebitur in mare, & in Aquilonem , & in orientem , & benediccntur in te omnes ribus terre in femine tuo. Et ne fudxis dictum puretur, quod fit femen Abrahe , in quo benedicende funr omnes gentes, Apoftolus exponit dicens: Abrahe dičíe funt promiffriones, & [cmini ejus, non dicit, €& feminibus , temquam in multis ; fed tautmm in uno , Et femini tuo , qui eft Chriflus, In Christo ergo omnes gentes be- nediclionem habiruras tanta. auctoritate pro- miflum esr , tanta exhibita weritate : & non pudebit dicere ad pugillum orbis ii- Jam diebus his effc coarctatam ? Hec Au- gustinys. Porro ficut Auguftinus arguit, Dominus in parabola zizaniorum air , quod paterfamilias feminat bonum femen in agro: exponens au- tem. illam , ipfc ait: Qui feminavwit bonum fe: men , eft füius hominis : ager eff mundus , bo- num femen hi funt filii regni, zizania vero. funt 7 fil nequan . Ergo Chriftus filius regni pofuit » 9 5? " У n> Ek] 2 ” ” » „ Bo, ANNO CHRISTT. 1433- illud in agro, id eft, mundo, non in aliqua portinncula terre’, aut in Africa , ut arguit Augustinus infine primi libri contra epiftolam. Parmenjani, fed in toto orbe ab ortu folis uf- que ad occafum , ioc Dominus veritatis decla- rat Mauhei xxiv. Si quis vobis dixerit , Ecce lüc efl Chriflus , id e(t, in ida parte mundi , aut (illic, fnpple , eft fides catholica, molite crede- re : ff dixerint 'oobis,.FEece in deferto eft , hoc efl, in dogmate philofophorum , nolite exire , Eodem. lib, pag. ule, Maitb. ver Ícilicet a fide eccles: fj dixcrint, 7n penetra-, libus cfl, id eft, in doftrinis occultorum hæ- retichorum, nolize credere , Eft ergo fides catholica рой cjus publicatio- nem ficut fulgur , quod patet ab oriente in oc- cidentem. Sic enim exponir beatus Auguftinus de quæflionibus evangeliftarum , dicens, quod orientis & occidentis nomine totum orbem voluit fignificare, per quem futura erat ecclc- fia. Ifidorus libro de fummo bono; xvr. ca- pite dicit: Sancta ecclefia ideo dicitur catho- » lica, quod univerfaliter per omnem. mun- D, dum fiz diffufa. Harericorum enim ecclefiz » in partibus mundi coardantur ; hec vero » iu toto orbe diffufa expanditur. Ydem vix s, libro etymologici: Ecclefia Grece dicitur con- vocatio , Latine catbolica dicitur univerfalis , Eamdem fententiam habet. Honorius fuper iilo Canticorum iv. Duo ubere tuo funt duo capres gemelli, qui pafcuntur in. liliis. Yamdem Augu- S. Hier Iu haec verbs: prout etiam recitat, S Th, im gloffa: fu- per cap. 29: Matth. Ifidorus’de | fummo bono, sap. 26. Iidor, 1.3.6.0 Auc. de fidd ad Petrudý ftinus de fide ad Petrum , Patet ergo prima cap. 3. 37.45: pars coralłązii , Secunda, quod natio non fe debet dividere a reliqua" parte orbis propter peccata publica multorum , fatis fuit in primo punCo dedu- &a; & hoc propter peccata particularia , čr non fidem concernentia. Unde quamvis fine K periculo fchifraats boni,a malis recedere non poflint corporaliter, debent corporali prafentia manere, recedere vero fpiritu, ne fcilicet pec- 'catis malorum conientiant. Sic enim Apoftolus dicit ad Philipenfes 11. Omnia facite fine mur murationibus & hefitotionibus , ut fitis fine que- rela , & frmplices , fili Dei , fine reprehenfione in medio nationis prave atque peroeifa , inter guns lucetis , ficut luminaria in mundo verbum vi- te continentes , Auguftinus fuper verbp Joan- nis, & habetur xxxii. quzflione rv. dicit, » Quid ergo vult Dominus nofter Jefus Chri- » ftus, 

Strana 916
m ANNO €HRISTI 1433. ‚в Pro ratio- gibus exem. plaria impref. fa habcut rc- . Sponfonibus, Gregor. er, Mor. c. zi. ^ Corollarinm IE. Propter malitiam ec- elefiafticorum five laicorum, son poteft aule licite nb unitate eccic- fiz recedere. Contra epift. Parmenizni , fib. x. cap, 2 Genef. 22. Genef. 26. Genef, 28. kl 915 ORATIO AGI DII CARLERII 216 runt Chrifti fideles de fuis mini(lris judicare, À.,, dormis, iibi dabo c femim tuo: C" erit femen — —— quibus de Domino hoc licuit? Ifoc inquit , non valet: nam Dominus non dixit: Si non facio opera Patris mei, judicate me: fed dixit, no- lite mihi, credere . Mic opera. erant. miracula , que funt seftimonia veritatis, pradicationis & do@rine , Conceflit ergo Chriflus , ut propter miracula mundi crederent, non ut vitam cum operibus judicarent. P'ropterea beatus Grego- rius in paftorali libro rii. capite v. ait. Admonendi funt fübditi , ne præpoftorum fuorum viram temere judicent , fi quid for- taffe eos agere reprehenfibiliter vident; ne unde recte mala redarguunt , inde per ela- tionis impulfum in profundiora demergan- tur. Ádmonendi funt, nc cum culpas pre- pofitorum confiderant , contra eos audacio- res fiant : fed fi qua valde eorum prava, apud femetipfum dijudicent, ut tantum di- vino conftri&i amore , ferre fub eis jugum 9” s p żł у » 2 9 5 „ n » 5 demus, fi David factum ad medium dedu- camus. Saul quippe períecutor, cum ad pur- gandum ventrem. fpeluncam fuiffet ingreffus , illic cum viris fuis David inerat , qui jam longo tempore perfecutionis ejus mala tolera- bat; cumque viri fui ad feriendum eum ac- cederenr, fregit eos a rationibus , dicens : Quia manum in Chrifhuim Domini mittere noh auderet , qui tamen occulte furrexit, oramque chlamydis ejus abfcidit. Quid per Saul ,.niG mali rectores ; quid per David , nii boni fubdit defignanrer ? Poft. mulra dicitur: Poft hoc David percuffit cor fuum eo quod abícidiffet oram chlamydis Saul. F'acta quippe prepofitorum oris gladio ferien- da non funt, etiam cum ratione rcprehen- denda judicantur : Et fi quando contra eos yel in minimis lingua labitur, neceffe eft ut per affliGiones pœnitentiæ cor prematur . Ec- ce quod eti judicio difcretionis de manife- flis judicare poffint inferiores , non tamen judicio condemnationis aut diffinitionis , que eft aclus juftitiz. Kt hoc eft quod di- citur xxv. moralium c. xxt, fuper illo Jo»: Qui regnare facit hominem hypocritam . Quia , inquit, rectores habent judicem fuum , ma- gna cautela fubdicorum eft , non remere vi- tam judicare regentium : neque enim fruftra per femcripfum Dominus «s nummulario- rum fudit, & cathedras vendentium colum- bas evertit: nimirum fignificans , quia per magiftros quidem judicabat vitam plebium fed per femetipfum facla judicat & exami- nat magiftrorum, Tertio infero, quod propter malitiam non- nulloram , five ecclefiafticorum , five laicorum , non potest licite fe aliqua natjo ab. unitate to- tius refidui orbis Chrifliani feparare , putans fe ecclefiam. effe. Hic duo dicuntur, primum , quod non eft purandum quod ecclefia catholica » 2 23 » s » 3 2 » Ia » » » ss » 5 » > s » » 92 ” v ” » ” 2 >, » 21 97 fitin unica regione. Secundum , quód una na- © tio fe ab aliis dividere non debet propter mul- torum peccata publica, Primum patet fic. Ar- guit beatus Auguftinus primo libro contra epi- flolam Parmeniani: Dixit enim Dominus A- brahe. 7n femine tuo benedicentur omnes gen- y» des Ferra. Et NMaac: Zn femine tuo benedicen- b tur omnes gentes terre , pro eo quod audivit sy Abraham pater tuus vocem. meam. Ad Jacob , dixit: Ego fum Deus Abrahe patris tvi , & p Deus Zfaac , ne timeas; terram enim in qua 2 2 reverentie non recufent: quod melius often- . tugm iamquam arena maris, & replebitur in mare, & in Aquilonem , & in orientem , & benediccntur in te omnes ribus terre in femine tuo. Et ne fudxis dictum puretur, quod fit femen Abrahe , in quo benedicende funr omnes gentes, Apoftolus exponit dicens: Abrahe dičíe funt promiffriones, & [cmini ejus, non dicit, €& feminibus , temquam in multis ; fed tautmm in uno , Et femini tuo , qui eft Chriflus, In Christo ergo omnes gentes be- nediclionem habiruras tanta. auctoritate pro- miflum esr , tanta exhibita weritate : & non pudebit dicere ad pugillum orbis ii- Jam diebus his effc coarctatam ? Hec Au- gustinys. Porro ficut Auguftinus arguit, Dominus in parabola zizaniorum air , quod paterfamilias feminat bonum femen in agro: exponens au- tem. illam , ipfc ait: Qui feminavwit bonum fe: men , eft füius hominis : ager eff mundus , bo- num femen hi funt filii regni, zizania vero. funt 7 fil nequan . Ergo Chriftus filius regni pofuit » 9 5? " У n> Ek] 2 ” ” » „ Bo, ANNO CHRISTT. 1433- illud in agro, id eft, mundo, non in aliqua portinncula terre’, aut in Africa , ut arguit Augustinus infine primi libri contra epiftolam. Parmenjani, fed in toto orbe ab ortu folis uf- que ad occafum , ioc Dominus veritatis decla- rat Mauhei xxiv. Si quis vobis dixerit , Ecce lüc efl Chriflus , id e(t, in ida parte mundi , aut (illic, fnpple , eft fides catholica, molite crede- re : ff dixerint 'oobis,.FEece in deferto eft , hoc efl, in dogmate philofophorum , nolite exire , Eodem. lib, pag. ule, Maitb. ver Ícilicet a fide eccles: fj dixcrint, 7n penetra-, libus cfl, id eft, in doftrinis occultorum hæ- retichorum, nolize credere , Eft ergo fides catholica рой cjus publicatio- nem ficut fulgur , quod patet ab oriente in oc- cidentem. Sic enim exponir beatus Auguftinus de quæflionibus evangeliftarum , dicens, quod orientis & occidentis nomine totum orbem voluit fignificare, per quem futura erat ecclc- fia. Ifidorus libro de fummo bono; xvr. ca- pite dicit: Sancta ecclefia ideo dicitur catho- » lica, quod univerfaliter per omnem. mun- D, dum fiz diffufa. Harericorum enim ecclefiz » in partibus mundi coardantur ; hec vero » iu toto orbe diffufa expanditur. Ydem vix s, libro etymologici: Ecclefia Grece dicitur con- vocatio , Latine catbolica dicitur univerfalis , Eamdem fententiam habet. Honorius fuper iilo Canticorum iv. Duo ubere tuo funt duo capres gemelli, qui pafcuntur in. liliis. Yamdem Augu- S. Hier Iu haec verbs: prout etiam recitat, S Th, im gloffa: fu- per cap. 29: Matth. Ifidorus’de — fummo bono, sap. 26. Iidor, 1.3.6.0 Auc. de fidd ad Petrudý ftinus de fide ad Petrum , Patet ergo prima cap. 3. 37.45: pars coralłązii , Secunda, quod natio non fe debet dividere a reliqua" parte orbis propter peccata publica multorum , fatis fuit in primo punCo dedu- &a; & hoc propter peccata particularia , čr non fidem concernentia. Unde quamvis fine K periculo fchifraats boni,a malis recedere non poflint corporaliter, debent corporali prafentia manere, recedere vero fpiritu, ne fcilicet pec- 'catis malorum conientiant. Sic enim Apoftolus dicit ad Philipenfes 11. Omnia facite fine mur murationibus & hefitotionibus , ut fitis fine que- rela , & frmplices , fili Dei , fine reprehenfione in medio nationis prave atque peroeifa , inter guns lucetis , ficut luminaria in mundo verbum vi- te continentes , Auguftinus fuper verbp Joan- nis, & habetur xxxii. quzflione rv. dicit, » Quid ergo vult Dominus nofter Jefus Chri- » ftus, 

Strana 917
„917 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 9:8 ——— 3, flus, fratres iei, adoonere ecclefiam fuam , À Remigius fuper illo Matthei xxr. Accejferung maz ANNO CHRISTI 3433. Corojlarinm JV. ccelefta militaon non ef. pco com- mum fiat abíque ruixt4- $a malorum Turm banis, Cap à Jor. 24. "9 Pal. 36. JMarrh. e3, , quando unum perditum fcilicet Judam > in- » ter duodecim habere voluit, nifl ut malos toleremus , ne Corpus Demini dividamus ? » Ecce inter fan&os fuos eft Judas, ecce fur » Judas, & ne contemnas , far facrilegus » , non qualifcumque fur, fed loculorum Do- » minicorum , Jed facrorum. Jnfero quatto , quod ecclefia militans non eft pro cammuni ftatu abfque mixtura malorum cum bonis , fed hoc proprium cft eccleliæ ciumphanrtis: «uod tamen fentire videntur, qui tam rigide, non falvo ordine juris, nec pace przpofita, omnia mala publica volunt de com- munitaiibus Chriftianorum , & in quolibet fta- » ^» templo fanantur , fignificat quod homines ad eum > fcilicet Chriftum , ceei & claudi in » templo , cr fanavit cos , dicens : Quod in 9 non nifi in cccle(ia fanari poffunt, cwi da- 9 ta eft poteflas ligandi atque folvendi, ta- » men in ecclefia funt coeci & claudi. Unde » Origenes , In templo eaim Dei , id eft ANNO CHRISTI 433. In catena S. Thow=z. Origenes ? tra@. 15. in » in ecelcfia , non funr omnes videnies , ne- Matth. 25. » que rc&c ambulantes? fed alii quidam funt » €cci, alii auiem claudi , qui ex eo quod » intelligunt propriam cocitatem , & fcientes » quia nullius efl opus nifi Chrifli Jefu, ut fae nentur , accedentes ad verbum Dei fanantur, Haec idle, & habenrur in. glofla ''homz, Mar- tu propellere . Patet corollarium. per Augufli- Bthei xxi. ubi fupra . num iIi. libro contra epiflolam Parmeniani » dicentem: Ínter omnia , quibus eorum fa- crilegus tumor apparet, nullo (& loco magis „ aperuit, quam in eo, quod aufus e(l etiara » Mlud Yeremiz Propheta ponere , ut perfuade- ret. hominibas communionem Donatiftarum , non folum ecclefiam veram effe, fed etiam talem jam hoc tempore , qualis poft ultimam », ventilaonem ecclefia fandla futura eft, Ve- » rum iflud Jeremiæ fuir: Quid paleis ad trit- cum ? dicit c Auguftinus de Parmeniano & complicibus: Confiderent, fi in cis incA qualifcamque fenfus humanus. Numquid in agro dici potet, Quid paleis ad triticum ? » quando in eadem radice portantur ? num-C » quid in area > ubi parirer triturantur ? fed utique ín horreo, quid paleis ad triticum ? veniet ille paierfamilias ferens. wentilabrum in manu fua , & mundabit aream. fuam , framenta reconder in horreum, paleam vero » Comburct igne inextinguibili. Xam per aliam $ fimilitudinem omne triticum ovium nomine, » omnis palea hedoram nomine fignificaiur : x que duorum pecorum genera {ub uno paflo- » re pafcuntur; fed veniet filius hominis cum » angelis fuis, & congreggbuntur anie. eum omnes gentes, & feparabit eos ab invicem , ficut paftor feparat oves ab hadis, cc Tanc implebitur prophetia , quid paleis ad triticum ? quando non poterunt pafcua efleD communia hoedis & ovibus, Ípfe etiam idem Auguflinus Donanistis ita refponder ad propofitum in traétaru Plalmo- s+ rum * Sufpicamini quid vultis de nobis , fi » boni fumus , in ecclefia Ghrifli , frumenta + fumus ; fi mali fumus in ecclefia Chrifti , + palea fumus , tamen ab area non recedi » mius: tu, qui vento tenlationis foras vola- » fti, quid cs? triticum? non id tolleret ventus w ex area. Kcce ergo ubi es , agnolte quid „ es. Et infra ? Quid autem el illud , Su- w per cathedram Moyfi federunt Scribe 6 Phari- » fei : qua dicunt , facite ; qua autem faciunt , » nolite facere . Vides , quod in cathedra Moyfi , cui fuecefft cathedra Chrifli, fe-E den: & mali ; & tamen dicendo bona , non obfunt auditoribus . Quare tu propter malos iftzm cathedram dimififti ? redi ad paeem redi ad concordiam ; que te non » offendit . Si bona loquor , & bona fa- » cio , fequere me : fi antem non facio » quod dico , habes confilium Domini: quod e dico fac, quod autem facio noli facere , ta- » men a cathedra catholics noli diícedere . ^ Hzc Auguftinus. Non nifi in coclefia eft falus, quod teftatur Concil. General. Tam. XXIX, 27 5) v w » » » » » +» » > » kd » » s > » Hxc dicta funt , ut offtendamr veritas te- neuda circa propofitum articulum. de punitione peccatorum publicorum , & falfitas refpuatur, ut apparcat zquivocatio , & multiplicitas com- politionis & divifionis in illa, & cvolutio ha- rum involutionum . Articulus enim fuir ifte: Peccata mortalia. publica, & quantum rationa-, bilirer fieri poteft privata , aliæquæ deordina- tiones legi Dei contrarie, in communitatibus Chriftianorum , & quoliber flata corum , de- bite juxta didmen divine legis per Chrifti fi- deles, tam Ípirituales, quam feculares, prout cougruit urrifque , font. cohibenda, corripien- ca, caftiganda, & pro poffe ab cifdem propel- lenda. Primo euim id complexum, Quantum, rationabiliter fieri potest, potest detecminare cohibitionem , correclionem , Gc. peccatorum publicorum & privatorum: ui fit fcnfus; Pec- cata publica & privata > alique dcordinatio-. nes legi Dei contrarie , lunt cohibenda , cor- ripenda , cafliganda , 6c. quantam rationa-, bilitér fieri pote. Certe ifle (eufus judicio meo effet verus. Vel poteft determinare cohibitio- nem , CorreChHonem , cáftigationem , dc. pec- catoram privatorum : ut fit fenfus; quod pu- blica. iunt cohibenda , corrigenda, & peccata privata funt etiim cohibenda , quantum ratio- nabiliter fieri poteft , ee. & iste est falfus » quantum ad peccata publica, quia pofuir om- nia effe cohibenda , corripienda , cc. fimpli- citer, & fine rcftridione . In. moralibus enim indifünire uuiver(alibus equivalent. fimpliciter autem , & fine reftriclione dicere, omnia pec-, caía publica effe cohibenda , corrigenda, cor- ripienda , Cc. oftcnlum eft in primo puncto effe falfum ., fi de cohibirione , correctione , ów. loquatur , que fit aucloritate jaftitie. Si vero de cohibitione, correctione , Gc. frater- na loquimur, fic privara, dum ramen ad no- zitiam alicujus venerint, funi corripienda, &c. ficut & publica , fpecialiter perlonalia : nec oportuit apponere illam reftrittionem , Quan- tum rationabiliter fieri poteft, ad peccata prie vata magis quam ad pablica. Secandum iftam variam determinationem poteft effe compofitio aut divifio , ut fciunt logici . Traterea circa hoc quod dicitur, Juxta di- amen divine legis , immorandum aliqualiter , quare omittitur mentio legum humanaram , que funt licite, & regulant hominem a judi- a Alem cem , quafi regula homogenia , & propterea. joie. exemplar pro b Nullus enim qui veritatem agnofcit , ambigi: bet indireba quin lex hamana habeat vim obligativam a iege Dei. Sed quare omittitur fermo de lege humana, non bene video nifi quod proponens intendat ram fpirituales , quam fieculares, om- CT Mam 2 nia 

Strana 918
„917 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 9:8 ——— 3, flus, fratres iei, adoonere ecclefiam fuam , À Remigius fuper illo Matthei xxr. Accejferung maz ANNO CHRISTI 3433. Corojlarinm JV. ccelefta militaon non ef. pco com- mum fiat abíque ruixt4- $a malorum Turm banis, Cap à Jor. 24. "9 Pal. 36. Mareh, ea. , quando unum perditum fcilicet Judam > in- » ter duodecim habere voluit, nifl ut malos toleremus , ne Corpus Demini dividamus ? » Ecce inter fan&os fuos eft Judas, ecce fur » Judas, & ne contemnas , far facrilegus » , non qualifcumque fur, fed loculorum Do- » minicorum , Jed facrorum. Jnfero quatto , quod ecclefia militans non eft pro cammuni ftatu abfque mixtura malorum cum bonis , fed hoc proprium cft eccleliæ ciumphanrtis: «uod tamen fentire videntur, qui tam rigide, non falvo ordine juris, nec pace przpofita, omnia mala publica volunt de com- munitaiibus Chriftianorum , & in quolibet fta- » ^» templo fanantur , fignificat quod homines ad eum > fcilicet Chriftum , ceei & claudi in » templo , cr fanavit cos , dicens : Quod in 9 non nifi in cccle(ia fanari poffunt, cwi da- 9 ta eft poteflas ligandi atque folvendi, ta- » men in ecclefia funt coeci & claudi. Unde » Origenes , In templo eaim Dei , id eft ANNO CHRISTI 433. In catena S. Thow=z. Origenes ? tra@. 15. in » in ecelcfia , non funr omnes videnies , ne- Matth. 25. » que rc&c ambulantes? fed alii quidam funt » €cci, alii auiem claudi , qui ex eo quod » intelligunt propriam cocitatem , & fcientes » quia nullius efl opus nifi Chrifli Jefu, ut fae nentur , accedentes ad verbum Dei fanantur, Haec idle, & habenrur in. glofla ''homz, Mar- tu propellere . Patet corollarium. per Augufli- Bthei xxi. ubi fupra . num iIi. libro contra epiflolam Parmeniani » dicentem: Ínter omnia , quibus eorum fa- crilegus tumor apparet, nullo (& loco magis „ aperuit, quam in eo, quod aufus e(l etiara » Mlud Yeremiz Propheta ponere , ut perfuade- ret. hominibas communionem Donatiftarum , non folum ecclefiam veram effe, fsd etiam talem jam hoc tempore , qualis poft ultimam », ventilaonem ecclefia fandla futura eft, Ve- » rum iflud Jeremiæ fuir: Quid paleis ad trit- cum ? dicit c Auguftinus de Parmeniano & complicibus: Confiderent, fi in cis incA qualifcamque fenfus humanus. Numquid in agro dici potet, Quid paleis ad triticum ? » quando in eadem radice portantur ? num-C » quid in area > ubi parirer triturantur ? fed utique ín horreo, quid paleis ad triticum ? veniet ille paierfamilias ferens. wentilabrum in manu fua , & mundabit aream. fuam , framenta reconder in horreum, paleam vero » Comburct igne inextinguibili. Xam per aliam $ fimilitudinem omne triticum ovium nomine, » omnis palea hedoram nomine fignificaiur : x que duorum pecorum genera {ub uno paflo- » re pafcuntur; fed veniet filius hominis cum » angelis fuis, & congreggbuntur anie. eum omnes gentes, & feparabit eos ab invicem , ficut paftor feparat oves ab hadis, cc Tanc implebitur prophetia , quid paleis ad triticum ? quando non poterunt pafcua efleD communia hoedis & ovibus, Ípfe etiam idem Auguflinus Donanistis ita refponder ad propofitum in traétaru Plalmo- s+ rum * Sufpicamini quid vultis de nobis , fi » boni fumus , in ecclefia Ghrifli , frumenta + fumus ; fi mali fumus in ecclefia Chrifti , + palea fumus , tamen ab area non recedi » mius: tu, qui vento tenlationis foras vola- » fti, quid cs? triticum? non id tolleret ventus w ex area. Kcce ergo ubi es , agnolte quid „ es. Et infra ? Quid autem el illud , Su- w per cathedram Moyfi federunt Scribe 6 Phari- » fei : qua dicunt , facite ; qua autem faciunt , s nolite facere . Vides , quod in cathedra Moyfi , cui fuecefft cathedra Chrifli, fe-E den: & mali ; & tamen dicendo bona , non obfunt auditoribus . Quare tu propter malos iftzm cathedram dimififti ? redi ad paeem redi ad concordiam ; que te non » offendit . Si bona loquor , & bona fa- » cio , fequere me : fi antem non facio » quod dico , habes confilium Domini: quod e dico fac, quod autem facio noli facere , ta- » men a cathedra catholics noli diícedere . ^ Hzc Auguftinus. Non nifi in coclefia eft falus, quod teftatur Concil. General. Tam. XXIX, 27 5) v w » » » » » +» » > » kd » » s > » Hxc dicta funt , ut offtendamr veritas te- neuda circa propofitum articulum. de punitione peccatorum publicorum , & falfitas refpuatur, ut apparcat zquivocatio , & multiplicitas com- politionis & divifionis in illa, & cvolutio ha- rum involutionum . Articulus enim fuir ifte: Peccata mortalia. publica, & quantum rationa-, bilirer fieri poteft privata , aliæquæ deordina- tiones legi Dei contrarie, in communitatibus Chriftianorum , & quoliber flata corum , de- bite juxta didmen divine legis per Chrifti fi- deles, tam Ípirituales, quam feculares, prout cougruit urrifque , font. cohibenda, corripien- ca, caftiganda, & pro poffe ab cifdem propel- lenda. Primo euim id complexum, Quantum, rationabiliter fieri potest, potest detecminare cohibitionem , correclionem , Gc. peccatorum publicorum & privatorum: ui fit fcnfus; Pec- cata publica & privata > alique dcordinatio-. nes legi Dei contrarie , lunt cohibenda , cor- ripenda , cafliganda , 6c. quantam rationa-, bilitér fieri pote. Certe ifle (eufus judicio meo effet verus. Vel poteft determinare cohibitio- nem , CorreChHonem , cáftigationem , dc. pec- catoram privatorum : ut fit fenfus; quod pu- blica. iunt cohibenda , corrigenda, & peccata privata funt etiim cohibenda , quantum ratio- nabiliter fieri poteft , ee. & iste est falfus » quantum ad peccata publica, quia pofuir om- nia effe cohibenda , corripienda , cc. fimpli- citer, & fine rcftridione . In. moralibus enim indifünire uuiver(alibus equivalent. fimpliciter autem , & fine reftriclione dicere, omnia pec-, caía publica effe cohibenda , corrigenda, cor- ripienda , Cc. oftcnlum eft in primo puncto effe falfum ., fi de cohibirione , correctione , ów. loquatur , que fit aucloritate jaftitie. Si vero de cohibitione, correctione , Gc. frater- na loquimur, fic privara, dum ramen ad no- zitiam alicujus venerint, funi corripienda, &c. ficut & publica , fpecialiter perlonalia : nec oportuit apponere illam reftrittionem , Quan- tum rationabiliter fieri poteft, ad peccata prie vata magis quam ad pablica. Secandum iftam variam determinationem poteft effe compofitio aut divifio , ut fciunt logici . Traterea circa hoc quod dicitur, Juxta di- amen divine legis , immorandum aliqualiter , quare omittitur mentio legum humanaram , que funt licite, & regulant hominem a judi- a Alem cem , quafi regula homogenia , & propterea. joie. exemplar pro b Nullus enim qui veritatem agnofcit , ambigi: bet indireba quin lex hamana habeat vim obligativam a iege Dei. Sed quare omittitur fermo de lege humana, non bene video nifi quod proponens intendat ram fpirituales , quam fieculares, om- CT Mam 2 nia 

Strana 919
ORATIO EGIDII CARLERII 919 nia per ſolam legem divinam recturos eſſe & Atlationem procedendum , ad vitandum pericu- lum, ut determinatum est in ſecundo pun- diſpoſituros; quantum concernit punitionem cto . Est enim corollarium hoc in forma ; Dj- vitiorum : & leges humanas, quantum ad hoc cta peccata , & deordinationes in communita- non eſſe neceſſarias aut utiles , falſum eſſe tibus Christianorum, & quolibet statu corum- monstratum est: & tamen viſum est quomo- dem, non ſolum per rectores prædictos , ſed do punienda ſunt peccata publica lege divina per omnes generaliter Christi fideles, tam ſpi- in primo puncto. Item in articulo , hoc com- rituales quam ſæculares, debite modis ipſis plexum , Prout congruit utriſque , licet in ſu- congruentibus , ex zelo caritatis ſunt corrigen- perficie rationabiliter poſitum videatur, est ta- da, corripienda; castiganda, & pro poſſe ab men obſcurum: per hoc enim neſcitur quo- eiſdem propellenda, & nullo modo defenden- modo aut ſæculares, aut ſpirituales habeant da aut facienda peccata corrigere, arguere , cohibere : per Tertium corollarium est in forma : Peccan- prædicta tamen ſatis arbitror oftendiſſe veri- tibus rectoribus tam ſpiritualibus quam ſæcu- tatem. laribus, vel allis cum ſui status ſuperioribus, Denique circa illud quod dicitur , Sunt co- hibenda , corripienda , caſtiganda , & pro poſ- B ſubditi fideles licite poſsunt illos, vel malitiam ſe ab eiſdem propellenda, latet æquivocatio. eorum carjtative arguere , hypocriſin eorum de- Nam cohibitio, correctio, caſtigatio & pro- tegere , & eorum manifestis ſceleribus, etiam coram aliis publice contraire . Istud quoad pulſio poſſunt dicere actus correptionis frater- primam parrem , quæ loquitur de reprehenſio- næ vel judiciariæ. Item ly pro poſſe, poteſt ne fraterna ſuperiorum , est verum : ſed quan- determinare omnia iſta quatuor participla, tum ad ſecundam partem , quod hypocriſin cohibenda, corrigenda, caſtiganda , & pro- eorum poſſint ſubditi detegere, & eorum ma- pellenda. Aut ſolum ultimum , ſcilicet pro- nifestis ſceleribus contraire coram aliis, ſi in- pellenda . Et hoc magis proprie, quia in ea- telligitur coram ſuis ſuperioribus, verum ad- dem categoria ponitur. Si dicant, actus cor- huc est: ſed ſi intelligitur coram non ſupe- rectionis fraternæ , ſive hoc, quod dicitur , rioribus , ſicut magis apparet ex aliquibus ſe- pro poſſe, determinet omnia quatuor partici- quentibus , est falſum , & ostenſa est faiſitas pia , five ſolum ultimum , videretur ſenſus , in ſecundo puncto. Inferior enim non habet quoad hoc, eſſe verus ; nifi forte fieret vis de peccatum ſui ſuperioris denuntiare , niſi ſupe- peccatis infidelitatis , aut aliter rempublicam directe turbantibus , & populum Chriſtianum, Criori illius: ut cum ſecreta monitio non fuffi- cit , per medium denuntiationis veniatur de ſicut patuit in prima concluſione ſecundi pun- correctione fraterna ad paternam . Sed nec ha- cti. Si dicant, actus correctionis judiciariæ, bet ſuum ſuperiorem accuſare , niſi coram ju- & ly pro poſſe , determinet omnia quatuor dice fuo : nec ideo hoc debet facere, id est, participia , ſic non bene video, quomodo dicere peccata ſuperioris coram populo, ut il- poſſit articulus habere veritatem , quoad hoc , le verecundiam habeat , & refipiſcat a malo - eum ſæculares nihil habeant jurifdictionis in Nam ipſum infamare est malum , & non ſunt eccleſiaſticas perſonas. Si determinet ultimum facienda mala ut bona eveniant , dicit Apo- ſolum participium , propellenda, ſimpliciter falſus eft articulus, quoad privata participia, stolus ; eriam quia per hunc modum citius tolleretur ab co verecundia. Ex quo enim eſ- cohibenda, corrigenda, caſtiganda : nam fal- ſum eſt; ut oſtenſum eſt in ſecunda conclu- ſet infamatus, perdita eſſet verecundia, quæ ſione primi puncti , ſæculares ſeu laicos habe- ſecundum Aristotelem est timor ingloriatio- nis. De hac materia satis extenſe dictum est, re auétoritatem judiciariam cohibendi, arguen- videtur enim ſeditionem inducere , &c. di & caſtigandi peccata publica ſacerdotum, ſpecialiter perſonalia. Secundum iſta paret D Quartum corollarium in forma: Quanta ma- quomodo verus eſt, & quomodo falſus erit la ſunt in communitatibus , & rectores , do- mini temporales, ſcabini, judices, ſive pasto- articulus propoſitus. res , conſequenter & omnes generaliter Chri- Patet etiam circa primum corollarium ea- sti fideles, tam ſpirituales , quam ſæculares , dem ambiguitas, quantum ad ſecuudam par- tem , ubi dicit , per ſpirituales & ſæculares talia totis conatibus mediis ipſorum concer- nentibus neglexerint arguere & prohibere rectores in eorum officiis , modis ipſis congru- pro peccatis delinquentium graviſſimam red- entibus , in communitatibus Chriſtianorum , dent rationem . Istud corollarium est valde & quolibet ſtatu eorum , ſunt cohibenda, cor- multiplex: fi intelligatur de rectoribus & pa- ripienda, castiganda, & pro poſſe ab eiſdem storibus, quoad ſuos ſubditos, referendo fin- propellenda. Pro prima parte est verum , in gula ſingulis, credo corollarium eſſe verum. qua dicitur , deordinationes & peccata mor- Si fiat permutatio ſubditorum , ut per hoc in- talia antedicta, cum ſint prohibita ſub pœena damnationis æternæ, propter nulla lucra mun- telligatur ſcabinos & judices fæculares , quia non cohibuerunt , correxerunt, &c. potestate di ſunt defendenda & fovenda : abſit autem a piis fidelium mentibus, ut aliqua mortalia Ejudiciaria eccleſiasticos, falſum est, ut patuit foveant aut defendant, licet tolerent aliqua in ſecundo puncto. Si intelligatur de cohi- vel permittant per cohibitionem pœnæ impu- bitione etiam fraterna , est verum; fi tamen neglexerint corrigere illo modo, & tempore, nita . Secundum corollarium , quia expreſſe de co- quo correctio fraterna obligat, quoad fideles hibitione, correctione; caſtigatione, & pro- non judices. Si de judiciariæ potestatis ne- pulſione fraterna, quæ fit ex lege caritatis, glectione ioquatur corollarium , falſum est, Quod ſi de fraternæ correctionis neglectu in- loquitur, verum est : niſi de percato infideli- telligitur, verum est, modo ut statim dicam, tatis, aut alio eccleſiam aut rempublicam con- Hæc de ſecundo puncto. turbante , fieret exceptio , & in caſu ubi mo- Quantum ad tertium puuctum, ut uno or- r2 eſſet facienda: quia in tali caſu omiſſa ſe- dine reſpondeam ad rationes proponentis, ve- creta admonitione, eſſet ad publicam denun- RoM. 9. Arifi. 1ib. 4. Eth. §. 9. Coroliztiura TV. Gravem redo dent rationem nesl igenteu correptionem quovis modo. 920 ANNO CHRISTI 1433. ANNO ÉHRISTE 1433. titas

Strana 920
ORATIO EGIDII CARLERII 919 nia per ſolam legem divinam recturos eſſe & Atlationem procedendum , ad vitandum pericu- lum, ut determinatum est in ſecundo pun- diſpoſituros; quantum concernit punitionem cto . Est enim corollarium hoc in forma ; Dj- vitiorum : & leges humanas, quantum ad hoc non eſſe neceſſarias aut utiles , falſum eſſe cta peccata , & deordinationes in communita- tibus Christianorum, & quolibet statu corum- monstratum est: & tamen viſum est quomo- dem, non ſolum per rectores prædictos , ſed do punienda ſunt peccata publica lege divina per omnes generaliter Christi fideles, tam ſpi- in primo puncto. Item in articulo , hoc com- rituales quam ſæculares, debite modis ipſis plexum , Prout congruit utriſque , licet in ſu- congruentibus , ex zelo caritatis ſunt corrigen- perficie rationabiliter poſitum videatur, est ta- da, corripienda; castiganda, & pro poſſe ab men obſcurum: per hoc enim neſcitur quo- eiſdem propellenda, & nullo modo defenden- modo aut ſæculares, aut ſpirituales habeant da aut facienda peccata corrigere, arguere , cohibere : per Tertium corollarium est in forma : Peccan- prædicta tamen ſatis arbitror oftendiſſe veri- tibus rectoribus tam ſpiritualibus quam ſæcu- tatem. laribus, vel allis cum ſui status ſuperioribus, Denique circa illud quod dicitur , Sunt co- hibenda , corripienda , caſtiganda , & pro poſ- B ſubditi fideles licite poſsunt illos, vel malitiam eorum carjtative arguere , hypocriſin eorum de- ſe ab eiſdem propellenda, latet æquivocatio. Nam cohibitio, correctio, caſtigatio & pro- tegere , & eorum manifestis ſceleribus, etiam coram aliis publice contraire . Istud quoad pulſio poſſunt dicere actus correptionis frater- primam parrem , quæ loquitur de reprehenſio- næ vel judiciariæ. Item ly pro poſſe, poteſt ne fraterna ſuperiorum , est verum : ſed quan- determinare omnia iſta quatuor participla, tum ad ſecundam partem , quod hypocriſin cohibenda, corrigenda, caſtiganda , & pro- eorum poſſint ſubditi detegere, & eorum ma- pellenda. Aut ſolum ultimum , ſcilicet pro- nifestis ſceleribus contraire coram aliis, ſi in- pellenda . Et hoc magis proprie, quia in ea- telligitur coram ſuis ſuperioribus, verum ad- dem categoria ponitur. Si dicant, actus cor- huc est: ſed ſi intelligitur coram non ſupe- rectionis fraternæ , ſive hoc, quod dicitur , rioribus , ſicut magis apparet ex aliquibus ſe- pro poſſe, determinet omnia quatuor partici- quentibus , est falſum , & ostenſa est faiſitas pia , five ſolum ultimum , videretur ſenſus , in ſecundo puncto. Inferior enim non habet quoad hoc, eſſe verus ; nifi forte fieret vis de peccatum ſui ſuperioris denuntiare , niſi ſupe- peccatis infidelitatis , aut aliter rempublicam directe turbantibus , & populum Chriſtianum, Criori illius: ut cum ſecreta monitio non fuffi- cit , per medium denuntiationis veniatur de ſicut patuit in prima concluſione ſecundi pun- correctione fraterna ad paternam . Sed nec ha- cti. Si dicant, actus correctionis judiciariæ, bet ſuum ſuperiorem accuſare , niſi coram ju- & ly pro poſſe , determinet omnia quatuor dice fuo : nec ideo hoc debet facere, id est, participia , ſic non bene video, quomodo dicere peccata ſuperioris coram populo, ut il- poſſit articulus habere veritatem , quoad hoc , le verecundiam habeat , & refipiſcat a malo - eum ſæculares nihil habeant jurifdictionis in Nam ipſum infamare est malum , & non ſunt eccleſiaſticas perſonas. Si determinet ultimum ſolum participium , propellenda, ſimpliciter facienda mala ut bona eveniant , dicit Apo- falſus eft articulus, quoad privata participia, stolus ; eriam quia per hunc modum citius tolleretur ab co verecundia. Ex quo enim eſ- cohibenda, corrigenda, caſtiganda : nam fal- ſet infamatus, perdita eſſet verecundia, quæ ſum eſt; ut oſtenſum eſt in ſecunda conclu- ſecundum Aristotelem est timor ingloriatio- ſione primi puncti , ſæculares ſeu laicos habe- nis. De hac materia satis extenſe dictum est, re auétoritatem judiciariam cohibendi, arguen- videtur enim ſeditionem inducere , &c. di & caſtigandi peccata publica ſacerdotum, ſpecialiter perſonalia. Secundum iſta paret D Quartum corollarium in forma: Quanta ma- quomodo verus eſt, & quomodo falſus erit la ſunt in communitatibus , & rectores , do- mini temporales, ſcabini, judices, ſive pasto- articulus propoſitus. res , conſequenter & omnes generaliter Chri- Patet etiam circa primum corollarium ea- sti fideles, tam ſpirituales , quam ſæculares , dem ambiguitas, quantum ad ſecuudam par- tem , ubi dicit , per ſpirituales & ſæculares talia totis conatibus mediis ipſorum concer- nentibus neglexerint arguere & prohibere rectores in eorum officiis , modis ipſis congru- pro peccatis delinquentium graviſſimam red- entibus , in communitatibus Chriſtianorum , dent rationem . Istud corollarium est valde & quolibet ſtatu eorum , ſunt cohibenda, cor- multiplex: fi intelligatur de rectoribus & pa- ripienda, castiganda, & pro poſſe ab eiſdem storibus, quoad ſuos ſubditos, referendo fin- propellenda. Pro prima parte est verum , in gula ſingulis, credo corollarium eſſe verum. qua dicitur , deordinationes & peccata mor- talia antedicta, cum ſint prohibita ſub pœena Si fiat permutatio ſubditorum , ut per hoc in- telligatur ſcabinos & judices fæculares , quia damnationis æternæ, propter nulla lucra mun- non cohibuerunt , correxerunt, &c. potestate di ſunt defendenda & fovenda : abſit autem a piis fidelium mentibus, ut aliqua mortalia Ejudiciaria eccleſiasticos, falſum est, ut patuit in ſecundo puncto. Si intelligatur de cohi- foveant aut defendant, licet tolerent aliqua vel permittant per cohibitionem pœnæ impu- bitione etiam fraterna , est verum; fi tamen neglexerint corrigere illo modo, & tempore, nita . Secundum corollarium , quia expreſſe de co- quo correctio fraterna obligat, quoad fideles hibitione, correctione; caſtigatione, & pro- non judices. Si de judiciariæ potestatis ne- pulſione fraterna, quæ fit ex lege caritatis, glectione ioquatur corollarium , falſum est, loquitur, verum est : niſi de percato infideli- Quod ſi de fraternæ correctionis neglectu in- telligitur, verum est, modo ut statim dicam, tatis, aut alio eccleſiam aut rempublicam con- Hæc de ſecundo puncto. turbante , fieret exceptio , & in caſu ubi mo- Quantum ad tertium puuctum, ut uno or- r2 eſſet facienda: quia in tali caſu omiſſa ſe- dine reſpondeam ad rationes proponentis, ve- creta admonitione, eſſet ad publicam denun- RoM. 9. Arifi. 1ib. 4. Eth. §. 9. Coroliztiura TV. Gravem redo dent rationem nesl igenteu correptionem quovis modo. 920 ANNO CHRISTI 1433. ANNO ÉHRISTE 1433. titas

Strana 921
ANNO CHRISTI 1433. aj Poyze „kz: ? 921 £s ipfius. Primum dicum eft ejuz, etü non in forma , tamen in effeQu & fententia: Ab- folutiones a pœna & culpa (ace funt, & per Papam fiunt venales, & indulgentie non funt in lege Dei fundate, Pauca dicenda funt de abiolurionibus a pcena & a culpa: ex ifte , quod ite non eft communis modus conceden- di abíolutiones a fummo Pontifice. Er fi ali- que bulle fub tali forma dentur, ferreptirie creduncur impetrate., ideo quia curia Roma- na hunc ftilum. communiter non habet, Di- runt enim communiter doctores , Magifter fen- tentiarum xvriI. diftinétione zv. Guillelmus Altifiodorenfis in fumma , do&or fanctus, fci- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. ——. fitas ipfa oftendeuda «ft contraria aliquibus di-À quis peccaverit , advocatum habemus apud Patrem |... — 22 Jefum Chriftum jufium : ipfe eff. propitiatio pro peccatis noffris, non pro noflris autem tanium , fed pro totius mundi. Fides etiam ecclefie & ca- ritas ejus mereutur multum . Sancli praterea , qui fupererogaverunt his meritis, cumulaverunt & merita, & hi omnes in gazophylacio fpi- ritgali ecclefie repofuerunt. Xx his ergo con- stat meritorum ecclefie thefaurus, fecundum quod fcriptum esr Ecclefiastici x. Sapientia & difciplina timor Domini . & quod beneplacitum ef dh, fides & manfuetudo aduuplebir. thefauros. il- lius. jam in paucis videtis ; id, unde fit indul- genua, etiam, in lege Dei veraciter fundatum. Rationem autem cur fieri debeat indulgentia , licet Thomas, Bonaventura, Scotus & Richar-Baudite. In communitatibus humanis & politiis dus de Mediavilla, quod folus Deus culpam yemittar principaliter ; facerdos autem vi cla- vium folum ad hoc agit, aut per modum in- frumenti animati ad hoc, gratiam non attin- gendo, fed ad eam difponendo, ut dicnnt a- Siqui, aur ex pacto divino, ut alii loquun- iur, Et ideo non poteft fummus Pontifex a culpa abfolvere vi clavium, nifi ücut ceteri facerdotes fubditos fuos , hoc eft , ad hanc remiffionem per applicationem clavium difpo- nere, illam oflendere effe a Deo factam, par- iem prenz temporalis remittere , 6c, ur habent doctores. Sed interdum fummos Ponrifex con- cedit ex. ravionabili caufa plenariam omnium peccarorum indujgentiąm , aut relaxationem alicujus partis injunCtarum pcenitentiarum : & ad hoc, quantum ad. plenariam peccatorum in- dulgentiam , intelligo, falyo judicio meliori , in- dulgentiam poenarum pro peccatis debitarum, Ad huuc enim fenfum dicitur quod facerdos dimittat peccata, &t etiam eo modo de quo didum eft. De venalitate autem. & aliis ex- celibus , non eft opus aliquid dicere , mifi quod tollendz funt, | Quantum vero ad indulgentias , oftendo quod funt fundate in iege Dci: ad quod deducen- dum, fuppopnendum eft, quod indnlgentia di- cit relaxationem paene debite ; fcd. quia opor- tet ut {alvetur divina juftitia , & qui peccavit, thefaurus publicus propter duo folet erogari. Primum est , propter principis gloriam & ho- norem, ut facinnt reges curiales, & fecit rex Affuerus , Esih. r. Secundum, propter com- munitatis neceíffitatem vel utilitatem . Nam quando feditur comununitas, süpendia & do- nativa proferuntur militbus pro ea .pugna- turis, Simili modo ihefaurus ecclefæ ab his qui habent. eum difpeafare, duplici caufa de- bet erogari: primo propter Dei glóriam & ho- norem, qui per multa relucet in fanáis ejus: honorantur autem fancti in conftru&ione ba- fillicarum , & commemoratione virtutum fua- rum, per fermones & prædicationem. fan- C ttam , Secunda caufa, propter communem u- ülitatem ecclefie , ut est defenfio terre fan- €, defenfio fidei , & fimilta ,' Pro istis cau- fis in genere thefaurus ecclefie per indulgen- fias communicatur , Verum non a quocum- que, nec cuicumque , nec pro quacumque cau- fa distribui potest, aut deber: fed fub tribns conditionibus communiter 2 doctoribus affgna- tis: prima, quod fit in conferente auctoritas : fecunda , quod fit in fufcipiente caritas; ter- tia, quod fit in caufa pietas. Non restat nunc aliud ostendere, quam quod auctoritas confe. rendi fit in lege Dei fundata, Auctoritas illa competit universaliter fummo Pontifici , five fit bonus, five malus, dum tamen ab ecclefia quia debitor efl, folvat , a & ut alius farisfa- Dtoleretur . Nam non ex vite merito conferr ciat pro €o , per indulgentiam poena peccaro- rum relaxatur, ex hoc , quod merita alterius ili applicantur: ergo pro carholico dicere o- portet in ecclefia effe thefaurum | meritorum Chrifli, & ecclefie & fanctorum., Chriftus enim per fuam paffionem non tantum fatisfecit pro culpa primi parentis, fed etiem fibi meruit e- xaltationem, non in fe, fed in hominum fide & devotione , & proprii corporis glorificatio- ne; & nomen quod eft fuper omne nomen, juxta verbum, Apoftoli ad .Philipp. 2. Humi- liavit femetipfum , fa&lus obediens ufque, ad mor- tem, propter quod Deus exaltavit illum, & do-: navic illi nomen , quod eff fuper omne nomen , indulgentias, fed ex potestate. Áliis. quibus datum est, conceditur fpecialiter hujufmodi distribuere indulgentias. Dico igitur, quod potestas fummo Pontifici conveniens generaliter, & inferioribus particu- lariter, fundatur in hoc. paffu fcripturæ , Match, xvi. ubi Dominus loquitur Petro ilfam glorio- fam confeffionem faciendi, cum dicit: Zu es Chriftus Fikus Dei. Cui dixit Dominus : Tibà dabo cłaves regni calorum: tum fubdit , Quod- cumque ligaveris fuper terram , erit. ligatum. & in calis , & quodcumque foloeris fuper. terram , erit folitum & in calis . Si intelligere vellet a- liquis folum de abfolutione peccatorum, & ut in nomine Jefu omne genu jledtatur , cele-Eligatione pene fatisfaltorize, hoc improbatur flium , terreftrivm & infernorum , fecundum quod doftores declarant in 3x1. fentent. pulcherri- 3ne ; meruit etiam nobis januæ cæleftis aper- tionem . Pa(lio enim ejus, quia a divino fup- pofito fuit exhibita , & a voluntate ejus ac- Cepi2 , fuir infinite bona: ideo excefüi debi- tum, quo Ádam erat obligatus pro peccato fuo. lllud vero quod ultra debitum. folutum eft , remanet in thefauro ecclefie. Ecce prin- cipaliter radicem thefauri ex abundanti paflonis Chrifti, de quo fcriptum est 1. joannis 1r. 5i a Magistro fententiarum in quarto, & ab omnibus doctoribus , & etíam a proponen- te hunc articulum ; quoniam aucloriis vin- dicandi , & excommunicandi, competit pra- latis ecclefie , nec hoc negat proponens , Ji- cet muitos exceflus narraverit; & illa aucto- ritas fpecialiter ibi fundatur , ut dicunt magi- stri & doctores. Ostendo tamen quod illud : Quodcumque ligaveris fuper terram ,. erit ligatum & in celts, © quodcumque foloeris , &c.' non folum ad potestatem clavium in foro con- fcien- ANNO CHRISTI 1433+' 

Strana 922
ANNO CHRISTI 1433. aj Poyze „kz: ? 921 £s ipfius. Primum dicum eft ejuz, etü non in forma , tamen in effeQu & fententia: Ab- folutiones a pœna & culpa (ace funt, & per Papam fiunt venales, & indulgentie non funt in lege Dei fundate, Pauca dicenda funt de abiolurionibus a pcena & a culpa: ex ifte , quod ite non eft communis modus conceden- di abíolutiones a fummo Pontifice. Et fi ali- que bulle fub tali forma dentur, ferreptirie creduncur impetrate., ideo quia curia Roma- na hunc ftilum. communiter non habet, Di- runt enim communiter doctores , Magifter fen- tentiarum xvriI. diftinétione zv. Guillelmus Altifiodorenfis in fumma , do&or fanctus, fci- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. ——. fitas ipfa oftendeuda cft contraria aliquibus di-À quis peccaverit , advocatum habemus apud Patrem |... — 22 Jefum Chriftum jufium : ipfe eff. propitiatio pro peccatis noffris, non pro noflris autem tanium , fed pro totius mundi. Fides etiam ecclefie & ca- ritas ejus mereutur multum . Sancli praterea , qui fupererogaverunt his meritis, cumulaverunt & merita, & hi omnes in gazophylacio fpi- ritgali ecclefie repofuerunt. Xx his ergo con- stat meritorum ecclefie thefaurus, fecundum quod fcriptum esr Ecclefiastici x. Sapientia & difciplina timor Domini . & quod beneplacitum ef dh, fides & manfuetudo aduuplebir. thefauros. il- lius. jam in paucis videtis ; id, unde fit indul- genua, etiam, in lege Dei veraciter fundatum. Rationem autem cur fieri debeat indulgentia , licet Thomas, Bonaventura, Scotus & Richar-Baudite. In communitatibus humanis & politiis dus de Mediavilla, quod folus Deus culpam yemittar principaliter ; facerdos autem vi cla- vium folum ad hoc agit, aut per modum in- frumenti animati ad hoc, gratiam non attin- gendo, fed ad eam difponendo, ut dicnnt a- Siqui, aur ex pacto divino, ut alii loquun- iur, Et ideo non poteft fummus Pontifex a culpa abfolvere vi clavium, nifi ücut ceteri facerdotes fubditos fuos , hoc eft , ad hanc remiffionem per applicationem clavium difpo- nere, illam oflendere effe a Deo factam, par- iem prenz temporalis remittere , 6c, ur habent doctores. Sed interdum fummos Ponrifex con- cedit ex. ravionabili caufa plenariam omnium peccarorum indujgentiąm , aut relaxationem alicujus partis injunCtarum pcenitentiarum : & ad hoc, quantum ad. plenariam peccatorum in- dulgentiam , intelligo, falyo judicio meliori , in- dulgentiam poenarum pro peccatis debitarum, Ad huuc enim fenfum dicitur quod facerdos dimittat peccata, &t etiam eo modo de quo didum eft. De venalitate autem. & aliis ex- celibus , non eft opus aliquid dicere , mifi quod tollendz funt, | Quantum vero ad indulgentias , oftendo quod funt fundate in iege Dci: ad quod deducen- dum, fuppopnendum eft, quod indnlgentia di- cit relaxationem paene debite ; fcd. quia opor- tet ut {alvetur divina juftitia , & qui peccavit, thefaurus publicus propter duo folet erogari. Primum est , propter principis gloriam & ho- norem, ut facinnt reges curiales, & fecit rex Affuerus , Esih. r. Secundum, propter com- munitatis neceíffitatem vel utilitatem . Nam quando feditur comununitas, süpendia & do- nativa proferuntur militbus pro ea .pugna- turis, Simili modo ihefaurus ecclefæ ab his qui habent. eum difpeafare, duplici caufa de- bet erogari: primo propter Dei glóriam & ho- norem, qui per multa relucet in fanáis ejus: honorantur autem fancti in conftru&ione ba- fillicarum , & commemoratione virtutum fua- rum, per fermones & prædicationem. fan- C ttam , Secunda caufa, propter communem u- ülitatem ecclefie , ut est defenfio terre fan- €, defenfio fidei , & fimilta ,' Pro istis cau- fis in genere thefaurus ecclefie per indulgen- fias communicatur , Verum non a quocum- que, nec cuicumque , nec pro quacumque cau- fa distribui potest, aut deber: fed fub tribns conditionibus communiter 2 doctoribus affgna- tis: prima, quod fit in conferente auctoritas : fecunda , quod fit in fufcipiente caritas; ter- tia, quod fit in caufa pietas. Non restat nunc aliud ostendere, quam quod auctoritas confe. rendi fit in lege Dei fundata, Auctoritas illa competit universaliter fummo Pontifici , five fit bonus, five malus, dum tamen ab ecclefia quia debitor efl, folvat , a & ut alius farisfa- Dtoleretur . Nam non ex vite merito conferr ciat pro €o , per indulgentiam poena peccaro- rum relaxatur, ex hoc , quod merita alterius ili applicantur: ergo pro carholico dicere o- portet in ecclefia effe thefaurum | meritorum Chrifli, & ecclefie & fanctorum., Chriftus enim per fuam paffionem non tantum fatisfecit pro culpa primi parentis, fed etiem fibi meruit e- xaltationem, non in fe, fed in hominum fide & devotione , & proprii corporis glorificatio- ne; & nomen quod eft fuper omne nomen, juxta verbum, Apoftoli ad .Philipp. 2. Humi- liavit femetipfum , fa&lus obediens ufque, ad mor- tem, propter quod Deus exaltavit illum, & do-" navic illi nomen , quod eff fuper omne nomen , indulgentias, fed ex potestate. Áliis. quibus datum est, conceditur fpecialiter hujufmodi distribuere indulgentias. Dico igitur, quod potestas fummo Pontifici conveniens generaliter, & inferioribus particu- lariter, fundatur in hoc. paffu fcripturæ , Match, xvi. ubi Dominus loquitur Petro ilfam glorio- fam confeffionem faciendi, cum dicit: Zu es Chriftus Fikus Dei. Cui dixit Dominus : Tibà dabo cłaves regni calorum: tum fubdit , Quod- cumque ligaveris fuper terram , erit. ligatum. & in calis , & quodcumque foloeris fuper. terram , erit folitum & in calis . Si intelligere vellet a- liquis folum de abfolutione peccatorum, & ut in nomine Jefu omne genu jledtatur , cele-Eligatione pene fatisfaltorize, hoc improbatur flium , terreftrivm & infernorum , fecundum quod doftores declarant in 3x1. fentent. pulcherri- 3ne ; meruit etiam nobis januæ cæleftis aper- tionem . Pa(lio enim ejus, quia a divino fup- pofito fuit exhibita , & a voluntate ejus ac- Cepi2 , fuir infinite bona: ideo excefüi debi- tum, quo Ádam erat obligatus pro peccato fuo. lllud vero quod ultra debitum. folutum eft , remanet in thefauro ecclefie. Ecce prin- cipaliter radicem thefauri ex abundanti paflonis Chrifti, de quo fcriptum est 1. Joannis 1r. 5i a Magistro fententiarum in quarto, & ab omnibus doctoribus , & etíam a proponen- te hunc articulum ; quoniam aucloriis vin- dicandi , & excommunicandi, competit pra- latis ecclefie , nec hoc negat proponens , Ji- cet muitos exceflus narraverit; & illa aucto- ritas fpecialiter ibi fundatur , ut dicunt magi- stri & doctores. Ostendo tamen quod illud : Quodcumque ligaveris fuper terram ,. erit ligatum & in celts, © quodcumque foloeris , &c.' non folum ad potestatem clavium in foro con- fcien- ANNO CHRISTI 1433+' 

Strana 923
923 ORATIO JEGIDII CARLERTII 924 aroma frientis ant. contentiofo , fed ad multa alia Àctiam in confecratione corporis iilzro CON JUN ei ANNO CHRISTE 3433 ‘extendatur : Primo ecclefia Bibliam pro canonica & fan- €ta fcriptera acceptavit, & talem declaravit. Quatuor evangelia fecundum Mattheum, Mar- cum, Lucam & Joannem authenticavit, non aliorum Apofloloram , aut difcipulorum , ut MNicodemi . Item Bibliam innovatam per Ef dram fcribam ipfa ecclefia recepit : ab eadem 'translatio ifieronymi, aliis pretermiffis, acce- prata eft, Eodem auctore , gloffa ordinaria fu- per Bibliam, libri eriam. beatorum Auguftini, iiceronymi, Gregorii, Ámbrofii, auctoritatem fumpferunt. Ubi collata ei fuit hzc auctoritzs in canone? non alibi quam hic: Tibi dabo cla- «Вопет , Enim. Rurfus Lco Papa ait, quod aliquo tempore, propter etforem de obíerva- tione legalium , conficiebazur in fermentato , nunc non licet. Similiter in ecclefa primitie va erant ta&tum duo ordines facri , feilicet diae conatus & facerdotium . Et fecundum Hiero- nymum idem eiat epifcopus & facerdos : fal- tem, dico ego, eodem nomine appellabantur. Hac font nunc. mutata . In facramento penisentie, quod uique ad finem duraturum eft. ab initio laplus humani fa&ia est mutatio. Ín lege enim nature (uß- tiebat confeffio mentalis foli Deo; in lege ve- teri obligabantur homines ad. confeflionem cæ- ves regni cglorum , quodcumque ligeveris fuper ter- Brimonialem , its quod qe facrificio oftenc'e- vam , erit ligatum , &c. Pctrus Apoftolus forinam baptifmi a Chrifto traditam mutavit. in iftam : Ego te baptizo in nomine: Domini noftri Jefu Chr- fii: & hoc fecit ut. nomen Chrifti prius odio- fum; fierer amalilc . Poft notitiam nominis Do- mini fefu Chrifti in cordibus fidelium, cecle- fa hac forma dimiffa, redjir ad inftituram a Domino formam. Ubi data fuit hec poteftas snutandi formam a Salvatore inflitutam ? Er ubi eccleGa. habuit poie(tatem formam a Petro da- tam mutare. ? Cetorum Dominus feptimum diem , completis fex dicrum operibus, fan&i- ficavit, Genef. 11. poft, hanc diem fabbati fan- €iffine in lege.przecepit, ia ut colligentem rent homines fe peccafíe hac vel ilia. peccato. Sacerdores vero illi , znanibus pofitis fuper cat» nu hirci, conftebantur peccata filiorum Ifrael. a Et nunc in lego gratiz , quia facerdotibus con- vcnit remittere peccata modo predicto , ut pec- cator fine feendalo fua peccata confiteatur fecrc- te freerdori , & fic abfolvar , intlituit ecclefia . Videtis quomodo fere in omnibus facramentis multa mutavir ecclefia. Si non potuir, nec vz- Init quod. fecit, nec uunc effet obfervandum quod tamen zblurdurn ab omnibus judicatur Si potuit, ubi in. fcriptura facra fibi data eft, t lege Dei ; DJIa potestas? Et non reperitur fpe- cialius ad ista effe. conceffum , quam per illud "ov ligna in fabbatro mandaverit lapidar? , Numero- C di&um P'eizo , & fuccefforibus fuis: Quodcumque rum xy. & hoc Chriftus in evangelio, cum a- liis preceptis decalogi approbavit, flatth. xix. | Hoc Apofloli & eccle&a catholica diu poft ob- fervavit, tamen poftea ecclefia hanc obfervan- siam mutavit in obfervationem diei Domici- cz , fcilicet octave. Jtem Dominus precepit ce- Jebrare Pafcha xiv. die meníis primi a veiperz ün vefperam , tamquam legitunum fempiternum , Exodi x11. & fie diu ecclefia obfervavit, tamen poftea dies Pafclie (emper Dominica celebranda infütuta eft. Rurfus Éevit. xvir.& Deut. x11. prohibitum fuit , & Apoíloii in fuo concilio celebrato approbaverunt , ut patet Actorum xv. comedere immolatum fünulacris , fauguinem , ligaveris fuperterram , &c. Nam non. dixit Do- minus: Quodcumque ligaveris aut folveris ab- folvendo, pænitentiam injungendo ; excommu« nicando; ab ez folvendo,íed: Quodcumgue li- geverts fuper terram . &c.. nec dixit: Qaodcuni- que ligaveris erga hominem , fed ut univerfalers potestatem ei coaceffam neceffariam ad falutem bumani generis ostenderet, dixir univerfaliter , & fne reflrictione: Quodcumque ligaveris , feili« cet clave non errante , fuper terram , ert Eyatum & in calis. Ecce ibi fundata eit potestas indul- gentias conferendi. Ur eutem intentionem pro- ponenris omnino evacuem , oftendo quod ( efte quod in lege Dei, hoc eft, in fcriptura. veteris fuffocatum , atque fornicati ;. pofimodum ec- D & novi tescamenüi , non poffet. reperiri fundata elefia fervatis primo & quarto wutavit fecun- dum & erdum. Apparet quomodo mulra mu- tavit.ecclefia, que Deo, Chiiflo, & primitiv va ecclefia erant precepta © obfervata. Pre- terea facramentum matrimonii , quod tefle Á- poftolo magnum eft ratione fue fignificatio- mis, fcilicec conjuncüionis Chrifti & ecclefie , in ftatu innocentiæ inftitueum, & in paradi- fo deliciarum , in principio admifit uterinos , & germanos (imul poffe matrimonialiter copu- Tari, fcilicet mafeulum & feminam, poftea de negatum eft de prima linca confanguinitatis ; pofthæc multüplicato genere humano, ecclefia . prohibuit ufquc ad quartam lineam confangui- auéloritas Ipecialis & expreffa ad nujufraodi in= dulgentias diftribuendas vel conferendas ) fuffi- ceret fola ecclefie auctoritas, que revers in fcriptura evangelica fundatur, uz patei Joannie xxv. ubi Dominus dicit : Puracletus autem Spi- TRus, quem mittet. Pater in. nomine mco, ille oos docebit omnia quacumque dixero oobis ; Et ne pu- tetur hoc dictum folis Apostolis, ibi dicitur toti ecclefie : £go rogabo Patrem, € alium Para- cletum dabit vobis , ut. maneat uobifcum in "ater- mum , Spiritum veritalis, quem. mundus non po teft accipere, quia non vidit eum » nec. ftit eum, Unde ostendo quod ecclefia multa facere po- test, & fecit, tamen non babetur ex canone ANNO: CHRISTY, BIS ab Porté, At yee. nitatis inclufive. ltem ia lege veteri, mortuo E fuper his fpecialis & expreffa autoritas. Eccle» viro fine liberis , frater ducebat uxorcm fra- fia numerat inter fideles parvulos baptizatos, tris defunOi, ur fufcitaret ei femen, & hoc numerat inquam, fub poena heres: unde Au- pbfervatum eft diu in lege nova deinde in- troduéta publice honeftatis juflitia prohibitum eft virum contrabére cum aliqua confauguinea fuc fponía , ufque ad quintum gradum exclu(ive; ac per hoc fratrem cum defunéti fponfa fratris. Circa facramentum euchariftie ecclefia aliqua mutavit . Prafens enim forma confecrationis „li non vis apertus effe haweticus . Ecclefa fanguinis eft alia ab ea quam in evangeliftis ctiam instituit ut compatres in baptifmo Sdem zeporimus, licet fubftantia (it cadero. Addidit parvuli pro ce refpondeant. Et dc ecciefim su Sorte » ter credentes "baptizstos parvulos nurmnera- € 1 : : . NT -» Bustinus de baprifmo parvulorum : Übi-panis do versio №: Ÿ ftoli , 2. e, » parvulos baptizatos ? profecto in numero cre- fia ia softy » dentium: non niü ex con(uctudine ecclefim pog M. esonis e Rae 'antiqu& canonica {вода та . Et infra : Ire gutio gro A é aovfiarar HO; guid » bis, nec judicar aliter nullo inodo audebis , рой ecclady 5% Riso. 

Strana 924
923 ORATIO JEGIDII CARLERTII 924 aroma frientis ant. contentiofo , fed ad multa alia Àctiam in confecratione corporis iilzro CON JUN ei ANNO YHRISTÍ 343% 'exrendatur ; Primo ecclefia Bibliam pro canonica Sc fan- €ta fcriptera acceptavit, & talem declaravit. Quatuor evangelia fecundum Mattheum, Mar- cum, Lucam & Joannem authenticavit , noz aliorum Apofloloram , aut difcipulorum , ut MNicodemi . Item Bibliam innovatam per EL dram fcribam ipfa ecclefia recepit : ab eadem 'translatio ifieronymi, aliis pretermiffis, acce- prata eft, Eodem auctore , gloffa ordinaria fu- per Bibliam, libri eriam. beatorum Auguftini, iiceronymi, Gregorii, Ámbrofii, auctoritatem fumpferunt. Ubi collata ei fuit hzc auctoritzs in canone? non alibi quam hic: Tibi dabo cla- «Вопет , Enim. Rurfus Lco Papa ait , quod aliquo tempore, propter etforem de obíerva- tione legalium , conficiebazur in fermentato , nunc non licet. Similiter in ecclefa primitie va erant ta&tum duo ordines facri , feilicet diae conatus & facerdotium . Et fecundum Hiero- nymum idem eiat epifcopus & facerdos : fal- tem, dico ego, eodem nomine appellabantur. Haec font nunc. mutata . In facramento penisentie, quod uique ad finem duraturum eft. ab initio lapfıs humani fa&ia est mutatio. Ín lege enim nature (uß- tiebat confeffio mentalis foli Deo; in lege ve- teri obligabantur homines ad. confeflionem cæ- ves regni cglorum , quodcumque ligeveris fuper ter- Brimonialem , its quod qe facrificio oftenc'e- vam , erit ligatum , &c. Pctrus Apoftolus forinam baptifmi a Chrifto traditam mutavit. in iftam : Ego te baptizo in nomine: Domini noftri Jefu Chr- fi: & hoc fecit ut. nomen Chrifti prius odio- fum; fierer amalilc . Poft notitiam nominis Do- mini fefu Chrifti in cordibus fidelium, cecle- fa hac forma dimiffa, redjir ad inftituram a Domino formam. Ubi data fuit hec poteftas snutandi formam a Salvatore inflitutam ? Er ubi eccleGa. habuit poie(tatem formam a Petro da- tam mutare. ? Cetorum Dominus feptimum diem , completis fex dicrum operibus, fan&i- ficavit, Genef. 11. poft, hanc diem fabbati fan- €iffine in lege.przecepit, ia ut colligentem rent homines fe peccafíe hac vel ilia. peccato. Sacerdores vero illi , znanibus pofitis fuper cat» nu hirci, conftebantur peccata filiorum Ifrael. a Et nunc in lego gratiz , quia facerdotibus con- vcnit remittere peccata modo predicto , ut pec- cator fine feendalo fua peccata confiteatur fecrc- te freerdori , & fic abfolvar , intlituit ecclefia . Videtis quomodo fère in omnibus facramentis multa mutavir ecclefa. Si non potuir, nec va- Init quod. fecit, nec uunc effet obfervandum quod tamen ab(urdurm ab omnihus judicatur Si potuit, ubi in. fcriptura facra fibi data eft, t lege Dei ; DJIa potestas? Et non reperitur fpe- cialius ad ista effe. conceffum , quam per illud "ov ligna in fabbatro mandaverit lapidar? , Numero- C di&um P'eizo , & fuccefforibus fuis: Quodcumque rum xy. & hoc Chriftus in evangelio, cum a- liis preceptis decalogi approbavit, flatth. xix. | Hoc Apofloli & eccle&a catholica diu poft ob- fervavit, tamen poftea ecclefia hanc obfervan- siam mutavit in obfervationem diei Domici- cz , fcilicet octave. Jtem Dominus precepit ce- Jebrare Pafcha xiv. die meníis primi a veiperz ün vefperam , tamquam legitunum fempiternum , Exodi x11. & fie diu ecclefia obfervavit, tamen poftea dies Pafclie (emper Dominica celebranda infütuta eft. Rurfus Éevit. xvir.& Deut. xri. prohibitum fuit , & Apoíloii in fuo concilio celebrato approbaverunt , ut patet Actorum xv. comedere immolatum fünulacris , fauguinem , ligaveris fuperterram , &c. Nam non. dixit Do- minus: Quodcumque ligaveris aut folveris ab- folvendo, pænitentiam injungendo ; excommu« nicando; ab es folvendo,íed: Quodcumgue li- geverts fuper terram . &c.. nec dixit: Qaodcuni- que ligaveris erga hominem , fed ut univerfalers potestatem ei coaceffam neceffariam ad falutem bumani generis ostenderet, dixir univerfaliter , & fne reflrictione: Quodcumque ligaveris , feili« cet clave non errante , fuper terram , ert Eyatum & in calis. Ecce ibi fundata eit potestas indul- gentias conferendi. Ur eutem intentionem pro- ponenris omnino evacuem , oftendo quod ( efte quod in lege Dei, hoc eft, in fcriptura. veteris fuffocatum , atque fornicati ;. pofimodum ec- D & novi tescamenüi , non poffet. reperiri fundata elefia fervatis primo & quarto wutavit fecun- dum G erdum. Apparet quomodo mulra mu- tavit.ecclefia, que Deo, Chiiflo, & primitiv va ecclefia erant precepta © obfervata. Pre- terea facramentum matrimonii , quod tefle Á- poftolo magnum eft ratione fue fignificatio- mis, fcilicec conjuncüionis Chrifti & ecclefie , in ftatu innocentiæ inftitueum, & in paradi- fo deliciarum , in principio admifit utcrinos , & germanos (imul poffe matrimonialiter copu- Tari, fcilicet mafeulum & feminam, poftea de negatum eft de prima linca confanguinitatis ; pofthæc multüplicato genere humano, ecclefia . prohibuit ufquc ad quartam lineam confangui- auéloritas Ipecialis & expreffa ad nujufraodi in= dulgentias diftribuendas vel conferendas ) fuffi- ceret fola ecclefie auctoritas, que revers in fcriptura evangelica fundatur, uz patei Joannie xxv. ubi Dominus dicit : Puracletus autem Spi- TRus, quem mittet. Pater in. nomine mco, ille oos docebit omnia quacumque dixero oobis ; Et ne pu- tetur hoc dictum folis Apostolis, ibi dicitur toti ecclefie : £go rogabo Patrem, € alium Para- cletum dabit vobis , ut. maneat uobifcum in "ater- mum , Spiritum veritalis, quem. mundus non po teft accipere, quia non vidit eum » nec. ftit eum, Unde ostendo quod ecclefia multa facere po- test, & fecit, tamen non babetur ex canone ANNO: CHRISTĘ BIS ab Porté, At uuae. nitaris inclufive . Нет in lege veteri , mortuo E fuper bis fpecialis & expreffa auctoritas. Ercle- viro fine liberis , frater cucebat uxorcm fra- fia numerat inter fideles parvulos baptizatos, tris defunOi, ur fufcitaret ei femen, & hoc numerat inquam, fub poena heres: unde Au- pbfervatum eft diu in lege nova deinde in- troduéta publice honeftatis juflitia prohibitum eft virum contrabére cum aliqua confauguinea fuc fponía , ufque ad quintum gradum exclu(ive; ac per hoc fratrem cui defunéti fponfa fratris. Circa facramentum euchariftie ecclefia aliqua mutavit . Prefens enim forma conífectationis „li non vis apertus effe haweticus . Ecclefa fanguinis eft alia ab ea quam in evangeliftis ctiam instituit ut compatres in baptifmo Sdem zeporimus, licet fubftantia (it cadero. Addidit parvuli pro ce refpondeant. Et dc ecciefim su Sorte » ter credentes "baptizstos parvulos nurmnera- € 1 : : . NT -» Bustinus de baprifmo parvulorum : Übi-panis do. verbio Re Ÿ ftoli , t. e, » parvulos baptizatos ? profecto in numero cre- fia ia softy » dentium: non niü ex con(uctudine ecclefim pog M. esonis Ва» 'antiqu& canonica {вода та . Et infra : Ire putio pro 04 ś anwfirzzee HO; quid » bis, nec judicar aliter nullo inodo audebis , Pos sccleta 5% Riso. 

Strana 925
925 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . Goritas ordinavit , ut parvuli per aliorum pe- À jus, quod omnes communi confenfu deters mmm 026 caro ; des ad fidem veuiant, per aliorum corda cre- minant. ANNO . dant r aliorum linguas in baptifmo refpon- Aliud didum proponentis Peregrinationes CHRIST! 3433 » pe guas in bapti reip proponent g 1433- deant, & fidem fateantur, per homines invente , ut dicit proponens „ De poregrine Item ecclefia in Nicenoconcilio fecundum fuperttitiofæ funt, idololatriam fapientes , & cle ° fymbolum eddidit, poft. fymbolum Apoftolo- xi avaritiam nutrientes: quod oftendo non ef rum auclorizavit etiam. fymbolunr Athanafiü, fe verum, füppofito quid nominis peregrina- Item in toto canone non haberur, quod Pa- tionis. Eft enim peregrinatio de manío fuo ter in divinis , aut Filius, aut Spiritus fanctus — longior receflus , ut acutieri devotione Deus nominetur perfona, fed ab, ecclefia habetur: adoretur. Quod ille ünt in lege Dei fundatæ, etenim jin illo quod, Tres funr qui teftimonium | & non per homines inyenue, ut dicit propo- 3 Josm $. dant in celo, &c. cum quzrerenr heretici , nens, Gcaliquibus auctoritatibus. nititur co- qui tres? non habens ecclefia quid ex canone refponderet , importunitati hereticorum fatis- faciens, invenit hoc nomen, Perfona: & di- xit, Tres perfone . Præterea , etfi canon. Biblim dicat , beatam Virginem effe matrem Chri(li , tamen non re- peritur in eo, quod dicatur mater Dei: fed hoc ecclefia determinavit, ut dicatur non fo- lum Chriftetoces, fed ctiam Thcotocas ; id €(t, nonfolum Chrifli mater , fed & Dei mater. Denique non habetur ex canone, ut illa fi- gnacułą , que in perficiendis facramentis mo- do fiunt , fint facienda ; nihil de benéditione fontiym baprifmalium, aquz benediQe , exfe- quiarum defun&corum, & aliorum multorum , que ne tedium genęrent, omittam : que ta- | men ecclefia fanda obfervanda inftituit. dasuimusin . Videtis , quanta. fit auctoritas ecclefie ca- Psuflum Mz- tholice., de qua Auguftinus contra Fauftum & citatur din, h@teticum auétoritatis ecclefie impugnatorem Dep 9 Pa dicit, & habetur 11. diflinione quætione 111. Vides in hac re, quantum valet eccle- fiz auctoritas , que ab ipfis fundatiffimis fe- dibus Apoflolorum, ufque ad hodiernam diem , fuccedentium fibimet epifcoporum fe- пе, & tot populorum conlenfu firmatur. Auguhiousée Et Chryfoftomus dicit , ut refert Auguflinus Ancona, deco. de Ancona, de poteftate ecclefiaftica , queftio- 204.29, ar.i. 1€. XXIX. quod homini mortali omnium que кануло дет in celo & in terra funt porcftatem commifi Spfus expuiio Deus , & validiorem celo ecclefiam effe. mon- in to 5.homil. ftravit . Ilunc nempe beatus Hieronymus o- ic mas mia dicta fua & fidem fubmifit, & habctur ok ona xxtv. quaftione 1. Нас ей fides, Papa bea- iymboli;z4. tiffime. Undcdato quod. in fcriptura facra non Bac ert reperiretur fpecialiter & expreffe fundata poteftas conferendi indutpentias , adhuc auctoritate ec- clcfiæ , qui Spiritu Sancto regitur , infallibiliter in his que pertinent ad falutem , poruit tam pretiofi thefauri apertio demonftrari, & de novo aliquando inftitui, ficut illa , que prius xnemorata fünt. Nifi dicatur, quod audori- tas moderne ecclefie eft minor, quam primi- tive , quod falfum eft: cum auctoritas mu- randi flatuta ecclefie, & inílituendi, non fe- quatur fanQitatem vite, fed officium & di- „ lorare , probo . Scriptum eft Deuteronomio xvi. Z'ibus vicibus per annum / apparebit omne mafculinum tuum in con[pcetlu Domini Der tug Bin loco, quem elegerit , in. folemnitate ayymorum , & in jolemnitate hebdomadarum , & in folemni- 1ate. tabernaculorum . Vcce quod. ex lcge Dei rer habebant peregrinari in Jeruialem fili i(rael quolibet anno: & quod aliquid deberent of fere in templo , patet: nam dicitur ibi: Non apparebit ante Dominum vacuus, fed offerat u- nufquifque fecundum | quod. habuerit. juxta. bene- dithonem Domim Dei fui, quam dederit &i.- Juxta hanc regulam legis Dei afcendit Jefus cum parentibus fuis ad diem feflum Pafche, ut habetur Luce 11. ubi Beda: Evange- lila Dominum poft natvitatem continuo cum hoftia trasnfert ad templum: {upple , eundum illo fingulis annis cum parentibus, ducit & duodennem , & in templo doctorum choris inferit , . Item , quod non fuerit folum. cerimonia pro Judeis , fed pro gentibus, patet, Nam Zacha- rie cap. ultimo fcriptum eft: Et omnes qui reliqui fuerint de unaerfis . geutibus , qua venerunt contra Jerufaiem ,afceudent ab anno in annum , ut adorent Dominum regem exercituum f celebrent feffioita- zem iabernaculorum . Itt erit ; qui non afcenderit de familist terre ad. Jerufalem , ut. adoret. Dominum regem. exercituum , nom erit fuper eo imber . Secun- dum quam prophetiam gentiles quidam afcende- runt cito poft fufcitationem Lazari , ut adora- rent in die fefto , Joannis x11, Et. vir Jthiops Candaces reginæ Æthiopum cunuchus venit D adorare in Jerufalem , Actorum viii. De cujus juflitia dicit venerabilis Deda fuper ilo pa(fu: pro virtute & integritate mentis vir appellatur, nec immerito,. qui tantum ftudii in fcripturis habebat, ut eas etiam in via legere non ceffaret ; tantumque amoris in religionem gerebat, ut aula rcgia dere- lica de ultimis mundi parribus veniret ad tem- plum Domini , uńde juila mercede, dum quaereret interpretem lectionis , Chriflum » quem quaerebat inveuir. Propterea paftores , venerunt peregre ad Salvatoris ortum , & £res.magi peregere profc&i funt adorare re- Less. c, M 7 Lu » ?» 22 27 2 25 gnitatem , quz &qualesfunt nunc & tunc; nec | gem Jud:eorum a folis ortu : de quibus ait Augu- Pe = alias claves habet mado, quam tunc. Unde flinus in fccuda parte fermonum ,fermone xxx. » Auguílinus fermone xviii. ait: Nemo di- E Jn his terris dc longinquo ifti peregrini puerum cat ecclefie primitive tempore prævalerc iftiec- ,, iltum nondum vcrba promentem adoraverunt , clefiæ, quia tunc Chriftus & Apoftoli fecerunt mi- — ;, ubicives ?!li juvenem miracula: facientem cru- racula , & non modo , quia tunc fiebant fanitates — ,, cifixerant . ]sti in membris parvis Deum ado- (3 Illnd, no» Corporum, a non modo animarum , Debent er- ,, raverant, illi in faCtis magnis nec tamquam ir altero e- = . . . . . . . . Xewpednon £O füfficere putantibus indulgentias non effe in ,, homini pepercerunt . Haec Augustinus, Di- Avauft de habeur. | lege Dei fundatas, que di&a fhnt: nec prepo- Aum est de peregrinis in ortu Salvatoris, quos tens di" nant ultra fenfum fuum dictis & fcriptis dotto- rom theologorum , Magiftri iententiarum , Guil- lelmi Alriffiodorenfis, Alberti Magni , Thoma, & aliorum > quorum tanta eft in ecclefia re- verensia, ut non liceat oppofitum afferere hu- erodes impius non iuculpavit, Jam de pere-<rieb.' grinis inulieribus Christum in fepulcro vifitan- tibüs fabfequetur auctoritas, Dicit evangelista: Vefpere autem fabbati , que lucefcit in. prima fab- bati, venit Maria. Magdalena , & altera Maria vide- 

Strana 926
925 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . Goritas ordinavit , ut parvuli per aliorum pe- À jus, quod omnes communi confenfu deters mmm 026 caro ; des ad fidem veuiant, per aliorum corda cre- minant. ANNO . dant r aliorum linguas in baptifmo refpon- Aliud didum proponentis Peregrinationes CHRIST! 3433 » pe guas in bapti reip proponent g 1433- deant, & fidem fateantur, per homines invente , ut dicit proponens „ De poregrine Item ecclefia in Nicenoconcilio fecundum fuperttitiofæ funt, idololatriam fapientes , & cle ° fymbolum eddidit, poft. fymbolum Apoftolo- xi avaritiam nutrientes: quod oftendo non ef rum auclorizavit etiam. fymbolunr Athanafiü, fe verum, füppofito quid nominis peregrina- Item in toto canone non haberur, quod Pa- tionis. Eft enim peregrinatio de manío fuo ter in divinis , aut Filius, aut Spiritus fanctus — longior receflus , ut acutieri devotione Deus nominetur perfona, fed ab, ecclefia habetur: adoretur. Quod ille ünt in lege Dei fundatæ, etenim jin illo quod, Tres funr qui teftimonium | & non per homines inyenue, ut dicit propo- 3 Josm $. dant in celo, &c. cum quzrerenr heretici , nens, Gcaliquibus auctoritatibus. nititur co- qui tres? non habens ecclefia quid ex canone refponderet , importunitati hereticorum fatis- faciens, invenit hoc nomen, Perfona: & di- xit, Tres perfone . Præterea , etfi canon. Biblim dicat , beatam Virginem effe matrem Chri(li , tamen non re- peritur in eo, quod dicatur mater Dei: fed hoc ecclefia determinavit, ut dicatur non fo- lum Chriftetoces, fed ctiam Thcotocas ; id €(t, nonfolum Chrifli mater , fed & Dei mater. Denique non habetur ex canone, ut illa fi- gnacułą , que in perficiendis facramentis mo- do fiunt , fint facienda ; nihil de benéditione fontiym baprifmalium, aquz benediQe , exfe- quiarum defun&corum, & aliorum multorum , que ne tedium genęrent, omittam : que ta- | men ecclefia fanda obfervanda inftituit. dasuimusin . Videtis , quanta. fit auctoritas ecclefie ca- Psuflum Mz- tholice., de qua Auguftinus contra Fauftum & citatur din, h@teticum auétoritatis ecclefie impugnatorem Dep 9 Pa dicit, & habetur 11. diflinione quætione 111. Vides in hac re, quantum valet eccle- fiz auctoritas , que ab ipfis fundatiffimis fe- dibus Apoflolorum, ufque ad hodiernam diem , fuccedentium fibimet epifcoporum fe- пе, & tot populorum conlenfu firmatur. Auguhiousée Et Chryfoftomus dicit , ut refert Auguflinus Ancona, deco. de Ancona, de poteftate ecclefiaftica , queftio- eq. 29. art.1. NE XXIX. quod homini mortali omnium que ario: in celo & in terra funt porcftatem commifi Spfus expuiio Deus , & validiorem celo ecclefiam effe. mon- in to 5.homil. ftravit . Ilunc nempe beatus Hieronymus o- ic mas mia dicta fua & fidem fubmifit, & habctur ok ona xxtv. quaftione 1. Нас ей fides, Papa bea- iymboli;z4. tiffime. Undcdato quod. in fcriptura facra non Bac ert reperiretur fpecialiter & expreffe fundata poteftas conferendi indutpentias , adhuc auctoritate ec- clcfiæ , qui Spiritu Sancto regitur , infallibiliter in his que pertinent ad falutem , poruit tam pretiofi thefauri apertio demonftrari, & de novo aliquando inftitui, ficut illa , que prius xnemorata fünt. Nifi dicatur, quod audori- tas moderne ecclefie eft minor, quam primi- tive , quod falfum eft: cum auctoritas mu- randi flatuta ecclefie, & inílituendi, non fe- quatur fanQitatem vite, fed officium & di- „ lorare , probo . Scriptum eft Deuteronomio xvi. Z'ibus vicibus per annum / apparebit omne mafculinum tuum in con[pcetlu Domini Der tug Bin loco, quem elegerit , in. folemnitate ayymorum , & in jolemnitate hebdomadarum , & in folemni- 1ate. tabernaculorum . Vcce quod. ex lcge Dei rer habebant peregrinari in Jeruialem fili i(rael quolibet anno: & quod aliquid deberent of fere in templo , patet: nam dicitur ibi: Non apparebit ante Dominum vacuus, fed offerat u- nufquifque fecundum | quod. habuerit. juxta. bene- dithonem Domim Dei fui, quam dederit &i.- Juxta hanc regulam legis Dei afcendit Jefus cum parentibus fuis ad diem feflum Pafche, ut habetur Luce 11. ubi Beda: Evange- lila Dominum poft natvitatem continuo cum hoftia trasnfert ad templum: {upple , eundum illo fingulis annis cum parentibus, ducit & duodennem , & in templo doctorum choris inferit , . Item , quod non fuerit folum. cerimonia pro Judeis , fed pro gentibus, patet, Nam Zacha- rie cap. ultimo fcriptum eft: Et omnes qui reliqui fuerint de unaerfis . geutibus , qua venerunt contra Jerufaiem ,afceudent ab anno in annum , ut adorent Dominum regem exercituum f celebrent feffioita- zem iabernaculorum . Itt erit ; qui non afcenderit de familist terre ad. Jerufalem , ut. adoret. Dominum regem. exercituum , nom erit fuper eo imber . Secun- dum quam prophetiam gentiles quidam afcende- runt cito poft fufcitationem Lazari , ut adora- rent in die fefto , Joannis x11, Et. vir Jthiops Candaces reginæ Æthiopum cunuchus venit D adorare in Jerufalem , Actorum viii. De cujus juflitia dicit venerabilis Deda fuper ilo pa(fu: pro virtute & integritate mentis vir appellatur, nec immerito,. qui tantum ftudii in fcripturis habebat, ut eas etiam in via legere non ceffaret ; tantumque amoris in religionem gerebat, ut aula rcgia dere- lica de ultimis mundi parribus veniret ad tem- plum Domini , uńde juila mercede, dum quaereret interpretem lectionis , Chriflum » Quem quaerebat inveuir. Propterea paftores , venerunt peregre ad Salvatoris ortum , & £res.magi peregere profc&i funt adorare re- Less. c, M 7 Lu » ?» 22 27 2 25 gnitatem , quz &qualesfunt nunc & tunc; nec | gem Jud:eorum a folis ortu : de quibus ait Augu- Pe = alias claves habet mado, quam tunc. Unde flinus in fccuda parte fermonum ,fermone xxx. » Auguílinus fermone xviii. ait: Nemo di- E Jn his terris dc longinquo ifti peregrini puerum cat ecclefie primitive tempore prævalerc iftiec- ,, iltum nondum vcrba promentem adoraverunt , clefiæ, quia tunc Chriftus & Apoftoli fecerunt mi- — ;, ubicives ?!li juvenem miracula: facientem cru- racula , & non modo , quia tunc fiebant fanitates — ,, cifixerant . ]sti in membris parvis Deum ado- (3 Illnd, no» Corporum, a non modo animarum , Debent er- ,, raverant, illi in faCtis magnis nec tamquam ir altero e- = . . . . . . . . Xewpednon £O füfficere putantibus indulgentias non effe in ,, homini pepercerunt . Haec Augustinus, Di- Avauft de habeur. | lege Dei fundatas, que di&a fhnt: nec prepo- €lum est de peregrinis in ortu Salvatoris, quos tens di" nant ultra fenfum fuum dictis & fcriptis dotto- rom theologorum , Magiftri iententiarum , Guil- lelmi Alriffiodorenfis, Alberti Magni , Thoma, & aliorum > quorum tanta eft in ecclefia re- verensia, ut non liceat oppofitum afferere hu- erodes impius non iuculpavit, Jam de pere-<rieb.' grinis inulieribus Christum in fepulcro vifitan- tibüs fabfequetur auctoritas, Dicit evangelista: Vefpere autem fabbati , que lucefcit in. prima fab- bati, venit Maria. Magdalena , & altera Maria vide- 

Strana 927
Qus 14. Lad. 2. 928 ORATIO ÆGIDII CARLERII 927 videre ſepulcrum, Matthai xXVEIS. Super quo A„ etiam caleati a Deo pulveris aden documen- „Hieronymus in commentario: Quod diverſa „ tum pesenné est ut vestigia impreſſa cernan- „ tur ; & cum quotidie confluentium fides cer- „ tempora iſtarum mulierum in evangeliis de- „ tatim Domino caleata diripiat, damnum ta- „ ſcribuntur, non mendacii fignum, ut impil „ men area non ſentit , & eamdem adhuc ſui objiciunt , ſed ſedulæ vifitationis officium , 7 „ ſpeciem, velut impreſſis fignata vestigiis, „ dum crebro adeunt & recedunt , & non pa- terra custodit. Prorſus de peregrinatione ad ſe- „ tiuntur a ſepulcro Domini diu abeſſe vel lon- pulerum Domini legitur x11. libro historiæ tri- „ gius. Hac ille. partitæ , capite xv. de qua dicit Caſſodorus: Adeſt alia auctoritas de Nicodemo, qui ve- „ Theodoſius Imperator pro beneficiis ſibi a nit peregre viſitare ſepulerum Domini, cum „ Deo collatis gratias referehat, pluribus ho- mixtura myrrhæ & aloes , quaſi librarum cen- „ noribus Christo ſua vota compenſans: con- tum. De Joſeph ſimiliter ab Arimathia notabili viro , qui involvit findone munda Dominicum jugemque ſuam Eudociam , ad Hieroſolyman Corpus ? hi tamen in evangelio laudantur. Ipſe „ destinavit, ( hæe enim & ipſa votum habue- rat , ſi filiam videret nuptam ) quæ tam Hie- etiam Dominus non dedignatus eft se peregri- „ roſolymis ecclefias constitutas, quam per fin- num oſtendere diſcipulis euntibus in Emaus.B, „ gulas civitates poſitas, honoravit, & cum Item Hieronymus oftendit , quomodo virgo Ma- „ pergeret , & cum denuo remearet. Hæc ille. ria mater Dei visitabat post ascensionem ejus Proinde beatus Hieronymus epistola contra leca Paſſionis . Et hoc facit in ſermone de Aſ- errorem Arianæ & Eunomianæ perfidiæ circa „ ſumptione beatæ Marim, ad Paulam : Chri- peregrinationem ad loca ſanta , ad Rusticum , „ ſtus, inquit, ab omnibus eft amandus ex ipſum peregre proficiſcendum ad loca ſancta in- toto corde, ex tota anima, atque ex tota „vitat ; dicit enim ſic: Narrayit mihi uxor virtute quærendus , maxime tamen ab ea ar- „ quondam tua, nunc foror, atque conſerva. dentius , cujus & Dominus erat & filius. „ quod juxta præceptum Apostoli, ex conſen- Fortaſſe ergo præ nimio amore, in loco, „ „ fu abstinueritis vos ab opere nuptiarum, ut „ quo ſepultus dicitur , interdum habitaſſe eam „ vacaretis orationi. Et infra: Cumque vos „ eredimus, quatenus piis paſceretur internus „ rabies barbarorum, & imminens captivitas amor obtutibus. Sic namque locus medius est „ ſepararet, ſub jurisjurandi testificatione pol- „ hine inde constitutus , ut adire poſſet aſcen- licitum, ut ad ſancta tranſeuntem loca vel „ ſionis vestigia , & locum ſepulturæ ac reſurre-„ statim vel postea ſequereris , & fervares ani- ctionis , & omnia in quibus paſſus est loca C „ „ mam tuam, quam viſus fueras negligentia inviſere: non quod jam viventem quæreret „ „ „ perdidiſſe. Redde ergo quod præſente Deo „ cum mortuis , ſed ut ſuis conſolaretur aſpe- „ ſpopondisti. Incerta est vita mortalium, ne „ ctibus. Hoc quippe habet impatiens amor, „ ut quæ deſiderat , invenire ſe credat: igno- „ ante rapiaris, quam impleas ſponſionem : „ imitare eam quam docere debueras . Sequi- „ rat ſiquidem judicium, multoties ratione ca- „ tur post: Tu vagaris in patria, imo non „ ret, modura neſcit , nec aliud cogitare po- „ in patria, quia patriam perdidisti. Ista pro- „ test quam quod diligit. Amor non capit de „ te in locis venerabilibus reſurrectionis & „ impoſſibilitate ſolatium , neque ex difficulta- „ crueis , & cunabulorum Domini Salvatoris, „ te remedium. Hæc Hieronymus. Ex quibus apparet , cum quali devotione , & „ in quibus parvulus vagiit, tui nominis re- „ cordatur, teque ad ſe orationibus trahir, in quanto honore a fidelibus habitum ſit ſepul- crum Domini, ut ſic impleta ſit hæc Prophetia „ ut ſi non tuo merito , ſaltem hujus ſalve- Iſaiæ 11. capite , de illo loquens , cum ait : Et " veris fide. Hæc Hieronymus. Deinde Augustinus libro de diffinitionibus eris ſepulcrum ejus glorioſum. De cruce autem rectæ fidei , capite 40. ſic inquit : Sanctorum Domini loquitur beatus Augustinus libro de vi-D, corpora , & maxime beatorum martyrum re- ſitatione infirmorum capite 111. ostendens , quod " liquias, ac ſi Christi membra , ſinceriſſime „ in magna reverentia habeatur a Christianis , & honoranda, & bafilicas eorum nominibus „ „ dicit ſie : Habent ſiquidem Christianorum ar- „ appellatas, velut loca ſancta, & divino cul- „ cana illius Dominicæ crucis quoddam vene- „ tui mancipata, aſfectu piiſſimo, & devo- „ rabile monumentum , quod de crucis ipſius „ tione fideliſſima adeundas credimus. Si quis „ imaginatione crucem cognominant , quod & „ contra hane ſententiam venerit , non Chri- „ nos omni veneratione digniſſimum fatemur, „ stianus, ſed Eunomianus & Vigilantianus „ & ad recordationem Crucifixi nostri venera- „ credatur. Hæc ille. „ mur. Adjicitur etiam ſuper crucem quædam In Gangreſi etiam concilio statutum legitur „ hominis inibi patientis imago, per quod „ in hunc modum : Si quis per ſuperbiam , „ ſalutifera Jeſu nobis renovatur paſſio. Hanc „ tamquam perfectum ſe existimans: conven- „ complectere humiliter , venerare ſuppliciter, „ tus, qui per loca , & baſilicas martyrum „ cum hæc ad memoriam tibi ipſum reducat „ fiunt , vel accuſaverit , vel oblationes , quæ „ Crucifixum . Hæc ille. Post hoe immediate „ ibi celebrantur , ſpernendas eſſe crediderit, „ ſequitur notabilis proceſſus de confeſſione „ memoriaſque ſanctorum contemnendas ; ana- „ vocali facienda. Præterea peregrinatio magna commemoratur E„ thema ſit. Rurſus Auguſtinus contra Faustum libro xx. Bulpit. in ſs- ad locum , ubi Dominus cælos aſcendit , de quo cra bin- 1b. „ Populus , inquit , Christianus memorias mar- „ Sulpitius ita loquitur: Illud autem mirum S. ultra ma- lum. „ tyrum religioſa ſolemnitate concelabrat, & „ est, quia locus ille, in quo postremo insti- „ ad excitandam imitationem; & ut meritis terant divina vestigia, cum in cælum Domi- „ eorum conſoſcistur , atque orationibus adju- „ nus nube ſublatus est, conunuarr pavimento „ vetur. Et infra: Quod offertur Deo, qui „ cum reliqua stratorum parte non potuit: ſi- „ martyres coronavit , & apud memorias eo- „ quidem quæcumque applicabantur ; iuſolens „ rum , quos coronavit , ut ex ipſorum locorum. „ humana ſuſcipere terra reſpueret , excuſſis in � admonitione major affectus exſurgat ad acuen- ora apponentium ſæpe marmoribus. Quin- dam sE. &. EP. ia, en lis qum 79 gribuuntur S. Hlieron,er dit. Mariani Hieoria, ultra v pednnm Socr. 1lb. 7 cap. 4ś. Hiet. LO. P. p. 46. od RE- Rieum. ANJUIL.☞ dogmat. eo leſ. cup-7 tont.3. E ANNO CHRISTI 1423. ANNO CHRISTY. 25912. tr

Strana 928
928 ORATIO ÆGIDII CARLERII 927 videre ſepulcrum, Matthai xXVEIS. Super quo A„ etiam caleati a Deo pulveris aden documen- „Hieronymus in commentario: Quod diverſa „ tum pesenné est ut vestigia impreſſa cernan- „ tur ; & cum quotidie confluentium fides cer- „ tempora iſtarum mulierum in evangeliis de- „ tatim Domino caleata diripiat, damnum ta- „ ſcribuntur, non mendacii fignum, ut impil „ men area non ſentit , & eamdem adhuc ſui objiciunt , ſed ſedulæ vifitationis officium , 7 „ ſpeciem, velut impreſſis fignata vestigiis, „ dum crebro adeunt & recedunt , & non pa- terra custodit. Prorſus de peregrinatione ad ſe- „ tiuntur a ſepulcro Domini diu abeſſe vel lon- pulerum Domini legitur x11. libro historiæ tri- „ gius. Hac ille. partitæ , capite xv. de qua dicit Caſſodorus: Adeſt alia auctoritas de Nicodemo, qui ve- „ Theodoſius Imperator pro beneficiis ſibi a nit peregre viſitare ſepulerum Domini, cum „ Deo collatis gratias referehat, pluribus ho- mixtura myrrhæ & aloes , quaſi librarum cen- „ noribus Christo ſua vota compenſans: con- tum. De Joſeph ſimiliter ab Arimathia notabili viro , qui involvit findone munda Dominicum jugemque ſuam Eudociam , ad Hieroſolyman Corpus ? hi tamen in evangelio laudantur. Ipſe „ destinavit, ( hæe enim & ipſa votum habue- rat , ſi filiam videret nuptam ) quæ tam Hie- etiam Dominus non dedignatus eft se peregri- „ roſolymis ecclefias constitutas, quam per fin- num oſtendere diſcipulis euntibus in Emaus.B, gulas civitates poſitas, honoravit, & cum „ Item Hieronymus oftendit , quomodo virgo Ma- „ pergeret , & cum denuo remearet. Hæc ille. ria mater Dei visitabat post ascensionem ejus Proinde beatus Hieronymus epistola contra leca Paſſionis . Et hoc facit in ſermone de Aſ- errorem Arianæ & Eunomianæ perfidiæ circa „ ſumptione beatæ Marim, ad Paulam : Chri- peregrinationem ad loca ſanta , ad Rusticum , „ ſtus, inquit, ab omnibus eft amandus ex ipſum peregre proficiſcendum ad loca ſancta in- toto corde, ex tota anima, atque ex tota „vitat ; dicit enim ſic: Narrayit mihi uxor virtute quærendus , maxime tamen ab ea ar- „ quondam tua, nunc foror, atque conſerva. dentius , cujus & Dominus erat & filius. „ quod juxta præceptum Apostoli, ex conſen- Fortaſſe ergo præ nimio amore, in loco, „ „ fu abstinueritis vos ab opere nuptiarum, ut „ quo ſepultus dicitur , interdum habitaſſe eam „ vacaretis orationi. Et infra: Cumque vos „ eredimus, quatenus piis paſceretur internus „ rabies barbarorum, & imminens captivitas amor obtutibus. Sic namque locus medius est „ ſepararet, ſub jurisjurandi testificatione pol- „ hine inde constitutus , ut adire poſſet aſcen- licitum, ut ad ſancta tranſeuntem loca vel „ ſionis vestigia , & locum ſepulturæ ac reſurre-„ ctionis , & omnia in quibus paſſus est loca C „ statim vel postea ſequereris , & fervares ani- „ inviſere: non quod jam viventem quæreret „ mam tuam, quam viſus fueras negligentia „ „ perdidiſſe. Redde ergo quod præſente Deo „ cum mortuis , ſed ut ſuis conſolaretur aſpe- „ ctibus. Hoc quippe habet impatiens amor, „ ſpopondisti. Incerta est vita mortalium, ne „ ante rapiaris, quam impleas ſponſionem : „ ut quæ deſiderat , invenire ſe credat: igno- „ imitare eam quam docere debueras . Sequi- „ rat ſiquidem judicium, multoties ratione ca- „ tur post: Tu vagaris in patria, imo non „ ret, modura neſcit , nec aliud cogitare po- „ in patria, quia patriam perdidisti. Ista pro- „ test quam quod diligit. Amor non capit de „ te in locis venerabilibus reſurrectionis & „ impoſſibilitate ſolatium , neque ex difficulta- „ crueis , & cunabulorum Domini Salvatoris, „ te remedium. Hæc Hieronymus. Ex quibus apparet , cum quali devotione , & „ in quibus parvulus vagiit, tui nominis re- „ cordatur, teque ad ſe orationibus trahir, in quanto honore a fidelibus habitum ſit ſepul- crum Domini, ut ſic impleta ſit hæc Prophetia „ ut ſi non tuo merito , ſaltem hujus ſalve- Iſaiæ 11. capite , de illo loquens , cum ait : Et " veris fide. Hæc Hieronymus. Deinde Augustinus libro de diffinitionibus eris ſepulcrum ejus glorioſum. De cruce autem rectæ fidei , capite 40. ſic inquit : Sanctorum Domini loquitur beatus Augustinus libro de vi-D, corpora , & maxime beatorum martyrum re- ſitatione infirmorum capite 111. ostendens , quod " liquias, ac ſi Christi membra , ſinceriſſime in magna reverentia habeatur a Christianis , & „ honoranda, & bafilicas eorum nominibus „ „ dicit ſie : Habent ſiquidem Christianorum ar- „ appellatas, velut loca ſancta, & divino cul- „ cana illius Dominicæ crucis quoddam vene- „ tui mancipata, aſfectu piiſſimo, & devo- „ rabile monumentum , quod de crucis ipſius „ tione fideliſſima adeundas credimus. Si quis „ imaginatione crucem cognominant , quod & „ contra hane ſententiam venerit , non Chri- „ nos omni veneratione digniſſimum fatemur, „ stianus, ſed Eunomianus & Vigilantianus „ & ad recordationem Crucifixi nostri venera- „ credatur. Hæc ille. „ mur. Adjicitur etiam ſuper crucem quædam In Gangreſi etiam concilio statutum legitur „ hominis inibi patientis imago, per quod „ in hunc modum : Si quis per ſuperbiam , „ ſalutifera Jeſu nobis renovatur paſſio. Hanc „ tamquam perfectum ſe existimans: conven- „ complectere humiliter , venerare ſuppliciter, „ tus, qui per loca , & baſilicas martyrum „ cum hæc ad memoriam tibi ipſum reducat „ fiunt , vel accuſaverit , vel oblationes , quæ „ Crucifixum . Hæc ille. Post hoe immediate „ ibi celebrantur , ſpernendas eſſe crediderit, „ ſequitur notabilis proceſſus de confeſſione „ memoriaſque ſanctorum contemnendas ; ana- „ vocali facienda. Præterea peregrinatio magna commemoratur E„ thema ſit. Rurſus Auguſtinus contra Faustum libro xx. Bulpit. in ſs- ad locum , ubi Dominus cælos aſcendit , de quo cra bin- 1b. „ Populus , inquit , Christianus memorias mar- „ Sulpitius ita loquitur: Illud autem mirum S. ultra ma- lum. „ tyrum religioſa ſolemnitate concelabrat, & „ est, quia locus ille, in quo postremo insti- „ ad excitandam imitationem; & ut meritis terant divina vestigia, cum in cælum Domi- „ eorum conſoſcistur , atque orationibus adju- „ nus nube ſublatus est, conunuarr pavimento „ vetur. Et infra: Quod offertur Deo, qui „ cum reliqua stratorum parte non potuit: ſi- „ martyres coronavit , & apud memorias eo- „ quidem quæcumque applicabantur ; iuſolens „ rum , quos coronavit , ut ex ipſorum locorum. „ humana ſuſcipere terra reſpueret , excuſſis in � admonitione major affectus exſurgat ad acuen- ora apponentium ſæpe marmoribus. Quin- dam sE. &. EP. ia, en lis qum 79 gribuuntur S. Hlieron,er dit. Mariani Hieoria, ultra v pednnm Lad. 2. Qus 14. Socr. 1lb. 7 cap. 4ś. Hiet. LO. P. p. 46. od RE- Rieum. ANJUIL.☞ dogmat. eo leſ. cup-7 tont.3. E ANNO CHRISTI 1423. ANNO CHRISTY. 25912. tr

Strana 929
mrena © dam | Caritatem , ANNO CHRISTI A i435. alm, 21. sob 1j 929 & in ilios; fumuss. Hac ille. Dicit Augasünus, quod li- fitum & caritativum est vifitare martyrum me- oras, .& in locis illis oblationes faccre. Pere- grinationum veritatem testanzur stationes Romae quas ferant beatum institaiffe Gregorium. Quam plurima dicta fanctorum tranfeo , con- tentus fufficienter probaffe , peregrinariones fun- -lamentum habere in divina fcriptura , & firma- -mentum 'im fanfti: doctoribus profedo fe in divina lege fundantibus. Àc pe: hoc nec ef fe invenriones hominum: , nec fuperstitiofas , -mec idololatriam fapientes, nec per fé cleri a- varitiam nutrientes. Nam oblara , Dco , ut di- vit fanctus Augustinus, offeruntur in veteri edam lege przcipiuntur , nec obi..oruni cle- Tus est propricrarius, fed poffefor ufufructuz- fius, minister, & difpenfator. Si per accidens avaritia clert fc immergat, hoo malum est; hoc per eos, ad quos. fpe£tat , fuperiores fci- licet, cam justitia puniendum , per alios. ca- rirative argueadum, modis ramen fupradiélis. Circa multa, que in veneratione reliquiarum conting"nt peccata, ut narravit proponens , ut lunt expofitiones earum venalitate ficta, fpolia- tio pauperum peccatorum , horrenda continua- tio avaritie facerdotum , &:firaulara fpes po- sendi numinis in eifdem, c, hoc unum. di- co, quod veneratio fan&arum reliquiarum fan- Qorum & fandCarum non est improbanda. &- *4eninr de fe honesta est, licita, & fancta. Ve- sum .non plur? henore aut majori funr vene- randz reliquiz , quam faneli, quorum funt. Supponendum est enim, ex doctoribus , tripli- cem effc adorationem , fcilicet latrie, hivperdu- lie, & dulise: latriæ, qua Deo: hyperdulie . que creature fub ratione magna excellentie. ut virgini Mariae , in quantum est mater Dei; duliæ, quæ cæreris crcaturis ratione excellentiæ exhibetur . Et quidem pro nuhc non est loquen- dum de dulia, quz debetur füperioribus ratio- ně dominti: (nam Пс etiam debetur non modo bonis , (ed & malis, ) (ed de ea quz exhibetur fanetis ratione fanétitatis. Hæc debite’ fancto- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. in femere żpiius x or By ú "sy С» jacent , adoramus , 930. quos imitaci A 2bi veflimenta mea, & fuper .weflem meam mi aco am » poffumus , in illum, quo adjuvante, pof- ferunt fortem. (Quam certe vestem venerabilem., ANNU CHRISTI 49323. 3) al. Sona- vabilem . imo a adorabilem , Joannes in Á pocalypfi dicit effe confperfam fanguine, & im ee Domiui fcriptum erat: regum , Dominus dominantium. Preterea beatus Tieronymus ad Rufinum 1i- bro 111. fcribit, fe adoraffe prafepe , & fan- fla cunabula Saívatoris. Conrendi, inquir, in Ægyptum , lustravi monasteria Nirrie & inter fanQorum choros afpides latere perfpe- Xi: protinusconcito gradu Bethichem meam reverfus (um , ubi adoravi prefepe , X incu- nabula Salvatoris. fdem dę fancta Paula im Hieron. ep. js epitaphio (ic air: Perrexit Berhlehem, ** "9" " fcilicet fancta Paula , &in dextera parte iti- neris steiit ad fepnicrum Rachel; arque in- de fpecum Salvatoris ingrediens, posiquam vidit facrum Virginis divetforium , & stabu- ium io quo agnevit bos poüleforem fuum, Cc. & post paura: jurabat fe cernere fidei oculis infantem pannis involutum , vagien- tem in prafepi Domiuum , magos adoran- tes. Tit multa ibi le fublimibus confolatio- nibus ponit, quas fancta Paula merebatur. De adoratione autem erucis Christi loquitur Daraalcenus quarto libro fententiarum , capitc » tertio , dicens: Ádorandum fignum Chüsti; » ubi uique faerit fignum , illic & iple e- » rit. Sequitur; Omnia ergo, quæ Dco ad- vide Dame- ut ipfi venerationem of. Hd A ferentes. Quoniam. autem. non puto proponen- cie 17. & in tem dezrahere venerationi, aut adorarioni fan- Gin. de ime &laram reliquiarum: propter habitudinem quam 2 Foe ad fanQtos, quorum fünt, habuerunt; a fcilicet forte , quia funt offa, vestes , aut älia ar- tifictalia , aut naturalia ; multa de hac ma- teria praetereo : abufus autem per ante nar- ratos vitupero , & reprehen(ione dignos ju- dico. Piteras confraternitatum & confeffionales preponeas vituperat: GC revera non dubiro quin multa mala {ub hac fpecie pietatis parantur ; puta queftus illiciti , deordinati favores , au- idacia peccandi, & multa fimilia. Veruin non XIX. ‚ & Rex Spocai. 19. Hieron advert. Rin, » lib.a.epiftol.7. » » o» M » s >» biz Zfaś. 1a 9 » rum reliquiis exhibetur: non quafi in istis nw Blunt de fc illicite confrateraitates ipfe ;, imo minis aliquid vel fanctiratis exfistat , fed pro- prer ordinem queri habuerunt. ad fanctes , quo- zum fant reliquiz . Ifabent etiam doctores т ЕТ. quomodo c:ltus fea adoratio debetur alicui per fe: in quo confidezandüm. quid adoretur . & ratio cur 3doretür. Quod. adoratur. fuppofitum est vel perfona: cur adoratur , ut nunc logui- mur, est vius, vel fanditass Deberur autem alicui per accidens nominc hábitudinis ad eum, cui. per fe debetur, ut cruci Christi, imagini ejus, & fan&orum, Et hoc modo reliquiz ado- rantur: nec hoc est idololatrate, quoniam cul. tuš Зале nullis fan&lorum * qui fuerunt pure ereacura;. exhibendus est. fdoloiatriæ.enim di- honeftatis titulum babent , & parere. poffunt fractum. Nam frater qui juvainr a fratre ,— eff quaft civitas firma , Proverbiorum xviii. Li- cet enim fuffragia eccles profit omnibus in unitate ejas exfiftentibus ex parte caritatis , que non querit quz fua funt, fed facit om- nia communia, ut dicit Ápoftolus; famen ex parte intensonis ,' his . quibus applicantur , profunt magis quam aliis. E: per hoc inftitu- te , concellic , vel permiflie funt fraternirates ipfe. Oftendo . quod he in fcriptura funt fundatæ :. Nam . ut habetur Exodi virf. im- pius Pharao vocans Moyfen & Aaron , ait : Adorate Dommum , ur aufezaé zonas a me, & z. Cor, 32 eitur latria cxhibita idolo, fivé pure creature. E populo mco & dimittam populum au facrificer Do- Quod autem ratione habitudinis ad aliquem ho- nor fit exhibendus, ut vesti regie , propter re- .gem , probatur ex eo.quod.z. Regum xx1v. di- citur, cum pracidiffee Daviá oram chlamydis Sani , percuffit coz David ,. dicens : Propitius fit mihi Deus, ne faciem. hanc: regem! domino- meo C€hnflo Domini : tamen.regem noz zetigerat-. fed chlamydem ; Preterea inter divinas contu- 3mélizs Ohristus prophetice commemorat, qua cruoifixores sjug diyiferunt vestimenta, & ves stem (orti expofüerunty dicens; Diviferunt frbi Concil, General. "Tom. XXIX. mino. Et im eodem capite. ait: Ego dimittam vos , ut facrificeiis Domino , rogate pro me. Ëc- ce principem Paganum , qui órationes poftu- iat, quomodo ergo precibus fe communicate negabit fidelis ? Item apparet de Heliodoro', cujus amici rogaverunt Oniam fummum facet dotem ut oraret pro ille. ot habetur rz. Ma- shabeorum 111 Kusfus proha quod Apoßoli fecerunt homie fes participes fuorum fufffagiorum . Primo fie Ápoftolus Ephefios.per lifzram fra facit.cfe Non par- 

Strana 930
mrena © dam | Caritatem , ANNO CHRISTI A i435. alm, 21. sob 1j 929 & in ilios; fumuss. Hac ille. Dicit Augasünus, quod li- fitum & caritativum est vifitare martyrum me- oras, .& in locis illis oblationes faccre. Pere- grinationum veritatem testanzur stationes Romae quas ferant beatum institaiffe Gregorium. Quam plurima dicta fanctorum tranfeo , con- tentus fufficienter probaffe , peregrinariones fun- -lamentum habere in divina fcriptura , & firma- -mentum 'im fanfti: doctoribus profedo fe in divina lege fundantibus. Àc pe: hoc nec ef fe invenriones hominum: , nec fuperstitiofas , -mec idololatriam fapientes, nec per fé cleri a- varitiam nutrientes. Nam oblara , Dco , ut di- vit fanctus Augustinus, offeruntur in veteri edam lege przcipiuntur , nec obi..oruni cle- Tus est propricrarius, fed poffelfor ufufra@tnz- fius, minister, & difpenfator. Si per accidens avaritia clert fc immergat, hoo malum est; hoc per eos, ad quos. fpe£tat , fuperiores fci- licet, cam justitia puniendum , per alios. ca- rirative argueadum, modis ramen fupradiélis. Circa multa, que in veneratione reliquiarum conting"nt peccata, ut narravit proponens , ut lunt expofitiones earum venalitate ficta, fpolia- tio pauperum peccatorum , horrenda continua- tio avaritie facerdotum , &:firaulara fpes po- sendi numinis in eifdem, c, hoc unum. di- co, quod veneratio fan&arum reliquiarum fan- Qorum & fandCarum non est improbanda. &- *4eninr de fe honesta est, licita, & fancta. Ve- sum .non plur? henore aut majori funr vene- randz reliquiz , quam faneli, quorum funt. Supponendum est enim, ex doctoribus , tripli- cem effe adorationem , fcilicet latrie, hivperdu- lie, & dulise: latriæ, qua Deo: hyperdulie . que creature fub ratione magna excellentie. ut virgini Mariae , in quantum est mater Dei; duliæ, quæ cæreris crcaturis ratione excellentiæ exhibetur . Et quidem pro nuhc non est loquen- dum de dulia, quz debetur füperioribus ratio- ně dominti: (nam Пс etiam debetur non modo bonis , (ed & malis, ) (ed de ea quz exhibetur fanetis ratione fanétitatis. Hæc debite’ fancto- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. in femere żpiius x or By ú "sy С» jacent , adoramus , 930. quos imitaci A 2bi veflimenta mea, & fuper .weflem meam mi aco rv » poffumus , in illum, quo adjuvante, pof- ferunt fortem. (Quam certe vestem venerabilem., ANNU CHRISTI 49323. 3) al. Sona- vabilem . imo a adorabilem , Joannes in Á pocalypfi dicit effe confperfam fanguine, & im ee Domiui fcriptum erat: regum , Dominus dominantium. Preterea beatus Tieronymus ad Rufinum 1i- bro 111. fcribit, fe adoraffe prafepe , & fan- fla cunabula Saívatoris. Conrendi, inquir, in Ægyptum , lustravi monasteria Nirrie & inter fanQorum choros afpides latere perfpe- Xi: protinusconcito gradu Bethichem meam reverfus (um , ubi adoravi prefepe , X incu- nabula Salvatoris. fdem dę fancta Paula im Hieron. ep. js epitaphio (ic air: Perrexit Berhlehem, ** "9" " fcilicet fancta Paula , &in dextera parte iti- neris steiit ad fepnicrum Rachel; arque in- de fpecum Salvatoris ingrediens, posiquam vidit facrum Virginis divetforium , & stabu- ium io quo agnevit bos poüleforem fuum, Cc. & post paura: jurabat fe cernere fidei oculis infantem pannis involutum , vagien- tem in prafepi Domiuum , magos adoran- tes. Tit multa ibi le fublimibus confolatio- nibus ponit, quas fancta Paula merebatur. De adoratione autem erucis Christi loquitur Daraalcenus quarto libro fententiarum , capitc » tertio , dicens: Ádorandum fignum Christi, » ubi uique faerit fignum , illic & iple e- » rit. Sequitur; Omnia ergo, quæ Dco ad- vide Dame- ut ipfi venerationem of. Hd A ferentes. Quoniam. autem. non puto proponen- cie 17. & im tem dezrahere venerationi, aut adorarioni fan- Gin. de ime &laram reliquiarum: propter habitudinem quam 2 Foe ad fanQtos, quorum fünt, habuerunt; a fcilicet forte , quia funt offa, vestes , aut älia ar- tifictalia , aut naturalia ; multa de hac ma- teria praetereo : abufus autem per ante nar- ratos vitupero , & reprehen(ione dignos ju- dico. Piteras confraternitatum & confeffionales preponeas vituperat: GC revera non dubiro quin multa mala {ub hac fpecie pietatis parantur ; puta queftus illiciti , deordinati favores , au- idacia peccandi, & multa fimilia. Veruin non XIX. ‚ & Rex Spocai. 19. Hieron advert. Rin, » lib.a.epiftol.7. » » o» M » s >» biz Zfaś. 1a 9 » rum reliquiis exhibetur: non quafi in istis nw Blunt de fc illicite confrateraitates ipfe ;, imo minis aliquid vel fanctiratis exfistat , fed pro- prer ordinem queri habuerunt. ad fanctes , quo- zum fant reliquiz . Ifabent etiam doctores т ЕТ. quomodo c:ltus fea adoratio debetur alicui per fe: in quo confidezandüm. quid adoretur >. & ratio cur 3doretür. Quod. adoratur. fuppofitum est vel perfona: cur adoratur , ut nunc logui- mur, est vius, vel fanditass Deberur autem alicui per accidens nominc hábitudinis ad eum, cui. per fe debetur, ut cruci Christi, imagini ejus, & fan&orum, Et hoc modo reliquiz ado- rantur: nec hoc est idololatrate, quoniam cul. tuš Зале nullis fan&lorum * qui fuerunt pure ereacura;. exhibendus est. fdoloiatriæ.enim di- honeftatis titulum babent , & parere poffunt fractum. Nam frater qui juvainr a fratre ,— eff quaft civitas firma , Proverbiorum xviii. Li- cet enim fuffragia eccles profit omnibus in unitate ejas exfiftentibus ex parte caritatis , que non querit quz fua funt, fed facit om- nia communia, ut dicit Ápoftolus; famen ex parte intensonis ,' his . quibus applicantur , profunt magis quam aliis. E: per hoc inftitu- te , concellic , vel permiflie funt fraternirates ipfe. Oftendo . quod he in fcriptura funt fundatæ :. Nam . ut habetur Exodi virf. im- pius Pharao vocans Moyfen & Aaron , ait : Adorate Dommum , ur aufezaé zonas a me, & z. Cor, 32 cftur latria cxhibita idolo, fivé pure creature. E populo meo. & dimittam populum wt. facrificet.Do- Quod autem ratione habitudinis ad aliquem ho- nor fit exhibendus, ut vesti regie , propter re- .gem , probatur ex eo.quod.z. Regum xx1v. di- citur, cum pracidiffee David oram chlamydis Sani , percuffit coz David ,. dicens : Propitius fit mihi Deus, ne faciem. hanc: regem! domino- meo C€hnflo Domini : tamen.regem noz zetigerat-. fed chlamydem ; Preterea inter divinas contu- 3mélizs Ohristus prophetice commemorat, qua cruoifixores sjug diyiferunt vestimenta, & ves stem (orti expofüerunty dicens; Diviferunt frbi Concil, General. Tom. XXIX. mino. Et im eodem capite. ait: Ego dimittam vos , ut facrificeiis Domino , rogate pro me. Ëc- ce principem Paganum , qui órationes poftu- iat, quomodo ergo precibus fe communicate negabit fidelis ? Item apparet de Heliodoro', cujus amici rogaverunt Oniam fummum facet dotem ut oraret pro ille. ot habetur 17. Mar shabeorum 111 Kusfus proha quod Apoßoli fecerunt homie fes participes fuorum fufffagiorum . Primo fie Ápoftolus Ephefios.per lifzram fra facit.cfe Non par- 

Strana 931
Augul, de dono vide s9l0. Auguft. ep. 13. tom. 3. Anguft. ep. 3. tom. Z. Lttern con- omonslea. ORATIO ÆGIDII CARLERII 931 932 particeps ſuarum orationum. Nam ſic eis ſcri-A hominem in gratia permanentem , ſunt irritae bit in primo capite ; Propterea ego audiens fidem & inanes. Si velit dicere quod ſententia lata a judice ex odio, aut invidia, aut propter vin- veſtram , que in Chriſto Jeſu, & dilectionem in dictam, nullo caſu teneat, hujus oppoſitum omnos ſanctos, non ceſſo gratias agens pro vobis, dico cum doctoribus. Beatus Thomas in 1v. di- memoriam veſtri faciens in orationibus meis. Nec „ ſtinctione XVIII. ſie dicit in forma : Excom- tantum Paulus commemorat orationes , ſed alia „ municatio , inquit , poreſt dici injuſta dupli- meritoria opera offert facere pro Philippenſi- „ citer: primo, ex parte excommunicantis, hus ; nam in primo capite dicit: Gratias ago Deo „ quia ex odio vel ira excommunicat : & tune meo in omni memoria veſtri ſemper in cunttis ora- „ excommunicatio nihil minus habet effectur tionibus meis , pro omnibus vobis cum gaudio de- „ ſuum, quamvis ille, qui exercet, peccet ; presationem faciens ſuper communicatione veſtra » quia ille juſte patitur, quamvis iſte injuſte in evangelio Chriſti , a prima die uſque nunc. Qui " feriat : Alio modo ex parte ipſius excom- ergo dicit, in cunctis orationibus meis , nihil mi- nus dicit implicite , quam literæ , quæ vigi- " municationis , vel quia cauſa excommu- lias, Miſſas, prædicationes, jejunia, & fimi- „ sicationis eſt indebita, vel quia fertur ſen- lia concedunt Chriſti fidelibus , eas facientibus Bo tentia juris ordine prætermiſſo , Et tunc ſi ſir " talis error ex parte ſententiæ , quæ fenten- eſſe communes. Item idem ad Coloſſenſes pri- „ tiam nullam faciat eſſe , non habet effectum , mo ſcribit ; Nunc gaudeo in paſſionibus pro vobis, „ quia non eft excommunicatio. Si autem ſen- & adimpleo ea, quæ deſunt paſſioni Chriſti in car- „ tentiam non annullet , habet effectum ſuum, ne mea, pro corpore ejus, quod eſt eccleſia. Nul- » & debet excommuniçatus humiliter obedire, la litera fraternitatis modo talia promittit, „ & erit ei ad meritum : vel ſolutionem petere quanta fecit Apostolus pro Coloſsensibus, » ab excommunicante , vel ad ſuperiorem judi- Præterea Chryſoſtomus ſuper Matthæum in „ cem recurrere; ii autem contemneret , co a opere imperfecto homilia xIV. ait : Libenter „ ipſo mortaliter peccaret. Contingit autem „ audit Deus , quando Chriſtianus non ſolum quandoque , quod eſt debita cauſa ex parte v pro ſe, ſed etiam pro alijs orat. Pro ſe „ excommunicationis , quæ non eſt debita ex „ enim orare naturæ eft, pro altero autem , � parte excommunicati , ſicut cum quis pro fal „ gratiæ : pro ſe orare neceſſitas rei cogit , pro ſo crimine in judicio probato excommunica- „ altero adtem caritas fraternitatis hortatur. „ tur : & tunc ſi humiliter ſuſtinet , humilita- „ Dulcior eſt autem oratio ante Deum , non 3 quam neceſſitas rei tranſmittit, ſed quam Co tis meritum recompenſat excommunicationis damnum. Ex quo ſequitur , quod excommuni- „ caritas fraternitatis commendat , ex qua fra- catus pro falſo crimine , tamen probato in ju- „ ternitas commendatur , & Deo acceptabilis dicio, licet per falſos teſtes , vel confeſſato , „ oftenditur. cenſetur vere excommunicatus in foro exteriori Item Auguſtinus pro ſe orationes impetrat, eccleſiæ militantis, tamen eſt in gratia. Nam qui ſe precibus eccleſiæ, virginum , confeſſo- dicit, quod humilitatis meritum recompenſat rum , in domo Julianæ inſerti poſtulat , lib. de n ſancta viduitate in fine dicens: Obſecro vos excommunicationis damnum . Igitur talis incur- „ per illum , a quo donum hoc accepiſtis, & rit damnum excommunicationis , & ſic patet , „ hujus doni præmia ſperatis , ut me quoque quod in caſu reputatur vere excommunicatus , » orationibus veſtris momineritis inſerere cum qui eſt in gratia : nec judex peecat, ſi nihil „ tota domeſtica veſtra ſamilla. Et inter epi- prætetmitat de contigentibus , ſecundum or- dinem juris , & maxime , dum ſibt non con- ſtolas Auguſtini in epiſtola XVI. quæ eft Pau- „ lini ad Auguſlinum , ait Paulinus! Omnes ſtat de innocentia rei. „ in Chriſto ſanctos , quales tibi cohærere non Ad rationes autem factas, pro uno notabili, „ eſt dubium , a nobis ſaluta : commenda nos D quo probare videtur quod non fit per legem hu- „ omnibus ſanctis, ut tecum pro nobis orare manam inferendum akcui mortis ſupplicium , dignentur . Hæc ille . Et Auguſtinus epiſtola primo reſpondendum eſt , & primo ad illam de � LXXIV. quæ eſt ad Profuturum, dicit: Com- Circumcellionibus, quæ eſt Auguſtini ad Mar- v mendamus ſanctis orationibus tuis & dies & cellinum comitem , dico cum Alexandro de „ noctes noſtras, ut oretis pro nobis, ne die- Ales , quamvis pro illis ſceleratis Auguſtinus „ bus intemperanter utamur , ut noctes tque ſupplicando ſpatium vitæ eis reſervare popoſce- » animo toleremus: ut etiamſi ambulemus in rit , non legum ſeveritatem , qua tales morte „ medio umbræ mortis, nobiſcum ſit Domi- plectuntur , non ſervandam eſſe docuit. Unde „ nus, ne timeamus mala. Hæc Auguſtinus. noto quatuor, primo, quod Auguſtinus dat in- Reperiuntur & multa opera beati Gregotii , in telligere quod ſecundum ſeveritatem legum erant quibus petit ſociari precibus ſanctorum : item graviora paſſuri, quam poſcebat. Et quia po- Ambroſii , Anſelmi , Jvonis Carnotenſis Tales ſcebat vitam eis ſervari, ſequitur quod erant auctoritates valde multas amore brevitatis omit- vitam juxta legum ſanctiones amiſſuri. Et hoc to. Unde non ſophiſmata ſunt literæ fraternita- „ ibi: Ne ſorte ſublimitas tua cenſeat cos randa tum , ſed Chriſtianis utilia ſubſidia : tamen a-En legum ſeveritate eſſe plectendos, ut qualia buſum vitupero, turpes quæstus perhorreſco, „ fecerunt, talia patiantur. Et quoniam occi- Confeſsionales etiam literas concedere, ex n derant aliquos presbyteros catholicos, erant cauſa rationabili juſtum eſt. Nam & privilegia „ enim iſti occidentes Donatistæ, digni eraut de confeſſionibus audiendis nullus doctor nota- morte. Secundo , quod ſupplicat pro miſericor- bilium reprobat , imo approbat. Data enim dia, ut ſcilicet miſericorditer cum eis agatur , ſunt non in favorem confeſſorum , aut odium » Nam ibi dicitur : Ideoque his siteris obteſtor alicujus , ſed in favorem poenitentium. „ fidem tuam , quam habes in Chriſto , per ip- Ad rationes per proponentem factas cum aliis „ fius Domini noſtri Jesu Chriſti miſericordiam, reſpondebo : De ſententia excommunicationis ut hoc non facias. Ideo de miſericordia hoe dicit, quod feruntur ex livore vindictæ, aut perit, non de juſtitia. Tertio dicit, quod diffi- odio. Si fiunt, inquit, ob veritatem , & in mulare polſet , quia non per ſuos delati eraut ad Alexander do Aleu part. 3. q. 14. ar Atsailam cpiſt. 139. or Marcell. krr- bunumoto.q ANNO ÉNEISTE 1233- ANNO CHEITI 1438. Š. ThüMa dift. 18. q. 2. nrt. 1. odl 4°. ExEDGENE- uitaiones. comi-

Strana 932
Augul, de dono vide s9l0. Auguft. ep. 13. tom. 3. Anguft. ep. 3. tom. Z. Lttern con- omonslea. ORATIO ÆGIDII CARLERII 932 931 particeps ſuarum orationum. Nam ſic eis ſcri-A hominem in gratia permanentem , ſunt irritae bit in primo capite ; Propterea ego audiens fidem & inanes. Si velit dicere quod ſententia lata a judice ex odio, aut invidia, aut propter vin- veſtram , que in Chriſto Jeſu, & dilectionem in dictam, nullo caſu teneat, hujus oppoſitum omnos ſanctos, non ceſſo gratias agens pro vobis, dico cum doctoribus. Beatus Thomas in 1v. di- memoriam veſtri faciens in orationibus meis. Nec „ ſtinctione XVIII. ſie dicit in forma : Excom- tantum Paulus commemorat orationes , ſed alia „ municatio , inquit , poreſt dici injuſta dupli- meritoria opera offert facere pro Philippenſi- „ citer: primo, ex parte excommunicantis, hus ; nam in primo capite dicit: Gratias ago Deo „ quia ex odio vel ira excommunicat : & tune meo in omni memoria veſtri ſemper in cunttis ora- „ excommunicatio nihil minus habet effectur tionibus meis , pro omnibus vobis cum gaudio de- „ ſuum, quamvis ille, qui exercet, peccet ; presationem faciens ſuper communicatione veſtra » quia ille juſte patitur, quamvis iſte injuſte in evangelio Chriſti , a prima die uſque nunc. Qui " feriat : Alio modo ex parte ipſius excom- ergo dicit, in cunctis orationibus meis , nihil mi- nus dicit implicite , quam literæ , quæ vigi- " municationis , vel quia cauſa excommu- lias, Miſſas, prædicationes, jejunia, & fimi- „ sicationis eſt indebita, vel quia fertur ſen- lia concedunt Chriſti fidelibus , eas facientibus Bo tentia juris ordine prætermiſſo , Et tunc ſi ſir " talis error ex parte ſententiæ , quæ fenten- eſſe communes. Item idem ad Coloſſenſes pri- „ tiam nullam faciat eſſe , non habet effectum , mo ſcribit ; Nunc gaudeo in paſſionibus pro vobis, „ quia non eft excommunicatio. Si autem ſen- & adimpleo ea, quæ deſunt paſſioni Chriſti in car- „ tentiam non annullet , habet effectum ſuum, ne mea, pro corpore ejus, quod eſt eccleſia. Nul- » & debet excommuniçatus humiliter obedire, la litera fraternitatis modo talia promittit, „ & erit ei ad meritum : vel ſolutionem petere quanta fecit Apostolus pro Coloſsensibus, » ab excommunicante , vel ad ſuperiorem judi- Præterea Chryſoſtomus ſuper Matthæum in „ cem recurrere; ii autem contemneret , co a opere imperfecto homilia xIV. ait : Libenter „ ipſo mortaliter peccaret. Contingit autem „ audit Deus , quando Chriſtianus non ſolum quandoque , quod eſt debita cauſa ex parte v pro ſe, ſed etiam pro alijs orat. Pro ſe „ excommunicationis , quæ non eſt debita ex „ enim orare naturæ eft, pro altero autem , � parte excommunicati , ſicut cum quis pro fal „ gratiæ : pro ſe orare neceſſitas rei cogit , pro ſo crimine in judicio probato excommunica- „ altero adtem caritas fraternitatis hortatur. „ tur : & tunc ſi humiliter ſuſtinet , humilita- „ Dulcior eſt autem oratio ante Deum , non 3 quam neceſſitas rei tranſmittit, ſed quam Co tis meritum recompenſat excommunicationis damnum. Ex quo ſequitur , quod excommuni- „ caritas fraternitatis commendat , ex qua fra- catus pro falſo crimine , tamen probato in ju- „ ternitas commendatur , & Deo acceptabilis dicio, licet per falſos teſtes , vel confeſſato , „ oftenditur. cenſetur vere excommunicatus in foro exteriori Item Auguſtinus pro ſe orationes impetrat, eccleſiæ militantis, tamen eſt in gratia. Nam qui ſe precibus eccleſiæ, virginum , confeſſo- dicit, quod humilitatis meritum recompenſat rum , in domo Julianæ inſerti poſtulat , lib. de n ſancta viduitate in fine dicens: Obſecro vos excommunicationis damnum . Igitur talis incur- „ per illum , a quo donum hoc accepiſtis, & rit damnum excommunicationis , & ſic patet , „ hujus doni præmia ſperatis , ut me quoque quod in caſu reputatur vere excommunicatus , » orationibus veſtris momineritis inſerere cum qui eſt in gratia : nec judex peecat, ſi nihil „ tota domeſtica veſtra ſamilla. Et inter epi- prætetmitat de contigentibus , ſecundum or- ſtolas Auguſtini in epiſtola XVI. quæ eft Pau- dinem juris , & maxime , dum ſibt non con- „ lini ad Auguſlinum , ait Paulinus! Omnes ſtat de innocentia rei. „ in Chriſto ſanctos , quales tibi cohærere non Ad rationes autem factas, pro uno notabili, „ eſt dubium , a nobis ſaluta : commenda nos D quo probare videtur quod non fit per legem hu- „ omnibus ſanctis, ut tecum pro nobis orare manam inferendum akcui mortis ſupplicium , dignentur . Hæc ille . Et Auguſtinus epiſtola primo reſpondendum eſt , & primo ad illam de � LXXIV. quæ eſt ad Profuturum, dicit: Com- Circumcellionibus, quæ eſt Auguſtini ad Mar- v mendamus ſanctis orationibus tuis & dies & cellinum comitem , dico cum Alexandro de „ noctes noſtras, ut oretis pro nobis, ne die- Ales , quamvis pro illis ſceleratis Auguſtinus „ bus intemperanter utamur , ut noctes tque ſupplicando ſpatium vitæ eis reſervare popoſce- » animo toleremus: ut etiamſi ambulemus in rit , non legum ſeveritatem , qua tales morte „ medio umbræ mortis, nobiſcum ſit Domi- plectuntur , non ſervandam eſſe docuit. Unde „ nus, ne timeamus mala. Hæc Auguſtinus. noto quatuor, primo, quod Auguſtinus dat in- Reperiuntur & multa opera beati Gregotii , in telligere quod ſecundum ſeveritatem legum erant quibus petit ſociari precibus ſanctorum : item graviora paſſuri, quam poſcebat. Et quia po- Ambroſii , Anſelmi , Jvonis Carnotenſis Tales ſcebat vitam eis ſervari, ſequitur quod erant auctoritates valde multas amore brevitatis omit- vitam juxta legum ſanctiones amiſſuri. Et hoc to. Unde non ſophiſmata ſunt literæ fraternita- „ ibi: Ne ſorte ſublimitas tua cenſeat cos randa tum , ſed Chriſtianis utilia ſubſidia : tamen a-En legum ſeveritate eſſe plectendos, ut qualia buſum vitupero, turpes quæstus perhorreſco, „ fecerunt, talia patiantur. Et quoniam occi- Confeſsionales etiam literas concedere, ex n derant aliquos presbyteros catholicos, erant cauſa rationabili juſtum eſt. Nam & privilegia „ enim iſti occidentes Donatistæ, digni eraut de confeſſionibus audiendis nullus doctor nota- morte. Secundo , quod ſupplicat pro miſericor- bilium reprobat , imo approbat. Data enim dia, ut ſcilicet miſericorditer cum eis agatur , ſunt non in favorem confeſſorum , aut odium » Nam ibi dicitur : Ideoque his siteris obteſtor alicujus , ſed in favorem poenitentium. „ fidem tuam , quam habes in Chriſto , per ip- Ad rationes per proponentem factas cum aliis „ fius Domini noſtri Jesu Chriſti miſericordiam, reſpondebo : De ſententia excommunicationis ut hoc non facias. Ideo de miſericordia hoe dicit, quod feruntur ex livore vindictæ, aut perit, non de juſtitia. Tertio dicit, quod diffi- odio. Si fiunt, inquit, ob veritatem , & in mulare polſet , quia non per ſuos delati eraut ad Alexander do Aleu part. 3. q. 14. ar Atsailam cpiſt. 139. or Marcell. krr- bunumoto.q ANNO ÉNEISTE 1233- ANNO CHEITI 1438. Š. ThüMa dift. 18. q. 2. nrt. 1. odl 4°. ExEDGENE- uitaiones. comi-

Strana 933
DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 934 933 comitem, ſed per a notorios, ad quos tuendæ A „ in forma: Videamus ſi forte non frustra non pacis vigilantia pertinebat. Ex quo duo impli- „ dixerit Apostolus : Auferte malos a congre- cite dantur intelligi : Primum , quod poterat diſ- „ gatione vestra, ſed, Auferte malum ex vo- ſimulare ; ideo quod faciebat, erat opus ſuper- „ bis ipſe quia cum quiſque impeditur ab eo- erogationis. Et ſic ſi comes non acquieſcebat , „ cleſiæ congregatione malos homines ſepara- ſed juſtitiam faciebat , non peccabat. Secundum, „ re , ſi a ſeipſo auferat malum , non eis corde quod notarii, id est, officiarii habent vigilan- „ miſcetur ; atque ita ſpiritualiter non ſolum tiam de ſalvanda pace reipublicæ : & ſic obſi- „ conjungitur bonis, ſed ſeparatur a malis. ſtere & denuntiare poſſunt reos judici ſæculari , „ Vel ſecundum eumdem Augustinumr lib. de qui poteſt facere juſtitiam. Et hoc patet per il- „ decem chordis , dicendum , quod quidam ſunt „ flagitioſi, qui non nocent aliis: quidam fa- „ lud quod ſequitur : Non quod ſceleraris ho- „ minibus licentiam facinorum prohibeamus au- „ cinoroſi , qui nocent aliis: propter istos le- ferri , ait Auguſtinus , & illud ſecundum hic no- „ ges poſitæ ſunt , ut ſatis in pofitione dictum tatum eſt. Quarto, quod ex capitulo elicitur, „ est. Ideo isti tollendi funt de medio po- & breviter conſideranti totum illud capitulum „ puli, proſeribendo , incarcerando, aut ali- apparet, quod Auguſtinus flectit ad miſericor-B, ter, aut mortis ſupplicio, ſalvis tribus præ- dictis , juriſdictione , convictione , & pace diam, ut ſeveritatem legum per hoc avertat; „ & maxime quia isti Circumcelliones erant cleri- ſalva. Et ad hoc ostendendum, dum dicit „ Dominus: Auſerant malum , addidit , de ci , licet eſſent Donaristæ. Nec ex hoc habe- „ tur , quod peccaſſet ille comes , ſi eos occi- medio ſui : & Apostolus, cum dixiſſet , Au- „ diſſet , ſed admonetur ut agat miſericorditer. „ ſerte malum, ſubjunxit, de mędio veſtri. Ad ſecundum Levitici XIX. dico cum Lyra , Ad rationes hujus , quod tangit Chryſosto- quod intelligitur, Non oderis fratrem tuum, ex '] Forse , ſu- mus b ſuper Jeremiam , dico , quod duplices ſint per Joannem. rancore & odio , diſſimulans peccatum ſuum , modi peccantium , quidam ex infirmitate , aut donec poſſis eum destruere , ſed publice argue ignorantia, alii ex conſuctudine , vel malitia. eum, hoc est, voce expreſſa, juxta illud Matth. Item quidam animo verecundi ſunt , alli ſinc ve- 18. Si peccaverit in te frater tuus. Non auteſn recundia. Cum primis mitius est agendum, cum dicit, Publice, id est, coram omnibus corripe ſecundis durius . De istis ſecundis vero non lo- quitur Chryſostomus , ſed de primis. Ad illud eum correctione fraterna . Si autem per ly publice intelligatur correctio facta in publico ſeu judi- Proverbiorum xxx. Qui nimisemungit: item ad illud, Justitia vel miſericordia multum diſcutitur: Ccio, tunc est intelligendum de peccatis, quæ poſſunt probari. Et tunc talis correctio perti- ad illa duo uno verbo dico , quod in omni vir- tuoſo actu oportet , quod prudentia habeat du- net ad judicem exſequendo, ad accuſantem de- nuntiando , ad testes probando. Et ſic patet catum : est enim origo virtutum , ut omnes mo- quod non omnia peccata , &c. poſſunt puniri, rales virtutes in ea connectantur , vI. Ethico- ſed ſolum concurrentibus tribus jam dictis. rum; Prudentiæ uni exſistenti omnes ſimul in- Ad tertiam xXI11. Deuteron. de prohibitio- erunt: & ita oportet eſſe directionem omnium ne meretricii, dico, quod lege divina, & olim mediorum ad finem , ut nihil minus fiat : hoc & nunc meretricium est prohibitum in illo præ- dicit Sapiens Proverbiorum xxx. hoc quod dicit illud decretum allegatum , ut miſericordia tem- cepto morali, Non mœchaberis. Verum, quod in lege veteri ultra hoc præceptum decalogi, peret ſeveritatem justitiæ, & justitia erigat re- erat datum judiciale de prohibitione meretri- miſſionem miſericordiæ. cii. Nunc vero non prohibetur ab homine per Ad illam Chryſostomi ſuper illo Matth. 13. Sinit utraque creſcere , &c. dico quod ſi bene ver- judicium civile legis humanæ: ſed nec potest convenienter legem divinam prohibentem ho- ba ejus conſiderentur , ſunt pro me. Nam lo- quitur de occaſione hæreticorum , ex qua ſeque-D mo exſecutioni demandare : non enim ſubest ei potentia huic legi adæquata; nec est om- retur ſchiſma, aut turbatio eccleſiæ. Et ego conceſſi, quod in tali caſu non oportet ſecun- nipotens , ut ſciat ex malo elicere bonum , ut Deus : ideo ne deterius contingat , tole- dum judicium vindicare . Dixi enim , peccata rat , & permittit. Cur autem in lege veteri eſſe punienda tribus concurrentibus , ſcilicet ju- riſdictione , convictione , & pace-ſalva. Et hoc prohibebatur judicialiter hoc peccatum , non nunc lege humana ratio est ſecundum aliquos non eſſet in propoſito : ſed ubi pace ſalva fie- doctores , quia tunc permittebatur Judæis re- ri poſſet , erunt occidendi , nec oppoſitum dicit pudiare uxores ; & hoc , quia proni erant ad Chryſostomus. odiendum ex duritia cordis ſui , & occiden- Jam accedendum est ad principales rationes dum eas. Ideo ſi improhibite fornicari po- proponentis, primo ad illas, per quas viſus est tuiſſent , magnum fomentum odii habuiſſent probare articulum. Ad primam , ubi dicit , quod Nunc autem non licet , nec permittitur uxo- Deus præcepit Deuteron. 31. ut filii Iſrael au- rem repudiare , nec ſunt ita faciliter odioſi in ferant malum de medio ſui : dico , cum Deus uxores viri. præcipiat hominibus , non præcipit niſi quod poſſibile de hujuſmodi, ut ſcilicet auferat ma-E Ad quartam, de destructione idolorum, &c. reſpondeo primo cum beato Augustino contra lum de medio populi , juriſdictione , convictio- Donatistas , quod ex ſenſu mystico non ſumitur ne , & pace ſalva concurrentibus, ut dictum est. conveniens argumentum. Nam & magnus Areo- Item dico ſecundum Augustinum in lib. contra pagita dicit, quod theologia ſymbolica non est epistolam Parmeniani, tractantem illud verbum argumentativa. Unde ſi ad literam de destru- Apostoli: Auferte malum ex vobis, quod ubi ctione idolorum , ejectione leproſorum , & ex- mali ſalva pacis unitate ſeparari poſſunt a bonis , terminatione ſeptem gentium , ratio literalis ſeparandi ſunt corporaliter ; ubi hoc fieri non quæritur , plana est ſolutio ; quia idola erant potest , est faciendum ſpiritualiter , ſcilicet non conſentiendo peccatis illorum ; unde ſic malum Judæis incitamentum idololatriæ , ad quam auferant ex eis , etſi non poſſunt malos ſeparare erant proniſſimi. Præterea lepra est morbus in- a congregatione ſua. Ibi enim dicit Augustinus fectivus, ideo pelli debet leproſus de cœtu ſa- Nnn 2 Concil. General. Tom. XXIX. Arist. Etb. lib. 6. 6. 15. Ghryſ. hom. 7. dn Makrh. tom. 3. ANNO ČHRIST! 1433. Notarin haber textus Inpreſſus. Auguſtinus tom. 7. lb. 3. contra Par- men. CaP. 1. & ſcqu. Augullima de decem chordin- Augufrinue sp.a8. 1om. 2. ton procul a medlo. Dinnyfius Arcop- in ep- Tim. ANNO CHRISTI 1433. no-

Strana 934
DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 934 933 comitem, ſed per a notorios, ad quos tuendæ A „ in forma: Videamus ſi forte non frustra non pacis vigilantia pertinebat. Ex quo duo impli- „ dixerit Apostolus : Auferte malos a congre- cite dantur intelligi : Primum , quod poterat diſ- „ gatione vestra, ſed, Auferte malum ex vo- ſimulare ; ideo quod faciebat, erat opus ſuper- „ bis ipſe quia cum quiſque impeditur ab eo- erogationis. Et ſic ſi comes non acquieſcebat , „ cleſiæ congregatione malos homines ſepara- ſed juſtitiam faciebat , non peccabat. Secundum, „ re , ſi a ſeipſo auferat malum , non eis corde quod notarii, id est, officiarii habent vigilan- „ miſcetur ; atque ita ſpiritualiter non ſolum tiam de ſalvanda pace reipublicæ : & ſic obſi- „ conjungitur bonis, ſed ſeparatur a malis. ſtere & denuntiare poſſunt reos judici ſæculari , „ Vel ſecundum eumdem Augustinumr lib. de qui poteſt facere juſtitiam. Et hoc patet per il- „ decem chordis , dicendum , quod quidam ſunt „ flagitioſi, qui non nocent aliis: quidam fa- „ lud quod ſequitur : Non quod ſceleraris ho- „ minibus licentiam facinorum prohibeamus au- „ cinoroſi , qui nocent aliis: propter istos le- ferri , ait Auguſtinus , & illud ſecundum hic no- „ ges poſitæ ſunt , ut ſatis in pofitione dictum tatum eſt. Quarto, quod ex capitulo elicitur, „ est. Ideo isti tollendi funt de medio po- & breviter conſideranti totum illud capitulum „ puli, proſeribendo , incarcerando, aut ali- apparet, quod Auguſtinus flectit ad miſericor-B, ter, aut mortis ſupplicio, ſalvis tribus præ- diam, ut ſeveritatem legum per hoc avertat; „ dictis , juriſdictione , convictione , & pace & maxime quia isti Circumcelliones erant cleri- ſalva. Et ad hoc ostendendum, dum dicit „ Dominus: Auſerant malum , addidit , de ci , licet eſſent Donaristæ. Nec ex hoc habe- „ tur , quod peccaſſet ille comes , ſi eos occi- medio ſui : & Apostolus, cum dixiſſet , Au- „ diſſet , ſed admonetur ut agat miſericorditer. „ ſerte malum, ſubjunxit, de mędio veſtri. Ad rationes hujus , quod tangit Chryſosto- Ad ſecundum Levitici XIX. dico cum Lyra , quod intelligitur, Non oderis fratrem tuum, ex '] Forse , ſu- mus b ſuper Jeremiam , dico , quod duplices ſint per Joannem. rancore & odio , diſſimulans peccatum ſuum , modi peccantium , quidam ex infirmitate , aut donec poſſis eum destruere , ſed publice argue ignorantia, alii ex conſuctudine , vel malitia. eum, hoc est, voce expreſſa, juxta illud Matth. Item quidam animo verecundi ſunt , alli ſinc ve- 18. Si peccaverit in te frater tuus. Non auteſn recundia. Cum primis mitius est agendum, cum dicit, Publice, id est, coram omnibus corripe ſecundis durius . De istis ſecundis vero non lo- quitur Chryſostomus , ſed de primis. Ad illud eum correctione fraterna . Si autem per ly publice intelligatur correctio facta in publico ſeu judi- Proverbiorum xxx. Qui nimisemungit: item ad illud, Justitia vel miſericordia multum diſcutitur: Ccio, tunc est intelligendum de peccatis, quæ poſſunt probari. Et tunc talis correctio perti- ad illa duo uno verbo dico , quod in omni vir- tuoſo actu oportet , quod prudentia habeat du- net ad judicem exſequendo, ad accuſantem de- catum : est enim origo virtutum , ut omnes mo- nuntiando , ad testes probando. Et ſic patet quod non omnia peccata , &c. poſſunt puniri, rales virtutes in ea connectantur , vI. Ethico- ſed ſolum concurrentibus tribus jam dictis. rum; Prudentiæ uni exſistenti omnes ſimul in- Ad tertiam xXI11. Deuteron. de prohibitio- erunt: & ita oportet eſſe directionem omnium mediorum ad finem , ut nihil minus fiat : hoc ne meretricii, dico, quod lege divina, & olim & nunc meretricium est prohibitum in illo præ- dicit Sapiens Proverbiorum xxx. hoc quod dicit illud decretum allegatum , ut miſericordia tem- cepto morali, Non mœchaberis. Verum, quod in lege veteri ultra hoc præceptum decalogi, peret ſeveritatem justitiæ, & justitia erigat re- erat datum judiciale de prohibitione meretri- miſſionem miſericordiæ. Ad illam Chryſostomi ſuper illo Matth. 13. cii. Nunc vero non prohibetur ab homine per judicium civile legis humanæ: ſed nec potest Sinit utraque creſcere , &c. dico quod ſi bene ver- convenienter legem divinam prohibentem ho- ba ejus conſiderentur , ſunt pro me. Nam lo- quitur de occaſione hæreticorum , ex qua ſeque-D mo exſecutioni demandare : non enim ſubest ei potentia huic legi adæquata; nec est om- retur ſchiſma, aut turbatio eccleſiæ. Et ego conceſſi, quod in tali caſu non oportet ſecun- nipotens , ut ſciat ex malo elicere bonum , ut Deus : ideo ne deterius contingat , tole- dum judicium vindicare . Dixi enim , peccata rat , & permittit. Cur autem in lege veteri eſſe punienda tribus concurrentibus , ſcilicet ju- prohibebatur judicialiter hoc peccatum , non riſdictione , convictione , & pace-ſalva. Et hoc nunc lege humana ratio est ſecundum aliquos non eſſet in propoſito : ſed ubi pace ſalva fie- doctores , quia tunc permittebatur Judæis re- ri poſſet , erunt occidendi , nec oppoſitum dicit pudiare uxores ; & hoc , quia proni erant ad Chryſostomus. odiendum ex duritia cordis ſui , & occiden- Jam accedendum est ad principales rationes dum eas. Ideo ſi improhibite fornicari po- proponentis, primo ad illas, per quas viſus est tuiſſent , magnum fomentum odii habuiſſent probare articulum. Ad primam , ubi dicit , quod Nunc autem non licet , nec permittitur uxo- Deus præcepit Deuteron. 31. ut filii Iſrael au- rem repudiare , nec ſunt ita faciliter odioſi in ferant malum de medio ſui : dico , cum Deus uxores viri. præcipiat hominibus , non præcipit niſi quod poſſibile de hujuſmodi, ut ſcilicet auferat ma-E Ad quartam, de destructione idolorum, &c. reſpondeo primo cum beato Augustino contra lum de medio populi , juriſdictione , convictio- Donatistas , quod ex ſenſu mystico non ſumitur ne , & pace ſalva concurrentibus, ut dictum est. conveniens argumentum. Nam & magnus Areo- Item dico ſecundum Augustinum in lib. contra epistolam Parmeniani, tractantem illud verbum pagita dicit, quod theologia ſymbolica non est argumentativa. Unde ſi ad literam de destru- Apostoli: Auferte malum ex vobis, quod ubi ctione idolorum , ejectione leproſorum , & ex- mali ſalva pacis unitate ſeparari poſſunt a bonis , terminatione ſeptem gentium , ratio literalis ſeparandi ſunt corporaliter ; ubi hoc fieri non quæritur , plana est ſolutio ; quia idola erant potest , est faciendum ſpiritualiter , ſcilicet non conſentiendo peccatis illorum ; unde ſic malum Judæis incitamentum idololatriæ , ad quam erant proniſſimi. Præterea lepra est morbus in- auferant ex eis , etſi non poſſunt malos ſeparare a congregatione ſua. Ibi enim dicit Augustinus fectivus, ideo pelli debet leproſus de cœtu ſa- Nnn 2 Concil. General. Tom. XXIX. Arist. Etb. lib. 6. 6. 15. Ghryſ. hom. 7. dn Makrh. tom. 3. ANNO ČHRIST! 1433. Notarin haber textus Inpreſſus. Auguſtinus tom. 7. lb. 3. contra Par- men. CaP. 1. & ſcqu. Augullima de decem chordin- Augufrinue sp.a8. 1om. 2. ton procul a medlo. Dinnyfius Arcop- in ep- Tim. ANNO CHRISTI 1433. no-

Strana 935
935 ORATIO EGIDII CARLERII 936 ———— Norum. Septem ifte nationes ideo cxterminari A permittuntur a Deo intrare poreos, hoc eft; ANNO CHRISTI 3433. jubentur , .quod idololatriam fua(iffent, Ex fen- fu allegorico rationem fic faclam folvo . No- minae idolorum peccata infidelitatis accipio , nomine lepre peccatum hzrefis. Tta exponit venerabilis Beda in homilia fuper illud Luce xvii. Dum ingrederetur , {cilicet Jefus , in quod- dam caflellum , occurrerunt ei decem viri leprofr. Leprofi , inquit, heretici non- abfurde intelli- » £i poffunt, quia fcientiam vere fidei non » habentes, varias doctrinas profitentur erro- » ris , non enim vel abfcondunt imperitiam » fuam , fed. pro fumma peritia proferunt in » lucem. Et reliqua ut ibi. Poteít etiam per lepram intelligi mala: dočtrina in moribus . vitam pecudum eligentes. Ad quartam de comminationibus divinis Le- vit. xxvIr. & Deuteronomii xxviii. concedo €as : & per hoc oftenditur , quod Dominus i- pfe omnia mortalia poteft punire , ficut & prohi- bet . Propterea lex Domini immaculata eft, ait propheta: Non fic homo qui interiora non judicat, quia homo videt ea que patent, x. Reg. xvt, nec omnia exteriora re&lificar propter dcfe&um potentie exfecurive . Nam non po- teft, ut Deus, de lapidibus , id eft, obftina- is, fufcitare filios Abrahz , fcilicet facere fide- liter credentes, & fan&e viventes. Ad fextam Deuteronomii xxx. Dominus dedit "Talia peccata fant non modo fraterna correctione B preceptum , Si genuerit homo , &c. dico, quod arguenda & caftiganda , fed fi publica fint, e- tiam per juflitiam cohibenda & punienda . De talibus poffunt inferiores publice fuperiores ar- guere , quia jam fpecialiter per peccatum in- fidelitatis definunt effa fupcriores , quo ad hoc. Xt ifta dita funt in pofitionc. Ratio autem hujus, quod peccata infidelitatis & hærcfis, fimiliter & make do&ring , nimis contagio(a funt. lorum enim, puta infidelium , aut he- reticoram fermo, ut cancer ferpit dicit Apoft. Timoth. 2. "Quod | in feptem gentibus , quas precepit Do- minus cxierminari, feptem peccata mortalia in- telliguntur , non eft ad propofitum. arguentis ; ilud eff verum - & ad literam , filius contu- max , nolens patris aur matris obedire prace- ptis, lapidabatur. Sed fecandum fenfum lite- ralem non accipit opponens:; quia non vult le- ges kumanas mortis fupplicium inferre , licet oppofitam probarum fit. Gloflam tamen non nego , imo recipio ; fciens quid dicat Ori- genesfüper Levitico circa principium xx1W. cas pitis +. comparans innitentero fcrfüi literali , Topo innitentem fenfui fpirituali , Mrae- lita. lit quod qui literam tenet , & fenfum literalem grammaticaiem , Ægypuus eft, ma- trem habens Ifraclividem, quia literam fcriptu- ra; fed parem Egyptiam , quia fenfum car- ied oppofitum et, & ad propofitum. meum , Gnalem. Qui vero literam tenet, & {entum fpi- ima vero eft de fcriptura facra fumptum. Di- citur enim fudicnm primo, quod filii Benia- min habitabant in Jerufalem , nec delevcerunt Jebufeos habitatores urbis . tem quod Chana- nwuüs coepit habitare cum tribu Manáffc, cam tribus Ephraim non interfecit Chananzum , qui habitabat in Gazer. Et plura talia. Iu. fecun- do capitulo dicitur: Jeratufyue eft furor Domini in Zfrael, d ait: Quia irritum fecit gens iffa gatum meum , quod pepigeram cum patribus eorum G vocem meam audire contempfit , &" ego non dele- bo gentes ,quas dimifit Jofue &*. mortuus cft, ut in zpfis. experiar Tfrael , utrum cuflodiant wiara, .Do- mini, & ambulent im ea, ficut cuftodierunt pa- ritualem , ex toto eft Ifraelita ; ex matre pro- pter literam, ex patrc propter fpiritualem fen- fum. Et quomodo Ægyptius cadit , quiz li- tera occidit. Ífraelita ftat, quia. fpiritus vivi- ficat, loc di&um totum eft, ur pateat, quod fcriptura non eft intelligenda fémper fecundum fenfum grammaticalem , fed. fecundum fenfum literalem , quem primo per verba intelligit Spi- ritus fančtus, 8 lecundum fenfus myflicos . Pła- cei ergo , quod filius contumax puniebatur , quia contumacia illa erat grave peccatum , & janua omnium malorum, propter abjectionem diftiplinz. Propterea hoc morale hic inferen- dum eít: Magnz cura ecclefie effe deber , & trescorum , an non . Dimifit ergo Dominus omnes, Bhuic fanQæ fynodo, ut juvenes fub virga di- &c. Apparet , quod permifit Daminus i(tas gentes ad exercitium , ex quo experimentum ac- .cipitur . Ex quo apparet ;quod mali multi funt permittendi inter bonos ad probationem bono- rum, vel exercitium , fecundum quod dicit Apoftolus r.ad Chorinth. 1 1. Oportet herefes effe > ut qui probati funt , manifefli fiant. Nel ut in ipfis malific permiffi per. divinam patientiam expe- &entur ad poenitentiam , aut ut impoenitenres thefaurizent fibi iram Domini in die furoris ejus , vel alia caufa nota divin: difpofitioni. Unde ra- tio fecunda eft ad propofitum meum, & oppofi- tum ejus . Probat enim quod boni tolerantfecum malos, quia filii Ifrael non deleverunt Jebu- | icipline arceantur , nec magiftri auctoritas (it remiffa, nec torpeat difciplina ; deturque' pet loca talis (cholarum ordo, nt a puero amor Dei & timor , virtutum honeftas , & foœditas vitiorum primum , poítea litere doceantur . Nec nego peccata publica efle punienda, (i tamen adfit predicta, quantum ad puniüonem jufli- tie; fcilicet jurifdidtio, convicio, pax falva , cum aliis debitis circumflantiis . Ad auctoritatem. feremie primo, Xcce dedi. verba mea in ore tuo, &c. concedo illam , & quod praedicator debet evellere , diflipare , dů- {perdere, & deftruere verbo pradicationis vi- tia , plantare & edificare virtutes ; fed quia fæos ; per quos fséundum proponentem pecca-E actus praedicationis cfl actus virtutis ,. dirigi ta vel peccatores intelliguńtur, ficut per filios lae] boni. Item. fimili modo dicerem , quod cum permitterentur effe in popalo ceci & *laudi, grandi aut parvo nafo, per qua pec- €ata, ut exponunt doctores , fignantur , mali .$nter bonos funt permittendi, íi tamen pace falva ejici non poffint. Nam & grex porco- um juxta homines fuiffe legitur Matt. vr rr. ubi per porcos gloffa carnalirer viventes intelligit ; .& per homines, rationabiles, a quibus dæmo- nes, id eft, peccatum mortale ; expelluntur & debet a prudentia , & debet habere circum- flantias tadtas ibi : Quis, quid, ubi , quibus auxiliis, cur, quomodo, quando; ne quando populum inftruere molitur, fcandalizet. Ad auttoritarem lfaie etiam concedo fim- pliciter , & etiam aufloritatem — Ezechielis xxxiv. ubi Dominus comminatur pàáftoribus, qui quod infirmum fuit non confolidaverunt; ibi enim arguitur negligentia paflorum , dum quod poterant fanare , non fanaverunt , & infirma .non conforteverunt , & fic de aliis, Item ANNO CHRISTY M33. Pfaß, 78. 

Strana 936
935 ORATIO EGIDII CARLERII 936 ———— Norum. Septem ifte nationes ideo cxterminari A permittuntur a Deo intrare poreos, hoc eft; ANNO CHRISTI 3433. jubentur , .quod idololatriam fua(iffent, Ex fen- fu allegorico rationem fic faclam folvo . No- minae idolorum peccata infidelitatis accipio , nomine lepre peccatum hzrefis. Tta exponit venerabilis Beda in homilia fuper illud Luce xvii. Dum ingrederetur , {cilicet Jefus , in quod- dam caflellum , occurrerunt ei decem viri leprofr. Leprofi , inquit, heretici non- abfurde intelli- » £i poffunt, quia fcientiam vere fidei non » habentes, varias doctrinas profitentur erro- » ris , non enim vel abfcondunt imperitiam » fuam , fed. pro fumma peritia proferunt in » lucem. Et reliqua ut ibi. Poteít etiam per lepram intelligi mala: dočtrina in moribus . vitam pecudum eligentes. Ad quartam de comminationibus divinis Le- vit. xxvIr. & Deuteronomii xxviii. concedo €as : & per hoc oftenditur , quod Dominus i- pfe omnia mortalia poteft punire , ficut & prohi- bet . Propterea lex Domini immaculata eft, ait propheta: Non fic homo qui interiora non judicat, quia homo videt ea que patent, x. Reg. xvt, nec omnia exteriora re&lificar propter dcfe&um potentie exfecurive . Nam non po- teft, ut Deus, de lapidibus , id eft, obftina- is, fufcitare filios Abrahz , fcilicet facere fide- liter credentes, & fan&e viventes. Ad fextam Deuteronomii xxx. Dominus dedit "Talia peccata fant non modo fraterna correctione B preceptum , Si genuerit homo , &c. dico, quod arguenda & caftiganda , fed fi publica fint, e- tiam per juflitiam cohibenda & punienda . De talibus poffunt inferiores publice fuperiores ar- guere , quia jam fpecialiter per peccatum in- fidelitatis definunt effa fupcriores , quo ad hoc. Xt ifta dita funt in pofitionc. Ratio autem hujus, quod peccata infidelitatis & hærcfis, fimiliter & make do&ring , nimis contagio(a funt. lorum enim, puta infidelium , aut he- reticoram fermo, ut cancer ferpit dicit Apoft. Timoth. 2. "Quod | in feptem gentibus , quas precepit Do- minus cxierminari, feptem peccata mortalia in- telliguntur , non eft ad propofitum. arguentis ; ilud eff verum - & ad literam , filius contu- max , nolens patris aur matris obedire prace- ptis, lapidabatur. Sed fecandum fenfum lite- ralem non accipit opponens:; quia non vult le- ges kumanas mortis fupplicium inferre , licet oppofitam probarum fit. Gloflam tamen non nego , imo recipio ; fciens quid dicat Ori- genesfüper Levitico circa principium xx1W. cas pitis +. comparans innitentero fcrfüi literali , Topo innitentem fenfui fpirituali , Mrae- lita. lit quod qui literam tenet , & fenfum literalem grammaticaiem , Ægypuus eft, ma- trem habens Ifraclividem, quia literam fcriptu- ra; fed parem Egyptiam , quia fenfum car- ied oppofitum et, & ad propofitum. meum , Gnalem. Qui vero literam tenet, & {entum fpi- ima vero eft de fcriptura facra fumptum. Di- citur enim fudicnm primo, quod filii Benia- min habitabant in Jerufalem , nec delevcerunt Jebufeos habitatores urbis . tem quod Chana- nwuüs coepit habitare cum tribu Manáffc, cam tribus Ephraim non interfecit Chananzum , qui habitabat in Gazer. Et plura talia. Iu. fecun- do capitulo dicitur: Jeratufyue eft furor Domini in Zfrael, d ait: Quia irritum fecit gens iffa gatum meum , quod pepigeram cum patribus eorum G vocem meam audire contempfit , &" ego non dele- bo gentes ,quas dimifit Jofue &*. mortuus cft, ut in zpfis. experiar Tfrael , utrum cuflodiant wiara, .Do- mini, & ambulent im ea, ficut cuftodierunt pa- ritualem , ex toto eft Ifraelita ; ex matre pro- pter literam, ex patrc propter fpiritualem fen- fum. Et quomodo Ægyptius cadit , quiz li- tera occidit. Ífraelita ftat, quia. fpiritus vivi- ficat, loc di&um totum eft, ur pateat, quod fcriptura non eft intelligenda fémper fecundum fenfum grammaticalem , fed. fecundum fenfum literalem , quem primo per verba intelligit Spi- ritus fančtus, 8 lecundum fenfus myflicos . Pła- cei ergo , quod filius contumax puniebatur , quia contumacia illa erat grave peccatum , & janua omnium malorum, propter abjectionem diftiplinz. Propterea hoc morale hic inferen- dum eít: Magnz cura ecclefie effe deber , & trescorum , an non . Dimifit ergo Dominus omnes, Bhuic fanQæ fynodo, ut juvenes fub virga di- &c. Apparet , quod permifit Daminus i(tas gentes ad exercitium , ex quo experimentum ac- .cipitur . Ex quo apparet ;quod mali multi funt permittendi inter bonos ad probationem bono- rum, vel exercitium , fecundum quod dicit Apoftolus r.ad Chorinth. 1 1. Oportet herefes effe > ut qui probati funt , manifefli fiant. Nel ut in ipfis malific permiffi per. divinam patientiam expe- &entur ad poenitentiam , aut ut impoenitenres thefaurizent fibi iram Domini in die furoris ejus , vel alia caufa nota divin: difpofitioni. Unde ra- tio fecunda eft ad propofitum meum, & oppofi- tum ejus . Probat enim quod boni tolerantfecum malos, quia filii Ifrael non deleverunt Jebu- | icipline arceantur , nec magiftri auctoritas (it remiffa, nec torpeat difciplina ; deturque' pet loca talis (cholarum ordo, nt a puero amor Dei & timor , virtutum honeftas , & foœditas vitiorum primum , poítea litere doceantur . Nec nego peccata publica efle punienda, (i tamen adfit predicta, quantum ad puniüonem jufli- tie; fcilicet jurifdidtio, convicio, pax falva , cum aliis debitis circumflantiis . Ad auctoritatem. feremie primo, Xcce dedi. verba mea in ore tuo, &c. concedo illam , & quod praedicator debet evellere , diflipare , dů- {perdere, & deftruere verbo pradicationis vi- tia , plantare & edificare virtutes ; fed quia fæos ; per quos fséundum proponentem pecca-E actus praedicationis cfl actus virtutis ,. dirigi ta vel peccatores intelliguńtur, ficut per filios lae] boni. Item. fimili modo dicerem , quod cum permitterentur effe in popalo ceci & *laudi, grandi aut parvo nafo, per qua pec- €ata, ut exponunt doctores , fignantur , mali .$nter bonos funt permittendi, íi tamen pace falva ejici non poffint. Nam & grex porco- um juxta homines fuiffe legitur Matt. vr rr. ubi per porcos gloffa carnalirer viventes intelligit ; .& per homines, rationabiles, a quibus dæmo- nes, id eft, peccatum mortale ; expelluntur & debet a prudentia , & debet habere circum- flantias tadtas ibi : Quis, quid, ubi , quibus auxiliis, cur, quomodo, quando; ne quando populum inftruere molitur, fcandalizet. Ad auttoritarem lfaie etiam concedo fim- pliciter , & etiam aufloritatem — Ezechielis xxxiv. ubi Dominus comminatur pàáftoribus, qui quod infirmum fuit non confolidaverunt; ibi enim arguitur negligentia paflorum , dum quod poterant fanare , non fanaverunt , & infirma .non conforteverunt , & fic de aliis, Item ANNO CHRISTY M33. Pfaß, 78. 

Strana 937
937 DE PUNTTIONE PECCATORUM PUBLICOR UM. 938 men term abufus bonorum fibi ad ufum conceffo- A ledit malo exemplo. Et fic illud c(t de fpe- CHRISTI ram {ub divine malediclionis obteflatione pro- — cial) peccato, fcilicet hypocrifis; ex quo non m 33. hibetur. poteft inferri univerfalis conclufio de propulfio- 1433. Ad xaüoües de novo tcflamento . Matth. ne peccatorum. Chryfoftomus conformiter in- curypn. in XVIII. ptzcipitur : Si peccaverit in re fiater nuit , quod de {peciali peccato Hoc intelligi- idem cap. tuus; iftam omnino concedo, & cft pro. me, ficut pro opponente : loquitur enim de corre- étione fraterna, de qua conceffum eft in pri- ma conclufione fecundi pun&i, quod eft exer- cenda , & quomodo ibi vifum eft. Ad illam de Apoftolis, 2. Timorh. :v. i- Jam concedo, nam inftruit Timotheum Apo- stolus in regimine populi, tam in correAione fraterna. quam paterna. Àd illam Apoftoli, r. "'imoth. v. Peecanter eoram omnibus, &c. dico , quod illa au&toritas B » intelligitur de correctione paterna , fecundum quam judex fübditum poteft corripere , arguere; . saftigare , vel punire publice de peccato publico. Ad rationem 1. Corinth. v. Omnino. cuditur inter oos talis fornicatio , &c. dico illam aucto- ritatem effe pro mc. Nam conceffum eft pu- blica peccata mortalia punienda , modo ibi di- €lo ,. & maxime gravia, multum fcandalizan- tia ecclefiam , & turbantia populum : quale erat peccatum. Corinthii , de quo loquitur au- éloritas , quia habebat uxorem patris fui. Et ut textus habet , & de Lyra ctiam dixit, talis fornicatio numquam licita fuit judicata etiam inter gentes . Nam ab initio mundi , ait de Ly- ra, fuit hoc exclufum, Propter reverentiam enim naturalem, qua de- bet haberi ad patrem & macrem , ilte duz per- fonæ ‘femper a matrimonio fuerunt exclnfir , tamquam a dictamine legis naturalis , iunc ergo fornicatorem tam abominabilem | coram Corinthiis punivit Apololus, qui auctoritatem hahebat a Domino . Et pecca:um erat publi- . cum & fcandalofum , neque ex hoc ullum fe- quebatur periculum fchifmatis in ecclefia, quod dedit ejus corpus vexandum fàtang, ut fpiritus ejus falvus e(fet . Ad rationem prima ad Theflalonicenfes ul- timo , Corripite, &c. concedo eam fimpliciter : loquitur enim Apoftolus de fraterna correctioue. £ar: nam dicit: » Si autem convitium fcandalum » vocat, ne mireris, multi enim pufillanimes » €x eo quod defpiciuntar fcandalizati fant. Ad illud Luce xxx. t ingreffus in templum , &c. dico, quod ifta ratio eff contra facientem. Apparet enim , quod Dominus peccata facer- dotum per (eipfum punire voluit , gue erant in pecunie muiationc , & venditione colum- barum. iiec euim ficbent ad utilitatem eo- rum , & ipforum ordinationem . Propterea dicit Cregorius xxv. moralium: Neque enim tra- » ftra ‘per femetipfum Dominus es nummula- » riorum fudit , & cathedras vendentiura co- » lumbas evertir: nimirum fignificans per ma- » giros quidem judicat vitam plebium ; fed » per femetipfum facta examinat magi(lrorum , » ut di&um fnit. Non ergo per inferiores fide- les tuac prælati punicirdi per cohibitionem pce- ne, nec per eós coram aliis reprehendendi , ut dixi proponens, nifi de peccatis | infideliratis , fcbifinatis, aut. male dotlrine direcle vergen- tibus in nocumentum aliorum fidelium. Ad ilam Luce xviii. Deus autem mon fa- ciet, &c. dico quod illa non probat propofitum fuum , quod a quolibet fideli omnia peccata tamquam illicitum . G funt corrigenda » caftiganda , &c. fed quod a Deo, quod concedo. Ibi enim , fecundum Albertum ilo pallu , & etiam Nicolaum dc Gorra , oflenditur preemincntia divine jufti- tie ad judicem iniquum , qui, ut parabola ha- bet, vidue diu juítiüam diftulerar , & ad- huc , non amore juítite , fed caufa moleftiz vitanda , tarde reddiderat . Non fic vero Deus , fcilicet faciet , cc. & fic mhil concludit. Ad illam prime Joannis 11x. Scitis quia ille apparuit , &c. dico cum Ægidio de Roma in hoc paffu > quod tollere peccatum rripliciter eft. Primo dimiouendo facta. [Joannis s. Zcce agnus Dei, ecce qui tollit peccata. mundi. Secun- do, adjuvando, ne fiant. Tertio, ducendo ad Ad auGoritatem Apoftoli, ad -Ephe(: vr. Er D vitam ; ubi omnino fieri non poffint. Ft in om- 'v0s patres ; nolite ad iracundiam , &c. Ifta ra- tio eft de difciplina patrisfamilias , & conce- do cam penitus: nec probat ex hoc quod o- mnia peccata funt punienda, cum patres fo- fum fuper liberos & familiam habeant regi- men cconomicum , & füper extraneos non ; & in aliqua poffibilia peccata fuic familie fuf- ficienter punire non poflunt. Ad orationem Matth. xvii. Qui fcandaliza- verit, &c. potefl dici, quod illud intelligitur de fcandalo in fde, quod fit peccato. infide- nibus his modis Chriflus tollit peccata mun- di . Ex duobus primis modis appsrer magis oppofirum proponentis, quam propofitum . Ex tertio non arguimr ad propofitum ,. quia eft de ecclefia triumphante . ftem dico, quod .tollit peccara, quia pretium. pro peccato hu- mani generis folvit in cruce, abftulit peccata, quia legem immaculatam , omne mortale pro- hibentem inftituit, tamen manifeftum eft quod peccata aliqua permifit: manferunt etiam pec- cata Judeorum , remanferunt & gentium , cru- SiofF. erdinz- litatis. Nam non tantum dixit Dominus, Qui not 18. feandalizaveriz unum de pufillis iftis, fed adjun- . xit, qui in me credunt, quafi diceret : Qui cem putaütibus Judaeis fcandalum , & genti- bus ftultitiam , ut dicit Apoftolus x. Corinth. x. Similem intclle£tum habet illud : 77 Aoc 2, Foam, 3. fcandalizaverit unum de pufillis iftis proprer E apparet. Filius Dei , ut diffoloat opera, diaboli . fidem qua in me credunt. Alio modo, quod intelligitur dg fcandalo activo generaliter , & fic fecundum Gregorium in paflorali > & Ni- colanm de Gorra, fenfus eft, qui fandiratis {pecie , verbo , vel exemplo , careros deftruir, melius (id eft, minus malum ) effet, ut eum fub exteriori habitu ad mortem terrena a pena he" conftringeret, quam propter facra officia in cul- | pa cæteris imitabilem fe oftenderet ; quia fi fo- lus caderet , tolerabilior eum pœna cruciaret . Qui enim peccag in habitu religiofo , multos Ad illam de epiftola Jude, Æcce venit Do- minus, čte. dico, quod iftud allegatum toguie tur de advcntu Domini ad judicium, in quo omnia mala tuuc punientur. Et hoc fonat quod adhortative fubditur : - os quidem arguite , illos vero falvate de igne rapientes, hoc eft, eripien- tes de igne inferni, in quo {unt impeeniten- tes & incorrigibiles . Iterum hoc accipitur ex gloffa de Lyra in hoc paffu. Ád illam 11. ad Corinthios x. £n promptu , &c. dico cum Petro de Tarantafia poftmodum Inne- 

Strana 938
937 DE PUNTTIONE PECCATORUM PUBLICOR UM. 938 ——— Ytem abufus bonorum fibi ad ufum conceffo- A ledit malo exemplo. Et fic illud cft de fpe- CHRISTI ram fub divine malediclionis obteflatione pro- — cial) peccato, fcilicet hypocrifis; ex quo non m 33. hibetur. poteft inferri univerfalis conclufio de propulfio- 1433. Ad xaüoües de nova teftamento. Matth. ne peccatorum. Chryfoftomus conformiter in- cut, in XVIII, præcipitur : Si peccaverit in re fiater nuit , quod de fpeciali peccato Hoc intelligi- idem cap. tuus; iftam omnino concedo, & cft pro. me, ficut pro opponente : loquitur enim de corre- étione fraterna, de qua conceffum eft in pri- ma conclufione fecundi pun&i, quod eft exer- cenda , & quomodo ibi vifum eft. Ad illam de Apoftolis, 2. Timorh. :v. i- Jam concedo, nam inftruit Timotheum Apo- stolus in regimine populi, tam in correAione fraterna. quam paterna. Àd illam Apoftoli, r. "'imoth. v. Peecanter eoram omnibus, &c. dico , quod illa au&toritas B » intelligitur de correctione paterna , fecundum quam judex fübditum poteft corripere , arguere; . saftigare , vel punire publice de peccato publico. Ad rationem 1. Corinth. v. Omnino. cuditur inter oos talis fornicatio , &c. dico illam aucto- ritatem effe pro mc. Nam conceffum eft pu- blica peccata mortalia punienda , modo ibi di- €lo ,. & maxime gravia, multum fcandalizan- tia ecclefiam ; & turbantia populum :. quale erat peccatum. Corinthii , de quo loquitur au- éloritas , quia habebat uxorem patris fui. Et ut textus habet , & de Lyra ctiam dixit, talis fornicatio numquam licita fuit judicata etiam inter gentes . Nam ab initio muudi , ait de Ly- za , fuit hoc exclufum , Propter reverentiam enim natucalem, qua de- bet baberi ad patrem & matrem , i(lz duz per- song íemper a matrimonio fuerunt. exclufz , tamquam a dictamine legis naturalis , iunc ergo fornicatorem tam abominabilem | coram Corinthiis punivit Apololus, qui auctoritatem hahebat a Domino . Et pecca:um erat publi- . cum & fcandalofum , neque ex hoc ullum fe- quebatur periculum fchifmatis in ecclefia, quod dedit ejus corpus vexandum fàtang, ut fpiritus ejus falvus e(fet . Ad rationem prima ad Theflalonicenfes ul- timo , Corripite, &c. concedo eam fimpliciter : loquitur enim Apoftolus de fraterna correctioue. £ar: nam dicit: » Si autem convitium fcandalum » vocat, ne mireris, multi enim pufillanimes » €x eo quod defpiciuntar fcandalizad funt. Ad illud Luce xxx. t ingreffus in templum , &c. dico, quod ifta ratio eff contra facientem. Apparet enim , quod Dominus peccata facer- dotum per (eipfum punire voluit , quie erant in pecunie muiationc , & venditione colum- barum. iiec euim ficbent ad utilitatem eo- rum , & ipforum ordinationem . Propterea dicit Cregorius xxv. moralium: Neque enim tra- fira per femetipfun Dominus es nummula- » riorum fudit , & cathedras vendentiura co- » lumbas evertir: nimirum fignificans per ma- » giros quidem judicat vitam plebium ; fed » per femetipfum facta examinat magi(lrorum , » ut di&um fnit. Non ergo per inferiores fide- les tuac prælati punicirdi per cohibitionem pce- næ, nec per eos coram aliis reprehendendi , UE dixi proponens, nifi de peccatis | infideliratis , fcbifinatis, aut. male dotlrine direcle vergen- tibus in nocumentum aliorum fidelium. Ad ilam Luce xviii. Deus autem mon fa- ciet, &c. dico quod illa non probat propofitum füum , quod a quolibet fideli omnia peccata tamquam illicitum . G funt corrigenda » caftiganda , &c. fed quod a Deo , quod concedo. Ibi enim , fecundum Albertum ilo padu , & etiam Nicolaum dc Gorra , oflenditur preemincntia divine jufti- tie ad judicem iniquum , qui, ut parabola ha- bet, vidue diu juítiüam diftuleraz, & ad- huc , non amore juítite , fed caufa moleftiz vitanda , tarde reddiderat . Non fic vero Deus , fcilicet faciet , cc. & fic mhil concludit. Ad illam prime Joannis 11x. Scitis quia ille apparuit , &c. dico cum Ægidio de Roma in hoc paffu > quod tollere peccatum rripliciter eft. Primo dimiouendo facta. [Joannis s. Zcce agnus Dei, ecce qui tollit peccata. mundi. Secun- do, adjuvando, ne fiant. Tertio, ducendo ad Ad auGoritatem Apoftoli, ad Ephe(: vr. Er D vitam ; ubi omnino fieri non poffint. Ft in om- 'v0s patres ; nolite ad iracundiam , &c. Ifta ra- tio eft de difciplina patrisfamilias , & conce- do cam penitus: nec probat ex hoc quod o- mnia peccata funt punienda, cum patres fo- fum fuper liberos & familiam habeant regi- men cconomicum , & füper extraneos non ; & in aliqua poffibilia peccata fuic familie fuf- ficienter punire non poflunt. Ad orationem Matth. xvii. Qui fcandaliza- verit, &c. potefl dici, quod illud intelligitur de fcandalo in fde, quod fit peccato. infide- nibus his modis Chriflus tollit peccata mun- di . Ex duobus primis modis appsrer magis oppofirum proponentis, quam propofitum . Ex tertio non arguimr ad propofitum ,. quia eft de ecclefia triumphante . ftem dico, quod .tollit peccara, quia pretium. pro peccato hu- mani generis folvit in cruce, abftulit peccata, quia legem immaculatam , omne mortale pro- hibentem inftituit, tamen manifeftum eft quod peccata aliqua permifit: manferunt etiam pec- cata Judeorum , remanferunt & gentium , cru- SiofF. erdinz- litatis. Nam non tantum dixit Dominus, Qui not 18. feandalizaveriz unum de pufillis iffis, fed adjun- . xit, qui in me credunt, quafi diceret : Qui cem putaütibus Judaeis fcandalum , & genti- bus ftultitiam , ut dicit Apoftolus x. Corinth. x. Similem intclle£tum habet illud : 77 Aoc 2, Joa, 3, fcandalizaverit unum de pufillis iftis proprer E apparet. Filius Dei , ut diffoloat opera, diaboli . fidem qua in me credunt. Alio modo, quod intelligitur dg fcandalo activo generaliter , & fic fecundum Gregorium in paílorali > & Ni- colaum de Gorra, fenfus eft,'qui fandiraris Ípecie , verbo , ve! exemplo , cateros deftruit, melius ( id eft, minus malum ) effet, ut eum fub exteriori habitu ad mortem terrena a pena he" conftringeret, quam propter facra officia in cul- | pa ceteris imitabilem fe oftenderet ; quia fi fo- lus caderet , tolerabilior eum pœna cruciaret . Qui enim peccag in habitu religiofo , multos Ad illam de epiftola Jude, Ecce venit Do- minus, čte. dico, quod iftud allegatum toguie tur de advcntu Domini ad judicium, in quo omnia mala tuuc punientur. Et hoc fonat quod adhortative fubditur : - os quidem arguite , illos vero falvate de igne rapientes, hoc eft, eripien- tes de igne inferni, in quo íunt impoeniten- tes & incorrigibiles . Iterum hoc accipitur ex gloffa de Lyra in hoc paffu. Ád illam r1. ad Corinthios x. £n promptu , &c. dico cum Petro de Tarantafia poftmodum Inne- 

Strana 939
ANNO CHRISTI 3433. gu. Gecre it. 5. po) Tsp. 3» Criminalia 939 inobedientiam , facit diftributionem pro generi- $us fingulorum: : it nt in omni ftatu , mino- rum, fcilicet S majorum , & mediocrinm , ino- bedientia in promptu vindicetur; aut in om- mni modo, fcilivet cordis, oris , & operiscfed: non habet opponens quod faciat diftributio- nem pro fingulis generum... Ad illam zr, ad Timotheum irr. Omnis feriptura divinitus, &c. dico nno modo quod hzc raro argui de correctione in verbo pre- dicationis , que fit per modum exhortationis, deciamationis, aut exprobratonis, qui quam- vis modum correctionis fraterne excedat, quia fit publice, tamen ex caritate procedit , aut procedere debet fpeciali peccato. nec proprie puniuntur, fed reprobantur ; & ivftruuntur auditores , ut per- feQi fint ad omne opus bonum. Álio modo quod loquitur indiflindle; de omni utilitate , feripturæ divinitus infpirate , & fic habet glof- fa ordinzria cum dicit: » Utilis eff ad docen- dum nefcientes, ad arguendura & convin- cendum de malo negligentes, ad corripien- dum, id eft, increpandum duriter in malo » incipientes difeere. " Nec h&c expofitio a- liquid arguit conrra dicta. Ad illam ad Tirum 1. Oportet cpifcopum fine ti crimine effe, &c, fequitur , Sun enim multi va- ORATIO AGIDIT CARLERII Ynnocentio quarto , quod illud, uleifci omnem A quod guzliber peena eft alicujus horutà priva-. , perüftentes , ad erudiendura peenitentes & 945 üva. Que o&Go funt: vita, jucunditas, inté- gritas, libertas, expedita operatio , patria, bo- na temporalia, fama. Mors eft contra vitam; verbera contra jucuBditatemr, talio , puta ocus lum, pedem, Cc, contra integritatem , fervi- tus contra libertatem , vincula contra expedi- tam) operationem , exfiium coniá patriam s damnum contra temporalia bona, ignominia contra famam. Sex vere communiter affhgnan- tur in genere poen juris canonici: fufpenfio excommunicatio , depofitio, intrufio, earcera- tio, verberatio . Jlec per digrefionem dicia funt. Dicoigitur ad propofitum , quod aucto- ritas Apostoli vera est, Oportet epifcopuń fine nec per cam puniuntur inBcrimine effe , fumendo crimen tertio modo. Quantum ad illud : Sunt enim uli inobedien- fes , &c. dico , quod textus folvit feipfum . Cri- men enim feductionis & fübverfionis est vaide grave, & maxime fi fit in fide: unde non est neceffe in talibus pracedere fecretam. monitio- nem; fed fi periculum est in mora , procedi- tur ad denuiniatiottem coram fuperiori . Et ubi imminet cito periculum , ut dictum est, potest, argui, quoad talia, coram omnibus, quia om- nes tangit, & maxime in infidelitatis crimine. Ex quo qui erat fuperior, definit, quoad hoc effe fuperior. De istis loquitur Apostolus: ve- rum adhuc folum loquitur Tito ibi epifcopo, cui.ex officio incumbit. Sic ergo nec de crimine niloqui , feduflores , maxime qui. ex circumciffone (i omni , nec de omni homine loquuntur aliegata. funt , &c. dicó' quod fccundum gloffam decreti ditin&. xxv. Nunc autem; crimen quadrupli- éiter accipitar. Primo modo large pro omni delido , five mortali, five veniali , five ex deliberatione , five non , ficut dicitur in Ca- tone: Nemo fine crimine vivit . Secundo modo flricle, pro omni culpa ,.five yeniali five more "ali, ex deliberatione procedente .. Tertio mo- do ífuidius, pro omni culpa mortalí, que eft criminalis infamia, de hoc dicit textus : Cri- men eft querela, id eff, peccatum accufatio- ne & damnatione digrum. Hoc modo accipi- zur in textu allegato , ad "Titum, Oportet. epi- Jeopum fine crimine effe. Quale ‘antem fit, de- Ad rationes ad Romanos xis. Si male fe- ceris , time; non enim fine caufa princeps gla- dium portat, &c. Yit infra t. Petri 11. Subjct £ffot& omni humane creatura propter Deum , five regi, quafr pracellenti , ffoe ducibus , quafi ab eo miffs, &c. ad Hebreos xix. Quis enim filius, quem non corripit pater ? &c. concedo istas o« mrino. Duz primi loquuntur de punitione justitig ab hemine, ot Dei ministro ; tertia , de ipfa divina justitia, qua nunc', ut paier fi- Hos castigat. Nam juxta Prophetam , Pfalmo 44. Virga diretlionis , virga regni tui . Quod ve- ro allegar Gregorium dicentem , quod per hoe quod Dominus ejecit dzmonia, & quod con- claxatur dift. zxxxi. capite , Apoftolus Fau-D ceffit difcipulis hoc facere, figur , (fc. hoc € lus. Si quis, ait textus , eft fine crimine , ut eft homicidium , adulterium, & aliqua im- mundiria fornicationis., furtum , fraus, facrile- gium. Quarto modo fumitur ftricliffime, prout grave peccatum accufatione, & damnatione digniffimum. Sumendo igitur tertio modo , di- co quod omne crimen eft peccatum mortale, fed non e contra fed folum mortale capitale dicitnr crimen. Dodtores zutem aliqui enume- pecans XI. rant undecim fpecies talium , fcilicet peccatum AugaR. a. de civi. Dei, hye Tt infidelitatis , peccatum contra naturam , homi- cidium , crimen læfæ majeftatis, facrilegium , inceftus , confpiratio ; adulterium , falfum te- fümonium , fimonia, ufura. Dicuntur autem tiam concedo fed est ad oppolitum , % non propofitum proponentis; quiá non omnia dz- monia difcipuli.ejicere potuerunt, patet Mat- thai xvrr. Marci ix. ubi apparet quod difci- puli d&moniz lunatica non potuerunt ejiceve. Nam & Dominus, dicir hoc genus demonio- rum non cjici, nifi in oratione S jejunio : per quod juxta muitos doGores fignatur peccatum luxurie, quod reyera fine oratione & jejunio, vel moderata abstinentia, difficile comprimi tur. Et quia populus communiter pro magna parte non imstat orationi & jejunio, a & hoc zé&or homo cognofcit, noh punit fimplex me- zetricium , fcd tolerat ad majus malum vitandum. ifta etfe capitalia, quia fecundum doGoresin-E Ad rationes de praxi Christi. Apostolorum, ducunt ad damnationem , exfilium, vel aliam ponam , fccundum leges civiles, vel excom- municationem , depofitionem vel aliam pæ- nam, fecundum leges canonicas & jura. San@tus Thomas 11. 11. quæftfione cvrsx. art. 111, recitat fecundum Auguftinum fequen- tem Tallium ofto poenas, quas infligere folet lex civilis: & funt mors, verbera, talio , der- vitus, vincnia , exfilium , damnum, ignomi- nia, K: accipiuntur ite octo poena fecundum o&o guz homo maxime diligit , & im hoc - & primitive ecclefia. Ad istam de praxi Chri- si, qui dure clerum & alics arguit; dico, quod Christus clerum arguebat propter crimen infide- litatis, quia legem veritatis intelligere nolebat. Unde prostravit Paulum ; & ccecavit , quia per fecutor erat veriratis: quamvis pro crimine in- fidelitatis quilibet poffit fuperiorem , fcilicez qui fuit fuperior , arguere publice, ubi «le pericu» Ium imminet, quod non patitur dilationem; TOW tarnen pro peccatis publicis perfonalibus punire per judicium justitke Gt auGboritatis; d cet ANNO: CHRISTE 0433» 2 Fort? , 5 hoc serae 

Strana 940
ANNO CHRISTI 3433. gu. Gecre it. 5. po) Tsp. 3» Criminalia 939 inobedientiem, facit difiributionem pro generi- bus fingulorum : ira nt in omni itatn , mino- rum, fcilicet S majorum , & mediocrinm , ino- bedientia in promptu vindicetur; aut in om- ni modo, fcilivet cordis, oris , & operiscfed: non habet opponens quod faciat diftributio- nem pro fingulis generum... Ad illam zr, ad Timotheum irr. Omnis feriptura divinitus, &c. dico nno modo quod hzc raro argui de correctione in verbo pre- dicationis , que fit per modum exhortationis, deciamationis, aut exprobrationis, que quam- vis modum correctionis fraterne excedat, quia fit publice, tamen ex caritate procedit , aut procedere debet fpeciali peccato. nec proprie puniuntur, fed reprobantur ; & ivftruuntur auditores , ut per- feQi fint ad omne opus bonum. Álio modo quod loquitur indiflindle; de omni utilitate , feripturæ divinitus infpirate , & fic habet glof- fa ordinzria cum dicit: » Utilis eff ad docen- dum nefcientes, ad arguendura & convin- cendum de malo negligentes, ad corripien- dum, id eft, increpandum duriter in malo » incipientes difeere. " Nec h&c expofitio a- liquid arguit conrra dicta. Ad illam ad Tirum 1. Oportet cpifcopum fine ti crimine effe, &c, fequitur , Sun enim multi va- ORATIO AGIDIT CARLERII Ynnocentio quarto , quod illud, uleifci omnem A quod guzliber peena eft alicujus horutà priva-. , perüftentes , ad erudiendura peenitentes & 945 üva. Que o&Go funt: vita, jucunditas, inté- gritas, libertas, expedita operatio , patria, bo- na temporalia, fama. Mors eft contra vitam; verbera contra jucuBditatemr, talio , puta ocus lum, pedem, Cc, contra integritatem , fervi- tus contra libertatem , vincula contra expedi- tam) operationem , exfiium coniá patriam s damnum contra temporalia bona, ignominia contra famam. Sex vere communiter affhgnan- tur in genere poen juris canonici: fufpenfio excommunicatio , depofitio, intrufio, earcera- tio, verberatio . Jlec per digrefionem dicia funt. Dicoigitur ad propofitum , quod aucto- ritas Apostoli vera est, Oportet epifcopuń fine nec per cam puniuntur inBcrimine effe , fumendo crimen tertio modo. Quantum ad illud : Sunt enim uli inobedien- fes , &c. dico , quod textus folvit feipfum . Cri- men enim feductionis & fübverfionis est vaide grave, & maxime fi fit in fide: unde non est neceffe in talibus pracedere fecretam. monitio- nem; fed fi periculum est in mora , procedi- tur ad denuiniatiottem coram fuperiori . Et ubi imminet cito periculum , ut dictum est, potest, argui, quoad talia, coram omnibus, quia om- nes tangit, & maxime in infidelitatis crimine. Ex quo qui erat fuperior, definit, quoad hoc effe fuperior. De istis loquitur Apostolus: ve- rum adhuc folum loquitur Tito ibi epifcopo, cui.ex officio incumbit. Sic ergo nec de crimine niloqui , feduflores , maxime qui. ex circumciffone (i omni , nec de omni homine loquuntur aliegata. funt , &c. dicó' quod fccundum gloffam decreti ditin&. xxv. Nunc autem; crimen quadrupli- éiter accipitar. Primo modo large pro omni delido , five mortali, five veniali , five ex deliberatione , five non , ficut dicitur in Ca- tone: Nemo fine crimine vivit . Secundo modo flricle, pro omni culpa ,.five yeniali five more "ali, ex deliberatione procedente .. Tertio mo- do ífuidius, pro omni culpa mortalí, que eft criminalis infamia, de hoc dicit textus : Cri- men eft querela, id eff, peccatum accufatio- ne & damnatione digrum. Hoc modo accipi- zur in textu allegato , ad "Titum, Oportet. epi- Jeopum fine crimine effe. Quale ‘antem fit, de- Ad rationes ad Romanos xis. Si male fe- ceris , time; non enim fine caufa princeps gla- dium portat, &c. Yit infra t. Petri 11. Subjct £ffot& omni humane creatura propter Deum , five regi, quafr pracellenti , ffoe ducibus , quafi ab eo miffs, &c. ad Hebreos xix. Quis enim filius, quem non corripit pater ? &c. concedo istas o« mrino. Duz primi loquuntur de punitione justitig ab hemine, ot Dei ministro ; tertia , de ipfa divina justitia, qua nunc', ut paier fi- Hos castigat. Nam juxta Prophetam , Pfalmo 44. Virga diretlionis , virga regni tui . Quod ve- ro allegar Gregorium dicentem , quod per hoe quod Dominus ejecit dzmonia, & quod con- claxatur dift. zxxxi. capite , Apoftolus Fau-D ceffit difcipulis hoc facere, figur , (fc. hoc € lus. Si quis, ait textus , eft fine crimine , ut eft homicidium , adulterium, & aliqua im- mundiria fornicationis., furtum , fraus, facrile- gium. Quarto modo fumitur ftricliffime, prout grave peccatum accufatione, & damnatione digniffimum. Sumendo igitur tertio modo , di- co quod omne crimen eft peccatum mortale, fed non e contra fed folum mortale capitale dicitnr crimen. Dodtores zutem aliqui enume- pecans XI. rant undecim fpecies talium , fcilicet peccatum AugaR. a. de civi. Dei, hye Tt infidelitatis , peccatum contra naturam , homi- cidium , crimen læfæ majeftatis, facrilegium , inceftus , confpiratio ; adulterium , falfum te- fümonium , fimonia, ufura. Dicuntur autem tiam concedo fed est ad oppolitum , % non propofitum proponentis; quiá non omnia dz- monia difcipuli.ejicere potuerunt, patet Mat- thai xvrr. Marci ix. ubi apparet quod difci- puli d&moniz lunatica non potuerunt ejiceve. Nam & Dominus, dicir hoc genus demonio- rum non cjici, nifi in oratione S jejunio : per quod juxta muitos doGores fignatur peccatum luxurie, quod reyera fine oratione & jejunio, vel moderata abstinentia, difficile comprimi tur. Et quia populus communiter pro magna parte non imstat orationi & jejunio, a & hoc zé&or homo cognofcit, noh punit fimplex me- zetricium , fcd tolerat ad majus malum vitandum. ifta etfe capitalia, quia fecundum doGoresin-E Ad rationes de praxi Christi. Apostolorum, ducunt ad damnationem , exfilium, vel aliam ponam , fccundum leges civiles, vel excom- municationem , depofitionem vel aliam pæ- nam, fecundum leges canonicas & jura. San@tus Thomas 11. 11. quæftfione cvrsx. art. 111, recitat fecundum Auguftinum fequen- tem Tallium ofto poenas, quas infligere folet lex civilis: & funt mors, verbera, talio , der- vitus, vincnia , exfilium , damnum, ignomi- nia, K: accipiuntur ite octo poena fecundum o&o guz homo maxime diligit , & im hoc - & primitive ecclefia. Ad istam de praxi Chri- si, qui dure clerum & alics arguit; dico, quod Christus clerum arguebat propter crimen infide- litatis, quia legem veritatis intelligere nolebat. Unde prostravit Paulum ; & ccecavit , quia per fecutor erat veriratis: quamvis pro crimine in- fidelitatis quilibet poffit fuperiorem , fcilicez qui fuit fuperior , arguere publice, ubi «le pericu» Ium imminet, quod non patitur dilationem; TOW tarnen pro peccatis publicis perfonalibus punire per judicium justitke Gt auGboritatis; d cet ANNO: CHRISTE 0433» 2 Fort? , 5 hoc serae 

Strana 941
3. Čos. 13. DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 941 942 cet poſſer fraterna correctione ſecrete arguere , A peccata publica punire : dico , quod ex ſcrie ſuperiori ſcilicer , ſi opus fuerit , denuntiando. textus non habetur , quod communitas Corin- Dico ultra, quod non omnia opera Chriſti imi- thiorum hoc fecerit , ſed Apoſtolus. Nam di- tari tenemur , ut declarat Alexander de Ales citur ſie : Ego quidem abſens corpore , præſens „ in Iv. Sunt nempe tria genera operum Chri- autem ſpiritu, jam judicavit ut præſens eum qui ſic operatus eſt , in nomine Domini noſtri Jeſu „ ſti; quædam potentiæ, ut miracula, quæ- Chriſti congregatis vobis, & meo ſpiritu, cum „ dam ſapientiæ , ut institutio evangelicæ le- virtute Domini Jeſu tradere hujuſmodi hominem „ gis , & ſimilia ; quædam bonitatis , & hæc ſatanæ. Textus dicit, judicavi, non judicavi- duplicia funt quædam pietatis , quædam ju- mus. » Et Nicolaus de Lyra dicit: " Ego qui- „ ſtitiæ punitivæ . In operibus potentiæ non dem habens auctoritatem ſuper vos : ubi pa- „ vult Deus imitari a nobis: imo Angelus in „ hoc, quod in potentia Dominum imitari vo- tet, quod ipſe, qui habebat auctoritatem, ju- » luit , peccavit . Nec in ſecundis , nam in dicavit. Præterea punitio malorum presbytero- „ hoc Adam peccavit . In tertiis vero vult , rum , de qua Danielis xI II. oſtenſa & ſenten- tiata eſt per Danielem auctoritate ſibi a Deo „ quantum ad opera pietatis, Mathæi v. Eſto- „ to miſericordes, ſicut Pater vester miſericors B data; nam ibi dicitur Suſcitavit Deus ſpiritum pueri junioris, cui nomen Daniel: exſecutio au- „ eſt. Non antem, quoad opera juſtitiæ puni- tem per populum . Et in veteri lege multas „ tivæ , niſi quibus commiſſa eſt auctoritas a le- exſecutiones per populum legimus in ſpiritua- v ge , vel inſpiratione probata per ſacram ſcri- libus caſibus , ut in crimine idololatriæ , Le- „ pturam, vel miracula. Ratio autem cur niſi vitici xx. Deuteronomii xI11. & xVIII. in bla- „ habens auctoritatem debet exercere actus ju- ſphemia Dei Levitici XXIV. Numerorum XXv. ap ſtitiæ, quia gubernatio eſt opus Dei; ideo pro violatione ſabbati in colligente ligna illo » illi ſoli competit gubernare, cui Deus com- die, Numerorum xxv. pro inobedientia contu- „ misit: hoc autem rantum per legem , aut vo- maci filiorum ad parentes, Deuteronomii xxI. „ Iuntatem per revelationem conſuevit commit- pro violatione virginis deſponſatæ , Deuteron- � tere. Summæ ergo religionis eſt imitari quem xIx. hanc eſecutionem faciebat populus , ſed � colimus Chriſtum , ut dicit Auguſtinus ; quoad auctoritate legis & judicum ſententias feren- „ opera bonitatis & pietatis, quoad omnes; tium ſecundum legem . Ita dicit de Lyra ſu- 2 & juſtitiæ, quoad habenres auctoritatem, per illo Deuteronomii xI11. » ſtatim interficies : In hoc, quod allegat opponens, Chriſtum puniviſſe per temporalium ſubtractionem ali-C » cum , dicit , judicatum fuerit per judices. Allegat , quod populus Judæorum ab alieni- quos neſcio ad quem finem hoc facit. Si per hoc genis, &c. Concedo hoe , ſed non ideo hoc fe- inducere vellet , quod principes poſſent tempo- cerunt ſine peccato alienigenæ. Nam in ſuba- ralia ſubtrabere ab ecclefiaſlicis male illis uten- ctione iſta duo confidera , actionem & intentio- tibus , hoc eſſet inſuſtinibile, quia nuliam ha- nem captivantium . Aliquando enim , ut dicit bent juriſdictionem in illos, ut ſupra dictum Alexander in ſumma , utrumque a Deo excita- est , & pulcre declaravit venerandus doctor re- tum eſt , dum utrumque eſt bonum , ſcilicer ca- ſponſurus de iſta materia; ſi quod ſuperior po- ptivatio & intentio captivantis. Aliquando a- teſt ſubditum ſuum per ſubtractionem bonorum ctio a Deo excitatur , & non intentio ; dum a- temporalium interdum punire , hoc concedo. ctio bona eſt, quia a Deo volita, ſed intentio Concedo quod Chriſtus exprobavit incredulita- mala, quia odio vel ira, aut alia mala paſſio- tem diſcipulorum , & duritiam cordis . Conce- ne excitata. Alquando ſiquidem puniuntur pec- do etiam , quod Angelis peccantibus non pe- cata per ſcientes, aliquando per neſcientes. percit, ſed tradidit vinculis æternis, &c. ut di- oit Judas Apoſtolus in canonica ſua . Praxim Exemplum de ſecundis , ut populus Judæo- Apoſtolicam in punitione peccatorum conce-Drum fuit punitus per Sennacherib; Iſajæ x. Va do, ut fuit allegatum de Petro Actuum v. & Aſſur. virga ſuroris mei , & per Nabuchodono- de Paulo, Actuum X111. de Elyma mago. ſor 1V. Regum ultimo: & etiam per Antio- chum , Machabæorum primo. Exemplum de Peccata enim iſta, propter quæ puniverunt , primis, ut quod peccata Amorthæorum fue- aut punienda declaraverunt ( quod dico pro- runt punita per filios Iſrael. Iſti enim ſcie- pter punitionem Ananiæ & Sapphiræ ) ſecun- bant ſe a Domino excitatos punire peccata ha- dum multos erant gravia & ſcandaloſa , ut pa- rum nationum : ſed Aſſyrii, & rex Babiloniæ, tet in litera. Praxim item Joannis Baptistæ in &c. etſi punirent, neſciebant ſe ex divino præ- reprobatione peccatorum per viam prædicatio- cepto punire. Nam filii Iſrael monebantur a nis & prophetiarum. Sed ex hoc non conclu- Domino quoad punitionem & intentionem pu- ditur , omnia peceata mortalia publica eſſe pu- nientis , quia hoc faciebant ex divino manda- nienda : nec omnia puniverunt. Nam erant mul- to accepto , & ut voluntatem Domini adim- ti pſeudoapoſtoli tempore Pauli , nec legimus per eum aut alios Apostolos efse punitos. Gala- plerent. Sed alenigene Afsyrii, & cæteri, uti- tæ inſenſati non dicuntur nec leguntur fuiſle pu- que Domino movente ſubigebant populum Iſ- niti per Apoſtolum pcna juſtitiæ , ſed tantum Erael , ſed non ut implerent Domini volunta- per prædicationem correpti , ad Galat. 111. Or- tem: imo ex odio , cupiditate , aut alia ma- tum fuit murmur Græcorum adverſus Judæos, la intentione hoo faciebant , ideo peccabant, Ita populus vel civitas non habens uſum ju- quod viduæ eorum deſpiciebantur in quotidia- riſdictionis, puniendo ponaliter peccaret : niſs no miniſterio, Actuum vI. nec illud legitur ſuper hoc acciperet a Domino mandatum ſpe- punitum. Et facile multa fimilia reperirentur im- ciale , & hoc probaret ex ſacra ſcriptura , aut punita propter periculum ſchiſmatis in eccleſia , aut alia occulta nobis, tamen juſta, ratione. miraculo, ut ſibi esser credendum. Quod ad praxim primitivæ eccleſiæ, allegat Ad auctoritates ſanctorum. Ad primam Au- quod communitas Corinthii cum ſpiritu Apo- guſtini ſuper epiſtolam Joan. & xxIV. quæſtio- ne v. Non putes , &c. reſpondeo cum gloſſa , ſtoli tradidit Corinthium ſatanæ in carnis inte- quod iftud intelligitur de illis, qui habent ali- ritum ; per hoc arguens , quod populua poſſit quam Alexand. du Ales 3. parl. . 33. Run- 2. 2rI. 2. 4 Reg. 25. ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1413. Aug. ſup čpiR. Jossr- tračt. 7. toni- 7. 24. q1. j. ug. 36. Non puis.

Strana 942
3. Čos. 13. DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 941 942 cet poſſer fraterna correctione ſecrete arguere , A peccata publica punire : dico , quod ex ſcrie ſuperiori ſcilicer , ſi opus fuerit , denuntiando. textus non habetur , quod communitas Corin- Dico ultra, quod non omnia opera Chriſti imi- thiorum hoc fecerit , ſed Apoſtolus. Nam di- citur ſie : Ego quidem abſens corpore , præſens tari tenemur , ut declarat Alexander de Ales „ in Iv. Sunt nempe tria genera operum Chri- autem ſpiritu, jam judicavit ut præſens eum qui ſic operatus eſt , in nomine Domini noſtri Jeſu „ ſti; quædam potentiæ, ut miracula, quæ- „ dam ſapientiæ , ut institutio evangelicæ le- Chriſti congregatis vobis, & meo ſpiritu, cum „ gis , & ſimilia ; quædam bonitatis , & hæc virtute Domini Jeſu tradere hujuſmodi hominem ſatanæ. Textus dicit, judicavi, non judicavi- duplicia funt quædam pietatis , quædam ju- mus. » Et Nicolaus de Lyra dicit: " Ego qui- „ ſtitiæ punitivæ . In operibus potentiæ non dem habens auctoritatem ſuper vos : ubi pa- „ vult Deus imitari a nobis: imo Angelus in tet, quod ipſe, qui habebat auctoritatem, ju- „ hoc, quod in potentia Dominum imitari vo- dicavit. Præterea punitio malorum presbytero- » luit , peccavit . Nec in ſecundis , nam in „ hoc Adam peccavit . In tertiis vero vult , rum , de qua Danielis xI II. oſtenſa & ſenten- tiata eſt per Danielem auctoritate ſibi a Deo „ quantum ad opera pietatis, Mathæi v. Eſto- „ to miſericordes, ſicut Pater vester miſericors B data; nam ibi dicitur Suſcitavit Deus ſpiritum pueri junioris, cui nomen Daniel: exſecutio au- „ eſt. Non antem, quoad opera juſtitiæ puni- tem per populum . Et in veteri lege multas „ tivæ , niſi quibus commiſſa eſt auctoritas a le- exſecutiones per populum legimus in ſpiritua- v ge , vel inſpiratione probata per ſacram ſcri- libus caſibus , ut in crimine idololatriæ , Le- „ pturam, vel miracula. Ratio autem cur niſi vitici xx. Deuteronomii xI11. & xVIII. in bla- „ habens auctoritatem debet exercere actus ju- ſphemia Dei Levitici XXIV. Numerorum XXv. ap ſtitiæ, quia gubernatio eſt opus Dei; ideo pro violatione ſabbati in colligente ligna illo » illi ſoli competit gubernare, cui Deus com- die, Numerorum xxv. pro inobedientia contu- „ misit: hoc autem rantum per legem , aut vo- maci filiorum ad parentes, Deuteronomii xxI. „ Iuntatem per revelationem conſuevit commit- pro violatione virginis deſponſatæ , Deuteron- � tere. Summæ ergo religionis eſt imitari quem xIx. hanc eſecutionem faciebat populus , ſed � colimus Chriſtum , ut dicit Auguſtinus ; quoad auctoritate legis & judicum ſententias feren- „ opera bonitatis & pietatis, quoad omnes; tium ſecundum legem . Ita dicit de Lyra ſu- 2 & juſtitiæ, quoad habenres auctoritatem, per illo Deuteronomii xI11. » ſtatim interficies : In hoc, quod allegat opponens, Chriſtum puniviſſe per temporalium ſubtractionem ali-C » cum , dicit , judicatum fuerit per judices. Allegat , quod populus Judæorum ab alieni- quos neſcio ad quem finem hoc facit. Si per hoc inducere vellet , quod principes poſſent tempo- genis, &c. Concedo hoe , ſed non ideo hoc fe- cerunt ſine peccato alienigenæ. Nam in ſuba- ralia ſubtrabere ab ecclefiaſlicis male illis uten- ctione iſta duo confidera , actionem & intentio- tibus , hoc eſſet inſuſtinibile, quia nuliam ha- nem captivantium . Aliquando enim , ut dicit bent juriſdictionem in illos, ut ſupra dictum Alexander in ſumma , utrumque a Deo excita- est , & pulcre declaravit venerandus doctor re- tum eſt , dum utrumque eſt bonum , ſcilicer ca- ſponſurus de iſta materia; ſi quod ſuperior po- ptivatio & intentio captivantis. Aliquando a- teſt ſubditum ſuum per ſubtractionem bonorum ctio a Deo excitatur , & non intentio ; dum a- temporalium interdum punire , hoc concedo. ctio bona eſt, quia a Deo volita, ſed intentio Concedo quod Chriſtus exprobavit incredulita- mala, quia odio vel ira, aut alia mala paſſio- tem diſcipulorum , & duritiam cordis . Conce- ne excitata. Alquando ſiquidem puniuntur pec- do etiam , quod Angelis peccantibus non pe- cata per ſcientes, aliquando per neſcientes. percit, ſed tradidit vinculis æternis, &c. ut di- oit Judas Apoſtolus in canonica ſua . Praxim Exemplum de ſecundis , ut populus Judæo- Apoſtolicam in punitione peccatorum conce-Drum fuit punitus per Sennacherib; Iſajæ x. Va do, ut fuit allegatum de Petro Actuum v. & Aſſur. virga ſuroris mei , & per Nabuchodono- de Paulo, Actuum X111. de Elyma mago. ſor 1V. Regum ultimo: & etiam per Antio- chum , Machabæorum primo. Exemplum de Peccata enim iſta, propter quæ puniverunt , primis, ut quod peccata Amorthæorum fue- aut punienda declaraverunt ( quod dico pro- runt punita per filios Iſrael. Iſti enim ſcie- pter punitionem Ananiæ & Sapphiræ ) ſecun- bant ſe a Domino excitatos punire peccata ha- dum multos erant gravia & ſcandaloſa , ut pa- rum nationum : ſed Aſſyrii, & rex Babiloniæ, tet in litera. Praxim item Joannis Baptistæ in &c. etſi punirent, neſciebant ſe ex divino præ- reprobatione peccatorum per viam prædicatio- cepto punire. Nam filii Iſrael monebantur a nis & prophetiarum. Sed ex hoc non conclu- Domino quoad punitionem & intentionem pu- ditur , omnia peceata mortalia publica eſſe pu- nientis , quia hoc faciebant ex divino manda- nienda : nec omnia puniverunt. Nam erant mul- to accepto , & ut voluntatem Domini adim- ti pſeudoapoſtoli tempore Pauli , nec legimus per eum aut alios Apostolos efse punitos. Gala- plerent. Sed alenigene Afsyrii, & cæteri, uti- tæ inſenſati non dicuntur nec leguntur fuiſle pu- que Domino movente ſubigebant populum Iſ- niti per Apoſtolum pcna juſtitiæ , ſed tantum Erael , ſed non ut implerent Domini volunta- per prædicationem correpti , ad Galat. 111. Or- tem: imo ex odio , cupiditate , aut alia ma- tum fuit murmur Græcorum adverſus Judæos, la intentione hoo faciebant , ideo peccabant, Ita populus vel civitas non habens uſum ju- quod viduæ eorum deſpiciebantur in quotidia- riſdictionis, puniendo ponaliter peccaret : niſs no miniſterio, Actuum vI. nec illud legitur ſuper hoc acciperet a Domino mandatum ſpe- punitum. Et facile multa fimilia reperirentur im- ciale , & hoc probaret ex ſacra ſcriptura , aut punita propter periculum ſchiſmatis in eccleſia , aut alia occulta nobis, tamen juſta, ratione. miraculo, ut ſibi esser credendum. Quod ad praxim primitivæ eccleſiæ, allegat Ad auctoritates ſanctorum. Ad primam Au- guſtini ſuper epiſtolam Joan. & xxIV. quæſtio- quod communitas Corinthii cum ſpiritu Apo- ne v. Non putes , &c. reſpondeo cum gloſſa , ſtoli tradidit Corinthium ſatanæ in carnis inte- quod iftud intelligitur de illis, qui habent ali- ritum ; per hoc arguens , quod populua poſſit quam Alexand. du Ales 3. parl. . 33. Run- 2. 2rI. 2. 4 Reg. 25. ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1413. Aug. ſup čpiR. Jossr- tračt. 7. toni- 7. 24. q1. j. ug. 36. Non puis.

Strana 943
943 —— quam poteflatem fuper alios: vel de canonicaA cA denuntiatione, 2d quam quilibet tenetur: Per :9;. <anonicam denüotiationem intelligit gloffa fra- ternam correétionem . De multis vero modis habendi poteftatem , habetur fuper xxtrr. quæftione rv. Duo ifta; ut eft in. epifcopo er- ga plebem fuam , pauperi regenti domum füam , diviti regenti familiam íuara , marito ergà conjugem fuam , patri erga prolem , ju- dici erga provinciam, regi erga gentem.. s. gueft. 5. . Ad illam de Auguítino , Non vos judice- Ser judica. tis , malevolos, de quo v. queftione v. dico Aug. epift, cum gloffa, quod textus ille de denuntiatio- ne loquitur, & de fecreta correCtione ; & eft argumentum . duod quilibet tenetur ad de- 1605. tpm. a. ORATIO JEGIDII. CARLERIÍ ; 944 ftati fæcalari, quoad perfonas , ided, c. Ad iliam Hieronymi in librum Judicam: Fradun- tur autemi peccatores , (be, illam concedo , nec video quomodo eft ad propofitum . Ad illam Hieronymi in prolego Biblie , Sancta rufticiras . lfla autem intelligitur de refiftendo contra impugnatores fidei maxime, nam hoc modo potifhime ecclefia impugnatur & de refifientia ei competente > puta, oran- do, corripiendo , arguendo publice fdei per- verlores ; fi & quando opus eít, cum aliis Circuinftantiis requifttis : bonum autem opus fir uno modo, malura autem multifario. Quod vero de salibus intelligatur, patet mavifefle ex ferie verborum illius capituli. ANNO CHRISTI 343) Cap. 30. nuntiationem , de quo xxiii. queflionc v.B Ad illam auctoritatem Gregorii in regiftro , Gregori Non putes . ifla fuut verba gloffe : Intelligo autem deriuntiationem hic admonitionem fra- ternam , ad quam quilibet zenetur pro loco » tempore , & aliis circumftantiis; aut denun- tlationcm te(libus factam , aut. eccle(e, fi: fe- creta monitio nón fufficit. Ad iliam Augufüni in fermone de fervo centuriónis, dico , quod Auguftinus oftendit magnitudinem mali: eorum , qui itmpunc pec- cant, nam peccatum cíl poma magna peccan- sis , & quia ex impunitate affumunt fibi au- Sum peccandi ; tamen commode ex duobus malis minus malum ad vitandum majus tole- ratur, Gt majus efl malum totius , quam par- tis. Permirtitur malum in- parce, ne fit malum C in totô. Jdco”ad vitandum fchifma in eccle- fia; aut turbationem boni communis , aliqua ‘manent ab hominc impunita . Ad illam Augufüni: Si ea de quibus Dcus vehementer offenditur ; &'c. 23. quaft. 1v. di- co , quod illud capitulum loquitur de puni- tione potcflatis judiciariæ ; & eft verum , cum judex differt judicare &' punire ea, unde Dcus vehementer offenditur. Nota quod vcehemen-, ter defignat gravitatem , fi tamen falva jurif dictione , & conviclione hoc facere poffit, Dei patientiam provocat , fed non fi iftis fal- wis puniri non poffit. Ad.illam Auguftini ad Chryfoflomum , di- 2g. gurl. 4 sap. go. 4j ea ds guiber. "čo quod eft vera iftis tribus jam concurrenti-D tit igitur Gregorius Papa, ut immuniras vio- “bus, jurifdiÆtione, conviétione , & pace fal- "sťa, feu’ unitate ecclefiæ , ant reipublicæ. Mjeronym.f= Ad illam Hieronymi 25. quaílione v. Re- 22. In "gum „ wbi dicitur : Regum eft proprium , ec. cap. 133; Re-4fba auctoritas vera eft, fed arguit eb infuffi- gum © (um . . . . . . A judicium cienti; affumit enim an&toritas, quod officium tem regum proprium eft facere judicium, & jufti- tiam, fcilicet in foro fuo: ceterofque cafus e- "numerat, facere judicium & juflitiam, ut libe- rare vi oppreflos de manu calumniaptium , pe- regrino , papillo , & viduz prebere auxilium, fanguinem innocentem non effundere. Vli funt 2 fio fapten , Cafırs a feptem . Concedo, quod in iftis , & in lrer. meou- ; s RO s. ně : il feriptus baber omnibus faz legi fubjectis pertinet facere judi p ex fimi- cium , fed ex boc concludit , quod omnia pec- tudine ha. ; . - : sum literarum Cata debet punire, fi fint mortalia publica ; & & numeri . prohiber omnia , tum quia homo legem divi- nam omnia prohibentem mortalia, non fufi- cienter poteft exfecutioni demandare, omnia fcilicet puniendo pœnaliter , ut di&um eft, Deficit autem argumentum ; quia ex hoc , quod divina lex omnia mortalia prohibet , vi- detur concludere , quod ergo omnia in hoc fæculo penaliter puniat, quod non concedo. Jtem , quia, ecclefiaftici non fukbduntur pote- regina Francorum Brunichildæ, Cum feriptum C Ped fr, Jufliia elevar gentem , Gc. Hie dico , dit. 4 ad Nra- N ; : S ? nichildam te- quod in allegatione ifla aperit opponeps menh- gian. tem fuam manifcflius, quam in erticulo fuo, aut primo corollario . Nam per hoc videtur fentire , quod principes feculares habent au- £toritatem. puniendi peccata publica facerdo- tum, & quod debeant hoc facere, ne Domi- nus manum ad feriendum extentam exeutiat . Hoc autem ostenfum est effe falfum , in pri- mo corollario fecunde conclufionis , in fecun- do punéto. Dico igitur, qucd au&oritas Gre- gorii intelligitur de corrc&ione competente fue jurifdiflioni ; puta, 6 facerdotes fint publice mali, ut regina fuis fübditis prohibeat, nein peccatis facerdotum dent. auxilium vel favo- rem: ut feminas, cum quibus impudice pec- cant, ficut ctiam fonat anéloritas , proferibant de fnis dominiis, aut alio modo licito ; non au- tem in perfona facerdotum aut ecclefiasticorum aliquem actum jurifdi€lionis exercendo ; aut inielligitur de correctione frazerna , dum dicic, De corrcétione fceleris studiofiffime cogitate . Ad illam Gregorii ad Constanriam reginam . + S. . Gregorius mne Gallia , Et quia fummum , c. dico ; quod sif. lib. 2 - MN 2 cap. 93. in hoc de justitia fectanda accipitur. Allegarur ad «tina. 4. ad cafum particularem, puta quod quidam prie- Theadasicam cornm . Gr». goriug in res gift. lib. 7.in diftinéte 1. 6 pi. 5. endem 53. 12 4. capo 47. Si gm EAN dones villas ecclefie epiftopi Juliani fpoliave- runt, & no&turnis incendiis cremaverunt . Pe- lata , præfumptio & facrilegium, ticut auétori- tate ecclefiastica, ita regia dignitate talem fi nem accipiant , ne, filii nequam & membra diaboli talia præfamant de cztero artentare . Ad illam Gregorii in registro , Dum ferip- fimus, de. dico, quod illa loquitur de exfe- cutione fententiæ ecclefiastice , regem monen- do, ut illam exfequatur , aut judicibus eccle- fiasticis affistat: dicit enim: Vestris amputari finibus faciatis. Quid ? carnalia vitia facerdo- tum , & fimoniacam pravitatem, jam fcilicet damnata , aut ue feripfimus per epiftopos da- mnanda & arguenda , illa € vestris amputari finibus faciatis. Adillam Gregorii Brunichilde regine Fran- corum : Si quos igirur, ev. Ecce concedo il- hzc infuffidienter : tum. quia lex humana non Elam, fed accipiendo, ut hore juste fiat. Nam non fufficit justam rem facere, fed juste , dicen- te fcriptura, Deuteron. xvz. Quod juffum eft, ju fe exfequaris. Puta ut fit justus ordo , justa Caufa , justus animus. Si justus ordo , non ergo nifi in fubditos', & de crrimine convidlos. In illos correctio etiam justitiz fieri potest; verum ubi magnà populorum strages immineret , pare cendo mulcitudint, e(let feveritati detrahendum ut dicit Augustinus Bonifacio , & habetur 23, quz. 

Strana 944
943 —— quam poteflatem fuper alios: vel de canonicaA cA denuntiatione, 2d quam quilibet tenetur: Per :9;. <anonicam denüotiationem intelligit gloffa fra- ternam correétionem . De multis vero modis habendi poteftatem , habetur fuper xxtrr. quæftione rv. Duo ifta; ut eft in. epifcopo er- ga plebem fuam , pauperi regenti domum füam , diviti regenti familiam íuara , marito ergà conjugem fuam , patri erga prolem , ju- dici erga provinciam, regi erga gentem.. s. gueft. 5. . Ad illam de Auguítino , Non vos judice- Ser judica. tis , malevolos, de quo v. queftione v. dico Aug. epift, cum gloffa, quod textus ille de denuntiatio- ne loquitur, & de fecreta correCtione ; & eft argumentum . duod quilibet tenetur ad de- 1605. tpm. a. ORATIO JEGIDII. CARLERIÍ ; 944 ftati fæcalari, quoad perfonas , ided, c. Ad iliam Hieronymi in librum Judicam: Fradun- tur autemi peccatores , (be, illam concedo , nec video quomodo eft ad propofitum . Ad illam Hieronymi in prolego Biblie , Sancta rufticiras . lfla autem intelligitur de refiftendo contra impugnatores fidei maxime, nam hoc modo potifhime ecclefia impugnatur & de refifientia ei competente > puta, oran- do, corripiendo , arguendo publice fdei per- verlores ; fi & quando opus eít, cum aliis Circuinftantiis requifttis : bonum autem opus fir uno modo, malura autem multifario. Quod vero de salibus intelligatur, patet mavifefle ex ferie verborum illius capituli. ANNO CHRISTI 343) Cap. 30. nuntiationem , de quo xxiii. queflionc v.B Ad illam auctoritatem Gregorii in regiftro , Gregori Non putes . ifla fuut verba gloffe : Intelligo autem deriuntiationem hic admonitionem fra- ternam , ad quam quilibet zenetur pro loco » tempore , & aliis circumftantiis; aut denun- tlationcm te(libus factam , aut. eccle(e, fi: fe- creta monitio nón fufficit. Ad iliam Augufüni in fermone de fervo centuriónis, dico , quod Auguftinus oftendit magnitudinem mali: eorum , qui itmpunc pec- cant, nam peccatum cíl poma magna peccan- sis , & quia ex impunitate affumunt fibi au- Sum peccandi ; tamen commode ex duobus malis minus malum ad vitandum majus tole- ratur, Gt majus efl malum totius , quam par- tis. Permirtitur malum in- parce, ne fit malum C in totô. Jdco”ad vitandum fchifma in eccle- fia; aut turbationem boni communis , aliqua ‘manent ab hominc impunita . Ad illam Augufüni: Si ea de quibus Dcus vehementer offenditur ; &'c. 23. quaft. 1v. di- co , quod illud capitulum loquitur de puni- tione potcflatis judiciariæ ; & eft verum , cum judex differt judicare &' punire ea, unde Dcus vehementer offenditur. Nota quod vcehemen-, ter defignat gravitatem , fi tamen falva jurif dictione , & conviclione hoc facere poffit, Dei patientiam provocat , fed non fi iftis fal- wis puniri non poffit. Ad.illam Auguftini ad Chryfoflomum , di- 2g. gurl. 4 sap. go. 4j ea ds guiber. "čo quod eft vera iftis tribus jam concurrenti-D tit igitur Gregorius Papa, ut immuniras vio- “bus, jurifdiÆtione, conviétione , & pace fal- "sťa, feu’ unitate ecclefiæ , ant reipublicæ. Mjeronym.f= Ad illam Hieronymi 25. quaílione v. Re- 22. In "gum „ wbi dicitur : Regum eft proprium , ec. cap. 133; Re-4fba auctoritas vera eft, fed arguit eb infuffi- gum © (um . . . . . . A judicium cienti; affumit enim an&toritas, quod officium tem regum proprium eft facere judicium, & jufti- tiam, fcilicet in foro fuo: ceterofque cafus e- "numerat, facere judicium & juflitiam, ut libe- rare vi oppreflos de manu calumniaptium , pe- regrino , papillo , & viduz prebere auxilium, fanguinem innocentem non effundere. Vli funt 2 fio fapten , Cafırs a feptem . Concedo, quod in iftis , & in lrer. meou- ; s RO s. ně : il feriptus baber omnibus faz legi fubjectis pertinet facere judi p ex fimi- cium , fed ex boc concludit , quod omnia pec- tudine ha. ; . - : sum literarum Cata debet punire, fi fint mortalia publica ; & & numeri . prohiber omnia , tum quia homo legem divi- nam omnia prohibentem mortalia, non fufi- cienter poteft exfecutioni demandare, omnia fcilicet puniendo pœnaliter , ut di&um eft, Deficit autem argumentum ; quia ex hoc , quod divina lex omnia mortalia prohibet , vi- detur concludere , quod ergo omnia in hoc fæculo penaliter puniat, quod non concedo. Jtem , quia, ecclefiaftici non fukbduntur pote- regina Francorum Brunichildæ, Cum feriptum C Ped fr, Jufliia elevar gentem , Gc. Hie dico , dit. 4 ad Nra- N ; : S ? nichildam te- quod in allegatione ifla aperit opponeps menh- gian. tem fuam manifcflius, quam in erticulo fuo, aut primo corollario . Nam per hoc videtur fentire , quod principes feculares habent au- £toritatem. puniendi peccata publica facerdo- tum, & quod debeant hoc facere, ne Domi- nus manum ad feriendum extentam exeutiat . Hoc autem ostenfum est effe falfum , in pri- mo corollario fecunde conclufionis , in fecun- do punéto. Dico igitur, qucd au&oritas Gre- gorii intelligitur de corrc&ione competente fue jurifdiflioni ; puta, 6 facerdotes fint publice mali, ut regina fuis fübditis prohibeat, nein peccatis facerdotum dent. auxilium vel favo- rem: ut feminas, cum quibus impudice pec- cant, ficut ctiam fonat anéloritas , proferibant de fnis dominiis, aut alio modo licito ; non au- tem in perfona facerdotum aut ecclefiasticorum aliquem actum jurifdi€lionis exercendo ; aut inielligitur de correctione frazerna , dum dicic, De corrcétione fceleris studiofiffime cogitate . Ad illam Gregorii ad Constanriam reginam . + S. . Gregorius mne Gallia , Et quia fummum , c. dico ; quod sif. lib. 2 - MN 2 cap. 93. in hoc de justitia fectanda accipitur. Allegarur ad «tina. 4. ad cafum particularem, puta quod quidam prie- Theadasicam cornm . Gr». goriug in res gift. lib. 7.in diftinéte 1. 6 pi. 5. endem 53. 12 4. capo 47. Si gm EAN dones villas ecclefie epiftopi Juliani fpoliave- runt, & no&turnis incendiis cremaverunt . Pe- lata , præfumptio & facrilegium, ticut auétori- tate ecclefiastica, ita regia dignitate talem fi nem accipiant , ne, filii nequam & membra diaboli talia præfamant de cztero artentare . Ad illam Gregorii in registro , Dum ferip- fimus, de. dico, quod illa loquitur de exfe- cutione fententiæ ecclefiastice , regem monen- do, ut illam exfequatur , aut judicibus eccle- fiasticis affistat: dicit enim: Vestris amputari finibus faciatis. Quid ? carnalia vitia facerdo- tum , & fimoniacam pravitatem, jam fcilicet damnata , aut ue feripfimus per epiftopos da- mnanda & arguenda , illa € vestris amputari finibus faciatis. Adillam Gregorii Brunichilde regine Fran- corum : Si quos igirur, ev. Ecce concedo il- hzc infuffidienter : tum. quia lex humana non Elam, fed accipiendo, ut hore juste fiat. Nam non fufficit justam rem facere, fed juste , dicen- te fcriptura, Deuteron. xvz. Quod juffum eft, ju fe exfequaris. Puta ut fit justus ordo , justa Caufa , justus animus. Si justus ordo , non ergo nifi in fubditos', & de crrimine convidlos. In illos correctio etiam justitiz fieri potest; verum ubi magnà populorum strages immineret , pare cendo mulcitudint, e(let feveritati detrahendum ut dicit Augustinus Bonifacio , & habetur 23, quz. 

Strana 945
$45 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 846 — Quz[tione 4. Ipfa pietas? & hoc eft quod. di- À » cio carere decernuntur. Quod fiab epifzopo ————— Ao , dum. eft prius. Quoniam crimina punienda » commoniti non fe correxerint, principibus iN 4455. Tune quando falva pace eccle£m feriri poffunt, » indulgemus licentiam , ut eorum feminas "5; Anzutinus +. UT dicit beatus Auguftinus in 13. & rr:.lib. » mancipent fervituti. Et textu patet, quod pie, so rom. conira cpiftotam Parmeniani, & contra Fauftum, non datur licentia , ut in perfonam diaconi 4.522.24.]pfa üt. habetur 23. queítione 4. Quid faciet ? ubi jurifdidio fecplaris exerceatur etiam. poft mo- "eig Qué fc dicitur: Ecce quod crimina funt punien- mitionem epifcopi, fed in feminam ejus: & feriae! Aven » da, quando íalva pace ecclefie feriri pof- ad id dicit gioffa, quod hoc eff verum, cum #68. tom. 2. ^ funt: in quo tamen diferetio eft adhiben- "epifcopus eam corripere non potuerit, aut Sheploftomis yy da: aliquando enim delinquentium mulsitu- fuffecerit. Nam primo debet eas in. fervitutem » do diu per patientiam eft expe&anda,.ali- redigere, fi poteft: fed fi non fuffücit, tunc » quando in paucis eff punienda, ut eorum itur ad brachium feculare ; & fecundum glof- » exemplo cæteri rerreantpr , fam, per punitionem tas reminæ dicitur exer- Chryfofismne | Ad auctoritarem Chryfoftami foperillo Mat- cere brachium fecuiere jmdicium im ecclefia : pekao in th. 18. Si oculus ruus fcandalizat te, &c. dico quia-ex quo illa. eft de fareilia facerdotis vel «ap. Mauh.3- quod illa manifcíte loquitaz de correctione B diaconi, poteft dici inquit, gloffa, qnod eit de fraterna, & fie. illam concedo. foro ecclefie, ficut & alii qui funt de fami- Ad iilum Chryfollemi in opere imperfeQdp — lia ejus, ut Lxxxix. diftinctione. Indicatum Dif. 89. ©. 5» fuper illo Matth. v. Qui irafecitur. fratri fuo , &c. hoc intelligondum eff; illa non eft ad propo- fitum. Ibi caim reprehendit patientiam irratio- nabilem quoniam , utiuquit, vitia feminat , ne- gligentiam nutrit, bonos invitat ad malum : non tamen dico ego , ut per fe agens, fed ut xemovens prohibens: ut puto, quia iram per zelum, qui caufa eft corrcélionis & juflitiæ exercende , remover . Verum eft tamen , quod beatus Hieronymus in homilia fuper illo, ex fententia Thome fuper Matrh. v. alieparum fic » ait:_Omnis quis irafcitur frotri fio ; In quibut . *. Indicatuss eft. & x11. queftione 15. Beelefiarum fervos. Ve n . ~ - . Za . 2. са}. ideo cenfetur ralis femina de foro ecclefie ,$ Ar , s. Ecclefiavams m 1 10; f je alteri rvos . Ex quia ratione delili fit quis de. foro alterius feruas role ut vi, queflionc vir. Placuit: de iftis incor- (ane is e rigibilibus babetyr xxrrz. quz(tione v. De Li- 4 Pracuie- guribus cap..xLrir. [rem xxiv. quaft. 111. Die d qul cap. xvris. Ecce autem. Secundus cafus eft Pavia s MED Hl > dnt ri. d propter ambitionem , LxxTx, diltinclione , Si 4, Ne; Hesis. quis pecunia; loquitur de, intrufo in papatu pecunia val gratia humana , aut populari vel militari tumultu, &e Licitum eft, inquit ca- . N $i я pitulum , hèmano auxilio a fe de A poftolica pel- » dam codicibus additur finecaufa: ceterum in C lere. "Tertius cafus eft, cum fidem moliuntur. » veris diffinitiva fententia e(l, & ira penitus »» tollitur , {criptura dieente : Qui irafcitur fratri w fuo rex erit. judicio. Si enim jubemur verbe- » rantiralteram prebere maxillam , & inimicos » noftros amare, &corare pro perfequentibus , » omnis ire occafio tollitur, Radendum ей » erga (fire caufa ): quia ira. viri juftitiam Dei non operatur. Haec ille. Poffet dici, quod beatus Hieronymus noo damnat omnem iram, cum aliqua fit jufta, fcilicet, quz eft per ze- lum, ficut fcriptum est Joannis 7. Zelus domus tus comedit me: led tamquam concilium füadct, omnem iram de corde propeliere . Ad illam in opere imperfecto fuper illo Matth. 4. Vade » merfeHolrcap. Vera eft, Gc intelligitur, nt unufquifque mo- Curylofiemus 7err0 fatana, Exafperatus eff, &c. dico, quodD some. 4 do fbi convenienti injurias Dei, & offenfas hoc eft, peccata mortalia, & maximc, que funt in Deum direCte, corrigat, nec putiatur inulta, ut princeps per inflidionem poene ex judicio, inferiores fubditi per correctionem fraternam. Er ifta funt vera, modo tacto in . potione. mE VE amo Ad illam Ifidori, de qua 23. quæftione 5. Вело 2 <av-38.- Principes fæculi; dicit gloffa, fic quod hic quatuor capitula ad hoc inducuntur, ut prin- cipes ecclefias' defendant ,.& rcos non. permite tant vivere. Nec tamen cx ií(lo capitulo , aut aliis fequentibus potelt inferri, quod princi- ecclefiaflici pervertere , xvii. diflin&ione > Nec licuit; Übi in fine dicitur de obflinaris & contumacibus, cos ab eifdem Apoftolicis fedibus, aut attrahiad falutem quoquo. modo neceffe eft,.aut ne aliorum perditio e(fe pof- fint , fecandum canones per fecałares compri- mi poteítates . De hoc faris didum eft fupra. Quartus cafüs, cum clericus eft fallarius , ut Lem de fstfa- Extravag. de crimine fali, Ad falfariorum . ostro. Fa Quintus cafas, cum ecclefiaflici íchifma faciunt t & 29 ait. 7. &c contemnunt. excommunicationem , ut hic xxiii. queflionc v. De Liguribus. Sextus. Ubi poteflas ecclefiaflica deficit, ut ia pre- fenü capitulo , Principes . Septimum de tributis tranfeo . Kxira illos & alios, fi int aliqui a jure determinati , nihil jurifdictionis habet laicus in clericum, hoc eft in perfonam clerici. Et quod habet in iftis, eft auctoritatis ecclefie, in fubfdium ecclefiatice jurifdi&tio- nis, ut dictum eft. Ad illam de Ambrofio , xxx11. quaftione j, muza. r. 1. Cum annuntiatum ; concedo illam, nec facit cae. 9. Cum ^ . a - A аличтразить ad propofitum , fed oftendit, quod in juftifica- tione impii, dum culpa recedit, adyenit gra- tia, & € contra in perverfione. Ad auctoritates canonum. Ád primam Pe- fagii: Apoltolicæ auGoritatis, & xxIv. quæ- fione 111. lila eft magis contra opponeatem "quam pro eo. Nam fi exemplo Apofolicæ 24. quaft. 3, Apoflolice ae Вотан у са, 335 pes ia períonas ecclefiafticas habeant exer-E auctoritatis , pura Pauli tradendi funt faranz, cerc judicium , nifi in cafibus, qui in gloffa exprmpntur. Et adhuc non poteft illud; ni- fi ex ordinatione ecclefie, & conceffione ipe- ciali in fubfidium ecclefiafticæ jurifdiélionis. Primus, cum funt incorrigibiles: de quo xx11. 2 dillincione, Eos qui: ibi enim dicitur , » quod fi diaconi poft fulceptum ordinem & vclint vacare uxoribus, a facro ordine re- moveantur, id eít, removendi judicentur ; intelligo hoc, quoad adminifirationem , quia character eft indęlebilis: ofhcio atque bench- Concil. General. Tam. XXIX. id e, excomununicandi peccantes ; fequitur quod non nifi habens auctoritatem , ficut. ille habebat füper Corinthios, nec nifi pro crimi- ne fcandalizante, ut crat illud facinus Corin- tihii, qui tenebat uxorem patris, aut aliwd grave, aleri vel pluribus nocivum , deber ferre judicium poene: & fic non pro quoli- bet peccato mortali etiam. publico nec quili- bet poreft per juítitiam punire, quod cit con- tra cum. Ad illam de Leone Papa, xxiv. quæftio- Goo ne iit. 

Strana 946
$45 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 846 — Quz[tione 4. Ipfa pietas? & hoc eft quod. di- À » cio carere decernuntur. Quod fiab epifzopo ————— Ao , dum. eft prius. Quoniam crimina punienda » commoniti non fe correxerint, principibus iN 4455. Tune quando falva pace eccle£m feriri poffunt, » indulgemus licentiam , ut eorum feminas "5; Anzutinus +. UT dicit beatus Auguftinus in 13. & rr:.lib. » mancipent fervituti. Et textu patet, quod pie, so rom. conira cpiftotam Parmeniani, & contra Fauftum, non datur licentia , ut. in perfonam diaconi 4.522.24.]pfa üt. habetur 23. queítione 4. Quid faciet ? ubi jurifdidio fecplaris exerceatur etiam. poft mo- "eig Qué fc dicitur: Ecce quod crimina funt punien- mitionem epifcopi, fed in feminam ejus: & feriae! Aven » da, quando íalva pace ecclefie feriri pof- ad id dicit gioffa, quod hoc eff verum, cum #68. tom. 2. ^ funt: in quo tamen diferetio eft adhiben- "epifcopus eam corripere non potuerit, aut ie 247" » da: aliquando enim delinquentium mulritu- fuffecerit. Nam primo debet eas in. fervitutem » do diu per patientiam eft expe&anda,.ali- redigere, fi poteft: fed fi non fuffücit, tunc » quando in paucis eff punienda, ut eorum itur ad brachium feculare ; & fecundum glof- » exemplo cæteri rerreantpr , fam, per punitionem tas reminæ dicitur exer- Chryfofismne | Ad auctoritarem Chryfoftami foperillo Mat- cere brachium fecuiere jmdicium im ecclefia : pekao in th. 18. Si oculus ruus fcandalizat te, &c. dico quia-ex quo illa. eft de fareilia facerdotis vel cp Madh.;. tod illa manifcíte loquitaz de correctione B diaconi, poteft dici inquit, gloffa, qnod eit de fraterna, & fie. illam concedo. foro ecclefie, ficut & alii qui funt de fami- Ad iilum Chryfollemi in opere imperfeQdp — lia ejus, ut Lxxxix. diftinctione. Indicatum Dif. 89. ©. 5» fuper illo Matth. v. Qui irafecitur. fratri fuo , &c. hoc intelligondum eff; illa non eft ad propo- fitum. Ibi caim reprehendit patientiam irratio- nabilem quoniam , utiuquit, vitia feminat , ne- gligentiam nutrit, bonos invitat ad malum : non tamen dico ego , ut per fe agens, fed ut xemovens prohibens: ut puto, quia iram per zelum, qui caufa eft corrcélionis & juflitiæ exercende , remover . Verum eft tamen , quod beatus Hieronymus in homilia fuper illo, ex fententia Thome fuper Matrh. v. alieparum fic » ait:_Omnis quis irafcitur frotri fio ; In quibut . *. Indicatuss eft. & x11. queftione 15. Beelefiarum fervos. Ve n . ~ - . Za . 2. са}. ideo cenfetur ralis femina de foro ecclefie ,$ Ar , s. Ecclefiavams m 1 10; f je alteri rvos . Ex quia ratione delili fit quis de. foro alterius feruas role ut vi, queflionc vir. Placuit: de iftis incor- (ane is e rigibilibus babetyr xxrrz. quz(tione v. De Li- 4 Pracuie- guribus cap..xLrir. [rem xxiv. quaft. 111. Die d qul cap. xvris. Ecce autem. Secundus cafus eft Pavia s MED Hl > dnt ri. d propter ambitionem , LxxTx, diltinclione , Si 4, Ne; Hesis. quis pecunia; loquitur de, intrufo in papatu pecunia val gratia humana , aut populari vel militari tumultu, &e Licitum eft, inquit ca- . N $i я pitulum , hèmano auxilio a fe de A poftolica pel- » dam codicibus additur finecaufa: ceterum in C lere. "Tertius cafus eft, cum fidem moliuntur. » veris diffinitiva fententia e(l, & ira penitus »» tollitur , {criptura dieente : Qui irafcitur fratri w fuo rex erit. judicio. Si enim jubemur verbe- » rantiralteram prebere maxillam , & inimicos » noftros amare, &corare pro perfequentibus , » omnis ire occafio tollitur, Radendum ей » erga (fire caufa ): quia ira. viri juftitiam Dei non operatur. Haec ille. Poffet dici, quod beatus Hieronymus noo damnat omnem iram, cum aliqua fit jufta, fcilicet, quz eft per ze- lum, ficut fcriptum est Joannis 7. Zelus domus tus comedit me: led tamquam concilium füadct, omnem iram de corde propeliere . Ad illam in opere imperfecto fuper illo Matth. 4. Vade » merfeHolrcap. Vera eft, Gc intelligitur, nt unufquifque mo- Curylofiemus 7err0 fatana, Exafperatus eff, &c. dico, quodD some. 4 do fbi convenienti injurias Dei, & offenfas hoc eft, peccata mortalia, & maximc, que funt in Deum direCte, corrigat, nec putiatur inulta, ut princeps per inflidionem poene ex judicio, inferiores fubditi per correctionem fraternam. Er ifta funt vera, modo tacto in . potione. mE VE amo Ad illam Ifidori, de qua 23. quæftione 5. Вело 2 <av-38.- Principes fæculi; dicit gloffa, fic quod hic quatuor capitula ad hoc inducuntur, ut prin- cipes ecclefias' defendant ,.& rcos non. permite tant vivere. Nec tamen cx ií(lo capitulo , aut aliis fequentibus potelt inferri, quod princi- ecclefiaflici pervertere , xvii. diflin&ione > Nec licuit; Übi in fine dicitur de obflinaris & contumacibus, cos ab eifdem Apoftolicis fedibus, aut attrahiad falutem quoquo. modo neceffe eft,.aut ne aliorum perditio e(fe pof- fint , fecandum canones per fecałares compri- mi poteítates . De hoc faris didum eft fupra. Quartus cafüs, cum clericus eft fallarius , ut Lem de fstfa- Extravag. de crimine fali, Ad falfariorum . ostro. Fa Quintus cafas, cum ecclefiaflici íchifma faciunt t & 29 ait. 7. &c contemnunt. excommunicationem , ut hic xxiii. queflionc v. De Liguribus. Sextus. Ubi poteflas ecclefiaflica deficit, ut ia pre- fenü capitulo , Principes . Septimum de tributis tranfeo . Kxira illos & alios, fi int aliqui a jure determinati , nihil jurifdictionis habet laicus in clericum, hoc eft in perfonam clerici. Et quod habet in iftis, eft auctoritatis ecclefie, in fubfdium ecclefiatice jurifdi&tio- nis, ut dictum eft. Ad illam de Ambrofio , xxx11. quaftione j, muza. r. 1. Cum annuntiatum ; concedo illam, nec facit cae. 9. Cum ^ . a - A аличтразить ad propofitum , fed oftendit, quod in juftifica- tione impii, dum culpa recedit, adyenit gra- tia, & € contra in perverfione. Ad auctoritates canonum. Ád primam Pe- fagii: Apoltolicæ auGoritatis, & xxIv. quæ- fione 111. lila eft magis contra opponeatem "quam pro eo. Nam fi exemplo Apofolicæ 24. quaft. 3, Apoflolice ae Вотан у са, 335 pes ia períonas ecclefiafticas habeant exer-E auctoritatis , pura Pauli tradendi funt faranz, cerc judicium , nifi in cafibus, qui in gloffa exprmpntur. Et adhuc non poteft illud; ni- fi ex ordinatione ecclefie, & conceffione ipe- ciali in fubfidium ecclefiafticæ jurifdiélionis. Primus, cum funt incorrigibiles: de quo xx11. 2 dillincione, Eos qui: ibi enim dicitur , » quod fi diaconi poft fulceptum ordinem & vclint vacare uxoribus, a facro ordine re- moveantur, id eít, removendi judicentur ; intelligo hoc, quoad adminifirationem , quia character eft indęlebilis: ofhcio atque bench- Concil. General. Tam. XXIX. id e, excomununicandi peccantes ; fequitur quod non nifi habens auctoritatem , ficut. ille habebat füper Corinthios, nec nifi pro crimi- ne fcandalizante, ut crat illud facinus Corin- tihii, qui tenebat uxorem patris, aut aliwd grave, aleri vel pluribus nocivum , deber ferre judicium poene: & fic non pro quoli- bet peccato mortali etiam. publico nec quili- bet poreft per juítitiam punire, quod cit con- tra cum. Ad illam de Leone Papa, xxiv. quæftio- Goo ne iit. 

Strana 947
947 ANO, se 215, Tilud capituluæ intelligitar de toleran- À videtor , quod fit diftributio accomoda, pu mm—m—e mej. tia converfationis quorumdam catholicorum cum — ta, quod majora peccata abftolit ; vel diftri- ANNO i hereticis. 'Tolerare enim hoc,grawe peccatum batio pro geueribus fingulorum. lamen magis ^: efi, quia nullum magis effectivum arbitror, & centagiofum peccatum , guam hereticam pra- witatem. Unde facerdotes vel epifcopi in illo Cafu 1acentes, cum temen innoteícat, canes. muti dicendi funr, non valentes latrare, cum jupi rapaces gregem invadunt, Unde eis dici poteft iludifaim xxa11. Quid tu hic? aut quaff quis hic? Ecce Dominus afporicri te faciet, Ji cut gallus gallinaceus afportatur , Ad illam Leonis Ruftico Narbonenfi epifco- po, c. dico , quod hic dicic quia non amore vindi@z, fed juititie, non odio perfone, fed X piftola a2. e- ditionis auti- que » 956 edi- 2ivnisR om. 26. ORATIO ZGIDII CARLERII 948 fo in prima folutione , quia magis confonat gextui X głoffa de Lyra. | Ad illa qua circa probationem conclufonis feu articnli dicuntur . Appater , quod de cora re@ione fraterna affumantur, & {pecialiter au- ftoritas Àuguflini, libro primo contra Crefco- nium grammaticum . Dico quod loquitur quod perleguenda funt vitia amore juflitiz , nor libi- dine vindifte; ita ut vitia, quia Chrifto ini- mica, puniaBtur, non homo: & fic arguit de modo punitionis, non de punitione. Unde fi ex modo inferat illam, immurat quale in Odía bebesrw yiii corpreCHo efl facienda. Ert hoc dixi fee- Bquid, & fit. fallacia. In. deciaratione dicitur 2. : . : sa pius in fecundo pun&Qo, nec aliquo modo concludit quod omnia peccara funt puniendą, Ad iliam Joannis v1i1. Ádminiftratores: di- to quod loquitur de peccatis, aliis nocenti- bus, ut patet, Nam dicit de rapacibus, de mocenübus, pupillis & viduis , & quod que- yimoniaś audiant pro ^ epiícoporum tuitione illorum , &¢ Ex hoc arguit ab infufficienti, quod ergo omnia peccata mortalia fint punien- da: quia mukz funt, que nocent directe X per fe aliis, nec e(t facile totam multitudinem ab illis abftinere: & prohibitio talium cum pw: sitione pcænali confafionem faceret in politia. aut íchifma in ecclefia; aut eliud grave peri ficulam vel peccatum, ficut dictum eft, Ad auctoritates conciliorum , Àd illam de toncilio Apoftolorum, dico, quod a quatuor prohibserunt ab(tinere fideles : fcilicet ab im- enolatis idolis , fanguine , fuffocato, & for- nicatione ; placet tamen mihi, quod omnia peccata mortalia (nt divina lege prohibita. Tam hoc in prima parte concluflouis primi punch didum eff: fed non ícquitur, quod . jdeo fint omnia per hominem punienda. Ad (Corcilium'Tu- illam cx concilio Turonenfi, inceftuofi, parri- zonenfe +11 tidæ ; [iud capitulum loquityr de aiiquibus or an babe: gravibus peccatis puniendis, afilitione pæ- Frege» * na, quia actores illorum monitis ecclefie no- iverunt obedire: ex qua particulari , nullo mo- ^2. quef. 3 dx inifinazo- VPS > NP o unum bene notandum . Nam proponens decla- ravit ; quom odo unicuique congruat corripere peccata mortalia publica, Nam dicit, quod predicatoribys prædicando, contemplantibus orando, vel aliter promerendo , fæcularibus jüdicibus, aut principibus fccandum potentiam coactivam conferyando , juxra legem evangcli- cam convenit corrigere ; & quod omittens , juxta. fuum officium , peccat in Deum, & pro- Ximum. Art quantum & quomodo Læc non fint vera, oftenfum eft, nifi vellet fingula fin- gulis referre : ita ut. cum loquitur de pote- flate judiciaria , inrelligar refpeciu faorum fubditorum: & de frajerna correctione intel- Cligeretur, corre@io aliud efler, ficut monftra tum eft, Ad ratones primi. corollarii , concedo raiics nem, qui probat, quod peccata iaortalia pu- blica, c2, non funt fovenda aut defeadenda, Hec fuit prima pare corollarii. Ad rationes arguentes contra fecundam partem, quod per re&ores fpirituales & feculares, ex officio mó- dis ipfis congruentibus, in communitatibus chriflianorum , & quolibet ftatu. eorum, funt cohibenda , cornpienda, caftiganda, & pro poffe ab cidem propellenda. Ad primam ; Do minus dominautium, Rex regum, Deus omni- potens hoc fecit, & hominibus faciendum injunxit, ut paret €x difcurfu vereris & novi do poteft. concludi univerfalis , Omnia peccata D teftamenti ; ergo rectores hoc facere debent. snorialia publica funt puniendg per cohibitio- nem pong. Ad ilam anctoritatem 11, Paralipomenon Xxx. Qualiter muro concilio, i£. dico, quod apparentiam ad probandum univerfalem , Om- nia peccata, c. non habet opponens nifi ex illo textu : Defruxerunt aliaria , que erant in Jerufalem , atque unioeifa , im. quibus idolis ada: lebarur incenfum , fubocrientes , &c. ramen ille textus folum loquitur de deftructione idolola- trie, & omnium ad eam pertinentium . Ex qua pariculari deftru&ione male poceft conciudi ‘omnium peccatorum deśtructio . ’ Ad illam 2x. Paralipomenon xxx1v. qualiter Dico quod nec omniu peccata mortalia publi- ca Dominus punivit in legc veteri, nec ome nia in lege nova , ficur late deductum fuit in conclufione primi pun@i: fed nec omnia pu- nienda mandavit in lege nova . Imo dicit Luce fexto : Bfvte unfericordes fiowr Pater ves fer celeflis mifericors ef . Dixit & Matthei deci- mo oclavo , cum quaierei Perrus, quoties fratri in eum peccauti effici parcendum : Von dico ibs ufque fepties , fed ujque feptuayies fepties. Ex ite- ram: Wonne opportuic, <br te mifereri confervi tui freut C ego su mifertus fum 9. 6$ iratus. dominus ejus tradidit eum. tortoribus, quoadfgue vedderes univerfom debitum ; Sic, inquit Salvator, € Jofias convocatis uxiverfis, Gc. dico quod ap- E Pater meus celeffis faciet vobis, E ton. remiferitis parentiam accipit opponens ex lo: Abfhulit Joffas cunctas abommationes de univer[rs regionibus filiorum rad. Ad quam dico, quod fcriptu- 1a Aon dixit, Omnia peccata , fed, cuntlas «bominatiozes, per quas peccata idololatrie in- telliguntur in mulus paflibus fcripture — Et hoc etiam videtur fonsre textus fequens, cum fühb- ditur: Zt feci eos, qui vefidus erant in. Ifrael, fervir Domino Deo fuo. E. expreflius apparet idem rv. Reg. xxict. lamen fi per abomina- tiones intelligantur peccata mortalia, dicendum wnufquifque fratri fuo. de cordibus veffris. Digit & Apoftolus ad Ephef. 1v. Efote invicem be- nigni, wifericordes , donantes invicem , ficut 5 Deus in. Chriflo donavit vobis. Et Petrus , pri- ma Petri 111, 7n fide autem. omnes unanimes , compatienyes , fraternitatis amatores , suifericordes , modeffi, humiles, non reddentes malum pro malo mec maledilum pro maledičlo, fed e contrario benedicentes. Proponene allegat , quod Dominus pinivi; faperbjam in Lucifero & quibufdam , avaritia s 

Strana 948
947 ANO, se 215, Tilud capituluæ intelligitar de toleran- À videtor , quod fit diftributio accomoda, pu mm—m—e mej. tia converfationis quorumdam catholicorum cum — ta, quod majora peccata abftolit ; vel diftri- ANNO i hereticis. 'Tolerere enim hoc, grave pectatum batio pro geueribus fingulorum. Tamen magis ^i. efi, quia nullum magis effectivum arbitror, & centagiofum peccatum , guam hereticam pra- witatem. Unde facerdotes vel epifcopi in illo Cafu 1acentes, cum temen innoteícat, canes. muti dicendi funr, non valentes latrare, cum jupi rapaces gregem invadunt, Unde eis dici poteft iludifaim xxa11. Quid tu hic? aut quaff quis hic? Ecce Dominus afporicri te faciet, Ji cut gallus gallinaceus afportatur , Ad illam Leonis Ruftico Narbonenfi epifco- po, c. dico , quod hic dicic quia non amore vindifte, fed juititie, non odio perfonæ, fed Zpiitola a2. e- ditionis auti- que » 956 edi- 2ivnisR om. 26. ORATIO ZGIDII CARLERII 948 fo in prima folutione , quia magis confonat gextui X głoffa de Lyra. | Ad illa qua circa probationem conclufonis feu articnli dicuntur . Appater , quod de core re&ione fraterna. affumantur, & fpecialiter au- ftoritas Àuguflini, libro primo contra Crefco- nium grammaticum . Dico quod loquitur quod perleguenda funt vitia amore juflitiz , nor libi- dine vindifte; ita ut vitia, quia Chrifto ini- mica, puniaBtur, non homo: & fic arguit de modo punitionis, non de punitione. Unde fi ex modo inferat illam, immurat quale in Odía bebesrw yiii corpreCHo efl facienda. Ert hoc dixi fee- Bquid, & fit. fallacia. In. deciaratione dicitur 2. : . : sa pius in fecundo pun&Qo, nec aliquo modo concludit quod omnia peccara funt puniendą, Ad iliam Joannis v1i1. Ádminiftratores: di- to quod loquitur de peccatis, aliis nocenti- bus, ut patet, Nam dicit de rapacibus, de mocenübus, pupillis & viduis , & quod que- yimoniaś audiant pro ^ epiícoporum tuitione illorum , &¢ Ex hoc arguit ab infufficienti, quod ergo omnia peccata mortalia fint punien- da: quia mukz funt, que nocent directe X per fe aliis, nec e(t facile totam multitudinem ab illis abftinere: & prohibitio talium cum pw: sitione pcænali confafionem faceret in politia. aut íchifma in ecclefia; aut eliud grave peri ficulam vel peccatum, ficut dictum eft, Ad auctoritates conciliorum , Àd illam de toncilio Apoftolorum, dico, quod a quatuor prohibserunt ab(tinere fideles : fcilicet ab im- enolatis idolis , fanguine , fuffocato, & for- nicatione ; placet tamen mihi, quod omnia peccata mortalia (nt divina lege prohibita. Tam hoc in prima parte concluflouis primi punch didum eff: fed non ícquitur, quod . jdeo fint omnia per hominem punienda. Ad (Corcilium'Tu- illam cx concilio Turonenfi, inceftuofi, parri- zonenfe +11 tidæ ; [iud capitulum loquityr de aiiquibus or an babe: gravibus peccatis puniendis, afilitione pæ- Frege» * na, quia actores illorum monitis ecclefie no- iverunt obedire: ex qua particulari , nullo mo- ^2. quef. 3 dx inifinazo- VPS > NP o unum bene notandum . Nam proponens decla- ravit ; quom odo unicuique congruat corripere peccata mortalia publica, Nam dicit, quod predicatoribys prædicando, contemplantibus orando, vel aliter promerendo , fæcularibus jüdicibus, aut principibus fccandum potentiam coactivam conferyando , juxra legem evangcli- cam convenit corrigere ; & quod omittens , juxta. fuum officium , peccat in Deum, & pro- ximum. At quantum & quomodo Læc non fint vera, oftenfum eft, nifi vellet fingula fin- gulis referre : ita ut. cum loquitur de pote- flate judiciaria , inrelligar refpeciu faorum fubditorum: & de frajerna correctione intel- Cligeretur, corre@io aliud efler, ficut monftra tum eft, Ad ratones primi. corollarii , concedo raiics nem, qui probat, quod peccata iaortalia pu- blica, c2, non funt fovenda aut defeadenda, Hec fuit prima pare corollarii. Ad rationes arguentes contra fecundam partem, quod per re&ores fpirituales & feculares, ex officio mó- dis ipfis congruentibus, in communitatibus chriflianorum , & quolibet ftatu. eorum, funt cohibenda , cornpienda, caftiganda, & pro poffe ab cidem propellenda. Ad primam ; Do minus dominautium, Rex regum, Deus omni- potens hoc fecit, & hominibus faciendum injunxit, ut paret €x difcurfu vereris & novi do poteft. concludi univerfalis , Omnia peccata D teftamenti ; ergo rectores hoc facere debent. snorialia publica funt puniendg per cohibitio- nem pong. Ad ilam anctoritatem 11, Paralipomenon Xxx. Qualiter muro concilio, i£. dico, quod apparentiam ad probandum univerfalem , Om- nia peccata, c. non habet opponens nifi ex illo textu : Defruxerunt aliaria , que erant in Jerufalem , atque unioeifa , im. quibus idolis ada: lebarur incenfum , fubocrientes , &c. ramen ille textus folum loquitur de deftructione idolola- trie, & omnium ad eam pertinentium . Ex qua pariculari deftru&ione male poceft conciudi ‘omnium peccatorum deśtructio . ’ Ad illam 2x. Paralipomenon xxx1v. qualiter Dico quod nec omniu peccata mortalia publi- ca Dominus punivit in legc veteri, nec ome nia in lege nova , ficur late deductum fuit in conclufione primi pun@i: fed nec omnia pu- nienda mandavit in lege nova . Imo dicit Luce fexto : Bfvte unfericordes fiowr Pater ves fer celeflis mifericors ef . Dixit & Matthei deci- mo oclavo , cum quaierei Perrus, quoties fratri in eum peccauti effici parcendum : Von dico ibs ufque fepties , fed ujque feptuayies fepties. Ex ite- ram: Wonne opportuic, <br te mifereri confervi tui freut C ego su mifertus fum 9. 6$ iratus. dominus ejus tradidit eum. tortoribus, quoadfgue vedderes univerfom debitum ; Sic, inquit Salvator, € Jofias convocatis uxiverfis, Gc. dico quod ap- E Pater meus celeffis faciet vobis, E ton. remiferitis parentiam accipit opponens ex lo: Abfhulit Joffas cunctas abommationes de univer[rs regionibus filiorum rad. Ad quam dico, quod fcriptu- 1a Aon dixit, Omnia peccata , fed, cuntlas «bominatiozes, per quas peccata idololatrie in- telliguntur in mulus paflibus fcripture — Et hoc etiam videtur fonsre textus fequens, cum fühb- ditur: Zt feci eos, qui vefidus erant in. Ifrael, fervir Domino Deo fuo. E. expreflius apparet idem rv. Reg. xxict. lamen fi per abomina- tiones intelligantur peccata mortalia, dicendum wnufquifque fratri fuo. de cordibus veffris. Digit & Apoftolus ad Ephef. 1v. Efote invicem be- nigni, wifericordes , donantes invicem , ficut 5 Deus in. Chriflo donavit vobis. Et Petrus , pri- ma Petri 111, 7n fide autem. omnes unanimes , compatienyes , fraternitatis amatores , suifericordes , modeffi, humiles, non reddentes malum pro malo mec maledilum pro maledičlo, fed e contrario benedicentes. Proponene allegat , quod Dominus pinivi; faperbjam in Lucifero & quibufdam , avaritia s 

Strana 949
ANNO CHRISTI 413- Alevands 949 ad longum non recito , quia concedo femper: tamen argumentum fuum deficit, quia arguit ab infufficienti. Non enim fequitur; punivit peccara in ipfis, ergo in omnibus. Siquidem judicia fua funt abyífus multa, Sc alta profun- ditas , quis invenit eam ? Interdum itaque ita Qure corripuit, ut non folum homines peccan- tes, fed & irrationabilia propter eos punive- xit, uf apparet in thefauris fericho, & ani- malibus Arnalecitarum , in pecunia Simonis magi, in poffefonibus Ægyptiorura: & hoc, de ficut aperuit nobis Alexander doctor irrefra- - Alec part. 3. NT 2 4: = oye . 4. 4t. mem, 4. gabilis , triplici de cauía: fcilicet ratione fa- azt. 2, ad 2. de feq. Mib. 31. Jee cramenti, ratione detestationis peccari rationc flagelli. Ratione facramenti, thefauri Jericho , Jofue vr. & animalis Amalecitarum, z. Re- gum xy. puniuntur. Nam Jericho iuterpre- tatur Luna, & fignificat mundum cujus ava- fitia damnatur cum thefauro Jericho. Ana- thematizantur Ámalecite , qui interpretantur lingentes , & (ignificant carnalium. defideriorum - voluptates, que debenr morüficari, quod. de- notatur interfectione animalium Ámalecitarum .. Ratione detestationis peccati pecunia Simonis magi damnata est pro peccato fuo , AQuum viit. Ratione flagelli pofleffiones Xgyptiorum tradit: funt grandini, ¥xodi ix. ut in illis pu- niantur & flagellentur ; in quorum. amore fupra modum delectabantur. Ínterdum ita pepercit ; DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. in Achor, & etiam certis perfonis, Ge. que A &c omnia , mortalia non folum correctione Le . 950 frarerna , aut generali correctione prædicatio- nis funt corripienda , fed etiam per feculares poteftates coercenda & omnino punienda aut expellenda de communitatibus Chriftianorum. ita, inquam , ratio deficit in duobus, pri- mo in hoc, quod non diftinguit inter pro- hibitionem & punitionem , & tamen magna eft difin&io facienda: cum lex Dei prohi- beat omne mortale , nec tamen in hoc fe culo Deus puniverit omne mortale, etiam publicum , ut oftenfum eft . Nam arguit Pau- lum omnes fornicaticnes probibuiffe, & ex hoc concludit, quod omnes funt puniende. Secundo deficit in hoc, quod non diftinguit B fpecies peccatorum in uno genere , aut etiam genera, quia ex punitione fornicationis ; Go- rinthii vult arguere punitionem; omnis forni- cationis; quod feri non debct: quia illa , quam punivit, non fuit fimplex fornicatio , imo fuit inceftus , &r aliquo modo contra naturam , & conta reverentiam naturalem , quz debetur patri, & ex hoc uxor ejus, que eff cum illo una caro. Si tendat rario , quod fornicatio & alia mortalia fünt corre- Gione fraterna corripienda ; non ego, imo concedo : abfit etiam quod fint fovenda: fed dico, quod eft tolerandum fimplex meretri- cium, & permittendum propter cauías ante memoratas, Placet infüper mihi quod omnia ut daxerit justos in stuporem , dum non con-C peccata. mortalia finr Spiritu fan&o dictante tenta fuit clementia iua crucifixoribus. parcere , fed orabat pro eis. Videtis mirabilem divine difpofitionis fcientiam & arcanum. infcrutabile confortatum, ut non poffimus ad eum: unde non debet fumi argumentum pro punitione ab homine, ex punitione Dei: potius fumen- dum es; exemplum igaofcendi aut corripiendi in fpiritu ienitatis & benignitate Chüsti ipfo dicente: Difcite a me quia ntis fum , dr. bumilis corde, € invenienüs requiem | animabus veffris, & per prophetam Joel peccatores vocante, cum dicic: Conoertimini ad Dominum Deum ve- forum , quia benignus e mifericors eff , patiens e mule mifericordie, & prefłebilis Juper maliiia , prohibita : fed concilium Apoftolorum , Actuum xv. non omnia prohibuit, fed tantum qua- tuor: fcilicet, ab idololaiviciis, fuffocato , fan- guine, & fornicatione . llla vero claufula, Et ea, que vobis fieri non. vultis, ue feceritis, non eít de canone feu textu , nec eft appa- xentia, quod elfe debeat; quia eft unum prin- cipinm legis nature , omnibus utentibus ra- tione notum. Talia vero non cadunt fub con- filio. Si tamea omnia mortalia prohibuiffet , non ideo omnia effent hic pœnaliter punien- da, fed in tribunali & foro adæquato divinæ juftitiæ, puta in extremo judicio , & in foro confcieniz de omnibus mortalibus occurren- Joel 11. št cognofcite, quam. amarum efl , de- Dübus memoriz . zeliguiffe Deum. veffrum , derelinquemes | fontem agua vive, & fodientes fib ciffernas diffipatas, in nimio rigore, fcilicet punitionis, gus non fent continere aquas, fcilicet mifericordie . Ad illam de Fabiano Papa, rix. quzstio- ne 1. Deus ergo ad hoc præordinavit vos, (c. dico , quod illud capitulum loquitur de poena infligenda contra facientes calumniam facerdotibus, & vim eis inferentibus; quod patet primo ex rubro, patet eriam ex con- » tinuatione. Nam in fine capitali præceden- » ts dicitur: Dominum crucifigant, qui eum * in fuis facerdotibus perfequuntur: quia crux a cruciatu dicitur, magnum aurem cruciatum Ad rationes fecundi coroliarii ediras. Ad primam , quz nititur probare, quod commtni- t2tes habeant punire peccata. Primo ad primam de communitate. Corinthiorum affumit, quod punivit Corinthium ; dico, quod non fenten- tiando punivit , fed Paulus: quia, ut dictum eft, dixit: Judicavi ejufdem kominem , non di- cit, Judicavimus, nec Judicaftis . Eft verum, quod hoc fecit illis congregatis cum fuo fpiri- tu, in vinculo fidei & caritatis, & etiam féientibus . Quod fi aliquis contendere velit , quod illa jadicavit ; tunc diceretur quod fuit cum Paulo & au&orirate ejus. Nam dicit: Congregutis wobis & meo fpiritu, Quod. allegat; fustinct, qui vim patiur. Patet zeriio ex fine Ecorrigite inguietos, de Theffalonicenfibus , intel- capituli, quod opponens obticuit. Nam po- » stquam dixerat, lllum vero, qui cahum- » niam vel opprobrium facit , abfcindatis ; » fequitur quod tacitum fuit. Et Domino in » fuis facerdotibus opem feratis. Hoc au- tem totum concedo , && «st contra oppone- nente, qui dicere videtur aperte, pes fecu- lares facerdotes effe puniendos. Ad illa, Nifi in fan&Ca communitate Chri- stianorum , €&c. dico, quod isra ratio deficit, fi tendat ad hoc, quod fornicatio fimplex, Concil, Generol. Tom. XXIX. ligitur de inftructione exhortatoria prelatorum , & non communiiatis coram. Mox enim , cum eos de obedientia & fuftentatione prelatorum docuerat, ur dicit Petrus de Tarantafia, & fpecialiter refpeftu curioforum , gyrovagorum, ideo dicitur, snquietos. E(t hec inítructio Co- rinthiorum , quia fufferebant pleudoapoftolos, quos infipienzes dicit; eofque , quod in car- ne gloriabantur, reprehendit: & hoc eft fpe- ciale & prave peccatum , contradictores, fcili- cet verorum predicatorum tolerare; mon ta- Ooo 2 men ANNO CHRISTI 1433: te Toff so 8. Cove 3% 

Strana 950
ANNO CHRISTI 413- Alevands 949 ad longum non recito , quia concedo femper: tamen argumentum fuum deficit, quia arguit ab infufficienti. Non enim fequitur; punivit peccara in ipfis, ergo in omnibus. Siquidem judicia fua funt abyífus multa, Sc alta profun- ditas , quis invenit eam ? Interdum itaque ita Qure corripuit, ut non folum homines peccan- tes, fed & irrationabilia propter eos punive- xit, uf apparet in thefauris fericho, & ani- malibus Arnalecitarum , in pecunia Simonis magi, in poffefonibus Ægyptiorura: & hoc, de ficut aperuit nobis Alexander doctor irrefra- - Alec part. 3. NT 2 4: = oye . 4. 4t. mem, 4. gabilis , triplici de cauía: fcilicet ratione fa- azt. 2, ad 2. de feq. Mib. 31. Jee cramenti, ratione detestationis peccari rationc flagelli. Ratione facramenti, thefauri Jericho , Jofue vr. & animalis Amalecitarum, z. Re- gum xy. puniuntur. Nam Jericho iuterpre- tatur Luna, & fignificat mundum cujus ava- fitia damnatur cum thefauro Jericho. Ana- thematizantur Ámalecite , qui interpretantur lingentes , & (ignificant carnalium. defideriorum - voluptates, que debenr morüficari, quod. de- notatur interfectione animalium Ámalecitarum .. Ratione detestationis peccati pecunia Simonis magi damnata est pro peccato fuo , AQuum viit. Ratione flagelli pofleffiones Xgyptiorum tradit: funt grandini, ¥xodi ix. ut in illis pu- niantur & flagellentur ; in quorum. amore fupra modum delectabantur. Ínterdum ita pepercit ; DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. in Achor, & etiam certis perfonis, Ge. que A &c omnia , mortalia non folum correctione Le . 950 frarerna , aut generali correctione prædicatio- nis funt corripienda , fed etiam per feculares poreffates coercenda & omnino punienda aut expellenda de communitatibus Chriftianorum. ita, inquam , ratio deficit in duobus, pri- mo in hoc, quod non diftinguit inter pro- hibitionem & punitionem , & tamen magna eft difin&io facienda: cum lex Dei prohi- beat omne mortale , nec tamen in hoc fe culo Deus puniverit omne mortale, etiam publicum , ut oftenfum eft . Nam arguit Pau- lum omnes fornicaticnes probibuiffe, & ex hoc concludit, quod omnes funt puniende. Secundo deficit in hoc, quod non diftinguit B fpecies peccatorum in uno genere , aut etiam genera, quia ex punitione fornicationis ; Go- rinthii vult arguere punitionem; omnis forni- cationis; quod feri non debct: quia illa , quam punivit, non fuit fimplex fornicatio , imo fuit inceftus , &r aliquo modo contra naturam , & conta reverentiam naturalem , quz debetur patri, & ex hoc uxor ejus, que eff cum illo una caro. Si tendat rario , quod fornicatio & alia mortalia fünt corre- Gione fraterna corripienda ; non ego, imo concedo : abfit etiam quod fint fovenda: fed dico, quod eft tolerandum fimplex meretri- cium, & permittendum propter cauías ante memoratas, Placet infüper mihi quod omnia ut daxerit justos in stuporem , dum non con-C peccata. mortalia finr Spiritu fan&o dictante tenta fuit clementia iua crucifixoribus. parcere , fed orabat pro eis. Videtis mirabilem divine difpofitionis fcientiam & arcanum. infcrutabile confortatum, ut non poffimus ad eum: unde non debet fumi argumentum pro punitione ab homine, ex punitione Dei: potius fumen- dum es; exemplum igaofcendi aut corripiendi in fpiritu ienitatis & benignitate Chüsti ipfo dicente: Difcite a me quia ntis fum , dr. bumilis corde, € invenienüs requiem | animabus veffris, & per prophetam Joel peccatores vocante, cum dicic: Conoertimini ad Dominum Deum ve- forum , quia benignus e mifericors eff , patiens e mule mifericordie, & prefłebilis Juper maliiia , prohibita : fed concilium Apoftolorum , Actuum xv. non omnia prohibuit, fed tantum qua- tuor: fcilicet, ab idololaiviciis, fuffocato , fan- guine, & fornicatione . llla vero claufula, Et ea, que vobis fieri non. vultis, ue feceritis, non eít de canone feu textu , nec eft appa- xentia, quod elfe debeat; quia eft unum prin- cipinm legis nature , omnibus utentibus ra- tione notum. Talia vero non cadunt fub con- filio. Si tamea omnia mortalia prohibuiffet , non ideo omnia effent hic pœnaliter punien- da, fed in tribunali & foro adæquato divinæ juftitiæ, puta in extremo judicio , & in foro confcieniz de omnibus mortalibus occurren- Joel 11. št cognofcite, quam. amarum efl , de- Dübus memoriz . zeliguiffe Deum. veffrum , derelinquemes | fontem agua vive, & fodientes fib ciffernas diffipatas, in nimio rigore, fcilicet punitionis, gus non fent continere aquas, fcilicet mifericordie . Ad illam de Fabiano Papa, rix. quzstio- ne 1. Deus ergo ad hoc præordinavit vos, (c. dico , quod illud capitulum loquitur de poena infligenda contra facientes calumniam facerdotibus, & vim eis inferentibus; quod patet primo ex rubro, patet eriam ex con- » tinuatione. Nam in fine capitali præceden- » ts dicitur: Dominum crucifigant, qui eum * in fuis facerdotibus perfequuntur: quia crux a cruciatu dicitur, magnum aurem cruciatum Ad rationes fecundi coroliarii ediras. Ad primam , quz nititur probare, quod commtni- t2tes habeant punire peccata. Primo ad primam de communitate. Corinthiorum affumit, quod punivit Corinthium ; dico, quod non fenten- tiando punivit , fed Paulus: quia, ut dictum eft, dixit: Judicavi ejufdem kominem , non di- cit, Judicavimus, nec Judicaftis . Eft verum, quod hoc fecit illis congregatis cum fuo fpiri- tu, in vinculo fidei & caritatis, & etiam féientibus . Quod fi aliquis contendere velit , quod illa jadicavit ; tunc diceretur quod fuit cum Paulo & au&orirate ejus. Nam dicit: Congregutis wobis & meo fpiritu, Quod. allegat; fustinct, qui vim patiur. Patet zeriio ex fine Ecorrigite inguietos, de Theffalonicenfibus , intel- capituli, quod opponens obticuit. Nam po- » stquam dixerat, lllum vero, qui cahum- » niam vel opprobrium facit , abfcindatis ; » fequitur quod tacitum fuit. Et Domino in » fuis facerdotibus opem feratis. Hoc au- tem totum concedo , && «st contra oppone- nente, qui dicere videtur aperte, pes fecu- lares facerdotes effe puniendos. Ad illa, Nifi in fan&Ca communitate Chri- stianorum , €&c. dico, quod isra ratio deficit, fi tendat ad hoc, quod fornicatio fimplex, Concil, Generol. Tom. XXIX. ligitur de inftructione exhortatoria prelatorum , & non communiiatis coram. Mox enim , cum eos de obedientia & fuftentatione prelatorum docuerat, ur dicit Petrus de Tarantafia, & fpecialiter refpeftu curioforum , gyrovagorum, ideo dicitur, snquietos. E(t hec inítructio Co- rinthiorum , quia fufferebant pleudoapoftolos, quos infipienzes dicit; eofque , quod in car- ne gloriabantur, reprehendit: & hoc eft fpe- ciale & prave peccatum , contradictores, fcili- cet verorum predicatorum tolerare; mon ta- Ooo 2 men ANNO CHRISTI 1433: te Toff so 8. Cove 3% 

Strana 951
951 m men concluditur quod nulli peccatores fant ANNO tolerandi ex ifto. — — CHRISTI Ad illam Ambrofii, xxirr. queflione v. Amb p Remituntür, dicentis: Puniuntur peccata per bel ; c. 4. 33. homines , c. di&um e(t fupra de hac materia munem Le fatis. Ad prafens tantum dico quod fi com- s munitas punirec, Deo ad punitionem ejus, X intentionem movente, non peccaret, fic enim haberet autoritatem: fed fÍ puniret Deo ad actum punitionis movente, & non ad inten- tionem . peccaret; quia quamvis punitionis actio.effet bona, non tamen intentio punien- tie. Preterea efto, quod communitas poffet aliqua peccata punire ex auctoritate, non ta- mien ideo punire poffet peccara clericorum, ORATIO MGIDII CARLERII 95% » ait: Penfate autem mantuetudinens Dei, reia- mu » xare peccata venerat, &É dicebat: Quis ex ame. » vobis arguet me de peccato ? nou dedignatur 2035: ° Joan. 3. » ex ratione oftendere fe peccaiorem non effe, » qui ex virtute diviniratis poterat peccatores justificare . Quod dicit de Moyle, dico, quod gm ss; instructus fuit a Jethro: Nam diciturin texta: Audi confilium meum , non correptus, quia non peccavit. De Uavid dicendum , quod illa cor- reCio, quam fecit Nathan fuit fraterna: & etiam Nathan in fpiritualibus erat major Da- vid, tr. quaestione vr t. Nos fic : quamvis par ; Reg. 12.2 in parem, čt major in 1ninorem,. & © con- Fo fn trà poffit istam exercere; debitis fervatis cir- cumstantiis. De refistentia Pauli erga Perum Gales. 2. a eum non fine eis fubditi, ut palam fatum B quod fuit publica, jam dictum eft. Imminebat eft: nifi a Deo vel ecclefia acciperent ex- enim magnum periculum fidei, Nam Petrus preffam poteftatem: & tuac &eret au&torita- te Dei, aut ecclefie , & magis Deus vel ec- ciefia hoc faceret. Ad illam de Anacleto Papa, xxiv. qua- füone r1:. Tam facerdos, quam reliqui fide- les, cc. dico , qued illud ¢apitnlum intelligi- tur de correctione fréterna, quoad omnes; & de judiciaóa poteftate, quoad facerdotes, dum dicitur: Áutfi incorragibiles apparuerint, ab ec- clefía feparentur. Nam gloifa dicit: Hoc eft argumentum , quod iftud, Si peceaverint, fpe- &at ad omnes: & fuper illo verbo, feparen- tur, dicir? Ergo facerdotes habent officium Ænagles, pi 83. fimulatione inducebat ad oblervantiam lega- liam contra veritatem evangelii. De Salomo- ne, qui difpofiit Abiathar facerdotem, dico ,, peg.2. primo cum de Lyra, quod fecit divino in- ftinftu, fea divina.voluntate , quia. confpirave- rat contra ipfum Salomonem , & divinam or- dinationem , atque. David patris ejus; & ut impleretur fermo Domini, quem: locutus est fuper domum lleli, ficut etiara dicitur in tex- tu. Dicerem fecundo , quod facerdotium evan- gelicum fuccedit magis facerdotio Melchifedec quam Levitico, Propheta testante , cum aît: prim. 100, Tu es facerdos in ercrnum fecundum ordinem Mel- t Reg. excommunicandi: Et ita hæc ratio eff pro Cchifedec. Non enim hereditate. poffidetur fan- me, Ád illam Joannisvrrr. diftin&. rxxxvr., pif.hi.e Fa. dicentis: Facientis procul dubio, c. dico ; Finta f quod ifta omnia hic allegata vera funt, de differentibus difoiplinam ex negligentia, aut aliqua inordinata, vel indifcreta affectione , quaft aliquid huwanum padi; non autem de Omittentibus feveritatem juftitie ex caufis ra- tionabilibus. Praeterea vera funt dc ncgligen- tia punitionis peccatorum turbantium. bonam confiftentiam politiæ, & corum, a quibus fa- cile eft plebe jam mulritudinem abftinere . Aliorum vero pecéatorum punitio omittitur pro falure boni communis , aut ad pejora vi- tanda: & non negligitur. Neglectio enim eft omiffio cjus quod quis fcit & poteft facere ,D & ad hoc ienetur, Impotens autem humana poteftas ‘non potest omnia peccata mortalia punire, nec omnia dirigere rece. Ex quo fit, quod. cavet majori, & punit ex au&ori- tate: minora, quamvis mortalia , relinquen- divin. examini, aut foro conícientie , vel finali . i Ad rationes terti corollarii. Ad illam, cum dicitar: Patet ex lege correctionis frater- me, Cc. concedo, quod faperiores poffint ab inferiodbus corripi correpüone fraterna , fed non ut opponens intclligit in deductione: fci- licet ut. denuntiatio poft decretam. monitionem fiat coram populo ied debet, fieri coram fuo fuperiori . Fr fi fummus Pontifex peccet pecca- E to perfonali , debet fecrete cum humilirate & reverentia moneri. Si autem nolit acquiefcerc poft adhibitionem unius aut duorum teftium , poterit denunriari concilio generali ; fi non , fic non est alter recurfus , res est Deo commit- tenda, & pro eo orandum. 4d hoc quod de Christo allegat , dico, quod fecundum Gregorium in homilia, ut Thomas in expofitione hujus paffus, recitat, non fub- mittit fe. Christus. correctioni populi; fed ex Fatione probat fe peccatorem non effe, unde Brag. bom nn. €tuarium Dei modo, ut in lege: fed divina vocarione quis ad illud affumirur, non paren- tum favore propterea etiam Melchifedec non legitur habuiffe patrem aur matrem. Frat enint Leviticum facerdotium fatis ferviie, & ad sl- Jud per reges affumebatur. Ideo non mirum. fi ab officio potuerit per regem Salomonem Abiathar deponi. Modo regibus faccrdotium evangelicum non est obnoxium : idco .neo te- ges poffunt tales inf'ituere , vel destitaere, aut juridice punire. Er hzc ipía, dé fucceífioue facerdotit evangelici , magis facerdotio Melchi-- fedec, probantur ex hoc quod lex nature per- fcitur pcr evangelicam; lex vero Moyft eva- cuatur per eam, faltem quoad . cærcmorialia & judicialia. Moralia ‘vero, qua manent pertinent ad legem natura. Translatio ergo legis infert translationem facercotii, ficuc e contra 7 postolus dicit ad Hebreos vr:. Zrans- lato facerdotio neceffe eff ut legis tránslatio fiat. Ex quo ergo jex nature , in qua fuit facer- dotium Melchifedec , non est translata , & lex Moy zransiata est five evacuaia, in qua erat facerdotium Leviticum , habeo in- tentum . ; Ad illam, Jeremie xrv. Dixit totus popu- jus, &c Sacerdótes noffri, &c. dico quod a- Hud est Deo lacrymofam querimoniam face- rc propter peccata facerdotum, aliud est hu- jufmodi peccata coram populo arguere. Pri- mum lcec interdum , maxime iamen dum nou habetur ad füperioren hominem rccur- fus. Secundum non licet pro peccatis perfa- nalibus przłatorum ; primum faciebat populus non fecundam. Ad illam , Superiores fepius vivunt illicite, Cc. dico, quod inferiores ex hoc, quod non impugnant juridice , feu ex potestate fuperiores, quia non poffunt, nec illis licet pœnaliter pu- nire fuperiores , non funt confentientes . Ad hoc propofitum dicit gloffa interlinearis ibi, Qui 

Strana 952
951 m men concluditur quod nulli peccatores fant ANNO tolerandi ex ifto. — — CHRISTI Ad illam Ambrofii, xxirr. queflione v. Amb p Remituntür, dicentis: Puniuntur peccata per bel ; c. 4. 33. homines , c. di&um e(t fupra de hac materia munem Le fatis. Ad prafens tantum dico quod fi com- s munitas punirec, Deo ad punitionem ejus, X intentionem movente, non peccaret, fic enim haberet autoritatem: fed fÍ puniret Deo ad actum punitionis movente, & non ad inten- tionem . peccaret; quia quamvis punitionis actio.effet bona, non tamen intentio punien- tie. Preterea efto, quod communitas poffet aliqua peccata punire ex auctoritate, non ta- mien ideo punire poffet peccara clericorum, ORATIO MGIDII CARLERII 95% » ait: Penfate autem mantuetudinens Dei, reia- mu » xare peccata venerat, &É dicebat: Quis ex ame. » vobis arguet me de peccato ? nou dedignatur 2035: ° Joan. 3. » ex ratione oftendere fe peccaiorem non effe, » qui ex virtute diviniratis poterat peccatores justificare . Quod dicit de Moyle, dico, quod gm ss; instructus fuit a Jethro: Nam diciturin texta: Audi confilium meum , non correptus, quia non peccavit. De Uavid dicendum , quod illa cor- reCio, quam fecit Nathan fuit fraterna: & etiam Nathan in fpiritualibus erat major Da- vid, tr. quaestione vr t. Nos fic : quamvis par ; Reg. 12.2 in parem, čt major in 1ninorem,. & © con- Fo fn trà poffit istam exercere; debitis fervatis cir- cumstantiis. De refistentia Pauli erga Perum Gales. 2. a eum non fine eis fubditi, ut palam fatum B quod fuit publica, jam dictum eft. Imminebat eft: nifi a Deo vel ecclefia acciperent ex- enim magnum periculum fidei, Nam Petrus preffam poteftatem: & tuac &eret au&torita- te Dei, aut ecclefie , & magis Deus vel ec- ciefia hoc faceret. Ad illam de Anacleto Papa, xxiv. qua- füone r1:. Tam facerdos, quam reliqui fide- les, cc. dico , qued illud ¢apitnlum intelligi- tur de correctione fréterna, quoad omnes; & de judiciaóa poteftate, quoad facerdotes, dum dicitur: Áutfi incorragibiles apparuerint, ab ec- clefía feparentur. Nam gloifa dicit: Hoc eft argumentum , quod iftud, Si peceaverint, fpe- &at ad omnes: & fuper illo verbo, feparen- tur, dicir? Ergo facerdotes habent officium Ænagles, pi 83. fimulatione inducebat ad oblervantiam lega- liam contra veritatem evangelii. De Salomo- ne, qui difpofiit Abiathar facerdotem, dico ,, peg.2. primo cum de Lyra, quod fecit divino in- Hindu; feu divina-voluntate , quia confpirave- rat contra ipfum Salomonem , & divinam or- dinationem , atque. David patris ejus; & ut impleretur fermo Domini, quem: locutus est fuper domum lleli, ficut etiara dicitur in tex- tu. Dicerem fecundo , quod facerdotium evan- gelicum fuccedit magis facerdotio Melchifedec quam Levitico, Propheta testante , cum aît: prim. 100, Tu es facerdos in ercrnum fecundum ordinem Mel- t Reg. excommunicandi: Et ita hæc ratio eff pro Cchifedec. Non enim hereditate. poffidetur fan- me, Ád illam Joannisvrrr. diftin&. rxxxvr., pif.hi.e Fa. dicentis: Facientis procul dubio, c. dico ; Finta f quod ifta omnia hic allegata vera funt, de differentibus difoiplinam ex negligentia, aut aliqua inordinata, vel indifcreta affectione , quaft aliquid huwanum padi; non autem de Omittentibus feveritatem juftitie ex caufis ra- tionabilibus. Praeterea vera funt dc ncgligen- tia punitionis peccatorum turbantium. bonam confiftentiam politiæ, & corum, a quibus fa- cile eft plebe jam mulritudinem abftinere . Aliorum vero pecéatorum punitio omittitur pro falure boni communis , aut ad pejora vi- tanda: & non negligitur. Neglectio enim eft omiffio cjus quod quis fcit & poteft facere ,D & ad hoc ienetur, Impotens autem humana poteftas ‘non potest omnia peccata mortalia punire, nec omnia dirigere rece. Ex quo fit, quod. cavet majori, & punit ex au&ori- tate: minora, quamvis mortalia , relinquen- divin. examini, aut foro conícientie , vel finali . i Ad rationes terti corollarii. Ad illam, cum dicitar: Patet ex lege correctionis frater- me, Cc. concedo, quod faperiores poffint ab inferiodbus corripi correpüone fraterna , fed non ut opponens intclligit in deductione: fci- licet ut. denuntiatio poft decretam. monitionem fat coram populo fed debet, fieri coram fuo fuperiori . Fr fi fummus Pontifex peccet pecca- E to perfonali , debet fecrete cum humilirate & reverentia moneri. Si autem nolit acquiefcerc poft adhibitionem unius aut duorum teftium , poterit denunriari concilio generali ; fi non , fic non est alter recurfus , res est Deo commit- tenda, & pro eo orandum. 4d hoc quod de Christo allegat , dico, quod fecundum Gregorium in homilia, ut Thomas in expofitione hujus paffus, recitat, non fub- mittit fe. Christus. correctioni populi; fed ex Fatione probat fe peccatorem non effe, unde Brag. bom nn. €tuarium Dei modo, ut in lege: fed divina vocarione quis ad illud affumirur, non paren- tum favore propterea etiam Melchifedec non legitur habuiffe patrem aur matrem. Frat enint Leviticum facerdotium fatis ferviie, & ad sl- Jud per reges affumebatur. Ideo non mirum. fi ab officio potuerit per regem Salomonem Abiathar deponi. Modo regibus faccrdotium evangelicum non est obnoxium : idco .neo te- ges poffunt tales inf'ituere , vel destitaere, aut juridice punire. Er hzc ipía, dé fucceífioue facerdotit evangelici , magis facerdotio Melchi-- fedec, probantur ex hoc quod lex nature per- fcitur pcr evangelicam; lex vero Moyft eva- cuatur per eam, faltem quoad . cærcmorialia & judicialia. Moralia ‘vero, qua manent pertinent ad legem natura. "Translatio ergo legis infert translationem facercotii, ficuc e contra 7 postolus dicit ad Hebreos vr:. Zrans- lato facerdotio neceffe eff ut legis tránslatio fiat. Ex quo ergo jex nature , in qua fuit facer- dotium Melchifedec , non est translata , & lex Moy zransiata est five evacuaia, in qua erat facerdotium Leviticum , habeo in- tentum . ; Ad illam, Jeremie xrv. Dixit totus popu- jus, &c Sacerdótes noffri, &c. dico quod a- Hud est Deo lacrymofam querimoniam face- rc propter peccata facerdotum, aliud est hu- jufmodi peccata coram populo arguere. Pri- mum lcec interdum , maxime iamen dum nou habetur ad füperioren hominem rccur- fus. Secundum non licet pro peccatis perfa- nalibus przłatorum ; primum faciebat populus non fecundam. Ad illam , Superiores fepius vivunt illicite, Cc. dico, quod inferiores ex hoc, quod non impugnant juridice , feu ex potestate fuperiores, quia non poffunt, nec illis licet pœnaliter pu- nire fuperiores , non funt confentientes . Ad hoc propofitum dicit gloffa interlinearis ibi, Qui 

Strana 953
953 ASN CHRI 2435. » Et conformiter dicit ad hoc, Nec caret » {crupulo íocietatis occulte , qui manifefto » facinori definit obviare , fi poteft, dicit glof- » fa. Et fic exponitur de fententia excom- municationis, Quante. Ad capirulum ergo al- SE to legatum poteft refponderi , ficut. ad illad , Wu rin Facientis culpa. diftindione LXXXVI. Ad illam de Gregorio, 11. quafione vir. Sicut , inquit , laudabile ; dico, quod illud capitulum loquitur de correctione ex auctori- tate. Nam ibi Gregorius incitat epifcopos in concilio Byzacii congregatos , ut prima- tem Clernentium informatione facerdotali præ- via punian: aur judicent : & fic non facit ad 1 Xie fententia excommante DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . m (131 potefl. deber & habet jurifdictionem . A bere füperiori , ne peccec , modo fuo 954 E p——— nendo , exhortando : & fic prohibitio eft in ANNO refpe&u futuri: p 'nitio per poena inflictionem emt non ft nif per fuperiorem, & ef refpeQu peccati præterir. Dico ergo, quod capitulum loquitus de prohibitione prælati, ne - peccet : & hoc poteft fieri per inferiorem , pet mo- dum exhortationis , & cum reverentia ; fed haec non e(t punitio, quz eft a&us juftitiæ , hec' correftionis fraterne, fed prefervatio 2 periculo : nec.popularis multitudo aliud face- re poteft. Ad illud qnod infert, quod oportet fupe- riorem clericum a laico judicari , c. ficut di- xit a principio; eft quadruplex judicium ; af- Tropofitum proponenris, quod inferiores cor-B feffhionis, comparationis, difcretionis, & con- rigant per inflidonem poene fuüperiores , & "doici ecclefiafticos : fed magis ad propofitum , qnod talis correctio fit per fuperiores . Ad illam de Leone, i:. quaft. vii. dicen- te; Nos fi incompetenter aliquid agimus, cc. dico oum do&oribus, quod hzc fubmiflio fuit perfectionis , & non debiti. Àd decretum al- legatum, quod hoc (it'debitum, quod inci- pit, Nos fi incompetenter aliquid agimus , Cc. ubi inducitar Balaam propheta reprehen- fus ab afinz, in quo per Balaam faperior, per afinam inferior intelligitur . Dico, quod hoc non oftendit inferiores ex a2uCtoritare poffe w- rehzndere faperiores , ncc fuperiores fe debe- 1e fubjicere inferioribus in illa correctione. Pa- C judicio comparationis ; 6c enim dicitur. Re- » tet in textu ibi fequenti, ubi dicitur: Ve- rum. ef quod per anam fubdit, & per Balaam prelati intelliguntur , nom tamen hoc exemplo probantar prelati accufandi a fubditis, (ed fuhditis forma tantum datur humiliter refiffendi prelatis, fi forte eos ad malum cogere voluerint, Et poft pauca fub- ditur : Locet eis in hujufmodi vocem ¢on- queftionis prorumpere, 81 przłaris fuis di- cere: Cur nos verberibus affligitis? Cur no- bis injufte ira(cimioi ? Numquid vobis ino- bedientes aliquando fuimus, nifi nanc, cum ad malum cogimur? Ad expofitionem Beda dico, quod licet pri- s » » » » > ». » » sh » » demnationis feu diffamationis , quæ eft aChus juftitie. Primis tribus judiciis poteft inferior de fuperiore judicare , & hoc de manifeflis , aut ubi eft vehemens fufpicio: & hoc probant hic allegata faltem. de tertio inodo. Quod vero Chriftus & Apoftoli , S& alii fandi vohte- rant, ut allegatur , fe & opera fua fuhíter- ni judicio laicorum, jam de Chrifto dixi : de Apoftolis & fan&is dicendum quod fi fe- cerint , hoc fuit perfectionis , & non ne- ceflitaris.. Ad illud Hieronymi , vr1r. quaflione 1. 5% Ap oe dicentis : Vereor > quomoda regina Auftri 2 pape ak €'c. dico , quod illad capitulum loquitur de fius, gina Auftri judicabit homines fui temporis ; » & Ninivite, gni ad prædicationem joa crediderant , condemnabunt eos, qui inajo- ‚тета Jona Salvatorem contempferunt. Hoc ей dicere: Vita hominum temporibus regina & Salomonis comparata vite: veflre , erit cul-. pabilis & condemnanda: fic & de vita Nini. x Е . vitarum, & eorum , qui contemplerunt , di- » cendum , Ét tunc illud , quod fequitur; Sic » plarimi in populis epifcopos judicent; eft de codem judicio comparationis accipiendum. Nam dicitur: Sic , id elt, {imili modo ; plu- rimi in populis epifcopos judicent; fubtrahen- do.fe ab eéclefiaftico gradu , tcilicet quoad c- ma Íacie videatur ad hoc venirc, quod præ- D pera, ‘& ea qua epifcopo conveniunt non &- lati mali a fubditis poffint reprehendi , qaod fi de frarernali corre&ione intelligeretur, non negarem - tamen. bene coüfideranii, loquitur de malis prelatis in fide errantibus, aut fub- diros praedicando ad malum trabentibus , unde » fic. habetur in textu: Qui etiam , fcilicet » prelati, in prazcipitium fuos mergunt audi- .» tores , quibus non falutaria , quz corri- - gant , fed quz illos deleétent erronea pre- dicaut: de quibus aperte fubditur , fcilicet ex fecunda epi(tola Petri capire fecundo . 77: funt fontes fine aqua, ©' nebuls turbinibus exagitaté , quibus caligo tenebrarum referva- tur, (al infauatum a porcis conculcatur. Et „fed corous reputatur, Profecto loquitur, ut apparet diligenter confideranti de prelatis ma- le docentibus , & di&um eft fupra, quod ta- libus poffint fubdii refilere ad. faperiorem re- currenda . Et fi periculum fit, iftos: publice reprehendere, non ficautem pro peccatis per- fonalibus , feu pro vita eorum mala . Ad illam Auguftini fuper Pfalmo rxxx1.8 dog Ja eux habetur xx111. quæfione 111. Oflendit Pro- et pheta, de. dico, quod differentia eft inter prohibere & punire ; quod poteft quis prohi- qui dicit Pax vohis, plerumque non columba , Ein hoc, fecundum Alexandrum in 111. quoad xercentes ,. Judicent. comparatione ; hoc eft, meliores laici comparati 2d epifcopos malos. Ostendent ex comparatione malam effe vitam epifcoporum talium . Àd illam, Item in die judicii licebit , cc. dico quod ista ratio arguit de judicio a(felfio- nis, aut comparationis , & postea transfert fc im eadem rationc ad judicium difcrerionis, ex quo fürgit faepius correctio fraterna. De Salo- mone deponente Abiathar facerdotem , de Da- niele iudicante.duos iniquos facerdotes, & de Nabuchodonofor di&um est: quia proponens dicit, quod in hoc Nabnuchodonofor nou re- probatar, dico, quod ex textu non laudatur Alexand, ab Ales part. ge qu 35 intentionem , fed quantum ad aQijonem. Quia cooperabatur Domino , dicitur fervus Domini. & licet 2 Deo dicatur fervus ejus. hoc est ; quia ei dedit dominium, & quia Domino , quantum ad acionem, licet non quoad inten- tionem , fervivit. De Tito & Vefpafiano di- . cenduro , quod justo Dei judicio puniverant facerdotes & habitatores ferufalem , quia occi- derunt Filium Dei, & wendiderunt juftlum, pro «rgento , Àraos i1. & vot impleretur verbum Dei , Luce xix. dicentis: Penient & sircumdas ufał 

Strana 954
953 ASN CHRI 2435. » Et conformiter dicit ad hoc, Nec caret » {crupulo íocietatis occulte , qui manifefto » facinori definit obviare , fi poteft, dicit glof- » fa. Et fic exponitur de fententia excom- municationis, Quante. Ad capirulum ergo al- SE to legatum poteft refponderi , ficut. ad illad , Wu rin Facientis culpa. diftindione LXXXVI. Ad illam de Gregorio, 11. quafione vir. Sicut , inquit , laudabile ; dico, quod illud capitulum loquitur de correctione ex auctori- tate. Nam ibi Gregorius incitat epifcopos in concilio Byzacii congregatos , ut prima- tem Clernentium informatione facerdotali præ- via punian: aur judicent : & fic non facit ad 1 Xie fententia excommante DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . m (131 potefl. deber & habet jurifdictionem .A bere faperiori , ne peccec , modo fuo 954 E p——— nendo , exhortando : & fic prohibitio eft in ANNO refpe&u futuri: p 'nitio per poena inflictionem emt non ft nif per fuperiorem, & ef refpeQu peccati præterir. Dico ergo, quod capitulum loquitus de prohibitione prælati, ne - peccet : & hoc poteft fieri per inferiorem , pet mo- dum exhortationis , & cum reverentia ; fed haec non e(t punitio, quz eft acus juftitiæ , hec' correftionis fraterne, fed prefervatio 2 periculo : nec.popularis multitudo aliud face- re poteft. Ad illud qnod infert, quod oportet fupe- riorem clericum a laico judicari , c. ficut di- xit a principio; eft quadruplex judicium ; af- Tropofitum proponenris, quod inferiores cor-B feffhionis, comparationis, difcretionis, & con- rigant per inflidonem poene fuüperiores , & "doici ecclefiafticos : fed magis ad propofitum , qnod talis correctio fit per fuperiores . Ad illam de Leone, i:. quaft. vii. dicen- te; Nos fi incompetenter aliquid agimus, cc. dico oum do&oribus, quod hzc fubmiflio fuit perfectionis , & non debiti. Àd decretum al- legatum, quod hoc (it'debitum, quod inci- pit, Nos fi incompetenter aliquid agimus , Cc. ubi inducitar Balaam propheta reprehen- fus ab afinz, in quo per Balaam faperior, per afinam inferior intelligitur . Dico, quod hoc non oftendit inferiores ex a2uCtoritare poffe w- rehzndere faperiores , ncc fuperiores fe debe- 1e fubjicere inferioribus in illa correctione. Pa- C judicio comparationis ; 6c enim dicitur. Re- » tet in textu ibi fequenti, ubi dicitur: Ve- rum. ef quod per anam fubdit, & per Balaam prelati intelliguntur , nom tamen hoc exemplo probantar prelati accufandi a fubditis, (ed fuhditis forma tantum datur humiliter refiffendi prelatis, fi forte eos ad malum cogere voluerint, Et poft pauca fub- ditur : Locet eis in hujufmodi vocem ¢on- queftionis prorumpere, 81 przłaris fuis di- cere: Cur nos verberibus affligitis? Cur no- bis injufte ira(cimioi ? Numquid vobis ino- bedientes aliquando fuimus, nifi nanc, cum ad malum cogimur? Ad expofitionem Beda dico, quod licet pri- s » » » » > ». » » sh » » demnationis feu diffamationis , quæ eft aChus juftitie. Primis tribus judiciis poteft inferior de fuperiore judicare , & hoc de manifeflis , aut ubi eft vehemens fufpicio: & hoc probant hic allegata faltem. de tertio inodo. Quod vero Chriftus & Apoftoli , S& alii fandi vohte- rant, ut allegatur , fe & opera fua fuhíter- ni judicio laicorum, jam de Chrifto dixi : de Apoftolis & fan&is dicendum quod fi fe- cerint , hoc fuit perfectionis , & non ne- ceflitaris.. Ad illud Hieronymi , vr1r. quaflione 1. 5% Ap oe dicentis : Vereor > quomoda regina Auftri 2 pape ak €'c. dico , quod illad capitulum loquitur de fius, gina Auftri judicabit homines fui temporis ; » & Ninivite, gni ad prædicationem joa crediderant , condemnabunt eos, qui inajo- ‚тета Jona Salvatorem contempferunt. Hoc ей dicere: Vita hominum temporibus regina & Salomonis comparata vite: veflre , erit cul-. pabilis & condemnanda: fic & de vita Nini. x Е ‚ vitarum, & eorum , qui contemplerunt , di- » cendum , Er tunc illud , quod fequitur; Sic » plarimi in populis epifcopos judicent; eft de codem judicio comparationis accipiendum. Nam dicitur: Sic, id elt, {imili modo ; plu- rimi in populis epifcopos judicent; fubtrahen- do.fe ab eéclefiaftico gradu , tcilicet quoad c- ma Íacie videatur ad hoc venirc, quod præ- D pera, ‘& ea qua epifcopo conveniunt non &- lati mali a fubditis poffint reprehendi , qaod fi de frarernali corre&ione intelligeretur, non negarem - tamen. bene coüfideranii, loquitur de malis prelatis in fide errantibus, aut fub- diros praedicando ad malum trabentibus , unde » fic. habetur in textu: Qui etiam , fcilicet » prelati, in prazcipitium fuos mergunt audi- .» tores , quibus non falutaria , quz corri- - gant , fed quz illos deleétent erronea pre- dicaut: de quibus aperte fubditur , fcilicet ex fecunda epi(tola Petri capire fecundo . 77: funt fontes fine aqua, ©' nebuls turbinibus exagitaté , quibus caligo tenebrarum referva- tur, (al infauatum a porcis conculcatur. Et „fed corous reputatur, Profecto loquitur, ut apparet diligenter confideranti de prelatis ma- le docentibus , & di&um eft fupra, quod ta- libus poffint fubdii refilere ad. faperiorem re- currenda . Et fi periculum fit, iftos: publice reprehendere, non ficautem pro peccatis per- fonalibus , feu pro vita eorum mala . Ad illam Auguftini fuper Pfalmo rxxx1.8 dog Ja eux habetur xx111. quæfione 111. Oflendit Pro- et pheta, de. dico, quod differentia eft inter prohibere & punire ; quod poteft quis prohi- qui dicit Pax vohis, plerumque non columba , Ein hoc, fecundum Alexandrum in 111. quoad xercentes ,. Judicent. comparatione ; hoc eft, meliores laici comparati 2d epifcopos malos. Ostendent ex comparatione malam effe vitam epifcoporum talium . Àd illam, Item in die judicii licebit , cc. dico quod ista ratio arguit de judicio a(felfio- nis, aut comparationis , & postea transfert fc im eadem rationc ad judicium difcrerionis, ex quo fürgit faepius correctio fraterna. De Salo- mone deponente Abiathar facerdotem , de Da- niele iudicante.duos iniquos facerdotes, & de Nabuchodonofor di&um est: quia proponens dicit, quod in hoc Nabnuchodonofor nou re- probatar, dico, quod ex textu non laudatur Alexand, ab Ales part. ge qu 35 intentionem , fed quantum ad aQijonem. Quia cooperabatur Domino , dicitur fervus Domini. & licet 2 Deo dicatur fervus ejus. hoc est ; quia ei dedit dominium, & quia Domino , quantum ad acionem, licet non quoad inten- tionem , fervivit. De Tito & Vefpafiano di- . cenduro , quod justo Dei judicio puniverant facerdotes & habitatores ferufalem , quia occi- derunt Filium Dei , & vendiderunt juftlum, pro argento , Araos 21. & vot impleretur verbum Dei , Luce xix. dicentis: Penient & sircumdas ufał 

Strana 955
—— DUE Le ® 955 ANNO ed terram proffernent te , eo quod non cognoveřis CHRISTI 1433- Odp, Ve e. 25. bom. merorum xxv. ubi tangitur periculum eorum, Nam, $0. tempus vifitazonis tue , Ex preterea iex Moyfi impleta erat, & fic figura ceffaverat , quare &t facérdotium . Erat enim jam fynagoga du- &a ad tumulum. De fan&io Ambrofio dicen- dum, quod erat Arcadio in {piritualibus fupe- sior. Quod Hieronymus refert de Damafo , dicendum , quod ifta accufario fuit pia infi- Tatio , fuper fama, ant potius füper infamia de Jubrice earnis. Et mulius negat, quoniam inferiores poffnt fuperiores arguere, tamen eurn teverentia fraternaliter , aut eis infamiam €lamorofam infinuare. Sed negandum eft , quod licet eos publice coram populo in fpeciali re- ORATIO /EGIDII allo, dr cosnguffabunt te undique, dx Á culum focietatis, Nam propter peccatam ÂChAE sez CARLERII 956 ANNO: | CHRISTI: 1433. wt didum eft, peccavit populus. Tertia cau fa eft deteftatio peccati, & oftenfio magniru« “1: dinis ejus , ut videatur quantum peccaret muł- 25 Ва: titudo , hoc vel illud faciendo ; quoniam us e$. com. 4 nus fic agendo peccavit. Thomas vero 2. 2. queflionc cvizi. articolo tertio ad. primum oftendit , quod tribus modis unus aliquando pro alío punitur. Primo , quia eft aliquo modo alterius , ut filius punitur pro peccato paris. Secundo , pet derivationem unius in alium, ut quia u- nus alum imitatur, zut ptr modum meriti , ut fubditi pro peccato: principis. Pater in pu- nitione populi pro peccato David , numeran- prehendere , au: detradüone infamare . Qua-Btis populum, zz. Reg. xx!v. propter quod lite: vero de illisin przdicatione agendum fit , dicendum eft in fiue conclufionis pundli. Ad radones quarti corollarii, Primo ad ra. tiones de reCoribus in fpiritualibus , dc. Ad ilam Ezech. 117. & xzxy1s, capitulis, Spe- «ulatorem , &c, Ya. probat comminationem fa- tam a Deo , contra negligentiam rectórum fpiriualium , im officio przdicationis, fi ve- ritarem vite & juftitie non docuerunt fuos fubditos. Et hoc etíam manifefle innuit au- €łoritas prima ad Timoth. v. 8 quis fuorum & moxime domeflicorum curam non habet , idem negavir , & eff infideli deterior, Et hoc nihil facit ad. propofitum de puniticne per viam ju- dicit quidam : Quidquid delirant reges , pletluniur. Achivi. Tertio, ad commendandarmn unitatem humana focietatis , & fic unus etiam bonus pro malis $n eadem Íocierate patitur. fuxta iflos modos fitis manifeftum eft, nonnunquam aliquem fi- ne culpa, non iamen fine caufa , puniri. Verumtamen principes filiorum Ifrael non fi- ne culpa corum æftimandum forte eft fuiffe punitos pro peccato populi, quiz corrigere ne- glexcrunt, cum poflent, ut tangit Origenes. Ad anfloritarem Auguftini, 11. quaflione vii. Qui nec; increpantis rectores , nec fui nec cap. 32. nec fuorum curam habentes, concedo. Rur- pomi an Horat. ep. 2 lib. 2. qu. 7. Qui flitiæ fuperiomm per inferiores , & eccle(afli- Cfus ad illam, quae de vindiéta Heli loquitur, corum per łaicos, fcabinos , aut judices , aut communitates. - Ad illam Origenis homilia vtr. fuper Jo- fue dicentis, Quando facerdos, «c, Iftam. om- nino coucedo. Árguit enim negligentiam fu- periorum in officio & praedicatione Gt puni- tione . inferiorum . Sed ut fepe didum eff, non eft negligere, omittere corrigere, quod quis rationabiliter emendare non poffet : unde feCbor fpiritualis peccata publica gladio ver- bi, & auctoritate juflitiæ tenetur corrigere , prout poteft. Quz vero per infliflionem poe- na non porefi cafligpare , verbo Dei detefta- tur. fi mala in communitatibus eorum non: cohibue- runt; & ad Origenem, ibi, Populus peccat, & grineipes offentanrur, Dico, quod pro peccato populi, principes interdum puniuntur; quia propter negligentiam correctionis populi multi- tudo licentior fit ad malui & proelivior. Quo- niam aurem curam populi princeps fufcepit , fi eulpabili omiffione peccata permiférit impuni- ta, reus erit infolentiæ ejus. Tales autem for- faffe fuere principes populi, qui cum viderent filias Moab miffas ex- confilio Balaam ad caftra filiorum lífrael, ut propter. eas populus pecca- ret & vincereter , qui ab eodem maledici non in comminatione Ángeli ecclefie Sardis, pro- pter eorum negligentias in corredtione juc- Tum , etiam concedo. lliam etiam , qua eft Leonis ad Aquilejenfem epifcopum ; inferio- rum ordinum culpe, ec. Ád auctoritatem Iidori , lib. 11z. de fum- Dif. 8. Tor mo bono, que vera eft de omittentibus do- dim; e. & étrinam minifirare , & farculo correllionis fra- jenů ей opo, iesno: vitiorum fpinas purgare , dum & qui- £e g,* fa bus, cum aliis circumílantiis , obligantur; & maxime de illis , qui paftoralis dignitatis , aut vocationis officio adhuc flzi&ius tenentur, Pro- ptereu Apofloius prima ad Corinthios v. Co- rinthios arguit , quod non corripnerunt illum Ad illam de rectoribus fæcuiaribus ; Nu- Dnototium fornicatorem correctione fraterna , de quo fepe e(t mentio facta. Pofuit proponens quatuor caufas, propter Quas corripienda & caflipanda funt peccata . Primo , quia populus videns peccatores non puniri vel argui per ecclefiam Gc publice | credunt ea que committunt non effe pecca- tá , vel non zam gravia , ficut infe funt. Se- cundo, quia ipfi illiciuntur ad peccandum fi milibus peccatis . Terüo , quia facilius ad a- liqua graviora ruunt. Quarto, quia una com- munitas coram Deo propter publicos pecca- tores damnatur, ot populus Ifrael propter for- 'nicantes cum Madianitis , &c. Nullus profe- num. ag. Фо fang mentis eft; qui non dicat , pecca- poterat, non cohibuerunt populum ad eas ac-XEi2 mortalia publica effe puniends: dicentes e- cedere: cum unus Zambri fcilicet, coram filiis Hfrael legatur accefüfís ad Cozbi Madianitidem fliam ducis, & cum ea peccare non erubue- Yit. Et nihilo minus reperimus unum pro alio puniri interdum, abfque peccato > tribus cau- Alessi, sb fis , ur dicit Aloxander: Prima eff excitatio fo- qu o i$ 4 lcktudimis caritatis , ut non tantum quifque fe ett o obfervet а peccato pro fe, fed etiam alii dili- gentiam adhibeant ad cuftodiam ünius, ne & ipi pro illo puniantur, Secunda caufa efl often- io unitatis, quz deber effa quantum ad vin- nim oppofitum, fautores effent criminam ac meo judicio feveriori difciplina arcendi , quam crimina facientes ; co quod non paucorum euctores effent , fed omnium que fub pre- textu illius erronee doCringe licentius age- rentur . (deo pono, quod multa peccate pu- blica fant . punienda per inflidtionem pene, , ab his, qui jurifdictionem habent fuper il- los. Et in hoc proponens & ego non fumus Difksentiaie. difcordes : diffezimus autem , quantum 'po- quies sem & prog tui ex articuli corollarüs notebilibus rationi- Senten In bus koc arisnla; 

Strana 956
—— DUE Le ® 955 ANNO ed terram proffernent te , eo quod non cognoveřis CHRISTI 1433- Odp, Ve e. 25. bom. merorum xxv. ubi tangitur periculum eorum, Nam, $0. tempus vifitazonis tue , Ex preterea iex Moyfi impleta erat, & fic figura ceffaverat , quare &t facérdotium . Erat enim jam fynagoga du- &a ad tumulum. De fan&io Ambrofio dicen- dum, quod erat Arcadio in {piritualibus fupe- sior. Quod Hieronymus refert de Damafo , dicendum , quod ifta accufario fuit pia infi- Tatio , fuper fama, ant potius füper infamia de Jubrice earnis. Et mulius negat, quoniam inferiores poffnt fuperiores arguere, tamen eurn teverentia fraternaliter , aut eis infamiam €lamorofam infinuare. Sed negandum eft , quod licet eos publice coram populo in fpeciali re- ORATIO /EGIDII allo, dr cosnguffabunt te undique, dx Á culum focietatis, Nam propter peccatam ÂChAE sez CARLERII 956 ANNO: | CHRISTI: 1433. wt didum eft, peccavit populus. Tertia cau fa eft deteftatio peccati, & oftenfio magniru« “1: dinis ejus , ut videatur quantum peccaret muł- 25 Ва: titudo , hoc vel illud faciendo ; quoniam us e$. com. 4 nus fic agendo peccavit. Thomas vero 2. 2. queflionc cvizi. articolo tertio ad. primum oftendit , quod tribus modis unus aliquando pro alío punitur. Primo , quia eft aliquo modo alterius , ut filius punitur pro peccato paris. Secundo , pet derivationem unius in alium, ut quia u- nus alum imitatur, zut ptr modum meriti , ut fubditi pro peccato: principis. Pater in pu- nitione populi pro peccato David , numeran- prehendere , au: detradüone infamare . Qua-Btis populum, zz. Reg. xx!v. propter quod lite: vero de illisin przdicatione agendum fit ; dicendum eft in fiue conclufionis pundli. Ad radones quarti corollarii, Primo ad ra. tiones de reCoribus in fpiritualibus , dc. Ad ilam Ezech. 117. & xzxy1s, capitulis, Spe- «ulatorem , &c, Ya. probat comminationem fa- tam a Deo , contra negligentiam rectórum fpiriualium , im officio przdicationis, fi ve- ritarem vite & juftitie non docuerunt fuos fubditos. Et hoc etíam manifefle innuit au- €łoritas prima ad Timoth. v. 8 quis fuorum & moxime domeflicorum curam non habet , idem negavir , & eff infideli deterior, Et hoc nihil facit ad. propofitum de puniticne per viam ju- dicit quidam : Quidquid delirant reges , pletluniur. Achivi. Tertio, ad commendandarmn unitatem humana focietatis , & fic unus etiam bonus pro malis $n eadem Íocierate patitur. fuxta iflos modos fitis manifeftum eft, nonnunquam aliquem fi- ne culpa, non iamen fine caufa , puniri. Verumtamen principes filiorum Ifrael non fi- ne culpa corum æftimandum forte eft fuiffe punitos pro peccato populi, quiz corrigere ne- glexcrunt, cum poflent, ut tangit Origenes. Ad anfloritarem Auguftini, 11. quaflione vii. Qui nec; increpantis rectores , nec fui nec cap. 32. nec fuorum curam habentes, concedo. Rur- pomi an Horat. ep. 2 lib. 2. qu. 7. Qui flitiæ fuperiomm per inferiores , & eccle(afli- Cfus ad illam, quae de vindiéta Heli loquitur, corum per łaicos, fcabinos , aut judices , aut communitates. - Ad illam Origenis homilia vtr. fuper Jo- fue dicentis, Quando facerdos, «c, Iftam. om- nino coucedo. Árguit enim negligentiam fu- periorum in officio & praedicatione Gt puni- tione . inferiorum . Sed ut fepe didum eff, non eft negligere, omittere corrigere, quod quis rationabiliter emendare non poffet : unde feCbor fpiritualis peccata publica gladio ver- bi, & auctoritate juflitiæ tenetur corrigere , prout poteft. Quz vero per infliflionem poe- na non porefi cafligpare , verbo Dei detefta- tur. fi mala in communitatibus eorum non: cohibue- runt; & ad Origenem, ibi, Populus peccat, & grineipes offentanrur, Dico, quod pro peccato populi, principes interdum puniuntur; quia propter negligentiam correctionis populi multi- tudo licentior fit ad malui & proelivior. Quo- niam aurem curam populi princeps fufcepit , fi eulpabili omiffione peccata permiférit impuni- ta, reus erit infolentiæ ejus. Tales autem for- faffe fuere principes populi, qui cum viderent filias Moab miffas ex- confilio Balaam ad caftra filiorum lífrael, ut propter. eas populus pecca- ret & vincereter , qui ab eodem maledici non in comminatione Ángeli ecclefie Sardis, pro- pter eorum negligentias in corredtione juc- Tum , etiam concedo. lliam etiam , qua eft Leonis ad Aquilejenfem epifcopum : Inferic- rum ordinum culpe, ec. Ád auctoritatem Iidori , lib. 11z. de fum- Dif. 8. Tor mo bono, que vera eft de omittentibus do- dim; e. & étrinam minifirare , & farculo correllionis fra- jenů ей opo, iesno: vitiorum fpinas purgare , dum & qui- £e g,* fa bus, cum aliis circumílantiis , obligantur; & maxime de illis , qui paftoralis dignitatis , aut vocationis officio adhuc flzi&ius tenentur, Pro- ptereu Apofloius prima ad Corinthios v. Co- rinthios arguit , quod non corripnerunt illum Ad illam de rectoribus fæcuiaribus ; Nu- Dnototium fornicatorem correctione fraterna , de quo fepe e(t mentio facta. Pofuit proponens quatuor caufas, propter Quas corripienda & caflipanda funt peccata . Primo , quia populus videns peccatores non puniri vel argui per ecclefiam Gc publice | credunt ea que committunt non effe pecca- tá , vel non zam gravia , ficut infe funt. Se- cundo, quia ipfi illiciuntur ad peccandum fi milibus peccatis . Terüo , quia facilius ad a- liqua graviora ruunt. Quarto, quia una com- munitas coram Deo propter publicos pecca- tores damnatur, ot populus Ifrael propter for- 'nicantes cum Madianitis , &c. Nullus profe- num. ag. Фо fang mentis eft; qui non dicat , pecca- poterat, non cohibuerunt populum ad eas ac-XEi2 mortalia publica effe puniends: dicentes e- cedere: cum unus Zambri fcilicet, coram filiis Hfrael legatur accefüfís ad Cozbi Madianitidem fliam ducis, & cum ea peccare non erubue- Yit. Et nihilo minus reperimus unum pro alio puniri interdum, abfque peccato > tribus cau- Alessi, sb fis , ur dicit Aloxander: Prima eff excitatio fo- qu o i$ 4 lcktudimis caritatis , ut non tantum quifque fe ett o obfervet а peccato pro fe, fed etiam alii dili- gentiam adhibeant ad cuftodiam ünius, ne & ipi pro illo puniantur, Secunda caufa efl often- io unitatis, quz deber effa quantum ad vin- nim oppofitum, fautores effent criminam ac meo judicio feveriori difciplina arcendi , quam crimina facientes ; co quod non paucorum euctores effent , fed omnium que fub pre- textu illius erronee doCringe licentius age- rentur . (deo pono, quod multa peccate pu- blica fant . punienda per inflidtionem pene, , ab his, qui jurifdictionem habent fuper il- los. Et in hoc proponens & ego non fumus Difksentiaie. difcordes : diffezimus autem , quantum 'po- quies sem & prog tui ex articuli corollarüs notebilibus rationi- Senten In bus koc arisnla; 

Strana 957
ANNO 957 omnia peccata mortalia publica effe punienda per judicium : & hoc apparet, gui2 in articulo dicit peccata mortalia publica indefnite., & tales in. moralibus regulariter equivalent uni- verfalibus. Jit ex rationibus ad eumdem, fpe- cialiter ex declaratione qua incipit, Unde id apparet; & ego pono oppofitum . Secundo, quia ponit, quod a quolibet Chrifli fideli pec- cata mortalia publica quorumcumque tam ec- clefiafficorum quam faeculaóum funt publice coram quibufcumque caritative argaenda . Patet ex fecundo corollario & tertio, & ex dccla- ratione ante corollaria , que incipit , Paret etiam ex ditectione Dei, &c. Et ego pono op- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. bus accipere ; in quatuor. Primo , quia ponit AGrina in moribus, defenfiones vel excufatio- — — 958 nes publice in peccatis, incitamenta aliorum ad peccandum , & fimilia, Talitez. peccantes dicuntur oves merbide contagiofe : peccantes aliis peccatis, non. Tales fuerunt illi impii Core & Abiron, erant namque fchifmatici, alios ad fchifma provocantes: unde bene di- citur per reCtorem: Recedite a tabernaculis im- piorum hominum: ne, fcilicet infedli eorum peccatis , involvamini in eorum poenis. De illis dicit Hieronymus fuper Jeremiam : Pol- luitur ex uno peccatore populus, ficut ex una ove morbida univerfus grex infcitur. Quod vero allegatur xvv. dift. ab eodem , & ab Origene, quod prius fuit allegatum , če pofitum. Tertio; quia ponit quod peccata pa- B hoc refponfum eft de negligentia facerdotum blica mortalia fuperioram funt predicanda et- iam coram populo: & hoc apparet ex tertio . corollario, & rationibus, & declaratione , quæ incipit, Sunt multa alia.peccata prelatorum. Et ego dico, quod peccata clericorum , fpe- cialia illi flagui, non funt populo nuntianda án verbo predicationis immoderate ; imo cum magna difcretione & fobrie, eram ubi faciendum effer: puta, fi verifimiliter populus crederet ea, que facerdotes committunt non effe peccata, aut minora quam fint , aut cape- & Forty , os. Yet à aufum peccandiab eis, aut aliquid aliud £m. fimile Rationes hujus (uo loco tangentur, Guarto, quia ponit quod peccata mortalia pu- aut pufillanimitare, aut timore fervili pecca- ta arguere difimulartinm , verentium linguas corrigendorum : ex quo peccato orniffiopis aliquando venit ira Dei fuper populum , est magis ad oppolitum , quam ad propofitum : quia pcr hoc oftenditar auctoritas facerdo- tum fuper alii, quorum eft fuis fubditis viam falutis ofleadere : ex cujus defe&u gra- viter peccaut; non ergo fubjiciuntur judicio definitionis fzcularium . Circa peccata pralatorum & facerdotum , quia canfa ruinz populi funt facerdotes mali, ait Gregorius. Et proponens allegat, & ex hoc concludit; quod eorum peccata fünt ma- blica quórumcumque funt. per poteflates fiecu- C xime arguenda. Dico quod hec fant vera; Jares coactive punienda, & hioc ubi correctio fraterna, aut generalis ceprehenfio , per pre- dicationem verbi Dei non fufficerer. Apparet ax declaratione qu& incipit, Unde, quia lex +livina : Et ego. pono oppofitum ad uon fub- je&os. Dico enim, quod peccata -łericorum mon fant poenaliter per judices fæculares corri- genda, aut coram ejs arguenda, nifi effet pec- catum in fide, aut fabverfione morum per fal- fam doctrinam; & cafibus exceptis a jure in una refponfione fpeeialiter , & ut ibi expreffis; aut fi aliqui alii fint 2 jure concefli: hoc enim & folum poffunt in ilis, quod eis concedit jus, & indulget: & quod hoc non poffunt fed intendit, non per facułares poenali judi- cio , non per przdicatores coram populo, nif cum moderamine & fobria gravitate. ver- borum, nifi error effet in populo credente quod ralia licerent: tunc: enim effent talia peccata feverius deteftanda in fe: fed non re- ferendo ad auctores coram populo libere. & fine freno , ut pratendumt dicta proponentis. Nam per quoslibet caritative , ut dicit, co- ram aliis corripienda funt. Ergo arguenda peccata prelatorum & facerdotum , primo ca- rirative , GC correctione fraterna, etiam a quolibet: ubi non fuffiit, procedendum eft ultra. Juxta. formam Salvatoris adhibendus eft in illos, & in favorém jurifdiCtionis ecclefia-D unus teílis, vel duo, & coram illis commo- fice . Alioquin ecclefia, fi. poreftati fzculari fubjaceret, cam fletu clamare deberet illud "Phrenorum 1, Faëla efl. quaft vidua domina gen- tium , prmceps provinciarum. fatia eff fub iribu- £0. Ideo plorans ploravit in wolle, & lacryma ejus im maxillis ejus. lta vero, que pono ad- verfus dica proponentis, per exrenfum in pofitione declarata fünr. Addit opponens, quod quamdiu peccata mortalia publica in communitatibus non pro- hibebuntur, tamdiu majores'in plebe & cum plebe erant in periculo damnationis: quod non apparét verum de peccatis non fubdito- rum, & fi prohibeant ipfos non fubditos, nendus eft ut defiflat: quod fi non audierit , dicendum eft ecclefie , id eft, prelato: & f neglexerit , ab ec potest ad. füperiorem , fcili- cet ad fommum Pontificem , confugi. Quod fi diffimulaverit, aut ipfemet peccaverit, dicen- dum eft ecclefie , id eft, generali concilio , quod er diclum fuit, correctionem nullatenus omittere credendum est. Si concilium non audierit , fit tibi ut ethnicus & publicanus, excommunicatus, exclufus a coetu fidelium Aliud non habent Christi fideles [laici in (a- cevdotes . Sune etiam arguenda peccata pre- di&orum ; per predicatores, & generaliter re- prehendenda , fed poiius in fermonibns ad cle- modo fibi competenti -illis , fcilicer, corre- Erum , & ibi duriter, interdum fvaviter est £Hone fraterna. Quia ergo alius modus eis non convenit , & quamvis peccatores, inquit ; inter alios exfiflentes fuo exeroplo aliquos ali- quo modo attrahant , non tamen funr omnes ut contagiofi. Sicut enim dictum cft ante , funt quidam flagitio fecundum doârinam beati Áuguftini, lib. de decem chordis, & fecundo de doftrina Chritiana; & quidam facinorofi. Primi funt qui non nocent aliis: fecundi, qui nocent. Contagiofa igitur pec- cata, funt herefes &c (chifrata, mala do- agendum . Lmplastrum ex pietate X justitia conficiendum ssr: pietas exhibeatur, ut ma- zer; justitia ut pater affistat: Simoniacam pra- vitatem in clero , & diverfis sratibus ag- gravavit , & ego illam pariter detestor. Ab- radenda est de ecclefià hec pefüma pestis . Allegavit ipfe proponens multa dicta fanctorum hoc mortiferum virus reprobantia, que fane intelle&a etiam ipfe accepto , pertranfiens di- verfos modos fimoniæ, qui veri funt. Accedo ad rationes, quibus probare videba. : tur ANNO CHRISTĘ 1433» Num. 16. Ra. bani funt, no Hieronymi. Díl, 43. Sed Mud, «, 27, PeceataPrale- torum quo- modo arguen- da, 

Strana 958
ANNO 957 omnia peccata mortalia publica effe punienda per judicium : & hoc apparet, gui2 in articulo dicit peccata mortalia publica indefnite., & tales in. moralibus regulariter equivalent uni- verfalibus. Jit ex rationibus ad eumdem, fpe- cialiter ex declaratione qua incipit, Unde id apparet; & ego pono oppofitum . Secundo, quia ponit, quod a quolibet Chrifli fideli pec- cata mortalia publica quorumcumque tam ec- clefiafficorum quam faeculaóum funt publice coram quibufcumque caritative argaenda . Patet ex fecundo corollario & tertio, & ex dccla- ratione ante corollaria , que incipit , Paret etiam ex ditectione Dei, &c. Et ego pono op- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. bus accipere ; in quatuor. Primo , quia ponit AGrina in moribus, defenfiones vel excufatio- — — 958 nes publice in peccatis, incitamenta aliorum ad peccandum , & fimilia, Talitez. peccantes dicuntur oves merbide contagiofe : peccantes aliis peccatis, non. Tales fuerunt illi impii Core & Abiron, erant namque fchifmatici, alios ad fchifma provocantes: unde bene di- citur per reCtorem: Recedite a tabernaculis im- piorum hominum: ne, fcilicet infedli eorum peccatis , involvamini in eorum poenis. De illis dicit Hieronymus fuper Jeremiam : Pol- luitur ex uno peccatore populus, ficut ex una ove morbida univerfus grex infcitur. Quod vero allegatur xvv. dift. ab eodem , & ab Origene, quod prius fuit allegatum , če pofitum. Tertio; quia ponit quod peccata pa- B hoc refponfum eft de negligentia facerdotum blica mortalia fuperioram funt predicanda et- iam coram populo: & hoc apparet ex tertio . corollario, & rationibus, & declaratione , quæ incipit, Sunt multa alia.peccata prelatorum. Et ego dico, quod peccata clericorum , fpe- cialia illi flagui, non funt populo nuntianda án verbo predicationis immoderate ; imo cum magna difcretione & fobrie, eram ubi faciendum effer: puta, fi verifimiliter populus crederet ea, que facerdotes committunt non efle peccata , aut minora quam fint , aut cape- & Forty , au- Yet a aufum peccandiab eis, aut aliquid aliud £m. fimile Rationes hujus (uo loco tangentur, Guarto, quia ponit quod peccata mortalia pu- aut pufillanimitare, aut timore fervili pecca- ta arguere difimulartinm , verentium linguas corrigendorum : ex quo peccato orniffiopis aliquando venit ira Dei fuper populum , est magis ad oppolitum , quam ad propofitum : quia pcr hoc oftenditar auctoritas facerdo- tum fuper alii, quorum eft fuis fubditis viam falutis ofleadere : ex cujus defe&u gra- viter peccaut; non ergo fubjiciuntur judicio definitionis fzcularium . Circa peccata pralatorum & facerdotum , quia canfa ruinz populi funt facerdotes mali, ait Gregorius. Et proponens allegat, & ex hoc concludit; quod eorum peccata fünt ma- blica quórumcumque funt. per poteflates fiecu- C xime arguenda. Dico quod hec fant vera; Jares coactive punienda, & hioc ubi correctio fraterna, aut generalis ceprehenfio , per pre- dicationem verbi Dei non fufficerer. Apparet ax declaratione qu& incipit, Unde, quia lex +livina : Et ego. pono oppofitum ad uon fub- je&os. Dico enim, quod peccata -łericorum mon fant poenaliter per judices fæculares corri- genda, aut coram ejs arguenda, nifi effet pec- catum in fide, aut fabverfione morum per fal- fam doctrinam; & cafibus exceptis a jure in una refponfione fpeeialiter , & ut ibi expreffis; aut fi aliqui alii fint 2 jure concefli: hoc enim & folum poffunt in ilis, quod eis concedit jus, & indulget: & quod hoc non poffunt fed intendit, non per facułares poenali judi- cio , non per przdicatores coram populo, nif cum moderamine & fobria gravitate. ver- borum, nifi error effet in populo credente quod ralia licerent: tunc: enim effent talia peccata feverius deteftanda in fe: fed non re- ferendo ad auctores coram populo libere. & fine freno , ut pratendumt dicta proponentis. Nam per quoslibet caritative , ut dicit, co- ram aliis corripienda funt. Ergo arguenda peccata prelatorum & facerdotum , primo ca- rirative , GC correctione fraterna, etiam a quolibet: ubi non fuffiit, procedendum eft ultra. Juxta. formam Salvatoris adhibendus eft in illos, & in favorém jurifdiCtionis ecclefia-D unus teílis, vel duo, & coram illis commo- fice . Alioquin ecclefia, fi. poreftati fzculari fubjaceret, cam fletu clamare deberet illud "Phrenorum 1, Faëla efl. quaft vidua domina gen- tium , prmceps provinciarum. fatia eff fub iribu- £0. Ideo plorans ploravit in wolle, & lacryma ejus im maxillis ejus. lta vero, que pono ad- verfus dica proponentis, per exrenfum in pofitione declarata fünr. Addit opponens, quod quamdiu peccata mortalia publica in communitatibus non pro- hibebuntur, tamdiu majores'in plebe & cum plebe erant in periculo damnationis: quod non apparét verum de peccatis non fubdito- rum, & fi prohibeant ipfos non fubditos, nendus eft ut defiflat: quod fi non audierit , dicendum eft ecclefie , id eft, prelato: & f neglexerit , ab ec potest ad. füperiorem , fcili- cet ad fommum Pontificem , confugi. Quod fi diffimulaverit, aut ipfemet peccaverit, dicen- dum eft ecclefie , id eft, generali concilio , quod er diclum fuit, correctionem nullatenus omittere credendum est. Si concilium non audierit , fit tibi ut ethnicus & publicanus, excommunicatus, exclufus a coetu fidelium Aliud non habent Christi fideles [laici in (a- cevdotes. Sunt etiar arguenda peccata pre- di&orum ; per predicatores, & generaliter re- prehendenda , fed poiius in fermonibns ad cle- modo fibi competenti-ilis, fcilicer, corre- Erum , & ibi duriter, interdum fvaviter est £Hone fraterna. Quia ergo alius modus eis non convenit , & quamvis peccatores, inquit ; inter alios exfiflentes fuo exeroplo aliquos ali- quo modo attrahant , non tamen funr omnes ut contagiofi. Sicut enim dictum cft ante , funt quidam flagitio fecundum doârinam beati Áuguftini, lib. de decem chordis, & fecundo de doftrina Chritiana; & quidam facinorofi. Primi funt qui non nocent aliis: fecundi, qui nocent. Contagiofa igitur pec- cata, funt herefes &c (chifrata, mala do- agendum . Lmplastrum ex pietate X justitia conficiendum ssr: pietas exhibeatur, ut ma- zer; justitia ut pater affistat: Simoniacam pra- vitatem in clero , & diverfis sratibus ag- gravavit , & ego illam pariter detestor. Ab- radenda est de ecclefià hec pefüma pestis . Allegavit ipfe proponens multa dicta fanctorum hoc mortiferum virus reprobantia, que fane intelle&a etiam ipfe accepto , pertranfiens di- verfos modos fimoniæ, qui veri funt. Accedo ad rationes, quibus probare videba. : tur ANNO CHRISTĘ 1433» Num. 16. Ra. bani funt, no Hieronymi. Díl, 43. Sed Mud, «, 27, PeceataPrale- torum quo- modo arguen- da, 

Strana 959
959- ORATIO ÆGIDII CARLERII 966 armee fit , faGas abfointiones a pœna & a culpa , Atavit , imo præcepit adorare Dominum . Ín 2 ANNO : CHRISTI 33- Aba utio- nec a pena & culpa» De pcecori- apionibus. Jer. go, 6- Pal. 77. © braRraret, B] Porto, hortavit , pro hortgtus eft. & indulgentias non effe in lege Dei funda- tas . Primo affumit illud Ifaia 111. Popule meus, qui te beutum dicunt, ipff te decipiunt , Secundo affumit Jeremiam vr. Curabant con- aritionem filie. populi mei cum ignominia dicen- ies: Pax , pax ; & non erat pax. Item illud Ezech. xr 11. V« qui. confuunt pulvilios fub omni cubito manus , € faciunt. ceroicalia fub capite univerfe etatis, ad capiendas animas & cum capercnt animas populi mei, vivificabant animas eorum , & violabant me ad populum meum , propter pugillum. hordei &' — fragmentum paris, at interficerent animas ; que non moriuntur; © viuificarent animas, qua non vivunt; mentientes ibis placuit Deo , non autem prohibuit pere- grinationem in Jerufalem ter in anno, fecun- dum quod.erat preceptum in lege Domini; ipfe enim folviffer legem . Et hoc eft , quod. dicitur in textu allegato: Subverrir aliaeia pe- regrini cultus, id eft idololatrie, d^ excelfa , € confregit [latuas lucofque fuceidit, ac prece- pit Jude , ut quereret Dominum Deum pa- trum fuorum. Ex ex ila claufula, precepit Ju- de ut quareret , féquitur, quod implicite præ- серег peregrinationem populo in ferufalem. Ibi enim fpecialiter & excellentiori mode co- lebatur. Nec ex diffidentia peregrinatur po- pulus , fed propter o&to caufas. Prima , populo meo credenti mendaciis, fam. dixi quo- B excitandum fanetorum imitationem . Secun- ad abfolutiones a pena & a culpa, quod non e(t communis modus tradendi iito modo eas, fed dantur fub modo remiffionis omnium pec- catorum , id eft, omnium poenaruní pro pec- catis debitarum , aut alicujus parüs illarum . Tunc dico ad hás tres rationes , quad petunt principium ;: loquunror. enim de fcducentibus populum per falfam exhortationem, aur intui- tu gratiæ captandæ , aut avari. quæftus : & cum applicat ad propofitum abfolutionis & indulgentiarum , fupponit quod fint mcadaeia , cum veritates fint, & preparadones fraftuo- fs ad viam falutis , ü tamen fervetur dcbi- zus ordo , & moderatio honefla in eis. Et quafí videtnr arguere a fuperiori ad inferius C neum. prophezarum veniffet , effirmative. Et" hic loous non tenet fecundum łogicos. Argnit enim. æquivalenter paftores in multis: ut dicendo popule fcelerato , quod eli beatus ; dicendo affligende plebi , quod e(t pax ; & multa eidem pro temporalibus recipiendis fingentibus , feducunt illum: ergo feducunt eum in ito propofito de abfolutio- nibus & indulgentiis. Jam ad rationes contra peregrinationes pro- cedamus . Ád primam ; affumit illud. Match. xxiv. Ecce predixi cobis ; fi ergo dixerint wo- bis, Gc. dico , quod ifta auétoritas non al- iegatur ad propolitum . Non enim eft contra Deum 'aut fanclos colentes , & ecclefias. ex devotione vifitantes : fed contra eos , cunt ecclefiam catholicam effe in aliquo an- gulo terre ; aut fidem catholicam in aliqua particulari regione , ficut per expofitiones Hie- ronymi & Auguflini fuperius oftenfum eft. Àd fecundam Jeremim , id ef : Pafores eo- vum feduxerunt eos, feceruntque vagari in mon- &übus, &c. dico , quod iftud frophera dixit, quia rectores populi pravocabant populum ad quaerendum Dominum extra terram. fuam. & locum quem clegcrat. Siquidem in lege vete- ri erat locus determinatus inJudea, ubi opor- tebat adorare , nec exta terram erat verus cultus Dei , fed idololatria tantum fecundum Prophetam : Notus in Judea Deus. Propte- rea incitare populum , ut adoraret alibi quam E in terra Juda, erat cum feducere. Nunc quia venit plenitudo temporis, colitur Deus db ortu folis ufque ad occafum , quoniam ubique pro fide cjus fanguine martyrum rubricata cft ter- ra . ideo prohibere vifitare loca fanGorum, & ex fpeciali devotione propter prefentiam pi- gnorum fuorum, idcft, corporum & cinerum ibi exfiftentium eos ibi quarerc, hoc videtur impium. Ad tertiam de Aza, 11. Paralipome- non xIv. dico , quod Aza prohibuit idolola- triam , confregit idola , Jucos fuccidit , & * s por- git fepeliri , qui di-D» c dà, propter acuendam devotionem . Tertia > ut fanétorum meritis fideles ipfi focientur . Quarta , ut corum orationibus adjuventur . Quinta, ut fint ad. orandum Deum plus me- mores. Sexta , ut fatisfiat honori fan&orum pro eorum laboribus, Septima, ut cx fanéto- rum przíentia coram omni ecclefia rutilemus fplendidius. O&ava , ut ecclefæ obediant , cum per poenitentiam peregrinatio eis injun- gitur, & fic obediendo fatisfaciant pro ‘pec- catis . Quomodo igitur prohiberi poffunt pe- regrinationes , ad quas Dens vocat? Vocavit AWWO CHRISTI 2433 Caufe grinetionié « ad Ехо, s. Moyfen &d rubum ardentem , & difcalcez- 1. Reg 194, cum Saul etjam malus ad cu- prophetare cæ- pir: non facerent fanctorum reliquie in bea- ta requie zanentium , quod mortalium via- torum fecit prafentia ? aliquis limina fancto- rum vifitare probibebitur , & concefum erat adirc prophetas ? Non modica eff cnim. re- creatio mentium. devotarum , celicta quando- que ecclcfia fua domeflica , aha loca fanc; vel fan&os Dei fervos , accellu ipfo corpo- 1s, & petere & contemplari ad oculum: ve- lurde eo, qui mortuum (gum in loco facro ele- notat Auguftinus libro de cura pro mortuis agenda , dicens capite v. Cum » plurimum interfit, ubi ponatur corpus mor- tut fui , qui pro fpiritu ejus Deo fuppli- ; quia & przcedens affectus locum ele- più fanctum > & illic corpore pofito .recor- » datus, locus fan@us eum, qui przcefferat, ? rcnovat , & auget affedum . Hzc ille. Per hoc ad illud Sapientis : Confide i» Deo , & mane in loco tuo , &c. illo , quod loquitur de permaneniia & quiete cordis , ex cujus inquietudine funt homines vagi, mobiles , & inftabiles ad omne opus bonum . Hac enim mala inílabilitas . Sed devote peregrinan- tes confidunt in Domino , manent in lo- co fuo , fcilicet in Deo ino > in quo juftus tus accefht : „ » fecundum divinam fcripturam manere perhi-, . betur licet corpore ambulet , fecundum quod dicit quidam : Caelum , non animum , mutan&, qui trans mare curqunt . Aá iliam, quod Dominus no(ler Jefus Chri- ftus peregrinationem illam folemnem, qua erat Ferufalem ter in anno , revocaverit , feu fpi- ritualem intelligentiam hujus dederit, cum al- legat illad Joannis tv. Mulier., crede mihi , we- nit hora, quando nec in monte hoc , nec Hiero- fülymis adorabitis Patrem , &c. dico, quod Domi- nus de modo colendi eum illam inflruit, quod non fecundum c&rimonias legis, ut in mon- te Siox uique tunc fiebat, e(fet colendus, fed in Eccl 12 Horse. 

Strana 960
959- ORATIO ÆGIDII CARLERII 966 armee fit , faGas abfointiones a pœna & a culpa , Atavit , imo præcepit adorare Dominum . Ín 2 ANNO : CHRISTI 33- Aba utio- nec a pena & culpa» De pcecori- apionibus. Jer. go, 6- Pal. 77. © braRraret, B] Porto, hortavit , pro hortgtus eft. & indulgentias non effe in lege Dei funda- tas . Primo affumit illud Ifaia 111. Popule meus, qui te beutum dicunt, ipff te decipiunt , Secundo affumit Jeremiam vr. Curabant con- aritionem filie. populi mei cum ignominia dicen- ies: Pax , pax ; & non erat pax. Item illud Ezech. xr 11. V« qui. confuunt pulvilios fub omni cubito manus , € faciunt. ceroicalia fub capite univerfe etatis, ad capiendas animas & cum capercnt animas populi mei, vivificabant animas eorum , & violabant me ad populum meum , propter pugillum. hordei &' — fragmentum paris, at interficerent animas ; que non moriuntur; © viuificarent animas, qua non vivunt; mentientes ibis placuit Deo , non autem prohibuit pere- grinationem in Jerufalem ter in anno, fecun- dum quod.erat preceptum in lege Domini; ipfe enim folviffer legem . Et hoc eft , quod. dicitur in textu allegato: Subverrir aliaeia pe- regrini cultus, id eft idololatrie, d^ excelfa , € confregit [latuas lucofque fuceidit, ac prece- pit Jude , ut quereret Dominum Deum pa- trum fuorum. Ex ex ila claufula, precepit Ju- de ut quareret , féquitur, quod implicite præ- серег peregrinationem populo in ferufalem. Ibi enim fpecialiter & excellentiori mode co- lebatur. Nec ex diffidentia peregrinatur po- pulus , fed propter o&to caufas. Prima , populo meo credenti mendaciis, fam. dixi quo- B excitandum fanetorum imitationem . Secun- ad abfolutiones a pena & a culpa, quod non e(t communis modus tradendi iito modo eas, fed dantur fub modo remiffionis omnium pec- catorum , id eft, omnium poenaruní pro pec- catis debitarum , aut alicujus parüs illarum . Tunc dico ad hás tres rationes , quad petunt principium ;: loquunror. enim de fcducentibus populum per falfam exhortationem, aur intui- tu gratiæ captandæ , aut avari. quæftus : & cum applicat ad propofitum abfolutionis & indulgentiarum , fupponit quod fint mcadaeia , cum veritates fint, & preparadones fraftuo- fs ad viam falutis , ü tamen fervetur dcbi- zus ordo , & moderatio honefla in eis. Et quafí videtnr arguere a fuperiori ad inferius C neum. prophezarum veniffet , effirmative. Et" hic loous non tenet fecundum łogicos. Argnit enim. æquivalenter paftores in multis: ut dicendo popule fcelerato , quod eli beatus ; dicendo affligende plebi , quod e(t pax ; & multa eidem pro temporalibus recipiendis fingentibus , feducunt illum: ergo feducunt eum in ito propofito de abfolutio- nibus & indulgentiis. Jam ad rationes contra peregrinationes pro- cedamus . Ád primam ; affumit illud. Match. xxiv. Ecce predixi cobis ; fi ergo dixerint wo- bis, Gc. dico , quod ifta auétoritas non al- iegatur ad propolitum . Non enim eft contra Deum 'aut fanclos colentes , & ecclefias. ex devotione vifitantes : fed contra eos , cunt ecclefiam catholicam effe in aliquo an- gulo terre ; aut fidem catholicam in aliqua particulari regione , ficut per expofitiones Hie- ronymi & Auguflini fuperius oftenfum eft. Àd fecundam Jeremim , id ef : Pafores eo- vum feduxerunt eos, feceruntque vagari in mon- &übus, &c. dico , quod iftud frophera dixit, quia rectores populi pravocabant populum ad quaerendum Dominum extra terram. fuam. & locum quem clegcrat. Siquidem in lege vete- ri erat locus determinatus inJudea, ubi opor- tebat adorare , nec exta terram erat verus cultus Dei , fed idololatria tantum fecundum Prophetam : Notus in Judea Deus. Propte- rea incitare populum , ut adoraret alibi quam E in terra Juda, erat cum feducere. Nunc quia venit plenitudo temporis, colitur Deus db ortu folis ufque ad occafum , quoniam ubique pro fide cjus fanguine martyrum rubricata cft ter- ra . ideo prohibere vifitare loca fanGorum, & ex fpeciali devotione propter prefentiam pi- gnorum fuorum, idcft, corporum & cinerum ibi exfiftentium eos ibi quarerc, hoc videtur impium. Ad tertiam de Aza, 11. Paralipome- non xIv. dico , quod Aza prohibuit idolola- triam , confregit idola , Jucos fuccidit , & * s por- git fepeliri , qui di-D» c dà, propter acuendam devotionem . Tertia > ut fanétorum meritis fideles ipfi focientur . Quarta , ut corum orationibus adjuventur . Quinta, ut fint ad. orandum Deum plus me- mores. Sexta , ut fatisfiat honori fan&orum pro eorum laboribus, Septima, ut cx fanéto- rum przíentia coram omni ecclefia rutilemus fplendidius. O&ava , ut ecclefæ obediant , cum per poenitentiam peregrinatio eis injun- gitur, & fic obediendo fatisfaciant pro ‘pec- catis . Quomodo igitur prohiberi poffunt pe- regrinationes , ad quas Dens vocat? Vocavit AWWO CHRISTI 2433 Caufe grinetionié « ad Ехо, s. Moyfen &d rubum ardentem , & difcalcez- 1. Reg 194, cum Saul etjam malus ad cu- prophetare cæ- pir: non facerent fanctorum reliquie in bea- ta requie zanentium , quod mortalium via- torum fecit prafentia ? aliquis limina fancto- rum vifitare probibebitur , & concefum erat adirc prophetas ? Non modica eff cnim. re- creatio mentium. devotarum , celicta quando- que ecclcfia fua domeflica , aha loca fanc; vel fan&os Dei fervos , accellu ipfo corpo- 1s, & petere & contemplari ad oculum: ve- lurde eo, qui mortuum (gum in loco facro ele- notat Auguftinus libro de cura pro mortuis agenda , dicens capite v. Cum » plurimum interfit, ubi ponatur corpus mor- tut fui , qui pro fpiritu ejus Deo fuppli- ; quia & przcedens affectus locum ele- più fanctum > & illic corpore pofito .recor- » datus, locus fan@us eum, qui przcefferat, ? rcnovat , & auget affedum . Hzc ille. Per hoc ad illud Sapientis : Confide i» Deo , & mane in loco tuo , &c. illo , quod loquitur de permaneniia & quiete cordis , ex cujus inquietudine funt homines vagi, mobiles , & inftabiles ad omne opus bonum . Hac enim mala inílabilitas . Sed devote peregrinan- tes confidunt in Domino , manent in lo- co fuo , fcilicet in Deo ino > in quo juftus tus accefht : „ » fecundum divinam fcripturam manere perhi-, . betur licet corpore ambulet , fecundum quod dicit quidam : Caelum , non animum , mutan&, qui trans mare curqunt . Aá iliam, quod Dominus no(ler Jefus Chri- ftus peregrinationem illam folemnem, qua erat Ferufalem ter in anno , revocaverit , feu fpi- ritualem intelligentiam hujus dederit, cum al- legat illad Joannis tv. Mulier., crede mihi , we- nit hora, quando nec in monte hoc , nec Hiero- fülymis adorabitis Patrem , &c. dico, quod Domi- nus de modo colendi eum illam inflruit, quod non fecundum c&rimonias legis, ut in mon- te Siox uique tunc fiebat, e(fet colendus, fed in Eccl 12 Horse. 

Strana 961
ANNO CHRISTI 1433. * 3% 663 DE PUNITIONE PEQCATORUM PUBLICORUM . 962 in fpiritu & verizate doéfrinæ evangelicæ . Îdeo A avi fidem effe in una parva regione, op: di- zem; » Auguftinus epiflola prima ad Hipponeufern: eceleflam ait: Ubique quidem Deus est, & nullo continetur loca vel clauditur, qui con- didit omnia: Gt eum a veris adoratpribus in fpiritu. St veritate opertee adorari , ut in occulto exandiens , in occulto etiam jufli- » ?» ” i ” ” hominibus vifbiliter nota íunt , quis po- test ejus confilium perferutari , quare n a- lüs locis hzc tnirabilia fiant , & in aliis non fiant ? In multis ením notifüma eft fan&itas loci, ubi fancti Yelicis Nolenfis corpus conditum est, quo volui ut perge- rent , quiz inde nobis facilius fideliufque 93 » 9) f » 32 s? » » vinitus fuerit propalatum . Nam St nos no- vimus Mediolani apüd memoriam fanéto- rum , ubi mirabiliter .& terribiliter demo- nes confitentur, fürcm. quemdam ; qui ad eum locum venerat ut falfum jurando deci- 2 peret, compulfum fuiffe confiteri fürtum , » ŠK quod abstulerat reddere . Numquid non & Africa martyrum corporibus plena est ? m *» » *») 9? Sicut enim quod Apostolus dicit , non om- nes -fanth habent dota curationis, nec ‘omnes habent dijudicaüonem fpirituum , nec in om- nibus memoriis fanCtorum iste voluit fieri ^lle, qui dividit propria unicuique :prout 2» vw 2” 2 > » vult: Hec ille. Ex quo patet, quod licet Ccunt doctores : nam dicit Apostolus : . fit ubique Deus., &.in nuo folo témplo co- Jour. 4 Angaß. [31124 26, in 10%, Joan. бо #1 adoratores adorabunt Patrem i» latur, tamen dignatus est ad honorem alicu- jus fan&i miracula facere uao loco , & non a- lio , & alia hic., alia ibi. Nam & de fancte For- sunato , lib. 1. dialogorám, cap. x. dicit beatus Gregorius: Cur. multa de ejus vita dicitnus , cum nunc ufque ad corpus illius tot virtutum documenta teneamus? Dzmoniacos quippe abfolvere, egros curare, quoties ex fde: pe- titur, ut. vivens confueverat ; hoc indefinca- voter facere ; & apud mortua ofla indefinen- „, ter perfeverat. Hee ille. Itraque peregrina- tio in montem Sion, & civitarem fanétam, per 2) » » 2 + .doétrinam Salvatoris' non esz damnata, fed ad intélligenttam [piritualem declaratas ut quæra-P tur Deus, & fanctorum fuffragia postulentur, ubi devotio fpiritualis & fandtitatis faccenfus ignis ardebit. Re hoc est quod dixit mulieri Sa- maritanæ: Penit hora, & nunc eff, quando vi- jpiritu Č veri- tate, Nec occafione peregrinationum utique lai- corum , fi ex caritate fiant, putes proprias pa- -Xochias effe contemnendas , ficut nec tempore Allo figurali fynagogæ fpernebantur , licet. ter in anno effet afcenfus in Jferufalem. Concedo tamen quod peregrinationes abfque devotione .caritatis modicum aut nihil prolunt ad meri- tum vitæ ætctnæ. Et hoc est quod 'dicit bea-, tus dugustinus de verbis Apostoli fermone fcec & coronet, Verumtimen ad. ifta, que .. & tamen nufquam fcimus hic talia feri.. "fecto fuper Matthei x. Ps €lum est. Ad an&oritetem Bede fuper illo Mauhzi tx. » Sequere, Gc. dicentis : Sequere me, & non ; tam inceffu pedum, quain exfecutioné mo- ‚„ Tum; dico quad verum est , quod peregri- patio Corporalis , finc fpiritualis pinguedine des votionis, parum prodest, juxia dictum Аро- stoli 1. ad 'Thimoth. tv. Éxerctatio corporalis -ad "modicum utilis eff, pietas ad. omnia. valet . Narrat proponens multa peccata Gc abufus cir- €a peregrinationes , quas non di(tredo , (ed pu- to effe vero, & illi ab omni bono viro pro pof- fe rollendi funt. Hoc non vitiat peregrinatio- “nes, quando funt bene facte ex caritate &aliis fcribi porest quidquid in eorum aliquo di. Bcircumstandis debitis: ni& enim effent bone, non effent approbat a fanclis patribus, Igitur cum fiut per. doctores fanctos iustificate, patet quod fint licite. Hoc etiam probatur . Nam de Cleto Papa tero a Petro, vel ejus coad- jutore , dicitur in chronica Martini fic : Hic 1. Cletus Pontifex fcribens omnibus populis approbat & commendat peregrinationes ad fanQos, & maxime ad limina fancti Petri , afferens quod validior est ad falutem fancti Petri viütatio, quam, duorum annorum je- junium: & illos anathemate exfecratur, qui vilttationem Apostolorum impediunt vel dif- fuadent . Hac ibt . Siquidem virtatibus ipfis, ut.objeQo contingit male uti , ut di- x 19 ” inflat: fed won , ut in principio eliciente a- &um : Qur etiam non potuerunt aliqui mali uti, ut obje&o , peregrinationibus ? Post predicta veniendum est ad objecta circa venerationem fancarum reliquiarum . Ad: av- &oritatem Innocentii de reliquiis & veneratione fan&torum : Cum. ex eo quod quidam , dc. Concedo illud decretum. Prohibetur enim , ne Scientia, ARWO CHRISTI 1433- Вало 71. в Christo asto + z. Cor. & De religuiia > -vcneratlo. M fanctotum, antique reliquie extra capfam trahantur pra-- .prer tnrpem quzstum , aut gut videantur , & ne de novo invente fine aucloritato fédis Apo- stolicæ venerentur. Per hoc dico ad id, Quod de rovitate, ¢c. Nam {i auctoritate fedis A- postolicæ hoc approbatum est , peregrinatio , & confequenter veneratio ista laudabilis est ; fi non, tunc fieri non debet. .Ád auctoritatem Chryfostomi in opere imper- wolis Scribe Ó Pha- rifai hypocrite , &c. dico, quod Chryfostomus improbat factum .zdificantium fepulcra pretio- fa ex fübstantia pauperum ; qui illos evifce- rant, ut celebrent fibi nomen fempiternum : putantes stulte, felicem vitam in memoriis ho- minum debere recondi » Nec minori ratione Chryf. in o- | pere imperfs | iu c. Bistthe 23. hom, 43. arguendi funt, qui bafilicas exstruunt de bo-: mis alienis: velut enim interfeClores filiorum ante faciem patris computat illos Sapiens, Nam dicit Ecclefiastici xxxiv. Qui offert faenficium de fubflantia pauperis , quafi qui villimat filium fecondo : Non corpore , inquit , impellitur Ein. confpeda paris. Nec licere judico debere quis ad Christum veniré, fed defiderio col- ligarur, cc. idem dicit Augustinus’ fuper illo: Memo. poteff venire ad me, nifi Parer meus traxerit eum ,.cum ait: Non ambulan- do ad Christum currimus , fed credendo. ^ Hivos loz. — Ad auctoritatem ffiérónymi dicentis fuper © Мань. illo Matthei xxiv. JVolite exire, nolite. credere, » Gc. Stultum est enim in. patvo loco vel ab- » fcondito querere qui totius mundi lumen est. Dico , quod non est contra peregrinationes, fed contra’ putantes , catholicam | ecclefiam , Gancil, General, Tom. XXIX. vibus & aliis Dei fervis, destruere antiquas Dei ecclefias, ut nova edi- ficentur ; fed ob reverentiam Dei & fan&o- fum, de proprio monumenta edificari marty- prorfus laudabile est* Siquidem Deda ornatum fepulcii Domini libvo ultimo füper Marcum exponit , ita dicens : » De monumento Domini ferunt, qui nostra » ætate de Hicrofalymis in Britanniam vene- » Te, quod domus fuit rotunda , de fubjacen- s» fe Tupe - -excifa , tanta altitudinis y ut intra »"Confgtens homo vix mang extenta culmen Ppp „ poffit 

Strana 962
ANNO CHRISTI 1433. * 3% 663 DE PUNITIONE PEQCATORUM PUBLICORUM . 962 in fpiritu & verizate doéfrinæ evangelicæ . Îdeo A avi fidem effe in una parva regione, op: di- zem; » Auguftinus epiflola prima ad Hipponeufern: eceleflam ait: Ubique quidem Deus est, & nullo continetur loca vel clauditur, qui con- didit omnia: Gt eum a veris adoratpribus in fpiritu. St veritate opertee adorari , ut in occulto exandiens , in occulto etiam jufli- » ?» ” i ” ” hominibus vifbiliter nota íunt , quis po- test ejus confilium perferutari , quare n a- lüs locis hzc tnirabilia fiant , & in aliis non fiant ? In multis ením notifüma eft fan&itas loci, ubi fancti Yelicis Nolenfis corpus conditum est, quo volui ut perge- rent , quiz inde nobis facilius fideliufque 93 » 9) f » 32 s? » » vinitus fuerit propalatum . Nam St nos no- vimus Mediolani apüd memoriam fanéto- rum , ubi mirabiliter .& terribiliter demo- nes confitentur, fürcm. quemdam ; qui ad eum locum venerat ut falfum jurando deci- 2 peret, compulfum fuiffe confiteri fürtum , » ŠK quod abstulerat reddere . Numquid non & Africa martyrum corporibus plena est ? m *» » *») 9? Sicut enim quod Apostolus dicit , non om- nes -fanth habent dota curationis, nec ‘omnes habent dijudicaüonem fpirituum , nec in om- nibus memoriis fanCtorum iste voluit fieri ^lle, qui dividit propria unicuique :prout 2» vw 2” 2 > » vult: Hec ille. Ex quo patet, quod licet Ccunt doctores : nam dicit Apostolus : . fit ubique Deus., &.in nuo folo témplo co- Jour. 4 Angaß. [31124 26, in 10%, Joan. бо #1 adoratores adorabunt Patrem i» latur, tamen dignatus est ad honorem alicu- jus fan&i miracula facere uao loco , & non a- lio , & alia hic., alia ibi. Nam & de fancte For- sunato , lib. 1. dialogorám, cap. x. dicit beatus Gregorius: Cur. multa de ejus vita dicitnus , cum nunc ufque ad corpus illius tot virtutum documenta teneamus? Dzmoniacos quippe abfolvere, egros curare, quoties ex fde: pe- titur, ut. vivens confueverat ; hoc indefinca- voter facere ; & apud mortua ofla indefinen- „, ter perfeverat. Hee ille. Itraque peregrina- tio in montem Sion, & civitarem fanétam, per 2) » » 2 + .doétrinam Salvatoris' non esz damnata, fed ad intélligenttam [piritualem declaratas ut quæra-P tur Deus, & fanctorum fuffragia postulentur, ubi devotio fpiritualis & fandtitatis faccenfus ignis ardebit. Re hoc est quod dixit mulieri Sa- maritanæ: Penit hora, & nunc eff, quando vi- jpiritu Č veri- tate, Nec occafione peregrinationum utique lai- corum , fi ex caritate fiant, putes proprias pa- -Xochias effe contemnendas , ficut nec tempore Allo figurali fynagogæ fpernebantur , licet. ter in anno effet afcenfus in Jferufalem. Concedo tamen quod peregrinationes abfque devotione .caritatis modicum aut nihil prolunt ad meri- tum vitæ ætctnæ. Et hoc est quod 'dicit bea-, tus dugustinus de verbis Apostoli fermone fcec & coronet, Verumtimen ad. ifta, que .. & tamen nufquam fcimus hic talia feri.. "fecto fuper Matthei x. Ps €lum est. Ad an&oritetem Bede fuper illo Mauhzi tx. » Sequere, Gc. dicentis : Sequere me, & non ; tam inceffu pedum, quain exfecutioné mo- ‚„ Tum; dico quad verum est , quod peregri- patio Corporalis , finc fpiritualis pinguedine des votionis, parum prodest, juxia dictum Аро- stoli 1. ad 'Thimoth. tv. Éxerctatio corporalis -ad "modicum utilis eff, pietas ad. omnia. valet . Narrat proponens multa peccata Gc abufus cir- €a peregrinationes , quas non di(tredo , (ed pu- to effe vero, & illi ab omni bono viro pro pof- fe rollendi funt. Hoc non vitiat peregrinatio- “nes, quando funt bene facte ex caritate &aliis fcribi porest quidquid in eorum aliquo di. Bcircumstandis debitis: ni& enim effent bone, non effent approbat a fanclis patribus, Igitur cum fiut per. doctores fanctos iustificate, patet quod fint licite. Hoc etiam probatur . Nam de Cleto Papa tero a Petro, vel ejus coad- jutore , dicitur in chronica Martini fic : Hic 1. Cletus Pontifex fcribens omnibus populis approbat & commendat peregrinationes ad fanQos, & maxime ad limina fancti Petri , afferens quod validior est ad falutem fancti Petri viütatio, quam, duorum annorum je- junium: & illos anathemate exfecratur, qui vilttationem Apostolorum impediunt vel dif- fuadent . Hac ibt . Siquidem virtatibus ipfis, ut.objeQo contingit male uti , ut di- x 19 ” inflat: fed won , ut in principio eliciente a- &um : Qur etiam non potuerunt aliqui mali uti, ut obje&o , peregrinationibus ? Post predicta veniendum est ad objecta circa venerationem fancarum reliquiarum . Ad: av- &oritatem Innocentii de reliquiis & veneratione fan&torum : Cum. ex eo quod quidam , dc. Concedo illud decretum. Prohibetur enim , ne Scientia, ARWO CHRISTI 1433- Вало 71. в Christo asto + z. Cor. & De religuiia > -vcneratlo. M fanctotum, antique reliquie extra capfam trahantur pra-- .prer tnrpem quzstum , aut gut videantur , & ne de novo invente fine aucloritato fédis Apo- stolicæ venerentur. Per hoc dico ad id, Quod de rovitate, ¢c. Nam {i auctoritate fedis A- postolicæ hoc approbatum est , peregrinatio , & confequenter veneratio ista laudabilis est ; fi non, tunc fieri non debet. .Ád auctoritatem Chryfostomi in opere imper- wolis Scribe Ó Pha- rifai hypocrite , &c. dico, quod Chryfostomus improbat factum .zdificantium fepulcra pretio- fa ex fübstantia pauperum ; qui illos evifce- rant, ut celebrent fibi nomen fempiternum : putantes stulte, felicem vitam in memoriis ho- minum debere recondi » Nec minori ratione Chryf. in o- | pere imperfs | iu c. Bistthe 23. hom, 43. arguendi funt, qui bafilicas exstruunt de bo-: mis alienis: velut enim interfeClores filiorum ante faciem patris computat illos Sapiens, Nam dicit Ecclefiastici xxxiv. Qui offert faenficium de fubflantia pauperis , quafi qui villimat filium fecondo : Non corpore , inquit , impellitur Ein. confpeda paris. Nec licere judico debere quis ad Christum veniré, fed defiderio col- ligarur, cc. idem dicit Augustinus’ fuper illo: Memo. poteff venire ad me, nifi Parer meus traxerit eum ,.cum ait: Non ambulan- do ad Christum currimus , fed credendo. ^ Hivos loz. — Ad auctoritatem ffiérónymi dicentis fuper © Мань. illo Matthei xxiv. JVolite exire, nolite. credere, » Gc. Stultum est enim in. patvo loco vel ab- » fcondito querere qui totius mundi lumen est. Dico , quod non est contra peregrinationes, fed contra’ putantes , catholicam | ecclefiam , Gancil, General, Tom. XXIX. vibus & aliis Dei fervis, destruere antiquas Dei ecclefias, ut nova edi- ficentur ; fed ob reverentiam Dei & fan&o- fum, de proprio monumenta edificari marty- prorfus laudabile est* Siquidem Deda ornatum fepulcii Domini libvo ultimo füper Marcum exponit , ita dicens : » De monumento Domini ferunt, qui nostra » ætate de Hicrofalymis in Britanniam vene- » Te, quod domus fuit rotunda , de fubjacen- s» fe Tupe - -excifa , tanta altitudinis y ut intra »"Confgtens homo vix mang extenta culmen Ppp „ poffit 

Strana 963
963 ANNO , antem ejufdem monumenti ac loculi pubieun- CHASEI „ do Ez slbo dicitur effe permintus . Ecce do- mus & fepulerum Domini fpatiofa & ampla arque honorata a. matre Domini , ab Apofto- Bis, s Chrilti fidelibus, qui etiam inter fre- zpitue infdelium ipfüm fepulcrum adorare ve- nerunt, Narrat hoc feciffe fandus Ambrofius Helena soginam , fanétus Hieronymus: fan- fam Paulàm , ceterique fan&li quamplurimos, Audite de decors fepmlcri beate Mariæ virgi- Amb w.de gis , beatum Hieronymum in fermone de AC err fumptione illius ad Paulam & Euftochium di- dofi imper. put med. pentem : Monftrarue fepulerum ejus cernenti- Affumpt. Dei. » bus nobis ufque ad prafens in vallis Jofa- pore Vira. 2 pof. aiu. » » Sion , & montem Oliver pofita , quam X e tu o Paula afpexifti., ubi im ejus honore s» fabricata eft ecclefia miro lapide tabulata : » in qua fepuita fuiffe , ut fcire pateftis , ab » omnibus ibidem praedicatur ; fed nunc va- v cuum eíl; maufoleum ceraeutibus oftendi- » tur , Habetur etiam Marci vi. de Joanne Baprifta , quod difcipuli venerunt. & tulerunt ORATIO ÆCIDII CARLERII w polfie sttingere . R: finaliter inguit : ColorA fiderat cancęrdiam , przjerita fiiis 2&2 «on S. 964 ANNO CHRISTI 1434. b Passe, rme ferat, € Barro , pf» per, refert . Dicam , fola veritate motes , refle Deo, quoniam concilii generalia in imeseria fidei errare non poffunt , inter quo Gonfan- tienfe concilium Joannem Rys * prater fuas affertiones erroneas condemnavit , nullus de eztero eum pro cathnlico habeat , eut eyan- gelico predicatore . Nec joaunem Wickleff, cujus errores grzwifiimi fans , quorum Bot- null pro quanto errores antiquorum hæreti- corum Pelagii , Manichgi, Donati, Herenga- rü, Maffalian , & quoromdam aliorum , fa piunt, i opus fucrit ad plenum declarando- rum , dudum apte nofira tempora damnad fuere . Æflimo forte, quod fi proponens arti» phat medio , quz vallis efl inter montem B culos foannis Wickleff, & Joannis Hus atten- differ , & libros eorum legiffet , ut paires qui fuerant in Conftantienfi concilio, nobifeum diceret non poffe &os fateri catholicos , . Hieronymum vero non nimium extoilat no- cp bis ; coram expertis loquitur dodloribus & Perifis. magiftris alma matris mec univerfitatie Pari- fienfis , qui verbofitatem fuam non modicam triduo fuflinentes in repetitione per enm fa- corpus ejus, & pofüerunt illud in monumen- da in fen lo Bernardo Parifiis * ad omnino ng, o" io Refert Beda, quod Jofephus & Eufebius quare & in omnibus, volente autem ita Do- de hac fepultara refcripferunt; fcilicet, de ve- mino, ne inaniter gloriaretur , foli Regentes nerabili fepulero Joannis. Dehac fepnultura & vici Straminis , & in pauco numero fe illi dé venerationé fidelium , &t miraculorum cré- objecerunt , illius tmmentia verba reprimen- v . - . bro goncurfu, in epitaphio fanéte Paule , qua- - teś. Non enim dignam judicabatur gravifmos vue du Foie gp Fade liter illuc venit peregre, docet Mieronymus :C patres , in theologia &t decretorum faculta- € item in quod gratia brevitatis omitto. puo & fe. —— Allegat peccata prelatorum & facerdotum UH in Omiffone culpabili predicationis verbi Dei, & prohibitione predicare volentinm , in non communicando laicos, nullius mortalis con- fcios , füb utraque fpecie ; fcilicet panis & wini : in habendo dominia civilia fuper divi- tiis & bonis remporalibus; ad que refponde- ii per me non oportet, cum quilibet borum trigm articolorum peritifümos habeat defenfo- res. Tetigit etiam de fententia lata per feli- cis recordationis Alexandrum Papam a IV, praedicationem. verbum Dei prohibentem ex- tra glauftra & pärticulares ecclefias . Rurfus e gl. liber asf. nari > V- tibus profeflores , fe tam levi perfonæ debere opponere . Ego autem tunc conßicdum vidi > finem exfpeGavi , confufionem (nam vidi, ita ut recefferit kofpite infalurato,, & neceffe fibi ert: Alioquin aliqua minus bene dicia coactus fuiffot revocare. 3íla precor non ama- ro-animo quis fnfcipiat. Nam hec ideo dio &a funt, ne di&a pe? ante a proponente de illorum juflita cordi infideant ; fed veritas , que a me di&a cft , glucefcat, Nec enim no- vum elt populos occafionem fumpfiffe cree dendj alicui perfonæ pro fua appareati fans £ütate : dudum enim fimilia prioribus conti- gerunt : unde cirius eft ralibus indulgendum, de fententia Conitantienfis concilii lata contra Ddum propter fpeciem pietatis , ipfi quai ino €ommunicantes laicos fub utraque fpecie : dehinę de defenfione dominiorum temporalium , per Papam & ceteros prajatos, Quas materias pa- zribus meis memoraris defendendas remitio , Terigit verbum de ereflione cruciate contra Bo- hemos, & inveftione in facerdotes , fi fitiant fanguiuge eoram dem yel non, Verum quoniam guzrentibus pacem occafiones funt amputandar jurgierum , fatius hac viec de hacre fuperfedere arbitratus fum , Docet enim me ille, qui dicit: Claudite jam rivos pueri ,. [a4 prata. biberunt , vini. Cum de bulla Alexandri fecit mentionem præ- dicationem ręftringentie, dc. fubjunxit , quod emanavit principaliter & maxime ob magi- ftrum bong & laudabilis ac fànctz memorie Joannem Hus , ut fperatur , facræ pagine fcii in impietatem labuntur. Coufequenter mentem fuam proponens ape- rit de modo reprehenfianis peccatorum publicos rum przlatorum & facerdorum per viam pra- dicationis , & alias ; dicit cnim quod omnia talia funt in prædicatione per facerdotes , če aliis modis per omnes Chri(ti fvieles , fecun- dum quod eorum füatui , comperit , data per- tinacia , caritative arguenda & detegendz et-- iam coram clero & populo, Refolvendo diéta fua, tres modos. correctio. nis invenio peccatorum ; & babet, nt dicit, quilibet fuos exfecutores . Primus eft corre. étionis frarerns , & hic competit omnibus Chrifti fidelibus. Secuüdus modus corretio- nis per vitam juflitims , Gt hic competit judi- baccalaurenm formarum , 8 predicatorem u-Xcibus, Tertius eft modus corre@ionis genera: que evangelicum , virum bonum > juftum & carfholicum , a multis gnais in regno no- fuo vita & morbus & fama laudabiliter spprobatum , Debebat , ut falva pace loquar , groponens lla fupticere , qui geftorum in facro concilio Gonflantienfi volebat approba- fonem audire , debebar fübticere jfta , qua $oaunis Bus articulos reprobatos & damna- tos fub medio pofitos effe cupiebat, Qui de- ' cuilibet fiatui comperat, Quomodo igitur lis in praedicatione, & hic competit predica. toribus, Ecce tres modos , S apparet quis pec- cata prælatorum & facerdotum fint per ho- zninas corripienda correflione fraterna , di- dum eß: & ibi tactum quod peccata co yum perfonalia nor funt arguenda coram mul titudine , & fuffclenter deductum , ‘quod hoc eff pretermitterg ordinem fraternæ cor. reétia- 

Strana 964
963 ANNO , antem ejufdem monumenti ac loculi pubieun- CHASEI „ do Ez slbo dicitur effe permintus . Ecce do- mus & fepulerum Domini fpatiofa & ampla arque honorata a. matre Domini , ab Apofto- Bis, s Chrilti fidelibus, qui etiam inter fre- zpitue infdelium ipfüm fepulcrum adorare ve- nerunt, Narrat hoc feciffe fandus Ambrofius Helena soginam , fanétus Hieronymus: fan- fam Paulàm , ceterique fan&li quamplurimos, Audite de decors fepmlcri beate Mariæ virgi- Amb w.de gis , beatum Hieronymum in fermone de AC err fumptione illius ad Paulam & Euftochium di- dofi imper. put med. pentem : Monftrarue fepulerum ejus cernenti- Affumpt. Dei. » bus nobis ufque ad prafens in vallis Jofa- pore Vira. 2 pof. aiu. » » Sion , & montem Oliver pofita , quam X e tu o Paula afpexifti., ubi im ejus honore s» fabricata eft ecclefia miro lapide tabulata : » in qua fepuita fuiffe , ut fcire pateftis , ab » omnibus ibidem praedicatur ; fed nunc va- v cuum eíl; maufoleum ceraeutibus oftendi- » tur , Habetur etiam Marci vi. de Joanne Baprifta , quod difcipuli venerunt. & tulerunt ORATIO ÆCIDII CARLERII w polfie sttingere . B finaliter inguit : CoiorA fiderat cancęrdiam , przjerita fiiis 2&2 «on S. 964 ANNO CHRISTI 1434. b Passe, rme ferat, € Barro , pf» per, refert . Dicam , fola veritate motes , refle Deo, quoniam conciliz generalia in imeseria fidei errare non poffunt , inter quo Gonfan- tienfe concilium Joannem Rys * prater fuas affertiones erroneas condemnavit , nullus de eztero eum pro cathnlico habeat , eut eyan- gelico predicatore . Nec joaunem Wickleff, cujus errores grzwifiimi fans , quorum Bot- null pro quanto errores antiquorum hæreti- corum Pelagii , Manichgi, Donati, Herenga- rü, Maffalian , & quoromdam aliorum , fa piunt, i opus fucrit ad plenum declarando- rum , dudum apte nofira tempora damnad fuere . Æflimo forte, quod fi proponens arti» phat medio , quz vallis efl inter montem B culos foannis Wickleff, & Joannis Hus atten- differ , & libros eorum legiffet , ut paires qui fuerant in Conftantienfi concilio, nobifeum diceret non poffe &os fateri catholicos , . Hieronymum vero non nimium extoilat no- cp bis ; coram expertis loquitur dodloribus & Perifis. magiftris alma matris mec univerfitatie Pari- fienfis , qui verbofitatem fuam non modicam triduo fuflinentes in repetitione per enm fa- corpus ejus, & pofüerunt illud in monumen- da in fen lo Bernardo Parifiis * ad omnino ng, o" io Refert Beda, quod Jofephus & Eufebius quare & in omnibus, volente autem ita Do- de hac fepultara refcripferunt; fcilicet, de ve- mino, ne inaniter gloriaretur , foli Regentes nerabili fepulero Joannis. Dehac fepnultura & vici Straminis , & in pauco numero fe illi dé venerationé fidelium , &t miraculorum cré- objecerunt , illius tmmentia verba reprimen- v . - . bro goncurfu, in epitaphio fanéte Paule , qua- - teś. Non enim dignam judicabatur gravifmos vue du Foie gp Fade liter illuc venit peregre, docet Mieronymus :C patres , in theologia &t decretorum faculta- 2 $m i" quod gratia brevitatis omitto. bu & fe. —— Allegat peccata prelatorum & facerdotum UH in Omiffone culpabili predicationis verbi Dei, & prohibitione predicare volentinm , in non communicando laicos, nullius mortalis con- fcios , füb utraque fpecie ; fcilicet panis & wini : in habendo dominia civilia fuper divi- tiis & bonis remporalibus; ad que refponde- ii per me non oportet, cum quilibet borum trigm articolorum peritifümos habeat defenfo- res. Tetigit etiam de fenrentia lata per feli- cis recordationis Alexandrum Papam a IV, praedicationem. verbum Dei prohibentem ex- tra glauftra & pärticulares ecclefias . Rurfus e gl. liber asf. nari > V- tibus profeflores , fe tam levi perfonæ debere opponere . Ego autem tunc conßicdum vidi > finem exfpeGavi , confufionem (nam vidi, ita ut recefferit kofpite infalurato,, & neceffe fibi ert: Alioquin aliqua minus bene dicia coactus fuiffot revocare. 3íla precor non ama- ro-animo quis fnfcipiat. Nam hec ideo dio &a funt, ne di&a pe? ante a proponente de illorum juflita cordi infideant ; fed veritas , que a me di&a cft , glucefcat, Nec enim no- vum elt populos occafionem fumpfiffe cree dendj alicui perfonæ pro fua appareati fans £ütate : dudum enim fimilia prioribus conti- gerunt : unde cirius eft ralibus indulgendum, de fententia Conitantienfis concilii lata contra Ddum propter fpeciem pietatis , ipfi quai ino €ommunicantes laicos fub utraque fpecie : dehinę de defenfione dominiorum temporalium , per Papam & ceteros prajatos, Quas materias pa- zribus meis memoraris defendendas remitio , Terigit verbum de ereflione cruciate contra Bo- hemos, & inveftione in facerdotes , fi fitiant fanguiuge eoram dem yel non, Verum quoniam guzrentibus pacem occafiones funt amputandar jurgierum , fatius hac viec de hacre fuperfedere arbitratus fum , Docet enim me ille, qui dicit: Claudite jam rivos pueri ,. [o4 prata. biberunt , vini. Cum de bulla Alexandri fecit mentionem præ- dicationem ręftringentie, dc. fubjunxit , quod emanavit principaliter & maxime ob magi- ftrum bong & laudabilis ac fànctz memorie Joannem Hus , ut fperatur , facræ pagine fcii in impietatem labuntur. Coufequenter mentem fuam proponens ape- rit de modo reprehenfianis peccatorum publicos rum przlatorum & facerdorum per viam pra- dicationis , & alias ; dicit cnim quod omnia talia funt in prædicatione per facerdotes , če aliis modis per omnes Chri(ti fuieles , fecun- dum quod eorum füatui , comperit , data per- tinacia , caritative arguenda & detegendz et-- iam coram clero & populo, Refolvendo diéta fua, tres modos. correctio. nis invenio peccatorum ; & babet, nt dicit, quilibet fuos exfecutores . Primus eft corre. étionis frarerns , & hic competit omnibus Chrifti fidelibus. Secuüdus modus corretio- nis per vitam juflitims , Gt hic competit judi- baccalaurenm formarum , 8 predicatorem u-Xcibus, Tertius eft modus corre@ionis genera: que evangelicum , virum bonum > juftum & carfholicum , a multis gnais in regno no- fuo vita & morbus & fama laudabiliter spprobatum , Debebat , ut falva pace loquar , groponens lla fupticere , qui geftorum in facro concilio Gonflantienfi volebat approba- fonem audire , debebar fübticere jfta , qua $oaunis Bus articulos reprobatos & damna- tos fub medio pofitos effe cupiebat, Qui de- ' cuilibet fiatui comperat, Quomodo igitur lis in praedicatione, & hic competit predica» toribus, Ecce tres modos , S apparet quis pec- cata prælatorum & facerdotum fint per ho- zninas corripienda correflione fraterna , di- dum eff: & ibi tattum quod peccata co yum perfonalia nor funt arguenda coram mul titudine , & fuffclenter deductum , ‘quod hoc eff pretermitterg ordinem fraternæ cor. reétia- 

Strana 965
ANNO CHRISTI 2433. ‘liter prædicatori innetefcerer : 965 vzedtionis, & debet, nili in cańbus jam dićlis. De corre- Qione ex auctoritate poteflatis , quæ a pluri- bus dicitur paterna, eriam dictum eft fufficien- ter: quod laici judices ecclefiafticos non рой fünt per judicium pro delictis aut. peccatis pu- blicis punire, cum non (int faz juriídiftionis ; nifi in ceteris cafibus tactis in una refponfio- ne, & adhuc auctoritate ecclefie . De correctione generali , que fit per prz- dicagores , quia latius iliam deduxir jam dixi, & iterum dico , quod coram clero hoc feri potelt plane juxta exigensiam tranfgreffionur , aliquando dure , aliquando fnaviter, aliquan- do mixtim , ut tempus pottulat , aut perío- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . & quod hoc rationabiliter fieri non Aad emendationem nedum peccantium , fed & 966 adftantium , quibus peccata narrantur . Sic enim faciendo peccantes coram fubditis ftan= dalizarentur , & lic. verecundia effet cis abla- ta. Subditi vero u&litátem fuperiorum cogno- frentes , eos contemnerent, Purando. ergo fa- nare unum auc paucos , prædicator lederee plures , fuperiores fcilicer & inferiores. ‘De- ber enim non modo pradicator cffe utilis in verbo , fed & difererus cloquio , ut non fo- lum prava nullo modo , icd nec recla gui- dem nimio i inordinate proferantur : quia fepe. dictorum virtus perdiur, cum apud au- dientiam corda loquacítas incauta opportuni- tate levigatur . Hinc ett , quod in vefte (a- pct. Coran populo, dico ut prins cum do- B cerdotis erant tintinnabüla, ut fonus predica. €oribus , quod non eft facienda de peccatis przłatoram perfonalibus , & facerdotum , nifi cum magno moderamine verborum & compe- tenti decentia , etiam cum ratio judicat hoc elfe faciendum: quod forte effet, ubi populus occafione accepta a vita facerdotum , crederet talia peccata ideo non effe peccata , aut. noa tam gravia ut funt , eo quod impune videt toa committi: & hzc plaga populi probabi- ant ubi popu- lus fine verecundia fimilia facerdotibus per- petraret . Dico fecundo , quod peccatum infidclitatis prelatorum aot facerdotam, fi quod effet, & tionis cjus audiretur; erzut & illis junta ma- la punica, in quibus unüss defignatar . Per quod fignatur , ut talis fit. praedicatio facerdo- tis, & tam difcreta, ut non fcindatur vincu- lum unitatis, flc in fenteuria habentur a bea- to Gregorio, libro #1. paîoralis fui, cap. 1v. & xLII1. diftintione , Si rector, ec. Si di- catur, Ubi confcientia & fama fimul effenon poflunt , preponenda eft fame confcientia, ve- rum eft, ceteris paribus. Sed conícientie fuc- currendum est poftpofita fama recurrendo ad. fuperiorem . Et ita dicunt dolores , cum o- porter procedere ad, denuntiarionem > non ad Taferiores , Item cum. creditur f(crvari unius per malam do&rinam populum inficeret , eftC confcientia , fervatur & illius propter ícanda- publice popuło predicandum , & inruendus populis, ut fe a talibus obfcrvet. Sic Domi- nus & Salvator fecit, cum: praedicabat dicens , Matthei vii. Auendue a falfis prophetis , qui weniunt ad vos in veflimeatis ovium, intrinfecus eurem funi lupi rapaces : Dico tcrtio, quod peccatum folicitationis ad malum , qua populum commoverent ad peccan- dum, vel in Deum vel in proximum in irre- verentiam ecclefie, aut inobedienriam princi- pum, tale effet publice populo denuntiandum , & coram €o azguendum. Sic ait Dominus Mar- thei xvi. Cavete a fermento. Pharifzorum. Sadducaorum , Xt idem habetur Marci vrri. lum & pepuli, quia illum fuperiorem. ;, aut fuperiorcs colligere non valet ; & tamen eos contemnit aliter faciendo, fcilicet peccata per- fonalia publica a premiflis, c. In predicatione coram populo facta publice arguende , & fpecialiter refcrendo ad ftatum ecclefiaflicun cum. improperio , & non mo- defte & ífobrie, fequuntur, ista inconvenientia. Primum, facerdotes infamantur , & fiunt in- verecundi amiffo fno honore, & fic proclivio- res ad mala. Secundum, eorum flatus , qui digniffimus est, ledirur, & coguntur recede- re quafi ab hominibus . Ecclefiastici xxxE11. $i leferis eum injufle , in fugam .convertetur. Xt bene Pharifsorum. Pharifei enim interpre- D Tertium , boni propter malos diffamatos fcan- tantur divifi, dividentes , vel violent ; aut difiipantes. Sacerdotes autem fic. fuadentes po- pulo, effent a Deo per peccatum diviü , di- viderent populum a Deo fuo, gravem infer- rent juftitiæ & veritati violentiam , & diffipa- rent profecto rempublicam , quae non tam vi- zis conflat, quam moribus. Dico quarto, fi facerdotes committerent pu- blice cafus, pro quibus jurifdictioni feculari, ex conceffione juris canonici fuübjicinntur, illos pofiet praedicator coram judicibus ipfis aperi- re , tamen cum proteftarione de non tenden- do ad poznam fanguinis . Pater , quia pecca- ta publica licite poffunt denuniiari ad. judices dalizantar , dalizantes , de qua Marth. 18. Qui feandali- gaverit unum de pufrllis iflis qui in me credunt. Statu. fiquidem" facerdotii laefo , bonos in isto statu (candalizari neceffe est. Qaartum , fübditi laici contemnunt füos pastores , pro: pter malam eoram vitam palam ipfis predica- tam . Xt fic contemnunt Dominum facerdo- tum Jefum Christum , luce x. Qui vos Jper= mi, me fpernit ; Č qui vos odit , me odit ; € qui me [pernit, fpernit eum. gui mifit me. Qain- tum , facerdotes fiunt populo odiofí ; nam ex contemptu mox furgit odium & rancor. "Unde Pfalm. CVIIL. Zocuti funt. adverfus me competentes . Nam ficut [upra fecundo pun-EZngua dolofu , d fermonibus odi circumdede- €to didum fuit, remedium adhiberi deber , non folum peccant, fcd aliis, ne fcandalizen- £ür; & maxime hocfit, cum denuntiatur pec- catnm his, qui poffunt providere. Dico quinto , quod peccata perfonalia alia a premiflis , aut ad illa reducibilibus , prze latorum aut facerdotum , non videntur in prædicatione coram populo detcgenda , fpe- <ialiter ea referendo ad ftatum ecclefiafticum ; nif ut habitum eft in primo diclo. ÀQus e- aim pradicationis ex caritate procedere debet Concil. Generał. Tom. XXIX, runt me. Sextum , populus paratur per odium & tunc currit poena contra fcan-. ANNO CHRISTA 1933- Locng Intrlo catns , č uč videtur > care, ruptus. В сртейепйо- acc. publicae ad -flatom ece peouliarices- > relavac fe-' quuntur vatis, inconveniens ta; ad inobedientiam ad fuperiores , & irreveren- . tian, maxime quia valde muli ex illo funt clericis .infesti , prout dicitur. vr. lib. Cleri- » cis laicos oppido infestos tradit antiquitas: unde ira Domini venit fuper eos , fecuudpm quod fcriptum est Daniclis IX. Peccavimus , iniquitatem. fecimus , impie egimus, receffimus & declinavimus a mandatis tuts ac judicis : nnn obedivimus feruis 1uis prophetis, qui loouti funt in nomine tuo regibus noflris , principibus Ppp 2 s70- Clerzcit L3ico libro s. de immumitate ecclefiarum 4 cap. 6. 

Strana 966
ANNO CHRISTI 2433. ‘liter prædicatori innetefcerer : 965 vzedtionis, & debet, nili in cańbus jam dićlis. De corre- Qione ex auctoritate poteflatis , quæ a pluri- bus dicitur paterna, eriam dictum eft fufficien- ter: quod laici judices ecclefiafticos non рой fünt per judicium pro delictis aut. peccatis pu- blicis punire, cum non (int faz juriídiftionis ; nifi in ceteris cafibus tactis in una refponfio- ne, & adhuc auctoritate ecclefie . De correctione generali , que fit per prz- dicagores , quia latius iliam deduxir jam dixi, & iterum dico , quod coram clero hoc feri potelt plane juxta exigensiam tranfgreffionur , aliquando dure , aliquando fnaviter, aliquan- do mixtim , ut tempus pottulat , aut perío- DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM . & quod hoc rationabiliter fieri non Aad emendationem nedum peccantium , fed & 966 adftantium , quibus peccata narrantur . Sic enim faciendo peccantes coram fubditis ftan= dalizarentur , & lic. verecundia effet cis abla- ta. Subditi vero u&litátem fuperiorum cogno- frentes , eos contemnerent, Purando. ergo fa- nare unum auc paucos , prædicator lederee plures , fuperiores fcilicer & inferiores. ‘De- ber enim non modo pradicator cffe utilis in verbo , fed & difererus cloquio , ut non fo- lum prava nullo modo , icd nec recla gui- dem nimio i inordinate proferantur : quia fepe. dictorum virtus perdiur, cum apud au- dientiam corda loquacítas incauta opportuni- tate levigatur . Hinc ett , quod in vefte (a- pct. Coran populo, dico ut prins cum do- B cerdotis erant tintinnabüla, ut fonus predica. €oribus , quod non eft facienda de peccatis przłatoram perfonalibus , & facerdotum , nifi cum magno moderamine verborum & compe- tenti decentia , etiam cum ratio judicat hoc elfe faciendum: quod forte effet, ubi populus occafione accepta a vita facerdotum , crederet talia peccata ideo non effe peccata , aut. noa tam gravia ut funt , eo quod impune videt toa committi: & hzc plaga populi probabi- ant ubi popu- lus fine verecundia fimilia facerdotibus per- petraret . Dico fecundo , quod peccatum infidclitatis prelatorum aot facerdotam, fi quod effet, & tionis cjus audiretur; erzut & illis junta ma- la punica, in quibus unüss defignatar . Per quod fignatur , ut talis fit. praedicatio facerdo- tis, & tam difcreta, ut non fcindatur vincu- lum unitatis, flc in fenteuria habentur a bea- to Gregorio, libro #1. paîoralis fui, cap. 1v. & xLII1. diftintione , Si rector, ec. Si di- catur, Ubi confcientia & fama fimul effenon poflunt , preponenda eft fame confcientia, ve- rum eft, ceteris paribus. Sed conícientie fuc- currendum est poftpofita fama recurrendo ad. fuperiorem . Et ita dicunt dolores , cum o- porter procedere ad, denuntiarionem > non ad Taferiores , Item cum. creditur f(crvari unius per malam do&rinam populum inficeret , eftC confcientia , fervatur & illius propter ícanda- publice popuło predicandum , & inruendus populis, ut fe a talibus obfcrvet. Sic Domi- nus & Salvator fecit, cum: praedicabat dicens , Matthei vii. Auendue a falfis prophetis , qui weniunt ad vos in veflimeatis ovium, intrinfecus eurem funi lupi rapaces : Dico tcrtio, quod peccatum folicitationis ad malum , qua populum commoverent ad peccan- dum, vel in Deum vel in proximum in irre- verentiam ecclefie, aut inobedienriam princi- pum, tale effet publice populo denuntiandum , & coram €o azguendum. Sic ait Dominus Mar- thei xvi. Cavete a fermento. Pharifzorum. Sadducaorum , Xt idem habetur Marci vrri. lum & pepuli, quia illum fuperiorem. ;, aut fuperiorcs colligere non valet ; & tamen eos contemnit aliter faciendo, fcilicet peccata per- fonalia publica a premiflis, c. In predicatione coram populo facta publice arguende , & fpecialiter refcrendo ad ftatum ecclefiaflicun cum. improperio , & non mo- defte & ífobrie, fequuntur, ista inconvenientia. Primum, facerdotes infamantur , & fiunt in- verecundi amiffo fno honore, & fic proclivio- res ad mala. Secundum, eorum flatus , qui digniffimus est, ledirur, & coguntur recede- re quafi ab hominibus . Ecclefiastici xxxE11. $i leferis eum injufle , in fugam .convertetur. Xt bene Pharifsorum. Pharifei enim interpre- D Tertium , boni propter malos diffamatos fcan- tantur divifi, dividentes , vel violent ; aut difiipantes. Sacerdotes autem fic. fuadentes po- pulo, effent a Deo per peccatum diviü , di- viderent populum a Deo fuo, gravem infer- rent juftitiæ & veritati violentiam , & diffipa- rent profecto rempublicam , quae non tam vi- zis conflat, quam moribus. Dico quarto, fi facerdotes committerent pu- blice cafus, pro quibus jurifdictioni feculari, ex conceffione juris canonici fuübjicinntur, illos pofiet praedicator coram judicibus ipfis aperi- re , tamen cum proteftarione de non tenden- do ad poznam fanguinis . Pater , quia pecca- ta publica licite poffunt denuniiari ad. judices dalizantar , dalizantes , de qua Marth. 18. Qui feandali- gaverit unum de pufrllis iflis qui in me credunt. Statu. fiquidem" facerdotii laefo , bonos in isto statu (candalizari neceffe est. Qaartum , fübditi laici contemnunt füos pastores , pro: pter malam eoram vitam palam ipfis predica- tam . Xt fic contemnunt Dominum facerdo- tum Jefum Christum , luce x. Qui vos Jper= mi, me fpernit ; Č qui vos odit , me odit ; € qui me [pernit, fpernit eum. gui mifit me. Qain- tum , facerdotes fiunt populo odiofí ; nam ex contemptu mox furgit odium & rancor. "Unde Pfalm. CVIIL. Zocuti funt. adverfus me competentes . Nam ficut [upra fecundo pun-EZngua dolofu , d fermonibus odi circumdede- €to didum fuit, remedium adhiberi deber , non folum peccant, fcd aliis, ne fcandalizen- £ür; & maxime hocfit, cum denuntiatur pec- catnm his, qui poffunt providere. Dico quinto , quod peccata perfonalia alia a premiflis , aut ad illa reducibilibus , prze latorum aut facerdotum , non videntur in prædicatione coram populo detcgenda , fpe- <ialiter ea referendo ad ftatum ecclefiafticum ; nif ut habitum eft in primo diclo. ÀQus e- zim predicationis ex caritate procedere debet Concil. Generał. Tom. XXIX, runt me. Sextum , populus paratur per odium & tunc currit poena contra fcan-. ANNO CHRISTA 1933- Locng Intrlo catns , č uč videtur > care, ruptus. В сртейепйо- acc. publicae ad -flatom ece peouliarices- > relavac fe-' quuntur vatis, inconveniens ta; ad inobedientiam ad fuperiores , & irreveren- . tian, maxime quia valde muli ex illo funt clericis .infesti , prout dicitur. vr. lib. Cleri- » cis laicos oppido infestos tradit antiquitas: unde ira Domini venit fuper eos , fecuudpm quod fcriptum est Daniclis IX. Peccavimus , iniquitatem. fecimus , impie egimus, receffimus & declinavimus a mandatis tuts ac judicis : nnn obedivimus feruis 1uis prophetis, qui loouti funt in nomine tuo regibus noflris , principibus Ppp 2 s70- Clerzcit L3ico libro s. de immumitate ecclefiarum 4 cap. 6. 

Strana 967
ANNO CHRISTI 2433: 3. Sav. В. fa, 967 ORATIO AGIDII CARLERII 968 fiaffris , gutribus: noftris , omnique: populo. serra. À gradicationem corrigere , fed recitare, quompe cos Zibi Domine juffitlg , nobis autem confufo- fos ciei, ficue G^ Aodfe, &c, Sacerdomes autem ma li, $ tamen recte doceant, (ervi Dei dieun- Tur, & prophete , quia alta, Gc z cognitio- ne populi longe pofita nuntiant. Quod autem incbedientia- ifla mala ftt, apparet , quia dicit Dominus de fatezdotibus in mortem fuam con- fpirantibus, avaris: Qua dicunt factte . Septi- mum inconvemens e(t, fübtractio decimarum ,, oblationum , & aliorum reddituum debito- Tum: facerdotibus, Nemo étüm inimico in ra- fione dati vel: accepti libenter communicat : & id hoc populus mandatum Dei prevaricas . tur, quia Malachie irr. fcriptum e(t: Znfer- do Chriftus clero figurali & rurbis. prædisa- bat. Et ifte cafus eft exceprus per anie. Nec yolo dicere, quod ubi eflent clerus St popu- ANNO CHRISTY ТАЗ»: us i i i « & Foro, qual lus in unum congregati, a guoniam Comme 2299095 nia vitia utriufjue fatui competentia рой ше. debite reprobari; fed intentio mea eff de vi- pis perfonalibus & fpecialibus flaçui clerieali- pertinentibus , quod talia maxime. ad jllum referendo , non fünt publice coram populo denuntianda , nil modo premifío, ` Ad fecundam, Ampoftolus precipit, 20. dire co, quod verum eft, gnad Apoftolusloquitur Timotheo epifcopo , fed: non dicit , Prædica coram omnibus faribus vitia cleri: (ed dicit, Rr omnem decinam in horreum meum , uè fit B Pradicamerbum , mfra opportune , importune, ar— cibus im domo mea : & Apoftolicum, quia di- citur 1. ad Corinth. zx. Si mas vobis fpiritua- ka feminavimus , magnum ef fi nos carnalia - 'eeffra meras? Quaíi dicat , Non eft, Deu- ter. XX V. lex. dicit: Non alligaóis os bout tri- zurüsi. Bt quod illad propter prælaros & fa- cerddtes przdicantes diclum fit, pater, quia féquitur: /fumgaid de bobus cura eff Deo ? an’ propier nos ungue hec dia foni? ^ Ad udlispes , quas dicit opponens fequi ex teli publica predicatione coram populo contra clerum, dico , quod eiíi per accidens alique utilitas accederet , per fe fequerentur plúra mala. Cotrectió enim ilia generalis, nifi - gue, obfecra , increpa im omni patientia: & fie arguit ratio ab infuthcienti. Ad tertiam , prophere fan , facerdotes , # ruflici, &'c. dico, qued Daniel presbyteros occidit , nam illi folicitabant ad malum ;mu- jieres, Dicitur enim Daniel XHT. Sic facieba- tis filiabus Jfrael | @ ille nmentes loquebantur mobis. Et ile cafus fuit exceptus. Ira de E- lia dicendum , nam prophete Dae] male do- cebant, patet 3. Reg. 18, ' Àd quartam, Licet toti ecclefie, ec. ftam rationem concedo , & eft cafus exceptus, te- eundum quod prius didum eft, „Ad quinram , Licet coníütutienem ecolefiæ moderamen maximum , & cautela adeffer, in-CfanQam denuntiare, cc. dico, quod hoe eft dueeret ex fe iuferiorum in fuperiores con- fémptüm , & alia, quz dicla fnt. Tdeo often- dens, quomodo fobrie loquendum eft de fy- periorum defectibus córam inferioribus ,. nt maneat devotio eórumdem apud illes, dicit Nicolaus Papa, Sk habetur xxi. diflincüione , » Nolite: Nolite nos: zftiniare facia. cujufcum- » que proximorum noftrorum que funt di- » gna reprehenfione , velie defendere : fed » quod ita velim fiios circa jpirimalerm -pa- » trem, & difcipulos erga magiftros devotos » effe & fobrios, ut nulla penitus temeritate s ad eorum vitam, ut non dicam dijudican- 9 dam, fed nec faltem tenuiter reprehenden- promulgare conflituticnem ecclefie , fed hoc non cft predicare . lia enim conltitutio de vitagdo moterios concabinarios , eft pæna- lis; potne zatem mon inferantar per legem , mifi coutra tranfgreffores: & fic non puniun- zur boni, fed impropeuo vitiorum per prze dicatorem coram leics etiam bonifcandalizane sur, guia per eam non fecernuntur a malis particulatiter. . Ad fextam , Licet clericos inobedientes , de, concedo totum . Volde enim fusdeo peccata cleri publica. puniri per fuos judices: quod fit cum propter inobedientiam canonica monitig- ne precedgnte exconimumicantur , auf. alia poz- » dam profiliant . Preterea non iredat. pra-D na juris, nut fufpenfiomis , intrufionis , carce- dicetor neglexiffe correctionem fibi competen- tem ex officio , dum tamen clero fuflicienter in praedicatione peccata ejus annunfiaverit . Efto guod coram populo non fecerit ,. quia hoc fibi pon przcipitur : güoniam, prædica- tori Prophete dicit Dominus Ifaiz, ŁVHI. Annyntia populo. sneo fcelera eórum , Č domuj . Jacob peccata eorum . Non dicit, . Dic domui Eseth, 9. & 3. goram alio peccata gorum ; fed dixit, domui Jacob peccata ecru: Ttem fpeculatori Ezechie- lis dicit : 8% tu annuntiquens impio, (& ille non fuerit converfus ab żmpietate fua, & @ via fua impia, ipfe guidem in. impietate fua. morietur, tw gutem animam tuam kberafti , Non dixit , Si annunliaveris impio coram populo , c. Ad rationes quibus probat , quod peccata prelatonun & facesdotum funt coram populo publice predicanda, Ad primam. Chriftus ar- puit clerum coram turbis, Joannis VIIL dum ait: Vos ex patre diabolo effis, &c. dico cum Lyra, quod Chriftus illum. clerum arguit , quia infidelis erat , nam aufłorem fidel Dominum: nofirum Jefum Chriftum volebat occidere: Et foe efl quod fübditur is textu allegato , quia pulür sme šnierficere , Nec legere coram. populo hoc evangelium , eft clerum evangelicum per rationis , depoftionis puniuntur, Ratio zue tem fłarim vifa eft, Quare lieet. publice etiam laicis yidentibus punire clericos , & non vitia: cleri coram illis in predicatione detegre fine: magno verborum moderamine. Ad feptimam , Significat unum ccetum cle- ricorym in harefin , c. concedo rationem , & eft pro dictis, Ád octavam , Quod clerus publice & fingu- anter alii clero imponit, dc, dico, quod cle- rus imponens alteri manifeftz crimina in appel- laüonibus , hoc facit coram fuo judice ; ita: guod clerici & facerdotes poft fraternam core Te&ionem fecreram, fi non corrigantur , pof- Efunt fue faperiori deiuntari; & hec ef via tenenda in correctione clericorum . Ad nonam , Licet , nt communiter div cunt, &c. dico , quod pro aliquibus crimini- bus clericus poteft publice ponir y imo di- cunt jura, quod per judicem fecułarem , fen- tentia ecclefie previa; ficut cum. eft fal(arius , & de aliis. Sed. non fequitur , quod ideo li- cet in praedicatione coram populo ipfum fie ,infamare aut denuntiare. Ratio , quia prgdi- catio ef! aus caritatis ; punitio jufta 5 latio- nis, aut elia publica ; eft adlus jufline : &, juftum 2. Tim. 4. D Parfan ts: jenis. 

Strana 968
ANNO CHRISTI 2433: 3. Sav. В. fa, 967 ORATIO AGIDII CARLERII 968 fiaffris , gutribus: noftris , omnique: populo. serra. À gradicationem corrigere , fed recitare, quompe cos Zibi Domine juffitlg , nobis autem confufo- fos ciei, ficue G^ Aodfe, &c, Sacerdomes autem ma li, $ tamen recte doceant, (ervi Dei dieun- Tur, & prophete , quia alta , 82 cognitio- ne populi longe poñta nuntiant. Quod ausem incbedientia ifla mala ftt, apparet , quia dicit Dominus de fatezdotibus in mortem fuam con- fpirantibus, avaris: Qua dicunt factte . Septi- mum inconvemens e(t, fübtractio decimarum ,, oblationum , & aliorum reddituum debito- Tum: facerdotibus, Nemo étüm inimico in ra- fione dati vel: accepti libenter communicat : & id hoc populus mandatum Dei prevaricas . tur, quia Malachie irr. fcriptum e(t: Znfer- do Chriftus clero figurali & rurbis. prædisa- bat. Et ifte cafus eft exceprus per anie. Nec yolo dicere, quod ubi eflent clerus St popu- ANNO CHRISTY ТАЗ»: us i i i « & Foro, qual lus in unum congregati, a guoniam Comme 2299095 nia vitia utriufjue fatui competentia рой ше. debite reprobari; fed intentio mea eff de vi- pis perfonalibus & fpecialibus flaçui clerieali- pertinencjbus , quod talia maxime. ad jllum referendo , non fünt publice coram populo denuntianda , nil modo premifío, ` Ad fecundam, Ampoftolus precipit, 20. dire co, quod verum eft, gnad Apoftolusloquitur Timotheo epifcopo , fed: non dicit , Prædica coram omnibus faribus vitia cleri: (ed dicit, Rr omnem decinam in horreum meum , uè fit B Pradicamerbum , mfra opportune , importune, ar— cibus im domo mea : & Apoftolicum, quia di- citur 1. ad Corinth. zx. Si mas vobis fpiritua- ka feminavimus , magnum ef fi nos carnalia - 'eeffra meras? Quaíi dicat , Non eft, Deu- ter. XX V. lex. dicit: Non alligaóis os bout tri- zurüsi. Bt quod illad propter prælaros & fa- cerddtes przdicantes diclum fit, pater, quia féquitur: /fumgaid de bobus cura eff Deo ? an’ propier nos ungue hec dia foni? ^ Ad udlispes , quas dicit opponens fequi ex teli publica predicatione coram populo contra clerum, dico , quod eiíi per accidens alique utilitas accederet , per fe fequerentur plúra mala. Cotrectió enim ilia generalis, nifi - gue, obfecra , increpa im omni patientia: & fie arguit ratio ab infuthcienti. Ad tertiam , prophere fan , facerdotes , # ruflici, &'c. dico, qued Daniel presbyteros occidit , nam illi folicitabant ad malum ;mu- jieres, Dicitur enim Daniel XHT. Sic facieba- tis filiabus Jfrael | @ ille nmentes loquebantur mobis. Et ile cafus fuit exceptus. Ira de E- lia dicendum , nam prophete Dae] male do- cebant, patet 3. Reg. 18, ' Àd quartam, Licet toti ecclefie, ec. ftam rationem concedo , & eft cafus exceptus, te- eundum quod prius didum eft, „Ad quinram , Licet coníütutienem ecolefiæ moderamen maximum , & cautela adeffer, in-CfanQam denuntiare, cc. dico, quod hoe eft dueeret ex fe: inferioram in fuperiores con= fémptüm , & alia, quz dicla fnt. Tdeo often- dens, quomodo fobrie loquendum eft de fy- periorum defectibus córam inferioribus ,. nt maneat devotio eórumdem apud illes, dicit Nicolaus Papa, Sk habetur xxi. diflincüione , » Nolite: Nolite nos: zftiniare facia. cujufcum- » que proximorum noftrorum que funt di- » gna reprehenfione , velie defendere : fed » quod ita velim fiios circa jpirimalerm -pa- » trem, & difcipulos erga magiftros devotos » effe & fobrios, ut nulla penitus temeritate s ad eorum vitam, ut non dicam dijudican- 9 dam, fed nec faltem tenuiter reprehenden- promulgare conflituticnem ecclefie , fed hoc non cft predicare . lia enim conltitutio de vitagdo moterios concabinarios , eft pæna- lis; potne zatem mon inferantar per legem , mifi coutra tranfgreffores: & fic non puniun- zur boni, fed impropeuo vitiorum per prze dicatorem coram leics etiam bonifcandalizane sur, guia per eam non fecernuntur a malis particulatiter. . Ad fextam , Licet clericos inobedientes , de, concedo totum . Volde enim fusdeo peccata cleri publica. puniri per fuos judices: quod fit cum propter inobedientiam canonica monitig- ne precedgnte exconimumicantur , auf. alia poz- » dam profiliant . Preterea non iredat. pra-D na juris, nut fufpenfiomis , intrufionis , carce- dicetor neglexiffe correctionem fibi competen- tem ex officio , dum tamen clero fuflicienter in praedicatione peccata ejus annunfiaverit . Efto guod coram populo non fecerit ,. quia hoc fibi pon przcipitur : güoniam, prædica- tori Prophete dicit Dominus Ifaiz, ŁVHI. Annyntia populo. sneo fcelera eórum , Č domuj . Jacob peccata eorum . Non dicit, . Dic domui Eseth, 9. & 3. goram alio peccata gorum ; fed dixit, domui Jacob peccata ecru: Ttem fpeculatori Ezechie- lis dicit : 8% tu annuntiquens impio, (& ille non fuerit converfus ab żmpietate fua, & @ via fua impia, ipfe guidem in. impietate fua. morietur, tw gutem animam tuam kberafti , Non dixit , Si annunliaveris impio coram populo , c. Ad rationes quibus probat , quod peccata prelatonun & facesdotum funt coram populo publice predicanda, Ad primam. Chriftus ar- puit clerum coram turbis, Joannis VIIL dum ait: Vos ex patre diabolo effis, &c. dico cum Lyra, quod Chriftus illum. clerum arguit , quia infidelis erat , nam aufłorem fidel Dominum: nofirum Jefum Chriftum volebat occidere: Et foe efl quod fübditur is textu allegato , quia pulür sme šnierficere , Nec legere coram. populo hoc evangelium , eft clerum evangelicum per rationis , depoftionis puniuntur, Ratio zue tem fłarim vifa eft, Quare lieet. publice etiam laicis yidentibus punire clericos , & non vitia: cleri coram illis in predicatione detegre fine: magno verborum moderamine. Ad feptimam , Significat unum ccetum cle- ricorym in harefin , c. concedo rationem , & eft pro dictis, Ád octavam , Quod clerus publice & fingu- anter alii clero imponit, dc, dico, quod cle- rus imponens alteri manifeftz crimina in appel- laüonibus , hoc facit coram fuo judice ; ita: guod clerici & facerdotes poft fraternam core Te&ionem fecreram, fi non corrigantur , pof- Efunt fue faperiori deiuntari; & hec ef via tenenda in correctione clericorum . Ad nonam , Licet , nt communiter div cunt, &c. dico , quod pro aliquibus crimini- bus clericus poteft publice ponir y imo di- cunt jura, quod per judicem fecułarem , fen- tentia ecclefie previa; ficut cum. eft fal(arius , & de aliis. Sed. non fequitur , quod ideo li- cet in praedicatione coram populo ipfum fie ,infamare aut denuntiare. Ratio , quia prgdi- catio ef! aus caritatis ; punitio jufta 5 latio- nis, aut elia publica ; eft adlus jufline : &, juftum 2. Tim. 4. D Parfan ts: jenis. 

Strana 969
ANNO CHRIST? 2433. Differentie topo- op- ponentiz fen- Inter mentis rentias. 965 occulta. punitione corrigenda: nam in puni- iione per juftitiam folus reus infamatur, in pre- dicatione eoram populo nen folus qui pec- cat, fed. boni propter eum ; qnia non diícer- nitur (ngulariter in. vorho praedicationis ; f- cut in judicio. Ad Deeimam , Quando dicit. cc. dico , quod non eft illicitum fcribere, quod licitum eft proferre. Cum ergo Dominus jllos Scribas & Pharifeos dura pro eo quod veritarem non cognoverunt, neque tempus vifitationis fue, arguerit, Gt etiam. coram turbis , quid mirum cit, fi hoc fcripferunt evangelifts? Ad nadecimam, Dominus Jelus, de. jam DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. juftum eft, quod. publica crimina non fint À modefte & leviter arguenda e(l, ut dici. bea- — 279 tus Auguftinus epiflola ad Aurelium prius al- legata , etiam quia talis conira finem , ads quem inflitura est militaret . Eft enim ad.cor- reclionem & zmendadooem., & talis foret ad confufionem magnam . Quarta differentia, quia ponit, quod peccata mostalia pnblica qua- rumcumque,funt per poteflates feculares coa-. Cive punienda, ubi correQio fraterns., vel generalis reprehenGo per praedicationem verbi Dei non fufficeret. Xt i hoa, quod ponit de peccatis prelatorum , facerdotum ; & ecclefa- ficorum quorumcumque , quia dixerat univez- faliter, Qnorumeumque; ego pofui' oppofitum & oflendi, quod peccare perfonalia eccleffa- ' dixi, quod contra clerum infidelem pradica- Bfticorum, puta, que neque fidem aut bonos vit, cajus erar. facerdorium transferendum cum translatione legis: Ita contra facerdotes infi- deles, fi qui effent liceret predicatori popu- Ium monere; imo etiam quilibet Chrifti fde- lis poffer illi contradicere , maxime ubi im- gnideret fidei pericolum , Pofuitopponens multa gua peccatorum mor- talipm , im apparatu , in geftu, ir colloquiis, & alis, que non neceffajum ad memoriam reducere puto, quoniam illa lucide n2rravit, & memoriter intellexiflis , nt zfimo . Jam di&is cupiens finem imponere , qua- tuor differcntias in materia correctionis & poiitionis peccatorum publicorum: inter nos mores ex fe inficiunt, aut fubvertune per do- frinam , exceptis eriam cafibus a jure poteftari fæculari conceffis, non funt per eam poœnali- rer punienda. Et habeo fcripturam facram praxim Chrifti & Apoftolorum, facros cano- nes , & dicta fan&torum doctorum, fe in lege divina veraciter fundantinm, & in 11. con- clufione fccundi punfii diffufe probatum eft. Sunt & alie differens : una, quia: negar legem humanam poffe licite punire reos mor- tis fupplicio; & ego probavi oppofitum. Al- tera differentia eíl quia negat indulgentias & : dicit eas in lege Dei non effe fandatas. Ego autem probavi eas fundamentum in lege Dei exfítentes , prout concipere poffun, fub epi-C habere , &t ecclefia auctoritate fuiffe introdu- logo repeto, Prima, qui ponis:oïmmia pecca- tx mortalia effe punienda per cohibitionem pone, Quod dico ad differentiam correctio- nis fratermæ. Et ego probavi oppofitum - habeo enim legem diyinam , praxim Chrifti, & A- poftolorum » ac primitive eccle(re , autorita- wes facrorum. canonum , & dicta fanQtorum. do- Qorum Augufüni, Hieronymi, Gregorii, in lege divina veraciter fe fundantium, uf audi- ftis, Secunda differentia: A quolibet Chrifti fideli peccata mortalia publica preJatorum. & facerdotum , data eorum pertinacia, effe pu- blice coram laicis arguenda. Xt ego pofui oppofitum. Habeo doCtores, Albertum, Tho- mam , Richardum de Media villa , Ofienfem, & nonquilos alios, qui dicunt , quod relfte- 1e coram omnibus in facie fuperiori, inferio- sem non decet; & 'quod Paulus hoc Petro non feciffer, nif aliquo modo par ei fuiffet, quantum ad fidei defenfionem. Er ita dicit gloffa ad Galatas 11. fecundum quod diffufe monfítratum eft. Tertia diffcrentia, quia po- nit , quod peccata mortalia. publica pralato- rum & facerdotum funt predicanda etiam co- ram populo. Er ego ‘dixi, quod peccata per- fonalia clericorum fpecialia illi ftatui non funt populo nuntianda per praedicationem immo- derate, fed cum fobrietate & difcretione , dum ratio indicat coram eo hoc effe faciendum. €&as ad magnam urilitatem fidelium, ad. hono- rem Dei & eccleüe profectum . Altera diffe. rentia, qua dicit peragrinationes effe ex in- vencione hominum , idololatriam fapere & fu- perditionem. Ego probavi oppofitum , če often- di, quod in lege veteri fuerunt inftituræ & precepre, & a Christo Salvatore oblervaræ , & a fanGtis folicite ufitate , & fans extenfe, ut audiviftis . Altera diflerentia, quia ponit, quod littere frateznitatum non videntur a Do- mino Deo nostró Jelu Christo introdu&te , neque ab Apostolis conce(fz , aut ufitatz; , fed magis videntur derestande , cum per talia fo. phifmata lex Dei fufficiens ad populum fide- Dlem regendum , contemnatur. Et ego dixi & probavi oppofitum , quod hz funt in fcriptu- ra fundatæ, Alia differentia inter nos ost in abfolationibus & excommunicationibus , ur audistis. Exceffus aggravavit, tantam ignem zeli fuccendit , ut fi ita foret ut vult, eccle- flastica hierarchia turbaretur , tumultuaretur ignobilis contra nobilem, puer contra (e- nem , apertus effet puteus diffenfionum , abyífus fcandaloram. Surrexi igitur, ut ignem mitigarem, non extinguerem ; correctionem peccatorum .non tollerem , fed ordinarem : hec modificatio , que per me dicla est, est aqua flammam fub olla , de qua ab initio , remittens ut Dixi perfonalia, ad differentiam peccatorum E peccata per difciplinam ardeant , fed fuccenden- populo directe nocentium , ut eft infidelitas , & mala doctrina in moribus. Dixi fpecialia ili fawi, quod communia peccata illis & populo poteft predicaror arguere coram po- pulo; pote(i & ea que directe funt. populi 3nfectiva , modo fuperius expreffo. Sed. perfo- nalia & propria ftatui clericorum immoderate aut cum exprobratione, vel improperio, co- ram populo noa {unt per prædicatores arguen- da. Prædicatio enim non fit pro peccato. unius perfonz , fed multitudinis, Modo multitude tes prunas non confummant. Corrigantur pec. cata, permaneat ecclefiasticus ordo, & debito gradu cunda fübístant. Si paululum dile&us meus faber fücceodere definat, mundum po- nat in vindicta peccatorum , mecumque de in- dulgentiis & aliis predictis fentire velie; defi- nam aquam moderationis afpergere fecum: ut alter faber ignem moderate punitionis peccaro- rum fufflabo , uz in olla ardente verfa ad faciem Aquilonis, peccata, ut poffibiie est, aramtur, Et & videatur aqua mea emara , quiz acqua con- tra- ANNO CHRISTI 1423. 

Strana 970
ANNO CHRIST? 2433. Differentie topo- op- ponentiz fen- Inter mentis rentias. 965 occulta. punitione corrigenda: nam in puni- iione per juftitiam folus reus infamatur, in pre- dicatione eoram populo nen folus qui pec- cat, fed. boni propter eum ; qnia non diícer- nitur (ngulariter in. vorho praedicationis ; f- cut in judicio. Ad Deeimam , Quando dicit. cc. dico , quod non eft illicitum fcribere, quod licitum eft proferre. Cum ergo Dominus jllos Scribas & Pharifeos dura pro eo quod veritarem non cognoverunt, neque tempus vifitationis fue, arguerit, Gt etiam. coram turbis , quid mirum cit, fi hoc fcripferunt evangelifts? Ad nadecimam, Dominus Jelus, de. jam DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. juftum eft, quod. publica crimina non fint À modefte & leviter arguenda e(l, ut dici. bea- — 279 tus Auguftinus epiflola ad Aurelium prius al- legata , etiam quia talis conira finem , ads quem inflitura est militaret . Eft enim ad.cor- reclionem & zmendadooem., & talis foret ad confufionem magnam . Quarta differentia, quia ponit, quod peccata mostalia pnblica qua- rumcumque,funt per poteflates feculares coa-. Cive punienda, ubi correQio fraterns., vel generalis reprehenGo per praedicationem verbi Dei non fufficeret. Xt i hoa, quod ponit de peccatis prelatorum , facerdotum ; & ecclefa- ficorum quorumcumque , quia dixerat univez- faliter, Qnorumeumque; ego pofui' oppofitum & oflendi, quod peccare perfonalia eccleffa- ' dixi, quod contra clerum infidelem pradica- Bfticorum, puta, que neque fidem aut bonos vit, cajus erar. facerdorium transferendum cum translatione legis: Ita contra facerdotes infi- deles, fi qui effent liceret predicatori popu- Ium monere; imo etiam quilibet Chrifti fde- lis poffer illi contradicere , maxime ubi im- gnideret fidei pericolum , Pofuitopponens multa gua peccatorum mor- talipm , im apparatu , in geftu, ir colloquiis, & alis, que non neceffajum ad memoriam reducere puto, quoniam illa lucide n2rravit, & memoriter intellexiflis , nt zfimo . Jam di&is cupiens finem imponere , qua- tuor differcntias in materia correctionis & poiitionis peccatorum publicorum: inter nos mores ex fe inficiunt, aut fubvertune per do- frinam , exceptis eriam cafibus a jure poteftari fæculari conceffis, non funt per eam poœnali- rer punienda. Et habeo fcripturam facram praxim Chrifti & Apoftolorum, facros cano- nes , & dicta fan&torum doctorum, fe in lege divina veraciter fundantinm, & in 11. con- clufione fccundi punfii diffufe probatum eft. Sunt & alie differens : una, quia: negar legem humanam poffe licite punire reos mor- tis fupplicio; & ego probavi oppofitum. Al- tera differentia eíl quia negat indulgentias & : dicit eas in lege Dei non effe fandatas. Ego autem probavi eas fundamentum in lege Dei exfítentes , prout concipere poffun, fub epi-C habere , &t ecclefia auctoritate fuiffe introdu- logo repeto, Prima, qui ponis:oïmmia pecca- tx mortalia effe punienda per cohibitionem pone, Quod dico ad differentiam correctio- nis fratermæ. Et ego probavi oppofitum - habeo enim legem diyinam , praxim Chrifti, & A- poftolorum » ac primitive eccle(re , autorita- wes facrorum. canonum , & dicta fanQtorum. do- Qorum Augufüni, Hieronymi, Gregorii, in lege divina veraciter fe fundantium, uf audi- ftis, Secunda differentia: A quolibet Chrifti fideli peccata mortalia publica preJatorum. & facerdotum , data eorum pertinacia, effe pu- blice coram laicis arguenda. Xt ego pofui oppofitum. Habeo doCtores, Albertum, Tho- mam , Richardum de Media villa , Ofienfem, & nonquilos alios, qui dicunt , quod relfte- 1e coram omnibus in facie fuperiori, inferio- sem non decet; & 'quod Paulus hoc Petro non feciffer, nif aliquo modo par ei fuiffet, quantum ad fidei defenfionem. Er ita dicit gloffa ad Galatas 11. fecundum quod diffufe monfítratum eft. Tertia diffcrentia, quia po- nit , quod peccata mortalia. publica pralato- rum & facerdotum funt predicanda etiam co- ram populo. Er ego ‘dixi, quod peccata per- fonalia clericorum fpecialia illi ftatui non funt populo nuntianda per praedicationem immo- derate, fed cum fobrietate & difcretione , dum ratio indicat coram eo hoc effe faciendum. €&as ad magnam urilitatem fidelium, ad. hono- rem Dei & eccleüe profectum . Altera diffe. rentia, qua dicit peragrinationes effe ex in- vencione hominum , idololatriam fapere & fu- perditionem. Ego probavi oppofitum , če often- di, quod in lege veteri fuerunt inftituræ & precepre, & a Christo Salvatore oblervaræ , & a fanGtis folicite ufitate , & faris extenfe, ut audiviftis . Altera diflerentia, quia ponit, quod littere frateznitatum non videntur a Do- mino Deo nostró Jelu Christo introdu&te , neque ab Apostolis conce(fz , aut ufitatz; , fed magis videntur derestande , cum per talia fo. phifmata lex Dei fufficiens ad populum fide- Dlem regendum , contemnatur. Et ego dixi & probavi oppofitum , quod hz funt in fcriptu- ra fundatæ, Alia differentia inter nos ost in abfolationibus & excommunicationibus , ur audistis. Exceffus aggravavit, tantam ignem zeli fuccendit , ut fi ita foret ut vult, eccle- flastica hierarchia turbaretur , tumultuaretur ignobilis contra nobilem, puer contra (e- nem , apertus effet puteus diffenfionum , abyífus fcandaloram. Surrexi igitur, ut ignem mitigarem, non extinguerem ; correctionem peccatorum .non tollerem , fed ordinarem : hec modificatio , que per me dicla est, est aqua flammam fub olla , de qua ab initio , remittens ut Dixi perfonalia, ad differentiam peccatorum E peccata per difciplinam ardeant , fed fuccenden- populo directe nocentium , ut eft infidelitas , & mala doctrina in moribus. Dixi fpecialia ili fawi, quod communia peccata illis & populo poteft predicaror arguere coram po- pulo; pote(i & ea que directe funt. populi 3nfectiva , modo fuperius expreffo. Sed. perfo- nalia & propria ftatui clericorum immoderate aut cum exprobratione, vel improperio, co- ram populo noa funt per predicatores arguen: da. Przdicatio enim non fit pro peccato. unius perfonz , fed multitudinis, Modo multitude tes prunas non confummant. Corrigantur pec. cata, permaneat ecclefiasticus ordo, & debito gradu cunda fübístant. Si paululum dile&us meus faber fücceodere definat, mundum po- nat in vindicta peccatorum , mecumque de in- dulgentiis & aliis predictis fentire velie; defi- nam aquam moderationis afpergere fecum: ut alter faber ignem moderate punitionis peccaro- rum fufflabo , uz in olla ardente verfa ad faciem Aquilonis, peccata, ut poffibiie est, aramtur, Et & videatur aqua mea emara , quiz acqua con- tra- ANNO CHRISTI 1423. 

Strana 971
971 ANNO que vadit eum filentio. Paratum auxilium CHRISTA in hac facra fynodo eft fitum. In modo corre-. €ionis unanimes fumus, qui, quod corrigen- da {int vitia, cencordamus. Expurgabit in olla caritate Chrifti fuccenfü peccatorum ru- bigines: & exibit opus ejus de fornace ignis ut vas puriffimum : erit ecclefía in camino hoc jgnis examinata & purgata, ut jam fint co- lumbz Chrifti unice fpon(e ejus, id eft, ec- clefæ , penne deargentatz, & pofteriora dor- fi cjus in pallore auri; fed de agro mundo ver Pfelm. 671 Be DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. tradictionis est, crit tamen fibi aqua Siloe, À caritatis: ut fulgeant jufti, & tamquam fcine mo 97% tille in arudineio difcorrant. Quod nobis præ- ANNO ftet in commune, in cujus nomine congregati "1813 fumus, Dominus nofter Jefus Chridus, cnicum J^ ?- Patre & Spirits fandto ef: imperium, honor & gloria, in fecula feculorum. Amen. Explicit refponfio. articuli 2. videlicet de puni- tione peccaterum. publicorum mortalium , falla. in generali concilio Bafileenf?, per magifrrum Ægi- dium Carlerium decanum Cameracenfem. a HENRICI KALTEISEN ORDIN!S PREDICATORUM Profefforis Sacre "Theologie in celeberrima Colonienfi academia , & hæreticæ pravitatis Inquifitoris. Es tomo 4. Autiq. Lol. Henr.Qauj(li OR ATI OO. Qua in cencilio Bafileenfi MCCECXXXIII. per dies tros fofütatit tertium articulum Bohemo- rum de libert praedicatione verbi Dei , quem gropofuit per biduum Uldaricus presbyter. Or- phanorum . Âtres & dumini reverendiffimi , doflores -prudentifimi , inclyti Bohemiæ regni ora- tores egregii, cæterifque confratres mei pra- clariffimi ; Ín medio tam magnatorum, tam- que auditorii divinifhmi locuturus , renuit con- folari anima mea, nifi con(olationes Dei leti- C ficaffent eam cum Pfelmifta. Quamobrem fpem. finaliter in ejus pofui exhuberania , qui dat om- nibus affluenter , Jacobi 1. qui affecurat , pro- mittens » aperi os tuum , & ego Hmplebo illud, dans verba cvangclizantibus virtate multa, in pfalmo : beatiffma interveniente Dei genitri- ce virgine Maria, per quam veluti per cana- lem , & aqueduQctum gratiarum, quidquid di- vina largitas inflüt, quidquid humano generi dare virtatis & gratie difpo(uit, largiffimo fan&ti Spiriras imbre 3nfundit, fecundum mel- lifluum Bernardum in fermone: beatis omni- Palm. $3. Píeľm. 80. Pfaim: 67. Bernard. fer- mone de Na- $ivicate Mz. si . culo conftriéli nobis miteris invocantibus, non minus quam Jeremias Dei propheta multum orans pro populo & usiverfa civirate dicitur 11. Machabzorum ultimo: quorum fuffultus meritis juxta materiam articuli tertii in ordi- ne propofitorum , qui eft de predicarione ver- bi Der, parumper łocucurus affumo verba the- matis Dominice jam currentis, Luce 8. con- fcripta: Qui in corde bono & optimo audientes. retinent werbum , fru&um afferunt in patientia . Pro cujus introdu£&tiene noto. cum beato Tho- ma rf. rt. que(t, euxxvir. articulo 1. Ad hoc quod verbi Dei orator efficaciter loquatur; tria requiruntur : ut fcilicet doceat, delectet, & flectat; doceat intellectum inftruendo , de- lectet affe&um demulcendo, flectar effectum procrezndo, Ec quamquam duo prima in facul- taie docentis ut plurimum reperiantur , tertiam tamen (olins Dei elle dignofcitut . Nifi enim . interius Spiritus fanctus doceat, incaffum exte- rius vox do&oris laborat, fecundum beatum Gregorium in homiliade fefto Pentecoftes. Si- cut. enim impoffibile eft, quod fola pluvia fru- Greg. bom. 3% los corde . In corde bono , per dilectionem a Dei B Aikcet terram , nifi flaverit etiam. ventus; fic non e(t poffibile, quod fola doctrina corrigat hominem , nifi cooperatus fuerit Spiritus fan- Gus in corde ipfius, ut ait beatus Chryfofto- mus, homilia xx. Idcirco, ut per me dicenda in cunctis nobis Cary£ hou. fruQum afferant in patientia, tria noto. Pri- pert opere mum ut locus congruus adaptetur , in corde bond, & optimo. Secundum , ut modus debitus obfervetur , audientes verbum retinent . "Tertium ; ut fraius debitus veportetur, frutium afferunt in parientia, Primum. docet intellectum , Secun- dum demulcet affcctum. Tertium feQit effe- €um: ut fic his fimul concurrentibus , opuc præfencis allus optatum reporter profeftum. Dico primo & principaliter, refcrvatis duobus membris pro fsquentibus diebus, ut fru&um verbi Dci in patientia afferamus , neceffe eífe nobis locum congruum ut adaptemus , qui eft in corde bono (& optimo ; bono per iuduftriam gr. «5. naturalem , & opiimo per gratiam jufti&cantem ait Nicolaus de byra ibidem; bomo, per fi- dem illuminantem ; ( optimo, per gratiam operantem . Optimum! enim eft graria. ftabilire cor. Unde Gorra fuper eodem , in corde bone per difcipline & virtutis exercitium , & opti bus occurrentibus Dei fandlis , qui caritatis vin- D zo , pcz interne contemplationis & confola- tionis folatium. Secundum Albertum , iz cor- de bono , id eft, mundo a peccato, Matthei v. 6 optimo , fcilicet, divine voluntati in om- nibus conformato, fecundum beatum Augufti- num füper ilo Pfalmi 7. Qui faloos facit ze- Albertus Mn- kHuS ja Luco ut feipfum , & optimo , per dilectionem Dei PES, pros fuper omnia. Sic Mariam optimam partem. ele- ximi. git, Luca x. Hac ut reor ex caufa, quidam hefitans quid offerre poffet Deo gratiffimum , edoctus eft per angelum offerre curvitatem lone, rotundita- E tem folis, & primam partem rote: per qua intelligi docuit, C per curvitatem , © per rotunditatem , K per rote primam partem feu literam qua tria fimul compofita hoc no- men, Cor , efficiunt . Hinc fecundum Ifidorum & catholicon cor etymologizatur ; C, cuítos, O, omnium , R rerum. Quare noc volens fibi Dominus preparare, clamat: Quis es iffe, gui cor fuum applicet , ut. appropinguet pili? éritifque mihi in populum, GF ego ero egbis in Deum , Jerem. cap. xxx. Aliter autem formatug ani- 

Strana 972
971 ANNO que vadit eum filentio. Paratum auxilium CHRISTA in hac facra fynodo eft fitum. In modo corre-. €ionis unanimes fumus, qui, quod corrigen- da {int vitia, cencordamus. Expurgabit in olla caritate Chrifti fuccenfü peccatorum ru- bigines: & exibit opus ejus de fornace ignis ut vas puriffimum : erit ecclefía in camino hoc jgnis examinata & purgata, ut jam fint co- lumbz Chrifti unice fpon(e ejus, id eft, ec- clefæ , penne deargentatz, & pofteriora dor- fi cjus in pallore auri; fed de agro mundo ver Pfelm. 671 Be DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. tradictionis est, crit tamen fibi aqua Siloe, À caritatis: ut fulgeant jufti, & tamquam fcine mo 97% tille in arudineio difcorrant. Quod nobis præ- ANNO ftet in commune, in cujus nomine congregati "1813 fumus, Dominus nofter Jefus Chridus, cnicum J^ ?- Patre & Spirits fandto ef: imperium, honor & gloria, in fecula feculorum. Amen. Explicit refponfio. articuli 2. videlicet de puni- tione peccaterum. publicorum mortalium , falla. in generali concilio Bafileenf?, per magifrrum Ægi- dium Carlerium decanum Cameracenfem. a HENRICI KALTEISEN ORDIN!S PREDICATORUM Profefforis Sacre "Theologie in celeberrima Colonienfi academia , & hæreticæ pravitatis Inquifitoris. Es tomo 4. Autiq. Lol. Henr.Qauj(li OR ATI OO. Qua in cencilio Bafileenfi MCCECXXXIII. per dies tros fofütatit tertium articulum Bohemo- rum de libert praedicatione verbi Dei , quem gropofuit per biduum Uldaricus presbyter. Or- phanorum . Âtres & dumini reverendiffimi , doflores -prudentifimi , inclyti Bohemiæ regni ora- tores egregii, cæterifque confratres mei pra- clariffimi = In medio tam magnatorum, tam- que auditorii diviniffimi locuturus , renuit con- folari anima mea, nifi confolationes Dei læri- C ficaffent eam cum Pfelmifta. Quamobrem fpem. finaliter in ejus pofui exhuberania , qui dat om- nibus affluenter , Jacobi 1. qui affecurat , pro- mittens » aperi os tuum , & ego Hmplebo illud, dans verba cvangclizantibus virtate multa, in pfalmo : beatiffma interveniente Dei genitri- ce virgine Maria, per quam veluti per cana- lem , & aqueduQctum gratiarum, quidquid di- vina largitas inflüt, quidquid humano generi dare virtatis & gratie difpo(uit, largiffimo fan&ti Spiriras imbre 3nfundit, fecundum mel- lifluum Bernardum in fermone: beatis omni- Palm. $3. Píeľm. 80. Pfaim: 67. Bernard. fer- mone de Na- $ivicate Mz. si . culo conftriéli nobis miteris invocantibus, non minus quam Jeremias Dei propheta multum orans pro populo & usiverfa civirate dicitur 11. Machabzorum ultimo: quorum fuffultus meritis juxta materiam articuli tertii in ordi- ne propofitorum , qui eft de predicarione ver- bi Der, parumper łocucurus affumo verba the- matis Dominice jam currentis, Luce 8. con- fcripta: Qui in corde bono & optimo audientes. retinent werbum , fru&um afferunt in patientia . Pro cujus introdu£&tiene noto. cum beato Tho- ma rf. rt. que(t, euxxvir. articulo 1. Ad hoc quod verbi Dei orator efficaciter loquatur; tria requiruntur : ut fcilicet doceat, delectet, & flectat; doceat intellectum inftruendo , de- lectet affe&um demulcendo, flectar effectum procrezndo, Ec quamquam duo prima in facul- taie docentis ut plurimum reperiantur , tertiam tamen (olins Dei elle dignofcitut . Nifi enim . interius Spiritus fanctus doceat, incaffum exte- rius vox do&oris laborat, fecundum beatum Gregorium in homiliade fefto Pentecoftes. Si- cut. enim impoffibile eft, quod fola pluvia fru- Greg. bom. 3% los corde . In corde bono , per dilectionem a Dei B Aikcet terram , nifi flaverit etiam. ventus; fic non e(t poffibile, quod fola doctrina corrigat hominem , nifi cooperatus fuerit Spiritus fan- Gus in corde ipfius, ut ait beatus Chryfofto- mus, homilia xx. Idcirco, ut per me dicenda in cunctis nobis Chry. hou. fruQum afferant in patientia, tria noto. Pri- pert opere mum ut locus congruus adaptetur , in corde bond, & optimo. Secundum , ut modus debitus obfervetur , audientes verbum retinent . "Tertium ; ut fraius debitus veportetur, frutium afferunt in parientia, Primum. docet intellectum , Secun- dum demulcet affcctum. Tertium feQit effe- €um: ut fic his fimul concurrentibus , opuc præfencis allus optatum reporter profeftum. Dico primo & principaliter, refcrvatis duobus membris pro fsquentibus diebus, ut fru&um verbi Dci in patientia afferamus , neceffe eífe nobis locum congruum ut adaptemus , qui eft in corde bono (& optimo ; bono per iuduftriam gr. «5. naturalem , & opiimo per gratiam jufti&cantem ait Nicolaus de byra ibidem; bomo, per fi- dem illuminantem ; ( optimo, per gratiam operantem . Optimum! enim eft graria. ftabilire cor. Unde Gorra fuper eodem , in corde bone per difcipline & virtutis exercitium , & opti bus occurrentibus Dei fandlis , qui caritatis vin- D zo , pcz interne contemplationis & confola- tionis folatium. Secundum Albertum , iz cor- de bono , id eft, mundo a peccato, Matthei v. 6 optimo , fcilicet, divine voluntati in om- nibus conformato, fecundum beatum Augufti- num füper ilo Pfalmi 7. Qui faloos facit ze- Albertus Mn- kHuS ja Luco ut feipfum , & optimo , per dilectionem Dei PES, pros fuper omnia. Sic Mariam optimam partem. ele- ximi. git, Luca x. Hc ut reor ex caufa, quidam hzfitans quid offerre poffet Deo gratiffimum , edoctus eft per angelum offerre curvitatem lone, rotundita- E tem folis, & primam partem rote: per qua intelligi docuit, C per curvitatem , © per rotunditatem , R per rote primam partem feu literam qua tria fimul compofita hoc no- men, Cor , efficiunt . Hinc fecundum Ifidorum & catholicon cor etymologizatur ; C, cuítos, O, omnium , R rerum. Quare noc volens fibi Dominus preparare, clamat: Quis es iffe, gui cor fuum applicet , ut. appropinguet pili? éritifque mihi in populum, GF ego ero egbis in Deum , Jerem. cap. xxx. Aliter autem formatug ani- 

Strana 973
973 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 974 ———momätiimal & natura, aliter a piQura. Nam natu-Á licet, Chriftum Jefum, qui e(t verus Deus Śrem ANNO ANNO; 12 animal formando incipit a corde, & fic 1433. . Íscundum proportionem cordis cetera ine&m- Are de Pi" bra figurzt, ait Árifloteles- xvi. de animali- ib. 3. cap. 4 bus, pictor vero nihil curat de corde, & tota folicitudo eft circa membra exteriora com- ponenda. Sic (i facram unionem cupimus, fi veritatis normam quzrimus, fi reformationem Salutarem appetimus; non verbis exterioribus, fed cordis optimi penetralibus ; id eft, non lingua tantum , fed opere & veritate amplecti debemus. Ad hoc gueio , kodie ff vocem . Do- homo, & utrumque testamentum ibi defe&tum — ANNO per eum commiffam intendo fuppiere. Dejn- CT ceps qu&dam intulit; qua intendo confianter redarguere, vel modificaye , & veritatem ere- di neceffariam adducere, quorum primum eft : Tanie perfectionis fünt verba Dei, quod eis nil licet addere, nec fubtrahere . Secundum 'quod caufa ruine populi maxime est caufa malorum facerdotum:.. Hoc declarabo iucidius propter multa mala ‘de facerdotibus Domini. In fecundo notabili' enarrata , ubi additur. Secundum. Pr. 9 minj audieritis , nolite obdurare corda veffza, quod nemo amplius nocenr, nec ecclefiam ait Plalmifta , quoniam cor durum male habe- cindit, ficut facerdotes mali, hoc intendo bit in noviffimis , Ecclefiaflici 113, Cor durum — modificare . in notabili tertio , Quod renerur …_… eft quod feipfum non exhorret, nec fentit przeceptive, ubi inter multa redargnenda funt Tem quod cor durum fit, quod nec compunclione hzc 3nferia. Primum , quod mon obfervan- fcinditur, nec pietate mollitur, nec moveturBtia confilii Dei nou obligat non obfervaniem precibus, minis non cedit, flagellis duratur, ad peccatum veniale, ficut precepti ad mor- sngratum ad beneficia , ad confilia infidum. rale. Secundum, quod eft preceptum. Domi- : Nemo duri cordis falutem. unquam adeptus ni cuilibet diacono & presbytero libere pra- eft, nifi ferte quem miferans Deus abftulit ab — dicare verbum Dei, ita quod fub precepto eo cor lapideum, & dederit? cor carneum , obligante non prædicantem ad peccarum mor- . juxta prophetam, Écrnardus de confidera;ione tale’, cadit a&tus praedicandi in ipfs. In quar- Quartus. Buen 36 libro X. Quidam namque reproborum iu po- o propofüit fuper verbo, Libere quod dia- ’ ond. sdEu. teflatern demonum, occulto & juftilfimo Det Visïass. judicio rediguntur, aia atteftante. Ipfe mifit eis fortem & manus Dei divifit‘ eis eam in menfuram , ufgue in eternum poffidebunt eam . Quidam electorum dimittuntur a Deo ex di- vina juflitia incidere In errorem peccati; fed tamen miferadone ejus reducti , denuo con- coni & presbyteri liberantur ad prædican- dum , dum fufcpiurit diaconatus, & praf- byteratus ordinem legitime; & quod extunc nullum impedimentum illegitimam obfistere debet fecundum legem Domini nostri Jefu Christi: ibi etiam. reprehendit, quod Miffan- tes plurimi, fed praedicantes (unt pauciffimi & ertuntur ;. de talibus enim Dominus per pro- Caltartum. multiplicationem . Zfiss, phetam loquitur: Jt dioi eum, C" redvxi eum , & reddidi confolationes ipfi, SanQus YG- dorus de fummo bono, libro xx. capite xv. "falis fica Domino reduétus , poteft apte 'cum propheta dicere : Invenit ferous tuus cor fuum ut oret te , 11. Regum vit. Sic Nabuconodo- nofor per tempora malia fua exigente culpa a Deo derelictus, tandem redu&Qus eft, & reflitura figura priftina , id eft intelligentia hu- mana , Danielis 1v. Tloc David petivit ; cum ait : Cor mundum crea in me Deus, {tiens quod beati mundo. corde ; quoniam ipfi Deum videbunt , Matthei v. que vifio tota merces eft, qua vi- fio fummum bonum finale & «ternum gau- BDuašebe zs Pfairs. 2 Confcquenter praedica probando venerabi- lis Uldaricus proponens probant arriculum auctoritatibus & zationibus fibi gratis. Er in- fert primo istam conclufionem: non obstan- te inhibitione , aut pratenfa excommunicatio ' ne lata. jam aut minata , faccrdos Domini debet fideliter & libere verbum Domini an- nuntiare, quia debet Deo magis quam ho- minibus obedire.. Áddit fecundo , .quod. fa cerdos dimittens fidelem prædicationem pro- „piter hominum inibitionem , feu prætenfam excommunicationem, est apud Deum excom- 4fsr.15. muhicatus, quia tales non fervant mandarum Dei: X ergo maledidi & excommunicati. dium eft, quam nobis concedat benedictus D Et funt hec prime Veritatis, que Deus est, Jefus qui imperat & regnat. Amen . Quemadmodum Deus & natura nihil agunt fruftra , fed ficut in neceffartis non deficiunt, nec abundant in füperfluis, ità imitator utriuf- quc prout ipfe ex alto canceflerit , nec in fu- perfluis abundare , nec. in neceífarüs deficere propono: fed juxta materias per dominum pro- ponentem miniftratas, notanda quedam ob- Ícure pofita declarabo, omiffa fupplebo: fed & a veritate devia arguendo , emendabo jux- ta Apoftolicam doctrinam , ut át. veritatis do- €bor exhortari potens in doctrina, & cos qui contradicunt , arguere . Obtulit Dominus vene- rabilis Udalricus proponens in fua propofiio- Tis % cum adjutorio constanter reprobanda . Ter- tio, quod facerdotes Dei verbi predieatio- nem fidelem non debent omittere propter fcandalum perverforum . Quarto , quod non folum facerdotes minores , fed & prela- ti majores teneniur verbum Dei fideliter an- nuntiare . Hec est dicendorum materia , prout pro- potio cogit vestra, Ántequam harum. diffi- cultatum declarationem aggrediar, prefuppo- fia recognitione ignorantie mec, & imbecil- litatis notorie, quam recognofco corde, & con- fiteor ore: nihilo minus ex mihi injundto , collum obedieuriz fubmittens jugo, vires hinc ne certa enthymemata , circa que intenda de- E refamo , quoniam caufam Dei agimus , quo- clarationi infiftere arguendofic: Christus man- dat hoc, ergo hoc elt faciendum : Chriftus pro- hibet hoc, ergo hoc non non eft faciendum . Sene fequitur, non autem fequitur de puro homine fic: Papa mandat hoc, ergo hoc eft faciendum : Papa prohibet hoc , ergo non eft faciendum , &c. mifi adito ifto medio, Adyerferii no- & in lege Dei veraciter fe. fundat. Obiulit in oom, I primo notabili duplex effe verbum Dei, fi- niam falutem animarum quaerimus, in quibus nostra fufficientia ex Deo est, qui promifit : Dum fleteritis ante reges & prefides , nolite co-, cs. gitare quomodo aut quid loguamini , dabitur enim Marsh. ao. vobis :n illa hora quid loquamini, Duo autem inter multa mihi neceffaria protestor. Primo, quod omnia per me unquam dida, nunc &. .in futurum dicenda, judicio ac diffünitioni hujus facrofan&hi generalis concilii Bafileenfis quid- 

Strana 974
973 DE PUNITIONE PECCATORUM PUBLICORUM. 974 ———momätiimal & natura, aliter a piQura. Nam natu-Á licet, Chriftum Jefum, qui e(t verus Deus Śrem ANNO ANNO; 12 animal formando incipit a corde, & fic 1433. . Íscundum proportionem cordis cetera ine&m- Are de Pi" bra figurzt, ait Árifloteles- xvi. de animali- ib. 3. cap. 4 bus, pictor vero nihil curat de corde, & tota folicitudo eft circa membra exteriora com- ponenda. Sic (i facram unionem cupimus, fi veritatis normam quzrimus, fi reformationem Salutarem appetimus; non verbis exterioribus, fed cordis optimi penetralibus ; id eft, non lingua tantum , fed opere & veritate amplecti debemus. Ad hoc gueio , kodie ff vocem . Do- homo, & utrumque testamentum ibi defe&tum — ANNO per eum commiffam intendo fuppiere. Dejn- CT ceps qu&dam intulit; qua intendo confianter redarguere, vel modificaye , & veritatem ere- di neceffariam adducere, quorum primum eft : Tanie perfectionis fünt verba Dei, quod eis nil licet addere, nec fubtrahere . Secundum 'quod caufa ruine populi maxime est caufa malorum facerdotum:.. Hoc declarabo iucidius propter multa mala ‘de facerdotibus Domini. In fecundo notabili' enarrata , ubi additur. Secundum. Pr. 9 minj audieritis , nolite obdurare corda veffza, quod nemo amplius nocenr, nec ecclefiam ait Plalmifta , quoniam cor durum male habé- cindit, ficut facerdotes mali, hoc intendo bit in noviffimis , Ecclefiaflici 113, Cor durum — modificare . in notabili tertio , Quod renerur …_… eft quod feipfum non exhorret, nec fentit przeceptive, ubi inter multa redargnenda funt Tem quod cor durum fit, quod nec compunclione hzc 3nferia. Primum , quod mon obfervan- fcinditur, nec pietate mollitur, nec moveturBtia confilii Dei nou obligat non obfervaniem precibus, minis non cedit, flagellis duratur, ad peccatum veniale, ficut precepti ad mor- sngratum ad beneficia , ad confilia infidum. rale. Secundum, quod eft preceptum. Domi- : Nemo duri cordis falutem. unquam adeptus ni cuilibet diacono & presbytero libere pra- eft, nifi ferte quem miferans Deus abftulit ab — dicare verbum Dei, ita quod fub precepto eo cor lapideum, & dederit? cor carneum , obligante non prædicantem ad peccarum mor- . juxta prophetam, Écrnardus de confidera;ione tale’, cadit a&tus praedicandi in ipfs. In quar- Quartus. Buen 36 libro X. Quidam namque reproborum iu po- o propofüit fuper verbo, Libere quod dia- ’ ond. sdEu. teflatern demonum, occulto & juftilfimo Det Visïass. judicio rediguntur, aia atteftante. Ipfe mifit eis fortem & manus Dei divifit‘ eis eam in menfuram , ufgue in eternum poffidebunt eam . Quidam electorum dimittuntur a Deo ex di- vina juflitia incidere In errorem peccati; fed tamen miferadone ejus reducti , denuo con- coni & presbyteri liberantur ad prædican- dum , dum fufcpiurit diaconatus, & praf- byteratus ordinem legitime; & quod extunc nullum impedimentum illegitimam obfistere debet fecundum legem Domini nostri Jefu Christi: ibi etiam. reprehendit, quod Miffan- tes plurimi, fed praedicantes (unt pauciffimi & ertuntur ;. de talibus enim Dominus per pro- Caltartum. multiplicationem . Zfiss, phetam loquitur: Jt dioi eum, C" redvxi eum , C reddidi confolationes ipfi, SanQus YG- dorus de fummo bono, libro xx. capite xv. "falis fica Domino reduétus , poteft apte 'cum propheta dicere : Invenit ferous tuus cor fuum ut oret te , 11. Regum vit. Sic Nabuconodo- nofor per tempora malia fua exigente culpa a Deo derelictus, tandem redu&Qus eft, & reflitura figura priftina , id eft intelligentia hu- mana , Danielis 1v. Tloc David petivit ; cum ait : Cor mundum crea in me Deus, {tiens quod beati mundo. corde ; quoniam ipfi Deum videbunt , Matthei v. que vifio tota merces eft, qua vi- fio fummum bonum finale & «ternum gau- BDuašebe zs Pfairs. 2 Confcquenter praedica probando venerabi- lis Uldaricus proponens probant arriculum auctoritatibus & zationibus fibi gratis. Er in- fert primo istam conclufionem: non obstan- te inhibitione , aut pratenfa excommunicatio ' ne lata. jam aut minata , faccrdos Domini debet fideliter & libere verbum Domini an- nuntiare, quia debet Deo magis quam ho- minibus obedire.. Áddit fecundo , .quod. fa cerdos dimittens fidelem prædicationem pro- „piter hominum inibitionem , feu prætenfam excommunicationem, est apud Deum excom- 4fsr.15. muhicatus, quia tales non fervant mandarum Dei: X ergo maledidi & excommunicati. dium eft, quam nobis concedat benedictus D Et funt hec prime Veritatis, que Deus est, Jefus qui imperat & regnat. Amen . Quemadmodum Deus & natura nihil agunt fruftra , fed ficut in neceffartis non deficiunt, nec abundant in füperfluis, ità imitator utriuf- quc prout ipfe ex alto canceflerit , nec in fu- perfluis abundare , nec. in neceífarüs deficere propono: fed juxta materias per dominum pro- ponentem miniftratas, notanda quedam ob- Ícure pofita declarabo, omiffa fupplebo: fed & a veritate devia arguendo , emendabo jux- ta Apoftolicam doctrinam , ut át. veritatis do- €bor exhortari potens in doctrina, & cos qui contradicunt , arguere . Obtulit Dominus vene- rabilis Udalricus proponens in fua propofiio- Tis % cum adjutorio constanter reprobanda . Ter- tio, quod facerdotes Dei verbi predieatio- nem fidelem non debent omittere propter fcandalum perverforum . Quarto , quod non folum facerdotes minores , fed & prela- ti majores teneniur verbum Dei fideliter an- nuntiare . Hec est dicendorum materia , prout pro- potio cogit vestra, Ántequam harum. diffi- cultatum declarationem aggrediar, prefuppo- fia recognitione ignorantie mec, & imbecil- litatis notorie, quam recognofco corde, & con- fiteor ore: nihilo minus ex mihi injundto , collum obedieuriz fubmittens jugo, vires hinc ne certa enthymemata , circa que intenda de- E refamo , quoniam caufam Dei agimus , quo- clarationi infiftere arguendofic: Christus man- dat hoc, ergo hoc elt faciendum : Chriftus pro- hibet hoc, ergo hoc non non eft faciendum . Sene fequitur, non autem fequitur de puro homine fic: Papa mandat hoc, ergo hoc eft faciendum : Papa prohibet hoc , ergo non eft faciendum , &c. mifi adito ifto medio, Adyerferii no- & in lege Dei veraciter fe. fundat. Obiulit in oom, I primo notabili duplex effe verbum Dei, fi- niam falutem animarum quaerimus, in quibus nostra fufficientia ex Deo est, qui promifit : Dum fleteritis ante reges & prefides , nolite co-, cs. gitare quomodo aut quid loguamini , dabitur enim Marsh. ao. vobis :n illa hora quid loquamini, Duo autem inter multa mihi neceffaria protestor. Primo, quod omnia per me unquam dida, nunc &. .in futurum dicenda, judicio ac diffünitioni hujus facrofan&hi generalis concilii Bafileenfis quid- 

Strana 975
975 - ORATIO- HENRICI KALTEISEN 976 „== Üincere & plene fübmitto, credens & confitens, À cens: Quod Deus non vnit ab hominibus fier cm ERNO, quidquid ipfa fanfta fynodus' credit & confite-. ‘IST 2493. fur: quod fialind dixero quod avertat Álriffimus exnunc revoco, & retracto, pro non diéto ha- beri defidgrans; fecundüm quod non eft mentis mee ad piarum Burium offendicula verba pro- ferre aut faivocondnétui venerabilium oratorura incliti regni Bohemie quovis modo prejudi- care. Quod fi ex lapfü lingue contigerit, ex nunc veniam poftuio, qua indiget lingua feu maxilla in'camo freno rationis feu imperio vo- lInazaiis nou. conftricta . Quibus proteftationibus , in qualibet fequentium materiarum quafi inno- vatis ac iteratis, prefuppofitis, Predicatorum ordinis ego minimus praedicationem verbi Dei defenfurus juxta .artieuh tertiì exigentiam , quam adduxit venerabilis Uidaricus dominus proponens inclyti regni Boemiæ' orator, fe- cundum formam per ipium fervatam procede~ re intendo . Et ideo fi formalitatem aliquan- do egreffus fuero, non mihi indignemini , uia formam traditam inweftieabo. Adticuluspre- — Articulus proponcntis ile eft: Verbum Dei w.Deitxem exemplo Chrifti & Apoftolorum , a facerdo- Er M A tibus, Domini libere, & fine impedimento, fi- pieeedotibes deliter & veraciter debet prædicari & annun- -Juxta cujus deductionem dominus Ul- * daricus proponeas veüerabilis talem habuit & fina impedi- tiari . mento, ordinem . Primo notabilia circa. aliquorum Jiter & Vea Jer dgbet are dicayi , & an- musti. t tetrhinornm expofitionem, przmittendo . Se» » .» przmil- fo. P cündo , articuli deciíionem annectendo . Secun- C « dum ergo ordinem veftri procefius erit forma inei progreffus: hoc a promiflo , quod nedum propoftionibus pofiris, fed 8x oarum probatio- Bus declarandis infiftam; nedum verbis, fed & intentioni, prout ex verbis collieere potui innitendo . Bt primo in procemio fuz colla- tiomis inter cetera ifla fuerunt verba eyifdem : Xflud e(t argumentum infallibile; Hoc mandat Chriftus Jefus, ergo hoc eft faciendum. Hoc » prohibet Chriflus, ergo hoc non eft facicn- » dum. De puro autem homine infallibiliter » non fic fequitur de forma, non enim fe- quitur univerfaiiter ; Hoc mandat Romanus Pontifex, hoc dicit Fugenius Papa, ergo vc- » X E ^» » ” 9% non faciendum . Sed. addito ifto medio be- ne fequitur. Hoc dicit Romanus Pontifex, & in fcriptura canonica fe fundat veraciter ergo hoc eft verum, aut faciendum. Et quamquam hoc in fuperficie videatur tute di- flum; tamen quia prime confenquentigm pol- fent multis mareriam miniftrrare erroris , & inóbedientie & rebellionis , ideo circa eas pa- rum infiftere, non abfonum’ judicabunt. Obtuliz Dominus proponens argpmentatio- nem talem : Chriftus Jefus mandat hoc, ergo hoc eft faciendum: Chriftus Jefus prohibet hoc ergo hoc omittendum . Circa quam fciendum, quod non omne mandatum Chrifti, quod ha- ANNO CHRISTI 1593. sí omnia, que praecepit, vel non feri quz prohibet. Præcepit enim Abraham immo- lare, non tamen voluit, Non enim ideo precepit, ut fieret , fed ad probandum fi- dem Abrahe'. Bt in evangelio precepit fa- nato, ne eviquam diceret: ille autem. pra- dicavit ubique ,intelügens Deum non ideo prohibuiffe, quin vellet opus fuum predi- cari , fed ut daret formam bomini laudem humanam declinandi. Capitulo finali dicit; diftinguens de voluntate figni & beneplaciti: Fit omne, quod Deus beneplacito vult fieri; & omnc quod vult non fieri, nequaquam fit, non ifla eft de fignis, quia fic przcepit Deus multis; quz non faciunt, & probibet que non cavent, X confulit que non implent. Нес ille. Ubi dicit fanctus Thomas: Quam- vis non vellet Deus voluntate confequente ; quod Abraham filium occideret , voluit tz- men voluntate antecedente, quod volunias Abrahz in hoc ferretar, fecundum quod jam erat ordinatum . Et tamen voluntatem per preccptum expreffic: & fic fictio non fuit ifla, & de illis ; qui contra preceprum Domini opus predicant , licet Chriftus no- luerit hoc, quod precepir voluntate con- fequente, voluit ramen voluntate antece- cedente homines in hoc tendere, ut glo- riam mundanam de temporalibus bonis non quzrerent, fcd. Dei; & hoc preceptum ex- » preffc. Kac ille. Unde communiter tenent doctores, circa diflinétionem quadragefimamquartam primi fen- tentiarum , quod quando praecepium datur in documentum , non in preceptum , non obli- gat; ficut fi przlatus praecipere: aliquid. gran- dc fuo monacho, & tamcn corde tenus nollet lud fieri, fed statim, cum frater hoc facere inciperet , eum revocaret ; ita quod preceptum illad efl directe gnum voluntatis przecipien- fis, ita quod velit. obligave fubditum ad ex- fcquendum voluntatem precipientis, fed non est direcle gnum, qnod velit rem præceptam iuipleri, talia enim fiunt ad fumendum expe- » » v" » » » » » >» » » » » Bw » Dif. 47. qu. 2 > art. pe az, p » „ »' » » » » » r » rum, aut ' Faciendum : hoc prohibet Papa ergo D rientiam de obedientia fubdiri, vel _ad.oflen- dendum plüribus obedientiam univs cxempla. Ideirco recitat ibidem quatuor Jolemnes opi- niones dominus patriarcha de Palude circa iftam conclufonem , Deus quandoque. przci- “ pit fieri quod tamen non vult feri . Secundo addit venerabilis proponens Ulda- ricus enthymema. Non fequitur ; Papa mans dat hoc, ergo hoc eft faciendum, nifi addito ilo medio, "€t in iege divina veraciter fe fundat . Ego affumo fc: Papa mandat hoc , & in lege Domini faltem expreffe fe veraci- ter non fundat, dummodo conira mandatum - Domini non praecipiat, neque contra facrorum generalium conciliorum flatuta; ergo hoc eit ber notam mandati, habet efficaciam manda- E faciendum . Dicit enim venerabilis Gorra, Luca 7-quod e(t triplex preceptum Domini , unum proprie dictum , obligans ad faciendum , ut illud, Honora patrem 6 matrem , Kxodi xx. Aliud minus proprie dictum , tentans ad pro- bandum ut illud. Zolle filium tuum , Genefis 22. "Tertium improprie dicum, fcilicet, do- cens tantum ad fciendum , ut dum Dómi- nus precepit ei quem curavit , ne cuiquam diceret. IIec ille. Cui alludit Magifter pri- mo fentenciarum , lib, 1. diftin&tione xLv. di- "Triplo man. è dati. derum Domi- ni, x = » » » Pro cujus deductione duxi aliqua notare: Primum eft, quod Papa non eft nomen ordi- nis, fed tantum jurifdictionis, & offici. Paret quia Papa poteft cedere papatn, ita quod nog fit amplius Papa; non tamen potest cedere facro ordine , quin femper fit ordinatus post- quam est ordinatus. Secundo , quio Papa ,ut Papa, non habet potestatem conficiendi Corpus Christi verum , nifi confecretur in. przsbyte- rum , quamvis poffet gubernare Corpus Christi misticum , ctiamfi nog habeat facerdoti gradum; ut 

Strana 976
975 - ORATIO- HENRICI KALTEISEN 976 „== Üincere & plene fübmitto, credens & confitens, À cens: Quod Deus non vnit ab hominibus fier cm ERNO, quidquid ipfa fanfta fynodus' credit & confite-. ‘IST 2493. fur: quod fialind dixero quod avertat Álriffimus exnunc revoco , & Fetradta, pro non ditto ha- beri defidgrans; fecundüm quod non eft mentis mee ad piarum Burium offendicula verba pro- ferre aut faivocondnétui venerabilium oratorura incliti regni Bohemie quovis modo prejudi- care. Quod fi ex lapfü lingue contigerit, ex nunc veniam poftuio, qua indiget lingua feu maxilla in'camo freno rationis feu imperio vo- lInazaiis nou. conftricta . Quibus proteftationibus , in qualibet fequentium materiarum quafi inno- vatis ac iteratis, prefuppofitis, Predicatorum ordinis ego minimus praedicationem verbi Dei defenfurus juxta .artieuh tertiì exigentiam , quam adduxit venerabilis Uidaricus dominus proponens inclyti regni Boemiæ' orator, fe- cundum formam per ipium fervatam procede- re intendo . Et ideo fi formalitatem aliquan- do egreffus fuero, non mihi indignemini , uia formam traditam inweftieabo. Adticuluspre- — Articulus proponcntis ile eft: Verbum Dei w.Deitxem exemplo Chrifti & Apoftolorum , a facerdo- Er M A tibus, Domini libere, & fine impedimento, fi- pieeedotibes deliter & veraciter debet prædicari & annun- -Juxta cujus deductionem dominus Ul- * daricus proponeas veüerabilis talem habuit & fina impedi- tiari . mento, ordinem . Primo notabilia circa. aliquorum Jiter & Vea Jer dgbet are dicayi , & an- musti. t tetrhinornm expofitionem, przmittendo . Se» » .» przmil- fo. P cündo , articuli deciíionem annectendo . Secun- C « dum ergo ordinem veftri procefius erit forma inei progreffus: hoc a promiflo , quod nedum propoftionibus pofiris, fed 8x oarum probatio- Bus declarandis infiftam; nedum verbis, fed & intentioni, prout ex verbis collieere potui innitendo . Bt primo in procemio fuz colla- tiomis inter cetera ifla fuerunt verba eyifdem : Xflud e(t argumentum infallibile; Hoc mandat Chriftus Jefus, ergo hoc eft faciendum. Hoc » prohibet Chriflus, ergo hoc non eft facicn- » dum. De puro autem homine infallibiliter » non fic fequitur de forma, non enim fe- quitur univerfaiiter ; Hoc mandat Romanus Pontifex, hoc dicit Fugenius Papa, ergo vc- » X E ^» » ” 9% non faciendum . Sed. addito ifto medio be- ne fequitur. Hoc dicit Romanus Pontifex, & in fcriptura canonica fe fundat veraciter ergo hoc eft verum, aut faciendum. Et quamquam hoc in fuperficie videatur tute di- flum; tamen quia prime confenquentigm pol- fent multis mareriam miniftrrare erroris , & inóbedientie & rebellionis , ideo circa eas pa- rum infiftere, non abfonum’ judicabunt. Obtuliz Dominus proponens argpmentatio- nem talem : Chriftus Jefus mandat hoc, ergo hoc eft faciendum: Chriftus Jefus prohibet hoc ergo hoc omittendum . Circa quam fciendum , quod non omne mandatum Chrifti, quod ha- ANNO CHRISTI 1593. sí omnia, que praecepit, vel non feri quz prohibet. Præcepit enim Abraham immo- lare, non tamen voluit, Non enim ideo precepit, ut fieret , fed ad probandum fi- dem Abrahe'. Bt in evangelio precepit fa- nato, ne eviquam diceret: ille autem. pra- dicavit ubique ,intelügens Deum non ideo prohibuiffe, quin vellet opus fuum predi- cari , fed ut daret formam bomini laudem humanam declinandi. Capitulo finali dicit; diftinguens de voluntate figni & beneplaciti: Fit omne, quod Deus beneplacito vult fieri; & omnc quod vult non fieri, nequaquam fit, non ifla eft de fignis, quia fic przcepit Deus multis; quz non faciunt, & probibet que non cavent, X confulit que non implent. Нес ille. Ubi dicit fanctus Thomas: Quam- vis non vellet Deus voluntate confequente ; quod Abraham filium occideret , voluit tz- men voluntate antecedente, quod volunias Abrahz in hoc ferretar, fecundum quod jam erat ordinatum . Et tamen voluntatem per preccptum expreffic: & fic fictio non fuit ifla, & de illis ; qui contra preceprum Domini opus predicant , licet Chriftus no- luerit hoc, quod precepir voluntate con- fequente, voluit iamcn voluntate antece- cedente homines in hoc tendere, ut glo- riam mundanam de temporalibus bonis non quzrerent, fcd. Dei; & hoc preceptum ex- » preffc. Kac ille. Unde communiter tenent doctores, circa diflinétionem quadragefimamquartam primi fen- tentiarum , quod quando praecepium datur in documentum , non in preceptum , non obli- gat; ficut fi przlatus praecipere: aliquid. gran- dc fuo monacho, & tamcn corde tenus nollet lud fieri, fed statim, cum frater hoc facere inciperet , eum revocaret ; ita quod preceptum illad efl directe gnum voluntatis przecipien- fis, ita quod velit. obligave fubditum ad ex- fcquendum voluntatem precipientis, fed non est direcle gnum, qnod velit rem præceptam iuipleri, talia enim fiunt ad fumendum expe- » » v" » » » » » >» » » » » Bw » Dif. 47. qu. 2 > art. pe az, p » „ »' » » » » » r » rum, aut ' Faciendum : hoc prohibet Papa ergo D rientiam de obedientia fubdiri, vel _ad.oflen- dendum plüribus obedientiam univs cxempla. Ideirco recitat ibidem quatuor Jolemnes opi- niones dominus patriarcha de Palude circa iftam conclufonem , Deus quandoque. przci- “ pit fieri quod tamen non vult feri . Secundo addit venerabilis proponens Ulda- ricus enthymema. Non fequitur ; Papa mans dat hoc, ergo hoc eft faciendum, nifi addito ilo medio, "€t in iege divina veraciter fe fundat . Ego affumo fc: Papa mandat hoc , & in lege Domini faltem expreffe fe veraci- ter non fundat, dummodo conira mandatum - Domini non praecipiat, neque contra facrorum generalium conciliorum flatuta; ergo hoc eit ber notam mandati, habet efficaciam manda- E faciendum . Dicit enim venerabilis Gorra, Luca 7-quod e(t triplex preceptum Domini , unum proprie dictum , obligans ad faciendum , ut illud, Honora patrem 6 matrem , Kxodi xx. Aliud minus proprie dictum , tentans ad pro- bandum ut illud. Zolle filium tuum , Genefis 22. "Tertium improprie dicum, fcilicet, do- cens tantum ad fciendum , ut dum Dómi- nus precepit ei quem curavit , ne cuiquam diceret. IIec ille. Cui alludit Magifter pri- mo fentenciarum , lib, 1. diftin&tione xLv. di- "Triplo man. è dati. derum Domi- ni, x = » » » Pro cujus deductione duxi aliqua notare: Primum eft, quod Papa non eft nomen ordi- nis, fed tantum jurifdictionis, & offici. Paret quia Papa poteft cedere papatn, ita quod nog fit amplius Papa; non tamen potest cedere facro ordine , quin femper fit ordinatus post- quam est ordinatus. Secundo , quio Papa ,ut Papa, non habet potestatem conficiendi Corpus Christi verum , nifi confecretur in. przsbyte- rum , quamvis poffet gubernare Corpus Christi misticum , ctiamfi nog habeat facerdoti gradum; ut 

Strana 977
977 DE LIBERA. PR/EDICATIONE VERBI DEI. 978 —— ut deducit ventrabilis magifler Auguítinus de À» qui ipfum zuificavit & nulli alii, quod füuim m NOO CHRiSTI 1432. ' fanctiflima ejus officia , fan&titatem exfiftenriam in ea: non enim ta- - Vide Uvai- dea. in loco cirato. Ambr. tib. d- faeerdorali di- Ancona , in libro de ecclefiaftica poteftate , guzílione 4. articulo. 2. Secundum quod quamdiu Papa eft fidelis ,' eti in moribus fit malus, poteit & debet di- ci fandus aut fanQifimus , non quidem ex vite merito , ficat Chri(lus dicitur. fanQus fan- &torum fed ex fandlificandi alios officio ; fic enim Numerorum xvirr. dixit Dominus ad Moyfen: Tu & fli nü , € domus potris tui porübiis iniquitatem fantluarit > & fecundum. translationem antiquam Lxx. interpretum , di- citur fumetis peccata [anHorum , Ubi clare pa- t, quod etiam homines peccatores dicuntue fané ex officio, qaia Moyfes cum familia fi- fumere peccara fanétorum. Si fanQuarium , quomodo habet iniquitatem ? & fi fancti funt, quomodo habent peccata? Venerabilis Tho- mas de Walden, libro zi. capite xxxvi, Sic & concilia generalia dicuntur fanfla © fan- &ifima , non a fan&itsic perfonarum inibi ex- fiftentium , fed ex plenitudine officii fandifi- candi, & infallibili affitentia Spiritus {andl > fic & ecclefia catholica dicitur fan&a , non propter fanctitatem. omnium ex(flentium in са, cum fipt multi peccatores , fed propter lia dicunzur fanQa ex opere operante, fed ex propter facramentorum : '» eft plene, fed ipü foli dedit ; cui omnes je . * re divino caput inclinant , & primates mun- » di tamquam ipfi Jefu Chrifto obediun:. Hac ille, Pariformiter fan&us Chryfoftomus - cum omnibus do&oribus fuper illo , Pafces oves meas , feribentibus, & beatus Bernardus in principio tertii libri ad Eugenium . Sed dices. Papa malus eft, & pralati pef- fimi funt, Refpondet Dominus: Super cathe- dram Moff federunt Scribe & Pharifzi: omnia que vobis dixerint , facite ; fecundum opera £0- rum nolite facere. Matth. xxiii. Et ejus vi- carius immediatus inquit : Obedite prepofitis ve. fris, non tantum bonis, fed & dyfcolis, 1. Pe- 'gnati funt portare iniquitarem fanGuaarii ; & Biri 11. Cujus rationem affignat beatus Hiero- nymus lib. x, conrra Jovinianum , dicens: E- pifcopus , & presbyrer, & diaconus non funt xneritorum nomina , fed officiorum ; nec dici- » tur, Si quis cpifcopatum defiderat , bonum » gradum defiderat ; fed , Вопит opus defide- e rat: quod in majori ordine conftiturus pof- » fit, fi velit, occafionem excreendarum ha- » bere virtutum . Tec ille. Unde beatus Ber- nardus fuper Canticis fermone rxvir. Super Cathedram MoyG fecderunt Scribæ & Phari- » fæi: & qui non ohedierunt eis tamquam e- » pifcopis , inobedientiæ rei fucrunr, etiam in » ipfum Dominum præcipientem, &'dicen- ;» tem , Que dicunt facite, Patet, quamvis Pha- opere operato. Ídeo fanctus Cyrillus in epi-G» rilei, quamvis peccatores maximi, propter ftola fynodica directa Neftorio, qua incipit > » Religiofo & Deo amabili ; nominat Papam. » fan@ifimum & venerandiffimur : fimiliter facrum generale concilium . Similiter fanétus Hieronymus Papam vocat fandifimum , glo riam fanctiatis fuse magnificans in libro, qui intitulazur de geflis Romanorum Pontificum , án principio fcribens ad Damafum Papam. "Tertium , quod: Papa ratione officii- fepe 'aptiffime nominatur beatus feu beatiflimus , non quafi extra flatum vig «eternaliter conflitutus beatus, fed proprer admirandam fuc potefta- tis excellentiam , que prope Chriftum attin- git: quidquid enim poreftaris, quidquid gra- » cathedram tamen Moyfi, ad eos quoque ni- » hilo minus pertinere , quad idcm dicit : Qui » vos audit, me audit , © qui vos fpernit , me 5 fpernit. Hac ille. Patet ergo , quid fit de » illa aigamenradione fentiendum - Papa man- ANNO CHRISTI 1433. Chrylofto- mus in 20. cap. Joannis Bernard. de + coufil. lili, .3. Contra Jos vím. cap. 19. Becnardee fermone fupeg Caut, 66, dat hoc, ergo hoc eft faciendum , etiamfi fe. non fundet expreße in divina lege. Et tantum. de prootmio domini proponentis. Poft hoc expedito proæmio , déminus pro- ponens in articulo. incipit proponere ńotabi- lia. Et fuit primum notabile circa illud com- plexum, Verbum Dei: ubi in fermone vel fententia diftinxir, verbum Dei dupliciier per eum intelligi: uno modo accipiendo pro Chri- tie facramentalis. Quidquid difpeníationis ce- D la. Jefu Deo vero & homine. Secundo mo- leftis a Chrifo capite ecclefæ commifam eft, ipfe ecclefia difperfa, & Papa in fide non er- rante, totum elt ejus difpenfationi commif- fum . Hinc beatus Hilarius etiam imperato- rem Conflintium propter auctoritaten impe- zialem beatiffimum nuncupavit in epiftola fua ad eumdem de fide, , Et beatus Ambrofius qui- geitsıe cap. z. bufdam | fcribens epifcopis & facerdotibus ma- tom, 4. lis, quos de fimonia & multis excceffibus re- ` darguit beatifligos & fan&iffimos patres no- minat in libro fuo paftoralt » quem de obfer- vantiis ipforum intitulat. Quarto ergo dico , Quod fi Papa aliquid mandat faciendum , quod non eft contra. le- gem Dei exprefle , fanQorum patrum , etiam fi fe literaliter in le- ge Dei veraciter non fundat, ci obediendum eft. Hinc dicit beatus Cyrillus epifcopus Ale- s» xandrinus, in libro "Thefaurorum: Ut raem- » bra maneamus in capite noftro , Apoftolico .throno Romanorum Pontificum , a quo me- diam eft querere, quid. credere, & quid tenere. debeamus : ipfum venerantes » ipfumi rogantes pre ommibus, quoniam ipíus fo- lius eft reprehendere, corrigere, fíatuere , » difponerc , hgare, & folvere , loco illius , Concil, General, Tom. XXIX, do pro omni verbo veritatis, quod locutus eft Dominus per fuos Angelos, prophetas ve- ros, & Filium fuum & per fanctos fuos A- poftolos, Sin fcriptis reliquit ad. futura tem- pora. Et ifto fecundo modo dicebat fe ufu- rum in propofiro illo complexo ,, Verbum Dei. Et quaniquam iftud non fir reprehenfibile quoad ea que dicta funt , eft tameu repre- henfbile propter e2, que omiífa funt. Unde dico, (fuit etiam neceffe addi tertium mo- dum, quod fcilicet Dei verbum est verbum infpirarum: hoc enim oportet uri verbi Dei prædicatorem , fi non vült inducere populum in errorem : . unde dico, quod triplex est aut contra flatu: aliqua E Dei ; verbum , non folum incarnatum, & ex- aratum, fed etiam infpirarum: & hoc est ge- minum , unum. privatum , aliud publicum. Pri- mo, inquam, eft verbum Dei merito dicendum & nuncupandum, fcilicet infpiratum privatim id est, perfonis privatis , de quibus ait vertex Apostolicus: Spiritu fantlo. infpirats locuti. funt homines Dei. Et Pfalmitta : Audiam quid loqua- tur in me Deus. Hinc Apostolus & ejus uri- litatem expreffit: Omnia doifrina divinitus infpi- vato ullis ef ad docendum, ad arguendumi, ad corripiendum , ad erudiendum, aut perfeslus fit Qqq home Adverfarii notabile pri- mum, 2. Peer. vo Plain. 83a 

Strana 978
977 DE LIBERA. PR/EDICATIONE VERBI DEI. 978 —— ut deducit ventrabilis magifler Auguítinus de À» qui ipfum zuificavit & nulli alii, quod füuim m NOO CHRiSTI 1432. ' fanctiflima ejus officia , fan&titatem exfiftenriam in ea: non enim ta- - Vide Uvai- dea. in loco cirato. Ambr. tib. d- faeerdorali di- Ancona , in libro de ecclefiaftica poteftate , guzílione 4. articulo. 2. Secundum quod quamdiu Papa eft fidelis ,' eti in moribus fit malus, poteit & debet di- ci fandus aut fanQifimus , non quidem ex vite merito , ficat Chri(lus dicitur. fanQus fan- &torum fed ex fandlificandi alios officio ; fic enim Numerorum xvirr. dixit Dominus ad Moyfen: Tu & fli nü , € domus potris tui porübiis iniquitatem fantluarit > & fecundum. translationem antiquam Lxx. interpretum , di- citur fumetis peccata [anHorum , Ubi clare pa- t, quod etiam homines peccatores dicuntue fané ex officio, qaia Moyfes cum familia fi- fumere peccara fanétorum. Si fanQuarium , quomodo habet iniquitatem ? & fi fancti funt, quomodo habent peccata? Venerabilis Tho- mas de Walden, libro zi. capite xxxvi, Sic & concilia generalia dicuntur fanfla © fan- &ifima , non a fan&itsic perfonarum inibi ex- fiftentium , fed ex plenitudine officii fan&ifi- candi, & infallibili affifientia Spiritus fandi > fic & ecclefia catholica dicitur fan&a , non propter fanctitatem. omnium ex(flentium in са, cum fipt multi peccatores , fed propter lia dicunzur fanQa ex opere operante, fed ex propter facramentorum : '» eft plene, fed ipü foli dedit ; cui omnes je . * re divino caput inclinant , & primates mun- » di tamquam ipfi Jefu Chrifto obediun:. Hac ille, Pariformiter fan&us Chryfoftomus - cum omnibus do&oribus fuper illo , Pafces oves meas , feribentibus, & beatus Bernardus in principio tertii libri ad Eugenium . Sed dices. Papa malus eft, & pralati pef- fimi funt, Refpondet Dominus: Super cathe- dram Moff federunt Scribe & Pharifzi: omnia que vobis dixerint , facite ; fecundum opera £0- rum nolite facere. Matth. xxiii. Et ejus vi- carius immediatus inquit : Obedite prepofitis ve. fris, non tantum bonis, fed & dyfcolis, 1. Pe- 'gnati funt portare iniquitarem fanGuaarii ; & Biri 11. Cujus rationem affignat beatus Hiero- nymus lib. s, contra Jovinianum , dicens: E- pifcopus, & presbyter, & diaconus non funt xneritorum nomina , fed officiorum ; nec dici- » tur, Si quis cpifcopatum defiderat , bonum » gradum defiderat ; fed , Вопит opus defide- e rat: quod in majori ordine conftiturus pof- » fit, fi velit, occafionem excreendarum ha- » bere virtutum . Tec ille. Unde beatus Ber- nardus fuper Canticis fermone rxvir. Super Cathedram MoyG fecderunt Scribæ & Phari- » fæi: & qui non ohedierunt eis tamquam e- » pifcopis , inobedientiæ rei fucrunr, etiam in » ipfum Dominum præcipientem, &'dicen- ;» tem , Que dicunt facite, Patet, quamvis Pha- opere operato. Ídeo fanctus Cyrillus in epi-G» rilei, quamvis peccatores maximi, propter ftola fynodica directa Neftorio, qua incipit > » Religiofo & Deo amabili ; nominat Papam. » fan@ifimum & venerandiffimur : fimiliter facrum generale concilium . Similiter fanétus Hieronymus Papam vocat fandifimum , glo riam fanctiatis fuse magnificans in libro, qui intitulazur de geflis Romanorum Pontificum , án principio fcribens ad Damafum Papam. "Tertium , quod: Papa ratione officii- fepe 'aptiffime nominatur beatus feu beatiflimus , non quafi extra flatum vig «eternaliter conflitutus beatus, fed proprer admirandam fuc potefta- tis excellentiam , que prope Chriftum attin- git: quidquid enim poreftaris, quidquid gra- » cathedram tamen Moyfi, ad eos quoque ni- » hilo minus pertinere , quad idcm dicit : Qui » vos audit, me audit , © qui vos fpernit , me 5 fpernit. Hac ille. Patet ergo , quid fit de » illa aigamenradione fentiendum - Papa man- ANNO CHRISTI 1433. Chrylofto- mus in 20. cap. Joannis Bernard. de + coufil. lili, .3. Contra Jos vím. cap. 19. Becnardee fermone fupeg Caut, 66, dat hoc, ergo hoc eft faciendum , etiamfi fe. non fundet expreße in divina lege. Et tantum. de prootmio domini proponentis. Poft hoc expedito proæmio , déminus pro- ponens in articulo. incipit proponere ńotabi- lia. Et fuit primum notabile circa illud com- plexum, Verbum Dei: ubi in fermone vel fententia diftinxir, verbum Dei dupliciier per eum intelligi: uno modo accipiendo pro Chri- tie facramentalis. Quidquid difpeníationis ce- D la. Jefu Deo vero & homine. Secundo mo- leftis a Chrifo capite ecclefæ commifam eft, ipfe ecclefia difperfa , & Papa in fide non er- rante, totum elt ejus difpenfationi commif- fum . Hinc beatus Hilarius etiam imperato- rem Conflintium propter auctoritaten impe- zialem beatiffimum nuncupavit in epiftola fua ad eumdem de fide, , Et beatus Ambrofius qui- geitsıe cap. z. bufdam | fcribens epifcopis & facerdotibus ma- tom, 4. lis, quos de fimonia & multis excceffibus re- ` darguit beatifligos & fan&iffimos patres no- minat in libro fuo paftoralt » quem de obfer- vantiis ipforum intitulat. Quarto ergo dico , Quod fi Papa aliquid mandat faciendum , quod non eft contra. le- gem Dei exprefle , fanQorum patrum , etiam fi fe literaliter in le- ge Dei veraciter non fundat, ci obediendum eft. Hinc dicit beatus Cyrillus epifcopus Ale- s» xandrinus, in libro "Thefaurorum: Ut raem- » bra maneamus in capite noftro , Apoftolico .throno Romanorum Pontificum , a quo me- diam eft querere, quid. credere, & quid tenere. debeamus : ipfum venerantes » ipfumi rogantes pre ommibus, quoniam ipíus fo- lius eft reprehendere, corrigere, fíatuere , » difponerc , hgare, & folvere , loco illius , Concil, General, Tom. XXIX, do pro omni verbo veritatis, quod locutus eft Dominus per fuos Angelos, prophetas ve- ros, & Filium fuum & per fanctos fuos A- poftolos, Sin fcriptis reliquit ad. futura tem- pora. Et ifto fecundo modo dicebat fe ufu- rum in propofiro illo complexo ,, Verbum Dei. Et quaniquam iftud non fir reprehenfibile quoad ea que dicta funt , eft tameu repre- henfbile propter e2, que omiífa funt. Unde dico, (fuit etiam neceffe addi tertium mo- dum, quod fcilicet Dei verbum est verbum infpirarum: hoc enim oportet uri verbi Dei prædicatorem , fi non vült inducere populum in errorem : . unde dico, quod triplex est aut contra flatu: aliqua E Dei ; verbum , non folum incarnatum, & ex- aratum, fed etiam infpirarum: & hoc est ge- minum , unum. privatum , aliud publicum. Pri- mo, inquam, eft verbum Dei merito dicendum & nuncupandum, fcilicet infpiratum privatim id est, perfonis privatis , de quibus ait vertex Apostolicus: Spiritu fantlo. infpirats locuti. funt homines Dei. Et Pfalmitta : Audiam quid loqua- tur in me Deus. Hinc Apostolus & ejus uri- litatem expreffit: Omnia doifrina divinitus infpi- vato ullis ef ad docendum, ad arguendumi, ad corripiendum , ad erudiendum, aut perfeslus fit Qqq home Adverfarii notabile pri- mum, 2. Peer. vo Plain. 83a 

Strana 979
979 ORATIO HENRI GI KALSTEISEN 980 „=== ото Dei ad omne opus bonum infiruëlus, 15..À ponens venerabilis, verbum Dei effe tante per- «am AWNO CHRISTI 153. Bodeu Spiri- %u Scriptura Sacra exponi- tur, quo in- fpiratur. Ephef. 5. Cap. 3. Epift. exi. Matth, 10. ‘ad Timath. 111. Non funrtergo fanctorum doctorum fcripta; quorum prudentiffima fcientia explanat fcrip- ture fecreta , ab aliquo vilipendenda , fed quafi a Deo veneranda: quia eft regn]a , quod codem fpiritu fcriptura facra exponitur , qua fuit infpirata . Quod eleganter Apoftolus often- dit, dicens quod Chriflus ad confummationem fantlorum, dedit quofdam Apoftolos , quofdam pro- phetas ; & ne ibi crederetur effe flatus, quafi aliorum feripturz non effent a. Deo, fubdir quofdam vero dotlores « cujufanodi funt (eriptur rz fndtorum Gregorii , Augullini, Hicrony- mi, Ambrofi, pot hos beatorum Bernardi , fandi non canonizatorum , quibus procul dubio Spi- ritus fanétus apervit: fenfum , ut intcJiigerent fcripturas , quarenus myflicos fenfus , quibus (acra fcriptura cf gravida aperirent, & ad communem hominum capacitatem rcdigerent. Alioquin quomodo Deus precepillet Deuteron. xvii. in his que füpt ambigua & diffivilia , refugiendum effe ad facerdores Levitici gene- tis, & ad judicem qui fuerit illo tempore ? Jt facies quecumque dixerint tibi, qui prefunt loco , quem elegerit Dominus , & dovuerint te juxta. legem ejus , fequerifque. fententiam illorum . Mon declinabis ad. dexteram neque ad finiflram . Ubi continuo fubjungitar : Qui autem fuper- Thomz & aliorum multorum , etiam B» feétionis, » ihi lit ei i - „ANNO fetionis, quod nihil poffit ei addi aut fub- CHRISTI trahi: quia licet ea explanare, & dubia emer- — 1435 gentia determinare : & talibus promittitur mer- ces magna, dicente Sapientia: Qui elucidant me vitam eternam habebunt , Ecclcfiaftici xxiv. non erga licet fubtrahere id quod eft necel- fitatis fcripture , fed licet addere quod eft pro ejus elucidatione , Quod tam pulcre oftendit Dominus in expofitione parabole evangclii præfentis Dominice , ubi fic ait beatus Grec Gregorius ho gorius : » Fit quod folicite in bac ipfa expor™" #5 » fitlone Dominica penfare debetis, quia fi nos vobis femen yerbum, agrum mundum, volucres dzmonia, fpinas divitias fignifica- re diceremus, ad credendum nobis forfitan mens veftra dubitaret. Unde & idem Do- minus per femeriptum dignatus eft expone- re quod dicebar, ut fciatis rerum fignifica- tones querere in his etiam quz per feme- Hpfum noluit explanare. Exponendo ergo quod dixit, figurare fe loqui innotuit, qua- tenus certos vos redderct, cum vobis no- fta fragilitas verborum ejus figuras aperi- ret. Нас ile. Auctoritates in contrarium adducle intelguntur , Qui addiderint; id fci- licet quod. textum | falfificaret , aut. perfidiam faperet, prout nuper fatis declaratum eft. - Quantum ad alind verbum infpiratum , ver- ' sutgiretnm bum Dei apiifime nominatum, & per omnia Yorum publ: » » » » » » » » » s » bierit , nolens obedire facerdotis imperio , qai eo C verbi Dei predicatoribus neceffarium , quod tempore mintflrat Domino Deo tuo , ez decreto hi- dicis morietur homo ille , & auferes malum de domo l[rael ; cun&ufque populus audiens timebit ut nullus deinceps intumcfcat. fuperbia. fdcoque difindione xv. in cap, Sancta Romana Eccle- fia; multa fandorum doctorum enumerantur opufcula, jam per ecclefiam. acceptata, & fibi foli ad judicandum refervata . Er fubditur , propter doctores ibi non expreffos, quod. et- iam aliorum doctorum, & patrum orthodoxo- ram, gui in nullo a fancto confortio Roma- na ecclefie deviarunt , nec ab ejus fide če pre- dicatione femoti funt, fcripta fufcipienda & legenda fint. Alii autem moderni non cano- efl infpiratum publicum , cft cujuslibet gene- ralis concilii legitime congregati flatutum & decretum , cujus auctoritatem Dominus fibi ad- fcripfit , dicens collegio Apoftolorum : Qui wos audit , me audit ; & qui wos [pernit , me fpernit, Luc. x. quibus fuam promifit affiften- tiam, dicens : Ubi congregati fuerint duo veľ ap, yg, - pres in riamine mco, in medio eorum fum . Quod de congregatione generalium conciliorum in- telligendum cxponit beatus Cæleflinus in c- Caleftingg piftola ad fynodum tranfmiffa, ut refert If- ep. 7. edit dorus in lib. conciliorum . Hoc exprcffius idem mas Salvator nofler innuit concilioc Apofiolico pro- mittens in perfona ecclefie : 4dhuc multa ha- nizati ad legendum conceduntur, G ad impu- D beo vobis dicere, fed non poteflis portare. modo . gnandum etiam a fingularibus perfonis, fi in eis aliquid veritati difíonum reperitur: fecun- dum quém modum beatus Auguftinus dicta (ua ad aliorum exponcbat difeutientiam , dicens in epiftola ad Fortunatianum : » Neque enim quo- » rumlibet difputationes, quamvis catholico- » rum & laudatorum hominum , vclut fcrip- » turas canonicas habere debemus: ut nobis » non liceat , (alva honorificentia , que illis » hominibus debetur, aliquid in eorum fcri- ptis improbare , atque refpuerc , Si forte invenerimus quod aliter fenferint quam ve- ritas habet, divino adjutorio , vel ab aliis intelleGta , vcl nobis : nam talis, inquit, ego 23 3) 23 7 “> intelleCtores meorum . Hzc ille. Xt crgo verbum Dei verbum infpiratum , ad predicandum neceffarium fanctis doCtoribus , in zdificationem corporis Chrifli myftici, gui- bus air Dominus : Non enim wos effis qui lo- quimini , fed Spiritus Patris veftri , qui loqui- tur in vobis , Ur quilibet talis dicere poflit ; Spiritus Domini locutus ef per me, © fermo ejus per linguam. meam . 1z. Reg. xxiss. & hoc de privato . Ex quibus elicio , quod ec- jam ilud non vere dictum e(t, ubi dicit pro- 99 Paracletus autem Spiritus fartbus диет mittet Pater in nomine meo, ille vos docebit omnia , quecumque dixero vobis, Joannis capite xvi. & пе Бес credantur dia perfonis Apoflolo- rum tantum ,ait capite xv. Ego rogabo Parrem , € alium Paracletum dabit wobis , Spiritum ve- ritatis , ut maneat vcobifoum in sternum . Ergo inel ilie Spiritus fandus omnibus congrega- tionibus generalium conciliorum , & omnia ibi conclufa {unt verba Spiritus fanQi; ideoque determinationem facri concilii non fibi Apo- Noli , fed Spiritui fano attribuerunt . Pla- cuit , inquiunt, Spiritui fantio , & nobis, Acto- ram xv. Unde valde cavendum eft, ne ab fum in fcripturis aliorum, quales volo effe Kinformatione & fententia hujus concilii gene- ralis Bafileen(is in Spiritu fancto legitime con- gregati, quifquam fe alienum reddat ; ne con- tra Dei fenteniiun videatur recalcitrare, ver— ba Spiritus fan&i abnegare, & a catholice ecclefie fanda fe unione feparare . Hec modica conícripfi, refidua fervans re- plicationi , & fi contingat fraternali con(abu- lationi: vnde concludere pro nunc poffumus, quod diftinQionem circa id complexum , Ver- bum Dei, minus complete pofuit proponens > cum in aedificatione corporis myflici opor- teat 

Strana 980
979 ORATIO HENRI GI KALSTEISEN 980 „=== ото Dei ad omne opus bonum infiruëlus, 15..À ponens venerabilis, verbum Dei effe tante per- «am AWNO CHRISTI 153. Bodeu Spiri- %u Scriptura Sacra exponi- tur, quo in- fpiratur. Ephef. 5. Cap. 3. Epift. exi. Matth, 10. ‘ad Timath. 111. Non funrtergo fanctorum doctorum fcripta; quorum prudentiffima fcientia explanat fcrip- ture fecreta , ab aliquo vilipendenda , fed quafi a Deo veneranda: quia eft regn]a , quod codem fpiritu fcriptura facra exponitur , qua fuit infpirata . Quod eleganter Apoftolus often- dit, dicens quod CAriffus ad. confummationem fantlorum, dedit quofdam Apoftolos , quofdam pro- phetas ; & ne ibi crederetur effe flatus, quafi aliorum feripturz non effent a. Deo, fubdir quofdam vero dotlores « cujufanodi funt (eriptur rz fndtorum Gregorii , Augullini, Hicrony- mi, Ambrofi, pot hos beatorum Bernardi , fandi non canonizatorum , quibus procul dubio Spi- ritus fanétus apervit: fenfum , ut intcJiigerent fcripturas , quarenus myflicos fenfus , quibus (acra fcriptura cf gravida aperirent, & ad communem hominum capacitatem rcdigerent. Alioquin quomodo Deus precepillet Deuteron. xvii. in his que füpt ambigua & diffivilia , refugiendum effe ad facerdores Levitici gene- tis, & ad judicem qui fuerit illo tempore ? Jt facies quecumque dixerint tibi, qui prefunt loco , quem elegerit Dominus , & dovuerint te juxta. legem ejus , fequerifque. fententiam illorum . Mon declinabis ad. dexteram neque ad finiflram . Ubi continuo fubjungitar : Qui autem fuper- Thomz & aliorum multorum , etiam B» feétionis, » ihi lit ei i - „ANNO fetionis, quod nihil poffit ei addi aut fub- CHRISTI trahi: quia licet ea explanare, & dubia emer- — 1435 gentia determinare : & talibus promittitur mer- ces magna, dicente Sapientia: Qui elucidant me vitam eternam habebunt , Ecclcfiaftici xxiv. non erga licet fubtrahere id quod eft necel- fitatis fcripture , fed licet addere quod eft pro ejus elucidatione , Quod tam pulcre oftendit Dominus in expofitione parabole evangclii præfentis Dominice , ubi fic ait beatus Grec Gregorius ho gorius : » Fit quod folicite in bac ipfa expor™" #5 » fitlone Dominica penfare debetis, quia fi nos vobis femen yerbum, agrum mundum, volucres dzmonia, fpinas divitias fignifica- re diceremus, ad credendum nobis forfitan mens veftra dubitaret. Unde & idem Do- minus per femeriptum dignatus eft expone- re quod dicebar, ut fciatis rerum fignifica- tones querere in his etiam que per feme- Hpfum noluit explanare. Exponendo ergo quod dixit, figurare fe loqui innotuit, qua- tenus certos vos redderct, cum vobis no- fta fragilitas verborum ejus figuras aperi- ret. Нас ile. Auctoritates in contrarium adducle intelguntur , Qui addiderint; id fci- licet quod. textum | falfificaret , aut. perfidiam faperet, prout nuper fatis declaratum eft. - Quantum ad alind verbum infpiratum , ver- ' sutgiretnm bum Dei apiifime nominatum, & per omnia Yorum publ: » » » » » » » » » s » bierit , nolens obedire facerdotis imperio , qai eo C verbi Dei predicatoribus neceffarium , quod tempore mintflrat Domino Deo tuo , ez decreto hi- dicis morietur homo ille , & auferes malum de domo l[rael ; cun&ufque populus audiens timebit ut nullus deinceps intumcfcat. fuperbia. fdcoque difindione xv. in cap, Sancta Romana Eccle- fia; multa fandorum doctorum enumerantur opufcula, jam per ecclefiam. acceptata, & fibi foli ad judicandum refervata . Er fubditur , propter doctores ibi non expreffos, quod. et- iam aliorum doctorum, & patrum orthodoxo- ram, gui in nullo a fancto confortio Roma- na ecclefie deviarunt , nec ab ejus fide če pre- dicatione femoti funt, fcripta fufcipienda & legenda fint. Alii autem moderni non cano- efl infpiratum publicum , cft cujuslibet gene- ralis concilii legitime congregati flatutum & decretum , cujus auctoritatem Dominus fibi ad- fcripfit , dicens collegio Apoftolorum : Qui wos audit , me audit ; & qui wos [pernit , me fpernit, Luc. x. quibus fuam promifit affiften- tiam , dicens : Ubi congregati fuerint duo vel yap, yg, - pres in riamine mco, in medio eorum fum . Quod de congregatione generalium conciliorum in- telligendum cxponit beatus Cæleflinus in c- Caleftingg piftola ad fynodum tranfmiffa, ut refert If- ep. 7. edit dorus in lib. conciliorum . Hoc exprcffius idem mas Salvator nofler innuit concilioc Apofiolico pro- mittens in perfona ecclefie : 4dhuc multa ha- nizati ad legendum conceduntur, G ad impu- D beo vobis dicere, fed non poteflis portare. modo . gnandum etiam a fingularibus perfonis, fi in eis aliquid veritati difíonum reperitur: fecun- dum quém modum beatus Auguftinus dicta (ua ad aliorum exponcbat difeutientiam , dicens in epiftola ad Fortunatianum : » Neque enim quo- » rumlibet difputationes, quamvis catholico- » rum & laudatorum hominum , vclut fcrip- » turas canonicas habere debemus: ut nobis » non liceat , (alva honorificentia , que illis » hominibus debetur, aliquid in eorum fcri- ptis improbare , atque refpuerc , Si forte invenerimus quod aliter fenferint quam ve- ritas habet, divino adjutorio , vel ab aliis intelleGta , vcl nobis : nam talis, inquit, ego 23 3) 23 7 “> intelleCtores meorum . Hzc ille. Xt crgo verbum Dei verbum infpiratum , ad predicandum neceffarium fanctis doCtoribus , in zdificationem corporis Chrifli myftici, gui- bus air Dominus : Non enim wos effis qui lo- quimini , fed Spiritus Patris veftri , qui loqui- tur in vobis , Ur quilibet talis dicere poflit ; Spiritus Domini locutus ef per me, © fermo ejus per linguam. meam . 1z. Reg. xxiss. & hoc de privato . Ex quibus elicio , quod ec- jam ilud non vere dictum e(t, ubi dicit pro- 99 Paracletus autem Spiritus fartbus диет mittet Pater in nomine meo, ille vos docebit omnia , quecumque dixero vobis, Joannis capite xvi. & пе Бес credantur dia perfonis Apoflolo- rum tantum ,ait capite xv. Ego rogabo Parrem , € alium Paracletum dabit wobis , Spiritum ve- ritatis , ut maneat vcobifoum in sternum . Ergo inel ilie Spiritus fandus omnibus congrega- tionibus generalium conciliorum , & omnia ibi conclufa {unt verba Spiritus fanQi; ideoque determinationem facri concilii non fibi Apo- Noli , fed Spiritui fano attribuerunt . Pla- cuit , inquiunt, Spiritui fantio , & nobis, Acto- ram xv. Unde valde cavendum eft, ne ab fum in fcripturis aliorum, quales volo effe Kinformatione & fententia hujus concilii gene- ralis Bafileen(is in Spiritu fancto legitime con- gregati, quifquam fe alienum reddat ; ne con- tra Dei (ententium videatur recalcitrare, ver— ba Spiritus fan&i abnegare, & a catholice ecclefie fanda fe unione feparare . Hec modica conícripfi, refidua fervans re- plicationi , & fi contingat fraternali con(abu- lationi: vnde concludere pro nunc poffumus, quod diftinQionem circa id complexum , Ver- bum Dei, minus complete pofuit proponens > cum in aedificatione corporis myflici opor- teat 

Strana 981
98: DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 982 == 0620 ad minus etiam verbo infpirato uti.A» nentibus & videntibus, a fceleribus non cef- ANNO SÉRISFI ° 1433. Cap. g. Saterdates Stism moii hanasaddi- Probatur gxeruplis ve- teris Tefla- meuri. Ecclef. hif. "Theod, fit. 8e c2p. 15 Cap. as. Ia utregn= Ideo non folum quatuor concilia prime , fed & omnia alia a fan&is.inflituta cuftodienda & recipienda mandanrur & decernuntur div findione xv. Santta Romana ecclefia , De- mum ad fecundum notabile procedendo fu- per illo complexo . À facerdoribus Dori- ni, diftioxit dominus proponens, de facerdo- tibus bonis & malis, poft multa vitia malo- rum facerdotam enarrata, & quomodo nemo amplius nocet in ecclefia Dei, quam fücerdo- tes mali, Ft quia santa mala enarravit de ma- lis, & pauciora bona de bonis, dicam fub- fequeariz. Prælati & presbyieri mali , non folum bo- ni, ne videantur omnino fpernendi , quos glo- ziofus Deus fibi fpecialiter elegit ex gentibus mundi , non ad confortandum eos in ma- lum , fed magis ad revocandum presbyteros malos, & confirmandum bonos , & docen- dum cun&tos , in qua hanorifica majetsse con- fütuit Dominas presbyteros ecclefæ . Et pri- mo cx veteri teflamento , Genef. 1x. ubi dicitur , quod Noe inebriatus dormivit , & detectis verendis jacuit in tabernaculo fuo: quod cum vidiffet Cham , non «eum texit, fed duobus fratribus annunsavit , At vero Sem & Japhet videntes , avertebant facies fuas. Quid eft ergo , quod filii pallio. veren- da patris fuüperjecto doríis pallio averfi ve-C Christi faCtà & justa, niendo operiunt ? niü quod bonis fubditis fic prepoftorum fuorum mala difplicent , ut ab aliis nota occultent ? Opérimentum averfi deferunt , quia dijudicantes factum , & vene- rantes magifterium > nolunt videre quod te- gunt. Et nota , quod patet expergücens fe- men Cham maledixit, fed duos patrem regen- tes benedixit. Hanc maledi&ionem fugere voluit fanctiffi- mus Imperator Conftantinus ; de quo in ec- Clefiaftica hiftoria libro quarto capite deci- mo dixiffe narratur ; Si propriis oculis vidi » fem facerdotem Dei , aut aliqucm. eoruin » qui monaflico habitu circzmamićti funt , & cooperircm eum, ne zb aliquo videre- tur. Hoc autem Chriftus adhuc im vita fibi artim recompenfavir , quia poftimodum in bellis feliciffunus fuit, ut dicit beatus Augu- flinus de civitate Dei libro quinto . Secundo idem expreffe Dominus precepit Exod. xxi. Diis mon detrahes, & principi populi tui non maledices. Gloffa: Id ef , facesdotibus & ec- clefæ doctoribus , qui populis principantur : cum enim omnis detractio perniciofa fit, in illos elt perniciofior . "Tertio , Deuterono- mii v. Honora patrem € matrem tuam , ut » longo vivas tempore. Gloffa: Hoc eft maxi- » mum & primum mandatum, in altera tabu- funt magnifice honorandi & reverendi ; Bi» peccaniem , chlamydem meam explicarem,D ,, » fare. Quinto patet per David , qui quam- vis fcirer Saul malum , tamen quia un&us erat in regem & coníecratus , & coram po- pulo nondum depofitus , eumdem numquam graviter inhonoravit; fed in fpelunca, in pa- pilione, & ubique pepercit. Unde gloffa r. Regum vige(imoquarto , & est. venerabilis Be- de, & beati Cregori : Quid per Saul, nifi » mali rectores? Quid per David , nifi boni » fubdii fignanter ? Saul venirem purgare , » eft pravos prepofitos. conceptam in, Corde » maliduam, ufque ad opera miferi odoris ex- tendere, & cogitata apud fe noxia, faétis exterinribus exfequenda monftrare . Quem tamen David ferire metuir , quia pie fub- diorum mentes ab omni fe pefte obtrecla- tionis abítinentes > prepofitorum yitam sale lo gladio lingue percuriunt , etiam cum ümperfedlionem repreheudunt. Qui et(i quan- „do propter infirmiratem fe abflinere vix poffuut , extrema quedam, atque exterio- r& prepofitorum mala , fed tamen humiliter loquuntur, & quafi oram chlamydis filen- ter inciduut : quia dum prelati dignitati , faltem innoxie & latenter derogant , qua(i legis fuppofiti veftem fecant; fed tamen ad » » » » 2 » » » » » * $9 » » verbi laceratione reprehendunt . Infuper cx novo telląmento , & primo per Nam Maätthæi capite oéflavo fanato a fe leprofo ait: Vade, offen- de ie facerdotibus , quos fcivit pro tunc pcf- fimos , « offer, inquit munus , -quod prace- pit Moyfes in teflünonium illis: cui gloffa : Mittit ad facerdotes propter humilitatem , ut facerdaribus deferat honorem. Secundo per illud Luce decimofeptimo : , Îte oflendite vos fucerdotibus . Super quod beatus Augustinus libro de baptifmo: Non- ne Sodomite ethnici erant gentiles ? pcjo- rcs ergo Judei, quibus Dominus dicit: 7o- levabilius erit Sodomis in die judicii , quam x, vobis, Et quibus Propheta dixit : J'ufiifica- fis Sodomam:, id eft , in comparatione ad vos juftificata et . Numquid tamen ideo facramenta divina , qua -apud Judæos erant talia quaies erant ipfi, que Dominus quo- que ipfe fufcepit, & ad ea celebranda le- profos, quos ipfe mundaverart, mifit: Et fequitur: Eadem facramenta , & iu bonis hominibus illius temporis erant, & in ma- lis pejoribus quam fint erhnici : quando- quidem Sodomitis in malitia prelati funt, & iamen illa facramenta erańt in utriuf- que integra. & divina. Hec ille. lloc rertio exprefus habetur in verbo » > » 9 » 99 2 v 1" » 2 3 ^" „ » » 2 2» Chrifti Matth. vigefmotertio: Super cathedram JMoyfr federunz Scribe C Parifai , omnia gua- cumque dixerint vobis , facite , fecundum vero » la: Honora, fcilicet, patrem corporalem GcE opera eorum mole facere. Ubi beatus C hryfo- » fpiritualem , officio pietatis : & honora fi- » militer matrem , id e(t, ecclefiam fanctam. Quarto, quia Threnorum 1v. Jeremias defiru- cionis caufam affignans , ait: Facies facerdo- sum mon erubuerunt, neque fenum miferi funt. s» Gloffa: Imo Deum in fuis facerdotibus con- » tempferunt, nec Deum in his reveriti funt: » ideo divifi funt. a facie Domini, quia per » orbem difperfi funt . Et alia gloffa ; Nora « quam terribile fit (acerdotes contemnere , nec » faciem eorum erubefcere , id. eft, illis mo- Concil. General. Tom. XXIX. » Stomus dicit . Sicut aurum de terra eligi- » tur, & terra relinquitur; fic & auditores » daftrinam fufcipiant, & mores relinquant ; „ Frequenier enim de homine mało proce- „ dunt bona. Hoc expreffius Dominus docuit , qui Judam multis honoribus decoravit, Quam- vis enim fciret, eum effe peccatorem , furem , & proditorem , imo vocavit eum diabolum: nihi- lo minus in tanum eum honoravit, quod pote- Statem dcdit fuper omnia daemonia , & ut languo- res curaret, & ante faciem {зат pradiearet & Ogg 2 bapti ANNO CHRISTI 1433. femetipfos redeunt , feque de tepuiffima Авдий по de bsptifmo contes Donae lib. 6. Gd Matth 10. & 11: Luc. lo. t, quzit. 1. £0p. € Nonss 35. Chryfofto- mus, in.opee ce impetf, 

Strana 982
98: DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 982 == 0620 ad minus etiam verbo infpirato uti.A» nentibus & videntibus, a fceleribus non cef- ANNO SÉRISFI ° 1433. Cap. g. Saterdates Stism moii hanasaddi- Probatur gxeruplis ve- teris Tefla- meuri. Ecclef. hif. "Theod, fit. 8e c2p. 15 Cap. as. Ia utregn= Ideo non folum quatuor concilia prime , fed & omnia alia a fan&is.inflituta cuftodienda & recipienda mandanrur & decernuntur div findione xv. Santta Romana ecclefia , De- mum ad fecundum notabile procedendo fu- per illo complexo . À facerdoribus Dori- ni, diftioxit dominus proponens, de facerdo- tibus bonis & malis, poft multa vitia malo- rum facerdotam enarrata, & quomodo nemo amplius nocet in ecclefia Dei, quam fücerdo- tes mali, Ft quia santa mala enarravit de ma- lis, & pauciora bona de bonis, dicam fub- fequeariz. Prælati & presbyieri mali , non folum bo- ni, ne videantur omnino fpernendi , quos glo- ziofus Deus fibi fpecialiter elegit ex gentibus mundi , non ad confortandum eos in ma- lum , fed magis ad revocandum presbyteros malos, & confirmandum bonos , & docen- dum cun&tos , in qua hanorifica majetsse con- fütuit Dominas presbyteros ecclefæ . Et pri- mo cx veteri teflamento , Genef. 1x. ubi dicitur , quod Noe inebriatus dormivit , & detectis verendis jacuit in tabernaculo fuo: quod cum vidiffet Cham , non «eum texit, fed duobus fratribus annunsavit , At vero Sem & Japhet videntes , avertebant facies fuas. Quid eft ergo , quod filii pallio. veren- da patris fuüperjecto doríis pallio averfi ve-C Christi faCtà & justa, niendo operiunt ? niü quod bonis fubditis fic prepoftorum fuorum mala difplicent , ut ab aliis nota occultent ? Opérimentum averfi deferunt , quia dijudicantes factum , & vene- rantes magifterium > nolunt videre quod te- gunt. Et nota , quod patet expergücens fe- men Cham maledixit, fed duos patrem regen- tes benedixit. Hanc maledi&ionem fugere voluit fanctiffi- mus Imperator Conftantinus ; de quo in ec- Clefiaftica hiftoria libro quarto capite deci- mo dixiffe narratur ; Si propriis oculis vidi » fem facerdotem Dei , aut aliqucm. eoruin » qui monaflico habitu circzmamićti funt , & cooperircm eum, ne zb aliquo videre- tur. Hoc autem Chriftus adhuc im vita fibi artim recompenfavir , quia poftimodum in bellis feliciffunus fuit, ut dicit beatus Augu- flinus de civitate Dei libro quinto . Secundo idem expreffe Dominus precepit Exod. xxi. Diis mon detrahes, & principi populi tui non maledices. Gloffa: Id ef , facesdotibus & ec- clefæ doctoribus , qui populis principantur : cum enim omnis detractio perniciofa fit, in illos elt perniciofior . "Tertio , Deuterono- mii v. Honora patrem € matrem tuam , ut » longo vivas tempore. Gloffa: Hoc eft maxi- » mum & primum mandatum, in altera tabu- funt magnifice honorandi & reverendi ; Bi» peccaniem , chlamydem meam explicarem,D ,, » fare. Quinto patet per David , qui quam- vis fcirer Saul malum , tamen quia un&us erat in regem & coníecratus , & coram po- pulo nondum depofitus , eumdem numquam graviter inhonoravit; fed in fpelunca, in pa- pilione, & ubique pepercit. Unde gloffa r. Regum vige(imoquarto , & est. venerabilis Be- de, & beati Cregori : Quid per Saul, nifi » mali rectores? Quid per David , nifi boni » fubdii fignanter ? Saul venirem purgare , » eft pravos prepofitos. conceptam in, Corde » maliduam, ufque ad opera miferi odoris ex- tendere, & cogitata apud fe noxia, faétis exterinribus exfequenda monftrare . Quem tamen David ferire metuir , quia pie fub- diorum mentes ab omni fe pefte obtrecla- tionis abítinentes > præpofitorum vitam sale lo gladio lingue percuriunt , etiam cum ümperfedlionem repreheudunt. Qui et(i quan- „do propter infirmiratem fe abflinere vix poffuut , extrema quedam, atque exterio- r& prepofitorum mala , fed tamen humiliter loquuntur, & quafi oram chlamydis filen- ter inciduut : quia dum prelati dignitati , faltem innoxie & latenter derogant , qua(i legis fuppofiti veftem fecant; fed tamen ad » » » » 2 » » » » » * $9 » » verbi laceratione reprehendunt . Infuper cx novo telląmento , & primo per Nam Maätthæi capite oéflavo fanato a fe leprofo ait: Vade, offen- de ie facerdotibus , quos fcivit pro tunc pcf- fimos , « offer, inquit munus , -quod prace- pit Moyfes in teflünonium illis: cui gloffa : Mittit ad facerdotes propter humilitatem , ut facerdaribus deferat honorem. Secundo per illud Luce decimofeptimo : , Îte oflendite vos fucerdotibus . Super quod beatus Augustinus libro de baptifmo: Non- ne Sodomite ethnici erant gentües ? pcjo- rcs ergo Judei, quibus Dominus dicit: 7o- levabilius erit Sodomis in die judicii , quam x, vobis, Et quibus Propheta dixit : J'ufiifica- fis Sodomam:, id eft , in comparatione ad vos juftificata et . Numquid tamen ideo facramenta divina , qua -apud Judæos erant talia quaies erant ipfi, que Dominus quo- que ipfe fufcepit, & ad ea celebranda le- profos, quos ipfe mundaverart, mifit: Et fequitur: Eadem facramenta , & iu bonis hominibus illius temporis erant, & in ma- lis pejoribus quam fint erhnici : quando- quidem Sodomitis in malitia prelati funt, & iamen illa facramenta erańt in utriuf- que integra. & divina. Hec ille. lloc rertio exprefus habetur in verbo » > » 9 » 99 2 v 1" » 2 3 ^" „ » » 2 2» Chrifti Matth. vigefmotertio: Super cathedram JMoyfr federunz Scribe C Parifai , omnia gua- cumque dixerint vobis , facite , fecundum vero » la: Honora, fcilicet, patrem corporalem GcE opera eorum mole facere. Ubi beatus C hryfo- » fpiritualem , officio pietatis : & honora fi- » militer matrem , id e(t, ecclefiam fanctam. Quarto, quia Threnorum 1v. Jeremias defiru- cionis caufam affignans , ait: Facies facerdo- sum mon erubuerunt, neque fenum miferi funt. s» Gloffa: Imo Deum in fuis facerdotibus con- » tempferunt, nec Deum in his reveriti funt: » ideo divifi funt. a facie Domini, quia per » orbem difperfi funt . Et alia gloffa ; Nora « quam terribile fit (acerdotes contemnere , nec » faciem eorum erubefcere , id. eft, illis mo- Concil. General. Tom. XXIX. » Stomus dicit . Sicut aurum de terra eligi- » tur, & terra relinquitur; fic & auditores » daftrinam fufcipiant, & mores relinquant ; „ Frequenier enim de homine mało proce- „ dunt bona. Hoc expreffius Dominus docuit , qui Judam multis honoribus decoravit, Quam- vis enim fciret, eum effe peccatorem , furem , & proditorem , imo vocavit eum diabolum: nihi- lo minus in tanum eum honoravit, quod pote- Statem dcdit fuper omnia daemonia , & ut languo- res curaret, & ante faciem {зат pradiearet & Ogg 2 bapti ANNO CHRISTI 1433. femetipfos redeunt , feque de tepuiffima Авдий по de bsptifmo contes Donae lib. 6. Gd Matth 10. & 11: Luc. lo. t, quzit. 1. £0p. € Nonss 35. Chryfofto- mus, in.opee ce impetf, 

Strana 983
983 ORATIO HENR baptizatet : Hoc ANNO num facum est, ut difcamus non contemne- ST I ve fanctorum collegia , fi contingai aliquem snalum inter eos reperiri, Nullum est , nec unquam fuit fan&tius collegium , dicit fanctus Thomas fuper Joannis fexto, quam collegium Apostolorum , in quo tamen unus invenfus est proditor & lato. Ideo dicit fan&us Tho- mas FI. 17. questione Gili. articulo x1. quod prelati non honorantur propter excellentiam proprie virtutis, fed propter excellentiam di- gnitatis , fecundum quam funt Dei ministri ; & in eis etiam honoratur tota communitas Cui prefunt, Sunt autem notabiles caufz, quare populus oom Pore Dei multum debet honorare facerdotes. Prima , norare me- quia enm, qui mundum creavit, foli de calis quo A adducere queunt , in altari Miffam celebrando : quia difcipulis, quos in facerdotes confecravit Dominus, ait in ccena: Joc facite in meam com- memorationem . Luc, xxx11. Secunda , quia eis omnia facramenta, & velut medicinas contra omnes animæ morbos principaliter, & ex offi- cio commendavit : quia stabellarii evangelici fauciati foli habent curam , prout de Samarita- no tangitur Luce x. Tertia, quia foli habent auctoritatem ligandi & folvendi a peccatis, & ab excommunicationibus , fecundum 3llud Mat- thai xviii. men dico vobis, quodcumque liga- verüs fuper terram , erit ligatum & in calo; & quacumque folocriis , erunt foluta c in celo . Quarta, quia de orationibus eorum, eo quod funt ministri ecclefie , certius est, quod efhica- ciam pro populo & animabus fortiantur ; qvia quando ut ministri ecclefie quidam faciunt celebrando ; vel huinfmodi , Pontificis vicem gerunt, de quo ad Mebræos y. Omnis namque Pontifex ex hominibus affumptus, pro hominibus conffüuitur in his que fünt ad. Deum, ut. offerat dona €* facrificia pro peccatis. Quinta, quia in animabus & corporibus per feptem ordines di- stincos, quos quilibet recipit ; Deo amplius confecrati funt ; & per confequens distincios characteres fuperlaicos habent impreffos , pro- pter feptem. ordines, propter quod 1. Perr. 11. ICI KALTEISEN 984 fecandum bearum Augusti- A mittitur a Deo a facerdomm 2 bonis mOo- es ANNO CHRISTI. 1323. a Forfan , fls- cerdotina i ribus. Hana probo primo, fimilitudine . Secundo, ratione . Termo , auctoritate . Hoc enim pro tanto judicavi neceffarium fore, quia nom vi- detur aliud di&um , Omnis ruina populi pros venit ex malitia clericorum , nifi quod cleri» cus derur per hoc ad manus gladii laicorum » ne patiantur ruinam propter exceffus clerico- | . rum. Unde iftam 5 fcditionis volens determi- br fiber nare malitiam , primo accedo fimilitudinem bri. hoc modo : Comparamus cum doćlaribus al. legorizantibus illum textum Genefeos 1. Jr principio crenvit Dcus celum € terram. Cleram mundo fuperiori, 3d eft, celo cum ftellis, & Brefiduum populum mundo inferiori ; fcilicet , terre cum plantis comparando , nt apte pof- fümns, ex hoc; quod ficut fecundum philo- fophos inferior mundus a celo & flellis gu- bernatur; jta tora virtus refidui populi a cle- ro dependere habet, St augeri, atque in ul timurn felicitatis finem. dirigi. Cum ergo co- tus laicalis fubordinatus eft coetui clericali > tamquim fuo magiflratui, ut ab illo do£trinis illuminetur, virtutibus zoboretur, & fructibus repleatur: idco clerus , de quo fcriptum cfi: Regale facerdotium , genus elcilum , congrae , refpectu laicalis populi , celum eft, plenum ftelis magnis , & parvis , fixis & erraticis . Stclie majores , prelatos; minores, fubditos : C quorum quidam comparantur flellis Axis , fi- cut hi qui ad certam diœcefim , vel paro- chiam funt limitati , ad illuminandum illos ; quibus ipfi funt prefe&i, ut eos ex. alto (cien- tie illaminent, fructumque falutis fecundent. Stejlis autem erraticis , alii predicatores per mundum diícurrentes . Sic enim , qui dodi fuerunt , quafé ftelle in perpetnas aternitates , Danielis xi11.. Sicut igitur interdum ef , non femper , quod fecundum habitudinem & difpofitionem fteliarum celi bonam , & malam , alteratur & difponitur hic inferior mundus convenienter , vel difconvenienter , ita fepe propter defe&us & indebitos refpe- Qus in invicem flellarum firmamenti, quod dicirur: Fos autem genus elctlum , regale facer-D eft allegorice clerus , variis turbatur moleftiis dotium , gens fantla , populus acquifitionis. Sexta, quia lumen ecclefie funt & doctores, de quibus Matthei v. Vos effis lux mundi , & fal terre . Ultima, quia per manus eorum folum benedi- cuntur omnia, que in cultum Dei habent con- fecrari; ficut ecclefie , altaria, vestes, euchari- stia, matrimonium, & fic de fimilibus. His ait Dominus : Qui vos audit , me audit ; & qui vos fpernit, me fpernit . Luc. x. Qui ergo facerdotes nou audit, fed fpernit, atque, via fua negleQa, difcntir nimis facer- dotum opcer2: non mirum, fi Dominus rales cadere permittit, ut etiam ecclefiastica contem- nant facramenta , & finaliter infideles morian- tur, ut deducir beatus Gregorius 1. questione 1, Multi facularium . : Inter cetera, etiam istud corollarium dorni- nus Udelricus proponens fubintulit: Caufa rui- ne populi fit maxime culpa facerdotum malo- Circa quz dicla istara propono conclufio- nem: Et fi interdum ita congingat, non ta- men est univerfaliter verum, quod ruine po- puli caufa fit maxime facerdotum malorum ex culpa; quinimmo fæpe ex malitia popu: dio; propterea provenit fibi ruina , & po- puii demerids exigentibus, degenerare per- Non omnie na populi a Sacerdoti. bus mulis pro- venit , Proba. eur primo fi- rom. spilitudine o inferior populus . Verum ; quod ficut non omnia inferioris mundi incommoda ex in- fluentia fuperioris proveniunt , fcd fepiffime ab inferiori : ut fl iftra inferiora fuperiorum influxum non recipiunt ubi & quando debe- rent , vel fi per vapores vel nubes ab iníra afcendentes abíconduntur ftelle , & per con- fequens debitus earum impeditur influxus; & ifta inferiora, vel ficut terra & aqua eclipfant funam , & luna folem: ita terreni populi cce- cata voluntas & avaritia eclipfant poteftatem . fecularem; quz eifdem vitiis renebrofa facta, eclipfat fepe poteflatem fpiritualem. Unde fe- cure affero , quod ficut exorbitanrie & dcor- dinationes inferioris mundi, tam in naturali- bus, guam in moralibus , non femper repu- Yanóz funt deordinationi curfus ftellarum ; če qui contrarium fentiant , magnam celo in- jeriam faciunt, ut dicit beatus Auguftinus li- bro v. de civitate Dci, capite :. ita non eft verum dicere, quod omnis ruina populi pro- veniat ex inordinationibus cleri : quin imo flaret > clerum effe regulariffinum , & popu- jum deordinatum , ficne fuit in ecclefia. pri- mitiva ; ubi erat clerus fanclifhrous , & pos pulus tyrannis plenus. IÍnfüper a primzvo ifa fuir © 

Strana 984
983 ORATIO HENR baptizatet : Hoc ANNO num facum est, ut difcamus non contemne- ST I ve fanctorum collegia , fi contingai aliquem snalum inter eos reperiri, Nullum est , nec unquam fuit fan&tius collegium , dicit fanctus Thomas fuper Joannis fexto, quam collegium Apostolorum , in quo tamen unus invenfus est proditor & lato. Ideo dicit fan&us Tho- mas FI. 17. questione Gili. articulo x1. quod prelati non honorantur propter excellentiam proprie virtutis, fed propter excellentiam di- gnitatis , fecundum quam funt Dei ministri ; & in eis etiam honoratur tota communitas Cui prefunt, Sunt autem notabiles caufz, quare populus oom Pore Dei multum debet honorare facerdotes. Prima , norare me- quia enm, qui mundum creavit, foli de calis quo A adducere queunt , in altari Miffam celebrando : quia difcipulis, quos in facerdotes confecravit Dominus, ait in ccena: Joc facite in meam com- memorationem . Luc, xxx11. Secunda , quia eis omnia facramenta, & velut medicinas contra omnes animæ morbos principaliter, & ex offi- cio commendavit : quia stabellarii evangelici fauciati foli habent curam , prout de Samarita- no tangitur Luce x. Tertia, quia foli habent auctoritatem ligandi & folvendi a peccatis, & ab excommunicationibus , fecundum 3llud Mat- thai xviii. men dico vobis, quodcumque liga- verüs fuper terram , erit ligatum & in calo; & quacumque folocriis , erunt foluta c in celo . Quarta, quia de orationibus eorum, eo quod funt ministri ecclefie , certius est, quod efhica- ciam pro populo & animabus fortiantur ; qvia quando ut ministri ecclefie quidam faciunt celebrando ; vel huinfmodi , Pontificis vicem gerune, de quo ad Hebrwos v. Omnis namque Pontifex ex hominibus affumptus, pro hominibus conffüuitur in his que fünt ad. Deum, ut. offerat dona €* facrificia pro peccatis. Quinta, quia in animabus & corporibus per feptem ordines di- stincos, quos quilibet recipit ; Deo amplius confecrati funt ; & per confequens distincios characteres fuperlaicos habent impreffos , pro- pter feptem. ordines, propter quod 1. Perr. 11. ICI KALTEISEN 984 fecandum bearum Augusti- A mittitur a Deo a facerdomm 2 bonis mOo- es ANNO CHRISTI. 1323. a Forfan , fls- cerdotina i ribus. Hana probo primo, fimilitudine . Secundo, ratione . Termo , auctoritate . Hoc enim pro tanto judicavi neceffarium fore, quia nom vi- detur aliud di&um , Omnis ruina populi pros venit ex malitia clericorum , nifi quod cleri» cus derur per hoc ad manus gladii laicorum » ne patiantur ruinam propter exceffus clerico- | . rum. Unde iftam 5 fcditionis volens determi- br fiber nare malitiam , primo accedo fimilitudinem bri. hoc modo : Comparamus cum doćlaribus al. legorizantibus illum textum Genefeos 1. Jr principio crenvit Dcus celum € terram. Cleram mundo fuperiori, 3d eft, celo cum ftellis, & Brefiduum populum mundo inferiori ; fcilicet , terre cum plantis comparando , nt apte pof- fümns, ex hoc; quod ficut fecundum philo- fophos inferior mundus a celo & flellis gu- bernatur; jta tora virtus refidui populi a cle- ro dependere habet, St augeri, atque in ul timurn felicitatis finem. dirigi. Cum ergo co- tus laicalis fubordinatus eft coetui clericali > tamquim fuo magiflratui, ut ab illo do£trinis illuminetur, virtutibus zoboretur, & fructibus repleatur: idco clerus , de quo fcriptum cfi: Regale facerdotium , genus elcilum , congrae , refpectu laicalis populi , celum eft, plenum ftelis magnis , & parvis , fixis & erraticis . Stclie majores , prelatos; minores, fubditos : C quorum quidam comparantur flellis Axis , fi- cut hi qui ad certam diœcefim , vel paro- chiam funt limitati , ad illuminandum illos ; quibus ipfi funt prefe&i, ut eos ex. alto (cien- tie illaminent, fructumque falutis fecundent. Stejlis autem erraticis , alii predicatores per mundum diícurrentes . Sic enim , qui dodi fuerunt , quafé ftelle in perpetnas aternitates , Danielis xi1.. Sicut igitur interdum ef , non femper , quod fecundum habitudinem & difpofitionem fteliarum celi bonam , & malam , alteratur & difponitur hic inferior mundus convenienter , vel difconvenienter , ita fepe propter defe&us & indebitos refpe- Qus in invicem flellarum firmamenti, quod dicirur: Fos autem genus elctlum , regale facer-D eft allegorice clerus , variis turbatur moleftiis dotium , gens fantla , populus acquifitionis. Sexta, quia lumen ecclefie funt & doctores, de quibus Matthei v. Vos effis lux mundi , & fal terre . Ultima, quia per manus eorum folum benedi- cuntur omnia, que in cultum Dei habent con- fecrari; ficut ecclefie , altaria, vestes, euchari- stia, matrimonium, & fic de fimilibus. His ait Dominus : Qui vos audit , me audit ; & qui vos fpernit, me fpernit . Luc. x. Qui ergo facerdotes non audit, fed fpernit atque, via fua negleQa, difcntir nimis facer- dotum opcer2: non mirum, fi Dominus rales cadere permittit, ut etiam ecclefiastica contem- nant facramenta , & finaliter infideles morian- tur, ut deducir beatus Gregorius 1. questione 1, Multi facularium . : Inter cetera, etiam istud corollarium dorni- nus Udelricus proponens fubintulir: Caufa rui- ne populi fit maxime culpa facerdotum malo- Circa quz dicla istara propono conclufio- nem: Et fi interdum ita congingat, non ta- men est univerfaliter verum, quod ruine po- puli caufa fit maxime facerdotum malorum ex culpa; quinimmo fæpe ex malitia popu: dio; propterea provenit fibi ruina , & po- puii demerids exigentibus, degenerare per- Non omnie na populi a Sacerdoti. bus mulis pro- venit , Proba. eur primo fi- rom. spilitudine o inferior populus . Verum ; quod ficut non omnia inferioris mundi incommoda ex in- fluentia fuperioris proveniunt , fcd fepiffime ab inferiori : ut fl iftra inferiora fuperiorum influxum non recipiunt ubi & quando debe- rent , vel fi per vapores vel nubes ab iníra afcendentes abíconduntur ftelle , & per con- fequens debitus earum impeditur influxus; & ifta inferiora, vel ficut terra & aqua eclipfant funam , & luna folem: ita terreni populi cce- cata voluntas & avaritia eclipfant poteftatem . fecularem; quz eifdem vitiis renebrofa facta, eclipfat fepe poteflatem fpiritualem. Unde fe- cure affero , quod ficut exorbitanrie & dcor- dinationes inferioris mundi, tam in naturali- bus, guam in moralibus , non femper repu- Yanóz funt deordinationi curfus ftellarum ; če qui contrarium fentiant , magnam celo in- jeriam faciunt, ut dicit beatus Auguftinus li- bro v. de civitate Dci, capite :. ita non eft verum dicere, quod omnis ruina populi pro- veniat ex inordinationibus cleri : quin imo flaret > clerum effe regulariffinum , & popu- jum deordinatum , ficne fuit in ecclefia. pri- mitiva ; ubi erat clerus fanclifhrous , & pos pulus tyrannis plenus. IÍnfüper a primzvo ifa fuir © 

Strana 985
ANNG CHRISTI 2433. Pfalm, 105. Secundo га stone qune dupliciter, Pfalm. 48. faim. 97. "Tertio au. &oritate , Job, za. 985 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. 986 fuit tempore Moyfis , gui fuit facerdos » Sc A Ubi beatus Gregorius moralium Bbro xxv. di- em recor filiorum lfrael optimus ; & tamen po- polus fuir duriffime cervicis , & a Domino multipliciter flagellatus propter peccata fua propria ; & multo fepius fuiffet , fi non Moyfes fervus Domini fetiffet in coníractio- ne in confpectu Dci. Ynfüpec tempore Chri- fli , Apoftolorum & fandoram martyrum , qui omnes faüerunt optimi ; & peffirni populi multi. Secundo hoc probatur ratione. Ruine po- puli maximz proveniunt ex peccatis populi , juxta illud Pfalmifte: Viffabo in virga iniqui- tates eorum, e) in verberibus peccata eorum . Sed maxima caufa ruina populi eft malia fui li- beri arbitrii ; cum nemo ad peccandum pof fit cogi , nec eft peccatum , nifi io quantum cit : Alibi quoque per prophetam dicit : Da- » bo tibi regem. in furore meo, d* auferem. in » indignatione zea . Quid ergo nobis illos pra- ANNO CHRISTI 1433. Greg. Moral. Jib. 2$. c. 200 » elle defpicimus , quorum regimina fuper Okz 13. » nos ex Domini furore fufcipimus? Si au- » tem fecundum merita fubditorum perfonæ „ regentium tribuuntur; ut fepe , qui boni » Videutur, acccpto repimine mox muten- » tur; ficut de Saule fcriptura exprimit , qui » €or cum dignitate mutavit: Cum , inquit, » parvulus effes im oculis tuis, caput in tribu- » bus Ifrael faius es: quare feciffi ergo malum » in oculis Domini? Sic evgo pro qualitate fab- » ditorum difponuntur corda rectorum , ut fz- » pe pro merito gregis delinquat vita pafto- » ris. Et fequitur: Denique cerrum eff, quoá volunracium , faltem. actuale : ergo non fem-B,, ita fibi invicem reCoram vita conneCatur per caufa ruinz populi funt facerdotes mali ; fed inclinatio in malum %beri fui arbitrii. Secundo, hzc que fepe finnt divina permit fione ex :nalitia fpiritus maligni , non funt attribuenda clero. innocenti . Scd plereque ruinæ Gc plage in populis proveniunt divina permiflione a ipiritibus malignis , juxta illud Pfaimifte ; Aff in eos iram indignationis fue, indignationem & tribulationem , immifhonem per angelos malos. 'Fertio , illa delia non funt clero àmponenda , quie committunt populi > & fufficienter arguuntur per prelatos ; nec ab cis fufcipiunt talium peccatorum exem- plum: fed infinita peccata committuntur a po- » & plebium , ut fepe ex culpa paflorum » deterior fiat vita plebium, & fape ex vita 5» plebium mutetur vita pafrorum . Ex quo » habetur, quod propter peccáta populi quan- doque efficiuntur. facerdotes boni mali, quia non merentur habere bonos, ficut matum cor- pus non meretur habere caput bonum . Cui conformiter loquitur beatus Ifidoras de fum- mo bono, libro rv. cap. x. inquiens : Pro- pheta dicit: Dabo dbi regem in furore meo, » Ex hoc manifefte claret, bonam malamque » poreflarem a Deo ordinari, fed bonam Deo » propitio, malam irato: reges quando boni „ funt , muneris effe Dei ; quando yero ma- pulis, , quorum nullur exemplum vident inC,, li, íceleris effe populi; nam fecundum me- facerdotibus , imo publice arguuntur ab eis in fermonibus, X privatim in confeffionibus ; ergo fi aliqua patiuntur populi , talis ruina non eft culpa cleri, Ad hoc e(t experientia . Difcimus enim quod tempore beaü Gregorii & Ambrofü fuit clerus bonus & regulatus , & multi ex eis funt fanQi canonizati , & ta- men tunc tot fuerunt ruinæ in populis, quod beatus Gregorius in homilia ri. Dominice Adventus , fcribit omnia figna in. evangelio con(ícrtipta de ruinis bellorum , peftilentiarum , & feditjonum ante diem judicii ventura , fuis temporibus fuiffe completa ergo rales ruina: non iunt clero adícribende . Quarto fic ; » rita plebiuma difponitur vita rectorum: ira- » fcente enim Deo , talem rectorem. populi » fufcipiunt, qualem pro peccato meruerunt. » Nonnumquam ctiam pro malitia plebis re- » Es mutantur: & qui ante videbantur bo- „ mi, accepto regno fiunt iniqui. Et libro p III, capite xxxix. dicit: Pro merito ple- » bium difponitur a Deo vita reQorum , e- ^ xemplo David peccantis in comparatione » principum , qui ex merito plebis pravari- 5, cantur, Iac ille, . » Beatus Hieronymus , 8, quaft. x. Auda- » €ter. fortaffe aliquid dicimus , tamen quod » fcriptum eft dicimus : Non femper prin- Mie ruinæ non funt quocumque modo clero D, ceps populi & ecclefie per Dei arbitrium attribuendæ , quæ nec ex populi ncc cleri culpa fciuntur evenire. Sed fic eft, quod mul- ta flagella Dei eveniunt multis, non propter cujufcumque culpam , fed Dei gloriam often- dendam , ficut coccus natus fuit , dc quo Dominus ait; JVeque. hic peccavit, neque pa- ventes ejus , fed. ut manifeflentur opera Dai in illo. Joannis 1x, Sic & fan&us Job creditur mulüpliciter flagellatus , non. quod ipfe, vel aliquis alius hoc demeruerit, (ed ut patienti fue virtus totà mundo innoteíccret, fecundum beatum Gregorium , Job. 1, Ergo ut prius. UL. timo, ficutilla, que fiepe proveniunt ex caufis naturalibus , etiamíi rotus mundus effet. opri- » datur, fed prout mcrita depofcunt. Si ma- » li funt actus nofiri, & opcramur malignum » in confpeclu Domini , dantur nobis prin- » cipes fecundum cor nofirum . Xt hoc tibi „ de feripturis probabo : audi namque quod ^ Dominus dicit: Fecerunt fibi regem € non » per me; principem € non per confilium meum. » Ec hoc videtur didum de Saule , quem » utique ipfe Dominus elegerat, & regem fieri » jufferae : fed quoniam non fecundum Dei » voluntatem, fed fecundum populi peccato- „> Fis meritum fuerat electus, negat eum cum „на voluntate. vel confilio conflitutum, 'Ta- » le ergo aliquid intelligimus ctiam in eccle- mus, non fünt facerdotibus permaxime фара: Е» (№ fieri , quod pro meritis populi, aut in tanda. Jta eft de flerilitate terre, deaerís in- tempeftate, peftilentiarum immenfizate : qua, & fimilia, fzpe ex caufis naturalibus. prove- niunt hominibus, ergo non e(t tutum dicere, omnes ruinas populorum cx culpa facerdotum evenire . Tertio hoc probatur auctoritatibus facra fcri- pture, & primo Job xxx1v. dicitur: Deus re- gnare facit hypocritam propter peccata populi . » verbo , aut in opere potens a Deo tribui- ^ tur rector eccleíim: aut fi malum faciat po- » pulus in confpectu Domini, talis ecclefie , datur judex , fub quo famem & fitim po- » pulus patiatur. Hec ille. Xcce quam luci- de claret, quod non omne malum ruine popu- jorum ex culpa proveniat facerdotum malorum. Per hoc patere poteft , quid refpondendum fit ad auctorirates per dominum opponentem indu- &as ; 1. Hep. t$e $. дей. в. cap, Лийд- Her. Non ek Hieron. fed Orig- bomll. 4. ia lib, jae dic. 

Strana 986
ANNG CHRISTI 2433. Pfalm, 105. Secundo га stone qune dupliciter, Pfalm. 48. faim. 97. "Tertio au. &oritate , Job, za. 985 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. 986 fuit tempore Moyfis , gui fuit facerdos » Sc A Ubi beatus Gregorius moralium Bbro xxv. di- em recor filiorum lfrael optimus ; & tamen po- polus fuir duriffime cervicis , & a Domino multipliciter flagellatus propter peccata fua propria ; & multo fepius fuiffet , fi non Moyfes fervus Domini fetiffet in coníractio- ne in confpectu Dci. Ynfüpec tempore Chri- fli , Apoftolorum & fandoram martyrum , qui omnes faüerunt optimi ; & peffirni populi multi. Secundo hoc probatur ratione. Ruine po- puli maximz proveniunt ex peccatis populi , juxta illud Pfalmifte: Viffabo in virga iniqui- tates eorum, e) in verberibus peccata eorum . Sed maxima caufa ruina populi eft malia fui li- beri arbitrii ; cum nemo ad peccandum pof fit cogi , nec eft peccatum , nifi io quantum cit : Alibi quoque per prophetam dicit : Da- » bo tibi regem. in furore meo, d* auferem. in » indignatione zea . Quid ergo nobis illos pra- ANNO CHRISTI 1433. Greg. Moral. Jib. 2$. c. 200 » elle defpicimus , quorum regimina fuper Okz 13. » nos ex Domini furore fufcipimus? Si au- » tem fecundum merita fubditorum perfonæ „ regentium tribuuntur; ut fepe , qui boni » Videutur, acccpto repimine mox muten- » tur; ficut de Saule fcriptura exprimit , qui » €or cum dignitate mutavit: Cum , inquit, » parvulus effes im oculis tuis, caput in tribu- » bus Ifrael faius es: quare feciffi ergo malum » in oculis Domini? Sic evgo pro qualitate fab- » ditorum difponuntur corda rectorum , ut fz- » pe pro merito gregis delinquat vita pafto- » ris. Et fequitur: Denique cerrum eff, quoá volunracium , faltem. actuale : ergo non fem-B,, ita fibi invicem reCoram vita conneCatur per caufa ruinz populi funt facerdotes mali ; fed inclinatio in malum %beri fui arbitrii. Secundo, hzc que fepe finnt divina permit fione ex :nalitia fpiritus maligni , non funt attribuenda clero. innocenti . Scd plereque ruinæ Gc plage in populis proveniunt divina permiflione a ipiritibus malignis , juxta illud Pfaimifte ; Aff in eos iram indignationis fue, indignationem & tribulationem , immifhonem per angelos malos. 'Fertio , illa delia non funt clero àmponenda , quie committunt populi > & fufficienter arguuntur per prelatos ; nec ab cis fufcipiunt talium peccatorum exem- plum: fed infinita peccata committuntur a po- » & plebium , ut fepe ex culpa paflorum » deterior fiat vita plebium, & fape ex vita 5» plebium mutetur vita pafrorum . Ex quo » habetur, quod propter peccáta populi quan- doque efficiuntur. facerdotes boni mali, quia non merentur habere bonos, ficut matum cor- pus non meretur habere caput bonum . Cui conformiter loquitur beatus Ifidoras de fum- mo bono, libro rv. cap. x. inquiens : Pro- pheta dicit: Dabo dbi regem in furore meo, » Ex hoc manifefte claret, bonam malamque » poreflarem a Deo ordinari, fed bonam Deo » propitio, malam irato: reges quando boni „ funt , muneris effe Dei ; quando yero ma- pulis, , quorum nullur exemplum vident inC,, li, íceleris effe populi; nam fecundum me- facerdotibus , imo publice arguuntur ab eis in fermonibus, X privatim in confeffionibus ; ergo fi aliqua patiuntur populi , talis ruina non eft culpa cleri, Ad hoc e(t experientia . Difcimus enim quod tempore beaü Gregorii & Ambrofü fuit clerus bonus & regulatus , & multi ex eis funt fanQi canonizati , & ta- men tunc tot fuerunt ruinæ in populis, quod beatus Gregorius in homilia ri. Dominice Adventus , fcribit omnia figna in. evangelio con(ícrtipta de ruinis bellorum , peftilentiarum , & feditjonum ante diem judicii ventura , fuis temporibus fuiffe completa ergo rales ruina: non iunt clero adícribende . Quarto fic ; » rita plebiuma difponitur vita rectorum: ira- » fcente enim Deo , talem rectorem. populi » fufcipiunt, qualem pro peccato meruerunt. » Nonnumquam ctiam pro malitia plebis re- » Es mutantur: & qui ante videbantur bo- „ mi, accepto regno fiunt iniqui. Et libro p III, capite xxxix. dicit: Pro merito ple- » bium difponitur a Deo vita reQorum , e- ^ xemplo David peccantis in comparatione » principum , qui ex merito plebis pravari- 5, cantur, Iac ille, . » Beatus Hieronymus , 8, quaft. x. Auda- » €ter. fortaffe aliquid dicimus , tamen quod » fcriptum eft dicimus : Non femper prin- Mie ruinæ non funt quocumque modo clero D, ceps populi & ecclefie per Dei arbitrium attribuendæ , quæ nec ex populi ncc cleri culpa fciuntur evenire. Sed fic eft, quod mul- ta flagella Dei eveniunt multis, non propter cujufcumque culpam , fed Dei gloriam often- dendam , ficut coccus natus fuit , dc quo Dominus ait; JVeque. hic peccavit, neque pa- ventes ejus , fed. ut manifeflentur opera Dai in illo. Joannis 1x, Sic & fan&us Job creditur mulüpliciter flagellatus , non. quod ipfe, vel aliquis alius hoc demeruerit, (ed ut patienti fue virtus totà mundo innoteíccret, fecundum beatum Gregorium , Job. 1, Ergo ut prius. UL. timo, ficutilla, que fiepe proveniunt ex caufis naturalibus , etiamíi rotus mundus effet. opri- » datur, fed prout mcrita depofcunt. Si ma- » li funt actus nofiri, & opcramur malignum » in confpeclu Domini , dantur nobis prin- » cipes fecundum cor nofirum . Xt hoc tibi „ de feripturis probabo : audi namque quod ^ Dominus dicit: Fecerunt fibi regem € non » per me; principem € non per confilium meum. » Ec hoc videtur didum de Saule , quem » utique ipfe Dominus elegerat, & regem fieri » jufferae : fed quoniam non fecundum Dei » voluntatem, fed fecundum populi peccato- „> Fis meritum fuerat electus, negat eum cum „на voluntate. vel confilio conflitutum, 'Ta- » le ergo aliquid intelligimus ctiam in eccle- mus, non fünt facerdotibus permaxime фара: Е» (№ fieri , quod pro meritis populi, aut in tanda. Jta eft de flerilitate terre, deaerís in- tempeftate, peftilentiarum immenfizate : qua, & fimilia, fzpe ex caufis naturalibus. prove- niunt hominibus, ergo non e(t tutum dicere, omnes ruinas populorum cx culpa facerdotum evenire . Tertio hoc probatur auctoritatibus facra fcri- pture, & primo Job xxx1v. dicitur: Deus re- gnare facit hypocritam propter peccata populi . » verbo , aut in opere potens a Deo tribui- ^ tur rector eccleíim: aut fi malum faciat po- » pulus in confpectu Domini, talis ecclefie , datur judex , fub quo famem & fitim po- » pulus patiatur. Hec ille. Xcce quam luci- de claret, quod non omne malum ruine popu- jorum ex culpa proveniat facerdotum malorum. Per hoc patere poteft , quid refpondendum fit ad auctorirates per dominum opponentem indu- &as ; 1. Hep. t$e $. дей. в. cap, Лийд- Her. Non ek Hieron. fed Orig- bomll. 4. ia lib, jae dic. 

Strana 987
987 ORATIO HENR ESSA Matthaei vigefmo primo dicentis , quod .iden uj. . Dominus de templo ejccit vendentes , quia cau- fa ruiræ populi maxime fait facerdotum cul- pa. Ad idem allegavit Gregoriam dicentem idem. Similiter audiftis jam mentem beati Gregorii, & ita poffem de aliis exemplifica- re. Nunqbam fuit mens beati Gregorii, quod omnes ruine popüli effent ex culpa cleri; fi- eut nec dominus proponers unjverfaliter, fed indefinite zantum pofuit , & tanto cautius . Quiq tamen nonnunquam fimplices audientes , ."meícientes inter univerfale & particulare diftin: guere, feducuntur ; ideo fciendum , quod mo- dus loquendi doctorum e(t, quod ficut fepe in fcripturis pars fumitur pro toto,.& e con- B,, verfo: itz & in "propofito , quandoc dicirur Ma- xime, id eft, (epe , & pro magna parte, fi- cut etiam communiter fumi folet Semper pro Frequenter , & Caufa pro Occafíione: quz ta- men oecafio non eft caufa, nifi per accidens, En ergo fideliter credendum , quod (icut fe- pe ruine populi proveniunt ex culpis cleri: ita e converío , fepe ruine cleri proveniunt ex cnlpis popüli. Hujus diftinctionem folus nn- vit, cul omnes, fimiliter clerum & populum , judicabit; qui eft dieretor meritorum , & di- flributor mercedum unicuique prout gefit in corpore . Ceffet ergo proverbium iftud in Tfracl : Parses nojtrì comederunt uvam acerbam , € den- .» ICI KALTEISEN 988 Gas, & multas fimiles , fcilicet , Bede füper À,, cuffodiunt fcientiam , & legem de ore ejus ze- quirent: oftendere volens de quibus facerdo- ibus hec verba intelligantur , dicit de cu- ratis tantum : Sacerdos , inquiens , habet duos 2Cus: unum principalem fuper Cor- pus Chrifti verum , & alium fecuadarinm fuper Corpus Chrifti myfticum : © fecun- dus aftus dependet a primo , fed non con- vertitur: & ideo aliqui ad. facerdotium pro- moventur, quibus primus aus tantum com- mittitur ; ficut religioi , quibus animarum cura non committitur , & a talium ore non réquiritur lex, fed folum, quod facramenta confciant: &t ideo ralibus fofficit, fl tane tum de fcientia habeant , quod ea, que ad facramentum fpe&tant , rite perficere pof- fint: ficut in. vitis Patram multi fimpliciffimi presbyteri leguneur fuiffe, qui vite erant fan- Qiflimz . Alii ‘autem promoventur ad alium aCtum , qui eft fuper Corpus Chrifti myfticum & a taliam ore. populus legem requirit. Üa- de in illis fcientia lepis effe dcbet, nou qui- dem ur fciant omnos diffiziles queflioncs le- gis quia in his debet recurius ad fuperiores Geri : fed fciant ea , quae populus tenetur fcire vel credere de lege : fed ad fuperio- rés facerdotes , fcilicet cpifcopos pertinet, ut s Cram ad ea, que diffücultatem in lege fa- » Cere poffint, Íciant & tanto magis , quan- tum in gradu altiori collocantur. liec ille. ” 14 39 9 » 2 9 3 > 22 m 2 2 ^ » 94 ^5 49 2 ^ 25 „ 2y » tes filiorum obffupefount, queniam filins non por-C Ad camdem concordat fententiam. dominus dabit iniquitatem patris , mec pater filii ; fed anima que peccaverit , ipfa morietur. Ezechielis xviii, Hæc de primo. Confequenter. dominus proponens Joannem us extollit przconiis multis. Ad hoc dico; quod non propter virtetes fuas , nec propter hoc quod fimoniacam berefim dereftatus eft , wt proponens dicit, fed propter errores mul- tos, quorum quofdam per fe faffus efl, quof- dam in fuis tractatulis confcripfit ; quofdam proborum teftimonio convictus e(t. Unde non «e bono opcre, fed propter blafphemiam ju- dicatus eft , de quo heri faris dictum eft, ideo fuperfedeo . Ego autem volens nunc ba- fim & fundamentum omnium dicendorum de D,, materia pradiftorum facerdotum ponere , po: no aliud, & eft illad norabile fuper eodem complexo ; De facerdotibus Domini: fcilicet, Sacerdotes Quod funt duplices facerdotes Domini, five carati, e, boni fiat, (ive mali : aliqui curati , alii. non curati. Et foli curati habent ordinarie ver- bum Dei predicare poft prelatos majores , fcilicet epifeopos. Alii non curati, non tenen- tur , nec debent predicare verbum Dei , xifi ex fpeciali licentia prelati. Pro cujus de- duflione duo fuat notanda. Primum dc fcien- tia in quolibet presbytero requiüta : SU fi re- periremus , quod minor fufficit facerdoà ad facerdorium , quam ad prædicandum requira- Minor fcien- gia fufficit Sscerdoti ad Sacerdotium quam ód cw sam onima-- ps. nali fucceffione presbyterorum , qui fcilicet füccedant ordinariis primis predicatoribus , quorum fuit officium per verbi Dei prædica- tionem illaminate mundum , ficut. Ápoftoli & 72, difcipuli. . Quantum ad primum , nota verba fanCti Thom= in quarto fententigtum diftin@ione vi- Befimatertia in queftione tertia: Quanta (cien- 9, tia requiratur in ordinando, in refponfione e ad primum articulum ; fcilicet ad au&orita- « kerm Malachia fecundum : Labia faccrdotis tur, habeo propofitum . Secundum de origi-E Albertus Magnus, eadem diftin&ione dicens: Difioguendum videtur mihi in ordinandis :. quidim enim ordines fumant. ex fola devo- tione, ut monachi , & alij quidam religio- fi. Alii recipiunt ordines , ur in illis miniflrene populo verba, facramenta miniftrando feu ». difpenfando , ut religio quidam , & illi gui font intitulati ad. curam animarum. De primis diftingaendum puto: aut enim habent Curam animarum in fuis ordinibus, ut abba- tes, & confeflores ab abbatibus conftituti ; aut non habent, nec habebunt: íi habent, idem judicium videtur de eis , quod dc aliis. habentibus curam animarum: fi autem non habent, ut hi qui cauía devotionis tantura ordinem fufcipiunt, videtur mihi quod non tencantur , nif ut fciant pronuntiationem Píalmorum « lectionum , & illorum diftin- Giones, que ex fcientia grammatice addi- Ícuntur. Si autem officium docendi fafcipiunt ex beneficio , ut clerici intimlati , vel ex profeffione , ut quidam religiofi ; dicendum videtur quod tenentur plura fcirc ; & ea credo éífe que groffe (unt exponenda po- pulo in fide & moribus , quz rudimenta Chrifliane fidei vocantur ; St ut in aliis determinent cafus & quefliones fecundum confilia fuperiorum . Unde omnes, inquit, aucloritates induftas in contrarium , inter quas etiam oft illam jam aliegara Malachim fecundo , intelligo de hujufmodi ordinatis; & quantum ad hujufinodi fcientiam , fili- Cet difcernendi quid mortale & quid ve- nizle, in quibus, & qui arüquli folemniza- ti ab ecclefla , & cærera talia. Et ad alia, meo judicio, uon tepetur, nifi fit in altiori gradu conflitutus. Hac Albertus . Concordat bis Oftienfis , libro primo, rabri- ca ir. De tempore ordinandorum , capite 4. & cui fub § quarta regula , ubi in fame mz fats enam videtur concordare Raimundus &. ulti v m „ 19 » ” » ” 9 2 2 » n 2 ^ » » ” „ v? 22 2 » 95 2» » » M ^ 9% 3» 4 m ANNO CHRISTI 3433- 

Strana 988
987 ORATIO HENR ESSA Matthaei vigefmo primo dicentis , quod .iden uj. . Dominus de templo ejccit vendentes , quia cau- fa ruiræ populi maxime fait facerdotum cul- pa. Ad idem allegavit Gregoriam dicentem idem. Similiter audiftis jam mentem beati Gregorii, & ita poffem de aliis exemplifica- re. Nunqbam fuit mens beati Gregorii, quod omnes ruine popüli effent ex culpa cleri; fi- eut nec dominus proponers unjverfaliter, fed indefinite zantum pofuit , & tanto cautius . Quiq tamen nonnunquam fimplices audientes , ."meícientes inter univerfale & particulare diftin: guere, feducuntur ; ideo fciendum , quod mo- dus loquendi doctorum e(t, quod ficut fepe in fcripturis pars fumitur pro toto,.& e con- B,, verfo: itz & in "propofito , quandoc dicirur Ma- xime, id eft, (epe , & pro magna parte, fi- cut etiam communiter fumi folet Semper pro Frequenter , & Caufa pro Occafíione: quz ta- men oecafio non eft caufa, nifi per accidens, En ergo fideliter credendum , quod (icut fe- pe ruine populi proveniunt ex culpis cleri: ita e converío , fepe ruine cleri proveniunt ex cnlpis popüli. Hujus diftinctionem folus nn- vit, cul omnes, fimiliter clerum & populum , judicabit; qui eft dieretor meritorum , & di- flributor mercedum unicuique prout gefit in corpore . Ceffet ergo proverbium iftud in Tfracl : Parses nojtrì comederunt uvam acerbam , € den- .» ICI KALTEISEN 988 Gas, & multas fimiles , fcilicet , Bede füper À,, cuffodiunt fcientiam , & legem de ore ejus ze- quirent: oftendere volens de quibus facerdo- ibus hec verba intelligantur , dicit de cu- ratis tantum : Sacerdos , inquiens , habet duos 2Cus: unum principalem fuper Cor- pus Chrifti verum , & alium fecuadarinm fuper Corpus Chrifti myfticum : © fecun- dus aftus dependet a primo , fed non con- vertitur: & ideo aliqui ad. facerdotium pro- moventur, quibus primus aus tantum com- mittitur ; ficut religioi , quibus animarum cura non committitur , & a talium ore non réquiritur lex, fed folum, quod facramenta confciant: &t ideo ralibus fofficit, fl tane tum de fcientia habeant , quod ea, que ad facramentum fpe&tant , rite perficere pof- fint: ficut in. vitis Patram multi fimpliciffimi presbyteri leguneur fuiffe, qui vite erant fan- Qiflimz . Alii ‘autem promoventur ad alium aCtum , qui eft fuper Corpus Chrifti myfticum & a taliam ore. populus legem requirit. Üa- de in illis fcientia lepis effe dcbet, nou qui- dem ur fciant omnos diffiziles queflioncs le- gis quia in his debet recurius ad fuperiores Geri : fed fciant ea , quae populus tenetur fcire vel credere de lege : fed ad fuperio- rés facerdotes , fcilicet cpifcopos pertinet, ut s Cram ad ea, que diffücultatem in lege fa- » Cere poffint, Íciant & tanto magis , quan- tum in gradu altiori collocantur. liec ille. ” 14 39 9 » 2 9 3 > 22 m 2 2 ^ » 94 ^5 49 2 ^ 25 „ 2y » tes filiorum obffupefount, queniam filins non por-C Ad camdem concordat fententiam. dominus dabit iniquitatem patris , mec pater filii ; fed anima que peccaverit , ipfa morietur. Ezechielis xviii, Hæc de primo. Confequenter. dominus proponens Joannem us extollit przconiis multis. Ad hoc dico; quod non propter virtetes fuas , nec propter hoc quod fimoniacam berefim dereftatus eft , wt proponens dicit, fed propter errores mul- tos, quorum quofdam per fe faffus efl, quof- dam in fuis tractatulis confcripfit ; quofdam proborum teftimonio convictus e(t. Unde non «e bono opcre, fed propter blafphemiam ju- dicatus eft , de quo heri faris dictum eft, ideo fuperfedeo . Ego autem volens nunc ba- fim & fundamentum omnium dicendorum de D,, materia pradiftorum facerdotum ponere , po: no aliud, & eft illad norabile fuper eodem complexo ; De facerdotibus Domini: fcilicet, Sacerdotes Quod funt duplices facerdotes Domini, five carati, e, boni fiat, (ive mali : aliqui curati , alii. non curati. Et foli curati habent ordinarie ver- bum Dei predicare poft prelatos majores , fcilicet epifeopos. Alii non curati, non tenen- tur , nec debent predicare verbum Dei , xifi ex fpeciali licentia prelati. Pro cujus de- duflione duo fuat notanda. Primum dc fcien- tia in quolibet presbytero requiüta : SU fi re- periremus , quod minor fufficit facerdoà ad facerdorium , quam ad prædicandum requira- Minor fcien- gia fufficit Sscerdoti ad Sacerdotium quam ód cw sam onima-- ps. nali fucceffione presbyterorum , qui fcilicet füccedant ordinariis primis predicatoribus , quorum fuit officium per verbi Dei prædica- tionem illaminate mundum , ficut. Ápoftoli & 72, difcipuli. . Quantum ad primum , nota verba fanCti Thom= in quarto fententigtum diftin@ione vi- Befimatertia in queftione tertia: Quanta (cien- 9, tia requiratur in ordinando, in refponfione e ad primum articulum ; fcilicet ad au&orita- « kerm Malachia fecundum : Labia faccrdotis tur, habeo propofitum . Secundum de origi-E Albertus Magnus, eadem diftin&ione dicens: Difioguendum videtur mihi in ordinandis :. quidim enim ordines fumant. ex fola devo- tione, ut monachi , & alij quidam religio- fi. Alii recipiunt ordines , ur in illis miniflrene populo verba, facramenta miniftrando feu ». difpenfando , ut religio quidam , & illi gui font intitulati ad. curam animarum. De primis diftingaendum puto: aut enim habent Curam animarum in fuis ordinibus, ut abba- tes, & confeflores ab abbatibus conftituti ; aut non habent, nec habebunt: íi habent, idem judicium videtur de eis , quod dc aliis. habentibus curam animarum: fi autem non habent, ut hi qui cauía devotionis tantura ordinem fufcipiunt, videtur mihi quod non tencantur , nif ut fciant pronuntiationem Píalmorum « lectionum , & illorum diftin- Giones, que ex fcientia grammatice addi- Ícuntur. Si autem officium docendi fafcipiunt ex beneficio , ut clerici intimlati , vel ex profeffione , ut quidam religiofi ; dicendum videtur quod tenentur plura fcirc ; & ea credo éífe que groffe (unt exponenda po- pulo in fide & moribus , quz rudimenta Chrifliane fidei vocantur ; St ut in aliis determinent cafus & quefliones fecundum confilia fuperiorum . Unde omnes, inquit, aucloritates induftas in contrarium , inter quas etiam oft illam jam aliegara Malachim fecundo , intelligo de hujufmodi ordinatis; & quantum ad hujufinodi fcientiam , fili- Cet difcernendi quid mortale & quid ve- nizle, in quibus, & qui arüquli folemniza- ti ab ecclefla , & cærera talia. Et ad alia, meo judicio, uon tepetur, nifi fit in altiori gradu conflitutus. Hac Albertus . Concordat bis Oftienfis , libro primo, rabri- ca ir. De tempore ordinandorum , capite 4. & cui fub § quarta regula , ubi in fame mz fats enam videtur concordare Raimundus &. ulti v m „ 19 » ” » ” 9 2 2 » n 2 ^ » » ” „ v? 22 2 » 95 2» » » M ^ 9% 3» 4 m ANNO CHRISTI 3433- 

Strana 989
989 DE LIBERA PRZEDICATIONE VERBI DEI. 990 m S. ultimo in fumma: G muli fant alii ad Ain. poteftate dominii. Acceperunt enim difci- ANNO EBRISTI 1433 idera icribentes , guorum dica omitto hic confcribere. brevitatis gratia. Er ob hujus di- fin&ionis caufam wílimo inoleviffe hanc con- fuerudinem , quz in anriquiflimis ecclefiis obe feryaiur , ficut in ecclefia Trevirenfi: in qua, quicumque debet promoveri ad gradum fa- * Locusviee. cerdotalem *, fertur, fi non habet benefi- tur cocruptus, DIA: 39. Psp, Quapdg. Carat: face codunt 72. di $sipulie . 'cium curatum . promittit: hoc etiam habet communis practica ecclefie ; quod fi umquam beneficium curatum adipifcitur, fe de novo ad examen manifeflare feu præfentare: quia oportet ipfum cx runc populo prædicare , & factamenta miniftrare, ad quod prius non fuit obligatus , Er de iftis facerdotibus , fic ad cu- puli 2 Chriflo poteftatis. dominium, quando dictum eft eis, Luce x. Kece dedi vobis pote- flatem. calcandi fuper ferpentes, & fcorpiones , ( fuper omnem virtutem. Tnimici , & nihil vo- bis nocebit. Ac fi dicerer; Dedi vobis pote(ta- tem ejiciendi omne genus immundorum ipi- rituum ab obfefüs corporibus. £t hoc ne pu- żaretur effe dictum de befliis , ut exponit bea- tus Chryfoftomus . Tflud aurem repræfentant presbytcri curati in facramentorum adminiftra: Hone , ubi, & per que demones feu ferpen- tes, id efl, peccata cxpefluntür a peenitenti- bus. Secundo in adminiftrationis officio , quod LXXII. difcipuli receperunt, quando dictum ram animarum ordimatis, dicir canon, Jgno-Beft eis : In quamcimgue domum intraveritis , » ranü2, diflinctione xx111. fgnorantia mater » cunctorum malorum maxime in facerdotibus » Dci vitanda eft, qui docendi officium iu po- » pulis Dei fufceperant. Non loquitur ergo ni- fi rantum dc curatis , quod oftendit capitu- lum fequens ex Concilio "Foletano ; dicens: » Quando presbyteri in parochiis ordinantur, s libellum officialem a uo faccrdote accipiant , » ut ad ecclefias fibi deputatas inftructi acce- dant: & eft libellus officiorum ; in quo of- » ficium presbyteri, & baptizandi, & facra- + menta miniftrandi conrinerur , ui dicit glof- » ía ibidem. Et fic patet primum, fcilicet , quod mirior fcientia. requiritur ad facerdotium , quam ad predicandum: ergo non omnes fa-C cerdotes (rat obligati fub praecepto Domini predicare verbum Dei. Sequitur ctiam. quod nifi cara , vcl ex profeffione rcligionis , ob- ligati tenentur p redicarc ordinarie verbum Dei. Qvantam - ad /ecnndum , fcilicet quomodo hoc pateat ex origi mali fuccefhone presbytero+ ium, dico , quod fcut foli Pontifices vel c- pifcopi funt ordinarii fucceffores Apoftolo- gum quamquam funt muli ali prelad in €cclefia Dei: ita fofi presbyreri curati fucceo dune ixxir. difcipulis Domini, quümquam fint muli ali presbyteri & diaconi. lílud » patet originaliter ex glofla Luca x. ubi di- » Citur fic: Sicut in Apoftolis præceflit for- s ma epifcoporum, -ita in ixxii. dilcipulisD fgura rejucet minorum presbyterorum. Hoc Íecundario claret diftin@ione xxi. In no- vo; ubi üc dicitur: Videntes Apofloli mel- fem effe multam , & operarios paucos , ro- gaverunt Dominum mefhs. ut mittat ope rarios in meffem . Unde ab cis electi funt rxxtr. difcipu, quorum typum gerunt presbytesi, aque in corum loca funt con- íftituti in ecclefia. Doc quibus łacerdotibus hoc intelligatur , ibidem exprimitur in ca- pitulo precedent decreti, ubi óicitur fic. » Simpliciter vero majorum & minorum fa- cerdotum diícretio in novo teftamento ab ipfo Chüflo fumpfit exordium , qui duode- » » S% » » 2 s 5» > » 2 » s " » » » & uxxT1, difcipulos , quali minores facer- » dotes inflituit, ita quod veri paltores funt tantum epi(copi, fed plebani funt paftores fubftituti, ac cooperatores inftituti. Item di- cit venerabilis doclor frater Auguflinus de An- cona, in libro de ecclefiaftica poteftate , cap. €xL. articulo z. quod foli curati, qui vocan- tur fecundi ordinis presbyteri fuccedunt Lxxit. difcipulis Domini : non quod fit per omnia fimilitudo , fed inter mulras differentias qua- tuor reperio eorum convenientias. Prima eft primum dicite. Pax huic domui, Quia enim bonorum omoium pax mater eft, fine qua ca- tera inapia funt; ideo Chriftus mifit difcipulos pacem primo offerre tamquam bonorum om- nium iniium, quorum miniflros eos faciebat, ut dicit beatus Chryloflomus. Hoc autem rc- prefentant curati: presbyteri in cvangeli fan- Gi prædicatione , in qua primo numcranda gą pax, juxta illad ad Romanos x. Quam fpe- cioff pedes evangelizantium pacem , evangelizan- iium bona. 'lertio in caritatis vinculo , quod LXxi1. recepcrunt, quando bini miffi funt in omnem civitatem & locum , in fignum , quod qui caratem Dei & proximi non habent, officium. przdicationis nullatenus affumerce de- bent, ut beatus Gregcrius exponit. 1flud to tum repræfentant presbyteri in plebis cure re- ceptione, pro qua ipfum animam, C vitam propriam tenen;ur exponere , Ultimo in ho- noris precopnio , quod rxxtz. difcipuli reccpe- runt, dum reverfi cam gaudio dixernnt; Do. minc etiam demonia fubjiciuntur nobis in nomi- ne luo . Ut dicit gloffa: Gaudebant cnim, qued quafi fublimes effecti terribiles damoni- bus & hominibus erant, Hoc autem repræ- fentant presbyteri, in fubditorum jurifdictio- ne: a quibus, fi bene prefunt eis, digni du- plici honore debenr haberi, utdicit Ápoftolus prima ad Timotheum quinto. ; ; Repræfentant ergo difcipulos Chrifti Domi- ni facerdotes curati hoc inodo: quamvis ct- iam fit diffimilitudo, quia ifi non poflunt fa- cere miracula, ficut ili: nec habebant derer: münatas parochias, ficut ifti; fed pradicabant in omni loco, quo erat Chriftus venturus , Luce x. Ex quo iterum fic arguo. Illis tan- tum convenit ex officio ordinarie predicare , qui fuccedaunt Apoftolis , & rxxzr. difcipulis ; fed nulli eis fuccedunt nifi tantum epifcopi & curati: crgo diaconis & presbyteris non curatis non convenit ullo precepto. Domini acus pradicationis . Et tantum de notabili fe- cundo, permaxime in bac mareria opportu- no. Kx ifto fequitur, quod totum fundamen- cim Apoflolos tamquam majores facerdotes E tum. veftrum eff debile, & a veritate areno- fum ; ubi dixiflis fuper notabili, Libere, quod libertas predicandi conferrur à Domino cuili. bet diocono & presbytero, per miniílerium epifcopi in fua ordinatione; & quod tale cf- ficium debent libere exfequi, irrequiütis , i- mo nolentibus prelatis. Patet ex jam di&is , luce meridiana clarius. Et iftud probo fic limpidius: Omhe, quod confertur presbytero in collatione facri ordinis, eft aut ratione characteris , aur. auctoritate clavium; fed neu- ttum eorum dat presbytero liberraçom actus pre- ANNO. CHRISTE 1433. 

Strana 990
989 DE LIBERA PRZEDICATIONE VERBI DEI. 990 m S. ultimo in fumma: G muli fant alii ad Ain. poteftate dominii. Acceperunt enim difci- ANNO EBRISTI 1433 idera icribentes , guorum dica omitto hic confcribere. brevitatis gratia. Er ob hujus di- fin&ionis caufam wílimo inoleviffe hanc con- fuerudinem , quz in anriquiflimis ecclefiis obe feryaiur , ficut in ecclefia Trevirenfi: in qua, quicumque debet promoveri ad gradum fa- * Locusviee. cerdotalem *, fertur, fi non habet benefi- tur cocruptus, DIA: 39. Psp, Quapdg. Carat: face codunt 72. di $sipulie . 'cium curatum . promittit: hoc etiam habet communis practica ecclefie ; quod fi umquam beneficium curatum adipifcitur, fe de novo ad examen manifeflare feu præfentare: quia oportet ipfum cx runc populo prædicare , & factamenta miniftrare, ad quod prius non fuit obligatus , Er de iftis facerdotibus , fic ad cu- puli 2 Chriflo poteftatis. dominium, quando dictum eft eis, Luce x. Kece dedi vobis pote- flatem. calcandi fuper ferpentes, & fcorpiones , ( fuper omnem virtutem. Tnimici , & nihil vo- bis nocebit. Ac fi dicerer; Dedi vobis pote(ta- tem ejiciendi omne genus immundorum ipi- rituum ab obfefüs corporibus. £t hoc ne pu- żaretur effe dictum de befliis , ut exponit bea- tus Chryfoftomus . Tflud aurem repræfentant presbytcri curati in facramentorum adminiftra: Hone , ubi, & per que demones feu ferpen- tes, id efl, peccata cxpefluntür a peenitenti- bus. Secundo in adminiftrationis officio , quod LXXII. difcipuli receperunt, quando dictum ram animarum ordimatis, dicir canon, Jgno-Beft eis : In quamcimgue domum intraveritis , » ranü2, diflinctione xx111. fgnorantia mater » cunctorum malorum maxime in facerdotibus » Dci vitanda eft, qui docendi officium iu po- » pulis Dei fufceperant. Non loquitur ergo ni- fi rantum dc curatis , quod oftendit capitu- lum fequens ex Concilio "Foletano ; dicens: » Quando presbyteri in parochiis ordinantur, s libellum officialem a uo faccrdote accipiant , » ut ad ecclefias fibi deputatas inftructi acce- dant: & eft libellus officiorum ; in quo of- » ficium presbyteri, & baptizandi, & facra- + menta miniftrandi conrinerur , ui dicit glof- » ía ibidem. Et fic patet primum, fcilicet , quod mirior fcientia. requiritur ad facerdotium , quam ad predicandum: ergo non omnes fa-C cerdotes (rat obligati fub praecepto Domini predicare verbum Dei. Sequitur ctiam. quod nifi cara , vcl ex profeffione rcligionis , ob- ligati tenentur p redicarc ordinarie verbum Dei. Qvantam - ad /ecnndum , fcilicet quomodo hoc pateat ex origi mali fuccefhone presbytero+ ium, dico , quod fcut foli Pontifices vel c- pifcopi funt ordinarii fucceffores Apoftolo- gum quamquam funt muli ali prelad in €cclefia Dei: ita fofi presbyreri curati fucceo dune ixxir. difcipulis Domini, quümquam fint muli ali presbyteri & diaconi. lílud » patet originaliter ex glofla Luca x. ubi di- » Citur fic: Sicut in Apoftolis præceflit for- s ma epifcoporum, -ita in ixxii. dilcipulisD fgura rejucet minorum presbyterorum. Hoc Íecundario claret diftin@ione xxi. In no- vo; ubi üc dicitur: Videntes Apofloli mel- fem effe multam , & operarios paucos , ro- gaverunt Dominum mefhs. ut mittat ope rarios in meffem . Unde ab cis electi funt rxxtr. difcipu, quorum typum gerunt presbytesi, aque in corum loca funt con- íftituti in ecclefia. Doc quibus łacerdotibus hoc intelligatur , ibidem exprimitur in ca- pitulo precedent decreti, ubi óicitur fic. » Simpliciter vero majorum & minorum fa- cerdotum diícretio in novo teftamento ab ipfo Chüflo fumpfit exordium , qui duode- » » S% » » 2 s 5» > » 2 » s " » » » & uxxT1, difcipulos , quali minores facer- » dotes inflituit, ita quod veri paltores funt tantum epi(copi, fed plebani funt paftores fubftituti, ac cooperatores inftituti. Item di- cit venerabilis doclor frater Auguflinus de An- cona, in libro de ecclefiaftica poteftate , cap. €xL. articulo z. quod foli curati, qui vocan- tur fecundi ordinis presbyteri fuccedunt Lxxit. difcipulis Domini : non quod fit per omnia fimilitudo , fed inter mulras differentias qua- tuor reperio eorum convenientias. Prima eft primum dicite. Pax huic domui, Quia enim bonorum omoium pax mater eft, fine qua ca- tera inapia funt; ideo Chriftus mifit difcipulos pacem primo offerre tamquam bonorum om- nium iniium, quorum miniflros eos faciebat, ut dicit beatus Chryloflomus. Hoc autem rc- prefentant curati: presbyteri in cvangeli fan- Gi prædicatione , in qua primo numcranda gą pax, juxta illad ad Romanos x. Quam fpe- cioff pedes evangelizantium pacem , evangelizan- iium bona. 'lertio in caritatis vinculo , quod LXxi1. recepcrunt, quando bini miffi funt in omnem civitatem & locum , in fignum , quod qui caratem Dei & proximi non habent, officium. przdicationis nullatenus affumerce de- bent, ut beatus Gregcrius exponit. 1flud to tum repræfentant presbyteri in plebis cure re- ceptione, pro qua ipfum animam, C vitam propriam tenen;ur exponere , Ultimo in ho- noris precopnio , quod rxxtz. difcipuli reccpe- runt, dum reverfi cam gaudio dixernnt; Do. minc etiam demonia fubjiczuniur nobis in nomi- ne luo . Ut dicit gloffa: Gaudebant cnim, qued quafi fublimes effecti terribiles damoni- bus & hominibus erant, Hoc autem repræ- fentant presbyteri, in fubditorum jurifdictio- ne: a quibus, fi bene prefunt eis, digni du- plici honore debenr haberi, utdicit Ápoftolus prima ad Timotheum quinto. ; ; Repræfentant ergo difcipulos Chrifti Domi- ni facerdotes curati hoc inodo: quamvis ct- iam fit diffimilitudo, quia ifi non poflunt fa- cere miracula, ficut ili: nec habebant derer: münatas parochias, ficut ifti; fed pradicabant in omni loco, quo erat Chriftus venturus , Luce x. Ex quo iterum fic arguo. Illis tan- tum convenit ex officio ordinarie predicare , qui fuccedaunt Apoftolis , & rxxzr. difcipulis ; fed nulli eis fuccedunt nifi tantum epifcopi & curati: crgo diaconis & presbyteris non curatis non convenit ullo precepto. Domini acus pradicationis . Et tantum de notabili fe- cundo, permaxime in bac mareria opportu- no. Kx ifto fequitur, quod totum fundamen- cim Apoflolos tamquam majores facerdotes E tum. veftrum eff debile, & a veritate areno- fum ; ubi dixiflis fuper notabili, Libere, quod libertas predicandi conferrur à Domino cuili. bet diocono & presbytero, per miniílerium epifcopi in fua ordinatione; & quod tale cf- ficium debent libere exfequi, irrequiütis , i- mo nolentibus prelatis. Patet ex jam di&is , luce meridiana clarius. Et iftud probo fic limpidius: Omhe, quod confertur presbytero in collatione facri ordinis, eft aut ratione characteris , aur. auctoritate clavium; fed neu- ttum eorum dat presbytero liberraçom actus pre- ANNO. CHRISTE 1433. 

Strana 991
991, ORATIO HENR eus puli; ergo non convenit fibi predicare fario- 2433 — $e accepti ordinis per minifterium epiicopi , Áffumprum declaratur pro majori , quia fe- €undum omnium theologorum fcholam in fa- cerdotio non confertur nifi duplex poteflas : una fuper corpus Chrifli verum illud ad con- ficiendum, & hoc virtute characteris facerdo- talis: alia fuper corpus Chrifli myfticum , que eft poteftas. clavium fcilicet potentia ligandi & folvendi, & fcientia difcernendi inter le- pram & non lepram : quz fcientia non dicit novum habitum , fed auctoritatem. difcernen- di in foro confcienti®, quam prius non ha- buit: & exfecutionem utriuíque non habct > ICI KALTEISEN 993 reniarum, diftindione xxiir. ubi vult Sco- tus, qnod forte propter has diítin&tas potefia- tes charaGeris & clavium , adhuc hodie im- primatur facerdotibus duplex character: unus, quando epifcopus dat fibi calicem cum pate- na; hie dicitur charaCter ordinis : Alius ; "quando epifcopus imponit facerdoti manus : dicens : Áccipe Spiritum fan&um; qui dice- retur character clavis. Nuiquam autem legi- iur quod imprimatur aliquis alius character , virtute cujas fibi conferatur libertas ubique predicandi. Er de his habemus poftea clarius & prolixius in corollario articuli principalis ; quod eft primum in ordine corollariorum , Et nifi materiam aptam & fibi miniftratam acci- Btantum dc notabili fecundo . piat. Unde ficot ceteri presbyteri non pof- font Miffam celebrare, fi hoftiam aptam , quali materiam requiftam , non haberent, ita nec poffunt abfolvere vcl ligare, niü populum fi- bi commiffum, id eff, materiam requifitam , 2ccipiant. Nam omnis actio hominum feu na- turalis, ficut requirit potentiam qua fiat; ita requirit, materiam in qua fiat. Non plus legi ego conferri presbytero per epifcopi minifte~ rium in collatione charaéteris , & clavium fa- eerdotalium . Et fic patet major. Minor pro- batur de utroque : & primo, quod non vir tute clavium: quia ut didum eíl, virtus cla- yium facerdotdi eft in lipando folvendo, & Circa tertium. notabile domini proponen- tis, fuper illo verbo , Debet, dixit proponens debere capi preceptive : ita quod cx przece- pto Domini facerdotes effeat obligati predi- care verbum | Dci: de quo poft videbitur in materia principali, quiz eft materia articuli . lbi etiam. nczavit unum filentio non præte- reundum : ftilicet, quod hac effet differen- tia inter preceptum & conülium, quod prze- ceptum Dei cht do@rina feu flatutum — obli- gans hominem [fub poena peccati mortalis : confilium autem Dei eft doćtrina fpecialis , folum obligans fub pozna peccati venialis , iftud reflat impugnandum , quoad fecundam difcernendo in foro conícientie. Sed hic nul- C partem , quia a veritate eft omnino dcvium , la fir mentio de prædicatione : ergo non po- tcft rite dici, quod ratione facerdotii habeat libertarem — predicandi, Secundo nec ratione Sharacteris , quod patct ex deflcriptione ejus , quz eft triplex, ur communiter allegatur cir- Charfer Cà quartum fentenriarum, diflinQione xv, Pri- qnia? ' Apnftoli ? Tet. Euce 22. qhow.4.fen. dedit eis poreftatem prædicandi, dicens: Si- .. nando fa£ti : vat. facerdo- pon, receperunt potefłarem fibere prædicandi : ga e(t; character eft fignum diftinftivum „ quo quis ab aliis dividitur, & ad aliquod fpi- rituale dandum vel fofcipiendum deputatur . Secunda e(t, character eft fignum facrum &ommunionis fidei & poteffatis divinorum , & facræ ordinationis Gdelium , datum a di- vina beatitudine . Tertia e(t: charaQer eft difincio a charactere æterno , impreffa ani- €& dico iccure , quod non obfervantia con- filiorum divinorum in evangelio confcripto- rum , ea ratione qua confilia funt , nullum obligat ad pcccatum veniale , nifi tantum eam quifervare vovit, quia illi deinceps non funt confilia, fed vota , quorum tranfgreffio non efl venislis , fed mortalis culpa, juxta illud Yfalmifte : Foucte & reddite .. Gloffa beati Auguftini: Vovere eft voluntatis > fed red- dere necellizatis . » Et dixi notanter , quod tranf- » greffio confiliorum , ut confilia funt, non » obligat; cum talia füb certo modo intelleQta, non funt con(lia, fed precepta; & fic eorum tranfgreffio e(t mortalis, non venialis culpa. mz rationali fecundum imaginem, confignansD — Ponamus füb exemplo unum confilium ex trinitatem creatam Trinitati creanti , & di- flinguens a non figuratis fecundum ftatum fi- dei. Et conftet diligenter intuenti fingulas pariculas harum defcriptionum , quod. nulla carum importat predicandi actum libere : er- "go rationc characteris , ut characler eft, nul- Jus haber auctoritatem exercendi aQum pre- dicationis. : Gonfirmatur: Apoftoli in Geena Domini vir- tute characteris ex confecratione facerdorali ergo nec modo presbyteri illam recipiunt ra- tione epifcopalis miniîterii. Tener confequen- tia, quia in Cona Domini fuerunt confecrati in presbyteros per illa verba meam commemorationem, & receperunt chara- €terem facerdotalam : fed in die Pafchz poft 1 ęenz. dit. 4- cut 1nifit me wroens Pater , €* ego mitto vos. quel. z. 5. ad z- ers. Joannis xx. Et dicit fanctus Thomas , quod in illa ceca non dediz eis Dominus , nif- altum principalem facerdotii, fcilicet confi- ciendi Corpus Chrifli verum . Sed poft in die Refurrectionis füpereddidit aliam porefta- tem, fcilicet ligandi & foivendi , dicens: Æc- cipite Spiritum fan&um ; quorum ramiferitis pec- Matth. v. Diligite inimicos vefiros. Iftud eft preceptum quarrum ad dilectionis affeclum : fed quantum ad.dilc&ionis eífe&um efl confi- lium: quia inimico velle gratiam & gloriam ; neceffitatis & pracepti efl, fed oflendere illi figna bencvolentiæ , hoc poerfeétionis &' con- filii eft. Unde ad hoc non omnes tenentur . Infuper illud : Si quis percufferit te ad unam maxillam, przbe ei © alteram , eit confilium «quoad exteriorem exhibitionem ; fed prace- ptum e(t quoad. interiorem animi preparato- nem: ut fcilicet homo paratus fit. fuftinere ‚ patienter & alteram percuffionem , fi cedere hoc crederet in bonum. Pizterea corrigere Hoc facite in frawem delinquentem eft confilium , fi frater peccet venialiter ; fed, eft praeceptum , fi peccet mortaliter, & vbi fpes fit de. ejus. e- mendatione : © ita de aliis multis, ceteris circumftantiis falvis. — Tunc propofitum oftenditur falfum primo auctoritatibus , fecundo rationibus . E£ prime auctoritatibus. Dicit enim Hieronyraus contra ? Jovinianum, xiv. queftione :. Quod prz- » Cipitur, imperatur ; quod imperatur, ne- » Celle est fiori; fi non fat, ponam habet: ubi confilium datur , offerentis arbitrium est, Er pradicandi , nif habeat curam commiffi po- A cata , remittuntur eis. Joannis xx. In 1v. feu- a ANNO CBRRISTÉ 1433» Scatus g- (cnt. dift. 24. "Tertium ee- t2bile adect- farit + Confilia nen oblipan: cé veniale , ut volt adverle> siuca Pfalnz. 79. 

Strana 992
991, ORATIO HENR eus puli; ergo non convenit fibi predicare fario- 2433 — $e accepti ordinis per minifterium epiicopi , Áffumprum declaratur pro majori , quia fe- €undum omnium theologorum fcholam in fa- cerdotio non confertur nifi duplex poteflas : una fuper corpus Chrifli verum illud ad con- ficiendum, & hoc virtute characteris facerdo- talis: alia fuper corpus Chrifli myfticum , que eft poteftas. clavium fcilicet potentia ligandi & folvendi, & fcientia difcernendi inter le- pram & non lepram : quz fcientia non dicit novum habitum , fed auctoritatem. difcernen- di in foro confcienti®, quam prius non ha- buit: & exfecutionem utriuíque non habct > ICI KALTEISEN 993 reniarum, diftindione xxiir. ubi vult Sco- tus, qnod forte propter has diítin&tas potefia- tes charaGeris & clavium , adhuc hodie im- primatur facerdotibus duplex character: unus, quando epifcopus dat fibi calicem cum pate- na; hie dicitur charaCter ordinis : Alius ; "quando epifcopus imponit facerdoti manus : dicens : Áccipe Spiritum fan&um; qui dice- retur character clavis. Nuiquam autem legi- iur quod imprimatur aliquis alius character , virtute cujas fibi conferatur libertas ubique predicandi. Er de his habemus poftea clarius & prolixius in corollario articuli principalis ; quod eft primum in ordine corollariorum , Et nifi materiam aptam & fibi miniftratam acci- Btantum dc notabili fecundo . piat. Unde ficot ceteri presbyteri non pof- font Miffam celebrare, fi hoftiam aptam , quali materiam requiftam , non haberent, ita nec poffunt abfolvere vcl ligare, niü populum fi- bi commiffum, id eff, materiam requifitam , 2ccipiant. Nam omnis actio hominum feu na- turalis, ficut requirit potentiam qua fiat; ita requirit, materiam in qua fiat. Non plus legi ego conferri presbytero per epifcopi minifte~ rium in collatione charaéteris , & clavium fa- eerdotalium . Et fic patet major. Minor pro- batur de utroque : & primo, quod non vir tute clavium: quia ut didum eíl, virtus cla- yium facerdotdi eft in lipando folvendo, & Circa tertium. notabile domini proponen- tis, fuper illo verbo , Debet, dixit proponens debere capi preceptive : ita quod cx przece- pto Domini facerdotes effeat obligati predi- care verbum | Dci: de quo poft videbitur in materia principali, quiz eft materia articuli . lbi etiam. nczavit unum filentio non præte- reundum : ftilicet, quod hac effet differen- tia inter preceptum & conülium, quod prze- ceptum Dei cht do@rina feu flatutum — obli- gans hominem [fub poena peccati mortalis : confilium autem Dei eft doćtrina fpecialis , folum obligans fub pozna peccati venialis , iftud reflat impugnandum , quoad fecundam difcernendo in foro conícientie. Sed hic nul- C partem , quia a veritate eft omnino dcvium , la fir mentio de prædicatione : ergo non po- tcft rite dici, quod ratione facerdotii habeat libertarem — predicandi, Secundo nec ratione Sharacteris , quod patct ex deflcriptione ejus , quz eft triplex, ur communiter allegatur cir- Charfer Cà quartum fentenriarum, diflinQione xv, Pri- qnia? ' Apnftoli ? Tet. Euce 22. qhow.4.fen. dedit eis poreftatem prædicandi, dicens: Si- .. nando fa£ti : vat. facerdo- pon, receperunt potefłarem fibere prædicandi : ga e(t; character eft fignum diftinftivum „ quo quis ab aliis dividitur, & ad aliquod fpi- rituale dandum vel fofcipiendum deputatur . Secunda e(t, character eft fignum facrum &ommunionis fidei & poteffatis divinorum , & facræ ordinationis Gdelium , datum a di- vina beatitudine . Tertia e(t: charaQer eft difincio a charactere æterno , impreffa ani- €& dico iccure , quod non obfervantia con- filiorum divinorum in evangelio confcripto- rum , ea ratione qua confilia funt , nullum obligat ad pcccatum veniale , nifi tantum eam quifervare vovit, quia illi deinceps non funt confilia, fed vota , quorum tranfgreffio non efl venislis , fed mortalis culpa, juxta illud Yfalmifte : Foucte & reddite .. Gloffa beati Auguftini: Vovere eft voluntatis > fed red- dere necellizatis . » Et dixi notanter , quod tranf- » greffio confiliorum , ut confilia funt, non » obligat; cum talia füb certo modo intcliecta | non funt con(lia, fed precepta; & fic eorum tranfgreffio e(t mortalis, non venialis culpa. mz rationali fecundum imaginem, confignansD — Ponamus füb exemplo unum confilium ex trinitatem creatam Trinitati creanti , & di- flinguens a non figuratis fecundum ftatum fi- dei. Et conftet diligenter intuenti fingulas pariculas harum defcriptionum , quod. nulla carum importat predicandi actum libere : er- "go rationc characteris , ut characler eft, nul- Jus haber auctoritatem exercendi aQum pre- dicationis. : Gonfirmatur: Apoftoli in Geena Domini vir- tute characteris ex confecratione facerdorali ergo nec modo presbyteri illam recipiunt ra- tione epifcopalis miniîterii. Tener confequen- tia, quia in Cona Domini fuerunt confecrati in presbyteros per illa verba meam commemorationem, & receperunt chara- €terem facerdotalam : fed in die Pafchz poft 1 ęenz. dit. 4- cut 1nifit me wroens Pater , €* ego mitto vos. quel. z. 5. ad z- ers. Joannis xx. Et dicit fanctus Thomas , quod in illa ceca non dediz eis Dominus , nif- altum principalem facerdotii, fcilicet confi- ciendi Corpus Chrifli verum . Sed poft in die Refurrectionis füpereddidit aliam porefta- tem, fcilicet ligandi & foivendi , dicens: Æc- cipite Spiritum fan&um ; quorum ramiferitis pec- Matth. v. Diligite inimicos vefiros. Iftud eft preceptum quarrum ad dilectionis affeclum : fed quantum ad.dilc&ionis eífe&um efl confi- lium: quia inimico velle gratiam & gloriam ; neceffitatis & pracepti efl, fed oflendere illi figna bencvolentiæ , hoc poerfeétionis &' con- filii eft. Unde ad hoc non omnes tenentur . Infuper illud : Si quis percufferit te ad unam maxillam, przbe ei © alteram , eit confilium «quoad exteriorem exhibitionem ; fed prace- ptum e(t quoad. interiorem animi preparato- nem: ut fcilicet homo paratus fit. fuftinere ‚ patienter & alteram percuffionem , fi cedere hoc crederet in bonum. Pizterea corrigere Hoc facite in frawem delinquentem eft confilium , fi frater peccet venialiter ; fed, eft praeceptum , fi peccet mortaliter, & vbi fpes fit de. ejus. e- mendatione : © ita de aliis multis, ceteris circumftantiis falvis. — Tunc propofitum oftenditur falfum primo auctoritatibus , fecundo rationibus . E£ prime auctoritatibus. Dicit enim Hieronyraus contra ? Jovinianum, xiv. queftione :. Quod prz- » Cipitur, imperatur ; quod imperatur, ne- » Celle est fiori; fi non fat, ponam habet: ubi confilium datur , offerentis arbitrium est, Er pradicandi , nif habeat curam commiffi po- A cata , remittuntur eis. Joannis xx. In 1v. feu- a ANNO CBRRISTÉ 1433» Scatus g- (cnt. dift. 24. "Tertium ee- t2bile adect- farit + Confilia nen oblipan: cé veniale , ut volt adverle> siuca Pfalnz. 79. 

Strana 993
993 ANNO filium, CHRISTI 1433» non obfervanria nullum erit pecca- tum. Secundo auctoritate facri generalis con- cilii GCarthaginenfüs quarti dicitur : Conflia Domini non praecipientis , fed exhortantis 9 fnnt. Yxponendo illud evangelii : Si quis vult tunicam tuam tollere ,. dimitte ci & pal- lium . Kt babetur ibidem capit. Epifcopus . Tertio , auétoritate ‘per proponentem allega- . t& , in capitulo . Quod debetur ; ubi di- musa y (if bearus Aumuílinus : Precepto Domini Faufum cap. » non obtemperare , peccamum eft ; & con- ° » filio fi uti nolueris , minus boni adipifce- » ris, non mali quidquam vel aliquid per- » petrabis . Ubi expreife innuitur ex beato 34» g. pie © x Matth: $- DE LIBERA PRADICATIONE YERBI DFI. Ergo íi in pura arbitrii libertace conliftit con- A finem beatitudinis , fed confilia ad expedi- 994 tius confequendum illum finem . Unde prz" cepta ordinant ad finem, fed conflia funt gâafi media aprifima ad confequendum illum finem; ficur equum afcendere , e(t aptius inc- dium perveniendi ad terminum , quam pedi- iare. Nona, precepta funt omhibus expe- dientia , fed confilia non; propter indifpofi- tionem aliquorum , quia eorum affectus ad ea non inclinstur. Kt ideo Dominus confilia e- vangelica proponens, fémper facit mentionem de idoneitate & voluntate hominum, ad ob- fervantiam confiliorum . Daus enim confilium perpetue paupertatis Matrh,. xix. praemittit * Si wis perfctíus effe, & twnc fubdit, vade, © Auguftino , quod aliquid mali non' .perpe- Boende omnia, Similiter dans confilium perpe- trat , qui confilia Domini non fervat . Er- go nec venialiter peccat , cnm venialiter peccare fir aliquid mali non perpetrare . Quarto , expolitione Archidiaconi , qui di- cit ibidem , quod eff duplex confilium . Pri- mum eft confliam reverentiæ ; & qui hoc mon recipit ; peccat, vi. dift. capit. Tefta- mentum , Sicut confulebarar in veteri refta- .mento , quod.pollutus nifi aqua lotus fuc- rat, ei ufque ad vefperam. eccle(iam Зпага- re non permiitebatur : & fic nunc de pol iutione dicit , quod aliquando a celcbratio- nc cogit abflinere ; quod cadit fab confílio reverentie , quam ad facramentum homo de- bet habere . Aliud eít confilium , iuquit, perfectionis , cui licet non pareatur , non e(t peccatum . Ergo fecundum Archidiaco- num non fervare conllia , qua [unt perfc- fionis exhorramenta , non eft aliqua cul- pa. Quinto , elt ad idem Hugutius , qui dicit ibidem ; hanc effe. differentiam inter preceptum. & mandatum ; quia mandatum ténet medium inter confilium & ргесер- ftum, in boc quod mandatuni cíl ulta cop- filiam & citra precepram ; mandatum enim cogit licut. preceptum , & pcccatur, fi non impletur : & hoc , inquit , differt. manda- tum a confilio : ita quod fi confilium non impletur , nec peccatur : ergo ncc veniali- 14. QU 2, c. 2. Quod, .debe- Uwe Covfllium re- vyerentia. Por. "fettianis , rue cafliratis , cum dixit: Sunt eunuchi, qui Je ipfos caffraverunt propter regnum calorum : flatim fubdit: Q:i potefl capere , capiat. Et fi- militer Apo(tolus 1. ad Corinthios vxi. prz- nifo confilio faggerens dicit: Porro hoc ad utilitatem oeftram. dico , non ut laqueum. «obis injiciam . Y ita patet diftinlio inter confilia & precepta evangelica. Ex his fequitur itarim fecundum , fcilicet, quod non obfervanria confiliorum non obligat fideles ad veniale pcccatum , quod probatur ex tribus. Primo , quia fecundum omnes docto- res, peccatum veniale obligat facientem ad aliquam poenam, in præfenti vel 'fururo per- C folvendam , licet non fit gravis, & cito folu- ta: fed non obfervantia con(iliorum ab his ANNO CHRISTI 1433. ibidem . qui hon voverunt nnllun obligat ad quam- cumque pcenam in prefenti aut futuro fufli- nendam ; quia illam nec pœnitentiarii injun- gunr, necnon obfervantes conülia talem poe- nam folvunt: ergo non videtur eos incurreré talem ,culpam venialem . Patet ailümptum , quia. peccatum veniale dicitur id, quod ali- (ua venia indiget feu indulgentia, fed non oblervantia confiliorum non- indiget venia , cum nihil mali altum fit, ut di&um eft: er- $o ur prius. Secundo, hoc illad quod eft in pura voluntate. hominis , non obligat homi- nem ad eligendum vel refpondendum fub ter , cum veniale péccatum fit utique. pec- D quacumque fpecie peccati; imo poteft libere catum . Ex his duobus elicio primum, inter pre- ceptun & cobílium efle multiplicem diítin- €tionem . Secundum , non iervare cenflia non oblipat fieles ad veniale peccatum . Cuantum ad primum : prima diflinétio cft quod conflium eft perfuafio boni melioris , ad quod non tenentur Chrifliani , nifi ve- lint; fed preceptum efi obligatio boni ne- ceffarii , ad quod finguli obligantur , ctiam fi nolint . Unde fervare , Dci precepta cun- dis eft necefftatis , fervare confilia eff pu- re voluntatis , id cft , libertaris . Secnn- da, quia confilia pertinent ad perfectos; prz- DiAinftio prz- repti & confi- sli. hoc acceptare , vel non acceptare ; fed fic eft confili cvangelici; ergo fi non acceptantur , nullum peccatum incurritur. Tertio fic : Id ad quod nemo obligatur nif ex voto pro- prio , íi non facit , nullo modo peccat . fed ad conüliorum obfervantiam, nullus obli- gatur nif qui vovit, ut diclum eft ; ergo qui talią non iervac confilia , nullo modo peccat . Pro quo fciendum , quod iftud valde peri- cułofum eft dicere, proprer quatuor przci- pue. Primo, fi non. obfervantia confiliorum obligaret ad peccatum veniale, & peccaium veniale ad aliquam pocnam, licet modicam ; , cepia ad perficiendos , fed permiflio ad im- E peccatum veniale fecundam obligaret ad duplam perfe&tos fcu infirmos .:'l'ertia , precepta fe» parant nos' ab ilicitis , fed confilia a con- notes qu ceffis . Quarta , per præcepta declinamus a pramie conf- peccato ; per confilia ab occafione peccan- i st: - - 7 fuimus. di. Quinta, per precepta, maxime negativa, penam. fugi:nus, fed per confilia prosmia an-: mullamus , Sexta ad praecepta confiringimur ex debito , ad confilia non nifi ex voto . Se- ptima, preceptum nunquem fit confiliam , fed confilium per votum ft preceptum. .. Ocla- wa , precepta data funt ad confequendum Concil, General. 'Yom, XXIX. poenam; tertium ad ciplam; & fic deinceps. Sed valde grave effet omnibus fidelibus , qui confilia non fervant, nec umquam fervare pro- ponunt, quod toties peccatum veniale incurre- rént, quia gravem & diutinam poenam finaliter iolverent.. Ergo non eft verifimile, quod non obfervantia confiliorum inducat veniale pécca- ium. Secundo, quia veniale peccatum ultra hoc multiplicia incommoda animz affert. Nam primo animam maculat; quod fic intelligen- dum, Si fit imago aliqua depicta, aliljuando Rrr deni- 

Strana 994
993 ANNO filium, CHRISTI 1433» non obfervanria nullum erit pecca- tum. Secundo auctoritate facri generalis con- cilii GCarthaginenfüs quarti dicitur : Conflia Domini non praecipientis , fed exhortantis 9 fnnt. Yxponendo illud evangelii : Si quis vult tunicam tuam tollere ,. dimitte ci & pal- lium . Kt babetur ibidem capit. Epifcopus . Tertio , auétoritate ‘per proponentem allega- . t& , in capitulo . Quod debetur ; ubi di- musa y (if bearus Aumuílinus : Precepto Domini Faufum cap. » non obtemperare , peccamum eft ; & con- ° » filio fi uti nolueris , minus boni adipifce- » ris, non mali quidquam vel aliquid per- » petrabis . Ubi expreife innuitur ex beato 34» g. pie © x Matth: $- DE LIBERA PRADICATIONE YERBI DFI. Ergo íi in pura arbitrii libertace conliftit con- A finem beatitudinis , fed confilia ad expedi- 994 tius confequendum illum finem . Unde prz" cepta ordinant ad finem, fed conflia funt gâafi media aprifima ad confequendum illum finem; ficur equum afcendere , e(t aptius inc- dium perveniendi ad terminum , quam pedi- iare. Nona, precepta funt omhibus expe- dientia , fed confilia non; propter indifpofi- tionem aliquorum , quia eorum affectus ad ea non inclinstur. Kt ideo Dominus confilia e- vangelica proponens, fémper facit mentionem de idoneitate & voluntate hominum, ad ob- fervantiam confiliorum . Daus enim confilium perpetue paupertatis Matrh,. xix. praemittit * Si wis perfctíus effe, & twnc fubdit, vade, © Auguftino , quod aliquid mali non' .perpe- Boende omnia, Similiter dans confilium perpe- trat , qui confilia Domini non fervat . Er- go nec venialiter peccat , cnm venialiter peccare fir aliquid mali non perpetrare . Quarto , expolitione Archidiaconi , qui di- cit ibidem , quod eff duplex confilium . Pri- mum eft confliam reverentiæ ; & qui hoc mon recipit ; peccat, vi. dift. capit. Tefta- mentum , Sicut confulebarar in veteri refta- .mento , quod.pollutus nifi aqua lotus fuc- rat, ei ufque ad vefperam. eccle(iam Зпага- re non permiitebatur : & fic nunc de pol iutione dicit , quod aliquando a celcbratio- nc cogit abflinere ; quod cadit fab confílio reverentie , quam ad facramentum homo de- bet habere . Aliud eít confilium , iuquit, perfectionis , cui licet non pareatur , non e(t peccatum . Ergo fecundum Archidiaco- num non fervare conllia , qua [unt perfc- fionis exhorramenta , non eft aliqua cul- pa. Quinto , elt ad idem Hugutius , qui dicit ibidem ; hanc effe. differentiam inter preceptum. & mandatum ; quia mandatum ténet medium inter confilium & ргесер- ftum, in boc quod mandatuni cíl ulta cop- filiam & citra precepram ; mandatum enim cogit licut. preceptum , & pcccatur, fi non impletur : & hoc , inquit , differt. manda- tum a confilio : ita quod fi confilium non impletur , nec peccatur : ergo ncc veniali- 14. QU 2, c. 2. Quod, .debe- Uwe Covfllium re- vyerentia. Por. "fettianis , rue cafliratis , cum dixit: Sunt eunuchi, qui Je ipfos caffraverunt propter regnum calorum : flatim fubdit: Q:i potefl capere , capiat. Et fi- militer Apo(tolus 1. ad Corinthios vxi. prz- nifo confilio faggerens dicit: Porro hoc ad utilitatem oeftram. dico , non ut laqueum. «obis injiciam . Y ita patet diftinlio inter confilia & precepta evangelica. Ex his fequitur itarim fecundum , fcilicet, quod non obfervanria confiliorum non obligat fideles ad veniale pcccatum , quod probatur ex tribus. Primo , quia fecundum omnes docto- res, peccatum veniale obligat facientem ad aliquam poenam, in præfenti vel 'fururo per- C folvendam , licet non fit gravis, & cito folu- ta: fed non obfervantia con(iliorum ab his ANNO CHRISTI 1433. ibidem . qui hon voverunt nnllun obligat ad quam- cumque pcenam in prefenti aut futuro fufli- nendam ; quia illam nec pœnitentiarii injun- gunr, necnon obfervantes conülia talem poe- nam folvunt: ergo non videtur eos incurreré talem ,culpam venialem . Patet ailümptum , quia. peccatum veniale dicitur id, quod ali- (ua venia indiget feu indulgentia, fed non oblervantia confiliorum non- indiget venia , cum nihil mali altum fit, ut di&um eft: er- $o ur prius. Secundo, hoc illad quod eft in pura voluntate. hominis , non obligat homi- nem ad eligendum vel refpondendum fub ter , cum veniale péccatum fit utique. pec- D quacumque fpecie peccati; imo poteft libere catum . Ex his duobus elicio primum, inter pre- ceptun & cobílium efle multiplicem diítin- €tionem . Secundum , non iervare cenflia non oblipat fieles ad veniale peccatum . Cuantum ad primum : prima diflinétio cft quod conflium eft perfuafio boni melioris , ad quod non tenentur Chrifliani , nifi ve- lint; fed preceptum efi obligatio boni ne- ceffarii , ad quod finguli obligantur , ctiam fi nolint . Unde fervare , Dci precepta cun- dis eft necefftatis , fervare confilia eff pu- re voluntatis , id cft , libertaris . Secnn- da, quia confilia pertinent ad perfectos; prz- DiAinftio prz- repti & confi- sli. hoc acceptare , vel non acceptare ; fed fic eft confili cvangelici; ergo fi non acceptantur , nullum peccatum incurritur. Tertio fic : Id ad quod nemo obligatur nif ex voto pro- prio , íi non facit , nullo modo peccat . fed ad conüliorum obfervantiam, nullus obli- gatur nif qui vovit, ut diclum eft ; ergo qui talią non iervac confilia , nullo modo peccat . Pro quo fciendum , quod iftud valde peri- cułofum eft dicere, proprer quatuor przci- pue. Primo, fi non. obfervantia confiliorum obligaret ad peccatum veniale, & peccaium veniale ad aliquam pocnam, licet modicam ; , cepia ad perficiendos , fed permiflio ad im- E peccatum veniale fecundam obligaret ad duplam perfe&tos fcu infirmos .:'l'ertia , precepta fe» parant nos' ab ilicitis , fed confilia a con- notes qu ceffis . Quarta , per præcepta declinamus a pramie conf- peccato ; per confilia ab occafione peccan- i st: - - 7 fuimus. di. Quinta, per precepta, maxime negativa, penam. fugi:nus, fed per confilia prosmia an-: mullamus , Sexta ad praecepta confiringimur ex debito , ad confilia non nifi ex voto . Se- ptima, preceptum nunquem fit confiliam , fed confilium per votum ft preceptum. .. Ocla- wa , precepta data funt ad confequendum Concil, General. 'Yom, XXIX. poenam; tertium ad ciplam; & fic deinceps. Sed valde grave effet omnibus fidelibus , qui confilia non fervant, nec umquam fervare pro- ponunt, quod toties peccatum veniale incurre- rént, quia gravem & diutinam poenam finaliter iolverent.. Ergo non eft verifimile, quod non obfervantia confiliorum inducat veniale pécca- ium. Secundo, quia veniale peccatum ultra hoc multiplicia incommoda animz affert. Nam primo animam maculat; quod fic intelligen- dum, Si fit imago aliqua depicta, aliljuando Rrr deni- 

Strana 995
993 ORATIO HENRI CI KALTEISEN 996 ven denigratue, ut videri non poft; aliquando Àlet ex forma, fed forte ex materia: quia Chile comes ANWO vero obícuratut, ut videri quidem poflit, fed non plene "difcerni , Et ideo propter tafem BxosÓrS9 denigrationem dicit beatus Gregorius , quod S. Ti. di&. veniale obícurat, mortale denigrat. De quo 1433- 26 P" stam beatus Auguftinus in libro de pæniter- 216 1. 5d 3. mu ie p Daseins 2 ia ait: Peccata venialia, íi multiplicentur ; is 4 de decorem noftrum ita exierminant, ut a cele- 18, dis (ponfi amplexibus nos feparent ..Quod ex- ponit beatus Thomas prima fecundæ , quæ- ftione exxxIx, articulo primo , quod hoc ve- rum est difpofitiyve, in cafu, ubi mufta ve- nialia difponunt ad mortale. Secundus effc- útus est , quod venialia peccara imminuunt fervorem carijatis , ficut aqua in ignem pro- je€a, Hcet ignem non extinguat , iamen fer-B vorem illias minuit, Tertius est, quod po- tentias anime in operibus bonis laffar , ficuti quando ponimr onus fuper equum , licer non fuccumbat , tamen esr minus promptus ad ambulandum. Quartus, quod retardat ad glo- riam, quia homo , qai deberet, & poffet sta« tim post mortem evolare, cogetur ad tempus propter venialia in purgatorio stare , Quis un- quam tanue credulitas effet, quod omnes has penalitaies vellet cuilibet qui confilia mom feryatet, inflügere ? Tnfuper tertio, quia om- nium doftorum hæc veritas est, üt predixi, quod prebere alteram snaxillam cst confilium , & tamen Chriftus hoc non fecit; ergo Chri- stus venialiter peccaffet contra illud evange- C Hi: Quis ex vobis arguet me de peccato? Joan mis viis. Qui peccatum «om fecit, prima. P'etri fecundo. Finaliter quarto , ex eo quod ficut 2d remiffonem peccati mortalis exigitur de- fertio actus peccandi cum voluntate i» poste- rum abstinendi ; fic quoque peccamm venia- le in præfenti fadum non dimittitur, nifj a ftu & propofito deferatur. Constat autem quod non obfervantes con- filia, ut frequenter, nec a&u recipiunt, nec gropofito. intendunt fervare ea . Ergo talibus ilia'peccata venialia numquam remitterentur in præfenti vita; fed restaret fonga & acerba poena a talibus hominibus post banc vitam sçus aliquendo mandat quod non vult fieri, ANNO s - i. (ed pe CHRISTI guia non mandat fub forma pr&cepti, fed per za modum alicsjus documenti, Item bene fequi» tur: Papa mandat hoc, $ non fundat fe ex- prefic in lege divina, ut fuperius dictum ef: ergo hoc efi faciendum. Quia quidquid man- dat, quod lepi Dei, aut aliquibus fzcris ca- nonibus non obviat , lieet expreffe hoc non contineat , faciendum efi: quia , ut deduxi, Papa non eít nomen ordjmis , fed officii & jurifdiétionis ; Sc dicitur fanéGffimus , © hea- tifümus, etiam fi fit malus, dummodo non fit hereticus, quia hec fibi conveniunt, non ra tione mcriti perfonalis , fed sarione ofhcii , poteftaris , 8x univcrlalis jarifdiAionis. Hee Circa argumenta dicla fint. Circa primum aotabile habernus , qiiod ver« bum Dei diminutive exprefft. eo quod ver- bum Dei tertio modo captum , frilicer. infpi- ratum non pofuit, quod tamen ncceffarium eft predicatoribus. Ex quo ulterius deduxi , quod verbum Dei inípiratum eft duplex, fci- licet privatum , quod ijeus per fanctos dao. yes expreffit ; & publicum , quod, fcilicet per ftatuta generalium concilionun ftatuit & dif. finir, Circa hoc conclufi, quod illud per do- minum proponentem adductum , fcilicet ; quod. verbum Dei tante fit perfeCtionis, quod ej nil addi eut auferri poffür fub allegatis pcenis ; quod licet fit maxima perfeflionis, poffumus tamen addere ad declarandum , licet non de- beat addi contrazinm , Circa fecundum nota- bile, de facerdosibus Domini , diftinxi inter curatos & non curatos, oftendens , quod non curati ordinarie non tenentur predicare ver- bum Dei: & quod íoli curari presbyteri fuc- cedant Lxxxz. difcipulis Domini, non in ome nibps fecundum zqualitatem , fed fecundum fguram & fimilirudinem . Ex quo conclufi , quod non efi univerfaliter verunt, omncs rui- nas populi prowenise ex culpa malorum fae cerdotum , quia fepe propter peccata populi dantur a Deo eis facerdotes & prelati mali Unde dominus proponens cavic epit, quod fustinenda , quod negat-omnis & trotz theo- Dindęfiniię , non wüivec(iliter , potuit, Circa. logorum fchola ; quia de confiliis Apostolus (spie 3, & Joquens , ait, uf przdicum est: Hoc ad uti- qr litaiem veflram dico, non ut lagueum vobis inji- fon D ciam , 1. ad Lorinthios viz. Ex his patet * 7” zefponfio ad ca que proponens allegavit. x1v, iuzstione prima, Quod debetur. Non habe- tur ibi, quod tranfprediens confilium Dei , peccet venisliter: fed' tautum ; quod fi confi fium non fervas. minus bonum adipifccris : fed , inquit , non mali aliguid perpetrabis. Te Roc contra ipfum . qnia li non mah aliquid perpetrat, ergo nec venialiter peccat. Simili- ter in capitulo fequenti, quod etiam contra fe adducit, ubi dicitur, quod confilium da- © tertium. notabile füaper verbo, Deher , ubi di- xit iliud capiendum preceptilve , afferendo quod tranfgrediendo confilium Dei, commit- iat quis peccatum veniale ; reprobavi hoc multipliciter & veraciter oftendendo , quod confilium Chzifü non obligat unquam ad pec- catum veniale , ceteris paribus ; fed fepe ad mortale eum qui vovit, vel in cafu, quo confilium praecipitur. Hec eft fnmma di&o- Tür, quae queío accipite in corde bono & Optimo , ut premifi in themate , ut fructus fequatur in patientia, de quo Dominus ai: Jn patientia veftra poffidebitis animas. veffras, in zu, sv præfenti per gratiam , in futuro per gloriam, tur offerentis àrbitrio : ergo non obligat ad E Amen, veniale aliquo modo. infuper fuper illo com- Qiexo; Exemplo Chrisü & Apostolorum ; no- tavi quomodo, & zd quantum exempla Chri- sti, Apostolorum, & primitivæ praxes &' e- Xempla non obligant , pro eorum fequela : fed quia dicta funt in fententia per reverendum pnagisirum meum Joannem de Ragulio , ideo nunc fnperfedeo , quia habentur in alio opufcu- Xpitogus a£vs lo meo. Épilogus prefentis lectionis hic est in gin diel famma, quod in argnendo fic primo: Christus mandat hoc , ergo hoc est; faciendum ; non va- Sequitur. atus fecundi diei. Maltifarie , mulsifque modis, patres & dom mini venerandiliimi , olim Deus loquens, vo- luntatis füz beneplacita patribus veteris te- flamenti pandens i prophetis, noviffime dio. Dus ifüs locutus eff nolis in Filio fuo unigeni- fo , ad Hebrzos primo ; quem ex ma- te , fed virgine maíciturum , eamdem Pater obumbravit, Filius ; impregnavit , & Spiritus fan- , 

Strana 996
993 ORATIO HENRI CI KALTEISEN 996 ven denigratue, ut videri non poffit; aliquando A let ex forma, fed forte ex materia: Guia Chri- mm smo ANNO vero obicuratur, ut videri quidem poflit, fed non plene ‘difcerni , Et ideo propter talem FontuoGreso- denigrationem dicit beatus Gregorius , quod s. Ti. di&. veniale obícurat, mortale denigrat. De quo 1433- 26 P" stam beatus Auguftinus in libro de pæniter- 216 1. 3d 3. mu ie p Daseins 2 ia ait: Peccata venialia, íi multiplicentur ; is 4 de decorem noftrum ita exierminant, ut a cele- 18, dis (ponfi amplexibus nos feparent ..Quod ex- poni: beatus Thomas prima fecundæ , quæ- ftione exxxIx, articulo primo , quod hoc ve- rum est difpofitiyve, in cafu, ubi mufta ve- nialia difponunt ad mortale. Secundus effc- útus est , quod venialia peccara imminuunt fervorem carijatis , ficut aqua in ignem pro- je€a, Hcet ignem non extinguat , iamen fer-B vorem illias minuit, Tertius est, quod po- tentias anime in operibus bonis laffar , ficuti quando ponimr onus fuper equum , licer non fuccumbat , tamen esr minus promptus ad ambulandum. Quartus, quod retardat ad glo- riam, quia homo , qai deberet, & poffet sta« tim post mortem evolare, cogetur ad tempus propter venialia in purgatorio stare , Quis un- quam tanue credulitas effet, quod omnes has penalitaies vellet cuilibet qui confilia mom feryatet, inflügere ? Tnfuper tertio, quia om- nium doftorum hac veritas est, üt predixi, quod prebere alteram snaxillam cst confilium , & tamen Chriftus hoc non fecit; ergo Chri- stus venialiter peccaffet contra illud evange- C Hi: Quis ex vobis arguet me de peccato? Joan mis viis. Qui peccatum non fecit , prima. Petri fecundo. Finaliter quarto , ex eo quod ficut 2d remiffonem peccati mortalis exigitur de- fertio actus peccandi cum voluntate i» poste- rum abstinendi ; fic quoque peccamm venia- le in præfenti fadum non dimittitur, nifj a ftu & propofito deferatur. Constat autem quod non obfervantes con- filia, ut frequenter, nec a&u recipiunt, nec gropofito. intendunt fervare ea . Ergo talibus ilia'peccata venialia numquam remitterentur in præfenti vita; fed restaret fonga & acerba poena a talibus hominibus post banc vitam sçus aliquendo mandat quod non vult fieri, ANNO s - i. (ed pe CHRISTI guia non mandat fub forma pr&cepti, fed per za modum alicsjus documenti, Item bene fequi» tur: Papa mandat hoc, & non fundat fe ex- prefic in lege divina, ut fuperius dictum ef: ergo hoc efi faciendum. Quia quidquid man- dat, quod lepi Dei, aut aliquibus fzcris ca- nonibus non obviat , lieet expreffe hoc non contineat , faciendum efi: quia , ut deduxi, Papa non eít nomen ordjmis , fed officii & jurifdiétionis ; Sc dicitur fanéGffimus , © hea- tifümus, etiam fi fit malus, dummodo non fit hereticus, quia hec fibi conveniunt, non ra tjone meriti perfonalis , fed sarione ofhcii , poteftaris , 8x univcrlalis jarifdiAionis. Hee Circa argumenta dicla fint. Circa primum aotabile habernus , qiiod vere bum Dei diminutive exprefft. eo quod ver- bum Dei tertio modo captum , frilicer. infpi- ratum non pofuit, quod tamen ncceffarium eft predicatoribus. Ex quo ulterius deduxi , quod verbum Dei inípiratum eft duplex, fci- licet privatum , quod ijeus per fanctos dao. yes expreffit ; & publicum , quod, fcilicet per ftatuta generalium concilionun ftatuit & dif. finir, Circa hoc conclufi, quod illud per do minum proponentem adductum , fcilicet ; quod. verbum Dei tante fit perfeCtionis, quod ej nil addi eut auferri poffür fub allegatis pcenis ; quod licet fit maxima perfeflionis, poffumus tamen addere ad declarandum , licet non de- beat addi contrazinm , Circa fecundum nota» bile, de facerdosibus Domini , diftinxi inter curatos & non curatos, oftendens , quod non curati ordinarie non tenentur predicare ver- bum Dei: & quod íoli curari presbyteri fuc- cedant Lxxxz. difcipulis Domini, non in ome nibps fecundum zqualitatem , fed fecundum fguram & fimilirudinem . Ex quo conclufi , quod non efi univerfaliter verunt, omncs rui- nas populi prowenise ex culpa malorum fae cerdotum , quia fepe propter peccata populi dantur a Deo eis facerdotes & prelati mali Unde dominus proponens cavic epit, quod fustinenda , quod negat-omnis & trotz theo- Dindefiniic , non univerfaliter , potuit, Circa. logorum fchola ; quia de confiliis Apostolus (spie 9, & Joquens , ait, uf przdicum est: Hoc ad uti qr litaiem veflram dico, non ut lagueum vobis inji- fon D ciam , 1. ad Lorinthios viz. Ex his patet * 7” zefponfio ad ca que proponens allegavit. x1v, questione prima, Quod debetur. Non habe- tur ibi, quod tranfprediens confilium Dei , peccet venisliter: fed' tautum ; quod fi confi fium non fervas. minus bonum adipifccris : fed , inquit , non mali aliguid perpetrabis. Te Roc contra ipfum . qnia li non mah aliquid perpetrat, ergo nec venialiter peccat. Simili- ter in capitulo fequenti, quod etiam contra fe adducit, ubi dicitur, quod confilium da- © tertium. notabile füaper verbo, Deher , ubi di- xit iliud capiendum preceptilve , afferendo quod tranfgrediendo confilium Dei, commit- iat quis peccatum veniale ; reprobavi hoc multipliciter & veraciter oftendendo , quod confilium Chzifü non obligat unquam ad pec- catum veniale , ceteris paribus ; fed fepe ad mortale eum qui vovit, vel in cafu, quo confilium praecipitur. Hec eft fnmma di&o- rum, qua quelo accipite in corde bono & optimo ut premifi in themate , ut fructus fequatur in patientia, de quo Dominus ai: Jn patientia veftra poffidebitis animas. veffras, in zu, sv præfenti per gratiam , in futuro per gloriam, tur offerentis àrbitrio : ergo non obligat ad E Amen, veniale aliquo modo. infuper fuper illo com- Qiexo; Exemplo Christi & Apostolorum ; no» tavi quomodo, & zd quantum exe:mpia Chri- sti, Apostolorum, & primitivæ praxes &' e- Xempla non obligant , pro eorum fequela : fed quia dicta funt in fententia per reverendum pnagisirum meum Joannem de Ragulio , ideo nunc fnperfedeo , quia habentur in alio opufcu- Xpitogus aftus lo meo. Épilogus prefentis lectionis hic est in gin dici. famma, quod in argnendo fic primo: Christus mandat hoc , ergo hoc est; faciendum ; non va- Sequitur. atus fecundi diei. Maltifarie , mulsifque modis, patres & dom mini venerandiliimi , olim Deus loquens, vo. luntatis füz beneplacita patribus veteris te- flamenti pandens i prophetis, noviffime dio. Dus ifüs locutus eff nolis in Filio fuo unigeni- ło , ad Hebrzos primo ; quem ex ma- te , fed virgine maíciturum , eamdem Pater obumbravit, Filius ; impregnavit , & Spiritus fan- , 

Strana 997
997 DE LIBERA PRADICATIONE VERBI DEI. ANNO vida , fine corruptione fecunda , fine dolore 1433. Querperg , fecundum Bermardum in fermone, RU Qui ex voluntate Pais, ut difperfos in uaum udibus Ma. golligeret, quos tandem in cterno ovili unico a virsinis . . 4 . . alis. unicus ipfe paflor reficeret, in totius fui in humanis difcurfus periodo, in hujus mundi a- gro duo inferuit , fcilicet veritatem & gra- iiam : Quoniam veritas & gratia per Jefum Ghri- ftum faa efl, Joannis primo. Veritatem ; "id eft, fidem illuminantern in&elle&um ; & gra- tiam » id eft , Hile&ionem juftificantem affe- fium : qua funt duo in corde bono & opti- mo requifita , prout heri dixi per thematis Rac. 8 verba: Qui in corde bono d optimo audientes Ubi poftquam expofitum e( primum priaci- pale , quod eft locus aplificandus in corde bo- no & optimo, reftat declarare fecundum; ut annectainr modus congruus, per quem demul- ceatur & deleGetur auditorum animus. Uti- que audientes verbum Dornini retinent intelle- &u , ut inftraanlur affeQtu , ut dele@entur re, ut teneant memoriter, & re impleant effioa- citer, i Non minus reüs eft qui verbum Dei audierit negligenter, quam qui Corpus Chrifti in rex- ram fua negligentia cadere permifit: (entent. z, Cap. 94. Aug. quefljone prima. Ínterrogo. Omnis etiam. qui dip so: hom. qudit verba mea, & facit ca frmilis off. homi- ni, quì adificat domum fuam. fupra firmam pe-C Sacerdotes Domini , exemplo Christi & A- postolorum , non debent libere & fine impe- digento predicare verbnm Pei, nifi ultra. & fupra omnem potestatem , quam in fua con- fecratione facerdolali acceperunt, fe probare poffint effe miflos a Deo, vel ad hoc fnffi cienti ecclelie prelato , Simile per omnia , 8 multo fortius est de diacono , ut infra pate« bič; & hoc ad fenfum expofifionis termiuo rum proponentis . Jsta conclulio restaż pró- banda mukipliciter: primo iege divina ; fe- cundo, praxi .Ohrisli; tertio , praxi Aposto- lorum: quarto , praxi ecclefie primitiva ; quin- to , facrorum conciliorum ; fexto, do&torum in lege Domini veraciler fe fundantium , Cir- nullus excafatur , fi fequatur errorem cujufoum- Dca. primum nolandum, quod per legem divie . nam inielligo legem quadrifariam ; eternam , Mofaicam , evangelicam, & canonicam. Pro- bąłur conclufio primo pcr legem zternam . .Nam lex aterna est ratio funma in fummo principe Deo , cui femper obiemperandum. est; per quam mali miferam , boni bonam vitam merentur: per quam illa que tempo- yalis est recte. fertur, recteque mutatur, fe- cundum beatum Augustinum , libro primo de libero arbitrio , Et ibidem; Ut breviter fibi notionem terna legis explicem: Lex seter- na est, gua juffüm est, ul omnia (nt ordi- natiffima . Quod. declarans fanclus Thomas in prima fecunde, questione xczir. articulo 1x, etiam ad Dei mifericordiam zecurrere , & ejus E deducit , quod omnis lex híerarchie derivatur 'a lege eternà; ae per hoc omnia funt con- stituta in ordine debito, fi fuo modo regn= lantur a lege ®terna, dicens: Sic lex iva- portat quamdam ralionem dire&tivam actaum in finem ordinatornm. Constał autem quod in omnibus moventibus ordinatis oportet » quod virtus fecundi. moventis derivebur à vitiute movenlis primi: quis movens fecun- darium non movet nifi quantum a primo mo- vetur, Hoc patet in artificialibus & mora- libus. In auificialbus quidem ‘ratio areifi. im, Maubai vir. Sic confentiens eflo adverfa- rio i0 , Matthei v. Adyeríarius uus, ver- » bum Pej est: fi facias quod dudis, concor- » dasti cain eo : fi autem non facis, rixaris cum eo: & fi non cempofueris te ut facias, trader te judici tuo, & judex ministro, & » 3n carcerem mitteni te, Beatus Augustinus jn libro de decem chordis , capite decimo. Sed diceret forte fimplex laicus, aut hirlutus cleri- cus: Cerie hoc facio, verbo Dei me confor- mo: ficut praedicat prelatus mcus , ita credo, ita & ago. Refpondeo , Optime facis, fi bene te docet ille prelatus vel facerdos. Nem in his que periinent ad fidem, & ad bonos mores, 3 Y © X s Y > Sue docentis. In talibus nec ignorantia, nec fimplicitas excufat , ait (nQus 'Phomas, quod Bbro terio, àrüculo decimo. isa cyangclium difinit; $i coecus doCtor coeco populo ducatum prestet, neuter excufabitur, (ed ambo fimul in foveam cadunt, Matthei decimoquinto, Meist. ss. Sed quid igitur facit clerus & "populus in- 'furgentibus doctrinis infoliris , a quibufcumque aA. d* doctoribus? Refpondei beatus Augustinus li- ai lib 3. cap. ;, bro tertio de dottrina Christiana : Coufulere ^ » habet regulam fidei, quam de fcripturarum » locis plenioribus , & ecclefie auclorifate per » Cepit, & id credere quod fecundum eccle. „fe aufloritaiem tenetur publice . Debet illurpinationem inceffanter implorare , dicens Pfüw. 31. cum Pfalmista: Młunina ocuíos meos, né um- quam obdormiam in moste. Orans cum cccle- fia: A ccecitate cordis libera nos Domine. De- bet etiam ab allis peritioribus inquirere; non enim Deus deficiet füis, nif in pulfando füe- rint negligentes: nam cuffodit Dominus omnes Pm. cae diligentes fe, in Pfalmo . Cafłodietgue sesłorya . falute , €& profeget gradientes. fimpliciter , Pro- verbiorum eap. fecundo , Debent & ultimo fi- mal omnes ad fcrufamen confcieniim yecurre- Coucil, General. 'Tom. XXIX. committere , 998 fanus adaptavit, ut effet fine gravamine gra-Á re , & fe soto corde contrito & humiliato Deo ut infonct illa vox Domini in tàntz perplexitatis £urbine in auribus ram do- centium , quam audientium fubjectorum : Vif penitentiam. egeritis, omnes fymul. peribiris,, qua geminałur Luca: xt7z. Quia í(zpe Dominus i» ratus malos predicatores malis mittit, ub ne tramque per wirofgue juste damnet, ait fane &us Eufchius fuper illo : Quomodo pradicakins yüff mittantur? ad Romanos X. Nempe pro malo merito plebis aufertur doGrina priediea- foris, & pro bono mcrito audientis tribuitur fermo dottoris. In potestate enim divina con- fistit , ut cui velit Deus doótrinam. veram da- re » vel auferre, faciat; ur hoc pro dicens verbum vetinent, fru&um. afferunt in, patienlia . B vel audientis fiar merita: ut modo pro culpa plebis auferatur fermo doctoris , modo vero utriufque meritis tribuatur. Sanétus ifidorus libro tertio de fammo: bono capite x&rv. Ma- lius illis erat wiem jufilia wor agno[cere , quam poft agmittonem. resro converti , &c. Ti, Petri 11. Benti ergo qui audiunt perbum Dei, & cu» ftodiunt illud , Luce 11. Hoc est retinere , te- nere , fcilicet. implere operc, ut graliam in prefenti , & gloriun fempiternam valeanius reportare, quam nobis concedat Jefus glorio- fus, qui imperat & regnat. Amen. > ży 99 ” „9? v 2 22 ^ Sequitur. articulus. Rrr oai „ cialium ANNO CHRISTE 2433: Probsturcon- clufio. ger Je- gem zteranmo Cap. és | £18 8 W 3 

Strana 998
997 DE LIBERA PRADICATIONE VERBI DEI. ANNO vida , fine corruptione fecunda , fine dolore 1433. Querperg , fecundum Bermardum in fermone, RU Qui ex voluntate Pais, ut difperfos in uaum udibus Ma. golligeret, quos tandem in cterno ovili unico a virsinis . . 4 . . alis. unicus ipfe paflor reficeret, in totius fui in humanis difcurfus periodo, in hujus mundi a- gro duo inferuit , fcilicet veritatem & gra- iiam : Quoniam veritas & gratia per Jefum Ghri- ftum faa efl, Joannis primo. Veritatem ; "id eft, fidem illuminantern in&elle&um ; & gra- tiam » id eft , Hile&ionem juftificantem affe- fium : qua funt duo in corde bono & opti- mo requifita , prout heri dixi per thematis Rac. 8 verba: Qui in corde bono d optimo audientes Ubi poftquam expofitum e( primum priaci- pale , quod eft locus aplificandus in corde bo- no & optimo, reftat declarare fecundum; ut annectainr modus congruus, per quem demul- ceatur & deleGetur auditorum animus. Uti- que audientes verbum Dornini retinent intelle- &u , ut inftraanlur affeQtu , ut dele@entur re, ut teneant memoriter, & re impleant effioa- citer, i Non minus reüs eft qui verbum Dei audierit negligenter, quam qui Corpus Chrifti in rex- ram fua negligentia cadere permifit: (entent. z, Cap. 94. Aug. quefljone prima. Ínterrogo. Omnis etiam. qui dip so: hom. qudit verba mea, & facit ca frmilis off. homi- ni, quì adificat domum fuam. fupra firmam pe-C Sacerdotes Domini , exemplo Christi & A- postolorum , non debent libere & fine impe- digento predicare verbnm Pei, nifi ultra. & fupra omnem potestatem , quam in fua con- fecratione facerdolali acceperunt, fe probare poffint effe miflos a Deo, vel ad hoc Tnfii cienti ecclelie prelato , Simile per omnia , 8 multo fortius est de diacono , ut infra pate« bič; & hoc ad fenfum expofifionis termiuo rum proponentis . Jsta conclulio restaż pró- banda mukipliciter: primo iege divina ; fe- cundo, praxi .Ohrisli; tertio , praxi Aposto- lorum: quarto , praxi ecclefie primitiva ; quin- to , facrorum conciliorum ; fexto, do&torum in lege Domini veraciler fe fundantium , Cir- nullus excafatur , fi fequatur errorem cujufoum- Dca. primum nolandum, quod per legem divie . nam inielligo legem quadrifariam ; eternam , Mofaicam , evangelicam, & canonicam. Pro- bąłur conclufio primo pcr legem zternam . .Nam lex aterna est ratio funma in fummo principe Deo , cui femper obiemperandum. est; per quam mali miferam , boni bonam vitam merentur: per quam illa que tempo- yalis est recte. fertur, recteque mutatur, fe- cundum beatum Augustinum , libro primo de libero arbitrio , Et ibidem; Ut breviter fibi notionem terna legis explicem: Lex seter- na est, gua juffüm est, ul omnia (nt ordi- natiffima . Quod. declarans fanclus Thomas in prima fecunde, questione xczir. articulo 1x, etiam ad Dei mifericordiam zecurrere , & ejus E deducit , quod omnis lex híerarchie derivatur 'a lege eternà; ae per hoc omnia funt con- stituta in ordine debito, fi fuo modo regn= lantur a lege ®terna, dicens: Sic lex iva- portat quamdam ralionem dire&tivam actaum in finem ordinatornm. Constał autem quod in omnibus moventibus ordinatis oportet » quod virtus fecundi. moventis derivebur à vitiute movenlis primi: quis movens fecun- darium non movet nifi quantum a primo mo- vetur, Hoc patet in artificialibus & mora- libus. In auificialbus quidem ‘ratio areifi. im, Maubai vir. Sic confentiens eflo adverfa- rio i0 , Matthei v. Adyeríarius uus, ver- » bum Pej est: fi facias quod dudis, concor- » dasti cain eo : fi autem non facis, rixaris cum eo: & fi non cempofueris te ut facias, trader te judici tuo, & judex ministro, & » 3n carcerem mitteni te, Beatus Augustinus jn libro de decem chordis , capite decimo. Sed diceret forte fimplex laicus, aut hirlutus cleri- cus: Cerie hoc facio, verbo Dei me confor- mo: ficut praedicat prelatus mcus , ita credo, ita & ago. Refpondeo , Optime facis, fi bene te docet ille prelatus vel facerdos. Nem in his que periinent ad fidem, & ad bonos mores, 3 Y © X s Y > Sue docentis. In talibus nec ignorantia, nec fimplicitas excufat , ait (nQus 'Phomas, quod Bbro terio, àrüculo decimo. isa cyangclium difinit; $i coecus doCtor coeco populo ducatum prestet, neuter excufabitur, (ed ambo fimul in foveam cadunt, Matthei decimoquinto, Meist. ss. Sed quid igitur facit clerus & "populus in- 'furgentibus doctrinis infoliris , a quibufcumque aA. d* doctoribus? Refpondei beatus Augustinus li- ai lib 3. cap. ;, bro tertio de dottrina Christiana : Coufulere ^ » habet regulam fidei, quam de fcripturarum » locis plenioribus , & ecclefie auclorifate per » Cepit, & id credere quod fecundum eccle. „fe aufloritaiem tenetur publice . Debet illurpinationem inceffanter implorare , dicens Pfüw. 2. cum Pfalmista: Jliwinino ocuíos meos, né um- quam obdozmiam in moste. Orans cum cccle- fia: A ccecitate cordis libera nos Domine. De- bet etiam ab allis peritioribus inquirere; non enim Deus deficiet füis, nif in pulfando füe- rint negligentes: nam cuffodit Dominus omnes Pm. cae diligentes fe, in Pfalmo . Cafłodietgue sesłorya . falute , €& profeget gradientes. fimpliciter , Pro- verbiorum eap. fecundo , Debent & ultimo fi- mal omnes ad fcrufamen confcieniim yecurre- Coucil, General. 'Tom. XXIX. committere , 998 fanus adaptavit, ut effet fine gravamine gra-Á re , & fe soto corde contrito & humiliato Deo ut infonct illa vox Domini in tàntz perplexitatis £urbine in auribus ram do- centium , quam audientium fubjectorum : Vif penitentiam. egeritis, omnes fymul. peribiris,, qua geminałur Luca: xt7z. Quia í(zpe Dominus i» ratus malos predicatores malis mittit, ub ne tramque per wirofgue juste damnet, ait fane &us Eufchius fuper illo : Quomodo pradicakins yüff mittantur? ad Romanos X. Nempe pro malo merito plebis aufertur doGrina priediea- foris, & pro bono mcrito audientis tribuitur fermo dottoris. In potestate enim divina con- fistit , ut cui velit Deus doótrinam. veram da- re » vel auferre, faciat; ur hoc pro dicens verbum vetinent, fru&um. afferunt in, patienlia . B vel audientis fiar merita: ut modo pro culpa plebis auferatur fermo doctoris , modo vero utriufque meritis tribuatur. Sanétus ifidorus libro tertio de fammo: bono capite x&rv. Ma- lius illis erat wiem jufilia wor agno[cere , quam poft agmittonem. resro converti , &c. Ti, Petri 11. Benti ergo qui audiunt perbum Dei, & cu» ftodiunt illud , Luce 11. Hoc est retinere , te- nere , fcilicet. implere operc, ut graliam in prefenti , & gloriun fempiternam valeanius reportare, quam nobis concedat Jefus glorio- fus, qui imperat & regnat. Amen. > ży 99 ” „9? v 2 22 ^ Sequitur. articulus. Rrr oai „ cialium ANNO CHRISTE 2433: Probsturcon- clufio. ger Je- gem zteranmo Cap. és | £18 8 W 3 

Strana 999
995 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1068 ——9 clalium actuum derivatur ab architectore ad À zeírffas? alios autem pafiores & -dotiores, ad ANNO | CHRISTI 3R33e e inferiores artifices qui manu operantur. In moralibus etiam , in omnibus gubernantibus videmue , quod nomen gubernationis deri vatue a prime gubernatore ad fecundos, inferiores fübordinatos. Cum ergo lex zter- na fitsatia. gubernationis in fupremo guber- nante, neceffe eft' quod omnes rationes gu- » bernationis, quaefunt in inferioribus guber- » nantibue, 2 legc eterna deriventur. Hec ile. Qua autem ft ratio, & quis ordo in jliuminattone fidelium fervandus ab æterna lege derivatus , notandum , quod ficut in ecclefia ‘triumphaate fant tres angelicæ hierarchiæ , qua- vum Trinitas beatifima caput eft, quarum fu- » w o » » w confummationem fančlorum , in opus miniflerü , im adificationem | corporis Chrifli. Gioffa: Ecce quomodo aliis, aliis minus dedit .. Hominibus dat ad menfuram, ipfe vero non ad menfuram accipit: hos autem omnes dedit.in opus mi- ANNO CHRISTIE . 1433+ Gloffa ordinae Tia, ibidem + nisterii , uż fzilicet quifque poffet plene face- re opus ministrationis fibi credite: fi enim unus omnia haberet, non perfecte ageret fine gula. Hzc ille. Secundo propter neceflitates actionum , quas in ecclefia fuat neceffaiie; oportet, inquit, ad divería officia , feu diverfas actiones, dio verfos homines deputari, ad hoc quod expe- ditius & fine confufione fingula expediantur . premam illuminat ipf Trinitas per.fe, füpre-BÆt hoc est quod Apostolus dicit ad Roma- ema mediam, Śr media infimam, & non e con- verfo: ita in ecclefia militante (unt tres ftatus fuo modo illam imitantes, [fub uno capite. quod. eft Chriflus, fecundum quod homo; fummum Papa, loco Chrifli tenet in terris: medium epifcopi, loco Apoftolorum ; tertium curati , loco fcptuaginta duorum difcipulorum , Ex quibus apparet , qui fecundum divini prin- cipatus ordinem, quz hierarchia vocatur ; fint erdinarii eeclefis do&tores, ad quos incxcufa- biliter , ratione qualitatis fui ftatus, perünet illuminare populum Dei, ac ceteros actus hie- rarchicos exercere: fcilicet ad Papam, epifco- pos, ac plebanos , vel loca eorum teneńtes. nos x11. Sicut in uno corpore multa habe- mus membra, non autem omnia membra, eum- dem atum habent. Item; Multi erim unum corpus fumus in Chrifto, , Tertio hoc pertinet ad dignitatem & ad pul- critudinera ecclefiæ, quæ in quodam ordine confistit : Unde in laudcm ecclefie. dicitur in Pfalmo quod est circumamicta varietate : glo» riofa doctrina Apostolorum, confeffione mat- tyrum , puritate virginum , & lamento mona- chorum feu ponitentium , ornatur regina, id est, ecclefia: In cujus figura regina Saba vi- dens omnem fapientiam: Salomonis, & habi- tacula fervorum , ordinefque ministrantium , Ex hae ceníideratione fubfequentia confide- C non habebat ultra fpiritum, 11. Regum, x. randa funt attenta mente, Primum eíl quo- dam modo quedam caufa $ ratio, quare modo ceffent fpeciales vifibiles illuminatio nes & in(piraiones' hominum ab angelis , que tamen olim abundabant. Ratio effe po- geft , quia quando homo facit dehitum fuum vt de fajutaribus erudiatur, fi non est do- Grina inter homines, qua erudiri poffit, ton- fequens est, ut juxta divinum ordinem jara expreffuni illuminetur ab angels: & ira erat & est de profundis myfierlis divinis , .que ultra hominem funt, pro quibus erat opus revelatione. Modo autem, quia fcientia Do- sini plena est feria, & de omnibus fuffi- cienter eocle(ia Chriftiane cst erudita ;- iteD » quod fi diligentiam volunt facere quorum in- terest, & diligenter addifcere, quæ fcire de- bent, poffit ex fcripturis omnia negotia , & omnem cafum neceffariam. ad falutem fala- . briter expedire & difcutere , Et ita vide- Direrfitae ftatunm juEc- zur guod expe&are jam divinam revelatio- nem in cafibus etiam arduis , fit tentare Deum, ex quo Deus fufficienter illuminavit ecclefiam in omni fcientia divina pariter & : humana. . Secundum est, quod distin&dionem & va- slafis nczeffe- rietatem statuum in ecclefiastica hierarchia est sek. neceffarium facere ; quod osteadit fanctus 'T'ho- mas fecunda fecunde, questione ortxxxilr. .» capite. Nam in magna domo non folum funt vafa aurea & arpgeniea, fed lignea & fictilia. Hec fan&tus do&tor. Idem fub aliis verbis oflendit dominus Pe- tms de ‘Farantafia, qui & Innocensius V. ad Zphefios zv. & preter pradicta, addit duas rationes alias ,; dicens: Fala eft diflinQio off » clorum propter multa in etclefia. Primo » proptes myltici corporis integritatem, fecun- » dum illud z. ad Corinth. xir. $6 totum cor- » pus oculus, ubi auditus? Sccundo, propter » fingulorum membrorum wijlitatem: dicitur » enim prima ad Corinth. x11. Non poreff di- » cere caput gedibus, Non effis mim ncceffarii . Et Deuteronomii 1. Non poffum folus fuftine- 7e vos, ait ille fdelis Moyfes. Ad quod. refertur, quod Apofítolus ad Ephefios 1v« dicit. Feritatem facientes in. caritate. crefcai- mus, im ilio feiicet Chrifle, ex quo totum corpus. compallum A connexum per omnem jan&uram fubminiftrationis, fecundum | menfu- ram inoperationem uniufcujufque membri , Quia fecundum diverfos .gradus ecclefæ mem- brorum competunt diverfis diverfi actus , minorés, fcilicet & majores, ficut alii epi- fcopis , alii. facerdotibus , alii religio- fis , ' fecundum expofiionem Luce ibi- dem , Tertium ,' = » vw » sy » » » » » » » „ quod ifti diver flatus in. ecclefia articulo i13. propter iria, Primo propter &n-Xfunt fundati per Chriftum , dum iret perfona- &e univeríalis ecclefie perfcétionem. Sicut enim in rerum naturalium ordine, perfectio, quz in Deo uniformiter & fimpliciter inve- mitur, nom potuit in univerfirate creaturarum reperiri , nifi difformiter & multipliciter: ita edam multitudo. gratie , que est in Christo, ut in capite, diverfimode 2d ejus membra re- dundat , ad hoc quod corpus ecciefiz fit per- fetum . Et hoc est quod Apôstolus ait ad Ephefos TV. Jpfe dedit guofdam quidem Apojfo- dos , quofdam autem prophétas , alios vero euan= liter in terris; per expreffas fimilitudines. Qua- rum una eft, quod Apoftoli, & feptuaginta- duo difcipuli non fuerunt presbyteri , nec diacgni ufque ad coemam Domiti: eunc enim foli Ápofloli fuerunt facerdotes coníecrati . Sed de rxxi:. diftipulis non reperimus ex textu, nif quod forte Matthias, qui fucceffit in lecum Jude , & feptem, qui ex eis cre- duntur per Apoítolos facti diaconi, fic fint ab Ápoflolis ordinati. Non eft ergo dicen- dum, quod illi, qui nec funt epiícopi, nec ple- Pfalm, 44. Cofficd. lo alitec hadat 1. Tim. a. Diftinétio cí- ficiorum Ecclefle in cur confitetá t 

Strana 1000
995 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1068 ——9 clalium actuum derivatur ab architectore ad À zeírffas? alios autem pafiores & -dotiores, ad ANNO | CHRISTI 3R33e e inferiores artifices qui manu operantur. In moralibus etiam , in omnibus gubernantibus videmue , quod nomen gubernationis deri vatue a prime gubernatore ad fecundos, inferiores fübordinatos. Cum ergo lex zter- na fitsatia. gubernationis in fupremo guber- nante, neceffe eft' quod omnes rationes gu- » bernationis, quaefunt in inferioribus guber- » nantibue, 2 legc eterna deriventur. Hec ile. Qua autem ft ratio, & quis ordo in jliuminattone fidelium fervandus ab æterna lege derivatus , notandum , quod ficut in ecclefia ‘triumphaate fant tres angelicæ hierarchiæ , qua- vum Trinitas beatifima caput eft, quarum fu- » w o » » w confummationem fančlorum , in opus miniflerü , im adificationem | corporis Chrifli. Gioffa: Ecce quomodo aliis, aliis minus dedit .. Hominibus dat ad menfuram, ipfe vero non ad menfuram accipit: hos autem omnes dedit.in opus mi- ANNO CHRISTIE . 1433+ Gloffa ordinae Tia, ibidem + nisterii , uż fzilicet quifque poffet plene face- re opus ministrationis fibi credite: fi enim unus omnia haberet, non perfecte ageret fine gula. Hzc ille. Secundo propter neceflitates actionum , quas in ecclefia fuat neceffaiie; oportet, inquit, ad divería officia , feu diverfas actiones, dio verfos homines deputari, ad hoc quod expe- ditius & fine confufione fingula expediantur . premam illuminat ipf Trinitas per.fe, füpre-BÆt hoc est quod Apostolus dicit ad Roma- ema mediam, Śr media infimam, & non e con- verfo: ita in ecclefia militante (unt tres ftatus fuo modo illam imitantes, [fub uno capite. quod. eft Chriflus, fecundum quod homo; fummum Papa, loco Chrifli tenet in terris: medium epifcopi, loco Apoftolorum ; tertium curati , loco fcptuaginta duorum difcipulorum , Ex quibus apparet , qui fecundum divini prin- cipatus ordinem, quz hierarchia vocatur ; fint erdinarii eeclefis do&tores, ad quos incxcufa- biliter , ratione qualitatis fui ftatus, perünet illuminare populum Dei, ac ceteros actus hie- rarchicos exercere: fcilicet ad Papam, epifco- pos, ac plebanos , vel loca eorum teneńtes. nos x11. Sicut in uno corpore multa habe- mus membra, non autem omnia membra, eum- dem atum habent. Item; Multi erim unum corpus fumus in Chrifto, , Tertio hoc pertinet ad dignitatem & ad pul- critudinera ecclefiæ, quæ in quodam ordine confistit : Unde in laudcm ecclefie. dicitur in Pfalmo quod est circumamicta varietate : glo» riofa doctrina Apostolorum, confeffione mat- tyrum , puritate virginum , & lamento mona- chorum feu ponitentium , ornatur regina, id est, ecclefia: In cujus figura regina Saba vi- dens omnem fapientiam: Salomonis, & habi- tacula fervorum , ordinefque ministrantium , Ex hae ceníideratione fubfequentia confide- C non habebat ultra fpiritum, 11. Regum, x. randa funt attenta mente, Primum eíl quo- dam modo quedam caufa $ ratio, quare modo ceffent fpeciales vifibiles illuminatio nes & in(piraiones' hominum ab angelis , que tamen olim abundabant. Ratio effe po- geft , quia quando homo facit dehitum fuum vt de fajutaribus erudiatur, fi non est do- Grina inter homines, qua erudiri poffit, ton- fequens est, ut juxta divinum ordinem jara expreffuni illuminetur ab angels: & ira erat & est de profundis myfierlis divinis , .que ultra hominem funt, pro quibus erat opus revelatione. Modo autem, quia fcientia Do- sini plena est feria, & de omnibus fuffi- cienter eocle(ia Chriftiane cst erudita ;- iteD » quod fi diligentiam volunt facere quorum in- terest, & diligenter addifcere, quæ fcire de- bent, poffit ex fcripturis omnia negotia , & omnem cafum neceffariam. ad falutem fala- . briter expedire & difcutere , Et ita vide- Direrfitae ftatunm juEc- zur guod expe&are jam divinam revelatio- nem in cafibus etiam arduis , fit tentare Deum, ex quo Deus fufficienter illuminavit ecclefiam in omni fcientia divina pariter & : humana. . Secundum est, quod distin&dionem & va- slafis nczeffe- rietatem statuum in ecclefiastica hierarchia est sek. neceffarium facere ; quod osteadit fanctus 'T'ho- mas fecunda fecunde, questione ortxxxilr. .» capite. Nam in magna domo non folum funt vafa aurea & arpgeniea, fed lignea & fictilia. Hec fan&tus do&tor. Idem fub aliis verbis oflendit dominus Pe- tms de ‘Farantafia, qui & Innocensius V. ad Zphefios zv. & preter pradicta, addit duas rationes alias ,; dicens: Fala eft diflinQio off » clorum propter multa in etclefia. Primo » proptes myltici corporis integritatem, fecun- » dum illud z. ad Corinth. xir. $6 totum cor- » pus oculus, ubi auditus? Sccundo, propter » fingulorum membrorum wijlitatem: dicitur » enim prima ad Corinth. x11. Non poreff di- » cere caput gedibus, Non effis mim ncceffarii . Et Deuteronomii 1. Non poffum folus fuftine- 7e vos, ait ille fdelis Moyfes. Ad quod. refertur, quod Apofítolus ad Ephefios 1v« dicit. Feritatem facientes in. caritate. crefcai- mus, im ilio feiicet Chrifle, ex quo totum corpus. compallum A connexum per omnem jan&uram fubminiftrationis, fecundum | menfu- ram inoperationem uniufcujufque membri , Quia fecundum diverfos .gradus ecclefæ mem- brorum competunt diverfis diverfi actus , minorés, fcilicet & majores, ficut alii epi- fcopis , alii. facerdotibus , alii religio- fis , ' fecundum expofiionem Luce ibi- dem , Tertium ,' = » vw » sy » » » » » » » „ quod ifti diver flatus in. ecclefia articulo i13. propter iria, Primo propter &n-Xfunt fundati per Chriftum , dum iret perfona- &e univeríalis ecclefie perfcétionem. Sicut enim in rerum naturalium ordine, perfectio, quz in Deo uniformiter & fimpliciter inve- mitur, nom potuit in univerfirate creaturarum reperiri , nifi difformiter & multipliciter: ita edam multitudo. gratie , que est in Christo, ut in capite, diverfimode 2d ejus membra re- dundat , ad hoc quod corpus ecciefiz fit per- fetum . Et hoc est quod Apôstolus ait ad Ephefos TV. Jpfe dedit guofdam quidem Apojfo- dos , quofdam autem prophétas , alios vero euan= liter in terris; per expreffas fimilitudines. Qua- rum una eft, quod Apoftoli, & feptuaginta- duo difcipuli non fuerunt presbyteri , nec diacgni ufque ad coemam Domiti: eunc enim foli Ápofloli fuerunt facerdotes coníecrati . Sed de rxxi:. diftipulis non reperimus ex textu, nif quod forte Matthias, qui fucceffit in lecum Jude , & feptem, qui ex eis cre- duntur per Apoítolos facti diaconi, fic fint ab Ápoflolis ordinati. Non eft ergo dicen- dum, quod illi, qui nec funt epiícopi, nec ple- Pfalm, 44. Cofficd. lo alitec hadat 1. Tim. a. Diftinétio cí- ficiorum Ecclefle in cur confitetá t 

Strana 1001
TOOL ANNO CHRISTI 1433, fati neutri horam effent, dum a Chrifto fue- runt electi. Aliz via est, quia Mathai xxiv. Dominus noster diverfitatem omnium ad ec- clefiam pertinentium volens oftendere , ait fub fimilitudine : Duo in agro , duo in leto, duo in mola, alter affumetur, alter relinquetur. Ubi fecundum beatam Auguftinum libro quaftio- num fuper evangelio queft.xivi. tres status ecclefie patefcunt, per duos in agro intel- liguntur prelati; per exíitentes in lc&o re- ligiofi , per gyrantes in mola laici, quo- Aag. lib. 2. quel. Bvan- gelicamm. s. 0 fine terminans , alter relinquetur, male fi- niens. Nam in agro funt, qui in ecclefia laborando prefunt. in le&o lune , qui contemplationi in clauftris vacant. In mo- la autem funt, qui in mundanis folicirudi- nibus gyrant. De his etidm tribus statibus, Ezechielis de- cimo quarto :. /7/j tres viri , Noe , Job , & Da- niel in fua. juftitia faluabunt animas [uas , fccun- dum B. Auguflinum parte prima fermonum , fermone xxix. Beda libro v. fuper Lucam, capite vtr. Per Noe, qui arcam rexit, præ- lai; per Danielem , qui contemplationi vaca- vit, religiofi ; per Job, ‘qui uxoratus fuit, laici intelliguntur. Hunc ordinem Pfaimista intelligens dixit: Zece quam bonum, & quam jucundum , habitare fratres in| umum: & que fit justa unitas, fubdit: “Sicur unglentum in capite, .quod defcendit in barbam, dehinc | in oram - vefrument; ; Nam: unguentam, id est, pinguedo totius ecelefiaflice fanelitatis , ut. est in capite, fcilicet, in. Christo homine; prout congruit ecclefiastice hierarchiwe defcendit in barbam fuem,id est, D. Petrum, proximum ejus vicarium , & quemlibet ejufdem legiti- mum fuccefforem. Dehinc in barbam Aaron, id est, cujusiiher pralati .feu epi(copi- legiti- » Peso: 332. me füccedentis; dehinc in «vestimentum, id . est , eccleftasticos: dehinc in oram vestimenti , id est, populares, qui funt extrema pars eccle- fiafice hierarchie. De quo ordine ait melli- fluus Bernardus 117. de Confideratione dicens: » DE. LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. vua plebani, fint a diabolo introdudi , cum pre-A — Quartum, quod fumma diligentia invigilan- rum femper unus affumetur, fcilicet.bonio- 1003 dum , ne hic ardo hierarchicus tam regulari- -ANNO ter a Deo ‘institutas, ab ullo infringi patia- cnt tur. Ínfringetur autem & confunderur, fiqui- „Bierarchie liber facerdotes , quife non poffet probare a Deo pon | labae- vel prælato ecclefæ miffuam , fibi officiom pra- dicationis ufürparet: quod ex tribus claret: Primo quia talis ordinem divinitus institatum jam regulariter enarratàm jrostitueret ; quia nec de primo gradu eccleflasticorum illumi- natorum, qui est Papa; nec de fecundo, qui funt epifcopi; nee de iertio ,. qui funt pieba- ni, exfistens , nec ad boc 'affumptus, officium quilibet corum fürriperet, contra hierarchicum divine ordinationis modum, .qui est, quod B nil bonitatis in inferioribus effulgeat, quod a fuperiori potestate -non derivetar . JEquiffima enim: divinitatis hec lex est, ut'infima per me- dia, media períaprema in. Dcum reducantur, fecandum B. Dionyfium. Secundo, tales pres- byteri ex. hoc perturbarent ordinem ecclefia- sticum : quia fi tres , quatuor, vel decem ad eamdem ecclefiam venirent , & quilibet eo- rum predicare vellet , ncc alter alteri cede- re, quilibet fane mentis intelligere potest > quante ex hoc fequerentur feditiones in po- pulis, contradictiones in fermonibus; & ita in a€tibus ecclefiasticis nullus ordo, fed fem- piternus horror pararctur. Tertio.quod eadem rationc, qua fi liceret cuiliber diacono -& Gpresbytero ubique predicare, liceret etiam tam libere & fine impedimento quemlibet fa- cerdotem ubique -confeffones audire, ligare; folvere , excommunicare, & abfolvere , om- nia facrameuta ministrare: quemlibet epifco- pum iu qualibet ecclefia ordines conferre; & quemlibet judicem , videlicet ecclefiasticum - przelatum , ubique jurifdictionem | exercere . Tot disturbia infurgerent, quod non nifi hor- ior fine ordine in écclefiastica hierarchia ef- fet. Sed. quantum talis confnfio repellitur. & detestatur a fanctjs, audiamus. Nam beatus Gregorius in registro, ait, ubi fcribit Roma- no defenfori Sicilie , & habetur iz, quæstio- » ne x. Pervenit ad. nos: Nam fi unicui- 17 gum. z. » bd : tA 1 í - + sen: + x Porvenir ad Nec vilem reputes formam hanc, quia inD» que epifcopo jurildietio non fervetur, quid wor, cap.je aliud agitur niü ut per cos, per quos ec g qi rcli clefiasticus ille ordo custodiri debuit, con- € terris est: exemplar enim & celo habet. Ne- que enim Filius porest facere qnidquam , aift 3 +) » » » quod, viderit Patrem. facientem - prelertim cum ei {ub nomine Moyfi fit didum: Fide ut omnia facias fecundum exemplar , quod tibi in monte monfiratum eff. Viderat hoc, qui » dicebat: Vidi civitatem fantlam , Jerufalem » novam defcendentem de celo , a Deo paratam , # ficut fponfem ornatam viro fuo. Ego cnim » propter fimilitudinem dictam reor, quod fi- cut ilüc feraphim, & cherubim , ac cæteri quique ufque ad archangelos, & angelos ; .ordinantur fub uno capite Deo; ita quoque fub uno fummo Pontifice, primates, vel pa- kd Bernard. Ib. 8- de <onfide- mstsone nigra imeziunt . uod. 13. - Atacohzi.. ,, » st » » » teri vel abbaies , & reliqui in bunc 'mo- dum. Nor e parvipendendum , quod & Deum hà&bet auctorem ,. & de celo ducit .otiginem ..Quod fi dicet epifcopus . Nolo s: affe fab. archiepifcopo; & abbas; Nolo obe- $ dire epifcopo; hoc de ezlo non est, nifi tu » forte quempiam angelorum de celo audis -» dicentem: Nolo effe fub archangelis: aut w ex alio quolibet inferiorum ordinum aliquem » non ferentem fubeffe coiquam nifi foli Deo. e Hec fzn&us Bernardus. » » » triarchz , archiepifcopi, epilcopi, presby-E» » fundatur? Er ficut dicitur de epi(copo, ita. de.inferioribus prelatis, & plebanis dici po- test. Ex tali enim confufione órdo honestus 3 Aussfinus dc rebus tollitur. Ideo D. Augustinus dicit tertio gam koni s. de natura boni: Omnia tanto mapis bona funt, quanto magis ordinata funt; & tanto minus bona funt, quanto minus ordinata funt. Et libro fexto fue Mufice idem inquit: Inha- Alena! » reamus.Deo, & non timeamus tantum illius ca» 34: » ordinationem ; fed etiam nofteum ordinem — » inconcufíum certumqus teneamus, 3 Contra 2] Forte, cire » quod ad literam Apostolus de iw ecclefia °°’ prophetantibus providens ait : Omnia ho— nefle & fecundum ordinem fiant in. vobis. 1. Corinth. x1v. Que mamque a Deo funt , ordinata funt , fcribitur ad Romanos » XIII.. Écce lex zterna pro conclufione nostra : Secundo probatur eadem conclufia per le-TerlesrmMo gem Mofaicam. Nam fandtus Jeremias in ute- zo fanctificarus, fuit facerdos: & tamen ob- latum a .Domino predicationis officium non importune acceptavit , fed. & humiliter re- cuíavit, quamquam finaliter accepiarit . Er- Bo- » z » » » 

Strana 1002
TOOL ANNO CHRISTI 1433, fati neutri horam effent, dum a Chrifto fue- runt electi. Aliz via est, quia Mathai xxiv. Dominus noster diverfitatem omnium ad ec- clefiam pertinentium volens oftendere , ait fub fimilitudine : Duo in agro , duo in leto, duo in mola, alter affumetur, alter relinquetur. Ubi fecundum beatam Auguftinum libro quaftio- num fuper evangelio queft.xivi. tres status ecclefie patefcunt, per duos in agro intel- liguntur prelati; per exíitentes in lc&o re- ligiofi , per gyrantes in mola laici, quo- Aag. lib. 2. quel. Bvan- gelicamm. s. 0 fine terminans , alter relinquetur, male fi- niens. Nam in agro funt, qui in ecclefia laborando prefunt. in le&o lune , qui contemplationi in clauftris vacant. In mo- la autem funt, qui in mundanis folicirudi- nibus gyrant. De his etidm tribus statibus, Ezechielis de- cimo quarto :. /7/j tres viri , Noe , Job , & Da- niel in fua. juftitia faluabunt animas [uas , fccun- dum B. Auguflinum parte prima fermonum , fermone xxix. Beda libro v. fuper Lucam, capite vtr. Per Noe, qui arcam rexit, præ- lai; per Danielem , qui contemplationi vaca- vit, religiofi ; per Job, ‘qui uxoratus fuit, laici intelliguntur. Hunc ordinem Pfaimista intelligens dixit: Zece quam bonum, & quam jucundum , habitare fratres in| umum: & que fit justa unitas, fubdit: “Sicur unglentum in capite, .quod defcendit in barbam, dehinc | in oram - vefrument; ; Nam: unguentam, id est, pinguedo totius ecelefiaflice fanelitatis , ut. est in capite, fcilicet, in. Christo homine; prout congruit ecclefiastice hierarchiwe defcendit in barbam fuem,id est, D. Petrum, proximum ejus vicarium , & quemlibet ejufdem legiti- mum fuccefforem. Dehinc in barbam Aaron, id est, cujusiiher pralati .feu epi(copi- legiti- » Peso: 332. me füccedentis; dehinc in «vestimentum, id . est , eccleftasticos: dehinc in oram vestimenti , id est, populares, qui funt extrema pars eccle- fiafice hierarchie. De quo ordine ait melli- fluus Bernardus 117. de Confideratione dicens: » DE. LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. vua plebani, fint a diabolo introdudi , cum pre-A — Quartum, quod fumma diligentia invigilan- rum femper unus affumetur, fcilicet.bonio- 1003 dum , ne hic ardo hierarchicus tam regulari- -ANNO ter a Deo ‘institutas, ab ullo infringi patia- cnt tur. Ínfringetur autem & confunderur, fiqui- „Bierarchie liber facerdotes , quife non poffet probare a Deo pon | labae- vel prælato ecclefæ miffuam , fibi officiom pra- dicationis ufürparet: quod ex tribus claret: Primo quia talis ordinem divinitus institatum jam regulariter enarratàm jrostitueret ; quia nec de primo gradu eccleflasticorum illumi- natorum, qui est Papa; nec de fecundo, qui funt epifcopi; nee de iertio ,. qui funt pieba- ni, exfistens , nec ad boc 'affumptus, officium quilibet corum fürriperet, contra hierarchicum divine ordinationis modum, .qui est, quod B nil bonitatis in inferioribus effulgeat, quod a fuperiori potestate -non derivetar . JEquiffima enim: divinitatis hec lex est, ut'infima per me- dia, media períaprema in. Dcum reducantur, fecandum B. Dionyfium. Secundo, tales pres- byteri ex. hoc perturbarent ordinem ecclefia- sticum : quia fi tres , quatuor, vel decem ad eamdem ecclefiam venirent , & quilibet eo- rum predicare vellet , ncc alter alteri cede- re, quilibet fane mentis intelligere potest > quante ex hoc fequerentur feditiones in po- pulis, contradictiones in fermonibus; & ita in a€tibus ecclefiasticis nullus ordo, fed fem- piternus horror pararctur. Tertio.quod eadem rationc, qua fi liceret cuiliber diacono -& Gpresbytero ubique predicare, liceret etiam tam libere & fine impedimento quemlibet fa- cerdotem ubique -confeffones audire, ligare; folvere , excommunicare, & abfolvere , om- nia facrameuta ministrare: quemlibet epifco- pum iu qualibet ecclefia ordines conferre; & quemlibet judicem , videlicet ecclefiasticum - przelatum , ubique jurifdictionem | exercere . Tot disturbia infurgerent, quod non nifi hor- ior fine ordine in écclefiastica hierarchia ef- fet. Sed. quantum talis confnfio repellitur. & detestatur a fanctjs, audiamus. Nam beatus Gregorius in registro, ait, ubi fcribit Roma- no defenfori Sicilie , & habetur iz, quæstio- » ne x. Pervenit ad. nos: Nam fi unicui- 17 gum. z. » bd : tA 1 í - + sen: + x Porvenir ad Nec vilem reputes formam hanc, quia inD» que epifcopo jurildietio non fervetur, quid wor, cap.je aliud agitur niü ut per cos, per quos ec g qi rcli clefiasticus ille ordo custodiri debuit, con- € terris est: exemplar enim & celo habet. Ne- que enim Filius porest facere qnidquam , aift 3 +) » » » quod, viderit Patrem. facientem - prelertim cum ei {ub nomine Moyfi fit didum: Fide ut omnia facias fecundum exemplar , quod tibi in monte monfiratum eff. Viderat hoc, qui » dicebat: Vidi civitatem fantlam , Jerufalem » novam defcendentem de celo , a Deo paratam , # ficut fponfem ornatam viro fuo. Ego cnim » propter fimilitudinem dictam reor, quod fi- cut ilüc feraphim, & cherubim , ac cæteri quique ufque ad archangelos, & angelos ; .ordinantur fub uno capite Deo; ita quoque fub uno fummo Pontifice, primates, vel pa- kd Bernard. Ib. 8- de <onfide- mstsone nigra imeziunt . uod. 13. - Atacohzi.. ,, » st » » » teri vel abbaies , & reliqui in bunc 'mo- dum. Nor e parvipendendum , quod & Deum hà&bet auctorem ,. & de celo ducit .otiginem ..Quod fi dicet epifcopus . Nolo s: affe fab. archiepifcopo; & abbas; Nolo obe- $ dire epifcopo; hoc de ezlo non est, nifi tu » forte quempiam angelorum de celo audis -» dicentem: Nolo effe fub archangelis: aut w ex alio quolibet inferiorum ordinum aliquem » non ferentem fubeffe coiquam nifi foli Deo. e Hec fzn&us Bernardus. » » » triarchz , archiepifcopi, epilcopi, presby-E» » fundatur? Er ficut dicitur de epi(copo, ita. de.inferioribus prelatis, & plebanis dici po- test. Ex tali enim confufione órdo honestus 3 Aussfinus dc rebus tollitur. Ideo D. Augustinus dicit tertio gam koni s. de natura boni: Omnia tanto mapis bona funt, quanto magis ordinata funt; & tanto minus bona funt, quanto minus ordinata funt. Et libro fexto fue Mufice idem inquit: Inha- Alena! » reamus.Deo, & non timeamus tantum illius ca» 34: » ordinationem ; fed etiam nofteum ordinem — » inconcufíum certumqus teneamus, 3 Contra 2] Forte, cire » quod ad literam Apostolus de iw ecclefia °°’ prophetantibus providens ait : Omnia ho— nefle & fecundum ordinem fiant in. vobis. 1. Corinth. x1v. Que mamque a Deo funt , ordinata funt , fcribitur ad Romanos » XIII.. Écce lex zterna pro conclufione nostra : Secundo probatur eadem conclufia per le-TerlesrmMo gem Mofaicam. Nam fandtus Jeremias in ute- zo fanctificarus, fuit facerdos: & tamen ob- latum a .Domino predicationis officium non importune acceptavit , fed. & humiliter re- cuíavit, quamquam finaliter accepiarit . Er- Bo- » z » » » 

Strana 1003
1503 ORATIO HENRICI KALTBISEN. 1904 code En Conclufo vera , coniequentia notą. Ma- A pront exponit Archidiaconus diflinGHone 21. amen i ii incipi : ubi à iur. Secundo ANNO AWWO jor probatur , quiz in principio fue prophe- In novo: ubi hec auctoritas ponitur ) CHRISTI tie Gicitur : Verba Jeremie filij Helcie, de fa- fic: Certum eft omnibus, qnod fanctus Bapti- 1933. " cerdoibus qui fuerunt in Anathoth , Et beatus . fla fuit facerdos: suia primogenitus filins fa- Cep ?. » Hieronymus in prologo Jeremiæ , qui inci- » pit: Jeremias Propheta; dicit : Fuit enim .» ÁAnathothites, qui eft ufque hodie viculgs tribus diflans millibus ab Hierofolymis, fa- ex facerdofibus , & in utero ma- » „ cerdos » tris {anQificatus , Minor patef , quod mon. obflante quod fuit fantus , famen dum eum: Dominus mitteret , non prius fe de prædica- fionis officio intromiferat, fed nęc tuńc acce- ptare decreverat , imo recufavit dicens : 4, a, a, Domine nefcio. loqui , quia puer evo fum. Ubi dicit fancdius Thomas ad propofitum ejus de » presbyteris, & de omnibus: Mon miffi non » funt audiendi propter prefümpfam auctori- „ tatem, Et quid per multa difcurrimus? Xze- chiel foit facerdos , ut dicit beatus Higrony- mus in principio ejufdem ; Daniel facerdos , uf fcptuaginta ipterpretes dicunt; licet Magi- fler hifloriarum dicat'cum de femine regio pro- genitum , in principio libri, Eb fic de multis fan&tis Domini Prophetis . In lege enim nature omnes primogeniti a Noe ufgue ad Aaron facerdotes fuiffe , qui in conviviis , & oblationibus populo benedicc- bant , ait Magifter in hiftoria fcholaflica , Exod. xxv. cap. de vittoria Abrahae, cerdotis, miflus a Deo , ut teftiraonium per- hiberet de Dei Filio , nt patet joan. x. Hic quamquam Spiritu fanóto repletus. &. tante fanflitatis quod Chriflus effe potuiffet eredi ; amen de predicalionis officio fe jntromitle- ve aufüs non fuit , donec fupra auftoriiatem faterdotaiem , étiam. novam divinam cogunit- fionem. recepit ; dum fatum elt verbum Do- mini fuper Joannem in deferto ; & iunc pri- | io incepit predicare , ut patet Luce fit. nbi dicit dominus Albcrtus fic : Quod ibi da- B» ta eft joanni auctoritas praedicandi , Nota » dicit ibi dajsm , ergo prius non habui » cam , licet effet facerdos fancliffimus ; dicit » €um ibi primo miffum ad praedicandum , o: fine qua fpeciali mifone non habuiffer au- ».Copiatem predicandi, nt dicit. Unde qua- » tuor ibi exprimuntur , fcilicet modus præ- » dicandi verbum , yerbum praedicatum , Air » Čtoritas injungentis , & przdicationis fuhli- » milas. Et confequenter oflendit Albers , quod etiam illod fe extendit ad onines alios » facerdotes, dicens ; Fa&um oft verbum Dei, » Ecce auctoritas , Dominus enim mifit eum » ad praedicandum , & non aliter predica- » ret, juxta illud ad Komanos xv. Quomodo Poft hanc legem naturalem in lege fcripta Q0» predicgbunt ,.niff mittantur? YFec ille. Quid Deus inftituit facerdotes, Exod. xxix. dicens Moyf : Facies, ut mihi in facerdotio confecren- tur, Aaron 2 filios cjus applicabis ad oftium ta- bernaculi tefümoni; eruntque Aaron. & filii ejus, facerdotes in religione perpetua . Unde nullus tunc debebat fungi facerdotio , nif de tribu Levi, & femine Aaron. Unde , quia Gore, Dathan, &.Abiron volebant fibi ufürpare facerdotium , incenfum offerendo , terra deglutjvit eos , ut patet Num. xvr. Sed confiat de omnibus his, guod licet facerdotes cflent , nulius tamen fe de pradicationis officio intromifit, nifi {pecia- liter fibi a. Deo expreffe imponcretur , quod etiam figois patentibus probaverunt, Ergo conclufio vera, gu& dicit quod fuper omnem Dieiplum ingerat , poteftatem , quam facerdos accipit in facerdo- ergo nos dicemus , qui ultra facerdotalem or- dinationem , aliam fuperiorem auéteritatem volumus ?- Quario probetur “ser legem divinam catholie cam, Et primo fic : Secunda ad: Timoth. xx. cap. Fili, inquit Apoîtolus, canfortare ir gra tia que eff in Chrifio fefu , & que avdif & inc per mulos tefles , fac commenda fidelibus hominibus , qui idanei eruní < alios docere, Glofla: Qui idonei funt feientia, facundia, & vita alios docere, illie debet prædicatio com- mitti , quia apti repufantur. Not quod dicit, commenda , in textu ; &, Commitfi dcbet, in gloffa : non quod quilibet eriam facerdos fed quod. exfpe&let ufque dom fibi committarur officium prodicationis , tali ordinatione, requiritur adbuc ut poflit fe probare miflum a Deo, vel ejus vicario, fci- licet fuflicienti ecclefie prolato. Tertio probatur eadem conclufin ex lege e- Sed diceres , Quis eft idonens ? Retpondeo quis fe fdas quod & fi hoc certitudinaliter foiri non pof- peus predica, fit, hoc tamen ex certis fignis haberi poteft," que ponit vencrabilis Augu(linus de Ancona, Per tegem e t ls. . z : Eremitarum ordinis , in libro de ecclefiafiica veageltcam , wangelica dupliciter. Et primo fic : Poftquam Chriftus Dominus mifit Apoffolos & zxxir. difcipulos; Ápoflolos , tamquam epifcopos, fe- ptuaginta duos , tamquam plebanos, licct ad- huc non cffent tales: tamen figuram eorum fe- rebant , fecundum gloffam Luce x. illo non obftante , quod ipfe eos mifit; non obftante quod etiam figuram omnium curatorum gere- bant; adhuc oftendere volens quod. autoritate poteftate, quaftione xv. articulo i, Primum fi per ewm veritas fidei non pervertatur , Se- cundum , fi per eum ecclefiæ mandatum non contemnatur . Tertium, fj per eum peccatum accofatione dignum toto conatu fugiatur. Quar- tum, fi per eum novus vivendi ritus non ine ducatur. Quintum, fi per eum etiam, verbum Dei dele&tabiliter audiatur , Sextum „fi per fuperiorum indigebant , ità illis : Meffs qui È cum caritas proximi non fpernatur. Septimum , dem multa, operarii autem pauci: vogate erro do- minum me[fis, ut mittat operarios in meffem fuam . Quod ad literam. exponitur de mele predica- lionis verbi Dei. Unde fi quatitur, Quare vul: rogari ? refpondet $loffa, guod ideo, ut ici» licet ex fua mifericordia per internam infpira- onem , vcl per mipiflros fuos mittat predi- ceiores in ecclefiam fuam. Alia ratio multorum doftorum eft, ut per hoc doceat ordinem , quem omnis pradicaturus fervare debet: ut fci- lest 2. fuperiosi fam admiffjonem exfpettet, fi per eum de operibus bonis mundi gloria non queratur. Et hanc conclufionem noftram bearus Apoftolus tam exprefle deciara? de fe ipfo , 13, Corinth. x. Unde arguo fc - Pau- lus fuit facerdos, epiícopus & do&tor gentium: fed ipfe nolit fo extendere ad praedicandum , Wifi tantum illuc, nbi fuit 3 Obrifto fpeciali- ter miffus. Ergo.nallo mado licat alicui alicubi predicare, niü folam in illo loco, uhi snidum: a Pec vel prælato ie poteft oflendere .. Con- fequentia nota sft. Major omnibus clara oft, minor 

Strana 1004
1503 ORATIO HENRICI KALTBISEN. 1904 code En Conclufo vera , coniequentia notą. Ma- A pront exponit Archidiaconus diflinGHone 21. amen i ii incipi : ubi à iur. Secundo ANNO AWWO jor probatur , quiz in principio fue prophe- In novo: ubi hec auctoritas ponitur ) CHRISTI tie Gicitur : Verba Jeremie filij Helcie, de fa- fic: Certum eft omnibus, qnod fanctus Bapti- 1933. " cerdoibus qui fuerunt in Anathoth , Et beatus . fla fuit facerdos: suia primogenitus filins fa- Cep ?. » Hieronymus in prologo Jeremiæ , qui inci- » pit: Jeremias Propheta; dicit : Fuit enim .» ÁAnathothites, qui eft ufque hodie viculgs tribus diflans millibus ab Hierofolymis, fa- ex facerdofibus , & in utero ma- » „ cerdos » tris {anQificatus , Minor patef , quod mon. obflante quod fuit fantus , famen dum eum: Dominus mitteret , non prius fe de prædica- fionis officio intromiferat, fed nęc tuńc acce- ptare decreverat , imo recufavit dicens : 4, a, a, Domine nefcio. loqui , quia puer evo fum. Ubi dicit fancdius Thomas ad propofitum ejus de » presbyteris, & de omnibus: Mon miffi non » funt audiendi propter prefümpfam auctori- „ tatem, Et quid per multa difcurrimus? Xze- chiel foit facerdos , ut dicit beatus Higrony- mus in principio ejufdem ; Daniel facerdos , uf fcptuaginta ipterpretes dicunt; licet Magi- fler hifloriarum dicat'cum de femine regio pro- genitum , in principio libri, Eb fic de multis fan&tis Domini Prophetis . In lege enim nature omnes primogeniti a Noe ufgue ad Aaron facerdotes fuiffe , qui in conviviis , & oblationibus populo benedicc- bant , ait Magifter in hiftoria fcholaflica , Exod. xxv. cap. de vittoria Abrahae, cerdotis, miflus a Deo , ut teftiraonium per- hiberet de Dei Filio , nt patet joan. x. Hic quamquam Spiritu fanóto repletus. &. tante fanflitatis quod Chriflus effe potuiffet eredi ; amen de predicalionis officio fe jntromitle- ve aufüs non fuit , donec fupra auftoriiatem faterdotaiem , étiam. novam divinam cogunit- fionem. recepit ; dum fatum elt verbum Do- mini fuper Joannem in deferto ; & iunc pri- | io incepit predicare , ut patet Luce fit. nbi dicit dominus Albcrtus fic : Quod ibi da- B» ta eft joanni auctoritas praedicandi , Nota » dicit ibi dajsm , ergo prius non habui » cam , licet effet facerdos fancliffimus ; dicit » €um ibi primo miffum ad praedicandum , o: fine qua fpeciali mifone non habuiffer au- ».Copiatem predicandi, nt dicit. Unde qua- » tuor ibi exprimuntur , fcilicet modus præ- » dicandi verbum , yerbum praedicatum , Air » Čtoritas injungentis , & przdicationis fuhli- » milas. Et confequenter oflendit Albers , quod etiam illod fe extendit ad onines alios » facerdotes, dicens ; Fa&um oft verbum Dei, » Ecce auctoritas , Dominus enim mifit eum » ad praedicandum , & non aliter predica- » ret, juxta illud ad Komanos xv. Quomodo Poft hanc legem naturalem in lege fcripta Q0» predicgbunt ,.niff mittantur? YFec ille. Quid Deus inftituit facerdotes, Exod. xxix. dicens Moyf : Facies, ut mihi in facerdotio confecren- tur, Aaron 2 filios cjus applicabis ad oftium ta- bernaculi tefünoni; eruntque Aaron. & filii ejus, facerdotes in religione perpetua . Unde nullus tunc debebat fungi facerdotio , nif de tribu Levi, & femine Aaron. Unde , quia Gore, Dathan, &.Abiron volebant fibi ufürpare facerdotium , incenfum offerendo , terra deglutjvit eos , ut patet Num. xvr. Sed confiat de omnibus his, guod licet facerdotes cflent , nulius tamen fe de pradicationis officio intromifit, nifi {pecia- liter fibi a. Deo expreffe imponcretur , quod etiam figois patentibus probaverunt, Ergo conclufio vera, gu& dicit quod fuper omnem Dieiplum ingerat , poteftatem , quam facerdos accipit in facerdo- ergo nos dicemus , qui ultra facerdotalem or- dinationem , aliam fuperiorem auéteritatem volumus ?- Quario probetur “ser legem divinam catholie cam, Et primo fic : Secunda ad: Timoth. xx. cap. Fili, inquit Apoîtolus, canfortare ir gras tia que eff in Chrifio fefu , & que avdif & inc per mulos tefles , fac commenda fidelibus hominibus , qui idanei eruní < alios docere, Glofla: Qui idonei funt feientia, facundia, & vita alios docere, illie debet prædicatio com- mitti , quia apti repufantur. Not quod dicit, commenda , in textu ; &, Commitfi dcbet, in gloffa : non quod quilibet eriam facerdos fed quod. exfpe&let ufque dom fibi committarur officium prodicationis , tali ordinatione, requiritur adbuc ut poflit fe probare miflum a Deo, vel ejus vicario, fci- licet fuflicienti ecclefie prolato. Tertio probatur eadem conclufin ex lege e- Sed diceres , Quis eft idonens ? Retpondeo quis fe fdas quod & fi hoc certitudinaliter foiri non pof- peus predica, fit, hoc tamen ex certis fignis haberi poteft," que ponit vencrabilis Augu(linus de Ancona, Per tegem e t ls. . z : Eremitarum ordinis , in libro de ecclefiafiica veageltcam , wangelica dupliciter. Et primo fic : Poftquam Chriftus Dominus mifit Apoffolos & zxxir. difcipulos; Ápoflolos , tamquam epifcopos, fe- ptuaginta duos , tamquam plebanos, licct ad- huc non cffent tales: tamen figuram eorum fe- rebant , fecundum gloffam Luce x. illo non obftante , quod ipfe eos mifit; non obftante quod etiam figuram omnium curatorum gere- bant; adhuc oftendere volens quod. autoritate poteftate, quaftione xv. articulo i, Primum fi per ewm veritas fidei non pervertatur , Se- cundum , fi per eum ecclefiæ mandatum non contemnatur . Tertium, fj per eum peccatum accofatione dignum toto conatu fugiatur. Quar- tum, fi per eum novus vivendi ritus non ine ducatur. Quintum, fi per eum etiam, verbum Dei dele&tabiliter audiatur , Sextum „fi per fuperiorum indigebant , ità illis : Meffs qui È cum caritas proximi non fpernatur. Septimum , dem multa, operarii autem pauci: vogate erro do- minum me[fis, ut mittat operarios in meffem fuam . Quod ad literam. exponitur de mele predica- lionis verbi Dei. Unde fi quatitur, Quare vul: rogari ? refpondet $loffa, guod ideo, ut ici» licet ex fua mifericordia per internam infpira- onem , vcl per mipiflros fuos mittat predi- ceiores in ecclefiam fuam. Alia ratio multorum doftorum eft, ut per hoc doceat ordinem , quem omnis pradicaturus fervare debet: ut fci- lest 2. fuperiosi fam admiffjonem exfpettet, fi per eum de operibus bonis mundi gloria non queratur. Et hanc conclufionem noftram bearus Apoftolus tam exprefle deciara? de fe ipfo , 13, Corinth. x. Unde arguo fc - Pau- lus fuit facerdos, epiícopus & do&tor gentium: fed ipfe nolit fo extendere ad praedicandum , Wifi tantum illuc, nbi fuit 3 Obrifto fpeciali- ter miffus. Ergo.nallo mado licat alicui alicubi predicare, niü folam in illo loco, uhi snidum: a Pec vel prælato ie poteft oflendere .. Con- fequentia nota sft. Major omnibus clara oft, minor 

Strana 1005
En praxi de- winl noftrl Je- &n Chriſti. 1005 1006 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. minor ostendetur: Dicit enim sic : Nos autem A dum, ſcilicet die Aſcensionis, & Paſchæ ; ni- non gloriabimur in immenſum, ſed ſecundum men- hilo minus adhue volens docere , non licere ſuram regulæ, quam menſus eſt nobis Deus, men- etiam cuilibet presbytero ſanctiſſimo & do- ſuram pertingendi uſque ad vos in evangelio Chri- ctiſſimo, ubi & quando vellet prædicare abſ- ſti: non enim ſuperextendemus nos in alienis labori- que nova ſuperioris commiſſione , quæ fit Spi- bus gloriantes , & in aliena regula. Et increpans ritus ſancti auctoritate , ait eis in hora ſuæ A- eos , qui ſe intromittunt prædicare populis , ſcenſionis: Ecce ego mittam Spiritum Patris in vos: vos autem ſedete in civitate, donec indua- qui ſunt aliis commiſſi, dicit: Non in aliena mini virtute ex alto. Quod tractans beatus Gre- regula, in his quæ ſunt praparata, gloriari : qui autem gloriatur, in Domino glorietur, non enim gorius in ſuo libro tertio pastorali cap. XXVI. „ ait: Admonendi funt ergo, quos a prædica- qui ſeipſum commendat , ille probatus eſt , ſed quem Deus commendat. Hæc ille. Sensus est: „ tionis officio vel imperfectio, vel ætas pro- „ hibet , & tamen præcipitatio impellit , ne Non gloriabimur in immenſum , id eſt , non „ dum ſibi tanti onus officii præcipitatione ar- exercebimus poteſtatem prædicandi ultra men- » rogant , viam ſibi ſubſequentis emendationis ſuram noſtram : quia Deus voluit quod ſolis Corinthiis pro tunc prædicaret , ſecundum » abſcindant: Ipſa enim veritas quæ repente Ambrofium : nec ſuperextendemus, id est, » quos vellet roborare posset, & ut exemplum ultra potestatem nobis commiſsam , prædica-B» ſequentibus daret , ne imperfecti prædicare tionem noſtram non extendemus . Nam ſu- » præſumerent, postquam plene diſcipulos de perextendere , ſecundum gloſſam , eſt ultra „ prædicationis virtute instruxit, mandavit » eis , ui in civitate ſederent , donec indue- quam conceditur extendi. Uſque ad vos e- „ rentur virtute ex alto. nim pervenimus , id eſt, poteſtas nobis con- Idem S. Thomas in gloſſa continua, idem ceſſa ad vos ſe extendit. Et ita dixit ſe non » Hugo, idem Gloſſa ordinaria. Ecce praxis habere gloriari in alienis laboribus , & in alie- „ Domini nostri Jeſu Christi. na regula , quia non debuit prædicare ſibi Tertio probatur concluſio ex praxi Aposto- non commiſſis. Et hoc ex lege divina. lica, qua clare deducitur concluſio prædicta. Eſt ergo ſecundo eadem concluſio dedu- Et primo ex praxi Apostolorum, ex praxi cenda ex praxi Domini noſtri Jeſu Chriſti, ſeptuaginta duorum diſcipulórum . Primum per quam eadem hoc modo oſtenditur con- arguitur primo in ſpeciali de aliquibus , ſe- cluſio ; & primo in ſeipſo ; ſecundo in ſuis cundo in generali de omnibus. Quantum ad Apoſtolis. In ſe quidem , cum ipſe eſſet ſa- ſpecialem praxin quorumdam Apostolorum , cerdos diviniſſimus in utero matris , in primo instanti ſuæ conceptionis conſecratus , officium Cpatet : Licet presbyteri eſſent , non tamen alicubi prædicaverunt , niſi quo ſpeciali Dei , tamen prædicationis non exercuit , niſi dum vel beati Petri ſummi Pontificis auctoritate ultra omnem auctoritatem ſacerdotalem, quo- fuiſſent miſſi. dam modo auctorizatus eſſet, ita quod Spiri- Et primo hoc beato Petro accidit, de quo tus ſanctus corporali ſpecie ſicut columba in dicit. Martinus in chronico cap. 111. quod ipſum deſcendit, & vox Patris intonuit : Hic eſt Filius meus dilectus, in quo mihi bene com- ipſe adhue vivens in carne ſibi duos ſubſti- placui. Luc. 111. Et adjecit , ipſum audite. tuit, qui ambo presbyteri fuerunt, ſcilicet Li- nus & Cletus , volens quod ipfi curæ om- Matth. XVII. Secundo patet hoc idem ex hoc, nium eccleſiarum intenderent : ita ſcilicet, quod ut nos doceret, quantumcumque presby- quod non prædicarent ; ipſe vero Petrus ver- teros doctos & ſanctos non habere jus vel bi Dei prædicationi & orationi ac contempla- præceptum alibi prædicandi, niſi quo poſſe- tioni infifteret. Præterea Paulus licet a Chri- mus nos miſſos probare, ait: Non ſum miſſus, ſto miſſus , licet vas electionis , & ſacerdos niſi ad oves quæ perierunt domus Iſrael . Matth. xv. ſcilicet ad prædicandum perſonaliter, nisi ſanctiſſimus, imo angelus terrestris, & homo tantum Judæis , ſecundum gloſſam , licet per Ddivinus, ſecundum Dionyſium , ſcribit ſe not fuiſſe auſum , ſed prohibitum prædicare in Aſia Apoſtolos prædicaret tandem toti mundo. Ec- ce praxis Christi in ſe, quis audeat ergo ſibi a Spiritu ſancto; qui etiam eum, quo minus intendit , miſit ad Macedones, ut ibi prædi- libere poſſe ubique afſerere ? caret , Actorum XVI. Demum idem ſanctus Secundo idem in ſuis Apostolis servavit. Et hæc eſt ita clara, quod merito ſufficeret pro Apoſtolus multos presbyteros ſecum habuit, omni doctrina. Primo ſie: Nam Dominus no- ſed nullum ex his miſit Corinthiis ad prædi- candum , niſi ſolum Timotheum : qui licet ſter ſuos Apoſtolos in cœna conſecravit in ſa- preshyter eſſet , tamen miſſionem Apoſtoli cerdotes , dum ait : Hoc facite in meam com- exſpectavit : nec quiſquam aliorum ab A- memorationem. Luc. XXII. Est tamen oftendit poſtolo non miſſorum adivit, ne mitten- quod non ſufficit eis auctoritas ſacerdotii, ad tis conculcaretur auctoritas , & extolleretur officium prædicandi, niſi eſſent de novo & miſſionis utilitas. Unde dicit 1. ad Corinthios iterum ad hoc miſſi. Iden post ſacerdotium primo in die Paſchæ miſit ad eos prædican- IV. Miſi ad vos Timotheum, qui est filius meus dum, dans auctoritatem, Joannis xx. &c. di- cariſſimus & fidelis in Domino, qui voscommo- cens: Sicut misit me vivens Pater, ita & ego Enefaciet vias meas in Chriſto Jesu. Quasi dicat ſecundum beatum Auguſtinum in libro ſermo- mitto vos. Et illa miſſione non obstante, ut � num Domini in monte, ſermone 49. Nemi- scirent ubi deberent prædicare, ſcilicet ne cre- „ nem enim habeo tam mihi unanimem qui derent in ſola Judæa debere permanere , ſicus „ ſincera affectione pro vobis ſollicitus ſit. Non- prius quando præceperat eis quod in viam gen- » ne, inquit, cum illo multi erant? Sed quid tium non abirent, iterum mifit illos dicens. „ ſequitur ? Omnes enim quæ ſua ſunt quarunt , Euntes in mundum univerſum, prædicate evange- s non quæ Jeſu Chriſti: & ego paſtorem vobis lium omni crcaturæ, Marc. & Matth. ultimo. „ mittere volui, non mercenarium, Nam mul- Secundo ſic: Quamquam Apoſtoli eſfent ſacer- dotes, & jam bis missi de novo ad prædican- iv ti mercenarii ſunt, & vix invenit Paulus „ unum In capo 2c. Luc. Ex MÉRI & poſtolosuma AUgEIIHUE fmije anid habne tratl, 4. 11 TveE- FEUE JEnu« nia tom. 9. De verhin Domini ſar- mone 5c. Philipp. 3. ANNO CHRISTI 1423. ANNO CHRISTE 1433.

Strana 1006
En praxi de- winl noftrl Je- &n Chriſti. 1006 1005 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. minor ostendetur: Dicit enim sic : Nos autem A dum, ſcilicet die Aſcensionis, & Paſchæ ; ni- non gloriabimur in immenſum, ſed ſecundum men- hilo minus adhue volens docere , non licere ſuram regulæ, quam menſus eſt nobis Deus, men- etiam cuilibet presbytero ſanctiſſimo & do- ctiſſimo, ubi & quando vellet prædicare abſ- ſuram pertingendi uſque ad vos in evangelio Chri- ſti: non enim ſuperextendemus nos in alienis labori- que nova ſuperioris commiſſione , quæ fit Spi- bus gloriantes , & in aliena regula. Et increpans ritus ſancti auctoritate , ait eis in hora ſuæ A- ſcenſionis: Ecce ego mittam Spiritum Patris in eos , qui ſe intromittunt prædicare populis , vos: vos autem ſedete in civitate, donec indua- qui ſunt aliis commiſſi, dicit: Non in aliena regula, in his quæ ſunt praparata, gloriari : qui mini virtute ex alto. Quod tractans beatus Gre- gorius in ſuo libro tertio pastorali cap. XXVI. autem gloriatur, in Domino glorietur, non enim „ ait: Admonendi funt ergo, quos a prædica- qui ſeipſum commendat , ille probatus eſt , ſed quem Deus commendat. Hæc ille. Sensus est: „ tionis officio vel imperfectio, vel ætas pro- „ hibet , & tamen præcipitatio impellit , ne Non gloriabimur in immenſum , id eſt , non „ dum ſibi tanti onus officii præcipitatione ar- exercebimus poteſtatem prædicandi ultra men- » rogant , viam ſibi ſubſequentis emendationis ſuram noſtram : quia Deus voluit quod ſolis Corinthiis pro tunc prædicaret , ſecundum » abſcindant: Ipſa enim veritas quæ repente Ambrofium : nec ſuperextendemus, id est, » quos vellet roborare posset, & ut exemplum ultra potestatem nobis commiſsam , prædica-B» ſequentibus daret , ne imperfecti prædicare tionem noſtram non extendemus . Nam ſu- » præſumerent, postquam plene diſcipulos de perextendere , ſecundum gloſſam , eſt ultra „ prædicationis virtute instruxit, mandavit » eis , ui in civitate ſederent , donec indue- quam conceditur extendi. Uſque ad vos e- „ rentur virtute ex alto. nim pervenimus , id eſt, poteſtas nobis con- Idem S. Thomas in gloſſa continua, idem ceſſa ad vos ſe extendit. Et ita dixit ſe non » Hugo, idem Gloſſa ordinaria. Ecce praxis habere gloriari in alienis laboribus , & in alie- „ Domini nostri Jeſu Christi. na regula , quia non debuit prædicare ſibi Tertio probatur concluſio ex praxi Aposto- non commiſſis. Et hoc ex lege divina. lica, qua clare deducitur concluſio prædicta. Eſt ergo ſecundo eadem concluſio dedu- Et primo ex praxi Apostolorum, ex praxi cenda ex praxi Domini noſtri Jeſu Chriſti, ſeptuaginta duorum diſcipulórum . Primum per quam eadem hoc modo oſtenditur con- arguitur primo in ſpeciali de aliquibus , ſe- cluſio ; & primo in ſeipſo ; ſecundo in ſuis cundo in generali de omnibus. Quantum ad Apoſtolis. In ſe quidem , cum ipſe eſſet ſa- ſpecialem praxin quorumdam Apostolorum , cerdos diviniſſimus in utero matris , in primo instanti ſuæ conceptionis conſecratus , officium Cpatet : Licet presbyteri eſſent , non tamen alicubi prædicaverunt , niſi quo ſpeciali Dei , tamen prædicationis non exercuit , niſi dum vel beati Petri ſummi Pontificis auctoritate ultra omnem auctoritatem ſacerdotalem, quo- fuiſſent miſſi. dam modo auctorizatus eſſet, ita quod Spiri- Et primo hoc beato Petro accidit, de quo tus ſanctus corporali ſpecie ſicut columba in dicit. Martinus in chronico cap. 111. quod ipſum deſcendit, & vox Patris intonuit : Hic eſt Filius meus dilectus, in quo mihi bene com- ipſe adhue vivens in carne ſibi duos ſubſti- placui. Luc. 111. Et adjecit , ipſum audite. tuit, qui ambo presbyteri fuerunt, ſcilicet Li- nus & Cletus , volens quod ipfi curæ om- Matth. XVII. Secundo patet hoc idem ex hoc, nium eccleſiarum intenderent : ita ſcilicet, quod ut nos doceret, quantumcumque presby- quod non prædicarent ; ipſe vero Petrus ver- teros doctos & ſanctos non habere jus vel bi Dei prædicationi & orationi ac contempla- præceptum alibi prædicandi, niſi quo poſſe- mus nos miſſos probare, ait: Non ſum miſſus, tioni infifteret. Præterea Paulus licet a Chri- niſi ad oves quæ perierunt domus Iſrael . Matth. ſto miſſus , licet vas electionis , & ſacerdos xv. ſcilicet ad prædicandum perſonaliter, nisi ſanctiſſimus, imo angelus terrestris, & homo tantum Judæis , ſecundum gloſſam , licet per Ddivinus, ſecundum Dionyſium , ſcribit ſe not fuiſſe auſum , ſed prohibitum prædicare in Aſia Apoſtolos prædicaret tandem toti mundo. Ec- a Spiritu ſancto; qui etiam eum, quo minus ce praxis Christi in ſe, quis audeat ergo ſibi intendit , miſit ad Macedones, ut ibi prædi- libere poſſe ubique afſerere ? Secundo idem in ſuis Apostolis servavit. Et caret , Actorum XVI. Demum idem ſanctus hæc eſt ita clara, quod merito ſufficeret pro Apoſtolus multos presbyteros ſecum habuit, omni doctrina. Primo ſie: Nam Dominus no- ſed nullum ex his miſit Corinthiis ad prædi- candum , niſi ſolum Timotheum : qui licet ſter ſuos Apoſtolos in cœna conſecravit in ſa- preshyter eſſet , tamen miſſionem Apoſtoli cerdotes , dum ait : Hoc facite in meam com- exſpectavit : nec quiſquam aliorum ab A- memorationem. Luc. XXII. Est tamen oftendit poſtolo non miſſorum adivit, ne mitten- quod non ſufficit eis auctoritas ſacerdotii, ad tis conculcaretur auctoritas , & extolleretur officium prædicandi, niſi eſſent de novo & miſſionis utilitas. Unde dicit 1. ad Corinthios iterum ad hoc miſſi. Iden post ſacerdotium primo in die Paſchæ miſit ad eos prædican- IV. Miſi ad vos Timotheum, qui est filius meus dum, dans auctoritatem, Joannis xx. &c. di- cariſſimus & fidelis in Domino, qui voscommo- cens: Sicut misit me vivens Pater, ita & ego Enefaciet vias meas in Chriſto Jesu. Quasi dicat ſecundum beatum Auguſtinum in libro ſermo- mitto vos. Et illa miſſione non obstante, ut � num Domini in monte, ſermone 49. Nemi- scirent ubi deberent prædicare, ſcilicet ne cre- „ nem enim habeo tam mihi unanimem qui derent in ſola Judæa debere permanere , ſicus „ ſincera affectione pro vobis ſollicitus ſit. Non- prius quando præceperat eis quod in viam gen- » ne, inquit, cum illo multi erant? Sed quid tium non abirent, iterum mifit illos dicens. „ ſequitur ? Omnes enim quæ ſua ſunt quarunt , Euntes in mundum univerſum, prædicate evange- s non quæ Jeſu Chriſti: & ego paſtorem vobis lium omni crcaturæ, Marc. & Matth. ultimo. „ mittere volui, non mercenarium, Nam mul- Secundo ſic: Quamquam Apoſtoli eſfent ſacer- dotes, & jam bis missi de novo ad prædican- iv ti mercenarii ſunt, & vix invenit Paulus „ unum In capo 2c. Luc. Ex MÉRI & poſtolosuma AUgEIIHUE fmije anid habne tratl, 4. 11 TveE- FEUE JEnu« nia tom. 9. De verhin Domini ſar- mone 5c. Philipp. 3. ANNO CHRISTI 1423. ANNO CHRISTE 1433.

Strana 1007
1007 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1008 , CHRISTI multi mercenarii. Hac ille. Ex quo claret expreffe , quod Apoftolus fibi refervavit aucto- ritątem mittendi predicarores quos vellet, & - : . > : a non mittendi quos nollet, licet facerdotes effent — ejus. ordinationem. Item contra gentiles lihro hi qui fecum erant: ita & nunc fit in eccle- fia, dum prelatus deliberat ex multis bonis, quem mittere ad praedicandum placeat. Ultimo beatus Marcus evangelifta noftris pref- byteris utique non inferior , facerdos fuit & non minus confcius fecretorum Dei ; qui quam- . quam evangelium fcripferat, adhuc miffionem Petri exfpectavit, cujus ipíe difcipulus fuit. Unde venerabilis Beda in expofitione prima ca- + unum paftorem , quem mitterer inter mul- A Qione xix. articulo t. ad primüm, quod li- &NWO , tos mercenarios , quoniam pauci paftores ,. cet potestas ordinis equaliter collata fit. Apo- stolis, famen potestas jurifdidionis monu est data eis nif. pcefüppoftta auctoritate distributi- va Petri, ita quod omnia facerent fecundum. Iv. cap. 76. idem ostendit per hoc, quod íoli Petro dium est post paflionem : Pafce oves meas: & ante pafhonem , & tu comverfus con- ferma fratres tuos; & quia. fibi foli promifit cla- ves regni celorum, prout gloriofilime deducit » ibidem, & concludit dicens; Per: hoc con- » Gladitur quorumdam pre(umptuofus error, a qui fe fubducere niruntur ab obedientia & 5 fübjectione Petri, fuccefforem cjus Pontificem » nonice Petri, fuperillo: Salutat vos JfarcusB,, Romanum univcrfalis ecclefiz pastorem non n flius meus carifrmus, dicit: Marcum filium . nominat, quia ejus baptifmate dicitur filius pn €fle&us , Unde patet, inquit ; quod priuf- w quam Marcum de Roma Alexandriam ad e- » vengelizandum mitteret , epiflolam deripfe- … Tat : tempore autem Claudii principis & Pe- » trus & Marcus Romam venerunt , & ipfe » Marcus defcripto Rome evangelio fno Ale. » Xandriam miffus eft. Hac Beda. . Xcce praxis Apoftolorum fpecialis, docet ul- tra facerdotii. auforitatem requiri fuperioris duas "27 mifionem. Idem dixi ex praxi eorumdem de- eirfiaftics e». riucendum. generali. Deducit namque dominus is(late collata + cl : Apofolis , patriarcha Petrus de Palude ordipis mei Pra- ennduf, 2, &atu de ecclefiaftica potellace, articulo feeun- do, conclufione fecunda;. quod quamvis Apo- íftoli ante Chrifti paflfonem fnerint regimini Chrilti immediate fabjecti; tameu pofl glorio- fam ejus Afcenfionem in predicando , abfol- vendo , baptizando , fuerunt fummo eorum Pontifici Peuo fabje&i , non folum Chrifli , . ánflitutione , gni cum omnibus præfecit , di: Joana e. Gens: Pafce oves meas; fed eriam Ápcftolorum volitione ; quoniam ipfi Apofloli voluerunt beatum Petrum eíle. fümmum Pontificem. eo- ram , ut dicunt Hugutius & Archidiaconus, & eft textus. di(tinctiong «xxr1. Sacrofancta . Dinde, "Quid mirum? nam dixerat Dominus; Fiat u- » recognofcente$ , lec ille. Jdern Hugutius & Archidiaconus in capite, Ita Dominus. Idem dominus Cameracenfis, qui in tractatu de ec- clefiastica. patestate enumerat fex penera pote- statum , & concludit. omnes aequaliter datas Apostolis , ultima dempta , que est potestas distributionis ; foli- Petro commifla. Omnem ergo: potestatem predicandi, bapti- zandi, & (imiles receperunt. Ápostoli a beato Petro post Afcenionem Domini ; non quoad aucloritarem , quia illam a Christo receperunt, Íed quoad aufloritatis exfecutionem , ne quis mitteret falcem ia meifem alienam fpiritualiter &ut temporaliter: unde ejus fuit dicecefes divi-. dicatorum theologus & jurifla eximius, iu tra- C dere , unicuique fuam affignare. Nec obstat , quod Christus eos mifit in orbem univerfum, quia iple indistincte mifit, distinctionem vero Petro reliquit. Sicnt Jafue divifit terram in fu- niculo distriburionis, quam tamen non ipíé, fed Dominus dedit: ita beatus Petrus ecclefiam distribuit, quam-tamen non Petrus, fed folus Christus proprio fanguiue fuo acquiftvir. Un- » de ait gloffa r1. Cor. x. Nutu. enim Dei fa- » Cam est, quod partium erat unicuique, ad » Quod in praedicatione dirigeretur, ut finguli » aliquos populos haberent proprios, de quo- i. rum fide gloriarentur. Ecce praxis Aposto- lica , que expreffe est pro conclufione nostra. ldem duxi deducendum per praxim 72. difci- 6.2.9 Ai num guile unus pajłor. Joannis x. Er huncD pułorum ; illi enim non leguntur a Domino sleet cp. ce 3. © ‘ © z unum defignans foli Petro air ; Pujce oves meas 1 ergo extunc nullus ni(i auctoritate Pe- tri habuit oves pafcere , nec regere ubicum- que. Unde ipfus auctoritatis fuit vocare aliós jn partem folicitudiais , fcilicet paftores : quemadmodum ipfe ordinavit de fucceffore Jude in Apostolatu , quamquam Apostolis a- liis dederit electionem , 4 omnia cum con- fenfu difpofuerit Apostolorum, ficut. nanc Pa- .ga dc confilio confratrum fuorum cardinalium . Siciliter ipfius officii fuit de diaconibus , cf ficialibus , & predicatoribus ordinare , & eos in officia mittere, licet ele&tionem aliis voluerit committere , ficat fecit. dum air: Confiderate ex mifli , nifi ante ejus Pafhonem , & tunc ta men in Judza non ita ample ficut Apostoli, qui fuerunt per toram Judeam miífi; fed re- sticli, ne alibi predicarent, nifi quo Christus venturus erat perfonaliter ad predicandum , ut patet Luce x. Unde ipfi poft Chrifli Afcen- fionem, ut predicarent , leguntur per Apo- flolos ad hoc officium de novo cle&i, ut dicitur xx:z. diftin&ione: » in novo; Viden. » eft, totum mundum verbo evangelii illu- » minandam, & operarios paucos, quia ipfi » pauci erant pro ranta mulritudine conver- » tenda, rogaverunt Dominum , ut mitteret vobis viros boni teflimonii: & elegerunt Stepha- E» operarios in meflem fuam ; & ipü elege- num primum primiceriam .feptem diacono- rum , ÁCorum vi. Sicut etiam Moyfes con- stirutos fub fe principes quamvis per fe po- iuiffet eligere, tamen electionem populo com- mifit. Date ex vobis viros, &c. Deuteronomii z. Unde omnis eie&Qio & instüturio ad ali- quam re&oriam pro tunc in tota Dei ecclefia oportuit fieri a Petro M & deinceps ab ejus Pda. es. fucceffore , ut dicit Clemens Papa fucceffor 2. Clemes beati Perri, distin@ione 8o. in illis . Idem d bum fc . . ze 23 Jie» dicit fanctus "Thomas iv. fententiarum distin- runt 72. difcipulos, & miferunt cos ad præ- dicandum . Ubi dicit Fiugutius, quod Domi- ANNO CHRISTE 1423- S. Thom. 4- fent. dilt. sa. q Y, art. 3» Jaan. 12. Luc. 22. Matsb. 16. Difiinét. 29. Pez Domiausg cap. 7. ico Papa, epiit. 78. .» tes, inquir, Apoftoli meflem multam , id” nus in veteri teftamento Levitas per fe infli- - tuit, fed in novo per Apoflolos, diflinctione 93. Diaconi. Ex quo patet conclufio affumpta ex praxi Apoftolorum, & 72. difcipulorum . Ex quibus Eufebius in hiftoria fua ecclefiaftica , » libro 11. capite J. dicit, quod Dominus poft » refurreQionem foam Petro & omnibus Apo. » ftolis omnem fcientiam tradidit, qui eam » ulterius 72. difcipulis tradiderunt. Hec ille, Quzr- 

Strana 1008
1007 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1008 , CHRISTI multi mercenarii. Hac ille. Ex quo claret expreffe , quod Apoftolus fibi refervavit aucto- ritątem mittendi predicarores quos vellet, & - : . > : a non mittendi quos nollet, licet facerdotes effent — ejus. ordinationem. Item contra gentiles lihro hi qui fecum erant: ita & nunc fit in eccle- fia, dum prelatus deliberat ex multis bonis, quem mittere ad praedicandum placeat. Ultimo beatus Marcus evangelifta noftris pref- byteris utique non inferior , facerdos fuit & non minus confcius fecretorum Dei ; qui quam- . quam evangelium fcripferat, adhuc miffionem Petri exfpectavit, cujus ipíe difcipulus fuit. Unde venerabilis Beda in expofitione prima ca- + unum paftorem , quem mitterer inter mul- A Qione xix. articulo t. ad primüm, quod li- &NWO , tos mercenarios , quoniam pauci paftores ,. cet potestas ordinis equaliter collata fit. Apo- stolis, famen potestas jurifdidionis monu est data eis nif. pcefüppoftta auctoritate distributi- va Petri, ita quod omnia facerent fecundum. Iv. cap. 76. idem ostendit per hoc, quod íoli Petro dium est post paflionem : Pafce oves meas: & ante pafhonem , & tu comverfus con- ferma fratres tuos; & quia. fibi foli promifit cla- ves regni celorum, prout gloriofilime deducit » ibidem, & concludit dicens; Per: hoc con- » Gladitur quorumdam pre(umptuofus error, a qui fe fubducere niruntur ab obedientia & 5 fübjectione Petri, fuccefforem cjus Pontificem » nonice Petri, fuperillo: Salutat vos JfarcusB,, Romanum univcrfalis ecclefiz pastorem non n flius meus carifrmus, dicit: Marcum filium . nominat, quia ejus baptifmate dicitur filius pn €fle&us , Unde patet, inquit ; quod priuf- w quam Marcum de Roma Alexandriam ad e- » vengelizandum mitteret , epiflolam deripfe- … Tat : tempore autem Claudii principis & Pe- » trus & Marcus Romam venerunt , & ipfe » Marcus defcripto Rome evangelio ino Ale. » Xandriam miffus eft. Hac Beda. . Xcce praxis Apoftolorum fpecialis, docet ul- tra facerdotii. auforitatem requiri fuperioris duas "27 mifionem. Idem dixi ex praxi eorumdem de- eirfiaftics e». riucendum. generali. Deducit namque dominus is(late collata + cl : Apofolis , patriarcha Petrus de Palude ordipis mei Pra- ennduf, 2, &atu de ecclefiaftica potellace, articulo feeun- do, conclufione fecunda;. quod quamvis Apo- íftoli ante Chrifti paflfonem fnerint regimini Chrilti immediate fabjecti; tameu pofl glorio- fam ejus Afcenfionem in predicando , abfol- vendo , baptizando , fuerunt fummo eorum Pontifici Peuo fabje&i , non folum Chrifli , . ánflitutione , gni cum omnibus præfecit , di: Joana e. Gens: Pafce oves meas; fed eriam Ápcftolorum volitione ; quoniam ipfi Apofloli voluerunt beatum Petrum eíle. fümmum Pontificem. eo- ram , ut dicunt Hugutrius & Archidiaconus, & eft textus. di(tinctiong «xxr1. Sacrofancta . Dinde, "Quid mirum? nam dixerat Dominus; Fiat u- » recognofcente$ , lec ille. Jdern Hugutius & Archidiaconus in capite, Ita Dominus. Idem dominus Cameracenfis, qui in tractatu de ec- clefiastica. patestate enumerat fex penera pote- statum , & concludit. omnes aequaliter datas Apostolis , ultima dempta , que est potestas distributionis ; foli- Petro commifla. Omnem ergo: potestatem predicandi, bapti- zandi, & (imiles receperunt. Ápostoli a beato Petro post Afcenionem Domini ; non quoad aucloritarem , quia illam a Christo receperunt, Íed quoad aufloritatis exfecutionem , ne quis mitteret falcem ia meifem alienam fpiritualiter &ut temporaliter: unde ejus fuit dicecefes divi-. dicatorum theologus & jurifla eximius, iu tra- C dere , unicuique fuam affignare. Nec obstat , quod Christus eos mifit in orbem univerfum, quia iple indistincte mifit, distinctionem vero Petro reliquit. Sicnt Jafue divifit terram in fu- niculo distriburionis, quam tamen non ipíé, fed Dominus dedit: ita beatus Petrus ecclefiam distribuit, quam-tamen non Petrus, fed folus Christus proprio fanguiue fuo acquiftvir. Un- » de ait gloffa r1. Cor. x. Nutu. enim Dei fa- » Cam est, quod partium erat unicuique, ad » Quod in praedicatione dirigeretur, ut finguli » aliquos populos haberent proprios, de quo- i. rum fide gloriarentur. Ecce praxis Aposto- lica , que expreffe est pro conclufione nostra. ldem duxi deducendum per praxim 72. difci- 6.2.9 Ai num guile unus pajłor. Joannis x. Er huncD pułorum ; illi enim non leguntur a Domino sleet cp. ce 3. © ‘ © z unum defignans foli Petro air ; Pujce oves meas 1 ergo extunc nullus ni(i auctoritate Pe- tri habuit oves pafcere , nec regere ubicum- que. Unde ipfus auctoritatis fuit vocare aliós jn partem folicitudiais , fcilicet paftores : quemadmodum ipfe ordinavit de fucceffore Jude in Apostolatu , quamquam Apostolis a- liis dederit electionem , 4 omnia cum con- fenfu difpofuerit Apostolorum, ficut. nanc Pa- .ga dc confilio confratrum fuorum cardinalium . Siciliter ipfius officii fuit de diaconibus , cf ficialibus , & predicatoribus ordinare , & eos in officia mittere, licet ele&tionem aliis voluerit committere , ficat fecit. dum air: Confiderate ex mifli , nifi ante ejus Pafhonem , & tunc ta men in Judza non ita ample ficut Apostoli, qui fuerunt per toram Judeam miífi; fed re- sticli, ne alibi predicarent, nifi quo Christus venturus erat perfonaliter ad predicandum , ut patet Luce x. Unde ipfi poft Chrifli Afcen- fionem, ut predicarent , leguntur per Apo- flolos ad hoc officium de novo cle&i, ut dicitur xx:z. diftin&ione: » in novo; Viden. » eft, totum mundum verbo evangelii illu- » minandam, & operarios paucos, quia ipfi » pauci erant pro ranta mulritudine conver- » tenda, rogaverunt Dominum , ut mitteret vobis viros boni teflimonii: & elegerunt Stepha- E» operarios in meflem fuam ; & ipü elege- num primum primiceriam .feptem diacono- rum , ÁCorum vi. Sicut etiam Moyfes con- stirutos fub fe principes quamvis per fe po- iuiffet eligere, tamen electionem populo com- mifit. Date ex vobis viros, &c. Deuteronomii z. Unde omnis eie&Qio & instüturio ad ali- quam re&oriam pro tunc in tota Dei ecclefia oportuit fieri a Petro M & deinceps ab ejus Pda. es. fucceffore , ut dicit Clemens Papa fucceffor 2. Clemes beati Perri, distin@ione 8o. in illis . Idem d bum fc . . ze 23 Jie» dicit fanctus "Thomas iv. fententiarum distin- runt 72. difcipulos, & miferunt cos ad præ- dicandum . Ubi dicit Fiugutius, quod Domi- ANNO CHRISTE 1423- S. Thom. 4- fent. dilt. sa. q Y, art. 3» Jaan. 12. Luc. 22. Matsb. 16. Difiinét. 29. Pez Domiausg cap. 7. ico Papa, epiit. 78. .» tes, inquir, Apoftoli meflem multam , id” nus in veteri teftamento Levitas per fe infli- - tuit, fed in novo per Apoflolos, diflinctione 93. Diaconi. Ex quo patet conclufio affumpta ex praxi Apoftolorum, & 72. difcipulorum . Ex quibus Eufebius in hiftoria fua ecclefiaftica , » libro 11. capite J. dicit, quod Dominus poft » refurreQionem foam Petro & omnibus Apo. » ftolis omnem fcientiam tradidit, qui eam » ulterius 72. difcipulis tradiderunt. Hec ille, Quzr- 

Strana 1009
1069 DE LIBERA PRADICATIONE VERBI DEI. того —— Quarto probatur hec conclufio ex praxi. ec À ordine. ecclefiaftico conflituti fueriat, fi recef- ANWO CHRISTI 3423. Eg praxí ac- élefie primi- 3 SyienrL cep. $; eccicL his- sarch, Dio. ° пуб ut haber 23.4. 5. Ecele- Pes fingulas , p. r. &) Alia le&io hnbet,omnes. Diouy£ ep. z. Ex conditis nutiquis . De heret. eur jan&o, lib, s. db, 7. 1% Bphaf. 4. Вот, 13. Lac. m. Lib. s. de ha» reticle. Ene gammunica- Missy Vite 7, € "Quis vero > Fe elefiz primitive : a cujus ergo exordio inchoan- tes, ipfe beatus Clemens, qui fuit immediatus fuceeflor fan@i Petri, quem beatus Perrufmet in fummum Pontificem erexit, in articalomor- tis fue fcribit in epi(tola fua ad Jacobum Hie- rofolymorum epifropum in fine epittole , di- » ceni; Nullam presbyterum in alicujus epifco- m pi parochia aliquid agere debere ejus per- » miffu: cunétos etiam presbyteros proptiis » epifcopis , in omnibus abfqve mora inobe- x dientes , inflituente Dbmino , effe debere » docebar. Hec ille . Hinc beatus Dionyfius Areopagita difcipulus beati Pauli, diftinguens tres aClus hierarchicos , attribuit diacono pur- ferint de eeclefis fuis, non debeant fufcipi in aliena ecclefia, fed cogi eriam per ex- communicationem , ut inde exeant, & ad fuas redeant, Idem: dicitur vii. quasiione 1, » Epi(copi, ex concilio Carthaginenfi; Epi- (x fcopi vel presbyteri fi caufa vitandi ad cc- » clefam alterius epifcopi veniunt; in fuo » gradu, id est, honore fufcipiantur , & tam » ad verbum faciendum , quam ad oblationem. » confecrandam invitentur. Gloffa ‘Hugusii & » Archidiaconus : Quod nit invitentur, eis non licet: 1x. quest. 11 Nullus primas. Unde pres- byreri debent fecum gerere literas dimifforias epifcopi: alias non debent recipinec ad quid- gare, illuminare. presbytero, fed epifcono per- Bquam admitti, Distinclione 71. Hortamur. Er ficere : ita quod in ecclefia primitiva diaco- nus dicebatur baptizandos purgare , id eft, exorcizare . Sed presbyter illuminavit dum baptizavit: non enim intelligitur bi iHami- nare, id eft, predicare: fed dicitur bapriza- tio illuminatio , quia baptizato divina lumi- na communicantur ; que (unt habitus virtu- tum thcologicarum fidei., (pci , & caritatis , que ibi infunduntur , fecundum expofitionem Alberti Magni . Sed folius cpilcopi crat bar ptizatum perficere, id eft, predicare -& con- firmare . Ita ‘exponunt commentatores ca- pite v. in ecclefiaftica hierárchia . Poit hoc Papa Martinus in chronico , & habetur xx111. quæftione r. Ecclefias fingulas ; qui C fedit anno Domini 270. cum prius non ef fent nif parochbiæ , 8t plebani, erant a oves epifcopi , ipfe diílinxit parochias ab cpilco- patibus & diæceles a provinciis, dans (ingu- las üngulis presbyteros ; mandans ut finguli fuis terminis content effent, & alienos non ufurparent , quamquam muli presbyteri ef- fent. Ex quo patet clare, praxiu ecclefia pri- mitivæ pro conclufione affumpta {ententiare . Quinto , hæc conclufio probatur per conci- lia antiqua , & per omnia idem oftenditur no- bis libro v. de hereticis. capite, Cum cx in- jufto . Ex concilio iàreranenfi habetur fic: » Sicut multa funt membra unius corporis, 2 ” 2 „ » ita {une ordines in ecclefia diverü , fed non habent omnes eumdem actum , feu idem oficium. Nam fecundum Apoftclum , ahos dedit Dominus Apoflolos, alios prophe- tas, alios doctores. Cum. ergo doctorum or- do fit quai precipuus in ecclefia , non de- bet fibi quifquam. indifferentur przdicatio- nis officium ufurpare . Nam fecundum A- poftolum , quomodo predicabunt nifi miuan- tur? & Veritas. ipla precepit: Aogate domi- „ пит тез , ut mittat operarios in. vineam uam. Et in.capite, Excommunicamus; Quia D 9 » » » » „ » non miffi, prerer auctoritatem ab- A poftoli- 9» ce vcl privatim fibi predicationis aficium ufurpaverint , excomstiunicationis vinculo nodentur : & nif quantocius rebpuerint > alia competenti poena pledtantur. Hec ille. Notate hac verba, fignate myfteria. Idem habetur fententialiter ex. conciliis generalibus , wt patet diftin&ione 71. & 72. ex conciliis Carthaginenübus , primo , quarto & quin- 9 ^» » n : £0, Ántiocheno , & Romano ,. & Milevita- no , ubi.precipitur in omnibus iilis , quod presbyterà vel diaconi, 2ut qui in quocumque Qoacil. General, Tam. XXIX. » vero dicitur fic: Omnes qui prohibiti, vel: ca fede , vel loci epifcopo fufceptam , publi-Y.» >» fic patet conclufio nostra per facra concilia .- AWNO CHRISTI 183% Cap, 8. Ex doftrlan Loco fexio fi imploraveritis dieta doftorum doftoram + in lege Dei veraciter fe fundantium , inter mul- ta pauca pro nunc adducam, refidna -post al- legaturus partimi. Sit primus beatus Ambro- » fius , fuper epistolam ad Ephefios dicens: Ut » crefceret plebs, & multiplicaretur , inter ini- » tia omnibus conceflum est & evangelizare & » baptizare , & feripturas in eyclefia expla- » nare, At ubi omnia loca circumplexa est ec- » clelia , conventicula constitura funt, & re- » &ores, & catera officia in ecclefis ordina- z ta. Sequitur: * Quafi omnes eadem poffint; »irrationdbile effet, & vulgaris res & viliffi- » ma videretur. Hec ille. Secundus beatus Gregorius, & affumitur vr. questione 111. Scriptum est in lego: » Per alienam meffem tranfiens falcem mitte- » re non debes, fed manu fpica$ .conterere, » & manducare. Falcem ergo ‘ judicii mitte- » re non dehes in eam fegetem, que alteri videtur effe commifía; fed per effectum bo: ni operis frumenta Dominica vitiorum fuo- rum paleis expolia, & in ecclefis corpus admovendo & perfuadendo, quafi manden- » do, converte. Quod exponit gloffa Hugutii & Archidiaconus ; ad. literam, de predica- tione verbi Dei , quam nemo debet ia cccle~ fiis exercere, quafi jus habens in eis, abfque » » » omnia vero non eundem a&um habent D licentia prelati ecclefz illius: fed bene poteft tranfeando aliqua verba zedificatoria occurren- tibus dicere, & fic eos in ortum ecclefie, quzf mandendo corroborare . Sit tertius beatus Bernardus fuper Cantica, fermone 64. inquiens: Nec quifquam (ibi famit honorem , fed. qui vocatur a Deo tamquam Aaron. Et Apoftolus ait : Quo- modo predicabunt mff miuantur? 8x (cimus monachi nou efle officium docere, fed lu- gere. Et his fimilibufque 'collecti mihi te- -Xo rete, & capio vulpem, ne demoliatur vineam; Claret ^namque & certum eft; quod predicare nec 5 publice convenit mo- nacho, nec novitio expedit, nec non mif- fo licet. Porro contra hec iria venire, quanta confcientiæ demolitio eft? Ergo quidquid. tale ingeritur animo, [ive illud fit tua. cogitatio five immi(fie per angelum malum, dolofam agno(ce vulpeculam, & malum fub fpecie boni. Hac ille. Sit quartus fanctus Thomas , qui quodlibe- to xir. quaftione xvti. 3ftam materiam deter- minat, & queflionem in terminis propriis movet , an fcilicet liceat predicare cuicumque » abfque licentia prelati fuperioris. Xt refpon- * dendo dicit, quod nullus quantumcumque $ f£ » do- » » » » » » » » » » 5» » » » Ambrofe in cap, 4. ad Ephef. a] Porte, Quis fi, . Сар. г. elb, 9. ad Augue fliaum. Deusers 23+ Hebr. Se Ram, 1% b] puhlice dr textu improffa non haber a . Alt, 20. 

Strana 1010
1069 DE LIBERA PRADICATIONE VERBI DEI. того === Quarto probatur hec conclufio ex praxi. ec À ordine. ecclefiaftico conflituti fueriat, fi recef- ANWO CHRISTI 3423. Eg praxí ac- élefie primi- 3 SyienrL cep. $; eccicL his- sarch, Dio. ° пуб ut haber 23.4. 5. Ecele- Pes fingulas , p. r. &) Alia le&io hnbet,omnes. Diouy£ ep. z. Ex conditis nutiquis . De heret. eur jan&o, lib, s. db, 7. 1% Bphaf. 4. Вот, 13. Lac. m. Lib. s. de ha» reticle. Ene gammunica- Missy Vite 7, € "Quis vero > Fe elefiz primitive : a cujus ergo exordio inchoan- tes, ipfe beatus Clemens, qui fuit immediatus fuceeflor fan@i Petri, quem beatus Perrufmet in fummum Pontificem erexit, in articalomor- tis fue fcribit in epi(tola fua ad Jacobum Hie- rofolymorum epifropum in fine epittole , di- » ceni; Nullam presbyterum in alicujus epifco- m pi parochia aliquid agere debere ejus per- » miffu: cunétos etiam presbyteros proptiis » epifcopis , in omnibus abfqve mora inobe- x dientes , inflituente Dbmino , effe debere » docebar. Hec ille . Hinc beatus Dionyfius Areopagita difcipulus beati Pauli, diftinguens tres aClus hierarchicos , attribuit diacono pur- ferint de eeclefis fuis, non debeant fufcipi in aliena ecclefia, fed cogi eriam per ex- communicationem , ut inde exeant, & ad fuas redeant, Idem: dicitur vii. quasiione 1, » Epi(copi, ex concilio Carthaginenfi; Epi- (x fcopi vel presbyteri fi caufa vitandi ad cc- » clefam alterius epifcopi veniunt; in fuo » gradu, id est, honore fufcipiantur , & tam » ad verbum faciendum , quam ad oblationem. » confecrandam invitentur. Gloffa ‘Hugusii & » Archidiaconus : Quod nit invitentur, eis non licet: 1x. quest. 11 Nullus primas. Unde pres- byreri debent fecum gerere literas dimifforias epifcopi: alias non debent recipinec ad quid- gare, illuminare. presbytero, fed epifcono per- Bquam admitti, Distinclione 71. Hortamur. Er ficere : ita quod in ecclefia primitiva diaco- nus dicebatur baptizandos purgare , id eft, exorcizare . Sed presbyter illuminavit dum baptizavit: non enim intelligitur bi iHami- nare, id eft, predicare: fed dicitur bapriza- tio illuminatio , quia baptizato divina lumi- na communicantur ; que (unt habitus virtu- tum thcologicarum fidei., (pci , & caritatis , que ibi infunduntur , fecundum expofitionem Alberti Magni . Sed folius cpilcopi crat bar ptizatum perficere, id eft, predicare -& con- firmare . Ita ‘exponunt commentatores ca- pite v. in ecclefiaftica hierárchia . Poit hoc Papa Martinus in chronico , & habetur xx111. quæftione r. Ecclefias fingulas ; qui C fedit anno Domini 270. cum prius non ef fent nif parochbiæ , 8t plebani, erant a oves epifcopi , ipfe diílinxit parochias ab cpilco- patibus & diæceles a provinciis, dans (ingu- las üngulis presbyteros ; mandans ut finguli fuis terminis content effent, & alienos non ufurparent , quamquam muli presbyteri ef- fent. Ex quo patet clare, praxiu ecclefia pri- mitivæ pro conclufione affumpta {ententiare . Quinto , hæc conclufio probatur per conci- lia antiqua , & per omnia idem oftenditur no- bis libro v. de hereticis. capite, Cum cx in- jufto . Ex concilio iàreranenfi habetur fic: » Sicut multa funt membra unius corporis, 2 ” 2 „ » ita {une ordines in ecclefia diverü , fed non habent omnes eumdem actum , feu idem oficium. Nam fecundum Apoftclum , ahos dedit Dominus Apoflolos, alios prophe- tas, alios doctores. Cum. ergo doctorum or- do fit quai precipuus in ecclefia , non de- bet fibi quifquam. indifferentur przdicatio- nis officium ufurpare . Nam fecundum A- poftolum , quomodo predicabunt nifi miuan- tur? & Veritas. ipla precepit: Aogate domi- „ пит тез , ut mittat operarios in. vineam uam. Et in.capite, Excommunicamus; Quia D 9 » » » » „ » non miffi, prerer auctoritatem ab- A poftoli- 9» ce vcl privatim fibi predicationis aficium ufurpaverint , excomstiunicationis vinculo nodentur : & nif quantocius rebpuerint > alia competenti poena pledtantur. Hec ille. Notate hac verba, fignate myfteria. Idem habetur fententialiter ex. conciliis generalibus , wt patet diftin&ione 71. & 72. ex conciliis Carthaginenübus , primo , quarto & quin- 9 ^» » n : £0, Ántiocheno , & Romano ,. & Milevita- no , ubi.precipitur in omnibus iilis , quod presbyterà vel diaconi, 2ut qui in quocumque Qoacil. General, Tam. XXIX. » vero dicitur fic: Omnes qui prohibiti, vel: ca fede , vel loci epifcopo fufceptam , publi-Y.» >» fic patet conclufio nostra per facra concilia .- AWNO CHRISTI 183% Cap, 8. Ex doftrlan Loco fexio fi imploraveritis dieta doftorum doftoram + in lege Dei veraciter fe fundantium , inter mul- ta pauca pro nunc adducam, refidna -post al- legaturus partimi. Sit primus beatus Ambro- » fius , fuper epistolam ad Ephefios dicens: Ut » crefceret plebs, & multiplicaretur , inter ini- » tia omnibus conceflum est & evangelizare & » baptizare , & feripturas in eyclefia expla- » nare, At ubi omnia loca circumplexa est ec- » clelia , conventicula constitura funt, & re- » &ores, & catera officia in ecclefis ordina- z ta. Sequitur: * Quafi omnes eadem poffint; »irrationdbile effet, & vulgaris res & viliffi- » ma videretur. Hec ille. Secundus beatus Gregorius, & affumitur vr. questione 111. Scriptum est in lego: » Per alienam meffem tranfiens falcem mitte- » re non debes, fed manu fpica$ .conterere, » & manducare. Falcem ergo ‘ judicii mitte- » re non dehes in eam fegetem, que alteri videtur effe commifía; fed per effectum bo: ni operis frumenta Dominica vitiorum fuo- rum paleis expolia, & in ecclefis corpus admovendo & perfuadendo, quafi manden- » do, converte. Quod exponit gloffa Hugutii & Archidiaconus ; ad. literam, de predica- tione verbi Dei , quam nemo debet ia cccle~ fiis exercere, quafi jus habens in eis, abfque » » » omnia vero non eundem a&um habent D licentia prelati ecclefz illius: fed bene poteft tranfeando aliqua verba zedificatoria occurren- tibus dicere, & fic eos in ortum ecclefie, quzf mandendo corroborare . Sit tertius beatus Bernardus fuper Cantica, fermone 64. inquiens: Nec quifquam (ibi famit honorem , fed qui vocatur a Deo tamquam Aaron. Et Apoftolus ait : Quo- modo predicabunt mff miuantur? 8x (cimus monachi nou efle officium docere, fed lu- gere. Et his fimilibufque 'collecti mihi te- -Xo rete, & capio vulpem, ne demoliatur vineam; Claret ^namque & certum eft; quod predicare nec 5 publice convenit mo- nacho, nec novitio expedit, nec non mif- fo licet. Porro contra hec iria venire, quanta confcientiæ demolitio eft? Ergo quidquid. tale ingeritur animo, [ive illud fit tua. cogitatio five immi(fie per angelum malum, dolofam agno(ce vulpeculam, & malum fub fpecie boni. Hac ille. Sit quartus fanctus Thomas , qui quodlibe- to xir. quaftione xvti. 3ftam materiam deter- minat, & queflionem in terminis propriis movet , an fcilicet liceat predicare cuicumque » abfque licentia prelati fuperioris. Xt refpon- * dendo dicit, quod nullus quantumcumque $ f£ » do- » » » » » » » » » » 5» » » » Ambrofe in cap, 4. ad Ephef. a] Porte, Quis fi, . Сар. г. elb, 9. ad Augue fliaum. Deusers 23+ Hebr. Se Ram, 1% b] puhlice dr textu improffa non haber a . Alt, 20. 

Strana 1011
I812 ORATIO HENRICI KALTEISEN. ROII —„ doctus vel fanctus debet prædicare absque An constituere; quia nulli licet pradicare in ANNO » quacumque diœcefi, nili de mandato epi- „ prælari auctoritate; quia nullum agens na- CHRISTI „ ſcopi. Hæc ille. 3433. „ tum eſt agere niſi ſuper determinatam ma- Iſta pro tanto conſcripſi, qula horum oppo- „ teriam, ſibi ministratam: prædicatio autem fitum directe in vestris præſentatis ſcriptis re- „ publica reſpicit totam eccleſiam. Tota au- peri: dixiſtis enim in una concluſione, quod » tem ecclefia & cura publica eccleſiæ præla- quilibet prædicator verbi Dei debet eſſe miſſus. " tis est commissa, & ideo nullus debet exer- Et in notabili ſuper termino, Libere, dixit „ cere , quod requirat auctoritatem publicam, proponens quod talis miſſo ſeu licentia datur „ niſi auctoritate prælati. Hæc ille . per miniſterium epiſcopi, & a Domino , quan- Sit quintus doctor ſolemnis , licet modernus , do ad ordinem diaconatus vel presbyteratus quis „ Henricus de Haffia, qui parte ultima ſuper promovetur. Concluſiſtis ergo, quod ex man- „ Geneſim dicit , quod prædicatio non permit- dato Christi tenentur prædicare , nec poſſent „ titur, niſi miſſis , ſcilicer ultra gradum ſa- ab ullo prohiberi. Et ne vide retur hoc mira- „ cerdotalem, specialiter a Deo tantum, vel a bile, direxiſtis ad rationes, quas facitis con- „ Deo per hominem , ſecundum illud ad Ro- ſequenter ad probandum oppoſitum eorum quæ „ manos x. Quomodo predicabunt niſi mittantur? dixi: ad quas reſpondebo hoc modo . Prima „ Alioquin pſeudoprædicatores non eſſent pro- B fuit hæc: Sacerdos Domini, Spiritu Jeſu in- „ hibendi , cum tamen & ipſi prædicent in no- stigante, poteſt ſine ſpeciali epiſcopi licentia „ mine Chriſti, & plerumque idem quod veri aut prælati prædicare verbum Dei, ergo ſibi 2 prædicatores, ut clarum eſt. Inſuper, inquit, licet. Tenet conſequentia , quia oportet magis „ etſi facientes miracula in nomine Chriſti, non obedire Deo quam hominibus, Actor. v. Reſpon- „ debet prohiberi, quia nullius uſurpant offi- deo, quod afſumptum verum eſt, ſi aliquis „ cium , nec cuiquam injuriantur ; tamen publi- ſacerdos ſe a Spiritu Jesu inftigatum ad prædi- „ cæ prædicationes in diœceſibus alienis abſque candum probare poteſt. Nolita omni ſpiritui „ canonica miſſione prohiberi debent, quo- credere, ſed probate ſpiritus an ex Deo fint. „ niam epiſcoporum & curatorum presbytero- Circa iſtam materiam, quia quidam dicitur „ rum uſurpant officium, & eis injuriantur. Es ſe Spiritu Jeſu inſtigari ad prædicandum, no- „ poſtea declarat, quomodo dicentes ſe miſſos tandum quod valde dubioſum est & periculo- „ 2 Deo tenentur hoc probare per ſcripturam, ſum homini ſemper ſe præſumere inſpiratum a „ ut Joannes, vel per miracula, ut Moyſes, Spiritu fancto. Sciendum , quod ſecundum bea- „ prout jam dictum est ex conciliorum deter- tum Thomam, 2. 2. quæstione 171. artic. 5, a minatione. Sit ſextus venerabilis Auguſtinus de Ancona Cmens humana inſpiratur a Spiritu fancto du- pliciter : uno modo per expreſſam revelationem , „ in ecclefiastica poteſtate, quæstione LXEV. ar- puta per ſpiritum prophetiæ, vel per donum „ ticuło 11, dicens , quod nec epiſcopis , nec diſcretionis ſpirituum ; & qui hoc modo in- „ presbyteris liceat prædicare, aiſs miſſis eis ſpiratur, certiſſimus est quod non decipitur: „ ſpecialiter auctoritate Papæ . Nam actus verumtamen ut prædixi, nec isti miſſioni cre- „ prædicationis eft actus jurifdictionis , licet dere tenentur alii, niſi probet ſe ſic miſſum „ non coactivæ: ſed omnis juriſdictio a Papa per ſcripturam vel miraculum ; De hæreti- „ dependet: cujus est fignum, quod ipſe qui- cis : Cum ex injuncto. Alia est inſpiratio „ libet epiſcopo ſuam præfigit diœceſim , & per internam instigationem, quæ vocatur in- n auctoritate ſua quilibet plebanus ſuam & stinctus , quem interdum neſcientes humanæ „ ſibi commiſſam gubernat eeclesiam. Ergo mentes patiuntur , ut dicit beatus Augusti- „ ſicut abſque auctoritate ſuperioris , nec ipſi nus libro 11. ſuper Geneſim; & distinguere „ ſunt diœceſani , nec plebani curati, ita an talis instinctus sit a Deo, an a diabolo, „ nec fine auctoritate Papæ convenit eis præ- „ dicare. tam est diſficile , ut vix aliquis vivens in hoc Sit pro nune ſeptimus honorabilis Thomas de Dfemper poſſet efſe certus. Ut dicit beatus Ber- Walden Anglicus, qui per omnia quaſi in pro- nardus ſuper Canticum homilia 111. & hoc propter motionem mentis nostræ , & Spi- priis terminis concordat, prout patebit infe- ritus ſancti maximam ſimilitudinem, & an- rius . Ad idem ſunt omnes poſtea in corolla- geli ſatanæ in angelum lucis transfiguratio- rio allegandi: ad idem funt omnes prius per nem. alios indices allegati. Et prout præmiſi, non Unde quam stultum ſit ſemper credere ta- credatis nos in ſententia concurrere , quia ambo les instinctus a Deo veniſſe, patet ex hoc, dicimus , quod ſacerdos vel diaconus ad hoc qnod etiam prophetæ decepti ſunt nonnun- quod prædicet debet eſſe miſſus : ſed in hoc quam, putantes eſſe Spiritum Dei, cum ſpi- differimus , quod vos dicitis , quod illa miſſio ritus proprius loqueretur, ut dicit beatus Gre- ſit ex mandato Domini, & ex miniſterio epi- gorius ſuper Ezechielem : Sunt tamen aliqua ſcopi in collatione ordinis diaconatus vel ſa- ſigna, quibus diſcerni potest an fit instinctus cerdotii : & contra hoc militant quæ dicta a Deo . Primum ſi ſit conformis divinis ſcri- ſunt , & quæ dicentur reprobabunt illud. pturis. Unde dicit beatus Gregorius Moralium Octavus ſit Wilhelmus epiſcopus Pariſienſis 23. ſuper illo Job 33. Semel loquitur Deus, in ſuo ſacerdotali. Dicit quod auctoritas præ-E & idipſum ſecundo non repetit. Hoe est dice- „ dicandi presbytero non datur , nifi cum cura „ re, Deus ſingulorum cordibus privaris vo- „ animarum ſibi committitur. Hoc enim of- „ cibus non reſpondet , ſed tale eloquium „ ficium eſt curæ animarum annexum. Num- » construit, per quod cunctorum quæstionibus „ quam enim dicitur eis in ſua ordinatione: „ ſatisfacit: in ſcripturæ quippe ejus eloquie „ Ite, docete, ſeu prædicate; docere enim » cauſas nostras finguli ſi requirimus inveni- „ ſeu prædicare ſpeciale eſt oſficium epiſcopo- „ mus. Hæc ille. „ rum, propter quod in ſuis conſecrationibus „ dicitur eis: Ite, prædicate populis, Epiſco- Secunduin, ſi talis motio approhatur ſpiri- * porum etiam eſt, doctores in dioeceſibus tualium virorum & maxime prælatorum judi- Reſponiio ná primum argumentum adverſavil. 1. Jass. 4 De huretie. Cum er injun tt9 a ſupra.in s- probationg tone lufinnie. Aug. lib. 3. Genei. ( 370 tom.3 GTEHOThYD nom. I. M Enech. S. GreE. 180. Maral. 33. C. 18.1ý. ANNO CHRISTI 5433. cio,

Strana 1012
I812 ORATIO HENRICI KALTEISEN. ROII —„ doctus vel fanctus debet prædicare absque An constituere; quia nulli licet pradicare in ANNO » quacumque diœcefi, nili de mandato epi- „ prælari auctoritate; quia nullum agens na- CHRISTI „ ſcopi. Hæc ille. 3433. „ tum eſt agere niſi ſuper determinatam ma- Iſta pro tanto conſcripſi, qula horum oppo- „ teriam, ſibi ministratam: prædicatio autem fitum directe in vestris præſentatis ſcriptis re- „ publica reſpicit totam eccleſiam. Tota au- peri: dixiſtis enim in una concluſione, quod » tem ecclefia & cura publica eccleſiæ præla- quilibet prædicator verbi Dei debet eſſe miſſus. " tis est commissa, & ideo nullus debet exer- Et in notabili ſuper termino, Libere, dixit „ cere , quod requirat auctoritatem publicam, proponens quod talis miſſo ſeu licentia datur „ niſi auctoritate prælati. Hæc ille . per miniſterium epiſcopi, & a Domino , quan- Sit quintus doctor ſolemnis , licet modernus , do ad ordinem diaconatus vel presbyteratus quis „ Henricus de Haffia, qui parte ultima ſuper promovetur. Concluſiſtis ergo, quod ex man- „ Geneſim dicit , quod prædicatio non permit- dato Christi tenentur prædicare , nec poſſent „ titur, niſi miſſis , ſcilicer ultra gradum ſa- ab ullo prohiberi. Et ne vide retur hoc mira- „ cerdotalem, specialiter a Deo tantum, vel a bile, direxiſtis ad rationes, quas facitis con- „ Deo per hominem , ſecundum illud ad Ro- ſequenter ad probandum oppoſitum eorum quæ „ manos x. Quomodo predicabunt niſi mittantur? dixi: ad quas reſpondebo hoc modo . Prima „ Alioquin pſeudoprædicatores non eſſent pro- B fuit hæc: Sacerdos Domini, Spiritu Jeſu in- „ hibendi , cum tamen & ipſi prædicent in no- stigante, poteſt ſine ſpeciali epiſcopi licentia „ mine Chriſti, & plerumque idem quod veri aut prælati prædicare verbum Dei, ergo ſibi 2 prædicatores, ut clarum eſt. Inſuper, inquit, licet. Tenet conſequentia , quia oportet magis „ etſi facientes miracula in nomine Chriſti, non obedire Deo quam hominibus, Actor. v. Reſpon- „ debet prohiberi, quia nullius uſurpant offi- deo, quod afſumptum verum eſt, ſi aliquis „ cium , nec cuiquam injuriantur ; tamen publi- ſacerdos ſe a Spiritu Jesu inftigatum ad prædi- „ cæ prædicationes in diœceſibus alienis abſque candum probare poteſt. Nolita omni ſpiritui „ canonica miſſione prohiberi debent, quo- credere, ſed probate ſpiritus an ex Deo fint. „ niam epiſcoporum & curatorum presbytero- Circa iſtam materiam, quia quidam dicitur „ rum uſurpant officium, & eis injuriantur. Es ſe Spiritu Jeſu inſtigari ad prædicandum, no- „ poſtea declarat, quomodo dicentes ſe miſſos tandum quod valde dubioſum est & periculo- „ 2 Deo tenentur hoc probare per ſcripturam, ſum homini ſemper ſe præſumere inſpiratum a „ ut Joannes, vel per miracula, ut Moyſes, Spiritu fancto. Sciendum , quod ſecundum bea- „ prout jam dictum est ex conciliorum deter- tum Thomam, 2. 2. quæstione 171. artic. 5, a minatione. Sit ſextus venerabilis Auguſtinus de Ancona Cmens humana inſpiratur a Spiritu fancto du- pliciter : uno modo per expreſſam revelationem , „ in ecclefiastica poteſtate, quæstione LXEV. ar- puta per ſpiritum prophetiæ, vel per donum „ ticuło 11, dicens , quod nec epiſcopis , nec diſcretionis ſpirituum ; & qui hoc modo in- „ presbyteris liceat prædicare, aiſs miſſis eis ſpiratur, certiſſimus est quod non decipitur: „ ſpecialiter auctoritate Papæ . Nam actus verumtamen ut prædixi, nec isti miſſioni cre- „ prædicationis eft actus jurifdictionis , licet dere tenentur alii, niſi probet ſe ſic miſſum „ non coactivæ: ſed omnis juriſdictio a Papa per ſcripturam vel miraculum ; De hæreti- „ dependet: cujus est fignum, quod ipſe qui- cis : Cum ex injuncto. Alia est inſpiratio „ libet epiſcopo ſuam præfigit diœceſim , & per internam instigationem, quæ vocatur in- n auctoritate ſua quilibet plebanus ſuam & stinctus , quem interdum neſcientes humanæ „ ſibi commiſſam gubernat eeclesiam. Ergo mentes patiuntur , ut dicit beatus Augusti- „ ſicut abſque auctoritate ſuperioris , nec ipſi nus libro 11. ſuper Geneſim; & distinguere „ ſunt diœceſani , nec plebani curati, ita an talis instinctus sit a Deo, an a diabolo, „ nec fine auctoritate Papæ convenit eis præ- „ dicare. tam est diſficile , ut vix aliquis vivens in hoc Sit pro nune ſeptimus honorabilis Thomas de Dfemper poſſet efſe certus. Ut dicit beatus Ber- Walden Anglicus, qui per omnia quaſi in pro- nardus ſuper Canticum homilia 111. & hoc propter motionem mentis nostræ , & Spi- priis terminis concordat, prout patebit infe- ritus ſancti maximam ſimilitudinem, & an- rius . Ad idem ſunt omnes poſtea in corolla- geli ſatanæ in angelum lucis transfiguratio- rio allegandi: ad idem funt omnes prius per nem. alios indices allegati. Et prout præmiſi, non Unde quam stultum ſit ſemper credere ta- credatis nos in ſententia concurrere , quia ambo les instinctus a Deo veniſſe, patet ex hoc, dicimus , quod ſacerdos vel diaconus ad hoc qnod etiam prophetæ decepti ſunt nonnun- quod prædicet debet eſſe miſſus : ſed in hoc quam, putantes eſſe Spiritum Dei, cum ſpi- differimus , quod vos dicitis , quod illa miſſio ritus proprius loqueretur, ut dicit beatus Gre- ſit ex mandato Domini, & ex miniſterio epi- gorius ſuper Ezechielem : Sunt tamen aliqua ſcopi in collatione ordinis diaconatus vel ſa- ſigna, quibus diſcerni potest an fit instinctus cerdotii : & contra hoc militant quæ dicta ſunt , & quæ dicentur reprobabunt illud. a Deo . Primum ſi ſit conformis divinis ſcri- pturis. Unde dicit beatus Gregorius Moralium Octavus ſit Wilhelmus epiſcopus Pariſienſis 23. ſuper illo Job 33. Semel loquitur Deus, in ſuo ſacerdotali. Dicit quod auctoritas præ-E & idipſum ſecundo non repetit. Hoe est dice- „ dicandi presbytero non datur , nifi cum cura „ re, Deus ſingulorum cordibus privaris vo- „ animarum ſibi committitur. Hoc enim of- „ cibus non reſpondet , ſed tale eloquium „ ficium eſt curæ animarum annexum. Num- » construit, per quod cunctorum quæstionibus „ quam enim dicitur eis in ſua ordinatione: „ ſatisfacit: in ſcripturæ quippe ejus eloquie „ Ite, docete, ſeu prædicate; docere enim » cauſas nostras finguli ſi requirimus inveni- „ ſeu prædicare ſpeciale eſt oſficium epiſcopo- „ mus. Hæc ille. „ rum, propter quod in ſuis conſecrationibus „ dicitur eis: Ite, prædicate populis, Epiſco- Secunduin, ſi talis motio approhatur ſpiri- * porum etiam eſt, doctores in dioeceſibus tualium virorum & maxime prælatorum judi- Reſponiio ná primum argumentum adverſavil. 1. Jass. 4 De huretie. Cum er injun tt9 a ſupra.in s- probationg tone lufinnie. Aug. lib. 3. Genei. ( 370 tom.3 GTEHOThYD nom. I. M Enech. S. GreE. 180. Maral. 33. C. 18.1ý. ANNO CHRISTI 5433. cio,

Strana 1013
1013 AO, jus , etiam pofiquam revelationem Chrifti ha- 1433. Duit, mittitur ad Ananiam, Cornelius ad Pe- Ao trum, Sic eunuchus inftruirur per Philippum , ‘pt approbationem Śr judicium virorum fpiri- $ualium requirere doceremur , ficur de hoc leuius 3n collatione patrum habetur. "Fertium eft affectus, quem talis interior ma- Ho caufat. Nam Spiritus divinus facit homi- nem intus humilem , flexibilem : fpiritus dia- bolicus præfumptuofum & pertinacem . Nam fant yiæ diaboli , fecundum beatum Bernar- dum ; fuper illnd Plalmifte, Qui habitat. ts Quarçum el. ordo infpirandi: quia ordo babitas} ae Commotionis Spiritus fancti eft, quod loquitur vem dig, primo in turbine, facit hominem pavidum , ti-B» Sem. 3» — moratum & perculfum ,-& propriam fragilira- tatem. cogaofcere. , & poflea erigit in (pem, Xcontra autem diabolicus fpiritus , ut. dicunt gloffs Luc. 1, 8x Marth. ult. de terrore boni Angeli, qui virginem beatifirnum Mariam fa- lurando ; & mulieres terruit circa {epulcrum. Quintam eft fecundum circumftantias perfo- 5] alter liber, pze , fi inflinétus non trahat fupra propriam a per- merifuram » . > ^ fonam , & contra debitum ordinem perfona- vum , inter quas vivit. Nam qua a Dco funt, ordiueta funt, ad Romanos x111. Sexpum , fecandum circumftantias perlona- yum, inter quas vivit, fi caritatem non infrin- git, fi pacem non turbat; ut beatus Bernar- dus refpondit cuidam abbati , qui de putabat C » Spiritu Dei moveri . Multa talia figna poni pof- fant non ramquam certe fcienrie, fed tamquam quedam conjecture : quia , ut dictum cit, fcien- jiam de talibus vix aliquis habere poteft. Un- de Job xx. S? venerit ad me, non vidcbo cum, e £ abierit, non intelljgam , Ubi dicit beatus » Gregorius: Donec rerum altercantium finis » nefcitur, acceffus, receffufque divinus igno- | $ ratur. Spiritus enim ubi vult fpirat , & ne- » fcis unde veniat, aur quo vadat; ideo peri- » cülofum eft omni fpiritui credere , fed proban- » di funt fpiritus, fi ex Deo fint, » tus foannes evaugelifta, Si ergo queris, quis inflin£tus ad predican- dum, & lucriücandum animam proximi divi-D nus poffir dici; réfpondeo , quod hoc ex quin- que poffit difterm, Primum ef , 6 ilii fic moti non moventur ex affectu & defideric pro- prio, fed quantum in ipfis eft fempes defide- rant fibj vacare , % neguaquam officio pradi- cationis defervire , fcd neceffiratis caritate ; vel faperioris imperio , ad hoc coguntur: ar- rogantes vero à $, Greg, lib. Morel. 9. € M. Quale ia- Rindue ac prsdicandum poflic dici di- yinus o & qui appetitu laudis vane mo- ventur, feipfos ingerunt, & occafionem que- runt , ut loqui & docere poffint , nec exfpeCiaut donec utilitas exigar vel neceffitas requirat. Secundum eft, quod illi, qui bene afficiyn= fur, non fe effe ex hoc aliis meliores repntant , eoquod ipf illos docent; fed fe magis repu- tant, ficur veraciter funt, in majori periculo Cap e Arrogantes autem peccatores alios defpiciunt ; DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. — €i, fecundum Bernardum , Propter hoc Pag- À » docet bea- . - 1014 poffint , & quamvis fapientem fe gfe fons om » tiat, vellet tamen efle patiens, nec videri, ANNO » arque fi bi hoc omnimodo quod loquendo pro- PESE » ditur , pertimefcit; & fi liceat tacere , ap- » petit, dum effe mis turius filenrium cer- » nat: eofque fe feliciores putat , quos intra » fanctam ecclefiam locus inferior per filentium » Occuitat; & tamen nt fanctam ecclefiam de- » fendai, quia ad loquendum vi cariratis im- » pellitur ; ex neceffitate quidem officium jo- » Cutionis fufcipit , fed ex magno defiderio » otium taciturnitatis quæsit : hoc fervat vo« » to, iliud exercet minifterio. Hanc autem do« » cendi formulam a:rogantes ignorant: neque » enim loquuntur, quia caufe eveniunt , fed quia caufas venire appetunt ut loquantur , Hec Gregorius. "Tertium eft, quando quis magno affe&u ace cenditur ad. predicandem , cujus tamen ftatui repugnat publice predicare, fed magis incume bit in folitudine vacare, ficut monachis mule tis , quorum officium eft plangere , non doce- re, fecundum beatum Hieronymum . Quartum eft, fi àiiquis debilis St nondum 2. &. Bicron. concupifcentiis « exercitatus, & in humilitate 25 Vi fundatus inlligetur- ad - prædicandum , volens <] Porfæs .. . . extricatus aliis proficere ,'& fe negligere. Unde beatus Deurr. i5. » Bernardusfuper Cantic, fermone xvx 11. Quod » tuum eff fpargis & perdis , fi priufquam in- » fandaris tu rotus, femiplenus feftinas effün- dere , coutra legem arans jn primogenito bo- » vis, & ovis primogenita rondens, Nimirum ».vita atque falute, quam alteri das, te frau, * das; dum íana vacuus intentione , glorie » inanis vento. inflaris, aut terrenz cupiditatis » veneno inficeris, & lethali apofleraate turgens » interis. Hoc Bernardus. Quintum. eft, fi affectu hominum ingerit fe ad. prędicandum , qui nec a prelatis miffus eft , nec a Deo, five pex. vocationem 9 fpiri- m g. tualem : Er de "his tribus ultimis dicit bea- » tus Bernardus fuper Cantic. fermone 64. » Claret namque & efl certum, quod publi- » £e predicare monacho non conyénit , nec » novito expedit, nec non miffo licet. Por- 4 IO. contra hec tria venire, quanta conícien- 2 e demolitio efl? ergo quidquid tale ani , mo fuggeritur , five illud fir tua cogitatio , „ five immiffio per Angelum malum , dolo- ,» fam aguoíce vulpeculam , id eff , malum » fub fpecie boni. Hac ille, Er notandum guod ubj omuia hec concurrunt , difcerni poteft . an infpiratio a Deo vet diabolo pro- venerit fecundum humanam conje&uram, non fecundum neceffariam fcientiam. Sed tria ul- tina fünt manifefta diabolicæ infpirationis in- dicia. Et fic patet, quid fir dicendum ad ar- gumentum , ubi affumitur : facerdos Spiritu lefuinfpiraxus poteft predicare nolente prala- '10 quocumque, Oftendant fe infpiratos, & cre- dimus eis. Si queritur qualiter hoc probari de- ber, dico quod per miraculum , aut fcripturz fe cunétis fapientiores & xxeliores reputantes, Efacre teftimonium. Et hoc probo multiplici- » Xs duobus dicit beatus Gregoriis xxir1. » moral. Sancte univerfalis ecclefiæ fpiritualis »# quifque predicaror, in cunctis quz dicit » folerü cnra fe infpiciat ; ne in eo quod re- » Cte przdicat, vitio fe elationis extollat; n& » vita z lingua diftordet , Kt infra : Indignum » fe omnibns 5 indicat, eriam cum dignus cun- » €tis vivat: fcit enim, quod bona, que in- p3oljudict,? notefeunt hominibus, fine periculo vix effe Concil. General, Tom. XXIX. zer. Primo ex veteri teftamento . Nam Exod. 111. dum Dominus mitteret Moyfen ad denun- rasjcia ve Fondu Pharaoni ejus volunt?tem , air Moy- Predieitoris , : Quod" fgnum offendit mibi , ut credant sihi Phares c fli Zfrael, guod me miferis ? ftatim virtutem miraculoram Dominus fibi dedit, ut virgam in colubrum $ e converlo transfon- mare pofler. In novo, ex praxi Christi in fe & im fuis Apostolis . Ia fe, quis cum' di- Ss 2 xit : 

Strana 1014
1013 AO, jus , etiam pofiquam revelationem Chrifti ha- 1433. uit, mitiitur ad Ananiam, Cornelius ad Pe- Ao trum, Sic eunuchus inftruirur per Philippum , ‘pt approbationem Śr judicium virorum fpiri- $ualium requirere doceremur , ficur de hoc leuius 3n collatione patrum habetur. "Fertium eft affectus, quem talis interior ma- Ho caufat. Nam Spiritus divinus facit homi- nem intus humilem , flexibilem : fpiritus dia- bolicus præfumptuofum & pertinacem . Nam fant yiæ diaboli , fecundum beatum Bernar- dum ; fuper illnd Plalmifte, Qui habitat. ts Quarçum el. ordo infpirandi: quia ordo babitas} ae Commotionis Spiritus fancti eft, quod loquitur vem dig, primo in turbine, facit hominem pavidum , ti-B» Sem. 3» — moratum & perculfum ,-& propriam fragilira- tatem. cogaofcere. , & poflea erigit in (pem, Xcontra autem diabolicus fpiritus , ut. dicunt gloffs Luc. 1, 8x Marth. ult. de terrore boni Angeli, qui virginem beatifirnum Mariam fa- lurando ; & mulieres terruit circa {epulcrum. Quintam eft fecundum circamftantias perfo- 5] alter liber, pze , fi inflinétus non trahat fupra propriam a per- merifuram » . > ^ fonam , & contra debitum ordinem perfona- vum , inter quas vivit. Nam qua a Dco funt, ordiueta funt, ad Romanos x111. Sexpum , fecandum circumftantias perlona- yum, inter quas vivit, fi caritatem non infrin- git, fi pacem non turbat; ut beatus Bernar- dus refpondit cuidam abbati , qui de putabat C » Spiritu Dei moveri . Multa talia figna poni pof- fant non ramquam certe fcienrie, fed tamquam quedam conjecture : quia , ut dictum cit, fcien- jiam de talibus vix aliquis habere poteft. Un- de Job xx. S? venerit ad me, non vidcbo cum, e £ abierit, non intelljgam , Ubi dicit beatus » Gregorius: Donec rerum altercantium finis » nefcitur, acceffus, receffufque divinus igno- | $ ratur. Spiritus enim ubi vult fpirat , & ne- » fcis unde veniat, aur quo vadat; ideo peri- » cülofum eft omni fpiritui credere , fed proban- » di funt fpiritus, fi ex Deo fint, » tus foannes evaugelifta, Si ergo queris, quis inflin£tus ad predican- dum, & lucriücandum animam proximi divi-D nus poffir dici; réfpondeo , quod hoc ex quin- que poffit difterm, Primum ef , 6 ilii fic moti non moventur ex affectu & defideric pro- prio, fed quantum in ipfis eft fempes defide- rant fibj vacare , % neguaquam officio pradi- cationis defervire , fcd neceffiratis caritate ; vel faperioris imperio , ad hoc coguntur: ar- rogantes vero à $, Greg, lib. Morel. 9. € M. Quale ia- Rindue ac prsdicandum poflic dici di- yinus o & qui appetitu laudis vane mo- ventur, feipfos ingerunt, & occafionem que- runt , ut loqui & docere poffint , nec exfpeCiaut donec utilitas exigar vel neceffitas requirat. Secundum eft, quod illi, qui bene afficiyn= fur, non fe effe ex hoc aliis meliores repntant , eoquod ipf illos docent; fed fe magis repu- tant, ficur veraciter funt, in majori periculo Cap e Arrogantes autem peccatores alios defpiciunt ; DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. — €i, fecundum Bernardum , Propter hoc Pag- À » docet bea- . - 1014 poffint , & quamvis fapientem fe gfe fons om » tiat, vellet tamen efle patiens, nec videri, ANNO » arque fi bi hoc omnimodo quod loquendo pro- PESE » ditur , pertimefcit; & fi liceat tacere , ap- » petit, dum effe mis turius filenrium cer- » nat: eofque fe feliciores putat , quos intra » fanctam ecclefiam locus inferior per filentium » Occuitat; & tamen nt fanctam ecclefiam de- » fendai, quia ad loquendum vi cariratis im- » pellitur ; ex neceffitate quidem officium jo- » Cutionis fufcipit , fed ex magno defiderio » otium taciturnitatis quæsit : hoc fervat vo« » to, iliud exercet minifterio. Hanc autem do« » cendi formulam a:rogantes ignorant: neque » enim loquuntur, quia caufe eveniunt , fed quia caufas venire appetunt ut loquantur , Hec Gregorius. "Tertium eft, quando quis magno affe&u ace cenditur ad. predicandem , cujus tamen ftatui repugnat publice predicare, fed magis incume bit in folitudine vacare, ficut monachis mule tis , quorum officium eft plangere , non doce- re, fecundum beatum Hieronymum . Quartum eft, fi àiiquis debilis St nondum 2. &. Bicron. concupifcentiis « exercitatus, & in humilitate 25 Vi fundatus inlligetur- ad - prædicandum , volens <] Porfæs .. . . extricatus aliis proficere ,'& fe negligere. Unde beatus Deurr. i5. » Bernardusfuper Cantic, fermone xvx 11. Quod » tuum eff fpargis & perdis , fi priufquam in- » fandaris tu rotus, femiplenus feftinas effün- dere , coutra legem arans jn primogenito bo- » vis, & ovis primogenita rondens, Nimirum ».vita atque falute, quam alteri das, te frau, * das; dum íana vacuus intentione , glorie » inanis vento. inflaris, aut terrenz cupiditatis » veneno inficeris, & lethali apofleraate turgens » interis. Hoc Bernardus. Quintum. eft, fi affectu hominum ingerit fe ad. prędicandum , qui nec a prelatis miffus eft , nec a Deo, five pex. vocationem 9 fpiri- m g. tualem : Er de "his tribus ultimis dicit bea- » tus Bernardus fuper Cantic. fermone 64. » Claret namque & efl certum, quod publi- » £e predicare monacho non conyénit , nec » novito expedit, nec non miffo licet. Por- 4 IO. contra hec tria venire, quanta conícien- 2 e demolitio efl? ergo quidquid tale ani , mo fuggeritur , five illud fir tua cogitatio , „ five immiffio per Angelum malum , dolo- ,» fam aguoíce vulpeculam , id eff , malum » fub fpecie boni. Hac ille, Er notandum guod ubj omuia hec concurrunt , difcerni poteft . an infpiratio a Deo vet diabolo pro- venerit fecundum humanam conje&uram, non fecundum neceffariam fcientiam. Sed tria ul- tina fünt manifefta diabolicæ infpirationis in- dicia. Et fic patet, quid fir dicendum ad ar- gumentum , ubi affumitur : facerdos Spiritu lefuinfpiraxus poteft predicare nolente prala- '10 quocumque, Oftendant fe infpiratos, & cre- dimus eis. Si queritur qualiter hoc probari de- ber, dico quod per miraculum , aut fcripturz fe cunétis fapientiores & xxeliores reputantes, Efacre teftimonium. Et hoc probo multiplici- » Xs duobus dicit beatus Gregoriis xxir1. » moral. Sancte univerfalis ecclefiæ fpiritualis »# quifque predicaror, in cunctis quz dicit » folerü cnra fe infpiciat ; ne in eo quod re- » Cte przdicat, vitio fe elationis extollat; n& » vita z lingua diftordet , Kt infra : Indignum » fe omnibns 5 indicat, eriam cum dignus cun- » €tis vivat: fcit enim, quod bona, que in- p3oljudict,? notefeunt hominibus, fine periculo vix effe Concil. General, Tom. XXIX. zer. Primo ex veteri teftamento . Nam Exod. 111. dum Dominus mitteret Moyfen ad denun- rasjcia ve Fondu Pharaoni ejus volunt?tem , air Moy- Predieitoris , : Quod" fgnum offendit mibi , ut credant sihi Phares c fli Zfrael, guod me miferis ? ftatim virtutem miraculoram Dominus fibi dedit, ut virgam in colubrum $ e converlo transfon- mare pofler. In novo, ex praxi Christi in fe & in fuis Apostolis . Ia fe, quis cum* di- Ss 2 xit : 

Strana 1015
ANNO CHRISTI 1473- 1015 meque enim a me ipfo veni: fed ille me. mifer, Joannis vtir. volens oflendere , quomodo hoc zlFefetceh effer verum ,. primo direxit a idem ad fcri- e a Cor. 12. jer. in cap. 12. 2. ad Cor Palm. 67. Lih s.c 2. i cau. i. faiz 40, Refponfio $8 30 ange prüras dicens, foannis v. Scruramini fcriptu- ras ills teftimonium. perhibent de me. Que-au- tem fuerint ille fcripturm, oftendit ipfe Luce ultimo, dum aperit difcipulis fenfum ut intel- ligerent'fcripturas, diceus : Oporzet impleri om- zia que fcripta funt de me im. legc. Moyff & pro^ phetis & pfalmis. Et quia ad feriptarasum te- flimoniym non atrenderet, ut effent inexcufabi- les, fecit opera miraculorum , quibus debebant ipfum credere a Deo miffim , ait enim ; 53 opera mon feciffem , que nemo alius fecit, peccatum. non ORATIO HENRICI KALTEISEN xit, Ego ex Deo proceff , & veni in mundum, Á Wam. laici poffunt dare eleemofynam , & ta- 2016 mer non poffunt predicare ordinaria potesta- ze, cum fit folius (acerdotis officium , xvt. queftione 1. Adjicimus. Infaper quod faces ANBO CHRISTI 2433. dos predicet, requiritur quod ultra facerda= Feb- hy talem avétoritatem habeat commiffanem Spe- ciałem ad prædicandum , ut probztum est longe (atis fuperius . Sed hoc non oportet de dando eleemofynam corporalem , faltem regulariter loquendo, ergo ciaudicat ümilitu- do. Tero, quia licet quilibet debeat com- municare eleemofynam {piritualem pro poffe: tamen Apoflolus docet fingula fecundum ore dinem fieri debere: non autem effer. debitus ordo, fed fempiternus horror, fi quilibet fa- haberent. Nunc autem excufationem non habent de B cerdos po(fet pradicere ubi vellet ,.abfque fpe- 4 P p , p perecatò fuo. Jo: xv. Tcce quomodo Salvator da- cgit, guod quicumque fefe a'Spiritu. Jefu in- figatum ad predicandum dicit, hoc probare renetur miraculis , vel fcripcuris de je confcri- ptis. idem in fuis Apoflolisidem practicavit: nam ut ítatim dum eos mifit virtutem mira- culorum eis tribuit dicens: Jafirmos curate , leprofes mundate , &c. Matth. x. Éadem etiam fuit praxis Apoftolorum , qui fuam novam doGrinaii confirmarunt per mi- raculorum confummationem . Unde Marci vl- timo: 7lli autem. nrofetli predicaverunt ubique Dominó cooperante , & fermonem confrmanie fequentibus frznis. lea beatus Paulus ait Corin- ciali commiffione, ut probatum est fupra ex eterna lege. Quarto, quia ex codem funda» meuto arguere poffem : Miffare pro aliis est cleemofyna fpiritualis : ergo cui licet dare elee- mofynam corporalém , licet celebrare Miffam , ‘cum malor fit eleemofyna fpiritualis quam core poralls. Coníequens falfum. Ergo ciaudicat proverbium. Quinto, quia dare eleemofynam non est prohibitum, fed predicare contra vo» luntatem prælati est prohibitum fub pœna ex- communicationis, in cap. Cum ex fnjunGo; ut jam dicum eft. Ergo, c. Infuper non est fimile de pane materiali & verbo Dei prze dicando : quoniam ex eieemofyna materiali non thiis : „Signa Apoftolatus mei fatfa funt. fuper vos Ci (cquirus periculum apud fulipientes eam, ficut in omni patientia , fignis ©“ prodigiis &" virtutis bus. Hoc e(t, Apoftolatus (ua in vobis (igna. monfiravit per patientiam in moribus , č pro- digia in fignis, fecundum beatum Hierony- qum . Hoc promifit certitudinaliter Propheta dicens : Dogunus dabit verbum evangelizantibus virtute multa, id eft, virtute fidei & miracu- lorum , fecundum exppfitionem Cafliedori. Hze determinatia concillii Lateranenfis in c. Cam ex injundo, de hzreticis, diccas: Quod fi forte quis argute refpondeat , quia tales in- vifibiliter mittantur a Dco, eti aon vifibi- Hter mittantur ab homine; cum invifbilis miffo multo fit dignior quam vifibilis, & » 21 ^ 23 99 » poteft rationabiliter refponderi, quod cum illa interior miffio fit occulta, non fufficit cuiquam nude tantum afferere, quod fit miffus 2 Deo, cum hoc quilibet hereticus affevevet i fed oportet quod adítruat iliam “invifibilem mificnem per operationem ni- raculi vel fcripture teftimonium fpeciale . Unde cum Dominus mittere vellet Moyfen ad filios Ifrac! in Ægyptum utcrederent ei quod mitteretur ab ipfo, dedit ei, fignum, ut mutaret virgam in colubrum , & virgare iseram reformaret. Joannes quoque Baptifta fpeciale faw miffionis teftimonium protulit 99 » 2 м s ” 2 » 2 7 v v “2 „de feripturis , dicens: Ægo vox clamantis in. divina longe fit melior , quam hümana;D,, periculum fape videmus fequi ex liberrate præ- dicandi propter adjünctionem venénatam do£tri- ne, que confuevit-mifceri- a cum forma veris , tatis eloquii, quemadmodum contuüeverunt. fa- cere * pastores heretioorum : Tt. ideo ecclefia fancta volens hujufmodi pericula removete , 'ex * Spiritu fanta edodła ordinavit ; quod nuilus tribucret panem ovibus Chrifii publice abfque auctoritate fuperioris paftoris, qui a- gnofceret quale pabulum fais ovitus convenis ret. SanQus Thomas in iv. diliuftione ху. folvit dicens de eleemofyna, questione 1:3. articulo 11r. quod ficut dare eleemofypam corporalem non caditfüb precepro obligan- te, ni( ad tempus neceffitasis, & ur alicui in necellariis fubveniatur: Jta ad doclrinam alterius non obligatur homo preter debitum officium, nifi in his que funt de neceffitate falutis; & quando non effet qui inftrueret ; vel quando aliquis alium errantem. v3deret , nifi effet alins qui ex officio facere tenere, tur. Alias autem decere , est confilium & „ fupeserogatio quzdam, ficut-& de eleemo- » Ífyna corporali dictum eft. Heec ibi, Tertia ratio veftra fuit hæc: confummato à matrimanio conjuges fine licentia fpeciali præ- lati poffunt licite generare fllios carnales. Er- go facerdotes Domini poflunt licite generare filios fpiritaales pet prædicationem verbi Dei 9 92 » A v 19 » ” T „ deferio: Parate viam. Domini, fcut dixit fine licensa. prelati. Refpondeo negando con- „ Zfaias Propheta. bec ifte, Et üc patet fo- lutio ad primum . Secunda ratio fuit hec: Ligius homo fu poteftate regia conflitutus, Spiriry Dei infti- gatus , poteft dare eJeemofynam corporalem indigenti fie fpeciali licentia vegis; ergo inul- to magis facerdos Domini potefl licite pra- dicare verbum Dei fine {peciali licentia pre- jari cum eleemofyna fpiritralis fit multo di- gnior corporali. Refpondeo negando coníe- quetizrn , nom enim cft fimilitudo conveniens. fequentiam , propter diffimilitudinem : quia. ge- nèrare filios carnales est principalis finis & bonum matrimonii. Alius fnis , fcilicec quod eft instituhun in remedium eontra concupi- feentizm , est fecundarivs. Sed generare per prædicationem” flios fpirituales non est prize cipalis finis facerdotii.: quia ut di&um cst prius in notabili de distinQüione facerdotum curatorum & non curatorum , principalis est a€tus facerdotii conficere Corpus Christi ve- rum . Sed fecundarius eft atus fuper Corpus Chris Alles be, kolík Gerica, tig eJoquii . a Sifkorog s EG DAS @ 3. 52g. 

Strana 1016
ANNO CHRISTI 1473- 1015 meque enim a me ipfo veni: fed ille me mie, Joannis vtir. volens oflendere , quomodo hoc zlFefetceh effer verum ,. primo direxit a idem ad fcri- e a Cor. 12. jer. in cap. 12. 2. ad Cor Palm. 67. Lih s.c 2. i cau. i. faiz 40, Refponfio $8 30 ange prüras dicens, foannis v. Scruramini fcriptu- ras ills teftimonium. perhibent de me. Que-au- tem fuerint ille fcripturm, oftendit ipfe Luce ultimo, dum aperit difcipulis fenfum ut intel- ligerent'fcripturas, diceus : Oporzet impleri om- zia que fcripta funt de me im. legc. Moyff & pro^ phetis & pfalmis. Et quia ad feriptarasum te- flimoniym non atrenderet, ut effent inexcufabi- les , fecit opera miraculorum , quibus debebant iplum credere a Deo miffum , ait enim ; Si opera mon feciffem , que nemo alius fecit, peccatum. non ORATIO HENRICI KALTEISEN xit, Ego ex Deo proceff , & veni in mundum, Á Wam. laici poffunt dare eleemofynam , & ta- 2016 mer non poffunt predicare ordinaria potesta- ze, cum fit folius (acerdotis officium , xvt. queftione 1. Adjicimus. Infaper quod faces ANBO CHRISTI 2433. dos predicet, requiritur quod ultra facerda= Feb- hy talem avétoritatem habeat commiffanem Spo- ciałem ad prædicandum , ut probztum est longe (atis fuperius . Sed hoc non oportet de dando eleemofynam corporalem , faltem regulariter loquendo, ergo ciaudicat ümilitu- do. Tero, quia licet quilibet debeat com- municare eleemofynam {piritualem pro poffe: tamen Apoflolus docet fingula fecundum ore dinem fieri debere: non autem effer. debitus ordo, fed fempiternus horror, fi quilibet fa- haberent. Nunc autem excufationem non habent de B cerdos po(fet pradicere ubi vellet ,.abfque fpe- 4 P p , p perecatò fuo. Jo: xv. Tcce quomodo Salvator da- cgit, guod quicumque fefe a'Spiritu. Jefu in- figatum ad predicandum dicit, hoc probare renetur miraculis , vel fcripcuris de je confcri- ptis. idem in fuis Apoflolisidem practicavit: nam ut ítatim dum eos mifit virtutem mira- culorum eis tribuit dicens: Jafirmos curate , leprofes mundate , &c. Matth. x. Éadem etiam fuit praxis Apoftolorum , qui fuam novam doGrinaii confirmarunt per mi- raculorum confummationem . Unde Marci vl- timo: 7lli autem. nrofetli predicaverunt ubique Dominó cooperante , & fermonem confrmanie fequentibus fignis. lta beatus Paulus ait Corin- ciali commiffione, ut probatum est fupra ex eterna lege. Quarto, quia ex codem funda» meuto arguere poffem : Miffare pro aliis est cleemofyna fpiritualis : ergo cui licet dare elee- mofynam corporalém , licet celebrare Miffam , ‘cum malor fit eleemofyna fpiritualis quam core poralls. Coníequens falfum. Ergo ciaudicat proverbium. Quinto, quia dare eleemofynam non est prohibitum, fed predicare contra vo» luntatem prælati est prohibitum fub pœna ex- communicationis, in cap. Cum ex fnjunGo; ut jam dicum eft. Ergo, c. Infuper non est fimile de pane materiali & verbo Dei prze dicando : quoniam ex eieemofyna materiali non thiis : „Signa Apoftolatus mei fatfa funt. fuper vos Ci (cquirus periculum apud fulipientes eam, ficut in omni patientia , fignis ©“ prodigiis &" virtutis bus. Hoc e(t, Apoftolatus (ua in vobis (igna. monfiravit per patientiam in moribus , č pro- digia in fignis, fecundum beatum Hierony- qum . Hoc promifit certitudinaliter Propheta dicens : Dogunus dabit verbum evangelizantibus virtute multa, id eft, virtute fidei & miracu- lorum , fecundum exppfitionem Cafliedori. Hze determinatia concillii Lateranenfis in c. Cam ex injundo, de hzreticis, diccas: Quod fi forte quis argute refpondeat , quia tales in- vifibiliter mittantur a Dco, eti aon vifibi- Hter mittantur ab homine; cum invifbilis miffo multo fit dignior quam vifibilis, & » 21 ^ 23 99 » poteft rationabiliter refponderi, quod cum illa interior miffio fit occulta, non fufficit cuiquam nude tantum afferere, quod fit miffus 2 Deo, cum hoc quilibet hereticus affevevet i fed oportet quod adfítruat iliam “invifibilem mificnem per operationem ni- raculi vel fcripture teftimonium fpeciale . Unde cum Dominus mittere vellet Moyfen ad filios Ifrac! in Ægyptum utcrederent ei quod mitteretur ab ipfo, dedit ei, fignum, ut mutaret virgam in colubrum , & virgare iseram reformaret. Joannes quoque Baptifta fpeciale faw miffionis teftimonium protulit 99 » 2 м s ” 2 » 2 7 v v “2 „de feripturis , dicens: Ægo vox clamantis in. divina longe fit melior , quam hümana;D,, periculum fape videmus fequi ex liberrate præ- dicandi propter adjünctionem venénatam do£tri- ne, que confuevit-mifceri- a cum forma veris , tatis eloquii, quemadmodum contuüeverunt. fa- cere * pastores heretioorum : Tt. ideo ecclefia fancta volens hujufmodi pericula removete , 'ex * Spiritu fanta edodła ordinavit ; quod nuilus tribucret panem ovibus Chrifii publice abfque auctoritate fuperioris paftoris, qui a- gnofceret quale pabulum fais ovitus convenis ret. SanQus Thomas in iv. diliuftione ху. folvit dicens de eleemofyna, questione 1:3. articulo 11r. quod ficut dare eleemofypam corporalem non caditfüb precepro obligan- te, ni( ad tempus neceffitasis, & ur alicui in necellariis fubveniatur: Jta ad doclrinam alterius non obligatur homo preter debitum officium, nifi in his que funt de neceffitate falutis; & quando non effet qui inftrueret ; vel quando aliquis alium errantem. v3deret , nifi effet alins qui ex officio facere tenere, tur. Alias autem decere , est confilium & „ fupeserogatio quzdam, ficut-& de eleemo- » Ífyna corporali dictum eft. Heec ibi, Tertia ratio veftra fuit hæc: confummato à matrimanio conjuges fine licentia fpeciali præ- lati poffunt licite generare fllios carnales. Es- go facerdotes Domini poflunt licite generare filios fpiritaales pet prædicationem verbi Dei 9 92 » A v 19 » ” T „ deferio: Parate viam. Domini, fcut dixitE fine liccnsa. prelati. Refpondeo negando con- „ Zfaias Propheta. Elac ifte, Et üc patet fo- lutio ad primum . Secunda ratio fuit hec: Ligius homo fu poteftate regia conflitutus, Spiriry Dei infti- gatus , poteft dare eJeemofynam corporalem indigenti fie fpeciali licentia vegis; ergo inul- to magis facerdos Domini potefl licite pra- dicare verbum Dei fine {peciali licentia pre- jari cum eleemofyna fpiritralis fit multo di- gnior corporali. Refpondeo negando coníe- quetizrn , nom enim cft fimilitudo conveniens. fequentiam , propter diffimilitudinem : quia. ge- nerare filios carnales est principalis finis & bonum matrimonii. Alius fnis , fcilicec quod eft instituhun in remedium eontra concupi- feentizm , est fecundarivs. Sed generare per prædicationem” flios fpirituales non est prize cipalis finis facerdotii.: quia ut di&um cst prius in notabili de distinQüione facerdotum curatorum & non curatorum , principalis est a€tus facerdotii conficere Corpus Christi ve- rum . Sed fecundarius eft atus fuper Corpus Chris Alles be, kolík Gerica, tig eJoquii . a Sifkorog s EG DAS @ 3. 52g. 

Strana 1017
1017 rituales in foro poenitentie, vel facramento- ram collatione ; aut verbi Dei predicatione : fed iste fecundus actus non convenit omnibus facerdotibus, nifi tantum curatis, vel a' prz- latis ad hoc deputatis , ut dicit idem beatus Thomas & Albertus Magnus. | Ad confirmationem qua fic affumitis : Pejus est femen verbi Dei non adiüittere vcl fuffoca- £e, quam femen carnale: fic e converfo me- lus est femen verbi Dei fpargere & fufcipe- ze, уе] Чате femen , de quo fu(citentur filii car- nis. Jdeo dicit Dominus Marthei cap.x. Qui- cumque non feceperint vos, neque audierint fermo- ' fies veftros , excutite pulverem de pedibus veftris : amen dico vobis, quod talerabilius erit. terre So- S um est. terminus a quo. Secundum medium Фар. 8. S, Thou.2. 2, quæit. 185, or. ad 2, Lib. s.<ap.7 meritorium . Imo excommunicationis incur- E Freommunice gnus , €. )3- Relponfio ad A. AIG. de prophetie . domorum & Gomorrsorum in die judici , quam civitati illi. Refpondeo quod verum conclude- retis, fi prelati verbum Dei omnino fuffoca- rent, & neceffariam dofrinam populo fub- traherent: quod utique non fit ex hoc quod „non quilibet facerdos predicat: fed magis femen verbi Dei śpargitus, quia per cos ad quos Ífpectat, fcilicet curatos & a prelatis miffos , copiofe feminatur . Unde fi quis tales impedi- ret vel prohiberet, ille femen. doCrine fuffo- caret, & gravitet repreheudendus effet. Que- madrmodum beatus Hieronymus fcribit ad Ra- $ticum monachum, & affumitur distinctione xcv. Ecce ego; dico reprehendendos epifco- pos. qui prohibuerunt curatos, ne in prafen-C tia eorum predicarent populis: & fic do&tri- na neccífaria fabrrahebatur eis. Sicut hic di- citur de femine fpirituali nod füffocando , ira dicit beatus Thomas de aon abfcondendo , rr. tr. queft. crxxv. art. r. quod ille’ Dominica frumenta doctrinarum non dicitur abfcondere, ci ex officio non «competit difpenfare, nec ei injangitur 2 fuperiori: fed ille dicitur abfcon- dere ta, qui officium fibi commiffum negligit, vel pertinaciter recipere renuit. Tnfuper, ficut non quilibet ager feminari dcbet a quolibet agricola » fed tantum ab eo, cujus eft, vel qui ad hoc conéu@lus eft; ira non quiliber popu- us a guoliber presbytero inftrmendus eli per D£ LIBERA PR/EDICATIONB VERBI DEI. Chrisü mysticum, (fcilicet generare filios fpi- À mitto , 1. Timoth. 11. nec viris omnibus , nifi 1018 tantum presbyteris regulariter, in cap. Adji- cimus, xvr. quzstione X. cap. xzx. Quia toti populo fuiffet utile recepiffe donum prophetiz; {fed non eft utile ccclefiz quod quilibet fa- cerdos vellet prædicare libere: &f effet utile , omncs optaremus. Preterea ad prophetandum non requiritur aliquid per fe, nifi illumina- fio mentis propheticz divinitus per lumen di- vinum impreffum: fed ad predicandum plus adhuc requiritur, fcilicet milio ad certum locum feu populum . Unde miffio tria impor- fat. 1. auCloritatem ex parte mirtentis. 2. idoneitatem ex parte miffi. 3. determinatum locum feu. populum ad quem mittatur. Pii- ad quod. Tertium est terminus ad quem. Sententia eft domini Alberti Magni fuper Luc, cap.x. de miffione difcipulorum . 1nfüper quin- to, fi Deus omnibus commnpicaret donum prophetis, ex hoc nulla a di(tafa fieri pollet féu deordinatio ecclefiaftice hierarchie : (cd f finguli presbyteri indifferenter ubique. predi- care vellent, fequeretur maximus error in ec- lefiaftica hierarchia, ut probatum eft ex lege terna: ergo non eft fimile predicare X pro- phetizare. Sexto, quia habens donum prophe- tie, poteft. illo immediate uti abfque alia probatione : fed qui haber donum przdican- di, non poteft eo: uti nifi probet fe a Deo miffum , per fcripturam vel miraculum, ut dictum ef in refpon(one ad primum ar- gumentum vestrum. Ergo iterum non est fimile , i Ultima rato vestra fuit hec: Tta licer fa- cere Chrifti facerdotibus , ficut Apoftolis .xx11. dilcipnlis: fed illi a. Chrifto mii non. iverunt ad peteadum licentiam predicandi a prelatis vel alter ad aiterum; ergo ita & nunc fine licentia fpeciali licet praedicare ^ presbyteris. Relpondco negando confequentiam , quia licet Apoftoli potuiffent predicare finc licentia. alio- rum praelatorum , quia habcbant licentiam (ui prælari fcilicet. Chrift? ; non fequitur , quod ergo quilibet facerdos , cum non fit publicam praedicationem , nifi tantum ab co D omnis ralis taliter licentiatus a Chrifto. Etiam cujus eft, (cilicet. curato, vel qui ad hoc a fuperiori condudlus efl. Nullus enim debet gloriari in aliena regula, nec in immenfum extendere evangelium , id efi, praedicationis aQum. Ita 1. ad Corinthios x. hoc cft quod dicitur, Ne mittas falcem in meffem alicnam, Preterea, licet femen carnale, fi ad vas ap- propriatum feminatar , adhibitis circumflantiis, eft meritorium: Tta fi feminetur in perfonam probibitam. eft fornicationis feu. adulterii. pec- catum. Jra quamquam verbum Pei fecundum ordinationem ecclefie feminare in locis com- miffis fit licitum | tamen. aduiterari , id eft, ibi predicare ubi prohibitum eft fieri, eft de- rant tales periculum , ut patet de harericis. Excoramunicamus . Quarta ratio fait haec; Cum Tjdad & Me- dad prophetarent, noluit eis Moyfes prohibere , Num. 21. Sed dicit, Quis det, w^ omnis po- pulus propkétixet? Ergo , €'c. Refpondeo ; ne- gando confequentiam ; quia magna eft diffe- rentia inter prophetare &. predicare. Nam prophetare mulieribus convenit, ficut. & viris. Sed predicare non potest proprie convenire ni tantam viris: Nam mulieri docere non per- canfequentia non valet ex eo quod non om- nes presbyteri fuccedunt Apoftolis, fed fo- lum cpiftopi, ut patet diftinCtione xx». 1n novo ; in aQn jurifdiétionis Refpondeo fe- cundo negando illud quod pro minori alfu- mitis: qui1 ut. probatum eft fuperius loco ter- tio , lciicet praxi Apostolorum, & difcipu- lotum Chrifii , dictum est quod. Apoftoli, li- cet xecepiflent a Ohrifto Domino immediate auctoritatem. predicandi, tamen exfecutionem illus auctoritatis receperunt a beato Petro ; quia illi foli тайна . fuit poteftas pafcendi uni- verfaliter, & fecundum cjds. distributionem ive- runtfinguli Apostoli ad implendum praeceptum Christi. In cujus fignum etiam didum est, quod Apostoli volucrunt Pewum effe omnium eoram fummum Pontificem , prout deductum est fatis clare ibidem . Refpondeo tertio, quod Apostoli & difcipuli non indiguerunt petere licentiam a pralatis illis; quibus volebant pre dicare ;: quia poteránt fe probare saiffos a Deo & per fcriptaras 2 Chrifto prophetatas , nunc impletas, qui debebat mittere difcipu- los, de quibus Pfalmista: Jn ommem tcrram exivit fonus eorum. Et iterum per figna mi- racnlorum , quz fecerunt copiofe . Hee enim une a ANNO CHRISTI 3833» Miffio tria impostat- R Alter libor difear dia Ref snfie à 9° arg. Cep. 2e Pfalm, 18. 

Strana 1018
1017 rituales in foro poenitentie, vel facramento- ram collatione ; aut verbi Dei predicatione : fed iste fecundus actus non convenit omnibus facerdotibus, nifi tantum curatis, vel a' prz- latis ad hoc deputatis , ut dicit idem beatus Thomas & Albertus Magnus. | Ad confirmationem qua fic affumitis : Pejus est femen verbi Dei non adiüittere vcl fuffoca- £e, quam femen carnale: fic e converfo me- lus est femen verbi Dei fpargere & fufcipe- ze, уе] Чате femen , de quo fu(citentur filii car- nis. Jdeo dicit Dominus Marthei cap.x. Qui- cumque non feceperint vos, neque audierint fermo- ' fies veftros , excutite pulverem de pedibus veftris : amen dico vobis, quod talerabilius erit. terre So- S um est. terminus a quo. Secundum medium Фар. 8. S, Thou.2. 2, quæit. 185, aft, ad 3, Lib. s.<ap.7 meritorium . Imo excommunicationis incur- E Freommunice gnus , €. )3- Relponfio ad A. AIG. de prophetie . domorum & Gomorrsorum in die judici , quam civitati illi. Refpondeo quod verum conclude- retis, fi prelati verbum Dei omnino fuffoca- rent, & neceffariam dofrinam populo fub- traherent: quod utique non fit ex hoc quod „non quilibet facerdos predicat: fed magis femen verbi Dei śpargitus, quia per cos ad quos Ífpectat, fcilicet curatos & a prelatis miffos , copiofe feminatur . Unde fi quis tales impedi- ret vel prohiberet, ille femen. doCrine fuffo- caret, & gravitet repreheudendus effet. Que- madrmodum beatus Hieronymus fcribit ad Ra- $ticum monachum, & affumitur distinctione xcv. Ecce ego; dico reprehendendos epifco- pos. qui prohibuerunt curatos, ne in prafen-C tia eorum predicarent populis: & fic dodri- na neccífaria fabrrahebatur eis. Sicut hic di- citur de femine fpirituali nod füffocando , ira dicit beatus Thomas de aon abfcondendo , rr. tr. queft. crxxv. art. r. quod ille’ Dominica frumenta doctrinarum non dicitur abfcondere, ci ex officio non «competit difpenfare, nec ei injangitur 2 fuperiori: fed ille dicitur abfcon- dere ta, qui officium fibi commiffum negligit, vel pertinaciter recipere renuit. Tnfuper, ficut non quilibet ager feminari dcbet a quolibet agricola » fed tantum ab eo, cujus eft, vel qui ad hoc conéu@lus eft; ira non quiliber popu- us a guoliber presbytero inftrmendus eli per D£ LIBERA PR/EDICATIONB VERBI DEI. Chrisü mysticum, (fcilicet generare filios fpi- À mitto , 1. Timoth. 11. nec viris omnibus , nifi 1018 tantum presbyteris regulariter, in cap. Adji- cimus, xvr. quzstione X. cap. xzx. Quia toti populo fuiffet utile recepiffe donum prophetiz; {fed non eft utile ccclefiz quod quilibet. fa- cerdos vellet prædicare libere: &f effet utile , omncs optaremus. Preterea ad prophetandum non requiritur aliquid per fe, nifi illumina- fio mentis propheticz divinitus per lumen di- vinum impreffum: fed ad predicandum plus adhuc requiritur, fcilicet milio ad certum locum feu populum . Unde miffio tria impor- fat. 1. auCloritatem ex parte mirtentis. 2. idoneitatem ex parte miffi. 3. determinatum locum feu. populum ad quem mittatur. Pii- ad quod. Tertium est terminus ad quem. Sententia eft domini Alberti Magni fuper Luc, cap.x. de miffione difcipulorum . 1nfüper quin- to, fi Deus omnibus commnpicaret donum prophetis, ex hoc nulla a di(tafa fieri pollet féu deordinatio ecclefiaftice hierarchie : (cd f finguli presbyteri indifferenter ubique. predi- care vellent, fequeretur maximus error in ec- lefiaftica hierarchia, ut probatum eft ex lege terna: ergo non eft fimile predicare X pro- phetizare. Sexto, quia habens donum prophe- tie, poteft. illo immediate uti abfque alia probatione : fed qui haber donum przdican- di, non poteft eo: uti nifi probet fe a Deo miffum , per fcripturam vel miraculum, ut dictum ef in refpon(one ad primum ar- gumentum vestrum. Ergo iterum non est fimile , i Ultima rato vestra fuit hec: Tta licer fa- cere Chrifti facerdotibus , ficut Apoftolis .xx11. dilcipnlis: fed illi a. Chrifto mii non. iverunt ad peteadum licentiam predicandi a prelatis vel alter ad aiterum; ergo ita & nunc fine licentia fpeciali licet praedicare ^ presbyteris. Relpondco negando confequentiam , quia licet Apoftoli potuiffent predicare finc licentia. alio- rum praelatorum , quia habcbant licentiam (ui prælari fcilicet. Chrift? ; non fequitur , quod ergo quilibet facerdos , cum non fit publicam praedicationem , nifi tantum ab co D omnis ralis taliter licentiatus a Chrifto. Etiam cujus eft, (cilicet. curato, vel qui ad hoc a fuperiori condudlus efl. Nullus enim debet gloriari in aliena regula, nec in immenfum extendere evangelium , id efi, praedicationis aQum. Ita 1. ad Corinthios x. hoc cft quod dicitur, Ne mittas falcem in meffem alicnam, Preterea, licet femen carnale, fi ad vas ap- propriatum feminatar , adhibitis circumflantiis, eft meritorium: Tta fi feminetur in perfonam probibitam. eft fornicationis feu adulterii. pec- catum. Jra quamquam verbum Pei fecundum ordinationem ecclefie feminare in locis com- miffis fit licitum | tamen. aduiterari , id eft, ibi predicare ubi prohibitum eft fieri, eft de- rant tales periculum , ut patet de harericis. Excoramunicamus . Quarta ratio fuit haec; Cum Bdad G Me- dad prophetarent, noluit eis Moyfes prohibere , Num. 21. Sed dicit, Quis det, w^ omnis po- pulus propkétixet? Ergo , €'c. Refpondeo ; ne- gando confequentiam ; quia magna eft diffe- rentia inter prophetare &. predicare. Nam prophetare mulieribus convenit, ficut. & viris. Sed predicare non potest proprie convenire ni tantam viris: Nam mulieri docere non per- canfequentia non valet ex eo quod non om- nes presbyteri fuccedunt Apoftolis, fed fo- lum cpiftopi, ut patet diftinCtione xx». 1n novo ; in aQn jurifdiétionis Refpondeo fe- cundo negando illud quod pro minori alfu- mitis: qui1 ut. probatum eft fuperius loco ter- tio , lciicet praxi Apostolorum, & difcipu- lotum Chrifii , dictum est quod. Apoftoli, li- cet xecepiflent a Ohrifto Domino immediate auctoritatem. predicandi, tamen exfecutionem illus auctoritatis receperunt a beato Petro ; quia illi foli тайна Кай poteftas pafcendi uni- verfaliter, & fecundum cjds. distributionem ive- runtfinguli Apostoli ad implendum praeceptum Christi. In cujus fignum etiam didum est, quod Apostoli volucrunt Pewum effe omnium eoram fummum Pontificem , prout deductum est fatis clare ibidem . Refpondeo tertio, quod Apostoli & difcipuli non indiguerunt petere licentiam a pralatis illis; quibus volebant pre dicare ;: quia poteránt fe probare saiffos a Deo & per fcriptaras 2 Chrifto prophetatas , nunc impletas, qui debebat mittere difcipu- los, de quibus Pfalmista: Jn ommem tcrram exivit fonus eorum. Et iterum per figna mi- racnlorum , quz fecerunt copiofe . Hee enim une a ANNO CHRISTI 3833» Miffio tria impostat- R Alter libor difear dia Ref snfie à 9° arg. Cep. 2e Pfalm, 18. 

Strana 1019
topy -ORATIO HENRICI KALTEISEN 1020 ——- fütt duo neceífarin ei pro alters eorum, quiAait: Si quis diligie me, fermonsm MEUM — ferode us ANNO CHRISTI 2632 Bfaim. 49, vult predicare abfque liceniiz przlati , ut o- flendat fe mifum ele a Deo, ut probatum eft , in refponfione ad primam rationem ve- ftram . Et iterum , quia illi przlati non fue- runt fuperiores Apoftolorum : fed Apoftoli fuerunt prelati ipforum , de quibus Píaimi- Йа; Comfitues eos principes fuper omnem terram , Àd confirmationem , qua affumitis contra predidz; Bearus Apoftolus Paulus vocatus a Chriflo ad praedicandum , non fuit ad Apo- flolos petere licentiam , ut patet ad Galatas, I. Refpondeo. quod rario fujt que di&a eft ; feilieet quia potuit probare fe a Chrifto mif- furn immediate per figna miraculorum . ldeo bu, € Pater meus diliger eum , & ad eum ve- niemus, € mańffionem opud eum faciemus ; in prafenti gratiam, in futuro gloriam conferen- do, quam nobis concedat Jefus Chriftus be- nediftus in fecula gloriofus. Amen. Jam pro rertio & actu finali in heatiffime 'frinitaiis nomine , Patris, inquam , miferi- cordiarum > cujus omniporentia aperuit órà mu- torum ; [ili unigeniti, cnjus omni fapientia difevtas facit linguas infantium ; & Spiritus fan&ti Paracled , cujus omniclementia mareriam fuggerit dicendorum , patres reverendiffhimi , cererique domini praftantifmi; mediante bea- tifüma Dei genitrice , cuj non deeft poteftas , dicit fanctus Thomas ad Galatas 11, Sed pof- Bcum fit mater omnipotentis; nec indnftria , fe: dicere aliquis Paulo; Unde conflat nobis, quod tibi fit commiffum evangelium in gen- tibus ? refpondet Paulus , per operationem Chri- ff^. Sicur eriam patei, quod Petrus accepit e- vangelium a Chrifto propter miracula quz fe- cit Chriftus per eum; ita paret quod ego , fcilicet Paulus , ab ipfo accepi, fcilicet Chri- fto , etiam propter miracula , quz operatus eff jn me. Unde dicit , qui operatus efl Petro , id eft, qui Petrum. Ápoftolum fecit in Judza, fcilicet Chriftus , ipfe. operatus eff mihi inter gentes , id eft, me fecit Apoftolum gentium: nec tamen totaliter omifit, fed. venit ad Pe- trum > & contulit fecum , & cum aliis Apo- cum fig mater fapientiæ ; neque adjuvandi vo- luntas, cum fit mater totius clementiz & mi- fericordie , fecundum bcatum ;mellifluum Ber- nardum in fermone ; actum nunc dicbus conti- nuàtum geminis Jam concludendum fob brevi- ANNO CHRISTI 143;- Jem. Hoc espne [u alio libra prorfus poc habetur . bus , refumo verba.in alter2. vice alterata. Qui Supra faitio, in corde bono & optimo verbum Domini audientes retinent, frutjum. afferunt 12. patientia. Ubi pofi- quam declaratum eft primo, quod locus con- gruus eft aptificandus , in quo fructificare queat fermo divinus, quod fit in corde bono & o- ptimo. Confcquenter quomodo obfervandus eft modus debitus , fi audientes verbum retineng finaliter: eft nunc coacludendum , fi ita fece- ftolis evangelium , ut patet ad Galatas 1r. Se-Crimus , quem coníequemnr profectum: fcili- futur epilogus, Quod ifta conclufño , conclufioni proponen- tis Contraria , cft vera, fecundum expofitio- nem terminorum prehabitam : Verbum Dei a faeerdotibus Domini non debet libere ac fine impedimento fideliter praedicari & enuptiari. Ex dedu&iong fequnutur ifia ; primo quod or- Qinarie praedicatores in ecclefia funt epiícopi & eurati , quia ilh proprie fuccedunt duode- cim Apoflolis & Lxxri. difcipulis Domini . Secundo quod alii gradus in ecclefia i10 fant & diabolo, quia a Cnriflo, & in veteri teffa- mento fünt prefigurati , ut in agro prælati , cet, fručlum afferunt in patientia , Ft. quis. eft ifte frufius quem intendimus , quem quærimus, quem Dominus donet ut reperjamus ? certe non alius quam ille, In patientia exfpectamus , in hoc nomine, Patientia, etymologizatus. Нас enim eft etzmologia ęjns: Parientja, pacis em gia : patientia, pacjs fcientia ; parientia , pa- £is encenia. Nam pacis entia funt pax in gra- fia vel gloria , pacis entia in proprie copfcien- tia, pax cum [eipfo: pacis fcientiz, pax cum proximo; fed pagis encenia ; pax intelligitur cum Dco, pax cou(cientiz cur. feipfo , & pax Augelicæ modulationis. Zn terra , inquit, pas, in lecto religiof , ka mola laici . Tertium , hominibus bone uoluntatis, Luce ii. ‘pax ami- quod jam non ef exfpeClands revelado aDcitiæ cum proximo eft pax Apoftolicx prædica+ Deo, vt manifefter quid credere debeamus , quia fcientia Domini plena eft terra, & eccle- fia fofficienter .in omnibus illuftrata . Quar- tum ; quod multum decorat ecclefiam Dei , effe diveríos ftatus; ficut decorat corpus hu- manum, quod habet diverfa membra , quo- zum quodlibet hàbet diflin&um fibi proprium aCctum. Quidtum , quod iffe ordo eccle&afti- £us debet indefe&tibilirer fervari ; ne fi quili- bet vellet indifferenter predicare , confunde- tetur tota monarchia principatus manatchici , Sextum , hoc probatum eft auctoritatibus vetc- ris & novi teflamenti. Septimum, quod licet omnes Apoftoli effent a Ghriíto immediate tionis , ppreta folis filiis pacis, Luce x. pax gratie & glorig, & pax Chriftifere falutatio- his, qua in unum congregatis, Paz, inquit, vobis, foannis xx. Hanc itaque petientiam , vere pacis ex(iitentiam ; Pfalmifla dicit pacem mulam: Pax malta diigemibus legem tuam , Maks , quia confícientiz, amicitie & gratie: muka, quia Angelica , Ápoftolica , & Chris flifera ; multa, quia cum fripfo , proximo , & cum Deo; multa quia per nos multos, mul- toties corde optata , ore poftulata , & nunc opere exbibira , atque doćtrina ; mulza , quia non unius hominis tantum fed tonius regni in- clyti Bohemis , marchionatufque Moraviz ; miffi ad praedicandum , non tamen licuit cui-É pro falute eterna; multa, quia omnium no- liber eorum ire quo voluiffet, nifi præfuppo- fita ante divifionem autoritatc Perri, quia fo- li dictum eft; Pofce oves meas. Q&avum , quod valde periculofum eft credere, fe a Spiritu fanélo infpiratum , nifi poffit hoc probari per fcriptpram vel miraculum . Unde nulli credi- tur quod fit miffus ad prediczndum a Deo, nifi probet fcriptura vel figno. Hac quafo in corde bono & optimo accipite, ut fructns op- tatus fequi valeat. Quilibet veftrum verbum quod audivit attente retineat, loco ejus qui firum vobifcum ; & omnium veftrum nobifcam + nnione fraterna. Pax mulia utique erit, fi una fides , unum baptifma , unus omnium facramen- torom ecclefim ritus , unus clericalis vivendi modus, una fpes certa, una cariras firma, & una ecclefia fan ta catholica , nobis omnibus cor unum fuerit, © anima una in Deo. Ecce fructus im patientia, in pacis vere exfilentia. Рабы, $39» Hine confilio Aureiii &uguftini de verbis Do- jm. 2. mini; qui hanc pacem acceperit , ipiim te- neat; qui perdiderie, ipfam repetat; qui ami- ferit , 

Strana 1020
topy -ORATIO HENRICI KALTEISEN 1020 ——- fütt duo neceífarin ei pro alters eorum, quiAait: Si quis diligie me, fermonsm MEUM — ferode us ANNO CHRISTI 2632 Bfaim. 49, vult predicare abfque liceniiz przlati , ut o- flendat fe mifum ele a Deo, ut probatum eft , in refponfione ad primam rationem ve- ftram . Et iterum , quia illi przlati non fue- runt fuperiores Apoftolorum : fed Apoftoli fuerunt prelati ipforum , de quibus Píaimi- Йа; Comfitues eos principes fuper omnem terram , Àd confirmationem , qua affumitis contra predidz; Bearus Apoftolus Paulus vocatus a Chriflo ad praedicandum , non fuit ad Apo- flolos petere licentiam , ut patet ad Galatas, I. Refpondeo. quod rario fujt que di&a eft ; feilieet quia potuit probare fe a Chrifto mif- furn immediate per figna miraculorum . ldeo bu, € Pater meus diliger eum , & ad eum ve- niemus, € manffonem apud eum faciemus ; in prafenti gratiam, in futuro gloriam conferen- do, quam nobis concedat Jefus Chriftus be- nediftus in fecula gloriofus. Amen. Jam pro rertio & actu finali in heatiffime 'frinitaiis nomine , Patris, inquam , miferi- cordiarum > cujus omniporentia aperuit órà mu- torum ; [ili unigeniti, cnjus omni fapientia difevtas facit linguas infantium ; & Spiritus fan&ti Paracled , cujus omniclementia mareriam fuggerit dicendorum , patres reverendiffhimi , cererique domini praftantifmi; mediante bea- tifüma Dei genitrice , cuj non deeft poteftas , dicit fanctus Thomas ad Galatas 11, Sed pof- Bcum fit mater omnipotentis; nec indnftria , fe: dicere aliquis Paulo; Unde conflat nobis, quod tibi fit commiffum evangelium in gen- tibus ? refpondet Paulus , per operationem Chri- ff^. Sicur eriam patei, quod Petrus accepit e- vangelium a Chrifto propter miracula quz fe- cit Chriftus per eum; ita paret quod ego , fcilicet Paulus , ab ipfo accepi, fcilicet Chri- fto , etiam propter miracula , quz operatus eff jn me. Unde dicit , qui operatus efl Petro , id eft, qui Petrum. Ápoftolum fecit in Judza, fcilicet Chriftus , ipfe. operatus eff mihi inter gentes , id eft, me fecit Apoftolum gentium: nec tamen totaliter omifit, fed. venit ad Pe- trum > & contulit fecum , & cum aliis Apo- cum fig mater fapientiæ ; neque adjuvandi vo- luntas, cum fit mater totius clementiz & mi- fericordie , fecundum bcatum ;mellifluum Ber- nardum in fermone ; actum nunc dicbus conti- nuàtum geminis Jam concludendum fob brevi- ANNO CHRISTI 143;- Jasar. 5 Hoc esput [u alio libra prorfus poc habetur . bus , refumo verba.in alter2. vice alterata. Qui Supra faitio, in corde bono & optimo verbum Domini audientes retinent, frutjum. afferunt 12. patientia. Ubi pofi- quam declaratum eft primo, quod locus con- gruus eft aptificandus , in quo fructificare queat fermo divinus, quod fit in corde bono & o- ptimo. Confcquenter quomodo obfervandus eft modus debitus , fi audientes verbum retineng finaliter: eft nunc coacludendum , fi ita fece- ftolis evangelium , ut patet ad Galatas 1r. Se-Crimus , quem coníequemnr profectum: fcili- futur epilogus, Quod ifta conclufño , conclufioni proponen- tis Contraria , cft vera, fecundum expofitio- nem terminorum prehabitam : Verbum Dei a faeerdotibus Domini non debet libere ac fine impedimento fideliter praedicari & enuptiari. Ex dedu&iong fequnutur ifia ; primo quod or- Qinarie praedicatores in ecclefia funt epiícopi & eurati , quia ilh proprie fuccedunt duode- cim Apoflolis & Lxxri. difcipulis Domini . Secundo quod alii gradus in ecclefia i10 fant & diabolo, quia a Cnriflo, & in veteri teffa- mento fünt prefigurati , ut in agro prælati , cet, fručlum afferunt in patientia , Ft. quis. eft ifte frufius quem intendimus , quem quærimus, quem Dominus donet ut reperjamus ? certe non alius quam ille, In patientia exfpectamus , in hoc nomine, Patientia, etymologizatus. Нас enim eft etzmologia ęjns: Parientja, pacis em gia : patientia, pacjs fcientia ; parientia , pa- £is encenia. Nam pacis entia funt pax in gra- fia vel gloria , pacis entia in proprie copfcien- tia, pax cum [eipfo: pacis fcientiz, pax cum proximo; fed pagis encenia ; pax intelligitur cum Dco, pax cou(cientiz cur. feipfo , & pax Augelicæ modulationis. Zn terra , inquit, pas, in lecto religiof , ka mola laici . Tertium , hominibus bone uoluntatis, Luce ii. ‘pax ami- quod jam non ef exfpeClands revelado aDcitiæ cum proximo eft pax Apoftolicx prædica+ Deo, vt manifefter quid credere debeamus , quia fcientia Domini plena eft terra, & eccle- fia fofficienter .in omnibus illuftrata . Quar- tum ; quod multum decorat ecclefiam Dei , effe diveríos ftatus; ficut decorat corpus hu- manum, quod habet diverfa membra , quo- zum quodlibet hàbet diflin&um fibi proprium aCctum. Quidtum , quod iffe ordo eccle&afti- £us debet indefe&tibilirer fervari ; ne fi quili- bet vellet indifferenter predicare , confunde- tetur tota monarchia principatus manatchici , Sextum , hoc probatum eft auctoritatibus vetc- ris & novi teflamenti. Septimum, quod licet omnes Apoftoli effent a Ghriíto immediate tionis , ppreta folis filiis pacis, Luce x. pax gratie & glorig, & pax Chriftifere falutatio- Bis, qua in unum congregatis, Paz, inguit, vobis, foannis xx. Hanc itaque petientiam , vere pacis ex(iitentiam ; Pfalmifla dicit pacem mulam: Pax malta diigemibus legem tuam , Malta , quia confcientiz, amicitic & gratie: muka , quia Angelica ; Apoftolica , & Chris flifera ; multa, quia cum ftipfo , proximo , & cum Deo; multa quia per nos multos, mul- toties corde optata , ore poftulata , & nunc opere exbibira , atque doćtrina ; mulza , quia non unius hominis tantum fed tonius regni in- clyti Bohemis , marchionatufque Moraviz ; miffi ad praedicandum , non tamen licuit cui-É pro falute eterna; multa, quia omnium no- liber eorum ire quo voluiffet, nifi præfuppo- fita ante divifionem autoritatc Perri, quia fo- li dictum eft; Pofce oves meas. Q&avum , quod valde periculofum eft credere, fe a Spiritu fanélo infpiratum , nifi poffit hoc probari per fcriptpram vel miraculum . Unde nulli credi- tur quod fit miffus ad prediczndum a Deo, nifi probet fcriptura vel figno. Hac quafo in corde bono & optimo accipite, ut fructns op- tatus fequi valeat. Quilibet veftrum verbum quod audivit attente retineat, loco ejus qui firum vobifcum ; & omnium veftrum nobifcam + nnione fraterna. Pax mulia utique erit, fi una fides , unum baptifma , unus omnium facramen- torom ecclefim ritus , unus clericalis vivendi modus, una fpes certa, una cariras firma, & una ecclefia fan ta catholica , nobis omnibus cor unum fuerit, © anima una in Deo. Ecce fructus im patientia, in pacis vere exfilentia. Рабы, $39» Hine confilio Aureiii &uguftini de verbis Do- jm. 2. mini; qui hanc pacem acceperit , ipiim te- neat; qui perdiderie, ipfam repetat; qui ami- ferit , 

Strana 1021
1027 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DRI. 1022 ———— ferit, ipfam reguirzt: qui Enim in ea, in- A» (ecundario autem ad. arbitrium faperiorum |. © ANNO CHRISTI 1433. quit, inventus non fuerit, abdicatur a Patre; exheredatur a Filio, nihilo minus alienus ef- fcitur a Spiritu Sancio. De hae pacis fcientia orat quotidie eccleíia: Da pacem Domine in Babe. 121. diebus noflris. Et Pfalmifta: Fiat pax in vir- tute wa. In hae paüentiz, id eft, verz pacis efficientia » poffidebitis animas ve(tras , in pre- fenti in gratia, in futuro in gloria , quam nobis dignetur preílare propter fuam magnam gloriam, propter fue infinite milericordie cie- snentiam , propter vulaerum fuorum , mortis, crucis, & paffionis patientiam & amaritudi- nem , Jefus Dominus benedictus in fecula gloriofus. Amen. Corollavis » Ex 'prafcriptis elicio aliqua corollaria , quo-B» rum cujuslibet Dominus proponers oppofitum ynihi mini(lravit faltem in fententia. Primum, quod non quilibet facerdos habet poteftatem - prædicandi libere ex vi facerdotalis confecra- tionis ; fed virtute jurifdiGionis . Secundum, tion ef præceptum Domini , guemiibet pres- byterum prédicare verbum Dei. HT, Licer Papa vel epilcopo prohibere , ne quilibet fa- cerdos pradicet abique fua licencia libere u- bique, & fub pœna excommunicationis laræ fententie. ry.]Multum falubre eft multos Mi Xanies effe, etiam(i pauci predicanres poflent haberi. v, Congruit cultui divino, quod in ecclefía: Dei fit altarium multiplicatio, vr. Ex & non facri ordinis: quia & Papa electus , propio diaconi officio fibi non'eft precepta C qui non eflet facerdos, predicare poffet per a Domino verbi Domini iiberz predicatio . V)X.: Proprer fcandalum perverforum debent aliquando facerdotes Domini omittere verbi Dei pradicationem . VYIIL Non obligantur prelati majores pradicare verbum Dei, quin in certis cafibus poflint licite fupportari. Pri- Tho dixi, qucd non quilibet (facerdos Domi- ni haber faculiatem predicandi actualiter ver- bum Dei, ex virtute. fue confecrationis , quia: fibi per miniflerium epifcopi confertur oifi- cium facerdorale ; cujus oppofitura venerabi- lis proponéns dixit ia notabili de libertate fuper verbo, Libere: & probarur dicis mul- torum doClorum. Primo fandi Thomz in tractatu contra inr D — Quinto idem per totum fuum proceffum po- quilibet Sacer- pugnantes religionem, dicentis, quod pore- Y, Corolla- miam . Non dos haber fa. » colcacem prac- dicandi liders 4 ex victute con- fecratianis S2- 72 eerdotalis . S- "Thomss . lib, :?? contra imp ,4 gnoncos zeli- Rionem ; cap. ?) 4. now procul de iz fine. 7 » » UD » » » » 5$ » a) 1 37 2 » = * » » z ftas facerdoralis ad duc ordinatur : Primo & principaliter fuper Corpus Chrifti verum confecrandum : & hujus potcftatis exfecu- tionem , flatim cum ordinaçur, accipit, nil fit defectus in ordinatione, vel in ordinato. Secundo ordinatur ad Corpus Chrifti myfti- cum per claves ecclefie , qua fibi commit- tuntur: & hujus poteflatis exfecutionem non recipit, nifi caza ei committatur; vel nifi auctoritate alterius cum. babentis hoc agat . Nec tamen poteflas facerdoralis fruftra da- tur ei, quia habet exfecutioneny in hoc , ad quod eft poteftas facerdorii principaliter » prejatorum , ex quorum perfona dicitur z, » ad Corinth. tv. Sic nos exiffimet homo ut mi- » niffros Chrifli, cf difpenfatores myfreriorum Dei, » Hmc ille. : Tertio , dominus Albertus fuper ecclefiaili- cam hierarchiam capite 13. ubi beatus Dio- nyfius docer:quomodo epifcopus debet pre- dicare ei qui ad baptifma accedit, arguit quod non debuit baptizan:em inducere ad » predicandum, quia praedicare ^& baptizare » funr diftinCta officia: & refpondet , quod licet » fint dilin&a officia, conveniunt tamen in » relatione ad unum principium , a quo de- » fcendunt. Sicut enim jurifdi&iio prædicandi derivatur a Pontifice in alios , ita & bapti- ». zatio : ficut dicitur ad Romanos x. Quomo- w do predicabunt , niff. mittantur? Unde ponen- » do utrumque officium circa unam Ponrificis » perfonam , eft intentio fua oftendere , auod . utrumque defcendit ab ipío. Hec ille. Idem patet clare per ambos iflos in quartum » fententiarum diflin&tione xx 111. ut fupsaal- » legatum eít in norabili de diftin&ione fa- » cerdotium curátorum , & non curatorum , Quarto idem ostendit venerabilis Aupusti- nus de Ancona in libro de ecclefiaftica pote- flate, quælt. 1x 1v. art. 1. oftendens, quod ctiam predicare in Papa est officium jurifdiQtionis, % » fe; & cum hoc, officium praedicationis aliis committere ; fcd non poffet ea. quz fünt or- dinis, nifi prius effet confecratus . Et hoc ideo, quia id quod est ordinis refpicit Corpus Chri- Sti verum : Sed quod est jurifdictionis , refpicit corpus Chrifli mysticum , Étibidema. 11. probat quod predicare non licet epiftopo vel pres- bytero abíque licentia Pape , quia predicarg est jurifdictionis actus: fed omnis urifdictio derivata-.est epifcopis & presbytoris a Papa, ad quem fpectat dicecefes A parochias diftin- guere, & cuilibet fuam affignare : ergo ab- fgue áuútoritate Pape non licet eis pradi- care , nit venerabilis Tomas de Walden, qui non concedit, quod ex ordine vel officio facerdo- tali cuiquam comperit predicare, nifi poffit fe miffun probare per figna, fi a Deo fit, vei monimenta , fi a praelato fe afferat miffum . Sexto, hoc dominus Joannes Geríon in tra- Satu de eccíefiw potestate videtur velle, di- cens quod potestas ecclefiastica jurifdiétionis non coercitive in fua latitudine confiderata , nedui ad facramentum peenitentie , {ed etiam ad aliorum facramentorum adminiltrationem , . imo ad predicationem eft exrenfa, que om- nia refpiciunt corpus Christi mysticum . Ho- rum ratio est, que pridie est di&a, quod inflituta. Sed , inquit, ofücium predicatio- E presbyteroin fua confecratione non datur ni- nis non ordinatur ad aliud , ni(i ad ‘prædi- candum. Ündg cum privilegium principis non debeat cífe inutile, ut jura dicunt, ex hoc ipfo quod Papa cammittit alicui of- . fcium praedicandi, illé habet exfecurionem offici , quicumque fir ille. Kæc ibi . Secundo idem 11.31. quaftione cLYxxT. ar- ticylo 1. quad difpenfatio frumentorum fpi- ritualium , id eft dofirinarum , nom eft fa- cienda ad arbitrium cujuslibet, fed primo & principzliter. fecundum difpoftionem Dei : fi duplex potestas , fcilicet ordinis, & cla- vis: quarum neutra affere libertatem prædi- cationis . Ex isto fequitur fecundum corollarium, fci- licet quod non obligatur quilibet facerdos ex praecepto Domini predicare verbum Dei: quod quamvis ex dics pateat, probatur. tamen ex fuperabundanti , & primo ex vetcri lege fic: Hud non est presbyteris preceptum , de quo fc licite excufare poffunt: fed Jeremias fe licite ab officio praedicationis excufavit ; nihilo mi- nus ANNO CHRISTE 3333. "Thom. Vval- don. lib. 2. doftr. fidei y cap. 70, če feq. tom. t. Geríon dc po- tefl. ecclef. confid. s. i. & 2. Caroll. Won obligatur quilibez Sp- cerdos cx. pra- cepto domini radicare ver. um Dei. 

Strana 1022
1027 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DRI. 1022 ———— ferit, ipfam reguirzt: qui Enim in ea, in- A» (ecundario autem ad. arbitrium faperiorum |. © ANNO CHRISTI 1433. quit, inventus non fuerit, abdicatur a Patre; exheredatur a Filio, nihilo minus alienus ef- fcitur a Spiritu Sancio. De hae pacis fcientia orat quotidie eccleíia: Da pacem Domine in Babe. 121. diebus noflris. Et Pfalmifta: Fiat pax in vir- tute wa. In hae paüentiz, id eft, verz pacis efficientia » poffidebitis animas ve(tras , in pre- fenti in gratia, in futuro in gloria , quam nobis dignetur preílare propter fuam magnam gloriam, propter fue infinite milericordie cie- snentiam , propter vulaerum fuorum , mortis, crucis, & paffionis patientiam & amaritudi- nem , Jefus Dominus benedictus in fecula gloriofus. Amen. Corollavis » Ex 'prafcriptis elicio aliqua corollaria , quo-B» rum cujuslibet Dominus proponers oppofitum ynihi mini(lravit faltem in fententia. Primum, quod non quilibet facerdos habet poteftatem - prædicandi libere ex vi facerdotalis confecra- tionis ; fed virtute jurifdiGionis . Secundum, tion ef præceptum Domini , guemiibet pres- byterum prédicare verbum Dei. HT, Licer Papa vel epilcopo prohibere , ne quilibet fa- cerdos pradicet abique fua licencia libere u- bique, & fub pœna excommunicationis laræ fententie. ry.]Multum falubre eft multos Mi Xanies effe, etiam(i pauci predicanres poflent haberi. v, Congruit cultui divino, quod in ecclefía: Dei fit altarium multiplicatio, vr. Ex & non facri ordinis: quia & Papa electus , propio diaconi officio fibi non'eft precepta C qui non eflet facerdos, predicare poffet per a Domino verbi Domini iiberz predicatio . V)X.: Proprer fcandalum perverforum debent aliquando facerdotes Domini omittere verbi Dei pradicationem . VYIIL Non obligantur prelati majores pradicare verbum Dei, quin in certis cafibus poflint licite fupportari. Pri- Tho dixi, qucd non quilibet facerdos Domi- ni haber faculiatem predicandi actualiter ver- bum Dei, ex virtute. fue confecrationis , quia: fibi per miniflerium epifcopi confertur oifi- cium facerdorale ; cujus oppofitura venerabi- lis proponéns dixit ia notabili de libertate fuper verbo, Libere: & probarur dicis mul- torum doClorum. Primo fandi Thomz in tractatu contra inr D — Quinto idem per totum fuum proceffum po- quilibet Sacer- pugnantes religionem, dicentis, quod pore- Y, Corolla- miam . Non dos haber fa. » colcacem prac- dicandi liders 4 ex victute con- fecratianis S2- 72 eerdotalis . S- "Thomss . lib, :?? contra imp ,4 gnoncos zeli- Rionem ; cap. ?) 4. now procul de iz fine. 7 » » UD » » » » 5$ » a) 1 37 2 » = * » » z ftas facerdoralis ad duc ordinatur : Primo & principaliter fuper Corpus Chrifti verum confecrandum : & hujus potcftatis exfecu- tionem , flatim cum ordinaçur, accipit, nil fit defectus in ordinatione, vel in ordinato. Secundo ordinatur ad Corpus Chrifti myfti- cum per claves ecclefie , qua fibi commit- tuntur: & hujus poteflatis exfecutionem non recipit, nifi caza ei committatur; vel nifi auctoritate alterius cum. babentis hoc agat . Nec tamen poteflas facerdoralis fruftra da- tur ei, quia habet exfecutioneny in hoc , ad quod eft poteftas facerdorii principaliter » prejatorum , ex quorum perfona dicitur z, » ad Corinth. tv. Sic nos exiffimet homo ut mi- » niffros Chrifli, cf difpenfatores myfreriorum Dei, » Hmc ille. : Tertio , dominus Albertus fuper ecclefiaili- cam hierarchiam capite 13. ubi beatus Dio- nyfius docer:quomodo epifcopus debet pre- dicare ei qui ad baptifma accedit, arguit quod non debuit baptizan:em inducere ad » predicandum, quia praedicare ^& baptizare » funr diftinCta officia: & refpondet , quod licet » fint dilin&a officia, conveniunt tamen in » relatione ad unum principium , a quo de- » fcendunt. Sicut enim jurifdi&iio prædicandi derivatur a Pontifice in alios , ita & bapti- ». zatio : ficut dicitur ad Romanos x. Quomo- w do predicabunt , niff. mittantur? Unde ponen- » do utrumque officium circa unam Ponrificis » perfonam , eft intentio fua oftendere , auod . utrumque defcendit ab ipío. Hec ille. Idem patet clare per ambos iflos in quartum » fententiarum diflin&tione xx 111. ut fupsaal- » legatum eít in norabili de diftin&ione fa- » cerdotium curátorum , & non curatorum , Quarto idem ostendit venerabilis Aupusti- nus de Ancona in libro de ecclefiaftica pote- flate, quælt. 1x 1v. art. 1. oftendens, quod ctiam predicare in Papa est officium jurifdiQtionis, % » fe; & cum hoc, officium praedicationis aliis committere ; fcd non poffet ea. quz fünt or- dinis, nifi prius effet confecratus . Et hoc ideo, quia id quod est ordinis refpicit Corpus Chri- Sti verum : Sed quod est jurifdictionis , refpicit corpus Chrifli mysticum , Étibidema. 11. probat quod predicare non licet epiftopo vel pres- bytero abíque licentia Pape , quia predicarg est jurifdictionis actus: fed omnis urifdictio derivata-.est epifcopis & presbytoris a Papa, ad quem fpectat dicecefes A parochias diftin- guere, & cuilibet fuam affignare : ergo ab- fgue áuútoritate Pape non licet eis pradi- care , nit venerabilis Tomas de Walden, qui non concedit, quod ex ordine vel officio facerdo- tali cuiquam comperit predicare, nifi poffit fe miffun probare per figna, fi a Deo fit, vei monimenta , fi a praelato fe afferat miffum . Sexto, hoc dominus Joannes Geríon in tra- Satu de eccíefiw potestate videtur velle, di- cens quod potestas ecclefiastica jurifdiétionis non coercitive in fua latitudine confiderata , nedui ad facramentum peenitentie , {ed etiam ad aliorum facramentorum adminiltrationem , . imo ad predicationem eft exrenfa, que om- nia refpiciunt corpus Christi mysticum . Ho- rum ratio est, que pridie est di&a, quod inflituta. Sed , inquit, ofücium predicatio- E presbyteroin fua confecratione non datur ni- nis non ordinatur ad aliud , ni(i ad ‘prædi- candum. Ündg cum privilegium principis non debeat cífe inutile, ut jura dicunt, ex hoc ipfo quod Papa cammittit alicui of- . fcium praedicandi, illé habet exfecurionem offici , quicumque fir ille. Kæc ibi . Secundo idem 11.31. quaftione cLYxxT. ar- ticylo 1. quad difpenfatio frumentorum fpi- ritualium , id eft dofirinarum , nom eft fa- cienda ad arbitrium cujuslibet, fed primo & principzliter. fecundum di(pofiionem Dei : fi duplex potestas , fcilicet ordinis, & cla- vis: quarum neutra affert libertatem. predi- cationis . Ex isto fequitur fecundum corollarium, fci- licet quod non obligatur quilibet facerdos ex praecepto Domini predicare verbum Dei: quod quamvis ex dics pateat, probatur. tamen ex fuperabundanti , & primo ex vetcri lege fic: Hud non est presbyteris preceptum , de quo fc licite excufare poffunt: fed Jeremias fe licite ab officio praedicationis excufavit ; nihilo mi- nus ANNO CHRISTE 3333. "Thom. Vval- don. lib. 2. doftr. fidei y cap. 70, če feq. tom. t. Geríon dc po- tefl. ecclef. confid. s. i. & 2. Caroll. Won obligatur quilibez Sp- cerdos cx. pra- cepto domini radicare ver. um Dei. 

Strana 1023
1023 ORATIO HENR ICY KALTEISEN 1924 a AUS presbyter fait, ur dictum c(t: ergo non À — Reflat ergo folvere auftoritates multas jeu, ANO, fui boc preceptum . Major nota sí, quia PET przceptum obligat non facientem ad peccatum add mortale: rninor probatur per beatum Crego- z» <= 7. Jtem-pjum in pafłorali,. & fandum Thomam in glof- jn Morat. tib, - + . 5 сор 2j. fa , Jeremia capit. z. ubi excular Moyfen & Jeremiam ex amore Dei voluiffe contemplatio- mi infiftere ; © Ifajam , qui fponte fe. obtulit ex amore proximi prodeffe . Secundo , fic ex lege uova. Nam Apoftolus perfectionem cor- poris Chrifti myftici differens, dicit de présby- zeris , quod Chriftus dedi: quofdam quidem Apoftolos, quofdam autem prophetas , aiios vero evangeliftas, alios autem. paflores & do- €ores , deinde virtutes , exinde gratias curatio- ANNO: quibus probare nifus ей venerabilis propo- GBRISYI nens, quemiibet facerdotem ad praedicandum 7,54, obligari ex precepto Domini. Primo illud Ssssor ere. Marhei & Marci ultimo & Aor x. Euntes verbis, Ito in' mundum univerfum pradicare evengelium om- iier 28. mi creatura. Et Petrus ait: Nobis precepit Deus predicare populo . Et Mauhæi x. hos duodecim mifit, & precepit eis dicens ;..£uz- 4es predicate dicentes , guia appropinquavit Tes —. gnum Dei. Ad hos omnes fimul refpondeo , Mere 6. quod veritas eft quod Chriftus pzecepit Apo- flolis predicare ; fed ex hoc non fequitur , Ergo omnibus presbyteris & diaconibus ; quia presbyteri & diaconi non funt (ucceffores A- num, opitułationes , gubernationes, genera B posłolorum , fed foli epifcopi. Unde Yfalmi- Ungparam . Wumquid , inquit , omnes Apoflo- d P numquid omnes prophete 2 numquid omnes dolores ? numquid omnes virtutes? numquid om- mes gratiam. hobent curationum ? numquid omnes Hnguis loquuntur ?. numquid omnes. interpretan- fur? 1. Corinth. xix. Ex quo claret manife- fle, quod non eft omnibus presbyteris prece- prum pradicare, cum non fint omnes Apofto- Ii, nec evangelilte. Tertio fic: Prædicare eft paícere , fed non omnes presbyteri funt pa- flores , cum non habeant gregem fibi commif- fum, juxta illud r. Petri 1v. Pefcite eum qui in vobis eff gregem , fcilicet. commiffum-, non alium: jubet ergo, &'c. Quarto fic; Ad pres- byterum fufficit aliqua. fcientia facrarum lite- C fent tranigref raram , que nori fufficit ad. predicandum, ut predidum eft : non ergo oportet. quemlibet facerdotem cífe predicatorem . Patet. confe- quentia , quia dat oppofitum , Scfequitur quod quilibet facerdes gui predicare nefcit, fit con- tinue in peccato mortali , quod falfum eft: quia legimus de multis fanétis presbyteris , quia Sucrunt. fimpliciffimi , nec fciverunt nift Miffani pro mortuis, vel de Beata Virgine Maria ,. & fmétum fibi, & vivis, & defunctis fecerunt. Quinto fic; Inter actus officij (acerdoralis prin- cipalius eft eonfecrare Corpus Chrifti, čr ma- gis fibi annexum , quam prazdicationis officium . Sed nullus dicit facerdotem ex precepto obli-. Auguß. in fta: Pro patribus wis num funt tib: filiż. Glof- Palm. de. fa beati Auguflini; id eft, pro Apoftolis epi= fcopi . Idem pater per gloflam Marihei x. & eft fuperius deductum in fecunda differentia pofita inter facerdotes curatos , & non cura- tos + Er ut ciarius hoc conílet , notandum quod hec' verba: dre im orbem; wel, euntes in mundum umiverfum , & fimilia, pon fue- runt, preceptive ad quemlibet Apoftolorum dica, quod probatar. Primo, quia fi non , tunc omnes Apoftoli peccaffent mortaliter, ea quod nullus eorum ivit in orbem univerfum , nec aliquis eorum predicáit evangelium omni creature, fecundum fenfum litere: & fic fuif- Tores illius precepti , & fic fuif- fent omnes damnati. Secundo nota, quod et» jam illa verba non fuerunt dicta Apoftolis fin- gulis per modum confilii: quía fruftra daretur confilium , quod nullus po(et , etiamfi vellet, perfiecre : fed non fuiffet poffibile humano ina- ve cuicumque Apoftolorum, quod perambulafs. fet toturn. mundum, ergo hoe non fuit fij a Domino confultum . Tertio dico , quod ilu verba non fuerunt di&a cuilibet Ápoftoloram, fimpliciter, fed omnibus fimul colledive & generaliier: in cujus fignum non dixit Domi- nus ad quemlibet, Vade , fed colle&ive , Jte, vel, euntes docete. Unde licer nullus eorum; tamen omnes colle&ive pradicaverunt per mus - gari omni hebdomada celebrare Miffam , aucD dum univerfum: ficut & nunc, licet quilibec etiam "menfe: imo ex familiari infindu. Spi- ritus fanQi fi qui totaliter abflinent a cele- brando, excufantur: ficut legimusin viris pa- trum de. quodam fan&to, qui. ordinatus папе quam poftea celebravit: & beatus Marcus le- | gitur fibi pollicis; partem abfcidiffe , ne cele- brare poffez, difüncüione xirr. rv. dicit fan- 8, Th, 4 dif. Mus Thomas, ut etiam refert bzatus Hiero- ET^U**aymus in prologo fuper Marcum Ergo multo minus predicatio fic eft præceÿra , quod nen predicántes obligentur ad mortale peccatum . Sexto fie ; Si quilibet facerdos teneretur ex recepto Domini predicare populo , tunc nul- b talis , nift ex ípeciali difpenfatione Domi- epifcopus, qui eft fucceffor Apoftolorum , nou predicet ubique: tamen omncs fimul qui im. .inundo fant íra di(ponun:, quod pabulum ver-- bi. Dei miniftrarur populo fufficienter. Quar- to, quod. illud preceptum datum eft Apoftolis, indiftinfte , ut intelligerent , quod diftinQio- nem Petro commififfet ; cui foli dixit : Pajce Oves meas, Îta & nunc, date quod hoc præ- ceprum €piícopos obligaret, qui funt Ápofta- lorum fucceifores, adhuc nullus eorum effec , fufficienter miffus ad officium predicetionis per totum mundum: quia non poffunt predicare in aliena dicceó, 6i prohibeantur ab epifcopo il- lius ioci , nif fpeciali fibi committerezur aucto- ni, poffet fe dare folirarim vire aut: religio- E ritate fuperioris, vel a Deo miffos fpecialiter ni, cui predicare non competit ; fed contem- piativæ vacarc viue, que tefte beato. Grégo- £i. :* Ci- rio füper Ezechielem e(t caritatem Dei & pro- Gp medium. ii dota mente retinera , ab exteriori aétio- ne quiefcere, & foli conditoris defiderio in- "herere , 6c. Confequens 'falfum , ut patet de znultis fanctis ; qui mundum fugerunt in de- fertum , anachoreticam vitam duxerunt; & de alis presbytcris religiofis , qui. numquam. predicaverunt , fed cum Maria Mapdalena o- primam vijam feu partem elegerunt, Luca x, probare ie poffent. Quinto concludo quod per illa verba, euntes doceie , non ef prece- ptum presbyteris & diaconibus ubique predi- care: quia fi fic, fi uon facerent, effent in ftatu damnationis, Infuper & omnes Carthy- fienfes, Ciftercienfes & rcligiofi alii, qui nun- quam predicarent, in peccato mortali effent qnia facerent contra preceptum Chrifti, Er ois timo, fi fic in generali obligarentur, ipfi ef. fent magis perplexi., quo eflent mifh, & ad quos. Si ed univerfum orbem, ubi exfequos FEN » 

Strana 1024
1023 ORATIO HENR ICY KALTEISEN 1924 a AUS presbyter fait, ur dictum c(t: ergo non À — Reflat ergo folvere auftoritates multas jeu, ANO, fui boc preceptum . Major nota sí, quia PET przceptum obligat non facientem ad peccatum add mortale: rninor probatur per beatum Crego- z» <= 7. Jtem-pjum in pafłorali,. & fandum Thomam in glof- jn Morat. tib, - + . 5 сор 2j. fa , Jeremia capit. z. ubi excular Moyfen & Jeremiam ex amore Dei voluiffe contemplatio- mi infiftere ; © Ifajam , qui fponte fe. obtulit ex amore proximi prodeffe . Secundo , fic ex lege uova. Nam Apoftolus perfectionem cor- poris Chrifti myftici differens, dicit de présby- zeris , quod Chriftus dedi: quofdam quidem Apoftolos, quofdam autem prophetas , aiios vero evangeliftas, alios autem. paflores & do- €ores , deinde virtutes , exinde gratias curatio- ANNO: quibus probare nifus ей venerabilis propo- GBRISYI nens, quemiibet facerdotem ad praedicandum 7,54, obligari ex precepto Domini. Primo illud Ssssor ere. Marhei & Marci ultimo & Aor x. Euntes verbis, Ito in' mundum univerfum pradicare evengelium om- iier 28. mi creatura. Et Petrus ait: Nobis precepit Deus predicare populo . Et Mauhæi x. hos duodecim mifit, & precepit eis dicens ;..£uz- 4es predicate dicentes , guia appropinquavit Tes —. gnum Dei. Ad hos omnes fimul refpondeo , Mere 6. quod veritas eft quod Chriftus pzecepit Apo- flolis predicare ; fed ex hoc non fequitur , Ergo omnibus presbyteris & diaconibus ; quia presbyteri & diaconi non funt (ucceffores A- num, opitułationes , gubernationes, genera B posłolorum , fed foli epifcopi. Unde Yfalmi- Ungparam . Wumquid , inquit , omnes Apoflo- d P numquid omnes prophete 2 numquid omnes dolores ? numquid omnes virtutes? numquid om- mes gratiam. hobent curationum ? numquid omnes Hnguis loquuntur ?. numquid omnes. interpretan- fur? 1. Corinth. xix. Ex quo claret manife- fle, quod non eft omnibus presbyteris prece- prum pradicare, cum non fint omnes Apofto- Ii, nec evangelilte. Tertio fic: Prædicare eft paícere , fed non omnes presbyteri funt pa- flores , cum non habeant gregem fibi commif- fum, juxta illud r. Petri 1v. Pefcite eum qui in vobis eff gregem , fcilicet. commiffum-, non alium: jubet ergo, &'c. Quarto fic; Ad pres- byterum fufficit aliqua. fcientia facrarum lite- Cent tranigref raram , que nori fufficit ad. predicandum, ut predidum eft : non ergo oportet. quemlibet facerdotem cífe predicatorem . Patet. confe- quentia , quia dat oppofitum , Scfequitur quod quilibet facerdes gui predicare nefcit, fit con- tinue in peccato mortali , quod falfum eft: quia legimus de multis fanétis presbyteris , quia Sucrunt. fimpliciffimi , nec fciverunt nift Miffani pro mortuis, vel de Beata Virgine Maria ,. & fmétum fibi, & vivis, & defunctis fecerunt. Quinto fic; Inter actus officij (acerdoralis prin- cipalius eft eonfecrare Corpus Chrifti, čr ma- gis fibi annexum , quam prazdicationis officium . Sed nullus dicit facerdotem ex precepto obli-. Auguß. in fta: Pro patribus wis num funt tib: filiż. Glof- Palm. de. fa beati Auguflini; id eft, pro Apoftolis epi= fcopi . Idem pater per gloflam Marihei x. & eft fuperius deductum in fecunda differentia pofita inter facerdotes curatos , & non cura- tos + Er ut ciarius hoc conílet , notandum quod hec' verba: dre im orbem; wel, euntes in mundum umiverfum , & fimilia, pon fue- runt, preceptive ad quemlibet Apoftolorum dica, quod probatar. Primo, quia fi non , tunc omnes Apoftoli peccaffent mortaliter, ea quod nullus eorum ivit in orbem univerfum , nec aliquis eorum predicáit evangelium omni creature, fecundum fenfum litere: & fic fuif- Tores illius precepti , & fic fuif- fent omnes damnati. Secundo nota, quod et» jam illa verba non fuerunt dicta Apoftolis fin- gulis per modum confilii: quía fruftra daretur confilium , quod nullus po(et , etiamfi vellet, perfiecre : fed non fuiffet poffibile humano ina- ve cuicumque Apoftolorum, quod perambulafs. fet toturn. mundum, ergo hoe non fuit fij a Domino confultum . Tertio dico , quod ilu verba non fuerunt di&a cuilibet Ápoftoloram, fimpliciter, fed omnibus fimul colledive & generaliier: in cujus fignum non dixit Domi- nus ad quemlibet, Vade , fed colle&ive , Jte, vel, euntes docete. Unde licer nullus eorum; tamen omnes colle&ive pradicaverunt per mus - gari omni hebdomada celebrare Miffam , aucD dum univerfum: ficut & nunc, licet quilibec etiam "menfe: imo ex familiari infindu. Spi- ritus fanQi fi qui totaliter abflinent a cele- brando, excufantur: ficut legimusin viris pa- trum de. quodam fan&to, qui. ordinatus папе quam poftea celebravit: & beatus Marcus le- | gitur fibi pollicis; partem abfcidiffe , ne cele- brare poffez, difüncüione xirr. rv. dicit fan- 8, Th, 4 dif. Mus Thomas, ut etiam refert bzatus Hiero- ET^U**aymus in prologo fuper Marcum Ergo multo minus predicatio fic eft præceÿra , quod nen predicántes obligentur ad mortale peccatum . Sexto fie ; Si quilibet facerdos teneretur ex recepto Domini predicare populo , tunc nul- b talis , nift ex ípeciali difpenfatione Domi- epifcopus, qui eft fucceffor Apoftolorum , nou predicet ubique: tamen omncs fimul qui im. .inundo fant íra di(ponun:, quod pabulum ver-- bi. Dei miniftrarur populo fufficienter. Quar- to, quod. illud preceptum datum eft Apoftolis, indiftinfte , ut intelligerent , quod diftinQio- nem Petro commififfet ; cui foli dixit : Pajce Oves meas, Îta & nunc, date quod hoc præ- ceprum €piícopos obligaret, qui funt Ápofta- lorum fucceifores, adhuc nullus eorum effec , fufficienter miffus ad officium predicetionis per totum mundum: quia non poffunt predicare in aliena dicceó, 6i prohibeantur ab epifcopo il- lius ioci , nif fpeciali fibi committerezur aucto- ni, poffet fe dare folirarim vire aut: religio- E ritate fuperioris, vel a Deo miffos fpecialiter ni, cui predicare non competit ; fed contem- piativæ vacarc viue, que tefte beato. Grégo- £i. :* Ci- rio füper Ezechielem e(t caritatem Dei & pro- $$ meam. imi dota mente retinera , ab exteriori aétio- ne quiefcere, & foli conditoris defiderio in- "herere , 6c. Confequens 'falfum , ut patet de znultis fanctis ; qui mundum fugerunt in de- fertum , anachoreticam vitam duxerunt; & de alis presbytcris religiofis , qui. numquam. predicaverunt , fed cum Maria Mapdalena o- primam vijam feu partem elegerunt, Luca x, probare ie poffent. Quinto concludo quod per illa verba, euntes doceie , non ef prece- ptum presbyteris & diaconibus ubique prædi- care: quia fi fic, fi uon facerent, effent in ftatu damnationis, Infuper & omnes Carthy- fienfes, Ciftercienfes & rcligiofi alii, qui nun- quam predicarent, in peccato mortali effent qnia facerent contra preceptum Chrifti, Er ois timo, fi fic in generali obligarentur, ipfi ef. fent magis perplexi., quo eflent mifh, & ad quos. Si ed univerfum orbem, ubi exfequos FEN » 

Strana 1025
1625 D& LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1026 —Tentur? & fi ad omnes ;quomodo idiomata A» Si quis fuorum , & maxime demel icorum curam ANNO fcirent? & fi omni tempore, qnando jraedica- » nom geri fidem , negavit, € eft infideli dete. — ANSO €HRIST! CHRISTI 155. bunt, & quando cefabunt ? 8 ad certum lo- » rior. Hine cit quod Dominus dicit Joannis "iq; cum, ubi eft expreflus ? fi ad certos, nullibi». eft expreffíum. Nam ad aCtum praedicandi re » quiruntur tempus ; locus, & auditores : que » in illis verbis generalibus, Jte ie orbem , Eun- v» des ip mundum, Ite docete omnes gentes, non x. Proprias oves vocat nominatim, €" ante ens vadit , & oves illum fequuntus . Hinc ef etiam quod Paulus dicit Aftorum xx. Ar tendite vobis & utiverfo gregi, in quo vos po- v fuit Spiritus fanttus rectores & epifcopos , qua fun: affipnata. Si dixeritis quod funt mill ut . » diceret: illis fpecialiter tenemini, qui regi- ^adani juxta fuum arbitrium , quocumque » miai vefiro funt. commiffi. Iac Albertus; gis licuerit vel videbitur, & quando, & ubi; » cui alludir gloffa Bede ; Vobis qui difpen- hoc faceret infiniram perturbationem in regno » fatores eflis inftituti , hoc miniflerium fpe- ecclefiaftico ; 8x turbaret totius ecciefiaftice » cialiter commifi de cuftodia & præparatio- hierarchie ordinem. Quod reprobatum eft fu- » ne, ut & alios & vos preparetis in adven- pra in principio ex eterna lege. » tum judicis. Ec Hugo ibidem : Dominus Secundo adducitis A pośtolum rz. Corinth. 1x. B». conftituit fervum fuper familiam fuam, id Vc mihi, fí nom evangclizauero . Kefpondeo, » eft, ecclcfam , ut det illis, id eft , fuis , quod merito: ipfe enim ad predicandum fuit» quibus tenetur magis quam alienis ; fibi obligatus, & expreffe ad hoc a Domino lega- » enim dicitur Proverbiorum xxvzr. Diligen- us. Non, inquit , mifit me Dominus baptiza- » ter agno[ce vultum pecoris tui . Quinto. ad il- ad 3. object. se, fed evangelizarc . Quia. fecundum gloffam, lud rr. Timoth. rv. Przdicu verbum', refpon-ffteffee were baptizare poffunt minores presbyteri ; fed ad deo ut fuprz , quia Timotheus fuir epifcopus praedicandum requiruntur homines excelleg- — Corinthiorum, ideo beatus Ápoflolus oftendit Ad 2. objc&t. Ve mibi fi non evangelizave- w. tioris vieruris, i. ad Cor. i. fed ex hoc non fibi quod fit officium epifcopi dicens; Pra- habetur propofitum veflrum . dice verbum , fcilicet in tua plebe, quia illuc 24 pep Tertio ad id sz. Thimoth.11. Zerbum Dei te mifi, & non alibi. ad objefio- alligesum. nen eft alligatum ; dico quod hoc verbum nihil Nunc ad auctoritates veteris. teftamenti . 24 Done videtur facere ad propofitum : quia fecundum — Ádduxiflis primo illad lfaie rvitr. Clema ng tefimccto fextüm & ploffam ad literam, quod Apofto- jus ibi oftendit, quod quamquam vincolatus ceffes , & quadragefimo: Vos dicentis, Clama. Et ibidem: Super montem exceljum , &c. Re- effet corpore , non tamen Icgatus fuit in ore, Cfpondeo , quod iftad przceptum Jfaiam folum quod non poffet docere prz (entes verbo ; yel ab(entes fcripto, verbum Dei fic predicando. Unde premittir ibidem : Secundum. eoangclium meum, in quo labaro ufque ad vincula / Ad huuc fenfum ctiam bearus Cregorius exponit eamdem auctoritatem. 11r. Moral. cap. xxxI. faper illo verho , Fibrabit haffa © clypeus, fic inquieus: Ferbum, Dei mon efl alligatum: » quia do£tores fancti pro defen(íione fidei fup- » pücia fuübeunt, ad eamdem fidem , quos » valent, rapere etiam iater verba non deli- » ftunt. Unde idem Apoftolus air: Zn quo, » fcilicet evangelio, Jaboro ufque ad wincula , » quafi male operans, fed verbum Dei non vef » alligatum : » pliciorum ferior, fed tamen verborum fagit- » tàs emitrere non defifto: vulnera crudelita- ,» tis accipio , fcd cor fidelium vera loquens » transfigo . Ideo fani cum vulnera patienter - » füfcipiunt, prudenter contra corda infide- » lium fagittas predicationis reddunt . Unde » Bonnunquam agitur, ut ipf qui in perle- » Cutione Geviunr . non tam doleant, quod » Cor pradicatoris non emolliunt , quam quod - >, per ejus verba etiam alios amittunt . Hac ille, Quarto illud Luc. xz. Quis putas eft fidelis = difpenfator & prudens, quem confituit Dominus fuper familiam fuam? Hoc omnino uon probat, propofitum , .quia intelligitur tantum de curatis quafi diceret, hafta quidem fup- D qui locuti funt in nomine Domini. obligat: & ipfe tencbatur hoc facere, quia fe fponte obtulit; dum Dominus ait, Quem mit- tam ? ait ille: Ecce «ego, mitte me. ifaie vi. Nec exemplum ejus omnes presbyteros obli- gat, quia ipfe presbyter non fuit, cum effet de femine regio, fed presbyteri erant de tri- bu, Levi. Sed contra hoc affumpfit dicens: Et fi quis dicat, hoc fuife tantum prophetis præce- ptum, audiat Apoftolum ad Romanos xv. dicentem : : Quescumque fcripta funt , ad ma- [iram dodrinam Jeripta funt. Et Jacob v. E- wemplum accipite , fratres , exitus mali, & lon. ganimitatis, laboris f patientie , prophetarum Refpondeo , quod ex hoc non habctis, quod precepta data prophetis obligent diaconos & facerdo- tes novi teftamenti, fub precepto, prædica- re Verbum Dei: nec dicunt hoc Apoftoli allegati fed. fanctus Paulus dicit fic : 4d no- firam -doctrinam feripta funt. Sed qui cít do- €hrina ? fubdit : w per patienticni & confolationem feripturarum fpem habeamus. Per patientiam fcri- - pturarum , id eff, per exempla patientiæ in patribus oftenfa, qua reperiuntur in fcriptura fanda; fpem retibutionis æternæ concipia- mus nos accepturos , fecundum ‘gloffam : če ad hoc fonant verba beati facobi allegata , ubi fic præmitritur : Parientes ergo effote , fra- & prælatis, prout cam exponunt poflillantes. Etres, ufque ad adventum. Domini. Ecce agrico- Nam Dominus multa dixit in parabolis. Vo- lens beatus Petrus fcire, an iflæ parabolæ tan- gerent omnes generaliter , vel Apoftolus fpe- cialiter, quzrit dicens: Domine, ad mos dicis kanc parabolam, an ad omnes? E& refpondet; quod ad eos tantum , & ad: leca corum te- nentes. Unde fubdit. Quem conffituit Dominus w fuper famiiam fuam, us det ilis? Albertus: » Non extrancis, fed illis, id eff, fibi com- » miffs, quibus debet principaliter intendere » quilibet prelatus, juxta illud s. Timotk. v. Concil, Gener. Tom. XXIX, la exfpeftat fruitum pretiofum terre, patienter ferens donec accipiat temporaneum , & feroli- num. Poft fubdir quod alligaflis, & concilu- dit: Kcce łatificamus cos , qui fufiinuerumt , fuf- ferentiam Job audiflis, & finem Domini vidi- für, S&c. Ecce quod docen: nos patientiam fervare in edverfis , & nihil ad propofitum cfl. Jia autem autoritas, Super montem .excelfuns &fcende , probat dire£te contrarium ejus quod inremditis, fcilicet, non efse preceptum Do- miui, quod fiaguli presbyteri debeant przedi- Tes cere 

Strana 1026
1625 D& LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1026 —Tentur? & fi ad omnes ;quomodo idiomata A» Si quis fuorum , & maxime demel icorum curam ANNO fcirent? & fi omni tempore, qnando jraedica- » nom geri fidem , negavit, € eft infideli dete. — ANSO €HRIST! CHRISTI 155. bunt, & quando cefabunt ? 8 ad certum lo- » rior. Hine cit quod Dominus dicit Joannis "iq; cum, ubi eft expreflus ? fi ad certos, nullibi». eft expreffíum. Nam ad aCtum praedicandi re » quiruntur tempus ; locus, & auditores : que » in illis verbis generalibus, Jte ie orbem , Eun- v» des ip mundum, Ite docete omnes gentes, non x. Proprias oves vocat nominatim, €" ante ens vadit , & oves illum fequuntus . Hinc ef etiam quod Paulus dicit Aftorum xx. Ar tendite vobis & utiverfo gregi, in quo vos po- v fuit Spiritus fanttus rectores & epifcopos , qua fun: affipnata. Si dixeritis quod funt mill ut . » diceret: illis fpecialiter tenemini, qui regi- ^adani juxta fuum arbitrium , quocumque » miai vefiro funt. commiffi. Iac Albertus; gis licuerit vel videbitur, & quando, & ubi; » cui alludir gloffa Bede ; Vobis qui difpen- hoc faceret infiniram perturbationem in regno » fatores eflis inftituti , hoc miniflerium fpe- ecclefiaftico ; 8x turbaret totius ecciefiaftice » cialiter commifi de cuftodia & præparatio- hierarchie ordinem. Quod reprobatum eft fu- » ne, ut & alios & vos preparetis in adven- pra in principio ex eterna lege. » tum judicis. Ec Hugo ibidem : Dominus Secundo adducitis A pośtolum rz. Corinth. 1x. B». conftituit fervum fuper familiam fuam, id Vc mihi, fí nom evangclizauero . Kefpondeo, » eft, ecclcfam , ut det illis, id eft , fuis , quod merito: ipfe enim ad predicandum fuit» quibus tenetur magis quam alienis ; fibi obligatus, & expreffe ad hoc a Domino lega- » enim dicitur Proverbiorum xxvzr. Diligen- us. Non, inquit , mifit me Dominus baptiza- » ter apno[ce vultum pecoris tui . Quinto. ad il- ad 3. object. se, fed evangelizarc . Quia. fecundum gloffam, lud rr. Timoth. rv. Przdicu verbum', refpon-ffteffee were baptizare poffunt minores presbyteri ; fed ad deo ut fuprz , quia Timotheus fuir epifcopus praedicandum requiruntur homines excelleg- — Corinthiorum, ideo beatus Ápoflolus oftendit Ad 2. objc&t. Ve mibi fi non evangelizave- w. tioris vieruris, i. ad Cor. i. fed ex hoc non fibi quod fit officium epifcopi dicens; Pra- habetur propofitum veflrum . dice verbum , fcilicet in tua plebe, quia illuc 24 pep Tertio ad id sz. Thimoth.11. Zerbum Dei te mifi, & non alibi. ad objefio- alligesum. nen eft alligatum ; dico quod hoc verbum nihil Nunc ad auctoritates veteris. teftamenti . 24 Done videtur facere ad propofitum : quia fecundum — Ádduxiflis primo illad lfaie rvitr. Clema ng tefimccto fextüm & ploffam ad literam, quod Apofto- jus ibi oftendit, quod quamquam vincolatus ceffes , & quadragefimo: Vos dicentis, Clama. Et ibidem: Super montem exceljum , &c. Re- effet corpore , non tamen Icgatus fuit in ore, Cfpondeo , quod iftad przceptum Jfaiam folum quod non poffet docere prz (entes verbo ; yel ab(entes fcripto, verbum Dei fic predicando. Unde premittir ibidem : Secundum. eoangclium meum, in quo labaro ufque ad vincula / Ad huuc fenfum ctiam bearus Cregorius exponit eamdem auctoritatem. 11r. Moral. cap. xxxI. faper illo verho , Fibrabit haffa © clypeus, fic inquieus: Ferbum, Dei mon efl alligatum: » quia do£tores fancti pro defen(íione fidei fup- » pücia fuübeunt, ad eamdem fidem , quos » valent, rapere etiam iater verba non deli- » ftunt. Unde idem Apoftolus air: Zn quo, » fcilicet evangelio, Jaboro ufque ad wincula , » quafi male operans, fed verbum Dei non vef » alligatum : » pliciorum ferior, fed tamen verborum fagit- » tàs emitrere non defifto: vulnera crudelita- ,» tis accipio , fcd cor fidelium vera loquens » transfigo . Ideo fani cum vulnera patienter - » füfcipiunt, prudenter contra corda infide- » lium fagittas predicationis reddunt . Unde » Bonnunquam agitur, ut ipf qui in perle- » Cutione Geviunr . non tam doleant, quod » Cor pradicatoris non emolliunt , quam quod - >, per ejus verba etiam alios amittunt . Hac ille, Quarto illud Luc. xz. Quis putas eft fidelis = difpenfator & prudens, quem confituit Dominus fuper familiam fuam? Hoc omnino uon probat, propofitum , .quia intelligitur tantum de curatis quafi diceret, hafta quidem fup- D qui locuti funt in nomine Domini. obligat: & ipfe tencbatur hoc facere, quia fe fponte obtulit; dum Dominus ait, Quem mit- tam ? ait ille: Ecce «ego, mitte me. ifaie vi. Nec exemplum ejus omnes presbyteros obli- gat, quia ipfe presbyter non fuit, cum effet de femine regio, fed presbyteri erant de tri- bu, Levi. Sed contra hoc affumpfit dicens: Et fi quis dicat, hoc fuife tantum prophetis præce- ptum, audiat Apoftolum ad Romanos xv. dicentem : : Quescumque fcripta funt , ad ma- [iram dodrinam Jeripta funt. Et Jacob v. E- wemplum accipite , fratres , exitus mali, & lon. ganimitatis, laboris f patientie , prophetarum Refpondeo , quod ex hoc non habctis, quod precepta data prophetis obligent diaconos & facerdo- tes novi teftamenti, fub precepto, prædica- re Verbum Dei: nec dicunt hoc Apoftoli allegati fed. fanctus Paulus dicit fic : 4d no- firam -doctrinam feripta funt. Sed qui cít do- €hrina ? fubdit : w per patienticni & confolationem feripturarum fpem habeamus. Per patientiam fcri- - pturarum , id eff, per exempla patientiæ in patribus oftenfa, qua reperiuntur in fcriptura fanda; fpem retibutionis æternæ concipia- mus nos accepturos , fecundum ‘gloffam : če ad hoc fonant verba beati facobi allegata , ubi fic præmitritur : Parientes ergo effote , fra- & prælatis, prout cam exponunt poflillantes. Etres, ufque ad adventum. Domini. Ecce agrico- Nam Dominus multa dixit in parabolis. Vo- lens beatus Petrus fcire, an iflæ parabolæ tan- gerent omnes generaliter , vel Apoftolus fpe- cialiter, quzrit dicens: Domine, ad mos dicis kanc parabolam, an ad omnes? E& refpondet; quod ad eos tantum , & ad: leca corum te- nentes. Unde fubdit. Quem conffituit Dominus w fuper famiiam fuam, us det ilis? Albertus: » Non extrancis, fed illis, id eff, fibi com- » miffs, quibus debet principaliter intendere » quilibet prelatus, juxta illud s. Timotk. v. Concil, Gener. Tom. XXIX, la exfpeftat fruitum pretiofum terre, patienter ferens donec accipiat temporaneum , & feroli- num. Poft fubdir quod alligaflis, & concilu- dit: Kcce łatificamus cos , qui fufiinuerumt , fuf- ferentiam Job audiflis, & finem Domini vidi- für, S&c. Ecce quod docen: nos patientiam fervare in edverfis , & nihil ad propofitum cfl. Jia autem autoritas, Super montem .excelfuns &fcende , probat dire£te contrarium ejus quod inremditis, fcilicet, non efse preceptum Do- miui, quod fiaguli presbyteri debeant przedi- Tes cere 

Strana 1027
ANNO CHRISTI 1433. Ifoje s2. Gregories in beatas Gregorius jam exponit in paftorali , lib. pat. part. ‘ 1027 OR ATIO HENRICI KALTEISEN тез 8 саге, п mittantur.im fpeciali: guod often- A» perenni ac vivo fonte. Jam patienter quafo dens Apoftolus ait zd Romanos x.:- Quomodo predicabunt , nif mittantur? ficut fcriptum “eff , Quam fpeciofe fuper monies pedes evangelizan- tium pacem? ubi fecundum expofitionem al- mz mairis. me upiverfitatis Colonienfis ‘ no- tanter dicit, pedes, ut denotet ordinem pre-. dicendi au&oriiatis , que: effluere debeat & provenire a fuperiofibus;. vel dico quod ad folos prelatos curatos íe extendit, de quibus 2, €3p. 3. & 4. Сар. XV. Gregorius zech., z. in hom. Adduxiftis etiam Ezech. in capit, zii. & XXXi11. dicentem : Fili hominis, [peculatorem. dedi te: & fanguinem ejus de manu [peculatoris li proprie eft epifeopus ejus: unde dicit bea- tus Ifidorus de fummo bono, libro xx. cap. xxxv.» Speculateres ccci omnes, id eft, » imperiti epifcopi, non walentes refiftendo » malis plebes comrmiffas per verbum doé£tri- » ne defendere. Hec ile. Quod oftendens etiam de curatis beatus Crcgorius in. gloffa ait: » Predicatorem fpeculatorem vocat, Cui » enim aliena cura committitur, fpeculator » dicitur, ur in mentis altitudine fedeat, & » vocábulum nominis ex virtute actionis tra- Gloffe inter- y hat . ? Item' illud Levitici x. Habeatis frien- lin, ibid, Ad obie. cz feriptis SS. paw. ad 1. Ad 3. tiam difcermere € doceatis filios Ifrael. Gloffa exponit de curatis, dicens: Sacerdotum eft lad Deuteronom. xxxi. Leges veyba legis hu- jus coram omni I[rael: vefpondeo , quod. illa auGoritas non probat quod omnibus facerdo- fl»us conveniat fub precepto Domini predi- care: quia illa verba dixit Moyfes tantum Jo- fue, quem fibi Dominus fubftitait, qui effet dux populi in terram promiffionis: & fc legerer yerba legis populis, ut fervarent , ne occide- '"Yentur ante. ingreffum in terram promifhonis, Xi fic patet folutio ad auCtoritates, quas ad- duxiftis contra corollarium mez conclüfionis. Ad auCtóritates íanctorum quas adduxiflis , refpondeo. Ad primam, que eff bead Gre- gorii diflinétione xL111, Sit reGor; illa folvit feipfam , quiz loquitur de reQoribus, id eft, curatis; & concludendo vobifcum., quod ili » attenditenquid quaeram. Nen. czedo iftum » effe Apoftolum Chrifti : quælo.ne fuccen- u ‚x featis ; & maledicere incipiatis. Noftis enim » me fiatuiffe nihil a vobis prolatum temere » credere, Quero igitur quis fit ifte Mani- » chæns: refpondetis, Apoítolus Jefu Chri- '" fii, Non credo, Jam quid dicas, aut quid » facias non habebis: promittebas enim ftieri- » tiam veritatis, & nunc quod neício cogis * ut credam. Et infra: Qnod fi in evangelio » aliquid apertifimum de Manichzi Apofto- » latu. invenire potucris , infirmabis mihi catholicorum autoritatem qui jubent vt ti- v » bi non credam , qua iufirmata, jam nec e- regttiram , Refpondeo, quod fpeculator popu- B» vangelium credere poresro: quia nif per il- los illi crediderim , ita nihil apad me va- lebit quidquid inde protuleris: Et infra z » Ilü enim, fcilicet evangelio, credens, uon » invenio quomodo poffim etiam tibi crede- » re: Apoftolorum enim nomina , que ibi leguntur , non. inter fe continent nomen » Manichei: in loco autem judz quis fuc. » cefferit, in A&ibus Apoftolorum legitur . Нес ille. Conftat autem quod presbyteri ex x 5: > = = = fpeciali commiffione non. mi(fi ad przdicandum non füar pro Apoftolis veris acceptandi. Er- " go nequaquam eft de mente beati Auguftini, quod qui curam non habent, predicare de- heant abíque yocatione fpeciali . Intelligere docere, & fubjectos inftruere. Ultimo ad il- C ergo. oportet fua. verba jam di&a, & ad Oro- fium in fine libri , fcilicet quod qui non pre- funt presbyteri, debent difponere cum præla- to fe mitti, & fic predicare populo, ft vide- tur congruum ‘prælaio . Unde quod dicir in auCloriate, Debent, non eft debitum necef- fitatis, fed cougruitatis. Quam diftin&tionem fanctus Thomas ponit in pluribus locis: fcili- cet in 1v, fenrent. diilinA. vy. de miniftris baptifmi , art, 2. : quæft. rxx1v. art. v. ad rir. quia non obli- ad primum: Er 11. part. gantur, nifi prelato videatur congruere, Sic beatus Apoflolus adhac Saulus acceffir ad prin- cipem facerdorum , & petiit ab eo literas in Damaícum , ut admitteretur contra difcipulos Domini. Aétoram viri. Ad tertiam , qua e(t beati Hieronymi fuper debent praedicare {ibi commiffis, unde dicit : Dillo texiu. Ezech. 111. Dicente me ad śmpium , Sit re&or ; & continue nominat paftores in eodeni cap. & quidquid dicit de facerdotibus , ipfemct de paftoribus & rectoribus intelligi oflendit. ` : | Ad fecundam — qué eft beati Auguftini in prologo fermonum , dicentis, quod facerdotes preeffe non debent, qui predicare nefciunt , mec illi racere debent quod fciunt, etiamfi non profint. Refpondec, dubito ;, beatam. Augufti num ita dixiffe ; ramen dico, Nequaquam eft mens beati Auguflini quod velit aliquem fa- cerdotem non curatum, abíque miflione fpe- loquisur de curatis; quia dicit, Praedicare te- netur facerdos: fed probatum eft fupra ex bea- to Thoma & Alberto , quod nullus tenetur predicare , nifi curatus, Unde oftendebatur diftinQio inter presbyteros curatos & non en- "ratos: Vcl loquitur dc eo , cui hoc Domi- nus vel prelatus precepit. ficut prophete fe- cit. Oftenfum autem eft, quod non eff pra- eeptum Domini, facerdotes non curatos pra- dicare. Ad quartam, quz eft Ifidori , de fumma bono lib. 1:1. cap. vr. Sacerdotes damnabun- ciali à Deo vel praelato, predicare, que et- Étur, fi peccantes non. erudiant : Refpondeo , iam probari poffit effe alicui commilla : prout ipfemet, {cribens contra epiflolam Fundamen- ti, capit. I1I. dicens, quod quicumque vut predicare, primo & ante Qmnia de ejus Apo- » ftolatu eft inquirendum , dicens: Videamus » quid me doceat Manicheus, & potiffimum » illum librum confderemus, -quem Funda- » menti epiflolam dicitis , ubi totum pene » continetur , quod creditis; certe fic incipit: '» Manichzus Apoftolus Jefu Chrifli, providen- e tia Dej Parris. Hec funt falubria verba , de quod ad literam loquitur' de curatis prælatis ; unde fubdit circa mcdium capituli: Nonnuiti prafules greges quofdam pro peccatis a commu- nione ejiciunt , ut poenireant; fed . quali for- te vivere debeant ad melius exhortando, non vifitant. Et circa finem cap. dicit : Notan- dum ab omni Pontifice vehementer, quod tanto caurius agat , quanto durius a Chrifto formidet judicari , Pro quo & fequentibus fciendum , quod antiqui doctores fepe pro todem ponunt iftos terminos, Epifeopus , pre- fut, AWNO СНЕ бт! .£433* 

Strana 1028
ANNO CHRISTI 1433. Ifoje s2. Gregories in beatas Gregorius jam exponit in paftorali , lib. pat. part. ‘ 1027 OR ATIO HENRICI KALTEISEN тез 8 саге, п mittantur.im fpeciali: guod often- A» perenni ac vivo fonte. Jam patienter quafo dens Apoftolus ait zd Romanos x.:- Quomodo predicabunt , nif mittantur? ficut fcriptum “eff , Quam fpeciofe fuper monies pedes evangelizan- tium pacem? ubi fecundum expofitionem al- mz mairis. me upiverfitatis Colonienfis ‘ no- tanter dicit, pedes, ut denotet ordinem pre-. dicendi au&oriiatis , que: effluere debeat & provenire a fuperiofibus;. vel dico quod ad folos prelatos curatos íe extendit, de quibus 2, €3p. 3. & 4. Сар. XV. Gregorius zech., z. in hom. Adduxiftis etiam Ezech. in capit, zii. & XXXi11. dicentem : Fili hominis, [peculatorem. dedi te: & fanguinem ejus de manu [peculatoris li proprie eft epifeopus ejus: unde dicit bea- tus Ifidorus de fummo bono, libro xx. cap. xxxv.» Speculateres ccci omnes, id eft, » imperiti epifcopi, non walentes refiftendo » malis plebes comrmiffas per verbum doé£tri- » ne defendere. Hec ile. Quod oftendens etiam de curatis beatus Crcgorius in. gloffa ait: » Predicatorem fpeculatorem vocat, Cui » enim aliena cura committitur, fpeculator » dicitur, ur in mentis altitudine fedeat, & » vocábulum nominis ex virtute actionis tra- Gloffe inter- y hat . ? Item' illud Levitici x. Habeatis frien- lin, ibid, Ad obie. cz feriptis SS. paw. ad 1. Ad 3. tiam difcermere € doceatis filios Ifrael. Gloffa exponit de curatis, dicens: Sacerdotum eft lad Deuteronom. xxxi. Leges veyba legis hu- jus coram omni I[rael: vefpondeo , quod. illa auGoritas non probat quod omnibus facerdo- fl»us conveniat fub precepto Domini predi- care: quia illa verba dixit Moyfes tantum Jo- fue, quem fibi Dominus fubftitait, qui effet dux populi in terram promiffionis: & fc legerer yerba legis populis, ut fervarent , ne occide- '"Yentur ante. ingreffum in terram promifhonis, Xi fic patet folutio ad auCtoritates, quas ad- duxiftis contra corollarium mez conclüfionis. Ad auCtóritates íanctorum quas adduxiflis , refpondeo. Ad primam, que eff bead Gre- gorii diflinétione xL111, Sit reGor; illa folvit feipfam , quiz loquitur de reQoribus, id eft, curatis; & concludendo vobifcum., quod ili » attenditenquid quaeram. Nen. czedo iftum » effe Apoftolum Chrifti : quefo. me fuccen- u ‚x featis ; & maledicere incipiatis. Noftis enim » me fiatuiffe nihil a vobis prolatum temere » credere, Quero igitur quis fit ifte Mani- » chæns: refpondetis, Apoítolus Jefu Chri- '" fii, Non credo, Jam quid dicas, aut quid » facias non habebis: promittebas enim ftieri- » tiam veritatis, & nunc quod neício cogis * ut credam. Et infra: Qnod fi in evangelio » aliquid apertifimum de Manichzi Apofto- » latu. invenire potucris , infirmabis mihi catholicorum autoritatem qui jubent vt ti- v » bi non credam , qua iufirmata, jam nec e- regttiram , Refpondeo, quod fpeculator popu- B» vangelium credere poresro: quia nif per il- los illi crediderim , ita nihil apad me va- lebit quidquid inde protuleris: Et infra z » Ilü enim, fcilicet evangelio, credens, uon » invenio quomodo poffim etiam tibi crcde- » re: Apoftolorum enim nomina , que ibi leguntur , non. inter fe continent nomen » Manichei: in loco autem judz quis fuc. » cefferit, in A&ibus Apoftolorum legitur . Нес ille. Conftat autem quod presbyteri ex x 5: > = = = fpeciali commiffione non. mi(fi ad przdicandum non füar pro Apoftolis veris acceptandi. Er- " go nequaquam eft de mente beati Auguftini, quod qui curam non habent, predicare de- heant abíque yocatione fpeciali . Intelligere docere, & fubjectos inftruere. Ultimo ad il- C ergo. oportet fua. verba jam di&a, & ad Oro- fium in fine libri , fcilicet quod qui non pre- funt presbyteri, debent difponere cum præla- to fe mitti, & fic predicare populo, ft vide- tur congruum ‘prælaio . Unde quod dicir in auCloriate, Debent, non eft debitum necef- fitatis, fed cougruitatis. Quam diftin&tionem fanctus Thomas ponit in pluribus locis: fcili- cet in 1v, fenrent. diilinA. vy. de miniftris baptifmi , art, 2. : quæft. rxx1v. art. v. ad rir. quia non obli- ad primum: Er 11. part. gantur, nifi prelato videatur congruere, Sic beatus Apoflolus adhac Saulus acceffir ad prin- cipem facerdorum , & petiit ab eo literas in Damaícum , ut admitteretur contra difcipulos Domini. Aétoram viri. Ad tertiam , qua e(t beati Hieronymi fuper debent praedicare {ibi commiffis, unde dicit : Dillo texiu. Ezech. 111. Dicente me ad śmpium , Sit re&or ; & continue nominat paftores in eodeni cap. & quidquid dicit de facerdotibus , ipfemct de paftoribus & rectoribus intelligi oflendit. ` : | Ad fecundam — qué eft beati Auguftini in prologo fermonum , dicentis, quod facerdotes preeffe non debent, qui predicare nefciunt , mec illi racere debent quod fciunt, etiamfi non profint. Refpondec, dubito ;, beatam. Augufti num ita dixiffe ; ramen dico, Nequaquam eft mens beati Auguflini quod velit aliquem fa- cerdotem non curatum, abíque miflione fpe- loquisur de curatis; quia dicit, Praedicare te- netur facerdos: fed probatum eft fupra ex bea- to Thoma & Alberto , quod nullus tenetur predicare , nifi curatus, Unde oftendebatur diftinQio inter presbyteros curatos & non eu- "ratos: Vcl loquitur dc eo , cui hoc Domi- nus vel prelatus precepit. ficut prophete fe- cit. Oftenfum autem eft, quod non eff pra- eeptum Domini, facerdotes non curatos pra- dicare. Ad quartam, quz eft Ifidori , de fumma bono lib. 1:1. cap. vr. Sacerdotes damnabun- ciali à Deo vel praelato, predicare, que et- Étur, fi peccantes non. erudiant : Refpondeo , iam probari poffit effe alicui commilla : prout ipfemet, {cribens contra epiflolam Fundamen- ti, capit. I1I. dicens, quod quicumque vut predicare, primo & ante Qmnia de ejus Apo- » ftolatu eft inquirendum , dicens: Videamus » quid me doceat Manicheus, & potiffimum » illum librum confderemus, -quem Funda- » menti epiflolam dicitis , ubi totum pene » continetur , quod creditis; certe fic incipit: '» Manichzus Apoftolus Jefu Chrifli, providen- e tia Dej Parris. Hec funt falubria verba , de quod ad literam loquitur' de curatis prælatis ; unde fubdit circa mcdium capituli: Nonnuiti prafules greges quofdam pro peccatis a commu- nione ejiciunt , ut poenireant; fed . quali for- te vivere debeant ad melius exhortando, non vifitant. Et circa finem cap. dicit : Notan- dum ab omni Pontifice vehementer, quod tanto caurius agat , quanto durius a Chrifto formidet judicari , Pro quo & fequentibus fciendum , quod antiqui doctores fepe pro todem ponunt iftos terminos, Epifeopus , pre- fut, AWNO СНЕ бт! .£433* 

Strana 1029
1019 DE LIBERA PRZDICATIONE VERBI DFI. 2630 ll, vector, & facerdos feu prsbyteri, ficut.A ranıia maxime vitanda est ino facerdotibus „seo AUS. ifje hic facit in codem cap. Quis antiquitus qui docendi officium in populis fuízeperunt: ANNO 135. gro eodem cenfebanrpr quoad vocabulum ,licet & constat quod illi (unt. curati. Infuper per cunis: : non quoad gradum & ftatum , prout notat ff- capimium immediate fequens, quod loquitur dorus viz. etymol. exponens xx11. nomina de plebanis, dicens, quod dum ad fuas pa- ecclefie miniftrorum , & xx1.diftin&t. Clericos. rochias ordinantur, debent recipere librum Nec pro tuncerant multi presbyteri, nif epi- officialem , id est, officiorum . Et ita appa- fcopi, & curati: feculares clerici vocabantur et, quod auctoritues funt competenter & monachi de quibus loquitur tota caufa xz1. weraciter folutæ , quzít. i. oftendit enim ibi, quod hoc nomine, Xx premiffis fequitur corollariuro tertium, Cerollrium epifcopus , fignificat patriarchas, facerdotes, fcilicet, quod non est preceptum diaconibus Ese | archiepifcopos, & metropolitanos: illud no- ą Domino, ex vi diaconatus officii, praedicare Jaime à men, facerdos fignificat imperatores, reges, populis verbum Dei, cujus oppofitum pofuit vi d'acons- epifcopos, & presbyteros; quia. & reges erant Pontifices & facerdotes : unde, dicit Somano- rum Pontifices dictos: quorum ratones & di-B eris non cffe preceptum , multo minus dia- vesfitates exponit ibidem, lta in propofito , au&oritates fanctorum eodem termino fepe pro eodem fumunt, $e fic non. poffunt trahi pure ad facerdotes præfentis temporis , fed pro facerdodbus epifcopi. £& curati plebani accipiantur , . Aida. Ad quintam, que &ft Chryfoflomi homilia 44. iu Mst- »p pv, Sacerdotes nifi omnem veritatem mani- thai in optre A ^ p ^ operis tz feflaverint populo, dabunt raüonem in die judicii: poflem refpondere ut prius: tamen zefpondeo, quod Omnem veritatem , facit di- fribyuribnem accomodam, & non univerfa- lem difiributionem , quia pullos eft facer- 1 ; .. tus oflicii dominus proponens. Patet ex omnibus his przdicace gn» que premiffa funt ad probandum hoc presby- puis verb. conihus. Praeterea fecundo: istud non est dia- conibus præceptum , quod exfequi non debent abfque commiffione fpeciali, quia mee presby- tero, ut probatum cst in conglpfionis dedu- füone: ergo discono non est predicare psa ceptum a Domipo: nec fibi predicare licet, nift probet fe mi(fum 3 Deo, vel ejus fuffi- cienti prælato . Tertio, fic hoc cx doctoribus deducitur: lllud quod folis facerdoribps & prælatis convenit , regulariter hoc mon est precęptura diaconibns, fed neque licet eis ab- Íque auGtoritate fuperioris: ita est de atu præ- dicationis verbi Dei, quod regulariter nulli dos qui fciat omnem veritatem , Sic ctiam convenit, nifi tantum facerdotibus, & epifco- gloffa dicit fuper illo, Spiritus fan&us docebit G pis, ut parer xvi. questione x. Ádjicimus; omnem veritatem, id eft: neceflaiiam ad falu- tem. Tamen uítra hoc dico, quod manifefta~ re fit per admonitionem fraternam, etfi non femper per predicaronem publicam, Hanc diftinGtionem innvit gloffa 1. Cor. x11. ubi di- cit Apoftolus ; Sermo meus, & pradicatio mea won fuir in perfuabilibus humana fapientia verbis , »'Sermo, inquit gloffa, dicirur, qui fiebat in » privato ; predicatio in publico, LEN Wr As en, Ad fextam , que eft bear Cregorii diftin&t. 3.epif 33. xL111, Ephef, &efpondeo, quod illa. modicum faci; ad rem.,-quia Paulus oftendit fe fecifle quod fibi preceptum fuit, fcilicet, denuntiare Ephefüs omne confilium Dei:ita & quilibet cui fic preceptum eft , tenetur facere. Aa 7, Ad feptimam , que eft beati Gregorii ho- milia xviz, Nos qui ex oblationibus vivimus fdelium; loquitur de paítoribus, ficut ipfe erat paíftor univerfalis ecclefie, ideo dicit ; Nos, | Ad 9% Ad o&avam, que eft beati Auguftini in Jib. contra Manicheos ; loquitur de curatis, unde dicit: Qui ele&us ah ecclefia minifterium evangelizandi & baptizandi renucrit. Et in- fra: Qui autem. curam lucrandorum refugit aliorum , cc. =" : Ad nonam xLIT. diffin&dione: Difpenfatio eft nobis ccleflis feminis injun&a. Loquitur ' de Epifcopis . quiz dicit, Nobis: ita concilio Cathaginenfi 1v. Ad 9. (Concilium Carthzaine 1V. sap. 20, 83, 2a a » Ad decimam; Epilcopus nullam rei fami- D * . . B . Epifcopus % y liaris ad fe caufam. revocet; fed ut le@ioni, ment » orationi , & praedicationis verba tantummodo » vacet, Exprefle de epifcopis loquitur. Ad undecimam, ex concilio Toletano in aap. 5. Tquo- # Cap. Xgnorantia ; diftin&tione xxxvx r3. Sciant ew sere 9 facerdotes fcripturas facras, & canones ,ut P SEU » emne opus eorum. in predicatione & do» 609.3 s» €trina confiftat: loquitur ad literam de cu- zažis : quod probatur dupliciter; Primo per verba ibidem exprefa , que funt: Jgüo- : Concil, General. Tom. XXIX. Ad zr. Diftinfl, 38. -. Ehabetor xxv. distin@ione, -Perle&tis , Et per hoc ergo officium nec preceptumń cst, nec congruit regulariter diaconibus, & hoc im cap. Periectis , distinctione xxv. Quarto dicit. Hu- se. g. 1. cap. gurius , quod diaconibus numquam licuit pre» ms, 2356: dicare , hifi cum ad officium praedicandi a f2- Dip reje cerdotibus fuerant invitati vel rogati: fic enim 8s. 7 & non aliter potest diaconus predicare licite, p pd distinét. xc11. In fan&da, & cap. Diaconus , & z e £1. quest, 1. Sieut enim. Quinto, idem ex- na, preffe digit D. Wilhelmus Parifienfis in füo jo, "Sicu facramentali de facramento ordinis, quod dia- im. Cono non convenit predicare ex officio , eo quod dum confecratur , fibi in porrectione evangelii non dicitur : accipe! potestatem Dpredicandi: fed , accipe potestatem legendi evangelium pro vivis & mortuis. Sexto fic: Beatus Thomas 1v. distin&tione vs. dicit, quod diacono non licet predicare, fed bene bapti- zatum instituere quiafolius presbyteri & epi- Ícopi aCus est predicare. Septimo fic: beatus Dionyfius quinto capitulo ecclefiasticæ hierar- ‘chiæ distinguit diaconum a presbytero , eo quod diaconi es; purgare ante baptifmum cate- chizando, presbyterorum illuminare baptizan- do: fed epifcoporum post baptifmum perficere prédicando & confirmando: ergo predicare non convenit diacono ex officio vel praecepto. Per hec refpondeo ad ea que in contra- rmy. in a rium adduxit, fcilicet auctoritatem Ifidori & Jif 24. Dias «ouorum qr. do. Magistrum in rv. distinct. xx1v..ubi dicitur: » Sicut le&oribus vetus testamentum , ita. dia- » conibus novum predicare preceptum est. Ad hocrefpondeo primo fecundum Hugutium ibidem, intelligitur cum diaconus a facerdo- :te rogatur vel invitatur, ut.jam di&um est. Secundo, Secundum Henricum Botz , & ha- Do saves. betur de hareticis , libro vr. capite , Cum ex qndo, fb: 3 injuncio ; dicentem , quod diaconus non po- tit 7: sp.12 gest predicare, nifi ex delegatione. Tertio, fecundum Joannem Teutonicurn in glofa ca- Tee 2 pt 

Strana 1030
1019 DE LIBERA PRZDICATIONE VERBI DFI. 2630 ll, vector, & facerdos feu prsbyteri, ficut.A ranıia maxime vitanda est ino facerdotibus „seo AUS. ifje hic facit in codem cap. Quis antiquitus qui docendi officium in populis fufceperunt: ANNO 137. gro eodem cenfebanrpr quoad vocabulum licet & constat quod illi (unt. curati. Infuper per cunis: : non quoad gradum & ftatum , prout notat ff- capimium immediate fequens, quod loquitur dorus viz. etymol. exponens xx11. nomina de plebanis, dicens, quod dum ad fuas pa- ecclefie miniftrorum , & xx1.diftin&t. Clericos. rochias ordinantur, debent recipere librum Nec pro tuncerant multi presbyteri, nif epi- officialem , id est, officiorum . Et ita appa- fcopi, & curati: feculares clerici vocabantur et, quod auctoritues funt competenter & monachi de quibus loquitur tota caufa xz1. weraciter folutæ , quzít. i. oftendit enim ibi, quod hoc nomine, Xx premiffis fequitur corollariuro tertium, Cerollrium epifcopus , fignificat patriarchas, facerdotes, fcilicet, quod non est preceptum diaconibus Ese | archiepifcopos, & metropolitanos: illud no- ą Domino, ex vi diaconatus officii, praedicare Jaime à men, facerdos fignificat imperatores, reges, populis verbum Dei, cujus oppofitum pofuit vi d'acons- epifcopos, & presbyteros; quia. & reges erant Pontifices & facerdotes : unde, dicit Somano- rum Pontifices dictos: quorum ratones & di-B eris non cffe preceptum , multo minus dia- vesfitates exponit ibidem, lta in propofito , au&oritates fanctorum eodem termino fepe pro eodem fumunt, $e fic non. poffunt trahi pure ad facerdotes præfentis temporis , fed pro facerdodbus epifcopi. £& curati plebani accipiantur , . Aida. Ad quintam, que &ft Chryfoflomi homilia 44. iu Mst- »p pv, Sacerdotes nifi omnem veritatem mani- thai in optre A ^ p ^ operis tz feflaverint populo, dabunt raüonem in die judicii: poflem refpondere ut prius: tamen zefpondeo, quod Omnem veritatem , facit di- fribyuribnem accomodam, & non univerfa- lem difiributionem , quia pullos eft facer- 1 ; .. tus oflicii dominus proponens. Patet ex omnibus his przdicace gn» que premiffa funt ad probandum hoc presby- puis verb. conihus. Praeterea fecundo: istud non est dia- conibus præceptum , quod exfequi non debent abfque commiffione fpeciali, quia mee presby- tero, ut probatum cst in conglpfionis dedu- füone: ergo discono non est predicare psa ceptum a Domipo: nec fibi predicare licet, nift probet fe mi(fum 3 Deo, vel ejus fuffi- cienti prælato . Tertio, fic hoc cx doctoribus deducitur: lllud quod folis facerdoribps & prælatis convenit , regulariter hoc non est precęptura diaconibns, fed neque licet eis ab- Íque auGtoritate fuperioris: ita est de atu præ- dicationis verbi Dei, quod regulariter nulli dos qui fciat omnem veritatem , Sic ctiam convenit, nifi tantum facerdotibus, & epifco- gloffa dicit fuper illo, Spiritus fan&us docebit G pis, ut parer xvi. questione x. Ádjicimus; omnem veritatem, id eft: neceflaiiam ad falu- tem. Tamen uítra hoc dico, quod manifefta~ re fit per admonitionem fraternam, etfi non femper per predicaronem publicam, Hanc diftinGtionem innvit gloffa 1. Cor. x11. ubi di- cit Apoftolus ; Sermo meus, & pradicatio mea won fuir in perfuabilibus humana fapientia verbis , »'Sermo, inquit gloffa, dicirur, qui fiebat in » privato ; predicatio in publico, LEN Wr AiS vus Adfextam , que eft beati Cregorii diftin&t. 3.epif 33. xL111, Ephef, &efpondeo, quod illa. modicum faci; ad rem,-quia Paulus oftendit fe fecifle quod fibi preceptum fuit, fcilicet, denuntiare Ephefüs omne confilium Dei:ita & quilibet cui fic preceptum eft , tenetur facere. Aa 7, Ad feptimam , que eft beati Gregorii ho- milia xviz, Nos qui ex oblationibus vivimus fdelium; loquitur de paítoribus, ficut ipfe erat paíftor univerfalis ecclefie, ideo dicit ; Nos, | Ad 9% Ad o&avam, que eft beati Auguftini in Jib. contra Manicheos ; loquitur de curatis, unde dicit: Qui ele&us ah ecclefia minifterium evangelizandi & baptizandi renucrit. Et in- fra: Qui autem. curam lucrandorum refugit aliorum , cc. =" : Ad nonam xLIT. diffin&dione: Difpenfatio eft nobis ccleflis feminis injun&a. Loquitur ' de Epifcopis . quiz dicit, Nobis: ita concilio Cathaginenfi 1v. Ad 9. (Concilium Carthzaine 1V. sap. 20, 83, 2a a » Ad decimam; Epilcopus nullam rei fami- D * . . B . Epifcopus % y liaris ad fe caufam. revocet; fed ut le@ioni, ment » orationi , & praedicationis verba tantummodo » vacet, Exprefle de epifcopis loquitur. Ad undecimam, ex concilio Toletano in aap. 5. Tquo- # Cap. Xgnorantia ; diftin&tione xxxvx r3. Sciant ew sere 9 facerdotes fcripturas facras, & canones ,ut P SEU » emne opus eorum. in predicatione & do» 609.3 s» €trina confiftat: loquitur ad literam de cu- zažis : quod probatur dupliciter; Primo per verba ibidem exprefa , que funt: Jgüo- : Concil, General. Tom. XXIX. Ad zr. Diftinfl, 38. -. Ehabetor xxv. distin@ione, -Perle&tis , Et per hoc ergo officium nec preceptumń cst, nec congruit regulariter diaconibus, & hoc im cap. Periectis , distinctione xxv. Quarto dicit. Hu- se. g. 1. cap. gurius , quod diaconibus numquam licuit pre» ms, 2356: dicare , hifi cum ad officium praedicandi a f2- Dip reje cerdotibus fuerant invitati vel rogati: fic enim 8s. 7 & non aliter potest diaconus predicare licite, p pd distinét. xc11. In fan&da, & cap. Diaconus , & z e £1. quest, 1. Sieut enim. Quinto, idem ex- na, preffe digit D. Wilhelmus Parifienfis in füo jo, "Sicu facramentali de facramento ordinis, quod dia- im. Cono non convenit predicare ex officio , eo quod dum confecratur , fibi in porrectione evangelii non dicitur : accipe! potestatem Dpredicandi: fed , accipe potestatem legendi evangelium pro vivis & mortuis. Sexto fic: Beatus Thomas 1v. distin&tione vs. dicit, quod diacono non licet predicare, fed bene bapti- zatum instituere quiafolius presbyteri & epi- Ícopi aCus est predicare. Septimo fic: beatus Dionyfius quinto capitulo ecclefiasticæ hierar- ‘chiæ distinguit diaconum a presbytero , eo quod diaconi es; purgare ante baptifmum cate- chizando, presbyterorum illuminare baptizan- do: fed epifcoporum post baptifmum perficere prédicando & confirmando: ergo predicare non convenit diacono ex officio vel praecepto. Per hec refpondeo ad ea que in contra- rmy. in a rium adduxit, fcilicet auctoritatem Ifidori & Jif 24. Dias «ouorum qr. do. Magistrum in rv. distinct. xx1v..ubi dicitur: » Sicut le&oribus vetus testamentum , ita. dia- » conibus novum predicare preceptum est. Ad hocrefpondeo primo fecundum Hugutium ibidem, intelligitur cum diaconus a facerdo- :te rogatur vel invitatur, ut.jam di&um est. Secundo, Secundum Henricum Botz , & ha- Do saves. betur de hareticis , libro vr. capite , Cum ex qndo, fb: 3 injuncio ; dicentem , quod diaconus non po- tit 7: sp.12 gest predicare, nifi ex delegatione. Tertio, fecundum Joannem Teutonicurn in glofa ca- Tee 2 pt 

Strana 1031
po ——— ANNO CHRISTY 5435 Durant. an vationali di- Gin. lib, 2. sep. feu ru- br. s. Coroll. 4. Congrium dk attos elfe чот pitis , Adjicimus ; dicit ; nitur pro.legere publice: & hec est veriffi- ma refponfio , quis discono est preceptum publice legere evangelium. Hoc idem affi- mat Laurentius diftinétione xczi. In ana, dicens; hocintellige ex delegatione, alias fo- dius presbyteri ofhcium eft predicare. Vel, inquit, hio predicationem appellat lectionem evangelicam. Ídem loco tertio afferit Wilhelmus Duranti in rauonali divinorum, in capitulo dc diacono , ubi de diacono dicit, quod prme- ceptum ей übi predicare, id ef legere evan- gelium. publice. Et nora , f1 fic runc ' lectores haberent : predicare vetus, diaconi novum te- flamentum, & fic officium predicationis effet RATIO HENRICI KALTEISEN quod. predicare po- A major eft rieceffuas providendi de co quo пе. 2632 gligentie quotidiang purgantur , gratie. augen- tur. & virtutes roborantur, ad quod «ft virtus Mille. Non fic de predicatore , ćrgo + c. ANNO сне нау udis . Ad za que in contrarium adducta fnnt; pri- ae sica mo fic: Chriftus tantum femel mifavit, & pluriens predicavit, Ergo vultis ad minus con- éludere, quod fi facerdos vult fepe. celebrare debet etiam fepe predicare. Kefpondeo, ne- gando confequentiam : ‘tum primo., guia fi omnes presbyter. quotidie celebrarent Mif- fam adhibitis. debitis circumilantiis, effet vai- de !andabile: fed fi omnes quotidie prædica- rent, effet confufibile : Tam fecundo quia Chri- ftus non inftituit hoc facramentum propter fei- multum commune, & reputationis modice, B pfüm, fed propter perfectionem via;orum , ut & divitum quoad matreriam pradicandorum. Ex ifto fequitur quarto, quod valde con- gruom eft , multos effe miffantes , vel Miffam Mifľam cele. celebrantes, etiamfi non tot fint populo. pra- brantes , etfi non [mt tot przdícatores . Qu. rs 2, 3Ó0uni , que-elt 2 3. Palm. St. dicantes: probatur mulüplicirer. Prime; .quia prædicatio eft pro loco & tempore moderan- ďa. © & intermittenda fed Mifla cf quotidie ‘continuanda, ergo proportio vera. Confequen "ia nota, & probatur major, quiz: dicit bezrus Gregorius in. quadam homilia : difpenfanda eft prædicatio pro loco , tempore, © 3 audirorum capacitate: que fi rara fuerit, non fufficit; fi affidua, vilefcit: nec mulos fermonibus opus eft , fed eflicacibus , ait Seneca epiftola xxxvi: t. Infuper Salvator nofter triginta tribus 3nnisin C hoc mundo fuit, & tanrum praedicavit tribus tiginia annis tacens. Ér ad minorem acce- : damus, que prob: wnr primo ex doGrina com- fandi Thomæ rv. diftinctione XIII. & innocenüi in libro de miffa, di- centis, quod WMifa debet effe in ecclefia quotidie quintuplici ratione. 7. Quia opor- tet fe:zmper paratam effe medicinam contra quotidiana peccata .r:. Ut Dghum vite fem- per fit in medio paradifi. iir. Ut nobis Chriftus quotidie muniatur facramentalirer , & nos ei fpiritualiter. 1v. Ut fir apud nos jugis memoria Dominicæ Paffonis . v. Ut vero agno, loco typici, quoüdie utamur, G rient famem patientes ut. canes ; fecundum plalmiftam. Secundo hoc ftatutum eft propter hærefeon eliminationem : "dicitur namque in rationali divinorum , libro 1v. cap..:. quod dum hærefes in dicsocf! Moguntina pullularcnt fcilicct que Trinitatem impugnarent, ex ip- fütutione Alcuini magiftri Caroli magni, Bo- nifacii archiepifcop: Moguntineufis ropatu, fla- tuentis prima feria de Trinitate dicebarur МАС 5, 2» 2 ^ bo » ^ 2? 5 » >> » fa, fecunda de Sapientia, tertia feria de Spi- ritu fanclo , quarta de caritate, quinta de an- pelis, fexta. de fanQà Cruce, fpctima de bea- t2 Virgine. Ceffante caufa ila, .effavit & её. feQus. Haec ibi. Ifinc eft, quod propter de- qui manduczrent eum, haberenr тата æter- nam, Joannis vi. ergo non oportuit eum fe- ties celebrare, ficuz predicare. Tdeo dicit Ar poftolus ad lfebreos x. Una oblatione confirma- vit fandificatos im fempiternum; , & ideo quia home quotidie indiget falutifera ejus-virtnte, poteft quotidie faudabiliter- ad iliud facramen- tum accedere , ideo dicit Dominus Luc; 1 1. ubi docet petere panem quotidianum , & beatus "Auguftinus dicit. in expoftione in libro: de » verbis Domini: Si quotidie acceperis hoc fà- » cramentum. quotidie tibi eft hodie , tibi ho- » die eft Chriftus , tibi qnotidie refurgit: ho- » die enim eft, quando Chriftus refurgit. Hac Hie, prout dicit fanctus Thomasin 117. parte quæftion € Lxxx.. art, z, Tum tertio, finis ef (it primum im intentione, eff tamen ultimum in confecurione : euchzriftia autem eft finis ad quem omnia facramenta ordinantur , fecundum beatum Dionyfiam ; fed praedicatio Chrifli fuit difpofitio fidelium ad credendum , & ad digne fufcipien- dum hoc diviniffirmum facramentum : ergo licuit fæpe prædicare pro credentium a praedicatione tantum. femcl miffare ; ficut licet finis fit unicus tamen snediaad eumdem finem. fepe funt pluca. Tum quarto, quia Miffa fao modo tam, plena eft myfleris, ficut fol atomis, mare guttis, firmamentum flellis, & ficut celum empyreum angelis; oportuit præcedere multas difpofitio- em Judæi ‘ad’ vefperam convertendi efu-Dnes prædicationum ad finaliter credendum tan- tum myfterium , quod perunicam celcbratio- ncm Chrifli eft infticrntum. Tam ' quinto , quia Miffam, quam Chriftus celebravit, in memo- : riale fie paffionis inftitait ; fed tantum femel mori debuit: ergo fufficienter egit, & tantum femel celebravit; fed habuit in multis locis predicare; & multa documenta in credendo, agendo cavendo, glifcendo, timendoque tra- defe, qu& non potuit unico actu expedire : ergo decuit pluriens eum predicare, & gan+ tum femel Miffare. Secundo fic arguit dominus proponens: in- d ter omnia facerdoris ofüicia, poft vite juftitiam, plus eff laudanda prædicatio, quiz longe ex- votionis reverentiam » &.facramenti neceflita- E tenfius prodeft: ergo diligentior, vel eque rem, plures facerdotes folent plures Miffas in codem die celebrare : ficut de fando Leone Papa jepgiur, quod eamdem Miffam fepties ; Mimatenfis aliquando novies celebravit, ut dicit Mima- lib. 4. cap. ! 'tenfis ubi prius. Terüo, hoc elt; uż ficat in veteri teftamento fuir facrificium , jtain novo panem accipiaraus quoridianumv. Quarto, pro- pier multitudinem facerdotum , quorum. major cft numerus , qui habent Mitfas eclebrare , quam prælatorum , qui habent predicare . Quinto, ratione populi , quia populo jam fandato in fide , diligens debet cffe facerdos ad predicendum, ficut ad miffandum. Refpondeo quod antece- dens eft declaraudum , ut patet ex diclis: quia a€&us miffandi preceptus eft omnibus fa- cerdotibus etiam fepe fieri , addita commodita- te, Domino dicente: Joc facife, &c. quotief- cumque feceris , &c, Luce xx11, ubi vox , Quo-- tiefcumque , importat multitudinem miffationis . Etiam 2Qus predicationis non eft omnibus pra- cepiusa Domino, Ergo laudabilius eft facerdo- ies non curatos fatisfacere przcepte Domini cele- ues. Auguft. de verbis Domi- ni « ferm. $8. tom. 16. & Ferte , dif. pofitiodc .7 Ad 2. objes rotiem , 

Strana 1032
po ——— ANNO CHRISTY 5435 Durant. an vationali di- Gin. lib, 2. sep. feu ru- br. s. Coroll. 4. Congrium dk attos elfe чот pitis , Adjicimus ; dicit ; nitur pro.legere publice: & hec est veriffi- ma refponfio , quis discono est preceptum publice legere evangelium. Hoc idem affi- mat Laurentius diftinétione xczi. In ana, dicens; hocintellige ex delegatione, alias fo- dius presbyteri ofhcium eft predicare. Vel, inquit, hio predicationem appellat lectionem evangelicam. Ídem loco tertio afferit Wilhelmus Duranti in rauonali divinorum, in capitulo dc diacono , ubi de diacono dicit, quod prme- ceptum e[t übi predicare, id eft legere evan- gelium. publice. Et nora , fi fic runc ' lectores haberent : predicare vetus, diaconi novum te- flamentum, & fic officium predicationis effet RATIO HENRICI KALTEISEN quod. predicare po- A major eft rieceffuas providendi de co quo пе. 2632 gligentie quotidiang purgantur , gratie. augen- tur. & virtutes roborantur, ad quod «ft virtus Mille. Non fic de predicatore , ćrgo + c. ANNO сне нау udis . Ad za que in contrarium adducta fnnt; pri- ae sica mo fic: Chriftus tantum femel mifavit, & pluriens predicavit, Ergo vultis ad minus con- éludere, quod fi facerdos vult fepe. celebrare debet etiam fepe predicare. Kefpondeo, ne- gando confequentiam : ‘tum primo., guia fi omnes presbyter. quotidie celebrarent Mif- fam adhibitis. debitis circumilantiis, effet vai- de !andabile: fed fi omnes quotidie prædica- rent, effet confufibile : Tam fecundo quia Chri- ftus non inftituit hoc facramentum propter fei- multum commune, & reputationis modice, B pfüm, fed propter perfectionem via;orum , ut & divitum quoad materiam pradicandorum. Ex ifto fequitur quarto, quod valde con- gruom eft , multos effe miffantes , vel Miffam Mifľam cele. celebrantes, etiamfi non tot fint populo. pra- brantes , etfi non [mt tot przdícatores . Qu. rs 2, 3Ó0uni , que-elt 2 3. Palm. St. dicantes: probatur mulüplicirer. Prime; .quia prædicatio eft pro loco & tempore moderan- ďa. © & intermittenda fed Mifla cf quotidie ‘continuanda, ergo proportio vera. Confequen "ia nota, & probatur major, quiz: dicit bezrus Gregorius in. quadam homilia : difpenfanda eft prædicatio pro loco , tempore, © 3 audirorum capacitate: que fi rara fuerit, non fufficit; fi affidua, vilefcit: nec mulos fermonibus opus eft , fed eflicacibus , ait Seneca epiftola xxxvi: t. Infuper Salvator nofter triginta tribus 3nnisin C hoc mundo fuit, & tanrum praedicavit tribus tiginia annis tacens. Ér ad minorem acce- : damus, que prob: wnr primo ex doGrina com- fandi Thomæ rv. diftinctione XIII. & innocenüi in libro de miffa, di- centis, quod WMifa debet effe in ecclefia quotidie quintuplici ratione. 7. Quia opor- tet fe:zmper paratam effe medicinam contra quotidiana peccata .r:. Ut Dghum vite fem- per fit in medio paradifi. iir. Ut nobis Chriftus quotidie muniatur facramentalirer , & nos ei fpiritualiter. 1v. Ut fir apud nos jugis memoria Dominicæ Paffonis . v. Ut vero agno, loco typici, quoüdie utamur, G rient famem patientes ut. canes ; fecundum plalmiftam. Secundo hoc ftatutum eft propter hærefeon eliminationem : "dicitur namque in rationali divinorum , libro 1v. cap..:. quod dum hærefes in dicsocf! Moguntina pullularcnt fcilicct que Trinitatem impugnarent, ex in- fütutione Alcuini magiftri Caroli magni, Bo- nifacii archiepifcop: Moguntineufis ropatu, fla- tuentis prima feria de Trinitate dicebarur МАС 5, 2» 2 ^ bo » ^ 2? 5 » >> » fa, fecunda de Sapientia, tertia feria de Spi- ritu fanclo , quarta de caritate, quinta de an- pelis, fexta. de fanQà Cruce, fpctima de bea- t2 Virgine. Ceffante caufa ila, .effavit & её. feQus. Haec ibi. Ifinc eft, quod propter de- qui manduczrent eum, haberenr тата æter- nam, Joannis vi. ergo non oportuit eum fe- ties celebrare, ficuz predicare. Tdeo dicit Ar poftolus ad lfebreos x. Una oblatione confirma- vit fandificatos im fempiternum; , & ideo quia home quotidie indiget falutifera ejus-virtnte, poteft quotidie faudabiliter- ad iliud facramen- tum accedere , ideo dicit Dominus Luc; 1 1. ubi docet petere panem quotidianum , & beatus "Auguftinus dicit. in expoftione in libro: de » verbis Domini: Si quotidie acceperis hoc fà- » cramentum. quotidie tibi eft hodie , tibi ho- » die eft Chriftus , tibi qnotidie refurgit: ho- » die enim eft, quando Chriftus refurgit. Hac Hie, prout dicit fanctus Thomasin 117. parte quæftion € Lxxx.. art, z, Tum tertio, finis ef (it primum im intentione, eff tamen ultimum in confecurione : euchzriftia autem eft finis ad quem omnia facramenta ordinantur , fecundum beatum Dionyfiam ; fed praedicatio Chrifli fuit difpofitio fidelium ad credendum , & ad digne fufcipien- dum hoc diviniffirmum facramentum : ergo licuit fæpe prædicare pro credentium a praedicatione tantum. femcl miffare ; ficut licet finis fit unicus tamen snediaad eumdem finem. fepe funt pluca. Tum quarto, quia Miffa fao modo tam, plena eft myfleris, ficut fol atomis, mare guttis, firmamentum flellis, & ficut celum empyreum angelis; oportuit præcedere multas difpofitio- em Judæi ‘ad’ vefperam convertendi efu-Dnes prædicationum ad finaliter credendum tan- tum myfíterium , quod perunicam celcbratio- ncm Chrifli eft infticrntum. Tam ' quinto , quia Miffam, quam Chriftus celebravit, in memo- : riale fie paffionis inftitait ; fed tantum femel mori debuit: ergo fufficienter egit, & tantum femel celebravit; fed habuit in multis locis predicare; & multa documenta in credendo, agendo cavendo, glifcendo, timendoque tra- defe, qu& non potuit unico actu expedire : ergo decuit pluriens eum predicare, & gan+ tum femel Miffare. Secundo fic arguit dominus proponens: in- d ter omnia facerdoris ofüicia, poft vite juftitiam, plus eff laudanda prædicatio, quiz longe ex- votionis reverentiam » &.facramenti neceflita- E tenfius prodeft: ergo diligentior, vel eque rem, plures facerdotes folent plures Miffas in codem die celebrare : ficut de fando Leone Papa jepgiur, quod eamdem Miffam fepties ; Mimatenfis aliquando novies celebravit, ut dicit Mima- lib. 4. cap. ! 'tenfis ubi prius. Terüo, hoc elt; uż ficat in veteri teftamento fuir facrificium , jtain novo panem accipiaraus quoridianumv. Quarto, pro- pier multitudinem facerdotum , quorum. major cft numerus , qui habent Mitfas eclebrare , quam prælatorum , qui habent predicare . Quinto, ratione populi , quia populo jam fandato in fide , diligens debet cffe facerdos ad predicendum, ficut ad miffandum. Refpondeo quod antece- dens eft declaraudum , ut patet ex diclis: quia a€&us miffandi preceptus eft omnibus fa- cerdotibus etiam fepe fieri , addita commodita- te, Domino dicente: Joc facife, &c. quotief- cumque feceris , &c, Luce xx11, ubi vox , Quo-- tiefcumque , importat multitudinem miffationis . Etiam 2Qus predicationis non eft omnibus pra- cepiusa Domino, Ergo laudabilius eft facerdo- ies non curatos fatisfacere przcepte Domini cele- ues. Auguft. de verbis Domi- ni « ferm. $8. tom. 16. & Ferte , dif. pofitiodc .7 Ad 2. abies rotiem © 

Strana 1033
1033 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1034 — —- Celebrando , ad'quod fant obligati, quam pre- À ^ Ex ifto fequitur. corollarium. aliud: , {cilioe! meme ANNO CHRISTI 1433. Ir eofu ali- quo faudabis lius eft pre- dicare , quam miffare . termiffis miffationibus predicando , ad quod -quintum : Congruit cułtui divino in ecclefiis , non funt adfirici.. eft a&us. ordinis facerdotalis, quem finguli ha- „bent ex charactere (acerdotali: fed predicare ‘eft aus pure jurifdi&tionis non coercitive , ut predictum eft: magis enim adflringitur fa- cerdos ad id, quod fibi convenit ex vi ordinis | facerdotalis, quam ad id, quod fibi non conve- nit, nifi fuperveniat commiffio jurifdictionis. Sciendum tamen, quod in cafu forte effet laudabilius predicare ei, qui habet auctorita- tem , quam imiffare: fcilicet fi effet. populus infrmus vel iufidelis , deficiens in his , que credere vel agere teneretur : tum, fi talis fa- cerdos fibi utrumque facere aon poffet. , fius effet ei pradicandum , quam miflandum : & tunc diceretur predicare effe melius, quam miffare , ven fimpliciter. & abfolute , fed (lan- te tali conditione; Er fic fecundum quid ce- deret perfsCtius: minus perfeCto , fcilicct „-in ordine ad talem populum iufirmum & ægro- -tantem: ficat vinum licer in fe (x mélius quam -aqua, tamcn aqua melior cit febricitanti. Ve- Tumtameh ut communitcr actus mifandi non "repugnat actui prædicandi > imo fimul flant, & unus ordinatur ad alium . ficut. praedicatio ordinatur ad boc , ut populus devotius pra- paretur ad audiendum Mifiim. Ín cujus fignum praedicatio fpe folet fieri ‘infra Miffam | antc po-B» ANNO - T MAT : nai HRISTI Infuper 11. quia millare ue fit rationalis altarium multiplicatio. Cum © sr euim fecundum dominum Wilhelmum : Pari- Cors cultní divino in gecteliis , , wt ‘fie ratic- nalis altarium. multiplicstio- fienfem in füo-facramentali , tanta fit necef- fitas miffationis , quod fine ilio ficrificio non effet. fufüicienter provifum fideli populo; nec cultui divino: hinc, üt dicit fanctus Thomss LI, 2I. quæft, Lxxxv. art. i1; ad 1:13. tem- » pla & altaria fanctis: erigimus , non quod » ipfos, fed {olum Deum, qui nobis & ipfis » Deus eít, honoremus, ut dicit beatus Au- » guftinus libro viiz. de civitate Dei. Unde » facerdos fuper altari offerens facriicium , » non dicit , Offero tibi facrificium Petre , vel Paule ; fed Deo de illorum viGoriis gratias agimus . & nos ad imitationem eo- Tum incitamus, flec fan&tus Thomas. liec autem altaria fic ad. Dci cultum eri- Bere patres veteres nos docaerunt. Nam Noe primus, deinde Abraham , Jíazac , & Jacob, altaria edífcaffc legantur; qui non aliud nifi lapides erc&ti.inielliguarur , fuper quos facti- ficia ma&tabant ;' quz fuppofito igac divino cremabantur . Moyíes ctiam fecit altafe de lignis fethim , & dicitur altare. thymiamatis , qued veflivit auro puriffmo , prout dicitur Exodi.xxv. xxvir. xxx. capitibus . Et r. Machabzorum 1y. Judas Machabæus, & fra- tres ejus ,-& uoiverfa ecclefa flatuerunt , ut » » elevationem . Sed fecundum communem for-Gdies dedicationis altaris ab anno in annum: mam pradicatio bon eft preftantior his , que fant ad fincm: fed predicatio eft ad finem. mif- lationis, fcilicet ut celebrantes devotius agant , S adflantes intimius coofequaatur cjus fructum. "Unde fecundum fapQum.'fhomam 111. parte quæitione rxx1x; artichlo -11. ad: Ir. e(fectus facrficii in quoliber homine participintur fe- cundum difpofitionem , ficut. & cujuslibet. vir- tutis aCtivac, Nam actus activorum funt in pa-' tiente bene difpofio, ad quain bonam difpo- fionem operatur prædicatio - Certum etiam cft, quod miffatio frequentata feu quotidiana eft univerfali.eccleüz ncccffa- rior , quam prædicatio quotidiana , attenta jam vulgata doctrina fidei . Ex quo fequitur D ,, quod ifla arguméntatio .non valer ;: Chrifius pluries : praedicavit , & tantum lemel milfavit, ergo falubrius eft predicare: quam milfare . Nam in fimili forma non fequitur : Chriftuis @pe manducavit, fæpe oravit, fepe cubavit; ergo mclius eff. orare , manducare , cabare , quam predicare vcl miffare . Non fequitur 3teram: Cbriflus fepe praedicavit ,. & tantum femel crucifixus cft: ergo urlior eft cjus præ- dicatio, quam paffio: quia non arguitur fem- per perfeétio ex hoc quod aliquid muttiplica- "tur in fua ípecie magis per individua , quam aliud ; imo magis arguit imperfectionem: co quod hujufirodi multiplicario individuorum: fu- per quam defe@ibilitate five indigentia. funda- tur. Quia ficut fpecies non. poteít perpetuari in * uno individuo , fed acquirit perpetuitatem in moltis bi fuccedentibus ; fic in corruptibilibus cft huju(rsódi multiplicatio, que tamen non. eft in aternis. fnfuper media ordinata in finem ul- timum, que fe habent ratione utilis, rnultipli- captur: fed finis nltimus, qui habet rationein honefti, non multiplicatur , nt clarum eft: quia potior e(l conditio finis ultimi, qui non mul- tiplicatur per individa , quam conditio me- diorum , quz .xnultiplicentur.. Ergo , Cc. T€ dicitur , quia per dies oclo celebretur. Hinc in Pfalmo di- citur : Confituite diem folemnem ‘in condenfs ufque ad cornu altaris :. ut. videlicct in die- bus feftis .adeo conveniat populus ^ ad eccle- fiam ; quod fiat condenfario, id eft; comprcf- fio ufque ad corna altaris , ira quod ecclefia impleatur populo & clero . ldeo translatio Ifébraica babet , In congregarionibus: & trans- latio {Romana Haber, In confre „quentarionibus » videlicet populi Chriftiani *, fecunduni expo- fuionem de Lyra. Unde beaius Crcgorius :x. Moralium moraliter : Solemnem namque diem Domino in confrequentationibus con- limit, quifquis fe affidue in cjus defiderio affligit : qui nimirum folemuitatis dies ufque ad altaris cornu tendi precipitur:, quia tam- diu: neceffe eft, ut. quifque fe afficiat, quó- ufque ad'fuperni facrificii altitudinem , id eft, gaudia pertingat eterna. [Ic ille . Sà- lomon quoque legicur iri. Regum vir. capi- te altare aurcum fabricafie. Ab his ergo anti- quis patribus ^'t3ria modernorum fampferunt exordium. Nempe. altare ‘& ara, que aliquo- tics indifferenter inveniuntur. Totcreit tamen, Pfalss, 117. Triplici de caufa altaria conltruuntar , - nam altarë, quafi alta res, vel ala ara dici- tur , in quo facerdotes incenfüm adolebant: Ara vero, quafi area,rid e(t, plana de ardo- l ‘in ea facrificia ardebant . Porro triplici ex caufa hec'aitaria confecran- E tur. Primo àd facramcatum in ipfis offerendum, juxta quod Genefis vir. dicitur : Adificavit Noe altare Domino , & tollens de cunttis pecori- bus & volucribus mundis, obtulit holocaufla fuper altare. Hoc autem facramentum eft corpus & fari- gruis Chrifti, quod i in memoriam paffionis Chri- {ti immolamus, jukta'illud: Hoc fucite in meam commemerationem . Sccuudo ad nomen Det ibi invocandum, unde Ceneflis x11. Ædificavit di- tare Abraham Domino , G" invocdvit ibinomen Do- mini qui apparait ¢i. Hee autem invocatio, qua fit fuper alture, proprie dicitur Miffa ; ex eo ^ quod Luc, 21. 

Strana 1034
1033 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1034 — —- Celebrando , ad'quod fant obligati, quam pre- À ^ Ex ifto fequitur. corollarium. aliud: , {cilioe! meme ANNO CHRISTI 1433. Ir eofu ali- quo faudabis lius eft pre- dicare , quam miffare . termiffis miffationibus predicando , ad quod -quintum : Congruit cułtui divino in ecclefiis , non funt adfirici.. eft a&us. ordinis facerdotalis, quem finguli ha- „bent ex charactere (acerdotali: fed predicare ‘eft aus pure jurifdi&tionis non coercitive , ut predictum eft: magis enim adflringitur fa- cerdos ad id, quod fibi convenit ex vi ordinis | facerdotalis, quam ad id, quod fibi non conve- nit, nifi fuperveniat commiffio jurifdictionis. Sciendum tamen, quod in cafu forte effet laudabilius predicare ei, qui habet auctorita- tem , quam imiffare: fcilicet fi effet. populus infrmus vel iufidelis , deficiens in his , que credere vel agere teneretur : tum, fi talis fa- cerdos fibi utrumque facere aon poffet. , fius effet ei pradicandum , quam miflandum : & tunc diceretur predicare effe melius, quam miffare , ven fimpliciter. & abfolute , fed (lan- te tali conditione; Er fic fecundum quid ce- deret perfsCtius: minus perfeCto , fcilicct „-in ordine ad talem populum iufirmum & ægro- -tantem: ficat vinum licer in fe (x mélius quam -aqua, tamcn aqua melior cit febricitanti. Ve- Tumtameh ut communitcr actus mifandi non "repugnat actui prædicandi > imo fimul flant, & unus ordinatur ad alium . ficut. praedicatio ordinatur ad boc , ut populus devotius pra- paretur ad audiendum Mifiim. Ín cujus fignum praedicatio fpe folet fieri ‘infra Miffam | antc po-B» ANNO - T MAT : nai HRISTI Infuper 11. quia millare ue fit rationalis altarium multiplicatio. Cum © sr euim fecundum dominum Wilhelmum : Pari- Cors cultní divino in gecteliis , , wt ‘fie ratic- nalis altarium. multiplicstio- fienfem in füo-facramentali , tanta fit necef- fitas miffationis , quod fine ilio (crificio non effet. fufüicienter provifum fideli populo; nec cultui divino: hinc, üt dicit fanctus Thomss LI, 2I. quæft, Lxxxv. art. i1; ad 1:13. tem- » pla & altaria fanctis: erigimus , non quod » ipfos, fed {olum Deum, qui nobis & ipfis » Deus eít, honoremus, ut dicit beatus Au- » guftinus libro viiz. de civitate Dei. Unde » facerdos fuper altari offerens facricium , » non dicit , Offero tibi facrificium Petre , vel Paule ; fed Deo de illorum viGoriis gratias agimus . & nos ad imitationem eo- Tum incitamus, flec fan&tus Thomas. liec autem altaria fic ad. Dci cultum eri- Bere patres veteres nos docaerunt. Nam Noe primus, deinde Abraham , Jíazac , & Jacob, altaria edífcaffc legantur; qui non aliud nifi lapides erc&ti.inielliguarur , fuper quos facti- ficia ma&tabant ;' quz fuppofito igac divino cremabantur . Moyíes ctiam fecit altafe de lignis fethim , & dicitur altare. thymiamatis , qued veflivit auro puriffmo , prout dicitur Exodi.xxv. xxvir. xxx. capitibus . Et r. Machabzorum iy. Judas Machabæus, & fra- tres ejus ,-& uoiverfa ecclefa flatuerunt , ut » » elevationem . Sed fecundum communem for-Gdies dedicationis altaris ab anno in annum: mam pradicatio bon eft preftantior his , que fant ad fincm: fed predicatio eft ad finem. mif- lationis, fcilicet ut celebrantes devotius agant , S adflantes intimius coofequaatur cjus fructum. "Unde fecundum fapQum.'fhomam 111. parte quæitione rxx1x; artichlo -11. ad: Ir. e(fectus facrficii in quoliber homine participintur fe- cundum difpofitionem , ficut. & cujuslibet. vir- tutis aCtivac, Nam actus activorum funt in pa-' tiente bene difpofio, ad quain bonam difpo- fionem operatur prædicatio - Certum etiam cft, quod miffatio frequentata feu quotidiana eft univerfali.eccleüz ncccffa- rior , quam prædicatio quotidiana , attenta jam vulgata doctrina fidei . Ex quo fequitur D ,, quod ifla arguméntatio .non valer ;: Chrifius pluries : praedicavit , & tantum lemel milfavit, ergo falubrius eft predicare: quam milfare . Nam in fimili forma non fequitur : Chriftuis @pe manducavit, fæpe oravit, fepe cubavit; ergo mclius eff. orare , manducare , cabare , quam predicare vcl miffare . Non fequitur 3teram: Cbriflus fepe praedicavit ,. & tantum femel crucifixus cft: ergo urlior eft cjus præ- dicatio, quam paffio: quia non arguitur fem- per perfeétio ex hoc quod aliquid muttiplica- "tur in fua ípecie magis per individua , quam aliud ; imo magis arguit imperfectionem: co quod hujufirodi multiplicario individuorum: fu- per quam defe@ibilitate five indigentia. funda- tur. Quia ficut fpecies non. poteít perpetuari in * uno individuo , fed acquirit perpetuitatem in moltis bi fuccedentibus ; fic in corruptibilibus cft huju(rsódi multiplicatio, que tamen non. eft in aternis. fnfuper media ordinata in finem ul- timum, que fe habent ratione utilis, rnultipli- captur: fed finis nltimus, qui habet rationein honefti, non multiplicatur , nt clarum eft: quia potior e(l conditio finis ultimi, qui non mul- tiplicatur per individa , quam conditio me- diorum , quz .xnultiplicentur.. Ergo , cc. T€ dicitur , quia per dies oclo celebretur. Hinc in Pfalmo di- citur : Confituite diem folemnem ‘in condenfs ufque ad cornu altaris :. ut. videlicct in die- bus feftis .adeo conveniat populus ^ ad eccle- fiam ; quod fiat condenfario, id eft; comprcf- fio ufque ad corna altaris , ira quod ecclefia impleatur populo & clero . ldeo translatio Ifébraica babet , In congregarionibus: & trans- latio {Romana Haber, In confre „quentarionibus » videlicet populi Chriftiani *, fecunduni expo- fuionem de Lyra. Unde beaius Crcgorius :x. Moralium moraliter : Solemnem namque diem Domino in confrequentationibus con- limit, quifquis fe affidue in cjus defiderio affligit : qui nimirum folemuitatis dies ufque ad altaris cornu tendi precipitur:, quia tam- diu: neceffe eft, ut. quifque fe afficiat, quó- ufque ad'fuperni facrificii altitudinem , id eft, gaudia pertingat eterna. [Ic ille . Sà- lomon quoque legicur iri. Regum vir. capi- te altare aurcum fabricafie. Ab his ergo anti- quis patribus ^'t3ria modernorum fampferunt exordium. Nempe. altare ‘& ara, que aliquo- tics indifferenter inveniuntur. Totcreit tamen, Pfalss, 117. Triplici de caufa altaria conltruuntar , - nam altarë, quafi alta res, vel ala ara dici- tur , in quo facerdotes incenfüm adolebant: Ara vero, quafi area,rid e(t, plana de ardo- l ‘in ea facrificia ardebant . Porro triplici ex caufa hec'aitaria confecran- E tur. Primo àd facramcatum in ipfis offerendum, juxta quod Genefis vir. dicitur : Adificavit Noe altare Domino , & tollens de cunttis pecori- bus & volucribus mundis, obtulit holocaufla fuper altare. Hoc autem facramentum eft corpus & fari- gruis Chrifti, quod i in memoriam paffionis Chri- {ti immolamus, jukta'illud: Hoc fucite in meam commemerationem . Sccuudo ad nomen Det ibi invocandum, unde Ceneflis x11. Ædificavit di- tare Abraham Domino , G" invocdvit ibinomen Do- mini qui apparait ¢i. Hee autem invocatio, qua fit fuper alture, proprie dicitur Miffa ; ex eo ^ quod Luc, 21. 

Strana 1035
Pſel. 42. Aug. Shid. Enrol. E- EuCuNQNE EN enuſa rationa- Br papa Pro- nibet attum ptadisationis bul ſentčntia entom pinni- tatřoníz. teva- ur obedire. jinu vult pa- panv illani je- EHTITTP? 1036 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1035 quod celestis missus, scilicet Christus, a Pa-A dicens: In viam Gentium ne ahieritis. Et tre, qui ipſam hoſtiam, & per eurndem a no- Laxxx. discipulis restrinxis, ne pradicarent niſi in loco ubi ipſe erat venturus: præterea his Patri mittitur : ut pro nobis intercedat. & Apoſtolos quos in totum mundum miſit , Tertio , ad cantandum Miſſas in eo: unde Ec- adhue ad certos dies prædicare prohibuit, cleſiaſtici XLyI1. Dędit illi contra inimicos po- dicens: Sedete in civitate, donec induamini vir- tentiam , & ſtare fecit cantores contra altare, tute ex alto. Similiter Apoſtolus Paulus volens & in ſono eorum dulces fecit modos. Ex quibus prædicare Romanis , tandem Antiochenis , pro- apparet, quod objectio domini proponentis hibitus eſt a Spiritu-ſancto. Si ergo tam lici- nulla eſt, ubi allegat contra pluralitatem al- te Chriſtus & Spiritus-fanctus iſtos prohibuir, tarium iſtud Oſez vIIE. Multiplicavit Ephraim ne prædicarent quando & ubi vellent, cur ſuper altaria ad peccandum: nec illud Amos non Papa ita de presbyteris & diaconibus fa- 111. Viſitabo ſuper altaria Bethel. Et Oſeæ x. cere poſſet? Et hæc de primo, Tribulus aſcendit ſuper aras eorum. Quia illa dicta ſunt contra cos , qui ædificabant altaria Secundo , Papa vel epiſcopus poreſt illud idolis, & immolaverunt dæmoniis, & non promulgare, quod dudum ſtatutum & ſerva- Deo, diis quos ignorabant, ut dicitur Deute-B tum eſt ab univerſali eccleſia Dei: ſed unives- ronomii Xxx31. Nos autem non fic, ſed ſoli ſalis eccleſia statuit restrinctionem prædicantium Deo vero, & ſanétis ejus in gloriam ipſius, a principio , ſcilicet in conciliis Nicæno , Car- thaginenſi, Romano, & multis aliis, ut patet quoniam mirabilis Deus in ſanctis ſuis, dicitur LXXI, & LXXII. diſtinctione. Ergo ſi jam hoc Pſalmo LX21. ult. De guibus Pſalmiſta dicit in plurali, Altaria tua , Domine virtutum, rex ad practicam ponitur , non rebellandum : di- ctum eſt enim , quod ibi præcipitur ſub ſententia meus , & Deus meus , Pſalmo LXXXIII. ubi dicit heatus Auguſtinus ſuper illo: Introibo ad altare excommunicationis, non admittendos presby- Dei, as Deum qui lætificat juventutem meam: teros alienos in eccleſiis abſque ſufficienti te- Eſt quoddam altare ſublime, inviſibile, quo ſtimonio, & licentia ſui epiſcopi. 9 non accedit injuſtus. Ad illud altare ſolus Tertio , ſic in propriis terminis iſtud ponit s accedit , qui ad illud viſibile ſecurus acce- Innocentius III. & acceptavit eccleſia Dei „ dit. Illic inveniet vitam ſuam , qui in iſto univerſalis: ſcilicet, quod omnes prohibiti, vel non miſſi auctoritate ſummi Pontificis, „ diſcernit cauſam ſuam. Et gloſſa ait: No- „ tandum quod ad altare Miſſam celebraturus aut epiſcopi loci , non poſſunt prædicare , ſub » ſacerdos aſcendens ait : Introibo ad altare Cpœna exçommunicationis, & aliis remediis, ut patet ibi, Quia vero, De hæreticis, cum „ Dei : deſiderio enim & amore ſuperioris & os inviſibilis altaris hoc viſibile adire cum mo- ex injuncto. Aut ergo eccleſia Dei tanto tem- „ deſtia debet; æterna, non caduca peritu- pore a concilio Nicæno uſque nune licite ac- cepit illa ſtatuta, aut non: ſi fic, habeo pro- „ rus, ut Chriſti celſitudinem humilitate ſe- „ quatur, qui ſic iſtud altare exponit dicens; poſitum; ſi non, ergo interim univerſalis ec- Ad Deum ſcilicet introibo, qui lætificat ju- cleſia stetit in errore, quod est contra evange- ps ventutem meam; accedo enim modo in ve- lium; Porte inferni non pravalebunt adverſus „ tuſtate, tunc adstabo gaudens in novitate. eam: Iterum: Ego vobiſcum ſum uſque ad con- „ Hæc ibi. Sic ergo offeres munus tuum ad ſummationem ſaculi. Et: ego rogavi pro te, ut � altare. Matthæi v non deficiat fides tua. Sextum corollarium: Cuicuimque ex cauſa ra- Ad auctoritates, quas in oppoſitum inducit. tionali Papa prohibet actum prædicationis, vel Prima eſt Bedæ ſuper iſto: invenietis afinam; epiſcopus loci, ſub ſententia excommunicatio- dicentis, quod hic doctoribus præcipitur non nis tenetur obedire, si non vult peenam illam defiftere a prædicatione. Reſpondeo, quod lo- incurrere. Pro iſta declaratione hic ſunt notan- quitur de doctoribus eccleſiæ , & hi ſunt , qui da tria. 1. Quod licet Papæ, epiſcopo loci, vel ad prædicationis officium ſunt instituti, ſemper prælatis prohibere , ne quilibet ſacerdos prædi- præſuppoſita auctoritate legitima. Nam docto- cet in locis ſibi commiſſis , vel diacono indi- res præcipuum tenent ordinem in eccleſia: & stincte. 11. Quod injuſte excommunicati ali- ſic doctores intelliguntus prælati magni in cap. quando debent obedire, & ſententiam multum Ex injuncto: in illa auctoritate non nominan- timere. 111. Quod talis excommunicatio jam la- tur presbyteri aut diaconi , ſed ſoli doctores, ta non meretur dici prætenſa, ſed vere & obli- unde non probat propositum, Ad aliam Hie- gatorie impenſa , ſi prædicatio ex cauſa ratio- ronymi ad Ruſticum, dico quod loquitur de nabili alicui fuerit prohibita. Patet 1. Quia to- epiſcopis, qui prohibuerunt iuvidia diabolica ta ratió domini proponentis cur illi hoe non permoti, çuratos in præſentia eorum prædicare poſſint , eſt , quia presbyteri & diaconi obli- propriis populis ſibi commiſſis , & hoc non gantur prædicare ex præcepto Dei, & ipfinon licuit, ut patet diſtinctione xev. Ecce ego. Nec poſſunt contra præceptum Dei: igitur in tali hoc fecerunt congruizate, ſed invidia a ſimu- preceptione non eft eis obediendum, Et audi- lante, dicitur ibidem. Tertia eft Anacleti stis ex præhabitis, quod non est præceptum ExLIxI. diftinct. Scimus. Ubi dicitur quod do- taliter. Ergo illa ratio nulla ctores non debent tempore perſecutionis ſub- Et probatur corollarium , quia licet illud Pa- trahere verbum , dico quod loquitur ad lite- pæ & apiicopis circa officium prædiçationis, quod ram de curatis ; unde dicit rubrica ejuſdem licuit Chriſto statuere & prohibere, & practi- capituli, Verba prædicationis prælati ſuis per- care in ſe & ſuis diſcipulis , ideo enim dicuntux ſecutoribus non ſubtrahant. Idem dicit gloſie vicarii Chriſti in terris ; ſed Chriſtus in ſe ipſo ibidem, quia in iſtis auctoritatibus, ſcilicet practiçavit, quod quamvis ſacerdos eſſet a pri- Bedæ & Anacleti immediate jam expreſſis,& mo conceptionis sum instanti, tamen a pradi- ſæpe pariformiter in dictis doctorum fit men- catione triginea annis abſtinuit, Inſupes in ſuis tio de dośtoribus. Reſpondeo quod loquuntae Apoſtolis ſtatin dum eos miſit, certa loca, aut de doctoribus curatis, & fic eft plana ress io maxinam partem mundi eis interdixit, talibus enim convenit predicare nec fugcre per- Kern. 77. Be slaree. var ENTI ůK zeto Maseb. 98. MAs. 2 Lus. 23. ☞ho8Po Ruítieuo epiſc. Narb. diſtinat, y. ☞OPerg LO ad Anactata ep.RelsBR E. diflintt. Feinedo tap. 2 Legeo 125 mulante, ANNO GHRIST. 3423. ANNO CHRISTI 1433. Maeeh. 19. Luco 10. EuC. 24. Actor. Inic

Strana 1036
Pſel. 42. Aug. Shid. Enrol. E- EuCuNQNE EN enuſa rationa- Br papa Pro- nibet attum ptadisationis bul ſentčntia entom pinni- tatřoníz. teva- ur obedire. jinu vult pa- panv illani je- EHTITTP? ORATIO HENRICI KALTEISEN 1036 1035 quod celestis missus, scilicet Christus, a Pa-A dicens: In viam Gentium ne ahieritis. Et tre, qui ipſam hoſtiam, & per eurndem a no- Laxxx. discipulis restrinxis, ne pradicarent his Patri mittitur : ut pro nobis intercedat. niſi in loco ubi ipſe erat venturus: præterea & Apoſtolos quos in totum mundum miſit , Tertio , ad cantandum Miſſas in eo: unde Ec- adhue ad certos dies prædicare prohibuit, cleſiaſtici XLyI1. Dędit illi contra inimicos po- dicens: Sedete in civitate, donec induamini vir- tentiam , & ſtare fecit cantores contra altare, tute ex alto. Similiter Apoſtolus Paulus volens & in ſono eorum dulces fecit modos. Ex quibus prædicare Romanis , tandem Antiochenis , pro- apparet, quod objectio domini proponentis hibitus eſt a Spiritu-ſancto. Si ergo tam lici- nulla eſt, ubi allegat contra pluralitatem al- tarium iſtud Oſez vIIE. Multiplicavit Ephraim te Chriſtus & Spiritus-fanctus iſtos prohibuir, ne prædicarent quando & ubi vellent, cur ſuper altaria ad peccandum: nec illud Amos non Papa ita de presbyteris & diaconibus fa- 111. Viſitabo ſuper altaria Bethel. Et Oſeæ x. Tribulus aſcendit ſuper aras eorum. Quia illa cere poſſet? Et hæc de primo, Secundo , Papa vel epiſcopus poreſt illud dicta ſunt contra cos , qui ædificabant altaria idolis, & immolaverunt dæmoniis, & non promulgare, quod dudum ſtatutum & ſerva- Deo, diis quos ignorabant, ut dicitur Deute-B tum eſt ab univerſali eccleſia Dei: ſed unives- ronomii Xxx31. Nos autem non fic, ſed ſoli ſalis eccleſia statuit restrinctionem prædicantium Deo vero, & ſanétis ejus in gloriam ipſius, a principio , ſcilicet in conciliis Nicæno , Car- quoniam mirabilis Deus in ſanctis ſuis, dicitur thaginenſi, Romano, & multis aliis, ut patet LXXI, & LXXII. diſtinctione. Ergo ſi jam hoc Pſalmo LX21. ult. De guibus Pſalmiſta dicit in plurali, Altaria tua , Domine virtutum, rex ad practicam ponitur , non rebellandum : di- ctum eſt enim , quod ibi præcipitur ſub ſententia meus , & Deus meus , Pſalmo LXXXIII. ubi dicit heatus Auguſtinus ſuper illo: Introibo ad altare excommunicationis, non admittendos presby- Dei, as Deum qui lætificat juventutem meam: teros alienos in eccleſiis abſque ſufficienti te- Eſt quoddam altare ſublime, inviſibile, quo ſtimonio, & licentia ſui epiſcopi. 9 non accedit injuſtus. Ad illud altare ſolus Tertio , ſic in propriis terminis iſtud ponit s accedit , qui ad illud viſibile ſecurus acce- Innocentius III. & acceptavit eccleſia Dei „ dit. Illic inveniet vitam ſuam , qui in iſto univerſalis: ſcilicet, quod omnes prohibiti, vel non miſſi auctoritate ſummi Pontificis, „ diſcernit cauſam ſuam. Et gloſſa ait: No- „ tandum quod ad altare Miſſam celebraturus aut epiſcopi loci , non poſſunt prædicare , ſub » ſacerdos aſcendens ait : Introibo ad altare Cpœna exçommunicationis, & aliis remediis, ut patet ibi, Quia vero, De hæreticis, cum „ Dei : deſiderio enim & amore ſuperioris & os inviſibilis altaris hoc viſibile adire cum mo- ex injuncto. Aut ergo eccleſia Dei tanto tem- „ deſtia debet; æterna, non caduca peritu- pore a concilio Nicæno uſque nune licite ac- cepit illa ſtatuta, aut non: ſi fic, habeo pro- „ rus, ut Chriſti celſitudinem humilitate ſe- „ quatur, qui ſic iſtud altare exponit dicens; poſitum; ſi non, ergo interim univerſalis ec- Ad Deum ſcilicet introibo, qui lætificat ju- cleſia stetit in errore, quod est contra evange- ps ventutem meam; accedo enim modo in ve- lium; Porte inferni non pravalebunt adverſus „ tuſtate, tunc adstabo gaudens in novitate. eam: Iterum: Ego vobiſcum ſum uſque ad con- „ Hæc ibi. Sic ergo offeres munus tuum ad ſummationem ſaculi. Et: ego rogavi pro te, ut � altare. Matthæi v non deficiat fides tua. Sextum corollarium: Cuicuimque ex cauſa ra- Ad auctoritates, quas in oppoſitum inducit. tionali Papa prohibet actum prædicationis, vel Prima eſt Bedæ ſuper iſto: invenietis afinam; epiſcopus loci, ſub ſententia excommunicatio- dicentis, quod hic doctoribus præcipitur non nis tenetur obedire, si non vult peenam illam defiftere a prædicatione. Reſpondeo, quod lo- incurrere. Pro iſta declaratione hic ſunt notan- quitur de doctoribus eccleſiæ , & hi ſunt , qui da tria. 1. Quod licet Papæ, epiſcopo loci, vel ad prædicationis officium ſunt instituti, ſemper prælatis prohibere , ne quilibet ſacerdos prædi- præſuppoſita auctoritate legitima. Nam docto- cet in locis ſibi commiſſis , vel diacono indi- res præcipuum tenent ordinem in eccleſia: & stincte. 11. Quod injuſte excommunicati ali- ſic doctores intelliguntus prælati magni in cap. quando debent obedire, & ſententiam multum Ex injuncto: in illa auctoritate non nominan- timere. 111. Quod talis excommunicatio jam la- tur presbyteri aut diaconi , ſed ſoli doctores, ta non meretur dici prætenſa, ſed vere & obli- unde non probat propositum, Ad aliam Hie- gatorie impenſa , ſi prædicatio ex cauſa ratio- ronymi ad Ruſticum, dico quod loquitur de nabili alicui fuerit prohibita. Patet 1. Quia to- epiſcopis, qui prohibuerunt iuvidia diabolica ta ratió domini proponentis cur illi hoe non permoti, çuratos in præſentia eorum prædicare poſſint , eſt , quia presbyteri & diaconi obli- propriis populis ſibi commiſſis , & hoc non gantur prædicare ex præcepto Dei, & ipfinon licuit, ut patet diſtinctione xev. Ecce ego. Nec poſſunt contra præceptum Dei: igitur in tali hoc fecerunt congruizate, ſed invidia a ſimu- preceptione non eft eis obediendum, Et audi- lante, dicitur ibidem. Tertia eft Anacleti stis ex præhabitis, quod non est præceptum ExLIxI. diftinct. Scimus. Ubi dicitur quod do- taliter. Ergo illa ratio nulla ctores non debent tempore perſecutionis ſub- Et probatur corollarium , quia licet illud Pa- trahere verbum , dico quod loquitur ad lite- pæ & apiicopis circa officium prædiçationis, quod ram de curatis ; unde dicit rubrica ejuſdem licuit Chriſto statuere & prohibere, & practi- capituli, Verba prædicationis prælati ſuis per- care in ſe & ſuis diſcipulis , ideo enim dicuntux ſecutoribus non ſubtrahant. Idem dicit gloſie vicarii Chriſti in terris ; ſed Chriſtus in ſe ipſo ibidem, quia in iſtis auctoritatibus, ſcilicet practiçavit, quod quamvis ſacerdos eſſet a pri- Bedæ & Anacleti immediate jam expreſſis,& mo conceptionis sum instanti, tamen a pradi- ſæpe pariformiter in dictis doctorum fit men- catione triginea annis abſtinuit, Inſupes in ſuis tio de dośtoribus. Reſpondeo quod loquuntae Apoſtolis ſtatin dum eos miſit, certa loca, aut de doctoribus curatis, & fic eft plana ress io maxinam partem mundi eis interdixit, talibus enim convenit predicare nec fugcre per- Kern. 77. Be slaree. var ENTI ůK zeto Maseb. 98. MAs. 2 Lus. 23. ☞ho8Po Ruítieuo epiſc. Narb. diſtinat, y. ☞OPerg LO ad Anactata ep.RelsBR E. diflintt. Feinedo tap. 2 Legeo 125 mulante, ANNO GHRIST. 3423. ANNO CHRISTI 1433. Maeeh. 19. Luco 10. EuC. 24. Actor. Inic

Strana 1037
Art.6. Cap. 3. Caр. 6. Art. 6. Sententin a tho judice la- ra, etiam in- juRa formi- danda, Chp. 28. 1037 1038 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. perſecutionis tempore : aut de non curatis, & A Gloſſa: nifi in duobus caſibus, fcilicet cum ſen- fic eſî duplex opinio: una quod doctoribus ſa- tentia est post appellationem lata, & cum con- cræ Theologiæ convenit ubique prædicare, tinet intolèrabilem errorem. Extrav. de ſent. ratione auctoritatis doctoralis , quia ſic licen- exc. cap. Per tuas. Tertium caſum apponunt , tiantur auctoritate Papæ , fieut & epiſcopus in quidam, cum pro indebitis exactionibus ali- tota diœceſi . Et hoc vult Auguſtinus de An- quis excommunicatur . Extravagante de ex- cona in lib. de eccleſiastica poteſlate, qua- ceſſu prælat. Cum ad: stione LXIv. & hoc videtur prætendere decre- Unde dicunt communiter doctores , quod talis de hæret. Cum ex injuncto, dicens, quod ideo excommunicatio etiam injuſta eft timen- doctoris ordo eft præcipuus in ecclefia Dei: da & ſervanda, quia non nocet innocenti, unde prædicationis oſficium nullus ſibi debet ſed purgat eum : & ſic licet judex injuſte a- uſurpare , niſi miſſus . Ex quo ſequi videtur , gat, isle tamen juste patitur, etiamſi non ſer- quod in tantum ſint doctores privilegiati , varetur * forte ille ; contemptus tamen inju- stam faceret justam. Per talem autem excom- quod ſint actu miſſi. Et ideo gloſſa in cap. Scimus , diſtinctione xLIII. comparare eos vi- municationem injuſtam non tollitur caritas , detur, vel faîtem connumèrare prælatis, qui B ſed ſolum excluditur homo a communione ec- tacere non debent, ſed prædicare tempore clefiæ, & a ſuffragiis eccleſiæ, quæ ita præ- perſecutionis : & illius opinionis videntur fuiſſe lati ſubtrahere poſſent , ut dicit vencrabilis illi doctores per proponentem allegati. Sed est Auguſtinus de Ancona , in lib. de ecclefiaſlica alia opinio his contraria ſancti Thoma in lib. poteſtate quæſt. xXVI1. Hoc ei conſulendum contra impugnantes religionem, & domini pa- eſt , ut ſuſtineat exſecutionem patienter, hu- triarchæ de Paula in lib. de ecclefiaſtica poteſt. militer, & devote ; & quod præſentet ſe ex- dicentis, quod ex doclorali gradu non habent communicatori , oſſerens canonicam ſatisfactio- doctores poſſe prædicare ubi libet, niſi de bo- nem, fi in aliquo offendit, & fic instanter pe- no placito curatoris ſingulariter obtento: ideo tat abſolutionem. Si ita fecerit, erit ei ad me- auctoritates illæ non ligant. Et quid eft tot ritum: alias fi contemneret, peccaret mortali- libros volviſfe, & doctores allegaîſe, cum etfi ter, de sentent. excom. c. Per tuas: vel potest omnes doctores mundi aliter , vel aliter ſenſiſ- querimoniari contra injuſtum excommunicato- ſent , ſola eccleſiæ auctoritas , ( quæ toties hanc rem coram ſuo ſuperiori, ut allegatum eſt. Quantum ad tertium , ſi eccleſia univerſalis materiam decidit; quæ hanc concluſionem, Quod licet prædicare diacono vel presbytero Cprohiberet facerdotes ubique prædicare; vel abſque licentia ſuperioris , ſedis Apoſtolicæ , prælati , verbum Dei, non fit excommunicatio aut prælati loci , & quod ipfi hoc prohibere prætenſa , ſed veraciter & ex ordinatione im- penſa. Probatur. Sicut de Papa in univerſo non poſſent licite: ſub pœna excommunica- orhe , & concilio generali , ita ſimiliter dicen- tionis ſententiz condemnavit, ut ostensum eft:) dum est de epiſcopo in diftrictu dicecefis suæ. ſufficeret ad compellendum quemlibet catho- In ſeptem caſibus communiter ſecundum om- licum ad credendum ejus oppoſitum . Sic enim nem ſcholam theologorum & juriſtarum , non beatus Iieronymus poſtquam longo tractatu eſt ſententia timenda, nee tenenda. Primo ſi diſputavit contra Luciſerianum, concluſit: Po- conferatur a non ſuo judice. Secundo , ſi fe- „ teram hoc unico ſole omnium diſputationum ratur a ſuo judice, ſed excommunicato pu- „ tuarum rivulos exficcare; de auctoritate uni- blice: nam excommunicatus excommunicare „ verſalis eccleſiæ loquens : ita & nos creda- non poteſt. Tertio, si aliquis excommunice- mus, ita quæſo ſingulos, determinationem ec- tur a delegato contra intentionem delegantis. cleſiæ clariorem fole accipite : ficque omnium Quarto, ſi lata eſt ſententia poſt prolatam ap- doctorum , qui tamen ſua dicta ejuſdem ſolis eradiationis expoſuerunt exficcanda, corripien-D pellationem. Quinto, ſi feratur a ſuſpenſo a da, & emendanda , intelligite. poteſtate juriſdictionis. Sexto, ſi feratur nulla Quantum-ad ſecundum , ſciendum quod ſen- admonitione præmiſſa , & nullo juris ordine ſervato . Septimo, ſi ſententia contineat pec- tentia injuſte lata, dummodo a ſuo judice fiat , ſemper eſt formidoloſe timenda : & hoc, catum mortale, vel aliquid quod fit contra fidem. Planum eſt autem, quod nullo iſtorum niſi ejus ſententia errorem inducat, vel pec- catum mortale afferat: tunc enim nec timen- modorum excommunicatio iſta, qua prohiben- da eſſet, nec tenenda. Et ſic probatur pro- tur prædicantes ne ubique libere prædicent, poſitio primo ex VIII. ſynodo 11. quæſt. 111. quodcumque iſtorum includit ; nullus enim poteſt cauſare eccleſiam univerſalem eſſe non Si quis frater aut palam aut abſcondite fucrit ſnum judicem, vel ſententia excommunicatio- locutus cum excommunicato, aut junctus com- nis eam eſſe ligatam , nec etiam ſententiam munione, ſtatim cum eo excommunicationis contrahat pœnam. Et Urbanus Papa ibidem: eſſe contra intentionem delegantis, nec a juriſ- dictione eam per aliquem ſuperiorem eſſe ſuſ- „ Quibus epiſcopi non communicant, & quos 11. qu. 3. QubuT,c.27. penſam , vel juris ordinem non ſervatum ; cum „ ejecerint , non recipiatis: valde enim timen- 11. qu. 3. E ecclefia in generali concilio congregata nullo da eſt ſententia epiſcopi, licet injuſte liget. Elevirur, ča- 3 pite 30. 11. juris ordine poſitivo ligetur; nec poteſt ſen- Hinc ex concilio IV. Carthaginenſi dicitur qu. 3. Nrmo 1 29 =. 31. Chry- tentiare errorem, vel aliquid quod est pecca- „ ibidem: Clericus qui epiſcopi diſtrictionem ſoſtomus ho- tum mortale, ut præfatum eſt ſuperius in de- mil. 4 in ep. „ circa ſe putat injuſtam, recurrat ad ſyno- ud Heb. Gre- clarando, quid ſit verbum inſpiratum , ſcilicet, gor ius homil. „ dum . Joannes inſuper Chryſoſtomus ſuper 26. in eving. „ epiſtola Pauli ad Hebræos cap. 11. Vincula verbum Spiritus ſancti per ſacra generalia con- FI. quER. 3. cilia decretum. Pariformiter de Papa & epi- Sententis. „ ecclesiastica non sunt contemnenda: non e- tap. 1. de ſeu- ſcopis eſt dicendum, ubi nullus obviat præ- tent. excom. „ nim homo, ſed Chriftus eft qui ligat, qui Per tuoi, cap- dictorum caſuum: ergo ſi talis ſententia ex- „ hanc poteſtatem dedit, & dignos fecit homi- TF. De eKceſi. communicationis profertur contra eos , qui u- predat. Cuw „ nes tanto honore. Et hoc eft quod dicit bea- Ad quorux- bique volunt prædicare , ecclefiaſticam tranquil- „ tus Gregorius in principio, Sententia pastoris Benot2p. 7 litatem perturbare , & horrorem ſempiternum a tive juſta fuerit, ſive injuſta, timenda eſt. Sententia non formi- danda in 7. caſibun- ANNO CHRISTI 1933. ANNO CHRIST! 1433. in

Strana 1038
Art.6. Cap. 3. Caр. 6. Art. 6. Sententin a tho judice la- ra, etiam in- juRa formi- danda, Chp. 28. 1037 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. 1038 perſecutionis tempore : aut de non curatis, & A Gloſſa: nifi in duobus caſibus, fcilicet cum ſen- fic eſî duplex opinio: una quod doctoribus ſa- tentia est post appellationem lata, & cum con- cræ Theologiæ convenit ubique prædicare, tinet intolèrabilem errorem. Extrav. de ſent. ratione auctoritatis doctoralis , quia ſic licen- exc. cap. Per tuas. Tertium caſum apponunt , tiantur auctoritate Papæ , fieut & epiſcopus in quidam, cum pro indebitis exactionibus ali- tota diœceſi . Et hoc vult Auguſtinus de An- quis excommunicatur . Extravagante de ex- cona in lib. de eccleſiastica poteſlate, qua- ceſſu prælat. Cum ad: stione LXIv. & hoc videtur prætendere decre- Unde dicunt communiter doctores , quod talis de hæret. Cum ex injuncto, dicens, quod ideo excommunicatio etiam injuſta eft timen- doctoris ordo eft præcipuus in ecclefia Dei: da & ſervanda, quia non nocet innocenti, unde prædicationis oſficium nullus ſibi debet ſed purgat eum : & ſic licet judex injuſte a- uſurpare , niſi miſſus . Ex quo ſequi videtur , gat, isle tamen juste patitur, etiamſi non ſer- quod in tantum ſint doctores privilegiati , varetur * forte ille ; contemptus tamen inju- quod ſint actu miſſi. Et ideo gloſſa in cap. stam faceret justam. Per talem autem excom- Scimus , diſtinctione xLIII. comparare eos vi- municationem injuſtam non tollitur caritas , detur, vel faîtem connumèrare prælatis, qui B ſed ſolum excluditur homo a communione ec- tacere non debent, ſed prædicare tempore clefiæ, & a ſuffragiis eccleſiæ, quæ ita præ- perſecutionis : & illius opinionis videntur fuiſſe lati ſubtrahere poſſent , ut dicit vencrabilis illi doctores per proponentem allegati. Sed est Auguſtinus de Ancona , in lib. de ecclefiaſlica alia opinio his contraria ſancti Thoma in lib. poteſtate quæſt. xXVI1. Hoc ei conſulendum contra impugnantes religionem, & domini pa- eſt , ut ſuſtineat exſecutionem patienter, hu- triarchæ de Paula in lib. de ecclefiaſtica poteſt. militer, & devote ; & quod præſentet ſe ex- dicentis, quod ex doclorali gradu non habent communicatori , oſſerens canonicam ſatisfactio- doctores poſſe prædicare ubi libet, niſi de bo- nem, fi in aliquo offendit, & fic instanter pe- no placito curatoris ſingulariter obtento: ideo tat abſolutionem. Si ita fecerit, erit ei ad me- auctoritates illæ non ligant. Et quid eft tot ritum: alias fi contemneret, peccaret mortali- ter, de sentent. excom. c. Per tuas: vel potest libros volviſfe, & doctores allegaîſe, cum etfi omnes doctores mundi aliter , vel aliter ſenſiſ- querimoniari contra injuſtum excommunicato- ſent , ſola eccleſiæ auctoritas , ( quæ toties hanc rem coram ſuo ſuperiori, ut allegatum eſt. Quantum ad tertium , ſi eccleſia univerſalis materiam decidit; quæ hanc concluſionem, Quod licet prædicare diacono vel presbytero Cprohiberet facerdotes ubique prædicare; vel prælati , verbum Dei, non fit excommunicatio abſque licentia ſuperioris , ſedis Apoſtolicæ , prætenſa , ſed veraciter & ex ordinatione im- aut prælati loci , & quod ipfi hoc prohibere penſa. Probatur. Sicut de Papa in univerſo non poſſent licite: ſub pœna excommunica- orhe , & concilio generali , ita ſimiliter dicen- tionis ſententiz condemnavit, ut ostensum eft:) dum est de epiſcopo in diftrictu dicecefis suæ. ſufficeret ad compellendum quemlibet catho- licum ad credendum ejus oppoſitum . Sic enim In ſeptem caſibus communiter ſecundum om- nem ſcholam theologorum & juriſtarum , non beatus Iieronymus poſtquam longo tractatu eſt ſententia timenda, nee tenenda. Primo ſi diſputavit contra Luciſerianum, concluſit: Po- conferatur a non ſuo judice. Secundo , ſi fe- „ teram hoc unico ſole omnium diſputationum ratur a ſuo judice, ſed excommunicato pu- „ tuarum rivulos exficcare; de auctoritate uni- blice: nam excommunicatus excommunicare „ verſalis eccleſiæ loquens : ita & nos creda- non poteſt. Tertio, si aliquis excommunice- mus, ita quæſo ſingulos, determinationem ec- cleſiæ clariorem fole accipite : ficque omnium tur a delegato contra intentionem delegantis. Quarto, ſi lata eſt ſententia poſt prolatam ap- doctorum , qui tamen ſua dicta ejuſdem ſolis eradiationis expoſuerunt exficcanda, corripien-D pellationem. Quinto, ſi feratur a ſuſpenſo a poteſtate juriſdictionis. Sexto, ſi feratur nulla da, & emendanda , intelligite. Quantum-ad ſecundum , ſciendum quod ſen- admonitione præmiſſa , & nullo juris ordine ſervato . Septimo, ſi ſententia contineat pec- tentia injuſte lata, dummodo a ſuo judice fiat , ſemper eſt formidoloſe timenda : & hoc, catum mortale, vel aliquid quod fit contra fidem. Planum eſt autem, quod nullo iſtorum niſi ejus ſententia errorem inducat, vel pec- modorum excommunicatio iſta, qua prohiben- catum mortale afferat: tunc enim nec timen- tur prædicantes ne ubique libere prædicent, da eſſet, nec tenenda. Et ſic probatur pro- poſitio primo ex VIII. ſynodo 11. quæſt. 111. quodcumque iſtorum includit ; nullus enim Si quis frater aut palam aut abſcondite fucrit poteſt cauſare eccleſiam univerſalem eſſe non locutus cum excommunicato, aut junctus com- ſnum judicem, vel ſententia excommunicatio- munione, ſtatim cum eo excommunicationis nis eam eſſe ligatam , nec etiam ſententiam contrahat pœnam. Et Urbanus Papa ibidem: eſſe contra intentionem delegantis, nec a juriſ- dictione eam per aliquem ſuperiorem eſſe ſuſ- „ Quibus epiſcopi non communicant, & quos 11. qu. 3. QubuT,c.27. penſam , vel juris ordinem non ſervatum ; cum „ ejecerint , non recipiatis: valde enim timen- 11. qu. 3. da eſt ſententia epiſcopi, licet injuſte liget. E ecclefia in generali concilio congregata nullo Elevirur, ča- 3 pite 30. 11. juris ordine poſitivo ligetur; nec poteſt ſen- Hinc ex concilio IV. Carthaginenſi dicitur qu. 3. Nrmo 1 29 =. 31. Chry- tentiare errorem, vel aliquid quod est pecca- „ ibidem: Clericus qui epiſcopi diſtrictionem ſoſtomus ho- tum mortale, ut præfatum eſt ſuperius in de- mil. 4 in ep. „ circa ſe putat injuſtam, recurrat ad ſyno- ud Heb. Gre- clarando, quid ſit verbum inſpiratum , ſcilicet, gor ius homil. „ dum . Joannes inſuper Chryſoſtomus ſuper 26. in eving. „ epiſtola Pauli ad Hebræos cap. 11. Vincula verbum Spiritus ſancti per ſacra generalia con- FI. quER. 3. cilia decretum. Pariformiter de Papa & epi- Sententis. „ ecclesiastica non sunt contemnenda: non e- tap. 1. de ſeu- ſcopis eſt dicendum, ubi nullus obviat præ- tent. excom. „ nim homo, ſed Chriftus eft qui ligat, qui Per tuoi, cap- dictorum caſuum: ergo ſi talis ſententia ex- „ hanc poteſtatem dedit, & dignos fecit homi- TF. De eKceſi. predat. Cuw communicationis profertur contra eos , qui u- „ nes tanto honore. Et hoc eft quod dicit bea- Ad quorux- bique volunt prædicare , ecclefiaſticam tranquil- „ tus Gregorius in principio, Sententia pastoris Benot2p. 7 litatem perturbare , & horrorem ſempiternum a tive juſta fuerit, ſive injuſta, timenda eſt. Sententia non formi- danda in 7. caſibun- ANNO CHRISTI 1933. ANNO CHRIST! 1433. in

Strana 1039
x638 GRATIO HRNRICI KALTEISEN 2046 er n ecclefia ex hoc ponere, quis dubitat quin À » ojcationis, tanc-inania funt & perniciofa at-on ANNO e : 2 fententia nom debeat dici pretenía, íed dino, talis fen an P 2 veraciter & ex obligatione impenfa? 1433. à Coroll. 7. = : AN © ie üscerdnter | Corollarium feptimum , cujus etiam dedi: Domini de dominus exponens contrarium : Sacerdotes Do- Sent aliquan- m" . i . . do eminee mini debént aliquando omittere fidem verbi die prædicationem propter fcandalum perverforum . Propter f^» Pro quo feiendum , quod ea, que fimt populo peryer- . . Sof 7]: : A dorum - predicanda , funt in rriplici differentia. Aut enim funr credenda, ut articuli fidei; ant a- genda , ur ea que funt circa informationem benotum morum. Falítetes ergo &c errores , que opponuntur credibilibus; & his quz funr de iutegritate fidei, & facræ feripturæ, prædi- cator tacere non debet: tranfgreffiones vero (acs ia impia & ANNO » que facrilega, quia impia & fuperba funt, AN » & plus perturbant infirmos bonos, quam ” 1555) » corrigant animofos malos. Hac ille. Eit hoc eft quod in Pf2l. Dominus dicit de fe- Pfam. 98. ipfo: Obmutui, & humiliatus [um , © filu 6 bonis, fcilicet, que'non docuit, quia falubrem admonitionem recipere non poterant, qui con- tentionum fententiam perquircbant , fecundurn expofitionem a Ifidori : Et. dolor mets renovatus 2, 4h fil eff , fcilicet pro contemptu & obftinatione ma- lorum : fed. renovatus eft pro ázrano bonorum qui amittant patum. verbi Dei , fecundum Hu- gutium. Hoc etiam'de praxi Apoftolorum ex-. ponit beatus Augnfünus fuper illo Pfalm. @ Em 25 divinorum mandatorum eodem modo tacendo B veritas tua ufque ad nubes, dicens: Intelligi- & non pronuntiando effe peccata damnofa , eft pellis. In perfona enim ralinm dicitur "Thren. zr. Prophete tui viderumt fibi falfa; flulin , & non aeperiebant iniquitatem. tuam: quia tales ex gravioribus leviora, quafi divina audoritate , peccantibus nunrianr , dicentes bonum malum, & malüm bonum, ficut gloffa ibidem dicit : fed que funt circa morum informationem cor- rigenda, propter vitationem majoris mali, & ne auditares pejores fiant, quandoque fünt difmulanda , ut dicit venerabilis Auguflinus de: Àacona, ubi fupra, Ex his elicio, quad in duobus cafibus licite poteft predieator verbi-Dei tacere , & non præ- » musdoClores veritais omnes portantes iftam » carnem caliginofam , per quos Deus corufcat » miraculis , & tonat preceptis: de quibus di- » cit Dominus per llaiam: /andabo nubibus We s » meis ne pluant fuper eam , videlicet fuper. vi- » neam malam, lioc eft, plebem Judaicam, » imbrem: id eft, mandabo Apofiólis meis ut 9 deferant Judeos, & non evangelizeut. Hec ille. In:cujus figuram fan&i Paulus & Timo- theus vetiti fant a Spiritu fando loqui verbum Dei in Aa, & tamen volebant in Bithynia; noo permifit eos Spiritus fan&us, fed mifr eos ad Macedones, ÀCGorum xvi. Secundus cafus eft , fi fcandalum oriatur ex doctrina predican- e Fori, pre. dicare; Primus eft ad « predicandum malum C tis inter audientes, quod exponit Alexander de sevandüm, majus, quam ex fermone (uo fequatur bo- num , puta fchifma, velrebellio contra fidem ,' vel contra praecepta Dei, amt fuperioris: nom enim licet, vel faltem. aon tenetur praedicator populo predicare, quem videt finaliter ma- b Fare, de gis , quoad fingulos 5 defervire, quam ex fua Sra tu pradicatione proficere , juxta illud Matth, vrr. «galla; fe JVolite fanctum darg canibus , fecundum expo- pini in mone fitionem beati Auguftini & Chryfofiomi ibi- fol, is cum era . Unde dicitur beatus Hieronymus fuper fo menny Xir. Prophetas, & affumitur 11, quell. 171. mus in Amos, Quando ergo vir ecclefiafticus prudens at- s que intelligens multas impictates in ca que geopa. c. 95. 5, Vocatur domus Dei, effe cognoverit; & Ales in fine fecunda partis. Si omnes fcandali- .zantur, ut dicit fanQus Thomas rr. 17. quae ftionc xLIIr. articulo vit. quod que funt de necefltate falutis omitti non debent propter cujufcumque fcandalum : fed in his quz de neo ceflirate non funt, dicendum videtur, quod fcandalum quod ex his oritur, quandoque pro» cedit ex malitia, cum fcilicet aliqui volunt im- pedire hujufmodi fpiritualia bona, fcandalum concitando: & hoc eft fcandalum Pharifiorum ; qui de doctrina Domini fcandalizabantut: quod effe contemnendum Dominus docuit Matth. xv Quandoque vero fcandalum procedit ex infr- mitate vel ignorantia, & hujufmodi eft fcanda- on non folum multas, fed & fortes, & que lum pufillorum ; proprez quod font fpiritualia „ opprimere poffgnt juflitiam , & in tantum w doOorum .rabiemi proceffüffe , ut accipiant » pretium in judicio, Gk omnia pro muneri- » bus faciant, pauperes quoque devitent in e portis, & audire contemmant; taceat illo :» tempore , non der fan&um canibus, & mit- » tat margaritas ante porcos , qui converfi 5» conculcent qas; & imitetur Jeremiam dicen- Jena Ww. Jj tem s Solus fedebam , guia repletus fum ama- „ Ffittdine, Hec iile, Hoc etiam Dominus di- fcipulos docuit, Matthzi capite x, fa quam. eumque.domum intraveriis, dicié , Pax huic do- snui: qui autem noh receperint vos, exite de il- Ja ciokate , etiam. puloerem pedum vefirorum exculientes,: ftem ;, Si perfecuii vos fuerint in E Foard. to una ciollate, fugite in aliam . Unde bestus Au- guftinus iib, 113, contra epiftolam. Parmenia- ni, & affumieux xx111. quæftione rv. Non » pote: falnbris effs correQio , nifi cum ille » corripitur qui nom habet fociam multitudi- . s» hem. Cum vero idem morbus plerimos oc- «. Cupaverit , nihil aliud homis réflat quam do- » lor & gemitus. Et infra: Revera, fi conta. - w gio peccandi multitudinem iavaferij , difci- a plina divine fevera mifericordia aecefízria eft w. Nam sonfilia fcparationis; id eff, excommue opera vel accultanda vel etiam interdum dif- ferenda , ubi pericufum nor iraminet, quoufque reddita rationé hujufmodifcandalum ceifer. Si autem. poft redditam rationem. hujufmodi fcan- dalum durer, non videtur nifi ex malitia effe, & fic propter ipfum non funt hujufmodi fpi- » ritualia opera dimittenda: unde idem dicit » & in rw, fent. di(t. xxxviir. articulo vrz. » quodlicet nunquam fit falfum. docendum , eft » tamen actus doceudi aliquando licite differen- » dus propter raclins , fcilicet propter fcanda- 2? ,lum pufillorum prefervandum , Cujus ratio- ? nemreddit ibidem dominus patriarcha de Pa- » lude, dicens quod doctrina, cum fit eleemo- Íyna fpiritualis ad fublevathidam miferiam al- . 9» terius, non eft dimitrenda, quando credi- » tur quod ex ea fequetur fpiritualis profe~ » Gus, qu. ndo autem talis profe&us non fç- » quitur, fed magis irritatio audientis, jam » non cít bonum [pirituale : & ideo fi ad » tempus dimittitur propter ftandalmm au- » diens , non omittitur aliquid quod pro » tonc habeat rationem fpiritualis boni. Hec ille. Et per hec font foluta quz adducit dominus proponens pro parte fuz , quia in- seiligitur dum feandalum nefcitur de his , que 

Strana 1040
x638 GRATIO HRNRICI KALTEISEN 2046 er n ecclefia ex hoc ponere, quis dubitat quin À » ojcationis, tanc-inania funt & perniciofa at-on ANNO e : 2 fententia nom debeat dici pretenía, íed dino, talis fen an P 2 veraciter & ex obligatione impenfa? 1433. à Coroll. 7. = : AN © ie üscerdnter | Corollarium feptimum , cujus etiam dedi: Domini de dominus exponens contrarium : Sacerdotes Do- Sent aliquan- m" . i . . do eminee mini debént aliquando omittere fidem verbi die prædicationem propter fcandalum perverforum . Propter f^» Pro quo feiendum , quod ea, que fimt populo peryer- . . Sof 7]: : A dorum - predicanda , funt in rriplici differentia. Aut enim funr credenda, ut articuli fidei; ant a- genda , ur ea que funt circa informationem benotum morum. Falítetes ergo &c errores , que opponuntur credibilibus; & his quz funr de iutegritate fidei, & facræ feripturæ, prædi- cator tacere non debet: tranfgreffiones vero (acs ia impia & ANNO » que facrilega, quia impia & fuperba funt, AN » & plus perturbant infirmos bonos, quam ” 1555) » corrigant animofos malos. Hac ille. Eit hoc eft quod in Pf2l. Dominus dicit de fe- Pfam. 98. ipfo: Obmutui, & humiliatus [um , © filu 6 bonis, fcilicet, que'non docuit, quia falubrem admonitionem recipere non poterant, qui con- tentionum fententiam perquircbant , fecundurn expofitionem a Ifidori : Et. dolor mets renovatus 2, 4h fil eff , fcilicet pro contemptu & obftinatione ma- lorum : fed. renovatus eft pro ázrano bonorum qui amittant patum. verbi Dei , fecundum Hu- gutium. Hoc etiam'de praxi Apoftolorum ex-. ponit beatus Augnfünus fuper illo Pfalm. @ Em 25 divinorum mandatorum eodem modo tacendo B veritas tua ufque ad nubes, dicens: Intelligi- & non pronuntiando effe peccata damnofa , eft pellis. In perfona enim ralinm dicitur "Thren. zr. Prophete tui viderumt fibi falfa; flulin , & non aeperiebant iniquitatem. tuam: quia tales ex gravioribus leviora, quafi divina audoritate , peccantibus nunrianr , dicentes bonum malum, & malüm bonum, ficut gloffa ibidem dicit : fed que funt circa morum informationem cor- rigenda, propter vitationem majoris mali, & ne auditares pejores fiant, quandoque fünt difmulanda , ut dicit venerabilis Auguflinus de: Àacona, ubi fupra, Ex his elicio, quad in duobus cafibus licite poteft predieator verbi-Dei tacere , & non præ- » musdoClores veritais omnes portantes iftam » carnem caliginofam , per quos Deus corufcat » miraculis , & tonat preceptis: de quibus di- » cit Dominus per llaiam: /andabo nubibus We s » meis ne pluant fuper eam , videlicet fuper. vi- » neam malam, lioc eft, plebem Judaicam, » imbrem: id eft, mandabo Apofiólis meis ut 9 deferant Judeos, & non evangelizeut. Hec ille. In:cujus figuram fan&i Paulus & Timo- theus vetiti fant a Spiritu fando loqui verbum Dei in Aa, & tamen volebant in Bithynia; noo permifit eos Spiritus fan&us, fed mifr eos ad Macedones, ÀCGorum xvi. Secundus cafus eft , fi fcandalum oriatur ex doctrina predican- e Fori, pre. dicare; Primus eft ad « predicandum malum C tis inter audientes, quod exponit Alexander de sevandüm, majus, quam ex fermone (uo fequatur bo- num , puta fchifma, velrebellio contra fidem ,' vel contra praecepta Dei, amt fuperioris: nom enim licet, vel faltem. aon tenetur praedicator populo predicare, quem videt fnaliter ma- b Fare, de gis , quoad fingulos 5 defervire, quam ex fua Sra tu pradicatione proficere , juxta illud Matth, vrr. «galla; fe JVolite fanctum darg canibus , fecundum expo- pini in mone fitionem beati Auguftini & Chryfofiomi ibi- fol, is cum era . Unde dicitur beatus Hieronymus fuper fo menny Xir. Prophetas, & affumitur 11, quell. 171. mus in Amos, Quando ergo vir ecclefiafticus prudens at- s que intelligens multas impictates in ca que geopa. c. 95. 5, Vocatur domus Dei, effe cognoverit; & Ales in fine fecunda partis. Si omnes fcandali- .zantur, ut dicit fanQus Thomas rr. 17. quae ftionc xLIIr. articulo vit. quod que funt de necefltate falutis omitti non debent propter cujufcumque fcandalum : fed in his quz de neo ceflirate non funt, dicendum videtur, quod fcandalum quod ex his oritur, quandoque pro» cedit ex malitia, cum fcilicet aliqui volunt im- pedire hujufmodi fpiritualia bona, fcandalum concitando: & hoc eft fcandalum Pharifiorum ; qui de doctrina Domini fcandalizabantut: quod effe contemnendum Dominus docuit Matth. xv Quandoque vero fcandalum procedit ex infr- mitate vel ignorantia, & hujufmodi eft fcanda- on non folum multas, fed & fortes, & que lum pufillorum ; proprez quod font fpiritualia „ opprimere poffgnt juflitiam , & in tantum » doOGorum .rabiemi proceffüffe , ut accipiant » pretium in judicio, Gk omnia pro muneri- » bus faciant, pauperes quoque devitent in e portis, & audire contemmant; taceat illo :» tempore , non der fan&um canibus, & mit- » tat margaritas ante porcos , qui converfi 5» conculcent qas; & imitetur Jeremiam dicen- Jena Ww. Jj tem s Solus fedebam , guia repletus fum ama- „ Ffittdine, Hec iile, Hoc etiam Dominus di- fcipulos docuit, Matthzi capite x, fa quam. eumque.domum intraveriis, dicié , Pax huic do- snui: qui autem noh receperint vos, exite de il- Ja ciokate , etiam. puloerem pedum vefirorum exculientes,: ftem ;, Si perfecuii vos fuerint in E Foard. to una ciollate, fugite in aliam . Unde bestus Au- guftinus iib, 113, contra epiftolam. Parmenia- ni, & affumieux xx111. quæftione rv. Non » pote: falnbris effs correQio , nifi cum ille » corripitur qui nom habet fociam multitudi- . s» hem. Cum vero idem morbus plerimos oc- «. Cupaverit , nihil aliud homis réflat quam do- » lor & gemitus. Et infra: Revera, fi conta. - w gio peccandi multitudinem iavaferij , difci- a plina divine fevera mifericordia aecefízria eft w. Nam sonfilia fcparationis; id eff, excommue opera vel accultanda vel etiam interdum dif- ferenda , ubi pericufum nor iraminet, quoufque reddita rationé hujufmodifcandalum ceifer. Si autem. poft redditam rationem. hujufmodi fcan- dalum durer, non videtur nifi ex malitia effe, & fic propter ipfum non funt hujufmodi fpi- » ritualia opera dimittenda: unde idem dicit » & in rw, fent. di(t. xxxviir. articulo vrz. » quodlicet nunquam fit falfum. docendum , eft » tamen actus doceudi aliquando licite differen- » dus propter raclins , fcilicet propter fcanda- 2? ,lum pufillorum prefervandum , Cujus ratio- ? nemreddit ibidem dominus patriarcha de Pa- » lude, dicens quod doctrina, cum fit eleemo- Íyna fpiritualis ad fublevathidam miferiam al- . 9» terius, non eft dimitrenda, quando credi- » tur quod ex ea fequetur fpiritualis profee » Gus, qu. ndo autem talis profe&us non fç- » quitur, fed magis irritatio audientis, jam » non cít bonum [pirituale : & ideo fi ad » tempus dimittitur propter ftandalmm au- » diens , non omittitur aliquid quod pro » tonc habeat rationem fpiritualis boni. Hec ille. Et per hec font foluta quz adducit dominus proponens pro parte fuz , quia in- seiligitur dum feandalum nefcitur de his , que 

Strana 1041
Goroil. 8. a Foršů v Pro quau ſamus. b Faria, quod quandů. 1042 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. 1041 quæ ad ſalutem audientium ſpectant , fine qui-A Tertius caſus, ſi fit infirmus, vel nimis ſe-- bus ſalvari non poſſent, tunc enim propter nex:tunc enim per facerdotes prædicatio & alia opera ſacerdotalia expleri poſſent, ſed ſcandalum perverſorum non eſt omittendum verbum Dei, ut dictum est: non ergo fuit pontificalia per epiſcopos vicinos. Non enim propter infirmitatem debet epiſcopus deponi, tutum illam concluſionem ponere abſolute, ne afflictio afflicto ſuperaddatur ; ſed per alios & ſine neceſſaria distinctione. ſuppleri quæ per eum minime poſſent per- Ultimum corollarium dominus proponens fici , ut probatur auctoritatibus multis, VII. dixit: „ Non ſolum ſacerdotes minores , ſed quæſtione 1. Scripſit mihi , & ſequentibus „ & prælati majores tenentur verbum Dei fi- сарр. „ deliter annuntiare: Ad quod declarandum Quartus caſus , ſi ad concordandum diſcor- dico, quod prælati & presbyteri tenentur per ſe vel alios verbum Dei fideliter annuutiare; dantes laborat : eſt enim officium epiſcopi diſ- cordantes tam clericos quam laicos concor- non tamen ita tenentur prædicare, quin in caſibus ſex vel ſeptem ad minus poſſint ſup- dare, ut probatur distinctione xc. Per totum; portari. Pro quo notandum, quod in quin- „ ubi ex concilio Carthaginensi IV. dicitur: que caſibus prælati majores poſſunt licite o-B " Studendum eſt epiſcopis ut diſſidentes fra- » tres five clericos, five laicos, magis ad pa- mittere prædicationem verbi Dei, & alios ſup- � cem , quam ad judicium coerceant. Ibidem plere » dicit Innocentius II. Præcipimus ut epiſco- Primus eſt, fi ſunt impeditæ linguæ, ut pa- » pi ad ſolum Deum, & falutem populi ha- tet Exod. av. de Moyſe, quem Dominus con- „ bentes reſpectum , omni tepiditate ſemota stituit ſupremum prælatum in ſynagoga, ait: Domine, non ſum cloquens ab heri & nudiu- „ ad pacem firmiter tenendam , mutuum ſibi » conſilium & auxilium præbeant , nec hoc ftertius. Gloſſa dicit ſecundum Hebræos: Gra- cilem & tenuem vocem habuit, & neceſſe „ alicujus odio vel amore prætermittantur: v quod ſi quis in hoc Dei opere tepidus in- erat clamoroſa voce uti, qui a regio faſtu „ ventus fuerit, damnum propriæ dignitatis prope accedere non permittebatur. Inſuper „ incurrat. Hæc ille. ibidem Dominus ait: Aaron frater tuus Levi- Quintus caſus, quando pauperibus ſuis op- tes ſcio quod eloquens ſit , ipſe loquetur pro te ad populum, & erit os tuum: tu autem eris ei preſſis tenetur ſubvenire & pietatis operibus diverſis infiſtere, ubi veriſimile eſt quod ma- in his quæ ad Deum pertinent. Ubi gloſſa ſu- per illo , ipſe loquetur pro te. Hic ſubaudi-Cjorem fructum faciant, quam ſi pro tunc præ- dicarent. De quibus diſtinctione LXXXIV. Per- tur , Ad populum, & cum dicit ibi, loquetur ad populum, indicat in Moyſe principatum, venit, & capite ſequenti ; & diſtinctione in Aaron miniſterium. Simili de cauſa bea- LXXXVI. ubi ſcribit beatus Gregorius Maria- num epiſcopum excitandum, quod videbatur tus Valerius epiſcopus beato Vincentio diaco- obdormiviſſe , & quod patientibus non ſuccur- no verbum. Dei ad prædicandum commiſit, rebat, nec alienam miſeriam, propriam cre- cujus Vincentii paſſionem ſeu hiſtoriam in ec- debat : & diſtinctione LXXXVI. Per totum ; ex- cleſia legimus: quam quidam beatum Augu- hortantur epiſcopi defendere oppreſſos, & re- ſtinum ſcripfifſe dicunt , ubi ſic dicitur: „ Vin- fiſtere oppreſſionibus omnium ad ſe confugien- „ centius nobilis genere , ſed fide & religio- tium. Idcirco gloſſa 111. Reg. v. ubi litera „ ne nobilior, beati Valerii epiſcopi diaco- habet, quod Adoniram erat ſupra hujuſmodi „ nus fuit: cui epiſcopus, qui impeditioris indictionem: Fuerunt enim Salowoni ſeptuagin- „ erat linguæ, vices ſuas commiſerat, & ip- ta millia corum qui oncra portabant, & octo- „ ſe orationi & contemplationi vacabat; un- „ de & ipſe beatus Valerius Vincentio ait: ginta millia latomorum in monte, abſque præ- „ Jamdudum tibi, fili dulciſſime, verbi Dei Dpofitis, qui praerant fingulis operibus, numero s, curam commiſeram, & nunc quoque pro tria millia & trecenta præcipientium populo ; » dicit; Adoniram Dominus meus excelfus, „ fide a qua adſtamus reſponſa commit- » hoc eft, Chriftus, qui operariis templi præ- „ to. „ ponitur, ut ordinet quibus menſibus ad ope- Secundus caſus eſt, ſi neſcit linguam po- » randum exeant, quibus ad curandum do- puli plene, ſicut in vita beati Auguſtini di- " mum ſuam redeant, eum prædicatorum citur : quam ſcripfit Poſſidonius Clamenſis e- » mentes familiarius informat, ut diſcernant piſcopus , ut ait Caſſiodorus libro de illuſtri- „ quando oporteat eccleſiam ædificare pradi- bus viris , dicitur enim ibi b quod ſanctus vir » cando, vel alia officia præſtando, vel quan- „ Valerius Hipponenſis epiſcopus ordinavit „ do ad conſcientiam ſuam examinandam, aut „ beatum Auguſtinum in presbyterum: vir " quaſi ad propriam domum inſpiciendam re- „ pius & Deum timens exultabat, & Deo „ verti, ut orationibus & jejuniis ſuperno in- „ gratias agebat, preces, quas frequentiſſime „ fudiſſet Deo, exauditas a Domino narrabat, " spectore, & visitatore digna fit. Et subdit „ ut ſibi concederetur talis, qui poſſet verbo „ gloſſa: Notandum autem quod pars in mon- „ Dei & doctrina ſalubri eccleſiam DominiE» te lapides feindebant, pars onera portabant, „ diverſa enim ſunt dona Spiritus; & quidam » ædificare : cui rei ſe homo ratione Græcus, „ majorem docendi, & protervos arguendi " minuſque lingua Latina & literis instructus, � conſtantiam habent; quidam mitiores ad „ minus utilem previdebat . Ideo eidem preſ- conſolandos puſillanimes exſiſtunt, quidam „ bytero, ſcilicet beato Auguſtino ooteſtatem » utraque virtute præditi ad opus Domini „ tradidit coram ſe & eccleſia evangelium pra- dicandi, & frequentiſſime pertractandi, con- v conveniunt. Hac ibi. Ex quo patet, quod * tra uſum -quidem & conſuetudinem Afri- epiſcopi & prælati rite a prædicationis actu ſunt excuſati , dum tamen variis & arduis pro s canarum eccleſiarum. Hæc ibi. Sic enim „ beatus Auguſtinus adhuc viventi Vale- ſibi commiſſarum ovium & rerum occupantur n rio non ſucceſſit, ſed ci acceſsit 7. qu. 1. distractionibus. Sextus, ſi epiſcopus inſiſtit ſacra Scripturæ * Non autem, Cosçil, General. Tom. 2Ia. 7. q. 1. Serl- pſit mihi, E. 1. & ſeqq. Di�t. 99. Par torum , & , Studendum eſt, C.7. ibid. tap. 11. Di�t. 84. Per- venir, cap. I. diſi. 86. Fra- trem noſtrum c. 6. Diſt. 86.. Per torum. ANNO ÉHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433. R. q1. 2. NOD Satrin 32 VBu śtu-

Strana 1042
Goroil. 8. a Foršů v Pro quau ſamus. b Faria, quod quandů. 1042 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. 1041 quæ ad ſalutem audientium ſpectant , fine qui-A Tertius caſus, ſi fit infirmus, vel nimis ſe-- bus ſalvari non poſſent, tunc enim propter nex:tunc enim per facerdotes prædicatio & alia opera ſacerdotalia expleri poſſent, ſed ſcandalum perverſorum non eſt omittendum verbum Dei, ut dictum est: non ergo fuit pontificalia per epiſcopos vicinos. Non enim propter infirmitatem debet epiſcopus deponi, tutum illam concluſionem ponere abſolute, ne afflictio afflicto ſuperaddatur ; ſed per alios & ſine neceſſaria distinctione. ſuppleri quæ per eum minime poſſent per- Ultimum corollarium dominus proponens fici , ut probatur auctoritatibus multis, VII. dixit: „ Non ſolum ſacerdotes minores , ſed quæſtione 1. Scripſit mihi , & ſequentibus „ & prælati majores tenentur verbum Dei fi- сарр. „ deliter annuntiare: Ad quod declarandum Quartus caſus , ſi ad concordandum diſcor- dico, quod prælati & presbyteri tenentur per ſe vel alios verbum Dei fideliter annuutiare; dantes laborat : eſt enim officium epiſcopi diſ- cordantes tam clericos quam laicos concor- non tamen ita tenentur prædicare, quin in caſibus ſex vel ſeptem ad minus poſſint ſup- dare, ut probatur distinctione xc. Per totum; portari. Pro quo notandum, quod in quin- „ ubi ex concilio Carthaginensi IV. dicitur: que caſibus prælati majores poſſunt licite o-B " Studendum eſt epiſcopis ut diſſidentes fra- » tres five clericos, five laicos, magis ad pa- mittere prædicationem verbi Dei, & alios ſup- � cem , quam ad judicium coerceant. Ibidem plere » dicit Innocentius II. Præcipimus ut epiſco- Primus eſt, fi ſunt impeditæ linguæ, ut pa- » pi ad ſolum Deum, & falutem populi ha- tet Exod. av. de Moyſe, quem Dominus con- „ bentes reſpectum , omni tepiditate ſemota stituit ſupremum prælatum in ſynagoga, ait: Domine, non ſum cloquens ab heri & nudiu- „ ad pacem firmiter tenendam , mutuum ſibi ftertius. Gloſſa dicit ſecundum Hebræos: Gra- » conſilium & auxilium præbeant , nec hoc „ alicujus odio vel amore prætermittantur: cilem & tenuem vocem habuit, & neceſſe v quod ſi quis in hoc Dei opere tepidus in- erat clamoroſa voce uti, qui a regio faſtu „ ventus fuerit, damnum propriæ dignitatis prope accedere non permittebatur. Inſuper „ incurrat. Hæc ille. ibidem Dominus ait: Aaron frater tuus Levi- Quintus caſus, quando pauperibus ſuis op- tes ſcio quod eloquens ſit , ipſe loquetur pro te preſſis tenetur ſubvenire & pietatis operibus ad populum, & erit os tuum: tu autem eris ei diverſis infiſtere, ubi veriſimile eſt quod ma- in his quæ ad Deum pertinent. Ubi gloſſa ſu- per illo , ipſe loquetur pro te. Hic ſubaudi-Cjorem fructum faciant, quam ſi pro tunc præ- dicarent. De quibus diſtinctione LXXXIV. Per- tur , Ad populum, & cum dicit ibi, loquetur ad populum, indicat in Moyſe principatum, venit, & capite ſequenti ; & diſtinctione in Aaron miniſterium. Simili de cauſa bea- LXXXVI. ubi ſcribit beatus Gregorius Maria- tus Valerius epiſcopus beato Vincentio diaco- num epiſcopum excitandum, quod videbatur no verbum. Dei ad prædicandum commiſit, obdormiviſſe , & quod patientibus non ſuccur- rebat, nec alienam miſeriam, propriam cre- cujus Vincentii paſſionem ſeu hiſtoriam in ec- debat : & diſtinctione LXXXVI. Per totum ; ex- cleſia legimus: quam quidam beatum Augu- hortantur epiſcopi defendere oppreſſos, & re- ſtinum ſcripfifſe dicunt , ubi ſic dicitur: „ Vin- fiſtere oppreſſionibus omnium ad ſe confugien- „ centius nobilis genere , ſed fide & religio- tium. Idcirco gloſſa 111. Reg. v. ubi litera „ ne nobilior, beati Valerii epiſcopi diaco- habet, quod Adoniram erat ſupra hujuſmodi „ nus fuit: cui epiſcopus, qui impeditioris indictionem: Fuerunt enim Salowoni ſeptuagin- „ erat linguæ, vices ſuas commiſerat, & ip- ta millia corum qui oncra portabant, & octo- „ ſe orationi & contemplationi vacabat; un- „ de & ipſe beatus Valerius Vincentio ait: ginta millia latomorum in monte, abſque præ- „ Jamdudum tibi, fili dulciſſime, verbi Dei Dpofitis, qui praerant fingulis operibus, numero s, curam commiſeram, & nunc quoque pro tria millia & trecenta præcipientium populo ; » dicit; Adoniram Dominus meus excelfus, „ fide a qua adſtamus reſponſa commit- » hoc eft, Chriftus, qui operariis templi præ- „ to. „ ponitur, ut ordinet quibus menſibus ad ope- Secundus caſus eſt, ſi neſcit linguam po- » randum exeant, quibus ad curandum do- puli plene, ſicut in vita beati Auguſtini di- " mum ſuam redeant, eum prædicatorum citur : quam ſcripfit Poſſidonius Clamenſis e- » mentes familiarius informat, ut diſcernant piſcopus , ut ait Caſſiodorus libro de illuſtri- „ quando oporteat eccleſiam ædificare pradi- bus viris , dicitur enim ibi b quod ſanctus vir » cando, vel alia officia præſtando, vel quan- „ Valerius Hipponenſis epiſcopus ordinavit „ do ad conſcientiam ſuam examinandam, aut „ beatum Auguſtinum in presbyterum: vir " quaſi ad propriam domum inſpiciendam re- „ pius & Deum timens exultabat, & Deo „ verti, ut orationibus & jejuniis ſuperno in- „ gratias agebat, preces, quas frequentiſſime „ fudiſſet Deo, exauditas a Domino narrabat, " spectore, & visitatore digna fit. Et subdit „ ut ſibi concederetur talis, qui poſſet verbo „ gloſſa: Notandum autem quod pars in mon- „ Dei & doctrina ſalubri eccleſiam DominiE» te lapides feindebant, pars onera portabant, „ diverſa enim ſunt dona Spiritus; & quidam » ædificare : cui rei ſe homo ratione Græcus, „ majorem docendi, & protervos arguendi " minuſque lingua Latina & literis instructus, � conſtantiam habent; quidam mitiores ad „ minus utilem previdebat . Ideo eidem preſ- conſolandos puſillanimes exſiſtunt, quidam „ bytero, ſcilicet beato Auguſtino ooteſtatem » utraque virtute præditi ad opus Domini „ tradidit coram ſe & eccleſia evangelium pra- v conveniunt. Hac ibi. Ex quo patet, quod dicandi, & frequentiſſime pertractandi, con- * tra uſum -quidem & conſuetudinem Afri- epiſcopi & prælati rite a prædicationis actu s canarum eccleſiarum. Hæc ibi. Sic enim ſunt excuſati , dum tamen variis & arduis pro „ beatus Auguſtinus adhuc viventi Vale- ſibi commiſſarum ovium & rerum occupantur n rio non ſucceſſit, ſed ci acceſsit 7. qu. 1. distractionibus. * Non autem, Sextus, ſi epiſcopus inſiſtit ſacra Scripturæ Cosçil, General. Tom. 2Ia. 7. q. 1. Serl- pſit mihi, E. 1. & ſeqq. Di�t. 99. Par torum , & , Studendum eſt, C.7. ibid. tap. 11. Di�t. 84. Per- venir, cap. I. diſi. 86. Fra- trem noſtrum c. 6. Diſt. 86.. Per torum. ANNO ÉHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433. R. q1. 2. NOD Satrin 32 VBu śtu-

Strana 1043
ANNO CHRISTI 1433. B. Th. quod Hb. 7. ait. 4. De offic. ju- fic. ord. Inter 1043 conftai, quia tunc proficit pluribus , & præ- dicatores docet aliis predicare: dicit eniin in quodlibetis, quod licet in cafu neceffitatis fa- lubris fit epifcopis aut. doctoribus , reliclis pro- priis officiis faluti animarum particularium in- tendere ; fed tamen fimpliciter magiseft utile & meritorium facre theologie ftodio infiflere, & circa doctrinae popularium non intendere. Nam ratio demonítrat, quod melius eft eos erudire de pertinentibus ad. falutem , qui in fe, & alis proficere poffunt, quam his, qui tantum fibi profunt, infüpér in quolibet arti- fiio videmus quod femper melius habct, qui difponit de artificio, & dicitur architeQton, ORATIO HENRICI KALTEISEN ftudio feu expofirioni, ut ex fanco Thoma A £1044 Epilogus hujus ledlionis concluftvus eft hic : Ut ściant volentes quid de prafenti adiu fer cum afferant, ifta ex jam dicis eliciuntur, Primum , quod non ratione ordinis facerdota- lis, fed ratione non coercitivæ jurifdiétionis , competit pluribus presbyteris actus publica predicationis : quia officium prædicationis fic efi a facerdotio diftindum , quod non omni- bus facerdotibus competit, & tam aliis quam faceréotibus competere ex fpeciali commiflio- ne poterit. Secundum , quod non eft prece- ptum Domini quemlibet presbyterum libere predicare verbum Dei: quia multi fandli fue- — —— ANNO CHRISTI 2833. quam alii qui manu.operantur: unde ipfe et-Brunt, qui ramen numquam pradicaycrumt 7. jam majori pretio conducitur. Ín ædificio au- tem fpirituali funt quafi manuaícs operarii, qui particulariter infiflunt cur» animarum, puta facramenta miniftrando , vel aliquid hu- jufmodi particulariter operando : fed qua principales artifices funt epilcopi & do&ores, qui imperant & difponugt, & docent alios qualiter operari debeant. Sic ergo fimpliciter melius eft docere facram Scripturam , quam intendere predicationi, fi bona intentione fiat . Unde 1x. ad Thimoth. rx. Zac commenda f- tote, 615 dolibus hominibus , qui idonei erunt. & alios do- Mattb, 4. cere. Et quafi hós cafus fimul comprehendir capitulum , Inter cetera ; dicens de officio ju- nec omnes presbyteri fuccedunt Apoftolis , ni= fi tantum epifcopi: his folis precepit Deus predicare cvangelium regni Dei. Tertium, decuit, Chriftum fepe. praedicare ad inftruen- dum populum in credendis & in agendis, & tantum femel colebrarę ad inftituendum hoc myfterium in comniemoratonem unice {uz pafhonis. Quartum , fi effet populus adhuc. infidelis & converrendus , forte ibi effet necef farior pradicatio , quam Miffe celebratio; ubi ambo fimul ficti non poffent. Sed. confidera- за jam fide divuigara univerfalis ecclelie pra falute tam. virorum quam mortuorum, utilior eft Miffe celebratio, quam praedicatio. Quin- » dicis ordinarii libro r. Ínter cetera; que ad C tum , convenit divini cultus augmento effe » » » » " » » » falutem anjmarum pertinent populi Chriftia- ni, pabulum verbi Dei permaxime nofci- tur ei perneceffarium : quia ficut corpus ma- teriali, ita anima fpirituali cibo nutritur, eo qued non folo pane vivit homo, fed ex omni yerbo , quod procedit. de ore Dei, Unde cum fepe contingat, quod epifcopi propter fuas occupationes multiplices, vel > Un fus , feu occafiones alias , ( ne dicamus de- fe&um fcientie, quod in eis reprobandum 'eft omnino, nec de cetero tolerandum ) per feiplos non fufficiunt .miniftrare populo verbum Dei, 'maxime per amplas dioscefes 99 p. 29 27 ut epilcopi viros idoneos , ad fanfte pre- dicationis officium falubriter exfequendum affumant, porenres in opere & fermone. Ix infra; Unde precipimus tam in cathe- dralibus , quam in ecclefiis conventrelibüs, viros idoneos ordinari ; quos epifcopi' pof- fint coadjutores & cooperatores habere , noh > in audiendis confeffionibus & pcenitentis in- jungendis, ac cæteris qua' pertinent ad: fa- » lutem animarum. Ad ea, quz in oppofitum allegayit 'domi- mus proponens, fcilicet quod in. primitiva ec- clefa tam Apoftoli quam fepruaginta duo di- fcipuli per fe peedicabant, & in locum yum nunc epifcopi & inferiores presbyteri fuc- cefferunt,-ut dicit Anacletus, diftin&tione xxr. In novo: Refpondeo, quod verum eft quod in loca eorum fuccefferunt ; non: tamen fequi- tur ex hoc, quod ficut illi perfonaliter pet mundum difcurrerunt, &-ubique prædicave- runt, ita & i(li facere tenearitur - fed füfficie- quod in cafibus preícriptis per aligs idoneos ad hoc deputatos fiat, & ita quilibet in fua diccefi proyideat; ut patet ex diclis. invalitudines corporales, aut hofliles incur-' folum in predicationis officio, verum etiam" ео-- É omnibus fanis ejus. pluraliratem. alrarium rationabilem in ftatu ec- clefiaftico , non ut fanctis vel idolis immole- inus, fed ut verum Deum glorificemus, & in , fandiis ejus laudemus. Sextum, ut quicum- que non vult fententiam excommunicationis incurrere, ceffet velle predicare ubique, fi prohibitus 6t a fufficienti prelato ecclefie : quia tàlis fententia per mulia generalia concilia eft dictata, nec interim erravit univerfalis eccle- fia fan&ta. Septimum eft; excommunicationis fententia etiam injufle lata eít timenda, me ex contemptu fiat valida. Octavum , 'prapter- fcandalum perverforum fepe e(t pretermiten- dum Dei verbum, prafertim in eo qui prz- 6x diffufas : generali conflitutione fanximus, D dicare non eft obligatus , aut in his, que e funt de neceffitare falutis. Nonum , epifcopi & præ- lati majores non funt fic ad. predicandum ob- liga, quin ex cerüs caufis finr. fepius ratio- nabiliter fupportati. Fínaliter eft veritas arti- culi, fcilicet, quod facerdotes & diaconi fin- guli & dittin&e non debent libere & fine im- pedimento predicare verbum Dei. Hac quæ- fo, cariffimi domini, accipite in corde bono per fidem illuminantem credendo , & optimo per gratiam jufticantem rerinendo, tenendo „corde bono, & perficiendo opere, ut frudum reportemus jn patientia, vere pacis cxfiflen. tia, pacis entia cum: vobis ipfis, pacis fcien- tia cum proximis, pacis encenia cum Deo & Sic nunc £naliter pacem Chrifli opto vobis, quam obtulit fuis di(cipu- lis refurgens ex mortuis , in gloria immorta- litatis, quam. nobis præftare dignetur, cui o- mnc genu curyatur, qui cum Patre & Spiri- tu fanto regnat per fecula. Amen. . Xr quemadmodum in principio, ita nunc in fine hec prefcripte hujus facrofan&s fynó- di offero correctioni , quemadmodum extra io- cum concilii indefimenter me fubjeci alma matris mee univerfiiis Colonienfis determi- nationi & decifioni, Же- & } В, ad ent 

Strana 1044
ANNO CHRISTI 1433. B. Th. quod Hb. 7. ait. 4. De offic. ju- fic. ord. Inter 1043 conftai, quia tunc proficit pluribus , & præ- dicatores docet aliis predicare: dicit eniin in quodlibetis, quod licet in cafu neceffitatis fa- lubris fit epifcopis aut. doctoribus , reliclis pro- priis officiis faluti animarum particularium in- tendere ; fed tamen fimpliciter magiseft utile & meritorium facre theologie ftodio infiflere, & circa doctrinae popularium non intendere. Nam ratio demonítrat, quod melius eft eos erudire de pertinentibus ad. falutem , qui in fe, & alis proficere poffunt, quam his, qui tantum fibi profunt, infüpér in quolibet arti- fiio videmus quod femper melius habct, qui difponit de artificio, & dicitur architeQton, ORATIO HENRICI KALTEISEN ftudio feu expofirioni, ut ex fanco Thoma A £1044 Epilogus hujus ledlionis concluftvus eft hic : Ut ściant volentes quid de prafenti adiu fer cum afferant, ifta ex jam dicis eliciuntur, Primum , quod non ratione ordinis facerdota- lis, fed ratione non coercitivæ jurifdiétionis , competit pluribus presbyteris actus publica predicationis : quia officium prædicationis fic efi a facerdotio diftindum , quod non omni- bus facerdotibus competit, & tam aliis quam faceréotibus competere ex fpeciali commiflio- ne poterit. Secundum , quod non eft prece- ptum Domini quemlibet presbyterum libere predicare verbum Dei: quia multi fandli fue- — —— ANNO CHRISTI 2833. quam alii qui manu.operantur: unde ipfe et-Brunt, qui ramen numquam pradicaycrumt 7. jam majori pretio conducitur. Ín ædificio au- tem fpirituali funt quafi manuaícs operarii, qui particulariter infiflunt cur» animarum, puta facramenta miniftrando , vel aliquid hu- jufmodi particulariter operando : fed qua principales artifices funt epilcopi & do&ores, qui imperant & difponugt, & docent alios qualiter operari debeant. Sic ergo fimpliciter melius eft docere facram Scripturam , quam intendere predicationi, fi bona intentione fiat . Unde 1x. ad Thimoth. rx. Zac commenda f- tote, 615 dolibus hominibus , qui idonei erunt. & alios do- Mattb, 4. cere. Et quafi hós cafus fimul comprehendir capitulum , Inter cetera ; dicens de officio ju- nec omnes presbyteri fuccedunt Apoftolis , ni= fi tantum epifcopi: his folis precepit Deus predicare cvangelium regni Dei. Tertium, decuit, Chriftum fepe. praedicare ad inftruen- dum populum in credendis & in agendis, & tantum femel colebrarę ad inftituendum hoc myfterium in comniemoratonem unice {uz pafhonis. Quartum , fi effet populus adhuc. infidelis & converrendus , forte ibi effet necef farior pradicatio , quam Miffe celebratio; ubi ambo fimul ficti non poffent. Sed. confidera- за jam fide divuigara univerfalis ecclelie pra falute tam. virorum quam mortuorum, utilior eft Miffe celebratio, quam praedicatio. Quin- » dicis ordinarii libro r. Ínter cetera; que ad C tum , convenit divini cultus augmento effe » » » » " » » » falutem anjmarum pertinent populi Chriftia- ni, pabulum verbi Dei permaxime nofci- tur ei perneceffarium : quia ficut corpus ma- teriali, ita anima fpirituali cibo nutritur, eo qued non folo pane vivit homo, fed ex omni yerbo , quod procedit. de ore Dei, Unde cum fepe contingat, quod epifcopi propter fuas occupationes multiplices, vel > Un fus , feu occafiones alias , ( ne dicamus de- fe&um fcientie, quod in eis reprobandum 'eft omnino, nec de cetero tolerandum ) per feiplos non fufficiunt .miniftrare populo verbum Dei, 'maxime per amplas dioscefes 99 p. 29 27 ut epilcopi viros idoneos , ad fanfte pre- dicationis officium falubriter exfequendum affumant, porenres in opere & fermone. Ix infra; Unde precipimus tam in cathe- dralibus , quam in ecclefiis conventrelibüs, viros idoneos ordinari ; quos epifcopi' pof- fint coadjutores & cooperatores habere , noh > in audiendis confeffionibus & pcenitentis in- jungendis, ac cæteris qua' pertinent ad: fa- » lutem animarum. Ad ea, quz in oppofitum allegayit 'domi- mus proponens, fcilicet quod in. primitiva ec- clefa tam Apoftoli quam fepruaginta duo di- fcipuli per fe peedicabant, & in locum yum nunc epifcopi & inferiores presbyteri fuc- cefferunt,-ut dicit Anacletus, diftin&tione xxr. In novo: Refpondeo, quod verum eft quod in loca eorum fuccefferunt ; non: tamen fequi- tur ex hoc, quod ficut illi perfonaliter pet mundum difcurrerunt, &-ubique prædicave- runt, ita & i(li facere tenearitur - fed füfficie- quod in cafibus preícriptis per aligs idoneos ad hoc deputatos fiat, & ita quilibet in fua diccefi proyideat; ut patet ex diclis. invalitudines corporales, aut hofliles incur-' folum in predicationis officio, verum etiam" ео-- É omnibus fanis ejus. pluraliratem. alrarium rationabilem in ftatu ec- clefiaftico , non ut fanctis vel idolis immole- inus, fed ut verum Deum glorificemus, & in , fandiis ejus laudemus. Sextum, ut quicum- que non vult fententiam excommunicationis incurrere, ceffet velle predicare ubique, fi prohibitus 6t a fufficienti prelato ecclefie : quia tàlis fententia per mulia generalia concilia eft dictata, nec interim erravit univerfalis eccle- fia fan&ta. Septimum eft; excommunicationis fententia etiam injufle lata eít timenda, me ex contemptu fiat valida. Octavum , 'prapter- fcandalum perverforum fepe e(t pretermiten- dum Dei verbum, prafertim in eo qui prz- 6x diffufas : generali conflitutione fanximus, D dicare non eft obligatus , aut in his, que e funt de neceffitare falutis. Nonum , epifcopi & præ- lati majores non funt fic ad. predicandum ob- liga, quin ex cerüs caufis finr. fepius ratio- nabiliter fupportati. Fínaliter eft veritas arti- culi, fcilicet, quod facerdotes & diaconi fin- guli & dittin&e non debent libere & fine im- pedimento predicare verbum Dei. Hac quæ- fo, cariffimi domini, accipite in corde bono per fidem illuminantem credendo , & optimo per gratiam jufticantem rerinendo, tenendo „corde bono, & perficiendo opere, ut frudum reportemus jn patientia, vere pacis cxfiflen. tia, pacis entia cum: vobis ipfis, pacis fcien- tia cum proximis, pacis encenia cum Deo & Sic nunc £naliter pacem Chrifli opto vobis, quam obtulit fuis di(cipu- lis refurgens cx mortuis , in gloria immorta- litatis, quam. nobis præftare dignetur, cui o- mnc genu curyatur, qui cum Patre & Spiri- tu fanto regnat per fecula. Amen. . Xr quemadmodum in principio, ita nunc in fine hec prefcripte hujus facrofan&s fynó- di offero correctioni , quemadmodum extra io- cum concilii indefimenter me fubjeci alma matris mee univerfiiis Colonienfis determi- nationi & decifioni, Же- & } В, ad ent 

Strana 1045
1045 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DET. 1046 an” Replica de predicotione' verbi. Dei. Henrici A, mento fidei aliquid ruina fuerit paffus. Haec CHRISTI ; : Kalteifen , Chryfoftomus .- Super arenam enim , que flui- ANNO 1433. Reverendiffimi patres, & domini pre(tantif. da eff, & in unam copulam non potef redi- COSTI Chryfoft. ia » fimi, excelientifimi przfules, doctores eximii, Incliti regni Bohemie oratores egregii, in Chrifto -.ratres fingulariter precolendi; Eri juxta facri canonis veritarem omnia fuis de- bent convenire temporibus, xxir1. quzflione 1v. Si ecclefia. Nam omnia tempus habent , e [uis {paris tranfeunt univerfa fub fole, Krcte- fiafl. c. iir. nihilque fit ram philofophie co- gnatum , quam locis & temporibus aptare fer- mones , ait Socrates, tefte Macrobio, de con- vivic Sarurnalium libro vis. quia hec vis adhibenda eft eloquentiz, ur orator perfona- rum temporumgque , moderator exfiftat: non enim femper & apud omnes eodem modo io- quendum; Tullius de oratore , libro tertio. Gum prefens tcmpus & locus id exigant ur in hoc concilio fan&dorum & congregatione , domini oratores regni Bohemie, qui jam con- tía prius per me hic enarratam catholicam xeritatem per modum replice dubi: nonnul- Ja ernclarunt, in materia de verbi Dei pra- "licationc contententur copiose: ideo pro om- mi in generali noflrum exhortatione affumo werba tempo; currenti & materie prefenti congrua, Luce xr. ex evangelio currentis Do- minice exarata, Beati qui audiunt verbum Des & cuftodiunt illud. Ubi Beda veterabilis nod tantummodo eam, que Verbum Dei corpora- liter generare meruerat, fed & omnes, qui idem verbum fpirituale auditu fidei concipe- ie, & boni operis cuftodia, vel in fuo, vel in proxiínorum corde parere, & quafi alere ftuduerinz , afferit effe beatos. | “In quo claret duo effe cougrua auditori verbi Dei neceffaria, quorum primum eft au- üientia docilis: Zeati qui audiunt. verbum Dei; fecundum, perfeverantia finalis . € cufiodiint śilud. Primo, inquam , auditori divini fermo- ts congruit obedientia docilis, fic cnim bea- di, fcilicet qui audiunt verbum Dei: Beatum tamque quodlibet membram ex hoc dicitur, quando a&us fibi proprius e(t , fecundum opti- mium & perfedum ftatum virtutis jus, in nullo impeditus: fic enim beati didi funt o- culi qui viderunt Vilium Dei; & beatus ven- ter, beataque ubera , que ipfum nutriveruat; ibidem: xi. ait dominus Albertus Magnus: Et vere beata fit auris, que quod foris percipit, & boni operis cuftodia perficit, fanctus "Pho- Map. 7. mas in gloffa continua. Sic enim, qui audi- vit verba mea, € facit ea, affimilebitur. viro fapienti. » Vir, inquam , fapiens eft Chriftus, qui edificat domum fuam, id eft, eccle- fiam fuam fupra petram, id eli, fdei for- titudinem : vir autem flnltus, diabolus eft, qui aedificat domum fuara, id eft, omnes impios, fuper atenam , id eft, inconítan- tiam infidelitatis, aut. fuper carnales homi- nes, qui dicuntur arena. propter fterilitatem, & quia fibi non cohareńt, fed funt per di- verfaś opiniones di/perfi, & quia funt in- nuimerabiles. Exponit S. Chryfoftomüs , & fequitur: Diabolo autem firnilis et , qui au- dit verba Dei, & non facit, ea enim que 'aüdiuntur & non funt, feparata funt. & dif- perfa; & ideo affimulantur arenz. Sicar au- + tem domus diaboli deftru&a eft per Chri- » flum, ita & tales saper arenam fundaci ca » dunt: & ft ruina magna, fi quis de fundz- Concil, Gcn, Tom. XXIX. » » » » $ » » x » > » » w E gi, omnis hereticorum fermo zd hoc «di&ca- tur ot corruat, Ecatus Hieronymus ibidem . » Eft vere magna ruina ralis hominis fecun- » dum omaem dimen(onem magnitudinis . „ Longa, quiain foveam nune cuípe, tandem » in barathrum cadet gehenne eterne, que „ magna eft, quia irreparabilis, ex commen- 5. to venerabilis Lyse, Ruwina eft enim hec in- ; telligenda magna, quia dicturus eft Domi- » nus audientibus & non facientibus: Jte ma- » leditli in ignem aternum , fecuadum Rabanum : » lata, quoniam in fluviis blandarum & fen- E, fui ülabenzium voluptatum illecebtz figni- 5 ficantur, quibus primum fides rivis paten- , tibus immadefcit: poft quos fluviorum pror- » fus, id eff, graviorum per cupiditatem mo- » tus incurit, ut exinde tota ventorum vis p Circumftanüum defeviat, id eft, uwoiverfus „ diabolice poteftatis fpiritus. Hilarius ibi- » dem. Ruina, inquam , alia, quia tetius fi- , dei.& omnium articulorum collifiva; qui » enim unicum fidei articulum difcredir, nul- - ., lum fimpliciter credit, féd rotam fidem ab- » hegavit; adeo quod nec habitum fidei ré- » tinet informis, aut formate fidei, ait fan- » €us Thomas 2. 2. quaft. s. articulo 3. cu- » jus rationem. affignat dicens: Species cujas- CG, libet habitus dependet ex ratione formali » Objecii, qua füblata fpecies habitus rema- » nere non poteft: fidei autem five formate „ aut informis objeQum formale eít veritas „ prima, fecundum quod manifzflatur in Scri- » pturis facris, & doctrina ecclefie. Unde » quicumque non inheret doctrine ecclefiz, » (üe procedit ex veritate prima in Scriptu- „ fis facris manifeftata , ficut infallibili divi- „ ne regule , non habet habitum fidei; fed » ea que funt fidei alio modp tenct quam » per fidem, fcilicet per opinztionem. Ille „ enim qui inharet do&rine ecclefim, ram- » quam regule infallibili, omnibus affentic » que ecclefia docet: alioquin fi de his que D, ecclefia docet, que vult tenet , & quz non » vult, non tenet; non jam inhzret doctrine 4 €cclefie , tamquam regule infallibili , fed „ propria voluntati. TÍzc fanctus doctor: un- de concludit quod fient peccatum | mortale contrariatur caritati, ita diícredere unum. ar- ticulum, contrariatur fidei: [fed caritas non remanet in homine poft unicum peccatum mortale: ergo nequc fides manet, poftquam homo unicum articulum difcredit. Et in fine dicit: Sic eft de perfecte credere, ficur de perfeCle obedire. Sed ad perfe&e obedire Deo, requiritur obfervantia omnium manda- torum fucrum, a qua decidit quicumque u- num. preceptum frangit. Qui enim in uno of E fendit , fatus ef omnium reds. Ádjuro igitur vos fingulos per Deum fan- €um, per Deum vivum, per Deum veram, per vifcera mifericordie Dei nóftri, per vulne- ra, & fanguinem Chrifli, quatenus determi- nationi fancte ecclefe in credendis & agendis plene, fimpliciter & plane vos füubmittatis: ip- fa enim eft reguia infallibilis im terris, cujus fides non deficit. Luce xx11. contra quam por- te inferni non prevalebunt, extra quam qui depertus fuerit diluvio eterne damnazionis pe- ribit , ficut extra arcam falus nulli hominum Yuu 2 fuit, 

Strana 1046
1045 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DET. 1046 an” Replica de predicotione' verbi. Dei. Henrici A, mento fidei aliquid ruina fuerit paffus. Haec CHRISTI ; : Kalteifen , Chryfoftomus .- Super arenam enim , que flui- ANNO 1433. Reverendiffimi patres, & domini pre(tantif. da eff, & in unam copulam non potef redi- COSTI Chryfofte ia » fimi, excelientifimi przfules, doctores eximii, Incliti regni Bohemie oratores egregii, in Chrifto -.ratres fingulariter precolendi; Eri juxta facri canonis veritarem omnia fuis de- bent convenire temporibus, xxir1. quzflione 1v. Si ecclefia. Nam omnia tempus habent , e [uis {paris tranfeunt univerfa fub fole, Krcte- fiafl. c. iir. nihilque fit ram philofophie co- gnatum , quam locis & temporibus aptare fer- mones , ait Socrates, tefte Macrobio, de con- vivic Sarurnalium libro vis. quia hec vis adhibenda eft eloquentiz, ur orator perfona- rum temporumgque , moderator exfiftat: non enim femper & apud omnes eodem modo lo- quendum; Tullius de oratore , libro tertio. Gum prefens tcmpus & locus id exigant ur in hoc concilio fan&dorum & congregatione , domini oratores regni Bohemie, qui jam con- tía prius per me hic enarratam catholicam xeritatem per modum replice dubi: nonnul- Ja ernclarunt, in materia de verbi Dei pra- "licationc contententur copiose: ideo pro om- mi in generali noflrum exhortatione affumo werba tempo; currenti & materie prefenti congrua, Luce xr. ex evangelio currentis Do- minice exarata, Beati qui audiunt verbum Des & cuftodiunt illud. Ubi Beda veterabilis nod tantummodo eam, que Verbum Dei corpora- liter generare meruerat, fed & omnes, qui idem verbum fpirituale auditu fidei concipe- ie, & boni operis cuftodia, vel in fuo, vel in proxiínorum corde parere, & quafi alere ftuduerinz , afferit effe beatos. | “In quo claret duo effe cougrua auditori verbi Dei neceffaria, quorum primum eft au- üientia docilis: Zeati qui audiunt. verbum Dei; fecundum, perfeverantia finalis . € cufiodiint śilud. Primo, inquam , auditori divini fermo- ts congruit obedientia docilis, fic cnim bea- di, fcilicet qui audiunt verbum Dei: Beatum tamque quodlibet membram ex hoc dicitur, quando a&us fibi proprius e(t , fecundum opti- mium & perfedum ftatum virtutis jus, in nulio impeditus: fic enim beati didi funt o- culi qui viderunt Vilium Dei; & beatus ven- ter, beataque ubera , que ipfum nutriveruat; ibidem: xi. ait dominus Albertus Magnus: Et vere beata fit auris, que quod foris percipit, & boni operis cuftodia perficit, fanctus "Pho- Map. 7. mas in gloffa continua. Sic enim, qui audi- vit verba mea, € facit ea, affimilebitur. viro fapienti. » Vir, inquam , fapiens eft Chriftus, qui edificat domum fuam, id eft, eccle- fiam fuam fupra petram, id eli, fdei for- titudinem : vir autem flnltus, diabolus eft, qui aedificat domum fuara, id eft, omnes impios, fuper atenam , id eft, inconítan- tiam infidelitatis, aut. fuper carnales homi- nes, qui dicuntur arena. propter fterilitatem, & quia fibi non cohareńt, fed funt per di- verfaś opiniones di/perfi, & quia funt in- nuimerabiles. Exponit S. Chryfoftomüs , & fequitur: Diabolo autem firnilis et , qui au- dit verba Dei, & non facit, ea enim que 'aüdiuntur & non funt, feparata funt. & dif- perfa; & ideo affimulantur arenz. Sicar au- + tem domus diaboli deftru&a eft per Chri- » flum, ita & tales saper arenam fundaci ca » dunt: & ft ruina magna, fi quis de fundz- Concil, Gcn, Tom. XXIX. » » » » $ » » x » > » » w E gi, omnis hereticorum fermo zd hoc «di&ca- tur ot corruat, Ecatus Hieronymus ibidem . » Eft vere magna ruina ralis hominis fecun- » dum omaem dimen(onem magnitudinis . „ Longa, quiain foveam nune cuípe, tandem » in barathrum cadet gehenne eterne, que „ magna eft, quia irreparabilis, ex commen- 5. to venerabilis Lyse, Ruwina eft enim hec in- ; telligenda magna, quia dicturus eft Domi- » nus audientibus & non facientibus: Jte ma- » leditli in ignem aternum , fecuadum Rabanum : » lata, quoniam in fluviis blandarum & fen- E, fui ülabenzium voluptatum illecebtz figni- 5 ficantur, quibus primum fides rivis paten- , tibus immadefcit: poft quos fluviorum pror- » fus, id eff, graviorum per cupiditatem mo- » tus incurit, ut exinde tota ventorum vis p Circumftanüum defeviat, id eft, uwoiverfus „ diabolice poteftatis fpiritus. Hilarius ibi- » dem. Ruina, inquam , alia, quia tetius fi- , dei.& omnium articulorum collifiva; qui » enim unicum fidei articulum difcredir, nul- - ., lum fimpliciter credit, féd rotam fidem ab- » hegavit; adeo quod nec habitum fidei ré- » tinet informis, aut formate fidei, ait fan- » €us Thomas 2. 2. quaft. s. articulo 3. cu- » jus rationem. affignat dicens: Species cujas- CG, libet habitus dependet ex ratione formali » Objecii, qua füblata fpecies habitus rema- » nere non poteft: fidei autem five formate „ aut informis objeQum formale eít veritas „ prima, fecundum quod manifzflatur in Scri- » pturis facris, & doctrina ecclefie. Unde » quicumque non inheret doctrine ecclefiz, » (üe procedit ex veritate prima in Scriptu- „ fis facris manifeftata , ficut infallibili divi- „ ne regule , non habet habitum fidei; fed » ea que funt fidei alio modp tenct quam » per fidem, fcilicet per opinztionem. Ille „ enim qui inharet do&rine ecclefim, ram- » quam regule infallibili, omnibus affentic » que ecclefia docet: alioquin fi de his que D, ecclefia docet, que vult tenet , & quz non » vult, non tenet; non jam inhzret doctrine 4 €cclefie , tamquam regule infallibili , fed „ propria voluntati. TÍzc fanctus doctor: un- de concludit quod fient peccatum | mortale contrariatur caritati, ita diícredere unum. ar- ticulum, contrariatur fidei: [fed caritas non remanet in homine poft unicum peccatum mortale: ergo nequc fides manet, poftquam homo unicum articulum difcredit. Et in fine dicit: Sic eft de perfecte credere, ficur de perfeCle obedire. Sed ad perfe&e obedire Deo, requiritur obfervantia omnium manda- torum fucrum, a qua decidit quicumque u- num. preceptum frangit. Qui enim in uno of E fendit , fatus ef omnium reds. Ádjuro igitur vos fingulos per Deum fan- €um, per Deum vivum, per Deum veram, per vifcera mifericordie Dei nóftri, per vulne- ra, & fanguinem Chrifli, quatenus determi- nationi fancte ecclefe in credendis & agendis plene, fimpliciter & plane vos füubmittatis: ip- fa enim eft reguia infallibilis im terris, cujus fides non deficit. Luce xx11. contra quam por- te inferni non prevalebunt, extra quam qui depertus fuerit diluvio eterne damnazionis pe- ribit , ficut extra arcam falus nulli hominum Yuu 2 fuit, 

Strana 1047
— fuit, ficut patet Cenefis vir. qui aliunde af- À morem , ORATIO HENR 3 047 ICI KALTEISEN 2048 peecata peracja ad humiliationem 2 mer ANNO gendere conatur, fur eft 8 larro, patibulo & ut in profperis cautior; i adverfis patientior, Mate caste rota infernalibus cruciandus , Joannis x. ficut in recordatione peccatorum fuorum in Oculis ” 2433» Augufl. traf. 42. in Matth, de contrario beati tunc in fpe, tandem in re, qui hoc verbum Dei audiunt, & faciunt: nom enim auditores legis tautum , fed fa&ores. jufli- ficabuntur, ad Rom. 11. Si quis fermonem meum fervaverit, mortem non gufłabit in eter- num, Joannis vrii. Secundo , concluf finali- ter, quod auditori verbi Dei congruit , nedum obedientia docilis.mt faciat, fed etiam perfe- werantia finalis, ne deficiat, fed cuftodiat il- lud: dicit chema: Etenim ferous fus cuftodit ea , $n cuflodiendis illis retributio multa , Plalm. r8. Cuflodit, inquam, ee non ad rempus, fi fuis vilior, in poenitendo ferventior , in alio- rum compaffione defetuum promprior. Sic e- nim diligentibus Deum omnia cooperantur in bo num fis qui fecundum propofitum. vocati funt fancü. ad Rom. 8. Quartum, ad dictamen core fcientim recurrere , delicta juvenruris depian- Bere, proprio & aliorum fe judicio fubmitte- re, ne forte rea fit peccati mortalis, ubi x in quo creditur effe julia: ficque a peccatis caniinere, dignos poenitentie fructus agere, St ardua vite opera exercere: qua fummario deducit Bernardus ex illo x. Joann. v. Tres ufque ultimum vitz fpatium in rali devorio- B funt qui toflimonsum dant in terra , fpiritus , 8- ne verfetyr Exponit ibid. Caffiodorus. Sic qui ex Deo cfl, verba Dei audit, propterea wos non. auditis, quia ex Deo non eflis, Joan. 8. Naru- ra ex Deo, non vitia ex Deo: hoc enim €is dictum eft, qui non folum peccato vi- fiofi erant, nam hoc commune erat omni- bus, fed etiam præcogniti, quod non fue- runt credituri ea fide qua poffent a pecca- » torum obligatione liberari . Beatns Augufti- » nus fupcr eodem , Sed qui funt hi przco- gniti, alio nomine præfciti; profe(o qui non 2udiunt verbum Dei, & cuftodiunt illud, te— fle beato Bernardo in fermone qui intitulatur de Septuagefimz; ubi inter cetera fpei noftre » 2 » » » qua, & fanguis, Spiritus. contribulatus, a- qua lamentationis, & fanguis amoris, nr in- 'juitu Chrifli fanguinis contineat a peccatis, De his & fimilibus ibid. beatus Bernardus: ,, Quis w poteft dicere, Ego fum de electis, & ego » fum de pradeftinaris ad witam : ego fum de » numero elecozum ? zeclamante fcriptura: Certitndinem utique non habemus, fed fpei fiducia confolatur nos; mne dubitationis an- xietate cruciemür. Propter hoc data. funt fi- gna quedam S indicia manifefla fanCtitatis; ut indubitabile fit,eum effe de numero electorum, in quo illa figna. permanferint . Hac ille. figna oflendere volens quis poffet fecure confi-C — E contrario, quamquam civium Babylonis dere.fe de numero predeflinatorum exiffere , inquit fic: » Porro infer ea que fiduciam pre- » flant & materiam fpei, unum illud maximum » eft, de quo nunc coepimus loqui, qui eff ex » Deo, verba Dei audit, Nonnullos ficinterdum » audientes inyenics, ac fi nihil ad eos per- 5 fineant que dicuntur , non intrare cor fuum, non difcutere mores fuos, non cogitare; ne forte quod audiunt dicum fit propter eos: magis autem , fi forte fermo Dei vivus & efhcax ( qui fuo & non ejus qui loquitur asbitrio fertir ubicumque voluerit ) fi in- quam manifcftę adverfus vitia ilia proceffe- rit, quibus fenriunt fefe obligatos , diffimu- inventione palliant vitia, & feducunt mife- ri feipfos, Yn his, inquit, falutis figna non yideo, magis autem vereor, ne forte pro- pterea non audiant verbum Dei, quia non funt ex Dco. Dec Bernardus, Ciyes ergo Babylon ex diabolo fünt, cives Jerufalem ex Deo funt. Primi eti verba Dei audiunt; mon cuftodinnt. Secundi , audiunt, perfe&e & exa&e cu(todiunt. Ét haec erat ve- ra differenüa inter eleQtos & prefcitos , & fi- gna probabilia exiftunt, Qui enim ex Deo funt, ita yerbum Déi audiunt, quod per fi- gna fue predeflinationis igna pandunt , prout ex variis do&ores colügunt. Primum eft, fr viriliter a pugnantes ires. hoftes devincit, car- nem, mundum, & diabolum: quod enim na- filiorum przefcitionis mula funt figna, utpo- fe , guia cuncla eis temporalia profpere fuc~ cedunt, qui ducunt jn bonis dies fuos, & in puncto ad inferna défcendunt ; fub flagellis hu- jus mundi non ingemifcere , fed raagis indu. rari, velut Pharao, cujus induratum cor fina- liter perit; frequens recidiyatio in mortale, ficut recidivatio frequens infirmorum , fignifi- cat vicinam mortem; velle contentari de bo- nis prafenis viue, & ærerna vita carere: fa- men fingulare fignum quod homo «x diabolo fit, id eft, ad diabolum per finalem impceni- tentjam pertineat, eft, quod in pertinacia ali- cujus peccati yel erroris perfeverz* , prafertim “lant & avertung ocales cordis , gualibet ad-Din ferio, cum jam non fit fpes vire fue lon- gævæ: quibus valde portimefceuda eft. fenten- tia Domini Joannis vri:. Zu peccatis veftris moriemini; cujus ratio fubditur: Pos ex patre diabolo eflis, & defideria patris veflri vultis fa- cere. Et que fint illa defidera fubditur: Zł/e enim homicida erat ab initio, & in veritate non fleiit vite, jufla, & veritas in co non efl fana do- rins. Secundum expofitionem S. Thomz ibi- dem: fic enim quia veritate doctrine. feu fidet paulatim decidunt, finaliter in peccatis fuis de- cedunt; promt illud nomen, Verum , indicat: de quo quoties una litera fubtrahitur to- tics fignificatio permutatur. Unde dicitur fic metrice: Quinque placet re&is, fed quatuor eltile figit; Sunt trja pars , anni à ftc duo mole fonant. Mefcit homo , ua. amorc vel odio dignus ft? gy, An Forte, fed malo wadze. i . Pe : i . SM . nang. Eipas pre tum ex Deo vincit. mundum , Secundum, fi in ESenfys eft, Ya di&io, Verum; habet quinque 3, Fert »- hoc mundo non civem fe manfurum , fed ho- literas, & fua fignifcatio placet reCtis; fed'ü fpitem viantem confiderar; f divitiæ affluant, cor non apponens ; fed de vebus hujus mun- di quanto minus poteft utens, femper in'cæ- lo thefaurizans, utpote fe de hoc mundo non effe recognofcens; dicens cunr Apoftolo : Non tollatur ultima litera, fcilicet M, refiduæ li- -terz faciunt vern, quod figit altile; fi tolian- tur quarta & quinia, fcilicet V & M, manet ver, que eft pass anni: fitollatur R cum fe- quentibus, non pifi ve relinquitur, in veritate habemus manentem civitatem fed futuram $ngui- rimus, Tertium , Ó ei omnia cooperamtur in bonum, profpera ad timorem , adver(a ad am non ftatur , fed mos in peccatis con(íequituy ; © b Us alteso ie f WT . . bro babetur Tea fi per M memoria, U veritas , M major sedi 6 M mma. prelatorum, V voluntad & imperio sefiftitur, lon (ase $s re- 

Strana 1048
— fuit, ficut patet Cenefis vir. qui aliunde af- À morem , ORATIO HENR 3 047 ICI KALTEISEN 2048 peecata peracja ad humiliationem 2 mer ANNO gendere conatur, fur eft 8 larro, patibulo & ut in profperis cautior; i adverfis patientior, Mate caste rota infernalibus cruciandus , Joannis x. ficut in recordatione peccatorum fuorum in Oculis ” 2433» Augufl. traf. 42. in Matth, de contrario beati tunc in fpe, tandem in re, qui hoc verbum Dei audiunt, & faciunt: nom enim auditores legis tautum , fed fa&ores. jufli- ficabuntur, ad Rom. 11. Si quis fermonem meum fervaverit, mortem non gufłabit in eter- num, Joannis vrii. Secundo , concluf finali- ter, quod auditori verbi Dei congruit , nedum obedientia docilis.mt faciat, fed etiam perfe- werantia finalis, ne deficiat, fed cuftodiat il- lud: dicit chema: Etenim ferous fus cuftodit ea , $n cuflodiendis illis retributio multa , Plalm. r8. Cuflodit, inquam, ee non ad rempus, fi fuis vilior, in poenitendo ferventior , in alio- rum compaffione defetuum promprior. Sic e- nim diligentibus Deum omnia cooperantur in bo num fis qui fecundum propofitum. vocati funt fancü. ad Rom. 8. Quartum, ad dictamen core fcientim recurrere , delicta juvenruris depian- Bere, proprio & aliorum fe judicio fubmitte- re, ne forte rea fit peccati mortalis, ubi x in quo creditur effe julia: ficque a peccatis caniinere, dignos poenitentie fructus agere, St ardua vite opera exercere: qua fummario deducit Bernardus ex illo x. Joann. v. Tres ufque ultimum vitz fpatium in rali devorio- B funt qui toflimonsum dant in terra , fpiritus , 8- ne verfetyr Exponit ibid. Caffiodorus. Sic qui ex Deo cfl, verba Dei audit, propterea wos non. auditis, quia ex Deo non eflis, Joan. 8. Naru- ra ex Deo, non vitia ex Deo: hoc enim €is dictum eft, qui non folum peccato vi- fiofi erant, nam hoc commune erat omni- bus, fed etiam præcogniti, quod non fue- runt credituri ea fide qua poffent a pecca- » torum obligatione liberari . Beatns Augufti- » nus fupcr eodem , Sed qui funt hi przco- gniti, alio nomine præfciti; profe(o qui non 2udiunt verbum Dei, & cuftodiunt illud, te— fle beato Bernardo in fermone qui intitulatur de Septuagefimz; ubi inter cetera fpei noftre » 2 » » » qua, & fanguis, Spiritus. contribulatus, a- qua lamentationis, & fanguis amoris, nr in- 'juitu Chrifli fanguinis contineat a peccatis, De his & fimilibus ibid. beatus Bernardus: ,, Quis w poteft dicere, Ego fum de electis, & ego » fum de pradeftinaris ad witam : ego fum de » numero elecozum ? zeclamante fcriptura: Certitndinem utique non habemus, fed fpei fiducia confolatur nos; mne dubitationis an- xietate cruciemür. Propter hoc data. funt fi- gna quedam S indicia manifefla fanCtitatis; ut indubitabile fit,eum effe de numero electorum, in quo illa figna. permanferint . Hac ille. figna oflendere volens quis poffet fecure confi-C — E contrario, quamquam civium Babylonis dere.fe de numero predeflinatorum exiffere , inquit fic: » Porro infer ea que fiduciam pre- » flant & materiam fpei, unum illud maximum » eft, de quo nunc coepimus loqui, qui eff ex » Deo, verba Dei audit, Nonnullos ficinterdum » audientes inyenics, ac fi nihil ad eos per- 5 fineant que dicuntur , non intrare cor fuum, non difcutere mores fuos, non cogitare; ne forte quod audiunt dicum fit propter eos: magis autem , fi forte fermo Dei vivus & efhcax ( qui fuo & non ejus qui loquitur asbitrio fertir ubicumque voluerit ) fi in- quam manifcftę adverfus vitia ilia proceffe- rit, quibus fenriunt fefe obligatos , diffimu- inventione palliant vitia, & feducunt mife- ri feipfos, Yn his, inquit, falutis figna non yideo, magis autem vereor, ne forte pro- pterea non audiant verbum Dei, quia non funt ex Dco. Dec Bernardus, Ciyes ergo Babylon ex diabolo fünt, cives Jerufalem ex Deo funt. Primi eti verba Dei audiunt; mon cuftodinnt. Secundi , audiunt, perfe&e & exa&e cu(todiunt. Ét haec erat ve- ra differenüa inter eleQtos & prefcitos , & fi- gna probabilia exiftunt, Qui enim ex Deo funt, ita yerbum Déi audiunt, quod per fi- gna fue predeflinationis igna pandunt , prout ex variis do&ores colügunt. Primum eft, fr viriliter a pugnantes ires. hoftes devincit, car- nem, mundum, & diabolum: quod enim na- filiorum przefcitionis mula funt figna, utpo- fe , guia cuncla eis temporalia profpere fuc~ cedunt, qui ducunt jn bonis dies fuos, & in puncto ad inferna défcendunt ; fub flagellis hu- jus mundi non ingemifcere , fed raagis indu. rari, velut Pharao, cujus induratum cor fina- liter perit; frequens recidiyatio in mortale, ficut recidivatio frequens infirmorum , fignifi- cat vicinam mortem; velle contentari de bo- nis prafenis viue, & ærerna vita carere: fa- men fingulare fignum quod homo «x diabolo fit, id eft, ad diabolum per finalem impceni- tentjam pertineat, eft, quod in pertinacia ali- cujus peccati yel erroris perfeverz* , prafertim “lant & avertung ocales cordis , gualibet ad-Din ferio, cum jam non fit fpes vire fue lon- gævæ: quibus valde portimefceuda eft. fenten- tia Domini Joannis vri:. Zu peccatis veftris moriemini; cujus ratio fubditur: Pos ex patre diabolo eflis, & defideria patris veflri vultis fa- cere. Et que fint illa defidera fubditur: Zł/e enim homicida erat ab initio, & in veritate non fleiit vite, jufla, & veritas in co non efl fana do- rins. Secundum expofitionem S. Thomz ibi- dem: fic enim quia veritate doctrine. feu fidet paulatim decidunt, finaliter in peccatis fuis de- cedunt; promt illud nomen, Verum , indicat: de quo quoties una litera fubtrahitur to- tics fignificatio permutatur. Unde dicitur fic metrice: Quinque placet re&is, fed quatuor eltile figit; Sunt trja pars , anni à ftc duo mole fonant. Mefcit homo , ua. amorc vel odio dignus ft? gy, An Forte, fed malo wadze. i . Pe : i . SM . nang. Eipas pre tum ex Deo vincit. mundum , Secundum, fi in ESenfys eft, Ya di&io, Verum; habet quinque 3, Fert »- hoc mundo non civem fe manfurum , fed ho- literas, & fua fignifcatio placet reCtis; fed'ü fpitem viantem confiderar; f divitiæ affluant, cor non apponens ; fed de vebus hujus mun- di quanto minus poteft utens, femper in'cæ- lo thefaurizans, utpote fe de hoc mundo non effe recognofcens; dicens cunr Apoftolo : Non tollatur ultima litera, fcilicet M, refiduæ li- -terz faciunt vern, quod figit altile; fi tolian- tur quarta & quinia, fcilicet V & M, manet ver, que eft pass anni: fitollatur R cum fe- quentibus, non pifi ve relinquitur, in veritate habemus manentem civitatem fed futuram $ngui- rimus, Tertium , Ó ei omnia cooperamtur in bonum, profpera ad timorem , adver(a ad am non ftatur , fed mos in peccatis con(equitur ; b 5 In alter i. f WT . . bro babetur Tea fi per M memoria, U veritas , M major sedi 6 M mma. prelatorum, V voluntad & imperio sefiftitur, lon (ase $s re- 

Strana 1049
ANNO CHRISTI 1. 1049 Qui enim non' obedierit facerdotis imperio, tnorte morietur homo ille, Deut. xvit. Pacem ergo t Ivoenti & im- merizatem diligite , ait Dominus omnipotens: Quod pero R żelki zuikure . Efalm, 18. as. qua. 2. Bi gnelibet ; pro. phezavit. Deus, Go Gp 8.. Morb. 5, fi feceritis , Deus pacis & dile&ionis erit vobif- cum ; & juxta thema, beati eritis, fi verbum Dei quod audieritis , opcre & corde cuftodierir.s modo in fpé, tandem in ře: quod nobis con- cedat clementiffimus Deus , qui vivit &. re-. gnat. Amen. In primis circa iftam conclufionem ; Hoc mandat Chriftus Jefus 4 ergo faciendum : Hoc prohibet Chrjftus Jefus, ergo ron faciendnm : Dicit dominus replicans , quod fatis notabile eft apud fe, quod circa illam confequentiam šmmoraverim ; JEflimo , inguiz, quod cogita: verit ipfam effe quafi fundarsentum pofitionis mee. Sed ego dedi fibt aliam caufam in fcri- piis, utpote, quod talis modus argüendi pof fet caufa effe erroris , 8x feduQionis muito- rum 5 dicentibns populis effe precepta que non funt, & non efie que funt: & {i bene confidero, hoc eft totum inter nos fchifma , quod vos dicitis communicare populum fub utraque fpecie, effe preceptum Ghrilli , pre- dicare debere diaconos & presbyteros effc preceptum Chrifti ; aboleri oinnia . peccata mortalia publica, efle wandatum Chrifti; cle- zum non habere civile dominium , effe pre- ceptum Chrifü: & neutrum eorum credo ego efie praeceptum Chrifii. Et quia tanıa oritura C erat inter Chri(li praeceptorum cognitionem diverfitas , ideo petebat Pfalmifta, & nos fe- cam petere debemus, Da mihi intelleHum , ut difcam mandata tua : non illa decem, que uti- que fciebat ; fed intelligere inter e2 ‘que vi- dentur effe Dei præceptz., & non funt , ut ściamus que fit difcretio & differentia : ideo jam licet fuficienter declaratum , adhnc circa idem reddam triplicem rationem : "quarum prima eft , quod non omne verbum Chrifli habens notam feu formam praecepti eft pre- ceptum Chrifti preceptive fumendum . Unde » dicit Archidiaconus xxzJ. quafüone iV. a s» multiplici differentia : » faGum & voluntatem , ut ibi: Diliges Do- » minum Deum tuum. Quandoque voluntatem & non fa&um, ut dum precepit Ábrahe im- molare filinm, tamen noluit eum. immolari, Ubi dicit beatus Ambrofius ex lib. de patrizr- chis : immolari filium ; nec impleri hoc munus vo- » lebat. ; quia ovem pro flic imniolandam . obtulit ; fed ientavir affe&um patris, fi Dei præcepta præferret filio. Et infra: Non mittas, inquit, manim. tuam in pueram , nec facias illi quidquam : affedum tuum inquifivi, non effe&um exegi: tentavi men- tem tuam , fi etiam filio dile&tifmo non parceres propier me. 5 ii. Non enim. Tertio, quandoque factum, & non voluntatem , ut Exod, vi. precepit ut filii Hrael accommodarent vafa aurea & argen- tea ab JEgyptiis: non tamen voluit per hoc ut alii exemplum {ymerent fpoliandi, ait bea- tus Auguftinus in lib, Qual. & affumitur x1v. quaft. v. Dixit Dominus. Quarto, neque vo- luntatem , neque facum, utpote quando ali- quid my(ílicum precipit, ut ibi : 53 eculus tuus fcaszdalizac te, erue cum ; ubi non oculos erut, » fed intentio prava precipjrur ex(cindi: Pre» 2 ^» ” DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. & recalcitratur , mors rato bona acquiri tur: A, cipit Dominus quandoque ut infiruat , 12 comme 8» 2 Non ‘enim volebat Dominus a patre: 3» xxii. I1. queftionc E, 1056 » in cæco quem fanavit : quandoque út tentet, .# ut hic de præcepte Abrahæ; quandoque ut » impleatur, ut ibi : Diliges Dominum Deum » tuum, Hac ile. . - Hinc etiam alludit éximius ille de&tor anti- quus Generalis ordinis mei Predicatorum , M. Hunibertus füper illo verbo, Hec igitur funt, que nt obfervetis precipimus, in principio re- gule béati Auguftini; dicens quod quedam re- » periuntur in verbis divinis, qus habent in fe v modum & intenrionem precepü , ut eftillud : » Hoc ef pracepiuum meum , ut diligatis vos invi« » cem. Quedam vero que habent preceptum » non in modo, fed in intentione, ut eft illud de fanatione furdi & muti, Marc. vz. Pra- cepit eis ne cuiquam dicerent. Quis enim aue deat hoc dicere, quod intenderet eos Domi- nus per hec obligare , per quod .peccaffent inortaliter predicando miraculum , plus, Gc plus, quanto plus & plus: precipiebar , ut ta- cerent? Hæc ille. Et infra dicit: In evange- lio Marc. vx. dicitur: recepit eis ne quid toi- lerent in via nifi virgam tantum: illad ver- bum przcipiendi potius importat intehtionem voluntatis, quam veritatem 'precepti. Infra fcriptura facra eodem modo loquitur, Gt ta- men quædam reputantur fimplices exhorta- tiones , quedam precepta, ficut Luc. v1. cum dicirer : Si quis te percufferit ad. unam maxil- lam, prebe ei C alteram, confilium eft: & zam dicitur in eodem capite: Jutuum date , nibil inde fperantes, licet fit idem modus lo- quendi, tamen eft preceptum . Hec ille. Patet ergo tam multipliciter oftenfum, quod non omne verbum Chrifli habens notam prz- cepti, habeat voluntatem & intentionem prz cepti: & per confequens non obbligat ad facien- dum’. Ex faperabundanti autem item deducitur ex teflimoniis utrinfque teflamenti . Primo fic: nam Genel 111. Dominus przcepit protopla- "fis, dicens: Crefcite & multiplicamini , & im- plete terram Ft tamen noluit quemlibet homi- nem hoc preceptum obligare, fed folum ali- » 2» 22 2” » ” » » » 9» 25 » 5 22 m 2 » 42 Prophetavit; dicens: Preceptum, Dei eftin quos de multitudine, quos tamen nor eXpref- quandoque precipit Dfir in fpecie : unde dici: fan&us Thomas rr. » 1L. quaft. orm. art. 11. ad z.argumentumi : Praeceptum habet rationem debiti , fed du- pliciter dicitur aliquid effe debitum , Uno modo ita ut impleatur 2 quolibet , & hoc debitum: fine peccato przterire non poffit. Aliud eft debitum implendum a mulititudi- ne: mola enim funt' multitudini neceffaria , ad quz implenda unws homo non fufficit: fed implentur a. multitudine , dum unus hoc, alius aliud facit. Praeceptum: ergo le- gis naturz datum homini de comeflione , ne: cefle eft quod ab unoquoque impleatur; a- liter enim. individuum coníervari non pol-. fet. Sed przceptum datum de generatione re- fbicit totam mulitudincm hominum , cui ne- ceľľarium eft , non folum quod multiplicetur corporaliter , fed etiam fpiritualiter proficiat : & ideo fuflicienter providetur humanæ multi- tudini, 6 quidam: generationi carnali operam dent, quidam fpirituali, ab illa carnali ab- flinentes ut contemplationi vacent ad totius humani generis pulcritudinem & falutem ; ficut quidaia in exercitu caftra cuftodiunt , » quidzm (igna deferunt , quidam gladiis decer- & tant. Que omnia debita funt mulitudini , » fed per unum impleri non poffunt. Hac ilie. Se- 2 3 ” „ 9 » » 2 35 ” „ 2 29 » 2 99 29 2 » ANNO. CHRISTI 1433. Jeaun. 15» 

Strana 1050
ANNO CHRISTI 1. 1049 Qui enim non' obedierit facerdotis imperio, tnorte morietur homo ille, Deut. xvit. Pacem ergo t Ivoenti & im- merizatem diligite , ait Dominus omnipotens: Quod pero R żelki zuikure . Efalm, 18. as. qua. 2. Bi gnelibet ; pro. phezavit. Days. Go Gp 8.. Morb. 5, fi feceritis , Deus pacis & dile&ionis erit vobif- cum ; & juxta thema, beati eritis, fi verbum Dei quod audieritis , opcre & corde cuftodierir.s modo in fpé, tandem in ře: quod nobis con- cedat clementiffimus Deus , qui vivit &. re-. gnat. Amen. In primis circa iftam conclufionem ; Hoc mandat Chriftus Jefus 4 ergo faciendum : Hoc prohibet Chrjftus Jefus, ergo ron faciendnm : Dicit dominus replicans , quod fatis notabile eft apud fe, quod circa illam confequentiam šmmoraverim ; JEflimo , inguiz, quod cogita: verit ipfam effe quafi fundarsentum pofitionis mee. Sed ego dedi fibt aliam caufam in fcri- piis, utpote, quod talis modus argüendi pof fet caufa effe erroris , 8x feduQionis muito- rum 5 dicentibns populis effe precepta que non funt, & non efie que funt: & {i bene confidero, hoc eft totum inter nos fchifma , quod vos dicitis communicare populum fub utraque fpecie, effe preceptum Ghrilli , pre- dicare debere diaconos & presbyteros effc preceptum Chrifti ; aboleri oinnia . peccata mortalia publica, efle wandatum Chrifti; cle- zum non habere civile dominium , effe pre- ceptum Chrifü: & neutrum eorum credo ego efie praeceptum Chrifii. Et quia tanıa oritura C erat inter Chri(li praeceptorum cognitionem diverfitas , ideo petebat Pfalmifta, & nos fe- cam petere debemus, Da mihi intelleHum , ut difcam mandata tua : non illa decem, que uti- que fciebat ; fed intelligere inter e2 ‘que vi- dentur effe Dei præceptz., & non funt , ut ściamus que fit difcretio & differentia : ideo jam licet fuficienter declaratum , adhnc circa idem reddam triplicem rationem : "quarum prima eft , quod non omne verbum Chrifli habens notam feu formam praecepti eft pre- ceptum Chrifti preceptive fumendum . Unde » dicit Archidiaconus xxzJ. quafüone iV. a s» multiplici differentia : » faGum & voluntatem , ut ibi: Diliges Do- » minum Deum tuum. Quandoque voluntatem & non fa&um, ut dum precepit Ábrahe im- molare filinm, tamen noluit eum. immolari, Ubi dicit beatus Ambrofius ex lib. de patrizr- chis : immolari filium ; nec impleri hoc munus vo- » lebat. ; quia ovem pro flic imniolandam . obtulit ; fed ientavir affe&um patris, fi Dei præcepta præferret filio. Et infra: Non mittas, inquit, manim. tuam in pueram , nec facias illi quidquam : affedum tuum inquifivi, non effe&um exegi: tentavi men- tem tuam , fi etiam filio dile&tifmo non parceres propier me. 5 ii. Non enim. Tertio, quandoque factum, & non voluntatem , ut Exod, vi. precepit ut filii Hrael accommodarent vafa aurea & argen- tea ab JEgyptiis: non tamen voluit per hoc ut alii exemplum fimerent fpoliandi, ait bea- tus Áuguítinus in lib. Quaft. & affumitur x1v. quaft. v, Dixit Dominus. Quarto, meque vo- luntatem , neque facum, utpote quando ali- quid my(ílicum precipit, ut ibi : 53 eculus tuus fcaszdalizac te, erue cum ; ubi non oculos erut, » fed intentio prava precipjrur ex(cindi: Pre» 2 ^» ” DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. & recalcitratur , mors rato bona acquiri tur: A, cipit Dominus quandoque ut infiruat , 12 comme 8» 2 Non ‘enim volebat Dominus a patre: 3» xxii. I1. queftionc E, 1056 » in cæco quem fanavit : quandoque út tentet, .# ut hic de præcepte Abrahæ; quandoque ut » impleatur, ut ibi : Diliges Dominum Deum » tuum, Hac ile. . - Hinc etiam alludit éximius ille de&tor anti- quus Generalis ordinis mei Predicatorum , M. Hunibertus füper illo verbo, Hec igitur funt, que nt obfervetis precipimus, in principio re- gule béati Auguftini; dicens quod quedam re- » periuntur in verbis divinis, qus habent in fe v modum & intenrionem precepü , ut eftillud : » Hoc ef pracepiuum meum , ut diligatis vos invi« » cem. Quedam vero que habent preceptum » non in modo, fed in intentione, ut eft illud de fanatione furdi & muti, Marc. vz. Pra- cepit eis ne cuiquam dicerent. Quis enim aue deat hoc dicere, quod intenderet eos Domi- nus per hec obligare , per quod .peccaffent inortaliter predicando miraculum , plus, Gc plus, quanto plus & plus: precipiebar , ut ta- cerent? Hæc ille. Et infra dicit: In evange- lio Marc. vx. dicitur: recepit eis ne quid toi- lerent in via nifi virgam tantum: illad ver- bum przcipiendi potius importat intehtionem voluntatis, quam veritatem 'precepti. Infra fcriptura facra eodem modo loquitur, Gt ta- men quædam reputantur fimplices exhorta- tiones , quedam precepta, ficut Luc. v1. cum dicirer : Si quis te percufferit ad. unam maxil- lam, prebe ei C alteram, confilium eft: & zam dicitur in eodem capite: Jutuum date , nibil inde fperantes, licet fit idem modus lo- quendi, tamen eft preceptum . Hec ille. Patet ergo tam multipliciter oftenfum, quod non omne verbum Chrifli habens notam prz- cepti, habeat voluntatem & intentionem prz cepti: & per confequens non obbligat ad facien- dum’. Ex faperabundanti autem item deducitur ex teflimoniis utrinfque teflamenti . Primo fic: nam Genel 111. Dominus przcepit protopla- "fis, dicens: Crefcite & multiplicamini , & im- plete terram Ft tamen noluit quemlibet homi- nem hoc preceptum obligare, fed folum ali- » 2» 22 2” » ” » » » 9» 25 » 5 22 m 2 » 42 Prophetavit; dicens: Preceptum, Dei eftin quos de multitudine, quos tamen nor eXpref- quandoque precipit Dfir in fpecie : unde dici: fan&us Thomas rr. » 1L. quaft. orm. art. 11. ad z.argumentumi : Praeceptum habet rationem debiti , fed du- pliciter dicitur aliquid effe debitum , Uno modo ita ut impleatur 2 quolibet , & hoc debitum: fine peccato przterire non poffit. Aliud eft debitum implendum a mulititudi- ne: mola enim funt' multitudini neceffaria , ad quz implenda unws homo non fufficit: fed implentur a. multitudine , dum unus hoc, alius aliud facit. Praeceptum: ergo le- gis naturz datum homini de comeflione , ne: cefle eft quod ab unoquoque impleatur; a- liter enim. individuum coníervari non pol-. fet. Sed przceptum datum de generatione re- fbicit totam mulitudincm hominum , cui ne- ceľľarium eft , non folum quod multiplicetur corporaliter , fed etiam fpiritualiter proficiat : & ideo fuflicienter providetur humanæ multi- tudini, 6 quidam: generationi carnali operam dent, quidam fpirituali, ab illa carnali ab- flinentes ut contemplationi vacent ad totius humani generis pulcritudinem & falutem ; ficut quidaia in exercitu caftra cuftodiunt , » quidzm (igna deferunt , quidam gladiis decer- & tant. Que omnia debita funt mulitudini , » fed per unum impleri non poffunt. Hac ilie. Se- 2 3 ” „ 9 » » 2 35 ” „ 2 29 » 2 99 29 2 » ANNO. CHRISTI 1433. Joann. 15 

Strana 1051
1051 ORÄTIO HENR oz Secundo fic: Summum & maximum man- ANNO datum veteris X nova legis non habet inven- CPUs! sionem precepti co modo per omnia > quo habet notam praecepti , ergo non obligat ad faciendum fecundum notam precepti, fed tan- tum fecundum intentionem praecipientis. Af- fumptum probatur fic: quia illud, Diliges Do- minum Deum tuum ex toto corde tuo , ©" tota anima tua, tola virtute , & cx omnibus ożribus zuis, eft fummum preceptum & primum & maximum mandatum Domini; & tamen illud non obligat viatorem aliquem, fecundum for- mam quam offert : ergo habeo propofitum . Et affumptum probatur, quia fecundum theo- logos multos , quorum fententiam. comple&i- tur dominus Petrus de Palude patriarcha, ter- iio fententiarum , diftin&ione xvrr.quaft. rrr. » illad preceptum aliquo modo praecipitur , » aliquo modo confulitur , & aliquo modo promittitur. Precipitur enim dupliciter: uno modo, quoad habitum & preparatioriem a- nimi, quia cariras parata e(t quantum & quando poteft ex toto corde diligere. 11. Precipitur quoad actum , dupliciter : uno modo privative , ut homo nihil contrahat, nec contrahere animo proponat, quod ca- ritati obviet, quod elt folum peccatum mor- tale . Alio modo, quoad acum poátive , quando & quantum ceít neceffe, aliter non. Secundo modo confulitur, & hoc quantum 2d actum caritatis , quantum eft poffibile , & debitis circum(tanriis obfervatis, Non e- nim ‘ex praecepto tenetur homo quantum poteft ex toto corde diligere, quia non te- netur facere omnia bona que poteft ; fed quanto piura bona fecerit, & Deum plus dilexerit, tanto melius fibi erit & quia con- filium datur de meliori , ideo ifto modo eft confilium. Sic etiam illud: Quodcumque poi! manus tua , inflanter operare . "(Tertio modo promittitur, foilicet quod a&um per- feQum & ron interruptum: Sic enim eftin promiffo etiam nobis, quibus tunc non eft ” +2 » » » .» » » > » » » » 43 2 9m $5 12 Beef. 19. M 2 22 » » $5 » nobis impotfibile, quod tunc erit facilc & de- ^» » Que dicere : Sanfius, faniłas, Janiłus. Maia vi. Hec ille. Dominus nofter per verbum im- perativum dicit ad Judam: Quod facis, fac ci- tius. Joannis xv11. tamen noluit per hoc praci- pere; ut traderet eum Fudais; alias Judas non peccaffet, fed preceptum Domini impleviffet : » unde dicit jbidem beatus Áuguflinns. Nor precepit facinus, fed praedixit fudz malum, nobis bonum, nontam in pérniciem perfidi fzviendo , quam ad falutem fidélium fefti- » nando. Er Chryfoftomus: Hoc enim quod » dicit: Quod facis, fac cilius, non pracipien- tis eft, neque confiliantis , fed exprobran- tis & oftendentis , quoniam ipfe nolebat » fuam perditionem impedirc. Mac ille. EA ergo illa forma concedenda : Iloc mandat Chriftus iub propria nota , &intentionem præ- cepti, ergo hoc eft faciendum. Alioquin fi mandat fub nota præcepti , & non voluntate feu intentione præcepti , nom femper obligat, ui ex prædiétis clare eft dedu um . : Secuuda ratio ad idem eft propter multiplica- tionem & zquivocam acceptionem hujus termi- ni, mandare vel przcipere; accipitur enim uno modo, prout mandare vel precipere idem eft quod rogare. Sic accipit beatus Gregorius r. M ” 2 D. Thom, in catena. Chryloft. in Plaim, 4 & in homit, xb. 9 ?» ICI KALTEISEN | 3052 A. quaft. :. Filium ; dicens: Filium veftra c ,» mandaftis ad facrum ordinem promoveri, ANNO Gloffa Archidiaconi , Mandaftis, id eft, ro- = gaflis, fupplicaftis: fic enim minor. mandat majori. iz. quæft. 111. Rogo ; ubi beatus Cregorius : Rogo & moneo , ne quifquam » €Xcommunicato przfumat communicare ; ubi , Rogo, ponitur preceptive, fecundum gloifam: Monemus quos habemus caros. xxvr11.quzft. 1. Sic. enim . Sic ctiam rogare ponitur pro mandare , & mandare pro rogare ,. xxis1. queft. rv. Guilifarius. Alio modo prout man- dare idem eft , quod permittere , diftinCtione Lv. Qui partem digiti volens abfcidit, non admittitur ad facros ordines; fed fi nolens B, ft vél cafu, canones praecipiunt clericos fie- » Ti. Glofľa Hugonis & Archidiaconi , Prgci- piunt, id e(t, permittunt , 31. quaft. z. Hac ratione: ubi dicit Chryfoftomus; & eft 1. ad » Corinth. vir. Hzc ratione Apoftoli prace- » perunt fccundas adire nuptias propter in- » €ontineontiam hominum . Gloffa ; Præcepe- runt, id eft, permiferunt . Diflindt. 1v. Qui partem, & z.dift, Domino fan@o. Ubi ifidoo +» rus fcribit ad Maffanum epiícopum: 1ilos ad: » priffinos gradus canones redire praecipiunt , „x QJuos penitentie preceffit fatisfaQio. Ubi di- cit Archidiaconvs , Præcipiunt, id eft, permit- tunt. xxxxrz.queit. rr. Hoc ipfum.. Tertio mo- do precipere feu mandare idem eft quod eonfu- C'lere: fic accipitur xxTT. queftione 1. Non eft: ubi dicit beatus Áugufünus fuper epiftola ad » (alat, Non eft contra preceptum Domini ju- „ Fare. Archidiaconus; contra preceptum, id: e, confilium: quia illud Matth. v. Nolite ju- rare, cít proprie confilium fecundum Barrholo- mium & Laurentium: & tamen beatus Augu- ftinus vocat illud preceprum .Quarto modo præ- cipere idem eft quod. tentare, ficut jubendo fi- gnificamus, quz fieri. (»pe nolumus, fed expe- rimentum obedientie quarimus: ficut de Abra- ham dictum eft, ut 3ntet Genef. xxx 1. & Richar- dus de xx. patriarch is xx1 1. Prophetavit . Quin- to modo præcipere idem e(t quod inflruere , (i- cut Chriflus precep — ccecis curatis, ne cuiquam » 93 52 2 » le&abile, quando son ceffabinus no&u die-D dicerent , & ipfi magis & magis miraculum predicarunt, Maith. zx. ubi beatus Ililarius - Silentium Dominus cocis imperat, quia À- poftolorum erat proprium predicare. Et bea- tus Hieronymus: Dominus quidem propter » humilitatem fugiens jafantie gloriam , hoc » preceperat, & illi propter memoriam gratiz non poffunt tacere beneficium . t beatus Gregorius x1x. Moralium : Querendum autem nobis eft, quid fit hoc, quod ipfe omnipo- tens, cui hoc eft velle quod poffe, & tacerà virtutes fuas voluit, & tamen ab eis qui illuminati funt, quafi invitus inducatur; niír quod fervis fuis fequentibus exemplum de- dit, ut ipfi quideri virtutes fuas occultari defiderent, & tamen ue alii eorum exem- plo proficiant, prodantus inviti . Occulten- tur ergo fludio; neceífitate publicentnr , & eorum occu)atio fit cuftodia propria, co- rum publicatio fit utilitas alien2. Hzc ille. Ex prehabitis fatis patere poteft, quare dixe- rim iftam confequentiam apud me non valere . Ex quibus etiam fequitur, quod illud non eft verum, quod dominus replicans hic dixit, fed $a fcriptis mihi non tradidit: fcilicet quod ad» duQum de Abraham non fuit preceptum , fed tertatio. Probat per textum . quia dicitur Genet ZXĄI » > 2 » ^ m » „ 2 E » 9» 4 9° sY 

Strana 1052
1051 ORÄTIO HENR oz Secundo fic: Summum & maximum man- ANNO datum veteris X nova legis non habet inven- CPUs! sionem precepti co modo per omnia > quo habet notam praecepti , ergo non obligat ad faciendum fecundum notam precepti, fed tan- tum fecundum intentionem praecipientis. Af- fumptum probatur fic: quia illud, Diliges Do- minum Deum tuum ex toto corde tuo , ©" tota anima tua, tola virtute , & cx omnibus ożribus zuis, eft fummum preceptum & primum & maximum mandatum Domini; & tamen illud non obligat viatorem aliquem, fecundum for- mam quam offert : ergo habeo propofitum . Et affumptum probatur, quia fecundum theo- logos multos , quorum fententiam. comple&i- tur dominus Petrus de Palude patriarcha, ter- tio fententiarum , diftinGione xvrr.quæft. rrr. » illud præceptum aliquo modo præcipitur , » aliquo modo confulitur , & aliquo modo promittitur. Precipitur enim dupliciter: uno modo, quoad habitum & preparatioriem a- nimi, quia cariras parata e(t quantum & quando poteft ex toto corde diligere. 11. Precipitur quoad actum , dupliciter : uno modo privative , ut homo nihil contrahat, nec contrahere animo proponat, quod ca- ritati obviet, quod elt folum peccatum mor- tale . Alio modo, quoad acum poátive , quando & quantum ceít neceffe, aliter non. Secundo modo confulitur, & hoc quantum 2d actum caritatis , quantum eft poffibile , & debitis circum(tanriis obfervatis, Non e- nim ‘ex praecepto tenetur homo quantum poteft ex toto corde diligere, quia non te- netur facere omnia bona que poteft ; fed quanto piura bona fecerit, & Deum plus dilexerit, tanto melius fibi erit & quia con- filium datur de meliori , ideo ifto modo eft confilium. Sic etiam illud: Quodcumque poi! manus tua , inflanter operare . "(Tertio modo promittitur, foilicet quod a&um per- feQum & ron interruptum: Sic enim eftin promiffo etiam nobis, quibus tunc non eft ” +2 » » » .» » » > » » » » 43 2 9m $5 12 Beef. 19. M 2 22 » » $5 » nobis impotfibile, quod tunc erit facilc & de- ^» » Que dicere : Sanfius, faniłas, Janiłus. Maia vi. Hec ille. Dominus nofter per verbum im- perativum dicit ad Judam: Quod facis, fac ci- tius. Joannis xv11. tamen noluit per hoc praci- perc; ut traderet eum Fudais; alias Judas non peccaffet, fed preceptum Domini impleviffet : » unde dicit jbidem beatus Áuguflinns. Nor precepit facinus, fed praedixit fudz malum, nobis bonum, nontam in pérniciem perfidi fzviendo , quam ad falutem fidélium fefti- » nando. Er Chryfoftomus: Hoc enim quod » dicit: Quod facis, fac cilius, non pracipien- tis eft, neque confiliantis , fed exprobran- tis & oftendentis , quoniam ipfe nolebat » fuam perditionem impedirc. Mac ille. EA ergo illa forma concedenda : Iloc mandat Chriftus iub propria nota , &intentionem præ- cepti, ergo hoc eft faciendum. Alioquin fi mandat fub nota præcepti , & non voluntate feu intentione præcepti , nom femper obligat, ui ex prædiétis clare eft dedu um . : Secuuda ratio ad idem eft propter multiplica- tionem & zquivocam acceptionem hujus termi- ni, mandare vel przcipere; accipitur enim uno modo, prout mandare vel precipere idem eft quod rogare. Sic accipit beatus Gregorius r. M ” 2 D. Thom, in catena. Chryloft. in Plaim, 4 & in homit, xb. 9 ?» ICI KALTEISEN | 3052 A. quaft. :. Filium ; dicens: Filium veftra c ,» mandaftis ad facrum ordinem promoveri, ANNO Gloffa Archidiaconi , Mandaftis, id eft, ro- = gaflis, fupplicaftis: fic enim minor. mandat majori. iz. quæft. 111. Rogo ; ubi beatus Cregorius : Rogo & moneo , ne quifquam » €Xcommunicato przfumat communicare ; ubi , Rogo, ponitur preceptive, fecundum gloifam: Monemus quos habemus caros. xxvr11.quzft. 1. Sic. enim . Sic ctiam rogare ponitur pro mandare , & mandare pro rogare ,. xxis1. queft. rv. Guilifarius. Alio modo prout man- dare idem eft , quod permittere , diftinCtione Lv. Qui partem digiti volens abfcidit, non admittitur ad facros ordines; fed fi nolens B, ft vél cafu, canones praecipiunt clericos fie- » Ti. Glofľa Hugonis & Archidiaconi , Prgci- piunt, id e(t, permittunt , 31. quaft. z. Hac ratione: ubi dicit Chryfoftomus; & eft 1. ad » Corinth. vir. Hzc ratione Apoftoli prace- » perunt fccundas adire nuptias propter in- » €ontineontiam hominum . Gloffa ; Præcepe- runt, id eft, permiferunt . Diflindt. 1v. Qui partem, & z.dift, Domino fan@o. Ubi ifidoo + rus fcribit ad Maffanum epiícopum: 1ilos ad: » priffinos gradus canones redire praecipiunt , „x QJuos penitentie preceffit fatisfaQio. Ubi di- cit Archidiaconvs , Præcipiunt, id eft, permit- tunt. xxxi rz. queft. 11. Hoc ipfum. Tertio mo- do precipere feu mandare idem eft quod eonfu- C'lere: fic accipitur xx11. quiftione 1. Non eft: ubi dicit beatus Áugufünus fuper epiftola ad » (alat, Non eft contra preceptum Domini ju- „ Fare. Archidiaconus; contra preceptum, id: e, confilium: quia illud Matth. v. Nolite ju- rare, cít proprie confilium fecundum Barrholo- mium & Laurentium: & tamen beatus Augu- ftinus vocat illud preceprum .Quarto modo præ- cipere idem eft quod. tentare, ficut jubendo fi- gnificamus, quz fieri. (»pe nolumus, fed expe- rimentum obedientie quarimus: ficut de Abra- ham dictum eft, ut 3ntet Genef. xxx 1. & Richar- dus de xx. patriarch is xx1 1. Prophetavit . Quin- to modo præcipere idem e(t quod inflruere , (i- cut Chriflus precep — ccecis curatis, ne cuiquam » 93 52 2 » le&abile, quando son ceffabinus no&u die-D dicerent , & ipfi magis & magis miraculum predicarunt, Maith. zx. ubi beatus Ililarius - Silentium Dominus cocis imperat, quia À- poftolorum erat proprium predicare. Et bea- tus Hieronymus: Dominus quidem propter » humilitatem fugiens jafantie gloriam , hoc » preceperat, & illi propter memoriam gratiz non poffunt tacere beneficium . t beatus Gregorius x1x. Moralium : Querendum autem nobis eft, quid fit hoc, quod ipfe omnipo- tens, cui hoc eft velle quod poffe, & tacerà virtutes fuas voluit, & tamen ab eis qui illuminati funt, quafi invitus inducatur; niír quod fervis fuis fequentibus exemplum de- dit, ut ipfi quideri virtutes fuas occultari defiderent, & tamen ue alii eorum exem- plo proficiant, prodantus inviti . Occulten- tur ergo fludio; neceífitate publicentnr , & eorum occu)atio fit cuftodia propria, co- rum publicatio fit utilitas alien2. Hzc ille. Ex prehabitis fatis patere poteft, quare dixe- rim iftam confequentiam apud me non valere . Ex quibus etiam fequitur, quod illud non eft verum, quod dominus replicans hic dixit, fed $a fcriptis mihi non tradidit: fcilicet quod ad» duQum de Abraham non fuit preceptum , fed tertatio. Probat per textum . quia dicitur Genet ZXĄI » > 2 » ^ m » „ 2 E » 9» 4 9° sY 

Strana 1053
1052 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. xx13, T'entavit Deus Abraham, Dico quod fuic À rum. Quodcumque ligaveris fuper terram , &c. 10$4 ANNO, preceptum & tentatio fimul, non obligans, ni- etiam quodcumque folveris fuper teriam erit. fo- ANNO e fi ut predictum efl; Namque quod fuerit pra- — lutum € im celis: ac fi diceret, Mandata & © 423. ceptum , preter ea que di&a funt, dicit fan- ftatuta , que manant ex auftoritate tua , ex Mash. 16. Qus Thomas ir. ri. queft, crv. art zv. ad fe- cundum. Idco etiam dicit textus imperative , Tolle filium tuum, & offer illum . Tolle , & offer, fant verba pracepriva. De ccecis cura- tis mecum concordat . Et fic confequentiam meam approbat: grates fibi, quia in hoc folvit debitum ,; & quod dicit nos laboraie’ in æqui- voco, quia ego intelligo de mandato imper- fecto, ipfe «e perfecto; dubito valde , quia hoc non probat teflimonio facere ftripture , juxtz regulam Hieronymi ad Demetriademi , eo debent haberi canonica, quia verius ema- nant ex poteflate mea. Qua in re memoriter eft attendendum, quod Chriftus fuit nove le- gis inflitutor , veterem implens: ceffaverunt autem legalia & judicialia ,. renianentibus prz- ceptis moralibus veteris legis , qua obligant nom ex vi illius legis, fed ex vi infcriptionis eorüm in cordibus noílris , fecundum illud Apoftoli ad Roman. Cum enim gentes, qua les gem non babent, noturaliter ea. que legis funt , faciunt , ejufmodi legem non habentes , ipfi fibi per ipfum adductam contra Pape auctoritatem : B funt lex , qui offendunt opus legis fcriptum. in Sacre fcripture teflimonium . non. habens , eadem facultate contemnitur, qua probatur. Confequenter arreftar fe in confequentia iHa: Papa mandat hoc, & in lege Domini faltem fe expreffe non fundat ,. dummodo contra mandatum Domini non przcipiat, nec con- tra facrorum. generalium conciliorum flatuta quedam: ergo hoc eft faciendum. Refpon- det; Secundum Hieronymum fcripture fa- cre anGoritatem non hahens, eadem facul- tate contemnitur , qua. probatur. Confimi- liter exemplariter: Papa mandat venerandum 33 » 2 v» > ” $» ^" 2; "n » cordibus fuis. Dominus ergo continuat moralia precepta in nova lege; fuperaddit autem: fa- cramenta & conília, non aurem inílituit ali- qua precepta judicialia. Hoc autem , quia my- flerio non vacat, obnixius perpendamus : nam hoc ipfo nos fcire voluit , quod prelatis & principibus 'commifit inftituere tales ordinatio- nes circa fuos , prout penfatis jocis & perfo- narum conditionibus .& aliis circumflaniiis vi- dentur congruere & expedire. Unde Luce x. dicitur - Qui vos audit, me audit; & qui vos fpernat , me fpernit . concilium transferri ad Bononiam, ergo eft Ex quo fequuntur corollaria . Primum : Di- Divine vo- | u t » faciendam . Hec ilie. Ad primum refpon- vine voluntati illos repugnare qui decreta , de- e rm deo, quod hoc multum eft irrationabiliter di- Ccretales, ceterafque. ordinariones afpcruantes , „» decreta pom- tif, zefpunur > Aum : quia fummi Pontificis atque prælatorum mejorum decreta , conflitu&enes , ceteraque ipforum fan&iones , in prædidtis jam præhar- raiis cafibus, tamquam leges ex Dei auctori- tatc derivatas, debemus venerando atque obe- diendo fufcipere , non illas redarguere , aut humano fenfu ditcutere, prout alma mater mea univerfitas Colonienfis deducit hoc modo: Pri- mo, duCu naturalis luminis. Unumquodque enim potefl ea, ad que ćjus poieftas aut au- tamquam authehticas renuunt recipere & hono- rare, Nam auctoritas prelatorum a Deo eft, & fic per idem eft repellere prelatos, & Dei au- Cotitatem. Secundum , quod nullus poteft fe legitime ab obedientia Pape bus fübtrahere, quod patet: nam Salvator Do- minus nofter Jefus Chriflus per fuam paflionem meruit judiciariam poteftatem faper omnem crea- taram , juxta illud Matthei xxvirr. Dara eff mihi omnis poteftas in célo & in terra . Unde in predićlis cafi- . Goritas fe extendit : propter quod videmus gloífa dicit fuper illo verbo Pfalm. Dominabitur Ffalm. 71. a Fotele quod principes a fuper communitates in fub- a mari ufquead mare: id eft, a quolibet fine 285 ditos ferunt leges, jura & flatura, cum pote- terra diffundetur, &.iam lare dilatabitur eccle- ftate coadtiva imponentis ea fübditis fervanda fia. Vicarius autem Chrifti eft Papa, unde nul- Cum igitur Chrifti vicarius Papa , & alii re-Dlus poteft fe fubtrahere ah obedientia ejus de &ores fapplent vicem Chrifii, poteftatem an- jure, car nullus poteft fe de jure fubtrakere ab Æoritatis non amittendo , quamvis forent pec. obedientia Dei. Sicut Chriftus recepit a Patre catorcs ; cuncludirne clare quod eorum ordi- ducatum & fceptrum ecclefie gentium ex Tfrael nationibus tamquam a Deo emanantibus, re- egrediens, fuper omnem poteftatem & princi- verenter fit obcdiendum . Cui alludit alia re-— patum ,fuper omine quodcumque eft, ut ei ge- gula formofa, Nam qui dat principale, dat ac- nua cunéta curventur; fic ipfe Perro & ejus füc- cefforium annexum. Et rorfus alia regula di- cefforibus pleniffimam poteftatem commifir, ut cit: Cujus eft fidis, illiuseft difponere de me- — dicit Cyrillus Patriarcha Alexandrinus in libro ‘ diis ad finem . Cum igitar re@ores communi» "Thefaurorum: "Tertium eft, quod Pape etiam tatis inflituuntur ad paciftandum vitam fub- aperte malo, iu fide taraen firmo , quamdiu to- ditorum ad invicem , ( hoc autem requirit leratur ab ecclefia, eft obediendum, quod pro- quod eis prefigatur aliqua regula feu difci- batur: Obedite, inquit Papa Petrus, prepofeis * Pert plina vivendi: ) contingat autem hoc per conftitutiones pro legibus latas a recloribus ; eadem igitar neceffitaie quelibet communitas E gavit , requirit relores & leges , feu conflitutioncs ab eis Jaras pro felici vita communitatis . Premiffz veritati correfpondet illud antea ex evangelio commemoratum , Matrh. x111. Su- per cathedram Moyfi federunt Scribe & Phari- fai; omnia guecumque dżxerenf vobis facue. Vo- lens Salvator exprefle , quod ordinationes feu conftimitiones fuorum prelatorum fubdiri te- mcantur recipere , & vivendo jecundum eas converfart . "Tendit etiam ad idem quod do- minüs Petro ait; Tibi dabo claves regni celo- .veffris , non tantum bonis & modeffis , fed etiam dyfcolis: quam au&oritatem replicans nuper ne- & per confequens erravit. Et probatus propofitio dupliciter , primo au&oritate alia predica. Nam fuper illo ad Ttomanos xir. Omnis ausma poteflatibus fvblimioribus fubdia fit; dicit glofa : Poteftatibus bonis & malis, in eo quod fublimiores funt, obediendum eft. Si ergo obedientia & fübjectio debetur alicus ratione potellatis fublimioris , quamdiu durat in Papa talis fublimior poteftas, tamdiu de- bet permanere in omnibus fuübditis ejus fub- jeciio & obedientia : quamdiu manet cayf2 . debet permanere & effectus. Se- 

Strana 1054
1052 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. xx13, T'entavit Deus Abraham, Dico quod fuic À rum. Quodcumque ligaveris fuper terram , &c. 10$4 ANNO, preceptum & tentatio fimul, non obligans, ni- etiam quodcumque folveris fuper teriam erit. fo- ANNO e fi ut predictum efl; Namque quod fuerit pr- — lutum € im celis: ac fi diceret, Mandata & © 423. ceptum , preter ea que di&a funt, dicit fan- ftatuta , que manant ex auftoritate tua , ex Mash. 16. Qus Thomas ir. ri. queft, crv. art zv. ad fe- cundum. Idco etiam dicit textus imperative , Tolle filium tuum, & offer illum . Tolle , & offer, fant verba pracepriva. De ccecis cura- tis mecum concordat . Et fic confequentiam meam approbat: grates fibi, quia in hoc folvit debitum ,; & quod dicit nos laboraie’ in æqui- voco, quia ego intelligo de mandato imper- fecto, ipfe «e perfecto; dubito valde , quia hoc non probat teflimonio facere ftripture , juxtz regulam Hieronymi ad Demetriademi , eo debent haberi canonica, quia verius ema- nant ex poteflate mea. Qua in re memoriter eft attendendum, quod Chriftus fuit nove le- gis inflitutor , veterem implens: ceffaverunt autem legalia & judicialia ,. renianentibus prz- ceptis moralibus veteris legis , qua obligant nom ex vi illius legis, fed ex vi infcriptionis eorüm in cordibus noílris , fecundum illud Apoftoli ad Roman. Cum enim gentes, qua les gem non babent, noturaliter ea. que legis funt , faciunt , ejufmodi legem non habentes , ipfi fibi per ipfum adductam contra Pape auctoritatem : B funt lex , qui offendunt opus legis fcriptum. in Sacre fcripture teflimonium . non. habens , eadem facultate contemnitur, qua probatur. Confequenter arreftar fe in confequentia iHa: Papa mandat hoc, & in lege Domini faltem fe expreffe non fundat ,. dummodo contra mandatum Domini non przcipiat, nec con- tra facrorum. generalium conciliorum flatuta quedam: ergo hoc eft faciendum. Refpon- det; Secundum Hieronymum fcripture fa- cre anGoritatem non hahens, eadem facul- tate contemnitur , qua. probatur. Confimi- liter exemplariter: Papa mandat venerandum 33 » 2 v» > ” $» ^" 2; "n » cordibus fuis. Dominus ergo continuat moralia precepta in nova lege; fuperaddit autem: fa- cramenta & conília, non aurem inílituit ali- qua precepta judicialia. Hoc autem , quia my- flerio non vacat, obnixius perpendamus : nam hoc ipfo nos fcire voluit , quod prelatis & principibus 'commifit inftituere tales ordinatio- nes circa fuos , prout penfatis jocis & perfo- narum conditionibus .& aliis circumflaniiis vi- dentur congruere & expedire. Unde Luce x. dicitur - Qui vos audit, me audit; & qui vos fpernat , me fpernit . concilium transferri ad Bononiam, ergo eft Ex quo fequuntur corollaria . Primum : Di- Divine vo- | u t » faciendam . Hec ilie. Ad primum refpon- vine voluntati illos repugnare qui decreta , de- e rm deo, quod hoc multum eft irrationabiliter di- Ccretales, ceterafque. ordinariones afpcruantes , „» decreta pom- tif, zefpunur > Aum : quia fummi Pontificis atque przlatoruim mejorum decreta , conflitu&enes , ceteraque ipforum fan&iones , in prædidtis jam præhar- raiis cafibus, tamquam leges ex Dei auctori- tatc derivatas, debemus venerando atque obe- diendo fufcipere , non illas redarguere , aut humano fenfu ditcutere, prout alma mater mea univerfitas Colonienfis deducit hoc modo: Pri- mo, duCu naturalis luminis. Unumquodque enim potefl ea, ad que ćjus poieftas aut au- tamquam authehticas renuunt recipere & hono- rare, Nam auctoritas prelatorum a Deo eft, & fic per idem eft repellere prelatos, & Dei au- Cotitatem. Secundum , quod nullus poteft fe legitime ab obedientia Pape bus fübtrahere, quod patet: nam Salvator Do- minus nofter Jefus Chriflus per fuam paflionem meruit judiciariam poteftatem faper omnem crea- taram , juxta illud Matthei xxvirr. Dara eff mihi omnis poteftas in célo & in terra . Unde in predićlis cafi- . Goritas fe extendit : propter quod videmus gloífa dicit fuper illo verbo Pfalm. Dominabitur Ffalm. 71. a Fotele quod principes a fuper communitates in fub- a mari ufquead mare: id eft, a quolibet fine 285 ditos ferunt leges, jura & flatura, cum pote- terra diffundetur, &.iam lare dilatabitur eccle- ftate coadtiva imponentis ea fübditis fervanda fia. Vicarius autem Chrifti eft Papa, unde nul- Cum igitur Chrifti vicarius Papa , & alii re-Dlus poteft fe fubtrahere ah obedientia ejus de &ores fapplent vicem Chrifii, poteftatem an- jure, car nullus poteft fe de jure fubtrakere ab Æoritatis non amittendo , quamvis forent pec. obedientia Dei. Sicut Chriftus recepit a Patre catorcs ; cuncludirne clare quod eorum ordi- ducatum & fceptrum ecclefie gentium ex Tfrael nationibus tamquam a Deo emanantibus, re- egrediens, fuper omnem poteftatem & princi- verenter fit obcdiendum . Cui alludit alia re-— patum ,fuper omine quodcumque eft, ut ei ge- gula formofa, Nam qui dat principale, dat ac- nua cunéta curventur; fic ipfe Perro & ejus füc- cefforium annexum. Et rorfus alia regula di- cefforibus pleniffimam poteftatem commifir, ut cit: Cujus eft fidis, illiuseft difponere de me- — dicit Cyrillus Patriarcha Alexandrinus in libro ‘ diis ad finem . Cum igitar re@ores communi» "Thefaurorum: "Tertium eft, quod Pape etiam tatis inflituuntur ad paciftandum vitam fub- aperte malo, iu fide taraen firmo , quamdiu to- ditorum ad invicem , ( hoc autem requirit leratur ab ecclefia, eft obediendum, quod pro- quod eis prefigatur aliqua regula feu difci- batur: Obedite, inquit Papa Petrus, prepofeis * Pert plina vivendi: ) contingat autem hoc per conftitutiones pro legibus latas a recloribus ; eadem igitar neceffitaie quelibet communitas E gavit , requirit relores & leges , feu conflitutioncs ab eis Jaras pro felici vita communitatis . Premiffz veritati correfpondet illud antea ex evangelio commemoratum , Matrh. x111. Su- per cathedram Moyfi federunt Scribe & Phari- fai; omnia guecumque dżxerenf vobis facue. Vo- lens Salvator exprefle , quod ordinationes feu conftimitiones fuorum prelatorum fubdiri te- mcantur recipere , & vivendo jecundum eas converfart . "Tendit etiam ad idem quod do- minüs Petro ait; Tibi dabo claves regni celo- .veffris , non tantum bonis & modeffis , fed etiam dyfcolis: quam au&oritatem replicans nuper ne- & per confequens erravit. Et probatus propofitio dupliciter , primo au&oritate alia predica. Nam fuper illo ad Ttomanos xir. Omnis ausma poteflatibus fvblimioribus fubdia fit; dicit glofa : Poteftatibus bonis & malis, in eo quod fublimiores funt, obediendum eft. Si ergo obedientia & fübjectio debetur alicus ratione potellatis fublimioris , quamdiu durat in Papa talis fublimior poteftas, tamdiu de- bet permanere in omnibus fuübditis ejus fub- jeciio & obedientia : quamdiu manet cayf2 . debet permanere & effectus. Se- 

Strana 1055
1655 ORATIO HENRICI KALTEISEN 5846 a Secundo probatur hoc, ratione , Nam pote- A poteftate. juri(di&ionie ecclefiaflice , non in === ANNO fias prelationis efl donum gratie gratis date > g i» mon donum giatic gratum facientis. Sed tale donum gratie gratis date non tollitur in Papa per aliquod peccatum , nifi folum per vnum. puta per erimen hærefs, ut fupra dictum eft per tals enim peccatum folum Papa defini effe Papa; fed pér cetera alia. peccata poteftas prelaonis in eo nom tollitur, quia cum fit donum gratie gratis date , non tollitur per peccatum , À peceato direQe non opponitur. — Ad fecundum re{pondeo , quod ex mea forma non fequitur: Papa tranftulit concilium ad Bo- moniam , ergo faciendum . Quia addidi directe , Modo contra quedam generalium conciliorum ANNO CHRISTI 1033» perfona, . Ad fecundum autem quomodo poteftas Papa prope Chriftum attingit; iza quod. ei nulla in terris poteflas comparari poteft, dico quod triplici majoritate poteftas Papa major eft omni alia au&oritate ecclefiaftica, ecclefia fe- gregata . Et primo majoritate auctoritatis . Di- $nitate quidem major efl poteífas Pape omni alia: quia ficut dicit beatus Ambrofus, & po- nituz Oxvi. difinctione: Duo fant: quippe au- rum non tam preciofius eft plumbo , quam regia poteftate eft altior dignitas facerdotalis : videmus enim colla regum & principum fub. mitti gehubus facerdotum , & ab eis benedici decreta non mandaret; de quorum numero eft B& inungi. Et fecundum. Apoftoium ad He- £oncilium facrum Conflantienfe, quod in ca. pitulo Frequens iilam translationem prohibuit: prone clare & late in refponfione data per præfens facrum generale concilium primis 2m- baffatroribus Papa videre peteftis . Cosfequenter rcplicans invehit contra hoc quod dixi: quod Papa propter adinirande fue poteltatis excellentiam prope Chriftum attin- git: dicens, quod hoc verum eft, ficut diffat celum a terra ,. & flcut attingit terra prope eglum.: ego autem oflendam meum dictum . ... efle verum . Pro quo feiendum, quod ex fcri- Papa fum- mam hébecis Uis meis non habetur, Papam effe equalis. is juri(di- i i n i fe poteftatis cum Ghrifto, fed quod fummam in braos vri. abíque ulla contradictione verum : efi, quod femper qui minor eft a. majore be« nedicitur . Pater enim hoe per Hugonem de fanQdo Viclure , ii. lib de facramentis parte zi. ubi diftinguit duplicem poteftatem , fpiri- tualem & fecularem, & fubdit: Quantum. vi » 12 fpiritualis dignior eft quam terrena ,. & » fpiritus quam corpus, taptum-fpiritualis po» „ teftas terrenam potefłatem , five facularem ho- » hore & dignitate precedit . Secundo poteftas Pape eft major omni alia poteftate majorirate caufalitias , quia ejus poteftas caufzt omnem a- liam poteftatem examinando , confirmando, & judicando: unde dicitur xxx1. diftin&ione., terris habeat jurifdiCtionis poteflatem . Unde Cquod cujuslibet ordinis dignitatem & potefta-- fecundum grammaticos ; Prope, eft adverbium péfitivum : comparatur prope, proprius, pro- zime > ut dicit Catholicon : Unde dico, quod litera, Propc, non dicit zqualitatem , nec pa- yicatem , fed quamdam apprzopinquitatem ex- Bugz did cellentioris fimilitudinis & jurifdiQionis . Ito gonfef, © 8. . Le. je ; . če feo. » modo dicit beatus Augufinusin libro Cos- v » fefionum: Duo enim fecifti, Domine, u- » num prope te ; fcilicet Angelicam: creatu- s ram.; & aliud "prope nihil , ścilicet mate- » riam ipfami primam. Sed clarum «ft quod mec Angelus elt equalis Deo, nec materia ni- hilo. Sed ratione fimilitudinis & proportionis majoris dicitur prope Deum Angelis, quia in- = ' ter omnes creaturas Deo fimilior in participa- Dacquirit grande fupplicium: quicumque autem tione {uz bonitatis eft in effe naturali, 8c idco Beh. 38. dicit Ezechiel: Z'u frgnaculum fimilitudinis. Quod exponens dominus Albertus dicit : Sigillum fua- » datum: materia vero prima, rationepoten- » tialitatis & expoliaGonis actualitatis dicitur Yotefiss?a- ». prope nihil. Et fic bene dixi , quod ideo Pa- ps guomoda + mie > : : major sliís. pa prope Chriftum attingit; quia quidquid po- teftatis, quidquid gratie facramentalis, quid- quid difpenfationis czleftis a Chrifto capite ec- clefiæ commiffum eft, ipfa etiam ecclefia difper- Ya, & Papa in fide non errante, totum eft cjus difpenfationi commiffum , Pro quo fciendum : quod Petrus fucceffit Chrifto, non quod ipfe ef- et Chriftus ; fucceditenim unus Papa alteri , & uterque eft Papa, nec unus altero major: fed Ecitur diftinft, xr. Non nos. Symmachus Pa- . Peirus non. fucceffit Chrifto, quod effet aqualis ^ Chrifto in perfona : Non enim dicimus quod fnt plures Chrifli, quotum unus fuccedat zite- pi. Nam etfi fint qui dicantur dii &ve in. celo five in terra; fiquidem font dii multi & domi- ni- multi: nobis tamen non eit vifi anus Deus Pater, & ex. quo omnia, & nos in illo, &u- nus Jefus Chriftus, per querá omnia , & nos per ipfum, ut dicit Ápoftolus r. Corintb. vr 11. Snc- gedit ergo Petrns Chrifto, &quiliber alius Pa- ga fuccedit Shi, ut vicarius ejus , in officio & Diün&t, ej. tem Romanus Pontifex habet inftituere & con- anse, firmare : ejus vero poteftatem folus Chriftus fundavit & confirmavir: nullius namque po- teflatis electio temporalis vel fpiritualis ef ip- fus confirmatio nifi folum ciectio ipfius Papa wel de auctoritate cjus. "Tertio, poteftas Papz eft mzjor emni alia: zuctorltate , quia nullius Imperatoris , regis, vel alterius leges fcu flatuta alicnjus roboris feu di- gnitatis effe cenfentur, nii quantum funt per &uctoritatem Pape confirmare & approbata: ; un- de dicit Auguftinus , & ponitur 1x. diftin&tione ,Diin&. e, quod quicumque legibus imperatorum , quz pro Avast. cd voluntate Dei feruntur, obtemperare non vult, ae = legibus imperatorum, quæ contra legem & ve- ritatem Dei feruntur, obtemperare non vult, acquirit grande premium : namque tanta eft auctoritas ecclefie & Romani Pontificis , ve Áuguflinus dicat contra epiftolam Fundamen- ti; Ego numquam crederem evangelio, fi » non crederem ecclefie , id eft | fi me au- »; Ctoritas ecclefie non corupelleret. Dehinc ubi dixi, Papam fanCtifGmum & bea- tiffimum etiam in moribus malum, dlíaxi de duplici fapCitate; fcilicet iunncentie & facra- mentali. Ego dico'addendo fpeciem tertiam, quz trifaria eft , fcilicet flatus , religionis ; & equitatis publice. De (anctirate ftatus di- un s» pa: Quis enim fanQum effe dubitet, quem , apex tantæ auéloritatis attolia; ? in quo fi » defuat bona acquifita per meritum , fuf- » ficiunt quz a loci pradeceffore præflantor » Aut enim claros ad hec faftigia erigit, aut e qui erigunzur , illuftraz. Hec ille. Ubi di- cit archidiaconus , & concordat gloffa , quod fafficit, guoád fubditos , eum reputare fan- &um , nii confet de contrario . Unde mon refertdr fanQitas a ad eum , lęd ad zflimatio= a fee čie ncm bonoruta fuliditormm , EM Dear De 

Strana 1056
1655 ORATIO HENRICI KALTEISEN 5846 a Secundo probatur hoc, ratione , Nam pote- A poteftate. juri(di&ionie ecclefiaflice , non in === ANNO fias prelationis efl donum gratie gratis date > g i» mon donum giatic gratum facientis. Sed tale donum gratie gratis date non tollitur in Papa per aliquod peccatum , nifi folum per vnum. puta per erimen hærefs, ut fupra dictum eft per tals enim peccatum folum Papa defini effe Papa; fed pér cetera alia. peccata poteftas prelaonis in eo nom tollitur, quia cum fit donum gratie gratis date , non tollitur per peccatum , À peceato direQe non opponitur. — Ad fecundum re{pondeo , quod ex mea forma non fequitur: Papa tranftulit concilium ad Bo- moniam , ergo faciendum , Quia addidi directe , Modo contra quedam generalium conciliorum ANNO CHRISTI 1033» perfona, . Ad fecundum autem quomodo poteftas Papa prope Chriftum attingit; iza quod. ei nulla in terris poteflas comparari poteft, dico quod triplici majoritate poteftas Papa major eft omni alia au&oritate ecclefiaftica, ecclefia fe- gregata . Et primo majoritate auctoritatis . Di- $nitate quidem major efl poteífas Pape omni alia: quia ficut dicit beatus Ambrofus, & po- nituz Oxvi. difinctione: Duo fant: quippe au- rum non tam preciofius eft plumbo , quam regia poteftate eft altior dignitas facerdotalis : videmus enim colla regum & principum fub. mitti gehubus facerdotum , & ab eis benedici decreta non mandaret; de quorum numero eft B& inungi. Et fecundum. Apoftoium ad He- £oncilium facrum Conflantienfe, quod in ca. pitulo Frequens iilam translationem prohibuit: prone clare & late in refponfione data per præfens facrum generale concilium primis 2m- baffatroribus Papa videre peteftis . Cosfequenter rcplicans invehit contra hoc quod dixi: quod Papa propter adinirande fue poteltatis excellentiam prope Chriftum attin- git: dicens, quod hoc verum eft, ficut diffat celum a terra ,. & flcut attingit terra prope eglum.: ego autem oflendam meum dictum . ... efle verum . Pro quo feiendum, quod ex fcri- Papa fum- mam hébecis Uis meis non habetur, Papam effe equalis. is juri(di- i i n i fe poteftatis cum Ghrifto, fed quod fummam in braos vri. abíque ulla contradictione verum : efi, quod femper qui minor eft a. majore be« nedicitur . Pater enim hoe per Hugonem de fanQdo Viclure , ii. lib de facramentis parte zi. ubi diftinguit duplicem poteftatem , fpiri- tualem & fecularem, & fubdit: Quantum. vi » 12 fpiritualis dignior eft quam terrena ,. & » fpiritus quam corpus, taptum-fpiritualis po» „ teftas terrenam potefłatem , five facularem ho- » hore & dignitate precedit . Secundo poteftas Pape eft major omni alia poteftate majorirate caufalitias , quia ejus poteftas caufzt omnem a- liam poteftatem examinando , confirmando, & judicando: unde dicitur xxx1. diftin&ione., terris habeat jurifdiCtionis poteflatem . Unde Cquod cujuslibet ordinis dignitatem & potefta-- fecundum grammaticos ; Prope, eft adverbium péfitivum : comparatur prope, proprius, pro- zime > ut dicit Catholicon : Unde dico, quod litera, Propc, non dicit zqualitatem , nec pa- yicatem , fed quamdam apprzopinquitatem ex- Bugz did cellentioris fimilitudinis & jurifdiQionis . Ito gonfef, © 8. . Le. je ; . če feo. » modo dicit beatus Augufinusin libro Cos- v » fefionum: Duo enim fecifti, Domine, u- » num prope te ; fcilicet Angelicam: creatu- s ram.; & aliud "prope nihil , ścilicet mate- » riam ipfami primam. Sed clarum «ft quod mec Angelus elt equalis Deo, nec materia ni- hilo. Sed ratione fimilitudinis & proportionis majoris dicitur prope Deum Angelis, quia in- = ' ter omnes creaturas Deo fimilior in participa- Dacquirit grande fupplicium: quicumque autem tione {uz bonitatis eft in effe naturali, 8c idco Beh. 38. dicit Ezechiel: Z'u frgnaculum fimilitudinis. Quod exponens dominus Albertus dicit : Sigillum fua- » datum: materia vero prima, rationepoten- » tialitatis & expoliaGonis actualitatis dicitur Yotefiss?a- ». prope nihil. Et fic bene dixi , quod ideo Pa- ps guomoda + mie > : : major sliís. pa prope Chriftum attingit; quia quidquid po- teftatis, quidquid gratie facramentalis, quid- quid difpenfationis czleftis a Chrifto capite ec- clefiæ commiffum eft, ipfa etiam ecclefia difper- Ya, & Papa in fide non errante, totum eft cjus difpenfationi commiffum , Pro quo fciendum : quod Petrus fucceffit Chrifto, non quod ipfe ef- et Chriftus ; fucceditenim unus Papa alteri , & uterque eft Papa, nec unus altero major: fed Ecitur diftinft, xr. Non nos. Symmachus Pa- . Peirus non. fucceffit Chrifto, quod effet aqualis ^ Chrifto in perfona : Non enim dicimus quod fnt plures Chrifli, quotum unus fuccedat zite- pi. Nam etfi fint qui dicantur dii &ve in. celo five in terra; fiquidem font dii multi & domi- ni- multi: nobis tamen non eit vifi anus Deus Pater, & ex. quo omnia, & nos in illo, &u- nus Jefus Chriftus, per querá omnia , & nos per ipfum, ut dicit Ápoftolus r. Corintb. vr 11. Snc- gedit ergo Petrns Chrifto, &quiliber alius Pa- ga fuccedit Shi, ut vicarius ejus , in officio & Diün&t, ej. tem Romanus Pontifex habet inftituere & con- anse, firmare : ejus vero poteftatem folus Chriftus fundavit & confirmavir: nullius namque po- teflatis electio temporalis vel fpiritualis ef ip- fus confirmatio nifi folum ciectio ipfius Papa wel de auctoritate cjus. "Tertio, poteftas Papz eft mzjor emni alia: zuctorltate , quia nullius Imperatoris , regis, vel alterius leges fcu flatuta alicnjus roboris feu di- gnitatis effe cenfentur, nii quantum funt per &uctoritatem Pape confirmare & approbata: ; un- de dicit Auguftinus , & ponitur 1x. diftin&tione ,Diin&. e, quod quicumque legibus imperatorum , quz pro Avast. cd voluntate Dei feruntur, obtemperare non vult, ae = legibus imperatorum, quæ contra legem & ve- ritatem Dei feruntur, obtemperare non vult, acquirit grande premium : namque tanta eft auctoritas ecclefie & Romani Pontificis , ve Áuguflinus dicat contra epiftolam Fundamen- ti; Ego numquam crederem evangelio, fi » non crederem ecclefie , id eft | fi me au- »; Ctoritas ecclefie non corupelleret. Dehinc ubi dixi, Papam fanCtifGmum & bea- tiffimum etiam in moribus malum, dlíaxi de duplici fapCitate; fcilicet iunncentie & facra- mentali. Ego dico'addendo fpeciem tertiam, quz trifaria eft , fcilicet flatus , religionis ; & equitatis publice. De (anctirate ftatus di- un s» pa: Quis enim fanQum effe dubitet, quem , apex tantæ auéloritatis attolia; ? in quo fi » defuat bona acquifita per meritum , fuf- » ficiunt quz a loci pradeceffore præflantor » Aut enim claros ad hec faftigia erigit, aut e qui erigunzur , illuftraz. Hec ille. Ubi di- cit archidiaconus , & concordat gloffa , quod fafficit, guoád fubditos , eum reputare fan- &um , nii confet de contrario . Unde mon refertdr fanQitas a ad eum , lęd ad zflimatio= a fee čie ncm bonoruta fuliditormm , EM Dear De 

Strana 1057
ANNO CHRISTI 1433» Yüd. tib. 1e. sap. 38. Publice jufti- sis. Banétificatio mučtoritativa + 1057 De fecando, fcilicet fanCitate religionis , À oftendit fan&us Thomas 2.2. queft. uxxxs. art. ultimo, quod fanditas idem e(t quodam modo quod religio , dicens: Nomen fanéliratis duo videtur importare: uno modo munditiam , & huic fanctificationi competir nomen Gra- cum dicitur enim yes, quafi fine terra. Alio miodé importat firmitatem , unde apud antiquos fancta dicebantur, que legibus erant munita, ut violari non deberent . Unde & dicitur aliquid effe fan&um , quia efl le- ge firmatum - Potefl etiam fecundum Lati- ‘nos hoc nomen San&us ad munditiam per- tinere , ut intelligatur fanétus quafi fanguine tinQus : eo quod antiquitus illi qui purifi- cari volebant ,. fanguine hoftie tingebantur B nt Ifidorus dicit in libro ethymologiarum & utrague fignificaiio competit, ut fanctitas attribuatur bis, qui divino cultui applican- tur ita quod non folum homines, fed etiam templa & чай, & alia hujufmodi fandiü- cari dicantur, ex hoc quod divino cuitui applicantur, Hec ille. De tertio fcilicet fan&Gitate publice juftitie dicir Andronicus Peripateticus , "ut allegat eum fan&tus Thomas z. x. quaft. Lxxx. art. 1. inter cetera juílitie annexa ponit fanelitatem quia promulgatorcs juftitiz publice fancti pra- fumi debent. Ex quibus fic arguo: Omnis ta- li prefümi merito debet fanctus, qui eít in ftatu ecclefizftice dignitatis elevatus, quoad C primum ; qui eft divino cultui applicatus quoad fecundum; qui eft minifter juítitis publice, quoad tertium : fed Papa, ut Papa, eft hujuf- modi, in fummo cujuslibet horum conftitutus : ergo ipfenon incongrue dici poteft. fancliffimus etiamfi it in moribus malus, donec non fit ita judicatus , fed. ab univerfali ecclefia toleratus , Deinde, quia dixit Papam effe putatum £an- Ciffnum ab officio fanAificandi, dicit quod zucoritative nemo poteft fanQtificare , nifi Deus, & cft conditic antichrifti , Tigo fancifico . Et dico quod hoc indiget declaratione: quia eft duplex fanctificaüo audłoritariva; fcilicer fomalis, & illam folus Deus caufat: & fic » ” » 32 9» » » » » m ” 9 7» 2 » > » ^ w 52 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1058 » dipnitate : Grandis dignitas facerdotum , dc., Ex iflis: patet, quod licét unus {clus fit fan» &iffümus ,'a quo omnisfanGitas; & per confe- quens omnis a&liva fandclificatio oripineliter a fanctiffimo Deo it ; ergo in iftis & non in aliis omnibus conformiter ; ficuti. eft. vita , veritas virtus, Gc. ''amen per medium facerdotii tam- quam infra Deum & communei populum con- flitutum , fanclificationem | ita operatur, quod beneficio facerdotis, ut dicit Chryfoftomus , creaturz etiam irrationales fanétificationem di- cuntur capere , & rationales , ut dicit beatus Àu- guftinus de catechumeno: quia magna eft illa dignitas facerdotalis, fecandum fanctum Hie- ronymum , quia per figná , & verba & orationes confimiles, non eadem fgaificatione, fed in- flramenrali, operari poffunt alii ficut ipfi. 'Sic ergo ooponens bene profpexiffet- confe- quénrer, qualitec ipfi Jefu Chrifli vicario at- tribuo fanclificationis officium, non fuiffet opus tantis: fuperfluis verbis, probando, quod (it conditio antichrifli , dicere aliquem facer- dotem five prelatum, Ego fancifico. Nam fanClificatio poteft alicui attribui dupliciter: Uno modo auctoritative, & illa eft propria’ Deo, fecundum illud Exodi xxxz. Ego Do- minus, gui fanttifico vos . Et ifto modo ateri- buere fanctificationem alicui puro homini, ia quantacumque dignitare conftituto , eft con- ditic antichrifti . Alio modo fanctificare con- vehit alicui inftrumentaliter , five minifterialiter; & hoc modo convenit facerdotibus. & prelatis fanctificationis officium , & hoc in facramen- torum difpenfatione, quia facramenia funt va- fa fanctificationis: hac ratione dicuntur facer- dotes quali facra dantes in facramentorum di- fpeufatione, ad fanclificationem, anime. Sic attribuere prelatis & facerdotibus fan&ificatio- nis..officium , non eft conditio feu opus anti- chrifli; fed negare , id eft opus antichrifti , verif- fimi inimici Chrifüi, quia fuis conceffam mini- ftris negat poteftatem. Ubi notandum , quod S. Thomas in 1v. diftinQione , art. 11. loquendo quomodo comperat xciniftris ecclefiæ cooperari Ghrifto in miniftcrio fanctificationis animarum , Jn@riments Verum eft, quod dicit. Alia infizumentalis , D ponendo quatuor modos cooperandi alicui agen- D Auguftinus de paccatonim merits & re- miflione , Lib. % cnp. 26. quie dicitur fandlificatio pontificalis, feu fa- cerdotalis , & illa convenir iffis: nec eft con- ditio antichrifti, ira dicerefacerdores fancti- » ficare. Unde Auguftiaus libro 11. de baptif- > mo parvulorum verfus finem : Carechume- * nos ad fignum Chrifti, & orationem ; ma- » nufque impofitionem puto fandificari & quad » accipiunt , quamvis non fit Corpus Chrifti, » eft tamen. fanQdum, & fan&tins quam cibi » quibus alimur, quia facramentum ей. Нес » ide, & loquitur de elegi. Et Chryfofto- » mus in opere imperfe&o ,-homilia decima- quarta : Laicus facerdoti panem offert; ut facerdos accipiens fan&ificet , & ei por- - rigat. Quod cnim panis e(t, offerens e(t ; E quod autem fan&tificarus eft, beneficium eft façerdoris. Hæc ille . ftem Hieronymus fuper Ezechielis xnrv. ubi dum de primitiis agit, dicit» ?rimitie quoque ciborum noftrorum facerdotibus offeruntur, ut nihil guftemus novarum frugum, nifi facerdos ante gufta- verit: Hoc autem facimus, ut reponat fa- cerdos benedictionem & oblationem no- ftram in domo fua; five ut ad impreca- tonem fuam Dominus benedicat domibus noftris. Adjungit exclamando de facerdotali Concil. Gener. "Eom. X-X1X. 2 s 5 » » » + » +. » » » » » a ti, dicitcirca quartum modum , qui eft ut difpo- nens materiam ad effeQdum principalis agentis » fufcipiendum, dicit fic: Quod fic difponere contingit dupliciter, vel ex opere ogcrante; five docendo five merendo ; & fic homines cooperantur Deo in peccatorum remiffione. Dei , inquit Àccxíftinus ,coadjutores fumus. Vei €x operc operato: Вс qui confert facramen- ta, que difponunt ad gratiam , per quam fit remiffio peccatorum; Et hec efl cooperatio minifterii, que miniftris ecclefie competit: de quibus 1. Cor. 4. Nos fic exiffimet homo , ut miniftros Chrifli , de difpenfatores myflerio— rum , Ratione iflius fanctificationis dicit Chry- foftomus libro de dignitate facerdotali: Per iftos facerdotes Chriftum induimus, per ipfos Dei Filio conjungumur, per ipfos membra beati ipfius capitis efficimur. Quomodo ergo nobis non folum:everendi magis quam. ju- dices aut reges, fed & magis non erunt ho- norabiles quam parentes ? lec ille. Er propter iffa minus bene perfpe@a in- fert dominus replicans, dicens, quod propter ifta excellenrim poteítatis attributa, fequun- tur apud fíimplices, imo & aliquando apud do£tos, multa inconvenientia ; ut. inordinatus Xxx refpe- » ^" ” ?» 25 23 ANNO CHRISTI 14330 & бет, 3» Láb. 3. €, Ar 

Strana 1058
ANNO CHRISTI 1433» Yüd. tib. 1e. sap. 38. Publice jufti- sis. Banétificatio mučtoritativa + 1057 De fecando, fcilicet fanCitate religionis , À oftendit fan&us Thomas 2.2. queft. uxxxs. art. ultimo, quod fanditas idem e(t quodam modo quod religio , dicens: Nomen fanéliratis duo videtur importare: uno modo munditiam , & huic fanctificationi competir nomen Gra- cum dicitur enim yes, quafi fine terra. Alio miodé importat firmitatem , unde apud antiquos fancta dicebantur, que legibus erant munita, ut violari non deberent . Unde & dicitur aliquid effe fan&um , quia efl le- ge firmatum - Potefl etiam fecundum Lati- ‘nos hoc nomen San&us ad munditiam per- tinere , ut intelligatur fanétus quafi fanguine tinQus : eo quod antiquitus illi qui purifi- cari volebant ,. fanguine hoftie tingebantur B nt Ifidorus dicit in libro ethymologiarum & utrague fignificaiio competit, ut fanctitas attribuatur bis, qui divino cultui applican- tur ita quod non folum homines, fed etiam templa & чай, & alia hujufmodi fandiü- cari dicantur, ex hoc quod divino cuitui applicantur, Hec ille. De tertio fcilicet fan&Gitate publice juftitie dicir Andronicus Peripateticus , "ut allegat eum fan&tus Thomas z. x. quaft. Lxxx. art. 1. inter cetera juílitie annexa ponit fanelitatem quia promulgatorcs juftitiz publice fancti pra- fumi debent. Ex quibus fic arguo: Omnis ta- li prefümi merito debet fanctus, qui eít in ftatu ecclefizftice dignitatis elevatus, quoad C primum ; qui eft divino cultui applicatus quoad fecundum; qui eft minifter juítitis publice, quoad tertium : fed Papa, ut Papa, eft hujuf- modi, in fummo cujuslibet horum conftitutus : ergo ipfenon incongrue dici poteft. fancliffimus etiamfi it in moribus malus, donec non fit ita judicatus , fed. ab univerfali ecclefia toleratus , Deinde, quia dixit Papam effe putatum £an- Ciffnum ab officio fanAificandi, dicit quod zucoritative nemo poteft fanQtificare , nifi Deus, & cft conditic antichrifti , Tigo fancifico . Et dico quod hoc indiget declaratione: quia eft duplex fanctificaüo audłoritariva; fcilicer fomalis, & illam folus Deus caufat: & fic » ” » 32 9» » » » » m ” 9 7» » » > » ^ w 52 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1058 » dipnitate : Grandis dignitas facerdotum , dc., Ex iflis: patet, quod licét unus {clus fit fan» &iffümus ,'a quo omnisfanGitas; & per confe- quens omnis a&liva fandclificatio oripineliter a fanctiffimo Deo it ; ergo in iftis & non in aliis omnibus conformiter ; ficuti. eft. vita , veritas virtus, Gc. ''amen per medium facerdotii tam- quam infra Deum & communei populum con- flitutum , fanclificationem | ita operatur, quod beneficio facerdotis, ut dicit Chryfoftomus , creaturz etiam irrationales fanétificationem di- cuntur capere , & rationales , ut dicit beatus Àu- guftinus de catechumeno: quia magna eft illa dignitas facerdotalis, fecandum fanctum Hie- ronymum, quia per figná , & verba & orationes confimiles, non eadem fgaificatione, fed in- flramenrali, operari poffunt alii ficut ipfi. 'Sic ergo ooponens bene profpexiffet- confe- quénrer, qualitec ipfi Jefu Chrifli vicario at- tribuo fanclificationis officium, non fuiffet opus tantis: fuperfluis verbis, probando, quod (it conditio antichrifli , dicere aliquem facer- dotem five prelatum, Ego fancifico. Nam fanClificatio poteft alicui attribui dupliciter: Uno modo auctoritative, & illa eft propria’ Deo, fecundum illud Exodi xxxz. Ego Do- minus, gui fanttifico vos . Et ifto modo ateri- buere fanctificationem alicui puro homini, ia quantacumque dignitare conftituto , eft con- ditic antichrifti . Alio modo fanctificare con- vehit alicui inftrumentaliter , five minifterialiter; & hoc modo convenit facerdotibus. & prelatis fanctificationis officium , & hoc in facramen- torum difpenfatione, quia facramenia funt va- fa fanctificationis: hac ratione dicuntur facer- dotes quali facra dantes in facramentorum di- fpeufatione, ad fanclificationem, anime. Sic attribuere prelatis & facerdotibus fan&ificatio- nis..officium , non eft conditio feu opus anti- chrifli; fed negare , id eft opus antichrifti , verif- fimi inimici Chrifüi, quia fuis conceffam mini- ftris negat poteftatem. Ubi notandum , quod S. Thomas in 1v. diftinQione , art. 11. loquendo quomodo comperat xciniftris ecclefiæ cooperari Ghrifto in miniftcrio fanctificationis animarum , Jn@riments Verum eft, quod dicit. Alia infizumentalis , D ponendo quatuor modos cooperandi alicui agen- D Auguftinus de paccatonim merits & re- miflione , Lib. % cnp. 26. quie dicitur fandlificatio pontificalis, feu fa- cerdotalis , & illa convenir iffis: nec eft con- ditio antichrifti, ira dicerefacerdores fancti- » ficare. Unde Auguftiaus libro 11. de baptif- > mo parvulorum verfus finem : Carechume- * nos ad fignum Chrifti, & orationem ; ma- » nufque impofitionem puto fandificari & quad » accipiunt , quamvis non fit Corpus Chrifti, » eft tamen. fanQdum, & fan&tins quam cibi » quibus alimur, quia facramentum ей. Нес » ide, & loquitur de elegi. Et Chryfofto- » mus in opere imperfe&o ,-homilia decima- quarta : Laicus facerdoti panem offert; ut facerdos accipiens fan&ificet , & ei por- - rigat. Quod cnim panis e(t, offerens e(t ; E quod autem fan&tificarus eft, beneficium eft façerdoris. Hæc ille . ftem Hieronymus fuper Ezechielis xnrv. ubi dum de primitiis agit, dicit» ?rimitie quoque ciborum noftrorum facerdotibus offeruntur, ut nihil guftemus novarum frugum, nifi facerdos ante gufta- verit: Hoc autem facimus, ut reponat fa- cerdos benedictionem & oblationem no- ftram in domo fua; five ut ad impreca- tonem fuam Dominus benedicat domibus noftris. Adjungit exclamando de facerdotali Concil. Gener. "Eom. X-X1X. 2 s 5 » » » + » +. » » » » » a ti, dicitcirca quartum modum , qui eft ut difpo- nens materiam ad effeQdum principalis agentis » fufcipiendum, dicit fic: Quod fic difponere contingit dupliciter, vel ex opere ogcrante; five docendo five merendo ; & fic homines cooperantur Deo in peccatorum remiffione. Dei , inquit Àccxíftinus ,coadjutores fumus. Vei €x operc operato: Вс qui confert facramen- ta, que difponunt ad gratiam , per quam fit remiffio peccatorum; Et hec efl cooperatio minifterii, que miniftris ecclefie competit: de quibus 1. Cor. 4. Nos fic exiffimet homo , ut miniftros Chrifli , de difpenfatores myflerio— rum , Ratione iflius fanctificationis dicit Chry- foftomus libro de dignitate facerdotali: Per iftos facerdotes Chriftum induimus, per ipfos Dei Filio conjungumur, per ipfos membra beati ipfius capitis efficimur. Quomodo ergo nobis non folum:everendi magis quam. ju- dices aut reges, fed & magis non erunt ho- norabiles quam parentes ? lec ille. Er propter iffa minus bene perfpe@a in- fert dominus replicans, dicens, quod propter ifta excellenrim poteítatis attributa, fequun- tur apud fíimplices, imo & aliquando apud do£tos, multa inconvenientia ; ut. inordinatus Xxx refpe- » ^" ” ?» 25 23 ANNO CHRISTI 14330 & бет, 3» Láb. 3. €, Ar 

Strana 1059
3059 . OR ATIO HENRICI KALTEISEN. 1060 amm Yefpe&tus , obedientia inordinata, protra&io À Deum , quz fuit imperitia , non nequitia: non ANNO ufque ad ofcula pedum bearorum . Non fic 8s. faciebat Petrus verus Chrifti vicarius , fc. Ref. Reveremia, pondeo , quod illa reverentia, gue fit fum- qua exhiberar i gonifici , nox mo Pontifici , non eft inordinata, fed. fuz po- SA inordinata edis excellentie condigna. Dicit enim fan Gus Thomas a. 2. quelt. 8. art. 1. quod tri- plex -eft virtus juftitiæ: ícilicet religio , que debetur Deo; pietas, que debetur patrie & parentibus ; & obfervantia, per quam, ut Tul- Nus dicit, homines aliqua dignitate antece- dentes quodam cultu & honore dignatur . Et de hac obfervantia dicit. ipfe ibidem quaft. cil. art. 2. quod. honor femper debetur ali- tui propter aliquam excellentiam vel fuperio- » » honorantur propter exccllentiam propria » virtutis , fed. proptcr eccellentiam. dignitatis w fscundum quamíunt Dei miniftri, & etiam v in eis honoratur tota communitas, cui pra- fant. Ex quo elicio, quod cum, fecundum "Tullium , honor e(t exhibitio reverentie in teflimonium virtutis: iftud autem contingit du- pliciter fieri, primo in teílimonium virtutis fue propric, & grate fue bonitatis & fan- Gitatis ; fecundo in teflimonium virtutis Chri- fti & gratia Chrifti, cujus vicarius exfitit, jux- za illud 1. Corinth. 4. Sic nos exiffimer homo wr ominifros Chrifii: quamdiu eft vicarius & quamdiu non definit effe Papa, dato quod fit aperte malus, honor papalis fibi fabtrahendas C non eft. In cujus forte figuram anie fuam paíhonem permift Dominus in domo Pharifei Mariam Magdalenam oftulari pedes ejus: & poft refurre&ionem , ut mulieres accederent & tenerent pedes ejus. Undein figaum quod Papa nou fibi, fed Chrifto, illum honorem attribuit , crucem. fupra pedem in fandaliis gerit, quali non fuos pedes,fíed in honorem Crucifixi, cujas locum in terris tenet , crucem illam ofculandam offerat . Ea ein, Et quid mirum; fi hoc fit fummo Pontifici eczlet, lib 4. in . honorem Chrifti, cum etiam fiat quibüfdam exse regibus ia recognitionem temporalis dominii ? Hinc de fancto Polycarpo dicitur libro 1v. ec- clefiafticæ hiftoriæ cap. x111. Połycarpus nonD folum ab Apoftolis eruditus cft , cum his, qui Dominum viderant, fed ab Apoflolis ipfis or- dinatus Smyrnenfis ecclefie epifcopus. De eo- dem ibidem dicitur, quod cum martyrizari debuit exteriori detracto indumento ac cin- gulo refoluto , calceamenta quoque pedibus tentabat educere, que numquam nifi a reli- giofis quibufque fide ac devotione femetipfos invicem przveaientibus refolvi confueverant : ita namque inomni etiam reliqua. vita fua ve- nerabiliter ab omnibus colebatur. Neceft æfti- mändum , quod Papa filium tante obedientie in ofcuio pedum detineat, quia more piif- fimi patris ad ofculum manus feu maxill& fu- enim eum angelus hoc docuit, fed do&torem effe Petrum: ideo dicebat Cornelio: Surge, nam , © ego ipfe homo [um. In eadem materia invehendo contra quod dixi, concilia generalia dici fancta & fan&iffi- ma, etiam ibi dico, inquit, dato quod fit aliquod generale concilium & omnes perfona inihibi exfiftentes fint non fancte : unde debeo fcire, quod Spiritus fanctus illi concilio infai- libiliter infftar, cum dicitur Sap. 1. Spisitus enim fancius difcipliue fugiet fium ?. Sed fs bene recolo, dixit in ifto publico auditorio: Non poffum videre , quomodo Spiritus fanétus infifat illis , c. Ad quod dico, Nota quod ritatem, imo dicit: Si prelati funt, non Bifte cafus non fubjacet humanis judicis quia nemo fcit, an amore velodio dignusfit: imo effet judicium crudele, opinari fingulos effe malos in Spiritu fan&o congregatos, quia Do- minus ufque adhuc refervavit fibi feptem. millia virorum. qui non curvaverunt genua füa co- ram Baal, ad Romanos ii. Unde dico quantum ad materiam in fe, quod concilium generale legitime congregatum in neceflariis ad credendum ad falutem , deficere non poteft, etiamfi prelatifint mali, quod pro- batur fic: Deus & natura nou defciunt in neceffariis , fed faluti humani generis non. vi- deretur. fufficienter provifum , fi concilia gene- ralia poffent deficere in his, que funt de ne- ceffrate falutis; ergo hujufmodi concilia, in his, quz funt de neceífitate falutis, deficere non poffunt. Confequentia videtur nota. Major patet primo per omnes philofophos, qui hanc pro maxima reputant in naturalibus; per di- vinam etiam providentiam circa genus huma- num providentem poteft oftendi, quia propter hoc collata funt facramenta, facra Scriptura divinitus eft revelata, Verbum eff incarnatum. Etiam minor patet, quia pro falute humani generis oportet efe aliquam regulam inobli- quabilem & indefe@ibilem feu indeviabilem, ad quam genus humanum habeat recurfum in credendis , quia fine fide, ut dicit Apoftolus, impofjibile eff placere Deo: alias non effet ei- dem fufficienter provifum ab optimo legisla- tore Chrifto: fed'nullus particularis homo eft hujufmodi fuffigiens regula, ut non poffii in fide errare, ut etiam Papa. Falfum eft, fj de Papa, ut Papa eft, intelligit: Papa enim ut Papa, non eft privata perfona. Si vero illo- rum fententiam fequitur, qui Papam conci- lio fubjiciunt, falfam fententiam fequitur , quam refurat Bellarm. 1. 4. de pont. c. 2. & feqq. & 1. 2. de Conciliis c- 13. & feqq. ali- quando fecit. rgo oportet dicere, quod ha- beatur recurfüs ad ecclefiam univerfalem, aut ad concilium generale. Cum ergo ecclefia univerfalis non poffit in unum congregari fo- cundum feipfam propter ejus amplitudinem bito fufcipit. Nec obeft, quod de Petro obji- E per orbem univerfum , fequitur quod hujuf- cit: quia. Petrus non ideo quod honor ille non fibi deberetur, fed. quig cum Petrus & ali Apoftoli facerent multa miracula, crede- bantur dii ab aliquibus gentibus, ficut patet AGorum -x1v. de Paulo & Barnaba : ubi facto miraculo circa claudum quemdam , turbe cla- mantes eos effe deos, volebant eis thurificare & ideo hac ratione non permittebant fe debi- to etiam honore venerari; & nc in propofito de Petroaliquid fic fenfiffent. Unde dicit glof- fa fuper verbo, Adoravit eum: Sic adoravit ut modi regula, ad quam habetur recurfus ia neceflitate fidei , eft concilium generale legi- time congregatum , ecclefiam univerfalem re- præfentans . Ergo fequitur, quod concilium generale in his, que funt de neccíhtate falutis errare non po- teft. Pro cujus inrtelledu notandum eft, ex culpa originali , & ex excellentia credendo- rum , credenda tranfcendunt humanam. facul- tatem ; idco requiritur fupernaturalis concurfus ad corum revelationem : & Hcet in fcriptura con- ANNO = CHRISTY 2433. A&gy. 10. f. Reg. 15- Hebe sta 

Strana 1060
3059 . OR ATIO HENRICI KALTEISEN. 1060 amm Yefpe&tus , obedientia inordinata, protra&io À Deum , quz fuit imperitia , non nequitia: non ANNO ufque ad ofcula pedum bearorum . Non fic 8s. faciebat Petrus verus Chrifti vicarius , fc. Ref. Reveremia, pondeo , quod illa reverentia, gue fit fum- qua exhiberar i gonifici , nox mo Pontifici , non eft inordinata, fed. fuz po- SA inordinata edis excellentie condigna. Dicit enim fan Gus Thomas a. 2. quelt. 8. art. 1. quod tri- plex -eft virtus juftine: ícilicet religio , que debetur Deo; pietas, que debetur patrie & parentibus ; & obfervantia, per quam, ut Tul- Nus dicit, homines aliqua dignitate antece- dentes quodam cultu & honore dignatur . Et de hac obfervantia dicit. ipfe ibidem quaft. cil. art. 2. quod. honor femper debetur ali- tui propter aliquam excellentiam vel fuperio- » » honorantur propter exccllentiam propria » virtutis , fed. proptcr eccellentiam. dignitatis w fscundum quamíunt Dei miniftri, & etiam v in eis honoratur tota communitas, cui pra- fant. Ex quo elicio, quod cum, fecundum "Tullium , honor e(t exhibitio reverentie in teflimonium virtutis: iftud autem contingit du- pliciter fieri, primo in teílimonium virtutis fue propric, & grate fue bonitatis & fan- Gitatis ; fecundo in teflimonium virtutis Chri- fti & gratia Chrifti, cujus vicarius exfitit, jux- za illud 1. Corinth. 4. Sic nos exiffimer homo wr ominifros Chrifii: quamdiu eft vicarius & quamdiu non definit effe Papa, dato quod fit aperte malus, honor papalis tibi fabtrahendas C non eft. In cujus forte figuram anie fuam paíhonem permift Dominus in domo Pharifei Mariam Magdalenam oftulari pedes ejus: & poft refurre&ionem , ut mulieres accederent & tenerent pedes ejus. Undein figaum quod Papa nou fibi, fed Chrifto, illum honorem attribuit , crucem. fupra pedem in fandaliis gerit, quali non fuos pedes,fíed in honorem Crucifixi, cujas locum in terris tenet , crucem illam ofculandam offerat . Ea ein, Et quid mirum; fi hoc fit fummo Pontifici eczlet, lib 4. in . honorem Chrifti, cum etiam fiat quibüfdam exse regibus ia recognitionem temporalis dominii ? Hinc de fancto Polycarpo dicitur libro 1v. ec- clefiafticæ hiftoriæ cap. x111. Połycarpus nonD folum ab Apoftolis eruditus cft , cum his, qui Dominum viderant, fed ab Apoflolis ipfis or- dinatus Smyrnenfis ecclefie epifcopus. De eo- dem ibidem dicitur, quod cum martyrizari debuit exteriori detracto indumento ac cin- gulo refoluto , calceamenta quoque pedibus tentabat educere, que numquam nifi a reli- giofis quibufque fide ac devotione femetipfos invicem przveaientibus refolvi confueverant : ita namque inomni etiam reliqua. vita fua ve- nerabiliter ab omnibus colebatur. Neceft æfti- mändum , quod Papa filium tante obedientie in ofcuio pedum detineat, quia more piif- fimi patris ad ofculum manus feu maxill& fu- enim eum angelus hoc docuit, fed do&torem effe Petrum: ideo dicebat Cornelio: Surge, nam , © ego ipfe homo [um. In eadem materia invehendo contra quod dixi, concilia generalia dici fancta & fan&iffi- ma, etiam ibi dico, inquit, dato quod fit aliquod generale concilium & omnes perfona inihibi exfiftentes fint non fancte : unde debeo fcire, quod Spiritus fanctus illi concilio infai- libiliter infftar, cum dicitur Sap. 1. Spisitus enim fancius difcipliue fugiet fium ?. Sed fs bene recolo, dixit in ifto publico auditorio: Non poffum videre , quomodo Spiritus fanétus infifat illis , c. Ad quod dico, Nota quod ritatem, imo dicit: Si prelati funt, non Bifte cafus non fubjacet humanis judicis quia nemo fcit, an amore velodio dignusfit: imo effet judicium crudele, opinari fingulos effe malos in Spiritu fan&o congregatos, quia Do- minus ufque adhuc refervavit fibi feptem. millia virorum. qui non curvaverunt genua füa co- ram Baal, ad Romanos ii. Unde dico quantum ad materiam in fe, quod concilium generale legitime congregatum in neceflariis ad credendum ad falutem , deficere non poteft, etiamfi prelatifint mali, quod pro- batur fic: Deus & natura nou defciunt in neceffariis , fed faluti humani generis non. vi- deretur. fufficienter provifum , fi concilia gene- ralia poffent deficere in his, que funt de ne- ceffrate falutis; ergo hujufmodi concilia, in his, quz funt de neceífitate falutis, deficere non poffunt. Confequentia videtur nota. Major patet primo per omnes philofophos, qui hanc pro maxima reputant in naturalibus; per di- vinam etiam providentiam circa genus huma- num providentem poteft oftendi, quia propter hoc collata funt facramenta, facra Scriptura divinitus eft revelata, Verbum eff incarnatum. Etiam minor patet, quia pro falute humani generis oportet efe aliquam regulam inobli- quabilem & indefe@ibilem feu indeviabilem, ad quam genus humanum habeat recurfum in credendis , quia fine fide, ut dicit Apoftolus, impofjibile eff placere Deo: alias non effet ei- dem fufficienter provifum ab optimo legisla- tore Chrifto: fed'nullus particularis homo eft hujufmodi fuffigiens regula, ut non poffii in fide errare, ut etiam Papa. Falfum eft, fj de Papa, ut Papa eft, intelligit: Papa enim ut Papa, non eft privata perfona. Si vero illo- rum fententiam fequitur, qui Papam conci- lio fubjiciunt, falfam fententiam fequitur , quam refurat Bellarm. 1. 4. de pont. c. 2. & feqq. & 1. 2. de Conciliis c- 13. & feqq. ali- quando fecit. rgo oportet dicere, quod ha- beatur recurfüs ad ecclefiam univerfalem, aut ad concilium generale. Cum ergo ecclefia univerfalis non poffit in unum congregari fo- cundum feipfam propter ejus amplitudinem bito fufcipit. Nec obeft, quod de Petro obji- E per orbem univerfum , fequitur quod hujuf- cit: quia. Petrus non ideo quod honor ille non fibi deberetur, fed. quig cum Petrus & ali Apoftoli facerent multa miracula, crede- bantur dii ab aliquibus gentibus, ficut patet AGorum -x1v. de Paulo & Barnaba : ubi facto miraculo circa claudum quemdam , turbe cla- mantes eos effe deos, volebant eis thurificare & ideo hac ratione non permittebant fe debi- to etiam honore venerari; & nc in propofito de Petroaliquid fic fenfiffent. Unde dicit glof- fa fuper verbo, Adoravit eum: Sic adoravit ut modi regula, ad quam habetur recurfus ia neceflitate fidei , eft concilium generale legi- time congregatum , ecclefiam univerfalem re- præfentans . Ergo fequitur, quod concilium generale in his, que funt de neccíhtate falutis errare non po- teft. Pro cujus inrtelledu notandum eft, ex culpa originali , & ex excellentia credendo- rum , credenda tranfcendunt humanam. facul- tatem ; idco requiritur fupernaturalis concurfus ad corum revelationem : & Hcet in fcriptura con- ANNO = CHRISTY 2433. A&gy. 10. f. Reg. 15- Hebe sta 

Strana 1061
orzd, fr providenti= Pei- Mast5. 23. 1062 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. 1e61 -contineantur, non tamen evidenter & sufficien-Aepistola ad synodum Ephefinam transmissa, ut— ter pro quolibet : ideo proviſum eſt de tertio refert Iſidorus in libro conciliorum, Spiritus „ ſancti indicat præeſentiam congregatio ſacer- medio, fcilicet facere exterius quod in ſe eſt, „ dotum. Certum eſt enim quod legimus , quia ſecundum illas patrum traditiones in celebra- nec poteſt Veritas ipſa mentiri, cujus in evan- tionibus concilii generalis. Ex quibus poteft deduci , quod in concilio congregati , non funt gelio ista eſt ſententia: Ubi duo vel tres con- gregati fuerint in nomine meo, ibi & ego ſum proprie qui loquuntur. Spiritus enim ſanctus in medio eorum. Quod cum ita fit; nam nec loquitur in eis, in his quæ determinantur in huic tam brevi numero Spiritus deeſt; quan- fide. Nam ex quo proviſum eſt ſufficienter poſita exteriori forma , Spiritus ſanctus reſi- to magis eum nunc intereſſe credemus, quan- do in unum convenit tota turba ſanctorum ? duum operatur: ex ſpeciali enim providentia Sanctum namque eſt pro debita veneratione Dei , quam habet de ſalute hominum , videtur concilium , in quo utique nunc Apoſtolorum inferendum quod ſi forma ad extra ſervetur , Spi- frequentiſſimæ illius , quam legimus , congre- ritus ſanctus habebit ſuam efficaciam veritatem gationis aſpicienda reverentia est. Et idem Actor. 33. revelandi. Quantumcumque enim miniſtri eſ- B Ifidorus in eodem libro in geſtis tertiæ ſyno- fent inepti, tamen malitia non tolleret effica- ciam Spiritus ſancti, quia poteſt eſſe organum di Toletanæ, in epiſtola ſeu confeſſione Rec- caredi regis , inquit : Valde neceſſarium eſſe Spiritus Sancti: ſieut proportionabiliter aſina „ perſpexi beatitudinem veſtram in unum Balaam locuta eſt improprie, quia magis Spi- » convenire, habens ſententiæ Dominicæ fi- ritus ſanctus locutus eſt : & quemadmodum „ dem, quæ dicit: Ubi fuerint duo vel tres Balaam , Numerorum XxI1. & XXIII. voca- tus a Balac ut malediceret populo, cui Deus » collecti in nomine meo, ibi ero in medio eo- » rum. Credo enim beatam ſanctæ Trinitatis benedixit , & ipſe benedixit, licet coactus: ita in concilio generali in malis & iniquis præ- » divinitatem huic ſacro intereſſe concilio , „ & ideo tamquam ante conſpectum Dei in latis male viventibus Spiritus ſanctus loque- retur veritatem. „ in medio veſtri ſidem mcam protuli. Ex Hoc fundatur, ut dictum eft, a id eft, pru- quo patet quod beatus Papa Cæleftinus eam dentia Dei de neceſſariis, de noſtro fine conſe- reverentiam habendam esse dicit congregatio- quendo: quod non eſſet, niſi in concilio ge- ni concilii, quæ debetur collegio Apoſtolo- rum , utpote in cujus medio ipſe Chriſtus aſ- nerali infallibilis daretur auctoritas, non ob- ſtante miniſtrorum malititia ; imo cum Balac C ſiſtat, ſanctus Spiritus, & ipſa Trinitas tota audivit quod Balaam benediceret populo Dei, Hinc eft quod beatus Hierônymus comparat ait: Quid eſt quod agis? quia ut malediceres vo- concilii auctoritatem Soli: ut ſicut Sol ſuo eavi te. Reſpondie: Non poſsum aliud loqui, ardore humores rivulorum deficcat , ita facrum niſi quod juſferit Dominus : ita ſimiliter ubi agi- concilium ſua auctoritate omnem contrariam ſuperat argumentationem . Inquit enim in fine tur de inſtructione populi quantumcumque in- valeſceret malitia prælatorum , poſſunt dicere „ diſputationis contra Luciferianum: Poteram cum Balaam: Non paſſum dicere, niſi quod „ omnes tuarum diſputationum rivulos uno Dominus juſſerit. Iterum ſecundo reſpondit Ba- » ecclefiæ Sole ſiccare ; de auctoritate concilij laam : Benedictionem prohibere non valeo. Non „ generalis loquens. eſt, inquit, Deus, ut homo, ut mentiatur. No- Ad auctoritatem Sapientiæ, Spiritus ſanctus non habitat in corpore ſubdito peccatis, reſpon- tum autem eſt, ut videtur, quod Deus ſpe- tialiori modo regat écclefiam ſuam, quam ante deo ſecundum ſanctum Thomam in qu'ſtione de veritate, quæst.xx. art. v. quod ſapientia incarnationem populum ſuum rexit. Ideo di- xit Matthæi ultimo: Vobiſcum ſum omnibus diebus ſe confert in animam dupliciter. Primo mo- do , ut ipſamet Dei Sapientia inhabitet , & ſie uſque ad conſummationem ſ�culi. Et ejuſdem XVI. hominem ſanctum faciat & Dei amicum. Se- Portæ inſeri non prevalebunt adverſus eam, hoc est, ecclefiam, quam concilium generale re- Deundo modo ſolum quantum ad effectum , & præfentat. Imo Chriſtus, poſt adventum fuum fic non oportet quod ſanctum faciat vel Dei in carne, cum ſacerdotes ſynagogæ mali eſ- amicum : & ſic confert ſe in mentes malorum , ſent, & generatio prava & adultera vocaren- quos prophetas constituit. Albertus 1y. ſent. tur, nihilo minus dixit turbis, Matthæi XXIII. diſt. XIX. ubi Magister dicit: Quidam putant Omnia quæcumque vobis dixerint , facite. Ex quo hanc poteſtatem tantum illis eſſe conceffam, evidenter concludi poteſt, quod ea, quæ ſa- qui doctrinam & vitam Apoſtolorum ſervant. Dicit Albertus; Iſti ſunt illi hæretici qui vo- cerdotes ſeu prælati novæ legis in concilio ge- nerali congregati, post publicationem evange- cantur Cathari. Et cum pro eis arguit, In lii dicunt, in his quæ ſunt fidei, & de ne- malevolam animam non introibit ſapientia: di- ceſfitate ſalutis , tenenda ſunt , cum amplius cit quod intelligitur iſta auctoritas quantum fint illuminati, & ſpecialius eis Spiritus ſan- ad inhabitantem gratiam, & non ad compa- ctus aſſiſtat , quam ſacerdotibus synagogæ. rationem gratis datæ. Et ad hoc deſerviunt omnes expoſitiones , E Finaliter circa iſtam materiam ſic aſſumitur quas replicans adduxit ſuper illo : Super cathe- ubi ego dixi, quod illud non eſt vere di- dram Moyſi ſederunt Scriba & Phariſæi, ut pa- ctum: Verbum Dei est tantæ perfectionis, quod tet eas intuenti: & iterum ſolutiones illarum nihil poſſit ei addi vel ſubtrahi: dico, inquit, auctoritatum: Qui vos audit, me audit, & ſi iſtud non est vere dictum, nec illud Deut. aliarum per me adductarum : quia concedit 1V. Non addetis ad verbum quod vobis loquor, eas de conciliis generalibus etiam intelligi, neque auferetis ex eo. Reſpondeo negando illam licet etiam de fidelibus aliis in nomine Domini conditionalem, quod antecedens est verum, congregatis poſſint exponi. Et tamen proprie & conſequens falſum. Quod antecedens fit ve- & antonomaſtice de conciliis generalibus ita rum , illud ſcilicet non eſſe vere dictum , quod eſſe intelligenda, fanctorum auctoritatibus o- verbis Dei nihil licet addi vel ſubtrahi, pa- stenditur. Sicut enim ait beatus Cœlestinus in tet; quia secundum beatum Auguftinum in Concil. General. Tom. XXIX. XXX 2 N ANNO CHRISTS 2433. ANNO ÉHRISTI 1433. Marth. 11. Caleflinus &- piſr. 7. li-

Strana 1062
orzd, fr providenti= Pei- Mast5. 23. 1062 1e61 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. -contineantur, non tamen evidenter & sufficien-Aepistola ad synodum Ephefinam transmissa, ut— ter pro quolibet : ideo proviſum eſt de tertio refert Iſidorus in libro conciliorum, Spiritus „ ſancti indicat præeſentiam congregatio ſacer- medio, fcilicet facere exterius quod in ſe eſt, „ dotum. Certum eſt enim quod legimus , quia ſecundum illas patrum traditiones in celebra- nec poteſt Veritas ipſa mentiri, cujus in evan- tionibus concilii generalis. Ex quibus poteft gelio ista eſt ſententia: Ubi duo vel tres con- deduci , quod in concilio congregati , non funt gregati fuerint in nomine meo, ibi & ego ſum proprie qui loquuntur. Spiritus enim ſanctus in medio eorum. Quod cum ita fit; nam nec loquitur in eis, in his quæ determinantur in huic tam brevi numero Spiritus deeſt; quan- fide. Nam ex quo proviſum eſt ſufficienter poſita exteriori forma , Spiritus ſanctus reſi- to magis eum nunc intereſſe credemus, quan- do in unum convenit tota turba ſanctorum ? duum operatur: ex ſpeciali enim providentia Sanctum namque eſt pro debita veneratione Dei , quam habet de ſalute hominum , videtur concilium , in quo utique nunc Apoſtolorum inferendum quod ſi forma ad extra ſervetur , Spi- frequentiſſimæ illius , quam legimus , congre- ritus ſanctus habebit ſuam efficaciam veritatem gationis aſpicienda reverentia est. Et idem Actor. 33. revelandi. Quantumcumque enim miniſtri eſ- B Ifidorus in eodem libro in geſtis tertiæ ſyno- fent inepti, tamen malitia non tolleret effica- di Toletanæ, in epiſtola ſeu confeſſione Rec- ciam Spiritus ſancti, quia poteſt eſſe organum Spiritus Sancti: ſieut proportionabiliter aſina caredi regis , inquit : Valde neceſſarium eſſe „ perſpexi beatitudinem veſtram in unum Balaam locuta eſt improprie, quia magis Spi- ritus ſanctus locutus eſt : & quemadmodum » convenire, habens ſententiæ Dominicæ fi- „ dem, quæ dicit: Ubi fuerint duo vel tres Balaam , Numerorum XxI1. & XXIII. voca- tus a Balac ut malediceret populo, cui Deus » collecti in nomine meo, ibi ero in medio eo- » rum. Credo enim beatam ſanctæ Trinitatis benedixit , & ipſe benedixit, licet coactus: ita in concilio generali in malis & iniquis præ- » divinitatem huic ſacro intereſſe concilio , „ & ideo tamquam ante conſpectum Dei in latis male viventibus Spiritus ſanctus loque- „ in medio veſtri ſidem mcam protuli. Ex retur veritatem. quo patet quod beatus Papa Cæleftinus eam Hoc fundatur, ut dictum eft, a id eft, pru- dentia Dei de neceſſariis, de noſtro fine conſe- reverentiam habendam esse dicit congregatio- quendo: quod non eſſet, niſi in concilio ge- ni concilii, quæ debetur collegio Apoſtolo- rum , utpote in cujus medio ipſe Chriſtus aſ- nerali infallibilis daretur auctoritas, non ob- C ſiſtat, ſanctus Spiritus, & ipſa Trinitas tota ſtante miniſtrorum malititia ; imo cum Balac audivit quod Balaam benediceret populo Dei, Hinc eft quod beatus Hierônymus comparat ait: Quid eſt quod agis? quia ut malediceres vo- concilii auctoritatem Soli: ut ſicut Sol ſuo eavi te. Reſpondie: Non poſsum aliud loqui, ardore humores rivulorum deficcat , ita facrum niſi quod juſferit Dominus : ita ſimiliter ubi agi- concilium ſua auctoritate omnem contrariam ſuperat argumentationem . Inquit enim in fine tur de inſtructione populi quantumcumque in- valeſceret malitia prælatorum , poſſunt dicere „ diſputationis contra Luciferianum: Poteram cum Balaam: Non paſſum dicere, niſi quod „ omnes tuarum diſputationum rivulos uno Dominus juſſerit. Iterum ſecundo reſpondit Ba- » ecclefiæ Sole ſiccare ; de auctoritate concilij laam : Benedictionem prohibere non valeo. Non „ generalis loquens. eſt, inquit, Deus, ut homo, ut mentiatur. No- Ad auctoritatem Sapientiæ, Spiritus ſanctus non habitat in corpore ſubdito peccatis, reſpon- tum autem eſt, ut videtur, quod Deus ſpe- tialiori modo regat écclefiam ſuam, quam ante deo ſecundum ſanctum Thomam in qu'ſtione de veritate, quæst.xx. art. v. quod ſapientia incarnationem populum ſuum rexit. Ideo di- xit Matthæi ultimo: Vobiſcum ſum omnibus diebus ſe confert in animam dupliciter. Primo mo- uſque ad conſummationem ſ�culi. Et ejuſdem XVI. do , ut ipſamet Dei Sapientia inhabitet , & ſie Portæ inſeri non prevalebunt adverſus eam, hoc hominem ſanctum faciat & Dei amicum. Se- est, ecclefiam, quam concilium generale re- Deundo modo ſolum quantum ad effectum , & præfentat. Imo Chriſtus, poſt adventum fuum fic non oportet quod ſanctum faciat vel Dei amicum : & ſic confert ſe in mentes malorum , in carne, cum ſacerdotes ſynagogæ mali eſ- ſent, & generatio prava & adultera vocaren- quos prophetas constituit. Albertus 1y. ſent. tur, nihilo minus dixit turbis, Matthæi XXIII. diſt. XIX. ubi Magister dicit: Quidam putant Omnia quæcumque vobis dixerint , facite. Ex quo hanc poteſtatem tantum illis eſſe conceffam, evidenter concludi poteſt, quod ea, quæ ſa- qui doctrinam & vitam Apoſtolorum ſervant. Dicit Albertus; Iſti ſunt illi hæretici qui vo- cerdotes ſeu prælati novæ legis in concilio ge- nerali congregati, post publicationem evange- cantur Cathari. Et cum pro eis arguit, In lii dicunt, in his quæ ſunt fidei, & de ne- malevolam animam non introibit ſapientia: di- ceſfitate ſalutis , tenenda ſunt , cum amplius cit quod intelligitur iſta auctoritas quantum fint illuminati, & ſpecialius eis Spiritus ſan- ad inhabitantem gratiam, & non ad compa- ctus aſſiſtat , quam ſacerdotibus synagogæ. rationem gratis datæ. Et ad hoc deſerviunt omnes expoſitiones , E Finaliter circa iſtam materiam ſic aſſumitur quas replicans adduxit ſuper illo : Super cathe- ubi ego dixi, quod illud non eſt vere di- dram Moyſi ſederunt Scriba & Phariſæi, ut pa- ctum: Verbum Dei est tantæ perfectionis, quod tet eas intuenti: & iterum ſolutiones illarum nihil poſſit ei addi vel ſubtrahi: dico, inquit, auctoritatum: Qui vos audit, me audit, & ſi iſtud non est vere dictum, nec illud Deut. aliarum per me adductarum : quia concedit 1V. Non addetis ad verbum quod vobis loquor, eas de conciliis generalibus etiam intelligi, neque auferetis ex eo. Reſpondeo negando illam licet etiam de fidelibus aliis in nomine Domini conditionalem, quod antecedens est verum, congregatis poſſint exponi. Et tamen proprie & conſequens falſum. Quod antecedens fit ve- & antonomaſtice de conciliis generalibus ita rum , illud ſcilicet non eſſe vere dictum , quod eſſe intelligenda, fanctorum auctoritatibus o- verbis Dei nihil licet addi vel ſubtrahi, pa- stenditur. Sicut enim ait beatus Cœlestinus in tet; quia secundum beatum Auguftinum in Concil. General. Tom. XXIX. XXX 2 N ANNO CHRISTS 2433. ANNO ÉHRISTI 1433. Marth. 11. Caleflinus &- piſr. 7. li-

Strana 1063
Comme res ANNO CHRISTY 543, Prov. 3r 1063 fune fidei talis eft regula fervanda, quod faila & peruiciofe femper funt refpuenda; vera au- tem & approbata femper font tuenda: dubia antem ramdiu credenda funt, quamdiu aliquid doceat ratio , nifi contrarium aliquod praecipiat fanctm matris ecclefie auctoritas. Poffc. ergo Papam , ecclefiam , vel fan&os doctores, ali- quid addere fuper illa, qua funt fidei, dupli- citer poteft intelligi: uno modo , quantum ad dübii interpretationem : alio modo, quantum ad occultorum & implicitorum explicarionem: Utrogue autem modo potefl addi feripturæ facræ licite faper ea, quæ funz üdei. Nam fi aliqua funt dubia & obfcura in fide, ad pre- ORATIO HENRICI KALTEISEN libro de vera religione cap. xvi. in his, que Av pantia a veritate evangelii, & aliqua dimi- 1064 nuebant de ejus veritate, dicentes Chrifłum ante Mariam non fuiffe; per hoc tamen non excluditur, quin poffint aliqua addi licite, s quz faciunt ad declarationem facre fcriptu- » rę. Et fic fecerunt do&tores fancti. Hac il- le. Non eft ergo verifimile, fi fancti credi- diffen: fe peccaffe, quod fanctis laboribus exe poni fcripturam intendiffent, Circa fecundum notabile; ubi dixi, prelatos malos Gc bonos magnifice ratione officii honorandos, Gt pre- fextim caufas feptem. adduxi, Quod ad tertium , ubi dixi ideo quia ipfi foli habent auctoritatem ligandi & folvendi 2 peccatis , fecundum illud Marth, xy111. Quod- 2 x » diQos pertinet interpretari : poft quorum : Beumque ligaveris fuper terram , &c. conira hane prefertim Papz , vel generalis concilii, deter- minationem, hereticum effet pertinaciter. con- trarium afferere. Unde dicit Ínnocentius 112. diftin&. xxiii. quaft. i, Quoties dei ratio ventilatur, arbitror omnes fratres & coe- pifcopos noîtros non mifi ad Petrum; id eft, fui nóminis & honoris auctorem refer- re debere, Ad eamdem auctoritatera fpe&tat implicita &c occulta in fide pro temporum etate con- gruentia explicare & declarare: ut patet quod inferiores ecclefie filii implicite & occulte » > w » R credebant, poffmodum explieite & publice profüebantur. Quod autem çoniequens fit fal- arguit replicans: Non foli facerdotes habent auéioritatem ligandi & folvendi a peccatis; igitur, (c. Videte quelo, quomodo oftendit fe auQoritates fanfle dcripture intelligere ali- ter quam Chriftus fuis difcipulis innotuit. Ego enim alligavi illam auctoritatem Matth. xvrt3. Quodcumque ligaverts fuper terram , erit ligatum & in calis, quam auctoritatem Salvator nen voluit de heata Trinitate in:elligi, quia eam numero Apoftolorum non comparavit: fed nec de laicis difponentibus fe per contritio- neg, fed zantum de Apoflolis & eorum fuge cefforibus per facri ordinis | facerdotalis fu- fceptionem . Dico ergo , quod illa confe- fam, patet, quia dicit fcripturam eflę fal- Cquentia nil valet: T*iniras habet anQqritatem, fam , čr dicta dodaris que adducit, adducit ‘idem ex alio: quia facra fcriptura promittit premia, exponentibus eam , dicens Eccle- fiafüici xxiv. Qui elucidamt me , vitem aler= .nam habebunt . Sed replicans eifdem doGoribus debitam eredulitatem fhbrrahit ubicumque fibi placet, ut patetex fuis refponfis. Ergo aon fequitur, fi verba {ua funt falfe, quod Ergo verba fcri- ptura facxe funt falfa. Ad auctoritates ergo dico. Ád x. Deuter. 1v. Mon addetis ad ver- » bum quod loguor, nec auferetis, Dicit gloffa: » Docet normam æquitatis, & omnem hæ- » refin percutit; vetat enim reCe do&rine » » » » » » » ” p » s w quid veritatis fubtrahere: Via enim regia iricedendum eft, non ad dexteram vel fini- ftram , quia recte vie Domini, & juili am- bulabunt in eis. Et nihila minus de Lyra inquit: Confderandum eft hic, quod hic prohibetur additio depravans intellectum le- ' gis, nor autem additio declarans aur elu- cidans, fecundum quod fcribitur Ecclefiafti- ci xxxv. Qui elucidant me , vitam fempiter- nam habebunt, Similiter fuper illo: Sermo Dei ignitus, dicit gloffa: Ut heretici, qui corrumpunt Ícripturas ; ne eis convinca- tur. Lt beates Hieronymus ibidem; Ne corrumpas eloquia facrarum foripturerum , % E » » » 2 » feciffe -nofcuntur. E: Lyra: Ne addas quid- quam quod fit eis contrarium. Potes tamen & meritorie addere illa. que faciunt ad ver- bum Domini elucidandum . Similiter fuper dita Joannis Apocalypfis uk tinto dicit gioffa; Quia quofdam {ciebat in A- Z . fia effe, qui pro fuis erroribus fovendis aliquid adderent, vel minuerent, fuppouir excommu- 5 nicationem. Er; Lyra ibid. § quis appofizes a fir, id eft, diferepantia, ficur facjehant he- w Tetici, qui tempore ille addebant difcre- ficut quidam heretici, ne convincerentur ,É diftin ctione xix. Una eft aucloritatis abfolvendi a peccatis active, ergo non foli fa- cerdotes; quia eft equivocatio in terminis, up patet ex dics. Novit, enim omnis qui mę ANNO CHRISTI 14330 intellexit , quod intellexi de auctoritate , quam - habent folii facerdotes, qui funt homines con« fecrati per ordinationem epifroporum, non de Trinitate vel Chrifto homine . Dico ergo aliqua: Primum, eft, quod foij facerdores habent auctoritatem clavium in fo« ro pœnitentiæ, de qua loquitur in propofito , tefie beato Ambrofio, ubi ait fuper verbo pre» di&o,, Hoc jus, fcilicet. ligandi & folvendi s facerdotibus. eft conceffum : unde fan&us Tho- » mas in iv. fententiarum diffinGione x3X, aliquid prave intentionis addere" vel ali- D'» quet. 1. dicit quod introitus in celum per » dimiffionem peccati vocatur clavis ordinis, » & hanc foli facerdores habent, quia ipf » foli ordinantur pro populo in his, gue dire- » &e funt ad Deum. Hac ille, Secundo dico, quod laici, eifi fe difponere poflunt ad. remedium pcenitentie , nullo modo tamen verum eft, quod ex hoc habeant au- Goritaiem ligandi & folvendi difpofitive , quia ifto eft periculofiffivius modus loquendi. ideo etiam opponens non audebat eum nominare, qui iftum modum adinvenit, Nam ex modo loquendi doctorum gatholicorum non habemus nifl triplicem auctoritatem ligandi & folvendi, ut pofuit fanctus Thomas in rv. fententiarum & eft folius Dei, qui propria virtute peccata dimit» tit. Alia excellenie, quam folus Chriftus habet homo, qui merito excellentie fue Paf. fionis operatus eft falutem noftram. De qua Apocalypfis tertio: Qui habet clavem , aperit , € nemo claudit. Tertia eft minifterii , & iffam non dicitur habere "Trinitas increata 4 (cum ft priucipale agens, & non inílrumen- tale aut minifteriale remiffionis . peccatoram nec Chriftus, cum fit caput ecclefie, in quo per excellentiam plenitudinis eft poteftas. iila) | Gd Triples a: Gioritas lige di atque. fe, vendi. Aufta- ritacis . Exe cellentis . Minifteriix 

Strana 1064
Comme res ANNO CHRISTY 543, Prov. 3r 1063 fune fidei talis eft regula fervanda, quod faila & peruiciofe femper funt refpuenda; vera au- tem & approbata femper font tuenda: dubia antem ramdiu credenda funt, quamdiu aliquid doceat ratio , nifi contrarium aliquod praecipiat fanctm matris ecclefie auctoritas. Poffc. ergo Papam , ecclefiam , vel fan&os doctores, ali- quid addere fuper illa, qua funt fidei, dupli- citer poteft intelligi: uno modo , quantum ad dübii interpretationem : alio modo, quantum ad occultorum & implicitorum explicarionem: Utrogue autem modo potefl addi feripturæ facræ licite faper ea, quæ funz üdei. Nam fi aliqua funt dubia & obfcura in fide, ad pre- ORATIO HENRICI KALTEISEN libro de vera religione cap. xvi. in his, que Av pantia a veritate evangelii, & aliqua dimi- 1064 nuebant de ejus veritate, dicentes Chrifłum ante Mariam non fuiffe; per hoc tamen non excluditur, quin poffint aliqua addi licite, s quz faciunt ad declarationem facre fcriptu- » rę. Et fic fecerunt do&tores fancti. Hac il- le. Non eft ergo verifimile, fi fancti credi- diffen: fe peccaffe, quod fanctis laboribus exe poni fcripturam intendiffent, Circa fecundum notabile; ubi dixi, prelatos malos Gc bonos magnifice ratione officii honorandos, Gt pre- fextim caufas feptem. adduxi, Quod ad tertium , ubi dixi ideo quia ipfi foli habent auctoritatem ligandi & folvendi 2 peccatis , fecundum illud Marth, xy111. Quod- 2 x » diQos pertinet interpretari : poft quorum : Beumque ligaveris fuper terram , &c. conira hang prefertim Papz , vel generalis concilii, deter- minationem, hereticum effet pertinaciter. con- trarium afferere. Unde dicit Ínnocentius 112. diftin&. xxiii. quaft. i, Quoties dei ratio ventilatur, arbitror omnes fratres & coe- pifcopos noîtros non mifi ad Petrum; id eft, fui nóminis & honoris auctorem refer- re debere, Ad eamdem auctoritatera fpe&tat implicita &c occulta in fide pro temporum etate con- gruentia explicare & declarare: ut patet quod inferiores ecclefie filii implicite & occulte » > w » R credebant, poffmodum explieite & publice profüebantur. Quod autem çoniequens fit fal- arguit replicans: Non foli facerdotes habent auéioritatem ligandi & folvendi a peccatis; igitur, (c. Videte quelo, quomodo oftendit fe auQoritates fanfle dcripture intelligere ali- ter quam Chriftus fuis difcipulis innotuit. Ego enim alligavi illam auctoritatem Matth. xvrt3. Quodcumque ligaverts fuper terram , erit ligatum & in calis, quam auctoritatem Salvator nen voluit de heata Trinitate in:elligi, quia eam numero Apoftolorum non comparavit: fed nec de laicis difponentibus fe per contritio- neg, fed zantum de Apoflolis & eorum fuge cefforibus per facri ordinis | facerdotalis fu- fceptionem . Dico ergo , quod illa confe- fam, patet, quia dicit fcripturam eflę fal- Cquentia nil valet: T*iniras habet anQqritatem, fam , čr dicta dodaris que adducit, adducit ‘idem ex alio: quia facra fcriptura promittit premia, exponentibus eam , dicens Eccle- fiafüici xxiv. Qui elucidamt me , vitem aler= .nam habebunt . Sed replicans eifdem doGoribus debitam eredulitatem fhbrrahit ubicumque fibi placet, ut patetex fuis refponfis. Ergo aon fequitur, fi verba {ua funt falfe, quod Ergo verba fcri- ptura facxe funt falfa. Ad auctoritates ergo dico. Ád x. Deuter. 1v. Mon addetis ad ver- » bum quod loguor, nec auferetis, Dicit gloffa: » Docet normam æquitatis, & omnem hæ- » refin percutit; vetat enim reCe do&rine » » » » » » » ” p » s w quid veritatis fubtrahere: Via enim regia iricedendum eft, non ad dexteram vel fini- ftram , quia recte vie Domini, & juili am- bulabunt in eis. Et nihila minus de Lyra inquit: Confderandum eft hic, quod hic prohibetur additio depravans intellectum le- ' gis, nor autem additio declarans aur elu- cidans, fecundum quod fcribitur Ecclefiafti- ci xxxv. Qui elucidant me , vitam fempiter- nam habebunt, Similiter fuper illo: Sermo Dei ignitus, dicit gloffa: Ut heretici, qui corrumpunt Ícripturas ; ne eis convinca- tur. Lt beates Hieronymus ibidem; Ne corrumpas eloquia facrarum foripturerum , % E » » » 2 » feciffe -nofcuntur. E: Lyra: Ne addas quid- quam quod fit eis contrarium. Potes tamen & meritorie addere illa. que faciunt ad ver- bum Domini elucidandum . Similiter fuper dita Joannis Apocalypfis uk tinto dicit gioffa; Quia quofdam {ciebat in A- Z . fia effe, qui pro fuis erroribus fovendis aliquid adderent, vel minuerent, fuppouir excommu- 5 nicationem. Er; Lyra ibid. § quis appofizes a fir, id eft, diferepantia, ficur facjehant he- w Tetici, qui tempore ille addebant difcre- ficut quidam heretici, ne convincerentur ,É diftin ctione xix. Una eft aucloritatis abfolvendi a peccatis active, ergo non foli fa- cerdotes; quia eft equivocatio in terminis, up patet ex dics. Novit, enim omnis qui mę ANNO CHRISTI 14330 intellexit , quod intellexi de auctoritate , quam - habent folii facerdotes, qui funt homines con« fecrati per ordinationem epifroporum, non de Trinitate vel Chrifto homine . Dico ergo aliqua: Primum, eft, quod foij facerdores habent auctoritatem clavium in fo« ro pœnitentiæ, de qua loquitur in propofito , tefie beato Ambrofio, ubi ait fuper verbo pre» di&o,, Hoc jus, fcilicet. ligandi & folvendi s facerdotibus. eft conceffum : unde fan&us Tho- » rias in iv. fententiarum diflinQione x1x. aliquid pravæ intentionis addere" vel ali- D» quet. 1. dicit quod introitus in celum per » dimiffionem peccati vocatur clavis ordinis, » & hanc foli facerdores habent, quia ipf » foli ordinantur pro populo in his, gue dire- » &e funt ad Deum. Hac ille, Secundo dico, quod laici, eifi fe difponere poflunt ad. remedium pcenitentie , nullo modo tamen verum eft, quod ex hoc habeant au- Goritaiem ligandi & folvendi difpofitive , quia ifto eft periculofiffivius modus loquendi. ideo etiam opponens non audebat eum nominare, qui iftum modum adinvenit, Nam ex modo loquendi doctorum gatholicorum non habemus nifl triplicem auctoritatem ligandi & folvendi, ut pofuit fanctus Thomas in rv. fententiarum & eft folius Dei, qui propria virtute peccata dimit» tit. Alia excellenie, quam folus Chriftus habet homo, qui merito excellentie fue Paf. fionis operatus eft falutem noftram. De qua Apocalypfis tertio: Qui habet clavem , aperit , € nemo claudit. Tertia eft minifterii , & iffam non dicitur habere "Trinitas increata 4 (cum ft priucipale agens, & non inílrumen- tale aut minifteriale remiffionis . peccatoram nec Chriftus, cum fit caput ecclefie, in quo per excellentiam plenitudinis eft poteftas. iila) | Gd Triples a: Gioritas lige di atque. fe, vendi. Aufta- ritacis . Exe cellentis . Minifteriix 

Strana 1065
to63 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. 1066 a fed foli facerdotes , qui miniítri dicuntur Chri- À cepto domini caritatem habentis. Unde fi a- L— —— ANNO ili, & de talibus loquebar in pofitione mea, CHRISTI | + - . on - 3433. juxta illud Ambrofü: Hoc jus, fcilicet ligan- di & folvendi, folum facerdotibus eft concef- fum . Nu(quam licite adderetur poteftas quar- ta, fcilicet difpofitionis, quia quantumcumque laicus fe difponat ad poenitentiam , tamen. fi- bi non convenit illa auctoritas Chrifli, de qua ego loquebar: Quodcumque ligaveritis fuper ter- sam, &c. Matth. 18. Quod etiam affumpfit : Chriftus homo habet auctoritatem. dimittendi peccata ; ergo non foli facerdotes. Patet ex dictis , quod nil valet confequentia: quia alia Tatione Chri(tus, & alia facerdotes habent au- Goritatem folvendi & ligandi a peccatis. Quia, ut dicit fan@us Thomas ubi fupra, virtus ali- quid agendi eff in inftrumento, & in per fe liquis in caritate decedens praecipiat fibi fuf- fragia fieri, vel alius pracipiar caritatem ha- beus , illa fuffragia valent defuncto, quamvis illi per quos fiunt, in peccato exfistant : ma- Bis tamen valerent, fi in caritate effent, quia tunc ex duabus partibus opera illa meritoria effent. Ad Gregorium in pastorali: Cum is qui difplicer ad intercedendum mittitur, ami- mus judicis ad deteriora provocatur; refpon- ANNO CHRISTE 1433. det fanétus Thomas, quod quamvis ex parte 1. «d z. ejus difplicentis oratio peccatoris non fit ac- cepta , tamen ratione alterius, cujus vice vel imperio agitur, potest effe Dco accepta. Ec per hunc modum folvuntur alie audłoriia- tes: quia oratio, quam facerdos facit, fibi non prodest , nifi fit in caritate, prodest tamen a- agente, non eodem modo, fed in per fe a-Bliis, in quantum est minister publicus eccie- gente perfectius. Poteftas aurem clavium quam habemus, X% aliorum facramentorum virtus cít inftrumenta- lis, fed in Chrifto cft ficut in per ie agente ad falutem noftram , per auctoritatem. qui- dem, in quantum eft Dcus, fed per meritum jn quantum c(t homo. Clavis autem dc ratio- nc fua exprimit poteftatem apericndi & claus dendi, five aliquis aperiat quafi principale a- gens, five quafi mini(ter: & ideo in Chrifto oportet ponere clavem , fed altero modo quam fit in ejus miniftris. Er idco dicitur, quod ha- bet clavem excellentie ; & tantum de illo . Affumpfit ulterius contra. quartam cłaufam , fie. Et fic pawt quam male dixerit in illa fua pofitione , quod oportet faeerdotem Deo placere per bona opera, [i debeat exaudiri pro populo. . Preterea accedens ad. propofitiones , ubi di- xi, folos curatas ordinarie: post prelatos ma- jores, fcilicet epiftopos, debere predicare, & religiofos ex voto fuz profeffionis , quo ad hoc fuut adstricti: dicit quod iste" propofitio- ncs patiuntur instantiam pro tempore quo non erant curati, & quando ecclefie & parochis adhuc non erant divife. Unde querit, fi fo- Ji epifcopi fuccedant Apostolis, & foli cura- tb LXXII. difcipulis, quorum fucceffores fune ubi dixi facerdotes honorandos, co quod de Cminores presbyteri, & non curati ? Pro quo- eorum orationibus certius eft , quod efficaciam pro populo & animabus fortiantur; Ibi dicit, quod fi facerdotum orationes debeant effe ef. ficaces pro populo , primo oportet quod fic facerdotes Deo placeant per virtuofa opera , alias ipfum Deum provocant ad deteriora . Dico quod hoc eft fimpliciter falfum , quia eft bene congruum , fed non fimpliciter ut fit fiue s. are, 5, neceffarium. Quia ut dicit fanclus Thomas in Quomodo ma- lorum Sacer- dotnm (uffra- dio profinc? rv. fententiar. diftinQione xtv. De fuffrapiis , qum funt per malos, inquit, duo poffunt con- fiderari ; primo ipfum opus operatum , ficut facrificium altaris: & quia noftra facramenta ex fcipfis efficaciam habent abfque opere ope- rum fündamentah difcuffione dico preter ea, que nuper dixit in fua replicatione , prefer- tim cum unus ex dominis Bohemis fupplica- vit hoc declarari, & in fcriptis tradi : Que- ro 4 vobis, domine Ulrice ; cam Dominus in veteri testamento non instituerit , quod. ex- preffe legatur , nifi. Aron in fümmo Pontifica- tu , minores facerdotes & Levitas; unde ergo. cantores, quos David instituit? Unde etiam ila distinctio facerdotum, quoram. hebdoma- datim feptuapinta duo turifcabanr ?-..z. Par. x:i11. Refpondeo., quod omnis status eccle. fiasticus est a Domino nostro Jefu Chrisie institutus , teste Apostolo ad Ephefios rv. rantis, quam equaliter explent. , quofcumque D Znicuique data eff gratia. fecundum | menfuram fiant ; quantum ad hoc , fuffragia per malos facta dcfunctis profunt . Alio modo quantum ad opus operans. Et fic diflinguendum eft, quia operatio peccatoris (uffragia facientis po- teft uno. modo confiderari, ut e(t ejus, & fic nullo modo meritoria effe. poteít , nec fibi nec aliis . Alio. modo , quantum eft. alterius , quod dupliciter contingit: uno modo , in quan- tum peceator faciens fuffragia gerit. perfonam totius ccclefiz, ficut facerdos, dum dicit in ecc)efia exfequias mortuorum . Kt quia ille ' intelligitur. facere, cujus nomine vel vice fit, ut patct per Dionyfium ip XIII. cap. eccle- ' fiaftice hierarchie, inde eft quod fuffragia ta- lis faccrdotis , quamvis fit peccator, defun-Efequitur, quod distin&tio & varietas in eccle- dtis profint quafi ex perfona ecclefie falta , cujus ipfe minifler eft. Alio modo, quando agit ut instrumentum alrerius, opus enim mi- nisterii est magis principalis agentis: unde quamvis ille qui agit ut instrumentum alte- fius , non fit in flatu merendi, actio tamen €jus potest cffe meritoria, ratione principalis agenüs : ficut fi fervus in peccatis exfistens quodcumque opus mifericordie facit ex prz- donationis Chrifh , propter. quod. dicit. fcriptura : Afrendens in alum dediť dona hominibus. Quepfum. s7. finr illa dona , fubdit: & ipfe dedit quofdam quidem Apoflolos , quofdam autem prophetas , alios vero evan_ciiftas , alios paflores , & do- ćłores ad confiminationem fanctorum in opus mi nifferi, in edificationem corporis Chrifti, quod eff ecclefia. Xt eadem fententia habetur 1. ad Corinth. x11. Ex quo patet quod hzc perfeta & plena “distin@io maxime in hora Afcenfionis Domini a Domino instituta est, ut notant verba pre- miffa allegantia illud Píalmi : A/cendens mn altum dedit dona. hominibus . Ex quo iterum fia statuum , graduum & digaitarum , non. principaliter ex institutione ecclefie, aut cu- jafeumque puri hominis autoritate proceffit , quarc nec eam destruere potest. Sed dicetes: Quomódo istos status instituit, cum nbn mifi Apostolos duodccim & 72. rcliquit. difcipu- los? Refpondemus fecundum gloffam Inno- centii [11. Jpfe dedit, quia fic àfcendit ut adim- pleret omnia: omnia , inquit , adimplevit, quia. ipfe, Diflipftio & varictas gras dim & fa- «um ju ec- clefia 3 Chel. fto perfecta. 

Strana 1066
to63 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. 1066 a fed foli facerdotes , qui miniítri dicuntur Chri- À cepto domini caritatem habentis. Unde fi a- L— —— ANNO ili, & de talibus loquebar in pofitione mea, CHRISTI | + - . on - 3433. juxta illud Ambrofü: Hoc jus, fcilicet ligan- di & folvendi, folum facerdotibus eft concef- fum . Nu(quam licite adderetur poteftas quar- ta, fcilicet difpofitionis, quia quantumcumque laicus fe difponat ad poenitentiam , tamen. fi- bi non convenit illa auctoritas Chrifli, de qua ego loquebar: Quodcumque ligaveritis fuper ter- sam, &c. Matth. 18. Quod etiam affumpfit : Chriftus homo habet auctoritatem. dimittendi peccata ; ergo non foli facerdotes. Patet ex dictis , quod nil valet confequentia: quia alia Tatione Chri(tus, & alia facerdotes habent au- Goritatem folvendi & ligandi a peccatis. Quia, ut dicit fan@us Thomas ubi fupra, virtus ali- quid agendi eff in inftrumento, & in per fe liquis in caritate decedens praecipiat fibi fuf- fragia fieri, vel alius pracipiar caritatem ha- beus , illa fuffragia valent defuncto, quamvis illi per quos fiunt, in peccato exfistant : ma- Bis tamen valerent, fi in caritate effent, quia tunc ex duabus partibus opera illa meritoria effent. Ad Gregorium in pastorali: Cum is qui difplicer ad intercedendum mittitur, ami- mus judicis ad deteriora provocatur; refpon- ANNO CHRISTE 1433. det fan&us Thomas, quod quamvis ex parte 1. «d ». ejus difplicentis oratio peccatoris non fit ac- cepta , tamen ratione alterius, cujus vice vel imperio agitur, potest effe Dco accepta. Ec per hunc modum folvuntur alie audłoriia- tes: quia oratio, quam facerdos facit, fibi non prodest , nifi fit in caritate, prodest tamen a- agente, non eodem modo, fed in per fe a-Bliis, in quantum est minister publicus eccie- gente perfectius. Poteftas aurem clavium quam habemus, X% aliorum facramentorum virtus cít inftrumenta- lis, fed in Chrifto cft ficut in per ie agente ad falutem noftram , per auctoritatem. qui- dem, in quantum eft Dcus, fed per meritum jn quantum c(t homo. Clavis autem dc ratio- nc fua exprimit poteftatem apericndi & claus dendi, five aliquis aperiat quafi principale a- gens, five quafi mini(ter: & ideo in Chrifto oportet ponere clavem , fed altero modo quam fit in ejus miniftris. Er idco dicitur, quod ha- bet clavem excellentie ; & tantum de illo . Affumpfit ulterius contra. quartam cłaufam , fie. Et fic pawt quam male dixerit in illa fua pofitione , quod oportet faeerdotem Deo placere per bona opera, [i debeat exaudiri pro populo. . Preterea accedens ad. propofitiones , ubi di- xi, folos curatas ordinarie: post prelatos ma- jores, fcilicet epiftopos, debere predicare, & religiofos ex voto fuz profeffionis , quo ad hoc fuut adstricti: dicit quod iste" propofitio- ncs patiuntur instantiam pro tempore quo non erant curati, & quando ecclefie & parochis adhuc non erant divife. Unde querit, fi fo- Ji epifcopi fuccedant Apostolis, & foli cura- tb LXXII. difcipulis, quorum fucceffores fune ubi dixi facerdotes honorandos, co quod de Cminores presbyteri, & non curati ? Pro quo- eorum orationibus certius eft , quod efficaciam pro populo & animabus fortiantur; Ibi dicit, quod fi facerdotum orationes debeant effe ef. ficaces pro populo , primo oportet quod fic facerdotes Deo placeant per virtuofa opera , alias ipfum Deum provocant ad deteriora . Dico quod hoc eft fimpliciter falfum , quia eft bene congruum , fed non fimpliciter ut fit fiue s. are, 5, neceffarium. Quia ut dicit fanclus Thomas in Quomodo ma- lorum Sacer- dotnm (uffra- dio profinc? rv. fententiar. diftinQione xtv. De fuffrapiis , qum funt per malos, inquit, duo poffunt con- fiderari ; primo ipfum opus operatum , ficut facrificium altaris: & quia noftra facramenta ex fcipfis efficaciam habent abfque opere ope- rum fündamentah difcuffione dico preter ea, que nuper dixit in fua replicatione , prefer- tim cum unus ex dominis Bohemis fupplica- vit hoc declarari, & in fcriptis tradi : Que- ro 4 vobis, domine Ulrice ; cam Dominus in veteri testamento non instituerit , quod. ex- preffe legatur , nifi. Aron in fümmo Pontifica- tu , minores facerdotes & Levitas; unde ergo. cantores, quos David instituit? Unde etiam ila distinctio facerdotum, quoram. hebdoma- datim feptuapinta duo turifcabanr ?-..z. Par. x:i11. Refpondeo., quod omnis status eccle. fiasticus est a Domino nostro Jefu Chrisie institutus , teste Apostolo ad Ephefios rv. rantis, quam equaliter explent. , quofcumque D Znicuique data eff gratia. fecundum | menfuram fiant ; quantum ad hoc , fuffragia per malos facta dcfunctis profunt . Alio modo quantum ad opus operans. Et fic diflinguendum eft, quia operatio peccatoris (uffragia facientis po- teft uno. modo confiderari, ut e(t ejus, & fic nullo modo meritoria effe. poteít , nec fibi nec aliis . Alio. modo , quantum eft. alterius , quod dupliciter contingit: uno modo , in quan- tum peceator faciens fuffragia gerit. perfonam totius ccclefiz, ficut facerdos, dum dicit in ecc)efia exfequias mortuorum . Kt quia ille ' intelligitur. facere, cujus nomine vel vice fit, ut patct per Dionyfium ip XIII. cap. eccle- ' fiaftice hierarchie, inde eft quod fuffragia ta- lis faccrdotis , quamvis fit peccator, defun-Efequitur, quod distin&tio & varietas in eccle- dtis profint quafi ex perfona ecclefie falta , cujus ipfe minifler eft. Alio modo, quando agit ut instrumentum alrerius, opus enim mi- nisterii est magis principalis agentis: unde quamvis ille qui agit ut instrumentum alte- fius , non fit in flatu merendi, actio tamen €jus potest cffe meritoria, ratione principalis agenüs : ficut fi fervus in peccatis exfistens quodcumque opus mifericordie facit ex prz- donationis Chrifh , propter. quod. dicit. fcriptura : Afrendens in alum dedit dona hominibus. Quepfum. s7. finr illa dona , fubdit: & ipfe dedit quofdam quidem Apoflolos , quofdam autem prophetas , alios vero evan_ciiftas , alios paflores , & do- ćłores ad confiminationem fanctorum in opus mi nifferi, in edificationem corporis Chrifti, quod eff ecclefia. Xt eadem fententia habetur 1. ad Corinth. x11. Ex quo patet quod hzc perfeta & plena “distin@io maxime in hora Afcenfionis Domini a Domino instituta est, ut notant verba pre- miffa allegantia illud Píalmi : A/cendens mn altum dedit dona. hominibus . Ex quo iterum fia statuum , graduum & digaitarum , non. principaliter ex institutione ecclefie, aut cu- jafeumque puri hominis autoritate proceffit , quarc nec eam destruere potest. Sed dicetes: Quomódo istos status instituit, cum nbn mifi Apostolos duodccim & 72. rcliquit. difcipu- los? Refpondemus fecundum gloffam Inno- centii [11. Jpfe dedit, quia fic àfcendit ut adim- pleret omnia: omnia , inquit , adimplevit, quia. ipfe, Diflipftio & varictas gras dim & fa- «um ju ec- clefia 3 Chel. fto perfecta. 

Strana 1067
ANNO CHRISTI 1433. Joonm 14: & HA Joann, 21, Cap 34 ig fi- He tom. 4. Eposj, $. Lyra in 4. €, op. ad Ephef, 1057 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1068 ipfe dedit , id est , gratis instituit, non eorumA hoc eft totum; quia augmentum corporis fui 5 meritis , quofdain quidem Apoffolos , fcilicet duo- decim prædicationis fuæ vicarios , Luce vr, Elegit, inquit, duodecim, quos & Apoffolos no- minavit; quofdem autem prophetas, {cilicer fu tura prædicentes , ficut Ágabus, ÁA&or. xxi. tel prophetas , id -eít , fcripturas exponentes , A&or. x111. Erant in ecclefia, qua erat Antio- chie, prophete , id. eft doctores ; alios vero e- vangeliflas, id elt, eyangelii anauntiatores , ut quatuor evangeliflæ. Ego enim , inquit, Jeru- faülem evangeliflam dabo, Yfaje 41. alios autem paflores, & dolores, & epifcopos, qui pa- fcant exemplo , & doceant verbo, juxta illud Jeremiæ 1 11. Dabo vobis paffores juxta cor meum , facit : & hoc quantum ad profedum eorum ANNO, e. D . . CHRIST? qui jam funt de corpore, ipfe dico, tenden$ ^ 5s. in ædificationem fui, fecundum quod Chriftus accipitur pro capite cum membris; & hóe quantum ad illos, qui funt de corpore eccle- fie, prout dicit Innocentius ibidem z1. Supponendum , quod premiffa officiorum yarietas regitiva fit hierarchica difpofitio five fubordinatio; & una fit papalis auctoritas fu- prema , ex præinflitutione , & non tánturs humana, fed divina apétoritate , juxta illud Joan, xxr. Pafce oves meas. Unde licet Apo» ftolus dicat : Dedit quofdam. A4poffolos , quofdam prophetas, non nominando papalem eminentiam ; & pafcam vos fcientiz & doctrina, Et Yfajye xxx.Bfingulariter tamen præfuppofuit id’ per Chri- Non faciet ultra avolare a te dolorem ruum, Vel dico fecundo, quod ipfe Chriftus haac. diverfitatem hierarchicam dedit & inftitnit vir- tualiter , dum Spiritum. fanctum mifit. invifibi- liter, qui docuit Apoftolos & eorum fucceffo- res; quz cujuslibet ftatus ccclefiaflici officio congruerent, prout ipfe Salvator promifit A- poftolis fuis : Adhuc, inquiens, multa habeo vobis dicere, fed non potefhs portare modo. Pa- racletus autem Spiritus fanélus, quem mirtet Pa~ ter in nomine meo , ille vos. docebi] omnia, & fuggeret vobis omnia, quacumque dixero vobis. Et ne crederetur eis folis datus , fed etiam pofteris eorum fuccelloribus, ait; Ego miuam flum expreffe factum, Unde ad inferendum illud quod didum ef , premifit : Unicuique noflrum data eff gratia fecundum. menfuram dos pationis Chrifli: quafi diceret quod uni plus , & alteri minus donatum eft, cum uni fgpres mum regimen ecclefiafticum fit commiffum , ideo dicit idem .Apoftol. rr. ad Corinth. x, Non in immenfum gloriabimur, fed fecundum menfuram regule, qus menfus eff nobis Deus , Ubi gloffa dicit ; Ufurpans fibi regimen ani- marum fine commiffione Chrilli, aue foi » vicarii, vel poteftatem fibi commiffam | ul» » tra terminum fibi prefixum extendens , non » fecandum menfuram regulæ , fed in immens » x = vobis Spiritum veritatis , qui docebit 1975 omnemC » fum gloriatur . Hzc ibi, veritatem , ut ftt vobifeum in elernum , Joannis xv. fic enim Chriftus per prælatos dicitur ec- cleflafticam hierarchiam in(lituiffe , tete Apo- ftolo: J£ ego fi quid donavi, in perfona Chrifli volis donavi. Bt hoc e(t quod dicit dominus patriarcha Petrus de Palude, de ecclefiaflica poreítate, conclu(ione Ir, Ad tertium. argumentum , quod Chriftus de- dit paftores, dando primum & univerfalem paftorem immediate, dicendo Petro: Pafce o- wes meas, Sic etiam dicit beatus Auguftinus in lib. de confen(u evaugeliftarum , oftendens Chriftum evangelium fcripfiffe, & tamen evan- » Beliftis commiferat. fcribere , dicens : Omni- Ex pr&miffis infertur, quod fecundum fta- tum Apoftolicum , fingulariter rria genera ec clefiafticorum ipfis Apoftolis fuccedere digna. fcuntur; fcilicet cardinales , cpifcopi , religiof, Pro quo fciendum , quod Apoftoli poffunt tri- pliciter conüderari , Uno modo, prout fue- Arofelorum runt Chrifli afleffores ante fuam afcenfionem , flame Triplic- alio" modo prout fai funt paftores difperf raudssr per mundum praedicantes, tertio modo a. vo- cationis eorum principio ufque ad finem , jux- | ta modum perfectionis & converfationis. Pri-' Cardinates mo, inquam confiderari poffunt Apofloli, ut aspect & fucrunt Chrifti affeffores primo , & poflea bea- Mores epl- a -. copi , vt pra- to Petro affederunt , ut domeítici & familia. dicatores . » bus difcipulis fuis per hominem, quem at-Drifimi amici & fecrerarii ; & hoc miodo fuc- » fümpft, tamquam membris fui corporis ca- put eft: itaque cum illi feripferunt que il- le oftendit & dixit, nequaquam eít dicen- dum quod ipfe non feripferit , quaadoqui- dem membra ejus id operata funt , quod di¢tanre capite cognoverunt: quidquid enim ille de fuis dictis & factis nos legere. vo- luit, hoc fcribendum illis tamquam fuis ma- nibus imperavit. Iac ile. Unde in perfo- na pralatorum ecclefie dicit Dominus: Qui vos audit me audit, Luce x, cujus rationem fabdit Apoffolus ubi prius , dicens: £x quo , fcilicet Chrifto capite ecclefie, torum. cprpus ec- ” » 22 2 clefis compattum cfl per omnem junéturam fulbini- ' cederunt eis reverendiflimj patres dominiicar- dinales , quafi domeflici Papz confiliarii & affeflores . Sed quantum ad fecundum flatum, epifcopi fuccedunt Apoflolis, & hoc notavit Apoflolus diflinguens flatus ecclefie : quia a a) Forse, cope cum distinguit statum pastoralem , cui incum- didinguit - bit cura animarum particulariam, a statu a- postolico, ad quem fpc&at regimen & ordi- natio totius ecclefie generalis. Et juxta hanc fenteutiam dicit Archidiaconus xx1:. distinct, » Capite , Sacrofan&cla ; quod Papa deber fe >, inter cardinales annumerare , ratione status 2 Apostolici in quo funt , condividendo eum » a statu pastorali , licet ctiam in statu Apo- niftrationis , id eft , per quam communicario-É., stolico fuerunt pastores. Sed status in fe nem fidelium unus communicat. & fübminiftrat alteri bonum quod habet a Chrifto capite; un- de fubdit: Secundum operationem in. menfuram uniufcujufque membri , quia fecundum gradus membrorum ecclefie, competunt diverfis actus diverfi , majores fcilicet & minores : ficut alii aftus epifcoporum, alii facerdotum, alii reli- gioforum , & fic de fingulis , fecunduin expo- fitionem venerabilis de Lyra ibidcm , Sicut alia eft operatio cujuslibet membri, alia operatio oculi; alia pedis; & vere per Jefum Chriftum funt diverfi, & prius fuerunt in statu Apo- stolico per Christum instituti quam jn pasto- rali per Petrum : quia ante paflionem omnes duodecim fuerunt Àpostoli, fed post paffionem institutus est Petrus a Christo omnium ‘pastor , & tunc status pastoralis est ordinatus , cum Apo- stolicus status ante fuiffet, Petrus ergo & fui fucceffores utrumque retinent statum : fed car- dinales Apostolicum dumtaxat, Et ita diverfi. tas inter nunc vocatos cardinales & epifcopos s qui in statu Apostolico vario modo fuccedung Apo- 

Strana 1068
ANNO CHRISTI 1433. Joonm 14: & HA Joann, 21, Cap 34 ig fi- He tom. 4. Eposj, $. Lyra in 4. €, op. ad Ephef, 1057 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1068 ipfe dedit , id est , gratis instituit, non eorumA hoc eft totum; quia augmentum corporis fui 5 meritis , quofdain quidem Apoffolos , fcilicet duo- decim prædicationis fuæ vicarios , Luce vr, Elegit, inquit, duodecim, quos & Apoffolos no- minavit; quofdem autem prophetas, {cilicer fu tura prædicentes , ficut Ágabus, ÁA&or. xxi. tel prophetas , id -eít , fcripturas exponentes , A&or. x111. Erant in ecclefia, qua erat Antio- chie, prophete , id. eft doctores ; alios vero e- vangeliflas, id elt, eyangelii anauntiatores , ut quatuor evangeliflæ. Ego enim , inquit, Jeru- faülem evangeliflam dabo, Yfaje 41. alios autem paflores, & dolores, & epifcopos, qui pa- fcant exemplo , & doceant verbo, juxta illud Jeremiæ 1 11. Dabo vobis paffores juxta cor meum , facit : & hoc quantum ad profedum eorum ANNO, e. D . . CHRIST? qui jam funt de corpore, ipfe dico, tenden$ ^ 5s. in ædificationem fui, fecundum quod Chriftus accipitur pro capite cum membris; & hóe quantum ad illos, qui funt de corpore eccle- fie, prout dicit Innocentius ibidem z1. Supponendum , quod premiffa officiorum yarietas regitiva fit hierarchica difpofitio five fubordinatio; & una fit papalis auctoritas fu- prema , ex præinflitutione , & non tánturs humana, fed divina apétoritate , juxta illud Joan, xxr. Pafce oves meas. Unde licet Apo» ftolus dicat : Dedit quofdam. A4poffolos , quofdam prophetas, non nominando papalem eminentiam ; & pafcam vos fcientiz & doctrina, Et Yfajye xxx.Bfingulariter tamen præfuppofuit id’ per Chri- Non faciet ultra avolare a te dolorem ruum, Vel dico fecundo, quod ipfe Chriftus haac. diverfitatem hierarchicam dedit & inftitnit vir- tualiter , dum Spiritum. fanctum mifit. invifibi- liter, qui docuit Apoftolos & eorum fucceffo- res; quz cujuslibet ftatus ccclefiaflici officio congruerent, prout ipfe Salvator promifit A- poftolis fuis : Adhuc, inquiens, multa habeo vobis dicere, fed non potefhs portare modo. Pa- racletus autem Spiritus fanélus, quem mirtet Pa~ ter in nomine meo , ille vos. docebi] omnia, & fuggeret vobis omnia, quacumque dixero vobis. Et ne crederetur eis folis datus , fed etiam pofteris eorum fuccelloribus, ait; Ego miuam flum expreffe factum, Unde ad inferendum illud quod didum ef , premifit : Unicuique noflrum data eff gratia fecundum. menfuram dos pationis Chrifli: quafi diceret quod uni plus , & alteri minus donatum eft, cum uni fgpres mum regimen ecclefiafticum fit commiffum , ideo dicit idem .Apoftol. rr. ad Corinth. x, Non in immenfum gloriabimur, fed fecundum menfuram regule, qus menfus eff nobis Deus , Ubi gloffa dicit ; Ufurpans fibi regimen ani- marum fine commiffione Chrilli, aue foi » vicarii, vel poteftatem fibi commiffam | ul» » tra terminum fibi prefixum extendens , non » fecandum menfuram regulæ , fed in immens » x = vobis Spiritum veritatis , qui docebit 175 omnemC » fum gloriatur . Hzc ibi, veritatem , ut ftt vobifeum in elernum , Joannis xv. fic enim Chriftus per prælatos dicitur ec- cleflafticam hierarchiam in(lituiffe , tete Apo- ftolo: J£ ego fi quid donavi, in perfona Chrifli volis donavi. Bt hoc e(t quod dicit dominus patriarcha Petrus de Palude, de ecclefiaflica poreítate, conclu(ione Ir, Ad tertium. argumentum , quod Chriftus de- dit paftores, dando primum & univerfalem paftorem immediate, dicendo Petro: Pafce o- wes meas, Sic etiam dicit beatus Auguftinus in lib. de confen(u evaugeliftarum , oftendens Chriftum evangelium fcripfiffe, & tamen evan- » Beliftis commiferat. fcribere , dicens : Omni- Ex pr&miffis infertur, quod fecundum fta- tum Apoftolicum , fingulariter tria genera ec« clefiafticorum ipfis Apoftolis fuccedere digna. fcuntur; fcilicet cardinales , cpifcopi , religiof, Pro quo fciendum , quod Apoftoli poffunt tri- pliciter conüderari , Uno modo, prout fue- Arofelorum runt Chrifli afleffores ante fuam afcenfionem , flame Triplic- alio" modo prout fai funt paftores difperf raudssr per mundum praedicantes, tertio modo a. vo- cationis eorum principio ufque ad finem , jux- | ta modum perfectionis & converfationis. Pri-' Cardinates mo, inquam confiderari poffunt Apofloli, ut aspect & fucrunt Chrifti affeffores primo , & poflea bea- Mores epl- a -. copi , vt pra- to Petro affederunt , ut domeítici & familia. dicatores . » bus difcipulis fuis per hominem, quem at-Drifimi amici & fecrerarii ; & hoc miodo fuc- » fümpft, tamquam membris fui corporis ca- put eft: itaque cum illi feripferunt que il- le oftendit & dixit, nequaquam eít dicen- dum quod ipfe non feripferit , quaadoqui- dem membra ejus id operata funt , quod di¢tanre capite cognoverunt: quidquid enim ille de fuis dictis & factis nos legere. vo- luit, hoc fcribendum illis tamquam fuis ma- nibus imperavit. Iac ile. Unde in perfo- na pralatorum ecclefie dicit Dominus: Qui vos audit me audit, Luce x, cujus rationem fabdit Apoffolus ubi prius , dicens: £x quo , fcilicet Chrifto capite ecclefie, torum. corpus ec- ” » 22 2 clefis compattum cfl per omnem junéturam fulbini- ' cederunt eis reverendiflimj patres dominiicar- dinales , quafi domeflici Papz confiliarii & affeflores . Sed quantum ad fecundum flatum, epifcopi fuccedunt Apoflolis, & hoc notavit Apoflolus diflinguens flatus ecclefie : quia a a) Forse, cope cum distinguit statum pastoralem , cui incum- didinguit - bit cura animarum particulariam, a statu a- postolico, ad quem fpc&at regimen & ordi- natio totius ecclefie generalis. Et juxta hanc fenteutiam dicit Archidiaconus xx1:. distinct, » Capite , Sacrofan&cla ; quod Papa deber fe >, inter cardinales annumerare , ratione status 2 Apostolici in quo funt , condividendo eum » a statu pastorali , licet ctiam in statu Apo- niftrationis , id eft , per quam communicario-É., stolico fuerunt pastores. Sed status in fe nem fidelium unus communicat. & fübminiftrat alteri bonum quod habet a Chrifto capite; un- de fubdit: Secundum operationem in. menfuram uniufcujufque membri , quia fecundum gradus membrorum ecclefie, competunt diverfis actus diverfi , majores fcilicet & minores : ficut alii aftus epifcoporum, alii facerdotum, alii reli- gioforum , & fic de fingulis , fecunduin expo- fitionem venerabilis de Lyra ibidcm , Sicut alia eft operatio cujuslibet membri, alia operatio oculi; alia pedis; & vere per Jefum Chriftum funt diverfi, & prius fuerunt in statu Apo- stolico per Christum instituti quam jn pasto- rali per Petrum : quia ante paflionem omnes duodecim fuerunt Àpostoli, fed post paffionem institutus est Petrus a Christo omnium ‘pastor , & tunc status pastoralis est ordinatus , cum Apo- stolicus status ante fuiffet, Petrus ergo & fui fucceffores utrumque retinent statum : fed car- dinales Apostolicum dumtaxat, Et ita diverfi. tas inter nunc vocatos cardinales & epifcopos s qui in statu Apostolico vario modo fuccedung Apo- 

Strana 1069
1560 de, fuper illud fdelibus di&um: Omnis veftra 1; — funt, fve Paulus, fcve Apollo , qui erat epi- Qua. interi fcopus eoram, ffve Cephas , id eft , gui omnibus major erat. Ex quo fequuntur aliqua. ad ftatum cardinalium , Apoftolicum , Them. 22, 9 Tégimen & ordinatio totius ecclefæ . 384. art. ÿ. ad 1. Petrus , Primum , quod tamquam ad ftatum primo pertinet una cum Papa Nam fi- ftir, fecundum fen&um Thomam 2. 2. quod quis ex voluntaria obligatione fe obligat ad hoc quod curam proximorum gerat, & faluti eorum infiffat, videlicet eorum qui fuo epi- Ícopali regimini fpecialiter funt commi(h : Ita perfedio flatus cardinalatus in hoc conliflit , quod ex caritate fe obligat, ut cum capite fuo Chri(i vicario , generaliter fidem & Chri- ftianitatem ufque ad fanguinis effufionem de- fendat , in cujus fignum capellum rubeum por- tare dicuntur. Sequitur fecundo, quod cardinales fuut. in ftatu. peifeClionis altioris, quam fit generali- ter ftatus. paftoralis: quia inferiores paftores tenentur fe exponere pro grege particulari ; fed cardinales tenentur. fe exponere pro ec- clefia univerfali , quod eft perfectius : quia bo- num quanto communius, tanto divinius , ut dicit philofophus . "Tertio fequitur ex eodem, quod ad fedem caeteris fedibus particularibus , perrinet decla- ratio veritatum neceflariarum aut utillum ad filuicm , five quantum ad fidem, five quan- tum ad utile vegimer eccisfiæ militantis: quia, in hoc fuccedunt Petro & cæteris Apoftolis , quantum ad (tatum Apoftolicum primitivum, Ears € quo didum eft: Funtes docere omnes gen- mon epilcopi t5. Matthei ultimo. Si vero objicitur , quod pr e * cardinales diaconi non fücceduut — Apoftolis , cum omnes füerint presbyteri ; refpondetur , quod: licet non fuccedunt iu ordine diacona- tus, & nihilo minus fuccedunt eis , quantum ad ordinem hierarchicum cardinalatus, ad in- telle&tum fuperius declaratum . Unde quantum zd hoc, pradido , fed etiam laudabili & approbata confuetudine jam præfcripta , precedunt epi- боров , licet ordo epifcopalis dignior fit or- dine diaconatus. Sicut verbi gratia archidia- conus, licet non fit presbyter, tamen praeft pluribus presbyteris fuo archidisconatus otdi- ni hierarchico fübjectis , xxv. diftinCtione , Per- * leis. Et fic cardinales etiam non epifcopi pre- cedunt epifcopos , quia comparantur fenatori- bus, qui erant primi poft imperatorem , & dicebantur patres conicripri. De hoc per Archi- diaconum de officio legislatoris capit. 1. lib. 6. Quantum ad fecundum ftatum Apoftolorum pro ut divif funt a Petro per univerfum mun-- dum , fuccedunt eis proprie epifcopi cum om- E» nibus his, qui fub hoc nomine , epifcopus , Ratan.lib, ge dignofcantur comprehendi : de quo dicit Ra- insit, eerie. banus libro fuo de natura rerum : Ordo , in- Td Smilies quit, epifcoporum quadripartitus et, id eft, » in patriarchas, archiepifcopos , metropolira- » nos, atque epifcopos. Patriarcha Greca lin- » gua interpretatur fummus patrum , qui pri- » mum, id eft, Apoftolicum retinet locum : » & idco quod fummo honore füngitur , tali w nomine cenfetur, ficut Romanus, Ántioche- * nus, Alexandrinus. Archiepifcopus Greco DE LIBERA PRADICATIONE VERBI DEI. Apoflslis , notatiir in gloffa rs. Corinth. 111. A » vocabulo dicitur, quod fit fummus cpifco. ea cut perfectio flatus epifcopalis in hoc confi- cardinales. diaconi non folum jureD » 1070 » pus. Tenet enim vicem Apoftolicam , & ;, pralidet tam metropolitanis , quam epifco- „v pis ceteris. Metropolitani autem a menfura » civiratum vocati funt: fingulis enim- provin- » Ciis przeminent ‚ quorum "auctoritati & do- » Grine ceteri facerdotes fubje@i, fine qui- » .bus, reliquis epilcopis nihil ‚agere licet, So- v. licitudo enim totius provincie ipfis commif- » fa e(t. Omnes autem fuperius defignari ar-' » dines uno eodemque vocabulo epifcopi no: » minantur: fed ideo privato nomine quidam » utuntur, proprer diflindionem poteflatis , » quam fingulariter acceperunt. Patriarcha pa; » ter principum ; enim princeps , archie- » pifcopus princeps epifcoporum, ficut metro- » politanus a meníura civitatam. Haec ille, Sed notat dominus opponens uaam claufu- lam , quam dicit me pretermififfe in. capite , Decretis. Übi dicitur quod talis diftin&io eft fumpta a vana genrilitate , quod. voluit notari , Refpondeo , quod nomina ifta, flamines & ar- chiflamines, ecclefia in gentilitate reperit ; fed gradus eis correfpondeates beatus Petros & A- poftoli a Chrifto acceperunt: & ideo nomina permaníerunt, & in diflin&ionem ecclefiattitæ » diguitatis cefferunt. Vel cum fanQo Tho- » ma, ubi arguit in 1v. di(inctione xxrv. ri- » tus ecclefie non debet magis conformari ri- chRisTI 3433. Diftia&. 21. ce Decresiss '» tui Gentiliam, quan ritui Judæorum : ergo, À poftolicam , fcilicet Papam & cardinales, pre C» &c. Refpondet quod ritus Judeorum non e- » rat diffufus in diverfis regnis & provinciis , » fed tantum in una gente: & ideó non o- » portebat quod fub eo , qui habebat pote- + ftatem principalem, alit Ponii(ices diftingue- » rentur: fed ecclefie ritus, ficut & Genti- » lium, per diverfas nationes diffanditar: & » ideo oportuit , quod quantum ad hoc inagis » Gentilium ritui, quam Judzorum, flatus ec- » clefie conformetur . Unde licet ordo ifte ecclefiallicas quoad. diítin&&onem graduum » preltionis , fir ritui conformis Centilium ; » non fequitur quod fit malus aut vanus, aut » non a Deo inftitutus quoniam ecclefia con- » (lituca elt ex utroque pariete, fcilicet Gen- tilitatis & Judæorum : ita ritus ecclefiæ mo- » do capitur ex conformitate unius, modo » alterius, prout dicit Hugo lib. 1r. de fa » cramentis, part. III. C. Iv. Hec ille. Et hi ordines a fan&o Peuo & fan&is A. poftolis efflaxerunt, prout refiatur etlam bea- tus Clemens , fecundum quod etiam allegat Hugo ubi pris & habetur in libro illius, in principio , qui folet infcribi, Decreta Pontifi- cum. » Dicit enim fic: In illis civiratibus in » quibus apud ethnicos primi flamines eorum » atque'primi legis doCtores erant, epiícopo- » rum primates poni vel patriarchas ordina- » vit, qui reliquorum epifcoporum judicia , & » majora quoties neceífe foret negotia in fid agitarent fecuudum Domini voluntatem , ft- » cut fandi con(tituerunt Apofloli, & ita ut » ne quis injufte periclicaretur definirent. In » illis autem civitatibus, in quibus dudum a- » pud predictos erant ethnicos archiflamines , » Quos tamen minoris ducebant , quam me- » moratos primates , archiepifcopos iniu » precepit; qui non tantum primatum, fe » archiepilcoporum nomine fruerentur. Hac iile. Ex quo patet, quod Apoftolis hi gradus füccedunr, quoad ftatum eorum. : M% i Reilgioß Quanrum ad tertium flatum Apoftolorum , Hi fci. converlasłone, 

Strana 1070
1560 de, fuper illud fdelibus di&um: Omnis veftra 1; — funt, fve Paulus, fcve Apollo , qui erat epi- Qua. interi fcopus eoram, ffve Cephas , id eft , gui omnibus major erat. Ex quo fequuntur aliqua. ad ftatum cardinalium , Apoftolicum , Them. 22, 9 Tégimen & ordinatio totius ecclefæ . 384. art. ÿ. ad 1. Petrus , Primum , quod tamquam ad ftatum primo pertinet una cum Papa Nam fi- ftir, fecundum fen&um Thomam 2. 2. quod quis ex voluntaria obligatione fe obligat ad hoc quod curam proximorum gerat, & faluti eorum infiffat, videlicet eorum qui fuo epi- Ícopali regimini fpecialiter funt commi(h : Ita perfedio flatus cardinalatus in hoc conliflit , quod ex caritate fe obligat, ut cum capite fuo Chri(i vicario , generaliter fidem & Chri- ftianitatem ufque ad fanguinis effufionem de- fendat , in cujus fignum capellum rubeum por- tare dicuntur. Sequitur fecundo, quod cardinales fuut. in ftatu. peifeClionis altioris, quam fit generali- ter ftatus. paftoralis: quia inferiores paftores tenentur fe exponere pro grege particulari ; fed cardinales tenentur. fe exponere pro ec- clefia univerfali , quod eft perfectius : quia bo- num quanto communius, tanto divinius , ut dicit philofophus . "Tertio fequitur ex eodem, quod ad fedem caeteris fedibus particularibus , perrinet decla- ratio veritatum neceflariarum aut utillum ad filuicm , five quantum ad fidem, five quan- tum ad utile vegimer eccisfiæ militantis: quia, in hoc fuccedunt Petro & cæteris Apoftolis , quantum ad (tatum Apoftolicum primitivum, Ears € quo didum eft: Funtes docere omnes gen- mon epilcopi t5. Matthei ultimo. Si vero objicitur , quod pr e * cardinales diaconi non fücceduut — Apoftolis , cum omnes füerint presbyteri ; refpondetur , quod: licet non fuccedunt iu ordine diacona- tus, & nihilo minus fuccedunt eis , quantum ad ordinem hierarchicum cardinalatus, ad in- telle&tum fuperius declaratum . Unde quantum zd hoc, pradido , fed etiam laudabili & approbata confuetudine jam præfcripta , precedunt epi- боров , licet ordo epifcopalis dignior fit or- dine diaconatus. Sicut verbi gratia archidia- conus, licet non fit presbyter, tamen praeft pluribus presbyteris fuo archidisconatus otdi- ni hierarchico fübjectis , xxv. diftinCtione , Per- * leis. Et fic cardinales etiam non epifcopi pre- cedunt epifcopos , quia comparantur fenatori- bus, qui erant primi poft imperatorem , & dicebantur patres conicripri. De hoc per Archi- diaconum de officio legislatoris capit. 1. lib. 6. Quantum ad fecundum ftatum Apoftolorum pro ut divif funt a Petro per univerfum mun-- dum , fuccedunt eis proprie epifcopi cum om- E» nibus his, qui fub hoc nomine , epifcopus , Ratan.lib, ge dignofcantur comprehendi : de quo dicit Ra- insit, eerie. banus libro fuo de natura rerum : Ordo , in- Td Smilies quit, epifcoporum quadripartitus et, id eft, » in patriarchas, archiepifcopos , metropolira- » nos, atque epifcopos. Patriarcha Greca lin- » gua interpretatur fummus patrum , qui pri- » mum, id eft, Apoftolicum retinet locum : » & idco quod fummo honore füngitur , tali w nomine cenfetur, ficut Romanus, Ántioche- * nus, Alexandrinus. Archiepifcopus Greco DE LIBERA PRADICATIONE VERBI DEI. Apoflslis , notatiir in gloffa rs. Corinth. 111. A » vocabulo dicitur, quod fit fummus cpifco. ea cut perfectio flatus epifcopalis in hoc confi- cardinales. diaconi non folum jureD » 1070 » pus. Tenet enim vicem Apoftolicam , & ;, pralidet tam metropolitanis , quam epifco- „v pis ceteris. Metropolitani autem a menfura » civiratum vocati funt: fingulis enim- provin- » Ciis przeminent ‚ quorum "auctoritati & do- » Grine ceteri facerdotes fubje@i, fine qui- » .bus, reliquis epilcopis nihil ‚agere licet, So- v. licitudo enim totius provincie ipfis commif- » fa e(t. Omnes autem fuperius defignari ar-' » dines uno eodemque vocabulo epifcopi no: » minantur: fed ideo privato nomine quidam » utuntur, proprer diflindionem poteflatis , » quam fingulariter acceperunt. Patriarcha pa; » ter principum ; enim princeps , archie- » pifcopus princeps epifcoporum, ficut metro- » politanus a meníura civitatam. Haec ille, Sed notat dominus opponens uaam claufu- lam , quam dicit me pretermififfe in. capite , Decretis. Übi dicitur quod talis diftin&io eft fumpta a vana genrilitate , quod. voluit notari , Refpondeo , quod nomina ifta, flamines & ar- chiflamines, ecclefia in gentilitate reperit ; fed gradus eis correfpondeates beatus Petros & A- poftoli a Chrito acceperunt: & ideo nomina permaníerunt, & in diflin&ionem ecclefiattitæ » diguitatis cefferunt. Vel cum fanQo Tho- » ma, ubi arguit in 1v. di(inctione xxrv. ri- » tus ecclefie non debet magis conformari ri- chRisTI 3433. Diftia&. 21. ce Decresiss '» tui Gentiliam, quan ritui Judæorum : ergo, À poftolicam , fcilicet Papam & cardinales, pre C» &c. Refpondet quod ritus Judeorum non e- » rat diffufus in diverfis regnis & provinciis , » fed tantum in una gente: & ideó non o- » portebat quod fub eo , qui habebat pote- + ftatem principalem, alit Ponii(ices diftingue- » rentur: fed ecclefie ritus, ficut & Genti- » lium, per diverfas nationes diffanditar: & » ideo oportuit , quod quantum ad hoc inagis » Gentilium ritui, quam Judzorum, flatus ec- » clefie conformetur . Unde licet ordo ifte ecclefiallicas quoad. diítin&&onem graduum » preltionis , fir ritui conformis Centilium ; » non fequitur quod fit malus aut vanus, aut » non a Deo inftitutus quoniam ecclefia con- » (lituca elt ex utroque pariete, fcilicet Gen- tilitatis & Judæorum : ita ritus ecclefiæ mo- » do capitur ex conformitate unius, modo » alterius, prout dicit Hugo lib. 1r. de fa » cramentis, part. III. C. Iv. Hec ille. Et hi ordines a fan&o Peuo & fan&is A. poftolis efflaxerunt, prout refiatur etlam bea- tus Clemens , fecundum quod etiam allegat Hugo ubi pris & habetur in libro illius, in principio , qui folet infcribi, Decreta Pontifi- cum. » Dicit enim fic: In illis civiratibus in » quibus apud ethnicos primi flamines eorum » atque'primi legis doCtores erant, epiícopo- » rum primates poni vel patriarchas ordina- » vit, qui reliquorum epifcoporum judicia , & » majora quoties neceífe foret negotia in fid agitarent fecuudum Domini voluntatem , ft- » cut fandi con(tituerunt Apofloli, & ita ut » ne quis injufte periclicaretur definirent. In » illis autem civitatibus, in quibus dudum a- » pud predictos erant ethnicos archiflamines , » Quos tamen minoris ducebant , quam me- » moratos primates , archiepifcopos iniu » precepit; qui non tantum primatum, fe » archiepilcoporum nomine fruerentur. Hac iile. Ex quo patet, quod Apoftolis hi gradus füccedunr, quoad ftatum eorum. : M% i Reilgioß Quanrum ad tertium flatum Apoftolorum , Hi fci. converlasłone, 

Strana 1071
Sratus Chriſh repeæſenta tus eantialites: Chryſ, in ore- 70 imperf. 2] Allud lib rctlor! mo- do 1072 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1671 feilicet perfectioris converſationis , eis ſucce-A num habitus non est humanitus inventus, ſed dunt religioſi. Unde dicitur xVI. quæstione 1. de cælo oftenfus & datus, quemadmodum bea- tiſſima Virgo habitum ordinis mei prædicato- Ex auctoritate ; quod monachi Apostolorum rum oſtendit magiîtro Raynaldo, ipſum cu- figuram tenent , & hoc quantum ad propriam rando mirabiliter a ſua infirmitate ad preces renuntiationem, ut exponit gloſſa, Pro quo beati Dominici: & ex tunc eum habitum , ſciendum, quod repræſentare statum Christi quem videtis, ordo acceptavit; quem non ho- & Apostolorum potest intelligi dupliciter : uno mo, ſed beatiſſima virgo Maria nobis intulit, modo eſſentialiter: & ſic omnes qui obligant cum habitum canonicorum regularium fratres ſe ad perſectionis opera ſecundum tria vora noſtri bajularent, ut pater ex legenda beati eſſentialia, repræſentant Christi Apostolorum Dominici. Ex quo pater, quod ecclefiaſtica perfechonis statum , Scribitur enim Numer, hierarchia ſuccedit Apoſtolis ; ſcilicet carding- vI, quod omnes Nazaræi , qui volebant ſe Do- les ut aſſistentes, epiſcopi ut ministrantes, & mino conſecrare , voto ſe adstringehant ad perfecta opera. Quantum ergo ad hoc, quod religiofi ut perfectionis vitam imitantes, Aliud genus a Chriſto institutorum est, 72. omnes religioſ voto ſe obligant, adstringen- tes ſe ad opera ſupererogationis, ſecundum il-B diſcipuli: & hi etiam poſſunt in triplici habi- la tria eſſentialia vota, eſſentialiter repræſen- tudine considerari. Primo ut miſſi a Chrifto ad prædicandum ante ſuam paſſionem, Secun- tant Christi ac Apostolorum perfectionis sta- do ut miſſi ab Apoſtolis poſt Chriſti Aſcen- tum; cum Apostoli prins vocati fuerint ad ſionem. Tertio ut djaconi per quorumdam ex statum religionis , ſecundum illa tria vota , fi- eis ordinationem. Nam in primo ſtatu ſuc- cut de voto Apostolorum infra dicetur. Nam cedunt eis presbyteri curati. In ſecundo quoad mox vocati ad Christum , relictis omnibus ſe- aliquid presbyteri alli. In tertio archidiaconi cuti ſunt eum. Matth. 4. » Super quo verbo „ dicit Chryſostomus : Tria ſunt quæ relin- judices, & cæteri clerici. Primo, inquam, ſi conſiderantur 72. diſcipuli ut a Chriſto miſſi „ quere debent venientes ad Christum: pri- " mo ſubstantias mundiales, quæ per navem ad prædicandum in omnem locum, quo erat „ intelliguntur: ſecundo, operationes carna- ipſe venturus , & non alibi , repræſentant ſta- » les, quæ per rete intelliguntur: tertio, re- tum & figuram curatorum presbyterorum ; qui „ verentias paternales, quæ per patrem intel- ſie sunt ad unam plebem ſeu parochiam li- » liguntur. Hæc ille. Secundo instrumentali- mitati, quod præsunt illic, & non alibi: & ter , & ſic ſecundum diverſum modum vivendi Gſic declaravi in prima poſitione mea ſuper il- in voluntaria paupertate, diverſimode religioſi lo complexo, A ſacerdotibus Domini, notan- do , quod ſoli curati ſuccederent in prædica- Christi & Apostolorum perfectionis statum re- tione ordinata 72, diſcipulis Domini: quia il- præſentant. Pro quo ſciendum , quod ad per- li ſoli ſunt presbyteri ſecundi ordinis, aut mi- fectionis statum multa requirentur : formaliter quidem neceſſaria est caritatis perfectio ; effi- noris ordinis appellati, ut ibidem ſufficienter deductum est, Expreſſius declarat dominus cienter vero trium votorum principalium per- patriarcha Petrus de Palude in lib. de eccle- petua obligatio; instrumentaliter corporalis in ſiaſtica poreſtate , concluſione 3. Sed ſecundo vigiliis & iejuniis exercitatio , & regularis ob- ſervatio. Effentialiter autem, Christi & Apo- modo , prout ab Apoſtolis fuerunt miſſi , con- ſiderantur quoad duplicem actum . Primus eſt stolorum in modo vivendi imitatio. Quantum ergo ad caritatis perfectionem, e- ſuper Corpus Chriſti verum, quiz creduntur multi ex eis fuiſſe ordinati in presbyteros, li- piſcopi ſunt in perfectiori statu cæteris aliis. Requirit enim pontificalis status caritatem cet in ſcriptura canonica non reperiatur, Se- perfectam jam acquiſitam , non acquiren- cundus actus quoad corpus Chriſti mysticum, dam . Quantum vero ad trium votorum prin-D in quantum ab Apoſtolis receperunt auctorita- cipalium perpetuam obligationem , omnes re- tem exſequendi poteſtatem clavium , & in u- ligioſi , qui ad illa ſe obligant , ſunt æquali- troque actu ſuccedunt eis curati : ſed in primo tantum ſacerdotes alii, quia ut dictum eſt in ter in pefectionis statu : Quantum autem ad alia poſitione ex ſancto Thoma, principalis a- corporalem exercitationem, monachi & pro- ctus ſacerdotii, qui est conſecrare ſuper Cor- feſſores regulæ beati Benedicti, a arctiorem vivendi modum perſectionis ſtatum requirunt pus Christi verum, o mnibus facerdotibus con- venit : ſed ſecundarins actus ſacerdotii , qui eſt quam alii. Sed quantum ad modum vivendi Chriſti & Apoſtolorum imitationem , religioſi ſuper Chriſti corpus myſticum, non convenis niſi curatis. Conſiderando autem eos tertio mo- Mendicantes magis ſequuntur illum modum vivendi, quam alii, cum in communi poſſeſ- do prout quidam fuerunt ex eis facti diaconi, ut Stephanus archidiaconus , ſic eis ſuccedunt ſiones non habeant , nec in ſpeciali ; ſed ſo- Eum de his , quæ quotidie offeruntur a Chri- clerici conſimilium nominum , & inferiores præ- ſti fidelibus in victu & veſtitu noceſſaria re- lati ſeu clerici, quemadmodum de hoc ſcribunt cipiant: quemadmodum Chriſtus cum ſuis di- doctores antiqui multi. Sufficit tamen ad præ- ſeipulis nunc mendicando, nunc neceſſaria o-Eſens quod in concilio Chalcedonensi statutum. blata recipiendo. eſt, ut aliqui presbyteri ordinari poſſint, ſi in Ex quo patet, quod religiones non ſunt martyrio proviſi fuerint, diſtinctione 70. Ne- inſtitutæ a puro homine , quantum ad vota eſ- minem . Ubi dicit gloſſa, quod martyrium vo- ſentialia , in quibus conſiſtit omnis religionis catur , ubi repoſitæ ſunt reliquiæ martyrum: perfectio: ſed præſupponuntur illa vota eſſe & conſtat ſatis , quod illi fuiſſent male illic li- inſtituta a Chriſto, in ipſa Apoſtolorum vo- mitati, ſi fuiſſent ad prædicandum ubique o- bligati. Et ita non ſucceſſerunt 72. diſcipulis catione : ſed ſolum quantum ad quæedam ac- cidentalia, puta quantum ad habitum & or- niſi in actu principali, qui eſt actus celebra- dinationem regulæ, vel inſtitutionem , quæ ſic tionis officii ſuper Corpus Chriſti verum. firmitatem habent , non niſi cum approbatione Præmiſſam deductionem latius præſertim in eccleſiæ ; hoc addito, quod certarum religio- hoc ultimo puncto declaraſſem, niſi infirmitate Cap. 2. ANNO CHRIST! 1433. Csp.434. ANNO CHRISTI 1433. b] al. Rein- hardo. Due torrigen- dz & replicau. te. gra-

Strana 1072
Sratus Chriſh repeæſenta tus eantialites: Chryſ, in ore- 70 imperf. 2] Allud lib rctlor! mo- do 1072 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1671 feilicet perfectioris converſationis , eis ſucce-A num habitus non est humanitus inventus, ſed dunt religioſi. Unde dicitur xVI. quæstione 1. de cælo oftenfus & datus, quemadmodum bea- tiſſima Virgo habitum ordinis mei prædicato- Ex auctoritate ; quod monachi Apostolorum rum oſtendit magiîtro Raynaldo, ipſum cu- figuram tenent , & hoc quantum ad propriam rando mirabiliter a ſua infirmitate ad preces renuntiationem, ut exponit gloſſa, Pro quo beati Dominici: & ex tunc eum habitum , ſciendum, quod repræſentare statum Christi quem videtis, ordo acceptavit; quem non ho- & Apostolorum potest intelligi dupliciter : uno mo, ſed beatiſſima virgo Maria nobis intulit, modo eſſentialiter: & ſic omnes qui obligant cum habitum canonicorum regularium fratres ſe ad perſectionis opera ſecundum tria vora noſtri bajularent, ut pater ex legenda beati eſſentialia, repræſentant Christi Apostolorum Dominici. Ex quo pater, quod ecclefiaſtica perfechonis statum , Scribitur enim Numer, hierarchia ſuccedit Apoſtolis ; ſcilicet carding- vI, quod omnes Nazaræi , qui volebant ſe Do- les ut aſſistentes, epiſcopi ut ministrantes, & mino conſecrare , voto ſe adstringehant ad perfecta opera. Quantum ergo ad hoc, quod religiofi ut perfectionis vitam imitantes, Aliud genus a Chriſto institutorum est, 72. omnes religioſ voto ſe obligant, adstringen- tes ſe ad opera ſupererogationis, ſecundum il-B diſcipuli: & hi etiam poſſunt in triplici habi- la tria eſſentialia vota, eſſentialiter repræſen- tudine considerari. Primo ut miſſi a Chrifto ad prædicandum ante ſuam paſſionem, Secun- tant Christi ac Apostolorum perfectionis sta- do ut miſſi ab Apoſtolis poſt Chriſti Aſcen- tum; cum Apostoli prins vocati fuerint ad ſionem. Tertio ut djaconi per quorumdam ex statum religionis , ſecundum illa tria vota , fi- eis ordinationem. Nam in primo ſtatu ſuc- cut de voto Apostolorum infra dicetur. Nam cedunt eis presbyteri curati. In ſecundo quoad mox vocati ad Christum , relictis omnibus ſe- aliquid presbyteri alli. In tertio archidiaconi cuti ſunt eum. Matth. 4. » Super quo verbo „ dicit Chryſostomus : Tria ſunt quæ relin- judices, & cæteri clerici. Primo, inquam, ſi conſiderantur 72. diſcipuli ut a Chriſto miſſi „ quere debent venientes ad Christum: pri- ad prædicandum in omnem locum, quo erat " mo ſubstantias mundiales, quæ per navem ipſe venturus , & non alibi , repræſentant ſta- „ intelliguntur: ſecundo, operationes carna- tum & figuram curatorum presbyterorum ; qui » les, quæ per rete intelliguntur: tertio, re- „ verentias paternales, quæ per patrem intel- ſie sunt ad unam plebem ſeu parochiam li- » liguntur. Hæc ille. Secundo instrumentali- mitati, quod præsunt illic, & non alibi: & ter , & ſic ſecundum diverſum modum vivendi Gſic declaravi in prima poſitione mea ſuper il- in voluntaria paupertate, diverſimode religioſi lo complexo, A ſacerdotibus Domini, notan- Christi & Apostolorum perfectionis statum re- do , quod ſoli curati ſuccederent in prædica- tione ordinata 72, diſcipulis Domini: quia il- præſentant. Pro quo ſciendum , quod ad per- li ſoli ſunt presbyteri ſecundi ordinis, aut mi- fectionis statum multa requirentur : formaliter noris ordinis appellati, ut ibidem ſufficienter quidem neceſſaria est caritatis perfectio ; effi- deductum est, Expreſſius declarat dominus cienter vero trium votorum principalium per- patriarcha Petrus de Palude in lib. de eccle- petua obligatio; instrumentaliter corporalis in ſiaſtica poreſtate , concluſione 3. Sed ſecundo vigiliis & iejuniis exercitatio , & regularis ob- modo , prout ab Apoſtolis fuerunt miſſi , con- ſervatio. Effentialiter autem, Christi & Apo- ſiderantur quoad duplicem actum . Primus eſt stolorum in modo vivendi imitatio. Quantum ergo ad caritatis perfectionem, e- ſuper Corpus Chriſti verum, quiz creduntur multi ex eis fuiſſe ordinati in presbyteros, li- piſcopi ſunt in perfectiori statu cæteris aliis. Requirit enim pontificalis status caritatem cet in ſcriptura canonica non reperiatur, Se- perfectam jam acquiſitam , non acquiren- cundus actus quoad corpus Chriſti mysticum, dam . Quantum vero ad trium votorum prin-D in quantum ab Apoſtolis receperunt auctorita- cipalium perpetuam obligationem , omnes re- tem exſequendi poteſtatem clavium , & in u- troque actu ſuccedunt eis curati : ſed in primo ligioſi , qui ad illa ſe obligant , ſunt æquali- tantum ſacerdotes alii, quia ut dictum eſt in ter in pefectionis statu : Quantum autem ad alia poſitione ex ſancto Thoma, principalis a- corporalem exercitationem, monachi & pro- ctus ſacerdotii, qui est conſecrare ſuper Cor- feſſores regulæ beati Benedicti, a arctiorem vivendi modum perſectionis ſtatum requirunt pus Christi verum, o mnibus facerdotibus con- venit : ſed ſecundarins actus ſacerdotii , qui eſt quam alii. Sed quantum ad modum vivendi Chriſti & Apoſtolorum imitationem , religioſi ſuper Chriſti corpus myſticum, non convenis Mendicantes magis ſequuntur illum modum niſi curatis. Conſiderando autem eos tertio mo- vivendi, quam alii, cum in communi poſſeſ- do prout quidam fuerunt ex eis facti diaconi, ut Stephanus archidiaconus , ſic eis ſuccedunt ſiones non habeant , nec in ſpeciali ; ſed ſo- clerici conſimilium nominum , & inferiores præ- Eum de his , quæ quotidie offeruntur a Chri- ſti fidelibus in victu & veſtitu noceſſaria re- lati ſeu clerici, quemadmodum de hoc ſcribunt cipiant: quemadmodum Chriſtus cum ſuis di- doctores antiqui multi. Sufficit tamen ad præ- ſeipulis nunc mendicando, nunc neceſſaria o-Eſens quod in concilio Chalcedonensi statutum. blata recipiendo. eſt, ut aliqui presbyteri ordinari poſſint, ſi in Ex quo patet, quod religiones non ſunt martyrio proviſi fuerint, diſtinctione 70. Ne- inſtitutæ a puro homine , quantum ad vota eſ- minem . Ubi dicit gloſſa, quod martyrium vo- ſentialia , in quibus conſiſtit omnis religionis catur , ubi repoſitæ ſunt reliquiæ martyrum: perfectio: ſed præſupponuntur illa vota eſſe & conſtat ſatis , quod illi fuiſſent male illic li- inſtituta a Chriſto, in ipſa Apoſtolorum vo- mitati, ſi fuiſſent ad prædicandum ubique o- catione : ſed ſolum quantum ad quæedam ac- bligati. Et ita non ſucceſſerunt 72. diſcipulis cidentalia, puta quantum ad habitum & or- niſi in actu principali, qui eſt actus celebra- dinationem regulæ, vel inſtitutionem , quæ ſic tionis officii ſuper Corpus Chriſti verum. firmitatem habent , non niſi cum approbatione Præmiſſam deductionem latius præſertim in eccleſiæ ; hoc addito, quod certarum religio- hoc ultimo puncto declaraſſem, niſi infirmitate Cap. 2. ANNO CHRIST! 1433. Csp.434. ANNO CHRISTI 1433. b] al. Rein- hardo. Due torrigen- dz & replicau. te. gra-

Strana 1073
1073 DE LIBERA PRZDICATIONE VERBI DEI. 1074 осоки Grayatus fuiflem: ea tamen qus tacta funt in À loguitur de poteftate ordinis. Similiter : Ac- pofitione dominorum Bohemorum , dixi; quia ex his corrigere poffunt & debent inter multa pun&a per dominum replicantem bec duo. Primum ubi dixit quod non habemus expref- AWNO CERISTI 1033. Muosb, 36. Jean, 21. fe in fcriptura canonica , quod Chriftus infti- iuerit Petrum. fummum Pontificem. Ápoftolo- cipite Spiritum [апёит . Sed quia dixit domi- ee, nus replicans, quod illud , Pafce sves meas , “1433. non fuit dictum 108 Petro, fed fibi in perlo- na aliorum , in oppefitum oportet oftendere veritatem . Nam textus fibi foli ofteadit di- Gum: Dixie Jefus Petro: Simon Joannis dili- Jesu. 31. rum. Secundum quod ibidem dixit in flatu ecclefie primitive non fuiffe nifi rantum duos gradus , fcilicet dizconatas, & presbyteratus: gis me plus his? pajce oves meas. Et quod fo- ii Petro dictum eft illud verbum , Pafce oves meas, & per hoc Petras fit conftitutus fummus ec quod idem erat in primitiva ecciefia fa- cerdos & epifcopus. Et quamquam hec duo funt oflenfa expreffe effe falfa immediate fu- perius ; tamen pro majori evidentia de primo fciendum , quod Petrus a Chrifto pofitus eft fuper Apoftolos , tamquam princeps & præ-B, latus eorum : quod ex feriptura canonica pa- tet , ubi Dominus ait Petro: Pajfce oves meas. Petrae vur- ey tex kk oti flolorum . po Lib z. con- * fiderationum. Csp 2 » » » „ poteftatem accipit ; » Ubi dicit Chryfoftomus: Éximius enim A- poftolorum erat Petrus , & os difcipulorum & vertex collegii : unde & negatione de- leta, commi:tit ei pralationem fratrum , X negationem quidem ei non exprobrat, fed dicit, Si diligis , præfide fratribus . Idem Chryfofftomus fuper A&a Apoftolorum ait: Petrus a Yilio fuper omnes qui filii funt, non ut Moyfes in gen- te una, fed in univerfo orbe. Ét ita pa- tet quod foli Petro di&um eft illud verbum : Pafce oves meas. Er ita bene ego addidi Kre- ram, foli, licet ia textu evangelii non habea-C „> tur: nec addidi, ut verba textus, fed ut do- €lores exponere folent verba eadem. fit idem 2 2» >? 9 ” » » fub te funr, beatus Bernardus ad Eugenium inquit: Quz qui fmt ilia, fi queras, certe orbem exeuudum eft ei, qui forte vellet ex- plorare, que non pertinent ad tuam curam. Et paulo ante: Jtaque tn & heres, & orbis hereditas. Et fupra: Indagemus quis fis, vi- delicet quam perfonam in ccclefia Dei ge- ras. Es enim facerdos magnus , fummus Pon- tifex ; tu princeps epifcoporum, tu heres A- poftolorum . Et infra: Tu es, cuiclaves tra- dite, cui oves credite funt. Sunr quidem & alii celi janitores, & gregum paftores, fed Pontifex totius ecclefiz , patet per fubfequentia. 93 37 » 5? » „ a b „ ” A 3 » » » »n „2 ” 2» » ” 25 „ „ » » » > 7 s 2 tu tanto gloriofius , quanto diferentius uri- D, que pra ceteris nomen hzredita(ti. Habent illi fibi affignatos greges , finguli fingulos , tibi univerfi crediti funt, ncc modo ovium , fed & paftorum ; tu unus omnium ovium pa- flor. Unde id probare quzris? Ex verbo Do- mini . Cuienim, non dico epifcoporum, fed Apoftolorum , fic abfolute & indifcrete. to- tz commiffe funt oves? Si me amas, Petre , pafce oves meas , Quas , illius vel illius po- puli, civiratis , aut regni ? oues meas , in- quit. Cui non planum non defignaffe ali- quas, fed defignaffe omnes? & reliqua quz ibi fequuntur. Ád propofitum . Adea ubi replicans volens oflendere propo- 2 99 » 27 2 93 2 ^" 2 2» 99 » » 23 fitum fuum , arguir primo ex Canone, In novo, E, diftin&. xxr. ubi dicit, quod omnes Apoftoli fuerunt pares , quia parem honorem 8 porcfta- tem a Domino receperunt . Refpondeo, quod ve- rum eft de poteítate ordinis facerdotalis pri- mo, & epifcopalis tandem , quz non recipit majus & minus* fed non ей verum de pote- magisdebeo enarrare, quo fperabum replican- ftate jurifdiGionis , ut declaratum eft etiam nunc, & in mea pofidone ex mulis doCtori- in ecclefia primitiva idem -fuerit epifcopus bus. Et per hoc funt folute auctoritates alie , quas adducit , quia Dominus omnibus fimul dixit : Concil, General. 'Tom, XXIX. » „ 2 15 tem providentiorem fuiffe : Dicit enim fuper eodem verbo bearus Cyril- Ius epifcopus Alexandrie , ut membra manea- mus in capire noftro Apoftolico throno, Ro- mano Pontifice, a quo noftrum eft querere quid tenere , & quid credere debeamus, ip- fum venerantes, ipfum rogantes pro omni- bus quoniam ipíius folius eft reprehendere , corrigere , ftatuere , difponere , folvere , & ligare loco illius qui ipfum edificat ; & nul- li alii quod fuum eft pienum , fed ipfi foli. dedit ; cui omnes jure divino caput incli- ‘nant, & primates mundi ramquam Domino Jefu Chrifto obediunt. 1fec ille. Super eodem Joannis ultimo dicit Theophy- 5 S. Thom. in laQus: Finito prandio commiffionem ovium mundi Petro commendat , non aliis , unde dicitur : Cum ergo prandiffet, dicit Simoni Petro efus: Simon diligis me plus his? Pa- fce owes meas : tamquam non effer ubi o- flenderet Petrus amorem fuum Chri(to , nifi effet paftor fidelis fub principe omnium paftorum. Hzc iile. Nicolaus de Lyra: Di- aie Simoni Petro, voles ei beneficium fpe- ciale conferre , Simon Joannis , diligis me plus his? Pafce oves meas. Ilec ille . San- Gus Thomas dicit: Pafce oves meas, utfic tena. S. Thom. 21. & Josn. I2, 5. non potfet dici Chrictianus, qui dicit, fe non . effe fab cura paftoris iftius , fcilicet Petri, jufta illud Ezech. xxxix. Paftor unus- erat omnium noffrum, & Ofee 1. Ponent fibi ca- put unum. Petro autem boc officium. con- grue omnibus inrermilfis commifit , quia fe- candum Chryfoftomum eximius Ápoftolorum erat, os di(cipulorum , & vertex collegii . lec ile. Corra: Sed queritur cum alii di. fcipuli circumftarent, qui Dominum dilige- bant, propter quid a foio Petro quefitum eft de dile&ione? Ratio una eft, inquit, quia fibi erat cura gregis fpecialiter committenda inter alios, ideo ab eo fpecialiter de dilectio- no queritur. Állegat Chryfoftomum, ut jam dictum eft. irem fanctus Thomas contra gen- tiles, lib. 1v. cap. uxxv1. Quia Dominus cor- poralem przfentiam ecclefiz erac fübrracturus , oportuit ut alicui committeret, quiloco fui univerfalis ecclefie gereret cnram. Tinc cft quod Petro dixit ante. Afcenfionem : Palce oves meas, Joannis ultimo : & ante paffio- nem; Pt ru iterum converfus confirma fratres tuos, Luc. Xxt1. & ei foli promifit: Z'ibà da- 6o claves regni celorum , Marth. xvi. ut often- deret quomodo poteftas ecclefie per eum ad alios effet derivanda ad confervandam eccle- fue unitatem . lec ille. Quam seprehenfibile autem (it fecundum , eo dicere enim quod & facerdos , fuit herefis Aerianorum , ut di- Cit beatus Auguftinus lib. de herefibus cap. 113. Hoc facite s meum commemoradonem , qui Aerius , quia defideratum epifcopatum Yyy adipi- Joan. Chry. fofl. ia ai. €, joan. Noa idam elfe Epifco» pum & Sacere dotem. 

Strana 1074
1073 DE LIBERA PRZDICATIONE VERBI DEI. 1074 осоки Grayatus fuiflem: ea tamen qus tacta funt in À loguitur de poteftate ordinis. Similiter : Ac- pofitione dominorum Bohemorum , dixi; quia ex his corrigere poffunt & debent inter multa pun&a per dominum replicantem bec duo. Primum ubi dixit quod non habemus expref- AWNO CERISTI 1033. Muosb, 36. Jean, 21. fe in fcriptura canonica , quod Chriftus infti- iuerit Petrum. fummum Pontificem. Ápoftolo- cipite Spiritum [апёит . Sed quia dixit domi- ee, nus replicans, quod illud , Pafce sves meas , “1433. non fuit dictum 108 Petro, fed fibi in perlo- na aliorum , in oppefitum oportet oftendere veritatem . Nam textus fibi foli ofteadit di- Gum: Dixie Jefus Petro: Simon Joannis dili- Jesu. 31. rum. Secundum quod ibidem dixit in flatu ecclefie primitive non fuiffe nifi rantum duos gradus , fcilicet dizconatas, & presbyteratus: gis me plus his? pajce oves meas. Et quod fo- ii Petro dictum eft illud verbum , Pafce oves meas, & per hoc Petras fit conftitutus fummus ec quod idem erat in primitiva ecciefia fa- cerdos & epifcopus. Et quamquam hec duo funt oflenfa expreffe effe falfa immediate fu- perius ; tamen pro majori evidentia de primo fciendum , quod Petrus a Chrifto pofitus eft fuper Apoftolos , tamquam princeps & præ-B, latus eorum : quod ex feriptura canonica pa- tet , ubi Dominus ait Petro: Pajfce oves meas. Petrae vur- ey tex kk oti flolorum . po Lib z. con- * fiderationum. Csp 2 » » » „ poteftatem accipit ; » Ubi dicit Chryfoftomus: Éximius enim A- poftolorum erat Petrus , & os difcipulorum & vertex collegii : unde & negatione de- leta, commi:tit ei pralationem fratrum , X negationem quidem ei non exprobrat, fed dicit, Si diligis , præfide fratribus . Idem Chryfofftomus fuper A&a Apoftolorum ait: Petrus a Yilio fuper omnes qui filii funt, non ut Moyfes in gen- te una, fed in univerfo orbe. Ét ita pa- tet quod foli Petro di&um eft illud verbum : Pafce oves meas. Er ita bene ego addidi Kre- ram, foli, licet ia textu evangelii non habea-C „> tur: nec addidi, ut verba textus, fed ut do- €lores exponere folent verba eadem. fit idem 2 2» >? 9 ” » » fub te funr, beatus Bernardus ad Eugenium inquit: Quz qui fmt ilia, fi queras, certe orbem exeuudum eft ei, qui forte vellet ex- plorare, que non pertinent ad tuam curam. Et paulo ante: Jtaque tn & heres, & orbis hereditas. Et fupra: Indagemus quis fis, vi- delicet quam perfonam in ccclefia Dei ge- ras. Es enim facerdos magnus , fummus Pon- tifex ; tu princeps epifcoporum, tu heres A- poftolorum . Et infra: Tu es, cuiclaves tra- dite, cui oves credite funt. Sunr quidem & alii celi janitores, & gregum paftores, fed Pontifex totius ecclefiz , patet per fubfequentia. 93 37 » 5? » „ a b „ ” A 3 » » » »n „2 ” 2» » ” 25 „ „ » » » > 7 s 2 tu tanto gloriofius , quanto diferentius uri- D, que pra ceteris nomen hzredita(ti. Habent illi fibi affignatos greges , finguli fingulos , tibi univerfi crediti funt, ncc modo ovium , fed & paftorum ; tu unus omnium ovium pa- flor. Unde id probare quzris? Ex verbo Do- mini . Cuienim, non dico epifcoporum, fed Apoftolorum , fic abfolute & indifcrete. to- tz commiffe funt oves? Si me amas, Petre , pafce oves meas , Quas , illius vel illius po- puli, civiratis , aut regni ? oues meas , in- quit. Cui non planum non defignaffe ali- quas, fed defignaffe omnes? & reliqua quz ibi fequuntur. Ád propofitum . Adea ubi replicans volens oflendere propo- 2 99 » 27 2 93 2 ^" 2 2» 99 » » 23 fitum fuum , arguir primo ex Canone, In novo, E, diftin&. xxr. ubi dicit, quod omnes Apoftoli fuerunt pares , quia parem honorem 8 porcfta- tem a Domino receperunt . Refpondeo, quod ve- rum eft de poteítate ordinis facerdotalis pri- mo, & epifcopalis tandem , quz non recipit majus & minus* fed non ей verum de pote- magisdebeo enarrare, quo fperabum replican- ftate jurifdiGionis , ut declaratum eft etiam nunc, & in mea pofidone ex mulis doCtori- in ecclefia primitiva idem -fuerit epifcopus bus. Et per hoc funt folute auctoritates alie , quas adducit , quia Dominus omnibus fimul dixit : Concil, General. 'Tom, XXIX. » „ 2 15 tem providentiorem fuiffe : Dicit enim fuper eodem verbo bearus Cyril- Ius epifcopus Alexandrie , ut membra manea- mus in capire noftro Apoftolico throno, Ro- mano Pontifice, a quo noftrum eft querere quid tenere , & quid credere debeamus, ip- fum venerantes, ipfum rogantes pro omni- bus quoniam ipíius folius eft reprehendere , corrigere , ftatuere , difponere , folvere , & ligare loco illius qui ipfum edificat ; & nul- li alii quod fuum eft pienum , fed ipfi foli. dedit ; cui omnes jure divino caput incli- ‘nant, & primates mundi ramquam Domino Jefu Chrifto obediunt. 1fec ille. Super eodem Joannis ultimo dicit Theophy- 5 S. Thom. in laQus: Finito prandio commiffionem ovium mundi Petro commendat , non aliis , unde dicitur : Cum ergo prandiffet, dicit Simoni Petro efus: Simon diligis me plus his? Pa- fce owes meas : tamquam non effer ubi o- flenderet Petrus amorem fuum Chri(to , nifi effet paftor fidelis fub principe omnium paftorum. Hzc iile. Nicolaus de Lyra: Di- aie Simoni Petro, voles ei beneficium fpe- ciale conferre , Simon Joannis , diligis me plus his? Pafce oves meas. Ilec ille . San- Gus Thomas dicit: Pafce oves meas, utfic tena. S. Thom. 21. & Josn. I2, 5. non potfet dici Chrictianus, qui dicit, fe non . effe fab cura paftoris iftius , fcilicet Petri, jufta illud Ezech. xxxix. Paftor unus- erat omnium noffrum, & Ofee 1. Ponent fibi ca- put unum. Petro autem boc officium. con- grue omnibus inrermilfis commifit , quia fe- candum Chryfoftomum eximius Ápoftolorum erat, os di(cipulorum , & vertex collegii . lec ile. Corra: Sed queritur cum alii di. fcipuli circumftarent, qui Dominum dilige- bant, propter quid a foio Petro quefitum eft de dile&ione? Ratio una eft, inquit, quia fibi erat cura gregis fpecialiter committenda inter alios, ideo ab eo fpecialiter de dilectio- no queritur. Állegat Chryfoftomum, ut jam dictum eft. irem fanctus Thomas contra gen- tiles, lib. 1v. cap. uxxv1. Quia Dominus cor- poralem przfentiam ecclefiz erac fübrracturus , oportuit ut alicui committeret, quiloco fui univerfalis ecclefie gereret cnram. Tinc cft quod Petro dixit ante. Afcenfionem : Palce oves meas, Joannis ultimo : & ante paffio- nem; Pt ru iterum converfus confirma fratres tuos, Luc. Xxt1. & ei foli promifit: Z'ibà da- 6o claves regni celorum , Marth. xvi. ut often- deret quomodo poteftas ecclefie per eum ad alios effet derivanda ad confervandam eccle- fue unitatem . lec ille. Quam seprehenfibile autem (it fecundum , eo dicere enim quod & facerdos , fuit herefis Aerianorum , ut di- Cit beatus Auguftinus lib. de herefibus cap. 113. Hoc facite s meum commemoradonem , qui Aerius , quia defideratum epifcopatum Yyy adipi- Joan. Chry. fofl. ia ai. €, joan. Noa idam elfe Epifco» pum & Sacere dotem. 

Strana 1075
me 2dipifci non potuit , vilipendendo epifcopatum, À homi. ANNO CHRISTI 1433- gegeroria manuum fm pofitione . ES 1055 tandem dixit a presbytero epiftosum nulla differentia debere difcerni. Unde dicir fanctus Thomas 2. 2. quaftione CLXXXZV. articulo 1v. ad r. quod fecundum nomen olim presbyteri & epiftopi non femper difünguebanrur; quia fepe pro eodem in facra fcriptura fumuntur. Sed iccundum rem femper fuit inter eos di- fino. etiam tempore Apoftolorum. Ad hoc autem quod allegat. Ápoftolum , & Magiftrum fententiarum ; refpondeo , quod Apoftolus alle par regulam epifcopalem, dicens 1. Timoth. 3. Si quis defiderat cpifcopatum , bonum opus deftde- rat. Oportet epifcopum irreprehenftbilem cffe. De diaconis poftea loquitur , 8x de presbyreris men- tionem non facit. Nonideo fa&tum eft, quodR,, idem fuerit tunc presbyter & epifcopus; fed quia illa doctrina, quam foli tradidit epifco- po, etiam convenit & presbytero. Unde dicir Chryfoftomus ibidem homilia z. in expofitione ejuidem textus, fic difputans de epifcopis, & defignat eos dicens. ,, Que quidem habere, 2 » quibus autem abflinere oportet; & ordinem » presbyrerorum. dimittens , ad diaconos tran- » flivit; quia utique quoniam non multum medium efl; etenim hi facerdotes minifte- rium fufceperunt, & przfidentiam ecclefie : & que de epifcopis dixit, hec & presby- teris conveniunt, inthronizatione enim fola fuper eos alcenderunt, &hoc folum videtur 9 "9 » » s > + Àd idem inquit Haymo: Quare tacuit de presbyteris? ideo, quia in ordinatione epif- ».Copali comprehenduntur presbyteri . Omnis „ enim epifcopus presbyter eft, & tamen non » Omnis presbyter epifcopus . ffec ille. Et quod nullo modo fucrit mens alia Apoftoli, quam quod alterius gradus cffent presbyteri & epifco- pi, pater ibidem cap.xv. dicente: ,, JVoli ne- w gligere gratius quein te eff, que daia. eff ti- » bà per prophetiam, cum impofiione manuum » presbyter. Quem ergo credis hic Ápoftolum » dixiffe presbyterum ?. nainquid fimplicem fa- „ cerdotem ? nonita, fed presbyterum ibi di- „ xit cpilcopum. Unde Chryfoftomus in ex- y » manuum presbyteri: Non de presbyteris, fed » €pifcopis dixit. Non enim presbyteri epif- s copum utique iuthronizabant, Haec ille, Ecce quod fimplices presbyteri non conve- nienier. inthroniza(fent, id eft, coníccraffent epifcopum. Fuerunt ergo diflinQi ab epifcopis presbyteri, etiam tempore Apoftoli, ficut & fupra dictum «ft de patriarchis , presbyteris , &c. Quod etiam ille allegat Hieronymum diftinà. xxxxv. Olim: nihil pro eo eft: quia non di- cit Mieronymus quod non. cffct diftin&tio in- ter cpifcopum & presbyterum , etiam quando communi confilio facerdotum actum eft, quod- unus prceffet omnibus; quia nihilominus hoc jubente Domino factum eft, & non minus c- E pifcopi fuper presbyteros'exfliternnt. Unde ibid, Wicronymus in epift. ad Evagrium: Nam & Alexandrie a Marco evangelifta ufque ad He- „ raclam & Dionyfium' presbyterum. unum » €x fe eledum in excelfiosi grad. colloca- » bant, quem nominabant epiíftopum:; quo- » modo fi exercitus Imperatorem faciat, aut >, diaconi eligant ex fe quem induftrium nove- » tint, & archidiaconum nuncuparenz , Hzc il- » le, & affumitur diflin£tione xcrm, in cap. Legi- « mus. Et dicit ibidem Hieronymus fuper Ifajam ORATIO HENRICI KALTEISEN 2. fuper illo textu: Za dée Wa eut senes in terra Æguypti . Porro qui ANNO SYP a CHRISTI fuperabundare presbyteris.flæc Chryfoftomus.£ ,, 1076 guinque civitares ab adventu Chrifti & Romano imperio pro- 3 » phetiam differunt , quinque civitates, vel Cor » legem Domini, quein Alexandria interpre- » tata eft, vel quinque ecclefis ordines, epie » topos, presbyteros, diaconcs, fideles , ca- » techurnenos fentiunt . Hæc ille. Quod autem idem dicit Hieronymus , diftin- A Tite e, z &ione 93. Legimus; idem facerdotem effe & epifcopum , intelligendus fecundum nuneupa- tionem , non fecundum rem, ut exponit Husu- tio & Archidiaconus ibidem. Unde Ifidorus » in libro officiorum de flatu clericali cap. 9. » de facerdotibus fcribit, quod Moyfes figu- ram Chrifi in veteri teftamento gerebat, » €& vere per omnia Chrifti, quoniam fuit fimilitudo mediatoris Dei, quieftinter Deum & hominem Jefus Chriftus; qui eft veras dux populorum, verus princeps facerdo- tum, & Dominus pontifcum, cui efl ho- nor & gloria in fecula fecnlorum. Amen, Aaron fummus facerdos, qui primus in le. ge faccrdotale nomen accepit, primus qui 5» pontificali fiola indutus viQimas obrulit. Et infra: Quo loco contemplari oportet Aaron fummum facerdotem epilfcopem | fuiffe, & » etiam filios ejus presbyterorum figuras pre- », monfiraffe. Fuerunt enim filii Aaron. & ipü » facerdotes, quibus merito adítare debuiffent Leviue, ficut fummo facerdoti. liec ibid, » €& capitulo feptimo dicit: Presbyterorum „ erdo exordium affmmpfit a filiis Aaron, ur 5 didum eft; qui enim facerdotes vocantur » in veteri ccftamento , illi funt qui nunc ap- » peliantur presbyteri; & qui nuncupantur » principes facerdotum , nunc epifcopi nomi- » nantur. Hoc ibid. Nam Paulus Apofolus eof- dem presbyteros, ur vere facerdotes, fub no- mine cpifcoporum ita affeverat, loquens ad aM 2 „ se 23 77 2” ^ 125 432 "Virum: Zujus , inquit , rei gratia reliqui te Cre- 54, 1, te, ut ec qua defuntcorrigas, & conflitutas per civitates presbyreros, quemadmodum ego zibi dif- pofui, fi quis fine crimine eft. Oportet enim epif- copum fie crimine effe. Qua fententia oflendit pofiionc homil 3. ibidem . Cum impofizione D etiam presbyteros fub epifcoporum nomine raxari. Unde ad "Timotheum de ordinatione epifcopi & diaconi fcribens, de presbyteris omnino tacuit, quia eos in epifcoporum no-. mine comprehendit, Secundus enim, & pene primo conjunclus eft gradus, ficat & ad Pbi- lippenfes epifcopis & diaconibus fcribit cnm una civitas plures epifcopos habere non. poffit, Et in AQibus Apoftolorum presbyteros eccle- fie , Hierofolymam iterum congregavit, quibus inter cetera ait; Pidete gregem, im quo vos, Spiritus fan&us epifcopos ordinauit. Ünde etiam tales in ecclefia presbyreros conílituendos ef- v, ficut epifropos, & Apoflolos ad Titum loquitur, & canones ipfi teftantur . Ex quo patet, quod ab initio facerdotii legalis ufque nunc fcmper fuir diflinctio epi- fcopi a presbytero, licet fiepe eodem. vocabu- lo cenferentur propter propinquitatem , quam habent in auctoritate; quia epifcopus excedit presbyterum- tentum. jurifdictionis dignitate , Ad Magifrum fententiarum in quarto diftin- Cone xxiv. capitulo pénultimo, dico quod nunquam fuit fue raentie..afferere tantum duos gradus fuille in primitiva ecclefin ,- ita quod presbyter fx facerdos effent idem ; ot replicans yidetur cum ingelligére, fed eodem Capi- Lap, 29. 

Strana 1076
me 2dipifci non potuit , vilipendendo epifcopatum, À homi. ANNO CHRISTI 1433- gegeroria manuum fm pofitione . ES 1055 tandem dixit a presbytero epiftosum nulla differentia debere difcerni. Unde dicir fanctus Thomas 2. 2. quaftione CLXXXZV. articulo 1v. ad r. quod fecundum nomen olim presbyteri & epiftopi non femper difünguebanrur; quia fepe pro eodem in facra fcriptura fumuntur. Sed iccundum rem femper fuit inter eos di- fino. etiam tempore Apoftolorum. Ad hoc autem quod allegat. Ápoftolum , & Magiftrum fententiarum ; refpondeo , quod Apoftolus alle par regulam epifcopalem, dicens 1. Timoth. 3. Si quis defiderat cpifcopatum , bonum opus deftde- rat. Oportet epifcopum irreprehenftbilem cffe. De diaconis poftea loquitur , & de presbyteris men- tionem non facit. Nonideo fa&tum eft, quod R ,, idem fuerit tunc presbyter & epifcopus; fed quia illa doctrina, quam foli tradidit epifco- po, etiam convenit & presbytero. Unde dicir Chryfoftomus ibidem homilia z. in expofitione ejuidem textus, fic difputans de epifcopis, & defignat eos dicens. ,, Que quidem habere, 2 » quibus autem abflinere oportet; & ordinem » presbyrerorum. dimittens , ad diaconos tran- » flivit; quia utique quoniam non multum medium efl; etenim hi facerdotes minifte- rium fufceperunt, & przfidentiam ecclefie : & que de epifcopis dixit, hec & presby- teris conveniunt, inthronizatione enim fola fuper eos alcenderunt, &hoc folum videtur 9 "9 » » s > + Àd idem inquit Haymo: Quare tacuit de presbyteris? ideo, quia in ordinatione epif- ».Copali comprehenduntur presbyteri . Omnis „ enim epifcopus presbyter eft, & tamen non » Omnis presbyter epifcopus . ffec ille. Et quod nullo modo fucrit mens alia Apoftoli, quam quod alterius gradus cffent presbyteri & epifco- pi, pater ibidem cap.xv. dicente: ,, JVoli ne- w gligere gratius quein te eff, que daia. eff ti- » bà per prophetiam, cum impofiione manuum » presbyter. Quem ergo credis hic Ápoftolum » dixiffe presbyterum ?. nainquid fimplicem fa- „ cerdotem ? nonita, fed presbyterum ibi di- „ xit cpilcopum. Unde Chryfoftomus in ex- y » manuum presbyteri: Non de presbyteris, fed » €pifcopis dixit. Non enim presbyteri epif- s copum utique iuthronizabant, Haec ille, Ecce quod fimplices presbyteri non conve- nienier. inthroniza(fent, id eft, coníccraffent epifcopum. Fuerunt ergo diflinQi ab epifcopis presbyteri, etiam tempore Apoftoli, ficut & fupra dictum «ft de patriarchis , presbyteris , &c. Quod etiam ille allegat Hieronymum diftinà. xxxxv. Olim: nihil pro eo eft: quia non di- cit Mieronymus quod non. cffct diftin&tio in- ter cpifcopum & presbyterum , etiam quando communi confilio facerdotum actum eft, quod- unus prceffet omnibus; quia nihilominus hoc jubente Domino factum eft, & non minus e- E pilcopi fuper presbyteros'exfliterune. Unde ibid. Wicronymus in epift. ad Evagrium: Nam & Alexandria a Marco evangelifta ufque ad He- „ racłam & Dionyfium ' presbyterum unum » €x fe eledum in excelfiosi grad. colloca- » bant, quem nominabant epiíftopum:; quo- » modo fi exercitus Imperatorem faciat, aut >, diaconi eligant ex fe quem induftrium nove- » tint, & archidiaconum nuncuparenz , Hzc il- » le, & affumitur diflin£tione xcrm, in cap. Legi- « mus. Et dicit ibidem Hieronymus fuper Ifajam ORATIO HENRICI KALTEISEN 2. fuper illo textu: Za dée Wa eut senes in terra Æguypti . Porro qui ANNO SYP a CHRISTI fuperabundare presbyteris.flæc Chryfoftomus.£ ,, 1076 guinque civitares ab adventu Chrifti & Romano imperio pro- 3 » phetiam differunt , quinque civitates, vel Cor » legem Domini, quein Alexandria interpre- » tata eft, vel quinque ecclefis ordines, epie » topos, presbyteros, diaconcs, fideles , ca- » techurnenos fentiunt . Hæc ille. Quod autem idem dicit Hieronymus , diftin- A Tite e, z &ione 93. Legimus; idem facerdotem effe & epifcopum , intelligendus fecundum nuneupa- tionem , non fecundum rem, ut exponit Husu- tio & Archidiaconus ibidem. Unde Ifidorus » in libro officiorum de flatu clericali cap. 9. » de facerdotibus fcribit, quod Moyfes figu- ram Chrifi in veteri teftamento gerebat, » €& vere per omnia Chrifti, quoniam fuit fimilitudo mediatoris Dei, quieftinter Deum & hominem Jefus Chriftus; qui eft veras dux populorum, verus princeps facerdo- tum, & Dominus pontifcum, cui efl ho- nor & gloria in fecula fecnlorum. Amen, Aaron fummus facerdos, qui primus in le. ge faccrdotale nomen accepit, primus qui 5» pontificali fiola indutus viQimas obrulit. Et infra: Quo loco contemplari oportet Aaron fummum facerdotem epilfcopem | fuiffe, & » etiam filios ejus presbyterorum figuras pre- », monfiraffe. Fuerunt enim filii Aaron. & ipü » facerdotes, quibus merito adítare debuiffent Leviue, ficut fummo facerdoti. liec ibid, » €& capitulo feptimo dicit: Presbyterorum „ erdo exordium affmmpfit a filiis Aaron, ur 5 didum eft; qui enim facerdotes vocantur » in veteri ccftamento , illi funt qui nunc ap- » peliantur presbyteri; & qui nuncupantur » principes facerdotum , nunc epifcopi nomi- » nantur. Hoc ibid. Nam Paulus Apofolus eof- dem presbyteros, ur vere facerdotes, fub no- mine cpifcoporum ita affeverat, loquens ad aM 2 „ se 23 77 2” ^ 125 432 "Virum: Zujus , inquit , rei gratia reliqui te Cre- 54, 1, te, ut ec qua defuntcorrigas, & conflitutas per civitates presbyreros, quemadmodum ego zibi dif- pofui, fi quis fine crimine eft. Oportet enim epif- copum fie crimine effe. Qua fententia oflendit pofiionc homil 3. ibidem . Cum impofizione D etiam presbyteros fub epifcoporum nomine raxari. Unde ad "Timotheum de ordinatione epifcopi & diaconi fcribens, de presbyteris omnino tacuit, quia eos in epifcoporum no-. mine comprehendit, Secundus enim, & pene primo conjunclus eft gradus, ficat & ad Pbi- lippenfes epifcopis & diaconibus fcribit cnm una civitas plures epifcopos habere non. poffit, Et in AQibus Apoftolorum presbyteros eccle- fie , Hierofolymam iterum congregavit, quibus inter cetera ait; Pidete gregem, im quo vos, Spiritus fan&us epifcopos ordinauit. Ünde etiam tales in ecclefia presbyreros conílituendos ef- v, ficut epifropos, & Apoflolos ad Titum loquitur, & canones ipfi teftantur . Ex quo patet, quod ab initio facerdotii legalis ufque nunc fcmper fuir diflinctio epi- fcopi a presbytero, licet fiepe eodem. vocabu- lo cenferentur propter propinquitatem , quam habent in auctoritate; quia epifcopus excedit presbyterum- tentum. jurifdictionis dignitate , Ad Magifrum fententiarum in quarto diftin- Cone xxiv. capitulo pénultimo, dico quod nunquam fuit fu raentie..afferere tantum duos gradus fuille in primitiva ecclefin ,- ita quod presbyter fx facerdos effent idem ; ot replicans yidetur cum ingelligére, fed eodem Capi- Lap, 29 

Strana 1077
1077 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1078 —— Capitulo dicit diftinctos, fic Tpfi enim in fin-A,, vetur enim aliquid Deo, ut diftum eft: V0 nry AN, gulis civitatibus epifcopos & presbyteros or- ., vere 6 reddite Domino Deo veftro, Tit infra: ANSE, us dinaverunt. Sed loquitur ibi de facris ordi- ,, Ex voce bujus pfalmi appellati (ant & mo- 1433. nachi, ne quis vobis de ifto nomine inful- tet catholicis. Et infra: Verumtamen, ca- P/als. 73- riffimi . funt & monachi, qui falfi funt, & nos novimus tales: fed non perit fraterni- tas pia propter cos qui profitentur quod non funr. Tam fünt enim monachi falfi , quam clerici falG , & fideles falfi: omnia ifta tria generi, que aliquando vohis commendavi- mus, habent bonos fuos, habenr malos fuos. De iflis dictura e(t, duo in agro, duo in le- &o . In agro funt qui gubernant ecclefiam: in lc@o autem eos intelligi voluit, qui ama- verunt quietem , non mücentes fe turbis, non tumului generis humani, in orio fer- vicntes Deo: & tamen inde unus affume- tur , alter relinquetur, cc. Hec ibi. nibus, dicens, quod in ecclefia primitiva tan- ,, tum ifti duo dicebantur facri, fcilicet diaco- natus & presbyteratus: Subdiaconatum effe ordine: facrum poftea ecclefta inftituit. Ubi dicit fan&us Thomas, quod licer omnes or- dines facri, quia ifti duo habent actum fu- per ipfum facramentum- fahdisconus vero fuper vafa tantum. Exifto patet quod ma- le refpondit replicans, dum de dif'inctione ftatus hierarchiciin lege zterna diflincti (ub hierarchia triplici, dicit fic: Dico. prout ex præhabitis patet: [fta fimilitudo patie- > batur inflantiam , cum ecclefia milıtans fo-B los duos gradus habebat, ut dicit Magifter in quarto: item cum idem erat presbyter, qui & cpifcopus, ut dicit Hieronymus; & a s > » 2 T» » » » » ” $5 a s *^ > „ „ „ ” ^ >» „ quando in locum 72. difcipulorum fucere- Jdem perfeclius dicit libro 11. quzftionum gue. lib. ae 4 . - ; . . a . » Vcrunt minores facerdotes. liac ille. » fuper cvangelia, queftione. xriv. dicens: quaft. 44. Su- | pra in proba- ‘Tria hominam genera hec videntur fignife care. Unum eoram, qui in agro quafi e- rant, qui funt prelati, qui prefidendo labo- rint. Áltcrum corum , qui orium & quicrem cligunt, neque negotiis ecclefiafticis funt oc- capati, qua illorum quies Launo nominc fi- gnata c(t. A]tccum eorum qui in plebibus con- fiituti , rcguntur a doCoribus, agenres ea, que funt hujus feculi: quos & fceminarum no- mine fignavit: quia confiliis , ut dixi, pre- pofitorum regi eas expedit; & molenres di- xit, propter temporalium negotiorum orbem arque circuitum : quas tamen in unum rio- lentes dixit, in quantum de ipfis rebus & negotiis fuis praebent ufibus eccle(ie . "Tertium eorum qui operantur in ecclefie miniflcrio, tamquam agro Dei. ln his crgo tribus ge- peribus bina funt rurfus genera hominum: hi in fingulis, & pro robore viarum tuarum diścernuntur. Cum enim omnes ad ecclefie membra pertinere videantur, adyeniente ta- men tentatione tribulationis ; & ex illis qui funt jn negotiis feculi, & ex illis qui Deo miniflrant in ecclefia, &t ex aliis in clau- flro, aliqui manent , aliqui cadunt: qui per- manct affumetur , & alius relinquetur; non quafi dc hominibus: diclum cft {ed de duo- bus generibus affectionum in fingulis gene- ribus trium profefionum. Hæc ille. ' Ecce quod fanclus pater ille non. pofuit lai- cos in agro , quafi primum locum teneant in ecclefia Dei, fed in molendino; quia flatus infimus e(t ecelefiafiicæ hicrarchiæ : nec ponit clericos ‘in icéto , fed religiofos, & fic de fin. gulis. Ad idem in eodem capite 44. dicir de concordando , fcdicer Pfulterium cum cithara , id cft, legem veterem cum nova. „ Ad illa, tamen defcendat ad caeteros. líta cnim ver- „ inqnit. tria genera, que affumuntur, arbitror ba pfalterii, ifle dulcis fonus, ifla fuavis | etiam pcertinere illa tria nomina virorum ju- melodia, tam in cantico, quam in intelle- È, forum, quos folos liberandos Fzeehiel Pro- čtu , etiam monalteria peperit. Ad hunc ‘o- pheta pronuntiat, Noc, Job, & Daniel. Vi- num cxcitati funt fratres qui habitare con- detur enim Noe pertinere ad eos, per quos cupierunt in unum. 1fle verfus fuit tuba ipfo- ecclefia regitur, ficut per illum in aquis arca rum, fonuit per orbem terraram ; & qui di- gübcrnata eft, qua figuram geftabat ecclefia: vifi erant, congregati funt in unum. Frin- Daniel autem , qui clegit celibem vitam, id fra: Unde illi cxx. qui imul erant in uno lo- eft, nuptias terrenas contempfir, ut ficut dicit co poft Refurreftionem Domini, & Afcenfio- Apoftolus, fine folicitudine viveret , cogitans s. cor, 7. | Et quia iltám materiam continuando, ma- gis elucefcet veritas; ideo notandum, quod quia ego dixi ex parabola evangelica, per duos in agro, prelatos; per duos in lecto, seligicfos; per duos in mola, feculares intelli- gendos: ipíe dicit hanc expofitioncm fecun- dum alios non effc de mente Chrifti. Sed per duos in agro intelligi ftatum dominorum fæ- cularium ; per duos in lecto, fpirituales, ut eft clerus Chrifti ; in mola, fideles laicos. Vi-C decur etiam contra religiofos invehere, ubi dixi, quod ad le&um pertinet qui in clauflris vacat: dicit enim Parlum in lecto contempla- tionis quieviffe, & tamen difcurrendo mun- cum convertifle : & utinam omnes , inquit, re- ligiofi facerent, & libere predicarent. Circa quod in primis notandum , quod ipfc nullum allegat doctorem , fed in genere dicit. Secundum alios: quicumque fint. illi, non eft adzquata comparatio. Sed beatus Angufiinus, qui multo mclius novit mentem Chrifti , quam quicumque alii innominabiles novelli, fenten- tiam meam approbat, dicens in expofirione Plalmi cxxxTT. De tribus enim ipfis generi- ,, bus didum eft Matthei xxiv. Dub in ago. Dy unus affumetur, & alter relinquetur , duo in le: Ho, & duo in mole, alter uffumrtur, alter re- linquetur. Quam auctoritatem ut perfectius in- telligatis, & perlequi religiofos defiflatie, au- dite quid præmittit beatus Auguflinus fuper Plalmo cxxxt1. Ecce quam bonum, dicens: » Hzc primum confideremus, utrum de om- nibus Chriftianis dictum fit, Zcce quam bo- num & quem jucundum habuare fratres in u- num. ÁÀn aliqui fint certi atque perfecti , qui habitent in unum, nec ad omnes pertineat ifla benedictio, fed ad quofdam, a quibus » stone articull . per legem di- vinnm, cone fid, 3 ?! 2» 2 „ ” T » t » a 59 n ” » » 22 a 3” » >» „ ^» » » » ^ ^ » a są „ » a » 5 » > 5 5 » ” 2» » » ve » » „ „ „ nem ejus in.cælum , & ipfi primum habitave- runt in unum , ipfi primum audierunt, fed nen foli audierunt. Venit enim ad pofteros ifta caritatis exfultatio, & votum Deo. Vo- Concil, Gen, Tom. XXIX. que funt Dei, genus eorum fignificat , qui funt & in otio, fed fortiffimi tamen in tentationi- bus, ut poflint affumi. Job autem, quia & uxorem habuit, & filios , & amplas tecrena- Yyy 2 „ rum 

Strana 1078
1077 DE LIBERA PRJEDICATIONE VERBI DEI. 1078 —— Capitulo dicit diftinctos, fic Tpfi enim in fin-A,, vetur enim aliquid Deo, ut diftum eft: V0 nry AN, gulis civitatibus epifcopos & presbyteros or- ., vere 6 reddite Domino Deo veftro, Tit infra: ANSE, us dinaverunt. Sed loquitur ibi de facris ordi- ,, Ex voce bujus pfalmi appellati (ant & mo- 1433. nachi, ne quis vobis de ifto nomine inful- tet catholicis. Et infra: Verumtamen, ca- P/als. 73- riffimi . funt & monachi, qui falfi funt, & nos novimus tales: fed non perit fraterni- tas pia propter cos qui profitentur quod non funr. Tam fünt enim monachi falfi , quam clerici falG , & fideles falfi: omnia ifta tria generi, que aliquando vohis commendavi- mus, habent bonos fuos, habenr malos fuos. De iflis dictura e(t, duo in agro, duo in le- &o . In agro funt qui gubernant ecclefiam: in lc@o autem eos intelligi voluit, qui ama- verunt quietem , non mücentes fe turbis, non tumului generis humani, in orio fer- vicntes Deo: & tamen inde unus affume- tur , alter relinquetur, cc. Hec ibi. nibus, dicens, quod in ecclefia primitiva tan- ,, tum ifti duo dicebantur facri, fcilicet diaco- natus & presbyteratus: Subdiaconatum effe ordine: facrum poftea ecclefta inftituit. Ubi dicit fan&us Thomas, quod licer omnes or- dines facri, quia ifti duo habent actum fu- per ipfum facramentum- fahdisconus vero fuper vafa tantum. Exifto patet quod ma- le refpondit replicans, dum de dif'inctione ftatus hierarchiciin lege zterna diflincti (ub hierarchia triplici, dicit fic: Dico. prout ex præhabitis patet: [fta fimilitudo patie- 5, batur inflantiam , cum ecclefia milıtans fo-B los duos gradus habebat, ut dicit Magifter in quarto: item cum idem erat presbyter, qui & cpifcopus, ut dicit Hieronymus; & a s > » 2 T» » » » » ” $5 a s *^ > „ „ „ ” ^ >» „ quando in locum 72. difcipulorum fucere- Jdem perfeclius dicit libro 11. quzftionum gue. lib. ae 4 . - ; . . a . » Vcrunt minores facerdotes. liac ille. » fuper cvangelia, queftione. xriv. dicens: quaft. 44. Su- | pra in proba- ‘Tria hominam genera hec videntur fignife care. Unum eoram, qui in agro quafi e- rant, qui funt prelati, qui prefidendo labo- rint. Áltcrum corum , qui orium & quicrem cligunt, neque negotiis ecclefiafticis funt oc- capati, qua illorum quies Launo nominc fi- gnata c(t. A]tccum eorum qui in plebibus con- fiituti , rcguntur a doCoribus, agenres ea, que funt hujus feculi: quos & fceminarum no- mine fignavit: quia confiliis , ut dixi, pre- pofitorum regi eas expedit; & molenres di- xit, propter temporalium negotiorum orbem arque circuitum : quas tamen in unum rio- lentes dixit, in quantum de ipfis rebus & negotiis fuis praebent ufibus eccle(ie . "Tertium eorum qui operantur in ecclefie miniflcrio, tamquam agro Dei. ln his crgo tribus ge- peribus bina funt rurfus genera hominum: hi in fingulis, & pro robore viarum tuarum diścernuntur. Cum enim omnes ad ecclefie membra pertinere videantur, adyeniente ta- men tentatione tribulationis ; & ex illis qui funt jn negotiis feculi, & ex illis qui Deo miniflrant in ecclefia, &t ex aliis in clau- flro, aliqui manent , aliqui cadunt: qui per- manct affumetur , & alius relinquetur; non quafi dc hominibus: diclum cft {ed de duo- bus generibus affectionum in fingulis gene- ribus trium profefionum. Hæc ille. ' Ecce quod fanclus pater ille non. pofuit lai- cos in agro , quafi primum locum teneant in ecclefia Dei, fed in molendino; quia flatus infimus e(t ecelefiafiicæ hicrarchiæ : nec ponit clericos ‘in icéto , fed religiofos, & fic de fin. gulis. Ad idem in eodem capite 44. dicir de concordando , fcdicer Pfulterium cum cithara , id cft, legem veterem cum nova. „ Ad illa, tamen defcendat ad caeteros. líta cnim ver- „ inqnit. tria genera, que affumuntur, arbitror ba pfalterii, ifle dulcis fonus, ifla fuavis | etiam pcertinere illa tria nomina virorum ju- melodia, tam in cantico, quam in intelle-X ,, forum , quos folos liberandos Fzeehiel Pro- čtu , etiam monalteria peperit. Ad hunc ‘o- pheta pronuntiat, Noc, Job, & Daniel. Vi- num cxcitati funt fratres qui habitare con- detur enim Noe pertinere ad eos, per quos cupierunt in unum. 1fle verfus fuit tuba ipfo- ecclefia regitur, ficut per illum in aquis arca rum, fonuit per orbem terraram ; & qui di- gübcrnata eft, qua figuram geftabat ecclefia: vifi erant, congregati funt in unum. Frin- Daniel autem , qui clegit celibem vitam, id fra: Unde illi cxx. qui imul erant in uno lo- eft, nuptias terrenas contempfir, ut ficut dicit co poft Refurreftionem Domini, & Afcenfio- Apoftolus, fine folicitudine viveret , cogitans s. cor, 7. | Et quia iltám materiam continuando, ma- gis elucefcet veritas; ideo notandum, quod quia ego dixi ex parabola evangelica, per duos in agro, prelatos; per duos in lecto, seligicfos; per duos in mola, feculares intelli- gendos: ipíe dicit hanc expofitioncm fecun- dum alios non effc de mente Chrifti. Sed per duos in agro intelligi ftatum dominorum fæ- cularium ; per duos in lecto, fpirituales, ut eft clerus Chrifti ; in mola, fideles laicos. Vi-C decur etiam contra religiofos invehere, ubi dixi, quod ad le&um pertinet qui in clauflris vacat: dicit enim Parlum in lecto contempla- tionis quieviffe, & tamen difcurrendo mun- cum convertifle : & utinam omnes , inquit, re- ligiofi facerent, & libere predicarent. Circa quod in primis notandum , quod ipfc nullum allegat doctorem , fed in genere dicit. Secundum alios: quicumque fint. illi, non eft adzquata comparatio. Sed beatus Angufiinus, qui multo mclius novit mentem Chrifti , quam quicumque alii innominabiles novelli, fenten- tiam meam approbat, dicens in expofirione Plalmi cxxxTT. De tribus enim ipfis generi- ,, bus didum eft Matthei xxiv. Dub in ago. Dy unus affumetur, & alter relinquetur , duo in le: Ho, & duo in mole, alter uffumrtur, alter re- linquetur. Quam auctoritatem ut perfectius in- telligatis, & perlequi religiofos defiflatie, au- dite quid præmittit beatus Auguflinus fuper Plalmo cxxxt1. Ecce quam bonum, dicens: » Hzc primum confideremus, utrum de om- nibus Chriftianis dictum fit, Zcce quam bo- num & quem jucundum habuare fratres in u- num. ÁÀn aliqui fint certi atque perfecti , qui habitent in unum, nec ad omnes pertineat ifla benedictio, fed ad quofdam, a quibus » stone articull . per legem di- vinnm, cone fid, 3 ?! 2» 2 „ ” T » t » a 59 n ” » » 22 a 3” » >» „ ^» » » » ^ ^ » a są „ » a » 5 » > 5 5 » ” 2» » » ve » » „ „ „ nem ejus in.cælum , & ipfi primum habitave- runt in unum , ipfi primum audierunt, fed nen foli audierunt. Venit enim ad pofteros ifta caritatis exfultatio, & votum Deo. Vo- Concil, Gen, Tom. XXIX. que funt Dei, genus eorum fignificat , qui funt & in otio, fed fortiffimi tamen in tentationi- bus, ut poflint affumi. Job autem, quia & uxorem habuit, & filios , & amplas tecrena- Yyy 2 „ rum 

Strana 1079
OASE py &NNO CHRISTI 2433- Greg. 31. Moral. cap, 19. Greg, lib. r Мои, с. 15. 1079 net, cui molendinum deputatum eft; fed tamen ut fint fortifhmi intentationibus , ut ilie fuit, non enim aliter affumi poterunt. Nec puto alia effe pencra hominum quibus conftet ecclefia, quara ifta tria, habentia bj- nas diffcrentias propter affumptionem & re- licionem : quamvis in fingulis multe ftudio- rum voluntaiumque diverfitates, ad concer- diam ramen, unitatemque concurrentes pof- funt inveniri, Hzc Auguftinus. Concordat beatus Cregorius de diftinCtione affumendo- rum & liberandórum in ecclefia, & ordinum ditinQione , libro xxx1. Moralium, & con- cordat cum tribus viris Ezechielis jam no- kad Lu 2s s ” 5 95 a 8 textum : Nati funt. Job. feptem. filii, &c. Et quia licet domiaus' replicans in fcriptis non dederit, fic tamen recolo, de Mendican- tibus dixit, quod illi fratresin le&o non va- carent, eo quod mendicando di(currerent. Refpondeo, quod hoc argumentum cft volon- tarium, non caritativam. Nam & Chriftus cum Apoftolis & diícipulis ad le&um contem- plationis attinebant, quia omnem perfectionis ftatum exercebant; & tamen pcr mundum dif- currcbanr, nunc praedicando , nunc mendican- de, fccundum quod Deo fuit placitum. Jtem non fequitur, Heligiofi non funr femper ia clauftro ibi continue contemplando ; dico , quod " ORATIO HENRICI KALTEISEN rum rerym copias, ad illud genus perti-A tis; guia ad hoc fuit a Domino eleftus, & rode publice yocatus ; miracułorum grafia dotatus, ut portaret noigen. Domini coram gentibus & regibus, Et certe fi ita effent vocati religiof finguli , merito exirent predicare verbum Dei: fed quia juxta dictamen multorum religioforum, ielius vobis effet domine Ulrice, clauítra ali- eujus arcte religionis intrare, quam in feculo perdurare , & contra preceptum Dei & Apofto- lorum, & praxin univerfalis ecclefie , fine licen- tia, contra prohibitionem: fuperiorum predica- re; ibique in pane arcto, & aqua brevi. prz- tezita peccata deplangere, & plangenda iterum non committere: ideo opto & ego , quatenus relictis omuibus rcligionem 'ingredi velitis, ut minatis , libro. 1. Moralium , ubi tra&ar iflum E fpe&aculum Dei mundo & angelis exfiffatis . ' Quantum ad tcrtium notabile fuper verbo, ANNO CHRISTI 1435- ABar. 6. Debet, pofuit differentiam inter preceptum ,, & conílium ; quia dixit Lyra, Debet, capien- dum przeceptive. Ubi dum ego impugnaffem defcriptionem fuam confilii , quod effet doctri- na fpecialis, oblipans fub pena peccati ve- nialis ; offendi mulripliciter, quod confilia & vangelica, ut confilia funt, nullum obligan* fub pozna cujufcumqne peccati; quibus repli- cans, fi mentem docilem adhibuifler; conten- таг’ debuiffet. Pro ulteriori tamen cjus infore matione decidendum quod do&Gores commu- niter fcribunt, circa diftin&. xivrt. primi fen- tentiarum , quod duplex eft Dei voluntas, fci- non fufficit: quod illuc pertineant ad votum Clicet figni & bencplaciti; Voluntas beneplaci-. prelati exeuntes, & redeant. Sic enim dici- tur, quod epiícopus tenetur ecclefiam. fuam fi- 9. qu 7.Siewr ne intermifficrie docere vir. queftione r. ubi ir. cop. il Sine intermit. dicit Archidiaconus fuper verbo, fine intermif- fiono, non gontiouam moram Ügnj- Bean, » fione , quod aliquid benc dicitur fieri fine in- » termiffione ,. licer medius actus interveniat , » ut digeft. de verborum obligationibus: Con- » tinuus, Unde fi teftator decimam legaverit » uxori fue , fi cum filio moraretur continua „ mora nonrequiritur, ut per fingula momen- » 13 cum eo morctur, de cond. & demontt. L, » Si quis ira. Ad hzc Extrav. Rex pacificus , » in princ. Quotidie. Ibiexponitur, Quotidic, » id eft aflidue, Unde dicit; Argumentum eft » per ifte exercuit ibi fpiritualia. vel quotidie, » &tamen quandoque fuit abfens. Sicut caufa » ftillicidii perpetua eft, & tamen non cadit s femper. fl. de verb. figniic, Prediorum fo- » ramen, Exir. de cler. non refident. cx parte » fecundum Vincentium , zc ibi, &in capi: » te, Pervenit, 7. quæftione r1. dicir, quod ver- bum, Kefidens , non eft amare intelligendum, ita ut nunquam inde difcedat , & quod feroper vigi- » let. ff. de dict, lib, de cd. Si quid venditor. Si- cut crgo hi dicuntur refidere, & docere, li- „ cet aliquando abfint , ita religiofi femper cen- s fentur effe in. clauftris, & in lecto contem- plationis , licet aliquando alia faciant. Ad, hoc autem, quod in fcriptis mihi tra- didit. dicens: , Quod autem dicit, Religiofi » vacant in clauftris; videtur in oppofitum venire paulus, qui quamvis fuerit in lecto contemplationis , non tamen in clauflris va- cabat, fed per mundum difcurrens gerebat fo- Éicitudinem omnium ecclefiarum , ,, Er infra: utinam vere religio habiles & idonei a va- catione ia claufiris exirent, & verbum Dei libere annuntiarent ; cum meffis guidem mul za, operarii autem pauci. Refpondeo , quod Paulus non debuit ftare in clauítro quie- „ 09 Е» ti refpicit precepta: figna, quandoque prece- pra, quandoque confilia: utraque tamen :vo- luntas refpicit bonum, per modum compla- centiæ: hoc modo fcilicet, quod voluntas Dei antecedens figni, qui efl voluntas confilii, differenti ratione refpicit ad bonum cum vo- luntate Dei antecedente, que eft prvcepti, quantum tamen utraque refpicit bonum per modum complacentie , Voluntas antecedens figni, que eft confilii, refpicit fic bonum per modum complacentie , ita tamen, quod op- Duplex ve- Mutas, fignf & boneplacirie De precepto & eon(lio, pofitum non difplicet, Hinc fecundum Bonar' venturam confilium, quod e(t bonum fupcre- : rogatum , nom habet malam directe oppofi-. » ex his, quod hóc teftimonium valet: Sem- Dtum. Et hioc eft, quod cenfilium non babet fignum fuppofitum , ficut habet praceptum: non eiim eft reperire qucd habeat per modum difplicéntie, ita quod oppofitum difpliceat. linc fecundum doctores communiter ponitur donum Spiritus, quod eft donum confilit, do- num regitivum in his, ad quo non tenemur: in his, ad que tenemur, non oportet confiliari , Hine dominus Bonaventura in fuo Breviloquia ponit duplicem rectitudinem in faciendo bonum; fcilicet neceffütatis & perfeétionis, que eft in fupererogando ültra debitum . lud etiam ex- pieffe declarat fan&us Thomas x. 171. quæftio-. ne cviil, art. dicens , quod hec eft diffe- rentia inter preceptum & confilium, quod. preceptum importat neceffitatern ; confilium. autem cft in optione, & eft de his per que melius & expedirius poteft homo coafequi finem fuum', qui eft beatitudo zterna. Krin fumma contra Gentiles, lib. 111. cap. exxx. dicit, quod confilia dicuntur divinz legis ad. monitiones , non precepta, in quantum fua- w detur homini, ut propter meliora minus bo- + ną pratermittat, Ad qued poteít adduci ifta menuductio palpabilis. Nam cum fit quedam politia inter Deum & hominem, dicente pro- pheia : Jos aulem populus ejus, & oves pufe cue 2 » >» 3» 23 20 „ ?* De præcepte & confilio € Bonaventura in breviloge cap. 9. Pfaim 9% 

Strana 1080
OASE py &NNO CHRISTI 2433- Greg. 31. Moral. cap, 19. Greg, lib. r Мои, с. 15. 1079 net, cui molendinum deputatum eft; fed tamen ut fint fortifhmi intentationibus , ut ilie fuit, non enim aliter affumi poterunt. Nec puto alia effe pencra hominum quibus conftet ecclefia, quara ifta tria, habentia bj- nas diffcrentias propter affumptionem & re- licionem : quamvis in fingulis multe ftudio- rum voluntaiumque diverfitates, ad concer- diam ramen, unitatemque concurrentes pof- funt inveniri, Hzc Auguftinus. Concordat beatus Cregorius de diftinCtione affumendo- rum & liberandórum in ecclefia, & ordinum ditinQione , libro xxx1. Moralium, & con- cordat cum tribus viris Ezechielis jam no- kad Lu 2s s ” 5 95 a 8 textum : Nati funt. Job. feptem. filii, &c. Et quia licet domiaus' replicans in fcriptis non dederit, fic tamen recolo, de Mendican- tibus dixit, quod illi fratresin le&o non va- carent, eo quod mendicando di(currerent. Refpondeo, quod hoc argumentum cft volon- tarium, non caritativam. Nam & Chriftus cum Apoftolis & diícipulis ad le&um contem- plationis attinebant, quia omnem perfectionis ftatum exercebant; & tamen pcr mundum dif- currcbanr, nunc praedicando , nunc mendican- de, fccundum quod Deo fuit placitum. Jtem non fequitur, Heligiofi non funr femper ia clauftro ibi continue contemplando ; dico , quod " ORATIO HENRICI KALTEISEN rum rerym copias, ad illud genus perti-A tis; guia ad hoc fuit a Domino eleftus, & rode publice yocatus ; miracułorum grafia dotatus, ut portaret noigen. Domini coram gentibus & regibus, Et certe fi ita effent vocati religiof finguli , merito exirent predicare verbum Dei: fed quia juxta dictamen multorum religioforum, ielius vobis effet domine Ulrice, clauítra ali- eujus arcte religionis intrare, quam in feculo perdurare , & contra preceptum Dei & Apofto- lorum, & praxin univerfalis ecclefie , fine licen- tia, contra prohibitionem: fuperiorum predica- re; ibique in pane arcto, & aqua brevi. prz- tezita peccata deplangere, & plangenda iterum non committere: ideo opto & ego , quatenus relictis omuibus rcligionem 'ingredi velitis, ut minatis , libro. 1. Moralium , ubi tra&ar iflum E fpe&aculum Dei mundo & angelis exfiffatis . ' Quantum ad tcrtium notabile fuper verbo, ANNO CHRISTI 1435- ABar. 6. Debet, pofuit differentiam inter preceptum ,, & conílium ; quia dixit Lyra, Debet, capien- dum przeceptive. Ubi dum ego impugnaffem defcriptionem fuam confilii , quod effet doctri- na fpecialis, oblipans fub pena peccati ve- nialis ; offendi mulripliciter, quod confilia & vangelica, ut confilia funt, nullum obligan* fub pozna cujufcumqne peccati; quibus repli- cans, fi mentem docilem adhibuifler; conten- таг’ debuiffet. Pro ulteriori tamen cjus infore matione decidendum quod do&Gores commu- niter fcribunt, circa diftin&. xivrt. primi fen- tentiarum , quod duplex eft Dei voluntas, fci- non fufficit: quod illuc pertineant ad votum Clicet figni & bencplaciti; Voluntas beneplaci-. prelati exeuntes, & redeant. Sic enim dici- tur, quod epiícopus tenetur ecclefiam. fuam fi- 9. qu 7.Siewr ne intermifficrie docere vir. queftione r. ubi ir. cop. il Sine intermit. dicit Archidiaconus fuper verbo, fine intermif- fiono, non gontiouam moram Ügnj- Bean, » fione , quod aliquid benc dicitur fieri fine in- » termiffione ,. licer medius actus interveniat , » ut digeft. de verborum obligationibus: Con- » tinuus, Unde fi teftator decimam legaverit » uxori fue , fi cum filio moraretur continua s mora nonrequiritur, ut per fingula momen- » 13 cum eo morctur, de cond. & demontt. L, » Si quis ira. Ad hzc Extrav. Rex pacificus , » in princ. Quotidie. Ibiexponitur, Quotidic, » id eft aflidue, Unde dicit; Argumentum eft » per ifte exercuit ibi fpiritualia. vel quotidie, » &tamen quandoque fuit abfens. Sicut caufa » ftillicidii perpetua eft, & tamen non cadit s femper. fl. de verb. figniic, Prediorum fo- » ramen, Exir. de cler. non refident. cx parte » fecundum Vincentium , zc ibi, &in capi: » te, Pervenit, 7. quæftione I. dicir, quod ver- bum, Kefidens , non eft amare intelligendum, ita ut nunquam inde difcedat , & quod feroper vigi- » let. ff. de dict, lib, de cd. Si quid venditor. Si- cut crgo hi dicuntur refidere, & docere, li- „ cet aliquando abfint , ita religiofi femper cen- s fentur effe in. clauftris, & in lecto contem- plationis , licet aliquando alia faciant. Ad, hoc autem, quod in fcriptis mihi tra- didit. dicens: , Quod autem dicit, Religiofi » vacant in clauftris; videtur in oppofitum venire paulus, qui quamvis fuerit in lecto contemplationis , non tamen in clauflris va- cabat, fed per mundum difcurrens gerebat fo- Éicitudinem omnium ecclefiarum , ,, Er infra: utinam vere religio habiles & idonei a va- catione ia claufiris exirent, & verbum Dei libere annuntiarent ; cum meffis guidem mul za, operarii autem pauci. Refpondeo , quod Paulus non debuit ftare in clauítro quie- „ 09 Е» ti refpicit precepta: figna, quandoque prece- pra, quandoque confilia: utraqu& tamen :vo- luntas refpicit bonum, per modum compla- centiæ: hoc modo fcilicet, quod voluntas Dei antecedens figni, qui efl voluntas confilii, differenti ratione refpicit ad bonum cum vo- luntate Dei antecedente, que eft prvcepti, quantum tamen utraque refpicit bonum per modum complacentie , Voluntas antecedens figni, que eft confilii, refpicit fic bonum per modum complacentie , ita tamen, quod op- Duplex ve- Mutas, fignf & boneplacirie De precepto & eon(lio, pofitum non difplicet, Hinc fecundum Bonar' venturam confilium, quod e(t bonum fupcre- : rogatum , nom habet malam directe oppofi-. » ex his, quod hóc teftimonium valet: Sem- Dtum. Et hioc eft, quod cenfilium non babet fignum fuppofitum , ficut habet praceptum: non eiim eft reperire qucd habeat per modum difplicéntie, ita quod oppofitum difpliceat. linc fecundum doctores communiter ponitur donum Spiritus, quod eft donum confilit, do- num regitivum in his, ad quo non tenemur: in his, ad que tenemur, non oportet confiliari , Hine dominus Bonaventura in fuo Breviloquia ponit duplicem rectitudinem in faciendo bonum; fcilicet neceffütatis & perfe&tionis, que eft in fupererogando ültra debitum . lud etiam ex- pieffe declarat fan&us Thomas x. 171. quæftio-. ne cviil, art. dicens , quod hec eft diffe- rentia inter preceptum & confilium, quod. preceptum importat neceffitatern ; confilium. autem cft in optione, & eft de his per que melius & expedirius poteft homo coafequi finem fuum', qui eft beatitudo zterna. Krin fumma contra Gentiles, lib. 111. cap. exxx. dicit, quod confilia dicuntur divinz legis ad. monitiones , non precepta, in quantum fua- w detur homini, ut propter meliora minus bo- + ną pratermittat, Ad qued poteít adduci ifta menuductio palpabilis. Nam cum fit quedam politia inter Deum & hominem, dicente pro- pheia : Jos aulem populus ejus, & oves pufe cue 2 » >» 3» 23 20 „ ?* De præcepte & confilio € Bonaventura in breviloge cap. 9. Pfaim 9% 

Strana 1081
ANNO CHRISTI 1633, Gerfon de vita (piritna- 1081 divina exemplificata, videtis effę aliquas leges exterminativas fub poena capitis aut: mortis ; quz capitales aut mortales nominantur , que fanciuntur proprio vocabuli nomine præcepti: Alizs videtis effe minores, fub poena minori; fcilicet quie поп ей extexminativa , que dici- tur poena civilis: S& poffunt nominari hujuf- modi leges ordinationes five mandata .- Ex ter- tio quafdam. confultationes, quibus contrahun- tur qui funt de politia, ad faciendum, fi li- beat, opus excellentie ; quod f velint & fe- cerinr, premiabuntur gloriofe: f autem non fecerint , nullo modo punientur , neque illa non factio eis aliquo modo imputabitur ad DE LIBERA PR/EDICAT!IONE VERBI DEI. sano CUL jus: ficut in politia humana, que eft adÀ » moralibus acübus , quæ prætermitti poffunt , 1082 » abíque hoc quod vita hominis. fecularibus » aCübus impleretur . Ünde non "oportet , quod ad omnia talia religiofi teneantur. Hzc ibi. Et ad hujus confirmationem ego adduxi auCtoritàtes fanc Augulini x1v, quæftione 3. Quod debetur ; Archidiaconi, Hugonis,. & fandi Thome ;,ad quas nihil mihi refpon- dit. Item multas rationes, fcilicer de efecti- bus peccati venialis' & quod peccatum ve- niale non dimittitur, donec actu & volunta- ‘te deferatur : & fi confilia non fervare effet peccaium veniale , vel poena peccati venia- jis, numquam effet homo fine peccato venia- li , nif a&u ac voluntate. inciperet fervare ponam quamcumque > Clarumque iflud ha-B confilia. Nihil refpondit, & bene fecit, quia benti oculum confiderationis apertum, Sic in propofito non repugnat, imo ratio- .nabiliffime juxta. praedi&a ponuntur in lege di- vinz leges Dei præceptivæ, ut funt praecepta, contra quie éft folum peccatum mortale , indu- cens mortem. eternam . Et hic eft modus com- munis loquendi doctorum , Thome, Bonaven- turc, Alexandr de Ales, & aliorum ; qui di- cunt, veniale non obviare divino pracepfo - ficut non dicitur etiam veniale fiery contra conízientiam, fed preter preceptum, €x pre- ‘ter confcientiam . Alie autem dici poffunt leges, per quas a nobis exigit Deus, fi vo- lumus vitare reetum. poena, non tantum æter- ne , fed etiam offenfam Dei quamlibet , non rctardari a vita eterna, aut temporaliter non puniri: ita quod exorbitatio ab. hac la- titudine legum conflituat peccatum veniale iintum : & poffunt vocari bujifmodi leges, mandata , ftatura , feu ordinationés , quibus ratio trahitur ad hoc ut fit pervigil , ur nec venialibus difrumpatur , vel a venialibus in-: ficiatur, & fic ad mortale difponatur . Et ter- tio præter hujufmodi ponitur confiliura, quod fi quis adimplet , accumulat fibi premium . Si autem non adimpleret, dummodo aliundé non declinaret , nullam pænam. jécurreret . Et ifto modo dicit mapifler Joannes Cerfon Mi, Ieftionc 5 jim tractatu fuo de feptem le&ionibus, quod, inter præceptum & confilium eit dare mediumD prope loquendo in ifta materia , quod patet ex dictis clariffime. Dico ergo fecure, quod nul- lus obligatur ad confiliorum obfervantiam ;. nifi qui vovit ea: & qui vovit, tener adimplere. Eam alià confilia, que non vovit, non tcne- tur fub quacumque poena, fed tantum illa, que eft regule & ftatutis illornm annexa, ut patet pcr beatum Thomam 11. 11. quaftione CLXXXVI. art. II. qui quætit ex intentione, utrum reli- giofi teneantur ad omnia confilia : & "probat conclufionem quam tenet , fcilicet quod noneft, » & arguit (ic: Ad ea qué funt fupererogatio- nis , non renetur aliquis , nifi ex propria obli- gatione: fed non quilibet religiofus obliget +2 2 ^^ dam ad hoc, quidam ad alia. Non ergo om- nes tenentur ad omnia. Et ad tertium argu- mentum dicit: quod quedam confilia funt, que fi pretermitterentur, tota vita hominis implicaretur negotiationibus fecularibus 7 pu- ta fi aliquis haberet proprium , vel matrimo- nio uteretur, aut aliquid hujufmodi faceret , quod pertineret ad effentialia religionis vo- ta. Et ideo ad omnia illa coufilia obfervan- da religiofi tenentur . Sunt autem quedam slia confilia de quibufdam particularibus 2» a 23 » * у » » » 55 w confentire. debet: ad aligua refpondit, fed ni- hil folvit. Et primo, ad hoc quod confilium de dile- &tione inimicorum vocavi confilium , dicit quod Salvator màndatum illud vocavit minimim. Di- xi pro tunc , quod aliquo modo eft prece- pum, fcilicet quoad: affetum ; alio modo eft conülium , fcilicet quoad effe&um contra, quod etiam eft preceptum in cafu ne- ceffitatis fae morientem paicere , - etiam fi fir inimicus. Non eff contra me , quia ćon- filium in cafa neceffitatis eft preceptum. Ego non loquor hoc modo ih propofito, & notam eft non protervienti . tia confiliorum induceret poenam veaialis рес- cati, homines ignoranter incurrerent magnam retardationem a vita beata, quia tot poenas ve- nialium inducerent, cum peenitentiarii hic nul lam poenam injungerent, ur homines de hoc peeniterent ; quod confilia non. fervant. Refpon- dit, Non fequitur: nam peccaía diverfis modis dimittuntur in prefenti vita. Ego autem dixi, quod peceata venialia nunquam dimittuntur in prælenti vita, nifi a€tu & yoluntate deferantur, fed communitas omnium hominum fere nunquam actu proponit velle fervare confilia. Ergo illa non obferyantia confliorum nunquam dimitti- tur eisin prefenti vita. Sed. fecundum vos tali non obfervantie correfpondet poma peccati ve- nialis: ergo illa poona nunquam dimittitur ín præfenti vita, fed refervatur ad purgatorium . Ad aliud, negat mihi illam: illud quod eft in pura voluntate hominis, nou obligat homi- nem ad poenam , quia licit, Mandata Dei. funt in pura voluntate hominis, & tamen hominem obligant. Ego & quilibet benevolus, non om- nino obtufus, concipere poteft, accipiendo ii- lad , Effe in pura volunrate hominis: quod fi fiat ,. bene facit; fi non, nulla poena incurri- tur: fic dicunt doCtores. effe confilia in pura ho- minis voluntate , ita quod fi ea fecerit premium acquirat: fi non, poenam nullam incurrat. Ypfe autem zquivocando trahit ad hoc , quod ftet in te ad omnia, fed ad aliqua determinata, qui- Elibertate bominis abfolute facere, vel non fa. cere. Dico ergo quod precepta aliter funt in ho- minis libertaze , quia ita proponit Deus homini praecepta, ut eligat viram fi fecerit ea, vel mor- tem, finon fecerit. Non fic eft de confiliis, ut dictum eft. Ergo tales evafiones in materia fi- dei adducere dignum eft reprehenfione , cc. | Ultimo refpondit ad id ,'ubi argui: Nemo obligatur ad confiliorum obfervantiam fub qua- cumque poena, nifi qui vovit eam: dicit quod arguit . ANNO CHRISTI 3433- Aug. lib. 9 contra Fau- flum ; cap. 13. antC — Adaliud, ubi argui, quod fi non obfervan- : hoc non eft verum, quia Ápoftoli 4 obligan- * Fre; obti- tur ad confiliorum Chrifti obfervantiam , nec ta- gabzntur, 

Strana 1082
ANNO CHRISTI 1633, Gerfon de vita (piritna- 1081 divina exemplificata, videtis effę aliquas leges exterminativas fub poena capitis aut: mortis ; quz capitales aut mortales nominantur , que fanciuntur proprio vocabuli nomine præcepti: Alizs videtis effe minores, fub poena minori; fcilicet quie поп ей extexminativa , que dici- tur poena civilis: S& poffunt nominari hujuf- modi leges ordinationes five mandata .- Ex ter- tio quafdam. confultationes, quibus contrahun- tur qui funt de politia, ad faciendum, fi li- beat, opus excellentie ; quod f velint & fe- cerinr, premiabuntur gloriofe: f autem non fecerint , nullo modo punientur , neque illa non factio eis aliquo modo imputabitur ad DE LIBERA PR/EDICAT!IONE VERBI DEI. sano CUL jus: ficut in politia humana, que eft adÀ » moralibus acübus , quæ prætermitti poffunt , 1082 » abíque hoc quod vita hominis. fecularibus » aCübus impleretur . Ünde non "oportet , quod ad omnia talia religiofi teneantur. Hzc ibi. Et ad hujus confirmationem ego adduxi auCtoritàtes fanc Augulini x1v, quæftione 3. Quod debetur ; Archidiaconi, Hugonis,. & fandi Thome ;,ad quas nihil mihi refpon- dit. Item multas rationes, fcilicer de efecti- bus peccati venialis' & quod peccatum ve- niale non dimittitur, donec actu & volunta- ‘te deferatur : & fi confilia non fervare effet peccaium veniale , vel poena peccati venia- jis, numquam effet homo fine peccato venia- li , nif a&u ac voluntate. inciperet fervare ponam quamcumque > Clarumque iflud ha-B confilia. Nihil refpondit, & bene fecit, quia benti oculum confiderationis apertum, Sic in propofito non repugnat, imo ratio- .nabiliffime juxta. praedi&a ponuntur in lege di- vinz leges Dei præceptivæ, ut funt praecepta, contra quie éft folum peccatum mortale , indu- cens mortem. eternam . Et hic eft modus com- munis loquendi doctorum , Thome, Bonaven- turc, Alexandr de Ales, & aliorum ; qui di- cunt, veniale non obviare divino pracepfo - ficut non dicitur etiam veniale fiery contra conízientiam, fed preter preceptum, €x pre- ‘ter confcientiam . Alie autem dici poffunt leges, per quas a nobis exigit Deus, fi vo- lumus vitare reetum. poena, non tantum æter- ne , fed etiam offenfam Dei quamlibet , non rctardari a vita eterna, aut temporaliter non puniri: ita quod exorbitatio ab. hac la- titudine legum conflituat peccatum veniale iintum : & poffunt vocari bujifmodi leges, mandata , ftatura , feu ordinationés , quibus ratio trahitur ad hoc ut fit pervigil , ur nec venialibus difrumpatur , vel a venialibus in-: ficiatur, & fic ad mortale difponatur . Et ter- tio præter hujufmodi ponitur confiliura, quod fi quis adimplet , accumulat fibi premium . Si autem non adimpleret, dummodo aliundé non declinaret , nullam pænam. jécurreret . Et ifto modo dicit mapifler Joannes Cerfon Mi, Ieftionc 5 jim tractatu fuo de feptem le&ionibus, quod, inter præceptum & confilium eit dare mediumD prope loquendo in ifta materia , quod patet ex dictis clariffime. Dico ergo fecure, quod nul- lus obligatur ad confiliorum obfervantiam ;. nifi qui vovit ea: & qui vovit, tener adimplere. Eam alià confilia, que non vovit, non tcne- tur fub quacumque poena, fed tantum illa, que eft regule & ftatutis illornm annexa, ut patet pcr beatum Thomam 11. 11. quaftione CLXXXVI. art. II. qui quætit ex intentione, utrum reli- giofi teneantur ad omnia confilia : & "probat conclufionem quam tenet , fcilicet quod noneft, » & arguit (ic: Ad ea qué funt fupererogatio- nis , non renetur aliquis , nifi ex propria obli- gatione: fed non quilibet religiofus obliget +2 2 ^^ dam ad hoc, quidam ad alia. Non ergo om- nes tenentur ad omnia. Et ad tertium argu- mentum dicit: quod quedam confilia funt, que fi pretermitterentur, tota vita hominis implicaretur negotiationibus fecularibus 7 pu- ta fi aliquis haberet proprium , vel matrimo- nio uteretur, aut aliquid hujufmodi faceret , quod pertineret ad effentialia religionis vo- ta. Et ideo ad omnia illa coufilia obfervan- da religiofi tenentur . Sunt autem quedam slia confilia de quibufdam particularibus 2» a 23 » * у » » » 55 w confentire. debet: ad aligua refpondit, fed ni- hil folvit. Et primo, ad hoc quod confilium de dile- &tione inimicorum vocavi confilium , dicit quod Salvator màndatum illud vocavit minimim. Di- xi pro tunc , quod aliquo modo eft prece- pum, fcilicet quoad: affetum ; alio modo eft conülium , fcilicet quoad effe&um contra, quod etiam eft preceptum in cafu ne- ceffitatis fae morientem paicere , - etiam fi fir inimicus. Non eff contra me , quia ćon- filium in cafa neceffitatis eft preceptum. Ego non loquor hoc modo ih propofito, & notam eft non protervienti . tia confiliorum induceret poenam veaialis рес- cati, homines ignoranter incurrerent magnam retardationem a vita beata, quia tot poenas ve- nialium inducerent, cum peenitentiarii hic nul lam poenam injungerent, ur homines de hoc peeniterent ; quod confilia non. fervant. Refpon- dit, Non fequitur: nam peccaía diverfis modis dimittuntur in prefenti vita. Ego autem dixi, quod peceata venialia nunquam dimittuntur in prælenti vita, nifi a€tu & yoluntate deferantur, fed communitas omnium hominum fere nunquam actu proponit velle fervare confilia. Ergo illa non obferyantia confliorum nunquam dimitti- tur eisin prefenti vita. Sed. fecundum vos tali non obfervantie correfpondet poma peccati ve- nialis: ergo illa poona nunquam dimittitur ín præfenti vita, fed refervatur ad purgatorium . Ad aliud, negat mihi illam: illud quod eft in pura voluntate hominis, nou obligat homi- nem ad poenam , quia licit, Mandata Dei. funt in pura voluntate hominis, & tamen hominem obligant. Ego & quilibet benevolus, non om- nino obtufus, concipere poteft, accipiendo ii- lad , Effe in pura volunrate hominis: quod fi fiat ,. bene facit; fi non, nulla poena incurri- tur: fic dicunt doCtores. effe confilia in pura ho- minis voluntate , ita quod fi ea fecerit premium acquirat: fi non, poenam nullam incurrat. Ypfe autem zquivocando trahit ad hoc , quod ftet in te ad omnia, fed ad aliqua determinata, qui- Elibertate bominis abfolute facere, vel non fa. cere. Dico ergo quod precepta aliter funt in ho- minis libertaze , quia ita proponit Deus homini praecepta, ut eligat viram fi fecerit ea, vel mor- tem, finon fecerit. Non fic eft de confiliis, ut dictum eft. Ergo tales evafiones in materia fi- dei adducere dignum eft reprehenfione , cc. | Ultimo refpondit ad id ,'ubi argui: Nemo obligatur ad confiliorum obfervantiam fub qua- cumque poena, nifi qui vovit eam: dicit quod arguit . ANNO CHRISTI 3433- Aug. lib. 9 contra Fau- flum ; cap. 13. antC — Adaliud, ubi argui, quod fi non obfervan- : hoc non eft verum, quia Ápoftoli 4 obligan- * Férre;obti- tur ad confiliorum Chrifti obfervantiam , nec ta- gabzntur, 

Strana 1083
1083 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1084 rs taMEeN vowerunt confilia obfervare es modo A filium Chrifti eft. hujufmodi , pota confilium szc ANNO quo fratres Mendicantes . Refpondeo , quod de compefcentia verborum otieforum, ur di- ANNO CBR!STI : M I ; s . CHRISTI 4s. quomodo profeffifint Apoftoli, nefcio, nifi ut cit, quod fanftus Thomas in libro predicto 545. veri Mendicantes , & omnium Mendicantium cap. Lxx. dicit iliud effe confilium ; dicens paues & predeceffores.. Ubi dico, quod diffin- fic, quod feptimum confilium eft compefcen- guendum primum , quod-A poftoli fuerunt Men- tia verborum otioforum . Dico quod compe- dicantes : & hoc, quiatanta paupertas fuit cis centia verborum otioforum non eft canfilium , precepta; quod fine pera & aliis incederent, nec eft preceptum , fed eft mandatum, cujus praefertim pott Chrifti Afcenfionem in prædica- eft peccatum veniale ; ficuti precepti tranf tionis. officio difcurrendo inter zmulos. Et pla- greffio eft peccatum mortale. Ád auctoritatem num efi quod imperiofe non poterant preci- dico, quod iterum male imponit. Non enim pere ut darentur eis neceflaria: ergo tunc fal- dicit doctor , feptimum confilium effe illam tem æftimo , quod neceffaria yilius humiliter compefcentiàm verborum otioforum , fed di mendicabant. Undé ad idem multa -alia addu- cit fic: Septimum confilium eft de fimplicita- cit Augufinus de Ancona, de ecclefiaflica te verborum, ut ibi: Sir fermo veffer, efl, ef, » poteftate, queftione Lxxx1x. art. 1y. Unde B gon, non: cnjus fen(us eft: Si affirmatio vel ne- » 'Theophylacus Luce x. fuper illo: verbo : — gatio eft in ore, (it etiam in corde; & ioqui- » In eadem domo manete edentes que apud eos tur cenfeguenter de non jurare omnino; & nori p funt , dicit » Vide ergo qualiter difcipulos dicit verbum de compefcentia illa. Et fupra Mam s. » mendicare inftituit, & pro pretio cos babe- modum miror ;, quod audetis ita libros falfe » re nutrimentum volui. Ímo dicit ; Adeo allegare, pervertere , & truncire: utique fal- » mendicos mittit, quod neque peramr.ipfos farius monete comburendus efl, multo magis » vult portare, neque aliqua quibus indigere- falfarius facre Scripture: fed vos habetis fal. » tr: fecundum quod Apofloli fa voro. reli- vum condu&dum, & fic proficict vobis . » gionis ad confilia quedam adfirinxerunt ..Di- Tertio arguit fic : Quidquid eft Chriftiano » cit enim beatus Auguftinus de civitate Dei: pura juftitia, fervandum eft fub aliqua poena : Manb, 35.» Dixerant potentes illi, fcilicet Apoftoli; Ecce fed confilia. funt hujufmedi, igitur ; c. Ne- » nos reliquimus omnia , G^ fccuti fumus tz, quid ergo erit nobis? Hoc votum potentiffimi vo- verant ; fed unde hoc eis vovent ,.nifi. ab » ” go minorem : quia pura juftitia dicit debitum , quod rigor juflitiæ reguirit fub aliqua pozna . Sed confilia ut confilia funt., a Chriflo non - Hieronymus ,, ijo. dequo hic continuo dictum eft: Dans Cfunt fic de rigore.juflitie promulgata, quod enntra Jovi- . .. - a mlamums epe » votum voventi. Hzc ille. ftem beatus Hie- fi Chriftianus ea non fervaverit, aliquam poc- mach, cap, & » ronymus contra Jovinianüm', dicit Apofto- nam incurrat, ut dictum eft. Et quando pro- msn 1. los voviffe perpetuam continentiun eo quod bat , dieens , quod Chriftus non poteft nifi » Dominus meus cis diceret : Amen. dico, vo- w bis , quicumque domum , eut agrum , aut 4x0- Tem, &c. dicit etiam de voto. Apoftolorum cla- rius Áuguflinus de Ancona quæftione xC; art, zv. & quæftione. 1xxxIv. art. Æ. CE Reftat nünc refponderc: ad fophifmata ; qua pro fe induxit. Ad ‘Armachanum dico ; :quod in nullo obligat ad fibi credendum , quia. fu- .fpedus eft in multis di&iis fuis ;. Dico :fecun- do, quod ipíe loquitur fatis caute, quia . di- tit, quod difcipuli Domini fon poterant tranf. puram jufliriam confulere Chriftiano , nego il- łam: nam Chriftus & de fa&o confuluit ope- va’ fupererogationis, & illa non fant pura ju- fitis, ut didum eft, ergo, c. . - Quarto arguit fic : Omnis Chriftianus debet Deo amplius fervire arque- perfectius quam fa- cit de fafto, & poteft confnlere perfectius fer- . vitium . Ergo, &c, Diffinguo majorem ; gnia .eft duplex debitum, fcilicet neceffitatis , & fu- pererogationis ; loquendo de: debito: neceffita- tis, quod obligat. ipfum ad culpam, ego nego, gredi confilia Chrifli fine-veniali :delito:..De D quia. debito nece(firatis multi- facerent. tantam alis dicit : i femper fervarentur confilia : in; facto: ,. fed in prompto animo, ut cum expedire videbitür, fervetar in facto. Et Ármachénus fecundo ad ducit fanctur Thomam ; de ‘quo’ mirot ; cura nihil faciat ad propo(itum , nec loquitur. ibi verbum de cenfiliis . 'Tunc facit xationes: quà- - tuor. Prima eft hzc : Omne confilium Chrifti ebfervatum affect pramtium ; non obfervatum, - affert damnum. Probat per fanctum 'Thomam 1v. de veritate facre theologie; libro quarto » dicente : Couflium affert. premium :, non » fervatum vero adducit tupplicium., Refpon- deo negando: confequentiam : ad obligationem dico quod liber non.eft fan&i Thome , fed E ut creditur , Ulrici de Argentina . Et notate quefo, quam periculofe ifie allegat doctores , quia omnino non habetur ibi quod ifte. dicit » fic: Confillum oblervatum præmiam affert : » préceptum , fi non fervatur,. adduci? fuppli- » cium . Hzc ille, Álibi fic; Confilium fer- » vatum aflert premium , non fervatum non » affert fupplicium. Et fic eft pro me. Secundo fic arguit: Omne illud quod obli- tat ad reddendum rationem in die judicii , obliga; fob aliqua pozna : fed aliquod con- Sanc Patres non. fanxerunt ut. quantum obligantur; debito perfe&ionis nemo adflringitur, nifi qui voto obligatur. Unde di- cit fandtus Thomas 2. 2. quæftione cuxxxvt. ar- ticulo a. ad 2. Sicut diligere Deum ex toto corde. tenentur omnes , efl tamen aliqua per- ?» > + 9» mittinon poteft: aliqua autem quae fine pec- Caio pretermitütur, dum tamen defit con- temptus. Ita ctiam omnes tam religiofi, quam faculares , tenentur aliqualiter facere quidquid operari boni poffunt ; omnibus enim commu- niter dicitur Ecclefiaítici xix. Quidquid po- teft manus tua, inflenter operare, Eft tamen aliquis modus hujus precepti implendi, quo peccatum vitatur ; fi fcilicet homo — faciat quod poteft , fecundum quod requirit cori- ditio fui flatus, dummodo contemptus nàn adfit agendi meliora, per quem animus fir- matur contra profectum (piritualem . Hec ille . Et quia conclufonem meam principalem probavi feeundum formam judicis condi&i , ipfe replicans volens apparere , quafi aliquid corraferit circz, meas auétoritates ," quarum nullam reperio folutam. 1. Sic argui ex lege æterna , probande per tria inconvénientia ; ‘quæ fequerentur ex deordimatione illa, qua. quili- bet „ » » » E 23 „ » ” » m 9%. s fectionis totalitas..que fine prccato prater-" 

Strana 1084
1083 ORATIO HENRICI KALTEISEN 1084 rs faeN vowerunt confilia obfervare es modo A filium Chrifti eft. hujufmodi , pota confilium szc ANNO quo fratres Mendicantes . Refpondeo , quod de compefcentia verborum otieforum, ur di- ANNO CBR!STI : M I ; s . CHRISTI 4s. quomodo profeffifint Apoftoli, nefcio, nifi ut cit, quod fanftus Thomas in libro predicto 545. veri Mendicantes , & omnium Mendicantium cap. Lxx. dicit iliud effe confilium ; dicens paues & predeceffores.. Ubi dico, quod diffin- fic, quod feptimum confilium eft compefcen- guendum primum , quod-A poftoli fuerunt Men- tia verborum otioforum . Dico quod compe- dicantes : & hoc, quiatanta paupertas fuit cis centia verborum otioforum non eft canfilium , precepta; quod fine pera & aliis incederent, nec eft preceptum , fed eft mandatum, cujus praefertim pott Chrifti Afcenfionem in prædica- eft peccatum veniale ; ficuti precepti tranf tionis. officio difcurrendo inter zmulos. Et pla- greffio eft peccatum mortale. Ád auctoritatem num efi quod imperiofe non poterant preci- dico, quod iterum male imponit. Non enim pere ut darentur eis neceflaria: ergo tunc fal- dicit doctor , feptimum confilium effe illam tem æftimo , quod neceffaria yilius humiliter compefcentiàm verborum otioforum , fed di mendicabant. Undé ad idem multa -alia addu- cit fic: Septimum confilium eft de fimplicita- cit Augufinus de Ancona, de ecclefiaflica te verborum, ut ibi: Sir fermo veffer, efl, ef, » poteftate, queftione Lxxx1x. art. 1y. Unde B gon, non: cnjus fen(us eft: Si affirmatio vel ne- » 'Theophylacus Luce x. fuper illo: verbo : — gatio eft in ore, (it etiam in corde; & ioqui- » In eadem domo manete edentes que apud eos tur cenfeguenter de non jurare omnino; & nori p funt , dicit + Vide ergo qualiter difcipulos dicit verbum de compefcentia illa. Et fupra Mam s. » mendicare inftituit, & pro pretio cos babe- modum miror ;, quod audetis ita libros falfe » re nutrimentum volui. Ímo dicit ; Adeo allegare, pervertere , & truncire: utique fal- » mendicos mittit, quod neque peramr.ipfos farius monete comburendus efl, multo magis » vult portare, neque aliqua quibus indigere- falfarius facre Scripture: fed vos habetis fal. » tr: fecundum quod Apofloli fa voro. reli- vum condu@um, & fic proficict vobis . » gionis ad confilia quedam adfirinxerunt ..Di- Tertio arguit fic : Quidquid eft Chriftiano » cit enim beatus Auguftinus de civitate Dei: pura juftitia, fervandum eft fub aliqua poena : Manb, 35.» Dixerant potentes illi, fcilicet Apoftoli; Ecce fed confilia. funt hujufmedi, igitur ; c. Ne- » nos reliquimus omnia , G^ fccuti fumus tz, quid ergo erit nobis? Hoc votum potentiffimi vo- verant ; fed unde hoc eis vovent ,.nifi. ab » ” go minorem : quia pura juftitia dicit debitum , quod rigor juflitiæ reguirit fub aliqua pozna . Sed confilia ut confilia funt., a Chriflo non - Hieronymus ,, ijo. dequo hic continuo dictum eft: Dans Cfunt fic de rigore.juflitie promulgata, quod enntra Jovi- . .. - a mlamums epe » votum voventi. Hzc ille. ftem beatus Hie- fi Chriftianus ea non fervaverit, aliquam poc- mach, cap, & » ronymus contra Jovinianüm', dicit Apofto- nam incurrat, ut dictum eft. Et quando pro- msn 1. los voviffe perpetuam continentiun eo quod bat , dieens , quod Chriftus non poteft nifi » Dominus meus cis diceret : Amen. dico, vo- w bis , quicumque domum , eut agrum , aut 4x0- Tem, &c. dicit etiam de voto. Apoftolorum cla- rius Áuguflinus de Ancona quæftione xC; art, zv. & quæftione. 1xxxIv. art. Æ. CE Reftat nünc refponderc: ad fophifmata ; qua pro fe induxit. Ad ‘Armachanum dico ; :quod in nullo obligat ad fibi credendum , quia. fu- .fpedus eft in multis di&iis fuis ;. Dico :fecun- do, quod ipíe loquitur fatis caute, quia . di- tit, quod difcipuli Domini fon poterant tranf. puram jufliriam confulere Chriftiano , nego il- łam: nam Chriftus & de fa&o confuluit ope- va’ fupererogationis, & illa non fant pura ju- fitis, ut didum eft, ergo, c. . - Quarto arguit fic : Omnis Chriftianus debet Deo amplius fervire arque- perfectius quam fa- cit de fafto, & poteft confnlere perfectius fer- . vitium. Ergo, €&c. Diffinguo majorem , quia .eft duplex debitum, fcilicet neceffitatis , & fu- pererogationis ; loquendo de: debito: neceffita- tis, quod obligat. ipfum ad culpam, ego nego, gredi confilia Chrifli fine-veniali :delito:..De D quia. debito nece(firatis multi- facerent. tantam alis dicit : i femper fervarentur confilia : in; facto: ,. fed in prompto animo, ut cum expedire videbitür, fervetar in facto. Et Ármachénus fecundo ad ducit fanctur Thomam ; de ‘quo’ mirot ; cura nihil faciat ad propo(itum , nec loquitur. ibi verbum de cenfiliis . 'Tunc facit xationes: quà- - tuor. Prima eft hzc : Omne confilium Chrifti ebfervatum affect pramtium ; non obfervatum, - affert damnum. Probat per fanctum 'Thomam 1v. de veritate facre theologie; libro quarto » dicente : Couflium affert. premium :, non » fervatum vero adducit tupplicium., Refpon- deo negando: confequentiam : ad obligationem dico quod liber non.eft fan&i Thome , fed E ut creditur , Ulrici de Argentina . Et notate quefo, quam periculofe ifie allegat doctores , quia omnino non habetur ibi quod ifte. dicit » fic: Confillum oblervatum præmiam affert : » préceptum , fi non fervatur,. adduci? fuppli- » cium . Hzc ille, Álibi fic; Confilium fer- » vatum aflert premium , non fervatum non » affert fupplicium. Et fic eft pro me. Secundo fic arguit: Omne illud quod obli- tat ad reddendum rationem in die judicii , obliga; fob aliqua pozna : fed aliquod con- Sanc Patres non. fanxerunt ut. quantum obligantur; debito perfe&ionis nemo adflringitur, nifi qui voto obligatur. Unde di- cit fandtus Thomas 2. 2. quæftione cuxxxvt. ar- ticulo a. ad 2. Sicut diligere Deum ex toto corde. tenentur omnes , efl tamen aliqua per- ?» > + 9» mittinon poteft: aliqua autem quae fine pec- Caio pretermitütur, dum tamen defit con- temptus. Ita ctiam omnes tam religiofi, quam faculares , tenentur aliqualiter facere quidquid operari boni poffunt ; omnibus enim commu- niter dicitur Ecclefiaítici xix. Quidquid po- teft manus tua, inflenter operare, Eft tamen aliquis modus hujus precepti implendi, quo peccatum vitatur ; fi fcilicet homo — faciat quod poteft , fecundum quod requirit cori- ditio fui flatus, dummodo contemptus nàn adfit agendi meliora, per quem animus fir- matur contra profectum (piritualem . Hec ille . Et quia conclufonem meam principalem probavi feeundum formam judicis condi&i , ipfe replicans volens apparere , quafi aliquid corraferit circz, meas auétoritates ," quarum nullam reperio folutam. 1. Sic argui ex lege æterna , probande per tria inconvénientia ; ‘quæ fequerentur ex deordimatione illa, qua. quili- bet „ » » » E 23 „ » ” » m 9%. s fectionis totalitas..que fine prccato prater-" 

Strana 1085
1085 DE LIBERA PRZEDICATIONE VERBI DEI. 1086 camo bet facerdos , vel diaconus pnedicaret . Pri-A debet fe ingerere , nifi miffus a Deo per in- Le ANNO CHRISTI 1443+ mum erat, quia perturbarent hierarchicum or- dinem tam divinitus regularum : quia nec de primo gradu illuminatorum ; fcilicet Pape , nec de fecundo, epifcoporum , nec de ter- to, plebanorum exüítentes, officium cujusli- bet ufurparent. Secundum fuit , quod fi li- £eret eis utique predicare, eadem ratione & “confeffones audire , facramenta miniftrare , quemlibet epifcopum ubique confecrarc: & fic nolla effet jurifdi@tio in ecclefa. Ad has ni- hil refpondit, & ideo ftant in fuo robore. z. Fuit hzc, quia tales volentes ubique prædi- care, caufarent tuxbationem, fi venirent fimul mes, quatuor, vel duodecim ad eamdem ec- ternam infpirationem , vel per hominis aucto- rizationem ; fed mult diaconi & presbyteri funt, qui non mittuntur, & forte nunquam mittentur , nec vos ipfi, per Dei infpiratio- nem, aut hominis aulorizationem ; ergo ta- libus. nunquam licebit fe ingerere ad prædi- candum. Tamen eft eis preceptum a Domino fecundum vos, ergo tales non faciendo prace- ptum Domini damnabuntur. Conformiter fe- cundum. vos , facerdotes & diaconi debent pre- dicare , quia eft preceptum. Domini, & quia illam poteftatem acceperunt in fua confecra- tione: ergo ad hoc quod praedicent, nec in- digent divina infpiratione, nec hominis auéto- clefíam , quilibet vellet predicare, nullus vel-B rizatione . Ergo defecifts in illà refponfione . let alteri cedere. Refpondit, quod adhuc non vidit horrorem: fed hac non folvunt , quia non argui , quid vos videritis , vel non videritis , fed quod ita fieri fit poffibite. Et dicit adverfarius, fi fex velocto fratres de ordine Mendicantiuin poffunt fe compati in cafu fimili , cór non fa- cerdotes Domini? Refpondco id quod ideo pri- mi fe compatiuntur, & non fecundi, quia reli- giofi non. dicunt nec credunt fe obligari ad pra- dicandum ex precepto Domini . Et infuper nullo snodo predicare attentant fine benevolo confen- fu prelati & etiam plebani. Sed tertio, quia quafi habent ordinem in prædicando , diftri- buendo dies , & una deputatur Predicatoribus , Quinto argui éx fcriptura canonica, 1, Timoth, ANNO CHRISTE 24330 Supra prob. Xr. Hac commenda fidelibus hominibus , qui ido- 874 4 nei erunt & alios docere; dicit, Concedo quod predicatio commendata eft his , qui idonei funt , nec alias effent ad facerdotium admit- tendi. Dico quod argumentum meum non eft „Tolutura , quia multi admittuntur ad facerdo- tium rité & legitime , qui non funt apti ad prædicandum , "(ilicet in his tibus , vita, fcientia , & facundia . Vitam omnes debent habere "bonam . Quoad fcientiam , declarat diffufe , quia multi fani patres facerdotes fuerunt , qui predicare nefcierunt ; & quod minor fcientia requiritur in his qui ordinan- alia Minoribus, alia Auguflinenfibus, & czete- C tur extra curam , quam in illis , qui ad cu ris, Tales autem rationes non funr inter pref- byteros & diaconos ac clericos illos. quia illi dicerent fe ex precepto Chrifti praedicare debc- $e, nec obedire prohibenti , cum magis o- porteat Deo quam hominibus placere . Reprobavi per Jeremiam, quia erat facerdos in utero matris fanlificatus , & tamen manda- ius a Domino, adhuc fe excufavit. Refpondit adverfarius , dicens: Nihil aliud video, nifi quod cum magno timore debeat facerdos of ficium praedicationis 2. Deo ctiam oblatum aeceptare . Sed hoc non folvit argumenrum .meum, quia non argui juxta vefirum videre; fed quid videre debeatis , ofterdi vobis per ram animarum applicantur. Quoad facundiam , certum eft : multi funt peritifümi viri, qui non funt facundi ad pr&dicandum , abfirquod ili deberent omnes a facerdotio excludi. Sic enim beatus Valerius fuit epifcopus Hippo- nenfis, & nihilo minus tante: impeditionis lin- gue, quod beato Vincentio przdicationem ver- bi Dei commifit, nec per fe praedicavit . Sexto argui de beato Paulo, qui r1. ad Co- rinth. de feipfo dicit : Non enim gloriabimur in immenfum , neque fuperextendimus nos in e- vangelio Chrifi . Ad hoc nihil refpondit , nifi quod gloffavir illum textum per longum , & ramen finaliter flat iftud argumentum : Ápo- illud quod ibi vobis dicit fanQus "Thomas de Dftolus fuit 'facerdos , & cum hoc generaliter omnibus presbyteris & alüs: Nom miffi noa funt audiendi propter prz(íuümptam auctorita- tem . Ad hoc nihil refpondit. Tertio argui ex lege evangelica: Poftquam Salvator mifit difcipulos, dicens: Kogate Do- minum meffis; ut mütat operarios. Vbi dixi ex Archidiacono » quod ideo vult rogari , ut often- dat, quod omnis predicans a fuperiori (uam de- ' bet miflionem fulcipere; In novo, diftindione xxi. Refpondet ad hoc : Superius fatis e(t di- €um. Rogo nbi? non reperio faperius nec in- ferius fatis effe di&um, per quod folutum fit tam fundamentale argumentum . Quarto argui de Joanne Baptifta facerdote fanéliffimo, qui non predicat , nii de novo auctorizatus, dum factum eft verbum Dei fu- per eum in deferto; dicit: Verum eft , nul-E jus debet fe ingerere nifi millus a Deo per inrernam infpirationem , vel per hominis au- . €torizationem . Quxro a vobis , an vos fitis riff aliquo iflorum modorum ; nou fecundo modo, quia non oftenditis per' canonice mo- numenta: nec prime modo, quia non appor- tatis divini inflinétus figna, gne exprefi per . longum proceffum fuperias. Ergo, &c. Iterum ex refponfo argui fic: Nullus ad predicandum & fpecialiter miffüs : & noluit tamen fe fu- perextendere. Ft hoc eft quod dicit gloffa : Non enim gloriabimur in immenfum , id eft, ultra menfuram noftram : quod illi faciunt , qui ufürpando fibi curam non commifíam gloriantur ulira menfuram . Nec juvat, quod dicit de Lyra ita recipiendum , quod Apo- flolus per verba intendit fe non effe compa- randum pfeudoapoftolis : quia de Lyra fic exponit, ut cgo fic in fcriptis tradidi. Simi liter Innocentius XIT. & gloffa ordinaria, di- cens : Superextendere eft ultra quam conce- ‘ditur extendere. Et fit patet, quod nulii li- cet fe in officio prædicationis fuperextendere . Frge non poteft quilibet ubique prædicare libere. . Septimo argui dc praxi Chrifli , qui cam effet Ponüfex & facerdos , noluit tamen pre- dicare nifi in tricefimo anno , & hifi prius auciorizatus voce Patris, & Spiritus fandi vifibili fufceptione . Refpondit , quod ex ifto non video aliud, quam quod facerdos fit ma- ture ætatis , & Spiritu fanQo infligatus ad prædicandum. Certum dixi, & dico , quod iliud videre debueratis, fcilicet quod ifta'due non faciunt ad prædicandum * Quia matura ætas Supra loc. cit. arg. 2. 

Strana 1086
1085 DE LIBERA PRZEDICATIONE VERBI DEI. 1086 camo bet facerdos , vel diaconus pnedicaret . Pri-A debet fe ingerere , nifi miffus a Deo per in- Le ANNO CHRISTI 1443+ mum erat, quia perturbarent hierarchicum or- dinem tam divinitus regularum : quia nec de primo gradu illuminatorum ; fcilicet Pape , nec de fecundo, epifcoporum , nec de ter- to, plebanorum exüítentes, officium cujusli- bet ufurparent. Secundum fuit , quod fi li- £eret eis utique predicare, eadem ratione & “confeffones audire , facramenta miniftrare , quemlibet epifcopum ubique confecrarc: & fic nolla effet jurifdi@tio in ecclefa. Ad has ni- hil refpondit, & ideo ftant in fuo robore. z. Fuit hzc, quia tales volentes ubique prædi- care, caufarent tuxbationem, fi venirent fimul mes, quatuor, vel duodecim ad eamdem ec- ternam infpirationem , vel per hominis aucto- rizationem ; fed mult diaconi & presbyteri funt, qui non mittuntur, & forte nunquam mittentur , nec vos ipfi, per Dei infpiratio- nem, aut hominis aulorizationem ; ergo ta- libus. nunquam licebit fe ingerere ad prædi- candum. Tamen eft eis preceptum a Domino fecundum vos, ergo tales non faciendo prace- ptum Domini damnabuntur. Conformiter fe- cundum. vos , facerdotes & diaconi debent pre- dicare , quia eft preceptum. Domini, & quia illam poteftatem acceperunt in fua confecra- tione: ergo ad hoc quod praedicent, nec in- digent divina infpiratione, nec hominis auéto- clefíam , quilibet vellet predicare, nullus vel-B rizatione . Ergo defecifts in illà refponfione . let alteri cedere. Refpondit, quod adhuc non vidit horrorem: fed hac non folvunt , quia non argui , quid vos videritis , vel non videritis , fed quod ita fieri fit poffibite. Et dicit adverfarius, fi fex velocto fratres de ordine Mendicantiuin poffunt fe compati in cafu fimili , cór non fa- cerdotes Domini? Refpondco id quod ideo pri- mi fe compatiuntur, & non fecundi, quia reli- giofi non. dicunt nec credunt fe obligari ad pra- dicandum ex precepto Domini . Et infuper nullo snodo predicare attentant fine benevolo confen- fu prelati & etiam plebani. Sed tertio, quia quafi habent ordinem in prædicando , diftri- buendo dies , & una deputatur Predicatoribus , Quinto argui éx fcriptura canonica, 1, Timoth, ANNO CHRISTE 24330 Supra prob. Xr. Hac commenda fidelibus hominibus , qui ido- 874 4 nei erunt & alios docere; dicit, Concedo quod predicatio commendata eft his , qui idonei funt , nec alias effent ad facerdotium admit- tendi. Dico quod argumentum meum non eft „Tolutura , quia multi admittuntur ad facerdo- tium rité & legitime , qui non funt apti ad prædicandum , "(ilicet in his tibus , vita, fcientia , & facundia . Vitam omnes debent habere "bonam . Quoad fcientiam , declarat diffufe , quia multi fani patres facerdotes fuerunt , qui predicare nefcierunt ; & quod minor fcientia requiritur in his qui ordinan- alia Minoribus, alia Auguílinenfibus, & czete- C tur cxtra curam , quam in illis, qui ad cu ris, Tales autem rationes non funr inter pref- byteros & diaconos ac clericos illos. quia illi dicerent fe ex precepto Chrifti praedicare debc- $e, nec obedire prohibenti , cum magis o- porteat Deo quam hominibus placere . Reprobavi per Jeremiam, quia erat facerdos in utero matris fanlificatus , & tamen manda- ius a Domino, adhuc fe excufavit. Refpondit adverfarius , dicens: Nihil aliud video, nifi quod cum magno timore debeat facerdos of ficium praedicationis 2. Deo ctiam oblatum aeceptare . Sed hoc non folvit argumenrum .meum, quia non argui juxta vefirum videre; fed quid videre debeatis , ofterdi vobis per ram animarum applicantur. Quoad facundiam , certum eft : multi funt peritifümi viri, qui non funt facundi ad pr&dicandum , abfirquod ili deberent omnes a facerdotio excludi. Sic enim beatus Valerius fuit epifcopus Hippo- nenfis, & nihilo minus tante: impeditionis lin- gue, quod beato Vincentio przdicationem ver- bi Dei commifit, nec per fe praedicavit . Sexto argui de beato Paulo, qui r1. ad Co- rinth. de feipfo dicit : Non enim gloriabimur in immenfum , neque fuperextendimus nos in e- vangelio Chrifi . Ad hoc nihil refpondit , nifi quod gloffavir illum textum per longum , & ramen finaliter flat iftud argumentum : Ápo- illud quod ibi vobis dicit fanQus "Thomas de Dftolus fuit 'facerdos , & cum hoc generaliter omnibus presbyteris & alüs: Nom miffi noa funt audiendi propter prz(íuümptam auctorita- tem . Ad hoc nihil refpondit. Tertio argui ex lege evangelica: Poftquam Salvator mifit difcipulos, dicens: Kogate Do- minum meffis; ut mütat operarios. Vbi dixi ex Archidiacono » quod ideo vult rogari , ut often- dat, quod omnis predicans a fuperiori (uam de- ' bet miflionem fulcipere; In novo, diftindione xxi. Refpondet ad hoc : Superius fatis e(t di- €um. Rogo nbi? non reperio faperius nec in- ferius fatis effe di&um, per quod folutum fit tam fundamentale argumentum . Quarto argui de Joanne Baptifta facerdote fanéliffimo, qui non predicat , nii de novo auctorizatus, dum factum eft verbum Dei fu- per eum in deferto; dicit: Verum eft , nul-E jus debet fe ingerere nifi millus a Deo per inrernam infpirationem , vel per hominis au- . €torizationem . Quxro a vobis , an vos fitis riff aliquo iflorum modorum ; nou fecundo modo, quia non oftenditis per' canonice mo- numenta: nec prime modo, quia non appor- tatis divini inflinétus figna, gne exprefi per . longum proceffum fuperias. Ergo, &c. Iterum ex refponfo argui fic: Nullus ad predicandum & fpecialiter miffüs : & noluit tamen fe fu- perextendere. Ft hoc eft quod dicit gloffa : Non enim gloriabimur in immenfum , id eft, ultra menfuram noftram : quod illi faciunt , qui ufürpando fibi curam non commifíam gloriantur ulira menfuram . Nec juvat, quod dicit de Lyra ita recipiendum , quod Apo- flolus per verba intendit fe non effe compa- randum pfeudoapoftolis : quia de Lyra fic exponit, ut cgo fic in fcriptis tradidi. Simi liter Innocentius XIT. & gloffa ordinaria, di- cens : Superextendere eft ultra quam conce- ‘ditur extendere. Et fit patet, quod nulii li- cet fe in officio prædicationis fuperextendere . Frge non poteft quilibet ubique prædicare libere. . Septimo argui dc praxi Chrifli , qui cam effet Ponüfex & facerdos , noluit tamen pre- dicare nifi in tricefimo anno , & hifi prius auciorizatus voce Patris, & Spiritus fandi vifibili fufceptione . Refpondit , quod ex ifto non video aliud, quam quod facerdos fit ma- ture ætatis , & Spiritu fanQo inftigarus ad prædicandum. Certum dixi, & dico , quod iliud videre debueratis, fcilicet quod ifta'due non faciunt ad prædicandum * Quia matura ætas Supra loc. cit. arg. 2. 

Strana 1087
1087 ORATIO HENRICI KALTEISEN ío88 rence fas annorum multis adeft , quibus fcientia, À » ab ila: quibus noverat effe timendom , NOS commmmeven ANNO CHRISTI 1513. facundia & vita deeft. Inftin&tus Spiritus fan- € incertus eít, nifi affumit figna , per que Spiritus fancti approbetur prefentia. Ego au- tem hic alia video. Primum eit, quod pre- dicator verbi Dei debet effe mature statis , fecundum quod licet ft divinitus infpiratus , & actu facerdos , ficut Chriftus fuit. Spiritu fan&to repletus; zdhuc non debet predicatio- nis officium affumere, nifi auctorizetur & mir- fatur a fuperiori. {deo Chriítus licet eflet fa- terdos fanctiffimus ,. non tamen incepit officium predicationis , nifi a Patre & Spiritu fantto fenfibilirer. au&bzizatus, Ec fi quis dicerevfe a Teo auftorizatum , probet per fcripturam , ut Chriftus Joannis v. dicens: Scrutamini fcriptu- Bv vas , ills teflimonium: perhibent de me; aut per miraculum , ut Chriftus Joannis x. $2 shi non creditis, operibus crede . infuper quero . an Chriftus. peccavit non przdicando ante . trice- fimum annum, an non? finon, ergo non fuit fibi preceptum , nec per confequens aliis: fi fic, ergo non fuit Deus, cum Deus peccare non poffit . Idco fciendum , quod eft. triplex ztas in homine confideranda ; una refpectu gtatis, five annofitatis ; ficut notum eft omnibus. Ft quan- tum ad hanc; expedit & decet, ut cui ex of- 'fieio incumbit ante, statem maturam non pre- s. Tim. 3. - Deuba 53. Bernardus ferniona 3. de d piphzaidy- alga procul 2 fno. ^ fumat publice predicare , exemplo Chrifli , prout in articnlo deductum eft . Sed ifta ad predicandum non fufficit. Unde fecunda eft fenectus vel etas refpecta converfionis alicujus : & ita dicuntur juvenes vel novitii, qui licet fint annofi , funt tamen a fz- culo recenter converfi: ficut quondam diceban- fur neophyü, qui ad. fidei; noviter confluxe- rant: fenes vero , qui diutius converfi , vel lon- gius in fpirituali vita converfati. Er fimiliter hoc modo, fi juvenes vel neophyti non debent predicare, multo minus qui erroribus obítinati nondum cognitione vere fidei funt reducti. Unde Apoftolus prohibet neophytum ordinati , & Moyfes prohibet arare in primogenitis boum, & tondere primogenitum oviüm; d? quibus A- poftolus ad Hebreos v. Zrenim cum deberetis magiftri effe propter tempus , rurfus indigetis utD qui dicit fic vos doceamini, qua funt elementa exordii fermo- num Dei, & fach eflis quibus lac opus fir . Eft ergo tertia fenectus , fcilicet interioris ho- minis confirmatio & ftabilitio in bono, juxta ordinem hierarchicæ difpofitionis, qua fola fuf. ficit ad officium praedicationis: & hanc decuit in pretaCa praxi Dominvs nofter Tefus Chri- ftus Unde beatus Bernardus fuper illo Luce 111. Hic eft Filius rneus dilectus, in quo mihi compla- » cui, ipfum audite: dicit fic: Quamdiu virtus » & Dci fapientia, quafi infirmus aliquis aut » incipiens -lates in populo? quamdiu nobilis », rex, & rex celi, fabri filium te pateris & » 2ppellari pariter , & putari? Etenim Lucas » , tabaris: O humilitas, virtus Chrifli , quan- tum confundis fuperbiam nostre vanitatis? parem aliquid fcio, vel magis mihi fcire vi- deor; & jam fiere non poffum , impuden- ter me , & imprudenter me ingerens & osten- tan$; promptus ad loquendum , velox ad do- cendum; & Christus cum tanto tempore fi- lebat , cum feipfum abícondebat, numquid » inanem gloriam metuebar? quid timeret 2b » inani gloria, qui est vera gloria Patris? uti- » que timebat, fed non fibi . Nobis zimebat 92 » » 9 p ef » » zeftator , quoniam adhuc. filios Jofeph pu-E» » infiruebat. Tacebat ore , (ed inftruebae ope- » re: & quod poft docuit verbo, jam clama- » vit exemplo: Difcite a. me quis snis fam, » & humilis corde . Hac ille. Et ne quilibet fe ad talem fenectutem ftatim ingerat , fed electionem feu approbationem pr&- lati exfpeCtet; ideo beatus Ambrofius fuper Pfal- mo ,Zeari immaculati , faper verfum , In qua cor- igit adolefcentior vitam fuam , pertractans mulia que ad præfentém fene&utem requiruntur. , dicit etiam illud quod dixit ad Moyfen , ut fibi: feniores eligeret, quos ipfe no(ceret effe » feniores . Et nunc, inquit, quibus hoc Spi- » ritus Dei committitur officii, ut eligant fe- niores viros, eligunt fine dubio inter fenio- res juvenem corrigentem viam in cuflodia verbi Dei. Hoc ille. lfta funt & fimilia , que docet nos praxis Chrifti ; illo non obftan- te , quod dominus replicans dicit ; fe mihż alind videre, quam ua dida. ‘Ad octavum, ubi Dominus dixit Marth. xv. Non fum miffus nifi ad oves que perierunt domus Jfrael, non dicit nii ex Lyra, quod egomet dixi , fcilicer perfonaliter predicando Judeis. "Tunc Chriftus fuit facerdos fummus , & ta- men negat fe per totam muadum perfonali- ter miffum. Ergo neque diaconus, neque fim- plex facerdos deber fe putare. ubique miffum , ita quod libere libertetur ubique feminare » » C Dei verbum , cum omnis Chrifti a&io nof(lra fit inftrudtio. Item ubi diaconus vel facerdos habet libertatem. praedicandi , ibi habet pre- ceptum predicaudi, fecundum vos: fed habet libertatem. ubique ; ergo habct preceptum. Ad nonum , ubi argui quod Salvator nofter confecravit Apoítolos fuos in presbyteros in Coena, & pott hoc, fcilicet in dic fuz glorio- filme refurrectionis, dedit Apoftolis auctori- tarem predycandi, dicens : Sicur mifft me vi- vens Pater, c. ego mitto vos. Ergo auftorita- te confecrationis iacerdotalis illam non hzbe- bant. Dicit ex Lyra, Mitto , id eft , mit-. tam : falva reverentia Lyre ; tentiam fandi Thome tunc mifit actu eos, Quod ibi Dominus Apoftolis injungit Ápoftolicum officium , ( Apoftolus e- nin idem eft quod miffus;) dicens: Sicurmi- fit me Pater , & ego mito vos . Cui alludit beatus Cregorius , dicens ibidem: Id eft, ea » caritate qua me Pater diligit , & ego vos diligo , cum inter fcandala' perfecurorum Vos mitto ; qua me caritate Pater diligit , quem venire ad rolerandas paffioncs fccit , Et beatus Auguftinus: JEqualem autem Pa- tri lilium. novimus ; fed hic verba Media- toris agnofcimus: medium quippe fe often. dir, dicendo: Ille me, & ego vos. Quibus concordat doctor Gorra , dicens: Id eft, fr- cut ego a me ipfo non veni, fed rniffus fum . lic ego mitrto vos, dans vobis auctoritatem : unde ad Romanos x. Quomodo predicabunt , niff miuantur? & l(aias in capite vr. petivit hanc auctoritatem , dicens: Ecce ego, mitte me . E contra de malis propheris , Jeremie xxv. Currebant, & ego non mittebam : mon loque- bar ad eos , & ipfi prophetabant . Hzc ille. Ecce quot doctores concurrunt ad fententiam meam, fcilicet quod in die Pafchz per illa ver- ba dedit eis poteftatem praedicandi; ergo non babebant eam prius per confecrationem facer- dotalem in Cena precedenti factam . Et dicit domi- > » » » » » » 2» » + 9 » » » ” ANNO CHRIST] 5483. Math. 15. Ambroliac in Pfslin. 5B. ton. 4- Joann, 26. Lyte in zo cap. jozam fecundum fen- $. Thomas ibide 

Strana 1088
1087 ORATIO HENRICI KALTEISEN ío88 cu— tas annorum multis adeft , quibus fcientia, À » ab ila: quibus noverat effe timendum , NÓO$ czomnzrzm ANNO CHRISTI 1513. facundia & vita deeft. Inftin&tus Spiritus fan- € incertus eít, nifi affumit figna , per que Spiritus fancti approbetur prefentia. Ego au- tem hic alia video. Primum eit, quod pre- dicator verbi Dei debet effe mature statis , fecundum quod licet ft divinitus infpiratus , & actu facerdos , ficut Chriftus fuit. Spiritu fan&to repletus; zdhuc non debet predicatio- nis officium affumere, nifi auctorizetur & mir- fatur a fuperiori. {deo Chriítus licet eflet fa- terdos fanctiffimus ,. non tamen incepit officium predicationis , nifi a Patre & Spiritu fantto fenfibilirer. au&bzizatus, Ec fi quis dicerevfe a Teo auftorizatum , probet per fcripturam , ut Chriftus Joannis v. dicens: Scrutamini fcriptu- Bv vas , ills teflimonium: perhibent de me; aut per miraculum , ut Chriftus Joannis x. $2 shi non creditis, operibus crede . infuper quero . an Chriftus. peccavit non przdicando ante . trice- fimum annum, an non? finon, ergo non fuit fibi preceptum , nec per confequens aliis: fi fic, ergo non fuit Deus, cum Deus peccare non poffit . Idco fciendum , quod eft. triplex ztas in homine confideranda ; una refpectu gtatis, five annofitatis ; ficut notum eft omnibus. Ft quan- tum ad hanc; expedit & decet, ut cui ex of- 'fieio incumbit ante, statem maturam non pre- s. Tim. 3. - Deuba 53. Bernardus ferniona 3. de d piphzaidy- alga procul 2 fno. ^ fumat publice predicare , exemplo Chrifli , prout in articnlo deductum eft . Sed ifta ad predicandum non fufficit. Unde fecunda eft fenectus vel etas refpecta converfionis alicujus : & ita dicuntur juvenes vel novitii, qui licet fint annofi , funt tamen a fz- culo recenter converfi: ficut quondam diceban- fur neophyü, qui ad. fidei; noviter confluxe- rant: fenes vero , qui diutius converfi , vel lon- gius in fpirituali vita converfati. Er fimiliter hoc modo, fi juvenes vel neophyti non debent predicare, multo minus qui erroribus obítinati nondum cognitione vere fidei funt reducti. Unde Apoftolus prohibet neophytum ordinati , & Moyfes prohibet arare in primogenitis boum, & tondere primogenitum oviüm; d? quibus A- poftolus ad Hebreos v. Zrenim cum deberetis magiftri effe propter tempus , rurfus indigetis utD qui dicit fic vos doceamini, qua funt elementa exordii fermo- num Dei, & fach eflis quibus lac opus fir . Eft ergo tertia fenectus , fcilicet interioris ho- minis confirmatio & ftabilitio in bono, juxta ordinem hierarchicæ difpofitionis, qua fola fuf. ficit ad officium praedicationis: & hanc decuit in pretaCa praxi Dominvs nofter Tefus Chri- ftus Unde beatus Bernardus fuper illo Luce 111. Hic eft Filius rneus dilectus, in quo mihi compla- » cui, ipfum audite: dicit fic: Quamdiu virtus » & Dci fapientia, quafi infirmus aliquis aut » incipiens lates in populo? quamdiu nobilis », rex, & rex celi, fabri filium te pateris & » 2ppellari pariter , & putari? Etenim Lucas » , tabaris: O humilitas, virtus Chrifli , quan- tum confundis fuperbiam nostre vanitatis? parem aliquid fcio, vel magis mihi fcire vi- deor; & jam fiere non poffum , impuden- ter me , & imprudenter me ingerens & osten- tan$; promptus ad loquendum , velox ad do- cendum; & Christus cum tanto tempore fi- lebat , cum feipfum abícondebat, numquid » inanem gloriam metuebar? quid timeret 2b » inani gloria, qui est vera gloria Patris? uti- » que timebat, fed non fibi . Nobis zimebat 92 » » 9 p ef » » zeftator , quoniam adhuc. filios Jofeph pu-E» » infiruebat. Tacebat ore , (ed inftruebae ope- » re: & quod poft docuit verbo, jam clama- » vit exemplo: Difcite a. me quis snis fam, » & humilis corde . Hac ille. Et ne quilibet fe ad talem fenectutem ftatim ingerat , fed electionem feu approbationem pr&- lati exfpeCtet; ideo beatus Ambrofius fuper Pfal- mo ,Zeari immaculati , faper verfum , In qua cor- igit adolefcentior vitam fuam , pertractans mulia que ad præfentém fene&utem requiruntur. , dicit etiam illud quod dixit ad Moyfen , ut fibi: feniores eligeret, quos ipfe no(ceret effe » feniores . Et nunc, inquit, quibus hoc Spi- » ritus Dei committitur officii, ut eligant fe- niores viros, eligunt fine dubio inter fenio- res juvenem corrigentem viam in cuflodia verbi Dei. Hoc ille. lfta funt & fimilia , que docet nos praxis Chrifti ; illo non obftan- te , quod dominus replicans dicit ; fe mihż alind videre, quam ua dida. ‘Ad octavum, ubi Dominus dixit Marth. xv. Non fum miffus nifi ad oves que perierunt domus Jfrael, non dicit nii ex Lyra, quod egomet dixi , fcilicer perfonaliter predicando Judeis. "Tunc Chriftus fuit facerdos fummus , & ta- men negat fe per totam muadum perfonali- ter miffum. Ergo neque diaconus, neque fim- plex facerdos deber fe putare. ubique miffum , ita quod libere libertetur ubique feminare » » C Dei verbum , cum omnis Chrifti a&io nof(lra fit inftrudtio. Item ubi diaconus vel facerdos habet libertatem. praedicandi , ibi habet pre- ceptum predicaudi, fecundum vos: fed habet libertatem. ubique; ergo habct preceptum. Ad nonum , ubi argui quod Salvator nofter confecravit Apoítolos fuos in presbyteros in Coena, & pott hoc, fcilicet in dic fuz glorio- filme refurrectionis, dedit Apoftolis auctori- tarem predycandi, dicens : Sicur mifft me vi- vens Pater, c. ego mitto vos. Ergo auftorita- te confecrationis iacerdotalis illam non hzbe- bant. Dicit ex Lyra, Mitto , id eft , mit-. tam : falva reverentia Lyre ; tentiam fandi Thome tunc mifit actu eos, Quod ibi Dominus Apoftolis injungit Ápoftolicum officium , ( Apoftolus e- nin idem eft quod miffus;) dicens: Sicurmi- fit me Pater , & ego mito vos . Cui alludit beatus Cregorius , dicens ibidem: Id eft, ea » caritate qua me Pater diligit , & ego vos diligo , cum inter fcandala' perfecurorum Vos mitto ; qua me caritate Pater diligit , quem venire ad rolerandas paffioncs fccit , Et beatus Auguftinus: JEqualem autem Pa- tri lilium. novimus ; fed hic verba Media- toris agnofcimus: medium quippe fe often. dir, dicendo: Ille me, & ego vos. Quibus concordat doctor Gorra , dicens: Id eft, fr- cut ego a me ipfo non veni, fed rniffus fum . lic ego mitrto vos, dans vobis auctoritatem : unde ad Romanos x. Quomodo predicabunt , niff miuantur? & l(aias in capite vr. petivit hanc auctoritatem , dicens: Ecce ego, mitte me . E contra de malis propheris , Jeremie xxv. Currebant, & ego non mittebam : non loque- bar ad eos , & ipfi prophetabant . Hzc ille. Ecce quot doctores concurrunt ad fententiam meam, fcilicet quod in die Pafchz per illa ver- ba dedit eis poteftatem praedicandi; ergo non babebant eam prius per confecrationem facer- dotalem in Cena precedenti factam . Et dicit domi- > » » » » » » 2» » + 9 » » » ” ANNO CHRIST] 5483. Math. 15. Ambroliac in Pfslin. 5B. ton. 4- Joann, 26. Lyte in zo cap. jozam fecundum fen- $. Thomas ibide 

Strana 1089
ANNO CHRISTI 1433. Jour, 20- Enpra loco cit,! S74. z. Eus. 24. Pritus viel- huc Apoftoli 8! prndican- dom miffi . Mare, té Supr. prob. in ju prob. 3. ex rax] Apofto- orum . Mesh. 0, S$ Them. In gie. pradicate evangelium omn creature . :o86 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. 1090 dominus replicans , iftud non effe (ctum in die A vibus regni celeflis donatus eft. Et valde na. .— ——— Paschz; texrus dict quod faftum eit ipfe die resurrectionis, licet fero effet , & fores fuis- sent clansz. Nefcio quid hoc intendit , nifi quod textum mzle intelligit , qui dicit, Zpfo dierefur- Ye&onis erant. difcipuli fimul in unum congregati propter metum Judeorum ; & cum effet fero , & fo- res effent clauft , oenit Jejus c fletit in medio eo- rum ,dicens : Pax vobis , & oftendit eis. manus, € pedes, Ex quo patet quod adhuc dies erat, quia non légitur, quod luminaria accendiffent ut manus & pedes ejus viderent. Ec tunc ire- ram ait illis: Pax vobis, ffcut mitt me. vivens Pater, & ego mito vos. Mec ego, &c. Ad decimum , ubiex illo Luce ulrimo : Lece detein civitate, donec. induaminà virtute ex alto. Dicit hoc effe contra me, quia dixi eos effe miffos in Die Áfcenfionis, & tamen fecundum eum non effet contra me, quia ipfe exponit ex Lyra, Ecce ego mitto, id eft, mittam , Et nefcio quid velit per hoc. Nam verum dixi, quod in die Afcenfonis fint mifi, & tamen prohibiti ad certos dies, ut quiefcerent, donec virtute ex alta induerentur, Unde dico quod fancti Apoftoli tribus vicibus ad predicandum leguntur miffi. Prima, antequam effent facer- dotes , ut in sola Judea pradicarent. Secundo in die Pafche, scilicet. Resurrectionis Domi- nice , quando jam aute triduum fuerunt con- ego mitto nromiffum Patris in vos: vas autem fc- Biexinm :. Hagate Dominum miffis, totaliter de tandum quod dicit Origenes, quod Petro di- cit Dominus: Quodcumque folveris fuper ter- ram , erit folutum € in celis ; fed omnibus di- cit: Quodcumque folveritis fuper terram , erit & Jolutum in calo. Ad fignadum, inquit, prima- . tam & principatum in petro füper omnes. Petrum etiam omnibus prafecit , dum ait: Pa- fce oves meas, ait beatus Auguftlinus in quæ- flionibus veteris & novi teftamenti , quæst. xx. cap. xvir. Videre jam, an fine causa ads ANNO CHRISTI 1633- diderim , Soli, licet non fc verbum textus, Cap. 57- Ad duodecimum, ubi argui de praxi fe- Supra in 3. ptuaginta duorum difcipulorum , nihil ad pro- prob. coacia- pofitum refpondit mihi: quia exponit illum miffione fata per Christum personaliter in principio vocationis septuaginza duorum dilci- pularum , quod ego non nego; fed argumen- tum meum, istud fuit in sententia : Licet fe- ptuaginra duo a Christo mifli fuerint ante ejus paíffonem, tamen post ejus gloriofifmam À- scenfjonem nullibi predicabant, nifi quo eos Apoftoli miferunt; ergo quantum ex praxi il. la, nullus naftrom habet facultatem — alicu- bi predicandi , nifi ubi mirtitur aućtoritate Apostolorum, id est, praelatorum ecclefia , Antecedens probavi ex capite, In novo, Quod Apostoli videntes meffem mulram, & opera- rios paucos, rogaverunt Dominum meffs. fiouis ex pra- xi .Apoft. cit: ca nem. Mateh. 9 Te Difiné, ar. in novo cag» fecrati in facerdotes; iunc fuit cis commiffaC fequitur: & ipf elegerunt feptuaginta duos, & Lue. 1a. predicandi portas, & quafi quadam decla- yatio per Chriftum. fada, quod aliqui eflent venturi, qui absque commiffione legitima ufur- parent fibi praedicationem verbi , ratione gradus facerdotii ; ofendens hoc non effe verum {ed fu- pra facerdotium requiri fpecialem miffionem: idea iterum mifit eos , dicens, Sicut mifit me vivens Pater, &c. Et quiz adhuc poterant effe dubii abi deherent predicare; quia in prima miffio- ne prohibuit ne alibi quam in lola Judaa, predicarent; ideo tertio miíit eos declarando quod non in fola Judæa , fedin tota orbe effet evangelium publicandum per eos, dicens in hora Afcenfionis: Jte in orbem univerfum, C Ad undecimum de praxi Apoftolorum , ad- duxi ad fpéciales praxes, z. Petri, 2. Pauli, 3. Tim.4. Marci. Ád omnia hzc nihil respon- dit: & optime fecit, quia in veritate evadere non potuit. Quin concedere conclufionem per me intentam oportuit, prout praxes ille clari(- fime adducunt, Quoad praxin generalem Apo- Ítolorum, uhi honeri beati Petri detraxit, ti meo & certifico eum , quod fi non refipifcar, Petrus claves continebit, nec fibi januam regni aperiet. Dixit enim. primo, quod non habe- tut ex scriptura canonica, Petrum fuiffe sum- mum Pontificem a Chro inftiturum : cujus contrarium latiflime e(t heri deductum . Dixit fecundo, quod ego addidi de proprio, ly so-E dit , quod hoc ideo aft, li, dicens: Soli Petro di&um eft: Pafce aves gieas tibi dubp claves. Ego dica, verum eft, guod evangelifie addunt, Soli. Primum ver- hum foli Petro didum eft, secundum fibi foli excellenter . Quoad illud, pafce oves meas, di- cit S. Thomas, quod hoc Petro in tanta fin- gularitate convenit , quod Chriftianus dici non poteft , qui seab obedientia summi Pontificis fubtrabit. Quoad 2. dicir. Rabanus: Quia enim regem celorum majori devotione prz czteris gonfeffus e(l, merito pre ceteris, collatis cla- Concil. Gener. Tora. KXXYX. miferunt eos ad prędicandum , Hac ibi. Con- firmavi ex Eulcbio, Ista ergo ratio ster in alto. Quaerit ibi ubi septuaginta duo facti funt sacerdotes ? Refpondeo cum Petro de Pa- lude, quod hoc in scripturis canonicis non reperitur, nifi quod feptem fai funt diaco- ni, čz Mathias in locum Juda fucceffit, č fimilia, &c. : . imitivæ ecclefiæ Supr. ie Ad tredecimum de praxi primiivz eccle 4. Proncluf, dp fiimpliciter nihil refpondit, & optime tacuit, prob. rasci prím ik. quia in veritate evadere non potuit . Ostendi Ask enim quod primus Papa post Petrum beatus Clemens, prohibet omnibus sacerdotibus ne quidquam agere audeant in cujuscumque pres- Dbyten parochia absque plebani confensm. Et beans Dionyfius attribuit pradicationem epif^ copo proprie & antonomastice, distinguens tres aftus hierarchicos , secundum tres gradus «cclefiasticos : foilicet purgare diacono per exorcizationem : illuminare preshytero per haptizationem : perficere. epifcapo per confir- mationem & prrZicationem, juxta declaratio- ncm per me noper factam. Progrediendo ad auctoritates fanctorum do- Sup. prod. $e . conc. - forum , refpondit tantum ad tres, cum. ego dosis doà- adduxiffem ofto. Primo ad Ambrofium, qui dicit in sententia cetera . Rectores && ce- tera officia diftin@a funt, ne fi unus pofi {fer omnia , vilefcerent fingula . Refpon- 1 quia aliud. offi- cium presbyteri, aliud diaconi: fed hic ni- hil eft ad menrem Ambrofii , quia lite-. ra loquitur de predicatione , & baptizatio- ne , quæ fuerunt , dicit , fingulis conceffze in principio: fed fundata ecclefia, dicit , fi muünc unus fingula faceret omnia vilefcerent « Ad auQoritatem CGregorii in capite » Scri- pum ef, vi. quæftione 111. alligat glofs (a & non fine ufura comportavit eam. Non enim haber glofa qua proprie dicitur gloffa decreti, feu apparatus Joannis , nifi quod epif Zzz co- 

Strana 1090
ANNO CHRISTI 1433. Jour, 20- Enpra loco cit,! S74. z. Eus. 24. Pritus viel- huc Apoftoli 8! prndican- dom miffi . Mare, té Supr. prob. in ju prob. 3. ex rax] Apofto- orum . Mesh. 0, S$ Them. In gie. pradicate evangelium omn creature . :o86 DE LIBERA PR/EDICATIONE VERBI DEI. 1090 dominus replicans , iftud non effe (ctum in die A vibus regni celeflis donatus eft. Et valde na. .— ——— Paschz; texrus dict quod faftum eit ipfe die resurrectionis, licet fero effet , & fores fuis- sent clansz. Nefcio quid hoc intendit , nifi quod textum mzle intelligit , qui dicit, Zpfo dierefur- Ye&onis erant. difcipuli fimul in unum congregati propter metum Judeorum ; & cum effet fero , & fo- res effent clauft , oenit Jejus c fletit in medio eo- rum ,dicens : Pax vobis , & oftendit eis. manus, € pedes, Ex quo patet quod adhuc dies erat, quia non légitur, quod luminaria accendiffent ut manus & pedes ejus viderent. Ec tunc ire- ram ait illis: Pax vobis, ffcut mitt me. vivens Pater, & ego mito vos. Mec ego, &c. Ad decimum , ubiex illo Luce ulrimo : Lece detein civitate, donec. induaminà virtute ex alto. Dicit hoc effe contra me, quia dixi eos effe miffos in Die Áfcenfionis, & tamen fecundum eum non effet contra me, quia ipfe exponit ex Lyra, Ecce ego mitto, id eft, mittam , Et nefcio quid velit per hoc. Nam verum dixi, quod in die Afcenfonis fint mifi, & tamen prohibiti ad certos dies, ut quiefcerent, donec virtute ex alta induerentur, Unde dico quod fancti Apoftoli tribus vicibus ad predicandum leguntur miffi. Prima, antequam effent facer- dotes , ut in sola Judea pradicarent. Secundo in die Pafche, scilicet. Resurrectionis Domi- nice , quando jam aute triduum fuerunt con- ego mitto nromiffum Patris in vos: vas autem fc- Biexinm :. Hagate Dominum miffis, totaliter de tandum quod dicit Origenes, quod Petro di- cit Dominus: Quodcumque folveris fuper ter- ram , erit folutum € in celis ; fed omnibus di- cit: Quodcumque folveritis fuper terram , erit & Jolutum in calo. Ad fignadum, inquit, prima- . tam & principatum in petro füper omnes. Petrum etiam omnibus prafecit , dum ait: Pa- fce oves meas, ait beatus Auguftlinus in quæ- flionibus veteris & novi teftamenti , quæst. xx. cap. xvir. Videre jam, an fine causa ads ANNO CHRISTI 1633- diderim , Soli, licet non fc verbum textus, Cap. 57- Ad duodecimum, ubi argui de praxi fe- Supra in 3. ptuaginta duorum difcipulorum , nihil ad pro- prob. coacia- pofitum refpondit mihi: quia exponit illum miffione fata per Christum personaliter in principio vocationis septuaginza duorum dilci- pularum , quod ego non nego; fed argumen- tum meum, istud fuit in sententia : Licet fe- ptuaginra duo a Christo mifli fuerint ante ejus paíffonem, tamen post ejus gloriofifmam À- scenfjonem nullibi predicabant, nifi quo eos Apoftoli miferunt; ergo quantum ex praxi il. la, nullus naftrom habet facultatem — alicu- bi predicandi , nifi ubi mirtitur aućtoritate Apostolorum, id est, praelatorum ecclefia , Antecedens probavi ex capite, In novo, Quod Apostoli videntes meffem mulram, & opera- rios paucos, rogaverunt Dominum meffs. fiouis ex pra- xi .Apoft. cit: ca nem. Mateh. 9 Te Difiné, ar. in novo cag» fecrati in facerdotes; iunc fuit cis commiffaC fequitur: & ipf elegerunt feptuaginta duos, & Lue. 1a. predicandi portas, & quafi quadam decla- yatio per Chriftum. fada, quod aliqui eflent venturi, qui absque commiffione legitima ufur- parent fibi praedicationem verbi , ratione gradus facerdotii ; ofendens hoc non effe verum {ed fu- pra facerdotium requiri fpecialem miffionem: idea iterum mifit eos , dicens, Sicut mifit me vivens Pater, &c. Et quis adhue poterant effe dubii abi deherent predicare; quia in prima miffio- ne prohibuit ne alibi quam in lola Judaa, predicarent; ideo tertio miíit eos declarando quod non in fola Judæa , fedin tota orbe effet evangelium publicandum per eos, dicens in hora Afcenfionis: Jte in orbem univerfum, C Ad undecimum de praxi Apoftolorum , ad- duxi ad fpéciales praxes, z. Petri, 2. Pauli, 3. Tim.4. Marci. Ád omnia hzc nihil respon- dit: & optime fecit, quia in veritate evadere non potuit. Quin concedere conclufionem per me intentam oportuit, prout praxes ille clari(- fime adducunt, Quoad praxin generalem Apo- Ítolorum, uhi honeri beati Petri detraxit, ti meo & certifico eum , quod fi non refipifcar, Petrus claves continebit, nec fibi januam regni aperiet. Dixit enim. primo, quod non habe- tut ex scriptura canonica, Petrum fuiffe sum- mum Pontificem a Chro inftiturum : cujus contrarium latiflime e(t heri deductum . Dixit fecundo, quod ego addidi de proprio, ly so-E dit , quod hoc ideo aft, 1i, dicens: Soli Petro di&um eft: Pafce aves gieas tibi dubp claves. Ego dica, verum eft, guod evangelifie addunt, Soli. Primum ver- hum foli Petro didum eft, secundum fibi foli excellenter . Quoad illud, pafce oves meas, di- cit S. Thomas, quod hoc Petro in tanta fin- gularitate convenit , quod Chriftianus dici non poteft , qui seab obedientia summi Pontificis fubtrabit. Quoad 2. dicir. Rabanus: Quia enim regem celorum majori devotione prz czteris gonfeffus e(l, merito pre ceteris, collatis cla- Concil. Gener. Tora. KXXYX. miferunt eos ad prędicandum , Hac ibi. Con- firmavi ex Eulcbio, Ista ergo ratio ster in alto. Quaerit ibi ubi septuaginta duo facti funt sacerdotes ? Refpondeo cum Petro de Pa- lude, quod hoc in scripturis canonicis non reperitur, nifi quod feptem fai funt diaco- ni, čz Mathias in locum Juda fucceffit, č fimilia, &c. : . imitivæ ecclefiæ Supr. ie Ad tredecimum de praxi primiivz eccle 4. Proncluf, dp fiimpliciter nihil refpondit, & optime tacuit, prob. rasci prím ik. quia in veritate evadere non potuit . Ostendi Ask enim quod primus Papa post Petrum beatus Clemens, prohibet omnibus sacerdotibus ne quidquam agere audeant in cujuscumque pres- Dbyten parochia absque plebani confensm. Et beans Dionyfius attribuit pradicationem epif^ copo proprie & antonomastice, distinguens tres aftus hierarchicos , secundum tres gradus «cclefiasticos : foilicet purgare diacono per exorcizationem : illuminare preshytero per haptizationem : perficere. epifcapo per confir- mationem & prrZicationem, juxta declaratio- ncm per me noper factam. Progrediendo ad auctoritates fanctorum do- Sup. prod. $e . conc. - forum , refpondit tantum ad tres, cum. ego dosis doà- adduxiffem ofto. Primo ad Ambrofium, qui dicit in sententia cetera . Rectores && ce- tera officia diftin@a funt, ne fi unus pofi {fer omnia , vilefcerent fingula . Refpon- 1 quia aliud. offi- cium presbyteri, aliud diaconi: fed hic ni- hil eft ad menrem Ambrofii , quia lite-. ra loquitur de predicatione , & baptizatio- ne , que fuerunt , dicit , fingulis conceffze in principio: fed fundata ecclefia, dicit , fi muünc unus fingula faceret omnia vilefcerent « Ad auQoritatem CGregorii in capite » Scri- pum ef, vi. quæftione 111. alligat glofs (a & non fine ufura comportavit eam. Non enim haber glofa qua proprie dicitur gloffa decreti, feu apparatus Joannis , nifi quod epif Zzz co- 

Strana 1091
3901 ORATIO HENR ICT KALTEISEN 1092 mmm COpuS in aliena dicecefi publice pradicare,A partem, fecunda. contra fecundam partem . —— —. ANNO CHRISTI 2433. Diftin&. t5. Securdum , cap.7. Cap sy. 2. Joan. 4. s Port? dice- ve Supra in 5 rob, conclu, conciliis ansiquise tamquam jus habens in populis illis, nox po- teft , fed. percranfeundo fine fclemnitate poteft ros monere bonum, ficut & monachus & qui- libet alius. Secundum quofdam tamen poreft prxdieare, non tamen concitando turbam. xv. difin&dione, tt mota quod ipfe ibi interpo- fuit, & addidit edam, folemniter, ut hic ta- men non concitando zurbas. xvi. quaft. 111. Placnit, Litera, Solemniter, non habetur in gloffa: imo habct: Sine folemnitate poteft eos monere, Ad tertiam , que etl beati Bernardi dicen- tis: Monacho neophyto, & non miflo, non licer prædicare ; refpondit : concedo, quod non Prima eft ifta: Caufa {ufficiens ad probandem quod ille diaconus vel facerdos eít miffus a Deo ad prædicandum eft, quia facit miracu- 1a: probatur multipliciter; primo fic: ilia eft caufa fufüciems ad fe probandum a Deo mit- fum, quam Dominus dedit Moyf quærenti : Quod fgnum offendis mihi, ut fi dixersnt Pha- rao aut fliż Ifrael, Non mifit te Dominus? alias Dominus infufficienter mifilfet Moyfen , fi caufa probetionis fuiller infuficiens. Sed Dominus non oflendit fibi uliam caufam, ob quam tenerentur Pharao & filii Hrael fibi cre- dere ipfum a Neo miffum, quam virtutem mi- raculorum , convertendo virgam in colubrum, mifo non licet predicare, nifi ex fpeciali snif-B & e conver(o; ergo iffa eft adhuc fafficientif- fione. Sed multi monachi funt. diaconi & pret byteri: ergo non licet diacono & presbytero predicare abíque fpeciali miffone. Ex con- ceffo fic: Non miffo predicare non licet, fed null diaconi vel. presbyteri mifi curati, func »iffi, ficut & aliqui religiofi; ergo nullis ta- libus nifi curatis licet praedicare abfque nova miffione. Sed dicis quod omnes presbyteri & diaconi funt miffiz quero a quo? aut 2 Deo: aut ab homine. Si a Dco , oportet hoc pro- bare, five fat illa miffio per revelationem manifeltam , five per infpirationem occultam Sic enim docet beatus Joannes : Probate fpiri- tus anm ex. Deo fnt, & nolite omni foiritui cre- м fima ad probandum fe miffum a Deo ad prz- dicandum, facere miracula, Secundo fic: llla eft ad eumdem finem caufa fufficiens, quam Dominus affignavit fuis dilcipulis ad confirmationem fue pradicatio- nis, quia non mifit eos infufficienter ; fed ipfe Dominus non dedit aliam caufam difcipulis, dum irent ad predicandum, cur ubique ad. miti deberent, nifi qnia miracula facerent; AWNO CHRISTE ii Sufficiunt mt. racula ad pro. bandam mil fiorem exiec- oclinaciem o unde illos mittens ad praedicandum ait: Ги- Мень. & firmos curate , leprofos mundate, damonia ejici- * se; ergo facere miracula eft iltius probationis caufa fufficiens . Tertio fic: Tlla caufa eft fufficiens, quam dere. Sic. enim quilibet poffet a dici, etiam C Dominus in fua praxi affgnavie Tudæis ad hareticns , laicus, vel mulier, qnod fine mit a Deo. Si ab homiue, oportet quod ille fit przlatus ecclefie illius ubi predicare intendis cam nultus Xfungarius habear licentiare ad præ- dicandum in Anglia, nece converfo: fcd tan- tum funt dao gerera prziatorum ,. qui pof- funt dare licentiam praedicandi aliis, fcilicet Papa & cpifcopus loci illius ubi predicare in- tendis. Nam plebanus non poteft licentiare ad predicandum in fua parochia generaliter , nifi tantum approbatos viros, fcilicet facrg theo- logie vrofeffores St fimiles, ut dicunt. Frana- feus Zebarella, fieuricus Voyt, & multi fa- rite, cap. Cum ex injunCto, de herericis. Er probandum veritatem. fus miffionis, quia ipfe omnia bene facit: fed ipfe affignavit eis illam caufam , fcilicet operationem miraculorum füo- wc. 20. tum dicens: Si mihi non creditis , operibus cre- Jaan. so, dite. Et fi opera non. feciffem in eis, gue ne- mo alis fecit, peccatum non haberent. Joannis X. que de operibus miraculorum expreffe ex- ponit fanCtus "homias, de Lyra, Scalii. Er- Bo facere miracula efl fufficiens caufa ad. pro- bandura, fe miffum a Deo ad predicandum Quarto fic: flla. eft fufficiens caufa, qua bea- tus Paulus probavit, fe & Perrum a Deo mil- fos ad prædicandum : ‘ed hoc virtute miracu- forum; ergo, €jc. Major patet ad Galar. 11. go fine licentia Pape vel cpifcopi loci talesD ubi dicit: Qui operas eff Perro in Apoftołatum dicuntur non miífi, ncc habent poffe prædi- carć verbum Dei. Tec ibi. Hinc refpondet ad concilia generalia, qua adduxi, & primo ad vaput, Cum ex injunélo; » dicit concludendo fic: Patet clare ex prædi- &is , quod ficu: non e(t caufa fufficiens ad probandum, quod ille facerdos vel diaconus ad praedicandum a Deo eft miffus , quia facit miracula; fed confiteri. veritatem , facere ju- ftiam , mundum contemnere , gloriam {per- nere, opprobria fuftinere humiliter, facer- doti & diacono teflimonium eft fufficiens > ” v » 2 3 » w » 9» 9» b bere Jefu Chrifti evangelium , quia fic eft a Deo miffus: & illa et miffio; dequa ad Ro- manos x. Quomodo pradicabunt, mft mutan- tur? Hac ille. Ecce jam palam locutus eff, W erroris fui totum fpiritum eyomuit, & quod ufque huc femper palliavir, nunc dete- xit: dixit enim: Oportet przdicantem effe mif- fura. Sed jam aulitis quod dicit: Sufücit o- ftenfio bonorum operum ad illius. miflionis её ficaciam; nec aliz miffio prelati requiritor. Sic enim exponit Apoffolus, ui audiflis . Sed infto : Contra iflam conclufionem bimembrem pono du- plicem conclufionem: Prima eft contra primam $5 ut habens iegis Dei notitiam , praedicere li- . circumciffonis , operatus eft. & mihi inter gerses, Ubi dicit fanus Thomas : ,, Sed poffer aliquis dicere Paulo: Unde confiat nobis, quod ti- bi fit commiffum evangelium a Deo inter gentes? Refpondit Paulus; per operationeia Chrifti in me. Sicut enim patet quod Petrus accepit evengclium a Chriflo propter mira- cula que fecit Chriftus per eum; ita patet quod ego, fcilicet Paulus, ab ipío Chrifto » accepi etiam propter miracula, que opera- tus efi in ic. Hmc ill. Unde & idem probat fuum Apoflolatum, dicens: Signa Apoftolatus me: fada funt inter vos; in omni Ppatientia , in fignis & prodigiis & wirtutibus | hoc eft, pa- Etientia in moribus, X prodigia in fignis, pro- ut exponit beatus ffieronymus . Similem fenten- Ham pofui prius. Sed nil mihi e(t refponfum ad illa; & hene, quia concludunt neceffario, nedum quod facere miracula fit fufficiens cau- fA, fed quod illa fint neceffaria, ni& adduca- tur tefmonium cx fcriptura, Er hoc vult cap. Cum ex injuncto , de hereticis ; ut patet intuenti, Sed contra hoc avifat dominus opponens, dicens, quod in fine mundi difdipuli Anti- Chrifti, magis quam Chriftiani miracula facient, prout Math. 24. pater. Refpondeo, quod та v » » > ?5 „ » t. Cor. 30 

Strana 1092
3901 ORATIO HENR ICT KALTEISEN 1092 mmm COpuS in aliena dicecefi publice pradicare,A partem, fecunda. contra fecundam partem . —— —. ANNO CHRISTI 2433. Diftin&. t5. Securdum , cap.7. Cap sy. 2. Joan. 4. s Port? dice- ve Supra in 5 rob, conclu, conciliis ansiquise tamquam jus habens in populis illis, nox po- teft , fed. percranfeundo fine fclemnitate poteft ros monere bonum, ficut & monachus & qui- libet alius. Secundum quofdam tamen poreft prxdieare, non tamen concitando turbam. xv. difin&dione, tt mota quod ipfe ibi interpo- fuit, & addidit edam, folemniter, ut hic ta- men non concitando zurbas. xvi. quaft. 111. Placnit, Litera, Solemniter, non habetur in gloffa: imo habct: Sine folemnitate poteft eos monere, Ad tertiam , que etl beati Bernardi dicen- tis: Monacho neophyto, & non miflo, non licer prædicare ; refpondit : concedo, quod non Prima eft ifta: Caufa {ufficiens ad probandem quod ille diaconus vel facerdos eít miffus a Deo ad prædicandum eft, quia facit miracu- 1a: probatur multipliciter; primo fic: ilia eft caufa fufüciems ad fe probandum a Deo mit- fum, quam Dominus dedit Moyf quærenti : Quod fgnum offendis mihi, ut fi dixersnt Pha- rao aut fliż Ifrael, Non mifit te Dominus? alias Dominus infufficienter mifilfet Moyfen , fi caufa probetionis fuiller infuficiens. Sed Dominus non oflendit fibi uliam caufam, ob quam tenerentur Pharao & filii Hrael fibi cre- dere ipfum a Neo miffum, quam virtutem mi- raculorum , convertendo virgam in colubrum, mifo non licet predicare, nifi ex fpeciali snif-B & e conver(o; ergo iffa eft adhuc fafficientif- fione. Sed multi monachi funt. diaconi & pret byteri: ergo non licet diacono & presbytero predicare abíque fpeciali miffone. Ex con- ceffo fic: Non miffo predicare non licet, fed null diaconi vel. presbyteri mifi curati, func »iffi, ficut & aliqui religiofi; ergo nullis ta- libus nifi curatis licet praedicare abfque nova miffione. Sed dicis quod omnes presbyteri & diaconi funt miffiz quero a quo? aut 2 Deo: aut ab homine. Si a Dco , oportet hoc pro- bare, five fat illa miffio per revelationem manifeltam , five per infpirationem occultam Sic enim docet beatus Joannes : Probate fpiri- tus anm ex. Deo fnt, & nolite omni foiritui cre- м fima ad probandum fe miffum a Deo ad prz- dicandum, facere miracula, Secundo fic: llla eft ad eumdem finem caufa fufficiens, quam Dominus affignavit fuis dilcipulis ad confirmationem fue pradicatio- nis, quia non mifit eos infufficienter ; fed ipfe Dominus non dedit aliam caufam difcipulis, dum irent ad predicandum, cur ubique ad. miti deberent, nifi qnia miracula facerent; AWNO CHRISTE ii Sufficiunt mt. racula ad pro. bandam mil fiorem exiec- oclinaciem o unde illos mittens ad praedicandum ait: Ги- Мень. & firmos curate , leprofos mundate, damonia ejici- * se; ergo facere miracula eft iltius probationis caufa fufficiens . Tertio fic: Tlla caufa eft fufficiens, quam dere. Sic. enim quilibet poffet a dici, etiam C Dominus in fua praxi affgnavie Tudæis ad hareticns , laicus, vel mulier, qnod fine mit a Deo. Si ab homiue, oportet quod ille fit przlatus ecclefie illius ubi predicare intendis cam nultus Xfungarius habear licentiare ad præ- dicandum in Anglia, nece converfo: fcd tan- tum funt dao gerera prziatorum ,. qui pof- funt dare licentiam praedicandi aliis, fcilicet Papa & cpifcopus loci illius ubi predicare in- tendis. Nam plebanus non poteft licentiare ad predicandum in fua parochia generaliter , nifi tantum approbatos viros, fcilicet facrg theo- logie vrofeffores St fimiles, ut dicunt. Frana- feus Zebarella, fieuricus Voyt, & multi fa- rite, cap. Cum ex injunCto, de herericis. Er probandum veritatem. fus miffionis, quia ipfe omnia bene facit: fed ipfe affignavit eis illam caufam , fcilicet operationem miraculorum füo- wc. 20. tum dicens: Si mihi non creditis , operibus cre- Jaan. so, dite. Et fi opera non. feciffem in eis, gue ne- mo alis fecit, peccatum non haberent. Joannis X. que de operibus miraculorum expreffe ex- ponit fanCtus "homias, de Lyra, Scalii. Er- Bo facere miracula efl fufficiens caufa ad. pro- bandura, fe miffum a Deo ad predicandum Quarto fic: flla. eft fufficiens caufa, qua bea- tus Paulus probavit, fe & Perrum a Deo mil- fos ad prædicandum : ‘ed hoc virtute miracu- forum; ergo, €jc. Major patet ad Galar. xi. go fine licentia Pape vel cpifcopi loci talesD ubi dicit: Qui operas eff Perro in Apoftołatum dicuntur non miífi, ncc habent poffe prædi- carć verbum Dei. Tec ibi. Hinc refpondet ad concilia generalia, qua adduxi, & primo ad vaput, Cum ex injunélo; » dicit concludendo fic: Patet clare ex prædi- &is , quod ficu: non e(t caufa fufficiens ad probandum, quod ille facerdos vel diaconus ad praedicandum a Deo eft miffus , quia facit miracula; fed confiteri. veritatem , facere ju- ftiam , mundum contemnere , gloriam {per- nere, opprobria fuftinere humiliter, facer- doti & diacono teflimonium eft fufficiens > ” v » 2 3 » w » 9» 9» b bere Jefu Chrifti evangelium , quia fic eft a Deo miffus: & illa et miffio; dequa ad Ro- manos x. Quomodo pradicabunt, mft mutan- tur? Hac ille. Ecce jam palam locutus eff, W erroris fui totum fpiritum eyomuit, & quod ufque huc femper palliavir, nunc dete- xit: dixit enim: Oportet przdicantem effe mif- fura. Sed jam aulitis quod dicit: Sufücit o- ftenfio bonorum operum ad illius. miflionis её ficaciam; nec aliz miffio prelati requiritor. Sic enim exponit Apoffolus, ui audiflis . Sed infto : Contra iflam conclufionem bimembrem pono du- plicem conclufionem: Prima eft contra primam $5 ut habens iegis Dei notitiam , praedicere li- . circumciffonis , operatus eft. & mihi inter gerses, Ubi dicit fanus Thomas : ,, Sed poffer aliquis dicere Paulo: Unde confiat nobis, quod ti- bi fit commiffum evangelium a Deo inter gentes? Refpondit Paulus; per operationeia Chrifti in me. Sicut enim patet quod Petrus accepit evengclium a Chriflo propter mira- cula que fecit Chriftus per eum; ita patet quod ego, fcilicet Paulus, ab ipío Chrifto » accepi etiam propter miracula, que opera- tus efi in ic. Hmc ill. Unde & idem probat fuum Apoflolatum, dicens: Signa Apoftolatus me: fada funt inter vos; in omni Ppatientia , in fignis & prodigiis & wirtutibus | hoc eft, pa- Etientia in moribus, X prodigia in fignis, pro- ut exponit beatus ffieronymus . Similem fenten- Ham pofui prius. Sed nil mihi e(t refponfum ad illa; & hene, quia concludunt neceffario, nedum quod facere miracula fit fufficiens cau- fA, fed quod illa fint neceffaria, ni& adduca- tur tefmonium cx fcriptura, Er hoc vult cap. Cum ex injuncto , de hereticis ; ut patet intuenti, Sed contra hoc avifat dominus opponens, dicens, quod in fine mundi difdipuli Anti- Chrifti, magis quam Chriftiani miracula facient, prout Math. 24. pater. Refpondeo, quod та v » » > ?5 „ » t. Cor. 30 

Strana 1093
Eap. 39. S. Thom. 2. 2. quai 178. Non ſuflicik facere quE- cumque perfe- Ctiůnis opera ad ſufficienter probandamle miſſum aDeo uifi quis de ft adlucat trRi manitmí Scri pilIE- 1093 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. 1094 mirabilia , quæ fient tempore Antichriſti , ſunt Aratione ſanctitatis , docuit tamen non ſufficere illa opera ad hoc, ut Judæi crederent eum reſpuenda , quia non ſunt vera miracula : & miſſum a Deo eis in legislatorem : ſed direxit cum hoc jam ex ſcriptura canonica aviſata eſt eccleſia , quod non ſunt miracula vera. Unde eos, ſuper & præter omnia opera ſuæe ſancti- tatis, ad opera miraculorum, dicens : Si mihi nec Chriftus , nec Apoſtolus vocat opera An- tichiriſti miracula , ſed ſigna & prodigia: unde non creditis, operibus credite, ut dictum est. Si- dicit ad Theffalonicenſes 11. quod adventus militer & Apoſtoli erant ſanctiſſimorum operum , & tamen probant ſuam miſſionem per miracula. Antichriſti erit ſecundum operationem ſatanæ Sed contra hoc adducit dominus replicans in omni virtute , & ſignis & prodigiis menda- auctoritates dicens , quod probatio ſanctitatis cibus. Unde dieit S. Thomas 2.2. q.CLXXVIII. non eſt ſigna facere, ſed juſte vivere, & ſie ex beato Auguſtino 2. de civitate Dei, quod „ illa ſigna mendacii dicuntur ſigna vera, de ſingulis . Ad ea ſimul reſpondeo , quod au- ctoritates sicut ſtant , veriſſimæ ſunt. Ego enim „ quia faciunt veras res , ſicut magi Pharao- „ nis ſecerunt veras ranas , & ſerpentes ve- concedo , quod facere miracula non eſt ſem- per ſignum ſanctitatis illius qui facit : ſed di- „ ros ; non autem habebunt rationem veri „ miraculi, quia fient virtute dæmonum , & B co quod facere miracula ad probandum fe eſſe miſſum a Deo ad prædicandum, est ſi- naturalium cauſarum ad hominum deceptio- „ nem: ſed operatio miraculorum , quæ attri- gnum ſufficientis probationis. Unde alind est eſſe hominem Dei ſeu virum bonum, „ buitur gratiæ gratis datæ, fit in virtute di- aliud eſt eſſe prædicatorem aptum. Qui ergo » vina ad hominum utilitatem . bene vivit, oſtendit ſe eſſe a Deo aliis in e- Secundo arguit ſic : Mali faciunt miracula , 1. quæſt. 1. Teneamus ; ergo facere miracula xemplum ; ſed non probat per hoc ſe miſſum ad prædicandum sine licentia prælatorum, niſi non eſt ſufficions cauſa. Reſpondeo , quod du- plices ſunt malt, aut qui male vivunt , aur oſtendat ſuæ miſſionis miraculum. Sed contra hoc afſumit: Si hæc requireren- qui male docent. Dico ergo cum S. Thoma ubi prius, articulo ſecundo , ad tertium argu- tur univerſaliter, tune maxime deberet dubi- tari de patribus hujus concilii ſacerdotibus, mentum, quod miracula ſemper ſunt vera te- quod fint a Deo miſſi cum nullum adhue vi- ſtimonia ejus propter quod ſiunt , unde ficut derim operari miraculum , vel habere ſuper hi , qui male vivunt , nunquam faciunt mi- hoc teſſimonium ſeripturæ ſacræ ſpeciale , ul- racula in teſlimonium ſuæ ſanctitatis : ſed ſi quandoque Deus miracula per eos ſeeit, est Ctra alios sacerdotes: Reſpondeo, quod patres hujus concilii ſacri non indigent facere mira- in teſtimonium virtutis divini nominis, quod cula , quia nullus eorum jactat ſe inviſibiliter invocant, aut teſtimonium virtutis ſacramen- eſſe miſſum a Deo , ita quod velit prædicare non torum , quæ applicant ſeu exhibent : ita qui habita licentia, imo reclamante & ſub ſententia falſa docent , nunquam poſſunt facere mira- excommunicationis prohibente prælato cujusli- cula in teſtimonium veritatis illius falſæ do- bet corum . Sed vos qui dicitis vos licentia ctrinæ. Secus ſi quis etiam male vivat, & prælatorum non indigere , & poſſe ubique etiam bene doceat, talis enim ſæpe miracula facit, prælatis contradicentibus ad vitam mehorem non in teſtimonium ſux ſanctitatis, quam tranſire , ſeilicet prædicare; vos tenemini mi- non habet, ſed in teſtimonium ſuæ veræ do- raculis, vel ſcripturæ teſtimonio oſtendere , ctrinæ, quam docet. Et hoc tam clare docet quod illam poteſtatem habetis a Deo. Ita di- Dominus Marci Ix. ubi poſtquam dixiſſent di- ſcipuli: Domine, vidimus quemdam in nomne cit cap. Cum ex injuncto. 11. Quia horum patrum reverendiffimorum tuo ejicientem dæmoiia, & prohtouimus eum ait Dominus illis: Nolite prohibere eum, & ſub- doctrinam & fidem a Deo eſſe approbat uni- dit tamen dicens: Nemo eſt qui j aciot virtutem Dverſalis eccleſia Spiritu Sancto edocta, qui do- in nomine meo , & poſſit cito male loqui de me. cet eam omnem veritatem, ſecundum promiſ- Contra ſecundam partom ſuæ concluſionis ſionem Domini noſtri Jeſu Chriſli : pariformi- ter ſummus Pontifex vicarius ejus unieus in ſic iſta propoſitio : Siout cauſa ſuſticiens non terris , cui Dominus in perſona ecclefia ait : eſt facere miracula ad probandum ſe miſſum Ego rogevi pro te, ut non deficiat fides tua. Et a Deo ad prædicandum , ita non ſuſficit face- iterum: Tu es Petrus, & ſuper hanc petram re quæcumque perfectionis & ſancitatis opera ædificabo eccleſiam meam, & porta infer non ad ſufficienter ſe probandum miſſum a Deo ad prævalebunt adverſus eam. Et iterum: Ecce ego prædicandum, hoc addito , niſi adducat ſpe- pobiſcum ſum omnibus diebus uſque ad conſum- ciale de ſe ſcripturæ ſacræ teſtimonium. Pro- mationem ſæculi. Et iterum: Ego rogabo Pa- batur dupliciter , primo modo fic : Quia ope- trem, & alium Paracletam dabit vobis Spiri- ra ſunt ſæpe apparentia extriniecus , & non tum veritatis, ut fit vobiſcum in �ternum. exſiſtentia intrinſecus , ſicut Dominus ait hypo- 111. Quia qui nova prædicat & inſolita, critis , Matthæi vigeſimo tertio. Væ vobis Sori- prout vos facitis Bohemi , tenetur illam no- bæ & Phariſæi hypochritæ , quia ſimiles eſtis ſe- pulcris dealbatis , quæ foris patent hominibu Evam doctrinam comprobare novis fignus: quia Salvator noſter ut primo miſit Apoſtolos ad ſpecioſa, incus vero plena ſunt oſſibus mortuo prædicandum novam doctrinam , ſcilicet de re- rum, & omni ſpurcitia. Sic & vos foris qui- gito Del, dedit eis ſimul cum hoc poreſtatem dem paretis omimibus juſti, intus autem pleni ſuper omnia dæmonia ejiciendi, & ut languo- eſtis hypocriſi & iniquitate. Et pſeudo-apoſtoli res curarent . Matth. & Luc. x. ubi dicit Be- ſe in Apoſtolos Chriſti transformant, ficut da lib. 111. cap 111. ſuper Lucam: conceſſa angelus ſatanæ in angelum lucis, ſecundæ ad „ primum porestate fignorum, miſit prædica- Corinth. 11. iden Dominus admonet nos, di- „ re verbum Dei, ut promiſſorum magnitu- cens: Attendite a falſes prophetis, qui veniunt dini atteſtaretur magnitudo factorum , fidem- ad vos in veſtimentis ovium , intrinſeeus autem „ que verbis daret virtus oſtenſa ; & nova fa- ſunt lupi rapaces. Matth. v1 1. Et hoc quia licet „ cerent, qui nova prædicarent. Hac illæ. Dominus noſter eſſet ſanctiſſimus in omni ope- Zzz 2 Concil. Gen. Tom. XXIX. Lut. 22. Marrh. John. 14. ANNO CHRISTI 2433. — ANNO CHRISTI 3433. Si

Strana 1094
Eap. 39. S. Thom. 2. 2. quai 178. Non ſuflicik facere quE- cumque perfe- Ctiůnis opera ad ſufficienter probandamle miſſum aDeo uifi quis de ft adlucat trRi manitmí Scri pilIE- 1093 DE LIBERA PRÆDICATIONE VERBI DEI. 1094 mirabilia , quæ fient tempore Antichriſti , ſunt Aratione ſanctitatis , docuit tamen non ſufficere illa opera ad hoc, ut Judæi crederent eum reſpuenda , quia non ſunt vera miracula : & miſſum a Deo eis in legislatorem : ſed direxit cum hoc jam ex ſcriptura canonica aviſata eſt eccleſia , quod non ſunt miracula vera. Unde eos, ſuper & præter omnia opera ſuæe ſancti- tatis, ad opera miraculorum, dicens : Si mihi nec Chriftus , nec Apoſtolus vocat opera An- non creditis, operibus credite, ut dictum est. Si- tichiriſti miracula , ſed ſigna & prodigia: unde militer & Apoſtoli erant ſanctiſſimorum operum , dicit ad Theffalonicenſes 11. quod adventus & tamen probant ſuam miſſionem per miracula. Antichriſti erit ſecundum operationem ſatanæ Sed contra hoc adducit dominus replicans in omni virtute , & ſignis & prodigiis menda- auctoritates dicens , quod probatio ſanctitatis cibus. Unde dieit S. Thomas 2.2. q.CLXXVIII. non eſt ſigna facere, ſed juſte vivere, & ſie ex beato Auguſtino 2. de civitate Dei, quod de ſingulis . Ad ea ſimul reſpondeo , quod au- „ illa ſigna mendacii dicuntur ſigna vera, ctoritates sicut ſtant , veriſſimæ ſunt. Ego enim „ quia faciunt veras res , ſicut magi Pharao- „ nis ſecerunt veras ranas , & ſerpentes ve- concedo , quod facere miracula non eſt ſem- per ſignum ſanctitatis illius qui facit : ſed di- „ ros ; non autem habebunt rationem veri „ miraculi, quia fient virtute dæmonum , & B co quod facere miracula ad probandum fe eſſe miſſum a Deo ad prædicandum, est ſi- naturalium cauſarum ad hominum deceptio- gnum ſufficientis probationis. Unde alind „ nem: ſed operatio miraculorum , quæ attri- est eſſe hominem Dei ſeu virum bonum, „ buitur gratiæ gratis datæ, fit in virtute di- aliud eſt eſſe prædicatorem aptum. Qui ergo » vina ad hominum utilitatem . bene vivit, oſtendit ſe eſſe a Deo aliis in e- Secundo arguit ſic : Mali faciunt miracula , xemplum ; ſed non probat per hoc ſe miſſum 1. quæſt. 1. Teneamus ; ergo facere miracula ad prædicandum sine licentia prælatorum, niſi non eſt ſufficions cauſa. Reſpondeo , quod du- oſtendat ſuæ miſſionis miraculum. plices ſunt malt, aut qui male vivunt , aur Sed contra hoc afſumit: Si hæc requireren- qui male docent. Dico ergo cum S. Thoma ubi prius, articulo ſecundo , ad tertium argu- tur univerſaliter, tune maxime deberet dubi- tari de patribus hujus concilii ſacerdotibus, mentum, quod miracula ſemper ſunt vera te- quod fint a Deo miſſi cum nullum adhue vi- ſtimonia ejus propter quod ſiunt , unde ficut derim operari miraculum , vel habere ſuper hi , qui male vivunt , nunquam faciunt mi- hoc teſſimonium ſeripturæ ſacræ ſpeciale , ul- racula in teſlimonium ſuæ ſanctitatis : ſed ſi quandoque Deus miracula per eos ſeeit, est Ctra alios sacerdotes: Reſpondeo, quod patres hujus concilii ſacri non indigent facere mira- in teſtimonium virtutis divini nominis, quod cula , quia nullus eorum jactat ſe inviſibiliter invocant, aut teſtimonium virtutis ſacramen- eſſe miſſum a Deo , ita quod velit prædicare non torum , quæ applicant ſeu exhibent : ita qui habita licentia, imo reclamante & ſub ſententia falſa docent , nunquam poſſunt facere mira- excommunicationis prohibente prælato cujusli- cula in teſtimonium veritatis illius falſæ do- bet corum . Sed vos qui dicitis vos licentia ctrinæ. Secus ſi quis etiam male vivat, & prælatorum non indigere , & poſſe ubique etiam bene doceat, talis enim ſæpe miracula facit, prælatis contradicentibus ad vitam mehorem non in teſtimonium ſux ſanctitatis, quam tranſire , ſeilicet prædicare; vos tenemini mi- non habet, ſed in teſtimonium ſuæ veræ do- raculis, vel ſcripturæ teſtimonio oſtendere , ctrinæ, quam docet. Et hoc tam clare docet quod illam poteſtatem habetis a Deo. Ita di- Dominus Marci Ix. ubi poſtquam dixiſſent di- ſcipuli: Domine, vidimus quemdam in nomne cit cap. Cum ex injuncto. 11. Quia horum patrum reverendiffimorum tuo ejicientem dæmoiia, & prohtouimus eum ait Dominus illis: Nolite prohibere eum, & ſub- doctrinam & fidem a Deo eſſe approbat uni- dit tamen dicens: Nemo eſt qui j aciot virtutem Dverſalis eccleſia Spiritu Sancto edocta, qui do- in nomine meo , & poſſit cito male loqui de me. cet eam omnem veritatem, ſecundum promiſ- ſionem Domini noſtri Jeſu Chriſli : pariformi- Contra ſecundam partom ſuæ concluſionis ter ſummus Pontifex vicarius ejus unieus in ſic iſta propoſitio : Siout cauſa ſuſticiens non terris , cui Dominus in perſona ecclefia ait : eſt facere miracula ad probandum ſe miſſum Ego rogevi pro te, ut non deficiat fides tua. Et a Deo ad prædicandum , ita non ſuſficit face- iterum: Tu es Petrus, & ſuper hanc petram re quæcumque perfectionis & ſancitatis opera ædificabo eccleſiam meam, & porta infer non ad ſufficienter ſe probandum miſſum a Deo ad prævalebunt adverſus eam. Et iterum: Ecce ego prædicandum, hoc addito , niſi adducat ſpe- pobiſcum ſum omnibus diebus uſque ad conſum- ciale de ſe ſcripturæ ſacræ teſtimonium. Pro- mationem ſæculi. Et iterum: Ego rogabo Pa- batur dupliciter , primo modo fic : Quia ope- trem, & alium Paracletam dabit vobis Spiri- ra ſunt ſæpe apparentia extriniecus , & non tum veritatis, ut fit vobiſcum in �ternum. exſiſtentia intrinſecus , ſicut Dominus ait hypo- 111. Quia qui nova prædicat & inſolita, critis , Matthæi vigeſimo tertio. Væ vobis Sori- prout vos facitis Bohemi , tenetur illam no- bæ & Phariſæi hypochritæ , quia ſimiles eſtis ſe- pulcris dealbatis , quæ foris patent hominibu Evam doctrinam comprobare novis fignus: quia Salvator noſter ut primo miſit Apoſtolos ad ſpecioſa, incus vero plena ſunt oſſibus mortuo prædicandum novam doctrinam , ſcilicet de re- rum, & omni ſpurcitia. Sic & vos foris qui- gito Del, dedit eis ſimul cum hoc poreſtatem dem paretis omimibus juſti, intus autem pleni ſuper omnia dæmonia ejiciendi, & ut languo- eſtis hypocriſi & iniquitate. Et pſeudo-apoſtoli res curarent . Matth. & Luc. x. ubi dicit Be- ſe in Apoſtolos Chriſti transformant, ficut da lib. 111. cap 111. ſuper Lucam: conceſſa angelus ſatanæ in angelum lucis, ſecundæ ad „ primum porestate fignorum, miſit prædica- Corinth. 11. iden Dominus admonet nos, di- „ re verbum Dei, ut promiſſorum magnitu- cens: Attendite a falſes prophetis, qui veniunt dini atteſtaretur magnitudo factorum , fidem- ad vos in veſtimentis ovium , intrinſeeus autem „ que verbis daret virtus oſtenſa ; & nova fa- ſunt lupi rapaces. Matth. v1 1. Et hoc quia licet „ cerent, qui nova prædicarent. Hac illæ. Dominus noſter eſſet ſanctiſſimus in omni ope- Zzz 2 Concil. Gen. Tom. XXIX. Lut. 22. Marrh. John. 14. ANNO CHRISTI 2433. — ANNO CHRISTI 3433. Si

Strana 1095
ANNO CHRISTI 3433- Gregorius ha. sail. 29. 1095 .Si dicis, non eft jam tempus faciendi mi- racula : quia dicit Ifidorus 1ib. 3. de fumimo bono, cap. vigefimo quinto: Antequam Anli= ehriflus appareat, vittutes ab ecclefia ceffabunt ;. Refpondeo quod jam ceffarunt mirzeula , non ideo, ut qui vult praedicet & dicat fe miflum a Deo, hoc & fufficiat, nec miraculo pro- bare debeatis: fed ideo quia fides catholice eff plene fundata, nec cget probatione nova. Et hoo eft quod . dicit B. Gregorius fecunda parte homiliarum , homilia nona: Ut fides credentium crefceret , miraculi fuit nutrien- da; quia nos cum zrbufta plantamus, tam diu aquam fuperfundimus, quoufque ea in terra coaluiffe videamus; quia fi radicem fixerini , a. rigando ceffamus. ifc ille. E: hec de snarteria miraculorum . Confequenter de literis. commendatitiis di- cit, quod invente funt proprer malos. Ref pondeo, quad utique hoc verum eft, quod propter píeudo-apoftolos, dicit gloffa 11. Co- zinth. 115. fuper illud : N'umquid commendati- Hs egemus literis ficut. quidam , fcilicet qui fant pleudo-apoftoli ? Refpondit fan&us Thomas in 5 » * » M » 4 : bro de contra impugnantes religionem , pro- log, inter. jia ibid, Er: uzf.r. E- opi 1 € 28. pe finem: Proprie duo funt generg hominum , fcilicet non miffi przdicantes, & fal doceti- tes de quibus ambobus fimul Jeremie xxiii. JNon mittebam eos, €* ipf currebant , quoad primum. non loqucbar ad eos, & ipfi prophe- tabznt, quoad fecundum. Illi funt qui tenen- tur habere literas commendatitias, qui predi- DE LIBERA PRZDICATIONE VERBI! DEI. 1096 A Spiriru fanfto duRus poteft ingredi religio- nem nolente epifcopo. Secundo quod hoc eft omnino falfam, quod ex hoc, inquit, patet, quod etiam facerdos wel diaconus difpofitue ad predicandum ductus Spiritu Dei, abfque licentia epifcopi libere poffit predicare evan- gelium Chrifti . Nam dico pro conclofione , quod. quicum que Spiritu Dei agitur, nunquam contra vo- lunratem prelati, vel fine licentia pralati , agit in fua ecclefia vel dioecefi: quia Spiritus fan- Gus non eft agrogans; importunus, aut ino- bedientiæ magifłer; fed potius mitis, manfue- tas, humilis, ut patet Sap.vri, Unde fecure dica, quod quicumque a Deo ad predican^ dum mittitur, fe pralato praefentare tenetur, maxime Í requifitus fuerit a prelato, ut ap- B probationem ejus accipiat, & obedientie vir- tutem. oflendat , unde in cap. Cum ex injun- Co ; dicitur: f tameu de hac invifibili mif- fone conflaret. Ex quo conciuditur, quod qui afferit illam invifibilem miffonem tenetur eam probare: & cognitio talium de jure & confuetudine fpeGat feri coram Papa, vel epifcopo ioci, fecundum illa , que habentur & notantur in cap. Venerabili; de teft. & in ca- pite primo de reliquiis & veneratione fan&to- rum ; & fic tenetur fe præfentare prælato , etiamü fit miffus a Deo miffione invifibili , & probare cam modis predictis. Et dico, ma- xime fi requifitus fuerit; 1. Proprer Paulum , qui (c Petro non flaum prafentavit,. fed diu care volünt invitis prælatis. Ad id quod di-C poft vocationem, & hoc quia a Chrifto voca- Sicur Actuum xiii. quod Paulus & Barnabas fedebant in templo, & principes miferunt ad cos, an haberent verbum exhortationis ad ple- bem; dicit Lyra, qaod ex hoc eorum pre- dicatio efficacior reddcbatur, quod fe non in- geffcrunt ad predicandum , fed rogati. faerunt. Gloffa dicit: Sedent quafi audituri legem > non quafi predicaturi: ecce humilitatis exemplum. Dicunt principes ad Apofiolos: 2 habeis ver- bum exhortationis? non dicunt, prædicationis vel leGionis. Haec ibi: Non debent ergo dia- coni vel presbyteri predicare, nifi invitati ad fermocinandum. 7. queft. 1. Epifcopi. Ad tex- tum, quem adducit xix.cap.ir. Due. Qui di» cit, quod propter criminofos litere comien-Dfíum a Deo, ex moribus datitiæ invente funt; fi gloffam legifletis, ta- » cuiffetis: quia dicit gloffa fic: ficet pro- » pter criminofos fuerit con(litutio data, ex- » tenditur tamen etiam ad non criminofos, » quia nullus reciptur fine commendatiis lite- ris. Etenim quod flatuitur propter caufam im- pulfivain, caufa ceffante non ideo ceffat con- flitutio, ficut dicitur ff. de danat. l. 1. S. ulji- mo, hzc gloffa. Quod autem concludit replicans ex eodcm textu, dicens: Ex ifto canone xix. queft.zr. Due: Sequitur tertio, quod quifquis Spirita Dei ducitur, epiftopo contradicente ad me- Xiorem vitam poteft tranfire, Ex quo patet eiiam, quod diaconus vel facerdos difpofitus ad przdicandum , & ductus Spiritu Dei libere Chrifti evangelium abíque licentia prelati fpe- ciali poteft predicare: Patet, inquit, quia bo- num. eft diaconum vel presbyterum vel facer- dotem bene vivere, inelius bene vivere & utiliter predicare: ergo poterit "de predicztig- pis otio in laborem, & (c zranfire ad vitam meliorem . Ecce iterum palam loquitur , & pro- verbia objicit, & fic dico.duo. Primum, quod tus, nec a Petro requifitus , propter certitu^ dinem miraculorum, que fecit Dominus per Paulum : & propier lanctum Eguitinm abba- tem , qui miflus a Deo per angelum, tandem requifitus per prælatum, fubito ei parere vos. lnit; nif Dominus miraculorum evidentia præ- veniffer, ut patct lib. r. dialogorum , cap. fv. Æt probatur propofitio multipliciter: primo per- beatum Augufiinum in fine ad Orofium dicen- tem: illum cognofce miffam a Deo, quem non paucorum hominum adulatio elegit, fed illum quem vita & mores optimi , x apoftolicorum examinaro commendat facerdotum , Hsc il- le. Eccc quomodo non fufficit fe dicere snif- opümis, fed etiam requitur Apoftolicarum facerdotum , & prælae torum examinatio. 2. Dicit glofía de offic. ord. cap. Inter cz» » tera; quod nulli licet predicare , nifi mit- 2 tatur 2u&oriate epifcoporum , vel Apofto- » lice fedis, de haeret, cap. Excommunica- mus S. Quia vero . Hic ibi. Si nulli, ergo nec €i, qui fe dicir a Spiritu. fan&o infpiratum, praefertim fi requifitus fuerit a. praelato . 3. Dicit B. Bernardus , wt allegauum. ett de inftinétionibus: Æa cogitatio, que pudica vie detur, nec ad vitia trahit, aperte tunc divi- 2. ANNO CRRISTT 1633- Bemarduo Kar pra iu refponf. ad 2. nyg. nd- verfazii, figa. inftinQos nam a Deo noveris effe, fi pacifica fit, fi prze divine lati tui, atque fpiritualium. fratrum approbetur Xjudicio: quoniam non facit Dominus verbum, quad non revelaveritfervis fins. Propter hoc Paulus mumtitur ad Ananiam, fic. Cornelius dirigatur ad Peuam, fic Eunuchus infiruitur per Philippum: ut approbationem & judicium prelati, & virorum fpiritualium requirere do- ceremur, ficut de eo plenius in. collationibus Patrum habetur . | . 4. Hoc dicit Zabarella, De haeret. cap. Ex- sommunicamns ; faper verbo, Ustrpare, di = SERS 3 

Strana 1096
ANNO CHRISTI 3433- Gregorius ha. sail. 29. 1095 .Si dicis, non eft jam tempus faciendi mi- racula : quia dicit Ifidorus 1ib. 3. de fumimo bono, cap. vigefimo quinto: Antequam Anli= ehriflus appareat, vittutes ab ecclefia ceffabunt ;. Refpondeo quod jam ceffarunt mirzeula , non ideo, ut qui vult praedicet & dicat fe miflum a Deo, hoc & fufficiat, nec miraculo pro- bare debeatis: fed ideo quia fides catholice eff plene fundata, nec cget probatione nova. Et hoo eft quod . dicit B. Gregorius fecunda parte homiliarum , homilia nona: Ut fides credentium crefceret , miraculi fuit nutrien- da; quia nos cum zrbufta plantamus, tam diu aquam fuperfundimus, quoufque ea in terra coaluiffe videamus; quia fi radicem fixerini , a. rigando ceffamus. ifc ille. E: hec de snarteria miraculorum . Confequenter de literis. commendatitiis di- cit, quod invente funt proprer malos. Ref pondeo, quad utique hoc verum eft, quod propter píeudo-apoftolos, dicit gloffa 11. Co- zinth. 115. fuper illud : N'umquid commendati- Hs egemus literis ficut. quidam , fcilicet qui fant pleudo-apoftoli ? Refpondit fan&us Thomas in 5 » * » M » 4 : bro de contra impugnantes religionem , pro- log, inter. jia ibid, Er: uzf.r. E- opi 1 € 28. pe finem: Proprie duo funt generg hominum , fcilicet non miffi przdicantes, & fal doceti- tes de quibus ambobus fimul Jeremie xxiii. JNon mittebam eos, €* ipf currebant , quoad primum. non loqucbar ad eos, & ipfi prophe- tabznt, quoad fecundum. Illi funt qui tenen- tur habere literas commendatitias, qui predi- DE LIBERA PRZDICATIONE VERBI! DEI. 1096 A Spiriru fanfto duRus poteft ingredi religio- nem nolente epifcopo. Secundo quod hoc eft omnino falfam, quod ex hoc, inquit, patet, quod etiam facerdos wel diaconus difpofitue ad predicandum ductus Spiritu Dei, abfque licentia epifcopi libere poffit predicare evan- gelium Chrifti . Nam dico pro conclofione , quod. quicum que Spiritu Dei agitur, nunquam contra vo- lunratem prelati, vel fine licentia pralati , agit in fua ecclefia vel dioecefi: quia Spiritus fan- Gus non eft agrogans; importunus, aut ino- bedientiæ magifłer; fed potius mitis, manfue- tas, humilis, ut patet Sap.vri, Unde fecure dica, quod quicumque a Deo ad predican^ dum mittitur, fe pralato praefentare tenetur, maxime Í requifitus fuerit a prelato, ut ap- B probationem ejus accipiat, & obedientie vir- tutem. oflendat , unde in cap. Cum ex injun- Co ; dicitur: f tameu de hac invifibili mif- fone conflaret. Ex quo conciuditur, quod qui afferit illam invifibilem miffonem tenetur eam probare: & cognitio talium de jure & confuetudine fpeGat feri coram Papa, vel epifcopo ioci, fecundum illa , que habentur & notantur in cap. Venerabili; de teft. & in ca- pite primo de reliquiis & veneratione fantto- rum ; & fic tenetur fe præfentare prælato , etiamü fit miffus a Deo miffione invifibili , & probare cam modis predictis. Et dico, ma- xime fi requifitus fuerit; 1. Proprer Paulum , qui (c Petro non flaum prafentavit,. fed diu care volünt invitis prælatis. Ad id quod di-C poft vocationem, & hoc quia a Chrifto voca- Sicur Actuum xiii. quod Paulus & Barnabas fedebant in templo, & principes miferunt ad cos, an haberent verbum exhortationis ad ple- bem; dicit Lyra, qaod ex hoc eorum pre- dicatio efficacior reddcbatur, quod fe non in- geffcrunt ad predicandum , fed rogati. faerunt. Gloffa dicit: Sedent quafi audituri legem > non quafi predicaturi: ecce humilitatis exemplum. Dicunt principes ad Apofiolos: 2 habeis ver- bum exhortationis? non dicunt, prædicationis vel leGionis. Haec ibi: Non debent ergo dia- coni vel presbyteri predicare, nifi invitati ad fermocinandum. 7. queft. 1. Epifcopi. Ad tex- tum, quem adducit xix.cap.ir. Due. Qui di» cit, quod propter criminofos litere comien-Dfíum a Deo, ex moribus datitiæ invente funt; fi gloffam legifletis, ta- » cuiffetis: quia dicit gloffa fic: ficet pro- » pter criminofos fuerit con(litutio data, ex- » tenditur tamen etiam ad non criminofos, » quia nullus reciptur fine commendatiis lite- ris. Etenim quod flatuitur propter caufam im- pulfivain, caufa ceffante non ideo ceffat con- flitutio, ficut dicitur ff. de danat. l. 1. S. ulji- mo, hzc gloffa. Quod autem concludit replicans ex eodcm textu, dicens: Ex ifto canone xix. queft.zr. Due: Sequitur tertio, quod quifquis Spirita Dei ducitur, epiftopo contradicente ad me- Xiorem vitam poteft tranfire, Ex quo patet eiiam, quod diaconus vel facerdos difpofitus ad przdicandum , & ductus Spiritu Dei libere Chrifti evangelium abíque licentia prelati fpe- ciali poteft predicare: Patet, inquit, quia bo- num. eft diaconum vel presbyterum vel facer- dotem bene vivere, inelius bene vivere & utiliter predicare: ergo poterit "de predicztig- pis otio in laborem, & (c zranfire ad vitam meliorem . Ecce iterum palam loquitur , & pro- verbia objicit, & fic dico.duo. Primum, quod tus, nec a Petro requifitus , propter certitu^ dinem miraculorum, que fecit Dominus per Paulum : & propier lanctum Eguitinm abba- tem , qui miflus a Deo per angelum, tandem requifitus per prælatum, fubito ei parere vos. lnit; nif Dominus miraculorum evidentia præ- veniffer, ut patct lib. 1. dialogorum , cap. fv. Æt probatur propofitio multipliciter: primo per- beatum Augufiinum in fine ad Orofium dicen- tem: illum cognofce miffam a Deo, quem non paucorum hominum adulatio elegit, fed illum quem vita & mores optimi , x apoftolicorum examinaro commendat facerdotum , Hsc il- le. Eccc quomodo non fufficit fe dicere snif- opümis, fed etiam requitur Apoftolicarum facerdotum , & prælae torum examinatio. 2. Dicit glofía de offic. ord. cap. Inter cz» » tera; quod nulli licet predicare , nifi mit- 2 tatur 2u&oriate epifcoporum , vel Apofto- » lice fedis, de haeret, cap. Excommunica- mus S. Quia vero . Hic ibi. Si nulli, ergo nec €i, qui fe dicir a Spiritu. fan&o infpiratum, praefertim fi requifitus fuerit a. praelato . 3. Dicit B. Bernardus , wt allegauum. ett de inftinétionibus: Æa cogitatio, que pudica vie detur, nec ad vitia trahit, aperte tunc divi- 2. ANNO CRRISTT 1633- Bemarduo Kar pra iu refponf. ad 2. nyg. nd- verfazii, figa. inftinQos nam a Deo noveris effe, fi pacifica fit, fi prze divine lati tui, atque fpiritualium. fratrum approbetur Xjudicio: quoniam non facit Dominus verbum, quad non revelaveritfervis fins. Propter hoc Paulus mumtitur ad Ananiam, fic. Cornelius dirigatur ad Peuam, fic Eunuchus infiruitur per Philippum: ut approbationem & judicium prelati, & virorum fpiritualium requirere do- ceremur, ficut de eo plenius in. collationibus Patrum habetur . | . 4. Hoc dicit Zabarella, De haeret. cap. Ex- sommunicamns ; faper verbo, Ustrpare, di = SERS 3 

Strana 1097
ANNO CHRISTI 3433. Supra in zi fpon: &d 2. & 3. ar edverfurii + anibus 1097 eitur ufürpare. Er salis eft, qui probatur non : yaiffus, vel qui non habet auGoritztem a Pa- pas vel ab epiftopo loci, vel qui miíhonem non comprobat per operationem miraculi, vel fcripture teftimonium, ita quod fi; miffus eo modo , guo fcriptura precepit, fecundum In- nocentium . Et dicir Oftienfis quod in hac re tam ardua gon credetur ipfius juramento, zum quia fofus, tum quia in re propria iv. quaft. iir. de teft. Licet, Et hoc eft quod commu- niter volunt canones , quod nulii licer predi- care in dicecefi cujufcumque epifcopi , fine e- jus licentia. xvr. quaft. 7. Cunétis fideli- bus, & fummo opere omnibus presbyteris & diaconibus, & reliquis clericis attenden- B dum ef, ut nihil ab(que epifcopi proprii licentia agant , non utique Miffas fine ejus juffu quifque presbyterorum in fua parochia agat, non baptizet , neque quidquara abfque » ejus permiffu faciat. Hiec ibi. Unde dico quod talis a Deo miflus tenetur fe praelato infinuare, & ab eo licentiam petere: quod fi milho effer occulta , tenererur eam probare per miracula vel! fcripturam:; fed fi manife- fa, & magnifice probata effet, & prælatus rnalit;ofe nollet eum licentiare, forte fuffice- ret licentia divina. Poft hec aggreditur refponfiones meas , ubi inter multa refumpüone indigna , dicit primo; quod «ubi ego dixi nou effe fimile de pane C materiali , & fpirituali ; quia in eleemolyna snateriali non fequuntur pericula apud fufci- picnies, ficur in pane verbi, quod fpargerent her ici; dicit non effe univerfaliter verum : fed & ex fuperllua eleemofyna , quam clerus recipit, omne malum in - clero fubfecutum eft, & en'umerat multa vitia. Dico, hoc eft omnino dubium: Nam in c&lo orta funt fchit mata, ubi i(ta temporalia non fuerunt ; S hodie pauperiores funt dereriores. fure cer- tum eft, quod divitie funt organa ad virtu- tem, fecundum philofophum primo Éthico- sum , & funt mulis materia bene operandi. Thot etiam , quod maie argui, delcendendo s DE LIBERA PREDICATIONE VERBI DEI. cers ; Qui, inquit , prædicat fine licentia, di- À fie : Cuicomque Papa committit officium pre- 1098 dicandi, ille habet ex eodem; ergo cui Deus committit officium: praedicandi, ille häbet ex eodem . Verum eft; fed oftendat , quod Deus commiferit officium illnd, & credemus ei, ut KREMER ANNO CSRISTI 14330 dicit capitulum . Cum ex injuno; de here- - ticis , | Circa fecundum coroliarium , quod probavi fex rationibus , nihil refpondit , nifi ad illam ubi ego probando dixi, quod non effe: pre- ceptum Domini, praedicare presbyreros fingu- los , dicic, quod neget majorem , fcilicet illud: Non eft preceptum. Domini , a quo fe licite excuíare poreft: quia dicit, eleemofynam effe preceptum , 2 qua excufantur muln . Dico quod sleemofyna nulli eft precepia pro tunc, dum ab ejus impenfione poteit licite excufa- ri, Eft enim preceptum affirmativum , non. obligans, nifi pro bic & nune. Gonfequen- ter © ibi ego refpondendo dixi quod illud 5 Fer, wi. preceptum Domim : Lee in orbem univerfum , non obligabat uaiverfos Apoftolos , ut quili- bet eorum iret in totum mundum , & in quemlibet angulum orbis, quia nullus eorum hoc fecit ;' dicit quod iftud efl conrra illud Actorum x. JVobis precepit Deus predicare po- gulo, &c. Nego hoc, quia nou dicit: Prece- pit cuihbez noftrum f(igillatim predicare ia quoliber angulo mundi; licer difperfi ita pra- dicabant , quod in otanem terram exiylt fo- nus eorum. Ad illam autem : Fidelis ferous & prudens , dixi , quod dicta eft de przlatis, qui fünt conflituti fuper familiam Domini. Replicans dixit, quod etiam alii presbyteri deben: ba- bere curam de familia Domini, juxta illud Ecclefiaftici xvrz. Unicuique mandevit Deus de proximo fuo. Refpondet beatus Thomas quod- libeto 12. quaftione t4. articulo 19. quod Deus non pracipit cuiliber curare de proximo per publicam praedicationem , fed privatam admonitionem . Adducit Chryfoftomum con- tra: Nam facerdos debitor eft, ut . veritatem quar» audit a Dco, libere predicet , 2. que- fione 3. Molire. Refpondeo quod fenfus tex- de uno ftatu in alium: fic fcilicet fecundum D tus eft, quod ubi periculum fidei imminet , eum 1equezetur, ubi arguit : Licet dare elce- -mofynam corporalem fine licentia ; ergo & {piritualem , fcilicet. predicare; fequetur : Li- eet laico dare eleemofynam corporalem , es- go & celebrare Miffam, cum Miffa fic elecmo- fyna fpiritualis. Et iplfemet ibi defcendit de flatu uno in alium . Pofui ibi & alias fimili- tudines , quas dimifit intactas . Poftea ad ter- tiam folutionem dicit quod ubi dixi effe dif- 5 fimilia, generare filios: carnales effer principa O e Zorfan uos |is finis marrimonii : fed principalis finis fa- omnino. „cerdorii u omnino effet generare filios Dei per praedicationem , fed magis conficere Corpus Cbrifli veram - dicit hoc effc contra factum & confefbo requirit, tenetur facerdos, ficut & laicus, veritatem Dei confireri : & fi propter timorem mortis veritatem mon sonfiteretur. ; peccaret, . Ad audloritatem Ifajæ, Clome , ne ceffes , dixi, quod lfaje foli preceptum. Dicit quod non, quia fecundum Lyram inteliigitur de Chrifto ad lireram ; & illa vox dicentis, Cla- ma, extenditur ad Joannem Bapriftam . Re- ipondeo quod non e(t inconveniens ad eum- dem textum haberi plures fenfus literales, fi- cut Lyra exponit illam au&oritatem ad Hebr. & didum Chrifti, Luce quarto: Quie G inf tamen literaliter principalius de Iíaja dicta funr; cies civitanbus oporte& me evangelizure. Ubi Tahetur ibi, quod principalis aus facerdoti nen fit fuper Corpus Chrifti verum ? Ad fi- mies fabulas multas ineptura judicavi refpon- dere , ne obtunderem aures ve(tras , patres zeveiendiffimi . - Circa primum corollarium , ubi dixi: Non guilibe. facerdos Domini habet facultatem pra dicandi virtute facerdotii : allegavi fex. doCto- res. Nihil refpondit, rfi tantum in effe&u ad propofitum. Contra iftud fcilicec, arguit ut patet ex nuda hiftoria textus contra vos , qui audebatis dicere quod obligaret omnes. Po(t hoc sdducit auctoritates tres, quarum fenfus eft, quod facerdotes inllicuuntur ad predicandum, & ad interpretandum legem . Refpondeo primo, quod fzpe in didis fancte- rum , facerdos pro epifcopo ponitur , & pio curato , de quibus communiter intelliguntug ife auCtoriiates, ficut patet in cap. Sit rector : ubi beatus Cregorius dicit: Precónis officiuzn fufcipir quifquis ad facerdotiums accedit. U- ; : bi ad ‚x. Et ego ero ili in patrem, G ipfe eric miha in fium . 31. Reg.z. de Salomone & de Chrifto" 

Strana 1098
ANNO CHRISTI 3433. Supra in zi fpon: &d 2. & 3. ar edverfurii + anibus 1097 eitur ufürpare. Er salis eft, qui probatur non : yaiffus, vel qui non habet auGoritztem a Pa- pas vel ab epiftopo loci, vel qui miíhonem non comprobat per operationem miraculi, vel fcripture teftimonium, ita quod fi; miffus eo modo , guo fcriptura precepit, fecundum In- nocentium . Et dicir Oftienfis quod in hac re tam ardua gon credetur ipfius juramento, zum quia fofus, tum quia in re propria iv. quaft. iir. de teft. Licet, Et hoc eft quod commu- niter volunt canones , quod nulii licer predi- care in dicecefi cujufcumque epifcopi , fine e- jus licentia. xvr. quaft. 7. Cunétis fideli- bus, & fummo opere omnibus presbyteris & diaconibus, & reliquis clericis attenden- B dum ef, ut nihil ab(que epifcopi proprii licentia agant , non utique Miffas fine ejus juffu quifque presbyterorum in fua parochia agat, non baptizet , neque quidquara abfque » ejus permiffu faciat. Hiec ibi. Unde dico quod talis a Deo miflus tenetur fe praelato infinuare, & ab eo licentiam petere: quod fi milho effer occulta , tenererur eam probare per miracula vel! fcripturam:; fed fi manife- fa, & magnifice probata effet, & prælatus rnalit;ofe nollet eum licentiare, forte fuffice- ret licentia divina. Poft hec aggreditur refponfiones meas , ubi inter multa refumpüone indigna , dicit primo; quod «ubi ego dixi nou effe fimile de pane C materiali , & fpirituali ; quia in eleemolyna snateriali non fequuntur pericula apud fufci- picnies, ficur in pane verbi, quod fpargerent har ici; dicit non effe univerfaliter verum : fed & ex fuperllua eleemofyna , quam clerus recipit, omne malum in - clero fubfecutum eft, & en'umerat multa vitia. Dico, hoc eft omnino dubium: Nam in c&lo orta funt fchit mata, ubi i(ta temporalia non fuerunt ; S hodie pauperiores funt dereriores. fure cer- tum eft, quod divitie funt organa ad virtu- tem, fecundum philofophum primo Éthico- sum , & funt mulis materia bene operandi. Thot etiam , quod maie argui, delcendendo s DE LIBERA PREDICATIONE VERBI DEI. cers ; Qui, inquit , prædicat fine licentia, di- À fie : Cuicomque Papa committit officium pre- 1098 dicandi, ille habet ex eodem; ergo cui Deus committit officium: praedicandi, ille häbet ex eodem . Verum eft; fed oftendat , quod Deus commiferit officium illnd, & credemus ei, ut KREMER ANNO CSRISTI 14330 dicit capitulum . Cum ex injuno; de here- - ticis , | Circa fecundum coroliarium , quod probavi fex rationibus , nihil refpondit , nifi ad illam ubi ego probando dixi, quod non effe: pre- ceptum Domini, praedicare presbyreros fingu- los , dicic, quod neget majorem , fcilicet illud: Non eft preceptum. Domini , a quo fe licite excuíare poreft: quia dicit, eleemofynam effe preceptum , 2 qua excufantur muln . Dico quod sleemofyna nulli eft precepia pro tunc, dum ab ejus impenfione poteit licite excufa- ri, Eft enim preceptum affirmativum , non. obligans, nifi pro bic & nune. Gonfequen- ter © ibi ego refpondendo dixi quod illud 5 Fer, wi. preceptum Domim : Lee in orbem univerfum , non obligabat uaiverfos Apoftolos , ut quili- bet eorum iret in totum mundum , & in quemlibet angulum orbis, quia nullus eorum hoc fecit ;' dicit quod iftud efl conrra illud Actorum x. JVobis precepit Deus predicare po- gulo, &c. Nego hoc, quia nou dicit: Prece- pit cuihbez noftrum f(igillatim predicare ia quoliber angulo mundi; licer difperfi ita pra- dicabant , quod in otanem terram exiylt fo- nus eorum. Ad illam autem : Fidelis ferous & prudens , dixi , quod dicta eft de przlatis, qui fünt conflituti fuper familiam Domini. Replicans dixit, quod etiam alii presbyteri deben: ba- bere curam de familia Domini, juxta illud Ecclefiaftici xvrz. Unicuique mandevit Deus de proximo fuo. Refpondet beatus Thomas quod- libeto 12. quaftione t4. articulo 19. quod Deus non pracipit cuiliber curare de proximo per publicam praedicationem , fed privatam admonitionem . Adducit Chryfoftomum con- tra: Nam facerdos debitor eft, ut . veritatem quar» audit a Dco, libere predicet , 2. que- fione 3. Molire. Refpondeo quod fenfus tex- de uno ftatu in alium: fic fcilicet fecundum D tus eft, quod ubi periculum fidei imminet , eum 1equezetur, ubi arguit : Licet dare elce- -mofynam corporalem fine licentia ; ergo & {piritualem , fcilicet. predicare; fequetur : Li- eet laico dare eleemofynam corporalem , es- go & celebrare Miffam, cum Miffa fic elecmo- fyna fpiritualis. Et iplfemet ibi defcendit de flatu uno in alium . Pofui ibi & alias fimili- tudines , quas dimifit intaCctas . Poftea ad ter- tiam folutionem dicit quod ubi dixi effe dif- 5 fimilia, generare filios: carnales effer principa O e Zorfan uos |is finis marrimonii : fed principalis finis fa- omnino. „cerdorii u omnino effet generare filios Dei per praedicationem , fed magis conficere Corpus Cbrifli veram - dicit hoc effc contra factum & confefbo requirit, tenetur facerdos, ficut & laicus, veritatem Dei confireri : & fi propter timorem mortis veritatem mon sonfiteretur. ; peccaret, . Ad audloritatem Ifajæ, Clome , ne ceffes , dixi, quod lfaje foli preceptum. Dicit quod non, quia fecundum Lyram inteliigitur de Chrifto ad lireram ; & illa vox dicentis, Cla- ma, extenditur ad Joannem Bapriftam . Re- ipondeo quod non e(t inconveniens ad eum- dem textum haberi plures fenfus literales, fi- cut Lyra exponit illam au&oritatem ad Hebr. & didum Chrifti, Luce quarto: Quie G inf tamen literaliter principalius de Iíaja dicta funr; cies civitanbus oporte& me evangelizure. Ubi Tahetur ibi, quod principalis aus facerdoti nen fit fuper Corpus Chrifti verum ? Ad fi- mies fabulas multas ineptura judicavi refpon- dere , ne obtunderem aures ve(tras , patres zeveiendiffimi . - Circa primum corollarium , ubi dixi: Non guilibe. facerdos Domini habet facultatem pra dicandi virtute facerdotii : allegavi fex. doCto- res. Nihil refpondit, rfi tantum in effe&u ad propofitum. Contra iftud fcilicec, arguit ut patet ex nuda hiftoria textus contra vos , qui audebatis dicere quod obligaret omnes. Po(t hoc sdducit auctoritates tres, quarum fenfus eft, quod facerdotes inllicuuntur ad predicandum, & ad interpretandum legem . Refpondeo primo, quod fzpe in didis fancte- rum , facerdos pro epifcopo ponitur , & pio curato , de quibus communiter intelliguntug ife auCtoriiates, ficut patet in cap. Sit rector : ubi beatus Cregorius dicit: Precónis officiuzn fufcipir quifquis ad facerdotiums accedit. U- ; : bi ad ‚x. Et ego ero ili in patrem, G ipfe eric miha in fium . 31. Reg.z. de Salomone & de Chrifto" 

Strana 1099
CA ANNO CHRISTI 1433. “ g- 1. Ad. (china € 19, Dift. 29. i« santa s €. a. Grag. lib. 4, Pif. ge r699 floribus fub nomine facerdotis. fra in propo- fo. Secundo dico cum domino Guilielmo Parifienfi in fuo facramentali, capitulo de fa- cro ordine, quod facerdotum officium fuit femper predicare , juxta illud Malach. 2. Za- bia facerdotis cufłodient fcientiam , © łegem de nanu ejus requirent. » Et infra dicit quod fa- cerdos modicam aucloritatem docendi ha- ber, quia datur ei cum fola cura anima- rum, tamquam annexum , lx tunc enim tenetur docere. populum fibi commiffum : nunquim famcn dicitur eis in fua ordina- tione, Ite, docete, & predicate: docere e- nim & predicare eft fpeciale officium — epi- 9» (P » w » + v N » dicirur : Ire , praedicate populis. Hee ille . Lt per hoc folventur duo motiva dowini re- plicantis funerius pofita , quia dicit: Sive cum charaQere, five aliter, hoc fcio quod facerdos habet. poteflatem predicandi: & probat primo fic: Quia fi non, cur cantaretur in eorum or- dinatione: Xie ih orbem ? Ad hoc dico, quod ego qu&efvi a multis epiftepis prefentibus & &bfentibus, qui dicunt fe illud non facerc de- cantari; Ínfuper rec in rationali divinorum re- pernur quidquam de iflo, & ica ron eft oflen- Gale officii. Dico fecundo quod quid in ali- quibus ecclefüs ifta verba decantantut , hoc fit in fine, quando totum officium ell finitum , & presbyteri jam fegregantur ad fe cxuen-C» dum. Tunc cantant clerici: Ite. in| orbem , Se, Et mac dico duo. Primum, quod ifta devotio eft pure cerimonialis , & nou habet ullam efücaciam admiitendi ecs ad przdican- dum. Secundum , quod ifla decantatio non mittit presbyteros : eo quod illi qui cantant non habenr auctoritatem mirtend: eos, nec e- pifcopus potelt mittere nifi per dicecefin fuam , ut dicunt doGores circa cep. Cum ex injun- Go , de hzret . . Àrguit tr. fic: Quia in pontificali dicitur: Oportet. epifcopugi benedicere, precfíe & pra dicare. Dico ur prias, quod ibi oftenditar , quod fit officium facerdotis . Sed illius officii exfecatio non datur nifi dum cura fibi com- Dle ceflavit; fequitur, Et fic in fede Apoftoli- mittitur, aut aliunde cxíecutio impertiani , Unde dicitur xxiv. queft. x. Miramur; quod aliud e£ poteftas offcii, aliud eft exfecurio . in plerifque eft unum fine altero, ut in mo- nachis, qui habeot officium fed non exfecu- tionem , alli ex fpeciali commifüone: ira di- citur in cap. Adjicimus. Ecce quod finguli facerdotes in füa dedicatione presbyteratus ba- püzandi & praedicandi potellatem accipiunt ; fed cx(ecutionem illius poreftatis non habent, nifi ad raHa affumantur, ficot agens naturale goreniiam habet agendi , fed hou habet exfe- cutionem illins porenti& , hifi hübear mate- riam fbi miniüratarn, ut applicat de prædi- ORATIO HENRICI KALTEISEN bi ad literam loquitur de reCoribus & pa- À conclufione , tamen in declaratione , Adhuc Ícoporum , quod in confecrationibus fuis cis B 1100 pro mea conclufione ftant pro me adduda ; quia allegavi feptem rationes , & non refpon- dit mihi ad ultimam: & loco ilius adduco. Wilhelmum de monte Lauduno , qui dicit in rubrica de odiue diaconatus, quod officium diaconi eft pedicare , id e(t, legere recitan- do evangelium & epiflolam , quz funt de no- » vo teflamento ; & fubdit : Nee intelligas quod predicare verbum Dei eis licet ratio ne hujus ordinis , quia folum magıftris in theologia, feu epifcopis , & aliis , qui od hoc oficium, fcilicet predicandi, propter cnram animarum cleói funr, his licct Hee ille . . Sed abfit ur Dionyfius diviniffimus accedat , & quafi diacono officium prædicarionis adfri- bar: nequaquam. Dicit enim dominus Alber- tus ibia. fic, poft verba Dionyfi , quod Dio- » nyfius dicit, quod iffa communia erant in confümmarivis orationibus , fcilicet quibus confecrabantur cpifcopi, presbyteri, & dia- coni, & ifta effe communia: Primum eft, quod fignantur figno crücis, Secundum , quod ad talem ordinem affumantur . Ter- tum, qued ofculantur ommes a fanc, qui adfunt, Quartum , qucd quilibet horum ab epifcopo confecratur. Primum notatur ibi- dem , Signaculum cruciformc , id eft, in modum crucis . Sccundum ibi, Pradicatio id eft, recitatio ex nomine, quod ad ta- lem ordinem affumantur: quia epifcopus di- cebat © fignaater ¢ llle dz facerdotibus in p aus lit, epiftopum divina eum provehente pratia af Sepularites famerur ; 8x (uniliter de aliis , Tertium ibi, »* faluiatio , id eft, ofculaiio; & hic erat ri- » tus confecrationis in primitiva ecclefia: u- nus epifcopus poterat epifcopum confecra- те. Hec ille. Ex quibus patet, replicantem non anrelle- pią, "T wife Dionyfium — Pradicatio enim dicitur ibi sd, cz. paffive pro recitatione publica ex nominc. Bt deni | ron, quia dicit me truncaflc gloflam , oftendam 8- ipfum truncaffe illam partem gloffz, que to- tam fuam gloflam ,* excitat. Verbum enim ip- ANNO CHRISTI 1433- » s » 2 D v» Dion. Area- pag. dc eccl. hictarrh. c. 3. n 35 » » » 2 a Alius ma- ruícriplus ,- 3» fanAos . » 7 2) » » 2 v LA e" c. Alter liber, excarcet « ca, Ex quo quidam dicunt in. Romana eccle- fia, & de cardinalibus hoc flatutum fervan- dum: hic yero inrelligit generaliter effe pro- hiatum, cum ad legendum evangelium (nt infituti: quod patet ex illo verho, quod di- Cit, Infra Miffarum folernnia. Hzc ibi, 4 ut dicit gloffa quod nullo modo eft dicendum , diaconi officium effe predicare publice , fed iegere evangelium: quod notar textus qui fe- quitur in eodem capitc dicens : » Qua de re » prefenti decreto conftituto , ut in fede hac » fanQi altaris miniflri cantare non debeant. v folumque evangelice lectionis officium in- » fra Miffarum folemnia exfolvant . Hac ibi; d Forre, ubi dict. catlone fanétus Thomas quodlibeto duodeci- E Nota , dicit, quod iolum le&ionis evangelis mo, queílione deciraa o&lava, articulo 29. ut predictum eft, Ge Circa tertium corollarium de diaconibus di- cit, quod mea propofitic non fuit contraria. fie, & ego dixi tunc quod fic: quia licet non dicat in conchifione de precepto , ramen ex- ponit ly, Debet, capi preceptive. Dicit me trunzaffe gioffam , In fandla ; dico quod ver- ba fuperflaa caveo: recepi quod deferviret mihi, omifi quo non indigerem : & tamen po- fuit contrarium ejus quod pofui, íi non in cx officium exíolvant; quod prius dixit prie- dicare ; & fic ipfe truncavit textam cum glof- fa fatis prejudicialiter. Patet crgo, quod mfi diaconi fmt cufati non convenit eis abíqueli- centia fpeciali predicare. Sed dicit replicans: Miranda res, fi offcinm dxacori non efl nifi legere evangelium , cur ejus olicium eft tam periculofum, ut dicit Au- guflinus diftind. xt. Ánte omma? He(pondeo Ca», 7. Als, quod non ideo dicitur periculofum , quia habet cpin,. 148. egere evangelium, fed quia diaconus habet in orani: 

Strana 1100
CA ANNO CHRISTI 1433. “ g- 1. Ad. (china € 19, Dift. 29. i« santa s €. a. Grag. lib. 4, Pif. ge r699 floribus fub nomine facerdotis. fra in propo- fo. Secundo dico cum domino Guilielmo Parifienfi in fuo facramentali, capitulo de fa- cro ordine, quod facerdotum officium fuit femper predicare , juxta illud Malach. 2. Za- bia facerdotis cufłodient fcientiam , © łegem de nanu ejus requirent. » Et infra dicit quod fa- cerdos modicam aucloritatem docendi ha- ber, quia datur ei cum fola cura anima- rum, tamquam annexum , lx tunc enim tenetur docere. populum fibi commiffum : nunquim famcn dicitur eis in fua ordina- tione, Ite, docete, & predicate: docere e- nim & predicare eft fpeciale officium — epi- 9» (P » w » + v N » dicirur : Ire , praedicate populis. Hee ille . Lt per hoc folventur duo motiva dowini re- plicantis funerius pofita , quia dicit: Sive cum charaQere, five aliter, hoc fcio quod facerdos habet. poteflatem predicandi: & probat primo fic: Quia fi non, cur cantaretur in eorum or- dinatione: Xie ih orbem ? Ad hoc dico, quod ego qu&efvi a multis epiftepis prefentibus & &bfentibus, qui dicunt fe illud non facerc de- cantari; Ínfuper rec in rationali divinorum re- pernur quidquam de iflo, & ica ron eft oflen- Gale officii. Dico fecundo quod quid in ali- quibus ecclefüs ifta verba decantantut , hoc fit in fine, quando totum officium ell finitum , & presbyteri jam fegregantur ad fe cxuen-C» dum. Tunc cantant clerici: Ite. in| orbem , Se, Et mac dico duo. Primum, quod ifta devotio eft pure cerimonialis , & nou habet ullam efücaciam admiitendi ecs ad przdican- dum. Secundum , quod ifla decantatio non mittit presbyteros : eo quod illi qui cantant non habenr auctoritatem mirtend: eos, nec e- pifcopus potelt mittere nifi per dicecefin fuam , ut dicunt doGores circa cep. Cum ex injun- Go , de hzret . . Àrguit tr. fic: Quia in pontificali dicitur: Oportet. epifcopugi benedicere, precfíe & pra dicare. Dico ur prias, quod ibi oftenditar , quod fit othcium facerdotis . Sed illius officii exfecatio non datur nifi dum cura fibi com- Dle ceflavit; fequitur, Et fic in fede Apoftoli- mittitur, aut aliunde cxíecutio impertiani , Unde dicitur xxiv. queft. x. Miramur; quod aliud e£ poteftas offcii, aliud eft exfecurio . in plerifque eft unum fine altero, ut in mo- nachis, qui habeot officium fed non exfecu- tionem , alli ex fpeciali commifüone: ira di- citur in cap. Adjicimus. Ecce quod finguli facerdotes in füa dedicatione presbyteratus ba- püzandi & praedicandi potellatem accipiunt ; fed cx(ecutionem illius poreftatis non habent, nifi ad raHa affumantur, ficot agens naturale goreniiam habet agendi , fed hou habet exfe- cutionem illins porenti& , hifi hübear mate- riam fbi minilrataín, ut applicat de prædi- ORATIO HENRICI KALTEISEN bi ad literam loquitur de reCoribus & pa- À conclufione , tamen in declaratione , Adhuc Ícoporum , quod in confecrationibus fuis cis B 1100 pro mea conclufione ftant pro me adduda ; quia allegavi feptem rationes , & non refpon- dit mihi ad ultimam: & loco ilius adduco. Wilhelmum de monte Lauduno , qui dicit in rubrica de odiue diaconatus, quod officium diaconi eft pedicare , id e(t, legere recitan- do evangelium & epiflolam , quz funt de no- » vo teflamento ; & fubdit : Nee intelligas quod predicare verbum Dei eis licet ratio ne hujus ordinis , quia folum magıftris in theologia, feu epifcopis , & aliis , qui od hoc oficium, fcilicet predicandi, propter cnram animarum cleói funr, his licct Hee ille . . Sed abfit ur Dionyfius diviniffimus accedat , & quafi diacono officium prædicarionis adfri- bar: nequaquam. Dicit enim dominus Alber- tus ibia. fic, poft verba Dionyfi , quod Dio- » nyfius dicit, quod iffa communia erant in confümmarivis orationibus , fcilicet quibus confecrabantur cpifcopi, presbyteri, & dia- coni, & ifta effe communia: Primum eft, quod fignantur figno crücis, Secundum , quod ad talem ordinem affumantur . Ter- tum, qued ofculantur ommes a fanc, qui adfunt, Quartum , qucd quilibet horum ab epifcopo confecratur. Primum notatur ibi- dem , Signaculum cruciformc , id eft, in modum crucis . Sccundum ibi, Pradicatio id eft, recitatio ex nomine, quod ad ta- lem ordinem affumantur: quia epifcopus di- cebat © fignaater ¢ llle dz facerdotibus in p aus lit, epiftopum divina eum provehente pratia af Sepularites famerur ; 8x (uniliter de aliis , Tertium ibi, »* faluiatio , id eft, ofculaiio; & hic erat ri- » tus confecrationis in primitiva ecclefia: u- nus epifcopus poterat epifcopum copfecra- те. Hec ille. Ex quibus patet, replicantem non anrelle- pią, "T wife Dionyfium — Pradicatio enim dicitur ibi sd, cz. paffive pro recitatione publica ex nominc. Bt deni | ron, quia dicit me truncaflc gloflam , oftendam 8- ipfum truncaffe illam partem gloffz, que to- tam fuam gloflam ,* excitat. Verbum enim ip- ANNO CHRISTI 1433- » s » 2 D v» Dion. Area- pag. dc eccl. hictarrh. c. 3. n 35 » » » 2 a Alius ma- ruícriplus ,- 3» fanAos . » 7 2) » » 2 v LA e" c. Alter liber, excarcet « ca, Ex quo quidam dicunt in. Romana eccle- fia, & de cardinalibus hoc flatutum fervan- dum: hic yero inrelligit generaliter effe pro- hiatum, cum ad legendum evangelium (nt infituti: quod patet ex illo verho, quod di- Cit, Infra Miffarum folernnia. Hzc ibi, 4 ut dicit gloffa quod nullo modo eft dicendum , diaconi officium effe predicare publice , fed iegere evangelium: quod notar textus qui fe- quitur in eodem capitc dicens : » Qua de re » prefenti decreto conftituto , ut in fede hac » fanQi altaris miniflri cantare non debeant. v folumque evangelice lectionis officium in- » fra Miffarum folemnia exfolvant . Hac ibi; d Forre, ubi dict. catlone fanétus Thomas quodlibeto duodeci- E Nota , dicit, quod iolum le&ionis evangelis mo, queílione deciraa o&lava, articulo 29. ut predictum eft, Ge Circa tertium corollarium de diaconibus di- cit, quod mea propofitic non fuit contraria. fie, & ego dixi tunc quod fic: quia licet non dicat in conchifione de precepto , ramen ex- ponit ly, Debet, capi preceptive. Dicit me trunzaffe gioffam , In fandla ; dico quod ver- ba fuperflaa caveo: recepi quod deferviret mihi, omifi quo non indigerem : & tamen po- fuit contrarium ejus quod pofui, íi non in cx officium exíolvant; quod prius dixit prie- dicare ; & fic ipfe truncavit textam cum glof- fa fatis prejudicialiter. Patet crgo, quod mfi diaconi fmt cufati non convenit eis abíqueli- centia fpeciali predicare. Sed dicit replicans: Miranda res, fi offcinm dxacori non efl nifi legere evangelium , cur ejus olicium eft tam periculofum, ut dicit Au- guflinus diftind. xt. Ánte omma? He(pondeo Ca», 7. Als, quod non ideo dicitur periculofum , quia habet cpin,. 148. egere evangelium, fed quia diaconus habet in orani: 

Strana 1101
ANNO CHRISTI 1433. 1:0] ommibus, qux aguntur in facramentis Chrifli ; fcilicet in chrifmate, in patena & calice, & fic de fingulis, ut patet in capite, Perledis : diflinctione xxv. & in cap. clericos ; diftin- Élione xxi. Sicut in facerdotibus confecratio , ita in diacono miniflerii difpeníatio. Et cum periculofum fit gerere officium facerdotii pro- pter facrum ordinem , quem habet , ut cafte vivat , bonam yitam ducat, & facramenta di- gne tractet; fic & omnia illa exiguntur in diacono: & ramen multi funt presbyteri, qui non tenentur przdicare ; nihilominus officium torum eft periculofüm propter ordinis emi- nentiam, & eorum, que ad ordinem requi- runtur presbyteralem : fic & in diacono. Circa quartum corollarium ponit, ur dicit, mihi oppofitum , fcilicet quod congruit valde multos effe praedicantes , etiamfi non tot fiut populo miffantes ; fimul ambo haberi non pol funt: dixi enim fic inter cetera; Sciendum tamen , quod jn calu forte effet laudabilius predicare ej, qui habet audłoritarem , quam miflare ; fcilicer fi effet populus inürmus & infidelis in his, que credere vel agere tenen- tur. Tunc fi ralis facerdos. (imul: utrumque fa- cere non poffet potius effet ei predicandum , quam mifllandum . Er tunc diceretur predica- re effe melius , quam miffare , non. (implici- ter & abfolute , fed flante tali conditione: & fic fecundum perfecto , fcilicet in ordine ad talem popu- lum infirmam & ægrotantem; ficut bonam vinum licet de fe fit melius quam aqua, ta- men aqua melior cft febicitanri . Verumta- men COTm juniter. a&us miffandi non repugnat aftui predicandi : imo fimul flant, & unus ordinatur ad alium , ficut predicatio ordina- tur ad hoc, ut populus devotius preparetur und audiendum Miffam ; in cujus fgnum pre- dicatio folet communiter fieri. ante clevatio- nem , fcilicet^poft evangelium . .Sed populo jam bene converío , dixi, utilius eít fepe miffare, & interdum predicare ; quam quoti- die predicare ; & raro miffare, DE LIBERA PREDICATIONE VERBI DEI. ew. omnibus affiftere presbyter, & minifirare in A tilior Btis hominis : quid cederet perfeflins minvSG Det, juxta illud Joangis 1 1102 eft quam ejus predicatio ; non enim quod pluries ft, de eo melius eft , fed im- perfecius, ut declaravit. Àd Apoftolos & ec- clefiam primitivam , an illi fæpius prædicave- rint vel celebraverint , neício : Credo quod quotidie celebraverunt, nam fideles quotidie communicaverunt ; de Confecratione , diftin- &ione zz. Peracta; ergo & Apoftoli. Nec eft verifimile quod Apoftoli induxiffent populum ad quotidie comumunicandum , nifi hoc etiam exemplo oftendiflent , & ipfi miffando cele- braťfen: . Unde, Zr erant perfeverantes in ora- üone , & fractione panis . Ad fecundam , ubi arguit :- Illud valde con- gruit populo, quod eft pabulum dignioris par- fed hoc eff verbnm Dei. Re- fpoundeo, quod non minus cff pabulum. ani- me auditio Miffa, per quam homo incorpo- ratur Chrifto, ut diQum eft. Ad tertiam : Iilud plus congruit populo , per quod plures convertuntur ad fidem: fed tale eff przdicatio; ergo, &c. Refpondeo , quod in cetu, whi populus indigeret conver- ti, & facerdas non poffet utrumque fimul fa- cere , celebrare , & predicare , potius effet predicandum , quam celebrandum , Àd quartam ; Illud plus congruit populo per quod generantur in filios Dei, fed hoc eft predicatio. Refpondeo , quod ubi popu- pulus effet extra idem , & fic non effent filii t. Dedit eis potefla~ tem filios Dci fieri , his qui credunt in nomine ejus , utilior effet praedicatio: fed dum funt fli Dei per fdem , ut tnnc eff populus in fide fundatus , utilior eft celebratio. Dico e- tiam quod mifftio in hoc excedit predica tionem , quia praedicatio tantum convertit vie vos, celebratio Miffe etiam adjuvat defans G&os. In plerifque tamen prædicatio & Mifia fe habent adinvicem , ut excedentia & exceffa. Ad quintam: filud plus congruit populo , cujus exfecutionem Dominus ftri£lius pr&ce- pit fieri: fed hc. fuit predicatio . Refpon- ANNO CHRISTI 3433. deo, quod Dominus non minus precepit A- poftolis Miffas celebrare » "quam predicare . Quod autem inter cxtera dicir, quod negli-D Nam ficut precepit dicens : unes pradicate y Mans; i& genti Chriftiani populi plus purgantur per a- lia, quam per Miffarum confuetudinalem au- ditionem , puta per eleemofynarum largitio- nem , verbi Dei devotam audiüonem , eu- chariffig communionem ; dico quod hoc ali- quando fallit , quod plus purgantur per ifta, quam per Miffarum auditionem : quia fepe cum majori devotione & difpofitione audit Miffam, quam faceret alie illa , vel alierum ex his: & fic percipit effectum fpiritualis com- munionis & incorporationis Corpotis Chrifti . Unde non folum facexdos, fed & circumftan- . tes dicuntur communicantes. Idco licet ipfe folus communicet , tumen in plurali orat, di- cens: Purificent nos quelumus Domine facra. É pus če fanguis Jeín Chrifti. De confecratio- menta, que fumpfimus. Ád rationes in con- trarium addučtas. | Ad 1. Illud plus congruit. populo , cujus e- xemplum Chriftus, Apoftoli , & primitiva ec- clefia in fe plus offendunt: fed illi plus præ- dicarunt , quam miffarunt ; ergo ; €c. Refpon- deo quoad Chrium , non fequitur : Chriftus pluries praedicavit , & tantum. femel miffavit . ergo utilius eft predicare, quam miffarc. Quia wt predi, Chriftus rantum femcl paffus eft, & pluries predicavir ; & tamen ejus. paffio u- ita precepit: Joc facite in meam. commemore- tionem . Tamen comparationibus omiffs , te- nemus cum beato Auguflino , quafiione x. Tnterrogo ; quod non minus eft verbum Dei, quam Corpus Chrifti: fecundum glodam , compungi hominem, ut omnia peccata per verbum Chrifii quandoque tollantur ; Sed » per Corpus Chrifti venialia tantum toilun- tur, ut de confecratione diftinétione 2. cap. Tteratur.: & capite, Quotidie . Hzc ille . Tamen inter omnia grata Deo Patri, gra- tifimum eft facrum Miffe officium; nihil e- nim in facrificiis majus effe poreft quam Gor- ne , difl. 17. Nihil. Circa quintum corollarium inter cærera dif famatoria dicit de templis & akaribus: Sic putant cnim coeci duces cum coeco populo > quod yerus Dei cultus & honor , aur fan&o- rum laus confillat in ampla templorum ftu Aura, aut in altarium. fplendida multitudine , &c. Pro certo dico quod non mirum fi pope lus audiens talia predicare facerdotes, frangit templa , evertit altaria , deftruitque fanéta Vere ita eft, ficat dominus replicans dixit ia uno Luc. 23. hoc modo ; quod plures convertit, & facit. 

Strana 1102
ANNO CHRISTI 1433. 1:0] ommibus, qux aguntur in facramentis Chrifli ; fcilicet in chrifmate, in patena & calice, & fic de fingulis, ut patet in capite, Perledis : diflinctione xxv. & in cap. clericos ; diftin- Élione xxi. Sicut in facerdotibus confecratio , ita in diacono miniflerii difpeníatio. Et cum periculofum fit gerere officium facerdotii pro- pter facrum ordinem , quem habet , ut cafte vivat , bonam yitam ducat, & facramenta di- gne tractet; fic & omnia illa exiguntur in diacono: & ramen multi funt presbyteri, qui non tenentur przdicare ; nihilominus officium torum eft periculofüm propter ordinis emi- nentiam, & eorum, que ad ordinem requi- runtur presbyteralem : fic & in diacono. Circa quartum corollarium ponit, ur dicit, mihi oppofitum , fcilicet quod congruit valde multos effe praedicantes , etiamfi non tot fiut populo miffantes ; fimul ambo haberi non pol funt: dixi enim fic inter cetera; Sciendum tamen , quod jn calu forte effet laudabilius predicare ej, qui habet audłoritarem , quam miflare ; fcilicer fi effet populus inürmus & infidelis in his, que credere vel agere tenen- tur. Tunc fi ralis facerdos. (imul: utrumque fa- cere non poffet potius effet ei predicandum , quam mifllandum . Er tunc diceretur predica- re effe melius , quam miffare , non. (implici- ter & abfolute , fed flante tali conditione: & fic fecundum perfecto , fcilicet in ordine ad talem popu- lum infirmam & ægrotantem; ficut bonam vinum licet de fe fit melius quam aqua, ta- men aqua melior cft febicitanri . Verumta- men COTm juniter. a&us miffandi non repugnat aftui prædicandi : imo fimul flant, & unus ordinatur ad alium , ficut predicatio ordina- tur ad hoc, ut populus devotius preparetur und audiendum Miffam ; in cujus fgnum pre- dicatio folet communiter fieri. ante clevatio- nem , fcilicet^poft evangelium . .Sed populo jam bene converío , dixi, utilius eít fepe miffare, & interdum predicare ; quam quoti- die predicare ; & raro miffare, DE LIBERA PREDICATIONE VERBI DEI. ew. omnibus affiftere presbyter, & minifirare in A tilior Btis hominis : quid cederet perfeflins minvSG Det, juxta illud Joangis 1 1102 eft quam ejus predicatio ; non enim quod pluries ft, de eo melius eft , fed im- perfecius, ut declaravit. Àd Apoftolos & ec- clefiam primitivam , an illi fæpius prædicave- rint vel celebraverint , neício : Credo quod quotidie celebraverunt, nam fideles quotidie communicaverunt ; de Confecratione , diftin- &ione zz. Peracta; ergo & Apoftoli. Nec eft verifimile quod Apoftoli induxiffent populum ad quotidie comumunicandum , nifi hoc etiam exemplo oftendiflent , & ipfi miffando cele- braťfen: . Unde, Zr erant perfeverantes in ora- üone , & fractione panis . Ad fecundam , ubi arguit :- Illud valde con- gruit populo, quod eft pabulum dignioris par- fed hoc eff verbnm Dei. Re- fpoundeo, quod non minus cff pabulum. ani- me auditio Miffa, per quam homo incorpo- ratur Chrifto, ut diQum eft. Ad tertiam : Iilud plus congruit populo , per quod plures convertuntur ad fidem: fed tale eff przdicatio; ergo, &c. Refpondeo , quod in cetu, whi populus indigeret conver- ti, & facerdas non poffet utrumque fimul fa- cere , celebrare , & predicare , potius effet predicandum , quam celebrandum , Àd quartam ; Illud plus congruit populo per quod generantur in filios Dei, fed hoc eft predicatio. Refpondeo , quod ubi popu- pulus effet extra idem , & fic non effent filii t. Dedit eis potefla~ tem filios Dci fieri , his qui credunt in nomine ejus , utilior effet praedicatio: fed dum funt fli Dei per fdem , ut tnnc eff populus in fide fundatus , utilior eft celebratio. Dico e- tiam quod mifftio in hoc excedit predica tionem , quia praedicatio tantum convertit vie vos, celebratio Miffe etiam adjuvat defans G&os. In plerifque tamen prædicatio & Mifia fe habent adinvicem , ut excedentia & exceffa. Ad quintam: filud plus congruit populo , cujus exfecutionem Dominus ftri£lius pr&ce- pit fieri: fed hc. fuit predicatio . Refpon- ANNO CHRISTI 3433. deo, quod Dominus non minus precepit A- poftolis Miffas celebrare » "quam predicare . Quod autem inter cxtera dicir, quod negli-D Nam ficut precepit dicens : unes pradicate y Mans; i6 genti Chriftiani populi plus purgantur per a- lia, quam per Miffarum confuetudinalem au- ditionem , puta per eleemofynarum largitio- nem , verbi Dei devotam audiüonem , eu- chariffig communionem ; dico quod hoc ali- quando fallit , quod plus purgantur per ifta, quam per Miffarum auditionem : quia fepe cum majori devotione & difpofitione audit Miffam, quam faceret alie illa , vel alierum ex his: & fic percipit effectum fpiritualis com- munionis & incorporationis Corpotis Chrifti . Unde non folum facexdos, fed & circumftan- . tes dicuntur communicantes. Idco licet ipfe folus communicet , tumen in plurali orat, di- cens: Purificent nos quelumus Domine facra. É pus če fanguis Jeín Chrifti. De confecratio- menta, que fumpfimus. Ád rationes in con- trarium addučtas. | Ad 1. Illud plus congruit. populo , cujus e- xemplum Chriftus, Apoftoli , & primitiva ec- clefia in fe plus offendunt: fed illi plus præ- dicarunt , quam miffarunt ; ergo ; €c. Refpon- deo quoad Chrium , non fequitur : Chriftus pluries praedicavit , & tantum. femel miffavit . ergo utilius eft predicare, quam miffarc. Quia wt predbi, Chriftus rantum femcl paffus eft, & pluries predicavir ; & tamen ejus. paffio u- ita precepit: Joc facite in meam. commemore- tionem . Tamen comparationibus omiffs , te- nemus cum beato Auguflino , quafiione x. Tnterrogo ; quod non minus eft verbum Dei, quam Corpus Chrifti: fecundum glodam , compungi hominem, ut omnia peccata per verbum Chrifii quandoque tollantur ; Sed » per Corpus Chrifti venialia tantum toilun- tur, ut de confecratione diftinétione 2. cap. Tteratur.: & capite, Quotidie . Hzc ille . Tamen inter omnia grata Deo Patri, gra- tifimum eft facrum Miffe officium; nihil e- nim in facrificiis majus effe poreft quam Gor- ne , difl. 17. Nihil. Circa quintum corollarium inter cærera dif famatoria dicit de templis & akaribus: Sic putant cnim coeci duces cum coeco populo > quod yerus Dei cultus & honor , aur fan&o- rum laus confillat in ampla templorum ftu Aura, aut in altarium. fplendida multitudine , &c. Pro certo dico quod non mirum fi pope lus audiens talia predicare facerdotes, frangit templa , evertit altaria , deftruitque fanéta Vere ita eft, ficat dominus replicans dixit ia uno Luc. 23. hoc modo ; quod plures convertit, & facit. 

Strana 1103
——————— VO C ORATIO HENRI 1103 funt ma- Á orollarie ; caufæ ruina populi ANNO xime facerdotes mali, przferńm hæretici pef= CHRISTI 3433 fimi, præambuli Antichrifi, qui quidquiá Chri- fli nomini confecracum eft, Antichrifti more demoliri conantur . Et in' tantis facrilegiis , cum quid agam cgo ignoro , boc mihi zefi- dui eft, ad omnipotentem oculos erigere cor- dis: & clamantem exaudiet me, fecundum magnam gloriam fuam , orantem illud pfal- mifte : Deus, venerunt genies im herediatem tuam , polluerunt zemplum fanttum iuum , po- fuerunt Terufaiem in pomorum çuflodiem. Red de vicinis noflris fepuplum in finum eorism , im- properium ipforum , quod exprobraverunt übiB Domine , nos autem populys tuus & oves pa feue tus confitebimur in fæculym . Amen. Circa fextum corollarium: Cuicumque ex cawía rationabili Papa prohiberet officium pre- dicandi fub excommunicationis fententia, illa teneretur obedire. Probayi ex praxi Cheifüi , & fuorum Apoftolorum , ex concilio iicz- no , Qarthaginenf , Gc alüs : a£ capite , Cum ex injundo ; & fententialiser conclu- fi, quomodo «nico Sole , id eft , ecclefia univeríalis aucloritate , omnia fuaram difpu- gationum allegata poteram exficcare , ficut beatus Hieronymus poft longam difposatio-C nem dizit ad' Luciferianum . RefponGonem nullam zeportavi:, & optime, quia fpera quod confentiat veritati 3 me irefragabiliter grohate- In feptimo corollario mea mihi condefcen- dit, & fe correxit , quia primo péfuit, quod propter fcandalum perverforum non eflet o- mittenda predicatia. Nunc declarat fe , di- cens, ficut ego pofui, quod non fimpliciter , fed aliquando poffunt ad tempus propter fcan- dalum pnfllorum. Hoc ego conceffi , & £cci- turis multis probavi. amen quia non ob. flante illa declaratione , probat primam con- D clufionem tripliciter; ego refpondeo ad r. ar- .ticulum: Nuilum preceptum Domini propter fcandalum perverforum eff omittendum - fed fdelis praedicato verbi Dei efl preceptum Do- muni: ergo, &c. Refpondeo quod im tali ca- fu, ubi, ut dixi in prima pofitione , omnes fcandalizantur de prædicatione, non cft pre- ceptum Domini predicare ; imo eít prece- pium ejus pro tunc iacere, juxta illud Matth, 7. Nolite fandum dare canibus , fecundum ex- pofitionem beatorum Clyryfoftomi & Auguftini, Ad 2. Oblatio venerabilis facri euchariftiæ non cft omittenda propter fcandalum perver- E forum, ergo nec praedicatio, Refpondeo quod in cafy ubi celebrans icandalizaret aliquem , wmtpote, ut Íi effer publicus concubinarius , vel fimili crimine notorio conviftus, deberet prius a celebratione abftinere , quam in fcan- datizatione celebrare , Ad 3. Pabulum fidelium non eft omittendum propter fcamdalum per- veifarum ; fed predicare ef hujufmodi. Re fpondeo quod in cafu fcandali praedicatio nog i104 CI KALTEISEN eft pabulum fcandalizatorum , pofirione alias, ex Petro de Palude . . Ín corollario octavo increpat me, quo di» xi, pralatos & epifcopos poffe per fe vel per alios in certis cafibus farisfacere officio predi cationis; ubi ipfe vult qnod per fe tencantur : & dicit, qnod non ailimat me aliud velle , niü pralaros liberare & excufare a fideli verbi Dei annuntiatione , Refpondeo quod nunquam menüs mem fuit hoc, fed füfpicionem fuam exomuit. Sepe enim dixi officium epifcopoz rum effe pradicare verbum Dei : fed intende illud quod dicimr' libro tertio de offic. ord. cap. decimo quinto . Ínter cetera qua ad falutem animarum fpecant populi Chriftiz- ni, pabulum verbi Dci maxime nofcitur ei neceffarium : quia ficut corpus materiali , ita anima fpirituali cibo nutritur: eo quod noa ju folo pane vivit homo , fed in om- ni verbo, quod procedit ex org Dei. Un- de cum fiepe cantingat quod epilcopi pro- pter fuas occupariones multiplices, vel in- vaietudines corporales , aut hofüles incur- fus , feu occaliones alias; ( nec dicamus de- feftum fcientie , quod in eis reprobandum eft omnino, ncc de cetero toleraodum ; ) per feipios non fuficiunt miniftrare popula verbum Dei, maxime per amplas dicecefes & diffufas; generali conftitutione fancimué, » ut epifcopi viros idoneos ad fancte predi- e cationis officium falubrirer exfequendum af- ? fumant, potentes iu opere & fermone . » liac ibi, Ibi enim romprehenduntur pene cafus quos pofui, in quibus pro loco & tem» pore juxta negotiorum Concurrentium — yarie« tatem, poffunt prælari prædicationis officio per alios providere. . Hzc fuur, que cgo frzter Henricus Kaltei« {en , ordinis fratrum Predicatorum , facre theologie profeffor, ac pravitatis heerctice ing quifitor, vobis Bohemis confcripfi, pro veftra reduCione ad unitatem fan&e univerfalis ec» clefiæ, pro veftra eruditione juxta mihi mi- niftraja in 23. articulo , fcilicet de verhi Dei libera prædicatione. Hæc audiftis, quælo cor- de credatis, & ore confiteamini : ut fruGum æternæ beatitudinis confequi mereamini, juxta thema in hujus replice principio affumptum » fcilicet, Aa qui audiunt verbum De , & cu- » v » » 5 » >$ > % s » » N » » > m flodiunt iud. Prafcripta autem fingula huic facrofanCte generali fynodo Bafileenfi offero sorrigenda, eujus judicio me fubjicio pet o- mnia. ' "Éermünata fuit hec replica in pr&fentia a £ri concilii & Bohemorum recitata anne MCCCCXXXIH. in hebdomade poenofa , cen lerrime 8t abrupte coile&a prppter nimiam fe. ftinantiam Bohemorum ad recedendum deg propinum requirit corceftorem | Et hic efó finis materie, videlicet asticuli tertii. Deus gloriofus fi benediFus in facula, | faculorum . Amen, s JOAN. ut deduxi in -——————— ANNO CHRISTE 3633- 

Strana 1104
——————— VO C ORATIO HENRI 1103 funt ma- Á orollarie ; caufæ ruina populi ANNO xime facerdotes mali, przferńm hæretici pef= CHRISTI 3433 fimi, præambuli Antichrifi, qui quidquiá Chri- fli nomini confecracum eft, Antichrifti more demoliri conantur . Et in' tantis facrilegiis , cum quid agam cgo ignoro , boc mihi zefi- dui eft, ad omnipotentem oculos erigere cor- dis: & clamantem exaudiet me, fecundum magnam gloriam fuam , orantem illud pfal- mifte : Deus, venerunt genies im herediatem tuam , polluerunt zemplum fanttum iuum , po- fuerunt Terufaiem in pomorum çuflodiem. Red de vicinis noflris fepuplum in finum eorism , im- properium ipforum , quod exprobraverunt übiB Domine , nos autem populys tuus & oves pa feue tus confitebimur in fæculym . Amen. Circa fextum corollarium: Cuicumque ex cawía rationabili Papa prohiberet officium pre- dicandi fub excommunicationis fententia, illa teneretur obedire. Probayi ex praxi Cheifüi , & fuorum Apoftolorum , ex concilio iicz- no , Qarthaginenf , Gc alüs : a£ capite , Cum ex injundo ; & fententialiser conclu- fi, quomodo «nico Sole , id eft , ecclefia univeríalis aucloritate , omnia fuaram difpu- gationum allegata poteram exficcare , ficut beatus Hieronymus poft longam difposatio-C nem dizit ad' Luciferianum . RefponGonem nullam zeportavi:, & optime, quia fpera quod confentiat veritati 3 me irefragabiliter grohate- In feptimo corollario mea mihi condefcen- dit, & fe correxit , quia primo péfuit, quod propter fcandalum perverforum non eflet o- mittenda predicatia. Nunc declarat fe , di- cens, ficut ego pofui, quod non fimpliciter , fed aliquando poffunt ad tempus propter fcan- dalum pnfllorum. Hoc ego conceffi , & £cci- turis multis probavi. amen quia non ob. flante illa declaratione , probat primam con- D clufionem tripliciter; ego refpondeo ad r. ar- .ticulum: Nuilum preceptum Domini propter fcandalum perverforum eff omittendum - fed fdelis praedicato verbi Dei efl preceptum Do- muni: ergo, &c. Refpondeo quod im tali ca- fu, ubi, ut dixi in prima pofitione , omnes fcandalizantur de prædicatione, non cft pre- ceptum Domini predicare ; imo eít prece- pium ejus pro tunc iacere, juxta illud Matth, 7. Nolite fandum dare canibus , fecundum ex- pofitionem beatorum Clyryfoftomi & Auguftini, Ad 2. Oblatio venerabilis facri euchariftiæ non cft omittenda propter fcandalum perver- E forum, ergo nec praedicatio, Refpondeo quod in cafy ubi celebrans icandalizaret aliquem , wmtpote, ut Íi effer publicus concubinarius , vel fimili crimine notorio conviftus, deberet prius a celebratione abftinere , quam in fcan- datizatione celebrare , Ad 3. Pabulum fidelium non eft omittendum propter fcamdalum per- veifarum ; fed predicare ef hujufmodi. Re fpondeo quod in cafu fcandali praedicatio nog i104 CI KALTEISEN eft pabulum fcandalizatorum , pofirione alias, ex Petro de Palude . . Ín corollario octavo increpat me, quo di» xi, pralatos & epifcopos poffe per fe vel per alios in certis cafibus farisfacere officio predi cationis; ubi ipfe vult qnod per fe tencantur : & dicit, qnod non ailimat me aliud velle , niü pralaros liberare & excufare a fideli verbi Dei annuntiatione , Refpondeo quod nunquam menüs mem fuit hoc, fed füfpicionem fuam exomuit. Sepe enim dixi officium epifcopoz rum effe pradicare verbum Dei : fed intende illud quod dicimr' libro tertio de offic. ord. cap. decimo quinto . Ínter cetera qua ad falutem animarum fpecant populi Chriftiz- ni, pabulum verbi Dci maxime nofcitur ei neceffarium : quia ficut corpus materiali , ita anima fpirituali cibo nutritur: eo quod noa ju folo pane vivit homo , fed in om- ni verbo, quod procedit ex org Dei. Un- de cum fiepe cantingat quod epilcopi pro- pter fuas occupariones multiplices, vel in- vaietudines corporales , aut hofüles incur- fus , feu occaliones alias; ( nec dicamus de- feftum fcientie , quod in eis reprobandum eft omnino, ncc de cetero toleraodum ; ) per feipios non fuficiunt miniftrare popula verbum Dei, maxime per amplas dicecefes & diffufas; generali conftitutione fancimué, » ut epifcopi viros idoneos ad fancte predi- e cationis officium falubrirer exfequendum af- ? fumant, potentes iu opere & fermone . » liac ibi, Ibi enim romprehenduntur pene cafus quos pofui, in quibus pro loco & tem» pore juxta negotiorum Concurrentium — yarie« tatem, poffunt prælari prædicationis officio per alios providere. . Hzc fuur, que cgo frzter Henricus Kaltei« {en , ordinis fratrum Predicatorum , facre theologie profeffor, ac pravitatis heerctice ing quifitor, vobis Bohemis confcripfi, pro veftra reduCione ad unitatem fan&e univerfalis ec» clefiæ, pro veftra eruditione juxta mihi mi- niftraja in 23. articulo , fcilicet de verhi Dei libera prædicatione. Hæc audiftis, quælo cor- de credatis, & ore confiteamini : ut fruGum æternæ beatitudinis confequi mereamini, juxta thema in hujus replice principio affumptum » fcilicet, Aa qui audiunt verbum De , & cu- » v » » 5 » >$ > % s » » N » » > m flodiunt iud. Prafcripta autem fingula huic facrofanCte generali fynodo Bafileenfi offero corrigenda, eujus judicio me fubjicio pet o- mnia. ' "Éermünata fuit hec replica in pr&fentia a £ri concilii & Bohemorum recitata anne MCCCCXXXIH. in hebdomade poenofa , cen lerrime 8t abrupte coile&a prppter nimiam fe. ftinantiam Bohemorum ad recedendum deg propinum requirit corceftorem | Et hic efó finis materie, videlicet asticuli tertii. Deus gloriofus fi benediFus in facula, | faculorum . Amen, s JOAN. ut deduxi in -——————— ANNO CHRISTE 3633- 

Strana 1105
gros ANNO CHRISTI 1335. Ex sodem twn 4. Hen- . fici Cauifii. ВЛ, 69. g. WeB. V2 Lfalm. 35 Attor 13» €, Pete, 4, Bale. 69. JOANNIS D ARCHIDIACONI E POLEMAR d BARCINONENSIS, Apoftolici palatii caufarum Anditoris. o RE À T I ©, Qua in concilio Baffleen£ anao MCCCCXXXIU. per dies tres refutavit quartum | articulum Boheinorum , de civoilà dominio clericorum ,'quem propofuit per triduum Petrus Rayne Anglus. EUS im adjutorium meum intende, Domi- D ne ad adjuvendum me feflina. Excelfus ille propheta David, de quo fctiptum novi- mus, Deum dixiffe quod invenerit hominem fecundum cor fuum, fic fuz humnilitati om- nium virtutum folido fundamento ‘ fixus - fla- bat, ut nihil de fuis viribus ingeniove pra- fümeret: tamquam in fe deficiens, divinum ad fe poícebat adjutorium feflinare ; & velat imbecillis infans, qui eti manu tepbeatur a matre, nihB fui corpufculi fragilitati confifue, dum gremio ejus toto corpore non inhewet, matrem inclamitat; & palpitando tremens in- herere feftinat. Sic ineulcara petitione. Deum in adjutorium ejus intendere, & ipfua Deum ad adjuvandum fe feflinare depoícit. Hanc Prophete, Deoque accepü viri vocem fancta xnater ecclefia. per omnes dies in fingulis di- vinorum cfüciorum exordiis laudabili more exhibendam affumit. Nec immerito ad divi- nas landes accedens, Dei auxilium deprecatur, fciens quod adverfarius nofter, gui juxta bea- ü Petri doctrinam , cir€git, querens quem de- vworet, füüc infremit vehementius, tunc in- fiantius faas moliur infidias, cum divims ob- fequiis appropinquare nos cernit. Hinc Sapiens ait; Fili, accedens ad fercuutem De, fla in juftitia , & timore , & prepara animam tuam ad denrasionem , Vcclefiaftici 11. capitulo.. At ego hominum minimus aggrefurus hoc tam grande negotium, maiis mee morem {ervabo, ur pro divini auxilii imploratione ip- A Gregori, Thoma Cantuarienfis, cetesique fan- €i Pontifices, qui in ecclefia Dei, poflquam temporalibus affuit, mirabiliter corufcatis z vos in veftra cauía interpello , affiflize mihi, gloriam veftram defendi depofco : Ve(trum quoque omnium, qui præfentes adeftis, de- vota orationis fufiragia pro me fieri poftulo , atque ut pro omnibus communiter exoremus, dicentes: Adaperiat Dominus cor veffrum in lege fua, & in preceptis fuis ; Ó' faciat расетв in diebus noftris. Amen. Revercndiffimi in Chrifto patres , iliuftriffi- me princeps , ac reverendi in Chrifto patres Bin ecclefia Dei prælatione fungentes, docto- res, atque magifli, ceterique viri perfpicui , qui de univerfis Chriftiani orbis nationibus in hoc loco divine benedictionis in Spiriru fan- €&o congregati eftis ad celebrandum univerfa- lis ecclefie rite congregatum generale conci- lium: Non indigne ferant veflre reverentiæ humili fupplicatione depofco , nec vitio te- merariæ præfumptionis adfcribant, f ex tan- ta doCtifümorum virorum copia ego cunis inferior hoc tam grande negoBum aggredi aufus fum . Та eo namque ftudio, in quo nu- tritus fui à minori affert conftitutia. primum Glocum ut difficiliora majoribus referventur : proprerea , qui primum locum vindicat, non prefumptuofus , fed mapis humilis reputatur: hac'lege fretus, hoc mihi licere puravi. Ego igitur, fi placuerit, primo dicam , & vos de- nuo corrigetis , quoniam hzc eft mentis mec firma fententia, quod orania dicta mez fan- čte matris ecciehæ, & hujus facri concili ipfam reprefentantis, corre&ioni fint. & deter- o 2. Malach e Alteram "x«mplar jer. mori. nationi fübje&a. Nec minim, fi ego fcio- ius hoc dico, cum dod&iffümi ac fíancifhmi Ambrofius, Auguftinus , Hieronymus, ceterie que dodłores ipfius fanCte matris ecclefie de- fam propheticam accipiam vocem. Etfi in di- D terminadioni fubjecerint dicta fua. Ego igitur ďtandis precibus apud judices foiemus patro- worum jamdudum approbatorum infequi for- mas; quanto magis apud Dei majeffatem in offerendis precibus uti decet verbis eorum , os Deo placuiffe cognovimus ;quam maxime que ab ecclefia fan&a catholica Spiritus fan. Gi magifterio docta , funr in quotidiano ufu recepta? Jam jam igituf fanftum David, fan- &tamque matrem ecclefiam imitans , nd te Deus, mundi creator, & prudentiffime gubernator ; iota cordis intentione cum £ducia plena re- currens poftulo atque dico: Deus in adjuto- corrigi & emendari fum paratus, fi quid for- fon proferam minus refte , ima & ex tunc haberi volo pro non diéto. Eft & in alio mentis meæ intentio decla- randa, quod. nihil intendo dicere in inju- riam , contumeliam, vel offenfam domino- rum ambafiatorum inclyti regni Bohemia hic prefentiam , fed cum eorum hona, pace : quod fi forte inadvertenter aliquid dixero , quod in ecrum injuriam vel ‘offenfam vidca- tur fonare ( qvod nullatenus me faćlurum puto, cum non fit ex mco animo ) haberi gium meum intende , $xc. Da Domine mihi fe-E poftulo pro non dico: quoniam teftis mihi eft dium tuarum afRľtricem fapientiam, & noli sme reprobare a pueris tuis, quoniam (fervus tuus fum ego, & filius ancilie tux ecclefiæ fan@æ catholice : da mihi in apertione oris mei fermonem cum fiducit, & ut noram fa- cere cunctis valeam hujus articuli veritatem. Et tu gloriofifma Dei genitrix virgo Maria, vof- que omnes cives fenifalem Civitatis fupernæ, tam. angelici fpiritus quam humani, me fup- plico veítris precibus adjuvate: Silvefter , Concil. Gen. Tom. XXIX. ' Deus, quod nullatenus eos offendere, nec exaiperare cupio, fed placare. À vobis do- .minis ambafiatoribus poftulo gratam & beni- gnam pariter & atrenram andientiam accom- modari fermonibus raeis: quoniam in veritate loqui intendo , & ex caritate, per quam pro veítra falute pariter & honore, non folum mea, fed meipfum impendere fum paratus. Det nobis omnipotens Deus per fuam clemen- dam , fuppliciter poflulo, idem fapere, & in Aaaa una- 

Strana 1106
gros ANNO CHRISTI 1335. Ex sodem twn 4. Hen- . fici Cauifii. ВЛ, 69. g. WeB. V2 Lfalm. 35 Attor 13» €, Pete, 4, Bale. 69. JOANNIS D ARCHIDIACONI E POLEMAR d BARCINONENSIS, Apoftolici palatii caufarum Anditoris. o RE À T I ©, Qua in concilio Bafileenfi anno MCOCCX XX. IT. per dies tres refutaośt quartum articulum Boheinorum , de civoilà dominio clericorum ,'quem propofuit per triduum Petrus Rayne Anglus. EUS im adjutorium meum intende, Domi- D ne ad adjuvendum me feflina. Excelfus ille propheta David, de quo fctiptum novi- mus, Deum dixiffe quod invenerit hominem fecundum cor fuum, fic fuz humnilitati om- nium virtutum folido fundamento ‘ fixus - fla- bat, ut nihil de fuis viribus ingeniove pra- fümeret: tamquam in fe deficiens, divinum ad fe poícebat adjutorium feflinare ; & velat imbecillis infans, qui eti manu tepbeatur a matre, nihB fui corpufculi fragilitati confifue, dum gremio ejus toto corpore non inhewet, matrem inclamitat; & palpitando tremens in- herere feftinat. Sic ineulcara petitione. Deum in adjutorium ejus intendere, & ipfua Deum ad adjuvandum fe feflinare depoícit. Hanc Prophete, Deoque accepü viri vocem fancta xnater ecclefia. per omnes dies in fingulis di- vinorum cfüciorum exordiis laudabili more exhibendam affumit. Nec immerito ad divi- nas landes accedens, Dei auxilium deprecatur, fciens quod adverfarius nofter, gui juxta bea- zi Petri doctrinam , cir€yit, querens quem de- vworet, füüc infremit vehementius, tunc in- fiantius faas moliur infidias, cum divims ob- fequiis appropinquare nos cernit. Hinc Sapiens ait; Fili, accedens ad fercuutem De, fla in juftitia , & timore , & prepara animam tuam ad denrasionem , Vcclefiaftici 11. capitulo.. At ego hominum minimus aggrefurus hoc tam grande negotium, maiis mee morem {ervabo, ur pro divini auxilii imploratione ip- A Gregori, Thoma Cantuarienfis, cetesique fan- €i Pontifices, qui in ecclefia Dei, poflquam temporalibus affuit, mirabiliter corufcatis z vos in veftra cauía interpello , affiflize mihi, gloriam veftram defendi depofco : Ve(trum quoque omnium, qui præfentes adeftis, de- vota orationis fufiragia pro me fieri poftulo , atque ut pro omnibus communiter exoremus, dicentes: Adaperiat Dominus cor veffrum in lege fua, & in preceptis fuis ; Ó' faciat расетв in diebus noftris. Amen. Revercndiffimi in Chrifto patres , iliuftriffi- me princeps , ac reverendi in Chrifto patres Bin ecclefia Dei prælatione fungentes, docto- res, atque magifli, ceterique viri perfpicui , qui de univerfis Chriftiani orbis nationibus in hoc loco divine benedictionis in Spiriru fan- €&o congregati eftis ad celebrandum univerfa- lis ecclefie rite congregatum generale conci- lium: Non indigne ferant veflre reverentiæ humili fupplicatione depofco , nec vitio te- merariæ præfumptionis adfcribant, f ex tan- ta doCtifümorum virorum copia ego cunis inferior hoc tam grande negoBum aggredi aufus fum . Та eo namque ftudio, in quo nu- tritus fui à minori affert conftitutia. primum Glocum ut difficiliora majoribus referventur : proprerea , qui primum locum vindicat, non prefumptuofus , fed mapis humilis reputatur: hac'lege fretus, hoc mihi licere puravi. Ego igitur, fi placuerit, primo dicam , & vos de- nuo corrigetis , quoniam hzc eft mentis mec firma fententia, quod orania dicta mez fan- čte matris ecciehæ, & hujus facri concili ipfam reprefentantis, corre&ioni fint. & deter- o 2. Malach e Alteram "x«mplar jer. mori. nationi fübje&a. Nec minim, fi ego fcio- ius hoc dico, cum dod&iffümi ac fíancifhmi Ambrofius, Auguftinus , Hieronymus, ceterie que dodłores ipfius fanCte matris ecclefie de- fam propheticam accipiam vocem. Etfi in di- D terminadioni fubjecerint dicta fua. Ego igitur ďtandis precibus apud judices foiemus patro- worum jamdudum approbatorum infequi for- mas; quanto magis apud Dei majeffatem in offerendis precibus uti decet verbis eorum , os Deo placuiffe cognovimus ;quam maxime que ab ecclefia fan&a catholica Spiritus fan. Gi magifterio docta , funr in quotidiano ufu recepta? Jam jam igituf fanftum David, fan- &tamque matrem ecclefiam imitans , nd te Deus, mundi creator, & prudentiffime gubernator ; iota cordis intentione cum £ducia plena re- currens poftulo atque dico: Deus in adjuto- corrigi & emendari fum paratus, fi quid for- fon proferam minus refte , ima & ex tunc haberi volo pro non diéto. Eft & in alio mentis meæ intentio decla- randa, quod. nihil intendo dicere in inju- riam , contumeliam, vel offenfam domino- rum ambafiatorum inclyti regni Bohemia hic prefentiam , fed cum eorum hona, pace : quod fi forte inadvertenter aliquid dixero , quod in ecrum injuriam vel ‘offenfam vidca- tur fonare ( qvod nullatenus me faćlurum puto, cum non fit ex mco animo ) haberi gium meum intende , $xc. Da Domine mihi fe-E poftulo pro non dico: quoniam teftis mihi eft dium tuarum afRľtricem fapientiam, & noli sme reprobare a pueris tuis, quoniam (fervus tuus fum ego, & filius ancilie tux ecclefiæ fan@æ catholice : da mihi in apertione oris mei fermonem cum fiducit, & ut noram fa- cere cunctis valeam hujus articuli veritatem. Et tu gloriofifma Dei genitrix virgo Maria, vof- que omnes cives fenifalem Civitatis fupernæ, tam. angelici fpiritus quam humani, me fup- plico veítris precibus adjuvate: Silvefter , Concil. Gen. Tom. XXIX. ' Deus, quod nullatenus eos offendere, nec exaiperare cupio, fed placare. À vobis do- .minis ambafiatoribus poftulo gratam & beni- gnam pariter & atrenram andientiam accom- modari fermonibus raeis: quoniam in veritate loqui intendo , & ex caritate, per quam pro veítra falute pariter & honore, non folum mea, fed meipfum impendere fum paratus. Det nobis omnipotens Deus per fuam clemen- dam , fuppliciter poflulo, idem fapere, & in Aaaa una- 

Strana 1107
mm sn ORATIO JOANN 1107 ANNO_ biliter famulari. Amen. CHRISTI 3433 > Jam ad difputandam articeli materiam ap- propinquans , ne velut ruftieus & agreftis hof- pes illotis manibus ad divinam menfam ac- cedam, brevem praefationem decrevi premit- tere, non peregrinam, fed utique pertractan- de materie fatis confonam:; pro cujus funda- mento fufcipio verbum ex evangelio his die- bus fepius recitato: Ecce pofzus eff lucin rui- mam Č refurreclionem | multorum. in. Ifrael, Luc, ii. cap. Expavefcit anima mea , nimio- que terrore concuütur, audiens verba pro- phetæ hujss, de cujus veritate dubitare non licet: cui tale ab evangelio teftimoniura per- hibetur , quod erg; homo juffus C timoratus , expelians redemptionem Ifrael, & Spiritus fan- Hus erat in eo. Quid dicis fancte propheta? de quo loqueris: Ecce hic pofitus cft , &c. Pla- ne de fefü ad matrem ejus evangclifta di- &um oftendit. Quid hoc? Nonne angelus, qui ejus conceptum ad Jofeph nuntiare ve- nit, dixit, quod pfe faloum faceret. populum fuum a peccatis eorum ?. Mah. 1. Nonne & tu exípe&tans ipfe eras redemptionem Ffrael ? & ad afpe&um ejus, tamquam redemptionem vidiffes Ifrael, exfultafti, & benedixifti Do- minum, dicens: JVunc dimittis feroum iuum Domine , fecundum verbum tuum in pace; Quia viderunt oculi mei falutare tuum , quod parafii ETT IS DE POLEMAR Wnanimitate Gt caritate fum majefłati accepra- A pon in ffrael fecundum fpiritum. toc idem evangelicis teftimoniis comprobemus . dem ipfe Chriftus dixit Joannis v. Vent kora & nunc efi, quando mortu; audient vocem Fili Dei, & qui audient, vivent. Ecce quomodo in re- furre&tionem multo:um , non omniunr , quo- niam qui audienr viveni: audient, ideft, o- bedient: audienr aure cordis, multi enim au- dierant aurc corporum , qui non habuerunt viram, prout Aoguílinus expobens hunc paf- fum air. Addatur aliud teftimonium ex evan- gelio Toanais rx. In judicium ego: in unc mundum veni, ut qui non vident , videant, & qui vident, ceci fiant. Sic ergo in. aliorum re- furre&ionem, & aliorum ruinam. Addamus B& tertium , ut tria finr qui teftimonium dent, juxta canonícam Joannis. Et iftam materiam clarius legimus in evan. gelio Joan. vi. quod. cum Chriftus dixiffer: Nif mandacaveritis, 8xc. mulri difcipulorum dicen- tes, Durus efh hic fermo, & abierunt retro , & remanferunt cum Jefu duodecim. Ecce fermo Dei, qui lux eff vcra, non folum in Ifrael, fed in Chrifli difeipulis, aliis in vitam fuit, aliis in ruinam. Unde Auguflinus fuper Pfal- mo LIV.& habetur de confecratione diftinctio- ne ,, 11. Prima quidem hærefs in difcipulis » Chrifli velut a duritia fermonis ejus falta » €ft. Cum enim diceret: JVif. quis manduca- „ verit, &c. illi non intelligentes dixerunt ad ANNO CHRISTI 34330 Aug, tract. 19. in Joav. cam že De confect. diftinát. 2, Prima bercfit, ante faciem omnium populorum, lumen ad re-C,, invicem , Durus eft lic fermo, & feparave- cap. 44. wełationem gentium, © gloriam plebis tua I- frael ? Si ergo ipfc eft falurare Dei, fi cft lu- zen. ad revelationem gentium, & gloriam plebis lfrael,. quomodo nunc dicis, Fece hic pofitus eff in ruinam? Si dixiffes: Ecce hic po- fitus eft ad. xninam gentium, & refuireClionem frac), dixifles quod fperabant Judei: fed u- trumque dicis in Ifrael . Irael populus Dei erat ; ergo in populo Dei utrumque contigit, quod: aliis erat in refurreQionem, aliis in ruinam, Quid hoc? tahefcere fecifti velut araneam ani- mam meam, Sed & fruftra conturbarur ho- mo: quoniam verba prophetæ mentiri non poffuni, & myflerio magno non carent; vi- 5» runi fe ab illo: remanfit cum duodecim, „„ inftruxir eos: Spiritus eff, inquit, qui wi- vificet , cero nihil prodefb, verba qua locutus fum ad vos, fpiritus & vita. funi. Intellexiftis Ífpiritualiter ? fpiritus, & vita funt. Intellexi- {tis carnaliter ? etiam fic lla fpiritus & vita funt, fed tibi non funt: &c. Et fic prima he- refis 2 fermone Chrifti occafionaliter orta eft propter illorum malam inrelligentiam ; & uni. Joan. 6. verte herefes, que ab initio nalcentis eccie-. fie orte fant. ex hoc procefferunt. Exemplifcemus de aliquibus. Fuerunt qui- dam hzretici vocati Carpoczatiani, qui ex e- vangelio Luce 2. Cum inducerent Jefum pa- deamus, f fuggerente Spiritu fan&o aliquid D rentes ejus, falfum fufcipientes intelle&um , di- capere ex eis poffumus. fefus falutare eft, fefus lumen eft, quomodo falyat ? quomodo illuminat ? utique per fermonem fuum: - quia verbum ejus erat lux ex fe illuminans omnem hominem: fed non omnis homo eft illumina- tus ex eo, non luminis, fed vifus defectu, Unde Origenes: Sicut enim lux, etfi ocu- los debiles turbet , lux eft: hoc modo Salva- tor perfeverat, etfi plurimi corruant ; neque enim eft ejus officium deftructio, fed eorum vefania. Quamobrem non folum ex falute bonorum, fed ctiam cx malorum diffipatio- ne virtus ejus oftenditur. Nam fol quia mul- tum radiat: propterea vifus debiles preci- »* 2 25 > 9 2% » v 297 diftinétionis exguifiram prolationem : prepa- ratio quippe falutis dicitur coram omni po- pulo, fed cafus & fublevatio plurium; divi- num .enim propofitum eft falus fingulorum : Cafus autem & fublevatio confiftit in plurium intentione credentium & non credentium. Jam ut opinor videre incipimus’ quomodo ipfe Jefus, qui pro falute hominum venit in mundum, pofitus eft in aliorum ruinam; & aliorum refurre@ionem in Yírael, fed non ve- se Ifrael; in Iírael fecundum carnem, fed Y^ 2 » >> 75 xerunt Chriftum hominem tantum fuiffe, S de utroque fexu progenitum, contra illum are ticulum fidei, Natus ex Maria Virgine. Tuerunt & alii vocal Cerinthiani, qui ex eo quod dixerat Matthaei v. Non vent folvere legem , dixerunt circumcifionem effe feryan- dam, contra illud. Apoftoli ad Galatas v. Si circumcidamini , Chriflus nihil vobis prodeft , Fuerunt & alii qui fe nominabant Ápofto- licos, quia dicebant fe apoftolicam vitam fer- vare, & neminem poffe falvati, qui proprium poffderer, propter illud verbusa Chrifti, Ni. (E quis renuntroerit ommbus qua po(fidez, xc Horum feGator fuit Manicheus, & etiam Ja- pue turbat. Et Chryfoftomus: Attende autem Elianus Apoftata, qui fub hoc colore Christia» nos fuis facultatibus fpoliabat , Fuerunt & Adamiani, qui ex illo verbo Christi Mathei xix. JV4t efficiamimi ficut pare valus ifle, &c. dicebant quad ad statum pri» mą innocentie oportebat redire , & ideo nu- di orabant. Audivi-aliquando in Bohemia ali- quam fe@am his fimilem fuiffe, qua tamen exfufüata & deleta fuit, Deo graiias. Tuerünt & alii vocati Ánthropomorphite , qui propterea quia legimus in facra fcriptura, Dextera. Dei fecit virtutem, & Terra. fcabellum ge Plate, ei. ifs & 660 

Strana 1108
mm sn ORATIO JOANN 1107 ANNO_ biliter famulari. Amen. CHRISTI 3433 > Jam ad difputandam articeli materiam ap- propinquans , ne velut ruftieus & agreftis hof- pes illotis manibus ad divinam menfam ac- cedam, brevem praefationem decrevi premit- tere, non peregrinam, fed utique pertractan- de materie fatis confonam:; pro cujus funda- mento fufcipio verbum ex evangelio his die- bus fepius recitato: Ecce pofzus eff lucin rui- mam Č refurreclionem | multorum. in. Ifrael, Luc, ii. cap. Expavefcit anima mea , nimio- que terrore concuütur, audiens verba pro- phetæ hujss, de cujus veritate dubitare non licet: cui tale ab evangelio teftimoniura per- hibetur , quod erg; homo juffus C timoratus , expelians redemptionem Ifrael, & Spiritus fan- Hus erat in eo. Quid dicis fancte propheta? de quo loqueris: Ecce hic pofitus cft , &c. Pla- ne de fefü ad matrem ejus evangclifta di- &um oftendit. Quid hoc? Nonne angelus, qui ejus conceptum ad Jofeph nuntiare ve- nit, dixit, quod pfe faloum faceret. populum fuum a peccatis eorum ?. Mah. 1. Nonne & tu exípe&tans ipfe eras redemptionem Ffrael ? & ad afpe&um ejus, tamquam redemptionem vidiffes Ifrael, exfultafti, & benedixifti Do- minum, dicens: JVunc dimittis feroum iuum Domine , fecundum verbum tuum in pace; Quia viderunt oculi mei falutare tuum , quod parafii ETT IS DE POLEMAR Wnanimitate Gt caritate fum majefłati accepra- A pon in ffrael fecundum fpiritum. toc idem evangelicis teftimoniis comprobemus . dem ipfe Chriftus dixit Joannis v. Vent kora & nunc efi, quando mortu; audient vocem Fili Dei, & qui audient, vioent. Ecce quomodo in re- furre&tionem multo:um , non omniunr , quo- niam qui audienr viveni: audient, ideft, o- bedient: audienr aure cordis, multi enim au- dierant aurc corporum , qui non habuerunt viram, prout Aoguílinus expobens hunc paf- fum air. Addatur aliud teftimonium ex evan- gelio Toanais rx. In judicium ego: in unc mundum veni, ut qui non vident , videant, & qui vident, ceci fiant. Sic ergo in. aliorum re- furre&ionem, & aliorum ruinam. Addamus B& tertium , ut tria finr qui teftimonium dent, juxta canonícam Joannis. Et iftam materiam clarius legimus in evan. gelio Joan. vi. quod. cum Chriftus dixiffer: Nif mandacaveritis, 8xc. mulri difcipulorum dicen- tes, Durus efh hic fermo, & abierunt retro , & remanferunt cum Jefu duodecim. Ecce fermo Dei, qui lux eff vcra, non folum in Ifrael, fed in Chrifli difeipulis, aliis in vitam fuit, aliis in ruinam. Unde Auguflinus fuper Pfal- mo LIV.& habetur de confecratione diftinctio- ne ,, 11. Prima quidem hærefs in difcipulis » Chrifli velut a duritia fermonis ejus falta » €ft. Cum enim diceret: JVif. quis manduca- „ verit, &c. illi non intelligentes dixerunt ad ANNO CHRISTI 34330 Aug, tract. 19. in Joav. cam že De confect. diftinát. 2, Prima bercfit, ante faciem omnium populorum, lumen ad re-C,, invicem , Durus eft lic fermo, & feparave- cap. 44. wełationem gentium, © gloriam plebis tua I- frael ? Si ergo ipfc eft falurare Dei, fi cft lu- zen. ad revelationem gentium, & gloriam plebis lfrael,. quomodo nunc dicis, Fece hic pofitus eff in ruinam? Si dixiffes: Ecce hic po- fitus eft ad. xninam gentium, & refuireClionem frac), dixifles quod fperabant Judei: fed u- trumque dicis in Ifrael . Irael populus Dei erat ; ergo in populo Dei utrumque contigit, quod: aliis erat in refurreQionem, aliis in ruinam, Quid hoc? tahefcere fecifti velut araneam ani- mam meam, Sed & fruftra conturbarur ho- mo: quoniam verba prophetæ mentiri non poffuni, & myflerio magno non carent; vi- 5» runi fe ab illo: remanfit cum duodecim, „„ inftruxir eos: Spiritus eff, inquit, qui wi- vificet , cero nihil prodefb, verba qua locutus fum ad vos, fpiritus & vita. funi. Intellexiftis Ífpiritualiter ? fpiritus, & vita funt. Intellexi- {tis carnaliter ? etiam fic lla fpiritus & vita funt, fed tibi non funt: &c. Et fic prima he- refis 2 fermone Chrifti occafionaliter orta eft propter illorum malam inrelligentiam ; & uni. Joan. 6. verte herefes, que ab initio nalcentis eccie-. fie orte fant. ex hoc procefferunt. Exemplifcemus de aliquibus. Fuerunt qui- dam hzretici vocati Carpoczatiani, qui ex e- vangelio Luce 2. Cum inducerent Jefum pa- deamus, f fuggerente Spiritu fan&o aliquid D rentes ejus, falfum fufcipientes intelle&um , di- capere ex eis poffumus. fefus falutare eft, fefus lumen eft, quomodo falyat ? quomodo illuminat ? utique per fermonem fuum: - quia verbum ejus erat lux ex fe illuminans omnem hominem: fed non omnis homo eft illumina- tus ex eo, non luminis, fed vifus defectu, Unde Origenes: Sicut enim lux, etfi ocu- los debiles turbet , lux eft: hoc modo Salva- tor perfeverat, etfi plurimi corruant ; neque enim eft ejus officium deftructio, fed eorum vefania. Quamobrem non folum ex falute bonorum, fed ctiam cx malorum diffipatio- ne virtus ejus oftenditur. Nam fol quia mul- tum radiat: propterea vifus debiles preci- »* 2 25 > 9 2% » v 297 diftinétionis exguifiram prolationem : prepa- ratio quippe falutis dicitur coram omni po- pulo, fed cafus & fublevatio plurium; divi- num .enim propofitum eft falus fingulorum : Cafus autem & fublevatio confiftit in plurium intentione credentium & non credentium. Jam ut opinor videre incipimus’ quomodo ipfe Jefus, qui pro falute hominum venit in mundum, pofitus eft in aliorum ruinam; & aliorum refurre@ionem in Yírael, fed non ve- se Ifrael; in Iírael fecundum carnem, fed Y^ 2 » >> 75 xerunt Chriftum hominem tantum fuiffe, S de utroque fexu progenitum, contra illum are ticulum fidei, Natus ex Maria Virgine. Tuerunt & alii vocal Cerinthiani, qui ex eo quod dixerat Matthaei v. Non vent folvere legem , dixerunt circumcifionem effe feryan- dam, contra illud. Apoftoli ad Galatas v. Si circumcidamini , Chriflus nihil vobis prodeft , Fuerunt & alii qui fe nominabant Ápofto- licos, quia dicebant fe apoftolicam vitam fer- vare, & neminem poffe falvati, qui proprium poffderer, propter illud verbusa Chrifti, Ni. (E quis renuntroerit ommbus qua po(fidez, xc Horum feGator fuit Manicheus, & etiam Ja- pue turbat. Et Chryfoftomus: Attende autem Elianus Apoftata, qui fub hoc colore Christia» nos fuis facultatibus fpoliabat , Fuerunt & Adamiani, qui ex illo verbo Christi Mathei xix. JV4t efficiamimi ficut pare valus ifle, &c. dicebant quad ad statum pri» mą innocentie oportebat redire , & ideo nu- di orabant. Audivi-aliquando in Bohemia ali- quam fe@am his fimilem fuiffe, qua tamen exfufüata & deleta fuit, Deo graiias. Tuerünt & alii vocati Ánthropomorphite , qui propterea quia legimus in facra fcriptura, Dextera. Dei fecit virtutem, & Terra. fcabellum ge Plate, ei. ifs & 660 

Strana 1109
ANNO CHRISTI 2633. Joon. 13. Luc. 16. Marb, 19. Bare. 16. Difinft, 30, Sé qui filié, cap. 1, 2 & #44, Čop. 64. 1169 hàbere humana membra, contra illud Joannis rv. Deus fpiritus. eft . Fuerunt fferacleonite , dicentes omnia con- filia perfectionis data a Chrifto in evangelio, effe obligatoria omnium. Chriflianorum ;. mo- nachos tantum recipiebanr, & canjugia ref- puebant. Fuerunt & Donatifle, qui ex eo quod Chri- (tus dixit, Pater major me efl, -denegant Fi- lium fecundum divinitatem zqualem effe Pa- tri: contra quos im fymbolo , dicirur, Ægua- lis Patri fecundum divinitatem, minor Patre fecundum humanitatem. Fuerunt & quidam, qui ex eo quod Chri- ftus dixit Apoftolis, /Volite poriare , neque pe- S тат, &с. neque caleamenta , nudis pedibus ambaulahant , omnes calceatos damnabant. Fuerunt & qui propter verbum Chrifti , 5% quis reliquerit. patrem & matrem , uxorem, fi- lios , &c. relinquebant uxores, filios etiam par- ^rulos non curabant alere , neque parentes etiam debiles : contra quos in Gangrenf concilio mul- ta decreta facta fuerunt, que habentur trige- {ima diftin®ione : Si qui filii. Er multis. | Et hec cauíaà exempli dicta fufficiant. Nam multe alie haereticorum fete, Dec permit- tente, in Chriftiano populo ortz funr, de qui- bus Ifidorus virx, libro erymologiarum, & habetur xxrv. quz fere omnes ex facra fcri- ptura, non tamen bene intelleQa, fe funda-C,, mentum accipere crediderunt. Unde Chryfofto- mus de laudibus Pauli homilia xv. ,, Omnes » herefes, inqui; predicant Chriftum, fed „non omnes fane praedicant atque legitime . Nunc autem Auguftinum audiamus & ejus confilium diligenti animo perpendamus, fer- mone xviir. fuper illad Joannis v. JVen po- teft Fihus quidquam a fe facere, &c. fic inquit: » Neque enim hate funt herefes, & quzdam dogmata perverfitatis illaqueantia animas, & in profundum przcipirantia , nifi dum - fcripture bone inteliguntur non bene, & quod iu eis non bene intelligitur, etiam te- mere & audacter afleritur. Itaque, cariffi- s 2 > » 2 * pienda parvuli fumus: & corde pio; & cum tremore , ficut fcriptam eft, hanc tenentes regulam fandlitatis, ut quod fecundum fi- dem, qua imbuti fumus, intelligere vàluc- rimus, tamquam de cibo gaudeamus; quod autem fecundam fanam regulam intelligere aon potuerimus, dubitationem auferamus, intelligentiam differamus , hoc eft, ut etiam- fi quid fit nefcimus, bonum tamen & verum + elle minime dubitemus. O facrum & me- morandum documentum , illorum prefumptio- nem confundens, qui quidquid eorum intel-- lectus non ceperit, reprobant & condemnant. » Nam fic confülir Auguftinus: Sed etiam fi » neícimus, inquit, bonum & verum .mini- E » me dubitemus. Magna ergo reverentia fcri- ptura facra fulcipienda eft, & ejus vera. in- zelligenria eft cum diligentia flagitanda. Nam non in verborum folüs eft evangelium, fed 3n radice rationis. Unde Hieronymus in epi- flola ad Galatas; & eft in decretis: 1. quaft. 1. » Marcion & Baáfilides & cæteræ hæreticorum » peftes, non habent Dei evangelium ,' quiz » non habent Spizitum fan&um , fine quo hu- » manum ft evangelium quod docetur. Nec a putemus in verbis fcripturasum cffe evan- Concil. General. Tom. XXIX. „ » DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM, = Рейит ejus, 5 alia fimilia, credebant Deum A z gelium, fed in fenfu: non in. fuperücie, x» mi, caute hec audire debemus , zd guz ca- D,, ‚2% '„ 4110 » fed in medulla; non in fermonum foliis, » fed in radice rationis. . Er ad hoc propofitum Caffianus in fecunda collatione abbatis Sereni juxta principium, cum dixit quod facra fcriptura eft ager ferti- lis, in quo funt aliqua, quz ad literam pa- ANNO CHRISTI 1433+ flam habent, ficut ilind : Audi Jfrael, Deus Deus. 6. iuus unus eff, dicit quod etiam aliqua funt, que hifi allegorica- explanatione extenuata fuerint , & fpirityalis ignis examinatione mollita, nullo modo ad falutarem interio- ris hominis cibum, fine corruptionis a labe pervenient; magifque ex eorum perceptione lefio quam utilitas fübfequetur, ut eft il- lud: Sint lumbi vefli$ pracinti, &: Qui non babet. gladium , vendat tunicam , & emat .. &: Qui uon accipit crucem , @ fequitur me , nom eff me dignus. Quod quidam diftrictiffimi monachorum , habentes quidem zelum Dei, „ fed non fecundum fcientiam, fimpliciter in- «; telligentes , fecerunt fibi cruces ligneas , eaf- que jugiter humeris circumferentes , non ædi- ficationem , fed rifum cunctis videntibus in» tulerunt. Et idem in prima collatione abbatis Moyfi fub parabola de trapezita , cujus ftudium eft, ne in moneta decipiatur; Agnościte, in- quit, nos hec fpiritualiter obiervare debe- re. Sub hujus nominis exemplo demonftrat primum , ut quidquid cordibus noftris ir- repferit, vei (i guod nobis dogma .fuerir in- tromiffum: utrumnam fit divino & ceeleftis fpiritus igne purgatum ," an ad Judaicam fu- perflitionem pertinens, feu de fæcularis phi- lofophie tumore defcendens, in fuperficie tantum praferat pieratem diligentifime per- {crutemur: quod ita poterimus implere, fi illud apoftolicum fecerimus : Nolite, omni fpirituż credere , fed probóże [piritus fi ex Deo fint . Quo genere quoldam dicit fuiffe dece- ptos. Et infra fubjungit : Secundo follicite nos explorare convenit, ne auro puniffimo fcripturarum prava interpretatio coaprara > meralli prexiofitate nos fallat. 1n quo etiam eft , quod Domino Salvatori callidiffimus diabolus velut homini fimplici, tentavit im- pouere: dum ea que generaliter: funr fu- per juftorum intelligenda perfonis, male- vola interpretatione corrumpens , etiam fpe- cialiter huic, qui angelorum cuftodia non egebat, adaptare conatur, dicens: Atte te deorfum ; angelis enim fuis mandavit Deus de tex ne offendas ad lapidem. pedem tuum. Pracifa fcilicet eloquia fcripturarum calli- da aflumptione convertens, & ad contra- rium fenfum noxiumque detorquens, ut imaginem tyranuici vultus fub colore no- bis auri fallentis objiciat. Et infra Que cum fnt noftra faluti profefhonique contra- ла, tamen velamine quodam mifericordie ac religionis obteCla, facile imperitos ia- cautofque decipiunt: imitantur enim numif- mara veri regis, quia videntur ad prefens plena pieratis , fed non font a legitimis mo- nerariis, id eft, catholicis & probaris pa- » "^ 22 oy ” 41) ^ » » » » ” ” ” ” ” „» » 9) 9 » ^ 32. „ 3 93 ” ” „ + » ” » » 3” ” 19 ” a» 9 ^ ^ ” »9 2» 2 » » „ collationis eorum prodeunt officina; fed fur- tim fraude dzmonum fabricata, non fine detrimento imperitis. quibufque ac ignoran- tibus ingeruntur. Er infra: Erit ergo necef- faria nobis ifta difcretio, ut primum nos Aaaa z „ ma- „ 9 2” a Exemplor impreflum hee bel, elade « Lue. 12. Lac. 32. Marsh. 20. 1. Jean. 4 Pjfalm. fr. tribus figurata; nec de cardinali ac publica : 

Strana 1110
ANNO CHRISTI 2633. Joon. 13. Luc. 16. Marb, 19. Bare. 16. Difinft, 30, Sé qui filié, cap. 1, 2 & #44, Čop. 64. 1169 hàbere humana membra, contra illud Joannis rv. Deus fpiritus. eft . Fuerunt fferacleonite , dicentes omnia con- filia perfectionis data a Chrifto in evangelio, effe obligatoria omnium. Chriflianorum ;. mo- nachos tantum recipiebanr, & canjugia ref- puebant. Fuerunt & Donatifle, qui ex eo quod Chri- (tus dixit, Pater major me efl, -denegant Fi- lium fecundum divinitatem zqualem effe Pa- tri: contra quos im fymbolo , dicirur, Ægua- lis Patri fecundum divinitatem, minor Patre fecundum humanitatem. Fuerunt & quidam, qui ex eo quod Chri- ftus dixit Apoftolis, /Volite poriare , neque pe- S тат, &с. neque caleamenta , nudis pedibus ambaulahant , omnes calceatos damnabant. Fuerunt & qui propter verbum Chrifti , 5% quis reliquerit. patrem & matrem , uxorem, fi- lios , &c. relinquebant uxores, filios etiam par- ^rulos non curabant alere , neque parentes etiam debiles : contra quos in Gangrenf concilio mul- ta decreta facta fuerunt, que habentur trige- {ima diftin®ione : Si qui filii. Er multis. | Et hec cauíaà exempli dicta fufficiant. Nam multe alie haereticorum fete, Dec permit- tente, in Chriftiano populo ortz funr, de qui- bus Ifidorus virx, libro erymologiarum, & habetur xxrv. quz fere omnes ex facra fcri- ptura, non tamen bene intelleQa, fe funda-C,, mentum accipere crediderunt. Unde Chryfofto- mus de laudibus Pauli homilia xv. ,, Omnes » herefes, inqui; predicant Chriftum, fed „non omnes fane praedicant atque legitime . Nunc autem Auguftinum audiamus & ejus confilium diligenti animo perpendamus, fer- mone xviir. fuper illad Joannis v. JVen po- teft Fihus quidquam a fe facere, &c. fic inquit: » Neque enim hate funt herefes, & quzdam dogmata perverfitatis illaqueantia animas, & in profundum przcipirantia , nifi dum - fcripture bone inteliguntur non bene, & quod iu eis non bene intelligitur, etiam te- mere & audacter afleritur. Itaque, cariffi- s 2 > » 2 * pienda parvuli fumus: & corde pio; & cum tremore , ficut fcriptam eft, hanc tenentes regulam fandlitatis, ut quod fecundum fi- dem, qua imbuti fumus, intelligere vàluc- rimus, tamquam de cibo gaudeamus; quod autem fecundum ífanam regulam intelligere aon potuerimus, dubitationem auferamus, intelligentiam differamus , hoc eft, ut etiam- fi quid fit nefcimus, bonum tamen & verum + elle minime dubitemus. O facrum & me- morandum documentum , illorum prefumptio- nem confundens, qui quidquid eorum intel-- lectus non ceperit, reprobant & condemnant. » Nam fic confülir Auguftinus: Sed etiam fi » neícimus, inquit, bonum & verum .mini- E » me dubitemus. Magna ergo reverentia fcri- ptura facra fulcipienda eft, & ejus vera. in- zelligenria eft cum diligentia flagitanda. Nam non in verborum folüs eft evangelium, fed 3n radice rationis. Unde Hieronymus in epi- flola ad Galatas; & eft in decretis: 1. quaft. 1. » Marcion & Baáfilides & cæteræ hæreticorum » peftes, non habent Dei evangelium ,' quiz » non habent Spizitum fan&um , fine quo hu- » manum ft evangelium quod docetur. Nec a putemus in verbis fcripturasum cffe evan- Concil. General. Tom. XXIX. „ » DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM, = Рейит ejus, 5 alia fimilia, credebant Deum A z gelium, fed in fenfu: non in. fuperücie, x» mi, caute hec audire debemus , zd guz ca- D,, ‚2% '„ 4110 » fed in medulla; non in fermonum foliis, » fed in radice rationis. . Er ad hoc propofitum Caffianus in fecunda collatione abbatis Sereni juxta principium, cum dixit quod facra fcriptura eft ager ferti- lis, in quo funt aliqua, quz ad literam pa- ANNO CHRISTI 1433+ flam habent, ficut ilind : Audi Jfrael, Deus Deus. 6. iuus unus eff, dicit quod etiam aliqua funt, que hifi allegorica- explanatione extenuata fuerint , & fpirityalis ignis examinatione mollita, nullo modo ad falutarem interio- ris hominis cibum, fine corruptionis a labe pervenient; magifque ex eorum perceptione lefio quam utilitas fübfequetur, ut eft il- lud: Sint lumbi vefli$ pracinti, &: Qui non babet. gladium , vendat tunicam , & emat .. &: Qui uon accipit crucem , © fequitur me , nom eff me dignus. Quod quidam diftrictiffimi monachorum , habentes quidem zelum Dei, „ fed non fecundum fcientiam, fimpliciter in- «; telligentes , fecerunt fibi cruces ligneas , eaf- que jugiter humeris circumferentes , non ædi- ficationem , fed rifum cunctis videntibus in» tulerunt. Et idem in prima collatione abbatis Moyfi fub parabola de trapezita , cujus ftudium eft, ne in moneta decipiatur; Agnościte, in- quit, nos hec fpiritualiter obiervare debe- re. Sub hujus nominis exemplo demonftrat primum , ut quidquid cordibus noftris ir- repferit, vei (i guod nobis dogma .fuerir in- tromiffum: utrumnam fit divino & ceeleftis fpiritus igne purgatum ," an ad Judaicam fu- perflitionem pertinens, feu de fæcularis phi- lofophie tumore defcendens, in fuperficie tantum praferat pietatem diligentifime per- {crutemur: quod ita poterimus implere, fi illud apoftolicum fecerimus : Nolite, omni fpirituż credere , fed probóże [piritus fi ex Deo fint . Quo genere quoldam dicit fuiffe dece- ptos. Et infra fubjungit : Secundo follicite nos explorare convenit, ne auro puniffimo fcripturarum prava interpretatio coaprara > meralli prexiofitate nos fallat. 1n quo etiam eft , quod Domino Salvatori callidiffimus diabolus velut homini fimplici, tentavit im- pouere: dum ea que generaliter: funr fu- per juftorum intelligenda perfonis, male- vola interpretatione corrumpens , etiam fpe- cialiter huic, qui angelorum cuftodia non egebat, adaptare conatur, dicens: Atte te deorfum ; angelis enim fuis mandavit Deus de tex ne offendas ad lapidem. pedem tuum. Pracifa fcilicet eloquia fcripturarum calli- da aflumptione convertens, & ad contra- rium fenfum noxiumque detorquens, ut imaginem tyranuici vultus fub colore no- bis auri fallentis objiciat. Et infra Que cum fnt noftra faluti profefhonique contra- ла, tamen velamine quodam mifericordie ac religionis obteCla, facile imperitos ia- cautofque decipiunt: imitantur enim numif- mara veri regis, quia videntur ad prefens plena pieratis , fed non font a legitimis mo- nerariis, id eft, catholicis & probaris pa- » "^ 22 oy ” 41) ^ 9 „ » » ” ” ” ” ” „» » 9) 9 » ^ 32. „ 3 93 ” ” „ + » ” » » 3” ” 19 ” a» 9 ^ ^ ” »9 2» 2 » » „ collationis eorum prodeunt officina; fed fur- tim fraude dzmonum fabricata, non fine detrimento imperitis. quibufque ac ignoran- tibus ingeruntur. Er infra: Erit ergo necef- faria nobis ifta difcretio, ut primum nos Aaaa z „ ma- „ 9 2” a Exemplor impreflum hee bel, elade « Lue. 12. Lac. 32. Marsh. 20. 1. Jean. 4 Pjfalm. fr. tribus figurata; nec de cardinali ac publica : 

Strana 1111
Masth. 4. affi lateat, Secundo, ut has cogitationes, qua mentiuntur opera pietatis, gamquam śduł- terina numifmata, & paracharaxima repro- bemus, utpote qua falfam imaginem regis nor legitime fignata contineant: velut ilía que in auro pretiofiffmo feripturarum , vi- tiofo & heretico fenfu, mon veri regis, íed tyranni præferunt vultum, fimiliter die fcernentes , refutare poffimus. Attendamus obfecro, & in mente jugiter ‘habeamus hujus fan&i patris fapientiffimum dogma, qui fub fimilitudine de moncta, fal- fam nos docet cavere doctrinam, renim fi- eut ipfe declarat , moneta falfa ft, five que v » ORATIO JOANNIS DE FOLEMAR materia ausi veri-feu facaci fallentifque-non-À verbo Hieronyrmus inqait, ,, Ianitens pradet- 3712 „fie tnæ; Prudendæ fue innirur. qui ca, » que fibi agenda vel dicendz videnius, proe » foni? decretis patrum. Sed potifime fans dum eft determinationi fan&, j;nztüis ecole- fie, cui Hieronymus, Auguftinus & omnes doctores faa dicta fubmimunt, & a qua jllo- rum pendet 2uCtositas, Unde euim eit duod di&a Hieronymi, Aaguftini , © ralium, 2us Horitatem habent, niff quia funt ab ecclefz approbata; ficut legitur xv. diftinctione, San» £&a Romaga. Si igitur do&iores fux dicta de iermiirtationi ecclefie fubiniferunt, & ut aucto- ritatem habeant, ab illa fumpferunt, quis ejus audebit fenteniiz refragari ? Si quis ergo optat de non bono me:a]lo fabricata eft, five que Éfacre fcripture profundifimum pelagus prant- non habet veram imaginem, quia nom et fa- bricata in publica officina. Sic eft pariformiter in doćirina : omnis doćjrinz fafpeta, five fir que ex facra fcriptura non eft accepta, fivc que ex fzcra fcriptura verba fafcipiat, fed non e(t in fenfu, quem Spiritus fanctus fla- gitat, applicata; ficut diabolus fccit, quando dicebat Chrifto: Jue te deorfum , fcriptum eft enim: Angels fuis, &c. AuGoritatem feriptu- ra affumebat ,. fed in fenfu fophiftico atque falfo, kt ficut timens decipi in moneta, vo- lenfque fibi bene caverc, mon wult rccipere zmonetam, nifi de publica officina : fic fidelis Chnftianus, qui tuto vult dirigi in doétrina fretare, in navi ecclefiæ hoc tutus faciet, alias infallibiliter demergetur. Oremus ergo Deum omnipotentem , ut mentibus noflris Spiritus fan&i gratia infundatur, quæ doceaz nos or: nem veritatem ; guateous fermo divinitus in lcriptara facra revelarus, non fit nobis in rui- nam, fed ia refurreQionem, ad ipfius omni- potentis gloriam , atque laudem, &. falutem animatum noftrarum totiufque populi Chriftia- ni. Amen, "Dignum reor hic dicere, quod cum juxta pr&ordinationem divinam ecclefia fanCta catho- lica infantie fuz tempore , ufque ad præfmi- tum tempus a Patre, diras tyrannorum perfs- fana, nullam fufcipiar, mifi quam in publica C cutiones paffa fuiffet: adeo ut ficat ffidoras aie officina publice & generaliter in ecclefia Dei videt fufcipi & approbari. ,, Sicut enim bea- ius Auguftinus ait, omnis catholicus fecu- rus partem. eam detefletur, cui ecclefiam univerfalem Apoflolicis fedibus rohoratam , », non communicare cognofcit. Unde Hierce nymus fuper illo yerbo Pauli ad Calatas cap; xi. Contuli cum ilüs, fic ait: Oftendit fe non » babuiffe fecuritatem. evangelii , nifi auctori- » tate Petri & aliornm roboratus effet, id » eft, nifi deduxi(fer ipfum ad publicam offi- „ cinam . Si ergo Paulus oftendit fe non ha- bere íecaritatem eyangclii, nifi deduxiffet ip- fum ad publicam officinam, ad concilium ec- 2? 9* » v, etymologiarum capite xrx. perfecutione fer- vente docendarum plebium facultas nrinime da- retur, fcd Chriftianitas in diverfas herefes fcif- fa eflet. "Tandem Conftzutino principe miracu- lofe lépre morbo fanato, & per beatum Sil- veflrum baptizato, im virilis etatis robur cva- fit; tunc, ut idem lfidorus ait, & babetur xv. diftinélione, cap. Canones; inceperunt facra concilia celebrari, Nicenum primo, in quo fanc patres juxta fidem evangelicam & Apo- ftolicam fccundum poft Apoftolos fidei fym- bolum cdiderunt; quod idco is publica Miffa altis vocibus cantat ecclefia, ut oflendat ex tunc, omui trepidatione fecíufa, fidei. catho- €lefie, quis auderet do&rinam aliquam fufcj- Dlicee proclamationem ecclefiam generaliter acce- pere, aut docere, quam non approbaverit fan- €ti Dei ecclefia? Et ad idem eft Auguftinus contra Fauftum . ,, Apoftolus enim Paulus poft Chrifti Afcenfionem de czlo vocatus, fi non cum Apoflolis communicaret, & cum. eis evangelium conferrez, quo ejufdem focieta- tis effc appareret, ecclefia. illi omnino non communicaret, Pt hec ponunur per glof- fam in loco preallegato, Jam igitur. recolligendo predicta ; cum fet- zno divinus, juxta dicta thematis præfumpti , pofitus fit in ruinam , & re(urrefljonem mul- 9 ” 29 ” piffe. Deinde alia tria principalia concilia, & alia fobfegnentia, a quibus omnis ecclefie de- cor & pulchritpdo exorta eft: eoque tempore. tamquam completis prophetis, que de gloria & potentia ecclefie fcripte erant. ficus illa: i nunc reges intelligite, &c. Et illud; Speciei domus dyeidere fpolia. Xt ida; Adorabunt eum omnes regcs , Suc, ecclefia, qua& dudum velut imbecillis tantum rogare & jnvitare poterat , auGtoritatem & poteftatem accepit etiam come peliendi, ficut. Auguftinus fcribit Donato, & habetur xx1 11, quxíl. zv, Difplicet: juxta finem ANNO CHRISTE Mgz- Palm, v, Pfalm. 670 Pfalm. 72^ torum in Ifracl; in refurreétionem fcilicet fa- fc dicit; , Non attendit quia tunc primum gps aos. ne inrelligentiium ,. & in ruinam perverfum fenfum capientium ex eodem , ut fupra dedu-E Gum eít, fobrie & humnilizer fufcipi , debet , neque flatim quod prima fignificatione yerbo- rum aliquid fonare videtur, illi feníut adhæ- rendum eft; quoniam non n verborum foliis, fed in radice rationis confifit evangelium, ut Hieronymus dicit, & eft fupra aliegatum: om- '"nefgque heretici, & diabolus etiam, pro fe al- Tegant ftripturam, ut predictum fuit, Sed con- fulendi funt majores quid fenferinr patees Spi- situ fan&Co pleni, non inniti proprie- pruden- tie, contra Salomonis do&rinam. Super quo ; ecclelia novello germine pullulabat , nondum- que in ea completa fuerat illà prophetia : Adorgbunt eum omnes reges ferra: quod uti- que quanto magis impletur, tanto majore uritur ecclefia poteftate, ut non folum invi- » ter, fed etiam cogat ad bonum. lloc tum », Dominus fignificare voluit, qui quamvis ha- » beat magnam poteilatem , prius tamen ele- » git commendare humilitatem , & hoc in il- » la convivii fimilitudine fats evidenter o ftendit, ubi mifit Dominus ad invitatos , & venire nolueruot , & ait fervo : Exi ci- fo fi vicos C* plateas cswitas, i$ pauperes ac , 2 » M 2 » ” e se Lese. ta. 

Strana 1112
Masth. 4. affi lateat, Secundo, ut has cogitationes, qua mentiuntur opera pietatis, gamquam śduł- terina numifmata, & paracharaxima repro- bemus, utpote qua falfam imaginem regis nor legitime fignata contineant: velut ilía que in auro pretiofiffmo feripturarum , vi- tiofo & heretico fenfu, mon veri regis, íed tyranni præferunt vultum, fimiliter die fcernentes , refutare poffimus. Attendamus obfecro, & in mente jugiter ‘habeamus hujus fan&i patris fapientiffimum dogma, qui fub fimilitudine de moncta, fal- fam nos docet cavere doctrinam, renim fi- eut ipfe declarat , moneta falfa ft, five que v » ORATIO JOANNIS DE FOLEMAR materia ausi veri-feu facaci fallentifque-non-À verbo Hieronyrmus inqait, ,, Ianitens pradet- 3712 „fie tnæ; Prudendæ fue innirur. qui ca, » que fibi agenda vel dicendz videnius, proe » foni? decretis patrum. Sed potifime fans dum eft determinationi fan&, j;nztüis ecole- fie, cui Hieronymus, Auguftinus & omnes doctores faa dicta fubmimunt, & a qua jllo- rum pendet 2uCtositas, Unde euim eit duod di&a Hieronymi, Aaguftini , © ralium, 2us Horitatem habent, niff quia funt ab ecclefz approbata; ficut legitur xv. diftinctione, San» £&a Romaga. Si igitur do&iores fux dicta de iermiirtationi ecclefie fubiniferunt, & ut aucto- ritatem habeant, ab illa fumpferunt, quis ejus audebit fenteniiz refragari ? Si quis ergo optat de non bono me:a]lo fabricata eft, five que Éfacre fcripture profundifimum pelagus prant- non habet veram imaginem, quia nom et fa- bricata in publica officina. Sic eft pariformiter in doćirina : omnis doćjrinz fafpeta, five fir que ex facra fcriptura non eft accepta, fivc que ex fzcra fcriptura verba fafcipiat, fed non e(t in fenfu, quem Spiritus fanctus fla- gitat, applicata; ficut diabolus fccit, quando dicebat Chrifto: Jue te deorfum , fcriptum eft enim: Angels fuis, &c. AuGoritatem feriptu- ra affumebat ,. fed in fenfu fophiftico atque falfo, kt ficut timens decipi in moneta, vo- lenfque fibi bene caverc, mon wult rccipere zmonetam, nifi de publica officina : fic fidelis Chnftianus, qui tuto vult dirigi in doétrina fretare, in navi ecclefiæ hoc tutus faciet, alias infallibiliter demergetur. Oremus ergo Deum omnipotentem , ut mentibus noflris Spiritus fan&i gratia infundatur, quæ doceaz nos or: nem veritatem ; guateous fermo divinitus in lcriptara facra revelarus, non fit nobis in rui- nam, fed ia refurreQionem, ad ipfius omnt- potentis gloriam , atque laudem, &. falutem animatum noftrarum totiufque populi Chriftia- ni. Amen, "Dignum reor hic dicere, quod cum juxta pr&ordinationem divinam ecclefia fanCta catho- lica infantie fuz tempore , ufque ad præfmi- tum tempus a Patre, diras tyrannorum perfs- fana, nullam fufcipiar, mifi quam in publica C cutiones paffa fuiffet: adeo ut ficat ffidoras aie officina publice & generaliter in ecclefia Dei videt fufcipi & approbari. ,, Sicut enim bea- ius Auguftinus ait, omnis catholicus fecu- rus partem. eam detefletur, cui ecclefiam univerfalem Apoflolicis fedibus rohoratam , », non communicare cognofcit. Unde Hierce nymus fuper illo yerbo Pauli ad Calatas cap; xi. Contuli cum ilüs, fic ait: Oftendit fe non » babuiffe fecuritatem. evangelii , nifi auctori- » tate Petri & aliornm roboratus effet, id » eft, nifi deduxi(fer ipfum ad publicam offi- „ cinam . Si ergo Paulus oftendit fe non ha- bere íecaritatem eyangclii, nifi deduxiffet ip- fum ad publicam officinam, ad concilium ec- 2? 9* » v, etymologiarum capite xrx. perfecutione fer- vente docendarum plebium facultas nrinime da- retur, fcd Chriftianitas in diverfas herefes fcif- fa eflet. "Tandem Conftzutino principe miracu- lofe lépre morbo fanato, & per beatum Sil- veflrum baptizato, im virilis etatis robur cva- fit; tunc, ut idem lfidorus ait, & babetur xv. diftinélione, cap. Canones; inceperunt facra concilia celebrari, Nicenum primo, in quo fanc patres juxta fidem evangelicam & Apo- ftolicam fccundum poft Apoftolos fidei fym- bolum cdiderunt; quod idco is publica Miffa altis vocibus cantat ecclefia, ut oflendat ex tunc, omui trepidatione fecíufa, fidei. catho- €lefie, quis auderet do&rinam aliquam fufcj- Dlicee proclamationem ecclefiam generaliter acce- pere, aut docere, quam non approbaverit fan- €ti Dei ecclefia? Et ad idem eft Auguftinus contra Fauftum . ,, Apoftolus enim Paulus poft Chrifti Afcenfionem de czlo vocatus, fi non cum Apoflolis communicaret, & cum. eis evangelium conferrez, quo ejufdem focieta- tis effc appareret, ecclefia. illi omnino non communicaret, Pt hec ponunur per glof- fam in loco preallegato, Jam igitur. recolligendo predicta ; cum fet- zno divinus, juxta dicta thematis præfumpti , pofitus fit in ruinam , & re(urrefljonem mul- 9 ” 29 ” piffe. Deinde alia tria principalia concilia, & alia fobfegnentia, a quibus omnis ecclefie de- cor & pulchritpdo exorta eft: eoque tempore. tamquam completis prophetis, que de gloria & potentia ecclefie fcripte erant. ficus illa: i nunc reges intelligite, &c. Et illud; Speciei domus dyeidere fpolia. Xt ida; Adorabunt eum omnes regcs , Suc, ecclefia, qua& dudum velut imbecillis tantum rogare & jnvitare poterat , auGtoritatem & poteftatem accepit etiam come peliendi, ficut. Auguftinus fcribit Donato, & habetur xx1 11, quxíl. zv, Difplicet: juxta finem ANNO CHRISTE Mgz- Palm, v, Pfalm. 670 Pfalm. 72^ torum in Ifracl; in refurreétionem fcilicet fa- fc dicit; , Non attendit quia tunc primum gps aos. ne inrelligentiium ,. & in ruinam perverfum fenfum capientium ex eodem , ut fupra dedu-E Gum eít, fobrie & humnilizer fufcipi , debet , neque flatim quod prima fignificatione yerbo- rum aliquid fonare videtur, illi feníut adhæ- rendum eft; quoniam non n verborum foliis, fed in radice rationis confifit evangelium, ut Hieronymus dicit, & eft fupra aliegatum: om- '"nefgque heretici, & diabolus etiam, pro fe al- Tegant ftripturam, ut predictum fuit, Sed con- fulendi funt majores quid fenferinr patees Spi- situ fan&Co pleni, non inniti proprie- pruden- tie, contra Salomonis do&rinam. Super quo ; ecclelia novello germine pullulabat , nondum- que in ea completa fuerat illà prophetia : Adorgbunt eum omnes reges ferra: quod uti- que quanto magis impletur, tanto majore uritur ecclefia poteftate, ut non folum invi- » ter, fed etiam cogat ad bonum. lloc tum », Dominus fignificare voluit, qui quamvis ha- » beat magnam poteilatem , prius tamen ele- » git commendare humilitatem , & hoc in il- » la convivii fimilitudine fats evidenter o ftendit, ubi mifit Dominus ad invitatos , & venire nolueruot , & ait fervo : Exi ci- fo fi vicos C* plateas cswitas, i$ pauperes ac , 2 » M 2 » ” e se Lese. ta. 

Strana 1113
————5; C debiles , ANNO CHRIST) Bzz Diver(æ opi mion.s de Do mini“ [einen ya! um, an pfit com pezc- re perfonis Ec xicnatliciz. 8113 » Et oi: Domino fervus, Faëlum » Tafii, & adhuc locus eft, £t ait Dominus » feroo , Exi in vias Č fepes, & compelle in- fare, ut énpisatur domus mea, Vide nunc quemadmodum de nis, qui prius venerunt, Ci&um eft, /ntioduc eos, nun& dictum eft, Compelle; ita fignificata funt ecclefæ pr- mordia adhuc crefcentis, ut effent vires et- iam compcelleadi. Hiec Augufünus, Ex tunc quidem per diver(a donaria tam dicti Conflanrini, quam aliorum fideliam prin- cipum, aucta cft ecclefia Dei in. temporali- bus bonis ampla pofltílione; non quidem quin jam ante ecclefa temporalia bona ha- 4) s? buiffet, ut inferius deducerur, fed quia ex B tunc ampliffme magnificara eft. Et quamdiu principum fecularium ad ecclefiam fuit erir- que devotio, & inrer illas. duas pote(lares , ecclefisflicam , fcilicet & feenlarem , ecclefiam & imperium , fuit, eritque unitas & concordia, fuit & erir quoque orbi tranq»üllitas, & fe-: licitatis decor. !deoque humani generis ini- micus, cujus proprium eíl unitati & caritati adverfori, &' Chriftiani populi profectibus ob- fiflere , fæpe nilus ef fuperteminare zizaniam: & fubortis difcordiis inter has duas potefta- tes, inlurrexerunr homines acuti ingenio, fed non in bonum: quoram aliqui provoca- ti, quia non porerant in ecclefia promotio- nes, quas optaverant obünere, vel quia diftri-C Qi fuerant , vel correct , alii aliis paffionibus impulfi , difpurare iaccpesunt , & afferere quod eccleüia non porerat bona temporalia poffide- re vel habere, maxime civile domintüm . Sed nec defuerunt ; qui fententiam omnino con- irariam zffrmarunt, dicentes , nan folum ec- cleftam poffe licite poffidere & babere bona Qiemporalia, & civile dominium: fed edam Papam iamquam Chrifti vicarium — qui uni- verforum cft dominus , omnium o ilium do- miniorum effe primum adminiftratorem , imo & dommum eo modo, quo dominia homini- bus fab Deo competunt. Er ad hoc poffem alegare magnam copia doctorum fic tenen- tium , fuilque fcripus & ira&taribus hoc fr-D yoantium . fuit quoque qvidam cancellarius Parifien- fis, qui fic initiar fuum wacatum :. Inter- dum conüngit quod qus vitare volens u- num errorem, incidit in contrarium ,. "c. & pofitis aliquibus exemplis fic fubjangit : Modo coniimili circa ротейасет Pontificum veritatis medium ponit inter 3llos duos er- zores. Nam error Waldenfium fuit, fuccel- foribus Apoftolorum , videlicet Papæ & præ- latis ecclefiaflicis, repugnare dominium in temporalibus, nec eis licere habere divitias temporales. Ér pofita alia contraria jam fu- perius memorata opinione, fobjungit : Inter » » 2 9 2 ” » » 2 2 e „ »? erroneam omnes putant, puto quod veritas medium ponit: fcilicet quod przlatis eccle- fie non repugnat haberc dominium in tem- poralibus , & jurifdictionem , contra primam opinionem erroneam; nec tamen eis debe- tur per íe ratione flatus fui , & ratione, qua funt vicarii Chrifti, & Apoftolorum fuccef- fores , fed eis poffüne convenire ex concef- fione principum. Hac ilic. Ego quidem inter has opiniones quid fen- fire valeam , ut tamen premiffis proteftarioni- 7 » » $5 „ > 9 b ” DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. cacos Gr claudos introdus huc.A bus & bona pace loquar, mifi quod prima L———À— efl ur impe-. opinio, folicet quod ecclefie non liceat ha- 1114 bere divitias temporales. quam præferipeus do» Gor dicit ab omnibus erroneam repniatam , & nonnulli afferunt fuiffe condemnatam in cone €ilio generali, de quo in capite, Excommue nicamus ; ds hereticis: introdu£ta fit, & defen fa ab his, qui tub colore cujufdam palliate ho- neftaus , tamquam pretenden'es optare ecclefig fantlitarem , ipsam defiruere vellent . Unde Hie- Tonymus in minori breviario fuper illo verbo Pfalmi, Ut deflruas inimicum & ultorem , fic in- quit: ,, Inimicum & defenforem hazréticam » 5 qui cum nequitia fua impugnet ecclefiam , eam tamen defendere affimulat. Et Augufti- nus fuper codem: Quem nifi bæreticum ? nam ipfe eft inimicus & defenfor,qui fidem Chaflianam cum impugnat, videtur defen- dere. Unde Gregorius xx 1:1 t. moralium : Sz- pe heretici per hoc quod. c(fehominibus de- fpicabiles folent, cum a cunis fere genuhug fanctam.eccie(iam venerari eonfpicjunt; opi« uicnem ejus quibus valent obirectationibus lacerare contendunt, dicentes: Idcirco illi cuncta temporalia fuppetunt , quja ei premia æternorum- munerum fubtrahuatur. Quoruin vocibus Eliu obviai, dicens : Ne forte dica- üs ^ Invenunus fapicntiam , Deus projecit cum, non homo. Àc( arrogantes intra fanctam ec- cleliarm, fed tamen fideles contra hzerericos dicanr: Per hoc quod fanQam ecclefiam in honuye hominum florere temporaliter ccrni- tis, proje&am 2 Domino non credatis. Scit enim redemptor ejus & in hoc itinere fola: tia venienti tribucre, & pervenienti ad ater- nam patriam fuüpcrzi premia refervare. In« » Ca(fum igitur dicitis quod Deus eam, non 5 homo projecerit, cum venerari eam a cuna &is fere hominibus videtis: quia fic ei ters rene glorie adjumentum iribuitur, ut per hoc multipiicius etiam ad caleftia (ubveha- tur. Sic Gregorius. De aliis aurem opinioni- bus, five de omnino contraria, five de illa, ' quam ipfe dicus do&or ponit mediam, mibi dicere non eft opus. Satis mihi eft faiíam opi- nionem refellere, & quod ecclefie bona tem- poralia habere & poffidere lieeat,demonflrare. Hunc ergo ordinem Deo propitiante tene~ bo. Primo rationes in contrarium fatclas folvé- re & enodare curabo. Secundo , licet primum fufficeret, tarnen nihilominus quafi ex fupera- bundanü, veripatem , quz eftícilicet, quod ec- clefæ & prælatis, & perfonis ecclefiafticis lici- tum fit habere & poflidere bona temporalia , fir— mi(fimis demou(trabo documentis. Hec que præmifi, dante Domino > credo me fic luculen- tius agere, fi pa(fim infequar vefligia magiftri Petri, qui hunc articulum propofuir, eiufque fcripta, que obtulit. In quo praeterire nolo, quod cum in mediis propofitornm fir vacuus, 47 “> » » » 2 1 a 7 » 93 2 2 2 33 ” » m 22 2) ^» » *) ” ” ” ” 1) has opiniones contrarias, quarum primam Eut clare Deo propitio deducetur; in principio tamen & in fine plurimum loquitur rigide & ecclefiaflico fłatni derrahendo , & ea, que in ipfis principio & fine loquitur, relinquir peni- tus fine aliquo fundamento . Dicit in principio quod in tranquillitas & difcordic mundi caufa eft dominatio cleri fuper bonis immobilibus, fen mobilibus hujus vite: & ad hoc dictum nul- Jam probationem adducit, Ego autem e contrario dico quod ad tran- quillitatem & pacem orbis multum. proficit po- tenta & dominatus eccclefie ; nifi enim ecclefia ha- ANNO CHRISTI 3448- Pfaln. 8. Job 32. Modus pra cedendi © 

Strana 1114
————5; C debiles , ANNO CHRIST) Bzz Diver(æ opi mion.s de Do mini“ [einen ya! um, an pfit com pezc- re perfonis Ec xicnatliciz. 8113 » Et oi: Domino fervus, Faëlum » Tafii, & adhuc locus eft, £t ait Dominus » feroo , Exi in vias Č fepes, & compelle in- fare, ut énpisatur domus mea, Vide nunc quemadmodum de nis, qui prius venerunt, Ci&um eft, /ntioduc eos, nun& dictum eft, Compelle; ita fignificata funt ecclefæ pr- mordia adhuc crefcentis, ut effent vires et- iam compcelleadi. Hiec Augufünus, Ex tunc quidem per diver(a donaria tam dicti Conflanrini, quam aliorum fideliam prin- cipum, aucta cft ecclefia Dei in. temporali- bus bonis ampla pofltílione; non quidem quin jam ante ecclefa temporalia bona ha- 4) s? buiffet, ut inferius deducerur, fed quia ex B tunc ampliffme magnificara eft. Et quamdiu principum fecularium ad ecclefiam fuit erir- que devotio, & inrer illas. duas pote(lares , ecclefisflicam , fcilicet & feenlarem , ecclefiam & imperium , fuit, eritque unitas & concordia, fuit & erir quoque orbi tranq»üllitas, & fe-: licitatis decor. !deoque humani generis ini- micus, cujus proprium eíl unitati & caritati adverfori, &' Chriftiani populi profectibus ob- fiflere , fæpe nilus ef fuperteminare zizaniam: & fubortis difcordiis inter has duas potefta- tes, inlurrexerunr homines acuti ingenio, fed non in bonum: quoram aliqui provoca- ti, quia non porerant in ecclefia promotio- nes, quas optaverant obünere, vel quia diftri-C Qi fuerant , vel correct , alii aliis paffionibus impulfi , difpurare iaccpesunt , & afferere quod eccleüia non porerat bona temporalia poffide- re vel habere, maxime civile domintüm . Sed nec defuerunt ; qui fententiam omnino con- irariam zffrmarunt, dicentes , nan folum ec- cleftam poffe licite poffidere & babere bona Qiemporalia, & civile dominium: fed edam Papam iamquam Chrifti vicarium — qui uni- verforum cft dominus , omnium o ilium do- miniorum effe primum adminiftratorem , imo & dommum eo modo, quo dominia homini- bus fab Deo competunt. Er ad hoc poffem alegare magnam copia doctorum fic tenen- tium , fuilque fcripus & ira&taribus hoc fr-D yoantium . fuit quoque qvidam cancellarius Parifien- fis, qui fic initiar fuum wacatum :. Inter- dum conüngit quod qus vitare volens u- num errorem, incidit in contrarium ,. "c. & pofitis aliquibus exemplis fic fubjangit : Modo coniimili circa ротейасет Pontificum veritatis medium ponit inter 3llos duos er- zores. Nam error Waldenfium fuit, fuccel- foribus Apoftolorum , videlicet Papæ & præ- latis ecclefiaflicis, repugnare dominium in temporalibus, nec eis licere habere divitias temporales. Ér pofita alia contraria jam fu- perius memorata opinione, fobjungit : Inter » » 2 9 2 ” » » 2 2 e „ »? erroneam omnes putant, puto quod veritas medium ponit: fcilicet quod przlatis eccle- fie non repugnat haberc dominium in tem- poralibus , & jurifdictionem , contra primam opinionem erroneam; nec tamen eis debe- tur per íe ratione flatus fui , & ratione, qua funt vicarii Chrifti, & Apoftolorum fuccef- fores , fed eis poffüne convenire ex concef- fione principum. Hac ilic. Ego quidem inter has opiniones quid fen- fire valeam , ut tamen premiffis proteftarioni- 7 » » $5 „ > 9 b ” DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. cacos Gr claudos introdus huc.A bus & bona pace loquar, mifi quod prima L———À— efl ur impe-. opinio, folicet quod ecclefie non liceat ha- 1114 bere divitias temporales. quam præferipeus do» Gor dicit ab omnibus erroneam repniatam , & nonnulli afferunt fuiffe condemnatam in cone €ilio generali, de quo in capite, Excommue nicamus ; ds hereticis: introdu£ta fit, & defen fa ab his, qui tub colore cujufdam palliate ho- neftaus , tamquam pretenden'es optare ecclefig fantlitarem , ipsam defiruere vellent . Unde Hie- Tonymus in minori breviario fuper illo verbo Pfalmi, Ut deflruas inimicum & ultorem , fic in- quit: ,, Inimicum & defenforem hazréticam » 5 qui cum nequitia fua impugnet ecclefiam , eam tamen defendere affimulat. Et Augufti- nus fuper codem: Quem nifi bæreticum ? nam ipfe eft inimicus & defenfor,qui fidem Chaflianam cum impugnat, videtur defen- dere. Unde Gregorius xx 1:1 t. moralium : Sz- pe heretici per hoc quod. c(fehominibus de- fpicabiles folent, cum a cunis fere genuhug fanctam.eccie(iam venerari eonfpicjunt; opi« uicnem ejus quibus valent obirectationibus lacerare contendunt, dicentes: Idcirco illi cuncta temporalia fuppetunt , quja ei premia æternorum- munerum fubtrahuatur. Quoruin vocibus Eliu obviai, dicens : Ne forte dica- üs ^ Invenunus fapicntiam , Deus projecit cum, non homo. Àc( arrogantes intra fanctam ec- cleliarm, fed tamen fideles contra hzerericos dicanr: Per hoc quod fanQam ecclefiam in honuye hominum florere temporaliter ccrni- tis, proje&am 2 Domino non credatis. Scit enim redemptor ejus & in hoc itinere fola: tia venienti tribucre, & pervenienti ad ater- nam patriam fuüpcrzi premia refervare. In« » Ca(fum igitur dicitis quod Deus eam, non 5 homo projecerit, cum venerari eam a cuna &is fere hominibus videtis: quia fic ei ters rene glorie adjumentum iribuitur, ut per hoc multipiicius etiam ad caleftia (ubveha- tur. Sic Gregorius. De aliis aurem opinioni- bus, five de omnino contraria, five de illa, ' quam ipfe dicus do&or ponit mediam, mibi dicere non eft opus. Satis mihi eft faiíam opi- nionem refellere, & quod ecclefie bona tem- poralia habere & poffidere lieeat,demonflrare. Hunc ergo ordinem Deo propitiante tene~ bo. Primo rationes in contrarium fatclas folvé- re & enodare curabo. Secundo , licet primum fufficeret, tarnen nihilominus quafi ex fupera- bundanü, veripatem , quz eftícilicet, quod ec- clefæ & prælatis, & perfonis ecclefiafticis lici- tum fit habere & poflidere bona temporalia , fir— mi(fimis demou(trabo documentis. Hec que præmifi, dante Domino > credo me fic luculen- tius agere, fi pa(fim infequar vefligia magiftri Petri, qui hunc articulum propofuir, eiufque fcripta, que obtulit. In quo praeterire nolo, quod cum in mediis propofitornm fir vacuus, 47 “> » » » 2 1 a 7 » 93 2 2 2 33 ” » m 22 2) ^» » *) ” ” ” ” 1) has opiniones contrarias, quarum primam Eut clare Deo propitio deducetur; in principio tamen & in fine plurimum loquitur rigide & ecclefiaflico fłatni derrahendo , & ea, que in ipfis principio & fine loquitur, relinquir peni- tus fine aliquo fundamento . Dicit in principio quod in tranquillitas & difcordic mundi caufa eft dominatio cleri fuper bonis immobilibus, fen mobilibus hujus vite: & ad hoc dictum nul- Jam probationem adducit, Ego autem e contrario dico quod ad tran- quillitatem & pacem orbis multum. proficit po- tenta & dominatus eccclefie ; nifi enim ecclefia ha- ANNO CHRISTI 3448- Pfaln. 8. Job 32. Modus pra cedendi © 

Strana 1115
1115 ANNO CHRISTI 1433» & arrogantia hominum fuperborum , volen- tium inniti opinionibus propriis, quod nifi ef- fet magna potentia ecclefie ad comprimendos eos’, quotidie hærefes pullularent & recrefce- rent. Hoc unufquifque volens advertere, per feipfum intelligere poteft, quoniam warietates opinionum cum capitofitate & pertinacia non defunt, fed per timorem comprimuntur . Et poteít hoc aperte cognofci ex eo , quod erat antequam ecclefia hanc poteniam haberet: prout patet. ex. diQtis Ifidori jam fuperius al- legatis , quod ante illa tempora Conftantini jam non erat facultas docendarum plebium , cum Chriftianitas in diverfas hærefes feiffa ef fet: etiam ex dicto Auguftini fuperius allega- to. Poffem & edhuc multa alia deducere , que’ dimitto , ne efficiar nimis longus. Ponit demum conclufionem fuam fub his ter- minis: Sæcularis poffeffio , ficui & civile do- minium , jure divino & humano , doctorum fanctorum fententiis, & ratione efficaci, tem- pore legis grati& prohibetur clero Chrifti. Deinde ad declarandum terminos, facit unam diftinétionem de poffeflione : & ponit defcriptio- nem pofleflionis , quam ponit ploffa fuper L. r. ff. de acq. pof. Que di&a per eum poffem multipliciter impugnare , fed non curo con- tentiones vorborum . Scio quod illam defcri- prionem ponit gloffa predica ; & quod 'divi- Conciufio adverfarii, ORATIO JOANNIS DE POLEMAR haberet potentiam , tanta effet indifeiplinatio, A dum poffeffio capitur pro re pobefís. i116 EK ^ De wee verb. fign. l. fnterdum, & ita fepe capitur in facra fcriptura, ficut Genef. x113. Quod erat poffeffo eórum nimis. Et im evangelio Marth. cap. xix. de juvene. qui Aabebet pofeffones multas. Quas textus ipfe allegat & applicat ad defcriptioncm poffe(honis fupra memorate , 26 quam nihil faciunt, falva gratia allegaotis . Relinquamus ifta, & relirquamus alias fupes fütiones, quas facit de dominio pro declaratio- ne termini poíiiin conclufione, Givile domi- nium; quod etiam ad bona mobilia & immobi- lia juxta fuum conceptum applicari non poteft ; quoniam in bonis mobilibus habetur ab homini- bus privatum dominium , & non civile , quorum Bbonorum dominia ut plurimum acquiruntur jure gentium , quod eft jus naturale . Et valde pauci : modifunt acquirendi dominia dejure civili, 1. Ex hoc jure. £. de juflit. & jure . ff. de acquir. rer. domin.l. 1. & ibi glofla enumerat aliquos paucos modos., quibus dominia acquiruntur de jure ci- vili. Fr videamus zd intelledum , quid poteft velle dicere,, & occurrunt iihiifla duo. Pri- mum , quod clerici non poffunt habere proprium, fcd poffunt habere omnia ‘in communi: & hoc videtur dicere quarta fuppofitio, fi legatur. Sed neftiofi hoc ipíefentit ;; cum , ficut audio, ejus vite contradicat. Nee credo quod fiadveniret fibi bona hereditas patris, vel alicujus confan- guine vel amici , portaret eam in communi cum 433+ ditur poffeffio in has tres fpecies ; civilem tan- C fratribus monafterii Sclavorum in Praga, cum. tum, naruralem tantum, & naturalem. & ci- vilem; & illam, quam ponit ipfe, dicit fecu- larem , non cítin C. nec in ff. nec in toto cor- pore juris, & tamen eam vult fulcire ex qua- dam glofla c. Licet de off ord. Olare patet quod non facit ad. propofitum: videamus tex- tum &gloffam. Textus dicit; Licet tam circa viros religiofos quam clericos feculares . Di- ftinguît huic duas fpecies clericorum, feu ec- elefiafticorum hominum ; alios religiofos, alios feculares clericos. Cloffa exponit quid fit di- cere clericos feculares: &dicit quod clerici fe- €ulares dicuntur, qui poffunt habere proprium, ficut & laici, cum religiofi hoc non poffint. Sic "& Oftienfis in capite primo de. funima Trinita- D traditione, donatione; ex caufa, vel aliquo li- te fuper verbo, Communem , dicit, quod ficut Deus creavit naturam fpiritualem , corporalem, & hominem cujus eft mixta natura , ur ibi tex- tus ; Îta genus clericorum permixtam vitam du- cit interlaicos & religiofos. Que quidem alle- gata gloffa facit ad hoc, quod dicatur fiecularis pofleflio, non eft fpecies ftcularis poffeffionis ; imo omnis poffeffo in hac vita eft fæcularis, quia feculare idem. eft quod temporale, ut di- eit gloffa fuper epiftola ad Hebraeos 1x. fuper illo verbo, fan&um faculare , id eft, témporals, Bene {tio differentiam inter res fpiritvales & temporales : & temporalia: poffdentur, ut ip- femer dixit. Certe audeo dicere , quod compe- quibus vivir, Secundum , quod etiam in commu- ni non pofíant habere & poffidere bona mobilia & immobilia. Sed & hoc videtur contrariare ipfi quarte fuppofitionij ubi dicit quod hábenr in communi. Ét maxime contrariatur contentis in. .fchedula additiva ultimo data: in qua, ut mihi videtur, vidensíe deficere in probationibus eo- rum qug premiferat, ipfa defiruit, & novam materiam introducit , fine alicujus probationis falcimeuto. Ego antem dico, quod clerici non Teligiofi, feu qui voto ad hoc non fe obliga- runt, licite poffunt habere & poffidere bona tem- poralia ,, hereditates paternas, aut aliorum , fi eis relinquuntur,-& alia bona jute acquifita , Clerks пов religiofi pol. fünt haberc & poflidere omais gene- ris bene tem» porslia, moe bilis & immo- bilia "jufto ac- ra < quifita Cito contra , vel arte licita. Item quod eccle- fiaipottt habere & poflideie bona temporalia , mobilia, & immobilia, domos, predia, villas; caftra , oppida , & civitates; & in eis habere pri- vatum «& civile dominium: & ea qüe in con- trarium dicta funt , minime obviant: quibus ref- pondeatur per ordinem. Er primo allegantur A3 fiori auCtoritares vctcris teftamenti, Numer. xvrri.& Num. 18, alie, in quibus habetur, quod dixit Dominus de tribu Levi, quod in terra illa nihil poffide- Teht, neque haberent partem inrer cos. Et {u- per eifdem auctoritatibus radicaliter fundatur pri- ma & fecunda ratió de rationibus , quae in fine poft allegationes auctoritatum fabjunguntur . tenter mihi nota eft materia poffeffionis. Nam E — Ad hec omnia refpondeo; quod ficuc. dicit © caufam s fcio me repetiifle in civitate Barcinone cap. um de pra- . MON .. cripr. lib. 2. Caufam que de prafcriptione , ubi' aderant Cit. 36. cap. 7 plufquam quinquaginta do&ores & licentjati jn jure, & ibi laníffhme examinaffe defcriptio- nem, & divifionem poffeffionis. Et demum quando debui affumi ad officium auditoris pa- latii Ápoftolici , repetiiffe cap. Cum dilectus Melon) i i quàntü - ron. de cafu poffeff. & proprict. cui_quantum con gine fib a tiu veniat haec materia, norunt omnes jurifperiri; 3^ 5 tamen ego nefcio intelligere quid dicat ex dif- pofitions cerminorum. Scio etiam quod inter. ©. eum diis. &lus , 4e слова magifter Bonaventura fuper rv, fentent. dift. xx1v. quz(L. 1. aft. 111. facerdotii Chrifli non ‘tam fuit figura facerdotinm Aaron, quam etiam Melchifedec, fecunduim quod dicitur ad He- breos vr. Fuit rex, & facerdos, fic & Chri fus. Et quamvis honorem regalem recufaverit ; & ipfe pauper vixerit , tamen propter fuam dulcifimam benignitatem , ad hoc alios non arctavit. Unde nullatenus eftcredendum , fta« tum univerfalis ecclefiz aliter regi quam. difpo- natSpiritus fanctus. Hzc omnia megiíter Bana- Few 

Strana 1116
1115 ANNO CHRISTI 1433» & arrogantia hominum fuperborum , volen- tium inniti opinionibus propriis, quod nifi ef- fet magna potentia ecclefie ad comprimendos eos’, quotidie hærefes pullularent & recrefce- rent. Hoc unufquifque volens advertere, per feipfum intelligere poteft, quoniam warietates opinionum cum capitofitate & pertinacia non defunt, fed per timorem comprimuntur . Et poteít hoc aperte cognofci ex eo , quod erat antequam ecclefia hanc poteniam haberet: prout patet. ex. diQtis Ifidori jam fuperius al- legatis , quod ante illa tempora Conftantini jam non erat facultas docendarum plebium , cum Chriftianitas in diverfas hærefes feiffa ef fet: etiam ex dicto Auguftini fuperius allega- to. Poffem & edhuc multa alia deducere , que’ dimitto , ne efficiar nimis longus. Ponit demum conclufionem fuam fub his ter- minis: Sæcularis poffeffio , ficui & civile do- minium , jure divino & humano , doctorum fanctorum fententiis, & ratione efficaci, tem- pore legis grati& prohibetur clero Chrifti. Deinde ad declarandum terminos, facit unam diftinétionem de poffeflione : & ponit defcriptio- nem pofleflionis , quam ponit ploffa fuper L. r. ff. de acq. pof. Que di&a per eum poffem multipliciter impugnare , fed non curo con- tentiones vorborum . Scio quod illam defcri- prionem ponit gloffa predica ; & quod 'divi- Conciufio adverfarii, ORATIO JOANNIS DE POLEMAR haberet potentiam , tanta effet indifeiplinatio, A dum poffeffio capitur pro re pobefís. i116 EK ^ De wee verb. fign. l. fnterdum, & ita fepe capitur in facra fcriptura, ficut Genef. x113. Quod erat poffeffo eórum nimis. Et im evangelio Marth. cap. xix. de juvene. qui Aabebet pofeffones multas. Quas textus ipfe allegat & applicat ad defcriptioncm poffe(honis fupra memorate , 26 quam nihil faciunt, falva gratia allegaotis . Relinquamus ifta, & relirquamus alias fupes fütiones, quas facit de dominio pro declaratio- ne termini poíiiin conclufione, Givile domi- nium; quod etiam ad bona mobilia & immobi- lia juxta fuum conceptum applicari non poteft ; quoniam in bonis mobilibus habetur ab homini- bus privatum dominium , & non civile , quorum Bbonorum dominia ut plurimum acquiruntur jure gentium , quod eft jus naturale . Et valde pauci : modifunt acquirendi dominia dejure civili, 1. Ex hoc jure. £. de juflit. & jure . ff. de acquir. rer. domin.l. 1. & ibi glofla enumerat aliquos paucos modos., quibus dominia acquiruntur de jure ci- vili. Fr videamus zd intelledum , quid poteft velle dicere,, & occurrunt iihiifla duo. Pri- mum , quod clerici non poffunt habere proprium, fcd poffunt habere omnia ‘in communi: & hoc videtur dicere quarta fuppofitio, fi legatur. Sed neftiofi hoc ipíefentit ;; cum , ficut audio, ejus vite contradicat. Nee credo quod fiadveniret fibi bona hereditas patris, vel alicujus confan- guine vel amici , portaret eam in communi cum 433+ ditur poffeffio in has tres fpecies ; civilem tan- C fratribus monafterii Sclavorum in Praga, cum. tum, naruralem tantum, & naturalem. & ci- vilem; & illam, quam ponit ipfe, dicit fecu- larem , non cítin C. nec in ff. nec in toto cor- pore juris, & tamen eam vult fulcire ex qua- dam glofla c. Licet de off ord. Olare patet quod non facit ad. propofitum: videamus tex- tum &gloffam. Textus dicit; Licet tam circa viros religiofos quam clericos feculares . Di- ftinguît huic duas fpecies clericorum, feu ec- elefiafticorum hominum ; alios religiofos, alios feculares clericos. Cloffa exponit quid fit di- cere clericos feculares: &dicit quod clerici fe- €ulares dicuntur, qui poffunt habere proprium, ficut & laici, cum religiofi hoc non poffint. Sic "& Oftienfis in capite primo de. funima Trinita- D traditione, donatione; ex caufa, vel aliquo li- te fuper verbo, Communem , dicit, quod ficut Deus creavit naturam fpiritualem , corporalem, & hominem cujus eft mixta natura , ur ibi tex- tus ; Îta genus clericorum permixtam vitam du- cit interlaicos & religiofos. Que quidem alle- gata gloffa facit ad hoc, quod dicatur fiecularis pofleflio, non eft fpecies ftcularis poffeffionis ; imo omnis poffeffo in hac vita eft fæcularis, quia feculare idem. eft quod temporale, ut di- eit gloffa fuper epiftola ad Hebraeos 1x. fuper illo verbo, fan&um faculare , id eft, témporals, Bene {tio differentiam inter res fpiritvales & temporales : & temporalia: poffdentur, ut ip- femer dixit. Certe audeo dicere , quod compe- quibus vivir, Secundum , quod etiam in commu- ni non pofíant habere & poffidere bona mobilia & immobilia. Sed & hoc videtur contrariare ipfi quarte fuppofitionij ubi dicit quod hábenr in communi. Ét maxime contrariatur contentis in. .fchedula additiva ultimo data: in qua, ut mihi videtur, vidensíe deficere in probationibus eo- rum qug premiferat, ipfa defiruit, & novam materiam introducit , fine alicujus probationis falcimeuto. Ego antem dico, quod clerici non Teligiofi, feu qui voto ad hoc non fe obliga- runt, licite poffunt habere & poffidere bona tem- poralia ,, hereditates paternas, aut aliorum , fi eis relinquuntur,-& alia bona jute acquifita , Clerks пов religiofi pol. fünt haberc & poflidere omais gene- ris bene tem» porslia, moe bilis & immo- bilia "jufto ac- ra < quifita Cito contra , vel arte licita. Item quod eccle- fia;pottt habere & poflideie bona temporalia , mobilia, & immobilia, domos, predia, villas; caftra , oppida , & civitates; & in eis habere pri- vatum «& civile dominium: & ea qüe in con- trarium dicta funt , minime obviant: quibus ref- pondeatur per ordinem. Er primo allegantur A3 fiori auCtoritares vctcris teftamenti, Numer. xvrri.& Num. 18, alie, in quibus habetur, quod dixit Dominus de tribu Levi, quod in terra illa nihil poffide- Teht, neque haberent partem inrer cos. Et {u- per eifdem auctoritatibus radicaliter fundatur pri- ma & fecunda ratió de rationibus , quae in fine poft allegationes auctoritatum fabjunguntur . tenter mjhi nota eft materia poffeffionis. Nam E — Ad hec omnia: refpondeo,; quod ficuc. dicit © caufam s fcio me repetiifle in civitate Barcinone cap. um de pra- . MON .. cripr. lib. 2. Caufam que de prafcriptione , ubi' aderant Cit. 36. cap. 7 plufquam quinquaginta do&ores & licentjati jn jure, & ibi laníffhme examinaffe defcriptio- nem, & divifionem poffeffionis. Et demum quando debui affumi ad officium auditoris pa- latii Ápoftolici , repetiiffe cap. Cum dilectus Melon) i i quàntü - ron. de cafu poffeff. & proprict. cui_quantum con gine fib a tiu veniat haec materia, norunt omnes jurifperiri; 3^ 5 tamen ego nefcio intelligere quid dicat ex dif- pofitions cerminorum. Scio etiam quod inter. ©. eum diis. &lus , 4e слова magifter Bonaventura fuper rv, fentent. dift. xx1v. quz(L. 1. aft. 111. facerdotii Chrifli non ‘tam fuit figura facerdotinm Aaron, quam etiam Melchifedec, fecunduim quod dicitur ad He- breos vr. Fuit rex, & facerdos, fic & Chri fus. Et quamvis honorem regalem recufaverit ; & ipfe pauper vixerit , tamen propter fuam dulcifimam benignitatem , ad hoc alios non arctavit. Unde nullatenus eftcredendum , fta« tum univerfalis ecclefiz aliter regi quam. difpo- natSpiritus fanctus. Hzc omnia megiíter Bana- Few 

Strana 1117
1117 DE CIVILI DOMINIO GLERICORUM. 1118 ve Vera, Cum ergo faéerdotium Chrifti fit fe-A 48. Item 3. Reg. 2 Salomon ait ad' Abiatar mmm ANNO CHRIST 5433 ¥ cundum ordinem Melchifedec , ficur Apofto- lus ait , nil mirum fi facerdotes pofhdeant temporalia ficut Melchifedec , qui erat rex ‘Salem , & nihilo minus facerdos Altiffimi . Genef xiv. Sed nolo effe hac refponfione eońtentus . Pro parte altera allegatì funt quin- que textus veteris teftamenti, qui videntur fo- nare, quod Levite nihil debebant poffidere in terra promifhonis , fed habere decimas, & pri- snitias, & oblationes, pro fuüleniatione fua. Et ego allegabo quindecim tex:us, quod Levi- £& habebant & poffidebant bona mobiha & im- mobilia, fervos , domos , predia & oppida, & civitates. Sed anie volo premitiere, quod in facerdotem : Vade in Anathot: ad agrum. tuum ; & fic facerdos habebat agrum. liem 11. Pa- ralipomenon 11, Rohodm Dei cultum teneñ-. te, & Jeroboan idololatriam inducente, dici- tur. Sacerdotes venerunt ab. Roboam: relinguen- tes [uburbana , ©" voffefftones fuas. Ecce quot poffehones habebant facerdotes ? Jtem Jere: mias. Propheta fanr&ificarus in utero facerdos, emit agrum, folvit pretium ; ftipulationes fe- cit, & fibi fieri in(lrumentum . Jerem. 32. cap. ltem de eodem, 37. capitulo Cum ergo recef- filler exercitus Chaldeorum ab. Jerufalem , egreje fus eft Jeremias , ur tret in terram Benjamin , & divideret ibż poffefionem in confpeëlu civrum. tempore ante legem, ut communiter doctoresdi- Bitem primi Efdre ir. de redeuntibus facer- cunt, primogeniri fuerunt facerdotes , & pra aliis dominium , & hzreditarem- habuerunt , Unde Genel. xxvir. dixit Haac ad Jacob: £- fo dominus fratrum tuorum , quia prima erat benedi@io primogeniti: & Genef. XLIX. Bu- ben fortitudo mea , primus in donis, & major in śmperio. Quod exponit Hieronymus in gloffa de facerdotio majori hareditate, imperio fü- per fratres, que habuifler, nid afcendiffet cu- pile patris fai. Abraham. etiam fuit facerdos, wt probat Chryfoftomus fuper Matthei x. & quam dives fuerit, omnes fcimus, De Mel- chifedec jam dictum eft, & fic patet quod: in populo Dei facerdotes fucrant opulenrifimi. dotibus a captivitate , fic dicitur - Ægbitave- runt ergo facerdores & Levits, & janitores de cantores in wrbibus fuis, umu[quifque Jfrael im cioitaribus fuis. ltem , certum eft Jonathan foife facerdotern , ex r. Machabsoram , & dacem & principem ad' bellandum ; ibidem ANNO CHRISTY 1433 11. & fommum.facerdotem , ibidem 12. qu: habuit amplas poffe(fiones: unde in fine deci- mi capitis dicitar: ddidit adhuc , fcilicet Alexander rex , glorificare Jonathan , & mifit ei fibulam auream , fcut ef} confuetudo dari cos gnalis regum, ©' dedit eż Accaron (nomen eft civitatis) & omnes fines ejus in poffefftonem .1teva ibidem rr. Demetrius rex. predicta confirmavit | Veniamus ad tempus legis veteris , & fequa-C Jonathe, & majora addidit: Fecit Zonarha rex mur ordinem , Primo , Levitici capice xxv. 4Edes Levitarum que $n urbibus funt, femper goffunt redim: : f redempie non fuerint , in jubileo revertentur ad dominos , quia domus urbium Levitarun funt pro poffeffionibus inter. fi- dios' Ifrael. Suburbana autem eorum non veneant > quia poffeffio fempiterna eft, item Levit. 27. Ho- mo fi voverit domum fuam, & [anéificaverit Do- mino. Et infra: $i agrum poffejfionis fue vove-' git, © confecraverit Domino, Kc. Er infra: Si noluerint redünere , fed alteri cuilibet fuerit ve- sumdanus , ultra eum , qui voveri , redimere mon poreru, quia cum jubilei venerit dies , fanci- ficatus erit Domino, & poffefho confecruta ad jus ficut. fecerant. ei qui ante eum fuerant , & exal« tavit eum àn confpecfu omnium amicorum ejus , & flatuit ei principatum facerdotüi ,- c quacumque "alia. habuit prius pretiofa , & fecit eum principem amicorum . Item. ibidem : Seripfit rex Antiochus, adolefcens Jonutha. dicens: Conftituo tibi facerdo- zum , & conflitmo te fuper quatuor cioitates „ ut fis de amicis regis, & mifit eà vafa aurea in minifteriun , & dedit ei poteftatem bibendi in au r0, € effe in purpura , € habere fibulam aure- am , & Simonem fratrem. ejus conflituit: ducem in terminis T'yri ufque ad fines Kgypti „De fa. ceidotibus omnia ifla dicta funt. Sed de Juda Machabzo & aliis, principa- pertmet facerdorum Er infra: Omne quod con- Drum & potentiam hber Machabxorum often- fecratum fucrit Domino , five homo five animal ; fanclum fanélorum et: Domino , item Numero- zum 25. Zocutus e. Dominus ad Moyfen : Pra- cipe fils Jfrael, ut dent Levitis de poffefionibus fuis urbes ad habitandum , & fubuibana earum ger circuirum , &c.. Numerorum 31. Cum firael viciffer Madianitas , & de eis tuliffet magna fpolia , juffic dari Eleazaro unam animam de quingentis ; tam ex hominibus, quam ex bo- bus, afinis, & ovibus ; & Levitis quinqua- gefimum capur hominum , bohm , & afino- rum , & cunctorum animantium , ex media parte fliorum Ifrael. Item Deuter. 18. de cæ- teris Levitis volentibus miniftrare , dicitur : Panem ciborum eamdem accipieni quam ceteri, excepto eo, quod in urbe fua ex paierna eis Jüc- ceffione debetur. Item Jofue 21. Dederuat Levi~ dis filiż Ifruel de pofeffonibus fuis, juxta impe- vium Domini , civitares & fuburbana earum . Ex dbi fcribitur, quomodo quelibet tribus de- dit certas civitates , alia decem , alia trede- cim , alia quatuordecim, cc. Et in fine {ub jungit: Hrague civitures univerfe Levitarum in anedio poflefhonis filiorum Żfrael quadraginta dua , cum fuburbanis fuis , fingule per familias difiribwia , Gr praterea. fex refugii ; & fic erant dit: & fic funt quatuordecim auGoritares vete- ' ris tefłamenti: Addatur una de novo teftamen- fo , quantum perünet.ad vetus. ÁCtorum tv, Jofeph qui cognominabatur Barfabas , Levites , Cyprius genere ,"vendidu agrum . Hic erat Le-. vita fecundum Magiflrum hiftorie fcholaftice, & Nicolaum de Lyra: habebat tamen agrum quem vendidit. E:íic habeo quindecim au&to- ritates contra quinque , que vincere debent; nam qualis roboris & fortitudinis fant, cum fint ex rextu Bible. Sed in facra fcriptura: nulla eft conrrarietas . Quid ergo ? videamus verum ipfíias intellectum , ne fermo ad corti- - cem litere intelledus fit nobis in ruina. Tex- tus per me adduQi ad plurimum. faciunt telimonium de facto . Quid ergo ? fuic vio-. lata lex illa data per Deum ? abfir . Sed vi deamus ipfius veram & planum intellectum . £go dicam valde plane. Dominus dedit xii. tribubus Ifrael terram promiffionis: ifla terra erat dividenda inter tribus per partes feu he- reditates feparatas, ut verbi gratia , tribus Za-, bulon habebit Bavariam , tribus Nephthalim Franconiam , tribus Benjamin Auftriam, & fic de aliis ; ita funt diftindi & limitati firies tribuum in «canone. Biblis . Tribus autera Le- 

Strana 1118
1117 DE CIVILI DOMINIO GLERICORUM. 1118 ve Ventura, Cum ergo faéerdotium Chrifti fit fe-A 48. Item 3. Reg. 2 Salomon ait ad' Abiatar mmm ANNO CHRIST 5433 ¥ cundum ordinem Melchifedec , ficur Apofto- lus ait , nil mirum fi facerdotes pofhdeant temporalia ficut Melchifedec , qui erat rex ‘Salem , & nihilo minus facerdos Altiffimi . Genef xiv. Sed nolo effe hac refponfione eońtentus . Pro parte altera allegatì funt quin- que textus veteris teftamenti, qui videntur fo- nare, quod Levite nihil debebant poffidere in terra promifhonis , fed habere decimas, & pri- snitias, & oblationes, pro fuüleniatione fua. Et ego allegabo quindecim tex:us, quod Levi- £& habebant & poffidebant bona mobiha & im- mobilia, fervos , domos , predia & oppida, & civitates. Sed anie volo premitiere, quod in facerdotem : Vade in Anathot: ad agrum. tuum ; & fic facerdos habebat agrum. liem 11. Pa- ralipomenon 11, Rohodm Dei cultum teneñ-. te, & Jeroboan idololatriam inducente, dici- tur. Sacerdotes venerunt ab. Roboam: relinguen- tes [uburbana , ©" voffefftones fuas. Ecce quot poffehones habebant facerdotes ? Jtem Jere: mias. Propheta fanr&ificarus in utero facerdos, emit agrum, folvit pretium ; ftipulationes fe- cit, & fibi fieri in(lrumentum . Jerem. 32. cap. ltem de eodem, 37. capitulo Cum ergo recef- filler exercitus Chaldeorum ab. Jerufalem , egreje fus eft Jeremias , ur tret in terram Benjamin , & divideret ibż poffefionem in confpeëlu civrum. tempore ante legem, ut communiter doctoresdi- Bitem primi Efdre ir. de redeuntibus facer- cunt, primogeniri fuerunt facerdotes , & pra aliis dominium , & hzreditarem- habuerunt , Unde Genel. xxvir. dixit Haac ad Jacob: £- fo dominus fratrum tuorum , quia prima erat benedi@io primogeniti: & Genef. XLIX. Bu- ben fortitudo mea , primus in donis, & major in śmperio. Quod exponit Hieronymus in gloffa de facerdotio majori hareditate, imperio fü- per fratres, que habuifler, nid afcendiffet cu- pile patris fai. Abraham. etiam fuit facerdos, wt probat Chryfoftomus fuper Matthei x. & quam dives fuerit, omnes fcimus, De Mel- chifedec jam dictum eft, & fic patet quod: in populo Dei facerdotes fucrant opulenrifimi. dotibus a captivitate , fic dicitur - Ægbitave- runt ergo facerdores & Levits, & janitores de cantores in wrbibus fuis, umu[quifque Jfrael im cioitaribus fuis. ltem , certum eft Jonathan foife facerdotern , ex r. Machabsoram , & dacem & principem ad' bellandum ; ibidem ANNO CHRISTY 1433 11. & fommum.facerdotem , ibidem 12. qu: habuit amplas poffe(fiones: unde in fine deci- mi capitis dicitar: ddidit adhuc , fcilicet Alexander rex , glorificare Jonathan , & mifit ei fibulam auream , fcut ef} confuetudo dari cos gnalis regum, ©' dedit eż Accaron (nomen eft civitatis) & omnes fines ejus in poffefftonem .1teva ibidem rr. Demetrius rex. predicta confirmavit | Veniamus ad tempus legis veteris , & fequa-C Jonathe, & majora addidit: Fecit Zonarha rex mur ordinem , Primo , Levitici capice xxv. 4Edes Levitarum que $n urbibus funt, femper goffunt redim: : f redempie non fuerint , in jubileo revertentur ad dominos , quia domus urbium Levitarun funt pro poffeffionibus inter. fi- dios' Ifrael. Suburbana autem eorum non veneant > quia poffeffio fempiterna eft, item Levit. 27. Ho- mo fi voverit domum fuam, & [anéificaverit Do- mino. Et infra: $i agrum poffejfionis fue vove-' git, © confecraverit Domino, Kc. Er infra: Si noluerint redünere , fed alteri cuilibet fuerit ve- sumdanus , ultra eum , qui voveri , redimere mon poreru, quia cum jubilei venerit dies , fanci- ficatus erit Domino, & poffefho confecruta ad jus ficut. fecerant. ei qui ante eum fuerant , & exal« tavit eum àn confpecfu omnium amicorum ejus , & flatuit ei principatum facerdotüi ,- c quacumque "alia. habuit prius pretiofa , & fecit eum principem amicorum . Item. ibidem : Seripfit rex Antiochus, adolefcens Jonutha. dicens: Conftituo tibi facerdo- zum , & conflitmo te fuper quatuor cioitates „ ut fis de amicis regis, & mifit eà vafa aurea in minifteriun , & dedit ei poteftatem bibendi in au r0, € effe in purpura , € habere fibulam aure- am , & Simonem fratrem. ejus conflituit: ducem in terminis T'yri ufque ad fines Kgypti „De fa. ceidotibus omnia ifla dicta funt. Sed de Juda Machabzo & aliis, principa- pertmet facerdorum Er infra: Omne quod con- Drum & potentiam hber Machabxorum often- fecratum fucrit Domino , five homo five animal ; fanclum fanélorum et: Domino , item Numero- zum 25. Zocutus e. Dominus ad Moyfen : Pra- cipe fils Jfrael, ut dent Levitis de poffefionibus fuis urbes ad habitandum , & fubuibana earum ger circuirum , &c.. Numerorum 31. Cum firael viciffer Madianitas , & de eis tuliffet magna fpolia , juffic dari Eleazaro unam animam de quingentis ; tam ex hominibus, quam ex bo- bus, afinis, & ovibus ; & Levitis quinqua- gefimum capur hominum , bohm , & afino- rum , & cunctorum animantium , ex media parte fliorum Ifrael. Item Deuter. 18. de cæ- teris Levitis volentibus miniftrare , dicitur : Panem ciborum eamdem accipieni quam ceteri, excepto eo, quod in urbe fua ex paierna eis Jüc- ceffione debetur. Item Jofue 21. Dederuat Levi~ dis filiż Ifruel de pofeffonibus fuis, juxta impe- vium Domini , civitares & fuburbana earum . Ex dbi fcribitur, quomodo quelibet tribus de- dit certas civitates , alia decem , alia trede- cim , alia quatuordecim, cc. Et in fine {ub jungit: Hrague civitures univerfe Levitarum in anedio poflefhonis filiorum Żfrael quadraginta dua , cum fuburbanis fuis , fingule per familias difiribwia , Gr praterea. fex refugii ; & fic erant dit: & fic funt quatuordecim auGoritares vete- ' ris tefłamenti: Addatur una de novo teftamen- fo , quantum perünet.ad vetus. ÁCtorum tv, Jofeph qui cognominabatur Barfabas , Levites , Cyprius genere ,"vendidu agrum . Hic erat Le-. vita fecundum Magiflrum hiftorie fcholaftice, & Nicolaum de Lyra: habebat tamen agrum quem vendidit. E:íic habeo quindecim au&to- ritates contra quinque , que vincere debent; nam qualis roboris & fortitudinis fant, cum fint ex rextu Bible. Sed in facra fcriptura: nulla eft conrrarietas . Quid ergo ? videamus verum ipfíias intellectum , ne fermo ad corti- - cem litere intelledus fit nobis in ruina. Tex- tus per me adduQi ad plurimum. faciunt telimonium de facto . Quid ergo ? fuic vio-. lata lex illa data per Deum ? abfir . Sed vi deamus ipfius veram & planum intellectum . £go dicam valde plane. Dominus dedit xii. tribubus Ifrael terram promiffionis: ifla terra erat dividenda inter tribus per partes feu he- reditates feparatas, ut verbi gratia , tribus Za-, bulon habebit Bavariam , tribus Nephthalim Franconiam , tribus Benjamin Auftriam, & fic de aliis ; ita funt diftindi & limitati firies tribuum in «canone. Biblis . Tribus autera Le- 

Strana 1119
pzez coz ANNO CHRISTI 2433- 579 Levitica , cum effe: efle feparata , fed debebat fervire in fanQua- rio ad utilitatem. omnium tribuum. Et ideo non habebat fortem feu hereditatem ad par- tem , ficut una tribus ex aliis , fed habebat plufquam aliqua tribus: quia cum effent x11. tribus, fibi non pertineret nifi duodecima pars , & habuit decimam ornnium-, & ultra deci- xam , primitias ; & oblationes , vota , facri- ficia, redemptienes , & emendas , domos, fuburbia. Ecce quantam opulenüam habebant jlli facerdotes: utique vix credo quod vel fal- tem in paucis locis facerdotes noftri habeant majorem opulentiam , Ert .ita eft intellectus ilarum auftoritatum , quod non habuit fortem . Si enim Deus faceret tantam gratiam Ger- manice nationi ; quod acquirerent terram il- Jam fanqam, & demum deberent fibi dividere per partes & nationes feparatas, certum terri- torium Bavaris, certum Auftralibus , certum Bohemis, & non darent facerdoribus fortera vel hæreditatem ad partem, fed cum omnibus paribus haberent in unaquaque ; habebant enim illi facerdotes, ficut dictum. eft, mobi- Ha & immobilia, domos, & predia, in qui- -bus habebant verum. dominium , quia pote- rant illa vendere , & alienare >, que non po- te(t faccre , nit dominüs. Quod autem. poffent véndere & alienare , patet per illam audori- ORATIO JOANNIS DE POLEMAR facerdot»lis , non habebat À vi, ur ait Magifler hifforiz fcholaftice . Et 1130 ma Auguftinus in queftionibus vezeris teftamenti, ANNO, traftando illud , quomodo Helcana pater Sa- — 1435 muelis deciroas offercbat , cum effet Levita ? 2070 4 & ibi ad noftrum propofitum dicit, quod quia accipiebant uxores de aliis rribubus: ficut Jo- jada facerdos duxit filiam regis Joram , & fic habebant poffeffiones uxorum . Tandem fupre- mum judicium erat facerdotum , dicente Do- 7 mino, Deuteron. xv11.6? difficile & anmbiguum apud te judicium effe per[pexeris inszr fangiinem © fenguinem , łepram e" non lepram , caufam d caulam & judicum inter portas videris verba. va» rari, furge &. efcendé ad locum quem elegerit Dos minus Deus tuuj, venieíque ad facerdotes Levitiei B generis , Č ad judicem qui fuerit illa tempore ; querefque ab eis, qui indicabunt tibi judicii veri tatem , €?" facies quecumque dixerint tibi quà pre- funt loco, quem elegit Dominus. Er infra: Qué autem fuperbierit , nolens obedire. facerdotis àmpe- NO, gui eo tempore miniftraverit Domino Deo tuo, ex decreto judicis morietur ille homo. Poftea ve- TO venerunt reges , infra quorum tempus nom legimus quempiam priter reges habuiffe domi- nium alicujus civitatis , oppidi vcl caftri. Sj nemo habebat, nom mirum fi facerdores non habebant. Eft namque mos in aliquibus ro ‘ gionibus , ficut audio effe in África, quod fo, fus rex habeat dominium civitatum , oppi dorum , caftrorum & villarum . Sed poftea zatem Jeremiæ 32. & AGoram rv. Xcclefia G temporibus Machabeotum, nonne Mathathias , hodie in temporalibus bonis non habct aliud mifi oblata a fidelibus, fi qnis obtulit. ecclefia domum , vel agrum, caftrum, aur oppidum. Sic & illi habuiffenr , fi oblata fuiffent , que erat lex Domini, ut fupra ef allegatum Le- vit. 27. Si voverit domum fuam . Sed forte dicer i Sed non habebant civile dominium. Dico, Textus non dicit, Non habebant civi- "je dominium; fed nihil ahud , quam decimas Plat. 98. & primitias poffidebant , In nullo illorum textuum fit mentio de civili dominio. Pre- ierca dixi, & verum dixi, quod civile domi- nium non eft applicabile ad bona mobilia & immobiha. Sed dicam, quid eft civile domi- nium > de quo forte loqui nolunt, licet non exprefferint illud, de quo dicitur, quod Im- Jonathas , Judas Machabeus , & fratres. ejus facerdotes fimul fuerant & principes , ut hi- ftoria Machabzorum liquide stteflarur: & fio habuerunt civile dominium. Jam venio ad auGorizates novi teftamenti, & primo loco allegantur quatuor auctoritas tes ordine fucceffivo , qum , falva bona gra- tia allegantis , valde parum faciunt , Primz eft de vocatione Petri & Andree; zlia de vocatione Marthzi ; in quibus magna vocane- tis virtus , & obedientia vocatarum merito commendatur. Sed cum non habeant notam precepti , meque prohibiüonis , non poteft ex eis argumentari ad licirum vel illicirum ; fed ad laudabiliter imitandum , perfonarum , rerum $e temporum circumflantiis adhibitis , perator eft dominus iítius civitatis, vel mun- D ficut decet . di, de quo per do&ores in leg. Bene a Ze- 4onc. Codice de quad. prefer. & in cap. Con- venior 23. quaft. virt. Sed non eft dominus ilius domus, vcl illias , quinimo illi priva- ti, vel domini domorum , & przdiorum funt. Sed eft quoddam uuiverfale dominium, quod magis proprie dicitur poteflas de'publi- co , feu jurifdiQtio , cujus defcriptio habetur per gloffard in leg. :. ff de jurifdiQione. Sed certé tale dominium in populo lfrael a princi- pio nullus habebat , nifi folus Deus . Ideo quando volaerüüt habere regem, dixit ad Sa- Állegatur fecundo loco illud Matrbzi v. Sá quis te percufferit in unam maxillam, quz nihil ' ad propofitum facit; & illa : Qui tecum. vult in judicio contendere , € tollere. tunicam : quae fic ad literam capta, & quod ad folos cleri- cos di&um effet, poffet induci. contro allegan- ‚tem : nam confílaret quod clerici poffunt has bere bona. Sed ficut omnis do&torum fenten- tia habet, hec precepta in praparatione core dis habenda funt; iu exteriori antem opera- tione id potius agendum eff, quod proximi 'faluti conveniat. Unde Auguftinus ait in fer- muclem : Non te abjecerunt , fed me , nc re- E mone de puero Centurionis , & habetur 23. gnarem fuper eos , 1. Reg. 8. Imo & Levit 25. dicit: Terra quoque non vendetur in perpe- duum, quia mea efl , & vos adven« & coloni eflis . Hujus autem. dominii feu. juri(dictionis adminiftrationem & exercitium. habuerunt Do- mini facerdotes: primum Moyfes , qui erat fa- żerdos ; unde Plalmifta : Moyfes & Aaron in Jacerdoribus ejus . Et idem dux & re@or populi Ifrael, Deinde tempore Judicum , qui regebant Ifrael, fuerunt judices plures de tribu Levi, ficut Heli & Samuel, qui fuit de tribu. Le- quæftione z. Paratus debet effe homo juftus » & pius patienter eorum malitiam fuftinere , » quos bonos fieri querit. Evinfra: Ita pre- Cem » cepta magis funt ad præparationem cordis ; que intus eft , quam ad opus quod in è perto fit, ut teneatur in fecreto animi pas tientia cum benevoleniia ; in manifeflo au- tem id fiat quod eis prodeffe videtur quibus bené velle debemus. Hinc liquido oftendi- tur quod ipte Dominus Jefus exemplum fin» gulariter patienti® , cum percuteretur in fa-. 

Strana 1120
pzez coz ANNO CHRISTI 2433- 579 Levitica , cum effe: efle feparata , fed debebat fervire in fanQua- rio ad utilitatem. omnium tribuum. Et ideo non habebat fortem feu hereditatem ad par- tem , ficut una tribus ex aliis , fed habebat plufquam aliqua tribus: quia cum effent x11. tribus, fibi non pertineret nifi duodecima pars , & habuit decimam ornnium-, & ultra deci- xam , primitias ; & oblationes , vota , facri- ficia, redemptienes , & emendas , domos, fuburbia. Ecce quantam opulenüam habebant jlli facerdotes: utique vix credo quod vel fal- tem in paucis locis facerdotes noftri habeant majorem opulentiam , Ert .ita eft intellectus ilarum auftoritatum , quod non habuit fortem . Si enim Deus faceret tantam gratiam Ger- manice nationi ; quod acquirerent terram il- Jam fanqam, & demum deberent fibi dividere per partes & nationes feparatas, certum terri- torium Bavaris, certum Auftralibus , certum Bohemis, & non darent facerdoribus fortera vel hæreditatem ad partem, fed cum omnibus paribus haberent in unaquaque ; habebant enim illi facerdotes, ficut dictum. eft, mobi- Ha & immobilia, domos, & predia, in qui- -bus habebant verum. dominium , quia pote- rant illa vendere , & alienare >, que non po- te(t faccre , nit dominüs. Quod autem. poffent véndere & alienare , patet per illam. auctori- ORATIO JOANNIS DE POLEMAR facerdot»lis , non habebat À vi, ur ait Magifler hifforiz fcholaftice . Et 1130 ma Auguftinus in queftionibus vezeris teftamenti, ANNO, traftando illud , quomodo Helcana pater Sa- — 1435 muelis deciroas offercbat , cum effet Levita ? 2070 4 & ibi ad noftrum propofitum dicit, quod quia accipiebant uxores de aliis rribubus: ficut Jo- jada facerdos duxit filiam regis Joram , & fic habebant poffeffiones uxorum . Tandem fupre- mum judicium erat facerdotum , dicente Do- 7 mino, Deuteron. xv11.6? difficile & anmbiguum apud te judicium effe per[pexeris inszr fangiinem © fenguinem , łepram e" non lepram , caufam d caulam & judicum inter portas videris verba. va» rari, furge &. efcendé ad locum quem elegerit Dos minus Deus tuuj, venieíque ad facerdotes Levitiei B generis , Č ad judicem qui fuerit illa tempore ; querefque ab eis, qui indicabunt tibi judicii veri tatem , €?" facies quecumque dixerint tibi quà pre- funt loco, quem elegit Dominus. Er infra: Qué autem fuperbierit , nolens obedire. facerdotis àmpe- NO, gui eo tempore miniftraverit Domino Deo tuo, ex decreto judicis morietur ille homo. Poftea ve- TO venerunt reges , infra quorum tempus nom legimus quempiam priter reges habuiffe domi- nium alicujus civitatis , oppidi vcl caftri. Sj nemo habebat, nom mirum fi facerdores non habebant. Eft namque mos in aliquibus ro ‘ gionibus , ficut audio effe in África, quod fo, fus rex habeat dominium civitatum , oppi dorum , caftrorum & villarum . Sed poftea zatem Jeremiæ 32. & AGoram rv. Xcclefia G temporibus Machabeotum, nonne Mathathias , hodie in temporalibus bonis non habct aliud mifi oblata a fidelibus, fi qnis obtulit. ecclefia domum , vel agrum, caftrum, aur oppidum. Sic & illi habuiffenr , fi oblata fuiffent , que erat lex Domini, ut fupra ef allegatum Le- vit. 27. Si voverit domum fuam . Sed forte dicer i Sed non habebant civile dominium. Dico, Textus non dicit, Non habebant civi- "je dominium; fed nihil ahud , quam decimas Plat. 98. & primitias poffidebant , In nullo illorum textuum fit mentio de civili dominio. Pre- ierca dixi, & verum dixi, quod civile domi- nium non eft applicabile ad bona mobilia & immobiha. Sed dicam, quid eft civile domi- nium > de quo forte loqui nolunt, licet non exprefferint illud, de quo dicitur, quod Im- Jonathas , Judas Machabeus , & fratres. ejus facerdotes fimul fuerant & principes , ut hi- ftoria Machabzorum liquide stteflarur: & fio habuerunt civile dominium. Jam venio ad auGorizates novi teftamenti, & primo loco allegantur quatuor auctoritas tes ordine fucceffivo , qum , falva bona gra- tia allegantis , valde parum faciunt , Primz eft de vocatione Petri & Andree; zlia de vocatione Marthzi ; in quibus magna vocane- tis virtus , & obedientia vocatarum merito commendatur. Sed cum non habeant notam precepti , meque prohibiüonis , non poteft ex eis argumentari ad licirum vel illicirum ; fed ad laudabiliter imitandum , perfonarum , rerum $e temporum circumflantiis adhibitis , perator eft dominus iítius civitatis, vel mun- D ficut decet . di, de quo per do&ores in leg. Bene a Ze- 4onc. Codice de quad. prefer. & in cap. Con- venior 23. quaft. virt. Sed non eft dominus ilius domus, vcl illias , quinimo illi priva- ti, vel domini domorum , & przdiorum funt. Sed eft quoddam uuiverfale dominium, quod magis proprie dicitur poteflas de'publi- co , feu jurifdiQtio , cujus defcriptio habetur per gloffard in leg. :. ff de jurifdiQione. Sed certé tale dominium in populo lfrael a princi- pio nullus habebat , nifi folus Deus . Ideo quando volaerüüt habere regem, dixit ad Sa- Állegatur fecundo loco illud Matrbzi v. Sá quis te percufferit in unam maxillam, quz nihil ' ad propofitum facit; & illa : Qui tecum. vult in judicio contendere , € tollere. tunicam : quae fic ad literam capta, & quod ad folos cleri- cos di&um effet, poffet induci. contro allegan- ‚tem : nam confílaret quod clerici poffunt has bere bona. Sed ficut omnis do&torum fenten- tia habet, hec precepta in praparatione core dis habenda funt; iu exteriori antem opera- tione id potius agendum eff, quod proximi 'faluti conveniat. Unde Auguftinus ait in fer- muclem : Non te abjecerunt , fed me , nc re- E mone de puero Centurionis , & habetur 23. gnarem fuper eos , 1. Reg. 8. Imo & Levit 25. dicit: Terra quoque non vendetur in perpe- duum, quia mea efl , & vos adven« & coloni eflis . Hujus autem. dominii feu. juri(dictionis adminiftrationem & exercitium. habuerunt Do- mini facerdotes: primum Moyfes , qui erat fa- żerdos ; unde Plalmifta : Moyfes & Aaron in Jacerdoribus ejus . Et idem dux & re@or populi Ifrael, Deinde tempore Judicum , qui regebant Ifrael, fuerunt judices plures de tribu Levi, ficut Heli & Samuel, qui fuit de tribu. Le- quæftione z. Paratus debet effe homo juftus » & pius patienter eorum malitiam fuftinere , » quos bonos fieri querit. Evinfra: Ita pre- Cem » cepta magis funt ad præparationem cordis ; que intus eft , quam ad opus quod in è perto fit, ut teneatur in fecreto animi pas tientia cum benevoleniia ; in manifeflo au- tem id fiat quod eis prodeffe videtur quibus bené velle debemus. Hinc liquido oftendi- tur quod ipte Dominus Jefus exemplum fin» gulariter patienti® , cum percuteretur in fa-. 

Strana 1121
ANNO CHRISTI 1433- Foams, Mesh. 8. Mzżsb. 19. Lue. 18. 1121 , Nequaquam igirur preceptum fuum, fi ver- » ba infpiciamus , implevit. Er reliqua per eum ibi fcripta : ubi etiam hoc confirmat ex Paulo, de дчо Абог. 23. quod percuffus in maxillam non .prebuir aliam , fed dixic, Per eutiet te. Deus, paries. dealbate . Tertio allegatur illud quod Chriftus dixit : Vulpes foveas habent. Ad hoc & ad id quod fexto loco allegatur, 5? cis perfedus effe: & id quod Apofloli dixerant, Fece nos reliqui- mus omnia: & quod decimo loco aliegatur ex Luca, Fende omnia que hubes. Relpondere opus non effet, quia omnis homo cir. iila noa ad Apoftolos tantum dicla, imo ad iiteram di- €a fucrunt noo Ápoftclis, fed. fcribe & iuve- ni illi. Item non obligamur omnia agerc, quie Chriftus. Nam licer omnis Chrilli actio fit no- ftra inftructio, non tamen [emper ad neceffa- riam imitationem; alias oporteret nos omnes crucifigi. Et ex fe textus oftendit neceffitatem non habere; cum ad confequendam vitam æ- ternam fuffcienter præmifit, Seroa mundata ; & fubjunxit, St vis perfedus effc Nec ta- men quifquam intelligat, iUud neceffarium elle ad perfectionem evangelicam ; cum, ut Apoftolus teflatur ad Coloflenfes 3. caritas fir vinculum perfectionis; {ed quod illad. e quod- dam iuftramen:tum accommodum , tamquam removens illud quod. poffet effe impeditivum; DE CÍViLI DOMINIO CLERICORUM. ry, faciem, refpondiz, Si-male locurus fum , Štec. A » hoc prohibitum invitareamicos? Undé Be- 3122 » da. ut Thomas allegavit in gloffa: Fratres igitur & amicos, & divites: alterutrum con- vivia celebrare, non quafi fcelus interdicit , fed ficut cetera neceífitatis humane ocm- mercia ad promerendum vitæ cælefiis .præ- » ^ 2 4*5 » ” cidunt; numquid propterea e(t abjiciendus om- nis timor eorum, qui poflunt corpus occide- re? certe non: fed hoceft intelligendum , ne propter timorem corporis juítitiam deferamus. Itin: Nolite. foliciti effe quid manducaturi eflis , neque folicii effe de crafiino ; numduid eft pro- pterea fic abjicienda omnino folicitudo victus B& vefltitus pro futuro tempore? Certe non. Unde Auguflinus in lib. 15. de fermone Do- , mini: Vehementer cavendum elt, ne forte „ cum viderimus aliquem fervum Dei provi- » dere nc ifta neceflaria defint vel fibi, vel his, quorum cura fibi commiffa eft, judi- cemus eum conua preceptum Domini faces ‘re, & de craîtino folicitum effe. Nam ipfe Dominus, cui iniuiftrabant angeli, propter excmplum, ne quis poftea fcandalum pa- terctur, cum aliquem fervorum ejus ani- madvertiffet i(ta neceffaria procurarc, locu- los habere digaatus efl , quibus portaba- tur pecunia, unde ufibus neceffariis quid- quid opus fuiffet preberetur. Hac providen- » ” o» 5 22 2 v » „ > a effentiale autem perfeétionis conflit in hocC,, tia alii Apoftoli, Paulus & Barnabas, pra quod dicit, Seguere me, non grelibus cor- poris, íed affe&ibus, ui hic dicit fanctus Thomas 11. 11. quafiio LXxxv. articulo vr. & in mulis aliis , & communiter omnes do- Étores . Ad quartam jam refponfum elt. Veniamus ad quintam , & fimul cam ifla accipio fepri- mam X o&avam, quia idem diclum Chrifti eft, fed a tribus evangeli(tis recitatum , ut Auguftinus deducit, de confen(u evaugelioruin. К: quia hec videntur urgere, infiftendum eft circa ipfas, qui de iftis folet ficri magnum. feftum . Et nunc obfecro omnes memorcs effe nofire prafactionis, ne (ermo Dei ad corticem ceperunt collectas fieri in. ufus fanclerum qui erant in ferufalem. Hæc Auguftinus : lžoc de *collettis haberur AGor.11. ad Ro- , manos r5. & ipfe Paulus pro futuro fuo itinere talcm providentiam habuit, ut ipfe o- ftendit 1i. ad Corinth. 9. & ad Philipp. 4. Iterum cum Chriftus dixit Maithæi x. Nolte cogitare quomodo aut quid loquamini; namquid Бас prohibitic fuit magis confortatio quedam, ne timorem aut folicimdinem formidololam haberent? fic in propofito. Xterum quomodo Chriftus dixit Luce 6. JVolite judicare? num- quid prohibuit omne judicium ? abfir. iterum cum Apoftolus Jacobus dixit: Мое jurare ; 9 ^ ” litere fit nobis in ruinam; & ne efliciarnar D numquid propter hoc debet omne juramentum Christi ful teftes, ücut illi qui dixerunt Chri- flum dixiffe Matchsei 26. Poffum deflruere tem- plum Dei, & poft triduum reedificare illud. Et utique exfifens in templo Salomonis, cum ejeciffet emeutes & vendentes, & peteretur ab eo fignum , dixit, joann. 11. Soloie tem- lum hoc, & in tribus diebus excitabo tllud ; Judei intellexerunt. de templo illo in quo erat: ipfe autem loquebatur de templo corpo- ris fui, prout Joannes verus ejus teftis če in- terpres atteftarur : fed ut fimus idonei mini- ftri te(tamenti, ficut. dixit. Paulus 2. Corinth. 3. Non litera fed fpiritu: quia lieya occidit , fpiritus autem vivivtficat . cenferi prohibitum ? abfit. "Tandem cum Pau- lus dixit Timotheo: JVoE aquam bibere; pec- . ; pu 2 Textus Im- mia a modicum valere. Iterum fcriptum eff preffuc kobe Matthei x. /Volite timere eos, qui corpus oc. “it: ANNO CHRISTI 3433- Mash. bo ; - : sh: 2 ľe Tim. cavit Timotheus poftea quando aquam bibit? " *'^ In hujusmodi locutionibus atrendenda funt plura; períona loquens, cui loquitur, res dc qua, quo dicendi genere, & qua de caufa, Quonam, ut :.quit Hilarius , intelligen- tia verborum ex dicendi cauíis eft. affa- menda, & mens dicentis magis eft atten- denda quam verba. Hac unaregula prefuppo(ita infallibili, que trahitur ex. Auguflino tertio de doctrina Chri- fana, cujus libri principalis intentio eft in- -ftruere nos ad intelligendam facram fcriptu- 7 » » 99 Et primo fciendum eft, quod per hunc mo- Éram . Regula eft iffa, quod quando feriptu- dum loquendi, zo/ie vel rol, non femper inducitur prohibitio, ut contra faciens peccet, fed eft (apc quedam exhortatio vel conforta- tio. Grave nimis effet, fi ubicumque in fa- Cra fcriptura talis invenitur locutio, prohibi- tionem induceret fuper expre(fa ad fenlum £rzmmaticalem, Luce v. precepit ne cui di- terent, Marci x. de libello repudii. Scriptura eft in evangelio Luca 14. Cum facis prandium auf cznam , noli vocare amicos £uos , aut fratres, Qu! cognatos, Namquid eft intelligendum ex Concil, General. Tom. XXIX, га {Муай поп poteft in fenfu terminorum grammaticaliter acceptorum » topica feu figu- rativa locutio eft. Solet enim icriptura tropi- ce fe parabolice loqui, ponens interdum cau- fari pro effectu, vel effectum pro caufa, vel rem pro vitio vel virtute , que ut commu- niter , vel ut plurimum folet confequi ad eam. Verbi gratia dixit. Chriftus Matthei s. Quicumque dixerit. fratri. fuo , fatue, veus erit gehenne ignis. Certe ibi cordis rancorem ad apertam contumeliam profilientem | intellexit . Bbbb alio-. se 

Strana 1122
ANNO CHRISTI 1433- Foams, Mesh. 8. Mzżsb. 19. Lue. 18. 1121 , Nequaquam igirur preceptum fuum, fi ver- » ba infpiciamus , implevit. Er reliqua per eum ibi fcripta : ubi etiam hoc confirmat ex Paulo, de дчо Абог. 23. quod percuffus in maxillam non .prebuir aliam , fed dixic, Per eutiet te. Deus, paries. dealbate . Tertio allegatur illud quod Chriftus dixit : Vulpes foveas habent. Ad hoc & ad id quod fexto loco allegatur, 5? cis perfedus effe: & id quod Apofloli dixerant, Fece nos reliqui- mus omnia: & quod decimo loco aliegatur ex Luca, Fende omnia que hubes. Relpondere opus non effet, quia omnis homo cir. iila noa ad Apoftolos tantum dicta, imo ad iiteram di- €a fucrunt noo Ápoftclis, fed. fcribe & iuve- ni illi. Item non obligamur omnia agerc, quie Chriftus. Nam licer omnis Chrilli actio fit no- ftra inftructio, non tamen [emper ad neceffa- riam imitationem; alias oporteret nos omnes crucifigi. Et ex fe textus oftendit neceffitatem non habere; cum ad confequendam vitam æ- ternam fuffcienter præmifit, Seroa mundata ; & fubjunxit, St vis perfedus effc Nec ta- men quifquam intelligat, iUud neceffarium elle ad perfectionem evangelicam ; cum, ut Apoftolus teflatur ad Coloflenfes 3. caritas fir vinculum perfectionis; {ed quod illad. e quod- dam iuftramen:tum accommodum , tamquam removens illud quod. poffet effe impeditivum; DE CÍViLI DOMINIO CLERICORUM. ry, faciem, refpondiz, Si-male locurus fum , Štec. A » hoc prohibitum invitareamicos? Undé Be- 3122 » da. ut Thomas allegavit in gloffa: Fratres igitur & amicos, & divites: alterutrum con- vivia celebrare, non quafi fcelus interdicit , fed ficut cetera neceífitatis humane ocm- mercia ad promerendum vitæ cælefiis .præ- » ^ 2 4*5 » ” cidunt; numquid propterea e(t abjiciendus om- nis timor eorum, qui poflunt corpus occide- re? certe non: fed hoceft intelligendum , ne propter timorem corporis juítitiam deferamus. Itin: Nolite. foliciti effe quid manducaturi eflis , neque folicii effe de crafiino ; numduid eft pro- pterea fic abjicienda omnino folicitudo victus B& vefltitus pro futuro tempore? Certe non. Unde Auguflinus in lib. 15. de fermone Do- , mini: Vehementer cavendum elt, ne forte „ cum viderimus aliquem fervum Dei provi- » dere nc ifta neceflaria defint vel fibi, vel his, quorum cura fibi commiffa eft, judi- cemus eum conua preceptum Domini faces ‘re, & de craîtino folicitum effe. Nam ipfe Dominus, cui iniuiftrabant angeli, propter excmplum, ne quis poftea fcandalum pa- terctur, cum aliquem fervorum ejus ani- madvertiffet i(ta neceffaria procurarc, locu- los habere digaatus efl , quibus portaba- tur pecunia, unde ufibus neceffariis quid- quid opus fuiffet preberetur. Hac providen- » ” o» 5 22 2 v » „ > a effentiale autem perfeétionis conflit in hocC,, tia alii Apoftoli, Paulus & Barnabas, pra quod dicit, Seguere me, non grelibus cor- poris, íed affe&ibus, ui hic dicit fanctus Thomas 11. 11. quafiio LXxxv. articulo vr. & in mulis aliis , & communiter omnes do- Étores . Ad quartam jam refponfum elt. Veniamus ad quintam , & fimul cam ifla accipio fepri- mam X o&avam, quia idem diclum Chrifti eft, fed a tribus evangeli(tis recitatum , ut Auguftinus deducit, de confen(u evaugelioruin. К: quia hec videntur urgere, infiftendum eft circa ipfas, qui de iftis folet ficri magnum. feftum . Et nunc obfecro omnes memorcs effe nofire prafactionis, ne (ermo Dei ad corticem ceperunt collectas fieri in. ufus fanclerum qui erant in ferufalem. Hæc Auguftinus : lžoc de *collettis haberur AGor.11. ad Ro- , manos r5. & ipfe Paulus pro futuro fuo itinere talcm providentiam habuit, ut ipfe o- ftendit 1i. ad Corinth. 9. & ad Philipp. 4. Iterum cum Chriftus dixic Maithei x. JVolzte cogitare quomodo aut quid loquamini; namquid Бас prohibitic fuit magis confortatio quedam, ne timorem aut folicimdinem formidololam haberent? fic in propofito. Xterum quomodo Chriftus dixit Luce 6. JVolite judicare? num- quid prohibuit omne judicium ? abfir. iterum cum Apoftolus Jacobus dixit: Мое jurare ; 9 ^ ” litere fit nobis in ruinam; & ne efliciarnar D numquid propter hoc debet omne juramentum Christi ful teftes, ücut illi qui dixerunt Chri- flum dixiffe Matchsei 26. Poffum deflruere tem- plum Dei, & poft triduum reedificare illud. Et utique exfifens in templo Salomonis, cum ejeciffet emeutes & vendentes, & peteretur ab eo fignum , dixit, joann. 11. Soloie tem- lum hoc, & in tribus diebus excitabo tllud ; Judei intellexerunt. de templo illo in quo erat: ipfe autem loquebatur de templo corpo- ris fui, prout Joannes verus ejus teftis če in- terpres atteftarur : fed ut fimus idonei mini- ftri te(tamenti, ficut. dixit. Paulus 2. Corinth. 3. Non litera fed fpiritu: quia lieya occidit , fpiritus atem. vivivtficat . cenferi prohibitum ? abfit. "Tandem cum Pau- lus dixit Timotheo: JVoE aquam bibere; pec- . ; pu 2 Textus Im- mia a modicum valere. Iterum fcriptum eff preffuc kobe Matthei x. /Volite timere eos, qui corpus oc. “it: ANNO CHRISTI 3433- Mash. bo ; - : sh: 2 ľe Tim. cavit Timotheus poftea quando aquam bibit? " *'^ In hujusmodi locutionibus atrendenda funt plura; períona loquens, cui loquitur, res dc qua, quo dicendi genere, & qua de caufa, Quonam, ut :.quit Hilarius , intelligen- tia verborum ex dicendi cauíis eft. affa- menda, & mens dicentis magis eft atten- denda quam verba. Hac unaregula prefuppo(ita infallibili, que trahitur ex. Auguflino tertio de doctrina Chri- fana, cujus libri principalis intentio eft in- -ftruere nos ad intelligendam facram fcriptu- 7 » » 99 Et primo fciendum eft, quod per hunc mo- Éram . Regula eft iffa, quod quando feriptu- dum loquendi, zo/ie vel rol, non femper inducitur prohibitio, ut contra faciens peccet, fed eft (apc quedam exhortatio vel conforta- tio. Grave nimis effet, fi ubicumque in fa- Cra fcriptura talis invenitur locutio, prohibi- tionem induceret fuper expre(fa ad fenlum £rzmmaticalem, Luce v. precepit ne cui di- terent, Marci x. de libello repudii. Scriptura eft in evangelio Luca 14. Cum facis prandium auf cznam , noli vocare amicos £uos , aut fratres, Qu! cognatos, Namquid eft intelligendum ex Concil, General. Tom. XXIX, га {Муай поп poteft in fenfu terminorum grammaticaliter acceptorum > topica feu figu- rativa locutio eft. Solet enim icriptura tropi- ce fe parabolice loqui, ponens interdum cau- fari pro effectu, vel effectum pro caufa, vel rem pro vitio vel virtute , que ut commu- niter , vel ut plurimum folet confequi ad eam. Verbi gratia dixit. Chriftus Matthei s. Quicumque dixerit. fratri. fuo , fatue, veus erit gehenne ignis. Certe ibi cordis rancorem ad apertam contumeliam profilientem | intellexit . Bbbb alio-. se 

Strana 1123
ANNO CHR15T! 3433. E23. "ORATIO JOANNIS DE POLEMAR. 1124 dlioquin reus fuiffet gehenpz ignis Paulus, quando dixit Calatas: O infenfat? Galat . Un- » de Auguftinus lib. 21. de civitate Dci, juxta ».finem: Non dixit fratri fuo, fatue, qui cum » hoc dicit, non ipfifraternitati, fed peccato s& ejus infenfus eft. Jterum aliud exemplum. Chriftus dixit Matthai24. JVolüe voceri rabbi. | Jtem dizit ibidem: Patrem nolite vocare in verra; certe non haec nomina, nec officia pro- hibere intellexit ; fed ambitionem fuperiorita- tis & excellente, quae talia officia & nomina ut communiter confequi folent. Undc Augu- flinus fuper Pfalmo 77. Attezidite populc meus; coram patribus, Gc. dicit: Paulus fenior di- cit: Non uz confundam vos h«c fcribo, fed ?5 92 > » utique a Domino diQum: Ne vobis dicatis patrem in terra: quod non ideo dictumeft, » ut vocabulum honoris humani de loquendi » Confuerudine rolleretur; fed ne gratia Dei, » qua in vitam eternam regeneramur, natu- , re vel poteftati, vel etiam fanGitati cujuf » quam hominis retribueretur, Ecce quomo- » do Augufünus docet nos intelligere verba » Chrifti in fenfu intrinfeco, non grammari- cali: ut dicamus quod quieumque aliquem vocat patrem, peccet; nec quicumque vult vocari rabbi, quod idem cft quod magifter : alioquin. peccaret magiter Petrns Anglicus , qui pene vult vocari magifter, & multi alii quotidie peccaremus . Nunc autero eftendendum eft, quod ipfe auctoritates fatvari. non poffunt, primo ex hoc quod evangelifle fibi invicem. coiiadicere vi- dentur: cum Mattheus & Lucas dicant, ne- que virgam, Marcüs autem dicat, nifi virgam , & fic duo negare videntur, alter videtur con- cedere. Unde oportet quod figurative loquan- *0r prout Augufhinus dicit in de confeníu e- vangeliftarum. Irem quod nec Chriftus nec Apoittoli hanc doctrinam fervarunt , patet; Nam Chriftus habebat loculos, in. quibus portaban- fur pecunie ad emendum meceffarie, Joannis XIII. cap. Super quo Auguftinus in homilia 1x11. Babebat ergo Dominus loculos a fide~ + libus oblara confervans, & fuorum neceffi- 4 t2übus & aliis indigentibus tribuebat : tanc » primum ecclefiafice pecunie forma eft in- », fituta, ut intelligeremus, quod precepit » non cogitandum effe de cra(tino, non ad » hoc fuifie preceptum , ut nihil pecunie » fervaretur a fandiis, sed ne Deo pro ifta » ferviatur , & propter inopiz timorem jufti- „ tia deferatur. Hec Auguftinus. Hoc idem patet ex illo evangelii quarto, quando Jefus loquebatur cum Samaritana , quod Apoftoli ibant in civitatem cibos emere. Et Marci vi. dixerunt difcipuli : Buntes emamus pro dena- Tis panes, & demus ei. Nec Chrifus in- irans civitatem , iuterrogabat , Če, nec intra- bar quamcumque domum & ibi manebat, fed rccipiebat convivia, & a fan&is mulieri- bus fibi miniftzabazur, Item panem fecum de- tulerunt Petrus. & — Andreas quando iverunt pifcari, Joannis ultimo. Item non legimus quod Apoftoli fervaverint illam claufulam, ut intrantes civitates peterent, quis in ea dignus eflet, & ibi manerent, Sed de Paulo legimus in communi legenda, & in hiftoria fcholafti- Ca , quod conduxit domum Rome: £ iple vecepit flipendium feu fubfidium ab aliis ec- clefiis , de quibus vivebat apud Corinthios 2. ^ Aad Corinth. 11. ad Philippenfes 4. Scis autem vos Philippenfes , quando profedtus fum a Mace- ANNO I donia nulla mecum ecclefa communicavit in ra- igs, tione duti &- accepti , nif. vos [oh ; quia Theffalo- nicam femel &: bis im ufum sihi mifrflis. Circa. ifta verifimile eft, quod pecunie rnittebantur , & ab ec confezvabantur: fed uteumque fit, five pecunia , five æs, five panis, five veftimentum, omnia effent contra prohibitionem , fi prohi- birio effet; & colle@z miffæ in Jerufalem, de quibus Adorum 11. & ad Romanos xv. cov- tra prohibigonem effent, fi prohibitio effet, Et Petrus calceamenta habebat, quomodo an- gelus dixit ei: Calceu te caligas tuas; Actorum Xii. cum temen textus eyangeli dicat, neque ut filios meos. cariffrmos moneo: cum friret B calceamenta , & fic omnes deberemus ire. difzal- ccarj: timen neminem video difcalceatum fed omnes calceati ambulamus. Sed & Sixtus & Laurentius, qui thefauros habebant ecclefie, Nicolaus & Ambrofins, & multi fancti tran- greffi fuiflenr, que nullatenus funt dicenda, "Videamus ergo verum intellectum , quoniam ad litcram juxta fenfum grammaticalem flare non poffunt, nifidicamus , quod fuit non pre- ceptum , fed documentum utile pro illa miffio- nc, qua mifli fuerunt ad. populum Judeorum predicare poenitentiam, & quod appropinqua- . bar regnum Dei. Ita dict Auguftinus in li- bro contra 3 Adamantium difcipulum Mani- a Pm, Ad chzi. Hoc non fuit preceptum fed docamen- Chryfoft. fa- Crum utile pro illo tempore: & hoc eft de nette rif mente Chryfoftomi, prout dicit 8. Thomas ims habetur 2. 2, qu. czzxxv. diftinftione 11. arr. 6. in pot ep. ad corp. ad fecundum articulum. Pro cujus de- “°" claratione eft fciendum & docendum, quod Apofioli bis fuernnt a Chrifto miff: primo tantum ad Jadzos predicare quod appropin= quabat regnum celorum, & pro hac illam le- gem acceperunt, Secundo fuerunt milk pof refurrc£tionem a Chrifto in univerfum mun- dum przdicare evangelium omni creature: z hec miffio fait libera, nec coarétata terminis terrarum, ficut. prima, nec czrimonialibus ile lis limitata, fed in lege perfetta libertatis ; ficat dixit Jacobus capite primo, & hoc fetis D oftenditur; quia. dicit Avguflinus fecundo libro de do&rina Chrifliana: [lli credentium, qui » fuerunt ex judzis, fervarunt illam commu- » nem vitam, quia erant legalibus honoribus Bffucti : alii autem, qui de gentibus converfi - » fuerant, talem vivendi modum non forva» » verunt. Jlia ergo prima miffio cum fuis re » gulis preteriit; nec jam praedicamus, quod » appropinquat regnum eiloram; fed im fe- » cunda miffione füccedirnus ud przdicandum » evangelium omni creature , Vel dicamus ad mentem loquentis magis attendentes , quod magis confortatio quam pro- -hibitio fuit, & demonftratio facuitatis & pote- flatis; utnon timerent fine facculo & peraire Ead prædicandum, {ed omnem anxietatem & folicitudinem deponerenr: & hic oft communis modus laquendi. Si enim aliquis noftrum mit- tere; fervum fuum, & feiret quod in via nil fibi deficeret , quia vel alius focius omnia ne- ceffaria focum ferret pro ambobus, wel irent per domos amicorum , ubi ei mil deficeret, diceret illi: Non portate panem neque vinum, Sic ergo volebat eos earere omni folicitudine temporalium ; & omnem timorem expellere, augereque fiduciam. Et hoc eft de mente Chry- foftomi, prout eum allegat (auctus "Thomas in gle. 

Strana 1124
ANNO CHR15T! 3433. E23. "ORATIO JOANNIS DE POLEMAR. 1124 dlioquin reus fuiffet gehenpz ignis Paulus, quando dixit Calatas: O infenfat? Galat . Un- » de Auguftinus lib. 21. de civitate Dci, juxta ».finem: Non dixit fratri fuo, fatue, qui cum » hoc dicit, non ipfifraternitati, fed peccato s& ejus infenfus eft. Jterum aliud exemplum. Chriftus dixit Matthai24. JVolüe voceri rabbi. | Jtem dizit ibidem: Patrem nolite vocare in verra; certe non haec nomina, nec officia pro- hibere intellexit ; fed ambitionem fuperiorita- tis & excellente, quae talia officia & nomina ut communiter confequi folent. Undc Augu- flinus fuper Pfalmo 77. Attezidite populc meus; coram patribus, Gc. dicit: Paulus fenior di- cit: Non uz confundam vos h«c fcribo, fed ?5 92 > » utique a Domino diQum: Ne vobis dicatis patrem in terra: quod non ideo dictumeft, » ut vocabulum honoris humani de loquendi » Confuerudine rolleretur; fed ne gratia Dei, » qua in vitam eternam regeneramur, natu- , re vel poteftati, vel etiam fanGitati cujuf » quam hominis retribueretur, Ecce quomo- » do Augufünus docet nos intelligere verba » Chrifti in fenfu intrinfeco, non grammari- cali: ut dicamus quod quieumque aliquem vocat patrem, peccet; nec quicumque vult vocari rabbi, quod idem cft quod magifter : alioquin. peccaret magiter Petrns Anglicus , qui pene vult vocari magifter, & multi alii quotidie peccaremus . Nunc autero eftendendum eft, quod ipfe auctoritates fatvari. non poffunt, primo ex hoc quod evangelifle fibi invicem. coiiadicere vi- dentur: cum Mattheus & Lucas dicant, ne- que virgam, Marcüs autem dicat, nifi virgam , & fic duo negare videntur, alter videtur con- cedere. Unde oportet quod figurative loquan- *0r prout Augufhinus dicit in de confeníu e- vangeliftarum. Irem quod nec Chriftus nec Apoittoli hanc doctrinam fervarunt , patet; Nam Chriftus habebat loculos, in. quibus portaban- fur pecunie ad emendum meceffarie, Joannis XIII. cap. Super quo Auguftinus in homilia 1x11. Babebat ergo Dominus loculos a fide~ + libus oblara confervans, & fuorum neceffi- 4 t2übus & aliis indigentibus tribuebat : tanc » primum ecclefiafice pecunie forma eft in- », fituta, ut intelligeremus, quod precepit » non cogitandum effe de cra(tino, non ad » hoc fuifie preceptum , ut nihil pecunie » fervaretur a fandiis, sed ne Deo pro ifta » ferviatur , & propter inopiz timorem jufti- „ tia deferatur. Hec Auguftinus. Hoc idem patet ex illo evangelii quarto, quando Jefus loquebatur cum Samaritana , quod Apoftoli ibant in civitatem cibos emere. Et Marci vi. dixerunt difcipuli : Buntes emamus pro dena- Tis panes, & demus ei. Nec Chrifus in- irans civitatem , iuterrogabat , Če, nec intra- bar quamcumque domum & ibi manebat, fed rccipiebat convivia, & a fan&is mulieri- bus fibi miniftzabazur, Item panem fecum de- tulerunt Petrus. & — Andreas quando iverunt pifcari, Joannis ultimo. Item non legimus quod Apoftoli fervaverint illam claufulam, ut intrantes civitates peterent, quis in ea dignus eflet, & ibi manerent, Sed de Paulo legimus in communi legenda, & in hiftoria fcholafti- Ca , quod conduxit domum Rome: £ iple vecepit flipendium feu fubfidium ab aliis ec- clefiis , de quibus vivebat apud Corinthios 2. ^ Aad Corinth. 11. ad Philippenfes 4. Scis autem vos Philippenfes , quando profedtus fum a Mace- ANNO I donia nulla mecum ecclefa communicavit in ra- igs, tione duti &- accepti , nif. vos [oh ; quia Theffalo- nicam femel &: bis im ufum sihi mifrflis. Circa. ifta verifimile eft, quod pecunie rnittebantur , & ab ec confezvabantur: fed uteumque fit, five pecunia , five æs, five panis, five veftimentum, omnia effent contra prohibitionem , fi prohi- birio effet; & colle@z miffæ in Jerufalem, de quibus Adorum 11. & ad Romanos xv. cov- tra prohibigonem effent, fi prohibitio effet, Et Petrus calceamenta habebat, quomodo an- gelus dixit ei: Calceu te caligas tuas; Actorum Xii. cum temen textus eyangeli dicat, neque ut filios meos. cariffrmos moneo: cum friret B calceamenta , & fic omnes deberemus ire. difzal- ccarj: timen neminem video difcalceatum fed omnes calceati ambulamus. Sed & Sixtus & Laurentius, qui thefauros habebant ecclefie, Nicolaus & Ambrofins, & multi fancti tran- greffi fuiflenr, que nullatenus funt dicenda, | "Videamus ergo verum intellectum , quoniam ad litcram juxta fenfum grammaticalem flare non poffunt, nifidicamus , quod fuit non pre- ceptum , fed documentum utile pro illa miffio- nc, qua mifli fuerunt ad. populum Judeorum predicare poenitentiam, & quod appropinqua- . bar regnum Dei. Ita dict Auguftinus in li- bro contra 3 Adamantium difcipulum Mani- a Pm, Ad chzi. Hoc non fuit preceptum fed docamen- Chryfoft. fa- Crum utile pro illo tempore: & hoc eft de nette rif mente Chryfoftomi, prout dicit 8. Thomas ims habetur 2. 2, qu. czzxxv. diftinftione 11. arr. 6. in pot ep. ad corp. ad fecundum articulum. Pro cujus de- “°" claratione eft fciendum & docendum, quod Apofioli bis fuernnt a Chrifto miff: primo tantum ad Jadzos predicare quod appropin= quabat regnum celorum, & pro hac illam le- gem acceperunt, Secundo fuerunt milk pof refurrc£tionem a Chrifto in univerfum mun- dum przdicare evangelium omni creature: z hec miffio fait libera, nec coarétata terminis terrarum, ficut. prima, nec czrimonialibus ile lis limitata, fed in lege perfetta libertatis ; ficat dixit Jacobus capite primo, & hoc fetis D oftenditur; quia. dicit Avguflinus fecundo libro de do&rina Chrifliana: [lli credentium, qui » fuerunt ex judzis, fervarunt illam commu- » nem vitam, quia erant legalibus honoribus Bffucti : alii autem, qui de gentibus converfi - » fuerant, talem vivendi modum non forva» » verunt. Jlia ergo prima miffio cum fuis re- » gulis preteriit; nec jam praedicamus, quod » appropinquat regnum eiloram; fed im fe- » cunda miffione füccedirnus ud przdicandum » evangelium omni creature , Vel dicamus ad mentem loquentis magis attendentes , quod magis confortatio quam pro- -hibitio fuit, & demonftratio facuitatis & pote- flatis; utnon timerent fine facculo & peraire Ead prædicandum, {ed omnem anxietatem & folicitudinem deponerenr: & hic oft communis modus laquendi. Si enim aliquis noftrum mit- tere; fervum fuum, & feiret quod in via nil fibi deficeret , quia vel alius focius omnia ne- ceffaria focum ferret pro ambobus, wel irent per domos amicorum , ubi ei mil deficeret, diceret illi: Non portate panem neque vinum, Sic ergo volebat eos earere omni folicitudine temporalium ; & omnem timorem expellere, augereque fiduciam. Et hoc eft de mente Chry- foftomi, prout eum allegat (auctus "Thomas in gle. 

Strana 1125
ANNO CHRISTI 1433- Auguftinus de confenfa Evangelifia- rum , ubi fu- mo. Deve. 37. Maesh. 19. Lut. 18. PIJA. S. Y125 DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1126 glofla continua fuper Matthai x. ubi inter alia A ,, nofter Jefus Chriftus abeunti illi a fe diviti mmm » fic dicit: Ab omüi cos folveus folicitudine „> ut una fola detineantur cura, que eft do- 4 Crine , aqua ctiam eos folvit, dicens: JVe- » que follicii füzs quid loquamini. Et alia di- cit , quæ hic longum effet recitare; fed pote- rimus in libro videre. Hoc etiam eft de con- fenfu evangeliftarum , de mente Augallini, ubi fic dicit: Unde faris ofténditur, cur eos hoc pofdere aut ferre noluerit, non quod nece(- faria non fint fuftentationi hujus vite ; fed quia eos fic mittebac, ur eis hec deberi demon- ftraret ; & reliqua que longum effer hic ícri- bere, videre poterimus in libro. Ettandem ut his finem imponam cum glofla .» Contriftato dixerac: Vende ommia, &c. & , magnam difperationem divitibus prenuntia- ANND. CHRISTI 1423- » Fat, ut diceret facilius poffe camelum per Matth. i$ » foramen acus intrare, quam divitem in re- » gnum celorum; nonne continuo difcipuli » CODtriflati funt, dicentes apud femetipfos: » Quifnam. poterit faloori? Divites paucos at- '» iendebant, latebat eos tanta pauperum mul » titudo: non fibi poreranr dicere fi difficile » ell imo impoffibile , ut intrent divites in „ regnum calerum, ficut impoffbile eft ur » intret camelus per foramen acus; omnes » pauperes iurrant in regnum celorum; di- » vites foli excluduntur? Quot funt. enim di- ordinaria , radicem omnium malorum avaritiam B,, vites? at vero pauperum innumerabilia mil- de eorum pectoribus voluit amputare, ipfam: intendens per aurum , argentum , 25, Cc. que 2varitie folent effe materia; ficut & przedixi de illis auCtoritaóbvs i^ [Volite vocari Rabbi, & no- lite patrem vocare. Et in- hoc concordant mul torum doflorum fententiæ, quas ex gloflà fan— «ti Thomz poterimus videre. Sic in illo: Cum eletfus fuerit rex , non. multipicabit equos, in- telligendum eft non fimpliciter, fed. ad. pom- pam & füperfluitatem : alias! peceaffet in hoc David tam.commendatus à Domino, qui certe. muliplicavit equos, & familiam ampliavit. Sicut ergo ibi fub illis verbis non abfolura il- Iarum rerum prohibitio intelligenda eft, ed ad pompam & fuperfluitatem , ur ibi dicit Ly-C ra: fic Gt hic avaritia. probiherur, que utique, ei in omuibus hominibus reprchendenda fit, eft in facerdotibus dezeftanda. Iluic fenfui con- cordat Ambrofius, ficut allegat Thomas fuper | illud Lace : Zominus poft, &c.* qui volunt ad- huc derivare tra&atum , ‘ut fpiritualem tan- tummodolccusifte formare videatur affedum, qui velur indumentum quoddam videatur cor- poris exuifle , non folum poteftate rejecta , contemptifque divitiis, fed etiam carnis ille- cebris abdicatis, & Theophylactus & quidam, etiam Apoftolos non portare peram aut ba- culum , aüt duas tunicas , {ic intelbgunt , ut non thefaurizent ' Venio coníequenter ad fextam , & huic eon- jungo duas, quia fimiles funt. Uoa eft Mar- ci, alia Luce, dc illo, Si vis perfectus effc ; ad quod jam diQum elt fupra, non Apoltolis, fed uli juveni fuiffe didum. Et fi dicatur, quod prelatis competit effe perfectis, dixi & dico quod illud, Pende, &c. non effe effen- tiale perfectionis, fed infirumentum fine quo bene poteft effe perfectio. Patet de Abraham, de quo dicum eff Cene£ xvii. ambula co- ram me, G' eflo perfetlus; de Job, Tobia, & multis aliis , de. quibus infra dicetur. Cum aurem fubjungitur: Facilius eff cumelum per foramen acus mtroire, quam divitem intrare in regnum celorum , hoc generaliter ad. omnes pcr- » lia. Non enim tunicas infpecturi fümus in » fegno celorum, fed veílis cuique fulgor » juftitiæ deputabitur. Sunt ergo pauperes de » quales angelis Dei: induri ftolis immorta- » htacis fulgebunt jufti ficut fol in regno Pa- » tris füi. Quid nobis e(t de divitibus paucis fo- '» licitos effe atque. laborare? Non hoc fenfe- » runt-Ápoftoli. Sed cura Dominus hoc di- .» Xiffet: Facilius cff camelum , &c. iMi apud » fe dicentes, quifnam poterie [aloari? quid » attenderunt? non facultates, fed. cupidira- » tes, viderunt enim ipfos etam pauperes; » et .nón habentes pecuniam, habere tamen „s &8varitiam . Ec ut noveriüs , non. pecuniam » in divite; fed avaritiam condemnari, ad- » vértite quod dico refpicis illum divitem » Ülautem juxta tc, & forte in ilo eff pecu- , Mia, & nou eft avaritia: in te non eft. pe- » Cunia,.fed cft avaritia; pauper ulcerofus, » eruümnofus, lindtus a canibus, non habens » opem, non habens efcam , non habens for- » le ipfam veftem, ablatus eft ab angelis in » finum Abrahz: eia tu pauper gaudes mo- „ do. Numquidnam tibi & ulcera optanda » funt ? Nonne patrimonium tuum fanicas .» €t ? Non efl in hoc Lazaro meritum pau- » pertaris , fed pietatis. Nam dives qui fubla- . » Ius eft, non vides quo fublatus fit? Quis » ef fublatus ab angelis ? pauper ærumnofus D, & ulcerofus: quo fublarus eft? in finum. » Ábrahe. Lege fcripturas , &t invenies divi- » tem Abraham, & noveris guia divitiz non » puniuntur. Ifabebat Abraham multum auri » & argenti, pecorum, familie, dives erat: » & in fiuum ejus pauper Lazarus fublatas » eft, & in finum divitis pauper. recipitur. » An potins ambo Dco divites, ambo cupi- » ditate pauperes ? Qoid ergo culpat itriptu- » ra? non dixit, Ecce homo qui fuit di- » Ves: fed , Ecce homo qui non pofuil Deum „ adjutorem fuum , fed fperavit in multitudine » divitiarum fuarum : non quia habuit divi- » tias, fed quia in ipfis fperavit, & in Deo » Ron fpcrüvit : ideo damnatur, ideo puni- tinez tam clericos quam laicos. Quomodo au- E, tur, ideo mavetur de tabernaculo , tam- tem hoc intelligatur, ipfemet Chriftus decla- ravit Marci x. Nam cum dixiffer: Quam dif ficile, qui pecunias habent, in regnum Dei ir- troibunt! & difcipuli obftupuiffent , quafi de- clarando rurfus ait: Filiok quam difficile eff confidentes im pecuniüs intrare im regnum Dei! Ecce de quo divite loquitur, qui fpem. foam in pecuniis fuis ponit. — '. : Unde Auguflinus fuper Platmo, Quid glo- viaris in. malitia? &c. cce home qui non pofuit » Deum adjutorem fawn .. Quando Dominus Concil. Gen. "Tom. XXIX. » Quam motus ille rerrenus , ficut pulvis » Quem projicit ventus. a facié terra ; ideo, » exffirpatur radix ejus de terra viventium , » Numquid huic fimiles funt divites de qui- » bus Paulus loquitur ? » Aujus feculi non fuperbe fapere, nec fperare > in incerto. dioitiurum , fed in Deo vivo. Et „ infra. Denique illis quid precepit? Divites s: Gut in operibus bonis , facie tribuant, » communicent : & fi facile rübuerint , fi com- , municaverint non habenti, intrabunt per fo- Bbbb 2 »Famcn Praecipue divitibus | tym. 4, 

Strana 1126
ANNO CHRISTI 1433- Auguftinus de confenfa Evangelifia- rum , ubi fu- mo. Deve. 37. Maesh. 19. Lut. 18. PIJA. S. Y125 DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1126 glofla continua fuper Matthai x. ubi inter alia A ,, nofter Jefus Chriftus abeunti illi a fe diviti mmm » fic dicit: Ab omüi cos folveus folicitudine „> ut una fola detineantur cura, que eft do- 4 Crine , aqua ctiam eos folvit, dicens: JVe- » que follicii füzs quid loquamini. Et alia di- cit , quæ hic longum effet recitare; fed pote- rimus in libro videre. Hoc etiam eft de con- fenfu evangeliftarum , de mente Augallini, ubi fic dicit: Unde faris ofténditur, cur eos hoc pofdere aut ferre noluerit, non quod nece(- faria non fint fuftentationi hujus vite ; fed quia eos fic mittebac, ur eis hec deberi demon- ftraret ; & reliqua que longum effer hic ícri- bere, videre poterimus in libro. Ettandem ut his finem imponam cum glofla .» Contriftato dixerac: Vende ommia, &c. & , magnam difperationem divitibus prenuntia- ANND. CHRISTI 1423- » Fat, ut diceret facilius poffe camelum per Math 19 » foramen acus intrare, quam divitem in re- » gnum celorum; nonne continuo diícipuli » CODtriflati funt, dicentes apud femetipfos: » Quifnam. poterit faloori? Divites paucos at- '» iendebant, latebat eos tanta pauperum mul » titudo: non fibi poreranr dicere fi difficile » ell imo impoffibile , ut intrent divites in „ regnum calerum, ficut impoffbile eft ur » intret camelus per foramen acus; omnes » pauperes iurrant in regnum celorum; di- » vites foli excluduntur? Quot funt. enim di- ordinaria , radicem omnium malorum avaritiam B,, vites? at vero pauperum innumerabilia mil- de eorum pectoribus voluit amputare, ipfam: intendens per aurum , argentum , 25, Cc. que 2varitie folent effe materia; ficut & przedixi de illis auCtoritaóbvs i^ [Volite vocari Rabbi, & no- lite patrem vocare. Et in- hoc concordant mul torum doflorum fententiæ, quas ex gloflà fan— «ti Thomz poterimus videre. Sic in illo: Cum eletfus fuerit rex , non. multipicabit equos, in- telligendum eft non fimpliciter, fed. ad. pom- pam & füperfluitatem : alias! peceaffet in hoc David tam.commendatus à Domino, qui certe. muliplicavit equos, & familiam ampliavit. Sicut ergo ibi fub illis verbis non abfolura il- Iarum rerum prohibitio intelligenda eft, ed ad pompam & fuperfluitatem , ur ibi dicit Ly-C ra: fic Gt hic avaritia. probiherur, que utique, efi in omuibus hominibus reprchendenda fit, eft in facerdotibus dezeftanda. Iluic fenfui con- cordat Ambrofius, ficut allegat Thomas fuper | illud Lace : Zominus poft, &c.* qui volunt ad- huc derivare tra&atum , ‘ut fpiritualem tan- tummodolccusifte formare videatur affedum, qui veluc indumentum quoddam videatur cor- poris exuifle , non folum poteftate rejecta , contemptifque divitiis, fed etiam carnis ille- cebris abdicatis, & Theophylactus & quidam, etiam Apoftolos non portare peram aut ba- culum , aüt duas tunicas , {ic intelbgunt , ut non thefaurizent ' Venio coníequenter ad fextam , & huic eon- jungo duas, quia fimiles funt. Uoa eft Mar- ci, alia Luce, dc illo, Si vis perfectus effc ; ad quod jam diQum elt fupra, non Apoltolis, fed uli juveni fuiffe dium. Et fi dicatur, quod prelatis competit effe perfectis, dixi & dico quod illud, Pende, &c. non effe effen- tiale perfectionis, fed infirumentum fine quo bene poteft effe perfectio. Patet de Abraham, de quo dicum eff Cene£ xvii. ambula co- ram me, G' eflo perfetlus; de Job, Tobia, & multis aliis , de. quibus infra dicetur. Cum aurem fubjungitur: Facilius eff cumelum per foramen acus mtroire, quam divitem intrare in regnum celorum , hoc generaliter ad. omnes pcr- » lia. Non enim tunicas infpecturi fümus in » fegno celorum, fed veílis cuique fulgor » juftitiæ deputabitur. Sunt ergo pauperes de » quales angelis Dei: induri ftolis immorta- » htacis fulgebunt jufti ficut fol in regno Pa- » tris füi. Quid nobis e(t de divitibus paucis fo- '» licitos effe atque. laborare? Non hoc fenfe- » runt-Ápoftoli. Sed cura Dominus hoc di- .» Xiffet: Facilius cff camelum , &c. iMi apud » fe dicentes, quifnam poterie [aloari? quid » attenderunt? non facultates, fed. cupidira- » tes, viderunt enim ipfos etam pauperes; » et .nón habentes pecuniam, habere tamen „s &8varitiam . Ec ut noveriüs , non. pecuniam » in divite; fed avaritiam condemnari, ad- » vértite quod dico refpicis illum divitem » Ülautem juxta tc, & forte in ilo eff pecu- , Mia, & nou eft avaritia: in te non eft. pe- » Cunia,.fed cft avaritia; pauper ulcerofus, » eruümnofus, lindtus a canibus, non habens » opem, non habens efcam , non habens for- » le ipfam veftem, ablatus eft ab angelis in » finum Abrahz: eia tu pauper gaudes mo- „ do. Numquidnam tibi & ulcera optanda » funt ? Nonne patrimonium tuum fanicas .» €t ? Non efl in hoc Lazaro meritum pau- » pertaris , fed pietatis. Nam dives qui fubla- . » Ius eft, non vides quo fublatus fit? Quis » ef fublatus ab angelis ? pauper ærumnofus D, & ulcerofus: quo fublarus eft? in finum. » Ábrahe. Lege fcripturas , &t invenies divi- » tem Abraham, & noveris guia divitiz non » puniuntur. Ifabebat Abraham multum auri » & argenti, pecorum, familie, dives erat: » & in fiuum ejus pauper Lazarus fublatas » eft, & in finum divitis pauper. recipitur. » An potins ambo Dco divites, ambo cupi- » ditate pauperes ? Qoid ergo culpat itriptu- » ra? non dixit, Ecce homo qui fuit di- » Ves: fed , Ecce homo qui non pofuil Deum „ adjutorem fuum , fed fperavit in multitudine » divitiarum fuarum : non quia habuit divi- » tias, fed quia in ipfis fperavit, & in Deo » Ron fpcrüvit : ideo damnatur, ideo puni- tinez tam clericos quam laicos. Quomodo au- E, tur, ideo mavetur de tabernaculo , tam- tem hoc intelligatur, ipfemet Chriftus decla- ravit Marci x. Nam cum dixifer: Quam dif- fcile, guż pecunias habent , in regnum Dei in troibunt! & difcipuli obftupuiffent , quai de- clarando rurfus ait: Filioli, quam difficile eff confidentes im pecuniüs intrare im regnum Dei! Ecce de quo divite loquitur, qui fpem. foam in pecuniis fuis ponit. — '. : Unde Auguflinus fuper Platmo, Quid glo- viaris in. malitia? &c. cce home qui non pofuit » Deum adjutorem fawn .. Quando Dominus Concil. Gen. "Tom. XXIX. » Quam motus ille rerrenus , ficut pulvis » Quem projicit ventus. a facié terra ; ideo, » exffirpatur radix ejus de terra viventium , » Numquid huic fimiles funt divites de qui- » bus Paulus loquitur ? » Aujus feculi non fuperbe fapere, nec fperare > in incerto. dioitiurum , fed in Deo vivo. Et „ infra. Denique illis quid precepit? Divites s: Gut in operibus bonis , facie tribuant, » Communicent : & fi facile rübuerint , fi com- , municaverint non habenti, intrabunt per fo- Bbbb 2 »Famcn Praecipue divitibus | tym. 4, 

Strana 1127
aaa 33 &NNO , CHRISTI T433. Pfati. 143. Bash. 20. E) Forte , qui. Greg. hara.17. ducit Gregorius in homilia fuper illo evange-: 1127 illis 3pfe camelus intravit: ipíe eninv prior pa ma paffionis oneraret, nif ipfe fe in terram deponeret : & ipfe hoc dixit, quód homi- nibus impoffibile eft, Deo facile eft. Et in- fra; Os eorum locutum eff vamjatem, &c. Negue clamor in plateis eorum . Denique quid jn illis reprehenditur? Non quia ifta habue- runt, nam & boni habent illa. Hoc inten- dite, Sed quid? ne paífim divites repre- hendatis, Et rurfum: Ne de paupertate & egeftate præfumatis, In quo ergo ifti no- »» tantur? quia bearum dixerunt populum, cui hec funt. Hac omnia Áuguflinus; Er ad hoc 23 3 w s Y 2 dictum Chryfoftomi fuper Matth, xix. quodB,, allegat magifter Petrus, Chryfoftomus fic di- cit: Non pecuniis detrahens , fed eis detinen- tur ab ipfis, Septima fuit conjun(la cum quinta, & utri- que fimul refponfum, venio ad o&tavam, cui & duodecimam conjungo, quia ex eadem au- €toritas e(t a duobus evangeliflis recitata ; qua- rum folurio fatis fiquet ex originali Chryfo- flomi, quem magifler Petrus allegat : Scitis guia principes gentium dominantur eorum: mon contenti. regere fubditos fuos , violenter eis domi- mari puuntur: inter vos autem , qui cflis mei, mon erunt hac. Ecce quod intendit reprobare tyrannicum dominium, & oftendere quod pre- ORATIO JOANN famen acus?.intrabunt plane. Nam. & pro À,, Deum; quia non erat dives divitiaram amer — intrayst , quem ficut camelum nemo farci-- IS DE POLEMAR 5128 » re fedrantummodo poffeffione: ideo divites » non excluduntur a difcipulatu. Salyatoris, » Hie autem dives erat & difcipulus, quia. 4 nec pecunie amator, fed diftributór. Hec » Rabanus. Legitur etiam. Actor. xxt. quod Paulus hofpitatus fuit in domo Philippi evane geliflæ, qui habuit quatuor. filias, & fic nou renuntjaverat omnibus: & amen erat evanges lita, id eft, prædicator evangeli. Unde Ee da fic dicit: omnium fdelium eft renuntiare , omnibus, que poffident, hoceft, Sc tenere ea que mundi funt, ut tamen per em nom: teneantur jn mundo : babere rem jeme poralem in ufu, eternam in defiderio: fic rerreną gerere, ut tamen tota menie ad cze » leffia tendant. Ideo venio ad decimam, ANNO | CHRISTY 2439) que eft; Nemo poteft dnokus Dominis fervirs ; maus.s. gue ntrique flarui pertinet; JVemo poteft fen- vire Deo & mammone, neque clericus, neque laicus. Er ego talem abufum in bomine ex- cufare neftjrem, quod ferviat ipfe divitiis, fed: utatur debite illis, E: tunc non mammo- ne, {fed Deo fezvit ipfe, & mammonam fibi fubjicit , & etiam Deo fervire fact. Üti- que Deo fervit prelatus ecclefiz;, qui res ec- clefie debite adminiflrat & fideliter, quoram eft procurator , non dominus: prout etiam 1na- gifter Petrus allegat Extravagantem de donat, , frat, & Augaftinum, & habetur xxrífr, quaft. latio ecclefiaftica debet effe jufta & .caritativa C vr1, Quod autem. Si autem privatim qua no- ad modum paftoratus, cum. folicitudine pro utilitare omnium. miniftyando eis. ad animarum falutem. Et hoc eft: quod Pętras Apoftolusait , r. cap. v. quie auctoritas in loco finali per ma- giftrum Petrum pofita eft: Pafcite qui in vo- bis efl, gregem Domini, &c. non dominantes in clero, fed forma faëli grepis, Sed adyertendmm » eft quod ibi, eft una gloffa , quæ fic dicit : » Pafcite non folum verbo & exemplo, fed .corporali fubfidio. Ex quo apparet quod. prz- lati ecclefie dc bonistemporalibus debent tan- tum habere, quod .fufficiat neceffariis, & poffint etiam fubditis & pau- peribus in neceiftatibus’ fabvenire , quod in fuo loco latius Deo propitio declarabitur. Nona fuit conjun£a cum quinta & fepti- ma , & fimul utrique refponfum, & hoc quan- tum ad illud Luc.ix. JVihil tuleritts, &c. Ad id autem quod fobjungit ex. Lucæ cap. XIV. Qui non renuntiaverit omnibus , que poffidet, non poteft. meus effe difcipulus: & f£. mon. odit. patrem £^ matrem, &c. dico quod ifta non pertinent ad clericos tantum ; fed ad quemlibet Chri- flianum dicta funt: quia accipitur fic €hrifli . difcipulatus, Verumtamen ad quofcumque re- feratur , quomodo hoc intelligendum fit, gloffa ibi declarat, dicens quod omnibus mundanis renuntant , a quiaita eis licite utuntur, que poffident, ut tamen. mente rendant ad. gterna. ro eorum ywite. bis fafficianz poilidemus, non illa funt noftra fed pauperum., quorum procurationem quo- dam modo gerimus: & hanc etiam magifter Petrus allegat , Corinth. x1v, . Relique gu&oritates, que iuducuntur, pa- rum urgere videntur; quapropter illas amitto caufa abbreviandi, Si autem alicuj vel aliqui- bus earum velint infiflere, defignent illas, & ego Deo propitio fatisfaciam, & etiam -ex in- fra dicendis fatis patebit refponfio , Yenio igitur ad originalia do&orum, quæ cum fint multa & longa, per fingula refpon- dere tempus longiffimum occupazet. Sed ego brevius quo potero complectar eadem, ad om- Drija fimul quafdam generales rerpoufiones dan- do: ad aliquas vero illarum , que: magis ur gere videntur, fpecialis daho refponía, In primis nounulla ipforum de religiofisio- quuntur, licet magifter Petrus extra fcriptum mn extulerit vocem fuam, dicens; Non dicant hec loqui de monachis , quia monachi non- » dum erant. Ád quod ego habco dicere, » quod dixiffe legimus Auguftinum xxzrr. » quaft. vix. Quod autem; Ufque adeo calum- » niandi cupiditate cecantur ; nt non attendant » quam fint inter fe contraria que loquuntur, Nonne ipfemet allegar Dionyfum de ecclefia- fica hierarchia, capite vi. dicentem, mona- chos effe de flatu corum, qui perficiuntur ? Veritas hujus gloffe patet ex coníequenti, ubi E Sed Diony(us fuit difcipulus Pauli, & core dicit; Qui nom odit patrem. & matrem , &c. Quz non poffunt intelligi de a&ua]i odio, fed quod. illa divino amori non preferat, ut clare de- jio. Hoc etiam patet; nam Lazarus & Maria & Martha non renuntiaverant facultatibus , & tamen erant difcipuli Chrifti. Item Nicodemus princeps Judgorum , & Jofeph ab Arimathia dives erat, & difcipulus Chrifti de quo Rabaz- mus füper Matth. xxvix. Magna dignitatis fuit + apud feculum , fed majoris meriti apud temporaneus Apoftolorum , Unde clare liquet; quod im principio maícentis ecclefue fuerunt monachi, comoLita dico, viventes in congre- gatione, Nam prout Caffianus recitat libro 1 x, & hiftoriz ecclefiafiica libro x2. ante finem, B. Marcus ¢vangelifia apud Alexandriam mo- nachorum. vitam indtituit. Wc in legenda B. Marci legitur , quod ‘fandavit monafierium fanQimonialiym feminarum , . Nemo ergo detrahat religionibus , quss 2 tem- pore Apoftolomum, & ab ipfis Apoftolis & Chri- © Lut. 16. Lib. 5. tit. 24, Auguftinus epift. 20. ad Bonifacium . 

Strana 1128
aaa 33 &NNO , CHRISTI T433. Pfati. 143. Bash. 20. E) Forte , qui. Greg. hara.17. ducit Gregorius in homilia fuper illo evange-: 1127 illis 3pfe camelus intravit: ipíe eninv prior pa ma paffionis oneraret, nif ipfe fe in terram deponeret : & ipfe hoc dixit, quód homi- nibus impoffibile eft, Deo facile eft. Et in- fra; Os eorum locutum eff vamjatem, &c. Negue clamor in plateis eorum . Denique quid jn illis reprehenditur? Non quia ifta habue- runt, nam & boni habent illa. Hoc inten- dite, Sed quid? ne paífim divites repre- hendatis, Et rurfum: Ne de paupertate & egeftate præfumatis, In quo ergo ifti no- »» tantur? quia bearum dixerunt populum, cui hec funt. Hac omnia Áuguflinus; Er ad hoc 23 3 w s Y 2 dictum Chryfoftomi fuper Matth, xix. quodB,, allegat magifter Petrus, Chryfoftomus fic di- cit: Non pecuniis detrahens , fed eis detinen- tur ab ipfis, Septima fuit conjun(la cum quinta, & utri- que fimul refponfum, venio ad o&tavam, cui & duodecimam conjungo, quia ex eadem au- €toritas e(t a duobus evangeliflis recitata ; qua- rum folurio fatis fiquet ex originali Chryfo- flomi, quem magifler Petrus allegat : Scitis guia principes gentium dominantur eorum: mon contenti. regere fubditos fuos , violenter eis domi- mari puuntur: inter vos autem , qui cflis mei, mon erunt hac. Ecce quod intendit reprobare tyrannicum dominium, & oftendere quod pre- ORATIO JOANN famen acus?.intrabunt plane. Nam. & pro À,, Deum; quia non erat dives divitiaram amer — intrayst , quem ficut camelum nemo farci-- IS DE POLEMAR 5128 » re fedrantummodo poffeffione: ideo divites » non excluduntur a difcipulatu. Salyatoris, » Hie autem dives erat & difcipulus, quia. 4 nec pecunie amator, fed diftributór. Hec » Rabanus. Legitur etiam. Actor. xxt. quod Paulus hofpitatus fuit in domo Philippi evane geliflæ, qui habuit quatuor. filias, & fic nou renuntjaverat omnibus: & amen erat evanges lita, id eft, prædicator evangeli. Unde Ee da fic dicit: omnium fdelium eft renuntiare , omnibus, que poffident, hoceft, Sc tenere ea que mundi funt, ut tamen per em nom: teneantur jn mundo : babere rem jeme poralem in ufu, æternam in defiderio: fic rerreną gerere, ut tamen tota mente ad ca „ leftia tendant. Ideo venio ad decimam, ANNO | CHRISTY 2439) que eft; Nemo poteft dnokus Dominis fervirs ; maus.s. gue ntrique flarui pertinet; JVemo poteft fen- vire Deo & mammone, neque clericus, neque laicus. Er ego talem abufum in bomine ex- cufare neftjrem, quod ferviat ipfe divitiis, fed: utatur debite illis, E: tunc non mammo- ne, {fed Deo fezvit ipfe, & mammonam fibi fubjicit , & etiam Deo fervire fact. Üti- que Deo fervit prelatus ecclefiz;, qui res ec- clefie debite adminiflrat & fideliter, quoram eft procurator , non dominus: prout etiam 1na- gifter Petrus allegat Extravagantem de donat, , frat, & Augaftinum, & habetur xxrífr, quaft. latio ecclefiaftica debet effe jufta & .caritativa C vr1, Quod autem. Si autem privatim qua no- ad modum paftoratus, cum. folicitudine pro utilitare omnium. miniftyando eis. ad animarum falutem. Et hoc eft: quod Pętras Apoftolusait , r. cap. v. quie auctoritas in loco finali per ma- giftrum Petrum pofita eft: Pafcite qui in vo- bis efl, gregem Domini, &c. non dominantes in clero, fed forma faëli grepis, Sed adyertendmm » eft quod ibi, eft una gloffa , quæ fic dicit : » Pafcite non folum verbo & exemplo, fed .corporali fubfidio. Ex quo apparet quod. prz- lati ecclefie dc bonistemporalibus debent tan- tum habere, quod .fufficiat neceffariis, & pofünt etiam fubdiis & pau- peribus in neceífitatibus fübvenire , quod in fuo loco latus Deo propitio declarabitur. Nona fuii conjun&a. cum quinta & fepti- ma , & fimul utrique refponfum, & hoc quan- tum ad illud Luc.ix. JVihil tuleritig, &c. Ad id autem quod fobjungit ex. Lucæ cap. XIV. Qui non renuntiaverit omnibus , que poffidet, non poteft. meus effe difcipulus: & f£. mon. odit. patrem £^ matrem, &c. dico quod ifta non pertinent ad clericos tantum ; fed ad quemlibet Chri- flianum dicta funt: quia accipitur fic €hrifli . difcipulatus, Verumtamen ad quofcumque re- feratur , quomodo hoc intelligendum fit, gloffa ibi declarat, dicens quod omnibus mundanis renuntant , a quiaita eis licite utuntur, que poffident, ut tamen. mente rendant ad. gterna. ro eorum ywite. bis fafficianz poilidemus, non illa funt noftra fed pauperum., quorum procurationem quo- dam modo gerimus: & hanc etiam magifter Petrus allegat , Corinth. x1v, . Relique gu&oritates, que iuducuntur, pa- rum urgere videntur; quapropter illas amitto caufa abbreviandi, Si autem alicuj vel aliqui- bus earum velint infiflere, defignent illas, & ego Deo propitio fatisfaciam, & etiam -ex in- fra dicendis fatis patebit refponfio , Yenio igitur ad originalia do&orum, quæ cum fint multa & longa, per fingula refpon- dere tempus longiffimum occupazet. Sed ego brevius quo potero complectar eadem, ad om- Drija fimul quafdam generales rerpoufiones dan- do: ad aliquas vero illarum , que: magis ur gere videntur, fpecialis daho refponía, In primis nounulla ipforum de religiofisio- quuntur, licet magifter Petrus extra fcriptum mn extulerit vocem fuam, dicens; Non dicant hec loqui de monachis , quia monachi non- » dum erant. Ád quod ego habco dicere, » quod dixiffe legimus Auguftinum xxzrr. » quaft. vix. Quod autem; Ufque adeo calum- » niandi cupiditate cecantur ; nt non attendant » quam fint inter fe contraria que loquuntur, Nonne ipfemet allegar Dionyfum de ecclefia- fica hierarchia, capite vi. dicentem, mona- chos effe de flatu corum, qui perficiuntur ? Veritas hujus gloffe patet ex coníequenti, ubi E Sed Diony(us fuit difcipulus Pauli, & core dicit; Qui nom odit patrem. & matrem , &c. Quz non poffunt intelligi de a&ua]i odio, fed quod. illa divino amori non preferat, ut clare de- jio. Hoc etiam patet; nam Lazarus & Maria & Martha non renuntiaverant facultatibus , & tamen erant difcipuli Chrifti. Item Nicodemus princeps Judgorum , & Jofeph ab Arimathia dives erat, & difcipulus Chrifti de quo Rabaz- mus füper Matth. xxvix. Magna dignitatis fuit + apud feculum , fed majoris meriti apud temporaneus Apoftolorum , Unde clare liquet; quod im principio maícentis ecclefue fuerunt monachi, comoLita dico, viventes in congre- gatione, Nam prout Caffianus recitat libro 1 z, & hiftoriz ecclefiafiica libro x2. ante finem, B. Marcus ¢vangelifia apud Alexandriam mo- nachorum. vitam indtituit. Wc in legenda B. Marci legitur , quod ‘fandavit monafierium fanQimonialiym feminarum , . Nemo ergo detrahat religionibus , quss 2 tem- pore Apoftolomum, & ab ipfis Apoftolis & Chri- © Lut. 16. Lib. 5. tit. 24, Auguftinus epift. 20. ad Bonifacium . 

Strana 1129
1129 DE CHiILI DOMINIO CLERICORUM. 1130 fi difcipulis famplerunt'ériginem & initium, À allegari ,° quoniam :imitatione dignus beatus. ANNO & utique pluimum Dei ecclefiam. illuftra- Bafilius urile effe valde dicit eoram comme- ANNO € WT runt . Magna pars doctorum ecclefie fuerunt morare fententias : quoniam dum apud €os "454 zeligiofi . Ecce Auguftinus , Hieronymus , & Gregorius de quatuor principalibus dotoribus tres fuerunt religiof . His addimus Chryfo- fomum , Magiftrum, Gratianum, qui compi- lavit volumen decretorum, Rabanum, Bedam, Hugonem , Iichardum de fancto Vidore, An- felmum, Nicolaum de Lyra, fanGum Ber- nardum , "Thomam de Aquino, Albertum, Bonaventuram , Perrum de ‘Farantafia ; Sco- rum „ © plures alios, qui ecclefiam Dei fuis illuftrarunt fcripturis. Utinam omnes tales =- mulationes ceffarenr , & omnes unanimiter magna & ardua precepta legimns , evangeli- ‘ca levius ferimus ; & facilius perpendimus Quod per mulra exempla. declarat 3. mihi au- rem unum occurrit noftre conforme propofito, » Seneca epiftola t. ad Lucilium, ad finem: » Satis dip cum Baiis li&gavimus, nunquam » faris cum witiis, quz oro perfequere fine » modo, fine fine. Nam illis quoque nec fi- » nis eff , nec modus: projice quecumque » cor tuum laniant: que fi aliter extrahi ne« » qnuirent , cor ipfum cum illis evellendum ».erat. Nonne jam levius audivimus a Chri- curaremus agere qui Chrifti funt, çamquam Bfto illud Matth. xvzrx. $2 oculus nts feanr diver(3 membra unius corporis, Nam , ficut dicit Apoftolus, ficut in uno corpore diver- fa funt membra , ita in una eccle(ia diver flatus, omnes ad decorem & utilitatem. ec- clefie . Et licet i religiofis multa fint hoc . tempore , que reformatione indigent, ficut & in ceteris ftatibus ; tamen nihilo minus muli doctrinis. Et nemo prudens in caliginofo lo- €o exfiflens , lucernam exripguit non bene fi- bi lucentem , fed habentem fuccum feu fco- ijam , curat aptare , quo melius poteft. Nam melius elt, quod aliquantulum turbide lucear, quam fi penitus effet exrin&a , & hoc velo incidenter non fine caufą dixiffe, Secundo volo norarc, quod ialia, qualia de praelatis ecclefafticis dicta fant; ego volo o- flendere de priyatis & | principibus laicis effe fcripta. Er primo occurrit Deut. xvrz. Cum electus fuerit rex , non multiplicabit equos. Sì fic ad literam capiendum effer , debuiffer ire Saul poft afinas , ficur. quando fuic. affumptus in regem , & David de poft fetantes, Dein- de illud Ecclefiaftici xxxix. ReForem te con. ffituerunt ? efo unus quaft ex illis , Et Prover biorum final capite; Noli dare vinum regi- bus. Apud Hermogenem antiquum philofo- » phum legitur : Signum perfectionis eft in » rege abftinenija a pecunia & poflcffionibus , tum illuminant ecclefiam prædicationibus & dalixat te, erue pum , & projice alis te: cum audivimms philofophum in exagerationem vir tiorum in tantum, profiluiffe, ut dixerit aor e- giam evellendum.? Jam wenjamus ad noftra, que fuat majoris aufloritaris & digniratis. Ee primo oceusrit il lud Łuc. xzv. nbi fic legitur - Jbez autem tum- ha multa cum 6a, & cenoerfus dixit ad. illos: Sì, quis yenit ad me , & non odit. paires fum; & matrem , & uxexem, G- filios, & frames , € forores , adhuc autem & amimam fuam ,. non poteft meus &fe difcipulus: & qui non ča- julat crucem fuam, & fequitur me, non poteff meus effe difcipulus. Et jn eodem capitulo : C Omnis ex vobis gui nom renuntimverit amnibus qus pofhdet , mon poteft meus effe difcipulus .- Quod Beda dicit omnibus Chriftianis effe die £&nm , dicens: Omnium fidelinta. eft renundia- re omnibus, que poffident , ut fupra allegatum eft, Er iterüm Matth. Quà aon accipit. crucem fuam , & fequitur me , non efê me dignus. Bag non ad clericos tantum , fed ad omnes gene- raliter dicta funt. Sed addamüs aliqua . originalia, dicta fancto- rum doftorum: .& primo volo capere de hor- to ipfius magiftri, ut apud eum & fucs mi- nus dubia fnt. Auguílinus in libro de opere C ** t 3. » monachorum ; $i hujus terrena reipublice » antiqui principes praclariffinorum literatce Ariftet. is y» j£tb, ed Nico- annchum ,lib, ?? 13, Ge B. » » » » » » Val. Max. lib. , 4. €. 3. Cie. dc offic. lib. x. p» girca pied. Er Ariftoreles. ad Alexandrum : Declina co-D» natus beftialium voluptatum , & defiderium » divitiarum; vere iftud efl verecundia, iftud » in przfnmptionem mergit. Et idem ix. Ethi- » corum : Verum eft de ftudiofo > & amicorum » gratia multa agere & pati, erfi oporteat mori; » projicit enum & pecunias &honores, & io- » taliter circa. pugnabilia bona, procurans fibi » » ipfi bonum virtutis, Ex Valerius libro quarto, » capite tertio : Magna cura precipuoque ftu- » run fuorum eloquio predicari folent, quod rem communem uhiverfi populi fus civitar tis privatis füis rebus fic anteponebant, wt quidam corum Africe dómite triumphator, quid nubenti filie daret non haberet ,- nifi ex fenatufconfulro dc publico dotaretus ; ? quo animo effe debet in rem fuam publi- cam civis civitatis in ferufalem ? Allegat e- Cop, s: tiam Auguftiqus in lib. de contemptu mun- di, Er notare, titulum libri : in ipfo libro » dio referendum eft , quantopere libidinis & » avaritie furori fimiles impetus ab illuftrium » virorum pectoribus confilio & ratione fe- » moti funt. Quod ibi multis illuftrium vi- » rorum exemplis confirmat. Et Tullius pri- » Auguftinus fic dicit: Si mundi gloria vana » non eífer, fi divitie terrenz vera bona ef- » fent, non earum poflefforibus imprecaretur » Dominus, P2 vobis divitibus. Et reliqua . zue, 6, Tota illa auctoritas ád hoc facit. Et ad hoc » mo de ofücüs: Capefientibus rempublicam E propofitum de informandis qui veniunt ad ba- » nihilo minus quam philofophis ;, haud fcio » an magis etiam & magnificentia & defpi- » cientia adhibenda fit rerum humanarum , » Ecce quid dicit? quod non minus, imo » magis quam philofophis adhibendus eft con- » temptus rerum temporalium. capelfentibus » rempublicam . Et Seneca: Nemo alius Deo » dignus efl, quam qui opes contemnit. Mul- » ta dicla philofophorum poffent adduci, nif: » timerem effe prolixus . Nemo tamen indignum reputet philofophos püífmum, facir illa auctoritas Dionyfii, quam magifter Petrus allegat: Sed non efl fumme contrariis fimul participandum, &c. Er fi aż tendamus interpretationem: hujus nominis , Chriftianus , ficut de nomine , Clericus , ar- guitur; & abrenuntiationem , que fit anie ba- ptifmum diabolo & omnibus pompis ejus ; & quid fignificent unétiones , de quibus in cap. 1. de facra unélione , & cætera, quæ funt in baptifmo ; © veítis candida, quz traditur , de qua Rabanus: » Poft bapti(mum traditur » Chri- 

Strana 1130
1129 DE CH1ILI DOMINIO CLERICORUM. 1130 fi difcipulis famplerunt'ériginem & initium, À allegari ,° quoniam :imitatione dignus beatus. ANNO & utique pluimum Dei ecclefiam. illuftra- Bafilius urile effe valde dicit eoram comme- ANNO € WT runt . Magna pars doctorum ecclefie fuerunt morare fententias : quoniam dum apud €os "454 zeligiofi . Ecce Auguftinus , Hieronymus , & Gregorius de quatuor principalibus dotoribus tres fuerunt religiof . His addimus Chryfo- fomum , Magiftrum, Gratianum, qui compi- lavit volumen decretorum, Rabanum, Bedam, Hugonem , Iichardum de fancto Vidore, An- felmum, Nicolaum de Lyra, fanGum Ber- nardum , "Thomam de Aquino, Albertum, Bonaventuram , Perrum de ‘Farantafia ; Sco- rum „ © plures alios, qui ecclefiam Dei fuis illuftrarunt fcripturis. Utinam omnes tales =- mulationes ceffarenr , & omnes unanimiter magna & ardua precepta legimns , evangeli- ‘ca levius ferimus ; & facilius perpendimus Quod per mulra exempla. declarat 3. mihi au- rem unum occurrit noftre conforme propofito, » Seneca epiftola t. ad Lucilium, ad finem: » Satis dip cum Baiis li&gavimus, nunquam » faris cum witiis, quz oro perfequere fine » modo, fine fine. Nam illis quoque nec fi- » nis eff , nec modus: projice quecumque » cor tuum laniant: que fi aliter extrahi ne« » qnuirent , cor ipfum cum illis evellendum ».erat. Nonne jam levius audivimus a Chri- curaremus agere qui Chrifti funt, çamquam Bfto illud Matth. xvzrx. $2 oculus nts feanr diver(3 membra unius corporis, Nam , ficut dicit Apoftolus, ficut in uno corpore diver- fa funt membra , ita in una eccle(ia diver flatus, omnes ad decorem & utilitatem. ec- clefie . Et licet i religiofis multa fint hoc . tempore , que reformatione indigent, ficut & in ceteris ftatibus ; tamen nihilo minus muli doctrinis. Et nemo prudens in caliginofo lo- €o exfiflens , lucernam exripguit non bene fi- bi lucentem , fed habentem fuccum feu fco- ijam , curat aptare , quo melius poteft. Nam melius elt, quod aliquantulum turbide lucear, quam fi penitus effet exrin&a , & hoc velo incidenter non fine caufą dixiffe, Secundo volo norarc, quod ialia, qualia de praelatis ecclefafticis dicta fant; ego volo o- flendere de priyatis & | principibus laicis effe fcripta. Er primo occurrit Deut. xvrz. Cum electus fuerit rex , non multiplicabit equos. Sì fic ad literam capiendum effer , debuiffer ire Saul poft afinas , ficur. quando fuic. affumptus in regem , & David de poft fetantes, Dein- de illud Ecclefiaftici xxxix. ReForem te con. ffituerunt ? efo unus quaft ex illis , Et Prover biorum final capite; Noli dare vinum regi- bus. Apud Hermogenem antiquum philofo- » phum legitur : Signum perfectionis eft in » rege abftinenija a pecunia & poflcffionibus , tum illuminant ecclefiam prædicationibus & dalixat te, erue pum , & projice alis te: cum audivimms philofophum in exagerationem vir tiorum in tantum, profiluiffe, ut dixerit aor e- giam evellendum.? Jam wenjamus ad noftra, que fuat majoris aufloritaris & digniratis. Ee primo oceusrit il lud Łuc. xzv. nbi fic legitur - Jbez autem tum- ha multa cum 6a, & cenoerfus dixit ad. illos: Sì, quis yenit ad me , & non odit. paires fum; & matrem , & uxexem, G- filios, & frames , € forores , adhuc autem & amimam fuam ,. non poteft meus &fe difcipulus: & qui non ča- julat crucem fuam, & fequitur me, non poteff meus effe difcipulus. Et jn eodem capitulo : C Omnis ex vobis gui nom renuntimverit amnibus qus pofhdet , mon poteft meus effe difcipulus .- Quod Beda dicit omnibus Chriftianis effe die £&nm , dicens: Omnium fidelinta. eft renundia- re omnibus, que poffident , ut fupra allegatum eft, Er iterüm Matth. Quà aon accipit. crucem fuam , & fequitur me , non efê me dignus. Bag non ad clericos tantum , fed ad omnes gene- raliter dicta funt. Sed addamüs aliqua . originalia, dicta fancto- rum doftorum: .& primo volo capere de hor- to ipfius magiftri, ut apud eum & fucs mi- nus dubia fnt. Auguílinus in libro de opere C ** t 3 » monachorum ; $i hujus terrena reipublice » antiqui principes praclariffinorum literatce Ariftet. is y» j£tb, ed Nico- annchum ,lib, ?? 13, Ge B. » » » » » » Val. Max. lib. , 4. €. 3. Cie. dc offic. lib. x. p» girca pied. Er Ariftoreles. ad Alexandrum : Declina co-D» natus beftialium voluptatum , & defiderium » divitiarum; vere iftud e(l verecundia, iftud » in przfnmptionem mergit. Et idem ix. Ethi- » corum : Verum eft de ftudiofo ;, & amicorum » gratia multa agere & pati, erfi oporteat mori; » projicit enum & pecunias &honores, & io- » taliter circa. pugnabilia bona, procurans fibi » » ipfi bonum virtutis, Ex Valerius libro quarto, » capite tertio : Magna cura precipuoque ftu- » run fuorum eloquio predicari folent, quod rem communem uhiverfi populi fus civitar tis privatis füis rebus fic anteponebant, wt quidam corum Africe dómite triumphator, quid nubenti filie daret non haberet ,- nifi ex fenatufconfulro dc publico dotaretus ; ? quo animo effe debet in rem fuam publi- cam civis civitatis in ferufalem ? Allegat e- Cop, s: tiam Auguftiqus in lib. de contemptu mun- di, Er notare, titulum libri : in ipfo libro » dio referendum eft , quantopere libidinis & » avaritie furori fimiles impetus ab illuftrium » virorum pectoribus confilio & ratione fe- » moti funt. Quod ibi multis illuftrium vi- » rorum exemplis confirmat. Et Tullius pri- » Auguftinus fic dicit: Si mundi gloria vana » non eífer, fi divitie terrenz vera bona ef- » fent, non earum poflefforibus imprecaretur » Dominus, P2 vobis divitibus. Et reliqua . zue, 6, Tota illa auctoritas ád hoc facit. Et ad hoc » mo de ofücüs: Capefientibus rempublicam E propofitum de informandis qui veniunt ad ba- » nihilo minus quam philofophis ;, haud fcio » an magis etiam & magnificentia & defpi- » cientia adhibenda fit rerum humanarum , » Ecce quid dicit? quod non minus, imo » magis quam philofophis adhibendus eft con- » temptus rerum temporalium. capelfentibus » rempublicam . Et Seneca: Nemo alius Deo » dignus efl, quam qui opes contemnit. Mul- » ta dicla philofophorum poffent adduci, nif: » timerem effe prolixus . Nemo tamen indignum reputet philofophos püífmum, facir illa auctoritas Dionyfii, quam magifter Petrus allegat: Sed non efl fumme contrariis fimul participandum, &c. Er fi aż tendamus interpretationem: hujus nominis , Chriftianus , ficut de nomine , Clericus , ar- guitur; & abrenuntiationem , que fit anie ba- ptifmum diabolo & omnibus pompis ejus ; & quid fignificent unétiones , de quibus in cap. 1. de facra unélione , & cætera, quæ funt in baptifmo ; © veítis candida, quz traditur , de qua Rabanus: » Poft bapti(mum traditur » Chri- 

Strana 1131
831 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR 1132 mom 5 Chriftiano veftis candida , quz fignificat in-À » de poffideas : quod uno confequeris modo еее ANNO CHRISTI 1533- Свр, 6. Ecclef. 3. Coloff, 3 % Tim. 6. Jed. $. Hieronymus fuffocare verbum Dei ? Super quo Hieronymus ' in 13. cap. Matth. In excerptis jy Sene. cx, pag. Ro > e libris maui edit. 233- Y ^ nocentiam , & — puritatem Chriflianorum , » quam pofl ablatas veteres maculas , fludio » fanéte converfationis immaculatam confer- » vare debet; de confecratione di(tinctione 1y. ubi multi textus ad hoc. Si ex his om- nibus volumus argumentari , ficut. ex' nomine Clerici, & ceremoniis ordinum, . profecto gran- dia argumenta diftinctionis Chrifliane religio- nis accipicmus. Aecedat finaliter quod- Auguftinus fcribit in libello de conflictu vitiorum : cap. de avari- tia loquitur de bonis temporalibus, & dicit fic :: » 1(& nec apud homines feculares' fine » periculo vel offen(a procurantur, quia quan- » to magis quifque habere cceperit, tanto am- D » plius habere concupifcit : fitque ut modum » in concupifcendo non habeat , dum innu- » meris bujus feculi curis defervire feflinat . » Ut enim ait fcriptura : 4varus pecunie nun- w quam implebitur . Que nimirum quam eft » deteftanda , Paulus indicat dicens : Lt ava. » ritiam , que. eft idolorum fervitus . Quamque » fir noxia idem exponit dicens: Qui volunt » divites fieri , incidunt in tentationem & la- » queum diaboli , & „ defideria mulia. & nociva, » qua mergunt hominem im interitum & perdi- »'tionem. Quam fit dereflanda , Sapiens de- » nuntiat, dicens Ecclefiaflici .x. Avaro nihil » eff fceleflius. Quam fit noxia , Jacobus ape- » rit, dicens : » lantes in miferüs, qua advenerunt vobis , di-- o» vitie veftra putrefaëa fune : veffimenta veftra a tineis comefla funt , aurum veflrum & ar- » gentum veffrum eruginavit, Et erugo eorum in teflimonium erìt vobis , 6« manducabit. carnes » veffras ficut ignis. Sed nec Redemptor no- fter preterire voluit cupiditatis malum quam noxium fit, air enim: Difficile qui pecunias » habent regnum celorum. $ntrabunz., Et rurfum : » Facilius eff camclum per foramem acus tranf- » re, quam dvoitem intrare in. regnum celorum . » Ilec Auguílinus. Et poft hec fequitur: Si » fecularibus viris eft perniciofa eupiditatis indufiria; quanto magis illis periculofior , > > » » qui habi. & converfatione jam fæculares D», » e(fe defierunt , qui totum quod vivunt Do- » mino Deo devoverunt ,.Ó6c. qua magifter: Petrus allegat, & devoto obligatis loquitur , ut fequentia demonfirant, Sed & nonne pene- | raliter divitias fpiuas effe Chriftus dixit , & eleganter adjunxit: » l'allacia divitiarum | fuf. » focat verbum, blande enim funr diviti , a- » liud agentes , aliud. pollicentes : lubrica cft » eorum poffefio, dum hue illucque circum- » ferunt , X inftabili gradu vel habentes defe- » runt, vel non habentes referciunt. Unde & » Dominus, divites afferit difficile incrare in » regnum celorum, füffucantibus divitiis ver- = z 2» » fi illas tamquam exituras femper afpexeris; fi te fine illis beate victurum. fperaveris . Perfuadeat tibi hoc idem , qai majori aux 3 fluant , nolite cor apponere . Non dicir, Abjici- te fed , Nolite cor apponere . Unde Hiero- » nymus ad Salvinam : Nec diviti obfant o- pes, {i eis bene utatur: nec pauperem ege- » flas commendabiliorem facit , ft inter for- » des & inopiam peccata non cavezt. Et Gre- » gorius decimo moralium , capitulo vigefimo » OCavo: Sun: nonnulli quos cenfus & bo- ». na temporalia per tumorem non clevant , fed. per milericordia opera exaltant : & funt nonnulli; qui dui fe terrenis opibus abun- » dare conípiciunt, veras Dei divitias non re» » quirunt, atque eternam patriam non amant ; » quia hoc fibi fufficere putaut, quod rebus » remporalibus fulciuritur. Non eft cenfus in + crimine. . Fr Auguftinus, primo de civitate Dei, ca- » pite decimo: Cum Apoftolus dicat: Qui vo- lunt divites fieri, &c. profecto in divitiis » Cupiditatem reprehendit , non facultatem , » quam pracepit alibi, dicens: Pracipe divité- » Ous kujus mundi son fuperbe fapere , neque fperare in incerto. divitiarum , fed in Deo vivo, qui nobis omnia preffat ad fruendum abunde. » Pene faciant, divites Sint in Operibus bonis , Y $15 » 2 » Agite nuné divites, plorate ulu-C,, facile tribuant , communicent, thefaurizent ftbi » fundamentum bonum futurum , ut apprehendant ,' veram. vitam, Fr Auguftinus idem fuper pfal. » mo, Quod ploriaris, &c. Ecce homo , dicit, prout fupra latius allegatum eft, quod Apo- ftoli cum audierunt: Facilius ef camelum + &c. Et cum ipfi pauperes effent facultatibus, » & in mundo major fit multitudo. pauperum , quam divitum, contriflati dixerunt : Quis s poterit falvari ? ^ Quid attenderunt ad lite- s, Tam? non facultates , fed cupiditates. Vide- » runt etiam ipfos pauperes; & f non haben- -, tes pecuniam , habere tamen avaritiam. Et, » ut noveritis non pecuniam avaritiam condemnari. Et infra: Ut noveri- tis , quia divitie non puniuntur , habcbat Abraham multum auri & argenti, pecorum ; » 35 93 » » in divite , fed &oritate eft. David propheta: Divitie fi af- pratm. 61 1. Tím. 6, Ibidem. Aopuftinus {n Pai. si. » familie, dives erat, & in éjus finum Laza- » rus pauper fublatus eft. Et infra: Denique, » quid in illis reprehenditur ? Non quia ifta » habuerunt ; nam & boni iffa habent: fed » quid ? hoc intendite, ne paffim divites re- » prehendatis. Et rurfus, ne de paupertate & » egeftate. prefumatis. Si enim non eft prefu- 97 » præfumendum de paupestate, fed de Deo viz » vo? In quo ergo ifta notantur ? guia beatum » dixerunt populum, cui hec funt. Zdeo filii a- leni. Hoc ergo in fumma-reprobatur, pônere beatitudinem in divitiis: hoc reprobatur , cupi- » bum Dei, & vigorem virtutum emollientibus. E do feuavaritia. Nam & ficut fanus Doctor dicit Multa alia poffem ad hoc propofitum dedu- cere, dux per facram fcripturam, fan&ofque do&ores , fcript& & dicta funt, qua divitias deteflantur, & exaggerando mareriam , duras videntur proferre fententias . Sed utique in his omnibus non eft intelligendum ipfas cenfere bjiciendas effc divitias. Item ficut Seneca di- xit poft illad preallegatum : Nemo alius di- gnus Dco eft, nifi qui contemnit divitias ; » fubjunxit : Quarum poffeffionem tibi non in- » terdico ; {ed efficore volo, ut ilas intrepi- jn fumma contra Gentiles , lib. 113. c. cxxxiir, » paupertas de fe non eft bona, nifi in quan- „ tum liberat ab iliis , propter que homo im- » peditur a profectu virtutum. Concludo igitur ex allegatis omnibus non probati , quod. ecclefie non liceat habere bona temporalia in communi: imo hoc approbavit praxis Chrifti & Apoftolorum. Kt ipfe magifler Petrus ad hoc allegat duas auctoritates Ángu- füni: una eft de conflidu vitiorum, ubi dicit: `„ А fanélis & religiofis plura habenda funt , » Ut mendum de divitiis , quanto magis non eft - 

Strana 1132
831 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR 1132 mom 5 Chriftiano veftis candida , quz fignificat in-À » de poffideas : quod uno confequeris modo еее ANNO CHRISTI 1533- Свр, 6. Ecclef. 3. Coloff, 3 % Tim. 6. Jed. $. Hieronymus fuffocare verbum Dei ? Super quo Hieronymus ' in 13. cap. Matth. In excerptis jy Sene. cx, pag. Ro > e libris maui edit. 233- Y ^ nocentiam , & — puritatem Chriflianorum , » quam pofl ablatas veteres maculas , fludio » fanéte converfationis immaculatam confer- » vare debet; de confecratione di(tinctione 1y. ubi multi textus ad hoc. Si ex his om- nibus volumus argumentari , ficut. ex' nomine Clerici, & ceremoniis ordinum, . profecto gran- dia argumenta diftinctionis Chrifliane religio- nis accipicmus. Aecedat finaliter quod- Auguftinus fcribit in libello de conflictu vitiorum : cap. de avari- tia loquitur de bonis temporalibus, & dicit fic :: » 1(& nec apud homines feculares' fine » periculo vel offen(a procurantur, quia quan- » to magis quifque habere cceperit, tanto am- D » plius habere concupifcit : fitque ut modum » in concupifcendo non habeat , dum innu- » meris bujus feculi curis defervire feflinat . » Ut enim ait fcriptura : 4varus pecunie nun- w quam implebitur . Que nimirum quam eft » deteftanda , Paulus indicat dicens : Lt ava. » ritiam , que. eft idolorum fervitus . Quamque » fir noxia idem exponit dicens: Qui volunt » divites fieri , incidunt in tentationem & la- » queum diaboli , & „ defideria mulia. & nociva, » qua mergunt hominem im interitum & perdi- »'tionem. Quam fit dereflanda , Sapiens de- » nuntiat, dicens Ecclefiaflici .x. Avaro nihil » eff fceleflius. Quam fit noxia , Jacobus ape- » rit, dicens : » lantes in miferüs, qua advenerunt vobis , di-- o» vitie veftra putrefaëa fune : veffimenta veftra a tineis comefla funt , aurum veflrum & ar- » gentum veffrum eruginavit, Et erugo eorum in teflimonium erìt vobis , 6« manducabit. carnes » veffras ficut ignis. Sed nec Redemptor no- fter preterire voluit cupiditatis malum quam noxium fit, air enim: Difficile qui pecunias » habent regnum celorum. $ntrabunz., Et rurfum : » Facilius eff camclum per foramem acus tranf- » re, quam dvoitem intrare in. regnum celorum . » Ilec Auguílinus. Et poft hec fequitur: Si » fecularibus viris eft perniciofa eupiditatis indufiria; quanto magis illis periculofior , > > » » qui habi. & converfatione jam fæculares D», » e(fe defierunt , qui totum quod vivunt Do- » mino Deo devoverunt ,.Ó6c. qua magifter: Petrus allegat, & devoto obligatis loquitur , ut fequentia demonfirant, Sed & nonne pene- | raliter divitias fpiuas effe Chriftus dixit , & eleganter adjunxit: » l'allacia divitiarum | fuf. » focat verbum, blande enim funr diviti , a- » liud agentes , aliud. pollicentes : lubrica cft » eorum poffefio, dum hue illucque circum- » ferunt , X inftabili gradu vel habentes defe- » runt, vel non habentes referciunt. Unde & » Dominus, divites afferit difficile incrare in » regnum celorum, füffucantibus divitiis ver- = z 2» » fi illas tamquam exituras femper afpexeris; fi te fine illis beate victurum. fperaveris . Perfuadeat tibi hoc idem , qai majori aux 3 fluant , nolite cor apponere . Non dicir, Abjici- te fed , Nolite cor apponere . Unde Hiero- » nymus ad Salvinam : Nec diviti obfant o- pes, {i eis bene utatur: nec pauperem ege- » flas commendabiliorem facit , ft inter for- » des & inopiam peccata non cavezt. Et Gre- » gorius decimo moralium , capitulo vigefimo » OCavo: Sun: nonnulli quos cenfus & bo- ». na temporalia per tumorem non clevant , fed. per milericordia opera exaltant : & funt nonnulli; qui dui fe terrenis opibus abun- » dare conípiciunt, veras Dei divitias non re» » quirunt, atque eternam patriam non amant ; » quia hoc fibi fufficere putaut, quod rebus » remporalibus fulciuritur. Non eft cenfus in + crimine. . Fr Auguftinus, primo de civitate Dei, ca- » pite decimo: Cum Apoftolus dicat: Qui vo- lunt divites fieri, &c. profecto in divitiis » Cupiditatem reprehendit , non facultatem , » quam precepit alibr, dicens: Pracipe divitt- » Óus kujus mundi son fuperbe fapere , neque fperare in incerto. divitiarum , fed in Deo vivo, qui nobis omnia preffat ad fruendum abunde. » Pene faciant, divites Sint in Operibus bonis , Y $15 » 2 » Agite nuné divites, plorate ulu-C,, facile tribuant , communicent, thefaurizent ftbi » fundamentum bonum futurum , ut apprehendant ,' veram. vitam, Fr Auguftinus idem fuper pfal. » mo, Quod ploriaris, &c. Ecce homo , dicit, prout fupra latius allegatum eft, quod Apo- ftoli cum audierunt: Facilius ef camelum + &c. Et cum ipfi pauperes effent facultatibus, » & in mundo major fit multitudo. pauperum , quam divitum, contriflati dixerunt : Quis s poterit falvari ? ^ Quid attenderunt ad lite- s, Tam? non facultates , fed cupiditates. Vide- » runt etiam ipfos pauperes; & f non haben- -, tes pecuniam , habere tamen avaritiam. Et, » ut noveritis non pecuniam avaritiam condemnari. Et infra: Ut noveri- tis , quia divitie non puniuntur , habcbat Abraham multum auri & argenti, pecorum ; » 35 93 » » in divite , fed &oritate eft. David propheta: Divitie fi af- pratm. 61 1. Tím. 6, Ibidem. Aopuftinus {n Pai. si. » familie, dives erat, & in éjus finum Laza- » rus pauper fublatus eft. Et infra: Denique, » quid in illis reprehenditur ? Non quia ifta » habuerunt ; nam & boni iffa habent: fed » quid ? hoc intendite, ne paffim divites re- » prehendatis. Et rurfus, ne de paupertate & » egeftate. prefumatis. Si enim non eft prefu- 97 » præfumendum de paupestate, fed de Deo viz » vo? In quo ergo ifta notantur ? guia beatum » dixerunt populum, cui hec funt. Zdeo filii a- leni. Hoc ergo in fumma-reprobatur, pônere beatitudinem in divitiis: hoc reprobatur , cupi- » bum Dei, & vigorem virtutum emollientibus. E do feuavaritia. Nam & ficut fanus Doctor dicit Multa alia poffem ad hoc propofitum dedu- cere, dux per facram fcripturam, fan&ofque do&ores , fcript& & dicta funt, qua divitias deteflantur, & exaggerando mareriam , duras videntur proferre fententias . Sed utique in his omnibus non eft intelligendum ipfas cenfere bjiciendas effc divitias. Item ficut Seneca di- xit poft illad preallegatum : Nemo alius di- gnus Dco eft, nifi qui contemnit divitias ; » fubjunxit : Quarum poffeffionem tibi non in- » terdico ; {ed efficore volo, ut ilas intrepi- jn fumma contra Gentiles , lib. 113. c. cxxxiir, » paupertas de fe non eft bona, nifi in quan- „ tum liberat ab iliis , propter que homo im- » peditur a profectu virtutum. Concludo igitur ex allegatis omnibus non probati , quod. ecclefie non liceat habere bona temporalia in communi: imo hoc approbavit praxis Chrifti & Apoftolorum. Et ipfe magifler Petrus ad hoc allegat duas auctoritates Ángu- füni: una eft de conflidu vitiorum, ubi dicit: `„ А fanélis & religiofis plura habenda funt , » Ut mendum de divitiis , quanto magis non eft - 

Strana 1133
ANNO. SHRISTY 2033 Zep. ar. z. quaft. 32. Certe , c. 18. AuguGinus in Sermone 2. ác communi vits elericorum. Bal. 13. * Superfuitas & pompe in omnibus n Clezo vitanda. 2133 DE CIVILI DOMINIO. CLERICORUM. 1134 ,, ut melius ab ipfis quam a popularibus eco-.À fed. recepta fufficientia pro necoffariis perfonam, we mm » gentur pauperibus Chrifii . -Et ego confen- , to , fed a prelatis, non autem fubje&is . Alia: Si pauperes comparticipes Tumus . Et hoc efle licitum , multis auctoritatibus infe- rius comprobabo . Sed nec etiam . obftat ad hoc, quod dixi, quod clerici, imo epifcopi poffunt habere proprium patrimonium : quia de hoc exílat fententia canonis Apoftolorum, » X11.q. I. Sint mauifeftz res propris epifcopi , „> © res Dominice, ut poteftatem habeat de » propriis moriens epifcopus , fi voluerit, & cui » voluerit relinquere . Hoc etiam fetis indicat. s, doétrina Apoftolica . Nam cum tunc poffent habére & filios ; quos in omni caftitate ny- domus, & familie , &c. hofpitibus cum carita- te & decenter fafcipiendis fecundum conditio- nem & flatum perfonz , refiduum debent vel in utilitatem ecclefie , vel pauperibus erogare : Et fi de bonis. ecclefie libidinofe vivant, laute vel crapulofe , aut pro pomps faperfuitatem vitio- fam faciunt expenfarum , multipliciter .delin- quunt, guie rem iłkciram faciunt: quod eft com:nune etiam laicis, fed in clerícis gravius . Et qui ad exemplam alicrum dati funt, male agendo , ficut Gregorius inquit , tot. mortibus digni funt , quot popolo viiiorum exempla tranfmittunt. ltem , quiz quod pauperàm eft male in illicids expendende, quafi rapinam trire debebat epifcopus, ipfofque jubeat Apo- Beormittunt, de quo coram Deo diítridam da- ftolos hofpitales effe; fatis conje&turatür quod in bonis fuis epifcopus & quilibet clericus re- mancbat. Et hoc etiam patet ex ilo AQorum xxi. Et intrantes domum Philippi evangeliffa , guż erat unus de feptem , manfrmus apud eum. Auic erant quatuor filis virgines . Et propterea fta- tuit ÀÁpo(tolorum concilium inventarium fieri feparatim de bonis ecclefie, & de bonis epi- fcopi, ne confánderentur per mutuam com- znixtionem ;- fed: appareret quid cffet proprium epifcopi , quid. ecclefie. Er fic apparet quod ex tempore Apoftolorum jam ecclefia habebat bona, & nihilo minus epifcopus cum fuis bonis remanebat. Nec obftant allegaræ auctoritates Augnítini,Cexcederet ia familia, Bieronymi 6 aliorum, qui ex interprerarione nominis arguentes hoc videntur innuere. Nam primo de Auguftino conflat, quod ipfe di- cit, fe primo difpofuife non velle habere clericum , . nifi renuntiaret. omnibus, & effer fine proprio, fed poflea mutaffe (sententiam ; fic dicit: ,, Certe ego fum , qui flatucram nul- , lum ordinare clericum „ hif qui mecum » vellet manere. Ét infra: Ecce in conípectu * » Dei & veflro muto confilium: qui volue » Yint habere proprium, manean? ubi volunt, » & ubi poffunt, non eis aufcro clericatum , »y XIE. queltione 1. De Biéronymo eiiam : s Iple feribens ad Damafum. Papam 1. quæ- „ ftione 2. fic ait: Clericos illos convenit ec- D lis, fed multum meritorius & fru&uofus , quo-. » Clefie flipendiis fuftentari, quibus parentum » aut propinquorum nulla {uffragantur bona . Ecce ergo quod clerici poffunt habere pro- prium. Et ad hoc concordat cap. íequens , & eft Profperi: Paftor ecclefie his quibus fua fafficiunt, dc, Nec propter hoc quod clerici. proprium habent, minus de forte Domini funt nec Dominum jn partem: feu hereditatem ha- bere de(nunt: quia nonin illo quod poffident beatitudinem fuam ponunt, fed in Deo ; nec ilud pro hereditate habent, fed. Deum , & ad ejus obfequium illa bona convertunt ; asc propterea , quia habenr bona temporalia, non poffunt dicere : Dominus pars hereditatis, mes : . xxiri. quafiione vir. cap. bunt rationem . Sicque non eft illicita. poffet- fio, fed abufus; ufus vero modcftus laudabilis. In quo menfura certa præferibi non poteft . Sed confideratis qualitatibus perfonaruza , conditio ne patrie k gentium, natura adminiftrationis, & aliis hujnfmodi generis familiarum , & mo- dus expenfarum moderandus eft: nam oporzet quod fecundum naturam prefidentie vel officii pauciores vel plures miniftros habere debeznt. Etc fepe errat intuentium judicium, repu utan-, Hum aliquem prælatum nimiam habere fami- liam . Et in veritate loquor , quod mihi hoc contigit , quod cum cuidam bono viro mecum conferenti vifum eit, quod quidam prelatus dixi: Vulüs vos, Gtego . calculemus, quis effez competens numerus? čr fecimus rationem , & reperimus nihil efic fuper- flaum , Et ipfe congratuiatus fait miki, dicens: Vere mihi valde placet hoc fic difeullifie , guo- Nam in me ipfo {tandalizatus eram, & mung .cognofco quod nil fuperfluum eft. Facile in bis erramus , quia, aliorum necefhtates auc non be- ne ítimus, aur ron bcne advertimus . Fateor autem quod plurimum cavere dcbent prelati & principes a pompofa & inutilium familia- rum fequela . Nam ex hoc cis creftit pauper= tas , & mul angofiie ; multaque oriuntur gravamina fubdirorum. “ Potelt etiam effe ufus non tantum Jaudabi- niam clericus videlicet.bona,ecclefie dirigit, & utiliter admiaiflrat, & in feipfo magna parci- tate fervata, largas eleemofynas facit, ficut e» go fcio, & vidi aliquos per Dei gratiam : No- lo commendare viventes, fed de mortuis in- fra plurima exempla fübjungam . Ad predicta bene facit 1. quæftione 2. cap. Sacerdos; quod magifter Petrus allegat, ubi textus: Sacerdos , cui difpenfationis cura commifla eft, non fo- lum fine Cupiditate , fed cum laude pietazis accipit a populo difpenfanda . Er e(t di&um Profperi, cni concordat verbum Auguflini , Quemadmodum , juxta finem ; Non'dominandi cupiditate, fed quoniam & David, qui illa primo dixit, ci- E bene utendi pietate poffideant. vitaies, caftra , & regnum obrinebat . Multa poffem ad horum probationem dedu- ceré fed gratia brevitatis omitto , maxime quoniam & hoc jam confitentur in fchedula ul fimo data, ubi dicunt quod ufus bonotum temporalium cft ipfi clero licitus , refecata o- mni fuperfuitate & abundantia .vitiofz . Et hoc ego dico, quoniam non laudo, fed reprobo fuperfluitatem viriofam : & confiteor quod cleri- ti de bonis ecclefie non debent rhefaurizare ad ditandam pauperes confanguineos, vel affines, Neque: hec folicitudo, que pro his fideliter adminiftrandis habetur , fiscularis dicenda efl; fed ecclefiaftica , Profper in vita contemplativa: » Poffeffones , quas oblatas a popolo fufci-' , piunt facerdotes , jam non funt res mundi » tCredende , fed Dei. Nec' eft reprobanda , 5» fed laudanda in prælatis & his, quibus ex s, Darurz officii vel' adminifationis, cui præf- », dent, competir. Nam vita prelstorum eccle- 3, fiz non eft fümpliciter contemplativa , fed 4 juxta efi aciva & contemplativa, exemplo » Moyf. ANNO CHRISTI 1433 

Strana 1134
ANNO. SHRISTY 2033 Zep. ar. z. quaft. 32. Certe , c. 18. AuguGinus in Sermone 2. ác communi vits elericorum. Bal. 13. * Superfuitas & pompe in omnibus n Clezo vitanda. 2133 DE CIVILI DOMINIO. CLERICORUM. 1134 ,, ut melius ab ipfis quam a popularibus ero-A fed recepta fufficientia pro necoffarlis perfonam, m mm » gentur pauperibus Chrifii . -Et ego confen- , to , fed a prelatis, non autem fubje&is . Alia: Si pauperes comparticipes Tumus . Et hoc efle licitum , multis auctoritatibus infe- rius comprobabo . Sed nec etiam . obftat ad hoc, quod dixi, quod clerici, imo epifcopi poffunt habere proprium patrimonium : quia de hoc exílat fententia canonis Apoftolorum, » X11.q. I. Sint mauifeftz res propris epifcopi , „> © res Dominice, ut poteftatem habeat de » propriis moriens epifcopus , fi voluerit, & cui » voluerit relinquere . Hoc etiam fetis indicat. s, doétrina Apoftolica . Nam cum tunc poffent habére & filios ; quos in omni caftitate ny- domus, & familie , &c. hofpitibus cum carita- te & decenter fafcipiendis fecundum conditio- nem & flatum perfonz , refiduum debent vel in utilitatem ecclefie , vel pauperibus erogare : Et fi de bonis. ecclefie libidinofe vivant, laute vel crapulofe , aut pro pomps faperfuitatem vitio- fam faciunt expenfarum , multipliciter .delin- quunt, guie rem iłkciram faciunt: quod eft com:nune etiam laicis, fed in clerícis gravius . Et qui ad exemplam alicrum dati funt, male agendo , ficut Gregorius inquit , tot. mortibus digni funt , quot popolo viiiorum exempla tranfmittunt. ltem , quiz quod pauperàm eft male in illicids expendende, quafi rapinam trire debebat epifcopus, ipfofque jubeat Apo- Beormittunt, de quo coram Deo diítridam da- ftolos hofpitales effe; fatis conje&turatür quod in bonis fuis epifcopus & quilibet clericus re- mancbat. Et hoc etiam patet ex ilo AQorum xxi. Et intrantes domum Philippi evangeliffa , guż erat unus de feptem , manfrmus apud eum. Auic erant quatuor filis virgines . Et propterea fta- tuit ÀÁpo(tolorum concilium inventarium fieri feparatim de bonis ecclefie, & de bonis epi- fcopi, ne confánderentur per mutuam com- znixtionem ;- fed: appareret quid cffet proprium epifcopi , quid. ecclefie. Er fic apparet quod ex tempore Apoftolorum jam ecclefia habebat bona, & nihilo minus epifcopus cum fuis bonis remanebat. Nec obftant allegaræ auctoritates Augnítini,Cexcederet ia familia, Bieronymi 6 aliorum, qui ex interprerarione nominis arguentes hoc videntur innuere. Nam primo de Auguftino conflat, quod ipfe di- cit, fe primo difpofuife non velle habere clericum , . nifi renuntiaret. omnibus, & effer fine proprio, fed poflea mutaffe (sententiam ; fic dicit: ,, Certe ego fum , qui flatucram nul- , lum ordinare clericum „ hif qui mecum » vellet manere. Ét infra: Ecce in conípectu * » Dei & veflro muto confilium: qui volue » Yint habere proprium, manean? ubi volunt, » & ubi poffunt, non eis aufcro clericatum , »y XIE. queltione 1. De Biéronymo eiiam : s Iple feribens ad Damafum. Papam 1. quæ- „ ftione 2. fic ait: Clericos illos convenit ec- D lis, fed multum meritorius & fru&uofus , quo-. » Clefie flipendiis fuftentari, quibus parentum » aut propinquorum nulla {uffragantur bona . Ecce ergo quod clerici poffunt habere pro- prium. Et ad hoc concordat cap. íequens , & eft Profperi: Paftor ecclefie his quibus fua fafficiunt, dc, Nec propter hoc quod clerici. proprium habent, minus de forte Domini funt nec Dominum jn partem: feu hereditatem ha- bere de(nunt: quia nonin illo quod poffident beatitudinem fuam ponunt, fed in Deo ; nec ilud pro hereditate habent, fed. Deum , & ad ejus obfequium illa bona convertunt ; asc propterea , quia habenr bona temporalia, non poffunt dicere : Dominus pars hereditatis, mes : . xxiri. quafiione vir. cap. bunt rationem . Sicque non eft illicita. poffet- fio, fed abufus; ufus vero modcftus laudabilis. In quo menfura certa præferibi non poteft . Sed confideratis qualitatibus perfonaruza , conditio ne patrie k gentium, natura adminiftrationis, & aliis hujnfmodi generis familiarum , & mo- dus expenfarum moderandus eft: nam oporzet quod fecundum naturam prefidentie vel officii pauciores vel plures miniftros habere debeznt. Etc fepe errat intuentium judicium, repu utan-, Hum aliquem prælatum nimiam habere fami- liam . Et in veritate loquor , quod mihi hoc contigit , quod cum cuidam bono viro mecum conferenti vifum eit, quod quidam prelatus dixi: Vulüs vos, Gtego . calculemus, quis effez competens numerus? čr fecimus rationem , & reperimus nihil efic fuper- flaum , Et ipfe congratuiatus fait miki, dicens: Vere miki valde placet hoc fic difcullifie , guo- Nam in me ipfo ftandalizatus eram, £: nunc .cognofco quod nil fuperfluum eft. Facile in bis erramus , quia, aliorum necefhtates auc non be- ne ítimus, aur ron bcne advertimus . Fateor autem quod plurimum cavere dcbent prelati & principes a pompofa & inutilium familia- rum fequela . Nam ex hoc cis creftit pauper= tas , & mul angofiie ; multaque oriuntur gravamina fubdirorum. “ Potelt etiam effe ufus non tantum Jaudabi- niam clericus videlicet.bona,ecclefie dirigit, & utiliter admiaiflrat, & in feipfo magna parci- tate fervata, largas eleemofynas facit, ficut e» go fcio, & vidi aliquos per Dei gratiam : No- lo commendare viventes, fed de mortuis in- fra plurima exempla fübjungam . Ad predicta bene facit 1. quæftione 2. cap. Sacerdos; quod magifter Petrus allegat, ubi textus: Sacerdos , cui difpenfationis cura commifla eft, non fo- lum fine Cupiditate , fed cum laude pietazis accipit a populo difpenfanda . Er e(t di&um Profperi, cni concordat verbum Auguflini , Quemadmodum , juxta finem ; Non'dominandi cupiditate, fed quoniam & David, qui illa primo dixit, ci- E bene utendi pietate poffideant. vitaies, caftra , & regnum obrinebat . Multa poffem ad horum probationem dedu- ceré fed gratia brevitatis omitto , maxime quoniam & hoc jam confitentur in fchedula ul fimo data, ubi dicunt quod ufus bonotum temporalium cft ipfi clero licitus , refecata o- mni fuperfuitate & abundantia .vitiofz . Et hoc ego dico, quoniam non laudo, fed reprobo fuperfluitatem viriofam : & confiteor quod cleri- ti de bonis ecclefie non debent rhefaurizare ad ditandam pauperes confanguineos, vel affines, Neque: hec folicitudo, que pro his fideliter adminiftrandis habetur , fiscularis dicenda efl; fed ecclefiaftica , Profper in vita contemplativa: » Poffeffones , quas oblatas a popolo fufci-' , piunt facerdotes , jam non funt res mundi » tCredende , fed Dei. Nec' eft reprobanda , 5» fed laudanda in prælatis & his, quibus ex s, Darurz officii vel' adminifationis, cui præf- », dent, competir. Nam vita prelstorum eccle- 3, fiz non eft fümpliciter contemplativa , fed 4 juxta efi aciva & contemplativa, exemplo » Moyf. ANNO CHRISTI 1433 

Strana 1135
1135 == » Moyfi. Nunc afcendebat in montem ad o- À tet ex. preinfertz aadtoritate Gregori. Ad eam... ANNO , randum , nunc defcendebat ad populum ga- dem fententiam pertinet di&unin Gregori, vi. &WWNO CRI » berbandum , Ídeo facrorum canonum cen- » Moralium, capite xxv. ubi fic oit: Neque CHRISTI „ fuit auctoritas , quod is , qui affamendus » perfectus predicator.eft, qui proprer con- p eft in epifcopam , debet effe in fpirituali> „ templationis ftudium operanda negligir, vel » bus & temporalibus providus &' circümípe- ,, proprer operationis inflantiam contemplan- » Cus. xxxix. difinct. in principio, $c. Po- ,, da poftponit. Xt hanc fentenüam ihi lata a ar *. tus diaconus. Er hec funt verba beati Gre- , profequitur . Ft infra : Sæpe qui sontem- P » gorii: Talis in regiminis arce debet confti- ;, plari Deum quieti porerant, occupationibus „ Ui , qui non folim de falute animarum , , preffi ceciderunt : & fepe occupati , dum » verum etiam extrinfeca fubjectorum utilita- , bene humanis ufibus viverent, gladio {ие „ te & cautela fciat efe folicitus . Et gloffa ,, quietis extin&ti funr. Hinc namque eft qiiod 2 Pes 5. » fuper illo verbo : .Pafcite qui im vobis ef ,, nonnulli inquieti fpiritus , dum plus exqui- » gregem. Domini, Non folum verbo & exem- ,, rent conremplando , quam cupiunt, ufque » plo, fed & temporalium fubfidio. Et cre- „ad perverla dogmata erumpunt, & dum ve- Lib, 2, » de illa gloffa foit excerpta ex dictis Gro- B, ritatis difcipuli effe humiliter negligunt , goriü ex Paftorali c, vri. ubi fic ait: Non- » nulli gregis quidem caram fufcipiunt , fed fic », fibimet vacare ad fpiritualiaappetunt, ur re- bus exterioribus nullatenus occupentur : qui cum curare temporalia funditus negligunt , a fhbditorum neceffitatibus minime occurrune : » quoram nimirum prædicatio plerumque def- picitur ; quia dum delinquentium facta cor- ripiunt, fed ramen eis neceflaria præfentis vire non tribuunt, nequaquam libenter au- diuntur. Et hoc late profequens inducit di- £am auftoritatem Perd, & dicit hanc pal- » Gonem non rantum cordis, fed corporis . v. Poftea tamen fabjangit: Non debet per hanc ^s о 25 97 EL 93 » v) ?* pendere , ur fpiritualia derelinquat', dicens: Solicitudo ergo quz fubje&is exterius im- penditur , fab certa neceflę eft menfura ter neatur, unde per Dzechielem capite xLix. dicitur : Sacerdotes capul.fuwm non radant , neque comam nulrianf ; fed Londentes atton- deant capiia fua . Sacerdotes namque jure „ хосай funt , qui ur facrum ducatum prae- w beant Adelibus , prefunt : capilli vero in ca» » pite exteriores funt cogitationes in, mente , qui dum fuper cerebrum infenfibiliter oriun- » tur, Curas prafentis vite defignant. Quia » igitur cuncti , qui prefünt, hahere quidem folicitudines exteriores debent, nec tamen » 2 MN » E „ dv 0 „ 27 caput prohibentur radere , & comam nuiri- re, ut cogitationes carnis de vita fubdito- rum nec a fc penitus amputent, nec rurfus ad crefcendum nimis rcJaxent, Übi & bene dicitur: Z'ondentes attondeant capita. fua , &c. ut videlicet cura: temporalis folicitudinis , & » quantum neceffe eft, vigcant, & ramen re- ve fecentur citius, ne immoderatius excref- cant. Dum igitur per adminiftrationis exte- "riorum providentiam , corporum vita prote- gitur, & rurfüs per moderaram cordis. inten- tionem non impeditur, capilli i in capite facer- dotis & fervantur ut cutem cooperiant, & re- fecantur nc oculos claudant. Hac Gregorius. 9 9, s 97 9 9 » ^ » PP = ORATIO JOANNIS DE POLEMAR foilicitadinem temporalium fie fe totum im-G „ 1:36 magiftri errorum funt. Nunc ctiam audiamus lfidorum docentem nos don fcandalizari, fi aliqui prelati tempo ralium folicitudini toralire er dati funr, quo- niam hoc a Dei ordinatione procedit ad uti- litatem ecclefie. lra I6dorus inquit, de fame mo bono, libro 3: capite xxxix. Providentia s plerumque divini confilii ordiziantur przpofi- » ti mundana & exteriora feGantes ; ut îem- >, poralibus rebus totaliter fe impendant, ut » Ípirituales quietiorem vitam contemplationis , €xerceant. Quia dure fant quiete vivere vo- » lenübus farcine curarum temporalium; pro- » videt fxpe Deus curis deditos fzcularibus ad fufceptionem regiminis; ut dum hi exterio- » fà fine tedio procurant, fpirituales viri re- ,» hus interioribus One impedimento rerum » terrenarum deferviant. Dei ergo ordinem » accufant quo inftituuntur , qui epifcopos con- » dcmnant, dum minus fpiritualia , fed ma- » gis terrena fe&antur . Ex divini enim taber- >> naculi difpofitione ob injurias mundi feren- + das & turbines, quofdam inftituit cpiíco- » pos fecularibus curiis infiftentes ; ut hi qui , interius fuperna defiderant , » obfiflente negotio liberius in hoc quod a- , mant intendant. Iíec Ifidorus. Malitia e- mim temporum , & audacia & protervitas ho- 3? minum malignorum hoc exigit, ut prelati non eis vehementer incumbere, facerdotes recte D ranrum fine peccato , fed etiam meritorie has temporalium curas exerceant , „pro fide , vel e- tiam rebus ecclefie defendendis , prout infra parebit auCoritatibus & exemplis beati Стеро- rii, & aliorum ; & miraculo oftenfo in alte ro Cregorio , dequo infra. Rt fic breviter me cxpedio de omnibus originalibus dictis docto- rum, ad que omnia clare patet refponfio ex mdicis, ut unafquifque per fe poterit appli- care : nam ad finguli figillarim refpondere , nimis fuiffet prolixum. Si autem magifter Pe- - trus petat ad aliquod fpeciale refpontum , de- fignabitur illud: de quo, Deo propiio fuff- ciens fübrefponfio dabitur. Cum autem fchedula ultimo data dicit + Ex pramiffis clare liquet prelatos ecclefiafti- E Dominium autem civile ipfi clero Chrifti non €os dcbere effe non tantum contemplativos, fed & aCtivas ir fpiritualibus & temporalibus pro- vidos & circumfpe&tos, & pro fpiritaalium. in- tentioné curam & folicitudinem temporalium non abjicere, fed ad utrumque fe apte & de- center aptare. Et prelatus fic vivens non pro- pter hoc dicendus eft habere contrarias vias > če contrarios affectus, ut praponens in rationibus , quas in fine fobjungit videtur innuere : quo« congruit, aut convenit, fed ncc licet ipfi in perfona propria civiliter dominari; Si intendit quod clericus in perfona propria non debet judicium. fanguinis exercere, fateor: potefl ta- men hahere, & clericus non rcligiofus , de proprio patrimonio, & in adminiftratione pro ecclefia: civile dominium caftrorum, villarum , oppidorum » Civitatum , in quibus tale judi- cium per laicos officiales "слег exerceze , prout - nullo terreno , Huge de fhwe dicit Hugo de facramentis, II. parte , & ей во Vifior. de allegarum per magiftrum Petrum , 8 refte pr b, pre- niam omnia hec ordinantur ad unum finem, videlicet ad curam gregis fibi commiffi, nt pa- 

Strana 1136
1135 == » Moyfi. Nunc afcendebat in montem ad o- À tet ex. preinfertz aadtoritate Gregori. Ad eam... ANNO , randum , nunc defcendebat ad populum ga- dem fententiam pertinet di&unin Gregori, vi. &WWNO CRI » berbandum , Ídeo facrorum canonum cen- » Moralium, capite xxv. ubi fic oit: Neque CHRISTI „ fuit auctoritas , quod is , qui affamendus » perfectus predicator.eft, qui proprer con- p eft in epifcopam , debet effe in fpirituali> „ templationis ftudium operanda negligir, vel » bus & temporalibus providus &' circümípe- ,, proprer operationis inflantiam contemplan- » Cus. xxxix. difinct. in principio, $c. Po- ,, da poftponit. Xt hanc fentenüam ihi lata a ar *. tus diaconus. Er hec funt verba beati Gre- , profequitur . Ft infra : Sæpe qui sontem- P » gorii: Talis in regiminis arce debet confti- ;, plari Deum quieti porerant, occupationibus „ Ui , qui non folim de falute animarum , , preffi ceciderunt : & fepe occupati , dum » verum etiam extrinfeca fubjectorum utilita- , bene humanis ufibus viverent, gladio {ие „ te & cautela fciat efe folicitus . Et gloffa ,, quietis extin&ti funr. Hinc namque eft qiiod 2 Pes 5. » fuper illo verbo : .Pafcite qui im vobis ef ,, nonnulli inquieti fpiritus , dum plus exqui- » gregem. Domini, Non folum verbo & exem- ,, rent conremplando , quam cupiunt, ufque » plo, fed & temporalium fubfidio. Et cre- „ad perverla dogmata erumpunt, & dum ve- Lib, 2, » de illa gloffa foit excerpta ex dictis Gro- B, ritatis difcipuli effe humiliter negligunt , goriü ex Paftorali c, vri. ubi fic ait: Non- » nulli gregis quidem caram fufcipiunt , fed fic », fibimet vacare ad fpiritualiaappetunt, ur re- bus exterioribus nullatenus occupentur : qui cum curare temporalia funditus negligunt , a fhbditorum neceffitatibus minime occurrune : » quoram nimirum prædicatio plerumque def- picitur ; quia dum delinquentium facta cor- ripiunt, fed ramen eis neceflaria præfentis vire non tribuunt, nequaquam libenter au- diuntur. Et hoc late profequens inducit di- £am auftoritatem Perd, & dicit hanc pal- » Bonem non rantum cordis, fed corporis . v. Poftea tamen fabjangit: Non debet per hanc ^s о 25 97 EL 93 » v) ?* pendere , ur fpiritualia derelinquat', dicens: Solicitudo ergo quz fubje&is exterius im- penditur , fab certa neceflę eft menfura ter neatur, unde per Dzechielem capite xLix. dicitur : Sacerdotes capul.fuwm non radant , neque comam nulrianf ; fed Londentes atton- deant capiia fua . Sacerdotes namque jure „ хосай funt , qui ur facrum ducatum prae- w beant Adelibus , prefunt : capilli vero in ca» » pite exteriores funt cogitationes in, mente , qui dum fuper cerebrum infenfibiliter oriun- » tur, Curas prafentis vite defignant. Quia » igitur cuncti , qui prefünt, hahere quidem folicitudines exteriores debent, nec tamen » 2 MN » E „ dv 0 „ 27 caput prohibentur radere , & comam nuiri- re, ut cogitationes carnis de vita fubdito- rum nec a fc penitus amputent, nec rurfus ad crefcendum nimis rcJaxent, Übi & bene dicitur: Z'ondentes attondeant capita. fua , &c. ut videlicet cura: temporalis folicitudinis , & » quantum neceffe eft, vigcant, & ramen re- ve fecentur citius, ne immoderatius excref- cant. Dum igitur per adminiftrationis exte- "riorum providentiam , corporum vita prote- gitur, & rurfüs per moderaram cordis. inten- tionem non impeditur, capilli i in capite facer- dotis & fervantur ut cutem cooperiant, & re- fecantur nc oculos claudant. Hac Gregorius. 9 9, s 97 9 9 » ^ » PP = ORATIO JOANNIS DE POLEMAR foilicitadinem temporalium fie fe totum im-G „ 1:36 magiftri errorum funt. Nunc ctiam audiamus lfidorum docentem nos don fcandalizari, fi aliqui prelati tempo ralium folicitudini toralire er dati funr, quo- niam hoc a Dei ordinatione procedit ad uti- litatem ecclefie. lra I6dorus inquit, de fame mo bono, libro 3: capite xxxix. Providentia s plerumque divini confilii ordiziantur przpofi- » ti mundana & exteriora feGantes ; ut îem- >, poralibus rebus totaliter fe impendant, ut » Ípirituales quietiorem vitam contemplationis , €xerceant. Quia dure fant quiete vivere vo- » lenübus farcine curarum temporalium; pro- » videt fxpe Deus curis deditos fzcularibus ad fufceptionem regiminis; ut dum hi exterio- » fà fine tedio procurant, fpirituales viri re- ,» hus interioribus One impedimento rerum » terrenarum deferviant. Dei ergo ordinem » accufant quo inftituuntur , qui epifcopos con- » dcmnant, dum minus fpiritualia , fed ma- » gis terrena fe&antur . Ex divini enim taber- >> naculi difpofitione ob injurias mundi feren- + das & turbines, quofdam inftituit cpiíco- » pos fecularibus curiis infiftentes ; ut hi qui , interius fuperna defiderant , » obfiflente negotio liberius in hoc quod a- , mant intendant. Iíec Ifidorus. Malitia e- mim temporum , & audacia & protervitas ho- 3? minum malignorum hoc exigit, ut prelati non eis vehementer incumbere, facerdotes recte D ranrum fine peccato , fed etiam meritorie has temporalium curas exerceant , „pro fide , vel e- tiam rebus ecclefie defendendis , prout infra parebit auCoritatibus & exemplis beati Стеро- rii, & aliorum ; & miraculo oftenfo in alte ro Cregorio , dequo infra. Rt fic breviter me cxpedio de omnibus originalibus dictis docto- rum, ad que omnia clare patet refponfio ex mdicis, ut unafquifque per fe poterit appli- care : nam ad finguli figillarim refpondere , nimis fuiffet prolixum. Si autem magifter Pe- - trus petat ad aliquod fpeciale refpontum , de- fignabitur illud: de quo, Deo propiio fuff- ciens fübrefponfio dabitur. Cum autem fchedula ultimo data dicit + Ex pramiffis clare liquet prelatos ecclefiafti- E Dominium autem civile ipfi clero Chrifti non €os dcbere effe non tantum contemplativos, fed & aCtivas ir fpiritualibus & temporalibus pro- vidos & circumfpe&tos, & pro fpiritaalium. in- tentioné curam & folicitudinem temporalium non abjicere, fed ad utrumque fe apte & de- center aptare. Et prelatus fic vivens non pro- pter hoc dicendus eft habere contrarias vias > če contrarios affectus, ut praponens in rationibus , quas in fine fobjungit videtur innuere : quo« congruit, aut convenit, fed ncc licet ipfi in perfona propria civiliter dominari; Si intendit quod clericus in perfona propria non debet judicium. fanguinis exercere, fateor: potefl ta- men hahere, & clericus non rcligiofus , de proprio patrimonio, & in adminiftratione pro ecclefia: civile dominium caftrorum, villarum , oppidorum » Civitatum , in quibus tale judi- cium per laicos officiales "слег exerceze , prout - nullo terreno , Huge de fhwe dicit Hugo de facramentis, II. parte , & ей во Vifior. de allegarum per magiftrum Petrum , 8 refte pr b, pre- niam omnia hec ordinantur ad unum finem, videlicet ad curam gregis fibi commiffi, nt pa- 

Strana 1137
ANNO CHRISTI 1433. Pfalm. 87. Abidem , 50 Yr27 DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1138 probat contra ipfum..Nam ibi ad literam ficA Cum enim civile dominium fit res commer- nm habetur : ,, Notandum tamen quod principes ter- reniin terrenis poffeffionibus, quas in fubjedlis, vel fine-fubjećtis poffident ecclefix, aliquan- do concedunt folam utilitatem, aliquando uriliratem & poteftatem : Utilitatem fine po- teflate concedunt, quando fructum poflet- fionis ad ufum ecclefiæ transferri decernunt, fed poteílatem juftitie exercendae in ipfa pofleffione ad ejus ditionem rran(ire non permittunt. Áliquando & utilitatem & po- teftatem. fimul tribuunt. Ubi tamen adver- tendum eft, quod ecclefia Ticet fructum rer- rene po(feffionis ad ufum recipiat, potefta- tem tamen exercendæ juftitiæ per ecclcfia- 2 e 93 » 9» ^5 ” » 2 o» [4 e [4 » » ^ cere non poteft; poteft tamen miniftros ha- bere laicas perfonas, per quas jura & judi- cia ad rerrenam poteftatem pertinentia , fe- cundum tenorem legum & debitum juris ter- reni exerceant. Ecce quam manifefte ifta auctoritas, per magifirum Petrum allegara o- ftendit, ecclefiafticas perfonas poffe habere ci- vile dominium , & dat fodum jurifdictionis exercenda . Principes enim catholici & domi- ni temporales pro Dei gloria, & fuarum re- medio animarum , contulerunt eccle(iis inulta pretiofa donaria, caftra , villas, oppida, & ci- vitates, transferendo in eeclcfiam interdum fo- lam utilitatem fructaum , interdum poteftatem » » ciabilis, ut eft communis doctorum fententia in L'Imperium, & 1, More majorum, ff de jur.ora. jud. & fepe vendantur caftra, ville, oppida & baroniz; quid igitur prohibet , quod laicus habens tale ciyile dominium, titulo do- nationis, legati, vel hereditatis, vel alio le- gitimo rirulo, in ecclefiam transferre non pof- fir? Dicit magilter Petrus, quod tali dominio rerum communitąs repugnare videtur. Ec ad hoc allegat dictum Armachani, & alia: ad quod forte aliud quefivifem refponfum , nifi. hoc in promptu occurriffer, tam clarum , ce- iebre & famoíum, quod refpublica, Romano- rum a fenatu recta magnum habuit civile do- fticas perfonas, aut judicia fzcularia exer- 8 minium , & mult habent bodie civitates ci- vilia dominia; ergo non repugnat communi- tati habzre civile dominium. Sed ex hoc cla: re liquet quod nec illa ratio valct; Praelatus ecclefie non poteít exercere iu propria perfo- na temporalem jurifdidüonem, ergo ecclefia non poreftillam habere; nam & fenatores aut confules Koma nom poteram exercere. jurifdi- conem in provinciis in perfona. propria, fed dabant praídes provinciarum. Scio quod ci- vitates Barcinonenfes habent villas & caftra ; nec tamen coníules civitaus poffunt ibi jurif- dictionem exercere: fed creatur ibi officiales, qui jurifdictionem exercent. Jam nil reftat ex diclis ex adverfo, nifi fi- & jarifdictionem , quod eft civile dominium.@nis fchedulæ uitimo date, ubi fic habetur; In- Xt in hoc completa fuit prophetia. eximii pro- pheiæ David in Pfaimo , Æxfurgat Deus : quem quidem Pfalmum Nicolaus de Lyra li- teralis cxpolitor, recitato prius feniu judzc- rum volentium illum intelligere de exira Tírael de Agypio:. cum dioit illum nimis involu- tum, & coaptari plene non poffe ex autori- tate Pauli'ad Éphef. iv. qui hujufmodi Pfal. mi verfum : Afcendens in altum , captivem dus it captivitatem , dona dedit. Zominibus, 2ppli- cat ad dona Spiritus fancti miffain corpus ec. clefiz; dicit yerum Pfalmi fenfum effe de ec- clea Chriflianorum poft Chrifti paffhionem : & ad hunc fenfum exponit totum Plalmum; & fuper circa predictum punQum tenemus, quod in tantum poteft iniquitas regnare in clero, quod in defe&u fpiritualis prepofiri liceret brachio fecula auferre bona temporalia a vi- ris ecclefiafticis habirualirer delinquenribus. Qua própofitio eft multum confufe pofita , & abíque aliqua. declaratione vel probatione: & ideć poffet eadem facilitate contemni, qua ponitur: fed nolo eam praeterire, quin circa ipfam, Dep propitio , enucleem veritatem, Sed iftud pauio facilius & lacplenuus agere ; cum, ficut premifi in principio, ecclefre. & prelatis, & períonis ecclefia(licis licitum effe habere & ройфеге bona temporalia, mobilia faper verfu, Speciei domus dividere [polia , itaD & immobilia, & civilia dominia firmiffimis dixit Lyra: ,, Quod principes & potentes cori- ' veri ad fidem dederunt ecclefie pretiofa donaria, ex quibus ornate efl ecclefia; a 'patet jn pluribus hiftoriis & legendis fan- Gorum. Et. hoc quod dicitur. Speciei domus » e 2” 9 dividere fpolia, hoc eft quod dicitur: Ad" documentis monítrabo. Ideo hac premittam. Ád quod probandum quadruplici medio uti intendo, ut ficut in guatuor Evanpeliftarum teffimoniis Evangelica doClrina fundatur, fio in quatuor fundamentis veritas ifta firma cons fistat. . ANWO CHRISTI 1433 А «сто ka- hitealiter dee Maquence , fc- cundum Hüf- fitas,. poffunt auferri fzcu- lara booa . Licirum elfa ecelelie & oc- cleflafNieis pere foaia habere tea poralit« 22 » fpeciem & decorem domus Dei, que eft Et primo fic: illud constat effe licitum , *- Ratto. » ecclefia, pertinet dividere fpolia, hoc efl , quod nulla est lege prohibitum: ita dicit Au- posu. ad » dividere ecclefiis, & perfonis ecclefiafticis gustinus ad Pollentium xxv!11. questione. I. de edult con. » dividere przdicta dunaria. Confequenter o-— Jam. nunc: fed hoc nulla lege prohibetur; igi- "5 9 4. » ftendir, qualiter tali»us temporalibus uten- tur est licitum, Ratio est in forma. Major » dum fir, cum dicitar, $r dormiars, &c. Ad — cst nota de: fe, čz est Augustini, ut. fupra. » Chjus inrelligentism eft fciendum , quod Minoris probatio ncn incumbit mihi, fed af- » ses Grace idem cft quod fors: columba ftrenti contrarium ; qui dicit & hoc prohibi- ,-autem hic accipitur pro ecclefia, quæ co- Itum, prohibitionem ostendat. Mam ad ea, » lumba frequenter nominatur in canticis — qua: allegata funt, fuficienter refponfüm est. » penne aurem fünt virtutes eam ad cæleftia Secundo e fic illud est licitum , imo. & de- 11. Ratio . » elevantes, Dicit tgitur: Si dorimiańis , id elt, bitum, quod divina ordinatione & beneplaci- znac Sie „ quiefcauis, inter medios cleros, id eft, inter » ftatus ecclefie, fcilicet. milizagntis. & ırlum- phantis; quod fit, quando fic utuntur bomi- » nes bonis præfentis vite ; ut non amittant eter- » Da, fed magis acquirant; divite enim , fi- fut impedimenta funt veprobis, ita | probis funt adjumenta virtutis. Нас omnia Nicolaus de Lyra. Conicl. Cen, 'Tom. XXIX. v to faclum est; fed doratio & glorificatio ec. clefæ in pptentia & dominio temporali, divi- na ordinatione & beneplacito, hoc tempore fci- licet 2 Silvestro, & citra facta cst, ficut ipfe Deus ante promulgaverat per prophetas. lgi. tar. Major est nota. Ad probandum minorem affero :ria testimonia propheiarum. Primum eximii prophete David in pfalmo, Exurgas Gcec Deus : 

Strana 1138
ANNO CHRISTI 1433. Pfalm. 87. Abidem , 50 Yr27 DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1138 probat contra ipfum..Nam ibi ad literam ficA Cum enim civile dominium fit res commer- nm habetur : ,, Notandum tamen quod principes ter- reniin terrenis poffeffionibus, quas in fubjedlis, vel fine-fubjećtis poffident ecclefix, aliquan- do concedunt folam utilitatem, aliquando uriliratem & poteftatem : Utilitatem fine po- teflate concedunt, quando fructum poflet- fionis ad ufum ecclefiæ transferri decernunt, fed poteílatem juftitie exercendae in ipfa pofleffione ad ejus ditionem rran(ire non permittunt. Áliquando & utilitatem & po- teftatem. fimul tribuunt. Ubi tamen adver- tendum eft, quod ecclefia Ticez fructum rer- rene po(feffionis ad ufum recipiat, potefta- tem tamen exercendæ juftitiæ per ecclcfia- 2 e 93 » 9» ^5 ” » 2 o» [4 e [4 » » ^ cere non poteft; poteft tamen miniftros ha- bere laicas perfonas, per quas jura & judi- cia ad rerrenam poteftatem pertinentia , fe- cundum tenorem legum & debitum juris ter- reni exerceant. Ecce quam manifefte ifta auctoritas, per magifirum Petrum allegara o- ftendit, ecclefiafticas perfonas poffe habere ci- vile dominium , & dat fodum jurifdictionis exercenda . Principes enim catholici & domi- ni temporales pro Dei gloria, & fuarum re- medio animarum , contulerunt eccle(iis inulta pretiofa donaria, caftra , villas, oppida, & ci- vitates, transferendo in eeclcfiam interdum fo- lam utilitatem fructaum , interdum poteftatem » » ciabilis, ut eft communis doctorum fententia in L'Imperium, & 1, More majorum, ff de jur.ora. jud. & fepe vendantur caftra, ville, oppida & baroniz; quid igitur prohibet , quod laicus habens tale ciyile dominium, titulo do- nationis, legati, vel hereditatis, vel alio le- gitimo rirulo, in ecclefiam transferre non pof- fir? Dicit magilter Petrus, quod tali dominio rerum communitąs repugnare videtur. Ec ad hoc allegat dictum Armachani, & alia: ad quod forte aliud quefivifem refponfum , nifi. hoc in promptu occurriffer, tam clarum , ce- iebre & famoíum, quod refpublica, Romano- rum a fenatu recta magnum habuit civile do- fticas perfonas, aut judicia fzcularia exer- 8 minium , & mult habent bodie civitates ci- vilia dominia; ergo non repugnat communi- tati habzre civile dominium. Sed ex hoc cla: re liquet quod nec illa ratio valct; Praelatus ecclefie non poteít exercere iu propria perfo- na temporalem jurifdidüonem, ergo ecclefia non poreftillam habere; nam & fenatores aut confules Koma nom poteram exercere. jurifdi- conem in provinciis in perfona. propria, fed dabant praídes provinciarum. Scio quod ci- vitates Barcinonenfes habent villas & caftra ; nec tamen coníules civitaus poffunt ibi jurif- dictionem exercere: fed creatur ibi officiales, qui jurifdictionem exercent. Jam nil reftat ex diclis ex adverfo, nifi fi- & jarifdictionem , quod eft civile dominium.@nis fchedulæ uitimo date, ubi fic habetur; In- Xt in hoc completa fuit prophetia. eximii pro- pheiæ David in Pfaimo , Æxfurgat Deus : quem quidem Pfalmum Nicolaus de Lyra li- teralis cxpolitor, recitato prius feniu judzc- rum volentium illum intelligere de exira Tírael de Agypio:. cum dioit illum nimis involu- tum, & coaptari plene non poffe ex autori- tate Pauli'ad Éphef. iv. qui hujufmodi Pfal. mi verfum : Afcendens in altum , captivem dus it captivitatem , dona dedit. Zominibus, 2ppli- cat ad dona Spiritus fancti miffain corpus ec. clefiz; dicit yerum Pfalmi fenfum effe de ec- clea Chriflianorum poft Chrifti paffhionem : & ad hunc fenfum exponit totum Plalmum; & fuper circa predictum punQum tenemus, quod in tantum poteft iniquitas regnare in clero, quod in defe&u fpiritualis prepofiri liceret brachio fecula auferre bona temporalia a vi- ris ecclefiafticis habirualirer delinquenribus. Qua própofitio eft multum confufe pofita , & abíque aliqua. declaratione vel probatione: & ideć poffet eadem facilitate contemni, qua ponitur: fed nolo eam praeterire, quin circa ipfam, Dep propitio , enucleem veritatem, Sed iftud pauio facilius & lacplenuus agere ; cum, ficut premifi in principio, ecclefre. & prelatis, & períonis ecclefia(licis licitum effe habere & ройфеге bona temporalia, mobilia faper verfu, Speciei domus dividere [polia , itaD & immobilia, & civilia dominia firmiffimis dixit Lyra: ,, Quod principes & potentes cori- ' veri ad fidem dederunt ecclefie pretiofa donaria, ex quibus ornate efl ecclefia; a 'patet jn pluribus hiftoriis & legendis fan- Gorum. Et. hoc quod dicitur. Speciei domus » e 2” 9 dividere fpolia, hoc eft quod dicitur: Ad" documentis monítrabo. Ideo hac premittam. Ád quod probandum quadruplici medio uti intendo, ut ficut in guatuor Evanpeliftarum teffimoniis Evangelica doClrina fundatur, fio in quatuor fundamentis veritas ifta firma cons fistat. . ANWO CHRISTI 1433 А «сто ka- hitealiter dee Maquence , fc- cundum Hüf- fitas,. poffunt auferri fzcu- lara booa . Licirum elfa ecelelie & oc- cleflafNieis pere foaia habere tea poralit« 22 » fpeciem & decorem domus Dei, que eft Et primo fic: illud constat effe licitum , *- Ratto. » ecclefia, pertinet dividere fpolia, hoc efl , quod nulla est lege prohibitum: ita dicit Au- posu. ad » dividere ecclefiis, & perfonis ecclefiafticis gustinus ad Pollentium xxv!11. questione. I. de edult con. » dividere przdicta dunaria. Confequenter o-— Jam. nunc: fed hoc nulla lege prohibetur; igi- "5 9 4. » ftendir, qualiter tali»us temporalibus uten- tur est licitum, Ratio est in forma. Major » dum fir, cum dicitar, $r dormiars, &c. Ad — cst nota de: fe, čz est Augustini, ut. fupra. » Chjus inrelligentism eft fciendum , quod Minoris probatio ncn incumbit mihi, fed af- » ses Grace idem cft quod fors: columba ftrenti contrarium ; qui dicit & hoc prohibi- ,-autem hic accipitur pro ecclefia, quæ co- Itum, prohibitionem ostendat. Mam ad ea, » lumba frequenter nominatur in canticis — qua: allegata funt, fuficienter refponfüm est. » penne aurem fünt virtutes eam ad cæleftia Secundo e fic illud est licitum , imo. & de- 11. Ratio . » elevantes, Dicit tgitur: Si dorimiańis , id elt, bitum, quod divina ordinatione & beneplaci- znac Sie „ quiefcauis, inter medios cleros, id eft, inter » ftatus ecclefie, fcilicet. milizagntis. & ırlum- phantis; quod fit, quando fic utuntur bomi- » nes bonis præfentis vite ; ut non amittant eter- » Da, fed magis acquirant; divite enim , fi- fut impedimenta funt veprobis, ita | probis funt adjumenta virtutis. Нас omnia Nicolaus de Lyra. Conicl. Cen, 'Tom. XXIX. v to faclum est; fed doratio & glorificatio ec. clefæ in pptentia & dominio temporali, divi- na ordinatione & beneplacito, hoc tempore fci- licet 2 Silvestro, & citra facta cst, ficut ipfe Deus ante promulgaverat per prophetas. lgi. tar. Major est nota. Ad probandum minorem affero :ria testimonia propheiarum. Primum eximii prophete David in pfalmo, Exurgas Gcec Deus : 

Strana 1139
1150 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR ——— Deus : qui pfalmus pertinet ad glorificationem À.» ANNO CHRISTE 14230 ecclefie, poft Chrifti paffionem, ut probat Ni- colaus de Lyra ex autoritate Pauli, ut pri- di&um eft: qui propheta David hoc prophe- tavit, ubi dixit; e Specie domus dividere [po- 39 ze » „ 9 » Lyra in cap. ^ ges confurge , inducre fortitude tua Sion in- duere veflimentis gloris tue Jerufalem civitas fan- Aa: Nicolaus de Lyra primo ex au&oritatz Pauli, qui allegat quod infra fequituc: Quam B» pulchri pedes annuntiantis &. prsdicantis pacem] dicit koc. caput loqui de ecclefia pofl Chrifli palionem. Et dicit quod in hoc capite remo- wetur tertium impedimentum liberationis fa- Aa per Chriftum, quantum ad incredulos ; quod provenit ex contemptu humilitatis Chri- 72. liz, fli, oftendendo quod humilitas Chrifti fuit dif- ' lia, id eft, donaria a principibus & poten- tibus eccle(ie dara, inter ecclefias & eccle- fiafticas perfonas diftribuere. Inter alias ma- gnas gratias & glorificariones ecclefie hanc temporalium bonorum amplificationem futu- ram prenuntiavir propheta. Secundum teftimonium ett Yfaie 115. Confur- pofitio ad gloriam, fecundum quod dicitur ad Philipp. tz. Zumiliavit femeptipfum, &c. pros pter. quod. exaltavit Deus illum , &c. non folum poft mortem fuit glorificatus, fod etiam ante in operibus miraculofius ad declarationem fue deitatis: propter quod Chriftus petens, Glori- fica me Pater, Joannis x11. audivit: Glorifica- vi, d" iterum głorificabo , Glorificauż fe miracu- C» lis , iterum te glorifcało pro gloria . Et fic eft in corpore Chrifli myftico, quod eft ec- clefia: quia poft depreffones ejus per Judæos & tyrannos elevata eft in magna gloria, ctiam temporaliter, & in ipfis depreffionibus fpecia- liter in receptione Spiritus fandi, & miracu- lis, que fiebant per Apoftolos, & alios fan- os. Et fic circa primum propheta alloquitur ecclefiam primitivam : Confurge , confurge , ad opera virrutum : induere foritiudine , ad. tole- randum conftanter perfecutiones. Sed poft per- fecutfones fecuta cft pax & honor: ideo fub- ditur: ZnudWere ve[limenis glorie tua: & hoc fuit ‘impletum tempore Conftantini, qui pacem ec- mirabiliter eam honoravit. Et infra: Sede Že- rufalem in fede honoris: quod tunc fuit imple- tum, quando Roma, quz erat caput mundi, falta ей fedes fummi Pontificis, fede imperia- li translata ad Conftantinopolim. Ecce quomo: do Nicolaus de Lyra expofitor generalis Biblie hanc prophetiam Ifaiz declarat. Tertium teftimonium eft Ifais rx. quod ca- : pituìum Nicolaus de Lyra oftendit intelligen- „ 2 $t 2 s» „ y» » » у dum effe de gcclefia, dieens, quod ficut in precedenti capitulo defcripra cft falus Chri- fü, ia in hoc defcribitur magnitudo hujus falutis. Primo ex parre materie recipien- tis; & fubjungit, quod primo ponitur prof peritas militantis ecclefie, ad fidelium mul- E tiplicationem '. Secundo ex ecclefiarum ædi- ficatione, "Tertio ex bonorum affecutione, Br fic declarat & exponit totum capitu- Ium. Et fuper verbo textus, Fortitudo gen- tium , dicit: id ей, imperium Romanum, weneri? Abi; quod impletum fuit tempore Conftantini. Kt infra: Inurdaio camelorum, & dicit: Conflantinus imperator & multi ali potentes, exemplo ejus animati, divi- tias multas miferunt fuper talia znimalia ad fuftentationem miniftrorum ecclefiz , & pau- di di ” v) + » 2 » У $ » v) ” » » » » » » » > » » ? » p » » » » ” S » » » » » . 1146 perum Chrifianorum, & ædificationes ec clefiatum . Er infra: Et edificabunt; Hic če- Ícribitur profperitas ecclefie in ecclefiarurmm mdificatione : muros ;uos, id eft, ecclefias, ANNO CHRISTE 2432. Et hoe pater impletum a tenmipore Conflaz- - tini. Éc infra: Zn indignatione mea peraufft te: quia ccclefia primitiva fuit muitum zf- flia a tyrannjs, quod fecundum judicium humanum videbatur procedere in indignatios ne Dei;licer fueritad probationem: fcriptura fepe habet talem modum loquendi. Xt íe- quitur: Zn reconciliatione mea mifertus fum tuis dans tibi pacem , ampliationem £x honorem tempore Conilaniini. Er ideo fubditur : „Er apericntu7 porta tus jugiter, quia ecclelias prins claufas ‘præcepit aperiri,, & per imperium fuum novas ædificari. Et fequitur in textu : Lt venient adte fili corum qui humiliaverung te, & adorabunt veflizia pedum tuorum, Di cit Lyra; Hic defcribitur profperitas eccle fie, gaantum ad confecntionem honoris. Et infra fequitur jn textu: Ponam te in fuper- bia fsculorum., id e(t in gloriam & honorem; ita quod fuperbia nom foaat hic vitium , fed honoris exceflum, Fr fequitur in textu: Ez feges lac gentium , © mamilla regum loGabe- fis, id eft, ab eis accipies nütrimentum ; É- cut vjdemus impletum in dotatione ecciefæ de bonis principam. Et fequitur in texta: Pro «rc afferam aurum ; quia in primitiva cz» clefia fuerunt calices & alia utenfilia eccle- fue de materia parum pretiofa: poflea facta funt de auro, argento , & de lápidibus pre« tiofis. Et fic habemus tria teftimoniz pro- phetarum, quibus apparet fic a. Deo fuifle ordinatum , & per prophetas pronuntiatum , ‘Et de ifta temporali exaltatione. ecclefize fa» &a pey Conflantinum in perfona beati Sile veftri, figura praceflit in Jonatha {ammo facerdote , cui Alexander contulit coronam. auream, & poteftatem bibendi in auro, & effc in purpura, 1. Machabzorum xz. Miniflrayit mihi Dominus quarrum te&i monium ex prophetis, ut quadrato numee ro yelut in evangelica ftructura hujus articu- £lefks per totum Romanum orbera dedit, & Dli probatio fedear; & eft ex prophetia Da- vid in pfalmo cixz. Quem pfalmum Augu- flinus exponit de ecclefia, Unde in vertu: » » = > > b » » » » = » У 7: P » » » Super montes flabunt aque, dicit: Sic pro« pterea dixit, quia ecclefiam futuram in div luvio perfecutionum voluit intelligi. Fuit enim tcmpus aliquando, quo rerram Dei, ecclefiam Dei,cooperuerunt aque perfequene tjum, Et ita cooperuerunt, ut non appare» ‘rent ncc ipfi magni, qui funi montes. Et infra: Fugerunt enim aque ab increpationg Dei, quia cor regum in manu Dei; defe. xit quo voluit, juffit per eos pacem dari Chriftianis, emicuit & eminvit auctoritas az poftolica. £t infra, cm multa dixiffez, hog propofitum continuando, que omnia infere« re longum effet; tandem fuper verbo, Cc- dí Libami, quas plantavit, ilic pajferes nidis ficabunt; Вс inquit Auguftinus: Etenim ce dri Libani, nobiles & divites & excelfi hu- jus fæculi, quoniam cmm. timore audiunt, Beatus qui intelligit fuper egenum. & paupe pps, se. rem; attendunt resfuas, villas fuas; &om- nes fuperfuas copizss, quibus videntur ex- celfí, & prebent illa$ fervis Dei , dant agros; dant hortos, sdifcant ecclefia c mona- feria, colligunt pafferes nidificantes. Sunt » €'BO 

Strana 1140
1150 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR ——— Deus : qui pfalmus pertinet ad glorificationem À.» ANNO CHRISTE 14230 ecclefie, poft Chrifti paffionem, ut probat Ni- colaus de Lyra ex autoritate Pauli, ut pri- di&um eft: qui propheta David hoc prophe- tavit, ubi dixit; e Specie domus dividere [po- 39 ze » „ 9 » Lyra in cap. ^ ges confurge , inducre fortitude tua Sion in- duere veflimentis gloris tue Jerufalem civitas fan- Aa: Nicolaus de Lyra primo ex au&oritatz Pauli, qui allegat quod infra fequituc: Quam B» pulchri pedes annuntiantis &. prsdicantis pacem] dicit koc. caput loqui de ecclefia pofl Chrifli palionem. Et dicit quod in hoc capite remo- wetur tertium impedimentum liberationis fa- Aa per Chriftum, quantum ad incredulos ; quod provenit ex contemptu humilitatis Chri- 72. liz, fli, oftendendo quod humilitas Chrifti fuit dif- ' lia, id eft, donaria a principibus & poten- tibus eccle(ie dara, inter ecclefias & eccle- fiafticas perfonas diftribuere. Inter alias ma- gnas gratias & glorificariones ecclefie hanc temporalium bonorum amplificationem futu- ram prenuntiavir propheta. Secundum teftimonium ett Yfaie 115. Confur- pofitio ad gloriam, fecundum quod dicitur ad Philipp. tz. Zumiliavit femeptipfum, &c. pros pter. quod. exaltavit Deus illum , &c. non folum poft mortem fuit glorificatus, fod etiam ante in operibus miraculofius ad declarationem fue deitatis: propter quod Chriftus petens, Glori- fica me Pater, Joannis x11. audivit: Glorifica- vi, d" iterum głorificabo , Glorificauż fe miracu- C» lis , iterum te glorifcało pro gloria . Et fic eft in corpore Chrifli myftico, quod eft ec- clefia: quia poft depreffones ejus per Judæos & tyrannos elevata eft in magna gloria, ctiam temporaliter, & in ipfis depreffionibus fpecia- liter in receptione Spiritus fandi, & miracu- lis, que fiebant per Apoftolos, & alios fan- os. Et fic circa primum propheta alloquitur ecclefiam primitivam : Confurge , confurge , ad opera virrutum : induere foritiudine , ad. tole- randum conftanter perfecutiones. Sed poft per- fecutfones fecuta cft pax & honor: ideo fub- ditur: ZnudWere ve[limenis glorie tua: & hoc fuit ‘impletum tempore Conftantini, qui pacem ec- mirabiliter eam honoravit. Et infra: Sede Že- rufalem in fede honoris: quod tunc fuit imple- tum, quando Roma, quz erat caput mundi, falta ей fedes fummi Pontificis, fede imperia- li translata ad Conftantinopolim. Ecce quomo: do Nicolaus de Lyra expofitor generalis Biblie hanc prophetiam Ifaiz declarat. Tertium teftimonium eft Ifais rx. quod ca- : pituìum Nicolaus de Lyra oftendit intelligen- „ 2 $t 2 s» „ y» » » у dum effe de gcclefia, dieens, quod ficut in precedenti capitulo defcripra cft falus Chri- fü, ia in hoc defcribitur magnitudo hujus falutis. Primo ex parre materie recipien- tis; & fubjungit, quod primo ponitur prof peritas militantis ecclefie, ad fidelium mul- E tiplicationem '. Secundo ex ecclefiarum ædi- ficatione, "Tertio ex bonorum affecutione, Br fic declarat & exponit totum capitu- Ium. Et fuper verbo textus, Fortitudo gen- tium , dicit: id ей, imperium Romanum, weneri? Abi; quod impletum fuit tempore Conftantini. Kt infra: Inurdaio camelorum, & dicit: Conflantinus imperator & multi ali potentes, exemplo ejus animati, divi- tias multas miferunt fuper talia znimalia ad fuftentationem miniftrorum ecclefiz , & pau- di di ” v) + » 2 » У $ » v) ” » » » » » » » > » » ? » p » » » » ” S » » » » » . 1146 perum Chrifianorum, & ædificationes ec clefiatum . Er infra: Et edificabunt; Hic če- Ícribitur profperitas ecclefie in ecclefiarurmm mdificatione : muros ;uos, id eft, ecclefias, ANNO CHRISTE 2432. Et hoe pater impletum a tenmipore Conflaz- - tini. Éc infra: Zn indignatione mea peraufft te: quia ccclefia primitiva fuit muitum zf- flia a tyrannjs, quod fecundum judicium humanum videbatur procedere in indignatios ne Dei;licer fueritad probationem: fcriptura fepe habet talem modum loquendi. Xt íe- quitur: Zn reconciliatione mea mifertus fum tuk, dans tibi pacem , ampliationem £x honorem tempore Conilaniini. Er ideo fubditur : „Er apericntu7 porta tus jugiter, quia ecclelias prins claufas ‘præcepit aperiri,, & per imperium fuum novas ædificari. Et fequitur in textu : Lt venient adte fili corum qui humiliaverung te, & adorabunt veflizia pedum tuorum, Di cit Lyra; Hic defcribitur profperitas eccle fie, gaantum ad confecntionem honoris. Et infra fequitur jn textu: Ponam te in fuper- bia fsculorum., id e(t in gloriam & honorem; ita quod fuperbia nom foaat hic vitium , fed honoris exceflum, Fr fequitur in textu: Ez feges lac gentium , © mamilla regum loGabe- fis, id eft, ab eis accipies nütrimentum ; É- cut vjdemus impletum in dotatione ecciefæ de bonis principam. Et fequitur in texta: Pro «rc afferam aurum ; quia in primitiva cz» clefia fuerunt calices & alia utenfilia eccle- fue de materia parum pretiofa: poflea facta funt de auro, argento , & de lápidibus pre« tiofis. Et fic habemus tria teftimoniz pro- phetarum, quibus apparet fic a. Deo fuifle ordinatum , & per prophetas pronuntiatum , ‘Et de ifta temporali exaltatione. ecclefize fa» &a pey Conflantinum in perfona beati Sile veftri, figura praceflit in Jonatha {ammo facerdote , cui Alexander contulit coronam. auream, & poteftatem bibendi in auro, & effc in purpura, 1. Machabzorum xz. Miniflrayit mihi Dominus quarrum te&i monium ex prophetis, ut quadrato numee ro yelut in evangelica ftructura hujus articu- £lefks per totum Romanum orbera dedit, & Dli probatio fedear; & eft ex prophetia Da- vid in pfalmo cixz. Quem pfalmum Augu- flinus exponit de ecclefia, Unde in vertu: » » = > > b » » » » = » У 7: P » » » Super montes flabunt aque, dicit: Sic pro« pterea dixit, quia ecclefiam futuram in div luvio perfecutionum voluit intelligi. Fuit enim tcmpus aliquando, quo rerram Dei, ecclefiam Dei,cooperuerunt aque perfequene tjum, Et ita cooperuerunt, ut non appare» ‘rent ncc ipfi magni, qui funi montes. Et infra: Fugerunt enim aque ab increpationg Dei, quia cor regum in manu Dei; defe. xit quo voluit, juffit per eos pacem dari Chriftianis, emicuit & eminvit auctoritas az poftolica. £t infra, cm multa dixiffez, hog propofitum continuando, que omnia infere« re longum effet; tandem fuper verbo, Cc- dí Libami, quas plantavit, ilic pajferes nidis ficabunt; Вс inquit Auguftinus: Etenim ce dri Libani, nobiles & divites & excelfi hu- jus fæculi, quoniam cmm. timore audiunt, Beatus qui intelligit fuper egenum. & paupe pps, qu. rem; attendunt resfuas, villas fuas; &om- nes fuperfuas copizss, quibus videntur ex- celfí, & prebent illa$ fervis Dei , dant agros; dant hortos, sdifcant ecclefia c mona- feria, colligunt pafferes nidificantes. Sunt » €'BO 

Strana 1141
Dift. 15. JAn- ☞Rom-nd. tp 3. 2. J. 1. Expedis. Ir 3- Pruſper de vi- ta contempia- tivno lib. i- CAP. %. Dift. 37. Qui de menfd,( II. Das. V. Cap. 10. Error. DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1141 1142 ergo quidam ſpirituales nidificantes in ce-A deſuper textam minutatim per fruſta diſcer- pit; Etiam petens ab eo ſuæ fidei confeſſio- dris Libani, id eſt, ſervi Dei. „ Tertio illud debet licitum reputari, quod nem approbari; & alias muitas epistolas. Item * Cyriacus qui cum undecim millibus a viris divinarum literarum doctiſſimis, vita- virginibus in Colonia martyrio coronatus eſt; que & religione ſanctiſſimis pro licito habi- item ſanctus Symmachus Papa, de cujus vita tum & factum eſt. Sed hoc eſt hujuſmodi; & miraculis Vincentius in-hiſtoriali libro XXIII. ergo , &c. Hoc argumentum eſt in hac propria cap. 1. & 11. Item ſanctus Joannes Papa, de materia viri religioſiſſimi Proſperi, cujus ſcri- quo in eodem Vincentio , eodem libro , capi- pta inter canonicas ſcripturas habentur , prout te trigeſimo tertio ; item ſanctus Agapitus ec- dicit Gelaſius xv. Sancta. Hoc argumentum dem libro, capite LxI. Item ſanctus Grego- eſt x11. quæſtione 1. Expedit facultates eccle- rius unus de quatuor doctoribus eccleſiæ , cu- ſiæ poſſideri. Ubi recitato exemplo Paulini jus ſanctitas & doctrina nota eſt ; item ſanctus concludit : Quo facto ſatis oſtendit , ſine im- pedimento perfectionis poſſe eccleſiæ facultares, Martinus , de quo Vincentius eodem lib. XXIII. cap. LXXXIV. item ſanctus Stephanus Papa , de quæ ſunt perfecto communes , poſſideri. Ad probationem etiam aſſumptæ majoris eſt textus B quo idem Vincentius eodem libro cap.CLXVII. Hieronymi xXXVII. diſtinct. Qui de menſa ; item Honorius Papa miræ pietatis fuit, cujus tunica dæmoniacus quidam indutus fuit , & ubi ex facto Sidrach, Miſach, & Abdenago, liberatus eſt. Item ſanctus Severinus benignus probat non eſſe licitum facere quod illi fece- amator cleri & pauperum , & poſſeſſiones ec- runt. Ad idem textus in capite , Lugdunenſis, cleſiarum ampliavit ; item Joannes quartus the- Ix. quæſtione 11. Ad probationem minoris ſauris eccleſiæ diſtractis multa millia hominum licet poſſem probare quod ante tempora Sil- veſtri jam eccleſia habuerat prædia & poſſeſ- per Iſtriam & Dalmatiam redemit ; item ſan- ctus Martinus Tudertinus , cujus feſtum celebra- ſiones tempore Urbani I. qui præſedit anno tur craſtino ſancti Martini Turonenſis. Euge- Domini CCXXIII. item temporibus Pontiani , nius primus, hic omnibus benignus & amabi- Anteri, Fabiani, cornelii, Lucii, Stephani, Sixti , Dionyſii , Felicis , Marcelli, Euſebii , & lis, maximæque ſanctitatis. Agatho dum quem- Melchiadis Romanorum Pontificum, qui præ- dam leproſum oſcularetur, mundatus eft. Joan- nes natione Græcus , hic martyrio coronatus ceſſerunt Silvestrum, & theſauros, ficut Six- eſt. Paulus mitiſſimus & miſericors , nocte cum tus , quos Laurentius inſtante perſecutione pau- peribus erogavit , habuerunt , & civile domi-Cpaucis familiaribus ibat ad viſitandum paupe- res & infirmos , & eis miniſtrandum ; Leo quar- nium; ſicut mihi ſcriptum datum eſt, quod Philippus dominus Pannoniæ dedit Laureacen- tus multæ patientiæ ; multæque humilitatis , fe- ſi archiepiſcopo , qui tunc erat metropolita- eit mirabilia in vita ſua, cujus feſtum celebra- nus, villas & prædia in Auſtria, quæ nunc tur decimoſeptimo Kalendas Auguſti; Nicolaus poſt hunc vir fuit ſanctiſſimus, cui poſt ma- tenet Patavienſis eccleſia. De hoc Philippo ſcribit Gotfridus in Pantheon : gnum Gregorium vix in ſede Romana fimilis , Suſcipit imperium , populo plaudente , Philippus, Omnes prædicti fuerunt in ſede Romana poſt dotationem eccleſiæ, viri ſanclæ approbatæ Iſte poſt Cæſar voluit cognoſcere Chriſtum. Qui dedit eccleſiis prædia multa ſuis. ſanctitatis. Fuerunt & plures alii virtutibus & Sed quia de civili dominio majus fit fe- ſcientia clari , ficut innocentius tertius , qui âtum , de his qui præſederunt eccleſiis , haben- tam reverenter allegatur in tractatu de Missa tibus magna dominia civilia, eſt loquendum. & alils operibus ; Petrus de Tarantaſia , dictus Et primo de ſede Romana: incipiam a bea- Innocentius quintus, doctor clariſſimus; & to Silveſtro, de cujus ſanctitate & doctrina, multi alii, quos nominare longum eſset. Vo- victis Judæorum ſatrapis , fidei catholicæ exal-Dlui ſolum prædictos exprimere , qui ſancti in- tatio teſtimonium probet. Sub hoc Nicænum titulantur , aliis multis omiſſis. Sed hoc unum nolo omittere, quia ad pro- primum ſacrum & venerandum concilium fuit, & poſt dotationem eccleſiæ: ex quo ſatis au- poſitum valde facit , quod natrat Vincentius in hiſtoriali, libro vigeſimoquinto, cap. xxv. de ctorizatur factum Conſtantini; quoniam ſi il- Gregorio ſexto, qui magna ſtudia & labores licitum fuiſſet, reprobaſſet hoc tam celebre impendit ad recuperandum temporalia bona concilium. Sed & habeo teſtimonium beati eccleſiæ a tyrannis occupata : & cum nec Ambroſii , de obitu Theodoſii Imperatoris, di- hortationibus, nec cenſuris poſſet efficere, vi centis Conſlantinum magni meriti apud Deum; armorum hoc fecit. Unde cardinales eum vi- quia primus imperatorum credidit, & poſt ſe rum ſanguinarium dicentes, cum infirmitate hereditatem fidei & devotionis principibus de- decumberet , de qua deceſſit , dicebant, eum reliquit. Et Iſidorus noſter Hiſpanus idem in non debere ſepeliri in eccleſia beati Petri cum ſuis chronicis atteſtatur. Et Græci qui tunc aliis Pontifcibus: quod cum ipſe intellexit, erant catholici , ipſum Conſtantinum catalogo vocavit cardinales , & habito cum eis collo- ſanctorum annumerant , & feſtum de eo cum E quio tandem dixit: Quoniam noſtræ & vestræ ſolemnitate agunt, xXI. Maii. rationes falli poſſunt , committamus omnia di- Poſtea dicam de ſancto Marco , ſub quo fuit vino examini , corpus meum anteceſſorum meo- celebrata * ſancta ſynodus Nicæna , & clarue- rum more compoſitum ante januas eccleſiæ fi- runt ejus tempore & poſt, ſanctus Athanaſius, ſtite , & firmentur januæ ſeris & repagulis: ſi Euſebius , Nicolaus & Hilarius, & Joannes Deus voluerit ut ingrediar, applaudatis mira- Chryſoſtomus; item ſanctus Leo Papa, qui culo ; fin minus ; de cadavere meo faciatis ſi- fuit XLIII. poſt ſanctum Petrum ; item Felix cut vobis placuerit : ſic factum eſt. Mox enim ſecundus , qui martyrio coronatus eſt: item ut corpus ejus ante portas eccleſiæ ſeris occlu- Damaſus primus, ſub quo ſynodus Conſtanti- ſis poſitum eſt, turbo ingens divinitus emiſſus nopolitana eL. patrum, eui Hieronymus illam repagulorum obſtacula dirupit, & ipſas valvas ſcribit epiſtolam : Quoniam vetus oriens inter vehementi impetu patefactas ad parietem cum ſe furore colliſus , indiſciſſam Domini tunicam ma- Cece 2 Concil. General. Tom. XXIX. „ ANNO CHRIST. 1433. 511. Rutio. ANNO CHRISTI 1433. * Papa Cy- rtacus ifle nullus ſuit.

Strana 1142
Dift. 15. JAn- ☞Rom-nd. tp 3. 2. J. 1. Expedis. Ir 3- Pruſper de vi- ta contempia- tivno lib. i- CAP. %. Dift. 37. Qui de menfd,( II. Das. V. Cap. 10. Error. DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1141 1142 ergo quidam ſpirituales nidificantes in ce-A deſuper textam minutatim per fruſta diſcer- pit; Etiam petens ab eo ſuæ fidei confeſſio- dris Libani, id eſt, ſervi Dei. „ Tertio illud debet licitum reputari, quod nem approbari; & alias muitas epistolas. Item * Cyriacus qui cum undecim millibus a viris divinarum literarum doctiſſimis, vita- virginibus in Colonia martyrio coronatus eſt; que & religione ſanctiſſimis pro licito habi- item ſanctus Symmachus Papa, de cujus vita tum & factum eſt. Sed hoc eſt hujuſmodi; & miraculis Vincentius in-hiſtoriali libro XXIII. ergo , &c. Hoc argumentum eſt in hac propria cap. 1. & 11. Item ſanctus Joannes Papa, de materia viri religioſiſſimi Proſperi, cujus ſcri- quo in eodem Vincentio , eodem libro , capi- pta inter canonicas ſcripturas habentur , prout te trigeſimo tertio ; item ſanctus Agapitus ec- dicit Gelaſius xv. Sancta. Hoc argumentum dem libro, capite LxI. Item ſanctus Grego- eſt x11. quæſtione 1. Expedit facultates eccle- rius unus de quatuor doctoribus eccleſiæ , cu- ſiæ poſſideri. Ubi recitato exemplo Paulini jus ſanctitas & doctrina nota eſt ; item ſanctus concludit : Quo facto ſatis oſtendit , ſine im- pedimento perfectionis poſſe eccleſiæ facultares, Martinus , de quo Vincentius eodem lib. XXIII. cap. LXXXIV. item ſanctus Stephanus Papa , de quæ ſunt perfecto communes , poſſideri. Ad probationem etiam aſſumptæ majoris eſt textus B quo idem Vincentius eodem libro cap.CLXVII. Hieronymi xXXVII. diſtinct. Qui de menſa ; item Honorius Papa miræ pietatis fuit, cujus tunica dæmoniacus quidam indutus fuit , & ubi ex facto Sidrach, Miſach, & Abdenago, liberatus eſt. Item ſanctus Severinus benignus probat non eſſe licitum facere quod illi fece- amator cleri & pauperum , & poſſeſſiones ec- runt. Ad idem textus in capite , Lugdunenſis, Ix. quæſtione 11. Ad probationem minoris cleſiarum ampliavit ; item Joannes quartus the- ſauris eccleſiæ diſtractis multa millia hominum licet poſſem probare quod ante tempora Sil- per Iſtriam & Dalmatiam redemit ; item ſan- veſtri jam eccleſia habuerat prædia & poſſeſ- ſiones tempore Urbani I. qui præſedit anno ctus Martinus Tudertinus , cujus feſtum celebra- Domini CCXXIII. item temporibus Pontiani , tur craſtino ſancti Martini Turonenſis. Euge- nius primus, hic omnibus benignus & amabi- Anteri, Fabiani, cornelii, Lucii, Stephani, Sixti , Dionyſii , Felicis , Marcelli, Euſebii , & lis, maximæque ſanctitatis. Agatho dum quem- dam leproſum oſcularetur, mundatus eft. Joan- Melchiadis Romanorum Pontificum, qui præ- ceſſerunt Silvestrum, & theſauros, ficut Six- nes natione Græcus , hic martyrio coronatus eſt. Paulus mitiſſimus & miſericors , nocte cum tus , quos Laurentius inſtante perſecutione pau- peribus erogavit , habuerunt , & civile domi-Cpaucis familiaribus ibat ad viſitandum paupe- res & infirmos , & eis miniſtrandum ; Leo quar- nium; ſicut mihi ſcriptum datum eſt, quod tus multæ patientiæ ; multæque humilitatis , fe- Philippus dominus Pannoniæ dedit Laureacen- ſi archiepiſcopo , qui tunc erat metropolita- eit mirabilia in vita ſua, cujus feſtum celebra- nus, villas & prædia in Auſtria, quæ nunc tur decimoſeptimo Kalendas Auguſti; Nicolaus tenet Patavienſis eccleſia. De hoc Philippo poſt hunc vir fuit ſanctiſſimus, cui poſt ma- ſcribit Gotfridus in Pantheon : gnum Gregorium vix in ſede Romana fimilis , Suſcipit imperium , populo plaudente , Philippus, Omnes prædicti fuerunt in ſede Romana poſt dotationem eccleſiæ, viri ſanclæ approbatæ Iſte poſt Cæſar voluit cognoſcere Chriſtum. Qui dedit eccleſiis prædia multa ſuis. ſanctitatis. Fuerunt & plures alii virtutibus & Sed quia de civili dominio majus fit fe- ſcientia clari , ficut innocentius tertius , qui âtum , de his qui præſederunt eccleſiis , haben- tam reverenter allegatur in tractatu de Missa tibus magna dominia civilia, eſt loquendum. & alils operibus ; Petrus de Tarantaſia , dictus Et primo de ſede Romana: incipiam a bea- Innocentius quintus, doctor clariſſimus; & to Silveſtro, de cujus ſanctitate & doctrina, multi alii, quos nominare longum eſset. Vo- victis Judæorum ſatrapis , fidei catholicæ exal-Dlui ſolum prædictos exprimere , qui ſancti in- tatio teſtimonium probet. Sub hoc Nicænum titulantur , aliis multis omiſſis. Sed hoc unum nolo omittere, quia ad pro- primum ſacrum & venerandum concilium fuit, & poſt dotationem eccleſiæ: ex quo ſatis au- poſitum valde facit , quod natrat Vincentius in ctorizatur factum Conſtantini; quoniam ſi il- hiſtoriali, libro vigeſimoquinto, cap. xxv. de Gregorio ſexto, qui magna ſtudia & labores licitum fuiſſet, reprobaſſet hoc tam celebre impendit ad recuperandum temporalia bona concilium. Sed & habeo teſtimonium beati eccleſiæ a tyrannis occupata : & cum nec Ambroſii , de obitu Theodoſii Imperatoris, di- hortationibus, nec cenſuris poſſet efficere, vi centis Conſlantinum magni meriti apud Deum; armorum hoc fecit. Unde cardinales eum vi- quia primus imperatorum credidit, & poſt ſe rum ſanguinarium dicentes, cum infirmitate hereditatem fidei & devotionis principibus de- decumberet , de qua deceſſit , dicebant, eum reliquit. Et Iſidorus noſter Hiſpanus idem in non debere ſepeliri in eccleſia beati Petri cum ſuis chronicis atteſtatur. Et Græci qui tunc aliis Pontifcibus: quod cum ipſe intellexit, erant catholici , ipſum Conſtantinum catalogo vocavit cardinales , & habito cum eis collo- ſanctorum annumerant , & feſtum de eo cum E quio tandem dixit: Quoniam noſtræ & vestræ ſolemnitate agunt, xXI. Maii. rationes falli poſſunt , committamus omnia di- Poſtea dicam de ſancto Marco , ſub quo fuit vino examini , corpus meum anteceſſorum meo- celebrata * ſancta ſynodus Nicæna , & clarue- rum more compoſitum ante januas eccleſiæ fi- runt ejus tempore & poſt, ſanctus Athanaſius, ſtite , & firmentur januæ ſeris & repagulis: ſi Euſebius , Nicolaus & Hilarius, & Joannes Deus voluerit ut ingrediar, applaudatis mira- Chryſoſtomus; item ſanctus Leo Papa, qui culo ; fin minus ; de cadavere meo faciatis ſi- fuit XLIII. poſt ſanctum Petrum ; item Felix cut vobis placuerit : ſic factum eſt. Mox enim ſecundus , qui martyrio coronatus eſt: item ut corpus ejus ante portas eccleſiæ ſeris occlu- Damaſus primus, ſub quo ſynodus Conſtanti- ſis poſitum eſt, turbo ingens divinitus emiſſus nopolitana eL. patrum, eui Hieronymus illam repagulorum obſtacula dirupit, & ipſas valvas ſcribit epiſtolam : Quoniam vetus oriens inter vehementi impetu patefactas ad parietem cum ſe furore colliſus , indiſciſſam Domini tunicam ma- Cece 2 Concil. General. Tom. XXIX. „ ANNO CHRIST. 1433. 511. Rutio. ANNO CHRISTI 1433. * Papa Cy- rtacus ifle nullus ſuit.

Strana 1143
ORATIO JOANN de 1145 eee agno fragore impulit. Er hec dicta (int ANNO Romanis Pontificibus, M T Ройет per alias mundi ccclefias fraliæ, Gal- liz, Hifpanie & Anglie, colligere magnum numcrum fanctorum epifcoporum, qui prefue- runt ecclefiis habentibus magnam temporalita- tem & civilia dominia ; fed nolo pro prafen- ti, ni de his circumvicinis & cognitus, & etiam non de omnibus loqui: incipiam ab ec- clefia Moguatina . ficce fanétes Bonifacius, qui tante füit auctoritatis, quod tempore fuo di- cebant Ápoitolorum tempore rediifie . Hic fua prædicarione multas provincias illuftraviz. In eadem ecclefia fancflus Lullus confeffor; item Rabanus magnus doctor «quotidie allegatur; 1144 tum eft, quod eft auGoriiate camonum -Apoe flolorum & facrorum generalium conciliorum approbatum ; Iftud ей hujufmodi, igitur, Ge Major eft manifefta, quoniam omnis fidej no- fire , & chriftienz dilcipling doctrina ab ipfis Apoltolis & a facris generalibns conciliis, & eornm auGoritate habetur, qupd hec, que legimus, funt evangelia Chriftüi vera: quod fymbolum fidei fadum fuerit ab Apoftolis , unde habemus nifi a facris conciliis & appro- batione ecclefiz? Ipfa enim quantum ad fidem & mores pertinet pro neceíftate faluüs eia. re non poítunt. Sicut Ambrofius , Hieronymus, Auguftinus, & Gregorius, & omnes doctores confitentur & tenent. Imo. Auguflinus .dicit , IS DE POLEMAR A - ANNO CHRISTE 7433. item in cadem Moguntina ccclefia Bardo ar-B Evangelio non crederem nifi me auctoritas ec: chiepifcopus . In eadem Uvilligifus.'In eccle- fia ireverenfi, quam 1Ielena mater Conftanti- ni, que de Treveris fuit oriunda, pluribus, do- tavit reliquiis , & bonis temporalibus , adjicien-- do primz dotationi; fuerunt ronaginta novem &rchiepifcopi ufque ad dominum Ottonem ut- timo defunctum - ex quibus vigintiquinque funt fan&i, ut habetur in Kalendario archiepifco- pi Balduvini, (uod in ip(a ecclefia fervatur , In ccclefia Colonieufi. beatus Severinus, qui multis. claruit & cJaret miraculis. Item fanctus femedius; item fan@us Cunibertus; item fan: Aus Haymo, Aglolfius martyr; item Evergifi= lus martyr; item Heribertus. Omnes iíli fue- clefie moveret. Nunquam enim legitur “ab aliquo cohcilio rite congregato aliquid perti- nens ad fidem vel mores ordinandos, erronee determinarum fuiffe, propter affiftentiam Spi- ritus fancti regentis ipfa concilia. Ad proban- dum minorem habeo primo ex eanonibus À. poftolornm, xii. quzftione r. Sint manifefta res proprie epifcopi, fi tamen habeat pro» prias, & manifefte res Dominice .-Eccs. du- . plex patrimonium in poteftare epilcopi, proc prium & Dominicum; item ea caufa & quættio- ‘ne: Precipimus ut in poteffate fua res. eccle- ! fie epifcopus habeat. Si enim anime hominum : pretiofz iili funt credite, multo magis oportet rant fani archiepifcopi Colonienfes. In eccle. C'eum curam de pecuniis gerere. His addere li- fia Leodienfi, qua opulentiflima in temporali- bus eft, fanQus Maternus, fanQms Theodar- dus , fanctus Servatius, (anctus Lambertus mar- tyr, fanélus Geregifius, epifcopi omnes. Item in ecclefia Laureacenfi fuit fanus | Maximia-. nus, a fan&lo Sixto confecratus epifcopus cir- « error. Si de Ca annum Domini a ccxxiirt. qui patrimo- $. Sixto ll. ^. ; ; satur. fr nium dicte ecclefie contulit, quod nunc Ana- endum eft Mei : Ca 535 CCLVn av füm. dicitur, cum omnibus vicinis oppidis & CCEVIIE 6 judicis fecularibus, quae manent ufque ad € S:<lo i. - - - - . €xxxi præfens in Auflzia, & obtinet illa Paravienfis ecclefia. Ítem fan&tus Adalbertus ecclefiam Pra- genfem, magnifice dotatam feliciter rexit plu- fibus annis, item fanclus Procopius opulen- bet decretum Pii Pape, qui ionge ante Sil- veftrum fuit, anno fcilicet Domini * cuz x1. e CLVI, ubi fic legitur; Predia divinis ufibus tradita, quidam humanis applicant ufibus; & Deo noflro, cui tradita funt, fubtrahunt, ut fibi inferviant. Quapropter ab omnibus illius u« lürpationis contumelia depcellenda eft, n& predia ufibus fecretorum cæleflinm dicara quibnídam irruentibus vexentur: quod fi quis prefuümpferit, ut facrilegus judicetur , Veniat & auctoritas fandi Urbani, qui et. iam longe preceffüt Silveftrum: caufamque & originem, quare & quando ecclefia prædia & poffeffiones habere incepit , edifferit , dicens : 7 P » » v 3 » ua p» » üffimui menafterium in Bohemia habuit, cu-D, Videntes autem. fümmi facerdotes , & alii, jus poffeffiones inquietantés divinam interdum nltionem in fe experti funr; Itera fanctus Wolt- gangus in Ratisbona; item fanQus Corbinia- nus Frifingenfis epifcopus predia pro .cadem ` ecclefia hodie nota comparavit ; Îtem Вобис Uldaricus Anguftenfem ecclefiam opulentam prediis & civilibus dominiis rexit; item fan- £tus Conradus Conftantienfis epifcopus. Item ^ fancus Virgilius ecclefiam Salzburgenfem do- roiniis doravit. Fui: quoque fanClus Virgilius epifcopus "Tridentinz ecclefie , civili domi- nio opulentis. Prerermittendum non eft de fanéto Stanislao Cracovienfi epifcopo , qui paf- fus controverfiam fuper villa ecciefiæ, a ie- pulero eum , qui ante per triennium mortuus fuerat , refufcitaaum ad judicium duxit in te- ftem. Poflem fine falfo, fi bene quefiviffem , etiam multo plures reperiffe fanctos epifcopos & abbates, qui prefuerunt ecclefiis & mona- fteriis habentibus temporalia & civilia domi- nia. Exhozrent utique piz aures audire in du- bitationcm deduci, an licitum (it quod a tan- ta fanctorum multitudine per tanta curricula temporum pro licito habitun fuit, praclica- tum & obfervatum. : os - Quarto idem fic probo. Iilud indubie lici- aque Levite, & reliqui fideles, plus uulia tatis pofle conferre, fi hereditates & agros, quos vendehant, ecclefiis, quibus przfide- bant epilcopi, traderent; cp quod ex fum- ptibus eorum tam præfentibus quam fururis temporibus, plura & elegantiora poffent mi- niftrare fidelibus , communcm vitam ducenti bus, quam ex pretio ipforum; cceperunt predie & agros, qui vendere folebant, ma- tricibus ecclefüs tradere, & ex fumpribus &orum vivere, Ípfe vero res in ditione fin. gularum parochiarum , epifcoporum ( qti locum tenent Apoftolorum ) erani & fünt ufque adhuc, & futuris femper debenr effe temporibus; quibus epiftopi & fideles dif- penfatores eorum omnibus communi vita de- gere volentibus, miniílrare cuncta neceffaria debeat, prout melius poterunt, ut nemo in eis egens inveniatur; ipfe enim res fidelium obiationes appellantur, «ue Domino a fi. delibus offeruntur. Memoratis ergo augmen- tationibus ac cultibus in tantum, ecciefie, quibus epifcopi prefident, Domino admini- culante, creverunt , & tantis maxima pars carum abundat rebus, utnullus in eis com- munem vitam ducens , fit indigens;fed omnia » ne- 9? » » » " > » » » 5 v я » ’ * $$ » т » S » » » » "9 » 2? 

Strana 1144
ORATIO JOANN de 1145 eee agno fragore impulit. Er hec dicta (int ANNO Romanis Pontificibus, M T Ройет per alias mundi ccclefias fraliæ, Gal- liz, Hifpanie & Anglie, colligere magnum numcrum fanctorum epifcoporum, qui prefue- runt ecclefiis habentibus magnam temporalita- tem & civilia dominia ; fed nolo pro prafen- ti, ni de his circumvicinis & cognitus, & etiam non de omnibus loqui: incipiam ab ec- clefia Moguatina . ficce fanétes Bonifacius, qui tante füit auctoritatis, quod tempore fuo di- cebant Ápoitolorum tempore rediifie . Hic fua prædicarione multas provincias illuftraviz. In eadem ecclefia fancflus Lullus confeffor; item Rabanus magnus doctor «quotidie allegatur; 1144 tum eft, quod eft auGoriiate camonum -Apoe flolorum & facrorum generalium conciliorum approbatum ; Iftud ей hujufmodi, igitur, Ge Major eft manifefta, quoniam omnis fidej no- fire , & chriftienz dilcipling doctrina ab ipfis Apoltolis & a facris generalibns conciliis, & eornm auGoritate habetur, qupd hec, quz legimus, funt evangelia Chriftüi vera: quod fymbolum fidei fadum fuerit ab Apoftolis , unde habemus nifi a facris conciliis & appro- batione ecclefiz? Ipfa enim quantum ad fidem & mores pertinet pro neceíftate faluüs eia. re non poítunt. Sicut Ambrofius , Hieronymus, Auguftinus, & Gregorius, & omnes doctores confitentur & tenent. Imo. Auguflinus .dicit , IS DE POLEMAR A - ANNO CHRISTE 7433. item in cadem Moguntina ccclefia Bardo ar-B Evangelio non crederem nifi me auctoritas ec: chiepifcopus . In eadem Uvilligifus.'In eccle- fia ireverenfi, quam 1Ielena mater Conftanti- ni, que de Treveris fuit oriunda, pluribus, do- tavit reliquiis , & bonis temporalibus , adjicien-- do primz dotationi; fuerunt ronaginta novem &rchiepifcopi ufque ad dominum Ottonem ut- timo defunctum - ex quibus vigintiquinque funt fan&i, ut habetur in Kalendario archiepifco- pi Balduvini, (uod in ip(a ecclefia fervatur , In ccclefia Colonieufi. beatus Severinus, qui multis. claruit & cJaret miraculis. Item fanctus femedius; item fan@us Cunibertus; item fan: Aus Haymo, Aglolfius martyr; item Evergifi= lus martyr; item Heribertus. Omnes iíli fue- clefie moveret. Nunquam enim legitur “ab aliquo cohcilio rite congregato aliquid perti- nens ad fidem vel mores ordinandos, erronee determinarum fuiffe, propter affiftentiam Spi- ritus fancti regentis ipfa concilia. Ad proban- dum minorem habeo primo ex eanonibus À. poftolornm, xii. quzftione r. Sint manifefta res proprie epifcopi, fi tamen habeat pro» prias, & manifefte res Dominice .-Eccs. du- . plex patrimonium in poteftare epilcopi, proc prium & Dominicum; item ea caufa & quættio- ‘ne: Precipimus ut in poteffate fua res. eccle- ! fie epifcopus habeat. Si enim anime hominum : pretiofz iili funt credite, multo magis oportet rant fani archiepifcopi Colonienfes. In eccle. C'eum curam de pecuniis gerere. His addere li- fia Leodienfi, qua opulentiflima in temporali- bus eft, fanQus Maternus, fanQms Theodar- dus , fanctus Servatius, (anctus Lambertus mar- tyr, fanélus Geregifius, epifcopi omnes. Item in ecclefia Laureacenfi fuit fanus | Maximia-. nus; a fan&lo Sixto confecratus epifcopus cir- « error. Si de Ca annum Domini a ccxxiirt. qui patrimo- $. Sixto ll. ^. ; ; satur. fr nium dicte ecclefie contulit, quod nunc Ana- endum eft Mei : Ca 535 CCLVn av füm. dicitur, cum omnibus vicinis oppidis & CCEVIIE 6 judicis fecularibus, quae manent ufque ad € S:<lo i. - - - - . €xxxi prefens in Auflzia, & obtinet illa Paravienfis ecclefia. Ítem fan&tus Adalbertus ecclefiam Pra- genfem, magnifice dotatam feliciter rexit plu- fibus annis, item fanclus Procopius opulen- bet decretum Pii Pape, qui ionge ante Sil- veftrum fuit, anno fcilicet Domini * cuz x1. e CLVI, ubi fic legitur; Predia divinis ufibus tradita, quidam humanis applicant ufibus; & Deo noflro, cui tradita funt, fubtrahunt, ut fibi inferviant. Quapropter ab omnibus illius u« lürpationis contumelia depcellenda eft, n& predia ufibus fecretorum cæleflinm dicara quibnídam irruentibus vexentur: quod fi quis prefuümpferit, ut facrilegus judicetur , Veniat & auctoritas fandi Urbani, qui et. iam longe preceffüt Silveftrum: caufamque & originem, quare & quando ecclefia prædia & poffeffiones habere incepit , edifferit , dicens : 7 P » » v 3 » ua p» » üffimui menafterium in Bohemia habuit, cu-D, Videntes autem. fümmi facerdotes , & alii, jus poffeffiones inquietantés divinam interdum nltionem in fe experti funr; Itera fanctus Wolt- gangus in Ratisbona; item fanQus Corbinia- nus Frifingenfis epifcopus predia pro .cadem ` ecclefia hodie nota comparavit ; Îtem Вобис Uldaricus Anguftenfem ecclefiam opulentam prediis & civilibus dominiis rexit; item fan- £tus Conradus Conftantienfis epifcopus. Item ^ fancus Virgilius ecclefiam Salzburgenfem do- roiniis doravit. Fui: quoque fanClus Virgilius epifcopus "Tridentinz ecclefie , civili domi- nio opulentis. Prerermittendum non eft de fanéto Stanislao Cracovienfi epifcopo , qui paf- fus controverfiam fuper villa ecciefiæ, a ie- pulero eum , qui ante per triennium mortuus fuerat , refufcitaaum ad judicium duxit in te- ftem. Poflem fine falfo, fi bene quefiviffem , etiam multo plures reperiffe fanctos epifcopos & abbates, qui prefuerunt ecclefiis & mona- fteriis habentibus temporalia & civilia domi- nia. Exhozrent utique piz aures audire in du- bitationcm deduci, an licitum (it quod a tan- ta fanctorum multitudine per tanta curricula temporum pro 'licito habitum fuit, pradica- tum & obfervatum. : os - Quarto idem fic probo. Iilud indubie lici- aque Levite, & reliqui fideles, plus uulia tatis pofle conferre, fi hereditates & agros, quos vendehant, ecclefiis, quibus przfide- bant epilcopi, traderent; cp quod ex fum- ptibus eorum tam præfentibus quam fururis temporibus, plura & elegantiora poffent mi- niftrare fidelibus , communcm vitam ducenti bus, quam ex pretio ipforum; cceperunt predie & agros, qui vendere folebant, ma- tricibus ecclefüs tradere, & ex fumpribus &orum vivere, Ípfe vero res in ditione fin. gularum parochiarum , epifcoporum ( qti locum tenent Apoftolorum ) erani & fünt ufque adhuc, & futuris femper debenr effe temporibus; quibus epiftopi & fideles dif- penfatores eorum omnibus communi vita de- gere volentibus, miniílrare cuncta neceffaria debeat, prout melius poterunt, ut nemo in eis egens inveniatur; ipfe enim res fidelium obiationes appellantur, «ue Domino a fi. delibus offeruntur. Memoratis ergo augmen- tationibus ac cultibus in tantum, ecciefie, quibus epifcopi prefident, Domino admini- culante, creverunt , & tantis maxima pars carum abundat rebus, utnullus in eis com- munem vitam ducens , fit indigens;fed omnia » ne- 9? » » » " > » » » 5 v я » ’ * $$ » т » S » » » » "9 » 2? 

Strana 1145
ANNO CHRISTI 1933- 1145 „ fi aliquis exftiterit modernis aut futuris tem- .., poribus , .qui hec avellere nitatur, jam 4 dicta damnatione feratur. Hec Urbanus. Pinis autem ifte refertur ad cap. Attenden- dum, infra allegatum . Et de ilia damnatio- ne hic loquuntur decreta undecim conciliorum . Primum, fequendo ordinem, voluminis decre- ' forum in cap. Bene quidem Lxxxxvs. diftin- to 12. qu sf. cup, 39. €x dione: fecandum Martini Papæ, x1:. quæft. 1. Manifetæ, Tertium Antiocheni , ea cau(a, & quæftione epifcopus. Quartum Eugenii apud Romam, ea caufa, & quælt. Nulli epifçopo- rum. Quintum in oGCava fynodo univerfali , ea caufa, & quæftione; Apoftolicos . Et cap. Non licer. Sextum in concilio Leonis Pape Bea caufa, quzfl. s. * Fixum; 1V. ea caufa , & quaít, 2. Monemus . Septi- mum Urbani Pape, ea cuufa, & quaft, de lai- cis. Octayum Innocentii lli, de rebus non a- lienandis , Gum laicis. Nonum eoncilii Late- ranenfis de tefta. cap, Cum in offciis. Beci- mum Gregorii X. in. generali concilio Lugdu- nenfi, cap. Hoc confultifmo ; eodem titulo lib. vr. Ündecimum in concilio generali Vien- nenfi , Clementina prima , codem titulo . In omnibus iftis generalibus conciliis, pro con- fervandis , regendis, & in manu tenendis bo- nis temporalibus decreta funt facta, Quid tandem dicam , ut rnaterie concilio- tum generalium finem imponam ? Primum il- lud Nicenum concilium, in quo fymbolum fi-C generalium eonciliorum, & quaruordecim de- dei conditum fuit , quod in Miffa cantatur , poft dotationem ecclefie facium eft. Ex deinde omnia alia concilia, quorum decretis &ordi- nationibus regitur ecclefia catholica, &c quid- quid ordinationis ,; decoris & norme, &finali- ter quidquid boni habemus in Chriftiana. reli- gione, totum. pullulavit ab eo tempore, quo ecclefia dotata fuit. Nam eo tempore ante- quam per doctrinam beatifümi Silveftri Con- flantini ad fidem: converfus fuiffet, docenda- rum plebium facultas non erat; fed in varios errores eyat fciffa Chriflianitas, & omnia fere confüfà & perdita erant, prout Ifidorus dicit, ut fupra allegatum eft, & ex hifioriographis uniculque legenti palam eft. Utique ab ini-D» inico humani generis hac fuggeftio eft , qui vellet ecclefiam ad illum ftatum deducere , ut libere poffet Chriftianum populum laniare . Bene facit fabula de traQatu inter lupum © pallorem. Dixit lupus paftori: Quare vis ex-- pendere panes tuos ad. fuftinendum canes, qui nihil laborant, fed tota die dormiunt? Et dixit paítor: Ad defenfionem ovium , ne tu eas de- vores . Refpondit lupus: Et ego hoc facio pro- piercanes, quia mole(tum mihi eft quod illi non laborent, &tu eos pafcas, ideo cupio mihi de tuis ovibus paftum . Sed non des illis ad come- dendum, & ego non accipiam: laboremus om- nes ad querendum vicum . Dixiz paftor: Pla- cet mihi. Paftore non dante panem canibus , canes mortui fuerunt. Tunc lupus libere potnit invadere gregem. Ita diabolus vellet hoc fug- gerere, ut depauperata ecclefia non effent nifi clerici pauci, miferi Gc ignorantes . Superius eriam allegatis velim adducere de- creta aliorum conciliotum : que ct(i. generalia non -füerint, tamen ab ecclefia generaliter re- tipiuntur , & jus commune faciune , quia in corpore juris fun; claufa. Venire poterunt de- creta. Agathenfis concilii xix. queflione 1. E- pifcopi de rebus; a caufa , & quæltione zr. D£ CIVILI DOMINIO CLERICORUM, » neceflariaab epifcopo fuifque pereipiat; ideo 4 Statuimus , & cap. Si quis de clericis, Et tri- 1146 bus capp. fequentibus; ° item ex concilio Her- denfi, ca caufa, & queftione: Hec hujus pla- eiti ; © item ex. concilio Toletano quarto, ea caufa, & quzftione ; Etfi illi ; item ex con- Sem. n. cilio 3 Aurelianenfi ea caufa & quaftione ; Si esf», quis de clericis, & cap. fequenti; © item ex trib. feqq. ANNO CHRISTI 1433. concilio A- gathenfi ex : ; b Ibid fynode Áncyrana, ea caufa, & quæft. Si qua concilio de rebus , f item ex concilio Mediomatricis , llerdeef» e Ibidem ex | concilio An- 5. ex > =» x» = ea caufa, & quel. Precarig; item ex conci- c Ibidem lio 8 Africano, ea caufa, & quzíl. cap. Non § Thien habenti, & cap. Placuit; item ex VIil.con- ZF o cilio "Tolerano, ea caufa & quzít, h^ Sepe fit; i * cyrano , cap» z. | Quicumque; item ea concilio Hifpalenfi t5... el diomatrici Parifienfi 23. quæft. 8. cap. ! Secundum cano- cap ag nicam au@oritatem; item ex concilio Lugdu- 5, iio a. s = so. I. & i, item ex conc. apud * Silvane&um h Ibidem eo titulo ; Nulli liceat alienare rem. immobi- RA Ts lem ecclefie . Et fic ultra illorum undecim ae qu generalium conciliorum: per me prius allega- conciljo To. a. letano VIII. conciliorum , quas ego fic perfun&torie qua- * Ibidem m rendo collegi: utique multo plures me crede- lio Hifpaleafi. " cap. 24. ex ' . ratius quefiviffem, £t fic habeo pro me duos £e"? canones Apoflolorum., decreta Pii $t Urbani, m Ex conc. fuprz de re- bus ecclefiz cretà aliorum concilioram., quæ ab ecclefia die, . n ap. generaliter funt recepra . oncili In calce hujus pofitionis recolligere . volg Silvanetum . breviffhme duodecim doCtores: magne audori- hanc meam fententiam confirmabunt . Primus lit religiofifümus Profper: gui, ut fupram a- » poffideri , Gc. Secundus Gregorius M zenus magifler beati Hieronymi , concilium , » tari excludor, adftabo illi altari, de quo » David : Znitroiba ad altare Dei , &c. Et in- poterunt fugare? facultatibus defrandabunr? » Quibus? ineis? facilius aJas , quibus minime » fiafticis, hoc utique eff pro quo eff omnis » pugna, pro quo omne certamen, Mac ille. Nunc veniant quatuor principales doctores ecclefia; primo Ambrofius , qui ecclefr2 Me- xit: Àurem habet ecclefia , 6c. ur de facul. tatibus ecclefre in diverfos pios ufus pruden- dis, oftendit in libro de officiis; unde fumpta fat cap. in decretis, octogefima fexta diflin- dena item ex. concilio "Toletano X1. ea cauía, quaft. item ex concilio «eucitio, Me- g Ibidem ex | nenfi de rebus ecclelie non alienandis , " cap. feicano, cap. concilio To- 3. Cap. 2. eX torum ; habemus auctoritaies quaryordecim Ibidem qu. rem invenire, fi temporis opportunitate accu- 527,2" * concil. Pari- . . . Lugd f gai precefferunt Silveflrum , undecim decreta mra de re. noa alicnan- concilio apud tatis in lege Dei veraciffime fe findantes, gui gatum eft, dicit ; Expedit facultates e de perfecutoribus fuis.diccbat: Si hinc — al: fra, Numquid de celefti illa Jerufalem nos » indutus fnm , abfcindent . Si autem eccle- Ilabeat ergo ecclefia facultates. diolanenf præfidiis opulentæ præfuit , & di. ter & fagaciter adminifrandis, non efunden- étione, Non fatis, & 12. quæftione 2. Aurum Eecciefia habct. Et in libelio de obitu fratris, cílendit fc. patrimonium habere indivifum cum fratre. (uo Satyro, quod & competens fuiffe oftendit, cum ait: Et certe non erat pauper opibus fed pauper fpiritu. Beue probant pra- di&a cap. Convenior , vigefimo tertio , qua&- füone octava. . Huic fuccedat Hieronymus, qui in epiftola » ad Damafum Papam dicit: Clericos ilios con- » yenit ftipendiis ecclefie fuftentari , quibus » propria vel parentum minime fuffragautur. Jam fupra allegazum eft. Ft fic oftendit facul- tates 

Strana 1146
ANNO CHRISTI 1933- 1145 „ fi aliquis exftiterit modernis aut futuris tem- .., poribus , .qui hec avellere nitatur, jam 4 dicta damnatione feriatur. Hec Urbanus. Pinis autem ifte refertur ad cap. Attenden- dum, infra allegatum . Et de ilia damnatio- ne hic loquuntur decreta undecim conciliorum . Primum, fequendo ordinem, voluminis decre- ' forum in cap. Bene quidem Lxxxxvs. diftin- to 12. qu sf. cup, 39. €x dione: fecandum Martini Papæ, x1:. quæft. 1. Manifete, Tertium Anüocheni , ea cau(a, & quæftione epifcopus. Quartum Eugenii apud Romam, ea caufa, & quælt. Nulli epifçopo- rum. Quintum in oGCava fynodo univerfali , ea caufa, & quæftione; Apoftolicos . Et cap. Non licer. Sextum in concilio Leonis Pape Bea caufa, quzfl. s. * Fixum; 1V. ea caufa , & quaít, 2. Monemus . Septi- mum Urbani Pape, ea cuufa, & quaft, de lai- cis. Octayum Innocentii lli, de rebus non a- lienandis , Gum laicis. Nonum eoncilii Late- ranenfis de tefta. cap, Cum in offciis. Beci- mum Gregorii X. in. generali concilio Lugdu- nenfi, cap. Hoc confultifmo ; eodem titulo lib. vr. Ündecimum in concilio generali Vien- nenfi, Clementina prima , codem ticulo . In omnibus iflis generalibus conciliis, pro con- fervandis , regendis, & in manu tenendis bo- nis temporalibus decreta funt facta, Quid tandem dicam , ut rnaterie concilio- tum generalium finem imponam ? Primum il- lud Nicenum concilium, in quo fymbolum fi-C generalium eonciliorum, & quaruordecim de- dei conditum fuit , quod in Miffa cantatur , poft dotationem ecclefie facium eft. Ex deinde omnia alia concilia, quorum decretis &ordi- nationibus regitur ecclefia catholica, &c quid- quid ordinationis ,; decoris & norme, &finali- ter quidquid boni habemus in Chriftiana. reli- gione, totum. pullulavit ab eo tempore, quo ecclefia dotata fuit. Nam eo tempore ante- quam per doctrinam beatifümi Silveftri Con- flantini ad fidem: converfus fuiffet, docenda- rum plebium facultas non erat; fed in varios errores eyat fciffa Chriflianitas, & omnia fere confüfà & perdita erant, prout Ifidorus dicit, ut fupra allegatum eft, & ex hifioriographis uniculque legenti palam eft. Utique ab ini-D» inico humani generis hac fuggeftio eft , qui vellet ecclefiam ad illum ftatum deducere , ut libere poffet Chriftianum populum laniare . Bene facit fabula de traQatu inter lupum © pallorem. Dixit lupus paftori: Quare vis ex-- pendere panes tuos ad. fuftinendum canes, qui nihil laborant, fed tota die dormiunt? Et dixit paítor: Ad defenfionem ovium , ne tu eas de- vores . Refpondit lupus: Et ego hoc facio pro- piercanes, quia mole(tum mihi eft quod illi non laborent, &tu eos pafcas, ideo cupio mihi de tuis ovibus paftum . Sed non des illis ad come- dendum, & ego non accipiam: laboremus om- nes ad querendum vicum . Dixiz paftor: Pla- cet mihi. Paftore non dante panem canibus , canes mortui fuerunt. Tunc lupus libere potnit invadere gregem. Ita diabolus vellet hoc fug- gerere, ut depauperata ecclefia non effent nifi clerici pauci, miferi Gc ignorantes . Superius eriam allegatis velim adducere de- creta aliorum conciliotum : que ct(i. generalia non -füerint, tamen ab ecclefia generaliter re- tipiuntur , & jus commune faciune , quia in corpore juris fun; claufa. Venire poterunt de- creta. Agathenfis concilii xix. queflione 1. E- pifcopi de rebus; a caufa , & quæltione zr. D£ CIVILI DOMINIO CLERICORUM, » neceflariaab epifcopo fuifque pereipiat; ideo 4 Statuimus , & cap. Si quis de clericis, Et tri- 1146 bus capp. fequentibus; ° item ex concilio Her- denfi, ca caufa, & queftione: Hec hujus pla- eiti ; © item ex. concilio Toletano quarto, ea caufa, & quzftione ; Etfi illi ; item ex con- Sem. n. cilio 3 Aurelianenfi ea caufa & quaftione ; Si esf», quis de clericis, & cap. fequenti; © item ex trib. feqq. ANNO CHRISTI 1433. concilio A- gathenfi ex : ; b Ibid fynode Áncyrana, ea caufa, & quæft. Si qua concilio de rebus , f item ex concilio Mediomatricis , llerdeef» e Ibidem ex | concilio An- 5. ex > =» x» = ea caufa, & quel. Precarig; item ex conci- c Ibidem lio 8 Africano, ea caufa, & quzíl. cap. Non § Thien habenti, & cap. Placuit; item ex VIil.con- ZF o cilio "Tolerano, ea caufa & quzít, h^ Sepe fit; i * cyrano , cap» z. | Quicumque; item ea concilio Hifpalenfi t5... el diomatrici Parifienfi 23. quæft. 8. cap. ! Secundum cano- cap ag nicam au@oritatem; item ex concilio Lugdu- 5, iio a. s = so. I. & i, item ex conc. apud * Silvane&um h Ibidem eo titulo ; Nulli liceat alienare rem. immobi- RA Ts lem ecclefie . Et fic ultra illorum undecim ae qu generalium conciliorum: per me prius allega- conciljo To. a. letano VIII. conciliorum , quas ego fic perfun&torie qua- * Ibidem m rendo collegi: utique multo plures me crede- lio Hifpaleafi. " cap. 24. ex ' . ratius quefiviffem, £t fic habeo pro me duos £e"? canones Apoflolorum., decreta Pii $t Urbani, m Ex conc. fuprz de re- bus ecclefiz cretà aliorum concilioram., quæ ab ecclefia die, . n ap. generaliter funt recepra . oncili In calce hujus pofitionis recolligere . volg Silvanetum . breviffhme duodecim doCtores: magne audori- hanc meam fententiam confirmabunt . Primus lit religiofifümus Profper: gui, ut fupram a- » poffideri , Gc. Secundus Gregorius M zenus magifler beati Hieronymi , concilium , » tari excludor, adftabo illi altari, de quo » David : Znitroiba ad altare Dei , &c. Et in- poterunt fugare? facultatibus defrandabunr? » Quibus? ineis? facilius aJas , quibus minime » fiafticis, hoc utique eff pro quo eff omnis » pugna, pro quo omne certamen, Mac ille. Nunc veniant quatuor principales doctores ecclefia; primo Ambrofius , qui ecclefr2 Me- xit: Àurem habet ecclefia , 6c. ur de facul. tatibus ecclefre in diverfos pios ufus pruden- dis, oftendit in libro de officiis; unde fumpta fat cap. in decretis, octogefima fexta diflin- dena item ex. concilio "Toletano X1. ea cauía, quaft. item ex concilio «eucitio, Me- g Ibidem ex | nenfi de rebus ecclelie non alienandis , " cap. feicano, cap. concilio To- 3. Cap. 2. eX torum ; habemus auctoritaies quaryordecim Ibidem qu. rem invenire, fi temporis opportunitate accu- nod ex concil. Pari- . . . Lugd f gai precefferunt Silveflrum , undecim decreta mra de re. noa alicnan- concilio apud tatis in lege Dei veraciffime fe findantes, gui gatum eft, dicit ; Expedit facultates e de perfecutoribus fuis.diccbat: Si hinc — al: fra, Numquid de celefti illa Jerufalem nos » indutus fnm , abfcindent . Si autem eccle- Ilabeat ergo ecclefia facultates. diolanenf præfidiis opulentæ præfuit , & di. ter & fagaciter adminifrandis, non efunden- étione, Non fatis, & 12. quæftione 2. Aurum Eecciefia habct. Et in libelio de obitu fratris, cílendit fc. patrimonium habere indivifum cum fratre. (uo Satyro, quod & competens fuiffe oftendit, cum ait: Et certe non erat pauper opibus fed pauper fpiritu. Beue probant pra- di&a cap. Convenior , vigefimo tertio , qua&- füone octava. . Huic fuccedat Hieronymus, qui in epiftola » ad Damafum Papam dicit: Clericos ilios con- » yenit ftipendiis ecclefie fuftentari , quibus » propria vel parentum minime fuffragautur. Jam fupra allegazum eft. Ft fic oftendit facul- tates 

Strana 1147
1147 ORATIO jOANNIS DE POLEMAR 1£48. —— tates. habere, & rlericos poffe proprium pof-À nil apertius dici poteft; cum” dicat ecclefiam tro , quam 2 me plura dicta hoc-probantia indu&a funt, fed etiam deledłat me hoc unum addere ex homniliz fexta faper Joannem ,'ubi multa ad-hoc pertinentia , fed partem hre- vem accipio , hac videlicet verba : Columba . ecclefia eíl. , quid clamas?.non devoravi- » mus villas, colimba illas habet. Qugratur » que fit columba , & ipfa habeat. Nam » noflis , fratres mei quia ville ifle non » funt Angoftini: & f£. vos non noftis, & pu- . tatis me gaudere in poffeífhone villarum , » Deus novit. non in perfona propria, fed per feculares mie niffros faciet exercere . Poffem Gv plures do- ores etiam aliegare, fed duodenarius atmó- rus mihi placuit facro Apoftolorum ccliegie confecratus . ' Cum igitur ex premiffs foie clarius inno- teícat, clericos qui ad hoc votum fe non ad- frinxerunt, licite propria patrimonia poílide- fe , & ecclefiam poffe habere bona -mobilia , & immobilia, privata dominia, &civilia; quo- modo pet fzculare brachium , five per laicos, 1 viris ecelefizflicis noífunr auferri , etiamfi Claudat hunc quaternarium numerum fanctif- B füerint delinquentes ? Talis fiquidem affertio fimus Gregorius Papa , qui ecclefie Romane prefuit, civitates & ampliffima dominia obti- nenti, cujus amplifüimum patrimonium quam folicite prudenterque rexerit; in regiftro ejus inferte epiftole manifeftant. Nurńc Petrum ad regendam Siciliam mittit, nunc fcribit ut a co- lonis cenfus non exigatur antequam potuerint fru&us vendere. Nunc de preparandis navibus & frumentis ad Urbem de infula Sicilie tranf- ferendis curem gerit , ne ig Urbe tritici fiar cariflia. N&nc etiam principi militie defen denii patrimonium ecclefie a tyrannis , ex- bortatorias literas mittit. Et aiia plura hujut- modi ex ipfo colliguntur zegiftre ; que diffe- praxi & do&Grinze Chrifli manifefte | contradi- cit. Numquid tempore Chrifi , erant peffimi facerderes , vitiis & fceleribus involuti , habi- tualiter delinquentes, nt domum Dei facerent . fpeluncam latronum, & ex parte diabolo eos effe , & opera patris eorum facere Chriftus. affereret ? Poffanr vix effe mequiores facerdo- tes , magis Íceleraii atque facrilegi his qui in mortem unigenii Dei Filii confpirarunt : non tamen eis quamdiu eorum duravit facer. dotium , aut emolumenta, aur honerem , aut obedientiam a populo (uübtrehi Chriftus сов fuluit: noe utique , imo eis preflari & exhi- beri mandavit. Ünde cum mundaffet lepro- rere longum effet. Sed he folicitudines atque C fum , ait illi: ade, offende te facerdotibus , cure eum non impediebant, quo minus pre- & offer munus. Matthei vrri. Luce.v. Etite- dicationi verbi inflaret, pront homilie que le; rum decem leprofis ab eo mundatis dixit : guntur oflendunr, &íacrarum fcripturarüm ex- pofiüonibus & ftudiis. incumberet , moralium hoc probant volumina, & fcripta fuper Fze- » chiclem ; Cum tamen pene, inqüit;' obfi- » dio Urbi & barbaricus enfis civium: tum » Cervicibus ímmineret; quod ex ipfius libri ferie colligitur evidenter, Habemus fex. Veniat nunc venerandae me- woriz nośter Hifpanus Iidorus , cujus, dictum ex rertio libro de fummo bono jam, fuperius eft infertum > nec illud repero, nec alium ad- do brevitatis amator, Ocavo loco faccedat ille devotiffimus cru-D ;, cis Chrifü contemplator Bonaventura , fuper quarto fententiarum , diflinCctione .xxrv. que- fione x..articulo 1v. ubi laic hanc materiam profequitur . Nonus erit doctor fancius in diverfis lo- cis , fed fignanter fecunda fecunde , quaflio- ne CLXXXV. ari. vlI. & vii. & in fumma con- tra Gentiles, Jibro rrr. cap. Oxxxt. Decimo venit Nicolaus de Lyra, quem fu- per expoiitione trium prophetiarum fuperius jam audifis: quam aperte declarat henc fub- limationem ccclefie in gloris & potentia tem- porali , tamquam ex divina ordinatione- pro- , cedentem, a prophetis David & ifaia pronun- tiatam fuifie. Undecimum locum teneat venerabilis Gratia- nus, qui in $. Ecce xxr11. queftione vr11.fic ». inquit: Porro alii funt, ( loquitur de epi- » fcopis) , qui predia, villas, caftella, &ci- » vitates poffident , ex quibus Cefari debent » tributa, nifi imperiali benignitate immunita- » iem hujufmodi promeruerint. Е, Ite , ofiendite vos facerdotibus . Rece honoreń & emolumentum non auferri , fed exhiberi precepit. Denuo cum , ficut. dicit Chryfofto- mus , & recitat Thomas ingloffa continua, fa- cerdotum incorrigibilem conditionem oftendif. fet in éapite przcédenti; de ipforum tameu obedientia generalem protulit fententiam, di- cens: Super cathedram Moyfi federunt Scribe ©, Pharifaż . Omnia quacumgue dixerint vobis, fere wate, & facite . Matthei xx1vx>, Unde mattyr beatiffimus Cyprianus fic inquit, dicens: Dos minus nofter Jefus Chriftus rex & judex, & Deus nofter, ufque ad Pafüonis diem fer- » vavit hónorem Ponrüficibus & facerdotibus: > quamyis illi nec timorem Dei , nec agni- » tionem Chrifti fervaffent. Nam cum lepro- » fum :mundaffer, dixit illi: Vade, d' often- » de te. facerdotibus, €^ offer donum : humili >, tate cea, qua nos quoquc humiles eífe dó- ., €uit, facerdotem adhuc appellabat , quem » fiebat effe facrilegum. Item idem Cypria- » nus, cum de nequitia epifcoporum fui tem- » poris queftus effot, dicens * Epifcopi pluriz » mi; quos & hortamento-oportet effe ceteris » & exeraplo, divina procuratione contempta, » Pprocurationes rerum fecularium fieri, dereli- » Ca cathedra, plebe deferta, per alienas pro- vincias oberrantes ; negotiationis quzítuofe , nundinas aucupari , efurientibus in ecclefia » fratribus non fübvenire, habere argentum lar- „ giter velle; fundos infidiofos fraudibus rape- + Te, ufüris multiplicibus fenus augere. Wihi- lominus talium contemptorem revocat, hoftem altaris, facrificio Chrifti rebellem , perfide per- fdum, pro religione facrilegum , filium im- ANNO fidere. civilia dominia habere poffe, jua , reditus, само, CHRISTI pe Augufiino autem tam 2 magiiro Pe- & urilitaces ; jurifdiotřones tamen prelatus ass. Claudat numerum duodenarium Hugo me- pium, fratrem inimicum, prout hec ponit Au- morandus , quem ad hunc locum propterea guftinus in De baptifmo contra Donatiflas . Cz- refervavi , quia mapifter Peirus illius dictum, terum nonnę tales Apoflolics ferit fenrentia , non tamen mihi incogaitum , contulit ; quo dicens: Quises tu, qni feroum judicas alienum fer- Hugo de €. Viflore fu. perius 2b ad- verfzrio cita- Sus, 

Strana 1148
1147 ORATIO jOANNIS DE POLEMAR 1£48. —— tates. habere, & rlericos poffe proprium pof-À nil apertius dici poteft; cum” dicat ecclefiam tro , quam 2 me plura dicta hoc-probantia indu&a funt, fed etiam deledłat me hoc unum addere ex homniliz fexta faper Joannem ,'ubi multa ad-hoc pertinentia , fed partem hre- vem accipio , hac videlicet verba : Columba . ecclefia eíl. , quid clamas?.non devoravi- » mus villas, colimba illas habet. Qugratur » que fit columba , & ipfa habeat. Nam » noflis , fratres mei quia ville ifle non » funt Angoftini: & f£. vos non noftis, & pu- . tatis me gaudere in poffeífhone villarum , » Deus novit. non in perfona propria, fed per feculares mie niffros faciet exercere . Poffem Gv plures do- ores etiam aliegare, fed duodenarius atmó- rus mihi placuit facro Apoftolorum ccliegie confecratus . ' Cum igitur ex premiffs foie clarius inno- teícat, clericos qui ad hoc votum fe non ad- frinxerunt, licite propria patrimonia poílide- fe , & ecclefiam poffe habere bona -mobilia , & immobilia, privata dominia, &civilia; quo- modo pet fzculare brachium , five per laicos, 1 viris ecelefizflicis noífunr auferri , etiamfi Claudat hunc quaternarium numerum fanctif- B füerint delinquentes ? Talis fiquidem affertio fimus Gregorius Papa , qui ecclefie Romane prefuit, civitates & ampliffima dominia obti- nenti, cujus amplifüimum patrimonium quam folicite prudenterque rexerit; in regiftro ejus inferte epiftole manifeftant. Nurńc Petrum ad regendam Siciliam mittit, nunc fcribit ut a co- lonis cenfus non exigatur antequam potuerint fru&us vendere. Nunc de preparandis navibus & frumentis ad Urbem de infula Sicilie tranf- ferendis curem gerit , ne ig Urbe tritici fiar cariflia. N&nc etiam principi militie defen denii patrimonium ecclefie a tyrannis , ex- bortatorias literas mittit. Et aiia plura hujut- modi ex ipfo colliguntur zegiftre ; que diffe- praxi & do&Grinze Chrifli manifefte | contradi- cit. Numquid tempore Chrifi , erant peffimi facerderes , vitiis & fceleribus involuti , habi- tualiter delinquentes, nt domum Dei facerent . fpeluncam latronum, & ex parte diabolo eos effe , & opera patris eorum facere Chriftus. affereret ? Poffanr vix effe mequiores facerdo- tes , magis Íceleraii atque facrilegi his qui in mortem unigenii Dei Filii confpirarunt : non tamen eis quamdiu eorum duravit facer. dotium , aut emolumenta, aur honerem , aut obedientiam a populo (uübtrehi Chriftus сов fuluit: noe utique , imo eis preflari & exhi- beri mandavit. Ünde cum mundaffet lepro- rere longum effet. Sed he folicitudines atque C fum , ait illi: ade, offende te facerdotibus , cure eum non impediebant, quo minus pre- & offer munus. Matthei vrri. Luce.v. Etite- dicationi verbi inflaret, pront homilie que le; rum decem leprofis ab eo mundatis dixit : guntur oflendunr, &íacrarum fcripturarüm ex- pofiüonibus & ftudiis. incumberet , moralium hoc probant volumina, & fcripta fuper Fze- » chiclem ; Cum tamen pene, inqüit;' obfi- » dio Urbi & barbaricus enfis civium: tum » Cervicibus ímmineret; quod ex ipfius libri ferie colligitur evidenter, Habemus fex. Veniat nunc venerandae me- woriz nośter Hifpanus Iidorus , cujus, dictum ex rertio libro de fummo bono jam, fuperius eft infertum > nec illud repero, nec alium ad- do brevitatis amator, Ocavo loco faccedat ille devotiffimus cru-D ;, cis Chrifü contemplator Bonaventura , fuper quarto fententiarum , diflinCctione .xxrv. que- fione x..articulo 1v. ubi laic hanc materiam profequitur . Nonus erit doctor fancius in diverfis lo- cis , fed fignanter fecunda fecunde , quaflio- ne CLXXXV. ari. vlI. & vii. & in fumma con- tra Gentiles, Jibro rrr. cap. Oxxxt. Decimo venit Nicolaus de Lyra, quem fu- per expoiitione trium prophetiarum fuperius jam audifis: quam aperte declarat henc fub- limationem ccclefie in gloris & potentia tem- porali , tamquam ex divina ordinatione- pro- , cedentem, a prophetis David & ifaia pronun- tiatam fuifie. Undecimum locum teneat venerabilis Gratia- nus, qui in $. Ecce xxr11. queftione vr11.fic ». inquit: Porro alii funt, ( loquitur de epi- » fcopis) , qui predia, villas, caftella, &ci- » vitates poffident , ex quibus Cefari debent » tributa, nifi imperiali benignitate immunita- » iem hujufmodi promeruerint. Е, Ite , ofiendite vos facerdotibus . Rece honoreń & emolumentum non auferri , fed exhiberi precepit. Denuo cum , ficut. dicit Chryfofto- mus , & recitat Thomas ingloffa continua, fa- cerdotum incorrigibilem conditionem oftendif. fet in éapite przcédenti; de ipforum tameu obedientia generalem protulit fententiam, di- cens: Super cathedram Moyfi federunt Scribe ©, Pharifaż . Omnia quacumgue dixerint vobis, fere wate, & facite . Matthei xx1vx>, Unde mattyr beatiffimus Cyprianus fic inquit, dicens: Dos minus nofter Jefus Chriftus rex & judex, & Deus nofter, ufque ad Pafüonis diem fer- » vavit hónorem Ponrüficibus & facerdotibus: > quamyis illi nec timorem Dei , nec agni- » tionem Chrifti fervaffent. Nam cum lepro- » fum :mundaffer, dixit illi: Vade, d' often- » de te. facerdotibus, €^ offer donum : humili >, tate cea, qua nos quoquc humiles eífe dó- ., €uit, facerdotem adhuc appellabat , quem » fiebat effe facrilegum. Item idem Cypria- » nus, cum de nequitia epifcoporum fui tem- » poris queftus effot, dicens * Epifcopi pluriz » mi; quos & hortamento-oportet effe ceteris » & exeraplo, divina procuratione contempta, » Pprocurationes rerum fecularium fieri, dereli- » Ca cathedra, plebe deferta, per alienas pro- vincias oberrantes ; negotiationis quzítuofe , nundinas aucupari , efurientibus in ecclefia » fratribus non fübvenire, habere argentum lar- „ giter velle; fundos infidiofos fraudibus rape- + Te, ufüris multiplicibus fenus augere. Wihi- lominus talium contemptorem revocat, hoftem altaris, facrificio Chrifti rebellem , perfide per- fdum, pro religione facrilegum , filium im- ANNO fidere. civilia dominia habere poffe, jua , reditus, само, CHRISTI pe Augufiino autem tam 2 magiiro Pe- & urilitaces ; jurifdiotřones tamen prelatus ass. Claudat numerum duodenarium Hugo me- pium, fratrem inimicum, prout hec ponit Au- morandus , quem ad hunc locum propterea guftinus in De baptifmo contra Donatiflas . Cz- refervavi , quia mapifter Peirus illius dictum, terum nonnę tales Apoflolics ferit fenrentia , non tamen mihi incogaitum , contulit ; quo dicens: Quises tu, qni feroum judicas alienum fer- Hugo de €. Viflore fu. perius 2b ad- verfzrio cita- Sus, 

Strana 1149
1149 DE CIVILI DOMINIO, CLERICORUM. 11506 M fervus. domino fuo fiat aut cadit ; ad. Romanos À damnatione. gravius puniantur. Cum enim теб ANNO CHRISTI 1433: Tnvafores bonorum Ec- 14. Clerici fervi Domini Dei fnnt, lares nil juris aut poteflatis in eos habent. Exftant do hoc tam legum, quam canonum fanétiones. In Parifien& concilio: Nullus jn- dicum clcericam , aut etiam juniores ecclefie , per fe diftringere aut condemnare prefumat. Erin multis aliis juribus tam canonicis, quam Civilibus , que cum fint пошта , inierere pretermiro ., optimiíque rationibus pridem magifter Ægidivs hoc fundarit , Ergo etiamfi facinorofi fiat clerici, a laicis puniri non pof- funt. Qui enim in facinorofum animadverte » non habens in eum jurifditionem graviffime peccet: unde Augufünus in De civitate Dei, & habetur xx1ri.quazflione viri.Quicumque B,, percutit malos in eo quod mali funt, & habet caufam -interfedtionis , miniller Dei ef: qui vero fine aliqua. publica admini- firatione maleficum , furem , facrilegum , adulterum , & perjurum , vel quemlibet criminofum interfecerit , aut rrucidaverit , vel membris debilitaverit , velut homicida judicabitur , & ranto acrius , quanto non fibi a Deo conceffam poteftatem | abufive ufuürpare non timuit. Nota hzc ultima ver- ba: Gravem quidem Deo facit offenfam , X regalia & præeminentiam damnabiliter ufurpat , qui non habens ad hoc commif- fum fibi a Deo officium, aliena peccata pu- nirc prafumit. Hoc ipfum effe contra legem Dei ex fcri- ptura facra volo alio teflimonio confirmare . Scriptum e(t Iizech. xxx111, ecclefiafticorum przlatorum officium fub fpeculatoris nomine, quia debent populis peccatorum pericula nnn tiare . Ec fequitur : Quod fe non muniiauerit a iG inde aliquis mortuus fuerit, dicit Dominus , fanguinem ejus de monu fpeculatoris requiram . E fequitur : non populus terra, fed ego. Nos ta verba, non populus, fed ego, &c. 1deo Grè- gorius xxv. Moralium cap. xx1. Quia rectores habent judicem fuum , magma cautela fubdi- torum eít, non temere judicare vitam. regen: tium . Neque enim fruftra per femetiplum Do- 2 2” „ 2 „ vw 1: p” ” 2» s 2 93 25 2 minus zs nummulariorum effudit , & cathe-D dras vendentivm columbas everüt : nimirum fgnificens, quia per magiftros quidem judicat vitam plcbium, fcd per femcetipfum facta exa- minat magiflrorum , Nonnullis videtur in ifto Joanne Wicleff, hujus affertiovis principe, intueri alterum Si- monem Benjaraitam, qui cum defideriam fuz cupiditatis in Jerufalem non potuiffer implere, per mcdium Apollonii apud regem agere fla- tüjt , ut rempli rhefaurum arriperet ; prout fcribitur rx. Machabaeorum , capite iir. Sic ile, quia , ut dicitur , epifcopatum Vigornien- fem non obtinuit, & alia fue volun;atis de- fideria non valuit adimplere, contra fpolia & the(auros templi, principum & fecularium ho-E,, minum ftuduit animos incitarc. Scd quid He- elefisfticoram Jigdoro ad hanc exfequendam nequitiam trans- puniuntur , miffo contigerit , ut opinor, omnes noftis: qui- libet in templo proftratus fuerit , gravitergue percuffus, ut in fella geítatoria ductus fit mu- rus, & de omni falute defperatus. Cum hoc autem Heliodoro divina clementia mifcricordi- ter actum eft, ut hic corriperetur, ne in alio Ízculo damnationem habere, Non fic cum omnibus agitur, fed interdum Deus permit tit fuas eis explere malitias ; quo in gtęgna QM » & fæcu- que templo Dei offeruntur , moriantur. mnn- do, pront lex Dei habet Levitici ultimo; & | effcjantur fancta fanctorurs , ut ibidem: quo- niam Domini Dei funt, cujus procuratores ec- clefiaffici funt, ut fupra dictum eft: propter culpas procuratorum. res Domini nfarpare ratio nulla confentit , fed cum alienæ rci ufurpatio furtum fit, & contra preceptum Dei in deca- ANNO CHRISTI 1433. Levin 27, logo dicentis „ Non furtum facies , res eccle- fie ufurpare facrilegium eft. Auguftinus fuper » Joannis XLL Eccc fur cft Judas, & ne con- temnas , fur íacrilegus , non. qualifcumque fur ; łoculorum , fed Dominicorum ; locu- lorum » fed facrorum . $i crimina difcer- nuntur in foro qualifcumque furti & pecu- laus, peculatus enim dicitur furtum de re- publica, & non. fic judicatur furtum rei pri- vate quomodo publice : quanto vehemen- tius* judicandus eft fur facrilegus, qui aufus fuerit undecumque tollere, ‘hoc eft, de ec clefia tollere , quia qui aliquid de ecclefia furarur Jude perdito comparatur ? Unde Pius Papa, qui fuit anno Domini * CLIII. fic inquit : Prædia divinis ufibus tradita qui- dam humanis applicant uibus, & Deo no- flro, cui tradita funt, fübrrahunt , & fibi appropriant . Quapropter ab. omnibus illius , ufürpationis contumelia depellenda eft , ne predia ufibus ezleftium fecrerorum dicata 28 9 2 13 2 „ э » „ >. E » 3 2 „ » G quibufdam irruentibus vexentur. Quod fi quis prefampferit , ut facrilegus judicciuz, Undc Urbanus Papa, qui ante Silveftrum fuit, fic füo decreto loquitur , xvii. quæftione rv, AÁttendendum eff nobis omnibu$, ne pre- dia.ufibns fecretorum cæleflinm dedicata , a quibufdam irruentibus vexentur . Quod 5 quis fecerit , poft debite ultionis acrimo- niàm , qua erga facrilegos jure promenda eft, perpetua damnetur infamia. Er hoc idem patet per multos canones, ea caufa , & quæftione . ltem ex decreto Symmachi Pape, xir. quæflione 11. Indigne quidem ad altare Dei properare permitti- » tur; qui res ecclefiafácas audet invadere , , ant injufte poffidere , ant injufte & iniqua detentione in eis perdurare. Et infra: Val de enim iniquum eft, & ingens facrile- gium, ut quecumque vei pro remedio pec- catorum , vel pro falute animarum , aut requie fuorum unufquifque vencrabili eccle- fiz contulerit , aut certe reliquerit , ab his quibus maxime fervare convenit , id eft, Chriftianis & Deum timentibus homini- bus , & fuper omnia a principibus, d primis regionum , in aliud transferri vel сопуетй permittatur . Propterea qui hec non providerit, & aliter quarum {criptum eft , predia ecclefie tradita peuerit , vel acceperit , aut poflederit , nifi fe cito cor- rexerit , quo iratus Deus animas ‘percu- tit , anathemate reriatur , Gc. Sunt & a- lia capitula plurz , que gratia brevitatis omitto . Sed adverfus hoc forfitan diabolica tentatio fuggeret: floc verum , cum facerdotes bene ipfis rebus ecclefie utebantur; fecus , ubi ex ipfis rebus ecclefiaíticis male vivunt. Quod jam fuperius aperte confutatum eft. Sed adhuc libet duo di&a bear Auguftini adverfus hanc tenta- tionem disbolicam allegare, qui fic in homilia inquit, xiv. quefllone v. Forte aliquis hoc fe- „ cum „ M» ?» s „ 39 » 2 » 2 » » 2 » 3 22 25 T" n » ?» 3% Aug. traft. 59, iż Joan» Pius epi. 1 17. que(t. 4 cap, ia.’ Aug- lib. se. homilisrum homil 7. 

Strana 1150
1149 DE CIVILI DOMINIO, CLERICORUM. 11506 M fervus. domino fuo fiat aut cadit ; ad. Romanos À damnatione. gravius puniantur. Cum enim теб ANNO CHRISTI 1433: Tnvafores bonorum Ec- 14. Clerici fervi Domini Dei fnnt, lares nil juris aut poteflatis in eos habent. Exftant do hoc tam legum, quam canonum fanétiones. In Parifien& concilio: Nullus jn- dicum clcericam , aut etiam juniores ecclefie , per fe diftringere aut condemnare prefumat. Erin multis aliis juribus tam canonicis, quam Civilibus , que cum fint пошта , inierere pretermiro ., optimiíque rationibus pridem magifter Ægidivs hoc fundarit , Ergo etiamfi facinorofi fiat clerici, a laicis puniri non pof- funt. Qui enim in facinorofum animadverte » non habens in eum jurifditionem graviffime peccet: unde Augufünus in De civitate Dei, & habetur xx1ri.quazflione viri.Quicumque B,, percutit malos in eo quod mali funt, & habet caufam -interfedtionis , miniller Dei ef: qui vero fine aliqua. publica admini- firatione maleficum , furem , facrilegum , adulterum , & perjurum , vel quemlibet criminofum interfecerit , aut rrucidaverit , vel membris debilitaverit , velut homicida judicabitur , & ranto acrius , quanto non fibi a Deo conceffam poteftatem | abufive ufuürpare non timuit. Nota hzc ultima ver- ba: Gravem quidem Deo facit offenfam , X regalia & præeminentiam damnabiliter ufurpat , qui non habens ad hoc commif- fum fibi a Deo officium, aliena peccata pu- nirc prafumit. Hoc ipfum effe contra legem Dei ex fcri- ptura facra volo alio teflimonio confirmare . Scriptum e(t Iizech. xxx111, ecclefiafticorum przlatorum officium fub fpeculatoris nomine, quia debent populis peccatorum pericula nnn tiare . Ec fequitur : Quod fe non muniiauerit a iG inde aliquis mortuus fuerit, dicit Dominus , fanguinem ejus de monu fpeculatoris requiram . E fequitur : non populus terra, fed ego. Nos ta verba, non populus, fed ego, &c. 1deo Grè- gorius xxv. Moralium cap. xx1. Quia rectores habent judicem fuum , magma cautela fubdi- torum eít, non temere judicare vitam. regen: tium . Neque enim fruftra per femetiplum Do- 2 2” „ 2 „ vw 1: p” ” 2» s 2 93 25 2 minus zs nummulariorum effudit , & cathe-D dras vendentivm columbas everüt : nimirum fgnificens, quia per magiftros quidem judicat vitam plcbium, fcd per femcetipfum facta exa- minat magiflrorum , Nonnullis videtur in ifto Joanne Wicleff, hujus affertiovis principe, intueri alterum Si- monem Benjaraitam, qui cum defideriam fuz cupiditatis in Jerufalem non potuiffer implere, per mcdium Apollonii apud regem agere fla- tüjt , ut rempli rhefaurum arriperet ; prout fcribitur rx. Machabaeorum , capite iir. Sic ile, quia , ut dicitur , epifcopatum Vigornien- fem non obtinuit, & alia fue volun;atis de- fideria non valuit adimplere, contra fpolia & the(auros templi, principum & fecularium ho-E,, minum ftuduit animos incitarc. Scd quid He- elefisfticoram Jigdoro ad hanc exfequendam nequitiam trans- puniuntur , miffo contigerit , ut opinor, omnes noftis: qui- libet in templo proftratus fuerit , gravitergue percuffus, ut in fella geítatoria ductus fit mu- rus, & de omni falute defperatus. Cum hoc autem Heliodoro divina clementia mifcricordi- ter actum eft, ut hic corriperetur, ne in alio Ízculo damnationem habere, Non fic cum omnibus agitur, fed interdum Deus permit tit fuas eis explere malitias ; quo in gtęgna QM » & fæcu- que templo Dei offeruntur , moriantur. mnn- do, pront lex Dei habet Levitici ultimo; & | effcjantur fancta fanctorurs , ut ibidem: quo- niam Domini Dei funt, cujus procuratores ec- clefiaffici funt, ut fupra dictum eft: propter culpas procuratorum. res Domini nfarpare ratio nulla confentit , fed cum alienæ rci ufurpatio furtum fit, & contra preceptum Dei in deca- ANNO CHRISTI 1433. Levin 27, logo dicentis „ Non furtum facies , res eccle- fie ufurpare facrilegium eft. Auguftinus fuper » Joannis XLL Eccc fur cft Judas, & ne con- temnas , fur íacrilegus , non. qualifcumque fur ; łoculorum , fed Dominicorum ; locu- lorum » fed facrorum . $i crimina difcer- nuntur in foro qualifcumque furti & pecu- laus, peculatus enim dicitur furtum de re- publica, & non. fic judicatur furtum rei pri- vate quomodo publice : quanto vehemen- tius* judicandus eft fur facrilegus, qui aufus fuerit undecumque tollere, ‘hoc eft, de ec clefia tollere , quia qui aliquid de ecclefia furarur Jude perdito comparatur ? Unde Pius Papa, qui fuit anno Domini * CLIII. fic inquit : Prædia divinis ufibus tradita qui- dam humanis applicant uibus, & Deo no- flro, cui tradita funt, fübrrahunt , & fibi appropriant . Quapropter ab. omnibus illius , ufürpationis contumelia depellenda eft , ne predia ufibus ezleftium fecrerorum dicata 28 9 2 13 2 „ э » „ >. E » 3 2 „ » G quibufdam irruentibus vexentur. Quod fi quis prefampferit , ut facrilegus judicciuz, Undc Urbanus Papa, qui ante Silveftrum fuit, fic füo decreto loquitur , xvii. quæftione rv, AÁttendendum eff nobis omnibu$, ne pre- dia.ufibns fecretorum cæleflinm dedicata , a quibufdam irruentibus vexentur . Quod 5 quis fecerit , poft debite ultionis acrimo- niàm , qua erga facrilegos jure promenda eft, perpetua damnetur infamia. Er hoc idem patet per multos canones, ea caufa , & queflione . ltem ex decreto Symmachi Pape, xir. quæflione 11. Indigne quidem ad altare Dei properare permitti- » tur; qui res ecclefiafácas audet invadere , , ant injufte poffidere , ant injufte & iniqua detentione in eis perdurare. Et infra: Val de enim iniquum eft, & ingens facrile- gium, ut quecumque vei pro remedio pec- catorum , vel pro falute animarum , aut requie fuorum unufquifque vencrabili eccle- fiz contulerit , aut certe reliquerit , ab his quibus maxime fervare convenit , id eft, Chriftianis & Deum timentibus homini- bus , & fuper omnia a principibus, d primis regionum , in aliud transferri vel сопуетй permittatur . Propterea qui hec non providerit, & aliter quarum {criptum eft , predia ecclefie tradita peuerit , vel acceperit , aut poflederit , nifi fe cito cor- rexerit , quo iratus Deus animas ‘percu- tit , anathemate reriatur , Gc. Sunt & a- lia capitula plurz , que gratia brevitatis omitto . Sed adverfus hoc forfitan diabolica tentatio fuggeret: floc verum , cum facerdotes bene ipfis rebus ecclefie utebantur; fecus , ubi ex ipfis rebus ecclefiaíticis male vivunt. Quod jam fuperius aperte confutatum eft. Sed adhuc libet duo di&a bear Auguftini adverfus hanc tenta- tionem disbolicam allegare, qui fic in homilia inquit, xiv. quefllone v. Forte aliquis hoc fe- „ cum „ M» ?» s „ 39 » 2 » 2 » » 2 » 3 22 25 T" n » ?» 3% Aug. traft. 59, iż Joan» Pius epi. 1 17. que(t. 4 cap, ia.’ Aug- lib. se. homilisrum homil 7. 

Strana 1151
d . ANNO CHRISTY 1433. Aagult, de bono conju- gii. 4. quzft, ‘ 5 cap. Gr » 115I cum cogitat, » divites, avari , cupidi: non habebo pecca- > tum, fi fuum ilis abftulero, & paüperibus » dedero : inde enira illi nihil boni agunt; Mercedem habere potero, fi ego eleemofy- mas dedero. Sed hujufmodi cogitatio diabo- li calliditate fuggeritur . Nam etiamfi to- tum tribuat pauperibus , quod: abftulerit ; addit potius peccaum, quam minuit . Et idem Augufinus ca caufa & quæftione: Ne- que cnim f agris inique ac perperam in- vafis ita quifque utatur, ut cx eorum fru- &ibus largas eleemofynas faciat, ideo rapi- nam juftificet : nequc fi alius ruri paterno 93 . . vel jufte' quafito avarus inoumbat , idco cul- 35 » - . ; ; mus falus eft: nectyrannice factionis per- verfitas laudabilis erat , fi regia clementia tyrannos fuübditos tractet, mec vituperalis ordo regiæ poteflatis, (| vex crudelirate гу- rannica feviat. Aliud eft namque injufta poteftate jufte velle uti, aliud eft jufta po- teflate injuffe velie-uri. Propellenda eft' uti- que talis affertjo, quod propter clericorum vitia licitum laicis fir ad Chri(li patrimo- nium manus apponere , Et facile poflet prebere -aditum ad mile afferendum de re- Bibus , principibus , & alis dominis tem- poralibus. Nec defuere qui hoe fimili mo- do afferere jam prafumpferint : guod elle ” » 2 25 22 m » » 9» 25 $9 by £2 » » vetfionis tottus humane politis cundis in- + telle@u vigentibus palam eft. Obfecro igi- ког quemliber fidclem ; dicens verba Eccletia- fici vigefimo oQtavo « Sepi aufes tuas & moli audire linyuam nequam , & óri iyo facito offtum € feras auribus tuis. E Hoc unum in fine aQus hujus notandum de- erevi, quod per omnes ætates mundi femper in populo Dci, nifi perfecotione divine le- gis inflante , facerdotes in inagna reverentia & honore fuerunt , & bonorum opulentia. Tempore fiquidem legis nature primogeni- ti, qui & facerdotes erant , in honore & hereditate praerogativam pre cereris habe- ORATIO JOANNIS DE POLEMAR & dicit: Multi funt Chriftiani A^, Nam & ubi magna eft paupeitas, deformitas me. morum, & turbato non minor eft, ut in ali- panda eft juris regula, qua poffeffór legiti- B abjedia : 11% 2 quibus parübus Apulie, &in infulis Sardinie & Согйса › ubi clerus pauperrimus , ignarus & deformatiffimus eft. f'ueruni quoque cum maí- ta opulentia viri fanctiffimi , morefque optimi , ut patet ex gredictis; fed utique omnium ma- lorum horum cauía poüífima e(t perdita difci- plina. Patres depulerunt virgas ad corrigendum : filios , obliti confilii Saloniouis : magiftri noti haberi feruias, nec abbates in capitulo difei- plinas : pralaü dominique temporales norm corripiunt nii burfas : de morum difoplina in nullo ftatu cura habetur ; ofunia licentiata funt , verecundia perdita ;, obedientia vero lafcivia , libidines‘, ‘& ‘voluptatey omnia poflidenz | libereque vagantur . dum- pullulantia viria falce correptionis minime re- fecantur. Ja santa peffhmorum morum collu- vione, & veteri perdira difeiplina , non mi- rum fi ea, que ad bonum & malum defle- Xi valent, ficàt temporalia bona funt, retot- ‘quentur ad malum ; cum etiam ea, qua de fua natura {unt optima , ipfum dico enchariílie digniffinum facramentum , reprobis cedat ‘in malum. inftauretur igitur morum difciplina ; mores reformentur: &. tunc cognofcemus aper- te plurimum utile fore populo Chriftiano, ec- clefiam Dei bouis temporalibus abundare , quia eis a bonis non nifi bene & laudabiliter uti fomitem fcandalorum, & feditionum & fub- C continget. Sunt namque necefhtates plures in populo Chiitiano, quibus li, ut debitum eft, de bonis eccleffæ' fubvenirerur, non iuperfui- tatem noxiam , fed frutuofam effe bonorum opulentiam , in ectleíia. palam effet. Quot Chrüfüianorurn centena inter infideles captivi tenentur, pro quorum redemptione: vafa facra conflaffe & vendidiffe beatus Ambrofius glo ridtur ? ac ut fapra memoravi, Joannem Ps- pam quartum diftractis thefauris ecclefie mul: tos per нам & Dalmatiam redemiffe. De- funt ne puelle toro matore ,quas parentes pat- perés maritare non valent? in quibus , ficut beatum Nicolaum feciffe legimus , effent po- ma aurea conferenda , Sunt & millia paupe- hant ftatribus. In iege Mofaica decimas, pri-Drum & infirmorum , funt © multa pauperum mitias , oblationes, facrificia, vota, & redem- tiones, & ultra hec civitates & fuburbana , ut fuperius diftum eít . In primitiva ecclefia omnia poncbantur ad pedes Apo(lolorum , & ipf diftribuebant omnibus . Venit demum perfecutio , & tunc confonum rationi erat; ut porior pars per(ecutionis eos contingeret , qui Chriftianæ militis principes erant. Sed demum pace data: ecclefim Chriftiani princi- pes, fidelefque populi Chrifti , facerdotibus : honorem. & reverentiam & temporalium opu- 29, quet, 1. tep. 2. Leo ez. gr fentiam contalerunt. iiec pro communi uti- litate à. Deo fic ordinaia. funt, ut fuperius eft probarum , juvenum. habilia ' ingenia , fi haberent vnde poffent in literarum ftudio profe&um facerc . Poffem & multa alia lijufmodi memorare o- pera piefatis, quibus eft de boais ecclefie fuc» currendum , & ad hoc inflituta effe . Sciamus nos quoque ecclefia/lici, juxta verba beatiffimi Auguftini , rerum ecclefiaftcarum, procuretionem gerere, non Dominium ufurpa- tone damnabili vindicare , de qua, reddituri fümus in diftricto Dei judicio rationem. Pau- - ANNO CHRISTI 1433- Frous 13. S, Ambrof, Eh. 3. office «ep, 28. erüm procuratores fumus, quos etfi hic fup- . P q P pliciter poflulantes , in futuro tamen feculo agnofcemus duriffimos exactores , fi ea , qua ipfis conferre teneamur , luxuriofe vivendo in Goncludam igitur cum beato Leone, xxv. E pompis & lafciviis expendamus. Difpenfatores queftione prima: Que ad perpetuam udili- tatem generalitor funt inftituta, nuila com- mutatione varientur ; nec ad privatum tra- hantur commoduin , que dd bonum funt commune praefixa: fed manentibus terininis , quos conflituerunt patres , memo injufte z- fienam ufisrpet , fed intra fines proprios at- . Que legitimos , prout quifque valuerit , in latitudine fe exerceat caritatis . Nemo de- formationem morum $ rerum turbinem ad. fcribat temporalibus ecclefüe bonis. fervi fumus , quos conftituit Dominus fuper familiam fuam: fi dixerimus in corde noftro: Moran facit Dominus; & manducaverimus , & biberimus cum ebriofis , id eft, laute viven- do: veniet Dominus die, qua non iperamus » & hora , ua ignoramus, & dividet, fcilicer ani- mam 4 corpore , partemque noftram ponet cum hypocritis: ibi erit flstus 6x fzider dentium , Mashei xxiv. Eripiat nos Deus abiade , 5 nos , fi eripi volumus , emendemar . Ecce nunc tempus acceptabile: ecce su: — dies filu ÊlS > Mab, r Lue 32. ^ 

Strana 1152
d . ANNO CHRISTY 1433. Aagult, de bono conju- gii. 4. quzft, ‘ 5 cap. Gr » 115I cum cogitat, » divites, avari , cupidi: non habebo pecca- > tum, fi fuum ilis abftulero, & paüperibus » dedero : inde enira illi nihil boni agunt; Mercedem habere potero, fi ego eleemofy- mas dedero. Sed hujufmodi cogitatio diabo- li calliditate fuggeritur . Nam etiamfi to- tum tribuat pauperibus , quod: abftulerit ; addit potius peccaum, quam minuit . Et idem Augufinus ca caufa & quæftione: Ne- que cnim f agris inique ac perperam in- vafis ita quifque utatur, ut cx eorum fru- &ibus largas eleemofynas faciat, ideo rapi- nam juftificet : nequc fi alius ruri paterno 93 . . vel jufte' quafito avarus inoumbat , idco cul- 35 » - . ; ; mus falus eft: nectyrannice factionis per- verfitas laudabilis erat , fi regia clementia tyrannos fuübditos tractet, mec vituperalis ordo regiæ poteflatis, (| vex crudelirate гу- rannica feviat. Aliud eft namque injufta poteftate jufte velle uti, aliud eft jufta po- teflate injuffe velie-uri. Propellenda eft' uti- que talis affertjo, quod propter clericorum vitia licitum laicis fir ad Chri(li patrimo- nium manus apponere , Et facile poflet prebere -aditum ad mile afferendum de re- Bibus , principibus , & alis dominis tem- poralibus. Nec defuere qui hoe fimili mo- do afferere jam prafumpferint : guod elle ” » 2 25 22 m » » 9» 25 $9 by £2 » » vetfionis tottus humane politis cundis in- + telle@u vigentibus palam eft. Obfecro igi- ког quemliber fidclem ; dicens verba Eccletia- fici vigefimo oQtavo « Sepi aufes tuas & moli audire linyuam nequam , & óri iyo facito offtum € feras auribus tuis. E Hoc unum in fine aQus hujus notandum de- erevi, quod per omnes ætates mundi femper in populo Dci, nifi perfecotione divine le- gis inflante , facerdotes in inagna reverentia & honore fuerunt , & bonorum opulentia. Tempore fiquidem legis nature primogeni- ti, qui & facerdotes erant , in honore & hereditate praerogativam pre cereris habe- ORATIO JOANNIS DE POLEMAR & dicit: Multi funt Chriftiani A^, Nam & ubi magna eft paupeitas, deformitas me. morum, & turbato non minor eft, ut in ali- panda eft juris regula, qua poffeffór legiti- B abjedia : 11% 2 quibus parübus Apulie, &in infulis Sardinie & Согйса › ubi clerus pauperrimus , ignarus & deformatiffimus eft. f'ueruni quoque cum maí- ta opulentia viri fanctiffimi , morefque optimi , ut patet ex redictis; fed utique omnium ma- lorum horum cauía poüífima e(t perdita difci- plina. Patres depulerunt virgas ad corrigendum : filios , obliti confilii Saloniouis : magiftri noti haberi feruias, nec abbates in capitulo difei- plinas : pralaü dominique temporales norm corripiunt nii burfas : de morum difoplina in nullo ftatu cura habetur ; ofunia licentiata funt , verecundia perdita ;, obedientia vero lafcivia , libidines‘, ‘& ‘voluptatey omnia poflidenz | libereque vagantur . dum- pullulantia viria falce correptionis minime re- fecantur. Ja santa peffhmorum morum collu- vione, & veteri perdira difeiplina , non mi- rum fi ea, que ad bonum & malum defle- Xi valent, ficàt temporalia bona funt, retot- ‘quentur ad malum ; cum etiam ea, qua de fua natura {unt optima , ipfum dico enchariílie digniffinum facramentum , reprobis cedat ‘in malum. inftauretur igitur morum difciplina ; mores reformentur: &. tunc cognofcemus aper- te plurimum utile fore populo Chriftiano, ec- clefiam Dei bouis temporalibus abundare , quia eis a bonis non nifi bene & laudabiliter uti fomitem fcandalorum, & feditionum & fub- C continget. Sunt namque necefhtates plures in populo Chiitiano, quibus li, ut debitum eft, de bonis eccleffæ' fubvenirerur, non iuperfui- tatem noxiam , fed frutuofam effe bonorum opulentiam , in ectleíia. palam effet. Quot Chrüfüianorurn centena inter infideles captivi tenentur, pro quorum redemptione: vafa facra conflaffe & vendidiffe beatus Ambrofius glo ridtur ? ac ut fapra memoravi, Joannem Ps- pam quartum diftractis thefauris ecclefie mul: tos per нам & Dalmatiam redemiffe. De- funt ne puelle toro matore ,quas parentes pat- perés maritare non valent? in quibus , ficut beatum Nicolaum feciffe legimus , effent po- ma aurea conferenda , Sunt & millia paupe- hant ftatribus. In iege Mofaica decimas, pri-Drum & infirmorum , funt © multa pauperum mitias , oblationes, facrificia, vota, & redem- tiones, & ultra hec civitates & fuburbana , ut fuperius diftum eít . In primitiva ecclefia omnia poncbantur ad pedes Apo(lolorum , & ipf diftribuebant omnibus . Venit demum perfecutio , & tunc confonum rationi erat; ut porior pars per(ecutionis eos contingeret , qui Chriftianæ militis principes erant. Sed demum pace data: ecclefim Chriftiani princi- pes, fidelefque populi Chrifti , facerdotibus : honorem. & reverentiam & temporalium opu- 29, quet, 1. tep. 2. Leo ez. gr fentiam contalerunt. iiec pro communi uti- litate à. Deo fic ordinaia. funt, ut fuperius eft probarum , juvenum. habilia ' ingenia , fi haberent vnde poffent in literarum ftudio profe&um facerc . Poffem & multa alia lijufmodi memorare o- pera piefatis, quibus eft de boais ecclefie fuc» currendum , & ad hoc inflituta effe . Sciamus nos quoque ecclefia/lici, juxta verba beatiffimi Auguftini , rerum ecclefiaftcarum, procuretionem gerere, non Dominium ufurpa- tone damnabili vindicare , de qua, reddituri fümus in diftricto Dei judicio rationem. Pau- - ANNO CHRISTI 1433- Frous 13. S, Ambrof, Eh. 3. office «ep, 28. erüm procuratores fumus, quos etfi hic fup- . P q P pliciter poflulantes , in futuro tamen feculo agnofcemus duriffimos exactores , fi ea , qua ipfis conferre teneamur , luxuriofe vivendo in Goncludam igitur cum beato Leone, xxv. E pompis & lafciviis expendamus. Difpenfatores queftione prima: Que ad perpetuam udili- tatem generalitor funt inftituta, nuila com- mutatione varientur ; nec ad privatum tra- hantur commoduin , que dd bonum funt commune praefixa: fed manentibus terininis , quos conflituerunt patres , memo injufte z- fienam ufisrpet , fed intra fines proprios at- . Que legitimos , prout quifque valuerit , in latitudine fe exerceat caritatis . Nemo de- formationem morum $ rerum turbinem ad. fcribat temporalibus ecclefüe bonis. fervi fumus , quos conftituit Dominus fuper familiam fuam: fi dixerimus in corde noftro: Moran facit Dominus; & manducaverimus , & biberimus cum ebriofis , id eft, laute viven- do: veniet Dominus die, qua non iperamus » & hora , ua ignoramus, & dividet, fcilicer ani- mam 4 corpore , partemque noftram ponet cum hypocritis: ibi erit flstus 6x fzider dentium , Mashei xxiv. Eripiat nos Deus abiade , 5 nos , fi eripi volumus , emendemar . Ecce nunc tempus acceptabile: ecce su: — dies filu ÊlS > Mab, r Lue 32. ^ 

Strana 1153
1153 ско, Вай, ut pravorum morum deformitatis depo- 2433; fta vetufate, induamus novum hominem z Cav. 5. Four 14. Mes pars mmanuferipto desR; inde €otrüuptio. Tez. €. 5. pra tn proc mio . Rosch. 19. tom. qui fecundum Deum treatus eft in justitia 8e fan&izate veritatis , ad Epheños rv. Hec funt, patres revercndiffimi , patres pra- stantiffimi, qua circa hunc articulum cenfui effe dicenda , qua vestro judicio corrigenda fubmitto. Vos vero , inclyti Boemiz oratores egregü , deprecor animo benigno, & cum bona pace fufcipere, quoniam ad hoc fu- mus, ut mutue collarionis agitatione veritas elucefcat, quam. nobis omnibus cognofcere: & ampledi concedat ille, qui de fe dixit: £go Jum vim; verias, & oig; ut veritatem am- DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. tis. Ad hoc fumus in. facro. concilio congre-A Cum enim ad ea quz fortiora videntur; non --—— 1154 declinaverim refpondere, nr quid tempus, de quo magna ft ratio, inutiliter expendilem, aliud adhibendo refponfum ad illas auctorita- tes? veruntamen et(i témpus permiferit, etiam legam illas.. Nunc autem ad ez feflino, que priora videntur. : Secundo loco quatuor irrefragabilibus mediis demonílravi, clericis non religiofis, vel voro : adítrictis, ecclefie quoque , & eccle(afficis vi- . ris licitam effe habere & pof£dere bona tempo- ralia,. mobilia, $& immobilis, demos, & pre- dia, villas, caftra, & civitates , dotationem- que ecclefiæ S dilatationem in gloria & po- tentia temporali a. divino beneplacito & ordi- ple&entes, per ipfum qui via est perveniamus B natione proccffiffe , prophetarum oraculis prae- ad vitam gratie in præfenti , & gloriæ in fu- tro, Amen. in nomine fan&e & individue Trinitatis , Patris , lilii, & Spiritus fancti, Áraen. His qua pro divini imploratione auxilii, facratif- imeque Domini mostri Jefe Christi matris Marie, & omnium fanctorum interceffionis fuffragio , in prioris a&us exordio premiffa fuerunt, hec non & protestationibus iis ha- bitis pro exprefüs, & praefationis nostre me- ' dulla breviter mernorata; que videlicet hoc habet, ut ne fermo Christi per malam intel- ligentiam fiat nobis in ruinam, ut hzreticis, antiquis &: novis , ut etiam magiftro | Petro in nuntiatam effe, prout quatuor textus prophe- tarüm exponunt beatus Auguftinus, & Nicos laus de Lyra, ad literam loquentes de glo- ria & "potentia temporali eccléfie hac ziate, a tempore videlicet. Conftantini . Confrmavi praterea pofirionem . meam decretis xz. conci» liorum generalium, x:v. aliorum; que ecfi generalia non fuerint , tamen ab ecclefia gé- neraliter funt recepta . Attuli te(timonium , xit. do‘torum , in lege Dei veraciter fe fundan- tium : commemoravi praterea magnam copiam virorum approbate fanctitatis, & qui fuerunt in lege Domini evidentifimi: puta Ambro- fium, Gregorium , & (imiles, qui henc dota- contigile fateor: non iunitamur proprie pra-Ctionem ecclefie facto approbarant, præfider- Hio. impro. dentie , fenfum noftram , ut Hieronymus in- quit, patrum preferendo decretis: fed fuper intelle&u. fcripture ftemus fenrentie (ancte maisis ecclefie; ejus dico, que cognofcibilis e(t; qua ficut fulgur, ut Chrifli verbis utar ; exit ab oriente, ut. paret ufque in occiden- tem; & fanctorum doGorum ab ea approba- torum › de ‘quorum fanGitate & doGrina per univerfum orbem clarifiima fama corulca:; & ne in moneta doćlrine dęcipi nos contingat, nou áccipiamus cam nifi de publica officina, quam videlicet in fan&ca Dei ecclefia publice legi, recipique confpicamus . Oves Chrifli fu- ' fus , pregatim pa(ícamur. Sepe quidem a lu- do ecclefiis in temporalibus opulentis, & Ша temporalia adminiftrando ; & potuiffem. etiam afferre multo plures. ` Item dico de do&ozibus & auftoritatibus de- ceretorum , de quibus omnibus qualiter magi- fter: Petrus fe expediverit, omnes noftis. Nec ANNO CHRISTI 1433. mirum revera, quoniam fuper omnia forüa.. veritas fortis eft, Gc veritas omnia vincit. Sed | ditatat fe in verboram foliis, que quam levia fint ad inftar populearum frondium, prucul du- bio ingenia veftra magna nonlater, quz etiam eliquanrulum declarabuntur. Et cum conftri- &us a me pridem rationibus effet, conceffit civile dominium in clero non efle prohibitum pis devoratur ovis que a grege fe fepregansD materialiter, fed formaliter: quod quam fit querit fibi per devia paftum. Reverendiilimi in Chrifto patres, & domini, &c. Bt rerum gravitas & temporis exigit brevitas, ne more avium garrulacum univerfos ramufculos falien- do circumvolitem ; fed velut picus avis fortif-. - fimi roftri, hujus populee arboris trunco in- filian, & in fortitudine roftri, quam mihi per fuzm clementiam Altiffimus-donare digna- bitur, qui foo dixitpropheræ Ezech. viz: Ecce "dedi faciem tuam valentiorem faciebus eorum , & frontem tuam duriorem frontibus eorum , &c. perforate trunco medullam excatiam , & fic arefcet populeà arbor iffa, quae nunc levium frandiurà numerofitate virefcens , fructu ‚ta- inane, capriofague verba zd obumbrandum mentes hominum inutiliter fine fructu, faci- le est videre; & hoc Dco propitio apertiffime declarabo. Et quamquam fuz conclufio per me in priori aQu fuerit penitus improbata, non iniequendo terminos fophisricationis- fue, fed communem modum loquendi, & nítm confuetum terminorum, quem ut ipfemer di- cit iu fecunda charta prime pofitionis ,. de- clinare prefumptuofe abfque cauia rationa- li non videtur. fobrietatem fapere fed -culpa- biliter protervire : Er utique apud realiter & non.fophisice difputantes , fecundum com- munem modum loquendi termini zccipien- men ferilis, umbrofitate {ua fegeti Chrifti Edi funt, & non decet ambiguas fignificatio- poffet detrimentum »fferre. Meminiflis, patres | & viri optimi, me in priori au fic proce(- fie , & primo loco aué&toritetibus & xationi-: bus, per magifirna. Pewum addudis præbue- rim congr num efficaxque refpon fom, paucis exceptis au&toritatibus » quas Ab aliter pre- iermifi nifi quia judicavi cas 2 qam propo fitum parum facientes , aut nihil ; ious ; vos omnes judicare" nos dubito: atque fi in ia iceti cul dubio , Jegantur prafentia , dicetis procul Ar d vulgariter dicirur. Quid ad 2 rubrum ? Concil, General. Yom. XXIX. nes verbis allegare; ficut inquit Seneca de- ridendo fophistas, epistola xc211, ad Luci- lium; & concordat epiftola 46. & 48. & Au- gustinus in fecundo de doCtrina Christiana , 8x inde credo divina direétionc , non meis me- fitis, fed (ua gratia fuit, quod dum jam in loco effem , fcriptis.& dicatis per me hec ad- » didi verba : Solent acuti homines quadam » fubtili ambiguitate , & verborum tegmine » obumbra:re pofitiones fuas , ut poffint eas. füb- » tli difpatatione, & verborum nodoftate Dáda » fal- 

Strana 1154
1153 ско, Вай, ut pravorum morum deformitatis depo- 2433; fta vetufate, induamus novum hominem z Cav. 5. Four 14. Mes pars mmanuferipto desR; inde €otrüuptio. Tez. €. 5. pra tn proc mio . Rosch. 19. tom. qui fecundum Deum treatus eft in justitia 8e fan&izate veritatis , ad Epheños rv. Hec funt, patres revercndiffimi , patres pra- stantiffimi, qua circa hunc articulum cenfui effe dicenda , qua vestro judicio corrigenda fubmitto. Vos vero , inclyti Boemiz oratores egregü , deprecor animo benigno, & cum bona pace fufcipere, quoniam ad hoc fu- mus, ut mutue collarionis agitatione veritas elucefcat, quam. nobis omnibus cognofcere: & ampledi concedat ille, qui de fe dixit: £go Jum vim; verias, & oig; ut veritatem am- DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. tis. Ad hoc fumus in. facro. concilio congre-A Cum enim ad ea quz fortiora videntur; non --—— 1154 declinaverim refpondere, nr quid tempus, de quo magna ft ratio, inutiliter expendilem, aliud adhibendo refponfum ad illas auctorita- tes? veruntamen et(i témpus permiferit, etiam legam illas.. Nunc autem ad ez feflino, que priora videntur. : Secundo loco guatuor irrefragabilibus mediis demonílravi, clericis non religiofis, vel voro : adítrictis, ecclefie quoque , & eccle(afficis vi- . ris licitam effe habere & pof£dere bona tempo- ralia,. mobilia, $& immobilis, demos, & pre- dia, villas, caftra, & civitates , dotationem- que ecclefiæ S dilatationem in gloria & po- tentia temporali a. divino beneplacito & ordi- ple&entes, per ipfum qui via est perveniamus B natione proccffiffe , prophetarum oraculis prae- ad vitam gratie in præfenti , & glorie infu- tro, Amen. in nomine fan&e & individue Trinitatis , Patris , lilii, & Spiritus fancti, Áraen. His qua pro divini imploratione auxilii, facratif- imeque Domini mostri Jefe Christi matris Marie, & omnium fanctorum interceffionis fuffragio , in prioris a&us exordio premiffa fuerunt, hec non & protestationibus iis ha- bitis pro exprefüs, & praefationis nostre me- ' dulla breviter mernorata; que videlicet hoc habet, ut ne fermo Christi per malam intel- ligentiam fiat nobis in ruinam, ut hzreticis, antiquis &: novis , ut etiam magiftro | Petro in nuntiatam effe, prout quatuor textus prophe- tarüm exponunt beatus Auguftinus, & Nicos laus de Lyra, ad literam loquentes de glo- ria & "potentia temporali eccléfie hac ziate, a tempore videlicet. Conftantini . Confrmavi praterea pofirionem . meam decretis xz. conci» liorum generalium, x:v. aliorum; que ecfi generalia non fuerint , tamen ab ecclefia gé- neraliter funt recepta . Attuli te(timonium , xit. do‘torum , in lege Dei veraciter fe fundan- tium : commemoravi praterea magnam copiam virorum approbate fanctitatis, & qui fuerunt in lege Domini evidentifimi: puta Ambro- fium, Gregorium , & (imiles, qui henc dota- contigile fateor: non iunitamur proprie pra-Ctionem ecclefie facto approbarant, præfider- Hio. impro. dentie , fenfum noftram , ut Hieronymus in- quit, patrum preferendo decretis: fed fuper intelle&u. fcripture ftemus fenrentie (ancte maisis ecclefie; ejus dico, que cognofcibilis e(t; qua ficut fulgur, ut Chrifli verbis utar ; exit ab oriente, ut. paret ufque in occiden- tem; & fanctorum doGorum ab ea approba- torum › de ‘quorum fanGitate & doGrina per univerfum orbem clarifiima fama corulca:; & ne in moneta doćlrine dęcipi nos contingat, nou áccipiamus cam nifi de publica officina, quam videlicet in fan&ca Dei ecclefia publice legi, recipique confpicamus . Oves Chrifli fu- ' fus , pregatim pa(ícamur. Sepe quidem a lu- do ecclefiis in temporalibus opulentis, & Ша temporalia adminiftrando ; & potuiffem. etiam afferre multo plures. ` Item dico de do&ozibus & auftoritatibus de- ceretorum , de quibus omnibus qualiter magi- fter: Petrus fe expediverit, omnes noftis. Nec ANNO CHRISTI 1433. mirum revera, quoniam fuper omnia forüa.. veritas fortis eft, Gc veritas omnia vincit. Sed | ditatat fe in verboram foliis, que quam levia fint ad inftar populearum frondium, prucul du- bio ingenia veftra magna nonlater, quz etiam eliquanrulum declarabuntur. Et cum conftri- &us a me pridem rationibus effet, conceffit civile dominium in clero non efle prohibitum pis devoratur ovis que a grege fe fepregansD materialiter, fed formaliter: quod quam fit querit fibi per devia paftum. Reverendiilimi in Chrifto patres, & domini, &c. Bt rerum gravitas & temporis exigit brevitas, ne more avium garrulacum univerfos ramufculos falien- do circumvolitem ; fed velut picus avis fortif-. - fimi roftri, hujus populee arboris trunco in- filian, & in fortitudine roftri, quam mihi per fuzm clementiam Altiffimus-donare digna- bitur, qui foo dixitpropheræ Ezech. viz: Ecce "dedi faciem tuam valentiorem faciebus eorum , & frontem tuam duriorem frontibus eorum , &c. perforate trunco medullam excatiam , & fic arefcet populeà arbor iffa, quae nunc levium frandiurà numerofitate virefcens , fructu ‚ta- inane, capriofague verba zd obumbrandum mentes hominum inutiliter fine fructu, faci- le est videre; & hoc Dco propitio apertiffime declarabo. Et quamquam fuz conclufio per me in priori aQu fuerit penitus improbata, non iniequendo terminos fophisricationis- fue, fed communem modum loquendi, & nítm confuetum terminorum, quem ut ipfemer di- cit iu fecunda charta prime pofitionis ,. de- clinare prefumptuofe abfque cauia rationa- li non videtur. fobrietatem fapere fed -culpa- biliter protervire : Er utique apud realiter & non.fophisice difputantes , fecundum com- munem modum loquendi termini zccipien- men ferilis, umbrofitate {ua fegeti Chrifti Edi funt, & non decet ambiguas fignificatio- poffet detrimentum »fferre. Meminiflis, patres | & viri optimi, me in priori au fic proce(- fie , & primo loco aué&toritetibus & xationi-: bus, per magifirna. Pewum addudis præbue- rim congr num efficaxque refpon fom, paucis exceptis au&toritatibus » quas Ab aliter pre- iermifi nifi quia judicavi cas 2 qam propo fitum parum facientes , aut nihil ; ious ; vos omnes judicare" nos dubito: atque fi in ia iceti cul dubio , Jegantur prafentia , dicetis procul Ar d vulgariter dicirur. Quid ad 2 rubrum ? Concil, General. Yom. XXIX. nes verbis allegare; ficut inquit Seneca de- ridendo fophistas, epistola xc211, ad Luci- lium; & concordat epiftola 46. & 48. & Au- gustinus in fecundo de doCtrina Christiana , 8x inde credo divina direétionc , non meis me- fitis, fed (ua gratia fuit, quod dum jam in loco effem , fcriptis.& dicatis per me hec ad- » didi verba : Solent acuti homines quadam » fubtili ambiguitate , & verborum tegmine » obumbra:re pofitiones fuas , ut poffint eas. füb- » tli difpatatione, & verborum nodoftate Dáda » fal- 

Strana 1155
NNO CHRISTI 1437: EMT ». tnr, errandi occafionem multis przpent. Non curo qualitercumque ipfe accipiat terminos; ego.loquor plane in eo modo quo folent a conéts intelligi, & communi modo loquendi, Hoc tunc dixi, quod quam verum fuerit, vos videtis. Evadere vifus eft per rimulam, re- firingens totam pofitionem fuam ad civile do- minium formaliter intelletum : pro quo & Spfemet dicit, & yerum dicit in hoc, quod ego non darem duos Halenfes, licer pro ma- teriadli darem. mnlta centena florenorum , dc. Sed nunc volo infequi terminos fuos, & ejus pofiionem caffam & yacuam demonftra- re. Habet fic conclufio fua: Secularis poffef- » 5 & humano, do&torum fanctorum fententiis , sa & ratione. efficaci, tempore legis probibetur s clero ChrifBi.. " Primo loquitur de feculari poffeffione , quam fpeciem poffeffonis, ut dixi & dico, in jure non invenler; fed i feculare idem eft quod temporale, prout exponit gloffa fuper epifto- la ad Romanos decimo, omnis poffcffio bo- norum hujus vite fecularis eft & temporaljs. An vero aliqua fit æterna, indicate. Nolo tempus in his inutiliter confumerce: fufficit mihi habere, poffefhonem eo modo, quo jura loquuntur; quia per illahabeo commoda pol feffionis, quz a jure data funt, Ipfe habeat fuam fecularem poffeffionem, & ficut. inquic C pocta- * Si tradit peregrinis imaginibus ar- tem fubtilis fubtile eft ipfefolus adoret: imo & fatis mihi est habere dominium, quia pro- prieras trahit ad fe poífeffionem , juribus vul- gaiipus Veniamus igitur ad civile dominium, & dein 8. notabili hujus propofitionis fecundz , quod dominium capit fuum effe, & per con- fequens fpeciem & differentiam; vel a fubjecto vel a fundamento, vel ab obje&o: & fic ex quolibet horum trium capi poteft divifio do- minii in fuas fpecies & partes alias fubje@i- yas: unde cum tres fint. materies rationalium naturarum, parer quod communiter eft dare ORATIO JOANNIS DE POLEMAR © falyare, fed dum ab his non fic intelligon- A acquir. rer. dom. Ex instit. de rer. div. $ed ae _—__ 1156 cipiamus latiffime jus civile pro tota Îatitudi- ne juris humani, & ita videtur accipere ma- gifter Petrus in tertio membro fue diftincio- nis, & iftud e(t dominium per quod. dicimus, Hoc meum, hoc fuum, & hoc eft inftitutam occafione peccati originalis: quia fi permanfif- fet illa originalis juftitia, nemo dixi(fet , Hag meum, Hoc ruura. Bed vorrupta originali ju- fitia, expediens valde fuit diítinguere rerum. dominia: quia ut dicit lex commvgio folet excitare difcordias. ff de leg. 2.1. Cum pater. §. Duiciffimis , & alia lex: Naturale yitium eft negligi, quod communiter poffidetur. cod, Quomodo S quanto quarta pars, in. volumine fio, ficut & civile dominium; jure divino Bleg.2. cum aliis legibus concordantibus. Quod :fi omnia effent communia, quot gulofi effeng in mundo, pigri & inertes, & (quot diffen- fiones & jurgia? Xt de hoc dominio datur ila defcriptio ; quod eft dominium occafione peccati humanitus inflitutum , incommunica- bile fimul ex equo multis dominis, ed. ab- dicabile fervata juflitia. Ita dixit inagifler Pe- trus. Alii dicunt, fervata vel non fervata ca- ritate: guia a tum hoc dominium infundetur in caritate, etiam amiffa caritate non perdi- tur. Vide S. Thomam ¢. 2. quæftione 66. ar. ticulo 3. Sed in hae diverfitate non infiffo , qui credo, quod magifter Petrus idem fecit : nif vellet teneri illum errorem , quem ab ali- ANNO CHRISTE )432- a Forts, cum hoc .dómi- njum — roz faadetut , quibus audio teneri, quod quicumque peccat © mortaliter, perdit dominia bonorum fuorum: & fic rex regum , princeps principatum , miles caftrum, civis dominium , predia, &c. guod :iagifiram Petrum {entire non credo, Nanc omnes intelligice , quod omne domiaium quod habent homines in bonis fortune, de quo in. judiciis agunt & coniralibus , domi- nium civile cft > hoc modo civile, cum cui- libet competat talis affignata defcriptio. Nam omne tale fundamentum accipit a jure hu- mano infüruto occafione peccati , & eft o- prima confequentia a definitione ad def. nitum, | Cancellarius Parifienfis, in tradiatu. de eccle- tres modos dominii: ut aliud eft naturale, D'fia, ultima confideratione ultra medium, def- aliud evangclicum, &: aliud humanum. Hec magifter Petrus. Videtis Patres, & domini, quod in hauc prima divifione, quz fumitur a fübjecto, non ponit civile dominium. Proce- damus ultra. Sic dicit iterum: fecundum . fundamenium dominii variantur fue fpecies, ipecialiter in homine: nam ficat aliud eft jus naturale , aliud jus evangelicum , & aliud jus humanum; confequenter aliquod. eft do- minium naturale, aliquod evangelicum, ut €st dominium caritatis, five. vicarium , quan- do quis in nomine Chrifli accipit ab alio minifterium ; Et aliquod est dominium coa- €um, quod variatur fecundum varietatem legum , & jurium ipfum fundamentum. Hac magister Petrus, : 53 > E » » » » » 9 2 » » cribit dominium fic: Dominium eit poteftas propinqua affumendi res alias velut alias, in fui facaharem vel in wíum licitum , cundum jura vcl leges rationabiliter infli= tutas, Probare jam volo breviter conclufionem mar giftri Petri effe falfam ; & arguo ‘fic: Civile dominium clero Chrifti tempore legis gratie eft licitum , ergo conclufio falfa . Confequen- tia nota, quia conclufio fua dicit , quod eft prohibitum ; antecedens meura dicit, quod eft licitam : licitum & prohibirum | repugnant; quod ef prohibitum , non eff licitum : ita ipfe concellit 2. quinterne fecundæ pofitionis, charta v. & eft cunétis manifeftum . Sed ad pro- bandum antecedens allego Augustinum fuper Videtis quomodo hic accipit divifionem do- EJoannem , homilia 6. juxta finem , ubi con- minii fecundum varietatem jurium , a quibus ipfa dominia fufcipiunt fundamentum, imo omnes juriste faciunr, quod accipiendo jus civile stricto modo pauciffima dominia poffent dici civilia, Nam fundamenta xominiorum funt ut plurimum de jure gentium; če pau- çiffmi modi acquirendi dominium funt de ju- re civili, prout hoc apud juristas est vulga- tifimum , & pziét ex toto titulorum difcurfa de » tra Donatistas loquens, fic ait: Modo de- > ficientes ubique , quid vobis proponuat , non invenientes quid dicant? villas nostras tulerunt , fundos nostros tulerunt, proferunt teftamenia hominum. Ecce Gains eis dana- vit fundum ecclefie, cui precrat Faustinus: » €ujus epifcopus erat Faustinus ? ecclefæ - » Quid est, ecclefiæ ? ecclefie , dixi, cui 5 praeerat Faustinus . Sed non ecçlefiæ pra: » erat fes | 

Strana 1156
NNO CHRISTI 1437: EMT ». tnr, errandi occafionem multis przpent. Non curo qualitercumque ipfe accipiat terminos; ego.loquor plane in eo modo quo folent a conéts intelligi, & communi modo loquendi, Hoc tunc dixi, quod quam verum fuerit, vos videtis. Evadere vifus eft per rimulam, re- firingens totam pofitionem fuam ad civile do- minium formaliter intelletum : pro quo & Spfemet dicit, & yerum dicit in hoc, quod ego non darem duos Halenfes, licer pro ma- teriadli darem. mnlta centena florenorum , dc. Sed nunc volo infequi terminos fuos, & ejus pofiionem caffam & yacuam demonftra- re. Habet fic conclufio fua: Secularis poffef- » 5 & humano, do&torum fanctorum fententiis , sa & ratione. efficaci, tempore legis probibetur s clero ChrifBi.. " Primo loquitur de feculari poffeffione , quam fpeciem poffeffonis, ut dixi & dico, in jure non invenler; fed i feculare idem eft quod temporale, prout exponit gloffa fuper epifto- la ad Romanos decimo, omnis poffcffio bo- norum hujus vite fecularis eft & temporaljs. An vero aliqua fit æterna, indicate. Nolo tempus in his inutiliter confumerce: fufficit mihi habere, poffefhonem eo modo, quo jura loquuntur; quia per illahabeo commoda pol feffionis, quz a jure data funt, Ipfe habeat fuam fecularem poffeffionem, & ficut. inquic C pocta- * Si tradit peregrinis imaginibus ar- tem fubtilis fubtile eft ipfefolus adoret: imo & fatis mihi est habere dominium, quia pro- prieras trahit ad fe poífeffionem , juribus vul- gaiipus Veniamus igitur ad civile dominium, & dein 8. notabili hujus propofitionis fecundz , quod dominium capit fuum effe, & per con- fequens fpeciem & differentiam; vel a fubjecto vel a fundamento, vel ab obje&o: & fic ex quolibet horum trium capi poteft divifio do- minii in fuas fpecies & partes alias fubje@i- yas: unde cum tres fint. materies rationalium naturarum, parer quod communiter eft dare ORATIO JOANNIS DE POLEMAR © falyare, fed dum ab his non fic intelligun- À acquir. rer. dors. Ex instit. de rer. div. $ed ae _—__ 1156 cipiamus latiffime jus civile pro tota Îatitudi- ne juris humani, & ita videtur accipere ma- gifter Petrus in tertio membro fue diftincio- nis, & iftud e(t dominium per quod. dicimus, Hoc meum, hoc fuum, & hoc eft inftitutam occafione peccati originalis: quia fi permanfif- fet illa originalis juftitia, nemo dixi(fet , Hag meum, Hoc ruura. Bed vorrupta originali ju- fitia, expediens valde fuit diítinguere rerum. dominia: quia ut dicit lex commvgio folet excitare difcordias. ff de leg. 2.1. Cum pater. §. Duiciffimis , & alia lex: Naturale yitium eft negligi, quod communiter poffidetur. cod, Quomodo S quanto quarta pars, in. volumine fio, ficut & civile dominium; jure divino Bleg.2. cum aliis legibus concordantibus. Quod :fi omnia effent communia, quot gulofi effeng in mundo, pigri & inertes, & (quot diffen- fiones & jurgia? Xt de hoc dominio datur ila defcriptio ; quod eft dominium occafione peccati humanitus inflitutum , incommunica- bile fimul ex equo multis dominis, ed. ab- dicabile fervata juflitia. Ita dixit inagifler Pe- trus. Alii dicunt, fervata vel non fervata ca- ritate: guia a tum hoc dominium infundetur in caritate, etiam amiffa caritate non perdi- tur. Vide S. Thomam ¢. 2. quæftione 66. ar. ticulo 3. Sed in hae diverfitate non infiffo , qui credo, quod magifter Petrus idem fecit : nif vellet teneri illum errorem , quem ab ali- ANNO CHRISTE )432- a Forts, cum hoc .dómi- njum — roz faadetut , quibus audio teneri, quod quicumque peccat © mortaliter, perdit dominia bonorum fuorum: & fic rex regum , princeps principatum , miles caftrum, civis dominium , predia, &c. guod :iagifiram Petrum {entire non credo, Nanc omnes intelligice , quod omne domiaium quod habent homines in bonis fortune, de quo in. judiciis agunt & coniralibus , domi- nium civile cft ; hoc modo civile, cum cui- libet competat talis affignata defcriptio. Nam omne tale fundamentum accipit a jure hu- mano infüruto occafione peccati , & eft o- prima confequentia a definitione ad def. nitum, | Cancellarius Parifienfis, in tradiatu. de eccle- tres modos dominii: ut aliud eft naturale, D'fia, ultima confideratione ultra medium, def- aliud evangclicum, &: aliud humanum. Hec magifter Petrus. Videtis Patres, & domini, quod in hauc prima divifione, quz fumitur a fübjecto, non ponit civile dominium. Proce- damus ultra. Sic dicit iterum: fecundum . fundamenium dominii variantur fue fpecies, ipecialiter in homine: nam ficat aliud eft jus naturale , aliud jus evangelicum , & aliud jus humanum; confequenter aliquod. eft do- minium naturale, aliquod evangelicum, ut €st dominium caritatis, five. vicarium , quan- do quis in nomine Chrifli accipit ab alio minifterium ; Et aliquod est dominium coa- €um, quod variatur fecundum varietatem legum , & jurium ipfum fundamentum. Hac magister Petrus, : 53 > E » » » » » 9 2 » » cribit dominium fic: Dominium eit poteftas propinqua affumendi res alias velut alias, in fui facaharem vel in wíum licitum , cundum jura vcl leges rationabiliter infli= tutas, Probare jam volo breviter conclufionem mar giftri Petri effe falfam ; & arguo ‘fic: Civile dominium clero Chrifti tempore legis gratie eft licitum , ergo conclufio falfa . Confequen- tia nota, quia conclufio fua dicit , quod eft prohibitum ; antecedens meura dicit, quod eft licitam : licitum & prohibirum | repugnant; quod ef prohibitum , non eff licitum : ita ipfe concellit 2. quinterne fecundæ pofitionis, charta v. & eft cunétis manifeftum . Sed ad pro- bandum antecedens allego Augustinum fuper Videtis quomodo hic accipit divifionem do- EJoannem , homilia 6. juxta finem , ubi con- minii fecundum varietatem jurium , a quibus ipfa dominia fufcipiunt fundamentum, imo omnes juriste faciunr, quod accipiendo jus civile stricto modo pauciffima dominia poffent dici civilia, Nam fundamenta xominiorum funt ut plurimum de jure gentium; če pau- çiffmi modi acquirendi dominium funt de ju- re civili, prout hoc apud juristas est vulga- tifimum , & pziét ex toto titulorum difcurfa de » tra Donatistas loquens, fic ait: Modo de- > ficientes ubique , quid vobis proponuat , non invenientes quid dicant? villas nostras tulerunt , fundos nostros tulerunt, proferunt teftamenia hominum. Ecce Gains eis dana- vit fundum ecclefie, cui precrat Faustinus: » €ujus epifcopus erat Faustinus ? ecclefæ - » Quid est , ecclefiæ ? ecclefie , dixi, cui 5 praeerat Faustinus . Sed non ecçlefiæ pra: » erat fes | 

Strana 1157
=== €rat.Fauftinus, pari ANNO CHRISTI 1433. 1157 DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1158 » tem ecclefia eft; quid clamas? non devo-. ,» ravimus villas, columba ilias habet. Quas- ,, ratur quid fit columba, & ipfa habeat. Nam » BOflis, fratres mei, quia ville ifte non funt » Auguílini; & fi vos non nofcitis , & putatis f, me gaudere in poffe(üone villarum, Deus >, novit, ipfe {cit quid ego dc villis fentiam ‘ vel quid ipfe fzfferam . Novit gemitus meos, » {1 mihi aliquid decolumba. impertiri digna- » tus eft. Ecce funt ville. Quo jure defendis >> villas? divino, au. humano? refpondeant. » Divinum jus in fcripruris habemus, huma- ,num jus in legibus regum, Unde quifque poffidet quod poffidet? non jure humano? 2 pr&erat; columba au- A cedonenfis concilii; & ego profero CANONEM susan „ Apoftolorum, 12. quæft. 1. Sint manifefte ‚ANNO » res proprie epifcopi, fi tamen habeat pro- ‘1433. » prias, & manifefte Dominice : ut potefta- » tem habeat de propriis rebus moriens epit- » €opus, fi voluerit, & quibus voluerit, de- » relinquere. Ecce duplex patri: nonium , unum » ecclefie, aliud proprium. Ergo non folum clerici, fed etiam epifcopi poffunt habere pro- . prium. Utique fi prohibitum effet clero. Chri- ti, fr cierici expropricterii efle a haberenta Ports, de neceffario, non fecifent Apoftoli rale decre- """""" tum ; fed B. Hieronymo ad exficcandum om- nes difputâtionum rivulos fatis effe videbatur allegare unum canonum concilii b mino nom a QE , nam jure divino Domini e(t terra, & ple- B nenüis; mihi autem com ifto novo homine non morte Hiero- » nitudo ejus, orbis terrarum: pauperes & ,» divites Deus de uno limo fecit; & paupéres » & divites una terra fupportat. fure ramen 4; humano, dicis, hec illa mca eft, hec do- , mus mea; ; &c, hic fervus meus est , Gc. jure + ergo humano. Hec Augustinus: Ex quo dicto duo patent: Primo quod ecclefia habet fundos & villas ; Secundo quod cmne domi- nium horum bonorum, que dicunrur bona fortune , a jure humano est, Unde quifque poffidet ; quod poffidet ? nonne jure huma- no? Ílabet ergo ccclefia dominium jnre hu- mano institutum , €'c. ergo civile dominium; 2 definitione ad definitum. fufficiunt canones Apoftolorum; Pii & Urbani *Y^ fanQorum antiquiffimorum Pontificum , decre- ta undecim conciliorum generalium , & qua- tuordecim: aliorum . Dicer forfan ipfe, Quid te occupas recapirulando iftas auctoritates ? jam, dixi dbi in. tertio notabili, quod per il- lam diftinctionem de civili dominio mareria- liter, formaliter intelleCto , concordari poffunt iffa, & quod ego in materia propofira, ubi fir mentio de cleri dominio, profequor inren- tum de dominio cleri civili formaliter. intel- lecto, Et iterum charta ,fepiima, volens fol- .vere rationcs meas de Melchifedec qui fuit rex & facerdos, & 'de' primogenitis in lege Veniat alius textus, quem allegat magister C nature , curn. non inveniat quo evadere' poffit, - Petrus: dicit primo quinterno , charta. quinta ,. quod loquitur de civili dominio; in declara- tione enim definitionis civilis dominii, fuper fecaüda particula ira dicit ' Ideo Augustinus distinguendo iorer civile dominium , & domi- nium fccundum. differentiam commutabilitatis & incommutabilitatis , ex perfectione in effe, divino , fubdità humano dominio ut civili ; quis, inquit, avarus, &'c. Ipfe magifler Petrus pofuit partem, ego ponam: aliam. Mam ha- betur iu decretis 23. quet. 7. ita: Auguftinus: Augef. epit. , Quod antem nobis objiciunt quod res eo- 39. её Во faciuim ui ^ fum concupifcamus, ‘&. auferamus, utinam » catholici fint, & non folum qui dicunt fua; » fed etiam noftra in pace & caritate. nobil- „ cum poffideańt ? Ufque adeo autem calum- nifi per rimulam illam , dicit; Non videntur contradicere articulo 2 me propofito charta oQava: intelligo de poffeffione fæculari, & dominio civili formaliter intelle&o . Et ran- dem fecundo quinterniorie, .charta v.. recitat conclu(ionem meam fub his verbis? Quod ec-, clefæ prælatis & perfonis ecclfiaflicis licitum ей habcre & poffidere bona temporalia, mo- bilia & immobilia, & civilia dominia, & di- cit quodifta conclufio articulo per ipfum. рой- ‘to apud bene intelligentes non' obviat. Vide- te quomodo non obviat. Articulus ejus dicit quod civile dominium eít prohibitum clero ; mea autem conclufio dicit quod licitum eft quoad civilia dominia ; fuus ariiculus dicit prohibitum , mca conclu(o dicit licitum , & 5, niandi cupiditate ccecantur , ut non atten- D utraque de civili dominio. » dant quam fint inter fe contraria que lo- » quuntur. Ípfi certe. dicant, & invidiofiffi- » me fibi conqueri videntur, quod eos in no- ^ Coarctamus; hoc itaque nullo modo facere- » mus, fi eorum res polfidere vellemus. Кс » fequitur tunc particula, quam magiíter Pe- a trus allegat: Quis avarus quarir compof- » feflorem.? quis dominandi cupiditate infla- » tus, vel àíta dominationis elatus, delide- » rat habere 'confortem ?. & fequitur: Ipfos » Certe attendant, quondam fuos, jam focios » noftros ,.&. fraterna nobis dilectione con- 4 junctos, quemadmodum fua teneant , non Sed dicit ipfe : Propterea dico apud bene intelligentes , quia tuuc conclufio loquitur de. materialiter intellecto , fcilicet quod habet obs » fixa communione violento legum imperio - je&um dominabile, puta demos, predia, vil- las, caftra, & civitates: ita loquuntur omnes probationes per te inducta , ego autem loquor de civili dominio formaliter intellef£to, Et quid in- telligat per hoc, quod dicit formalirer intellecto, declarit, dum nititur refpondere ad illud argu- mentum. meum; ubi argui cx hoc quod civile. dominium eft ' res comrmerciabilis, & dicit 2. quint. charta ry. In quibus rebus adverfarius iunuit civile dominium effe in rem commercia- bilem , quod non nego: fed civile dominium » folum quz habebant, fed eüam noftra, que E formaliter intellectum , de fübjedo in fubje-, » non habebant. Hec Auguftinus, fi de ci- vili dominio hic textus loquitur, prout & magifter Petrus ex fuz allegatione; confequen— tiatur civile dominium non effe prohibitum clero Ghrifti Nunc ficut -dixit Hierony mus contra Luci » ferianum difputans, videam fi omnes difpu- > tationum rivulos poffem unico Sole ecclefie s ficcare .. Et allegavit quintum canonem Chal- "Concil. Gen. Tom, X XIX. Cum migrare non poffe videtur. £t ur fup-- pono, dicens, dominus auditor pro illa hahi- tudine prafedi ad fubferviens non daret duos Halenfes; nbi pro dominio: materialiter inteí- le&o ac palpabili, de quo ipfe præcipue vi- detur loqui, aliquor forenorum centena da- re, minime denegaret. Et ut puto, fi diftin- . €jonem civilis dominii materialiter intel- leéti , & eriara formaliter ,. veraciter con- Dddd z cipe- 

Strana 1158
=== €rat.Fauftinus, pari ANNO CHRISTI 1433. 1157 DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. 1158 » tem ecclefia eft; quid clamas? non devo-. ,» ravimus villas, columba ilias habet. Quas- ,, ratur quid fit columba, & ipfa habeat. Nam » BOflis, fratres mei, quia ville ifte non funt » Auguílini; & fi vos non nofcitis , & putatis f, me gaudere in poffe(üone villarum, Deus >, novit, ipfe {cit quid ego dc villis fentiam ‘ vel quid ipfe fzfferam . Novit gemitus meos, » {1 mihi aliquid decolumba. impertiri digna- » tus eft. Ecce funt ville. Quo jure defendis >> villas? divino, au. humano? refpondeant. » Divinum jus in fcripruris habemus, huma- ,num jus in legibus regum, Unde quifque poffidet quod poffidet? non jure humano? 2 pr&erat; columba au- A cedonenfis concilii; & ego profero CANONEM susan „ Apoftolorum, 12. quæft. 1. Sint manifefte ‚ANNO » res proprie epifcopi, fi tamen habeat pro- ‘1433. » prias, & manifefte Dominice : ut potefta- » tem habeat de propriis rebus moriens epit- » €opus, fi voluerit, & quibus voluerit, de- » relinquere. Ecce duplex patri: nonium , unum » ecclefie, aliud proprium. Ergo non folum clerici, fed etiam epifcopi poffunt habere pro- . prium. Utique fi prohibitum effet clero. Chri- ti, fr cierici expropricterii efle a haberenta Ports, de neceffario, non fecifent Apoftoli rale decre- """""" tum ; fed B. Hieronymo ad exficcandum om- nes difputâtionum rivulos fatis effe videbatur allegare unum canonum concilii b mino nom a QE , nam jure divino Domini e(t terra, & ple- B nenüis; mihi autem com ifto novo homine non morte Hiero- » nitudo ejus, orbis terrarum: pauperes & ,» divites Deus de uno limo fecit; & paupéres » & divites una terra fupportat. fure ramen 4; humano, dicis, hec illa mca eft, hec do- , mus mea; ; &c, hic fervus meus est , Gc. jure + ergo humano. Hec Augustinus: Ex quo dicto duo patent: Primo quod ecclefia habet fundos & villas ; Secundo quod cmne domi- nium horum bonorum, que dicunrur bona fortune , a jure humano est, Unde quifque poffidet ; quod poffidet ? nonne jure huma- no? Ílabet ergo ccclefia dominium jnre hu- mano institutum , €'c. ergo civile dominium; 2 definitione ad definitum. fufficiunt canones Apoftolorum; Pii & Urbani *Y^ fanQorum antiquiffimorum Pontificum , decre- ta undecim conciliorum generalium , & qua- tuordecim: aliorum . Dicer forfan ipfe, Quid te occupas recapirulando iftas auctoritates ? jam, dixi dbi in. tertio notabili, quod per il- lam diftinctionem de civili dominio mareria- liter, formaliter intelleCto , concordari poffunt iffa, & quod ego in materia propofira, ubi fir mentio de cleri dominio, profequor inren- tum de dominio cleri civili formaliter. intel- lecto, Et iterum charta ,fepiima, volens fol- .vere rationcs meas de Melchifedec qui fuit rex & facerdos, & 'de' primogenitis in lege Veniat alius textus, quem allegat magister C nature , curn. non inveniat quo evadere' poffit, - Petrus: dicit primo quinterno , charta. quinta ,. quod loquitur de civili dominio; in declara- tione enim definitionis civilis dominii, fuper fecaüda particula ira dicit ' Ideo Augustinus distinguendo iorer civile dominium , & domi- nium fccundum. differentiam commutabilitatis & incommutabilitatis , ex perfectione in effe, divino , fubdità humano dominio ut civili ; quis, inquit, avarus, &'c. Ipfe magifler Petrus pofuit partem, ego ponam: aliam. Mam ha- betur iu decretis 23. quet. 7. ita: Auguftinus: Augef. epit. , Quod antem nobis objiciunt quod res eo- 39. её Во faciuim ui ^ fum concupifcamus, ‘&. auferamus, utinam » catholici fint, & non folum qui dicunt fua; » fed etiam noftra in pace & caritate. nobil- „ cum poffideańt ? Ufque adeo autem calum- nifi per rimulam illam , dicit; Non videntur contradicere articulo 2 me propofito charta oQava: intelligo de poffeffione fæculari, & dominio civili formaliter intelle&o . Et ran- dem fecundo quinterniorie, .charta v.. recitat conclu(ionem meam fub his verbis? Quod ec-, clefæ prælatis & perfonis ecclfiaflicis licitum ей habcre & poffidere bona temporalia, mo- bilia & immobilia, & civilia dominia, & di- cit quodifta conclufio articulo per ipfum. рой- ‘to apud bene intelligentes non' obviat. Vide- te quomodo non obviat. Articulus ejus dicit quod civile dominium eít prohibitum clero ; mea autem conclufio dicit quod licitum eft quoad civilia dominia ; fuus ariiculus dicit prohibitum , mca conclu(o dicit licitum , & 5, niandi cupiditate ccecantur , ut non atten- D utraque de civili dominio. » dant quam fint inter fe contraria que lo- » quuntur. Ípfi certe. dicant, & invidiofiffi- » me fibi conqueri videntur, quod eos in no- ^ Coarctamus; hoc itaque nullo modo facere- » mus, fi eorum res polfidere vellemus. Кс » fequitur tunc particula, quam magiíter Pe- a trus allegat: Quis avarus quarir compof- » feflorem.? quis dominandi cupiditate infla- » tus, vel àíta dominationis elatus, delide- » rat habere 'confortem ?. & fequitur: Ipfos » Certe attendant, quondam fuos, jam focios » noftros ,.&. fraterna nobis dilectione con- 4 junctos, quemadmodum fua teneant , non Sed dicit ipfe : Propterea dico apud bene intelligentes , quia tuuc conclufio loquitur de. materialiter intellecto , fcilicet quod habet obs » fixa communione violento legum imperio - je&um dominabile, puta demos, predia, vil- las, caftra, & civitates: ita loquuntur omnes probationes per te inducta , ego autem loquor de civili dominio formaliter intellef£to, Et quid in- telligat per hoc, quod dicit formalirer intellecto, declarit, dum nititur refpondere ad illud argu- mentum. meum; ubi argui cx hoc quod civile. dominium eft ' res comrmerciabilis, & dicit 2. quint. charta ry. In quibus rebus adverfarius iunuit civile dominium effe in rem commercia- bilem , quod non nego: fed civile dominium » folum quz habebant, fed eüam noftra, que E formaliter intellectum , de fübjedo in fubje-, » non habebant. Hec Auguftinus, fi de ci- vili dominio hic textus loquitur, prout & magifter Petrus ex fuz allegatione; confequen— tiatur civile dominium non effe prohibitum clero Ghrifti Nunc ficut -dixit Hierony mus contra Luci » ferianum difputans, videam fi omnes difpu- > tationum rivulos poffem unico Sole ecclefie s ficcare .. Et allegavit quintum canonem Chal- "Concil. Gen. Tom, X XIX. Cum migrare non poffe videtur. £t ur fup-- pono, dicens, dominus auditor pro illa hahi- tudine prafedi ad fubferviens non daret duos Halenfes; nbi pro dominio: materialiter inteí- le&o ac palpabili, de quo ipfe præcipue vi- detur loqui, aliquor forenorum centena da- re, minime denegaret. Et ut puto, fi diftin- . €jonem civilis dominii materialiter intel- leéti , & eriara formaliter ,. veraciter con- Dddd z cipe- 

Strana 1159
ANNO CHRISTI 1433. + €or. 7. 1859 ORATIO JOANN ciperet, contra articulum. pec me propofiram non ita ardenter & laboriofe, quamyis , ut fapponitur , cum detrimento fug anime, la- boraret. Sed quia punéta tangit fubtilem s cc. hac magifter Petrus. In quibus verbis animam meam condemnat , fed quid mirum, fi hoc agit, qui de doctoribus juris canonici. Toqui taliter non veretur, z. quint. charta Iv. » Inter omnes czcitates do&orum juris cano- » nici, hec eft ftalnffima? X iterum: Quid- ». quid doctores canonici fomniayerint. Si au- » tem magifter Petrus tand fit, quod ejus in- velledus praeferri debeat doftoribus juris ca- nonici zd intelligendam canones, & omnes emci fint, & ipfe folus videat, vos judicare : videbilifque etiam per lectionem textus, quan- do textus ille, de quo loguitur, non pare aliter intelligi , quam omnes dolores cano- zum intelligant, Er cum dicit me cum de- zrimento anime Jaborare. Nam cum ipfe ni- tatur caliginem offundere ante oculos populo- rum, ut [Jieronymi verbis urar, ego laboro fatu divine veritatis illam expellere — Vidiftis quanta effudit ad obrencbrandum uculos po- pulorum , qui videntur inducere , quod cle- ro non licet aliquid habere, fed debenr cle- rici yivere more Apoftolorum in aliiffima pau- pertate: & tamen omnia illa reftringir ad ci- vile dominium formaliter intellectum , quod ' non ef. tranfmigrabile de fubjeéto in fubje- Qum: pro quo dicit effe verum in hoc quod ego non darem tres Halenfes , nec quifquam alias daret., quia fruflra daret pro illo quod ab alio in iplum tranfire non poteft. Videre quid parturivit mons ifle, vel verius inflatura terre, ficat ille poeta inquit = "Jam mons parturiit, & ert tamdem mus filius . Videte quid ex omnibus ifis intendat. Do- minium civile formaliter intelledum , quod non valet tres Halenfes, hoc dicit elle prohi- bitum clero Chriíli. Videretur uobis pulcrum negotium , quod ego quotidie clamarem con- tra aliquem judicem , dicens, (fte. judex no5D operatur jufta ; & cum concitaffem populum conrra eum , & cxpuliffem eum ab officio , & aliquis me conveniret , dicens , Quomodo nunc tu dixilli, lfle judex non operatur ju- fla? ecce , iftan & 1ftam fententias, quas ip-. fe, tulit, jufte fuor, quia fecundum jura pro- rnulgate : rcfponderem ego, Verum eft quod jufta operatur. materialiter , fed ‘non formali- ter . Kr ita ego intellipam ,. & dixi verum . Quiz ficut dicunt dolores , muli pperantur jufla materialiter, & nou formaliter : quia ille dicitar operari formaliter jufta , qui operatur ex habitu virturis juflitiæ : modo forte funt pauci qui operentur ex habitu formato , uü- nam ex difpofiione operarentur jufla . Que autem {ir differentia inter difpofitionem & ha- birum , tritum eft; quia habitus eft radiata qualitas de difficili mobilis a lubjecto . Unde ile qui operatur ex. habitu , operatur valde fa- ciliter: Imo , ut dicit philofophus in v. Ethic. valde difficile eft habentem habitum jufitie ad iujofliiam habere declinare. Videretur vo- bis eriam pulerum , fi ego irem ad plateam, ubi venderetur panis, & dicerem: Videte hos panes, popnlus qui eft in hac civitate nom comedet cos; & poflea in craftinum diceretur IS DE POLEMAR 1160 À mihi, Fszifum disifti mihi, quia penes jam mandycati funt. Ego refponderem , Dixi quia ego intelligebam formaliter: non funt forma- liter manducaü , quia forma efl mutata , quia non comederunt eos integros & rotundos , Quz preftigiationes funt ifte? que fafcinatio- nes? que cura populis eft de veftris formae liatibus, & de veftris habirndinibus ? Koc an- tem curandum eft, ut unufquifque in ea vo- tatione, qua vocatus e(t, maneat, juxta dos €rinam Apoitoli Ohrifti; & ut fanctus Leo di- cit, manentibus terminis, quos conflituerung patres ne quis alienum ufürpet, fed infra fi- nes proprios atque legitimos, pro quifque ya« luerit, in latitudine fe exerccat caritatis . B Oftenfum e(t per Dei gratiam de poftione magiftri Perri, quam vacua fit & inanis; fed volo probare, quod omnino eft falla , & nolo religquere fibi illud forziale , licet non valet tres. Hatenfes, nt dictum eft; & ponamus fio: Homo jaicus habens. dominium vel predium , aut ut comprehendamus civile dominium, pro- ut diflinguitur contra privatum , accipiendo difbnétionera ex parte objeéti dominabilis , & fic communiter accipitur a juriflis , prout eff porcfłas de publico cum poreffate juris dicendi. Ponamus quod fit baro , comes, vel rex > & rebus fuis, predio, caftro, vel re- arguo fic: Hle et Dominus iftius regni, er» GEgo habet eivile dominium formaliter inielle- €um , accipiendo pro illa habitudine domi- nands ad domjnabile , Confeguentia pater ex natara terminorum correlativorum. Nam ifta £ft bona coníequenna: lfle eft pater aftius , ergo habe: illam habirudinem relarivam , quæ eft paris ad Glium. Non dico, te habet ti- gno , non alienatis , efficiatur epifcopus, tung — ANNO CHRISTI 34330 lium, quia tonc poffec materialirer inrelligż , | quia habet unum [ervum qui e(t filius alte- rius; fed: dico, ífle eft pater illius ; ergo in- » ter iftum & illum eft habitudo selativa , » que eft patris ad fimum. Sic dominus eft in pradicamento ad aliquid ; quia dominium, ut magifler Petrus intelligit, formaliter eft ha- biruido dominantis ad dominabile ; ergo hee coniequentia eft bona ; Eft ifle dominus iftius rei; ergo habet ifam habitudinem | dominan- tis ad if£ud dominabile. Non dico, iftud ha- bet iffa domiaabile, quia bene poffunt babe- re aliquod. dominabile, ur cuflos ufuarius vel conduCor, qui non habet proprietatem , licet mugifler Petrus contrarium dicat : quod an verum. fit, omnes jurifte fcimnt (i conductor dicitur proprietarips : fed relinquamus hoc Non dico ergo , Me habet ifam rem : fed dico, Ie eft dominus iftius rei, eigo habet illam habitudinem dominantis ad dominabi- la. Jam fatis declarata eft confequentia ; fed antecedens probatur per canonem Ápofiolo- rum praeallepatum , ubi zextus : » Poteftatem E» habeat de propriis de rebus moriens epi- » fcopus , ficut voluerit, & qnibus voluerit, » relinquere. Item. in concilio Agathonfi ; De » rCbus propriis potett teftari epifcopus . Nunc poft zs canones veniant dus [eges in teftimonium , Authenti. Licentiam , cod, » de epi(ícopis & clericis . Licentiam habeat v epifcopus quacumque ante epifcoparum pro- » baius fuerit habuitfe, & quecumque poft » epifcopatam , jure cognationis ufqua ad » quartum gradum ad eum pervenerunt, ad » quos volucrit ultime voluntaete tranfmitto- » BE. 

Strana 1160
ANNO CHRISTI 1433. + €or. 7. 1859 ORATIO JOANN ciperet, contra articulum. pec me propofiram non ita ardenter & laboriofe, quamyis , ut fapponitur , cum detrimento fug anime, la- boraret. Sed quia punéta tangit fubtilem s cc. hac magifter Petrus. In quibus verbis animam meam condemnat , fed quid mirum, fi hoc agit, qui de doctoribus juris canonici. Toqui taliter non veretur, z. quint. charta Iv. » Inter omnes czcitates do&orum juris cano- » nici, hec eft ftalnffima? X iterum: Quid- ». quid doctores canonici fomniayerint. Si au- » tem magifter Petrus tand fit, quod ejus in- velledus praeferri debeat doftoribus juris ca- nonici zd intelligendam canones, & omnes emci fint, & ipfe folus videat, vos judicare : videbilifque etiam per lectionem textus, quan- do textus ille, de quo loguitur, non pare aliter intelligi , quam omnes dolores cano- zum intelligant, Er cum dicit me cum de- zrimento anime Jaborare. Nam cum ipfe ni- tatur caliginem offundere ante oculos populo- rum, ut lieronymi verhis urar, ego laboro fatu divine veritatis illam expellere — Vidiftis quanta effudit ad obrencbrandum uculos po- pulorum , qui videntur inducere , quod cle- ro non licet aliquid habere, fed debenr cle- rici yivere more Apoftolorum in aliiffima pau- pertate: & tamen omnia illa reftringir ad ci- vile dominium formaliter intellectum , quod ' non ef. tranfmigrabile de fubjeéto in fubje- Qum: pro quo dicit effe verum in hoc quod ego non darem tres Halenfes , nec quifquam alias daret., quia fruflra daret pro illo quod ab alio in iplum tranfire non poteft. Videre quid parturivit mons ifle, vel verius inflatura terre, ficat ille poeta inquit = "Jam mons parturiit, & ert tamdem mus filius . Videte quid ex omnibus ifis intendat. Do- minium civile formaliter intelledum , quod non valet tres Halenfes, hoc dicit elle prohi- bitum clero Chriíli. Videretur uobis pulcrum negotium , quod ego quotidie clamarem con- tra aliquem judicem , dicens, (fte. judex no5D operatur jufta ; & cum concitaffem populum conrra eum , & cxpuliffem eum ab officio , & aliquis me conveniret , dicens , Quomodo nunc tu dixilli, lfle judex non operatur ju- fla? ecce , iftan & 1ftam fententias, quas ip-. fe, tulit, jufte fuor, quia fecundum jura pro- rnulgate : rcfponderem ego, Verum eft quod jufta operatur. materialiter , fed ‘non formali- ter . Kr ita ego intellipam ,. & dixi verum . Quiz ficut dicunt dolores , muli pperantur jufla materialiter, & nou formaliter : quia ille dicitar operari formaliter jufta , qui operatur ex habitu virturis juflitiæ : modo forte funt pauci qui operentur ex habitu formato , uü- nam ex difpofiione operarentur jufla . Que autem {ir differentia inter difpofitionem & ha- birum , tritum eft; quia habitus eft radiata qualitas de difficili mobilis a lubjecto . Unde ile qui operatur ex. habitu , operatur valde fa- ciliter: Imo , ut dicit philofophus in v. Ethic. valde difficile eft habentem habitum jufitie ad iujofliiam habere declinare. Videretur vo- bis eriam pulerum , fi ego irem ad plateam, ubi venderetur panis, & dicerem: Videte hos panes, popnlus qui eft in hac civitate nom comedet cos; & poflea in craftinum diceretur IS DE POLEMAR 1160 À mihi, Fszifum disifti mihi, quia penes jam mandycati funt. Ego refponderem , Dixi quia ego intelligebam formaliter: non funt forma- liter manducaü , quia forma efl mutata , quia non comederunt eos integros & rotundos , Quz preftigiationes funt ifte? que fafcinatio- nes? que cura populis eft de veftris formae liatibus, & de veftris habirndinibus ? Koc an- tem curandum eft, ut unufquifque in ea vo- tatione, qua vocatus e(t, maneat, juxta dos €rinam Apoitoli Ohrifti; & ut fanctus Leo di- cit, manentibus terminis, quos conflituerung patres ne quis alienum ufürpet, fed infra fi- nes proprios atque legitimos, pro quifque ya« luerit, in latitudine fe exerccat caritatis . B Oftenfum e(t per Dei gratiam de poftione magiftri Perri, quam vacua fit & inanis; fed volo probare, quod omnino eft falla , & nolo religquere fibi illud forziale , licet non valet tres. Hatenfes, nt dictum eft; & ponamus fio: Homo jaicus habens. dominium vel predium , aut ut comprehendamus civile dominium, pro- ut diflinguitur contra privatum , accipiendo difbnétionera ex parte objeéti dominabilis , & fic communiter accipitur a juriflis , prout eff porcfłas de publico cum poreffate juris dicendi. Ponamus quod fit baro , comes, vel rex > & rebus fuis, predio, caftro, vel re- arguo fic: Hle et Dominus iftius regni, er» GEgo habet eivile dominium formaliter inielle- €um , accipiendo pro illa habitudine domi- nands ad domjnabile , Confeguentia pater ex natara terminorum correlativorum. Nam ifta £ft bona coníequenna: lfle eft pater aftius , ergo habe: illam habirudinem relarivam , quæ eft paris ad Glium. Non dico, te habet ti- gno , non alienatis , efficiatur epifcopus, tung — ANNO CHRISTI 34330 lium, quia tonc poffec materialirer inrelligż , | quia habet unum [ervum qui e(t filius alte- rius; fed: dico, ífle eft pater illius ; ergo in- #» ter iftum & illum eft habitudo ralariva , » que eft patris ad fimum. Sic dominus eft in pradicamento ad aliquid ; quia dominium, ut magifler Petrus intelligit, formaliter eft ha- biruido dominantis ad dominabile ; ergo hee coniequentia eft bona ; Eft ifle dominus iftius rei; ergo habet ifam habitudinem | dominan- tis ad if£ud dominabile. Non dico, iftud ha- bet iffa domiaabile, quia bene poffunt babe- re aliquod. dominabile, ur cuflos ufuarius vel conduCor, qui non habet proprietatem , licet mugifler Petrus contrarium dicat : quod an verum. fit, omnes jurifte fcimnt (i conductor dicitur proprietarips : fed relinquamus hoc Non dico ergo , Me habet ifam rem : fed dico, Ie eft dominus iftius rei, eigo habet illam habitudinem dominantis ad dominabi- la. Jam fatis declarata eft confequentia ; fed antecedens probatur per canonem Ápofiolo- rum praeallepatum , ubi zextus : » Poteftatem E» habeat de propriis de rebus moriens epi- » fcopus , ficut voluerit, & qnibus voluerit, » relinquere. Item. in concilio Agathonfi ; De » rCbus propriis potett teftari epifcopus . Nunc poft zs canones veniant dus [eges in teftimonium , Authenti. Licentiam , cod, » de epi(ícopis & clericis . Licentiam habeat v epifcopus quacumque ante epifcoparum pro- » baius fuerit habuitfe, & quecumque poft » epifcopatam , jure cognationis ufqua ad » quartum gradum ad eum pervenerunt, ad » quos volucrit ultime voluntaete tranfmitto- » BE. 

Strana 1161
———ra—> 79 ANNO DHRRISTI 2033 Cop. $9 1161 в» tb: Presbvteros autem & diaconos & fub- nes clericos appellamus , res quolibet mo- do ad eorum domirium venientes habere | fub poteflatis poma precipimus ad fimili- tudinem caftrenfium peculiorum , & donare fecundum jeges & teflari, licet fub paren- » ftum (inr poteftate . Conftat ergo quod epi- fcopi & alii clerici non fant expropriejarii » fed licite habenr res proprias, de quibus pof funt pro fua voluntate difponere, donare, & in teftamentis relinquere, & alios de ipfis do- minos facere . Hoc non facit, nifi dominus Civili dominio ,' ficut ex deftriptione civilis DE CITILI DOMINIO CLERICORUM. re, Item in alia auctorizate ftatim fequen-A diaconos ; 8x canrores, ledłores , gnos om- - 1162 pifcopi fimulata абебайове do@rine , aut humilitatis, aur mifericordie , is a vero de- vius-füperbit. ^ : Dixit denuo magifter Petrus in fecunda die fum replicationis fic : Domini temporales poffunt auferre bona remporalia ab ecciefia- flicis habitualiter delinquentibus, Suadetur : fic Reges veteris Teftameuti auferebànr bo- na zemporalia ad nutum divinum ab eccle-. fiaflicis delinquentibus, igitur & reges no- » vi "Teftamenti poffunt fimiliter facere ad 4, nutum diyinum, habitualiter delinguentibus » facerdotibus nove legis. Animadvertire fup- plico puicram £oncinfionem domini propo- ú 9 2* 45 22 29 2 2 a dominii per ipfum data lucidum eft videre ;S mentis, Cc, & non dicit, Licite vel de ju- & fic antecedens e(t probatum, quod ille |, e- pifcopus vel clericus eft Dominus illius rei ; ergo habet-civile dominium formaliter intel- Ye&um . Confeqguentia fuperius probata eft. Sed forte diceret ipfe nunc, Ego non ne: go clericis dominium fuorum patrimoniorum ,: uz habent ex íucceflüione paterna; Xt fi sex Anglis f£fücererur clericus in facris, vel epi- fcopus, remaneret rex ficut & nunc eft: fed de bonis ecclefie loquor, in quibus dico , quod clerici non habentcivile dominium for- aliter intelle&um. O bone Deus , nec dixi ego , nec, aliquis doQus in jure canonico , quod epifcopi vel alii clerici fint domini re- yum ecclefiafticarum , Nonne aperta funt ver-G ne. Patet, quia non facit furtum gui Deo fu. # ba canonum , XII, quaftione r. Res eccle- » fiz non quafi proprie , fed nt communes &, 2 Domino oblate cum fummo timore non in alios quam jn prefatos ufus fuor fideliter. di- Ípenfande ? Numquid & ego in primo acu in folurione ad nopam anfloritatem novi Te. flamenti ita-dixi?: Udque Deo fesvit præla- fus , qui res ecclefie fideliter adminiftrat, quo- ram ef procurator , non. dominus, prout er- iam magifter Pe:us allegat de donat. cap. Fra- ternitatem . Zr Auguílinus ad Bonifacium. $i privatum poffidemus quod nobis fufficiat , ‘non ilia noftra funt, fed pauperum , quorum procurafionem quodam modo gerimus, non proprietatem in nobis vfurpatione damnabili vindicamus . Non ergo haben preiari domi- nium rei eccleiz , non ipforum funt domini proprie loquendo , fed funt miniflratores , Dicuntur ramen propter ipfam adminiftratio- nem domini & dominar ; quia funt admini- firatores & difpenfatores ; ficut & de Joleph dicit fcriptura , quod erat dominus univerfa domus Pharaonis , Genefis cap. xLv, 8 Palm. сау, Confituit eum dominum domes. fua , ct prins cpem omnis poffefionis fus. Habent ergo cle- rici in bonis ecclefie non dominium , fed ad- mini(irationem , ut iterum dixi juxta finem primi aQus : legatur . Ex quibus patet quid. fentiam de bonis ec- clefie , kx quoinodo cupiam ipía fideliter ad. miniftrari , ne in diflrieto Dei judicia repe- rantur culpabiles : Nec eft opus per magi- firum Petrum adduci doctorum dicta ad hoc, quis & ego multa plura legi documenta fan- forum , qualiter prelai & alii clerici debent bona ecclefiz difpenfare. Sed dum ita femi- fat, forie aliud. praetendit obumbrare , vide- licet merita praelatorum ecclefie; unde ca-. véat, ne incidat in illam fententiam Ambkro- fü ris. de officiis: ,, Si quis non obediat e- „ pilcopo , fele extollere & exaltare defide- re , fed folum dicit, Poffunt: & ego dico quod non folum a delinquentibus , fed etiam a fanftis , videlicet in fona rege Gothorum; Juliano Ápoflara , de regibus & dominis tem- poralibus , qui funt in illa terra, que olim fuit Chriflianoram, nunc eff infideliam .. De- inde dicit, Suadetur fic: non dicit, Proha- fur, quia vidir quod non haber probationis efficaciam : fed videamus vim fuafionis Reges zeteris Teitamenti , &c, quomodo bene probat 'conclufio faa! dieit fimpliciter, probatio ha- bet’, Ad nutum Dei, Gt ego dico quod divi- no nuju non folum xeges a clericis poffunt bo- na auferre, fed quilibet homo ab aljo homi- bente minifterium præbet, Ma dicit Augutti- rus in libro quæffionum £xedi, & habetur, xiv. queftione v. Dixit Dominus, Et hoc mo- do populos. excufaiur a furto , quando Ægy- puorum- bona afporravit . Eflee bona ifta con- fequentia : Populus Ifraeł petiit commodari fi- bi' a vicinis yafa aurez, & argentea, & ile fecum. afportavit: ergo licitum eft accommo- dai& fecum portare . Licitum fuit Samíoni fe ipfum interficere-, ergo licitam eft. feipfom in- terficere, Videat Auguftinaum de civitete Dei libro primo, capite xxvir.TNornnt omnes qui facræ fcripture "aliqualem habenr peritiam , quod ex his que ad nutum Dei finnt, non Yiaccipirur argumentum . Unde Beda fuper A&us Apoflolorum , & iraberur xxvr. quaft. x. Non exemplo Mauhie, vel quod Jonas propheta forte deprekenfus fit, indifferenter fortibus eft credendum : cum privilegia fingulorum , ut Hieronymus ait, communem. legem omnino "facere non poffinr. ; Sed non pretereundum quod lice Deus mul- rans , querens etiam obumbrare merita €4——— ANNO CHRISTI 343% Ambr. lib. 3. de Cain & Ae toties puniat peccata nou modo per legitimas bel, csp. 4. póteffates ,.fed etiarn per alienigenas gentes Dei juffu excitatas, fententia eft Ambrofii, & habe- ‚zur xxi1?, quæft. v. Remittuntur. Sicut fæpe propter divioæ majeftatis offenfam füba&tus eft populas Judæorum, utex difcurfu librorum ju- dicum , Regam, Paralipora. & Machabeorum £ liquidum eíle videtur: tamen non femper talia fiunt fine peccato ab his, a quibus funt: ut 4 Ree: & patet de Sennacherib & Antiocho , qui propter z. Machab. 3, peccata populi Ífraelitici ipfum populum capti- varunt & afflixerunt, & ipfi a Deo gravifime funt puniti. Nara de Sennacherib ab Angelo exterminatore. occifa funr centum & octoginta quinque millia de exercitu ejus uua no6te, & ipfe fugit, & interfectus fuir a filiis fais. An tochus vero cum Dei nutu multum aífflixiffec populum Hraęł propter ipfius populi peccata, tandem dira plaga percuffus crudeli morie vitam uan 

Strana 1162
———ra—> 79 ANNO DHRRISTI 2033 Cop. $9 1161 в» tb: Presbvteros autem & diaconos & fub- nes clericos appellamus , res quolibet mo- do ad eorum domirium venientes habere | fub poteflatis poma precipimus ad fimili- tudinem caftrenfium peculiorum , & donare fecundum jeges & teflari, licet fub paren- » ftum (inr poteftate . Conftat ergo quod epi- fcopi & alii clerici non fant expropriejarii » fed licite habenr res proprias, de quibus pof funt pro fua voluntate difponere, donare, & in teftamentis relinquere, & alios de ipfis do- minos facere . Hoc non facit, nifi dominus Civili dominio ,' ficut ex deftriptione civilis DE CITILI DOMINIO CLERICORUM. re, Item in alia auctorizate ftatim fequen-A diaconos ; 8x canrores, ledłores , gnos om- - 1162 pifcopi fimulata абебайове do@rine , aut humilitatis, aur mifericordie , is a vero de- vius-füperbit. ^ : Dixit denuo magifter Petrus in fecunda die fum replicationis fic : Domini temporales poffunt auferre bona remporalia ab ecciefia- flicis habitualiter delinquentibus, Suadetur : fic Reges veteris Teftameuti auferebànr bo- na zemporalia ad nutum divinum ab eccle-. fiaflicis delinquentibus, igitur & reges no- » vi "Teftamenti poffunt fimiliter facere ad 4, nutum diyinum, habitualiter delinguentibus » facerdotibus nove legis. Animadvertire fup- plico puicram £oncinfionem domini propo- ú 9 2* 45 22 29 2 2 a dominii per ipfum data lucidum eft videre ;S mentis, Cc, & non dicit, Licite vel de ju- & fic antecedens e(t probatum, quod ille |, e- pifcopus vel clericus eft Dominus illius rei ; ergo habet-civile dominium formaliter intel- Ye&um . Confeqguentia fuperius probata eft. Sed forte diceret ipfe nunc, Ego non ne: go clericis dominium fuorum patrimoniorum ,: uz habent ex íucceflüione paterna; Xt fi sex Anglis f£fücererur clericus in facris, vel epi- fcopus, remaneret rex ficut & nunc eft: fed de bonis ecclefie loquor, in quibus dico , quod clerici non habentcivile dominium for- aliter intelle&um. O bone Deus , nec dixi ego , nec, aliquis doQus in jure canonico , quod epifcopi vel alii clerici fint domini re- yum ecclefiafticarum , Nonne aperta funt ver-G ne. Patet, quia non facit furtum gui Deo fu. # ba canonum , XII, quaftione r. Res eccle- » fiz non quafi proprie , fed nt communes &, 2 Domino oblate cum fummo timore non in alios quam jn prefatos ufus fuor fideliter. di- Ípenfande ? Numquid & ego in primo acu in folurione ad nopam anfloritatem novi Te. flamenti ita-dixi?: Udque Deo fesvit præla- fus , qui res ecclefie fideliter adminiftrat, quo- ram ef procurator , non. dominus, prout er- iam magifter Pe:us allegat de donat. cap. Fra- ternitatem . Zr Auguílinus ad Bonifacium. $i privatum poffidemus quod nobis fufficiat , ‘non ilia noftra funt, fed pauperum , quorum procurafionem quodam modo gerimus, non proprietatem in nobis vfurpatione damnabili vindicamus . Non ergo haben preiari domi- nium rei eccleiz , non ipforum funt domini proprie loquendo , fed funt miniflratores , Dicuntur ramen propter ipfam adminiftratio- nem domini & dominar ; quia funt admini- firatores & difpenfatores ; ficut & de Joleph dicit fcriptura , quod erat dominus univerfa domus Pharaonis , Genefis cap. xLv, 8 Palm. сау, Confituit eum dominum domes. fua , ct prins cpem omnis poffefionis fus. Habent ergo cle- rici in bonis ecclefie non dominium , fed ad- mini(irationem , ut iterum dixi juxta finem primi aQus : legatur . Ex quibus patet quid. fentiam de bonis ec- clefie , kx quoinodo cupiam ipía fideliter ad. miniftrari , ne in diflrieto Dei judicia repe- rantur culpabiles : Nec eft opus per magi- firum Petrum adduci doctorum dicta ad hoc, quis & ego multa plura legi documenta fan- forum , qualiter prelai & alii clerici debent bona ecclefiz difpenfare. Sed dum ita femi- fat, forie aliud. praetendit obumbrare , vide- licet merita praelatorum ecclefie; unde ca-. véat, ne incidat in illam fententiam Ambkro- fü ris. de officiis: ,, Si quis non obediat e- „ pilcopo , fele extollere & exaltare defide- re , fed folum dicit, Poffunt: & ego dico quod non folum a delinquentibus , fed etiam a fanftis , videlicet in fona rege Gothorum; Juliano Ápoflara , de regibus & dominis tem- poralibus , qui funt in illa terra, que olim fuit Chriflianoram, nunc eff infideliam .. De- inde dicit, Suadetur fic: non dicit, Proha- fur, quia vidir quod non haber probationis efficaciam : fed videamus vim fuafionis Reges zeteris Teitamenti , &c, quomodo bene probat 'conclufio faa! dieit fimpliciter, probatio ha- bet’, Ad nutum Dei, Gt ego dico quod divi- no nuju non folum xeges a clericis poffunt bo- na auferre, fed quilibet homo ab aljo homi- bente minifterium præbet, Ma dicit Augutti- rus in libro quæffionum £xedi, & habetur, xiv. queftione v. Dixit Dominus, Et hoc mo- do populos. excufaiur a furto , quando Ægy- puorum- bona afporravit . Eflee bona ifta con- fequentia : Populus Ifraeł petiit commodari fi- bi' a vicinis yafa aurez, & argentea, & ile fecum. afportavit: ergo licitum eft accommo- dai& fecum portare . Licitum fuit Samíoni fe ipfum interficere-, ergo licitam eft. feipfom in- terficere, Videat Auguftinaum de civitete Dei libro primo, capite xxvir.TNornnt omnes qui facræ fcripture "aliqualem habenr peritiam , quod ex his que ad nutum Dei finnt, non Yiaccipirur argumentum . Unde Beda fuper A&us Apoflolorum , & iraberur xxvr. quaft. x. Non exemplo Mauhie, vel quod Jonas propheta forte deprekenfus fit, indifferenter fortibus eft credendum : cum privilegia fingulorum , ut Hieronymus ait, communem. legem omnino "facere non poffinr. ; Sed non pretereundum quod lice Deus mul- rans , querens etiam obumbrare merita €4——— ANNO CHRISTI 343% Ambr. lib. 3. de Cain & Ae toties puniat peccata nou modo per legitimas bel, csp. 4. póteffates ,.fed etiarn per alienigenas gentes Dei juffu excitatas, fententia eft Ambrofii, & habe- ‚zur xxi1?, quæft. v. Remittuntur. Sicut fæpe propter divioæ majeftatis offenfam füba&tus eft populas Judæorum, utex difcurfu librorum ju- dicum , Regam, Paralipora. & Machabeorum £ liquidum eíle videtur: tamen non femper talia fiunt fine peccato ab his, a quibus funt: ut 4 Ree: & patet de Sennacherib & Antiocho , qui propter z. Machab. 3, peccata populi Ífraelitici ipfum populum capti- varunt & afflixerunt, & ipfi a Deo gravifime funt puniti. Nara de Sennacherib ab Angelo exterminatore. occifa funr centum & octoginta quinque millia de exercitu ejus uua no6te, & ipfe fugit, & interfectus fuir a filiis fais. An tochus vero cum Dei nutu multum aífflixiffec populum Hraęł propter ipfius populi peccata, tandem dira plaga percuffus crudeli morie vitam uan 

Strana 1163
ANNO CHRISTI 1633. Aug. lib. 13. coutra. Fauft. Mapiçhzum. Differantis ‘Bacerdotum pa¥= 8: vete- ms Legis. 1:63 terdum enim Deus populum fuum peccantem per malos homines punir, ficut patet ex hi- Ítoriis prataQis. Er ut Auguftinus dicit x. de civit. Dei cap. tx. interdum flageilantar boni cum malis, non quia fimul agunt malam vi- tam, fed quia fimul amant temporalem vi- tam . Xt iic folent principes facere , qui de malis hominibüás faciunt lictores; ita Deus de malis hominibus , & dc diabolis facit mini- ftros jaftitiz fue . Sed tamen diaboli exfequzn- do divinam juftiriam , non merentur, neque lictor, qui caufa cupidiratis implet. miriifte- rium juftiiæ. Unde Auguflinus in quæftioni- bus Exodi xxirr. queft. v. Cum minifter ju- ORATIO JOANNIS DE POLEMAR fuam finivit: 2. Machab. rx. cap. legitur. In- A dictam eft ab ipfa increata Veritate :. Quod- 1364 cumque ligaveris fuper terram , erit ligatum & ANNO in calis , & quodcumque folveris , &c. Quis jam non videt his con(ideratis , quanta fit ditferen- tia inter facerdotes nove legis, & facerdotes veteris legis? & quam alta ifi illis. preemi- neant excellentia dignitatis ? Quamquam pas tenter omne claudicet argumentum, quod de fübjc&ione illorum trahatur ad iftos. Bene per Dei grátiam nofcunt catholici principes quod in clericos, nifi quantam ab ecclefia cis con- ceditur, jurifdidionem non habent, 1f.qua- füone 1. Sacerdotibus. Legatur totum ibi de Conftantino . Sed ipfi principes Chrifti facer- dotibus iu fpiritualibus funt fuübjecti.. Unde il- CHRISTE 1433- dicis occidit eum , quem judex juffit occidi ,Ble Valentinus inclytus Imperator Mediolanenfi Theod. tio. profecto fi id fponte facit , homicida eit: etfi eam occidit qucm fcit a judice debere occi- di. Ad hoc ergo quod ex nutu Dei poffit ac- cipi argumentum 2d id, quod communi tege eft illicitum , primo oportet quod , ut verbis Auguflini utar, x. de civitate Dei, cap.xxvr. Deum fc id jubere fine ullis ambagibus inti- rct: ne fit forte diabolica fuggeftio: quia an- gelus fatane interdum fe transfigurat in ange- lum lucis. Secundo ut id exíequatur folo af- fe&u exfequendi divinam juftitiam , abfit ab animo, (ut Auguftini verbis utar contra Mía- nichzeos, & habetur xxiii. queft. r.) quod: culpatur; nocendi cupiditas , ulcifcendi crade- ecclefie dixiffe legitur . Talem in pontificali 4+ cap. 5 & 6 a Forte, ut fède conflituere procurate , a uti & nos, a “i nos. quibus hoë gubernatur imperium fincere no- flra capita fubmittamus ; & ejus monita, cum tamquam homines deliquerimus, fufcipiamüs necellario velat medicamenta curantis .. Et quoniam , licet-non fuerim ‘præfens exflitit: mihi relatum ; quod pfidem magifter /Egidius circa illam materiam multa pulcra differuit , hzc pro prefenti dixiffe fufficiat. : Denuo magifler Perrus arguit. decreti cap. Si. As, conero tributum. IT. quæftione I. Sunt verba beati Auxentium , , Ambrofii: Si tributum petiit Imperator ; pote- ftatem haber agrorum vindicandorum: tollat litas, implacabilitas, feritas rebellandi, libido C eos, fi libitum eft. Imperatori non dono, fed dominandi , & fi qua funt firailia , quz cor- rumpunt animum & protrahunt à puritate zo- li juflitie ad cupiditatis affccttitii, vel alterius animi paffionis : quod quam fit difficile, cun- Ali penfate. Jdco difficile eft etiam jufla bella agere; nam etfi ju(litia fit, forfan non erit in animo, aut deficiet in modo. Ad probandum fuum antecedens allegavit quod. Salomon dixit iil. Reg. rr. ad Abiathar facerdotem , qui adhæft Adoniæ fratri Salomonis , ut Adonias effet rex: Vir mortis es, fed non interficióm te, fed vade in Anathot , &c. ftem de rege Nabucho- donofor, qui habuit poteftatem a Dco ducen-. di populum iirzel cum facerdotibus*& Levi- non nego utique. Si magi(ter Petrus fuiffet cam bonus decretifia , quod fine præfamptionis nota poffet dicere, quod dodlores canoniftæ fuerunt cœci, & non intellexerunt canonum textus ; fi ipfe advertiffet ad gloffam, credo quod abfti- nuiffet ab illo argumento. Nam gloffa ita dicit fuper verbo, Poieflatem de fa&to, non de jure- Nam five auctoritate principis , (ive alterius quis detinet res ecclefie, facrilegus eft. Dicet ipfe nunc forte in cogitatione fua: Quid ad me de gloffa? quia ipfe pro nihilo. habet omnes giof- fas & dita fan&orum: fed non parvipendat, quoniam gloffa illa :rantum probat quod dicitur per textum in.capite, Quifquis, x11. q.2., & tisin captivitatem Dabylonicam. Videte quam D xvi. q. 1. in canonibus:.qui textu hoc aper- fir propria hec allegatio. Deinde ad idem alle- gat, Iv. Regum cap. duodec. quod Joas rex Juda devotiffimus fecundum providentiam Dei tulit omnia confecrata de templo , mifitque llazacli regi , ut recederet a Jerufalem. Alle- gat ulterius 1v. Reg. 18. de Ezechia, qui fimi- liter fecit. Ttem de David qui comedit panes propofitionis. Ád ifta ommia alia folutione o- pus non cít, quam illa quam ipfa fecum af- ferunt : ipfemct allegat «quod ifta nutu Dei faCia fuerunt , & ideo ex eis non accipitur argumentum , ut fuperids didum eft. Sed praterire non. yolo inta&tum , quod a- liam poteftatem exercebant reges in illo tera- plo, & facerdotio carnali, & figurativo vete-È » ris legis, quam Chriftianis, principibus liceat exercere in templo & facerdotio nove legis. Quia facerdotium Chrifti præcellit facerdotio Áaronico : in triplici enim excellentia - pluri- mum eminet: primo quia illud ab Aaron , iftud incepit a Chrifto: & fic iliud a fervo , iftud a Filio Dei. Secundo quia illius facri- ficia erant pecora, iflius ipfe Dei Filius eft facrificium , & Deo Patri hoflia. Tertio quiz lilii facerdotes ligare non poteraüt vel abfol- vere ; iftis date funt claves regni celorum , 8o tiffime probat , dicit enim textus in canonibus, &c. Valde iniquum & ingens facrilegium ef, » quecumque vel pro remedio peccatorum, vel : falute aut requie animarum fuaram , unuf- » quifque venerabili ecclefie contulerit, aut » certe reliquerit, ab his, a quibus maxime » fervari convenit, id eit, Chriftianis c Deum » timentibus hominibus, & precipue a princi-. » pibus & primis regionum, in aliud transferri X -» vel converti . Generaliter vero quicumque res » ecclefiz confifcare aut impetere vel pervadere + periculofa (ua infeftatione prefumpierir , &c. » Similiter & qui res ecclefie juffu vel largitio- » ne principum , vel quorumdam porentum , aut quadam invafione , aut tyrannica poteftate re- » tinucrit, & filiis vel haredibus fuis; ut a qui- » bufdam jam factum audivimus , quafi here- » ditarias rcliquerint ; nifi cito xcs Dei , ad- » moniti a pontifice, agnita verirate reddide- » rint , perpetuo anathemaire feriantur. Potuif- fet etiam gloffa illa allegare plures alias au- Goritates, que hoc probant, Gloffa in dicto capite in canonibus allegat multas concordan- fias. Praterea fcienti intentionem illius | capi- tuli, verifas gloffe fatis eft manifefta. | ContendeHat beatus Ambrofius cum minifiris Impes 5. cpi. poft epift. 320 

Strana 1164
ANNO CHRISTI 1633. Aug. lib. 13. coutra. Fauft. Mapiçhzum. Differantis ‘Bacerdotum pa¥= 8: vete- ms Legis. 1:63 terdum enim Deus populum fuum peccantem per malos homines punir, ficut patet ex hi- Ítoriis prataQis. Er ut Auguftinus dicit x. de civit. Dei cap. tx. interdum flageilantar boni cum malis, non quia fimul agunt malam vi- tam, fed quia fimul amant temporalem vi- tam . Xt iic folent principes facere , qui de malis hominibüás faciunt lictores; ita Deus de malis hominibus , & dc diabolis facit mini- ftros jaftitiz fue . Sed tamen diaboli exfequzn- do divinam juftiriam , non merentur, neque lictor, qui caufa cupidiratis implet. miriifte- rium juftiiæ. Unde Auguflinus in quæftioni- bus Exodi xxirr. queft. v. Cum minifter ju- ORATIO JOANNIS DE POLEMAR fuam finivit: 2. Machab. rx. cap. legitur. In- A dictam eft ab ipfa increata Veritate :. Quod- 1364 cumque ligaveris fuper terram , erit ligatum & ANNO in calis , & quodcumque folveris , &c. Quis jam non videt his con(ideratis , quanta fit ditferen- tia inter facerdotes nove legis, & facerdotes veteris legis? & quam alta ifi illis. preemi- neant excellentia dignitatis ? Quamquam pas tenter omne claudicet argumentum, quod de fübjc&ione illorum trahatur ad iftos. Bene per Dei grátiam nofcunt catholici principes quod in clericos, nifi quantam ab ecclefia cis con- ceditur, jurifdidionem non habent, 1f.qua- füone 1. Sacerdotibus. Legatur totum ibi de Conftantino . Sed ipfi principes Chrifti facer- dotibus iu fpiritualibus funt fuübjecti.. Unde il- CHRISTE 1433- dicis occidit eum , quem judex juffit occidi ,Ble Valentinus inclytus Imperator Mediolanenfi Theod. tio. profecto fi id fponte facit , homicida eit: etfi eam occidit qucm fcit a judice debere occi- di. Ad hoc ergo quod ex nutu Dei poffit ac- cipi argumentum 2d id, quod communi tege eft illicitum , primo oportet quod , ut verbis Auguflini utar, x. de civitate Dei, cap.xxvr. Deum fc id jubere fine ullis ambagibus inti- rct: ne fit forte diabolica fuggeftio: quia an- gelus fatane interdum fe transfigurat in ange- lum lucis. Secundo ut id exíequatur folo af- fe&u exfequendi divinam juftitiam , abfit ab animo, (ut Auguftini verbis utar contra Mía- nichzeos, & habetur xxiii. queft. r.) quod: culpatur; nocendi cupiditas , ulcifcendi crade- ecclefie dixiffe legitur . Talem in pontificali 4+ cap. 5 & 6 a Forte, ut fède conflituere procurate , a uti & nos, a “i nos. quibus hoë gubernatur imperium fincere no- flra capita fubmittamus ; & ejus monita, cum tamquam homines deliquerimus, fufcipiamüs necellario velat medicamenta curantis .. Et quoniam , licet-non fuerim ‘præfens exflitit: mihi relatum ; quod pfidem magifter /Egidius circa illam materiam multa pulcra differuit , hzc pro prefenti dixiffe fufficiat. : Denuo magifler Perrus arguit. decreti cap. Si. As, conero tributum. IT. quæftione I. Sunt verba beati Auxentium , , Ambrofii: Si tributum petiit Imperator ; pote- ftatem haber agrorum vindicandorum: tollat litas, implacabilitas, feritas rebellandi, libido C eos, fi libitum eft. Imperatori non dono, fed dominandi , & fi qua funt firailia , quz cor- rumpunt animum & protrahunt à puritate zo- li juflitie ad cupiditatis affccttitii, vel alterius animi paffionis : quod quam fit difficile, cun- Ali penfate. Jdco difficile eft etiam jufla bella agere; nam etfi ju(litia fit, forfan non erit in animo, aut deficiet in modo. Ad probandum fuum antecedens allegavit quod. Salomon dixit iil. Reg. rr. ad Abiathar facerdotem , qui adhæft Adoniæ fratri Salomonis , ut Adonias effet rex: Vir mortis es, fed non interficióm te, fed vade in Anathot , &c. ftem de rege Nabucho- donofor, qui habuit poteftatem a Dco ducen-. di populum iirzel cum facerdotibus*& Levi- non nego utique. Si magi(ter Petrus fuiffet cam bonus decretifia , quod fine præfamptionis nota poffet dicere, quod dodlores canoniftæ fuerunt cœci, & non intellexerunt canonum textus ; fi ipfe advertiffet ad gloffam, credo quod abfti- nuiffet ab illo argumento. Nam gloffa ita dicit fuper verbo, Poieflatem de fa&to, non de jure- Nam five auctoritate principis , (ive alterius quis detinet res ecclefie, facrilegus eft. Dicet ipfe nunc forte in cogitatione fua: Quid ad me de gloffa? quia ipfe pro nihilo. habet omnes giof- fas & dita fan&orum: fed non parvipendat, quoniam gloffa illa :rantum probat quod dicitur per textum in.capite, Quifquis, x11. q.2., & tisin captivitatem Dabylonicam. Videte quam D xvi. q. 1. in canonibus:.qui textu hoc aper- fir propria hec allegatio. Deinde ad idem alle- gat, Iv. Regum cap. duodec. quod Joas rex Juda devotiffimus fecundum providentiam Dei tulit omnia confecrata de templo , mifitque llazacli regi , ut recederet a Jerufalem. Alle- gat ulterius 1v. Reg. 18. de Ezechia, qui fimi- liter fecit. Ttem de David qui comedit panes propofitionis. Ád ifta ommia alia folutione o- pus non cít, quam illa quam ipfa fecum af- ferunt : ipfemct allegat «quod ifta nutu Dei faCia fuerunt , & ideo ex eis non accipitur argumentum , ut fuperids didum eft. Sed praterire non. yolo inta&tum , quod a- liam poteftatem exercebant reges in illo tera- plo, & facerdotio carnali, & figurativo vete-È » ris legis, quam Chriftianis, principibus liceat exercere in templo & facerdotio nove legis. Quia facerdotium Chrifti præcellit facerdotio Áaronico : in triplici enim excellentia - pluri- mum eminet: primo quia illud ab Aaron , iftud incepit a Chrifto: & fic iliud a fervo , iftud a Filio Dei. Secundo quia illius facri- ficia erant pecora, iflius ipfe Dei Filius eft facrificium , & Deo Patri hoflia. Tertio quiz lilii facerdotes ligare non poteraüt vel abfol- vere ; iftis date funt claves regni celorum , 8o tiffime probat , dicit enim textus in canonibus, &c. Valde iniquum & ingens facrilegium ef, » quecumque vel pro remedio peccatorum, vel : falute aut requie animarum fuaram , unuf- » quifque venerabili ecclefie contulerit, aut » certe reliquerit, ab his, a quibus maxime » fervari convenit, id eit, Chriftianis c Deum » timentibus hominibus, & precipue a princi-. » pibus & primis regionum, in aliud transferri X -» vel converti . Generaliter vero quicumque res » ecclefiz confifcare aut impetere vel pervadere » periculofa (ua infeftatione prefumpierir , &c. » Similiter & qui res ecclefie juffu vel largitio- » ne principum , vel quorumdam porentum , aut quadam invafione , aut tyrannica poteftate re- » tinucrit, & filiis vel haredibus fuis; ut a qui- » bufdam jam factum audivimus , quafi here- » ditarias rcliquerint ; nifi cito xcs Dei , ad- » moniti a pontifice, agnita verirate reddide- » rint , perpetuo anathemaire feriantur. Potuif- fet etiam gloffa illa allegare plures alias au- Goritates, que hoc probant, Gloffa in dicto capite in canonibus allegat multas concordan- fias. Praterea fcienti intentionem illius | capi- tuli, verifas gloffe fatis eft manifefta. | ContendeHat beatus Ambrofius cum minifiris Impes 5. cpi. poft epift. 320 

Strana 1165
ANNO CHRISTI 1433; Arbr. d. $, epiftolarum g. Dit 35e . reffitutrionem ténentur : 3165 Imperatoris beatum urgebant Ámbrofium. Un- de ipfe dicebar; íi tributum petüt impera- » for, Cc. Et etiam poftea: Si patrimonium & petat, invadite: fi corpus, occuram. Yul- e tis in vincula rapere? tz. Communis ha- bet locuiio , quando quis cum peritore con- iendit dicere, Vuliis mihi roflere inea? be- me poteftis. Non quod intelligat licite & de jure, fed de facto. Et ita gloffam illam com- munis modus loquendi veram effe oftendit. Arguit de capite, Ex his. x13. quæftione 5. quz funt verba Gratiani, & ideo non faciunt jus; fed nolo declinare ipfam; verum namque eft quod clericus habens fcudum a rege in re DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. ——Yniperatoyis ; qui bafilicam tradi hereticis juffu A » 3166 efficere poteftative finem aliquem per sae tionabilem commenfurationem mediorum. ad ipfum; potcíl liciie uti poteffative fubtra- £lione exceflus & additione defeQus ipfo- rum mědiorum , fecundum quod coogrnuir propter ipfam commenfurationem facien« *«lam:.cum ergo feculares domini debeant poteftative efficere neceffariam —fuflentatio- nem cleri per rationalem. commenfuratio». nem temporalium , que tenentur conferre clero Chrifli; fequitur quod poffunt lieite » у » 2 » [24 » » +? » » » » Íorüm temporalium , fecundura quod con- gruit propter ipfam commehíurationem ra- » tionabiliter faciendam. Jia dicit; nec ma- feudali fubeft regi fecqudum Îegem feudi. EtBjorem, nec minorem probat, fed totum. fine hoc non nego: fed materia еЙ fpecialis , te- neat terminos fuos; nec extendarur ulterius. Árguit preterea de capite, Si quæf. finali ubi text. Patet. Simoniacos velut primos & præcipuos hærericos ab omnibus fidelibus eífe deputandos; & fi commoniti non refipuerint, ab exteris etiam poteftatibus opprimendos , Antequam. ad folutionem veniam , notandum. eft quod non eft yerum. funplicíter, quod o- snnis Simoniacus fit bereticns, Sed ut dicant doGores commyniter, &- Archidiaconus reci- tat in rofario , in capite, Fertur. z. quaft. 1. Simon magus, a guo dicitur Simonia , fuit hæreticus, & ejus difcipuli di&i funt Simo- fundamento reliquit , & fine fundamento cz- det. Dico primo quod argumentum deficit quoniam bona ecclefarum non funt folum propter füflenratipnem cleri; fed ipfa faQa re- fiduum habet in pios nfus converti; ut in při- mo a&u [latiffime dixi. Preterea fi ly Pote- uti poteltative fuübtractione & additione ip» ANNO CHRISTI - 1823. flative deierminat a@um commenfurationis , . prout verifimiliter facit, neganda eft minor: quia poiéftas talis commenfurandi, cum ra- tione fuperfluornm , non eft apud fæculares potefiates , & nefcio fi ipft concederent fe te- ner ad conferendum fuftentationem clero , unde populus teneretur , unde ecclefia non haberet: fed grave nimis effet eis . Unde be- niaci, & ifti erant veri hwmretici, Et propte-C ne providit divina providentia , quod dedit » pea dicit iextus in capite, Fertur ; Simo- » niaca harefis, que prima contra Dei eccle- » fiam diabolica fupplantatione fubrepür, cc. $ta quicumque crederet pertinaciter Spiritus fan&li gratiam. pofle emi pecunia , hereticus effer. llli vero qui hoc non credentes , fed cupiditate permoti, (fndent emere $c vendere fpirituälia, non funr heretici: quia hzrefis de fua ratione formalj habet, habere errorem in inrelleQu. circa credibilia fidei › & pertinaciam in voluntate: & iíta deficiunt in talibus, quia non deficiunt: errantes circa credibile; fed affe- Cu depravato cupiditate , ftudent emere vel vendere fpirirualia. Et ideo non funt hereti- culo anima {uz vivunt; nec fructus beneficio- rum fimoniace adeptorum fuos faciunt, fed ad nec falvari poffunt, fi non renuntiant beneficiis fimoniace acquifitis, Nunc ad folutionem illius argumenü, ex c. Principes, xx1xr. quet. v. dico, prout docto- res communiter dicunt in caput, Etfi clerici, dc judici in cap. Ut fame de fententia ex- communicationis diftin&ione 11x. cafus funt Ípeciales , in quibus laicis poteftatibus a jure conceditur pote(tas in clericos : & ug brevi- ter me expediam , fecularis poteflas in cleri- cum non degradatum & traditum non habet poteftatem , nifi ab ecclefia in fubüdium in- vocata : illis ad alios cafus arguendum non eft. Sed argumentum quod accipit ex cap. Principes , rogo advertatis quam formalem confequentiam facit; Licet fzcularibus poteítatibus facere coer- tionem clericorum per aliquam fpeciem ter- rentis difcipline; ablatio temporalium eft fpe- cies terrentis difcipline ; igitur, cc. Aliquis homo currit; ergo ifte homo currit. Mihi lis cet aliquid facere in perfonam propter ipfum: mutilare, eft. aliquid facere igltur, &c, » Poft hoc arguit fic : Omne quod debet ecclefie unde vivant clerici, & etiam faciant eleemofynas populo, & non habeant gravare populam, ". Deinde. arguit fic: Clericis licet fubtrahere facramenta. ecclefie laicis delinquentibus: igi- tur. laicis licet fubtrahere temporalia potefta: 2 a tive.a clericis habitualiter delinquentibus. Ia eff una pulcra confequentia, nefcio fi in Oxo- nia vel Cantabrigia fiunt tales. confequentiz : bene fcio quod non admitterentur. Sic feque- retur a,Íimili: Regi licet denegare jurifdiétio- nem fuam fubdito fuo propter delidium , quia, ut íciuat jurifte, eft una fpécies coercitionis, & de levioribus; ergo & fubdito licer dena- | ci, fed gravifime peccant, & in grandi peri- Dgare obedientiam .regi propter deliQum. Ha- bet tamen omnis divini juris regula, quod fuperior in. inferiorem habet jurifdi@ionis po- teftatem , & non.e contra. | ‚ Denique: arguit fic: Ægue poteflative po- ‚ {ей flipendians fubtrahere fuum flipendium ab indignis operariis , ficat pote(t dignis ea con- ferre: cum efgo temporalia fint ftipendia lai- corum, feqnitur , Cc. Videte quoniam bene facit argumentum in forma : bene accipit. me- dium , praedicatum in minori, fub fubjecto ma- : joris haberet ; dicere: Sed laici funt ftipen- diantes clericos : & tunc minor eft falfa, quia. non íunt flipendiantes . Bene poffet dicere quod funr folventes ea, de quibus flipendia & ita loquuntur illa capita ; quare de E clericis. preftantur: & fic fimiliter argui poffet, quod licer rufticis fubtrahere {tipendia , gua preftantur militibus. Deinde arguit , quod re-. &ificario facillima clericorum effet per fubtra- &ionem temporalium ; & medicina debet da- ri per quam aptius fanetur infirmus, Gc. Ifta argumenta petunt. fundamentum. Oporteret pri-- mo probare quod re£tificatio clericoram & me- dicinæ exhibitio bertineret ad laicos, & tunc effer- bonum querere, quomodo apüus fieri : alias fruftra confultat de mediis, ad quem non pertinet &nis. Cum ergo probatum mon fit ; quod 

Strana 1166
ANNO CHRISTI 1433; Arbr. d. $, epiftolarum g. Dit 35e . reffitutrionem ténentur : 3165 Imperatoris beatum urgebant Ámbrofium. Un- de ipfe dicebar; íi tributum petüt impera- » for, Cc. Et etiam poftea: Si patrimonium & petat, invadite: fi corpus, occuram. Yul- e tis in vincula rapere? tz. Communis ha- bet locuiio , quando quis cum peritore con- iendit dicere, Vuliis mihi roflere inea? be- me poteftis. Non quod intelligat licite & de jure, fed de facto. Et ita gloffam illam com- munis modus loquendi veram effe oftendit. Arguit de capite, Ex his. x13. quæftione 5. quz funt verba Gratiani, & ideo non faciunt jus; fed nolo declinare ipfam; verum namque eft quod clericus habens fcudum a rege in re DE CIVILI DOMINIO CLERICORUM. ——Yniperatoyis ; qui bafilicam tradi hereticis juffu A » 3166 efficere poteftative finem aliquem per sae tionabilem commenfurationem mediorum. ad ipfum; potcíl liciie uti poteffative fubtra- £lione exceflus & additione defeQus ipfo- rum mědiorum , fecundum quod coogrnuir propter ipfam commenfurationem facien« *«lam:.cum ergo feculares domini debeant poteftative efficere neceffariam —fuflentatio- nem cleri per rationalem. commenfuratio». nem temporalium , que tenentur conferre clero Chrifli; fequitur quod poffunt lieite » у » 2 » [24 » » +? » » » » Íorüm temporalium , fecundura quod con- gruit propter ipfam commehíurationem ra- » tionabiliter faciendam. Jia dicit; nec ma- feudali fubeft regi fecqudum Îegem feudi. EtBjorem, nec minorem probat, fed totum. fine hoc non nego: fed materia еЙ fpecialis , te- neat terminos fuos; nec extendarur ulterius. Árguit preterea de capite, Si quæf. finali ubi text. Patet. Simoniacos velut primos & præcipuos hærericos ab omnibus fidelibus eífe deputandos; & fi commoniti non refipuerint, ab exteris etiam poteftatibus opprimendos , Antequam. ad folutionem veniam , notandum. eft quod non eft yerum. funplicíter, quod o- snnis Simoniacus fit bereticns, Sed ut dicant doGores commyniter, &- Archidiaconus reci- tat in rofario , in capite, Fertur. z. quaft. 1. Simon magus, a guo dicitur Simonia , fuit hæreticus, & ejus difcipuli di&i funt Simo- fundamento reliquit , & fine fundamento cz- det. Dico primo quod argumentum deficit quoniam bona ecclefarum non funt folum propter füflenratipnem cleri; fed ipfa faQa re- fiduum habet in pios nfus converti; ut in při- mo a&u [latiffime dixi. Preterea fi ly Pote- uti poteltative fuübtractione & additione ip» ANNO CHRISTI - 1823. flative deierminat a@um commenfurationis , . prout verifimiliter facit, neganda eft minor: quia poiéftas talis commenfurandi, cum ra- tione fuperfluornm , non eft apud fæculares potefiates , & nefcio fi ipft concederent fe te- ner ad conferendum fuftentationem clero , unde populus teneretur , unde ecclefia non haberet: fed grave nimis effet eis . Unde be- niaci, & ifti erant veri hwmretici, Et propte-C ne providit divina providentia , quod dedit » pea dicit iextus in capite, Fertur ; Simo- » niaca harefis, que prima contra Dei eccle- » fiam diabolica fupplantatione fubrepür, cc. $ta quicumque crederet pertinaciter Spiritus fan&li gratiam. pofle emi pecunia , hereticus effer. llli vero qui hoc non credentes , fed cupiditate permoti, (fndent emere $c vendere fpirituälia, non funr heretici: quia hzrefis de fua ratione formalj habet, habere errorem in inrelleQu. circa credibilia fidei › & pertinaciam in voluntate: & iíta deficiunt in talibus, quia non deficiunt: errantes circa credibile; fed affe- Cu depravato cupiditate , ftudent emere vel vendere fpirirualia. Et ideo non funt hereti- culo anima {uz vivunt; nec fructus beneficio- rum fimoniace adeptorum fuos faciunt, fed ad nec falvari poffunt, fi non renuntiant beneficiis fimoniace acquifitis, Nunc ad folutionem illius argumenü, ex c. Principes, xx1xr. quet. v. dico, prout docto- res communiter dicunt in caput, Etfi clerici, dc judici in cap. Ut fame de fententia ex- communicationis diftin&ione 11x. cafus funt Ípeciales , in quibus laicis poteftatibus a jure conceditur pote(tas in clericos : & ug brevi- ter me expediam , fecularis poteflas in cleri- cum non degradatum & traditum non habet poteftatem , nifi ab ecclefia in fubüdium in- vocata : ilis ad alios cafus arguendum non eft. Sed argumentum quod accipit ex cap. Principes , rogo advertatis quam formalem confequentiam facit; Licet fzcularibus poteítatibus facere coer- tionem clericorum per aliquam fpeciem ter- rentis difcipline; ablatio temporalium eft fpe- cies terrentis difcipline ; igitur, cc. Aliquis homo currit; ergo ifte homo currit. Mihi lis cet aliquid facere in perfonam propter ipfum: mutilare, eft. aliquid facere igltur, &c, » Poft hoc arguit fic : Omne quod debet ecclefie unde vivant clerici, & etiam faciant eleemofynas populo, & non habeant gravare populam, ". Deinde. arguit fic: Clericis licet fubtrahere facramenta. ecclefie laicis delinquentibus: igi- tur. laicis licet fubtrahere temporalia potefta: 2 a tive.a clericis habitualiter delinquentibus. Ia eff una pulcra confequentia, nefcio fi in Oxo- nia vel Cantabrigia fiunt tales. confequentiz : bene fcio quod non admitterentur. Sic feque- retur a,Íimili: Regi licet denegare jurifdiétio- nem fuam fubdito fuo propter delidium , quia, ut íciuat jurifte, eft una fpécies coercitionis, & de levioribus; ergo & fubdito licer dena- | ci, fed gravifime peccant, & in grandi peri- Dgare obedientiam .regi propter deliQum. Ha- bet tamen omnis divini juris regula, quod fuperior in. inferiorem habet jurifdi@ionis po- teftatem , & non.e contra. | ‚ Denique: arguit fic: Ægue poteflative po- ‚ {ей flipendians fubtrahere fuum flipendium ab indignis operariis , ficat pote(t dignis ea con- ferre: cum efgo temporalia fint ftipendia lai- corum, feqnitur , Cc. Videte quoniam bene facit argumentum in forma : bene accipit. me- dium , praedicatum in minori, fub fubjecto ma- : joris haberet ; dicere: Sed laici funt ftipen- diantes clericos : & tunc minor eft falfa, quia. non íunt flipendiantes . Bene poffet dicere quod funr folventes ea, de quibus flipendia & ita loquuntur illa capita ; quare de E clericis. preftantur: & fic fimiliter argui poffet, quod licer rufticis fubtrahere {tipendia , gua preftantur militibus. Deinde arguit , quod re-. &ificario facillima clericorum effet per fubtra- &ionem temporalium ; & medicina debet da- ri per quam aptius fanetur infirmus, Gc. Ifta argumenta petunt. fundamentum. Oporteret pri-- mo probare quod re£tificatio clericoram & me- dicinæ exhibitio bertineret ad laicos, & tunc effer- bonum querere, quomodo apüus fieri : alias fruftra confultat de mediis, ad quem non pertinet &nis. Cum ergo probatum mon fit ; quod 

Strana 1167
— —— quod laicis hoe perti ANNO CHRISTI 1438: 1167 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR 1:68 trarium fuperius efl deduétum ; & fic deficit argumentatio fine fundamento conftructa . Ulterius arguit ex. cap. Quicumque xwtrr. que(tionc fin. Ubi Auguftinus recitar fadum jaudabile Aurelii epifcopi, quod eum quidam non habens filios omnia bona fua, ufufructu retento , donaf(fec ecclefis ; poftca habuit fiios, Aurelius reílituit fibi bona. Quid ad propofi- cum ? urique nihil ; fed nt magifter Petrus , qui eft magnus jurifta , doctores omnes cano- num cocos reputans, aliquid de jure addi- fcat, debet fcire quod onm quis non habens filios donavit omnia bona fua, filius nafcens poftea habet jus ad revocandam donationem ncat, ima per me con-'A . Árguit demum de correctione evangelica , — que quomodo faciat ad propofitam, hene vi- AUS detis: finis namque illius, fecundum evange- 5s ]ium , eft: Dic ecclefia: & fi 'ecclefiam non um< Marth. 18. dierit , fit tib} feux Ethnicus & publicanus . Tandem facit unum argumentum , hoc habens in cffeétu , quod ficut licitum fit auferre gla- dium de mauu phrenetici, ne fe interficiat , ita licitum eft auferre bona temporalia a cle rico , qui abutendo interficit animam. iuam . Yfa comparatio quam fit efücax omnibus ha- bentibus oculos eft manifeftum . Unicuique e- nim lícitum e(t auferre gladium de mavu phre- netici, ne ipfo abutatur: ergo ünicuique lie citum eft auferre bona cujufque eis abuten- illam per titulum de inoffc. dona. Sed an in Btibus . Si hoc concederetur, quarta occafio totum , fed folum in legitimam, eft quaftio in- ter doctores: aliqui tenent quod in totum , ali- qui quod tantum pro legirima: decebat autem fanétum epifcopum partem benigniorem acci- pere: & quia illa effer in pios ufus erogaru- rus, voluit pietate paterna confulere filiis ejus , quem unum fecerat fecum. vinculum caritatis. Demum facit quamdam fuppofitionem , quod clerus enormiter peccaret, fi. vellet interficere reum , armis acceptis militaret > fpoliaret gen- tes, flupraret virgines , tunc non effet reme- dium , Cc. Effet remedium , & remedia , qua fcientibus jura, & etiam utentibus ratione ; facile eft reperire: fed non, ufurpare ecclefie - bona: quia deli@um perfone in damnum ec-C clefiz redundare non debet. Et cum , ut dicium eft, prelati eccle(ie bonorum ecclefie (int pre- curatores, non domini ; propter dclidtum procu- ratoris invadere bona domini pon eft jullum. Arguit deinceps fic : Quidquid clerus a bra- chio fzculari debet exigere, qnod adjuvet eum ad tuendum & defendendum bona ecclefie , & etiam ad fubminiftrandum ; non autem de- bet exigere quod bona ecciefis laici fibi fu- bripiant, & ufurpent. Et auGoritas quam al- legat AGorum fexto, quod dixerunt Apofto- li: Jon bonum mos derelinquere. verbum Deis’ 6 miniffrare menfis, videre quomodo bene fa- cit pro ipfo, an potius faciat contra . Num- quid dixerunt Apoftoli laicis : Subripite ifta bo- D na, qu& ad pedes noftros offeruntur, quia eorum adminiftratio impedit nos a praedicatione ver- bi Dei? Àn potius con(ticuerunt diaconos, qui illud exercere fecerunt? Ita prelati ecclefia- rum poflolos imitando , non dicunt laicis : Subripite ifta bona fed conflituunt officiarios & miniflros, dui illud minifterium impleant. Et ad idem iendit confirmatio qua fubfequi- “tur, & etiam argumentum ejus finale: & ea- dem fołutione depellunzur , licet multa ibi ermocinetur , que deberet primo ipfe face- ze , poftea docere . Denuo arguit ex illo ; Privilegium meretur amittere , dc. Et dicit dotationem ecclefie el- fpoliandi: alios prebere'ur , quantaque feditio- nis & turbationis occafio ? Non ita confulit Aug. de bono Augufinus ::fed dicit , Forte aliquis cogi- is tage is A- taz, Gc. eft in primo actu , & haberar xiv. pe primi e quæftione v. cap. Neque enim fi agris. | Poft hec ad rationes meas nititur refpon- dere > & ut quantum illa refponfiones valeant cunctis fit ootum , legam utrafque; Totus ef- fe&us folutionum zft, quod omnes auctorita- tes per me introducte loquuntur de clericis non delinquenübus habitualiter. Sed manife~ flum eft quod non procedunt, quia auftorita- tes mec loquuntur de nequiffimis facerdoti- bus. & habitualiter delinquentibus , gui do- mum Dei fecerunt fpeluncam latronum , & i mortem Chrifti Dci Yilii confpirarunt ; & de epifcopis , qui cathedra relidia, plebé defer- ta , aucupabant nundinas negotiationum & ufuris inferviebant , ut ex earum lectione lu- cidum eft videre. Ultimate fic fubjungit: Videtur quod Chri- flus fabtraQionem remporalium a facerdotibus | prophetavit, & pro fuo tempore hujufmodi fubtraQio eft implenda . Dicitur Matth. xx1v. Jcce relinquetur 'cobis domus veffra. deferta . 1d eft, ipfum templum , fccundum Lyram , quia per Romanos fuit deftruQum , nec rezdificabi- tur amplius. Hec Lyra. Item Tatth. xx 1. Aus feretur à. vobis regntm. Dei; fuper quo Lyra : Id eft regimen ecclefie W alias regnum : & da- bitur gent, facienti fructum ejus, id eft, Apo- flos & eorum fuccefforibus. Hac Lyra. Vi- dete manifeftam calnnniam, Ścripturas qua to- quuntur aperte de Judæis , dicit effe prophe- tias de clero , & ad fui confufionem ipfemet offert expofitionem Lyre, licet ex textu ovan- gelii fatis fit clarum. Dicit: Ecce relinquetus vobis domus veflra deferta , id. et. templum , quia per Romanos fuit deftractum. Quales funt ifte probationes , tales funt omnes alie quas adducit calumniofe , fophifiice , extorte > & pure cavilationes. Repeto igitur admonitio- nem ilam ex verbis Sapientis , Ecclefiaftici XxvIit. dicens cuilibet Chrifliano: Sapi aures fe privilegium . Ad hoc multa poffent dici ,Eiuas fpinis , & noli audire linguam nequam , & tomen illud fit brocardicum , 8% imultas ha- beat limitationes ; fed hoc fufficit pro præfén- ti, quod quando privilegium confertur. in non fubditum , poteft per concedentem non revocari. Preterea dotatio ecclefie non habet natnram; privilegii, fed eft ex donationibus vel ultimis voluntatibus , que in dominio ali- cujus translata funt; per fucceffores ilioram non reyocantur , quantumcumque ilii , qui tales res habent, eis abutantur: quare tale jus vel nótio illis fuccefforibus nullo jure competit, ori tuo facito oflium , & feras auribus. tiis, &c. Et fic efl fms quar; articulis. Deo gratias . Noraz Severin: Brmir. e Concilium. ) Hzc Synodus a Martino V, ejus nomi- nis pontifice indicta , npe & auxilio Sigismundi adhuc re. gis. ex prescripto Con(lanien(s concilii congregata (uit eo fiae, ut in es de moribus fidelium reformsandie, curia Romanorura ia melius rousanda ageretur, 8 Bohemorum mos 

Strana 1168
— —— quod laicis hoe perti ANNO CHRISTI 1435- 1163 ORATIO JOANNIS DE POLEMAR 1168 trarium fuperius efl deduétum ; & fic deficit argumentatio fine fundamento conftructa . Ulterius arguit ex. cap. Quicumque xwtrr. que(tionc fin. Ubi Auguftinus recitar fadum jaudabile Aurelii epifcopi, quod eum quidam non habens filios omnia bona fua, ufufructu retento , donaf(fec ecclefis ; poftca habuit fiios, Aurelius reílituit fibi bona. Quid ad propofi- cum ? urique nihil ; fed nt magifter Petrus , qui eft magnus jurifta , doctores omnes cano- num cocos reputans, aliquid de jure addi- fcat, debet fcire quod onm quis non habens filios donavit omnia bona fua, filius nafcens poftea habet jus ad revocandam donationem ncat, ima per me con-'A . Árguit demum de correctione evangelica , — que quomodo faciat ad propofitam, hene vi- AUS detis: finis namque illius, fecundum evange- 5s ]ium , eft: Dic ecclefia: & fi 'ecclefiam non um< Marth. 18. dierit , fit tib} feux Ethnicus & publicanus . Tandem facit unum argumentum , hoc habens in cffeétu , quod ficut licitum fit auferre gla- dium de mauu phrenetici, ne fe interficiat , ita licitum eft auferre bona temporalia a cle rico , qui abutendo interficit animam. iuam . Yfa comparatio quam fit efücax omnibus ha- bentibus oculos eft manifeftum . Unicuique e- nim lícitum e(t auferre gladium de mavu phre- netici, ne ipfo abutatur: ergo ünicuique lie citum eft auferre bona cujufque eis abuten- illam per titulum de inoffc. dona. Sed an in Btibus . Si hoc concederetur, quarta occafio totum , fed folum in legitimam, eft quaftio in- ter doctores: aliqui tenent quod in totum , ali- qui quod tantum pro legirima: decebat autem fanétum epifcopum partem benigniorem acci- pere: & quia illa effer in pios ufus erogaru- rus, voluit pietate paterna confulere filiis ejus , quem unum fecerat fecum. vinculum caritatis. Demum facit quamdam fuppofitionem , quod clerus enormiter peccaret, fi. vellet interficere reum , armis acceptis militaret > fpoliaret gen- tes, flupraret virgines , tunc non effet reme- dium , Cc. Effet remedium , & remedia , qua fcientibus jura, & etiam utentibus ratione ; facile eft reperire: fed non, ufurpare ecclefie - bona: quia deli@um perfone in damnum ec-C clefiz redundare non debet. Et cum , ut dicium eft, prelati eccle(ie bonorum ecclefie (int pre- curatores, non domini ; propter dclidtum procu- ratoris invadere bona domini pon eft jullum. Arguit deinceps fic : Quidquid clerus a bra- chio fzculari debet exigere, qnod adjuvet eum ad tuendum & defendendum bona ecclefie , & etiam ad fubminiftrandum ; non autem de- bet exigere quod bona ecciefis laici fibi fu- bripiant, & ufurpent. Et auGoritas quam al- legat AGorum fexto, quod dixerunt Apofto- li: Jon bonum mos derelinquere. verbum Deis’ 6 miniffrare menfis, videre quomodo bene fa- cit pro ipfo, an potius faciat contra . Num- quid dixerunt Apoftoli laicis : Subripite ifta bo- D na, qu& ad pedes noftros offeruntur, quia eorum adminiftratio impedit nos a praedicatione ver- bi Dei? Àn potius con(ticuerunt diaconos, qui illud exercere fecerunt? Ita prelati ecclefia- rum poflolos imitando , non dicunt laicis : Subripite ifta bona fed conflituunt officiarios & miniflros, dui illud minifterium impleant. Et ad idem iendit confirmatio que fubfequi- “tur, & etiam argumentum ejus finale: & ea- dem fołutione depellunzur , licet multa ibi ermocinetur , que deberet primo ipfe face- ze , poftea docere . Denuo arguit ex illo ; Privilegium meretur amittere , dc. Et dicit dotationem ecclefie el- fpoliandi: alios prebere'ur , quantaque feditio- nis & turbationis occafio ? Non ita confulit Aug. de bono Augufinus ::fed dicit , Forte aliquis cogi- is tage is A- taz, Gc. eft in primo actu , & haberar xiv. pe primi e quæftione v. cap. Neque enim fi agris. | Poft hec ad rationes meas nititur refpon- dere > & ut quantum illa refponfiones valeant cunctis fit ootum , legam utrafque; Totus ef- fe&us folutionum zft, quod omnes auctorita- tes per me introducte loquuntur de clericis non delinquenübus habitualiter. Sed manife~ flum eft quod non procedunt, quia auftorita- tes mec loquuntur de nequiffimis facerdoti- bus. & habitualiter delinquentibus , gui do- mum Dei fecerunt fpeluncam latronum , & i mortem Chrifti Dci Yilii confpirarunt ; & de epifcopis , qui cathedra relidia, plebé defer- ta , aucupabant nundinas negotiationum & ufuris inferviebant , ut ex earum lectione lu- cidum eft videre. Ultimate fic fubjungit: Videtur quod Chri- flus fabtraQionem remporalium a facerdotibus | prophetavit, & pro fuo tempore hujufmodi fubtraQio eft implenda . Dicitur Matth. xx1v. Jcce relinquetur 'cobis domus veffra. deferta . Ja eft, ipfum templum , fccundum Lyram , quia per Romanos fuit deftruQum , nec rezdificabi- tur amplius. Hec Lyra. Item Tatth. xx 1. Aus feretur à. vobis regntm. Dei; fuper quo Lyra : Id eft regimen ecclefie W alias regnum : & da- bitur gent, facienti fructum ejus, id eft, Apo- flos & eorum fuccefforibus. Hac Lyra. Vi- dete manifeftam calnnniam, Ścripturas qua to- quuntur aperte de Judæis , dicit effe prophe- tias de clero , & ad fui confufionem ipfemet offert expofitionem Lyre, licet ex textu ovan- gelii fatis fit clarum. Dicit: Ecce relinquetus vobis domus veflra deferta , id. et. templum , quia per Romanos fuit deftractum. Quales funt ifte probationes , tales funt omnes alie quas adducit calumniofe , fophifiice , extorte > & pure cavilationes. Repeto igitur admonitio- nem ilam ex verbis Sapientis , Ecclefiaftici XxvIit. dicens cuilibet Chrifliano: Sapi aures fe privilegium . Ad hoc multa poffent dici ,Eiuas fpinis , & noli audire linguam nequam , & tomen illud fit brocardicum , 8% imultas ha- beat limitationes ; fed hoc fufficit pro præfén- ti, quod quando privilegium confertur. in non fubditum , poteft per concedentem non revocari. Preterea dotatio ecclefie non habet natnram; privilegii, fed eft ex donationibus vel ultimis voluntatibus , que in dominio ali- cujus translata funt; per fucceffores ilioram non reyocantur , quantumcumque ilii , qui tales res habent, eis abutantur: quare tale jus vel nótio illis fuccefforibus nullo jure competit, ori tuo facito oflium , & feras auribus. tiis, &c. Et fic efl fms quar; articulis. Deo gratias . Noraz Severin: Brmir. e Concilium. ) Hzc Synodus a Martino V, ejus nomi- nis pontifice indicta , npe & auxilio Sigismundi adhuc re. gis. ex prescripto Con(lanien(s concilii congregata (uit eo fiae, ut in es de moribus fidelium reformsandie, curia Romanorura ia melius rousanda ageretur, 8 Bohemorum mos 

Strana 1169
1168 NOTÆ IN CONCIL TUM BASILEENSE. 1170 mocus , turbe, seditiones Gr haereses coempanerenter. Prz: Ą lium Bafilea congregatum defniet, C» quod vrititait fide. fidem concilii inflituerar.Julianum Casarinum sanz Ro. manz ecclefie cardinates, sedisque apoltol'sz Терапии. Poft obitum 3farcini, Eugenius papa pradecefloris sul ins flitutues secutus idem ganciliwin confirmavir, & ut in- choaretur pradidto Juliano serio demandavit. Cumque maxima prælatorum saulitndo ex universo orbe Latino Bafleam in dies fingulos confuerer, atque XIV. Kzleo- das Augufti, anno 142r. Initio pontificatus Eugenii syno- dus inchoata ell: , mulca de reforinatione Romanz cccle. fiz im ea tractari coepta fuere. Qua im re dum illi sub specie zeformanda reipublicz: Chrilti plerzque Romanie ec- glefæ privilegia, eaque in primis qur maxime nccejlaria erant omnino tollere & antiquare (tudcrenc, Eugenius pa pe. legato sedis apo(tolice revoczto, concilium, cujas do- choationem antca approbeverat , diffolvic & Ferraciam crun- flulic, ca przcipue de causa , quod Grxci de unioac cum Romanis ineunda a&uri enm locum delegiffenc. Quai ob Causam, quz circa concilii inchoati contiauadonem, Eu. genii papr judicium & depofitionem , acta fucrunt, e pluribus seífionibus gefta , infa eumrmatim desciibituc. ‘Man in boc, In hoc concilio, au&ore Gaguino libro 1o. edita * eft fed ex bujus : » iruri > Z ct 10- deccetia plecif- PrAgMatica sanctio, apud Biruriges a Carolo scpiimo No que - Quid nis Julii anuo t438. probata, & in scaatü Panlicaíi tcc- em in com- sią. Idus publicara. ` Novifimam illam; zeformationem urdinis sanfti Bene. di&i in cadem bac Bafleenfi synodo confirmatam cfle te. ftawr Paulus Langius in chronico Citizenfi his verbis: Infuper reformatio illa moviffma ordinis divi pastis noffri Benedi@i, que nunc temporis in Saxonia, monaffcrio nt di&um efl Clufa, primtm exorta , Č feczndario in Bur, sfeldia aranfplantesa radices alius figens , propaginefque fuas per Cermaniam paulatim dilatans: hinc a loco propaginis Bursfeldenfís appellata, im eodem concilio (que- madmodum clare in prologo diurporum nojśrorzm ordina- ini continetur) & confrmais & approlata fuerat, prafi- dense ejufdem. concilio domino Juliano Jandia Romana es. 6lefia синий fanta Sabine diacono cardinale , &c. Quid Bohemi per Sigismundum imperatorem, perque synodicas liceras parrum Bsfileenfis concilii, ad synodum: vocati egerint, quosve articulos coucilio proposuerint, a qnibus ijdem; orationibus desnper habitis zefutari fucrint, quaque deinceps satione cum Sigismundo legarisvs a con- cilio deputatis rranfigentes sese moribus ac citibus ecclefie conformaverinr, certaque compaltata (ut vocane ) inive- sint, refertur apud Æneam Silviam de hift. Bobem. cap. 49. & go. Copiose vero hxc omnia desccibüatur im fra. gimentis quibusdam. De vocatione Bohemorum ad conci- lum Bafileenfe, & ibidem hinc inde a&titetis. Quz ab codem JEuea Silvio (ut videtur) scripta, excussa repe. riuntur poft caput so. JEnea Silvii in bill. Bohemica il. lius editionis, qu£ cum sefiquis Bohemicarum rerum scri. proribus ez bibliotheca Marquardi Ersheri prodiit anno kópz. Quatuor illa orariones, quibus a Joanne de Ragufo, JEgidio Carlerio , Henrico Xalreisen , & Yoanne Yolema- sio, ad quatuor Bohemorum artienlos responsum cit, quasque Heorkus Canifus im. lucem emific, ex ejús anti- quis lcQionibus accepta extremam hujusce tomi duodeci. sni partem conflizoune. Folt pacem ią conventu apud Xglaviam oppidum compofitam , vigore fa&z: promiílionis Xtohemi legationem miserunt ad concilium, quz , libello sup- plice parribus concilii oblato, ( quem in supra allegatis fra. mentis invenies ) petivit Bohemorum subditis licentiam dari communionem sub utraque specie sumendi, aliisque por. sigendi. £x respoafionibus, que praditto fragmento sub- junguntur, non satie liquet, an quod petebant circa. com- munionem impetraverint. Ex hiltoria Bohem. apnd Sil. aid eum Bo- gu attum, vium cep. pz. conftat in prxdicto conventu promiflum es. É quod au&toritare pontificis indi&um, sub przfdio Juliani &e Bohemie, in ompibus, prater quam in communione,- zicibus ecclefiæ ne conformantibus, quod poft editam bac de re concilii defiai-ionem tint obteneuri licenziam sub conditionibus ibidem: vecenfitis, purtigeodi eommunionem latcis sub vtraque specie panis & vini, modo illud per Sjegaiionem fbi concedi po(tulaverint. Conventa inter le- gatos synodales & Bohemos edita. quz apud Silium Qav "cenvet- przdi&o loco recensentur, ilta sunt. Zobemis ec Mora. Be Ti vis ecclefiafficam anitatem pacemque compleBentibus, fe. que in ceieris omuibus , praterquam ie ufu communiosis usrivfque fpecici , uniserfali ecclefis fdzi rite sonformanti- dus, audoritate domiai noflri бери” Chrifi, & ecclefie рота fue , fub duplici fpecie, penis fulicet «c vini, his gui confucviflene divina eucharifüe co'umunicere licebit : an id чего ex pracepto Dei ficri debeat. generale cond Coxcil. General. Tam. XXIX. B lium. fatutique congruat lege in perpetuum valitura confii- twee, Quo falo, fi perfeveraverine Mohemi in ejufmodi commurionis defsderio, idque miffa legatione peticrint , fa- cer sonventss Bahemiz ac Morayie facerdotibus commu nicendi fub ueraque fpecies perfomas [ibi fubjeas €» in annis difcreiionis conflitutas, & qui id. reverenter pofiula- erint , libertazem -impartierr: ea conditions adjeffa, ut inter communicandum plebem publice infirvant , nom fub. Specie panis carmem Chrifii zantum, mec fub [pecic vini folum fanguinem , fed fub qualibet fpecie totum. Cv ime- &rum contineri Chriftum . Hac Silvius de calicis promis. fione fata, quem per dispensdrionem re ipsa conceflam: de Bohemis & indahum effe ea conditione ue diversum usum velut conceflus. euoneum improbarent, ncque se ab ecclefia catholice in ceeceria ritibus & dogmatibus sejungerenr, tefterus chron. lib. ze. Polyd. . b Bafileenfe.) Sie didmm a Bafilea, quo in loco-hæc synodus per uodecim annos celebrata fair, ur prima & nltima sefilo ejusdem concilii atte(lanrur, £ff autem Ва» flea, auftore Ade. Rom. in suo parvo theatro. uibium, vulgo Vafcl , fita ad fluvium Virum & Rhenum. Nomen Bafilee varii varie deducunt. Beatus. Rhenanus a. trajeu, quem Gallica lingua Pas votant, originem traxiffe exifsi- mat, ub fer dida Bafiica, quafe Bafficea: aliquibus Au, gufiæ Ranracorum dicitur. In hæc civitate infignis eft viarum mundisies ciąqne amanitas, iis praferim, ouibus e tego eff viridarium divi Petri, © Predicatorum cano. lium, amplas areas C^ hortos amplifimos habeniübus, CP que Rhenum afpehant. Tewplorum [utis magnus eff nu- merus. Dividitus in duas civita:es, rua eff ex parte Gal- lia, vocaturque Bafilea magna, eflque antiqua. civitas epi- fcopalis. «hera. Bafilee minor ex parte Germania. Con- jengitur uiraque civitas ponte ulira Rhenum corftreBo . Hanc civitaum anno r460. Pius pontifex accademia cfe C nawit, cujus primus reor fuit elečtus ejufdem: anni die quarto Aprilis, ifque Georgius von Andelaw prapofitus Bafileenfis. Alufirat can civitates hodie typographorum Jolertia Inchozeum fuerat conciliam Senis, scd jultis dc caufis пс рег Martinum quinzum zranslatum Bañleæ usque ad annum domini 1542. continuatum eft & absolutum. Decreto Conítantien(is concilii fatntum fuerat mt Papiæ celebrarerur, qua de ‘causa vero illud Martinus quintus ifhinc Senas, atque iterum Senís Bafüeam transferre vo- luerit, chronicon Germanie his verbis enarrat: Adycne- sat jam tempus conventendi ad concilium Papie celebrau- dum ; fed cum peftilente confiieuianc inficeretur Paplezfo celum, placuit pontifici concilium rransferre Senas: cum. que illuc ex multis nationibus convenirent, muli quidem ex largitionibus promiffis contra Martieum molicbaniur , ut de poniificam dejiceresur , quod ubi animadveriit ponti- (us calicis, vis conditio» n fiatim: conciliì conventum | diffolvit: & ne quis ca: lumniasi poffer pontificem fibi timere, fiatuit poft feptem annos fynodum generalem celebrandam , eique concilio lo- вит deputayit Bafileam. Paulus Langius in chronico Ci- tizenü Lausanne anno donüni 44$. przvia obfidione wr. bis diflolutum & diffipstum feiffe, atque ez glorioso prin. cipio humilem fnem consecutum ee, scribit. idem in- dicazur in bulla Nicolai V. quz ad fem seffionis 45. addita repericur , ibi ramen nihil aliud a&um fuifle inve. nitur, quam quod interceflione Friderici imperatoris Ez. lix V. anzipapa ereatme ad pacem ecclehz conciliandam , ad afta Bafleenfis concilii improbanda, pseudopontifica- ttm rzfpnaverit, caque de causa pacis & unitatis gratis approbaverit que de beneüciis in concilio Bafülecnfi con- flieuta. fuerant . : . € Oecumenicum .) Occumenicnm fuiffe nemo negaverit, Eeumenicum cardinalis continuatum e(t eo usque, donec, illicita po- zeltace usurpata, im pontificem Romanum , omni judicio & subjeftioni cog&ioni cosQive jure divino exemptum , judiciuin suum ipfi converterent, & pontifex lepazum suum omnesque alios episcopos avocaret. Quando vero poft ho- rum disceffam, synodus sub przdio cardinalis ejusdem Are. latenfis continuata, .invitogue pontifice prorogata eft, noa rantum cecumenicum , sed. etlam lepitimum concilium efle defit. d Ex parte reprobetum . &c.) Manc synodum au&ori- eee eig sate legituua reprobaram effe conítat ex seffione undcck bau. *' ms concifii Lateranen(s infra sub Leone X. celebrari; ubi conciliabulum fchifmateum, feditiofum, d» nullus pror- [us eu&oritatis non immerito appellazur. Nam ео тевгро- zc, quo concilium im pontificem seniutiam pronuntiare Eece augum 

Strana 1170
1168 NOTÆ IN CONCIL TUM BASILEENSE. 1170 mocus , turbe, seditiones Gr haereses coempanerenter. Prz: Ą lium Bafilea congregatum defniet, C» quod vrititait fide. fidem concilii inflituerar.Julianum Casarinum sanz Ro. manz ecclefie cardinates, sedisque apoltol'sz Терапии. Poft obitum 3farcini, Eugenius papa pradecefloris sul ins flitutues secutus idem ganciliwin confirmavir, & ut in- choaretur pradidto Juliano serio demandavit. Cumque maxima prælatorum saulitndo ex universo orbe Latino Bafleam in dies fingulos confuerer, atque XIV. Kzleo- das Augufti, anno 142r. Initio pontificatus Eugenii syno- dus inchoata ell: , mulca de reforinatione Romanz cccle. fiz im ea tractari coepta fuere. Qua im re dum illi sub specie zeformanda reipublicz: Chrilti plerzque Romanie ec- glefæ privilegia, eaque in primis qur maxime nccejlaria erant omnino tollere & antiquare (tudcrenc, Eugenius pa pe. legato sedis apo(tolice revoczto, concilium, cujas do- choationem antca approbeverat , diffolvic & Ferraciam crun- flulic, ca przeipue de causa , quad Grxci de unioac cum TRomanis ineunda aari enm locum delegiffenc. Quai ob Causam, quz circa concilii inchoati contiauadonem, Eu. genii papr judicium & depofitionem , acta fucrunt, e pluribus seífionibus gefta , infa eumrmatim desciibituc. ‘Man in boc, In hoc concilio, au&ore Gaguino libro 1o. edita * eft fed ex bujus : » iruri > Z ct 10- deccetia plecif- PrAgMatica sanctio, apud Biruriges a Carolo scpiimo No que - Quid nis Julii anuo t438. probata, & in scaatü Panlicaíi tcc- em in com- sią. Idus publicara. ` Novifimam illam; zeformationem urdinis sanfti Bene. di&i in cadem bac Bafleenfi synodo confirmatam cfle te. ftawr Paulus Langius in chronico Citizenfi his verbis: Infuper reformatio illa moviffma ordinis divi pastis noffri Benedi@i, que nunc temporis in Saxonia, monaffcrio nt di&um efl Clufa, primtm exorta , Č feczndario in Bur, sfeldia aranfplantesa radices alius figens , propaginefque fuas per Cermaniam paulatim dilatans: hinc a loco propaginis Bursfeldenfís appellata, im eodem concilio (que- madmodum clare in prologo diurporum nojśrorzm ordina- ini continetur) & confrmais & approlata fuerat, prafi- dense ejufdem. concilio domino Juliano Jandia Romana es. 6lefia синий fanta Sabine diacono cardinale , &c. Quid Bohemi per Sigismundum imperatorem, perque synodicas liceras parrum Bsfileenfis concilii, ad synodum: vocati egerint, quosve articulos coucilio proposuerint, a qnibus ijdem; orationibus desnper habitis zefutari fucrint, quaque deinceps satione cum Sigismundo legarisvs a con- cilio deputatis rranfigentes sese moribus ac citibus ecclefie conformaverinr, certaque compaltata (ut vocane ) inive- sint, refertur apud Æneam Silviam de hift. Bobem. cap. 49. & go. Copiose vero hxc omnia desccibüatur im fra. gimentis quibusdam. De vocatione Bohemorum ad conci- lum Bafileenfe, & ibidem hinc inde a&titetis. Quz ab codem JEuea Silvio (ut videtur) scripta, excussa repe. riuntur poft caput so. JEnea Silvii in bill. Bohemica il. lius editionis, qu£ cum sefiquis Bohemicarum rerum scri. proribus ez bibliotheca Marquardi Ersheri prodiit anno kópz. Quatuor illa orariones, quibus a Joanne de Ragufo, JEgidio Carlerio , Henrico Xalreisen , & Yoanne Yolema- sio, ad quatuor Bohemorum artienlos responsum cit, quasque Heorkus Canifus im. lucem emific, ex ejús anti- quis lcQionibus accepta extremam hujusce tomi duodeci. sni partem conflizoune. Folt pacem ią conventu apud Xglaviam oppidum compofitam , vigore fa&z: promiílionis Xtohemi legationem miserunt ad concilium, quz , libello sup- plice parribus concilii oblato, ( quem in supra allegatis fra. mentis invenies ) petivit Bohemorum subditis licentiam dari communionem sub utraque specie sumendi, aliisque por. sigendi. £x respoafionibus, que praditto fragmento sub- junguntur, non satie liquet, an quod petebant circa. com- munionem impetraverint. Ex hiltoria Bohem. apnd Sil. aid eum Bo- gu attum, vium cep. pz. conftat in prxdicto conventu promiflum es. É quod au&toritare pontificis indi&um, sub przfdio Juliani &e Bohemie, in omeibus, prater quam in communione,- zicibus ecclefiæ ne conformantibus, quod poft editam bac de re concilii defiai-ionem tint obteneuri licenziam sub conditionibus ibidem: vecenfitis, purtigeodi eommunionem latcis sub vtraque specie panis & vini, modo illud per fegationem bi concedi po(tulaverint. Conventa inter le- gatos synodales & Bohemos edita. quz apud Silium Qav "cenvet- przdi&o loco recensentur, ilta sunt. Zobemis ec Mora. Be Ti vis ecclefiafficam anitatem pacemque compleBentibus, fe. que in ceieris omuibus , praterquam ie ufu communiosis usrivfque fpecici , uniserfali ecclefis fdzi rite sonformanti- dus, audoritate domiai noflri Jefu' Chrifü, Č ecclefie рота fue , fub duplici fpecie, penis fulicet «c vini, his gui confucviflene divina eucharifüe co'umunicere licebit : an id чего ex pracepto Dei ficri debeat. generale cond Coxcil. General. Tam. XXIX. B lium. fatutique congruat. lege in perpetuum valitura confii- twee, Quo falo, fi perfeveraverine Mohemi in ejufmodi commurionis defsderio, idque miffa legatione peticrint , fa- cer sonventss Bahemiz ac Morayie facerdotibus commu nicendi fub ueraque fpecies perfomas [ibi fubjeas €» in annis difcreiionis conflitutas, & qui id. reverenter pofiula- erint , libertazem -impartierr: ea conditions adjeffa, ut inter communicandum plebem publice infirvant , nom fub. Specie panis carmem Chrifii zantum, mec fub [pecic vini folum fanguinem , fed fub qualibet fpecie totum. Cv ime- &rum contineri Chriftum . Hac Silvius de calicis promis. fione fata, quem per dispensdrionem re ipsa conceflam: de Bohemis & indahum effe ea conditione ue diversum usum velut conceflus. euoneum improbarent, ncque se ab ecclefia catholice in ceeceria ritibus & dogmatibus sejungerenr, tefterus chron. lib. ze. Polyd. . b Bafileenfe.) Sie didmm a Bafilea, quo in loco-hæc synodus per uodecim annos celebrata fair, ur prima & nltima sefilo ejusdem concilii atte(lanrur, £ff autem Ва» flea, auftore Ade. Rom. in suo parvo theatro. uibium, vulgo Vafcl , fita ad fluvium Virum & Rhenum. Nomen Bafilee varii varie deducunt. Beatus. Rhenanus a. trajeu, quem Gallica lingua Pas votant, originem traxiffe exifsi- mat, ub fer dida Bafiica, quafe Bafficea: aliquibus Au, gufiæ Ranracorum dicitur. In hæc civitate infignis eft viarum mundisies ciąqne amanitas, iis praferim, ouibus e tego eff viridarium divi Petri, © Predicatorum cano. lium, amplas areas C^ hortos amplifimos habeniübus, CP que Rhenum afpehant. Tewplorum [utis magnus eff nu- merus. Dividitus in duas civita:es, rua eff ex parte Gal- lia, vocaturque Bafilea magna, eflque antiqua. civitas epi- fcopalis. «hera. Bafilee minor ex parte Germania. Con- jengitur uiraque civitas ponte ulira Rhenum corftreBo . Hanc civitaum anno r460. Pius pontifex accademia cfe C nawit, cujus primus reor fuit elečtus ejufdem: anni die quarto Aprilis, ifque Georgius von Andelaw prapofitus Bafileenfis. Alufirat can civitates hodie typographorum Jolertia Inchozeum fuerat conciliam Senis, scd jultis dc caufis пс рег Martinum quinzum zranslatum Bañleæ usque ad annum domini 1542. continuatum eft & absolutum. Decreto Conítantien(is concilii fatntum fuerat mt Papiæ celebrarerur, qua de ‘causa vero illud Martinus quintus ifhinc Senas, atque iterum Senís Bafüeam transferre vo- luerit, chronicon Germanie his verbis enarrat: Adycne- sat jam tempus conventendi ad concilium Papie celebrau- dum ; fed cum peftilente confiieuianc inficeretur Paplezfo celum, placuit pontifici concilium rransferre Senas: cum. gue illuc ex multis nationibus convenirent, muli quidem ex largitionibus promiffis contra Martieum molicbaniur , ut de poniificam dejiceresur , quod ubi animadveriit ponti- (us calicis, vis conditio» n fatim conciliì conventum | diffolvit: & ne quis ca. lumniasi poffer pontificem fibi timere, fiatuit poft feptem annos fynodum generalem celebrandam , eique concilio lo- вит deputayit Bafileam. Paulus Langius in chronico Ci- tizenü Lausanne anno donüni 44$. przvia obfidione wr. bis diflolutum & diffipstum feiffe, atque ez glorioso prin. cipio humilem fnem consecutum ee, scribit. idem in- dicazur in bulla Nicolai V. quz ad fem seffionis 45. addita repericur , ibi ramen nihil aliud a&um fuifle inve. nitur, quam quod interceflione Friderici imperatoris Ez. lix V. anzipapa ereatme ad pacem ecclehz conciliandam , ad afta Bafleenfis concilii improbanda, pseudopontifica- ttm rzfpnaverit, caque de causa pacis & unitatis gratis approbaverit que de beneüciis in concilio Bafülecnfi con- flieuta. fuerant . : . € Oecumenicum .) Occumenicnm fuiffe nemo negaverit, Eeumenicum cardinalis continuatum e(t eo usque, doncc, illicita po- zeltace usurpata, im pontificem Romanum , omni judicio & subjeétioni coattioni costtivæ jure divino exemptum , judiciuin suum ipfi converterent, & pontifex lepazum suum omnesque alios episcopos avocaret. Quando vero poft ho- rum disceffam, synodus sub przdio cardinalis ejusdem Are. latenfis continuata, .invitogue pontifice prorogata eft, noa rantum cecumenicum , sed. etlam lepitimum concilium efle defit. d Ex parte reprobetum . &c.) Manc synodum au&ori- eee eig sate legituua reprobaram effe conítat ex seffione undcck bau. 7 ms concifii Lateranen(s infra sub Leone X. celebrari; ubi conciliabulum fchifmateum, feditiofum, d» nullus pror- [us eu&oritatis non immerito appellazur. Nam ео тевгро- zc, quo concilium im pontificem seniutiam pronuntiare Eece augum 

Strana 1171
Quz atis con- tilii Bafileen- 117% NOTA IN CONCILIUM. BÁSILEENSE. euso eft, noA erat in concilio legatus pontificis, omnes Á dum fiaguli infrumenta aftorum pet o. 7172 iifenc, fuita fuit que piacipui episcopi discellerant, & quidem cardinalis geffio I. Arelaterfis munus przfidendi fibi afumpserae: & quia epi- scopi pauciffmi crant introduxerunt in synodum ingen- tem multitudinem presbyterorum, ica nt; contra omnem "formám conciliorum, sen episcoporum, sed presbyterorum synodus effec. Deinde codem tempore agebatur Florentiæ «oncilium alterum , in qua przfidebac summus pontifex, &- €üin eo sedebant episcopi Latini & Graci fine compara. zione plures quam effent Rafileenses, & una cum episeo- pis aderar imperator Græcorum, & legatus imperatoris La- tinorum, ug: nullo modo dubitari poílet, utrum cx duo- bus cer verum concilium ecclefie generale. . . "Yerio. Deus quoque sententiam swam dicere. volens tam horriblli pe(te Bufileam tune affigebat , ut major ars corum patrum, qui ibi erant , vel extinéti vel seces dere coz&i fuerint. Qua: omnia refert Aneas Silvius in hiftoza concilii Bafleenfis, cui ipse interfuit , Quarto Patres concilii eos. qui mifi erant ab Eugenio quarto ut concilio przfiderene juxta morem conciliorum upiversaliam. recipere nolncrunt. s. Quinto. Quia nulla decreza concilii ananimi consensu conclusa fuerunt: tum quis mnlti) prælari & doctores wtinsque juris. ejusmodi decregie reftiterunt ; tum etiam quia in fiaudem legatorum, quos a Caftelle če Anglie re- gibus miffos in itinere effe, arque synodo jam apprepin- quate cognoverant, seffione 18. feftinabant definire il- lud, cui di&os legatos nolle alfentici sciebant . | Dixi hanc synodum ex parce tantum reprobatam elle , via cum Felix V. antipapa schismaticas ad unitatem & fi« apprübta concordiam eccle(e componendara, hortatu Füdedd ecr- facrónt, ‘Prima feffio- uds AG. fum "glatim recen- BB. iii imperatoria pseudopontificacum refignasset , actaque- om- nia Bafileenfis conciliabuli suo ipfins judicio quafi impro- basset, Nicolams V. pacis gratia approbavit cas confit: tioneg qua de beneficiis ecclefiafticis edidtæ ac promulga- FI. cujus initio deciaratum fuit hanc syuodum Bafilex Je. itime congregatem file: poea confirmantar decreta concilii Con(taurenfis de au&orirace concilii e«umcenici , ejusque peteflate ac jurisdictione super Romano ponti» fce, de episcoporum acceffum non impediendo: quod. que fine licentia. memo ‘ente finem concilii discedere. de- beac, Cre. Anno 1432. AV. Kalendas Martii .habita aff seffio sefño IX. 29. Aprilie anno r45z. seffione: terria judicarunt ad Sclfio Tar, cx(tirpandam Tiuffitarum herefim, motusque »ellicos in Sohèmia sedandos, ipfus Eugenii papt presenpam ne. ceffariam: effe. Quam rem dam patres concilii. moliren- tur, ex finifira jafcimatione morum fuit , pontificem dis- solutionem concilii atcentarc.. Quod ne fierct psr oratores cerros a 6¢ depuzetos sogarunt. Quare sefione, ‘quæ celeérata foie anno 1432. XIV. Seffio IV, Kalendas Juli, conceflus oft salvusconductus omnibus ad concilium vocaris, vel in éodem controversos de fide ar- ticules proponere voleutibus.' Vocatis vero ad concilium- cardinalibus inhibecnr, ne sede vacante novam cle&ionem alibi.quam iu sacri concilii loco aggrediantur, papa au- rem infióuatur, ne extra locum concilii ullos cardinales cregre, vel a goncilio eosdem avocare prasumat. Seffione V. quz habita eft im vigilia sancti Laurent, Seffio V. judices , auditores, procuratores & praxognitores, notarii, lique officiarii, con(tituti sunt cum eo mandato , ne ul- us cause jedicium ultra tres menses protrahant, neve przsentes in concilio ad curiam Wc,;anam, vel alio avo. carb patiantur, © Anno 1432. fabbaco, sexta Septembris, sexta habita Sete Vi. fuit seffio, in qua promotores concilü magiľter Nicolaus Amici & Hugo Warardi Eugenii quarri contgmaciam ac- rusarunt; quod conzilii prgtensam diffolutionem mon re ta fuent: reliqua omnia quz aliorum, conciliorum de: © vocafler, nec citatus-per .se vel legatos comparuiffer. Ta. cretis 8c conftirurionibus non sunt definita, judicio eiye- dem Nicclai sententiam pradecessoris-Süj Eugenii hac in re jmirantis, rejeďta & improbata fuerunt. Viderit 'ergo. Paulus Langius, qua ratione erroris maculas huic syno)o $nuftas abítergere nitatur. e De auéloritate concilii .)- vide qux de hac contro- verfa. dixi supra in uotis concilii Pisani I..tempore Ale xandrj V. Qua ratione autem hzc circa Kugenii depofitio- nem gefta fuerint, suwmatim fiagulss scffiones compen- diose describendo breviter. imeo more enarrabo . Anno domini 1431. die 23. Julii inchoatum eft con- filium ; septima Decembris in ecclefia sancti Leo nardi con- veniens decreverunt primąm seffionem *celebrand:un esse die Veneris, t4. Dccembris: in, ccelefia Bafilecnfi primas sia. Quod cum per publicas literas vais ecclefia afüxas-fin- . pulis inrimassenr, omnesque ad concilium convocari solitos presentes mandaflent, tempore ftaruto przdí&i pares conve- nerunt, primamque seffionem inchoarunt : qua-cum prz- ces concilij, habita oratiuncula, omnes episcopes sai of ficà memores reddidiffer, in præsentia legátorum regis Sigismandi, & Amedzi- ducis Sabaudiz, leQum eft de- erctum : Conftanticnse de «cclebrandis poft lapsum quin- quenaii aut septenni generalibus concilus. Addite eft le clio bullarum Martini quieti.& Eugeviis quibus Bafleam pro loco concilii defignarunt, cum Senis, inchoatum cx ju- ftis caufis infline. transferri oporteret, neque ibide.a, con, tinuari poffet, ’ Xf ita peraQis monentuz pares concilii , ut fidei Chri füanz propaganda, pac: procnrindz , moribusque .refor- mandie sedulam operam 3mpendanr, de rcbus ja synodo peragendis domi secum diu multomque cogitent; cogita, taque libere proferant. Deinde con(tiratum fuit quo mo- rentious & Coloflenfs archiepiscopi, cpiscopus Xagalo- enfis , & Antonius de san&o Vito, ahique pro Romane ontifice . ntervenientes, judicis inenmpetentis exceptio- nem, judiciique illius , ‘quo pontificis causz agitarefur, nullitxem allegarunt. Pro cardinalibus vero ad jadiciurą synodalć vocaris allegate eft jolta cansa absentiæ, Inter- poto iraque decreto causa inquifitio duobus episcopis demandara fuir . Seflione VIL habita anuo 1432. TWovembriś rermintie SeMio VII intrendi .conclavis ad cligendum novum ponti&cem e(t prorogatus: cardinalibus vero contumaciter creanentibus poma. privationis impofita fuit. : . Scffione VIIL cum Eugenius IV. decreto séffiomis TIT. non obtempesaret, sub obteftatione divini judicü , & per viscera misericordie Jesu Chsifti monitus ef secun. do, er iufra 6o. dies praecensam diffoluticnem &- convo- Seffio VII, catinoem congregationis sub »omine concilii gęueralis pu-. biice revocet; concilio adállat. & reliqua prioris decreri impleat. Quod fi non faciac, futurum decernitur ur fine uleeriore citarione contra eum procedatur, OMNcS ejus. dem promoriones & ordinationes eccleńisftica: a tempore contempt paririonis fact caffentmr. Cardinales sub pos : na amifionis omnium bencficiorum ad concilium cicane tur, iisque ut 3 ciria Romana recedant mandatur . Fra ter Bafıleense nullum aliud concilium haberì permittitur: cæterx congrepationes schigmatica conventicula vocantur. Bonomam evntes ecclefiaftici sub nomine generalis com cilii excommwnicantur , & bencüiciis ipso facto prisan- rur. 'Statuitur mne beneficia corum qui concilio inter, sunt per pontificem conferri poflint. Alienatio , infeu. dario & impignoratio honorum ecclefiaflicorum interdi- citur . . - do queve geftu finguli se habere debrant: quod dignio. E — Anno 1455. 22. Japuari habita eft seffio IX. qua vibus nihil przjudicii pencrasi debcat, fi. vel joco incon. veniente sederint, velordiae prepoftero sententiam. suam dixeriat. Ne vero ilii, qui ad coacilium convocati sunt ulla ratione 3mpedirentue, codem privilegio donazi sunt , quo patres concilii Conftantienfis. quos sub poena excom- municationis soli pontifii reservate non modo _non spo- Jiare, aliisve injuriis afficere, sed meque per viam arreíl: alibi detinere aut impedire licebat. Similis pocna conf(titn. 3a fuit in eos qui vel verbis vcl fais, palam vel occult. ge, per se vel per alios concilium impeu;e, turbare aur diflolvere conati fuerint. Inenper decretum — eft, ut qvi zotius ecclefiz causa concilio iütersunt fructus beneficio- Yun suorum plene & perfe&e percipiant Ad cxue- mum ordinati fuerunt notarii, inspectores notariorum , conci promoteres, & scdium ordinstores, 4 quibus copcilium reeipitur, illique proceflus, ques de regni du- catibus & dominiis adimendis Eugenius papa Sigismundo iwperatofi, Wilielno Bavaria duct, aliisque concilio ad- Lzrentibus intentarat , annullantor & rescinduntur . Seflione X. qu& habita eft anno 1433- 19.-Februarii, „poft extenfionem & ampliationem decreti illims seilio- nis VIIL de bencficiis corum qui concio intersunt non conferendis, Fugenii quaret contumacia eft accusa» ta, quod prætensam hujus conclii di(folucionem non Tevocant , quodque tempore flamto, neque per se, ne que per legatos comparuerit ; ‘sed etiamnum ia contuma- cia perseveret. Quare petitum eft, eumdem -papam velat contumacem dammari, diemque & locum ad hunc a&um exercendum decemi. Kis auditis, decretum eft ue Uti- cenfis & Novarienfis episcopi per literas. valvis ecclefie: . ' axis Seffio 1X, Seo X. 

Strana 1172
Quz atis con- tilii Bafileen- 117% NOTA IN CONCILIUM BÁSILEENSE. euso eft, noA erat in concilio legatus pontificis, omnes Á dum fiaguli infrumenta aftorum pet o. 7172 iifenc, fuita fuit que piacipui episcopi discellerant, & quidem cardinalis geffio I. Arelaterfis munus przfidendi fibi afumpserae: & quia epi- scopi pauciffmi crant introduxerunt in synodum ingen- tem multitudinem presbyterorum, ica nt; contra omnem "formám conciliorum, sen episcoporum, sed presbyterorum synodus effec. Deinde codem tempore agebatur Florentiæ «oncilium alterum , in qua przfidebac summus pontifex, &- €üin eo sedebant episcopi Latini & Graci fine compara. zione plures quam effent Rafileenses, & una cum episeo- pis aderar imperator Græcorum, & legatus imperatoris La- tinorum, ug: nullo modo dubitari poílet, utrum cx duo- bus cer verum concilium ecclefie generale. . . "Yerio. Deus quoque sententiam swam dicere. volens tam horriblli pe(te Bufileam tune affigebat , ut major ars corum patrum, qui ibi erant , vel extinéti vel seces dere coz&i fuerint. Qua: omnia refert Aneas Silvius in hiftoza concilii Bafleenfis, cui ipse interfuit , Quarto Patres concilii eos. qui mifi erant ab Eugenio quarto ut concilio przfiderene juxta morem conciliorum upiversaliam. recipere nolncrunt. s. Quinto. Quia nulla decreza concilii ananimi consensu conclusa fuerunt: tum quis mnlti) prælari & doctores wtinsque juris. ejusmodi decregie reftiterunt ; tum etiam quia in fiaudem legatorum, quos a Caftelle če Anglie re- gibus miffos in itinere effe, arque synodo jam apprepin- quate cognoverant, seffione 18. feftinabant definire il- lud, cui di&os legatos nolle alfentici sciebant . | Dixi hanc synodum ex parce tantum reprobatam elle , via cum Felix V. antipapa schismaticas ad unitatem & fi« apprübta concordiam eccle(e componendara, hortatu Füdedd ecr- facrónt, ‘Prima feffio- uds AG. fum "glatim recen- BB. iii imperatoria pseudopontificacum refignasset , actaque- om- nia Bafileenfis conciliabuli suo ipfins judicio quafi impro- basset, Nicolams V. pacis gratia approbavit cas confit: tioneg qua de beneficiis ecclefiafticis edidtæ ac promulga- FI. cujus initio deciaratum fuit hanc syuodum Bafilex Je. itime congregatem file: poea confirmantar decreta concilii Con(taurenfis de au&orirace concilii e«umcenici , ejusque peteflate ac jurisdictione super Romano ponti» fce, de episcoporum acceffum non impediendo: quod. que fine licentia. memo ‘ente finem concilii discedere. de- beac, Cre. Anno 1432. AV. Kalendas Martii .habita aff seffio sefño IX. 29. Aprilie anno r45z. seffione: terria judicarunt ad Sclfio Tar, cx(tirpandam Tiuffitarum herefim, motusque »ellicos in Sohèmia sedandos, ipfus Eugenii papt presenpam ne. ceffariam: effe. Quam rem dam patres concilii. moliren- tur, ex finifira jafcimatione morum fuit , pontificem dis- solutionem concilii atcentarc.. Quod ne fierct psr oratores cerros a 6¢ depuzetos sogarunt. Quare sefione, ‘quæ celeérata foie anno 1432. XIV. Seffio IV, Kalendas Juli, conceflus oft salvusconductus omnibus ad concilium vocaris, vel in éodem controversos de fide ar- ticules proponere voleutibus.' Vocatis vero ad concilium- cardinalibus inhibecnr, ne sede vacante novam cle&ionem alibi.quam iu sacri concilii loco aggrediantur, papa au- rem infióuatur, ne extra locum concilii ullos cardinales cregre, vel a goncilio eosdem avocare prasumat. Seffione V. quz habita eft im vigilia sancti Laurent, Seffio V. judices , auditores, procuratores & praxognitores, notarii, lique officiarii, con(tituti sunt cum eo mandato , ne ul- us cause jedicium ultra tres menses protrahant, neve przsentes in concilio ad curiam Wc,;anam, vel alio avo. carb patiantur, © Anno 1432. fabbaco, sexta Septembris, sexta habita Sete Vi. fuit seffio, in qua promotores concilü magiľter Nicolaus Amici & Hugo Warardi Eugenii quarri contgmaciam ac- rusarunt; quod conzilii prgtensam diffolutionem mon re ta fuent: reliqua omnia quz aliorum, conciliorum de: © vocafler, nec citatus-per .se vel legatos comparuiffer. Ta. cretis 8c conftirurionibus non sunt definita, judicio eiye- dem Nicclai sententiam pradecessoris-Süj Eugenii hac in re jmirantis, rejeďta & improbata fuerunt. Viderit 'ergo. Paulus Langius, qua ratione erroris maculas huic syno)o $nuftas abítergere nitatur. e De auéloritate concilii .)- vide qux de hac contro- verfa. dixi supra in uotis concilii Pisani I..tempore Ale xandrj V. Qua ratione autem hzc circa Kugenii depofitio- nem gefta fuerint, suwmatim fiagulss scffiones compen- diose describendo breviter. imeo more enarrabo . Anno domini 1431. die 23. Julii inchoatum eft con- filium ; septima Decembris in ecclefia sancti Leo nardi con- veniens decreverunt primąm seffionem *celebrand:un esse die Veneris, t4. Dccembris: in, ccelefia Bafilecnfi primas sia. Quod cum per publicas literas vais ecclefia afüxas-fin- . pulis inrimassenr, omnesque ad concilium convocari solitos presentes mandaflent, tempore ftaruto przdí&i pares conve- nerunt, primamque seffionem inchoarunt : qua-cum prz- ces concilij, habita oratiuncula, omnes episcopes sai of ficà memores reddidiffer, in præsentia legátorum regis Sigismandi, & Amedzi- ducis Sabaudiz, leQum eft de- erctum : Conftanticnse de «cclebrandis poft lapsum quin- quenaii aut septenni generalibus concilus. Addite eft le clio bullarum Martini quieti.& Eugeviis quibus Bafleam pro loco concilii defignarunt, cum Senis, inchoatum cx ju- ftis caufis infline. transferri oporteret, neque ibide.a, con, tinuari poffet, ’ Xf ita peraQis monentuz pares concilii , ut fidei Chri füanz propaganda, pac: procnrindz , moribusque .refor- mandie sedulam operam 3mpendanr, de rcbus ja synodo peragendis domi secum diu multomque cogitent; cogita, taque libere proferant. Deinde con(tiratum fuit quo mo- rentious & Coloflenfs archiepiscopi, cpiscopus Xagalo- enfis , & Antonius de san&o Vito, ahique pro Romane ontifice . ntervenientes, judicis inenmpetentis exceptio- nem, judiciique illius , ‘quo pontificis causz agitarefur, nullitxem allegarunt. Pro cardinalibus vero ad jadiciurą synodalć vocaris allegate eft jolta cansa absentiæ, Inter- poto iraque decreto causa inquifitio duobus episcopis demandara fuir . Seflione VIL habita anuo 1432. TWovembriś rermintie SeMio VII intrendi .conclavis ad cligendum novum ponti&cem e(t prorogatus: cardinalibus vero contumaciter creanentibus poma. privationis impofita fuit. : . Scffione VIIL cum Eugenius IV. decreto séffiomis TIT. non obtempesaret, sub obteftatione divini judicü , & per viscera misericordie Jesu Chsifti monitus ef secun. do, er iufra 6o. dies praecensam diffoluticnem &- convo- Seffio VII, catinoem congregationis sub »omine concilii gęueralis pu-. biice revocet; concilio adállat. & reliqua prioris decreri impleat. Quod fi non faciac, futurum decernitur ur fine uleeriore citarione contra eum procedatur, OMNcS ejus. dem promoriones & ordinationes eccleńisftica: a tempore contempt paririonis fact caffentmr. Cardinales sub pos : na amifionis omnium bencficiorum ad concilium cicane tur, iisque ut 3 ciria Romana recedant mandatur . Fra ter Bafıleense nullum aliud concilium haberì permittitur: cæterx congrepationes schigmatica conventicula vocantur. Bonomam evntes ecclefiaftici sub nomine generalis com cilii excommwnicantur , & bencüiciis ipso facto prisan- rur. 'Statuitur mne beneficia corum qui concilio inter, sunt per pontificem conferri poflint. Alienatio , infeu. dario & impignoratio honorum ecclefiaflicorum interdi- citur . . - do queve geftu finguli se habere debrant: quod dignio. E — Anno 1455. 22. Japuari habita eft seffio IX. qua vibus nihil przjudicii pencrasi debcat, fi. vel joco incon. veniente sederint, velordiae prepoftero sententiam. suam dixeriat. Ne vero ilii, qui ad coacilium convocati sunt ulla ratione 3mpedirentue, codem privilegio donazi sunt , quo patres concilii Conftantienfis. quos sub poena excom- municationis soli pontifii reservate non modo _non spo- Jiare, aliisve injuriis afficere, sed meque per viam arreíl: alibi detinere aut impedire licebat. Similis pocna conf(titn. 3a fuit in eos qui vel verbis vcl fais, palam vel occult. ge, per se vel per alios concilium impeu;e, turbare aur diflolvere conati fuerint. Inenper decretum — eft, ut qvi zotius ecclefiz causa concilio iütersunt fructus beneficio- Yun suorum plene & perfe&e percipiant Ad cxue- mum ordinati fuerunt notarii, inspectores notariorum , conci promoteres, & scdium ordinstores, 4 quibus copcilium reeipitur, illique proceflus, ques de regni du- catibus & dominiis adimendis Eugenius papa Sigismundo iwperatofi, Wilielno Bavaria duct, aliisque concilio ad- Lzrentibus intentarat , annullantor & rescinduntur . Seflione X. qu& habita eft anno 1433- 19.-Februarii, „poft extenfionem & ampliationem decreti illims seilio- nis VIIL de bencficiis corum qui concio intersunt non conferendis, Fugenii quaret contumacia eft accusa» ta, quod prætensam hujus conclii di(folucionem non Tevocant , quodque tempore flamto, neque per se, ne que per legatos comparuerit ; ‘sed etiamnum ia contuma- cia perseveret. Quare petitum eft, eumdem -papam velat contumacem dammari, diemque & locum ad hunc a&um exercendum decemi. Kis auditis, decretum eft ue Uti- cenfis & Novarienfis episcopi per literas. valvis ecclefie: . ' axis Seffio 1X, Seo X. 

Strana 1173
Seo XF, wt Beffione 39. Gon&sntienfi. BeWio XII. Sellia XII. Bellis XIV. 1173 NOTÆ IN CONCILIUM BASILEENSE. 1174 affixas inquirént an ne Eugenius quartus, aut alius aliquis A que personzs dixit vel conffiteit calum & iritum pra gubftitatus , adellet, qui ejus nomine coram synodo com. parere vellet, Nemine comparenze, deputari sont qui, acte conzra Eugenium habiris diligenter pecfe&tis , ea de se in concilio ftatum causz zeferanz, ut. deinceps præ- via deliberazione in causs ejusdem definitive pronuntiari poffit . . Seo XI. in ecelıfia majori Befileenfi 27. Aprilie ao- Do 1435. cekbrata eft. In hac ftetezumn eft. primo, quod Bomanus ponzifex per ce vel legatos. communi cardina- lium coneensu eligendos conciliis geacralibug cem. omnibus personis ecclefiafficis, qua de jure teaentur sub poena sus- penfionis & depofitionis inrerefle debcr. Secondo confti- wm elt, quod pontifex nemíní, ne quidem cardinali, accelfum ad çonfilium prohibere poffit; quodque ad con- cilium acccdere volentibug licentiam impareirz rencarur, ronciłium prorogare, congregatum: diflol vere , aut de lo- co in locum fine concilij exprello consensp transfecre non poflit. Tercia ftarutum cft, ne hoc przsens concilium Bafilcense erą expreflum omnium consensum diflolra- tur. De modo celebrandi concilii in Con(lantienfi synodo definito additum fuit, ue cleétores papę anre conclavis ingreflum jurevr, <quod (i quis corym elcŒus fnerir, hæc decreta. servare velit. Seflio Xf. habita elt +3. Julii anno 1453. in qua Elgenii quarti contumacia iterum elt -accucata, quod' nec iot oratorum tationibus, nec torus goncilii precibus, nec Sigismundi imperatoris crebris legationibus motus conci. lio intereflt digoaretur. Qua de causa patres concilii in eum varia convicia sparseryne, utpore qui nihil inteńde- ret aliud, quam ur ecéléfiam poffumdet, fibi. vero suis» que succefforibus jus scquirat non solum rium sacrorum conciliorum abiogandi, & ca pro libito dilfelvendi — ve- sum etiam decrera promulgara abolendi. Er quamquam poft expeétationem sesquianni vererentur, ae frequeutior ounticz. Eaqne occafione futurum promittitur, ut omnes se ad oscula pedum Eugenii submitant, illungoc tam- guam unicum & legitimum Petri vicarium 2gnoscane & vengeentnr. Sefio XV. celebrata elt in ccclehia majori Balileen& seo XY. anno 1433. sexo. Kalendas Decembris: Hac. ftarutum cft, vel porius renovatum, a io qualiber dixcefi ad mini- mum semel in anno, idque o&ava resurrcQtionis domini , vel alia die, secundum consuetudinem diœccham, pec diæccsunum in propria persona -(nifi.canonicum. fuerìt im pedimegtum ) vel per vicariim ad hee idoneam , celebres- Tur aliqua synodus dicecesana, qu£ ad minimum biduo vel triduo duret, nifi episcopis aliter. visum fuerit: qua- que hoc sedulo procuretur, ut plebani ad diligentem ani- marum chram agendam admoneantur, ftatuta provincia. lia & synedalia légautur, in vitam & mores a dicscesa no solater inquirtur, fimonia, usurz, .concubinatue , foraicariones, glique excellus corripantur , alienationes re. rum ecelefialticarum | caffentur: clericorum | abusus tollan- tpe; slausuie monialium ftringancur ; in ingreffa ad re- ligionem nihil exigatur ; congra bæreses, sortilegia, în» cantationes sedulo & acriter animadvergatur : vifitatores diceecis inftituantur, qui per annum diœcefim loftran- / tes synodalią ubique observari , non emendaca ad proxi-. mam synodum defersi, & délinguentes debite puniri prócurent, Eadem scffione con(tiaitur , ut’ a fine genc-. zalis concilii infrg biennium | & deinde ad minus semel quelibet wicunio ju loco turo celebretur. concilium pro- , vinciale, cui archiepiscopus cgm saffraganeis carperisque prze lapis sub posna suspenffonis inrerelle tencatur, in quo thus | aduronesnper ępiscopj, ut oOrdigcs & bencficia canonice conferant , bona ecçlefæ usui illicico. aon applicent, sui. . que offigii. rationem feddauz Metrep litamus vero tam. : quam omnium pater moncbitur ut a viris defiflat, miffis dilario poncifici concefla fduciam bong aftionis genera. (interim illius excelfibus ad Romannm pontificem; 6 qua ret, ideoque- jam sententiam dcfinitivam in eum pronun- tlare parati effent: tamen ad inflantiam domini impera- toris tertiam dilationem concedeurcs, ipsum Eugenium 1V. cizarunt, & orarunt ut djiłolutionem rerocz , de- creta facta opprober , legitime inchoaram če continuacum declaret, atque ita concilio adhgrca:, & hujc decreto in- tra- sexagiata dies obtemperer . Que fi aon facerer, çon- tumax & ah omni admimftrotiooe pontifcatus suspen dc. retur, omuesque subditi ab ejus vbedientia , fidelitate & juramento absolverentur, De ele@ionibyus hac cetfione conftiturum el, ur prodati -canoaice eligantur fine ullis, quas vocant, restryatioaibus. Nemo nifi gate legitima, moribus gravis , & doctrina przeditus » in sacris oruinibüs cou(titurus, & juxta sunlhones canonicas nionens episco- pus eligatur : nullz interceffioncs admittancor pont x pro euntirmatione eletionis, nibil penitus sectpiat : notá- non quod prelatuiz aut beueficio , & icspondeat laboribus gs detur salarium , sed tantum quod zquivalens fit, & opcs in sctiptüram impenfis . . .. .Scflio XHIl. habita eft anno 1433. die Veneris i1. Septembris. in ecclefia majore. Bafilceofi . In qua poft accusatam contumaciam Eugenii Papa, quod intra 66. dies concio. non, adhzserir, & decreto satisfacere ime- glexerit, promorores concilii urseruoz, ut in poenas in decreto contentas. pontifez condemnetur. Imperator per le- gatum proprium , fimulque per Guiliclmum ducem Bavaria synodi protcéturem rursus inftar pro. dilatione 30. die- sum. Idem fecit magifter civium, aliique nonnulli no. mine concili à civitads Bafileenfis, promittentes nun- quam deiaceps pro dilatione quidquam acturos .- His de rebus legati sedis apoftolicz per famam informati acceffe- «unt ad synudum ,' allegantcs- prafixum terminum .sexagin. xa dierum. necdum «lapsum: idecque contra pontificem mihi] deceraendum clle. Prases generalis concilii legatos viale eflc informarse respondie, petiitque. declaari, num papa concilio per sc vel per !«gatos suos adbarcre velic. Cui incerrogationi dum nihil responderetur, prorogata elt dilatio trízinta diciuin , Qux in gratiam itnperatotis "jteruin concella fuic, Dimitlis sedis apoftolice legati» per decre- tum synodzle, omnia contra patres vel. quescumque alios, 3a concilio presentes irrirantur, lef in integrum refti. tUuntur, occupantesque beneficia eorum qui in concilio nrersunt excamymunicantur . Anno 1433. septimo Idus Novembris habita oft XIV. &effio, in qua terminug sexaginta dierum Eugenio jam pridem- conecflus prorogotur, eique formula certa adha- fionis a Concilio prascibitur : qua compariturus a&a sy. nodalia confirmet, & quidquid ipse contra synodum ejus Concil. General. "Tom. XXIX. in re deliquerit. Exartas provincia lites synodo provin- ciali sopire contendar , & ad futurum generale. concilium micrendas personas 1doneas cum suficienti provifiene def. gnet. Ad monafteria Quod atunce, mandamm cf at mo- machi & 1eligiof omnes tua sublantialia profelionis vota diligentilfime obsesvent . u Sefio XVI celebrata eft ipfis Nonis Februar anno 1434 lo hac Engenius per jiteras poltulatis synodi satis. fecit . Concilium Bablecase ab initio légitime continuatum fuite & prosequi debere ; diffolutionem , 7e fi mulia fais set, irritam pronuntiat, ipsumque concilium eam omni devotione & favore edjucurum spondet : lirerśk in palatio apeltolico in prazjudicium. concilii premulgatas , proceflus cenaürarüm , privarionum 8: suspenfiogum calla: & revo. cat: less iu jorcorum reftitui manda. Per secundam bullom aulium & irritum effe declarar quod pares concilii, contradicente pontifice, quafi fine ipso generalis concilii poteftatem. haberent, farucre &. sancire pæsumpserioc; ciradoncs , procellis z. scntenrias contra papam , jura X libertatem: sedis apoftolicz & care dinalés cmiscriut, creationes officialium , collationes bene- fciorum ; nullis efle dccreverine, omoibus ne parcanr sub gravt pœna praæveperint . ‘Tertia bulla decretum seffionis duodecimæ de adhæ- rendo infa 6o. dics coucilio, & mandato cardinalibue dato non parendi sub posne privationis , nnllmn &'ina- nc essc declarar ex defectu poteffaris ; & exinde quosque processus & colliiones io vim decreti fa&das & demceps fururas, frivolas cesc decerair, mandetque sub pena ex- communicationis , ne .ullum clericum. Romznum curiam se- quentem jn sua posseffione turbent, Quarras Jiteras suo fitu confectas. essc négat, excüsaus se. qucd quidqui E &enus concessum e(l illud scandali & schismatis evitandi "causa fecerit, quodque ecclefiam tuibare noluerit, nec con- cilium dissolvete + sed ad exulfionem hareticorom & res formationem abusuum inigio ponrificatus per Julianum san- &i Angeli diaconum ca:dinalem Bafilee synodum celebra. ri jusserit: cuinque Julianus poflea lecum | inus idoucum esie. per&cripfissec, ipsum concilium mon dissolvisse ; sed Bafilcam cam Bononia commurasse opraverit: idco quod oto pene meafibus poft terminum praefixum, nec do&to. stb n], paucique przxlati, cum tribus cantum episcopis adfuissene : quodque Aultriæ & Burgundix duces bello ine ter se conteuderent . : , Ad conflitutionem Conflantieafis concilii de synodo D Seffio XVT. Eugenius de. universali non interrumpenda , sespondit cam nihil de clarac de Sy- temporis prorogatione «didisse. aihilque bac in re con. Rirvisse quod íuccessores pontifices obligare potuoit: ut. Ecee 2 pote nodsli decre- to (ubjeftan < von effe 

Strana 1174
Seo XF, wt Beffione 39. Gon&sntienfi. BeWio XII. Sellia XII. Bellis XIV. 1173 NOTÆ IN CONCILIUM BASILEENSE. 1174 affixas inquirént an ne Eugenius quartus, aut alius aliquis A que personzs dixit vel conffiteit calum & iritum pra gubftitatus , adellet, qui ejus nomine coram synodo com. parere vellet, Nemine comparenze, deputari sont qui, acte conzra Eugenium habiris diligenter pecfe&tis , ea de se in concilio ftatum causz zeferanz, ut. deinceps præ- via deliberazione in causs ejusdem definitive pronuntiari poffit . . Seo XI. in ecelıfia majori Befileenfi 27. Aprilie ao- Do 1435. cekbrata eft. In hac ftetezumn eft. primo, quod Bomanus ponzifex per ce vel legatos. communi cardina- lium coneensu eligendos conciliis geacralibug cem. omnibus personis ecclefiafficis, qua de jure teaentur sub poena sus- penfionis & depofitionis inrerefle debcr. Secondo confti- wm elt, quod pontifex nemíní, ne quidem cardinali, accelfum ad çonfilium prohibere poffit; quodque ad con- cilium acccdere volentibug licentiam impareirz rencarur, ronciłium prorogare, congregatum: diflol vere , aut de lo- co in locum fine concilij exprello consensp transfecre non poflit. Tercia ftarutum cft, ne hoc przsens concilium Bafilcense erą expreflum omnium consensum diflolra- tur. De modo celebrandi concilii in Con(lantienfi synodo definito additum fuit, ue cleétores papę anre conclavis ingreflum jurevr, <quod (i quis corym elcŒus fnerir, hæc decreta. servare velit. Seflio Xf. habita elt +3. Julii anno 1453. in qua Elgenii quarti contumacia iterum elt -accucata, quod' nec iot oratorum tationibus, nec torus goncilii precibus, nec Sigismundi imperatoris crebris legationibus motus conci. lio intereflt digoaretur. Qua de causa patres concilii in eum varia convicia sparseryne, utpore qui nihil inteńde- ret aliud, quam ur ecéléfiam poffumdet, fibi. vero suis» que succefforibus jus scquirat non solum rium sacrorum conciliorum abiogandi, & ca pro libito dilfelvendi — ve- sum etiam decrera promulgara abolendi. Er quamquam poft expeétationem sesquianni vererentur, ae frequeutior ounticz. Eaqne occafione futurum promittitur, ut omnes se ad oscula pedum Eugenii submitant, illungoc tam- guam unicum & legitimum Petri vicarium 2gnoscane & vengeentnr. Sefio XV. celebrata elt in ccclehia majori Balileen& seo XY. anno 1433. sexo. Kalendas Decembris: Hac. ftarutum cft, vel porius renovatum, a io qualiber dixcefi ad mini- mum semel in anno, idque o&ava resurrcQtionis domini , vel alia die, secundum consuetudinem diœccham, pec diæccsunum in propria persona -(nifi.canonicum. fuerìt im pedimegtum ) vel per vicariim ad hee idoneam , celebres- Tur aliqua synodus dicecesana, qu£ ad minimum biduo vel triduo duret, nifi episcopis aliter. visum fuerit: qua- que hoc sedulo procuretur, ut plebani ad diligentem ani- marum chram agendam admoneantur, ftatuta provincia. lia & synedalia légautur, in vitam & mores a dicscesa no solater inquirtur, fimonia, usurz, .concubinatue , foraicariones, glique excellus corripantur , alienationes re. rum ecelefialticarum | caffentur: clericorum | abusus tollan- tpe; slausuie monialium ftringancur ; in ingreffa ad re- ligionem nihil exigatur ; congra bæreses, sortilegia, în» cantationes sedulo & acriter animadvergatur : vifitatores diceecis inftituantur, qui per annum diœcefim loftran- / tes synodalią ubique observari , non emendaca ad proxi-. mam synodum deferpi, & délinguentes debite puniri prócurent, Eadem scffione con(tiaitur , ut’ a fine genc-. zalis concilii infrg biennium | & deinde ad minus semel quelibet wicunio ju loco turo celebretur. concilium pro- , vinciale, cui archiepiscopus cgm saffraganeis carperisque prze lapis sub posna suspenffonis inrerelle tencatur, in quo thus | aduronesnper ępiscopj, ut oOrdigcs & bencficia canonice conferant , bona ecçlefæ usui illicico. aon applicent, sui. . que offigii. rationem feddauz Metrep litamus vero tam. : quam omnium pater moncbitur ut a viris defiflat, miffis dilario poncifici concefla fduciam bong aftionis genera. (interim illius excelfibus ad Romannm pontificem; 6 qua ret, ideoque- jam sententiam dcfinitivam in eum pronun- tlare parati effent: tamen ad inflantiam domini impera- toris tertiam dilationem concedeurcs, ipsum Eugenium 1V. cizarunt, & orarunt ut djiłolutionem rerocz , de- creta facta opprober , legitime inchoaram če continuacum declaret, atque ita concilio adhgrca:, & hujc decreto in- tra- sexagiata dies obtemperer . Que fi aon facerer, çon- tumax & ah omni admimftrotiooe pontifcatus suspen dc. retur, omuesque subditi ab ejus vbedientia , fidelitate & juramento absolverentur, De ele@ionibyus hac cetfione conftiturum el, ur prodati -canoaice eligantur fine ullis, quas vocant, restryatioaibus. Nemo nifi gate legitima, moribus gravis , & doctrina przeditus » in sacris oruinibüs cou(titurus, & juxta sunlhones canonicas nionens episco- pus eligatur : nullz interceffioncs admittancor pont x pro euntirmatione eletionis, nibil penitus sectpiat : notá- non quod prelatuiz aut beueficio , & icspondeat laboribus gs detur salarium , sed tantum quod zquivalens fit, & opcs in sctiptüram impenfis . . .. .Scflio XHIl. habita eft anno 1433. die Veneris i1. Septembris. in ecclefia majore. Bafilceofi . In qua poft accusatam contumaciam Eugenii Papa, quod intra 66. dies concio. non, adhzserir, & decreto satisfacere ime- glexerit, promorores concilii urseruoz, ut in poenas in decreto contentas. pontifez condemnetur. Imperator per le- gatum proprium , fimulque per Guiliclmum ducem Bavaria synodi protcéturem rursus inftar pro. dilatione 30. die- sum. Idem fecit magifter civium, aliique nonnulli no. mine concili à civitads Bafileenfis, promittentes nun- quam deiaceps pro dilatione quidquam acturos .- His de rebus legati sedis apoftolicz per famam informati acceffe- «unt ad synudum ,' allegantcs- prafixum terminum .sexagin. xa dierum. necdum «lapsum: idecque contra pontificem mihi] deceraendum clle. Prases generalis concilii legatos viale eflc informarse respondie, petiitque. declaari, num papa concilio per sc vel per legaros suos adbarcre velic. Cui incerrogationi dum nihil responderetur, prorogata elt dilatio trízinta diciuin , Qux in gratiam itnperatotis "jteruin concella fuic, Dimitlis sedis apoftolice legati» per decre- tum synodzle, omnia contra patres vel. quescumque alios, 3a concilio presentes irrirantur, lef in integrum refti. tUuntur, occupantesque beneficia eorum qui in concilio nrersunt excamymunicantur . Anno 1433. septimo Idus Novembris habita oft XIV. &effio, in qua terminug sexaginta dierum Eugenio jam pridem- conecflus prorogotur, eique formula certa adha- fionis a Concilio prascibitur : qua compariturus a&a sy. nodalia confirmet, & quidquid ipse contra synodum ejus Concil. General. "Tom. XXIX. in re deliquerit. Exartas provincia lites synodo provin- ciali sopire contendar , & ad futurum generale. concilium micrendas personas 1doneas cum suficienti provifiene def. gnet. Ad monafteria Quod atunce, mandamm cf at mo- machi & 1eligiof omnes tua sublantialia profelionis vota diligentilfime obsesvent . u Sefio XVI celebrata eft ipfis Nonis Februar anno 1434 lo hac Engenius per jiteras poltulatis synodi satis. fecit . Concilium Bablecase ab initio légitime continuatum fuite & prosequi debere ; diffolutionem , 7e fi mulia fais set, irritam pronuntiat, ipsumque concilium eam omni devotione & favore edjucurum spondet : lirerśk in palatio apeltolico in prazjudicium. concilii premulgatas , proceflus cenaürarüm , privarionum 8: suspenfiogum calla: & revo. cat: less iu jorcorum reftitui manda. Per secundam bullom aulium & irritum effe declarar quod pares concilii, contradicente pontifice, quafi fine ipso generalis concilii poteftatem. haberent, farucre &. sancire pæsumpserioc; ciradoncs , procellis z. scntenrias contra papam , jura X libertatem: sedis apoftolicz & care dinalés cmiscriut, creationes officialium , collationes bene- fciorum ; nullis efle dccreverine, omoibus ne parcanr sub gravt pœna praæveperint . ‘Tertia bulla decretum seffionis duodecimæ de adhæ- rendo infa 6o. dics coucilio, & mandato cardinalibue dato non parendi sub posne privationis , nnllmn &'ina- nc essc declarar ex defectu poteffaris ; & exinde quosque processus & colliiones io vim decreti fa&das & demceps fururas, frivolas cesc decerair, mandetque sub pena ex- communicationis , ne .ullum clericum. Romznum curiam se- quentem jn sua posseffione turbent, Quarras Jiteras suo fitu confectas. essc négat, excüsaus se. qucd quidqui E &enus concessum e(l illud scandali & schismatis evitandi "causa fecerit, quodque ecclefiam tuibare noluerit, nec con- cilium dissolvete + sed ad exulfionem hareticorom & res formationem abusuum inigio ponrificatus per Julianum san- &i Angeli diaconum ca:dinalem Bafilee synodum celebra. ri jusserit: cuinque Julianus poflea lecum | inus idoucum esie. per&cripfissec, ipsum concilium mon dissolvisse ; sed Bafilcam cam Bononia commurasse opraverit: idco quod oto pene meafibus poft terminum praefixum, nec do&to. stb n], paucique przxlati, cum tribus cantum episcopis adfuissene : quodque Aultriæ & Burgundix duces bello ine ter se conteuderent . : , Ad conflitutionem Conflantieafis concilii de synodo D Seffio XVT. Eugenius de. universali non interrumpenda , sespondit cam nihil de clarac de Sy- temporis prorogatione «didisse. aihilque bac in re con. Rirvisse quod íuccessores pontifices obligare potuoit: ut. Ecee 2 pote nodsli decre- to (ubjeftan < von effe 

Strana 1175
вто X VIL Seffio XVIII. Seflio XIX. 3175 NOTA IN CONCILIUM BASILEERNSE, 117 pote qui zynodelibus decretis exempti illis non aliter obe- A oum inregriter cavatur: sacerdotes miło tlo ce db. dire zencantur, nifi bonum publicz pacis vel ecciefiæ id jere naturz poftuler; maxime qoia leges concilij- pofitivæ fint, quibus papa. concilio superior obligari non poflit. His addit, quad ili fine jufto prefide universalem. eccle- fam repræsentare nequiverinr, adcoque pot diffolutionem concdli factum citra consensum, pontificis illi non tam concilium quam «onciliabulum celebraverint. Quemobrem se' nequaquam indud pofle, imo vitam se porius amis. surum effe deelarat, quam nt priora абы approbet , con fenturmque fore ut concilium deipceps fiat & hafenue fuerit, $& ad fnem producatur. modo ipfi patres omnia atrentata contra pontificem & sedem apoftolicam revo. gent, legatosque papæ yelut præfides summosque concilti judices agnoscant. - Eadem seffione, die sabbati 24. Aprilis anno 1434 continuata hoc impium decretum pronuntiarun:, quod oratores pape conftitutionem concilii ConftantienGs, qua ponüfex concilii pote(lari coactive subjicitur , juramcnro confiemare & approbare teneantur. : Seffioni XVIL que habita eft Bafilez in ecclefia ma- jori sexto Kaiendss Maii anno i434. Sigismundus impe. itor coronatus cum plurimis ducibus ceatumque prœlatis miras albas in capire gellantibus jnterfuit, In hac po(t "quinque legatos pontificis concilii przfides, adempta illis omni jarisdi&ionz cou&iva, admiflos, a&um eit de mo. do procedendi : nimirum quod feria sexta fit convenien. | dum, præfidisque absenriam praJatus in ordines subsequens adimplere debeat, ` : Seflione XVIIJ. habita sexto Kelendas juli repetitur decretum concilii Conftantienfis, quod declaratum eft ge. nerale cencilim poteftatem. immediate 2. Deo hibere ta- lem , cui papa, etiam 3a negotiis $dero moresve ecclefia concernenzibus , obtemperare tencarur , t Sefüonis XIX. anno 1454. vtr. ldus Septembris celc- ftringane : nulli atus capitulares citra negefliraters felis diebus habeanrur: larvales & theatraley 3lli loci., qui jm fefto Innocenzium usurpari solebanz, ab eccle(ia arcenntur. ^ Sefüone XXIL anno i43. [dibus Octobris coudem. nantur hereses F. Auguftipi de Koma, qui doctbar Chri. ftum quorzidie peccare ; non omytes fideles jufiificetos cffg membra (Chrifli: per vincul&«) caritatis Solin neminem Chili membrum. cfici. Vide quz de ejus scriptis sefere Poffevinus ja apparatu sacro, yerbo Augufiinus Je Roma, Seffione XX11I. yrir. Kalendas Aprilis apno 14.5 6. san, £üones dc Rornani pontiücis electione ianovantur; nimi. ium, nt decina poft obitucs die conclave cum Spiritus san&i jnvocatione cardiaeles jagrediantur duos dumtaxat famulos secum affamaot: ceremoniarnm causa clerici duo, quorum unus fit norarigs, accedant , Camerarius reliquos 6 Sele XXU. $cffio xxfir. . excludat: omnia vi&ualia prater medica 2 cubiculis amo. . veanrur. Cibaria fingulis diebus perquirantor : nulla epic ftole admittantur. Cardjoales digniorem se ele&urum an. ze scrutinium jurent: ante séx completa scrutiuia nullup fiat acce(fus. Electus iu papam reneatur consentire, pros feffionem fidei emitrerc, omniumque generalium concilio» zum oüservantiam polliceri , schismata tollere, libertarems ecclefiafticam juvare, eurjans suam rcformare, ecclefiæ di tiones fidelirer gubernare, mulla jn re quaftum sed cari- tatém intendere. . Eadem seffione Rarutum elt ne. pontifex consauguineum yel affinem usque ad rerum gradum decem, marchio- nem, feudatarium, vel 'emphyteuram . Usbis wel etiam provinciarum przfidem conÜituat , ne con(titupum cardi- nales approbent, omniaque cardinalium confilio guberaet. De numero & qualitate cardioslium cligendoram hac ses- fione conftiztutum. eft, ut ;antum 24. éligantur hujusmo. di, qui in scientia & morbus rumque experjentia fine excellentes, atzte mzturl & graves; licenrjam vcl docto. bratz initio adum e(t de modis uniobis inter Gixcos &(] ratum jn jure vel theologia | habentes: neve elc&i fint Latinos ineunda. Placuit nt fi Bsfleam adduci non pos. seut, alius aliquis locus pnaritimis oris vicinus eliperetur; quodque sumptus & impensas Gracis ex oriente advehen - dis necclfarias Latini præparare debeanz , fintque parati patres huids concilii poft mensem unum ab adveais Gracorum Balilea recedere, & ad eum locui accedere, quem pa- triarcha & imperator Con(tanonopolitanus cligendum du- zerint. Prer bec ordinatum e(t hac sefione, ut siœcesani focis, ubi Judæi morantur, cruditos conftituant virus, suorum doétrina infideles poffint errores suos egnoscere , Seffio XX. Sefliq XXI. & auftoritarz ad verbi pradicationem audicndam çompel- li. Kem renovata sun; omnia illa decrera aoteriorum conciliorum, quibus Chriftianis communicationes cum Ju. dzis in fide , moribus, victu, potu & jn corame:cüs in. serdicuncur. Qua de. causa con(titurum lt, üc babitum & locum habitationis scpararum babeant —Baprizatis Judais £onceílum cít, nt ea qua fenorc acquifivzrunt retinere pos- fint. Paup:ribus cleemosyois ecckfiz provideri mandatur , fimulque converfis omnibus praecipitur , ne ceremonies vsurpent, Seffione XX. anno r45;. xr. Kalendas Februari pu- blici concubinarii a perceprione fru&uum tribus menfibus suspenduntur, & fi concubinam ftatuto tempore non di- misering , omnibus beneficiis privantur. Illi vero publici concubinarii ce gifiniuntur, qui vel confeffione propria vel evidentia facti tales sunt, vel qui saltem pruliereæ - de inconrinenda suspectum moniti non dimittunt. Ne ra. fes pecuniaria multa puniantur sub anathemate interdici. zur. Filiis inde ex cencubjnatu matis apud patrem habi. tare non permittitur, Laici fimiliter nt concybinate ablii- necant serlo imonentur. De veirandis "excommunicatis bic repczitur quod Con(tantienfis synodus hac de re jam ante salubriter. conflituerat . ’ Seffio XXI habita anno 143 5. die Jovis 9. Junii, an- nat pro beneficiorum collatione & cl«&ionum confirma. tione dari solite velur fimoniacz ' reprehenduntur. Tica- nalem beneficii poffeforem non ello zurbandum decerni- tur. Ad horas canonicas wactin & debita gravitate can- eandas bene con(tkurum eft, ur clerici tunica tulari & superpelliceis mundis witra medias tibias longis (ine con. fabulationibus choro interfünz. fa matetinis poft Venire, in mifa polt ultimum Kyrie, in zeliquis horis poft pri. mum psalmum, chorum inprefins те! - mon admitzazur. vel seiten velut obesus habeatur: presentiz ad fingulas horas diftribusncur : additamgue ur privatim horzs legen- tes casdem clare ac -diflinéte "legant: at vagantes per ec. Ciefam torus diei presentia careant: ut gymbolum Nicæ- E camas in. controrium Fi hs ii consanguinei pontificis vel aliorgm cardinalium , nullaquz irrepularicate prædiri - Se(fione XXIV. anno 1436. vin Kalendas Maii ce: lebrata promifio Jegaroruu qui pro *nionc rum Grecis jneundo Comftantinopolim mifi eraot poceptatur, appro. batur, ratificater, rempusque pats complendi ad annum; prorogatur . Salvuscondaftus Giæcerum jmperazori , pa- friaschæ , aliisque 700. personis offertur , licet unio non fieret : Cumque per aurgam builam imperator Græcorum & per plunbeam patriarcha Conftaniinopoliranus se ad aliquem locorum acce(liros promififfent, pro impetrandis necellariis hanc ja rem impenñs promulgate & concellæ punt plenarie indulgentie fis qui in hunc finem tantum, quantum quisgue soregra septimana familie suftentandæ impendie, conuibuerent, — — Seffionz XXV. quz habita füit anno z437. Nonis Mati, de loco futuri ecumenici concilil faturum e(t, quo vel Bafilee , vel Avenione, vel in Saboudia Græçi, cujas- cumque fint emunentic, teneantur convenire. Pro sunt ptibus alendorum priengatium omnibys ecclefiafti czew- pris & pon. exemptis dccimz impo(itz: fuermnr. Selio XXVL anpo 1437. pridie Kalendas Augulli celebrata fuit, qua Eugenium papam infimulanc, quafi nulla exho;ratione ad morum emeadationem, & abusuum go:reQtionem trahi potuerit, ele&ioni bonofum pallorum affznsum non przbuerit, beneficia fimoniace contulerit , concilio Bafileenf non adhæserie, bonos expulerit, pro gravi pecunia dignitates conzulerit , synodalia priorum pon- fificum decrera revogarit, a concilio legatos solverit, rar- dinalium confilia respuerit, dispensatione fibi credita aba- tatur, patrimonipm Peri perdiderit & dimiuneriz, subfi- dia iu conductionem Grxcorum conferenda per multipli. pediverit, juranuentum bare eum ung cum cardinalibus o prafliruns non seevarie: iterum’ gicarant. Seffie XXIV, Sello XVe &effio XX VE, Seflione XXVIT, habits anno 1437. vi. Kalendas oo. sco XX VIE, bris zbsenti a concilio pontifici cardinallum — eledionem interdicunt, cas quas ante fecerat caffas & irritas e(fe pronuntiant, & quidem nominatim eam, qua Eugenins cardinalitiz dignitati mancipaverat patriarcham Alexandri- num, Bullam ejusdem Evugenii, qua Florendam vel Ui. num pře loco codcilii futuei defignazezer, nullam cie de. geraune , Cumque pre unione Grzcosam cum Lagiais pro- sequendis impensus contulifenr, mietuerentque uc hac de causa pontifex civitatem —Aviüionem cum) comitatu Yenayfno & dominiis Sbi adjacentibus aue vendesez aug pppignosaret . alienacionem ejue omnino prohibent, Seffig JCX VH. babita eft dic Mfartis x. Oobris en.wefkoxXViUi. 99 

Strana 1176
вто X VIL Seffio XVIII. Seflio XIX. 3175 NOTA IN CONCILIUM BASILEERNSE, 117 pote qui zynodelibus decretis exempti illis non aliter obe- A oum inregriter cavatur: sacerdotes miło tlo se dh» dire zencantur, nifi bonum publicz pacis vel ecciefiæ id jere naturz poftuler; maxime qoia leges concilij- pofitivæ fint, quibus papa. concilio superior obligari non poflit. His addit, quad ili fine jufto prefide universalem. eccle- fam repræsentare nequiverinr, adcoque pot diffolutionem concdli factum citra consensum, pontificis illi non tam concilium quam «onciliabulum celebraverint. Quemobrem se' nequaquam indud pofle, imo vitam se porius amis. surum effe deelarat, quam nt priora абы approbet , con fenturmque fore ut concilium deipceps fiat & hafenue fuerit, $& ad fnem producatur. modo ipfi patres omnia atrentata contra pontificem & sedem apoftolicam revo. gent, legatosque papæ yelut præfides summosque concilti judices agnoscant. - Eadem seffione, die sabbati 24. Aprilis anno 1434 continuata hoc impium decretum pronuntiarun:, quod oratores pape conftitutionem concilii ConftantienGs, qua ponüfex concilii pote(lari coactive subjicitur , juramcnro confiemare & approbare teneantur. : Seffioni XVIL que habita eft Bafilez in ecclefia ma- jori sexto Kaiendss Maii anno i434. Sigismundus impe. itor coronatus cum plurimis ducibus ceatumque prœlatis miras albas in capire gellantibus jnterfuit, In hac po(t "quinque legatos pontificis concilii przfides, adempta illis omni jarisdi&ionz cou&iva, admiflos, a&um eit de mo. do procedendi : nimirum quod feria sexta fit convenien. | dum, præfidisque absenriam praJatus in ordines subsequens adimplere debeat, ` : Seflione XVIIJ. habita sexto Kelendas juli repetitur decretum concilii Conftantienfis, quod declaratum eft ge. nerale cencilim poteftatem. immediate 2. Deo hibere ta- lem , cui papa, etiam 3a negotiis $dero moresve ecclefia concernenzibus , obtemperare tencarur , t Sefüonis XIX. anno 1454. vtr. ldus Septembris celc- ftringane : nulli atus capitulares citra negefliraters felis diebus habeanrur: larvales & theatraley 3lli loci., qui jm fefto Innocenzium usurpari solebanz, ab eccle(ia arcenntur. ^ Sefüone XXIL anno i43. [dibus Octobris coudem. nantur hereses F. Auguftipi de Koma, qui doctbar Chri. ftum quorzidie peccare ; non omytes fideles jufiificetos cffg membra (Chrifli: per vincul&«) caritatis Solin neminem Chili membrum. cfici. Vide quz de ejus scriptis sefere Poffevinus ja apparatu sacro, yerbo Augufiinus Je Roma, Seffione XX11I. yrir. Kalendas Aprilis apno 14.5 6. san, £üones dc Rornani pontiücis electione ianovantur; nimi. ium, nt decina poft obitucs die conclave cum Spiritus san&i jnvocatione cardiaeles jagrediantur duos dumtaxat famulos secum affamaot: ceremoniarnm causa clerici duo, quorum unus fit norarigs, accedant , Camerarius reliquos 6 Sele XXU. $cffio xxfir. . excludat: omnia vi&ualia prater medica 2 cubiculis amo. . veanrur. Cibaria fingulis diebus perquirantor : nulla epic ftole admittantur. Cardjoales digniorem se ele&urum an. ze scrutinium jurent: ante séx completa scrutiuia nullup fiat acce(fus. Electus iu papam reneatur consentire, pros feffionem fidei emitrerc, omniumque generalium concilio» zum oüservantiam polliceri , schismata tollere, libertarems ecclefiafticam juvare, eurjans suam rcformare, ecclefiæ di tiones fidelirer gubernare, mulla jn re quaftum sed cari- tatém intendere. . Eadem seffione Rarutum elt ne. pontifex consauguineum yel affinem usque ad rerum gradum decem, marchio- nem, feudatarium, vel 'emphyteuram . Usbis wel etiam provinciarum przfidem conÜituat , ne con(titupum cardi- nales approbent, omniaque cardinalium confilio guberaet. De numero & qualitate cardioslium cligendoram hac ses- fione conftiztutum. eft, ut ;antum 24. éligantur hujusmo. di, qui in scientia & morbus rumque experjentia fine excellentes, atzte mzturl & graves; licenrjam vcl docto. bratz initio adum e(t de modis uniobis inter Gixcos &(] ratum jn jure vel theologia | habentes: neve elc&i fint Latinos ineunda. Placuit nt fi Bsfleam adduci non pos. seut, alius aliquis locus pnaritimis oris vicinus eliperetur; quodque sumptus & impensas Gracis ex oriente advehen - dis necclfarias Latini præparare debeanz , fintque parati patres huids concilii poft mensem unum ab adveais Gracorum Balilea recedere, & ad eum locui accedere, quem pa- triarcha & imperator Con(tanonopolitanus cligendum du- zerint. Prer bec ordinatum e(t hac sefione, ut siœcesani focis, ubi Judæi morantur, cruditos conftituant virus, suorum doétrina infideles poffint errores suos egnoscere , Seffio XX. Sefliq XXI. & auftoritarz ad verbi pradicationem audicndam çompel- li. Kem renovata sun; omnia illa decrera aoteriorum conciliorum, quibus Chriftianis communicationes cum Ju. dzis in fide , moribus, victu, potu & jn corame:cüs in. serdicuncur. Qua de. causa con(titurum lt, üc babitum & locum habitationis scpararum babeant —Baprizatis Judais £onceílum cít, nt ea qua fenorc acquifivzrunt retinere pos- fint. Paup:ribus cleemosyois ecckfiz provideri mandatur , fimulque converfis omnibus praecipitur , ne ceremonies vsurpent, Seffione XX. anno r45;. xr. Kalendas Februari pu- blici concubinarii a perceprione fru&uum tribus menfibus suspenduntur, & fi concubinam ftatuto tempore non di- misering , omnibus beneficiis privantur. Illi vero publici concubinarii ce gifiniuntur, qui vel confeffione propria vel evidentia facti tales sunt, vel qui saltem pruliereæ - de inconrinenda suspectum moniti non dimittunt. Ne ra. fes pecuniaria multa puniantur sub anathemate interdici. zur. Filiis inde ex cencubjnatu matis apud patrem habi. tare non permittitur, Laici fimiliter nt concybinate ablii- necant serlo imonentur. De veirandis "excommunicatis bic repczitur quod Con(tantienfis synodus hac de re jam ante salubriter. conflituerat . ’ Seffio XXI habita anno 143 5. die Jovis 9. Junii, an- nat pro beneficiorum collatione & cl«&ionum confirma. tione dari solite velur fimoniacz ' reprehenduntur. Tica- nalem beneficii poffeforem non ello zurbandum decerni- tur. Ad horas canonicas wactin & debita gravitate can- eandas bene con(tkurum eft, ur clerici tunica tulari & superpelliceis mundis witra medias tibias longis (ine con. fabulationibus choro interfünz. fa matetinis poft Venire, in mifa polt ultimum Kyrie, in zeliquis horis poft pri. mum psalmum, chorum inprefins те! - mon admitzazur. vel seiten velut obesus habeatur: presentiz ad fingulas horas diftribuantur: additamque ar privatim horas legen- tes casdem clare ac -diflinéte "legant: at vagantes per ec. Ciefam torus diei præsentia carcant: me gymbolum Nica- X cacas in contrarium i dre a ii consanguinei pontificis vel aliorgm cardinalium , nullaquz irrepularicate prædiri - Se(fione XXIV. anno 1436. vin Kalendas Maii ce: lebrata promifio Jegaroruu qui pro *nionc rum Grecis jneundo Comftantinopolim mifi eraot poceptatur, appro. batur, ratificater, rempusque pats complendi ad annum; prorogatur . Salvuscondaftus Giæcerum jmperazori , pa- friaschæ , aliisque 700. personis offertur , licet unio non fieret : Cumque per aurgam builam imperator Græcorum & per plunbeam patriarcha Conftaniinopoliranus se ad aliquem locorum acce(liros promififfent, pro impetrandis necellariis hanc ja rem impenñs promulgate & concellæ punt plenarie indulgentie fis qui in hunc finem tantum, quantum quisgue soregra septimana familie suftentandæ impendie, conuibuerent, — — Seffionz XXV. quz habita füit anno z437. Nonis Mati, de loco futuri ecumenici concilil faturum e(t, quo vel Bafilee , vel Avenione, vel in Saboudia Græçi, cujas- cumque fint emunentic, teneantur convenire. Pro sunt ptibus alendorum priengatium omnibys ecclefiafti czew- pris & pon. exemptis dccimz impo(itz: fuermnr. Selio XXVL anpo 1437. pridie Kalendas Augulli celebrata fuit, qua Eugenium papam infimulanc, quafi nulla exho;ratione ad morum emeadationem, & abusuum go:reQtionem trahi potuerit, ele&ioni bonofum pallorum affznsum non przbuerit, beneficia fimoniace contulerit , concilio Bafileenf non adhæserie, bonos expulerit, pro gravi pecunia dignitates conzulerit , synodalia priorum pon- fificum decrera revogarit, a concilio legatos solverit, rar- dinalium confilia respuerit, dispensatione fibi credita aba- tatur, patrimonipm Peri perdiderit & dimiuneriz, subfi- dia iu conductionem Grxcorum conferenda per multipli. pediverit, juranuentum bare eum ung cum cardinalibus o prafliruns non seevarie: iterum’ gicarant. Seffie XXIV, Sello XVe &effio XX VE, Seflione XXVIT, habits anno 1437. vi. Kalendas oo. sco XX VIE, bris zbsenti a concilio pontifici cardinallum — eledionem interdicunt, cas quas ante fecerat caffas & irritas e(fe pronuntiant, & quidem nominatim eam, qua Eugenins cardinalitiz dignitati mancipaverat patriarcham Alexandri- num, Bullam ejusdem Evugenii, qua Florendam vel Ui. num pře loco codcilii futuei defignazezer, nullam cie de. geraune , Cumque pre unione Grzcosam cum Lagiais pro- sequendis impensus contulifenr, mietuerentque uc hac de causa pontifex civitatem —Aviüionem cum) comitatu Yenayfno & dominiis Sbi adjacentibus aue vendesez aug pppignosaret . alienacionem ejue omnino prohibent, Seffig JCX VH. babita eft dic Mfartis x. Oobris en.wefkoxXViUi. 99 

Strana 1177
Seſnio XXIX. Seffio XXX. 5rſſio XXXI. Sefiie XXXII. acta. Seffro XXXIII. Seſii XXXIV. 1178 1177 NOTE IN CONCILIUM BASILEENSE. no 1437. In hac promotores concilii monitorium & cita- A reseos , & omnium beneficiorum dignitsturque privatio- ne obedientiam veterem interdicens. tionem contra Eugenium reproduxerunt in originali , eum- Seſſione XXXV. vr. Idus Julii, anno 1439. juxta demque contumacem declarari petierunt , quod in termi- zenorem synodalis supra promulgati, decernitur quod non no perentorie præfixo non comparuiſſet. Qui exinde per nifi potiſimorum patrum votis consentientibus conci- duos episcopos ter alta voce citarus ex ambone declaratus lium diſſolvi poſſit ant debeat, quodque poſt sexagefi- eſt absens , ideoque contra eumdem ulterioribus proceden- mum depofitionis diem ad novi pontificis electionem tlum eſle. procedi debeat. Seſlione XXIX. anno 1437. 1v. Idus Octobris cele- Seſlione XXXVI. anno 1439. Iv. Kalendas Octobris brata causæ, ob quas pontifex Baſileam œcumenico con- celebrata declaratur sententiam eam quæ tuetur quod bea- cilio deſtinatam rejecerit, refutantur. Avinionem com- ta Virgo, præveniente & operante gratia Dei ſingulari, modiorem eſſe Baſilea vel Sabaudia negatur . Cumque Eu- originuli peccato obnoxia non fuerit, piam, sanctam, genius concilium Ferrariam transferre cogitaret, eoque cultui eccleſiaſtico, fidei catholicæ, rectæ rationi, & sacris Conſtantienſis concilil decreta infringeret, illiusque judi- literis conconam , ideoque tenendam eſle. Ut feſtum con- cem se constitueret, approbationem factam revocares, de- ceptionis bentæ Virginis deinceps v1. Idus Decembris cretum Baſileense vilipenderet, declarat synodus priten- conveniente honore celebretur: indulgentiæ in eum fi- sam concilii diſſolutionem & translationem Ferrariam cum nem promulgantur. censuris irriras & inanes elle , præcipitque Eugenio ut in- Seſſione XXXVII. quæ anno 1439. 1x. Kalendas No fra 4. menses cum vera satisfactione sub pœna suspento- E vembris habita eth , ad futuram ponrificis electionem ſta- nis & depoſitionis conatibus deſiſtat. Omnes bullas tran- biliendam , conſtitutum eſt , ne sede vacante aliter quam sſerendi concilii cessat. Ferrariam adeunres & Eugenii per concillum pontifex eligatur , quodque ante sexageſimum mandato obremperantes excommunicat , diem vacantis sedis ad electionem procedi non debeat, Seſſio XXX. habita eft I. Kalendas Januarii, anno habeaturque ille pontifex, quem duæ partes suffragan- 1431. qua decernitur quod laici & clerici non sacerdotes tium & voventium electorum cardinalium elegerint. Ea- communicare sub utraque specie non aſtringantur, quod- dem seſſione conſtitutum eſt, ur omnes electores rucha- que eccleſia poteſtatem habeat ordinandi modum quem- riſtiam sumant, & deinde ante ingreſſum conclavis ju- dam , juxta quem non conficientes euchariſtiam sumere ramentum secundum decretum seſtionis XXIII emittant. debeant. Addit certa ſide tenendum elſe quod sub spe- De electo ſtatuitur ut in præsentia notarii & decem te cie panis non rantum cato , & sub specie vini non san- ſtium infra diem naturalem consentiat: ſin minus, ele. guis tantum , sed sub qualibet spacie Chriſlus rotus con- ctio irrita ſit: priusquam grave quid incipiat vel tracter, tineatur. Consuetudinem laudabilem , a patribus introdu- in loco concilii coronetur, se catholicum semper fore, ctam diutiſlime observatam , a doctoribus eximiis commen- concilia generalia observaturum, pro hærefibus extirpan datam, pro lege habendam, neque deinceps uili homi- dis diligenter laboraturum, conciliumque inchoatum con- num licere eam vel reprobare , vel ſine auctoritate eccle- tinnaturum promittat. ſiæ immutare. Seſſione XXXVIII. anno 1439. I11. Kalendas No- Seſſione XXXI. 1x. Kalendas Februarii, anno 1438. vembris celebrata synodus carpit Eugenium , quod edi- de cauſis Iirigantium ſtatutum eſt , ut qui itincre quatuor ro Florentiæ libello traslationem prætensam & conven- dirum Roma diſtant, agitentur ilſo loco ubi exortæ sunt, ticulum ( ut vocant ) Ferratiense defendat, quodque sy- appellationes frivolæ ad sedem apoſtolicam interpoſitæ re- nodum Baſileensem & decreta Conſtantienſis concilii in jiciantur , introductaque appellatio ad evitandos sumptus malignum sensuc traxilſe dicat, tres veritates supra partium in loco committatur. Cum apud concilium indi- pecenſitas inanes pronuntiet , nec tamen aperiat quo sen- ctum Ferrariæ causæ agitentur voluit synodus causas su easdem approbet. Ipsum vero libellum, quo pa- quascumque pendentes & commiſſas, perque appellatio- tres Baſileenſis concilii Eugenius debitis eccieſiaſticis cen- nem ad sedem apoſtolicam devolutas apud hanc synodum suris perſtringit, synodus omnibus collegiis & univerſi- tractari. Eudem seſſione de beneficiorum collationibus patibus, laicis & eccleſiaſticis interdicit , neve eumdem conſlitutum eft, ne pontifex Romanus ulli deinceps qua- publicent , aut eidem credant seu faveant , censuris dam- cumque ex causa expectativas, quas vocant, concedat. nationis vel reprobationis in en contencis (quas nullas Reservationes particularts quæcuinque in poſterum annul- declarat ) obediant vel moveantur , severe præcipit. Sta- lantur: beneficia non niſi doctis & lieferatis conſeran- tuit etiam synodus hac seſſione, ut deſuuctie eccleſia- tur, co ordine & modo quo in conciliabulo præscribi- rum & cœnobiorum prælatis, absentes non exspecten- tur. Poſt hæc Eugenius velut contumax ab omni ad- tur, quique plurium quam duorum dierum ieinere ab- miniſtratione pontificatus in spiritualibus & tempora- ennt ad electionem non vocentur, niſi, alind alibi pe- libus suspenditur; camdem ad concilium devoluram es- çuliari ſtatuto & consuctudine receptum ſuerit. Ad fu- se decernitur. Reges allique laicis monentur. Eccltſiuſti- D turam novi pontificis electionem juxta decretum se�io- cis sub pœena excommunicationis & suspenſionis man- nis XXXVII. supra enarratuſu, conſtituræ stet trigin- datur ut ; ea durante suspenſione, pſi Eugenio non obe- tadue diversarum aationum personæ, quæ una cum no- diant. pariis aliisque miniſtris ad electionem legitime proseque- Sefſio XXXII. habita fuic an11o 1438. IX. Kalendas dam necellariis proxima seſſione conclave ingrederentur- Aprilis: in qua priori loco pro futura celebranda syno- Sufſio XXXIX. habita eft anno 1439. xv. Kalendas do defignato duæ plureave partes synodi firmiter inhæ- Decembris . In hac illi 32. viti, qui pracedente seſſio- rent: illudque concilium quod ab Eugenio Ferrariæ ce- ne Spiritus sancti conclave ingreſſi, septima die quin- lebrandum indictum fuerat, cum ipso Eugenio reterisque toque scrutinio Amedrum ducem Sabaudiæ, qui in so- omnibus qui intereſſent , excommunicatur- litudine Ripaliæ jamdiu continenter vixerat, juxta fa- Sellio XXXIII. celebrata fuit anno 1439. XVII. K2- ctos canones in pontificem Romanum elegerunr, eamque lendas Junii, in qua, ad oſtendendam quod synodus factam electionem parres concilii approbarunt & confir- immediatan a Chriſto poteſtatem habear , tres aſſertiones , marunt , quas veritutes fidei perperam nominant, ponunt hasce- Seſlio XL. anno 1440. 1v. Kalendas Martii celebrata Seſſio XL. 1. Concilium eſ supra papam & quemlibee alterum- 2. fuit: in qua dum synodus Ludovicum cardinalem sanctæ Quod papa non poſſit concilium legitime congregatum ſi- ne ejus consensu , vel pro sua auctoritate diſſolvere , aut E Ceciliæ, aliosque episcopos & abbares cum Joanne co- mire in Thierſtein ad electum Amedeum pro pontifica- in aliud tempus prorogare , aut de loco ad locum tran- tu suscipiendo ablegaſler, eumque magnis precibus ad eferre . 3. Qui prædictus aſſertiones pertinaciter impugnat consentiendum & acceptandum induxiſlet, poſt infignia hæreticus efto pontificatus illi collata , & juramentum ab eodem præſti- Seſlione XXXIV. habita anno 1439. IV. Kalendas tum factam electionem publicarunt, impofito illi nomi- Julii, vigore Conſtantienſis concilii, seſlione 1V. & V. ne Felicis V. cumdem pro vero pontifice agnoscendum: quo placitis concilii refruguntes & obedire noientes ad eidem soli sub censuris suspenſionis, privationis & ex- condignas pœenas condemnantur, synodus Eugenium tum- communicationis obediendum eſſe decreverunt, annullatis quam contumucem, præceptis eccleſiæx inobedientem , vio- & caſatis iis omnibus quæ Eugenius IV. contradixiſset latorem canonum synodalium, unitatia eccleſiæ pertur- vei edidisser. batorem , ſimoniacum, perjurum, incorrigibilem, schis- Seſſio XLI. celebrata eſt anno 1440. x. Kalendas Au- Seſlio XLI. inaticum, a fide devium, jurium & bonorum eccleſiæ guſti. In hac synodus calumnias, convicia, aliaque in- perditorem , a pontificatu depoſirum declarat, inhibensque juriosa scripta contra Felicem V. cererosque hujus conci- ri ne deinceps talem se gerat, Chriſtianos omnes ab ejus lji patres publicata & evulgata, una cum incertis com- elitate & obedientia absolvit, omnibus sub pœmis hæ- Seffio. XXXVI. Seflio XXXVII. Sefro XXXVIII. Seflio XXXIX. Seſſio XXXV. mina.

Strana 1178
Seſnio XXIX. Seffio XXX. 5rſſio XXXI. Sefiie XXXII. acta. Seffro XXXIII. Seſii XXXIV. 1178 NOTE IN CONCILIUM BASILEENSE. 1177 no 1437. In hac promotores concilii monitorium & cita- A reseos , & omnium beneficiorum dignitsturque privatio- ne obedientiam veterem interdicens. tionem contra Eugenium reproduxerunt in originali , eum- Seſſione XXXV. vr. Idus Julii, anno 1439. juxta demque contumacem declarari petierunt , quod in termi- zenorem synodalis supra promulgati, decernitur quod non no perentorie præfixo non comparuiſſet. Qui exinde per nifi potiſimorum patrum votis consentientibus conci- duos episcopos ter alta voce citarus ex ambone declaratus lium diſſolvi poſſit ant debeat, quodque poſt sexagefi- eſt absens , ideoque contra eumdem ulterioribus proceden- mum depofitionis diem ad novi pontificis electionem tlum eſle. procedi debeat. Seſlione XXIX. anno 1437. 1v. Idus Octobris cele- Seſlione XXXVI. anno 1439. Iv. Kalendas Octobris brata causæ, ob quas pontifex Baſileam œcumenico con- celebrata declaratur sententiam eam quæ tuetur quod bea- cilio deſtinatam rejecerit, refutantur. Avinionem com- ta Virgo, præveniente & operante gratia Dei ſingulari, modiorem eſſe Baſilea vel Sabaudia negatur . Cumque Eu- originuli peccato obnoxia non fuerit, piam, sanctam, genius concilium Ferrariam transferre cogitaret, eoque cultui eccleſiaſtico, fidei catholicæ, rectæ rationi, & sacris Conſtantienſis concilil decreta infringeret, illiusque judi- literis conconam , ideoque tenendam eſle. Ut feſtum con- cem se constitueret, approbationem factam revocares, de- ceptionis bentæ Virginis deinceps v1. Idus Decembris cretum Baſileense vilipenderet, declarat synodus priten- conveniente honore celebretur: indulgentiæ in eum fi- sam concilii diſſolutionem & translationem Ferrariam cum nem promulgantur. censuris irriras & inanes elle , præcipitque Eugenio ut in- Seſſione XXXVII. quæ anno 1439. 1x. Kalendas No fra 4. menses cum vera satisfactione sub pœna suspento- E vembris habita eth , ad futuram ponrificis electionem ſta- nis & depoſitionis conatibus deſiſtat. Omnes bullas tran- biliendam , conſtitutum eſt , ne sede vacante aliter quam sſerendi concilii cessat. Ferrariam adeunres & Eugenii per concillum pontifex eligatur , quodque ante sexageſimum mandato obremperantes excommunicat , diem vacantis sedis ad electionem procedi non debeat, Seſſio XXX. habita eft I. Kalendas Januarii, anno habeaturque ille pontifex, quem duæ partes suffragan- 1431. qua decernitur quod laici & clerici non sacerdotes tium & voventium electorum cardinalium elegerint. Ea- communicare sub utraque specie non aſtringantur, quod- dem seſſione conſtitutum eſt, ur omnes electores rucha- que eccleſia poteſtatem habeat ordinandi modum quem- riſtiam sumant, & deinde ante ingreſſum conclavis ju- dam , juxta quem non conficientes euchariſtiam sumere ramentum secundum decretum seſtionis XXIII emittant. debeant. Addit certa ſide tenendum elſe quod sub spe- De electo ſtatuitur ut in præsentia notarii & decem te cie panis non rantum cato , & sub specie vini non san- ſtium infra diem naturalem consentiat: ſin minus, ele. guis tantum , sed sub qualibet spacie Chriſlus rotus con- ctio irrita ſit: priusquam grave quid incipiat vel tracter, tineatur. Consuetudinem laudabilem , a patribus introdu- in loco concilii coronetur, se catholicum semper fore, ctam diutiſlime observatam , a doctoribus eximiis commen- concilia generalia observaturum, pro hærefibus extirpan datam, pro lege habendam, neque deinceps uili homi- dis diligenter laboraturum, conciliumque inchoatum con- num licere eam vel reprobare , vel ſine auctoritate eccle- tinnaturum promittat. ſiæ immutare. Seſſione XXXVIII. anno 1439. I11. Kalendas No- Seſſione XXXI. 1x. Kalendas Februarii, anno 1438. vembris celebrata synodus carpit Eugenium , quod edi- de cauſis Iirigantium ſtatutum eſt , ut qui itincre quatuor ro Florentiæ libello traslationem prætensam & conven- dirum Roma diſtant, agitentur ilſo loco ubi exortæ sunt, ticulum ( ut vocant ) Ferratiense defendat, quodque sy- appellationes frivolæ ad sedem apoſtolicam interpoſitæ re- nodum Baſileensem & decreta Conſtantienſis concilii in jiciantur , introductaque appellatio ad evitandos sumptus malignum sensuc traxilſe dicat, tres veritates supra partium in loco committatur. Cum apud concilium indi- pecenſitas inanes pronuntiet , nec tamen aperiat quo sen- ctum Ferrariæ causæ agitentur voluit synodus causas su easdem approbet. Ipsum vero libellum, quo pa- quascumque pendentes & commiſſas, perque appellatio- tres Baſileenſis concilii Eugenius debitis eccieſiaſticis cen- nem ad sedem apoſtolicam devolutas apud hanc synodum suris perſtringit, synodus omnibus collegiis & univerſi- tractari. Eudem seſſione de beneficiorum collationibus patibus, laicis & eccleſiaſticis interdicit , neve eumdem conſlitutum eft, ne pontifex Romanus ulli deinceps qua- publicent , aut eidem credant seu faveant , censuris dam- cumque ex causa expectativas, quas vocant, concedat. nationis vel reprobationis in en contencis (quas nullas Reservationes particularts quæcuinque in poſterum annul- declarat ) obediant vel moveantur , severe præcipit. Sta- lantur: beneficia non niſi doctis & lieferatis conſeran- tuit etiam synodus hac seſſione, ut deſuuctie eccleſia- tur, co ordine & modo quo in conciliabulo præscribi- rum & cœnobiorum prælatis, absentes non exspecten- tur. Poſt hæc Eugenius velut contumax ab omni ad- tur, quique plurium quam duorum dierum ieinere ab- miniſtratione pontificatus in spiritualibus & tempora- ennt ad electionem non vocentur, niſi, alind alibi pe- libus suspenditur; camdem ad concilium devoluram es- çuliari ſtatuto & consuctudine receptum ſuerit. Ad fu- se decernitur. Reges allique laicis monentur. Eccltſiuſti- D turam novi pontificis electionem juxta decretum se�io- cis sub pœena excommunicationis & suspenſionis man- nis XXXVII. supra enarratuſu, conſtituræ stet trigin- datur ut ; ea durante suspenſione, pſi Eugenio non obe- tadue diversarum aationum personæ, quæ una cum no- diant. pariis aliisque miniſtris ad electionem legitime proseque- Sefſio XXXII. habita fuic an11o 1438. IX. Kalendas dam necellariis proxima seſſione conclave ingrederentur- Aprilis: in qua priori loco pro futura celebranda syno- Sufſio XXXIX. habita eft anno 1439. xv. Kalendas do defignato duæ plureave partes synodi firmiter inhæ- Decembris . In hac illi 32. viti, qui pracedente seſſio- rent: illudque concilium quod ab Eugenio Ferrariæ ce- ne Spiritus sancti conclave ingreſſi, septima die quin- lebrandum indictum fuerat, cum ipso Eugenio reterisque toque scrutinio Amedrum ducem Sabaudiæ, qui in so- omnibus qui intereſſent , excommunicatur- litudine Ripaliæ jamdiu continenter vixerat, juxta fa- Sellio XXXIII. celebrata fuit anno 1439. XVII. K2- ctos canones in pontificem Romanum elegerunr, eamque lendas Junii, in qua, ad oſtendendam quod synodus factam electionem parres concilii approbarunt & confir- immediatan a Chriſto poteſtatem habear , tres aſſertiones , marunt , quas veritutes fidei perperam nominant, ponunt hasce- Seſlio XL. anno 1440. 1v. Kalendas Martii celebrata Seſſio XL. 1. Concilium eſ supra papam & quemlibee alterum- 2. fuit: in qua dum synodus Ludovicum cardinalem sanctæ Quod papa non poſſit concilium legitime congregatum ſi- ne ejus consensu , vel pro sua auctoritate diſſolvere , aut E Ceciliæ, aliosque episcopos & abbares cum Joanne co- mire in Thierſtein ad electum Amedeum pro pontifica- in aliud tempus prorogare , aut de loco ad locum tran- tu suscipiendo ablegaſler, eumque magnis precibus ad eferre . 3. Qui prædictus aſſertiones pertinaciter impugnat consentiendum & acceptandum induxiſlet, poſt infignia hæreticus efto pontificatus illi collata , & juramentum ab eodem præſti- Seſlione XXXIV. habita anno 1439. IV. Kalendas tum factam electionem publicarunt, impofito illi nomi- Julii, vigore Conſtantienſis concilii, seſlione 1V. & V. ne Felicis V. cumdem pro vero pontifice agnoscendum: quo placitis concilii refruguntes & obedire noientes ad eidem soli sub censuris suspenſionis, privationis & ex- condignas pœenas condemnantur, synodus Eugenium tum- communicationis obediendum eſſe decreverunt, annullatis quam contumucem, præceptis eccleſiæx inobedientem , vio- & caſatis iis omnibus quæ Eugenius IV. contradixiſset latorem canonum synodalium, unitatia eccleſiæ pertur- vei edidisser. batorem , ſimoniacum, perjurum, incorrigibilem, schis- Seſſio XLI. celebrata eſt anno 1440. x. Kalendas Au- Seſlio XLI. inaticum, a fide devium, jurium & bonorum eccleſiæ guſti. In hac synodus calumnias, convicia, aliaque in- perditorem , a pontificatu depoſirum declarat, inhibensque juriosa scripta contra Felicem V. cererosque hujus conci- ri ne deinceps talem se gerat, Chriſtianos omnes ab ejus lji patres publicata & evulgata, una cum incertis com- elitate & obedientia absolvit, omnibus sub pœmis hæ- Seffio. XXXVI. Seflio XXXVII. Sefro XXXVIII. Seflio XXXIX. Seſſio XXXV. mina.

Strana 1179
NOT/E IN CONCILIUM BASILEENSE. ri186 11 i ons pænarum, nulla & irriza esse declarat. Om- A . Ande 1432. v. Idus Angulti habira eft seo XLIV, Seffic XLT nibus vero, cujuscumque flatus, ordinis, dignitatis vc] — qua Hl qui concilio interfueranz, caquè de cause ad conditionis fuerinr, eadem syaodus przcipit sub omnihus inftanziam nonnullorum apud EFugerium pontificem sais censuris, ne has libellos injariesos acceptent , praedicent, beneficiis spoliati erent, jn inregrum reftituuntor, vie publicent, defendant , jisve quovis pa&o conseptianp apt lentique derentores expelluneur & dejigiuntur «x condi. obediant; aut iftmum libellorum pretextu illius beneficia tone, ut nifi ante. praefixum tcerminpm pollcef&onem bee occupare vel jmpetrgz, aut quidquam in eornm prazjudi — neficiorum vel ipfi detentores evacueur, vel eriam ipse cium faccre præsumant. : €ellegia evaciari mom procurent, graves ceasuras ineur- Selo XLII Sefione XLII, anno 1440. pridie Nonas Augufti de. sane: de perceptis fru&ibus cum priore julto poffeffore cctnitue decimas omnium ecclefiaflicorum — proventuum , — tranfigi & componi mandacur , concediturque ad cztre- evjuscumque mominis fuerint, Felici papa ejusque col mum, ur conrra inobedienres & conuwnáces brachiorg le&ioribus pro nova provifions suspenfionis & "intérdi&i — sxcularc implorctur. persolvendas elle , non obltansibus wllis privilegiis vel Anno ?442. Xvtr. Kalendas Junii babita eft seffio Seffio RLV. con(titutionibus. Si ramen aliqua natio se grzystam alle — nltima ,. qua, ab conciliis Conftantienf & Bafileenfi ob- gar, moderation) Felicis V. synodus cmaia committit. semperandum , pro, loco futuri concilii nóminitur Lug. Sratuipgr etam, dxod di&e degimz séme] tanpum quoe — unum wibs Galliz , ubi graviffimas ob causas poft trien. liber anno-exigantur , quodque Germaniz beucficia, quo» — nium ab hoc die computondum generale concilium ce. rm reditus quinque marcas argenti sanyatim noa €x-.,lebretur . Omnibus cardinalibus , patriarchis , prxlátis , cedunt, his non includanrur. Collęćtoribus roandatur, B arique inzerefle debenribus pracipiruc, ut. ftatnto. ccrapó- ne quidquam ultra (tatutas quintae vel decimas exigant, — re accedant. Felici V. conceffnm eft, ut flaturur ter vel pro suo labore petonr; sed galarjo ex camera Felici? minum abbreviare poflit. Cice finem declaratur, quod illis affignando fint content), modcerategye in exigendis patres non ijnrendant Bafileense hoc concilium diffoi. decimis agant, ne ornamentz ecclefie vendantgr, Item — vere; sed potius continuare & absolvere, fi modo rcs. nę person solutionem megligenteg , & exinde excom. publica Eaflleenfis sccnritatem hucusque coricilio conces. muaicationem incurregtez, Romym vel ad enam ve» — sam servaverit illesam . Quod fi vero impcdimenrum ali. Dire tencantue. qiiod inciderit, pro conpinuerione hnjus çoncilii nomiaa- Scio XLiij; Sceflone XLIIE anno ra«4r. Kalendis Juli eonftirui. cup civitas Lausao2 provincie Bisuntine, qui elt locus zur ur ad rarbas ecclefiæ sedandas, pacemque & unio. ad generale. concilium celebrandum aptifimus & maxime nem fideligm incesceffione divæ Virginis impetrandam , idoneus, Quid ibidem getum fuzrit, & quando, ex debita solemaitate feftum vìfitarionis beate Yirginis cele- — bulla Micclai qyinti, quæ' buie Seffioni in ačtis subjungie bretur vr. Nonas Julij . Qui marptiois procefüoaibus, tor dixi supra verbo Bafileenfe concioni, mille, officio , primis aut secundis vesperis f Jachoatym anno i411. &c.) Con(tat evidenter ex interfuerint, pro quoliber officiorym censum dierum) ip. — acts concilii, Synt gui alicer seotiung, sed -fortalle alta sy. dulgentiis donantgr - ^. nodalia vel non viderunc, vel aoû accurate inspexeriing « —i pre APPENDIX CONCILII BASILEENSIS. ANNO CHRISTI : : CHRISTI E ^ * ACTA CONCILI BASILEENSIS, AD C privilegia & indulta a Romanis. pontificibus . IRE. to. 11- ut ariginalia nobis exhibita teftantur, ‘ha- benturque in regellis curia parlamenti Pa- rifienfis , ac magni regis concilii. Confirmantur, approbantur, & renovantur a concilio Bafileenfi privilegia. Premonflratenfis ordints die 77. menfis Decembris anni 1434. Sr generalis fynodus Bafileenfis , in Spiritu Sancto legitime congregata , u- niverfalem ecclefiam reprefentans,, dilectis ec- clefie filiis abbati monafterii Premonftratenfis, Præmonttratenfem ordinem {pectantia , pro- per apoflolicas aut ghafcumque alias literas vobis & ecclefiis ac monafteriis veftris prædi- €«tis conceffas & conceffa: nec non Lbertaies | & confgetudines laudabiles, exempriones; & falvagardias fecularium exa&ionum , 2 quibuf cumque divis imperatoribus ; zegibus ; princi- pibus, vel aliis Chrifti fidelibus, vobis. & eif- dem vettris ecclefiis ac monaferiis indultas, datas & conceífas; teaores omnium habehtes præfentibus pro expreflis , ficut ca jufie x pa- cificc poffidetis , vobis & eifdem veftris eccie- füs ac monafteriis auctoritate univerfalis eccle- Laudunenfis dicecefis , ceterifque , coabbatibus, D fiæ confirmamus, illafque & ea renovamus, prepofitis, prioribus, canonicis, & conventi- bus univerfis monafteriorum , & locorum or- dinis Premon(tratenfis ubilibet. confiftenribus falutem, & omnipotentis Dei benediclionem. Cum a nobis petitur quod juftum eft & ho- meflum, tam vigor equitatis, quam ordo exi- git rationis, ut id per miniftrerium noftrum, quo univerfili ecclefie afficimur, ac debitum . perducatur effe&um . Sane pro parte veftra no- bis fuit humiliter fupplicatum, quatenus vo- bis & ecclefiis ac monafteriis. veflris fuper pri- vilegiis, indulgentiis , exemptionibus, bonis, Jibertatibus, immunitatibus, & confustudini-E- bus honeftis & przfcriptis dudum vobis con- ceflis, ut illibara permaneant, robur noftre confirmationis, approbationis, & renevationis adjicere de benignicre noftra dignáremur, Nos igitur, qui pro tuitione, & defenfione ecciefiarum , monafteriorum ,, bonorum , & confüciudinum laudabilium , ac perfonarum ec- clefiafticarum , fignanter reli. farum » ferven- ter laboramus, hujufmodi fupplicaiionibus in- clinati, omnes libertates , gratias, immunita- approbamus, &, prefentis fcripti! patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam noftre confirmationis, ap- | probationis , renovationis, & communitionis infringere , vel ei anfü temerario contraire; fi quis autem hoc attentare præfumpferit , indi- gnationem omnipotentis Dei & univerfalis ec- clefiæ fe noverit incurfurum. latum Bafileæ tertio Nonas Decembris annoa nativitate domi- ni millefimo quadringentefimo trigefimo quarto. Lirere compulforia ; ab illufiriffimo Bellicenfi epif- to emanals : in quibus libellus fupplex ab ab- bate , canonicis, €: conventu monrafleri fandi Joannis Ambianenfiís , ordinis Premonftratenfis, eidem fynodo prafentatus; commifío ab ea- dem fynodo eidem. illufiriffimo epifcopo data y atque accepiatio © ordinatio ab eodem illu- ftrzffmo epiftopo confequenter fafía continen- tar, anno :435. die xxr, Februari. Uillelmus Dei & apoftolice fedis gratia epifcopus Bellicenfis ; judex & commiffa- tes, prerogativas > .confuetudines laudabiles & rius caufæ ac partibus infra fcriptis a facrofan- praferiptas, ińdulgentias, exemptiones , bona, Ga generali fynodo Bafleenfi fpecialiter depu- tatus. ' copo, a facrofantia Bafilecafi fynodo deputa-' 

Strana 1180
NOT/E IN CONCILIUM BASILEENSE. ri186 11 i ons pænarum, nulla & irriza esse declarat. Om- A . Ande 1432. v. Idus Angulti habira eft seo XLIV, Seffic XLT nibus vero, cujuscumque flatus, ordinis, dignitatis vc] — qua Hl qui concilio interfueranz, caquè de cause ad conditionis fuerinr, eadem syaodus przcipit sub omnihus inftanziam nonnullorum apud EFugerium pontificem sais censuris, ne has libellos injariesos acceptent , praedicent, beneficiis spoliati erent, jn inregrum reftituuntor, vie publicent, defendant , jisve quovis pa&o conseptianp apt lentique derentores expelluneur & dejigiuntur «x condi. obediant; aut iftmum libellorum pretextu illius beneficia tone, ut nifi ante. praefixum tcerminpm pollcef&onem bee occupare vel jmpetrgz, aut quidquam in eornm prazjudi — neficiorum vel ipfi detentores evacueur, vel eriam ipse cium faccre præsumant. : €ellegia evaciari mom procurent, graves ceasuras ineur- Selo XLII Sefione XLII, anno 1440. pridie Nonas Augufti de. sane: de perceptis fru&ibus cum priore julto poffeffore cctnitue decimas omnium ecclefiaflicorum — proventuum , — tranfigi & componi mandacur , concediturque ad cztre- evjuscumque mominis fuerint, Felici papa ejusque col mum, ur conrra inobedienres & conuumaces brachinex le&ioribus pro nova provifions suspenfionis & "intérdi&i — sxcularc implorctur. persolvendas elle , non obltansibus wllis privilegiis vel Anno ?442. Xvtr. Kalendas Junii babita eft seffio Seffio RLV. conititutionibus. Si ramen aliqua natio sc gravstam alle — nltima ,. qua, ab conciliis Conftantienf & Bafileenfi ob- gar, moderation) Felicis V. synodus cmaia committit. semperandum , pro, loco futuri concilii nóminitur Lug. Sratuipgr etam, dxod di&e degimz séme] tanpum quoe — unum wibs Galliz , ubi graviffimas ob causas poft trien. liber anno-exigantur , quodque Germaniz beucficia, quo» — nium ab hoc die computondum generale concilium ce. rm reditus quinque marcas argenti sanyatim noa €x-.,lebretur . Omnibus cardinalibus , patriarchis , prxlátis , cedunt, his non includanrur. Collęćtoribus roandatur, B arique inzerefle debenribus pracipiruc, ut. ftatnto. ccrapó- ne quidquam ultra (tatutas quintae vel decimas exigant, — re accedant. Felici V. conceffnm eft, ut flaturur ter vel pro suo labore petonr; sed galarjo ex camera Felici? minum abbreviare poflit. Cice finem declaratur, quod illis affignando fint content), modcerategye in exigendis patres non ijnrendant Bafileense hoc concilium diffoi. decimis agant, ne ornamentz ecclefie vendantgr, Item — vere; sed potius continuare & absolvere, fi modo rcs. nę person solutionem megligenteg , & exinde excom. publica Eaflleenfis sccnritatem hucusque coricilio conces. muaicationem incurregtez, Romym vel ad enam ve» — sam servaverit illesam . Quod fi vero impcdimenrum ali. Dire tencantue. qiiod inciderit, pro conpinuerione hnjus çoncilii nomiaa- Scio XLiij; Sceflone XLIIE anno ra«4r. Kalendis Juli eonftirui. cup civitas Lausao2 provincie Bisuntine, qui elt locus zur ur ad rarbas ecclefiæ sedandas, pacemque & unio. ad generale. concilium celebrandum aptifimus & maxime nem fideligm incesceffione divæ Virginis impetrandam , idoneus, Quid ibidem getum fuzrit, & quando, ex debita solemaitate feftum vìfitarionis beate Yirginis cele- — bulla Micclai qyinti, quæ' buie Seffioni in ačtis subjungie bretur vr. Nonas Julij . Qui marptiois procefüoaibus, tor dixi supra verbo Bafileenfe concioni, mille, officio , primis aut secundis vesperis f Jachoatym anno i411. &c.) Con(tat evidenter ex interfuerint, pro quoliber officiorym censum dierum] ip. — acts concilii, Synt gui alicer seotiung, sed -fortalle alta sy. dulgentiis donantgr - ^. nodalia vel non viderunc, vel aoû accurate inspexeriing « —i pre APPENDIX CONCILII BASILEENSIS. ANNO CHRISTI : : CHRISTI E ^ * ACTA CONCILI BASILEENSIS, AD C privilegia & indulta a Romanis. pontificibus . IRE. to. 11- ut originalia nobis exhibita teftantur, ‘ha- benturque in regeflis curiæ parlamenti Pa- rifienfis , ac magni regis concilii. Confirmantur, approbantur, & renovantur a concilio Bafileenfi privilegia. Premonflratenfis ordints die 77. menfis Decembris anni 1434. Sr generalis fynodus Bafileenfis , in Spiritu Sancto legitime congregata , u- niverfalem ecclefiam reprefentans,, dilectis ec- clefie filiis abbati monafterii Premonftratenfis, Præmonttratenfem ordinem {pectantia , pro- per apoflolicas aut ghafcumque alias literas vobis & ecclefiis ac monafteriis veftris prædi- €«tis conceffas & conceffa: nec non Lbertaies | & confgetudines laudabiles, exempriones; & falvagardias fecularium exa&ionum , 2 quibuf cumque divis imperatoribus ; zegibus ; princi- pibus, vel aliis Chrifti fidelibus, vobis. & eif- dem vettris ecclefiis ac monafieriis indultas, datas & conceífas; teaores omnium habehtes præfentibus pro expreflis , ficut ca jufie x pa- cificc poffidetis , vobis & eifdem veftris eccie- füs ac monafteriis auctoritate univerfalis eccle- Laudunenfis dicecefis , ceterifque , coabbatibus, D fiæ confirmamus, illafque & ea renovamus, prepofitis, prioribus, canonicis, & conventi- bus univerfis monafteriorum , & locorum or- dinis Premon(tratenfis ubilibet. confiftenribus falutem, & omnipotentis Dei benediclionem. Cum a nobis petitur quod juftum eft & ho- meflum, tam vigor equitatis, quam ordo exi- git rationis, ut id per miniftrerium noftrum, quo univerfili ecclefie afficimur, ac debitum . perducatur effe&um . Sane pro parte veftra no- bis fuit humiliter fupplicatum, quatenus vo- bis & ecclefiis ac monafteriis. veflris fuper pri- vilegiis, indulgentiis , exemptionibus, bonis, Jibertatibus, immunitatibus, & confustudini-E- bus honeftis & przfcriptis dudum vobis con- ceflis, ut illibara permaneant, robur noftre confirmationis, approbationis, & renevationis adjicere de benignicre noftra dignáremur, Nos igitur, qui pro tuitione, & defenfione ecciefiarum , monafteriorum ,, bonorum , & confüciudinum laudabilium , ac perfonarum ec- clefiafticarum , fignanter reli. farum » ferven- ter laboramus, hujufmodi fupplicaiionibus in- clinati, omnes libertates , gratias, immunita- approbamus, &, prefentis fcripti! patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam noftre confirmationis, ap- | probationis , renovationis, & communitionis infringere , vel ei anfü temerario contraire; fi quis autem hoc attentare præfumpferit , indi- gnationem omnipotentis Dei & univerfalis ec- clefiæ fe noverit incurfurum. latum Bafileæ tertio Nonas Decembris annoa nativitate domi- ni millefimo quadringentefimo trigefimo quarto. Lirere compulforia ; ab illufiriffimo Bellicenfi epif- to emanals : in quibus libellus fupplex ab ab- bate , canonicis, €: conventu monrafleri fandi Joannis Ambianenfiís , ordinis Premonftratenfis, eidem fynodo prafentatus; commifío ab ea- dem fynodo eidem. illufiriffimo epifcopo data y atque accepiatio © ordinatio ab eodem illu- ftrzffmo epiftopo confequenter fafía continen- tar, anno :435. die xxr, Februari. Uillelmus Dei & apoftolice fedis gratia epifcopus Bellicenfis ; judex & commiffa- tes, prerogativas > .confuetudines laudabiles & rius caufæ ac partibus infra fcriptis a facrofan- praferiptas, ińdulgentias, exemptiones , bona, Ga generali fynodo Bafleenfi fpecialiter depu- tatus. ' copo, a facrofantia Bafilecafi fynodo deputa-' 

Strana 1181
1181 EUSENIUS ACTA CONC. BASIL. PRO ORD.PREM. SIGISMUN- DUS imp. 1182 —— tatus , univerfis & fingulis dominis abbatibus, Àcularem & procuratorem , ad vifitationem ad- s Anse, prioribus prepofitis , decanis , fcholafticis » 01435. erchidiaconis , cantaribus , cuftodibus , thefau- gaïlis., facriftis, foccenturibus, celfariis, obe- dientiariis, tam cathedralium, quam collegia- tarum Canonicis, parochialiumque ecclefiarum ye&orihus feu locatenentibus eorumdem , pleba- nis 4 Viceplebanis , capellanis ; curatis & non curas , vicariis perpetuis , altariftis , benefi- ciatis , czterilque presbyteris ; clericis , nota- pis & tabcllionibus publicis quibufcumque per civitatem & diœcefim Ambianenfes, ac alias ubilibet conftirutis , & eorum cuilibet in fo- iidum , ad quem vel ad quos præfentes noftre litere pervenerint falutem in domino, & no- mittere differehant , coram. venerabili patre ANNO : t s ++. CHRIS domino Firmino^abbate monaflerii S. Fufciani CHEIST! in nemore, ordinis 5. Benedicti, Ambianenfis diccefis , tanquam fübexecutore ' hujufmodi prætenforum procefluum , vigore generalis claufule, Ceterum etiam ; &c. in eifdem pre- tenfis proceflibus appofite , conveniri & evo- cari atque de ipüus mandato fub quibufdam : aíffertis poenis juris five cenfuris moneri & ci- taii, ac alias multipliciter per. eumdem , ac de ipfius mandato, diverfimode vexari & gra- vari procuravit ac fecir ; propter quod .pro parte ipforum exponentium fuper revocatione hujufmodi pretenfe rmonitionis ; & aliorum firis hujufinodi , imo verius dicte fynodi, fr- B gravaminum illtorum , & provifione - fuper miter obedire mandatis. Noveritis quod nu- per fynodus. ipfa quamdam commiffionis five fupplicationis Ícedulam per certum fuum cur- forem nobis præfentari fecit , quam cum cą qua decuit reycrentias recepimus, hujufmodi fub tenore. . . | Sscrofanéte generali fynodo Pafileenfi hu- milirer exponitur pro parte devotorum eccle- Gz filiorum Matthei abbatis, canonicorum , & conventus monaîlerii S. foannis prope & extra muros Ambianenies ordinis Premonfira- ienfis, quod liect tam ex privilegiis , concef- Gonibus > & indultis toti ordini Premonftra- tenfi auctoritate. apoftolica ab olim conceffis , quam ufu, o ` e fcriptis fuerint & fiat exempti atque immu- pes a vifitatione reverendi in Chriflo patris domini epifeopì Ambianenfis pro tempore exi- ftentìs, fuorumque vicariorum , procuratorum, & .officiariorum , ac procurationum fibi ratio- ne vilitationis exinde folvendarum s fed per fuum patrem abbatem deu alios religiofos di- £i ordinis, quoties tempus vifitationis ingruit > gifrari confueverint; Nibilominus tamen qui- Firminus de Dermaco, affertus presbyter feculařis, ac. "eor parochialis ecclefie S. Sul- si Ambianeniss , famquam proenrator & pu tator i -rendi patris domini rocuratorio nomine reveFend pa i Žoannis , moderni epifca pi Ambianenfis sa finis civitare & dicecefi notorie M entis u i jn remors agentis, pretextu cuju dam nga - ti apoffolici , à fanctiffimo domino no ro Eu- genio papa moderno fbi, ut dicirur » corr efi , ut ecclefias , monafteria » & alia Joca c earumdemque pcrfonas Civitatis & diaceflis anredictarum , in qvibus - fbi 3i frationis oficium de jure “vel confuetudine competit , poflet per aliguam perfonam five erfonas idoneas, quam vel quas ad id du- ceret depurandas , ufque ad decennium , que ties tempus vifitatiopis ingrueret , pun = vel plura ex ecclefiis , monafteriis, few lo : eadcm die vifitare , & procurationem ratiea wifirarionis fiDbi debiram in — pecunia nume dau ecclefiaitica , his , ne contra ipfos exponentes interim cure rerent aliqua? poena , primo fuit füpplicatum s & tandem , quia diclus dominus Firminus ; affertus abbas & fubexecutor , qui caufam $c negotium hujufmodi ad predictum dominum Fernandum epifcopum Lucenfem , & curiam Romanam remittere conabatur quantum in eo exiftebat, & ab aliis gravaminibus illatis pro- vocatum fuir & appellatum ; dignetur igitur hec fanéte fynodus tenores & effectus ,om-. nium premifforum & circuraftantiarum , etiamfi forfan in remifhone hujufmodi confenfur: vel contradidum fuerit, pro fuffüicienter expreffis hic habendum , caufam vel caufas hujufmodi oblervantia, & confuetudine præ-Cappellationis nullitatifque , iniquitatis. & inju- ftitiæ hujufmodi præten(æ requifitionis , moni- tionis, & aliorum proceffüum , ac eriam ai- tentatoram. & innovatorum forftan perpetrato- rum in przjudicium di&cdorum exponentium , alicui prelaro, feu alteri probo viro in digni- tate conftituto „de quo videbitur expedire › committere audiendum , cognefcendum , de-. cidendum, & fine debitó terminandum , cum fuis omnibus emergentibus , incidentibns, de- pendentibus & connexis, cum poteftate citan- di predictos dominum Joannem epifcopum & Firminum de Serinaco , omnefque alios & fingulos.fua intereffe credentes , tam conjun- Cim, quam divifim, fibique & di&tis dominis 8: D Fernando -epifcopo & Firmino abbati vicarii£ que & officiariis antedicti domini Joannis epi- fcopi & aliis, quibus expediens fuerit, inhi- bendi, & etiain ubi , quando , Ó quoties, fuerit opportunum , attentata & innovara, fi que fint, revocandi , & ad flatum priftinum reducendi , & ipfus exponentes a quibufcum- que prætenfis fententiis ecclefiafticis fimplici- ter vel ad cautelam abfolvendi , & cætera faciendi, que ad hujufmodi caufe cognitio- nem pertinere dignofcuntur , non obftantibus hujufmodi prerenfa rémiffione ad. curiam Ro- manam , ad. dictum dominum Lucenfem ep ‚ fcopum , & aliis defuper emanatis : & ctiam nonobftante , fi (orfan caufa feu caufa hujuf- i i legitime devolutz feu 22 Wres oftolica- E-modi ad hanc fynodum legi : recipere 5 afferrarumque literarum ap rum atque procefiuum ; a reverendo, poe domiao Fernando epifcopo Lucenfi, aherto ipfaram execufore , defuper emanatoram Pre gextu, medianre auxilio vicariorum 1 a oran officiariorum antedičti domini Joannis eplicopi conatus fuit eofdem exponentes ac eorum mona“ flerium vifitare, & ab eis, quamvis paupere exiftant caufantibus guerris & calamitatibus re gei & partium Francie s plenam procuratio" mem ab eis exigere: & quia ipf exponen > eumdem Firminum, affertum presbyterum. f& in ea de juris neceffitate tractande feu finien- de non exiflant. Ín fine vero dide commif- fionis five fupplicarionis fcedulæ feripta eran de alterius manus litera, fuperiori literæ ip- fius fcedulz penitus & ommino diffimili ac di verfa, hec verba , videlicet ; Audiat domi- xus epifcopus Bellicenfis , citet ut peutur, abfolvat etiam ad cautelam , fi & prout de jure , & juftitiam faciat. Cujus quidem com- miflionis vigore citatione legitima una curn in- hibitione extra locum dite fynodi & ad par i i es 14354 

Strana 1182
1181 EUSENIUS ACTA CONC. BASIL. PRO ORD.PREM. SIGISMUN- DUS imp. 1182 —— tatus , univerfis & fingulis dominis abbatibus, Àcularem & procuratorem , ad vifitationem ad- s Anse, prioribus prepofitis , decanis , fcholafticis » 01435. erchidiaconis , cantaribus , cuftodibus , thefau- gaïlis., facriftis, foccenturibus, celfariis, obe- dientiariis, tam cathedralium, quam collegia- tarum Canonicis, parochialiumque ecclefiarum ye&orihus feu locatenentibus eorumdem , pleba- nis 4 Viceplebanis , capellanis ; curatis & non curas , vicariis perpetuis , altariftis , benefi- ciatis , czterilque presbyteris ; clericis , nota- pis & tabcllionibus publicis quibufcumque per civitatem & diœcefim Ambianenfes, ac alias ubilibet conftirutis , & eorum cuilibet in fo- iidum , ad quem vel ad quos præfentes noftre litere pervenerint falutem in domino, & no- mittere differehant , coram. venerabili patre ANNO : t s ++. CHRIS domino Firmino^abbate monaflerii S. Fufciani CHEIST! in nemore, ordinis 5. Benedicti, Ambianenfis diccefis , tanquam fübexecutore ' hujufmodi prætenforum procefluum , vigore generalis claufule, Ceterum etiam ; &c. in eifdem pre- tenfis proceflibus appofite , conveniri & evo- cari atque de ipüus mandato fub quibufdam : aíffertis poenis juris five cenfuris moneri & ci- taii, ac alias multipliciter per. eumdem , ac de ipfius mandato, diverfimode vexari & gra- vari procuravit ac fecir ; propter quod .pro parte ipforum exponentium fuper revocatione hujufmodi pretenfe rmonitionis ; & aliorum firis hujufinodi , imo verius dicte fynodi, fr- B gravaminum illtorum , & provifione - fuper miter obedire mandatis. Noveritis quod nu- per fynodus. ipfa quamdam commiffionis five fupplicationis Ícedulam per certum fuum cur- forem nobis præfentari fecit , quam cum cą qua decuit reycrentias recepimus, hujufmodi fub tenore. . . | Sscrofanéte generali fynodo Pafileenfi hu- milirer exponitur pro parte devotorum eccle- Gz filiorum Matthei abbatis, canonicorum , & conventus monaîlerii S. foannis prope & extra muros Ambianenies ordinis Premonfira- ienfis, quod liect tam ex privilegiis , concef- Gonibus > & indultis toti ordini Premonftra- tenfi auctoritate. apoftolica ab olim conceffis , quam ufu, o ` e fcriptis fuerint & fiat exempti atque immu- pes a vifitatione reverendi in Chriflo patris domini epifeopì Ambianenfis pro tempore exi- ftentìs, fuorumque vicariorum , procuratorum, & .officiariorum , ac procurationum fibi ratio- ne vilitationis exinde folvendarum s fed per fuum patrem abbatem deu alios religiofos di- £i ordinis, quoties tempus vifitationis ingruit > gifrari confueverint; Nibilominus tamen qui- Firminus de Dermaco, affertus presbyter feculařis, ac. "eor parochialis ecclefie S. Sul- si Ambianeniss , famquam proenrator & pu tator i -rendi patris domini rocuratorio nomine reveFend pa i Žoannis , moderni epifca pi Ambianenfis sa finis civitare & dicecefi notorie M entis u i jn remors agentis, pretextu cuju dam nga - ti apoffolici , à fanctiffimo domino no ro Eu- genio papa moderno fbi, ut dicirur » corr efi , ut ecclefias , monafteria » & alia Joca c earumdemque pcrfonas Civitatis & diaceflis anredictarum , in qvibus - fbi 3i frationis oficium de jure “vel confuetudine competit , poflet per aliguam perfonam five erfonas idoneas, quam vel quas ad id du- ceret depurandas , ufque ad decennium , que ties tempus vifitatiopis ingrueret , pun = vel plura ex ecclefiis , monafteriis, few lo : eadcm die vifitare , & procurationem ratiea wifirarionis fiDbi debiram in — pecunia nume dau ecclefiaitica , his , ne contra ipfos exponentes interim cure rerent aliqua? poena , primo fuit füpplicatum s & tandem , quia diclus dominus Firminus ; affertus abbas & fubexecutor , qui caufam $c negotium hujufmodi ad predictum dominum Fernandum epifcopum Lucenfem , & curiam Romanam remittere conabatur quantum in eo exiftebat, & ab aliis gravaminibus illatis pro- vocatum fuir & appellatum ; dignetur igitur hec fanéte fynodus tenores & effectus ,om-. nium premifforum & circuraftantiarum , etiamfi forfan in remifhone hujufmodi confenfur: vel contradidum fuerit, pro fuffüicienter expreffis hic habendum , caufam vel caufas hujufmodi oblervantia, & confuetudine præ-Cappellationis nullitatifque , iniquitatis. & inju- ftitiæ hujufmodi præten(æ requifitionis , moni- tionis, & aliorum proceffüum , ac eriam ai- tentatoram. & innovatorum forftan perpetrato- rum in przjudicium di&cdorum exponentium , alicui prelaro, feu alteri probo viro in digni- tate conftituto „de quo videbitur expedire › committere audiendum , cognefcendum , de-. cidendum, & fine debitó terminandum , cum fuis omnibus emergentibus , incidentibns, de- pendentibus & connexis, cum poteftate citan- di predictos dominum Joannem epifcopum & Firminum de Serinaco , omnefque alios & fingulos.fua intereffe credentes , tam conjun- Cim, quam divifim, fibique & di&tis dominis 8: D Fernando -epifcopo & Firmino abbati vicarii£ que & officiariis antedicti domini Joannis epi- fcopi & aliis, quibus expediens fuerit, inhi- bendi, & etiain ubi , quando , Ó quoties, fuerit opportunum , attentata & innovara, fi que fint, revocandi , & ad flatum priftinum reducendi , & ipfus exponentes a quibufcum- que prætenfis fententiis ecclefiafticis fimplici- ter vel ad cautelam abfolvendi , & cætera faciendi, que ad hujufmodi caufe cognitio- nem pertinere dignofcuntur , non obftantibus hujufmodi prerenfa rémiffione ad. curiam Ro- manam , ad. dictum dominum Lucenfem ep ‚ fcopum , & aliis defuper emanatis : & ctiam nonobftante , fi (orfan caufa feu caufa hujuf- i i legitime devolutz feu 22 Wres oftolica- E-modi ad hanc fynodum legi : recipere 5 afferrarumque literarum ap rum atque procefiuum ; a reverendo, poe domiao Fernando epifcopo Lucenfi, aherto ipfaram execufore , defuper emanatoram Pre gextu, medianre auxilio vicariorum 1 a oran officiariorum antedičti domini Joannis eplicopi conatus fuit eofdem exponentes ac eorum mona“ flerium vifitare, & ab eis, quamvis paupere exiftant caufantibus guerris & calamitatibus re gei & partium Francie s plenam procuratio" mem ab eis exigere: & quia ipf exponen > eumdem Firminum, affertum presbyterum. f& in ea de juris neceffitate tractande feu finien- de non exiflant. Ín fine vero dide commif- fionis five fupplicarionis fcedulæ feripta eran de alterius manus litera, fuperiori literæ ip- fius fcedulz penitus & ommino diffimili ac di verfa, hec verba , videlicet ; Audiat domi- xus epifcopus Bellicenfis , citet ut peutur, abfolvat etiam ad cautelam , fi & prout de jure , & juftitiam faciat. Cujus quidem com- miflionis vigore citatione legitima una curn in- hibitione extra locum dite fynodi & ad par i i es 14354 

Strana 1183
"ANNO CHRISTI 32$ & Pone, pre fares . H. 1:83 EUGENIUS tes per nos in forma folita & confueta decre- ta & concefla , fubfequenter fuit "nobis pro parte reverendi pairis & religioforum viro- rum Matrhai abbatis , canonicorum , & con- ventus monafterii S. Joannis prope & extra muros Ambianenfes , ordinis Premonftratenfis principalium , jn dicta nobis facta & prefene iata commiffione principaliter nominarorum ; expofiunm cum querela, quod nonnulli domi- ni praclati, judices, officiales, conmmiffarii , de- legati , Tuhdelegari , execurores , fubexecutores, ordinarii, extraordinarii , collegia , capitula , notarii , & tabciliones publici, alizque eccle- Gafticee x feculares perfone civitatis $ dice- Gefis antédi&dárum penes fe habeant Gt deti- ACTA CONCILII BASILEENSIS, SGSMUNPUS 1184 quos nos etiam tenoyg om Aquiratis 8x moneatis, sn prefentinm fic requirimus &t mcnenmus eifque &t eorum cuilibet in virtute (an&tz obedientie & fub fimilibus poenis infra fcriptis diflricle ' praecipiendo mandamus , quatenus infra: duo- decim dierum fpatium , poft monitionem & requiftionem hujufmodi eis fa&tan: immediate fequentium ', quorum duodecim dierum qua- tuor pro primo , quatuor pro fecundo, &re- liquos quatuor dies ipfis & «eorum cuiliber pro tertio & peremptorio termino, ex moni- iione canonica afügnatis, quos nos etiam fic afüignamus, eifdem omuia & fingula ada, a- Qirata , inftrumenta , literas , feripturas , & munimenta predi&as , G prediáta , canfam neant in eorum Cis , Ícriniis, notis * are- B & caufas hujufmodi concermentes & concer- fcheticis, protocollis. five manualibus eorum receperint , necnon habentes fciant G deti- neant nounulla jura, aclitata, literas, fcriptu- ras, privilegia, ftamuia , regiütra , ac alia jura é munimenta caufam & caufas hujufmodi ran- gentes & rangenua , & pro defenfione: juris ipforam dominorum Matthzi abbatis , cano- nicorum & conventus , monafterii anredi&ti principalium. neceffarias & neceffaria , ac fine quibus de ipfius caufz meritis ad plenum li- quere, non poflit: quapropter fuimus pro par- te eorumdem dominorum Matthei abbatis , canonicorum & conventus principalium debita cum inftantia requifiti , quatenus ipfis fuper nentia originaliter, vel eorum veftra zranfumo pta in publicam formam redacta feu figiilis authenticis b figillaim & fignata aut fub ra- ANNO CHRISTY 2435 b arte „fin: lsta. H. d libus modo & forma publicata * quod eifdem e Bartex ita in loco dicte fynodi & alibi ia judicio X ex 10% tra illud merito valeat & debeat plenaria fides adhiberi , nil addendo vel minuendo quod fatti fubílantiam immutet feu wariet , intelle. Qis prefatis dominis Mattheo abbati , canoni. cis & conventui principalibus vel eorum le.. giümo procuratori fea fyndico prefentiumque eshibitori fine contradictione & difficultate quibufcumque exhibeant , tradant Libere , & alguent nobis vel áltedi forfan loco noftri in hoc de opportuno remedio providere , ac lj- C hujufmodi caufis in:erim fubrogando judici && zeras compulforias in talibus fieri con/uetas ex- tra locum dicla fynodi & ad partes in forma folita & confueta decernere, & concedere di- gnaremur, Mos igitur Guillelmus epifcopus ju- dex & commiffarius prefatus, attendentes re- quifitionem hujufmodi fore juftam & confónam rationi , ac quod jufta petent non fit dene- gandus affenfus, quodque boni & jufli judi- cis fir cuncta rimari, ne ratione occultatioais jurium & munimentorum hujufmodi alicujus partium. in ipfa commiflione nomiaatarum ju- füitia valeat deperire: idcirco auéctoritaje di- &z fynodi nobis commiíla & qua fungimur in hac parte vos omnes & fingulos fupradi- commifírio ad dictam fynodum deferenda, && vero jura Gt munimenta hujufmodi per quo- fcumque detineantur abfcondita, vos detento- res ipfos ad tradendum & habere fcientes ad revelandz eadem jura Śr munimenta per ece clefiafüicam cenfuram appellatione. poftpofitz compellztis fadsfatto tamen primisus illi vel il. lis, cuifea quibus fatisfactio fuerit. impenden- da de eorum falario competenti . Quod fi for. te przmiffa omnia & fingula prout zd vos Sz alios fupradidos communiter & divifim perti nent, non adimpleveritis feu nom adimpleve- rint, .ac mandatis & monitioinbus noftris hu- jufinodi, imo verius dicte fynodi non parue-- Qos , & veltrum quemlibet in folidum com-Dretis feu paruerint , realirer & cum efeGu , muniter & divifim tenore prafentium requiri- mus & monemus primo , fecundo > tertio. & peremptorie , vobifque nihilominus & veftrum cuilibet in virtute fan&e obedientie & fub infrafcriptis fententiarum poenis diílricte pre- dipiendo mandamus , quatenus infta fex die- rum {patium poft publicationera feu notifica tionem przfentium vobis feu alteri veftrum fa- €am, & poftquam pro parre dominorum Mat- zhwi abbatis, canonicorum & conventus prin- cipalium pranominatorum fueritis requifiti feu alter veftrum fueric reguifitus , immediate fe- quentium, quorum lex dierum duos pro při- mo, duos pro fecundo, & reliquos duos dies: nos in yos omnes & fingulos fupra dictos ac veftrum & eorum quemlibet ac contradictores quoslibet in hao parte & rebelles ex nunc prout ex tunc, & ex tunc prout ex nunc di- £ta canonica monitione premifía egcommuni- cationis; Ín capitula vero & collegia quecum- que in eis forfan delinquentia fufpenfionis a divinis & in ipforum delinquentium ecclefias ac monafteria interdicti fententias ferimus in hir fcriptis & etiam promulgamus: Diem ve- ro requiGtionis 6r monitionis veftrarum hu- jufmodi , atque quauta fides dictis juribus & „munimentis fuerit adhibenda , & «quidquid in premiífis duxeritis faciendum nobis per ve- vobis univerfis & fingulis fupradiclis pro ter- Ef&ras patentes literas aut inftrumentum . publi- tio-& peremptorio termino ac canohióa mo- nidone affignamus : Ííta tamen quod in his exequendis unus veftrum alium. nón expeclet nec alter pro alio fe excufet, a prefaros do- minos officiales , judices , collegia ,' capitula , notarios & tabelliones publicos ac alias per- fonas quaícumque ecclefiaflicas & fmcalares, atque loca alia per exhibiiorem prefentium vobis nominaudos , nominandas , & nomi- nanda perfonaliter accedatis & quilibet ve- ftrum accedat, eofque & eorum guemlibet rc- €um , horum feriem feu defignationem luf. ficienter in fe continentes five contiuens , re- miffis prefentibus quanto ejus poteritis fideli- tez intimare curetis. Abioluüonem vero om- njum G fingulorum qui prefatas noftras fen- tentias feu carum aliquam incurrerint quo- quomodo nobis vel fuperiori noftro tantummo- do refervamus. Ín quorum ómnium &é(ünguio- rum fdem & teftimonium premifforum prefen- tes nofirae literas five prafens publicum inftro- mentum Rujuimodi noftras literag cempullorias in (e 

Strana 1184
"ANNO CHRISTI 32$ & Pone, pre fares . H. 1:83 EUGENIUS tes per nos in forma folita & confueta decre- ta & concefla , fubfequenter fuit "nobis pro parte reverendi pairis & religioforum viro- rum Matrhai abbatis , canonicorum , & con- ventus monafterii S. Joannis prope & extra muros Ambianenfes , ordinis Premonftratenfis principalium , jn dicta nobis facta & prefene iata commiffione principaliter nominarorum ; expofiunm cum querela, quod nonnulli domi- ni praclati, judices, officiales, conmmiffarii , de- legati , Tuhdelegari , execurores , fubexecutores, ordinarii, extraordinarii , collegia , capitula , notarii , & tabciliones publici, alizque eccle- Gafticee x feculares perfone civitatis $ dice- Gefis antédi&dárum penes fe habeant Gt deti- ACTA CONCILII BASILEENSIS, SGSMUNPUS 1184 quos nos etiam tenoyg om Aquiratis 8x moneatis, sn prefentinm fic requirimus &t mcnenmus eifque &t eorum cuilibet in virtute (an&tz obedientie & fub fimilibus poenis infra fcriptis diflricle ' praecipiendo mandamus , quatenus infra: duo- decim dierum fpatium , poft monitionem & requiftionem hujufmodi eis fa&tan: immediate fequentium ', quorum duodecim dierum qua- tuor pro primo , quatuor pro fecundo, &re- liquos quatuor dies ipfis & «eorum cuiliber pro tertio & peremptorio termino, ex moni- iione canonica afügnatis, quos nos etiam fic afüignamus, eifdem omuia & fingula ada, a- Qirata , inftrumenta , literas , feripturas , & munimenta predi&as , G prediáta , canfam neant in eorum Cis , Ícriniis, notis * are- B & caufas hujufmodi concermentes & concer- fcheticis, protocollis. five manualibus eorum receperint , necnon habentes fciant G deti- neant nounulla jura, aclitata, literas, fcriptu- ras, privilegia, ftamuia , regiütra , ac alia jura é munimenta caufam & caufas hujufmodi ran- gentes & rangenua , & pro defenfione: juris ipforam dominorum Matthzi abbatis , cano- nicorum & conventus , monafterii anredi&ti principalium. neceffarias & neceffaria , ac fine quibus de ipfius caufz meritis ad plenum li- quere, non poflit: quapropter fuimus pro par- te eorumdem dominorum Matthei abbatis , canonicorum & conventus principalium debita cum inftantia requifiti , quatenus ipfis fuper nentia originaliter, vel eorum veftra zranfumo pta in publicam formam redacta feu figiilis authenticis b figillaim & fignata aut fub ra- ANNO CHRISTY 2435 b arte „fin: lsta. H. d libus modo & forma publicata * quod eifdem e Bartex ita in loco dicte fynodi & alibi ia judicio X ex 10% tra illud merito valeat & debeat plenaria fides adhiberi , nil addendo vel minuendo quod fatti fubílantiam immutet feu wariet , intelle. Qis prefatis dominis Mattheo abbati , canoni. cis & conventui principalibus vel eorum le.. giümo procuratori fea fyndico prefentiumque eshibitori fine contradictione & difficultate quibufcumque exhibeant , tradant Libere , & alguent nobis vel áltedi forfan loco noftri in hoc de opportuno remedio providere , ac lj- C hujufmodi caufis in:erim fubrogando judici && zeras compulforias in talibus fieri con/uetas ex- tra locum dicla fynodi & ad partes in forma folita & confueta decernere, & concedere di- gnaremur, Mos igitur Guillelmus epifcopus ju- dex & commiffarius prefatus, attendentes re- quifitionem hujufmodi fore juftam & confónam rationi , ac quod jufta petent non fit dene- gandus affenfus, quodque boni & jufli judi- cis fir cuncta rimari, ne ratione occultatioais jurium & munimentorum hujufmodi alicujus partium. in ipfa commiflione nomiaatarum ju- füitia valeat deperire: idcirco auéctoritaje di- &z fynodi nobis commiíla & qua fungimur in hac parte vos omnes & fingulos fupradi- commifírio ad dictam fynodum deferenda, && vero jura Gt munimenta hujufmodi per quo- fcumque detineantur abfcondita, vos detento- res ipfos ad tradendum & habere fcientes ad revelandz eadem jura Śr munimenta per ece clefiafüicam cenfuram appellatione. poftpofitz compellztis fadsfatto tamen primisus illi vel il. lis, cuifea quibus fatisfactio fuerit. impenden- da de eorum falario competenti . Quod fi for. te przmiffa omnia & fingula prout zd vos Sz alios fupradidos communiter & divifim perti nent, non adimpleveritis feu nom adimpleve- rint, .ac mandatis & monitioinbus noftris hu- jufinodi, imo verius dicte fynodi non parue-- Qos , & veltrum quemlibet in folidum com-Dretis feu paruerint , realirer & cum efizCu , muniter & divifim tenore prafentium requiri- mus & monemus primo , fecundo > tertio. & peremptorie , vobifque nihilominus & veftrum cuilibet in virtute fan&e obedientie & fub infrafcriptis fententiarum poenis diílricte pre- dipiendo mandamus , quatenus infta fex die- rum {patium poft publicationera feu notifica tionem przfentium vobis feu alteri veftrum fa- €am, & poftquam pro parre dominorum Mat- zhwi abbatis, canonicorum & conventus prin- cipalium pranominatorum fueritis requifiti feu alter veftrum fueric reguifitus , immediate fe- quentium, quorum lex dierum duos pro při- mo, duos pro fecundo, & reliquos duos dies: nos in yos omnes & fingulos fupra dictos ac veftrum & eorum quemlibet ac contradictores quoslibet in hao parte & rebelles ex nunc prout ex tunc, & ex tunc prout ex nunc di- £ta canonica monitione premifía egcommuni- cationis; Ín capitula vero & collegia quecum- que in eis forfan delinquentia fufpenfionis a divinis & in ipforum delinquentium ecclefias ac monafteria interdicti fententias ferimus in hir fcriptis & etiam promulgamus: Diem ve- ro requiGtionis 6r monitionis veftrarum hu- jufmodi , atque quauta fides dictis juribus & „munimentis fuerit adhibenda , & «quidquid in premiífis duxeritis faciendum nobis per ve- vobis univerfis & fingulis fupradiclis pro ter- Ef&ras patentes literas aut inftrumentum . publi- tio-& peremptorio termino ac canohióa mo- nidone affignamus : Ííta tamen quod in his exequendis unus veftrum alium. nón expeclet nec alter pro alio fe excufet, a prefaros do- minos officiales , judices , collegia ,' capitula , notarios & tabelliones publicos ac alias per- fonas quaícumque ecclefiaflicas & fmcalares, atque loca alia per exhibiiorem prefentium vobis nominaudos , nominandas , & nomi- nanda perfonaliter accedatis & quilibet ve- ftrum accedat, eofque & eorum guemlibet rc- €um , horum feriem feu defignationem luf. ficienter in fe continentes five contiuens , re- miffis prefentibus quanto ejus poteritis fideli- tez intimare curetis. Abioluüonem vero om- njum G fingulorum qui prefatas noftras fen- tentias feu carum aliquam incurrerint quo- quomodo nobis vel fuperiori noftro tantummo- do refervamus. Ín quorum ómnium &é(ünguio- rum fdem & teftimonium premifforum prefen- tes nofirae literas five prafens publicum inftro- mentum Rujuimodi noftras literag cempullorias in (e 

Strana 1185
118; EUSENIUS PRO ORDINÉ PRÆMONSTRATENSI. SIGISMUNDUS IMP. 1186 sin fe continentes five continens exinde fieri & Afynodi & ad partes, contra & adverfus re- ANNO CHRIST? +35- per notarium publicam nofrumque & hujuf- modi caufe coram nobis fcribam infra fcriptum fubícribi & publicari mandavimus noftrique fi gilli juffimus & fecimus appenfione communi- ri. Datum & actum Baflee in domo habi- tationis noflre fub anno a nativitate domini 1435. indictione x11:i. die vero Íunzs xxt. menfis Februarii, pontificatus fandtif…fimi in Chrifto patris & domini noftri domini Eugenii divina providentia pzpz IV. anno iv. prafen- tibus ibidem honorabilibus viris dominis Joan- ne de Spina canonico Bafiléenfi & Andrea Re- mundi capellano noftra , presbyteris Bafileen- fis dicecefis , teftibus ad præmiffa vocatis fpe- verendum in Chrifto patrem dominum Joan- nem tune Ambianenfem , nunc vero Morinen- fem epilcopum ex adverfo principalem, in ea- dem commiffone & citatione principaliter no- minatum , per eumdem dominum Cuilletmum epifcopum Delliéenfem in forma folita & con- fueta , decreta & conceffa, &с. Referuntur O mnia momenia C documenta caufe, ac tandem fic concluditur: Vifis per nos, & diligenter in- iÍpectis monitionibus & fingulis'aclis, fcriptu- ris ; proceffibus , inftrumentis , privilegiis ,. in- dultis, juribus , exemptionibus, & munimen» tis, te(liumque dictis, & depoftionibus in hujufmodi cauía habitis, factis, exhibitis & cialiter & rogatis. Et ego Hermannus legir de Bprodu&tis, ipfifqdue: cum diligentia 8e maturi- Spangenber clericus Moguntinenfis dicecefis pu- blicus apoftolica & imperiali auctoritate no- tarius, diCbique reverendi patris Guillelmi e- pifropi, judicis & commiffarii, & hujnfmadi caufe coram eo ícriba, quia predictis com- pulforiis, petitioni & decreto omnibu(que aliis & fingulis premiífis, dum fic ut præmittitur fierent & agerentur .una cum. prenominatis te- fibus prefens interfui , eaque fic fieri vidi & audivi, ideo prefens publicuta inflrumentum, per alium fideliter. fcriptum exinde confeci, fubicripfi , % in hanc publicam formam rede- gi, fignoque & nomine meis folitis & con- fuetis una cum prefati domini judicis figilli tate debita recenfitis, de dominorum conju- dicum noftrorum, quibus de hüjufmodi cauía relationem plenariam fideliter fecimus, confi- lia & aflcnfu, ad noftram in hac caufa fe- rendam , 8 in fcriptis. promulgandam defini tivam fententiam procedendum duximus & procefümus, eamque per ea, que" vidimus & cognovimus, & de prefenti videmus , & co- gnofcimus predi@is dominis abbati, canoni- cis. & conventui principalibus , & contra prz fatum. dominum Joannem tunc Ámbianenfem, nunc vero Morinenfem epifcopum ex adverfo fpecialem , dicto magi(tro Joanne Leodegarii, eX adverfo procuratoré По ibidem prefente , appen(one, coafignavi in fidem Gt teftimonium C & audiente in fcriptis tulimus , & promul- omnium & fingulorum premiíforum, rogatus & requlfitus. Sic fignatum Hermannus Iegir dc Spangenber & figillatum in cera rubra gx uno latere. & fulva ex altero cum. chordulis Gannabeis pendentibus. — Sententia per deputams Jacrofantis fynodi Bnf- icenfis in faoorem aliańs, canonicorum & conventus monaflerii S, Joannis Ambianenfs, ordinis Premonftratenfis , lata anno 1436. die 2o, Martii. N nomine domini A.men. Pridem facrofan- &a generalis fynodus Bafileenfis quamdam gavimus, ac prafentibus ferimus , & promul- gamus in hunc, qui fequitur modum, Qhridti nomine invocato pro tribunali fedentes, & folum Deam pra oculis habentes. per bane noftram. definitivam: fententiam, quam de do- minorgm-conjudicáüm noftrorum confilio , & affen(u ferimus iu his fcriptis , pronuntiaraus, decernimus & declaramus venerabiles, & re- ligiofos .dominos abbatem , canonicos, & con- ventum monafterii S. Joannis » prope 8 exq tra muros Ambianenfes ordinis Premonfira- tenis , ab omni jurifdi&üone, poreflate & fü- perioritate, & fpecialiter ab omni vifitatione omnique perturbatione ;" aut alterius cajuscume commiffionis feu fapplicationis fcedulam reve- D que oneris folutione quorumcumque archie rendo in Chriflo patri domino Guillelmo epif- copo Bellicenfi, judici & commiffario , tune in dicta fynodo commoranti, per certum. ejus curforem prafentari fecit, hujuímodi fub te- re , " Szerofaneta generali fynodo Bafileenfi hu- müliter exponitur pro parte devotorum eccle- fiz fillorum Matthei abbatis, canonicorum & conventus monaflterii S; foannis prope & «x- 1ra muros Ámbianenfes , ordinis Przmonftra- tenfis, &c. Ut habentur in literis compulforits die 21. Februari anni 2435. In fine vero di- Ax commiffionis five fupplicationis fceduiæ fcripta erant de alterius manus litera, fupe- riori diffinili ad diverfa, hao verha , videlicet, Au- diat dominus epifcopus Bellicenfts , " citer ur petitar , abfolvat etiam ad cautelam ‚ В & prut de jure. & juffitiam | faciat. Cujus quidem commifüonis vigore citatione legitima una cum inhibirione inferta pro parte vencrabilium Sc zeligioforum virorum dominorum abbatis & conventus monaflerii fandi Joannis prope & extra muros Ambianemfes ordinis Præmonfirz- genfis principalium in prainferta commiffione principaliter nominatorum extra locus dice Concil. Gen. Tom. XXI&. pifcoporum , epifcoporum, & alioram ordis nariorum, feu illorum officialium, Hberos & exemptos, & fedi apoftolice immediate (ub. je&os fuiffe & effe: ea propter prefato dow mino Joanni epifcopo Ámbianeníis ftu ipfius vicario, feu procuratori premiffa facere mi- nime licuiffe neque licere ; oppofimonefque , moleftationes , vexationes , recufaticnes, 3 im- pedimenta prædiGa per præfaium dominum Jeannem epifcopum íeu ejus vicarium, feu vicarios contra prefatos dominos abbarem ; canonicos & convenctum dicti monaiterii €o- rumque privilegia, exemptiones, & liberta- tes ut præmitritur præffita , fuiffe & cffe te- litere ipfius fcedule penitus & omnino E meraria , illicita, iniqua & injufta , ac de fa- fo præfumpta, dictoque dominio Joanni. epiC- copo vel ipfius officiali, fcu procuratori fuper ilis prætenfis vifitanonibus , & procurationi- bus prediAlis perperuum filentium imponen- dum fore & imponimus: prefatumque domi- num Joannem epifcopum,; adverfarium in ex- penfis in hujufmodi cauía propierea legitime factis condemnandum fore & condemnamus, quarum expenfarum raxationem nobis in pofte- rum refervamus. Ala, lata, & in fcriptis promulgata huju(modiuoftra definitiva fentene Ffff sią ANNO CHRISTI 3436» 

Strana 1186
118; EUSENIUS PRO ORDINÉ PRÆMONSTRATENSI. SIGISMUNDUS IMP. 1186 sin fe continentes five continens exinde fieri & Afynodi & ad partes, contra & adverfus re- ANNO CHRIST? +35- per notarium publicam nofrumque & hujuf- modi caufe coram nobis fcribam infra fcriptum fubícribi & publicari mandavimus noftrique fi gilli juffimus & fecimus appenfione communi- ri. Datum & actum Baflee in domo habi- tationis noflre fub anno a nativitate domini 1435. indictione x11:i. die vero Íunzs xxt. menfis Februarii, pontificatus fandtif…fimi in Chrifto patris & domini noftri domini Eugenii divina providentia pzpz IV. anno iv. prafen- tibus ibidem honorabilibus viris dominis Joan- ne de Spina canonico Bafiléenfi & Andrea Re- mundi capellano noftra , presbyteris Bafileen- fis dicecefis , teftibus ad præmiffa vocatis fpe- verendum in Chrifto patrem dominum Joan- nem tune Ambianenfem , nunc vero Morinen- fem epilcopum ex adverfo principalem, in ea- dem commiffone & citatione principaliter no- minatum , per eumdem dominum Cuilleimum epifcopum Delliéenfem in forma folita & con- fueta , decreta & conceffa, &с. Referuntur O mnia momenia C documenta caufe, ac tandem fic concluditur: Vifis per nos, & diligenter in- iÍpectis monitionibus & fingulis'aclis, fcriptu- ris ; proceffibus , inftrumentis , privilegiis ,. in- dultis, juribus , exemptionibus, & munimen» tis, te(liumque dictis, & depoftionibus in hujufmodi cauía habitis, factis, exhibitis & cialiter & rogatis. Et ego Hermannus legir de Bprodu&tis, ipfifqdue: cum diligentia 8e maturi- Spangenber clericus Moguntinenfis dicecefis pu- blicus apoftolica & imperiali auctoritate no- tarius, diCbique reverendi patris Guillelmi e- pifropi, judicis & commiffarii, & hujnfmadi caufe coram eo ícriba, quia predictis com- pulforiis, petitioni & decreto omnibu(que aliis & fingulis premiífis, dum fic ut præmittitur fierent & agerentur .una cum. prenominatis te- fibus prefens interfui , eaque fic fieri vidi & audivi, ideo prefens publicuta inflrumentum, per alium fideliter. fcriptum exinde confeci, fubicripfi , % in hanc publicam formam rede- gi, fignoque & nomine meis folitis & con- fuetis una cum prefati domini judicis figilli tate debita recenfitis, de dominorum conju- dicum noftrorum, quibus de hüjufmodi cauía relationem plenariam fideliter fecimus, confi- lia & aflcnfu, ad noftram in hac caufa fe- rendam , 8 in fcriptis. promulgandam defini tivam fententiam procedendum duximus & procefümus, eamque per ea, que" vidimus & cognovimus, & de prefenti videmus , & co- gnofcimus predi@is dominis abbati, canoni- cis. & conventui principalibus , & contra prz fatum. dominum Joannem tunc Ámbianenfem, nunc vero Morinenfem epifcopum ex adverfo fpecialem , dicto magi(tro Joanne Leodegarii, eX adverfo procuratoré По ibidem prefente , appen(one, coafignavi in fidem Gt teftimonium C & audiente in fcriptis tulimus , & promul- omnium & fingulorum premiíforum, rogatus & requlfitus. Sic fignatum Hermannus Iegir dc Spangenber & figillatum in cera rubra gx uno latere. & fulva ex altero cum. chordulis Gannabeis pendentibus. — Sententia per deputams Jacrofantis fynodi Bnf- icenfis in faoorem aliańs, canonicorum & conventus monaflerii S, Joannis Ambianenfs, ordinis Premonftratenfis , lata anno 1436. die 2o, Martii. N nomine domini A.men. Pridem facrofan- &a generalis fynodus Bafileenfis quamdam gavimus, ac prafentibus ferimus , & promul- gamus in hunc, qui fequitur modum, Qhridti nomine invocato pro tribunali fedentes, & folum Deam pra oculis habentes. per bane noftram. definitivam: fententiam, quam de do- minorgm-conjudicáüm noftrorum confilio , & affen(u ferimus iu his fcriptis , pronuntiaraus, decernimus & declaramus venerabiles, & re- ligiofos .dominos abbatem , canonicos, & con- ventum monafterii S. Joannis » prope 8 exq tra muros Ambianenfes ordinis Premonfira- tenis , ab omni jurifdi&üone, poreflate & fü- perioritate, & fpecialiter ab omni vifitatione omnique perturbatione ;" aut alterius cajuscume commiffionis feu fapplicationis fcedulam reve- D que oneris folutione quorumcumque archie rendo in Chriflo patri domino Guillelmo epif- copo Bellicenfi, judici & commiffario , tune in dicta fynodo commoranti, per certum. ejus curforem prafentari fecit, hujuímodi fub te- re , " Szerofaneta generali fynodo Bafileenfi hu- müliter exponitur pro parte devotorum eccle- fiz fillorum Matthei abbatis, canonicorum & conventus monaflterii S; foannis prope & «x- 1ra muros Ámbianenfes , ordinis Przmonftra- tenfis, &c. Ut habentur in literis compulforits die 21. Februari anni 2435. In fine vero di- Ax commiffionis five fupplicationis fceduiæ fcripta erant de alterius manus litera, fupe- riori diffinili ad diverfa, hao verha , videlicet, Au- diat dominus epifcopus Bellicenfts , " citer ur petitar , abfolvat etiam ad cautelam ‚ В & prut de jure. & juffitiam | faciat. Cujus quidem commifüonis vigore citatione legitima una cum inhibirione inferta pro parte vencrabilium Sc zeligioforum virorum dominorum abbatis & conventus monaflerii fandi Joannis prope & extra muros Ambianemfes ordinis Præmonfirz- genfis principalium in prainferta commiffione principaliter nominatorum extra locus dice Concil. Gen. Tom. XXI&. pifcoporum , epifcoporum, & alioram ordis nariorum, feu illorum officialium, Hberos & exemptos, & fedi apoftolice immediate (ub. je&os fuiffe & effe: ea propter prefato dow mino Joanni epifcopo Ámbianeníis ftu ipfius vicario, feu procuratori premiffa facere mi- nime licuiffe neque licere ; oppofimonefque , moleftationes , vexationes , recufaticnes, 3 im- pedimenta prædiGa per præfaium dominum Jeannem epifcopum íeu ejus vicarium, feu vicarios contra prefatos dominos abbarem ; canonicos & convenctum dicti monaiterii €o- rumque privilegia, exemptiones, & liberta- tes ut præmitritur præffita , fuiffe & cffe te- litere ipfius fcedule penitus & omnino E meraria , illicita, iniqua & injufta , ac de fa- fo præfumpta, dictoque dominio Joanni. epiC- copo vel ipfius officiali, fcu procuratori fuper ilis prætenfis vifitanonibus , & procurationi- bus prediAlis perperuum filentium imponen- dum fore & imponimus: prefatumque domi- num Joannem epifcopum,; adverfarium in ex- penfis in hujufmodi cauía propierea legitime factis condemnandum fore & condemnamus, quarum expenfarum raxationem nobis in pofte- rum refervamus. Ala, lata, & in fcriptis promulgata huju(modiuoftra definitiva fentene Ffff sią ANNO CHRISTI 3436» 

Strana 1187
„= ti& per nos Mattheum canonicum, ANNO CHRIST] 1936- u$; "pgs & commiffarium prefatum Bafles , iu ambi- tu monafterii fratrum SMiporum pro audientia gaufarum publica dide fynodi fpecialiter de- putato, & inibi hora cauíatum folita ad ju- ra reddenda, & cauías audiendas pro tribu- nali fedentes, fub anno a nativitate. domini millefimo quadringentefimo trigefmofexto , in- dictione xv. die vero Mercurii vigefma men- fis Martii, pontificatus fanétifhmi in Chrifto patris, & domini domini Eugenii divina pro- videntia pape quart! anno feptimo, prælen- übus ibidem devoüs viris magiftris Joanne Polart, & Joanne Vvlpelli notariis publicis feribiïque noftris, clericis Lemoviceufis, & ACTA CONCILII BASILEENSIS , judicem , À conventum dicti monafterii S. Joannis ,ac Joan- SIGISMUNDUS | 1188 nem epifcopum præfatos fuper præmiffs, & eorum occafione materia queílionis. Nos cau- fam hujofmodi, non obftande' quod ad nos legitime devoluta, feu coram nobis de juris neceffitate tractanda & finienda non effet , ve- nerabili Cujllelmo epifcopo Bellicenfi ; pro tanc apud nos Bafilez conítiruto , ad abbatis, & conventus monafterii S. Joannis predido- ram iufítantiam primo ; & deinde ex cerris cau- fis quibufdam aliis caufarum audientiæ no- frz judicibus fucceífive; & poftremo dilecto ecclefie filio Mattheo Nitart, canonico * Fri- finizenfi, decretorum. doctor, uni ex judici- bus cauíarum ejufdem audientie. audiendam. ANNO CHRISTI 1437. * f. FriGn- genfe Morinenfs diccelcon , teftibus ad præmiffla vo-Bcommilimus, & ne debito terminandam: ip-. catis fpecialiter & rogatis. Litere executoriales a concilio Bafileenfe ета- nate, quibus & fententia præcedens confirma- tur, die 6. Juliz 1437. ANNO CHRIST 1437- (Acrofancta generalis fynodus Bafileenfis, in kJ Spirim fando legitime congregata , uni verf2lem cecleflam repræfentans venerabilibus Albiganenfi, & Atrebatenfi epifcopis, ac di- leQo eccleüz filio abbati monafterii S. Veda- {ti Áirebatenfis, falutem. & omnipotentis Dei benedictionem. Exhibita nobis pro parte di- lectorum ecclefi? filiorum abbätis, & conven- tus monafterii S. Joannis, extra muros .Am-O ptos, & {edi predite immediate fubjettos bianenfes, Pramonflrarenfis ordinis , petitio continebat quod licet olim Premonfiratenfis | Laudunenfis dicecefis, & quorumcumque alio- rum didi ordinis monaíteriorum abbates , conventus, fingulique canonici, & perfone a vifitatione , omnique alia fuperioritate, po- feftate , & jurifdictione quorumcumque archie- pifcoporum , & epifcoporum, & aliorum or- dinariorum , ac iliorum ofhcialium per fpe. ciale fedis apoftolicz privilegium , cui non eft in alique derogatum , fuiffent exempti, ac ei- dem ícdi immediate fübjecti; ira quod archie- pifcopi, epifcopi, & ordinari, feu officiales ipfi nequganr in eos vifitationem, feu aliam feque Mathzus canonicus cognitis ipfius cau- íe meris. de confilio, & affenfu aliorum conjadicum íuorum caufarum dicte audien- tie, quibus fuper iis relaüonem fecit fide- lem, per fuam definitivam fententiam pro- nuntiavit, decrevit & declaravit, prout hac omnia in Jibello pro parte dictorum abbatis, & coaventus monaftesii S. Joaunis in hujof- modi caufa oblato petita fuerant, abbateui , canonicos , & conventum monafteri S. Joan- nis, predictos ab omni vifiraiione , fuperiori- tate, potcitate, & jurifdiCtione archiepifcopo- rum , epiftoporum & ordineriorum, ac co- rum officialium hujufmodi liberos & exem— fuife & offic; nec non oppofitionds, so tiones, vexariones , Gt inmrpedimenia pr fuiffe & cflc temeraria, illiciia, inig jufta, & de Co fumpta. 2c Joanni copo, & illins officizli di&is illa ficere mini ipfiique Joanni epifcopo ac ofüciali feo curatori fuper vifiationc , 21 procurationum exactione hujufmodi perpetuum flentium im- porendum fore, & impofuit; Nec nou eun dem epiftopumi joannem, in expenfis in bu. jufmodi caufa iegitime fads condemnandum fore, & condemnavit, illarum taxatione fibi in pofterum refervata: & fubfequenter Mata faperioritatem , poteftatem, vel jurifdictionem D theus canonicus prefatus expenfzs hujufmodi exercere , nec non præfari abbas, &t conven- ius ipfius momafterii S. Joannis , ac qui funr & fuerunt pro tempore canonici ejufdem ex- gitiffent in poffefione pacifüca, vel quafj, ju- ris gaudendi , & utendi libertate exemprionis hujufmodi a tempore conceffonis privilegii antediQi; tamea nuper venerabilis Joannes pro Morincnfi, tunc Ambianenfi epifcopo fe ge-- rens, & prætendens fibi in zbbatem , conven- tum, & canonicos monaflerii S. Joannis hu- jufmodi vifitationis offücium competere, feque in ipfos etiam alios omnimodam fuperiorita- tem, poreftatem , & jurifdi@iongm ordinariam - habere , ac privilegio hujufmodi contra jufti- tiam fe opponens impedivit & impedir, fecit E cernerent , ac facit, quominus abbas , conventas, & ca- nonici monafílerii S, Joannis, prefati libertate exemptionis hujufmodi uti, & gaudere paci- fice patuerint atque poffint: ipfofque abbatem, canonicos & conventum monafterii S. Joan- nis, per fuüm officialem & procuratorem vi- fitare, & procurationes ratione. vifitationis hu- jefmodi ab cis in pecunia numerata exigere hifus fuir, eos defuper, &alias occafiones pre- mifforum multipliciter vexando, & ctiam mo- leftando: orraque propterea inter abbatem , & in quinquaginta florenos Rhenenfes , boni auri & jufti ponderis, provida moderazione taxa- vit, procuratoris , abbatis, & conventus mo- naflerii S. Joannis, prædidorum fuper eifdom expenfis juramento fequuto, prout in infiru» mento publico inde confe&o, ipfius Matthaei cauoniei figillo munito ,.dicitur plenius conti« neri; cum autem , ficut eadem petitio fubjun« gebat, abbas &c conventus monaflerii S. Jozn- nis przdi&i dubitent, quod di&us Joannes epifcopus fententie prefate, Gc prefentium vigore habendis proce(hbus reverenter parere non velit; quodque procefus hujufmodi, ei« dem Joanni epifcopo & alüs , quos con- tute nequeant pnblicari; pro parte abbatis, & conventus monafterii S. Joannis. predidorum nobis fuit humiliter fupplicatum , quatenus providere eis fuper hoc de opportuno remedio [dignaremur , Nos itaque hujufmodi fupplicationibus in clinati , difcretioni чейге per hec fcripta mandamus, quatenus vos, vel duo; aut unus veftrum, per vos vel alium , feu alios pres miffa execution: debite demandantes, dictaf- que fententias ubi &c.quando expedire vide- ritis fofemniter pubblicantes , faciatis abbati, & con- — 

Strana 1188
„= ti& per nos Mattheum canonicum, ANNO CHRIST] 1936- u$; "pgs & commiffarium prefatum Bafles , iu ambi- tu monafterii fratrum $Miporum pro audientia gaufarum publica dide fynodi fpecialiter de- putato, & inibi hora cauíatum folita ad ju- ra reddenda, & cauías audiendas pro tribu- nali fedentes, fub anno a nativitate. domini millefimo quadringentefimo trigefmofexto , in- dictione xv. die vero Mercurii vigefma men- fis Martii, pontificatus fanétifhmi in Chrifto patris, & domini domini Eugenii divina pro- videntia pape quart! anno feptimo, prælen- übus ibidem devoüs viris magiftris Joanne Polart, & Joanne Vvlpelli notariis publicis feribiïque noftris, clericis Lemoviceufis, & ACTA CONCILII BASILEENSIS , judicem , À conventum dicti monafterii S. Joannis ,ac Joan- SIGISMUNDUS | 1188 nem epifcopum præfatos fuper præmiffs, & eorum occafione materia queílionis. Nos cau- fam hujofmodi, non obftande' quod ad nos legitime devoluta, feu coram nobis de juris neceffitate tractanda & finienda non effet , ve- nerabili Cujllelmo epifcopo Bellicenfi ; pro tanc apud nos Bafilez conítiruto , ad abbatis, & conventus monafterii S. Joannis predido- ram iufítantiam primo ; & deinde ex cerris cau- fis quibufdam aliis caufarum audientiæ no- frz judicibus fucceífive; & poftremo dilecto ecclefie filio Mattheo Nitart, canonico * Fri- finizenfi, decretorum. doctor, uni ex judici- bus cauíarum ejufdem audientie. audiendam. ANNO CHRISTI 1437. * f. FriGn- genfe Morinenfs diccelcon , teftibus ad præmiffla vo-Bcommilimus, & ne debito terminandam: ip-. catis fpecialiter & rogatis. Litere executoriales a concilio Bafileenfe ета- nate, quibus & fententia præcedens confirma- tur, die 6. Juliz 1437. ANNO CHRIST 1437- (Acrofancta generalis fynodus Bafileenfis, in kJ Spirim fando legitime congregata , uni verf2lem cecleflam repræfentans venerabilibus Albiganenfi, & Atrebatenfi epifcopis, ac di- leQo eccleüz filio abbati monafterii S. Veda- {ti Áirebatenfis, falutem. & omnipotentis Dei benedictionem. Exhibita nobis pro parte di- lectorum ecclefi? filiorum abbätis, & conven- tus monafterii S. Joannis, extra muros .Am-O ptos, & {edi predite immediate fubjettos bianenfes, Pramonflrarenfis ordinis , petitio continebat quod licet olim Premonfiratenfis | Laudunenfis dicecefis, & quorumcumque alio- rum didi ordinis monaíteriorum abbates , conventus, fingulique canonici, & perfone a vifitatione , omnique alia fuperioritate, po- feftate , & jurifdictione quorumcumque archie- pifcoporum , & epifcoporum, & aliorum or- dinariorum , ac iliorum ofhcialium per fpe. ciale fedis apoftolicz privilegium , cui non eft in alique derogatum , fuiffent exempti, ac ei- dem ícdi immediate fübjecti; ira quod archie- pifcopi, epifcopi, & ordinari, feu officiales ipfi nequganr in eos vifitationem, feu aliam feque Mathzus canonicus cognitis ipfius cau- íe meris. de confilio, & affenfu aliorum conjadicum íuorum caufarum dicte audien- tie, quibus fuper iis relaüonem fecit fide- lem, per fuam definitivam fententiam pro- nuntiavit, decrevit & declaravit, prout hac omnia in Jibello pro parte dictorum abbatis, & coaventus monaftesii S. Joaunis in hujof- modi caufa oblato petita fuerant, abbateui , canonicos , & conventum monafteri S. Joan- nis, predictos ab omni vifiraiione , fuperiori- tate, potcitate, & jurifdiCtione archiepifcopo- rum , epiftoporum & ordineriorum, ac co- rum officialium hujufmodi liberos & exem— fuife & offic; nec non oppofitionds, so tiones, vexariones , Gt inmrpedimenia pr fuiffe & cflc temeraria, illiciia, inig jufta, & de Co fumpta. 2c Joanni copo, & illins officizli di&is illa ficere mini ipfiique Joanni epifcopo ac ofüciali feo curatori fuper vifiationc , 21 procurationum exactione hujufmodi perpetuum flentium im- porendum fore, & impofuit; Nec nou eun dem epiftopumi joannem, in expenfis in bu. jufmodi caufa iegitime fads condemnandum fore, & condemnavit, illarum taxatione fibi in pofterum refervata: & fubfequenter Mata faperioritatem , poteftatem, vel jurifditionem D th2us canonicus prefatus expenfas hujufmodi exercere , nec non præfari abbas, &t conven- ius ipfius momafterii S. Joannis , ac qui funr & fuerunt pro tempore canonici ejufdem ex- gitiffent in poffefione pacifüca, vel quafj, ju- ris gaudendi , & utendi libertate exemprionis hujufmodi a tempore conceffonis privilegii antediQi; tamea nuper venerabilis Joannes pro Morincnfi, tunc Ambianenfi epifcopo fe ge-- rens, & prætendens fibi in zbbatem , conven- tum, & canonicos monaflerii S. Joannis hu- jufmodi vifitationis offücium competere, feque in ipfos etiam alios omnimodam fuperiorita- tem, poreftatem , & jurifdi@iongm ordinariam - habere , ac privilegio hujufmodi contra jufti- tiam fe opponens impedivit & impedir, fecit E cernerent , ac facit, quominus abbas , conventas, & ca- nonici monafílerii S, Joannis, prefati libertate exemptionis hujufmodi uti, & gaudere paci- fice patuerint atque poffint: ipfofque abbatem, canonicos & conventum monafterii S. Joan- nis, per fuüm officialem & procuratorem vi- fitare, & procurationes ratione. vifitationis hu- jefmodi ab cis in pecunia numerata exigere hifus fuir, eos defuper, &alias occafiones pre- mifforum multipliciter vexando, & ctiam mo- leftando: orraque propterea inter abbatem , & in quinquaginta florenos Rhenenfes , boni auri & jufti ponderis, provida moderazione taxa- vit, procuratoris , abbatis, & conventus mo- naflerii S. Joannis, prædidorum fuper eifdom expenfis juramento fequuto, prout in infiru» mento publico inde confe&o, ipfius Matthaei cauoniei figillo munito ,.dicitur plenius conti« neri; cum autem , ficut eadem petitio fubjun« gebat, abbas &c conventus monaflerii S. Jozn- nis przdi&i dubitent, quod di&us Joannes epifcopus fententie prefate, Gc prefentium vigore habendis proce(hbus reverenter parere non velit; quodque procefus hujufmodi, ei« dem Joanni epifcopo & alüs , quos con- tute nequeant pnblicari; pro parte abbatis, & conventus monafterii S. Joannis. predidorum nobis fuit humiliter fupplicatum , quatenus providere eis fuper hoc de opportuno remedio [dignaremur , Nos itaque hujufmodi fupplicationibus in clinati , difcretioni чейге per hec fcripta mandamus, quatenus vos, vel duo; aut unus veftrum, per vos vel alium , feu alios pres miffa execution: debite demandantes, dictaf- que fententias ubi &c.quando expedire vide- ritis fofemniter pubblicantes , faciatis abbati, & con- — 

Strana 1189
EUGENIUS 1589. "R T. PRO ORDINE PRJEMONSTR ATENSI - SIGISMUNDUS r z 96 se— === conventul mionafterii -S, Toannis predictis A fratribus'exempris, Št nen excmptis » ac fair mem ANNO CHRIST] 1537 de prafara florenoram fümma pro didis ex- penfis , juxta inflrumenti pradi&i earumdem condemnationis & taxationis tenorem, ple- .nam & debitara fatisfactionem impendi ; S nic hilominus. legitimis fuper iis per vos haben- dis fervatis proceffibus , eos quoties expedierit aggravare curetis, contradidlores auCtoritate noftra appellatione. poftpofita compefcendo , invocato etiam ad hoc, fi opus fuerit, auxi- lio brachii feculaxis. Caeterum f per fumma- riam informationem. fuper iis per vos reci- piendam vobis conftiterir, quod Jqannis epif copi, & aliorum predictorum. prafentia, pre monitionibus , &. requifitionibus eis, & cita- üonibus de ipfis prefentium vigore faciendis, fecure , & commode haberi nequeat, noe vo- dis. proceffus hujufmodi , Nec non monitiones requifitiones »- &- citationes quaslibet per edi Qum publicum.; locis affigendym publicis & . wicinis , -de quibus fit verifimilis conjeélura «quod ad illorum notitiam pervenire valeat, faciendi plenam, & liberam concedimus te- nore prefentium facultarem : volentes quod monitiones , requifitiones, & citatienes , ac fl eis prafentiajiter, & perfonalirer facte, & in- finuatæ fuifent : Non obftantibus conflitutio- -hibus , & ordinationibus apoftolicis, ceterif- que contrariis quibufcumque , aut fi. Joanni £pifcopo prefato, vel quibufvis aliis commu-: de Romane ecelefis capellanis, ac dicte fa- erofanéte Tynodi , 8x apoftolicarum. camera ' rum collectoribus, & fubcollectoribus , .zleca- nis zuralibus, parochialiumque ecclefiarurs ree €oribus, & eorum loca tenentibus, pleba- . nis, viceplebanis „ capellanis, curatis, & non curatis , vicariis perpetuis, altariftis, cxterif- que presbyteris , clericis, notariis, &.tabel- lionibus publicis quibufcumque per "dictorum DD.archiepifcopi & epifcoporum, provineialium civitates & diœcefes , ac aliis ubilibet coníti- tutis; nec bon illuftriffimo & illuffribus prins Sipibus dominis Philippo Burgundie ,. Brà- banie, c Limburgi duci, ac Flandriæ > Aro: Btefæ , Hannonie ; „ Hola ndiæ , Zelandia , Namurci comiti , tonio da Croy,.Joanni de Croy ,. baronibus, militibus , exterifque : dominis , dücibus,;lan gravis, "marchionibus , comitibus, baroni» bus , militibus, nobilibus ; militaribus, jufti- ciariis ,. judicibus, eorumque officialibus, ma- joribus , praetoribus, advocatis, capitaneis , magiftratibus miniftratoribus , reverendis do “minis fenefualio de Pontivo ac de Ambiano, de Monftrolio , & de Hifdino , ballivis , ca- terifque dominis ballivis , fcultetis , fmagiftra« iuum præconfulibus, confulibus , fcabinis, ci» miter, vcl divifim a fede apoftolica.induitum C vibus , oppidanis incolis, fervientibus, fcri exiftat > quod inrerdici, fufpendi, verbe ad verbum. de indulte hujufmodi men- fionem . Datum. Bafilez fecundo Nenas Julii, -anno à nativitate. domini 1437. Jiteras executoriałes , b" commi[lionem e. conci- Lio Bafileenf? , ad fe direciam cxecuitoni man: dat illuftrifimus Albinganenfss epifeopus » die gs. menfis Julii , anno 1437. Y Llufrifimo & Chrifianifmo principi, & domino , domino Carolo Francorum regi, vel excom- - municari non poflint per literas quaícumque. -mon facientes plenam , & exprefíam ac de bis, & preconibus quarumcumque .curiarum & .locorum fecularium 4 terrarum , civita- tum, communitatum , oppidorum , caftro« fumi, univerfitatum , villarura, terrarum , & locorüm, quorumcumque, ac univerfis, & fingulis Chrifti fdelibus tam in fpiritualibus , & temporalibus civilem , quam temporalem jurifdiétionem exercentibus, coujunétim vel divifim , cæterifque Chrifti Adelibus quibufcum: que neminibus cenfeantur ; cujufcumque precz minentiæ, excellentiæ, dignitatis , fłatus, gra: dus , aut " conditionis exiflant » Mattheus Dei . gratia epifcopus ‚Albinganenfis, Bafıleg cam- imorans , executor ad infrafcripea una cum ine veftra regie majeftatis in veftii regni felicis Díra ícripris, noftris in hac parte collegis, profperitatis angmentum , - revezendiffunifque ac reverendis in Chrifto patribus , ac dominis archiepifeopo. Rhemenf , Bellovacénfi, Sylva- ne&enfi, Sueffionenfi, Noviomenfi Laudu- nenf , Arrebatenfi , Cameracenfi, Fornacen- fi, & Morinenfi epifcopis , eorumque , & cu- juslibet ipforum in fpiritualibus vicariis, 8 of- ficialibus generalibus , ac venerabilibus, & cire 'cumfpedtis viris dominis facrofan&tie generalis Bafileenfis fynodi & apoftolicarum -camerarum generalibus .auditoribus, eoruraque vice au; ditoribus feu loca tenentibus, ac univerfis + ac fingulis dominis abbatibus , prioribus, pre- pofitis, decanis, archidiaconis , fcholafticis , cum illa claufula, Quatenus vos, vel duo, aut, unus. veffrum ,. per vos , vel alium feu > de lios, a facrofan&ta: generali fynodo Bafileene fi, fpecialiter deputatus , falutem: in domino, . &t. mándatis noftris hujufmodi , imo verius di&æ facrofan@æ fynodi, firmiter obedire ,. Literas cjufdem "fynodi , etiam vera bulla plumbea cum chordis cannabeis bullatas, fa has & integras, non viiiatas, non cancella- tas, nec in aliqua fui parte fufpectas, fed omni prorfus vitio & fufpicionc, ut prima fa- cie apparebant, carentes, nobis pro parte ve- nerabilium, & religioforum virorum domino- rum abbatis & conventus monaíterii S. Joannis cantoribus , cuftodibus, thefaureriis , facriftis, E extra "muros AÁmbianenfes, ordinis Premon- fuccentosibus, tam cathedralium , quam col- łegiatarum canonicis , monafteriorum ,. X re- ligioforum quorumcumque miniftris generali-- bus, provincialibus , vicariis , cuftodibus , & gardianis , Sanéti foannis Hierofolymitani & , beaiz Marie Teutonicorum magiftris, prioribus commendatoribus , przęeptoribus , k ipfarum domorum patribus generalibus, & conven-. tualibus Pradicatorum s Minoram , ' eremita» ' sum S, Auguftini, beate Maria Carmelita- sum > ac quoramcumaue aliorum ordinum Conci!. Generał, Tom. XXIX. flratenfis, in ipfis literis principaliter habito- rum, coram notario publico, & teftibus infra fcriptis przfentaras, nos cum ea, qua decuit, reverentia recepimus, tenorem qui fequitur con: tinentes . Sacrofanéta generalis fynodus Bafi, leenfis, in Spiritu fan&o legitime congregata, vniyerfalem ecclefiam reprefentans , venerabi- bus Albiganenfi , & Atrebatenfi epifcopis + ac dile@o ecclefiz filo abbari monafterii S. Ve- dafti Attrebatenfi , falurem & omnipotentis Del benedictionem ; exhibita nobis pro parte dile« FLEE 2 €&o- & de S. Paulo, de Bo-. lonia, & de Pontivo comitibus, nec non mae: gnificis, ftrenuis, & nobilibus dominis :An-. ANNO CHRISTI 3437 © 

Strana 1190
EUGENIUS 1589. "R T. PRO ORDINE PRJEMONSTR ATENSI - SIGISMUNDUS r z 96 se— === conventul mionafterii -S, Toannis predictis A fratribus'exempris, Št nen excmptis » ac fair mem ANNO CHRIST] 1537 de prafara florenoram fümma pro didis ex- penfis , juxta inflrumenti pradi&i earumdem condemnationis & taxationis tenorem, ple- .nam & debitara fatisfactionem impendi ; S nic hilominus. legitimis fuper iis per vos haben- dis fervatis proceffibus , eos quoties expedierit aggravare curetis, contradidlores auCtoritate noftra appellatione. poftpofita compefcendo , invocato etiam ad hoc, fi opus fuerit, auxi- lio brachii feculaxis. Caeterum f per fumma- riam informationem. fuper iis per vos reci- piendam vobis conftiterir, quod Jqannis epif copi, & aliorum predictorum. prafentia, pre monitionibus , &. requifitionibus eis, & cita- üonibus de ipfis prefentium vigore faciendis, fecure , & commode haberi nequeat, noe vo- dis. proceffus hujufmodi , Nec non monitiones requifitiones »- &- citationes quaslibet per edi Qum publicum.; locis affigendym publicis & . wicinis , -de quibus fit verifimilis conjeélura «quod ad illorum notitiam pervenire valeat, faciendi plenam, & liberam concedimus te- nore prefentium facultarem : volentes quod monitiones , requifitiones, & citatienes , ac fl eis prafentiajiter, & perfonalirer facte, & in- finuatæ fuifent : Non obftantibus conflitutio- -hibus , & ordinationibus apoftolicis, ceterif- que contrariis quibufcumque , aut fi. Joanni £pifcopo prefato, vel quibufvis aliis commu-: de Romane ecelefis capellanis, ac dicte fa- erofanéte Tynodi , 8x apoftolicarum. camera ' rum collectoribus, & fubcollectoribus , .zleca- nis zuralibus, parochialiumque ecclefiarurs ree €oribus, & eorum loca tenentibus, pleba- . nis, viceplebanis „ capellanis, curatis, & non curatis , vicariis perpetuis, altariftis, cxterif- que presbyteris , clericis, notariis, &.tabel- lionibus publicis quibufcumque per "dictorum DD.archiepifcopi & epifcoporum, provineialium civitates & diœcefes , ac aliis ubilibet coníti- tutis; nec bon illuftriffimo & illuffribus prins Sipibus dominis Philippo Burgundie ,. Brà- bantie, & Limburgi duci, ac Flandriæ > Aro: Btefæ , Hannonie ; „ Hola ndiæ , Zelandia , Namurci comiti , tonio da Croy,.Joanni de Croy ,. baronibus, militibus , exterifque : dominis , dücibus,;lan gravis, "marchionibus , comitibus, baroni» bus , militibus, nobilibus ; militaribus, jufti- ciariis ,. judicibus, eorumque officialibus, ma- joribus , praetoribus, advocatis, capitaneis , magiftratibus miniftratoribus , reverendis do “minis fenefualio de Pontivo ac de Ambiano, de Monftrolio , & de Hifdino , ballivis , ca- terifque dominis ballivis , fcultetis , fmagiftra« iuum præconfulibus, confulibus , fcabinis, ci» miter, vcl divifim a fede apoftolica.induitum C vibus , oppidanis incolis, fervientibus, fcri exiftat > quod inrerdici, fufpendi, verbe ad verbum. de indulte hujufmodi men- fionem . Datum. Bafilez fecundo Nenas Julii, -anno à nativitate. domini 1437. Jiteras executoriałes , b" commi[lionem e. conci- Lio Bafileenf? , ad fe direciam cxecuitoni man: dat illuftrifimus Albinganenfss epifeopus » die gs. menfis Julii , anno 1437. Y Llufrifimo & Chrifianifmo principi, & domino , domino Carolo Francorum regi, vel excom- - municari non poflint per literas quaícumque. -mon facientes plenam , & exprefíam ac de bis, & preconibus quarumcumque .curiarum & .locorum fecularium 4 terrarum , civita- tum, communitatum , oppidorum , caftro« fumi, univerfitatum , villarura, terrarum , & locorüm, quorumcumque, ac univerfis, & fingulis Chrifti fdelibus tam in fpiritualibus , & temporalibus civilem , quam temporalem jurifdiétionem exercentibus, coujunétim vel divifim , cæterifque Chrifti Adelibus quibufcum: que neminibus cenfeantur ; cujufcumque precz minentiæ, excellentiæ, dignitatis , fłatus, gra: dus , aut " conditionis exiflant » Mattheus Dei . gratia epifcopus ‚Albinganenfis, Bafıleg cam- imorans , executor ad infrafcripea una cum ine veftra regie majeftatis in veftii regni felicis Díra ícripris, noftris in hac parte collegis, profperitatis angmentum , - revezendiffunifque ac reverendis in Chrifto patribus , ac dominis archiepifeopo. Rhemenf , Bellovacénfi, Sylva- ne&enfi, Sueffionenfi, Noviomenfi Laudu- nenf , Arrebatenfi , Cameracenfi, Fornacen- fi, & Morinenfi epifcopis , eorumque , & cu- juslibet ipforum in fpiritualibus vicariis, 8 of ficialibus generalibus , ac venerabilibus, & cire 'cumfpedtis viris dominis facrofan&tie generalis Bafileenfis fynodi & apoftolicarum -camerarum generalibus .auditoribus, eoruraque vice au; ditoribus feu loca tenentibus, ac univerfis + ac fingulis dominis abbatibus , prioribus, pre- pofitis, decanis, archidiaconis , fcholafticis , cum illa claufula, Quatenus vos, vel duo, aut, unus. veffrum ,. per vos , vel alium feu > de lios, a facrofan&ta: generali fynodo Bafileene fi, fpecialiter deputatus , falutem: in domino, . &t. mándatis noftris hujufmodi , imo verius di&æ facrofan@æ fynodi, firmiter obedire ,. Literas cjufdem "fynodi , etiam vera bulla plumbea cum chordis cannabeis bullatas, fa has & integras, non viiiatas, non cancella- tas, nec in aliqua fui parte fufpectas, fed omni prorfus vitio & fufpicionc, ut prima fa- cie apparebant, carentes, nobis pro parte ve- nerabilium, & religioforum virorum domino- rum abbatis & conventus monaíterii S. Joannis cantoribus , cuftodibus, thefaureriis , facriftis, E extra "muros AÁmbianenfes, ordinis Premon- fuccentosibus, tam cathedralium , quam col- łegiatarum canonicis , monafteriorum ,. X re- ligioforum quorumcumque miniftris generali-- bus, provincialibus , vicariis , cuftodibus , & gardianis , Sanéti foannis Hierofolymitani & , beaiz Marie Teutonicorum magiftris, prioribus commendatoribus , przęeptoribus , k ipfarum domorum patribus generalibus, & conven-. tualibus Pradicatorum s Minoram , ' eremita» ' sum S, Auguftini, beate Maria Carmelita- sum > ac quoramcumaue aliorum ordinum Conci!. Generał, Tom. XXIX. flratenfis, in ipfis literis principaliter habito- rum, coram notario publico, & teftibus infra fcriptis przfentaras, nos cum ea, qua decuit, reverentia recepimus, tenorem qui fequitur con: tinentes . Sacrofanéta generalis fynodus Bafi, leenfis, in Spiritu fan&o legitime congregata, vniyerfalem ecclefiam reprefentans , venerabi- bus Albiganenfi , & Atrebatenfi epifcopis + ac dile@o ecclefiz filo abbari monafterii S. Ve- dafti Attrebatenfi , falurem & omnipotentis Del benedictionem ; exhibita nobis pro parte dile« FLEE 2 €&o- & de S. Paulo, de Bo-. lonia, & de Pontivo comitibus, nec non mae: gnificis, ftrenuis, & nobilibus dominis :An-. ANNO CHRISTI 3437 © 

Strana 1191
ANNO CHRIST! 3437- 1191 FUgENIUS monaflerii S, Joannis, extra muros Àmbianen- fes, ordinis Premon(tratenfis, petitio contine- bat. Sc. Vt habentur in. literis! executorialibus conciliż Bafileenfis , die 6. Julii , anno. 1437. Tof quarum quidem dicte facrofancte fynodi literzrum prafentationem & receptionem , no- his & per nos , ut premittitur, factas , pro parte dominorum abbatis , canonicorum , & conyentus monafterii S. foannis, extra muros Ámbianenfes principalium fuüpradictorum , non- puli teftibus fide dignis defuper ( eo. quod ipfis, aut alicui alteri corum nominibus , ad geverendum in Chrifto patrem dominum foan- nem, olim Ambianenfem , nunc vero Mori- ACTA CONCILII BASILEENSIS, forum ecclefiz filiorum abbatis & conventus À nus intra fex dierum fpatium poft le£&uram . SIGISMUNDUS 19.92 affixionem , & publicationem prefentium’ no flrarum literarum in audientia, ac valvis feu porüs predictis, ut premitüt , factas imme- diate fequenrium , quorum fex dierum duos pro primo , duos pro fecundo , & reliquos duos dies eis , & eorum cuilibet pro tertio peremprorio termino , & meonitione canonica affignamus , a quibufcumque oppofitionibus , moleflationibus , vexationibns , recufatioui- bus , & impedimentis per prefatum domi- nym Joannem epifcopum , ex adverfo prin- cipalem dictis dominis abbati , canonicis , & conventui di&i monaflerii S. Joannis prin- cipalibus , ipfüfque adherentibus , contra & nenfem epifcopum ex adverfo principalem, inB adverfus privilegia , libertates , & exemptio- preinfertis literis ex adverfo principaliter no- minatum, in Romana curiz ad prefensdcgen- tem per prefentes noftras literas , feu proce {us executoriales ejus propriam perfonam in- simando , & infinuando tutus non pateret ac- ce(fus ) coram nobis' exhibitis & produd&is ; ipfifque teflibus pet nos rite receptis, admit- fis, in forma juris juratis , & diligenter exa- minatis, fubíequenter fuimus pro parte eorum- dem dominorum 2bbatis canonicorum, & con- ventus principalium debira cum infiania re- quifiti, quatenus ad prainferrzrum facrofancte fynodi literarum , & in eis coptentorum exe- cutionem procedere dignaremur, juxta tradi- nes, eis audoritate apoflolica conceffas, ut in przinfertis literis deducitur , factis , & preíltis penitus , & -mnino defitant & de(flat; ipfeque dominus Joannes epifcopus, inira triginta dicrum fpatium poft lecturam , affxionem , & publicationem literarum exe- gutorialium , five proceffum noftrorum hu- jufmodi , in audientia ac valvis , feu pore tis antedictis , ut premiititur, factas, immee diate fcquentium , quorum triginta dierum decem pro primo , decem pro fecundo , & rcliquos decem dies fibi pro tertio , & pe- remptorio termino , ac qmonitone canonica affigaamus , prefatis dominis abbati , cano- iam , feu directam ab eadem fynodo nobis C nicis & conventui principalibus , feu eorum formam . Nos igitur Mattheus cpifcopus & executor prefatus , attendentes. requifitionem hujufmodi fore ju(lam , & confonzm rarioni , volentes mandatum ditte facrofanfie fynodi nobis in hac parte decretum reverenter exe- qui, ut tencmur; quiaex dictis, & depofitio- sibus teftium predictorum comperimus , eif dem dominis abbati, canonicis, & conventui monaflerii predi£ti principalibus, aut alicui al- teri eorum nominibus, 2d Romanam curiam, gue in civitate Bononienfi , in prafentiarum relidere dignofcilur, in qua prznominatus do- minus Joannes epifcopus , & ex adverfo prin- cipalis, ur praemitticur , degit & moratur; ad legitimo procuratori, ad hoc fufhciens ab eis mandatum habenti, de quinquaginta florenis Bhenonfibus boni auri , & jufli ponderis, ra» tione expenfarum in lite, & caufa in prain- fertis literis defignararum. & exprefiarum , fa» Carum per venerabilem , & circumfpectum virum dominum Mattheum Witart , decreto- rum doflorem , canonicum ecclefie Frizin- geníis > ejufdem fynodi caufarum judicem , & commiffarium liquide taxatarum , in qui- bus fententiglirer condemnatus exiflit , pros ut in quodam publico inflrumenro inde come fecto latus dicitur contineri: ac oto flores nis fimilibus pro expeditione dictarum prace ejufque domicilium five hofpitinm per ejuf-D fitm facrofan&te fynodi , & prefentiom roe modi noftras liieras, five proceffus executoria- les in ejus propriam perfonam intimando , & publicando propter metum corporis , tutum non paterc acceffum: idcirco autoritate dicbe fynodi , qua fungimur nobis in hac parte commifla , per hoc prafens publicum edictüm in andienria publica literarum. contradi&arum ipfius fanéla fynodi legendum, ac in loco c- juldem fynodi , videlicet monafleri. fratrum Minonr» , ubi audientia publica caufarum e- jufdem fynodi tenetur , vcl majoris Bafilecn- fis , nec non extra locum ejufdem fynodi, videlicet Parmenfis , Mutinenfis , & Foroju- . licnfs cathedralium ecclefiarum , aut. duarum firarum literarum , five proceffuum | executo« rialium expofitis > ad .guos eas taxavimus + & prefentibus taxamus , folito procuratoris eorumdem dominorum abbatis , canonico- rum , G conventus principalium defuper fubfequuto juramento, realiter, & cum effe&tw fanisfaciat , ac de eis dignam Gc debitam fa- tisfaclionem, & lolutionem impenda:, aut a- Kas interim fuper prainiffs amicabiliter com- ponat , & concorder cum eiflem . Quod 6 forte praemiila omnia & fingula omnes, & finguli fupradi&i prout per nos fuperius man- danrur , non adimpleverint , mandarilgue & monitionibus noftris bujufmodi , imo vc- €x iis tanquam propinquiorum , &vicinioram E rius dicte fynodi , non parucrint realiter locorum , ad id magis convenientium valvis feu portis, aut alibi, ubi tute fieri potesit , efgendum , exequendum , & publicandum , prenominatum dominum Joannem epifcopum , ex adverfo principalem , fuofque in epifcopa- tu Ambianenfi , pro tempore fucceffores an- Coritate , & tenore predictis requirimus , & monemus primo , fecundo , tertio, & perem- ptorie , fibique , in virtute fanQz obedien- fie , & lub infra fcriptis fententiaram pee- Ris diflridie precipiendo mandamus, quate- & cum effectu , nos in cumdem dominum. Joannem cpifcopum ex adverfo principalem ;: nec nonin quoícumque contradictores in hac parte & rebelles , ac impedientes eofdem dominos abbatem , canonicos , & convcn- tum principales , aut eorum procuratorem fuper premiíüs in aliquo , ipfifqdue impedien- gibus dantes auxilium , confilium , vel fa- vorem directe vel indirecte , quovis ad hoc quzfto ingenio vel colore cujufcumque diga- tatis . flatus , gradus , ordinis , vcl condi- no ANNO CHRISTI 3437» 

Strana 1192
ANNO CHRIST! 3437- 1191 FUgENIUS monaflerii S, Joannis, extra muros Àmbianen- fes, ordinis Premon(tratenfis, petitio contine- bat. Sc. Vt habentur in. literis! executorialibus conciliż Bafileenfis , die 6. Julii , anno. 1437. Tof quarum quidem dicte facrofancte fynodi literzrum prafentationem & receptionem , no- his & per nos , ut premittitur, factas , pro parte dominorum abbatis , canonicorum , & conyentus monafterii S. foannis, extra muros Ámbianenfes principalium fuüpradictorum , non- puli teftibus fide dignis defuper ( eo. quod ipfis, aut alicui alteri corum nominibus , ad geverendum in Chrifto patrem dominum foan- nem, olim Ambianenfem , nunc vero Mori- ACTA CONCILII BASILEENSIS, forum ecclefiz filiorum abbatis & conventus À nus intra fex dierum fpatium poft le£&uram . SIGISMUNDUS 19.92 affixionem , & publicationem prefentium’ no flrarum literarum in audientia, ac valvis feu porüs predictis, ut premitüt , factas imme- diate fequenrium , quorum fex dierum duos pro primo , duos pro fecundo , & reliquos duos dies eis , & eorum cuilibet pro tertio peremprorio termino , & meonitione canonica affignamus , a quibufcumque oppofitionibus , moleflationibus , vexationibns , recufatioui- bus , & impedimentis per prefatum domi- nym Joannem epifcopum , ex adverfo prin- cipalem dictis dominis abbati , canonicis , & conventui di&i monaflerii S. Joannis prin- cipalibus , ipfüfque adherentibus , contra & nenfem epifcopum ex adverfo principalem, inB adverfus privilegia , libertates , & exemptio- preinfertis literis ex adverfo principaliter no- minatum, in Romana curiz ad prefensdcgen- tem per prefentes noftras literas , feu proce {us executoriales ejus propriam perfonam in- simando , & infinuando tutus non pateret ac- ce(fus ) coram nobis' exhibitis & produd&is ; ipfifque teflibus pet nos rite receptis, admit- fis, in forma juris juratis , & diligenter exa- minatis, fubíequenter fuimus pro parte eorum- dem dominorum 2bbatis canonicorum, & con- ventus principalium debira cum infiania re- quifiti, quatenus ad prainferrzrum facrofancte fynodi literarum , & in eis coptentorum exe- cutionem procedere dignaremur, juxta tradi- nes, cis audoritate apoflolica conceffas, ut in przinfertis literis deducitur , factis , & preíltis penitus , & -mnino defitant & de(flat; ipfeque dominus Joannes epifcopus, inira triginta dicrum fpatium poft lecturam , affxionem , & publicationem literarum exe- gutorialium , five proceffum noftrorum hu- jufmodi , in audientia ac valvis , feu pore tis antedictis , ut premiititur, factas, immee diate fcquentium , quorum triginta dierum decem pro primo , decem pro fecundo , & rcliquos decem dies fibi pro tertio , & pe- remptorio termino , ac qmonitone canonica affigaamus , prefatis dominis abbati . eano- iam , feu directam ab eadem fynodo nobis C nicis & conventui principalibus , feu eorum formam . Nos igitur Mattheus cpifcopus & executor prefatus , attendentes. requifitionem hujufmodi fore ju(lam , & confonzm rarioni , volentes mandatum ditte facrofanfie fynodi nobis in hac parte decretum reverenter exe- qui, ut tencmur; quiaex dictis, & depofitio- sibus teftium predictorum comperimus , eif dem dominis abbati, canonicis, & conventui monaflerii predi£ti principalibus, aut alicui al- teri eorum nominibus, 2d Romanam curiam, gue in civitate Bononienfi , in prafentiarum relidere dignofcilur, in qua prznominatus do- minus Joannes epifcopus , & ex adverfo prin- cipalis, ur praemitticur , degit & moratur; ad legitimo procuratori, ad hoc fufhciens ab eis mandatum habenti, de quinquaginta florenis Bhenonfibus boni auri , & jufli ponderis, ra» tione expenfarum in lite, & caufa in prain- fertis literis defignararum. & exprefiarum , fa» Carum per venerabilem , & circumfpectum virum dominum Mattheum Witart , decreto- rum doflorem , canonicum ecclefie Yrizin- geníis > ejufdem fynodi caufarum judicem , & commiffarium liquide taxatarum , in qui- bus fententiglirer condemnatus exiflit , pros ut in quodam publico inflrumenro inde come fecto latus dicitur contineri: ac oto flores nis fimilibus pro expeditione dictarum prace ejufque domicilium five hofpitinm per ejuf-D fitm facrofan&te fynodi , & prefentiom roe modi noftras liieras, five proceffus executoria- les in ejus propriam perfonam intimando , & publicando propter metum corporis , tutum non paterc acceffum: idcirco autoritate dicbe fynodi , qua fungimur nobis in hac parte commifla , per hoc prafens publicum edictüm in andienria publica literarum. contradi&arum ipfius fanéla fynodi legendum, ac in loco c- juldem fynodi , videlicet monafleri. fratrum Minonr» , ubi audientia publica caufarum e- jufdem fynodi tenetur , vcl majoris Bafilecn- fis , nec non extra locum ejufdem fynodi, videlicet Parmenfis , Mutinenfis , & Foroju- . licnfs cathedralium ecclefiarum , aut. duarum firarum literarum , five proceffuum | executo« rialium expofitis > ad .guos eas taxavimus + & prefentibus taxamus , folito procuratoris eorumdem dominorum abbatis , canonico- rum , G conventus principalium defuper fubfequuto juramento, realiter, & cum effe&tw fanisfaciat , ac de eis dignam Gc debitam fa- tisfaclionem, & lolutionem impenda:, aut a- Kas interim fuper prainiffs amicabiliter com- ponat , & concorder cum eiflem . Quod 6 forte praemiila omnia & fingula omnes, & finguli fupradi&i prout per nos fuperius man- danrur , non adimpleverint , mandarilgue & monitionibus noftris bujufmodi , imo vc- €x iis tanquam propinquiorum , &vicinioram E rius dicte fynodi , non parucrint realiter locorum , ad id magis convenientium valvis feu portis, aut alibi, ubi tute fieri potesit , efgendum , exequendum , & publicandum , prenominatum dominum Joannem epifcopum , ex adverfo principalem , fuofque in epifcopa- tu Ambianenfi , pro tempore fucceffores an- Coritate , & tenore predictis requirimus , & monemus primo , fecundo , tertio, & perem- ptorie , fibique , in virtute fanQz obedien- fie , & lub infra fcriptis fententiaram pee- Ris diflridie precipiendo mandamus, quate- & cum effectu , nos in cumdem dominum. Joannem cpifcopum ex adverfo principalem ;: nec nonin quoícumque contradictores in hac parte & rebelles , ac impedientes eofdem dominos abbatem , canonicos , & convcn- tum principales , aut eorum procuratorem fuper premiíüs in aliquo , ipfifqdue impedien- gibus dantes auxilium , confilium , vel fa- vorem directe vel indirecte , quovis ad hoc quzfto ingenio vel colore cujufcumque diga- tatis . flatus , gradus , ordinis , vcl condi- no ANNO CHRISTI 3437» 

Strana 1193
ANNO CHRISTI 8437- EUGENIUS e. iV. 1123 fünc prout ex nunc, canonica monitione pre- miffa , fngulariter in Gngulos excommunjca- tionis , in tapitula vero ; & collegia que- cumque in his delinquentia fufpenfionis a di- vinis ; & in ipforum inobedientium, ac quo- rumcumque contradiQorum & rebellium eccle- fias , monafteria & capellas interdicti fenten- tjas ferimus in his fcriptis, & etiam promui- gamus . Præfatis vero reverendiflimo , ac re- verendis in Chrifto parribus ac dominis at- ehiepifcopo & cpifcopis , quibus ob reveren- tiam fuarum pontificalium dignitatum non im- merito deferendum duximus in hac parte, fi ramen contra premiffa vel eorum aliquid fe- PRO ORDINE PRJEMONSTR ATENSI , 5l6/5MvwDUS gy 94 sjonie exiflant ex nuac prout ex tunc, & ex À ter pro alio fe exenfet, adloca fupradiéta , ub ______ prefentes nofire literæ.five proceffus executo- riales. exequi, & publicari roandaetur, acce- dant feu alter eorum accedat: ipfafque noftras literas feu proceflus executoriales valvis, five portis ecclefiarum predicarurm ; prout füpe- tius per nos mandatum eft , ac alias ubi, quando & quoties expediens fuerit, & fuper hoc fuerint requifiti, fen fuerit requifitus af fgant , publicenr & exequantur , ac af figi, exequi & publicari faciant: prafatifque dominis abbati, canonicis & conventui prin- cipalibus, feu eorum legitimo procuratori de ANNO CHRISTI 1437» prædiélis quinquaginta, & octo florenis Rhe- : ncnfibus tam ratione expenfarum , quam ex- cerint per fe , vel fubmiffas perfonas , fex Bpeditione di@tarom facrofancte fynodi & no- dierum canonica monitione premiffa , ingref- fum ecclefie interdicimus ip his fcriptis : fi vero hujufmodi interdictum per alios fex dies, dictos dies immediate fequentes, fuftinuerint , ipfos in his fcriptis , fimili monitione cano- nica previa, fufpendimus a divinis. Verum fi prefatas interdicti, 8x fufpenfionis fenten- tias per alios fcx dies, diétos duodecim dies immediate fequentes , animis , quod abfit , fuflinuerint induratis , ipfos in eifdem feri- ptis ex nunc prout ex tunc , & ex tunc prout éx nunc , eadem canonica mohitio- ne premifa., excommunicaüonis fentenia innodamus. | ftrarum literarum , five procefluum executo- rialium prefentium expofitis plenam , & de- bitam folutionem , & fatisfaCtüionem , & fie- ri impendi faciant & procurent; fi vero prz- fitus dominus joaunes epifcopus ex adverfo principalis , ceterique contradi&ores , & re- belles hujufmodi noflris , imo verius dicte Íynodi , monitionibus , & mandatis non pa- ruerinr realiter, & cum cíledu , dictam ex- communicationis fententiam propterea dam- nabilirer incurrendo , & quam eos incidiffe declaramus ex nunc prout extunc, omnes & fingulos fupradi&tos noflros fubdelegaros fub pænis , & fententiis infra fcriptis requirimus Cæterum cum ad executionem premiffam utG& monemus , eifque & eorum cuilibet diftri- illius faciendam nequeamus quoad prefens , alis arduis ia di&a facrofancta fynodo pre- pediti.legitime negotiis , perfonaliter inte- reffe , univerfis , & fingulis dominis abbat- tibus, prepofitis ; prioribus , decanis , ar- chidiaconis , fcholaflicis ,, cantoribus , cuftodi- bus, thefaurariis , faceiflis, fuccentoribus tam cathedralium , quam collegiatarum canonicis, patochialinmque ecclefiarum rečtorihus čelo- ca tenentibus eorumdem , plebanis , viceple- banis, capellanis, curatis, & non curatis , vi- cariis perpetuis, altariftis , ceterif[ue presby- teris , clericis, notariis , & rabellionibus pu- blicis quibuícumque , per dictorum dominorum archiepifcopi ; civirares & dicecefes , & alias ubilibet confti- turis & eorum cuilibet in folidum fuper uti- liori executione hujufmodi noftri mandat , imo verius dicte facrofandta: fynodi , facienda tenore præfentium commirtimus plenaric vices noflras , donec ad nos eas duxcrimus revo- candas: quos & eoram quemlibet eifdem au- Qoritate ac tenore requirimus & monemns primo , fecundo; tertio , & peremptorie, eis "nihilominus, & eorum cuilibet in virtute fan- €x obedientie , & lub excommunicationis pena , quam in eos ; & eorum quemlibet , fi ca , que ipfis in hac parte. committimus & mandamus, difluloevint; feu contempferint contumaciter adimplere , ne præmiffa , ferimus in hus fcriptis di(lricte precipiendo mandantes; quatenus inta fex dieram fpatium poflquam pro parte dicto- rum dominorum abbatis , & conventus prin- cipaliom vigore prefentium, fuper hoc fuerint requifti , feu alter corum fucrit requifizus , immediate fequentium , quem terminum eis , & corum cuilibet pro omni dilatione termi- noque peremptorio ac monitione canonica af- fignamus ita tamen quod in his exequendis alter eorum alterum non expester , nec al (te precpiendo mandamus , quatenus fingu- lis diebus dominicis, & feflivis poft lapfum di&orum terminorum immediate fequentibus , in corum eccleliis , monafteriis , & capellis , quoties, & quando expediens fuerit, & poft- quam pro parte diQorum dominorum abba- tis , canonicorum , &c conventus principalium fuper hoc fuerint requifiti , feu eorum alte: fuerit requifitus , przfatum dominum Joannem. epifcopum czterofjue contradictores in hag parte , x rębelles, fic , ur premittitur , x= communicatos publice infra miffarum , & a- liorum. divinorum folemnia , propter snultitu- dinem inibi ad divina audienda feu alias con« & epifcoporum provincialium D gregatam , denuntient, & aliis denantiari , & ab omnibus Chrifii fidelibus arias evitari faciant & permittant, donec & quoufque ab- folutionis beneficium a nohis , vel fuperiori nofiro meruerint obtinere; &z fi for(an przfa- tus dominus Joannes epifcopus cx adverfo principalis , ac. contradictores , & rebelles prædi@ti hujufmódi denuntiationerm excommu- nicationis non curaverint, & nihilominus poft decem dies, pofiquam de yprzemifhs notitiam habuetint , immediare fequentes perfonaliter inforduerint, ex tunc proceífus noftros hujuf- modi contra eofdem continuando , & aggra- vando attendentes, quod tanto graviora iunt peccata , quanto diurius infelices animas deti- canonica monitio- E nent alligatas ; quodque crefcente malitia & inobedientia , crefcit à & poena , ne facilitas , po, acter cene audaciam tribuat delinquendo; auctori- ezes . R. tate. dictae facrofandæ fynodi qua fungimur nobis in hac parte commiffa omnes, & fingu- los delegatos , fubdelegatos noftros fupradictos requirimus & monemus, ac eifdem modo & forma pramiflis, $ (ub dictis poenis , & fen- tentüs precipimus & mandamus, quatenus fn gulis diebus dominicis &feflivis, quoties, & quando ex parte diorum dominorum 2bba- s, canonicorum, & conventus principaliaca u 

Strana 1194
ANNO CHRISTI 4437 EUGENIUS e. iV. 1123 fünc prout ex nunc, canonica monitione pre- miffa , fngulariter in Gngulos excommunjca- tionis , in tapitula vero ; & collegia que- cumque in his delinquentia fufpenfionis a di- vinis ; & in ipforum inobedientium, ac quo- rumcumque contradiQorum & rebellium eccle- fias , monafteria & capellas interdicti fenten- tjas ferimus in his fcriptis, & etiam promui- gamus . Præfatis vero reverendiflimo , ac re- verendis in Chrifto parribus ac dominis at- ehiepifcopo & cpifcopis , quibus ob reveren- tiam fuarum pontificalium dignitatum non im- merito deferendum duximus in hac parte, fi ramen contra premiffa vel eorum aliquid fe- PRO ORDINE PRJEMONSTR ATENSI , 5l6/5MvwDUS gy 94 sjonie exiflant ex nuac prout ex tunc, & ex À ter pro alio fe exenfet, adloca fupradiéta , ub ne prafentes noftre Jitera.five proceffus executo- riales. cxequi , ©x publicari mandantur , acce- dant feu alter eorum accedat; ipfafque noftras literas feu proceflus executoriales valvis., five portis ecclefiarum predicarurm > prout fupe- tius per nos mandatum eft , ac alias ubi, quando & quoties expediens fuerit, & fuper hoc fuerint requifiti, fen fuerit requifitus af fgant , publicenr & exequantur , ac af figi, exequi & publicari faciant: prafatifque dominis abbati, canonicis & conventui prin- cipalibus, feu eorum legitimo procuratori de ANNO CHRISTI 1437» prædiélis quinquaginta, & octo florenis Rhe- : ncnfibus tam ratione expenfarum , quam ex- cerint per fe , vel fubmiffas perfonas , fex Bpeditione di@tarom facrofancte fynodi & no- dierum canonica monitione premiffa , ingref- fum ecclefie interdicimus ip his fcriptis : fi vero hujufmodi interdictum per alios fex dies, dictos dies immediate fequentes, fuftinuerint , ipfos in his fcriptis , fimili monitione cano- nica previa, fufpendimus a divinis. Verum fi prefatas interdicti, 8x fufpenfionis fenten- tias per alios fcx dies, diétos duodecim dies immediate fequentes , animis , quod abfit > fuflinuerint induratis , ipfos in eifdem feri- ptis ex nunc prout ex tunc , & ex tunc prout éx nunc , eadem canonica mohitio- ne premifa., excommunicaüonis fentenia innodamus. | ftrarum literarum , five procefluum executo- rialium prefentium expofitis plenam , & de- bitam folutionem , & fatisfaCtüionem , & fie- ri impendi faciant & procurent; fi vero prz- fitus dominus joaunes epifcopus ex adverfo principalis , ceterique contradi&ores , & re- belles hujufmodi noflris , imo verius dicte Íynodi , monitionibus , & mandatis non pa- ruerinr realiter, & cum cíledu , dictam ex- communicationis fententiam propterea dam- nabilirer incurrendo , & quam eos incidiffe declaramus ex nunc prout extunc, omnes & fingulos fupradi&tos noflros fubdelegaros fub pænis , & fententiis infra fcriptis requirimus Cæterum cum ad executionem premiffam utG& monemus , eifque & eorum cuilibet diftri- illius faciendam nequeamus quoad prefens , alis arduis ia di&a facrofancta fynodo pre- pediti.legitime negotiis , perfonaliter inte- reffe , univerfis , & fingulis dominis abbat- tibus, prepofitis ; prioribus , decanis , ar- chidiaconis , fcholaflicis ,, cantoribus , cuftodi- bus, thefaurariis , faceiflis, fuccentoribus tam cathedralium , quam collegiatarum canonicis, patochialinmque ecclefiarum rečtorihus čelo- ca tenentibus eorumdem , plebanis , viceple- banis, capellanis, curatis, & non curatis , vi- cariis perpetuis, altariftis , ceterif[ue presby- teris , clericis, notariis , & rabellionibus pu- blicis quibuícumque , per dictorum dominorum archiepifcopi ; civirares & dicecefes , & alias ubilibet confti- turis & eorum cuilibet in folidum fuper uti- liori executione hujufmodi noftri mandat , imo verius dicte facrofandta: fynodi , facienda tenore præfentium commirtimus plenaric vices noflras , donec ad nos eas duxcrimus revo- candas: quos & eorum quemlibet eifdem au- Qoritate ac tenore requirimus & monemns primo , fecundo; tertio , & peremptorie, eis "nihilominus, & eorum cuilibet in virtute fan- €x obedientie , & lub excommunicationis pena , quam in eos ; & eorum quemlibet , fi ca , que ipfis in hac parte. committimus & mandamus, difluloevint; feu contempferint contumaciter adimplere , ne præmiffa , ferimus in his fcriptis di(lricte precipiendo mandantes; quatenus inta fex dieram fpatium poflquam pro parte dicto- rum dominorum abbatis , & conventus prin- cipaliom vigore prefentium, fuper hoc fuerint requifti , feu alter corum fucrit requifizus , immediate fequentium , quem terminum eis , & corum cuilibet pro omni dilatione termi- noque peremptorio ac monitione canonica af- fignamus ita tamen quod in his exequendis alter eorum alterum non expester , nec al (te precpiendo mandamus , quatenus fingu- lis diebus dominicis, & feflivis poft lapfum di&orum terminorum immediate fequentibus , in corum eccleliis , monafteriis , & capellis , quoties, & quando expediens fuerit, & poft- quam pro parte diQorum dominorum abba- tis , canonicorum , &c conventus principalium fuper hoc fuerint requifiti , feu eorum alte: fuerit requifitus , przfatum dominum Joannem. epifcopum czterofjue contradictores in hag parte , x rębelles, fic , ur premittitur , x= communicatos publice infra miffarum , & a- liorum. divinorum folemnia , propter snultitu- dinem inibi ad divina audienda feu alias con« & epifcoporum provincialium D gregatam , denuntient, & aliis denantiari, & ab omnibus Chrifii fidelibus arias evitari faciant & permittant, donec & quoufque ab- folutionis beneficium a nohis , vel fuperiori nofiro meruerint obtinere; &z fi for(an przfa- tus dominus Joannes epifcopus cx adverfo principalis , ac. contradictores , & rebelles prædi@ti hujufmódi denuntiationerm excommu- nicationis non curaverint, & nihilominus poft decem dies, pofiquam de yprzemifhs notitiam habuetint , immediare fequentes perfonaliter inforduerint, ex tunc proceífus noftros hujuf- modi contra eofdem continuando , & aggra- vando attendentes, quod tanto graviora iunt peccata , quanto diurius infelices animas deti- canonica monitio- E nent alligatas ; quodque crefcente malitia & inobedientia , crefcit à & poena , ne facilitas , po, acter cene audaciam tribuat delinquendo; auctori- ezes . R. tate. dictae facrofandæ fynodi qua fungimur nobis in hac parte commiffa omnes, & fingu- los delegatos , fubdelegatos noftros fupradictos requirimus & monemus, ac eifdem modo & forma pramiflis, $ (ub dictis poenis , & fen- tentüs precipimus & mandamus, quatenus fn gulis diebus dominicis &feflivis, quoties, & quando ex parte diorum dominorum abba s, canonicorum, & conventus principaliaca u 

Strana 1195
ANNO CÉRISTI 3437. .abfit , EUGENIUS PP. IV. 1195 fuerit, requifitus ,. intra miffarum , & aliorum divinorum fpłemnia Adeli populo ad divina audienda , "feu alias. congregato , dictam de- nuntiationem innovantes’, cæterofque contra- dictores , & rebelles ficut præmittitur excom- municatos, & denuntiatos nominatim campa- nis pulfatis , candelis accenfs , ác: demum extinctis, & in terram proje@is , cruce ere- Qa, & religione indida, aquam benedictam afpergendo ad füugandos demones , qni eos lic detinen: lifaros, & fuis laqueis catena- zos, orando quod dominus nofter jefus Chri- flus ad catholicam fidem , & fancte matris gremium ecclefiz rcducere dignetur , ne in ACTA CONCILII BASILEENSIS, fuper hoc fuerine requifiti, feu alter ęorum AG contrarium fecerint, nos in eos, & OTT om 'quemlibet cum dicis denuntiatis , '& aggrava. SIGISMUNDUS IMP. 1106 ris rebeiliter participando , aut conirafaciendo ex nunc prout ex tunc, dida fex dierum Car Ronica monitione premiffa, excommunicatio; nis fententiam ferimus in his fcriptis, & et- iam: promulgamus : & nihilominus omnes , & fingulos fuhdelegatos noftros fupradicios , & eorum quemlibet modo , & forma pra- miffis requirimus & monemus , ac eis fub dictis poenis , fententiis, & cenfuris præcipie mus & mandamus, quatenus fingulis diebus dominis & feflivis ; quoties expediens fuerit, in eorum ecclefiis , monafleriis , © capel- lis infra miffarum , & aliorun divinorum ' of- ralibus duritia, & perverütate. dies fuos fini-Bficiorum folemnia , dum ibidem populi mul re permittat, cum decantarione refponforii , Revelabunt celi iniquitatem. Jude , & pfalmi ; Deus laudem meam ne tacueris, cum Antipho- na, Media via: quo fa&to ‘ad januas eccle- fiarum moa cum clericis , & parochianis co- rum accedant , 8x ad terrorem , ut ipfe do- minus Joannes epifcopus , ex adverla princi- palis ac contradictores, & rebelles fic ut pre- mittitur excommunicati , & denuntiati eo ci- fius ad obedientiam redeant, tres lapides ver fus eorum habitationes projiciendo in fignum maledictionis zterna , quam Deus dedit Da- than & Abiron , quos terra vivos abiorbuit , eiiam poft miffam , & in velperis, & aliis titude ad divina audienda feu alias convene- rit, prefatos Chrifti fideles , familiares & fer- vitores , cum dictis denuntiadis , & aggrava- tis rebelliter participantes , excommunicatos publice denuntiene , & ab aliis denuntiari , & ab omnibus Chrifli fidelibus arctius evita- ri faciant , donec; & quoufque abfolutionis beneficium: meruerint obtinere. Volimus ta- men , & auctoritate dicte fynodi omnibus Chrifti fidelibus precipimus & mandamus, fuh penis & fententiis infrafcriptis, ne aliquis ip- forum predictis excommunicatis , aggravatis > , &reaggravatis, ac participantibus cum iifdem, quamdiu in hujufmodi rebellione perftiterint 7 quibnfcumque boris, fermonibus’, & pradica-C & obedire non curaverint, füper debitis aut gionibus folempiter publicent, ac denuntient , ac ab aliis publicari & denuutiari , & .ab "omnibus Chrifii fidelibus arétius evitari fa- ciant, S procurent tamdiu ac donec, & quo- ufque aliud a nobis vel fuperiore nofiro re- cepering in mandatis , Verum fi prelati de- nuntiati, & aggravati per alios decem dies > dictos decem dies immediate fequentes , pre- fatas denuntiationem & aggravationem , ad ipforum noîitiaum deductas , animis , quod fuftinuerint induratis , ex tunc pro- £cffus noftros hujufmodi reaggravando modo, f forma premiffis omnes fübdelegati noftri reqpirant , & moncant omnes , & fingulos aliis negotiis in foro ecclefiaftico , aut fculari refpondere prefumant, fed ipfis, ut præmitti« tur, rebellibus omnis juris ordo, & actus ju- diciales przcludantür penitus & negentur, nee eorum teftimoniis fides adhibeatur; ipfi tamcn aliis omaino refpondere teneantut : Preterea fi prenominati excommunicati , aggrayati , & reaggravati - pet alios decem dies , viginti dictos dies immediate fequentes, poftquam dicti ex; communicati ut tales denuntiati & publicati fuerint , przdictas noftras fententias animis , quod abfit > fuftinucrint induratis, Pharaonis duritiam imitantes , & ad modum furdarum afpidum aures fuss obturaniium , ne vocem Chrifti fideles utriufque fexus homines, quos Daudiant incantantium , ex tunc omnes, Afin: nos etiam tenore prefentium requirimus & moncmus ac eis , & corum cuilibet in virtu- te fanc g obedientie , & fub excommunica- tionis poena, quam in eos, & eorum quem- libet contrafacientes ferimus in his fcriptis , diftriQius injungendo , prout nos eliam injun- gimus eifdem, & precipue familiaribus ac fers vitoribus prefatorum denunriatorum & aggra- vatorum, quatenus intra fex dierum fpatium poft monitionem , & requifitionem hujufinodi ipfis factas immediate fequentes , quorum fex dierum duos pro primo , duos pro fecundo , & reliquos duos dies pro tertio , če perem- ptorio termino , & monitione canonica af- gulos fubdelegatos noftros: „fupradictos aučkori, tate, Gk tenorc , ac fub poenis , & fententiis predictis requirimus & monemus , quatenus flatim paftquam pro parte dictorum domino- rum abbatis , canonicorum , & conventus principalium fuper hoc fuerint ‘requifiti > feu alter eorum fuerit requifitus . omnes & fin- gulos dominos re&ores civitatum & oppido- rum , caftrorum , dominiorum , villarum , čz aliorum locorum. quorumcumque , in & foh guibus dictos excommunicatos , aggravatos , & reaggravatos morari, feu ad qua eos decli- nare aut devenire contigerit eX parte noftra , imo verius dica fynodi , montant & requi- fignent ; prout nos etiam aífignamus eifdem ,Erant , feu moneat & requirat intra biduum ipfi Chrili fideles ac familiares &.fervitores , & quilibet ipforum, a participatione , &com- municatione ipforum denuntiatorum , & aggra- yatorum penitus, & omnine defiflat, ne cum eildem denyntiatis , & aggravatis aut corum altero ferviendo, loquendo, ftando , ambulan- do, falatando , hofpitando, comedendo, bi- bendo, cibum, potum, aquam vel-ignem rni- niftrando , aut aliquo. humanitatis folatio , pra- ierquam in cafibus a jure permiffis, participa- ze przfa mant, feu corum alter prefumar , & poftquam dicti excommunicati, aggravati , & reaggravati ad ipfarum loca pervenerint , feu ibidem foerint; aut aliquis eorum fuerit , ip- fos cjiciant & expellant » aut ad farisfacien- dum & parendum in omnibus , & per om- nia prafentibus noftris literis & proceffibus compellant: quad fi non fecerint , civitates , oppida, cafira, dominia, villas , & quæcum- que alia loca predicta in his fcriptis, ex nunc prout ex tunc auctoritate dicte fynodi ecciefia- flico füpponimus interdicto: mandantes omni- bus, CHRISTI 42437: 

Strana 1196
ANNO CÉRISTI 3437. .abfit , EUGENIUS PP. IV. 1195 fuerit, requifitus ,. intra miffarum , & aliorum divinorum fpłemnia Adeli populo ad divina audienda , "feu alias. congregato , dictam de- nuntiationem innovantes’, cæterofque contra- dictores , & rebelles ficut præmittitur excom- municatos, & denuntiatos nominatim campa- nis pulfatis , candelis accenfs , ác: demum extinctis, & in terram proje@is , cruce ere- Qa, & religione indida, aquam benedictam afpergendo ad füugandos demones , qni eos lic detinen: lifaros, & fuis laqueis catena- zos, orando quod dominus nofter jefus Chri- flus ad catholicam fidem , & fancte matris gremium ecclefiz rcducere dignetur , ne in ACTA CONCILII BASILEENSIS, fuper hoc fuerine requifiti, feu alter ęorum AG contrarium fecerint, nos in eos, & OTT om 'quemlibet cum dicis denuntiatis , '& aggrava. SIGISMUNDUS IMP. 1106 ris rebeiliter participando , aut conirafaciendo ex nunc prout ex tunc, dida fex dierum Car Ronica monitione premiffa, excommunicatio; nis fententiam ferimus in his fcriptis, & et- iam: promulgamus : & nihilominus omnes , & fingulos fuhdelegatos noftros fupradicios , & eorum quemlibet modo , & forma pra- miffis requirimus & monemus , ac eis fub dictis poenis , fententiis, & cenfuris præcipie mus & mandamus, quatenus fingulis diebus dominis & feflivis ; quoties expediens fuerit, in eorum ecclefiis , monafleriis , © capel- lis infra miffarum , & aliorun divinorum ' of- ralibus duritia, & perverütate. dies fuos fini-Bficiorum folemnia , dum ibidem populi mul re permittat, cum decantarione refponforii , Revelabunt celi iniquitatem. Jude , & pfalmi ; Deus laudem meam ne tacueris, cum Antipho- na, Media via: quo fa&to ‘ad januas eccle- fiarum moa cum clericis , & parochianis co- rum accedant , 8x ad terrorem , ut ipfe do- minus Joannes epifcopus , ex adverla princi- palis ac contradictores, & rebelles fic ut pre- mittitur excommunicati , & denuntiati eo ci- fius ad obedientiam redeant, tres lapides ver fus eorum habitationes projiciendo in fignum maledictionis zterna , quam Deus dedit Da- than & Abiron , quos terra vivos abiorbuit , eiiam poft miffam , & in velperis, & aliis titude ad divina audienda feu alias convene- rit, prefatos Chrifti fideles , familiares & fer- vitores , cum dictis denuntiadis , & aggrava- tis rebelliter participantes , excommunicatos publice denuntiene , & ab aliis denuntiari , & ab omnibus Chrifli fidelibus arctius evita- ri faciant , donec; & quoufque abfolutionis beneficium: meruerint obtinere. Volimus ta- men , & auctoritate dicte fynodi omnibus Chrifti fidelibus precipimus & mandamus, fuh penis & fententiis infrafcriptis, ne aliquis ip- forum predictis excommunicatis , aggravatis > , &reaggravatis, ac participantibus cum iifdem, quamdiu in hujufmodi rebellione perftiterint 7 quibnfcumque boris, fermonibus’, & pradica-C & obedire non curaverint, füper debitis aut gionibus folempiter publicent, ac denuntient , ac ab aliis publicari & denuutiari , & .ab "omnibus Chrifii fidelibus arétius evitari fa- ciant, S procurent tamdiu ac donec, & quo- ufque aliud a nobis vel fuperiore nofiro re- cepering in mandatis , Verum fi prelati de- nuntiati, & aggravati per alios decem dies > dictos decem dies immediate fequentes , pre- fatas denuntiationem & aggravationem , ad ipforum noîitiaum deductas , animis , quod fuftinuerint induratis , ex tunc pro- £cffus noftros hujufmodi reaggravando modo, f forma premiffis omnes fübdelegati noftri reqpirant , & moncant omnes , & fingulos aliis negotiis in foro ecclefiaftico , aut fculari refpondere prefumant, fed ipfis, ut præmitti« tur, rebellibus omnis juris ordo, & actus ju- diciales przcludantür penitus & negentur, nee eorum teftimoniis fides adhibeatur; ipfi tamcn aliis omaino refpondere teneantut : Preterea fi prenominati excommunicati , aggrayati , & reaggravati - pet alios decem dies , viginti dictos dies immediate fequentes, poftquam dicti ex; communicati ut tales denuntiati & publicati fuerint , przdictas noftras fententias animis , quod abfit > fuftinucrint induratis, Pharaonis duritiam imitantes , & ad modum furdarum afpidum aures fuss obturaniium , ne vocem Chrifti fideles utriufque fexus homines, quos Daudiant incantantium , ex tunc omnes, Afin: nos etiam tenore prefentium requirimus & moncmus ac eis , & corum cuilibet in virtu- te fanc g obedientie , & fub excommunica- tionis poena, quam in eos, & eorum quem- libet contrafacientes ferimus in his fcriptis , diftriQius injungendo , prout nos eliam injun- gimus eifdem, & precipue familiaribus ac fers vitoribus prefatorum denunriatorum & aggra- vatorum, quatenus intra fex dierum fpatium poft monitionem , & requifitionem hujufinodi ipfis factas immediate fequentes , quorum fex dierum duos pro primo , duos pro fecundo , & reliquos duos dies pro tertio , če perem- ptorio termino , & monitione canonica af- gulos fubdelegatos noftros: „fupradictos aučkori, tate, Gk tenorc , ac fub poenis , & fententiis predictis requirimus & monemus , quatenus flatim paftquam pro parte dictorum domino- rum abbatis , canonicorum , & conventus principalium fuper hoc fuerint ‘requifiti > feu alter eorum fuerit requifitus . omnes & fin- gulos dominos re&ores civitatum & oppido- rum , caftrorum , dominiorum , villarum , čz aliorum locorum. quorumcumque , in & foh guibus dictos excommunicatos , aggravatos , & reaggravatos morari, feu ad qua eos decli- nare aut devenire contigerit eX parte noftra , imo verius dica fynodi , montant & requi- fignent ; prout nos etiam aífignamus eifdem ,Erant , feu moneat & requirat intra biduum ipfi Chrili fideles ac familiares &.fervitores , & quilibet ipforum, a participatione , &com- municatione ipforum denuntiatorum , & aggra- yatorum penitus, & omnine defiflat, ne cum eildem denyntiatis , & aggravatis aut corum altero ferviendo, loquendo, ftando , ambulan- do, falatando , hofpitando, comedendo, bi- bendo, cibum, potum, aquam vel-ignem rni- niftrando , aut aliquo. humanitatis folatio , pra- ierquam in cafibus a jure permiffis, participa- ze przfa mant, feu corum alter prefumar , & poftquam dicti excommunicati, aggravati , & reaggravati ad ipfarum loca pervenerint , feu ibidem foerint; aut aliquis eorum fuerit , ip- fos cjiciant & expellant » aut ad farisfacien- dum & parendum in omnibus , & per om- nia prafentibus noftris literis & proceffibus compellant: quad fi non fecerint , civitates , oppida, cafira, dominia, villas , & quæcum- que alia loca predicta in his fcriptis, ex nunc prout ex tunc auctoritate dicte fynodi ecciefia- flico füpponimus interdicto: mandantes omni- bus, CHRISTI 42437: 

Strana 1197
1105; PUSENIUS PRO ORDINE PRZEMONSTRATENSI. BIGISMUN- Duś iMP, YE98 —— bus, & üngulis (ubdelegatis noftris inpradicis A ceps domine Carole rex , archiepifeope, pie wwe ANNO CHRISTI 1837. modo & forma premiíBs ac fub poenis & fen- zentiis predi&is, quatenus ex tunc a divinis cefhciis celebrandis ceffent , & ab aljis ceffari faciant, & permittant januis apertis ino pre- fentia populi adítantis ita & taliter , quod hujufmodi tanto interdido nulla ecclefiaftica facramenta in & fub eifdem locis , fub gui- bus didi excommunicari, aggravati, & reag- gravati fuerint feu aliquis corum füerit , pe- nitus miniflrrentur, nifi poenitentia , confeffio , & baptifmus omnibus indifferenter , euchari- ftia infirmis tantum , & matrimonium fine ecclefiaftica folemnitate contrahatur, inibique , & fub eifdem locis dependentibus ecciefiafti- ca denegetur fepultarz, Volumus tamen , čz Brommunicatos , aggravatos, reaggravatos , &. auforitate didtæ facrofanGæ fynodi decerni- mus , quod diftis excommunicaris, denuntia= sis, aggravatis, & reaggravatis etiam pofl bi- duum ejedtis, recedentibus > vel fatisfacienti- bus; mox divina refumi poflint & valeant. Demum vero fi prefati denundati , aggrava- ti , reaggravati, & interdicti fpiritum rebel- lionis affumentes , proceffus noftros hujufmo- .di-uc aquam abforbentes, & mala malis accu- mulantes , per alios decem dies, præfatos tri- ginta.dies immediate fequentes, animie ( quod abfit ) induratis fuflinuerint , & í& oftende- rint de hujufmodi proceffibus & fententiis no- - ftris. non curare , nos eo cafu. attendentes quod fcopi , duces, comites, & alii fupradi@®i, & quilibet veftrum, quorum omnium fuper hoc auxilium brachii fzcularis prefenübus invoca- mus quoties , & quando. pro parte dictorum dominorum abbatis, eanonicorum , & conven- tas principalium fuper hoc fueritis requifiti , feu alter vefirum fuerit tequifirus , in juris fubfidïum contra prefatos denuniiatos , ag- gravatos , reaggravatos , & ‘interdiclos per vos vel alium, feu alios tanquam viri catho-- .ANWO CHRISTI 1437- lici , veftri in hae parte officii dexteram ex- tendeuzes., fuper quibus vobis omnibus , & fingulis auctoritate predicta licentiam plena-.. riam concedimus per prefentes, predictos ex- interdictos, & eorum quemliber, prout cul- pabiles fuerint, qui fic ecclefiafticum contem- nunt judicium, & cenfuram ecclefiafticam vis lipendunt , per captionem corporum abfque tamen gravi lefione, & diftraftione » tentione mobilium & immobilium, fi mobilia non fuč- ficiant, in veftris jurifdictionibus confiftentium , primo, & deinde per ipfarum perfonarum ca- prionem , incarcerationem , detentionem , & quemcumque alium modum canonicum , gui vobis dominis regi, duci , & aliis fupradi- €tis veftris officiariis videbitur expedire , au- Qoritate noftra , imo verius dicte fynodi , viribus compellatis & quilibet veftrum com- »nonidone non profciente ecclefiaftica , tem- C pellat , etiam "manu forti. dictum dominum poralis gladius non immerito fuffragetur, & quod tales non fint à Chrifti fidelibus aliqua- liter tolerandi , nec eis locorum prefides im- pendere debeant auxilium , confilium. ve] fa- worem, fed fpiritualis gladius temporalem fibi communicans poteflatem ut aggravati , reag- gravati , & interdicti {piritum affumant con-. fili fanioris, & ad mandata ecclefiæ revertan- tur , ne jn derogationem cenfure ecclefiafti- ce de cztero pullulet tantus error: binc eft quod vos illuftrifimum č Chriftianifimum „principem dominum Carolum antedictum , principalem dicti gladii vibratorem , & fum- mz juflitie zelatorem in domino exhorta- Joannem epifcopum ex adverío principalem ad fatisfacendum de dictis florenorum-fummis tam ratione expenfarum , quam pro expedi- tione ipfius facrofandtæ fynodi & præfentium noftrarum literarum., five proceffuum execu- torialium: expofitis füpradictis dominis abba- ti, canonicis & conventui principalibus , vel eorum procuratori predicto , ac ad paren- dum in omnibus , & per omnia prefenti- bas noftris literis five proceffüibus , juxta eo- rum formam & tenorem , ad redeundum ad fan&e zatris ecclefie gremium nullo alio ex- pectato mandato , ac alios ipfos inobedien- tes, & quemlibet eorum viriliter compellatis, mur ; necnon vos dominos archiepifcopum ,D & adfítringatis vefiri potenua brachii fæcula- gpifeopos, abbates, & alias perfonas ecclefa- flicas ; vofjue dominum Philippum dugem & comitem , alioíque duces , comites , ba- gones , nobiles , milites , iuflitiarios , judices, officiarios & alios fupradictos , quibus pre- 'fens nofter proce(fus dirigitur in provincia , civitatibus , & diccefibus praedictis , ac alias ubilibet conftitutis per regnum , & dominium predica jurifüidjonem ordinariam fpiritua- dem , vel temporalem exercentes , & co- rum quemlihet , religionis ;.& fidei Chriftia- næ participes audoritare, qua fupra requirimus « monemus , ac vobis & veftrum cuilibet fub di&is ponis , G (entenüiis precipimus , uatenus inira fex dierum fpatium poft la-K greflor ,. vel neglećtor fueritis -pfum diétorum terminorum , & poftquam hu- jufmodi noflri proceffus vobis feu alicui ve- ffram in veftris jurifdiQionibus , & diftriQio- nibus fuerint publicari, immediate fequentes quorum fex dierum duos pro primo ; duos pro lscundo, & reliquos duos dies vobis uni- werfis , & fingulis fupradi&is pro terio & Peremptoro termino , & monitione canonica affignaraus; ita tamen quod in his exequendis unus vefirum alium non expectet, nec unus pro alio fe excufet; vos, Chriftianiffimo prin- ris , donec ad obedientiam fanc matris ece clefie venerint , & proceflibus noftris antedi- €Hs paruerint realiter GC cum effetu,, & a prafatis noftris fententiis beneficium abfolutio- nis. meruerint obtinere ; in premiffis , fi pla- cet, taliter vos habentes , quod nota contue macie , Ííeu contemptus vobis nullatenus z- fcribatur; quin imo poffitis erga dictam fà- crofanctam i1ynodum de veftra bona, & prom- ,pia obedientia, & juftitia merito commenda- ri. Quod fi forte vos , Chriflianifüme pria- ceps., domine rex , executor juflitie, pra/=n- tis noftri proceffus ac mandatorum noftrorum, imo verius dide fynodi, contradictor , tranf- (quod tamen de veflra regia majeftate prefulgida , jam du- dum per torum orbem divulgata obedientia fufpicari non finit) procul dubio etiam judis cium jufli judicis offendetis ; & premium a- lias vobis pro executione hujufmodi juflitiz a Deo paratum nihilominus amittetis : & licet vos hujufmodi noftris fententiis , prout in his feruntur; ligari nolumus , vobis ob reveren- tiam veítre majeflatis regie , non immerito, deferentes , intuitu tamen juflitie ob die úte fynodi reverentiam, vefizam regiam maje- fta- 

Strana 1198
1105; PUSENIUS PRO ORDINE PRZEMONSTRATENSI. BIGISMUN- Duś iMP, YE98 —— bus, & üngulis (ubdelegatis noftris inpradicis A ceps domine Carole rex , archiepifeope, pie wwe ANNO CHRISTI 1837. modo & forma premiíBs ac fub poenis & fen- zentiis predi&is, quatenus ex tunc a divinis cefhciis celebrandis ceffent , & ab aljis ceffari faciant, & permittant januis apertis ino pre- fentia populi adítantis ita & taliter , quod hujufmodi tanto interdido nulla ecclefiaftica facramenta in & fub eifdem locis , fub gui- bus didi excommunicari, aggravati, & reag- gravati fuerint feu aliquis corum fuerit , pe- nitus miniflrrentur, nifi poenitentia , confeffio , & baptifmus omnibus indifferenter , euchari- ftia infirmis tantum , & matrimonium fine ecclefiaftica folemnitate contrahatur, inibique , & fub eifdem locis dependentibus ecciefiafti- ca denegetur fepultarz, Volumus tamen , čz Brommunicatos , aggravatos, reaggravatos , &. auforitate didtæ facrofanGæ fynodi decerni- mus , quod diftis excommunicaris, denuntia= sis, aggravatis, & reaggravatis etiam poft bi- duum ejedtis, recedentibus > vel fatisfacienti- bus; mox divina refumi poflint & valeant. Demum vero fi prefati denundati , aggrava- ti , reaggravati, & interdicti fpiritum rebel- lionis affumentes , proceffus noftros hujufmo- .di-uc aquam abforbentes, & mala malis accu- mulantes , per alios decem dies, præfatos tri- ginta.dies immediate fequentes, animie ( quod abfit ) induratis fuflinuerint , & í& oftende- rint de hujufmodi proceffibus & fententiis no- - ftris. non curare , nos eo cafu. attendentes quod fcopi , duces, comites, & alii fupradi@®i, & quilibet veftrum, quorum omnium fuper hoc auxilium brachii fzcularis prefenübus invoca- mus quoties , & quando. pro parte dictorum dominorum abbatis, eanonicorum , & conven- tas principalium fuper hoc fueritis requifiti , feu alter vefirum fuerit tequifirus , in juris fubfidïum contra prefatos denuniiatos , ag- gravatos , reaggravatos , & ‘interdiclos per vos vel alium, feu alios tanquam viri catho-- .ANWO CHRISTI 1437- lici , veftri in hae parte officii dexteram ex- tendeuzes., fuper quibus vobis omnibus , & fingulis auctoritate predicta licentiam plena-.. riam concedimus per prefentes, predictos ex- interdictos, & eorum quemliber, prout cul- pabiles fuerint, qui fic ecclefiafticum contem- nunt judicium, & cenfuram ecclefiafticam vis lipendunt , per captionem corporum abfque tamen gravi lefione, & diftraftione » tentione mobilium & immobilium, fi mobilia non fuč- ficiant, in veftris jurifdictionibus confiftentium , primo, & deinde per ipfarum perfonarum ca- prionem , incarcerationem , detentionem , & quemcumque alium modum canonicum , gui vobis dominis regi, duci , & aliis fupradi- €tis veftris officiariis videbitur expedire , au- Qoritate noftra , imo verius dicte fynodi , viribus compellatis & quilibet veftrum com- »nonidone non profciente ecclefiaftica , tem- C pellat , etiam "manu forti. dictum dominum poralis gladius non immerito fuffragetur, & quod tales non fint à Chrifti fidelibus aliqua- liter tolerandi , nec eis locorum prefides im- pendere debeant auxilium , confilium. ve] fa- worem, fed fpiritualis gladius temporalem fibi communicans poteflatem ut aggravati , reag- gravati , & interdicti {piritum affumant con-. fili fanioris, & ad mandata ecclefiæ revertan- tur , ne jn derogationem cenfure ecclefiafti- ce de cztero pullulet tantus error: binc eft quod vos illuftrifimum č Chriftianifimum „principem dominum Carolum antedictum , principalem dicti gladii vibratorem , & fum- mz juflitie zelatorem in domino exhorta- Joannem epifcopum ex adverío principalem ad fatisfacendum de dictis florenorum-fummis tam ratione expenfarum , quam pro expedi- tione ipfius facrofandtæ fynodi & præfentium noftrarum literarum., five proceffuum execu- torialium: expofitis füpradictis dominis abba- ti, canonicis & conventui principalibus , vel eorum procuratori predicto , ac ad paren- dum in omnibus , & per omnia prefenti- bas noftris literis five proceffüibus , juxta eo- rum formam & tenorem , ad redeundum ad fan&e zatris ecclefie gremium nullo alio ex- pectato mandato , ac alios ipfos inobedien- tes, & quemlibet eorum viriliter compellatis, mur ; necnon vos dominos archiepifcopum ,D & adfítringatis vefiri potenua brachii fæcula- gpifeopos, abbates, & alias perfonas ecclefa- flicas ; vofjue dominum Philippum dugem & comitem , alioíque duces , comites , ba- gones , nobiles , milites , iuflitiarios , judices, officiarios & alios fupradictos , quibus pre- 'fens nofter proce(fus dirigitur in provincia , civitatibus , & diccefibus praedictis , ac alias ubilibet conftitutis per regnum , & dominium predica jurifüidjonem ordinariam fpiritua- dem , vel temporalem exercentes , & co- rum quemlihet , religionis ;.& fidei Chriftia- næ participes audoritare, qua fupra requirimus « monemus , ac vobis & veftrum cuilibet fub di&is ponis , G (entenüiis precipimus , uatenus inira fex dierum fpatium poft la-K greflor ,. vel neglećtor fueritis -pfum diétorum terminorum , & poftquam hu- jufmodi noflri proceffus vobis feu alicui ve- ffram in veftris jurifdiQionibus , & diftriQio- nibus fuerint publicari, immediate fequentes quorum fex dierum duos pro primo ; duos pro lscundo, & reliquos duos dies vobis uni- werfis , & fingulis fupradi&is pro terio & Peremptoro termino , & monitione canonica affignaraus; ita tamen quod in his exequendis unus vefirum alium non expectet, nec unus pro alio fe excufet; vos, Chriftianiffimo prin- ris , donec ad obedientiam fanc matris ece clefie venerint , & proceflibus noftris antedi- €Hs paruerint realiter GC cum effetu,, & a prafatis noftris fententiis beneficium abfolutio- nis. meruerint obtinere ; in premiffis , fi pla- cet, taliter vos habentes , quod nota contue macie , Ííeu contemptus vobis nullatenus z- fcribatur; quin imo poffitis erga dictam fà- crofanctam iynodum de veftra bona, & prom- ,pia obedientia, & juftitia merito commenda- ri. Quod fi forte vos , Chriflianifüme pria- ceps., domine rex , executor juflitie, pra/=n- tis noftri proceffus ac mandatorum noftrorum, imo verius dide fynodi, contradictor , tranf- (quod tamen de veflra regia majeftate prefulgida , jam du- dum per torum orbem divulgata obedientia fufpicari non finit) procul dubio etiam judis cium jufli judicis offendetis ; & premium a- lias vobis pro executione hujufmodi juflitiz a Deo paratum nihilominus amittetis : & licet vos hujufmodi noftris fententiis , prout in his feruntur; ligari nolumus , vobis ob reveren- tiam veítre majeflatis regie , non immerito, deferentes , intuitu tamen juflitie ob die úte fynodi reverentiam, vefizam regiam maje- fta- 

Strana 1199
1190 P. IV. — flatera ad prefatam executionem juflitie , pro- Áfcopi Mediolanenfis , fnb anno a nativitate do--———— ANNO ur ad ipfam pertinet, & ípeclat, in domino mini millefimo quadringentefimo trigefimofe. cA NO, C exhortamur . Prefatas quoque dice fynodi -ptimo , indicione quintadecima, die vero Jos ^ saw. e Forte, Etfi rantingat . H. EUGENIUS | litcras, & hunc noftrum procefíüum , ac. om- nia, & fingula hujufmodi negatium tangen- tia, volumus penes dictos dominos abbatem, canonicos & conveutum , principales. autea- rum procuratorem remanerc, & non per vos aut aliquem veflrum, fcu. quemvis alium ipfis invitis quamodolibet detineri. Contrarium ve- ro facientes prafatis noftris (entenriis per nos liis , dicta canonica monitione pramiffa , yolamus ipfo facto fubjacere. Mandamus tż- mcn copiam fieri de pramiílis competentem habere debentibus , petentium. quidem fum- ACTA CONCILH BASILEENSIS , BIGISMUNDUS $200 vis decima, & octava menfis Julii, poarifica- ius fancliffimi in Chrifto patris , & domini domini Eugenii divina providentia pape guar- ü anno feptimo , præfentibus ibidem venera- bilibus & honorabilibus viris, magittro lida: ro de Rongate decretorum do&corc , & do- mino Petro de Aquila, presbytero. Áquilejen. fis civitatis, teflibus ad premiffa vocatis Ípe- cialiter & rogatis, Ego Richardus de Windeche clericus Coe lonienfis , publicus imperiali aüCtoritate no- tarius ; 4c hujus negotii coram prefaró re- ptibus & expenfis : per proceffum autem. no- B vereudo in Chrifto patre domino Matthzo es ftrum hujufmodi nolumus nec intendimus no- ftris in aliquo prejudicarc collegis, quominus ipf vel eorum alter , fervato tamen hoc a proceflus hujufmodi executionis negotio , ul- ierius procedere valcant prout ipfis , vel eo-' rum alteri vifum fucrit expedire , à. & fibi contingat nos fuper premiffis in aliquo pro- cedere, de quo nobis poteflarem omnimodam refervamus , non intendimus propterea com- miflionem noftram hujufmodi in aliquo revo- cari , nifi revocationis ipfius , fpecialem , © expreffam in nof(tris literis fecerimus | mentio- nem , abfolptionem vero omnium & fingulo- rum, qui prefatas nofiras fententias , aut ea- pifcopo , & executore feriba , quia prefate relationi & receptioni , teftiumque produétio- nj , monitioni , requifitioni « predictorum ful. minationi , fubdelegationi, proceffibufque de- füper per edictum decretis , omnibufque a» lis & Gngulis premiffis , dum fic, ut prze mittitur , agezentur , © fierent , una cum prenominatis teftibus praefens fui, eaque ome nia , & fingula fic fieri vidi , & audivi , ideo prafentes literas five proceffus executo- siales , feu prafens publicum inftrumentum , per alium ; mc interim aliunde legitime prze pedito , fcriptum , exinde in haoc publicam formam redigendum confeci, füb(cripfi & pu- yum aliquam incurrerint, quoquo modo nobisC blicavi, fignoque & nomine meis foliis , & vel fuperiori noftro tantummodo refervamus : foca vero audientiz ac valvarum , feu porta- fum éecleflarum predictarum , earumque pu- blica circuinvicina, & idonea ad prefentes no- firos proceffus execütoriales five monitiones, śk requilitiones publicandas , ad inflar edicto- rum publicorum , que olim in albo praetoris fcribebantur, duximus eligenda , que prefen: tes hoftras literas, five proceflus fuo quali {o- noro preconio , G patulo judicio publica- bunt, in quibus ipfas noftras literas. five pro- ceffus noftros premiffos decrevimus & decer- nimus legenda , publicanda , & exequenda, ne predicti fic moniri , & requifiti , vel eo- rum aliquis , de premiffis feu corum aliquo ignorantiam, feu excu(ationem aliquam in fu- confuetis una cum ejufdem domini Matthei epifcopi, & executoris figilli appenfione figna- vi, rogatus &. requifitus in omnium & fingu- iorum fidem, & teftimonium premifforum. Si- gnatum Richard de Windeche cum parapho, & figillaaum magno figillo in cera rubra ima- ginein beati Michaelis repræfenrants cum cor- dulis cannabis . Hitera executoriales a concilio Baftleenff. emana., 6, quibus fententia per. deputatos diti. conci- li. im favorem monafferiorum fand Judocj ( alias domini Martini) © fanch Aedrea in Nemore , ordinis Premonferatenfis , lata conte firmatur, die 6. menfis Juli& auno. 1437. turum pratendere valeant, fea etiam quomo-D (^ Acrofan&a. generalis fynodus Bafileenfis in dolibet allegare , cum non fii verifimile apud ipfos fic mouitos, & requifitos remanere in- cognitum ; quod tam patenter, & notorie ex- tit omnibus publicatum : volentes nihilomi- nus , $ audłoritate dia facrofan®e fynodi decernentes , ut noftre litere five proceffus executoriales modo premifło exequuta, Śr pu- blicata, prznominatos monitos, & requifitos, & eoram quemlibet perinde arélent & ad- flringant, ac fi omnes, & finguli predicti in eorum propriis perfonis apprehen(i, moniti & requifiri fuiffent, ac fi prefentes noflri lite- re fuiffent , & eflent eis aut. eorum cuili- bet perfonaliter, ant prefentialiter le¢tz, pu- kJ Spiritu fando lepitime congregata, uni« veifalem ecclefiam repræfentans , venerabilie bus Albinganenfi , & Atrebatenfi epifcopis , ac dile&to ecclefie filio abbati monafterii S. Vedafti Atrebatenfis , falurem & omnipe tentis Dei benedi&dionem. Exhibita nobis pro parte dilectorum ecclefie filiorum. fancti Ju= doci (alias domini Martini) & fan@i Andrea in Nemore , Premonftratenfis. ordinis , Am~ bianenfis dicecefis, monafteriorum , abbatum, & conventuum pctitio continebat, quod li- cet. omncs Praemonílratenfis , Laudunenfis diccefis , & quorumcumque aliorum dicti ordinis monafteriorum abbates , & convene blicare , & intimatz. In quorum omnium ,Etus. fingulique canonici , & perfonæ a vi & fingulorum fidem , & teflimonium premif- forum præfentes nofèras literas five proceffus executoriales exinde fieri , & per notarium publicum infra fcriptum fubferibi , & publi- cari mandavimus , nofirique figilli juffmus , & fecimus appenfione communiri , Datum & adum Bafilee minoris, Conflantienfis dice- cefis , in domibus habitationis reverendiffimi jn Chrifto patris domini Francifci archiepi- fiatione omnique alia fuperioritate , potefłz- te , X jurifdidione quorumcumque archie- pifcoporum , epifcoporum , St aliorum ordina- riorum , ipforumque officialium per fpeciale fedis apoflolice privilegium , cui non eft in ali- quo derogatum fuiffent prorfus exempti, & fedi apoftolice immediate fübjecti; ita quod archiepifcopi, epifcopi, feu ordinarii ipf non porerint, neque poffint in eos vifitarionem , feu 

Strana 1200
1190 P. IV. — flatera ad prefatam executionem juflitie , pro- Áfcopi Mediolanenfis , fnb anno a nativitate do--———— ANNO ur ad ipfam pertinet, & ípeclat, in domino mini millefimo quadringentefimo trigefimofe. cA NO, C exhortamur . Prefatas quoque dice fynodi -ptimo , indicione quintadecima, die vero Jos ^ saw. e Forte, Etfi rantingat . H. EUGENIUS | litcras, & hunc noftrum procefíüum , ac. om- nia, & fingula hujufmodi negatium tangen- tia, volumus penes dictos dominos abbatem, canonicos & conveutum , principales. autea- rum procuratorem remanerc, & non per vos aut aliquem veflrum, fcu. quemvis alium ipfis invitis quamodolibet detineri. Contrarium ve- ro facientes prafatis noftris (entenriis per nos liis , dicta canonica monitione pramiffa , yolamus ipfo facto fubjacere. Mandamus tż- mcn copiam fieri de pramiílis competentem habere debentibus , petentium. quidem fum- ACTA CONCILH BASILEENSIS , BIGISMUNDUS $200 vis decima, & octava menfis Julii, poarifica- ius fancliffimi in Chrifto patris , & domini domini Eugenii divina providentia pape guar- ü anno feptimo , præfentibus ibidem venera- bilibus & honorabilibus viris, magittro lida: ro de Rongate decretorum do&corc , & do- mino Petro de Aquila, presbytero. Áquilejen. fis civitatis, teflibus ad premiffa vocatis Ípe- cialiter & rogatis, Ego Richardus de Windeche clericus Coe lonienfis , publicus imperiali aüCtoritate no- tarius ; 4c hujus negotii coram prefaró re- ptibus & expenfis : per proceffum autem. no- B vereudo in Chrifto patre domino Matthzo es ftrum hujufmodi nolumus nec intendimus no- ftris in aliquo prejudicarc collegis, quominus ipf vel eorum alter , fervato tamen hoc a proceflus hujufmodi executionis negotio , ul- ierius procedere valcant prout ipfis , vel eo-' rum alteri vifum fucrit expedire , à. & fibi contingat nos fuper premiffis in aliquo pro- cedere, de quo nobis poteflarem omnimodam refervamus , non intendimus propterea com- miflionem noftram hujufmodi in aliquo revo- cari , nifi revocationis ipfius , fpecialem , © expreffam in nof(tris literis fecerimus mentia- nem , abfolptionem vero omnium & fingulo- rum, qui prefatas nofiras fententias , aut ea- pifcopo , & executore feriba , quia prefate relationi & receptioni , teftiumque produétio- nj , monitioni , requifitioni « predictorum ful. minationi , fubdelegationi, proceffibufque de- füper per edictum decretis , omnibufque a» lis & Gngulis premiffis , dum fic, ut prze mittitur , agezentur , © fierent , una cum prenominatis teftibus praefens fui, eaque ome nia , & fingula fic fieri vidi , & audivi , ideo prafentes literas five proceffus executo- siales , feu prafens publicum inftrumentum , per alium ; mc interim aliunde legitime prze pedito , fcriptum , exinde in haoc publicam formam redigendum confeci, füb(cripfi & pu- yum aliquam incurrerint, quoquo modo nobisC blicavi, fignoque & nomine meis foliis , & vel fuperiori noftro tantummodo refervamus : foca vero audientiz ac valvarum , feu porta- fum éecleflarum predictarum , earumque pu- blica circuinvicina, & idonea ad prefentes no- firos proceffus execütoriales five monitiones, śk requilitiones publicandas , ad inflar edicto- rum publicorum , que olim in albo praetoris fcribebantur, duximus eligenda , que prefen: tes hoftras literas, five proceflus fuo quali {o- noro preconio , G patulo judicio publica- bunt, in quibus ipfas noftras literas. five pro- ceffus noftros premiffos decrevimus & decer- nimus legenda , publicanda , & exequenda, ne predicti fic moniri , & requifiti , vel eo- rum aliquis , de premiffis feu corum aliquo ignorantiam, feu excu(ationem aliquam in fu- confuetis una cum ejufdem domini Matthei epifcopi, & executoris figilli appenfione figna- vi, rogatus &. requifitus in omnium & fingu- iorum fidem, & teftimonium premifforum. Si- gnatum Richard de Windeche cum parapho, & figillaaum magno figillo in cera rubra ima- ginein beati Michaelis repræfenrants cum cor- dulis cannabis . Hitera executoriales a concilio Baftleenff. emana., 6, quibus fententia per. deputatos diti. conci- li. im favorem monafferiorum fand Judocj ( alias domini Martini) © fanch Aedrea in Nemore , ordinis Premonferatenfis , lata conte firmatur, die 6. menfis Juli& auno. 1437. turum pratendere valeant, fea etiam quomo-D (^ Acrofan&a. generalis fynodus Bafileenfis in dolibet allegare , cum non fii verifimile apud ipfos fic mouitos, & requifitos remanere in- cognitum ; quod tam patenter, & notorie ex- tit omnibus publicatum : volentes nihilomi- nus , $ audłoritate dia facrofan®e fynodi decernentes , ut noftre litere five proceffus executoriales modo premifło exequuta, Śr pu- blicata, prznominatos monitos, & requifitos, & eoram quemlibet perinde arélent & ad- flringant, ac fi omnes, & finguli predicti in eorum propriis perfonis apprehen(i, moniti & requifiri fuiffent, ac fi prefentes noflri lite- re fuiffent , & eflent eis aut. eorum cuili- bet perfonaliter, ant prefentialiter le¢tz, pu- kJ Spiritu fando lepitime congregata, uni« veifalem ecclefiam repræfentans , venerabilie bus Albinganenfi , & Atrebatenfi epifcopis , ac dile&to ecclefie filio abbati monafterii S. Vedafti Atrebatenfis , falurem & omnipe tentis Dei benedi&dionem. Exhibita nobis pro parte dilectorum ecclefie filiorum. fancti Ju= doci (alias domini Martini) & fan@i Andrea in Nemore , Premonftratenfis. ordinis , Am~ bianenfis dicecefis, monafteriorum , abbatum, & conventuum pctitio continebat, quod li- cet. omncs Praemonílratenfis , Laudunenfis diccefis , & quorumcumque aliorum dicti ordinis monafteriorum abbates , & convene blicare , & intimatz. In quorum omnium ,Etus. fingulique canonici , & perfonæ a vi & fingulorum fidem , & teflimonium premif- forum præfentes nofèras literas five proceffus executoriales exinde fieri , & per notarium publicum infra fcriptum fubferibi , & publi- cari mandavimus , nofirique figilli juffmus , & fecimus appenfione communiri , Datum & adum Bafilee minoris, Conflantienfis dice- cefis , in domibus habitationis reverendiffimi jn Chrifto patris domini Francifci archiepi- fiatione omnique alia fuperioritate , potefłz- te , X jurifdidione quorumcumque archie- pifcoporum , epifcoporum , St aliorum ordina- riorum , ipforumque officialium per fpeciale fedis apoflolice privilegium , cui non eft in ali- quo derogatum fuiffent prorfus exempti, & fedi apoftolice immediate fübjecti; ita quod archiepifcopi, epifcopi, feu ordinarii ipf non porerint, neque poffint in eos vifitarionem , feu 

Strana 1201
ANNO CHRISTI 1437 EUGENIUS r2o0t P. (V. auc jurifdiQionem exercere. ipfique fandi fu- doci, & fandti Andree monalleriorum przdi- . £lorum abbates & conventus, nec non qui fant, & fuerunt pro tempore eorumdem monaflerio- xum canonici, extitiffent in. poffeffione pacifi- ca, vel quafi juris utendi , & gaudendi liber- tate exemptionis hoju(modia tempore conccf- fionis privilegii antedicti: tamen nuper venera- bilis Joannes pro Morinenfi, tunc A mbianenfi epifcopo fe gerens, ac pretendens fibi in ab- bates, conventus , & canonicos monafteriorum fandi Judoci, & S. Andree, hujufmodi vifi- titionis officium competere, fequein eos om- nimodam jurifdićtionem , poteftarem , 8: fupe- PRO ORDINE PRZZEMONSTRATENSI. SCSMUNDUS 1295 feo aliquam aliam (wperioritatem , porefłatem A Mattheus. prefatus. canonicus, expenfas hujuf- modi in quinquaginra florenos auri; Rhenefts boni & jufti ponderis provida moderatione taxavit, procuratoris S. judoci, & 5. Andree monafterium abbatum , & conventuum prz- dicrum füper eifdem expenás juramento fe- quuto , proùt ininftrumento publico inde con- fecto, ipfius Matthei canonici figilló munito dicitur plenius confineri . Chm autem, ficut eadem petitio fübjungebat , abbates, & con- ventus S. Judoci, & S. Andreæ monafterio- rum hujulmodi, dubitent quod di&us foan- nes epifcopus fententie prefate, & præfen- tium vigore habendis procefbbus reverenter parere non velit; quodque proceffus bujufmo- rioritatem habere; 3c privilegio hujufmodi Ddi eidem Joanniepifcopo & aliis, quos con- contra juflitiam fe opponehs impedivit & im- pedit, ac fecit & facit quominus prefati Ju- doci & S. Andrew, monafteriorum pradicto- rum abbates, conventus, & canonici libertate exemptionis hujufmodi pacifice gaudere potue- int atque poffint: ipfofque fan&i Judoci & 8. Ándree monafteriorum abbates, conventus & canonicos, etiam per officiales feu procu- ratores fuos vifitare, &X procurationes ratione vifiationis hujufmodi, ab eis in pecunia nu- merata exigere nifus fuit, eos defuper & alias premiforum occafione mulüplieiter vexando, & etiam moleftando; ortaque propterea inter Joannem epifcopnam, nec non S. Judoci, & $. Andres monafleriorum | abbates, & con-C prefata florenorum. fumma praedictis expen(is ventus predi&os füper premiffis, & eorum occafione materia quæftionis. Nos caufam hu- jufmodi , non obftante quod ad nos legitime devoluta , feu coram nobis de juris ncceffita- te tractanda & finienda non effet, venerabi- li Guillelmo epifcopo Bellicenfi, pro tunc apud nos Bafilez conílituto ad dictorum 5. Judoci, % S. Andres” monafterioram abbatum & conventus inftantiam primo; & deinde ex certis caufis dile&o ecclefie fllio Matthæo Ni- tart, canonico eccle(is Frizingenfis decretorum dodłori , uni ex judicibus caufarum audientis noftre, audiendam commifimus , & fine debi- to terminandam : qui quidem Matthœus, ce- cernent > .tute nequeant publicari pro parte co-. ANNO CHRISTI 1437. rumdem 5. Judoci , & Sancti Andree mona- . fleriorum , abbarum, & conventuum nobis fuit humiliter fupplicatum, quatenus provide- re fibi fuper hoc de remedio opportuno di- gnaremur. Nos igitur hujufmodi fupplicatio- nibus inclinad , difcrerioni veftre per hec feripta noftra mandamus, quatenus vos , vel duo, aut unus veftrum , per vos, vel alium icu alios pramiffa executioni debite deman- dantes , dictamque fententiam ubi, & quan- do expedire videritis folemnirer publicantes , faciatis abbatibus, & conventibus S. Tudoci , & S. Àndrez monafterioram hujufmodi, de jaxta inftrumeuti prefati earumdem condem- nationis , & raxationis tenorem , plenam , & debitam fatisfadionem impendi; & nihilomi- nus, legitimis fuper his per vos haboadis (er- "vatis proceffibus , eos quoties expedierit ag- Bravare curetis , contradictores auctoritate no- {ца ‚ appellatione poftpofita , compefcendo, invocato etiam ad hoc, fí opus fuerit; auxilio brachii feculatis. Ceterum fi per fummariam informationem füper his per vos recipiendam vobis conftiterit, quod Joannis epifcopi & aliorum predictorum præfentia pro monitio- nibus-& requifitionibus eïs & citationibus de ipls præfentium vigore faciendis fecure & com- gnitis ipfius caufe meritis, de confilio, &Dmode haberi nequcat, nos vobis 'proceflus alfenfu aliorum conjudicum fuorum caufarum ejus audientie , quibus faper his relationem fecit fidelem, per fuam: definitivam fentendam pronuntiavit, decrevit, & declaravit, prout hsec omnia in libello pro parte abbatum, & conventuum S. fudoci , & S. Andree mona- fteriorum. predictorum in hujufmodi caufa ob- lato petita fuerant, eofdem S, judoci, & S. Ándrez monaíleriorum abbates , conventus , & canonicos ab omni jurifdidtione, poteftate & foperioritate archiepifcoporum , epifcopo- rum, & aliorum ordiuariorum', ac eorum of- ficialium. hujufinodi fuiffe, & cle exemptos hujufmodi, nec non monitiones, requifitiones ; & citationes quaslibet per edictum publicum locis affgendum publicis & vicinis, de qui-' bus fit verifimilis conjeQura, quod ad. illorum notitiam pervenire valeat, faciendi plenam & liberam concedimus renore prelentium facalta- tem: volentes quod monitiones, requifitiones , & citationes hujufmodi perinde ar&ent ipfos monitos , requifitos , & citatos , ac fi eis præfen- tialiter & perfonaliter faétæ & infinuatæ exti- tiffent, nonob(tantibus conflitutionibus & or- dinaüonibus apoftolicis, czterifque contrariis quibufcumque, aut fi Joanni epiícopo prefa- & liberos, ac fedi predicte immediste fubje- t0, aur quibufvis aliis communiter vel divifim €los; nec non oppofiiones , molefationcs, E a fede apoflolica indultum exiffat, quod in- vexationes, & impedimenta predicta fuiffe ,& effe temeraria, illicita, iniqua , injufia, &de facto prefumpta; ipfique Joanni epilcopo, feu illias procuratoribus premiffa facere minime licuiffe feu licere, ac eis fuper illis de vifita- tiong hujufmodi perpetuum filentium impo- nendum fore , & impofbit; necnon prefatum dominum Joannem epilcopum in expenfis in hajufmodi caufa legitima factis , condemnan- dum fore & condemnavit, illarum taxatione fibi in pofterum refervara : & fubfequer ter Concil, Gener, 'Tom. X XiX. terdici, fufpendi, vel excommunicari non pof- fint per literas non' facientes plenam & ex- preffam ac de verbo ad verbum de indulto hujufmodi mentionem . Datum Bafilez fecundo Nonas julii, anno a nauvitate. domini 1437. *5 Ex iifdem archivis ord. Premonftrateniis. Die 

Strana 1202
ANNO CHRISTI 1437 EUGENIUS r2o0t P. (V. auc jurifdiQionem exercere. ipfique fandi fu- doci, & fandti Andree monalleriorum przdi- . £lorum abbates & conventus, nec non qui fant, & fuerunt pro tempore eorumdem monaflerio- xum canonici, extitiffent in. poffeffione pacifi- ca, vel quafi juris utendi , & gaudendi liber- tate exemptionis hoju(modia tempore conccf- fionis privilegii antedicti: tamen nuper venera- bilis Joannes pro Morinenfi, tunc A mbianenfi epifcopo fe gerens, ac pretendens fibi in ab- bates, conventus , & canonicos monafteriorum fandi Judoci, & S. Andree, hujufmodi vifi- titionis officium competere, fequein eos om- nimodam jurifdićtionem , poteftarem , 8: fupe- PRO ORDINE PRZZEMONSTRATENSI. SCSMUNDUS 1295 feo aliquam aliam (wperioritatem , porefłatem A Mattheus. prefatus. canonicus, expenfas hujuf- modi in quinquaginra florenos auri; Rhenefts boni & jufti ponderis provida moderatione taxavit, procuratoris S. judoci, & 5. Andree monafterium abbatum , & conventuum prz- dicrum füper eifdem expenás juramento fe- quuto , proùt ininftrumento publico inde con- fecto, ipfius Matthei canonici figilló munito dicitur plenius confineri . Chm autem, ficut eadem petitio fübjungebat , abbates, & con- ventus S. Judoci, & S. Andreæ monafterio- rum hujulmodi, dubitent quod di&us foan- nes epifcopus fententie prefate, & præfen- tium vigore habendis procefbbus reverenter parere non velit; quodque proceffus bujufmo- rioritatem habere; 3c privilegio hujufmodi Ddi eidem Joanniepifcopo & aliis, quos con- contra juflitiam fe opponehs impedivit & im- pedit, ac fecit & facit quominus prefati Ju- doci & S. Andrew, monafteriorum pradicto- rum abbates, conventus, & canonici libertate exemptionis hujufmodi pacifice gaudere potue- int atque poffint: ipfofque fan&i Judoci & 8. Ándree monafteriorum abbates, conventus & canonicos, etiam per officiales feu procu- ratores fuos vifitare, &X procurationes ratione vifiationis hujufmodi, ab eis in pecunia nu- merata exigere nifus fuit, eos defuper & alias premiforum occafione mulüplieiter vexando, & etiam moleftando; ortaque propterea inter Joannem epifcopnam, nec non S. Judoci, & $. Andres monafleriorum | abbates, & con-C prefata florenorum. fumma praedictis expen(is ventus predi&os füper premiffis, & eorum occafione materia quæftionis. Nos caufam hu- jufmodi , non obftante quod ad nos legitime devoluta , feu coram nobis de juris ncceffita- te tractanda & finienda non effet, venerabi- li Guillelmo epifcopo Bellicenfi, pro tunc apud nos Bafilez conílituto ad dictorum 5. Judoci, % S. Andres” monafterioram abbatum & conventus inftantiam primo; & deinde ex certis caufis dile&o ecclefie fllio Matthæo Ni- tart, canonico eccle(is Frizingenfis decretorum dodłori , uni ex judicibus caufarum audientis noftre, audiendam commifimus , & fine debi- to terminandam : qui quidem Matthœus, ce- cernent > .tute nequeant publicari pro parte co-. ANNO CHRISTI 1437. rumdem 5. Judoci , & Sancti Andree mona- . fleriorum , abbarum, & conventuum nobis fuit humiliter fupplicatum, quatenus provide- re fibi fuper hoc de remedio opportuno di- gnaremur. Nos igitur hujufmodi fupplicatio- nibus inclinad , difcrerioni veftre per hec feripta noftra mandamus, quatenus vos , vel duo, aut unus veftrum , per vos, vel alium icu alios pramiffa executioni debite deman- dantes , dictamque fententiam ubi, & quan- do expedire videritis folemnirer publicantes , faciatis abbatibus, & conventibus S. Tudoci , & S. Àndrez monafterioram hujufmodi, de jaxta inftrumeuti prefati earumdem condem- nationis , & raxationis tenorem , plenam , & debitam fatisfadionem impendi; & nihilomi- nus, legitimis fuper his per vos haboadis (er- "vatis proceffibus , eos quoties expedierit ag- Bravare curetis , contradictores auctoritate no- {ца ‚ appellatione poftpofita , compefcendo, invocato etiam ad hoc, fí opus fuerit; auxilio brachii feculatis. Ceterum fi per fummariam informationem füper his per vos recipiendam vobis conftiterit, quod Joannis epifcopi & aliorum predictorum præfentia pro monitio- nibus-& requifitionibus eïs & citationibus de ipls præfentium vigore faciendis fecure & com- gnitis ipfius caufe meritis, de confilio, &Dmode haberi nequcat, nos vobis 'proceflus alfenfu aliorum conjudicum fuorum caufarum ejus audientie , quibus faper his relationem fecit fidelem, per fuam: definitivam fentendam pronuntiavit, decrevit, & declaravit, prout hsec omnia in libello pro parte abbatum, & conventuum S. fudoci , & S. Andree mona- fteriorum. predictorum in hujufmodi caufa ob- lato petita fuerant, eofdem S, judoci, & S. Ándrez monaíleriorum abbates , conventus , & canonicos ab omni jurifdidtione, poteftate & foperioritate archiepifcoporum , epifcopo- rum, & aliorum ordiuariorum', ac eorum of- ficialium. hujufinodi fuiffe, & cle exemptos hujufmodi, nec non monitiones, requifitiones ; & citationes quaslibet per edictum publicum locis affgendum publicis & vicinis, de qui-' bus fit verifimilis conjeQura, quod ad. illorum notitiam pervenire valeat, faciendi plenam & liberam concedimus renore prelentium facalta- tem: volentes quod monitiones, requifitiones , & citationes hujufmodi perinde ar&ent ipfos monitos , requifitos , & citatos , ac fi eis præfen- tialiter & perfonaliter faétæ & infinuatæ exti- tiffent, nonob(tantibus conflitutionibus & or- dinaüonibus apoftolicis, czterifque contrariis quibufcumque, aut fi Joanni epiícopo prefa- & liberos, ac fedi predicte immediste fubje- t0, aur quibufvis aliis communiter vel divifim €los; nec non oppofiiones , molefationcs, E a fede apoflolica indultum exiffat, quod in- vexationes, & impedimenta predicta fuiffe ,& effe temeraria, illicita, iniqua , injufia, &de facto prefumpta; ipfique Joanni epilcopo, feu illias procuratoribus premiffa facere minime licuiffe feu licere, ac eis fuper illis de vifita- tiong hujufmodi perpetuum filentium impo- nendum fore , & impofbit; necnon prefatum dominum Joannem epilcopum in expenfis in hajufmodi caufa legitima factis , condemnan- dum fore & condemnavit, illarum taxatione fibi in pofterum refervara : & fubfequer ter Concil, Gener, 'Tom. X XiX. terdici, fufpendi, vel excommunicari non pof- fint per literas non' facientes plenam & ex- preffam ac de verbo ad verbum de indulto hujufmodi mentionem . Datum Bafilez fecundo Nonas julii, anno a nauvitate. domini 1437. *5 Ex iifdem archivis ord. Premonftrateniis. Die 

Strana 1203
"BUGENIUS 1203 P. IV. , ; | NNO ie wigefi Novembris anni x ‘ Anno Die vigefimafexta No 434 1436. . À concilio Bafileenfi de verbo ad verbum ex regeflo referuntur , innovantur , confirmantur, & apprabantur privilegia &: exemptiones ab Urbano JF. Clemente VI.& Clemente VII. ordini Pre~ monfiratenfi conceffa , Die veyefimaquinta menfis Maii anni 1435. 44 concilio Bafileenfi de verbo ad: verbum ex Te- geftis cancellaris refertur atque ennovatur Alexan- diri V. privilegium , quod incipit ; Excitat. no(tre zoentis arcanum fpecialis affectio, &c. ortfini Premonftratenft conceffum . Die quarta Septembris anni 3436. A concilio Bafilcenfi ex regiflis. cancellaria referuntur & innovantur duo priuilegia, ab A— łexandro IF. ordini Premonfiratenf: conceffa. Acrofancta generalis fynodus Bafıleenfis , ‚in Spirite fanéto legitime congregata , u- niverfalem ecclefam repraeíentans dileclis ec- clefiz fiis abbati monaîterii Præmonttratenfs Laudunenfis diæcefis , cæterilque coabbati- bus, præpofitis , prioribus, & canonicis mo- nafteriorum & locorum ordinis Praemonftra- ACTA CONCILII BASILEENSIS, SIGISMUNDUS © AMP. 1204 nem omnipotentis Dei, & beatorum Petri & Pauli apostolorum ejusfe noverit incurforum , Datum Anagniæ fexto Kalendas Novembris, Pontificatus nofri anno fecundo. Alexander epifcopus fervus fervorum Dei dilectis fliis abbati Przmonflratenfi ejufque coabbatibus & convenübus uniyerfs Premonílratenfis or- dinis, falutem & apoftolicam benedictionem , Pro divini honore nominis cujus laudibus fo- lita diligentia 'defervitis , id digne vobis ab apoftolica fede conceditur , per quod veftra re ligio decoris augmentum & flatus tranquilli materiam confequatur. Cum iraque Premoa- ftratenfis ecclefia, que caput eft totius. veftri Bordinis, poftquam ut ipfi afferiris extitit infli- tutus, a tribus primis abbatibus & annuis yi- fitatoribus: omnes vero alie ecclefiz ipfius or- dinis femper a Præmonftratenf & patribus ab- batibus ac vifitatoribus ,.& aliis de ordine ipfo deftinatis, ab eis, & a nullo alio, nifi de man- dato fedis apoftolice, vifitate fuerint vel cor- reQe: ac in privilegio eidem fode concefle babeatur expreffe, ut fi quid in perfonis & ec- cleüisipfius fuerit corrigendum , ad audientiam Premonttratenfis capituli referatur; ut ibi pro- pt jufiitie & honeftati congruerit , emendetur. WNos devotionis: veflra praecibus* annuentes , nt predicte Premoftraten(is & alie ecclefie , ficut olim {ic & in pofterum a predi&is abba- ienfis falutem. & oranipotentis Dei benediclio- O tibus, vifitatoribus & aliis de ordine fepe di- nem. Sincere devotionis affectus , quem ad univerfalem ecclefiam in vinea domini etiam nobifcum laborantes geritis,-non indigne mes Yctur , ut petitionibys veftris ,.in iis præfer- tim per qui jura & libertates veftre utils conferventur, favorabiliter annuamus. Sane pro pate veftra nobis fuit humiliter fuppli- catum , ut duplices literas felicis 1ecordatio- nis Alexandri Papa TV. vobis conceffas, qua- rum tenores de verbo ad verbum prefentibus inferi fecimus cum incipiant vetuftate con- fumi , innovare dignaremur.; quarum quidem literarum tenores tales funt. Alexander epif- copus fervus fervorum Dei dilectis abbati Pre- €o duntaxat, & a nullo alio fine. mandato fedis predicte, plenam faciente de bac in- dulgentia mentionem , vifitari poffint aut cor- rigi , ad initar felicis recordarionis Tnnocentii Pape predecefloris noftri. vobis auctoritate a- poftolica indulgemus, Nulli ergo omnino ho- minum liceat hanc paginam noftre conceffio- nis infringere vel ei aui temerario contraire: Si quis autem hoc attentare. prasfumpferit , indignationem omnipotentis Dei & bearorum Peiri & Pauli apoftolorum ejus fe noverit in- Curfurum. Datum Virerbii Idibus Februarii, Pontificatus noftri anno quarto, Nos igitur hujusmodi fupplicationibus inclinati prafatas monftratenfi ejufque coabbatibus Pramonílra- D literas. auctoritate univerfalis ecclefiz innova- tenfis ordinis , lalutem & apoftolicam benedi- nem. Cum felicis recordationis Tnnocenrius Tapa predeceffor nofter duxerit: (tacendum , ut exempti, quantacumque gaudeant libertate nihilo minus tamen ratione delicti, feu. con- tractus, aut rei de qua contra ipfos agitur, rite poffint coram locorum ordinarüs conve- niri, & illi quoad hoc fuam in ipfos jurifdi- ftionem, prout jus exigit, exercerc; Vos du- bitantes , ne per conflitutionem hujufmodi li- bertatibus &' immunitatibus vobis & ordini veftro per privilegia & indulgentias ab apo- ftolica fede conceffis prejudicari valeat; no-- bis humiliter fupplicaflis , ut. providere fuper mus, 26 præfentis fcripti patrocinio commu- nimus ; volentes & anctoritate univeríalis ec- clefi& decernentes , quod. tenori hujufmodi ; ubicumque exbibitws fucrit vel oftenfus , fte- tur firmiter & adhibeatur plena fides , ipfe- Asutem hoc attentare. prefumpfesit , indignatio» — — — ANNO CHRISTI 3456. que tenor idem robur eamdemque vim, cum- © dem quoque vigorem per omnia obtineat > quos haberent originales litere, fi forent ex- hibite vel oftenfz: per hoc autem nolumus vobis aliquod jus de novo acquiri, fed anti- quum confervari, nulli: ergo omnino homi- num liceat hanc paginam noftre innovationis communionis , decreti & voluntatis ipfringe- re, vel ei aufu temerario contraire : Si quis hoc indemnitati veflre paterna follicitudine autem hoc arrentare præfumprerit, indigna- curaremus. Quia vero ejufdem ordinis facra religio fic vos apud nos dignos favore con- ftituit, ut nohis votivum exiflat vos ab om- nibus,per que vobis poffent provenire difpen- dia, immunes libenti animo præfervare, au- loritate vobis præfentium indulgemus ut oc- eafione conflitutionis hujufmodi mullum cif- dem hbertatibus, & ünmunitatibus præjudi- ciim generetur: Nülli ergo omnino hominem Wiceat hanc paginam noftre conceffionis infrin- gere, vel ei aufu. temerario contraire. Si quis tionerm oronipotentis Dei & univerlalis eccles fue fe noverit incur(um. Datum Pafilez fe- cundo Nonas Septembris, anno a uativitate domini 1436, Adeo vero nota & widens omnibus erat Pra monflratenfivm. canonicorum a6. epifcopali jurifdi- dione libertas &- exemptio ; adeo. fummis. ponti- fetibus , aoncillis, ac. toti ecclefie. perfpeia proba, taque, ut quo tempore Bafleeafe concilium da- cretis [uis judiciogue, quod contradiffum vocaně ad- 

Strana 1204
"BUGENIUS 1203 P. IV. , ; | NNO ie wigefi Novembris anni x ‘ Anno Die vigefimafexta No 434 1436. . À concilio Bafileenfi de verbo ad verbum ex regeflo referuntur , innovantur , confirmantur, & apprabantur privilegia &: exemptiones ab Urbano JF. Clemente VI.& Clemente VII. ordini Pre~ monfiratenfi conceffa , Die veyefimaquinta menfis Maii anni 1435. 44 concilio Bafileenfi de verbo ad: verbum ex Te- geftis cancellaris refertur atque ennovatur Alexan- diri V. privilegium , quod incipit ; Excitat. no(tre zoentis arcanum fpecialis affectio, &c. ortfini Premonftratenft conceffum . Die quarta Septembris anni 3436. A concilio Bafilcenfi ex regiflis. cancellaria referuntur & innovantur duo priuilegia, ab A— łexandro IF. ordini Premonfiratenf: conceffa. Acrofancta generalis fynodus Bafıleenfis , ‚in Spirite fanéto legitime congregata , u- niverfalem ecclefam repraeíentans dileclis ec- clefiz fiis abbati monaîterii Præmonttratenfs Laudunenfis diæcefis , cæterilque coabbati- bus, præpofitis , prioribus, & canonicis mo- nafteriorum & locorum ordinis Praemonftra- ACTA CONCILII BASILEENSIS, SIGISMUNDUS © AMP. 1204 nem omnipotentis Dei, & beatorum Petri & Pauli apostolorum ejusfe noverit incurforum , Datum Anagniæ fexto Kalendas Novembris, Pontificatus nofri anno fecundo. Alexander epifcopus fervus fervorum Dei dilectis fliis abbati Przmonflratenfi ejufque coabbatibus & convenübus uniyerfs Premonílratenfis or- dinis, falutem & apoftolicam benedictionem , Pro divini honore nominis cujus laudibus fo- lita diligentia 'defervitis , id digne vobis ab apoftolica fede conceditur , per quod veftra re ligio decoris augmentum & flatus tranquilli materiam confequatur. Cum iraque Premoa- ftratenfis ecclefia, que caput eft totius. veftri Bordinis, poftquam ut ipfi afferiris extitit infli- tutus, a tribus primis abbatibus & annuis yi- fitatoribus: omnes vero alie ecclefiz ipfius or- dinis femper a Præmonftratenf & patribus ab- batibus ac vifitatoribus ,.& aliis de ordine ipfo deftinatis, ab eis, & a nullo alio, nifi de man- dato fedis apoftolice, vifitate fuerint vel cor- reQe: ac in privilegio eidem fode concefle babeatur expreffe, ut fi quid in perfonis & ec- cleüisipfius fuerit corrigendum , ad audientiam Premonttratenfis capituli referatur; ut ibi pro- pt jufiitie & honeftati congruerit , emendetur. WNos devotionis: veflra praecibus* annuentes , nt predicte Premoftraten(is & alie ecclefie , ficut olim {ic & in pofterum a predi&is abba- ienfis falutem. & oranipotentis Dei benedi&lio- O tibus, vifitatoribus & aliis de ordine fepe di- nem. Sincere devotionis affectus , quem ad univerfalem ecclefiam in vinea domini etiam nobifcum laborantes geritis,-non indigne mes Yctur , ut petitionibys veftris ,.in iis præfer- tim per qui jura & libertates veftre utils conferventur, favorabiliter annuamus. Sane pro pate veftra nobis fuit humiliter fuppli- catum , ut duplices literas felicis 1ecordatio- nis Alexandri Papa TV. vobis conceffas, qua- rum tenores de verbo ad verbum prefentibus inferi fecimus cum incipiant vetuftate con- fumi , innovare dignaremur.; quarum quidem literarum tenores tales funt. Alexander epif- copus fervus fervorum Dei dilectis abbati Pre- €o duntaxat, & a nullo alio fine. mandato fedis predicte, plenam faciente de bac in- dulgentia mentionem , vifitari poffint aut cor- rigi , ad initar felicis recordarionis Tnnocentii Pape predecefloris noftri. vobis auctoritate a- poftolica indulgemus, Nulli ergo omnino ho- minum liceat hanc paginam noftre conceffio- nis infringere vel ei aui temerario contraire: Si quis autem hoc attentare. prasfumpferit , indignationem omnipotentis Dei & bearorum Peiri & Pauli apoftolorum ejus fe noverit in- Curfurum. Datum Virerbii Idibus Februarii, Pontificatus noftri anno quarto, Nos igitur hujusmodi fupplicationibus inclinati prafatas monftratenfi ejufque coabbatibus Pramonílra- D literas. auctoritate univerfalis ecclefiz innova- tenfis ordinis , lalutem & apoftolicam benedi- nem. Cum felicis recordationis Tnnocenrius Tapa predeceffor nofter duxerit: (tacendum , ut exempti, quantacumque gaudeant libertate nihilo minus tamen ratione delicti, feu. con- tractus, aut rei de qua contra ipfos agitur, rite poffint coram locorum ordinarüs conve- niri, & illi quoad hoc fuam in ipfos jurifdi- ftionem, prout jus exigit, exercerc; Vos du- bitantes , ne per conflitutionem hujufmodi li- bertatibus &' immunitatibus vobis & ordini veftro per privilegia & indulgentias ab apo- ftolica fede conceffis prejudicari valeat; no-- bis humiliter fupplicaflis , ut. providere fuper mus, 26 præfentis fcripti patrocinio commu- nimus ; volentes & anctoritate univeríalis ec- clefi& decernentes , quod. tenori hujufmodi ; ubicumque exbibitws fucrit vel oftenfus , fte- tur firmiter & adhibeatur plena fides , ipfe- Asutem hoc attentare. prefumpfesit , indignatio» — — — ANNO CHRISTI 3456. que tenor idem robur eamdemque vim, cum- © dem quoque vigorem per omnia obtineat > quos haberent originales litere, fi forent ex- hibite vel oftenfz: per hoc autem nolumus vobis aliquod jus de novo acquiri, fed anti- quum confervari, nulli: ergo omnino homi- num liceat hanc paginam noftre innovationis communionis , decreti & voluntatis ipfringe- re, vel ei aufu temerario contraire : Si quis hoc indemnitati veflre paterna follicitudine autem hoc arrentare præfumprerit, indigna- curaremus. Quia vero ejufdem ordinis facra religio fic vos apud nos dignos favore con- ftituit, ut nohis votivum exiflat vos ab om- nibus,per que vobis poffent provenire difpen- dia, immunes libenti animo præfervare, au- loritate vobis præfentium indulgemus ut oc- eafione conflitutionis hujufmodi mullum cif- dem hbertatibus, & ünmunitatibus præjudi- ciim generetur: Nülli ergo omnino hominem Wiceat hanc paginam noftre conceffionis infrin- gere, vel ei aufu. temerario contraire. Si quis tionerm oronipotentis Dei & univerlalis eccles fue fe noverit incur(um. Datum Pafilez fe- cundo Nonas Septembris, anno a uativitate domini 1436, Adeo vero nota & widens omnibus erat Pra monflratenfivm. canonicorum a6. epifcopali jurifdi- dione libertas &- exemptio ; adeo. fummis. ponti- fetibus , aoncillis, ac. toti ecclefie. perfpeia proba, taque, ut quo tempore Bafleeafe concilium da- cretis [uis judiciogue, quod contradiffum vocant , ad- 

Strana 1205
ANNO CHRISTI 1436. EUGENIUS 1205 "RTV. adverfus Illuférifimum: Ambianenfem epifcopum eam afferuit , illo eodem ( nonobjlanribus difficult. tatibus tot orbi motiffimis, que ponificem intez atque concilium intescefferant ) Fugentus IV. Pon- Zfex maximus adverfus Briocenfem em[copum , ériplici fententia. fua. pariter. offeruerit, quemad. snodum videre eff in documentis fequentibus . Sententie in favorem monaferii Belli-portus , ordinif premonftratenfts, lots , ab Eugenio IV. . confrmantur . anno 1436. die xxii. Junii. Ugenius epifcopus fervus fervorum Dei, dile&is filiis B. Marie de Begar Treco- renfis , & B. Marie de Langonio Corifopiten- fis dicecefis monafteriorum abbatibus, ac ar- chidiacono Hannoniæ in ccclefia Leodienfi falutem &-apoftolicam benedictionem. Exhi- bita nobis,'pro parte dilectorum filiorum ab- batis & conventus mona(terii D. Marie Belli- portus . Premonfítratenüs. ordinis , Briocenfs diecefis , petitio contincbat, quod licet di- €um monaflerium cum omnibus & fingulis fuis membris & ab ipfo dependentibus eccle- fiis, necnon ejus abbas pro tempore exiftens, canonici , converfi, & donaü ab omni juri(- dictione , fuperioritate, correctione, punitio- ne, vifiratione & dominio epifcoporum Brio- cenfium pro tempore exiftentium per fpecia- PRO ORDINE PRAMONSTRATENSI. SIGISMUNDUS 1706 Á effet) guondam Perro Nardy tapelläno noftro & caufarum palatii apoflolici auditori ad in- flantiam dictorum abbatis & conventus andien- dam commifimus & fine debito terminandam ; qui cognitis illius . meritis de confilio & af- fenfu coauditorum caufarum diti palatii, qui- bus fuper his relationem fecit fidelem , per fuam definitivam fententiam pronuntiavit , de- crevit, & decliravit, prout. hec omnia in li- bello pro parte ipforum abbatis & conventus in dicta cauía exhibito petita fuerant, mona- fteriura , abbatem , canonicos, converfos & do- natos hujufmodi a jurifdictione fuperioritate , corre&tione , punitione , vifitatione & dominio predictis, preterquam. quoad cafas premiffos, Bfuife & effe exempta, libera & immunia: nec non ipfos abbatem & canonicos , converfos & donatos , alias ad parendum epifcopis, eo- rumque moninonibus & preceptis predictis . ac eifdem epifcopis procurationes & jura hu- jufmodi folvere, vel ad fynodum ire, aut coram ipfis re(poudere minime fore obligatos: ANNO CHRISTI 1496. ac dictis epifcopis jurifdictionem ,' fuperiori- . tatem. five dominium aliquod in. imonafterium , abbatem ; canonicos , conver(os, donatos, mem- bra & ecclefias hujufmodi alias de cetero e- xercere nullatenus licere. Oppofitiones quo- que % moleftationes, vexationes perrurbario- nes & impedimenta predicta fuiffe & elfe te meraria, indebita, illicita, iniqua , injufla , ac Ye fedis apoflolicz privilegium , cui non eft in G de facto prefumptuofa. Necnon prafato epif- aliquo derogatum , penitus fint. exempta, li- bera, & immunia, necnon eidem fedi imme- diate fubjeCta ; fuiffentque monafterium , ab- bas, canonici, converfi , & donati cum mem- bris & ecclefis hujufmodi in pacifica poffe fione, vel quafi, exemptionis, libertatis & immunitatis predictarum. 2 tempore concefho- nis privilegii prefati, & etiam cujus contrarii memoria non exiflir, falvis infra fcriptis cafi- bus: videlicer quod ip canonici curam ani- suarum in dictis eccle(is pro tempore exet- cenres ac illas regentes prafaris epilcopis rz- tione exercitii cure hujufmodi fubeffe, vifita- tiones fufcipere, procurationes folitas & epit- copo fnperillis ac dictis fuperioritate, jurifdi- €tone , correctione , punitione , viütatione , procuratione & dominio, alias quam fupe- rius exprefum e(t, perpetuum fileuzium. im- ponendam fore & impofuit, ac ipfum epif- copum in expenfis coram eo in ejufmodi cau- fa: legirime factis condemnandum fore & con- demnavit, illarum raxarione fibi in poflerum fervata. À qua quidem fententia fuit pro. par- te dicti epifcopi ad fedem predictam appel- latum : Nośque caufam appellationis hujufmo- di dilecto filio magittro Pewo Martini de Ca- veis-Rubeis capellano noftro & auditori cau- farum ejufmodi palatii audiendam. commifimus copalia jura folvere, ac alia ipfarum ecclefia-D & fine debito terminandam : qui cognitis il- rum onera fupportare, nec non in fynodis comparere, ac ibidem refpondere duntaxat a- ftricti fiat: & propterea in alis ipfi abbas , canonici, converü, & donati ad parendum epifcopis Briocenfibus ac corum monitionibus & precepis, tamquam ordinariis & fuperio- tibus, acad folvendum procurationes , vel alia. jura epilcopalia, necnon ire ad fynodos, ac coram ipfis epifcopis ex officio contra cos pro- cedentibus, (ive ad inftanriam personarum de ipfis conquerentium comparere minime tenean- tur. Tamen venerabilis frater. nofter Herueus epifcopus Briocenfis minus veraciter pretendens. monafterium . necnon abbatem, canonicos , converíos, & donatos hujufmodi fibi ac ejus jurifdiQioni ordinari in omnibus fore fubje- €tos, & (uper illis abbati & conventui prædi- «tis contra juftitiam fe opponens, eos defuper multipliciter moleftavit, vexavit, & turbavit ac etiam impedivit, ortaque propterea inter epifcopum ex una, necnon abbatem & con- «entum prZdictos ex alie parübus fuper prz miffis ac illorum occafione materia quieftionis . Nes caufam hujufimodi ( nonobftante quod dc foi natura ad Romanam curiam legitime de- voluta ac apud cam tractanda & finlenda non Concil, Gen, Tom XXIX. lius meritis deconfilio & affenfu coauditorum (uorum cau(arum dicti palatii. Quibus fuper his relationem fecit fidelem , per fuam definiü- , vam fententiam pronuntiavit, decrevit & de- claravit per prefatum Petrum Nardi audito- rem in caufa hujulnodi bene fuiffe & effe proceffum, fenrentiatum & definitum, ejufque fententiam predictam confirmandam force & confirmavit; ac ab illa pro parte dicti epifco- pi male fuiffe & efle appellatum ; eumdem epifcopum in expeníis, coram eo in hujufmodi caufa legitime factis. condemnan- dum fore & condemnavit, illarum taxatione fibi in pofteram refervata. Cumque a fenteh- Etia Petri Martini auditoris hujufmodi fuiffet pro parte dicti epifcopi a ad fedem appella- tum, eamdem nos cauíam ipfius ultimæ ap- pellationis dilectis filiis magiftris Laurentio de Aretio primo. & deinde ex certis caufis Ro. berto de Cavalcantibus capellanis & audito- ribus caufarum ejufdem palatii , audiendam com- mifimus & fine debito terminandam: ipfeque Robertus auditor cognitis illius meritis de con- filio & affenfu coauditorum füorum caufarum di&i palatii, quibus fuper his, relationem. fe- cit fidelem, per fuam definitivam fententiam Cggg 2 pro- necnon: a Forte, ad fc- dem pradi- Alam appells= tum.H. 

Strana 1206
ANNO CHRISTI 1436. EUGENIUS 1205 "RTV. adverfus Illuférifimum: Ambianenfem epifcopum eam afferuit , illo eodem ( nonobjlanribus difficult. tatibus tot orbi motiffimis, que ponificem intez atque concilium intescefferant ) Fugentus IV. Pon- Zfex maximus adverfus Briocenfem em[copum , ériplici fententia. fua. pariter. offeruerit, quemad. snodum videre eff in documentis fequentibus . Sententie in favorem monaferii Belli-portus , ordinif premonftratenfts, lots , ab Eugenio IV. . confrmantur . anno 1436. die xxii. Junii. Ugenius epifcopus fervus fervorum Dei, dile&is filiis B. Marie de Begar Treco- renfis , & B. Marie de Langonio Corifopiten- fis dicecefis monafteriorum abbatibus, ac ar- chidiacono Hannoniæ in ccclefia Leodienfi falutem &-apoftolicam benedictionem. Exhi- bita nobis,'pro parte dilectorum filiorum ab- batis & conventus mona(terii D. Marie Belli- portus . Premonfítratenüs. ordinis , Briocenfs diecefis , petitio contincbat, quod licet di- €um monaflerium cum omnibus & fingulis fuis membris & ab ipfo dependentibus eccle- fiis, necnon ejus abbas pro tempore exiftens, canonici , converfi, & donaü ab omni juri(- dictione , fuperioritate, correctione, punitio- ne, vifiratione & dominio epifcoporum Brio- cenfium pro tempore exiftentium per fpecia- PRO ORDINE PRAMONSTRATENSI. SIGISMUNDUS 1706 Á effet) guondam Perro Nardy tapelläno noftro & caufarum palatii apoflolici auditori ad in- flantiam dictorum abbatis & conventus andien- dam commifimus & fine debito terminandam ; qui cognitis illius . meritis de confilio & af- fenfu coauditorum caufarum diti palatii, qui- bus fuper his relationem fecit fidelem , per fuam definitivam fententiam pronuntiavit , de- crevit, & decliravit, prout. hec omnia in li- bello pro parte ipforum abbatis & conventus in dicta cauía exhibito petita fuerant, mona- fteriura , abbatem , canonicos, converfos & do- natos hujufmodi a juri(dictione fuperioritate , corre&tione , punitione , vifitatione & dominio predictis, preterquam. quoad cafas premiffos, Bfuife & effe exempta, libera & immunia: nec non ipfos abbatem & canonicos , converfos & donatos , alias ad parendum epifcopis, eo- rumque moninonibus & preceptis predictis . ac eifdem epifcopis procurationes & jura hu- jufmodi folvere, vel ad fynodum ire, aut coram ipfis re(poudere minime fore obligatos: ANNO CHRISTI 1496. ac dictis epifcopis jurifdictionem ,' fuperiori- . tatem. five dominium aliquod in. imonafterium , abbatem ; canonicos , conver(os, donatos, mem- bra & ecclefias hujufmodi alias de cetero e- xercere nullatenus licere. Oppofitiones quo- que % moleftationes, vexationes perrurbario- nes & impedimenta predicta fuiffe & elfe te meraria, indebita, illicita, iniqua , injufla , ac Ye fedis apoflolicz privilegium , cui non eft in G de facto prefumptuofa. Necnon prafato epif- aliquo derogatum , penitus fint. exempta, li- bera, & immunia, necnon eidem fedi imme- diate fubjeCta ; fuiffentque monafterium , ab- bas, canonici, converfi , & donati cum mem- bris & ecclefis hujufmodi in pacifica poffe fione, vel quafi, exemptionis, libertatis & immunitatis predictarum. 2 tempore concefho- nis privilegii prefati, & etiam cujus contrarii memoria non exiflir, falvis infra fcriptis cafi- bus: videlicer quod ip canonici curam ani- suarum in dictis eccle(is pro tempore exet- cenres ac illas regentes prafaris epilcopis rz- tione exercitii cure hujufmodi fubeffe, vifita- tiones fufcipere, procurationes folitas & epit- copo fnperillis ac dictis fuperioritate, jurifdi- €tone , correctione , punitione , viütatione , procuratione & dominio, alias quam fupe- rius exprefum e(t, perpetuum fileuzium. im- ponendam fore & impofuit, ac ipfum epif- copum in expenfis coram eo in ejufmodi cau- fa: legirime factis condemnandum fore & con- demnavit, illarum raxarione fibi in poflerum fervata. À qua quidem fententia fuit pro. par- te dicti epifcopi ad fedem predictam appel- latum : Nośque caufam appellationis hujufmo- di dilecto filio magittro Pewo Martini de Ca- veis-Rubeis capellano noftro & auditori cau- farum ejufmodi palatii audiendam. commifimus copalia jura folvere, ac alia ipfarum ecclefia-D & fine debito terminandam : qui cognitis il- rum onera fupportare, nec non in fynodis comparere, ac ibidem refpondere duntaxat a- ftricti fiat: & propterea in alis ipfi abbas , canonici, converü, & donati ad parendum epifcopis Briocenfibus ac corum monitionibus & precepis, tamquam ordinariis & fuperio- tibus, acad folvendum procurationes , vel alia. jura epilcopalia, necnon ire ad fynodos, ac coram ipfis epifcopis ex officio contra cos pro- cedentibus, (ive ad inftanriam personarum de ipfis conquerentium comparere minime tenean- tur. Tamen venerabilis frater. nofter Herueus epifcopus Briocenfis minus veraciter pretendens. monafterium . necnon abbatem, canonicos , converíos, & donatos hujufmodi fibi ac ejus jurifdiQioni ordinari in omnibus fore fubje- €tos, & (uper illis abbati & conventui prædi- «tis contra juftitiam fe opponens, eos defuper multipliciter moleftavit, vexavit, & turbavit ac etiam impedivit, ortaque propterea inter epifcopum ex una, necnon abbatem & con- «entum prZdictos ex alie parübus fuper prz miffis ac illorum occafione materia quieftionis . Nes caufam hujufimodi ( nonobftante quod dc foi natura ad Romanam curiam legitime de- voluta ac apud cam tractanda & finlenda non Concil, Gen, Tom XXIX. lius meritis deconfilio & affenfu coauditorum (uorum cau(arum dicti palatii. Quibus fuper his relationem fecit fidelem , per fuam definiü- , vam fententiam pronuntiavit, decrevit & de- claravit per prefatum Petrum Nardi audito- rem in caufa hujulnodi bene fuiffe & effe proceffum, fenrentiatum & definitum, ejufque fententiam predictam confirmandam force & confirmavit; ac ab illa pro parte dicti epifco- pi male fuiffe & efle appellatum ; eumdem epifcopum in expeníis, coram eo in hujufmodi caufa legitime factis. condemnan- dum fore & condemnavit, illarum taxatione fibi in pofteram refervata. Cumque a fenteh- Etia Petri Martini auditoris hujufmodi fuiffet pro parte dicti epifcopi a ad fedem appella- tum, eamdem nos cauíam ipfius ultimæ ap- pellationis dilectis filiis magiftris Laurentio de Aretio primo. & deinde ex certis caufis Ro. berto de Cavalcantibus capellanis & audito- ribus caufarum ejufdem palatii , audiendam com- mifimus & fine debito terminandam: ipfeque Robertus auditor cognitis illius meritis de con- filio & affenfu coauditorum füorum caufarum di&i palatii, quibus fuper his, relationem. fe- cit fidelem, per fuam definitivam fententiam Cggg 2 pro- necnon: a Forte, ad fc- dem pradi- Alam appells= tum.H. 

Strana 1207
i Ferto, illi. H. 1208 ORATIO GREGORII CORRARII SIGISMUNDUS 1207 EUGENIUS IMP. P. IV. pronuntiavit, decrevit & declaravit per præ-Acis affigenda publicis partibus illis vicinis, de fatum Petrum Martini auditorem in cauſa hu- quibus ſit veriſimilis conjectura, quod ad no- titiam monitorum & citatorum hujuſmodi per- juſmodi fuiſſe & eſſe proceſſum, ſententia- venire valeant, faciendi plenam concedimus tum & definitum , ejuſque ſententiam prædi- tenore præſentium facultatem : & volumus ctam confirmandam fore & confirmavit , ac quod hujuſmodi proceſſus , monitiones & ei- ab illa pro parte dicti epiſcopi male fuiſſe & tationes perinde eoſdem monitos & citatos ar- eſſe appellatum: ac eumdem epiſeopum in ctent ac ſi eis intimati perſonaliter legitime expenſis coram eo in hujuſmodi cauſa legiti- extitiſſent, nonobiſtantibus conſtitutionibus a- me ſactis condemnandum fore & condemna- poſtolicis & aliis contrariis quibuſcumque , vit , illarum taxatione ſibi in poſlerum reſer- ſeu ſi eidem epiſcopo vel quibuſvis aliis com- vata. Et ſubſequentes Petrus Martini in tri- muniter vel diviſim a dicta fit ſede indultum , ginta duobus , ac Robertus auditores præfati quod interdici, ſuſpendi vel excommunicari etiam in triginta duobus, nec non dilectus fi- non poſſint per literas apostolicas non facien- lius magister Willelmus Bont capellanus no- ſter & cauſarum dicti palatii auditor, cui ex tes plenam & expreſſam ac de verbo ad ver- certis canſis commiſimus ut coram eodem Pe-B hum de indulto hujuſmodi mentionem . Da- tro Nardy auditore taxaret coram illo in ſe- tum Bononiæ anno incarnationis dominicæ milleſimo quadringenteſimo trigefimo ſexto do- ptuaginta florenis auri de camera boni & ju- cimo Kalendas Julii, pontificatus noſtri anno ſti ponderis factas expenſas hujuſmodi provi- ſexto. dis moderationibus taxarum, procuratoris ip- ſorum abbatis & conventus ſuper expenſis eiſ- . * * Oratio Gregorii Corrarii Veneti Romane dem juramentis ſequutis, prout in instrumen- eccleſiæ protonotarii ad Sigiſmundum Romano- tis publicis inde confectis ipſorum Petri Nar- rum imperatorem pro concilio Baßileenſi. dy, Petri Martini , Roberti & Willelmi audi- torum ſigillis munitis dicitur plenins contine- Redo equidem , Sigiſmunde, in tanta tua ri . Cum autem ſicut eadem petitio ſubjunge- bat abbas & conventus prædicti dubitent quod gloria , & pulcherrimarum rerum , quas geſſiſti memoriam, benefactorumque conſcien- præfatus epiſcopus ſententiis præmiſſis & præ- tia ; videri tibi hunc diem celebrem præ cæ- ſentium vigore habendis proceſſibus, reveren- teris illuxiſſe; quo glorix tuæ uberrimos fru- ter parere non velit, quodque b alii epiſcopo præfato propter ejus potentiam & aliis quos Cétus quasi jam maturos excerperes. Quid e- concernent tute nequeant publicari, pro par- nim majus in hoc vita caduca ad ſummam amplitudinem immortalemque gloriam homini te abbatis & conventus prædictorum nobis conferri poteſt, quam graviſſimo eccleſiæ te- fuit humiliter ſupplicatum ut eis ſuper his de ſtimonio, uno omnium bonorum aſſenſu , in opportuno remedio providere dignaremur . hoc orbis terræ ſanctiſſimo loco, tam præcla- Nos itaque hujuſmodi ſupplicationibus incli- ro titulo decorari , ut ſancta eccleſia te pa- nati diſcretioni veſtræ per apoſtolica ſcripta tronum appellet, tibique plurimum-debere fa- mandamus quatenus vos, vel duo, aut unus teatur , & pro tuis immenſis beneficiis gratias veſtrum per vos, vel aljum ſeu alios præ- c innocentes reddat. Hanc vero excellentiſfi- miſſa: ubi & quando expedire videritis aucto- mam laudem non humanis ſuffragiis, non ritate noſtra ſolemniter publicantes, nee non mortalium ſtudiis, ſed ab immortali Deo tibi monaſterium, abbatem , canonicos converſos, collatam, ſtabilem atque perpetuam exiſtima- donatos cum membris & eccleſiis hujuſmodi re debes. Noli haríc gloriam, cum præcla- a juriſdictione ſuperioritate, correctione, pu- nitione , viſitatione & dominio præmiſſis, alias riſſimis rebus fortiter gestis, noli eum innu- quam in caſibus prædictis, exempta, libera Dmeris victoriis, noli denique cum ullis tuis & immunia fore nuntiantes, non permittatis triumphis comparare: Siquidem res magnas bello gerere in co præcipue genere belli, in abbatem, canonicos, converſos, & donatos quo tu jugiter verſatus es , eum hoſtibus ſei- prædictos vel aliquem ex eis etiam quoad licet Chriſtiani nominis glorioſum quidem est, monaſterium , membra & eccleſjas hujuſmodi propriumque religionis Romani imperii pro ab epiſcopis Briocenſibus pro tempore exi- religione pugnare ; ſed eccleſiam protegere , ítentibus vel ipſorum aliquo contra exemptio- ſacroſanctæ matris auctoritatem defendere , in- nem, libertatem & immunitatem prædictos ſtar quoddam eſt divinæ laudis omnium re- ipſarumque ſententiarum effectum impeti inde- bite vel quomodolibet moleſtari : Facientes ab- rum humanarum gloriam excellens . Et enim fi pietas erga parentes, erga patriam, vere- bati & conventui prædictis de florenorum ſum- rum literis ac monumentis eximiis, quibuſdam mis pro expenſis hujuſmodi juxtà præfatorum laudibus celebratur, fiout eft judicio optimi & instrumentorum earumdem condemnationum ſapientiſſimi cujuſque merito celebranda; quo- & taxationum tenores plenam & debitam ſa- tisfactionem impendi, & inſuper legitimis ſu- nam genere laudis officia pietatis erga eccle- per his per vos habendis ſervatis proceſſibus Efiam catholicam extollemus ? Aut fi majores noſtri, liberatores urbium civeſque fortiſſimos cos quoties expedierit aggravare curetis , con- bene de republica meritos ſtatuis publicis de- tradictores auctoritate noſtra appellatione poſt- corabant , quo benefactorum memoria ad po- poſita compeſcendo invocato ad hoc , ſi opus fuerit auxilio brachii ſæcularis . Cæterum ſi ſteros denique quam diuturna recordatione de- flueret , quibus te , Sigiſmunde, titulis, qui- per ſummariam informationem ſuper his per vos recipiendam vobis conſtiterit quod ipſius bus monumentis, quibus ſtatuis pro tuis imn- epiſcopi & aliorum quos hujuſmodi proceſſus mortalibus beneficiis ecclefia decorabit? Exftabunt, crede mihi, omnibus imagini- concernent , præſentia pro monitionibus eis , bus ſolidiora tuæ gloriæ monumenta , quæ dux & citationibus de ipſi faciendis commode ne- queat haberi nos vobis proceſſus , monitiones ſedes apoſtolica , dum Romanum imperium in & citationes hujuſmodi per edicta publica lo- terris venerabitur , nulla unquam vetuſras a k ANNO CHRISTO 4433. C Forto 2 - gentat - H. — ANNO CHRISTI 1436. ANNO CHRISTE 2436. memo-

Strana 1208
i Ferto, illi. H. 1208 ORATIO GREGORII CORRARII SIGISMUNDUS 1207 EUGENIUS IMP. P. IV. pronuntiavit, decrevit & declaravit per præ-Acis affigenda publicis partibus illis vicinis, de fatum Petrum Martini auditorem in cauſa hu- quibus ſit veriſimilis conjectura, quod ad no- titiam monitorum & citatorum hujuſmodi per- juſmodi fuiſſe & eſſe proceſſum, ſententia- venire valeant, faciendi plenam concedimus tum & definitum , ejuſque ſententiam prædi- tenore præſentium facultatem : & volumus ctam confirmandam fore & confirmavit , ac quod hujuſmodi proceſſus , monitiones & ei- ab illa pro parte dicti epiſcopi male fuiſſe & tationes perinde eoſdem monitos & citatos ar- eſſe appellatum: ac eumdem epiſeopum in ctent ac ſi eis intimati perſonaliter legitime expenſis coram eo in hujuſmodi cauſa legiti- extitiſſent, nonobiſtantibus conſtitutionibus a- me ſactis condemnandum fore & condemna- poſtolicis & aliis contrariis quibuſcumque , vit , illarum taxatione ſibi in poſlerum reſer- ſeu ſi eidem epiſcopo vel quibuſvis aliis com- vata. Et ſubſequentes Petrus Martini in tri- muniter vel diviſim a dicta fit ſede indultum , ginta duobus , ac Robertus auditores præfati quod interdici, ſuſpendi vel excommunicari etiam in triginta duobus, nec non dilectus fi- non poſſint per literas apostolicas non facien- lius magister Willelmus Bont capellanus no- ſter & cauſarum dicti palatii auditor, cui ex tes plenam & expreſſam ac de verbo ad ver- certis canſis commiſimus ut coram eodem Pe-B hum de indulto hujuſmodi mentionem . Da- tro Nardy auditore taxaret coram illo in ſe- tum Bononiæ anno incarnationis dominicæ milleſimo quadringenteſimo trigefimo ſexto do- ptuaginta florenis auri de camera boni & ju- cimo Kalendas Julii, pontificatus noſtri anno ſti ponderis factas expenſas hujuſmodi provi- ſexto. dis moderationibus taxarum, procuratoris ip- ſorum abbatis & conventus ſuper expenſis eiſ- . * * Oratio Gregorii Corrarii Veneti Romane dem juramentis ſequutis, prout in instrumen- eccleſiæ protonotarii ad Sigiſmundum Romano- tis publicis inde confectis ipſorum Petri Nar- rum imperatorem pro concilio Baßileenſi. dy, Petri Martini , Roberti & Willelmi audi- torum ſigillis munitis dicitur plenins contine- Redo equidem , Sigiſmunde, in tanta tua ri . Cum autem ſicut eadem petitio ſubjunge- bat abbas & conventus prædicti dubitent quod gloria , & pulcherrimarum rerum , quas geſſiſti memoriam, benefactorumque conſcien- præfatus epiſcopus ſententiis præmiſſis & præ- tia ; videri tibi hunc diem celebrem præ cæ- ſentium vigore habendis proceſſibus, reveren- teris illuxiſſe; quo glorix tuæ uberrimos fru- ter parere non velit, quodque b alii epiſcopo præfato propter ejus potentiam & aliis quos Cétus quasi jam maturos excerperes. Quid e- concernent tute nequeant publicari, pro par- nim majus in hoc vita caduca ad ſummam amplitudinem immortalemque gloriam homini te abbatis & conventus prædictorum nobis conferri poteſt, quam graviſſimo eccleſiæ te- fuit humiliter ſupplicatum ut eis ſuper his de ſtimonio, uno omnium bonorum aſſenſu , in opportuno remedio providere dignaremur . hoc orbis terræ ſanctiſſimo loco, tam præcla- Nos itaque hujuſmodi ſupplicationibus incli- ro titulo decorari , ut ſancta eccleſia te pa- nati diſcretioni veſtræ per apoſtolica ſcripta tronum appellet, tibique plurimum-debere fa- mandamus quatenus vos, vel duo, aut unus teatur , & pro tuis immenſis beneficiis gratias veſtrum per vos, vel aljum ſeu alios præ- c innocentes reddat. Hanc vero excellentiſfi- miſſa: ubi & quando expedire videritis aucto- mam laudem non humanis ſuffragiis, non ritate noſtra ſolemniter publicantes, nee non mortalium ſtudiis, ſed ab immortali Deo tibi monaſterium, abbatem , canonicos converſos, collatam, ſtabilem atque perpetuam exiſtima- donatos cum membris & eccleſiis hujuſmodi re debes. Noli haríc gloriam, cum præcla- a juriſdictione ſuperioritate, correctione, pu- nitione , viſitatione & dominio præmiſſis, alias riſſimis rebus fortiter gestis, noli eum innu- quam in caſibus prædictis, exempta, libera Dmeris victoriis, noli denique cum ullis tuis & immunia fore nuntiantes, non permittatis triumphis comparare: Siquidem res magnas bello gerere in co præcipue genere belli, in abbatem, canonicos, converſos, & donatos quo tu jugiter verſatus es , eum hoſtibus ſei- prædictos vel aliquem ex eis etiam quoad licet Chriſtiani nominis glorioſum quidem est, monaſterium , membra & eccleſjas hujuſmodi propriumque religionis Romani imperii pro ab epiſcopis Briocenſibus pro tempore exi- religione pugnare ; ſed eccleſiam protegere , ítentibus vel ipſorum aliquo contra exemptio- ſacroſanctæ matris auctoritatem defendere , in- nem, libertatem & immunitatem prædictos ſtar quoddam eſt divinæ laudis omnium re- ipſarumque ſententiarum effectum impeti inde- bite vel quomodolibet moleſtari : Facientes ab- rum humanarum gloriam excellens . Et enim fi pietas erga parentes, erga patriam, vere- bati & conventui prædictis de florenorum ſum- rum literis ac monumentis eximiis, quibuſdam mis pro expenſis hujuſmodi juxtà præfatorum laudibus celebratur, fiout eft judicio optimi & instrumentorum earumdem condemnationum ſapientiſſimi cujuſque merito celebranda; quo- & taxationum tenores plenam & debitam ſa- tisfactionem impendi, & inſuper legitimis ſu- nam genere laudis officia pietatis erga eccle- per his per vos habendis ſervatis proceſſibus Efiam catholicam extollemus ? Aut fi majores noſtri, liberatores urbium civeſque fortiſſimos cos quoties expedierit aggravare curetis , con- bene de republica meritos ſtatuis publicis de- tradictores auctoritate noſtra appellatione poſt- corabant , quo benefactorum memoria ad po- poſita compeſcendo invocato ad hoc , ſi opus ſteros denique quam diuturna recordatione de- fuerit auxilio brachii ſæcularis . Cæterum ſi flueret , quibus te , Sigiſmunde, titulis, qui- per ſummariam informationem ſuper his per bus monumentis, quibus ſtatuis pro tuis imn- vos recipiendam vobis conſtiterit quod ipſius mortalibus beneficiis ecclefia decorabit? epiſcopi & aliorum quos hujuſmodi proceſſus concernent , præſentia pro monitionibus eis , Exftabunt, crede mihi, omnibus imagini- bus ſolidiora tuæ gloriæ monumenta , quæ dux & citationibus de ipſi faciendis commode ne- ſedes apoſtolica , dum Romanum imperium in queat haberi nos vobis proceſſus , monitiones & citationes hujuſmodi per edicta publica lo- terris venerabitur , nulla unquam vetuſras a k ANNO CHRISTO 4433. C Forto 2 - gentat - H. — ANNO CHRISTI 1436. ANNO CHRISTE 2436. memo-

Strana 1209
ANNO CHRISTI 1433. & Pers, fi- gaulis , H. 120g *USEN'US THABITÀ IN CONC. BASILEENSI. SiSMYNDUS memoria hominum poterit.abolere: Exftabunt À demate, quod bonum, fauftum , felixque fit; clariffima teftimonia facri Conftantienfis conci- lii, cujus nunquam fine'tua maxima laude, nec noftris nec futuris quidem temporibus e- rit recordatio. Àn fuit unquam ullum conci- lium tam celebre , tam folemniter inftitutum , quo tot preflandffimi viri omnium nationum ex Loto orbe convenerint? Fuit unquam tan- ta rei alicujus expectatio? Fuit unquam tanta fpes rerum. meliorum ? Quando tot populorum vota , tot bonorüm lacrymz , tot preces ? Quando tam clarus rerum turbulentilimarum exitus cumi totius orbis inenarrabili gaudio ? At quis nefciat. fadum illud pulcherrimum omni laude dignifimum fine tua ingenti glo- 1280 tibi imperioque Romano . Quanto vero tui de- fiderio hi fanti patres tenerentür , declaravit hodierna die in adventu tuo frequens omnium ordinum concurfus , declaravit communis ora- nium letitia , quam quifque in vultu atque in fronte gerebat . Nam profecto dum aberas, femper tui memoria in finu horum patrum ha- bitabat , femper in medio quocumque convt- nerant, tua imago refidebat. Unufquifque enim a ie (lutem ecclefie ori- turam arbitrabatur, qui ab initio hujus facri concilii legitime congregati primus omnium affuifti , nec folum affuifti, fed etiam tua au- €oritate in magnis periculofifque rebus accer- ria commemorari non poffe? Nam quis un- B rime protexi(ti, Aderant litere tue certiffima quam pefliferum illud fchifma quadraginta an- mos clericorum favoribus invecteratum Conftan- tie fublatum fuiffe narrabit ; qui non conti- nuo tua auctoritate, tua vigilantia, tua fingu- Jari prudentia fablatum fuiffe dicat? Quis nc- fcit patientiffimos labores tuos cum Pyreneos montes per nives & glacies media hyeme tranfcenderes, aut difhcillimas itiones tuas in Gallas, Angliamque , cum omnes reges & principes ad extinguendum commune incen- lium quafi a ftimulus excitares? Cumque ex toto orbe praelatos ecclefie ad facrum 'conci- lium tuis humeris deporrares ? Cujus concilii memoriam nulla unquam delebiz oblivio , cu- tuz voluntatis teflimonia , aderat hic illuftrif- fimus atque gravifimus vir Gulielmus Bava- ris dux, cujus gratifüma officia nunquam de mentibus horum przflaniiffimorum patrum de cident, nunquam fuz fapientie, fux humani- tatis immemores erunr. ^ Tu & Sigilmuhde quid aliud Romx. agcbas , nif ut facrofanAæ hujus £ynodi , qu: catholice ecclefie imago eft ; auCtoritatem. defenderes, nifi ut admonc- res, fi parum impendentes calamitates profpi- cerent, faltem. prefentium incommodoruih pe- riculis moverentur , dicerefque non pôfie rui- nam ecclefie fuiciri, non pofle fcifam ejus auctoritarem refarciri, diffoluto , quod Deus jus laudes nula etas conticefcet. Pacem pe-Gavertar, hoc facro Bafileenfi concilio tam fo- perit ecclefia, wanquillitatem atque ‘ concor- diam facrum illad generale concilium. Stetit ab illo ecclefia in magno honore, in fummo otio annis fere quatuordecim ; tantum enim fuit pontificarus Marüni pape V. meo judicio fapientiffuni atque. moderatifimi principis, fi ex eo viro , quod minime decebat nimiam dempleris parfmoniam , qui quidem moriens trilc. nobis fui defifiderium reliquit. Ktenim qni fub illo res Romanas florentes vidimus , curiam ampliffímam , collegium concordifü- mum, civitates opulentiffimas , fumma pace perfruentes , omnia paulo poft immurata im- merfaque nefcio quo. judicio Dei ( neminem lemnite? & pro tam neceffarüs caufis reftitu- to, de cujus legitima inflitutione fatis ligai- de ex fuis fcriptis conítare arbitror, modo fint qui legere vclint. Quamquam ego quod me- minerim neminem adhue de ipfius inflitutio-: ne dubitare percepi, ne illorum quidem de numero quique (nt qui contra ejus audori- ratem moliuntur .. Nam fi facii ConftantienGis concilii tenenda funt docreta , illius dico con- cilii , per quod teterrimum illud fchifma fu- blatum fuit, re(tat.ut legitima fit hujus fan- €te fynodi inftiturio . Ex illo cnim radices habet; at cgo qui illius concilii auctoritatem negarit , nullum ha&enus hominem fuiffe enim accufo) non polfimus non dolere . 'feDfício, praeter illas duas immani(fimas belluas quoque, piifme imperator; ( neque enim a- liter de tua fingulari humanitate atque cle- snenti narura exiflimare debemus ) fines Koma- nos magna puto mifericordia preterife, cum agros depopulatos cerneres, domos paífim aut dirutas , aur incenías, civitates ipfas vacuas civibus, plenas formidine ; quas tamen tuus ille ad urbem acceffus in tanta miferia recrea- bat. Quid urbis Rome fqualor , quid mifero- rum civium defperatio, quid nocturna collo- quia ,; quid anre pedcs tuos lacryme non te movebant ?. Quid ipfa templa. in roto orbe fa- cratiffima , quorum vaftitas, quorum rapinæ, quorum incendia in obfeffa urbe timebantur? & fævifimas ecclcfiæ peftes Joannem & Hie. Tonymtm , quos tune facrum illud concilium jufta anünadverfüionc mulavit , Quamquam quid ego illa portenta in humenitate nu- mero ? Dixi breviter de legitima inflitutione hujus facri Bafileenfis concilii, velim nunc, clemen- tifime imperator, ut adhuc fecifli, attente ze audias, donec de caufis inflitutionis quas paulo ante neccffarias dixi, pauca difpurave- Yo. Tria funt omnino propria honeftiffimz profeffonis hujus fanAe fynodi propter qua conveniffe profitetur . * Primum opus pium, fanQtum , religiofum , Quid vultum tuum immurari video, quid la- E nempe pro ipfius religionis inviolabili obferva- crymas repente decidere ? Age, age , conver- tam orationem , ne imagine rerum , quas tu ipfe vidifli miferabiles , cor tuum piiffimum mifericordia canfodiam, fimul & ne dum rem Romanam deftitutam defleo, cos tangere vi- dear, quod minime impræfentiarum propo- fui, per quos defílituta res eft. Ad adventum igitur tuum exopratifimum convertam me, Sigifmunde Imperator , certif- fimum ecclefie columen atque przfidium . Huc demum exfpcétatus venifli accepto imperii dia- tione. füfceptum , proque redu&ione eorum qui ab inflituris ecclefie & vere religionis ab- erraverint , quorum duo funt genera fan&e Romane ecclefie precipue infefta , Graci (ci- licet & Bohemi. Malum illud inveteratum , boc immanius , Grecorum nequitia fortaffe per- vicacior quam longa etas diffcilio;em reddi- dit, Bohemorum rabies peftilentior utpote per omnem impietatem atque fevitiam debacchata .$n religionem , in zempla; quos non facerdo- di reverentia, non ipfe are ab illorum atro- cira- ANNO CH b Forte, Et tu. H. 13333. RISTI 

Strana 1210
ANNO CHRISTI 1433. & Pers, fi- gaulis , H. 1:09 TUSENUS HABITÀ IN CONC. BASILEENSI. SIGISMUYNDUS memoria hominum poterit.abolere: Exftabunt À demate, quod bonum, fauftum , felixque fit; clariffima teftimonia facri Conftantienfis conci- lii, cujus nunquam fine'tua maxima laude, nec noftris nec futuris quidem temporibus e- rit recordatio. Àn fuit unquam ullum conci- lium tam celebre , tam folemniter inftitutum , quo tot preflandffimi viri omnium nationum ex Loto orbe convenerint? Fuit unquam tan- ta rei alicujus expectatio? Fuit unquam tanta fpes rerum. meliorum ? Quando tot populorum vota , tot bonorüm lacrymz , tot preces ? Quando tam clarus rerum turbulentilimarum exitus cumi totius orbis inenarrabili gaudio ? At quis nefciat. fadum illud pulcherrimum omni laude dignifimum fine tua ingenti glo- 1280 tibi imperioque Romano . Quanto vero tui de- fiderio hi fanti patres tenerentür , declaravit hodierna die in adventu tuo frequens ompiuta ordinum concurfus , declaravit communis ora- nium letitia , quam quifque in vultu atque in fronte gerebat . Nam profecto dum aberas, femper tui memoria in finu horum patrum ha- bitabat , femper in medio quocumque conve- nerant, tua imago refidebat. Unufquifque enim a ie (lutem ecclefie ori- turam arbitrabatur, qui ab initio hujus facri concilii legitime congregati primus omnium affuifti , nec folum affuifti, fed etiam tua au- €oritate in magnis periculofifque rebus accer- ria commemorari non poffe? Nam quis un- B rime protexi(ti, Aderant litere tue certiffima quam pefliferum illud fchifma quadraginta an- mos clericorum favoribus invecteratum Conftan- tie fublatum fuiffe narrabit ; qui non conti- nuo tua auctoritate, tua vigilantia, tua fingu- Jari prudentia fablatum fuiffe dicat? Quis nc- fcit patientiffimos labores tuos cum Pyreneos montes per nives & glacies media hyeme tranfcenderes, aut difficillimas itiones tuas in Gallas, Angliamque , cum omnes reges & principes ad extinguendum commune incen- lium quafi a ftimulus excitares? Cumque ex toto orbe praelatos ecclefie ad facrum 'conci- lium tuis humeris deporrares ? Cujus concilii memoriam nulla unquam delebiz oblivio , cu- tuz voluntatis teflimonia , aderat hic illuftrif- fimus atque gravifimus vir Gulielmus Bava- ris dux, cujus gratifüma officia nunquam de mentibus horum przflaniiffimorum patrum de cident, nunquam fuz fapientie, fux humani- tatis immemores erunr. ^ Tu & Sigilmuhde quid aliud Romx. agcbas , nif ut facrofanAæ hujus £ynodi , qu: catholice ecclefie imago eft ; auCtoritatem. defenderes, nifi ut adimonc- res, fi parum impendentes calamitates profpi- cerent, faltem. prefentium incommodoruih pe- riculis moverentur , dicerefque non pôfie rui- nam ecclefie fuiciri, non pofle fcifam ejus auctoritarem refarciri, diffoluto , quod Deus jus laudes nula etas conticefcet. Pacem pe-Gavertar, hoc facro Bafileenfi concilio tam fo- perit ecclefia, wanquillitatem atque ‘ concor- diam facrum illad generale concilium. Stetit ab illo ecclefia in magno honore, in fummo otio annis fere quatuordecim ; tantum enim fuit pontificarus Marüni pape V. meo judicio fapientiffuni atque. moderatifimi principis, fi ex eo viro , quod minime decebat nimiam dempferis parfmoniam , qui quidem moriens trilc. nobis fui defifiderium reliquit. Ktenim qni fub illo res Romanas florentes vidimus , curiam ampliffímam , collegium concordifü- mum, civitates opulentiffimas , fumma pace perfruenies, omnia paulo poft immurata im- merfaque nefcio quo. judicio Dei ( neminem lemnite? & pro tam neceffarüs caufis reftitu- to, de cujus legitima inflitutione fatis licai- de ex fuis fcriptis conítare arbitror, modo fint qui legere vclint. Quamquam ego quod me- minerim neminem adhue de ipfius inflitutio-: ne dubitare percepi, ne illorum quidem de numero quique (nt qui contra ejus auctori- ratem moliuntur .. Nam fi facii ConftantienGis concilii tenenda funt docreta , illius dico con- cilii , per quod teterrimum illud fchifma fu- blatum fuit, re(tat.ut legitima fit hujus fan- êæ {ynodi inftitutio. Ex illo cnim radices habet; at cgo qui illius concilii auctoritatem negarit , nullum ha&enus hominem fuiffe enim accufo) non polfimus non dolere . 'feDfício, praeter illas duas immaniffmas belluas quoque, piifme imperator; ( neque enim a- liter de tua fingulari humanitate atque cle- menti narura exiftimare debemus ) fines Koma- nos magna puto mifericordia præterile, cum agros depopulatos cerneres, domos paífim aut dirutas , aur incenías, civitates ipfas vacuas civibus, plenas formidine ; quas tamen tuus ille ad urbem acceffus in tanta miferia recrea- bat. Quid urbis Rome fqualor , quid mifero- rum civium defperatio, quid nocturna collo- quia ,; quid anre pedcs tuos lacryme non te movebant ?. Quid ipfa templa. in roto orbe fa- cratiffima , quorum vaftitas, quorum rapinæ, quorum incendia in obfeffa urbe timebantur? & fævifimas ecclcfiæ peftes Joannem & Hie Tonymtm , quos tune facrum illud concilium jufta anünadverfüionc mulavit , Quamquam quid ego illa portenta in humenitate nu- mero ? Dixi breviter de legitima inflitutione hujus facri Bafileenfis concilii, velim nunc, clemen- tiffime imperator, ut adhuc fecifli, attente ze audias, donec de caufis inflitutionis quas paulo ante neccffarias dixi, pauca difpurave- Yo. Tria funt omnino propria honeftiffimz profeffonis hujus fanche fynodi propter qua conveniffe profitetur . * Primum opus pium, fanQtum , religiofum , Quid vultum tuum immurari video, quid la- E nempe pro ip(ius religionis inviolabili obferva- crymas repente decidere ? Age, age , conver- tam orationem , ne imagine rerum, quas tu ipfe vidifli miferabiles , cor tuum piiffimum mifericordia canfodiam, fimul & ne dum rem Romanam deftitutam defleo, cos tangere vi- dear, quod minime impræfentiarum propo- fui, per quos defílituta res eft. Ad adventum igitur tuum exopratifimum convertam me, Sigifmunde Imperator , certif- fimum ecclefie columen atque przfidium . Huc demum exfpcétatus venifli accepto imperii dia- tione. füfceptum , proque redu&ione eorum qui ab inflituris ecclefie & vere religionis ab- erraverint , quorum duo funt genera fan&e Romane ecclefie precipue infefta , Graci (ci- licet & Bohemi. Malum iud inveteratum , boc immanius , Grecorum nequitia fortaffe per- vicacior quam longa etas diffcilio;em reddi- dit, Bohemorum rabies peftilentior utpote per omnem impietatem atque fevitiam debacchata .$n religionem , in zempla; quos non facerdo- di reverentia, non ipfe are ab illorum atro- cira- ANNO CH b Forte, Et tu. H. 13333. RISTI 

Strana 1211
T2081 EUGENTUS OR ATIO GREGORII CORRARIY Poe JA 1212 mmm titate vindicarunt. Nee Bohemie finibus con- À bis patres coercenda eft. Átque hac omnia emma ANNO QURISTI 1432 ténta , latius quoque eadem rabies in finici- mas provincias pervagata eft , capta Germa- nie oppida , incenfa, fpoliata , diruta . Quid quod peffma labes dum negligitur , dum i N fuis verfutiis , ut hereticorum natura pei- lax eft, fallacias intendunt , piget dicere , paulatim tamquam virus peftifve in. plurimos diffufa eft. Quid igitur? Ábeamus , finamus morbum iftum in noflram perniciem crefce- re , (aris fit Germanim , fi pro fua fide mife- ficordia dignam putemus, mutemus locum , Bononiam proficiicamur ut Bohemos quos vix huc traximus , fama forte concordifime civi- zatis captos Bononiam traducamus. Non pla- mala in ecclefiam proreperunt pofiquam def tum eft generalia concilia celebrare; & adhuc reperiuntur , heu facinus' miferum ! qui hujus facri concilii diffolutionem quaerant, cüjus au- Étoritatem vix, ut videtis, defendere poffu- mus. Hzc pluribus deflenda effent, fi vobif- cum patres agerem. Quz cum in aliis oratio- nibus meis réfervo, tum in deputationibus wobis dicenda . Nunc ad imperatorem lo- quor. Tertia pars fufcepti muneris tota pietatis plena eft ad beilorum incendia exiünguenda pacifque compofitionem converfa , cujus ut dulce nomen, ira pax ipfacum jucunda tum cuit hoe confilium huic fancte fynodo , non B faluraris. Pax enim civium falus, vite liber- placuit. Meminerat enim profeffüionis fus. Quid igitur actum? Venere oratores Bohe- mie , audiri patientifime & diu quantum unicuique libuit. At quid audiffe profuit ? Quid profuit? Vis uno verbo abfolvam? Tan- zum profuie , quantum nocuit hactenus illis flagitaniibus diffuliffe. Àn non perfpicuum eft ifta audientia concifos effe illorum petulantis nervos, confraCtam audaciam, conítrictam lo- quacitatem ? Jam non dicent negari auditum ad loquendum , vitari fuas veriffimas ratio- nes , Abierunt qui boni, edotti, qui perti- naces, confufi. Miff noftri legati Bohemiam ;. severfí Bohemorum iterum , noftri iterum ras, mater quietus , foror concordie , comes juftitie , rerum. nutrix ; Bellum e contra po« puli ftrages , vite periculum , ftimulus futo- - Tis ; frater difcidii , amor rapine , comes violenüz . Quod monftrum tetrum, horren- dom , impium jampridem fanguinem Chriflia- norum, heu pietas! hauft. Nam quid Italiæ clades numerem , Juliz inquam regina pro- viaciarum in qua nunquam bellorum flu&us jam 2 tot annis penitus detumere ? Quid Cyprum referam tributariam impiiffümi regis Ægyptiorum poft illam miferam captivitatem noftre fancte religioni contumeliofam ? Quid Prutenorum pericula ? Quid graves regum Hi- miff:; 1nje&a inter eos contentio , boni pa-Cfpanie difcordias? Quid ipfam Germaniam ? . cem cnplunt, cupiunt parere ecclefie ; qui minus boni , pacem quidem appetunt , fed pacis conditiones querunt; qui prorfus mali, potentia turbant. fes inclinata eft , populus fpe pacis ereCtus eft, langucícit exercitus , fluunt arma de manibus , fpe magna conci- fiationis & pacis. Quod fi provenerit , bone Deus , quantam & quam immortalem gloriam hec fanfa fynodus reportabit ? Sin autem per- tinaces effe maluerint, tunc jufto dolore ad- verfus tam fceleratam arrogantiam omnes Chri- füanitaiis principes, tuque imprimis, fortiff me imperator „exardelcere debebunt , gentem- que immanifhmam adjuvante totius Germani- Quz uifi bic fua fortuna celebraretur hoc ge- nerale concilium , tota jampridem bellorum incendiis conflapraret . Heu. heu, non poffum fine lacrymis in memoriam revocare inclitum Gallorum re- gnum, quo ftante nünquam jacuit ecclefia , jam longo bello inteftinifque difeidiis pene deletum . Hea, heu exháufte vires, exhau- fla porentia , exhaufta denique omnia preter odia. O firmiffimum ecclefie robur! o fipgu- lare prefidium! fic urbes tuas quondam for- tunaüffimas , defolatas cernimus ? Sic pul cherimos agros tuos horrentes fitu ? Sic flo- rentifmam nobilitatem giadio cæfam ? Quid ce juventutis delectu , favente auctorirate ,Dlatronum manus impurifümas ? Quid par- faventibus votis ecclefia , armis , equis, viri- bus profligare. In Graeciam quoque miffi le- gati, a quibus nihil adhuc cerü habemus pro- ' pter maximam regionum diftantiam . Quod fi P n Forto , de- faiffet. H. Grecorum legati , ur Romam iiffe perhiben- tur, ità Bafileam veniffent , effet fortaffe ho- die non minor fpes Grecorum reductionis , quam Bohemorum . Át certe quod affirmare poffum hujus fan&tze fynodi ftudium non a de- fuiffe. Secundo loco fue profeffionis inflitutum hzc fáncta fynodus profiretur a fummo ad imum per auctoritatem omnipotentís Dei, omnes ec- cleüafticos ordines, magnum quidem opus &c ricidia ? Quid facrilegia ? Quid templorum profanationes querar ? Urbs vero illa toto orbe pulcherrima , domicilium potenrifimi regni clariffum, quanto in luctu , quanto in fqualore jaces? Quid univerfitas illa , il- la inclyta facrorum ítudiorum officina , ma- giflrà morum, lux veritatis , expultrix he- refum , norma difcipline , non difperfa , non pene obruta? Bella quidem bonis ar:ibus ini- mica femper fuere , quas ocium & pax nu- irire femper confueverunt . O tellus inclyta, tot Chriflianifimorum regum alumna, fuam- diu membra tua łacerari divellique iamenta- beris ? Quamdiu ingrati orbis auxilia fruftra neceffarium collapía veterum difciplina, quoad E implorabis ? Quod fi fortiffimi heroes, illu- porerit, reparare . Nam profe&o, ne nobis blandiar, omnis fere ecclefiaftica diíciplina a Clero. defluxit, prifcaque religio jampridem in nobis defideratar. Ubi enim antlqua fanctimo- nia ? Ubi facrarum literarum ftudia ? Quis mihi nunc Hieronymos, quis Ambrofios, ubi, ubi terrarum reperiet ? Corrupti ordines , cor- rupti mores , ut eft humana-natura. proclivis ad malum, nimia epifcoporum negligentia ni- miaque delidorum impunitate peccandi venit audacia. Qua profecto posnis & cenfuris vo- ftrifimi reges tui revivifcerent , orbemque ingratitudinis expoftułarent : Nos quaffatam ecclefiam toties inftlauravimus , nos toties no- fire religioni rebelles populos profligavimus, nos mare tranfivimus , nos vulnera perpef- fi, nos fanguinem noftrum fandimus » nt zeligionis nofirz fines protenderemus . Em ardet patria noflra , in qua nat fuimus, ardet bellorum incendiis regni molli clarif- fimum domicilium . Ubi beneficiorum memo- ria? Ubi pietatis officia? Quis ferre poffet juftif- ANNO CHRISTI 1633. 

Strana 1212
T2081 EUGENTUS OR ATIO GREGORII CORRARIY Poe JA 1212 mmm titate vindicarunt. Nee Bohemie finibus con- À bis patres coercenda eft. Átque hac omnia emma ANNO QURISTI 1432 ténta , latius quoque eadem rabies in finici- mas provincias pervagata eft , capta Germa- nie oppida , incenfa, fpoliata , diruta . Quid quod peffma labes dum negligitur , dum i N fuis verfutiis , ut hereticorum natura pei- lax eft, fallacias intendunt , piget dicere , paulatim tamquam virus peftifve in. plurimos diffufa eft. Quid igitur? Ábeamus , finamus morbum iftum in noflram perniciem crefce- re , (aris fit Germanim , fi pro fua fide mife- ricordia dignam putemus, mutemus locum , Bononiam proficiicamur ut Bohemos quos vix huc traximus , fama forte concordifime civi- zatis captos Bononiam traducamus. Non pla- mala in ecclefiam proreperunt pofiquam def tum eft generalia concilia celebrare; & adhuc reperiuntur , heu facinus' miferum ! qui hujus facri concilii diffolutionem quaerant, cüjus au- Étoritatem vix, ut videtis, defendere poffu- mus. Hzc pluribus deflenda effent, fi vobif- cum patres agerem. Quz cum in aliis oratio- nibus meis réfervo, tum in deputationibus wobis dicenda . Nunc ad imperatorem lo- quor. Tertia pars fufcepti muneris tota pietatis plena eft ad beilorum incendia exiünguenda pacifque compofitionem converfa , cujus ut dulce nomen, ira pax ipfacum jucunda tum cuit hoe confilium huic fancte fynodo , non B faluraris. Pax enim civium falus, vite liber- placuit. Meminerat enim profeffüionis fus. Quid igitur actum? Venere oratores Bohe- mie , audiri patientifime & diu quantum unicuique libuit. At quid audiffe profuit ? Quid profuit? Vis uno verbo abfolvam? Tan- tum profuie , quantum nocuit hactenus illis flagitaniibus diffuliffe. Àn non perfpicuum eft ifta audientia concifos effe illorum petulantis nervos, confraCtam audaciam, conítrictam lo- quacitatem ? Jam non dicent negari auditum ad loquendum , vitari fuas veriffimas ratio- nes , Abierunt qui boni, edotti, qui perti- naces, confufi. Miff noftri legati Bohemiam ;. severfí Bohemorum iterum , noftri iterum ras, mater quietus , foror concordie , comes juftitie , rerum. nutrix ; Bellum e contra po« puli ftrages , vite periculum , ftimulus futo- - Tis ; frater difcidii , amor rapine , comes violenüz . Quod monftrum tetrum, horren- dom , impium jampridem fanguinem Chriflia- norum, heu pietas! hauft. Nam quid Italiæ clades numerem , Juliz inquam regina pro- viaciarum in qua nunquam bellorum flu&us jam 2 tot annis penitus detumere ? Quid Cyprum referam tributariam impiiffümi regis Ægyptiorum poft illam miferam captivitatem noftre fancte religioni contumeliofam ? Quid Prutenorum pericula ? Quid graves regum Hi- miff:; 1nje&a inter eos contentio , boni pa-Cfpanie difcordias? Quid ipfam Germaniam ? . cem cnplunt, cupiunt parere ecclefie ; qui minus boni , pacem quidem appetunt , fed pacis conditiones querunt; qui prorfus mali, potentia turbant. fes inclinata eft , populus fpe pacis ereCtus eft, langucícit exercitus , fluunt arma de manibus , fpe magna conci- fiationis & pacis. Quod fi provenerit , bone Deus , quantam & quam immortalem gloriam hec fanfa fynodus reportabit ? Sin autem per- tinaces efle maluerint, tunc jufto dolore ad- verfus tam fceleratam arrogantiam omnes Chri- füanitaiis principes, tuque imprimis, fortiff me imperator „exardelcere debebunt , gentem- que immanifhmam adjuvante totius Germani- Quz uifi bic fua fortuna celebraretur hoc ge- nerale concilium , tota jampridem bellorum incendiis conflapraret . Heu. heu, non poffum fine lacrymis in memoriam revocare inclitum Gallorum re- gnum, quo ftante nünquam jacuit ecclefia , jam longo bello inteftinifque difeidiis pene deletum . Hea, heu exháufte vires, exhau- fla porentia , exhaufta denique omnia preter odia. O firmiffimum ecclefie robur! o fipgu- lare prefidium! fic urbes tuas quondam for- tunaüffimas , defolatas cernimus ? Sic pul cherimos agros tuos horrentes fitu ? Sic flo- rentifmam nobilitatem giadio cæfam ? Quid ce juventutis delectu , favente auctorirate ,Dlatronum manus impurifümas ? Quid par- faventibus votis ecclefia , armis , equis, viri- bus profligare. In Graeciam quoque miffi le- gati, a quibus nihil adhuc cerü habemus pro- ' pter maximam regionum diftantiam . Quod fi P n Forto , de- faiffet. H. Grecorum legati , ur Romam iiffe perhiben- tur, ità Bafileam veniffent , effet fortaffe ho- die non minor fpes Grecorum reductionis , quam Bohemorum . Át certe quod affirmare poffum hujus fan&tze fynodi ftudium non a de- fuiffe. Secundo loco fue profeffionis inflitutum hzc fáncta fynodus profiretur a fummo ad imum per auctoritatem omnipotentís Dei, omnes ec- cleüafticos ordines, magnum quidem opus &c ricidia ? Quid facrilegia ? Quid templorum profanationes querar ? Urbs vero illa toto orbe pulcherrima , domicilium potenrifimi regni clariffum, quanto in luctu , quanto in fqualore jaces? Quid univerfitas illa , il- la inclyta facrorum ítudiorum officina , ma- giflrà morum, lux veritatis , expultrix he- refum , norma difcipline , non difperfa , non pene obruta? Bella quidem bonis ar:ibus ini- mica femper fuere , quas ocium & pax nu- irire femper confueverunt . O tellus inclyta, tot Chriflianifimorum regum alumna, fuam- diu membra tua łacerari divellique iamenta- beris ? Quamdiu ingrati orbis auxilia fruftra neceffarium collapía veterum difciplina, quoad E implorabis ? Quod fi fortiffimi heroes, illu- porerit, reparare . Nam profe&o, ne nobis blandiar, omnis fere ecclefiaftica diíciplina a Clero. defluxit, prifcaque religio jampridem in nobis defideratar. Ubi enim antlqua fanctimo- nia ? Ubi facrarum literarum ftudia ? Quis mihi nunc Hieronymos, quis Ambrofios, ubi, ubi terrarum reperiet ? Corrupti ordines , cor- rupti mores , ut eft humana-natura. proclivis ad malum, nimia epifcoporum negligentia ni- miaque delidorum impunitate peccandi venit audacia. Qua profecto posnis & cenfuris vo- ftrifimi reges tui revivifcerent , orbemque ingratitudinis expoftułarent : Nos quaffatam ecclefiam toties inftlauravimus , nos toties no- fire religioni rebelles populos profligavimus, nos mare tranfivimus , nos vulnera perpef- fi, nos fanguinem noftrum fandimus » nt zeligionis nofirz fines protenderemus . Em ardet patria noflra , in qua nat fuimus, ardet bellorum incendiis regni molli clarif- fimum domicilium . Ubi beneficiorum memo- ria? Ubi pietatis officia? Quis ferre poffet juftif- ANNO CHRISTI 1633. 

Strana 1213
ANNO CHRISTI 2433- a Porte eorum. qi > EUGEXIUS 1213 P. IV. } N jaftiffimas gravefgue Chriftianiffimorum regum A querelas , : At video temperandum mihi efle orationi. Cur , inquiens , piget dicere? Dicam ramen; Audivifli , jufliffime imperator, audiverunt i- rem patres hi quanta cum modeflia gloriofif- fmi regni indignas calamitates deploraverim - sillas tetipit partes, nullas controyerlias , nul- la jura regni , & tamen vereor ne cui pra- vis noftra videatnr oratio . Plus dicam, non ab Anglicis metuo, fed a Gallis, non a Jai- cis, fed ab epifcopis , quos quidem decebat ab omni factione remotos pacis auctores effe. Hujufiodi tamen quiqui funt, videant ne ma- gis fuarum cupiditatum vitio quam noflra o- HABITA IN CONC. BASILEFNSI. SIEIMUNDUS 1214 quo jure judicaffent debere ecclefi& Tefe & quæ ab ecclefa recepiffent .. Traque &'lega- tionum onera & iongarum viarum diferimina etiam impenfis propriis nemo recufavit , ps- cunie quoque nonnunquam, ur exigebat re$, viritim collecte . Cum interim Boma pecus nie provinciarum večtigalinmgue Romane ec- clefiz omnes bellorum ftipendiis abfumantur. Non iamen damno militum # præfidia : fci- te faciunt , fi. fefe armatis muniunt. Scimus Nicolaum Urbern ipfam cujus portas jam tot annis claufas nemo vidérat, cum magna non militum , fed latronum manu obfidere , £u- jus vires in perniciem multarum civitatum ecclefix , ipfius ecclefie opibus invaluere. Ac ratione commoti effe videantur. Nam profe- Bo fapreme celi rector atque hominum , pe- Go fi moderatifima verba ferre non poffunt , nefcio tandem 2 quidquid eorum patientia di- gnum judicaturi fint. Etenim de me ipfe con- je&to. Scio civitatem illam gloriofifimam , in qua natus fum , urbemque GCenuenfium, gra- ves inier. fe inimicitias bebere, pari.m vete- rum cruentiffimorum bellorum, partim recen- tis pugoe memoria, Si quis tamen «ihi Ge- nuenfes patientiffimos viros magni excellen- rifque animi dicar effe, non negaverim . Ne- que enim ulle inimicitie cum virtuiibus fu- fcipiende funt , morruorum præcipue , qui omni invidia carere debent, ldcirco fi anti- quas Gallorum laudes commemoravi , quod barbari libenter faciunt, fi qui fortaffe i gre ferant, eos barbaris inhyumaniores: pavo. Sed jam redeo unde abii ; ad tria fcilicet ila fais ut puto dilucide fuperius explicata propter que hzc fancta fynodus conveniffe profitetur , Quz utinam effent tam facilia f^. du quam funt neceflaria. Ideo fi caufas in- flitutionis hujus fin&e fynodi neceffarias di- xi , non minus hoc vere didum , quam fi ardente proximo pariete vicinis dicerem , fi fuarum domorum curam habere velint , ne- Ceífe effc flammas imminentes repellere , Aut fi diccrem gravifimo morbo mcdicamenta effe neceflaria . Refte quippe mortifera bclla hæ- refefve & fevitias Bohemorum tcterrimo in- cendio comparaverim ; corruptelas vero mo-D rum graviffüuno morbo. His ergo intenta hzc fancla fynodus cum Bohemis nii quidem o- mifit, quo mirus res illa componerctur : in qua re tanto acrius infilendum putavit, quan- tà omnium periculofifhma videbatur . Tum 2-Cin eam intueri velint . ftem illam averte a mcenibus Urbis, a tern- plis , ab aris , a fan&iffimz fedis apoftolém domicilio , ab ipfo denique populo Romano qui fi ullo tempore in Romanam curiam pet- cavit , hac tamen longa praefentium incom- modorem patientia & bene de ecclefia meri- zus & mifericordia dignus videri debet. Vi des, jam fapientifme imperator , hanc fan- Gam fynodum non immemorem fuæ profef- fionis effe , que tot impiorum maledictis fa- ceffitur, quì tamen nil quidem confingere di- dicerunt, quod non per fe falfum nullo ré- fellente videatur . Veritas quippe non eget patrocinio , ultro fe fe offert modo fint. qui Nam licet illam va riz circum errorum nebule íepiant , tamen ut funt vanifime , íapientis obtuitus ferre non poffunt . Audi ergo quam inepte cala- mniatores hujus facri concilü contumelias ja- ciunr, Queruntur omnino , fi bene collegi , quin- que , quibus quafi jaculis confodere Student. hanc fandam fynodum Dicuut enim primo magnas omnium fpes fuiffe ab initio hujus fynodi , ceterum utili- ratem jam duobus annis nihil apparere. fanc itaque partem primum confutabimus , reliqua deinde fuo quaeque in loco fubjicientur. An pro nihilo repurabunt rot exacto labores in re Bohemorum ? tot fiudia ? tot vigilias ? An pro nihilo ducent auctoritatem ecclefie in tantis oppugnationibus foniter fuflinuiffe; fa- ris videri debet haCtenus incredibili virtute | atque conftantia refliriffe , totque in unum íanctos ecclefie paires tot illuftriffimorum re- ANNO CHRISTI 1433. ctam patres hi honeftiffini judicabant, i tua gum legatos in hoc loco fandiffimo coegit. Sigifmunde , opera ecclefie, regale patrimo- nium reftitneretur , qui eo. carere maluiftüi , quam aliquid contra ecclefie aucloritarem pa- ü. Paci quoque plurimum opere datum eft, nonnulle ctiam faluberrime leges promułga- t£, quibus tamen vehcmentiori fpiritu hzc fanQu fynodus intendiffet , ni variis undique. importunifque rationibus , «uc quidem no- tifhmze ribi (unt, ha&enus.refitendura tibi E fuiffet. i| Satis enim fuperque difficile fuit diverfis le. gationibus apud reges & principes auctorita- tem ecclefie potuiffe defendere , declarare- que , hanc fanCtam fynodum , non conven- tem. malignantium , fed pietatis effe , non nefandam Babylonem apud - quam fecleftim aliquod facinus oboriatur, fed ecclefiæ catho- lice imaginem, in qua fperamus falutem ip- fius ecclefie orituram. Quod quidem ficri mi- hime potuiffet, ni patres hi jam pridem æ- fe. Quod quidem egiffc , ut eft falutare ec- clefæ , ita fine horum petrum maximo gra- vifimoque periculo minime actum . Nam fi ut in magnis periculofifqduc rebus jufle ple- rumque caufe adverfos rerum exitus confe- quuntur ita io hac no(tra imo-ecclefie juftif- fima cauía contigiffer. Vidcbant nimirum pa- tres hi quae ipforum pericula futura effent . Sciant enim unufquifque quam rem operan tur ; illis itaque femper meo judicio res Bo- mane debebunt, qui ab initio hujus fančte fynodi periculum ecclefie fubire fuis pericu- lis voluere. Vides quam fultam fit id obji- cere , quod poflic in maximam horum pre- flantiffimoram patrum Íaudem converti. Secundo dicunt nimis circa fedem apoftoli- cam intentos eífe hos patres, cetera minus curare . Scire. velim ab his fi quifpiam eo- rum ut digni effeut, omnium merbroram' vitio laboraret, prius ne in caput an fortaffe: in 

Strana 1214
ANNO CHRISTI 2433- a Porte eorum. qi > EUGEXIUS 1213 P. IV. } N jaftiffimas gravefgue Chriftianiffimorum regum A querelas , : At video temperandum mihi efle orationi. Cur , inquiens , piget dicere? Dicam ramen; Audivifli , jufliffime imperator, audiverunt i- rem patres hi quanta cum modeflia gloriofif- fmi regni indignas calamitates deploraverim - sillas tetipit partes, nullas controyerlias , nul- la jura regni , & tamen vereor ne cui pra- vis noftra videatnr oratio . Plus dicam, non ab Anglicis metuo, fed a Gallis, non a Jai- cis, fed ab epifcopis , quos quidem decebat ab omni factione remotos pacis auctores effe. Hujufiodi tamen quiqui funt, videant ne ma- gis fuarum cupiditatum vitio quam noflra o- HABITA IN CONC. BASILEFNSI. SIEIMUNDUS 1214 quo jure judicaffent debere ecclefi& Tefe & quæ ab ecclefa recepiffent .. Traque &'lega- tionum onera & iongarum viarum diferimina etiam impenfis propriis nemo recufavit , ps- cunie quoque nonnunquam, ur exigebat re$, viritim collecte . Cum interim Boma pecus nie provinciarum večtigalinmgue Romane ec- clefiz omnes bellorum ftipendiis abfumantur. Non iamen damno militum # præfidia : fci- te faciunt , fi. fefe armatis muniunt. Scimus Nicolaum Urbern ipfam cujus portas jam tot annis claufas nemo vidérat, cum magna non militum , fed latronum manu obfidere , £u- jus vires in perniciem multarum civitatut ecclefix , ipfius ecclefie opibus invaluere. Ac ratione commoti effe videantur. Nam profe- Bo faüpreme celi rector atque hominum , pe- Go fi moderatifima verba ferre non poffunt , nefcio tandem 2 quidquid eorum patientia di- gnum judicaturi fint. Etenim de me ipfe con- je&to. Scio civitatem illam gloriofifimam , in qua natus fum , urbemque Genuenfium, gra- ves inier. fe inimicitias bebere, pari.m vete- rum cruentiffimorum bellorum, partim recen- tis pugoe memoria, Si quis tamen «ihi Ge- nuenfes patientiffimos viros magni excellen- rifque animi dicar effe, non negaverim . Ne- que enim ulle inimicitie cum virtuiibus fu- fcipiende funt , morruorum præcipue , qui omni invidia carere debent, ldcirco fi anti- quas Gallorum laudes commemoravi , quod barbari libenter faciunt, fi qui fortaffe i gre ferant, eos barbaris inhyumaniores: pavo. Sed jam redeo unde abii ; ad tria fcilicet ila fais ut puto dilucide fuperius explicata propter que hzc fancta fynodus conveniffe profitetur , Quz utinam effent tam facilia f^. du quam funt neceflaria. Ideo fi caufas in- flitutionis hujus fin&e fynodi neceffarias di- xi , non minus hoc vere didum , quam fi ardente proximo pariete vicinis dicerem , fi fuarum domorum curam habere velint , ne- Ceífe effc flammas imminentes repellere , Aut fi diccrem gravifimo morbo mcdicamenta effe neceflaria . Refte quippe mortifera bclla hæ- refefve & fevitias Bohemorum tcterrimo in- cendio comparaverim ; corruptelas vero mo-D rum graviffüuno morbo. His ergo intenta hzc fancla fynodus cum Bohemis nii quidem o- mifit, quo mirus res illa componerctur : in qua re tanto acrius infilendum putavit, quan- tà omnium periculofifhma videbatur . Tum 2-Cin eam intueri velint . ftem illam averte a mcenibus Urbis, a tern- plis , ab aris , a fan&iffimz fedis apoftolém domicilio , ab ipfo denique populo Romano qui fi ullo tempore in Romanam curiam pet- cavit , hac tamen longa praefentium incom- modorem patientia & bene de ecclefia meri- zus & mifericordia dignus videri debet. Vi des, jam fapientifme imperator , hanc fan- Gam fynodum non immemorem fuæ profef- fionis effe , que tot impiorum maledictis fa- ceffitur, quì tamen nil quidem confingere di- dicerunt, quod non per fe falfum nullo ré- fellente videatur . Veritas quippe non eget patrocinio , ultro fe fe offert modo fint. qui Nam licet illam va riz circum errorum nebule íepiant , tamen ut funt vanifime , íapientis obtuitus ferre non poffunt . Audi ergo quam inepte cala- mniatores hujus facri concilü contumelias ja- ciunr, Queruntur omnino , fi bene collegi , quin- que , quibus quafi jaculis confodere Student. hanc fandam fynodum Dicuut enim primo magnas omnium fpes fuiffe ab initio hujus fynodi , ceterum utili- ratem jam duobus annis nihil apparere. fanc itaque partem primum confutabimus , reliqua deinde fuo quaeque in loco fubjicientur. An pro nihilo repurabunt rot exacto labores in re Bohemorum ? tot fiudia ? tot vigilias ? An pro nihilo ducent auctoritatem ecclefie in tantis oppugnationibus foniter fuflinuiffe; fa- ris videri debet haCtenus incredibili virtute | atque conftantia refliriffe , totque in unum íanctos ecclefie paires tot illuftriffimorum re- ANNO CHRISTI 1433. ctam patres hi honeftiffini judicabant, i tua gum legatos in hoc loco fandiffimo coegit. Sigifmunde , opera ecclefie, regale patrimo- nium re(titneretur , qui eo. carere maluiftüi , quam aliquid contra ecclefie aucloritarem pa- ü. Paci quoque plurimum opere datum eft, nonnulle ctiam faluberrime leges promułga- t£, quibus tamen vehcmentiori fpiritu hzc fanQu fynodus intendiffet , ni variis undique. importunifque rationibus , «uc quidem no- tifhmze ribi (unt, ha&enus.refitendura tibi E fuiffet. i| Satis enim fuperque difficile fuit diverfis le. gationibus apud reges & principes auctorita- tem ecclefie potuiffe defendere , declarare- que , hanc fanCtam fynodum , non conven- tem. malignantium , fed pietatis effe , non nefandam Babylonem apud - quam fecleftim aliquod facinus oboriatur, fed ecclefiæ catho- lice imaginem, in qua fperamus falutem ip- fius ecclefie orituram. Quod quidem ficri mi- hime potuiffet, ni patres hi jam pridem æ- fe. Quod quidem egiffc , ut eft falutare ec- clefæ , ita fine horum petrum maximo gra- vifimoque periculo minime actum . Nam fi ut in magnis periculofifqduc rebus jufle ple- rumque caufe adverfos rerum exitus confe- quuntur ita io hac no(tra imo-ecclefie juftif- fima cauía contigiffer. Vidcbant nimirum pa- tres hi quae ipforum pericula futura effent . Sciant enim unufquifque quam rem operan tur ; illis itaque femper meo judicio res Bo- mane debebunt, qui ab initio hujus fančte fynodi periculum ecclefie fubire fuis pericu- lis voluere. Vides quam fultam fit id obji- cere , quod poflic in maximam horum pre- flantiffimoram patrum Íaudem converti. Secundo dicunt nimis circa fedem apoftoli- cam intentos eífe hos patres, cetera minus curare . Scire. velim ab his fi quifpiam eo- rum ut digni effeut, omnium merbroram' vitio laboraret, prius ne in caput an fortaffe: in 

Strana 1215
ANNG CHRISTI 14331 . 1215 PAN. mo tam delirus qui noa in caput fateatnr , cur carpitur hec (ancta fynodus , f ut ratio atque ordo pofcebat, capitis imprimis curam habendam cenfet , a quo falutem totius core poris neceffe eff derivari, Nec tamen reliqua membra. neglectui effe concedo , cererum ad illa præcipre intendi quibus omiffis ftams ec- €lefie conftare non poreft, Nam quis non vi- dea; quamlibet mulia egerimus decrera , fan- étiones , leges, ncquicquam fieri omnia, nifi fedes apoflolica exequatur, Ideo mea femper fait opinio fammdm rerum in Romano pon- fiüce refidere , nibilque tam Chriflianis homi- nibus expetendum , quara ut bobi fint qui in ORATIO GREGORII CORRARII in pedes curam conjieiendam putaret. Si nc- conciliis promnilgantur ? Ar honeftum ef pas SIGISMUNDUS 155.5 ires juratos effe, fed non licet, quia in con- cilio Conftantienft fervatum non fuit. Pugnan- tia hec funt, fateri idem honeftum quod il- licitum effe dicamus . Nullum quippe illici- tum honeftum effe poteft. fam vero petere ab his libet fi concilio Conflantienfi colli- buiffet exigere a patribus jusjurandum , num» quid id facere licuiffet? Nihil hic hzrendum. eft, fateri necefftas fubigit, quoniam hono- ftum , licuiffe. At fi licuit concilio Conftan- tienfi, etiam huic fanci& fynodo nimirum li- cebit, Etenim gencralium conciliorum fem- per fuit. eritque par poteftas. Eadem quippe in omnibus conciliis eft. ecclefía que nedum illa fede collocantur, de qua dejici nequeunt Bconfuetudines , fed ipfas etiam decretorum etiamfi pefhmi effent, fine maxima totius ec Clefim vexatione . 'fertio loco. non ufquequaque férvari gra- vitatem , res nimis pracipitari queruntur . O amentiam hominum jnconfiderate loquentium! Non putet. commentas vanitates impurifimo ore praferre ? An pracipitatym | quicquam duorum annorum patientia? Áut in ullo vio- lata gravitas nifi forte orando , obíecrando , poflremo monendo , quod & ipfi fecimus a- Jiofque ut facerent cohortaii fumus . Deum deinceps hominefque teftamur nos hauc ec- clefie caufam pro communi utilitate. fufcepif- fe, proque au&oritare ipfius eccle(iz confer- fanCüiones pro temporum rerumque diveríitá- te immutare poteft. Neque enim femper fue- re aut femper erunt, que nunc funr in ge- neralibus conciliis infliruta . "Temporibus ce- dunt teinpora , confueiudinibus confuetudines légibus item leges. Séd & in concilio Con- ftantienf in omnibufque conciliis patres quam- vis non jurati quatuor illis articulis nibilomi- nus obligati fuerunt , quorum violatores f non perjuri , fcelefifümi iamen judicandi . Nifi forte dicere velimus non effe in preben- dis confiliis 2 fraudibus dolifve, aut in pro- palatione confuitationum a fociorum periculis abflinendum , nifi ad id nos prius juréjurans vanda. Non hic privatas opes, non honores, Cdo obligaverimus , itemque non,teneri illis pon potentiam quaerimus. De republica agi-. 1ur, hequc ca levis aut ludrica res eft. De ipfa quippc religione difceptatur , cujas pa- trociniam muljs haCtenus periculis nobis con- flat. Sed quid ego bec tzcum , clementifime imperator, qni tot labores pro cohfervatione hujus fanfte fynodi, a qua pendebat falus ec« clefie, primus omnium fufcepi(ti . Quarto contendunt non licere patres jura- tos effe , quod in Concilio Conftantienfi fer- varum non fuit. Infpiciamus ergo prius cu- jufmodi fit ipfum jusjurandum : deinde liceat: nécne facile indicabimus. Quatuor omnino ar- ticulis continetur . Jurante fine fraude confu- legibus quibus nos non juraverimus obtempe« raturos : (& hoc puto de latronibus fupplicia indigne fumi , qui certe nec leges iervare nec a latrociniis abfílinere juraverunt, At ne> mo tam delirus qui hoc dicere velit. Quam multa enim fünt , quz non jurati obfervare debemus? -Reftat oftendere cur patres non jurati non poffint fine perjuiio recedere in- coffulto Aut renitente concilio . Quid mirati cftis ? Quàli contraria dixerim , poffe fcilicet quempiám in ea re perjurare, in qua nullum prefüterit jusjurandum . Non fum ita rerum infcius, ut hoc dicere velim. Sed dico , om» nes cpifcopos ad id jurejurandó teneri . Me- lere, itemque nullius confulta propalare, que D miniflis enim , patres, quid in confecrationi- odium aliquod aut periculum parere poffint confülenti, An quifquam boc inficiari poffit rette fieri quod. in omni fenatu bene inílitu- tarum civitatum femper fervatum fuit? Que enim effet confultorum gravitas , quz plebis in patres reverentia , aut quis dcnique effer. confilio locus , ni metu poenę futilirąs exclu- deretur. lpfuüm quippe confilii nomen a filen- rio didum videtur. Sepius namque res ma- gne confilio & taciturnitate quam armis ge- runtur. Quo in gencre laudis Venetorum íe- patus {ni amor aoflr civitatis me fallit) o- mones refpublicas , que ante fuerunt, mihi quidem excellere videtur , Jurant non jece- bus juret epifcopus, nempe illud imprimis ; Vocatus ad fynodum , ibo. Án ut.cum pri- mum concilii locum attigerit , poífit fuo are bitrio difcedere , & fic facra concilia fudibrii loco habere , quafí laxandi animi gratia ad concilium eundum fit, non quod. ulla epifco- porum opera aut induftria defideretur. Non fic profecto , non fic. Nam fi juffii veniunt, in- juffi redire non debent: Eadem quippe vis ju- ramenti que ire coegit, cogit quoque non re- cedere inconfulto aut zenitenre concilio. Per- vulgata eft enim juris fententia , Non dicitur, 'veniffe qui non ftetit, Quamquam ego in hoc concilio nemini adhuc fcio negatum effe redi- dere inconfülto aut renitente concilio , quod Etum , modo aliquam honeftatis caufa ratiun- quidem ut ita fieret ipfa conditio. temporis neceffarium fecit. Jurant demum parere de- Cretis quibus abfque ullo juramento identi- dem obligari effent, Nec rhirum videri debet f; pro eoram confervatione decretorum omnis adhibeatur cura , quorum contemptores in fu- premam Dei majeftatem impiifime peccant . Nam fi jara Humana legefque civiles viola- te fcelus efl ab ipfis legibus feverifime vin- dicatum , quanto dereftabilius ecclefie decre- ta negligere. que Spiritu Dei in facrofanGQis culam allegarit. Non e(t ergo , ut plerifque videtur, ita imperiofura id jurare quod etiam abfque ulla juratione obfervare quis debear. In quinta parte calumni& queruntur non haberi honorem nationibus , ut in concilio Conftantienfi , nempa pro nationibus deputa- tationes introductás effe. Ar ego in hoc facro concilio ex omnibus inftitutis que plurima R- tant fápierher excogitata ;. graviterque provifa , hoc potiffimum Dei confilio actum fuiffe exi. fimo , quo nationum diffenGones tollerentuz , fiber- ANNO CHRIST 1432 

Strana 1216
ANNG CHRISTI 14331 . 1215 PAN. mo tam delirus qui noa in caput fateatnr , cur carpitur hec (ancta fynodus , f ut ratio atque ordo pofcebat, capitis imprimis curam habendam cenfet , a quo falutem totius core poris neceffe eff derivari, Nec tamen reliqua membra. neglectui effe concedo , cererum ad illa præcipre intendi quibus omiffis ftams ec- €lefie conftare non poreft, Nam quis non vi- dea; quamlibet mulia egerimus decrera , fan- étiones , leges, ncquicquam fieri omnia, nifi fedes apoflolica exequatur, Ideo mea femper fait opinio fammdm rerum in Romano pon- fiüce refidere , nibilque tam Chriflianis homi- nibus expetendum , quara ut bobi fint qui in ORATIO GREGORII CORRARII in pedes curam conjieiendam putaret. Si nc- conciliis promnilgantur ? Ar honeftum ef pas SIGISMUNDUS 155.5 ires juratos effe, fed non licet, quia in con- cilio Conftantienft fervatum non fuit. Pugnan- tia hec funt, fateri idem honeftum quod il- licitum effe dicamus . Nullum quippe illici- tum honeftum effe poteft. fam vero petere ab his libet fi concilio Conflantienfi colli- buiffet exigere a patribus jusjurandum , num» quid id facere licuiffet? Nihil hic hzrendum. eft, fateri necefftas fubigit, quoniam hono- ftum , licuiffe. At fi licuit concilio Conftan- tienfi, etiam huic fanci& fynodo nimirum li- cebit, Etenim gencralium conciliorum fem- per fuit. eritque par poteftas. Eadem quippe in omnibus conciliis eft. ecclefía que nedum illa fede collocantur, de qua dejici nequeunt Bconfuetudines , fed ipfas etiam decretorum etiamfi pefhmi effent, fine maxima totius ec Clefim vexatione . 'fertio loco. non ufquequaque férvari gra- vitatem , res nimis pracipitari queruntur . O amentiam hominum jnconfiderate loquentium! Non putet. commentas vanitates impurifimo ore praferre ? An pracipitatym | quicquam duorum annorum patientia? Áut in ullo vio- lata gravitas nifi forte orando , obíecrando , poflremo monendo , quod & ipfi fecimus a- Jiofque ut facerent cohortaii fumus . Deum deinceps hominefque teftamur nos hauc ec- clefie caufam pro communi utilitate. fufcepif- fe, proque au&oritare ipfius eccle(iz confer- fanCüiones pro temporum rerumque diveríitá- te immutare poteft. Neque enim femper fue- re aut femper erunt, que nunc funr in ge- neralibus conciliis infliruta . "Temporibus ce- dunt teinpora , confueiudinibus confuetudines légibus item leges. Séd & in concilio Con- ftantienf in omnibufque conciliis patres quam- vis non jurati quatuor illis articulis nibilomi- nus obligati fuerunt , quorum violatores f non perjuri , fcelefifümi iamen judicandi . Nifi forte dicere velimus non effe in preben- dis confiliis 2 fraudibus dolifve, aut in pro- palatione confuitationum a fociorum periculis abflinendum , nifi ad id nos prius juréjurans vanda. Non hic privatas opes, non honores, Cdo obligaverimus , itemque non,teneri illis pon potentiam quaerimus. De republica agi-. 1ur, hequc ca levis aut ludrica res eft. De ipfa quippc religione difceptatur , cujas pa- trociniam muljs haCtenus periculis nobis con- flat. Sed quid ego bec tzcum , clementifime imperator, qni tot labores pro cohfervatione hujus fanfte fynodi, a qua pendebat falus ec« clefie, primus omnium fufcepi(ti . Quarto contendunt non licere patres jura- tos effe , quod in Concilio Conftantienfi fer- varum non fuit. Infpiciamus ergo prius cu- jufmodi fit ipfum jusjurandum : deinde liceat: nécne facile indicabimus. Quatuor omnino ar- ticulis continetur . Jurante fine fraude confu- legibus quibus nos non juraverimus obtempe« raturos : (& hoc puto de latronibus fupplicia indigne fumi , qui certe nec leges iervare nec a latrociniis abfílinere juraverunt, At ne> mo tam delirus qui hoc dicere velit. Quam multa enim fünt , quz non jurati obfervare debemus? -Reftat oftendere cur patres non jurati non poffint fine perjuiio recedere in- coffulto Aut renitente concilio . Quid mirati cftis ? Quàli contraria dixerim , poffe fcilicet quempiám in ea re perjurare, in qua nullum prefüterit jusjurandum . Non fum ita rerum infcius, ut hoc dicere velim. Sed dico , om» nes cpifcopos ad id jurejurandó teneri . Me- lere, itemque nullius confulta propalare, que D miniflis enim , patres, quid in confecrationi- odium aliquod aut periculum parere poffint confülenti, An quifquam boc inficiari poffit rette fieri quod. in omni fenatu bene inílitu- tarum civitatum femper fervatum fuit? Que enim effet confultorum gravitas , quz plebis in patres reverentia , aut quis dcnique effer. confilio locus , ni metu poenę futilirąs exclu- deretur. lpfuüm quippe confilii nomen a filen- rio didum videtur. Sepius namque res ma- gne confilio & taciturnitate quam armis ge- runtur. Quo in gencre laudis Venetorum íe- patus {ni amor aoflr civitatis me fallit) o- mones refpublicas , que ante fuerunt, mihi quidem excellere videtur , Jurant non jece- bus juret epifcopus, nempe illud imprimis ; Vocatus ad fynodum , ibo. Án ut.cum pri- mum concilii locum attigerit , poífit fuo are bitrio difcedere , & fic facra concilia fudibrii loco habere , quafí laxandi animi gratia ad concilium eundum fit, non quod. ulla epifco- porum opera aut induftria defideretur. Non fic profecto , non fic. Nam fi juffii veniunt, in- juffi redire non debent: Eadem quippe vis ju- ramenti que ire coegit, cogit quoque non re- cedere inconfulto aut zenitenre concilio. Per- vulgata eft enim juris fententia , Non dicitur, 'veniffe qui non ftetit, Quamquam ego in hoc concilio nemini adhuc fcio negatum effe redi- dere inconfülto aut renitente concilio , quod Etum , modo aliquam honeftatis caufa ratiun- quidem ut ita fieret ipfa conditio. temporis neceffarium fecit. Jurant demum parere de- Cretis quibus abfque ullo juramento identi- dem obligari effent, Nec rhirum videri debet f; pro eoram confervatione decretorum omnis adhibeatur cura , quorum contemptores in fu- premam Dei majeftatem impiifime peccant . Nam fi jara Humana legefque civiles viola- te fcelus efl ab ipfis legibus feverifime vin- dicatum , quanto dereftabilius ecclefie decre- ta negligere. que Spiritu Dei in facrofanGQis culam allegarit. Non e(t ergo , ut plerifque videtur, ita imperiofura id jurare quod etiam abfque ulla juratione obfervare quis debear. In quinta parte calumni& queruntur non haberi honorem nationibus , ut in concilio Conftantienfi , nempa pro nationibus deputa- tationes introductás effe. Ar ego in hoc facro concilio ex omnibus inftitutis que plurima R- tant fápierher excogitata ;. graviterque provifa , hoc potiffimum Dei confilio actum fuiffe exi. fimo , quo nationum diffenGones tollerentuz , fiber- ANNO CHRIST 1432 

Strana 1217
Al. Hem- * in Bohemin. 1218 1217. EUGEN.US HABITA IN CONCIL. BASILEENSI. SIGISMUNDUS IMP. P. IV. —libertasque ecclesiastici ordinis servaretur. Sci-Avestrum ad necem sedens tacitus designabat. mus enim nonnullas nationes inter ſe capita- Eja igitur, Sigiſmunde, ne ceſsa cum hoc ſan- cto concilio patrum, in hoc rerum naufragio, libus inimicitiis inveteratiſque odiis diſſidere, multaſque ob id in ipſo Co�antienſi concilio, ut adhuc feciſti , eccleſiæ ſacroſanctæ ſuccurre- re. Nunquam poſt Conſtantienſe concilium ut probe meminiſti ſapientiſſime imperator, tam pulera occaſionem nactus propagandæ glo- rixas diſcordiaſque extitiſſe & multa adeo in riæ tuæ. Nee te moveant ſacrilege quorum- rebus agendis impedimenta, & cum in for- dam voces qui gloriam tuam labefactare con- mandis decretis nationes non tam opinione tendunt , nec ſatis conſiderant quid majeſtatem quam odiis diffentirent. Tum quot concerta- tuam deceat, dum propriam libidinem ex- tiones, cum alia alii ſeſe præponere ſtude- rent? Hic mixtæ omnes nationes communi pleant. Scimus pleroſque machinas ad te ex- pugnandum moliri, nonnullos infidiis ſuccen- quodam focietatis vinculo continentur. Nam unuſquiſque nationis propriæ oblitus , nil ni- turiatos eſfe, quo magis conftantia tua opus ſi de communi utilitate commodiſque reipu- eſt. Poſſem hic clarius loqui, ſed ſatis eſt, ſi hoc unum moneo , ne illis aures patefacias blicæ cogitandum ducit , nulloque regum prin- cipumve imperio ut in nationibus ſubjicitur.B qui te ab hac ſancla ſynodo alienum facere Quatuor vero deputationibus omnes commo- ſtudent. Nam quid faceres illi ſi quis tibi ita de diſtributi. Nec vulgus clericorum admitti- ſuaderet. Cave Sigiſmunde ne promiſſi memor ſis , cave ne inter fas nefaique quicquam pen- tur, ut in nationibus qui ut ipſi per ſe nil graviter conſulere poſſunt, ita aliorum recta ſi habeas , cave ne quid ecclefiæ te debere exiſtimes. Nimirum majeſtatis reum quoquo confilia perturbare, ſed graves tantum docti- que viri qui recte ſapienterque conſulere poſ- dignum ſupplicio judicares. Hæc enim Pro- copii confilia, non hominis qui ullo pudore fint. Ipſæ quoque deputationes tres a patrihus profeſſionis hujus ſanctæ ſynodi appellatæ. Pri- tegatur. Atqui eedem ſpectant eorum confi- ma ab ipſa religione fidei vocabulum ſumpſit, lia, qui te ab hac ſancta ſynodo alienum fa- ſecunda pacis, tertia reformationis, quarta cere ftudent. Quæ tibi tanto magis pertime- communis dicta. Utinam ergo nationum no- ſcenda atque eo pernicioſiora quod multis in- men a ſacroſanctis conciliis diu abſit. volucris id ipſum impie moliuntur. Hos tu Hactenus obtrectatoribus reſpondiſſe ſatis abige ; repelle, arce , non ſolum a conſpectu fit: Nunc te , Sigiſmunde , per Deum immor- tuo , ſed a limine quoque tamquaní pernicio- talem oro, per pietatem fanctæ matris eccle-Csiísimos hostes. Jam in te unum existimare de- ſiæ, per Romani imperii majeſtarem, ut vir- bes omnium ſpes eſſe converſas, omnium te tutem tuam explices, neu ſinas ſanctam reli- oculos intueri. Hanc ſpem tua nobis pietate gionem noſtram ullo impiorum ſcelere conta- jampridem præſtitiſti, cum hanc ſanctam syno- dum ab initio rebus adhuc exiguis ingenti fa- minari. Vide quid eccleſiæ debeas , & quid eccleſia tibi. Utrumque te, ut puto, excita- vore proſecutus es. Quid igitur? Dubitabimus bit. Memento tu eumdem eſſe, qui jam vi- ut tuæ gloriæ te pœniteat, utque hanc fan- ginti fere annis pulcherrimum illum trium- ctam ſynodum auctam jam deſeras, atque edi- phum de ſacro Conſtantienſi concilio cum ma- ficium hoc pulcherrimum diruas, cujus tu gna gloria reportaſli. Potes nunc quoque quam fundamenta jeciſti? Minime quidem. Quid e- maxime gloriæ tuæ fines protendere. Num- nim aliud hoc eſſet, quam contra ſeipſum quam eccleſia tuam virtutem magis implora- pugnare? Nam profecto dum cogito, quæ ah vit. En * ut miſcris & luctuoſis rebus quas initio perpeſſa fuerit hæc ſancta ſynodus , ſupra commemoravi, unum addam quod te quantis caſibus jactata, quantiſque undique imprimis expoſcit. Nuper in generali conven- periculis laceſſita; quod ſtet eccleſia; tibi im- tu hujus ſanctæ ſynodi lectæ literæ , quæ dum Dprimis poſt Deum, atque huic fortiſſimo vi- legerentur patres hi lacrymas non tenucrunt ro * Juliano fanctæ Romanæ ecclesiæ cardi- quibus nunciatum eſt * Pilſnæ oppidum no- nali artribuendum puto. Vide ergo quantum bile quidem & opulentum in magno pericu- ambobus ecclefia debeat. Tu cum primum in- lo eſſe & jam Procopium furem illum impu- ſtare tempus ſacri concilii celebrandi, tam- quam ad conſuetam jam gloriam primus om- riſſimum cum magna latronum manu portas nium affuiſti, tuaque auctoritate res labantes obſidere . Quis illius archilatronis ſcelera com- ſirmaſti, neque étiam dum aberas favores tuos miniſcens non horreſeat ? Nam quo ſe parri- hæc ſancta ſynodus uſquam ſibi abeſſe ſenſit. cidio fax illa belli, ſcelerum omnium caput Hic vero digniſſimus cardinalis præſenti haud non contaminavit ? Et adhuc o terra monftrum defuit operæ quominus periculum eccleſiæ ſuo illud inexpiabile ſuſtines , & tu ſol vides ? Quæ periculo ſubiret , quantoque res difficillima erux quod patibulum belluam illam immaniſ- videbatur, tanto acrius infiſtendo putavit. ſimam, tot facinoribus coopertam ; induere condigne poſſet? Non ille aris pepercit, non Neque fluctuantibus rebus ceſſit, aut minus ſperavit cum undique premeretur. Memine- ſacerdotibus. Nil penſi habuit puer an ſenex, E rat enim ſapientiſſimus vir hanc eſſe in re- mater an virgo. Omnia divina humanaque igne, bus humanis conditionem , ut ubi boni quid cæde, ſtrupro, ruina turbavit. Nec tam ipſe cœeptum fit operis, id quando præſtantius tan- ſævitia graſſatur, quam religionis odio furit. Varia præterea diverſ que tormenta in miſero- to magis mortalium morbo atque adeo cæci- tate oppugnari ſolere. Contra mala plerum- rum ſuppliciis experitur , ut jam ab impiiſſi- que ab ipfiſmet adjuvari, in quorum calami- mo latrone mors munus ſit non pœna , Et hic, tatem redundant. Igitur ut prudens nauta hic inquam parricida in hoc , o patres, tem- in difficillima tempeſtate nunquam clavum plo, in medio veſtrum fuit legatus regni Bo- dimiſit , cumque alios ſemper patientia ſupe- hemiæ , nec puduit coram aris , tot templorum raret , tunc etiam ſeipſum vincebat, ubi maxi- everſorem loqui . Vidiſtis diram ſacrilegi illu- mi cujuſpiam laboris aut periculi ſpecies ob- viem palloremque , tum oculos igneos , trucu- lentos , viſu horribiles , quibus unumquemque jectabatur. Hujus itaque viri virtute quem om- Hhhh Concil. General. Tom. XXIX. * Atqui is ipſe poſten relictis Baſi- leenlibus En- genio ſe ad- junxit & Flo- rentinæ ſy- nodi pars ma- gua fuit. ☞ IY ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433. nis

Strana 1218
Al. Hem- * in Bohemin. 1218 1217. EUGEN.US HABITA IN CONCIL. BASILEENSI. SIGISMUNDUS IMP. P. IV. —libertasque ecclesiastici ordinis servaretur. Sci-Avestrum ad necem sedens tacitus designabat. mus enim nonnullas nationes inter ſe capita- Eja igitur, Sigiſmunde, ne ceſsa cum hoc ſan- libus inimicitiis inveteratiſque odiis diſſidere, cto concilio patrum, in hoc rerum naufragio, ut adhuc feciſti , eccleſiæ ſacroſanctæ ſuccurre- multaſque ob id in ipſo Co�antienſi concilio, re. Nunquam poſt Conſtantienſe concilium ut probe meminiſti ſapientiſſime imperator, tam pulera occaſionem nactus propagandæ glo- rixas diſcordiaſque extitiſſe & multa adeo in riæ tuæ. Nee te moveant ſacrilege quorum- rebus agendis impedimenta, & cum in for- dam voces qui gloriam tuam labefactare con- mandis decretis nationes non tam opinione tendunt , nec ſatis conſiderant quid majeſtatem quam odiis diffentirent. Tum quot concerta- tuam deceat, dum propriam libidinem ex- tiones, cum alia alii ſeſe præponere ſtude- rent? Hic mixtæ omnes nationes communi pleant. Scimus pleroſque machinas ad te ex- pugnandum moliri, nonnullos infidiis ſuccen- quodam focietatis vinculo continentur. Nam unuſquiſque nationis propriæ oblitus , nil ni- turiatos eſfe, quo magis conftantia tua opus eſt. Poſſem hic clarius loqui, ſed ſatis eſt, ſi de communi utilitate commodiſque reipu- ſi hoc unum moneo , ne illis aures patefacias blicæ cogitandum ducit , nulloque regum prin- cipumve imperio ut in nationibus ſubjicitur.B qui te ab hac ſancla ſynodo alienum facere ſtudent. Nam quid faceres illi ſi quis tibi ita Quatuor vero deputationibus omnes commo- de diſtributi. Nec vulgus clericorum admitti- ſuaderet. Cave Sigiſmunde ne promiſſi memor tur, ut in nationibus qui ut ipſi per ſe nil ſis , cave ne inter fas nefaique quicquam pen- graviter conſulere poſſunt, ita aliorum recta ſi habeas , cave ne quid ecclefiæ te debere exiſtimes. Nimirum majeſtatis reum quoquo confilia perturbare, ſed graves tantum docti- que viri qui recte ſapienterque conſulere poſ- dignum ſupplicio judicares. Hæc enim Pro- copii confilia, non hominis qui ullo pudore fint. Ipſæ quoque deputationes tres a patrihus profeſſionis hujus ſanctæ ſynodi appellatæ. Pri- tegatur. Atqui eedem ſpectant eorum confi- ma ab ipſa religione fidei vocabulum ſumpſit, lia, qui te ab hac ſancta ſynodo alienum fa- ſecunda pacis, tertia reformationis, quarta cere ftudent. Quæ tibi tanto magis pertime- communis dicta. Utinam ergo nationum no- ſcenda atque eo pernicioſiora quod multis in- volucris id ipſum impie moliuntur. Hos tu men a ſacroſanctis conciliis diu abſit. Hactenus obtrectatoribus reſpondiſſe ſatis abige ; repelle, arce , non ſolum a conſpectu fit: Nunc te , Sigiſmunde , per Deum immor- tuo , ſed a limine quoque tamquaní pernicio- talem oro, per pietatem fanctæ matris eccle-Csiísimos hostes. Jam in te unum existimare de- ſiæ, per Romani imperii majeſtarem, ut vir- bes omnium ſpes eſſe converſas, omnium te tutem tuam explices, neu ſinas ſanctam reli- oculos intueri. Hanc ſpem tua nobis pietate gionem noſtram ullo impiorum ſcelere conta- jampridem præſtitiſti, cum hanc ſanctam syno- minari. Vide quid eccleſiæ debeas , & quid dum ab initio rebus adhuc exiguis ingenti fa- eccleſia tibi. Utrumque te, ut puto, excita- vore proſecutus es. Quid igitur? Dubitabimus bit. Memento tu eumdem eſſe, qui jam vi- ut tuæ gloriæ te pœniteat, utque hanc fan- ginti fere annis pulcherrimum illum trium- ctam ſynodum auctam jam deſeras, atque edi- ficium hoc pulcherrimum diruas, cujus tu phum de ſacro Conſtantienſi concilio cum ma- gna gloria reportaſli. Potes nunc quoque quam fundamenta jeciſti? Minime quidem. Quid e- maxime gloriæ tuæ fines protendere. Num- nim aliud hoc eſſet, quam contra ſeipſum quam eccleſia tuam virtutem magis implora- pugnare? Nam profecto dum cogito, quæ ah vit. En * ut miſcris & luctuoſis rebus quas initio perpeſſa fuerit hæc ſancta ſynodus , ſupra commemoravi, unum addam quod te quantis caſibus jactata, quantiſque undique imprimis expoſcit. Nuper in generali conven- periculis laceſſita; quod ſtet eccleſia; tibi im- tu hujus ſanctæ ſynodi lectæ literæ , quæ dum Dprimis poſt Deum, atque huic fortiſſimo vi- legerentur patres hi lacrymas non tenucrunt ro * Juliano fanctæ Romanæ ecclesiæ cardi- quibus nunciatum eſt * Pilſnæ oppidum no- nali artribuendum puto. Vide ergo quantum bile quidem & opulentum in magno pericu- ambobus ecclefia debeat. Tu cum primum in- lo eſſe & jam Procopium furem illum impu- ſtare tempus ſacri concilii celebrandi, tam- riſſimum cum magna latronum manu portas quam ad conſuetam jam gloriam primus om- nium affuiſti, tuaque auctoritate res labantes obſidere . Quis illius archilatronis ſcelera com- ſirmaſti, neque étiam dum aberas favores tuos miniſcens non horreſeat ? Nam quo ſe parri- hæc ſancta ſynodus uſquam ſibi abeſſe ſenſit. cidio fax illa belli, ſcelerum omnium caput non contaminavit ? Et adhuc o terra monftrum Hic vero digniſſimus cardinalis præſenti haud defuit operæ quominus periculum eccleſiæ ſuo illud inexpiabile ſuſtines , & tu ſol vides ? Quæ periculo ſubiret , quantoque res difficillima erux quod patibulum belluam illam immaniſ- videbatur, tanto acrius infiſtendo putavit. ſimam, tot facinoribus coopertam ; induere condigne poſſet? Non ille aris pepercit, non Neque fluctuantibus rebus ceſſit, aut minus ſperavit cum undique premeretur. Memine- ſacerdotibus. Nil penſi habuit puer an ſenex, mater an virgo. Omnia divina humanaque igne, E rat enim ſapientiſſimus vir hanc eſſe in re- bus humanis conditionem , ut ubi boni quid cæde, ſtrupro, ruina turbavit. Nec tam ipſe cœeptum fit operis, id quando præſtantius tan- ſævitia graſſatur, quam religionis odio furit. to magis mortalium morbo atque adeo cæci- Varia præterea diverſ que tormenta in miſero- tate oppugnari ſolere. Contra mala plerum- rum ſuppliciis experitur , ut jam ab impiiſſi- que ab ipfiſmet adjuvari, in quorum calami- mo latrone mors munus ſit non pœna , Et hic, tatem redundant. Igitur ut prudens nauta hic inquam parricida in hoc , o patres, tem- in difficillima tempeſtate nunquam clavum plo, in medio veſtrum fuit legatus regni Bo- dimiſit , cumque alios ſemper patientia ſupe- hemiæ , nec puduit coram aris , tot templorum raret , tunc etiam ſeipſum vincebat, ubi maxi- everſorem loqui . Vidiſtis diram ſacrilegi illu- mi cujuſpiam laboris aut periculi ſpecies ob- viem palloremque , tum oculos igneos , trucu- lentos , viſu horribiles , quibus unumquemque jectabatur. Hujus itaque viri virtute quem om- Hhhh Concil. General. Tom. XXIX. * Atqui is ipſe poſten relictis Baſi- leenlibus En- genio ſe ad- junxit & Flo- rentinæ ſy- nodi pars ma- gua fuit. ☞ IY ANNO CHRISTI 1433. ANNO CHRISTI 1433. nis

Strana 1219
ANNO CHRISTI 1433- © Forte dice- ies. BH. 1219 RUGENIOS ORATIO GREGORIT CORRARIE 59e 0e Lun mis ætas celebrabig ; nofmer ipf nobis atque A ecclefie redditi ac reftiruti fumus, ffabilita ecclefie auctoritas , 2ucta hec fancta fynodus, adco ut a minimis principiis jam pulcherri- ma facta fit. Sed quid ego hunc virum na- tum ecclefie , cui femper res. Romane debe- bunt, pluribus przdico; cum hos prefértim amnes fuæ virtutis teftes habeat patres , qui vtrum eum magis diligant an adimerentur in- cereum eft. Mi teftes laborum, hi vigiliarum, hi fumme integritatis 2:que innoccntiz; hos confortes habuit gloriofi operis. Denique il- lud effecit ut qui hac ampliffima dignitate haud quaquam minor apparuit, poffe quoque ad majora fuffücere omnium opinione videa- tur. Ergo quid illi pro tantis meritis debea- B tur, videt ecclefia & deberi faterur. Sed ut- cumque res ceciderint ab immortal Deo im- mortalia premia confequetur . Age igitnr, Sigifmunde, perge tu quoque id perfeyeranter perficere quod certa & con- ftanti ratione pulcherrime ínchoafli, Habes hic, aliorum pace dixerim. facri collegii flo- rem , Habes lectiffimos epifcopornm , Mabes colie&os in omni genere doCtrine præftantif- fimos clericorum qui tibi erunt locii gloriofi laboris. Hec vero exiftimare debes cum hi te orant, te ab alio quoque quam ab eccle- fia rogari, cujus preces tantum apud fe va- lere debent quantum. t: ipfe fxpe profeffus es, cum pro ecclefia criam vitam periculis C objeQare te femper paratum * dices. Relipio- fa fünc magnanimi ímperatoris fententia & tc quoque genere digna, Ar vide quid te orant hi patres quibus cer- fum elt male omnia perpeti quam aliquid contra ecclefiæ auétoritatem pati. Rogant pri- mo ut cum hac fynodo au@oritatem ecclefiæ futtineas , ntque ecclefiam facrofanctam ab im- piorma fcelere defendas, qui eo ufque ieme- ritaus procefferunt, ut jam audeant ( heu fa- Crilegiia. nefas ) hanc fanctam fynodum , que catholice ecclefie imago eft, hercticam dice. re. Quo maledicto nihil dici poteft fceleratius ant excopirari: legimus aliquando eraffe pon-. *Y226 Ego Nicolaus Catharirius Biturix fenator & ad» vocarus regius im prefdatu Bituricenft hanc orationem ex codice manu[cripto Peiri T'ulle- ru, wirt clarifemi prapofiti Bitusicenfss, in gratiam Philippi Labbe, wiri quoque clariffi- mi presbyteri (f theologi ex focietate Jefu , & conciliorum. omnium. editores ,| exfcribebaim menfe Februario 1665. Avarici Biturigum. OssrzrvaTIO PurLtir?t Lamag, 5 J. Scripfic quoque ad me Divione V. C. Philibertne de ja Mare ecnator in supremo Burguadiz Senatu seis qua. que lucubrationibus nobilifimus, in bibliothecz suz mif. codicibus nonnnllas conciones, sermones, (ive orationes in Balfüceu( concilio a. viris doftifimis habita affervari: quarum jpse ceralogum mifit in hec verba: ” &% Ex bibliotheca V. €. Philiberti de ła Mare fenatoris Divionenfis + Ermo in cencilio Bafleenk habitus, inci- KO pit, f quis veffrum, incipit, zon arbitror vos, incipit, mirabitur fortaffis . incipit, €&* Andream fratrem. ejus . — in die S. Francifci 1432. habitus in con« cilio Bafileenf per M. Matthiam provincia» lem Minorum Saxoniz, incipit, cum ennumertum . incipit ; aggredior nunc, incipit, affumptus efl zn calum, incipit, medium veffrum fletic, incipit, nom fum adeq, incipit, erunt ftgna iz. fole, a Joanne de '"urrecremata ig concilio Bafilleenfi fecun- da dominica adycnrus, incipit » /uceat jux veflra , incipit, tulerunt mili pallium incipit , infantis facratiffrma . incipit, quicumque hanc regulam. Oratio Tüdori abbatis fan&i Demetrii C. P. nd Bafileenfe concilium , incipit, primum qui- dem. Sermo, incipit, mos eff magna laude. — ll tifices , ecclefiam fcimus neque unquam erraf-D Joanuis Paleolog. imp. CF. raiffiva ad conci- fe, neque errare potuiffe, alioguin religionis noîtræ inflituta penicus vacillarent. Liccat er- go his fančtis patribus quos bic frequenter fernis, liceat complüribus optimis viris qui in hoc concilio vita functi funt, herefis no- mine carere, ne tu quoque alique item re- ges conveniffe cum hæreticis videamini. Ro- gant deindc ut quoad pores , eum hac fancia fynodo miferrima Chriftianiratis bella compo- nas, quæ £a demum ratione facillime compo- nes » fi te nullarum partium feceris. Te igitur poftremo Siri/munde hic ante a- ras in hoc loco fan@iffimo deprecor, wt in: hac honefliffma focietate, quam cum hac fan- £a fynodo jampridem inifli , conftanti ftudio E perfeveres, nihilque in terris Deo excepto fi- ne quo ecclefia effe non poteft venerabilius putes ecclefia facrofancla. FINIS, Bafilez v1. Idus Ofobris. OEservario ParLIPPI LABBE, SJ. Unde vero, ldeQor candide, hoc mihi ubique munus, actiderie, disces, amabo, ex adecsipto huic oretioni te. Riwonio viri in litezas Üiteratosque omnes benevoleniiffi. mi mihique jamptidem amiciffimi . lium Bafil. Sermo , incipit, fam celeberrimi etus. Oratio funebris in concilio Bafileenfi de morte Joannis Portugallie regis. Sermo, incipit, dici tam grati. — s——- incipit , quecumque feripta fume, —— incipit, ne folliciti effis, Tropofitio Petri Dignenfis cpifcopi ambaxiato- ris regis Sicilim ad Bafilcenfé concilium : Sermo de pura conceptione virginis, incipit. ego "matce, habita ——- de nativitate virginis, incipit , liber ge- . nerationis , — de conceptione virginis, incipit. ego jam concepta . Concio.... ^" epifcopi Dignenfis in concilio Bafileenfi pro rege Ludovico IF. Hier falem & Sicilie rege . DBESERVATIO PHILTIPPI Las, S y. Didici pariter er míf. scheda viri in. inveflignndis diju. dicandisque veterum scripzorum monumentis | exerciratifi. mi latere in bac Parifien( civitate monnulls volumina ca- lamo dunrarat exarata, íu quibus sequentia quz ad con tilia Bafileense, Florentinum , Conftanticnse , aliaque spew Ont, continentur, 7% fm ANNO CHRISTI 1433 

Strana 1220
ANNO CHRISTI 1433- © Forte dice- ies. BH. 1219 RUGENIOS ORATIO GREGORIT CORRARIE 59e 0e Lun mis ætas celebrabig ; nofmer ipf nobis atque A ecclefie redditi ac reftiruti fumus, ffabilita ecclefie auctoritas , 2ucta hec fancta fynodus, adco ut a minimis principiis jam pulcherri- ma facta fit. Sed quid ego hunc virum na- tum ecclefie , cui femper res. Romane debe- bunt, pluribus przdico; cum hos prefértim amnes fuæ virtutis teftes habeat patres , qui vtrum eum magis diligant an adimerentur in- cereum eft. Mi teftes laborum, hi vigiliarum, hi fumme integritatis 2:que innoccntiz; hos confortes habuit gloriofi operis. Denique il- lud effecit ut qui hac ampliffima dignitate haud quaquam minor apparuit, poffe quoque ad majora fuffücere omnium opinione videa- tur. Ergo quid illi pro tantis meritis debea- B tur, videt ecclefia & deberi faterur. Sed ut- cumque res ceciderint ab immortal Deo im- mortalia premia confequetur . Age igitnr, Sigifmunde, perge tu quoque id perfeyeranter perficere quod certa & con- ftanti ratione pulcherrime ínchoafli, Habes hic, aliorum pace dixerim. facri collegii flo- rem , Habes lectiffimos epifcopornm , Mabes colie&os in omni genere doCtrine præftantif- fimos clericorum qui tibi erunt locii gloriofi laboris. Hec vero exiftimare debes cum hi te orant, te ab alio quoque quam ab eccle- fia rogari, cujus preces tantum apud fe va- lere debent quantum. t: ipfe fxpe profeffus es, cum pro ecclefia criam vitam periculis C objeQare te femper paratum * dices. Relipio- fa fünc magnanimi ímperatoris fententia & tc quoque genere digna, Ar vide quid te orant hi patres quibus cer- fum elt male omnia perpeti quam aliquid contra ecclefiæ auétoritatem pati. Rogant pri- mo ut cum hac fynodo au@oritatem ecclefiæ futtineas , ntque ecclefiam facrofanctam ab im- piorma fcelere defendas, qui eo ufque ieme- ritaus procefferunt, ut jam audeant ( heu fa- Crilegiia. nefas ) hanc fanctam fynodum , que catholice ecclefie imago eft, hercticam dice. re. Quo maledicto nihil dici poteft fceleratius ant excopirari: legimus aliquando eraffe pon-. *Y226 Ego Nicolaus Catharirius Biturix fenator & ad» vocarus regius im prefdatu Bituricenft hanc orationem ex codice manu[cripto Peiri T'ulle- ru, wirt clarifemi prapofiti Bitusicenfss, in gratiam Philippi Labbe, wiri quoque clariffi- mi presbyteri (f theologi ex focietate Jefu, & conciliorum. omnium. editores ,| exfcribebaim menfe Februario 1665. Avarici Biturigum. OssrzrvaTIO PurLtir?t Lamag, 5 J. Scripfic quoque ad me Divione V. C. Philibertne de ja Mare ecnator in supremo Burguadiz Senatu seis qua. que lucubrationibus nobilifimus, in bibliothecz suz mif. codicibus nonnnllas conciones, sermones, (ive orationes in Balfüceu( concilio a. viris doftifimis habita affervari: quarum jpse ceralogum mifit in hec verba: ” &% Ex bibliotheca V. €. Philiberti de ła Mare fenatoris Divionenfis + Ermo in cencilio Bafleenk habitus, inci- KO pit, f quis veffrum, incipit, zon arbitror vos, incipit, mirabitur fortaffis . incipit, €&* Andream fratrem. ejus . — in die S. Francifci 1432. habitus in con« cilio Bafileenf per M. Matthiam provincia» lem Minorum Saxoniz, incipit, cum ennumertum . incipit ; aggredior nunc, incipit, affumptus efl zn calum, incipit, medium veffrum fletic, incipit, nom fum adeq, incipit, erunt ftgna iz. fole, a Joanne de '"urrecremata ig concilio Bafilleenfi fecun- da dominica adycnrus, incipit » /uceat jux veflra , incipit, tulerunt mili pallium incipit , infantis facratiffrma . incipit, quicumque hanc regulam. Oratio Tüdori abbatis fan&i Demetrii C. P. nd Bafileenfe concilium , incipit, primum qui- dem. Sermo, incipit, mos eff magna laude. — ll tifices , ecclefiam fcimus neque unquam erraf-D Joanuis Paleolog. imp. CF. raiffiva ad conci- fe, neque errare potuiffe, alioguin religionis noîtræ inflituta penicus vacillarent. Liccat er- go his fančtis patribus quos bic frequenter fernis, liceat complüribus optimis viris qui in hoc concilio vita functi funt, herefis no- mine carere, ne tu quoque alique item re- ges conveniffe cum hæreticis videamini. Ro- gant deindc ut quoad pores , eum hac fancia fynodo miferrima Chriftianiratis bella compo- nas, quæ £a demum ratione facillime compo- nes » fi te nullarum partium feceris. Te igitur poftremo Siri/munde hic ante a- ras in hoc loco fan@iffimo deprecor, wt in: hac honefliffma focietate, quam cum hac fan- £a fynodo jampridem inifli , conftanti ftudio E perfeveres, nihilque in terris Deo excepto fi- ne quo ecclefia effe non poteft venerabilius putes ecclefia facrofancla. FINIS, Bafilez v1. Idus Ofobris. OEservario ParLIPPI LABBE, SJ. Unde vero, ldeQor candide, hoc mihi ubique munus, actiderie, disces, amabo, ex adecsipto huic oretioni te. Riwonio viri in litezas Üiteratosque omnes benevoleniiffi. mi mihique jamptidem amiciffimi . lium Bafil. Sermo , incipit, fam celeberrimi etus. Oratio funebris in concilio Bafileenfi de morte Joannis Portugallie regis. Sermo, incipit, dici tam grati. — s——- incipit , quecumque feripta fume, —— incipit, ne folliciti effis, Tropofitio Petri Dignenfis cpifcopi ambaxiato- ris regis Sicilim ad Bafilcenfé concilium : Sermo de pura conceptione virginis, incipit. ego "matce, habita ——- de nativitate virginis, incipit , liber ge- . nerationis , — de conceptione virginis, incipit. ego jam concepta . Concio.... ^" epifcopi Dignenfis in concilio Bafileenfi pro rege Ludovico IF. Hier falem & Sicilie rege . DBESERVATIO PHILTIPPI Las, S y. Didici pariter er míf. scheda viri in. inveflignndis diju. dicandisque veterum scripzorum monumentis | exerciratifi. mi latere in bac Parifien( civitate monnulls volumina ca- lamo dunrarat exarata, íu quibus sequentia quz ad con tilia Bafileense, Florentinum , Conftanticnse , aliaque spew Ont, continentur, 7% fm ANNO CHRISTI 1433 

Strana 1221
——" * In primo volumine, gondnentur alla fe£& À .. ' ANNO CHRISTÉ 14337 122; TUCENIUS fionum primarum. xxx. fynodi Bafileenfis: feqwentis xxx£. iniium tantum habet. Or mis eram reliquis ufque ad xav. Que deinceps in eodem funt. volumine primo, epiftolz & alii ra£tatus, ad eofdem fyno- di annos pertinent, fub quibus hzbire funt fefüones illg xxx. ufque ad an, 1437. Que vero antecedunt in froute voluminis, a- lieno loco pofita funt, cum pofteriora fint fynodo . | Secundum volumen, continet Diarium, id eft fuccinétam adnotstiomem eorum que per fingulos dies gefta fun: in concilio , ab e--' jus exordio die Veneris octava Yebraarii 1432. ufque ad diem Veneris vigefimam- B quartam Decembris 1434. Тент oolumen, cít continuatio Diari ab exordio anni Mcccexxxv. ufque ad diem Jovis vz, Decembris 1436. Quartum volumen, continet varias epiftolas & alia vera (pectamtia ad concilium Paáleen- fe ab anno 1432. ad finem anai 1434. ad calcem decrerum Eugfnii de unione Græ- corüm 1439. Quintum , miftellanea continet. Primo qu&a- dam qu& ad concHia duo Lugdunenfia In- nocentii LV. & Cregorii pertinent: Deinde opuícula, gua ad , Coftantienfe , cetera de- nique ad cencilinm. Pafileenfe , varia ejus HABITA IN CONC. BASILEENSI . SIGISMUNDUS IMP." "T 1222 Item velit fua' regia majefas pro honere fidei & favore hujus fancti operis dare libe- ram licentiam omnibus (ubditis majeftatis (ua volentibus & debentibus venire de jure vel approbata confuetudine ad concilia generalia, ut.libere ad ipfum «cecumenicum concilium accedant & ad hoc eriam íua.zaajeffas ipfos inducat mediis & favoribus confuetis , alios * favores ac opportuna prefidia velit. concede- re pro tam Ííancio opere conficiendo ; prout videbitur. effe neceffarium , 111, Item ut volentibus & procurantibus fcan- dalum ponere in ecclefia Dei , & perturbare aut impedire hoc fanQum opus unionis refiftatur, petit fanctifimus D. М. papa quatenus per- verfum & feandalofum monitorium, & per- verfam ac {candalofam fufpenfionem cum in- dc fecutis, facia per eos qui in Bafilea re- manferanr adverfus fanclitatem. fuam, nec ac- ceptentur per majeffatem fuam , nec permittat in. regno fuo aliquatenus acceptari. i V. Xtem ad toliendum manftrum quod fanti- bus his in noftra ccclefia catholica effe vide- a€a defcribir, etiar quæ gefta poff fece. Oiur, videlicet quod duo generalia concilia fam Eugenii & contra illum. OssrmvaTro Puri:es Lasst, S. J. Addam hic quoqae articuios segi Cheilfianiimo а попе eis Eugenli papz oblatos Avarici Biturigum anno 133%. ut quidem didici ex apographo mfl. codicis bibliorhecæ capituli infimis ecclefie pawiarchalis S, Srephani Ваш cenfis, quos jam publici juris velud in anteceffum fece- Tam pag. 42. specimiuis noflri anuquapum le&onura La- " sinarum & Gracorum seu nore bibliorhecæ mi. librôrum cditz in 4. anno 1657, se. Scriptum Biturigis die у. fun concilio Gallicano cum rege Franci incipiente ibidem in veflibulo capella facr« palgiii die 4 JuniD ; MCCCCX XXVIII. Aruculi fuper. petitionibus D. N. pape pro расе © unione ecclefia. I. plicuerunt ad civitatem Ferrarie ,locum- que ipfum acceprarunt, ubi jam funda- tum ac flabilitum eft cccumcnicum concilium celebrandum pro fancto opere uhionis, fecun- dum difpofitionem Bafileenfis concilii, prout ex forma decre fuper eadem fundatione fo- CQ Graeci Dco favente venerunt & ap- infimul reputantar, petit prefatus D. N. pa- .ANN CHRISTI 1433. * quoque, pa quod fua majeflas regia revocare debeat. ambaxiatores fuos de dicto loco Bañleæ, ac ceteros fübditos regni iui, inducendo eofdem, quatenus vol ad dicum ccumenicum conci- lium. accedant, ur.tenemine, vel ad propria loca reyertantur. Quod fi corde indurato non fecerint; poenas adyerfus eofdem fuiminatas faciat majeftas fua favorabiliter obfervari, & exequi cum effectu. | OsszRvATIO PurzpLipeP: LasBx, S, J. Áu&or vice eminentiffimi S. &. E. cardinalis Francisci e Rwpe-Fucaldi, extzemo capite 9. libri primi, eum , cam Ramie anne x609. degeret, iilud ecclefiz/ communicet coazuliffe .allerit , quod pars Balileenfis concilii po(t. schia- ma habita, & in vetuílie editionibus rano quodara of. fenfionunt, metu haéténus conservata, wt deinceps expum- geretnr , ponzifich &*cardinalibus auétor fuerit. Cerre in „Úeditione G. L. Romana conciliorum generalium , quz ab aan. 1608. inchoata auno demum zéiz. pcríe&a orani. bus suis numeris atque absoluta e(t, non solum extreme ila pars concilii Bafileenfis deeft, sed & prima defidera- tur, adeoque & ipse titulus. Disputatum quidem fuiffe accrrune & cos qui excudendum cum caeteris eenscbaat Bafileense concilium perviciffe disces ex sequenti ad lecto- rem admonitione, qux nifi incerceffifet. cardinalis: Rape- Fucaldius apud pontificem, & pairpuatos patres, a cura soribus illius editionis fuerat pfo iare in reliquis ufitazo prafgenda . Eam uri ad me Rona fuir transmiśfą , cecum lemniter €diti evidenter apparet, ubi fanQf- E lector, communiczbimus . fimus D. N. papa paratus eit cum collegio Roianorum dominorum cardinalium , X cum muldtudine prelatorum , doctorum , ac mà- gifirorum; velit majeftas regia pro favore €» juidem fanQi operis mittere folemnem amba- xiatam , pro flaru fidei & honore ecclefie ca- tholice ad ipfum facrum aecumenicum coner dium celebrandum pariter. & honorandum pro- ut Chriflianiffimum principem in tam pio ope- re facere convenit. Concil. Generał, Tom. XXIX. * ** De concilio Bafdeenfi , cum caterís conci- liis peneralibus edendo in lucem , Rome, veš non edendo in uiramque partcm. adiionitio ad lesorem, ex fchedis V. €. Lure Holflenit Hamburgenfs S. Petri, in Vaticano canoni- ct ad nos tranfmife, Afijeenfe concilium aon immerito rejicien- dum eft 2 numero generalium conciliorum : quamvis enim Jegitime inchoatum "fuerit, ta- Hhhh z men 

Strana 1222
——" * In primo volumine, gondnentur alla fe£& À .. ' ANNO CHRISTÉ 14337 122; TUCENIUS fionum primarum. xxx. fynodi Bafileenfis: feqwentis xxx£. iniium tantum habet. Or mis eram reliquis ufque ad xav. Que deinceps in eodem funt. volumine primo, epiftolz & alii ra£tatus, ad eofdem fyno- di annos pertinent, fub quibus hzbire funt fefüones illg xxx. ufque ad an, 1437. Que vero antecedunt in froute voluminis, a- lieno loco pofita funt, cum pofteriora fint fynodo . | Secundum volumen, continet Diarium, id eft fuccinétam adnotstiomem eorum que per fingulos dies gefta fun: in concilio , ab e--' jus exordio die Veneris octava Yebraarii 1432. ufque ad diem Veneris vigefimam- B quartam Decembris 1434. Тент oolumen, cít continuatio Diari ab exordio anni Mcccexxxv. ufque ad diem Jovis vz, Decembris 1436. Quartum volumen, continet varias epiftolas & alia vera (pectamtia ad concilium Paáleen- fe ab anno 1432. ad finem anai 1434. ad calcem decrerum Eugfnii de unione Græ- corüm 1439. Quintum , miftellanea continet. Primo qu&a- dam qu& ad concHia duo Lugdunenfia In- nocentii LV. & Cregorii pertinent: Deinde opuícula, gua ad , Coftantienfe , cetera de- nique ad cencilinm. Pafileenfe , varia ejus HABITA IN CONC. BASILEENSI . SIGISMUNDUS IMP." "T 1222 Item velit fua' regia majefas pro honere fidei & favore hujus fancti operis dare libe- ram licentiam omnibus (ubditis majeftatis (ua volentibus & debentibus venire de jure vel approbata confuetudine ad concilia generalia, ut.libere ad ipfum «cecumenicum concilium accedant & ad hoc eriam íua.zaajeffas ipfos inducat mediis & favoribus confuetis , alios * favores ac opportuna prefidia velit. concede- re pro tam Ííancio opere conficiendo ; prout videbitur. effe neceffarium , 111, Item ut volentibus & procurantibus fcan- dalum ponere in ecclefia Dei , & perturbare aut impedire hoc fanQum opus unionis refiftatur, petit fanctifimus D. М. papa quatenus per- verfum & feandalofum monitorium, & per- verfam ac {candalofam fufpenfionem cum in- dc fecutis, facia per eos qui in Bafilea re- manferanr adverfus fanclitatem. fuam, nec ac- ceptentur per majeffatem fuam , nec permittat in. regno fuo aliquatenus acceptari. i V. Xtem ad toliendum manftrum quod fanti- bus his in noftra ccclefia catholica effe vide- a€a defcribir, etiar quæ gefta poff fece. Oiur, videlicet quod duo generalia concilia fam Eugenii & contra illum. OssrmvaTro Puri:es Lasst, S. J. Addam hic quoqae articuios segi Cheilfianiimo а попе eis Eugenli papz oblatos Avarici Biturigum anno 133%. ut quidem didici ex apographo mfl. codicis bibliorhecæ capituli infimis ecclefie pawiarchalis S, Srephani Ваш cenfis, quos jam publici juris velud in anteceffum fece- Tam pag. 42. specimiuis noflri anuquapum le&onura La- " sinarum & Gracorum seu nore bibliorhecæ mi. librôrum cditz in 4. anno 1657, se. Scriptum Biturigis die у. fun concilio Gallicano cum rege Franci incipiente ibidem in veflibulo capella facr« palgiii die 4 JuniD ; MCCCCX XXVIII. Aruculi fuper. petitionibus D. N. pape pro расе © unione ecclefia. I. plicuerunt ad civitatem Ferrarie ,locum- que ipfum acceprarunt, ubi jam funda- tum ac flabilitum eft cccumcnicum concilium celebrandum pro fancto opere uhionis, fecun- dum difpofitionem Bafileenfis concilii, prout ex forma decre fuper eadem fundatione fo- CQ Graeci Dco favente venerunt & ap- infimul reputariur, petit prefatus D. N. pa- .ANN CHRISTI 1433. * quoque, pa quod fua majeflas regia revocare debeat. ambaxiatores fuos de dicto loco Bañleæ, ac ceteros fübditos regni iui, inducendo eofdem, quatenus vol ad dicum ccumenicum conci- lium. accedant, ur.tenemine, vel ad propria loca reyertantur. Quod fi corde indurato non fecerint; poenas adyerfus eofdem fuiminatas faciat majeftas fua favorabiliter obfervari, & exequi cum effectu. | OsszRvATIO PurzpLipeP: LasBx, S, J. Áu&or vice eminentiffimi S. &. E. cardinalis Francisci e Rwpe-Fucaldi, extzemo capite 9. libri primi, eum , cam Ramie anne x609. degeret, iilud ecclefiz/ communicet coazuliffe .allerit , quod pars Balileenfis concilii po(t. schia- ma habita, & in vetuílie editionibus rano quodara of. fenfionunt, metu haéténus conservata, wt deinceps expum- geretnr , ponzifich &*cardinalibus auétor fuerit. Cerre in „Úeditione G. L. Romana conciliorum generalium , quz ab aan. 1608. inchoata auno demum zéiz. pcríe&a orani. bus suis numeris atque absoluta e(t, non solum extreme ila pars concilii Bafileenfis deeft, sed & prima defidera- tur, adeoque & ipse titulus. Disputatum quidem fuiffe accrrune & cos qui excudendum cum caeteris eenscbaat Bafileense concilium perviciffe disces ex sequenti ad lecto- rem admonitione, qux nifi incerceffifet. cardinalis: Rape- Fucaldius apud pontificem, & pairpuatos patres, a cura soribus illius editionis fuerat pfo iare in reliquis ufitazo prafgenda . Eam uri ad me Rona fuir transmiśfą , cecum lemniter €diti evidenter apparet, ubi fanQf- E lector, communiczbimus . fimus D. N. papa paratus eit cum collegio Roianorum dominorum cardinalium , X cum muldtudine prelatorum , doctorum , ac mà- gifirorum; velit majeftas regia pro favore €» juidem fanQi operis mittere folemnem amba- xiatam , pro flaru fidei & honore ecclefie ca- tholice ad ipfum facrum aecumenicum coner dium celebrandum pariter. & honorandum pro- ut Chriflianiffimum principem in tam pio ope- re facere convenit. Concil. Generał, Tom. XXIX. * ** De concilio Bafdeenfi , cum caterís conci- liis peneralibus edendo in lucem , Rome, veš non edendo in uiramque partcm. adiionitio ad lesorem, ex fchedis V. €. Lure Holflenit Hamburgenfs S. Petri, in Vaticano canoni- ct ad nos tranfmife, Afijeenfe concilium aon immerito rejicien- dum eft 2 numero generalium conciliorum : quamvis enim Jegitime inchoatum "fuerit, ta- Hhhh z men 

Strana 1223
1223 SUSENIUS EPISTOLA CONCILIL BASILEENSIS , SI6HMUNDUS 1224 men progreffum '& exitum illegitimum fine A fici legitime creàto CBRISTI dabitatione habuit. Primum, quoniam ab Eu- genio IV. fammo pontifice decretum eft, ut Ferrariam trausferretur, quod imperator & pa- triarçha Grzcorum, $ cæreri epiftopi Cræci mollent ad Pafileam ufque iter fafcipere, Deinde , Quia poft difceffum legari apofto- lici man(t concilium acephalum ; cum fum- mus pontifex, neque per fe, neque pór lega- „ros ci præfucrit. Eft autem regula ecclefiaftica, | ut fne fummo pontifice generalia concilia ce- lebrari non poffint ; cujus regule meminit ju- lius pimus in epiftola ad cpilccpos orientales apud Socratem lib. 2. c. 13. & Sozomenum hb. 3. €, 9. atque ex ea regula in concilio Calcedonenfi ad. ledere inter epifcopos ; quod: fynodum facere aufus fit fine auctoritate apoflolicé fedis, quod nunquam licuit, neque faQum eft. £t in con- cilio Nicæno fecundo act. 6. reprobarnt con- ciliam quoddam Conftantinopalitanum, quod fine confenfa Romani pontificis alum fuiffet . Tertio, Quia in concilio liafficenf preter morem omuium Jegitimorum conciliorum ob epi Kcoporam paucitatem admifü funt ad vo- cem etam decifvar plurimi minores facer- dotes. td quod ex Xnea Sylyio lib. r. de concilio Bafileenfi cognofci poteft , ubi fcribic archiepifcopo l'anormirano reclamante , & con- pradicente inferiorum multitudinem in conci- sedem referente Sylvio , Ludovicus cardinalis Arelatenfis, qui in eo concilio contra volun- iatem. fummi pontificis prefidebat; Epifcopi, inquit, quos foios Panormitanus habere vulr vocem , videtis. quam pauci nobifcum funt, & illi ip&, qui pretenres adfunt, haud qua- quam virtute valent perrumpere iniquitatem, Ar ipfi inferiores ipfi funt, qui juflitiam , qui veritatem, qui denique ipfum Deum pre ocu- fis habuerunt, habendaque his gratia eft, quod tales fo Dei ecclefie præfliterunt. Er paulo fuperius: Ubi nunc, inquit, concilium, f foli epifcopi, folique cardinales vocem ha- buiffent? At vcrera concilia generalia omnia 1. jubetur Divfcorus non Bque alia id genus, qua ad beneficia, dem aliquando ognita pońrificatu fe abdica- vit, Atque hoc ipfum concilium, a quo crea- tus fnerat, primus ipfe damnavit, fegue Nj- tolag V. Eugenii fucceffori fubjecit . Septimé, guiz concilium ipfum Bafileenfe Taufanam pofteg translatum depofita conten- tione cum codem Nicolao pontifice in gra- riam rediit, ur e& epiftola Nicolai poft inem concilii adječia , intelligi poteft Qui Nico- laus nulla ejus concilii decreta de fide vei moribus confrmavit, fed folum ad lires evis randas, & confervandam pacem indulfip, ng qui beneficia ecclefiaflica a Felice antipapz acceperant , ea licite retinere poflint ,' at- vel cenfuras ecclefiafticas pertinebant, rata effe voluit , Pofiremo quia fynodus Lateranen(is fub Lene ne X. feff. r1. Bafileenfe conciliura. aperte rg» prohavit, dum illud. non concilium ecclefia , fed conciliabulum five conventicolum appel landum cenfuir. Ws igitur de caufis concilium Bafifeenfe lo; cum inter geueralia concilia habere minime debuit. Quia ramen in omnibus editionibus ba&tenus imprefum .fuit, ne.quis forte que- rereeur in hac edirione fuile prætermiffum ; vifum efl ili locum , quem (bi quodammo- | pofurerat: Veriťate LAB moooc ANNO CHRISTI 1434. do prefcripferat ; refervare: quemadmodum in . io illo prevaluiffe; de qua xe fic. loquitur,C ipfis facris bibliis, Sc in fanctorum patrum voluminibus apocrypha nonnuila, que ab an- tiquis temporibus inferta feruntur, notari vie demus, non auferri. -EPISTOLA CONCIZ. BASILEENSIS, gd Gluniocenfes monachos Acrofandla generalis Bafileenfis Synodus in Spiritu faucto legitime congregata, y- niverfalem. ecclefiam reprefentans , dilc@is ec- clofiæ filiis abbati, & toti conventui monafte- rii Cluniacenfis , falutem , & omnipotentis Dei benedictionem , Accepimus pridie duo volumina beati Áu- folos epifcopos majorefque prelatos ad vo-Dguftini, in quorum altero eft tractatus contra cea admiferunt: Hinc eff illa vox concilii rv. generalis act. z. Mitte foras fuperfluos concilum epifcoporum eit Qnarto, Quia eodem tempore concilium ge- nerale habebatur Ferrariæ , ac panlo poft Flo- rentiæ , ubi fummus pontifex prefidebat, ade- rantque epiftopi Greci, & Latini in magno pumero, atque una cum ipfis imperator Gro- cus, & orator imperatoris Latini: 8 cum u- num tantum generale foncillum uno tempo- re haberi poflit, facile eft judicarc , utrum e duobus concilium generale legitimum effet. ‘ Quinto, Quia tam feva peftis eo tempore Rafilez graffata eft JEnea Sylvio tefte in fe- cundo libro de concilio Bafıleenfi , & tam L excommunicarionis late fententia, multi patres vel extin@i funr, vel inde abi- ge coa&i, ut Chriftus ipfe de calo pro, vica- rio fuo pugnare videretur. Concilium enim illud in id potiffimum incumbebat, ut Euge- nium pontificem jn ordinem redigeret , vel dle follo deturbaret . Sexto , Quia Felix V. ańtipapa, quem Ba- fileenfe concilium Eugenio 1V.fummo ponti- Donatiftas, & contra Manichæos; & contra laudum, in altero vero de baptifmo parvu- lorum. Commendamus diligeatiam % obediene tiam velülram : certificantes vos, quia non funt minus falvi hic, quam in monaflerio veftro, & quia expedito iflo negotio Bohemorum , proculdubio vobis remittemps fine aliquo de- trimento. Verum indigemus neceífario Am- brofio de paradifo anime , Ambrofio de facra- mentis , & Ambrofio füper Lucam. Item ÀÁn- felmo de facramentis: Item Fulgentio : Item Ambrofo fuper pfalterio . Hortamur vos om- nes & fngulos, mandautes nihilominus cuili- ‘ber veftrum in virrute fan&tz obedientie , & ut, predi- fla volumina fine mora miitatis ad nos. Ex- penfas autem quas portando & veportando fie- ri continget , paratos folvere nos offerimus. Bit €nim magna neceffitas , ut predicli libri fint hic: nam infra o&o vel decem dics ambafia- tores Boemorum hanc civitatem ingreffuri funt. Datum Bafilee die vigefima fexta men- fis Decembris MCCCCX XX. Ex Temo I. fpicilee gii Dzcherin- ni. 

Strana 1224
1223 SUSENIUS EPISTOLA CONCILIL BASILEENSIS , SI6HMUNDUS 1224 men progreffum '& exitum illegitimum fine A fici legitime creàto CBRISTI dabitatione habuit. Primum, quoniam ab Eu- genio IV. fammo pontifice decretum eft, ut Ferrariam trausferretur, quod imperator & pa- triarçha Grzcorum, $ cæreri epiftopi Cræci mollent ad Pafileam ufque iter fafcipere, Deinde , Quia poft difceffum legari apofto- lici man(t concilium acephalum ; cum fum- mus pontifex, neque per fe, neque pór lega- „ros ci præfucrit. Eft autem regula ecclefiaftica, | ut fne fummo pontifice generalia concilia ce- lebrari non poffint ; cujus regule meminit ju- lius pimus in epiftola ad cpilccpos orientales apud Socratem lib. 2. c. 13. & Sozomenum hb. 3. €, 9. atque ex ea regula in concilio Calcedonenfi ad. ledere inter epifcopos ; quod: fynodum facere aufus fit fine auctoritate apoflolicé fedis, quod nunquam licuit, neque faQum eft. £t in con- cilio Nicæno fecundo act. 6. reprobarnt con- ciliam quoddam Conftantinopalitanum, quod fine confenfa Romani pontificis alum fuiffet . Tertio, Quia in concilio liafficenf preter morem omuium Jegitimorum conciliorum ob epi Kcoporam paucitatem admifü funt ad vo- cem etam decifvar plurimi minores facer- dotes. td quod ex Xnea Sylyio lib. r. de concilio Bafileenfi cognofci poteft , ubi fcribic archiepifcopo l'anormirano reclamante , & con- pradicente inferiorum multitudinem in conci- sedem referente Sylvio , Ludovicus cardinalis Arelatenfis, qui in eo concilio contra volun- iatem. fummi pontificis prefidebat; Epifcopi, inquit, quos foios Panormitanus habere vulr vocem , videtis. quam pauci nobifcum funt, & illi ip&, qui pretenres adfunt, haud qua- quam virtute valent perrumpere iniquitatem, Ar ipfi inferiores ipfi funt, qui juflitiam , qui veritatem, qui denique ipfum Deum pre ocu- fis habuerunt, habendaque his gratia eft, quod tales fo Dei ecclefie præfliterunt. Er paulo fuperius: Ubi nunc, inquit, concilium, f foli epifcopi, folique cardinales vocem ha- buiffent? At vcrera concilia generalia omnia 1. jubetur Divfcorus non Bque alia id genus, qua ad beneficia, dem aliquando ognita pońrificatu fe abdica- vit, Atque hoc ipfum concilium, a quo crea- tus fnerat, primus ipfe damnavit, fegue Nj- tolag V. Eugenii fucceffori fubjecit . Septimé, guiz concilium ipfum Bafileenfe Loufanam poftea translatum depofta conten- tione cum codem Nicolao pontifice in gra- riam rediit, ur e& epiftola Nicolai poft inem concilii adječia , intelligi poteft Qui Nico- laus nulla ejus concilii decreta de fide vei moribus confrmavit, fed folum ad lires evis randas, & confervandam pacem indulfip, ng qui beneficia ecclefiaflica a Felice antipapz acceperant , ea licite retinere poflint ,' at- vel cenfuras ecclefiafticas pertinebant, rata effe voluit , Pofiremo quia fynodus Lateranen(is fub Lene ne X. feff. r1. Bafileenfe conciliura. aperte rg» prohavit, dum illud. non concilium ecclefia , fed conciliabulum five conventicolum appel landum cenfuir. Ws igitur de caufis concilium Bafifeenfe lo; cum inter geueralia concilia habere minime debuit. Quia ramen in omnibus editionibus ba&tenus imprefum .fuit, ne.quis forte que- rereeur in hac edirione fuile prætermiffum ; vifum efl ili locum , quem (bi quodammo- | pofurerat: Veriťate LAB moooc ANNO CHRISTI 1434. do prefcripferat ; refervare: quemadmodum in . io illo prevaluiffe; de qua xe fic. loquitur,C ipfis facris bibliis, Sc in fanctorum patrum voluminibus apocrypha nonnuila, que ab an- tiquis temporibus inferta feruntur, notari vie demus, non auferri. -EPISTOLA CONCIZ. BASILEENSIS, gd Gluniocenfes monachos Acrofandla generalis Bafileenfis Synodus in Spiritu faucto legitime congregata, y- niverfalem. ecclefiam reprefentans , dilc@is ec- clofiæ filiis abbati, & toti conventui monafte- rii Cluniacenfis , falutem , & omnipotentis Dei benedictionem , Accepimus pridie duo volumina beati Áu- folos epifcopos majorefque prelatos ad vo-Dguftini, in quorum altero eft tractatus contra cea admiferunt: Hinc eff illa vox concilii rv. generalis act. z. Mitte foras fuperfluos concilum epifcoporum eit Qnarto, Quia eodem tempore concilium ge- nerale habebatur Ferrariæ , ac panlo poft Flo- rentiæ , ubi fummus pontifex prefidebat, ade- rantque epiftopi Greci, & Latini in magno pumero, atque una cum ipfis imperator Gro- cus, & orator imperatoris Latini: 8 cum u- num tantum generale foncillum uno tempo- re haberi poflit, facile eft judicarc , utrum e duobus concilium generale legitimum effet. ‘ Quinto, Quia tam feva peftis eo tempore Rafilez graffata eft JEnea Sylvio tefte in fe- cundo libro de concilio Bafıleenfi , & tam L excommunicarionis late fententia, multi patres vel extin@i funr, vel inde abi- ge coa&i, ut Chriftus ipfe de calo pro, vica- rio fuo pugnare videretur. Concilium enim illud in id potiffimum incumbebat, ut Euge- nium pontificem jn ordinem redigeret , vel dle follo deturbaret . Sexto , Quia Felix V. ańtipapa, quem Ba- fileenfe concilium Eugenio 1V.fummo ponti- Donatiftas, & contra Manichæos; & contra laudum, in altero vero de baptifmo parvu- lorum. Commendamus diligeatiam % obediene tiam velülram : certificantes vos, quia non funt minus falvi hic, quam in monaflerio veftro, & quia expedito iflo negotio Bohemorum , proculdubio vobis remittemps fine aliquo de- trimento. Verum indigemus neceífario Am- brofio de paradifo anime , Ambrofio de facra- mentis , & Ambrofio füper Lucam. Item ÀÁn- felmo de facramentis: Item Fulgentio : Item Ambrofo fuper pfalterio . Hortamur vos om- nes & fngulos, mandautes nihilominus cuili- ‘ber veftrum in virrute fan&tz obedientie , & ut, predi- fla volumina fine mora miitatis ad nos. Ex- penfas autem quas portando & veportando fie- ri continget , paratos folvere nos offerimus. Bit €nim magna neceffitas , ut predicli libri fint hic: nam infra o&o vel decem dics ambafia- tores Boemorum hanc civitatem ingreffuri funt. Datum Bafilee die vigefima fexta men- fis Decembris MCCCCX XX. Ex Temo I. fpicilee gii Dzcherin- ni. 

Strana 1225
Ex Martene Thofanr. no- vifs. Anecdoe 3o 4. p.263: OF. 4. 6 £225 1126 ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX, I 28 R A T I © Philippi Archiepifcopi Turonenfis habita in Cencilie Bafileeni, Ex JS, ecclefte Turonenfs , Sequitur propofitip Fada per Reverendiffimum in Chriflo patrem Dominum Philippum Archie- Pifcopum Turonenfem Chriftianiffù Ti regis frun- corum. Æmbaxiatorem in Concilio Bafileenfi > A gum ; cum audiffet quod viri Jabes fepeliffene Saul, gratias ačturns -nuntios pramifit , per quos dixit eis: Benedieli vos a Domino, qui feciffis mifericordiam hanc cum. Saul & fepeliftis eum; ego veddam oobis gratiam , eo. guod feci- 2» Reg. 2%» fis iftud , Qnid, Paires fanAilfimi , quam do-. lens yet calor interpretatur ipfum Jabes; quid | Galaad, quam teftimonii acervus ; quid deni- que Saul quam aburens aut abufus ? Tgitur quia non nif ardore miferationis acceafi , & zelo paterme pietatis commoti , gratias Deo reddiryri, conveniftis jn hunc aceryum tefli-: moni Chriti ad delendas peffilentias erro- rum , ad fepeliendas fpurcitiss omnium vi TD Everendiffmi Reverendique Patres, cæte-Btiorum , quibus heu ! tantifper os füum dila- Y. tavit infernt 15; hinc Rex nofler Chriilianiffimus : rique Domini do&tores & magiftri in Spi- ritu-fancto fimul hic fynodaliter congregaii , premifit Dominus nofter chrillianiffimus Domi- nus CAROLUS gratia Dei Francie rex ad prefentiam veltrarum fominationum reveren- diffimum patrem Dominum archiepifcopum Lug- dunenfem - deinde fübfequenter venerabilem vi- . rem magiftrum noftrum magiftrum Tordanum Morini in facra pagina egregium profeforem confiliaiarips fuz majeftatis iHuftrifime. Nunc vero , Reverendifbmi Domini mei, Domini Bituricenfis archiepifcopus , Áurelianenfis epi- fcopus électufque Silyane&tenfis, repiz ferenita- apprehenfor difciplinæ , fapientiæ David, no- biliffimum Ecclefie membrum, a Deo, ut in- ter cunctos feculi reges Chriftianiffirni nominę meruit infigni , imitando catholicos mores , orthodoxorum . & invictiffimorum progenito- rum fue majeftatis illufitifimæ, nos ad hunc fanctum Chrifti thalamum deftinat in prefenti in obfequium veftre, imo verius fus fynodi fücratifüe; quo, juvante eo cujus res agi- tar, omne monftruofam , omne fcandalofam , omne deforme & abufivum, quibus pene to- ta chriftianitas ad fundamentum exiftir inżni- tis confliarii & ego cum ipfis Zacheus, pufil- Cua, & corrofa prope vifcera matris noftras, per Ius Kx modicus capellanos ferenitaris ejufdem, poft predictos. duos dominos mcos ad yeftram reverentiam diriguntur per Dei gratiam con- folandam & juvandam in veftro, imo verius in Sandi Spiritus opere -præinçepto : Unde ad explicanda featitudini veftre fideliter injuncta nobis per majeflatem chriftianiffimam iplus domini noflri regis, de precepto , licentia &. juffa ipforum Reverendiffimorum Parrum om- nium & cum benigna fupportatione Reveren- diffimarum Patcrnitatum veftrarum — prefento vobis omnibus illud fan@iffimi regis David ad univerfitatem civitatis fabes Galaad 2. Reg. hanc veftram mifericordiam evellantur, nen. tur, tollantur & fepeliantur ab ca. Quapro- „pier in hic fpe facra idem Rex nofter Silu- firifimus carholice conflitutus sx fuperabun- dantià cordis (ui chriftianifümi iterum ac ites rum, vobis ait: Benedii vos Domino, qui fa- citis mifericordiam hanc ego reddam, vobis gra- vias quod. feciflis opus iflud. Gratias primo agit. Deo per quem regnum & nomen Chriflianiffimi accepit Regis; quia multiplicar in vobis Deus mifericordiam fnam, congregans vos fimul in unum de nationibus univerfis, & faciens vos qua cor unum & animam unam ad dandam cap. 2. Benedi vos a Domino qui feciftis mi-Nicientiam falutis plebi ejus, Gratias item red- fericordiam. hanc . Benedi®tus Chriftus Pater mifericordjarum - & minifier beneficiorum Dei, per quem nobis omnia dedit Deus, com quo ab infantia cre- vit omnis benediClio, & de utero matris fte egreffa efl cum eo. Hic vobis tribuat benedi- étiones dulcedinis fug, & mifericordia ejus vos omnes impleat & cireumdet, ‘qui facitis ei mile- ricordiam hanc, qua ,ipfe per prophetam ait; mifericordigm volo & non facrificium . Memini- flis, Patres fanctiffimi ; languorum. & miferia- rom fancti: matris Ecclefie , pro qua non dubi- tavit Chriftus fe ipfum tradere immolari; ut. dit vobis fua. majeftas Chriftianiffima , quia Deo & hominibus miniítratis opus iftud: opus, in- quam, preter quod. nequit plebs Doroini fufti- neri. Minifhi enim Dei eftis vos in hoc ipfum fervientes , Novit veftra Beatitudo. clamorem illum Moifi ad Dominum , cur ait, Domine, smpofuifli pondus unzverfi gopuli hujus fuper me ,. non enm pofum folus fuflinere hunc populum Numeri xr. qui licet centuriones multos habe- ret & tribunos, in quos partiti ponderis reli- quum fibi levius exifteret; (€ tamen folum vir Dei proteflazur, & pro folo reputatur a Deo, donec auxilium (ibi affiftaz conventus feniorum , fponfam fbi exhiberet gloriofam, non haben- X donec dux facer paftores fieculi fan£tum munus tem meculam neque rugam. Audiftis ploratus & ululatus matris veftre cjulantis, beu ! & ge- mentis filios per mundum univerfum lamentabi- lizer deformatos. Reddiris nune Altiffüno vota vefira ad dirigendos affectus noftros in viam pacis , ux de lacu miferiarum & de profundo Íceclerum oranes liberati in fanCütare & juftitia ferviamus illi. O fruGifere Chrifli olive! gto- rim vobis , honor & pax s lætitia & corona exultationis, qui facttis Domino mifericordiam hanc. Rex David lucerna & íux omnium re- offücii paftoralis populum in vera fide & fanis moribus retinere importabilem: arguit oneris gravitatem, Non enim poffum folus fuftinere hunc populum, Non eft qui tantam polit far- cinam divino abfque præfidio fufiinere , ruinam prævidet , f non fit qui adjuvet. Lapfum gre- gis paftor fidelis non expe&at, zuxilium po- fular ante calum , nt nec inudlis ipfi, nec perniciofus, populo rector exiftat, & imprope- ria exprobantium Deo non cadant faper eum. Unde qui nunquam famulantibus ei defeciż ’ Deus, 2. Reg. 2. Se Wüm. 11. 11: Locus intri- catuE < 

Strana 1226
Ex Martene Thofanr. no- vifs. Anecdoe 3o 4. p.263: OF. 4. 6 £225 1126 ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX, I 9 R A T I © Philippi Archiepifcopi Turonenfis habita in Cencilie Bafileeni, Ex JS, ecclefte Turonenfs , Sequitur propofitip Fada per Reverendiffimum in Chriflo patrem Dominum Philippum Archie- Pifcopum Turonenfem Chriftianiffù Ti regis frun- corum. Æmbaxiatorem in Concilio Bafileenfi > A gum ; cum audiffet quod viri Jabes fepeliffene Saul, gratias ačturns -nuntios pramifit , per quos dixit eis: Benedieli vos a Domino, qui feciffis mifericordiam hanc cum. Saul & fepeliftis eum; ego veddam oobis gratiam , eo. guod feci- 2» Reg. 2%» fis iftud , Qnid, Paires fanAilfimi , quam do-. lens yet calor interpretaturipfum Jfabes; quid - Galaad, quam teftimonii acervus ; quid deni- que Saul quam aburens aut abufus ? Tgitur quia non nif ardore miferationis acceafi , & zelo paterme pietatis commoti , gratias Deo reddiryri, conveniftis jn hunc aceryum tefli-: moni Chriti ad delendas peffilentias erro- rum , ad fepeliendas fpurcitiss omnium vi TD Everendiffmi Reverendique Patres, cæte-Btiorum , quibus heu ! tantifper os füum dila- Y. tavit infernt 15; hinc Rex nofler Chriilianiffimus : rique Domini do&tores & magiftri in Spi- ritu-fancto fimul hic fynodaliter congregaii , premifit Dominus nofter chrillianiffimus Domi- nus CAROLUS gratia Dei Francie rex ad prefentiam veltrarum fominationum reveren- diffimum patrem Dominum archiepifcopum Lug- dunenfem - deinde fübfequenter venerabilem vi- . rem magiftrum noftrum magiftrum Tordanum Morini in facra pagina egregium profeforem confiliaiarips fuz majeftatis iHuftrifime. Nunc vero , Reverendifbmi Domini mei, Domini Bituricenfis archiepifcopus , Áurelianenfis epi- fcopus électufque Silyane&tenfis, repiz ferenita- apprehenfor difciplinæ , fapientiæ David, no- biliffimum Ecclefie membrum, a Deo, ut in- ter cunctos feculi reges Chriftianiffirni nominę meruit infigni , imitando catholicos mores , orthodoxorum . & invictiffimorum progenito- rum fue majeftatis illufitifimæ, nos ad hunc fanctum Chrifti thalamum deftinat in prefenti in obfequium veftre, imo verius fus fynodi fücratifüe; quo, juvante eo cujus res agi- tar, omne monftruofam , omne fcandalofam , omne deforme & abufivum, quibus pene to- ta chriftianitas ad fundamentum exiftir inżni- tis confliarii & ego cum ipfis Zacheus, pufil- Cua, & corrofa prope vifcera matris noftras, per Ius Kx modicus capellanos ferenitaris ejufdem, poft predictos. duos dominos mcos ad yeftram reverentiam diriguntur per Dei gratiam con- folandam & juvandam in veftro, imo verius in Sandi Spiritus opere -præinçepto : Unde ad explicanda featitudini veftre fideliter injuncta nobis per majeflatem chriftianiffimam iplus domini noflri regis, de precepto , licentia &. juffa ipforum Reverendiffimorum Parrum om- nium & cum benigna fupportatione Reveren- diffimarum Patcrnitatum veftrarum — prefento vobis omnibus illud fan@iffimi regis David ad univerfitatem civitatis fabes Galaad 2. Reg. hanc veftram mifericordiam evellantur, nen. tur, tollantur & fepeliantur ab ca. Quapro- „pier in hic fpe facra idem Rex nofter Silu- firifimus carholice conflitutus sx fuperabun- dantià cordis (ui chriftianifümi iterum ac ites rum, vobis ait: Jemedidi vos Domino, qui fa- citis mifericordiam hanc ego reddam, vobis gra- vias quod. feciflis opus iflud. Gratias primo agit. Deo per quem regnum & nomen Chriflianiffimi accepit Regis; quia multiplicar in vobis Deus mifericordiam fnam, congregans vos fimul in unum de nationibus univerfis, & faciens vos qua cor unum & animam unam ad dandam cap. 2. Benedi vos a Domino qui feciftis mi-Nicientiam falutis plebi ejus, Gratias item red- fericordiam. hanc . Benedi®tus Chriftus Pater mifericordjarum - & minifier beneficiorum Dei, per quem nobis omnia dedit Deus, com quo ab infantia cre- vit omnis benediClio, & de utero matris fte egreffa efl cum eo. Hic vobis tribuat benedi- étiones dulcedinis fug, & mifericordia ejus vos omnes impleat & cireumdet, ‘qui facitis ei mile- ricordiam hanc, qua ,ipfe per prophetam ait; mifericordigm volo & non facrificium . Memini- flis, Patres fanctiffimi ; languorum. & miferia- rom fancti: matris Ecclefie , pro qua non dubi- tavit Chriftus fe ipfum tradere immolari; ut. dit vobis fua. majeftas Chriftianiffima , quia Deo & hominibus miniítratis opus iftud: opus, in- quam, preter quod. nequit plebs Doroini fufti- neri. Minifhi enim Dei eftis vos in hoc ipfum fervientes , Novit veftra Beatitudo. clamorem illum Moifi ad Dominum , cur ait, Domine, smpofuifli pondus unzverfi gopuli hujus fuper me ,. non enm pofum folus fuflinere hunc populum Numeri xr. qui licet centuriones multos habe- ret & tribunos, in quos partiti ponderis reli- quum fibi levius exifteret; (€ tamen folum vir Dei proteflazur, & pro folo reputatur a Deo, donec auxilium (ibi affiftaz conventus feniorum , fponfam fbi exhiberet gloriofam, non haben- X donec dux facer paftores fieculi fan£tum munus tem meculam neque rugam. Audiftis ploratus & ululatus matris veftre cjulantis, beu ! & ge- mentis filios per mundum univerfum lamentabi- lizer deformatos. Reddiris nune Altiffüno vota vefira ad dirigendos affectus noftros in viam pacis , ux de lacu miferiarum & de profundo Íceclerum oranes liberati in fanCütare & juftitia ferviamus illi. O fruGifere Chrifli olive! gto- rim vobis , honor & pax s lætitia & corona exultationis, qui facttis Domino mifericordiam hanc. Rex David lucerna & íux omnium re- offücii paftoralis populum in vera fide & fanis moribus retinere importabilem: arguit oneris gravitatem, Non enim poffum folus fuftinere hunc populum, Non eft qui tantam polit far- cinam divino abfque præfidio fufiinere , ruinam prævidet , f non fit qui adjuvet. Lapfum gre- gis paftor fidelis non expe&at, zuxilium po- fular ante calum , nt nec inudlis ipfi, nec perniciofus, populo rector exiftat, & imprope- ria exprobantium Deo non cadant faper eum. Unde qui nunquam famulantibus ei defeciż ’ Deus, 2. Reg. 2. Se Wüm. 11. 11: Locus intri- catuE < 

Strana 1227
1227 ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX, 1228 Deus, ficat Moifem in ducem populi confti-Á marem üetermimata. Si quis ex. principio res tuit, ita tutiffimum plebis dominicæ præfidium ei infüruir & precepit, conventum ícificet fc- niorum omnium nationum: cui Dominus, con- grege. inquit , mili oiros de fenioribus Ifrael, . quos tu nofi , quia [enes. funt populi €& magiffri , sit. fuffentent sccum populum , & non tu folus gra- weris , Numer. xi. Quod fi vir Dei repletus Spiritu-fanéto cum centurionibus fimul & tribu- nis ‘præter fuffragium paternæ congregationis nationum . unam nationem , inquam , Ifraet fufferze non valnit; abfit, Reverendibmi Pa. tres , ut prefumere de vobis eflimemus tot Ohriflicolas nationes , quas per orbem catho- licum univerfaliter difpesfit Deus, poffe in uni- ; nafcentes viderit, optime contemplabitur , Inde quippe chriflianitás, tefte Kidoro, in diverfas herefes fciffa eft: inde caritas extya. mundi ter- minos pené exfulavit: inde regnum in regnum futrexit, itt provinciam provincia. & gens con» tra gentem , & quod eft omnium deterius , idem in fe ipfum. Sane fi cunQarum regionum calla- mitates & mæftus perfcrutemu7; omnes in de- festa concilia inferemüs, pro quanto in cis de- bite peractis non modo ftruétura fidel, fed ome nis vite & adtionis cujuslibes norma confiltit , tefte beato Gregorio; xv. dift. Sieut. Ordica- vit poftremo Deus congregationem fynodalem ad fpiritualem Iztitiam & confolationem eornm- tare fidei & morum integritate, fynodali abfque B dem — per incrementum meriti & augmentum refidio conftruere, & multo minus , fi cor- ruerit, fubicvare. Hoc etenim & moles tanti ponderis & defectus noftri temporis non paritur quo , teftc Pelagio, non folum nobis merita , {ed finul cum meritis corpora difpereunr. Am- plius autem. pofl dies tenebrarum | fi placet , Jucis tempora contemptemur, alus cofum imi- tantes. quos nobis Chriftus pefuit iw exem- plum. Legimus antem tertiam fynodum quam- plurimos Chrifto & feri vindicare potuiffe, quos & Paulus vas magnum electionis, & Andræas plenus Spiritu-fancto, & Petrus princeps di(ci- pulorum Chrifli cum cun£lis apoftotis ab érrore legalium folvere nequiverapt, Act. rs, Omnia que font,.2 Dcoordinata fuut. Ordinavit ita- C que Deus congregationes Tairum & feniorum ad fui primum gloriam, in delectationem norinis Filii ejus, &liationem divini cultus apud univerfas nationes , quas propterea creavit Deus. propter quod. notanter ait Dominus Moifi ubi fupra , Congregg , inquit , /hi/ , &c. Secundo ad laudem & comtüemorationem concilii bea- torum , in quod omnis congregatio finaliter or- dinatur in ædificationem «terni rempli, que fundata eft fuper Chriftum petram & folidita- iem cunctarum , ait Leo xrx. dift. Zia Dominas. Tertio ad illuminationem & fandlificationem 2nimalis turbe deviants a fide, ut agnita ve- ritatis luce, ab errorum tenebris liberata , re- gras amplioris, unde Dominus ad Moifem, Congrega mihi viros ; & fubdicur, £t defcen- dam, & dabo eis de fpiritu tuo , id .et de Spi- ritu-fanfto guemadmodum & tb: {ecundum Áuguflinum , vel.tuo minifterio de Spiritus fan&oc. O beatiffima Chrifti fynodus , in qua fe Deus Pater fponder defcenfuram! In te Fi- lius confiflit, 3n medio verus promiffor Chriftus, promittens Patrem datnrum tibi quicquid pe- tieris in nomine ejus. In te SanQus præfidet Spiritus, infigniens & fublimsas obfequentes tbi in conjudices, participes & confortes judi- . cii fui fancti , juxta illud S. Jacobi in Jerofotyc mitanaiyaodo prefidentis, Fifum eff, ait, Spi- rituifano, C" nobis. O faluberrima congrega- tio a curi&is merito catholicis veneranda! Hoo tui a€pris exigit omnipotentia atquc præfen- tia, hoc fapientia te confirmantis, hoc: beni- gnitds tui directoris, noc iterum exigit digni- tas interne pietatis eccletie fanfte Dei, quam tu veriffime zeprefentas, hoc póftremo exigit {fublimitas prærogativæ fingularis , qua Super omnem conventum au&ore Sanclo Spirito in- figniris. Quas ob res 'erinceps apoftolorum Pe. trus, quem Chrifius cundis catholicis dedic ju fpeculum, in Jerofolymitana. fynodo loquu- tus noa legirur njfi (urgens , ad exemplare inyflerium reverentia filialis , quam omnis catholicus paternis fynodis dcbet exhibere, deat ad oflium tabernaculi fexeris & ad lumen D Primus, inquam, loquutus cft ex ardore, ac- falutis, jd eft Chriftum. Chrifto enim in fan- Gificatione informis populi a rectis moribus de- clinantis , ut exactis vitiorum fqualloribus , cor- : da omnium per caritatem refipifcant ad. digne confitendum nomini fan&o Dei, & finaliter gloriandum in laude ejus, jaxta id populi per ' Eis. 162-57. palmiflam , Congrega nos de nationibus, ut con- fiteamur. nomini fatio ruo , e głoriemur in laude ue. Olim nempe paffim homines per agros difperf more beftiarum vagabantur, quos cum Deus & ratio fimul congregari, docuerunt, ex immanibus manfuci, ex feris mires facti funt; docii fidem colere, difciplinam fufcipere, cari- tatem canrinere, & juftitiam, quæ pacem gi- gnit, invicem exhibere. Cum auiem adeo cre- E vit plebs Domini, ut non folum tota nequeat congregari , fed nec fparfim per pares fuftineri , vifum efi dignum fapienrie Dei , paternam fy- nodum copflitui, qué vice Dei & omnis eccle- fie fuftinehtiz plebis infirme confuleret , ad quam tenentur firmiores, tefte Apoftolo: De- beraus autem nos firmiores imbecilBiatens infirno- sux fuflincre, & non nolis placere, ad Rom, 13. Propter quod negle&is primis concilüs , tam- uam fdei& morum grzfidiis, inania fuut in- feganta in Dei eccle(ia tum corporum tum ani- cenfus igne apoftolic& earitatis pro falute gre- gis. Surgens vero loquutus efl reverenter, ut patronus certans pro manumiffone: plebis chri» fliane ab intolerabili jugo legalis fervitutis ç quid, ait, tenatis Deum imponere jugum fuper cervicem difcipulorum , quod negue Patres no^ firi porture. potuerunt ?- pabulum vobis , viri. fan&iffimi, paftoralis doctrine do&or ecclefiæ relinquens & exemplum , quo in hac facra fynodo vos ardenti fludio intendere decet, Bc omnes emancipaüoni membrorum Chrifli ab omni jugo importabili vano & fervili, fi quo nofcantur prægravari . Jugum enim Chrifti fuzve eft & onus ejus leve Jubet Apoftolus reddere tributa omnibus. Cui tributum iribu- tum , cuż velligal weltigal, cui honorem hono- rem. Nan rgnorat majeflas chriftianifima , ut quanto alriori ioco Dei gratia fublimavit , tanto obligatior cenferi debeat & promtior ad exhibitionem cunéli favoris omni genera- li fynodo, quæ fieut virtute repræfentationis Num. 87. vy. A sq. AR. t$. Rom. 83- Z- ira virtutis efhcacia nofctur fponfa Chriflti .. Dignum infuper cenfuit Regia celfiudo ho- norifcentiam illius filialiter, imitari , in cu- jus commemoratione fuji progenitores chrie fiianiflimi Romanam Écclefiam pz ceteris fan- 

Strana 1228
1227 ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX, 1228 Deus, ficat Moifem in ducem populi confti-Á marem üetermimata. Si quis ex. principio res tuit, ita tutiffimum plebis dominicæ præfidium ei infüruir & precepit, conventum ícificet fc- niorum omnium nationum: cui Dominus, con- grege. inquit , mili oiros de fenioribus Ifrael, . quos tu nofi , quia [enes. funt populi €& magiffri , sit. fuffentent sccum populum , & non tu folus gra- weris , Numer. xi. Quod fi vir Dei repletus Spiritu-fanéto cum centurionibus fimul & tribu- nis ‘præter fuffragium paternæ congregationis nationum . unam nationem , inquam , Ifraet fufferze non valnit; abfit, Reverendibmi Pa. tres , ut prefumere de vobis eflimemus tot Ohriflicolas nationes , quas per orbem catho- licum univerfaliter difpesfit Deus, poffe in uni- ; nafcentes viderit, optime contemplabitur , Inde quippe chriflianitás, tefte Kidoro, in diverfas herefes fciffa eft: inde caritas extya. mundi ter- minos pené exfulavit: inde regnum in regnum futrexit, itt provinciam provincia. & gens con» tra gentem , & quod eft omnium deterius , idem in fe ipfum. Sane fi cunQarum regionum calla- mitates & mæftus perfcrutemu7; omnes in de- festa concilia inferemüs, pro quanto in cis de- bite peractis non modo ftruétura fidel, fed ome nis vite & adtionis cujuslibes norma confiltit , tefte beato Gregorio; xv. dift. Sieut. Ordica- vit poftremo Deus congregationem fynodalem ad fpiritualem Iztitiam & confolationem eornm- tare fidei & morum integritate, fynodali abfque B dem — per incrementum meriti & augmentum refidio conftruere, & multo minus , fi cor- ruerit, fubicvare. Hoc etenim & moles tanti ponderis & defectus noftri temporis non paritur quo , teftc Pelagio, non folum nobis merita , {ed finul cum meritis corpora difpereunr. Am- plius autem. pofl dies tenebrarum | fi placet , Jucis tempora contemptemur, alus cofum imi- tantes. quos nobis Chriftus pefuit iw exem- plum. Legimus antem tertiam fynodum quam- plurimos Chrifto & feri vindicare potuiffe, quos & Paulus vas magnum electionis, & Andræas plenus Spiritu-fancto, & Petrus princeps di(ci- pulorum Chrifli cum cun£lis apoftotis ab érrore legalium folvere nequiverapt, Act. rs, Omnia que font,.2 Dcoordinata fuut. Ordinavit ita- C que Deus congregationes Tairum & feniorum ad fui primum gloriam, in delectationem norinis Filii ejus, &liationem divini cultus apud univerfas nationes , quas propterea creavit Deus. propter quod. notanter ait Dominus Moifi ubi fupra , Congregg , inquit , /hi/ , &c. Secundo ad laudem & comtüemorationem concilii bea- torum , in quod omnis congregatio finaliter or- dinatur in ædificationem «terni rempli, que fundata eft fuper Chriftum petram & folidita- iem cunctarum , ait Leo xrx. dift. Zia Dominas. Tertio ad illuminationem & fandlificationem 2nimalis turbe deviants a fide, ut agnita ve- ritatis luce, ab errorum tenebris liberata , re- gras amplioris, unde Dominus ad Moifem, Congrega mihi viros ; & fubdicur, £t defcen- dam, & dabo eis de fpiritu tuo , id .et de Spi- ritu-fanfto guemadmodum & tb: {ecundum Áuguflinum , vel.tuo minifterio de Spiritus fan&oc. O beatiffima Chrifti fynodus , in qua fe Deus Pater fponder defcenfuram! In te Fi- lius confiflit, 3n medio verus promiffor Chriftus, promittens Patrem datnrum tibi quicquid pe- tieris in nomine ejus. In te SanQus præfidet Spiritus, infigniens & fublimsas obfequentes tbi in conjudices, participes & confortes judi- . cii fui fancti , juxta illud S. Jacobi in Jerofotyc mitanaiyaodo prefidentis, Fifum eff, ait, Spi- rituifano, C" nobis. O faluberrima congrega- tio a curi&is merito catholicis veneranda! Hoo tui a€pris exigit omnipotentia atquc præfen- tia, hoc fapientia te confirmantis, hoc: beni- gnitds tui directoris, noc iterum exigit digni- tas interne pietatis eccletie fanfte Dei, quam tu veriffime zeprefentas, hoc póftremo exigit {fublimitas prærogativæ fingularis , qua Super omnem conventum au&ore Sanclo Spirito in- figniris. Quas ob res 'erinceps apoftolorum Pe. trus, quem Chrifius cundis catholicis dedic ju fpeculum, in Jerofolymitana. fynodo loquu- tus noa legirur ujfi (urgens , ad exemplare inyflerium reverentia filialis , quam omnis catholicus paternis fynodis dcbet exhibere, deat ad oflium tabernaculi fexeris & ad lumen D Primus, inquam, loquutus cft ex ardore, ac- falutis, jd eft Chriftum. Chrifto enim in fan- Gificatione informis populi a rectis moribus de- clinantis , ut exactis vitiorum fqualloribus , cor- : da omnium per caritatem refipifcant ad. digne confitendum nomini fan&o Dei, & finaliter gloriandum in laude ejus, jaxta id populi per ' Eis. 162-57. palmiflam , Congrega nos de nationibus, ut con- fiteamur. nomini fatio ruo , e głoriemur in laude ue. Olim nempe paffim homines per agros difperf more beftiarum vagabantur, quos cum Deus & ratio fimul congregari, docuerunt, ex immanibus manfuci, ex feris mires facti funt; docii fidem colere, difciplinam fufcipere, cari- tatem canrinere, & juftitiam, quæ pacem gi- gnit, invicem exhibere. Cum auiem adeo cre- E vit plebs Domini, ut non folum tota nequeat congregari , fed nec fparfim per pares fuftineri , vifum efi dignum fapienrie Dei , paternam fy- nodum copflitui, qué vice Dei & omnis eccle- fie fuftinehtiz plebis infirme confuleret , ad quam tenentur firmiores, tefte Apoftolo: De- beraus autem nos firmiores imbecilBiatens infirno- sux fuflincre, & non nolis placere, ad Rom, 13. Propter quod negle&is primis concilüs , tam- uam fdei& morum grzfidiis, inania fuut in- feganta in Dei eccle(ia tum corporum tum ani- cenfus igne apoftolic& earitatis pro falute gre- gis. Surgens vero loquutus efl reverenter, ut patronus certans pro manumiffone: plebis chri» fliane ab intolerabili jugo legalis fervitutis ç quid, ait, tenatis Deum imponere jugum fuper cervicem difcipulorum , quod negue Patres no^ firi porture. potuerunt ?- pabulum vobis , viri. fan&iffimi, paftoralis doctrine do&or ecclefiæ relinquens & exemplum , quo in hac facra fynodo vos ardenti fludio intendere decet, Bc omnes emancipaüoni membrorum Chrifli ab omni jugo importabili vano & fervili, fi quo nofcantur prægravari . Jugum enim Chrifti fuzve eft & onus ejus leve Jubet Apoftolus reddere tributa omnibus. Cui tributum iribu- tum , cuż velligal weltigal, cui honorem hono- rem. Nan rgnorat majeflas chriftianifima , ut quanto alriori ioco Dei gratia fublimavit , tanto obligatior cenferi debeat & promtior ad exhibitionem cunéli favoris omni genera- li fynodo, quæ fieut virtute repræfentationis Num. 87. vy. A sq. AR. t$. Rom. 83- Z- ira virtutis efhcacia nofctur fponfa Chriflti .. Dignum infuper cenfuit Regia celfiudo ho- norifcentiam illius filialiter, imitari , in cu- jus commemoratione fuji progenitores chrie fiianiflimi Romanam Écclefiam pz ceteris fan- 

Strana 1229
1229 CONCILIUM BASILEENSE. E230 fauxcrunt incunctanter honorandam ; unde ma- À omzis Jfrgel : ut unufquifque acueret vomerem. gous CAROLUS Rgmenorum 3nvicliffimus im- — fuum , Iigonem , fecurim & ferculum > ni fie perator Francorumque rex illuflriffimus , a quo regnum , genus .etiam & nomcn ad noflrum .chriflianifüugum CAROLUM derivantur , in memoriam , ait, beati Petri apofloli honore- mus fandam Romanam Eccicham & fedem apoftolicam , ut qua nobis facerdotalis nune tft dignitatis , effe debeat ecelefiaflice magi- ftra rationis . x1x. Zn memoriam. Quo patto, Petres Reverendiffimi , cum audiflet Bex nofter Chiiflianiffmus princeps profe&o dodliffimus ia fcdipturis canonicis ve- : feris & novi Teftamenü , ia catholicis deni- que geftis apoftolicis pariter & exemplis, quod „ja vobis tamquam iu vero farculo Sandi Spi- ritus eradicentur vepres, eruantur fpine cun- florum vitiorum , fuppleanmr valles defe- €tuum , & colles .excefíuum omnium farrian- fur, & impleatur in nobis illud ifie vir, Vepres & {pina in univería terra &t omnes monjes in.farcnlo farriantur . Hec funt duo ad que pro parte Majeflatis Chüfüaniffine ad veftram mictimur prefentiam . Bac eft illa fynodalis mifericordia , quam fi Domino Chriflo feceritis praedi&o , profecto eritis a . Deo Pare ejus benedidi , benedici , in- ' quam „in przfenti per gratiam & in æter- veftra proponeret reyerentia in hac preclara ci- Bnum per gloriam, quam nobis benedictus pee vitate fynodaliter convenire ; confeftim dedit operam fua celfitudo , etiam non interpellata > nom reqoi(ta , convocandis prelaris ecclefie ejus regni in fua urbe Bicuricenfi , ubi inter alios Patres & Dominos convenientibus perfo- naliter Dominis meis Reverendiffhmis Lugdu- nenfi , Biruricenfi , & Aurelianenfi hic prz- fentibus: præfidente vero Domino Lugdunen- fi, conclufum extitit concorditer uno oreom- nem catholicum favorem vobis merito per ec- olefiam regni quantocius debere exhiberi. Cum autem deliberatio & eoociufio infinnantur Re- giæ majeflari , ipfas benigue acceptans , lau- dans & confirmans , ex tunc decrevit fuos ora- effentiam Chriftus , ad cujus gloriam facie tis opus illud , concedat in ízcula fecula- yum, amen . IE LITTERE SYNOD" BASILEENSIS ‚ad Jeannem abbatem Bonzvallis apud E Ruthenos, Jubet ut in poriibus Gallic & Hifpania archiepi- [copos, epifcopos , abbotes, aliofque prelatos invitet ad concilium. Pafileenfc . tores ad veílrum fynodale obfequiuri deflina- C 'AcrofanGa generalis fynodus Bafileenfis in re, cundis indicens prelatis fui regni, ut perlonaliter non different ad hanc facram fy- nodum iter. properare. Placnit demum veftris Paternitatibus Reverendis, veftros legatos ad fuam dirigere majeftatem , yidelicer R, P. & dominos dominos epifcopum Novarienfem & abbatem S Ambrofii Mediolanenfis , ad quo- rum laudem etfi veftra fatis elećtio fuffciar, eos tamen in re tanta fides probata amplius recommendat . Potuerunt veftras paternitates reverendifimas de caritate regia ad vos red- dere certiores, quibus adeo Sua Máajeítas iilu. firilfma ad Chrifti gloriam , cujus rem agi- tis, ad honorem Ecclefie univerfe Yeltrique Kk Spiritn-fan&o legitime congregata , pniver- falem ecclefis reprzfentans dilecto filio Joanni abbati ecclefie Bonævallis falutem , & omni- potentis Dei benedictionem , & mandatis no- ftris firmiter. obedire. Qum ia hac civitate Bafileenfi. facrum ge- nerale concilium in Spiritu-fancto legitimie congregatum fit, in quo præcipue ad extir- pandum hærefes , componñendam pacem in po- pulo chriftiano, & rcformandos mores prriuf- que ftarus ; tam ecclefiaftici quam fecularis, fumma cum diligentia prcvidendum erit; ne- ceffe eft, nz multitudo copiofa tam praelato ium quam aliarum notabilium perfonarum, gratiam & favorem , humiliare fe adeo vo- D huc confiuat , ut earum coufiliis & auxiliis hu- luit, ut ger fuaslitteras regias extunc eis li- beraliter conceffas pollicei?: vobis dignaretur fo- lemnes ejus oratores fe ad ve(tram Reveren- tiam feflinare , Cujus rei profeQo , Patres, Reverendifümi , quia jn nobis oninibus facul- tas hucufque non patuit cxequende , obftan- tibus guerrarum regni turbinibus, exceffuque nivium & fubfequentium aquarum , cuj a me- moria hominum parem in regno nom habuit. Regia Majeftas veftram Paternam Bevcrentiam filialitet deprecatur, moram noftri adventus non culpz temeritatis ; fed obftaculis porius antediclis adícribendam. Nobis autem jd ip- füm humiliter fupplicantibus , ut apud Pater- nitates cafdem flialem , fi placet , executio- nem confequamur, Commenda: Regia Celfitu- do veftris paternis orationibus libertates & jura ecclefie füi regni. profperitatemque per- fonx foe auque ftatus ; qui cum 101a eccle- fia regni ejus non ceffat continuo pro vobis Dominum exorare , ut vellras Paternitares Reverendiffimas mifericorditer fanctificet & fan- Qificatas dirigar & confervet ad operanda ea opera . ad que Yeftra deícendit Bearitudo in hanc præclaram & pacificiffimam — civita- gem , ficut fcriptum eft 1. Reg. 13. defcendi jufmodi fanéta opera debite poffint executioni mandari; & cum ea quein ipfo facro conci- Ex codem p. 365. ANNO - CHRIST] 1433- | Ex aychivis snongftvié? Bo nqwallis - lio tractanda funt. exactam diligentiam ac ce-- leritatem exigune, omnifque mora fit fupra modum præjudicialis, ideo multiplicatis literis BL mandatis quofcumque prælatos & alias no- . tabilcs' perfonas hec fanéta fynodus nititur ad hoc facrum concilium advocare. idcirco tibi in yirtuie fanta obedientiæ diflricte praci- piendo mandat, quarenus omnes archiepifco- pos, epiícopos, abbates, & prelatos, nec non cathedralium ecclefiarum capitula, qui & qux ad generalia concilia de jure vel confuetudi- ne yenire icneantur, nec non alias qualcum- Eque perfonas eccleliafticas, squas huic facro concilio ntiles & idoneas judicaveris, per na- tiones Gallicanam 8 Ilifpanicam , (ub quibuf- cumque pcenis & cenfuris ecclefiafficis convo- ces, requiras, & moneas, ur ad ipfum facrura concilium infra zerminum, qui tibi debitis. circumftantiis confideratis competens effe vi- debitur , prziati & fingulares períonz propriis in perfonis. accedere non poftponant. Quod fi corporali infirmitate, aur alias canonico impedimento fuerint prepediti, ac etiarn pra- di&a capitula aliquem vel aliquos notabiles viros 

Strana 1230
1229 CONCILIUM BASILEENSE. E230 fauxcrunt incunctanter honorandam ; unde ma- À omzis Jfrgel : ut unufquifque acueret vomerem. gous CAROLUS Rgmenorum 3nvicliffimus im- — fuum , Iigonem , fecurim & ferculum > ni fie perator Francorumque rex illuflriffimus , a quo regnum , genus .etiam & nomcn ad noflrum .chriflianifüugum CAROLUM derivantur , in memoriam , ait, beati Petri apofloli honore- mus fandam Romanam Eccicham & fedem apoftolicam , ut qua nobis facerdotalis nune tft dignitatis , effe debeat ecelefiaflice magi- ftra rationis . x1x. Zn memoriam. Quo patto, Petres Reverendiffimi , cum audiflet Bex nofter Chiiflianiffmus princeps profe&o dodliffimus ia fcdipturis canonicis ve- : feris & novi Teftamenü , ia catholicis deni- que geftis apoftolicis pariter & exemplis, quod „ja vobis tamquam iu vero farculo Sandi Spi- ritus eradicentur vepres, eruantur fpine cun- florum vitiorum , fuppleanmr valles defe- €tuum , & colles .excefíuum omnium farrian- fur, & impleatur in nobis illud ifie vir, Vepres & {pina in univería terra &t omnes monjes in.farcnlo farriantur . Hec funt duo ad que pro parte Majeflatis Chüfüaniffine ad veftram mictimur prefentiam . Bac eft illa fynodalis mifericordia , quam fi Domino Chriflo feceritis praedi&o , profecto eritis a . Deo Pare ejus benedidi , benedici , in- ' quam „in przfenti per gratiam & in æter- veftra proponeret reyerentia in hac preclara ci- Bnum per gloriam, quam nobis benedictus pee vitate fynodaliter convenire ; confeftim dedit operam fua celfitudo , etiam non interpellata > nom reqoi(ta , convocandis prelaris ecclefie ejus regni in fua urbe Bicuricenfi , ubi inter alios Patres & Dominos convenientibus perfo- naliter Dominis meis Reverendiffhmis Lugdu- nenfi , Biruricenfi , & Aurelianenfi hic prz- fentibus: præfidente vero Domino Lugdunen- fi, conclufum extitit concorditer uno oreom- nem catholicum favorem vobis merito per ec- olefiam regni quantocius debere exhiberi. Cum autem deliberatio & eoociufio infinnantur Re- giæ majeflari , ipfas benigue acceptans , lau- dans & confirmans , ex tunc decrevit fuos ora- effentiam Chriftus , ad cujus gloriam facie tis opus illud , concedat in ízcula fecula- yum, amen . IE LITTERE SYNOD" BASILEENSIS ‚ad Jeannem abbatem Bonzvallis apud E Ruthenos, Jubet ut in poriibus Gallic & Hifpania archiepi- [copos, epifcopos , abbotes, aliofque prelatos invitet ad concilium. Pafileenfc . tores ad veílrum fynodale obfequiuri deflina- C AcrofanGa generalis fynodus Bafileenfis in re, cundis indicens prelatis fui regni, ut perlonaliter non different ad hanc facram fy- nodum iter. properare. Placnit demum veftris Paternitatibus Reverendis, veftros legatos ad fuam dirigere majeftatem , yidelicer R, P. & dominos dominos epifcopum Novarienfem & abbatem S Ambrofii Mediolanenfis , ad quo- rum laudem etfi veftra fatis elećtio fuffciar, eos tamen in re tanta fides probata amplius recommendat . Potuerunt veftras paternitates reverendifimas de caritate regia ad vos red- dere certiores, quibus adeo Sua Máajeítas iilu. firilfma ad Chrifti gloriam , cujus rem agi- tis, ad honorem Ecclefie univerfe Yeltrique Kk Spiritn-fan&o legitime congregata , pniver- falem ecclefis reprzfentans dilecto filio Joanni abbati ecclefie Bonævallis falutem , & omni- potentis Dei benedictionem , & mandatis no- ftris firmiter. obedire. Qum ia hac civitate Bafileenfi. facrum ge- nerale concilium in Spiritu-fancto legitimie congregatum fit, in quo præcipue ad extir- pandum hærefes , componñendam pacem in po- pulo chriftiano, & rcformandos mores prriuf- que ftarus ; tam ecclefiaftici quam fecularis, fumma cum diligentia prcvidendum erit; ne- ceffe eft, nz multitudo copiofa tam praelato ium quam aliarum notabilium perfonarum, gratiam & favorem , humiliare fe adeo vo- D huc confiuat , ut earum coufiliis & auxiliis hu- luit, ut ger fuaslitteras regias extunc eis li- beraliter conceffas pollicei?: vobis dignaretur fo- lemnes ejus oratores fe ad ve(tram Reveren- tiam feflinare , Cujus rei profeQo , Patres, Reverendifümi , quia jn nobis oninibus facul- tas hucufque non patuit cxequende , obftan- tibus guerrarum regni turbinibus, exceffuque nivium & fubfequentium aquarum , cuj a me- moria hominum parem in regno nom habuit. Regia Majeftas veftram Paternam Bevcrentiam filialitet deprecatur, moram noftri adventus non culpz temeritatis ; fed obftaculis porius antediclis adícribendam. Nobis autem jd ip- füm humiliter fupplicantibus , ut apud Pater- nitates cafdem flialem , fi placet , executio- nem confequamur, Commenda: Regia Celfitu- do veftris paternis orationibus libertates & jura ecclefie füi regni. profperitatemque per- fonx foe auque ftatus ; qui cum 101a eccle- fia regni ejus non ceffat continuo pro vobis Dominum exorare , ut vellras Paternitares Reverendiffimas mifericorditer fanctificet & fan- Qificatas dirigar & confervet ad operanda ea opera . ad que Yeftra deícendit Bearitudo in hanc præclaram & pacificiffimam — civita- gem , ficut fcriptum eft 1. Reg. 13. defcendi jufmodi fanéta opera debite poffint executioni mandari; & cum ea quein ipfo facro conci- Ex codem p. 365. ANNO - CHRIST] 1433- | Ex aychivis snongftvié? Bo nqwallis - lio tractanda funt. exactam diligentiam ac ce-- leritatem exigune, omnifque mora fit fupra modum præjudicialis, ideo multiplicatis literis BL mandatis quofcumque prælatos & alias no- . tabilcs' perfonas hec fanéta fynodus nititur ad hoc facrum concilium advocare. idcirco tibi in yirtuie fanta obedientiæ diflricte praci- piendo mandat, quarenus omnes archiepifco- pos, epiícopos, abbates, & prelatos, nec non cathedralium ecclefiarum capitula, qui & qux ad generalia concilia de jure vel confuetudi- ne yenire icneantur, nec non alias qualcum- Eque perfonas eccleliafticas, squas huic facro concilio ntiles & idoneas judicaveris, per na- tiones Gallicanam 8 Ilifpanicam , (ub quibuf- cumque pcenis & cenfuris ecclefiafficis convo- ces, requiras, & moneas, ur ad ipfum facrura concilium infra zerminum, qui tibi debitis. circumftantiis confideratis competens effe vi- debitur , prziati & fingulares períonz propriis in perfonis. accedere non poftponant. Quod fi corporali infirmitate, aur alias canonico impedimento fuerint prepediti, ac etiarn pra- di&a capitula aliquem vel aliquos notabiles viros 

Strana 1231
comers VATS 5 ANNO CHRISTI 1433 Ёх codem P. 375 Ex MS.S-Mi- chaatls in pe. vicplo maris. 123% mi ftatu ecciefarum fuarum inftruétos , pleno deflinent cum mandato: pro prædiftorum fa- ciliori executione , tibi convocandi per pr&- dictas partes , cleros , principes, populos, & maiverfitates , & quafcumque perfonzs , eos eafque alloguendi , exhortandi & monendi, auctoritate hujus fan&e Synodi , ut tibi cir- ca predicta & in omnibus concernentibus fa- vorem & fucceffum hujus fan&i concilii, af fiftant confiliis & auxillis opportunis . termi- nofque datos, nec non excommunicatos, fuf- peníos vel interdictos , tam per te qnam per quafcumque alias noftras literas feu commif farios prorogandi , abfolvendi, & fuper irre- gularitate quam fic. excommunicati , fufpenfi B vel interdidi celebrando vel divinis officiis fe immifcendo incurriffent , difpenfandi , a- liafque perfonas ad predicta omris exequeu- dum vice tua fubftituendpm, & deputandum, & generaliter ipfa fanda fynodus omnia & fingula tam per te quam per fubflituendos a te faciendum , & exercendum , quz quomodo ad profectum hujus facri concilii noveris ex- pedire, plenam tenore prefentium facultatem impertitur . Tu autem tam diligenter hoc fan- Quam onus tibi injundum exequi fłodeas. quod apud omnipotentem Deum , cujus res agitur, in coelis meritam, & apud henc fan- €tam fynodum dignas laudes confequi valeas. v GONCILIUM BASILEENSE. amoribus Gt literatura orndtos, de om-A ri mandavimus. Ceterum cam audiamus Ote eum 8232 tores cariffimi in Chrifle filii Joannis Palze- ANNO logi Romanorum imperatoris apud vos efie, ac pro occidentalis & ne nonnulla traétare : nos qui füperiori tem» pore in negotio hujufmodi plurimum iabora- CHRISTE 1534. orientalis ecclefie unio». ximus, quid in ca re randem egerimus prz-a Fota. in fidentibus noftris fatis plane explicamus. Vos autem ex his quas ad eos fcribimus pre fapientia veftra arbitrari poteritis , quid cum prefatis oratoribus apud vos agentibus trata» re & predicare debeatis, Darum Florentia ann. Incarnationis Domin. MCCCCXXXIV, z1r. Kalendas Septembris , pontificaus noftri anno iv. | iV, LÍTTERÀ REGIS ARRAGONUM miffa in concilio , lectaque in congrega- tione generali die veneris. Ácro-fanéte generali fynodo Bafileenfi in KO Spiritu-fancto legitime congregare , ani- verfaiem ecclefiam repræfentanti Alphonfus Dei gratia rex Árragonum, Siciliz, &c. Regalis eft officit omnipotenti Deo če fans m matri ecclefie quedam more debita exe hibere obfequia , reverendiffümi ac venerabis les in Chriflo patres inclyti, fpe&abiles, ma- Datum Bafillee fecundo idus Auguftini amno C gnifici, religiofi & devoti viri. Ex pridem Domini MCCCXXXTII. Y že li BULLA tUGENII IV lzQa in Congregatione generali xvit. Septembris MGCCOXXXIY. Eee epifcopus fervus fervorum Dci uni- 24 verfs fratribus & dilectis ecclefie filiis in facro Bafileenfi concilio congregatis falutem & apoftolicam benedictionem . Adventibus ad nos venerabili fratre noftro Francifco Brixienfi epifcopo , & dile&o filio magiftro Petro de Monte oratoribus veftris, D intelieximus quanto moerore ex his qua ad- verfum mos concitata dicebantur affe&i fue- ritis , quanta poftmodum letitia exultaveritis cum, nos fanos & incolumes in vere in ci- vitatem Pifanam veniffe audiftis , poflremo quid favoris & opere in deliherationem dile- Qi fratris noflri Francifci utuli S. Clemen- tis S. R. E. presbyteri caidinalis & camera- rii noftri, ac venerabilis fratris Marci archie- pifcopi Tarentafienfis per ipíos oratores im- fendi ftatueritis plane cognovimus , pro qua Te devotiones veftras in Domino cornmenda- mus , vobifque pro devotione & caritate hu- jufmodi multas gratias agimus, fperantes ut noflrz eleganti quodam nec minus affecliona- li eloquio explicitis majeffati per reverendif: fimum ipfius facro-fanQæ fynodi ambafliato- rem opportunis, cum credentialibus literis a- pud noftram celfitudinem deflinatum , videli- cet abbatern Sancti Ambrofii Mediolanenfem eximium utriufque juris doctorem , apoftoli- cum refetendarium ac litorarium E. D. fy- nodi cprreélorem gencralem , claro lumine hilarique exulratione inter quofdam. illuftrium. fapientiarum veftrarum commendabiles inter tus , gloriofum illud veftrum propofitum de reformanda fcilicet matre noftra ecclefa , & aliis quippe non. minus neceffariis religioni & exaltationi fidei. chriflianze percepimus , pro quibus fummo Regi regum, cujusses agitur , & proinde ipfi facrofan@=z fynodo dum tam virtuofi operis & officii nos advocare particie pes dignata eft , referre affurgimus gratierum omnimodas aC&iones , pro agendorum inde Operi & executione cum expedierit ; perío« nam & regna nofta exhibitione promtif fima offerentes , Et quamquam fuper expo- fitis , ut. prefertur , per ambaffiatorem præfa- tum latius refpondere deliberavimus per ora- totes noftros ad facerrimum cœrum vefteum cis to citius deflinandos; nonnulla. tamen ex ime prefentiarum infedentibus menti munc eidera communicavimus ambaffatori prefate almae fi pro liberatione cardinalis prefati majorem Efynodi vive vocis oraculo referenda : quam opem dare oporteat , id libenti animo facie- iis , nec ullo pacto tantum facrilegium ex- tendi pariemini. De Tarentafienfi enim ar- chiepifcopco , quia liber eft, preter gratias , quas pro eo vobis agimus , amplius ncn di- cimus. Hoc autem oratores tum noftra con- templatione4 tnm pro re ipfa ad quam defii- nati funt ; quia pia eft, libenter in divinis, ac grato animo ac condigno honore (ufce- pimus. Deinde cum a nobis difcederent pro eorum futela ufque ad urbem plene provide- affidue dirigere dignetur ille Spiritus Paracii- tus , in cujus nomine congregatur ad hono- rem & fervitium ecclefie fuæ facro-fanGe . Datum Agringenti 23. sprilis anno a nativi- tate Domini MCCCCXXXIV, Subferipia nomine proprii regis. Rex Alphone fus. Sacro-fan&e matris ecclefís humilis fi- lius & devotus Alphonfos sex Arragonum , - Sicilie , &c. V. gentes. 8j. We eodein loco cit. Ex MJ.S.Mi- chactio in rizulo mari + 

Strana 1232
comers VATS 5 ANNO CHRISTI 1433 Ёх codem P. 375 Ex MS.S-Mi- chaatls in pe. vicplo maris. 123% mi ftatu ecciefarum fuarum inftruétos , pleno deflinent cum mandato: pro prædiftorum fa- ciliori executione , tibi convocandi per pr&- dictas partes , cleros , principes, populos, & maiverfitates , & quafcumque perfonzs , eos eafque alloguendi , exhortandi & monendi, auctoritate hujus fan&e Synodi , ut tibi cir- ca predicta & in omnibus concernentibus fa- vorem & fucceffum hujus fan&i concilii, af fiftant confiliis & auxillis opportunis . termi- nofque datos, nec non excommunicatos, fuf- peníos vel interdictos , tam per te qnam per quafcumque alias noftras literas feu commif farios prorogandi , abfolvendi, & fuper irre- gularitate quam fic. excommunicati , fufpenfi B vel interdidi celebrando vel divinis officiis fe immifcendo incurriffent , difpenfandi , a- liafque perfonas ad predicta omris exequeu- dum vice tua fubftituendpm, & deputandum, & generaliter ipfa fanda fynodus omnia & fingula tam per te quam per fubflituendos a te faciendum , & exercendum , quz quomodo ad profectum hujus facri concilii noveris ex- pedire, plenam tenore prefentium facultatem impertitur . Tu autem tam diligenter hoc fan- Quam onus tibi injundum exequi fłodeas. quod apud omnipotentem Deum , cujus res agitur, in coelis meritam, & apud henc fan- €tam fynodum dignas laudes confequi valeas. v GONCILIUM BASILEENSE. amoribus Gt literatura orndtos, de om-A ri mandavimus. Ceterum cam audiamus Ote eum 8232 tores cariffimi in Chrifle filii Joannis Palze- ANNO logi Romanorum imperatoris apud vos efie, ac pro occidentalis & ne nonnulla traétare : nos qui füperiori tem» pore in negotio hujufmodi plurimum iabora- CHRISTE 1534. orientalis ecclefie unio». ximus, quid in ea re tandem egerimus prz-a Fota. in fidentibus noftris fatis plane explicamus. Vos autem ex his quas ad eos fcribimus pre fapientia veftra arbitrari poteritis , quid cum prefatis oratoribus apud vos agentibus trata» re & predicare debeatis, Darum Florentia ann. Incarnationis Domin. MCCCCXXXIV, z1r. Kalendas Septembris , pontificaus noftri anno iv. | iV, LÍTTERÀ REGIS ARRAGONUM miffa in concilio , lectaque in congrega- tione generali die veneris. Ácro-fanéte generali fynodo Bafileenfi in KO Spiritu-fancto legitime congregare , ani- verfaiem ecclefiam repræfentanti Alphonfus Dei gratia rex Árragonum, Siciliz, &c. Regalis eft officit omnipotenti Deo če fans m matri ecclefie quedam more debita exe hibere obfequia , reverendiffümi ac venerabis les in Chriflo patres inclyti, fpe&abiles, ma- Datum Bafillee fecundo idus Auguftini amno C gnifici, religiofi & devoti viri. Ex pridem Domini MCCCXXXTII. Y že li BULLA tUGENII IV lzQa in Congregatione generali xvit. Septembris MGCCOXXXIY. Eee epifcopus fervus fervorum Dci uni- 24 verfs fratribus & dilectis ecclefie filiis in facro Bafileenfi concilio congregatis falutem & apoftolicam benedictionem . Adventibus ad nos venerabili fratre noftro Francifco Brixienfi epifcopo , & dile&o filio magiftro Petro de Monte oratoribus veftris, D intelieximus quanto moerore ex his qua ad- verfum mos concitata dicebantur affe&i fue- ritis , quanta poftmodum letitia exultaveritis cum, nos fanos & incolumes in vere in ci- vitatem Pifanam veniffe audiftis , poflremo quid favoris & opere in deliherationem dile- Qi fratris noflri Francifci utuli S. Clemen- tis S. R. E. presbyteri caidinalis & camera- rii noftri, ac venerabilis fratris Marci archie- pifcopi Tarentafienfis per ipíos oratores im- fendi ftatueritis plane cognovimus , pro qua Te devotiones veftras in Domino cornmenda- mus , vobifque pro devotione & caritate hu- jufmodi multas gratias agimus, fperantes ut noftra eleganti quodam nec minus affecliona- li eloquio explicitis majeffati per reverendif: fimum ipfius facro-fanQæ fynodi ambafliato- rem opportunis, cum credentialibus literis a- pud noftram celfitudinem deflinatum , videli- cet abbatern Sancti Ambrofii Mediolanenfem eximium utriufque juris doctorem , apoftoli- cum refetendarium ac litorarium E. D. fy- nodi cprreélorem gencralem , claro lumine hilarique exulratione inter quofdam. illuftrium. fapientiarum veftrarum commendabiles inter tus , gloriofum illud veftrum propofitum de reformanda fcilicet matre noftra ecclefa , & aliis quippe non. minus neceffariis religioni & exaltationi fidei. chriflianze percepimus , pro quibus fummo Regi regum, cujusses agitur , & proinde ipfi facrofan@=z fynodo dum tam virtuofi operis & officii nos advocare particie pes dignata eft , referre affurgimus gratierum omnimodas aC&iones , pro agendorum inde Operi & executione cum expedierit ; perío« nam & regna nofta exhibitione promtif fima offerentes , Et quamquam fuper expo- fitis , ut. prefertur , per ambaffiatorem præfa- tum latius refpondere deliberavimus per ora- totes noftros ad facerrimum cœrum vefteum cis to citius deflinandos; nonnulla. tamen ex ime prefentiarum infedentibus menti munc eidera communicavimus ambaffatori prefate alma fi pro liberatione cardinalis prefati majorem Efynodi vive vocis oraculo referenda : quam opem dare oporteat , id libenti animo facie- iis , nec ullo pacto tantum facrilegium ex- tendi pariemini. De Tarentafienfi enim ar- chiepifcopco , quia liber eft, preter gratias , quas pro eo vobis agimus , amplius ncn di- cimus. Hoc autem oratores tum noftra con- templatione4 tnm pro re ipfa ad quam defii- nati funt ; quia pia eft, libenter in divinis, ac grato animo ac condigno honore (ufce- pimus. Deinde cum a nobis difcederent pro eorum futela ufque ad urbem plene provide- affidue dirigere dignetur ille Spiritus Paracii- tus , in cujus nomine congregatur ad hono- rem & fervitium ecclefie fuæ facro-fanGe . Datum Agringenti 23. sprilis anno a nativi- tate Domini MCCCCXXXIV, Subferipia nomine proprii regis. Rex Alphone fus. Sacro-fan&e matris ecclefís humilis fi- lius & devotus Alphonfos sex Arragonum , - Sicilie , &c. V. gentes. 8j. We eodein loco cit. Ex MJ.S.Mi- chactio in rizulo mari + 

Strana 1233
1232 ČTE: ANNO v. CHRISTI Dz oc ” RESPONSIONES FACTÆ PER Sereniffimum Dominum regem Arragonum éapitulis obe latis per reverendifimum oratorem facro- fanétz generalis fynodi Bafileenfis . sans Ja pa. D primum, fereniffiraus dominas rex præ- sleulo ravis. miffa gratiarum actione, reverendiffimis patribus & [fpectabilibus viris in facrofancią Baüleenfi fynodo congregatis, cum circa tan- ‘tam tamque commendabile & gloriofum pro- pofitum intendentes religioni fidei chriftianz & reformarioni fancte matris ecclefiz, quip- CONCILIUM.BASILEENSE. A gregaris 1234 feu admirationis cu- jufpiam afferant heúrationem, cum: quamdiu per intercepta temporum curricula gefta. fecus verum integerrimumque rerom fücceffum non loco commode nequeant examinari |. fermone ur ipfum acum facrum Bafileenfe concilium certius valeát informari dictus Dominus rex de ícuto, ut premittitur , fuos prz feéctos am- beffatores de premifforum elucidanda verita- te inftanter mittere accelerabit ; qui intentio- nem fuam & gefta circa ea omnia. prafato facro concilio referabunt. Sic /fgnatum Joan- nes de vicecancellario fecretarius. Ad quintum , quia camera apoftolica jura- que ejufdem in traditionem regiam obnixa pe non parum neceffarium , ejufmodi "virtuo- B funt, fereniffimo domino regi ulque ad fum- fi operis & officii ipfum advocare participem dignati fint, contentatur, imo ultro fe offert ea folita qua confaevit in ipíam fanQtam uni- verfalem ecclefam matrem orthodoxa devo- tione pariter & aileclu fuos folemues ambat- flatores apud facrum Bafileenfe concilium > opportuna equidem poteftate fuffultos , quan- tocius fibi fieri paterit, coacordi & fimo e- xaQis his temporibus femper habuit, licet commode aliis implicitus actis non value- rit deflinare, pro Dei & unitatis ecclefie ac fancke fidei catholicm reverentia » fervitio & honore. : Ad fecundum, placet domino regi per fuas - literas exhortari & requirere reverendos acC —Ze&a incongregatione generali die martis xvut. venerabiles dominos archicpifcopos , epifco- pos, abbates ac'eccleflarum prælatos ac ca- tholicarum eccleflarum capitula dominationis fag, qui & que ad hujufmodi concilii ge- neralia pariter & confaeiadinarie accedere vel xnittere teneantur, quatenus perfonales, aut per notabiles procuratores fuos plena potefta- te fuffultos apud facrum Bafileeufe concilium ; fe brevius quo potuerint conferant. Ad tertium , dominus rex intendit utraf- que ambaffatas, tam videlicet pretextu do- "mini hujus regni Sicilie , quam Arragoniæ, & aliorum regnorum. & terrarum füarum , nt perhibitum eft, inpræfentiarum micrere , ip- mam florénorum centum quinquaginta mil- lium de camera, ut per noanullas literas apo- ftolicas clarius patet cuilibet illas intueri vo- lenti, petiiaque jurium exactio feu colleGa fatisfactionem illorum valeat aliquantulum im- pedire, dominus rex predictus de fuz mentis deliberando propofito, fuper his & aliis om- nibus fuüpradiclis per fuos ipfos oratores ple- nius ut promittitur, refpondere intendit, Rex Alphonfus. ' Sacro-lanfto Bafilecnfi fynodo in Spiritu- fan&o congregate ecclefiam univerfalem re- prafentanii , Augufti MCCOCZXZIY. vi, EPISTOLA HENRICI ANGLORUM Regis ad concilium Bafileeufe. Acrofancte Bafileenfi fynodo in Spiritu-fan- Go congregatæ univerfilem Ecclefiam re- prælentanti Hzwnicus Dei prada Rex Anglie & Francia čz Dominus "Hibernie fui ipfius recommendationem .devotiffimam & ad. honc- rem Dei opus &b eadem inchoatum feliciter fofque reverendos dominos cardinales Ilerden- D confummare . fem, & S. Sixü ad di&um facrum Bafi- leenfe concilium adeundum per fuas literas ex- hortari . Ad quartum , Quia dominus nihil occaüo- nis guerre & inimicitie inter cum & perft- nam regis Caftelle effe intendir, tum profpe- Eu fignanter & viciffitudine grandi fanguinis eos, tum quia aftu nonnullorum porius quam propria voluntate fic aCtum. eft, ut expers ' fere debiti cognationis & patruelis Rex | ille teneretut affeffus. Er fi quid turbationis & difcordiæ in Hifpania fub ejus nomine feu velamine, proh dolor! fuerit, id «muli qui- dem procurarunt honoris & glorix cupidi, ; Per alias literas, quas primum per vencra- ANNO CHRISTI 1415» Ex eodem D. 374 Ex MS,S. Mí- chaclis 33 pe- riculo maris. bilem in Chrifto patrem Gurtrenmum Lon- doneníem epifcopam notabiles & egregios vie yos Dominum Racellum de Bononia militem, præceptorem $. Joannis Jetofolymitani Ja- nuen. & fratrem. CUipoNEM conventus Com- bériacenfis in Sabaudia ordinis Predicatorum facræ pagine profefforem —facratiffimi coetus veflri oratores egregios deflinavimus; eiden: inter caetera fcripfifle meminimus , milferos nos ad facrum concilium , ut petebatis, no- ftros ambaxiatores accommoda celeritate qua poffemus, quorum aliquos etfi non omnes quos difpofuimus , fic tranfmifimus, qui ufque iJlorum Ícilicet quibus divino jure pariter &E modo ftant. & fuerunt in loco didi concilii humano datum eft poft regem ipfum curam gerere confervationis regni illius, non -vide- tur zegie majefłari agendum fore de pace in- ter quos guerre non funt, nec premifforum tam fuccinQum eloquium, tantique negotii brevis praeparatio, attenta. przfertim- iuducia- zem utrimque pactione, ceterifquc compluri- bus hoflilis forfan guerre forińfecis demon- ftrationibus, aliter quam profertur apud fa- crofanftam fynodum reverendiffimis patribus & viris circumfpeCtis ie Spiritu-fanclo con- Concil, Gener. "Tom. XXIX. parati femper inrendere his que potiffimum cedere poffint ad gioriam & laudem divini nominis & catholice fidei munimen & exal- tationem , Depuravimus füblíequenter & alios louge plures prioribus, quos etiam mari tran- fito in itinerc conftitutos non. eorum culpa ant affectato reditu , fed urgentiffimis negotiis nos & regna noftra concernentibus duximus 're- vocandos, propofito tamen, quod concepi- mus, mittendi videlicet ad concilium. eof- dem vel alios non mutato, & ut eidem noftra liii men- 

Strana 1234
1232 ČTE: ANNO v. CHRISTI Dz oc ” RESPONSIONES FACTÆ PER Sereniffimum Dominum regem Arragonum éapitulis obe latis per reverendifimum oratorem facro- fanétz generalis fynodi Bafileenfis . sans Ja pa. D primum, fereniffiraus dominas rex præ- sleulo ravis. miffa gratiarum actione, reverendiffimis patribus & [fpectabilibus viris in facrofancią Baüleenfi fynodo congregatis, cum circa tan- ‘tam tamque commendabile & gloriofum pro- pofitum intendentes religioni fidei chriftianz & reformarioni fancte matris ecclefiz, quip- CONCILIUM.BASILEENSE. A gregaris 1234 feu admirationis cu- jufpiam afferant heúrationem, cum: quamdiu per intercepta temporum curricula gefta. fecus verum integerrimumque rerom fücceffum non loco commode nequeant examinari |. fermone ur ipfum acum facrum Bafileenfe concilium certius valeát informari dictus Dominus rex de ícuto, ut premittitur , fuos prz feéctos am- beffatores de premifforum elucidanda verita- te inftanter mittere accelerabit ; qui intentio- nem fuam & gefta circa ea omnia. prafato facro concilio referabunt. Sic /fgnatum Joan- nes de vicecancellario fecretarius. Ad quintum , quia camera apoftolica jura- que ejufdem in traditionem regiam obnixa pe non parum neceffarium , ejufmodi "virtuo- B funt, fereniffimo domino regi ulque ad fum- fi operis & officii ipfum advocare participem dignati fint, contentatur, imo ultro fe offert ea folita qua confaevit in ipíam fanQtam uni- verfalem ecclefam matrem orthodoxa devo- tione pariter & aileclu fuos folemues ambat- flatores apud facrum Bafileenfe concilium > opportuna equidem poteftate fuffultos , quan- tocius fibi fieri paterit, coacordi & fimo e- xaQis his temporibus femper habuit, licet commode aliis implicitus actis non value- rit deflinare, pro Dei & unitatis ecclefie ac fancke fidei catholicm reverentia , fervitio & honore. : Ad fecundum, placet domino regi per fuas - literas exhortari & requirere reverendos acC —Ze&a incongregatione generali die martis xvut. venerabiles dominos archicpifcopos , epifco- pos, abbates ac'eccleflarum prælatos ac ca- tholicarum eccleflarum capitula dominationis fag, qui & que ad hujufmodi concilii ge- neralia pariter & confaeiadinarie accedere vel xnittere teneantur, quatenus perfonales, aut per notabiles procuratores fuos plena potefta- te fuffultos apud facrum Bafileeufe concilium ; fe brevius quo potuerint conferant. Ad tertium , dominus rex intendit utraf- que ambaffatas, tam videlicet pretextu do- "mini hujus regni Sicilie , quam Arragoniæ, & aliorum regnorum. & terrarum füarum , nt perhibitum eft, inpræfentiarum micrere , ip- mam florénorum centum quinquaginta mil- lium de camera, ut per noanullas literas apo- ftolicas clarius patet cuilibet illas intueri vo- lenti, petiiaque jurium exactio feu colleGa fatisfactionem illorum valeat aliquantulum im- pedire, dominus rex predictus de fuz mentis deliberando propofito, fuper his & aliis om- nibus fuüpradiclis per fuos ipfos oratores ple- nius ut promittitur, refpondere intendit, Rex Alphonfus. ' Sacro-lanfto Bafilecnfi fynodo in Spiritu- fan&o congregate ecclefiam univerfalem re- prafentanii , Augufti MCCOCZXZIY. vi, EPISTOLA HENRICI ANGLORUM Regis ad concilium Bafileeufe. Acrofancte Bafileenfi fynodo in Spiritu-fan- Go congregatæ univerfilem Ecclefiam re- prælentanti Hzwnicus Dei prada Rex Anglie & Francia čz Dominus "Hibernie fui ipfius recommendationem .devotiffimam & ad. honc- rem Dei opus &b eadem inchoatum feliciter fofque reverendos dominos cardinales Ilerden- D confummare . fem, & S. Sixü ad di&um facrum Bafi- leenfe concilium adeundum per fuas literas ex- hortari . Ad quartum , Quia dominus nihil occaüo- nis guerre & inimicitie inter cum & perft- nam regis Caftelle effe intendir, tum profpe- Eu fignanter & viciffitudine grandi fanguinis eos, tum quia aftu nonnullorum porius quam propria voluntate fic aCtum. eft, ut expers ' fere debiti cognationis & patruelis Rex | ille teneretut affeffus. Er fi quid turbationis & difcordiæ in Hifpania fub ejus nomine feu velamine, proh dolor! fuerit, id «muli qui- dem procurarunt honoris & glorix cupidi, ; Per alias literas, quas primum per vencra- ANNO CHRISTI 1415» Ex eodem D. 374 Ex MS,S. Mí- chaclis 33 pe- riculo maris. bilem in Chrifto patrem Gurtrenmum Lon- doneníem epifcopam notabiles & egregios vie yos Dominum Racellum de Bononia militem, præceptorem $. Joannis Jetofolymitani Ja- nuen. & fratrem. CUipoNEM conventus Com- bériacenfis in Sabaudia ordinis Predicatorum facræ pagine profefforem —facratiffimi coetus veflri oratores egregios deflinavimus; eiden: inter caetera fcripfifle meminimus , milferos nos ad facrum concilium , ut petebatis, no- ftros ambaxiatores accommoda celeritate qua poffemus, quorum aliquos etfi non omnes quos difpofuimus , fic tranfmifimus, qui ufque iJlorum Ícilicet quibus divino jure pariter &E modo ftant. & fuerunt in loco didi concilii humano datum eft poft regem ipfum curam gerere confervationis regni illius, non -vide- tur zegie majefłari agendum fore de pace in- ter quos guerre non funt, nec premifforum tam fuccinQum eloquium, tantique negotii brevis praeparatio, attenta. przfertim- iuducia- zem utrimque pactione, ceterifquc compluri- bus hoflilis forfan guerre forińfecis demon- ftrationibus, aliter quam profertur apud fa- crofanftam fynodum reverendiffimis patribus & viris circumfpeCtis ie Spiritu-fanclo con- Concil, Gener. "Tom. XXIX. parati femper inrendere his que potiffimum cedere poffint ad gioriam & laudem divini nominis & catholice fidei munimen & exal- tationem , Depuravimus füblíequenter & alios louge plures prioribus, quos etiam mari tran- fito in itinerc conftitutos non. eorum culpa ant affectato reditu , fed urgentiffimis negotiis nos & regna noftra concernentibus duximus 're- vocandos, propofito tamen, quod concepi- mus, mittendi videlicet ad concilium. eof- dem vel alios non mutato, & ut eidem noftra liii men- 

Strana 1235
3235 CONCILIUM BASTLEENSSE. 1136 km "hentis intentio ac requeftis & rogatibus fu- Àdiliyet eum , 6 ad eum wveniemus ; & manfio Ry AWWO blimitatum veftrarum per dictum venerabilem CHRISTI 5434» * patrem Londonenfem epilcopum rurfum ad nos tranfmiffum nobis repetitis fatisfacere cu- raremus, mittimus de præfenti prædileétos & fideles ambaxiatores noftros , videlicer_ Ra- BERTUN Londonen(em , JOANNEM Roffenfem, BERNARSUM À quenfem epifcopos .ac confangui- neum noftrum EnMUNDUM comitem Maurita- “riæ, MricHagtem abbatem Glafconenfem , ViL- LERMUM priorem Momoci, Hrnaicum P. Bo- nesbeti , THOMAM Lanucheleure , CRICOPOLER- NUM Rodi Ordinis S. Joannis Jerofolymitani, joswxEM Colleville milites; & magiitrum Tro- MAM Bromis utriuique juris doctorem. & dt- nem apud eum fociemus . Licet omnipotens wrsmmamen Deus neminem mortalium fecundum Legem de gratia fua certum effe vélit, juxta iigd Ecclefialis ; nemo [cit &n odio vel amore dž- gnus fit, reliquit tameh. nobis atgüimenta que- dam, per qua gratie fue nón mediocrem gon- je&turam habere poffimus. Ft ficut cetera o- mnoja ità utrumque horüi fummé eum ratio- ne difpofuit , ne fi forfitan diving gratie cer- ti effemus in fuperbiam, & elationem ali- quam aut defidiam nimiam; e cotrra fi nul- lam penitus haberemus conjtéturam, in de- fperationem , aut pufillanimitatem incidere- mus. Inter cetera autem divine gratie indi- £anum ecclefie cathedralis Sarisberienfis pre- Bcia potiffimum illud effe yidetur , quod Sai. fentium portitores , Ycltras Paternitares Reve- rendiffimas ab intimis exorantes, quatenus nos in ipfis, & ipíos in nobis recommiffos ha- bentes , eofdem tam ip negotiis & facis ec- clefiz , quam veftris favoribus profequi veli- tis opportunius , č affectu benevolo pertra- Aare fidem accommodare in his que noftro nomine curabunt explicare — Costum veftrum facratifimum | ad.fan&m marris ecclefie glo- tiam & honorem corroborare dignetur ejus fponfus Dominus nofter Jefus-Chriftus . Scrip. tum fub privato figillo noftro apud palatium moftrum Weltmonatterii xx. die menfis Maji, Sequitur feffo 2o. in mf. i Yit. Yropofitio Domini Legati in adventu Greco- rum face Bafilee in Congregatione Gene- rali. Anno Domini 1434. Noviffime eruta ex codice MS, Bibliotheca 8. Marcelli Roma , & collate gum Cod. Vatic. 4190. fol. 87. & cum Cod. Patric. Palat, 5435. in quorum primo timus efü hujufmodi . Oratio facla ad. Grecos per Reverendifimum in Chriflo Patrem Y. Julianum Legatum in facra Bafileenfi Synodo . OS eft magma laude dignus gpud.no- ftros Ecclefia(licos diutiffime obferva- tus, cum de rebus arduis dicturi funt , ab aliquo, fcripture facre yerbo initium — dicendi facere . Et re&e quidem ; nam quanto ex fortiori materia fundamentum inftru&tum fue- rit, tanto quod fuper imponitur ædificium fir- mius & durabilius crit. Me autem qui ad hanc rem utinam digne electus effem , cum juffu Ecclefia locuturus (im, hujufmodi Jau- dabilem Ecclefie confuetudinem pre ceteris imitari oportet. Sed unde melius exordiri po- tero , quam ab iis yerbis, quie Redemptor no- fter fuo fanctifümo orc; foifque benedictis ia- vator nofter his verbis nobis jnfinuat, dicens; Sé quis diligit me , fermonem mcuiih fervabit, & Pater meus diliger eum, & manfionem apud eum faciemus . Si quis ergo de gratia & dile- €ione Dei fperare velit, neceffe habet xt fer- monem Dei fideliter cuítodiat, & mandata e- jus fideliter obfervet , alioquin , ut inquit Joan- nes, qui dicit fe noffe Dewn, quód per dilectos nem fit, & mandara ejus kon fervat, hic men- dax eff, € veritas hon efl in eo . Quapropter cum felicitatem & beatiradinem óranes homi- nes fuper omnia naturaliter appetant , & hec ipfa felicitas & beatitudo fine gratia & dile- €ione Dei haberi nequaquam poflint , neque € quoque ipfa gratla & dilectio fine obfervatio- ne mandatorum, quid aliud rellat, nifi quod omnem vim robur attque induftriam- ad ob- fervantiam mandatorum apponere debeamus? Que quidem mandata , ut inquit Pfalmifta, mandavit Domipus cuffodiri nimis, & ita nimis ut in veteri Teftamenró manu alligari, in He mine & poftibus domus defcribi iufferit: quod jugem , continmamque illorum commemora- tionem fignificat . Sed ne forfan humana fra- gilitas , que vitio natar& corrupte ad slam prona e(t, mandata Dei refugeret , timens il- lorum pondus ac gravitatem, duo fhox fub- junxit ciemeatifhmus Deus , quoniüt alterum efficir , ut etiamfi mandata dutiffiha effent , b magnitudinem opofiti præmii iffima Dob magnitnd propofiti premi leviflima judicentur; inquit enim , Pater fneu$ "diliget eum f?c. &- manfiongia Gt.: alterum. yero mani- fefte demonftrat jugum fore Domini leviffi- vum , & onus ejus fuavifhmum , dicens, Pe- cem. relinquo vobis , pacem meam do vobis, Confideremus primo fi placer præmii magni- tudinem propofiti; deinde præcepri felicita- tem; & quoniam, ut inquit Apoftolus inviff. bilia Dei per ea que faHa funt intcllede con. fpiciuntur , altiffunarum rerum probationes ex humanis affuramus exemplis, Quid autem fit ditigi a Deo tunc levius intelligimus , fi prius quid fit ab homine difigi inquiramus . Si au- ‘tem verc diligimus aliquem » & vera amici- biis circa tempus praefertim Redemptionis no-Etia ei conjuncti fumus, res omnes noftras > stra protulit? que quia de dilectione Dei & obfervatione mandatorum, de pace, x. Uni- tate Beolefaftica dićla funt, nuiquam dignius, nufquam convenientius quam modo, & hoc in loco recitari poffunt: Hiec funt illa facra- tiffima verba , falotifera verba noftris infcul- penda cordibus paulo ante in officio Miffa le&a , que Catholica Ecclcfia in omni Spiri- tus fancti folemnitate decanrare folet fumpta ex Evangelio Joannis XIV, Capit, §i quis di- ligit me, fermonem meurs fervabit, & pater meus fortunas noflras , confilia S auxilia illi tame quam nobifmetipfis communicamus. Quis es nim medicus infirmi amicus eft, qui mox, quantum per fe * poterit, non curet eum fa- nitati reftituere ? Si civis oppreffi, vel pau- peris, aut neceffitatem patientis, quis potens ac fapiens amicus fit, amico fuo fuccurrere, confulere, opem ferre & opportuna provide- re differet. Verus enim amicus non poteft nec fe , nec fua ullo paCo amico indigenti fubtrabere ant denegare. Quod fi amicus ho- mo ANNO CHAISTE - Pesa # AL per pre Do 

Strana 1236
3235 CONCILIUM BASTLEENSSE. 1136 km "hentis intentio ac requeftis & rogatibus fu- Àdiliyet eum , 6 ad eum wveniemus ; & manfio Ry AWWO blimitatum veftrarum per dictum venerabilem CHRISTI 5434» * patrem Londonenfem epilcopum rurfum ad nos tranfmiffum nobis repetitis fatisfacere cu- raremus, mittimus de præfenti prædileétos & fideles ambaxiatores noftros , videlicer_ Ra- BERTUN Londonen(em , JOANNEM Roffenfem, BERNARSUM À quenfem epifcopos .ac confangui- neum noftrum EnMUNDUM comitem Maurita- “riæ, MricHagtem abbatem Glafconenfem , ViL- LERMUM priorem Momoci, Hrnaicum P. Bo- nesbeti , THOMAM Lanucheleure , CRICOPOLER- NUM Rodi Ordinis S. Joannis Jerofolymitani, joswxEM Colleville milites; & magiitrum Tro- MAM Bromis utriuique juris doctorem. & dt- nem apud eum fociemus . Licet omnipotens wrsmmamen Deus neminem mortalium fecundum Legem de gratia fua certum effe vélit, juxta iigd Ecclefialis ; nemo [cit &n odio vel amore dž- gnus fit, reliquit tameh. nobis atgüimenta que- dam, per qua gratie fue nón mediocrem gon- je&turam habere poffimus. Ft ficut cetera o- mnoja ità utrumque horüi fummé eur ratio- ne difpofuit , ne fi forfitan diving gratie cer- ti effemus in fuperbiam, & elationem ali- quam aut defidiam nimiam; e cotrra fi nul- lam penitus haberemus conjtéturam, in de- fperationem , aut pufillanimitatem incidere- mus. Inter cetera autem divine gratie indi- £anum ecclefie cathedralis Sarisberienfis pre- Bcia potiffimum illud effe yidetur , quod Sai. fentium portitores , Ycltras Paternitares Reve- rendiffimas ab intimis exorantes, quatenus nos in ipfis, & ipíos in nobis recommiffos ha- bentes , eofdem tam ip negotiis & facis ec- clefiz , quam veftris favoribus profequi veli- tis opportunius , č affectu benevolo pertra- Aare fidem accommodare in his que noftro nomine curabunt explicare — Costum veftrum facratifimum | ad.fan&m marris ecclefie glo- tiam & honorem corroborare dignetur ejus fponfus Dominus nofter Jefus-Chriftus . Scrip. tum fub privato figillo noftro apud palatium moftrum Weltmonatterii xx. die menfis Maji, Sequitur feffo 2o. in mf. i Yit. Yropofitio Domini Legati in adventu Greco- rum face Bafilee in Congregatione Gene- rali. Anno Domini 1434. Noviffime eruta ex codice MS, Bibliotheca 8. Marcelli Roma , & collate gum Cod. Vatic. 4190. fol. 87. & cum Cod. Patric. Palat, 5435. in quorum primo timus efü hujufmodi . Oratio facla ad. Grecos per Reverendifimum in Chriflo Patrem Y. Julianum Legatum in facra Bafileenfi Synodo . OS eft magma laude dignus gpud.no- ftros Ecclefia(licos diutiffime obferva- tus, cum de rebus arduis dicturi funt , ab aliquo, fcripture facre yerbo initium — dicendi facere . Et re&e quidem ; nam quanto ex fortiori materia fundamentum inftru&tum fue- rit, tanto quod fuper imponitur ædificium fir- mius & durabilius crit. Me autem qui ad hanc rem utinam digne electus effem , cum juffu Ecclefia locuturus (im, hujufmodi Jau- dabilem Ecclefie confuetudinem pre ceteris imitari oportet. Sed unde melius exordiri po- tero , quam ab iis yerbis, quie Redemptor no- fter fuo fanctifümo orc; foifque benedictis ia- vator nofter his verbis nobis jnfinuat, dicens; Sé quis diligit me , fermonem mcuiih fervabit, & Pater meus diliger eum, & manfionem apud eum faciemus . Si quis ergo de gratia & dile- €ione Dei fperare velit, neceffe habet xt fer- monem Dei fideliter cuítodiat, & mandata e- jus fideliter obfervet , alioquin , ut inquit Joan- nes, qui dicit fe noffe Dewn, quód per dilectos nem fit, & mandara ejus kon fervat, hic men- dax eff, € veritas hon efl in eo . Quapropter cum felicitatem & beatiradinem óranes homi- nes fuper omnia naturaliter appetant , & hec ipfa felicitas & beatitudo fine gratia & dile- €ione Dei haberi nequaquam poflint , neque € quoque ipfa gratla & dilectio fine obfervatio- ne mandatorum, quid aliud rellat, nifi quod omnem vim robur attque induftriam- ad ob- fervantiam mandatorum apponere debeamus? Que quidem mandata , ut inquit Pfalmifta, mandavit Domipus cuffodiri nimis, & ita nimis ut in veteri Teftamenró manu alligari, in He mine & poftibus domus defcribi iufferit: quod jugem , continmamque illorum commemora- tionem fignificat . Sed ne forfan humana fra- gilitas , que vitio natar& corrupte ad slam prona e(t, mandata Dei refugeret , timens il- lorum pondus ac gravitatem, duo fhox fub- junxit ciemeatifhmus Deus , quoniüt alterum efficir , ut etiamfi mandata dutiffiha effent , b magnitudinem opofiti præmii iffima Dob magnitnd propofiti premi leviflima judicentur; inquit enim , Pater fneu$ "diliget eum f?c. &- manfiongia Gt.: alterum. yero mani- fefte demonftrat jugum fore Domini leviffi- vum , & onus ejus fuavifhmum , dicens, Pe- cem. relinquo vobis , pacem meam do vobis, Confideremus primo fi placer præmii magni- tudinem propofiti; deinde præcepri felicita- tem; & quoniam, ut inquit Apoftolus inviff. bilia Dei per ea que faHa funt intcllede con. fpiciuntur , altiffunarum rerum probationes ex humanis affuramus exemplis, Quid autem fit ditigi a Deo tunc levius intelligimus , fi prius quid fit ab homine difigi inquiramus . Si au- ‘tem verc diligimus aliquem » & vera amici- biis circa tempus praefertim Redemptionis no-Etia ei conjuncti fumus, res omnes noftras > stra protulit? que quia de dilectione Dei & obfervatione mandatorum, de pace, x. Uni- tate Beolefaftica dićla funt, nuiquam dignius, nufquam convenientius quam modo, & hoc in loco recitari poffunt: Hiec funt illa facra- tiffima verba , falotifera verba noftris infcul- penda cordibus paulo ante in officio Miffa le&a , que Catholica Ecclcfia in omni Spiri- tus fancti folemnitate decanrare folet fumpta ex Evangelio Joannis XIV, Capit, §i quis di- ligit me, fermonem meurs fervabit, & pater meus fortunas noflras , confilia S auxilia illi tame quam nobifmetipfis communicamus. Quis es nim medicus infirmi amicus eft, qui mox, quantum per fe * poterit, non curet eum fa- nitati reftituere ? Si civis oppreffi, vel pau- peris, aut neceffitatem patientis, quis potens ac fapiens amicus fit, amico fuo fuccurrere, confulere, opem ferre & opportuna provide- re differet. Verus enim amicus non poteft nec fe , nec fua ullo paCo amico indigenti fubtrabere ant denegare. Quod fi amicus ho- mo ANNO CHAISTE - Pesa # AL per pre Do 

Strana 1237
1237 CONCILIUM BASILEENSE. 1238 Bg» mo comparatione Dei- impotentiffimus & ‘im- Ain genere exprefferat de mandatis & præce- ———perfeciflimus talem amici fui curam habeat, ANNO Air ISTi : 1436 quid de omnipotenti Deo aliquem diligent ‘exiflimare debemus ? Hinc ipíe falvaior in- quit : f ergo vos cum fis. mali , nofiis bona data dare filiis veffris, quanto magis Pater ve- fer. qui m. Colis eff , dabit bona gerentibus fe? Cui igitur iffa confideranti grave videri pote- rif mandata Domini fervare, cum hinc 'ejus amicitiam promereatur , ut ipfe inquit : Vos amici mei erii$, f£ fecerit?s que precipio vobis. Quod fi verz amicitie lex eft, ut amicorum omnia communia fint , longeque liberalior eft ac perfectior amicus Deus quam home, con- fequens eft, ut omnia fua quie innumerabilia ptis fervandis ," nunc.nominatim fpecificat ; Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis, 6: hoc eft preceptum meum u: difigatis invicem - Sapervacuum puto ratione vel auctoritate vcl exemplis probstum ire , quanr utilis & necef- faria fit hominibus pax , quamque ejus | no- men dulce , fuave, & jucundum Natura , ip. fà omnia viventia ad pacem quietemque in- clinat : nemo eft qui animo füo pacem ut fi- nem quemdam non conitituat: fpeciale quod- dam privilegium pax ipfa habet, ut fecun- dum Áuguílinum a fuo & jam ‘contrario quæ- ratur, quod ceteris non congruit virtutibus . Ipfi enim , qui bella gerunt ad hoc certant , fant , quin imo & feipfum largiatur dilectis B & defadant ; ut pace tandem poriantur. Ita fnis, quibus etiam pacto infallibili pollicetur, dieens : fe manferitis in me, & verbu mea in vobis manferint, quodcumque volueritis , peieris € fiet vobis. Quis hoc audiens non expergi- fcatur? Sed quis. non ardeat totus hzc, qua fequuntur , diligenter attendens ?- Inter. amici- tim humane voluptates illa precipue videtur frui amici prejentia . fed hoc inter homines pro minima temporis parte fieri poteft ; Ar (i cui efl amicus Deus ?&ontinua eum fua præ- fentia fovet, reficit , coufolatur (inquit enim ; ‚Et ad eum veniemus & "manfonem apud. ewm faciemus) , nec ficut homines perfepe folent, Dominus apud dilectos fuós manfionem otio- pax amica Deo grata eft, ut qui eam qua- runt , in filios fuos adoptare dignetur, Bea- li , inquit, pacifici, quoniam filii Dei vocabun- zur, & cum Dominus octo Beatitudines no- minzrer , cuilibet premia faa conf(lituens, fo» lis pacificis nomen filiorum Dei, quod maxi« mum eft , confcripfit ; honorabilius autem ac muito: dignius eft feri flium Dei, quam quer ris alia creata poffidere . Quantum inrer Chri- flianos pax , unitas > & Gommuni:as cum Chriíto nofiro fuerit cordi , documentum illud. infi- nuat datum difcipulis ad prædicandum miffis, ut in quamcumque domum intrarenr , primum dicerent , Pax huic domui, Sed & fermo ille fam fomnolentam aut inutilem facit (loquitur Qprolixus , quem poft nltimam Cenam edidit enim continuo ad cor hominis. X anime di- lete fan&as femper cogitationos iofpirat , un- de propheta Regius dicebát: 4a m quid ło- quatur Deus im me, quoniam loquétur pacem in plebem. fuam ) ;.-Vocatus autem noh obmute- fcit , nec opem differt, fed repente —Zcce ad- fum refpondet ; Ejus vero oculi fuper.dilectos fuos femper vigilant , & aures ejus funt fem- per intente fi quid dile&us petat, undc [cri- ptum eft: Ocul; Domini. fuper juftos & aures e- jus ad preces corum, fic autem. fcdulam , & continuam dilectorum fuorum curam habet, ut eos fub umbra alarum fuarum protegat ; fgapulifque obumbret , & fcuro potenrie fue ex hoc mundo tranfiturus ad Patrem , evi- denter oftendit; cüjus omaia fere verba nihil aliud quam | pacem, unitatem , & Caritatem redolent. Multis enim modis id ipfüm repe4 tens falvator nofler , non poffe quafi. fariari videbatur , modo , inquit: : mandatum novum do. vobis , ut diligatis invicem , & in hoc cognofcerit omnes, quia mei eflis difcipuli , JE diletionem habueritis ad inuicem; Modo: pacem: relinquo vobis, pacem meam do vobis, modo ; hoc ef preceptum meum ut diligatis invicem , "fout di- lexà vas: iterum. atque. iterum. hoc maado vobts. ut diligaits invicem. Xt tandem multa quz di- xerat uno. verbo eoncludens dicit; ac łocu-' circumder eos; qui fi forfan cadere viderit D zus fum vobis, ut in me folum pacem habeatis . dile&um fuum, ftatim ne fe offendat omni- potentem fupponit manum: Quantz ipitur di- gniratis, excellentie , & utilitatis fir homincm vifitari a Deo , & Deum apud hominem man- fionem facere, Quis digne queat exprimere 2 quis iflius difcufüione non in ftuporem potius immentis qnam ih vocem laudationis poflet e- rumpere ? Quis ille Ghryfoflomus aut Demos filbenes , quis Auguftinus , aut "l'ullius minis roam etam illius fuüavitatis particulam poflet explicare , non folum qua guítando , fed que talia cogitando fentitur? O felicem — ho-, minem fi tuam conditionem no(les! Ecce in fervando mandata trahis Deura. factorem , & Convertens quidem fermonem ad patrem o- rabat inftanter , ut Difcipuli fui unum el, fent, ficur ipfi funt Pater & Filius; & licet tunc accrbiffima Paffionis inftaret hora , cer- nitretque, quid Judas, & Judei impii adver7 fus eum machinabantur, & quanta fibi para- bantur fupplicia , flagella & tormenta profpi- ceret , nihilominus quafi fui oblitus , folum ad exhortandum Pacem ,. Ünitatem, & Ca- ritatem inter di(cipulos intentus erat. Multa balbutiendo dixi dé pace & unitate , fed pau- ca pro effectu hujus facri Concilii quin imo , & pauciffima pro effectu, quem mirum in mo« dum defideramus omnes , .uf vos © nos us moderatorem univerfi ad vińtandum te, & Enum fimus unitate. fpiritus in vinculo. pacis . non modo ad vifitandum , fed ad manendum, & cohabitandum tecum. © beatum domici- lium talem . habens vifitatorem ; talem manfio- narium , talem hofpitem , quem fi velis, po- tes femper apud te habeyc, modo ejus pre- ccpta non negligas . Nec hoc Deo optimo fa- .tis eft cohabitare cum amico fuo, nifi & ip- fum unum Spiritum efficiat , ícriptum eft e- nim: qui adheret Deo, unus fpiritus eft cum Deo. Sed ne ullus relinquatur querelz locus , quia mandata fua afpera fint, eo qua fuperius foncil. Gen. Tom. KXIX. Ex his facris Byangelii verbis ; Reverendi O- ratores, edocti ..fumus quid. facere nos opory teat . Videndum reftat an fic faciamus , & fi quid impedimenti eft ut illud de medio tol- laur. Er primo ab hac fancta Synodo in- choandum.reor, quz prius pacis figna often; dit. Deinde veniamns ad vos , qui ipfam Sy- nodum zquis paffibus fequi conamini . Hæc igitur fin&a Synodus cupiens fuper omnia diligere Deum, & diligi ab eo fummopere , curat precepta ejus fervare prefertim ea, quae fiii 2 pa- ANNO CHRISTI 14)4- 

Strana 1238
1237 CONCILIUM BASILEENSE. 1238 Bg» mo comparatione Dei- impotentiffimus & ‘im- Ain genere exprefferat de mandatis & præce- ———perfeciflimus talem amici fui curam habeat, ANNO Air ISTi : 1436 quid de omnipotenti Deo aliquem diligent ‘exiflimare debemus ? Hinc ipíe falvaior in- quit : f ergo vos cum fis. mali , nofiis bona data dare filiis veffris, quanto magis Pater ve- fer. qui m. Colis eff , dabit bona gerentibus fe? Cui igitur iffa confideranti grave videri pote- rif mandata Domini fervare, cum hinc 'ejus amicitiam promereatur , ut ipfe inquit : Vos amici mei erii$, f£ fecerit?s que precipio vobis. Quod fi verz amicitie lex eft, ut amicorum omnia communia fint , longeque liberalior eft ac perfectior amicus Deus quam home, con- fequens eft, ut omnia fua quie innumerabilia ptis fervandis ," nunc.nominatim fpecificat ; Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis, 6: hoc eft preceptum meum u: difigatis invicem - Sapervacuum puto ratione vel auctoritate vcl exemplis probstum ire , quanr utilis & necef- faria fit hominibus pax , quamque ejus | no- men dulce , fuave, & jucundum Natura , ip. fà omnia viventia ad pacem quietemque in- clinat : nemo eft qui animo füo pacem ut fi- nem quemdam non conitituat: fpeciale quod- dam privilegium pax ipfa habet, ut fecun- dum Áuguílinum a fuo & jam ‘contrario quæ- ratur, quod ceteris non congruit virtutibus . Ipfi enim , qui bella gerunt ad hoc certant , fant , quin imo & feipfum largiatur dilectis B & defadant ; ut pace tandem poriantur. Ita fnis, quibus etiam pacto infallibili pollicetur, dieens : fe manferitis in me, & verbu mea in vobis manferint, quodcumque volueritis , peieris € fiet vobis. Quis hoc audiens non expergi- fcatur? Sed quis. non ardeat totus hzc, qua fequuntur , diligenter attendens ?- Inter. amici- tim humane voluptates illa precipue videtur frui amici prejentia . fed hoc inter homines pro minima temporis parte fieri poteft ; Ar (i cui efl amicus Deus ?&ontinua eum fua præ- fentia fovet, reficit , coufolatur (inquit enim ; ‚Et ad eum veniemus & "manfonem apud. ewm faciemus) , nec ficut homines perfepe folent, Dominus apud dilectos fuós manfionem otio- pax amica Deo grata eft, ut qui eam qua- runt , in filios fuos adoptare dignetur, Bea- li , inquit, pacifici, quoniam filii Dei vocabun- zur, & cum Dominus octo Beatitudines no- minzrer , cuilibet premia faa conf(lituens, fo» lis pacificis nomen filiorum Dei, quod maxi« mum eft , confcripfit ; honorabilius autem ac muito: dignius eft feri flium Dei, quam quer ris alia creata poffidere . Quantum inrer Chri- flianos pax , unitas > & Gommuni:as cum Chriíto nofiro fuerit cordi , documentum illud. infi- nuat datum difcipulis ad prædicandum miffis, ut in quamcumque domum intrarenr , primum dicerent , Pax huic domui, Sed & fermo ille fam fomnolentam aut inutilem facit (loquitur Qprolixus , quem poft nltimam Cenam edidit enim continuo ad cor hominis. X anime di- lete fan&as femper cogitationos iofpirat , un- de propheta Regius dicebát: 4a m quid ło- quatur Deus im me, quoniam loquétur pacem in plebem. fuam ) ;.-Vocatus autem noh obmute- fcit , nec opem differt, fed repente —Zcce ad- fum refpondet ; Ejus vero oculi fuper.dilectos fuos femper vigilant , & aures ejus funt fem- per intente fi quid dile&us petat, undc [cri- ptum eft: Ocul; Domini. fuper juftos & aures e- jus ad preces corum, fic autem. fcdulam , & continuam dilectorum fuorum curam habet, ut eos fub umbra alarum fuarum protegat ; fgapulifque obumbret , & fcuro potenrie fue ex hoc mundo tranfiturus ad Patrem , evi- denter oftendit; cüjus omaia fere verba nihil aliud quam | pacem, unitatem , & Caritatem redolent. Multis enim modis id ipfüm repe4 tens falvator nofler , non poffe quafi. fariari videbatur , modo , inquit: : mandatum novum do. vobis , ut diligatis invicem , & in hoc cognofcerit omnes, quia mei eflis difcipuli , JE diletionem habueritis ad inuicem; Modo: pacem: relinquo vobis, pacem meam do vobis, modo ; hoc ef preceptum meum ut diligatis invicem , "fout di- lexà vas: iterum. atque. iterum. hoc maado vobts. ut diligaits invicem. Xt tandem multa quz di- xerat uno. verbo eoncludens dicit; ac łocu-' circumder eos; qui fi forfan cadere viderit D zus fum vobis, ut in me folum pacem habeatis . dile&um fuum, ftatim ne fe offendat omni- potentem fupponit manum: Quantz ipitur di- gniratis, excellentie , & utilitatis fir homincm vifitari a Deo , & Deum apud hominem man- fionem facere, Quis digne queat exprimere 2 quis iflius difcufüione non in ftuporem potius immentis qnam ih vocem laudationis poflet e- rumpere ? Quis ille Ghryfoflomus aut Demos filbenes , quis Auguftinus , aut "l'ullius minis roam etam illius fuüavitatis particulam poflet explicare , non folum qua guítando , fed que talia cogitando fentitur? O felicem — ho-, minem fi tuam conditionem no(les! Ecce in fervando mandata trahis Deura. factorem , & Convertens quidem fermonem ad patrem o- rabat inftanter , ut Difcipuli fui unum el, fent, ficur ipfi funt Pater & Filius; & licet tunc accrbiffima Paffionis inftaret hora , cer- nitretque, quid Judas, & Judei impii adver7 fus eum machinabantur, & quanta fibi para- bantur fupplicia , flagella & tormenta profpi- ceret , nihilominus quafi fui oblitus , folum ad exhortandum Pacem ,. Ünitatem, & Ca- ritatem inter di(cipulos intentus erat. Multa balbutiendo dixi dé pace & unitate , fed pau- ca pro effectu hujus facri Concilii quin imo , & pauciffima pro effectu, quem mirum in mo« dum defideramus omnes , .uf vos © nos us moderatorem univerfi ad vińtandum te, & Enum fimus unitate. fpiritus in vinculo. pacis . non modo ad vifitandum , fed ad manendum, & cohabitandum tecum. O beatum domici- lium talem . habens vifitatorem ; talem manfio- narium , talem hofpitem , quem fi velis, po- tes femper apud te habeyc, modo ejus pre- ccpta non negligas . Nec hoc Deo optimo fa- .tis eft cohabitare cum amico fuo, nifi & ip- fum unum Spiritum efficiat , ícriptum eft e- nim: qui adheret Deo, unus fpiritus eft cum Deo. Sed ne ullus relinquatur querelz locus , quia mandata fua afpera fint, eo qua fuperius foncil. Gen. Tom. KXIX. Ex his facris Byangelii verbis ; Reverendi O- ratores, edocti ..fumus quid. facere nos opory teat . Videndum reftat an fic faciamus , & fi quid impedimenti eft ut illud de medio tol- laur. Er primo ab hac fancta Synodo in- choandum.reor, quz prius pacis figna often; dit. Deinde veniamns ad vos , qui ipfam Sy- nodum zquis paffibus fequi conamini . Hæc igitur fin&a Synodus cupiens fuper omnia diligere Deum, & diligi ab eo fummopere , curat precepta ejus fervare prefertim ea, quae fiii 2 pa- ANNO CHRISTI 14)4- 

Strana 1239
7230 CONCILIUM EASILEENSE. 2240 t= pacis funt; nem preter cztera fanGitatis ope-À plurimos dedit, & adhuc quotidie aon cef- 9, —— 3, Ob que congregata ef; pacem in popu- ANNO CHRISTI 1434, al odvarfu; Qimíum ves- UTA lo Chriftiano pro omnibus inquirit, & pro- feguitur; & quoniam fuper omnem pacem pax & unisas Eccclefie Occidentalis, & Orienralis magis neceffari: videbatur , omnem adhibuit diligentiam , ut ila diebus noftris fieret. Quam ob rem duos Oratores Reverendifs, Parrem Epifcopum. Sudenfem , & venerabilem — Ma- gnom Albertum de Crilpis hic præfentes pro hoc fancto opere ufque Conílentinopolim de- Rinavit. Et quamquam pro Jongitudine vie; ac rei gravitate. per magnum temporis fpz- tium Eos exportandos effe cogitaremus , de- Crevimus tamen omnia potius ferre incommo- fat dare ; ied quo plures infelix nobis i2-— queos tendit , plures certe. triumphos admi- niftrąt , Ś que magie mergere nos fatagit , eo glorialiores exurgere nos facit Chriftus Do- minus nofter. Previdebat advenientibus yobis poffe feri pacem in Ecclefia Dei, cujus san ‘tam intelligebat futuram utilitatem , ut ex nulla unquam parie ranta provenerit, proin- de terra marique vos a fancto propofto de- "turbare conabatur; nunc potefteribus aereis iare commovens , nunc raptorum fzevitiam inftigans ut naliarenus ad locum pacis nobi- Ícum de pace conveniretis. Sed Chriftus fai. vator nofter fponfam fuam Ecclefiam folari da, quam tam falubrem & neceffadam pa- B volens, & ventis & Latronibus fortiorem vo- cem negligere . Fecimus igitar quantum in nobis fuit exhortando , rogando, vocando, & interpellande vos, ut ad huno iocum pacis pio ipfa pace preficifceremini , prout latius ip- fos Oratores noftros in Regia Gonftantiniana ut- be noftro nomine referenies audivi(is ; fed nec hoc folum egifle' contenti fumus, quin imo proprer preceptum Domini, & caritatem 'nimiam , quam ad vos habemus facere prom- pto animo nos paratos offcrimus quidquid ad hanc pacem & unitatem - feliciter confuman- dam neceffarium , feu accommodum vifum fuc- ri?. Nunc de defiderio , & voluntate yce(tra zd pacem dicam aliquid , & utinam tam di- gne ficut merita veftra expofcunt! Dedi(tis & C yos non parva indicia. per que divinis vos obtemperare mandatis, pacemque & unitatem Eeclefiallicam velle vohifcum renovare , fatis confpici poteft. Ur primum enim Oratores noflri Conftantinopolim ingreffi funt, tam fe- reniffimus Dominus Imperator, quam & “Pa triarcha , magna cum honorificentia eos fu- fceperunt . Lætitia , quam patria veftra in ip- forum demonílravit adventu, honorque eis exhibitus munificentia, hofpitalitas , &c ca- tera humanitatis ofücia magnum perhibent a- nimi.veflri ad pacem argumentum. Rogati poft.hæc.ipfe Imperator & Patriarcha & Ora- tores ad hoc facrum dellinarent Concilium , li- bis animum tribuens per varios cafus & di. Íciimina tandem incolumes ad hanc fanctam fynodum perduxit; pro quo fu& majeflati ex toto corde infinitas agimus gratias , fuam hu- sailiter , clementiam exorantes , nut hzc ma- gna principia felici atque optato fine conclu- ANNO | CHRISTI dere dignetur. Vefiro autem mirim-in mO- Non fine tna dum gaudemus, adventu omues; veftra et- Pd Var, “iam prefentia ita letamur & exulramus ur nemo pro quo tantum gaudii czpiffemus huc accedere potuifíet cum ifte veíter adventus auream quafi feture pacis unionem aufpicare videatur. Revertamur jam unde paululum di. grefh fumus. Wos igitur ac vos cum plurima pacis indicia. magnumque unitatis delideriam habuide habereque oftendamus omni conatu incumbere debemus ut bonam hanc volunte- tem per operis cvidentiam ad tonfummario- nem ufque perducamus. Majus quod in hac re, fit efl bona voluntas. Hanc. utraque pars optimam fe habere afferit, 8x fignis evidenti- bus comprobavit. Apponamus jam manus ad reliqua , & quod reftat fine iniermiffone, & omni cum diligentia profequamur . Venimus jam prope Oftium , & illud manu tannentes pene apernimus . Quid fupereft fratres dile- Qiffini, nifi ut alter alterum in unitate Spi- ritus amplectens introcaraus cantantes , Kcce quam bonum , & quam jucundum Rabitare fra. benter affentientes ; vos viros infignes ad hoc fan Dares ın unum , fed video in ipfo oflii limine €um opus conficiendum defignarunt, defigna- tofque continuo navim afcendere jufferant. Jam- que huc diu applicuiffetis, nifi procella maris & adverfum nimium tempus impedimento fuif- fent . Ne autem longior mora ullam nobis poffet fufpicionem ingerere , confülte delibe- raflis Dominum Epifcopum premittere , qui . veftre bonz voluntatis veftrique paulo poft futuri accefus nos cettiores redderet; fed poft- quam temporis opportunitas data eft ad hoc fan&um opus illico vos accingentes ,. non lon- gitudinem itineris , non maris difcrimina , non terras ignotas, non denique plura, que fam longe itinerantibus occurrunt incommoda offendiculum quoddam, fed forte parvum. Nefcio quis verbalis forlitan differentiz obex fe interponit, & nos parumper ab ingreffu retardat. Eja fratres in nomine Jefu Chrifü & Spiritus ejus , qui fpiritus eft. Caritatis & pacis, obítacula hac quecumque illa fnt , procul amoveamus, ut plana & expedita via ingrediamur in dileQàa Tabernacuis Domini virtutum . Quenam ille differentie effe pof- fons, que fanCtam unitatem noftram dirime- re valeant? Quid lapis offenfionis nos ejuf- dem, Patris filios ab hæreditate in teflamento Dominico nobis reliQa & tanto tempore com- mendaia privare poterit? Abfit fratres? abüt, formidaftis , & quamquam in via predonum Eut Chrifti orationem pro noftra porrectam u- injurias , rerumque amiffionem plurimaque advería paffi fitis, conflantia tamen animi femper retenta , huc , quam celerius fieri potuit, Deo duce applicuiftis. tec omnia, quam re- €um pronumque ad unitatem animum ha- beatis, manifeftc fignificant. Scd,ex his om- ^hibas impedimentis, difücilibufque principiis fpem bonam feliciffim3 exitus utrimque con- Cipiemus. Soler amüquus hoftis cum vider a+ liquid magni in Ecclefia Dei iuchoari, mille ad impediendum parare infidias. nobis autem nitate ad patrem noflra culpa * quantum ad nos irritam faciamus. Xt quomodo diligere Deum & diligi a Deo poterimus? Quomodo ille Deus pacis veniet ad nos, & apud nos manfionem faciet , fi fanftum pacis & unicze tis preceptum non oblervemus ? Chriftus, ug inquir Apoílolus , eff pax mofèra , ipfe feci utraque unum & medium perietem maceris fol. vens, duos condidis in femetipfo in unum homi- Hem movum faciens pecem, ut recomcilier ambo im uno corpore Deo per crucem imerfoiens ini- micia AL guecerz ques 

Strana 1240
7230 CONCILIUM EASILEENSE. 2240 t= pacis funt; nem preter cztera fanGitatis ope-À plurimos dedit, & adhuc quotidie aon cef- 9, —— 3, Ob que congregata ef; pacem in popu- ANNO CHRISTI 1434, al odvarfu; Qimíum ves- UTA lo Chriftiano pro omnibus inquirit, & pro- feguitur; & quoniam fuper omnem pacem pax & unisas Eccclefie Occidentalis, & Orienralis magis neceffari: videbatur , omnem adhibuit diligentiam , ut ila diebus noftris fieret. Quam ob rem duos Oratores Reverendifs, Parrem Epifcopum. Sudenfem , & venerabilem — Ma- gnom Albertum de Crilpis hic præfentes pro hoc fancto opere ufque Conílentinopolim de- Rinavit. Et quamquam pro Jongitudine vie; ac rei gravitate per magnum temporis ípa- tium Eos exportandos effe cogitaremus , de- Crevimus tamen omnia potius ferre incommo- fat dare ; ied quo plures infelix nobis i2-— queos tendit , plures certe. triumphos admi- niftrąt , Ś que magie mergere nos fatagit , eo glorialiores exurgere nos facit Chriftus Do- minus nofter. Previdebat advenientibus yobis poffe feri pacem in Ecclefia Dei, cujus san ‘tam intelligebat futuram utilitatem , ut ex nulla unquam parie ranta provenerit, proin- de terra marique vos a fancto propofto de- "turbare conabatur; nunc potefteribus aereis iare commovens , nunc raptorum fzevitiam inftigans ut naliarenus ad locum pacis nobi- Ícum de pace conveniretis. Sed Chriftus fai. vator nofter fponfam fuam Ecclefiam folari da, quam tam falubrem & neceffadam pa- B volens, & ventis & Latronibus fortiorem vo- cem negligere . Fecimus igitar quantum in nobis fuit exhortando , rogando, vocando, & interpellande vos, ut ad huno iocum pacis pio ipfa pace preficifceremini , prout latius ip- fos Oratores noftros in Regia Gonftantiniana ut- be noftro nomine referenies audivi(is ; fed nec hoc folum egifle' contenti fumus, quin imo proprer preceptum Domini, & caritatem 'nimiam , quam ad vos habemus facere prom- pto animo nos paratos offcrimus quidquid ad hanc pacem & unitatem - feliciter confuman- dam neceffarium , feu accommodum vifum fuc- ri?. Nunc de defiderio , & voluntate yce(tra zd pacem dicam aliquid , & utinam tam di- gne ficut merita veftra expofcunt! Dedi(tis & C yos non parva indicia. per que divinis vos obtemperare mandatis, pacemque & unitatem Eeclefiallicam velle vohifcum renovare , fatis confpici poteft. Ur primum enim Oratores noflri Conftantinopolim ingreffi funt, tam fe- reniffimus Dominus Imperator, quam & “Pa triarcha , magna cum honorificentia eos fu- fceperunt . Lætitia , quam patria veftra in ip- forum demonílravit adventu, honorque eis exhibitus munificentia, hofpitalitas , &c ca- tera humanitatis ofücia magnum perhibent a- nimi.veflri ad pacem argumentum. Rogati poft.hæc.ipfe Imperator & Patriarcha & Ora- tores ad hoc facrum dellinarent Concilium , li- bis animum tribuens per varios cafus & di. Íciimina tandem incolumes ad hanc fanctam fynodum perduxit; pro quo fu& majeflati ex toto corde infinitas agimus gratias , fuam hu- sailiter , clementiam exorantes , nut hzc ma- gna principia felici atque optato fine conclu- ANNO | CHRISTI dere dignetur. Vefiro autem mirim-in mO- Non fine tna dum gaudemus, adventu omues; veftra et- Pd Var, “iam prefentia ita letamur & exulramus ur nemo pro quo tantum gaudii czpiffemus huc accedere potuifíet cum ifte veíter adventus auream quafi feture pacis unionem aufpicare videatur. Revertamur jam unde paululum di. grefh fumus. Wos igitur ac vos cum plurima pacis indicia. magnumque unitatis delideriam habuide habereque oftendamus omni conatu incumbere debemus ut bonam hanc volunte- tem per operis cvidentiam ad tonfummario- nem ufque perducamus. Majus quod in hac re, fit efl bona voluntas. Hanc. utraque pars optimam fe habere afferit, 8x fignis evidenti- bus comprobavit. Apponamus jam manus ad reliqua , & quod reftat fine iniermiffone, & omni cum diligentia profequamur . Venimus jam prope Oftium , & illud manu tannentes pene apernimus . Quid fupereft fratres dile- Qiffini, nifi ut alter alterum in unitate Spi- ritus amplectens introcaraus cantantes , Kcce quam bonum , & quam jucundum Rabitare fra. benter affentientes ; vos viros infignes ad hoc fan Dares ın unum , fed video in ipfo oflii limine €um opus conficiendum defignarunt, defigna- tofque continuo navim afcendere jufferant. Jam- que huc diu applicuiffetis, nifi procella maris & adverfum nimium tempus impedimento fuif- fent . Ne autem longior mora ullam nobis poffet fufpicionem ingerere , confülte delibe- raflis Dominum Epifcopum premittere , qui . veftre bonz voluntatis veftrique paulo poft futuri accefus nos cettiores redderet; fed poft- quam temporis opportunitas data eft ad hoc fan&um opus illico vos accingentes ,. non lon- gitudinem itineris , non maris difcrimina , non terras ignotas, non denique plura, que fam longe itinerantibus occurrunt incommoda offendiculum quoddam, fed forte parvum. Nefcio quis verbalis forlitan differentiz obex fe interponit, & nos parumper ab ingreffu retardat. Eja fratres in nomine Jefu Chrifü & Spiritus ejus , qui fpiritus eft. Caritatis & pacis, obítacula hac quecumque illa fnt , procul amoveamus, ut plana & expedita via ingrediamur in dileQàa Tabernacuis Domini virtutum . Quenam ille differentie effe pof- fons, que fanCtam unitatem noftram dirime- re valeant? Quid lapis offenfionis nos ejuf- dem, Patris filios ab hæreditate in teflamento Dominico nobis reliQa & tanto tempore com- mendaia privare poterit? Abfit fratres? abüt, formidaftis , & quamquam in via predonum Eut Chrifti orationem pro noftra porrectam u- injurias , rerumque amiffionem plurimaque advería paffi fitis, conflantia tamen animi femper retenta , huc , quam celerius fieri potuit, Deo duce applicuiftis. tec omnia, quam re- €um pronumque ad unitatem animum ha- beatis, manifeftc fignificant. Scd,ex his om- ^hibas impedimentis, difücilibufque principiis fpem bonam feliciffim3 exitus utrimque con- Cipiemus. Soler amüquus hoftis cum vider a+ liquid magni in Ecclefia Dei iuchoari, mille ad impediendum parare infidias. nobis autem nitate ad patrem noflra culpa * quantum ad nos irritam faciamus. Xt quomodo diligere Deum & diligi a Deo poterimus? Quomodo ille Deus pacis veniet ad nos, & apud nos manfionem faciet , fi fanftum pacis & unicze tis preceptum non oblervemus ? Chriftus, ug inquir Apoílolus , eff pax mofèra , ipfe feci utraque unum & medium perietem maceris fol. vens, duos condidis in femetipfo in unum homi- Hem movum faciens pecem, ut recomcilier ambo im uno corpore Deo per crucem imerfoiens ini- micia AL guecerz ques 

Strana 1241
AXNO CHRIST! 2438 1241 CONCILIUM BASILEENSE. 1242 micitios im femésipfo > Iple. veniens evangeliza- À. cere . Sed. & quis. erit ille «am irnpius Chri- 3$ fanus ,.cujus, ad. compatiendum & fuccur- LÀ prope: ipfe oriens anpunciavit »obis per An- gelos pacemi.ipíé predicans docuit nos. pa- cem; ipfe moriens reliquit nobis pacem. Et nos qui dici volumus difcipuli fui, & Chri- fliano nomine gaudemus, poterimus quanta- cumque occafione pacem mon colere , & nai- iatem. Ecclefiafticam negligere ? Si confidere- mus in quam parva re differimus , & in quot & quibus convenimus , crüubefcendum erit , quod inter nos difhdium durare amplius hoc pasiamur. Urrique fatemur unum Deum Pa- trem , Filium , & Spiritum Sanctum, tres per- fenas in Triuitate fübflantie, utrique , rene- mus vctus Teítamenrum , utrique novum , plurimos (anctos Do&tores 12m Grecos, quam latinos utrique tenemus & approbamus. Im- poffibile eft quin ex his plurimis, in quibus ünanimiter. confentimus , elici non poffit vc- ritas. Impoflbile certe arbirror per tot libra- rum volumina , que vela Deo vel Spiritu fancto Dei per fan&os. Patres funt condita , in quibus quacumque: ad falutem neceffaria funr, defcripta funt, omnem fr qua inrer nos ef, differentiam evacuari non pofle. Hac ve- sitas licet izpenumero declarata fit, & pofire- mo in facro Lugdunenfi Concilio omnis für blata difcordia ; nihilominus fi quis. adhuc Ícrupnlus reflat , fi quis ampliorem | deciara- vi nobis pacem his, qui longe , C hs, qui: rendum. vifcera. moveri non debeant, videns tantum ' fanóte: matris Ecclefie dedecus, & confulionem. quam ex hoc diffidio apud jni- micos :patititr nominis Chriftiani ? Derident e- nim.Chriftianam. Religionem jüdei, Turcæ, Sarraceni & alii Tafideles, quam fi in fide di- vifam conípiciunt: & cum ih alio ei detra- here nequeant, pro hac tanta fciffura blafphe- miis lacerant , & maledi&dis difcerpunt; & quam ‘unitam veliementer formidarest — fic fciffam: contemnunt, ac nihili faciunt alá procnl dubio ad Orthodoxam converterentur fidem , fed videntes nos invicem variis decer- Btare dogmatibus , adverfique -difceptare opi- nionibus, in fuo errore períeverant , nefcien- tes quos cligant, quibufve magis adhwreanr. Héu quam ingemifcendum pariter , &'erube- fcendum , quod cum nulla infidelinra feta iia pacem-& unitatem ficut fanCta ex noftra prz- cipiat , apud nullos tamen minus quam apud Chriftianos pax & unitas in credendo ferve- tur. Quoc namque ‘hoc opprobrium eff, quod ipfi infBdeles in erroribus & fuper(litionibus fuis pene conveniant omnes , qui eamdem fectam tenent; &t nos veram fidem colentes, eademque principia recoguofcentes fic inter nos yarie diffentimus ? Animarum praterea perditio , quas multis modis Jnfideles perver- tionem efflapitar , ecce noftra sanda MarerC tunt, nonne unionem mutuam nobis perfua- Ecclefia hic in Spiritu fan&o legitime con- gregata paratam fe offert juxta doctrinam Bea- ti Petri omni pofcenti de ea qua in fe efl fide, reddere rationem, cum. omni caritate & man- fuetudine. Et. quoniam m hil tam : vobis eft cura, nihilque magis cordi noílro infitum ha- ret, quam wt omues qui Chrifliani cenfemur follicità fimus fervare unitatem Spiritus in vin- culo pacis , & ficat unus eft Chrifius , X u- na Chrifti fides , ita fimus in una fide idem Chrifti corpus, ideo per Charitatem Chrifti , qui animam fuam pro nobis poluit, ac fuum pratiofum fanguinem quo nos redemit, ex toto corde noftro, & tota anima nofira vos hortamur, rogamus , X obfecramus , ut amo- do id ipfuin fecundum Apoftolum dicamus dere deberet? Numquid non in extrema die judicii fanguis eorum , qui noflra culpa & decidia pereunt, de manibus noflris exigetur , cum tot malis poffimus . & negligamus , oc- currere? Heu quot fingulis annis flios Eccle- fia perdit, qui in manus deduGii Infidelium fidem Catholicam abncgare coguntur! Ía ul- timo rerum temporalium detrimenta corpo- fumque pericula dicenda reiervari; hec enim quia oculis confpiciuntur , znagis cogitare , magiíque horrete bomines folent. Poft hoc execrandum diffidsum in Ecclefia ortum , quot quantaque damna, injurias , perfecutiones & contumelias a 'Purcis Tartans & Sarracenis nobiliffüima Grecorum patria. CCCC. ferre annos paffa eft, & quotidie proh dolor! amplius at- omnes, & non fint in nobis fchifmaza , fed D que amplius parimr? Ad quantum extermi- ficut fumus Chriftiani, ita imus uniti & : pa- cifici ad invicem Chrittiani. Nos pacem & u- nitatem in Chriflo vobifcumm & omnibus homi- nibus habere defideranus , & querimus; pro bac pace & unitate nullum laborem nullum amus refpuimus. Pro ilia fi opus (it exemplo Salvatoris nofiri nos ipfos & animas noflras impendere , & fuper impendere parati fu- mus, fimilique modo & vos omnes facere o- ptamus . Alioquin qui fecus fecerit fruftra Deum colit, frulra Chrifüanus eft, nihil .fibi Orationes , nihil jejunia nihil Eleemofyne , nihil denique ipfa martyria fine Caritate & unitate. Ecclefiaftica fecundum Apoflolum pro- de(íe poterunt. ld ipfum vos effe facturos , quod nos facimus, ex multis , quas fupez me- moravimus conjeQuris fperandum eft. Quod ut faciatis , preceptum Domini de pace & u- nitate vobis neceffitatern. imporiit : Salus ani- marum, qua extra Ecclefiz unitatem efIc: nou poteft, vos hortatur, fanguis Chrifti pro. Ec- clefia effü(us ita vos agere reddet obnoxios: promiffüones Domini, &. premia vite eterna ad hoc fanftum opus vos merito deben: aili- Etium aliarumque fcientiarum ítudia, nium fcclefias Orientales Barbaricus Infde- lium furor deduxit . Quis referens a lacrymis fe temperet! quot oppida preclariffima , quot urbes infignes dirutz funt, & folo zquare ? Quot numerofz gentes , quot populofæ Pro- vinciæ a veftigiis delete ? Quantaque depo- pulatio ac ruina ín Orientali plaga hinc fe- cutá fint , quam horribili fervitui & jugo tri- butationis Chriftiani Orientales fubiiciantur & quam proximo periculo extreme perditionis ceteri qui reflant, & quidcumque quid füpe- - reft. veftrorum populorum fubjaceant, quis ne- fciat, & quis feiens non fleat, & quis flens jam non provideat? Prater hac liberalium ar- que in patria illa quondam copiofiffime florebant , nune penitus defeciffe videntur, & ubi femi- narium olim lizerarum erat, @ omnis elo- quentie fons, quid. modo iuperfit , vos me- lius nofis. florum omnium difüdium iftud fuiffe caufam ;, communis eft omnium fenten- tia , fi horum" omnium reparatio ipfa veftra nobifcum unitas indicio omnium futura zfti- matur. Nullum. his calamitatibus facilius eft (eme "ANNO CHRISTI 1434- 

Strana 1242
AXNO CHRIST! 2438 1241 CONCILIUM BASILEENSE. 1242 micitios im femésipfo > Iple. veniens evangeliza- À. cere . Sed. & quis. erit ille «am irnpius Chri- 3$ fanus ,.cujus, ad. compatiendum & fuccur- LÀ prope: ipfe oriens anpunciavit »obis per An- gelos pacemi.ipíé predicans docuit nos. pa- cem; ipfe moriens reliquit nobis pacem. Et nos qui dici volumus difcipuli fui, & Chri- fliano nomine gaudemus, poterimus quanta- cumque occafione pacem mon colere , & nai- iatem. Ecclefiafticam negligere ? Si confidere- mus in quam parva re differimus , & in quot & quibus convenimus , crüubefcendum erit , quod inter nos difhdium durare amplius hoc pasiamur. Urrique fatemur unum Deum Pa- trem , Filium , & Spiritum Sanctum, tres per- fenas in Triuitate fübflantie, utrique , rene- mus vctus Teítamenrum , utrique novum , plurimos (anctos Do&tores 12m Grecos, quam latinos utrique tenemus & approbamus. Im- poffibile eft quin ex his plurimis, in quibus ünanimiter. confentimus , elici non poffit vc- ritas. Impoflbile certe arbirror per tot libra- rum volumina , que vela Deo vel Spiritu fancto Dei per fan&os. Patres funt condita , in quibus quacumque: ad falutem neceffaria funr, defcripta funt, omnem fr qua inrer nos ef, differentiam evacuari non pofle. Hac ve- sitas licet izpenumero declarata fit, & pofire- mo in facro Lugdunenfi Concilio omnis für blata difcordia ; nihilominus fi quis. adhuc Ícrupnlus reflat , fi quis ampliorem | deciara- vi nobis pacem his, qui longe , C hs, qui: rendum. vifcera. moveri non debeant, videns tantum ' fanóte: matris Ecclefie dedecus, & confulionem. quam ex hoc diffidio apud jni- micos :patititr nominis Chriftiani ? Derident e- nim.Chriftianam. Religionem jüdei, Turcæ, Sarraceni & alii Tafideles, quam fi in fide di- vifam conípiciunt: & cum ih alio ei detra- here nequeant, pro hac tanta fciffura blafphe- miis lacerant , & maledi&dis difcerpunt; & quam ‘unitam veliementer formidarest — fic fciffam: contemnunt, ac nihili faciunt alá procnl dubio ad Orthodoxam converterentur fidem , fed videntes nos invicem variis decer- Btare dogmatibus , adverfique -difceptare opi- nionibus, in fuo errore períeverant , nefcien- tes quos cligant, quibufve magis adhwreanr. Héu quam ingemifcendum pariter , &'erube- fcendum , quod cum nulla infidelinra feta iia pacem-& unitatem ficut fanCta ex noftra prz- cipiat , apud nullos tamen minus quam apud Chriftianos pax & unitas in credendo ferve- tur. Quoc namque ‘hoc opprobrium eff, quod ipfi infBdeles in erroribus & fuper(litionibus fuis pene conveniant omnes , qui eamdem fectam tenent; &t nos veram fidem colentes, eademque principia recoguofcentes fic inter nos yarie diffentimus ? Animarum praterea perditio , quas multis modis Jnfideles perver- tionem efflapitar , ecce noftra sanda MarerC tunt, nonne unionem mutuam nobis perfua- Ecclefia hic in Spiritu fan&o legitime con- gregata paratam fe offert juxta doctrinam Bea- ti Petri omni pofcenti de ea qua in fe efl fide, reddere rationem, cum. omni caritate & man- fuetudine. Et. quoniam m hil tam : vobis eft cura, nihilque magis cordi noílro infitum ha- ret, quam wt omues qui Chrifliani cenfemur follicità fimus fervare unitatem Spiritus in vin- culo pacis , & ficat unus eft Chrifius , X u- na Chrifti fides , ita fimus in una fide idem Chrifti corpus, ideo per Charitatem Chrifti , qui animam fuam pro nobis poluit, ac fuum pratiofum fanguinem quo nos redemit, ex toto corde noftro, & tota anima nofira vos hortamur, rogamus , X obfecramus , ut amo- do id ipfuin fecundum Apoftolum dicamus dere deberet? Numquid non in extrema die judicii fanguis eorum , qui noflra culpa & decidia pereunt, de manibus noflris exigetur , cum tot malis poffimus . & negligamus , oc- currere? Heu quot fingulis annis flios Eccle- fia perdit, qui in manus deduGii Infidelium fidem Catholicam abncgare coguntur! Ía ul- timo rerum temporalium detrimenta corpo- fumque pericula dicenda reiervari; hec enim quia oculis confpiciuntnr , znagis cogitare , magiíque horrete bomines folent. Poft hoc execrandum diffidsum in Ecclefia ortum , quot quantaque damna, injurias , perfecutiones & contumelias a 'Purcis Tartans & Sarracenis nobiliffüima Grecorum patria. CCCC. ferre annos paffa eft, & quotidie proh dolor! amplius at- omnes, & non fint in nobis fchifmaza , fed D que amplius parimr? Ad quantum extermi- ficut fumus Chriftiani, ita imus uniti & : pa- cifici ad invicem Chrittiani. Nos pacem & u- nitatem in Chriflo vobifcumm & omnibus homi- nibus habere defideranus , & querimus; pro bac pace & unitate nullum laborem nullum amus refpuimus. Pro ilia fi opus (it exemplo Salvatoris nofiri nos ipfos & animas noflras impendere , & fuper impendere parati fu- mus, fimilique modo & vos omnes facere o- ptamus . Alioquin qui fecus fecerit fruftra Deum colit, frulra Chrifüanus eft, nihil .fibi Orationes , nihil jejunia nihil Eleemofyne , nihil denique ipfa martyria fine Caritate & unitate. Ecclefiaftica fecundum Apoflolum pro- de(íe poterunt. ld ipfum vos effe facturos , quod nos facimus, ex multis , quas fupez me- moravimus conjeQuris fperandum eft. Quod ut faciatis , preceptum Domini de pace & u- nitate vobis neceffitatern. imporiit : Salus ani- marum, qua extra Ecclefiz unitatem efIc: nou poteft, vos hortatur, fanguis Chrifti pro. Ec- clefia effü(us ita vos agere reddet obnoxios: promiffüones Domini, &. premia vite eterna ad hoc fanftum opus vos merito deben: aili- Etium aliarumque fcientiarum ítudia, nium fcclefias Orientales Barbaricus Infde- lium furor deduxit . Quis referens a lacrymis fe temperet! quot oppida preclariffima , quot urbes infignes dirutz funt, & folo zquare ? Quot numerofz gentes , quot populofæ Pro- vinciæ a veftigiis delete ? Quantaque depo- pulatio ac ruina ín Orientali plaga hinc fe- cutá fint , quam horribili fervitui & jugo tri- butationis Chriftiani Orientales fubiiciantur & quam proximo periculo extreme perditionis ceteri qui reflant, & quidcumque quid füpe- - reft. veftrorum populorum fubjaceant, quis ne- fciat, & quis feiens non fleat, & quis flens jam non provideat? Prater hac liberalium ar- que in patria illa quondam copiofiffime florebant , nune penitus defeciffe videntur, & ubi femi- narium olim lizerarum erat, @ omnis elo- quentie fons, quid. modo iuperfit, vos me- lius nofis. florum omnium difüdium iftud fuiffe caufam ;, communis eft omnium fenten- tia , fi horum" omnium reparatio ipfa veftra nobifcum unitas indicio omnium futura zfti- matur. Nullum. his calamitatibus facilius eft (eme "ANNO CHRISTI 1434- 

Strana 1243
ANNO CHRIST 1434. 1243 CONCILIUM BASILEENSE. 1944 remedium , quam ut omnes , qui Chriftum A vos excirent & admoneant , nihilominus pro My Chriftiana caritate idipfum iterum atque ite- -—— — colunt, in eadem fidei nectantur unitate , & alter alteri, ficut fratres dccec , invicem opem I ferant , & mutuo fübfidia miniftrent . Audita profecto hac unitate undique populus Chri- franus ad adjuvandum vos, pellendofque de Grecia Turcas , certatim concurret, quin imo fofa rcconciliationis fama ita illos territos red- det, ut defperare cogantur in terra veftra pof- íe amplius immoradi . Convocavimus Reges Dinces & Principes & omnem populum chriftia- num. Sed & fi non vocati ultro ad. veftra præ- fidia confluent , nemo non erit , qui quidquid roboris ac virium poterit, veflre genti non conferat. Videor poft hanc unitatem videre rum follicitamus, rogamus, & obfíecramus, Quod {i feceritis prout fperamus, veri eritis celeftium præceprorum obfervatores, & Deum rc ipfi diligere & abeo diligi comprobabitis, qui venier ad nos, & manfionem apud nos faciet hic per gratiam, & in patria celefli per gloriam quam Jefíus Chriftus nobis & vo» bis omnibus Chriftianis largiri dignetur , qui vivit cum Patre & Spiritu fancto' Benedictus in fecula. Amen. Vili non longum adfuturum tempus quo priftinæ B Propofitio Ambafciatoram de Grecia ad Sa gloriz ac libertati tora reftituetur. inclita Cre- Cia, decus, dignitates, & ornamenta maiora recuperabit, & fiet, Dco difponente , Gracia ila, que felici tempore effe olim folebat ; tanta denigue latini & Greci caritate copu- © labuntur , wt inter ipfos ac germanos fratres nihil pene interfir , ira. ut nullum quodammo- do inter eos fuiffe quondam diffidium videa- fur. Quis tunc tam difertus ullo unquam ge- nere dicendi explicare illam poterit letitiam & jubilationem , quam fancta mater Ecclefia pro tam exoprata filiorum unione fuftipięr ? Vix corda horum tam grande atquc infoilituin gaudium inter fe capere poterunt, omnes ad crofanctum Bafileenfe Goncilium in Congre- gatione eadem . Norifime eruta ex Cod, mf. fupra dicfo & col. lata cum fupra didis Vaticanis codicibus in quorum primo nullus eff hujufmodi. Oratio facta ad Grecos per Reverendifimum in Chrifto Patrem. D. Julianum Legatum in facra Bafileeni Synodo. jRimum quidem o Sacrofaucta Synodus de gloria & laude veílra dicturus a Deo immortali auxilium invoco & favorem pra- celum hilares Jevabunt manus laudantes, be-Ccipue cum ea łaus ejus generis fit , ut qui- nedicentes , & magniiicantes Dominum > qui his noviilimis dichus populum fuum .confola- 1! dignatus eft, nemo pre gaudio a łacrymis continere fc poterit talem intuens fucceflum, quo nullius 2 principio naícentis Ecclefiz uti- lior atque oprzbilior vifus fuit ; & quanto «liutins 8 perniciofius hoc conftat fuiffe di- Vortium , ranto reconciliatio gratior jucuu- -diorque æfimabitur; Et quemadmodum ve- re novo, humo revircfcente , omnia quaft ridere videntur, fic inter nos pace compófita rota Chriftianitas reflorefeet Gt miro quodam applaufu jubilabit . Ipfa quoque fan&a mater Ecclefia, quam pro tam diuturno filiorum cumque de ea dicar multum ad dignitatem veftrorum operum deficere neceffe fit. Imo 5 antiqui clariffimi Oratores, & qui hac no- fira eate. vivuut, adeffent, digoam veftris geftis orationem nequaquam haberent , & multa fortafüs exornate dicerent, res ve- ro a vobis bene geftas neque illi om- nes quantum oporteret, mco arbitratu di- cere poffent tanto veflris operibus atque geftis omnium oratio fit inferior; Cum igi- rur hoc multis accideret quid mihi eveniet parvam in dicendo vim habenti? preterea & noudum corpore bene valeo, & vix jam a longo & diurino morbo liberatus fum ; quin diffdio nimius mzror in decrepitam fenc@u-D etiam adhuc reliquias male valetudinis ali- em aóduxcrat, pro tanta felicitate in fecun- dam edolelccntiam revertetur. O quam glo- riofum. tunc erit effe Chriftianum , eum longe lateque fides ortodoxa palmites fuos diffun- det ? Quantus hinc Chriftianæ Religioni re- dundabir honor , decus , & gloria? Quantuf- que timor & pavor adverfariis fuis? O fi die- bus noftris hoc faccre dignaretur Deus ? O fi hunc optatiffimum dicm oculis fuis quifque intueri poffemus ? Multos fore non ambigo tam ex hac ctu quam reliquo Ecclefie cor- pore, fic hujus unionis defiderio accenfos , ut poft illam vix momento fupervivere opta- rent, dicentes cam fancto fenc Simeone : Nunc uas fero? Sententia enim Philofophorum cft wera, animos hominum, fi corpora pa- tiantur, una quodammodo cum illis pati. Poftea vos omnes oro ut patienter & æqui- iate animorum banc noftram otationem 2u- diatis, nihil fimilem rebus a vobis geflis. nam parum in exercitatione dicendi peritus fum . Et ea elt magnitudo dignitatis veftre , ut non modo dicerc, fed vix cam infpicere ctiam poífhm ; quam enim ex rebus, quas a primis feculis admirari folemus, in vobis ali- quis infpieiens non inveniet, virtutem , quz Dei ell & magaorum virorum, eorum, in- quam , virorum, qui ad Deum cupiditatem dimitüis feroum tuum. Domine fecundum verbum E intendunt , qua Deo fimiles cfficionrur, & fi duum in pace ; quia viderunt oculi mei fulu- tare ruwm , vnionem fanéle matris Kccle- fie. Accelerandam igitur, accelerandum fra- tres , & ficut. faber calidum ferrem rnal- leo fuper incude percutit , ita nos arden- eifimum, © ferventiffimum defiderium no- ftrum ad confummationeni optati operis fi- ne mora convertamus. Ut ifta igitur cogite- tis, & cogitantes opportune provideatis, & fi omnia que prediximus, &t quam plura a- lia, gue pro veftra fapientia meditari poreflis nc qua bihil viro. dignum eflici poteft, qui ratione, & fecundum ejus naturam vivere vult, quam etiam folum ex rebus omnibus fi acceperint homines fimiles Deo quodammo- do fiunr, que prxterea eos qui eam poffident cclorum cives effe demon&rat. Ubinam quif- iam viros virtute praedictos plures videat? ques fi fingillatim confideres ubi elegantic- res? fi fimul omnes, ubi magis pullulantes , & virtute florentes, ut de Phenice Poera di- cit, quam hie apud vos? qui omnem ov- ; bem ANNO CHRISTI 34360 

Strana 1244
ANNO CHRIST 1434. 1243 CONCILIUM BASILEENSE. 1944 remedium , quam ut omnes , qui Chriftum A vos excirent & admoneant , nihilominus pro My Chriftiana caritate idipfum iterum atque ite- -—— — colunt, in eadem fidei nectantur unitate , & alter alteri, ficut fratres dccec , invicem opem I ferant , & mutuo fübfidia miniftrent . Audita profecto hac unitate undique populus Chri- franus ad adjuvandum vos, pellendofque de Grecia Turcas , certatim concurret, quin imo fofa rcconciliationis fama ita illos territos red- det, ut defperare cogantur in terra veftra pof- íe amplius immoradi . Convocavimus Reges Dinces & Principes & omnem populum chriftia- num. Sed & fi non vocati ultro ad. veftra præ- fidia confluent , nemo non erit , qui quidquid roboris ac virium poterit, veflre genti non conferat. Videor poft hanc unitatem videre rum follicitamus, rogamus, & obfíecramus, Quod {i feceritis prout fperamus, veri eritis celeftium præceprorum obfervatores, & Deum rc ipfi diligere & abeo diligi comprobabitis, qui venier ad nos, & manfionem apud nos faciet hic per gratiam, & in patria celefli per gloriam quam Jefíus Chriftus nobis & vo» bis omnibus Chriftianis largiri dignetur , qui vivit cum Patre & Spiritu fancto' Benedictus in fecula. Amen. Vili non longum adfuturum tempus quo priftinæ B Propofitio Ambafciatoram de Grecia ad Sa gloriz ac libertati tora reftituetur. inclita Cre- Cia, decus, dignitates, & ornamenta maiora recuperabit, & fiet, Dco difponente , Gracia ila, que felici tempore effe olim folebat ; tanta denigue latini & Greci caritate copu- © labuntur , wt inter ipfos ac germanos fratres nihil pene interfir , ira. ut nullum quodammo- do inter eos fuiffe quondam diffidium videa- fur. Quis tunc tam difertus ullo unquam ge- nere dicendi explicare illam poterit letitiam & jubilationem , quam fancta mater Ecclefia pro tam exoprata filiorum unione fuftipięr ? Vix corda horum tam grande atquc infoilituin gaudium inter fe capere poterunt, omnes ad crofanctum Bafileenfe Goncilium in Congre- gatione eadem . Norifime eruta ex Cod, mf. fupra dicfo & col. lata cum fupra didis Vaticanis codicibus in quorum primo nullus eff hujufmodi. Oratio facta ad Grecos per Reverendifimum in Chrifto Patrem. D. Julianum Legatum in facra Bafileeni Synodo. jRimum quidem o Sacrofaucta Synodus de gloria & laude veílra dicturus a Deo immortali auxilium invoco & favorem pra- celum hilares Jevabunt manus laudantes, be-Ccipue cum ea łaus ejus generis fit , ut qui- nedicentes , & magniiicantes Dominum > qui his noviilimis dichus populum fuum .confola- 1! dignatus eft, nemo pre gaudio a łacrymis continere fc poterit talem intuens fucceflum, quo nullius 2 principio naícentis Ecclefiz uti- lior atque oprzbilior vifus fuit ; & quanto «liutins 8 perniciofius hoc conftat fuiffe di- Vortium , ranto reconciliatio gratior jucuu- -diorque æfimabitur; Et quemadmodum ve- re novo, humo revircfcente , omnia quaft ridere videntur, fic inter nos pace compófita rota Chriftianitas reflorefeet Gt miro quodam applaufu jubilabit . Ipfa quoque fan&a mater Ecclefia, quam pro tam diuturno filiorum cumque de ea dicar multum ad dignitatem veftrorum operum deficere neceffe fit. Imo 5 antiqui clariffimi Oratores, & qui hac no- fira eate. vivuut, adeffent, digoam veftris geftis orationem nequaquam haberent , & multa fortafüs exornate dicerent, res ve- ro a vobis bene geftas neque illi om- nes quantum oporteret, mco arbitratu di- cere poffent tanto veflris operibus atque geftis omnium oratio fit inferior; Cum igi- rur hoc multis accideret quid mihi eveniet parvam in dicendo vim habenti? preterea & noudum corpore bene valeo, & vix jam a longo & diurino morbo liberatus fum ; quin diffdio nimius mzror in decrepitam fenc@u-D etiam adhuc reliquias male valetudinis ali- em aóduxcrat, pro tanta felicitate in fecun- dam edolelccntiam revertetur. O quam glo- riofum. tunc erit effe Chriftianum , eum longe lateque fides ortodoxa palmites fuos diffun- det ? Quantus hinc Chriftianæ Religioni re- dundabir honor , decus , & gloria? Quantuf- que timor & pavor adverfariis fuis? O fi die- bus noftris hoc faccre dignaretur Deus ? O fi hunc optatiffimum dicm oculis fuis quifque intueri poffemus ? Multos fore non ambigo tam ex hac ctu quam reliquo Ecclefie cor- pore, fic hujus unionis defiderio accenfos , ut poft illam vix momento fupervivere opta- rent, dicentes cam fancto fenc Simeone : Nunc uas fero? Sententia enim Philofophorum cft wera, animos hominum, fi corpora pa- tiantur, una quodammodo cum illis pati. Poftea vos omnes oro ut patienter & æqui- iate animorum banc noftram otationem 2u- diatis, nihil fimilem rebus a vobis geflis. nam parum in exercitatione dicendi peritus fum . Et ea elt magnitudo dignitatis veftre , ut non modo dicerc, fed vix cam infpicere etiam poffim ; quam enim ex rebus, quas a primis feculis admirari folemus, in vobis ali- quis infpieiens non inveniet, virtutem , quz Dei ell & magaorum virorum, eorum, in- quam , virorum, qui ad Deum cupiditatem dimitüis feroum tuum. Domine fecundum verbum E intendunt , qua Deo fimiles cfficionrur, & fi duum in pace ; quia viderunt oculi mei fulu- tare ruwm , vnionem fanéle matris Kccle- fie. Accelerandam igitur, accelerandum fra- tres , & ficut. faber calidum ferrem rnal- leo fuper incude percutit , ita nos arden- eifimum, © ferventiffimum defiderium no- ftrum ad confummationeni optati operis fi- ne mora convertamus. Ut ifta igitur cogite- tis, & cogitantes opportune provideatis, & fi omnia que prediximus, &t quam plura a- lia, gue pro veftra fapientia meditari poreflis nc qua bihil viro. dignum eflici poteft, qui ratione, & fecundum ejus naturam vivere vult, quam etiam folum ex rebus omnibus fi acceperint homines fimiles Deo quodammo- do fiunr, que prxterea eos qui eam poffident cclorum cives effe demon&rat. Ubinam quif- iam viros virtute praedictos plures videat? ques fi fingillatim confideres ubi elegantic- res? fi fimul omnes, ubi magis pullulantes , & virtute florentes, ut de Phenice Poera di- cit, quam hie apud vos? qui omnem ov- ; bem ANNO CHRISTI 34360 

Strana 1245
A CHRISTI BA gl. ezimium bel tacxplica- bus. 1245 CONCILIUM BASILEENSE. 8246 bem , tamquam alia Apofolorum focietas, ANon quantum fapientiæ vobis infir ant inge- —— hic congiegati , & certamen maximum ag- greffi alios quamvis devios, & aberrantes di- rigere ftuderis, & ad primam fidem .reduce- Ye, & pietatem: in aliis vero qui quamvis rete ,- & divinis antiquorum Patrum legibus & Apoftolorum vivant , tamen nefcio quo pacto ab uno, & ecclefia fancto corpore lon- gitudo temporis divifit, & non parum ab in- vicein alienavit, imo in tantum malitie Prin- cipes alteros contra alteros infligavit, nt yer’ his inyicem quandoque fcriptifque pugnave- rint, omni animo jntenditis hunc ipfum ab 'Alienationis morbum -fanare , & corrigere , Quia & Legatos ad illos mifiis cum pacto nii, non quanta elegantia facræ Theologiæ munus obeatis; non qua perfpicacia > & a cuitate jus vel civile inrelligatis, vel exercea- tis Pontificium ; non quantum in cun@is Dei muneribus > & clari fis , & eruditi, fed quantum prefens videtur poffe concedere tem- pus, & quantum meà in dicendo vis valeat. Pax magna quedam res, magnum quoddam nomen Angelicas cæleftefque wirtutès conri- net, nna & prima , & magna Deitatis ince circumvolutas, que divino illo: & miro nu- triuntur cibo fplendore , fcilicet a beatiffima Trinitate hac pace colliganiur & uniuntar caritatis nodo. Pax enim mundum illum re- & bonam honeftamque pacem & concordiam B rum intelligibilium continet , qui magis pro- cupjentes, qua ubum Ecclefia Dei effe cor- pus, per multorum annorum fpatium , olim gavifa eff, quainque Diabolus ícidit & divi- fit. Et quamquam ab Ecclefia Orientali fepe pro ea re legati miffi fuerint nullum tamen haCtenus tempus tam magnum, & ram egre- gium opus videre potuit. Sed vobis ut vi- detur fumma virtute & fapientia præditis res ipfa fervabatur, qui omni ratione unitatem vultis, & volentes, utid fieret ftaduiflis, fua- dentes nt ad eundem veniremus locuin , ad quem quia venimus optimo & fperato fine , auctore Deo res concludetgr, Quod fi jliad ad laudabilem finem vefira prudentia venerit, pinquus vicinufque eff loci Diving, du& nec dici poteft , nec audiri. Pax cujufque magni boni opcris & effcétrix & confervatrix eft, Difcordia e contra, que divifionem fciffuram , & litem. affidue | machinaror, non illum qui- ANNO CHRISTI 1634 dem invifibüuium rernm mundum ita ur crea. . tus erat fplendentem reliquit, imo quedam, que primo Ince magna fulgebanr obfcura fe- cit, & illinc multas virrutes extrąxir, que poftca malorum operum auftrices fa&z funt; exgraftus eft qui co tempore malitie Dux fuit, & poftea perpetuo . Sed advertite © hunc ipfam mundum videmus quem quia divifis compofitus eft elementis, f; nulla qua- quis digne laudabit promputudinem veflram,Clitatum fuperabundat; Pax & ordo in luce quis ftudium, quis in eundem locum veftrum omnium Conventum , quis ex gratia fpiritus lan- &i & unitatem & aniorem mutuum ? Quantum etiam laudis habet quod a fingulis patria re- lita , in aliena civitate quafj in propria Do- mo longam d diuturnam ducitis moram 2 Ad hoc maximum & clariffunum opus, cum ilum veftruin conventum tanta animorum ®quitate unitum ut acceéleritis , G nullam jo- tervenire moram. patiamini horratutus , roga- turüs , & obfíecraturus fim, id quidem pau- lo poft & fuo tempore faciam. Nunc hoc fu- per adjungam:; cum veílra per omnem or- bem Divina virtus peragraverit, nihil quod ad udlitatem — Chrifüiani | nominis ceret omjififlis: non jura, non æquitatem , nou ritus , non confuetudines , non le- ges ; omnia enim que Chrifti Ecclefie con- ferunt, que Civiatibus, que populis, que generi hominum , divina quadam providentia, divina induftria traClatüs , nam divinum id vere eft opus ; aliqua horum quidem. optime compofuiftis, alia ut componatis in manu funt, reliqua corrigere eftis futuri . Quifnam igitur maxima & divina veftra opera digne laudabit? quippe fi quis am rotundam tam fplendidam tam ardentem vocem haberet, ut clamans ubigue a finibus terrarum audire tur, nunquam quantum oporteret famam lau- € quiere continet totum iquitate quadam omnes coadjuvante . Cum autem diícordia confufio aut contentic in illud venit, tunc fuperat turbo & toriys quafi diffolutio fir & perditio ; ac pulcherrimum, fpeQatifimum hunc mündum difformitas quedam poffider & obícuriias ; nec infpici quidem’ omnino po- teft , Sed . defcendamus ad parvam mundi partem , hominem fcilicet, maximam vero & . Reginam, & Principem verum omnium mun- - danarum , ut: Deus juffir; hic cnim. cum illud quod ju(te eft, (ervat, & æquitatem animi , & ftatum non amitüt, pacem vero ftabilem firmamque tenet , tune maxime focierati An- condu- Dgelorum fit fimilis numero atque ordine am- bulanti. Cum vero a fe ipfo decidit,f pugna, ac lite ,,vexatur qua fi parum creftat , ratio- nem omnem ab illo defugat, nigrumque ani- mum & turbulentum facit, quód fortafüs phancafiis quibufdam obfcuris "fimilis , vacuum fe in omnibus & fine firmitate demonftrat . Yerum infpiciamus, que res qualifque pax fit. Pax certe fua quadam pulchritudine for- me regna fervat; pax res publicas, qui po- pulis gubernanrur fervat, pax civitates, qua nobilibus optimifque viris reguntur, fervat, & omnem alium juftum principatum , Pace urbes & crefcunt & ornantur, qua magnum incrementum affertur & fubditis 8 principi- dis & glorie veftra extendere poffet, Qua E bus. Haec villas & domos conftruit, hæc de- cum tam ampla tam laude digna, tam Deo grata geíta veftra fint, certe. nullum tempus ut reliqua humana folet, abolebit. Ac pri- mum quidem quantum paci hominum ftu- deatis, dicam, 2d quam mira induftria, ma- gno certamine, ac diligentifDma cura nitimi- ni, cui omnem mentem, omne ítudium in- tendentes, maximum hoc, & facrum pacis opus per omnem orbem firmare & flabilire vehementi quadam ac inaudita animi cupi- ditete dcfideratis, Poftea & alia fubjungam folatas dirutafque terras habitat, hzc incultas relictafque colit, & omnino cuncta iufpicit augmentat, & ad magnam felicitate: venire facit: Et ut multa paucis dicam, quidquid pulcherrimus & fublime eft, hac faGum cog- ftructumque fuit, fine qua nihil in hae vire re&um ornatumque eft. Inimicitia & | diftor- dia e contra bella fuícitant & conficiunt , ex beliüs oriuntur cedes , ex caedibus defiruGie & perditio fit hominum, villarum , civitatum & rerum omnium publicarum & venit eriam ad 

Strana 1246
A CHRISTI BA gl. ezimium bel tacxplica- bus. 1245 CONCILIUM BASILEENSE. 8246 bem , tamquam alia Apofolorum focietas, ANon quantum fapientiæ vobis infir ant inge- —— hic congiegati , & certamen maximum ag- greffi alios quamvis devios, & aberrantes di- rigere ftuderis, & ad primam fidem .reduce- Ye, & pietatem: in aliis vero qui quamvis rete ,- & divinis antiquorum Patrum legibus & Apoftolorum vivant , tamen nefcio quo pacto ab uno, & ecclefia fancto corpore lon- gitudo temporis divifit, & non parum ab in- vicein alienavit, imo in tantum malitie Prin- cipes alteros contra alteros infligavit, nt yer’ his inyicem quandoque fcriptifque pugnave- rint, omni animo jntenditis hunc ipfum ab 'Alienationis morbum -fanare , & corrigere , Quia & Legatos ad illos mifiis cum pacto nii, non quanta elegantia facræ Theologiæ munus obeatis; non qua perfpicacia > & a cuitate jus vel civile inrelligatis, vel exercea- tis Pontificium ; non quantum in cun@is Dei muneribus > & clari fis , & eruditi, fed quantum prefens videtur poffe concedere tem- pus, & quantum meà in dicendo vis valeat. Pax magna quedam res, magnum quoddam nomen Angelicas cæleftefque wirtutès conri- net, nna & prima , & magna Deitatis ince circumvolutas, que divino illo: & miro nu- triuntur cibo fplendore , fcilicet a beatiffima Trinitate hac pace colliganiur & uniuntar caritatis nodo. Pax enim mundum illum re- & bonam honeftamque pacem & concordiam B rum intelligibilium continet , qui magis pro- cupjentes, qua ubum Ecclefia Dei effe cor- pus, per multorum annorum fpatium , olim gavifa eff, quainque Diabolus ícidit & divi- fit. Et quamquam ab Ecclefia Orientali fepe pro ea re legati miffi fuerint nullum tamen haCtenus tempus tam magnum, & ram egre- gium opus videre potuit. Sed vobis ut vi- detur fumma virtute & fapientia præditis res ipfa fervabatur, qui omni ratione unitatem vultis, & volentes, utid fieret ftaduiflis, fua- dentes nt ad eundem veniremus locuin , ad quem quia venimus optimo & fperato fine , auctore Deo res concludetgr, Quod fi jliad ad laudabilem finem vefira prudentia venerit, pinquus vicinufque eff loci Diving, du& nec dici poteft , nec audiri. Pax cujufque magni boni opcris & effcétrix & confervatrix eft, Difcordia e contra, que divifionem fciffuram , & litem. affidue | machinaror, non illum qui- ANNO CHRISTI 1634 dem invifibüuium rernm mundum ita ur crea. . tus erat fplendentem reliquit, imo quedam, que primo Ince magna fulgebanr obfcura fe- cit, & illinc multas virrutes extrąxir, que poftca malorum operum auftrices fa&z funt; exgraftus eft qui co tempore malitie Dux fuit, & poftea perpetuo . Sed advettite : hunc ipfam mundum videmus quem quia divifis compofitus eft elementis, f; nulla qua- quis digne laudabit promputudinem veflram,Clitatum fuperabundat; Pax & ordo in luce quis ftudium, quis in eundem locum veftrum omnium Conventum , quis ex gratia fpiritus lan- &i & unitatem & aniorem mutuum ? Quantum etiam laudis habet quod a fingulis patria re- lita , in aliena civitate quafj in propria Do- mo longam d diuturnam ducitis moram 2 Ad hoc maximum & clariffunum opus, cum ilum veftruin conventum tanta animorum ®quitate unitum ut acceéleritis , G nullam jo- tervenire moram. patiamini horratutus , roga- turüs , & obfíecraturus fim, id quidem pau- lo poft & fuo tempore faciam. Nunc hoc fu- per adjungam:; cum veílra per omnem or- bem Divina virtus peragraverit, nihil quod ad udlitatem — Chrifüiani | nominis ceret omjififlis: non jura, non æquitatem , nou ritus , non confuetudines , non le- ges ; omnia enim que Chrifti Ecclefie con- ferunt, que Civiatibus, que populis, que generi hominum , divina quadam providentia, divina induftria traClatüs , nam divinum id vere eft opus ; aliqua horum quidem. optime compofuiftis, alia ut componatis in manu funt, reliqua corrigere eftis futuri . Quifnam igitur maxima & divina veftra opera digne laudabit? quippe fi quis am rotundam tam fplendidam tam ardentem vocem haberet, ut clamans ubigue a finibus terrarum audire tur, nunquam quantum oporteret famam lau- € quiere continet totum iquitate quadam omnes coadjuvante . Cum autem diícordia confufio aut contentic in illud venit, tunc fuperat turbo & toriys quafi diffolutio fir & perditio ; ac pulcherrimum, fpeQatifimum hunc mündum difformitas quedam poffider & obícuriias ; nec infpici quidem’ omnino po- teft , Sed . defcendamus ad parvam mundi partem , hominem fcilicet, maximam vero & . Reginam, & Principem verum omnium mun- - danarum , ut: Deus juffir; hic cnim. cum illud quod ju(te eft, (ervat, & æquitatem animi , & ftatum non amitüt, pacem vero ftabilem firmamque tenet , tune maxime focierati An- condu- Dgelorum fit fimilis numero atque ordine am- bulanti. Cum vero a fe ipfo decidit,f pugna, ac lite ,,vexatur qua fi parum creftat , ratio- nem omnem ab illo defugat, nigrumque ani- mum & turbulentum facit, quód fortafüs phancafiis quibufdam obfcuris "fimilis , vacuum fe in omnibus & fine firmitate demonftrat . Yerum infpiciamus, que res qualifque pax fit. Pax certe fua quadam pulchritudine for- me regna fervat; pax res publicas, qui po- pulis gubernanrur fervat, pax civitates, qua nobilibus optimifque viris reguntur, fervat, & omnem alium juftum principatum , Pace urbes & crefcunt & ornantur, qua magnum incrementum affertur & fubditis 8 principi- dis & glorie veftra extendere poffet, Qua E bus. Haec villas & domos conftruit, hæc de- cum tam ampla tam laude digna, tam Deo grata geíta veftra fint, certe. nullum tempus ut reliqua humana folet, abolebit. Ac pri- mum quidem quantum paci hominum ftu- deatis, dicam, 2d quam mira induftria, ma- gno certamine, ac diligentifDma cura nitimi- ni, cui omnem mentem, omne ítudium in- tendentes, maximum hoc, & facrum pacis opus per omnem orbem firmare & flabilire vehementi quadam ac inaudita animi cupi- ditete dcfideratis, Poftea & alia fubjungam folatas dirutafque terras habitat, hzc incultas relictafque colit, & omnino cuncta iufpicit augmentat, & ad magnam felicitate: venire facit: Et ut multa paucis dicam, quidquid pulcherrimus & fublime eft, hac faGum cog- ftructumque fuit, fine qua nihil in hae vire re&um ornatumque eft. Inimicitia & | diftor- dia e contra bella fuícitant & conficiunt , ex beliüs oriuntur cedes , ex caedibus defiruGie & perditio fit hominum, villarum , civitatum & rerum omnium publicarum & venit eriam ad 

Strana 1247
ES ANNO CHRISTI 1534: 1247 CONCILIUM BASILEENSE. Y 248 ad bruta animalia, namque una cum hofti- A diam qu& eft virtutum fumma .. Áccelerstis bus patiuntur & illa? Quid magnam lerof- que habentem vicos urbem Trojanam deftru- xit ? noone pugna & difcordia ? Babilo- niz vero illum. circumeuntem clariffimum & forüflimum murum nonne hzc diruit ? Sacram quoque Hierofolymæ civitatem nonne hzc demolita eft? Nonne hec ctiam omne ferme judizorum genus captivum ad Affyrios duxit? Wenne hec Aflyriorum magnum Imperium evertit? Nonne Perfíarum , nonne Graecorum , Romanorum ? Quot etiam in. fralia Civitates elim clare ab haec diruta, adhuc inculte de- fert&que manenr? Vidimus non multum an- iehac Galliam florentem, nuuc vero affiduis enim , & magna cura ftudetis, nt Græci Ro- manis unientur, unamque corpus & mera- brum faciant Ecclefiam Chrifti quam fuo zdi- ficavit fanguine, mulri(que miraculis & fiquis Deus illam firmavic & ftabilivit ac. pacem & caritatem dignis Difcipulis fuis Apoflolis man- dans, & figens illam fnb Divi Petri Confeffione ipfi, & cum ipfo aliis Apoftolis Spiritum San €um immifit; cum quo circumeuntes omnem orbem venati funt pacem, fingulis eos acci- pientibus porrigenres. Fízc Ecclefiam Chrifti annos ut puto tenuit mille ac plures; poftea nefcio quo paco (iníligavit enim immundus- ille &/ malorum omnium Princeps demon ) Britannicis bellis ac. difcordia deflorere quafi Bdifcordia quedam in Ecclefia Dei nata eft videmus, & duos illos maximos Chrifliano- rum principatus frequenti bello aique inimi- citia indeterius ire. Ubi hzc dominatur non- nc ad inrerriturn quafi res omnes vertit? H&c omnii que dixi, & antiqui libri, & qui moderni appellantur, "Tragedia atque hi- ftorie vers effe probant, Quibus caufis o Sa- cer Sanéteque letis animis veftris Spiritus S. gratia firmaium eft, ut omni orbi pacem po- naüs; imo magnopere certatis; hoc tam ma- gnum bonum omni hominum generi diftri- buerc, memores, quod Chriftus nullo alio fe nomine appellavit non omnipotentem ; non factorem, non rerum futurarum cogni- caufis neque probatis, neque magnis, neque alterutri partium multum nocentibus. Subre- pens igitur fchifma, & temporis opportuni- iatem fibi fociam inveniens illa enim tempe- ftate Græci difcordia civili laborabant, ani- mos utrumque fauciavit, poflea cadentibus annis nullas hujus fanQi & excellentiffimi o- peris, pacis fcilicet , memor fuit, & fi me- xninerit non gcnerofe quidem . Îtaque uf que ad hanc noftram wmratem & majus & clarius fchifma duratum eft, ac per parvum nonnumquam intcrea tempus hec utreque partes conjuncte fuerunt, poftea iterum — pe- jora: prioribus illa vifa funt , ac omnem torem , horum quidem nominum nullum di» C orbem temporis prorogatio ignorantia , & ob. xit, fed pacis Gt amoris. Ego, inquit, fum pax, ego fum caritas. Hanc facram & fan- am divine vocis fententiam imitati, omni cura ipfi paci ftudetis ; ramquam ipfius pa- cis Creatotis, difcipuli, & magiftri pacis ; quam quidem , ut dixi, omni hominum ge- ner & cupitis, & nitimini firmare. Docri- nam vero que ex Deo dicitur effe; & e(t, & quam homines pcr gratiam. adipifcuntur , quamvis ingeniam multum conferat non fuü- perficie & fummis, ut ajunt ; digitis, acce- piftis, fed profunde ac penitus (cientiam ade- pií facra ipfius arcana fcrutantes, tantum in ea re excelliris , quantum humano ingenio fcura quadam nubc complevit ,. tantamque ad invicem litem & controverfiam paravit , ur altera alteram pariem aliud a recto fentire putet, & nullam reclam firmamque credere earum opinionum, in quibus altera firmare- tur , fed utramque folum ad fententias fuas infpicere , nihilque 'omnino animadvertere ad magnum unius ccclefie Dei corpus. Nunc ve- ro' facro & fanéte fpiritu animis veftris in- fpirantc huc ad huuc locum facrum convenit quidquid optimum atque excellens in eccle- fia Chrifli eft, quidquid in virtute, quidquid in fapientiz,. ac intellectu , quidquid in arte facre "Theologie, quidquid in omni alta do- dari concedique poteft: cujus {nmmitatem D Cina &, ut (ic. dicam, omne ip rebus optimis feu fapicatiam, feu fapientie amorem iliam appellas. ibi tantum invenies quuntum in "Pheologia (in qua qui eruditi funr, & fe- €reta nofcunt ) & quantum in legibus ac fanCtis & divinis Canonibus fit de quibus in- ter vos fepe difpuratio accidit , quam ex- cellentiam , quam vim habeant . Nofcitis etiam & perfectas fpiritus gratias , & fecre- torum completam virtutem , horumque om- nium vos & infpe&tores & magiftri cílis: ex quibus colligitur quantum vobis in his rebus aut ftudium aut exercitium aut diligentia aut Do&rinz perfe&io fuit, qui femper utilitati Chrifianorum ftudetis, Quis igitur digne in preftans ac menti fizum — habetis partes jam pridem divi(as conjungere & ad pacem & u- nanimitatem ÍÉcclefiam Chri(l reducere , at- que in unam, ut olim fucrat , reititucre .' Quam ob rem ad Serenifümum Graecorum Tmperatorem , & ad facram eorum Ecclefiam, legatos mififlis, non parvum itineris laborem paffos longi quidem & difficilis; fed fepe Greci antehac pro pace quoque & unitate le- gatos miferunt. Verum nefcio quo pacto ni- hil apud illos, ad quos miffli fuerant confice- re potuerunt. Et non parva Chriftianoruzs multitudo eft, que Grecorum Ecclefie fub- jacer; nec tcnue Grzcorum genus putetis, his que dicta funt magnitudinem ve(tram E Ipfum tametfi multos jam annos quaf obfef- Jaudabit? Certe omnis quicumque eam rem aggredietur deficiet. Sed quoniam res geritis S miras Gt optimas , quibus laudes minores funt, neceffe eft Oratoribus illas aliquo. mo- do predicare quantum eis id facere pofibile eff, fed auxilietur & conducar dignus ilie David 2d hanc noftram laudem, Audite hac omnes gentes , auribus percipite omnes habi- jantes terram , ut habeats leüitiam, & gau- dium exultationis, in qua hac facrofanfta Congregatio & facit & vult pacem & concor- füm a magno ilo Principatu, &. hominum mulütudine, diminutum quidem eft, & in fortuna multa paffum, fed non omnino di- rutum aut contritum . Servat enim illud adhuc partem dominii. Peloponentus omnis Greco corum Imperio fubjecta eft, & Lemnos, & Melos , & juxta Gonftantinopolim mjor Thea. cia pars, ac etiam , exceptis dorainis & qui- bufdam Principibus, Concyra omnis, quam Corfu zppellant, Cefalonia, Zacynthus, ltha €2, Leucag, Euboea, Cyclades infula R Greta o- ANNO CHRISTI 1434. 

Strana 1248
ES ANNO CHRISTI 1534: 1247 CONCILIUM BASILEENSE. Y 248 ad bruta animalia, namque una cum hofti- A diam qu& eft virtutum fumma .. Áccelerstis bus patiuntur & illa? Quid magnam lerof- que habentem vicos urbem Trojanam deftru- xit ? noone pugna & difcordia ? Babilo- niz vero illum. circumeuntem clariffimum & forüflimum murum nonne hzc diruit ? Sacram quoque Hierofolymæ civitatem nonne hzc demolita eft? Nonne hec ctiam omne ferme judiorum genus captivum ad Affyrios duxit? Wenne hec Aflyriorum magnum Imperium evertit? Nonne Perfíarum , nonne Graecorum , Romanorum ? Quot etiam in. fralia Civitates elim clare ab haec diruta, adhuc inculte de- fert&que manenr? Vidimus non multum an- iehac Galliam florentem, nuuc vero affiduis enim , & magna cura ftudetis, nt Græci Ro- manis unientur, unamque corpus & mera- brum faciant Ecclefiam Chrifti quam fuo zdi- ficavit fanguine, mulri(que miraculis & fiquis Deus illam firmavic & ftabilivit ac. pacem & caritatem dignis Difcipulis fuis Apoflolis man- dans, & figens illam fnb Divi Petri Confeffione ipfi, & cum ipfo aliis Apoftolis Spiritum San €um immifit; cum quo circumeuntes omnem orbem venati funt pacem, fingulis eos acci- pientibus porrigenres. Fízc Ecclefiam Chrifti annos ut puto tenuit mille ac plures; poftea nefcio quo paco (iníligavit enim immundus- ille &/ malorum omnium Princeps demon ) Britannicis bellis ac. difcordia deflorere quafi Bdifcordia quedam in Ecclefia Dei nata eft videmus, & duos illos maximos Chrifliano- rum principatus frequenti bello aique inimi- citia indeterius ire. Ubi hzc dominatur non- nc ad inrerriturn quafi res omnes vertit? H&c omnii que dixi, & antiqui libri, & qui moderni appellantur, "Tragedia atque hi- ftorie vers effe probant, Quibus caufis o Sa- cer Sanéteque letis animis veftris Spiritus S. gratia firmaium eft, ut omni orbi pacem po- naüs; imo magnopere certatis; hoc tam ma- gnum bonum omni hominum generi diftri- buerc, memores, quod Chriftus nullo alio fe nomine appellavit non omnipotentem ; non factorem, non rerum futurarum cogni- caufis neque probatis, neque magnis, neque alterutri partium multum nocentibus. Subre- pens igitur fchifma, & temporis opportuni- iatem fibi fociam inveniens illa enim tempe- ftate Græci difcordia civili laborabant, ani- mos utrumque fauciavit, poflea cadentibus annis nullas hujus fanQi & excellentiffimi o- peris, pacis fcilicet , memor fuit, & fi me- xninerit non gcnerofe quidem . Îtaque uf que ad hanc noftram wmratem & majus & clarius fchifma duratum eft, ac per parvum nonnumquam intcrea tempus hec utreque partes conjuncte fuerunt, poftea iterum pe- jora: prioribus illa vifa funt , ac omnem torem , horum quidem nominum nullum di» C orbem temporis prorogatio ignorantia , & ob. xit, fed pacis Gt amoris. Ego, inquit, fum pax, ego fum caritas. Hanc facram & fan- am divine vocis fententiam imitati, omni cura ipfi paci ftudetis ; ramquam ipfius pa- cis Creatotis, difcipuli, & magiftri pacis ; quam quidem , ut dixi, omni hominum ge- ner & cupitis, & nitimini firmare. Docri- nam vero que ex Deo dicitur effe; & e(t, & quam homines pcr gratiam. adipifcuntur , quamvis ingeniam multum conferat non fuü- perficie & fummis, ut ajunt ; digitis, acce- piftis, fed profunde ac penitus (cientiam ade- pií facra ipfius arcana fcrutantes, tantum in ea re excelliris , quantum humano ingenio fcura quadam nubc complevit ,. tantamque ad invicem litem & controverfiam paravit , ur altera alteram pariem aliud a recto fentire putet, & nullam reclam firmamque credere earum opinionum, in quibus altera firmare- tur , fed utramque folum ad fententias fuas infpicere , nihilque 'omnino animadvertere ad magnum unius ccclefie Dei corpus. Nunc ve- ro' facro & fanéte fpiritu animis veftris in- fpirantc huc ad huuc locum facrum convenit quidquid optimum atque excellens in eccle- fia Chrifli eft, quidquid in virtute, quidquid in fapientiz,. ac intellectu , quidquid in arte facre "Theologie, quidquid in omni alta do- dari concedique poteft: cujus {nmmitatem D Cina &, ut (ic. dicam, omne ip rebus optimis feu fapicatiam, feu fapientie amorem iliam appellas. ibi tantum invenies quuntum in "Pheologia (in qua qui eruditi funr, & fe- €reta nofcunt ) & quantum in legibus ac fanCtis & divinis Canonibus fit de quibus in- ter vos fepe difpuratio accidit , quam ex- cellentiam , quam vim habeant . Nofcitis etiam & perfectas fpiritus gratias , & fecre- torum completam virtutem , horumque om- nium vos & infpe&tores & magiftri cílis: ex quibus colligitur quantum vobis in his rebus aut ftudium aut exercitium aut diligentia aut Do&rinz perfe&io fuit, qui femper utilitati Chrifianorum ftudetis, Quis igitur digne in preftans ac menti fizum — habetis partes jam pridem divi(as conjungere & ad pacem & u- nanimitatem ÍÉcclefiam Chri(l reducere , at- que in unam, ut olim fucrat , reititucre .' Quam ob rem ad Serenifümum Graecorum Tmperatorem , & ad facram eorum Ecclefiam, legatos mififlis, non parvum itineris laborem paffos longi quidem & difficilis; fed fepe Greci antehac pro pace quoque & unitate le- gatos miferunt. Verum nefcio quo pacto ni- hil apud illos, ad quos miffli fuerant confice- re potuerunt. Et non parva Chriftianoruzs multitudo eft, que Grecorum Ecclefie fub- jacer; nec tcnue Grzcorum genus putetis, his que dicta funt magnitudinem ve(tram E Ipfum tametfi multos jam annos quaf obfef- Jaudabit? Certe omnis quicumque eam rem aggredietur deficiet. Sed quoniam res geritis S miras Gt optimas , quibus laudes minores funt, neceffe eft Oratoribus illas aliquo. mo- do predicare quantum eis id facere pofibile eff, fed auxilietur & conducar dignus ilie David 2d hanc noftram laudem, Audite hac omnes gentes , auribus percipite omnes habi- jantes terram , ut habeats leüitiam, & gau- dium exultationis, in qua hac facrofanfta Congregatio & facit & vult pacem & concor- füm a magno ilo Principatu, &. hominum mulütudine, diminutum quidem eft, & in fortuna multa paffum, fed non omnino di- rutum aut contritum . Servat enim illud adhuc partem dominii. Peloponentus omnis Greco corum Imperio fubjecta eft, & Lemnos, & Melos , & juxta Gonftantinopolim mjor Thea. cia pars, ac etiam , exceptis dorainis & qui- bufdam Principibus, Concyra omnis, quam Corfu zppellant, Cefalonia, Zacynthus, ltha €2, Leucag, Euboea, Cyclades infula R Greta o- ANNO CHRISTI 1434. 

Strana 1249
CONCILIUM 1249 BASILEENSE. 1250 {= Rhodus, Cyprus, Chius, Leshos & f qua Abus debent, que longo egent tempore ac By — cii aja in mari Egæo Infula: & in Europa ANNO ENRISTI 1434- al. Turci. Epirus , IHlaicum, Achaja Phocis, Bæotia , Aitiek, Macedonia, reliquum Thracie; hec omnia Grecis habitantur ; pauci famen in quibufdam locis Étnici funt commixti. Sunt etiam fuperior & inferior My(íia magna ho- minum multitudine habitatæ, qui omnes no- fire Feclefæ obtemperant . Ac in Afia Prin- cipatus omnis Barbarorum e(t; In multis ta- men locis Greci habirant, & eít Syrorum non parvus numerus. Sunr preterea Reges &ton Pauci idiomate diver qui Græcorum Ecclefie obediunt, magnum {cilicet Iberium Regnum , & Cazanum , & preter hæc Ce- thonum & Albanorum cercaifiorum etiam, & B Gotchorum nec uon Moldoblachia, & ea que magna Ulachia appellatur ac Tribalum, & juxta hyperboreos montes Rufferum maxima refpublica , & magnz Ruffie qui magnus ap- pellarur Dux, multique in. ea alii Reges & in- ferior omnis Ruffia , Regibus exceptis & bufdam aliis parent Conflantinopoli. Tot (ant, & plura noftris obtemperantia. Sed vos ego, cum veftra virtus non aliter ae folis radiis refplendeat , rogo atque obíecro, ut hoc ipfam veftrum ftudium & cupiditatem , quam Spi- situs fan&tus vobis largitur unionis fini trade- re acceleretis , nalli rei parcentes que dicte Ecclefiarum unioni conducat, ut una exi- ftens , ut olim Ecclefia Crecorum Latinorum Ecclefia fit, & Græci e contra ad Latinc- rum Ecclefiam veniant cum omni caritate & amore, ac ali cum alis in maxima letitia & fructu. bonorum fnt, ut tempore antiquo fieri folebat. Erunt munera mercedes ac me- rità omnibus huic fanco & maximo dice unionis opeti ftudentibus , a Deo quidem honores, & corone fimiles illis; que olim date font fanQis Patribus antiquis, qui ma- gnam curam magnamque diligentiam habue- runt pro Ecclefie unione ac ftatu, pro qua mille labores & cerramina fuftinuerunt, nequa- quam fibi ipfis parcentes, imo omnem mo- leftiam, omnemque laborem pro ea re leti- uj- otio, & vi in dicendo mon parva; fed fic... Deus dederit orationem pro illo faciam opportunam . À 1x Oratio reverendi in Chrifto patris D. Ambro- fi Ceneralis Ordinis Camaldulenüs in Con- cilio Bafleenfi babita VII. Kal. Seprem- bris, cum ab Eugenio ÍV. Rom. Pontif. ad Concilium miifus effez orator anno Do- mini 143%. JVune primnm eruta e Codice MS. num. ss. Bibliothece preftantiffimi iri Jo: Baptifta Aecanat Veneti Patritü. TJOn vereor, Patres reverendiffimi & re- ligioüffimi ac doCffimi viri, qui hoc facrum generale Goncilium veftra illuftratis pre(entia ne qui nunc primumin celeberrimo Conventu dicuras adveni, minus felici au- fpicio aggrediar, quz inftirdi, ipfa vel no- vitate rei vel.locidignirate deterritus . Licet enim infrmitatis mec atque imperitiæ ad- modum conícius juíta metus ratione non ca- ream, relevat tameu intentionem, trepida- tionemque corroborar divina in primis mife- ratio, qu& plis votis deefTe nunquam confue- vit; tum mirtentis Romani Pontificis autos Critas fumma, cui ab hac facra fynodo multam deferri, ut decet, non ambigo: deinde ve- íftra benignitas, quam præcipuam ac ferme fingularem in nos experti fummus : pofiremo caufæ ipfius, quam agendam fufcepimus, bo- nitas. De carirate enim, ac pace, atque u- nitate servanda in myflico ac facratifhmo corpore loqui inftitui; ut fermo vel infan- ti ac muto deeffe non poffit, difficiliu(que fic hujufce difputetionis campum ingreflo ora- tionis exitum], quia verborum copia reperi- re, qug& ultro fe ingerit, ur longius quz- renda non fit. Proinde neque dignationi ve- ftre nil fumme gratum fore arbitror noftrum huuc de caritate fermonem , quando in Dei tiam putabant & gaudium. Ab horinibus Dnomine , & ad ca, que divina íunt rractan- vero qui nunc funt, & qui faruri venient, oriam immortalem adepti eritis ; femper enim habebunt uniufcujufque {tatnam ente o- culos multo majorem ea, que apud Rhodios erat quam illii Phebo flatuerant, cui fimilem a principio feculorum ad hanc uíque statem nulle homane manus facere potuerunt. Sed quid ego ftatuam manufaQam dico? flatuam , inguam , habebitis, quz Colos tanget, que ab Oriente videbitur ufque ad Occidentem . Quas. ob res Reverendiffuni Patres divinam. ac fanctam celfitudinem veftram oro, ut hoc certamen quod vobis pro pace & unione tan- to ardore , tanta animorum cupiditate propo- da conveniftis, k(t quippe, juxta Joannis te- flimonium, caritas Deus. Excellentifüma pia- ne definitio, & qua majus nihil aut dignus excogitari poffit. Quis autem zelo Dei fac- cenfus , deumque fitiens , &t que Dci funt quærens de caritate vel loquendi, vel audien- di faüetatcm , unquam ullam , faftidiumve per- cipiat? Porro de pace quid loquar? Eft enim pax, jufta fapientiflimi & do&iffimi cujufdam viri fententiam , dulce nomen,& res ipía fa- lutaris: ex Apoftolo tefte , ipfe & pax noffra qui fecit utraque unum . Pacem quippe nato Domino terris redditam primum Angeli nun- ciaverunt : eamque Salvator ipfe difcipulis vi- fuiftis, laudato fini omni cura quam primum Éveus , moriens , refurgens jure hæreditario fieri poterit, dare fludeatis; ut ftatim merce- dem ac merita que modo dixi, & a Deo accipiatis , & ab hominibus, & vero gaudio, & quod facros viros deceat , gaudeatis. Ac aec quidem Reverendiffimi Domini Patres vo- bis di&a finr. Ad ea vero que dicta fuerunt nudius quintus a Reverendiffimo in Chrifto Patre, & Domino meo legato viro quidem eruditifimo , & miri hac veftia ætare exem- pli, mulis longifque utar laudibus neceffe eft pre ejus fingulari eloquentia, & doctrina, quod fine temporis fpatio fieri recte non pof. fit. Res enim. magne magnis ornari lauci- Concil. General. Tom. XXIX. iradidit: pacem, inquiens, relinquo vobis, pa— cem meam do vobis, & poft refurrectionem di- fcipulos hac blanda & leni admonitione com- pellat, dicens: pax vobis; ne fcilicet fe alium putarent , quam qui vivens eis reliquerat pa- cem ; fed ex fuavi pacis nomine praeceptoris ac Domini fui vocem agnofcerent. #lira pla- ae divine pietatis difpenfatio! Afcehfarus in cœlum , & corporalis præfentiæ fuæ modum facturus, ea in primis commendare & incul- care difcipulis fluduit , per gus in corpore fao, fancta videlicet ecclefia , quam toto ter- rarum orbe diffandendam præviderat , atque Kkkk præ- ANNO CHRISTI 1434- 

Strana 1250
CONCILIUM 1249 BASILEENSE. 1250 {= Rhodus, Cyprus, Chius, Leshos & f qua Abus debent, que longo egent tempore ac By — cii aja in mari Egæo Infula: & in Europa ANNO ENRISTI 1434- al. Turci. Epirus , IHlaicum, Achaja Phocis, Bæotia , Aitiek, Macedonia, reliquum Thracie; hec omnia Grecis habitantur ; pauci famen in quibufdam locis Étnici funt commixti. Sunt etiam fuperior & inferior My(íia magna ho- minum multitudine habitatæ, qui omnes no- fire Feclefæ obtemperant . Ac in Afia Prin- cipatus omnis Barbarorum e(t; In multis ta- men locis Greci habirant, & eít Syrorum non parvus numerus. Sunr preterea Reges &ton Pauci idiomate diver qui Græcorum Ecclefie obediunt, magnum {cilicet Iberium Regnum , & Cazanum , & preter hæc Ce- thonum & Albanorum cercaifiorum etiam, & B Gotchorum nec uon Moldoblachia, & ea que magna Ulachia appellatur ac Tribalum, & juxta hyperboreos montes Rufferum maxima refpublica , & magnz Ruffie qui magnus ap- pellarur Dux, multique in. ea alii Reges & in- ferior omnis Ruffia , Regibus exceptis & bufdam aliis parent Conflantinopoli. Tot (ant, & plura noftris obtemperantia. Sed vos ego, cum veftra virtus non aliter ae folis radiis refplendeat , rogo atque obíecro, ut hoc ipfam veftrum ftudium & cupiditatem , quam Spi- situs fan&tus vobis largitur unionis fini trade- re acceleretis , nalli rei parcentes que dicte Ecclefiarum unioni conducat, ut una exi- ftens , ut olim Ecclefia Crecorum Latinorum Ecclefia fit, & Græci e contra ad Latinc- rum Ecclefiam veniant cum omni caritate & amore, ac alii cum aliis in mazima letitia & fructu. bonorum fnt, ut tempore antiquo fieri folebat. Erunt munera mercedes ac me- rità omnibus huic fanco & maximo dice unionis opeti ftudentibus , a Deo quidem honores, & corone fimiles illis; que olim date font fanQis Patribus antiquis, qui ma- gnam curam magnamque diligentiam habue- runt pro Ecclefie unione ac ftatu, pro qua mille labores & cerramina fuftinuerunt, nequa- quam fibi ipfis parcentes, imo omnem mo- leftiam, omnemque laborem pro ea re leti- uj- otio, & vi in dicendo non parva; fed fic. Deus dederit orationem pro illo faciam opportunam . À 1x Oratio reverendi in Chrifto patris D. Ambro- fi Ceneralis Ordinis Camaldulenüs in Con- cilio Bafleenfi babita VII. Kal. Seprem- bris, cum ab Eugenio ÍV. Rom. Pontif. ad Concilium miifus effez orator anno Do- mini 143%. JVune primnm eruta e Codice MS. num. ss. Bibliothece preftantiffimi iri Jo: Baptifta Aecanat Veneti Patritü. TJOn vereor, Patres reverendiffimi & re- ligioüffimi ac doCffimi viri, qui hoc facrum generale Goncilium veftra illuftratis pre(entia ne qui nunc primumin celeberrimo Conventu dicuras adveni, minus felici au- fpicio aggrediar, quz inftirdi, ipfa vel no- vitate rei vel.locidignirate deterritus . Licet enim infrmitatis mec atque imperitiæ ad- modum conícius juíta metus ratione non ca- ream, relevat tameu intentionem, trepida- tionemque corroborar divina in primis mife- ratio, qu& plis votis deefTe nunquam confue- vit; tum mirtentis Romani Pontificis autos Critas fumma, cui ab hac facra fynodo multam deferri, ut decet, non ambigo: deinde ve- íftra benignitas, quam præcipuam ac ferme fingularem in nos experti fummus : pofiremo caufæ ipfius, quam agendam fufcepimus, bo- nitas. De carirate enim, ac pace, atque u- nitate servanda in myflico ac facratifhmo corpore loqui inftitui; ut fermo vel infan- ti ac muto deeffe non poffit, difficiliu(que fic hujufce difputetionis campum ingreflo ora- tionis exitum], quia verborum copia reperi- re, qug& ultro fe ingerit, ur longius quz- renda non fit. Proinde neque dignationi ve- ftre nil fumme gratum fore arbitror noftrum huuc de caritate fermonem , quando in Dei tiam putabant & gaudium. Ab horinibus Dnomine , & ad ca, que divina íunt rractan- vero qui nunc funt, & qui faruri venient, oriam immortalem adepti eritis ; femper enim habebunt uniufcujufque {tatnam ente o- culos multo majorem ea, que apud Rhodios erat quam illi Phebo flatuerant, cui fimilem a principio feculorum ad hanc uíque statem nulle homane manus facere potuerunt. Sed quid ego ftatuam manufaQam dico? flatuam , inguam , habebitis, quz Colos tanget, que ab Oriente videbitur ufque ad Occidentem . Quas. ob res Reverendiffuni Patres divinam. ac fanctam celfitudinem veftram oro, ut hoc certamen quod vobis pro pace & unione tan- to ardore , tanta animorum cupiditate propo- da conveniftis, k(t quippe, juxta Joannis te- flimonium, caritas Deus. Excellentifüma pia- ne definitio, & qua majus nihil aut dignus excogitari poffit. Quis autem zelo Dei fac- cenfus , deumque fitiens , &t que Dci funt quærens de caritate vel loquendi, vel audien- di faüetatcm , unquam ullam , faftidiumve per- cipiat? Porro de pace quid loquar? Eft enim pax, jufta fapientiflimi & do&iffimi cujufdam viri fententiam , dulce nomen,& res ipía fa- lutaris: ex Apoftolo tefte , ipfe & pax noffra qui fecit utraque unum . Pacem quippe nato Domino terris redditam primum Angeli nun- ciaverunt : eamque Salvator ipfe difcipulis vi- fuiftis, laudato fini omni cura quam primum Éveus , moriens , refurgens jure hæreditario fieri poterit, dare fludeatis; ut ftatim merce- dem ac merita que modo dixi, & a Deo accipiatis , & ab hominibus, & vero gaudio, & quod facros viros deceat , gaudeatis. Ac aec quidem Reverendiffimi Domini Patres vo- bis di&a finr. Ad ea vero que dicta fuerunt nudius quintus a Reverendiffimo in Chrifto Patre, & Domino meo legato viro quidem eruditifimo , & miri hac veftia ætare exem- pli, mulis longifque utar laudibus neceffe eft pre ejus fingulari eloquentia, & doctrina, quod fine temporis fpatio fieri recte non pof. fit. Res enim. magne magnis ornari lauci- Concil. General. Tom. XXIX. iradidit: pacem, inquiens, relinquo vobis, pa— cem meam do vobis, & poft refurrectionem di- fcipulos hac blanda & leni admonitione com- pellat, dicens: pax vobis; ne fcilicet fe alium putarent , quam qui vivens eis reliquerat pa- cem ; fed ex fuavi pacis nomine praeceptoris ac Domini fui vocem agnofcerent. #lira pla- ae divine pietatis difpenfatio! Afcehfarus in cœlum , & corporalis præfentiæ fuæ modum facturus, ea in primis commendare & incul- care difcipulis fluduit , per gus in corpore fao, fancta videlicet ecclefia , quam toto ter- rarum orbe diffandendam præviderat , atque Kkkk præ- ANNO CHRISTI 1434- 

Strana 1251
ANNO CHRISTI 343) 1257 duraret . Nam de caritate commendanda quan- ta illi cura fuerit, agerte fatis oftendit, cum eam proprium ac peculiare preceptum ante crucem in(nuat, dicens . Hoc eft preceptum meum , ut diligatis invicem , ficut dilexi wos. Majorem hac dilectionem nemo habet , ur ani- mam fuam ponat quis pro amicis fuis. Ext poft refürrecdtionem Petro fingulariter : Petre amas me ? pefce oves meas; idque tertio ; cam ad imitationem fui paffurum , pro ovibus , quas palcendas acceperat protinus fubdidit : cum effes , inquit, junior , cingebam te, & ibas ubi volebas ; cum autem. fenueris, alius te. cinget , & ducer, quo tu non wis. Oftendit profecto ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX. praedixerat , perpetua caritas & pax inviolatz À eft. Quamquam & civitas imperio inclita cam 1252 quoque opitione multorum non immerito fibi vindicaret dignitatem , ut qus orbis caput di- Caretur, primatem eram Epifcoporum omnium in fe heberet, Quod poítea de Conftantinge politana ecclefia ftatutum in. Concilio jegimus, ut imperii caufa, duod illuc migraverat , fg- cunda ab Ecclefía Romana haberetur. Ad Ro- manum vero Ponti&cem cuncta referri folerč ita manifeftum eft, nt probatione non egeat. Nam fi quid niquam nllo tempore pietati Chriffianæ relisioms adverfam ortum erat, confulepatur is primis Apoftolica fedes , in- deque remedium expetebatur. ; fi confutandæ hærefcos , zut propulfandi {chifmatis gratia jara tunc rex nofter Chriftus dominus, eccle- B concilia fanctorum Patrem confari oporteret, fie caput, & fponfus, Petrum fibi in ecclefie gubernatione fuccedere ; licet enim Apoftolis quoque czereris ligandi atque folvendi a Do- mino fit indulta poteftas , Petro tamen quo- dam Ípeciali privilegio dicitur: Z'zes Petrus, € fuper hanc petram 4dificabo ecclefram meam , & porte inferi non prevalebunt adverfus eam ; € tibi debo claves regni celorum C quodcum- gue ligaveris fuper terram , erit ligatum € in celis; G* quodcumque foloeris fuper ierram , erit folutum & in cœlis. Voluit nempe divina dif- pofitio , ne fcandalum ullum, aut fciffura fie- ret in corporc, unum effe ecclefie principem , ad quem oporteret cuncta referri , & fub quo, ac fi fub capite membra , fideles omnes ef. C fent : veluti exemplari de coeleftibus du&o , ut ficut. juxta etiam Philofophorum feuten- tiam : Deus unus ef. , qui caleflia fimul & terrena moderatur ; ita etam in ecclefia , cui Chriflus et caput , unus effet gubernator , & zeCor , qui ipfius vice fungeretur in terris , & ad quem , ut: dictum eft , çunQa referren- tor. Vide , inquit Dominus ad Moyfem , ue omnia fucias juxta exemplaze tibt in monte mon- fératum , Sed non ero prolixior, neque nitar oftendere imprefentiarum , ut ecclefiaftica mi- nifteria, diftinctiones, otdines, fun&iones, of- ficia coeleftibus per omnia ferme confentiant ; utque qui Rom?no Pontifici propinquius in- Romani antiftitis id effciebat auctoritas, De- nique invenias in fynodis omnibus a Roma- no Pontifice miffos. quos Jocumtenentes Gre- cis yocare mos e(t , "ut conciliis non modo intereffent , yerum ctiam przeffent ; fedifque apoflolice & expedata femper , & fufcepta fententia eft. Si qui fan&oram pattum fede faa yel regum , vel principum , vel epifcopg- rum faétionibus pulfus extorris agebatur ad Romänam Ecclefiam , velut ad matrem rege currebat , inde fibi folatium , atque auxilium pofcens. Nempe enim & fan&us Athanafius Alexandrine Ecclefie prefal catholici dogms- tis adverfus Arianam perfidiam propugnator invidtus , cum toto orbe profugus ad {uppli- cium Ariani Imperatoris juffione quereretur , Romam fecundo contendit , notaque catholice Ecclefie prefidia cccupavit . Joannes item Chryfoftomus nobilifimæ memoriæ Conftanti- nopolitanus Epifcopus & doGor eximius cum Epifcoporum JEgypriorum fententia fecundo iniquiffime jdamnetus in exilium conceffiffex ; Romani pontificis Innocentii per literas auxi- lium flagitavit, non tam fibi ; quam difcipli- ne ecclefiaflice periclitanii, jamjamque laben- ti, opem ferri poftulans. Et ut alios omit- tam , Thomas beatifimus Cantuarienfis Epifcos pus, cum in exilium ob tuenda Ecclefizfticm libertatis jura ab Anglorum rege Henrico cru- hzrent , fummis ilis a'tiffiumifque fpiritibus D deliffime actus fuiffet, apud Romanum ponti- Deo fine interpofitione ulla adherentibus con- gruant & deinceps fuis locis, & ordinibus cze- teri. Non funt iffa dicenda ex tempore, fed in otio difcenda, & crebra ruminatione yoi- venda. Legant, qui volunt, Dionyfium Áreo- pagitam {criptorem nobiliffimum , & plenit- fme admonehontur . Licer enim arbitrentur quidam Apofloclum Paulum eofdemmet Fpi- fcopos & presbyteros dicere , idque ex di- &is illius probare nitantur, Dionyfius tamen Apoftoh difcipulus . in quem veluti in vas mundum & capaciffimum refudiffe arcana iila czleftia, qua raptus ad tertium celum audi- vit, merito creditur neceffariam diftinctionem docet. Unus itaque fervande pacis, ut dictum eít, atque, concordie graria in Ecclefia prin- ceps a Domino inflitutus eft neceffario, ficu- Efcopo Romano geftum effet , non expectata ti in exercitu Imperator unus fit, neceffe cft pro fervanda difciplina militari. Alioquin con- fufione plena effent omnia: & in multis quo- que fervare hunc ordinem cernimus . Sed e- nim non ef? in rebus manifeílis immorandum. Ts vero princeps unicus ut Romanus effet pon- tifex effecit fedes illa , cvi Apoftolus præfuit Petrus, & in qua martyrium fecit : Ut quia Roms predicans Chriftum , & ecclefiam re- gens gloriofiffine occubuit , Romanus dein- ceps Epifcopus ecelefiarum omnium princeps ficem folatium reperit, ipfinfque tandem: au- £toritate ad Ecclefiam rediens martyrii (riume phum retulit . Adeo Romana Ecclefia & A- pofiolica fedes omnibus, quos injuíta unquam vexaret calumnia, feu potentjarum injuria pre- meret, veluti afylum inviolabile patuit, Hzc jura & leges regibus , principibus , gentibus femper dedit: ab hac femper edi&a gravia & pietatis ac religionis plena toto orbe mana- runt; quippe quam nulla unquam fufcavit erroris macula, fed intemerata femper perfti- tit, atque omni herefis labe pura, Sed cum tantus honor illi fedi & a facris fynodis , & a fan&lis patribus, & ab orbe univerío fem- per habitus fit , fi quid tamen ullo tempore minus duorum mihnufque honeftum ab Epi- generalis , concilii auctoritate , fervore cari- tatis ab inferioribus quoque corripi folere manifeftum eft . gre enim patiebantur mem- bra vicifüm pro capitis honore follicita quit quam ab illo indecens fieri, per quod matri catholice macula ulla poffit inuri . Urebat quippe illorum precordia zelus domus Dei, neque eos finebat conquiefcere , donec deco- Tem integrum matri re(litutum cernerent. Sig denique Cyprianus & martyr gloriofiffimus, & doctor fuavifimus Carthaginenfs Epifcopus Cor- ANNO CHRISTE A225 

Strana 1252
ANNO CHRISTI 343) 1257 duraret . Nam de caritate commendanda quan- ta illi cura fuerit, agerte fatis oftendit, cum eam proprium ac peculiare preceptum ante crucem in(nuat, dicens . Hoc eft preceptum meum , ut diligatis invicem , ficut dilexi wos. Majorem hac dilectionem nemo habet , ur ani- mam fuam ponat quis pro amicis fuis. Ext poft refürrecdtionem Petro fingulariter : Petre amas me ? pefce oves meas; idque tertio ; cam ad imitationem fui paffurum , pro ovibus , quas palcendas acceperat protinus fubdidit : cum effes , inquit, junior , cingebam te, & ibas ubi volebas ; cum autem. fenueris, alius te. cinget , & ducer, quo tu non wis. Oftendit profecto ALTERA CONCILII BASILEENSIS APPENDIX. praedixerat , perpetua caritas & pax inviolatz À eft. Quamquam & civitas imperio inclita cam 1252 quoque opitione multorum non immerito fibi vindicaret dignitatem , ut qus orbis caput di- Caretur, primatem eram Epifcoporum omnium in fe heberet, Quod poítea de Conftantinge politana ecclefia ftatutum in. Concilio jegimus, ut imperii caufa, duod illuc migraverat , fg- cunda ab Ecclefía Romana haberetur. Ad Ro- manum vero Ponti&cem cuncta referri folerč ita manifeftum eft, nt probatione non egeat. Nam fi quid niquam nllo tempore pietati Chriffianæ relisioms adverfam ortum erat, confulepatur is primis Apoftolica fedes , in- deque remedium expetebatur. ; fi confutandæ hærefcos , zut propulfandi {chifmatis gratia jara tunc rex nofter Chriftus dominus, eccle- B concilia fanctorum Patrem confari oporteret, fie caput, & fponfus, Petrum fibi in ecclefie gubernatione fuccedere ; licet enim Apoftolis quoque czereris ligandi atque folvendi a Do- mino fit indulta poteftas , Petro tamen quo- dam Ípeciali privilegio dicitur: Z'zes Petrus, € fuper hanc petram 4dificabo ecclefram meam , & porte inferi non prevalebunt adverfus eam ; € tibi debo claves regni celorum C quodcum- gue ligaveris fuper terram , erit ligatum € in celis; G* quodcumque foloeris fuper ierram , erit folutum & in cœlis. Voluit nempe divina dif- pofitio , ne fcandalum ullum, aut fciffura fie- ret in corporc, unum effe ecclefie principem , ad quem oporteret cuncta referri , & fub quo, ac fi fub capite membra , fideles omnes efC fent : veluti exemplari de coeleftibus du&o , ut ficut. juxta etiam Philofophorum feuten- tiam : Deus unus ef. , qui caleflia fimul & terrena moderatur ; ita etam in ecclefia , cui Chriflus et caput , unus effet gubernator , & zeCor , qui ipfius vice fungeretur in terris , & ad quem , ut: dictum eft , çunQa referren- tor. Vide , inquit Dominus ad Moyfem , ue omnia fucias juxta exemplaze tibt in monte mon- fératum , Sed non ero prolixior, neque nitar oftendere imprefentiarum , ut ecclefiaftica mi- nifteria, diftinctiones, otdines, fun&iones, of- ficia coeleftibus per omnia ferme confentiant ; utque qui Rom?no Pontifici propinquius in- Romani antiftitis id effciebat auctoritas, De- nique invenias in fynodis omnibus a Roma- no Pontifice miffos. quos Jocumtenentes Gre- cis yocare mos e(t , "ut conciliis non modo intereffent , yerum ctiam przeffent ; fedifque apoflolice & expedata femper , & fufcepta fententia eft. Si qui fan&oram pattum fede faa yel regum , vel principum , vel epifcopg- rum faétionibus pulfus extorris agebatur ad Romänam Ecclefiam , velut ad matrem rege currebat , inde fibi folatium , atque auxilium pofcens. Nempe enim & fan&us Athanafius Alexandrine Ecclefie prefal catholici dogms- tis adverfus Arianam perfidiam propugnator invidtus , cum toto orbe profugus ad {uppli- cium Ariani Imperatoris juffione quereretur , Romam fecundo contendit , notaque catholice Ecclefie prefidia cccupavit . Joannes item Chryfoftomus nobilifimæ memoriæ Conftanti- nopolitanus Epifcopus & doGor eximius cum Epifcoporum JEgypriorum fententia fecundo iniquiffime jdamnetus in exilium conceffiffex ; Romani pontificis Innocentii per literas auxi- lium flagitavit, non tam fibi ; quam difcipli- ne ecclefiaflice periclitanii, jamjamque laben- ti, opem ferri poftulans. Et ut alios omit- tam , Thomas beatifimus Cantuarienfis Epifcos pus, cum in exilium ob tuenda Ecclefizfticm libertatis jura ab Anglorum rege Henrico cru- hzrent , fummis ilis a'tiffiumifque fpiritibus D deliffime actus fuiffet, apud Romanum ponti- Deo fine interpofitione ulla adherentibus con- gruant & deinceps fuis locis, & ordinibus cze- teri. Non funt iffa dicenda ex tempore, fed in otio difcenda, & crebra ruminatione yoi- venda. Legant, qui volunt, Dionyfium Áreo- pagitam {criptorem nobiliffimum , & plenit- fme admonehontur . Licer enim arbitrentur quidam Apofloclum Paulum eofdemmet Fpi- fcopos & presbyteros dicere , idque ex di- &is illius probare nitantur, Dionyfius tamen Apoftoh difcipulus . in quem veluti in vas mundum & capaciffimum refudiffe arcana iila eeleftia, que raptus ad tertium celum audi- vit, merito creditur neceffariam diftinctionem docet. Unus itaque fervande pacis, ut dictum eít, atque, concordie graria in Ecclefia prin- ceps a Domino inflitutus eft neceffario, ficu- Efcopo Romano geftum effet , non expectata ti in exercitu Imperator unus fit, neceffe cft pro fervanda difciplina militari. Alioquin con- fufione plena effent omnia: & in multis quo- que fervare hunc ordinem cernimus . Sed e- nim non ef? in rebus manifeílis immorandum. Ts vero princeps unicus ut Romanus effet pon- tifex effecit fedes illa , cvi Apoftolus præfuit Petrus, & in qua martyrium fecit : Ut quia Roms predicans Chriftum , & ecclefiam re- gens gloriofiffine occubuit , Romanus dein- ceps Epifcopus ecelefiarum omnium princeps ficem folatium reperit, ipfinfque tandem: au- £toritate ad Ecclefiam rediens martyrii (riume phum retulit . Adeo Romana Ecclefia & A- pofiolica fedes omnibus, quos injuíta unquam vexaret calumnia, feu potentjarum injuria pre- meret, veluti afylum inviolabile patuit, Hzc jura & leges regibus , principibus , gentibus femper dedit: ab hac femper edi&a gravia & pietatis ac religionis plena toto orbe mana- runt; quippe quam nulla unquam fufcavit erroris macula, fed intemerata femper perfti- tit, atque omni herefis labe pura, Sed cum tantus honor illi fedi & a facris fynodis , & a fan&lis patribus, & ab orbe univerío fem- per habitus fit , fi quid tamen ullo tempore minus duorum mihnufque honeftum ab Epi- generalis , concilii auctoritate , fervore cari- tatis ab inferioribus quoque corripi folere manifeftum eft . gre enim patiebantur mem- bra vicifüm pro capitis honore follicita quit quam ab illo indecens fieri, per quod matri catholice macula ulla poffit inuri . Urebat quippe illorum precordia zelus domus Dei, neque eos finebat conquiefcere , donec deco- Tem integrum matri re(litutum cernerent. Sig denique Cyprianus & martyr gloriofiffimus, & doctor fuavifimus Carthaginenfs Epifcopus Cor- ANNO CHRISTE A225 

Strana 1253
1253 ALTERA CONCILIT BASILEEŃSIS APPENDIX. 1254 —— Gornelinm Romane fedis. antiftitema , gui non A de.: dě Deo , ac Dei rebus pendendum, ut ANNO CHRISTI 3435. digna tantæ au&orirati. ducia ufus videretur, feverius corripit, quem tamen jam martyrio eoronatum ad Stephanum fuccefforem ejus fcri- bens miris laudibus predicat. Sic ut plurimos preteream , beatus Bernardus Eugenium fuum £arpit, qni ab fe ftatuta Íaudabiliter. plurima aon euraret obfervanda. Sic hodie & noftro "Eugenio non defunt, qui caritatis fiducia fug- gerant, fi quid ad fe increpatione di. num de illo fortaffe pervenit. Semper autem accepta cum gratia, ur decuit , fuit inferiorum repre- henfio ; ficati neque Petrum a Paulo repre- henlum :egre aut molefle tuliffe legimus . Jta fempcr fcrvata in corpore unitas eft," nullum- que fciffura invenit locum , dun & ille paftor B buerant ? Quando unquam auditum eft, fummus digna loco auctoritate fervata ,. nihil indecens gerit , & fe quid egerit a fubdiris caritatis zelo correptus & benigne fulcipir , & gratias agit. At vero SS. Conciliorum in- fituta nemini majori in veneratione , quam pontificibus fummis femper fuiffe quis neftiat? Nam cum vel de ratione vere fidei tenenda , vel de fervando ecclefialticæ difciplinæ rigo- se , vel de cæteris ad integricatem religionis pertinentibus concilia facra cgiffe femper ma- mifeftum ef , cui magis incumbere debuit il- forum ílatnta & fervare exaétifime, & a cæ- teris fervanda curare , quam ei, qui clavum univeríalis ecclefie regeret ? Quippe & bea- . nim fedis illius honorem tuebitur , mentibus-liberis ac paffione vacuis facilius & reCtius de cæteris judicare poffitis, & ca que ad laudem divini nominis & ecclefiæ univer falis ornatum. pertinent, digue difponére. Pa- tiemini , pawes religiofifimi, dignationem ve- ftram admoneri, & libenter tolerabitis ed, quz ad ordinem & ad difsiplinam pertinere widentur , caritatis fiducia fuggerentem . Sere vandus eft Apoftolice fedi honor debitus neque committendum , ut auctoritas Romani Pontificis per vos depreffa videatur. Quis c- fi conci- lia illum generalia deprimant, que hunc im- primis contra oppreffores omnes fervarc de- pa- tres praeffantiffimi, facras & venerabiles 'fyno- dos quidquam advertus fedem illam inclemen- ter flatuifle?. Quando Oriens totus, Xgyptus, & Africa Chriftiame fidei titulo & gloria e- rant iluftres ; quando Orbis totus Chriftum loquebatur ; cum fancliffimis viris omnes fer- me ecclefia. prefulibus głoriarentur ; cum de- ferta ipfa Gt montes fun@i foverent fervas Dei ; cam Concilia fingulis annis per omnes provincias ex inftiruto ecciefiaiticó fierent, ni- hil unquam ullis in locis contra fedis illius auGoritatem ac dignitatem vel leviter fuit at- tentatum . Modo quando , me miferum! fola ferme in Occidentali regione Ghrifi religio tus Gregorius in epiftola fynodica primas il- Cfincera & immaculara utcamque fervatur, fa- las quatuor fynodos , Nicænam fcilicet pri- mim trecentorum decem & ofle patrum , in qua Arius, Conftantinopolitanam primam CL. in qua Macedonius, Ephefinam ducentorum , in qua Neftorius , Chalcedonenícia DGXXKX. Epifcoporum ,.in.qua Buryches 8x Neftorius damnati funt, ita ut quatuor Evangelia fe fu- 'ścipere cum omni veheratione teftatur < Sed & anteriores , & deinceps omnes Romani Pon- tifices eadem ingrefii funt via. Quorfum vero ifla, patres reverendiffimi , & Chriftianæ fidei ac pietaris alumni? ut fcilicet caritatis jara in corpore Chri, quod eft ecclefia , precie puo patrum precedentium ítudio fervata , a cra illins fedis miauetur, aut per vos patres fapprimetur auctoritas ? Nolire , quafo , id pati patres digniffimi , ur qui ad honorem Dei, & Chriftianz religionis augmenrum con- gregati eftis , oblatrantium. & blafphemantium ora in: nos laxaffe vidcamini . Ridebunt nos €redite , genriles ; ridebunt heretici , atque íchifmarici , fi a capite membra diffidere “vi debunrt . Reflituendam | ecclefiafticam: : difcipli- nam quało ita curate , ut omnia cum . deco- re, pace ac tranquillitate: fiant, & fciffüra o« mnis; imo íciffure vel obfeura fufpicio omni- no fiat. Nego equidem, quod: ceterorum pa- ce di&um fit, qüamquam ex omaibus magis nobis itidem fervanda doceremur , Convenitis D cupere ecclefaticæ dignitatis ornatum , & an-^ paires præitantifimi pro difciplinæ maxime ecclefiaftice decore , qui multum dijapfus e» rat , reftituendo. pationem hærefis perniciofifima , cui maxi- ma cum Dei laude & fancte matris ecclefie atilitate inffitiftis ; pacationem — principum Chriftianorum , cui ardentey incumbitis ; Grecorum reduftionem , quam confianter ap: peticis , urinam felici fine. claudendam ; lau- dabile omnino ftudium , dignilque praco- niis exrollendum . Veram , patres fideliflimi Chrifianze religionis æmuli , ordinate opor- tet fiant omnia . Debent, qui refecandis ca- terorum vitis inftant , ipfi effe mundiffimi , Omirto etiam interim extir- - tiquam fanclitatem , quam ecclefie fponfum. Romanum Pontificem Eugenium. beatiffimum ; Non degenerat paíftor ipfe fummus a veftigiis parum , ut crimen ullum ipfi merito. poffit impingi. Sacro huic generali concilio tantum ille derulit, quantum nemo ex precedentibus ulli , dum illud approbavit ,. aique it appro-. bavit, ut nihil in fe ultra potuerit defiderari Ita quia fünt nota , praterco . Meretur hæc ilius benigna libertas dignis favoribus extolli 7 patres laudatiffimi. Non modo autera fummus ipfe pontifex , verum etiam facrum omne colle- gium reverendiffime fanGæ Romanæ ecclefiæ Cardinalium ad ea, que. pacis funt , X que ad & digni, pcr quos Deus dignetur operari .Butilitatem communem , & neceffiriam refor- Sicuti & in antiquis illis & venerabilibus fy- nodis contigiffe meminimus , in quibus electi, folum antiflites , & vite ac morum fan&itate infignes fententiam dicturi conveniebant. Min demini, qui fertis vafa. Domini , ait prophcra. Were enim Domini vaía vos fertis, qui fide- lium infirmas animas & ingredi per fe non valentes doctrina toboraris , & facris inflitu- tionibus ad æterna -dirigitis. Divina. funt ne- gotia, que iraCtatis, Non funt animi in hu- mum deprimendi , ut fecundum Apoftolum nihil per contentionem aut inanem gloriam faciatisy perturbationes omnes. procul pellen- : Concil. Gen. Tom. XXIX. mationem pertinent, pronis animis concurre- re ita parati funt, ut le nemo plane in ea re expetenda præcedat 3 multumque gratulantur facrum i(tud generale Concilium huic uni rej acrem darc operam ; & ita ut mala omnis’ confuerudo tollatur , & zelo domus Dei no- xia vellantur germina , iníeranturque virtutes juseta illud prophete Jeremiæ : Æece conflitui fuper gemies & fuper regna ; uż evellas dr now & difperdas & difipes, & adrfices &- plantes . Sed caritatis jura inconcuffa tuenda maxime fuaden: ; & cum modo facienda o. mniz; & ne quid nimis; ne dum rubigo im Kkkk 2 mos ANN: CHR 2435- 1 

Strana 1254
1253 ALTERA CONCILIT BASILEEŃSIS APPENDIX. 1254 —— Gornelinm Romane fedis. antiftitema , qui non  dæ. de Deo , ac Dei rebus pendendum, ut ANNO CHRISTI 3435. digna tantæ au&orirati. ducia ufus videretur, feverius corripit, quem tamen jam martyrio eoronatum ad Stephanum fuccefforem ejus fcri- bens miris laudibus predicat. Sic ut plurimos preteream , beatus Bernardus Eugenium fuum £arpit, qni ab fe ftatuta Íaudabiliter. plurima aon euraret obfervanda. Sic hodie & noftro "Eugenio non defunt, qui caritatis fiducia fug- gerant, fi quid ad fe increpatione di. num de illo fortaffe pervenit. Semper autem accepta cum gratia, ur decuit , fuit inferiorum repre- henfio ; ficati neque Petrum a Paulo repre- henlum :egre aut molefle tuliffe legimus . Jta fempcr fcrvata in corpore unitas eft," nullum- que fciffura invenit locum , dun & ille paftor B buerant ? Quando unquam auditum eft, fummus digna loco auctoritate fervata ,. nihil indecens gerit , & fe quid egerit a fubdiris caritatis zelo correptus & benigne fulcipir , & gratias agit. At vero S8. Conciliorum in- fituta nemini majori in veneratione , quam pontificibus fummis femper fuiffe quis neftiat? Nam cum vel de ratione vere fidei tenenda , vel de fervando ecclefialticæ difciplinæ rigo- se , vel de cæteris ad integricatem religionis pertinentibus concilia facra egiífe femper ma- mifeftum ef , cui magis incumbere debuit il- forum ílatnta & fervare exaétifime, & a cæ- teris fervanda curare , quam ei, qui clavum univeríalis ecclefie regeret ? Quippe & bea- . nim fedis illius honorem tuebitur , -mentibus -liberis ac paffione vacuis facilius & ze@ius de czteris judicare poffitis, & ca que ad iaudem divini nominis & ecclefie univer. falis ornatum. pertinent, digue difponére. Pa- tiemini , pawes religiofifimi, dignationem ve- firam admoneri, & libenter tolerabitis ed , quz ad ordinem & ad difsiplinam pertinere widentur , caritatis fiducia fuggerentem . Sere vandus eft Apoftolice fedi honor debitus neque committendum , ut auctoritas Romani Pontificis per vos depreffa videatur. Quis c- fi conci- lia illum generalia deprimant, que hunc im- primis contra oppreffores omnes fervarc de- pa- tres praeffantiffimi, facras & venerabiles 'fyno- dos quidquam advertus fedem illam inclemen- ter flatuifle?. Quando Oriens totus, Xgyptus, & Africa Chriftiame fidei titulo & gloria e- rant iluftres ; quando Orbis totus Chriftum loquebatur ; cum fancliffimis viris omnes fer- me ecclefia. prefulibus głoriarentur ; cum de- ferta ipfa Gt montes fun@i foverent fervas Dei ; cam Concilia fingulis annis per omnes provincias ex inftiruto ecciefiaiticó fierent, ni- hil unquam ullis in locis contra fedis illius auGoritatem ac dignitatem vel leviter fuit at- tentatum . Modo quando , me miferum! fola ferme in Occidentali regione Ghrifi religio tus Gregorius in epiftola fynodica primas il- Cfincera & immaculara utcamque fervatur, fa- las quatuor fynodos , Nicænam fcilicet pri- mim trecentorum decem & ofle patrum , in qua Arius, Conftantinopolitanam primam CL. in qua Macedonius, Ephefinam ducentorum , in qua Neftorius , Chalcedonenícia DGXXKX. Epifcoporum ,.in.qua Buryches 8x Neftorius damnati funt, ita ut quatuor Evangelia fe fu- 'ścipere cum omni veheratione teftatur < Sed & anteriores , & deinceps omnes Romani Pon- tifices eadem ingrefii funt via. Quorfum vero ifla, patres reverendiffimi , & Chriftianæ fidei ac pietaris alumni? ut fcilicet caritatis jara in corpore Chri, quod eft ecclefia , precie puo patrum precedentium ítudio fervata , a cra illins fedis miauetur, aut per vos patres fapprimetur auctoritas ? Nolire , quafo , id pati patres digniffimi , ur qui ad honorem Dei, & Chriftianz religionis augmenrum con- gregati eftis , oblatrantium. & blafphemantium ora in: nos laxaffe vidcamini . Ridebunt nos €redite , genriles ; ridebunt heretici , atque íchifmarici , fi a capite membra diffidere “vi debunrt . Reflituendam | ecclefiafticam: : difcipli- nam quało ita curate , ut omnia cum . deco- re, pace ac tranquillitate: fiant, & fciffüra o« mnis; imo íciffure vel obfeura fufpicio omni- no fiat. Nego equidem, quod: ceterorum pa- ce di&um fit, qüamquam ex omaibus magis nobis itidem fervanda doceremur , Convenitis D cupere ecclefaticæ dignitatis ornatum , & an-^ paires præitantifimi pro difciplinæ maxime ecclefiaftice decore , qui multum dijapfus e» rat , reftituendo. pationem hærefis perniciofifima , cui maxi- ma cum Dei laude & fancte matris ecclefie atilitate inffitiftis ; pacationem — principum Chriftianorum , cui ardentey incumbitis ; Grecorum reduftionem , quam confianter ap: peticis , urinam felici fine. claudendam ; lau- dabile omnino ftudium , dignilque praco- niis exrollendum . Veram , patres fideliflimi Chrifianze religionis æmuli , ordinate opor- tet fiant omnia . Debent, qui refecandis ca- terorum vitis inftant , ipfi effe mundiffimi , Omirto etiam interim extir- - tiquam fanclitatem , quam ecclefie fponfum. Romanum Pontificem Eugenium. beatiffimum ; Non degenerat paíftor ipfe fummus a veftigiis parum , ut crimen ullum ipfi merito. poffit impingi. Sacro huic generali concilio tantum ille derulit, quantum nemo ex precedentibus ulli , dum illud approbavit ,. aique it appro-. bavit, ut nihil in fe ultra potuerit defiderari . Ita quia fünt nota , praterco . Meretur hæc ilius benigna libertas dignis favoribus extolli 7 patres laudatiffimi. Non modo autera fummus ipfe pontifex , verum etiam facrum omne colle- gium reverendiffime fanGæ Romanæ ecclefiæ Cardinalium ad ea, que. pacis funt , X que ad & digni, pcr quos Deus dignetur operari .Butilitatem communem , & neceffiriam refor- Sicuti & in antiquis illis & venerabilibus fy- nodis contigiffe meminimus , in quibus electi, folum antiflites , & vite ac morum fan&itate infignes fententiam dicturi conveniebant. Min demini, qui fertis vafa. Domini , ait prophcra. Were enim Domini vaía vos fertis, qui fide- lium infirmas animas & ingredi per fe non valentes doctrina toboraris , & facris inflitu- tionibus ad æterna -dirigitis. Divina. funt ne- gotia, que iraCtatis, Non funt animi in hu- mum deprimendi , ut fecundum Apoftolum nihil per contentionem aut inanem gloriam faciatisy perturbationes omnes. procul pellen- : Concil. Gen. Tom. XXIX. mationem pertinent, pronis animis concurre- re ita parati funt, ut le nemo plane in ea re expetenda præcedat 3 multumque gratulantur facrum i(tud generale Concilium huic uni rej acrem darc operam ; & ita ut mala omnis’ confuerudo tollatur , & zelo domus Dei no- xia vellantur germina , iníeranturque virtutes juseta illud prophete Jeremiæ : Æece conflitui fuper gemies & fuper regna ; uż evellas dr now & difperdas & difipes, & adrfices &- plantes . Sed caritatis jura inconcuffa tuenda maxime fuaden: ; & cum modo facienda o. mniz; & ne quid nimis; ne dum rubigo im Kkkk 2 mos ANN: CHR 2435- 1 

Strana 1255
"ANNO GERISTI 2438. 1255 - modice. er&ditur , frangatur vas ; & dum zi: : zania incaute colligitur , vellatur & triti- €um. Efíct enim profecto incongruum atque inconfultum de extremo ad exiremum aliud fine medio tranfire: velle, veluti fi de infimo quis ad fapremum gradum tranfire. velit fubi- to, & omnes pratervehi in medio pofitos . Ttaque previa & duce fan@a saritare a vobis ger omnia omnes in commune cupiunt ; & hortantuc , atque orant , ut firma fint ac .fta- bilia, quas conflituta fuerint . Nam fi quid p&eter carifatis legem ftatnatur , fundamento carebit & corruet, fcandalique potius & fcif- fionis, quam pacis & unitalis erit occafio: če unde Dei honor inquiritur, inde nomen fan- ALTERA CONCILIT BASILEENSIS APPENDIX. 1256. A.natse fuerunt. "Teftes bujus rej fine, it no- tiora '£ propinquiora' memoremus, Gajliz, Germania, Hifpania, Italia, Anglia, in quie bus fidelium regum ac principum , nobilium- que largitione, ecclefie ferme omnes ac mg» na2fteria nimium ctiam interdum abundant. An vero, quod inferioribus inefb, matr ae principi eccleGaram omnium ineffe debere ne- “gabimus ? Quis autem, Chriftiani patres; ignoe rat, quantas Romana ecclefia jaQuras proxi- me fuftinuit , quam mulfas, quam vagias cla des accepit nec quibufdam flatui ecclefmftico infullantiba. pefulantffine, ipfumque fundi- ius peffumdare fludentibus? Nota funt ita, & gemitu potius, lacrymifque profequenda , tum blafphemabitur, peffimo exemplo fecu- Bquam verbis. Superioribus quoque temporibus larium ; noítras eaim illi contentiones infpi- cientes, qui edificart ex mutua pace & cari- tate noílrà debuerant , offenüonis potius & Ícandali materiam fument. Quando itaque ar- duum quid in facra fynodo fit decernendum , multo id melius, & multo feliciys longeque honarificentius fiet, firmiufque ac flabilius c- rit Pontificis affenfg requiüto 5 ‘quam fi incon- fulto illo fiat , 8t ut confentiat, poft faftum requiratur .. Confuletis per id non modo fedis- Apoftolicz honori , verum 8 honeftari velre mulo magis dum officium fervabitis, & cari- ‚ tatis legem pro viribus. inviolatam tenere cu- per . poffit rabitis. Enimvero, religiofiiimi Patres faciæ contigiffe plurima ejufmodi fcimus , Romanos que pontifices, & aliarum quoque urbium Sas cérdoles per quorumdam intempcrantiam pul« fos fedibus fuis, Gculi Innocentio !ÍZ conti- giffe lcgimus , qui Petri Jeonis infidias fugiens vagus diu jactatus e(t: Alexandro iem 1l, qui Romam zgre attigit, & noftri temporis loanni XXHFf. qui urbe profupit, ut Ladislai regis manus effugeret. Jrarii. vero facri ino- piam horum caufam haud minimam fuiffe ma- nifeftum cft. Jam vero Pontificis Eügenil ca» 'fus varios, atque pericula, quibus ferme irre- Litus eft. quis &delium pietate uiia præditus re» ferre fine lacrymis pofht ? Ea quoniam & in- & apoftolice fedi fólemnes uberefque proven- C grata font, & nota. praetereo; Ex quibus ta- tus ineffe oportere quis abnüat? Émergunt in dies peccatis noftris agentibus. plurima , per que pecunie neceffario fint impendende ; que nifi ad manus erunt, peribnnt omnia. Et ut $a. veluti raoleftum. praeteream. fcopulum ', quam Indecorum etib ; quam inboneftum , f ribus opem pofcentibus fubvenire ' non' Romana iedis antlftes omnium pater, a quo fibi omnes -folatia jure fuo & que- : sere 8 expellare' pofle ac debere videntur, Quando vero leftum eft Pontificem. fummum non abyndale , & ita , nf inopum. miferiis poffet occárrere ? Nunquam ecclefia Romana "Am tanta feverilate fuit , -ut pauperes non femper' foyerit , levaverit , juverit . Denique Dnorem fervate ; ejufque jura, fi ah extraneis :de beato Gregorio legimus, quod omnium regionum pauperes delcriptos fibi ac notatos . . habucrit , eifque alimenta prebere folitus fit. -Neque id folum ; verum & auri plurcs libras Annis fngulis ad. quedai remotiora mona: fteria pro fubftentatione fervorum Dci confue- verit mittere: Habebat & in Sicilia , & locis . liis, qui patrimonii ecclefie Romanæ &.cu- . ralores & exadores diligentes effent ,. & fom adminiftrationis ratiomem. fidelifime redde-- *eni .. Voluit nempe jam tum divina mifera- tio, ecclefiam illam , que effet. ecclefiarum . emnium princeps , abundare ferrenis quoque proventibus . nem illam vulgatiffimam omittam ; hunc ip- fum principem in pravi hiftoria legimus , & P P Br 5 . alios fubinde reges preter auri & argenti in- gentem in vafis facris fummam, fundofque ce . £regios &p innumeros Romane ecclefiz dono de- diffe . Carolum yero poftea Magnum, Pipinum, & alios reges, provincias & regiones, urbes & caftella in Italia fransisto ad Gallos impe- ‘Flo Romana ecclefæ addidiffe certum ef, Non. modo vero eccięfia Romana amgałę do- tata ef, fed creicente fidei zelo, & religionis devotione in emmibus fere provínciis ecclefia omnes magnificentiffims « regibus ac princi- pibus, & fidglibus reliquis satrudæ ac de Ut enim Conftantini donatio-. měn omnibus eum omnipotens Deus clemen- ter éripuit, miraculo ferme fingulari. Verom enim ut nude cœperat, oratio mea recurrat a oramus, atque obfecramus , patres revérendif- fimi ac religiofiffimi mei, qui ad opus Dei convesiitis, quofque ex remofioribus locis domus Dei zelus aftraxit, ut fervandæ in Chrifli corpore caritatis &k pacis caram (ume mam diligentiamque babeatis, Ne quafumus paliamini tunicam Chrifti inconfotilem , cuj etiam gentilis miles pepercerat; fcindi. Abu- fliones in ecclefia, fj que fnt, ita refecaté , ut tam in ufus neceffarii non tollantür, Ro- mani Pontificis & fandte apoftolice fedis ho« ufurpentur, veflra, ur decet , auGoriłate tue= mini. Caritotis duicedisem in corde fovete , operibufque manifeffis oftendite . Laudabilem > ANNO CHRISTE 1933- ordinem & neceffarum a patribus fanctis in« > fitufum cum difciplina cuftodite . Aun@orita- tem Apoftolicie śędis ficuti a majoribus noftrig .patribufque fandiffimis accepiftis, integram il- libatamqne feryate, Nemo, dile&tiffimi Patres; que fua funt, querat, fcd que Jefu Chrifti, .omnss. Pellatur à peGoribus veftris omnis perturbatio , paffionefque arceantur omnes , ug in laude Dei convenire aptius, & {ponte Chri- fti ornatum convenientius & confpicari, & tna telligere, ac providere pofhtis. Ft quoniam Ein tanto conventu cunéta profegui a furamą Pontifice , & a facro collegio nobis injunéts ‚minus congrue poffümus; majore etenim illa quiete & .otio indigent, aliquos ex hoc facro cru deputari poftulamus dc omni nations vel regno viros timoratos & grayes: & pacis fraterne avidos atque ftudiofos, cum quibus Jatius poffimus gsunéta conferre, Confidimus autem in Domino ea nos allafuros ,' que bo- nis defideriis veftris diligentius infpeGa, & ale tius confiderata plene fatisfaciant, &x 3n cor. pore myflico caritatem fervent, pacemque nes ceffarias & cancordiam nutilänt. Et ne in cą quidem, guod nuperrime ah hoc facro Clon cilio 

Strana 1256
"ANNO GERISTI 2438. 1255 - modice. er&ditur , frangatur vas ; & dum zi: : zania incaute colligitur , vellatur & triti- €um. Efíct enim profecto incongruum atque inconfultum de extremo ad exiremum aliud fine medio tranfire: velle, veluti fi de infimo quis ad fapremum gradum tranfire. velit fubi- to, & omnes pratervehi in medio pofitos . Ttaque previa & duce fan@a saritare a vobis ger omnia omnes in commune cupiunt ; & hortantuc , atque orant , ut firma fint ac .fta- bilia, quas conflituta fuerint . Nam fi quid p&eter carifatis legem ftatnatur , fundamento carebit & corruet, fcandalique potius & fcif- fionis, quam pacis & unitalis erit occafio: če unde Dei honor inquiritur, inde nomen fan- ALTERA CONCILIT BASILEENSIS APPENDIX. 1256. A.natse fuerunt. "Teftes bujus rej fine, it no- tiora '£ propinquiora' memoremus, Gajliz, Germania, Hifpania, Italia, Anglia, in quie bus fidelium regum ac principum , nobilium- que largitione, ecclefie ferme omnes ac mg» na2fteria nimium ctiam interdum abundant. An vero, quod inferioribus inefb, matr ae principi eccleGaram omnium ineffe debere ne- “gabimus ? Quis autem, Chriftiani patres; ignoe rat, quantas Romana ecclefia jaQuras proxi- me fuftinuit , quam mulfas, quam vagias cla des accepit nec quibufdam flatui ecclefmftico infullantiba. pefulantffine, ipfumque fundi- ius peffumdare fludentibus? Nota funt ita, & gemitu potius, lacrymifque profequenda , tum blafphemabitur, peffimo exemplo fecu- Bquam verbis. Superioribus quoque temporibus larium ; noítras eaim illi contentiones infpi- cientes, qui edificart ex mutua pace & cari- tate noílrà debuerant , offenüonis potius & Ícandali materiam fument. Quando itaque ar- duum quid in facra fynodo fit decernendum , multo id melius, & multo feliciys longeque honarificentius fiet, firmiufque ac flabilius c- rit Pontificis affenfg requiüto ; 'quam fi incon- fulto illo fiat , 8t ut confentiat, poft faftum requiratur .. Confuletis per id non modo fedis- Apoftolicz honori , verum 8 honeftari velre mulo magis dum officium fervabitis, & cari- ‚ tatis legem pro viribus. inviolatam tenere cu- per . poffit rabitis. Enimvero, religiofiiimi Patres faciæ contigiffe plurima ejufmodi fcimus , Romanos que pontifices, & aliarum quoque urbium Sas cérdoles per quorumdam intempcrantiam pul« fos fedibus fuis, Gculi Innocentio !ÍZ conti- giffe lcgimus , qui Petri Jeonis infidias fugiens vagus diu jactatus e(t: Alexandro iem 1l, qui Romam zgre attigit, & noftri temporis loanni XXHFf. qui urbe profupit, ut Ladislai regis manus effugeret. Jrarii. vero facri ino- piam horum caufam haud minimam fuiffe ma- nifeftum cft. Jam vero Pontificis Eügenil ca» 'fus varios, atque pericula, quibus ferme irre- Litus eft. quis &delium pietate uiia præditus re» ferre fine lacrymis pofht ? Ea quoniam & in- & apoftolice fedi fólemnes uberefque proven- C grata font, & nota. praetereo; Ex quibus ta- tus ineffe oportere quis abnüat? Émergunt in dies peccatis noftris agentibus. plurima , per que pecunie neceffario fint impendende ; que nifi ad manus erunt, peribnnt omnia. Et ut $a. veluti raoleftum. praeteream. fcopulum ', quam Indecorum etib ; quam inboneftum , f ribus opem pofcentibus fubvenire ' non' Romana iedis antlftes omnium pater, a quo fibi omnes -folatia jure fuo & que- : sere 8 expellare' pofle ac debere videntur, Quando vero leftum eft Pontificem. fummum non abyndale , & ita , nf inopum. miferiis poffet occárrere ? Nunquam ecclefia Romana "Am tanta feverilate fuit , -ut pauperes non femper' foyerit , levaverit , juverit . Denique Dnorem fervate ; ejufque jura, fi ah extraneis :de beato Gregorio legimus, quod omnium regionum pauperes delcriptos fibi ac notatos . . habucrit , eifque alimenta prebere folitus fit. -Neque id folum ; verum & auri plurcs libras Annis fngulis ad. quedai remotiora mona: fteria pro fubftentatione fervorum Dci confue- verit mittere: Habebat & in Sicilia , & locis . liis, qui patrimonii ecclefie Romanæ &.cu- . ralores & exadores diligentes effent ,. & fom adminiftrationis ratiomem. fidelifime redde-- *eni .. Voluit nempe jam tum divina mifera- tio, ecclefiam illam , que effet. ecclefiarum . emnium princeps , abundare ferrenis quoque proventibus . nem illam vulgatiffimam omittam ; hunc ip- fum principem in pravi hiftoria legimus , & P P Br 5 . alios fubinde reges preter auri & argenti in- gentem in vafis facris fummam, fundofque ce . £regios &p innumeros Romane ecclefiz dono de- diffe . Carolum yero poftea Magnum, Pipinum, & alios reges, provincias & regiones, urbes & caftella in Italia fransisto ad Gallos impe- ‘Flo Romana ecclefæ addidiffe certum ef, Non. modo vero eccięfia Romana amgałę do- tata ef, fed creicente fidei zelo, & religionis devotione in emmibus fere provínciis ecclefia omnes magnificentiffims « regibus ac princi- pibus, & fidglibus reliquis satrudæ ac de Ut enim Conftantini donatio-. měn omnibus eum omnipotens Deus clemen- ter éripuit, miraculo ferme fingulari. Verom enim ut nude cœperat, oratio mea recurrat a oramus, atque obfecramus , patres revérendif- fimi ac religiofiffimi mei, qui ad opus Dei convemiftis quofque ex remofioribus locis domus Dei zelus afíraxib, ut fervande in Chrifli corpore caritatis &k pacis caram (ume mam diligentiamque babeatis, Ne quafumus paliamini tunicam Chrifti inconfotilem , cuj etiam gentilis miles pepercerat; fcindi. Abu- fliones in ecclefia, fj que fnt, ita refecaté , ut tam in ufus neceffarii non tollantür, Ro- mani Pontificis & fandte apoftolice fedis ho« ufurpentur, veflra, ur decet , auGoriłate tue= mini. Caritotis duicedisem in corde fovete , operibufque manifeffis oftendite . Laudabilem > ANNO CHRISTE 1933- ordinem & neceffarum a patribus fanctis in« > fitufum cum difciplina cuftodite . Aun@orita- tem Apoftolicie śędis ficuti a majoribus noftrig .patribufque fandiffimis accepiftis, integram il- libatamqne feryate, Nemo, dile&tiffimi Patres; que fua funt, querat, fcd que Jefu Chrifti, .omnss. Pellatur à peGoribus veftris omnis perturbatio , paffionefque arceantur omnes , ug in laude Dei convenire aptius, & {ponte Chri- fti ornatum convenientius & confpicari, & tna telligere, ac providere pofhtis. Ft quoniam Ein tanto conventu cunéta profegui a furamą Pontifice , & a facro collegio nobis injunéts ‚minus congrue poffümus; majore etenim illa quiete & .otio indigent, aliquos ex hoc facro cru deputari poftulamus dc omni nations vel regno viros timoratos & grayes: & pacis fraterne avidos atque ftudiofos, cum quibus Jatius poffimus gsunéta conferre, Confidimus autem in Domino ea nos allafuros ,' que bo- nis defideriis veftris diligentius infpeGa, & ale tius confiderata plene fatisfaciant, &x 3n cor. pore myflico caritatem fervent, pacemque nes ceflarias & concordiam nutilänt. Et ne in cą quidem, guod nuperrime ah hoc facro Clon cilio 

Strana 1257
22$7 ANNO CHRISTI 1435. auctoritas, fi tamen modus. congruus adh‘bea- fur, & ram fedi Apoflolice, quam facro col- legio provideatur effe&u; quem quidem mo- üum fperamus a veftra benignitate alque hu- manitate mature profedurum . Deus autem pa- Cis 2uctor , ca:itatifque propagator, imo pax ipfa & caritas, lapis angularis , qui facit utra- que unum , Chriftus Dominus, qui pacificavit per fanguinem fuum, que in celo funt, & que in ferra, ipfe cordibus noftris afpirare dignetur, ut idipfum dicamus omnes, & non. fint in nobis fchifinata , fed uno fpiritu & u-. no ore gloriücemus Deum & patrem Domi- ni noflri Jefu Chrifli , cui eft una cum fan- £o Spiritu decus & imperium in fecula fa culorum. Amen, ANNO’ CHRISTI 1536+ Ex Martene Thel. Anaced. to. 4 be 375- x. LITERA SYNODI BASILEENSIS _ ad Joannem abbatem Bonævallis, Jubet ut publicet indułgenties in ipla fynodo conceffas pro remiflione peccatorum & redu- éione ecclefia Grace, Ácrofanéta generalis fynodus Bafileenfis in €x archinio D. a . . Spiritu-fanéto legitime congregaia univer- Sbbatia Bone. vallcatig in diescc(i Ru. then. #1 abbati monafterii .Bonævallis Ruthenenfis dicecefis, facræ Theologie profefiori, falutem, & omnipotentis Dei benediGionem . Woftre provifionis dcbet provenire fubfidio, ut ca qua pro animarum faiute éonceffa funt, "debite execufionis fortiantur effedum. Da- dum fi quidem univerfalis ecclefia Chrifti fpon- fa, quam in Spiritu-fan&o legitime congrega- ti reprefentamus , celeftes thefauros quos illi idem ipfe Chriftus falvator nofter afcendens: in colum reliquit, affluenter aperiens, pro Grecorum 8r łofius orientalis ecciefie rediu-' €ione peccatorum remiflionem plenariam: fe- mel in vita, & femel in mortis arsiculo „cam D © abfolvendi & diífpenfandi facultatibus fub mo- dis & forma fpecifice conceffit, quemadmo- dum in literis defuper coufeclis plenius ¢on- tinetur . Ut autem falubriter conceffa hujuf- modi cunCorum notione deducta faluii pro- ficiat, nos de circumfpectione tua in Domino plurimum confidentes , te per civitatem & diccefem Ruthenenfem citra revocalionem a- liorum nofirorum execuforum indulgentiarum, & facultatum earumdem principalem execuito- rem noftrumque commiffarium coaftituimas p*r hec naítra fcripla, mandando quatenus ALTERA CONCILIDU BASILEENSIS APPENDIX. eilio decretum. eft, Pontificie furami deviabit À clavigéris, calleétorutmque depolitariis, fecun. 1248 dum fenorem Léterarum earumdem. depufan- dis, & aliis: in hac>re obfequentibus, exigen- di ac recipiendi de fidelifer operando jura- mentum , ipfofque & quoslibet alienos con- UadiGores forfan renitentes & obfequentes , cufufcumque ftatus , gradus , ordinis vel con- ditionis exiffant etiamfi pontificali prefuigeant dignitate , exemptione' quacumque fub quavis verborum forma quomodolibet conceffa nom obftante, percenfuram ecclefiafticam , fru&ium- que & emolumentorum quorumcumque fuo- rum fequeftrationem, aur fubflraCtionem, & alia remedia , de quibus tibi videbitur, invo- Bcato etiam fi opus fuerit ab hoc auxilio bra- chii fecularis, appellatione pofpofita, com- pellendi & conílringendi, aut coram vobis evocandi. ad fufcipiendum alias condignas, vel de: quibus nobis vifum fuerit, in terminis competentibus ; ponas, recognitiones quoque tradendi offerentibus, & facultatem explici- ‘tam libere juxta di&um tenorem conficiendi, abfolyendi & «ifpenfandi opportunas , aliaque faciendi quecumque que ad prefatorum exe- cuiionem debitam aceommoda tibi videbun- fur omnimodam, tenore prafentium elargi- mur. Volentes ut circa premiffa omnia & fin- y gula comjun@im & divifim, te fie difcretione | falem ecclefiam repraíenrans dilecto filio foAs-C perfecta exhibeas, ut. Chrifti fidelium anima- bus falus, ac laus, & gloria Alriffno, dé ANNO. CHRISTI 485- villicatione ‘tua hujufmodi uberius procuren- . tur. Datum Bafilee undecimo Halendas Januarii anno a ńativitate Domini MCCCCXXXVI. XI, Exostatio (9): Cardinalis Sabinenfis Zepati eru- ta ex MES. Bibliot, Augujlinianorum Patadżi e per Fratrem Sylvefirum Meranum- ejufdem, ord. non ‘ita pridem jn prefato: cenobio ^9, wułgałur , munere Jo: Baptijte Recanati Ve» neti Parrttiż, Co RT Tu > ac fepe reverendiffimi Patres, & fcri- ptis, & verbis reverendifimus Dominus Theologie Profefforem , nunc. primum ; Typis. (2) Cardinalis fandi Petri, &' ego magna eum: * humilitate; ego & ipfo abíente nonnumquam veftras Paternitates fuppliciter deprecatus fum; ut ad ea que pacis; &-eoücordiz vos defle- Cbentes, cogitaretis in pace’ GC uuifate ez fanQa opera confumare; ob quae hoc in loco conveniffe: toti Mundo“ profelli eflis. Multa. quidem honefla ,: & ‘rationabilia’concordiæ nos obtulimus 7: que. fi-"acceptata. extitiffent cum auttoritate noftra per te vel per alium. feu É magna gloria; && honore veftro; cum fumma alios vibe approbate viros in eifdem civitate & diccefi verbo Dei propofito indulgentias & facultates predictas, ubi & quotiens expedie- rit, juxta.earum & prefentium formam, pu- blices & exequaris, ac publicari & exequi; offertoria quoque exinde, au&ore Domino, provenientia , juxta traditam tibi in didis jn- dulgcntiarum literis &c alias inftru@ionum , colligi, ac defractis inde pro tuis cxpenlis admodum parvis portiunculis, :efiduum con- fervari facias diligenter: & nihilominus uż: a publicatoribus hujufmodi per te tot quot tibi videbitur, ac etiam a truncorum & capfarum: denique totius. Chriftianipopuli letiria effemus confumationi.ipforum fanétorum operum vi- ciniores Sed: ufque iodo permiüt Dominus majores.im -dies-oriri.agitationes; ut forfitan inthentes imminens; ac prefens ruine noftre | periculum :ad: ipfam pacem neceffitale nos in- „ftrugnie'; tandem libenuus flefteremus. Decre- - vi' egó-nonńunqnam cum totiens apud vos in- - gaffuni.de; concordiam verbum fecerim, mihi ipfi.flentium indicere, ne forte vel impru- -.dentià, vel; peccatis meis obfiftentibus dum, - perfüadere: ac proficere loquendo enitor, dif- fuaderem , atque obicerem magis, fed profc- PN o (1) Js fuit losdanus U:fious Romanus, qui sac. Purpura infignitus ab fnnac. VIL mox com Abbaliæ przeflee ec glefix ad Sebinensem teansjatus eft ab Eug. TV. 8 Baflzam ad synodum Legatus 2. x4933. Vir animo, ul rebus ge. peGdis magaus, ac eximiue literarum cultor oblie an. 1439. ’ . (+) Joannes Cervantes Wiispalenfis cazdinalitia dignitate, ac tit. S. Pebri ad vincula donatus à Martino WV; inter JaBl cons. legatos adscitms fuit ab Eugenio forfalls haud multo poft Urfinum . 

Strana 1258
22$7 ANNO CHRISTI 1435. auctoritas, fi tamen modus. congruus adh‘bea- fur, & ram fedi Apoflolice, quam facro col- legio provideatur effe&u; quem quidem mo- üum fperamus a veftra benignitate alque hu- manitate mature profedurum . Deus autem pa- Cis 2uctor , ca:itatifque propagator, imo pax ipfa & caritas, lapis angularis , qui facit utra- que unum , Chriftus Dominus, qui pacificavit per fanguinem fuum, que in celo funt, & que in ferra, ipfe cordibus noftris afpirare dignetur, ut idipfum dicamus omnes, & non. fint in nobis fchifinata , fed uno fpiritu & u- . no ore gloriücemus Deum & patrem Domi- ni noflri Jefu Chrifli , cui eft una cum fan- £o Spiritu decus & imperium in fecula fa culorum. Amen, ANNO’ CHRISTI 1536+ Ex Martene Thel. Anaced. to. 4 be 375- x. LITERA SYNODI BASILEENSIS _ ad Joannem abbatem Bonævallis, Jubet ut publicet indułgenties in ipla fynodo conceffas pro remiflione peccatorum & redu- éione ecclefia Grace, Ácrofanéta generalis fynodus Bafileenfis in €x archinio D. a . . Spiritu-fanéto legitime congregaia univer- Sbbatia Bone. vallcatig in diescc(i Ru. then. #1 abbati monafterii .Bonævallis Ruthenenfis dicecefis, facræ Theologie profefiori, falutem, & omnipotentis Dei benediGionem . Woftre provifionis dcbet provenire fubfidio, ut ca qua pro animarum faiute éonceffa funt, "debite execufionis fortiantur effedum. Da- dum fi quidem univerfalis ecclefia Chrifti fpon- fa, quam in Spiritu-fan&o legitime congrega- ti reprefentamus , celeftes thefauros quos illi idem ipfe Chriftus falvator nofter afcendens: in colum reliquit, affluenter aperiens, pro Grecorum 8r totius orientalis eccielie redů- €ione peccatorum remiflionem plenariam: fe- mel in vita, & femel in mortis arsiculo „cam D © abfolvendi & diífpenfandi facultatibus fub mo- dis & forma fpecifice conceffit, quemadmo- dum in literis defuper coufeclis plenius ¢on- tinetur . Ut autem falubriter conceffa hujuf- modi cunCorum notione deducta faluii pro- ficiat, nos de circumfpectione tua in Domino plurimum confidentes , te per civitatem & diccefem Ruthenenfem citra revocalionem a- liorum nofirorum execuforum indulgentiarum, & facultatum earumdem principalem execuito- rem noftrumque commiffarium coaftituimas p*r hec naítra fcripla, mandando quatenus ALTERA CONCILIDU BASILEENSIS APPENDIX. eilio decretum. eft, Pontificie furemi deviabit A clavigéris ; cellectoratuque depolitariis, fecun. 1248 dum fenorem Léterarum earumdem. depufan- dis, & aliis: in hac>re obfequentibus, exigen- di ac recipiendi de fidelifer operando jura- mentum , ipfofque & quoslibet alienos con- UadiGores forfan renitentes & obfequentes , cufufcumque ftatus , gradus , ordinis vel con- ditionis exiffant etiamfi pontificali prefuigeant dignitate , exemptione' quacumque fub quavis verborum forma quomodolibet conceffa nom obftante, percenfuram ecclefiafticam , fru&ium- que & emolumentorum quorumcumque fuo- rum fequeftrationem, aur fubflraCtionem, & alia remedia , de quibus tibi videbitur, invo- Bcato etiam fi opus fuerit ab hoc auxilio bra- chii fecularis, appellatione pofpofita, com- pellendi & conílringendi, aut coram vobis evocandi. ad fufcipiendum alias condignas, vel de: quibus nobis vifum fuerit, in terminis competentibus ; ponas, recognitiones quoque tradendi offerentibus, & facultatem explici- ‘tam libere juxta di&um tenorem conficiendi, abfolyendi & «ifpenfandi opportunas , aliaque faciendi quecumque que ad prefatorum exe- cuiionem debitam aceommoda tibi videbun- fur omnimodam, tenore prafentium elargi- mur. Volentes ut circa premiffa omnia & fin- y gula comjun@im & divifim, te fie difcretione | falem ecclefiam repraíenrans dilecto filio foAs-C perfecta exhibeas, ut. Chrifti fidelium anima- bus falus, ac laus, & gloria Alriffno, dé ANNO. CHRISTI 485- villicatione ‘tua hujufmodi uberius procuren- . tur. Datum Bafilee undecimo Halendas Januarii anno a ńativitate Domini MCCCCXXXVI. XI, Exostatio (9): Cardinalis Sabinenfis Zepati eru- ta ex MES. Bibliot, Augujlinianorum Patadżi e per Fratrem Sylvefirum Meranum- ejufdem, ord. non ‘ita pridem jn prefato: cenobio ^9, wułgałur , munere Jo: Baptijte Recanati Ve» neti Parrttiż, Co RT Tu > ac fepe reverendiffimi Patres, & fcri- ptis, & verbis reverendifimus Dominus Theologie Profefforem , nunc. primum ; Typis. (2) Cardinalis fandi Petri, &' ego magna eum: * humilitate; ego & ipfo abíente nonnumquam veftras Paternitates fuppliciter deprecatus fum; ut ad ea que pacis; &-eoücordiz vos defle- Cbentes, cogitaretis in pace’ GC uuifate ez fanQa opera confumare; ob quae hoc in loco conveniffe: toti Mundo“ profelli eflis. Multa. quidem honefla ,: & ‘rationabilia’concordiæ nos obtulimus 7: que. fi-"acceptata. extitiffent cum auttoritate noftra per te vel per alium. feu É magna gloria; && honore veftro; cum fumma alios vibe approbate viros in eifdem civitate & diccefi verbo Dei propofito indulgentias & facultates predictas, ubi & quotiens expedie- rit, juxta.earum & prefentium formam, pu- blices & exequaris, ac publicari & exequi; offertoria quoque exinde, au&ore Domino, provenientia , juxta traditam tibi in didis jn- dulgcntiarum literis &c alias inftru@ionum , colligi, ac defractis inde pro tuis cxpenlis admodum parvis portiunculis, :efiduum con- fervari facias diligenter: & nihilominus uż: a publicatoribus hujufmodi per te tot quot tibi videbitur, ac etiam a truncorum & capfarum: denique totius. Chriftianipopuli letiria effemus confumationi.ipforum fanétorum operum vi- ciniores Sed: ufque iodo permiüt Dominus majores.im -dies-oriri.agitationes; ut forfitan inthentes imminens; ac prefens ruine noftre | periculum :ad: ipfam pacem neceffitale nos in- „ftrugnie'; tandem libenuus flefteremus. Decre- - vi' egó-nonńunqnam cum totiens apud vos in- - gaffuni.de; concordiam verbum fecerim, mihi ipfi.flentium indicere, ne forte vel impru- -.dentià, vel; peccatis meis obfiftentibus dum, - perfüadere: ac proficere loquendo enitor, dif- fuaderem , atque obicerem magis, fed profc- PN o (1) Js fuit losdanus U:fious Romanus, qui sac. Purpura infignitus ab fnnac. VIL mox com Abbaliæ przeflee ec glefix ad Sebinensem teansjatus eft ab Eug. TV. 8 Baflzam ad synodum Legatus 2. x4933. Vir animo, ue rebus geo peGdis magaus, ac eximiue literarum cultor oblie an. 1439. ’ . (+) Joannes Cervantes Wiispalenfis cazdinalitia dignitate, ac tit. S. Pebri ad vincula donatus à Martino WV; inter JaBl cons. legatos adscitms fuit ab Eugenio forfalls haud multo poft Urfinum . 

Strana 1259
ANNO CHRISTI 3435. | 1259 cem charitas nón patitur in me diuturnum fore filentium: Vim mihi quandam infert, ut importunus fiam, & irerumatque iterum pre-' ces, ac monimenta.repetam , nihiigue in. fan- to difcrimine | relinquam intentatum , hoc prafertim tempore cum litis f; occafio pra- beat, quam fi bene confideremus, charitatis . Chrifti memores facile ad pacem ipfam incli- nabimur; Ecce proxime ex Conftantinopoli (1) zunciatum eff Dominus lmperarorem Graco- rum, zc Patriarcam Conftantinopolitanum ad Navigium fc accingere , & infra paucos dies. fe defcendere i in Venetorum portum. Veniunt, ut fide digni referunt , optimum ad unionem ALTBRA CONCILII BASILEÉNSIS APPENDIX. fo ardens ad fidem Chrifti, & celeftem pa- A ticum ; quod ceciniflis: 'Ye Deum Jaudamus; 1260 illum Campanarum amœnum ionitum > cum Dominus Henricus Menger orator vedter de ANNO CHRISTE 24350 Conflantinopoli reverteretur ; illam denique . menftruam proceffionem pro felici hujus sei exitu indicta , hec omnia nunc in ipfo exe- ' cutionis tempore vobis Patres commemoro ,. & auribus veftris inculco. En audivit Domi- nus preces veftías, jam Græci in' portu funt, yel appropinquant , jam jam im manibus ne- {ris eft orientalis ecclefia tamdiu defiderata unio, quid differtis, quid occalionem , nefcio quam , aliqui qu&runt ? Cur quofdam ex vo- bis jam video triftes ? Memineritis quæfo fua- vium verborum illorum que in proæmio de- habentes- animum , & ita difpofitis, ut admo- Bcreti indulgeariarum cum' tanta pronunciaftis dum verifimile fit, fine unione cum ecclefia na(tra in priftinum non reverfuros. Opus iflud, quam fanctum fit, ae Deo gratum, & eccle- fiz unle ves ipfos interrogo, qui veftris in- dulpentiarum fiteris totum orbem curfitan- tes (2) his verbis: ntimini. Nos animadver- tentes, quantus Dei honor, & profectus ec- olefie , quanta exaltatio fidei ortodoxae, quan- tam incrementum nominis Chriíliani, quot millium animarum falus, quantaque utilitas , & innumerabilia bona populo Chriftiano hinc forent perventura , non folum impenías, fed & perfonas proprias fore exponehdas; dignum judicavi mus: Quid iterum in (3) decreto pri- charitate; Vox illa jacunditatis » & letitig ar . lim de Celo lapfa, nünc per kos | hujus fan- €z fynodi, auribus populi Chriftiani inftruat dicen$ : Confolamini, confolamiii popule mens, Ecce popule Dei adef tibi annus Jubileus , anmus generalis unionis ecclefie . Confolatic- nem , & Jubileum que aliis: prenuntiabatur , — in vohis ipís fufcipite , & ita, ut con- fommationi , que. nunc elt in foribus, nom impedimento , fed adjumento fiis ; Agricola et per integrum annum in recolendo praedio pervigil fit, in meffe ramen, vigilantius , & laboriofius defudat, ur. fegetem тега: meffam- que in horreo recondat. Quid multis opus eft mo cdm Grecis convento ex vifceribus pie-C (ne defatigem vos fruftra) verba illa veftra tatis locuti fitis audire non pigeat, non enim aliena, fed. veftra duntaxat verba, in quibus tunc omnes gloriabamur repeto: hec illa (unt. Quid enim ecclefie catholice felicius, glorio- fivfque contingere unquam poteft, cua: D quod tot Drientales popul:, qui numero "hominum ab his, qui no(lrz fdei fünt,. non multum ‘diftare videntur, in eadem mobifcum fidei unitate conjungan:ur ? Quid utilius , ac fru- &€uofius nafcentis ecclefæ, populus Chriflianus widit, vel audivit, quam quod diuturnum perniciofumque (chifma penitus extirparum ? Unde & aliam rcipublice Chriftiane Dco pro- tanto flagrant ardore charitatis , tanrzmque de- fiderii flàmrmam prefeferunt ; & ufgue adeo ignita funt ut nifi corda nobis in lapides mu- tata fint, 3d ipfam executionem fine mora ac« cingamur neceife eft. Scriptum e(t reverendifs funi Patres: Oni fciens voluntatem. Domini fui , & non faciens iliam, vapulabit mulis plagis. Voluntas Domini hac eft, üt bonus paftor animam fuam ponat pro ovibus fuis . Sicur ipfe pro nobis animam fuam pofuit, ita & nos pro fratribus noflris ponere debeamus , imo & voluntatem. Domini hanc effe, ipfe dominus infinuar, ubi nonaginta novem oves pitio udliratem accrefcere confidimus: ex hac D propter unam folam — bonus relinquit paftor > cnim unioge, cum fa&a fuerit, plurimos ex nefanda Macometi fecta ad fidem Catholicam converti fperandum cft. Quid igitur pro tam plis, ac faluraribus rebus per Chrifli fideles temptandum , faciendumque non effct? Quis catholicus pro tanto nominis Chrifliani , & orthodoxæ fidei incremente , non modo ca- ducam hujus Mundi fubftamiam , fed & cor- pus, & animam exponere non deberet. Hec erba veftra funt cum tanto cbarizatis igne eo tempore. promulgata ; his ergo verbis ve- ftris vos ipfos re convenio Patres , ac fratres, fi ex, corde illa :dicebatis, fi cum veritate , če propier Chrilum , non autem ad humariam gloriam talią Joquebamini : ecce nunc cum eo- dem fervore ila ipfa magnifica ‚ & gloriofa verba exequamini, & per rei evidentiam o- fiendite illa ex animo proce(ffiffe. Rem ip- fam, quam fermanibus commendaftis , imple- te jam , imo, quam miro favore piiffimus Deus ufque ferre ad oftium executionis con- ducet , non reiiciatis. Illum ardorem , ac ve- hementiam [fpiritus , quibus hac incepiftis : nunc in executione depofto, illam exultatio- ‚ mem, Hllas gratiarum actiones, && keritie can- Eferentiam . & illam folam perquirit ufquequo repertam ad ovile fuper humeros reducat. Quod fi pro unius ovis falute ianta bono paítori cura eft, quod fi ex centum ovibus , quadraginta aut quinquaginta querende effent , quanto tund diligentius, & relictis centum illis inveftiga- ret / ? Quanta vero Regiones, & Provincia , aon dicam Urbes, aut oppida orientalium pam tium diu ab ecclefia noftra divifa manferunt! Vos ipfis teftimonium fupra perhibuiftis , duin inter nos , & cos, paucam numeri afferids dif- Ecce clementiffimus Deus, quod yotis , & orationibus poftulavimus » jam ad noftram conducir Domum, nam quod ma jores noftri & nos tamdiu expetivimus „ ma- те noftrum navigantes nobis appropinguant s procedamns igitur alacriter ipfis obviam: Sci, tis quod Pater ille, dum fiom faum junio- fem redeuntem de longe. afpexiffet x non expe- ftavir ut nique ad fe pergeret , fed occurrit cadens fuper collum ejus, oículztus eft eum s & nos pro tanta fratrum noftrorum multitu- dine ad nos yenientium , etû aliter fieri non poteft , etiam hinc furgamus, & gccurzmus illis, cos jucundis ofculis & amplexibus fu- . fei- - (1) Contigit Grzconum appulsus as ag Yenetorum uibem an. 2433. die 2. Februari . Ex Spoud. (e) Self. 24. in. ulla Indulgentiarum pro zublidium conferentibus ad Grecorum redu&tionem procuranda dat ang #426. oct. ca, Mei. (1) ineipis deczesum ffcur pie maręr, 8 haberur self. 39. sgiebe, am. 1434. Quarto idus Septemb, 

Strana 1260
ANNO CHRISTI 3435. | 1259 cem charitas nón patitur in me diuturnum fore filentium: Vim mihi quandam infert, ut importunus fiam, & irerumatque iterum pre-' ces, ac monimenta.repetam , nihiigue in. fan- to difcrimine | relinquam intentatum , hoc prafertim tempore cum litis f; occafio pra- beat, quam fi bene confideremus, charitatis . Chrifti memores facile ad pacem ipfam incli- nabimur; Ecce proxime ex Conftantinopoli (1) zunciatum eff Dominus lmperarorem Graco- rum, zc Patriarcam Conftantinopolitanum ad Navigium fc accingere , & infra paucos dies. fe defcendere i in Venetorum portum. Veniunt, ut fide digni referunt , optimum ad unionem ALTBRA CONCILII BASILEÉNSIS APPENDIX. fo ardens ad fidem Chrifti, & celeftem pa- A ticum ; quod ceciniflis: 'Ye Deum Jaudamus; 1260 illum Campanarum amœnum ionitum > cum Dominus Henricus Menger orator vedter de ANNO CHRISTE 24350 Conflantinopoli reverteretur ; illam denique . menftruam proceffionem pro felici hujus sei exitu indicta , hec omnia nunc in ipfo exe- ' cutionis tempore vobis Patres commemoro ,. & auribus veftris inculco. En audivit Domi- nus preces veftías, jam Græci in' portu funt, yel appropinquant , jam jam im manibus ne- {ris eft orientalis ecclefia tamdiu defiderata unio, quid differtis, quid occalionem , nefcio quam , aliqui qu&runt ? Cur quofdam ex vo- bis jam video triftes ? Memineritis quæfo fua- vium verborum illorum que in proæmio de- habentes- animum , & ita difpofitis, ut admo- Bcreti indulgeariarum cum' tanta pronunciaftis dum verifimile fit, fine unione cum ecclefia na(tra in priftinum non reverfuros. Opus iflud, quam fanctum fit, ae Deo gratum, & eccle- fiz unle ves ipfos interrogo, qui veftris in- dulpentiarum fiteris totum orbem curfitan- tes (2) his verbis: ntimini. Nos animadver- tentes, quantus Dei honor, & profectus ec- olefie , quanta exaltatio fidei ortodoxae, quan- tam incrementum nominis Chriíliani, quot millium animarum falus, quantaque utilitas , & innumerabilia bona populo Chriftiano hinc forent perventura , non folum impenías, fed & perfonas proprias fore exponehdas; dignum judicavi mus: Quid iterum in (3) decreto pri- charitate; Vox illa jacunditatis , X latitiz ar . lim de Celo lapfa, nünc per kos | hujus fan- €z fynodi, auribus populi Chriftiani inftruat dicen$ : Confolamini, confolamiii popule mens, Ecce popule Dei adef tibi annus Jubileus , anmus generalis unionis ecclefie . Confolatic- nem , & Jubileum que aliis: prenuntiabatur , — in vohis ipís fufcipite , & ita, ut con- fommationi , que. nunc elt in foribus, nom impedimento , fed adjumento fiis ; Agricola et per integrum annum in recolendo praedio pervigil fit, in meffe ramen, vigilantius , & laboriofius defudat, ur. fegetem тега: meffam- que in horreo recondat. Quid multis opus eft mo cdm Grecis convento ex vifceribus pie-C (ne defatigem vos fruftra) verba illa veftra tatis locuti fitis audire non pigeat, non enim aliena, fed. veftra duntaxat verba, in quibus tunc omnes gloriabamur repeto: hec illa (unt. Quid enim ecclefie catholice felicius, glorio- fivfque contingere unquam poteft, cua: D quod tot Drientales popul:, qui numero "hominum ab his, qui no(lrz fdei fünt,. non multum ‘diftare videntur, in eadem mobifcum fidei unitate conjungan:ur ? Quid utilius , ac fru- &€uofius nafcentis ecclefæ, populus Chriflianus widit, vel audivit, quam quod diuturnum perniciofumque (chifma penitus extirparum ? Unde & aliam rcipublice Chriftiane Dco pro- tanto flagrant ardore charitatis , tanrzmque de- fiderii flàmrmam prefeferunt ; & ufgue adeo ignita funt ut nifi corda nobis in lapides mu- tata fint, 3d ipfam executionem fine mora ac« cingamur neceife eft. Scriptum e(t reverendifs funi Patres: Oni fciens voluntatem. Domini fui , & non faciens iliam, vapulabit mulis plagis. Voluntas Domini hac eft, üt bonus paftor animam fuam ponat pro ovibus fuis . Sicur ipfe pro nobis animam fuam pofuit, ita & nos pro fratribus noflris ponere debeamus , imo & voluntatem. Domini hanc effe, ipfe dominus infinuar, ubi nonaginta novem oves pitio udliratem accrefcere confidimus: ex hac D propter unam folam — bonus relinquit paftor > cnim unioge, cum fa&a fuerit, plurimos ex nefanda Macometi fecta ad fidem Catholicam converti fperandum cft. Quid igitur pro tam plis, ac faluraribus rebus per Chrifli fideles temptandum , faciendumque non effct? Quis catholicus pro tanto nominis Chrifliani , & orthodoxæ fidei incremente , non modo ca- ducam hujus Mundi fubftamiam , fed & cor- pus, & animam exponere non deberet. Hec erba veftra funt cum tanto cbarizatis igne eo tempore. promulgata ; his ergo verbis ve- ftris vos ipfos re convenio Patres , ac fratres, fi ex, corde illa :dicebatis, fi cum veritate , če propier Chrilum , non autem ad humariam gloriam talią Joquebamini : ecce nunc cum eo- dem fervore ila ipfa magnifica ‚ & gloriofa verba exequamini, & per rei evidentiam o- fiendite illa ex animo proce(ffiffe. Rem ip- fam, quam fermanibus commendaftis , imple- te jam , imo, quam miro favore piiffimus Deus ufque ferre ad oftium executionis con- ducet , non reiiciatis. Illum ardorem , ac ve- hementiam [fpiritus , quibus hac incepiftis : nunc in executione depofto, illam exultatio- ‚ mem, Hllas gratiarum actiones, && keritie can- Eferentiam . & illam folam perquirit ufquequo repertam ad ovile fuper humeros reducat. Quod fi pro unius ovis falute ianta bono paítori cura eft, quod fi ex centum ovibus , quadraginta aut quinquaginta querende effent , quanto tund diligentius, & relictis centum illis inveftiga- ret / ? Quanta vero Regiones, & Provincia , aon dicam Urbes, aut oppida orientalium pam tium diu ab ecclefia noftra divifa manferunt! Vos ipfis teftimonium fupra perhibuiftis , duin inter nos , & cos, paucam numeri afferids dif- Ecce clementiffimus Deus, quod yotis , & orationibus poftulavimus » jam ad noftram conducir Domum, nam quod ma jores noftri & nos tamdiu expetivimus „ ma- те noftrum navigantes nobis appropinguant s procedamns igitur alacriter ipfis obviam: Sci, tis quod Pater ille, dum fiom faum junio- fem redeuntem de longe. afpexiffet x non expe- ftavir ut nique ad fe pergeret , fed occurrit cadens fuper collum ejus, oículztus eft eum s & nos pro tanta fratrum noftrorum multitu- dine ad nos yenientium , etû aliter fieri non poteft , etiam hinc furgamus, & gccurzmus illis, cos jucundis ofculis & amplexibus fu- . fei- - (1) Contigit Grzconum appulsus as ag Yenetorum uibem an. 2433. die 2. Februari . Ex Spoud. (e) Self. 24. in. ulla Indulgentiarum pro zublidium conferentibus ad Grecorum redu&tionem procuranda dat ang #426. oct. ca, Mei. (1) ineipis deczesum ffcur pie maręr, 8 haberur self. 39. sgiebe, am. 1434. Quarto idus Septemb, 

Strana 1261
— — fcipieates , ANNO CHRISTE 524 126% ravi Chrifti noftri perfonam ferens propter tancorem majoris fratris fufceptionem fili non dimifit , itá & nos forte fi cum aliqua perío- ' sia quacunque , ex caufa difcordiam hábeamus, hoc ad fufceptionem fracrum no(trorum nullum nobis afferat impedimentum , & quemadmo- dum ille minorem filium fufcepit, majorem- que placavit, ita & nos uno, eodemque tem- pore proper Chriftum , & Ecclefiam graté oc- &urramus. Grecis tam procul yenientibus , & alios nofiros pacificemmus, concerdemus , con- folemur; nt fimul omnes in eadem Ecclefia domo vitulum faginatum epulemur cum fym- phonia, & letitia; Quod fi propter. domefli- ALTERA CONCILIU BASILEENSIS APPENDIX. & ficut Pater hic, quem .memo~Agam per Grecos, quam alios dici pofent , 1262 qua fiepe, numero hic audira. fune , in quibue interdusn publica difputario oblara eft, & nunc fi expedierit , offerretar , nihilominus > quia verborum contentiones animos plerumqne ir. . yitant , id confulrius prztereuntes , folum dae pace, & concordia fraterna - colloquamnr . Objiciet forte alter , cut verfus eos procedamus €um in noftras non aícenderint galeas? Quid quafo vocabula ifta? nofirum & veftrum , in medium afferuntur; ( 1) nonne galee fumi Pontificis galee Ecclefia funt? fi Eccleüm , cur non noftre? preterea ; quis hominum + filium habens apud hoftes captivum , fi ad eum redimendum , ac reducendum, pecunias, cas difcordias , reverendiffmi Patres, tantum B & equum ;nittat, & ille alienis pecuniis re- bonum, quo ferme :najus cogitari nou poteft diffipari , quod Deus avertat, contigerit, qua- lis quelo erit totius Ecclefie ju&us? Quanta defolatio Chriftianitatis, quanra exultatio Tur- carum , & Infidetium , qualis infamia apud homines, & qua apud Deum nobis manebit condemnatio? Si feandalizanti unum de pufil- lis Æcclefæ comminarur Dominus, expedire ut mola afinaria fulpendatur ad collum fuum & demergatur in profundum , quid putandnm oft fier nobis, fi £0: millia fcandalizemns fra- trum, nobifcum uniri quærentium , quid item f; fcandalizemus univerfum populum Chriftia- num, quem paulo ante predicasionibus, fer-. dimatur, alienoque equo revchatur ad Patrem, num defiderarum , ac.diu quafirum filium bo- nus repudiabit Pater, quem alienis pecuniis; alienoque equo poft captivitatem reductum vře det? Intellexiftis , Patres, quot bona. & pro- movere, & impedire facile poteftis. G eveamus ne fupra memorate fentengiz diving rei fi» mus , dicentes: Servus fciens voluntatem Do- mini fui, & uon faciens illam , vapülabit mul- tis plagis. Sed quantum. datur intelligi, hec Graecorum unio ex diffidio inter fummum Pontificem , & vos fufcitäto impediri. poteft . Cogitemns etiam quomodo & hæc fedare ve- leamus, nt fimul conferyemus nnitatem Xccle- monibus, induigentiis ad cooperandum huicC fie noftre , & unionem perficiamus Ecclefie fancte pnioni invitabamus , & ad letitiam pro- vocabamus dicentes: Confolamini , confolami- ni popule meus? Si diciraliquis, veniant Ba- fileam , Ayenionem , velSabaudiam , alioquin impediamus potius , | quod alibi fiat eorum re- du&Gio. O perdirum , & difperarum : hominem qui talia non modo dixerit, fed vel leviter cogitaverit ! poteft ne in mentem cujufpiam Chri- ítiani cadere exccrabile verbum hoc? an ne bonum fe arbitrabitur Chriftiannm, qui tot Genium, & populorum unionem fieri nolit, 'mifi in cerro fiat loco ? numquid paftor ille Evangelicus , qui nonaginta novem reliquit o- ves, dixit, nolo illam ovem centefimam nil Orientalis. Eft , ut fcitis ,. Dei voluntas ma- xima, & precipua, ut fuper omnia charita- tem pacemque, & nnitatem homines inter fe cuftodiant, ira quidem , ut nec orationes , nee eleemofine Deo grate 6nt illorum, qui ad- yetfus . fratres aliquid rancoris habent , & eis non.reconciliantur: Poffum fi volo gefta > ac dida, ac literas veftras ubique diffufas sd hu- jus pacis perfuafonem adducere, Vos profeffi eflis, pro pace populi Chriftiani huc eonve- nife, & cum aliquos principes inter fà au- diftis diffidentes , aut epiftolis , aut nunciis monuiftis wd pacem, uteates yerbis Domini , quacunque dixit de pace, & unitate , fua- in hoc, vel in iilo loco perquirere, & mifiDdentes raticnibus, exemplis, quot bona ex eam ibi reperiero, alibi non queram? num mulier illa, quz dragmam perdidit, querere ipfam contenta fnit ranrum in uno domi an- gulo , .nonne accendir lucernam , & totam e- vertis domum ? Sed quid ru quicumque es di- ces ad verba illa memorati decreti primo con- venti cum Graecis? Verum deputati facri Con- cilii cognofcentes fanCtam , & perfectam ipfius . Concilii intentionem , quz eft ut pro honore Dei, & pro fructu fidei catholice uullis par- catur laboribus, & expenfis, judicarunt non expedire , ut propter locum dümtaxat tan- tum bonum negligeretur; fiat concedo om- mis diligentia , & veniant quecunque op- pace, quor vero ex difcordia proveniunt raa- ' ja. Hoc ipfum ergo fentite in vobis, quod in alis, ne vobis dicatur : Medice cure ta ip- fum, & illud; Qui vides in fratris oculo fe- ftucam , in tuo cur non vides trabem ? Ne- que énim gentes zíimabunt vos recto animo Íed magis ad inanem glonam, captandofque hominum favores juffffe inter extraneos pa- cem. Quandoquidem qua eft inter nos, atque inter caput, & membra, difcordiam nen ex- tinguimus, nec extinguerc laboramus , aut co- gitamus. Seminavit antiquus ile dolofus Sa- iban inter fummum Pontificem , & vos qua- dam incentiva diffidii , que ufque adeo pro- tatis , fcd fi obtineri nequeat , quæramus Ecefferunr , ut vos quidem contra ipfum, & eos in fines mundi, fi neceffe eft. In quo e- nim loco, & in qua re fanétiys, atqué uti- Tius laborare, & peregrinari poffumus? Neque À poftoli Ethiopiam » Indias, aut extrema ex- paverunt, penetrare occidentis , & orientis , ut animas Chrifto lucri facerent, quia G hriftas de Cælo defçendit , peregrinatus in terris, & for- mam fervi accipiens ufque ad mortem crucis progreffuseft , ut nos falvos faceret. Et quam- quam ad hoc » quod de joco dicirur; multa ak mar eer BE ČEA POV m Ka AI) em n ta onym i 7 et com ro rt en 5th ut ipfe nonnulla contra vos feciftis, ac fecerit. Hæc, & fi gravia fint, quia tamen recentia , facile cum honore veftro adhuc occurri po- teft. Quod fi amplius differatur , fruftra pro- videbitur, fed in perniciem totius: Ecclefie , & ruinam Cleri, cum perpetuo omnium , qui hic: fuerunt dedecore convertetur . His proin- de, ob que concilium convocatum eft , tria operz infe&a diminentur. Sed o utinam in hoc infifterez infelicitaris noftre finis , ut illa : tan- (3) Ornate sunę Eugenii juliu quęruor Triremes , quibue Anconiuo. Condulmerids prafeftus eft , Grzcos in Iraliam trajesèmez . Raymal sd @ 1457. B. $5. AWNO CHRISTI 1434. 

Strana 1262
— — fcipieates , ANNO CHRISTE 524 126% ravi Chrifti noftri perfonam ferens propter tancorem majoris fratris fufceptionem fili non dimifit , itá & nos forte fi cum aliqua perío- ' sia quacunque , ex caufa difcordiam hábeamus, hoc ad fufceptionem fracrum no(trorum nullum nobis afferat impedimentum , & quemadmo- dum ille minorem filium fufcepit, majorem- que placavit, ita & nos uno, eodemque tem- pore proper Chriftum , & Ecclefiam graté oc- &urramus. Grecis tam procul yenientibus , & alios nofiros pacificemmus, concerdemus , con- folemur; nt fimul omnes in eadem Ecclefia domo vitulum faginatum epulemur cum fym- phonia, & letitia; Quod fi propter. domefli- ALTERA CONCILIU BASILEENSIS APPENDIX. & ficut Pater hic, quem .memo~Agam per Grecos, quam alios dici pofent , 1262 qua fiepe, numero hic audira. fune , in quibue interdusn publica difputario oblara eft, & nunc fi expedierit , offerretar , nihilominus > quia verborum contentiones animos plerumqne ir. . yitant , id confulrius prztereuntes , folum dae pace, & concordia fraterna - colloquamnr . Objiciet forte alter , cut verfus eos procedamus €um in noftras non aícenderint galeas? Quid quafo vocabula ifta? nofirum & veftrum , in medium afferuntur; ( 1) nonne galee fumi Pontificis galee Ecclefia funt? fi Eccleüm , cur non noftre? preterea ; quis hominum + filium habens apud hoftes captivum , fi ad eum redimendum , ac reducendum, pecunias, cas difcordias , reverendiffmi Patres, tantum B & equum ;nittat, & ille alienis pecuniis re- bonum, quo ferme :najus cogitari nou poteft diffipari , quod Deus avertat, contigerit, qua- lis quelo erit totius Ecclefie ju&us? Quanta defolatio Chriftianitatis, quanra exultatio Tur- carum , & Infidetium , qualis infamia apud homines, & qua apud Deum nobis manebit condemnatio? Si feandalizanti unum de pufil- lis Æcclefæ comminarur Dominus, expedire ut mola afinaria fulpendatur ad collum fuum & demergatur in profundum , quid putandnm oft fier nobis, fi £0: millia fcandalizemns fra- trum, nobifcum uniri quærentium , quid item f; fcandalizemus univerfum populum Chriftia- num, quem paulo ante predicasionibus, fer-. dimatur, alienoque equo revchatur ad Patrem, num defiderarum , ac.diu quafirum filium bo- nus repudiabit Pater, quem alienis pecuniis; alienoque equo poft captivitatem reductum vře det? Intellexiftis , Patres, quot bona. & pro- movere, & impedire facile poteftis. G eveamus ne fupra memorate fentengiz diving rei fi» mus , dicentes: Servus fciens voluntatem Do- mini fui, & uon faciens illam , vapülabit mul- tis plagis. Sed quantum. datur intelligi, hec Graecorum unio ex diffidio inter fummum Pontificem , & vos fufcitäto impediri. poteft . Cogitemns etiam quomodo & hæc fedare ve- leamus, nt fimul conferyemus nnitatem Xccle- monibus, induigentiis ad cooperandum huicC fie noftre , & unionem perficiamus Ecclefie fancte pnioni invitabamus , & ad letitiam pro- vocabamus dicentes: Confolamini , confolami- ni popule meus? Si diciraliquis, veniant Ba- fileam , Ayenionem , velSabaudiam , alioquin impediamus potius , | quod alibi fiat eorum re- du&Gio. O perdirum , & difperarum : hominem qui talia non modo dixerit, fed vel leviter cogitaverit ! poteft ne in mentem cujufpiam Chri- ítiani cadere exccrabile verbum hoc? an ne bonum fe arbitrabitur Chriftiannm, qui tot Genium, & populorum unionem fieri nolit, 'mifi in cerro fiat loco ? numquid paftor ille Evangelicus , qui nonaginta novem reliquit o- ves, dixit, nolo illam ovem centefimam nil Orientalis. Eft , ut fcitis ,. Dei voluntas ma- xima, & precipua, ut fuper omnia charita- tem pacemque, & nnitatem homines inter fe cuftodiant, ira quidem , ut nec orationes , nee eleemofine Deo grate 6nt illorum, qui ad- yetfus . fratres aliquid rancoris habent , & eis non.reconciliantur: Poffum fi volo gefta > ac dida, ac literas veftras ubique diffufas sd hu- jus pacis perfuafonem adducere, Vos profeffi eflis, pro pace populi Chriftiani huc eonve- nife, & cum aliquos principes inter fà au- diftis diffidentes , aut epiftolis , aut nunciis monuiftis wd pacem, uteates yerbis Domini , quacunque dixit de pace, & unitate , fua- in hoc, vel in iilo loco perquirere, & mifiDdentes raticnibus, exemplis, quot bona ex eam ibi reperiero, alibi non queram? num mulier illa, quz dragmam perdidit, querere ipfam contenta fnit ranrum in uno domi an- gulo , .nonne accendir lucernam , & totam e- vertis domum ? Sed quid ru quicumque es di- ces ad verba illa memorati decreti primo con- venti cum Graecis? Verum deputati facri Con- cilii cognofcentes fanCtam , & perfectam ipfius . Concilii intentionem , quz eft ut pro honore Dei, & pro fructu fidei catholice uullis par- catur laboribus, & expenfis, judicarunt non expedire , ut propter locum dümtaxat tan- tum bonum negligeretur; fiat concedo om- mis diligentia , & veniant quecunque op- pace, quor vero ex difcordia proveniunt raa- ' ja. Hoc ipfum ergo fentite in vobis, quod in alis, ne vobis dicatur : Medice cure ta ip- fum, & illud; Qui vides in fratris oculo fe- ftucam , in tuo cur non vides trabem ? Ne- que énim gentes zíimabunt vos recto animo Íed magis ad inanem glonam, captandofque hominum favores juffffe inter extraneos pa- cem. Quandoquidem qua eft inter nos, atque inter caput, & membra, difcordiam nen ex- tinguimus, nec extinguerc laboramus , aut co- gitamus. Seminavit antiquus ile dolofus Sa- iban inter fummum Pontificem , & vos qua- dam incentiva diffidii , que ufque adeo pro- tatis , fcd fi obtineri nequeat , quæramus Ecefferunr , ut vos quidem contra ipfum, & eos in fines mundi, fi neceffe eft. In quo e- nim loco, & in qua re fanétiys, atqué uti- Tius laborare, & peregrinari poffumus? Neque À poftoli Ethiopiam » Indias, aut extrema ex- paverunt, penetrare occidentis , & orientis , ut animas Chrifto lucri facerent, quia G hriftas de Cælo defçendit , peregrinatus in terris, & for- mam fervi accipiens ufque ad mortem crucis progreffuseft , ut nos falvos faceret. Et quam- quam ad hoc » quod de joco dicirur; multa ak mar eer BE ČEA POV m Ka AI) em n ta onym i 7 et com ro rt en 5th ut ipfe nonnulla contra vos feciftis, ac fecerit. Hæc, & fi gravia fint, quia tamen recentia , facile cum honore veftro adhuc occurri po- teft. Quod fi amplius differatur , fruftra pro- videbitur, fed in perniciem totius: Ecclefie , & ruinam Cleri, cum perpetuo omnium , qui hic: fuerunt dedecore convertetur . His proin- de, ob que concilium convocatum eft , tria operz infe&a diminentur. Sed o utinam in hoc infifterez infelicitaris noftre finis , ut illa : tan- (3) Ornate sunę Eugenii ju(fa quęruor Triremes , quibue Anconiuo. Condulmerids prafeftus eft , Grzcos in Iraliam trajesèmez . Raymal sd @ 1457. B. $5. AWNO CHRISTI 1434. 

Strana 1263
1263 ALTERA CONCILIE BASILEENSIS APPENDIX. 1264 —tántum inf&Óta:remanerent, & alia multo de- Àíolamini popule meus , quod ánnunciabas nobi$ mre AWNO CHRISTI 9428 teriora non fuccederent, nam multo optabilius foree non inchoaffe concilium pro extirpandis erroribus , difcordiis, ac deformitatibns, fi hæé eadent. longe majora, ac periculofiora in dies ex diffdio nofiro evenite , non tam verifimi- le, quam. veracirer ante oculos videamus . Quot gentes fpe fua defraudabuntur, fi quod ad falutem Ecclefie inceptum eft, in perni- '€iem videant confummari , & unde jacundita+ tes expectabane, fufcipiant triftitiam , & lotus, {i diffidivm hoc inter vos, & Papa diutius perfeveret , & bhincinde bellum ficut initia do- monítrant , indici oporteat; putabitis Græco- rum errores aboleri poffe, quot inter nos Ca- o Balilesx Concilium, iíla eft nunc ilia duplex Iætitia, & ille annus jubileus , & annus ge- neralis unionis Ecclefie; omnia hee in contra- ‘rium verter, &dicet, imo contriftari, Gc ite- rum conrriftari oportet; nam duplicem habe- mus mzrorem pro unione Grecorum perdita, & unitate difrupta. Yfte non Jubileus, fed 1u&uofüus eft annus, non generális unionis , fed divifionis, & invitabas me, dicet Ecclgfa ut depofitis lugubribus fumerem indumenta latio- ra imo pro iis innumeris, quz videc, malis, multoque pejus lugubriora accipere oportebat; Ecce quales ex hoc’ diffidic carpemus fru- Cus. Pauca dixi, & quia de incerto, & de tholicos fchifmata, & errores pullulabunt, fa- B.futuro levia videntur , & mulia forte non cre- tis. verendum eít, ne tanta poftea crefcat dif- fenfio, ut alter alterum vicif&m appellet here- ficum. Quam durum , & lacrimabiie eft ifla cogitare, fi ad illud calamitofum perveniaimus tempus, in quo unus dicat hic effe Ecclefias , alius illic; non meretur hoc a nohis Eccle- fia, qua& nos educavit, & mapnificavit, nt eam , quam infideles. ad angulum redegerunt terre, nos fideles coar&temus ad punctum , & quam in pace, & unitate reperimus, diviíam- que, difcordemque relinquamus. Per hoc quo- que ecclefiafticum diffidium pacem fi qua mun- do eft in populo Chriftiano violari neceffe e- rit: bella enim inter multos Principes non fo- dibilia, non aliter dicemus, fi quod Deus .a- vertat, experiri contingat. Utinam (im falfus vates, audio, fapientes id ipfum dicere quod fi fchifma fiat , quod Deus pro fua pietate averrat , reliquis fchifmatibus que ufque modo palla eft Ecclefia hoc longe futurum videtur peruiciofius: nemo dicat, nunquam talia per- mittet Deus; & Dcus inquit cogito cogitatio- nes pacis, & non aífliGionis, fed fi volumus eadem, que Deus , eadem, & nos cogitemus , nam qui nolunt benedictionem , prolungabitur ab eis. Sed dicunt faciamus debitum noftrum , Deus non derelinquet. nos, fed debirum eft reconciliaii prius fratri fuo, alioquin non eft Tum dimittemus inextinGa , fed eos qui-in pa Cacccptum Deo , quod putas bonum facere nifi ce jam funt ad diffidia commovebimus: Inito enim in Ecclefia infelici fchifmate, continuo inter Laicos orietur difcordia civilis domefti- ca , & inteflina, & fri foli Ecclefiaftici inter fe "bellum gererent, reliquis fidelibus in pace quiefcentibus, tolerabilius quidem videri pof- : fet ; led proh. dolor nulla erit provincia , aut Civitas. in qua & ipí feculares diverfimode propter noflras diffenfiones diffidentes multis blafphemiis ac maledi€lis fe invicem non di- faniant, & cum nos hinc inde tueri quidem artem fuam volaerimus, alter in alterüm fæ- culare invocabit brachium, prafidiumque un- de metuendum eft ne clerici a. clericis vicif .quando confuülte , & matare previía fucrint omnia qui accidere poffunt, & folent, tenta- re eftt Deum, * magifque confidere fed. dicet, x ANNO CHRISTE 1424- Leg. f, mie fi fiat fchifma, & alius Pontifex , convocabi. nus pra me» tur aliud Concilium, © ibi remediam dabirur “ juxta frequens decretum. Bona orcumfpeclio: percutiamur , & vulneremur.invicem , & po- ftea ibim us ad Medicum Quid fi percat vul- neratus antequam veniat Medicus ? Quid f poftquam venerit, plaga facta fuerit incurabi- lis ?. quomodo confulte ex ea re íperatur re- medium , cx quo facta eft Lefio ? Car „non nunc idipfem dicimus , ac facimus, guod in il. lud diferimus tempus? fim in direptionem tradantur , & predam,ip-D Dicunt quidam per nos non remanet pax. fique belli authores primi bellorum primitias ferant, & qui aliquando per Concilium cogi- tavimus dc rccuperandà Ecclefiaflica libertate , in Pharaonicam 2 nobis ipfis forte dabimur fervitutem; hoc quod Deus avertat, fi. expe- riemur, qui jam in Conciliis gloriamur , a nomine poflea horrebimus Concilii cum. dolo- re, & moerore. Quid tandem de iertio pro- fefhonis noflræ articnlo , de formatione !o- quor, ac bonis moribus reintegrandis fperan- dum eft? Quomodo cnim in bello Corrupti. mo- res emendari valent, qui in pace corriguntur vix, ac diffüculter, imo virtutes omnes, quas generat pax , difcordia ipfa corrumpit: Divi- Si fic, agamus. ergo, ut inquit Apoftolus , pa- cem cum omnibus quantum "in. nobis eft ha- bentes; nifi vero omnia pacis media per nos, aut alios oblata, que fppciem habeant hone- flatis experiamur, videri non poffimus, quan- tum in nobis eft facere , fed fi alius objicit : patiemur ne violare decreta noftra, contemni authoritatem Concilii, continuari abufus , in- fringi fententias hic latas vexari patres con- cilii; nou fervari pollicitationes in adhæfone fummi Pontificis factas, & multa hujufmodi? Si Revcerendiffimi Patres per hos qui mcepü funt proceffus his omnibus provideretur., ef- Yet forfitan tzolerandum , fed quemadmodum fa enim Republica perire penitus, ac collabiEfupradi&um eíl, fi hec omnia per diflidium infpicimus omnes legum reverentias, morurm- que difciplinam , Cernere eft modo omnia fce- lefla, deformia , obícena, ac vitiorum. mon- fia, que ufque nunc latuerunt, prorumpere audacius in publicum audebunt, fine verecun- dia ulla facinora patrare omnia. Quis audebiz flagitiofum aliquem corrigere, quem metuat ad partem aliam. fieri transfugam ;-ambitiofi , & fediriofi tunc omnia poflident, nam fi qui pau- ci tantum. reperiuntur boni a tot malis abhor- rentes fügient, & delitefcent, & folis impro- bis aula patebit. Quid ex his omnibus dicet Mundus; hoccine eft illud : Gonfolamini, con- Ecclefie: non emendentur, fed. deteriora fiant; exigit prudentia, ut aliud adhibeamus reme- dium, per quod fi hec que cupimus, affe- qui in pace valeamus, quid nos pugnare, & alüs dare puguæ caufam ? quid nos & totam Ecclefiam tantis fubijcere periculis opus eft? Sed dicit alter: ergo. nunquam fiet reforma- tio, nunquam fier juflitia, femper enim fimi- lis obijcietur fchifmatis metus. Sed dico di- flinguenda effe tempora, & omnia cunr pru- dentia, & moderamine faciendae, ne quod fie ad toliendum malum alind inducas majus : Canonum enim, ac doGjorum una eft fenten- tia, 

Strana 1264
1263 ALTERA CONCILIE BASILEENSIS APPENDIX. 1264 —tántum inf&Óta:remanerent, & alia multo de- Àíolamini popule meus , quod ánnunciabas nobi$ mre AWNO CHRISTI 9428 teriora non fuccederent, nam multo optabilius foree non inchoaffe concilium pro extirpandis erroribus , difcordiis, ac deformitatibns, fi hæé eadent. longe majora, ac periculofiora in dies ex diffdio nofiro evenite , non tam verifimi- le, quam. veracirer ante oculos videamus . Quot gentes fpe fua defraudabuntur, fi quod ad falutem Ecclefie inceptum eft, in perni- '€iem videant confummari , & unde jacundita+ tes expectabane, fufcipiant triftitiam , & lotus, {i diffidivm hoc inter vos, & Papa diutius perfeveret , & bhincinde bellum ficut initia do- monítrant , indici oporteat; putabitis Græco- rum errores aboleri poffe, quot inter nos Ca- o Balilesx Concilium, iíla eft nunc ilia duplex Iætitia, & ille annus jubileus , & annus ge- neralis unionis Ecclefie; omnia hee in contra- ‘rium verter, &dicet, imo contriftari, Gc ite- rum conrriftari oportet; nam duplicem habe- mus mzrorem pro unione Grecorum perdita, & unitate difrupta. Yfte non Jubileus, fed 1u&uofüus eft annus, non generális unionis , fed divifionis, & invitabas me, dicet Ecclgfa ut depofitis lugubribus fumerem indumenta latio- ra imo pro iis innumeris, quæ@ vidéo, malis 5 multoque pejus lugubriora accipere oportebat : Ecce quales ex hoc’ diffidic carpemus fru- Cus. Pauca dixi, & quia de incerto, & de tholicos fchifmata, & errores pullulabunt, fa- B.futuro levia videntur , & mulia forte non cre- tis. verendum eít, ne tanta poftea crefcat dif- fenfio, ut alter alterum vicif&m appellet here- ficum. Quam durum , & lacrimabiie eft ifla cogitare, fi ad illud calamitofum perveniaimus tempus, in quo unus dicat hic effe Ecclefias , alius illic; non meretur hoc a nohis Eccle- fia, qua& nos educavit, & mapnificavit, nt eam , quam infideles. ad angulum redegerunt terre, nos fideles coar&temus ad punctum , & quam in pace, & unitate reperimus, diviíam- que, difcordemque relinquamus. Per hoc quo- que ecclefiafticum diffidium pacem fi qua mun- do eft in populo Chriftiano violari neceffe e- rit: bella enim inter multos Principes non fo- dibilia, non aliter dicemus, fi quod Deus .a- vertat, experiri contingat. Utinam (im falfus vates, audio, fapientes id ipfum dicere quod fi fchifma fiat , quod Deus pro fua pietate averrat , reliquis fchifmatibus que ufque modo palla eft Ecclefia hoc longe futurum videtur peruiciofius: nemo dicat, nunquam talia per- mittet Deus; & Dcus inquit cogito cogitatio- nes pacis, & non aífliGionis, fed fi volumus eadem, que Deus , eadem, & nos cogitemus , nam qui nolunt benedictionem , prolungabitur ab eis. Sed dicunt faciamus debitum noftrum , Deus non derelinquet. nos, fed debirum eft reconciliaii prius fratri fuo, alioquin non eft Tum dimittemus inextinGa , fed eos qui-in pa Cacccptum Deo , quod putas bonum facere nifi ce jam funt ad diffidia commovebimus: Inito enim in Ecclefia infelici fchifmate, continuo inter Laicos orietur difcordia civilis domefti- ca , & inteflina, & fri foli Ecclefiaftici inter fe "bellum gererent, reliquis fidelibus in pace quiefcentibus, tolerabilius quidem videri pof- : fet ; led proh. dolor nulla erit provincia , aut Civitas. in qua & ipí feculares diverfimode propter noflras diffenfiones diffidentes multis blafphemiis ac maledi€lis fe invicem non di- faniant, & cum nos hinc inde tueri quidem artem fuam volaerimus, alter in alterüm fæ- culare invocabit brachium, prafidiumque un- de metuendum eft ne clerici a. clericis vicif .quando confuülte , & matare previía fucrint omnia qui accidere poffunt, & folent, tenta- re eftt Deum, * magifque confidere fed. dicet, x ANNO CHRISTE 1424- Leg. f, mie fi fiat fchifma, & alius Pontifex , convocabi. nus pra me» tur aliud Concilium, © ibi remediam dabirur “ juxta frequens decretum. Bona orcumfpeclio: percutiamur , & vulneremur.invicem , & po- ftea ibim us ad Medicum Quid fi percat vul- neratus antequam veniat Medicus ? Quid f poftquam venerit, plaga facta fuerit incurabi- lis ?. quomodo confulte ex ea re íperatur re- medium , cx quo facta eft Lefio ? Car „non nunc idipfem dicimus , ac facimus, guod in il. lud diferimus tempus? fim in direptionem tradantur , & predam,ip-D Dicunt quidam per nos non remanet pax. fique belli authores primi bellorum primitias ferant, & qui aliquando per Concilium cogi- tavimus dc rccuperandà Ecclefiaflica libertate , in Pharaonicam 2 nobis ipfis forte dabimur fervitutem; hoc quod Deus avertat, fi. expe- riemur, qui jam in Conciliis gloriamur , a nomine poflea horrebimus Concilii cum. dolo- re, & moerore. Quid tandem de iertio pro- fefhonis noflræ articnlo , de formatione !o- quor, ac bonis moribus reintegrandis fperan- dum eft? Quomodo cnim in bello Corrupti. mo- res emendari valent, qui in pace corriguntur vix, ac diffüculter, imo virtutes omnes, quas generat pax , difcordia ipfa corrumpit: Divi- Si fic, agamus. ergo, ut inquit Apoftolus , pa- cem cum omnibus quantum "in. nobis eft ha- bentes; nifi vero omnia pacis media per nos, aut alios oblata, que fppciem habeant hone- flatis experiamur, videri non poffimus, quan- tum in nobis eft facere , fed fi alius objicit : patiemur ne violare decreta noftra, contemni authoritatem Concilii, continuari abufus , in- fringi fententias hic latas vexari patres con- cilii; nou fervari pollicitationes in adhæfone fummi Pontificis factas, & multa hujufmodi? Si Revcerendiffimi Patres per hos qui mcepü funt proceffus his omnibus provideretur., ef- Yet forfitan tzolerandum , fed quemadmodum fa enim Republica perire penitus, ac collabiEfupradi&um eíl, fi hec omnia per diflidium infpicimus omnes legum reverentias, morurm- que difciplinam , Cernere eft modo omnia fce- lefla, deformia , obícena, ac vitiorum. mon- fia, que ufque nunc latuerunt, prorumpere audacius in publicum audebunt, fine verecun- dia ulla facinora patrare omnia. Quis audebiz flagitiofum aliquem corrigere, quem metuat ad partem aliam. fieri transfugam ;-ambitiofi , & fediriofi tunc omnia poflident, nam fi qui pau- ci tantum. reperiuntur boni a tot malis abhor- rentes fügient, & delitefcent, & folis impro- bis aula patebit. Quid ex his omnibus dicet Mundus; hoccine eft illud : Gonfolamini, con- Ecclefie: non emendentur, fed. deteriora fiant; exigit prudentia, ut aliud adhibeamus reme- dium, per quod fi hec que cupimus, affe- qui in pace valeamus, quid nos pugnare, & alüs dare puguæ caufam ? quid nos & totam Ecclefiam tantis fubijcere periculis opus eft? Sed dicit alter: ergo. nunquam fiet reforma- tio, nunquam fier juflitia, femper enim fimi- lis obijcietur fchifmatis metus. Sed dico di- flinguenda effe tempora, & omnia cunr pru- dentia, & moderamine facienda, ne quod fie ad toliendum malum alind inducas majus : Canonum enim, ac doGjorum una eft fenten- tia, 

Strana 1265
CHRIST 3434 Y265 reétione , & executione joftice abflinendum. Quid autem ad hec dicat luminus Pontifex fepe audiflis qualiter. pro. pace , & charitate vo- bifcum habenda, ( 1) deftinabit huc duos Re- verendifhmos Dominos Cardinales Legatos San- € Crucis , & San&i Peui. Quante integritatis, & fan£imonie hinc (imt, orbis nofcit totus ; per hos air obtulife obfervantiam , decretorumque electionibus , & aliis, de quibus hic agebatur potiffime , petebat , ut quz pro neceffaría fedis Apoftolicz aliaramque fedium fuftenraiione, fy- nodus pollicita fuerat, & æquitati confentanea erant, per nos implerentur. Ália etiam omnia per eo(dem obtuliffe dicit, que honori, hujas concilii , ac füppofitorum ejus conduce- rent, & preíertim. omnem fübflantiam, ac fa- .eultatem Ecclefie Romanae exponere; ut nego- tium Grecorum juxta promiffionem noftram fe- Viciter confimari poffet, his adjicit que ad re- formationem per fuas literas nos aliquando hor- tatus fuerir primumque fe effe , qui in quibus neceffarium eft, veformari cupiat , omnefque au- ferri abufus , falvis retis , & licitis regulis a fancs Patribus rraditis, & obfervaris , falva če fcdis Ápoftolice authorirate , quam dolet nimium hic contemni. Conqueritur etiam quod ea, quz fummi Pontifices foli exercere folebant , imo qua defunctis Pontificibus Concilia non tange- ALTERA CONCILI! BASILEENSIS APPENDIX. tia, & ratio naturalis. id (nadet: Ubi timor. eft À pænalibus , ANNO Íchifmatis , .Revcrendiffimas E | 1266 non ad’confervationem authorieatis , feu ‘decretorum, fed palam ad ex- <idium devenitur ecclefiæ ? Ufque nunc zelo câritatis accenfus Vefiras Patérnitatesad pacem cum fam- mo Pontifice exhortatus fui, ex qua (alus pen- det ecclefie , hec eadem erga ipfum fummem Pontificem dieta bit pacem. cogitare ac querere, & tam ipfe quam vos apud Deum, & homines, cum venia wrriufque dixerim, rei eritis, 6 pacem recufave- ritis. Video autem, viam facillimam , jam for- te apertam, qua invicem pacem habere , Gra- eos unire , & reliqua perficere fan&ta opera, & uüilitatique B totam demum Chriftianitarem | conífolari poteri- tis. Sereniffimus dominus Imperator Roraano- sum fuis nunciavit Oratoribus fummum Pontifi- cem omnium controverfiarum, quas cum. veftris Paterüiatibus habet velle fuam Imperialem ma- jeftarem Judicem , 6x arbirrum facere. Si. pa- ternitates veítre id ipfum agere decreverint , ficut certe zenentur, paci dici poteft jam facta: quod (i Summus Ponüfex id egit, nos multo magis id facere debere exiftimat unu(quifque. Si probatio amoris exhibitio eft operis. procul- dubio plurima dedit iple Dominus Imperator fue affectionis in. vos jamdiu teflimonia. Scimus omnes quanta fecerit , quoique fe fubmilerit la- boribus ac periculis, ut nos protegeret , conci-. bant, fed rcfervabant fuücceíloribus,.hic pafhm C lium fundaret, flabiliret, & augeret: nemo more & libere iamquam authoritas papalis in Eccle- fia non effer, expedinntur , & quantum ad ob- fervantiam decretorum noflrorum attinet, afferit xuíquam minus quam hic, ubi facta font , ipla decreta fervari, neque in aliquo loco ita fepe violari, ficut in prima officina. Quod autem nos dicimus de fentenriis noftris ibidem , dicit ipfe & amplius de fententiis iu curia legitime latis, que hic paffim in dubium referre conantur ; fed ipfum , quod de violaüone promifhonis in ad- hæfione fa&de conquerimur, conqueritur & ipfe de non fervatis promiffionibus quibufdam fyno- dalibus fibi factis : & ipfe de nobis vicifüm graves agimus quere- Jas, & quidquid nos in eo culpamus, ac redar- guimus, idem in nos ipfe retorquet, & fi hac per epiftolas tractatus , orationes , allegariones difceptanda funt, & nobis. & ipfi non deefit ad- vocarorum , oratorum , declarnatorum copia qui pro facilitate ingenii poffint łe invicem confuia- re, & audientes multa fuadere. Quid aliud er- talium. e(t, cui aeque ut fibi honor ac decus nofirum fit Cordi. Er cum haec omnia propter reformationem facere dicatur, nullus fuit: tam. prefens, quam abfens qui litens ac nunciis, nos magis, quam ipfe fubhortavit ad pacem. Quid autem non quafi homo, fed velut Ange- lus domini egerit pre ‘ extinguendo lo inve- teraro fchilmace , quod tandem opera potiffimé fuæ conflantiæ delerum eft, plerique noflrum- eo tempore viderunt, & totus mundus cum fumma izütia, & ejus laude admirzns comme: morat. Cura ergo tam nobis affeQum, propi- - Quid malta? & nos de ipfo,D tiumque ac favorabilem dederit Deus Prinei- pem, fue longiori deliberatione, uno ore , u- noque animo ipfum cum hæc exhorratio. Card, Sabin. pronuntiata fir in Conc. die z0. Iecemb, an. 1437, ut habetur infra ex nota ad. Ícem adjeda in Cod. & aliunde Sigifmundus ‘Rom. Imp. extremum diem clauferit Gnoymæ, qua eft Moravie urbs eodem anno die 9. ejufdem menfis ; conjectura eft aut illius obitus nuncium iateHigo, utrique enim. incum-* go agimus ? Nam dum quilibet partem faam — non fuiffe delatum Bafileam nifi poll diem zo, | tueri conatur , aliam turpiter denigrat, dehone- aut ccrte adhuc publicatam fuiffe exhortatio- ftat, decolorat , & fic hinc inde crimina, falfa nem; quo omnibus conflaret, quantopere Eu- ne, au vcra, Deus fcit , in derifum, & fubfan- genius Papa inclinaret ad pacem ineundam cum nationem noílram détegumus , & nos toti mun- íeditiofis. Porro fi verum effzt, quod ex Ænea do facimus contempribiles, etiam iftis conceria- Sylvio in Hift. Bohem. c. $3. aflirmat P. Pagi tionibus ad hoc ventum eft, quod gladium. e E in Brev. T. 4.in Eug. 4. ti. 115. fcil. obiiffe Sigif- vagina utraque pars eduxit, non fupereít. nifi ut vibretur, & infligatar vulnus , quod, ut videre eft non manus, non pedes, fed primo iétu ip- fum transfgat cor. Ve nobis, va fibi, fi ad tantam prolabamur demendam, væ clero, va ecclefie ,.fi gladium noftrum in vaginam juxta fententiam Salvatoris non reponimus. Cur ergo ante illata vulnera, o mapiftri , & praeceptores ecclefie , o. perfuafores pacis in. populo Chrittia- no de pace noa cogitamus , quandoquidem his —€— ————ÀÀ mundur circa finem. Decemb. omnis tolleretur difficulras; verum curfim hic nota, ab Enea: qui eo tempore vixit nullatenus memorari diem , quo. Cæfar ille deceffit, in arbitrum , & deci- forem harum pefliferarum litium. acclamemus > quod ni(i fecerimus per nos neglecta effe eccle- fia pax judicabitur , & nobis tanta adfcriberur culpa. Ágire igitur o- Patres, ne cunctemini am- ple&i cum grariarum actione munus hoc, quod divina miferado in hac rerum tnurbulentia lar- piri (x) intellige novum , & amiptum Eageni Papz mandatum ob sedandas synodi eurbar datum Nicoiao Albergaci Bo- wonienfi Tir. S. Crucis, & Jo. Cervantes "Tit. $. Pec? ad Vinc. Cardin. ann. z456., ue confiat ex Respon(eac oynod. faa éilecttiffimis Ecclefie fils Nic. Tir. S, Crucis in. Hier. , € Jo. Ti. S. Petri. Presbyteris Cardi, Apoflolica. fedis Legatis. Eam Responfionem habes sup. inter Ep. , če nd synod. Concil, Gener. Tom, XXIX. i111 & diffamationis proceffibus non. ad memes ubi majora zimentut fcandala; cor- intentum reformationis , ANNO CHRIST? . 1434+ 

Strana 1266
CHRIST 3434 Y265 reétione , & executione joftice abflinendum. Quid autem ad hec dicat luminus Pontifex fepe audiflis qualiter. pro. pace , & charitate vo- bifcum habenda, ( 1) deftinabit huc duos Re- verendifhmos Dominos Cardinales Legatos San- € Crucis , & San&i Peui. Quante integritatis, & fan£imonie hinc (imt, orbis nofcit totus ; per hos air obtulife obfervantiam , decretorumque electionibus , & aliis, de quibus hic agebatur potiffime , petebat , ut quz pro neceffaría fedis Apoftolicz aliaramque fedium fuftenraiione, fy- nodus pollicita fuerat, & æquitati confentanea erant, per nos implerentur. Ália etiam omnia per eo(dem obtuliffe dicit, que honori, hujas concilii , ac füppofitorum ejus conduce- rent, & preíertim. omnem fübflantiam, ac fa- .eultatem Ecclefie Romanae exponere; ut nego- tium Grecorum juxta promiffionem noftram fe- Viciter confimari poffet, his adjicit que ad re- formationem per fuas literas nos aliquando hor- tatus fuerir primumque fe effe , qui in quibus neceffarium eft, veformari cupiat , omnefque au- ferri abufus , falvis retis , & licitis regulis a fancs Patribus rraditis, & obfervaris , falva če fcdis Ápoftolice authorirate , quam dolet nimium hic contemni. Conqueritur etiam quod ea, quz fummi Pontifices foli exercere folebant , imo qua defunctis Pontificibus Concilia non tange- ALTERA CONCILI! BASILEENSIS APPENDIX. tia, & ratio naturalis. id (nadet: Ubi timor. eft À pænalibus , ANNO Íchifmatis , .Revcrendiffimas E | 1266 non ad’confervationem authorieatis , feu ‘decretorum, fed palam ad ex- <idium devenitur ecclefiæ ? Ufque nunc zelo câritatis accenfus Vefiras Patérnitatesad pacem cum fam- mo Pontifice exhortatus fui, ex qua (alus pen- det ecclefie , hec eadem erga ipfum fummem Pontificem dieta bit pacem. cogitare ac querere, & tam ipfe quam vos apud Deum, & homines, cum venia wrriufque dixerim, rei eritis, 6 pacem recufave- ritis. Video autem, viam facillimam , jam for- te apertam, qua invicem pacem habere , Gra- eos unire , & reliqua perficere fan&ta opera, & uüilitatique B totam demum Chriftianitarem | conífolari poteri- tis. Sereniffimus dominus Imperator Roraano- sum fuis nunciavit Oratoribus fummum Pontifi- cem omnium controverfiarum, quas cum. veftris Paterüiatibus habet velle fuam Imperialem ma- jeftarem Judicem , 6x arbirrum facere. Si. pa- ternitates veítre id ipfum agere decreverint , ficut certe zenentur, paci dici poteft jam facta: quod (i Summus Ponüfex id egit, nos multo magis id facere debere exiftimat unu(quifque. Si probatio amoris exhibitio eft operis. procul- dubio plurima dedit iple Dominus Imperator fue affectionis in. vos jamdiu teflimonia. Scimus omnes quanta fecerit , quoique fe fubmilerit la- boribus ac periculis, ut nos protegeret , conci-. bant, fed rcfervabant fuücceíloribus,.hic pafhm C lium fundaret, flabiliret, & augeret: nemo more & libere iamquam authoritas papalis in Eccle- fia non effer, expedinntur , & quantum ad ob- fervantiam decretorum noflrorum attinet, afferit xuíquam minus quam hic, ubi facta font , ipla decreta fervari, neque in aliquo loco ita fepe violari, ficut in prima officina. Quod autem nos dicimus de fentenriis noftris ibidem , dicit ipfe & amplius de fententiis iu curia legitime latis, que hic paffim in dubium referre conantur ; fed ipfum , quod de violaüone promifhonis in ad- hæfione fa&de conquerimur, conqueritur & ipfe de non fervatis promiffionibus quibufdam fyno- dalibus fibi factis : & ipfe de nobis vicifüm graves agimus quere- Jas, & quidquid nos in eo culpamus, ac redar- guimus, idem in nos ipfe retorquet, & fi hac per epiftolas tractatus , orationes , allegariones difceptanda funt, & nobis. & ipfi non deefit ad- vocarorum , oratorum , declarnatorum copia qui pro facilitate ingenii poffint łe invicem confuia- re, & audientes multa fuadere. Quid aliud er- talium. e(t, cui aeque ut fibi honor ac decus nofirum fit Cordi. Er cum haec omnia propter reformationem facere dicatur, nullus fuit: tam. prefens, quam abfens qui litens ac nunciis, nos magis, quam ipfe fubhortavit ad pacem. Quid autem non quafi homo, fed velut Ange- lus domini egerit pre ‘ extinguendo lo inve- teraro fchilmace , quod tandem opera potiffimé fuæ conflantiæ delerum eft, plerique noflrum- eo tempore viderunt, & totus mundus cum fumma izütia, & ejus laude admirzns comme: morat. Cura ergo tam nobis affeQum, propi- - Quid malta? & nos de ipfo,D tiumque ac favorabilem dederit Deus Prinei- pem, fue longiori deliberatione, uno ore , u- noque animo ipfum cum hæc exhorratio. Card, Sabin. pronuntiata fir in Conc. die z0. Iecemb, an. 1437, ut habetur infra ex nota ad. Ícem adjeda in Cod. & aliunde Sigifmundus ‘Rom. Imp. extremum diem clauferit Cnoymz, que eft Moravie urbs eodem anno die 9. ejufdem menfis ; conjectura eft aut illius obitus nuncium iateHigo, utrique enim. incum-* go agimus ? Nam dum quilibet partem faam — non fuiffe delatum Bafileam nifi poll diem zo, | tueri conatur , aliam turpiter denigrat, dehone- aut ccrte adhuc publicatam fuiffe exhortatio- ftat, decolorat , & fic hinc inde crimina, falfa nem; quo omnibus conflaret, quantopere Eu- ne, au vcra, Deus fcit , in derifum, & fubfan- genius Papa inclinaret ad pacem ineundam cum nationem noílram détegumus , & nos toti mun- íeditiofis. Porro fi verum effzt, quod ex Ænea do facimus contempribiles, etiam iftis conceria- Sylvio in Hift. Bohem. c. $3. aflirmat P. Pagi tionibus ad hoc ventum eft, quod gladium. e E in Brev. T. 4.in Eug. 4. ti. 115. fcil. obiiffe Sigif- vagina utraque pars eduxit, non fupereít. nifi ut vibretur, & infligatar vulnus , quod, ut videre eft non manus, non pedes, fed primo iétu ip- fum transfgat cor. Ve nobis, va fibi, fi ad tantam prolabamur demendam, væ clero, va ecclefie ,.fi gladium noftrum in vaginam juxta fententiam Salvatoris non reponimus. Cur ergo ante illata vulnera, o mapiftri , & praeceptores ecclefie , o. perfuafores pacis in. populo Chrittia- no de pace noa cogitamus , quandoquidem his —€— ————ÀÀ mundur circa finem. Decemb. omnis tolleretur difficulras; verum curfim hic nota, ab Enea: qui eo tempore vixit nullatenus memorari diem , quo. Cæfar ille deceffit, in arbitrum , & deci- forem harum pefliferarum litium. acclamemus > quod ni(i fecerimus per nos neglecta effe eccle- fia pax judicabitur , & nobis tanta adfcriberur culpa. Ágire igitur o- Patres, ne cunctemini am- ple&i cum grariarum actione munus hoc, quod divina miferado in hac rerum tnurbulentia lar- piri (x) intellige novum , & amiptum Eageni Papz mandatum ob sedandas synodi eurbar datum Nicoiao Albergaci Bo- wonienfi Tir. S. Crucis, & Jo. Cervantes "Tit. $. Pec? ad Vinc. Cardin. ann. z456., ue confiat ex Respon(eac oynod. faa éilecttiffimis Ecclefie fils Nic. Tir. S, Crucis in. Hier. , € Jo. Ti. S. Petri. Presbyteris Cardi, Apoflolica. fedis Legatis. Eam Responfionem habes sup. inter Ep. , če nd synod. Concil, Gener. Tom, XXIX. i111 & diffamationis proceffibus non. ad memes ubi majora zimentut fcandala; cor- intentum reformationis , ANNO CHRIST? . 1434+ 

Strana 1267
zeme giri dignata eft; &t quamquam exp 1267 ALTERA CONCILI BASILEENSIS APPENDIX, editior via À egeritis maximum in Celo, C in rerra facietis 1268 gaudigm , Deum in omnibus vobis propitium ANNO ANNO ifla fit, pihilominus more periti Medici, qui m ANO, CRAMTS uni morbo plures provides medicinas, aperiatur reddetis, bominum corda ad veftram srahetis "jj. & alia; multi enim fortaffe autem prius cupiens pacis conditiones: snonitorium veflrum gravat Fapam Pape translario turbat wos; translatio- ' pem dicit żple feciffe proprer monitorium , yos antem monitorium propter non obfervantiam de- €retorum , tollantur pariter monirorium , ac tran- slatio, & fammus Pontifex certificét nos modis conyenientibus de obfervandis decretis, gue ta- dia fanta ut fimu] reformationi, & honori fe- dis Apoflohice provideant , Ecce cum pace & honore veftro habebitis, quod optatis , quod qui- dem per conienüones pofízt confequi numquam. obedientiam , &t devotionem , memoriague no- minis: veftri in perpetua benedi&jone erit; Se- cus vero fi feceritis ,' quod. Deus avertat , innu- merabilium fcandalorum , que ex hoc fequere- tur diffdio, tota vobis impurabitur cuipa ,.& di- cet mundus: Vos fponte, &data opera pofviffe ecclefia pacifica bellum, fab oObrenm reforma- tionis potius yoluiffe ambitiones , & paffiones explere, Demum pro hujus executione concor diæ , & ad ftisfaciendum muneri mec , verfus ipfos Græcos in nomine domini proficifci inten- dens Reverendiffimis Paternitatibus veftris hane Et cum per hunc modum noftro defiderio fatis- B meam exiguam perfonam & quidquid in me eft fieri videamur cur nos, & ecclefias tanto. fub- ficimus difcrimini? Gt quum Cre&ci jam fine in foribus, ne ram divinum periclitetur opus mox pergant ad portum . Aliqui preftantiores ex no- bis. qui ipfis Crzecis omni conatu fuadent nt hoc, vel Avinionem, aut Sabaudiam proficifcan- zur, fiargee in hoc exacta, & extrema diligen- tia, 6 obtineri poteft, in nomine domini con- .&entemus omnes, & illac accedamus : Si wero adhibita omni cura, fieri nequear, cim eis dc aliquo loco difponatur, pobis tamen tuto, & accommodo Græcis , ac fummo Pontifici ; cum Qrecis enim fine ipfo unio, fieri non poteff, ipfi autern prafenriam Pape in Concilio illo om- yirium ed laborandum, & operandum , & cum Aa agendum, que pro pate Ecclefie noftre , 8x unione Grecorum, atque honore veftro mihi jubere dignati fuerint, &c. Laus Deo, &c. Die Veneris xx. Decembris 1437. in Gene- rali congregarione Concilii Bafileenfs inftante Reverendiffime P. D. Cardinali Sabinen. Lega- to leQa fuit præfens exhortatio , c. X ER Epiflola Condli ad Joannem epifcopum Salzburgenfem , : gino expo'cunt, que quidem multis ex canfis C opportuna yalde eit & quodammodo neceffaria & 41 Acrofanéta &c." Venerabili Joanni Árchiepif- HeaSzle a €x nunc & prafertbn in ipfo Concilio €cumenico. £j copo Balzburgenfi falutem &c. Satis intel- Exfor in com. $. Germ. ?2en0 omnium; præteritarum diffepntionum obliti cum ctritate, & unanimitate pro unione Orientalis ecclefie ; & morum reformatione totis inrenda- mus viribus. Interim vero dum ifla peragentur quiefcant hinc inde proceffus, & agitationes; expenís zutem ha&enus fa(ie pro negouis Gra- forum, in omnem eyen:um his, qui eas fece- funt, reflituantur omnes. a Ecce Rewerendiffimi Patres cum fumma plo- gia veflra uniraztem Ecclefe noftre confervare & unionem Ürientalium populorum, opufque fand reformationis, quoaduíqueadeo defdera- lexifle credimus devotionem tuam , cellitare impuifa fuerit hæc fanQa fynodus pro. confervątione auftoritatis (Conciliorum genera- Hum, & orthodoxe fidei , atque falute publica quanta Ie € 46. & totius populi Chriftiani procedere ad depof- - fionem juítiffinam Gabrielis, olim di&i Fuge- nii Pape 1V, qui ipfius auctoritatis ecclefie X Conciliorum acerrimus impugnator erai, decla- rationes decreta in fide motibus per eandem ecclefiam falta contemnens, & parvipendens , atque etiam hanc fanctam fynodam omnino pro- flernere volens, & variis perfecationibus longo ze dicimus, perfeere in manu yeftra eft; pro D tempore impetens. Nam & facile omnes con- Deo ergo cum intentum no(tenm plene, ac quiere "affequi pefimus, ecclefie (imul ac nobis pacem demu <iplamque, -8& pariter nos conlqlemur , ficut polliciti fumus, ubique praedicantes: con- folaemini coufolamini popule meus; toius vero populus Chriftianus, qui ex ifta fola diffidii fu- ipicione contriftarur , x merer, ex hac noftra concordia confolabitur, & exultabit , & nos tam- quam Patres, & Angelos Dei veaerabitur , & dignis laudum extoller preconiis. Obfecro 'igitux omni quantz,poffum humilitate, obtefforque ve- ftrum gramliber per illud terjjbile tribunal Chzi- fü & iUum terribilem judicii diem quo velimus," nolimus ormnium cogitationum , & actionum noa- fpicere poterant, quanta detrimenta, quantaque inconvenienria imminebant univerfo orbi, fi im - hoc certamine vié&ta fuiffet orefara auctoritas Con- ciiorumi & denique potuiffet nnus homo pro libito voluntads agere de tota ecclefia , & Chri- flianitete abfque hoc, guod .per ip Concilia corrigi potuiffet, Quid jndg pati potuiffcnr & Pradsti & Principes, & particulares ecclefiæ oz bis, nemo fapiens ignorar. . Àudivit eriam des voiio tue , quomodo cle&us eíl aué&oritate hujus facri Concilii reprefentantis univerfalem Eccléfiam. D. Yelix Papa V. qui prius Dux Sa. baudie, 8x Decaqus Miltym js folitudine Ro- palie Gebeanneníis dioscefis exiflens in habitu firaram rationem reddemus , perque ipfum re-Efimpiici, & humili obiervationę continentiæ, demptorem noftrum dominum noftrum, Jefum Chriftam fapplex exore, qui veniensin Mundum pâcem ennuntiavit, converfans-in Mundo pacem prædicavit, tranfiens ex mundo pacem reliquit, refurgens a mundo Pax yobis djcebat difcipulis , tujuígue omnis aCio, Gt doCrina pacem, & Charitatem redolet, per ipfam inquam mediato- rem Dei, & hominum Chrttum, qui fanguine ' fiio pretiofo mundam divin juflitie reconcilians pacem, fecit inter Deum, & hominem : cum in- permis lacrymis fuppíice, us media hac pacis honefla quidem, & rationabilia , & veftris fatis- facentia defiderii, ample@i dignemini ; Quod fi ac honefte converfationis Domino famulabatur prudentia, benignitate, juftiia, clementia, & alis clarffümis virtutibus preditus , pacis cul- tor, confolaror pauperum, bonorum & ftudio« forum virorum amator, literatus , & in rebus ecclefia(icis exercitatus; quo penfatis rerum , & perfonaram circumftantiis nemo magis idoneus pro defendenda aGorifate conciliorum , & fide catholica, profequendaque falute publica om nium Chrifianorum eligi poffe vifus cit, ad quem legatos, & oratores noflros dileCtiffimum ecclefie filium Ludovicum titulo S. Cæcilie fa- sro-fande Romanze eóclefim Cardinalem , ÁArcla. tem 

Strana 1268
zeme giri dignata eft; &t quamquam exp 1267 ALTERA CONCILI BASILEENSIS APPENDIX, editior via À egeritis maximum in Celo, C in rerra facietis 1268 gaudigm , Deum in omnibus vobis propitium ANNO ANNO ifla fit, pihilominus more periti Medici, qui m ANO, CRAMTS uni morbo plures provides medicinas, aperiatur reddetis, bominum corda ad veftram srahetis "jj. & alia; multi enim fortaffe autem prius cupiens pacis conditiones: snonitorium veflrum gravat Fapam Pape translario turbat wos; translatio- ' pem dicit żple feciffe proprer monitorium , yos antem monitorium propter non obfervantiam de- €retorum , tollantur pariter monirorium , ac tran- slatio, & fammus Pontifex certificét nos modis conyenientibus de obfervandis decretis, gue ta- dia fanta ut fimu] reformationi, & honori fe- dis Apoflohice provideant , Ecce cum pace & honore veftro habebitis, quod optatis , quod qui- dem per conienüones pofízt confequi numquam. obedientiam , &t devotionem , memoriague no- minis: veftri in perpetua benedi&jone erit; Se- cus vero fi feceritis ,' quod. Deus avertat , innu- merabilium fcandalorum , que ex hoc fequere- tur diffdio, tota vobis impurabitur cuipa ,.& di- cet mundus: Vos fponte, &data opera pofviffe ecclefia pacifica bellum, fab oObrenm reforma- tionis potius yoluiffe ambitiones , & paffiones explere, Demum pro hujus executione concor diæ , & ad ftisfaciendum muneri mec , verfus ipfos Græcos in nomine domini proficifci inten- dens Reverendiffimis Paternitatibus veftris hane Et cum per hunc modum noftro defiderio fatis- B meam exiguam perfonam & quidquid in me eft fieri videamur cur nos, & ecclefias tanto. fub- ficimus difcrimini? Gt quum Cre&ci jam fine in foribus, ne ram divinum periclitetur opus mox pergant ad portum . Aliqui preftantiores ex no- bis. qui ipfis Crzecis omni conatu fuadent nt hoc, vel Avinionem, aut Sabaudiam proficifcan- zur, fiargee in hoc exacta, & extrema diligen- tia, 6 obtineri poteft, in nomine domini con- .&entemus omnes, & illac accedamus : Si wero adhibita omni cura, fieri nequear, cim eis dc aliquo loco difponatur, pobis tamen tuto, & accommodo Græcis , ac fummo Pontifici ; cum Qrecis enim fine ipfo unio, fieri non poteff, ipfi autern prafenriam Pape in Concilio illo om- yirium ed laborandum, & operandum , & cum Aa agendum, que pro pate Ecclefie noftre , 8x unione Grecorum, atque honore veftro mihi jubere dignati fuerint, &c. Laus Deo, &c. Die Veneris xx. Decembris 1437. in Gene- rali congregarione Concilii Bafileenfs inftante Reverendiffime P. D. Cardinali Sabinen. Lega- to leQa fuit præfens exhortatio , c. X ER Epiflola Condli ad Joannem epifcopum Salzburgenfem , : gino expo'cunt, que quidem multis ex canfis C opportuna yalde eit & quodammodo neceffaria & 41 Acrofanéta &c." Venerabili Joanni Árchiepif- HeaSzle a €x nunc & prafertbn in ipfo Concilio €cumenico. £j copo Balzburgenfi falutem &c. Satis intel- Exfor in com. $. Germ. ?2en0 omnium; præteritarum diffepntionum obliti cum ctritate, & unanimitate pro unione Orientalis ecclefie ; & morum reformatione totis inrenda- mus viribus. Interim vero dum ifla peragentur quiefcant hinc inde proceffus, & agitationes; expenís zutem ha&enus fa(ie pro negouis Gra- forum, in omnem eyen:um his, qui eas fece- funt, reflituantur omnes. a Ecce Rewerendiffimi Patres cum fumma plo- gia veflra uniraztem Ecclefe noftre confervare & unionem Ürientalium populorum, opufque fand reformationis, quoaduíqueadeo defdera- lexifle credimus devotionem tuam , cellitare impuifa fuerit hæc fanQa fynodus pro. confervątione auftoritatis (Conciliorum genera- Hum, & orthodoxe fidei , atque falute publica quanta Ie € 46. & totius populi Chriftiani procedere ad depof- - fionem juítiffinam Gabrielis, olim di&i Fuge- nii Pape 1V, qui ipfius auctoritatis ecclefie X Conciliorum acerrimus impugnator erai, decla- rationes decreta in fide motibus per eandem ecclefiam falta contemnens, & parvipendens , atque etiam hanc fanctam fynodam omnino pro- flernere volens, & variis perfecationibus longo ze dicimus, perfeere in manu yeftra eft; pro D tempore impetens. Nam & facile omnes con- Deo ergo cum intentum no(tenm plene, ac quiere "affequi pefimus, ecclefie (imul ac nobis pacem demu <iplamque, -8& pariter nos conlqlemur , ficut polliciti fumus, ubique praedicantes: con- folemini coufolamini popule meus; toius vero populus Chriftianus, qui ex ifta fola diffidii fu- ipicione contriftarur , x merer, ex hac noftra concordia confolabitur, & exultabit , & nos tam- quam Patres, & Angelos Dei veaerabitur , & dignis laudum extoller preconiis. Obfecro 'igitux omni quantz,poffum humilitate, obtefforque ve- ftrum gramliber per illud terjjbile tribunal Chzi- fü & iUum terribilem judicii diem quo velimus," nolimus ormnium cogitationum , & actionum noa- fpicere poterant, quanta detrimenta, quantaque inconvenienria imminebant univerfo orbi, fi im - hoc certamine vié&ta fuiffet orefara auctoritas Con- ciiorumi & denique potuiffet nnus homo pro libito voluntads agere de tota ecclefia , & Chri- flianitete abfque hoc, guod .per ip Concilia corrigi potuiffet, Quid jndg pati potuiffcnr & Pradsti & Principes, & particulares ecclefiæ oz bis, nemo fapiens ignorar. . Àudivit eriam des voiio tue , quomodo cle&us eíl aué&oritate hujus facri Concilii reprefentantis univerfalem Eccléfiam. D. Yelix Papa V. qui prius Dux Sa. beaudie, & Decaaus Militym js folitudine Ro- palie Gebeanneníis dioscefis exiflens in habitu firaram rationem reddemus , perque ipfum re-Efimpiici, & humili obiervationę continentiæ, demptorem noftrum dominum noftrum, Jefum Chriftam fapplex exore, qui veniensin Mundum pâcem ennuntiavit, converfans-in Mundo pacem prædicavit, tranfiens ex mundo pacem reliquit, refurgens a mundo Pax yobis djcebat difcipulis , tujuígue omnis aCio, čt dočtrina pacem, & Charitatem redolet, per ipfam inquam mediato- rem Dei, & hominum Chrttum, qui fanguine ' fiio pretiofo mundam divin juflitie reconcilians pacem, fecit inter Deum, & hominem : cum in- permis lacrymis fuppíice, us media hac pacis honefla quidem, &rationabiha, & veftris fatis- facentia de(ideri, emple&i dignemini; Quod fi ac honefte converfationis Domino famulabatur prudentia, benignitate, juftiia, clementia, & alis clarffümis virtutibus preditus , pacis cul- tor, confolaror pauperum, bonorum & ftudio« forum virorum amator, literatus , & in rebus ecclefia(icis exercitatus; quo penfatis rerum , & perfonaram circumftantiis nemo magis idoneus pro defendenda aGorifate conciliorum , & fide catholica, profequendaque falute publica om nium Chrifianorum eligi poffe vifus cit, ad quem legatos, & oratores noflros dileCtiffimum ecclefie filium Ludovicum titulo S. Cæcilie fa- sro-fande Romanze eóclefim Cardinalem , Arela. tem 

Strana 1269
ANNO CHRISTE 5434. 2269 res venerabiles epifcopos , & dilectos ecclefie fios Abbates, Magifros , & Do&oros, inrer quos etiam fuif facobus Frieshamer Procurator devotionis tue , qui eledioni ejufdera fürnmi Pontificis interfuerat, pariterque cum ipfis Joan- nem Comitem de Tycrftein locum tenentem Pro- teXboris Ímperialis, Ludovicum de Laníer Pro-. vincialem per Alfatiam ordinis B, Marie Theu- tonicorum , & Cuillelmum de Grunenberg mi- Kres tranfmifimus , ut confenfum ipfius eleétio- nis faz preftandum requirerent . Suicipit au-- ‘tem eos benigne ac honorifice, exhortationef- que & requifitiones eorum audivit; é&t quam- quam ílbi non parum grave effet ( dum pote- ALTERA CONCILH BASILEENSIS APPENDIX. — ienfem vulgariter nuncupatum , aliofque complu- À ftolatione alterius: Concilii : 1230 tur plaga graviffima ecclefie Dei; enervaretur Conciliorum auctoritas; periret obedientia ; qua: illis debetur ab. univerfis Chrifli fidelibus, & fidei catholicz irreparabile afferremur. detrimentum . In his antem. plurimum de probitate tua confidi- mus, gua íuo exemplo, fuaque doctrina, &. exhortatione plurimum hoc tempore proficiet ecclefie Dei; nec minorem de ea probitate con- fidentiam gerit prefarus D. Felix Papa, qui pro- pter merita devotionis tue ,de quibus .informà- tus eft, plurimum tibi. afficitur ;,- magnumque meritum ferviendi eidem ecclefie, in conferva- tionem an&oritatis, & frmitatis ejus, ad faiu- tem præfentem & faturam Chriítianorum fbi ac- Tat vitam quietam & tranquillam agere , fup- B quiret eadem devotio tua: quam in cunctis feli- petente fibi bonorum multorum. abundantia ) nunc ' tantis curis & follicitudinibusfe exponere; tamen auditis prefatis Legatis, & Oratoribus noftris, atque rationibus ipforum, timuit offendere di- vinam Majeftatem, íi vocationem ecclefie ejus obfequia in hac neceffrate requirentis rejiceret ; volenfque potius fervire Domino Deo fuo m defenfione fidei, & auGoritatis Conciliorum , ac profecutione publice falutis, quam propriz quie- ti confulere , fuum confenfum eleQioni facla prættitit, profeífionem fecir cum omni devotio- ne & genuflexione, juxta formar decretorum hujus fancte fynodi; & ofücium fummi Apo- ftolatus in íe fufcipit defiderans, prout infor- Citer dirigere, & confervare dignetur Aldffimus. Xii. Qratio preambula refponftonibus Depuiatorum 8. hujus concilii ad articulos Bohemorum per Dominum. Abbatem. Ciffercienfem EDITORIS PREFATTIO Ujus orationis Audor declamatorque fuit Joan- nes 38. Ciflercienfes Abbas . Hic cognomento de Alneto , ex Abbate Ürficampi 1425. Synodo Baf- leenf 1435. tam. pro fuo ordime , quam nomi- mati fumus , toto ex corde , & omni poteflateCne Parifienfis Academis adfuit , &r iter Patres maximam laudem promeruit; quippe qui Orator fo- fibi 2 Domino tradita illa agere , que funr ad honorcm ip(ius Altiffimi , Ecclefie falutem ac. pa- €em , & commune bonum omnium Chiifliano- ium, Heflerna autem die reverfus eff ad nos prefatus Cardinalis Arefatenfis cum — Collegis fuis, quos pariter ad ipfum D. Felicem Papam miferamus : quibus adventibus defiderium nobis erat folemnem legationem mittere ad devorio- nem tuam, G congregationem tue provincie , quam die Converfonis fan&ti Pauli celebran- dam efle intelleximus; nec dubitamus etiam eundem D. Felicem Papam illuc fuos miffurum fuiffe Oratores , {i Congregationis illius noti- tiam habuiffer . Verum cum dies prefixa a- jus ad Bohemos , a Carlerio , Joan: de Ragufia , ex qua re inferre- emoce ANNO CHRISTE 1534 Edidit Hom, mey in: fup- plem. Pa- rum . de Polemar, Ænea Sylvie multum efferatus . In caufa fidei cum 2: Epifcopis judex deligitur ; ann. 1440. occubuit. Porro haic orationi maximam. lu- cem afferent , qua. kabengur tomo. duodecimo Conci- liorum pug. 242. & feq. (fupra in hoc tomo col. 197.) in compendiofa narratione bujus Synodi aclis prefixa, qua. ex nea: Sylvio & M. Ortwoino Cra-- tio defcribitur;: quomodo Bohemi vocati producti- . que. funt, .ad;;Bafileenfem Synodum OCecumeni- cam, & quid illic egerint. Inter alia multa pau- ' ca. hac excerpfifle: fufficiet , que hujus dicende. in- flitutum. [copumque aperiunt 5 adduis praefertim e- deo proxima fit, ut ullatenus neque per ipfum , D gregi sx offri-MS. morpine notis, üfque hiflori- neque per nos poflit in tempore parari legatio; has literas feftinanter tue devotioni tranfinizte- ze ducimus , & ipfam in Domino exhormari, ut velut fortis athleta veritatis , defenfor au- Goritatis Conciliorum geueralium , ac zelator hujus fan&e fynodi, & publicz faluris ac jufti- tie , omnes flffraganeos , & alios ibidem con- gregandos cfficaciter inducat, ut debitam obe- dientiam cidem S. Synodo, & prefato D. Felis €i Pape V. femper exihibeant , nec illam viam: periculofiffinam ingredi yelint, ut per modum. cujufdam neutralitatis obedientiam fuam ab om-; nibus fubrrahant; qua plurimum cederet in pre- judicium ecélefie, & audoritatis ejus, ac etiam cis „ guarum certus audor me later ; tametft. cum hujus conventus fuiffe oratorem , alias. dicendis fufs picer "conjecturis . Ambaffiatores , inquit , Oratores &c. Bohemorum quarta die januarii Bafileam venerunt. Porro nouo die ejufdem menfis cum Synodum acceffiffent , habuit orationem Julianus . Cardinalis, de eo quod quidquid ufpiam du-- biorum eft , id auctoritate Concilii definiri de- beat. &c. qua quidem oratio non omnibus pro-: babatur, Habuit & Roccizanus orationem norai- ne Bohemorum , diem poflulans., quo. audiren- tur . Is fait deflinatus decimo fexto hujus men- fis. Quo die Joannes Roccizanus. pauca præfa- tus, primum articulum de.communione fub atra- periculum animarum, Oportet enim Chriftianos E que fpecie proponere. ccepit. nfque in tertum femper effe obedientes Deo, & ecclefie ejus ; & ipfe Deus, & falvator nofler Chriitus ad ec- zlefiam fuam dixit: Qui vos audit, me. audit , & qui vos fpernit, me fpernit: nec ullaienus per- mittendum eft, fidem Ortodoxam & facta. eccle- fie in hanc fluctuationem adduci, ut pof judi- cium generalis Concilii univerfalem ecclefiam seprefentantis, aliud. queratur Concilium , quod de judicio Concilii pracedentis habeat judicare: qu fic nulla effer firmiras in judiciis ecclefia, emperque omnia fucuerent in incerto poffet- que homo quifpiam perverfe agere volens fem- per judicium Concilii generalis effugere fab pra- Concil. Ceneral. "Vom, XXTX. - diem , femper anie ineridiem . Deinde Wences- laus Taborita fecundum. articulum de corrigen- Noix ex Æ- "ea Sylvio , dis, & eliminandis peccatis publicis in medium | protulit per bidui fpatium . Poft quem Uldaricus.. - . presbyter orphanorum tertium articulum de lix bera prædicatione. Verbi Dei , duobus item die- ^. bus propofuit . Poftremo Perrus Payne Anglus de quarto articnlo ;.qui erat de civili: dominia: Clericorum: per;tres dies differuit .. Fecerunt: au-. tem. copiam: füárum difpurationum facre Conci-. lio in fcriptis; & gratias egerunt , quod auditi fuiffet .. Pofteriorefque tres. fatis inciviliterin no- fires invexerunt , Joannem Wiclefum , & Joana Lili 3 nem 

Strana 1270
ANNO CHRISTE 5434. 2269 res venerabiles epifcopos , & dilectos ecclefie fios Abbates, Magifros , & Do&oros, inrer quos etiam fuif facobus Frieshamer Procurator devotionis tue , qui eledioni ejufdera fürnmi Pontificis interfuerat, pariterque cum ipfis Joan- nem Comitem de Tycrftein locum tenentem Pro- teXboris Ímperialis, Ludovicum de Laníer Pro-. vincialem per Alfatiam ordinis B, Marie Theu- tonicorum , & Cuillelmum de Grunenberg mi- Kres tranfmifimus , ut confenfum ipfius eleétio- nis faz preftandum requirerent . Suicipit au-- ‘tem eos benigne ac honorifice, exhortationef- que & requifitiones eorum audivit; é&t quam- quam ílbi non parum grave effet ( dum pote- ALTERA CONCILH BASILEENSIS APPENDIX. — ienfem vulgariter nuncupatum , aliofque complu- À ftolatione alterius Concilii : 1230 tur plaga graviffima ecclefie Dei; enervaretur Conciliorum auctoritas; periret obedientia ; qua: illis debetur ab. univerfis Chrifli fidelibus, & fidei catholicz irreparabile afferremur. detrimentum . In his antem. plurimum de probitate tua confidi- mus, gua íuo exemplo, fuaque doctrina, &. exhortatione plurimum hoc tempore proficiet ecclefie Deis nec minorem de ea probitate con- fidentiam gerit prefarus D. Felix Papa, qui pro- pter merita devotionis tue ,de quibus .informà- tus eft, plurimum tibi. afficitur ;,- magnumque meritum ferviendi eidem ecclefie, in conferva- tionem an&oritatis, & frmitatis ejus, ad faiu- tem præfentem & faturam Chriítianorum fbi ac- Tat vitam quietam & tranquillam agere , fup- B quiret eadem devotio tua: quam in cunctis feli- petente fibi bonorum multorum. abundantia ) nunc ' tantis curis & follicitudinibusfe exponere; tamen auditis prefatis Legatis, & Oratoribus noftris, atque rationibus ipforum, timuit offendere di- vinam Majeftatem, íi vocationem ecclefie ejus obfequia in hac neceffrate requirentis rejiceret ; volenfque potius fervire Domino Deo fuo m defenfione fidei, & au&oritatis Conciliorum , ac profecutione publice falutis, quam propriz quie- ti confulere , fuum confenfum eleQioni facla prættitit, profeífionem fecir cum omni devotio- ne & genuflexione, juxta formar decretorum hujus fancte fynodi; & ofücium fummi Apo- ftolatus in íe fufcipit defiderans, prout infor- Citer dirigere, & confervare dignetur Aldffimus. Xii. Qratio preambula refponftonibus Depuiatorum 8. hujus concilii ad articulos Bohemorum per Dominum. Abbatem. Ciffercienfem EDITORIS PREFATTIO Ujus orationis Audor declamatorque fuit Joan- nes 38. Ciflercienfes Abbas . Hic cognomento de Alneto , ex Abbate Ürficampi 1425. Synodo Baf- leenf 1435. tam. pro fuo ordime , quam nomi- mati fumus , toto ex corde , & omni poteflateCne Parifienfis Academis adfuit , &r iter Patres maximam laudem promeruit; quippe qui Orator fo- fibi 2 Domino tradita illa agere , que funr ad honorcm ip(ius Altiffimi , Ecclefie falutem ac. pa- €em , & commune bonum omnium Chiifliano- ium, Heflerna autem die reverfus eff ad nos prefatus Cardinalis Arefatenfis cum — Collegis fuis, quos pariter ad ipfum D. Felicem Papam miferamus : quibus adventibus defiderium nobis erat folemnem legationem mittere ad devorio- nem tuam, G congregationem tue provincie , quam die Converfonis fan&ti Pauli celebran- dam efle intelleximus; nec dubitamus etiam eundem D. Felicem Papam illuc fuos miffurum fuiffe Oratores , {i Congregationis illius noti- tiam habuiffer . Verum cum dies prefixa a- jus ad Bohemos , a Carlerio , Joan: de Ragufia , ex qua re inferre- emoce ANNO CHRISTE 1534 Edidit Hom, mey in: fup- plem. Pa- rum . de Polemar, Ænea Sylvie multum efferatus . In caufa fidei cum 2: Epifcopis judex deligitur ; ann. 1440. occubuit. Porro haic orationi maximam. lu- cem afferent , qua. kabengur tomo. duodecimo Conci- liorum pug. 242. & feq. (fupra in hoc tomo col. 197.) in compendiofa narratione bujus Synodi aclis prefixa, qua. ex nea: Sylvio & M. Ortwoino Cra-- tio defcribitur;: quomodo Bohemi vocati producti- . que. funt, .ad;;Bafileenfem Synodum OCecumeni- cam, & quid illic egerint. Inter alia multa pau- ' ca. hac excerpfifle: fufficiet , que hujus dicende. in- flitutum. [copumque aperiunt 5 adduis praefertim e- deo proxima fit, ut ullatenus neque per ipfum , D gregi sx offri-MS. morpine notis, üfque hiflori- neque per nos poflit in tempore parari legatio; has literas feftinanter tue devotioni tranfinizte- ze ducimus , & ipfam in Domino exhormari, ut velut fortis athleta veritatis , defenfor au- Goritatis Conciliorum geueralium , ac zelator hujus fan&e fynodi, & publicz faluris ac jufti- tie , omnes flffraganeos , & alios ibidem con- gregandos cfficaciter inducat, ut debitam obe- dientiam cidem S. Synodo, & prefato D. Felis €i Pape V. femper exihibeant , nec illam viam: periculofiffinam ingredi yelint, ut per modum. cujufdam neutralitatis obedientiam fuam ab om-; nibus fubrrahant; qua plurimum cederet in pre- judicium ecélefie, & audoritatis ejus, ac etiam cis „ guarum certus audor me later ; tametft. cum hujus comcenlus fuiffe oratorem , alias. dicendis fuf- picer "conjecturis . Ambaffiatores , inquit , Oratores &c. Bohemorum quarta die januarii Bafileam venerunt. Porro nouo die ejufdem menfis cum Synodum acceffiffent , habuit orationem Julianus . Cardinalis, de eo quod quidquid ufpiam du-- biorum eft , id auctoritate Concilii definiri de- beat. &c. qua quidem oratio non omnibus pro-: babatur, Habuit & Roccizanus orationem norai- ne Bohemorum , diem poflulans., quo. audiren- tur . Is fait deflinatus decimo fexto hujus men- fis. Quo die Joannes Roccizanus. pauca præfa- tus, primum articulum de.communione fub atra- periculum animarum, Oportet enim Chriftianos E que fpecie proponere. ccepit. nfque in tertum femper effe obedientes Deo, & ecclefie ejus ; & ipfe Deus, & falvator nofler Chriitus ad ec- zlefiam fuam dixit: Qui vos audit, me. audit , & qui vos fpernit, me fpernit: nec ullaienus per- mittendum eft, fidem Ortodoxam & facta. eccle- fie in hanc fluctuationem adduci, ut pof judi- cium generalis Concilii univerfalem ecclefiam seprefentantis, aliud. queratur Concilium , quod de judicio Concilii pracedentis habeat judicare: qu fic nulla effer firmiras in judiciis ecclefia, emperque omnia fucuerent in incerto poffet- que homo quifpiam perverfe agere volens fem- per judicium Concilii generalis effugere fab pra- Concil. Ceneral. "Vom, XXTX. - diem , femper anie ineridiem . Deinde Wences- laus Taborita fecundum. articulum de corrigen- Noix ex Æ- "ea Sylvio , dis, & eliminandis peccatis publicis in medium | protulit per bidui fpatium . Poft quem Uldaricus.. - . presbyter orphanorum tertium articulum de lix bera prædicatione. Verbi Dei , duobus item die- ^. bus propofuit . Poftremo Perrus Payne Anglus de quarto articnlo ;.qui erat de civili: dominia: Clericorum: per;tres dies differuit .. Fecerunt: au-. tem. copiam: füárum difpurationum facre Conci-. lio in fcriptis; & gratias egerunt , quod auditi fuiffet .. Pofteriorefque tres. fatis inciviliterin no- fires invexerunt , Joannem Wiclefum , & Joana Lili 3 nem 

Strana 1271
pe Tbemsa ora tion. Rachi- fna, 14349 1271 clefia démnarat. Exigebat res , ut Bohemis ali- .quid refponderetur. iraque furgens Joannes de Bagufio » Theoiogie Profeffor Ordinis Prædica- torum Procurator generalis, petiit clara voce in medio congregationis potefłatem fbi deri > ut . refponderet privato nomine ad primum Bohe- morum articulum , Aflenfit Synodus , oftoque diebus refpondit horis antemeridianis. Antequam autem inciperet refpondere , joannes Abbas Ci- ftercienfis orationem ad. Bohemos babuit, ut fe fubmitterent determinationi fan&e matris Eccle- fe, quam id facrum Concilium reprafentaret &c, Jam ad nous ex codice veniamus , quarum ffa- tim pralufémus mentionem : primi folii marginem infimam , Eft, íciendum +. quod in prima dic audientiæ Bohemorum ma- gifter joannes Rochifana habuit propofitionem primam in prafentia (cri Concilii ; thema il lius fuit" Ub eff qui natus eff. Rex Fudsorum . Nun & hic 28us infra oflayam Epiphaniæ ( univerfs Januarii vid, fupra) aut circa, age- baran. Dom 1:433. Poft ipfam magiíler Pe- £rus Angelicus Ámbaffator Bohemorum habuir fecundam propoftionem, cajus thema fuit: Or- tus efl fol. & congregati funt, G in cubilibus fuis <olloceduněnr . Intellexerunt per folem prædica- torem Jos em Wiclefum , aut Joannem" Hus hereticos 3^ Concilio Conftantienfi damnatos , qui miferunt quatuor radios , qüatuor, ut di-C fe , Que utites in utrifque ? Per folem autem » cunt , veritates , fciliccr quatuor fuos articu- los, ad quorum notitiam gens Bohemorum con- gregata eft , & in regione fua, five cubili col- locabuntur. Quod igitur hic dicirur; per folem intelligi ab eis Concilium generale , dicitur ex quadam benignitate . Et revera in ifla oratione, Qverficulum. facra feripiure nomine orationis , quar tum affequor , hic indigitat .) Per folem rete ip: fum facrum Concilium intelligitur . Oratione in- tegre defcripla ad ejus finem. hec adhuc appenditur ebfervatio . Sciendum , quod facrum Bafileenfe Concilium deputavit quattor DoGores , videli- cet magiftros [Joannem de Raguíio, Egidinm Carierii , Hensicum Halrifem , &. Joannem de ALTERA CONCILIL BASILEBNSIS APPENDIX. nem .Halfum a dofirina iżudantes , nihi] weriti Árum , peneque, heu! derelidas fanfe converfa-. ANNO, Dodtores Evangelicos vocare , quos pridem Fee 1272 tionis operaiiones: yerha mea, quæfo , tuis au- ANNO : . cL. и . : : : CHRISTI ribus benigmiffimis clementer percipe, &patien- "i ler intende voci orationis mez: rieque enim 2 tę rem expoftulo tibi difficilem , quam vel conve- niat tue gravitati denegare : pro fide namque- catholica , pro lege Dei noftri , pro juftidia , pro omni populerum utilitate ioqui mihi ani-. mus eft. Talibus namque hoftis juxta modum | loquendi Apoftoli , promeretur Deus ; iis oble- étamentis , ni fallor, ne dum hominum , fed etiam Angelorum mulcentur aures ; hoc adipe vivit , fingulariterque faginatur anima fidelis, dicente Salvatore: Mon in folo pane vivit homo , Math, q- 6 [ed in ommi verbo quod procedit de ore Dei. Ple fic awiem habet; ad Bnus fum quidem fermonibus , & ficut beatus Job loquitur. quof mufium, quod abfque fpiraculo no роб. за, 18. vas lagunculas difrumpit , fc coarélat/ me. fpiritus © 19 uteri mei: nec dimittere te potero, mifi benedi- xeris mihi: Conceptum enim fermonem , ait ipfe job, quis poterit continere ? Infuper enim ex ore Jeb. 4 5 hic aftantium Ambaffiatorum inclyti segni Bohe- mie fufcepimus Chriflum , quod jam vulgatur per orbem : Ortus eft Sol, congregats funt, & in Thems ome, cubilibus fuis collocabuntur . Sed quenam prove- Pe! ^eali- nire poterit mundo cx hac confolatione letitia, f/alm. воз fi quominus feflinanter effcaciterque impleatur. " quod feguitur: * Exibit homo ad opus fuum , @ « These ed operationem fuam ufque ad vefperam: Thefau- wa erste, rus enim invifus, ait Sapiens, €" fcientia abfcon- bid. 25. - g. ni me fallax memoria ; Ambaffatores ipfi facrum generzle Concilium accipiunt, que fi quidem ac. : ceptio rasta commendzbilior redditur , guanto inter folis facrique Concilii proprietates conve- nientia invenitur major.. Sol quippe, ficut Seri ptura teflatur, omnig illuminat, Gra; ad meri- ga 1. 4 „бет, © refleBirur ad aquilonem , Iuffrar univer fa, & femper in circulos fuos revertitur , Sacram autem Concilinm quid^aliud facit , quam fuis exhortationibus piiffimis orbem univerfum iin- winare , purgare & perficere , gyrát ad meri- diem , zefleCitur ad aquilonem , & luftrat uni verfa , continue vidclicet ad omnes Chriftiani- fatis regiones , ut ommes lucrifaciat , Íoclemnes Polemar. primum & tertium. Religiofos de Or-D nuncios de(Gnando; ilios revocando ab errori- dine Predicatorum, fecundum & quartum fecu- lares ad vefpondendum quatuor articulis Bohe- morum propofitis per quatuor viros Ambaffiato- ses iciličet per Magiftram foannem de Rochi- zana, Dominum Nicolaum de feda TaBorita- rum, Dominum Wiricem de fe&a Orphanoram , & magiftrum Petram Anglicum , nr primus a Concilio Deputatus prime Bohemorum Ambaf. flatori de primo articulo fic refponfurus. Secun- dus fecundo , tertius tertio, & quartus quarto. " Verumtamen Concilium retinuit fibi poteftatem addendi ;diminuendi, interpretandi, corrigendi, ac defimendi in premiffis, & aliis materiis, Za- Honus nots . Jam ad orationem veniamus . o RATIO, I Acrofandta Bafileenfis Synodus in Spiritu San- 5 &o legitime tongregata , qua in medio tui "habes illum natum Regem Judaeorum, quem du- | dum magi ab Oriente venientes adoraverunt f- deliter, omnem infallibiliter -potes docere veri- . zatem , que fpecialiter a Domino conftituta & electa efe crederis , ut per fanam dofhinam ,' & judicium rectum evellas & deflruas errores , & hercfes, per fin&am derique defideratam ac toti mondo fwmme neceffaíe omni fatui re- formationem ædifices & plantes feminaria virtu- 'produxerit, dicente Salvatore : ignem weni mit bus, iftos ad pacem & concordiam reducendo , ‘cunttos , prout prævalet , attrahendo ad falu- tem’, femper tamen in.fuos circulos revertitur + quia propter agenda extrinfeca nunquam prait- üt exire ad opus fuum, fanctam videlicet eccle- fis reformationem , ipfum opus ,.Domino lar Biente , continuaturum nique ad vefperam » id eft, ulque ad. Deo acceptam eéjufdem reforma- sionis confurnmarionem. Cum enim ; teftć Scri- ptura Лото nefcatur ad laborem: ita ut primus. Jak. 5. 7 homo, qui jafüiria originali preditus erat; &,^ — ^ fecundum multos doctores, in gratia faerat crea- ius, in paradifum voluptatis {uerit pofitns , ut - operaretur. Quifham putabit ob aliud. hunc fo- Elem exortum effe, mifi quatenus homines (ub ipfo congregati, ad opus , propter quod vocati funt , exeant , per hocque totus mundus acci- piat benediclionem a Domino & mifericordiam a Deo falutari fno ? Sane cum omnium opifex - Deus faa inefabili provideutia res creatas nom folum propter effe , fed tnagis propter operari ? Lag. 38 4% tere in terram , © quid solo nif wt ardeat? Ne- ` cefle eft, uc homines , quos Deus infpirat , & adjuvat , quamdiu lux orta eft cis , ad. opus exire nom morentur , ficnt fcriptum eft : quod. Cumque poteff manu tua. facere , inflanter operare » guia nec opus, msc ralio , mec fcientia erunt apud 28. E 

Strana 1272
pe Tbemsa ora tion. Rachi- fna, 14349 1271 clefia démnarat. Exigebat res , ut Bohemis ali- .quid refponderetur. iraque furgens Joannes de Bagufio » Theoiogie Profeffor Ordinis Prædica- torum Procurator generalis, petiit clara voce in medio congregationis potefłatem fbi deri > ut . refponderet privato nomine ad primum Bohe- morum articulum , Aflenfit Synodus , oftoque diebus refpondit horis antemeridianis. Antequam autem inciperet refpondere , joannes Abbas Ci- ftercienfis orationem ad. Bohemos babuit, ut fe fubmitterent determinationi fan&e matris Eccle- fe, quam id facrum Concilium reprafentaret &c, Jam ad nous ex codice veniamus , quarum ffa- tim pralufémus mentionem : primi folii marginem infimam , Eft, íciendum +. quod in prima dic audientiæ Bohemorum ma- gifter joannes Rochifana habuit propofitionem primam in prafentia (cri Concilii ; thema il lius fuit" Ub eff qui natus eff. Rex Fudsorum . Nun & hic 28us infra oflayam Epiphaniæ ( univerfs Januarii vid, fupra) aut circa, age- baran. Dom 1:433. Poft ipfam magiíler Pe- iris Angelicus Ámbaffator Bohemorum Барш fecundam propoftionem, cajus thema fuit: Or- tus efl fol. & congregati funt, G in cubilibus fuis <olloceduněnr . Intellexerunt per folem prædica- torem Jos em Wiclefum , aut Joannem" Hus hereticos 3^ Concilio Conftantienfi damnatos , qui miferunt quatuor radios , qüatuor, ut di-C fe , Que utites in utrifque ? Per folem autem » cunt , veritates , fciliccr quatuor fuos articu- los, ad quorum notitiam gens Bohemorum con- gregata eft , & in regione fua, five cubili col- locabuntur. Quod igitur hic dicirur; per folem intelligi ab eis Concilium generale , dicitur ex quadam benignitate . Et revera in ifla oratione, Qverficulum. facra feripiure nomine orationis , quar tum affequor , hic indigitat .) Per folem rete ip: fum facrum Concilium intelligitur . Oratione in- tegre deferipla ad ejus finem. hec adhuc appenditur ebfervatio . Sciendum , quod facrum Bafileenfe Concilium deputavit quattor DoGores , videli- cet magiftros [Joannem de Raguíio, Egidinm Carierii , Hensicum Halrifem , &. Joannem de ALTERA CONCILIL BASILEBNSIS APPENDIX. nem .Halfum a dofirina iżudantes , nihi] weriti Árum , peneque, heu! derelidas fanfe converfa-. ANNO, Dodtores Evangelicos vocare , quos pridem Fee: 1272 tionis operaiiones: verha mea, queío , tuis au- ANNO : . cL. и . : : : CHRISTI ribus benigmiffimis clementer percipe, &patien- "i ler intende voci orationis mez: rieque enim 2 tę rem expoftulo tibi difficilem , quam vel conve- niat tue gravitati denegare : pro fide namque- catholica , pro lege Dei noftri , pro juftidia , pro omni populerum utilitate ioqui mihi ani-. mus eft. Talibus namque hoftis juxta modum | loquendi Apoftoli , promeretur Deus ; iis oble- étamentis , ni fallor, ne dum hominum , fed etiam Angelorum mulcentur aures ; hoc adipe vivit , fingulariterque faginatur anima fidelis, dicente Salvatore: Mon in folo pane vivit homo , Math, q- 6 [ed in ommi verbo quod procedit de ore Dei. Ple fic awiem habet; ad Bnus fum quidem fermonibus , & ficut beatus Job loquitur. quof mufium, quod abfque fpiraculo no роб. за, 18. vas lagunculas difrumpit , fc coarélat/ me. fpiritus © 19 uteri mei: nec dimittere te potero, mifi benedi- xeris mihi: Conceptum enim fermonem , ait ipfe job, quis poterit continere ? Infuper enim ex ore Jeb. 4 5 hic aftantium Ambaffiatorum inclyti segni Bohe- mie fufcepimus Chriflum , quod jam vulgatur per orbem : Ortus eft Sol, congregats funt, & in Thems ome, cubilibus fuis collocabuntur . Sed quenam prove- Pe! ^eali- nire poterit mundo cx hac confolatione letitia, f/alm. воз fi quominus feflinanter effcaciterque impleatur. " quod feguitur: * Exibit homo ad opus fuum , @ « These ed operationem fuam ufque ad vefperam: Thefau- wa erste, rus enim invifus, ait Sapiens, €" fcientia abfcon- bid. 25. - g. ni me fallax memoria ; Ambaffatores ipfi facrum generzle Concilium accipiunt, que fi quidem ac. : ceptio rasta commendzbilior redditur , guanto inter folis facrique Concilii proprietates conve- nientia invenitur major.. Sol quippe, ficut Seri ptura teflatur, omnig illuminat, Gra; ad meri- ga 1. 4 „бет, © refleBirur ad aquilonem , Iuffrar univer fa, & femper in circulos fuos revertitur , Sacram autem Concilinm quid^aliud facit , quam fuis exhortationibus piiffimis orbem univerfum iin- winare , purgare & perficere , gyrát ad meri- diem , zefleCitur ad aquilonem , & luftrat uni verfa , continue vidclicet ad omnes Chriftiani- fatis regiones , ut ommes lucrifaciat , Íoclemnes Polemar. primum & tertium. Religiofos de Or-D nuncios de(Gnando; ilios revocando ab errori- dine Predicatorum, fecundum & quartum fecu- lares ad vefpondendum quatuor articulis Bohe- morum propofitis per quatuor viros Ambaffiato- ses iciličet per Magiftram foannem de Rochi- zana, Dominum Nicolaum de feda TaBorita- rum, Dominum Wiricem de fe&a Orphanoram , & magiftrum Petram Anglicum , nr primus a Concilio Deputatus prime Bohemorum Ambaf. flatori de primo articulo fic refponfurus. Secun- dus fecundo , tertius tertio, & quartus quarto. " Verumtamen Concilium retinuit fibi poteftatem addendi ;diminuendi, interpretandi, corrigendi, ac defimendi in premiffis, & aliis materiis, Za- Honus nots . Jam ad orationem veniamus . o RATIO, I Acrofandta Bafileenfis Synodus in Spiritu San- 5 &o legitime tongregata , qua in medio tui "habes illum natum Regem Judaeorum, quem du- | dum magi ab Oriente venientes adoraverunt f- deliter, omnem infallibiliter -potes docere veri- . zatem , que fpecialiter a Domino conftituta & electa efe crederis , ut per fanam dofhinam ,' & judicium rectum evellas & deflruas errores , & hercfes, per fin&am derique defideratam ac toti mondo fwmme neceffaíe omni fatui re- formationem ædifices & plantes feminaria virtu- 'produxerit, dicente Salvatore : ignem weni mit bus, iftos ad pacem & concordiam reducendo , ‘cunttos , prout prævalet , attrahendo ad falu- tem’, femper tamen in.fuos circulos revertitur + quia propter agenda extrinfeca nunquam prait- üt exire ad opus fuum, fanctam videlicet eccle- fis reformationem , ipfum opus ,.Domino lar Biente , continuaturum nique ad vefperam » id eft, ulque ad. Deo acceptam eéjufdem reforma- sionis confurnmarionem. Cum enim ; teftć Scri- ptura Лото nefcatur ad laborem: ita ut primus. Jak. 5. 7 homo, qui jafüiria originali preditus erat; &,^ — ^ fecundum multos doctores, in gratia faerat crea- ius, in paradifum voluptatis {uerit pofitns , ut - operaretur. Quifham putabit ob aliud. hunc fo- Elem exortum effe, mifi quatenus homines (ub ipfo congregati, ad opus , propter quod vocati funt , exeant , per hocque totus mundus acci- piat benediclionem a Domino & mifericordiam a Deo falutari fno ? Sane cum omnium opifex - Deus faa inefabili provideutia res creatas nom folum propter effe , fed tnagis propter operari ? Lag. 38 4% tere in terram , © quid solo nif wt ardeat? Ne- ` cefle eft, uc homines , quos Deus infpirat , & adjuvat , quamdiu lux orta eft cis , ad. opus exire nom morentur , ficnt fcriptum eft : quod. Cumque poteff manu tua. facere , inflanter operare » guia nec opus, msc ralio , mec fcientia erunt apud 28. E 

Strana 1273
1273 ALTERA CONCIUET BASILEENSIS APPENDIX, 1274 | simona SNferos , Quo łu properas. Nam & beatus Apaño-À aves multague animalia bruta ad mnitatem & rss ANNO CHRIST! 1434. 2. Tim. 2 35, fala 203. 2i. Ibid. 23. lus finim inftruens Timbtheum , maxime ipfum ad operandum (ollicitabas, dicens: Solficite cura te ipfum exhibere Chrifo Deo operarium inconfu- fibilem vere sradfantem verbum veritatis ,. Parum quippe eít, inquit, gregis mala fugere , inqui- namenta hujus mundi devitare, nif etiam quif quis ftudeat bonis operibus abundare. Hinc Saí- vator nofler quorumdam argueus pigriiam qui volunt , & non volunt , poft ipfos clamabat : Ambulate dum lucem habetis , ut non tenebre vos comprehendant : quia qui ambulat in tenebris, ne- fcit quo vader. WViac igitur magnus ille regiufque proheta David , qui fe fuper fenes intelligere Bloriabatur , folerti mente confiderans, pleneque concordiam fic affici ur fj cafa ab invicem fue- Tini divifa, quietem nunquam recipiant ; donec prout pax & concordia ipfis competere poflunt , uhitatis & concordie vinculo reunita extiterint ; ANNO CHRISTI $439- & hoc eff , quod dicit Sapiens : Omne animal Sed. 13, 18. fibi fimile diligit. Et ex hoc patet, quod homi- 1s ab alis fe dividentes feu divif , ad ipfo- | rum reconciliatiqnem' cum his à quibus divif funt .non laborantes inclinationem non fequun- tur naturalem , fed eidem repugnant, fe per hoe inferiores brutis animalibus conftituentes . Cari- tas infuper hominem ad laborandum pro unita- te & concordia inclinat. ; & inducit , dicente beato Gregorio : Caritazis proprium eft nutrire fpiritu Sancto ipfum docente conc)piens ortum B concordiam, fervare compofita, conjungere dik folis parum prodeffe , nifi ejus lumine irradiari exirent in opus, cum pramilifer: Ortus eff Sol: congrega funt , fed im cubilibus fuis collocabun- zur ; convenienter fübjunxit; exibit komo ad opus fuum , © ad pperationem [uam ufąue ad wefpe- sam. Sed jam pulfat animum quéftio, quodnam fit illud opus, ad quod Propheta hominem fol licitat dicens ; Évibr homo ad opus fuum . Isa- que licet plurime fecundum utrumque hominem conveniant hominibus operationes, ex ipfis ra- zen omnibus duas duntaxat mente confidero , de quarum qualibet pro prefentis operis com- plemento, prout ab alro mihi conceditur, fata- gam breviter aliquid aperire . Duplex igitur o- fociara , & virtutes ceteras períectionibus muni- mine folidare. Hinc clementiffimus Deus fe Ca- riratem — & Deum pacis nominaz © quia effenti ipfius ей difperfos congregare, divifos unire, X homines adinvicem , & cum fe ipfis. {ecamque reconciliare: propter quod hene determinar Ápo- ftolus Corinthiis fcribens, quod homo.f linguis loquatur Angelorum, fidem habeat otnnia bo- na opera exequatur, caritatem autem non -ha- ‘beat, nihil eft. Et ex his patet. Quod homines ab aliis fe dividenres, feu divifi 88 ipforum re- conciliationem non laborantes, caritatem non ha- bent , neque.aQus ipforum ex caritare proce- dunt, licet interdum habere videantur fpeciem pus mez occurrit confiderationi , ad quad perC pietatis . Er inde eft quod multi treQatus in- premifa prophete verba homo dici poteft ra tionabiliter excitari. Primum eít unitatis & con- cordiz vinculo corda fidelium diffociata conjun- gere . Secundum eft (utaris fapientie poculo Eohol. 4. ze Te 708 fitibunda fidelium corda reficere. Primum opus per Apoftolum omnibus hominibus generaliter injungitur , cum dicitar : Sollicètà fervare unita-- iem fpiritus in vincuło pacis , Secundum opus catholice veritatis doctoribus pcr eundem Apo- flolun in perfona Chrifti fuiffc videtur fpeciali- ter impofitum , quando eidem 'Piro di&um cft: Jn omuibus te prebe exemplum bonorum operum , in doGrina , in intepritate , in. gravitate .. Verbum „fanum 6 żrreprehenfibile , ut is, qui ex. adverfo eft vereatur , nihil habens malum dicere de nobis. Dfine. quibus fpiritualia diu continuari non pof- Ad primum igitur opus exercendnm , quod eff per unitatis & coucordie vinculum diffociata fi- | delium corda conjungere : tria , ni fallor , ho- mines efficaciter Bimalant , & impellunt , vide- licet , natura , caras , & humana neceflitas | Natura quidem ad procurandam unitatem - & concordiam hominem inclinat & impellit; quo-: niam fecundum imaginationem Zoethii in libro de Unitate & Uno: Tam eflentjale & proprium eft creature. appetere effe unum, ficut effe ; ^ & ita ficut creature naturaliter diligunt fui effe confervationem , ita naturaliter fugiunt divifio-: nem , pet quam deíinunt efc gnum , & quo- dammodo in plura dividi incipiunt .. Quoniam omnium , inquit ipfe Boethius , fübftanüarum Eculativis poteft demonftrari . Quis enim рб Deut, 6. 4 motus eft ad nnum: nihil eorum gue funt, ap- petunt effe mula; fed omnia ficat appetunt. ef fe; ita & unum effe; & hoc provenit, quia o- mnia egrediuptur & producuntur a Deo , qui eft fumme unus; ipfo dicente: Audi Zfrael, Do. minus Deus tuus Deus wnus efl. Et hac ratione forfan moti fuerunt quondam beatas Áuguflinus > ceterique tam Theologi , quam phijofophi trz- €atores unanimiter ponentes , quod omnia na- wraliter pacem appetunt, in hocque fuam for- 2ffe fandant imaginationem ; Plinius, ceterique mtiqui Philofophi de proprietatibus rerum dif. éerentes, qui in fuis ftriptis reliquerunt multas cœpti pro pace his diebus mali votivum non fortiantur effectum; quia homines caritatem nou habent, fine qua pax non habetur. jofeph . e- nim, ficut in libro Genefeos jegitur , omnia be- ne dirigebat , & erat vir in cunélis profpere a- gens. Cur hoc. certe: quia Deus erat in eo ; nempe cum. Deus fit autor pacis qui fime Deo pacem facere vel habere credit,.plane defipit. t. Cor. t5. pe 2! Genef, 3$- 2j. : Demum ad laborandum pro unitate & concor-: dia fidelium. hominem inclinat , & induit hama-: na necefütas::cuiliber enim homini quamdiu pe- regrinatur 2 Domino, daplex unitas neceffaria eft, Una videlicer civilis & politica, qua regun- tur & confervantur corpus & bona mundana, funt; qua. unitate neceffe eft illos effe. unitos , qui eadem. regimine politico partieipiant, & füb ipía effe volunt ,:ficut in Efdra feribiter : Omnis popułus congregatus in Jerufalem , erat quafi vir unus, In hac unitate populi flabjlimen- tum: confiftit , refpublica cujuslibet politi& cou- ginuatur , & per ipfam , Пси: dicit Saluflius, parve res crefcunt , quemadmodum diícordia magne dilabuntur . Quante autem fit neceffita- tis, ut homines ad hanc unitatem confervandam laborent , ex defolationibus lamentabilibus , ad quasmiferabiliter reducuntur-regna , provinciæ, communitates & populi, fic quibus talis unitas non viget, longe certius , quam rationibus fpe- „C gemi per fingulas noCtes ftratum fuum lacry- mis lavare fufüceret in amaritudine anime fum recogitans clari/iima regna & dominia Chriftia- norum ob defc&um predi&e unitatis ii fub- jacere maledidioni , quam dudum Salvator pre- dicat: Omne regnum in feipfum divifum defolabi- explicare mortalis lingua non fufficit, quanta üt, & erir perpetuis temporibus dignum cem- mendatione hoc. facrum, generale conciliom , quod nimia deviftum caritate inter alias caufas fpe- cialiter congregari continuarique voluit pro eo- "mdem regnorum & dominiorum ac Chri- - Ей? 5. ф Lue, Ye 17, tur & domus fupra domum cadet. Proinde fais: totius - 

Strana 1274
1273 ALTERA CONCIUET BASILEENSIS APPENDIX, 1274 | «тео ŚNfeT0s , Quo łu properas. Nam & beatus Apaño-À aves multague animalia bruta ad mnitatem &t aus ANNO CHRISTI! 1434. 2. Tim. 2 35, fala 203. 2i. Ibid. 23. lus finim inftruens Timbtheum , maxime ipfum ad operandum (ollicitabas, dicens: Solficite cura te ipfum exhibere Chrifo Deo operarium inconfu- fibilem vere sradfantem verbum veritatis ,. Parum quippe eít, inquit, gregis mala fugere , inqui- namenta hujus mundi devitare, nif etiam quif quis ftudeat bonis operibus abundare. Hinc Saí- vator nofler quorumdam argueus pigriiam qui volunt , & non volunt , poft ipfos clamabat : Ambulate dum lucem habetis , ut non tenebre vos comprehendant : quia qui ambulat in tenebris, ne- fcit quo vader. WViac igitur magnus ille regiufque proheta David , qui fe fuper fenes intelligere Bloriabatur , folerti mente confiderans, pleneque concordiam fic affici ur fj cafa ab invicem fue- Tini divifa, quietem nunquam recipiant ; donec prout pax & concordia ipfis competere poflunt , uhitatis & concordie vinculo reunita extiterint ; ANNO CHRISTI $439- & hoc eff , quod dicit Sapiens : Omne animal Sed. 13, 18. fibi fimile diligit. Et ex hoc patet , quod homi- 1s ab alis fe dividentes feu divif , ad ipfo- | rum reconciliatiqnem' cum his à quibus divif funt .non laborantes inclinationem non fequun- tur naturalem , fed eidem repugnant, fe per hoe inferiores brutis animalibus conftituentes . Cari- tas infuper hominem ad laborandum pro unita- te & concordia inclinat. ; & inducit , dicente beato Gregorio : Caritazis proprium eft nutrire fpiritu Sancto ipfum docente conojpiens ortum B concordiam, fervare compofita, conjungere dik folis parum prodeffe , nifi ejus lumine irradiari exirent in opus, cum pramilifer: Ortus eff Sol: congrega funt , fed im cubilibus fuis collocabun- zur ; convenienter fübjunxit; exibit komo ad opus fuum , © ad pperationem [uam ufąue ad wefpe- sam. Sed jam pulfat animum quéftio, quodnam fit illud opus, ad quod Propheta hominem fol licitat dicens ; Évibr homo ad opus fuum . Isa- que licet plurime fecundum utrumque hominem conveniant hominibus operationes, ex ipfis ra- zen omnibus duas duntaxat mente confidero , de quarum qualibet pro prefentis operis com- plemento, prout ab alro mihi conceditur, fata- gam breviter aliquid aperire . Duplex igitur o- fociara , & virtutes ceteras períectionibus muni- mine folidare. Hinc clementiffimus Deus fe Ca- riratem — & Deum pacis nominaz © quia effenti ipfius ей difperfos congregare, divifos unire, X homines adinvicem , & cum fe ipfis. {ecamque reconciliare: propter quod hene determinar Ápo- ftolus Corinthiis fcribens, quod homo.f linguis loquatur Angelorum, fidem habeat otnnia bo- na opera exequatur, caritatem autem non -ha- ‘beat, nihil eft. Et ex his patet. Quod homines ab aliis fe dividenres, feu divili &d ipforum re- conciliationem non laborantes, caritatem non ha- bent , neque.aQus ipforum ex caritare proce- dunt, licet interdum habere videantur fpeciem pus mez occurrit confiderationi , ad quad perC pietatis . Er inde eft quod multi treQatus in- premifa prophete verba homo dici poteft ra tionabiliter excitari. Primum eít unitatis & con- cordiz vinculo corda fidelium diffociata conjun- gere . Secundum eft (utaris fapientie poculo Eohol. 4. ze Te 708 fitibunda fidelium corda reficere. Primum opus per Àpoftolum omnibus hominibus generaliter injungitur , cum dicitar : Sollicètà fervare unita-- iem fpiritus in vincuło pacis , Secundum opus catholice veritatis doctoribus pcr eundem Apo- flolun in perfona Chrifti fuiffc videtur fpeciali- ter impofitum , quando eidem 'Piro di&um cft: Jn omuibus te prebe exemplum bonorum operum , in doGrina , in intepritate , in. gravitate .. Verbum „fanum 6 żrreprehenfibile , ut is, qui ex. adverfo eft vereatur , nihil habens malum dicere de nobis. Dfine. quibus fpiritualia diu continuari non pof- Ad primum igitur opus exercendnm , quod eff per unitatis & coucordie vinculum diffociata fi- | delium corda conjungere : tria , ni fallor , ho- mines efficaciter Bimalant , & impellunt , vide- licet , natura , caras , & humana neceflitas | Natura quidem ad procurandam unitatem - & concordiam hominem inclinat & impellit; quo-: niam fecundum imaginationem Zoethii in libro de Unitate & Uno: Tam eflentjale & proprium eft creature. appetere effe unum, ficut effe ; ^ & ita ficut creature naturaliter diligunt fui effe confervationem , ita naturaliter fugiunt divifio-: nem , pet quam deíinunt efc unum , & quo- dammodo in plura dividi incipiunt .. Quoniam omnium , inquit ipfe Boethius , fübftanüarum Eculativis poteft demonftrari . Quis enim рб Deut, 6. 4 motus eft ad nnum: nihil eorum gue funt, ap- petunt effe mula; fed omnia ficat appetunt. ef fe; ita & unum effe; & hoc provenit, quia o- mnia egrediuptur & producuntur a Deo , qui eft fumme unus; ipfo dicente: Audi Zfrael, Do. minus Deus tuus Deus wnus efl. Et hac ratione forfan moti fuerunt quondam beatas Áuguflinus > ceterique tam Theologi , quam phijofophi trz- €atores unanimiter ponentes , quod omnia na- wraliter pacem appetunt, in hocque fuam for- 2ffe fandant imaginationem ; Plinius, ceterique mtiqui Philofophi de proprietatibus rerum dif. éerentes, qui in fuis ftriptis reliquerunt multas cœpti pro pace his diebus mali votivum non fortiantur effectum; quia homines caritatem nou habent, fine qua pax non habetur. jofeph . e- nim, ficut in libro Genefeos jegitur , omnia be- ne dirigebat , & erat vir in cunélis profpere a- gens. Cur hoc. certe: quia Deus erat in eo ; nempe cum. Deus fit autor pacis qui fime Deo pacem facere vel habere credit,.plane defipit. t. Cor. t5. pe 2! Genef, 3$- 2j. : Demum ad laborandum pro unitate & concor-: dia fidelium. hominem inclinat , & induit hama-: na necefütas::cuiliber enim homini quamdiu pe- regrinatur 2 Domino, daplex unitas neceffaria eft, Una videlicer civilis & politica, qua regun- tur & confervantur corpus & bona mundana, funt; qua. unitate neceffe eft illos effe. unitos , qui eadem. regimine politico partieipiant, & füb ipía effe volunt ,:ficut in Efdra feribiter : Omnis popułus congregatus in Jerufalem , erat quafi vir unus, In hac unitate populi flabjlimen- tum: confiftit , refpublica cujuslibet politi& cou- ginuatur , & per ipfam , Пси: dicit Saluflius, parve res crefcunt , quemadmodum diícordia magne dilabuntur . Quante autem fit neceffita- tis, ut homines ad hanc unitatem confervandam laborent , ex defolationibus lamentabilibus , ad quasmiferabiliter reducuntur-regna , provinciæ, communitates & populi, fic quibus talis unitas non viget, longe certius , quam rationibus fpe- „C gemi per fingulas noCtes ftratum fuum lacry- mis lavare fufüceret in amaritudine anime fum recogitans clari/iima regna & dominia Chriftia- norum ob defc&um predi&e unitatis ii fub- jacere maledidioni , quam dudum Salvator pre- dicat: Omne regnum in feipfum divifum defolabi- explicare mortalis lingua non fufficit, quanta üt, & erir perpetuis temporibus dignum cem- mendatione hoc. facrum, generale conciliom , quod nimia deviftum caritate inter alias caufas fpe- cialiter congregari continuarique voluit pro eo- "mdem regnorum & dominiorum ac Chri- - Ей? 5. ф Lue, Ye 17, tur & domus fupra domum cadet. Proinde fais: totius - 

Strana 1275
1295 ALTERA CONCILH BASILEENSIS APPENDIX. 1276 Sam Chriftianitztis pacifeztione. Alia vero unitas ho-A ut ab extremis finibus mundi homines valeat ame ANWO mini neeeffaria cít, unitas fpiritualis & ecclefia- CHRISTIE 3434 ślica , quam defcribens Apoñolus dicebat: Unus Epbek 6 5. Dominus , uno fides , unus fpiritus , unum ba- Fois, 2°. 6, plifma , Haec quidem unitas , quoulque bomini neceffaria eft, ur extra ipfam nemini fit falus, Ab hac unitate nemo volens in ipfam ingredi fecernitur. Per hanc unitatem homo efficitur membrum Chrifli , fuoque corpori myltico in- corporatur , & tam triumphantis » quam mili- tantis ecclefiæ , fi obicem non ponat, fuffragio- rum recipit participationem, Ád hauc unitatem obtinendam , confervandam , & retinendam tan- 10 ferventius quilibet homo laborare tenetur , quanto minus fine ipfa quifquam, five fpeciaili- attrahere, attractos fic. humiliare fufficiat , ut ul- tro pacem offerant, quam mundus non poteft dare. Quod enim apertius, quodve majus habe- te, vel querere poteflis experimentum ejus , qui loquitur in vobis Chriftus, qui in medio ve- ftrum refidet, ficut ipfe dudum promifit : duo vel ires congregati fuerinż in nomine meo, in ANNO CHRIST! 3434 . Mettk, 12. 20, Ohi 13. 20, medio corum fum. Quid ergo dicemus, viri Pa- | tres , & Fratres? Àn non nobis ultra dormien- dum, vel vacandum otio, aut retro refpicien- dum? An non manus in finum funt trahendæ , ubi tam apcrte regiones albefcunt ad meffem , imo prorfus necefle eft, ficut confulit Apoftolus, quod dum tempus habemus operemur bonum ad ter, five remporalicer diu poreft fubfiftere . Sa-B omnes, maxime autem ad los domefficos fide: . Ipfi ne cum unitas ecclefiaftica , fecundum traditio- nem Apoftoli , fumenda fit & menfuranda per comparationem ad corpus humanum, neceffe cfl, nt ficut rnembrum a corpore pyacifum con- tinuo arefcit & in pulyerem reyestitur ; ita homo , gens . provincia; & communitates , & populi , gui ; vel que ab unirate. fe dividunt ecclefiaftica nedum fpirinaliter , fcd etiam ci- vilites guodem redigantur ad nihilum , etiamfi persciptorum divifionem ad. tempus floreant , & extu'utür ficut. cedrus. Libani . Quemadmodum fili; Benjamin poftquam fe divififfent a reliquo populo 'lfrael , ad tempus floruerunt ;. plurima- que obtinuerünt prælia: fed tandem, ficut ja- ufque ad jumenia gladio deleti fuerunt , & con- fumpti; ficque corum urbes & viculos vorax flam- ma confumpfi , ut poftmodum f Ifrael pæni- tenta dufi dicebant : Ablata eft una tribus de Jfrac . Unde fi ab initio feculi fcriptas revolva- mus hiftorias, neque unicum reperimus , ante vel poft adventum Chrifii, qui fe pertinaciter ab ęcclelia diviferit , in fuaque pertinacia permanfe- + Thelal.s.3. Fit, CUÏ dicenti; pax 6& fecurias , repentinus noa fuperocneris interitus , quemádmodum de Dathan, 8 Abiron, Arrio , Manicheo, Sabellio, ac-aliis fupra numerum olim multiplicati kareticis 'exem- plifcari perfacile eft. Poftquam igitur, reveren- enim caro noftra, ipf fratres nofii funt. Qua fronte ergo ipfos fuo fraudaros defiderio permit- teremus , ut pcr aljam viam reverterentur in re- gionem fuam. Procidamus igitar ante Deum, ploremus coram Domino Deo nofiro, Plorent & ipfi nobifcum in cincre, G in cilicio proffrati ante alizre inceffanter clamemus in colum, do- nec ipfis & nobis mifereatur Dominus Deus nor fter. Vos autem convenio, o Bohemi, & nunc ad vos fermo meus. Ípecialiter dirigitur, utinara ad me vacuus non redditurus , fed ea qua pro- fertur caritate recepturus a vobis. Jam auditis, quod certus fim ante vos non laruifle, quam pro Plat. og. 4. veflra cunGorumque fidelium concordia obliga- dicum tradit bifloria , cum rogati ad unitatem C mini diligenter laborare. An meícitis, quid de | Jodie. 20. 48. (ratrum fuormm redire non vellent: Sic a viris yobis homines fentiunt & loquuntur ? Siquidem fere apud omnes vulgatur proverbium , quod fa- lus Chriflianitatis depender a vohis ,.& in ma- nibus veftris et. Cur hoc? Quia fi oum facro concilio perfeclam feceritis unionem, de pace čz concordia Regum & principum , cundorumque dominorum & populoruin Chriflianitatis recon- ciliatione nuilus ambigit: exemplar enim ipfis eritis qualiter fe fuafque controverfias & dnbia totaliter debent facro fubmittere concilio , quod - tam efficaciter direxerit pedes veftros in viam pacis. Cum igitur, o viri , charactere chriftiano infigniti evidenter de pramiffis poffitis habere cer- . titudinem , cum vobis conflet per Apoftolum , diffmi Parres, mifericors & miftrator Dominus, D quod accedeniem ad Deum primum oportet crede- qni motera nou vult peccatoris, in languores varios. quibus ob defe&um prediche duplicis: unitas populus Chrillianus pene ad mortem op- primitur, fue pietatis oculos fig dignatus eft di; rigere , ut quafi fecula aurca Saturniaque regna redierint ad dirigendos pedes noftros in viam u- niverfalis unitatis & pacis, hunc folem diebus veftris fecerit oriri, ut jam verbis Apoftoli utar, hortamur vos, ne gratiam hanc permaximam, dum vobis, fed etiam toti mundo, fi boni &- zulatores fueritis, fan&am in vacuum recipiatis; Rom. 53. sn kora eff, ni failor, jam nos de fomno Jurgere. Ybid, 32. Jam non eft opus ut dormitet vel dormiat , qui cuflo it Ifrael: Nox precefit, des appropinque- «Te ; cum quoque fciatis finceram vos non poffe fidei capere veritatem , mifi Spizitus fan&us huic Gencilio facro prefidens, ipfumque dirigens vos fpecialiter edoceat & adjuvet, Cur eidem con- cilio univerfalem reprefentanti ecclefiam tamdiu tardatis vos fubimittere ? Cur non’ atienditis ad petram , -unde excifi ellis, & ad Saram, quæ ge- nuit vos ? Si filii eflis ecclefie, cur matrem ve- ftram non honoratis, cur lactari uberum confo- lationi ejus non conteniamini? Cur non captivi- Helm. má tatis intelle&um veftrum in obfequium fidei com- . munis, articulos veftros, ceteraque omnia, quo .putaftis obeffe fidei judicio & determinationi ec- defie non fubmittitis ? Si aliquas Cripturæ facræ vit populus eft fol; vox turturis, id eff, vox ec-E fanGorumque Dodorum habeatis auétoritates, ciele audita:eft non folum, in serra noftra, fed ctiam ulque ad aures pervenit Bohemoram, qui ad gratiffimam ipfius vocis melodiam falubriter excitati & furgentes venerunt ad vos quærentes, Matth. a. 2. & dicentes: Ubi eff, qui natus eff Rex Judzo- rum ? Parati veftris oraGonibus ,. veftris informa- tionibus Catholicis, ve(rifque laboribus & flu- diis, cum inter vos ipfe rex fucrit, inventus , ipfum vobifcum fuppliciter adorare. O mira Dei clementia! O ineffabilis erga. nos divine bonita- tis miferatio! QO ineftimabilis dilectio caritatis, que mortalibus hominibus fimul im anum con- gregetis.vocem tante virtuüs conferre digmatur, ipfafque fic debere intelligi dixeritis, ergo au- tem & alii multi dixerimus fic; dicemus oppo- firam : quis inter nos & vos equior judex , quam: Spiritus fanQus huic prefidens confilio poterit conftitui? Cui fecurius cujufcumque caufz deci- fic quam facro poteft fubmitti confilio, quod. errare non poteft, neque quemquam vult aut poteft, decipere ? An non vultis, quod ex toto vobis credátur ? Án non putatis nos legiffe Vir- gilio-centonas , & Homero-centonas , & fuiffa me- ditatos in lege Doznini? Nec tamen, quod ex to- to nobis credatur ; fed fatis erit nobis, fi videat. Dominus, & judicet quoniam profecto quod ho- 

Strana 1276
1295 ALTERA CONCILH BASILEENSIS APPENDIX. 1276 Sam Chriftianitztis pacifeztione. Alia vero unitas ho-A ut ab extremis finibus mundi homines valeat ame ANWO mini neeeffaria cít, unitas fpiritualis & ecclefia- CHRISTIE 3434 ślica , quam defcribens Apoñolus dicebat: Unus Epbek 6 5. Dominus , uno fides , unus fpiritus , unum ba- Fois, 2°. 6, plifma , Haec quidem unitas , quoulque bomini neceffaria eft, ur extra ipfam nemini fit falus, Ab hac unitate nemo volens in ipfam ingredi fecernitur. Per hanc unitatem homo efficitur membrum Chrifli , fuoque corpori myltico in- corporatur , & tam triumphantis » quam mili- tantis ecclefiæ , fi obicem non ponat, fuffragio- rum recipit participationem, Ád hauc unitatem obtinendam , confervandam , & retinendam tan- 10 ferventius quilibet homo laborare tenetur , quanto minus fine ipfa quifquam, five fpeciaili- attrahere, attractos fic. humiliare fufficiat , ut ul- tro pacem offerant, quam mundus non poteft dare. Quod enim apertius, quodve majus habe- te, vel querere poteflis experimentum ejus , qui loquitur in vobis Chriftus, qui in medio ve- ftrum refidet, ficut ipfe dudum promifit : duo vel ires congregati fuerinż in nomine meo, in ANNO CHRIST! 3434 . Mettk, 12. 20, Ohi 13. 20, medio corum fum. Quid ergo dicemus, viri Pa- | tres , & Fratres? Àn non nobis ultra dormien- dum, vel vacandum otio, aut retro refpicien- dum? An non manus in finum funt trahendæ , ubi tam apcrte regiones albefcunt ad meffem , imo prorfus necefle eft, ficut confulit Apoftolus, quod dum tempus habemus operemur bonum ad ter, five remporalicer diu poreft fubfiftere . Sa-B omnes, maxime autem ad los domefficos fide: . Ipfi ne cum unitas ecclefiaftica , fecundum traditio- nem Apoftoli , fumenda fit & menfuranda per comparationem ad corpus humanum, neceffe cfl, nt ficut rnembrum a corpore pyacifum con- tinuo arefcit & in pulyerem reyestitur ; ita homo , gens . provincia; & communitates , & populi , gui ; vel que ab unirate. fe dividunt ecclefiaftica nedum fpirinaliter , fcd etiam ci- vilites guodem redigantur ad nihilum , etiamfi persciptorum divifionem ad. tempus floreant , & extu'utür ficut. cedrus. Libani . Quemadmodum fili; Benjamin poftquam fe divififfent a reliquo populo 'lfrael , ad tempus floruerunt ;. plurima- que obtinuerünt prælia: fed tandem, ficut ja- ufque ad jumenia gladio deleti fuerunt , & con- fumpti; ficque corum urbes & viculos vorax flam- ma confumpfi , ut poftmodum f Ifrael pæni- tenta dufi dicebant : Ablata eft una tribus de Jfrac . Unde fi ab initio feculi fcriptas revolva- mus hiftorias, neque unicum reperimus , ante vel poft adventum Chrifii, qui fe pertinaciter ab ęcclelia diviferit , in fuaque pertinacia permanfe- + Thelal.s.3. Fit, CUÏ dicenti; pax 6& fecurias , repentinus noa fuperocneris interitus , quemádmodum de Dathan, 8 Abiron, Arrio , Manicheo, Sabellio, ac-aliis fupra numerum olim multiplicati kareticis 'exem- plifcari perfacile eft. Poftquam igitur, reveren- enim caro noftra, ipf fratres nofii funt. Qua fronte ergo ipfos fuo fraudaros defiderio permit- teremus , ut pcr aljam viam reverterentur in re- gionem fuam. Procidamus igitar ante Deum, ploremus coram Domino Deo nofiro, Plorent & ipfi nobifcum in cincre, G in cilicio proffrati ante alizre inceffanter clamemus in colum, do- nec ipfis & nobis mifereatur Dominus Deus nor fter. Vos autem convenio, o Bohemi, & nunc ad vos fermo meus. Ípecialiter dirigitur, utinara ad me vacuus non redditurus , fed ea qua pro- fertur caritate recepturus a vobis. Jam auditis, quod certus fim ante vos non laruifle, quam pro Plat. og. 4. veflra cunGorumque fidelium concordia obliga- dicum tradit bifloria , cum rogati ad unitatem C mini diligenter laborare. An meícitis, quid de | Jodie. 20. 48. (ratrum fuormm redire non vellent: Sic a viris yobis homines fentiunt & loquuntur ? Siquidem fere apud omnes vulgatur proverbium , quod fa- lus Chriflianitatis depender a vohis ,.& in ma- nibus veftris et. Cur hoc? Quia fi oum facro concilio perfeclam feceritis unionem, de pace čz concordia Regum & principum , cundorumque dominorum & populoruin Chriflianitatis recon- ciliatione nuilus ambigit: exemplar enim ipfis eritis qualiter fe fuafque controverfias & dnbia totaliter debent facro fubmittere concilio , quod - tam efficaciter direxerit pedes veftros in viam pacis. Cum igitur, o viri , charactere chriftiano infigniti evidenter de pramiffis poffitis habere cer- . titudinem , cum vobis conflet per Apoftolum , diffmi Parres, mifericors & miftrator Dominus, D quod accedeniem ad Deum primum oportet crede- qni motera nou vult peccatoris, in languores varios. quibus ob defe&um prediche duplicis: unitas populus Chrillianus pene ad mortem op- primitur, fue pietatis oculos fig dignatus eft di; rigere , ut quafi fecula aurca Saturniaque regna redierint ad dirigendos pedes noftros in viam u- niverfalis unitatis & pacis, hunc folem diebus veftris fecerit oriri, ut jam verbis Apoftoli utar, hortamur vos, ne gratiam hanc permaximam, dum vobis, fed etiam toti mundo, fi boni &- zulatores fueritis, fan&am in vacuum recipiatis; Rom. 53. sn kora eff, ni failor, jam nos de fomno Jurgere. Ybid, 32. Jam non eft opus ut dormitet vel dormiat , qui cuflo it Ifrael: Nox precefit, des appropinque- «Te ; cum quoque fciatis finceram vos non poffe fidei capere veritatem , mifi Spizitus fan&us huic Gencilio facro prefidens, ipfumque dirigens vos fpecialiter edoceat & adjuvet, Cur eidem con- cilio univerfalem reprefentanti ecclefiam tamdiu tardatis vos fubimittere ? Cur non’ atienditis ad petram , -unde excifi ellis, & ad Saram, quæ ge- nuit vos ? Si filii eflis ecclefie, cur matrem ve- ftram non honoratis, cur lactari uberum confo- lationi ejus non conteniamini? Cur non captivi- Helm. má tatis intelle&um veftrum in obfequium fidei com- . munis, articulos veftros, ceteraque omnia, quo .putaftis obeffe fidei judicio & determinationi ec- defie non fubmittitis ? Si aliquas Cripturæ facræ vit populus eft fol; vox turturis, id eff, vox ec-E fanGorumque Dodorum habeatis auétoritates, ciele audita:eft non folum, in serra noftra, fed ctiam ulque ad aures pervenit Bohemoram, qui ad gratiffimam ipfius vocis melodiam falubriter excitati & furgentes venerunt ad vos quærentes, Matth. a. 2. & dicentes: Ubi eff, qui natus eff Rex Judzo- rum ? Parati veftris oraGonibus ,. veftris informa- tionibus Catholicis, ve(rifque laboribus & flu- diis, cum inter vos ipfe rex fucrit, inventus , ipfum vobifcum fuppliciter adorare. O mira Dei clementia! O ineffabilis erga. nos divine bonita- tis miferatio! QO ineftimabilis dilectio caritatis, que mortalibus hominibus fimul im anum con- gregetis.vocem tante virtuüs conferre diematur, ipfafque fic debere intelligi dixeritis, ergo au- tem & alii multi dixerimus fic; dicemus oppo- firam : quis inter nos & vos equior judex , quam: Spiritus fanQus huic prefidens confilio poterit conftitui? Cui fecurius cujufcumque caufz deci- fic quam facro poteft fubmitti confilio, quod. errare non poteft, neque quemquam vult aut poteft, decipere ? An non vultis, quod ex toto vobis credátur ? Án non putatis nos legiffe Vir- gilio-centonas , & Homero-centonas , & fuiffa me- ditatos in lege Doznini? Nec tamen, quod ex to- to nobis credatur ; fed fatis erit nobis, fi videat. Dominus, & judicet quoniam profecto quod ho- 

Strana 1277
ANNO CHRISTI £239. 1277 non fuadet, juflitia. non patitur , nec id; fieri fa piens requiret, Quid ergo opus eft vobis aut: nobis difceptationibus aut puguis nti verborum, cum non venerimus ad concilum generale ma- gis ad expugnandum beílias Epheü, quam wt induamur virtute ex alto. ftaque cdamfi per cen- 105 annos difputaverimus finaliter, neceie egit ux vos & nos reverenter. & humiliter facro fubmie- famus colla coacilio; nec unquam, mi fallor, quam per faccum generale çoncilium dubia per vos proppfta felicem fufficienterque declaratio- zem accipient. Quid ergo neceffe eft vobis aut nobis quafi ambulando in circuita auctoritate ad- ducere, mulriplicare rariongs, ubi fic paratum ALTERA CONCILIE BASILEENSIS APPENDIX. mini in faa caufa sotaliter credatur , honeflas & &- 1278 à: réconciliationis weftre nobifeum illa clariffuma Francie čt Bohemis regna antiquo foedere fpe- cialiter conjunQa, & ad recuperandam Terram promiffionis fi pacata muiteque forent; haud du- bium fofficienter:ad. plenam reduci voffenr con- cordiam. Quid .O&ayianus Julius Cæfar ? Quid Carolus Magnus ? Quid Acgsftiaus ? Quid Hie- rorymus , Ambrofus,. Cæterive cujufeumque fla- tus, vel probitaris nott homines feciffe legantur, quod aá indelebilem. pro vobis, & poftens ve- ftris gloriam hajus operis tam gloriofi& nscef- farii confummaiio wos fecifle non probaret? E- ja igitpr wiri chara@ere Chrifliano infigaiti: Ho- die fi audieritis vocem Domini , nolite obdurare core da vefira ; fed poítquam Deus, fol, & a(tsa vo- habemus Spiritum fan&um ad repente dandum Bbis fayenr, levate capita veftra, quoniam pro- nobis fenfum, ut intelligamus ícripturas? Ubi enim legitur, quod Spiritus fanCtus, qui eft dpi- situs difciplina & pacis, füper difcipulos difpu- tantes aut contenden:es defcenderit. Spiritus fan- us in die Pentecoftes invenitus vifibilirer de- fcendiffe fuper Apoftolos tique non contenden- tes vel difputantes, fed perfeverantes in orztio- nc, tuncque docuit eos omnem verijatem, Sang myfieriorum fidei cognitio non difpurarione, fed humilitate acquiritur, ficut fcriptura efte Confi- teor lbi, Domine, pater celi ¢& ierpe: guoniom abfcondifti hec a. fapientibus & prudentibus, ©' re- welaf? ea paroulis. Unde raro legitur, quod in conciliis generalibus; vel alibi, alique materie fidem concernenres aliter quam per homines, qui plus in Spiritu fan&o, quam in difputatio- nibus confÉdebanr, terminate extiterint. Hine bead Apoftoli de ceflarione legalium , aliifque materiis fidelium regimen concernenribus diver- fa fentientes, cuiquam auGboritaü fcu propriis in- miti rationibus nullatenus prafümpferunt: . fed «quamquam Spiritu fanGo effent repleti, faum captivarunt iptelleQum jo obfequium fidei, ‘ac judicio & determinationi ecclefie omnes fuas o- piniones humiliter fübmiferunt: profedo fentien- tes, quod' quæftiones de fide exortas aliter quant per ecclefiam [fufficientez declarari vel determi- mari impofiibile eft, iraque nihil habet auctori- tatis quecumque fcriptur2 feu doctrina, vel.de-: culdubio, ni& per vos (teterit, ecce appropin- quat mon folum veftra, fed etiam redemptio no- ftra. Ortus ef fol, congregants funt: in cubikbus iflis fant. collocati omnes ifti reverendifhmi Paires do&iffimi viri, Ad quid? Certe ad dandum vo- bifcum fcientiam falutis in remiffionem peccare- Tum veflrorum, ad impendendum feipfos pro animabns yeftris . Poftremo , ad dendum & pro- curandum vobis pacem , & reconciliationem oum Deo, & angelis, ac omnibus hominem. Qoid amplius defiderare, quidve uit peier — mpteflis, vel accipere ? Quid aliud. fatere vel profrare po- tef natus $t inventus Rex Judeorum ? Jam cr- go totum pondus belli veftris humeris imponi- Cur fuper vos, cnm amodo veniét accufatio , net de cætero vobis ullius excufatiqnis locus pate bit: quoniam profe&o. pofíie. paci&candi vos & totum mundum vobis fuppetiz, À velle adjaceaz. Goncedere vobis dignatur Altifmus, fic in hac materia gxire ad opus veltrum, veltramque ope- rationem taliter ad vefperam, ideft, ad finem debitum perducere , quod^ vos nobifcum, & nas vobifcum in perfeQa caritate uniti & radicati finceram fidei veritatein declarare, ut Deo gra- tam in capite & in mémbris facere valeamus v- niverfalis ecclefæ ‘reformationem, omnibufque pofcentibus fibi rationem reddi de his, quæ de- cuerimus & fecerimus; pro omni argumento, auforitate, & rarione fecuré poffimus refponde- ANNO CHRISYT 105% Pít. 94 8. Pfai, 102. »: terminatio, nif illam folam, quam fibi confertDre. Jim oifum eff Spirüui fando € nobis. Fides aa, 15, 2 ecclefia , dicenre beato Auguftino: Zvangelio non: crederem , nifi me commoveret ecclefas au&oruüs, Si ergo B. Apoftoli fe maluerunt facro: fabrait- &ere generali concilio, quam quibufcumque rati nibus vel aüGtoritatibus inh&rere, cur Apoficlos, quos tam conftanter afferitis in fuis operibus ef- fe imitandos, non imiramini, © veftros 'arricu- los veftraque dubia examinationi & determina- tioni facri concilii totaliter fubmittendos vos no- hifcum per unitatis & concordiæ vinculum non unitis & conjungitis ? O fentiretis quantum gau- dium cílet angelis Dei, fi pariter effemus. uniti in vinculo pacis! quanca triflitia dæmonibus, qui occafione divifionis vefire a nobis, heu , tot enim non habet;mieripim, cui humana ratio prebet experimefturi; Et hzc dicta de primo opere fufficiant LO. Nunc fupereft; severendifüms Patres ae Deo amabiles virt, verbum facere breviffimgu: de fe- cundo operc, ad. quod. Propheta hominem 10jfi- citat dicens: Kxibit-homo ad opus fuum . Ád opus, effe prædixi falutaris fapientiæ poculo fitibunda fi- delium. corda réficere Quia fcripturæ facræ lau- des defcripturus non adveni , cam de ipfa feri- pram’ fits: Alta profunditas , & quis inventet cam? Iplam- proinde fupponens elle legem illum, de qua dicit Propheta: Zex Domini immaculata con- vertens animas teffimonium Domini fidele fapien- animas devorarant preiiofo Chrifti fanguine re- Ese préffans paróulis. Paululum, ut arbitror, te demptas! quantus denique pavor "Turcis, Sara- cenis, & aliis inimicis crucis Chrifti, qui, pro- ut noftis, occafione diviflonis veftre a nobis lon- ge plas folito cornua levaverant, infeftarunt ^mafi Chriftianos, paraii forfan:& difpofiii vos & nos. de fuper ierram erampere, fi diutius in ea: quam proh dolor! nimis continuavimus , adhuc permanftrimus divifione. Si , inquam, hec fen- tiretis, quis crederet; vos vel ad momentum dż. : re velle requiem animzbus velitis , donec ex vo- bis & nobis effet faQium unum ovile , effemuf- que omnes. cor unum & anima una? OQ, fi ve- firis laboribus piiffimis , per mediumque unionis tigile fats erit, quod ipfaus fidelibus minitrat opus eft: doG&orum catholice veritatis. Licet igi- tur. Scriptura facra in cortice , feu fuperficie pra- Y feque tangi permittat ab omnibus , dicen- e: Hieronymo: íola Scripturarum arv eft, quam fibi.pafüm omnes vendicant: in fenfibus tamen “toufque altiffimis repieta et myfteriis ; ut ho- mines abique fpeciali deno Dei ipfam tractando vel exponendo tangentes, fe vulneratos potius, quam fenatos inveniant : && dum continualle cre- diderint, tunc neceffe fit ipfos incipere. Hinc beatus Hicronymusillos redarguens , qui in Scri- pturæ facræ litera, quæ, dicente À poftolo, oc- cidit, PLL £01. 2 Ecd. 7. 2$ Pat. 18 & 

Strana 1278
ANNO CHRISTI £239. 1277 non fuadet, juflitia. non patitur , nec id; fieri fa piens requiret, Quid ergo opus eft vobis aut: nobis difceptationibus aut puguis nti verborum, cum non venerimus ad concilum generale ma- gis ad expugnandum beílias Epheü, quam wt induamur virtute ex alto. ftaque cdamfi per cen- 105 annos difputaverimus finaliter, neceie egit ux vos & nos reverenter. & humiliter facro fubmie- famus colla coacilio; nec unquam, mi fallor, quam per faccum generale çoncilium dubia per vos proppfta felicem fufficienterque declaratio- zem accipient. Quid ergo neceffe eft vobis aut nobis quafi ambulando in circuita auctoritate ad- ducere, mulriplicare rariongs, ubi fic paratum ALTERA CONCILIE BASILEENSIS APPENDIX. mini in faa caufa sotaliter credatur , honeflas & &- 1278 à: réconciliationis weftre nobifeum illa clariffuma Francim,& Bohemis regna antiquo foedere fpe- cialiter conjunQa, & ad recuperandam Terram promiffionis fi pacata muiteque forent; haud du- bium fofficienter:ad. plenam reduci voffenr con- cordiam. Quid .O&ayianus Julius Cæfar ? Quid Carolus Magnus ? Quid Acgsftiaus ? Quid Hie- rorymus , Ambrofus,. Cæterive cujufeumque fla- tus, vel probitaris nott homines feciffe legantur, quod aá indelebilem. pro vobis, & poftens ve- ftris gloriam hajus operis tam gloriofi& nscef- farii confummaiio wos fecifle non probaret? E- ja igitpr wiri chara@ere Chrifliano infigaiti: Ho- die fi audieritis vocem Domini , nolite obdurare core da vefira ; fed poítquam Deus, fol, & a(tsa vo- habemus Spiritum fan&um ad repente dandum Bbis fayenr, levate capita veftra, quoniam pro- nobis fenfum, ut intelligamus ícripturas? Ubi enim legitur, quod Spiritus fanCtus, qui eft dpi- situs difciplina & pacis, füper difcipulos difpu- tantes aut contenden:es defcenderit. Spiritus fan- us in die Pentecoftes invenitus vifibilirer de- fcendiffe fuper Apoftolos tique non contenden- tes vel difputantes, fed perfeverantes in orztio- nc, tuncque docuit eos omnem verijatem, Sang myfieriorum fidei cognitio non difpurarione, fed humilitate acquiritur, ficut fcriptura efte Confi- teor lbi, Domine, pater celi ¢& ierpe: guoniom abfcondifti hec a. fapientibus & prudentibus, ©' re- welaf? ea paroulis. Unde raro legitur, quod in conciliis generalibus; vel alibi, alique materie fidem concernenres aliter quam per homines, qui plus in Spiritu fan&o, quam in difputatio- nibus confÉdebanr, terminate extiterint. Hine bead Apoftoli de ceflarione legalium , aliifque materiis fidelium regimen concernenribus diver- fa fentientes, cuiquam auGboritaü fcu propriis in- miti rationibus nullatenus prafümpferunt: . fed «quamquam Spiritu fanGo effent repleti, faum captivarunt iptelleQum jo obfequium fidei, ‘ac judicio & determinationi ecclefie omnes fuas o- piniones humiliter fübmiferunt: profedo fentien- tes, quod' quæftiones de fide exortas aliter quant per ecclefiam [fufficientez declarari vel determi- mari impofiibile eft, iraque nihil habet auctori- tatis quecumque fcriptur2 feu doctrina, vel.de-: culdubio, ni& per vos (teterit, ecce appropin- quat mon folum veftra, fed etiam redemptio no- ftra. Ortus ef fol, congregants funt: in cubikbus iflis fant. collocati omnes ifti reverendifhmi Paires do&iffimi viri, Ad quid? Certe ad dandum vo- bifcum fcientiam falutis in remiffionem peccare- Tum veflrorum, ad impendendum feipfos pro animabns yeftris . Poftremo , ad dendum & pro- curandum vobis pacem , & reconciliationem oum Deo, & angelis, ac omnibus hominem. Qoid amplius defiderare, quidve uit peier — mpteflis, vel accipere ? Quid aliud. fatere vel profrare po- tef natus $t inventus Rex Judeorum ? Jam cr- go totum pondus belli veftris humeris imponi- Cur fuper vos, cnm amodo veniét accufatio , net de cætero vobis ullius excufatiqnis locus pate bit: quoniam profe&o. pofíie. paci&candi vos & totum mundum vobis fuppetiz, À velle adjaceaz. Goncedere vobis dignatur Altifmus, fic in hac materia gxire ad opus veltrum, veltramque ope- rationem taliter ad vefperam, ideft, ad finem debitum perducere , quod^ vos nobifcum, & nas vobifcum in perfeQa caritate uniti & radicati finceram fidei veritatein declarare, ut Deo gra- tam in capite & in mémbris facere valeamus v- niverfalis ecclefæ ‘reformationem, omnibufque pofcentibus fibi rationem reddi de his, quæ de- cuerimus & fecerimus; pro omni argumento, auforitate, & rarione fecuré poffimus refponde- ANNO CHRISYT 105% Pít. 94 8. Pfai, 102. »: terminatio, nif illam folam, quam fibi confertDre. Jim oifum eff Spirüui fando € nobis. Fides aa, 15, 2 ecclefia , dicenre beato Auguftino: Zvangelio non: crederem , nifi me commoveret ecclefas au&oruüs, Si ergo B. Apoftoli fe maluerunt facro: fabrait- &ere generali concilio, quam quibufcumque rati nibus vel aüGtoritatibus inh&rere, cur Apoficlos, quos tam conftanter afferitis in fuis operibus ef- fe imitandos, non imiramini, © veftros 'arricu- los veftraque dubia examinationi & determina- tioni facri concilii totaliter fubmittendos vos no- hifcum per unitatis & concordiæ vinculum non unitis & conjungitis ? O fentiretis quantum gau- dium cílet angelis Dei, fi pariter effemus. uniti in vinculo pacis! quanca triflitia dæmonibus, qui occafione divifionis vefire a nobis, heu , tot enim non habet;mieripim, cui humana ratio prebet experimefturi; Et hzc dicta de primo opere fufficiant LO. Nunc fupereft; severendifüms Patres ae Deo amabiles virt, verbum facere breviffimgu: de fe- cundo operc, ad. quod. Propheta hominem 10jfi- citat dicens: Kxibit-homo ad opus fuum . Ád opus, effe prædixi falutaris fapientiæ poculo fitibunda fi- delium. corda réficere Quia fcripturæ facræ lau- des defcripturus non adveni , cam de ipfa feri- pram’ fits: Alta profunditas , & quis inventet cam? Iplam- proinde fupponens elle legem illum, de qua dicit Propheta: Zex Domini immaculata con- vertens animas teffimonium Domini fidele fapien- animas devorarant preiiofo Chrifti fanguine re- EzZes preffans paróulis. Paululum, ut arbitror, te demptas! quantus denique pavor "Turcis, Sara- cenis, & aliis inimicis crucis Chrifti, qui, pro- ut noftis, occafione diviflonis veftre a nobis lon- ge plas folito cornua levaverant, infeftarunt ^mafi Chriftianos, paraii forfan:& difpofiii vos & nos. de fuper ierram erampere, fi diutius in ea: quam proh dolor! nimis continuavimus , adhuc permanftrimus divifione. Si , inquam, hec fen- tiretis, quis crederet; vos vel ad momentum dż. : re velle requiem animzbus velitis , donec ex vo- bis & nobis effet faQium unum ovile , effemuf- que omnes. cor unum & anima una? OQ, fi ve- firis laboribus piiffimis , per mediumque unionis tigile fats erit, quod ipfaus fidelibus minitrat opus eft: doG&orum catholice veritatis. Licet igi- tur. Scriptura facra in cortice , feu fuperficie pra- Y feque tangi permittat ab omnibus , dicen- e: Hieronymo: íola Scripturarum arv eft, quam fibi.pafüm omnes vendicant: in fenfibus tamen “toufque altiffimis repieta et myfteriis ; ut ho- mines abique fpeciali deno Dei ipfam tractando vel exponendo tangentes, fe vulneratos potius, quam fenatos inveniant : & dum continuafle cre- diderint, tunc neceffe fit ipfos incipere. Hinc beatus Hicronymusillos redarguens , qui in Scri- pturæ facræ litera, quæ, dicente À poftolo, oc- cidit, PLL £01. 2 Ecd. 7. 2$ Pat. 18 & 

Strana 1279
ANNO CHRISTI 3424. 1279 batis; Non putamus in verbis feriprurarum effe Evangelium, fed in fenfu; non in fiperfcie, fed in medulla; non imn fermone , fed in radi- ce. Propter quod etiam venerabilis Hueo de S. Vi&ore, modum tradens perveniendi ad falubrem ipfius Scripture {acre intelligentiam. & expofitio- mem dicebat; Ád fcripturz facere cognitionezi o- pus eíl intima compunétione potius , quam pro- funda invefligatione, fufpiriis magis quam argu- motis, crebris gemitibus quam copiofs argu- smentationibus, lacrymis quam featentiis, oratio- ne quam lectione , gratia lacrymarum quam fcien- tià litterarum ; Tpfi etenim fcripture facro fenfus ALTERA CONCILIT BÂSILEENSIS APPENDIX. === Cidit. nimis fe fundant & areflant, dicere fole- À Ápoftolum fit utilis ad. docendum , ad orguendum, 1280 ad corripiendum , ad erudiendum , {i tamen mo- dis indebitis exponatur, aut minifretur, non- nunquam nocet, fcandalizat, illofque perimit, quos fanare debuerat. Unde fi liber beati Au- gullini de herefibus, ceteraque volumina do&o- rum, in quibus ab initio ecclefie hærefes exor- te confcribuntur , folerti revolvuntur indagine, vix una reperitur, que jn Scriptura facra fini fire intelleta, expofita, vel applicata, fonda- mentum non acceperit. Magua proinde omnibus Catholice veritas doctoribus incumbit neceff- tas, ut cum ad opus fuum, fcripture videlicet facre expofitionem , exeunt, ipfam fic miniftrent fpirituales & myftici quibufdam corporalibus te- 8x elucident, auGoriratefque ipfius fic interpre- gunrar velaminibus, abfque quibus, fecundum Btentur, exponant, & applicent ,. perfonarom qui- beatum Dionyfum, divinum lumen nobis luce- fe non potefi, & ita cum hujufmodi fenfus na- ture facultatem excedant, neceffe eft ut qui eos aitimpere voluerint, fupra naturam eleventur, o- maemque interim humanam rationem & fcien- vas naturales captivent in obfequium fidei , nec fe quicquam prorfus fcire arbitrentur, nifi Dominum noftrum Jefum Chriffam, & hnne crucifixum, Cum enim in Scripturarum fzn&arum expofitione homonenfui proprio innitens afcendit ad cor al- tum, tua. exaltatur Deus; ficque frequenter ve- sificatur quod fcriptum eft: Scrutaior majeftatis epprimam a gloria. Hujus autem fcripiore &- er? proprietates allegans beatus Auguftinus, ip- bus loquuntur qualitate diligenter penfata, quod mentes fidelium fuis reficiantur doctrinis & ex- pofitionibus , & ad faceptionem incrementi vir. tutum reddantur validiores. Quem etiam modum beatns Apoflolus erga illos obíervaffe videtur, quibus dicebat: Ego, frutres , nou potui vobis lo- qui quaft [piritualibus, fed quafi carnalibus , tan- quam paroulis in Chriflo. Vobis lac potum. dedi, non efcam. Quia ergo vos venerabiles & egregii noflri Magifiri, qui accincti & parati eftis ad refpondendum articulis per hos Ambaffiatores Bohemorum propofttis, ipfofque ambaffiatores in- formandos de irrefragabili & catholica veritate fuper eifdem articulis 2. quolibet fideli tenenda, fam vocat fcientiam, qua fides faluberrima gi- C multas habebitis Scripture facre auctoritates de- guitur, uniritur defenditur, & roboratur, cu- jufque auétoritas vi ingenii humani & perfoiea- citate major ей. Нас fcientia tamquam, fpiritua- li cibo mentes reficiuntur fidelium , dicente Cre- gorio. Scriptura facra aliquando nobis cibus cft, aliquando potus: cibus cft in locis obfcurioribus, & quafi exponendo frangitur, & manducando ghnitur; potus vero eft in locis apertioribus , quia ita abíorbetur , ficut invenitur. Hujus autem cibi potufque fpiritalis miniftratio propterea non omnibus, fed folis hominibus in catholicis ve- zitatibus eruditis & exercitatis, fuumque intel- lectum in obfequium fidei captivantibus rationa- biliter committitur : quia cum, tefte beato Hie- clarere & exponere, magno , ut arbitror , debetis diligente ftüdio providere, ut taliter in traflan- do, exponendo , & applicando hujufmodi aucto- riates, modefliam ; ac circumfpetionem tenea- tis, quod. veflris mediantibus clavis informatio- nibus & inftruGionibus catholicis, iidem Ambaf- fiatores illuminati & excitati toto corde fe con- vertant 2d nobifcum adorandum matum Regem Judeorum, quem utique fi diligenter profpexe- rint, inyenerant in loco ifto, feque, & omnes, pro quibus huc advenerunt facro Concilio per unitatis & concordie vinculum conjangendo, & vniendo, deinceps operationem fuam , ideft , per fe&arm. unionem, & ia caritate non fiàa firma- ronymo , ex verbis inordinate prolatisfai hzre-D tam concordiam cum Ecclefia continuari ufque fis, periculofum nimis foret Scripruram facram ab alis preterquam ab ejuímodi eruditis expo- ni, applice feu miniftrari. Nempe ficut cor- poralis ez te bonus frequenter nocet , fi ei cui non eil conveniens; vel aliter quam fieri debet müniflretnr; ita Scriptura facra, licet fecundum ad vefperam , ideft, ufgue ad prafentis vite ter. minum & tranfitum ad gloriam fempiternam , quam ipfis & nobis ipfe inventus, laus Deo, Rex Judeorum concedere dignetur, qui vivit & regnat & imperat in fecula feculorum. Amen. Finis Tomi Vigefiminoni « mem ANNO CHRISTI 1434: 

Strana 1280
ANNO CHRISTI 3424. 1279 batis; Non putamus in verbis feriprurarum effe Evangelium, fed in fenfu; non in fiperfcie, fed in medulla; non imn fermone , fed in radi- ce. Propter quod etiam venerabilis Hueo de S. Vi&ore, modum tradens perveniendi ad falubrem ipfius Scripture {acre intelligentiam. & expofitio- mem dicebat; Ád fcripturz facere cognitionezi o- pus eíl intima compunétione potius , quam pro- funda invefligatione, fufpiriis magis quam argu- motis, crebris gemitibus quam copiofs argu- smentationibus, lacrymis quam featentiis, oratio- ne quam lectione , gratia lacrymarum quam fcien- tià litterarum ; Tpfi etenim fcripture facro fenfus ALTERA CONCILIT BÂSILEENSIS APPENDIX. === Cidit. nimis fe fundant & areflant, dicere fole- À Ápoftolum fit utilis ad. docendum , ad orguendum, 1280 ad corripiendum , ad erudiendum , {i tamen mo- dis indebitis exponatur, aut minifretur, non- nunquam nocet, fcandalizat, iliofque perimit, quos fanare debuerat. Unde fi liber beati Au- gullini de herefibus, ceteraque volumina do&o- rum, in quibus ab initio ecclefie hærefes exor- te confcribuntur , folerti revolvuntur indagine, vix una reperitur, que jn Scriptura facra fini fire intelleta, expofita, vel applicata, fonda- mentum non acceperit. Magua proinde omnibus Catholice veritas doctoribus incumbit neceff- tas, ut cum ad opus fuum, fcripture videlicet facre expofitionem , exeunt, ipfam fic miniftrent fpirituales & myftici quibufdam corporalibus te- 8x elucident, auGoriratefque ipfius fic interpre- gunrar velaminibus, abfque quibus, fecundum Btentur, exponant, & applicent ,. perfonarom qui- beatum Dionyfum, divinum lumen nobis luce- fe non potefi, & ita cum hujufmodi fenfus na- ture facultatem excedant, neceffe eft ut qui eos aitimpere voluerint, fupra naturam eleventur, o- maemque interim humanam rationem & fcien- vas naturales captivent in obfequium fidei , nec fe quicquam prorfus fcire arbitrentur, nifi Dominum noftrum Jefum Chriffam, & hnne crucifixum, Cum enim in Scripturarum fzn&arum expofitione homonenfui proprio innitens afcendit ad cor al- tum, tua. exaltatur Deus; ficque frequenter ve- sificatur quod fcriptum eft: Scrutaior majeftatis epprimam a gloria. Hujus autem fcripiore &- er? proprietates allegans beatus Auguftinus, ip- bus loquuntur qualitate diligenter penfata, quod mentes fidelium fuis reficiantur doctrinis & ex- pofitionibus , & ad faceptionem incrementi vir. tutum reddantur validiores. Quem etiam modum beatns Apoflolus erga illos obíervaffe videtur, quibus dicebat: Ego, frutres , nou potui vobis lo- qui quaft [piritualibus, fed quafi carnalibus , tan- quam paroulis in Chriflo. Vobis lac potum. dedi, non efcam. Quia ergo vos venerabiles & egregii noflri Magifiri, qui accincti & parati eftis ad refpondendum articulis per hos Ambaffiatores Bohemorum propofttis, ipfofque ambaffiatores in- formandos de irrefragabili & catholica veritate fuper eifdem articulis 2. quolibet fideli tenenda, fam vocat fcientiam, qua fides faluberrima gi- C multas habebitis Scripture facre auctoritates de- guitur, uniritur defenditur, & roboratur, cu- jufque auétoritas vi ingenii humani & perfoiea- citate major ей. Нас fcientia tamquam, fpiritua- li cibo mentes reficiuntur fidelium , dicente Cre- gorio. Scriptura facra aliquando nobis cibus cft, aliquando potus: cibus cft in locis obfcurioribus, & quafi exponendo frangitur, & manducando ghnitur; potus vero eft in locis apertioribus , quia ita abíorbetur , ficut invenitur. Hujus autem cibi potufque fpiritalis miniftratio propterea non omnibus, fed folis hominibus in catholicis ve- zitatibus eruditis & exercitatis, fuumque intel- lectum in obfequium fidei captivantibus rationa- biliter committitur : quia cum, tefte beato Hie- clarere & exponere, magno , ut arbitror , debetis diligente ftüdio providere, ut taliter in traflan- do, exponendo , & applicando hujufmodi aucto- riates, modefliam ; ac circumfpe&tionem tenea- tis, quod. veflris mediantibus clavis informatio- nibus & inftruGionibus catholicis, iidem Ambaf- fiatores illuminati & excitati toto corde fe con- vertant 2d nobifcum adorendum matum Regem Judeorum, quem utique fi diligenter profpexe- rint, inyenerant in loco ifto, feque, & omnes, pro quibus huc advenerunt facro Concilio per unitatis & concordie vinculum conjangendo, & vniendo, deinceps operationem fuam , ideft , per fe&arm. unionem, & ia caritate non fiàa firma- ronymo , ex verbis inordinate prolatisfai hzre-D tam concordiam cum Ecclefia continuari ufque fis, periculofum nimis foret Scripruram facram ab alis preterquam ab ejuímodi eruditis expo- ni, applice feu miniftrari. Nempe ficut cor- poralis ez te bonus frequenter nocet , fi ei cui non eil conveniens; vel aliter quam fieri debet müniflretnr; ita Scriptura facra, licet fecundum ad vefperam , ideft, ufgue ad prafentis vite ter. minum & tranfitum ad gloriam fempiternam , quam ipfis & nobis ipfe inventus, laus Deo, Rex Judeorum concedere dignetur, qui vivit & regnat & imperat in fecula feculorum. Amen. Finis Tomi Vigefiminoni « mem ANNO CHRISTI 1434: